AAS 05 1913 Ocr

ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
ANNUS V. - VOLUMEN V.
ROMAE
TYPIS POLYGLOTTIS MDCCCCXIII VATICANIS
Annus V. - Vol. V.
Die 25 Ianuarii 1913.
Num. 1.

COMMENTAEIUM OFFICIALE
ACTA PII PP. X

MOTU PROPRIO
QUO PROVIDETUR REGIMEN ORDINIS FRATRUM MINORUM CONVENTUALIUM DURANTE INFIRMA VALETUDINE MINISTRI GENERALIS.
Supremum officium in universa Ecclesia humilitati Nostrae commissum rei sacrae procurationis gerendae postulat, ut rectae cuiuscumque Ordinis actioni pro videamus. Quum porro dilecto filio Victori Mariae Sottaz, Fratrum Minorum Conventualium generali Ministro, diuturna invaletudo a laboribus quiescendi necessitatem faciat; ipso in Ministri generalis munere permanente, ad totius Ordinis Conventualium administrationem religiosum virum Franciscum Mariam Dall'Olio, eiusdem Ordinis Procuratorem, etiam in Vicarium generalem cum omnibus facultatibus eidem debitis eligimus. Duobus vero modo Adsistentibus, dilectis Hieronymo Mariae Mileta et Stephano Mariae Ignudi, duos alios adiungimus, dilectos Aloisium Mariam Santoro, in Basilica Vaticana Poenitentiarium, et Dominicum Mariam Tavani in collegio seraphico S. Theodori de Urbe moderatorem, qui in officio, quod obtinent, permanentes, eidem Vicario generali in cunctis praesto erunt, et quorum ipse vota deliberativa exposcere tenebitur. In omnibus vero Curiae generalis conventibus etiam religiosi Francisci Mariae Formenti consilia et vota erunt exquirenda, praecipue si de sacris expeditionibus populis ad pietatem excolendis aliquid erit pertractandum.
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.
Haec a Nobis, uti supra, decreta et statuta, usque ad Congregationem generalem anno 1913 habendam ab universis Ordinis Conventualium sodalibus ita erunt servanda, ut unicuique religiosum sit moderatorum voluntati morem gerere, iisdemque obedientiam et reverentiam prompto hilarique animo in omnibus praestare : non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, etiam speciali mentione dignis, ceterisque contrariis quibuscumque. Dum porro Deum adprecamur, ut quantocius dilectus Minister generalis plene convalescat, omnibus dilectis filiis apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum Romae apud S. Petrum, die 17 decembris 1912.
P I U S P P . X.
S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS
PROVISIO ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis S s m u s D. N. P i u s P P . X h a s quae s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 13 decembris 1912. Metropolitanae ecclesiae Strigoniensi praefecit R m u m D. I o a n n e m Csernoch, hactenus archiepiscopum Colocensem et Bacsiensem. 14 decembris. Archiepiscopali ecclesiae Cusentinae sac. T h o m a m Trussoni, vicarium generalem Comensem et canonicum ecclesiae cathedralis. Cathedrali ecclesiae Lugosiensi R u m e n o r u m sac. Valerium Traian u m F r e n t i n , presbyterum eiusdem dioecesis, ibidem vicarium foraneum. Cathedrali ecclesiae Banialucensi Rev. P. Iosephum Garic, in saeculo S t e p h a n u m , Ordinis F r a t r u m Minorum Unionis Leonianae, p r o vinciae o s n a e - A r g e n t i n a e .
S. Congregatio de Religiosis. 19 decembris 1912. Titulari ecclesiae episcopali Amisensi R m u m D. Franciscum Di Costanzo, iam episcopum Monopolitanum. 20 decembris. Cathedrali ecclesiae Catalaunensi sac. I o s e p h u m Mariam Tissier, vicarium generalem Carnutensem.
LITTERAE CIRCULARES
AD SUPERIORES ORDINUM ET CONGREGATIONUM RELIGIOSARUM CIRCA EPHEMERIDUM LECTIONEM.
Nel fascicolo N. 21 dell'-cta Apostolicae Sedis, del 2 dicembre 1912, si pubblic la seguente Avvertenza: A togliere l'equivoco che certi giornali v a n n o creando in mezzo al clero ed ai fedeli, si dichiara che la S a n t a Sede n o n riconosce per conformi alle direttive pontificie e alle n o r m e della Lettera di Sua Santit all'Episcopato Lombardo, in d a t a del I luglio 1911, i giornali seguenti: L'Avvenire d'Italia, Il Mo mento, Il Corriere d'Italia, H Corriere di Sicilia, L'Italia, ed altri dello stesso genere, checche ne sia delle intenzioni di alcune egregie persone, che li dirigono ed aiutano .
o
Ora, sebbene questa sacra Congregazione sia p e r s u a s a che n e s s u n a famiglia religiosa abbia rinnovato l ' a b b o n a m e n t o ai suddetti giornali in seguito a tale Avvertenza, pure, avendo saputo che ad essa si d a n n o le pi strane interpretazioni, crede opportuno di dichiarare, a togliere ogni equivoco, che ai Religiosi proibito n o n solo l'abbonamento, ma anche la lettura dei menzionati giornali. Che se qualche Religioso per giuste ragioni si trovasse nella necessit di leggerne q u a l c u n o , egli dovr riceverne speciale autorizzazione in iscritto da' suoi Superiori maggiori. R o m a , 15 gennaio 1913.
Fr. G. C. CARD. VIVES, Prefetto
f Donato, Arci v. di Efeso, Segretario.
S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE

i.
NOMINATIONES E P I S C O P O R U M . Brevibus apostolicis nominati s u n t : 14 septembris 1912. Episcopus titularis Ecclesiae Bathnensis et auxiliaris Patriarchae Antiocheni Syrorum, R. P. D. Dominicus T a p p u n i . 10 decembris. Episcopus tit. ecclesiae Corycensis et Coadiutor cum futura successione Vicarii Apostolici Gabonensis in Africa centrali, R. P. Ludovicus Martrou, e Congregatione S. Spiritus. 11 decembris. Episcopus titularis ecclesiae Magydensis et Vicarius Apostolicus Tom-kin meridionalis, R. D. A n d r e a s Leontius I o s e p h Eloy, a l u m n u s Seminarii Parisiensis pro missionibus ad exteros. 12 decembris. Episcopus tit. Larandensis et Coadiutor cum futura successione Vicarii Apostolici Cocincinae Occidentalis, R. D. Victor Carolus Q u i n t o n , a l u m n u s Seminarii Parisiensis pro missionibus ad exteros. Vicarius Apostolicus novi Vicariatus de Kivu in Africa, R. P. D. Ioseph Hirth, episcopus tit. Thevestinus et vicarius apostolicus de Victoria Nyanza meridionali. 13 decembris. Episcopus tit. Ecclesiae Lyrbensis et Coadiutor cum futura successione Vicarii Apostolici Sophiae et Philippopolis, R. P. Cletus a Baltaggia, in saeculo Vincentius Peiov, Ordinis F r a t r u m Minorum Capulatorum.
II.
NOMINATIO P R A E F E C T I A P O S T O L I C I . Decreto S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide n o m i n a t u s est: 19 novembris Apostolicae 1912. Praefectus Apostolicus novae Praefecturae
de Nygata in Iaponia, R. P. I o s e p h u s Reiners, e Societate
Verbi Divini de Steyl.
S. Congregatio Indicis.
S. CONGREGATIO INDICIS
i. DECRETUM.
Feria II, die 13 ianuarii 1913.
Sacra Congregatio eminentissimorum ac reverendissimorum sanctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium a sanctissimo Domino n o s t r o Pio P a p a X sanctaque Sede apostolica Indici librorum pravae doctrinae, e o r u m d e m q u e proscriptioni, expurgationi ac permissioni in universa christiana republica praepositorum et delegatorum, habita in palatio apostolico Vaticano die 13 ianuarii 1913, damnavit et damnat, proscripsit proscribitque, vel alias d a m n a t a a t q u e proscripta in Indicem librorum prohibitorum referri mandavit et m a n d a t q u a e s e q u u n t u r opera: e FAVERO, S. E. Monsignor Arcivescovo L. Puecher-Passavalli, Predicatore apostolico, Vicario di S. Pietro, Ricordi e lettere (1870-1897). Milano, Torino, Boma 1911.
BEGEY
KARL HOLZHEY, Kurzgefasstes Lehrbuch das Alte Testament. Paderborn 1912.

LASPLASAS,
der speziellen Einleitung
in
humano.
San
Mi concepto del mundo. Libro tercero : El mundo y el yo Salvador 1911.
Discurso sobre la filosofa; resumen de " Mi concepto del mundo ,,. Barcelona (1912). 45 THESEN ZUR GEWERKSCHAFTS-ENZYKLIKA Singulari q u a d a m von Ghibellinus und Germanicus. Seiner Eminenz, dem Herrn Kardinal Kopp, Frstbischof von Breslau und Seiner Exzellenz, dem Herrn Kultusminister Trott zu Solz ehrerbietigst zugeeignet. Herford in Westf. 1912. VALERIANO FERRACCI, Cenni biografici della Serva di Dio Paola Mandatori-Sacchetti. Boma 1905. - Beer. S. Off. 28 Aug. 1912. Itaque nemo cuiuscumque g r a d u s et conditionis praedicta opera d a m n a t a atque proscripta, q u o c u m q u e loco et q u o c u m q u e idiomate, a u t in p o s t e r u m edere, a u t edita legere vel retinere audeat, sub poenis in Indice librorum vetitorum indictis. v
10
Quibus sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per me infrascrip t u m Secretarium relatis, Sanctitas S u a Decretum probavit, et promulgari praecepit. Tn q u o r u m fidem etc. D a t u m Romae, die 20 ianuarii 1913.
F R . CARD. DELLA VOLPE, Praefectus.
L. $ S. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius.
IL
ALOYSIUS IZSF, T H . DE GAUZONS, et VALERIANUS FERRACCI decretis,
q u i b u s quidam e o r u m libri prohibiti sunt, laudabiliter se subiecerunt. In q u o r u m fidem etc. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius.
S. CONGREGATIO RITUUM
VIENNEN, SEU VENETIARUM.
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI P. MARCI AB AVIANO, SACERDOTIS PROFESSI ORDINIS MINORUM S. FRANCISCI CAPUCCINORUM, ET MISSIONARII APOSTOLICI.
In oppido Aviano, dioecesis Goncordiensis, ditionis V e n e t a e , ex honestis piisque parentibus Marco Cristofori et R o s a Zanoni ortum duxit infans cui in baptismo impositum fuit n o m e n Carolus. Hic, vix per aetatem licuit, paternam d o m u m dulcemque m a t r e m relinquens, in disciplinam P a t r u m Societatis Iesu penes collegium Goritiae transiit, ut litteras cum virtutibus studiose coniungeret. Quum quindecim iam esset a n n o r u m , martyrii desiderio flagrans, occulte in T u r c a r u m regiones iter arripuit, sed omnia alimenta s u a cuidam pauperi largitus, Iustinopoli in coenobio Capuccinorum sistere et victum hospitiumque petere coactus est. Quem Superior h u m a n i s s i m e excepit, et certior effectus de proposito iter prosequendi, consilio et opere adiuvit ut ad suos rediret. In familiam reversus, vocationem religiosam q u a m senserat, divina opi-
S. Congregatio Bituum.
11
tulante gratia, ita fovit ut, post a n n u m , Ordinem Gapuccinorum ingressus sit. Tyrocinio Coneliani rite peracto, die 21 novembris anni 1648, per m a n u s Aloisii a Verona, moderatoris provinciae Venetae, m a x i m o cum gaudio religionis h a b i t u m sumpsit, m u t a t o nomine Carolo in Marcum. Solemni votorum professione obstrictus et per singulos g r a d u s ad sacerdotium evectus, totum se dedit per septemnium sacro ministerio peragendo, iisque dotibus c o m p a r a n d i s quibus magis idoneum Christi minis t r u m se redderet atque exhiberet. A Superioribus missus p r i m u m ad Bellunensem postea ad Opystengiensem praefecturam regendam, singulari prudentia regularique observantia praestitit. Verbo Dei praedicando destinatus, eiusmodi m u n u s Veronae in templo S. Michaelis per quadragesimales conciones bene auspicatus, in aliis plerisque Italiae ac E u r o p a e civitatibus, egregius missionarius, salutariter obivit. A n n u s 1683 decurrebat valde infensus Hungariae, Austriae, eiusque potissimum urbi principi Viennae, quae, iam fame ac peste vexata, ab innumeris Turcarum copiis irrumpentibus stricta obsidione premebatur. Propugnaculis atque moenibus magna ex parte deiectis, totoque commeatu fere exhausto, civitas illa n u m e r o et robore impares h a b e b a t defensores contra hostes quinquies maiores. Extremis hisce in angustiis veluti angelus ac sequester pacis apparuit Marcus, missus a S u m m o Pontifice Innocentio XI uti legatus ad confoederatum Christianorum exercitum. Duces ad concordiam revocat, o m n i u m q u e in Dominum D e u m exercituum erigit victoriae spem. Vix p u g n a r i coeptum est, ipse, a r r e p t a Crucifixi imagine per medias acies convolans, animos Christianis, terrorem Turcis iniicit. Inde parta victoria et liberatio Viennae a T u r c a r u m obsidione et incursu. Venetias reversus, ipsius S u m m i Pontificis auctoritate, foedus adversus c o m m u n e s hostes inter Venetam Rempublicam, Leopoldum imperatorem et Ioannem Sobieski regem felici exitu iniri curavit: quod maxime profuit. Et postquam Turcae, a foederato exercitu t e r r a marique profligati, pacem petierint atque obtinuerint, Dei F a m u l u s n o n minus Viennensium et Venetorum quam o m n i u m Christianorum salus et columen a t q u e caelestium benedictionum administer consalutatus est. T a n d e m vertente anno 1699, quadragesimali praedicatione Cenedae absoluta, Viennam iterum petiit, sperans se aliquid rei catholicae ita profuturum. Verum paucos post menses laboribus fractus, in lethale morbum incidit. Leopoldus imperator, qui Marcum uti a m i c u m et in Christo p a t r e m habebat, aegrotantem sollicita cura frequenter invisit cum sua familia, ipsumque inviserunt P a t r e s purpurati, praelati ac principes, et Nuntius T a a r a , nomine Summi Pontificis, indulgentiae plenariae largitione morientem recreavit ; qui sacramentis Ecclesiae refectus et solus cum Deo
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. suo conversatus, piissimam a n i m a m exhalavit die decimatertia augusti. Leopoldi imperatoris iussu, solemnibus exsequiis, frequentissimo clero ac populo confluente, nobilique sepultura e.t epitaphio h o n o r a t e est Dei F a m u l u s , cuius sanctitatis fama post obitum ita constans u s q u e in p r a e s e n s perduravit atque increvit ut super ea in Curiis Viennensi ac Veneta processus Ordinarii Informativi conditi sint ; a t q u e huic Venetae inquisitioni idem P a t r i a r c h a adstitit ac praefuit qui n u n c in Cathedra Petri sedet beatissimus Pater P i u s X. Delatis autem actis processualib u s ad sacram Rituum Congregationem ac servato iuris ordine, instante R m o P. Iosepho Antonio a S. I o a n n e in Persiceto, Ordinis Minorum Capuecinorum Postulatore generali, attentis obsequentibus litteris postulatoriis Francisci Iosephi Austriae imperatoris et H u n g a r i a e regis, n e c n o n archiducis Francisci F e r d i n a n d i , aliorumque archiducum et archiducissarum, rogantibus etiam aliquot Emis P a t r i b u s S. R. E. Cardinalibus, plerisque Rmis Archiepiscopis atque Episcopis, itemque Capitulis ac religiosis Familiis praesertim Ordinis S. Francisci, u n a cum multis personis dignitate vel nobilitate praestantibus, E m u s ac R m u s D n u s card. Dominicus Ferrata, h u i u s Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis sacrae R i t u u m Congregationis comitiis subsignata die ad Vaticanum coadunatis, sequens d u b i u m discutiendum proposuit: An sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito etiam voce et scripto R. P. D. Alexandro Verde sanctae Fidei Promotore, o m n i b u s accurate perpensis, rescribend u m censuerunt: Affirmative seu Commissionem esse signandam, si Sanctissimo placuerit. Die 10 decembris 1912. Quibus omnibus sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per infrascriptum Cardinalem sacrae Rituum Congregationi Praefectum relatis, Sanctitas Sua rescriptum eiusdem sacri Consilii r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis Causae beatificationis et canonizationis Venerabilis Servi Dei P. Marci ab Aviano, sacerdotis professi Ordinis Minorum S. Francisci Capuecinorum et missionarii apostolici, die 11, eisdem mense et a n n o .
Fr. S. CARD. MARTINELLI, S. M. C. Praefectus.
L. S . f P e t r u s La F o n t a i n e , E p . Charystien., Secretarius.
S. Romana Bota.
13
SACRA ROMANA ROTA

In S. Romana Rota, anno 1912, adae sunt sub secreto sequentes Causae, quarum definitiva sententia editur tantum in parte dispositiva in sequentem modum: I. PARISIEN. Nullitatis matrimonii.
Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. G. Sebastianeiii, Ponens, S. Many et J. Mori, Auditores de t u r n o , sub die 15 ianuarii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative. Adversus sententiam interposita est appellatio, et habita est sententia 24 maii hoc anno.
I I . ROMANA. -
Nullitatis
matrimonii.
Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. Auditores, videntibus omnibus, sub die 17 ianuarii 1912, respond e n d u m c e n s u e r u n t : Negative.
I I I . JANUEN. -
Remotionis
et refectionis damnorum.
Propositis d u b i i s : I. An Sac. NN. iniuste dimissus fuerit a suo officio: et q u a t e n u s affirmative, I I . An, a quibus, et qua mensura, et quomodo sint eidem reficienda damna in casu; R R . P P . DD., A. Sincero, Ponens, J. Mori et F. Cattani, Auditores de t u r n o , sub die 1 februarii 1912 r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Ad p r i m u m d u b i u m , Affirmative; ad secundum, Damna esse reficienda, mensura decem millia libellarum per ratas ab Ordinario determinandas, infra biennium solvendarum, cautione tamen statim in Curia data. Adversus sententiam interposita est appellatio, et habita est sententia 13 aug." h. a.
I V . VERSALIEN. -
Nullitatis
matrimonii.
Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. F. Cattani, Ponens, A. P e r a t h o n e r et J. Alberti, Auditores de t u r n o , sub die 10 februarii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative.
14
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Diffamationis.
V . CONSTANTINIANA .
Proposito d u b i o : An sententia rotalis diei 12 iunii 1911 sit confirmanda vel infirmanda in casu; RR. P P . DD. G. Sebastianeiii Ponens, S. Many et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 24 febr. 1912, respond e n d u m censuerunt : Negative ad primam partem ; affirmative ad secundam, seu confirmandam esse primam sententiam rotalem diei 12 decembris 1910.
V I . AQUBN. IN GALLIA. -
Usus domus scholae.
Propositis dubiis : I. An Dnus NN. teneatur, et quidem efficaciter etiam quoad heredes, concedere Dno VV. usum gratuitum domus de qua agitur, pro schola ibi habenda: et q u a t e n u s affirmative: I I . An et quanta compensatio Dno NN. debeatur; RR. P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de t u r n o , sub die 2 aprilis 1912, r e s p o n d e n d u m censuerunt: Negative: sed tantum tenetur aliquam contributionem annuam Dno VV. pro schola parochiali solvere, ab arbitro modo in sententia statuendo determinandam.
V I I . GNESNEN. Iurispatronatus.
Proposito d u b i o : An sententia rotalis diei l februarii 1911 sit confirmanda vel infirmanda in casu; RR. P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de t u r n o , sub die 12 aprilis 1912, respondend u m censuerunt : Affirmative ad primam partem, Negative ad secundam, seu praedictam sententiam esse confirmandam. V I I I . MATRITEN. Separationis quoad thorum et cohabitationem.
Proposito d u b i o : An constet de legitimis causis divortii semipieni, seu separationis quoad thorum et cohabitationem in casu; R R . P P . DD. Auditores, videntibus omnibus, pro voto, ex commissione Ssmi, sub die 20 aprilis 1912, sequens emiserunt votum : Constare de causis separationis temporaneae iuxta modum expressum in sententiis Curiarum Matritensis et Toletanae. IX.
PAMPILONEN. -
Iurisdictionis
parochialis.
Propositis dubiis: I. Cui competat iurisdictio parochialis super domum de qua in decreto Rmae Curiae in casu: I I . Cui competat hereditas DM NN. ut in testamento; RR. P P . DD. A. P e r a t h o n e r Ponens, J. Alberti et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 14 maii 1912 r e s p o n d e n d u m censuerunt: ad I. Iurisdictionem parochialem super domum
S. Bomatta Bota. de qua in decreto Curiae, competere parocho NN. Ad Dm NN. competere eidem parocho. Adversus sententiam interposita est appellatio.
X . VERSALIEN.
15 IL Hereditatem
Nullitatis
matrimonii. casu; R R .
Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in die 20 maii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative. Adversus sententiam interposita est appellatio.
X I . BITURIGEN. -
P P . DD. J. Prior Ponens, A. Sincero et J. Mori, Auditores de t u r n o , s u b
Nullitatis
matrimonii.
Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de T u r n o , sub die 23 maii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative. Adversus sententiam interposita est appellatio. X I I . PARISIEN. Nullitatis matrimonii.
Proposito dubio : An sententia rotalis diei 15 ianuarii 1912 sit confirmanda vel infirmanda in casu; R m u s M. Lega Decanus Ponens, et RR. P P . DD. J. Alberti et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 24 maii .1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Sententiam rotalem esse confirmandam.
XIII. WLADISLAVIEN. -
Nullitatis
matrimonii.
Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. F. Heiner Ponens, G. Sebastianeiii et S. Many, Auditores de t u r n o , sub die 24 iunii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative.
X I V . VESTMONASTERIEN. -
Nullitatis
matrimonii.
Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de t u r n o , sub die 1 iulii 1912, r e s p o n d e n d u m censuerunt : Affirmative. Adversus sententiam interposita est appellatio, et h a b i t a est sentent. 21 decembris 1912.
X V . ROMANA SEU SALERNITANA. -
Refectionis damnorum.
Proposito dubio : An constet de iure Sac. NN. ad indemnitatem seurefectionem damnorum adversus Rmum Dnum X. ob eiusdem rationem agendi in litteris, etc. et in quanam mensura et quomodo in casu, R m u s M. Lega Decanus Ponens, et R R . DD. F. Cattani et A. Perathoner, Audi-
16
tores de t u r n o , s u b die 10 iulii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative s e u non constare. Adversus sententiam interposita est appellatio. XVI.
CINCINNATENE -
Remotionis
seu
translationis a paroecia.
Proposito d u b i o : An decretum Rmi Archiepiscopi quo parochum NN. a paroecia transtulit, sit confirmandum vel infirmandum in casu: R R . P P . DD. J. Prior Ponens, A. Sincero et J. Mori, Auditores de t u r n o , sub die 16 iulii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative ad primam partem, negative ad secundam, seu confirmandum esse decretum Archiepiscopi. XVII.
HEUOPOLITANA. -
Iurispatronatus.
Propositis dubiis: I. An quaestio resoluta per rescriptum diei... sit incidentalis vel definitiva in casu? Et q u a t e n u s affirmative seu sit incidentalis, IL An sit locus revocationi rescripti vel sententiae diei... in casu; R m u s M. Lega Becanus Ponens, et RR. P P . DD. G. Sebastianeiii et S. Many, Auditores de turno, sub die 24 iulii 1912, r e s p o n d e n d u m censuer u n t : Ad I. Quaestionem esse incidentalem; ad II. Negative et ad mentem. XVIII.
IANUEN. -
Remotionis et
refectionis
damnorum.
Proposito d u b i o : An sententia rotalis diei 1 februarii 1912 sit confirmanda vel infirmanda in casu; RR. P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de t u r n o , s u b die 13 augusti 1912, respondend u m c e n s u e r u n t : Sententiam esse infirmandam.
X I X . CONVERSANEN. -
Impedimenti
ad matrimonium contrahendum.
Propositis d u b i i s : 1. An constet de nullitate sententiarum primae et secundae instantiae; et q u a t e n u s n e g a t i v e : IL An sit locus restitutioni in integrum; et q u a t e n u s affirmative ad alterutrum d u b i u m : III. An constet de exsistentia impedimenti in casu. IV. An sit locus refectioni damnorum in casu; R R . P P . DD. A. Sincero Ponens, J. Mori et F. Cattani, Auditores de turno, sub die 26 augusti 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative in omnibus. XX. PETROCORICEN. Nullitatis matrimonii.
Proposito dubio : An constet de nullitate matrimonii in casu, R m u s M. Lega Decanus Ponens, et RR. P P . DD. G. Sebastianeiii et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 27 augusti 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative.
Secretaria Status. XXI.

VESTMONASTERIEN. -
17 matrimonii. 1 iulii 1912 sit Decanus confir-
Nullitatis
Proposito d u b i o : manda vel infirmanda
An sententia rotalis diei in casu; Rmus
M. Lega
Ponens, et
RR. P P . DD. G. Sebastianeiii et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 21 decembris 1912, respondendum censuerunt: confirmandam. Romae, ex Gancelleria S. R. Rotae, die 22 ianuarii 1913. Sac. Tancredes Tani, Notarius. Sententiam rotalem esse
EPISTOLAE. I.
-AD R. P. VIRGILIUM MERA U, EX. ORDINE FRATRUM MINORUM CAPULATORUM, PRAESIDEM.CONFOEDERATIONIS SANCTI MICHAELIS ARCHANGELI OB CATECHISMUM INTER FAMILIAS CATHOLICORUM VULGANDUM BEATISSIMO PATRI REVERENTER OBLATUM.
Reverende Pater, U n a cum officiosis litteris tuis redditum beatissimo Patri est exemplar catholici catechismi, quem ista Confoederatio S. Michaelis Archangeli inter Catholicorum familias studet, laudabili sane proposito, vulgare; g r a t u m q u e scito augusto Pontifici fuisse m u n u s c u l u m illud, gratissimam vero voluntatis significationem, q u a tuam ac sociorum pietatem testatam Eidem voluisti. P a t e r n a e pietatis vice Sanctitas S u a memorem profitetur animum, et apostolicam benedictionem, caelestium auspicem b o n o r u m , tibi ac praefatae Confoederationis sociis ex animo impertit. Habeas et gratias m e a s pro altero catechismi .eiusdem exemplari mihi perhumaniter exhibito, m e q u e tibi credas Die 16 decembris 1912. Addictissimum
R. CARD. MERRY DEL VAL.
ACTA, vol.. V, n. i. 5-1-1913
18
IL
AD COMITEM DE MUN, QUI NOMINE OPERIS CUI PRAEEST DES CERCLES CATHOLIQUES D'OUVRIERS , OBEDIENTIAE AC DEVOTIONIS BEATISSIMO PATRI TESTIMONIUM EXHIBUIT.
Monsieur le Comte, Le S a i n t - P r e a trs vivement agr l'expression des sentiments de pit filiale que vous Lui avez prsente au nom de l'uvre des Cercles catholiques. Ces sentiments, Il les connaissait de longue date, Il en savait la parfaite sincrit, ayant suivi les dveloppements de l'uvre avec u n e attention trs sympathique, n'ignorant pas surtout qu'aprs en avoir t le crateur, vous en tes rest l'me. Il Lui a t trs agrable de constater que cette pit filiale l'gard du Souverain Pontife, faite s u r t o u t de docilit aux enseignements de l'glise, d o n t II est le Chef, et de soumission aux vques qui sont ses reprsentants, avait voulu, au cours de l'anne qui vient de finir, se donner de nouvelles garanties. Il trouve surtout trs opportun, trs h e u r e u x que le Conseil des tudes ait tenu se p r m u n i r de plus en plus contre toutes les opinions qui ne seraient pas entirement conformes avec la saine thologie. Comme vous le remarquez, Monsieur le Comte, il y a dans la doctrine sociale catholique des points dlicats, sur lesquels il importe d'tre bien fix, si l'on veut que l'action exercer sur les masses populaires, au triple point de vue religieux, moral et matriel, n o n seulem e n t soit rgie, comme il est ncessaire, par la vrit, mais n'en vienne pas se r e t o u r n e r contre elle, p o u r la fausser. F a u t e de l'esprit que vous avez su imprimer votre u v r e , ne voit on pas, p a r exemple, le domaine de la justice largi, plus que de mesure, au dtriment de la charit ; le droit de proprit s u b o r d o n n son usage, et celui-ci devenu u n e fonction, non plus de la charit, mais de la j u s t i c e ; au nom d'une conception errone de certaines organisations sociales, des droits et des devoirs crs de toutes pices, l o la loi naturelle consacre la libert? Ne v o i t - o n pas encore la charit, elle-mme volatilise en u n e vague fraternit, o d'une part, l'ordre qui lui est essentiel, et que, pour cela, l'on a appel l'ordre de la charit, tend s'effacer, o, d'autre part, l'on rve de fondre les ingalits
Secretaria Status.
19
sociales? Ne voit on p a s enfin, ce qui est l pire, un droit naturel soidisant catholique, chercher se fonder, non plus sur les principes ternels gravs au fond de la conscience, mais sur les contingences dont s'occupent l'exprience et l'histoire? Le S a i n t - P r e ne peut que dplorer ces doctrines et d'autres semblables. Ce qui rend d'autant plus vive sa joie de constater, en votre uvre, un esprit de parfaite orthodoxie, qui veut, tout jamais, grce un redoublement de prcautions, s'en prserver. C'est de quoi II tient surtout la fliciter hautement, et vous fliciter. Et afin que la grce divine fconde ce qu'elle a dj inspir, Sa Saintet vous envoie de tout cur, ainsi q u ' vos zls collaborateurs, Sa bndiction apostolique. Je vous remercie, p o u r ma part, des souhaits que vous avez bien voulu m'adresser, et je profite volentiers de cette occasion p o u r vous offrir, Monsieur le Comte, l'assurance de mon entier dvouement en Notre-Seigneur. Le 3 janvier 1913.
R. CARD. MERRY DEL V A L .
III.
AD SAG. ALOISIUM BETHLEEM, DIOECESIS CAMERACENSIS, DE OPERE L'UVRE DES LECTORES, QUOD IPSE INSTITUIT ET ALACRITER PROVEHIT.
Monsieur l'abb, L' u v r e des lectures que vous avez commence il y a dj plusieurs annes, et que vous poursuivez avec un succs toujours croissant, sous la h a u t e approbation de S. G. Monseigneur l'Archevque de Cambrai, rpond un besoin trop actuel et trop capital p o u r n'avoir pas attir l'attention bienveillante du Souverain Pontife, du Pasteur des Pasteurs, Qui est confie la sollicitude de toutes les mes rachetes par le sang de N.-S. J.-C. Faire connatre au public catholique et spcialement a u x familles et au clerg la valeur morale et religieuse des ouvrages de tout genre sur lesquels ils doivent tre renseigns, mettre en garde contre les lectures mauvaises et signaler les bonnes, et cela, t a n t par la publication d'ouvrages, brochures, tracts, que par u n e Revue priodique justifiant pleinement son titre de Guide gnral de lectures , c'est une entreprise non moins vaste que ncessaire, qui fait le plus grand h o n n e u r
20
votre zle et votre activit sacerdotale, et qui mrite au plus h a u t point la reconnaissance de tous les h o n n t e s gens et surtout des P a s teurs des mes. Autant cette uvre est opportune, a u t a n t elle prsente des difficults de plus d'un genre et d e m a n d e tre poursuivie avec vigilance et courage, d a n s des vues et avec un esprit toujours absolument catholiques et surnaturels. Les rsultats dj trs consolants que vous avez obtenus sont la meilleure preuve q u e vous tes demeur c o n s t a m m e n t fidle aux devoirs d'un ministre si lev et si dlicat. Le S a i n t - P r e s'applaudit de ces succs et souhaite que votre uvre continue d'clairer, de prmunir, de diriger les Catholiques dans le choix si important des lectures. De tout cur Sa Saintet approuve et bnit votre uvre et ses collaborateurs et vous accorde vous-mme u n e affectueuse bndiction apostolique. Je suis heureux de vous exprimer mes flicitations personnelles, et de vous renouveler, Monsieur l'abb, l'assurance de mes meilleurs sentiments en Notre-Seigneur. Le 13 janvier 1913.
S. CONGREGAZIONE DEL S. OFFIZIO.

AVVISO DI CONCORSO. D'ordine degli End signori Cardinali Inquisitori generali emanato in feria IV, 8 gennaio 1913, s'indice il concorso per l'officio di Sostituto nella Cancelleria del S. Offizio. S'invitano quindi i RR. Sacerdoti che vi aspirano a far pervenire al sottoscritto, non pi tardi del giorno 15 febbraio, la domanda coi relativi requisiti per l'ammissione all'esame scritto, il quale avr luogo il giorno 20 detto mese nel palazzo del S. 0. alle ore 8 antimeridiane. Dal palazzo del S. 0., li 13 gennaio 1913. L. Castellano, Notaro.
Diarium Bonianae Curiae.
21
SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI.

CONGREGAZIONE ANTI PREPARATORI A. Il giorno 21 gennaio 1913, presso l'Emo e Riio signor cardinale Giuseppe Calasanzio Vives y Tuto, Ponente della Causa, fu tenuta la Congregazione Aritipreparatoria dei sacri Riti, nella quale i Rmi Prelati Officiali ed i RR. Consultori teologi hanno discusso e dato il loro voto sopra tre miracoli, che si asseriscono operati da Dio per intercessione della Venerabile Maria Crocifissa delle Piaghe di Nostro Signore Ges Cristo, Terziaria Francescana, i quali sono proposti per la Beatificazione di lei.
SEGRETERIA DISTATO.
AVVISO. A causa della stagione estiva, per disposizione superiore, la Cappella papale del 20 luglio per l'anniversario della morte del Sommo Pontefice Leone XIII viene trasferita al 5 novembre, e la Cappella papale dei 9 agosto per l'anniversario dell'incoronazione di S. S. Pio X felicemente regnante, viene parimenti trasferita al 16 novembre, data in cui ricorre l'anniversario della consacrazione episcopale della medesima Santit Sua,
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : 3 gennaio 1913. L'Eino signor card. Gaetano Bisleti, Protettore dell'Istituto delle figlie dei Ss. Cuori, che hanno la casa madre in Genova. 7 gennaio. L'Emo signor card. Guglielmo van Rossum, Protettore della Congregazione dei Fratelli di Nostra Signora della Misericordia. 10 gennaio. Mons. Giovanni Bressan, cappellano segreto di S. S., Consultore della Commissione cardinalizia per V Opera della Preservazione della Fede.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 12 dicembre 1912. Mons. Rodolfo de Linde, prelato arcidiacono della metropolitana di Olmtz. Mons. Giovanni Pospisil, canonico della stessa metropolitana. Jl Rev. Adamo Potulicki, decano della medesima metropolitana.
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 14 dicembre 1912. Il Rev. Luciano Augusto Ghosson, vicario generale della diocesi di Valence. Il Rev. Luigi Alessandro Guichard, altro vicario generale della stessa diocesi. 18 dicembre. II. Rev. Carlo Mayer, canonico lettore della cattedrale di Alba Regale. 8 gennaio 1913. Il Rev. canonico Giacomo Pliveric, rettore del Seminario maggiore di Diakovo e penitenziere della Cattedrale di Sirmio. 9 gennaio. Il Rev. Francesco Ehrmann, segretario e canonico a latere del Sig. Cardinale Bauer, arcivescovo di Olmtz. Prelati Domestici di S. S.: 11 dicembre 1912. Il Rev. Francesco Vaculik, decano della collegiata di Kromeriz, nell'archidiocesi di Olmtz. Il Rev. Ignazio Maiss, canonico onorario della predetta collegiata. 13 dicembre. 11 Rev. dott. Candido Manzanos Saens, della diocesi di Madrid. 16 dicembre. Il Rev. dott. Giuseppe Gruber, canonico scolastico del capitolo di S. Ippolito. Il Rev. Alfonso Scheglmann, vicario generale della diocesi di Ratisbona. Il Rev. Volfango Schreiner, decano della cattedrale della stessa diocesi. 22 dicembre. Mons. Giuseppe Pescini, cappellano segreto di S. S. 9 gennaio 1913. Il Rev. Giovanni Ireneo Joffily, canonico della diocesi di Parahyba. U Rev. dott. Pietro Chirico, dell' archidiocesi di Bari.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S.:
19 dicembre 1912. Mons. Carlo Lorenz, dell'archidiocesi di Olmtz. 11 gennaio 1913. Mons. Mattia Dubrovi, della diocesi di Trieste. Mons. Massimiliano Rippler, parroco di Memmingen, della diocesi di Augsburg. 13 gennaio. Mons. Francesco Biskup, parroco castrense ed arcicappellano minore dell'esercito prussiano in Francoforte. 14 gennaio. Mons. Emanuele Gonzalez y Garcia, dell'archidiocesi di Siviglia. Mons. Luigi Magnavacca, dell'archidiocesi di Bologna. 17 gennaio. Mons. Carlo Forstner, della diocesi di S. Ippolito. Mons. Leopoldo Gstettner, della medesima diocesi.
Diarium Romanae Curiae. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 19 dicembre 1912. Mons. Francesco Gillig, dell'archidiocesi di Olmtz. Mons. Carlo Polzer, della medesima arebidiocesi. 13 gennaio 1913. Mons. Antonio Bertaccini, della diocesi di Forl. Cameriere d'onore di Spada e Cappa di S. S. : 15 gennaio 1913. Sig. Paolo Geng, della diocesi di Versailles. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Gran Croce dell'Ordine Piano: 5 dicembre 1912. Al Sig. conte Gustavo Norman de Ehrenfels, consigliere intimo di Stato di Sua Maest I. e R. Apostolica. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 23 dicembre 1912. Al Sig. Agostino Thyssen, residente nel castello di Landsberg presso Kettwig. La Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno: 5 novembre 1912. Al Sig. comm. Giuseppe Burgstallerde Bidischini, dell'archidiocesi di Trieste. 11 dicembre. Al Sig. comm. Francesco Sedlcek, consigliere aulico, dell'archidiocesi di Olmtz. 17 dicembre. Al Sig. comm. prof. Alberto Galli, direttore generale dei musei e gallerie pontificie. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 11 dicembre 1912. Al Sig. Eugenio Hofman, domiciliato neh'archidiocesi di Parigi. 18 dicembre. Al Sig. Cornelio Leonardo Bressers, residente in Dogen nella diocesi di Breda. 8 gennaio 1913. Al Sig. marchese Giacomo di Kernier, deputato del dipartimento d' Ille-et-Vilaine. 10 gennaio. - Al Sig. don Giovanni Bello Rozas, primo segretario della Legazione del Cile presso la S. Sede. La Commenda delV Ordine di S. Silvestro Papa : 12 dicembre 1912. Al Sig. Domenico Gonzlez Eyzaguirre, di Santiago del Cile. Al Sig. cav. dott. Maurizio Hruban, dell'archidiocesi di Olmtz.
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 19 novembre 1912. Al Sig. avv. Francesco't Kint de Roodenbeke, di Bruxelles. 29 novembre. Al Sig. dott. Goloniano Ghyezy de Ghyczy Assa e Ablanczkiirtb, della diocesi di Segna. 10 dicembre 1912. Al Sig. Davide Howell, della diocesi di Plymouth. 14 dicembre. Al Sig. Federico P. Kenkel della diocesi di S. Luigi (Missouri). Al Sig. Nicola Gonner, di Dubuque. 15 dicembre. Al Sig. Enrico Lino Margerin, domiciliato nella diocesi di Versailles. 18 dicembre. Al Sig. Alberto Beckmann, della diocesi di Mnster. 19 dicembre. Al Sig. Giuseppe Mertens, console generale di Germania a Costantinopoli. 21 dicembre. Al Sig. Giulio Zimheld, dell'archidiocesi di Parigi. 30 dicembre. Al Sig. Edmondo de Montardy, della, diocesi di Angoulme. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 17 dicembre 1912. Al Sig. Giovanni Fiedler, direttore della Cassa di risparmio di Kniggrtz. 3 gennaio 1913. Al Sig. Gustavo de Vos, di Anversa.
NECROLOGIO.
Gennaio 1913. Mons. Riccardo Viia y Matheu, vescovo tit. di Adraa, vicario apostolico di Guam, nelle Isole Marianne. 4 gennaio. Mons. Giovanni Blandini, vescovo di Noto. 7 gennaio. Mons. Domenico Martino Carlo Willi, vesc. di Limburgo. 12 gennaio. Mons. Filippo Meunier, vescovo di Evreux.
Annus V. - V o l . V.
Die 15 Februarii 1913.
Num. 2.

COMMENTARIUM OFFICIALE
ACTA PII PP. X

LITTERAE APOSTOLICAE. L
ERECTIO NOVI VICARIATUS APOSTOLICI DE KIVU IN AFRICA.
PIUS PP. X. Ad perpetuam rei memoriam. Apostolatus m u n u s , quo fungimur * in terris, Nos admonet, ut ea sedulo studio decernamus quae Catholico nomini, aeternaeque fidelium saluti, bene, prospere ac feliciter eveniant. Idcirco ad o m n e s vel dissitas orbis christiani partes, ex hac divi Petri Apostolorum principis C a t h e d r a , tanquam e sublimi specula oculos mentis nostrae convertentes, ante omnia consulimus ut, aucto P a s t o r u m numero, Dominici gregis custodiae diligentiori ratione prospiciatur. Hoc ducti consilio, benigne excipiendam censuimus postulationem venerabilis fratris Leonis Livinhac episcopi titularis Pacandensis et superioris generalis Societatis Missionariorum Africae, qui cum Nos enixis precibus rogaverit ut regionem de Kivu appellatam in novum apostolicum vicariatum, proprio Antistiti committendum, erigeremus, ideo Nos, omnib u s rei momentis diligenter perpensis, cum V V. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, Motu proprio, atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium vi, superenunciatam regionem de Kivu ad oras occidentales vicariatuum apostolicorum Victoriae Nyanzae meridionalis et Unianembensis iacentem, ab his territoriis seiungimus, et in independentem Vicariatum Apostolicum constituimus. Novi a u t e m h u i u s vicariatus confinia sint: ad septentrionem limes possesACTA, vol. V, n. 2. 15-2-913. 3
26
sionis Anglicae, a puncto in quo relinquit flumen Kagera u s q u e ad limitem Belgicae ditionis, deinde limes Belgicus u s q u e ad lacum Kivu . Ad occidentem praedictus limes Belgicus : ad meridiem confnia septentrionalia districtuum de U vi n za et Ujyi : ad orientem d e m u m cursus flum i n u m Kagera et Ruinvu, deinde limes occidentalis Ussuwi-Ovest, et t a n d e m confinia orientalia districtus de Una. Sit huic novo vicariatui n o m e n Vicariatus Apostolicus de Kivu, curisque Missionariorum Africae concreditus servetur. Haec concedimus, edicimus, decernentes p r a e s e n t e s Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare et manere, suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos spectat, sive spectare poterunt, plenissime suffragari; sicque rite iudic a n d u m esse ac definiendum, irritumque et inane fieri, si secus s u p e r his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari, contigerit. Non obstantibus Nostra et Cancellariae apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis ceterisque omnibus, speciali licet et individua mentione ac derogatione dignis, in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e . Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die xii decembris MCMXIT, Pontificatus Nostri anno decimo.
R. CARD. MERRY DEL VAL,
L. f S. .
Secretis
Status.
IL
CONSOCIATIO A S. CORDE IESU PRO PIANDIS IN PURGATORIO IGNE DETENTIS ANIMABUS, NOVUM TEMPLUM, OMNIAQUE OPERA A PIO SACERDOTE P. VICTORE JOUT INSTITUTA, SODALIBUS MISSIONARIIS A S. CORDE IESU PROVINCIAE ITALICAE ADMINISTRANDA CONCREDUNTUR.
PIUS PP. X. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. Cum Nobis s u p r e m u m in terris Apostolatum divinitus obtinentibus antiquius nihil magis sit q u a m ut divinus cultus ubique t e r r a r u m promoveatur, illud potissimum cordi h a b e m u s , ut in hac a l m a Urbe catholici Orbis c e n t r o , idem cultus debito in honore sit, et succrescenti civium frequentiae, s a c r a r u m etiam aedium n u m e r u s et decor respondeat. In regione Urbis, q u a e adiacet penes H a d r i a n i mausoleum, et a P r a t i s Castelli vulgo nominatur, ubi iam n u d u s ager fuit, n u n c a u t e m civilium h a b i t a t i o n u m o r n a m e n t u m
Acta Pii PP. X.
27
ncolarumque n u m e r u s floret, iam inde a b a n n o MDCCCLXXXXIII pius sacerdos Victor Jouet, Missionarius, ut fidelium spiritualibus necessitatibus suppetias veniret, Oratorium publicum s u b sacri Cordis titulo aperuit, ibique auctoritatis ecclesiasticae consensu et auspiciis fretus, piam Consociationem a sacro Corde Iesu, pro piandis in purgatorio igne detentis a n i m a b u s instituit. P i u s ipse sacerdos oratorium memoratum centralem sedem esse voluit super enunciatae Consociationis, quam quidem decessor Noster Leo P P . X I I I rec. me. singularibus privilegiis atque indulgentiis ditavit et auxit. O p u s t a m frugiferum toto Nos corde probantes, eique benedicentes, praefatum sacellum a sacro Corde per similes apostolicas Litteras die xiv mensis iunii a n n o MDCCCCVII annulo Piscatoris obsignatas, indulgentiae de Portiuncula toties quoties lucrandae privilegio ad septennium ornavimus : pariterque ad septennium bina illius altaria, nempe maius et illud quod divo A r c h a n g e l i Michaeli dicat u m est, apostolico Missarum pro defunctis privilegio locupleta vimus. Sed cum brevi augustius Oratorium impar visum sit fidelium ad s a c r a s functiones confluentium multitudini excipiendae* cura et studio pii eiusdem Missionarii, fundamenta posita s u n t amplioris templi affabre delineati, et conspicuis artis operibus ornan di, similiter honori sacri Cordis Iesu pro piandis in purgatorio igne detentis a n i m a b u s erigendi. Nos ipsi probe noscentes quot q u a n t a q u e bona ex novo eo templo condendo e v e n t u r a forent in regione illa potissimum populo confertissima, p e r chirographum Nostrum, o m n i b u s qui oblata stipe ipsius templi aedificationem adiuvarent, coelestium m u n e r u m auspicem apostolicam benedictionem impertiti s u m u s . F u n d a t o r autem, spiritu ductus caritatis vere sacerdotalis erga fratres tum vivos, tum defunctos, neque curis n e q u e laboribus pro piae Sodalitatis incremento, et pro inchoati templi fabrica pepercit, t u m longis a t q u e iteratis susceptis itineribus, tum verbo plurimisque scriptis in vulgus diffusis. Sed pio operi intentum mors intercepit, e u m q u e ad sempiternam requietem vocavit Dominus, a n t e q u a m opus, feliciter initum, absolutum videret. Nos vero prae oculis h a b e n t e s operis illius opportunitatem et utilitatem, ne t a m valido spirituali praesidio fideles destituantur, in eam m e n t e m venimus, ut omnia pia opera q u a e vita functus Missionarius suscepit, a Nobis iuxta mentem fundatoris ipsius ad exitum perducantur. Quae cum ita sint, Motu-proprio atque ex certa scientia, et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis p l e n i t u d i n e , praesentium tenore, m e m o r a t u m Oratorium a sacro Corde Iesu, a d n e x a m q u e d o m u m et inchoatam novi amplioris templi fabricam Nobis assumentes, ea concredimus universa dilectis filiis Missionariis a sacro Corde Iesu e provincia Italica, qui
28
cum fundatore spiritualis consuetudinis vinculis sociati, novissima morienti religionis solatia p r a e b u e r u n t . Volumus pariter, ut eodem in Oratorio et suo t e m p o r e novo in templo sedes p e r m a n e a t salutaris illius Consociationis a sacro Corde Iesu, q u a m pro a n i m a b u s in purgatorio igne detentis rite expiandis vita functus Missionarius, uti s u p r a d i x i m u s , instituit: illudque praeterea s t a t u i m u s , Sodalitatem eandem sibi prospicere ex corrogata stipe atque ex reditibus sibi propriis debere. Porro Missionarii iidem a sacro Corde Iesu sacerdotes e provincia Italica, super enunciatae Sodalitatis o m n i u m q u e adnexorum oper u m , n o n m i n u s q u a m praesentis Oratorii erigendique templi regimen atque administrationem suscipient. Quod si n o v u m templum, cuius fundationes mox e solo surrexerunt, in paroeciam, sicuti propositum Nobis est, erigatur, decernimus ut eadem Curia, servatis canonici iuris praescriptionibus de regularibus paroeciis, iisdem Missionariis sacerdotibus e provincia Italica committatur. M a n d a m u s s i m u l , ut novae huius curialis aedis pro tempore P a r o c h u s , idem semper Sodalitatis Moderator adnexaeque d o m u s Superior sit. Ut vero huic operi prima per Nos in ordinem digestio stabilis fiat, simulque singulare propensae voluntatis pignus dilecto filio Petro Benedetti sacerdoti e Congregat i o n e Missionariorum S. Cordis Iesu exhibeamus, qui tempore mortis pii institutoris, et in gravibus difficultatibus quae obitum illius secutae sunt, s u m m o studio consuluit ne quid ipsum opus detrimenti caperet, e u n d e m , apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, t u m Sodalitatis, tum templi praefati, Moderatorem eligimus, e u n d e m q u e suo tempore futurum P a r o c h u m designamus. Praeterea ipsum P e t r u m Benedetti ad Nostrum beneplacitum pro cunctis dictis operibus specialem Delegatum Nostrum ita d e p u t a m u s , ut idem in o m n i b u s quae spectent ad enunciata opera, a Nobis d u m t a x a t dependeat, atque ad Nos et apostolicam Sedem solummodo referat. F u t u r i s autem t e m p o r i b u s decernimus, ut Moderator P a r o c h u s eligatur a Superiore provinciali Missionariorum sacri Cordis Iesu de consensu sui Consilii, a t q u e ad sanctam h a n c Sedem pro adprobatione praesentetur. Collatis autem m u t u o consiliis, idem Superior provincialis memorato Moderatori Parocho, tot e confrat r i b u s suis coadiutores concedet, quot hic ad varia m u n e r a implenda necessarios iudicaverit. Id vero s u m m o p e r e Nobis cordi est, ut frugifera Consociatio a bo. me. religioso viro Victore J o u e t condita, in eodem caritatis spiritu perseveret, a t q u e in eorundem piorum operum exercitatione versetur, quae pius fundator intellexit ac statuit: minimeque d u b i t a m u s q u i n ipsa opera sapientibus atque actuosis curis commissa sodalium Missionariorum sacri Cordis Iesu e provincia Italica, potiora in dies
Acta Pii PP. X.
29
incrementa capiant, et t u m in Ecclesiae b o n u m , t u m in a e t e r n a m christiani populi salutem bene vertant. Haec concedimus, m a n d a m u s , precip^mus, decernentes praesentes Litteras Nostras firmas, validas atque efficaces semper exstare et manere, s u o s q u e plenarios a t q u e integros; effectus sortiri a t q u e obtinere; illisque, ad q u o s spectant, sive spectarepoterunt n u n c et in posterum plenissime suffragari; sicque rite i u d i candum esse ac definiendum, irritumque et inane fieri, si secus s u p e r his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter, attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . Datum R o m a e apud S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die xx ianuarii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
L. )$( S.
Secretis
Status.
EPISTOLAE. I.
AD R. P. D. IOSEPHUM A. ARCHAMBEAULT, JOLIETTENSIUM EPISCOPUM, DE FLORENTI STATU COLLEGII IOLIETTENSI, GRATULATIONIS ERGO.
Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. T u a e sane ac decessorum providentiae vigilantiaeque tribuenda quae vel nuperrime relata ad Nos s u n t de fiorenti statu Collegii Joliettensis. Rem, q u a m tantopere in oculis ferimus, cum certis nuntiis comperuimus, laetati in Domino sumus, tecumque, venerabilis frater, p l u r i m u m gratulati. Neque enim quicquam esse a r b i t r a m u r ex quo Ecclesiae ac civitati spes suppetat uberior, q u a m ex adolescenti aetate quae sit rite expolita litteris, virtute commendabilis. P r o s p e r a e huic quidem Collegii fortunae, praeter Dei providentis opem, h a u d p a r u m profuisse censemus, q u o d Instituti disciplinam s t u d i o r u m q u e rationem sic volueris t e m p e r a t a s ut, quod quisque a l u m n o r u m praeoptaverit civilium m u n e r u m genus, apte ad illud c o m p a r e t u r : qui a u t e m b o n a m et animi et ingenii ad sacerdotium h a b e a n t indolem, o p p o r t u n a iis adsint adiumenta. I t a , Dei beneficio, factum ut, ex ingenti a l u m n o r u m n u m e r o q u o s Joliettense Collegium aluit, bene plures sint qui civitatis bono perutilem dederint, dent oper a m : h a u d pauci qui, sacerdotio aucti, probabile Ecclesiae exhibeant ministerium. Ad Nos quod attinet, nihil profecto t a m avemus q u a m ut Collegium idem, non florere m o d o sine ulla temporis intermissione per-
30
gat, sed v i r t u t u m a t q u e artium o p t i m a r u m laude crescat in dies a t q u e amplificetur. Quod porro ut feliciter fiat, divina subsidia tibi affluere et cupimus, et p e t i m u s ; e o r u m d e m q u e auspicem Nostraeque testem benevolentiae apostolicam benedictionem tibi ipsi, venerabilis frater, Instituti moderatoribus a t q u e alumnis, universo denique tuo clero ac populo propensissima voluntate impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die sacra honori Caelitum omnium anni MCMXII, Pontificatus Nostri decimi. PIUS PP. X.
II.
AD R. P. D. PETRUM E. GARCIA NARANJO, ARCHIEPISCOPUM L1MANUM, CETEROSQUE PERUANAE REIPUBLICAE EPISCOPOS, POST CONCILIUM AB EISDEM LIMAE CELEBRATUM.
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. Una c u m officiosis litteris vestris acta accepimus Limani Concilii, quod h a u d ita pridem, Deo opitulante, celebravistis; et dileximus in illis quidem perspectissimae pietatis in Nos vestrae testimonium, in his vero, quae, ut nostis, sacrae Congregationi Concilii t r a n s m i s i m u s recognoscenda, catholicae disciplinae in dioecesibus vestris i n s t a u r a n d a e provehendaeq u e studium. L a e t a m u r u t r u m q u e : nihil enim avemus magis q u a m eos o m n e s quibuscum apostolici m u n e r i s o n u s communicamus, et coniunctissimos Nobis, et sui cuiusque gregis diligentissimos cernere : u t r i m q u e quippe suppetit bene sperandi facultas. Quae q u i d e m , venerabiles fratres, dicere vix attinet, eo profecto erit uberior quo sanctiorem et ad omne o p u s b o n u m instructum habueritis clerum. H o r t a m u r igitur atque obsec r a m u s in Domino, ut cleri disciplinae antiquissima sit vobis cura, in primisque ut adolescentes in oculis habeatis qui in sacris Seminariis in ecclesiarum vestrarum spem s u c c r e s c u n t : horum enim recta institutio cum dioecesum fortuna, ut probe scitis, coniungitur maxime. Qua quidem in re fidelium vestrorum b o n o egregie vos consuluisse p u t a t e , cum, h r t a t Nostro, provinciale Seminarium istic condendum cura vistis: sed eo etiam diligentius utiliusque consulueritis, si U r b a n o Collegio Pio Latino Americano instituendos tradideritis delectos ex singulis dioecesibus clericos, in q u i b u s ingenii diligentiaeque laus maiorem s p e m faciat sacerdotum qui futuri sint, praesertim in docendi munere,
Acta PU PP. X.
31
peritiores. Auctores vobis s u m u s , venerabiles fratres, u s u vos experturos desideriis hisce Nostris nonnisi cum maximo emolumento paruisse. Quas enim iidem clerici, R o m a altrice ac magistra, sibi compararint doctrinae virtutisque opes, eas, ad sua reversi, religioni patriaeque utillime i m p e n d e n ! Vestra igitur h a u d sinat diligentia Nos, vel post instir t u t u m provinciale Seminarium, desiderare R o m a e , ut modo facimus, P e r u a n o s clericos. Ad rem, non improvide^ si opus fuerit, vos facturos scitote, si eorum n u m e r u m minueritis qui aere a l u n t u r vel h u i u s ipsius Seminarii, vel ceterorum quae cuiusque dioecesis s u n t p r o p r i a , ut nimirum subsidia s u p p e t a n t iis impertienda quos dignos, prae ceteris, iudicaveritis qui Romam studiorum causa mittantur. - Sed h a e c vix attigisse satis s i t : n o v i m u s enim studia a t q u e officia vestra, ex iisque nihil Nos non consecuturos confidimus. Auspex interea divinorum m u n e r u m Nostraeque testis benevolentiae apostolica sit benedictio, q u a m vobis, venerabiles fratres, clero ac populo cuique vestrum tradito, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e apud S. P e t r u m , die x x i n ianuarii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
PIUS PP. X.
III.
AD R. P. D. IOSEPHUM ANGEJLUCCI, EPISCOPUM CIVITATIS PLEBIS, EIUSDEMQUE DIOECESEOS CLERUM UTRUMQUE, QUI BEATISSIMO PATRI SINGULARIS .
VENERATIONIS ADHAESIONISQUE SPECIMEN EXHIBUERUNT.
Venerabilis frater ac dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. G r a t a e Nobis vehementer vestrae litterae. Inest in iis suavissima pietatis atque absoluti immutabilisque obsequii in Nos significatio ; cuius praebendae singulis occasionem dedisse comperimus verba, gravissima equidem ac moeroris plena, q u i b u s cum affari n o n multo ante contigit sacerdotes Unionis Apostolicae, conquesti a p u d eos s u m u s p r a v a nonnullorum sacerdotum exempla qui Sedis apostolicae dicto minus s u n t audientes. Deus, omnium auctor b o n o r u m , h a n c t a m b o n a m m e n t e m perpetuo vobis tueatur, dilecti filii: ea profecto nihil optatius Nobis, vobis nihil utilius. Et utinam adsimilem referrent ac foverent animo reliqui ad u n u m omnes sacerdotes! quot offensiones populis, quot Nobis minuerent aegritudinis c a u s a s ; q u a n t o melius vocationi suae sanctae r e s p o n d e r e n t !
Ad vos quod attinet, venerabilis frater ac dilecti filii, p r o delatis officiis gratias habete N o s t r a s ; habete et apostolicam benedictionem, q u a m testem benevolentiae Nostrae ac caelestium m u n e r u m conciliatricem, unicuique vestrum, vestris insuper gregibus, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e , a p u d S P e t r u m , die VIII februarii MGMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS P P . X.
(SECTIO DE INDULGENTIIS)
DECRETUM
CIRCA MISSAS TRICEN ARIAS GREGORIANAS ET ALTARIA ITEM GREGORIANA.
S u p r e m a e S. Congregationi S. Officii sequentia exhibita s u n t dubia de Missis triginta q u a e Gregorianae n u n c u p a n t u r , nec n o n de Altaribus, t u m ecclesiae S. Gregorii in Monte Coelio Urbis, tum alibi exsistentibus, q u a e ad instar illius appellata s u n t Gregoriana: I. U t r u m sit necessarium quod Missae triginta, quae Gregorianae appellantur, celebrentur triginta diebus continuis sine interruptione? Et q u a t e n u s affirmative: II. U t r u m in casu satisfaciat sacerdos, qui eadem die bis vel ter, vel per se (v. gr. die Natalis Domini) vel per alios, celebrationem rassumt, ita ut triginta dierum spatio Missae o m n e s celebrentur ? Et q u a t e n u s negative : III. U t r u m idem sacerdos teneatur alium sibi substituere celebrat u r a m Missam aliquam t r i c e n a r i a m ? IV. U t r u m quis satisfaciat obligationi curandi tricenarium Gregorianum, si pluribus sacerdotibus triginta Missas Gregorianas distributas committat, eadem die vel p a u c o r u m dierum spatio omnes celebrandas ad dictam i n t e n t i o n e m ? V. U t r u m diebus in tricenario occurrentibus, in quibus Missa de requie a rubricis permittitur, ipsa legi debeat ad o n u s tricenarii Gregoriani satisfaciendum?
Suprema S. Congregatio S. Officii.
33
VI. U t r u m Altare S. Gregorii in Monte Coelio de Urbe sit vere ac proprie privilegiatum? VII. Q u a e n a m r e q u i r a n t u r conditiones ad obtinendum privilegium Altaris Gregoriani ad instar ? VIII. U t r u m concedatur privilegium personale Altaris Gregoriani ad instar ? Et q u a t e n u s negative : IX. Quid dicendum de concessionibus Altaris Gregoriani personalis forsitan iam factis? Quibus dubiis m a t u r e perpensis, Emi P a t r e s u n a mecum Generales Inquisitores, feria IV, die 11 decembris 1912, d i x e r u n t : Ad I. Affirmative, p r o u t in decisis a S. Congregatione Indulgentiarum, die 14 ianuarii 1889. Ad I i . Negative. Ad III. Affirmative. Ad IV. Negative. Ad V. Negative; poterit t a m e n laudabiliter legi, pietatis gratia erga defunctum, diebus quibus licet et decet. Ad VI. Affirmative, iuxta Rescriptum ex audientia Ssmi, diei 18 februarii 1752. Ad VII. Deinceps Altaria Gregoriana non esse concedenda, Ad VIII. Negative. Ad IX. H a b e a n t u r ut merae concessiones Altaris personalis simpliciter privilegiati. Et feria V, die \% iisdem mense et anno, S s m u s D. N. D. P i u s div. Prov. P p . X, in solita audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, supra relatas E m o r u m P a t r u m resolutiones benigne adprobare dignatus est.
M. CARD. RAMPOLLA.
L. g S. -j- D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.
34
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. -iq
SACRA CONGREGATIO CONCILII

BISMARCKIEN. ET ALIARUM.
INCARDINATIONIS.
(Per
summaria
precum).
Delegatus Apostolicus in Republica Washingtonien. H. S. G. retulit, die 30 maii 1912, q u a e s e q u u n t u r : Il Vescovo di Bismarck, Mons. Wehrle, O. S. B., mi scriveva, in d a t a 20 corrente, q u a n t o s e g u e : " Nel fascicolo dello scorso marzo del VActa Apostolicae Sedis, si trova u n a decisione della S. Rota, in cui si << asserisce che il giuramento necessario per la validit della incardi nazione. Mi consta che in questa diocesi molti sacerdoti furono incar dinati senza prestare il giuramento a l l ' a t t o della incardinazione. Ci posto, chiedo: I Ha il vescovo il diritto di dichiarare che tali incar dinazioni sono invalide? 2 Quatenus affirmative; devono, i sacerdoti che furono cos invalidamente incardinati, ritornare alla diocesi dalla quale furono escardinati? 3 P u obbligarsi il vescovo che li escardin a riceverli di nuovo nella sua diocesi ? .
o
da ritenersi per certo che anche in molte altre diocesi degli Stati Uniti, siano stati incardinati sacerdoti senza far loro emettere il giuramento richiesto dalla Costituzione Speculatores e dal decreto A primis, e che i vescovi intendano valersi di tale omissione per disfarsi di quelli che n o n h a n n o fatto b u o n a prova. Come pure si possono facilmente prevedere le questioni che sorgerebbero se i vescovi si deci dessero a ci fare. T u t t o considerato, mi sembrato o p p o r t u n o sottomettere i quesiti del vescovo di Bismarck a cotesta sacra Congregazione, con preghiera di dare quella risposta e di e m a n a r e quelle disposizioni che giudicher convenienti .
r
Super praemissis exquisitum fuit R. P. Consultoris votum, quod n u n c typis impressum ad E E . W . huic folio a d n e x u m mittitur.
r
Quare, etc.
S. Congregatio .Concilii.
35
E t Emi P a t r e s , i n congregatione plenaria diei 1 4 decembris 1 9 1 2 , rescribendum censuerunt: Ad L Attentis omnibus, negative. Ad I I . et I I I . P r o v i s u m in primo. Romae, e Secretaria S. C. Concilii, die 31 ianuarii 1 9 1 3 . I.
VOTUM CONSULTORIS.
Grazioli,
Subsecretarius.
1. Occasione sententiae a S. R o m a n a Rota prolatae die 9 ianuarii 1 9 1 2 , ac publicatae in Act. Apost. Sdis, vol. I V , pag. 2 4 9 seq., circa valorem incardinationis clerici in aliquam dioecesim, quae declarata est invalida ob defectum formae praescriptae in decreto A primis h u i u s S. C, ab episcopis Americae septentrionalis dubitari coeptum est de valore aliarum incardinationum in illis dioecesibus factarum, in q u i b u s o m n i a et singula decr. A primis requisita non fuerunt observata, praesertim i u r a m e n t u m ab incardinando emittendum. 2. Nominatim episcopus Bismarckiensis ad Delegatum apostolicum Washingtoniensem ea de re scripsit, referens in s u a dioecesi plures adesse sacerdotes qui in eam incardinati s u n t quin praescriptum iuramentum praestiterint, atque inde a Delegato apostolico triplici dubio responsum postulabat: I. An episcopus ius h a b e a t declarandi invalidas tales incardinationes. I I . Q u a t e n u s affirmative, an sacerdotes ita invalide incardinati debeant reverti ad dioecesim ex q u a excardinati fuerunt. I I I . An episcopus qui excardinationem dedit, possit obligari ad illos recipiendos. Quae dubia a m e m o r a t o Delegato apostolico ad h u n c S. O. fuerunt transmissa, hoc addito opportuno monito : da ritenersi per certo che anche in molte altre diocesi degli Stati Uniti, siano stati incardinati sacerdoti senza far loro emettere il giuramento della Costituzione Spe culatores e del decreto A primis, e che i vescovi i n t e n d a n o valersi di tale omissione per disfarsi di quelli che n o n h a n n o fatto b u o n a prova . 3. Ut breviter circa proposita dubia meum votum pro m am, quod ad primum quaesitum attinet, res videtur pendere ab illa quaestione, u t r u m modus incardinationis decreto A primis praescriptus, sit substantialis, ita ut incardinatio aliter facta n o n tenebat. Sententia quidem S. Rotae in citata causa Londonensi, q u a e hisce dubiis occasionem praebuit, hoc pro certo videtur habere, quippe hoc ipsum t a m q u a m fundamentum iuri-
36
dicum decisionis allegatur. Non omnes quidem rationes ibidem a d d u c t a e eamdem videntur h a b e r e vim probativam, sed de re ipsa n o n videtur posse esse d u b i u m , q u i n in m e m o r a t o decreto A primis, licet desint expresse clausulae irritantes, incardinatio aliter q u a m n u m e r o secundo praescribitur facta, penitus irritetur. Nam profecto in foro ecclesiastico non absolute recepta est R. I. 64, in Sext. prout s o n a t : Quae contra ius fiunt, debent utique pro infectis haberi ; sed potius a t t e n d e n d u m est principium Innocentii III, cap. 16, X, De regular. (III, 31): M u l t a fieri prohibentur, quae si facta fuerint, obtinent roboris firmitatem scil. si desit expressa clausula irritans (D'Annibale, Theol, mor., v. I, n, 210, not. 4; Wernz, Ius Decret, v. I, n. 50, not. 35, n. 110; Reiftenstul, in tit. II, De Const., n. 246 sq.; Suarez, De legibus, lib. V, c. 25, c. 29, n. 4, 5). 4. At pariter omnes Auctores conveniunt quod, q u a n d o lex ecclesiastica praescribit formam actus, ea n o n servata, a c t u s , sua forma carens, irritus est. D'Annibale, loc. cit., n. 210, 211, 213. Ita Reiffenstuel, loc. cit., n. 243: Irritatio actus alia est implicita, alia explicita. Et quidem irritatio explicita dicitur, q u a e fit verbis claris et expressis, ut si lex dicit: " s i secus fat, omni careat robore firmitatis,,, G . Decet, fin., De Immunit. Eccl., in Sext., a u t " irritum sit et inane . Glem., 2, De rebus Eccl. non alien. - Irritatio implicita est, quae fit per verba aequipollentia, ut fit q u a n d o certa forma praescribitur actui sive con tractui. Nam quia forma dat esse rei, consequenter ea deficiente cor ruit actus . 5. Porro decretum A primis, n. 2, sensu obvio intellectus, formam actus praescribit, in eum praecise finem ut controversiis et abusibus occurreretur, ut ibidem dicitur, q u a e praecedenti tempore passim orieb a n t u r ex non observatis cautionibus in decreto pro futuro tempore statutis; qui finis cum minime obtineretur p e r legem mere praecipientem, prona est consequentia, legislatorem, d u m actus solemnia praescripsit, eiusdem formam assignasse. 6. Concilium quidem plenarium Baltimorense III pro Statibus Foederatis Americae septentrionalis admiserat praeter incardinationem formalem, aliam p r a e s u m p t a m (n. 66), quae h a b e t u r d u m episcopus clericum excardinatum ab alia dioecesi et in sua a d m i s s u m post triennium vel q u i n q u e n n i u m probationis (quod debet praecedere incardinationi formali, ibid., n. 63), omiserit actum formalis incardinationis, seu incardinationis decretum. At post publicatum decretum A primis ortum est d u b i u m , an per illud fuerit derogatum m e m o r a t a e dispositioni Conc. plen. B a l t i m o r e n s i s ;
S. Congregatio Concilii.
37
quod dubium ab hoc S. O. fuit decisum (Acta Sanctae Sedis, vol. 39, pag. 486 sq.). Sed maximi momenti est accurate referre ipsum d u b i u m eiusque solutionem. Dubium ergo fuit ita p r o p o s i t u m : Si d o m a n d a se in forza del detto decreto del Concilio, il quale richiede 1' incardinazione in scriptis, sia restato annullato il decreto d e l Concilio di Baltimora, che a m m e t t e V incardinazione presunta, ed in caso affermativo, se detta legge abbia vigore retroattivo riguardo a casi q u a n d o il triennio o quinquennio di prova, secondo il detto Concilio di Baltimora (n. 62, 63), sia gi spirato prima dell'emanazione del citato decreto della S. C. del Concilio . Et responsio fuit: Ad I: affirmative, ad I I : negative. 7. Per talem decisionem quoad ius particulare per Conc. Baltimorense inductum, solum constat fuisse illi iuri derogatum relate ad admissionem incardinationis praesumptae seu sine documento scripto factae post certos a n n o s probationis in sacro ministerio: Qui eo elapso tem pore, ut ibi statuitur, clericum qui dioecesi adscribi petierat, nec for maliter admittit nec admittere plane diserteque recusat, iure praesu mitur adscripsisse . At q u o a d alteram incardinationem ordinariam et formalem in eodem Concilio Baltimorensi admissam ac variis cautionibus m u n i t a m ac sapienter ordinatam, ex memorata decisione huius S. C. non constat praefatum decretum Baltimorense fuisse abrogatum. Sane decretum A primis, de incardinatione agit in ordine praesertim ad Ordines recip i e n d o s ; decretum vero Baltimorense refertur ad sacerdotum incardinationem, q u a e ibidem apte o r d i n a t u r requisitis etiam pluribus condition i b u s (v. gr. quoad probationem praemittendam), q u a m q u a e decreto A primis exiguntur. Scripto enim fieri praecipitur, et solum difficultas in casu fit q u o a d emissionem iuramenti ad instar Constitutionis Speculatores, q u o d in pluribus casibus dicitur fuisse omissum. Iam vero defectus solius iuramenti n o n videtur certo invalidam reddere incardination e m ; nam a r g u m e n t a quibus id probat Rota in citata causa Londonensi n o n sunt convincentia, i u r a m e n t u m n a m q u e in Const. Speculatores non requiritur ad valide a c q u i r e n d u m domicilium, quae est res in iure inaudita, sed ad acquirendum domicilium qualificatum q u o d requiritur ut episcopus legitime ordinet subditum ratione domicilii. At hic agitur de incardinatione sacerdotis iam ordinati, relate ad q u a m i u r a m e n t u m potius simpliciter praecipitur, seu imponitur ut obligatio suscipienda ab incardinando, n o n exigitur ut conditio sine q u a n o n ad valorem i n c a r d i nationis. Q u a in hypothesi i u r a m e n t u m potius videtur dicendum esse implicite inclusum in ipsa i n c a r d i n a t i o n e ; q u e m a d m o d u m votum casti%
33
Acta Apostolicae Sedis%_ - Commentarium, Officiale.
fatis implicite includitur ex lege Ecclesiae in susceptione primi Ordinis sacri. '' 8. Praeterea illa causa Rotale refertur ad dioecesim Canadiensem, in q u a n o n viget ius Conc. plenarii Baltimorensis, quod vim h a b e t in solis dioecesibus S t a t u u m F o e d e r a t o r u m , pro quibus illud ius fuit specialiter recognitum a S. G. de P r o p . Fide. 9. Insuper, ad maiorem a b u n d a n t i a m i u r a m e n t u m , etsi fuerit Omissum in actu i n c a r d i n a t i o n i s , ex iure particulari dioecesum Statuum Foederatorum, ipso iure suppletur. Nam ibidem generatim ordinatio fit titulo missionis; porro ipsum Concilium Baltimorense n. 66 statuit in taliter o r d i n a t o : Iuramenli^m praestitum in aliena dioecesi censetur pro nova esse servandum. I a m vero ini'hypothesi talis dispositionis, obligatio iuramenti, etsi in actu incardinationis expresse n o n emissi, a d e s t ; ac proinde in casu n o n deest etiam in h a c parte s u b s t a n t i a rei praescriptae. 10. Dum ergo q u a e r i t u r an episcopus possit declarare invalidas incardinationes factas n o n praestito i u r a m e n t o : cum ex disputatis illae incardinationes q u o a d alia, q u a e sola videntur esse substantialia, sint factae ad n o r m a m decreti A primis, immo observatis etiam aliis conditionibus in Concilio Baltimorensi requisitis; et i u r a m e n t u m ex dictis aequivalenter saltem a d s i t ; p u t a r e m r e s p o n d e n d u m : negative. 11. Nota: Quodsi a r g u m e n t a facta n o n convincerent, p u t a r e m tamen interim, d u m expectatur n o v u s Codex, in q u o sine dubio de h a c re curabitur, spectata perturbatione quae ex responso affirmativo ex relatione Delegati apostolici induceretur, potius 'abstinendum esse a tali responso affirmativo d a n d o . 12. II-III. Cum secundum et tertium dubium dependeant a responso affirmativo dato in p r i m o ; si huic detur p r o p o s i t u m responsum negativum, consequenter ad II et III esset r e s p o n d e n d u m : provisum in primo. 13. Aliquid t a m e n in particulari de II et III dubio videtur esse directe p r o p o n e n d u m . Sane licet verum esset incardinationes de q u i b u s in casu agitur, validas non fuisse, n o n inde sequeretur sacerdotes ita invalide incardinatos debere reverti ad dioecesim ex q u a excardinati fuerunt, a u t absolute et simpliciter posse cogi eorum episcopum ad illos recipiendos. Nam primo nullibi est prohibitum in iure, ne sacerdos aliquis de consensu proprii Ordinarii s u u m ' m i n i s t e r i u m praestet in aliena dioecesi ab h u i u s episcopo a d m i s s u s ; q u i n p o t i u s est positive permissum, ut u n u s Ordinarius alteri indigenti" subsidium sacrorum ministrorum praebere possit. Nec est necesse ad^hoc d e m o n s t r a n d u m , ut r e c u r r a t u r ad ius commune, cum h a b e a m u s hac in p a r t e ius particulare illius regionis
S. Congregatio. Concilii.
39
a Conc. plen. Baltimorensi sancitum et a sancta Sede recognitum; ita n a m q u e in m e m o r a t o Conc. n. 69 edicitur: Quae de sacerdotum excorie poratione et in aliam dioecesim adscriptione definivimus, nullatenus o b s t a n t consuetudini, iuxta q u a m episcopi sacerdotes, si qui in s u a dioecesi satis a b u n d e n t , egentioribus dioecesibus ad auxilium in cura a n i m a r u m ferendum pro longiore etiam tempore concedunt. Quem morem, uti zeli apostolici indicium, S. Sedes commendavit (Instr. S. G. G. ad Conv. Epp. Prov. Mediol. 1849). Ergo debitum revertendi non h a b e t per se sacerdos male incardin a t u s , sed potius i u s est episcopo proprio eum revocandi, q u a m t a m e n revocationem n o n debet facere nisi observata aequitate naturali. Quae aequitas n o n s e r v a r e t u r , si eum revocatum haberet in s u a dioecesi otiosum ac sine mediis congruae sustentationis, dum in dioecesi in q u a male incardinatus est, ob defectum alicuius requisiti essentialis, naviter, a p p r o b a n t e eius dioecesis episcopo, in salutem animarum laborret. Qua in hypothesi obligatio revertendi ad propriam dioecesim pro tali sacerdote asserta, in ipsius sacerdotis d a m n u m et in detrimentum salutis anim a r u m r e d u n d a r e t . Atque haec q u o a d s e c u n d u m dubium in hypothesi quod primo daretur responsum affirmativum, seu incardinationes in casu invalidae declararentur. 14. Quod vero attinet ad tertium, seu ius episcopi male incardinantis sacerdotem r e m i t t e n d i , et consequens inde obligatio episcopi proprii eum recipiendi, res etiam videtur decidenda n o n spectato tant u m stricto iure, sed etiam s e c u n d u m naturalem et canonicam aequitatem. Sane de stricto iure remittendi ad suam dioecesim sacerdotem n o n rite incardinatum n o n potest esse dubium. At s u m m u m ius non r a r o est s u m m a iniuria, et aequitas naturalis et canonica postulat ut qui sentiat commodum sentiat etiam incommodum, nec beneficia grato animo accipiuntur si pro bonis acceptis r e t r i b u a n t u r mala. P o r r o vidimus esse actum caritatis et zeli a S. Sede c o m m e n d a t u m , si episcopus qui sacerdotibus a b u n d a t , alteri episcopo indigenti aliquem sacerdotem seu operarium concedit. Si ergo hic esset casus in Statibus Foederatis, circa quem proponitur dubium, evidenter violaretur naturalis et canonica aequitas ab illo episcopo .qui ab alio in auxilium curae a n i m a r u m postulasset sacerdotem, atque sacerdotem ita o b t e n t u m vellet solum retinere q u a m d i u ipsi inservit, e t | i d proprium episcopum remittere q u a n d o n o n inserviat: et q u o d peius esset, si post plurimos a n n o s laudabilis servitii, t u m demum remitieret ad p r o p r i u m episcopum, cum sacerdos, a u t lapsus est in delicta, a u t saltem difficilis conditionis factus fuerit.
40
Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 15. Ergo in h y p o t h e s i , q u o d i dubio non d a r e t u r propositum affirmative, servata
r e s p o n s u m negativum, in tertio dubio n o n esset d a n d u m responsum simpliciter affirmativum, sed tamen iudicio.
PETRUS YIDAL, S. L ,
esset aequitate.
respondendum:
naturali
et
canonica
Atque haec h a b u i q u a e circa proposita dubia dicerem, salvo meliori Consultor.

