Professional Documents
Culture Documents
ေက္ားသိခၤ
အခုတေလာ အငးတာနကးစာမ္ကးႏြာေတျ ေပၚကေန ေပ္ာကးေနတဲံ အုပးစုတစးစု အေၾကာငး့ကို က္ေနား ေတျ့ေနမိသညး။ ထုိငး့၊ မေလ့ရြာ့၊
စကၤာပူ၊ ဂ္ပနး ႏုိငးငဵေတျမြာ သူတို႔ေရာကးေနတုနး့က အငးတာနကးစာမ္ကးႏြာေတျေပၚမြာ သူတို႔အေၾကာငး့ေတျ၊ သူတို႔ ဓာတးပဵုေတျက
ေွေွဆာဆာ၊ အေမရိကာ့ ေရာကး်ပနးေတာံလညး့ သူတို႔ေရာကးေလရာေနရာက သတငး့ေတျကို အငးတာနကး စာမ္ကးႏြာေပၚမြာ
ေ်ပာၾကဆိုၾက၊ ေွဖနးၾကႏြငးံ။ အခု သူတို႔ ထိုငး့ကို ေရာကးၾက်ပနးေတာံ အငးတာနကးစာမ္ကးႏြာမြာ သူတို႔ အေၾကာငး့ေတျ မေတျ႔ရလို႔ တယးၿပီ့
ၿငိမးခ္ကးသာ့ေကာငး့လြခ္ညးလာ့လို႔ ေတျ့ေနမိတယး။
တစးေန႔ေတာံ ႐ဵု့ခနး့ထဲမြာ ်ဖတးစကး တစးခုနဲ႔ အလုပး႐ႉပးေနတဲံ ကိုဘုနး့ အနာ့ကို သျာ့ၿပီ့ စပးစုမိလိုကးတယး။ သူဘာမ္ာ့ လုပးေနသလဲေပါံ။
ေမ့ၾကညးံမိသညး။ ကိုဘုနး့ က “ဒီမြာ သီ့ေလ့သီ့ အၿငိမးံ လာကမယးေလ။ အဲဒါ လကးမြတးေတျ ႐ိုကးၿပီ့လို႔ တစးခုခ္ငး့စီ ်ဖတးေနတာ” ဟု
ေ်ပာေတာံမြ က္ေနား ေတျ့ေနတဲံ သီ့ေလ့သီ့ အေၾကာငး့ကို ကိုဘုနး့ကို ေ်ပာ်ပလိုကးမိသညး။ အေမရိကာ့ကေန ်ပနးလာၿပီ့
အငးတာနကးစာမ္ကးႏြာေတျေပၚမြာလညး့ မေတျ႔ရေတာံ က္ေနား စိတးကူ့တစးခုရသျာ့သညး။ သီ့ေလ့သီ့ အၿငိမးံသာ ၾကညးံဖူ့ သညး။
သူတို႔ႏြငးံေတာံ စကာ့စ်မညးေတာငး မေ်ပာဖူ့ဘူ့။ ဒါေၾကာငးံ က္ေနားတို႔ ဘေလာံဂးအတျကး သတငး့ တစးပုဒးလညး့်ဖစးေအာငး၊ သီ့ေလ့သီ့ ရဲ႕
အေမရိကာ့က ေဖ္ားေ်ဖပျဲအေတျ႔အႀကဵဳေလ့ေတျကိုလညး့ အငးတာနကး စာမ္ကးႏြာေပၚမြာ တငးၿပီ့သာ့်ဖစးေအာငး ညီအစးကိုလို ရငး့ႏြီ့ေနတဲံ
ကိုဘုနး့ ကိုေရာ၊ ပျဲစီစဥး သူ်ဖစးတဲံ ဦ့ထူ့ခ္စးကိုေရာ အငးတာဗ္ဴ့အစီအစဥး တစးခု လုပးေပ့ဖို႔ ပူဆာရေတာံသညး။ သူတို႔ကလညး့
