Grontmij Carl Bro, ETLog Health and Euro Health Group consortia project

Project Office: Kralja Milutina 40/2 Belgrade, Serbia Tel: Fax: +381 11 36 28 222 +381 11 26 45 307

PMO - Modul 1 Uvod - uredbe koje ureuju oblast prevoza otpada

E-Mail: office@hcw-srb.com Web: www.hcw-srb.org

An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

TEME KOJE E BITI OBRAENE

Pregled zakonske regulative koja ureuje oblast prevoza otpada u drumskom saobraaju Upoznavanje sa ADR uredbama? Klasifikacija opasnih roba Upoznavanje sa klasom 6.2 infektivne materije Upoznavanje sa UN 3291 infektivni medicinski otpad Kratak pregled

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Uredbe o prevozu otpada

Svi oblici otpada predstvaljaju potencijalnu opasnost po zdravlje ljudi i ivotnu sredinu. Stoga otpad mora biti pod stalnom kontrolom, a posebno u toku prevoza. Ove kontrole su u formi zakona i uredbi Ova zakonska regulativa se deli na domae zakonodavstvo (Srbija) i meunarodne uredbe

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Uredbe o prevozu otpada u Srbiji

Domae zakonodavstvo (Srbija) Nacrt zakona o upravljanju otpada lan 28 Odgovornosti prevoznika otpada navodi da prevoznici moraju da postupaju u skladu sa uredbama ADR, i sl. uredbama, da vode evidenciju o prevozu otpada lan 35 Sakupljanje i prevoz otpada navodi zahteve koje moraju da ispune vozila i izvetavanje o zagaenju ivotne sredine lanovi 45 i 46 dokumenta o kretanju otpada u kojem se navode neophodni zahtevi
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Bazelska konvencija
Meunarodna zakonska regulativa I
Bazelska konvencija: Tehnika uputstva o upravljanju biomedicinskim i medicinskim otpadom koje ne ugroava ivotnu sredinu, UNEP, 2001. Potpisana 1989., a stupila na snagu 1992. 152 potpisnice Bazelske konvencije Krajem 80-tih godina 20. veka pootravanje uredbi, kojima se ureuje oblast zatite ivotne sredine u industrijalizovanim zemljama, dovelo je do znaajnog poveanja trokova odlaganja opasnog otpada. Tragajui za jeftinijim nainima uklanjanja otpada trgovci otrovima poeli su da prevoze opasan otpad u razvijene zemlje i Istonu Evropu. Kada je ova aktivnost obelodanjena, bes meunarodne javnosti je doveo do izrade i usvajanja Bazelske konvencije.
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Narandasta knjiga
Meunarodna zakonska regulativa II Preporuke Ujedinjenih nacija o prevozu opasne robe, Ujedinjene nacije, 2001. (Narandasta knjiga) Postojee izdanje: 15. revidirano izdanje iz 2007. Preporuke o prevozu opasne robe su namenjene vladama i meunarodnim organizacijama koje se bave bezbednim prevozom opasne robe.
je izradio odbor

eksperata Ekonomskog i socijalnog saveta Ujedinjenih nacija zaduenog za prevoz opasne robe

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

ADR uredba
Meunarodna zakonska regulativa III Evropski sporazum o prevozu opasne robe u meunarodnom drumskom saobraaju

LAccord europen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route = ADR Ovo je Evropski sporazum o prevozu opasnih roba u drumskom saobraaju i prvi put je predstvaljen u enevi, 30. septembra 1957. Republika Srbija je potpisnica ADR sporazuma
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Upoznavanje sa ADR uredbama

Ovo je Evropski sporazum o prevozu opasnih roba u drumskim saobraaju i prvi put je predstavljen u enevi, 30. septembra 1957. ADR uredbe se zasnivaju na opasnostima (nasuprot onima koji se baziraju na rizicima) i u njima se nalazi veliki broj zakonskih odredbi. Revizija i auriranje ADR uredbi se vri na svake dve godine (sledea revizija je predviena za 2009.) ADR odredbe moete nai na sledeem sajtu: http://www.unece.org/trans/danger/publi/adr/ad r2007/07ContentsE.html
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Izuzeci kada su u pitanju ADR uredbe

Prema pozitivnoj zakonskoj regulativi postoje odreeni izuzeci koji se mogu primeniti i oni ukljuuju sledee: prevoz koji vre pojedinci (tj. stanovnitvo u svojim prevoznim sredstvima) prevoz maina, koje sadre opasnu robu, osim ako nisu posebno navedene po imenu (tj. prenoenje vozila ili postrojenja sa rezervoarom punim goriva) kvarovi (privremeni izuzeci, koja koriste slube za hitne intervencije, kako bi odnele tovar u skladu sa ADR na bezbedno mesto) zatita ivota ili ivotne sredine (jo jedan izuzetak koji se prvenstveno fokusira na slube za hitne intervencije)
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

ta se podrazumeva pod opasnom robom?