DECRETUM.
PRAEFECTURA APOSTOLICA DE KAFFA MERIDIONALI ERIGITUR.
Quo uberes salutis fructus in Apostolico inter populos Galla Vicariatu a d h u c suscepti laetius in dies augeantur, cumque propitia dilatandae fidei ibidem n o n desint auspicia, o p p o r t u n u m consilium visum est ab eodem Apostolico Vicariatu, curis concredito Ordinis Minorum Gapuccinorum, territorium ad occidentales oras, dissito tractu iacens, distrahere ac in s e p a r a t a m missionem erigere. E m i itaque P a t r e s sacrae huius Congregationis Christiano Nomini Propagando, in plenariis comitiis die 20 vertentis mensis ianuarii habitis, n o v a m Apostolicam Praefecturam, de Kafla meridionali n u n c u p a n d a m , a l u m n i s q u e Instituti Taurinensis a Consolata pro missionibus ad exteros t r a d e n d a m , erigere censuerunt, sequentibus statutis l i m i t i b u s : Ad Boream Baro flumen a confiniis anglo-aethiopicis ad eius fontes in m o n t e Secia, deinde flumen Goggeb a fontibus ad eius influxum in Omo, et latitudinis g r a d u s qui, exinde procedens, pervenit u s q u e ad montes Arussi. Ad Orientem displuvium a q u a r u m inter flumina quae hinc in lacus Margherita, Ciam et Stefania, illinc in Indicum Oceanum influunt. Ad Meridiem linea quae coniungit praedicti displuvii t e r m i n u m cum litore orientali laci Rodolfo ubi a 4 latitudinis borealis gradu secatur. Ad Occidentem d e m u m priores fines Apostolici inter populos Galla Vicariatus, n u n c per p r a e s e n s decretum inno van t u r et ad confinia civilia anglo-aethiopica, inter lacum Rodolfo et flumen Baro interiecta, proferuntur. Quam sententiam Ssmo Domino n o s t r o Pio, div prov., P p . X per infrascriptum eiusdem S. Congregationis Secretarium, in audientia die 27
S. Congregatio de Propaganda Fide.
41
praefati mensis habita, relatam, Sanctitas Sua in o m n i b u s adprobavit rat a m q u e h a b e r e dignata est ac praesens ea de re Decretum confici mandavit. Datum R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 28 ianuarii, a n n o 1913.
Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus.
L.BS. C. L a m e n t i , Secretarius.
i. DECRETUM
DE CAUSIS SERVORUM DEI PROCEDENTIBUS PER VIAM CASUS EXCEPTI, QUARUM DISCUSSIO, EDITO DECRETO CUM IN AGENDIS 11 NOVEMBRIS 1912, SUSPENSA FUIT DE MANDATO SANCTISSIMI.
Edito Decreto Cum in agendis die 11 novembris superioris anni, quo sanctissimus Dominus noster Pius P a p a X iudicialem ordinem sancivit s e r v a n d u m in Causis Servorum Dei procedentibus per viam Casus excepti, cum Sanctitas Sua mandasset, ut suspensae m a n e r e n t Causae omnes eius generis quae a p u d sacrorum R i t u u m Congregationem agi coeperant, n o n exclusa Causa Servi Dei Isnardi ex Ordine Praedicatorum, Beati nuncupati, donec ipsa Sanctitas Sua eminentissimo Cardinali eidem Congregationi Praefecto, vel eiusdem Congregationis Secretario, mentem s u a m aperiret: c u m q u e interea nonnulli Postulatores per infrascriptum Secretarium supplicibus votis ab ipso sanctissimo Domino n o s t r o quaesissent, an sibi liceret prosequi Causas ante m e m o r a t u m Decretum inclioatas, easque ad finem perducere veteri procedendi ordine servato; Sanctitas S u a negativum dedit responsum. Ex speciali vero gratia concedendum esse duxit, ut resumi possint illae Causae quae, quamvis tractatae iam fuerint a p u d sacrorum R i t u u m Congregationem, n o n d u m t a m e n ad exitum pervenerunt per approbationem vel confirmationem Sanctitatis S u a e : et illae praeterea q u a r u m positiones typis impressae traditae fuerunt Promotori Fidei ante promulgationem Decreti m e m o r a t i , iuxta elenchum ab ipso P r o m o t o r e confectum et sacrae R i t u u m Congregationis Secretario exhibitum ; q u a e
ACTA, vol. V, n. 2. 15-2-913. 4
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. o m n e s ita p e r t r a c t a n d a e erunt, ut q u a d a m indulgentia et m o d e r a t i o n e adhibita, eiusdem Decreti substantia omnino servetur, hoc t a m e n pacto ut r 1. Non procedatur ad ulteriora, nisi peractis, more solito, p e r q u i sitione et revisione scriptorum, si q u a e sint. 2. Si post revisionem scripta a p p r o b a t a fuerint, in Congregatione Ordinaria discutiatur Dubium, nisi discussum iam fuerit, An sententia lata ab Ordinario super Casu excepto confirmanda sit . Cuius Dubii favorabilis resolutio erit, vel Confirmandam esse sententiam, ita ut ad ulteriora procedi possit , vel Sufficienter constare de Casu excepto, ut ad ulteriora procedi possit , p r o u t res tulerit. 3. Secretarius favorabilem Congregationis resolutionem, ut s u p r a , Sanctissimo referat cum rationum momentis, in compendium redactis, quibus suffragatores innixi s u n t ; quam Pontifex, si ei visum fuerit, auctoritate Sua confirmabit, iuxta ea q u a e Ipse constituit in Decreto Cum in agendis. Declarat autem Sanctitas Sua vim h u i u s confirmationis, prout ex eodem Decreto eruitur, non eam esse ut censeatur Pontifex illico/ permittere cultum Servi Dei, sed t a n t u m facultatem facere ut ad ulteriora p r o c e d a t u r : cum enim agatur de antiquissimis Causis, eadem Sanctitas Sua non intendit cultum approbare, nisi iudicialiter constiterit de fundamento rationabili cultus nempe de virtutibus Servorum Dei. 4. Si Sanctissimus h a n c confirmationem addiderit, m a n d e t u r Ordinario, onerata eius conscientia, ut sacrorum R i t u u m Congregationi significet, an eo loci vigeat fama de sanctitate vitae et virtutibus et miraculis Servi Dei, et q u a e opera v i r t u t u m praecipua a fidelibus, ex traditione, Servo Dei t r i b u a n t u r ; vel an fama sit de martyrio eiusque causa et signis. Postulator a u t e m syllogem v i r t u t u m ipsius Servi Dei cum instrumentis, et documentis historicis illius virtutes probantibus t r a d a t P r o motori Fidei, qui pro rei veritate relationem faciat; eaque typis impressa eminentissimis P P . Cardinalibus et Praelatis Officialibus distribuatur. Si eminentissimi Cardinales in Congregatione Ordinaria, audito voto P r a e l a t o r u m Officialium, decernendum censuerint, constare de virtutibus Servi Dei in g r a d u heroico, eorum resolutio Sanctissimo referatur, ut videat u t r u m cultus Servo Dei praestitus, sit confirmandus necne. 5. In ceteris omnibus Causis h u i u s generis Decretum diei 11 novembris 1912 ut supra, religiose servetur. Atque ita s e r v a n d u m Sanctitas S u a censuit, decrevit et m a n d a v i t h a c die 31 ianuarii 1 9 1 3 .
Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus.
L.S. f P e t r u s La Fontaine, E p . Charystien., Secretarius.
S. Congregatio Rituum.
43
IL DECRETUM SEU DECLARATIO

CIRCA RUBRICAS TIT. X, NUM. 2 ET 5 DE MISSIS VOTIVIS ET DE REQUIE .
In nova Rubrica Constitutioni P i a n a e Divino afflatu adiecta Tit. X, num. 2 et 5, p r o h i b e n t u r Missae votivae privatae seu lectae pro defunctis, in feriis Quadragesimae, Q u a t u o r T e m p o r u m , IL Rogatione n u m , in vigiliis, et in feria in q u a anticipanda vel r e p o n e n d a est Missa Dominicae: in Quadragesima vero p e r m i t t u n t u r Missae privatae defun ctorum t a n t u m prima die cuiuscumque h e b d o m a d a e libera in kalen d ario ecclesiae in q u a Sacrum celebratur . Nunc vero ad dirimendas quaestiones nonnullas huic S. C o n g r e gationi propositas circa applicationem praefatae Rubricae q u i b u s d a m Missis votivis privilegiatis t u m in Ecclesia universali, t u m certis in locis per Indultum apostolicae Sedis concessis, firmis m a n e n t i b u s legibus et privilegiis Missas solemnes seu in cantu respicientibus, q u o a d Missas privatas lectas sequentia decernuntur et declarantur: I. Privilegium Missae votivae lectae, de speciali gratia nonnullis Sanctuariis concessum, ita ut celebrari possit in duplicibus I. et IT. classis, seu etiam II. classis t a n t u m ; et privilegium Missae votivae Ss. Cordis Iesu in prima feria VI cuiusque mensis, p e r m a n e n t in suo robore, etiam in feriis et vigiliis per dictam rubricam exclusis. II. Privilegium Missae votivae lectae aliquibus Sanctuariis a u t aliis ecclesiis vel communitatibus regularibus q u o c u m q u e modo et titulo concessum, ita ut celebrari queat t a n t u m m o d o in duplicibus maioribus et minoribus, et exclusis feriis, vigiliis et Octavis privilegiatis, sic erit deinceps applicandum, ut dictae Missae votivae lectae prohibitae sint in o m n i b u s feriis in praefata rubrica enumeratis. Loco t a m e n huiusmodi Missae votivae, extra feriam IV C i n e r u m , h e b d o m a d a m maiorem et vigilias Nativitatis et Pentecostes, adiungi poterit oratio ipsius Missae votivae, vel in Missa de die post orationem feriae seu vigiliae, vel in Missa de feria seu vigilia ante alias orationes. Quod si adsit specialis concursus populi, unica Missa lecta ex praedictis Missis votivis celebrari poterit, quoties Missa in cantu commode haberi nequeat, III. Privilegium Missae votivae lectae pro sponsis ita erit applicandum, ut liceat, extra t e m p u s clausum, haec Missa dici etiam in praedictis feriis et vigiliis.
Acta Apostolicae Sedis. - Conimentcwium Officiale.
IV. Privilegium Missae pro defunctis lectae aliquibus locis vel Ordin i b u s concessum ita ut bis vel ter in h e b d o m a d a celebrari possit etiamsi occurrat aliquod duplex m a i u s vel minus, in p o s t e r u m ita erit applic a n d u m , ut intelligatur t a n t u m m o d o concessum pro diebus in q u i b u s non occurrat aliqua feria a u t vigilia, ut supra. Quapropter in huiusmodi feriis vel vigiliis Missae lectae pro defunctis semper prohibitae sunt, exceptis Missis in die obitus vel pro die obitus, in ecclesiis ubi celeb r a t u r funus alicuius defuncti cum Missa in c a n t u ; item excepta unica Missa quae pro defuncto p a u p e r e celebrari potest iuxta decretum 9 maii 1899, n. 4024; item Missis quae in sepulcretis celebrantur, ad n o r m a m decreti 19 maii 1896, n u m . 3903; item exceptis Missis lectis in prima die libera u n i u s c u i u s q u e h e b d o m a d a e in Quadragesima iuxta novas rubricas. - Ex indulgentia vero sanctae Sedis h a b e n t u r a d h u c valida, donec expirent, Rescripta quinquennalia, aliquibus dioecesibus et provinciis religiosis exteris n u p e r concessa, celebrandi bis in hebdom a d a Missas lectas de Requie in die obitus seu depositionis, tertio, septimo, trigesimo et anniversario. Contrariis n o n obstantibus quibuscunque, die 8 februarii 1913.
L. S. f P e t r u s La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius.
SACRA ROMANA ROTA

L1MBURGEN.
NULLITATIS MATRIMONII (TEICHERT-WILHELM).
Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 2 mensis ianuarii 1913, RR. PP. DD. Fridericus Cattani, Antonius Perathoner, Ponens, et Iosephus Alberti, Auditores de turno, in causa Limburgen. - Nullitatis Matrimonii, inter Aemilium Iacobum Teichert appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem ex officio deputatum, sac. Carmelum Conte, advocatum, et Elisabetham Wilhelm, contumacem, interveniente et disceptante in causa Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Aemilius Iacobus Teichert, civis catholicus vici Lorsbach, semper, ut ipse n a r r a t , ex quo de nuptiis cogitare coepit, propter peculiares
S. Romana Rota.
,45
circumstantias, firmissimam habuit voluntatem nonnisi cum virgine, n u n q u a m vero cum persona iam deflorata, matrimonium ineundi. Qua de causa cum mense novembri 1907, post initas secundas nuptias matris suae, solus in domo exsistens, de matrimonio contrahendo cogitaret, puellam sibi optime commendatam, Elisabetham seu Elsam Wilhelm, q u a m t a m e n iam cum alio iuvene de matrimonio ineundo tracta visse sciebat, sic allocutus e s t : Elsa, ego n u m q u a m puellam ducam quae iam cum alio commercium carnale habuit. Habuistine h o c ? Respondit ipsa: Non, n u m q u a m . Cui assertioni fidem exhibuit Iacobus noster nec postea h a c de re inter sponsos sermo fuit. Die 1 februarii 1908, m a t r i m o n i u m in ecclesia parochiali, dispensatione s u p r a impedimento mixtae religionis (Elsa enim protestanticae adhaerebat religioni) rite obtenta, celebratum est. Sed ecce post tres fere menses - sub fine mensis aprilis - mulier marito-vespere ex officina d o m u m redeunti sponte confitetur, se ex copula cum quodam Hahn, fabro, gravidam esse. Quo audito, Teichert illico, eodem a d h u c vespere, mulierem e domo sua expulit; mox etiam a tribunali civili annullationem contractus civilis petiit, et die 5 ianuarii 1909 obtinuit. Qua o b t e n t a , Curiam quoque episcopalem Limburgensen] adiit, rogans ut matrimonium suum cum Elsa, etiam quoad vinculum, nullum declararetur, sive ex errore qualitatis in personam redundantis, scilicet virginitatis, sive ex defectu consensus propter appositam et n o n verificatam conditionem. Curia Limburgensis, processo canonico instituto, per sententiam diei 7 mensis octobris 1910, revera matrimonium in casu declaravit nullum, edicens constare de nullitate matrimonii et quidem propter defectum consensus ex parte mariti . A q u a sententia Defensor vinculi pro m u n e r e suo appellavit ad Curiam metropolitanam Friburgensem, q u a e die 7 februarii 1911 sententiam primae instantiae cassavit, pro nuntiando n o n constare de nullitate matrimonii . U n d e causa hodie H. S. O. ad quem Actor appellavit, proponitur s u b consueta dubii formula: An constet de nullitate matrimonii in c a s u ? Ius quod attinet, RR. P P . DD. praeprimis animadverterunt satis constare, errorem tum solummodo irritare matrimonium, cum est error vel personae, vel qualitatis in personam r e d u n d a n t i s , vel qualitatis q u a e t a m q u a m conditio sine q u a non ante n u p t i a s posita sit, vel denique si est error conditionis servilis. Cum p r i m u s et ultimus error extra casum sint, r e m a n e t ut inquiratur an adsit error in qualitate in p e r s o n a m redundante, vel error in
46
qualitate quae t a m q u a m conditio sine q u a n o n posita fuit. Iamvero error in qualitate q u a e in p e r s o n a m r e d u n d a t , adest q u a n d o e r r a t u r in tali qualitate, ob cuius defectum p e r s o n a oblata n o n amplius eadem est in cuius m a t r i m o n i u m consentitur. Ad r e m Instructio Austriaca, 1 4 h a n c statuit regulam: << In p e r s o n a m r e d u n d a t error in ea t a n t u m qua ltate, q u a sola futuri coniugis p e r s o n a d e t e r m i n a t u r . Quam regulam cl. Aichner (Comp. iur. Eccl., ed. 1 1 , p. 605 seq.) sic i n t e r p r e t a t u r : Si quis contrahit cum persona q u a m p r i u s ex visu, auditu, colloquiis n o n cognovit, sed t a n t u m ex certa qualitate ipsi proposita, quae n o n est communis aliis sed individualis alicuius certae et determinatae per sonae, t u n c error h u i u s qualitatis refunditur in errorem p e r s o n a e et matrimonium dirimit. Ratio est, quia errans, de illa p e r s o n a q u a c u m contraxit, nullam animo informaverat ideam, nisi ex illa qualitate per q u a m p e r s o n a futuri coniugis unice designata animoque a p p r e h e n s a fuit. Iamvero, quia qualitas ista deest, deest etiam fundamentum cui consensus innititur, et obiectum substantiale consensus, ideoque deficit i p s e consensus. Ex q u i b u s elucet, duo requiri, ut error qualitatis in p e r s o n a m r e d u n d e t : a) ut p e r s o n a circa q u a m erratur, prius ex visu, auditu, colloquiis cognita n o n fuerit, quod contigit ubi per literas vel per procuratorem de matrimonio praevie tractatum est, vel ubi matri monium mediante procuratore c o n t r a h i t u r ; b) ut eadem persona t a m q u a m individuum unice ex certa q u a d a m qualitate (quae tamen non adest) denotetur, v. g. si quis consentiat contrahere cum filia pri mogenita comitis N., offeratur autem postea secundogenita a u t alia, quae primogenitam se simulat. An haec duo requisita adsint, quaestio facti est, quae .pro foro externo semper rigorose probari debet . E a m d e m doctrinam t r a d u n t praeter antiquiores canonistas (Cfr. v. g., Reiffenstuel, 1. IV, t. 1, h. 348) etiam recentiores, inter quos Gasparri (II, ed. 3, p. 883) et Wernz (IV, ed. 2, n. 223).
?
Ex q u i b u s iam patet, q u a n t a sit differentia inter errorem qualitatis in personam redundantis, et errorem simplicis qualitatis, seu qualitatis accidentalis; qui ultimus error regulariter m a t r i m o n i u m n o n irritat, etsi det c a u s a m contractui, et proveniat ex dolo a u t simulatione alterius contrahentis. Adest autem error simplicis qualitatis quoties futurus coniux n o n unice per qualitatem in q u a alter errat, designatur, ut v. g. si quis putat, futuram sponsam esse pulchram, nobilem, virginem, cum est deformis, ignobilis, deflorata (Cfr. Reiffenstuel, P. IV, t. I, n. 349). Rem perbelle illustrat Wernz (L c, n o t a 6) dicens: Profecto filia primoge nita principis Monacensis, illa qualitate individuali est certo de termi-
S. Romana Rota.
47
n a t a sicuti per n o m e n et cognomen. At complures filiae eiusdem patris possunt esse virgines, nobiles, divites; illae igitur qualitates n o n determinant u n a m personam in individuo, et si forte u n a ex iisdem quali tatibus in m a t r i m o n i o contracto cum certa et determinata persona desit, m a t r i m o n i u m n o n irritatur nisi apposita fuerit ut conditio sine q u a n o n . Imo error simplicis qualitatis nec tum quidem m a t r i m o n i u m irritat, si p r o b a r i posset partem errantem n e q u a q u a m matrimonium init u r a m fuisse, si qualitatem illam (v. g. sponsae graviditatem ex alio) cognovisset. Ex quo etiam sequitur, ut cl. Aichner (1. c, p. 606 seq.) optime concludit, f a l s a m esse aliquorum recentiorum Canonistarum assertionem, matrimonium semper irritum esse, quod ex errore invin cibili et antecedente contractum est cum persona, a u t gravi melancholia morbove insanabili laborante, a u t ob crimen aliquod publice castigata. Nec etiam matrimonii valor afficitur q u a n d o sponsa a tertio i m p r a e g n a t a fuit, sponsoque haec circumstantia in contrahendo n o n erat cognita. Id q u o d etiam ex decisionibus S. C. C. et Rotae R o m a n a e a b u n d e colli gitur . H a r u m decisionum plures affert Gasparri (1. c, n. 889 seq). Error t a m e n circa qualitatem irritat matrimonium, si haec q u a litas praecise posita fuit t a m q u a m conditio sine q u a n o n ; ita scil. ut quis intendat n o n contrahere cum certa persona, nisi ipsi haec vel illa q u a l i t a s insit vel absit. Deficiente enim conditione posita, etiam cons e n s u s deficit, ut u n a n i m i t e r t r a d u n t doctores. Ut autem iudex ecclesiasticus m a t r i m o n i u m propter conditionem non impletam possit declar a r e nullum, saltem pro foro externo, necessarium est, ut de conditione apposita indubitanter constet. Ad rem Wernz (t. IV, n u m . 229 haec t r a d i t : In foro externo, nisi apertissime constet personae qualitatem f u i s s e principaliter intentam, locus n o n d a t u r solutioni matrimonii. Quare in controversia inter Pignatelli atque Pitonium ea sententia v i d e t u r p r a e f e r e n d a , q u a e tenet, saltem in foro externo, valorem matrimonii esse p r a e s u m e n d u m , nisi conditio (non verificata) expresse fuerit addita in ipsa matrimonii celebratione, aut licet a n t e a sit addita nec in actu celebrationis n u p t i a r u m expressa et iterata, tamen, o m n i b u s praecedentibus et s u b s e q u e n t i b u s simul iunctis, nullus sit locus suspi candi coniuges a conditione praevie apposita recessisse, sive revocasse consensum conditionatum . Et s a n e ex circumstantiis antecedentibus et subsequentibus certo q u a n d o q u e probari potest praevia a p p o sitio conditionis et perseverantia voluntatis, ut d e m o n s t r a t u r in causa Cameracen, (coram P e r a t h o n e r 11 aug. 1910; A. A. S., II, pag. 961 sqq.) q u a m c a u s a m tamen,,, cum a praesenti toto caelo differat, actor in s u u m favorem invocare nequit.
48
Hisce in iure stabilitis, factum quod attinet, R R . P P . DD. c e n s u e r u n t iam ex dictis sat s u p e r q u e elucere, in casu nostro n o n agi de errore circa qualitatem in personam r e d u n d a n t e m , sed ad s u m m u m de errore circa qualitatem q u a e posita fuerit t a m q u a m conditio sine q u a non. Et revera huiusmodi conditionem ante m a t r i m o n i u m positam fuisse asserit actor. Pluries enim deponit et i u r a m e n t o confirmat, se d u o b u s circiter mensibus a n t e m a t r i m o n i u m futurae suae uxori dixisse : Elsa, ego num q u a m puellam ducam, q u a e iam cum alio commercium carnale habuit. Habuistine h o c ? . Ipsa respondit: Non, n u m q u a m . Actor porro, cum semper firmissimam h a b u e r i t voluntatem n u m q u a m contrahendi cum persona deflorata, putat verba sua ad Elisabetham directa continere conditionem irritantem, seu exprimere voluntatem generalem n u m q u a m defloratam ducendi, q u a e voluntas, utpote n u m q u a m retractata, matrimonium cum q u a c u m q u e deflorata nullum efficere debuit. Verba ad Elisabeth directa certo certius exprimunt firmam actoris voluntatem virginem t a n t u m ducendi, h a n c autem voluntatem virtualiter perseverasse n o n constat. Ipse enim actor fatetur, se semel t a n t u m h a c de re cum futura uxore esse collocutum : Poi io n o n ho pi par lato con lei relativamente a questo argomento . Nec constat illa verba veram propriamque conditionem sine q u a n o n exprimere, eamque ab actore appositam fuisse. Ipse actor sibi viam praecludit ad h a n c condidionem p r o b a n d a m , declarans se h a n c conditionem ante matrimonium nemini patefecisse: Io p r i m a dei matrimonio non ho parlato con ns suno relativamente a tale condizione . Et iterum i n t e r r o g a t u s : Avete voi prima del vostro fidanzamento esternato mai avanti a delle per sone la vostra intenzione di non voler sposare altra ragazza a l l ' i n fuori di u n a vergine? Quali persone possono attestare ci? , r e s p o n d i t : Io n o n mi ricordo di aver manifestato tale mia intenzione in presenza di terze persone, poich io presi assai r a p i d a m e n t e la decisione d sposare . Et revera testes producti nil aliud afferre valent, q u a m se audisse de hac conditione ab ipso Teichert et quidem post electionem mulieris e domo, ergo tempore q u a m maxime suspecto. Quod si iidem, testes d e p o n u n t , actorem esse fide dignum ideoque in iudicio falsa iuramento n o n confirmasse, id quidem admitti potest; nihil enim obstat, q u o m i n u s Teichert putet, ut post nuptias infelices sponsi saepius sibi fucum faciunt, se posuisse conditionem} dum fortasse expresserit t a n t u m m o d o propositum seu intentionem n o n ducendi nisi virginem. Quod u l t i m u m eo magis p r a e s u m i potest, quia Teichert n u m q u a m de exsistentia virginitatis in sponsa suspicatus est, et t u n c d e m u m ad p r a e t e n s a m conditionem appellavit, q u a n d o mulier, post tres fere a matri-
S. Romana Rota.
49
moriio menses, ipsi confessa est se ab alio cognitam fuisse et gravidam evasisse. Imo nec t u n c quidem cogitavit de matrimonio dissolvendo ob conditionem appositam, sed d e m u m postquam a parocho de matrimonii impedimentis edoctus fuit. Conditionem igitur veram p r o p r i a m q u e appositam fuisse probari nequit, idque eo minus, quia nonnulla a r g u m e n t a contra exsistentiam conditionis militare videntur et revera militant. Praeprimis scil. ante m a t r i m o n i u m noverat Teichert, sponsam s u a m cum alio viro amoribus induisisse. Ipse enim fatetur: Quando io entrai in relazione con Elisabetta Wilhelm, io n o n conoscevo e s a t t a m e n t e per q u a n t o tempo ella fosse stata in relazione col fabbro H a h n , ma sapevo tuttavia di certo che ci era stato per pi di un anno . At haec relatio dubium saltem de sponsae integritate in mente actoris generare, e u m q u e ad ulteriores investigationes de exsistentia qualitatis a se volitae movere debuisset. Actor autem contentus fuit verba s u p r a relata semel proferre, nec sponsam ulterius de hac re interpellavit. P r a e t e r e a mulier r e m alio modo exponit q u a m maritus. Ipsa enim in epistola diei 2 martii 1910 asserit, se amplius non recordari quid Teichert ei dixerit, et relationes suas cum fabro H a h n n u m q u a m negasse. Idem mulier confirmat in interrogatrio diei 30 decembris 1910. Interrogata enim, cur Iacobo Teichert ante nuptias non confessa sit, se cum fabro H a h n relationes habuisse et gravidam esse, r e s p o n d i t : Teichert mi dimand se io avessi avuto relazioni col H a h n . Io n o n dissi n s n no, ma ho dichiarato che se H a h n ci avesse voluto e io n o n lo avessi fatto, egli sarebbe stato cattivo con me. Teichert n o n mi ha d o m a n d a t o se io fossi rimasta incinta di H a h n . Et interrogata, an Teichert ante desponsationem vel m a t r i m o n i u m ei direxerit verba, Elsa, ego n u m q u a m ducam puellam, q u a e iam cum alio com mercium carnale habuit. Habuistine hoc ? , respondit : Io oggi n o n p o s s o pi ricordarmi di ci che Teichert mi abbia detto tre a n n i fa . Elsa Wilhelm porro asserit, se ante n u p t i a s ignorasse an gravida fuerit nec ne, et medicum d e m u m u n u m fere post mensem a matrimonio contracto, scil. sub fine mensis februarii, praegnantiam declarasse. Interrogata demum an Iacobus post separationem de verbis s u p r a relatis (scil. Elsa, ego n u m q u a m ducam etc.) cum ipsa collocutus sit, r e s p o n d i t : Egli mi incontr in Eppstein e mi disse: " E l s a , io n o n posso, lasciarmi unire in m a t r i m o n i o religioso, se tu in Limburgo n o n riferisci al Vescovo, che io ti ho dtto ci . Actor quidem negat se hisce verbis u s u m esse, admittit t a m e n se colloquium in Eppstein
50
Acta Apostolicae Sedis,,,,-- Commentarium Officiale.
c u m Elsa habuisse, et ei h a c occasione dixisse, se post a b s o l u t a m c a u s a m coram tribunali civili a d i t u r u m esse etiam t r i b u n a l ecclesiasticum. In casu igitur actor solus affirmat se conditionem apposuisse, nee ullum h u i u s conditionis appositae testem afferre valet, imo coniugem h a b e t sibi contrariam. Solius a u t e m actoris confessio, et etiam i u r a m e n t u m ab eo praestitum in subiecta materia omni valore destituuntur. I u s i u r a n d u m enim , ut ait Instructio Austriaca ( 169), a coniugibus praestitum, aeque ac eorum confessio, probationem de impedimenti exsistentia suppeditare a u t supplere nequit . Etiam ex capite Super eo (c. 5, X, IV, 13) constat, confessionem q u a m coniuges in ipsa disquisitione iudiciali faciunt, a u t ante illam q u i d e m fecerunt sed post matrimonii q u o d accusant celebrationem, q u a t e n u s contra valorem matrimonii pugnat, omni vi probandi carere. Iacobus Teichert certe propositum h a b u i t non ducendi mulierem c o r r u p t a m , et in casu specifico, n o n ducendi Elsam, s^ scivisset eam esse corruptam. At haec voluntas habitualis nihil prodest ad hoc ut m a t r i m o n i u m quoad vinculum dissolvatur. Nam m a t r i m o n i u m contractum ex errore circa qualitatem dante c a u s a m contractui (ita n e m p e ut ob eum quis contraxit, n o n contracturus si c o n t r a r i u m sciret) validum est. Unde etiam infertur (ait Reiffenstuel, 1. IV, t. I, n. 345) validum esse m a t r i m o n i u m , q u o d cum Caia contrahit Titius, p u t a n s , v e l f a l s o asserenti credens, eam esse sanam vel virginem vel divitem a u t vir t u o s a m , cum t a m e n esset infirma, corrupta, p a u p e r aut vitiis dedita, etiamsi talis falsa persuasio fuerit causa q u o d eam d u x e r i t , n o n d u c t u r u s si contrarium scivisset . Praeterea, ut iudex ecclesiasticus possit pronuntiare nullitatem matrimonii, debet ei de exsistentia impedimenti dirimentis constare per probationem plenam et perfectam, qualis est quae fit per duos saltem testes omni exceptione maiores (Cfr. Ferraris, Divortium N. 16; Reiffenstuel, 1. IV, t. 19, n u m . 17). U n u s testis, q u a n t u m v i s habilis, p l e n a m probationem n o n facit. Ratio est, quia causa dissolvendi m a t r i m o n i u m q u o a d vinculum est gravissima, et praecaveri debet ne ex collusione p a r t i u m : d i s s o l u t i o fiat cum m a g n a irreverentia S a c r a m e n t i (Cfr. Maschat, tit. 9, q. 1). I a m vero in casu plena probatio conditionis appositae n o n h a b e t u r , q u o d a b u n d e ex dictis patet. U n d e recte iudicavit iudex F r i b u r g e n s i s edicens, n o n constare an actor voluntatem s u a m generalem n u m q u a m ducendi puellam c o r r u p t a m in foro externo patefecerit, neque constare
Signatura Apostlica.
an actor sponsam s u a m de virginitate interpellaverit, et si interpellavit, iterum non constare interrogationem Elsae factam habuisse n a t u r a m conditionis sine q u a n o n . Quibus o m n i b u s in iure et facto perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n t e s , decernimus, declaramus et definitive sentent i a m u s , proposito dubio respondentes negative, seu non constare de nullitate matrimonii in casu. Ita p r o n u n t i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris trib u n a l i u m ad q u o s spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum Canonum et praesertim cap. 3, sess. XXV, Conc. Trid. iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis q u a e magis efficacia et opportuna pro r e r u m adiunctis exstitura sint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 2 ianuarii 1913. Fridericus Cattani. Antonius Ferathoner, Ponens Iosephus Alberti. Sac. T. Tani, Notarius.
SIGNATURA APOSTOLICA
Apud s u p r e m u m Signaturae Apostolicae Tribunal actae s u n t a n n o 1912 nonnullae causae reservatae, q u a r u m sententia definitiva fuit prouti s e q u i t u r : I. FENABOREN. - designationis paroeciae, sive Nullitatis sententiae incidentalis Rotalis. Proposito d u b i o : Sitne nulla sententia incidentalis in casu et sitne locus eius circumscriptione? Emi Iudices, relatore E. P. D. Basilio Card. Pompilj, sub die 23 martii 1912, r e s p o n d e r u n t : Sententiam in casu esse nullam. II. ROMANA. - Nullitatis matrimonii, sive Nullitatis sententiae Rotalis. r
5 2
Acta Apostolicae Seis. - Commentarium Officiale.
Proposito dubio : Sitne nulla sententia Rotalis in casu et sitne locus eius circumscriptam? Emi Iudices, relatore E. P. D. Basilio Card. Pompilj, sub die 27 iulii 1912, r e s p o n d e r u n t : Negative. III. FESULANA. - Compositionis (Ex commissione Sanctissimi). Propositis d u b i i s : 1) An sit locus compositioni in casu? Et quaten u s affirmative: 2) Qua mensura componendum sit ? Emi Iudices, relatore E. P. D. Basilio Card. Pompilj, sub die 28 decembris 1912, responder u n t : Ad l Affirmative, ad obtinendam contractuum sanationem. Ad 2 Supplicandum Ssmo ut ad compositionem heredes L. B. admittere velit, soluta sex millium libellarum summa.
u m u m
IV. APRUTINA. dentalis Rotalis.
Privationis beneficii sive Nullitatis sententiae inc^fa -
Propositis dubiis : 1) An querela nullitatis, ob Fori incompetentiam, ab Episcopo Aprutino prolata contra Rotalem interlocutoriam sententia!it, die 5 augusti 1911 sustineatur in casu? Et q u a t e n u s affirmative: 2) An ab hoc supremo Tribunali etiam de causae merito iudicium proferendum sit in casu? Et q u a t e n u s affirmative: 3) An decretum Curiae Aprutinae diei 17 februarii 1911 sit confirmandum vel infirmandum in casu?, sub die 28 decembris 1912 Emi Iudices r e s p o n d e r u n t : Ad l Affirmative, nempe Episcopum Aprutinum in sacerdotem A. 1. via administrativa legitime procedere potuisse. - Ad 2 Negative; et sacerdoti A. L, si velit, recursum ad S. Concilii Congregationem patere.
u m u m
Praeterea, iuxta Legem P r o p r i a m can. 40, t a m q u a m fundamento boni iuris destituti, reiecti s u n t r e c u r s u s in causis q u a e s e q u u n t u r : I. NEAPOLITANA. - Exsecutionis sententiae (Decr. diei 3 ianuarii 1912). II. DBLINEN. - Remotionis, sive Nullitatis sententiae incidentalis Rotalis (Decr. diei 24 augusti 1912). III. GONSTANTINIANA. - Diffamationis, seu Nullitatis sententiae Rotalis (Decr. diei 29 decembris 1912). Romae, ex Cancellaria supremi Signaturae Apostolicae Tribunalis, die 14 februarii 1913. i o s e p h u s Adv. Fornari, S. T. A.
Secretaria .Status.
53
SECRETARIA STATUS
EPISTOLA.
AD R. P. ALFREDUM MARGERIN, RECTOREM CATHOLICAE STUDIORUM UNIVERSITATIS INSULARUM, GRATULANDI CAUSA OB LAETABILES FRUCTUS QUI
IBIDEM DOCTORUM AUDITORUMQUE DILIGENTIA COLLIGUNTUR.
Monseigneur, D'aprs les r a p p o r t s autoriss qui Lui ont t faits au sujet de l'Universit Catholique de Lille, le S a i n t - P r e Pie X a constat avec u n e grande satisfaction l'esprit qui inspire et pntre l'enseignement donn par ses s a v a n t s professeurs, la pit et l'amour du travail de ses n o m b r e u x tudiants. Ces informations ne pouvaient ne p a s tre l'objet d'une vive consolation pour l ' a u g u s t e Pontife, soit cause de la sollicitude paternelle qu'il tmoigne votre cher pays, soit cause de l'intrt t o u t spcial qu'il porte la grave question, si agite de nos jours, de l'enseignement catholique. Il Lui a t de mme particulirement agrable d'apprendre les succs que les j e u n e s gens de cet Institut r e m p o r t e n t d a n s leurs examens, et qui honorent la fois le zle des matres et l'application des lves. Ces succs sont r e m a r q u a b l e s dans toutes les facults: de thologie, de droit, de lettres, de sciences, mais plus encore, semble-t-il, d a n s la facult de mdecine. Sa Saintet n'ignore pas, d'ailleurs, que cette facult, la seule qui ait pu tre institue en France, compte un n o m b r e considrable de professeurs m i n e n t s par leur science et leur exprience professionnelle ; qu'elle dispose de plusieurs hpitaux, de n o m b r e u x dispensaires, o les tudiants, sous la direction immdiate de leurs matres, acquirent facilement et srement la science de la chirurgie et de la mdecine; qu'elle est munie de muses et de laboratoires ncessaires pour l'tude thorique et les t r a v a u x pratiques. Aussi bien le Saint-Pre la recommande-t-Il aux familles chrtiennes de la F r a n c e entire, et engage-t-il volontiers les vques y envoyer de n o m b r e u x j e u n e s gens, qui y deviendront tout la fois d'habiles mdecins, et surtout des catholiques solidement prpars l'apostolat qu'ils ont le devoir de pratiquer d a n s l'exercice quotidien de leur noble profession.
54
Acta Apostolicae Sedisi- Commentarium Officiale.
Gomme gage de Sa paternelle bienveillance et des faveurs clestes,. Sa Saintet accorde de tout cur vous mme, aux professeurs et a u x tudiants de l'Universit Catholique de Lille la bndiction apostolique. Je saisis avec plaisir cette occasion p o u r v o u s renouveler, Monseigneur, l'assurance de mes sentiments dvous en Notre-Seigneur. Le 14 janvier 1913.
DIARIUM ROMANAE CURIAE

SEGRETERIA DI STATO.
NOMINE. Il Santo Padre, con Biglietti della Segreteria di Stato, si benignamente degnato di nominare: 29 gennaio 1913. Il Revmo P. Giuseppe Lem ius, degli Oblati di Maria Immacolata, Consultore della sacra Congregazione dell' Indice. Il Revmo P. Enrico Le Floch, della Congregazione dello Spirito Santo, rettore del pontificio Seminario Francese iii Roma, Consultore della sacra Congregazione degli Studi. ^ Il Revmo P. Tommaso Pegues, dell' Ordine dei Predicatori, Consultore della sacra Congregazione dei Sacramenti. 1 febbraio. L'Emo sig. card. Pietro Gasparri, Protettore dell' associazione di Nostra Signora della buona Morte. 9 febbraio. Mons. Francesco Ragonesi, arcivescovo titolare di Mira,, Nunzio Apostolico a Madrid.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 19 ottobre 1912. Mons. Giuseppe Antonio Ireneo Douville, vicario generale della diocesi di Nicolet. 8 gennaio 1913. Il Rev. Eugenio Almarz y Santos, cancelliere arcivescovile di Siviglia. Il Rev. Michele Castillo Fosales, provisore della stessa archidiocesi. 22 gennaio. Mons. Teodoro Weigert, dell'archidiocesi di Vienna. 28 gennaio. Mons. Luigi Castro, arciprete-parroco nella diocesi di Nicosia. A
Diarium Romanae Curiae. Prelati Domestici di S. S. :
55
9 gennaio 1913. Il Rev. Aureliano Sevillano Moro, canonico della Cattedrale di Siviglia. 10 gennaio. Mons. Terenzio 0'Donnei, vicario generale dell'archidiocesi di Dublino. 11 gennaio. Il Rev. dott. Federico Speiser, professore nell'Universit cattolica di Friburgo. Il Rev. Guendelino M. Stulz, dell'archidiocesi di S. Paolo di Minnesota. Il Rev. Giovanni J. Slevin, della stessa archidiocesi. Il Rev. Francesco Tichy, della stessa archidiocesi. Il Rev. Giuseppe Guillot, della stessa archidiocesi. 16 gennaio. 11 Rev. dott. Tommaso Facta, parroco e vicario foraneo di Racconigi. 22 gennaio. Il Rev. canonico Leonardo Ruvolo, della diocesi di Mazzara del Vallo. 23 gennaio. Mons. Fabiano Rohcek, canonico della cattedrale di Brnn. Il Rev. Adamo Ott, vicearcidiacono ordinario del distretto di Budapest.
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : Cameriere Segreto soprannumerario di S. S.: 27 gennaio 1913. Mons. Nicola Plaurens, della diocesi di Smirne. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 14 gennaio 1913. Mons. Bruno Kratzig, della diocesi di Trieste. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 4 febbraio 1913. Il principe Olgierd Alessandro Czartoryski, della diocesi di Posen. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: L'Ordine della Milizia Aurata, detto dello Speron d'oro: 24 gennaio 1913. A S. A. R. Alfonso di Borbone, conte di Caserta. La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile. 9 gennaio 1913. Al Sig. Antonio Halcn y Vinent, sindaco di Siviglia.
56
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 15 gennaio 1913. Al Sig. Giuseppe Suarez-Guanes y de la Borbolla. La Commenda con placea dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
21 gennaio 1913. Al Sig. Giovanni Nepomuceno Waldek, domiciliato a Praga. 22 gennaio. Al Sig. Francesco dos Santos Pereira de Vasconcellos, della diocesi di Beja. La Placca dell'Ordine Piano: 25 gennaio 1913. Al Sig. comm. don Stanislao Ferrante, marchese di Ruffano. La Placca dell' Ordine di S. Silvestro Papa: 25 gennaio 1913. Al Sig. comm. Giovanni Folie, della diocesi di Trieste. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 13 gennaio 1913. Al Sig. Vittore Berard, della diocesi d'Annecy. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 8 gennaio 1913. Al Sig. Luigi Mignot, della diocesi di Viviers. 11 gennaio. Al Sig. avv. Enrico Barthez, della diocesi di Carcassona. 18 gennaio. Al Sig. Gioacchino Ramonet, segretario incaricato d'affari di Monaco presso la Corte di Spagna. Al Sig. conte Alessandro Skrzynski, gi attach all'ambasciata di Austria-Ungheria presso la S. Sede. 22 gennaio. Al Sig. dott. Luigi Francesco Roberto Van der Eist, medico a Parigi. Il Cavalierato dell'Ordirne di S. Silvestro Papa: 25 gennaio 1913. Al Sig. Luigi Giuliarini, della diocesi di Cortona, 27 gennaio. Al Sig. Domenico Amici, dell'archidiocesi di Camerino. Al Sig. prof. Cesare Ruggeri, di Roma.
NECROLOGIO.
18 gennaio 1913. Mons. Giosu Biechi, vescovo di S. Severino. 4 febbraio. L'Emo signor cardinale Francesco Saverio Nagl, arcivescovo di Vienna. 7 febbraio, Mons. Stefano Maria Alfonso Sonnois, arciv. di Cambrai. 14 febbraio. Mons. Andrea D'Agostino, vescovo di Ariano.
D i e i Martii 1913.
Num. 3.
ACTiT APOSTOLICAE SEDIS

ACTA PII PP. X

LITTERAE APOSTOLICAE.
FACULTAS CONFERENDI GRADUS ACADEMICOS IN IURE CANONICO CONCEDITUR METROPOLITANO SEMINARIO MAIORI MEDIOLANENSI.
PIUS PP. x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. R o m a n i Pontifices Nostri decessores, s a c r a r u m disciplinarum custodes et vindices, sedulo studio iugiter advigiJarunt, ut in Ecclesiae spem succrescentes alumni canonicis disciplinis integre ac religiose imbuerentur. Hoc quidem sapienti consilio ducti, praecipuas q u a s d a m studiorum facultates penes episcopalia seminaria erectas, quae vel doctorum fama, vel a l u m n o r u m frequentia ceteris praestarent, apostolica auctoritate p r o b a r u n t , simulque conferendi academicos g r a d u s iure d o n a r u n t . Iamvero compertum h a b e m u s iam sex ab annis in seminario maiori Mediolanensi, auctore Cardinali Archiepiscopo, canonici iuris facultatatem fuisse fundatam, eamque in praesens adeo florere, ut o m n i b u s n o m i n i b u s digna sit quae s u p r e m a Sedis apostolicae sanctione decoretur. Quare collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Studiorum Congregationi praepositis, Motu proprio atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, praesentium tenore, facultatem canonici iuris in maiori Mediolanensi seminario exsistentem, canonice erigimus cum iure conferendi ad n u t u m sanctae h u i u s apostolicae Sedis academicos g r a d u s et ipsam doctoralem l a u r e a m alumnis qui facultatis eiusdem scholas rite celebraverint et, facto prius de s u a doctrina periculo, h u i u s m o d i honore digni habiti fuerint. Verum m a n d a m u s , ut in u s u
ACTA, vol. V, n. 3. 1-3-913. 5
58
ipsius privilegii, conferendi academicos g r a d u s in canonico iure, religiose serventur s t a t u t a superenunciatae facultatis, quae, ad Nos t r a n s m i s s a , similiter p%r praesentes apostolica Nostra auctoritate "probamus et sanc i m u s ; ita ut ab eorundem s t a t u t o r u m perfecta observantia privilegii ipsius vigor et r o b u r dependeat. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces semper exstare et manere, suosque plenos et integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos spectant n u n c et in posterum plene suffragari, sicque rite i u d i c a n d u m esse ac definiendum, irritumque ex t u n c et inane fieri, si secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus Constitutionibus et ordinationibus apostolicis ceterisque omnibus,, speciali licet a t q u e individua mentione ac derogatione dignis, in contrarium, facientibus q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die x v n i d e cembris MDCCCCXII, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
R. CARD? MERRY DEL VAL,
L. )$< S.
Secretis
Status.
ALLOCUTIO
HABITA DIE XXII FEBRUARII ANNI MDCCCCXIII AD CIVES JANUENSES QUI ROMAM AD BEATISSIMI PATRIS PEDES ADVENERA NT, UT DE CIVILIS POTESTATIS IMPROBA VI CONQUERERENTUR, QUA NOVUS ARCHIEPISCOPUS SEDEM SUAM ADIRE PROHIBETUR.
La vostra visita in questa stagione a costo di disagi e di sacrifici,, o figli diletti, Ci b di vero conforto, perch dimostrate con essa di prendere viva p a r t e al Nostro dolore per la grave tribolazione, alla quale sottoposta, con l'archidiocesi di Genova, la Chiesa cattolica. La vostra presenza infatti Ci assicura che voi siete persuasi, che Noi soffriamopi di voi per la p r o l u n g a t a vedovanza della Chiesa di Genova, pel bene che viene impedito, e pel male che p u derivare dalla m a n c a n z a del Pastore, che vegli alla custodia del gregge. E questo dolore si accresce a dismisura, perch n o n s a p p i a m o come recare ad esso il rimedio, n o n conoscendo i motivi pei quali fu impedita finora la v e n u t a dell'Arcivescovo da oltre dieci mesi da Noi preconizzato; perch quelli che Ci fecero manifesti i giornali sono tutti a lode del Vescovo, che avrebbe demeritato tale officio, se si fosse altri-
Acta Pii PP. X.
59
menti contenuto. F r a le amarezze, che si fanno sempre pi gravi per la condizione a cui siamo ridotti, la quale diviene di giorno in giorno pi insopportabile, abbiamo tollerato in silenzio che, senza legge che lo imponga, si impedisca arbitrariamente per molti mesi ai nuovi eletti il governo delle diocesi. Abbiamo tollerato che si esigesse dai nuovi eletti la d i m a n d a di essere ammessi al possesso dei benefici, ma mai all'esercizio di quel ministero avuto dall'unica autorit che lo poteva conferire. Abbiamo tollerato con pazienza gli attacchi vergognosi della stampa, le calunniose imputazioni, nelle pubbliche assemblee, di nemici delia patria, colla tacita approvazione e qualche volta coll'applauso dei presenti, senza che alcuno di coloro che ne avevano il dovere insorgesse alla difesa; ma n o n potevamo mai pensare che si arrivasse per la prima volta, nei dieci a n n i del nostro Pontificato, al p u n t o di minacciare il rifiuto delle temporalit ad un Vescovo da Noi prescelto fra tanti ottimi per u n a diocesi cos i m p o r t a n t e : Vescovo pei lunghi suoi precedenti riconosciuto in tutto esemplare, da tutti b e n a m a t o , ed encomiato dalle stesse autorit, che ebbero con lui relazioni d'officio. Ma accettiamo anche questa n u o v a tribolazione che permette il Signore; n o n p e r senza sentire il grave insulto fatto al Capo della Chiesa nella s u a divina missione, e n o n senza protestare contro la violenza a quella libert e indipendenza, che n o n ha dagli uomini, ma da Dio stesso. Voi quindi potete ben credere q u a n t o conforto Ci rechino oggi colla vostra presenza le testimonianze di filiale affetto e di inalterabile devozione, che con voi Ci d a n n o tutti i cattolici della diocesi di Genova. Anzi vi ringraziamo dell'assicurazione che Ci date, e della quale n o n a b b i a m o mai dubitato, di essere non solo disposti, ma lieti di accogliere subito fra voi l'Arcivescovo, e di provvederlo generosamente di q u a n t o necessario alia s u a persona, alla sua dignit ed al suo ufficio. Ci rincresce per di n o n poter oggi esaudire la vostra preghiera, perch Noi s a r e m m o giudicati come autori di disordini (che studiosamente ecciterebbero i vostri e Nostri nemici) e anche come provocatori di nuove offese, che si preparerebbero alla Chiesa. Perch Ci offende ancora l'eco di certi discorsi fatti con sprezzante acrimonia, come Ci impossibile n o n manifestare l'impressione p e n o s a degli applausi con cui furono accolti: impressione che ha accresciuto a dismisura il Nostro cordoglio. Questa Nostra pena per n o n Ci toglie il coraggio e la speranza, perch in q u a l u n q u e vicenda abbiamo Iddio che Ci protegge e, a Nostro grande conforto, la preghiera. La preghiera il principale dovere del cristiano in tutti i tempi, ma specialmente nei difficili e burrascosi. La sacra Scrittura per queste situazioni p e r -
60
plesse ha un consiglio, che si trova nelle parole del santo Re Giosafat : q u a n d o ignoriamo quello che dobbiamo fare n o n ci resta che innalzare gli occhi a Dio, da cui solo possiamo avere lumi, ispirazioni e soccorsi: Cum ignoramus quid agere debeamus, hoc solum habemus residui, ut oculos nostros dirigamus ad Dominum (II, Paral., xx, 12). Oh! n o n si p u sapere n comprendere q u a n t o valgano le preghiere, le invocazioni e i sospiri dei sacerdoti fervorosi, degli umili leviti, delle vergini consacrate e dei pii fedeli! Preghino pertanto i fanciulli impediti a ricevere la santa Confermazione; gli aspiranti al Sacerdozio, che al termine dei loro studi n o n possono esser promossi agli Ordini sacri; i sacerdoti, che nel maggiore bisogno restano senza guida, senza m a e s t r o , senza consigliere; i figli tutti della archidiocesi, che a s p e t t a n o il padre, che li diriga, li istruisca e li conforti coll'esempio e colla parola. P r e g h i a m o tutti con quella perseverante fiducia, che ci viene insegnata dal libro di Tobia, perch per q u a n t o sia il potere, che Dio concede agli uomini, questo n o n a v r mai la prevalenza contro i suoi decreti e consigli; ed ognuno sia certo, che se Iddio ci tiene nella prova, nella tribolazione e nel castigo, lo fa per condurci alla misericordia, alla liberazione e alla corona, per farci godere il sereno dopo la tempesta, per donarci la gioia dopo il dolore, e dopo le lagrime il gaudio (Tob. III, 20, 21, 22). Questa la raccomandazione, che facciamo a voi tutti, figli diletti, e che voi porterete ai vstri concittadini e condiocesani, ai quali, come a voi, impartiamo di cuore l'apostolica benedizione.
DECRETUM.
ECCLESIA S. APOLLINARIS CONCREDITUR RECTORI TEMPLI SANCTISSIMAE TRINITATIS PROPE CURIAM INNOGENTIANAM, CUIUS ITEM TEMPLI ET ONERA SUSCIPIET ET TITULUM SUO AD1UNGET.
Apostolicae propter
Sedi significatum rei
nuper
est a rectore
templi sancogi sacram
ctissimae Trinitatis a p u d -Curiam Tnnocentianam, vulgo Monte Gitorio, indictam publicae causa a l i e n a t i o n e m , se illam aedem coniunctamque domum relinquere, u b i m u l t a decursu
S. Congregatio Consistorialis.
61
temporis inducta s u n t pia opera et onera, maxime vero stati per a n n u m secessus clericis ad sacros Ordines promovendis, a nobili femina duce d'Aiguillon instituti saeculo xvn, deinde a S u m m i s Pontificibus rati habiti et confirmati, praesertim a sa. me. Pio P P . IX apostolicis litteris datis die xi mensis octobris a n n o MDCCCLXVII. Ob haec admotae ab eodem rectore sunt preces Ssmo D o m i n o nostro Pio P P . X, ut sibi suisque in m u n e r e successoribus t e m p l u m aliud aliasque assignaret aedes, in eaque dignaretur instituta et onera illa apostolica auctoritate transferre. Cum vero idem S s m u s Dominus commodiorem aptioremque Seminario R o m a n o sedem exstruendam constituerit in adiacentibus Lateranensis Basilicae locis, ubi aedium amplitudo et opportunitas necessitatibus praesentium studiorum felicius respondeat, ideoque S. Apollinaris templum continentesque aedes, quae h u c u s q u e propriae Seminarii fuerunt, ad alium u s u m destinari iam possint ; cumque praeterea Cardinalis in Urbe Vicarii et officiorum dioecesanae R o m a n a e Curiae sedibus longe providerit m e l i u s ; censuit votis postulantis annui posse, eidemque S. Apollinaris ecclesiam addici u n a cum ea parte continentium aedium, quae q u o q u o v e r s u m viis circumscribitur publicis, usque ad arcum uti vocant S. Augustini, q u a e q u e in praesenti partim Seminario, partim officiis Vicariatus in Urbe u s u i est. Quamobrem, o m n i b u s diligenter perpensis, motu proprio et ex certa scientia, suppleto etiam, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m intersit, vel suo interesse p r a e s u m a n t assensu, S s m u s Dominus noster praesenti Consistoriali decreto pia opera, instituta et onera, quae in m e m o r a t a ecclesia Ssmae Trinitatis exstant, u n a cum eiusdem titulo, iuribus ac privilegiis omnibus ad S. Apollinaris transfert, ibique in perpetuum constituit. Decernit a u t e m ut, effecta translatione, Ravennatis Episcopi et Martyris templum hoc novo titulo decoretur: Trinitati Augustae, in h o n o r e m Apollinaris E. M. ; eiusque ecclesiae regimen et cura, vi praesentis decreti, suscipiatur ab eo sacerdote qui modo rectoris m u n e r e fungitur ecclesiae Ssmae Trinitatis, imposita eidem ac successoribus eius legitimis obligatione satisfaciendi o m n i b u s oneribus quae utriusque separatae ecclesiae e r a n t propria. Utque haec fieri facilius, ac potissimum ut haberi possint ibidem piae exercitationes clericis ad sacros Ordines provehendis, aedium partem, quam diximus usui esse in praesens Seminario R o m a n o et Vicariatui, rectori ecclesiae Trinitatis augustae et S. Apollinaris attribuit. Quia vero eidem rectori pro alienatione d o m u s et ecclesiae Ssmae Trinitatis a p u d Innocentinam Curiam congrua pecunia n u m e r a b i t u r , idcirco statuit S s m u s Dominus, ut haec pecunia in n o v a s Seminarii Romani aedes a p u d Lateranensem Basilicam exstruendas Con-
feratur, et idcirco a rectore ecclesiae S s m a e Trinitatis illico r e m i t t a t u r personae a Se ad h u n c finem designandae. I d e m denique iussit praesens Consistoriale Decretum perinde valere ac si apostolicae sub p l u m b o litterae expeditae forent, n o n o b s t a n t i b u s quibuslibet, etiam specialissima mentione a u t derogatione dignis. D a t u m ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die xxv mensis ianuarii, a n n o MDCCCCXI.
C. CARD. DE LAI, Secretarius.
L.i$iS. Carolus Perosi, Substitutus.
S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS
DECRETUM
DE MONIALIUM ET SORORUM CONFESSIONIBUS.
Cum de sacramentalibus Monialium et S o r o r u m confessionibus m o d e r a n d i s plures ad h u n c diem, ex re et ex tempore, iussae sint leges, eas, aliqua ex parte i m m u t a t a s et apte dispositas, visum est in u n u m colligere Decretum, prout sequitur: 1. Unicuique religiosae communitati t u m Monialium t u m Sororum, regulariter, u n u s d u m t a x a t detur Confessarius o r d i n a r i u s : nisi ob m a g n u m ipsarum n u m e r u m , vel aliam iustam causam, alterum vel plures dari oporteat. 2. Confessarius ordinarius, regulariter, n o n u l t r a triennium in hoc m u n e r e permaneat. Episcopus t a m e n seu Ordinarius e u m ad secundum, immo etiam ad tertium t r i e n n i u m confirmare poterit: a) si ob sacerdotum ad hoc officium idoneorum penuriam aliter providere n e q u e a t ; vel b) si maior Religiosarum p a r s , e a r u m q u o q u e quae in aliis negotiis ius n o n h a b e n t ferendi suffragium, in eiusdem Confessarii confirmationem, per secreta suffragia, convenerit; dissentientibus tamen, si velint, aliter p r o v i d e n d u m erit. 3. Pluries in anno, unicuique religiosae communitati detur Confessarius extraordinarius, ad q u e m o m n e s Religiosae accedant oportet, saltem ut benedictionem accipiant.
S. Congregatio de Religiosis.
63
4. Unicuique domui religiosae aliquot ab Ordinario sacerdotes deputentur, quos Religiosae in casibus particularibus, confessionis peragendae causa, facile vocare queant. 5. Si qua Religiosa, ad animi sui quietem et maiorem in via Dei progressum, aliquem specialem Confessarium vel moderatorem spiritualem postulet, erit facile ab Ordinario concedendus ; qui t a m e n invigilabit ne ex hac concessione a b u s u s i r r e p a n t : q u o d si irrepserint, eos caute et prudenter eliminet, salva t a m e n conscientiae libertate. 6. Si Religiosarum d o m u s Ordinario loci subiecta sit, hic eligit sacerdotes a confessionibus t u m ordinarios t u m extraordinarios; si vero Superiori regulari, hic Confessarios Ordinario loci praesentet, cuius est iisdem audiendi confessiones potestatem concedere. 7. Ad m u n u s Confessarii sive ordinarii, sive extraordinarii, sive specialis, deputari p o s s u n t sacerdotes, t u m e Clero saeculari t u m , de S u p e r i o r u m licentia, e Clero regulari, d u m m o d o t a m e n nullam h a b e a n t in easdem Religiosas in foro externo potestatem. 8. Hi Confessarii, qui a n n o s q u a d r a g i n t a expleverint oportet, mor u m integritate et prudentia e m i n e a n t ; at Ordinarius, iusta de causa et o n e r a t a eius conscientia, ad hoc m u n u s eligere poterit sacerdotes, qui n o n d u m ea aetate sint, modo memoratis animi laudibus excellant. 9. Confessarius ordinarius non* potest renuntiari extraordinarius, et, praeter casus in articulo 2 recensitos, r u r s u s eligi ut ordinarius, in e a d e m communitate, nisi post a n n u m ab expleto m u n e r e . Extraordinarius immediate ut ordinarius eligi potest. 10. Confessarii omnes sive Monialium sive S o r o r u m , caveant ne interno vel externo communitatis regimini sese immisceant. 11. Si q u a Religiosa e x t r a o r d i n a r i u m Confessarium expetat, nulli Antistitae liceat, vel per se vel per alios, neque directe neque indirecte, petitionis rationem inquirere, petitioni verbis vel factis refragari, aut quavis ratione ostendere se id aegre ferre; q u o d si ita se gesserit, a proprio Ordinario m o n e a t u r ; si iterum id ipsum peccaverit, ab eodem deponatur, audita tamen prius sacra Congregatione de Religiosis. 12. Omnes Religiosae de sociarum confessionibus nullo modo inter se colloquantur, neve eas sorores carpere audeant, q u a e a p u d alium, quam d e p u t a t u m , confessionem peragant ; secus ab Antistita vel ab Ordinario p u n i a n t u r . 13. Confessarii speciales, a d . monasterium, seu d o m u m religiosam vocati, si intelligant Religiosas nulla iusta causa vel necessitatis vel utilitatis spiritualis ad ipsos accedere, eas p r u d e n t e r dimittant. Monent u r praeterea omnes Religiosae, ut facultate sibi concessa specialem
64
petendi Confessarium sic u t a n t u r , ut, rationibus h u m a n i s sepositis, tant u m m o d o spirituale b o n u m et maiorem in religiosis virtutibus progressum intendant. 14 Si q u a n d o Moniales a u t Sorores extra propriam d o m u m , quavis de causa, versari contigerit, liceat iis in qualibet ecclesia vel oratorio, etiam semipublico, confessionem peragere a p u d quemvis Confessarium pro utroque sexu a d p r o b a t u m . Antistita n e q u e id prohibere, n e q u e de ea re inquirere potest, ne indirecte q u i d e m ; Religiosaeque nihil Antistitae suae referre tenentur. 15. Moniales omnes a u t Religiosae, cum graviter aegrotant, licet mortis periculum absit, quemlibet Sacerdotem ad confessiones excipiendas a d p r o b a t u m arcessere possunt, eique, p e r d u r a n t e gravi infirmitate, quoties voluerint, confiteri. 16. Hoc Decretum s e r v a n d u m erit ab o m n i b u s religiosis mulierum familiis, votorum cum sollemnium, t u m simplicium, ab Oblatis aliisque piis communitatibus, q u a e nullis votis obstringuntur, etiamsi Instituta sint t a n t u m dioecesana. Obligat etiam communitates, q u a e in Praelati regularis iurisdictione s u n t ; qui nisi fidelem observantiam h u i u s Decreti curet, Episcopus seu Ordinarius illius loci id agat ipse t a m q u a m Apostolicae Sedis Delegatus. 17. Hoc Decretum Regulis et" Constitutionibus uniuscuiusque religiosae familiae a d d e n d u m erit, et publice legendum lingua vulgari in Capitulo o m n i u m Religiosarum, semel in a n n o . Ttaque praerogatis Eris P a t r i b u s Cardinalibus sacrae Congregationis de Religiosis in plenario coetu ad Vaticanum habito die 31 mensis Ianuarii a n n o 1913, sanctissimus Dominus noster P i u s P P . X, referente infra scripto Secretario, hoc Decretum in o m n i b u s adprobare et confirm a r e dignatus est, et m a n d a r e ut in lucem edatur, et ab o m n i b u s ad quos spectat, in posterum apprime servetur. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque, etiam speciali et individua mentione dignis. D a t u m R o m a e , ex Secretaria sacrae Congregationis de Religiosis, die 3 mensis februarii a n n o 1913.
Fr. I. C. CARD. VIVES, Praefectus.
L. S. f Donatus, Archiep. E p h e s i n u s , Secretarius.
SS. Congregationes de Propaganda Fide et Rituum..
65

NOMINATIO E P I S C O P I . Brevi apostolico n o m i n a t u s e s t : 28 ianuarii 1913. Episcopus titularis Thuburbitanus >et Vicarius Apostolicus novi vicariatus de Banguelo in Africa centrali, R. D. Step h a n u s Larue, e Societate Missionariorum ad Afros.
I. DUBIA
DE CAEREMONIIS QUIBUSDAM SERVANDIS CORAM AUGUSTISSIMO SACRAMENTO, ADSISTENTE VEL CELEBRANTE EPISCOPO.
Sacrorum R i t u u m Congregationi sequentia dubia pro o p p o r t u n a solutione proposita fuerunt; n i m i r u m : I. In solemni benedictione cum sanctissimo Eucharistiae Sacramento, q u a n d o episcopus assistit cappa indutus, et ponit incensum in thuribulo, debetne etiam ipse thurificare S s m u m S a c r a m e n t u m ? II. Si praedicta benedictio solemnis detur post vesperas pontificales, presbyter assistens throno, debetne genuflectere a dextris episcopi in infimo g r a d u altaris, eique ministrare incensum ac d e m u m porrigere ostensorium pro benedictione i m p e r t i e n d a ? III. Si aliquando contingat, ut episcopus Missam pontificalem celebret coram augustissimo Sacramento exposito, debetne ipse canere Gloria et Credo et legere Epistolam a t q u e Evangelium in throno, more solito, absque m i t r a ? Et sacra eadem Congregatio, ad relationem subscripti Secretarii, audito Commissionis Liturgicae suffragio, propositis dubiis ita respondendum c e n s u i t : Ad I. Affirmative iuxta decretum n. 3035 Briocen., 21 iulii 1855, ad 1.
66
Ad II. P r e s b y t e r assistens accedit ad episcopum t a n t u m pro minis t r a n d o incenso et thuribulo ad incensationem; mox locum cedat diacono assistenti qui deinde ostensorium episcopo est porrecturus. Ad III. Affirmative in c a s u : sed iuxta morem et consuetudinem ecclesiarum cathedralium et congruenter menti Caeremonialis Episcoporum, lib. I, cap. 12, n u m . 8 et 9, episcopus se abstinet a celebranda Missa pontificali coram sanctissimo Sacramento publice exposito. Atque ita rescripsit et declaravit. Die 8 februarii 1913.
L. S. f P e t r u s La F o n t a i n e , Ep. Charistien., Secretarius.