အဆငးေ်ပမြာပါဟု ေ်ပာသညးံအတျကး စိတးေအ့သျာ့ ေတာံသညး။
ပျဲကမညးံေန႔ ေန႔လညးခငး့၊ သီ့ေလ့သီ့ႏြငးံ ေတျ႔ကတညး့က အငးတာဗ္ဴ့ဖို႔ သူတို႔ႏြငးံ ႀကိဳတငး အခ္ိနးညြိထာ့ၿပီ့သာ့ ်ဖစးသညး။ သူတို႔ကလညး့
ေဖားေဖားေရျေရျပငး။ သို႔ေသား ပျဲမစမီ ႏြစးနာရီေလာကးအလို အေရာကးလာေစခ္ငးသညးံအတျကး ထိုေန႔ညေန ေလ့နာရီတျငး သီေလ့သီ့
ကမညးံ တီတစးရာဘာၿခဵသို႔ အေရာကးသျာ့ခဲံသညး။ ဟုိေရာကးေတာံ တစးေယာကးစီ အလုပးမ္ာ့ေနၾကသညးံ သီ့ေလ့သီ့ကို ေတျ႔ရသညး။
က္ေနားလာသညးႏြငးံ လူရႊငးေတား စိနးသီ့ က “အစးကို စ ေတာံမလာ့” ဟုေမ့သ်ဖငးံ က္ေနားလညး့ ေခါငး့ညြိတး်ပကာ အသငးံပါလာေသာ
recorder ကို ေက္ာပို့အိပးထဲမြ ထုတးၿပီ့၊ စတငး၍ ဗ္ဴ့ေတာံသညး။
စိန းသီ့
ဇီ့သီ့
Q. အခုလို အေမရိကာ့ကိသျ
ု ာ့ခဲံေ တာံအေနာကးႏ ုိင းငနဲ
ဵ ႔ အေရြ႕ႏုိင းင ဵေ တျကျာ်ခာ့မႈကိုေ ရာဘယးလို ်မငးလဲ။
A.အေမရိကာ့မြာ ်မနးမာလူမ္ိဳ့ အမ္ာ့ႀကီ့ေတျ႔ခဲံရတယး။ က္ေနားေ်ပာခ္ငးတာကေပါံေနား အေမရိကနး ႏုိငးငဵမြာဆို သူ႔ရဲ႕ ဥပေဒ အရဆိုရငး
အမ္ိဳ့ သမီ့ေတျကို ဦ့စာ့ေပ့တယးလို႔ က္ေနား ၾကာ့ခဲံတယး။ အဲဒါေၾကာငးံလညး့ သူတို႔က အမ္ိဳ့သာ့ေတျကို မေလ့စာ့ဘူ့။
မေလ့စာ့တဲံအ်ပငး ေနာကးဘာ်ဖစးလာလဲဆိုေတာံ၊ အိမးေထာငးတစးခုမြာ ေဖာကး်ပနးတယးဆိုတာ ်ဖစးလာတယး။ အဲဒါေတျ
က္ေနားေတျ႔ခဲံရတယး။ က္ေနား အရမး့ွမး့နညး့တယး။ အဲဒီကိစၥ နဲ႔ ပကးသကးၿပီ့၊ မ်ဖစးသငးံဘူ့လို႔လညး့ က္ေနားထငးတယး။ ဘာ်ဖစးလုိ႔လဲ
ဆိုေတာံ သူတို႔ ဥပေဒ နဲ႔ က္ေနားတို႔ ်မနးမာလူမ္ိဳ့ေတျရဲ႕ ႐ို့ရာယဥးေက့္မႈက ဆနး႔က္ငးဘကး ်ဖစးေနတယး လို႔ က္ေနားထငးပါတယး။ အဲလိုဘဲ
က္ေနားခဵစာ့ခဲံရတယး။