Opasna roba podrazumeva:
robu koja se nalazi na listi

opasnih roba (tabela A) ADR uredbi iz 2007. sva roba koja ima jednu ili vie opasnih karakteristika (kako je definisano ADR uredbama) klasifikaciju ovih karakteristika (ili klasa) vre UN i one se dele na 9 glavnih kategorija
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Klasifikacija opasne robe

OPASNA ROBA UN KLASA KLASA DIJAMANT POTKATEGORIJA

EKSPLOZIVI

1.1 1.6
2.1 ZAPALJIVI GASOVI 2.2 NEZAPALJIVI I NETOKSINI GASOVI 2.3 TOKSINI GASOVI

GASOVI

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Klasifikacija opasne robe (II)

OPASNA ROBA
ZAPALJIVE TENOSTI

UN KLASA

KLASA DIJAMANT

POTKATEGORIJA

NE POSTOJI
4.1 ZAPALJIVI VRSTI MATERIJALI 4.2 SPONTANO ZAPALJIVI MATERIJALI 4.3 OPASNI KADA SE POKVASE

ZAPALJIVI VRSTI MATERIJALI

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Klasifikacija opasne robe (III)

OPASNA ROBA UN KLASA
KLASA DIJAMANT

POTKATEGORIJA

OKSIDUJUA SREDSTVA

5.1 OKSIDUJUA SREDSTVA 5.2 ORGANSKI PEROKSIDI 6.1 TOKSINI MATERIJALI 6.2 INFEKTIVNE MATERIJE

TOKSINI MATERIJALI

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Klasifikacija opasne robe (IV)

OPASNA ROBA UN KLASA
KLASA DIJAMANT

POTKATEGORIJA

RADIOAKTIVNI MATERIJAL

7 8 9

NE POSTOJI NE POSTOJI NE POSTOJI

KOROZIVNI MATERIJAL

RAZNO

Klasa 9: Obuhvata materije, koje nisu obuhvaene drugim klasama, ali za koje je iskustvo pokazalo da su ili koje bi mogle da budu opasne i na taj nain se odredbe, koje vae za ovu klasu, mogu primeniti.
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Upoznavanje sa klasom 6.2 - infektivne materije

Materije za koje se zna ili za koje se s pravom oekuje da sadre patogene Mogu da prouzrokuju pojavu bolesti kod ljudi ili ivotinja Odreeni bioloki materijali se uklapaju u definiciju
strogi zahtevi za klasifikaciju, pakovanje i

deklarisanje

Uzeti u obzir sve druge opasne karakteristike Ostali bioloki materijali

posebni zahtevi kako bi bili

bezbedno upakovani
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Brojevi prema UN klasifikaciji i odgovarajui nazivi koji se koriste prilikom prevoza

Klasa 6.2 1. UN 2814 INFEKTIVNE MATERIJE SA TETNIM POSLEDICAMA PO LJUDE 2. UN 2900 INFEKTIVNE MATERIJE SA TETNIM POSLEDICAMA SAMO PO IVOTINJE 3. UN 3373 UZORCI ZA DIJAGNOSTIKU ili UZORCI KLINIKOG MATERIJALA 4. UN 3291 BOLNIKI OTPAD, OTPAD KOD KOJEG NIJE IZVRENA KATEGORIZACIJA ILI KOJI NIJE NA BILO KOJI DRUGI NAIN RAZVRSTAN (N.O.S. Not Otherwise Specified) ili (BIO)MEDICINSKI OTPAD, OTPAD KOJI NIJE NA BILO KOJI DRUGI NAIN RAZVRSTAN (N.O.S. Not Otherwise Specified) ili ZAKONOM REGULISANI MEDICINSKI OTPAD N.O.S. znai nije na drugi nain razvrstan

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Shema kategorizacije
Zasniva se rizicima, koji nastaju tokom prevoza, umesto na rizicima koji nastaju tokom rada u laboratoriji dodeliti UN broj u zavisnosti da li se radi o kategoriji A ili B

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Definicija: kategorija A
Infektivne materije, koje se prenose kontaktom, mogu da prouzrokuju trajno oteenje, bolest opasnu po ivot, odnosno fatalnu po ivot ljudi ili ivotinja, a neke od njih su:

Lassa virus Marburg virus Kulture iz laboratorija Ebola virus

Odnosi se na indikativnu listu datu u ADR odredbama Dodeljuje se:

UN 2814 (tetne posledice po ljude) UN 2900 (tetne posledice po ivotinje)
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Definicija: kategorija B
Infektivna materija, koja nije u takvom obliku da moe da prouzrokuje oteenje ili bolest opasnu po ivot, odnosno fatalnu po ivot zdravih ljudi ili ivotinja kada oni dou u kontakt sa tom materijom Odnosi se na materije koje ne spadaju u kategoriju A u ADR uredbama Dodeljuje se: UN 3373 (osim za kulture i podloge za zasejavanje) UN 3291
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Kulture i podloge za zasejavanje

Materijali koji sadre visok stepen koncentracije mikroorganizama
kultivisani/razmnoeni/raireni/upotrebljeni bilo namerno ili sluajno

Ako su zarazni za ljude ili ivotinje, uvek e spadati u kategoriju A bez obzira da li se ti mikroorganizmi nalaze na indikativnoj listi u ADR uredbama Dodeljuje se UN 2814 ili UN 2900 po potrebi Ostali nisu pod kontrolom
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Izuzeci
Zbog niskog stepena opasnosti, koju predstavljaju, sledee materije biolokog porekla predstavljaju izuzetke kada je re o zahtevima i uredbama koji se odnose na opasnu robu: materije koje ne sadre infektivne materije ili koje nee prouzrokovati pojavu bolesti kod ljudi ili ivotinja uzorci koji se uzimaju iz ivotne sredine (ukljuujui i uzorke hrane i vode) za koje se ne smatra da predstavljaju znaajan rizik od pojave infekcije Krv, odnosno komponente krvi sakupljene i prevezene u cilju transfuzije, odnosno transplantacije Osuene mrlje od krvi i okultna krvarenja u stolici Materije u formi u kojoj su svi prisutni patogeni neutralisani ili inaktivirani tako da ne predstavljaju rizik po zdravlje dekontaminirani medicinski ili bolniki otpad!
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Upoznavanje sa UN 3291
Da bismo utvrdili da li infektivni medicinski otpad spada u domen ADR uredbi moramo da pogledamo tabelu A u ADR uredbama Utvrdili smo da se nalazi na listi kao UN 3291 i stoga se primenjuju ADR uredbe

Odeljak sa strana 510 i 511, tom l, ADR iz 2007.

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

UN 3291

UN broj

Adekvatno naziv koji se koristi tokom prevoza (PSN) koje se koristi u Srbiji UN klasa 6.2 oznaava da se radi o infektivnom materijalu

Prikazuje potrebne deklaracije:

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

UN 3291 (II)

Ovom posebnom odredbom se potvruje da za tretirani (tj. autoklavirani) ne vae ove uredbe
Ovim se navodi da svi izuzeci, koji se odnose na ograniene koliine, se zapravo odnose na ambalau u kojoj se otpad nalazi 0 znai da nikakvi izuzeci ne vae za ovaj materijal

Pod kategorijom za prevoz se oznaava ukupna koliina tovara koji se moe prevoziti bez primene svih ovih uredbi. TC2 = 333Kg
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Granine vrednosti za ukupnu koliinu tovara

Ukoliko se prevozi manje od 333 kg (neto koliina opasne robe) infektivnog otpada (UN 3291), primenjivae se samo ogranieni broj ADR uredbi. Ukoliko se prevozi vie od 333 kg infektivnog otpada (UN 3291) (ili bilo koja utovarena koliina vea od dozvoljene u kontejenrima odobrenim od strane UN) primenjivae se sve ADR uredbe Mi predlaemo da se prevoze samo 3 kontejnera x 240 litara sa infektivnim otpadom (svaki sadri priblino 20-25 kg otpada to daje ukupnu koliinu po kontejneru od priblino 35-40 kg) to daje ukupnu koliinu od priblino 105-120 kg to je svakako u okvirima granine vrednosti od 333 kg kako je predvieno uredbama. Stoga e se samo ogranien broj ADR uredbi vaiti za aktivnosti koje obavljamo
Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Teina tovara manja od zadatih graninih vrednosti je u zadatim okvirima

Za teinu svakog tovara, koja je u zadatim okvirima i manja je graninih vrednosti definisanih za odreenu kategoriju prevoza, nee vaiti veina zahteva ADR uredbi Jedini uslovi su:
Nositi transportni dokument (list za opasnu robu) Vozilo mora biti opremljeno sa 2kg suvog praha za aparat za gaenje poara Voza mora da proe osnovnu obuku kada je re o opasnoj robi i opasnostima povezanim sa datim teretom

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction

Kratak pregled
Postoji mnogo uredbi kojima se ureuje prevoz otpada u drumskom saobraaju Infektivni otpad se mora prevoziti u skladu sa zahtevima definisanim u ADR uredbama Materijal, koji je predmet ove obuke, spada u klasu UN 3291 Do 333 kg ovog materijala se moe prevoziti u pakovanjima, odobrenim od strane UN, bez primene svih uredbi

Technical Assistance for Healthcare Waste Management An EU-funded project managed by the European Agency for Reconstruction