*
II. RUBRICAE
INSERENDAE RITUALI ET BREVIARIO ROMANO IN OFFICIO DEFUNCTORUM.
Ante Quoties Vesperae separatim secreto Domino etc. Ante
Vesperas. ab Officio divino recitantur, dicitur
Pater et Ave; secus absolute incipitur ab A n t i p h o n a : Placebo
Matutinum.
Quoties Matutinum delationem cadaveris ad ecclesiam ac Responsorium: Subvenite, vel Matutinum diei currentis immediate n o n sequatur, dicitur tatorio. Ante IX. Responsorium. secreto Pater, Ave, Credo; secus absolute incipitur ab Invi-
Sequens Responsorium dicitur q u a n d o tres t a n t u m Lectiones h u i u s Nocturni dicuntur. Post IX. Responsorium.
Sequens Responsorium dicitur loco praecedentis, quando dicuntur pro defunctis novem Lectiones.
Suprascriptas Rubricas Rituali et Breviario R o m a n o in Officio defunctorum addendas, ad n o r m a m recentium dispositionum et praesertim Decreti Romana et aliarum diei 25 octobris 1912, sacra R i t u u m Con-
S. Congregatio Rituum.
67
gregatio adprobavit et in novis editionibus t u m Ritualis t u m Breviarii R o m a n i inseri iussit. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . Die 14 februarii 1913.
Fr. S. CARD. 'MARTINELLI, Praefectus.
f P e t r u s La F o n t a i n e , Episc. Charystien., Secretarius.
III. INSTRUCTIO
SEU DECLARATIO SUPER KALENDARIA PROPRIIS REFORMANDIS.
Evulgata Instructione sacrae R i t u u m Congregationis die 23 iulii vertentis a n n i 1912, q u u m nonnulli Rmi locorum Ordinarii et Superiores generales Ordinum seu Congregationum r e l i g i o s a r u m , -expostulantes reformationem proprii Kalendarii, preces porrexerint h a u d omnino conformes m e m o r a t a e I n s t r u c t i o n i , sacra R i t u u m Congregatio, ut labor expeditior evadat, o p p o r t u n u m iudicavit ulteriorem edere instructionem, cui in posterum se conformare debeat quisque Kalendarii reformationem exoptat. I. Supplex libellus ad S. Rituum Congregationem transmittatur, in quo, consentiente Capitulo ecclesiae cathedralis seu Consilio Ordinis, p o s t u l e t u r ut, relicto Kalendario h u c u s q u e adhibito, servari possit Kalend a r i u m Ecclesiae universalis, additis t a n t u m m o d o festis stricto sensu propriis, quae cum dioecesi a u t instituto religioso particularem h a b e a n t relationem. II. Supplici libello a d d a t u r elenchus praedictorum festorum, q u a e s u n t stricto sensu propria. III. In m e m o r a t o elencho sequentia festa particularia praesertim inserantur: Pro Dioecesibus : a) Dedicatio ecclesiae cathedralis, a u t omnium ecclesiarum (si collective recolatur), 6) Titulus ecclesiae cathedralis, c) P a t r o n u s principalis dioeceseos, provinciae, nationis, d) P a t r o n u s principalis civitatis episcopalis, e) P a t r o n i m i n u s principales,
68
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. f) Sancti qui in dioecesi orti sunt, vel vixerunt, a u t obierunt, g) Sancti, de quibus h a b e n t u r corpora, a u t reliquiae insignes, h) Cetera festa, quae cum dioecesi specialem h a b e n t relationem. Pro Ordinibus seu Congregationibus:
a) Dedicatio omnium ecclesiarum (si collective recolatur), b) c) d) e) tionem. Titulus principalis, Sancti fundatores, Sancti qui Ordinis, seu Congregationis, regulam professi sunt, Cetera festa, quae cum instituto religioso specialem h a b e n t rela-
IV. De u n o q u o q u e festo sequentia praesertim referantur: a) Dies, in q u a n u n c celebratur, b) Dies natalis, si constet, c) Ritus, quo gaudet, d) Relatio cum dioecesi aut Ordine seu Congregatione. V. Mittatur ad hanc S. C. P r o p r i u m Officiorum dioeceseos vel instituti religiosi, et Kalendarium p e r p e t u u m h u c u s q u e adhibitum, vel saltem, h u i u s loco, ultimus Ordo divini Officii, etc. typis cusus. Ex Secretaria S. Rituum Congregationis, die 12 decembris 1912. f P e t r u s La F o n t a i n e , E p . Charystien., Secret.
IV. ROMANA.
DE KALENDARIO PRO CLERO ALMAE URBIS.
E m u s et R m u s D n u s Cardinalis Petrus* Respighi, in alma Urbe Vicarius generalis et patriarchalis Archibasilicae Lateranensis Archipresbyter, sanctissimum D o m i n u m n o s t r u m P i u m Papam X suppliciter deprecatus est, ut facultatem concedere dignaretur, q u a clerus suae ordinariae iurisdictioni subiectus, seposito Kalendario h u c u s q u e adhibito, in p o s t e r u m Kalendario Ecclesiae universalis uti valeat, additis t a n t u m m o d o quibusdam festis in supplici libello descriptis, specialem cum ipsa a l m a Urbe relationem habentibus. Sanctitas porro Sua, refer e n t e infrascripto Cardinali sacrae R i t u u m Congregationi Praefecto, ita precibus a n n u e r e dignata est, ut Kalendario Ecclesiae universalis, ab
69
universo clero saeculari almae Urbis eiusque districtus integre servato, inde ab a n n o 1914, sequentes t a n t u m fiant additiones et variationes: videlicet: 5 januarii. 11 16 27 28 Vigilia Epiphaniae, semiduplex. De Octava, semiduplex. S. Marcelli I P a p a e et Mart., duplex. S. Vitaliani P a p a e et Conf., duplex. S. Zosimi P a p a e et Conf. (d. a. ex 26 d e c ) , duplex. Comm. S. Agnetis secundo. S. Felicis IV P a p a e et Conf., duplex. B. Gasparis Del Bufalo Conf. (d. a. ex 28 d e c ) , duplex. Comm. S. Blasii E p i s c et Mart. S. Gregorii II P a p a e et Conf., duplex. S. Antheri P a p a e et Mart. (d. a. ex 3 jan.), duplex. Comm. S. Valentini Presb, et Mart. S. Telesphori P a p a e et Mart. (d. a. ex 5 jan.), duplex. Comm. Ss. Faustini et Jovitae Mm. 16 17 18 19 20 25 2 4 5 15 28 29 6 7 12 16 17 19 22 26 martii., aprilis. S. Agathonis P a p a e et Conf. (d. a. ex 10 jan.), duplex. B. Gregorii X P a p a e et Conf. (d. a. ex 10 jan.), duplex. S. Hygini Papae et Mart. (d. a. ex 11 jan.), duplex. Comm. S. Simeonis Episc, et Mart. S. J o a n n i s Chrysostomi Episc. Conf. et Eccl. Doct. (d. a. ex 27 jan.), duplex. S. Martinae Virg. et Mart. (d. a. ex 30 jan.), duplex. S. Felicis III P a p a e et Conf., duplex. S. Simplicii P a p a e et Conf., duplex. S. Lucii I P a p a e et Mart., duplex. S. Casimiri Conf. (d. a. ex 4 huj.), semiduplex. S. Zachariae P a p a e et Conf., duplex. S. Xysti HI P a p a e et Conf., duplex. S. J o a n n i s a Capistrano Conf. (d. a. ex 28 huj.), semiduplex. S. Xysti I P a p a e et Mart., duplex. S. Caelestini I P a p a e et Conf. (d. a. ex 6 huj.), duplex. S. Jlii I P a p a e et Conf., duplex. S. Benedicti Josephi Labre Conf., semiduplex. S. Aniceii P a p a e et Mart., duplex. S. Leonis IX P a p a e et Conf., duplex. Ss. Soteris et Caji Pont. et Mm., duplex. Ss. Cleti et Marcellini Pont. et Mm., duplex.
30 3 februarii. 13 14 15
70 27 aprilis. 30 3 ma. 7 11 13 14 21 23 24 25 26 27 30
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. S. Anastasii I P a p a e et Conf., duplex. S. Catharinae Senens. Virg., almae Urbis Patron, min. p r i n c , duplex majus. Inventio S. Crucis, duplex 2. ei. Comm. Ss. Eventu et Theoduli Mm. a t q u e Juvenalis Episc, et Conf. S. Benedicti II P a p a e et Conf., duplex. S. Alexandri I P a p a e et Mart. (d. a. ex 3 huj.), duplex. S. Stanislai Episc, et Mart. (d. a. ex 7 huj.), duplex. S. Paschalis I P a p a e et Conf., duplex. Comm. S. Bonifacii Mart. S. Felicis a Cantalicio Conf. (d. a. ex 18 huj.), semiduplex. S. J o a n n i s Baptistae de Rossi Conf., duplex. B. M. V. tit. Auxilium Christianorum, duplex majus. S. S. S. S. Gregorii VII P a p a e et Conf., duplex. Philippi Nerii Conf., duplex 2. ei. J o a n n i s I P a p a e et Mart., duplex. Felicis I P a p a e et Mart., duplex.
1 junii. 2 3 7 8 12 15 20 22 23 25 27 28 29
S. Urbani I Papae et Mart. (d. a. ex 25 maji), duplex. S. Eugenii I P a p a e et Conf., duplex. Comm. Ss. Marcellini, Petri atque Erasmi Mm. S. Bonifacii IV P a p a e et Conf. (d. a. ex 25 maji), duplex. S. Eleutherii P a p a e et Mart. (d. a. ex 26 maji), duplex. S. Bede venerabilis Conf. et Eccl. Doct. (d. a. ex 27 maji), duplex. S. Leonis III P a p a e et Conf., duplex. Comm. Ss. Basilidis, Cyrini, Naboris et Nazarii Mm. S. J o a n n i s a S. F a c u n d o Conf. (d. a. ex 12 huj.), duplex. Comm. Ss. Viti, Modesti a t q u e Crescentiae Mm. S. Silverii P a p a e et Mart., duplex. B. Innocentii V P a p a e et Conf., duplex. S. Paulini Episc, et Conf. (d. a. ex 22 huj.), duplex. S. Gallicani Mart., duplex. S. Gulielmi Abb. (d. a. ex 25 huj.), duplex. S. Leonis II P a p a e et Conf., duplex, Comm. Vigiliae. Ss. Petri et Pauli App. almae Urbis Patron, princip., duplex 1. ei. cum Octava. Pretiosissimi Sanguinis D. N. J. C, duplex 2. cl. Comm. Dom. ac (nisi occurrat die 7) Octavae. Commemoratio o m n i u m Ss. S. R. E. S u m m o r u m P o n t i ficum, duplex majus. Comm. Octavae.
Dom. I julii. 1 julii.
S. Congregatio Bituum. .2 julii. 3 4 7 8 9 11 13 17 19 21 24 27 28 29 30
Visitatio B. M. V., duplex 2. ei. Comm. Octavae ac Ss. P r o cessi et Martiniani Mm. S. Pauli I P a p a e et Conf. (d. a. ex 28 junii), duplex. Comm. Octavae. S. Irenaei Episc, et Mart. (d. a. ex 28 junii), duplex. Comm. Octavae. B. Benedicti XI Papae et Conf., duplex. S. Hadriani III P a p a e et Conf., duplex. Ss. Cyrilli et Methodii Episc, et Conf. (d. a. ex 7 huj.), duplex. S. Pii 1 P a p a e et Mart., duplex. S. Anacleti P a p a e et Mart., duplex. S. Leonis IV P a p a e et Conf., duplex. S. Sy m machi P a p a e et Conf., duplex. B. Eugenii III P a p a e et Conf. (d. a. ex 8 huj.), duplex. Comm. S. Praxedis Virg. S. Alexii Conf. (d. a. ex 17 huj.), duplex. Comm. Vigiliae ae S. Christinae Virg. et Mart. S. Vincentii a Paulo Conf. (d. a. ex 19 huj.), duplex. Comm. S. Pantaleonis Mart.? Ss. Victoris I P a p a e et Mart., Innocentii I P a p a e et Conf., Nazarii ac Gelsi Mm., duplex. S. Felicis II P a p a e et Mart., duplex. Comm. Ss. Simplicii, F a u s t i n i et Beatricis Mm. B. Urbani II P a p a e et Conf. (d. a. ex 29 huj.), duplex? Comm. Ss. Abdon et S e n n e n Mm. S Stephani I P a p a e et Mart., duplex. Transfiguratio D. N. J. C, duplex 1. cl. cum Octava. S. Cajetani Conf., duplex. Comm. Octavae et S. Donati Episc, et Mart. Ss. Cyriaci, Largi et Smaragdi Mm., semiduplex. C o m m . Octavae. S. Xysti II P a p a e et Mart. (d. a. ex 6 huj.), duplex. Comm. Octavae, Vigiliae ac S. R o m a n i Mart. S. H o r m i s d a e P a p a e et Conf. (d. a. ex 6 huj.), duplex. Comm. Octavarum ac Ss. Tiburtii et S u s a n n a e Virg. Mm. S. Clarae Virg., duplex. Comm. Octavarum. Octava Transfigurationis Domini, duplex majus. Comm. Octavae S, Laurentii ac Ss. Hippolyti et Cassiani Mm.
2 augusti. 6 7 8 9 11
12 13
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 14 augusti. S. Alfonsi Mariae de Ligorio Episc. Conf. et Eccl. Doct. (d. a. ex 2 huj.), duplex. Comm. Octavae, Vigiliae ac S. Eusebii Conf. S. Rochi Conf., duplex. Comm. Octavarum. S. Hyacinthi Conf. (d. a. ex 16 huj.), duplex. Comm. Octavae ac S. Agapiti Mart. S. Elisabeth Reg. Vid. (d. a. ex 8 jul.), semiduplex. Comm. Octavae. S. Philippi Benitii Conf., duplex. S. Marthae Virg. (d. a. ex 29 j u l . ) , semiduplex. Comm.
16 18 19 23 24
Vigiliae. 25 S. Bartholomaei Apost., duplex 2. cl. 26 S. Zephyrini P a p a e et Mart., duplex. 1 septembris. S. Ludovici Regis Conf. (d. a. ex 25 aug.), semiduplex. Comm. S. Aegidii Abb. ac Ss. Duodecim F r a t r u m Mm. 9 S. Sergii I P a p a e et Conf., duplex. Comm. Octavae ac 10 11 16 20 23 25 26 S. Gorgonii Mart. S. Hilari P a p a e et Conf., duplex. Comm. Octavae. S. Nicolai de Tolentino Conf. (d. a. ex 10 huj.), duplex. Comm. Octavae ac Ss. Proti et Hyacinthi Mm. Ss. Cornelii P a p a e et Cypriani E p i s c , Mm., duplex. Comm. Ss. E u p h e m i a e et Socior. Mm. S. Agapiti P a p a e et Conf., duplex. Comm. Vigiliae. S. Lini P a p a e et Mart., duplex. Comm. S. Theclae Virg. et Mart. Ss. Eustachii et Socior, Mm. (d. a. ex 20 huj.), duplex. S. Eusebii P a p a e et Mart., duplex. Comm. Ss Cypriani et Justinae Virg. Mm. S. Gallae Vid., duplex. Comm. Ss. Placidi et Socior. Mm. S. Marci I Papae et Conf., duplex, Comm. Ss. Sergii et Sociorum Mm. B. J o a n n i s Leonardi Conf. (d. a. ex 10 huj.), semiduplex. B. Victoris III P a p a e et Conf., duplex. S. Bonifacii I P a p a e et Conf., duplex. Comm. Ss. Chrysanthi et Dariae Mm. S. Evaristi P a p a e et Mart., duplex. S a n c t a r u m Reliquiarum, q u a e in ecclesiis almae Urbis asservantur, duplex majus. Comm. Octavae. Dedicatio Archibasilicae Ssmi Salvatoris, duplex 1. cl. cum Octava.
5 octobris. 7 11 16 25 26
5 novembris. 9
S. Congregatio Bituum. 10 novembris. 11 12 IS l 15 16 19 26 27 28 29 S. Andreae Avellini Conf., duplex. Ss. T r y p h o n i s et Socior. Mm. S. Martini Episc, et Conf., duplex. S. Mennae Mart. S. Martini I P a p a e et Mart., duplex. S. Nicolai I P a p a e et Conf., duplex. S. J o s a p h a t Episc, et Mart., duplex. Comm. Comm.
73 Octavae ac Octavae ac
Comm. Octavae. Comm. Octavae. Comm. Octavae.
S. Gertrudis Virg., duplex. Comm. Octavae. Octava Dedicationis Archibasilicae Ss. Salvatoris, duplex majus. S. P o n t i a n i P a p a e et Mart., duplex. S. Siricii P a p a e et Conf., duplex. Comm. S. Petri Alexandrini Episc, et Mart. S. Deusdedit P a p a e et Conf. (d. a. ex 8 huj.), duplex. S. Gregorii III P a p a e et Conf., duplex. S. Gelasii I P a p a e et Conf. (d. a. ex 21 huj.), duplex. Comm. Vigiliae ac S. Saturnini Mart. S. Elisabeth Vid. (d. a. ex 19 nov.), duplex. S. Silvestri Abb. (d. a. ex 26 nov.), duplex. Comm. S. Sabbae Abb. S. Eutychiani Papae et Mart. (d. a. ex 8 huj.), duplex. Comm. Octavae. S. Melchiadis P a p a e et Mart., duplex. Comm. Octavae. S. Damasi I P a p a e et Conf., duplex. Comm. Octavae. S. Stanislai Kostkae Conf. (d. a. ex 13 nov.), semiduplex. Comm. Octavae. S. Leonardi a P o r t u Mauritio Conf. (d. a. ex 26 nov.), semiduplex. Comm. Octavae. S. Didaci Conf. (d. a. ex 13 nov.), semiduplex. B. Urbani V P a p a e et Conf., duplex. S. Dionysii P a p a e et Conf. (d. a. ex 26 huj.), duplex. Comm. Octavarum.
1 decembris. 5 9 10 11 12 l 17 19 30
Mandavit insuper Sanctitas Sua, ut huiusmodi Kalendarium cleri Romani adhibeatur t u m in Basilicis patriarchalibus Lateranensi et Liberiana, t u m in minoribus almae Urbis Basilicis, Collegiatis, ceterisque ecclesiis n o n exemptis; itemque in dioecesibus et familiis religiosis utriusque sexus, q u a e sive ex iure, sive ex privilegio, Kalendario cleri Romani u t u n t u r : facta potestate memoratis Basilicis, ecclesiis, dioecesibus et familiis religiosis festa respective propria adiiciendi iuxta
ACTA, vol. V, n. 3. 1-3-913. 6
74-
rubricas et decreta, ac praesertim ad n o r m a m decreti- De repositione et translatione festorum in ecclesiis particularibus, diei 3 maii 1911. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . Die 14 februarii 1913.
'j- P e t r u s La F o n t a i n e , Episc. Charystien, Secretarius
SACRA ROMANA ROTA

" i.
MILETEN.
IURIUM.
Pio PP. X. feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae ann decimo, die 16, mense ianuario, anno 1913, RR. PP. DD. Aloisius Sincero, Ponens, Ioseph Mori et Fridericus Cattani, Auditores de turno, in causa Mileten. - Iurium, inter Confraternitatem B . M. Virginis Gratiarum et P a r o c h u m Arenae appellantes, repraesentatos per legitimum procuratorem advocatum Nazarenum Patrizi, et Confraternitatem S. Michaelis, appellatam, repraesentatam per legitimum procuratorem advocatum Vincentium Sacconi, sequentem definitivam tulerunt sententiam. Arenae, in oppido Miletensis dioeceseos, d u a e sunt Confraternitates, q u a r u m u n a a B. M. V. Gratiarum,- altera a S. Michaele n o m e n habet. Illa sedem h a b e t in quodam oratorio, a parochiali ecclesia disiuneto, et regium, q u e m vocant, assensum obtinuit a n n o 1776, mense decembri, die vero 9; h a e c in ipsa ecclesia parochiali sedem obtinet, et regio assensu d o n a t a est a n n o 1777. An vero et q u o n a m a n n o u t r a q u e orta sit et canonice erecta, ex actis directe n o n liquet. De Confraternitate B. M. Virginis Gratiarum ipsius sodales in docum e n t o ; quo regius a s s e n s u s continetur, e x p o s u e r u n t qualmente in d e t t a citt sin dall'anno 1722 si trova reintegrata u n a congregazione s o t t o il titolo delle Anime del Purgatorio, la quale fin d'allora viene g o v e r n a t a colle regole riconosciute ed approvate da quel Diocesano d i Mileto .
S. Romana Rota.
75.
De Confraternitate vero S. Michaelis in actis sanctae Visitationis vicariatus Arenarum 1744 legitur: . . .Visitavit altare sub titulo S. Mi chalis Archangeli, erectum ab imis ex proprio asse praefati adm. reve rendi archipr. (Fr. Dominici G u l l ) . . . . In dicto altari est Confrater nitas sub instituto Ssmi S a c r a m e n t i , et ad praesens regitur per capellanum eligendum et procuratorem iuxta instructiones canoni zatas a Curia episcopali Mileten. . Archipresbyter vero Gull in suo testamento, die 7 mense iunio, anno 1764 condito, instituit: a se suo erede universale e particolare la cappella dei glorioso principe S. Michele Arcangelo, eretta ab imis da esso testatore a sue proprie spese nella sudd. venerabile archiepiscopale e matrice chiesa maggiore di S. Maria de Latinis di detto luogo, e per essa la Congregazione di detto glorioso Principe sotto l'istituto del Ss. Sacramento, canonicale mente eretta - ut ipse ait - da detto Sig. Testatore... . P o r r o h a e duae Confraternitates de iuribus, primatu, et praecipue de praecedentia in processionibus theophoricis iam pluribus abhinc a n n i s animose et acriter, ut ex actis coniicitur, inter se se p u g n a n t . Atque dissensiones, discordiae et querimoniae t a m antiquae et crebrae sunt, ut a n n o 1835, die vero 18 martii, q u a e d a m transactio inter ipsas intercesserit; a n n o dein 1885 Ordinarius Mileten. q u a s d a m ediderit ordinationes, interim differendo ad proximam Visitationem alias dispositiones, quibus u t r i u s q u e Confraternitatis j u r a sarcta et t u t a evaderent, et postea a n n o 1889 episcopus De Lorenzo, suo decreto dato die 18, mense decembri, quin de merito iudicaret et Confraternitatum i u r i b u s praeiudicium inferre vellet, severiores ordinationes contra u t r a m q u e Confraternitatem ediderit, atque exinde a n n o 1893 eiusdem Episcopi auspicio, alia transactio a solo oggetto di procurare un m o d u s vivendi nella ricorrenza della processione del Corpus Domini ed in altre cir costanze inter Confraternitates intercesserit; t a n d e m vero h o d i e r n u s episcopus Morabito a n n o 1903 n o v a m consensionem utrique Confraternitati subiecerit. At q u u m hisce remediis discordiae finem non haberent, Confraternitas S. Michaelis, per libellum diei 2 novembris 1909 Curiae Mileten, datum, iudicium instituit contra Confraternitatem B. M. Virginis Grat i a r u m et parochum Arenae. Favorabilem ipsa sententiam tulit. Nam T r i b u n a l Curiae Mileten., sententia die 2 iulii 1910 l a t a , haec in parte, ut aiunt, dispositiva statuit : , 1 Dichiara proprio della Confraternita di S. Michele Arcangelo sotto il titolo del Ssmo Sacramento il diritto della precedenza sol-
76
t a n t o nelle processioni del Ss. Sacramento il gioved della solennit del Corpus Domini, e in t u t t e le altre processioni del Ss. S a c r a m e n t o , c o m e provenienti dalla n a t u r a e ragione del titolo di cui si onora. 2 Dichiara che la stessa Confraternita ha il diritto di propriet della statua dell'Immacolata, e il diritto di esporre sul proprio altare nella s u a cappella ed oratorio t a n t o questa, q u a n t o altre immagini sacre, se ne abbia, per le funzioni soltanto interne nei limiti che le vengono consentiti dalla dipendenza che ha dal parroco locale, e con l'approvazione e licenza della superiore autorit ecclesiastica diocesana. 3 Dichiara che la medesima ha il diritto, ad esclusione dell'altra Confraternita delle Grazie, proveniente dalla consuetudine, dell'acquiescenza del parroco locale. . . . e n o n mai contrastata, di fare le feste tradizionali di P a s q u a , di S. Domenica, S. Caterina Alessandrina, anche sotto la dipendenza del parroco, a cui appartiensi la moderazione delle feste suddette e la parte direttiva, e d'intervenire alla processione delle Palme. 4 Dichiara proprio della stessa Confraternita il diritto di fare il giorno stabilito dallo statuto e nel proprio oratorio, la festa di S. Michele Arcangelo con le consuete funzioni e processioni. Sar larghezza del parroco se le conceder di funzionare, m e n t r e non ha diritto, all'altare maggiore.
5 Rigetta la d o m a n d a del parroco, colla quale chiede che la Con fraternit di S. Michele passi nella chiesa di S. Domenica, avendo essa Confraternita, se n o n altro, il trentennale possesso del domicilio nella chiesa della Parrocchia. 6 Conferma la dipendenza di detta Confraternita al parroco locale, a mente del decreto delia S. Congregazione dei Riti del 10 dicembre 1703, ricordando che se le funzioni della Confraternita n o n debbono essere di ostacolo alle funzioni parrocchiali, il parroco n o n deve ne impedire, n menomare, n ostacolare quelle della Confraternita. 7 Dichiara che alla Confraternita delle Grazie spetta il diritto della preedenza in tutte le processioni, q u a l o r a intervenga, che non siano del Ssmo, proveniente dalla sua anzianit, ma n o n il diritto di fare la processione del Ssmo la Domenica i m m e d i a t a m e n t e dopo l'ottava del Corpus Domini, n o n essendo essa imposta e n e p p u r e accennata, n nello statuto della Confraternita, n negli altri pretesi titoli, dai quali si vorrebbe farla derivare.
8 Se per lo passato lo fece qualche volta, stato per concessione d e l Superiore, la quale per u n a volta o due n o n pu costituire diritto.
. Romana Rota.
77
9 Condanna il parroco D. Domenico Antonio Giamba e la Con fraternit delle Grazie al pagamento delle spese del presente giudizio, e compensi di avvocati da liquidarsi dall'estensore . Posterius vero die 9 augusti 1910, ipse praeses tribunalis a quo sententia lata fuerat, can. Arch. Mancuso, vicarius generalis, h a n c edidit declarationem: Poich i dispositivi numeri 3 e 7 della sentenza di 4-5 luglio 1910 emessa da questa illma Curia nella causa canonica tra le Confraternite di Arena sono stati interpretati, per come ci viene riferito, in senso diverso da quello che presentano, richiesti dalle parti, dilucitando meglio dichiariamo che il dispositivo N. 3 i m p o r t a : che la Confraternita delle Grazie non ha n e s s u n a ingerenza nelle feste e processioni che la Congrega di S. Michele o per ragioni di statuto, o per diritto acquisito, come sarebbero quelle tradizionali di P a s q u a , di S. Domenica e di S. Caterina, suole celebrare, previo per il permesso dell'autorit ecclesiastica diocesana. Il dispositivo N. 7 della stessa sentenza importa che la Confra ternita delle Grazie n o n ha diritto d'intervenire alle processioni n o n sue, e che intervendo alle medesime per invito, ha per ragione del l'anzianit la precedenza su quella della Confraternita di S. Michele. Si eccettua sempre la processione del Ssmo, nella quale la prece denza spelta alla Confraternita di S. Michele per essere questa anche sotto il titolo del Ss. Sacramento. Tolto cos qualsiasi dubbio, la sentenza in parola n o n deve ese guirsi se n o n nel senso sopra dichiarato . A sententia Curiae Mileten. appellarunt Confraternitas B. M. Virginis Gratiarum et p a r o c h u s Arenae, archipresbyter Dominicus Antonius Giamba : et causa n u n c nobis definienda venit sub propositis et concordis hisce d u b i i s : I. Num in processionibus, in quibus defertur Ss. Sacramentum, ius praecedentiae competat Confraternitati B. M. Virginis Gratiarum, an potius Confraternitati S. Michaelis, in casu. II. An Confraternitati B. M'. Virginis Gratiarum competat, ius, indicendi processionem Ss. Sacramenti die Dominica immediata post octavam. III. Num et qua ratione Confraternitati B. M. Virginis Gratiarum competat ius interveniendi in processionibus omnibus et absque invitatione ex parte Confraternitatis S. Michaelis ; an secus. IV. Num et qua ratione festa et processiones S. Michaelis, sanctae Dominicae, sanctae Catherinae et vulgo dev'Affrontata, et processio in Dominica Palmarum competant Confraternitati sancti Michaelis, an potius Parocho.
78
V. An proprietas simulacri B. M. Virginis Immaculatae, necnon ius celebrandi eiusdem festum cum processione, competat Confraternitati sancti Michaelis, vel Parodio. VI. An et quomodo Confraternitati S. Michaelis sub Parochi dependentia competat ius indicendi festa et processiones pro cultu Sanctorum, quorum simulacra in Oratorio sunt, necnon alia simulacra introducendi. VII. Cuinam imponendae sunt expensae primi gradus, in casu.
I. Primum dubium quod attinet, p r a e n o t a n d u m est ad episcopum spectare ex Tridentino, sess. XXV, De reg. et mon., cap. 3, controversias omnes de praecedentia in processionibus publicis componere, r e m o t a omni appellatione et n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e , S. R. C. in Westmonasterien., 11 decembris 1896 ad 1; Ojetti, Synopsis, n. 3239. Verum in casu, q u u m h a n c controversiam de praecedentia plures aliae de iuribus attingant, easque omnes iudex p r i m a e instantiae iudiciali forma defifiierit, iure meritoque hic sacer Ordo appellationem excepit ad normam can. 14-17 Legis propriae S. R. R. et S. A. Substantiam vero quaestionis q u o d spectat, q u a m v i s o m n e s Confraternitates laicorum in processionibus procedere et praecedere debeant inter se iuxta Bullam Gregorii XIII, 15 iulii 1583, Sac. Congr. Rit. in Nepesina, 10 maii 1608 et in Thelesina, 19 martii 1611; et proinde praecedere debeat Confraternitas q u a e est in possessione praecedendi, et si de hoc n o n constet debeat illa praecedere q u a e prius sacris i n d u t a est, Sac. Congr. Conc. in Baren., 25 maii 1901, in Synopontina, 10 septembris 1898, 18 maii 1899, Sac. Congr. R i t u u m in Sorana, 7 augusti 1628, et in S. Severinae, Praecedentiae, 24 septembris 1712, idque observari d e b e a t vel ab ipsa Confraternitate Ss. Sacramenti in ceteris procession i b u s in quibus n o n defertur Ss. S a c r a m e n t u m , pro quibus antianitas d a t praecedentiam, Sac. Congr. R i t u u m in Lauden., 18 iulii 1628 et in Nullius, 30 septembris 1628, t a m e n in illis processionibus in q u i b u s defertur Ss. S a c r a m e n t u m , Confraternitati Ss. S a c r a m e n t i , si sacco i n d u a t u r , debetur praecedentia s u p r a o m n e s alias Confraternitates, nullo ad a n t i a n i t a t e m respectu habito, p r o u t declaravit Sac. Congr. Rituum in Vercellen., 18 iunii 1695, in Cremonen., 3 augusti 1697, in Mediolanen., 19 iunii 1655, in Novarien., 26 aug. 1752 ad I, et in Squillacen., 17 ian. 1887. Q u a r e s u m m a quaestio, in q u a t o t a causa vertitur est, n u m Confraternitas Arenae, quae a S. Michaele vulgo n u n c u p a t u r , legitime gaudeat titulo Ss. Sacramenti, isque titulus praecipuus, vel saltem aeque principalis sit. De h o c a u t e m nullum dubium superest ex actis et probatis in causa. Nam acta Visitationis vicariatus A r e n a r u m anni 1744
S. Romana Rota.
<eam appellant sub instituto Ssmi Sacramenti: In dicto altari (sub titulo - S. Michaelis Archangeli) est Confraternitas sub instituto Ssmi Sacra^ menti... iuxta instructiones canonizatas a Curia episcopali Mileten. Et ipse archipresbyter Gull, qui ab imis ex proprio asse erexit hoc altare seu capellani, quique h a n c capellani et ipsius nomine h a n c Confraternitatem heredem omnium s u o r u m b o n o r u m instituit, ipsamque Confraternitatem canonice erigendam, ut ex testamento intelligitur, curaverat, eam v o c a t : Congregazione di detto glorioso Principe sotto r istinc tuto dei Ss. Sacramento . Quamvis igitur formale decretum canonicae erectionis d e s i d e r e t u r , t a m e n liquet Confraternitatem a S. Michaele dictam, iam ab orto suo, titulo Ss. Sacramenti, eoque praecipuo, gavisam esse. Idque confirmatur ex supra citato regio decreto anni 1777, et praec i p u e ex regulis Congregationis, quae regi porrectae fuerunt ad ipsius a s s e n s u m o b t i n e n d u m , in quibus Confraternitas ista v o c a t u r : Congre gazione di S. Michele Arcangelo del santissimo Sacramento , pluries vero : Congregazione di S. Michele Arcangelo sotto il titolo del santis simo Sacramento , nec alio d o n a t u r titulo. Nec s a t i s ; n a m in iis regulis plura i m p o n u n t u r sodalibus officia, et functiones ob h a n c definitam rationem per esser detta Congregazione sotto l'istituto del san tissimo S a c r a m e n t o , ut ecce: Principalmente sono obbligati con fessarsi e comunicarsi ogni terza Domenica del mese, giacche devono assistere alla messa cantata ed alla processione, che fu sempre solito farsi in giro alla chiesa, del santissimo Sacramento nel giorno del Corpus Domini e Domenica infra ottava, comech per essere delta Con gregazione sotto l'istituto dell'augustissimo Sacramento debbono assistere in dette funzioni... , et si deve f a r e . . . nel carnevale l'esposizione delle Quarant'ore per l'ultimi tre giorni, come altres la processione nella Domenica infra l'ottava del Corpus Domini, per essere detta Con gregazione sotto l'istituto del santissimo Sacramento . Quare huic cultui speciali erga Ss. Eucharistiam r e s p o n d e t signum in ipso vexillo Confraternitatis: da un lato l'effigie di S. Michele e dall'altro quella del Ssmo Sacramento , prout advertit et declaravit ipse iudex primae i n s t a n t i a e . Quibus o m n i b u s insuper accedit plus q u a m saecularis pacifica observantia et consensio ipsius Confraternitatis B. M. G r a t i a r u m tempore n o n suspecto, n a m , ut alia praetermittamus, in concordiis initis inter u t r a m q u e sodalitatem a n n o 1835 et 1903 Confraternitas S. Michaelis hisce semper d o n a t u r titulis et n o m i n i b u s : sotto il titolo di S. Michele - Arcangelo e Ss. Sacramento, Congregazione di S. Michele Arcangelo e Ss. S a c r a m e n t o , Congrega di S. Michele Arcangelo, sotto il titolo del Ssmo Sacramento . Quibus positis, supervacaneum atque inutile est
80
expendere omnia argumenta, q u i b u s p a t r o n u s Confraternitatis B. M. Virginis Gratiarum ex ipsius antianitate contendere p r o b a t u r eius ius praecedentiae in processionibus theophoricis. Nec relevat distinctio q u a e in casu innuitur inter titulum ac institutum. Nam vox institutum idem significat ac nomen, ut h a b e t u r in Constitutione Clementis VIII, die 7 decembris 1604 lata, quae incipit Quaecumque; ac proinde convertitur cum titulo; vel si quid aliud addit ad tituli significationem, id potius arguit canonicam erectionem in Confraternitate ipsa, arg. ex Rivarolo, Governo della Parrocchia, part. II, tit. II, cap. I, n. V. Eoque m i n u s relevat id quod idem p a t r o n u s obicit, n e m p e quod iuxta Constitutionem Clementis VIII licet cuique confraternitati dupli cem titulum deferre; sed cum duplex titulus constituat duplicem per sonalitatem iuridicam, duo efformet collegia moraliter distincta, iuribus diversis et obligationibus pollentia; ideo ex eadem Constitutione, haec diversa et distincta personalitas recognosci nequit, nisi superveniente auctoritatis ecclesiasticae decreto, quo ipsi haec duplex personalitas iuridica t r i b u a t u r . Verum de hisce o m n i b u s in Constitutione citata nec vola nec vestigium, et quod duplex titulus duplicem personalitatem iuridicam constituat, duo efformet collegia moraliter distincta, in casu t a m a b s o n u m est a iure, ut ne refutatione quidem egeat. E c o n t r a - i n citata Constitutione modo vox institutum, ut s u p r a notatum est, idem sonat ac nomen, 1, % 7, modo idem ac Ordo, Religio, Archiconfraternitas et Congregatio, 1, % 3, 4, 5, 6, etc., idque t a n t u m in ea statuitur, quod unica t a n t u m Confraternitas eiusdem instituti et generis possit in ecclesiis t a m saecularium, q u a m regularium institui et aggregari, Ferraris, v. Confraternitas, art. I, n. 3, q u o d toto coelo distat ab iis q u a e animo effingit idem P a t r o n u s . Neque praeiudicium aliquod Confraternitati Ss. Sacramenti quoad hoc ius praecedentiae in processionibus theophoricis illatum est ex concordiis initis et ex decretis ab Ordinariis Mileten. editis, de q u i b u s s u p r a . Nulla enim concordia, nullum decretum directe q u i d q u a m s t a t u i t circa hoc ius praecedentiae, excepta concordia inita a n n o 1893. Verum de h a c concordia expresse c a u t u m e s t : Il presente accordo, come si detto da principio, p u r a m e n t e provvisorio, e n o n dovr a v e r e valore alcuno come di un precedente argomento, allora q u a n d o v e r r in forma canonica discussa presso la reverendissima Curia la q u e stione esistente fra le due Confraternite, r e s t a n d o libera o g n u n a delle due di iniziarne la p r o c e d u r a q u a n d o il crede conveniente : n o n e r a t
S. Romana Rota.
81
igitur nisi quidam t e m p o r a n e u s m o d u s vivendi, ut aiunt, a t q u e uti talis a p p r o b a t a est ab Ordinario. Item h a n c n a t u r a m provisoriam h a b e n t cetera decreta et concordiae, quae expresse nullius Confraternitatis iuribus praeiudicium intulerunt. Quoad concordiam anni 1835 in specie, primo quidem n o n constat eam legitime initam fuisse, dein vero hoc ius praecedentiae in procession i b u s theophoricis, et cetera eiusmodi iura Confraternitatibus Ss. Sacramenti a sacris Canonibus concessa ac tributa nec derogari, nec in p a c t u m deduci p o s s u n t ab ipsis Confraternitatibus, arg. ex sacra Congregatione Rituum in Goana, 11 novembris 1904. II. Secundum dubium quod spectat, Confraternitas B. M. Virginis Gratiarum sibi competere ius indicendi processionem Ss. Sacramenti die Dominica immediata post octavam festi Ssmi Corporis Christi nullo modo a u t titulo probat. Non ratione sui tituli, a u t regularum, seu s t a t u t o r u m suae fundationis, ut ex iis patet. Non vi Rescripti a S. Congr. R i t u u m a n n o 1820 dati, n a m hoc Rescriptum respicit facultatem celebrandi festum in honorem Cordis Iesu. Non ratione concordiae ab Ordinario Mileten. a n n o 1903 Confraternitatibus subiectae, et ab eisdem initae, haec enim nullius iura definiebat, a t q u e inita fuit pro bono pacis, p u r facendo salvi i proprii diritti . Non d e m u m ratione consuetudinis; u n u s enim vel alter a c t u s ex concessione praestitus non inducit consuetudinem, q u a e vim legis obtineat.
u
III. Quoad tertium dubium, scilicet num et q u a ratione Confraternitati B. M. Virginis Gratiarum competat ius interveniendi in processionibus o m n i b u s et absque invitatione ex parte Confraternitatis S. Michaelis, an s e c u s ; in primis s e r v a n d u m est decretum ab episcopo Philippo Mincione in actu Visitationis pastoralis Arenae die 24 maii 1853 quoad ea q u a e statuit in n u m e r o primo. Nam in primo n u m e r o decrevit: che le suddette due Confraternite da oggi in avanti debbano, perch tenute, indispensabilmente intervenire a tutte le processioni di rito, che sono quelle del gioved del Corpus Domini, di S. Marco evangelista, delle Rogazioni nei tre giorni precedenti l'Ascensione e di S. Michele Arcangelo, la di cui festa si solennizza in u n a delle Domeniche di agosto o di settembre di ciascun anno, venerato e ritenuto qual p a t r o n o principale da tempi remoti dell'intiera popolazione Arnese . Iis igitur in processionibus intervenire tenetur, et h a c ratione ius, a b s q u e invita tione ex parte Confraternitatis S. Michaelis, interveniendi habet. Quoad alias vero processiones distinguendum est inter eas q u a s iure proprio indicit Confraternitas S. Michaelis, de q u i b u s mox agendum erit, et i n t e r
eas q u a s Confraternitas S. Michaelis ipsa n o n indicit iure proprio. In illis Confraternitas B. M. V. Gratiarum ius n o n h a b e t interveniendi absque invitatione ex p a r t e Confraternitatis S. Michaelis, excepta processione in h o n o r e m S. Michaelis. Haec enim processio, sicut et festum et ceterae functiones in honorem S. Michaelis, fieri debent expensis Confraternitatis S. Michaelis, ut expresse statuitur in ipsius regulis seu s t a t u t i s : v e r u m in ea processione interveniendi obligationem, ideoque ius absque invitatione ex parte Confraternitatis S. Michaelis, Confraternitas B. M. Virginis Gratiarum h a b e t vi s u p r a citati n u m . I decreti episcopi Mincione. I u s t a q u e ratio h u i u s dispositionis d a t u r in citato decreto, quia n e m p e S. Michael h a b e t u r et v e n e r a t u r t a n q u a m praecipuus p a t r o n u s populi loci Arenarum. D e m u m q u o a d ceteras processiones, q u a s iure proprio n o n indicit Confraternitas S. Michaelis, ius interveniendi ex sese Confraternitas B. M.*Gratiarum habet absque invitatione ex parte illius Confraternitatis, servatis t a m e n in omnibus iuris communis dispositionibus. IV. Quoad festa vero et processiones, q u a e Jn quarto dubio enum e r a n t u r , distinguendum item est. F e s t u m enim et processio S. Michaelis Confraternitati ipsius competit ratione s u o r u m s t a t u t o r u m , in iis enim decernitur: Nel giorno di S. Michele, alii 29.settembre, si deve fare la solenne festa colla messa cantata, panegirico, e processione a spese di detta Congregazione, come altres la n o v e n a precedente a detta festa, colle messe cantate, ed esposizione del santissimo Sacramento . Verum hoc ius et obligatio ita a Confraternitate S. Michaelis exsequenda sunt, ut concilientur cum dispositionibus contentis in num. I decreti Mincione s u p r a citati. Festa a u t e m et processiones sanctae Dominicae, sanctae Catherinae et vulgo dell' Affront ata Confraternitati S. Michaelis c o m p e t u n t ratione consuetudinis, prout iam i n n u i t u r in concordia inita a n n o 1835, et a b u n d e d e m o n s t r a t u m est per testes, praesertim vero per Dominicum Gavino, Dominicum Antonium Inzitari q u o n d a m Gregorii, Iosephum P a g a n o q u o n d a m Dominici, Aloisium Rascaglia, Iosep h u m Scardamaglia, Franciscum P a g a n o , Iosephum Gerace q u o n d a m Iosephi, Nicolaum P a g a n i q u o n d a m Nicolai, Dominicum De Paola, Augus t i n u m Paschalis, B r u n u m Siciliano, in responsionibus ad XIV. P r o cessio vero in Dominica P a l m a r u m p a r o c h o x o m p e t i t t u m ex iure, t u m ex consuetudine, cum interventu t a m e n Confraternitatis S. Michaelis, p r o u t iam sententiavit tribunal primae instantiae et confirmarunt testes inducti, praesertim s u p r a citati in responsione ad XIV. V. Quintum dubium quod spectat, proprietas simulacri B. M. Virginis I m m a c u l a t a e procul dubio n o n P a r o c h o sed Confraternitati S. Michaelis, vi testamenti s u p r a citati P a r o c h i Gull, qui eam ipsi Con-
S. Romana Rota.
83
fraternitati reliquit. E pi lascia a detta Congregazione la s t a t u a della C o n c e z i o n e della Ss. Vergine... . Nec eam p a r o c h u s acquisivit iure usucapionis, p r o u t firmant inducti testes, praesertim vero sac. Iosephus Antonius Inzitari, Dominicus Gavino, Franciscus P a g a n o q u o n d a m Vincentii, Aloisius Rascaglia, Nicolaus P a g a n o q u o n d a m Nicolai, Michael Corbo q u o n d a m Francisci in responsione ad IV. Ex hisce etiam sequit u r ius celebrandi festum B. M. Virginis Immaculatae cum processione non t a n t u m P a r o c h o competere sed et Confraternitati S. Michaelis cum o m n i m o d a t a m e n dependentia a Parocho et ab Ordinario. VI. Sextum dubium quod attinet, certum in iure est Confraternitates laicorum legitime erectas in ecclesiis parochialibus habere dependentiam a parocho in explendis functionibus ecclesiasticis n o n parochialibus, Sac. Congr. Rit. 10 dec. 1703 ad I et II, XXII etc., officia vero, functiones, festa et cetera huiusmodi, q u a e confraternitatibus spectant iuxta uniuscuiusque Confraternitatis institutum vel statuta, eis quidem competere, d u m m o d o t a m e n n o n impediant functiones et divina officia, ut s t a t u i t u r in eodem decreto Sac. Congr. Rit. ad XIV, XXI et XXX. Exinde etiam fluit Confraternitatem S. Michaelis, q u u m eius sedes legitime sit in ecclesia'parochiali, non posse novas s t a t u a s seu simulacra introducere in s u a capella seu Oratorio, nisi accedat licentia parochi et Ordinarii. VII. Quoad expensas vero iudicii primi gradus, q u u m Confraternitas B. M. Virginis Gratiarum et p a r o c h u s Dominicus Antonius Giamba n o n in o m n i b u s vieti fuerint, ut patet in parte dispositiva sententiae Curiae Mileten. ad n u m . 3 et 7, ideo hic sacer Ordo, d u m in ceteris, q u o a d s u b s t a n t i a m controversiae, confirmat sententiam Curiae Mileten. in iis omnibus, quae coram H. S. T. adducta sunt in g r a d u appellationis, eam ita m o d e r a t u r in expensis, ut e tribus d u a e tertiae partes erga Confraternitatem S. Michaelis solvantur aeque a parocho Giamba et a Confraternitate B. M. Virginis Gratiarum. Haec vero ratio et m e n s u r a pariter s e r v a n d a erit quoad expensas stricte iudiciales a p u d h u n c sacrum Ordinem, quoad expensas litis et h o n o r a r i a advocati sonila vel solvenda a Confraternitate S. Michaelis. Quibus o m n i b u s tum in facto q u u m in iure consideratis ac sedulo perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores, pro Tribunali sedentes, et solum Deum p r a e oculis h a b e n t e s ita ad proposita d u b i a r e s p o n d e m u s , atque definite sententiamus. Ad p r i m u m d u b i u m : Num in processionibus in quibus defertur Ssmum Sacramentum, ius praecedentiae competat Confraternitati B. M.
84
Virginis Gratiarum, an potius Confraternitati S. Michaelis in casu, r e s p o n d e m u s : Negative ad primam partem, affirmative ad secundam. Ad s e c u n d u m d u b i u m : An Confraternitati B. M. Virginis Gratiarum competat ius indicendi processionem sanctissimi Sacramenti die Dominica immediate post octavam festi Ssmi Corporis Domini, r e s p o n d e m u s : Negative. Ad tertium dubium : Num et qua ratione Confraternitati B. M. Virginis Gratiarum competat ius interveniendi in processionibus omnibus et absque invitatione ex parte Confraternitatis S. Michaelis, r e s p o n d e m u s : Affirmative quoad processiones enumeratas in numero primo Decreti ab episcopo Mincione die 2 maii 1853 in actu Visitationis pastoralis Arenae lati : quoad alias processiones, negative in iis, quas iure proprio indicit Confraternitas Ssmi Sacramenti; affirmative in ceteris, servato in omnibus iure communi. Ad q u a r t u m dubium : Num et qua ratione festa et processiones S. Michaelis, sanctae Dominicae, sanctae Catherina et vulgo delVAffrontata et processio in Dominica Palmarum competant Confraternitati S. Michaelis, an potius Parocho, r e s p o n d e m u s : Affirmative quoad festum et processionem S. Michaelis, ratione statutorum ; quoad festa et processiones sanctae Dominicae, sanctae Catherinae et vulgo dell'Affrontata , ratione consuetudinis; negative quoad processionem in Dominica Palmarum, quae Parocho competit.
1
Ad q u i n t u m d u b i u m : An proprietas simulacri B. M. Virginis Immaculatae, nec non ius celebrandi eiusdem festum cum processione competat Confraternitati S. Michaelis, vel Parocho, r e s p o n d e m u s : Affirmative ad primam partem, scilicet proprietatem simulacri B. M. Virginis competere Confraternitati S. Michaelis et Ssmi Sacramenti : ius vero celebrandi eiusdem festum cum processione utrique competere, sub omnimoda tamen dependentia a Parocho et ab Ordinario. Ad sextum d u b i u m : An et quomodo Confraternitati S. Michaelis sub dependentia a Parocho, competat ius indicendi festa et processiones pro cultu Sanctorum, quorum simulacra in Oratorio sunt, necnon alia simulacra introducendi, r e s p o n d e m u s : Affirmative ad primam partem, dummodo non impediantur functiones parochiales ; negative ad secundam, nisi accedat licentia Parochi vel Ordinarii. Ad septimum d u b i u m : Cuinam imponendae sint expensae primi gradus, in casu, r e s p o n d e m u s : Expensas imponendas esse quoad duas tertias earum partes Confraternitati B. M. Virginis Gratiarum et Parocho Arenarum, Dominico Antonio Giamba; quoad aliam partem Confraternitati Ssmi Sacramenti.
S. Romana Rota.
85
Ita p r o n u n c i a m u s et definitive s e n t e n t i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut exsequutioni m a n dent h a n c sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de Ref., Concilii Tridentini iis adhibitis exsequutivis et coercitivis mediis quae magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiuncta exstitura sint. Romae, die 25 ianuarii 1913. Aloisius Sincero, Ponens. Ioseph Mori. Fridericus Cattani. Sac. T. Tani, Not. S. R. Rotae.
IL
In S. Romana Rota, anno 1912, praeter causas iam publcalas in Num. 1 huius Commentarii, actae sunt sub secreto et sequentes, quarum definitiva sententia hic editur tantum in parte dispositiva, ita concepta : XXII.
WLADISLAVEN. -
Nullitatis
matrimonii.
P r o p o s i t o d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu ; R m u s M. Lega, Becanus Ponens, et RR. P P . DD. G. Sebastianeiii et S. Many, sub die 7 decembris 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Ex deductis non satis constare de matrimonii nullitate. X X I I I . MONTISPBSSULANI. - Nullitatis matrimonii. Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; RR. P P . DD. I. Prior, Ponens, A. Sincero et I. Mori, Auditores de t u r n o , sub die 13 decembris 1912, r e s p o n d e n d u m censuerunt : Negative. Adversus sententiam interposita est appellatio. XXIV.
LAUSANBN. ET GENEVEN. -
Diffamationis.
Propositis d u b i i s : 1) An constet de diffamatione ex parte NN. adversus XX., 2) An constet de diffamatione ex parte XX. adversus NN. in casu. R e v m u s M. Lega, Decanus Ponens, et RR. P P . DD. I. Alberti et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 30 decembris 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative ad primum dubium iuxta modum; negative ad secundum. Adversus sententiam interposita est appellatio. Romae, ex Cancellaria S. R. Rotae, die 25 februarii 1913. Sac. Tancredes Tani, Notarius,
86

S A C R A CONGREGAZIONE D E I R I T I .
CONGREGAZIONE ANTIPREPARATORIA. Il giorno 25 febbraio 1913, presso F Emo e Rmo sig. cardinale Domenico Ferrata, Ponente della Causa di beatificazione e canonizzazione del Venerabile Giovanni Martino Moye, sacerdote della Societ delle Missioni estere, fondatore delle Suore della Divina Provvidenza, fu tenuta la Congrega'zione dei sacri Riti Antipreparatoria, nella quale dai Rmi Prelati e dai Gonsultori teologi fu discusso il dubbio sopra l'eroismo delle virt esercitate dal medesimo Venerabile Servo di Dio.
SACRA PENITENZIERIA.
AVVISO Di CONCORSO. Si notifica che nel sacro Tribunale della Penitenzieria Apostolica avr luogo il concorso ad un posto di Officiale, per esame orale e scritto. Lo scritto avr luogo il giorno 31 del prossimo marzo alle ore 8, l'orale il I aprile alle ore 9. I sacerdoti che desiderassero di prendervi parte, dovranno, non pi tardi del 29 marzo, esibire nella Segreteria di detto sacro Tribunale la domanda corredata dai titoli necessari per l'ammissione. Dalla Segreteria della S. Penitenzieria, 26 febbraio 1913.
o
C. Perosi, Reggente.
S E G R E T E R I A D I STATO.
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : 16 febbraio 1913. L'Emo sig. card. Diomede Falconio, Protettore delle Terziarie domenicane di santa Marta di Sprngis a Shepard, negli Stati Uniti d'America.
Diarium Romanae Curiae.
87
19 febbraio 1913. L'Emo sig. card. Basilio Pompilj, Protettore del Santuario di Canoscio, nella diocesi di Citt di Castello. 26 febbraio. Mons. Domenico Mannaj oli, vescovo titolare di Pomario, Consultore della sacra Congregazione dell'Indice. Mons. Giovanni Prior,-uditore della S. Romana Rota, Consultore della stessa sacra Congregazione. Il Revmo D. Ubaldo Mannucci, Consultore della stessa sacra Congregazione. Il Revmo P. D. Ildebrando Hopfl, O. S. B., Consultore della stessa sacra Congregazione.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Assistente al Soglio Pontificio: 20 febbraio 1913. Mons. Giovanni Oberti, vescovo di Saluzzo. Prelati Domestici di S. S. : 14 febbraio 1913. Il Rev. Francesco O' Brien, della diocesi di Detroit. 15 febbraio: Mons., Giorgio Galcsek, arcidiacono della Cattedrale di Vacz. 20 febbraio. Il Rev. can. Giovanni Kukani, della diocesi di Segna. 22 febbraio. Il Rev. arciprete Agostino Giovanni Froment, vicario generale della diocesi d'Aire.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S.r
18 febbraio 1913. Mons. Angelo Petrelli, arciprete di Arnesano nella diocesi di Lecce. Mons. Oronzo Durante, arciprete di Melendugno nella stessa diocesi. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 9 20 febbraio 1913. Mons. Giovanni Prosswitz, della diocesi di Brnn, febbraio. Mons. Quirico Valli, della diocesi di Como. Mons. Pietro Catelli, della medesima diocesi. Mons- Pietro Uboldi, della medesima diocesi.
Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S.: 22 febbraio 1913. Sig. barone Carlo Maria von Elverfeldt, della diocesi di Mnster.
88
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine Piano: 28 gennaio 1913. Al Sig. principe Ferdinando Sidonio di Lobkowitz, duca di Raudnitz, nell' archidiocesi di Praga. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 14 gennaio 1913. Al Sig. prof. Augusto Milani, avvocato concistoriale. 11 febbraio. Al Sig. Francesco Bujak, consigliere di corte, della diocesi di Cracovia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 1 febbraio 1913. Al Sig. dott. Bernardo Reuter, console tedesco nel Mozambico. 7 febbraio. Al Sig. Maurizio Bernard, dell'archidiocesi di Cambrai. 8 febbraio. Al Sig. dott. Giuseppe Domenico Bcigneul, della diocesi di Nantes. Al Sig. dott. Luigi Edoardo Poisson, della stessa diocesi. Al Sig. avv. Alberto Reneaume, della stessa diocesi. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 31 gennaio 1913. Al Sig. Filippo Rinaldini, aggiunto nell'ufficio della contabilit dei SS. PP. AA. 10 febbraio. Al Sig. Antonio Dulieux, dell'archidiocesi di Cambrai.
NECROLOGIO.
24 gennaio 1913. Mons. Francesco Valdes y Noriega, vesc. di Salamanca. 17 febbraio. Mons. Ignazio Monterisi, vescovo di Marsico e Potenza. 24 febbraio. Mons. Giovanni Battista Rota, vescovo di Lodi.
Die 18 Martii 1913.
Num, 4.