Q. အခုလို အေနာကးႏ ုိင းင ဵေ တျကေန်ပနးလာေတာံအရငးတုန း့က သီ့ေလ့သီ့ နဲ႔ အခု သီ့ေလ့သီ့ ဘာကျာလဲခ ငးဗ ္။
A. မ႐ြိပါဘူ့။ အရငးတုနး့ကလညး့ သီ့ေလ့သီ့က သီ့ေလ့သီ့ပါဘဲ။ အေမရိကာ့က ်ပနးလာေတာံလညး့ သီ့ေလ့သီ့က သီ့ေလ့သီ့ပါဘဲ။
ဂ္ပနးက ်ပနးလာလညး့ သီ့ေလ့သီ့က သီ့ေလ့သီ့ပါဘဲ။ ဘာ်ဖစးလို႔လဲဆိုေတာံ က္ေနားတို႔မြာက စာ့၊ ွတး၊ ေနေရ့၊ ထိုငးေရ့ဆိုတာက
အခကးအခဲေတျရြိလညး့ရြိေနႏုိငးပါတယး။ အဲဒါေၾကာငးံ က္ေနားတို႔ မာနးလညး့ မတကးပါဘူ့။ မာနးတကး စရာလညး့ အေၾကာငး့မရြိပါဘူ့။
ပနး့သီ့
Q. ကိုပ နး့သီ့ေရ၊အေမရိကာ့မြာေဖ္ားေ ်ဖခဲံရ တဲအေတျ
ံ ႔အ ႀကဵဳေလ့ကိလညး
ု ့ ေ်ပာ်ပေပ့ပါဦ့ခငးဗ ္ာ။
A. အေတျ႔အႀကဵဳ အေနနဲ႔ ကေတာံ နညး့နညး့ မ္ာ့ပါတယးခငးဗ္။ နဵပါတးတစး အေတျ႔အႀကဵဳကေတာံ အေမရိကာ့မြာ ေရာကးေနတဲံ ်မနးမာက
ႏြစးမ္ိဳ့ ႏြစးစာ့ ကျဲတယး။ တစးမ္ိဳ့က က္ေနားတို႔ သီ့ေလ့သီ့ ေရာကးမယးဆိုကတညး့က မလာခငး တစးႏြစးေလာကးႀကိဳ ၿပီ့ေတာံ ေပါံ၊
ၾကညးံခ္ငးၾကတယး၊ ေမ့ေနၾကတယး။ အာ့ေပ့ၾကတယးေပါံ။ ဒါကေတာံ က္ေနားတ႔ရ
ို ဲ႕ ေဆျမ္ိဳ့သာ့ခ္ငး့လို႔လညး့ ေ်ပာလို႔ရတယး။ မ္ိဳ့ခ္စးစိတးနဲ႔
အာ့ေပ့တယးေပါံ။ ပျဲကိုလညး့ လာၾကညးံၾကတယး။ တစးခ္ိဳ႕ဆို ေလ့ငါ့ပျဲေလာကးကို ဆကးၿပီ့ေတာံ ေလယာဥးေတျနဲ႔ ကူ့ၿပီ့ လာၾကညးံတယး။
ကာ့ေတျနဲ႔ လာၾကညံးၾကတယး။ ဒါကတစးမ္ိဳ့ေပါံ။ ေနာကးတစးမ္ိဳ့က္ေတာံ သီ့ေလ့သီ့ ပျဲကို ၾကညးံရမြာ ေၾကာကးၿပီ့ေတာံ မလာၾကညးံတဲံ
ပရိသတးေပါံ။ သူတို႔အေနနဲ႔ ဘယးလိုလဲဆိုေတာံ သီ့ေလ့သီ့ ၾကညံးရငးဘဲ သူတို႔အေနနဲ႔ အဖမး့ခဵရမယး။ ်မနးမာ်ပညးကို ်ပနးလာလို႔ မရဘူ့။
အငး့….တစးခုခု ေပါံ။ သူတို႔ကို အစို့ရက ေႏြာငးံယြကးမယး ထငးၿပီ့ မလာရဲတဲံ ပရိသတးေပါံ။ ႏြစးမ္ိဳ့ႏြစးစာ့ေလာကးေတျ႔ရပါတယး။