ACTA PII PP. X

LITTERAE
INDICITUR UNIVERSALE IMPERATORE
APOSTOLICAE.
IUBILAEUM IN MEMORIAM PACIS A CONSTANTINO MAGNO DATAE.
ECCLESIAE
PIUS P P . x.
Universis Christifidelibus has Nostras litteras inspecturis salutem et Apostolicam Benedictionem. Magni faustique eventus commemoratio, quo sedecim abhinc saeculis pax tandem Ecclesiae concessa fuit, dum omnes catholicas gentes summa afficit laetitia, eisque pietatis opera suadet, Nos movet imprimis ad caelestium munerum thesauros aperiendos, ut ex huiusmodi solemnitate lecti uberesque fructus in Domino percipiantur. Par enim atque item peropportunum videtur, Edictum a Constantino Magno Imperatore Mediolani promulgatum concelebrare, quod prope secutum est victoriam contra Maxentium, glorioso Crucis vexillo partam, et saevis in Christianos vexationibus finem faciens, illos in eam libertatem vindicavit, cuius pretium divini Redemptoris et Martyrum sanguis fuit. Tum demum militans Ecclesia primum ex iis triumphus egit, qui qualibet eius aetate omnigenas insect&tiones perpetuo subsequuntur, atque ex eo die potiora semper in humani generis societatem contulit beneficia. Nam homines superstitiose idolorum cultu paulatim relicto, tum legibus, tum moribus institutisque christianam vitae rationem magis ac magis amplexi sunt, atque ita factum est, ut iustitia simul et
ACTA, vol. V, n. 4. 18-3-913. 7
90
caritas in terris florerent. Consentaneum igitur esse ducimus, hac felici occasione, qua tam egregium factum recolitur, Deum, Virginem Eius Genetricem et reliquos Caelites, Apostolos praesertim, etiam atque etiam adprecari, ut populi universi decus et honorem Ecclesiae instaurantes, ad tantae matris gremium confugiant, errores, quibus inconsulti fidei inimici eius claritati tenebras obducere nituntur, pro viribus depellant, Romanum Pontificem summa observantia colant, in catholica denique religione omnium rerum praesidium et columen fidenti animo intueantur. Tum sperare licebit, homines oculis ad Crucem denuo fixis, in hoc salutari signo et Christiani nominis osores, et effraenatas cordis cupiditates omnino devicturos. Verum quo humiles preces, in catholico orbe hac saeculari solemnitate adhibendae, spirituali fidelium bono satius cumulentur, eas Plenaria Indulgentia in forma Iubilaei locupletandas censuimus, omnes Ecclesiae filios vehementer hortantes, ut Nostris suas quoque supplicationes pietatisque officia coniungant, et hac eis oblata Iubilaei gratia in animorum emolumentum pariter atque in religionis utilitatem quam maxime fruantur. Quare de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Apostolorum Petri et Pauli auctoritate confisi, ex illa ligandi solvendique potestate, quae Nobis licet immerentibus divinitus data fuit, atque auditis etiam VV. FF. NN. S. R. E. Cardd Inquisitoribus Generalibus, praesentium tenore omnibus ac singulis utriusque sexus Christifidelibus vel in hac alma Urbe Nostra degentibus, vel advenientibus ad eam, qui hoc vertente anno a Dominica in Albis, ex qua saecularia sollemnia in Ecclesiae pacis memoriam incipient, usque ad festivitatem Deiparae Virginis ab Immaculata Conceptione inclusive, Basilicas S. Ioannis in Laterano, S. Petri Principis Apostolorum ac S. Pauli extra muros bis singulas adeant, et ibi aliquandiu pro Ecclesiae catholicae et huius Apostolicae Sedis prosperitate et exaltatione, pro haeresum exstirpatione, et omnium errantium conversione, pro Christianorum Principum concordia et totius fidelium populi pace et unitate secundum mentem Nostram preces ad Deum effundant, ac semel intra huiusmodi temporis spatium, admissis rite expiatis, caelesti convivio se reficiant, atque insuper eleemosynam pro sua quisque facultate vel in egenos, vel, si malint, ad pias caussas erogent, plenissimam omnium peccatorum Indulgentiam ad instar Iubilaei generalis concedimus et impertimus.
Acta Pii PP. X.
91
Iis vero, qui ad Urbem convenire nequeant, Plenariam eandem largimur Indulgentiam, dummodo sui loci templum vel templa, ab Ordinario semel tantum designanda, pari temporis intervallo, omnino sexies visitent, et alia pietatis opera, quae superius diximus, integre perficiant. Veniam praeterea facimus, ut haec Plenaria Indulgentia etiam animabus, quae Deo in caritate coniunctae ex hac vita migraverint, per modum suffragii applicari possit ac valeat. Concedimus autem, ut navigantes et iter agentes, ubi ad sua domicilia seu alio ad certam stationem se receperint, operibus suprascriptis peractis, et visitata sexies ecclesia cathedrali vel maiori aut parochiali loci eorum domicilii seu stationis, eandem Indulgentiam consequi licite queant. Regularibus vero personis utriusque sexus, etiam in claustris . perpetuo degentibus, nec non aliis quibuscumque sive laicis, sive ecclesiasticis, saecularibus vel regularibus, in carcere vel captivitate exsistentibus, vel aliqua corporis infirmitate, seu alio quovis impedimento detentis, qui memorata opera, vel aliqua ex iis praestare nequeant, ut illa Confessarius in alia pietatis opera commutare, vel in aliud proximum tempus prorogare possit, eaque iniungere, quae ipsi poenitentes efficere poterunt, cum facultate etiam dispensandi super Communione cum pueris, qui ad eam nondum admissi fuerint, concedimus item atque indulgemus. Insuper omnibus et singulis Christifidelibus tum laicis, tum ecclesiasticis saecularibus vel regularibus, cuiusvis Ordinis et Instituti, etiam specialiter nominandi, facultatem facimus, ut sibi ad hunc effectum eligere possint quemlibet presbyterum Confessarium saecularem seu regularem ex actu approbatis, et hac facultate fas sit uti etiam monialibus, novitiis, aliisque mulieribus intra claustra degentibus, dummodo Confessarius approbatus sit pro monialibus. Talis Confessarius eosdem vel easdem intra dictum temporis spatium ad confessionem apud ipsum peragendam accedentes animo praesens Iubilaeum consequendi, et reliqua opera ad illud lucrandum necessaria adimplendi, hac vice et in foro conscientiae dumtaxat ab excommunicationis, suspensionis, et aliis ecclesiasticis sententiis et censuris, a iure vel ab homine quavis de causa latis vel inflictis, etiam Ordinariis locorum et Nobis, seu Sedi Apostolicae etiam in casibus cuicumque ac Summo Pontifici et Sedi Apostolicae speciali licet modo reservatis, et qui alias in concessione quantumvis ampla non intelligerentur concessi, nec non ab omnibus
peccatis et excessibus, quantumcumque gravibus et enormibus, etiam iisdem Ordinariis ac Nobis et Sedi Apostolicae, ut praefertur, reservatis, iniuncta ipsis poenitentia salutari, aliisque de iure iniungendis, et si de haeresi agatur, abiuratis prius et retractatis erroribus, prout de iure, absolvere ; nec non vota quaecumque etiam iurata ac Sedi Apostolicae reservata (exceptis semper castitatis, religionis et obligationis, quae a tertio acceptata fuerint, seu in quibus agatur de praeiudicio tertii, nec non poenalibus, quae praeservativa a peccato nuncupantur, nisi commutatio futura iudicetur eiusmodi, ut non minus a peccato committendo refrenet, quam prior voti materia) in alia pia et salutaria opera commutare, et cum poenitentibus huiusmodi in sacris Ordinibus constitutis, etiam regularibus, super occulta irregularitate ad exercitium eorumdem Ordinum, et ad superiorum assecutionem dumtaxat contracta, dispensare possit ac valeat. Non intendimus autem per praesentes super alia quavis irregularitate, sive ex delicto sive ex defectu, vel publica vel occulta aut nota, aliave incapacitate, aut inhabilitate quoquo modo contracta dispensare, vel aliquam facultatem tribuere super praemissis dispensandi, seu habilitandi et in pristinum statum restituendi etiam in foro conscientiae ; neque etiam derogare Constitutioni cum appositis declarationibus editae a fel. rec. Benedicto XIV decessore Nostro, quae incipit Sacramentum Poenitentiae neque demum easdem praesentes iis, qui a Nobis et Apostolica Sede vel aliquo Praelato seu Iudice ecclesiastico nominatim excommunicati, suspensi, interdicti, seu alias in sententias et censuras incidisse declarati, vel publice denunciati fuerint, nisi intra praedictum tempus satisfecerint, et cum partibus, ubi opus fuerit, concordaverint, ullo modo suffragari posse aut debere. Quod si intra praefinitum terminum, iudicio Confessarii, satisfacere non potuerint, absolvi posse concedimus in foro conscientiae ad effectum dumtaxat assequendi Indulgentias Iubilaei, iniuncta obligatione satisfaciendi statim ac poterunt. Quapropter in virtute sanctae obedientiae praesentium tenore districte praecipimus, atque mandamus omnibus Ordinariis locorum ubicumque existentibus, eorumque Vicariis et Officialibus, vel, ipsis deficientibus, illis, qui curam animarum exercent, ut quum praesentium Litterarum tran sumpta aut exempla etiam impressa acceperint, illa per suas ecclesias ac diocses, provincias, civitates, oppida, terras et loca publicent,
Acta Pii PP. X.
vel publicanda curent, populisque etiam verbi Dei praedicatione, quoad fieri possit, rite praeparatis, ecclesiam seu ecclesias visitandas, ut supra, designent Non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis, praesertim quibus facultas absolvendi in certis tunc expressis casibus ita Romano Pontifici pro tempore exsistenti reservatur, ut nec etiam similes vel dissimiles indulgentiarum et facultatum huiusmodi concessiones, nisi de illis expressa mentio vel specialis derogatio fiat, cuiquam suffragari possint; nec non regula de non concedendis indulgentiis ad instar, ac quorumcumque Ordinum, et Congregationum sive Institutorum etiam iuramento, confirmatione Apostolica, vel quavis firmitate alia roboratis statutis, et consuetudinibus, privilegiis quoque indultis, et Litteris Apostolicis eisdem Ordinibus, Congregationibus et Institutis, illorumque personis quomodolibet concessis, approbatis et innovatis; quibus omnibus et singulis etiamsi de illis eorumque totis tenoribus specialis, specifica, expressa et individua, non autem per clausulas generales idem importantes, mentio seu alia quaevis expressio habenda, aut alia aliqua exquisita forma ad hoc servanda foret, illorum tenores praesentibus pro sufficienter expressos, ac formam in iis traditam pro servata habentes, hac vice specialiter nominatim et expresse ad effectum praemissorum derogamus, ceterisque contrariis quibuscumque. Ut denique praesentes Nostrae, quae ad singula loca deferri non possunt, ad omnium notitiam facilius deveniant, volumus, ut praesentium transumptis, vel exemplis etiam impressis, manu alicuius Notarii publici subscriptis, et sigillo personae in dignitate ecclesiastica constitutae munitis, ubicumque locorum et gentium eadem prorsus fides habeatur, quae haberetur ipsis praesentibus, si forent exhibitae vel ostensae. Datum Romae apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die VIII martii%rcMxni, Pontificatus Nostri anno x.
De speciali mandato Ssmi
L. )$( S.
Secretis
Status.
94
i.
E R E C T I O N I S DIOECESUM. S S m u s D. N. P i u s P P . X, decreto h u i u s Sacrae Consistorialis Congregationis diei 10 decembris 1912, statuit ut dioecesibus S. Iacobi de Cuba et S. Christofori de H a b a n a - in C u b a n a insula - ex ipsis distrahendae, d u a e novae a d d a n t u r episcopales sedes, id est Camageyensis et Matanzensis denominandae, iis circumscriptae limitibus, quibus eiusdem nominis provincia civilis de Camagey et de Matanzas in praesens continetur, easque denique suffraganeas constituit archiepiscopi S. Iacobi de Cuba.
IL
IMMUTATIONIS FINIUM. Item decreto 25 ianuarii 1913 Sanctitas Sua dioecesi Fuldensi civitates n u n c u p a t a s Hohenfelden, Lichtenhain ac Mosen cum suis territoriis, et e contra dioecesi Herbipolensi u r b e s vulgo Kranichfeld, Stedten et Kostitz item cum adnexis territoriis aggregavit, ita ut post hac Fuldensis episcopus suam iurisdictionem exerceat in universo Magno Ducatu Saxo-Weimariensi, episcopus vero Herbipolensis in toto Ducatu SaxoMeiningensi.
III.
I N S T I T U T I O N I S VICARIATUS GENERALIS IN U R B E INSULENSI. Pariter decreto diei 5 februarii 1913 Sanctitas S u a in civitate Insulensi Vicariatum generalem instituit, cuius titularis, sub immediata archiepiscopi Cameracensis dependentiam, ordinariam iurisdictionem ceteris vicariis generalibus propriam in eam dioecesis Cameracensis partem q u a e complectitur circumscriptiones Insulensem, Hazebrouckiensem ac Dunkerquensem, seu vulgo arrondissements Lille, Hazebrouch et Dunkerque vocatas exercere potest. E u m d e m praeterea vicarium generalem Insulensem donari indulsit charactere episcopali simulque constituit Auxiliarem archiepiscopi Cameracensis pro t o t a regione eius iurisdictioni q u a vicarius generalis commissa.
95
IV.
E R E C T I O N I S NOVAE PROVINCIAE ECCLESIASTICAE. Denique decreto diei 11 februarii 1913 Sanctitas S u a suffraganeam S. Salvatoris dioecesim a iure metropolitico archidioecesis Guatimalensis s u b t r a x i t : universum vero territorium, ad praefatam S. Salvatoris dioecesim et ad eiusdem nominis Rempublicam pertinens, in tres partes divisit, in quarum parte centrali ipsam dioecesim S. Salvatoris circumscripsit ; in parte orientali dioecesim S. Michaelis, in parte denique occidentali dioecesim S. Annae constituit, his circumscriptas limitibus: Dioecesis S. Salvatoris ad septentrionem dioecesi Comayaguensi seu republica Hondurensi, ad orientem n u m i n e vulgo Lempa seu nova dioecesi S. Michaelis, ad meridiem Oceano Pacifico n u n c u p a t o , et ad occid e n t e m nova dioecesi S. Annae, ita ut posthac complectatur solummodo h a s septem civiles provincias, id est San Vincente, Cabanas, La Paz, Guscatln, Ghalatenanco, San Salvador et La Libertad vocatas. - Dioecesis vero S. Michaelis finitur ad septentrionem dioecesi Comayaguensi seu republica Hondurensi, ad o r t u m solis eadem republica H o n d u r e n s i et sinu vulgo Fonseca, ad meridiem Oceano Pacifico dicto et ad solis occasum flumine Lempa seu S. Salvatoris dioecesi, adeo ut compreh e n d a t quatuor privincias civiles quae San Miguel, La Unin, Morazan ac Usulutn denominantur. - Denique dioecesis S. Annae t e r m i n a t u r ad aquilonem dioecesi Comayaguensi seu republica Hondurensi, ad orientem dioecesi S. Salvatoris, ad a u s t r u m Oceano Pacifico et ad occidentem archidioecesi Guatimalensi, ita ut intra s u u m a m b i t u m contineat tres civiles provincias Santa Ana, Ahuachapan et Sonsonate nuncupatas. Dioecesim insuper S. Salvatoris metropolitanam constituit eidemque dioeceses S. Michaelis et S. Annae suffraganeas subiecit.
V.
P R O V I S I O ECCLESIARUM. Successivis vidit, scilicet. 7 ianuarii 1913. Cathedrali ecclesiae Novae Segobiae praefecit Revmum D. P e t r u m Iosephum H r t h , hactenus episcopum titularem Milopotamensem. Sacrae Congregationis Consistorialis decretis Ssmus
D. N. P i u s P P . X h a s quae s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore pro-
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 8 ianuarii 1913. Titulari ecclesiae episcopali Thasensi Sac. Emericum Bjelik, vicarium castrensem et canonicum ecclesiae cathedralis Magnovaradiensis ritus latini in Hungaria. 10 ianuarii. Cathedrali ecclesiae de Aguas Calientes R m u m D. Ignatium Valdespino y Diaz, h a c t e n u s episcopum de Sonora. 18 ianuarii. Cathedrali ecclesiae Elphinensi sac. B e r n a r d u m Coyne, p a r o c h u m loci vulgo Boyle et canonicum theologum Elphinensem. 27 ianuarii. Cathedrali ecclesiae Carolinopolitanae sacerdotem Henricum O' Leary, p a r o c h u m loci vulgo B a t h u r s t in dioecesi Chatamensi. Cathedrali ecclesiae Kearneyensi sac. Iacobum Albertum Duffy, rectorem ecclesiae cathedralis Cheyennensis et cancellarium episcopalis curiae eiusdem dioecesis. 7 februarii. Cathedrali ecclesiae Ebroicensi R m u m D. Ludovicum I o a n n e m Dcheltt, h a c t e n u s episcopum titularem Hierapolitanum. 14 februarii. Titulari ecclesiae episcopali Miletopolitanae sac. Alexium Charost, canonicum ecclesiae metropolitanae Rhedonensis ibique vicarium generalem, q u e m constituit Auxiliarem Revmi archiepiscopi Cameracensis pro vicariatu generali Insulensi, decreto h u i u s sacrae Congregationis die 5 februarii currentis anni instituto. 17 februarii. Cathedrali ecclesiae P i a h u n e n s i sac. Quintinum Rodrigues de Oliveira e Silva, presbyterum dioecesis Fortalexiensis, ibidem parochum loci vulgo Grato.
DECRETUM
DE PRIVILEGIO OFFICII DIVINI IUXTA VETEREM PSALTERII ORDINEM RECITANDI.
Edita Constitutione apostolica Divino afflatu, de nova Psalterii in Breviario R o m a n o dispositione, n o n pauci ex iis quos obligatio tenet persolvendi H o r a s canonicas, ob peculiares causas, impetrarunt pontificium indultum retinendi veterem Psalterii ordinem, pro privata earumdem H o r a r u m recitatione. Q u u m autem e x o r t u m subinde sit d u b i u m n u m qui eiusmodi indultum obtinuerunt possint ad libitum sequi alteru t r u m Psalterii ordinem, adhibendo n e m p e m o d o veterem modo novum
S. Romana Rota.
97
iuxta propriam cuiusque commoditatem, haec S. Congregatio Concilii, de speciali m a n d a t o Ssmi D. N. Pii divina providentia P P . X, declarat a t q u e decernit id n o n licere, sed omnes et singulos cuiuscumque gradus, conditionis et dignitatis, qui impetrato, prout supra, indulto uti velint, quotiescumque privatim Officium divinum persolverint, debere recitare p r o singulis Horis o m n e s psalmos et reliqua p r o u t distribuuntur in Breviario R o m a n o a S. Pio V edito et a Clemente VIII, Urbano pariter VIII, et Leone XIII recognito, servato t a m e n quotidie novo ordine sive Kalendario iuxta praedictam Constitutionem apostolicam et regulas seu rubricas eidem adiunctas praescripto pro dioecesi, capitulo seu clero cui quisque est adscriptus, ac firma abolitione indulti generalis dati die 5 iulii 1883 pro Officiis votivis: contrariis q u i b u s c u m q u e non obstantibus. D a t u m R o m a e ex Secretaria S. C. Concilii, die 10 martii 1913.
C. CARD. GENNARI, Praefectus.
O.
Giorgi,
Secretarius.
ROMANA.
STIPENDII.
Pio Papa X fliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 13 ianuarii 1913, RR. PP. DD. Franciscus Heiner, P o n e n s , Ioannes Prior et Iosephus Mori, Auditores de turno, in causa R o m a n a Stipendii, inter Professores Scholae suppressae Angelo Mai appellantes, repraesentatos per procuratores adv. Henricum Kambo et Christophorum Astorri, adversus Administrationem bonorum Sedis Apostolicae, repraesentatam per procuratores adv. Carolum et Iulium Patriarca, interveniente et disceptante Promotore iustitiae, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Anno 1870, everso temporali R o m a n o r u m Pontificum principatu, et fere omnibus scholis in Urbe ad novos reipublicae civilis moderatores translatis, fundata sunt ab aliquibus piis civibus r o m a n i s pro
98
instructione iuventutis in animo christiano tria Instituta privata, inter q u a e et illud sub n o m i n e Angelo Mai , cum quo simul s u b pontificatu Leonis XIII archigymnasium ad S. Mariam de Pace coniungebatur. C u m autem illi fundatores erant i m p a r e s sustinendis expensis erogandis pro huiusmodi Institutis, Leo XIII decrevit, eadem in c u r a m S. Sedis a s s u m e r e , constituto Consilio p e r i t o r u m virorum pro illis scholis moder a n d i s , et designata pro e a r u m sustentatione a n n u a pecuniae s u m m a ex aerario pontificio persolvenda. Cum vero decursu temporis n u m e r u s alumnorum scholae Angelo Mai variis ex causis minueretur, c u m q u e ex adverso expensae in dies augerentur, S u m m u s Pontifex P i u s X, suo chirographo diei 1 iunii 1909 Institutum Angelo Mai s u p p r i m e n d u m esse constituit, ac Professor i b u s provisum fuit assignata pensione respondente annis praestiti servitii, a t t r i b u t a pro singulis annis quadragesima parte annui stipendii. Sed Professores contendebant, se convictos fuisse de stabilitate officii, q u u m eorum officium suapte n a t u r a stabile esset, et tale reapse fuisse, ipsae suorum moderatorum declarationes et promissiones sibi i n d u b i t a n t e r persuasissent. Q u a m o b r e m ipsi n o n pensionem, sed integ r u m stipendium vindicant, se profitentes p a r a t o s esse suas operas iterum praestare. Quaestio itaque ex commissione pontificia H. S. T. commissa, et s u b die 25 iulii 1911 discussa fuit sub rogandi formula: An constet de bono iure instantium exigendi integrum stipendium, n o n exclusa obligatione instantium praestandi suam operam sub antecedentibus conditionibus . RR. P P . Auditores de t u r n o dubio proposito respond e n d u m censuerunt: Non constare de iure instantium exigendi inte g r u m stipendium in casu , s e u : Negative seu n o n constare . Interposita vero appellatione ab hac sententia, iterum quaestio discutienda in secunda instantia proposita est sub d u b i o : An sententia rotalis sit confirmanda vel infirmanda in casu. P r i m a quaestio in casu agitur de conditione iuridica scholarum Angelo Mai , quae, quamvis ab origine erectae fuerint a viris privatis, t a m e n a momento quo pontificiae appellatae sunt, a S. Sede ex u n a vel alia ratione dirigebantur et in eius proprietate erant, tum quoad supellectilem scholasticam, tum quoad liberam facultatem easdem quoque supprimendi. Quaeritur igitur, an h a e scholae, uti aiunt actores, iure merito dici possint fundatae a S. Sede Ap. et uti scholae Ecclesiae publicae considerandae sint. At ex eo q u o d h a e scholae pontificio n o m i n e gloriabantur, h a u d licet inferre, p r o u t concludunt actores, h a s necessario fuisse stabiles n o n secus ac S. Sedes, Christi Ecclesia, q u a e defi-
S. Romana Rota.
99
cere nequit. Siquidem hae scholae iure appellatae s u n t pontificiae, t a m e n recensendae sunt inter scholas privatas seu paternas, uti appellatae s u n t ab ipsis Professoribus in relatione d a t a R m o P. Nespoli an. 1904 ita concepta: L ' I s t i t u t o " A n g e l o M a i , , sorse dall'unione delle scuole paterne e dell'archiginnasio della Pace. Le scuole paterne si fondarono nell'anno 1870, q u a n d o il governo italiano tolse ai Gesuiti il Collegio R o m a n o . Alcuni dei Professori che incominciarono ad insegnare in quell'anno, insegnano ancora nel nostro Istituto... Leone XIII, prese a cuore il nostro istituto. Fiss l'annuo assegno per pagare i Profes sori, la pigione, gli impiegati, e per fondare u n a biblioteca, e un gabinetto . Iamvero scholae h u i u s m o d i privatae seu paternae, quamvis u n a simul pontificiae, lato quidem sensu propriae dici possunt Ecclesiae, sed non in sensu strictu seu iuridico, uti explicat Card. Cavagnis (Inst. Iur. pont. eccl., vol. III, 1. 4, ed. 4, n. 92): L a t o sensu scholae propriae h a b e n t u r , cum propriis impensis instituuntur, sed servatis dispositio nibus legum civilium, t u m quoad materias tum quoad scholasticam disciplinam et qualitatibus docentium et regentium, ut sunt apud nos scholae privatae, sed legibus uniformatae . In eodem sensu docet P. Wernz (Ius decret., ed. % t. III, p. 1, n. 74), tales scholas r a t o n e originis sive causae efficientis, etsi forte ab auctoritate publica expresse a p p r o b a t a e fuerint, et quoad privilegia et effectus civiles vel canonicos scholis publicis aequiparentur, m a n e r e scholas privatas. Quare scholae, de q u i b u s agitur, sunt vere privatae, legibus civilibus regni italici uniformatae, nec e a r u m n a t u r a et conditio iuridica i m m u t a t a est, q u a n d o effectae sunt propriae S. Sedis, seu Pontificiae: t u n c m u t a t u s est institutor, sed eadem permansit institutio. Nec unicus exstat actus officialis, quo t r a n s m u t a t i o vel promotio scholarum Angelo Mai ad n a t u r a m publicam sit facta. Cum nihilosecius P r o m o t o r iustitiae, et cum ipso actorum patroni, instet, Institutum Angelo Mai fuisse scholam publicam, quia, propriam Ecclesiae seu Pontificis, RR. P P . Auditores p u t a r u n t , h a n c quaestione m accuratius esse e x a m i n a n d a m . Argumentat enim P r o m o t o r iustitiae contra expositiones sententiae primae i n s t a n t i a e : Ecclesiam ius habere speciale, licet n o n exclusivum, instituendi scholam etiam pro laicis, quae sint ipso iure publicae, ideo perpetuae ex n a t u r a sua. Ergo saltem p r a e s u m e n d u m esse quod Professores ad eamdem vocati in p e r p e t u u m fuissent deputati ad m u n u s docendi ibidem exercendum. Et h a n c praesumptionem sufficere ex sese ad p r o b a n d a m omnimodam stabilitatem officii et bonum ius actorum ad integrum stipendium accipiendum.
100
De iure Ecclesiae speciali, etsi n o n exclusivo, instituendi scholas pro laicis dubitari nequit, siquidem hoc ius affirmatur in allocutione Pii IX diei 1 novembris 1850 In Consistoriali, et diei 5 septembris 1851 Quibus luctuosissimis, et in epistola eiusdem Pontificis ad episcopum Friburgensem Quem non sine diei 14 iulii 1864; et confirmatur in p r o positionibus Syllabi d a m n a t i s 4 5 , 47, 48. E a d e m doctrina praeclare exponitur ab E m o Gavagnis in citatis Instit. Iur. Eccl., 1. % praesertim nn. 8909, 117, 118, 119. Nam licet finis p r i m a r i u s scholae pro laicis sit b o n u m temporale civium, institutio autem religiosa finis t a n t u m secundarius (Gavagnis, 1. c. nn. 89, 116, 118, 119), t a m e n etiam ille finis primarius aliquo modo Ecclesiae convenit, videlicet sub respectu c o m m u n i charitatis. Exponit hoc idem Auctor, 1. c. n. 119: Diximus scholas et promovere secundario bonum spirituale, et primario bonum temporale discentium et societatis christianae, ideoque obiectum esse Ecclesiae saltem sub respectu communi charitatis. Maxime, autem Ecclesiae conveniens est et promovere q u a e ad charitatem proximi in ordine temporali referuntur. Sed influxus scholarum in bonum spirituale mediocris n o n est; ideoque non solum scholae constituunt medium quo Ecclesia uti potest, sed quod specialem eius m e r e t u r sollecitu tudinem . Hoc ius speciale instituendi scholas pro laicis S u m m u s Pontifex n o n amisit post eversum eius principatum civilem anno 1870, quamvis a lege italica constrictus fuerit intra limites cuivis civi privato concessos illud exercere. Etsi autem scholae Pontificis propriae post a n n u m 1870 in Urbe exsistentes publicae denominari possint, carent t a m e n iis stabilitatis elementis q u a s in scholis Pontificiis periodi praecedentis h a b e bantur. Quod schola p e r m a n e n s sit seu stabilis, ab exercitio iuris p r o venit, potius q u a m a iure in se inspecto. Exercitium autem iuris est factum, quod a circumstantiis et adiunctis actualibus dependet. Considerandum scilicet erat, an, o m n i b u s perpensis circumstantiis, expedierit scholas huiusmodi instituere? Q u a e n a m necessitas? An suppeterent media p e c u n i a r i a ? An alio modo minus dispendioso provideri posset scopo attingendo? Quales fructus s p e r a n d i ? etc. Responsio vero hisce quaestionibus alia omnino debebat esse pro periodo subsequenti a m i s sionem dominationis civilis Pontificum, alia pro tempore antecedenti. In prima enim periodo S u m m o Pontifici, t a m q u a m capiti societatis civilis, incumbebat obligatio providendi ne cives institutione debita carerent; at, everso civili Pontificis principatu, id q u o d praecipue respiciebat obligatio ipsius in scholis pro laicis, n o n erat finis e a r u m primarius seu b o n u m temporale civium, sed finis e a r u m d e m secundarius seu institutio
5. Romana Rota.
101
discipulorum religiosa. Ad h u n c finem obtinendum n o n deerant alia media praeter illud omnino dispendiosum, constitutionem nempe propriarum scholarum, quod certe medium efficax est, sed ob maximos s u m p t u s necessarios, h a b i t a ratione angustae paupertatis S. Sedis, generaliter adhiberi n o n poterat. Deinde in p r i m a periodo h u i u s m o d i scholae regimini Pontificis, civili potestate induti, quoad syilabum instructionis, disciplinam, normam e x a m i n u m , etc. plene s u b d e b a n t u r . In altero a u t e m regimine seu periodo, ius s u u m S. Sedes exercere non poterat nisi intra limites tituli communis privato civi a lege Italica concessi (V. Card. Cavagnis, 1. c. n. 107). Aliis insuper difficultatibus, q u a s illae privatorum civium n o n patiebantur, ex administratione iniqua legis obnoxiae erant scholae ab auctoritate ecclesiastica dependentes. De hoc facto t e s t a n t u r f. r. Leo X I I I in sua epistola ad Cardinalem Vicarium diei 25 martii 1879, quo praecise tempore S. Sedes sumpsit s u s t e n t a n d u m et m o d e r a n d u m Institutum Angelo Mai . Scribit Pontifex: Mentre t a n t a licenziosa libert si concede alle scuole eterodosse, per vie oblique, ma som mmente efficaci, si tenta d'impedire lo sviluppo e l'incremento delle scuole cattoliche. Non m a n c a n o affatto all'uopo sinistre insinuazioni contro di esse, n speciali rigori, n minaccie per distogliere i geni tori dall'affidare i loro figli a maestri sinceramente cristiani . P o r r o , in prima periodo S u m m u s Pontifex, uti Princeps civilis, tributa exigere potuit a subditis ditionis pontificiae, in q u o r u m beneficium temporale scholae a n t e a instituebantur, ad expensas earumdem solvendas; in novo autem rerum statu, pecunia ad h u n c scopum adhibita desumenda erat ab a d m o d u m restricto patrimonio, ex fidelium totius Ecclesiae oblationibus constituto, quod n u n c toti administrationi supremae Ecclesiae in Urbe et Orbe inservire debet. Quales denique fructus sperandi erant ex istis scholis stricte dictis pontificiis, in quibus scilicet integri s u m p t u s , praesertim stipendium Professorum, a S. Sede solvendi e r a n t ? Optimi quidem intensive inspecti, parvi omnino, si extensive, uti oportet, inspiciuntur: paucissimi enim ex tot p u e r o r u m catholicorum millibus in Urbe crescentibus scholas istas pontificias frequentare poterant. Historica igitur adiuncta, in q u i b u s exercitum fuit ius Pontificis, ostendunt conditionem scholarum s u a r u m omnino diversam fuisse tempore quo regnum civile possidebat, ac tempore post illud amissum. Et licet scholae pro laicis in secunda periodo exsistentes fuerint publicae, utpote ab aerario pontificio sustentatae, et ab auctoritate Pontificis directe dependentes, t a m e n ex circumstantiis superius expositis in vulgo notis, precariae fuerunt et instabiles. Ex instabilitate a u t e m scholae
102
Angelo Mai p r a e s u m p t i o gravissima h a b e t u r instabilitatis officii Professorum in eadem docentium. Ex supra notatis sequitur p r o r s u s falli etiam a r g u m e n t u m ex paritate deductum a P r o m o t o r e iustitiae, quo dicit oriri eamdem praesumptionem in favorem Professorum ex Constitutione Leonis XIII Quod divina Sapientia circa studia regenda in pontificia ditione, ubi q u a e d a m stabilitas Professoribus decernitur, cum paritas respectu stabilitatis scholarum ipsarum in novo rerum ordine prorsus deficiat, praesertim quia scholae in hac altera periodo storica n o n amplius a civili potestate P o n tificis de facto dependerent, cuius olim erat t a m q u a m capitis societatis civilis obiectum primarium, huiusmodi scholarum curare, et t r i b u t a ad h u n c finem a subditis exigere. Et ob easdem igitur rationes nec h a b e t u r h u i u s m o d i praesumptio ex facto quod subdita fuit schola Angelo Mai iurisdictioni S. Congregationis Studiorum. In pari modo non est dubit a n d u m quod Professores h a u d contineantur in Constitutione Sapienti consilio Pii X, diei 29 iunii 1908, nam haec decernens inter n o r m a s comm u n e s De stipendiis, n. 5: Gradus et stipendia sarta tectaque m a n e b u n t administris eorum etiam officiorum, q u a e ob novam R o m a n a e Curiae ordinationem, a u t prorsus desierint, a u t sint n a t u r a penitus i m m u t a t a , n o r m a e igitur quae nullimode respiciunt Professores, sed exclusive Curiam R o m a n a m , seu Congregationes, Tribunalia et Officia quae Curiam constituunt, et proinde officiales eidem Curiae adscriptos. Neque possunt Professores a d n u m e r a r i aliis officialibus S. Sedi addictis, quia hi s u a m conditionem iuridicam repetunt a legibus seu decretis sibi propriis, uti sunt officiales S. Palatio, Musaeis, etc. praepositi. Hinc et ipse P r o m o t o r Iustitiae in suis postremis animadversionibus n. 17 profitetur: Hic concedi debet actores n o n pertinere ad Curiam R o m a n a m neque ad palatium vel m u s a e a pontificia, ita ut quaestionem dirimere n o n valeant, indicato articulo Constitutionis Sapienti consilio vel alia r u m , si quae sint, legum . Profecto possent actores recenseri in n u m e r o administratorum S. Sedis, utpote qui d a b a n t o p e r a m in scholis pontificiis, si h a e fuissent in vero publicae. Sed, uti s u p r a d e m o n s t r a t u m est, fuerunt hae scholae mere privatae, ita ut per consequens e a r u m P r o fessores ea t a n t u m iura sibi vindicare valeant adversus S. Sedem, q u a e privatis pactionibus continentur, et sibi stabilitatem officii arrogare iure merito, si in dictis pactionibus sive implicite sive explicite comprehensa sit. Stante praesumptione contraria stabilitati officii Professorum, oportet ipsos ad suam thesim p r o b a n d a m , declarationes claras et certas S. Sedis afferre, quae vincant hanc p r a e s u m p t i o n e m ipsis adversam, et o s t e n d a n t stabilitatem officii fuisse a d m i s s a m a S. Sede. Nunc autem ex actis n o n
S. Romana Rota.
103
constat S. Sedem pactam fuisse Professoribus stabilitatem officii, sed potius constat S. Sedem pluries declarasse se nolle, se n o n posse obligari erga Professores de onere solvendi pensiones, semperque negasse q u a m c u m q u e stabilem obligationem assumere velle. Testis primo loco est Natalucci, qui recolens merita Professorum in S. Sedem et in ipsam civilem r e m p u b l i c a m , ait, rationem h a b e n d a m esse dello scoraggia mento che deve necessariamente nascere in coloro che vi apparten gono, dalla precariet del loro impiego . Et hinc concludit: Che il consiglio direttivo debba appoggiare, dentro per ragionevoli limiti, la d o m a n d a da essi promossa al S. P a d r e , n e m p e obtinendi iubilationem, sin minus pensionem. Deinde subiungit: Ma conviene p u r t r o p p o riflettere, che riconoscendo la S. Sede la stabilit dei Professori ed il loro diritto di conseguire la pensione, si potrebbe trovare esposta ad erogare rilevanti somme senza alcun vantaggio diretto ed immediato . Denique consilium quidem d a b a t Natalucci S. Sedi, ut recognosceret stabilitatem officii, sed al riconoscimento della stabilit dell'impiego ed al diritto alla pensione venisse apposta la riserva, finche le circo stanze dei tempi e le condizioni della S. Sede io permetteranno . Sed S. Sedes stabilitatem officii recognoscere noluit, et d u m nec iubilationis nec pensionis ius recognoscit, spondet se subsidia praebituram esse P r o fessoribus sub certis conditionibus et sub expressa cautela posita in art. 10. Decreti textus del Regolamento , n e m p e relatas n o r m a s n o n p o t r a n n o in qualsiasi tempo o sotto qualsiasi pretesto attribuire alcun diritto giuridico a favore delle persone sussidiate . in art. autem 3, implicite respuitur q u a e c u m q u e stabilitas t u m scholarum tum officiorum. Iamvero ex his sequitur: a) S. Sedem h a u d potuisse clarius ostendere s u u m firmum propositum n o n assumendi q u a m c u m q u e stabilem obligationem ; usque ad a n n u m 1890 h a u d recognitam fuisse a S. Sede stabilitatem officii; b) hinc Professores petiisse a S. Sede ut ipsis ex gratia assignaretur iubilatio aut pensio, si t a n t o tempore eis contigerit suas operas dare in dictis scholis; c) Professores petiisse iubilationem, sin minus pensionem, quia huiusmodi iuris recognitio et concessio aequivalebat recognitae et concessae stabilitati officii, et t a m e n S. Sedem concessisse tantum subsidia, et omnino prohibuisse ne in citato Decreto vocabulum pensionis usurpantur; d) h a n c agendi rationem S. Sedis clare demonstrasse Professoribus, eiusdem S. Sedis intentionem n o n assumendi ullam stabilem obligationem adversus ipsos.
104
Acta Apostolicae Sedis, Commentarium Officiale.
Negant autem actores, et ex p l u r i u m testium depositionibus probare a d n i t u n t u r , ipsos ignorasse decretum ita dictum anni 1890 de pensionibus, et potissimum art. 3 praevidentem Instituti suppressionem ; proinde Professoribus, cum I n s t i t u t u m concessum fuit P P . Barnabitis, pollicitationes et declarationes factas fuisse, ordinatas et a p t a s etiam ad s u a d e n d u m eisdem sui officii stabilitatem. Iamvero ad p r i m u m quod attinet, dicendum est, quod constat ex actis, etsi n o n omnes Professores, t a m e n plures ex ipsis cognovisse controversum decretum. Credo - ita testis Mancini - che privatamente fu communicato a qualche professore, perch se ne parlava . Sed d a t o etiam quod decretum ita dictum de pensionibus omnes lateret Professores, nihil exinde sequeretur pro d e m o n s t r a n d a thesi Professorum. Non enim agitur de aliquo decreto iudiciali, quod, nisi legitime communicetur vel intimetur, omni vi caret. Professores n e m p e petierunt ex gratia a S. Sede pensiones, sed S. Sedes censuit, se non posse obligari in id quod petebatur. Promisit t a m e n subsidia, et quidem n o n absolute, s e d : sino a che le condizioni economiche della S. Sede lo permette r a n n o . Hinc decreto anni 1890 approbatae fuerunt nonnullae n o r m a e alle quali il Consiglio direttivo dovr attenersi nel sussidiare i P r o fessori , q u a s n o r m a s publicare noluit S. Sedes, ne Professores in iisdem nimis fiderent. Quapropter p o t e r a n t Professores instantius petere a S. Sede, ut controversum decretum eisdem denunciaretur, ut t a n d e m aliquando aperte cognoscerent, q u a e n a m sors ipsos maneret, an fuisset e o r u m sorti congrua securitate"consultum. Sed e contra nihil agunt P r o fessores, et innixi non conventioni, non certae legi aut decreto, sed praesumptioni - erano tutti fiduciosi che in qualche modo si sarebbe loro provveduto , - se retinent uti inamovibiles, stabili officio provisos, vel saltem integra pensione d o n a n d o s , si I n s t i t u t u m defecerit. Haec fides et securitas a n i m o r u m in S. Sedis voluntatem sub aliquo adspectu r e d u n d a t in laudem Professorum et ipsius S. Sedis, sed n o n praestat f u n d a m e n t u m actioni iuridicae. Sola praesumptio hominis n o n valet in iudicio, etsi sit gravis vel gravissima, in rebus, in q u i b u s agitur de petitis o n e r i b u s ab alio praestandis, quamvis uti indicium possit producere s e m i p l e n a m probationem, nam iudex procedere debet iuxta acta et probata, uti notissimum est in iure. Sed n o t a n t Professores, q u o d ipsorum fides et securitas quodammodo fovebantur ex pollicitationibus et declarationibus sibi factis cum I n s t i t u t u m concessum fuit P P . Barnabitis. Etenim tales factae essent declarationes, quae omnino s u a d e b a n t eisdem sui officii stabilitatem. Et sane testes Tuccimei, Persiani, Seganti, Bersichetti, Mencacci, etc.
S. Romana Rota.
105
asseverant, certam persuasionem omnes h a b u i s s e de stabilitate officii, quae p a r u m p e r vacillavit, q u u m scholae commissae fuerunt P P . Barnabitis; sed omnem dubitationem prorsus sustulisse et E m u m Satolli, Praefectum S. Congreg. Studiorum, et R e v m u m Praesulem Dandini a secretis eiusdem Congregationis. Siquidem Carolus Santucci in nomine Profess o r u m interrogasset hac de re E m u m Satolli, hoc recepit r e s p o n s u m : Dica a questi Professori : trepidaverunt timore ubi non erat timor . Ci che nel seguito della mia conversazione - ita testis Santucci ebbe per me il significato che si fosse gi pensato a salvaguardare e g u a l m e n t e l'interesse degli antichi professori. P e r l'Emo n o n cred di scndere a particolari, e cos io n o n potei riportare ai professori che Vassicurazione generica avuta con quelle parole, le quali, secondo me, dovevano bastare a tranquillizzarli . Quoad Praesulem Dandini t e s t a t u r P a t e r Vitale, B a r n a b i t a : Il Revmo Mons. Dandini ripet a me pi volte che, come la S. Sede n o n avrebbe potuto licenziare senza gravi ragioni di demeriti i suddetti professori, cos ancora noi Barna biti dovevamo assolutamente rispettarli . Iamvero declaratio stabili-talis Professorum in actu translationis Instituti Angelo Mai ad P P . Barnabitas ita s o n a t : Che debbono ritenersi tutti gli attuali professori a d d e t t i all'Istituto, n i Barnabiti p o t r a n n o licenziare alcuno, t r a n n e per cattiva condotta o per insufficiente prestazione dell' opera loro neh" insegnamento . Hic utique quaedam stabilitas Professorum etiam pro futuro a S. Sede concessa est, sed n o n est illa perfecta seu deputatio perpetua ad officium, quae requiritur ad thesim actorum probandam. Notum est enim in iure, non esse licitum etiam ad n u t u m amovibiles amovere sine iusta causa. Praedicta pacti clausula sufficienter explicatur ex eo quod S. Sedes antiquos Professores ob servitium per tot a n n o s laudabiliter praestitum conservare voluit, et hac conditione pacti periculum quod reapse exsistebat, removit, ne P P . Barnabitae ex proprio coetu novos professores substiturent. In hac clausula n o n erat quaestio de causis in genere cessationis Professorum ab officio, uti ex. gr. de clausura Instituti, cum P P . Barnabitae h a u d domini sed t a n t u m moderatores eiusdem fuerint. Agebatur solum de potestate Directorum dimittendi Professores. H a n c interpretationem clausulae pacto insertae confirmat depositio supra nominati Revmi Praesulis Dandini, qui fuit Secretarius S. Congreg. Studiorum illo tempore quo translatio Instituti facta est; ait e n i m : Alla seconda d o m a n d a circa le dichiarazioni fatte a i Professori al tempo della cessione dell'Istituto ai P P . Barnabili: c h e n o n ebbe da fare alcuna dichiarazione in n e s s u n senso, che la c l a u s o l a posta nel contratto coi Barnabiti, circa le cause di remozione
ACTA, vol. V, n. 4. 18-3-913. 8
106
dall'officio dei professori, furono poste allo scopo di evitare che fossero s u r r o g a t i dai Religiosi senza demeriti . - Alla d o m a n d a del Promot o r e di giustizia perch il contratto ^prevedesse la sorte degli oggetti descritti dall' inventario e n o n quella dei professori, risponde : - osser vand che in un contratto coi Barnabiti sarebbe stato fuori di luogo parlare dei Professori . Quod vero idem Dandini declarans s u a m opinionem intorno alla condizione giuridica dei Professori , dixerit di averla creduta n o n diversa da quella degli altri impiegati della S. Sede, i quali senza u n a m a n c a n z a n o n debbono essere dimessi , hoc nihil p r o b a t , agitur enim de simplici opinione q u a m uti Dandini, ita quisque alius h a b e r e p o t e s t : quisque enim in suo sensu a b u n d a t . P r a e t e r e a q u a m q u a m enunciationes s u p r a relatae q u o d a m m o d o attendendae sunt, quippe factae ab iis viris, q u o r u m erat significare et manifestare m e n t e m S. Sedis, t a m e n h u i u s m o d i declarationes utpote orales et ambiguae cedant oportet aliis declarationibus claris, apertis et quidem scripto datis n o n ab u n o vel alio administro S. Congreg. Studiorum, sed ex officio a tota Congregatione. Et re quidem vera deposuit P. Nespoli, B a r n a b i t a : I Professori d i c e v a n o sempre di aver diritto a pensione, cosa che negavano e negano V E m o card. Satolli, Prefetto degli Studi, ed il Segretario Revmo Ascenzo Dandini . P r a e t e r e a ipse R e v m u s Dandini in suis litteris diei 29 augusti 1907 datis R e v m o Bressan, capellan secreto S. Pontificis, d u m iam agebatur de supprimendo Instituto, scribit: Parecchi anni dopo T ufficiale abolizione delle pensioni, i due Istituti furono affidati a due distinti Ordini Religiosi per u n a somma convenuta, e neh" atto di trasmissione, il personale che fu riconosciuto esuberante e n o n trovava posto nella nuova sistemazione, fu licenziato, accordando a ciascuno u n a gratificazione per u n a volta sola; e sembr che tutto fosse passato in re iudicata . Nec praetermittenda est epistola scripta mense octobri 1904 E m o Praefecto Studiorum a Revmo P. Nespoli: Q u a n d o la S. Congregazione degli Studi cedeva ai Barnabiti l'Istituto " Angelo Mai , tra le altre cose d o m a n d a v a al Revmo Mons. Dandini s e i Professori ad esso appartenenti avevano diritto a pensione. Il R e v m o Mons. rispose senza e s i t a r e : " No, n o n h a n n o diritto . Ora i Professori avendo ci appreso, sono in u n a vera e continua agitazione, e concordi affermano il diritto alla pensione. In prova adducono le ragioni che l ' . V. pregata di leggere nel p r o m e m o r i a a me presente tato e che compiego con questa mia . Die 28 nov. 1894 S. Congreg, respondit et litteris et libello, atque facta mentione Institutorum Angelo Mai et De Merode tempore fundationis et benevolentiae q u a P r o -
S. Romana Rota.
107
fessores affecit Leo XIII f. r., a i t : F r a gli atti di benevolenza deve annov e r a r s i il desiderio di accordare loro u n a pensione per provvedere al l o r o avvenire. A tale scopo fu redatto un regolamento, ma con l'espli cita dichiarazione che con esso n o n s'intendeva imporre alcun obbligo alla S. Sede, n dare ai Professori alcun diritto, come tutto fu con fermato nell'art. 10 concepito in questi t e r m i n i : " Le disposizioni con tenute nei precedenti articoli s a r a n n o m a n t e n u t e fino a che le condiz i o n i economiche della S. Sede lo p e r m e t t e r a n n o , e non p o t r a n n o in qualsiasi tempo e sotto qualsiasi pretesto attribuire alcun diritto giu ridico a favore delle persone sussidiate, e costituire alcun vincolo legale a carico del Consiglio e della S. Sede . Tn seguito a questo due soli professori ebbero la sorte di godere dell' accordato beneficio, ma poco dopo le condizioni della S. Sede essendosi aggravate per sopraggiunti disastri, lo stesso Pontefice non si trov pi in grado di proseguire a largheggiare in beneficenze come avrebbe voluto, e le recenti ristret tezze lo indussero a venire nella determinazione di cessare dal con cedere ulteriori pensioni; che anzi nell'udienza del giugno 1897 ordin di mettere tosto in esecuzione tale determinazione. Cos e n o n altri menti stavano le cose q u a n d o i due Istituti furono affidati alle due Congregazioni religiose. - Il n o n esserci fondi stanziati per dare pen sioni ai Professori, e n o n avere questi fatto mai alcun rilascio allo scopo, e il non trovarsi la S. Sede in condizione di secondare il loro desiderio, sono motivi che inducono questa S. Congreg, a n o n esporre la d o m a n d a dei Professori ad u n a nuova e certa negativa. Non resta che sperare in tempi migliori. - Con ci credesi aver risposto alla m e m o r i a p r e s e n t a t a alla S. V. dai Professori, nella quale vi sono n o n lievi inesattezze, ed alla lettera della S. V. . Iamvero, his habitis prae oculis scriptis documentis, n e m o n o n videt, q u a n t a vis t r i b u e n d a sit declarationibus oralibus s u p r a relatis, q u i b u s actores innituntur. Est revera omnino singularis in h a c causa, ut actores ipseque Promotor, dum m a x i m a m t r i b u u n t vim declarationibus oralibus, ambiguis, et quasi privatis, nihil deinde faciant declarationes claras, concordes et formaliter a S. Congregatione scripto d a t a s . Ceterum declarationes Emi Card. Satolli tempore translationis Instituti factae ad perpetuitatem officii Professorum nullatenus alludent, et nihil aliud significant nisi quod, translato Instituto, conditio Professorum i m m u t a t a mansisset. Hoc liquet ex depositione comitis C. Santucci, qui a Professoribus r o g a t u s E m u m Praefectum S. Congreg. Studiorum adivit ad e o r u m d e m timores exponendus, uti s u p r a iam est dictum. E i u s d e m rationis et significationis sunt verba, iam s u p r a citata, Cardinalis eodem tempore prolata, a professore Biroc-
108
cini relata: Uomini di poca fede, perch avete d u b i t a t o ? La vostra sorte assicurata, e n o n perderete niente . Alia etiam Professorum testimonia de hac re nihil a d d u n t genericae declarationi Cardinalis, quae fundamentum u n d e q u a q u e sufficiens h a b e b a t in clausula pacto Instituti translationis inserta. Nec t a n d e m prodest actoribus a r g u m e n t u m ex iure r o m a n o depromptum, quo probare ad nituntur perpetuitatem inesse officio Professorum, etsi h a n c recognoscere renuisset a u t n o n intendisset S. Sedes. E contrario, inspecta n a t u r a generica contractus, qui intercessit inter Professores et S. Sedem, locationis operarum nimirum, praesumptio h a b e t u r q u a e administratoribus b o n o r u m S. Sedis conventis potius q u a m Professoribus favet. Nam, quamvis legatur in lege 38, ff. locati conducti: Qui operas suas locavit, totius temporis mercedem accipere debet, si p e r eum non stetit q u o m i n u s operas praestet , communis t a m e n doctrina auctorum ab obligatione huiusmodi eximit c n d u c t o r e m , si iusta causa h a b e t u r suspensionis vel cessationis operarum. Ita Reiff., lib. 3, tit. 18, n. 92 docet: Si d o m i n u s ante locationis temporis finitum absque legitima causa s e r v u m e x p e l l i t . . . vel si alias per eum steterit q u o m i n u s famulus, vel alius conductus debitas operas praestare queat, t e n e t u r ad solvendam integram mercedem determinato locationis tem pori correspondentem . Et loc. cit. c o m m e n t t verba legis Dominus, 55, 2, ff. h. t. in materia correlativa : N o t a n d a sunt verba legis sine iusta et probabili causa: enimvero si causa fuisset, cur periculum timeret, q u a m v i s periculum vere n o n ruisset, t a m e n n o n debere mercedem . Item D'Annibale, vol. 2, n. 494: Inita locatione non licet ante definitum tempus, neque locatori a locatione discedere, neque conductori loca torem dimittere, nisi ex iustissima causa : alias locator mercedem praeteriti q u o q u e temporis amittit ; conductor futuri q u o q u e p r a e stabit . Vide etiam Schmalz., lib. 3, tit. 18, n. 14. Si vero conductor ex iusta causa a pactis recedere potest, quin obligetur ad mercedem p r a e s t a n d a m pro reliquo tempore locationis, q u a n d o t e m p u s determin a t u m fuerit per p a c t u m inter partes, a fortiori concludi debet, cnductorem n o n obligari ad mercedem vel stipendium solvendum post cessationem operarum ex iusta causa, q u a n d o t e m p u s locationis indeterminatum relictum fuerit in pacto inter partes, prouti in praesenti casu supponi debet, donec contrarium probetur. Q u a m o b r e m etsi actores probassent sui officii stabilitatem, t a m e n ulterius demonstrare debuissent n o n adesse illam iustissimam causam, e a m n e m p e in Chirographo Pontificis i n v o c a t a m , ex q u a licet resilire a pactis seu conventione. In dicto Rescripto decernitur suppressio instituti Angelo Mai invocatis rationi-
S. Romana Rota.
109
bus oeconomicis, q u a e Sedem apostolicam directe cogunt, m a x i m a m parsimoniam observare. Quia a u t e m in t h e m a t e h a u d fuit p r o b a t a officii stabilitas, immo h u i u s m o d i obligationem a d v e r s u s Professores se nolle assumere n o n semel et expressis verbis manifestavit S. Sedes, hinc eidem licuit, Professores ex iusta causa dimittere. Quinimo Laurent, Principi di diritto civile. - Della locazione d'opera, vol. 25, part. III, n. 507 sqq., explicat etiam per iurisprudentiam, indemnitatem datam a conductore locatori tenere locum iustae causae. Atqui in casu S. Sedes prospexit quoque professorum indemnitati, dum, suppresso instituto, eisdem con: cedens subsidia, q u a e decreto anni 1890 determinata fuerant, immo in largiori mensura, uti iam explicatum est, et quamvis idem decretum anni 1897 revocatum fuerit. Ergo S. Sedes n e d u m iustitiae, sed aequitati et caritati u n d e q u a q u e satisfecit. Etiam leges Italicae modernae recognoscunt dimissionem s u o r u m officialium per suppressionem vel reformationem officii, eisdem indemnitatem vel pensionem pro laboribus praestitis concedentes, uti videndum est in lege 14 apr. 1864, n. 1731, art. 1 sub c), et art. 3 sub 6), art. 4. Nec dicatur, Institutum Angelo Mai n o n fuisse suppressum, sed u n i t u m cum Instituto S. Apollinaris, ita ut iura professorum eo ipso ad hoc translata sint. Etsi in sensu latiori actus Pontificis Pii X, de quo est sermo, unio dici possit, tamen Institutum Angelo Mai n o n est u n i t u m cum Instituto S. Apollinaris in sensu stricto seu in forma iuridica q u a tale, sed eius scholae simpliciter sunt clausae, professores dimissi et parentes a l u m n o r u m certiores facti, ut filios, si velint, posthac m i t t a n t in scholas S. Apollinaris, quae in o m n i b u s et singulis in eodem statu et iisdem conditionibus p e r m a n s e r u n t prout antea. Ceterum h a b e t Pontifex ut s u m m u s legifer et administrator Ecclesiae plenam potestatem officia q u a e c u m q u e sibi subdita supprimere, unire et dismembrare, praesertim si adsit causa rationabilis atque iusta. Quisque videt, S u m m u m Pontificem habuisse in casu, de quo agitur, gravissimas rationes, quia n e m p e Institutum Angelo Mai in facto erat reductum ad mininium a l u m n o r u m n u m e r u m et expensae pro eodem erant maximae, ita ut S. Sedes propter inopiam eius pecuniae n o t i s simam coacta esset, scholas claudere, uti haec omnia chirographum Pontificis memorat. S. Sedes a u t e m n o n violasse per dimissionem Professorum iustitiam, ne a e q u i t a t e m quidem, probat, uti iam dictum est, praestatio pensionis corrispondentis laboribus ab eisdem praestitis. Quibus omnibus sedulo perpensis et consideratis, Christi n o m i n e invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o pro tribunali sedentes et solum D e u m prae* oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive
110
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. confirmandam, stipendium in seu casu.
sententiamus Sententiam primae instantiae esse Non constare de iure instantium exigendi integrum Statuimus autem inter partes. et d e c e r n i m u s ,
expensas haberi compensatas
Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad quos spectat ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et a d v e r s u s reluctantes procedant ad n o r m a s sacror u m canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, De reform., Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis extitura sint. R o m a e , die 13 ianuarii 1913. Franciscus Heiner, Ponens. I o a n n e s Prior. Ioseph Mori. Sac. T. Tani, Notarius.

CONGREGAZIONE ORDINARIA. Il giorno 4 marzo 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, si tenuta la Congregazione Ordinaria dei sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi signori Cardinali componenti la medesima, hanno discusso il dubbio sopra la introduzione della Causa di beatificazione e canonizzazione della Serva di Dio Maria Teresa Dubouch, fondatrice delle Suore della Adorazione Riparatrice. CONGREGAZIONE PREPARATORIA. 11 giorno 11 marzo 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, con l'intervento degli Emi e Rmi signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati ofliciali e dei Consultori teologi, fu tenuta la Congregazione Preparatoria dei sacri Riti sulla causa Corisopiten., per discutere il dubbio sopra F eroismo delle virt del Venerabile Servo di Dio Michele Le Nobletz, sacerdote e missionario.
iii
NOMINE. Il Santo Padre Pio X, desiderando contribuire alla maggior solennit del XXIV Congresso Eucaristico internazionale, che avr luogo a Malta nel prossimo mese di aprile, si benignamente degnato di destinare Sua Eminenza Rma il signor cardinale Domenico Ferrata, prefetto della sacra Congregazione dei Sacramenti, a presiedere il detto congresso con l'alto titolo di Legato Pontificio. Ad accompagnare il prelodato Emo signor cardinale Legato, Sua Santit si benignamente degnata di destinare: L' i limo e Rmo Mons. Federico Tedeschini, cancelliere dei Brevi apostolici; L'Eccmo signor principe Barberini ; L'Unno signor comm. Guglielmo Humphrey Page, cameriere segreto di spada e cappa soprannumerario.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare: 2 marzo 1913. Mons. Vincenzo Misuraca, segretario di Nunziatura di seconda classe, Segretario di nunziatura di prima classe, destinandolo a prestar servizio presso la Delegazione apostolica degli Stati Uniti d'America. 7 marzo. L' Eio signor cardinale Antonio Vico, Protettore dell' ordine dei Romitani Recolletti di S. Agostino.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotarii apostolici ad. instar participantium : 28 gennaio 1913. Mons. Luigi Castro, della diocesi di Nieosia. 4 marzo. Mons. Giuseppe Fragnire, superiore del gran seminario di Friburgo. Prelati Domestici di S. S.: 28 febbraio 1913. Mons. Percy A. Philips, cancelliere della Curia vescovile di Denver. Mons. Riccardo Brady, canonista della medesima diocesi.
lia
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile. 20 febbraio 1913. Al Sig. senatore Arturo indio do Brasil e Silva, dell'archidiocesi di Rio de Janeiro. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 22 febbraio 1913. Al Sig. Bernardo Pichardo, ex-segretario di Stato della Repubblica Dominicana. 6 marzo. Al Sig. cav. Guglielmo Humphrey Page, cameriere segreto di spada e cappa di S. S. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 25 febbraio 1913. Al Sig. Massimiliano de la Hamayde, della diocesi di Troyes. Al Sig. Enrico Jorry-Prieur, della medesima diocesi. Il Cavalierato dell' Ordine di 8. Silvestro Papa: 26 febbraio 1913. Al Sig. Arnoldo Fayen, bibliotecario al Ministero degli Affari esteri del Belgio. Al Sig. Placido Lambert, della diocesi di Troyes. 2 marzo. Al Sig. dott. Odoardo Pandolf, della diocesi di Cassano all' Jonio.
NECROLOGIO.
4 gennaio 1913. Mons. Luigi del Forno, vescovo di Nocera dei Pagani. 14 marzo. Mons. Felice Gialio Jourdan de la Passardire, della Congregazione dell'Oratorio, vescovo titolare di Rosea.
^pnus V. - V o l . V.
Die 31 Martii 1913.
Num. 5.

ACTA PII PP. X

LITTERAE APOSTOLICAE. I.
PRIVILEGIA ATQUE INDULGENTIA IN FORMA IUBILAEI PRO INAUGURATIONE GRYPTAE S. BENEDICTI IN CATHEDRALI CASINENSIS ARCHICOENOBII TEMPLO FELICITER RESTITUTAE.
PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. Archicoenobium Gasinense, splendidum christianae fidei m o n u m e n t u m Italiaeque decus singulare, quid Christi religio possit, luculentissime testatur. I n t r a felicis Campaniae fines in monte, Benedicti occidentalium m o n a c h o r u m legiferi P a t r i a r c h a e sanctimonia cohonestato, vertente sexto r e p a r a t a e salutis saeculo conditum, gravissimis t e m p o r i b u s quasi Ecclesiae columen, Fideique propugnaculum apparuit. Etenim monasterium illud d u m b a r b a r o r u m incursus, civilium rerum eversio, discordiae intestinae, t u m u l t u s , caedes, cruent a q u e bella, n o n solum Italiae, sed E u r o p a e universae regiones funditus vastarent, asylum pacis, t u t u m q u e perfugium, religioni non m i n u s q u a m bonis artibus praebuit. Hic a piis monachis quasi per m a n u s transmissa inter t e n e b r a s longe lateque ingruentes, veteris sapientiae fax populis * illuxit, hic servata est divinae non m i n u s q u a m h u m a n a e legis verenda ^sanctitas, teterrima illa tempestate, qua per vim atque iniuriam omnia miscebantur. Quid Italia, quid civilis E u r o p a Casinensibus monachis debeat, edocet magistra vitae ac n u n t i a veritatis historia ; ex q u a pariter (Comperimus per longam a n n o r u m seriem, Monasterii Casinensis fastos R o m a n a e Ecclesiae historiae m a g n a m esse p a r t e m ; ipsiusque Coenobii
ACTA, vol. V, n. 5. 31-3-913. 9
114
t r e s a l u m n o s ad sacerdotii apicem e claustro evectos, inter decessores. Nostros, Stephani IX, Victoris III et Gelasii II nominibus, recenseri. Celeberrimum hoc Archicoenobium iure meritoque m a x i m o in honore^ h a b u e r u n t Pontifices Romani, q u i b u s Abbatiae status iugiter cordi fuit , quique a priscis temporibus ad n o s t r a m u s q u e aetatem tum publicis gravibusque documentis, tum concessionum et privilegiorum copia, s u u m erga Benedictum P a t r e m obsequium devotionemque amplissime testati sunt. Hos inter meminisse iuvat Alexandrum II, U r b a n u m V, Leonem X, Clementem XI, Benedictos XIII et XIV, ipsumque Nostrum immediate decessorem Leonem P a p a m XIII, qui a n n o MDCCCLXXX, labente saeculo decimo quarto a nativitate divi Benedicti, cum ob t e m p o r u m vicissitudines ad Archicoenobium Casinense se sistere nequiret, sanctae Roman a e Ecclesiae cardinalem Pitra s u u m a latere Legatum illuc misit, qui in sollemnibus festis p e r s o n a m S u m m i Pontificis g e r e r e ! Itaque ex' auspicato contingit ut Nobis quoque, s u p r e m u m in terris apostolatum divinitus obtinentibus, n u n c propitia detur occasio, erga perinsigne ipsum Archicoenobium voluntatem Nostram s t u d i u m q u e significandi. Siquidem n o n sine magna animi Nostri laetitia felicem n u n t i u m accepimus die vi proximi mensis maii publico christiani populi cultui, in Archicoenobii Casinensis templo Archiabbatiae illius cathedrali, denuo patefactum iri splendidum hypogaeum in quo S. Benedicti monachorum Patriarchae, et germanae eius sororis Scholasticae mortales exuviae gloriosam resur^ rectionem exspectant. Cum insignis ille Sanctorum memoria locus temporum et magis h o m i n u m iniuria i n o r n a t u s exstaret, a t q u e aedis superioris magnificentiae impar esset, Bonifacius Krug Casinensis a b b a s , recens vita functus, animos addente Aloisio Tosti abbate, doctissimo viro, fide singulari fretus et Benedictino a u s u spirituque ductus, eiusdem hypogaei instaurandi i m m a n e opus aggressus est. Idem voluit ut ad sepulchrum P a t r i s o r n a n d u m , filii eius adlaborarent, et scholae artis Beuronensium m o n a c h o r u m opus commisit. Quin etiam menti illius illuxit salubris q u a e d a m sub Benedictini Ordinis auspiciis christianae artis innovatio, ac sicuti abdita intra Benedictina claustra, i m m u t a t a s u p e r e r a i sacra Gregoriani cantus melodia, optima concentuum ecclesiasticae Lyturgiae maiestati r e s p o n d e n t i u m magistra, ita speravit fore ut e Casinensi Archicoenobio, nova prodiret h u m a n a r u m artium conceptio, q u a e mendacis artis nomine admissas a templis Dei profana-ib tiones defenderet, exemploque o p e r u m ostenderet q u a ratione picturae sculptura et reliquae o r n a m e n t a l e s artes, u n a simul cum musice sacrae, Lyturgiae valido auxilio esse queant. Id s a n e propositum mirifico illo?}, christianae artis opere spectavit, exitusque exspectationi respondit, q u u m
: ; :
Acta PU PP. X.
115
absolutum m o d u m hypogaeum pretioso m a n n o r u m atque auri gemmar u m q u e o r n a m e n t o excultum, n o n modo intuentium admirationem in seT'convertat atque eruditorum virorum c u l t o r u m q u e liberaiium artium laudes ac p l a u s u m sibi conciliet, sed etiam p r o d a t luculenter n o v a m p u r a e artis conceptionem catholici cultus decori esse apprime consentaneam. Verum haec Gryptae Benedictinae instauratio in aliam utilitatem prospere ac faciliter cessit evasit, nimirum in adeo conspicuam et sollemnem erga Benedictum Patrem illiusque religiosum Ordinem amoris obsequiique significationem q u a e c o m m u n e m Longe spem superaret. Corrogata enim undique stipe, ingentes s u m p t u s t a n t o operi necessarios omnis conditionis ac coetus cives suppeditarunt, et in sancti loci fornicibus, musivo opere depicta, t u m Nostrum, tum Nostri decessoris, tum potentium d u o r u m I m p e r a t o r u m , et Regum, regalium Principum, S. R. E. Cardinalium, Episcoporum, a t q u e a n t i q u a nobilitate illustrium familiarum, sfriulque praecipuarum Benedictini Ordinis Abbatiarum stemmata, unarmem h a n c nobilis studii devotionisque concordiam luculenter testantur, ac perenne e r u n t a p u d posteros tanti amoris t a n t a e q u e pietatis m o n u m e n t u m . Nunc vero ad exitum adductis operibus, cum sicuti refert- ad Nos dilectus filius Gregorius Diamare Archicoenobii Gasinensis Ordinarius A b b a s , sacrosanctum hypogaeum sollemnibus publicosque festis die vi adventantis mensis maii sit i n a u g u r a n d u m , q u u m q u e sacris huiusmodi laetitiis plurimi ex Abbatiis totius Orbis t e r r a r u m Ordinis S. Benedicti abbates adfuturos se significaverint, placet Nobis faustitatem eventus, u n i v e r s a e q u e Benedictinae familiae iucunditatem praecipuo pontificiae benevolentiae pignore cumulare. Volumus siquidem memoriam auspicialium h a r u m celebritatum perennem reddere, et spiritualia beneficia, quibus Romani Pontifices Nostri decessores Gasinensem Cryptam ditarunt, publico eodemque sollemni documento confirmare atque amplificare. Et primo impensis precibus obsecramus b o n o r u m omnium auctorem Deum, ut Ordinem Benedectinum de religione h u m a n i s q u e artibus et civili cultu optime meritum propitius fortunet, a t q u e uberioribus iugiter bonis adaugeat : pariterque u n i versis ipsius familiae Monachis, adolescentibus in Ordinis Abbatiis instituendis, nec n o n o m n i b u s qui in Ordinem ipsum beneficia contulerint, totique dioecesi Gasinensi, divina m u n e r a adprecantes, p e r a m a n t e r benedicimus. P r a e t e r e a coelestes t h e s a u r o s quos fidelibus diribendos Altissimus Nobis concredidit, ultro libenterque reserantes, Gregorianum P r i vilegium quo pollet superenunciatae Gryptae altare m a i u s divis Benedicto et Scholasticae dicatum, apostolica auctoritate Nostra, per praesentes ita in p e r p e t u u m confirmamus, ut Missae quae ibidem quovis
16
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiali
die pro defunctis rite celebrantur, a n i m a b u s pro quibus litatae fuerint perinde suffragentur, ac si forent peractae ad perinsigne illud altare quod R o m a e est ad S. Gregorii in Monte Goelio. P a r i etiam auctoritate alia duo altaria eiusdem Gryptae, alterum S. Mauro Abbati, et alterum S. Placido Martyri dicatum, apostolico perpetuo privilegio, ita praesentium tenore, decoramus, ut q u a n d o c u m q u e sacerdos aliquis saecularis, seu de superiorum s u o r u m licentia, regularis, ad alterutrum ex illis Missam celebret, pro a n i m a cuiusque fidelis, q u a e Deo in caritate coniuncta, ab hac vita migraverit, a n i m a ipsa, suffragantibus Domini nostri I e s u Christi, B. Mariae Virg., S a n c t o r u m q u e o m n i u m meritis, a Purgatorii poenis, si ita Deo placuerit, liberetur. Ad haec privilegium quo i a m pollent t u m altare m a i u s templi c a t h e d r a l i s , t u m altare item m a i u s superenunciatae Cryptae, cuius privilegii vi, in ipsis altaribus Missa votiva S. Benedicti bis quavis h e b d o m a d a , etiam festis ritus duplicis maioris, celebrari potest, ad reliqua duo altaria Gryptae eiusdem extend i m u s . Privilegium a u t e m m e m o r a t a e Missae votivae in o m n i b u s quat u o r praefatis altaribus, p e r p e t u u m in m o d u m ita produimus, ut valeat pro omnibus a n n i diebus, et pro festis q u o q u e c u i u s c u m q u e ritus sollemnissimis d u m t a x a t festivitatibus exclusis, sicuti iam nonnullis Sanctuariis concessum est. I n s u p e r o m n i b u s et singulis fidelibus ex u t r o q u e sexu, qui singulis a n n i s die vi mensis maii, a medietate diei praecedentis ad occasum usque solis illius diei, a d m i s s o r u m confessione sacramentali expiati, ac coelestibus epulis refecti Gryptam supradictam S. Benedicti visitent, ibique pro christianorum principum concordia, haeresum exstirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, plenariam o m n i u m peccatorum indulgentiam ac remissionem, q u a ipsis liceat, si malint, functorum vita labes poenasque expiare, misericorditer in Domino similiter perpetuo conced i m u s et largimur. T a n d e m ut festa auspicialia hoc a n n o h a b e n d a , u b e rior! cum spirituali christiani populi emolumento recolantur, sollemnem in forma Iubilaei indulgentiam indicimus a fidelibus universis lucrandam, qui intra spatium quod intercedit a die vi mensis maii ad solidam u s q u e octavam diem sequentis mensis iunii, hoc d u m t a x a t vertente a n n o , Casinensis templi Gryptam visitent, ac rite iniuncta pietatis opera p r a e s t e n t ; ideoque o p p o r t u n a s o m n e s facultates sollemnis Iubilaei o c c a sione concedi solitas Confessariis ad hoc ab Ordinario Abbate nomn a n d i s t r i b u i m u s ; idque v o l u m u s fiat absque praeiudicio indulgentiarum et privilegiorum quibus cathedrale Casinense t e m p l u m ditatum e s t P o r r o haec concedimus, m a n d a m u s , edicimus, decernentes praesentes Literas firmas, validas, atque efficaces, semper exstare ac permanere,
:
Acta Pii PP. X.
117
suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri atque obtinere, ipsiusque Gasinensis Archicoenobii ecclesiae, n u n c et in posterum plenissime suffragari; sicque rite indicandum esse ac definiendum, irritumque et i n a n e fieri, si secus super his a quovis, auctoritate q u a l i b e t , scienter sive ignoranter attentari cumque. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die x februarii MDCCCCXIII, Pontificatus Nostri anno decimo.
contigerit.
Non
obstantibus
contrariis
quibus-
L.
S.
Secretis
Status.
II.
ADPROBATIO IN ^PERPETUUM CONSTITUTIONUM CONGREGATIONIS CANONICORUM REGULARIUM IMMACULATAE CONCEPTIONIS.
PIUS P P . x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. Salutare maxime ac frugiferum consilium illud est quod ecclesiastici viri sacrum in terris ministerium gerentes, in u n u m countes, vires consocient, ac iuxta divini Magistri consilia, ut propriae sanctificationi plenius consulere, commissumque m u n u s efficacius implere queant, communis vitae rationem inire studeant. Quot enim uberes in Domini a g r u m fructus e vita communi semper manaverint, edocent Ecclesiae annales veteresque P a t r e s et Doctores, qui communitates clericorum verbis amplissimis, u n a n i m i consensione concelebrarunt. Decessores etiam Nostri Pontifices R o m a n i h a s communis vitae societates c o m m e n d a r u n t , sacerdotesque certis sub regulis conviventes, quos inter etiam illos, quibus postea a Canonicis Regularibus titulus fuit, luculentis laudis praeconiis iugiter prosequuti sunt. Memorare placet U r b a n u m II, Innocentium II, Benedictum XII, H o n o r i u m II, Eugenium IV, Sixtum IV, P a u l u m III, P i u m IV, sanctum Pium V et Urbanum VIII Nostros praedecessores, qui Litteris suis etiam sub plumbo datis huiusmodi institutiones p r o b a r u n t , sacerdotesque vitam c o m m u n e m in regularibus societatibus agentes ceteris in exemplum apostolicae vitae proponere n o n dubitarunt. Hi sacerdotes secundum regulam Apostolorum viventes, hi profecto sunt, ut Eugenii P P . IV verbis u t a m u r , qui sanctorum P a t r u m vitam probabilem imitantur et Apo stolorum instituta instinctu Spiritus Sancti renovant, qui ad exemplum
118
illorum credentium convenerunt in u n u m , quibus erat cor u n u m et a n i m a u n a , qui Pastoribus suis iuxta ecclesiasticas et apostolicas tta ditiones obedirunt . Nos ipsi auspicata occasione sacerdotalis nofe Iubilaei die iv mensis augusti anno MCMVIII, datis ad catholicum clerum Litteris, sacerdotes universos etiam atque etiam hortati s u m u s ut ad exemplum nascentis Ecclesiae sanctam h a n c communis vitae institution e m , b o n o r u m omnium spiritualium altricem, colerent, inirent. Id sane commendabile Nobis videbatur ad m u t u a m opem in adversis p a r a n d a m , ad nominis et m u n e r u m integritatem t u e n d a m , multoque magis ad facultatem doctrinae sacrae excolendam, in primisque ad sanctum vocationis propositum impensiore cura retinendum atque ad animarum p r o v e h e n d a s rationes, consiliis viribusque collatis. Quin imo in illis Litteris v o t u m exprimentes ut in h a n c ipsam aetatem, congruenter quidem locis et muniis, tale aliquid revocari posset, ex hoc a d d e b a m u s , pristi n o s etiam fructus in g a u d i u m Ecclesiae recte esse sperandos . Etenim praesenti t a m gravi tempestate, q u a tot t a n t a q u e malai'videt lugetque catholicus orbis, et q u a christiani nominis osores tam Jasper um Ecclesiae Dei bellum indixerunt, ex eo consolationem h a u r i m u s et in spem melioris aevi adducimur, quod spiritus unionis p r e c u m q u e communio effundatur super d o m u m David, et super habitatores I e r u s a l e m : quod n o n minor sit in propugnatoribus catholici nominis recte factorum laus, quam in oppugnatoribus nequitia o p e r u m ; quod demum ubi Ecclesiae matri filii perduelles et impii affiictionis et moeroris causam dent, n o n desint filii a m a n t e s et studiosi, qui ei consolationem afferant et reparationem. Hos inter a m a n t e s studiososque filios, q u o r u m virtutum flore b o n o r u m q u e operum laude recreamur, omni procul dubio a d n u m e r a n dos a r b i t r a m u r Canonicos Regulares Immaculatae Conceptionis, qui quinquaginta circiter ab annis, vitae communis societate inita, in s u a m aliorumque sanctificationem apostolico studio alacriter contendunt. Apud cathedrale t e m p l u m dioecesis sancti Claudii in Gallia huius societatis fundamenta posita sunt a n n o MDCCCLXVI atque ibi p r i m a Instituti domus est condita. Sed brevi, Sacrorum Antistitibus pio opere suffragantibus, ipsius Instituti Canonicorum Regularium Immaculatae Conceptionis plures in universa Gallia d o m u s erectae fuerunt. Hac etiam in Urbe, catholici orbis centro, in ipso vertice Ianiculi princeps Congregationis d o m u s surrexit, illiusque alumni iam E u r o p a e fines praetergressa in Canadebsibus et Peruviae longinquis regionibus assiduam apostolicis laboribus d a n t operam. R o m a n i Pontifices Nostri decessores societatem non m i n u s meritis claram, q u a m praesentis aevi necessitatibus respondentem, apostolica auctoritate p r o b a r u n t . Etenim P i u s P P . IX rec. me., per decre-
Acta Pii PP. X.
119
t u m Congregationis Episcoporum et Regularium negotiis cognoscendis praepositae die VIII mensis aprilis a n n o MDCCCLXXVI obsignatum, h a n c Regularium Canonicorum Congregationem peculiari praeconio laudavit. Leo autem X I I I cia. me. antecessor Noster, per decretum ab eadem Congregatione die x n mensis martii a n n o MDCCCLXXXVII datum, idem institutum, ab Antistitibus totius Galliae summopere c o m m e n d a t u m , ad formam sacrorum C a n o n u m et apostolicarum Constitutionum benigne approbare et confirmare dignatus est. Nos ipsi praeterea, ut peculiare benevolentis animi pignus tam frugiferae Congregationi exhiberemus, per decretum similiter Congregationis Episcoporum et Regularium die x mensis octobris anno MDCCCCVIII editum, Constitutiones Canonicorum Regularium Immaculatae Conceptionis ad septennium probavimus. H u i u s n a m q u e Instituti, quod tam celeriter visum est in uberem a t q u e utilem segetem adoles&ere, religiosi alumni, sub divi Augustini regula communem vitam agentes, tribus simplicibus paupertatis, obedientiae et castitatis votis adstricti, o m n i b u s nominibus proprias ac praecipuas voluntatis pontificiae significationes merentur. Siquidem apostolica consilia sectantes iidem alumni religiosam et umbratilem vitam cum pastoralibus officiis sociare, divinamque rerum intimam commentationem actuoso praedicationis et b o n o r u m operum apostolatu cumulare student, neque, ut a n i m a s Christo lucrentur, silentia ci austri cum m a g n a r u m u r b i u m strepitu interrumpere dubitant. Procul a saeculi insidiis, religiosa sacri ministerii exercitatione perfectaque emissorum votorum observantia ad propriam sanctificationem incumbunt, simul a u t e m sub immediata episcoporum potestate a n i m a r u m curam assumentes, quaesitam sibi sanctimoniam in utilitatem ac spirituale e m o l u m e n t u m fidelium in paroeciis sibi concreditas impendunt. Itaque hi religiosi viri, vitam pastoralem cum religiosa laudabiliter iungentes, exemplo suo aperte d e m o n s t r a n t alteram vivendi rationem alteri non officere, immo alteram vicissim ab altera posse opportunis in adiunctis atque in consentaneis institutis excoli et firmari. Ad haec iidem solertes Dominicae vineae operarii quot et q u a n t i s in Ecclesiam meritis commendentur, ex eo facile confici potest quod illos passim episcopi ad proprias dioeceses incolendas arcessant. Ipsi enim in conspectu h a b e n t quo studio a t q u e industria iidem Regulares Canonici ad bonam semitam errantes revocare, inscios fidei mysteria docere, pueris christianae catechesis r u d i m e n t a tradere contendant. Validum q u o q u e episcopis auxilium singularesque dioecesibus utilitates ipsi Canonici in seminariis praebent, ubi iuvenes in sortem Domini vocatos ad virtutem n o n minus q u a m ad h u m a n a s litteras inform a n t . T a n d e m omnibus aedificationi s u n t atque exemplo salutari, sive
120
pietatis, fidei et caritatis opera ab iisdem p a t r a t a p e r p e n d a n t u r , sive religio inspiciatur, q u a intra claustra societatis regulas et c o m m u n i s vitae officia ii servent ac tuentur. Nunc a u t e m cum perspecti Nobis exploratique sint fructus uberrimi, quos ex h a c c o m m u n i s vitae ratione m e m o r a t a Canonicorum Regularium Congregatio in Ecclesiae b o n u m et christiani populi salutem percipit, placet Nobis iteratum idemque praecipuum ipsi Congregationi pontificiae voluntatis testimonium exhibere et sapientes illius constitutiones iam a Nobis, ut s u p r a diximus, ad septennium p r o b a t a s , etiam a n t e q u a m ipsum praefinitum temporis spatium effluxerit, s u p r e m a e sanctionis apostolicae robore perpetuum in m o d u m confirmare. Quae cum ita sint, auditis et suffragantibus VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi negotiis Religiosorum praepositis, Motu proprio atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium vi, Constitutiones Canonicorum Regularium Immaculatae Conceptionis latino sermone exaratas, prouti continentur iri exemplari typis impresso, quod in tabulario tertiae Sectionis Secretariae Nostrae S t a t u s a Brevibus Apostolicis asservari iussimus, in perpetuum a p p r o b a m u s et sancimus. Porro obsecramur b o n o r u m omnium auctorem et largitorem Deum ut Congregationem ipsam propitius fortunet, adeo ut potiora in dies suscipiat incrementa, suaque optima exempla in universum terr a r u m orbem possit effundere. Haec largimur, edicimus, decernentes praesentes Nostras Litteras firmas, validas atque efficaces semper exstare et p e r m a n e r e , suosque plenos atque integros effectus sortiri atque obtinere, ipsique Canonicorum Regularium I m m a c u l a t a e Conceptionis Congregationi perpetuo plenissime suffragari, sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque et inane fieri, si secus q u i d q u a m super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . Datum R o m a e a p u d S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die xi februarii MCMxni, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
R. CARD. MERRY D E L VAL,
L. S.
Secretis
Status.
Acta Pii PP. X.
III.
CONCEDUNTUR IN HONOREM SANCTISSIMAE EUCHARISTIAE QUAEDAM INDULGENTIAE PLENARIAE AD HISPANIA LUCRANDAE. DECENNIUM IN ECCLESIIS ORDINIS MINORUM IN
P I U S P P . x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. Beati Petri principis Apostolorum Cathedram divinitus obtinentibus, Nobis nihil magis cordi est q u a m ea p r o v e h e r e , quae ad amplificandum christiani populi obsequium s t u d i u m q u e erga divini Amoris Mysterium, o p p o r t u n a magis a t q u e idonea videantur. Iamvero cum hodiernus Vicarius generalis familiae Hispaniae Ordinis F r a t r u m Minorum Nos enixis precibus flagitet, ut nonnullas de thesauro Ecclesiae indulgentias largiri dignemur, quo magis magisque augeatur in Hispania devotio erga sanctissimum Eucharistiae S a c r a m e n t u m , cultusque populi promoveatur in beatum Paschalem Baylon, quem rec. me. Leo P P . XIII decessor Noster peculiarem coet u u m Eucharisticorum P a t r o n u m constituit, Nos votis his a n n u e n d u m propensa quidem voluntate existimamus. Quae c u m ita sint, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Inquisitoribus generalibus, de Omnipotentis Dei misericordia, ac BB. Petri et Pauli App. eius auctoritate confisi, omnibus et singulis fidelibus ex utroque s e x u , qui admissorum sacramentali exomologesi rite expiati, atque Angelorum epulis recreati, singulis annis, quavis in ecclesia sive publico sacello Ordinis Minorum in Hispania exsistente, sanctissimum Eucharistiae S a c r a m e n t u m publicae venerationi propositum adoraverint, ibique diebus festis divi Paschalis Baylon et die decimosptimo cuiuslibet mensis a medietate diei praecedentis ad occasum solis dierum ipsorum, pro christianorum principum concordia, haeresum exstirpatione, peccatorum conversione ac sanctae Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, quo ex his die id egerint, plenariam o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem, q u a m etiam a n i m a b u s christifidelium quae Deo in caritate coniunctae ab hac luce migraverint, per m o d u m suffragii applicare possint, concedimus et largimur. Contrariis non o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . Praesentibus ad decennium d u m t a x a t valituris. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die nuarii MCMxni, Pontificatus Nostri a n n o decimo. P r o R. L.
S . CARD. MERRY DEL VAL, VIII
ia-
a Secretis Status,
F. Tedeschini,
a Brevibus Apostolicis.
SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII

L DECRETUM
DE QUALITATE MISSAE AD INDULGENTIAM ALTARIS PRIVILEGIATI LUCRANDAM.
Augescentibus in diem concessionibus sive localibus sive personalibus altaris, quod vocant, privilegiati, nec n o n Missarum cum privilegio ex parte fidelium petitionibus, ne facilis neglectus conditionis, sub p o e n a nullitatis in praesens requisitae, legendi, cum liceat, Missam de Requie aut adiiciendi ad Missam de feria vel vigilia Orationem defunc t o r u m propriam, in grave p u r g a n t i u m a n i m a r u m detrimentum vergat, s u p r e m a e huic sacrae Congregationi sancti Officii, cui res universa de Indulgentiis d e m a n d a t a est, pluribus ex locis oblatae sunt preces pro eiusmodi conditionis relaxatione. Quibus m a t u r e perpensis, Emi ac Rmi DD. Cardinales Inquisitores g e n e r a l e s , in plenario conventu habito feria IV die 19 februarii anni 1913, supplicandum Sanctissimo Censuerunt, ut sequens Decretum pro universa Ecclesia adprobare, ac de plenitudine Suae potestatis firmum r a t u m q u e habere dignaretur: A d Alta ris privilegiati, quod vocant, indulgentiam lucrandam, n o n amplius in p o s t e r u m sub poena nullitatis requiri, Missam de requie aut de feria vel vigilia cum Oratione defuncti propria celebrari; id t a m e n laudabiliter fieri, cum licet ac decet, pietatis gratia erga defunctum . Et sequenti feria V, die 20 eiusdem mensis, sanctissimus Dominus noster Dominus Pius divina providentia P a p a X, in solita audientia R. P. D. Adsessori supremae huius sacrae Congregationis i m p e r t i t a , benigne a n n u e r e dignatus est iuxta E m o r u m P a t r u m suffragia. Contrariis quibuscumque n o n obstantibus.
M. CARD. RAMPOLLA.
L. ' S . f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.
123
IL * DECRETUM
SEU DECLARATIO CIRCA FORMULAM ORATIONIS OBSECRO TE , POST MISSAM RECITANDAE.
Ad s u p r e m a m S. Officii Congregationem d u b i u m delatum est, an favores spirituales concessi per Decretum eiusdem S. Congregationis die 29 augusti 1912 recitantibus post Missae sacrificium piam orationem Obsecro te, dulcissime Domine Iesu Christe, integri permaneant, si, prout legitur q u i b u s d a m in editionibus iam vulgatis, ita eadem oratio amplificata proferatur: ... Mors t u a sit mihi vita indeficiens, Crux tua sit mihi gloria sempiterna ... . Et Eminentissimi ac Reverendissimi Domini Cardinales Inquisitores generales, in plenario coetu, feria IV die 26 februarii 1913 habito, dixerunt: Affirmative. Sequenti vero feria V, die 27, eodem mense eodemque a n n o , S s m u s D. N. D. Pius divina providentia P a p a X, in solita audientia R. P. D. Adsessori suprema Sua obstantibus. sancti Officii impertita, confirmavit. sententiam Emorum Patrum, auctoritate Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n
M. CARD. RAMPOLLA.
L. B S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiais.
MONITUM.
Cum in aliquibus Seminariis agatur de mittendis R o m a m aliquot a l u m n o r u m manipulis ut vice totius Seminarii partem cum ceteris p e r e grinis h a b e a n t in solemniis saecularibus de Ecclesiae pace, beatissimus Pater, etsi filiorum coronam in spem Ecclesiae adolescentium m a g n a cum laetitia conspiceret, sciens t a m e n hoc fieri n o n posse sine aliquo detrimento spiritualis illius recollectionis q u a e tam magni momenti est in clericorum institutione, h o r t a t u r omnes ut h o c consilium deponant, potiusque a p u d se in fervore spiritus pro Ecclesia enixe Deo preces effundant. Ipse vero a l u m n o s omnes praesentes h a b e n s benedictione apostolica confirmat amantissime. D a t u m R o m a e ex Secretaria S. Congregationis Consistorialis, die 30 martii 1913.
-\ C. CARD. D E LAI ,
Episcopus Sabinensis,
Secretarius.
LAURETANA.
DE MISSIS VOTIVIS B. MARIAE VIRGINIS EX PRIVILEGIO RECITANDIS.
Q u u m in sancta capella almae D o m u s B. Mariae Virginis et in altari Ssmae Annunciationis, Basilicae L a u r e t a n a e , ex apostolico privilegio celebrari q u e a n t Missae votivae ipsius Deiparae Virginis, iuxta temporis qualitatem, singulis per a n n u m diebus, exceptis q u i b u s d a m in apposito elencho adnotatis, a sacrorum Rituum Congregatione n u p e r expostulatum fuit: I. U t r u m infra octavas festorum atque in ipsis festis B. Mariae Virginis, etsi de eis sola commemoratio vel nulla commemoratio in Officiis classicis fiat, praefatae Missae, iam concessae, debeant esse votivae an potius festivae, de festis vel octavis, et quidem cum Gloria et Credo?
125
II. An in vigiliis, saltem commemoratis, festorum eiusdem beatae Mariae Virginis, enunciatae Missae debeant esse de vigilia, sine Gloria et Credo, cum orationibus iuxta rubricas et decreta? Et sacra eadem Congregatio, ad relationem subscripti Secretarii, audito Commissionis Liturgicae suffragio, propositis quaestionibus ita rescribendum censuit: Ad L Negative ad p r i m a m partem et affirmative ad secundam, iuxta alia decreta ac decretum generale n. 3922 De Missis votivis 30 iunii 1896, a d V. n. 1 et 2. Ad IL Affirmative. Atque ita rescripsit, die 17 maii 1912. F r . S. L. B S. f P e t r u s La Fontaine, Ep. Charistien., Secretarius.
CARD. MARTINELLI,
Praefectus.
SACRA ROMANA ROTA

I. SORANA.
PRAEBENDAE CANONICALIS ET PAROECIALIS.
Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 1 februarii 1913, BR. PP. DD. Fridericus Cattani, Antonius Perathoner, Iosephus Alberti, P o n e n s , Auditores de turno in causa S o r a n a - P r a e b e n d a e Canonicalis et Paroecialis, inter Rmos canonicos appellantes, Franciscum Rua, Antonium Proia, Seraphinum Cecchinelli, Antonium Lucchetti, Laurentium Liberatore, repraesentatos per legitimum advocatum Vincentium Sacconi, et Rmum archipresbyterum Bernardum Fraioli, repraesentatum per legitimum advocatum Angelum d'Alessandri, sequentem tulerunt definitivam sententiam. In oppido F o n t a n a Liri , Soranae dioeceseos, exstat ecclesia collegiata S. S t e p h a n o protomartyri dicata, quae fuit et a d h u c est ecclesia massae communis. De eius primaeva fundatione nihil scitur, cum actus originalis disperierit ; sed ex novis Statutis, a n n o 1789 adprobatis, patet
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. eam constare archipresbytero, curam a n i m a r u m gerente, et q u a t u o r canonicis, quibus onus incumbit illum coadiuvandi. Non aderat cuique p r a e b e n d a s e p a r a t a ; sed exsistebant duae massae, q u a r u m altera communis, altera capellarum n u n c u p a t u r . Massa c o m m u n i s dividebatur in sex p a r t e s , q u a r u m duae archipresbytero, reliquae ceteris canonicis cedebant ; m a s s a vero capellarum viritim distribuebatur. '
?
Post Concordatum initum inter S. Sedem et gubernium Neapolit a n u m (anno 1818) duo novi canonici creati sunt, qui primitus honorarii, postea vere et proprie participantes evaserunt per decretum Rmi A n d r e a e Lucibello episcopi Soranensis, sub die 11 decembris 1830 editum. Hic praeclarus vir persensit d a m n u m , quod obventurum erat canonicis iam exsistentibus ob aliorum d u o r u m electionem, et hinc specialibus facultatibus a S. Sede m u n i t u s statuit ut senza farsi novit alcuna nella solita quota, che si percepisce dall'arciprete , onera Missarum a canonicis sustinenda minuerentur, et augerentur stipendia Missarum, q u a e adventiciae dicuntur. infaustis legibus a gubernio Italico annis 1866 et 1867 editis, ecclesia collegiata F o n t a n a e Liris c o m m u n e subiit fatum : seu bona eius a Statu suppressa et demanio devoluta fuerunt, relicta archipresbytero et suis successoribus congrua portione, et canonicis t u n c temporis t a n t u m exsistentibus, minime vero successoribus, un assegnamento a n n u o corri spondente alla rendita n e t t a della dotazione o r d i n a r i a . A t t a m e n canonici existimantes portionem a gubernio assignatam parocho, pinguiorem esse prae illa q u a p a r o c h u s fruebatur ante praefatarum legum civilium promulgationem, a n n o 1880 causam moverunt, et dopo un lungo scrivere pro e contra da a m b e le parti, si addivenne finalmente ad u n a determinazione e ricognizione reciproca delle quote, merc un lavoro accurato e coscenzioso del rimpianto Sig. canonico penitenziere D. Giuseppe Senese, proposto e delegato in S. Visita da Mons. Ignazio Persico O. C, vescovo di Sora, Aquino e Pontecorvo, e poscia cardinale di S. R. C, lavoro accettato volentieri dalle parti contendenti . Ast, h a c n o n obstante conventione a p a r t i b u s acceptata et subsignata, eadem exarsit quaestio nostris diebus inter R m u m D. B e r n a r d u m Fraioli, m u n e r e parochi n u n c perfungentem, et R m o s c a n o n i c o s : q u a e quaestio a R m a Curia Sorana prius soluta, hodie, canonicis appellantibus, iterum resolvenda venit ad H. S. O. sub hisce concordatis d u b i i s : I. An et quae portio praebendae parochialis Fontanae Liris de iure spectet ad canonicos appellantes Franciscum Rea, Antonium Proia, Seraphinum Gecchinelli, Antonium Lucchetti, Lauretum Liberatore in casu ?
S. Romana Rota. II. An subsidium pro expensis Capitulo per suum procuratorem, aut strari in casu ? cultus potius
127 a gubernio assignatum, a a parocho debeat admini-
Antequam meritum causae attingatur, quaestio praeiudicialis est resolvenda: seu inspiciatur oportet quo iure canonici appellantes sistant in iudicio, et u t r u m sententia appellata canonicos omnes, u n o canonico Francisco R e a excepto, iure, an iniuria ab agendo repulerit: contendit enim ipsos nullum habere titulum iuridice sufficientem ad actionem in parochum Fraioli intentandam. Ad quam quaestionem praeiudicialem resolvendam, necesse est ut sedulo p e r p e n d a n t u r documenta, q u i b u s actores respectivum canonicatum assecuti sunt. Itaque constat imprimis R m u m Franciscum Rea vere et proprie canonicum participantem fuisse: quod etiam pars adversa ultro admittit. Dicitur participantem fuisse, nam diem supremum obiit die 18 decembris praeteriti a n n i 1912. Quare tota quaestio respicit t a n t u m canonicos Antonium Proia, Seraphinum Cecchinelli, L a u r e t u m Liberatore, et Antonium Lucchetti. De hisce igitur agendum est, et quidem seorsim, u t p o t e quia per acta diversa, non solum n u m e r o sed et forma, canonicatum obtinuerunt. Iamvero quod attinet ad R m u m Antonium Lucchetti, hic successit in locum Di Francisci |roia a n n o 1901 defuncti, qui fuit certe canonicus participans. Tribus post annis ab huius morte, scilicet a n n o 1904, Antonius Lucchetti a S. Sede petiit collationem beneficii vacantis, q u a m mense februario eiusdem anni- provisione simplicis signaturae obtinuit. En verba collationis : Canonicatus Collegiatae oppidi F o n t a n a e Liris per obitum extra Curiam de februario 1901 vacans, cuius collatio Sedi apostolicae hac vice reservata exstitit, et cuius fructus nulli sunt, pro Antonio Lucchetti presbytero, oriundo, a n n o s 30 in cura a n i m a r u m exer citio versato, et ab Ordinario commendato. Cum decreti solius signa t u r a etc. . Hac igitur provisione obtenta, nulla videtur adesse legitima dubitandi ratio de n a t u r a canonicatus, quem R m u s dominus Lucchetti obtinuit, et de eiusdem iure standi in iudicio, q u a verus et proprius canonicus. Ipse enim succedit directe et immediate in locum canonici participantis, siquidem petiit collationem a Dataria Apostolica, idest a legitimo collatore, et h a n c legitima forma obtinuit. Obiicitur quidem q u a e d a m phrasis, quae invenitur sive in litteris quibus praefati canonicatus collatio imploratur, sive in decreto collationis: orator enim petit beneficium cuius fructus nulli sunt, et tale beneficium ei conceditur. Quin imo in concessione haec clausula h a b e t u r : Q u a t e n u s t a m e n dicti canonicatus fructus nulli sint, ut praefertur, et n o n alias, alioquin prae-
128
sens gratia praefato oratori minime suffragetur . Ex quibus p a t r o n u s Rev. Archipresbyteri conatur deducere d o m i n u m A n t o n i u m Lucchetti non esse canonicum participantem, sed t a n t u m habere ius ad adventicia, utpote quia, ipse ait, beneficium, quod d o m i n u s Lucchetti obtinuit, declar a t u r sine fructibus, ideoque eum h a u d posse habere ius ad fructus forte adventuros percipiendos. Ad h a n c conclusionem devenit etiam sententia Curiae Soranae, n a m in ipsa legitur: Lucchetti D. Antonio ha nella sua bolla consacrata e r i p e t u t a la clausola che n o n debba avere frutti di rendita . Attamen conclusioni sive Curiae Soranae, sive patroni Reverendi Archipresbyteri contradicit imprimis stilus Datariae Apostolicae. Sane iuxta praefatum stilum, q u a n d o per simplicem signaturam confertur beneficium, cui hic et n u n c nulli fructus sunt, certum est n o n excludi fructus beneficii, qui in posterum acquiri a u t r e c u p e r a n possint, et quidem quin beneficiatus cogatur novam petitionem producere, a u t Bullas obtinere. Secus foret dicendum, si beneficium conferatur cum fructibus actualiter iam exsistentibus: quo casu simplex signatura, q u a beneficium confertur, nullam vim haberet. Iamvero d o m i n u s Lucchetti canonicatum obtinuit per signaturam Datariae Apostolicae t u m cum reipsa, attentis praefatis eversivis legibus, nulli fructus beneficii exstabant. Nil igitur impedit q u o m i n u s ipse hodie eos, si forte sint exstitura, percipere valeat. Concludendum est igitur R m u s d o m i n u s Lucchetti inter canonicos participantes esse recensendum, ideoque ius habere standi in iudicio. Relate vero ad canonicos Antonium Proia et S e r a p h i n u m Cecchinelli, certum a p p a r e t eos minime esse participantes, sed t a n t u m honorarios, etsi nonnulla h a b e a n t onera et officia, et nonnullos fructus adventicios percipiant. Sane ambo in actibus nominationis honorarii explicite appellantur. In Bullae v e r b a : Te in veram, realem, actualem et personalem dicti c a n o n i c a t u s honorarii possessionem nomine nostro admittat, ac recipi faciat : ita in Bulla pro domino Antonio Proia. Eadem vero verba h a b e n t u r in Bulla pro Seraphino Cecchinelli. In his igitur Bullis n o n alius fit sermo, nisi de canonicatu honorario. Nemo vero n o n scit nomine cano nicorum h o n o r a r i o r u m venire, iuxta receptos mores, eos qui a s s u m u n t u r quidem in fratres, et ad h o n o r e m t a n t u m , citra quodlibet ad v a c a n t e m p r a e b e n d a m ius . Cfr. Lombardi, Inst. Iur. Can. Priv., vol. II, p. 399. Et Sebastianeiii, citatis nonnullis resolutionibus S. C. Concilii, concludit: Ex his patet canonicos honoris causa n u n c u p a t o s nil aliud consequi, nisi u s u m vestium et stallum in choro, et in hoc distingui a canonicis titularibus ac supranumerariis, quod nullam obtineant p r a e b e n d a m ,
S. Romana Rota.
129
nec ad eam h a b e n d a m ullum ius consequantur . Cfr. Prael. Iur. Can., vol. III, p. 240, n. 24. Item Wernz, Ius decret, tom. II, p. 2, p. 579, n. 776. . Quamvis vero hodie passim a s s u m a n t u r in canonicos honorarios clerici doctrina ac meritis insignes, qui non solum ecclesiae, in q u a recepti sunt, nullimode inserviunt, sed etiam alibi habitualiter d e g u n t ; t a m e n d a n t u r quoque canonici honorarii, qui et moventur in loco ubi exsistit ecclesia in q u a fuerunt in fratres recepti, et qui ipsi ecclesiae inserviendi officium habent, iuxta pacta in eorum receptione ab episcopo s t a t u t a : id quod ex necessitate h a u d raro factum est et fieri solet, n a m , ut animadvertit De Herdt, cum canonici per p r a e b e n d a r u m succes sionem ad paucitatem redacti fuerint, a t q u e ex iis t u m alii senio con fecti, t u m alii infirmitate laborantes, t u m alii legitime impediti, officio divino assistere n o n valerent: episcopi per creationem canonicorum h o n o r a r i o r u m providere debuerunt, ut officium divinum, et praecipue functiones pontificales decenter ac digne celebrare possent . Cfr. Praxis Capit, pag. 99, 2, n. II. Item Santi: Mutatis, ait, circumstantiis, et praesertim o|) diminutas p r a e b e n d a s canonicales, factum est ut ad a u g e n d u m divinum cultum, et ad decorandum episcopi senatum, in multis Capitulis instituerentur canonici honorarii . Cfr. Prael. Iur. Can., 1. III, tit. VIII, n. 14. Et haec quidem fuit praecipua ratio cur di Antonius Proia et S e r a p h i n u s Cecchinelli ad canonicatus h o n o r e m vocati fuerunt. Re quidem vera, in e o r u m Bullis nominationis haec l e g u n t u r : Cum itaque propter p r a e s e n t i u m egestatem t e m p o r u m nihil nos magis dirigamus, q u a m decorem d o m u s Dei, illumque o m n i b u s , quibus per Nos licet rationibus promovere s t u d e a m u s , etc. . Neque obstat conceptui canonici honorarii quod nonnulla onera ipsi ab episcopo in actu nominationis i m p o n a n t u r . Hinc De Herdt, sup. cit., ait: C a n o n i c i honorarii non t e n e n t u r ad assistentiam, neque ad h e b d o m a d a m , nisi talis sit consuetudo, vel haec conditio in eorum receptione imposita fuerit . Cfr. 1. c, p. 102, n. VI ubi etiam allegatur resol. S. G. C. anni 1747. Item n o n obstat conceptui canonici honorarii q u o m i n u s assignentur huic aliquales p r o v e n t u s : hi enim p r o v e n t u s n o n s t a t u u n t u r ad beneficium constituendum, sed potius grati animi a u t compensationis causa. Quare nonnullis in locis, ex. gr. in Borussia, canonici honorarii percipiunt q u a m d a m pensionem a gubernio. Cf. Santi, 1. c, pag. 130. i t a q u e certum est canonicos honorarios n o n h a b e r e ius ad distributiones aliaque e m o l u m e n t a ; ad haec t a m e n admitti possunt, si in eorum receptione de hoc c a u t u m fuerit. Cfr. De Herdt, 1. c, cum Scarfantonio et Bouix ab ipso citatis ; neque ideo canonicus h o n o rarius cessat esse talis. Verum p a t r o n u s Canonicorum appellantium
ACTA, vol. V, n. 5. 31-3-913. 10
130
obiicit hos duos Canonicos honorarios succedere in locum' d u o r u m canoi nicorum, qui primitus honorarii, evaserunt postea participantes ex decreto episcopi Andreae Lucibello anni 1830, et hinc ratione primaevae institui tionis retinere primaevum titulum ac iura. Sed respondetur necessarium esse antea d e m o n s t r a r e episcopum Sirolli in nominatione canonicorum Proia et Cecchinelli voluisse providere illis d u o b u s canonicatibus ab episcopo Lucibello institutis: quod p a t r o n u s Canonicorum neque probat, neque probare potest. E contrario, ex tenore Bullarum evidenter constat Episcopum eos n o m i n a s s e modo explicito canonicos honorarios, et ad solam adventiciorum participationem admisisse. Neque obstat quod eius antecessor duos canonicos honorarios tunc exstantes ad participationem massae communis a d m i s e r i t : quod enim effecit episcopus Lucibello, episcopus Sirolli eius successor facere non t e n e b a t u r iuxta regulam XI in 6: Omnis res per q u a s c u m q u e causas nascitur, per easdem dissol vitur . Stat ergo altera conclusio, scilicet duos Antonium Proia et Seraphinum Cecchinelli esse canonicos honorarios t a n t u m , -ideoque n u l l u m ius eis competere standi in iudicio. p T a n d e m quod attinet ad d n u m Lauretum Liberatore,-quam vis p r i m a fronte et ipse canonicus h o n o r a r i u s videatur, t a m e n contrarium satis superque evinci potest, seu etiam ipsum inter canonicos participantes esse recensendum. Sane Episcopus hac nominatione vult conferre beneficium vacans. En Bullae verba : Cum in insigni collegiata et parochiali? ecclesia S. Stephani protomartyris canonicatum statutarium, qui per obitum ultimi detentoris Rev. di Aemilii Grossi, qui die 23 dec. 1904 diem clausit s u p r e m u m , vacaverit et in praesens vacet, providere veli mus, etc. . Ubi Episcopus n o n solum appellat h u n c canonicatum statutarium, sed etiam loquitur de vero et reali beneficio. P r a e t e r e a Episcopus vult et m a n d a t o m n i b u s et singulis ut Te (Liberatore) in c a n o n i c u m supradictae parochialis ecclesiae recipiant; t r a d a n t , ac de redditibus universis faciant integre et plenarie responderi . In Bullis nominationis d u o r u m canonicorum h o n o r a r i o r u m Episcopus loquitur^ t a n t u m de redditibus adventiciis, non a u t e m de universis. Insuper d u m in praefatis Bullis cavetur censuris contra eos qui Episcopi voluntati forte obsistant: in praesenti Bulla Episcopus loquitur de detentore . En verba: Et ita in veram, realem ac corporalem possessionem im mitti v o l u m u s , amoto exinde quolibet alio d e t e n t o r e , ac emisso? prius, etc. . Agitur ergo hic de vero et proprio beneficio, quod a l t e r detinere potuisset, n o n de mera dignitate et honore. Sed contra obiicipotest: si Episcopus voluit conferre verum beneficium, cur n a m noni observavit leges collationis? Constat enim ex actis Episcopum contulisse
K
S. Romana Rota.
131
praedictum canonicatum plures post a n n o s a morte di Aemilii Grossi. Concedi potest Episcopum n o n observasse leges collationis iuxta cap. % De concess. Praeb.: tamen, praetermisso quod Episcopus legitimam causam habere potuerit differendi collationem, error hodie s a n a t u s fuit per regulam triennalis possessionis iuxta Regulam Cancell. 3 6 . Neque praeterea obiici potest quod antecessor Di Liberatore fuerit canonicus honorarius, ideoque etiam d n u m Liberatore ut canonicus h o n o r a r i u s h a b e n d u s sit: siquidem contradicit aperte actus authenticus, seu Bulla collationis, ubi explicite sermo est n o n de canonicatu h o n o r a r i o , sed de statutario. I n s u p e r obstat tenor Bullae, p r o u t superius dictum est. Liquet igitur d n u m L a u r e t u m Liberatore canonicatum obtinuisse n o n honorarium, sed statutarium, ideo m a s s a e Communis participantem esse, ac ius h a b e r e agendi iudicio.
am
Quaestione praeiudiciali absoluta, n u n c p e r a g e n d u m foret de causae merito, seu r e s p o n d e n d u m esset dubiis propositis. At RR. P P . DD. anim a d v e r t e r u n t q u o m i n u s detur solutio priori dubio obstare voluntatem supremi legislatoris. Voluit enim S u m m u s Pontifex ut hae causae, q u a e frequentissime o c c u r r u n t ob promulgationem legum civilium eversivar u m , iuxta peculiares n o r m a s resol verentur, et ad hoc speciales facultates "dedit S. Congregationi Concilii: quae Congregatio edidit hac de ratione speciale decretum, missum ad o m n e s episcopos. In hoc decreto, quod incipit Ad dirimendas, sub art. V haec l e g u n t u r : An et quomodo qui post praetensam suppressionem Capitulo collegiatae vel clero receptitiae per litteras episcopales cooptentur, participare debeant de reditibus, qui vitalitiae pensionis titulo singulis praeexsistentibus Capi tularibus vel participantibus a fsco persolverentur : et responsio est: Generaliter loquendo, negative: sed inspiciendos casus particulares . Item ad art, seq. An et quomodo parochus de Capituli vel cleri gremio, qui b o n a massae communis accepit a fisco sub titulo congruae paro chialis teneatur eadem b o n a in massam iterum immittere , ita respond e t u r : Generatim loquendo, affirmative; in practica t a m e n exsecutione curet episcopus rem c o m p o n e r e : secus recurrat ad S. Congregatio nem . Ex quibus responsionibus satis ostenditur non solum nullam dari certam regulam ad talium quaestionum solutionem, sed e contrario m o n e m u r ut casus particulares inspiciantur, et pro eorum solutione recurratur ad S. Congregationem Concilii. Quae autem sint criteria h u i u s sacri Ordinis ad dirimendas in singularibus casibus h a s quaestiones, n o s prorsus ignoramus, et hinc praesens causa pro prioris dubii solutione, ad praefatam S. Congregationem ex integro remittenda est.
132
Ad alterum d u b i u m quod attinet, res in comperto est favore Di archipresbyteri Bernardi Fraioli, seu ad ipsum spectare administrationem subsidii, quod ipse accipit a gubernio pro cultus expensis, utpote quia a S. Congregatione Concilii facultatem obtinuit ea b o n a administrandi. En v e r b a : S a c r a Congregatio Concilii Tridentini interpres, auctoritate Ssmi Di nostri Pii P a p a e X, attenta attestatione episcopi Sorani, beni gne tribuit eidem facultates iuxta petita, hodiernis p e r d u r a n t i b u s adiun ctis . Episcopus vero dictam facultatem concessit his verbis: Attentis facultatibus Nobis benigne concessis, orator g a u d e a t impetratis, perdu r a n t i b u s ut supra. D a t u m Sorae in episcopali Curia, die 5 iulii 1907 . Hisce igitur in iure et in facto sedulo perpensis Christi n o m i n e invocato, pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, Nos infrascripti Auditores de t u r n o propositis dubiis r e s p o n d e m u s : Ad quaestionem praeiudicialem, proposito dubio : An Canonici appellantes Franciscus Rea, Antonius Proia, Seraphinus Cecchinelli, Antonius Lucchetti, Lauretus Liberatore sint massae commutes participantes, praetermisso canonico R e a n u p e r defuncto, r e s p o n d e m u s : Affirmative q u o a d Antonium Lucchetti, et Lauretuui Liberatore: Negative vero ad Antonium Proia et S e r a p h i n u m Cecchinelli. Ad l d u b i u m respondem u s hoc ex integro a sacra Congregatione Concilii esse resolvdum; ad 2 r e s p o n d e m u s affirmative favore parochi, seu ad ipsum spectare exclusive administrationem subsidii, quod a gubernio pro expensis cultus praestatur. Ita dicimus, declaramus, et sententiamus, decernentes expensas iudiciales esse inter partes compensandas.
u m u m
Ita p r o n u n t i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacror u m Canonum et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Reform., Conc. Trid. iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis quae magis efficacia et opportuna, pro r e r u m adiunctis, exstitura sint. Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 19 februarii 1913. Fridericus Cattani. Antonius Perathoner. Iosephus Alberti, Ponens. Sac. Tancredes Tani, Notarius.
S. Romana Rota.
133
.Sil-
BONAREN.
PRIVATIONIS.
Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 8 februarii 1913, BR. PP. DD. Franciscus Heiner, Ponens, Ioannes Prior et Aloisius Sincero, Auditores de turno in causa Bonaren. - Privationis, inter actorem sac. Hectorem Dito, repraesentatum per legitimum procuratorem Christophorum Astorri, advocatum, adversus Revmum Capitulum Bonaerense, repraesentatum per legitimum procuratorem sac. Nazarenum Patrizi, advocatum, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Sacerdos Hector Dito, ex Cassanensi dioecesi, qui a S. Congregatione Concilii .Iicentiam absentiae a sua dioecesi ad q u i n q u e n n i u m obtin u e r a t , a n n o ^909 secunda vice receptus est inter cape llanos chorales seu mansionarios ecclesiae cathedralis Bonarensis (Buenos-Ayres), q u o r u m m u n u s est, capitulares adiuvandi, eum h o r a e canonicae et Missa conventualis celebrantur. Quia vero capellani chorales, Missam diebus dominicis et festivis celebrantes in aliis ecclesiis vel religiosis i n s t i t u t i s ad maiorem eleemosynam recuperandam, suo officio satisfacere, uti oportet, non poterant, Capitulum huic abusui remedium volens afferre, u n a n i m i t e r statuit, ut in posterum h a u d amplius n o m i n a r e n t u r pro m u n e r e capellani choralis nisi illi sacerdotes qui se obligarent ad Missam diebus dominicis et festivis in ecclesia cathedrali celebrandam, et ut actualibus capellanis optio daretur vel celebrandi Missam in ecclesia cathedrali, congrua s t a t u t a eleemosyna, vel suo m u n e r i capellani choralis renuntiandi. Sacerdos Dito, qui simul erat capellanus collegii et ecclesiae Immaculatae, petiit et obtinuit a Capitulo t e m p u s congruum ad deliberandum. Q u u m vero iste sacerdos, n o n obstante iterata interpellatione Capituli, u t r u m q u e m u n u s perrexerit, Capitulum t a n d e m declaravit, eum de facto et de iure m u n e r i suo capellani choralis renuntiasse, quia ex libera sua voluntate maluerit r e m a n e r e capell a n u s collegii et ecclesiae I m m a c u l a t a e . Sed ab hac decisione seu declar a t i o n e Capituli sac. Dito ad S. Sedem r e c u r r e b a t petens, ut in beneficium capellaniae in ecclesia cathedrali Bonaerensi restitueretur. Commissione Ssmi haec causa decidenda commissa est H. S. C. in prima instantia. Decursu t a m e n processus apparuit, in casu non agi de vero beneficio ecclesiastico, ideoque petitionem actoris, qui de privatione beneficii con-
134
questus est, laborasse forte vitio q u o d dicitur obreptitium. Quare iam ante prolationem sententiae ad cautelam sanatio Commissionis pontificiae petita et obtenta est. Causa ipsa decernenda est sub dubio conc o r d a t o : An constet de illegitima remotione sacerdotis Dito ab Officio capellani choralis in casu. P r a e p r i m i s a d n o t a n d u m est, in casu n o n agi de remotione, sed de alternativa seu optione d a t a et imposita o m n i b u s actualibus mansionariis inter capellaniam choralem cum onere celebrandi Missam diebus dominicis et festis, habito stipendio, et capellaniam aliam, q u a extra ecclesiam cathedralem gaudebant. Quare verum et proprium p u n c t u m quaestionis est in impositione novi oneris, n u m q u e id legitime a Capitulo cathedrali fuerit factum, n o n vero in remotione ab officio. Verum q u a m v i s RR. DD. Auditores causam velint expendere sub respectu remotionis, n e g a n d u m t a m e n omnino est, constare de h u i u s illegitimitate in casu. Quoad factum, haec p r a e m i t t e n d a s u n t : Capellanas chorales, de q u i b u s controvertitur, ex fundatione vere quidem es# beneficia. In Bulla erectionis enim ecclesiae metropolitanae Bonafrensis de die 5 martii 1863 inter alia h a b e t u r haec definitio : Capitulum h u i u s novae metropolitanae ecclesiae de Buenos-Aires uti antea constabat ex quinque dignitatibus, q u a t t u o r canonicis et mansionariis... Volumus a u t e m omnes dignitates, canonicos et mansionarios h u i u s Capituli m e t r o p o l i t a n i / qui actu exsistunt, retinere possessionem e o r u m d e m beneficiorum... . De n u m e r o "autem m a n s i o n a r i o r u m in hac Bulla nihil d e t e r m i n a t u m erat. Id enim factum est nonnisi anno 1867 a primo archiepiscopo, illustrissimo Mariano Iosepho de Escalada, qui in suo decreto exsecutionis Bullae erectionis s t a t u i t : Erigimus decem m a n sionarios seu capellanos chori, qui e r u n t beneficia ecclesiastica colla tiva, sicut antea fuerat s t a t u t u m , qui t e n e n t u r quotidie assistere choro mane et vespere... Dignitates, canonici, mansionarii, et alia officia sic erecta, fruentur redditibus eis assignatis in Lege expensarum gubernii civilis (vulgo, Bilancio preventivo), qui h a b e b u n t u r ut reditus eccle siastici . Dotatio t a m e n h o r u m decem capellanorum, quae constitueb a t u r exsigua s u m m a extracta a quantitate in lege e x p e n s a r u m Reipublicae assignata servitio capellana r u m archidioeceseos, duravit t a n t u m u s q u e ad a n n u m 1894. Hoc enim anno in ipsa lege expensarum Reipublicae addita est quidem s u m m a pro capellanis chori, aucta postea a Capitulo, sed nonnisi pro duobus capellanis chori. Ita factum est, ut ab illo a n n o alii octo capellani nec de iure nec de facto reputati sint beneficiati, sed solum meri officiales seu inservientes. Et de facto duo t a n t u m
S. Romana Rota.
135
#x decem capellanis n u n c exsistentibus acceperunt canonicam collationem e, m a n i b u s Praelati, qui eis tale beneficium contulit t a m q u a m titulum o r d i n a t i o n i s . Ad hoc praeteriri nequit explicatio illa a Capitulo exhibita, ab archiepiscopo uti vera declarata nec i m p u g n a t a ab actore, q u a e sic s o n a t : Oportet prae oculis habere, quod a p u d nos beneficium eccle siasticum collativum reputari solet necessario titulus ordinationis. Afferri possent i n n u m e r a documenta publica in h u n c sensum redacta. Ceterum indubium est, n u l l u m dari casum, in quo capellaniae cho rales h u i u s metropolitanae ecclesiae cathedralis, q u a e ab archiepiscopo Bullae erectionis ecclesiae exsecutore declaratae sunt beneficia eccle siastica collativa, canonice collatae sint a Praelato sacerdotibus iam ordinatis (et a fortiori sacerdotibus adventitiis), toties datae sunt absque interventu Praelati, nec t a m q u a m ecclesiasticum beneficium, sed ut simplex officium precarium et ad n u t u m . Sacerdotem Dito
'ii
n o n esse u n u m ' e x illis d u o b u s capellanis beneficialis est factum indubitatum, sed n u m e r a t u r inter alios octo, q u o r u m nemo accepit collationem canonicam, immo neque ullam scripto d a t a m nominationem. In iure igitur constat, sacerdotem Dito non fuisse verum et prop r i u m beneficiatum, quod sponte sequitur ex eo, quod, uti in praemissis d e m o n s t r a t u m est, capellana ab eo possessa n o n fuerit beneficium in s e n s u iuris canonici. Agitur proinde de mero officio quod sacerdoti Dito ta Capitulo ad t e m p u s indefinitum collatum est. A r g u m e n t u m firmissim u m pro hac decisione hoc est, mansionarios istos o c t o , in quos sac. Dito, non provideri de beneficio seu officio per canonicam collationem, quod est conditio essentialis iuxta regulam iuris 1 in 6. Porro idem confirmatur tum ex eo quod Capitulum pollet facultate eosdem admittendi provisorie et ad experimentum per m e n s e m (Const. Cap. a p p r o b . 16 Iun. 1902, art. 90), t u m ex eo quod recurrens sacerdos ipse, ad t e m p u s tantum facultatem habebat commorandi in dioecesi Bonaren. Idem t a n d e m probat iam s u p r a m e m o r a t a observantia univoca ab initio erectionis ecclesiae metropolitanae Bonaren., uti testatur Ordinarius s u o chirographo relationi Capituli apposito. Observantia autem univoca et pacifica, ut docet De Luca (De benef., disc. 1, n. 18, 39; disc. 19, n. 11; disc. 27, n. 17), secure interpretatur Indulta et Constitutiones apostolicas. Nec revelat id quod opposuit p a t r o n u s sacerdotis D i t o : haec bene/ficia, quae ex Bulla erectionis collativa erant, fieri non potuisse a m o vibilia, seu manualia per Constitutiones capitulares, quae vim et auctor i t a t e m ab ipsa Bulla fundationis d e s u m u n t , et quam per consequens sabrogare n o n possunt. Nam q u a m v i s beneficia saecularia p r a e s u m a n t u r esse perpetua, quia perpetuitas est qualitas propria beneficii saecularis
136
iuxta I. de Const., in 6, t a m e n nihil obstat quominus etiam saecularia q u a e d a m beneficia ad n u t u m revocabilia instituantur, immo per speciale statutum seu consuetudinem ad t e m p u s etiam concedantur, liti docent canonistae cum Gare. p. L, n. 71, 72, 73. Item n o n valet argumentatio, q u a m p a t r o n u s sacerdotis Dito desumit ex nomine beneficii ecclesiastici his mansionariatibus tributo, Notum est enim in iure beneficia quoque manualia, etsi n o n sint beneficia proprie dicta, in q u i b u s d a m t a m e n casibus sub n o m i n e beneficii venire, uti docet Pichler cum aliis canonistis. Pari modo minime cogens est obiecto eius, conciliari n o n posse perpetuitatem beneficio essentialem cum amovibilitate ad n u t u m . Perpetuitas enim q u a e beneficio essentialis omnino est, illa est, q u a m obiectivam vocant doctores; perpetuitas vero subiectiva, seu ratione beneficiatorum, essentialis est in beneficiis proprie dictis seu titularibus, non a u t e m in beneficiis manualibus, quae tamen et ipsa sub n o m i n e beneficii veniunt. Neque efficacius est a r g u m e n t u m ductum a pacifica possessione per tres a n n o s protracta in beneficio a sacerdote Dito obtento. Haec regula 36 Cancellariae apostolicae de possessione triennali non potest invocari in casu, quia in illa regula agitur de beneficio titulari, nec haec possessio certe n o n potest m u t a r e n a t u r a m beneficii de m a n u a l i in titulare. Ex dictis vero corruit illud quoque a r g u m e n t u m , quod a collatione m a n s i o n a r i a t u u m u t tituli Ordinationis desumitur. Haec beneficia esse debere perpetua plane concedendum est. Verum a r g u m e n t u m ipsum concludit a contrario, ceteros m a n s i o n a r i a t u s perpetua beneficia n o n esse. Ad eamdem conclusionem RR. P P . DD. Auditores deveniunt, si controversia sub alio respectu consideretur, n e m p e sub adspectu novi oneris seu novae obligationis impositae beneficio contra iuris dispositiones, quae sub canone continentur: Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur (Decret. Greg. IX, 1. III, tit. 12). Nam b e n e ficium, de quo quaeritur, n o n est beneficium vere et proprie, seu b e n e ficium titulare, sed beneficium improprie dictum seu manuale, q u a r e tale beneficium obtinentes sunt amovibiles ad n u t u m et removeri poss u n t iuxta doctrinam c o m m u n e m auctorum, si h a b e a t u r causa iusta et proportionata, et simul absit malitia vel odium et famae amoti consulatur. Ex hoc quaestio unica quae m a n e t dirimenda haec est: An adfuit in casu iusta et proportionata causa ad sacerdotem Dito ab officio capellani choralis r e m o v e n d u m ? Sed et ad h a n c quaestionem affirmative est r e s p o n d e n d u m . Nulla potest esse quaestio de malitia vel odio Capituli a d v e r s u s actorem, vel de amissione famae ipsius ob remotionem peractam. Regu-
S. Romana Rota.
137
Iam generalem Capitulum applicavit aeque omnibus capellanis choralibus officium sine beneficio gaudentibus. Iamvero regula illa praeferendi pro m u n e r e mansionarii sacerdotes qui sese obligarunt ad Sacrum celebrandum in ecclesia cathedrali diebus dominicis et festivis, in se inspecta, iusta est, et praevalet etiam in aliis ecclesiis, ubi semper capellani illi praeferebantur pro servitio diurno, qui in diebus dominicis et festivis servitium in iisdem ecclesiis praestare poterant. Munus erat Capitulo curare adimpletionem onerum a mansionariis a s s u m p t o r u m , inter q u a e illud assistendi choro quotidie. Scribit vero C a p i t u l u m : Ex tali cumulatione onerum eveniebat, ut illi mansionarii abessent e choro praecise illis diebus in quibus q u a m maxime eorum praesentia opus erat. U n u s ex finibus quos sibi proposuit in optione disiunctiva i m p o n e n d a e r a t : ut securius provideret hisce diebus assistentiae capel lanorum choralium . Incompatibilitas u t r i u s q u e officii verosimilis est, et posita attestatione Capituli et Ordinarii, p r a e s u m e n d a est donec contrarium probetur. Actor contrarium probare n o n conatur. Ipsi t a m e n incumbit o n u s probandi n o n adfuisse causam iustam (Pignatelli, consult. 143, n. 34, 35, tom. 9). Celebratio Missae in ecclesia cathedrali diebus dominicis et festivis erat quidem novum o n u s sed novo oneri respondebat stipendium congruum. Fortasse sacerdoti Dito hoc stipendium visum est insufficiens pro novo onere, sed t u n c potuisset instare penes Capitulum ut augeretur. Ceterum Capitulum etiam curare debebat, ut sufficiens n u m e r u s Missarum celebraretur in ecclesia cathedrali diebus dominicis et festivis, ipsique visum est, h a u d alio meliori modo, h a b i t a praesertim ratione prudentis et oeconomicae administrationis, huic necessitati provideri posse, q u a m per impositionem h u i u s oneris m a n sionariis, qui quotidie choro interesse debebant. Ad ultimum p a t r o n u s sacerdotis Dito a r g u m e n t a t u r q u o q u e ex contractibus synallogmaticis. Verum ut supra d e m o n s t r a t u m est, dato et n o n concesso q u o d agatur de vero contractu qui n a t u r a m pactionis mere privatae induat, iste contractus ad n u t u m Capituli absque ulla causae et iuris observantia rescindibilis erat, Optio igitur concessa resolvitur quoad s u b s t a n t i a m ad resolutionem contractus, n o v a m q u e pactionem novis cum conditionibus; q u a r e omnia legitima p r o r s u s sunt. Hisce igitur o m n i b u s t u m in facto t u m in iure consideratis in proposito d u b i o : An constet de illegitima remotione sacerdotis Dito ab officio capellani choralis in casu; Nos infrascripti Auditores de T u r n o , Christi nomine invocato, pro tribunali sedentes et solum Deum p r a e oculis h a b e n t e s , decernimus, declaramus et sententiamus : Negative, seu sacerdotem Dito non illegitime remotum fuisse a suo officio, s t a t u e n t e s
%
138
praeterea, sacerdotem Dito d a m n a n d u m esse in omnibus expensis et honorariis advocati adversae partis, quia eius actio nullo fundamento nitebatur, proindeque temeraria fuit. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris trib u n a l i u m ad quos spectat, ut exsecutioniamandent h a n c n o s t r a m definitivam s e n t e n t i a m , et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis extitura sunt. Romae, in sede S. Tribunalis, die 8 februarii 1913. Franciscus Heiner, Ponens. I o a n n e s Prior. Aloisius Sincero. T. Tani, Notarius.
.il
PISGIEN.
R E S T I T U T I O N I S IN INTEGRUM ET IURIUM. Inter r. d. E u g e n i u m Barontini, parochum ecclesiae S. Marci Plebis ad Nebulam, actorem, repraesentatum per legitimum procuratorem Angelum D'Alessandri, advocatum; et r. d. I o a n n e m Paponi, praepositum ecclesiae S. Petri de Montecatino, conventum. In E t r u r i a prope oppidum Montiscatini, hodie balneorum fama celeberrimi, et Montis Summani, secus fluvium Nebulae, a priscis temporibus exstat ecclesia, antehac S. Petro Apostolo dicata. P r i m a enim h u i u s mentio occurrit in quodam iudicato Ultiani Notarii, cuius t e x t u m refert L. A. Muratori, a. 716, in quo appellatur Basilica S. Petri, locus " ubi dicitur Neure , cuius presbyter Vitalianus in q u a d a m contro versia de finibus regundis inter episcopum L u c a n u m et Pistoriensem, i u r a m e n t o t e s t a t u r " quod ipsae ecclesiae S. Andreae cum baptisterio suo, et sancti Hierusalem, a tempore R o m a n o r u m u s q u e et modo, semper sub iure ecclesiae S. Petri fuerunt, q u a m o b r e m eae adiudicatae s u n t episcopo Lucano .
Signatura Apostolica.
139
P r o p e h a n c p e r a n t i q u a m ecclesiam, in finitimo colle extollitur oppid u m Montiscatini, quod a n n o 1017 videtur fuisse simplex villa, sed temporis progressione coepit augeri; muris deinde, vallo et castris circumseptum, m a i o r e m in dies existimationem acquisivit. Ex hac propinquitate factum videtur, ecclesiam S. Petri ad Nebulam, vulgo appellari promiscue coepisse de MoWecatino ; a t q u e etiam in aliquot documentis, quae officialia dici possent, n o m e n eidem adscitum proximi oppidi. Sic, anno 1368: Plebs S. Petri ad Nebulam, dicta de Montecatino , et Plebs S. Petri ad Nebulam, alias de Montecatino . Etsi vero tunc, n e m p e a n n o 1368, eo in oppido alia iam exstaret ecclesia S. Michaeli archangelo dicata, in qua residere aliquando consuevisset p l e b a n u s ecclesiae ad Nebulam; nihilominus nomen Plebis S. Petri ad Nebulam proculdubio semper ad e a m d e m ecclesiam hodie S. Marco al Nievole referebatur atque spectabat, ita ut haec alterius paroecia matrix recognosceretur. Ex documentis enim satis liquet, u s q u e ad a n n u m fortassis 1017, unicam et veram plebeianam ecclesiam, scilicet paroeciam matricem, in toto territorio subiecto h o d i e d u m parochis contendentibus exstitisse ecclesiam illam S. Petri a Nbula n u n c u p a t a m , propter s u u m in valle et fluvio Nebulae situm. V e r u m t a m e n processu temporis res in alium s t a t u m ita apparent immutatae, ut facile colligi possit, paroecialem administrationem ecclesiae matricis S. Petri Apostoli ad Nebulae flumen, ad ecclesiam intra Montemcatinum transiisse, atque rectorem antiquissimae ecclesiae paroecialis et matricis S. Petri Apostoli ad Nebulam, probabilius non proprio marte, sed circumstantiarum et t e m p o r u m necessitate adstrictum, proprioque Ordinario sanciente, vel saltem n o n refragante, e a m d e m s u a m paroeciam in Montiscatini ecclesia fixisse. Inde ecclesiae Montiscatini parochialis matricitate praeditae h o n o r cum redditibus accessit; prstina porro ecclesia S. Petri ad Nebulam, capite diminuta et filialis effecta, cum honore parochialitatis proventus quoque amisit. Cui quidem miserae ecclesiae conditioni Ordinaria auctoritas consulere cupiens atque loci necessitatibus, a n n o 1782 episcopus Pisciensis, t u n c temporis Franciscus Vincenti, decretum edidit, cuius vi humilis ac pauper ecclesia ad Nebulam, tunc a S. Marco n u n c u p a t a , quae filialis, subdita ecclesiae paroeciali Montiscatini cum q u a d a m per plebanum amovibilem a n i m a r u m cura exercenda remanserat, revera ad dignitatem ac n a t u r a m ecclesiae paroecialis redintegrata atque erecta fuit. Clar enim in decreto edicit Episcopus: Tenore praesentium (nempe decreti dispositionibus) et omni alio meliori modo et forma nobis de iure et
140
praesertim a sacrosancto Concilio Tridentino tributis, decernimus et declaramus, t o t a m spiritualem administrationem a n i m a r u m ecclesiae parochialis S. Marci evangelistae Plebis Nebulae i n s t a u r a n d a m fore, et esse ad meliorem formam noviter r e d u c e n d a m . Ideoque u n u m presbyter u m seu p a r o c h u m in ea creandum, qui-isit deinceps inamovibilis et p e r p e t u u s . . . et cui plenum totius parochialis ecclesiae ac populi regim e n d e m a n d a t u m sit... ipsique iura omnia... concedimus, etc. .
H a e c cum iam centum et viginti q u i n q u e ab annis ita constituta essent, anno 1907 p a r o c h u s ecclesiae S. Marci ad Nebulam, Eugenius a r o n t i n i , ad S. Concilii Congregationem pro vindicandis q u i b u s d a m , prouti ipse aiebat, iuribus suis paroeciae S. Petri oppidi Montiscatini illegitime attributis, actionem promovit. H a e c scilicet petebat: 1. Ut S. Congregatio Concilii decretum r. p. d. Francisci Vincenti, episcopi Pisciensis, irritum a t q u e inane esse decerneret, saltem q u a t e n u s iura privilegiaque suae ecclesiae everteret. % Ut s u a ecclesia S. Marco Evangelistae dicata, s u u m a n t i q u u m n o m e n S. Petri reciperet. 3. Ut b o n a omnia patrimonialia ad ecclesiam Montiscatini pertinentia, relicta t a n t u m m o d o convenienti congrua, ad suam ecclesiam (a Neure) u n a cum iure matricitatis et i u r i s p a t r o n a t u s re vertere ntur. Propositum igitur est apud S. Concilii Congregationem d u b i u m : An et quomodo petitiones parochi S. Marci seu S. Petri Plebis Nebulae a d m i t t e n d a e vel reiiciendae sint in casu ? ; atque E E . P P . in plenariis comitiis diei 14 maii 1910 r e s p o n d e r u n t : Negative ad p r i m a m p a r t e m ; affirmative ad s e c u n d a m : et amplius . At vero pars succumbens, actor E u g e n i u s Barontini, p a r o c h u s S. Marci ad Nebulam, h u i u s m o d i sententiae n o n acquievit; nonnullisque aliis historicis documentis requisitis, s u p p l i c a v a Ssmo, ut pontificiam Commissionem ei concederet, per quam cansa a p u d s u p r e m u m hoc Signaturae Apostolicae Tribunal iterum agi posset. Q u a m cum obtinuisset, causa haec Piscien. Restitutionis in integrum et Iurium funditus pertractata est in Supremi Tribunalis plenaria sessione habita in aedibus Vaticanis die 1 curr. m e n s . martii 1913, relatore E m o P. D. Petro Card. G-asparri; propositisque dubiis partim ex officio, partim inter actorem et conventum concordatis, scilicet: 1. An sit locus restitutioni in integrum in casu? 2. Quaenam utriusque actualis paroeciae, scilicet Ss. Petri et Marci ad Nebulam, vel S. Petri de Montecatino fuerit antiqua paroecia S. Petri a Neure, seu ad Nebulam, alias dicta de Montecatino, et alterius matrix nativa?
Plebis
Secretaria Status. 3. An in casu ? et quomodo Decretum . ' episcopi sit Vincenti et anni
141 1782 sustineatur paroeciae
4. Quomodo consulendum Ss. Petri et Marci in casu?

rf
iuribus
necessitatibus
r e s p o n s u m ab Emis*iudicibus fuit: Ad 1. Negative. Ad 2 et 3. Provisum in I . Ad 4. Scribatur Episcopo Piscien. ad mentem. Mens est, ut si penes Curiam episcopalem de insufficientia prov e n t u u m paroeciae S. Marci ad Nebulam rite constiterit, agat episcopus prouti de iure de remediis opportunis providendis, sive s u a u s u s ordin a r i a iurisdictione, sive, si opus fuerit, facultatibus expetitis a competenti sacra Congregatione. eas De expensis autem iudicialibus inter partes esse compensandas. supremum idem Tribunal decrevit
o
Atque ita editum est, pronunciatum, decretum, declaratum ac definitive iudicatum; m a n d a t u m q u e ut haec definitiva sententia publici iuris fieret atque ab o m n i b u s ad quos spectet, exsecutioni m a n d a r e t u r , non solum, etc., sed et omni, etc. Datum R o m a e ex aedibus S. Tribunalis die decima q u a r t a mensis martii 1913. Nicolaus Marini, a Secretis. h. % S, Iosephus adv. F ornari, S. T. A.
EPISTOLA.
AD R. D. CANONICUM B. GAUDEAU, EPHEMERIDIS LA FOI CATHOLIQUE MODERATOREM, QUI BEATISSIMO PATRI INTEGRAM EIUSDEM EPHEMERIDIS COLLECTIONEM, DECEM CONTENTAM VOLUMINIBUS, TAMQUAM FILIALE
DEVOTIONIS OBSEQUIUM REVERENTER EXHIBUIT.
Monsieur le Chanoine, Le S a i n t - P r e le P a p e Pie X m'a charg de vous exprimer sa particulire satisfaction p o u r .l'hommage des dix volumes qui forment la collection de votre trs mritant priodique La Foi catholique .
Sa Saintet s'est r e n d u compte que cet i m p o s a n t travail renferme un fidle commentaire des actes doctrinaux du Sige Apostolique pendant les six annes coules depuis la cration de votre Revue. Le S a i n t - P r e vous adresse de particulires flicitations p o u r votre a r d e u r tablir la vrit et dmasquer l'erreur soi*s toutes ses formes, p o u r votre glose lumineuse de la Lettr sur le Sillon , pour votre persvrance revendiquer les principes immuables du droit naturel, base rationnelle et religieuse, principes trop effacs d a n s beaucoup d'esprits, ncessaires p o u r t a n t d a n s la lutte contre les dsastreuses m a x i m e s du socialisme, du collectivisme et d'un syndacalisme ngateur de la religion et destructeur des droits de l'individu, de la famille, de tout l'ordre de la justice et de la charit. Votre science perspicace montre avec raison l'origine de ces erreurs dans l'agnosticisme d'une fausse philosophie qui nie la valeur de la raison h u m a i n e et lui dnie le pouvoir de connatre un Dieu personnel et crateur. C'est en p r o u v a n t avec vidence q u ' u n e philosophie a n t i intellectuelle est irrmdiablement anticatholique, parce qu'elle sape par la base les fondements de la Foi, que vous dmontrez victorieusement, pour qui cherche sincrement le vrai, la ncessit de s'attacher d'une manire inbranlable la philosophie traditionnelle et scolastique. En vous flicitant et en vous remerciant de la fermet et de la clairvoyance avec lesquelles vous combattez p o u r la cause de la Foi catholique, le S a i n t - P r e d e m a n d e au Seigneur de soutenir vos efforts et votre courage, afin que votre R e v u e non seulement se maintienne d a n s la fcondit des six premires annes, mais qu'elle se dveloppe encore et qu'elle se r p a n d e le plus possible travers le monde, n o t a m ment d a n s le jeune clerg. Il a t trs agrable Sa Saintet d'apprendre en mme t e m p s les progrs et les fruits de 1' Union spirituelle sacerdotale pro Fide , dont les associs s'engagent spcialement la conservation et l'intgrit de la Foi en eux-mmes et dans les autres, et Elle fait des vux p o u r que cette Ligue recrute des a d h r e n t s de plus en plus n o m b r e u x . Au fondateur de la Revue Catholique et de l'Union pro Fide, a u x collaborateurs de la Revue, a u x membres de l'Union, le S a i n t - P r e accorde de cur la bndiction apostolique. Veuillez agrer, Monsieur le Chanoine, avec toute ma gratitude pour les volumes que vouz m'avez offerts, l'expression de mes flicitations et de mes sentiments bien dvous en Notre Seigneur. Le 11 m a r s 1913.
R . CARD. MERRY D E L V A L .
143

NOMINE. Con Biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare: . 15 marzo 1913. Il Sig. comm. maggiore Giovanni Battista Di Pietro, Comandante della guardia Palatina d'onore.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Prelati Domestici di S. S.: 12 marzo 1913. Mons. Simone Vai, canonico dell'archid, di Strigonia. Mons. Alessandro Gaibl, canonico della stessa archidiocesi. 14 marzo. Mons. Giuseppe Kuchynka, decano della Collegiata di Vysehrad, nell'archidiocesi di Praga.
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di 12 17 22 S. S.:
marzo 1913. Mons. Emanuele Lanzerini, dell'archidiocesi di Bologna. marzo. Mons. Giovanni Waechter, dell'archidiocesi di Friburgo (G.). Mons. Francesco Massironi, dell'archidiocesi di Milano. marzo. Mons. Giorgio Hemmerich, della diocesi di Wrzburg. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. :
27 gennaio 1913. Mons. Antonio Li Destri, della diocesi di Caltagirone. 12 marzo. Mons. Giovanni Wirtz, dell' archidiocesi di Colonia. Mons. Giulio Mueller, della diocesi di Mnster. Cappellani d'onore extra Urbem di 8. S.: 10 marzo 1913. Mons. Luigi Palua, dell'archidiocesi di Vienna. 13 marzo. Mons. Pio Fiore, dell'archidiocesi di Gaeta.
144
Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 27 febbraio 1913. 11 Sig. conte Sisto Ruffo de onneval de la Fare, dell'archidiocesi di Malines. Cameriere " onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 24. marzo 1913. 11 Sig. Lucio Suttor, dell'archidiocesi di Parigi,
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile. 13 marzo 1913. Al Sig. don Francesco dei marchesi Serlupi, cavallerizzo maggiore di S. S. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 12 marzo 1913. Al Sig. Pietro Brac de la Perrire, dell'archidiocesi di Lione. Al Sig. Luigi Gindre, della stessa archidiocesi. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 18 febbraio 1913. Al Sig. Giovanni Cassio, domiciliato a Roma.
NECROLOGIO.
22 marzo 1913. L'Emo signor cardinale Pietro Respighi, Vicario generale di Sua Santit. 23 marzo. Mons. Giuseppe Pozuelo y Herrero, vescovo di Cordova.
Annus V. - Vol. V.
Die 16 Aprilis 1913.
Num. 6.
agt T apostoliga T sedis

ACTA PII PP. X

MOTU P R O P R I O
QUO ABBATI PRIMATI S. ANSELMI DE URBE COADIUTOR ADIUNGITUR.
Litteris Apostolicis Summum semper , die xn mensis iulii anno M D C C C X C I I I datis, fel. rec. decessor Noster Leo XIII, pro singulari caritate qua Benedicti legiferi Patris inditum Ordinem prosequebatur, constituit, ut Congregationes omnes Benedictinorum, quos atratos vocant, fraternum foedus inirent - servatis tamen uniuscuiusque monasterii constitutionibus, iuribus ac privilegiis - iisdemque ita consociatis Abbas Primas praeesset, qui in hac alma Urbe commorare tur, et negotia expediret, quae ad totius Ordinis commoda et utilitatem directo pertinerent. Cum autem Pontifex Abbatis Primatis primum deligendi sibi ius reservasset, iis ipsis Apostolicis Litteris Primatem adeoque Abbatem sancti Anselmi de Urbe - elegit dilectum filium Hildebrandum de Hemptinne, qui- tum erat Abbas Maxedsoliensis e Beuronensi Congregatione, ea tamen lege, ut tamdiu honorifico functurus esset officio, quamdiu Pontifici eiusque successoribus placuisset. Quam vero egregius vir exspectationem sui fecerat, eam profecto explevit omnem; annos enim fere viginti tam diligenter susceptum munus sustinuit tamque assiduam'Anselmiano collegio provehendo dedit operam, ut Nobis
ACTA, vol. V, n. 6. 16-4-913. 11
146
atque Ordini suo fuerit probatissimus. Nunc autem, affectus valetudine, cui apte curandae nihil tam sit profuturum, medicorum sententia, quam si a labore omnino quieverit, postulat a Nobis, ut eum abdicare se officio sinamus. Quod Nos cum, ob viri promerita, aegre patiamur, simulque non desperemus posse eum denuo convalescere, Motu Proprio ac certa scientia statuimus, ut dilecto filio Hildebrando de Hemptinne tum titulus Primatis et Abbatis sancti Anselmi de Urbe tum iura omnia ac privilegia, ei titulo adnexa, constent quoad vixerit, addita facultate commorandi ubicumque maluerit ipse aut medicis visum erit; praeterea volumus, ut eidem Primati detur Coadiutor cum futura successione, qui, ad sancti Anselmi degens, omnia agat negotia quae Primatis sunt et collegio sancte regundo in primis consulat. Itaque, cum proximo mense maio sancti Benedicti crypta ad Montem Cassinum sit dedicanda, omnibus ac singulis Congregationum Praesidibus et Abbatibus, qui ex memoratis Apostolicis Litteris suffragii iure potiuntur, auctores sumus, ut, eam nacti occasionem qua nulla sane praeclarior, Romam conveniant ad eligendum eiusmodi Coadiutorem, quem interim simplici Abbatis titulo honestabunt. Quae vero videmur opportune decrevisse ut dignitatem tueremur cum dilecti filii Hildebrandi de Hemptinne, viri de Benedictinis atratis optime meriti, tum ipsius Ordinis qui Nobis utitur Patronis, confidimus fore ut ea Benedictini sodales religiose studioseque efficiant, ad communem Congregationum suarum utilitatem. Datum Romae apud sanctum Petrum, die xxv mensis ianuarii anno M C M X I I I , Pontificatus Nostri decimo. PIUS PP. X.
Acta Pii PP. X.
147
i
CONSTANTINIANUM GRINI PETIERUNT,
ALLOCUTIO
SOLLEMNIUM SAECULARIUM PACIS PER EDICTUM ECCLESIAE PARTAE, ALMAM URBEM PERE-
AD CHRISTIFIDELES, QUI OCCASIONE
La vostra presenza, o figli diletti, Ci ricolma di grande letizia, perch se in ogni parte del mondo cattolico si commemora la ricorrenza sedici volte centenaria del riconoscimento e della tutela della libert, che Ges Cristo ha dato alla sua Chiesa, era ben giusto che a dar prova della loro esultanza e della loro devozione alla Cattedra di Pietro fossero fra i primi i non degeneri figli di coloro, che primi gustarono i frutti dell' Editto salutare. Facciamo pertanto con voi i Nostri rallegramenti, perch con questo atto dimostrate lo spirito da cui siete animati e il voto vostro che ritorni quel tempo in cui era concesso alla Chiesa di poter godere quella libert, che le necessaria per esercitare fruttuosamente il suo ministero a bene delle anime e della societ. Perch ben doloroso che, mentre ringraziamo la divina Provvidenza per aver chiamato Costantino dalle tenebre del Gentilesimo onde erigesse templi ed altari a quella Religione, che i suoi antecessori per tre secoli tentarono sterminare, restituisse ai cristiani i beni usurpati, e desse al cristianesimo piena libert religiosa : noi in tanto vantato progresso di civilt e in tanta luce di scienza dobbiamo per la Chiesa reclamare indarno anche dai Governi cristiani quella libert, che essi medesimi riconoscono, o dovrebbero riconoscere, necessaria allo svolgimento della sua azione soprannaturale sulla terra. La Chiesa, questa grande societ religiosa degli uomini, che vivono nella stessa fede e nello stesso amore sotto la guida suprema del Romano Pontefice, ha uno scopo superiore e bepi distinto da quello delle societ civili, che tendono a raggiungere quaggi il benessere temporale, mentre essa ha di mira la perfezione delle anime per l'eternit. La Chiesa un regno, che non
148
conosce altro padrone che Dio ed ha una missione tanto alta, che sorpassa ogni limite, e forma di tutti i popoli d'ogni lingua e d'ogni nazione una sola famiglia; non si pu quindi nemmeno supporre che il regno delle anime sia soggetto quello dei corpi, che l'eternit divenga strumento del tempo, che Dio stesso divenga schiavo dell'uomo. Ges Cristo infatti, il Figlio eterno del Padre, cui fu dato ogni potere in cielo ed in terra, ha imposto ai primi ministri della Chiesa, gli Apostoli, questa missione : come mand me il Padre, anch'io mando voi \ - Andate dunque; istruite tutte le genti, battezzandole nel Nome del Padre e del Figliuolo e dello Spirito Santo; insegnando loro di osservare tutto quello che vi ho comandato. Ed ecco ch'io sono con voi sino alla consumazione dei secoli . Dunque la Chiesa ha da Dio stesso la missione d'insegnare, e la sua parola deve pervenire alla conoscenza di tutti senza ostacoli che la arrestino, e senza imposizioni che la frenino. Poich non disse Cristo : la vostra parola sia rivolta ai poveri, agli ignoranti, alle turbe ; ma a tutti senza distinzione, perch voi nell'ordine spirituale siete superiori a tutte le sovranit della terra. La Chiesa ha la missione di governare le anime e di amministrare i Sacramenti; e quindi, come nessun altro per nessun motivo pu pretendere di penetrare nel Santuario, essa ha il dovere d'insorgere contro chiunque con arbitrarie ingerenze o ingiuste usurpazioni pretenda di invadere il suo campo. La Chiesa ha la missione d'insegnare l'osservanza dei precetti e di esortare alla pratica dei consigli evangelici, e guai a chiunque insegnasse il contrario, portando nella societ il disordine e la confusione. La Chiesa ha il diritto di possedere, perch una societ di uomini e non di angeli, ed ha bisogno dei beni materiali ad essa pervenuti dalla piet dei fedeli, e ne conserva il legittimo possesso per l'adempimento dei suoi ministeri, per l'esercizio esteriore del culto, per la costru2
1
IOAN. X X , 2 1 . MATTH, XXVIII, 19-20.
Acta Pii PP. X.
149
zlone dei templi, per le opere di carit, che le sono affidate e per vivere e perpetuarsi fino alla consumazione dei secoli. ^ E questi diritti sono cos sacri che la Chiesa ha sentito sempre il dovere di sostenerli e difenderli, ben sapendo che, se cedesse per poco alle pretensioni dei suoi nemici, verrebbe meno al mandato ricevuto dal Cielo e cadrebbe nella apostasia. Perci la storia ci segnala una serie di proteste e rivendicazioni fatte dalla Chiesa contro quanti volevano renderla schiava. La sua prima parola al Giudaismo, detta da Pietro e dagli altri Apostoli: Bisogna obbedire a Dio, piuttosto che agli uomini \ questa sublime parola fu ripetuta sempre dai loro successori e si ripeter fino alla fine del mondo, fosse pure per confermarla con un battesimo di sangue. E di questo sono cos persuasi i nostri stessi avversari, che ripetono a parole, esservi all'ombra della loro bandiera ogni sorta di libert ; infatti per la libert, o meglio la licenza, per tutti, ma noii la libert per la Chiesa. Libert per ognuno di professare il proprio culto, di manifestare i propri sistemi; ma non per il cattolico, come tale, che fatto segno a persecuzioni e dileggi, e non promosso, o privato di quegli oifici, a cui ha sacro diritto. Libert d'insegnamento; ma soggetta al monopolio dei Governi, che permettono nelle scuole la propagazione e la difesa di ogni sistema e di ogni errore ; e proibiscono perfino ai bambini lo studio del Catechismo. Libert di stampa, e quindi libert al giornalismo pi iroso d'insinuare in onta alle leggi altre forme di governo, di aizzare a sedizione le plebi, di fomentare odi e inimicizie, d'impedire cogli scioperi il benessere degli operai e la vita tranquilla dei cittadini, di vituperare le cose pi sacre e le persone pi venerande ; ma non al giornalismo cattolico, che difendendo i diritti della Chiesa e propugnando i principi della verit e della giustizia, dev'essere sorvegliato, richiamato al dovere e fatto segno a tutti come avverso alle libere istituzioni, e nemico della patria. A tutte le associazioni anche pi sovver1
Act. v, 29.
150
sive la liberta di pubbliche e clamorose dimostrazioni; m a l e processioni cattoliche non escano dalle Chiese, perch provocano i partiti contrari, sconvolgono l'ordine pubblico e distrbanos pacifici cittadini. Libert di ministero per tutti, scismatici e dissidenti; ma pei cattolici solo allora che i ministri della Chiesa non abbiano nel paese, cui sono mandati, anche un solo prepotente, il quale s'imponga al Governo, che ne impedisce l'ingresso e l'esercizio. Libert di possesso per tutti; ma non per la Chiesa e per gli Ordini religiosi, i cui beni con arbitraria violenza sono manomessi, convertiti e dati dai Governi alle laiche istituzioni. Questa, come voi ben conoscete, la libert di cui gode la Chiesa anche in paesi cattolici ! E quindi abbiamo ben ragione di consolarci con voi, che la reclamate lottando per essa nel campo di azione che vi finora concesso. Coraggio adunque, o figli diletti; quanto pi la Chiesa osteggiata da ogni parte, quanto pi le false massime dell'errore e del pervertimento morale infettano l'aria dei loro miasmi pestiferi, tanto maggiori meriti vi sar dato acquistare dinanzi a Dio, se farete ogni sforzo per evitare il contagio e non vi lascerete smuovere da alcune delle vostre convinzioni, rimanendo fedeli alla Chiesa. E con la vostra fermezza darete opera a ben fruttuoso apostolato, persuadendo avversari e dissidenti, che la libert della Chiesa provveder mirabilmente alla salute e alla tranquillit dei popoli, perch esercitando il magistero divinamente affidatole, conserver intatti e in vigore i principi di verit e di giustizia, sui quali poggia ogni ordine e dai quali germogliano la pace, l'onest ed ogni civile cultura. In questa lotta non potranno certo mancarvi difficolt, molestie e fatiche : guardatevi per dal perdervi di animo, perch vi sosterr nella pugna il Signore, apportandovi copioso soccorso di celesti favori. E di questi sia caparra la Benedizione Apostolica, che dall'intimo del cuore impartiamo a voi e a tutti i cari vostri. - Benediciamo poi con tutte le indulgenze gli oggetti, che portate con voi, ed accordiamo ai Parroci e ai Superiori degli Istituti e ai
Acta Pii PP. X.
151
Confessori delle Comunit Religiose la facolt d'impartire per una volta la Benedizione Apostolica, coli'Indulgenza plenaria per tutti i confessati e comunicati. Benedictio Dei Omnipotentis Patris g et Filii gg et Spiritus 3 Sancti descendat super vos, et maneat semper.
LITTERAE
APOSTOLICAE. I.
FACULTAS CELEBRANDI PONTIFICALE SACRUM AD ALTARIA PAPALIA
PIUS P P . x. Universis christifidelibus praesentes Litteras mspecturis salutem et apostolicam benedictionem. Cum hoc a n n o ad celebrandam memoriam centenarii reditus auspicati illius eventus per quem a Constantino imperatore Ecclesia Christi pace et libertate d o n a t a est, solemnes t u m in universo orbe, tum in hac alma Urbe festivitates h a b e n d a e sint, placet Nobis solemnibus his festis peculiare decus adiungere. Volumus idcirco, ut statis diebus nonnulli e venerabilibus F r a t r i b u s Nostris S. R. E. Cardinalibus, pontificalia celebrent Sacra, ad maiora altaria Basilicarum Urbis. Ut autem id agere q u e a n t de pleno iure, apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, iisdem VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus qui ad huiusmodi Sacra h a b e n d a designati erunt, licentiam concedimus a t q u e impertimur, e x q u a hoc a n n o a d altaria Papalia t u m Archibasilicae Lateranensis, t u m patriarchalium Basilicarum Vaticanae, Ostiensis, Liberianae et sancti Laurentii extra moenia, iidem Cardinales Missam et alia Divina solemni ritu in Nostra absentia peragere licite possint ac valeant. Non obstantibus Nostris Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis ceterisque contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , s u b annulo Piscatoris, die tii
MCMxiii, xxvn
mar-
Pontificatus Nostri anno decimo.

R . CARD. MERRY D E L V A L ,
Secretis
Status.
152
IL
FACULTAS ERIGENDI IN SOCIETATES PERPETUUM. TITULO DIVINI INFANTIS PRAGENSIS UBIQUE TERRARUM
PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. Significat Nobis dilectus filius h o d i e r n u s Praepositus generalis Ordinis Carmelitarum Excalceatorura, tribus fere a saeculis, scilicet ab a n n o M D C X X V I I I in coenobio S. Mariae a Victoria, ipsius Ordinis, P r a g a e , fidelium venerationi propositam esse p a r v a m divini Infantis statuam. Addit idem Praepositus fidelium pietatem erga p u e r u m Iesum, vel a primis temporibus m i r a n d u m in m o d u m ortam, indesinenter, ad praesens u s q u e aevum, n o n modo perseverasse, sed in dies percrebuisse, et modo sub titulo divini Infantis Pragensis pluribus in Ecclesiis, potissimum Carmelitarum Ordinis coenobiis continentibus, et dicata altaria, et canonice erecta Sodalitia reperiri; passimque per u n i v e r s u m terrarum orbem divini ipsius Infantis Pragensis imagines ac n u m i s m a t a , impressaque per typos de eodem scripta diffundi. Cum vero haec devotio iure meritoque Carmelitarum Ordinis propria dici queat, in asceterio enim Pragensi opera religiosi viri Car melitae b. m. Cyrilli a Matre Dei originem duxit, ipsiusque devotionis actuosi s u n t propagatores illius Ordinis alumni, quos unice fideles adeunt, ut vel inscriptionem in piam Unionem efnagitent, vel pietatis adminicula exquirant, vel ad altaria divini Infantis preces exhibendas curent, idcirco generalis idem Praepositus suppliciter a Nobis petit, ut p e r a m p l a m ipsi veniam faciamus, ex q u a t u m in ecclesiis Ordinis, t u m in aliis u b i q u e t e r r a r u m sitis, piam sodalitatem a divino Infante Pragensi appellatam rite erigere valeat. Nos a u t e m votis his a n n u e n t e s , inspecto potissimum suffragio VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalium Congregationi praepositorum Concilii Tridentini decretis interpretandis, apostolica Nostra auctoritate, praesentium: vi, p e r p e t u u m q u e in m o d u m , n u n c et in posterum exsistenti Praeposito generali religiosi Ordinis Carmelitarum E x c a l c e a t o m m facultatem tribuimus, cuius vigore Sodalitatem sub titulo divini Infantis P r a gensis, in qualibet t u m eiusdem Ordinis, t u m alia publica ecclesia, de respectivi Ordinarii consensu, ubique t e r r a r u m erigere possit ac valeat; servata t a m e n forma praescripta in Constitutione Clementis P P . VIII rec. me. Nostri decessoris, quae incipit Quaecumque, aliisque desuper editis apostolicis ordinationibus et gratis omnino. Haec concedimus et m a n d a m u s , decernentes praesentes Nostras Litteras firmas validas atque efficaces semper exstare ac permanere, suosque plenos atque integros
Acta Pii PP. X.
153
effectus sortiri, atque detinere, iilisque ad quos spectant sive spectare poterunt in p o s t e r u m , plenissime suffragari; sicque rite iudicandum iugiter esse ac definiendum, irritumque et inane fieri, si secus s u p e r his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis quibuscumque. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die x x x martii MCMxnr, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
Secretis
Status.
EPISTOLA.
AD VIRUM ILLUSTREM COETUS EMMANUELEM MODERANDO COMITEM OPERI DE TORRE DIAZ, PRAESIDEM VIRORUM CATHOLIC SEAMEN'S HOME AND
INSTITUTE
NUNCUPATO.
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. In t a n t a t a m laetabilique piorum operum varietate, q u a m nostris temporibus u b i q u e in Ecclesia florere, Dei beneficio, cernimus, aegre admodum erat a Catholicorum studiis catholicos praeteriri n a u t a s , q u o r u m quidem quo frequentiora aeternae salutis discrimina eo difficiliora religionis subsidia. R e m apprime utilem atque expetitam coetus cui p r a e e s aggressus est primus, idque, ut accepimus, t a m sapienti consilio ut in aedibus, q u a s in celeberrima q u a q u e maritima ora nauticis h o m i n i b u s patere voluit, praesto petentibus sit sacerdotalis ministerii copia et nihil desit e o r u m quibus, qui conveniunt, a pravorum consuetudine a r c e a n t u r et honeste animos q u e a n t relaxare. Cuiusmodi providentiae genus ad alliciendum et ad largiora impertienda christianae caritatis beneficia valet p l u r i m u m , si qui p r a e s u n t alacri p r u d e n t i q u e caritate u r g e a n t u r . Id futurum confidimus. In praesens postulat officium ut, gratulantes t a m a m a n t e m fratrum voluntatem, meritam iis impertiamus laudem, qui in coetum n u m e r a n t u r quem s u p r a memoravimus, quique rei adeo salutiferae instituendae provehendaeque auctores tecum u n a adiutoresque fuerunt. P e r g a n t hi omnes, h o r t a m u r , ingenium s u u m s u a m q u e o p e r a m in idem conferre; munerum divinorum id profecto singulis u b e r t a t e m conciliabit. Conciliet ea interim apostolica benedictio quam tibi, dilecte fili, atque illis o m n i b u s p e r a m a n t e r in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die x x i x martii Nostri a n n o decimo. PIUS P P . X.
MCMXHI,
Pontificatus
154
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Ufficiale.