က္ေနားတစးခုေတာံ ေ်ပာခ္ငးပါတယး။ သီ့ေလ့သီ့က အၿငိမးံသဘငးအဖျဲ႔၊ ်မနးမာ႐ို့ရာ အၿငိမးံသဘငးအဖျဲ႔။ သီ့ေလ့သီ့ ပျဲ ၾကညးံလို႔လညး့
အဖမး့မခဵရပါဘူ့။ ဘာမြ လညး့ အေႏြာငးံအ ယြကး မေပ့ပါဘူ့။ အႏၱရာယး ကငး့ကငး့နဲ႔ ကိုယးံ်မနးမာ အခ္ငး့ခ္ငး့ လာေရာကး အာ့ေပ့ပါေပါံ။
Q. အခု ေနာကးဆဵု့ေမချန း့အေနနဲ႔ က္ေနားတို႔ ရဲ႕ ဘေလာံဂ း စာမ္ကးႏ ြာေပၚကေနၿပီ့သီ့ေလ့သီ့ကို အာ့ေပ့ေနၾကတဲံ တစးကမၻာလဵု့မြာ
႐ြိေ နၾကတဲံ ်မနးမ ာပရိသတးကိုေရာ ကိုပ နး့သီ့အေနနဲဘာမ္ာ့ေ်ပာခ္ငး
႔ ပ ါသလဲခ ငးဗ ္။
A. က္ေနား ေ်ပာခ္ငးတဲံ စကာ့ေလ့ တစးချနး့ကေတာံ က္ေနားတို႔ သီ့ေလ့သီ့က ႏြစးမ္ိဳ့႐ြိတယး။ ပထမ တစးမ္ိဳ့က အမ္ိဳ့သာေရ့ ေပါံ။ ဒုတိယ
တစးမ္ိဳ့ကေတာံ ႐ို့ရာေပါံ။ ်မနးမာံယဥးေက့္မႈေပါံ။ ဒီ႐ို့ရာ ယဥးေက့္မႈအတျကး က္ေနားတို႔ရဲ႕ လုပးေဆာငးတဲံ ရညးမြနး့ခ္ကး၊ ေနာကးဒုတိယ
အခ္ကးကေတာံ အမ္ိဳ့သာ့ေရ့အတျကးေပါံ။ ဒီႏြစးမ္ိဳ့ နဲ႔ က္ေနားတို႔က ခ္ီတကးမယး။ ဒီေတာံ အေမရိကာ့ ခရီ့စဥးမြာလညး့ က္ေနားတို႔ရဲ႕
႐ို့ရာ်ဖစးတဲံ ရာမယဏ တို႔ စတဲံ၊ ဒီဟာေတျကို ်မနးမာ ်ပညးသူေတျသိေအာငး၊ ကမၻာကေန အသိအမြတး်ပဳရေအာငး၊ ပိုၿပီ့ က္ယး်ပနး႔လာေအာငး
က္ေနားတို႔ တစးကယးႀကိဳ့စာ့ခဲံတယး။ ၿပီ့ေတာံ အမ္ိဳ့သာ့ေရ့ နဲ႔ ပကးသကးလို႔လညး့ က္ေနားတို႔ ႏုိငးငဵမြာ ်ဖစးပ္ကးေနတဲံ ေကာငး့ေမျ၊
ဆို့ေမျေပါံေနား။ ယခု လကး႐ြိ ်ပညးသူေတျ ခဵစာ့ေနတဲံ ဒုကၡ ေတျကို က္ေနားတို႔ ်ပညးသူေတျအာ့လဵု့သိေအာငး၊ အဲဒီကမြ တစးဆငးံ က္ေနားတို႔
ႏုိငးငဵ်ခာ့၊ ကမၻာက သိေအာငး က္ေနားတို႔ အမ္ိဳ့သာ့ေရ့ တစးရပးအေနနဲ႔ ႀကိဳ့ပမး့ေနတာပါ။ အဲဒီေတာံ ဒီလုပးငနး့ႏြစးရပးကို က္ေနားတို႔က