(SECTIO D E INDULGENTIIS)
I. DECRETUM.
CONCEDITUR INDULGENTIA RECITANTIBUS FRUCTUM SS. PIAM PRECATIONEM AD UBERIOREM MISSIONUM IMPLORANDUM.
Die 27 februarii
1913.
S s m u s D n u s noster, Dnus Pius div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, precibus Superioris provinciae Belgicae Congregationis Ssmi Redemptoris benigne a n n u e n s , Indulgentiam trecentorum dierum, etiam a n i m a b u s in Purgatorio degentibus adplicabilem, semel in die ab omnibus christifidelibus lucrandam, qui in locis ubi proxime h a b e n d a e iam per parochos p r a e n u n t i a t a e sunt Missiones, a n t e q u a m eaedem incipiantur, infrascriptam precationem corde saltem contrito recitaverint, clementer elargitus est. Praesenti in p e r p e t u u m valituro, absque ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. T r s Saint Rdempteur, Jsus, n o t r e Matre et notre Roi, c'est a votre divin Cur, ocan d'amour et de bont, que n o u s devons le bienfait inapprciable d'une Mission. Touch de compassion la vue de nos misres et du malheur ternel qui n o u s menace, vous avez rsolu de n o u s sauver. Les missionnaires qui vont venir n o u s sont vos envoys : c'est de votre p a r t qu'ils n o u s dispenseront le pain de la divine parole, et n o u s apporteront la joie du pardon. Faites, Seigneur, que, fidles votre grce, n o u s rpondions avec empressement aux prvenances de votre misricorde. Que la prdication de votre ternelle vrit claire vivement nos esprits et touche profondment nos curs, afin que n o u s comprenions n o s garements et en fassions u n e sincre pnitence. Aux p a u v r e s mes plonges d a n s les t n b r e s de l'ignorance et de l'erreur, accordez les lumires de la foi. ceux qui vous o n t con-
155
triste par u n e vie d'iniquits, accordez la grce d'une vraie conversion. Aux tides accordez la ferveur; a u x justes le progrs d a n s la vertu. Envoyez t o u s votre Saint-Esprit et la face de cette paroisse sera renouvele. Et vous, Marie, Vierge immacule et Mre du Perptuel Secours, vous tes le refuge et l'avocate des pauvres pcheurs. P l u s on est coupable, plus on a des., titres votre dvoment. C'est pourquoi n o u s osons en toute confiance implorer votre puissante et maternelle protection. Notre salut est entre vos mains, plaidez notre cause et intercdez pour n o u s auprs de votre divin B'ils. Saint iV., Patron de la paroisse de N., priez pour nous d u r a n t les j o u r s bnis de la Mission. Ainsi soit-il .
M. CARD. RAMPOLLA.
L. S.
f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.
II. DECRETUM.
CONCEDUNTUR INDULGENTIAE PRO PIIS EXERCITIIS MENSE AUGUSTO IN HONOREM IMMACULATI CORDIS B. M. V. PERAGENDIS.
Die 13 martii 1913. Quum pluribus in locis invaluerit iam u s u s dicandi mensem augus t u m honori et venerationi Immaculati Cordis B. M. V, eodem modo ac alii menses ipsimet colendae Deiparae c o n s e c r a n t u r ; ut in dies magis ac magis p r o p a g e t u r pius m o s praedictus, ac fideles magis ad e a n d e m devotionem alliciantur, enixe supplicatum est, ut omnibus fidelibus christianis, qui sive publice sive privatim singulis mensis augusti diebus in h o n o r e m Immaculati Cordis B. M. V. aliquas preces fuderint, seu alia pietatis exercitia peregerint, sanctissimus D. N. P i u s P p . X aliquot Indulgentias concedere dignaretur. Sanctitas vero Sua, per facultates infrascripto Cardinali supremae S. Congregationis S. Officii Secretario impertitas, benigne h a s preces suscepit, ac sequentes Indulgentias, defunctis q u o q u e applicabiles, elargitus est: Indulgentiam trecentorum dierum, singulis praedicti mensis diebus, si corde saltem contriti christifideles, q u a e s u p r a dicta sunt, pia opera exercuerint; Indulgentiam plenariam semel eo m e n s e lucrandam, si praeterea ad s a c r a m e n t a Confessionis et
156
Ssmae Eucharistiae devote accesserint, aliquam ecclesiam vel publicum sacellum visitaverint, et ad m e n t e m S u m m i Pontificis oraverint. P r a e senti in p e r p e t u u m valituro, absque ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
M. CARD. RAMPOLLA.
L.S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.
VERSIO AUTHENTICA
DECRETI DE MONIALIUM ET SORORUM CONFESSIONIBUS
I. DECRETO
SULLE CONFESSIONI DI MONACHE E DI SUORE.
F
Poich molte leggi sono state, a seconda dei bisogni e delle circostanze, pubblicate finora, per regolare le confessioni sacramentali delle Monache e delle Suore, ora sembrato utile di ordinarie e raccoglierle t u t t e con qualche modificazione in un sol Decreto del seguente tenore : 1. A ciascuna comunit t a n t o di Monache che di Suore si asseg n e r di regola un solo confessore o r d i n a r i o ; salvo che per il g r a n n u m e r o delle Religiose, o per altro giusto motivo, n o n sia necessario assegnarne due, o pi. % Il confessore ordinario n o n dovr per regola r i m a n e r e in officio pi di tre anni. Il Vescovo o l'Ordinario p o t r t u t t a v i a confermarlo pel secondo, o anche pel terzo t r i e n n i o : a) se, pel difetto di sacerdoti idonei a tale officio n o n potr provvedere altrimenti ; o b) se la maggioranza delle Religiose, computate anche quelle che in altri casi n o n h a n n o diritto al voto, si trover d'accordo per via di
157
votazione segreta nel chiederne la conferma; purch peraltro alle dissenzienti, q u a n d o queste lo desiderino, si provveda in qualche altro modo. 3. Pi volte all'anno si dia a ciascuna comunit religiosa un confessore straordinario, al quale tutte le Religiose dovranno presentarsi, almeno per riceverne la benedizione. 4. P e r ciascuna casa religiosa d o v r a n n o deputarsi dall' Ordinario alcuni sacerdoti, che le Religiose possano chiamare con facilit nei casi particolari per confessarsi. 5. Q u a n d o si dia il caso che qualche Religiosa, a quiete della s u a coscienza, o a suo maggior profitto nell'esercizio della perfezione, domandi qualche speciale confessore o direttore spirituale, le si dovr facilmente concedere dall'Ordinario; il quale tuttavia invigiler perch da tale concessione n o n nascano a b u s i ; che se nascer qualche abuso, dovr procurare con p r u d e n z a e cautela di eliminarlo, salva sempre la libert di coscienza. 6. Se la casa religiosa s a r soggetta all' Ordinario del luogo, sceglier questi i sacerdoti per l'officio di confessore s ordinario che straord i n a r i o ; ma se sar soggetta al Superiore Regolare, questi presenter i sacerdoti per l'officio di confessore all'Ordinario, cui spetta il concedere loro la facolt di ascoltare le confessioni. 7. All'officio di confessore, sia ordinario, sia straordinario, sia speciale, potranno deputarsi sacerdoti tanto del clero secolare, quanto (col permesso dei loro superiori) del clero regolare, purch peraltro n o n abbiano sulle Religiose, per le quali sono deputati, potest alcuna di foro esterno. 8. Questi confessori d o v r a n n o per integrit di vita e prudenza; sotto la responsabilit della s u a officio, anche sacerdoti che n o n sempre si distinguano per siffatte avere compiti i 40 anni e distinguersi ma l'Ordinario per giusto motivo e coscienza, potr deputare a questo abbiano raggiunto quest'et, purch doti di spirito.
9. Il confessore ordinario n o n p o t r essere nominato straordinario, n, salvo i casi contemplati nell'art. % essere confermato come ordinario nella medesima comunit, se n o n dopo un anno dallo spirare del suo officio. Lo straordinario per potr deputarsi anche immediatamente all'officio di confessore ordinario. 10. Ogni confessore di Monache o di Suore dovr g u a r d a r s i bene dall'ingerirsi nel governo sia interno che esterno della comunit. 1 1 . Dandosi il caso che qualche Religiosa domandi un confessore straordinario, a n e s s u n a delle Superiore s a r lecito n da s, n per mezzo di altri, n direttamente, n indirettamente ricercare le ragioni
158
delia d o m a n d a , opporsi alla d o m a n d a con parole o con fatti, ovvero a d d i m o s t r a r e in qualsivoglia modo di tolerare ci di mal a n i m o ; che se qualche Superiora m a n c h e r su questo p u n t o , dovr essere la p r i m a volta a m m o n i t a dal proprio Ordinario; e, m a n c a n d o la seconda volta, dovr essere dal medesimo deposta, dopo udita per la S. Congregazione dei Religiosi. 12. vietato alle Religiose di parlare fra loro della confessione delle consorelle e di muovere censure a carico di quelle che si confessino n o n dal confessore deputato, ma da un a l t r o ; in caso di trasgressione d o v r a n n o essere p u n i t e dalla Superiora, o dall'Ordinario. 13. Q u a n d o i confessori speciali chiamati ad un monastero o ad u n a casa religiosa, s'avvedano che le Religiose che loro si presentano, n o n abbiano un giusto motivo di necessit o di utilit spirituale, le congedino con prudenza. T u t t e le Religiose poi r e s t a n o avvisate che della facolt loro concessa di d o m a n d a r e un confessore speciale, si avvalgano avendo solo in mira, n o n motivi u m a n i , ma il proprio bene spirituale ed il maggior progresso nelle virt religiose. 14. Ogni volta che le Monache o le Suore si trovino per qualsivoglia motivo fuori della propria casa, loro permesso di confessarsi in q u a l u n q u e chiesa od oratorio, anche semipublico, e da qualsiasi confessore approvato per l'uno e l'altro sesso. La Superiora n o n pu proibirlo, n fare su ci alcuna inquisizione, n e p p u r e indirettamente; n le Religiose on t e n u t e p u n t o a riferire alla Superiora alcun che a.= questo riguardo. 15. Ogni Monaca o Religiosa nel caso di grave infermit, anche se questa n o n presenti pericolo di morte, p o t r far chiamare q u a l u n q u e sacerdote approvato per le confessioni, e confessarsi da lui tutte le volte che le piacer, d u r a n t e la gravit della malattia. 16. Questo Decreto dovr osservarsi da tutte le famiglie religiose femminili t a n t o di voti solenni che di voti semplici, dalle Oblate e dalle altre pie comunit, che n o n emettono voti, a n c h e se l'Istituto sia soltanto diocesano. Obbliga ancora quelle comunit, che sono soggette alla giurisdizione di un Prelato Regolare, e se questi n o n curasse la fedele osservanza del presente Decreto, dovr curarla il Vescovo o l'Ordinario del luogo come Delegato della S. Sede. 17. Dovr questo Decreto essere aggiunto alle regole e costituzioni di ogni Religioso Istituto, e leggersi in lingua volgare u n a volta all'anno pubblicamente in Capitolo alla presenza di t u t t e le Religiose. P e r t a n t o la Santit di N. S. Pio X, udito il parere degli eminentissimi Padri Cardinali della S. Congregazione dei Religiosi, riuniti in
159
plenario Congresso tenuto in Vaticano il giorno 31 gennaio 1913, dietro relazione del sottoscritto Segretario, si degn di approvare tale Decreto, e di confermarlo in ogni s u a parte, c o m a n d a n d o che si pubblicasse, perch venga in avvenire, da tutti coloro ai quali spetta, p u n t u a l m e n t e osservato. <. Nonostante qualsivoglia disposizione in contrario, anche meritevole di speciale e singolare menzione. Dato in R o m a , dalla Segreteria della S. Congregazione dei Religiosi, il giorno 3 del mese di febbraio dell'anno 1913. Fr. L. & S. f Donato Arciv. di Efeso, Segretario.
G.
C.
CARD. VIVES,
Prefetto.
II. DECRET
SUR LES CONFESSIONS DES MONIALES ET DES SURS.
Comme j u s q u ' ce jour, de n o m b r e u s e s lois ont t p r o m u l g u e s p o u r rgler, d'aprs leur objet et les circonstances, les confessions sacramentelles des Moniales et des Surs, il a p a r u bon, aprs les avoir en partie modifies et logiquement coordonnes, de les runir en un Dcret, dont voici la t e n e u r : I. Chaque c o m m u n a u t de Moniales et de Surs, aura, en rgle gnrale, un seul confesseur ordinaire, moins que le g r a n d n o m b r e des S u r s ou quelque autre j u s t e motif n'oblige en donner un second ou mme plusieurs autres. II. Le confesseur ordinaire, en rgle gnrale, n'exercera pas cette charge au del de trois ans. Nanmoins l'vque ou l'Ordinaire p o u r r a le confirmer pour un second et mme p o u r un troisime t r i e n n a t : a) si p a r suite de la pnurie de prtres aptes ce ministre, il ne p e u t y pourvoir autrement, ou b) si la majorit des Religieuses, en y c o m p r e n a n t celles qui d a n s les a u t r e s affaires n'ont pas droit de vote, s'entendent en scrutin secret, p o u r d e m a n d e r la confirmation de ce confesseur. Mais p o u r celles qui sont d'un avis oppos, on devra, si elles le dsirent, y pourvoir d ' u n e a u t r e manire.
160
III. Plusieurs fois par an, on d o n n e r a chaque c o m m u n a u t religieuse un confesseur extraordinaire, qui toutes les Religieuses devront se prsenter, au m o i n s pour recevoir sa bndiction. IV. L'Ordinaire dsignera p o u r chaque maison religieuse quelques prtres que les Religieuses d a n s des cas particuliers puissent facilement appeler p o u r entendre leurs confessions. V. Si, p o u r la paix de son m e ou pour un plus g r a n d progrs d a n s les voies de Dieu, quelque Religieuse d e m a n d e un confesseur spcial, ou directeur spirituel, l'Ordinaire le lui accordera sans difficult; mais il veillera ce que cette concession n ' e n t r a n e p a s d'abus et il cartera avec sagesse et prudence ceux qui se prsenteraient, tout en s a u v e g a r d a n t la libert de conscience. VI. Si la maison des Religieuses est soumise l'Ordinaire du lieu, c'est celui-ci qui choisit les confesseurs ordinaires et extraordinaires; q u e si elle est soumise un Suprieur Rgulier, celui-ci devra proposer les prtres p o u r l'office de confesseur l'Ordinaire du lieu, qui a p p a r t i e n t de donner le pouvoir d'entendre les confessions. VIL La charge de confesseur ordinaire, ou extraordinaire, ou spcial, p e u t tre confie soit des prtres du clerg sculier, soit des prtres du clerg rgulier, avec la permission de leur s u p r i e u r ; p o u r v u toutefois, dans les deux cas, qu'ils n'aient au for externe a u c u n pouvoir s u r ces Religieuses. VIII. Que ces confesseurs, qui devront avoir q u a r a n t e a n s rvolus, se distinguent par l'intgrit de leur vie et par leur p r u d e n c e ; nanmoins, l'Ordinaire pourra, p o u r un motif lgitime et sous sa responsabilit, choisir des prtres plus j e u n e s , p o u r v u qu'ils aient un h a u t degr les vertus indiques. IX. Un confesseur ordinaire ne peut tre dsign comme confesseur extraordinaire, ni, en dehors des cas n u m r s l'article II, tre de n o u v e a u choisi comme ordinaire dans la m m e c o m m u n a u t , a v a n t u n e a n n e rvolue aprs l'expiration de sa charge. Le confesseur extraordinaire peut tre choisi immdiatement comme ordinaire. X. T o u s les confesseurs, soit de Moniales, soit de Surs, se garder o n t bien de s'immiscer dans le gouvernement soit extrieur soit intrieur de la c o m m u n a u t . X I . Si u n e Religieuse d e m a n d e un confesseur extraordinaire, aucune Suprieure n ' a le droit d'en rechercher le motif, ni par elle-mme, ni p a r d'autres, ni directement, ni indirectement; elle ne peut s'opposer, ni par les paroles ni p a r les actes, cette demande, et ne doit eh a u c u n e manire tmoigner qu'elle en prouve de la peine. Au cas o
161
elle agirait ainsi, que son Ordinaire propre lui adresse u n e monition, et si elle venait retomber d a n s cette faute, il la dposera, aprs avoir a u p a r a v a n t pris conseil de la S. Congrgation des Religieux. XI. Que les Religieuses ne parient j a m a i s entre elles des confessions de leurs c o m p a g n e s ; qu'elles ne se p e r m e t t e n t pas de critiquer celles qui se confessent un autre que le confesseur dsign; a u t r e ment, qu'elles soient punies par leur Suprieure ou par l'Ordinaire. XIII. Si les confesseurs spciaux appels d a n s le monastre ou d a n s la maison religieuse, constataient q u ' a u c u n juste motif de ncessit ou d'utilit spirituelle ne lgitime la dmarche des Religieuses, ils les congdieront avec prudence. On avertit aussi les Religieuses de n'user de cette permission de demander un confesseur spcial, que pour le bien spirituel et le plus g r a n d progrs d a n s les vertus religieuses, faisant abstraction de toute considration humaine. XIV. Les Moniales ou les Surs qui pour u n e raison quelconque se trouvent h o r s de leur couvent, peuvent dans n'importe quelle glise ou oratoire, mme semi-public, se confesser tout prtre approuv p o u r l'un et l'autre sexe. La Suprieure ne peut ni l'empcher, ni faire sur ce point aucune enqute, mme indirecte, et les Religieuses ne sont p a s t e n u e s de lui en parler. XV. En cas de maladie grave, bien qu'il n'y ait p a s danger de mort, les Moniales et toutes Religieuses peuvent appeler n'importe quel prtre a p p r o u v , et, t a n t q u e dure la gravit de leur tat, se confesser lui aussi souvent qu'elles le voudront. XVI. Ce Dcret devra tre observ par toutes les Congrgations religieuses de femmes, t a n t vux solennels q u ' v u x simples, par les Oblates et les a u t r e s pieuses c o m m u n a u t s qui ne sont lies par a u c u n vu, ne fussent-elles que des Instituts diocsains. Il oblige aussi les C o m m u n a u t s soumises un Prlat rgulier, et si celui-ci ne veille p a s l'exacte observance de ce Dcret, l'vque ou l'Ordinaire du lieu y pourvoira comme dlgu du Sige Apostolique. XVII. Ce Dcret sera ajout a u x Rgles et Constitutions de chaque famille religieuse, et lu publiquement en langue vulgaire au Chapitre de t o u t e s les Religieuses u n e fois p a r an. C'est pourquoi les minentissimes P P . Cardinaux de la S. Congrgation des Religieux, ayant donn leur suffrage d a n s l'assemble plnire t e n u e au Vatican le 31 janvier 1913, notre T. S. P r e le P a p e Pie X, s u r le r a p p o r t du Secrtaire soussign, a daign approuver et confirmer entirement ce Dcret, prescrivant de le publier, et o r d o n n a n t tous les intresss de l'observer fidlement l'avenir.
ACTA, vol. T, n. 6. 16-4-913. " l
im
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Nonobstant toutes choses contraires, m m e dignes de mention sp-
ciale et particulire. Donn R o m e , de la Secrtairerie de la S. Congrgation des Religieux, le 3 fvrier 1913. Fr. L. * S. f D o n a t u s , Arch. d ' p h s e , Secrtaire.
J.
C.
CARD. VIVES,
Prfet.
PARISIEN.
BEATIFICATIONIS DUBOUCH, ET CANONIZATIONIS VEN. SERVAE DEI MARIAE AB TERESIAE
FUNDATRICIS
CONGREGATIONIS
SORORUM
ADORATIONE
REPARATRICE.
Montis Albani, die 2 maii anni 1809, ex honestis coniugibus orta est Theodolinda Dubouch. Anno 1816, in domo educationis et doctrin a e nobilium puellarum Aurelianensis civitatis, litteris bonisque a r t i b u s ac moribus instituenda collocatur. Triennio exacto in paternam d o m u m revocata, ob frequentes conversationes cum extraneis,; spectaculis aliisque m u n d a n i s vanitatibus aliquantulum indulsit. Verum gravi m o r b o afflicta, q u u m convaluisset, tutum animae uae asylum penes Carmelit a n a m familiam habere sategit. Anno 1848, q u u m ob Gallicas rei publicae perturbationes, ibi degere n o n posset, in saeculo m a n e n s , piam associationem puellarum precibus, praecipue coram sanctissimo S a c r a m e n t o , aliisque expiationis operibus intentam collegit, ad iniurias Deo inlatas r e p a r a n d a s . Paulo post, hoc incoeptum op.us perficiendo, religiosam instituit Sororum familiam cui n o m e n ab Adoratione Reparatrice indidit, ab apostolica Sede die 15 iulii anni 1865 recognitam et a p p r o b a t a m , in qua, m u t a t o nomine, Maria Teresia n u n c u p a t a est. Ibi iugiter perseverans, a n n o 1863 mense iulio, letali m o r b o vexata, eoque ingravescente Ecclesiae sacramentis refecta ac roborata, die 30 augusti, inter dilectas filias ac sorores pie obiit. Virtutum opinio q u a m Dei F a m u l a vivens sibi acquisierat, post eius obitum magis in dies invalescens, archiepiscopali
163
Curiae Parisiensi causam dedit, ut super ea Inquisitio Ordinaria Informativa conficeretur. Hisce actis processualibus expletis et ad sacram Rituum Congregationem delatis, servato iuris o r d i n e , q u u m , peracta revisione scriptorum ipsius Dei F a m u l a e , nihil obstet q u o m i n u s ad ulteriora procedi possit, instante R. P. D. Raphaele M. Virili, episcopo tit. Troadensi, huius Causae postulatore, attentis obsequentibus litteris de eiusmodi Causa introducenda ad beatissimum P a t r e m P i u m X missis ab augustis I m p e r a t o r u m a u t R e g u m familiis; enixisque postulationibus q u o r u n d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, complurium R m o r u m Sacrorum Antistitum, ex u t r o q u e clero, aliorumque virorum ecclesiastica vel civili dignitate praestantium, necnon c o m m u n i t a t u m religiosarum u n a cum Sorore Teresia Maria a S. Corde Iesu, moderatrice generali Sororum ab Adoratione Reparatrice, E m u s ac Rinus D n u s cardinalis Iosephus Calasanctius Vives y Tuto, eiusdem Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis sacrorum R i t u u m Congregationis comitiis subsignata die ad Vaticanum coadunatis, sequens dubium discutiendum proposuit: An signanda sit Commissio introductionis Causae, in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito R. P. D. Alexandro "Verde, S. Fidei Promotore, omnibusque sedulo discussis ac perpensis, rescribendum censuerunt : Affirmative seu signandam esse Commissionem, si Sanctissimo placuerit. Die 4 martii 1913. F a c t a p o s t m o d u m de his sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per infrascriptum Cardinalem sacrae Rituum Congregationi Praefectum relatione, Sanctitas Sua, Rescriptum eiusdem sacrae Congregationis r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem Introductionis Causae beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Mariae Teresiae Dubouch, fundatricis congregationis Sororum ab Adoratione Reparatrice, die 18 martii 1913.
Fr. S. L. S.
CARD.
MARTINELLI,
Praefectus.
f P e t r u s La F o n t a i n e , Episc. Charystien., Secretarius.
164
SACRA ROMANA ROTA

ARGENT1NEN.
NULLITATIS MATRIMONII (WARTHER-VIEKEBSHEIMER).
Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno nono, die 10 iulii 1912, BR. PP. DD. Fridericus Cattani, Ponens, Antonius Perathoner et Iosephus Alberti, Auditores de turno, in causa Argentinen. Nullitatis matrimonii (instantepro appellatione adversus sententiam Curiae Argentinensis, diei 13 novembris 1909, defensore matrimonii ex officio) inter emiliam Warther, repraesentatam per legitimum procuratorem advocatum Ioachim Antonelli-Costaggini, et Fridericum Wiekersheimer, contumacem, interveniente et disceptante in causa vinculi defensore ex officio apud hoc S. Tribunal; sequentem definitivam tulerunt sententiam. Aemilia Warther, n a t a die 28 augusti 1878, Daileunden in urbe, q u u m in loco Bischleim, prope urbem Argentinensem, u n a cum m a t r e mora-* retur, ibi Fridericum Wiekersheimer novit, virum protestanticae sectae addictum ac moribus pessimum. Quamvis Aemilia n u l l u m erga eum foveret amorem, t a m e n propter nimiam s u a e familiae egestatem, suadente m a t r e et sorore, ei se n u p t u r a m promisit, apposita conditione, ut matrimonium in templo catholico, coram suo parocho, celebraretur; q u o d ille promisit. Interim ab Aemilia dispensatio ab impedimento mixtae religionis petitur. Die vero pro civili contractu statuta, vertente a n n o 1899, Fridericus et Aemilia coram laico magistratu stiterunt, et iuxta legem adstipulati sunt. Postea a p u d sponsae m a t r e m coenatum eunt, quae virum apertissime monet, n o n a d h u c posse cum s u a filia coire, quia m a t r i m o n i u m n o n d u m celebrarunt; q u a r e vir domum suam abiit. Die postera t a m e n rediit, ut Aemiliam secum duceret. T u n c Aemilia ei in memoriam revocavit, se velle coram suo parocho m a t r i m o n i u m in templo catholico celebrare. Fridericus e contra coram suo ministello, in l u t h e r a n a ecclesia S. Aureliae, illud celebrare p r o p o s u i t ; renuit acerr i m e Aemilia, et ideo u t r i n q u e dissensio exorta est, q u a e toto itinere perduravit, u s q u e d u m currus Grneberg pervenit, q u e m locum F r i d e ricus incolebat, ubi nuptiale p r a n d i u m p a r a v e r a t . Aemilia m o e r e n s convivio consedit, adstantibus m a t r e et sorore sua, necnon Friderici consanguineis. At parum cum Friderico est locuta, et p r i u s q u a m convivium ad
S. Romana Rota.
165
finem adduceretur, ipsa e cubiculo discessit, et plorans aiebat, se n u p t a m Friderico n o n esse. Interim Fridericus, inebriatus, Aemiliam minis impetiit. Quibus t a n d e m visis, mater sponsae, quae a r b i t r a b a t u r et ipsa a d h u c matrimonium n o n esse celebratum, iussit eam omni pacto secum redire d o m u m ; at sponsus, ira pessima plenus, minas sponsae intulit, se convivas omnes occisurum si ipsa eum desereret; q u i b u s minis exterritae, mulieres s p o n s a m m a n e r e suaserunt, non ita t a m e n ut cum ebrio viro cubaret, sed ut ira eiusdem s e d a r e t u r ; mox, quia infectum m a t r i m o n i u m p u t a b a t u r , die sequenti, in maternam d o m u m rediret. Sponsa igitur, magis quam oportebat, a marito abhorrere coepit, illamque noctem, fratriae in cubiculo degit: atque m a n e sequenti ad m a t e r n a m d o m u m rediit. R u r s u s vero sequenti die, in m a t e r n a domo disputationes innovatae sunt. Mater enim iterum pertimuit, ne maritus, licet pessimus, in t a n t a d o m u s egestate aufugeret: et insuper ne minor quoque filia, maioris n a t a e scandalum renovaret (maritum enim ista deseruerat) et futurum contractum sperneret. Quare, quamvis illa obtestaretur passim, nullo se vinculo marito a d h u c constringi, mater sperare n o n destitit, fore tandem ut pervicacitas viri vinceretur et hic q u o m o d o c u m q u e ad m a t r i m o n i u m catholico ritu i n e u n d u m adduceretur. P o s t t r i d u u m igitur, hac suadente spe, viro sese sponsam concessit. At pro ea spe, q u a m m a t e r conceperat, vinculum catholico ritu firmandi, s u p r e m a m iniuriam filia suscepit. Vix enim post triduum, ad medicum confugere eam oportuit, qui eam invenit, primo sane accubitu, pessima tabe a viro contaminatam. Suasit igitur, ut ab eo discederet et divortium postularet. Morbus pessimus legitima civilibus iudicibus visa est divortii declarandi ratio, deinde post fere decennium et p o s t q u a m Aemilia iam cum alio viro se vinculo civili obstrinxerat, causa ad Curiae episcopalis Argentinen. tribunal delata est, ubi est p r o n u n t i a t a m : Matrimonium ab Aemilia W a r t h e r initum cum Fride rico Wiekersheimer nullum esse et invalidum ex capite defectus con sensus requisiti . Cum a u t e m ab ea sententia sacri vinculi adsertor appellationem de iure interposuerit, n u n c causa ad nostrum venit Tribunal, sub d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu.
Ratio dubitandi in hac causa praesertim in eo consistit, quod cum in Argentinensi dioecesi caput Tametsi, sacri Tridentini Concilii, numq u a m fuerit publicatum, dirimens i m p e d i m e n t u m clandestinitatis inibi non viget, ita ut contractus, etiam civilis, verum et validum matrimonium constituere possit. Nec per se validitati officit falsa coniugum suppositio, quod aliquod exstet impedimentum dirimens, si hic error concomitans sit, scilicet voluntatem n o n determinet ad c o n t r a h e n d u m , sed eam
168
comitetur et, facta ab eo praecisione, idest eo tempestive detecto, actus nihilominus celebratus fuisset; et insuper, quia inter sponsos copula intervenit, quae si maritali affectu posita est, iure ipso n a t u r a e matrimonium perficit. At quoad p r i m u m , prae oculis haberi oportet, matrimonium, utpote contractum, m u t u o consensu effici. Omnis enim contractus in t a n t u m valet, in q u a n t u m contrahentes se obligare voluerunt. Ideo doctores in hoc omnes conveniunt, quod, si contrahentes matrimonium, vel etiam u n a pars, in locis ubi clandestinitatis dirimens imped i m e n t u m non viget, n o n aliud in matrimonio civili facere voluerunt q u a m civilem caeremoniam, christianum m a t r i m o n i u m nullimode contrahatur. Etsi autem inibi h a e c civilis caeremonia praesumptionem in favorem veri matrimonii constituat, praesumptio ista iuris t a n t u m est, et ideo contrariam admittit probationem. Cum haec in comperto apud omnes doctores sint, u n u m vel a l t e r u m textum ex eis decerptum adducere sufficiat. Ita e x . g r . D'Annibale: . . . Q u a m o b r e m , si ubi matrimo n i u m valide contrahitur sine parocho et testibus, sponsi civile matri m o n i u m contrahant, et alter ex eis intendat civilem dumtaxat., ritum peragere (quod est p r a e s u m e n d u m , quia m a t r i m o n i u m graviter illi << citum foret) hoc ne intelligi quidem potest (Summ. Th. Mor., vol. III, De Matrim., n. 443,1). Item G a s p a r r i : . . . error circa validitatem m a t r i monii verificatur si u t r a q u e vel alterutra p a r s p u t a t obstare aliquod impedimentum dirimens, et m a t r i m o n i u m esse irritum, d u m nullum obstat impedimentum, et matrimonium per se v a l e t . . . Si contrahens intendit, q u a n t u m in se est, v e r u m matrimonium, consensus a d e s t . , . si n o n intendit verum matrimonium, sed potius concubinatum, cae r e m o n i a m mere civilem, sponsalia, etc., consensus deest, et ideo matri m o n i u m est n u l l u m , etsi impedimentum dirimens fuerit putativum t a n t u m (T. C, De Matrim., vol. I l , 904-906). E a d e m h a b e t W e r n z : Si sponsi catholici cum acatholicis baptizatis contrahentes alicubi legi Ne temere (nec Tridentinae) non sunt adstricti, in mere civili matri monii celebratione, etsi illicitum, t a m e n validum ineunt matrimonium, d u m m o d o intentionem h a b e a n t vere contrahendi matrimonium, neque aliud obstet impedimentum canonicum; at si civilem t a n t u m velint performare caeremoniam, quam ex ipsorum intentione sequatur in ecclesia coram ministro cultus, verus contractus matrimonialis religiose celebratus, omni valore caret matrimonium civile. Quare in his locis talia matrimonia civilia n e q u a q u a m valida s u n t propter formam legemque civilem servatam, neque absolute et simpliciter, sed cum clausula: Dum modo constet de mutuo eorum consensu (cfr. S. C. Inq., 6 sept. 1876) i. e. coniugum ad tramites antiqui iuris Decretalium (Ius. Decret., tit. IV,
?
S. Romana Rota.
167
tit. 3, n. 207). Et alio in loco: Denique error iuris de valore matrimonii haberi potest, si u n u s vel u t e r q u e sponsus falso existimat suis nuptiis v a l i d e celebrandis obstare impedimentum dirimens. Quo in casu si partes contrahentes consensum praestare volunt q u a n t u m possunt ( u t communiter p r a e s u m i t u r ) , matrimonium est validum; secus, si solummodo i n t e n d u n t concubinatum vel m e r a m caeremoniam civilem, indubitanter est n u l l u m et irritum. Nam, in priore suppositione, verus adest consensus, cuius efficaciae obiective impedimentum non obstat, in altera consensus in verum matrimonium plane deest (Ibi, tit. IV, n. 228 in fine). Nec dicendum, contrahentes, si assensum ad verum m a t r i m o n i u m n o n praebuerint, mendacium dixisse, quia verbis a magistratu civili prolatis assensi sunt, quae matrimonium significabant. Nam (ut bene notat Rosset I. C, n. 231 et seq., cum Secretario S. C. G. in Disceptat., a n n o 1879) verba et signa, quae sic coacti compelluntur adhibere, directa s u n t ad significandum obsequium erga legem civilem et ad satisfaciendum eius praecepto, ut matrimonium verum, iam con t r a c t u m vel deinde c o n t r a h e n d u m , n o n debitis privetur civilibus effe ctibus. Talis significatio verborum ac signorum determinatur, sive ex sensu Ecclesiae, iuxta cuius leges i n t e n d u n t contrahere, sive ex com muni fidelium u s u et opinione, sive ex n a t u r a actus, prout licite fieri potest. Quapropter n o n sunt idonea ad naturaliter significandum con s e n s u m i n t e r n u m contrahendi de praesenti, quia, urgente necessitate, ad alium finem t e n d u n t ac recte in eo consistunt, quoad eos etiam, sane plurimos, qui nullum t u n c m a t r i m o n i u m peragere volunt (Cf. quoque S. C. G. in c. Olmucen., 7 ianuarii 1899; Leitner I. G., p. 123, 632 sq.). Doctrinis, q u a s s u p r a retulimus, minime contradicit Instructio S. G. de Prop. Fide ad vicar. apost. Gonstantinopolitanum, 1 oct. 1785; ibi enim dicitur, valida esse matrimonia christianorum coram iudice turcico celeb r a t a , si contrahentes, quamvis reputent hoc n o n sufficere validitati matrimonii, t a m e n si scirent sufficientiam h u i u s sui actus ad effectum ineundi v e r u m coniugium, omnino vellent hoc inire. Etenim uti Instructio h a b e t : . . . s e c o n d o le circostanze del caso proposto, n o n pu dubitarsi del vero, legittimo, interno e reciproco consenso dei contraenti . Investiganda igitur est in singulis casibus contrahentium voluntas, a q u a tota quaestio validitatis matrimonii p e n d e t ; ideo attente inspiciantur oportet omnes t u m loci, tum temporis, tum p e r s o n a r u m circumstantiae, quia, ut bene ait Gasparri (1. n. 906), magis hic de facto q u a m de iure agitur. In primis uti certum h a b e n d u m est, q u o d ignor a n t i a q u a e non t a n t u m concomitnter se h a b e t ad actum, sed se h a b e t causaliter ad id quod fit, omnino tollit voluntarium, quia cum voluntas
168
sit facultas caeca, ab intellectu dependet, u n d e effatum: nil volitum, quin praecognitum. Quae doctrina a iure r o m a n o consecrata est ; ubi h a b e t u r : * In id autem quod ignoratur, nec ullus actus nec consensus ullus tendere potest (L. non idcirco 4 Cod. de Iur. et fact. ignorantia). Si igitur prudenter iudicare p o s s u m u s , Aemiliam nullimode scivisse coram laico magistratu se verum m a t r i m o n i u m posse celebrare, hoc infectum esse merito suspicari debemus. Quod a u t e m illa revera ignoraverit, p r i m u m colligere p o s s u m u s a communi in his regionibus catholicorum opinione circa m a t r i m o n i a coram iudice laico celebrata. Etenim in tota Germania a catholicis civile coniugium pro m e r a t a n t u m caeremonia habetur, q u a e coram Deo et Ecclesia nullatenus v e r u m m a t r i m o n i u m efficit (Archiv. F. R. Kirchenrecht, vol. 33, pag. 192 sq.). Ad h a n c sane opinionem efformandam n o n p a r u m contribuerunt instructiones episcoporum illius regionis, qui, ad praecavenda mala quae a civili matrimonio oriri possunt, solliciti fuerunt ad fideles suos inonendos, civile coniugium esse institutionem reipublicae, quae parit t a n t u m effectus civiles ; proindeque a fidelibus n u n q u a m ipsum esse h a b e n d u m ut validum et v e r u m m a t r i m o n i u m (Cfr. Instructiones episcopi Vratislavien., archiepiscopi Colonien., et Card. Kopp archiepiscopi Breslavien., citat, in sententia Argentinen. coram Heiner, Acta Apostolicae Sedis, 31 maii 1912). Quin imo haec doctrina t r a d i t u r et docetur per t o t a m Germ a n i a m , ipsa r o m a n a ecclesia a d p r o b a n t e . Nam in catechismis Germanicis, interrogationi Quomodo contrahitur m a t r i m o n i u m ? respondet u r : Solum coram parocho et testibus , etc. H. S. O. in Colonien, coram Heiner (mense maio 1910) admisit concludi posse saltem in Ger mania m a x i m a ex parte catholicos, cum m a t r i m o n i u m civile ineant, m e r a m caeremoniam, n o n v e r u m m a t r i m o n i u m intendere, consen s u m q u e maritalem in actu civili n o n dare . Et iterum in sententia Argentinen. (23 februarii 1912) : Opinio... catholicorum in Germania de matrimonio civili de facto est talis, ut in communi eius invali ditas p r a e s u m e n d a sit, praesertim si in viris catholicis alia indicia et probationes, v. g. i u r a m e n t u m , accedant, q u i b u s illa praesumptio con firmetur . E a d e m opinio, quae est a p u d Germaniae catholicos, erat etiam t u m Aemiliae, t u m eius matris. Iam in libello accusatorio Aemilia e n a r r a v i t : Je n'avais p a s l'intention de contracter un mariage valide p a r un simple mariage civil, parce que je considre u n i q u e m e n t un mariage valide devant Dieu, lors qu'il est contract l'glise. Du r e s t e , Frdric Wiekersheimer m'avait promis a v a n t le mariage, de faire bnir n o t r e mariage l'glise catholique; mais, peu a v a n t le mariage civil, il exigea que de mon ct je consentisse n o u s marier
S. Romana Rota.
169
a temple protestant, ee que je refusai a b s o l u m e n t . Et iudici interroganti ipsa, sub iuramenti fide, respondit : Je ne savais a b s o l u m e n t p a s ce que c'tait se marier. Je croyais qu'aprs je p o u r r a i s r e t o u r n e r a u p r s de ma mre. J'tais bien impertinente, il est vrai, mais en cette matire, ignorante . Cum a u t e m iudex sciscitaretur: Vous tes vous regarde validement marie devant Dieu et d e v a n t l'Eglise, a p r s avoir prononc votre " o u i , , la m a i r i e ? , ipsa ait:. Non, a b s o l u m e n t non, et je p e n s a i s que je n'ai t d a n s a u c u n e glise, donc je ne suis pas marie. Je ne savais p a s qu'on pouvait avoir t a n t de difficults, sans cela, je ne me serais p a s marie u n e seconde fois . H a n c falsam opinionem Aemilia certe a s u a m a t r e accepit, quae pariter caeremoniam civilem n u n q u a m a p u d catholicos v e r u m m a t r i m o n i u m esse arbitrabatur. Hoc clare eruitur ex verbis q u a e ipsa Friderico Wiekersheimer dixit, in vespere ipso quo civile coniugium celebratum est: Notre mre (testatur Regina Rohrbach, Aemiliae soror) a v a n t le mariage civil, ce vendredi soir, dit Wiekersheimer, en pr sence d'autres p e r s o n n e s et d'Emilie : " Tu sais que tu ne peux p a s passer cette nuit ici, car, chez n o u s , on se croit mari seulement aprs qu'on a t l'glise . Item testatur Aemilia: Ma mre tenait abso l u m e n t ce q u e D U S n o u s fassions marier l'glise catholique . Deinde: Ma mre, au m o m e n t que je quittai Bischleim (quando scilicet Fridericus dixit Aemiliae se sistere parocho catholico nolle, sed suo l u t h e r a n o ministro) me dit: " F a i s - t o i seulement conduire au Gr neberg, pour que n o u s n'ayons p a s dpens notre argent en vain. Le soir n o u s r e n t r e r o n s de nouveau . At Aemilia n o n solum contrahere se posse verum matrimonium coram iudice laico nesciebat, imo pro certo h a b e b a t illud nullimode contraxisse, q u o d revera suadet eam noluisse. Hoc ipsa testatur iudici, qui ab ea quaesivit: Avez-vous dit quel q u ' u n que par le mariage civil vous ne vous regardiez p a s marie v a l i d e m e n t ? et q u i ? . Ait enim: J e l'ai dit p a r t o u t ainsi, la m a i s o n , la table, en prsence de ma soeur, de ma mre et de m o n beau-frre. Car je disais ma s o e u r : " Je puis me marier l'glise, mais tu ne le peux pas . Ma soeur, en effet, s'tait spare de son mari, avec lequel elle s'tait marie l'glise. Je l'ai encore dit ' d'autres, chaque occasion, mais je ne sais plus prcisment q u i . Aemiliam vero existimasse validum coram laico magistratu nullimode se posse contrahere m a t r i m o n i u m et ideo noluisse, manifestius apparet ex h i s quae, sive ante, sive post civile coniugium, inter sponsos evenerunt. Ideo ante civilem caeremoniam, pluries sponsi circa m a t r i m o n i u m religiosum inter sese contenderunt, at de caeremonia
170
Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.
civili n u n q u a m . Ergo dicendum est quod illud, n o n istam, utpote verum m a t r i m o n i u m existimarent. Item post civilem caeremoniam contendere perrexerunt, eo quia Aemilia coram suo parocho sistere volebat, Fridericus a u t e m coram suo ministello. Haec n o n modo Aemilia, sed testes u n a voce affirmant, scilicet Ludovicus Rohrbach, Aemiliae levir, et Regina, Ludovici coniux Aemiliaeque soror, u t e r q u e de scientia p r o p r i a ; Hugo d'Alheimer, eiusque u x o r Iosepha Fritz, iuxta ea quae a u d i e r u n t ab ipsa Aemilia, tempore t a m e n non suspecto. Fridericus reapse ante matrim o n i u m Aemiliae promiserat, se illud coram parocho catholico celebrat u r u m . En quomodo ipsa h a n c rem e n a r r a t : T o u t d'abord, Wiekershei mer m'avait promis de n o u s marier l'glise catholique, m a i s cela lui paraissait trop long, cause de la dispense. Je lui disais : " Si tu ne vas p a s l'glise catholique, je ne vais n o n plus au temple pro testant . Trois j o u r s avant le mariage, il commena hsiter, parce que cela durait trop longtemps. Le cur catholique de Bischleim disait qu'il ne pouvait p a s aller plus vite... Vendredi soir, le j o u r du mariage civil, Wiekersheimer m ' a n n o n a que n o u s n o u s marierions au temple p r o t e s t a n t de Sainte-Aurlie. Il pronona ces paroles : " Parce que ton calotin ne voulait p a s te marier, nous irons notre cur ... Je r p o n d i s ; " Je n'y vais p a s . Le lendemain, samedi matin, il vint p o u r me chercher. Je n'tais p a s encore habille; de dgot je dchirai le voile. En route, il me pria toujours d'aller avec lui au temple Ste-Aurlie. Je ne voulais rien en savoir, et lui dis : " Si la voiture s'arrtait devant Ste-Aurlie, je me sauverai . Ainsi n o u s p a s s m e s devant Ste-Aurlie . Haec q u o q u e a Ludovico R o h r b a c h , eius leviro, et a Regina, Aemiliae sorore, confirm a n t u r . Ille enim iudici interroganti P o u r q u o i n'ait-elle p a s t marie l'glise? , respondit: Le mariage civil eut lieu vendredi 6 h. du soir, Bischleim. De l Emilie r e t o u r n a chez sa mre, lui chez ses p a r e n t s . Le lendemain matin, la voiture prit chaque partie d a n s sa demeure respective. Vendredi soir aprs le mariage civil, Emilie me dit que le lendemain elle serait cherche p o u r tre conduite et marie l'glise catholique. Nous devions n o u s trouver chez Vogel aubergiste l'angle de la Weifsturmstrasse. Je r e m a r q u a i l que entre les maris il s'tait produit un diffrend, qu'ils ne s'entendaient pas, mais je ne m'en occupais nullement. Aprs, notre voiture me conduisit avec ma femme au Grneberg . Sed clarius Regina: ... eile (Aemilia) vint un j o u r et me dit qu'elle ne voulait plus de lui. Je lui fis la r e m a r q u e que s'il n e voulait pas se marier l'glise catholique, elle devait le lcher. Elle revint aprs et me dit : " Reine, m a i n t e n a n t il veut se marier
S. Bomana Bota.
171
l'glise catholique . Et p o s t e a : Vendredi soir, aprs le mariage civil, les deux fiancs ont soupe chez notre mre. Wiekersheimer, qui huit j o u r s a u p a r a v a n t avait promis de se marier l'glise catholique, dclara qu'il se marierait le lendemain l'glise catholique de Bisch leim... Samedi matin, j ' t a i s encore chez ma mre. Wiekersheimer vint alors p o u r chercher Emilie, et il dit: " Nous allons m a i n t e n a n t l'glise protestante, mes p a r e n t s le dsirent . Emilie r p o n d i t : " N o n , n o u s irons l'glise c a t h o l i q u e , , . . . Et moi je dis Wiekersheimer: " Tu as promis de te marier l'glise catholique . Emilie dclara que si Wiekersheimer n'allait p a s l'glise catholique, elle, de son ct, ne se marierait pas l'glise protestante . P o s t q u a m ergo Fridericus fidem Aemiliae datam, matrimonii in templo catholico celebrandi, prodidit, dissensiones atque rixae inter eos exortae sunt, ut modo ex n a r r a t i o n e testium Ludovici et Reginae audivim u s , quae postea magis magisque creverunt in ipso n u p t i a r u m convivio. Cum iudex ab Aemilia quaesivisset, Gomment avez-vous pass le j o u r des noces? , en quomodo ea r e s p o n d i t : table je ne m'entretenais pas avec lui. Je lui parlais peu. Je restai table j u s q u ' la fin du repas, j u s q u ' ce que la querelle commenant au sujet de limonade et de r h u m , je sortis. D'Alheimer vint tout coup d a n s la cour et me dit, que je ne devais pas-rentrer, que Wiekersheimer me tuerait. J'entrai, nanmoins. Je voulais aussi rentrer avec ma mre la maison. Wiekersheimer menaa que si je le quittais, il tirerait sur toute l'assistance. Sur quoi ma mre me dit de rester. Je passais la nuit chez sa sur Sophie, dans la chambre de devant. Le lendemain je me rendis avec lui en voiture Bischleim, o n o u s restmes environ 3 jours. C'est seule m e n t lundi que je couchai avec lui, cela environ 3 jours. De l, je me rendis avec lui d a n s la Itadelgasse, o j ' a v a i s pris un logement garni. D'ici environ 3 j o u r s aprs, sur le conseil du mdecin, je le quittai pour r t o u r n e r la maison chez ma mre . Quae ab eius sororis testimonio confirmantur: Le j o u r aprs le mariage civil, samedi, pen dant le repas de noces, aprs qu'elle eut peine mang un p e u de soupe et de viande, elle se leva de table et se mit pleurer. Et q u a n d elle revint, elle me dit: " C e n'est p a s un mariage: je ne suis pas marie, parce que je n'ai p a s t l'glise catholique. Elle dit la m m e chose dj samedi matin, avant de 'quitter la maison de la mre, depuis e l l e me l ' a souvent rpt, mme p e n d a n t le peu de temps q u e les deux demeurrent ensemble . T a n d e m quamvis Aemilia se Friderici uxorem non reputaret, e u m q u e minime amaret, cum illo tamen, triduo post, ex suasione matris, ad h a b i t a n d u m ivit. En quomodo ipsa rem
172
e n a r r a t : Ma mre m'y engageait, parce qu'elle ne voulait pas avoir u n e seconde fois la douleur, que moi, comme m o n autre sur, je me sauve de m o n mari. Mme si je n'tais p a s tombe malade, je ne serais p a s reste. Je serais peut-tre reste un peu plus longtemps. Ma m r e insistait ce que je devais faire un essai avec m o n m a r i ; on p o u r r a i t avancer a p r s . Iudex autem eam interrogavit: Avez-vous a c c o m p l i l'acte c o n j u g a l ? , elle r e p o n d i t : Oui, j ' t a i s bien force de le faire . At neque ex hoc altero capite m a t r i m o n i u m exstare dicendum est. Scilicet p u t a n d u m non est, Aemilia m deinde per copulam affectu maritali positam, sanavisse ex parte sua defectum consensus et ideo m a t r i m o n i u m instaurasse, non t a n t u m quia hoc fieri posse illa nesciebat, sed praecipue quia hoc facere absolute n o l e b a t : et ideo, etiam q u a n d o cum Friderico habitabat, dicere perrexit, se n o n esse veram Friderici uxorem, quia coram proprio parocho n o n nupserat. Hoc t e s t a n t u r (praeter Reginam eius sororem, ut s u p r a vidimus in ultimis verbis ex eius testimonio relatis) coniuges Hugo D'Alheimer et Iosepha Fritz, cum quibus Aemilia loquebatur, d u m a d h u c cum Friderico morabatur, et ideo t e m p o r e n o n suspecto. Hugo iudici interroganti, Vous a-t-elle dit qu'elle tait marie seulement civilement, et qu'elle ne considrait p a s ce mariage comme valide et indissoluble devant Dieu? respondit : Oui, elle a d i t cela; c'est p o u r cela qu'ils n'ont p a s t maris catho liquement, parce que le mari voulait du mariage protestant, et elle du mariage catholique. J'ai entendu cela plusieurs fois . Item Iosepha Fritz eidem interrogationi respondit: Elle me le disait souvent et aprs le mariage qu'elle n'tait p a s marie. Elle me le disait souvent et aprs le mariage civil et cela parce qu'elle n'tait p a s marie l'glise catholique . Expressius a u t e m ipsa Aemilia iudici, qui ab ea quaesivit, Ne seriez-vous p a s reste avec Wiekersheimer, s'il vous avait traite d i g n e m e n t ? , respondit: Malgr cela, non. Je ne voulais pas de lui. Q u a n d mme ma mre ne m ' e t p a s cherche, je l'aurais q u i t t . Et i t e r u m : P o u r q u o i , le premier soir, n'avez-vous p a s coha bit avec Wiekersheimer? Pourquoi tes-vous alle aprs chez-lui? , et ipsa: P a r c e que je ne l'aimais pas. Rien ne m'intressait, aprs je me rendis chez Wiekersheimer sur les engagements de ma mre . Concludendum igitur, copulam affectu maritali non fuisse ab Aemilia positam, et ideo n o n effecisse verum m a t r i m o n i u m , iuxta illud: Con sensus, non concubitus, m a t r i m o n i u m efficit . Quibus o m n i b u s consideratis et sedulo perpensis. Christi n o m i n e invocato, Nos infrascripti Auditores, pro tribunali sedentes et solum
S. Bomana Bota.
173
Deum p r a e oculis habentes, decernimus, declaramus et s e n t e n t i a m u s : Constare de nullitate matrimonii inter Aemiliam Warther et Fridericum Wiekersheimer ob defectum consensus; et sic proposito dubio respondemus. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tri. b u n a l i u m f a d quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam s e n t e n t i a m , et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de reform., Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficcia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis extitura sint. Romae, 22 iulii 1912. Fridericus Cattani, Tonern. Antonius Perathoner. Iosephus Alberti. Sac. Tani, Not. S. B.

S. CONGREGAZIONE D E I R I T I .
CONGREGAZIONE ORDINARIA PARTICOLARE. Il giorno 1 aprile 1913, nel palazzo apostolico Vaticano fu tenuta la Congregazione Ordinaria Particolare dei sacri Riti, nella quale furono sottoposte al giudizio degli Emi e Rmi signori Cardinali componenti la medesima, le seguenti Cause: I Intorno alla validit dei Processi Apostolici ed Ordinari costruiti per la Causa di beatificazione o dichiarazione di martirio dei Venerabili Servi di Dio Apollinare de Almeida, vescovo di Nicea, Giacinto Franceschi, Francesco Rodrguez, Abramo de Georgiis, Gaspare Paez, Giovanni Pereira, Ludovico Caldeira, Brunone Bruni e Gundislavo Sylveira, sacerdoti della Compagnia di Ges.
O
2 Intorno alla validit dei Processi Apostolici ed Ordinari costruiti nella Curia di Brescia per la Causa di beatificazione e canonizzazione della
174
Venerabile Serva di Dio Vincenza Gerosa, confondatrice dell'Istituto delle Suore della Carit in Luere, diocesi di Brescia. 3 Intorno alla validit ed al rilievo del Processo Apostolico costurito nella Curia di Parigi sopra la fama della santit di vita, delle virt e dei miracoli in genere del Venerabile Servo di Dio Pietro Giuliano Eymard, sacerdote fondatore della Congregazione dei Sacerdoti e delle Ancelle del santissimo Sacramento. 4 Finalmente intorno al culto in ossequio ai Decreti di Urbano VIII, non mai prestato al Venerabile Servo di Dio Benvenuto Bambozzi, sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Minori Conventuali.
CONGREGAZIONE ANTTPREP ARATORI A. Il giorno 15 aprile 1913, presso l'Emo e Rmo signor cardinale Domenico Ferrata, Ponente della Causa di canonizzazione della Beata Giovanna d'Are, vergine, detta la Pulcella d'Orlans, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Antipreparatoria nella quale i Rmi Prelati Officiali ed i RR. Consultori teologi hanno discusso e dato il loro voto intorno a tre miracoli che si assicurano da Dio operati per intercessione della Beata medesima, i quali vengono proposti per la sua Canonizzazione.
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : 7 aprile 1913. L'Emo signor cardinale Basilio Pompilj, Vicario generale di Sua Santit. L' Eio signor cardinale Domenico Ferrata, Arciprete della patriarcale arcibasilica Lateranense. 11 aprile. Gli Emi signori cardinali Basilio Pompilj e Guglielmo van Rossum, membri della suprema sacra Congregazione del S. Uffizio.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare. Assistente al Soglio Pontificio : 28 marzo 1913. Mons. Antonio Maria Jannotta, vescovo di Aquino, Sora e Pontecorvo.
175
Protonotarii apostolici ad instar participantium : 24 marzo 1913. Mons. Francesco canonico Cherchi, vicario generale dell'archidiocesi di Oristano. 16 marzo. Mons. Carlo de Hackelberg, canonico della metropolitana di Vienna. Mons. Giacomo Kapusta, decano della Cattedrale di Brn. Prelati Domestici di S. S.: 14 marzo 1913. Mons. Pietro Carta, canonico della chiesa metropolitana d'Oristano. 30 marzo. Mons. Carlo Enrico Mackel, della diocesi di Newarck. Camerieri d'onore in abito paonazzo di 8. S. : 7 13 3 7 marzo 1913. Mons. Michele Anzuoni, della diocesi di Lacedonia. Mons. Domenico Monaco, della medesima diocesi. Mons. Luigi Zefelippo, della medesima diocesi. marzo. Mons. Giovanni Canonica, dell'archidiocesi di Torino. aprile. Mons. Giovanni Battista Leitgeb, della diocesi di Seco via. aprile. Mons. Isidro Horta, dell' archidiocesi di Marianna (Brasile).
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: L'Ordine della Milizia Aurata, detto dello Speron d'oro: 3 aprile 1913. A Sua Altezza serenissima il sig. Alberto Maria Giuseppe Massimiliano Lamoral, principe di Thurn e Taxis e duca di Worth e Dnanstauf. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 19 marzo 1913. Al Sig. Ladislao nobile de Fedorowicz-Jakowski, ciambellano e consigliere aulico nell'Impero Austro-Ungarico. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 19 marzo 1913. Al Sig. barone Filippo Wambolt d'Umstadt, della archidiocesi di Vienna.
176
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 26 febbraio 1913. Al Sig. Enrico van Thiel, della diocesi di Bois-le-Duc. 18 marzo. Al Sig. prof. Marco Venneri, della diocesi di Cariati. 29 marzo. Al Sig. Augusto Manfredini, direttore del Credito Centrale del Lazio. Al Sig. Giuseppe Micheletti, incisore di S. S.
NECROLOGIO.
11 aprile 1913. Mons. Giorgio de Lucchi, vescovo titolare di Emesa
Annus V. - Vol. V.
Die 30 Aprilis 1913.
Num. 7.

ACTA PII PP. X

EPISTOLAE. I.
AD V. E. VINCENTIUM CARD. VANNUTELLI, QUEM PARISIOS, UT SAECULARIBUS SOLLEMNIBUS IN HONOREM FRIDERICI OZANAM HABENDIS PRAESIT,LEGATUM SUUM MITTIT, SUMMIS LAUDIBUS OZANAM EIUSQUE OPERAM PROSECUTUS.
Venerabilis F r a t e r noster, salutem et apostolicam benedictionem. Quod propediem, exeunte saeculo ex quo Antonius Fridericus Ozan a m h a n c lucem aspexit, Societas Vincentiana, ut accepimus, sollemni commemoratione celebrare virum parat, Nos equidem p r o b a m u s vehementer tale propositum, libentissimeque facturi sumus, ut illa ipsa sollemnia Nostrae dignitatis accessione amplificemus. Etenim cum iustum a r b i t r a m u r eius o r n a r e n o m e n qui profecto in illustranda et scriptis et factis salutari virtute fidei catholicae aetatem omnem, h e u n o n ita longam, consumpsit, ut inter praeclaros christianae sapientiae vindices p o n a t u r ; t u m vero n o l u m u s occasioni deesse, quae datur, testandae r u r s u s propensissimae voluntatis Nostrae erga illud Opus q u o d conferentiarum dicitur, cuius hic iure primarius conditor habetur. N a m consociatio id genus - q u a e cum ad christianam caritatem tota spectet, n o m i n e patrocinioque recte utitur Vincentii a Paulo - quis n o n miretur q u a m brevi tempore q u a n t a q u e cum utilitate communi se u s q u e q u a q u e p r o p a g a r i t ? Vixdum eius hic noster cum paucis eiusdem animi virtutisque sodalibus semina iecerant, alte radices egit, atque opinione celer i u s t a m q u a m in celsam arborem patulisque diffusam r a m i s excrevit; ut consentaneum ceteroqui erat ingenio nationis Gallicae, q u a quidem ad Religionem p r o m o v e n d a m nihil actuosius, a u t uberius. E a d e m q u e n u n c
ACTA, vol. V, n. 7. 30-4-913. 13
178
late per t e r r a r u m orbem magno est u s u i n o n solum multitudini egen o r u m , q u i b u s t u m a d h a n c vitam t u m a d aeternam b o n a a d i u m e n t a suppeditat, verum etiam sociis ipsis, q u o s commode per varia christianae misericordiae m u n i a ad o m n e m sanctimoniam exercet. Haec reputantibus Nobis satis superque est causae, cur Nos in primis ista particip e m u s sollemnia, optemusque ut h o n o r i b u s h a b e n d i s mentissimo viro simul operis eius notitia a p u d homines atque studium crescat. Ac s a n e in t a n t a perturbatione rerum o m n i u m , q u a n t a m vel doctrinarum fallacia vel cupiditatum licentia creat, optime civili societati consulatur, si, q u o t q u o t christianam ipsius disciplinam curae habent, Ozanam et magistrum s e q u a n t u r et ducem. Itaque maiora semper a Deo Societati Vincentianae incrementa precanda sunt,* ut saluberrima sui auctoris instituta longe lateque usque in ultimas oras possit extendere. Iam vero, cum in generali coetu q u e m a p u d s u m m u m Consilium delecti conferentiarum habituri sunt Parisiis, velimus esse qui haec animi Nostri sensa exponat, nullum videmus aptiorem cui hoc m a n d e m u s officii, q u a m illum S. R. E. Cardinalem, qui vicesimum iam a n n u m Societatis h u i u s a p u d Apostolicam Sedem p a t r o n u m agit, particeps studiorum eius c o e p t o r u m q u e fautor perdiligens. Quare te, venerabilis F r a t e r Noster, Legatum Nostrum mittimus, qui, q u a e his litteris tibi significavimus, in eo coetu verbis Nostris exprimas. Idem generali Consilio ac ceteris, quos u n a convent u r o s diximus, universis etiam, quos Societas Vincentiana vel h a b e t sodales, vel iuvat pauperes, a t q u e o m n i b u s de clero populoque claris viris, quicumque ad haec sollemnia h o n e s t a n d a contulerint aliquid, apostolicam benedictionem, auspicem divinorum m u n e r u m , afferes; q u a m tibi p r i m u m , venerabilis F r a t e r Noster, amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , ipso die sollemni P a s c h a e , a n n o M C M X I I I , Pontificatus Nostri decimo. PIUS PP. X.
II.
A D RR. P P . D D . B E R N A R D U M H E R R E R A R E S T R E P O ARCHIEPISCOPUM B O G O T E N S E M CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS REIPUBLICAE COLUMBIANAE, GRATUS OB LITTERAS PIETATIS PLENAS, QUAS COMMUNITER MISERANT.
Venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. Gratias vobis ingentes agimus, ob c o m m u n e s litteras q u a s ex vestro sollemni coetu h a u d pridem ad Nos dedistis: valde enim Nos delectarunt.
Acta Pii PP. X.
179
Siquidem n o n modo declarationem sane illustrem vestrae in Nos pietatis h a b e b a n t , sed etiam q u a e de vestro pastorali studio erat Nobis opinio, eam praeclare confirmabant. N a m q u e intelleximus omnia vos efficere diligenter, q u a e populorum vestrorum salus hoc tempore desiderat. Quare g r a t u l a m u r q u o q u e vobis; p e t i m u s q u e a Deo ut vestrae diligentiae coepta gratiae suae m u n e r i b u s adiuvet et foveat. H a r u m a u t e m a u s p e x sit apostolica benedictio, q u a m vobis, venerabiles F r a t r e s , vestrisque gregibus amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxvi mensis martii Pontificatus Nostri anno decimo. PIUS PP. X.
MCMXIII,
III.
AD R. P. D. GERMANUM BRETON, ANTISTITEM DOMUS PONTIFICIAE, GAUDET RECTOREM DE ORDI-
TOLOSANAE NATIONE CUPIT
STUDIORUM
UNIVERSITATIS
CATHOLICAE ;
STUDIORUM, LAUDAT ALUMNORUM
INCREMENTA AUGERI.
DISCIPLINAE
PHILOSOPHICAE,
NUMERUM
Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. Quae n u p e r de ista, q u a m regis, Universitate studiorum Nobis percupientibus renuntiasti, - q u o d vel ad auctoritatem gravitatemque doctorum decurialium attinet, vel ad sanitatem doctrinarum quae ibi t r a d u n t u r , vel ad disciplinae sanctitatem q u a omnes alumni, clerici maxime, gubernantur, - ea quidem iam scis pergrata Nobis accidisse. Sed t a m e n visum est Nobis hasce ad te dare litteras, ex q u i b u s volumus a p p a r e a t magni a Nobis fieri et operam t u a m in hoc Instituto m o d e r a n d o et episcoporum providentiam in tuendo. Illud a u t e m praecipue g r a t u m est, eos, te suadente, cogitare de augendis s e c u n d u m vota Nostra magisteriis philosophiae, scilicet ut hoc graviorum studiorum genus, quo, t a m q u a m fundamento, n i t u n t u r cetera, recte ac solide constituatur. Superest, ut cum Institutum optimorum a b u n d e t copia doctorum, floreat etiam n u m e r o , qui quidem nimis exiguus est, discipulorum: ita enim d e m u m poterit uberes, qui exspectantur, in c o m m u n e fructus afferre. I d q u e commode fiet, si episcopi patroni s t u d e a n t duos tresve a l u m n o s quotannis singuli istuc mittere, philosophia sacrisque disciplinis excolendos; quod ut faciant, Nos equidem valde o p t a m u s . In auspicium vero divinorum m u n e r u m a t q u e in testimonium singularis benevolentiae Nostrae tibi, dilecte Fili, venerabilibus F r a t r i b u s q u i b u s istud A t h e n a e u m est curae, o m n i b u s q u e
180
eius et magistris et auditoribus, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die I I mensis aprilis M C M X I I I , P o n tificatus Nostri a n n o decimo.
PIUS PP. X.
IV.
AD V. E. DOMINICUM CARD. FERRATA, ARCHIPRESBYTERUM LATERANENSEM, QUEM RENUNTIAT LEGATUM SUUM AD CONVENTUM EUCHARISTICUM MELITENSEM.
Dilecte Fili noster salutem et apostolicam benedictionem. Inter publicas illustrioresque significationes Fidei, q u a s hoc anno per saecularia Gonstantiniana d a t u r u m est catholicum nomen, Conventus profecto, indictus de more ad p r o m o v e n d u m sanctissimae Eucharistiae cultum, facile eminebit; cui quidem ipsa solemnis commemoratio legit i m a e vindicatae libertatis Ecclesiae l u m e n afferet, cuius libertatis praesens vivusque adest in Sacramento augusto divinus conditor. Ac locus h u i u s habendi coetus apte a d m o d u m delectus est ocellus insularum, Melita; q u a e , q u u m populo latissime imperioso pareat, onerariis aeratisque, o m n e s m u n d i oras peragrantibus, frequentari solet, q u a e q u e , q u u m in gremio Mediterranei maris exstet, medium ferme obtinet veteris Orbis, cui Constantinus Magnus gloriam Crucis Christi victor demonstravit. Si n u n q u a m igitur factum est, ut in celeberrimis conventibus eucharisticis d e s i d e r a n t u r qui Pontificis Maximi p e r s o n a m gereret, multo m i n u s decet id fieri hoc a n n o in quem t a m faustae memoriae incidit recordatio. I t a q u e visum est Nobis ad hoc m u n u s t e , dilecte Fili Noster, deligere, qui vel egregiis ornamentis animi et ingenii, vel gravissimis legationibus sancte nitideque gestis, vel etiam editis pietati fovendae scriptionibus valde Nobis commendaris. Eo vel magis quod ea ipsa loca n o n ita pridem, m i s s u s item a Nobis, adivisti, ut sacerrimo "Virginis Deiparae simulacro quod Conspicuae colitur, a u r e a m coronam i m p o n e r e s ; ac meminimus, in m a n d a t o efificiendo, et q u a m cumulate Nobis satisfeceris, et q u a n t a incolarum tibi studia conciliaris. Quare ad Melitensem Conventum Eucharisticum te mittinxus, qui Nostro nomine ei p r a e s i d e a s , L e g a t u m q u e Nostrum his te litteris r e n u n t i a m u s . Iam de prospero eventu rei, cum alacritas et sollertia e o r u m qui Conventui a p p a r a n d o praesunt, t u m fervor ac religio populi dubitare n o n sinit.
Acta Pii PP. X.
181
Constat Melitenses, si q u a in re, certe in professione et cultu catholicae fidei nemini cedere. H a n c enim Gentium Apostolus, quum a naufragio evasisset in insulam, liberali exceptus hospitio, eis a t t u l i t ; h a n c ipsam deinceps a maioribus traditam, in magna varietate fortunae constantissime r e t i n u e r u n t . Atque h u i u s fidei nullus locupletior testis, q u a m tu, dilecte Fili Noster, cui contigit eis quae diximus, sollemnibus Marianis n o n interesse solum, sed praeesse. Quod si communis Melitensium pietas praeclaros m a g n a e Dei Matri tunc honores habuit, quales q u a n t i q u e futuri sunt qui Christo ipsi Deo tribuentur, certantibus cum ardore incolarum advenis, qui u n d i q u e , ut affertur, Melitam confluent? Fore igitur hunc Conventum et piorum celebritate et caerimoniarum splendore memorabilem affirmare iam n u n c sine ulla dubitatione licet. E u m dem vero futurum, quod m a i u s est, n o n modo popularibus, sed c a t h o licis late gentibus feracem optimorum fructuum, quis neget, praesertim si h u c in primis c o m m u n i a consulta spectarint, ut Nostris de divina Eucharistia praescriptionibus vulgo sit obtemperatio diligentior? O m n i n o nihil est q u o d ad communem salutem pluris intersit, q u a m ut caritatem i m m e n s a m Iesu Domini cum altius u s q u e cognoscant h o m i n e s , t u m studiosius redament, t u m vero u s u r p e n t fructuosius. Etenim h u m a n o generi, t a n t a vel maiorum mole vel b o n o r u m veri n o m i n i s inopia laborant!, u n u s Ille mederi a u t opitulari potest, qui suapte n a t u r a b o n u s et dives est; Is a u t e m n u s q u a m t a m p r o m p t u s , q u a m sub mysticis Eucharistiae latebris, adesse nobis, voluit et ad m e d e n d u m et ad opitulandum. Auspicem divinorum m u n e r u m ac testem singularis Nostrae b e n e volentiae, accipe, dilecte Fili Noster, apostolicam benedictionem, q u a m tibi et o m n i b u s qui Melitensem Conventum celebrabunt, amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die tificatus Nostri a n n o decimo.
VIII
mensis aprilis
MCMXIII,
Pon-
PIUS PP. X.
182
i.
E R E C T I O N I S A R C H I D I O E C E S I S AC D I O E C E S I S . S s m u s D. N. P i u s P p . X decreto h u i u s sacrae Congregationis Consistorialis diei 30 novembris 1912 dioecesim S. Alberti in d u a s partes divisit, atque in eius meridionali territorio n o v a m ac distinctam dioecesim, Caigariensem d e n o m i n a n d a m , constituit, his circumscriptam limit i b u s : ad orientem confiniis civilibus provinciarum de Alberta et de Saskatchewan; ad meridiem divortio foederatos Americae Septentrionalis Status inter et Canadensem ditionem; ad occidentem limitibus provinciarum Columbiae Britannicae et de Alberta seu apice m o n t i u m Saxozorum; ad septentrionem denique linea quae dividit civiles comit a t u s vulgo townsMps qui recensentur numeris XXX et XXXI. Dioecesim praeterea S. Alberti, limitibus praefatis coarctatam, eadem Sanctitas Sua a metropolitico iure ecclesiae S. Bonifacii subtraxit, et ad metropolitanae sedis dignitatem evexit, t r a n s l a t a sede a civitate S. Alberti ad aliam vulgo Edmonton; u n d e in posterum dioecesis haec Edmontonensis vocabitur. Novam vero Caigariensem dioecesim simul ac vicariatus apostolicos de A t h a b a s k a et de Mackenzie a metropolitico iure archidioecesis S. Bonifacii subtraxit ac in suffraganeas sedes attribuit metropolitanae ecclesiae Edmontonensi.
IL
E R E C T I O N I S D I G N I T A T I S DECANATUS. Item Ssmus D. N. P i u s P p . X decreto eiusdem sacrae Congregationis diei 10 aprilis 1913, in cathedrali capitulo Blesensi u n a m capit u l a r e m dignitatem, cui Decanatus n o m e n inhaereat, instituit.
183
III.
P R O V I S I O ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis S s m u s D. N. P i u s P p . X h a s q u a e s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 4 martii 1913. Metropolitanae ecclesiae Capuanae praefecit R m u m I a n u a r i u m Cosenza, h a c t e n u s episcopum Casertanum. 31 martii. Titulari ecclesiae archiepiscopali Larissensi sac. Carolum Montagnini, canonicum patriarchalis Basilicae Lateranensis et delegatum apostolicum in republica Columbiana. 4 aprilis. Cathedrali ecclesiae Corporis Christi sac. P a u l u m Nussb a u m , consultorem Congregationis a Passione D. N. I. C. in provincia Baltimorensi. Cathedrali ecclesiae Calgariensi sac. Ioannem T h o m a m Me Nally, p a r o c h u m in archidioecesi Ottaviensi. 9 aprilis. Metropolitanae ecclesiae Calaritanae sac. Franciscum Rossi* dioecesis Patavinae, vicarium generalem archidioecesis Perusinae. Cathedrali ecclesiae Imolensi R. P. P a u l i n u m a Cortona, in saeculo I o a n n e m Tribbioli, ordinis Minorum Capulatorum, secretarium generalem Curiae generalitiae eiusdem Ordinis.
ROMANA ET A L I A R U M .
DUBIORUM SUPER MISSAE CELEBRATIONE IN ORATORIIS PRIVATIS.
P o s t q u a m sanctissimus Dominus noster Pius P a p a X, Motu Proprio Supremi disciplinae de diebus festis, die 2 iulii 1911 dato, festos dies ex Ecclesiae praecepto servandos imminuit, et sacra Rituum Congregatio Decretum Urbis et Orbis Evulgato Motu Proprio die 24 eiusdem mensis iulii edidit, sequentia dubia huic sacrae Congregationi de Sacramentis proposita s u n t : I. An Missa in Oratoriis privatis prohibita sit diebus festis Commemorationis solemnis S. I o s e p h , Annuntiationis B. M. V., Commemora-
184
tionis solemnis sanctissimi Corporis D. N. J. C. et in festo P a t r o n i cuiusque loci, q u u m n o n sint de praecepto ; II. An prohibita censeatur in festo S s m a e Trinitatis, in Dominica infra Octavam Corporis Christi et in Dominica q u a celebratur Nativitas S. Joannis Baptistae. Quibus dubiis eminentissimi ac reverendissimi h u i u s sacrae Congregationis Cardinales, in plenario coetu die 4 mensis aprilis 1913 habito, responderunt: Negative ad u t r u m q u e . H a n c vero responsionem Sanctitas Sua in audientia ab infrascripto Secretario, die 5 eiusdem mensis aprilis habita, r a t a m habere et confirm a r e dignata est. D a t u m R o m a e , e Secretaria sacrae Congregationis de Disciplina Sacramentorum, die 11 aprilis 1913. D.
CARD. FERRATA,
Praefectus. Ph. Giustini, Secretarius.
DECRETUM.
ADPROBATUR MINORUM. NOVA EDITIO CONSTITUTIONUM GENERALIUM ORDINIS FRATRUM
Sanctissimus Dominus noster Pius divina providentia P a p a X, Motu Proprio Quo magis diei 25 octobris 1911, decernere dignatus est, ut Constitutiones generales Ordinis F r a t r u m Minorum, a b. m. Leone P p . XIII, per Decretum sacrae Congregationis Episcoporum et Regularium diei 15 maii 1897 et per S u a m apostolicam Constitutionem Felicitate quadam diei 4 octobris eiusdem anni, a p p r o b a t a e ac sancitae, de novo a u t h e n tice ederentur, cum opportunis suppressionibus, additionibus et emendationibus, ita ut hodiernis necessitatibus a t q u e canonicis praescriptionibus plene responderent, speciali ad h o c ex selectis q u i b u s d a m eiusdem Ordinis P a t r i b u s instituta Commissione.
185
Q u u m vero huiusce novae editionis schema, a l a u d a t a pontificia Commissione e x a r a t u m et a Definitorio generali Ordinis revisum ac in nonnullis correctum, tres S. R. E. Cardinales a Sanctitate Sua designati sedulo expenderint, ubi opus erat emendaverint, ac d e m u m p r o b a v e rint, Sanctitas Sua, in audientia die 4 currentis mensis martii infrascripto Cardinali S. Congregationis Negotiis sodalium Religiosorum p r a e p o sitae Praefecto concessa, novam Constitutionum generalium Ordinis F r a t r u m Minorum editionem, prouti iacet in exemplari q u o d in tabulario m e m o r a t a e S. Congregationis asservatur, benigne approbavit et ab omnibus et singulis praefati Ordinis alumnis ubique t e r r a r u m fideliter servari mandavit. Apostolicis ac eiusdem Ordinis aliis Constitutionibus caeterisque in contrarium facientibus, etiam speciali et individua mentione dignis, q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. Datum R o m a e die 27 martii 1913. F r . J. C. L. $ S. F. Cherubini, Subsecretarius.
CARD. VIVES,
Praefectus.

i.
NOMINATIO E P I S C O P I . Brevi apostolico n o m i n a t u s est: 23 februarii 1913. Episcopus titularis ecclesiae Leptimagnensis et Vicarius Apostolicus novi vicariatus Libyae, Rev. P. Ludovicus a Mazzano, in saeculo Ioannes Baptista Antomelli, ordinis F r a t r u m Minor u m unionis Leonianae a l u m n u s .
II.
CESSATIO AB O F F I C I O . Ssmus Dominus noster P i u s P a p a X, in audientia die 3 aprilis 1913, benigne accepit renuntiationem R. P. D. Aemilii Allegeyen ab officio vicarii apostolici Zanzibariensis.
186
i.
D E L E G A T I O N I S A P O S T O L I C A E CANADENSIS.
DUBIA DE DIEBUS IN QUIBUS INSTITUI POTEST CONSECRATIO EPISCOPORUM.
R m u s D n u s Peregrinus Franciscus Stagni, ordinis Servorum beatae Mariae Virginis, atque in ditionibus Canadae et Terraenovae Delegatus Apostolicus, sacrae Rituum Congregationi ea quae s e q u u n t u r humiliter exposuit: In hisce regionibus m o s invaluit h a b e n d i consecrationes novorum episcoporum aliqua die infra h e b d o m a d a m , potius q u a m die dominica, ea potissimum de causa invectus, ut ceteri episcopi et praesertim clerus dioecesanus facilius atque maiori n u m e r o ad sacram celebrationem possint accedere. Iamvero, iuxta Pontificale R o m a n u m , dies pro consecratione episcopali instituenda debet esse Dominica, vel Natalitium Apostolo r u m , vel etiam festiva, si S u m m u s Pontifex hoc specialiter indulserit . Nonnulla autem dubia circa h u i u s praescriptionis interpretationem n a t a sunt, q u a e pro o p p o r t u n a solutione hic subiiciuntur, videlicet: I. Quum Evangelistae in re liturgica Apostolis aequiparentur, quaeritur u t r u m consecratio episcopalis possit fieri diebus natalitiis S. Lucae et S. Marci? II. U t r u m fieri possit in festo S. B a r n a b a e apostoli? III. Utrum speciale indultum S u m m i Pontificis r e q u i r a t u r ad consecrationem episcopalem p e r a g e n d a m diebus festivis infra h e b d o m a d a m a) qui a d h u c sunt de praecepto et proinde Dominicis aequiparantur, b) vel etiam q u a olim erant de praecepto, sive in festis suppressis? Et sacra eadem Congregatio, audito etiam Commissionis Liturgicae suffragio, re sedulo perpensa, ita r e s p o n d e n d u m censuit: Ad I. et II. Negative. Ad III. Affirmative ad u t r u m q u e . Atque ita rescripsit ac declaravit. Die 4 aprilis 1913. F r . S. L.S. f P e t r u s La Fontaine, E p . Charystien., Secretarius.
CARD. MARTINELLI,
Praefectus.
187
IL O R D I N I S S. B E N E D I C T I
CONGREGATIONIS HELVTICO-AMERICANAE.
DUBIA.
Rev. P. Gregorius Hiegle O. S. B. sacrae Rituum Congregationi sequentia dubia, pro o p p o r t u n a solutione, humiliter exposuit; n i m i r u m : I. In Congregatione Helvetico-Americana festum Reparationis iniuriarum, celebratur sub ritu duplici II classis feria V post Dominicam Sexagesimae. In Missali a u t e m Romano-Monastico, iuxta nonnullas editiones anni 1891 et sequentiam, ad Missam de Reparatione iniuriarum etc. legitur haec r u b r i c a : P o s t Septuagesimam, omissis Alleluia et Versu s e q u e n t i , et S e q u e n t i a , dicitur T r a c t u s . Quod n o n consonat cum rubrica apposita in recentioribus exemplaribus eiusdem Missae die 13 ianuarii 1909 approbatis a sacra R i t u u m Congregatione, ubi habet u r : Post Septuagesimam, dicto Graduali, statim additur Tractus, ut infra, et deinde Sequentia, in cuius fine tunc n o n dicitur Alleluia . Quae quum ita sint, circa eiusmodi Sequentia, q u a e r i t u r : Quid agend u m in casu? II. Circa Cantorinum editionis Vaticanae IX. toni Versiculi Benedicamus Domino , pag. 68, potestne t o n u s pro festis solemnibus, adhiberi in festis duplicibus t u m primae t u m secundae classis, a b s q u e ulla differentia? Et sacra eadem Congregatio, audito etiam Commissionis Liturgicae voto, praepositae quaestioni ita r e s p o n d e n d u m censuit: Ad I. Asservetur Sequentia pro locis ubi fuit legitime concessa, quippe quae, ut patet ex festo Septem Dolorum in mense martio, non r e p u g n a t Tempori post Septuagesimam. Ad II. Affirmative iuxta n o r m a m quae in Graduali R o m a n o traditur circa c a n t u s Ordinarii Missarum. Atque ita rescripsit et declaravit. Die 4 aprilis 1913. F r . S.
CARD. MARTINELLI,
Praefectus.
L. S.
f P e t r u s La Fontaine, Ep. Charystien., Secretarius.
188
SACRA ROMANA ROTA

i.
MECHOACAN.
crediti.
Pio X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno decimo, RR. PP. DD. Michael Lega, Decanus, P o n e n s , Ioseph Alberti et Petrus Rossetti, Auditores de turno, in causa Mechoacan. - Crediti, inter D o m i n a s Carrasquedo et RR. P P . Augustinianos e S. Provincia Mechoacanen., illas repraesentatas per legitimum procuratorem advocatum Henricum Benvignati, istos vero per legitimum procuratorem advocatum Ambrosetti Thomam, die 4 ianuarii 1913, sequentem tulerunt sententiam. Creditum quod Angela et Maria Carrasquedo hodierna actione sibi vindicant adversus P P . Augustinianos e sacra provincia Mechoacanensi, originem h a b e t ex contractu inito a n n o 1856 ab e o r u m d e m r e m o t o auctore Mucio Valdo vinos, q u o m d a m professo in eadem Augustinianor u m religione, a q u a legitimo saecularizationis decreto, a n n o 1844, egressus est. Hic die 12 aprilis 1856 latifundium a S. Monica, a P P . Augustinianis obtinuit in locationem ad 9 a n n o s , pacta a n n u a mercede 11 millia scutatorum, adiecta praeterea lege, locationis contractum vim habere a die 1 ianuarii eiusdem anni. Quia vero idem fundus locatus iam fuerat pluribus conductoribus, conventum fuit, novum conductorem a die 1 ianuarii 1856 exacturum esse omnes locationum mercedes, quin t a m e n ipse pro eodem a n n o vel a n n u a s praestationes augere posset, a u t conductores m u t a r e . In eodem autem contractu relatum est, conductorem seu Mucium Valdovinos solvisse scutata 22 millia correspondentia d u a b u s a n n u i s praestationibus debitis vi locationis. P r o solemnitatibus requisitis in eiusmodi contractibus de r e b u s ecclesiasticis alienandis, hoc t a n t u m c a u t u m est: Priorem provincialem in hoc ineundo pacto u s u m fuisse delle pi ampie facolt che gli sono s t a t e c o n c e s s e , interea vero, d u o b u s m e n s i b u s post initum h u n c contractum, seu die 25 iunii 1856, inita est lex n u n c u p a t a Legge di ammortizzazione , vi cuius religiosis familiis facultas auferebatur iuridica civilis possidendi, administrandi a u t acquirendi b o n a immobilia,
S. Romana Rota.
189
ipsis t a n t u m m o d o relicta domorum, quae immediate et directe inservieb a n t ipsi institutioni, possessione. Propter h a n c legem, die 15 sept. 1856 inter Vicarium provincialem, p a t r e m Vincentium Contreras et D n u m Mucium Valdovinos, inita est nova conventio, vi cuius hic n o n con venendogli, per giusta ragione, continuare nell'affitto della t e n u t a di S. Monica , rescindit, dissolvit iam initam locationem ; sed n o n revocat praestationem pridem factam, scutatorum 22 millia; imo eamdem r a t a m h a b e t et confirmat intendens di accomodarsi colla riferita provincia e se per caso questo non potesse verificarsi, perseguir giudizialmente i proventi della t e n u t a di S. Monica, al quale scopo chiede si faccia formale ipoteca . Vicarius vero provinciae a n n u i t intentioni Much Valdovinos, declarans cum eodem conventionem faciendam esse pro dimittenda praefata summa, concludens: Restando ipotecati i proventi della t e n u t a di S. Monica nel caso che quella convenzione n o n si verificasse . Videtur, in exsecutionem h u i u s conventionis, die 6 nov. 1857 contractum stipulatos esse t u m p a t r e m Contreras, t u m Mucium Valdovinos, quo in actu memoratur, iam a die 14 novembris 1856 conventum fuisse, solutum iri l'interesse corrispondente al 6 % della s u d d e t t a somma, restando obbligata la provincia a ritornare il capitale dai primi denari che avr in suo potere . Cui obligationi ut satisfieret, eadem provincia cessit et transtulit praefato Dno Valdovinos q u a e d a m publica n o m i n a seu credita exigenda ab ipso supremo gubernio cui m u t u o certam summ a m , vi legis, dederat provincia, nempe scutata 119,520. Exinde ius habebat Mucius distrahendi haec n o m i n a in satisfactionem sui crediti pro certa parte, videlicet cavetur in dictu contractu: Venduti che siano detti buoni al prezzo corrente, li abboner detto signore ai redditi e capitale, ripetendo io, il M. R. P. Provinciale, che per essere il debito cos sacro, metter in azione ogni risorsa perch dentro l'anno rimanga estinto . Venditis hisce nominibus, s u m m a Gonfiata est scutatorum 7000. Ast ipse P a t e r Vincentius Contreras, litteris diei 24 martii 1859, m o n e t Vicarium provincialem, a Dno Mucio die 27 eiusdem mensis solvenda esse scutata 7000 ex praefatis nominibus alienatis percepta, et Dno Canoino procuratori m a n d a t u m dedisse ea exigendi. Q u a n a m autem ratione, D n u s Mucius qui eiusmodi n o m i n u m s u m m a m a n t e a receperat in solutum, postea de eadem s u m m a adversus eosdem Patres Augustinianos debitor evaserit, est quaestio n o n facilis solutionis, de qua disserendum erit agendo de merito causae. Rev. Mucius supremo quo decessit elogio condito die 26 iulii 1864 s u a m h a e r e d e m instituit sororem R a y m u n d a m . Haec habuit h a e r e d e m
190
Eleonoram, eius neptis, cui per t e s t a m e n t u m diei 2 septembris 1880, successerunt suae filiae Maria et Angela Carrasquedo, hodiernae actrices. Instantia ad repetenda a P P . Augustinianis 22 millia scutata soluta ab earum remoto auctore Valdovinos, e a d e m q u e n u m q u a m restituta a debitoribus, i n s t a u r a t a fuit die 24 octobris 1904 in Curia episcopali Mechoacanensi. P a t r e s Augustiniani, in ius vocati, primo o p p o s u e r u n t exceptionem incompetentiae sibi vindicantes ius exemptionis a foro Ordinarii. Ast eiusmodi exceptiones reiecit vicarius generalis, qui, asserta sua competentia, quaestionem sententia definitiva resolvit die 24 iulii 1908, edicens, eos revera debitores esse de asserta s u m m a cum u s u r i s computandis ab ultimo quinquennio. Augustiniani S. Sedem appellaverunt, et delata quaestione ad h u n c S. O., die 1 iunii 1911 prodiit sententia q u a ob defectum competentiae nulla declarata fuit sententia Curiae Mechoacanensis, et, in merito, Augustinianos n o n teneri ad solvendam s u m m a m s c u t a t o r u m 22 millia (vulgo pesos) editum est. Non acquieverunt Maria et Angela huic sententiae, sed appellation e m interposuerunt de q u a hodie nobis cognoscendum est. In primis q u a e r e n d u m est an revera fuerit incompetens Curia Mechoacanensis et hinc n u l l u m eius iudicium. A Curia in asserenda sua competentia, invocatum est decretum Innocentii IV, relatum in Cap. I, De privileg., in VI, quo subiiciuntur Regulares, q u a m v i s exempti, ab Ordinariis locorum quoad contractus initos in locis n o n exemptis. H a n c constitutionem innovat Concil. Trident, cap. 14, inscripto: Q u a e n a m causae civiles ab episcopo cognosci possint (sess. VII, De ref.). Ast haec assertio fundatur in aequivocatione, quae penitus diluitur, si fiat distinctio necessaria intes d u a s species exemptionum, prouti fecit F a g n a n . in suo Comment, ad cap. U Deprivil. in Decret. Greg. IX. Distinguit enim d u a s exemptionum species nempe, generalem aliam et aliam specialem. Narrat ante Concil. Lugdunense, quo publicata fuit Const. Innocentii IV, quaestionem esse an exemptio generalis comprehenderet etiam delicta a u t acta in genere extra locum e x e m p t u m p a t r a t a : et Constit, respondit t a n t u m , vi exemptionis, comprehendi i m m u n i t a t e m a iurisdictione Ordinariorum d u m m o d o sit in loco exempto commissum delictum vel contractus initus a u t res litigiosa . Exemptio vero specialis est ea q u a fruuntur in genere Regulares et h a e c h a b e t specificam expressionem delicti commissi, contractus initi a u t rei litigiosae exsistentis, etiam in loco non exempto. Et h a n c specialem exemptionem concessam fuisse F r a t r i b u s Eremitis O. S. Aug. m e m o r a t Fagnan., 1. c n. 19, referens Constitution e m Iulii II, Etsi ad benemerendum, 17 iunii 1508, q u a Constitutione
S. Romana Rota.
191
mentio fit de hac speciali exemptione e a d e m q u e confirmatur. P r i m i t u s a u t e m concessa fuit Constitutione Clementis VI, Ad fructus uberes, edita mense iulio a n n o 1346, et alia Constit, mensis febr. 1474 Xisti IV, Dum fructus uberes. Caeterum, tum citatum caput Volentes, Innocentii IV, t u m cap. XIV, sess. VII et c. XX, sess. XXIV, De ref., Conc. Trid. n o n comprehendere Regulares ideoque eos iuxta eorum privilegia coram suis superioribus vel Conservatoribus esse conveniendos declaravit S. C. Concil, et h a s declarationes confirmavit P a u l u s V die 24 aug. 1607, uti refertur in editione Concil. Trident, q u a m curavit Ludovicus Richter ad c. XIV, sess. VII Conc. Trid. Sed ex hoc capite Concilii Tridentini iudex primae instantiae aliud deduxit a r g u m e n t u m suae competentiae, ex duplici ratione. Nam iussit Concilium Tridentinum in aliis vero (causis civilibus) si ipsum iudicem (nempe Conservatorem, seu a Sede Apostolica delegatum) n o n habuerint, coram locorum Ordinariis t a m q u a m in hoc ab ipsa Sede dele gatis conveniri possint , et antea, eodem iure conveniendos esse ab Ordinariis iusserat Regulares extra m o n a s t e r i u m degentes, quomodolibet exemptos, etiam si certum iudicem deputatum in partibus h a b e a n t . Observavit autem iudex Mechoacanen. certum esse et incontroversum, Patres Augustinianos? n e q u e habere iudices Conservatores neque dicendos esse degere et versari intra monasterii claustra, cum dispersi fuerint tyrannicis legibus quibus p r o h i b e b a n t u r c o n v e r s a n in suis m o n a steriis. Praeterea idem iudex invocavit praescriptionem Concilii plenarii Americae Latinae adprobati a Leone XIII f. r. il 25 dcembre 1898 ubi in Can. 304, urgetur observantia t u m dicti cap. XIV, sess. 7, Conc. Trid. t u m Const. Volentes, t u m Const. Gregorii XV, Sanctissimus, 20 septembris 1621: Quoad cognitionem et definitionem causarum q u a e cognosci debuissent ab eorum iudicibus Conservatoribus, si his ausi fuerint aliter uti q u a m iuxta formam dictae Constitutionis . Et haec refer u n t u r in appendice eiusdem Concilii sub n u m . 121, ubi s u m m a t i m describuntur negotia praecipua in q u i b u s Regulares exempti, exclusis indubitatis privilegiis, generatim subiiciuntur episcopo iuxta elenchum Giraldi et Lucidi . Iamvero, ad hoc observandum est, censuerunt DD., nomine Conserv a t o r u m intelligi et comprehendi iudices a Sede Apostolica delegatos ad defendendas certas p e r s o n a s privilegiatas seu exemptas ab Ordinar i o r u m potestate, veluti Ordines religiosos, Universitates s t u d i o r u m , Capitula, personas miserabiles, quoties h a c convenirentur in iudicio seu fuerint rei conventi, n o n actores, et defendendi essent a manifestis seu
192
notoriis iniuriis et violentiis illatis et inferendis, absque indagine iudiciali. Haec enim n o n conciliatur cum notoriis et manifestis iniuriis ; t u n c enim exigitur efficax defensio concedenda, sola inspecta notorietate et evidentia facti. Schmalzgr., de off. iud. deleg., n u m . 51 sq., Ferraris, Promp. Bibl., V. Conservatores; Benedict. XIV, de Syn., cap. 6, 1. IV, I. Istae personae privilegiatae facile nactae sunt ius sibi eligendi C o n s e r v a t o r e s ; at Concil. Trident, sess. XIV, c. 3 et c. 14, iam citatae sess. VII, de Ref., restrinxit facultates Conservatorum. Gregorius XV, 20 sept. 1621, novis ordinationibus ius ad Conservatores spectans restaur a v a Ast Clemens X I I I ob abusos inde renascentes, praesertim in locis Missionum, s u a Const. Cum omnium, 23 apr. 1762, h o r u m constitutionem p r o h i b u i t pro locis Missionum et debitis normis moderatus est attingentibus o m n e s Superiores Ordinum R e g u l a r i u m ; hinc sensim factum est ut officium Conservatorum ab u s u recederet, et hodie pene obsolevisse dicendum est, ut probavit sententia appellata. Cfr. Wernz, Ius. Beeret., t o m . II, n u m . 562. Caeterum quia isti iudices delegati seu Conservatores destinati erant ad defendendas religiosas familias a notoriis iniuriis et violentiis, patet ad rem nostram, etsi a d h u c vigerent, n o n pertinerent ; uti actricum p r o c u r a t o r ultro consentit. Quo vero ad alteram conditionem requisitam a regularibus ut foro exempto fruantur, n e m p e oportet ipsos degere intra religionis claustra, c u m hoc privilegio priventur religiosi extra monasterium degentes, patet nullimode ista invocari posse in themate, uti fecit iudex primae instantiae ad suam competentiam asserendam. Nam c o m m e n t a t u r clausulam extra monasterium degentes, inter alios canonistas, Reiffenstuel, in t. I, de off. iud. ord., et docet, cum c o m m u n i degere extra claustra censendos esse eos qui p e r m a n e n t e m habitationem h a b e n t extra monasterium (prout contingit v. g. studiorum causa) n o n a u t e m qui per duos vel tres etiam menses praedicationis a u t recreandi animi causa vel alia simili de causa extra m o n a s t e r i u m v e r s a n t u r . Hoc autem intelligitur de singulis Religiosis, et ad singulos pertinet legitimis de caussis, quia vix intelligitur q u o m o d o aliqua integra provincia religiosa in sensu iuris extra monasteria degat. Quoties id contingat iam pene integra familia religiosa versatur extraordinariis in adiunctis quae certe considerata n o n sunt, praesertim iure antiquo. Quare illa conditio privans exemptione religiosos, degentes extra claustra, certe n o n spectat ad ipsam p e r s o n a m moralem, veluti integram provinciam religiosam. Quaecumque a u t e m limitatio seu conditio coercens privilegia q u a e sunt favorabilia, et hinc latae interpretationis, stri-
S. Romana Rota.
193
ctissime intelligenda est iuxta proprium sensum verborum et c o m m u n e m interpretationem doctorum. In casu a u t e m in iudicio conventa est ipsa sacra provincia P P . Augustinianorum in Mexico. Eo magis, uti perpendit sententia appellata, in re nostra, quia si adimeretur exemptio religiosis a suis domibus atroci violentia eiectis, afflictio afflictioni adderetur, quod est contra ipsam aequitatem naturalem. Textus vero deductus ex Concilio Americano ad r e m facit q u a t e n u s confirmat ius commune a nobis expositum, q u o d t a m e n in casu applicari non posse visum est Dominis satis esse probatum. Quocirca sententia Curiae Mechoacanensis caret legitimo fundamento, seu competentia iudicis, et hinc omni caret vi et effectu, nullimode valens producere effectum rei iudicatae. R e c e p t u m est in foro a tali sententia ad iudicem superiorem appellari posse, quia ad eius cognitionem defertur quaestio de nullitate, magis vel m i n u s explorata, sententiae appellatae. Iudex vero primae instantiae pronuncians sententiam nullam, suo munere, quamvis male, functus est: q u a r e conqueri n o n potest si negocii cognitio ad superiorem iudicem deferatur, eo magis quia ita se gerens iudex primae instantiae evasit suspectus et invisus parti appellanti, et haec ratio procedendi u s u et consuetudine invaluit. Verum absolute incompetens dici n o n potest iudex q u i nullam pronunciavit sententiam, ad negocium iterum cognoscendum, si nulla n o n sit defectu competentiae; posset enim nullitatem cognoscere ipse et sententiam de negocio proferre definitivam. Reiff., De Appell., n. 28 sq. ; Bouix, De iud., tom. II, pag. 407 sq. Meritum vero Domini attingentes causae, haec in facto certa esse ipsis visa s u n t : I Contractum locationis seu potius cessionis iurium, locum habuisse inter Mucium Valdovinos et P a t r e m Gracia ad effugiendos effectus legum s u b versi varum patrimonii religiosi. Sane h a e leges, nostra aetate praesertim, n o n extemplo conduntur, sed antea p r a e p a r a n t u r in publica opinione, uti solet dici, seu in publicis populi oratoribus et in ipso populo. Mucius Valdovinos autem erat vir de negociis publicis n o n p a r u m expertus. Hos a u t e m r u m o r e s de futura lege eversiva divulgatos a n t e a fuisse, n a r r a t P. Vincentius Contreras litteris die 16 decembr. 1856, datis ad S s m u m Pontificem. 2 Verum hoc n o n secumfert necessario ipsum actum contractualem fuisse simulatum seu n o n efficacem, ex voluntate contrahentium, ad transferenda iura quae alienari n a t u s est, suapte vi, ipse contractus.
ACTA, vol. V, . 7. 30-4-913. 14
o
194
Nam uti quotidie et passim fieri contigit, nostra aetate ubi saeviunt leges patrimonii ecclesiastici eversivae, personae morales ecclesiaticae libenter, legitima cum venia superiorum, v e n d u n t s u a iura iis qui ea conservatura s u n t stantes m a n d a t i s Ecclesiae : sed n o n exinde m e n s est sive Ecclesiae sive alienanti um quod revera iura in alios n o n transferantur, quamvis in certum peculiarem defensionis finem. 3 R e v e r a quia simulatio n o n p r a e s u m i t u r nisi evidenter probetur, u n d e actus sustineri debet q u a t e n u s fieri possit, etiam in easu ex allatis documentis videtur inferendum esse, revera a c t u m fuisse, ex voluntate contrahentium, de transferendis certis iuribus, quamvis in certum propositum finem. 4 Neque efficaciter obiici potest, p r a e s u m e n d u m potius esse de simulato c o n t r a c t u , quia Mucius de facto exsequutioni non demandavit initum contractum, immo h u n c q u a t u o r post menses rescidit. Nam, satis ex documentis constat Mucium adlaborasse pro exseq u e n d a conventione, ast adversarios habuisse acrrimos conductores, qui frui i n t e n d e b a n t beneficio ab iniqua lege concesso. Ita in q u a d a m relatione facta ab administro a secretis gubernii loci, legitur priores conductores latifundii a S. Monica velle omnimode iuribus uti concessis lege eversiva; sed impediebantur a locatione a Mucio Valdo vinos, l a quale (circostanza) p u essere causa di u n a insurrezione nel caso che fnal mente si voglia far passare detto P. Valdovinos come affittuario di tale t e n u t a . Et hic in suo testamento die 8 iunii n a r r a t : Un mese e mezzo o due mesi dopo (initam locationem) fu d a t a la legge del 25 giugno, e n o n o s t a n t e i miei sforzi n o n fui riconosciuto come affittuario, b e n c h l a stessa legge mi p r o t e g g e v a . Caeterum etsi contractus simulatus fuisset, tum conductor, t u m locator in id tendere debebant ut a c t u s exsecutioni d e m a n d a r e t u r . 5 Circa defectum solemnitatum et potissimum apostolici beneplaciti, advertendum est, h u n c absolute asseri n o n posse, cum in verbis utique vagis P a t r i s Gracia, potuerit commode celari omnis necessaria facultas: testatus est e n i m : u s a n d o delle pi ampie facolt che gli sono s t a t e concesse . Et ratio aderat n o n nominandi Definitorium ne irae exponeretur Gubernii, cuius leges eludi intendebatur. P r a e t e r e a valet certe regula explicata a Schmalzgr., t. de reb. eccles, alien., n u m . 148, nempe p r a e s u m i actum fuisse rite positum maxime post t a m longum temporis l a p s u m . Equidem difficultatem faciunt litterae P a t r i s Contreras die 16 d e cembris 1856 datae ad S. Pontificem, q u i b u s exponitur, P a t r e m Garcia
S. Romana Rota.
195
cupidum t a m ingentem a e r u m n a m evitandi, plures venditiones fecisse inconsulto Definitorio, sed de consilio et consensu episcopi Mechoacanen. Iamvero, nescimus an in hoc censu c o m p r e h e n d a t u r controversa locatio, n e q u e absolute concludi potest in casu, n o n t a n t a m adfuisse necessitatem excusante m a lege Ecclesiae, quae n o n obligat cum t a m gravi incommodo, maxime cum accesserit consilium et consensus episcopi. P r a e t e r e a nescimus an d a t a sit sanatio implorata per supplicem libellum iam citatum a n n o 1856, uti postea pro aliis, ut videtur, casibus expetita sanatio concessa fuit a n n o 1878, h a n c postulante s u p r e m o Ordinis moderatore. Verum a d m i s s a veritate contractus n o n exinde sequitur o m n e s conditiones in eo conventas fuisse veritati et contrahentium intentioni conformes. S a n e m e n s erat p a r t i u m ut contractus valeret, et inde obtineretur praeservatio fundi per novum possessorem qui recognosceret Religiosorum i u r a : proinde, q u o a d s u m m a m s c u t a t o r u m 22 millia q u a e in textu contractus dicuntur soluta, respondentia d u a b u s a n n u i s conventis praestationibus, omnia adiuncta videntur suadere, reapse n o n fuisse soluta, sed de iis mentionem h a b i t a fuisse ut fortior p r o b a r e t u r et fieret vis conventionis. Namque magis ipse fundus devinceretur novo conductori, q u u m fundum nemo possidere poterat nisi recognito hoc aere alieno adversus Mucium Valdovinos. Sane h a u d vero simile est, t u n c temporis h u n c fuisse tam ingentem s u m m a m solvendo parem. Huiusmodi vero simulationes seu fictiones, sive quoad s u m m a m exsolutam, sive q u o a d eius qualitatem, passim occurrunt in contractibus ineundis, etsi graves n o n urgeant necessitates et conditiones quales t u n c u r g e b a n t in Religiosos, q u a s explicat et cum lacrimis et querelis dolet P a t e r Vinc. Contreras in citatis litteris diei 16 decembris 1856, d u m refert fictiones adhibitas pluribus in contractibus ut prospiceretur incolumitati, q u a t e n u s fieri poterat, b o n o r u m s u a e familiae religiosae. H a n c a u t e m accusationem debiti ex parte Religiosorum ex fictione fuisse factam, videntur evincere ipsas posteriores confirmationes, et in primis actus diei 6 nov. 1857 quo cessa sunt in solutum n o m i n a seu credita adversus aerarium publicum a e q u a n t i a valorem 7000 scutatorum. Hoc in contractu fatentur Religiosi, locationem effectui non fuisse datam per dif ricolta che a m b e d u e n o n poterono rimuovere , fatentur debitum adversus Valdovinos 22 millium scutatorum, et significant voluntatem, cessam scutatorum s u m m a m venire in partialem eiusdem debiti exstinctionem. Quocirca fictum creditum, ut supponitur, 22 millia scut. modo commode occasionem praebet alii contractui in quo s u m m a 7000 scut. attri-
196
b u i t u r Mucio creditori, et ita s u b t r a h e b a n t u r e faucibus fsci, sed s u b tacita lege hoc fiebat ut Mucius scut. s u m m a m exigeret nomine Religiosorum. Hanc fuisse contrahentium certam mentem, docent posteriora facta. Siquidem Mucius apertis verbis accusatur postea de mala fide, eo quia in proprium u s u m h a n c s u m m a m convertere a u s u s fuerit, eamd e m q u e negaverit restituere ei cui m a n d a t u m d e d e r u n t Religiosi. Re sane vera, P. Vinc. Contreras mense martio 1859 dat litteras vicario provinciali eum a d m o n e n s : Il 27 del corr. deve liquidare e pagare un conto di buoni il P a d r e Valdovinos, che di 7000 scudi, e resta incaricato di riscuoterli il sig. Canoino . E r u i t u r ex contractu inito die 13 iunii 1869, Mucium hoc debitum plene recognovisse, fassum fuisse se h a c t e n u s n o n fuisse solvendo parem, et litteras cambii acceptasse et subscripsisse favore Di Canoino pro eadem s u m m a . Sed neque hisce litteris cambii satisfecit ex integro Mucius, q u a r e actione iudiciali comp u t a n d u m fuit, a t q u e adeo res processit ut in suis praediis Calvario et Colaboro hypotheca inscripta fuerit in securitatem residuae s u m m a e P P . Augustinianis debitae. Q u a ex ratione agendi Mucii Valdovinos, qui sivit se in ius vocari et s u a praedia hypothecis subiici, quin u m q u a m exciperet s u u m creditum 22 mill. scut. adversus Augustinianos, inferendum est, hoc creditum fuisse fictitie inscriptum, secum inferre oporteret istud debitum fuisse solutum. Ast longe probabilior est hypothesis crediti fictitii ex parte Mucii, iûia, uti retulimus, s u m m a 7000 s c u t a t o r u m cessa fuit in solutum ; sed paulo post haec eadem s u m m a , etiam per actionem iudicialem, repetitur a Religiosis. Et in conventu habito a P P . Definitoribus mense a u g u s t o 1859, hi u n a n i m a m e n t e disposero... per fissare le misure che debbono adottare per costringere il sacerdote D. M. Valdovinos al p a g a m e n t o di scudi 7000 che deve a questa provincia dei buoni che ricev e vend per commissione del M. R. P. Contreras . Simulata ergo fuit datio in solutum, secus s u u m creditum excepisset Mucius quod proinde aeque, et eadem de ratione, fuisse s i m u l a t u m creditum inferre p r o n u m est. Neque aliud a r g u m e n t u m h u i u s simulationis praetermitt e n d u m est, deductum ex testamento sacerdotis Mucii qui disposuit: Presi in afftto ... la t e n u t a di S. Monica per mezzo di scrittura p u b b l i c a . . . : deve a d u n q u e l'esecutrice del mio testamento, ristabilito che sia l'Ordine, p r o m u o v e r e quest' affare ... . Quae verba, ubi nulla fit mentio de credito 22 millium scut. et t a n t u m memoratur locationis cont r a c t u s , aperte videntur Dominis conformare n o s t r a m conclusionem, n e m p e creditum fuisse simulatum ad maiorem firmitatem et securitatem contractus initi ut fieri solet h u i u s m o d i in adiunctis.
S. Romana Rota.
197
Actricuua procurator ut salvam t u e a t u r crediti exsistentiam a d v e r s u s tam vehementes praesumptiones, asserit creditum nihilosecius posse consistere, quia m e n s erat Mucio urgendi contractum locationis, cuius probatio potissima erat s u m m a repraesentata 22 millium scutat. in solutionem d u a r u m a n n u a l i u m praestationum pactae locationis. Sed, labile effugium. Nam, ut ipse Valdovinos fatetur in relatis testamenti verbis, valor contractus erat hypotheticus et incertus: ristabilito che sia l'or dine : d u m e contra, creditum erat l i q u i d u m ; p r i m u s recognoscendus e r a t a publica auctoritate, alterum ab Augustinianis r e p e t e n d u m erat. Quare ergo n o n se defendit hac exceptione a d v e r s u s iudiciales i n s t a n tias P P . A u g u s t i n i a n o r u m ? Quare in testamento, recolens i diritti ed azioni a che mi riferisco , non revocavit etiam creditum adversus P P . Augustinianos, plane consistens etiam seiunctum a valore contractus? I t a q u e , omnibus perpensis, ex deductis argumentis talis enascitur praesumptio simulationis crediti quae plenissime Dominos persuadet. Porro, argum. c. 17, De praesumat, et c. 13, Qui autem., De haeret, in Decret. Greg. IX, et c. 7 et 8-eiusd. tit. in VI, Devoti, cum communi, in suis Inst. iur. can. 1. 3, t. 9, n. 31 h a n c efformat r e g u l a m : Cunctae h o m i n i s p r a e s u m p t i o n e s p e n d e n t ab arbitrio iudicis, cuius est pro animi sui religione iudicare q u a n t a in singulis vis insit et q u a n t a iis fides t r i b u e n d a videantur . Quod a r g u m e n t u m sane sufficiens esset ad quaestionem iudicialiter resolvendam. Cum vero in casu a p a r t i b u s in u n u m et in alium sensum coacervatae sint p r a e s u m p t i o n e s , Domini animadverterunt a n i m u m iudicis securiorem consistere in argumento magis obiectivo quod h a b e t u r luculentissimum in praescriptione. Haec revera introducta fuit ut prospiceretur bono et quieti civium. Ait Gaius 1. 1, De usucap. et usuc, Dig.: Bono publico usucapi intro ducta est, ne scilicet q u a r u m d a m r e r u m diu et semper incerta dominia essent ; et ut sit aliquis sollicitudinis (1. Cum in notiss. princ. Cod. De praescr. 30 vel 40 ann.) litiumque finis (1. ult. ff. pro suo) et domi n o r u m p u n i a t u r segnities, amissione rerum suarum (1. 28, de V. S.). Quod praescriptionis institutum ius canonicum approbavit. Porro qui hodiernae actionis a r g u m e n t a perpendit, iactatur in diversas partes, actus multiplicibus coniecturis et regulis hinc inde invocatis: u n d e factum est ut iudex primae instantiae asseruerit ius quod rotales iudices censuerunt n e g a n d u m . Sed iam dilapsi sunt plus q u a m quinquaginta anni ab inito contractu, a contracto aere alieno, et quis
198
scire potest q u a e n a m fuerit intentio contrahentium et vis pactionum, pro ea potissimum turbulentissima aetate et regione? U n d e providentissime succurrit remedium praescriptionis q u a e in casu n o n est acquisitiva, sed exstinctiva obligationis seu debiti. Haec autem facilius producit s u u m effectum, quia, uti probant DD., conditiones requisitae sunt veluti negativae et pauciores. Non requiritur titulus, n o n h a b e t u r propria possessio, uti explicat D'Annibale, II, n. 152, q u a m o b r e m tota difficultas consistit in b o n a fide, q u a e iure canonico usque requiritur, et toto temporis decursu, ex cap. 20, c. ult. De pretescript.: Quoniam omne quod n o n est ex fide, peccatum est, synodali iudicio definimus ut nulla valeat, absque b o n a fide, praescriptio t a m canonica q u a m civilis. U n d e oportet ut qui praescribit in nulla tem poris parte rei h a b e a t notitiam alienae seu, uti explicant Reiff, h. t., n. 105; Lugo, De inst. et iur., 7, 49. V., S. Alphons., 1. l i t , 513, ut persuasum habeat, se taliter agendo vel se gerendo alteri iniuriam n o n facere. Augustinianos h a c b o n a fide usos esse in decursu temporis, p a t e t ex ipsis p r a e s u m p t i o n i b u s iam explicatis, u n d e ipsi nacti s u n t persuasionem vel creditum n u m q u a m exstitisse vel fuisse solutum debitum. Ad t e m p u s vero quod attinet, licet inter partes disceptetur quo praecise tempore actio inchoari debuerit ad creditum exigendum, potest t a m e n recte affirmari, actionem istam die 6 nov. 1858 fuisse inchoatam. Enimvero, die 6 novembris 1857 conventum fuit fin dal 14 novembre del l'anno p. p. di pagare l'interesse corrispondente al 6 % della s u d d e t t a s o m m a (scut. 22 mill.) r e s t a n d o obbligata la provincia a ritornare il capitale dai primi denari che avr in suo potere... ripetendo io, il M. R. P. Provinciale, che per esser il debito cos sacro, metter in azione ogni risorsa perch dentro l'anno r i m a n g a estinto . Quibus in verbis, bis de solutione debiti fit s e r m o : ita t a m e n ut quod primo loco indefinite innuitur, determinato t e m p o r e p o n a t u r s e c u n d o : seu altera loquutio p r i m a m explicat a t q u e declarat. Cum enim P. Contreras dixisset, se s o l u t u r u m q u o d S. Provincia debebat dai primi denari che avr in suo potere ; quod arguit promissoris in m e n t e pecuniam ao^ h u n c effectum i m p e n d e n d a m certo n o n defuturam, et hoc est adeo v e r u m ut in incontinenti solvere incoeperit in conseguenza di quest'obbligo , scilicet di ritornare il capitale dai primi denari che avr in suo potere ; melius deinde p a n d e n s s u a m mentem, etiam t e m p u s determinat ad eam consequendam necessarium pro debiti completa solutione ripetendo io ... che ... metter in azione ogni risorsa perch dentro l'anno venga estinto . Non est hic sermo de solutionis capacitate ex
?
S. Romana Rota.
199
parte S. Provinciae a q u a pendeat ius exigendi ex parte Mucii, sed de solutionis modo dai primi denari et de tempore d e n t r o l'anno , die 6 novembris 1857 conventum fuit, quo elapso, die 6 novembris 1858 Mucio ius erat actionem instituendi ad solutionis c o m p l e m e n t u m iuridice c o n s e q u e n d u m . Hoc ius s a r t u m t e c t u m q u e erat etiam in hypothesi q u o d sermo fuisset h a b i t u s de solutionis capacitate; id enim n o n importat quod haec capacitas exsistat in facto, ut p a t r o n u s d o m i n a r u m Garrasquedo retinet, q u a e cum a debitore pendeat, verificaretur n u m q u a m ; sed consuetudine attenta, praefinienda est a iudice ad hoc a d e u n d o . Ad r e m ait P i r h i n g : Etsi debitum indefinite sit contractum, semper t a m e n m a n e t obligatio solvendi (et hinc etiam ius exigendi ex parte creditoris) saltem post illud t e m p u s quod communiter ex consuetudine et u s u observari solet in solutionibus (Synop. Pirhing. Ii, tit. 36, n u m . 51). Q u a r e Pothier, Le Pandette di Giustiniano, in e x p l a n a n d a lege 29, ff. de condit, et demonstrat, ait : P e r altro queste parole, subito che potr, io credo si d e b b a n o riferire al tempo che il giudice ad istanza di chi ha inte resse, avr determinato per l'adempimento della condizione . Idem praecipit ius rom. 1. 112 De verb. obi., Digest.; cod. Gali. 1146; ital. 1173; Aust. 901; et c o m m e n t a t u r D'Annibale, II, n. 319, not. 27. Determinatio autem expetenda est ab eo cuius interest intra t e m p u s utile, ne eius actio praescribatur. Caeterum quod S. Provincia de facto p a r solvendo fuisset, satis superque constat ex actis, cum ei obvenissent reditus non parvi momenti ex bonis rusticis provenientes qui a die 25 sept. 1856 canonis emphitheutici titulo ei solvebantur, cum antea titulo locationis eidem solver e n t u r ; lex enim suppressionis religiosorum Ordinum serius prodiit. Q u a r e cum Mucius a n n o ab inita conventione elapso actionem iure potuisset instituere, im merito quidem invocatur principium contra n o n valentem agere n o n currit praescriptio . P e r s u a s i o n e m autem P a t r u m Augustinianorum seu eorum b o n a m fidem refert ipsa sententia primae instantiae, quae t a m e n negavit fieri locum praescriptioni, quia perpendit iudex, in collegio, seu persona morali, subiectum bonae fidei esse ipsum collegium seu p e r s o n a m m o r a l e m ; q u a r e mala fides praelati b o n a administrantis, vel eorum saltem, maiore in parte, collegium constituentium, nocet incipiendae praescriptioni, cui postea inchoandae b o n a fides istorum loco succedentium n o n p r o d e s t ; quia p e r s o n a moralis seu collegium semper idem esse intelligitur, et praelatus r e p r a e s e n t a n s collegium h a b e t eamdem cum collegio p e r s o n a m iuridicam. Eodem iure censentur haeredes universales, non vero parti-
200
culares ; ex reg. 46, iur. in VI, is qui in ius succedit alterius, eodem iure quo ille uti debet . Cfr. Suarez, de legib., VITI, 3, 4 et D'Annib., II, n. 140 in n o t a 8. Sed hic rectissimus conceptus n o n nocet in casu applicationi praescriptionis; nam et si a d m i t t a m u s (quod t a m e n excludi debere probavimus) Mucium 22 millia scut. solvisse; t a m e n praelati qui postea gesserunt administrationem P P . Augustinianorum legitime ratiocinati sunt, excipientes uti factum est a p u d iudicem Mechoacanen., debitum revera fuisse debita solutione dimissum, quia secus explicari n o n potuisset ratio agendi Domini Valdovinos, et r e c o l u e r u n t : 1) verba q u i b u s u s u s est Mucius in suo testamento ; 2) factum n o n appositae ullius exceptionis q u u m idem Mucius coactus fuit solvere s u m m a m 7000 scut. a n t e a ei cessam in solutum. H a e praesumptiones equidem praecipuae visae sunt Dominis, si referantur ad ea locorum et t e m p o r u m adiuncta in quibus Religiosi o m n i a peragebant sub pressura legum tyrannicarum, et hinc plura vel reticere vel fngere cogebantur ; ita ut n e m o s a n u s non dicet, h a s praesumptiones non sufficere ad efformandam bonam conscientiam, seu b o n a m fidem. A d d a n t u r vero aliae omnes praesumptiones s u p e r i u s explicatae, quae effugerunt conventos cum causa instituta est, sed q u a e n o n latebant collegii praelatos tunc temporis q u a n d o debitum solvendum fuisset, et res attingit evidentiae fastigium. Quia vero appellata sententia admittit in t h e m a t e praelatos collegii considerari quasi successores particulares ad effectum bonae fidei, DD. cens u e r u n t in hoc recedendum esse ab hac opinione q u a m n o n approbant. T e m p u s vero praescriptionis quod attinet, dixerunt Domini, sufficere praescriptioni initium dare ab eo tempore q u a n d o prodita sunt t e s t a m e n t a Mucii et alia adiuncta cognosci potuerunt, ut t u n c dicatur incoepisse bona fides t hinc praescriptio : h a b e t u r enim lapsus temporis longioris q u a m triginta annis. Dies autem q u a debiti solutio facienda erat, cesserat et venerat, quia solutio promissa fuerat a n n o 1857 elabente. Quibus o m n i b u s perpensis, Christi n o m i n e invocato, Nos Auditores de t u r n o pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, dicimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito Dubio respondentes: Affirmative, seu, sententiam rotalem diei 1 iunii 1911 esse confirmandam. Actrices vero in expensas iudicii c o n d e m n a m u s . Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris trib u n a l i u m ad quos spectat ut exsecutioni m a n d e n t h a n c nostram defi-
S. Romana Bota.
201
niti vam sententiam, et a d v e r s u s reluctantes procedant ad n o r m a s sacror u m canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, Concil. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a p r o r e r u m adiunctis exstitura sint. R o m a e in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 7 ianuarii 1913. Michael Lega, Ponens i o s e p h u s Alberti. P e t r u s Rossetti. Sac. T. Tani, Notarius.
II. TRINGOMALIEN.
NULLITATIS MATRIMONII (ARUNASALAM-MARIMUTTU).
Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, RR. PP. DD. Aloisius Sincero, P o n e n s , Ioseph Mori et Fridericus Cattani, Auditores de turno in causa Trincomalien. - Nullitatis matrimonii, inter Ioseph Arunasalam, vulgo Visuvalingam nuncupatum, actorem appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem Albertum Colomb, advocatum, ex officio deputatum, et Annapillai Marimuttu, contumacem, interveniente et disceptante in causa Vinculi defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam die 1 februarii 1913. Ioseph Arunasalam, vulgo Visuvalingam n u n c u p a t u s , in urbe Point P e d r o ortus, e secta protestantica Wesleyana, in u x o r e m duxit absque ullo ritu protestantico, ut ipse fassus est, Marimuttu Annapillai, eiusdem sectae, ex eaque prolem suscepit. Anno vero insequenti Ponner Marimuttu, sororem eiusdem Annapillai, in uxorem sibi copulavit, et ab ea quoque prolem habuit. Quum autem postea Visuvalingam fidem catholicam amplexus esset, P o n n e r tali odio eum p r o s e q u u t a est ut civile, ut aiunt, divortium postulaverit: quo obtento, eum dimisit. T u n c Visuvalingam Curiam Trincomaliensem adiit, postulando, ut s u u m cum Annapillai m a t r i m o n i u m n u l l u m declararetur ex capite consanguinitatis in q u a r t o g r a d u aequali, et sibi favorabilem sententiam tulit. Appellante Vinculi defensore ex officio, causa in secunda instantia iudicata fuit penes Curiam Columben. quae priorem sententiam reformavit.
202
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Appellavit igitur Visuvalingam ad Sanctam Sedem, et n u n c causa
nobis iudicanda venit sub dubii formula: An constet de matrimonii nullitate in casu. Ius quod spectat.
Matrimonii validitas equidem ab actore i m p u g n a t a fuit ex capite impedimenti cognationis; verum cum ex actis non obscura indicia essent m a t r i m o n i u m verius esse nullum ex defectu consensus, instante advocato ex officio, et a n n u e n t e Vinculi defensore a p u d h u n c sacrum Ordin e m , P o n e n s providit ut etiam super hoc defectu processus aperiretur, q u a t e n u s actor consentirei. Renuit i p s e : causa igitur iudicanda venit t a n t u m s u p r a assertum consanguinitatis impedimentum. Quod consanguinitas in q u a r t o g r a d u aequali m a t r i m o n i u m dirimat, n u l l u m in iure d u b i u m : t o t a difficultas est in ea probanda. Probationem vero impedimenti cognationis quod attinet, haec instructio S. Officii, feria IV, die 20 iunii 1883 lata, s t a t u i t : Si matrimonium i m p u g n e t u r ob a s s e r t u m impedimentum cognationis carnalis... facile erit eiusdem exsistentiam detegere ope authenticorum d o c u m e n t o r u m . E t e n i m cognatio carnalis, et etiam affinitas... dignoscuntur ex arbore genealogica u t r i u s q u e familiae, conficienda ex regestis matrimoniorum, et ex libris etiam baptizatorum, in q u i b u s n o t a t a esse debent n o m i n a n o n modo coniugum, et e o r u m qui baptizati sunt, sed h o r u m etiam p a r e n t u m .
Q u o d si aliquod oriatur dubium circa documenta praedicta vel circa eorum veritatem, in iudicium vocandi e r u n t et iuridice exami minandi consanguinei, affines, propinqui, q u i b u s origo eorum, de quibus agitur, n o t a sit, a u t nota esse possit, ut ex eorum depositionibus gra d u s consanguinitatis vel affinitatis clarius valeat determinari. Non levi fundamenta huic rei esse potest etiam publica fama, de q u a ratio erit h a b e n d a ; eius t a m e n sedulo consideranda erit origo et rationes, quibus i n n i t i t u r . Testes vero recipiendos q u o d spectat, haec in 1. IV, Decr. tit. XIX, cap. 3, p r a e s c r i b u n t u r : Quod p a r e n t e s , fratres et cognati u t r i u s q u e sexus in testificatione s u o r u m ad m a t r i m o n i u m coniungendum vel dirimendum admittantur, t a m a n t i q u a consuetudine q u a m legibus appro b a t u r . Ideo enim maxime p a r e n t e s , et, si defuerint p a r e n t e s , proxi miores admittuntur, quoniam u n u s q u i s q u e s u a m genealogiam c u m t e s t i b u s et chartis, t u m etiam ex recitatione m a i o r u m scire laborat; qui enim melius recipi debent, q u a m illi qui melius sciunt... ? .
S. Romana Rota.
208
Quoad m o d u m autem ipsos examinandi, haec in cap. VII, 1. IV, tit. XIV, s t a t u u n t u r : Cum coniugium m u l t u m favoris obtineat, testes, qui ad divortium celebrandum producti consanguinitatis g r a d u s com p u t a n t , a stipite debent incipere, id est a p a r e n t i b u s , vel germanis, et sic per ordinem distinguere gradus, nominibus propriis, vel aequipoll e n t i b u s indiciis designando personas, praesertim cum saepius testi monium p e r h i b e a n t de a u d i t u : quod quia minus est validum, n o n est in articulo h u i u s m o d i nimium t a x a n d a facultas: q u u m q u a ratione com putationem inciperent a secundo, eadem et ulterioribus inchoarent . Vim vero probandi, et p r o b a t i o n u m valorem quod attinet, docet c u m c o m m u n i Cosci, De separatione thori, 1. 2, c. 18, n. 274 et seqq.: Non sufficiunt probationes dubiae et incertae, m i n u s q u e coniecturae et praesumptiones, sed r e q u i r u n t u r probationes univocae, concludentes et in suo genere perfectae . Et in genere tradit Reiffenstuel, Lib. IV Decr., Tit. XIX, n. 17-18: Ad hoc ut iudex ecclesiasticus vinculum matri monii dissolvat, debet eidem de impedimento dirimente constare per probationem plenam et perfectam, qualis est quae fit per duos testes omni exceptione maiores... Communis ac certa, arg. c. 1, De consang. et affinit. et c. Super eo, 22 De testibus cum concordant. Ratio est; quia causa dissolvendi m a t r i m o n i u m q u o a d vinculum est u n a ex gravioribus, et in praeiudicium m a g n u m t u m tertii, t u m sacramenti r e d u n d a n t i b u s , consequenter exigit p l e n a m probationem per ea quae diximus lib. II, tit. XIX De prob.... Quod si probatio fiat per testes, debet fieri per testes saltem duos omni exceptione maiores, arg. cit. c. 1 De con sang, et affin., ibi, per testes omni exceptione maiores. Ratio est quia u n u s testis q u a n t u m v i s habilis non facit plenam probationem, arg. c. Li cet universis, De testib., qui etiam debent esse iurati, arg. can. Illud. 6 et can. De parentela, 8, caus. 35, q. 6, quia testis n o n i u r a t u s nihil probat, per vulgaria . In specie autem quoad consanguinitatis imped i m e n t u m , docet ib. n. 16: Non debet nec potest iudex matrimonium in facie Ecclesiae contractum dissolvere quoad vinculum, ex hoc solo quod u n u s vel ambo coniuges ipsimet, accedente etiam r u m o r e vici niae fateantur, se cum impedimento ... consanguinitatis contraxisse, n i s i sufficientes probationes accedant... Communis ac c e r t a , textu expresso c. Super eo, 5, De eo qui cognovit, ubi etiam ratio subiun gitur illis v e r b i s : Cum et q u a n d o q u e nonnulli inter se contra matri monium velint colludere... R u m o r a u t e m viciniae n o n adeo est iudi candus validus, quod, nisi rationabiles et fide dignae probationes acce dant, possit bene contractum m a t r i m o n i u m irritari .
204
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Factum quod attinet.
In primis a d n o t a n d u m est iis in regionibus defuisse, ut asseverat I u d e x primae instantiae, t u n c temporis d o c u m e n t a authentica, publica, quae libri civiles vocantur, ad certo p r o b a n d a m consanguinitatem. Necessario igitur confugiendum fuit ad probationes subsidiarias, praesertim per testes. Actor t u m in libello, t u m in iudicio affirmavit se esse consanguin e u m in q u a r t o g r a d u aequali cum sua u x o r e Annapillai, cuius in rei testimonium afferre se posse dixit tum genealogiam familiae suae, t u m quaedam excerpta ex tabulis publicis u r b i s P o i n t P e d r o . Verum ut p r a e m i t t a m u s ipsi delatum n o n fuisse, ut ex actis intelligitur, i u r a m e n t u m de veritate dicenda (Instruct. S. Congr. Conc. 22 aug. 1840, vv. Praefinita die... Cum itaque advenerit), illa excerpta primo quidem fassus est se invenire n o n potuisse, ultimo vero ea n o n exsistere. Uxor Annapillai in iudicium quidem n o n comparuit, sed fortissime asseveravit se nullam habere consanguinitatem cum Visuvalingam, et q u a n d o iudex n o m i n a stirpis c o m m u n i s seu K a n a p a t h y et P a r v a d i pandidit, t u m ipsa, t u m eius soror P o n n e r risum ediderunt, dicentes: Hoc est mendacium, hoc est m e n d a c i u m . Inter probationes autem iuridicas ne admitti quidem p o s s u n t epistolae iudici missae t u m a Sadhasivakurukkal, sacerdote p a g a n o r u m , Poopalapillai, et Murugupillai, t u m a Periayathamby, Vellupillai, Sapabathipillai, et Vettivelu, t u m a Kanapathipillai. In iure enim c a u t u m est quod in talibus (super accusatione matrimonii) nisi q u a n t u m ad prae sumptionem, nullius momenti est conscriptio (sive accusationis sive testimonii) q u o a d sententiam proferendam; nisi alia legitima admi nicula suffragentur . L. IV, decret. Tit. XVIII c. A nobis, 2. I d e m q u e , ut n o t a t Pirhing h. t. n. 11, est de testibus, c. Testes, 15, caus. 3, q. 9, cum non sit testimoniis, sed testibus credendum, c. Qua nos 8 de Gohab. Gleric. et mulier. Gl. hic V accusatione. Quare ad evitandam ... falsam depositionem testium s t a t u t u m est ut in causa matrimoniali personaliter et p r o p r i a ac viva voce debeat fieri accusatio, et testes deponere, n o n autem per litteras in absentia, Ab hic n. 3 et Vivian, in Ration. Idem statuitur in Instruct, cit. sacrae Congr. Conc., in Instruct. S. Officii cit. anni 1883, in Instruct. Austriaca 159, 162, etc. Testes vero, qui legitime testimonium dixerunt, in plures classes distribui possunt, alii enim se nil scire de asserta consanguinitate affirm a r u n t , alii testati s u n t t a n t u m de publica fama, alii incompletam arborera genealogicam designarmi!, alii a r b o r e m completam texuerunt,
S. Romana Rota.
205
alii d e m u m aperte denegarunt aliquam consanguinitatem inter Visuvalingam et Annapillai adesse. Chellapillai Achiehimuttu, soror Marimuttu, interrogata scisne aliquam cognationem inter Marimuttu et Visuvalingam? , r e s p o n d i t : Nescio . E r a m b u Vinasithampy, interrogatus estne aliqua saltem r e m o t a cognatio inter eos? , respondit se illud nescire, et iterum rogatus n u m exsisteret ulla cognatio Visuvalingam inter et Annapillai, r e s p o n d i t : Audivi quidem ita rem se habere, sed ipse non video ullam proximam cognationem . P o n n a m p a l a i n C hell a p p a affirmavit quidem ex publica fama interesse cognationem, quia ita o m n e s loquentes audivit, sed fassus est se nescire c o m m u n e m stipitem, imo et ignorare o m n e s ascendentes A r u n a s a l a m ; ideoque nullam rationem ut originem publicae famae dedit. Muttu Siny A n a n d e r testatus est exsistere cognationem inter m a t r e m Marimuttu et patrem Visuvalingam, at iterum interrogatus q u a e n a m ista cognatio esset, respondit se nescire qualis ea esset, atque fassus est se ex ascendentibus uxoris cognoscere t a n t u m p a t r e m et avum, ex ascendent i b u s vero viri solummodo eius patrem. Velupillai Chellaiya interrogatus q u a e n a m esset consanguinitas inter Marimuttu et Arunasalam^ respondit ex parte matris Marimuttu eam se teneri; at fassus est se ignorare quin a m fuerint pater et mater A r u n a s a l a m . Ex his igitur vel omnino vel saltem cum certitudine consanguinitas deduci nequit. E contra vero Samuel Velupillai, interrogatus n u m novisset aliquam consanguinitatem exsistere inter Visuvalingam et Annapillai, respondit: P u t o nullam exsistere inter illos consanguinitatem. U t r u m exsistat an non aliqua remota cognatio sanguinis, nescio . Et Christiana Saverim u t t u , interrogata n u m audivisset Visuvalingam et Annapillai esse consanguineos, fortius negavit: Non. Nulla est inter eos consanguinitas . Duo t a n t u m ex testibus completam et in genere suo perfectam arborem texuerunt genealogicam, in q u a e sponsis liceat ascendere usque ad abavos, atque ita diiudicare n u m inter eos exsistat asserta cognatio in q u a r t u gradu a e q u a l i : hi testes sunt Andiapper Kanniat, praeses alicuius templi pagani in pago Karkovalam, et Rev. P. G. Rouvellac, missionarius in u r b e Point P e d r o . Verum, ut p r a e t e r m i t t a m u s h a s arbores genealgicas non in omnib u s inter se concordare, Andiapper Kanniat, ut ex actis patet, nullam fere m e r e t u r fidem. P r a e t e r e a in iudicio visus est nimia levitate et facilitate in re sat implexa et, pro m o r i b u s illius regionis, ut acta processus d e m o n s t r a n t , difficili, aliquam recitationem memoriter pronunciare et velut d e c a n t a r e ; affirmavit se compulsasse archivia familiae, ut ait ipse,
206
sed haec regesta n o n e r a n t nisi tituli possessionum et divisionum praediorum, promisit se allaturum in iudicium haec regesta, sed frustra. P a t e r Rouvellac certe omni fide est d i g n u s ; at n o n apparet ex actis n u m testes ex quibus h a u s i t a r b o r e m genealogicam propinqui et affines fuissent alicuius ex sponsis, et, quod m a x i m u m est, n o n a p p a r e t an isti, i u r a m e n t o praestito, P a t r e m Rouvellac de consanguinitate edocuerint. Ultimo igitur recidimus in testes n o n iuratos, qui nil probant, ut iuris u t r i u s q u e textus ingeminant, cap. nuper, 51, cap. fraternitatis, 17, cap. de testibus, 29, cap. tuis, 39, de testibus et attestationibus, Instruct, cit. S. C. Concilii, etc. Dein vero P. Rouvellac d u m affirmat: Au reste je p e n s e que Marimuttu est p a r e n t ou alli de Visuvalingam , nimis vaga et indeterminata profert, ex q u i b u s consanguinitas cum certitudine deduci nequit. Ultimo t a n d e m ipse fassus est in iudicio : Cependant je n ' e n suis p a s sr . Quo patet ne ipsum quidem P. Rouvellac pro certo habuisse inter eos exsistere assertam consanguinitatem. Ex o m n i b u s igitur actis et allatis in causa, sequitur validitatem matrimonii in casu constare, vel certo certius eius invaliditatem n o n certo constare, seu esse dubiam. Q u a etiam posteriori ratione, s t a n d u m est pro valore matrimonii. Hoc enim firmum et sacrum est in iure canonico. Nam si generaliter quoties n o n satis apparet, u t r u m in aliquo actu o b e u n d o defuerit a l i q u i d ex his, quae ad actus substantiam pertinent, u t r i u s q u e iuris et a Nostris receptissima regula est, in dubio omne factum praesumitur recte factum - ideoque - in dubio respondendum est pro valore actus , D'Annibale Theol. Mor. I, 150; a fortiori q u o a d s a c r a m e n t u m matrimonii sacrum et sanctum est in iure canonico et in nostro foro m a t r i m o n i u m semel celebratum, d u m m o d o matrimonii species n o n desit,gaudere favore iuris, ut t r a d i t u r expresse in cap. ult. de Conditionibus aliisque testibus. Hic favor iuris in eo consistit, ut m a t r i m o n i u m semel cele b r a t u m semper validum h a b e n d u m sit, donec eius invaliditas plene p r o b e t u r ... U n d e de matrimonio semel celebrato principium: in dubio standum est pro valore matrimonii; quod valet in u t r o q u e foro, et a fortiori si agatur de matrimonio fidelium, utpote sacramento Gasparri, de matrimonio, II, 18. Quibus o m n i b u s t u m quod ius, t u m quod factum spectat, perspectis ac m a t u r e perpensis; Christi nomine invocato, solumque Deum p r a e oculis habentes, Nos infrascripti Auditores, pro tribunali sedentes, ad p r o p o s i t u m dubium dicimus, p r o n u n c i a m u s a t q u e definitive sententiam u s : Negative, seu Non constare de nullitate matrimonii in casu.
S. Montala Rota.
207
Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad q u o s spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m sententiam et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. c a n o n u m , et p r a e sertim cap. 3, sess. XXV, de reform., Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Aloisius Sincero, Ponens.
Iosephus Mori. Fridericus Cattani. Sac. T. Tani, Notarius.

NOMINE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare. Prelati Domestici di S. S.r 4 aprile 1913. Mons. Benedetto Alves de Souza, pro-vicario generale dell'archidiocesi di S. Paolo del Brasile. 5 aprile. Mons. Massimiliano Brenner, rettore del collegio teutonico di S. Maria dell'Anima in Roma. 8 aprile. Mons. Francesco di Paola Gasoni, cappellano segreto di S. S. 9 aprile. Mons. Enrico Ludwigs, dell'archidiocesi di Colonia. Mons Giuseppe Feiten, della medesima archidiocesi.
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: L'Ordine della Milizia Aurata, detto dello Speron d'oro: 9 aprile 1913. Al Sig. principe don Mario Chigi-Albani, maresciallo di santa Romana Chiesa e custode del conclave, presidente del Consiglio superiore delle feste Costantiniane.
W8
La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 22 aprile 1913. Al Sig. Giovanni Hasche, dell'archidiocesi di Posen. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 9 aprile 1913. Al Sig. Alberto Heimann, dell'archidiocesi di Colonia. Al Sig. Massimiliano Wirtz, della medesima archidiocesi. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 2 aprile 1913. Al Sig. Giuseppe Lattanzi, primo tenente del disciolto reggimento dei dragoni pontifici. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : 13 aprile 1913. Al Sig. Giovanni Werth, dell'archidiocesi di Cambrai. 16 aprile. Al Sig. Augusto Mller, della diocesi di Fulda. Il Cavalierato dell'Ordine Piano:
28 marzo 1913. Al Sig. Gualtiero Milde, della diocesi di Breslavia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 9 aprile 1913. Al Sig. dott. Martino Winands, dell'archidiocesi di Colonia. Al Sig. Leone Giani, della medesima archidiocesi. 11 aprile. Al Sig. avv. Enrico Rondinella, dell'archidiocesi di Napoli. 13 aprile. Al Sig. Gry Pourbaix, dell'archidiocesi di Cambrai. Al Sig. Luigi Derville, della medesima archidiocesi. 17 aprile. Al Sig. dott. Carlo Enrico Schfer, della diocesi di Fulda. 23 aprile. Ai Signori: Giovanni van Menten, Augusto Thomas e Camillo Cauchie, giornalisti cattolici belgi.
NECROLOGIO.
16 aprile 1913. Mons. Riccardo Casanova, arcivescovo di Guatemala. 20 aprile. Mons. Pietro Facciotti, arcivescovo titolare di Calcide. 26 aprile. Mons. Giuseppe Alfredo Archambeault, vescovo di Joliette (Canada).
Die 16 Maii 1913.
Num. 8.
ACTA I PWOLGAE SEDIS

ACTA PII PP. X

EPISTOLA.
AD V. E. FRANCISCUM VIRGILIUM CARD. DUBILLARD, ARCHIEPISCOPUM GMBERIENSEM. - SACERDOTALE FOEDUS PRO PONTIFICE ET ECCLESIA CUIUS ILLE CONDITOR ET MODERATOR EST, LAUDIBUS PROSEQUITUR.
Dilecte Fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. Laudari satis n o n potest illud sacerdotum ex quavis natione foedus pro Pontifice et Ecclesia q u o d te q u u m auctore coaluit, tum s u m m o moderatore utitur, si quidem praeclara eius utilitas atque adeo opportunitas consideretur. Nam qui, instigante diabolo, vetus hodie propositum urgent impediendae salutis aeternae, quam h u m a n o generi divinus R e d e m p t o r profuso sanguine comparavit, ii fere nihil a g u n t impensius, q u a m ut ab obsequio et fide Ecclesiae et Romani Pontificis avertant h o m i n e s : quippe intelligunt n o n ab eo Iesum Christum diligi, qui vel Sponsam vel Vicarium negligat Christi. Atque ob eam causam malis improborum artib u s obnoxius maxime est clerus, qui certe ab officio si discesserit, facile discessio populi consequatur. Contra igitur omnino est l a b o r a n d u m , ut qui s u n t e sacro ordine, magis ac magis ita afficiantur erga Ecclesiam Ecclesiaeque Caput, q u e m a d m o d u m eos in primis decet, id est ut pient i s s i m i studio et ipsi flagrent et alios infiammare cupiant. I a m vero h u i u s ipsius rei gratia institutum esse videmus sacerdotale, de quo loquimur, foedus: cuius qui s u n t participes, n o n ii quidem aliis tenent u r officiis, nisi c o m m u n i b u s sacerdotum ceterorum, sed t a m e n in eis servandis singularem q u a m d a m diligentiam profitentur. Illud a u t e m Nobis p e r g r a t u m est quod a n t e omnia sibi h a b e n t propositum, p r a e cepta et monita, q u a e c u m q u e dederit R o m a n u s Pontifex, et sequi volenACTA, vol. V, n. 8. 16-5-913. 15
210
Acta Apostolicae Sedis, - Commentarium Officiale.
tibus animis et studiose inculcare aliis; item quod p r o m i t t a n t se ex o m n i b u s Catholicorum scriptionibus, q u a e vel quotidie vel in dies certos vulgari solent, eas omni ope adiuturos, q u a e causam Religionis aperte, duce apostolica Sede, t u e a n t u r . Quod vero h a n c inopiam considerantes, in q u a Vicarius Christi versatur, ad eam sublevandam n o n satis h a b e n t q u o t a n n i s reservare aliquid, sed sponsione se obligant, peculiarem sane m e r e n t u r cum a Nobis laudem t u m mercedem a Deo. Quapropter ut g r a t u m his dilectis filiis t e s t a r e m u r a n i m u m , simulque ut fructuosior evaderet e o r u m opera, de spirituali Ecclesiae t h e s a u r o , cuius penes Nos est dispensatio, plura nuper, ut nosti, eis indulgendo tribuimus. Nunc scias consilium universo foederi m o d e r a n d o ita compositum, ut significasti, Nobis probari a Nobisque r a t u m haberi. Iam, quod reliquum est, Deum rogantes ut rei t a m bene auspicatae faveat, caelestium m u n e r u m auspicem ac praecipuae benevolentiae Nostrae testem, apostolicam b e n e dictionem tibi, dilecte Fili Noster, et o m n i b u s q u o t q u o t s u n t et e r u n t de sacerdotali hoc foedere, amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxvin mensis aprilis Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X.
MCMXIII,

I. DECRETUM.
CHRISTIANA SALUTATIO SUB INVOCATIONE DIVINI IESU NOMINIS AMPLIORI INDULGENTIA DITATUR.
Ex
audientia
Sanctissimi
die
27
martii
1913.
Etsi pervetusta piissima consuetudo, inter christianos plurimis in locis invecta, sese invicem salutandi sub Ssmi Iesu Nominis invocatione, q u a nimirum alter dicit: Laudetur Iesus Christus, alter vero respond e t : Amen vel In saecula, aut similiter, i a m d i u apostolicae Sedis favorem adepta sit, et Indulgentia quinquaginta dierum per S u m m o s Pontifices ditata; ut t a m frugifera praxis impensiori studio, u b i viget teneatur, ubi
211
a u t e m obsolevit restituatur, alibi d e m u m large p r o p a g e t u r ; S s m u s D. N. D. P i u s div. prov. P p . X, precibus Sibi, occasione sextodecimo recurr e n t i u m saecularium solemnium a pace Ecclesiae donata, porrectis benig n e a n n u e n s , Indulgentiam centum dierum, defunctis q u o q u e adplicabilem, a singulis christifidelibus quoties uti s u p r a se invicem salutaverint lucrandam, largiri dignatus est. Praesenti in p e r p e t u u m valituro, a b s q u e ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
M. CARD. RAMPOLLA.
L.
8 s.
II. DECRETUM.
AUGENTUR ET EXTENDUNTUR INDULGENTIAE PRO QUADAM LAUDE SS.MI SACRAMENTI.
Die 10 aprilis 1913. S s m u s D. N. D. P i u s div. prov. P p . X, per facultates infrascripto Cardinali S. Officii Secretario specialiter tributas, benigne concedere dignatus est, ut christifideles, qui laudes et gratiarum actiones erga D. N. I. C. in Ssmo Eucharistiae Sacramento impendunt, iaculatoria prece quae sic sonat: Laudetur et adoretur in aeternum sanctissimum Sacramentum, vel quae in authentica sylloge Indulgentiarum invenitur his verbis expressa: Sia lodato e ringrazialo ogni momento il santissimo e divinissimo Sacramento, ampliori spiritualium favorum emolumento gaudere valeant, q u a m a n t e a frui poterant alteram recitantes; videlicet: Indulgentia trecentorum dierum, defunctorum a n i m a b u s etiam adplicabili, quoties dictam alterutram precem corde saltem contrito recitaverint ; plenaria vero, defunctis similiter adplicabili, q u a t e n u s per integrum mensem eandem quotidie elicere consueverint, si insuper confessi ad sacram Synaxim accesserint et ad mentem Summi Pontificis oraverint. Praesenti in p e r p e t u u m valituro, a b s q u e ulla Brevis expeditione. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque.
M. CARD. RAMPOLLA.
L. & S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.
212
SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS

VERSIO AUTHENTICA
A DECREE
REGARDING THE CONFESSIONS OF NUNS AND SISTERS.
Whereas to prsent date m a n y laws h a v e been promulgated, in yarious times a n d circumstances, to regniate the sacramental confessions of N u n s a n d Sisters: therefore, it h a s now been determined to collect a n d coordinate all thse laws, with some modifications, in one Decree of t h e following tenor, to wit: 1. To each h o u s e of N u n s or Sisters there shall usually be assigned only one ordinary Confessor; unless the great n u m b e r of Religious, or some other j u s t motive, necessitate the appintment of two or more. 2. T h e ordinary Confessor should not, as a rule, hold t h i s onice for more t h a n three years. T h e Bishop or the Ordinary, however, may reappoint h i m for a second or even third t e r m of three y e a r s : a) if through lack of priests suitable for this duty he cannot otherwise pro vide an ordinary Confessor; or b) if by secret ballot a majority of t h e Religious (counting also those w h o in other m a t t e r s have no right to vote) request his rtention. B u t some other way must be provided for the dissentients, if they wish it. 3. Several times every year an extraordinary Confessor must be given to each religious house. Ali the Religious m u s t appear before this extraordinary Confessor, at least to receive his blessing. 4. F o r each religious house t h e Ordinary will assign several priests w h o m the Religious in particular cases can easily send for to h e a r their confessions. 5. If any Religious, for the peace of h e r soul or greater progress in spiritual perfection, ask for a special Confessor or Spiritual Director, t h e Ordinary h a s readily to g r a n t her d e m a n d . T h e Ordinary, however, will see to it t h a t a b u s e s do n o t arise from such concession; a n d if
213
abuses should come, let liim cautiously a n d prudently remove them, aiways safeguarding liberty of conscience. 6. If the h o u s e of Religious is subject to the Ordinary of the place, he is to choose both t h e ordinary a n d extraordinary Confessor; b u t if the convent is subject to a Superior who is a Regular, t h e n this Superior will prsent priests for t h e office of Confessor to t h e Ordinary of t h e place, to w h o m it belongs to g r a n t them the power of hearing confessions. 7. F o r the office of Confessor (whether ordinary, extraordinary or special) priests may be chosen from the secular, or (with t h e permission of their Superiors) from the regular clergy, provided t h a t in neither case they have power in foro externo over these same Religious. 8. These Confessors should have completed their fortieth year a n d be distinguished for prudence a n d integrity of life. But the Ordinary may, t h r o u g h a j u s t motive and on his own responsability of conscience, delegate for this office priests who have n o t yet reached the age specifed, provided t h a t they have the other afore-mentioned r e q u i r e m e n t s . 9. T h e ordinary Confessor may n o t be appointed an extraordinary Confessor; nor may he, except as provided in A r t i d e 2 of this Decree, be reappointed as ordinary Confessor in the same house, until one y e a r h a s elapsed from the expiration of his term of office. An extraordinary Confessor, however, may be immediately appointed to the office of ordin a r y Confessor. 10. Ali Confessors of Nuns or Sisters m u s t be very careful not to mix in t h e external or internai government of t h e community where they hold office. 1 1 . If any Religious request an extraordinary Confessor, no Superioress may, either personally or through others, either directly or indirectly, enquire into the reason of the request, or refuse t h e ptition by w o r d or deed, or in any way show t h a t she tolrtes it unwillingly. Should a Superioress fail in this regard, let her own Ordinary a d m o n i s h h e r ; a n d upon a second offence let him depose her, after having first consulted t h e sacred Congrgation of Religious. 12. T h e Religious are forbidden to talk among themselves in any way a b o u t the confessions of their companions in Religion, or to criticise those Sisters who confess to one other t h a n t h e designated Confessor. In case they violate this prohibition, they m u s t be punished by the Superioress or the Ordinary. 13. If the special Confessors called to a monastery or religious h o u s e perceive t h a t the Religious have no j u s t reason of necessity or spiritual profit to d e m a n d special Confessors, let said Confessors dismiss the
214
Religious prudently. All Religious a r e also a d m o n i s h e d to use this privilge of asking for a special Confessor only for their spiritual good a n d greater progress in religious virtues, apart from ali h u m a n considrations. 14. W h e n N u n s or Sisters are outside their own house, no m a t t e r w h a t the reason, they m a y confess in any church or oratory, even s e m i public, to any Confessor approved for b o t h sexes. T h e Superioress may n o t forbid this, or enquire a b o u t it, even indirectly, a n d the Religious are n o t b o u n d to mention the fact to their Superioress. 15. Aiiy Nuri or Religious, w h e n seriously sick, although n o t in danger of death, may call any priest approved for hearing confessions, a n d she may confess to him as often as she wish during this serious illness. 16. This Decree m u s t be observed by all religious families of women, whether of solemn or simple vows, or Oblates or other pious communities not b o u n d by vows, even t h o u g h the Institute be merely diocesan. This Decree also binds communities u n d e r the Jurisdiction of a Prelate R e g u l a r ; a n d if he do not see to it t h a t h i s subjects faithfully obey this Decree, t h e Bishop or Ordinary of the place shall himself, as a Delegate of the Apostolic See, enforce its observance. 17. This Decree m u s t be added to the rules and constitutions of each and every religious family of women and publicly read in the vernacular once a year in a chapter of ali the Religious. Therefore our Holy Father, P o p e P i u s X, having h e a r d t h e mind of their Eminence, the Cardinals of t h e sacred Congrgation of Religious, assemblea in plenary Congress at the Vatican the thirtyfirst day of J a n u a r y 1913, h a s deigned, after the report of t h e undersigned Secretry, to approve a n d confimi this Decree in ali its p a r t s a n d to order t h a t it be published a n d faithfully observed in the future by ali whom it concern s. All dispositions whatsoever, even t h o u g h w o r t h y of special a n d individual mention, to the contrary notwithstanding. Given at Rome, from t h e Secretariate of t h e sacred Congrgation of Religious, t h e third day of F e b r u a r y 1913. Fr.
J.
C . CARD. VIVES,
Prefed.
f D o n a t u s , Archb. of E p h e s u s , Secretar^.
215

i.
DECRETUM.
CONFINIA BAGAMOIENSBM INTER ET DARESSALAMENSEM VICARIATUS AD CIVILIA COAEQUANTUR.
Quo uberius in Africa orientali, opportune distributis, ad a e q u a toriales o r a s , territoriis, iisque distinctis, apostolicae messis fructus referrentur, eminentissimi P a t r e s S. h u i u s Consilii Fidei P r o p a g a n d a e , plenariis die decima superioris martii convocatis comitiis, de limitibus inter vicariatus apostolicos Bagamoiensem et Daressalamensem i m m u t a n d i s atque ad civilia confinia coaequandis, consilium inierunt, statuentes ut inter u t r u m q u e ecclesiasticum territorium, discriminis linea foret, q u a e civiles districtus Bagamoio et Morogoro a districtibus Daress a l a m et Rufiji s e p a r a t ; deinde R u a h a flumen; mox Umerohe a m n i s ac d e m u m via ferrea q u a e ab ndico Oceano ad T a b o r a m u r b e m ascendit. Q u a m sententiam infrascriptus eiusdem S. Congregationis Praefectus, vigore specialis facultatis sibi a Ssmo D. N. Pio, divina providentia, P p . X tributae, adprobavit ac r a t a m habuit, p r a e s e n s q u e ad id Decretum confici iussit. D a t u m R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 7 maii a n n o 1913. Fr. H . M. L. % S. C. Laurenti, Secretarius.
CARD. GOTTI,
Praefectus.
II.
NOMINATIO P R A E F E C T I A P O S T O L I C I . Decreto S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide n o m i n a t u s est: 6 maii 1913. R. P. Gaudentius Barlassina, ex Instituto T a u r i nensi a Virgine Consolata pro missionibus ad exteras, Praefectus Apostolicus de Kaffa meridionali.
216
III.
C E S S A T I O AB O F F I C I O . Ssmus D. N. P i u s P a p a X, per epistolam, diei 31 martii 1913 datam, renuntiationem R. P. D. Henrici Doulcet, congregationis a Passione et Cruce D. N. I. C, ab officio episcopi Nicopolitani in Bulgaria, benigne excepit: p r o i n d e q u e R. P. D. L e o n a r d u s B a u m b a c h , eiusdem Congregationis, qui iure coadiutoris pollebat, eidem in officium succedit.
DECRETUM.
Feria II, die 5 maii 1913. Sacra Congregatio eminentissimorum ac reverendissimorum sanctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium a sanctissimo Domino nostro Pio P p . X s a n c t a q u e Sede apostolica Indici librorum pravae doctrinae, e o r u m d e m q u e proscriptioni, expurgationi ac permissioni in universa christiana republica praepositorum et delegatorum, habita in palatio apostolico Vaticano die 5 maii 1913, d a m n a v i t et d a m n a t , proscripsit proscribitque, a t q u e in Indicem librorum prohibitorum referri mandavit et m a n d a t q u a e s e q u u n t u r o p e r a :
ANNALES DE PHILOSOPHIE CHRTIENNE
Secrtaire
HENRI
de
Rdaction
L.
Lberthonnire,
(fondes par A. Bonnetty), Paris, 1905-1913.
BRMOND,
Sainte
DE
Chantal (1572-1641). Collection " L e s Saints,

L'GLISE.
Paris,
CE
1912.
QU'ON A FAIT
supplique S. S. le Pape Pie X,
Etude d'histoire religieuse, avec une Paris.
Itaque n e m o cuiuscumque g r a d u s et conditionis praedicta opera d a m n a t a atque proscripta, q u o c u m q u e loco et q u o c u m q u e idiomate, a u t in posterum edere, a u t edita legere vel retinere audeat, s u b poenis in Indice librorum vetitorum indictis. Quibus sanctissimo Domino nostro Pio P p . X per me infrascriptum Secretarium relatis, Sanctitas S u a Decretum p r o b a v i t , et promulgari praecepit. In q u o r u m fidem etc. D a t u m R o m a e , die 8 maii 1913.
FR. CARD. DELLA VOLPE,
Praefectus.
L.&S. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius.
S. Romana Rota.
217
SACRA ROMANA ROTA