လုပးတဲံေနရာမြာ က္ေနားတ႔မ
ို ြာ အခကးအခဲေတျ မ္ိဳ့စဵု႐ြိတယး။ အခကးအခဲမ္ိဳ့စဵုေတျကို က္ေနားတို႔ ညီအစးကိုေတျက စုစုစညး့စညး့
ရငးဆိုငးရငး့နဲ႔ တာွနး ေက္ပျနး ေအာငး ဆကးလုပးသျာ့မယးဆိုတဲံ စကာ့ေလ့တစးချနး့ပဲ က္ေနားေ်ပာခ္ငးပါတယး။
ၾကယးသီ့
Q. အေမရိကာ့မြာႀကဵဳ ေတျ႔ခ ဲံရ တဲေဖ္ား
ံ ေ ်ဖမႈအ ေတျ႔အ ႀကဵဳေလ့ကိုလညးမြ့္ေွေပ့ပါဦ့ခငးဗ ္ာ။
A.က္ေနားတို႔ စေရာကးကတညး့ကိုက LA ကိုေပါံ။ အကုနးလဵု့ ပရိသတးေတျအာ့လဵု့ေရာ၊ က္ေနားတို႔ကို ေခၚတဲံအဖျဲ႔အစညး့ေတျေရာ အာ့လဵု့
ေႏျ့ေႏျ့ေထျ့ေထျ့ ႀကိဳဆိုၾကပါတယး။ က္ေနားတို႔အတျကး အရမး့ကို စိတးေက္နပးစရာ၊ ွမး့ေ်မာကးစရာ၊ ပီတိ်ဖစးစရာ ေကာငး့ပါတယး။
ေႏျ့ေထျ့မႈကို ရပါတယး။
Q. က္ေနားတို႔ ဘေလာံဂ း စာမ္ကးန ြာေပၚကေန သီ့ေလ့သီ့ကို အာ့ေပ့ေနၾကတဲံ တစးကမၻာလဵု့မြာ ႐ြိတဲံ ်မနးမ ာပရိသတးကိုေ ရာ
ကိုၾကယးသီ့အေနနဲဘာေ်ပာခ္ငး
႔ ပ ါသလဲခငးဗ ္ာ။
A.အာ့လဵု့ သငးံသငးံ်မတး်မတး ေနၾကပါလို႔။ (ရယးလြ္ကး) က္ေနားတို႔လညး့ အာ့လဵု့သငးံသငးံ်မတး်မတး်ဖစးေအာငး က္ိဳ့စာ့ေနၾကတဲံ အခ္ိနးမြာ
အာ့လဵု့ သငးံသငးံ်မတး်မတး်ဖစးေအာငး ေနၾကပါလို႔။ က္ေနားတို႔ကိုလညး့ မသငးံမ်မတးဘူ့လို႔ မထငးၾကပါနဲ႔လို႔။ က္ေနားတို႔ရဲ႕ အႏုပညာ
စစးေ်မတလငး့ဟာ ဇာတးခဵုေပၚမြာ ်ဖစးတဲံအတျကး ဇာတးခဵုေပၚမြာ အရမး့ႀကိဳ့စာ့ ထာ့ၾကပါတယးလို႔။
ဟုတးကဲံ အခုလို စိတး႐ ြည းလကး႐ ြည း ေ်ဖၾကာ့ေပ့တဲံ သီ့ေလ့သီ့ကိုလညး့ က္ေနားတို႔ ဘေလာံဂ း ကေနအထူ့ပဲ ေက့္ဇူ့တငးပ ါ တယးလို႔
ေ်ပာပါရေစ။
ဟုတးကဲံ ပရိသတးႀကီ့ကိုလညး့ ေ်ပာေပ့ပါ။ သီ့ေလ့သီ့ဟာ ပရိသတးႀကီ့နဲ႔ တစးေသျ့တညး့၊ တစးသာ့တညး့ ႐ြိေနပါတယးလို႔။