MELEVITANA
OPTIONIS.
(Meliten).
Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno X, die 30, mense ianuario, anno 1913, RR. PP. DD. Aloisius Sincero, P o n e n s , Iosephus Mori et Fridericus Cattani, Auditores de turno, in causa Melevitana-Optionis, inter canonicum Michaelem Ciappara actorem appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem Vincentium Sacconi advocatum, et canonicum Alphridum Mifsud conventum appellatum, repraesentatum per legitimum procuratorem Angelum D'Alessandri advocatum, sequentem definitivam tulerunt sententiam. Q u u m a n n o 1909, die vero 3 februarii, vacasse! in ecclesia cathedrali Melevitana p r a e b e n d a S. Venerae, q u a t u o r canonici, scilicet Green, Formosa, Mifsud et Ciappara p o s t u l a r u n t ut a d m i t t e r e n t u r ad illam o p t a n d a m , iuxta ius in eadem ecclesia vigens, quo o m n e s Capitulares t a m dignitates q u a m canonicatus eiusdem ecclesiae pro tempore obtinentes, p o s s u n t pinguiores p r a e b e n d a s optare, iis Capitularibus exceptis, qui aliqua melioramenta in eisdem dignitatibus ac canonicatibus et praebendis t a m quoad illorum reditus, q u a m q u o a d fabricam in illor u m utilitatem ac commodum n o n fecerint. Capitulum cathedrale praefatam p r a e b e n d a m adiudicavit canonico Grech. Obstitit canonicus Ciappara, eo quod s u m p t u s quos Grech fecerat in suae praebendae utilitatem, m e l i o r a m e n t o r u m n o m i n e n o n continerentur, quippe qui, ut contendebat ipse, eo spectabant ne praedia deteriora fierent. R e c u r s u m igitur interposuit a p u d S. Congregationem Concilii, q u a e iussit quaestionem iudiciario ritu tractari et absolvi a p u d ipsam Melevitanam curiam. Curia Melevitana, sententia data die 20 aprilis 1910, ius optionis canonico Grech confirmavit. Contra h a n c sententiam canonicus Ciapp a r a appellavit ad Sanctam Sedem, sed appellatione vix interposita canonicus Grech e vita excessit. T u n c igitur canonicus Ciappara a S. Congregatione Concilii postulavit ut p r a e b e n d a S. Venerae sibi conferre tur. At S. Congr. Concilii iussit ut optio renovaretur. Q u u m vero canonicus F o r m o s a expresse ab
218
optando destitisset, ex d u o b u s , qui supererant, optantibus, Mifsud prae Giappara a Capitulo delectus fuit. Contra h a n c electionem canonicus Ciappara recursum denuo interterposuit ad S. S e d e m . Re vero per pontificiam commissionem delata ad s a c r a m R o t a m , a t q u e disceptata sub h a c dubii formula: An praebenda nuncupata S. Venera can. Ciappara mt potius can. Mifsud iure optionis sit conferenda in casu, iudiciali sententia data die 12 augusti 1911 r e s p o n s u m fuit: Negative ad primam p a r t e m , affirmative ad secundam.
y
Ab hac sententia r u r s u s appellavit canonicus Ciappara, et causa n u n c definienda venit sub dubii formula: An sententia rotalis diei 12 augusti 1911 sit confirmanda vel infirmanda in casu. Sententia appellata statuit p r a e b e n d a m n u n c u p a t a m S. Venera . n o n canonico Ciappara sed potius canonico Mifsud iure optionis conferendam esse in casu, d u a s ob rationes, primo quia canonicus Ciappara a iure optionis excludendus est, quippe qui inter canonicos ecclesiae cathedralis Melevitanae recenseri n o n potest. Nam praebendae, q u a m n u n c possidet ipse, in p e r p e t u u m a d n e x u m est officium et titulus Poenitentiariatus ; eam vero assecutus est citra concursum, seu contra form a m a Benedicto X I I I praescriptam pro Italia et insulis adiacentibus per Constit. Pastoralis officii; ideoque iuxta h a n c Constitutionem collatio n o n modo fuit p r o r s u s nulla, sed p r a e t e r e a n u n c S. Sedi devoluta e s t : n e q u e hos defectus s a n a r e potuit regula de triennali possessione. Secundo vero quia canonicus Mifsud satisfecit conditionibus requisitis ad optand u m , n o n t a n t u m circa antianitatem, q u a m etiam p a r s adversa agnovit in canonico Mifsud et ex certis documentis apparet, sed etiam circa melioramenta. Q u a m v i s enim a canonico Mifsud p r a e b e n d a possideatur q u a e est p r o r s u s mensae communis, t a m e n indirecte meliorari potest, scilicet augendo m a s s a e , ut ait sententia appellata, reditus. Quod autem Mifsud de facto auxerit m a s s a e reditus, adprobavit fere u n a n i m i t e r ipsum Capitulum, d e c l a r a n s che l'operato di Mons. Dott. Alfredo Mifsud per cui ha a u m e n t a t o e migliorato la cos detta fabbrica della chiesa e la m e n s a capitolare, di cui la s u a p r e b e n d a forma parte, si pu classificare come risulta da documenti... etc. . Q u a r e , i u x t a Capituli iudicium, sententia concludit canonicum Mifsud conditionfab U r b a n o VIII praescriptae relate ad melioramenta, saltem quoad substantiam, satisfecisse. U t r u m q u e a r g u m e n t u m impugnat p a t r o n u s appellantis: quoad prim u m enim contendit, plurimis adductis rationibus, Ciappara canonicum iure esse vi pacificae possessionis triennalis et certo certius vi possessionis pacificae decennalis; quoad secundum vero canonicum Mifsud
S. Montana Bota.
219
conditioni ab U r b a n o VIII praescriptae ne satisfacere quidem potuisse; eo quod canonicatus secundae erectionis, q u o r u m u n u s a Mifsud possidetur, ad formam U r b a n i a n a e Constitutionis meliorari n o n possunt. Verum RR. P P . ab initio animadvertunt quaestionem an Ciappara iure canonicus sit necne, n o n esse principalem in causa, sed eo t a n t u m tendere u t r u m a iure optionis excludendus sit in casu, an non. Quaestio enim principalis versatur circa ius optionis. Si igitur inhaerendo in principiis de iure optionis in casu, in iisque solis, certe concludend u m est p r a e b e n d a m n u n c u p a t a m S. Venera canonico Mifsud prae Ciappara conferendam esse iure optionis in casu, supervacaneum a t q u e inutile erit q u o a d quaestionem principalem inquirere ulterius, an Ciapp a r a iure canonicus sit necne, eo praesertim q u o d hac in posteriori quaestione u n u s ex legitimis contradictoribus, isque princeps, n e m p e episcopus Melevitanus, qui beneficium canonicale sacerdoti Ciappara contulit, desit in causa. In praesens igitur tota quaestio reducitur ad ius optionis, et de hoc iure, ad conditionem ab U r b a n o VIII praescriptam circa melioramenta. P o r r o appellantis p a t r o n u s contra sententiam appellatam primo quidem renovat a r g u m e n t u m iam in priori instantia propositum, n e m p e q u o d canonicatus novae erectionis ad formam U r b a n i a n a e Constitutionis meliorari n o n possunt, q u u m in certa pensione, seu potius in certa s u m m a , - in un a n n u o assegno, che volgarmente chiamasi pensione ,quotannis solvenda consistant. Nam Urbanus Pontifex voluit ut melior a m e n t a fierent in praebendis, quae q u o m o d o fieri possint q u u m in certa pensione, seu in certa s u m m a , p r a e b e n d a consistat, ne intelligi quidem potest. Imo retorquet a r g u m e n t u m ex silentio Pontificis de optione, vel concedenda vel n e g a n d a , q u u m novi canonicatus fundati sunt. Pontifex utique, q u u m idem esset U r b a n u s qui optionis indultum concesserat, sciebat eam legem posuisse u t , qui p r a e b e n d a s n o n meliorassent, optione carerent. Q u u m igitur canonicatus instituisset q u o r u m praebendae meliorari n o n poterant, legi in indulto praestitutae, novorum canonicorum in favorem derogasset. Id q u u m n o n fecerit, novos canonicos, ex ipsa impossibilitate adimplendae legis, optione de facto exclusit. Ad argumentationem; vero patroni adversae partis, ipsum Urban u m VIII n e m p e a n n o 1633, novos erigendo canonicatus, eos voluisse iuribus o m n i b u s esse praeditos quibus antiqui pollebant, atque a n n o 1638 illud optionis indultum confirmasse omnibus canonicis, nulla facta distinctione inter antiquos et novos, respondet U r b a n u m VIII novis canonicis a n t i q u i o r u m communicasse privilegia, sed eodem modo quo fuerunt
?
220
concessa; q u u m a u t e m optio ita fuerit concessa, ut canonici, qui p r a e b e n d a s n o n fecissent meliores, optionem exercere n o n possent, hoc u n u m sequi posse ex privilegiorum communicatione: q u o d novi canonici optione frui poterant p r a e b e n d a s meliores faciendo. Quod si hoc u l t i m u m novis canonicis impossibile sit, ideoque communicatio privilegiorum ad optionem quod attinet fat inutilis, reponit ipse h a n c communicationem genericam ita esse accipiendam, ut privilegia in t a n t u m communicarentur, in q u a n t u m essent possibilia, iis n e m p e exclusis privilegiis quae n o v o r u m c a n o n i c a t u u m n a t u r a excluderet; legis enim derogatio p r a e s u m i n o n potest. Eo vel magis quod, q u u m legislator s u a m censeatur noscere legem, U r b a n u s Pontifex conditiones n o n ignorasse est e x i s t i m a n d u s q u a s ipse in optionis indulto posuerat. Si igitur m e l i o r a m e n t o r u m necessitati n o v o r u m canonicorum in c o m m o d u m derogare voluisset, id expresse edixisset: nisi expresse edixerit, quod noluerit, legitima coniectura est. Verum haec o m n i a argumenta, quae n o n p a r u m roboris habere vident u r si Constitutiones U r b a n i a n a e seorsim inspiciantur, corruant necesse est si ipsae Constitutiones u n a simul s u m a n t u r , a t q u e inter se se comp a r e n t u r et concordentur, ut iuris interpretis officium est. C. Cum expediat, 29, de lection, in 6; L. un. de insuffle, dot.; L. Non est novum, 25 et seq. ff. de legibus. Arg. L. Non ad ea ff. de condition, et demonstrat, iuncta Glossa v. Praesens, ei L. Cum hic status, 1, ff. de donationib. inter virum et mulier, ex c. Exiit, Imprimis, v. Nos obscuritatem, de verb. signif. Card. T u s c h u s , Litt. C. Conci. 1036, n. 4. et seqq., Barbosa Axiomat., 60, n. 5 Reiffenstuel, L. I, Decr. Proem., n. 201-204, Tit. II, n. 492-498, Savigny. Sisl. Dir. Rom., 33, seqq. Iamvero Constit. Urbani VIII a n n o 1624 lata ita se h a b e t : ... Quod de coetero perpetuis futuris t e m p o r i b u s t a m dignitates q u a m canonicatus et praebendas, eiusdem ecclesiae pro tempore obtinentes pinguior e s p r a e b e n d a s quotiescumque eas de caetero vacare contigerit optare, canonicatus vero et p r a e b e n d a s obtinentes h u i u s m o d i ad dignitates ascendere easque similiter optare libere et licite possint et valeant apostolica auctoritate tenore praesentium concedimus et indulgemus. Decernentes eos ex dignitates ac canonicatus et p r a e b e n d a s praedictas obtinentibus huiusmodi, qui in eisdem dignitatibus, ac canonicatibus, et praebendis per eos pro t e m p o r e obtentis, t a m quoad illorum reditus, q u a m quoad fabricam et alia huiusmodi, aliqua melioramenta in illorum utilitatem et comoditatem non fecerint, optione ac concessione et indulto nostris praescriptis frui ac gaudere minime posse... .
S. Romana Rota. Exinde autem patet haec melioramenta facienda in dignitatibus et praebendis, t a m quoad illarum reditus, q u a m quoad fabricam et alia huiusmodi, n o n equidem esse rationem et titulum iuris optaudi, ut firmavit sententia appellata, sed t a n t u m conditionem sine qua non pro obtin e n t i b u s dignitates, canonicatus, et p r a e b e n d a s praedictas. Notanter vero Nos a d d i m u s : pro obtinentibus dignitates, canonicatus, et praebendas praedictas; id enim expresse cavetur in ipsa Constitutione. Posterior vero Constitutio eiusdem Urbani VIII, anno 1633 data, q u a ipse, u l t r a dignitates ac decem in ecclesia Melevitana erectos et institutos canonicatus et praebendas, mandavit erigenda u n u m et u n a m Theologalem ac alios q u a t u o r Canonicatus totidemque p r a e b e n d a s , h a e c ad r e m n o s t r a m q u o d attinet, h a b e t : ... et singulis... privilegiis, prae eminentiis, praerogativis, a u t lationibus, indulgentiis, favoribus, gratiis et indultis universis, q u i b u s alii antiqui canonici praedicti de iure, usu, consuetudine, privilegio a u t alias quomodolibet u t u n t u r , fruuntur... uti, frui... possunt et p o t e r u n t quomodolibet in futurum similiter et pari formiter ac sine ulla p r o r s u s differentia in omnibus et per o m n i a perinde ac si praedicti canonicatus et praebendae in limine fundationis et erectionis ipsius ecclesiae et a n t i q u o r u m canonicatuum et praebente d a r u m p r a e d i c t a r u m canonice erecti fuissent... sic erectis et institutis pro congrua eorum dote... mille scutata a n n u a monetae h u i u s m o d i ex reditibus ecclesiae seu fabricae... a n n u a t i m persolvenda... . Conferendo igitur inter se h a s d u a s Constitutiones, aperte colligitur: 1. P r a e b e n d a s , de q u i b u s Pontifex loquitur in priori Constitutione, ex bonis immobilibus constitutas esse; p r a e b e n d a s vero, de quibus in posteriori Constitutione, in certa s u m m a consistere. 2. U r b a n u m VIII t u m de iure (Reiff., cit. Proem., n. 213-216, L. I, Tit. II, n. 491), t u m de facto g n a r u m fuisse ius optionis pro canonicis qui p r a e b e n d a m in bonis immobilibus possidebant, alligasse conditioni ut in iisdem praebendis aliqua melioramenta inducerent. 3. I p s u m equidem intellexisse q u o d omnes intelligunt, n e m p e canonicos secundae erectionis n o n posse satisfacere conditioni de melioramentis faciendis, prout continetur in priori Constitutione, p r a e b e n d a s n e m p e in bonis immobilibus consistentes meliorando. 4. I p s u m omnino tacuisse in posteriori Constitutione conditionem de melioram entis faciendis. 5. Et e contra expressis et claris verbis ad canonicos secundae erectionis indultum optionis extendisse; hoc enim evidenter continetur in iis generalibus et amplissimis verbis, quibus indistincte u t i t u r in
222
posteriori Constitutione, arg. e# Reiff, cit. Lib. I; Tit. I I , n. 398. Ipse igitur voluit ut canonici secundae erectionis similiter et pariformiter ac antiquiores g a u d e r e n t iure optionis, per Constitutionem anni 1624 concesso; quorsutn enim sunt verba, nisi ut d e m o n s t r e n t voluntatem dicentis? arg. ex L. 7, De Suppl. leg. Quapropter iis o m n i b u s consideratis, concludendum est Urban u m VIII vel ius optionis pro canonicis secundae erectionis nullimode alligasse conditioni de melioramentis faciendis, vel h a n c conditionem accipiendam esse et intelligendam secundum subiectam materiam, et secundum finem a Pontifice intentum. Iamvero n o n primum, sed alterum est omnino t e n e n d u m ut rectae interpretationi consonum. Nam generatim loquendo, iura iuribus q u a n t u m fieri potest s u n t concordanda, n e q u e eorum correctio est asserenda sine necessitate. I t a c o m m u n i s : et h a b e t u r espressum in c. Gum expediat, 29, de lection, in 6, ibi: Cum expediat concordare iura iuribus, et eorum correctiones, si sustineri valeant, evitari. Concordat test, in L. un. De insuffle, dot. i b i : Leges legibus concordare promptum est, cum similibus. Et huic L. Non est novum, 25 et seq. ff. de legibus generaliter sancitur, ad evit a n d a m iurium correctionem leges priores esse t r a h e n d a s et explicandas per posteriores, et contra h a s per priores, illis v e r b i s : Non est novum ut priores leges ad posteriores trahantur, etc. Sed et posteriores leges ad priores pertinent, nisi contrariae sint. Reiff., cit. Proem., n. 201. Item secundum materiam subiectam verba s u n t intelligenda et interpretanda, ut res de q u a agitur potius valeat, q u a m pereat, Glossa, in c. Cum nuper, 23, v. Mutuo adversantibus. De offic, delegai, et Doctores c o m m u n i t e r ; ac patet ex c. Abbatem 5 de Verb. signif. ibi: Profecto sic intelligenda sunt illa verba, ut res de qua agitur valere possit potius, quam perire. Concordat textus expressus L. Quoties iu actionibus ff. de rebus creditis, et L. 1, 1, C. De rei uxor. action, cum similibus. Et hoc adeo verum est ut verba sint i m p r o p r i a n d a et intelligenda s e c u n d u m subiectam materiam, ut evitetur a b s u r d u m , c. Solitae . Verum de Maior, et obed. Item, ne verba remaneantsuperfl.ua: verba enim debent aliquid operari, nec esse superflua; c. Si Papa 10. de Privileg, in 6, ibi: Cum v e r b a aliquid operari d e b e a n t : et c. Si a iudice 10, de appellat, in 6 cum concordantiis ibidem a Glossa, vers. Gum-effectu, allegatis, Reiff, cit., Lib. I, Tit. II, n. 394-396. Ut igitur indultum optionis concessum canonicis novae erectionis valeat, et aliquid operetur, a t q u e ut evitetur a b s u r d u m , conditio U r b a n i a n a de melioramentis faciendis intelligenda est s e c u n d u m subiectam
S. Romana* Rota. materiam, q u a n t u m fieri potest pro conditione eorum canonicorum, ita ut sufficiant melioramenta inducta circa b o n a ecclesiae cathedralis Melevitanae et m e n s a e communis capitularis. Hoc a u t e m est omnino c o n s o n u m menti ipsius Urbani VIII. Non enim p u t a n d u m est ipsum sollicitiorem fuisse de praebendis, q u a m de divino cultu in ecclesia, eo praesertim quia, ut expresse legitur, in ipsa sua Constitutione anni 1624 eius m e n s fuit ut divini cultus in eadem ecclesia, ac dignitatum, nec n o n canonicatuum et p r a e b e n d a e indemnitati et augmento consuleretur. P r i m a enim regula, ut cum communi docet Pirhing., L. I, Decr., Tit. II, n. 104, in interpretatione legum est n o n tam verba spectanda esse, q u a m mentem et voluntatem, seu intentionem legislatoris, q u a e est veluti a n i m a legis, a q u a haec omnem vim obligandi habet, L. scire, 17 ii.de legibus, L. Non dubium, 5 C. ead. reg. ult., in 6. C. in his 15, i b i : cum non intentio verbis, sed verba intentioni debeant deservire, etc. Colligitur autem ea mens et voluntas t u m ex m a t e r i a legis, t u m ex circumstantiis, praecipue vero ex fine et causa, sive ratione motiva ob q u a m lex fertur, L a y m a n . L. I, Tract. 4, c. 18, n u m . 4. F a c t u m vero quod attinet, canonicum Mifsud bona meliorasse, seu reditus auxisse ecclesiae Melevitanae et mensae capitularis, d e m o n s t r a t u m fuit in sententia appellata, et magis magisque confirmatum ex novis probationibus in secunda instantia deductis. Exinde patet quoque responsio ad a r g u m e n t a patroni appellantis. Non enim concedendum est Pontificem siluisse de optione concedenda vel neganda, q u u m novi Canonicatus fundati sunt. N a m U r b a n u s VIII canonicis novae erectionis omnia indulta et privilegia et i u r a generaliter et indistincte concessit ac canonicis antiquioribus, nec ius optionis excepit, cum potuisset excipere. I u s a u t e m generaliter et indistincte loquens, generaliter et indistincte intelligitur. Sive, ut aliis terminis tra d u n t Doctores, verba generaliter sunt intelligenda. H a e c regula h a b e t u r clare in c. Quia circa, 22 de privileg, addita hac r a t i o n e : Cum nihil exceperit, et poterat excepisse . Reiff, cit., L. I, Tit. II, n. 398. Quo posito, si urgenda esset argumentatio patroni appellantis de impossibilitate adimplendae conditionis U r b a n i a n a e in canonicis secundae erectionis, concludendum esset eam minime imposuisse U r b a n u m VIII canonicis secundae erectionis, seu constitutionem priorem, h a c ex p a r t e , derogasse. Nam indultum optionis U r b a n u s VIII in posteriori Constitutione expressit, conditionem vero de melioramentis tacuit. Hinc valeret r e g u l a : Legislator quod voluit expressit, quod noluit tacuit. Ex C. 12, Be decim., C. 2, 1, De trans, episc. Item nova lex seu Constitutio Principis tollit priorem sibi directe contrariam, etiamsi de ipsa n o n faciat
^24
mentionem. Ita c o m m u n i s Doctorum, estque clare decisum cap. 1, de Constitut, in 6. Reiff, cit, L. I, T. II, n. 491. Ad eandem q u o q u e conclusionem deveniendum esset si conditio U r b a n i a n a , ut ipse asserit, p r o r s u s et absolute incompatibilis esset cum n a t u r a canonicatuum novae erectionis. Neque efficacius est a r g u m e n t u m ductum ex Bulla Urbani VIII, d a t a a n n o 1638, qua privilegium confirmavit optionis, servata in o m n i b u s et per omnia illarum (litterarum) forma, n a m , ut evidens est, Pontifex loquitur de forma litterarum, q u a r u m exsecutorem constituerat Ordinar i u m Melevitanum. Item cogens n o n est a r g u m e n t u m d u c t u m ex observantia, q u a evenit ut d u o r u m saeculorum spatio n u n q u a m canonici secundae erectionis ius optionis exercuerint. Nam privilegia affirmativa, q u a e s u n t merae gratiae a t q u e in nullius g r a v a m e n cedunt, per m e r u m n o n u s u m n u n q u a m amitt u n t u r , Pirhing, L. V, Tit. 33, n. 176, Reiff., eod. tit., n. 209; Glossa in c. Ut privilegia, eod. tit. Quodsi optionis privilegium consideretur conc e s s u m cum gravamine aliorum, q u o d minime t a m e n esset concedendum, ad hoc ut a m i t t e r e t u r per n o n u s u m , in primis, ut cum communi docet Reiffenstuel cit., n. 205, r e q u i r e r e t u r q u o d fuerit occasio utendi privilegio, et t a m e n eo u s u s n o n fuerit privilegiatus : haec enim u b i deest, n o n amittitur privilegium, etsi per mille a n n o s nullus exerceatur actus privilegii, arg. L. Artilicinius ff. de servit, rust. praed. In casu autem, defuisse h a n c occasionem, ex actis constat. Imo, quod m a x i m u m est, optandi facultas alicui competens, ei per contrariam observantiam non censetur oblata, nisi doceatur illum optare volentem fuisse impeditum et succubuisse. R o t a Rec. Decis. 596, n. 12, part. 18, tom. 2, et arg. C o r a m Crescentio Decis. 195, n. 24, 25, tom. 2. Item i m p u g n a t p a t r o n u s appellantis eam a r g u m e n t a t i o n e m sententiae appellatae, q u a retinuit canonicum Mifsud ex bene acta administratione b o n o r u m ecclesiae s u a m p r a e b e n d a m indirecte meliorasse quamvis a canonico Mifsud p r a e b e n d a possideatur, q u a e est p a r s m e n s a e com munis, t a m e n indirecte meliorari posse, augendo massae reditus ; in q u o etiam contendit errorem facti irrepsisse, quia n o n de massa, sed de mensa communi agitur in casu. Verum concedimus quidem relationem e a p i t u l a r e m l o q u u t a m fuisse de m e n s a capitulari. N u m autem in casu r e q u i r a t u r ut canonici secundae erectionis melioramenta inducant, quoc u m q u e t a n d e m modo, in suas p r a e b e n d a s ; an potius sufficiat ut melior e t u r fabrica ecclesiae et m e n s a capitularis, ex dictis liquet. Sed et alium esse in sententia appellata errorem facti contendit, q u u m commissariorum relationem de m u n e r e procuratoris gratuito a
<S. Romana Rota. canonico Mifsud expleto senza suo guiderdone, ma con grande suo disagio ut v e n t a t i c o n s e n t a n e u m adscivit, dum e contra est d o c u m e n t u m Capituli auctoritate firmatum, u n d e constat canonicum Mifsud data mercede procuratoris partes egisse. Verum expresse notavit sententia appellata se retinuisse indifferens esse, u t r u m melioramenta fiant ex obligagatione, p u t a ex m u n e r e procuratoris, an secus. Quinimo ex relatione facta a Cancellario Capituli sub die 12 iulii 1912, patet canonicum Mifsud n o n solum auxisse reditus ecclesiae et Capituli, sed etiam cooperatum fuisse in augendis et servandis aliis praebendis, eaque omnia n o n egisse t a n q u a m procuratorem, et data mercede vel emolumento. Iuris q u o q u e errorem irrepsisse in sententia appellata, affirmat p a t r o n u s appellantis, dum s u a m interpretationem dixerunt iudices iuridicam, quia Capitulum quoad iura concessa collegio est interpres et exsecutor propriorum statutorum, sive a se conditorum, sive a legi tima potestate concessorum, non m i n u s ac est s t a t u t o r u m conditor . Verum haec verba sententiae, quoad interpretationem statutorum, non sunt captanda. Equidem enim Capitulum non est authenticus interpres s t a t u t o r u m eorum quae a seipso non sunt condita; sed, in casu, Capitulum in admittenda optione canonici Mifsud recte interpretatum fuisse et e x s e q u u t u m statuta a legitima auctoritate concessa, post ea quae dicta sunt, n o n est ambigendum. Demum opponi nequit agi in casu de p r a e b e n d a reservata, q u a e q u e proinde optari nequit. Nam vacatio p r a e b e n d a e in casu retrotrahenda est ad mortem sacerdotis Ebejer, quia eiusdem possessio obtenta a sac. Grech n u n q u a m fuit pacifica, sed semper impugnata. Ad ultimum d u b i t a t u m fuit u t r u m canonicus Mifsud ab optando impediretur, ex eo quod coadiutorem habuerit et habeat. Verum factum quod attinet, constat 1) canonicum Mifsud, q u a m v i s coadiutorem habuerit, satis et sufficienter diligentem fuisse in choro freq u e n t a n d o ; 2) praxim et consuetudinem vigere in Capitulo Melevitano, q u a o m n e s canonici, sive coadiutorem habeant, sive non, indifferenter ad o p t a n d u m admittuntur, d u m m o d o n o n desint ceterae conditiones. Ius vero quod attinet, n o t a n d u m est q u o d : 1) Canonistae illi quoque, qui n e g a n t coadiuto ius optionis q u a n d o p r a e b e n d a e sunt inseparabiliter a d n e x a e titulo canonicali, h a n c a d m i t t u n t in casu favorabilis consuetudinis, ex traditis a Pitonio Discep. eccles. 10; 2) in optionibus potissimum s u n t servanda statuta Capituli; Rota, Rec. Dec. 571, n. 7, p. 4, tom. 3. Capitulum enim inducere potest optandi m o d u m , Rota. Rec. Decis. 308, num. 5, p. 17. Et optio cum primis regulatur consuetudine, arg. Rota, Rec. Dec. 99, num. 25, part. 10; 3) ius optionis n o n amittit coadiutus,
ACTA, vol. V, n. 8. 16--913. 16
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. n o n obstante coadiutoria, ut constanter tenuit R o t a in una Salmantina. Portionis 15 octob. 1584, coram Vicecomite, et in Urgellen. Canonicatus, 9 maii 1593, coram Bianchetti, et Bec. Decis. 140, n u m . 18 et 19, part. 4, tom. 2. Quibus omnibus tum in facto, q u u m in iure consideratis et sedulo perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores, pro tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, ita ad propositum dubium : An sententia rotalis diei 12 augusti 1911 sit confirmanda vel infirmanda in casu, respondemus, a t q u e definitive s e n t e n t i a m u s : Affirmative ad primam partem, negative ad secundam. E x p e n s a s vero iudiciales c o m p e n s a n d a s esse inter partes, excepta t a x a pro sententia, quae ex integro erit solvenda a canonico Ciappara. Ita p r o n u n c i a m u s et definitive sententiamus, m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectant, ut exsequutioni m a n d e n t h a n c sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Ref. Concilii Tridentini, iis adhibitis exsequutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Aloisius Sincero, Ponens. Ioseph Mori. Fridericus Cattani. Sac. T. Tani, Not. S. R. Rotae.
EPISTOLAE. L
AD R. P. D. PIUM MARCELLUM BAGNOLI, MARSORUM EPISCOPUM, OB FILIALE VENERATIONIS OBSEQUIUM AB ALUMNIS SEMINARII PRAEFATAE DIOECESEOS BEATISSIMO PATRI REVERENTER EXHIBITUM.
Oli alunni del Seminario diocesano h a n n o inviato al Santo P a d r e , nella lieta ricorrenza del Suo onomastico, un nobile Indirizzo di venerazione, di affettuosa obbedienza e di a u g u r i devoti.
Secretaria Status. L' augusto Pontefice si compiaciuto dei sentimenti espressi dai suddetti seminaristi, e se ne rallegra con V. S. Illma e Revma, per incoraggiarla a continuare ed a perfezionare generosamente l ' o p e r a , santa, incominciata a favore del clero e dell'intera diocesi. Ed a questo fine il Santo Padre, invocando l'abbondanza delle grazie celesti, imparte di cuore a V. S., ai superiori ed agli alunni tutti del Seminario l'implorata benedizione apostolica. Con sensi della pi sincera stima passo, dopo ci, al piacere di raffermarmi di V. S. Illma e Revma R o m a , 27 marzo 913. Servitore
R. CARD. MERRY D E L VAL.
IL
AD R. P. D. IOANNEM PATRI VINCENTIUM TASSO, AUGUSTANORUM SYNODI SPECIMEN, EPISCOPUM, QUI
BEATISSIMO FILIALIS
EXEMPLAR ACTUUM VENERATIONISQUE
DIOECESANAE, OBTULIT.
TAMQUAM
OBSEQUII
Di vero gradimento riuscito al Santo P a d r e il volume degli Atti del Sinodo tenutosi, nell'agosto p. p., in cotesta citt, che V. S. Illma e Revma Gli ha offerto con sensi di filiale venerazione. Ringraziandola di questo riverente omaggio, l'augusto Pontefice fa voti che le deliberazioni prese d u r a n t e il Sinodo, venendo tradotte diligentemente in atto, riescano di grande vantaggio spirituale al clero ed ai fedeli alle di Lei cure affidati. Sua Santit ha rilevato altres con piacere come la S. V. molto o p p o r t u n a m e n t e abbia aggiunto, quale Appendice, alle Costituzioni Sinodali u n a copiosa raccolta di Atti della S. Sede e di altri documenti i quali potranno, cos, tornare senza dubbio di grande utilit al clero. Godo significarle che il Santo P a d r e ha parimenti gradito 1' esemplare della versione in francese, per uso della diocesi di Aosta, del nuovo Catechismo , coi Primi Elementi della dottrina cristiana , e sono in pari tempo lieto di aggiungere che Sua Santit invia con effusione di animo l'implorata apostolica benedizione alla S. V . , al clero ed ai fedeli dell'intera diocesi.
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Aggiungo i miei personali ringraziamenti per gli esemplari del Sinodo e della versione del Catechismo, cortesemente destinatimi, e proftto ben volentieri dell'incontro per raffermarmi, con sensi di sincera stima di V. S. Ulm a e R e v m a Roma, 8 aprile 1 9 1 3 . Servitore
III.
AD R. P. D. DITO ELECTOREM I . S E V I N , L U G D U N E N S I M A R C H I E P I S C O P U M , SAECULO A NATIVITATE FRIDERICT OZANAM. PRIMO CON-
11 a t bien agrable au Saint-Pre le P a p e Pie X d'apprendre par les lettres de Votre G r a n d e u r le noble projet form p a r Vous, par le clerg et les catholiques de votre diocse d'adresser Dieu des actions de grces pour la fcondit des exemples et la vitalit des uvres laisses par le chrtien illustre que fut Frdric O z a n a m . 11 est naturel que ces ftes se dploient, l'occasion du centenaire de sa naissance, d a n s la cit de Lyon, si glorieuse d a n s le pass, comme d a n s le prsent, palles manifestations de sa foi et de sa charit. C'est, en effet, dans le sein de l'antique glise primatiale des Gaules, sous les influences de la dvotion la Vierge Marie et dans la pratique si touchante de la visite des pauvres, que Dieu a tout d'abord prpar cette m e gnreuse et qu'il a dpos en elle les grces initiales pleines de merveilleuses promesses. Le g r a n d chrtien dont vous allez exalter le mrite tait profondment convaincu, en face du pril social qu'il voyait grandissant toujours, que le salut de la socit doit venir de la religion de Notre-Seigneur J s u s - C h r i s t et du retour aux enseignements et aux pratiques de l'vangile. Il s u t mettre avec vaillance au service de la vrit et de la charit chrtiennes les richesses d'me dont il tait redevable la n a t u r e et la grce. Toujours soumis l'glise, il a conu et ralis un modle d'uvre catholique et sociale qui, d a n s le soulagement des misres h u m a i n e s , recherche a v a n t tout, l'aide de la prire et des sacrements, la per-
Secretaria Status. fection surnaturelle de ceux qui s'y dvouent, comme de ceux qui elle s'adresse. C'est sur ce fondement, tranger toute compromission, que les Confrences de Charit sous le patronage de saint Vincent de Paul, dont Frdric Ozanam fut le principal initiateur et organisateur, de grain de snev sont devenues rapidement un grand arbre t e n d a n t ses branches charges de fruits sur t a n t de rgions de l'glise cathol i q u e : exemple puissant pour tous ceux qui s'efforcent de mettre u n e vie agissante au service de Dieu et du prochain. Le S a i n t - P r e fait des vux afin qu'il se lve de plus en plus, au milieu de vous, u n e gnration de j e u n e s gens et d'hommes rsolus marcher sur les traces d'Ozanam et de ses compagnons. Il d e m a n d e Dieu que ces valeureuses phalanges soient pleines d'enthousiasme d a n s leurs convictions, disciplines p o u r t a n t d a n s leurs mthodes, informes des dangers de leur poque, prserves des conceptions chimriques, entirement disposes, d a n s la pleine possession des traditions de l'apostolat chrtien, faire rayonner a u t o u r d'elles u n e action sainte et salutaire pour l'veil de la foi et les victoires de la charit. Comme gage des faveurs clestes, le Souverain Pontife envoie de tout cur la bndiction apostolique a u x organisateurs des ftes prochaines et tous ceux qui y p r e n d r o n t part. Il bnit en votre personne le chef du diocse; Il bnit son minence le cardinal de Cabrires, qui vous avez offert la prsidence des ftes; Il bnit les Evques qui assisteront a u x crmonies; Il bnit le clerg, le peuple fidle et, avec u n e toute particulire bienveillance, vos socits de Confrences de saint Vincent de P a u l . Avec mes vux personnels pour le succs de vos ftes, veuillez agrer, Monseigneur, l'expression de mes sentiments bien dvous en Notre-Seigneur. Rome, le 10 avril 1913.
R. CARD. MERRY D E L VAL.
230
<, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

S. C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I .
CONGREGAZIONE ORDINARIA. Il giorno 29 aprile 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, fu tenuta la Congregazione Ordinaria dei sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi signori Cardinali, componenti la medesima, stato sottoposto il dubbio sulla introduzione della causa di Beatificazione e Canonizzazione del Servo di Dio Pietro Donders, sacerdote professo della Congregazione del santissimo Redentore.
NOMINE. Con Biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : 7 marzo 1913. L'Emo signor cardinale Guglielmo van Rossum, Protettore della Congregazione delle Suore della sacra Famiglia di Nazaret.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotario apostolico ad instar participantium : 4 maggio 1913. Mons. Giuseppe Ernesto Menten, della diocesi di Ruremonda. Prelati Domestici di S. S.: 18 aprile 1913. Mons. Emiliano Dubois, vicario generale dell'archidiocesi di Tolosa. Mons. Giovanni Raynaud, vicario generale della stessa archidiocesi. Mons. Guglielmo Saturnino Assieu, vicario generale della medesima archidiocesi. Mons. Francesco Saverio Delpech, arciprete delia Metropolitana di Tolosa. 20 aprile. Mons. Amedeo Gouin, vicario generale della diocesi di Le Mans. 26 aprile. Mons. Lodovico Balics, vicario gen della diocesi di Giavarino. 26 aprile. Mons. Antonio Balits, canonico della stessa diocesi. 27 aprile. Mons. Mattia Vesely, canonico del regio collegio capitolare di Vysehrad, nella diocesi di Budweis.
231
1 maggio 1913. Mons. Augusto Brehm, consigliere e decano della cattedrale di Spira. Mons. Conrado Mangla, della diocesi di Rottenburg. 3 maggio. Mons. Enrico Frmaux, curato-decano a Lilla. Mons. Edmondo Pietro Jaspar, dell'archidiocesi di Cambrai.
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 21 25 26 2 3 aprile 1913. Mons. Ercolano Giampieri, dell'archidiocesi di Zara. Mons. Vincenzo Miossevich, della medesima archidiocesi. Mons. Angelo Piasevoli, della medesima archidiocesi. aprile. Mons. Lorenzo Kotecki, della diocesi di Posen. Mons. Giuseppe Surzynski, della medesima diocesi. Mons. Stanislao OkoniewsM, della medesima diocesi. aprile. Mons. Carlo Walterbach, dell'archidiocesi di Monaco di Baviera. maggio. Mons. Prospero Wenck, dell'archidiocesi di Torino. maggio. Mons. Carlo Fritz, dell'archidiocesi di Friburgo (Germania). Mons. Vincenzo Schweitzer, della diocesi di Rottenburg. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 14 aprile 1913. Mons. Francesco Hermann, della diocesi di Sirmio e Bosnia. Mons. Ernesto Filippi, della diocesi di Poggio Mirteto. 19 aprile. Mons. Massimino Corsi, vicario generale della diocesi di Bovino. 25 aprile. Mons. Stefano Paar, della diocesi di Gi varino. 26 aprile. Mons. Giuseppe Pichler, dell'archidiocesi di Monaco di Baviera. Mons. Pietro Winkler, della medesima archidiocesi. 29 aprile. Mons. Gaspare Mazur, della diocesi di Tarnovia. Mons. Andrea Sekowiski, della medesima diocesi. Mons. Ladislao Chendynski, della medesima diocesi. Mons. Serafino Banfi, della diocesi di Southwark. 30 aprile. Mons. Felice Jzefowicz, dell'archidiocesi di Leopoli (rit. lat.). 3 maggio. Mons. Giacomo Federico Bussereau, della diocesi di Spira. Cappellani d'onore extra Urbem di S. S.: 18 aprile 1913. Mons. Paolo Gregor, della diocesi di Gnesen e Posen. Mons. Giovanni Nepomuceno Amschl, della diocesi di Secovia. 25 aprile. Mons. Eugenio Dodek, della diocesi drGiavarino.
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 27 aprile 1913. Il Sig. conte Francesco Kwilecki, della diocesi di Posen. Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 29 marzo 1913. Il Sig. avvocato Francesco Houtart, di Bruxelles. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 25 aprile 1913. Al Sig. comm. Costante Groussau, professore di diritto all'Universit cattolica di Lilla. La Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno: 28 aprile 1913. Al Sig. comm. dott. Girolamo Klle, prefetto di sezione nell'I, e R. Ministero di agricoltura a Vienna. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 30 aprile 1913. Al Sig. barone Giuseppe de Coppin de Grinchamps, della diocesi di Namur. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : 1 aprile 1913. Al Sig. Sebastiano de Probizer, console d'Austria-Ungheria in Rustschuck (Bulgaria). 27 aprile. Al Sig. prof. Michele Zavadlal, ispettore delle scuole medie della Dalmazia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 3 maggio 1913. Ai Signori: Camillo Caron-Bonnel, - Claudio CharvetLesaffre, - prof. Maurizio Vanlar, - Giulio Billiet, - Enrico Mabille de Poncheville, - Paolo Lambert-Destailleurs, - e Carlo Edme Maria Giuseppe Jeanson, dell'archidiocesi di Cambrai. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 23 aprile 1913. Al Sig. Francesco Niederwieser, dell'archidiocesi di Monaco (Baviera). Al Sig. Edoardo Darwiot, della diocesi di Dijon.
NECROLOGIO.
10 maggio 1913. Mons. Antonio Pitera, vescovo titolare di Auzia. 13 maggio. Mons. Emmanuele Battista da Cunha, arcivescovo di Braga.
Die 9 Iunii 1913.
Num. 9.
COMMENTARIUM
OFFICIALE
ACTA PII PP. X

ERECTIO IN NOVI DUAS VICARIATUS PARTES APOSTOLICI DE BANGUELO, TERRITORIO NYASSENSI SEPARATO.
P I U S P P . X. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. Magno est semper Nobis solacio, quod ferae incultaeque gentes, quae prius in tenebris et in u m b r a mortis sedebant, tanto n u m e r o ad Christi fidem convertantur, ut necesse sit novas pro eis condere Missiones. Iucundo igitur accepimus animo dominicum gregem ita in latissimo apostolico vicariatu Ny assensi crevisse, ut o p p o r t u n u m videatur h a u d parvam ex illo regionem seiungere, in q u a proprii pastores spirituale suis ovibus p a b u l u m facilius ac satius p r a e bere queant. Universa itaque h u i u s m o d i re cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. christiano Nomini P r o p a g a n d o praepositis sedulo perpensa, m o t u proprio atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostra, deque Apostolicae potestatis plenitudine, h a r u m litterarum vi, territorium Nyassense, ad occidentem versus u s q u e ad civilia anglo-belgica confinia prolatum, per displuvii lineam inter L u a n g u a et Chambezi flumina exsistentem, ac dein per decimum tertium australis latitudinis gradum in d u a s p a r t e s dividimus et s e p a r a m u s , q u a r u m alteram ad meridiem iacentem antiquo Nyassae nomine dici iubemus, alteram vero ad b o r e a m in p r o prium Vicariatum Apostolicum cum o m n i b u s et singulis iuribus, h o n o ribus, privilegiis et indultis quae ad Missiones pertineant, erigimus et constituimus, e u m q u e de Banguelo decernimus appellari. Ut a u t e m
ACTA, vol. V, n. 9. 9-6-913. 17
234
ex hoc novo vicariatu n o n minus u b e r e s christianae religionis ac vitae fructus percipiantur, pari auctoritate Nostra, e u m curis Congregationis Missionariorum ad Afros committimus, qui iam, exantlatis in eadem regione laboribus, praeclara actuosi studii et frugiferae sollertiae testimonia exhibuerunt. Decernentes praesentes Literas firmas validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri atque o b t i n e r e ; illisque ad q u o s pertinent n u n c et in p o s t e r u m plenissime suffragari; sicque in praemissis per q u a s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, a t q u e irritum esse et inane si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non o b s t a n t i b u s Nostra et Cancellariae apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliisque constitutionibus et sanctionibus apostolicis, ac ceteris omnibus etiam speciali et individua mentione ac derogatione dignis in contrarium facientibus quibuscumque. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die x x v n i ianuarii M D C C C C X I I I , Pontificatus Nostri a n n o decimo.
R. CARD. MERRY D E L V A L ,
L. g S.
Secretis
Status.
IL
PRAEFECTURA APOSTOLICA TRIPOLITANA IN VICARIATUM APOSTOLICUM TUR, TITULO DE LIBYA DISTINCTUM. ERIGI-
PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. Mandatum illud quod Apostolis suis Salvator noster dedit inquiens E u n t e s docete omnes gentes , s u p r e m u m Nos in terris Apostolatum divinitus obtinentes adigit, ut omni cura et studio christianae Fidei incremento consulamus. Iamvero cum opport u n u m videatur, quo validius divini nominis gloria in Africa septentrionali p r o m o v e a t u r atque christifideles ad oras Libycas degentes u b e riora suscipiant incrementa salutis, ut praefectura apostolica Tripolitana in vicariatum apostolicum c o n s t i t u a t u r , Nos collatis consiliis cum V V . F F . NN. S. R. E. Cardd. negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, haec q u a e infrascripta sunt, decernimus, statuimus, edicimus. Itaque motu proprio a t q u e ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae potestatis p l e n i t u d i n e , praesentium tenore, Praefecturam
Acta PU PP. X.
235
Apostolicam Tripolitanam in Vicariatum Apostolicum, proprio antistiti committendum, erigimus. Praeterea v o l u m u s ut novus idem vicariatus eodem territorio constet quo vetus praefectura, eisdemque limitibus circumscribatur; nomen a u t e m ipsi a Libya facimus. Decernentes p r a e sentes Literas firmas validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos atque integros effectus sortiri a t q u e obtinere; illisque ad q u o s pertinent n u n c et in p o s t e r u m plenissime suffragari; sicque rite i u d i c a n d u m esse ac definiendum, irritumque et inane fieri si secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus Nostra et Cancellariae apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo aliisque constitutionibus et ordinationibus apostolicis, etiam speciali atque individua mentione ac derogatione dignis, ceterisque o m n i b u s in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e . Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die x x i n februarii MDCCCCxin, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
L.- I$! S.
Secretis
Status.
III.
ERIGITUR NOVUS VICARIATUS APOSTOLICUS, TITULO MADAGASCAR. DE PIANARANTSOA DISTIN-
CTUS, IN INSULA
PIUS P P . x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. Ecclesiarum o m n i u m cura Nobis divinitus commissa illud praecipue postulat ut, in quaslibet catholici Orbis partes mentis Nostrae oculos coniicientes, quae christiano populo utilitati et incremento futura esse cognoverimus, ea, s u p r e m a Nostra usi auctoritate, m a t u r e p a r e m u s . Itaque, q u u m censeamus, si vicariatus apostolicus de Madagascar centrali dividatur, uberiores facile fructus ea in insula ferri posse, Nos, postquam hac de re cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. P r o p a g a n d a e Fidei praepositis consilia contulimus, m o t u proprio, certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostra atque apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, h a r u m litterarum vi a territorio vicariatus a p o stolici de Madagascar centrali regionem meridionalem s u b t r a h i m u s , a t q u e in Vicariatum Apostolicum, titulo de F i a n a r a n t s o a distinctum, erigimus, e u m q u e curis sacerdotum Societatis Iesu concredimus, statutis limitibus qui s e q u u n t u r : ad septentrionem XX g r a d u s latitudinis u s q u e ad
236
fines provinciae civilis dictae de Autsirabe, dein limites australes eiusdem provinciae usque d u m pertingunt denuo XX g r a d u m latitudinis, hoc servato ad oceanum u s q u e I n d i c u m ; ad orientem oceanus ipse Indicus a XX ad XXII g r a d u m latitudinis; ad meridiem vicariatus apostolicus de Madagascar meridionali; ad occidentem m a r e Mozamhiquense a XX ad XXII g r a d u m latitudinis. Volumus a u t e m ac i u b e m u s omnia q u a e hisce Litteris Nostris s t a t u i m u s ac declaramus, r a t a et firma uti sunt, ita in posterum esse; irritumque et inane futurum decernimus quidquid s u p e r his a q u o q u a m , quavis auctoritate, contigerit attentari, contrariis n o n obstantibus quibuslibet. Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die x maii M D C C C C X I I I , Pontificatus Nostri a n n o decimo.
I *
S.
Secretis
Status.
DECRETUM.
S O D A L I T A T E S P R O M O V E N D I S I U V A N D I S Q U E ECCLESIASTICIS VOCATIONIBUS CONSTITUTAE SPIRITUALIBUS GRATIIS DITANTUR.
Adest profecto providentissimus Deus Ecclesiae suae sanctae, ut mittat opportuno tempore operarios in m e s s e m ; n o n dedignatur autem, fideles suos persaepe missionis istiusmodi suscipere cooperatores. Auctor est nimirum piissimi consilii, quo multae exortae s u n t per orbem Sodalitates, fovendis, tuendis, iuvandis ecclesiasticis vocationibus. Ex his nonnullae spirituales i m p e t r a r u n t favores, de Summi Pontificis benignitate, aliae vero quibus g a u d e r e n t implorarunt. Quia t a m e n communis est institutorum ratio, Emis P a t r i b u s Inquisitoribus generalibus, quibus Ss. Indulgentiarum moderatio pertinet, in solitis comitiis habitis feria IV, die 28 maii, a n n o 1913, aptior visa est communis omnibus elargitio. Et S s m u s D. N. D. Pius div. prov. P p . X, cui in audientia diei 29 maii,
Suprema S. Congregatio S. Offc.
237
eodem a n n o 1913, R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, de his facta est relatio, E m o r u m P a t r u m voto adhaerens, concedere dignatus est, ut omnes et singulae Sodalitates q u i b u s praecipuus et immediatus est finis promovere ecclesiasticas vocationes iisque o p p o r t u n i s mediis opitulari, d u m m o d o canonice a R m i s Ordinariis sint erectae vel in poster u m erigantur, sequentibus g a u d e a n t Indulgentiis ac privilegio: I. Indulgentia plenaria: 1) a quolibet christifideli lucranda, die ingressus in Sodalitatem, si confessus ac sacra synaxi refectus, ad m e n t e m S u m m i Pontificis pias preces fundat; 2) in articulo mortis, a consociatis lucranda, si confessi ac sacra communione refecti, vel saltem contriti, Ssmum Iesu nomen, ore, si potuerint, sin m i n u s corde, devote invocaverint, et mortem t a m q u a m peccati stipendium de m a n u Domini patienter susceperint; 3) diebus festis: Titularis respectivae Sodalitatis; Ss. Apostolorum natalitiis, iuxta decretum S. Congregationis Indulgentiarum, diei 18 septembris 1862; in u n o ex tribus singulorum Q u a t u o r T e m p o r u m diebus, si consociati, confessi ac sacra synaxi refecti, aliquam ecclesiam vel publicum oratorium visitaverint, et ad m e n t e m ibi S u m m i Pontificis oraverint. II. Indulgentia centum dierum, pro quolibet pietatis vel caritatis opere, quod iuxta fines Sodalitatis peragatur a q u o c u m q u e ex sodalibus. Hae omnes et singulae I n d u l g e n t i a e , excepta t a m e n plenaria in articulo mortis lucranda, a n i m a b u s q u o q u e in purgatorio degentibus applicari queunt. III. T a n d e m idem Sanctissimus declaravit, Missas omnes q u a e in suffragium a n i m a r u m sodalium defunctorum celebrantur, ita illis anim a b u s suffragari, ac si in altari privilegiato celebratae fuissent. Praesenti in p e r p e t u u m valituro, a b s q u e ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n o b s t a n t i b u s .
M. CARD. RAMPOLLA.
238
i.
DECRETUM
DE SACERDOTIBUS AD MUNUS DEPUTATI IN GALLIA CONCURRENTIBUS.
Q u u m s u b exitum h u i u s anni finem accipiat in Gallus lex civilis q u a e vetat ecclesiasticos viros eligi ad m u n u s D e p u t a t o r u m in aula legislativa Reipublicae et ad alia similia officia, et idcirco sacerdotes in proximis futuris electionibus possint ad illa assequenda concurrere; q u a e s i t u m est a nonnullis locorum Ordinariis n u m a d h u c vigeat dispositio a Ssmo D. N. Pio P p . X d a t a per officium sacrae Congregationis a Negotiis ecclesiasticis e x t r a o r d i n a r i i s die 2 aprilis 1906, q u a s t a t u t u m est nulli sacerdoti licere sese c a n d i d a t u m sistere ad m e m o r a t a m u n e r a absque consensu proprii Ordinarii ac Ordinarii loci ubi se candidatos sistere cupiunt. P o r r o audito Consultorum voto et re m a t u r e considerata, sacra Congregatio Consistorialis r e s p o n d e n d u m censuit vigere m e m o r a t a m praescriptionem pro omnibus cuiusvis ordinis et conditionis ecclesiasticis viris, etiam si forte a n t e a m u n e r a praefata fuerint assecuti. S s m u s autem D. N. iussit h a n c resolutionem publici iuris fieri, et ab eis ad quos spectat religiose servari. D a t u m R o m a e e Secretaria eiusdem sacrae Congregationis, die 9 maii, a n n i 1913. C. L.^S.
CARD.
DE
LAI,
Secretarius.
Ioannes
Baptista Rosa,
Substitutus.
IL
PROVISIO ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis Ssihus D. N. P i u s P P . X h a s q u a e s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 26 aprilis 1913. Cathedrali ecclesiae Matanzensi praefecit sacerdotem Carolum W a r r e n Currier, archidioecesis Baltimorensis.
239
29 aprilis. Titulari ecclesiae archiepiscopali Chaleidensi R e v m u m D. Carolum Pietropaoli, h a c t e n u s episcopum Triventinum et n u p e r Deleg a t u m apostolicum in ditione Venezuelana r e n u n c i a t u m . 2 maii. Metropolitanae ecclesiae Viennensi sac. Fridericum Piffl, in saeculo Gustavum, a b b a t e m Lateranensem ac praepositum canoniae Claustroneoburgensis. 7 maii. Metropolitanae ecclesiae Varsaviensi sac. Alexandrum Kakowski, canonicum Varsaviensem et rectorem academiae ecclesiasticae in civitate Petropoli. Titulari ecclesiae archiepiscopali Metymnensi R e v m u m D. T h o m a m Fennelly, h a c t e n u s archiepiscopum Cassiliensem. 9 maii. Titulari ecclesiae episcopali Cibyrensi sac. Sigismundum Wartz, professorem theologiae moralis in seminario Brixinensi, q u e m constituit in Auxiliarem Revmi D. Francisci Egger, episcopi Brixinensis. 14 maii. Cathedrali ecclesiae Dunkeldensi sac. R o b e r t u m Fraser, rectorem collegii Scotorum in Urbe. 15 maii. Cathedrali ecclesiae Nicosiensi seu Herbitensi R. P. Augus t i n u m Addo, in saeculo Felicem, ex ordine E r e m i t a r u m S. Augustini, priorem in conventu S. Augustini Papiae. Titulari ecclesiae episcopali Tiberiensi sac. Iacobum Sinibaldi, canonicum patriarchalis Basilicae Vaticanae, rectorem collegii Lusitani in Urbe. 20 maii. Cathedrali ecclesiae Venusinae sac. Angelum Petrelli, dioecesis Liciensis, p a r o c h u m loci vulgo Arnesano. 22 maii. Titulari ecclesiae episcopali Modrensi R m u m D. Stephan u m Iulium Gazaniol, hactenus episcopum Constantiniensem. 24 maii. Titulari ecclesiae episcopali Domitiopolitanae sac. Arthur u m Bliveau, p a r o c h u m cathedralis ecclesiae S. Bonifacii, quem constituit in Auxiliarem Rmi D. Ludovici Philippi Adelardi Lange vin, archiepiscopi S. Bonifacii. 26 maii. Cathedrali ecclesiae Constantiniensi sac. Iulium Alex a n d r u m Leonem Bouissire, archidioecesis Albiensis, vicarium generalem Oranensem.
240

VERSIONES AUTHENTICAE
L DECRETO
SOBRE LAS CONFESIONES DE LAS MONJAS Y DE LAS HERMANAS.
Habindose h a s t a el presente publicado segn las diversas necesidades y circunstancias de los tiempos m u c h a s leyes p a r a regular las confesiones sacramentales de las Monjas y de las H e r m a n a s , ha p a r e cido bien reuniras modificadas en parte y ordenadas en un solo Decreto del t e n o r siguiente. 1. P o r regla general Cada Comunidad as de Monjas como de Herm a n a s t e n d r un solo Confesor ordinario, salvo que el n m e r o de Religiosas u otro justo motivo obligue a sealar dos o ms. 2. El Confesor ordinario por lo general no permanecer en el oficio m s de tres aos. P o d r sin e m b a r g o el Obispo o el Ordinario confirfirmarle p a r a un segundo y a u n p a r a un tercer t r i e n i o : a) si por escasez de sacerdotes idneos p a r a tal oficio, no pudiere proveer de otro modo, o 6) si la mayora de las Religiosas a u n comprendidas aquellas que en otros a s u n t o s carecen de voto, conviniere por votacin secreta en pedir la confirmacin del mismo Confesor. Con todo las de parecer contrario, si lo desean, se proveer de otra m a n e r a . 3. Varias veces al ao dse a cada Comunidad religiosa un Confesor extraordinario al cual t o d a s las Religiosas debern presentarse, a lo menos p a r a recibir su bendicin. 4. Seale el Ordinario p a r a cada casa religiosa algunos sacerdotes a los cuales p u e d a n las Religiosas llamar fcilmente en casos particulares p a r a confesarse. 5. Sea el Ordinario fcil en conceder un especial Confesor o Director a la Religiosa que lo pidiere p a r a tranquilidad de su conciencia o
S. Congregatio de Religiosis. p a r a mayor aprovechamiento en el camino de la perfeccin ; vigile sin embargo p a r a que con t a l concesin no se introduzcan a b u s o s ; y si acaso se introdujeran, elimnelos con prudencia y cautela, salva s i e m p r e la libertad de conciencia. 6. Si la casa religiosa est sujeta al Ordinario del lugar, ste elige los Confesores as ordinarios como e x t r a o r d i n a r i o s ; pero si estuviese sujeta Superior Regular, ste presentar los Confesores al Ordinario a quien pertenece otorgarles la facultad de oir confesiones. 7. P a r a eJ oficio de Confesor ya ordinario ya extraordinario ya especial p o d r n designarse sacerdotes as del clero secular, como del clero regular previo el permiso de los superiores, con tal sin e m b a r g o que no tengan sobre las Religiosas potestad en el foro externo. 8. Estos Confesores debern h a b e r cumplido c u a r e n t a a o s de edad y distinguirse por su prudencia e integridad de costumbres : no o b s t a n t e el Ordinario per j u s t o s motivos y g r a v a d a su conciencia podr elegir sacerdotes ms jvenes con que tal que sobresalgan por las predichas dotes. 9. El Confesor ordinario no podr ser n o m b r a d o extraordinario p a r a la misma Comunidad ni de nuevo elegido como ordinario, salvo los casos previstos en el artculo % h a s t a h a b e r pasado un a o desde que ces en el cargo. El extraordinario podr inmediatamente ser elegido como ordinario. 10. Gurdense todos los Confesores de Monjas o de H e r m a n a s de entrometerse en el gobierno as interno como externo de la Comunidad. 11. C u a n d o u n a Religiosa pida un Confesor extraordinario, n i n g u n a Superiora puede por s misma o por otros, ni directa ni indirectamente investigar las causas de tal peticin, ni con palabras o hechos oponerse a ella, ni de cualquier m a n e r a mostrar disgusto: si tal hiciere sea a m o n e s t a d a por el propio Ordinario ; si reincidiera en la falta sea depuesta por el mismo Ordinario, oida antes la Sagrada Congregacin de Religiosos. 12. Se prohibe a las Religiosas h a b l a r entre s de las confesiones de sus h e r m a n a s , o censurar a aquellas que se confiesan con otro Confesor diverso del sealado : de lo contrario sean castigadas por la Superiora o por el Ordinario. 13. Si los Confesores especiales, llamados a un monasterio o casa religiosa, advierten que n i n g n j u s t o motivo de necesidad o utilidad espiritual mueve a las Religiosas a acudir a ellos, despdanlas con prudencia. Se amonesta a d e m s a todas las Religiosas que no u s e n de la
242
facultad de llamar un Confesor especial, sino p a r a su bien espiritual y mayor adelantamiento en las virtudes religiosas, prescindiendo de toda mira h u m a n a . 14. Siempre que las Monjas o H e r m a n a s por cualquier motivo se encuentren fuera de la propia casa, pueden confesarse en cualquier iglesia u oratorio, a u n semipublico, con cualquier sacerdote aprobado p a r a oir confesiones de las personas de u n o y otro sexo. La Superiora no puede prohibirlo o indagarlo ni a u n indirectamente, ni las Religiosas e s t n obligadas a manifestrselo. 15. En caso de enfermedad grave, a u n sin peligro de muerte, todas las Monjas o Religiosas p u e d e n llamar a cualquier sacerdote a p r o b a d o p a r a oir confesiones ; y confesarse con l c u a n t a s veces quisieren mient r a s d u r e la gravedad de la dolencia. 16. El presente Decreto deber ser observado por todas las Com u n i d a d e s religiosas de mujeres, tanto de votos solemnes como de votos simples y por las Oblatas u otras pias Comunidades que no emiten votos, a u n cuando el Instituto fuera slo diocesano. Obliga tambin a aquellas Comunidades que estn sujetas a la jurisdiccin de Prelados R e g u l a r e s ; y si stos descuidaren la fiel observancia de este Decreto, deber cuidar de ella el Obispo u Ordinario de aquel lugar, como Deleg a d o de la Sede Apostlica. 17. Este Decreto se aadir a las Reglas y Constituciones de cada Instituto religioso y ser ledo pblicamente en lengua vulgar u n a vez al ao en el Captulo de t o d a s las Religiosas. P o r t a n t o , requerido el parecer de los Eminentsimos P a d r e s Cardenales de la S a g r a d a Congregacin de Religiosos en la p l e n a r i a celeb r a d a en el Vaticano el 31 de Enero de 1913, nuestro Santsimo P a d r e el P a p a Pio X, oida la relacin del infrascrito Secretario, se dign a p r o b a r en todas s u s partes y confirmar el presente Decreto, o r d e n a n d o q u e se publicase y que en adelante fuese p u n t u a l m e n t e observado por todos aquellos a quienes se refiere. Sin que obste cosa alguna en contrario, a u n merecedora de especial e individual mencin. Dado en R o m a en la Secretara de la Sagrada Congregacin de Religiosos el dia 3 de febrero de 1913. Fr. L. S. f Donato, Arz. de Efeso, Secretario.
J.
C.
CARD.
VIVES,
Prefecto.
243
IL DEKRET
BER DIE BEICHTEN DER KLOSTERFRAUEN MIT FEIERLICHEN SOWOHL WIE MIT EINFACHEN GELBDEN.
Nachdem bis jetzt, entsprechend den Bedrfnissen u n d Umstnden, viele Gesetze behufs Regelung der sakramentalen Beichte der Schwestern mit feierlichen sowohl wie mit einfachen Gelbden erlassen worden sind, schien es n u n m e h r angezeigt, dieselben zu ordnen u n d mit einigen A b n d e r u n g e n in ein einziges Dekret mit folgendem Wortlaute zusammenzufassen : 1. F r jede Kommunitt von Schwestern mit feierlichen sowohl wie mit einfachen Gelbden soll in der Regel n u r ein ordentlicher Beichtvater aufgestellt w e r d e n ; es sei denn, dass die grosse Anzahl der Schwestern oder irgend ein anderer triftiger G r u n d es notwendig machte, dass zwei oder mehrere aufgestellt w r d e n . % Der ordentliche Beichtvater darf in der Regel nicht b e r drei J a h r e im Amte verbleiben. Dessenungeachtet k a n n ihn der Bischof oder Ordinarius zum zweitenmal oder auch zum drittenmal auf weitere drei J a h r e besttigen: a) w e n n er wegen Mangels an Priestern, die fr ein solches Amt geeignet sind, nicht a n d e r s vorsehen k a n n , oder b) w e n n die Mehrheit der Schwestern, mit Einschluss a u c h derjenigen, die in a n d e r e n Fllen kein Stimmrecht haben, in geheimer Abstimmung um die Besttigung bitten, vorausgesetzt jedoch, dass fr jene, die nicht dafr stimmen, w e n n sie es wnschen, in anderer Weise vorgesehen wird. 3. Mehrmals im J a h r e gebe m a n jeder religisen K o m m u n i t t einen aussergewhnlichen Beichtvater, dem alle Schwestern sich stellen mssen, wenigstens um den Segen zu empfangen. 4. F r jede religise Niederlassung mssen vom Ordinarius einige Priester bezeichnet werden, die von den Schwestern in Einzelfllen behufs Ablegung der hl. Beichte leicht gerufen werden knnen. 5. W e n n irgend eine Schwester, sei es zur Beruhigung ihres Gewissens, sei es um in der religisen Vollkommenheit grssere Fortschritte zu machen, einen besondern Beichtvater oder geistlichen Leiter verlangen sollte, so soll dieser ihr vom Ordinarius ohne Schwierigkeit gew h r t werden ; nichtsdestoweniger wird dieser d a r b e r wachen, dass a u s
244
einem solchen Zugestndniss keine Missbruche erwachsen, u n d w e n n ein Missbrauch erwchst, soll er auf kluge Weise Sorge tragen, ihn zu beheben, doch so, dass die Gewissensfreiheit immer gewahrt bleibt. 6. Wenn die religise Niederlassung dem Ordinarius des Ortes unterworfen ist, wird dieser die betreffenden Priester fr das Amt des ordentlichen sowohl als des ausserordentlichen Beichtvaters w h l e n ; w e n n sie hingegen einem Ordensobern unterworfen ist, wird dieser die Priester fr das Amt eines Beichtvaters dem Ordinarius des Ortes prsentieren, dessen Sache es ist, ihnen die Vollmacht zum beichthren zu erteilen. 7. Mit dem Amte eines Beichtvaters, sei es des ordentlichen, ausserordentlichen oder besondern, knnen sowohl Weltpriester als auch, mit Erlaubniss ihrer Oberen, Ordenspriester b e t r a u t werden, vorausgesetzt jedoch, dass sie nicht b e r die Schwestern Vollmacht im u s s e r n Rechtsbereich haben. 8. Diese Beichtvter m s s e n das 40. Lebensjahr vollendet h a b e n u n d sich durch einen unbescholtenen Lebenswandel u n d durch Klugheit auszeichnen ; der Ordinarius k a n n jedoch aus einem triftigen Grunde u n d auf eigene Verantwortung hin hiezu auch Priester bestimmen, die dieses Alter noch nicht erreicht haben, vorausgesetzt jedoch immer, dass sie sich durch die e r w h n t e n Geisteseigenschaften a u s zeichnen. 9. Der ordentliche Beichtvater k a n n nicht zum ausserordentlichen e r n a n n t , noch k a n n er, abgesehen von den in Absatz 2 e r w h n t e n Fllen, als ordentlicher Beichtvater von n e u e m besttigt werden, vor Ablauf eines J a h r e s nach seiner Amtszeit. Der ausserordentliche Beichtvater hingegen k a n n auch sofort fr das Amt des ordentlichen Beichtvaters bestimmt werden. 10. Alle Beichtvter von Schwestern, ob mit feierlichen oder mit einfachen Gelbden, sollen sich davor hten, in die innere oder ussere Leitung der K o m m u n i t t sich einzumischen. 11. Wenn irgend eine Schwester einen ausserordentlichen Beichtvater verlangen sollte, so ist es keiner Oberin erlaubt, entweder selbst oder durch Mittelspersonen, direkt oder indirekt, nach den Grnden dieses Verlangens zu forschen, sich der Bitte sei es durch Worte oder durch H a n d l u n g e n zu widersetzen oder in irgend einer Weise ihr Missfallen d a r b e r zu zeigen. Sollte eine Oberin so handeln, so m u s s sie d a s erstemal vom zustndigen Ordinarius e r m a h n t werden ; wenn sie ein zweitesmal sich verfehlt, so m u s s sie von ebendemselben abgesetzt werden, n a c h d e m er jedoch zuvor die Hl. Kongregation fr Ordensleute geh r t hat.
S. Congregatio de Religiosis. 12. Es ist den Schwestern verboten, der Mitschwestern zu sprechen u n d sich b e r jene, die bei einem a n d e r n als dem t e n ; im bertretungsfalle sind sie von rius zu bestrafen. untereinander ber die Beichte tadelnde Urteile zu erlauben aufgestellten Beichtvater beichder Oberin oder vom Ordina-
13. Wenn die besonderen Beichtvter, die in ein Kloster von Schwestern mit feierlichen oder mit einfachen Gelbden gerufen werden, bemerken, dass die Schwestern, die sich bei ihnen einfinden, von keinem triftigen Grunde, sei es der Notwendigkeit oder des geistlichen Nutzens, geleitet werden, so sollen sie sie mit Klugheit entlassen. Auch sollen sich alle Schwestern merken, dass sie von dem ihnen zugestandenen Rechte, einen besondern Beichtvater zu verlangen, n u r im Hinblick auf ihren geistlichen Vorteil u n d grssern Fortschritt in den T u g e n d e n einer Ordensperson, nicht aber a u s menschlichen Beweggrnden, Gebrauch machen sollen. 14. Sooft sich die Schwestern mit feierlichen oder einfachen Gelbden a u s irgendeinem Grunde ausserhalb des Hauses, dem sie angehren, befinden, ist es ihnen erlaubt, in jeder beliebigen Kirche oder j e d e m Oratorium, auch einem halbffentlichen, und bei jedem fr beide Geschlechter approbierten Beichtvater zu beichten. Die Oberin darf das nicht verbieten, noch soll sie sich d a r b e r erkundigen, nicht einmal indirekt; auch sind die Schwestern nicht gehalten, der Oberin diesbezglich irgendetwas mitzuteilen. 15. Jede Schwester mit feierlichen oder einfachen Gelbden k a n n im Falle schwerer Erkrankung, auch wenn keine Todesgefahr vorliegt, irgendeinen fr die Beichte approbierten Priester rufen u n d bei ihm w h r e n d der besagten schweren Krankheit sooft beichten, als sie es fr gut findet. 16. Dieses Dekret m u s s beobachtet werden von allen religisen Frauengenossenschaften, sowohl von solchen mit feierlichen, als von denen mit einfachen Gelbden, auch von den Oblatinnen u n d von a n d e ren frommen Genossenschaften, welche keine Gelbde ablegen, a u c h wenn es sich n u r um ein Dizesaninstitut handelt. Es verpflichtet auch j e n e Kommunitten, die der Jurisdiktion eines Ordensprlaten unterstellt sind, u n d wenn dieser nicht fr die getreue Beobachtung dieses Dekretes Sorge trge, msste der Bischof oder Ordinarius des betreffenden Ortes als Delegierter des HL Stuhles es tun. 17. Dieses Dekret m u s s den Regeln u n d Konstitutionen eines jeden religisen Institutes beigefgt u n d einmal im J a h r e im Kapitel in Gegenw a r t aller Schwestern in der Landessprache vorgelesen werden.
246
Seine Heiligkeit P i u s X geruhte, n a c h K e n n t n i s n a h m e des Gutachtens der Kardinle der HL Kongregation fr Ordensleute, die am 31. Jan u a r 1913 in Plenarsitzung im Vatikan v e r s a m m e l t waren, u n d nach erfolgter Berichterstattung des unterzeichneten Sekretrs, dieses Dekret in allen seinen Teilen zu approbieren u n d zu besttigen u n d seine Verffentlichung zu verordnen, damit es in Zukunft von allen, die es angeht; pnktlich beobachtet werde. Dieses Dekret soll gelten ungeachtet jeder gegenteiligen Bestimmung, sollte sie auch besondere u n d eigene E r w h n u n g verdienen. Gegeben zu Rom, a u s der Sekretarie der hl. Kongregation fr Ordensleute, am 3. F e b r u a r 1913. F r . J. G. L. S.
CARD. VIVES,
Prfekt.
f Donatus, Erzbischof von E p h e s u s , Sekretr.
III. Cum nonnullae in vulganda versione anglica decreti de confessionibus Monialium et Sororum mendae irrepserint, nova Me additur eiusdem versionis editio.
A DECREE
REGARDING THE CONFESSIONS OF NUNS AND SISTERS.
Whereas to prsent date many laws h a v e been promulgated, in various times a n d circumstances, to reglate the sacramental confessions of N u n s a n d S i s t e r s : therefore, it h a s now been determined to collect a n d coordinate all thse laws, with some modifications, in one Decree of the following tenor, to wit: 1. To each h o u s e of N u n s or Sisters t h e r e shall usually be assigned only one ordinary Confessor; unless t h e great n u m b e r of Religious, or some other j u s t m o v e , necessitate the appointaient of two or more. 2. T h e ordinary Confessor should not, as a rule, hold this onice for more t h a n three years. T h e Bishop or the Ordinary, however, may reappoint h i m for a second or even third term of three y e a r s : a) if through lack of priests suitable for this duty he cannot otherwise provide; or b) if by secret ballot a majority of t h e Religious (counting also those w h o in other m a t t e r s have no right to vote) request his rtention.
247
B u t the dissentients m u s t be provided for in some other way if t h e y so desire. 3. Several times every year an extraordinary Confessor m u s t be given to each religious house. All t h e Religious m u s t appear before this extraordinary Confessor, at least to receive his blessing. 4. F o r each religious house the Ordinary will assign several priests whom each Religious in particular cases can easily send for to h e a r t h e i r confessions. 5. If any Religious, for the peace of her soul or greater progressin spiritual perfection, ask for a special Confessor or Spiritual Director, the Ordinary h a s readily to grant her demand. T h e Ordinary, however, will see to it t h a t abuses do n o t arise from such concession; a n d if abuses should come, let him cautiously a n d prudently remove them, always safeguarding liberty of conscience. 6. If the house of Religious is subject to the Ordinary of the place, he is to choose both the ordinary a n d extraordinary Confessor; but if t h e convent is subject to a Superior w h o is a Regular, t h e n this Superior will prsent priests for the office of Confessor to the Ordinary of t h e place, to w h o m it belongs to g r a n t them the power of hearing confessions. 7. F o r the office of Confessor (whether ordinary, extraordinary or special) priests may be chosen from the secular, or (with the permission of their Superiors) from the regular Clergy, provided that in n e i t h e r case they have power in foro extemo over these same Religious. 8. These Confessors should have completed their fortieth year and be distinguished for prudence and integrity of life. B u t the Ordinary may, t h r o u g h a j u s t motive and on his own responsibity of conscience, delegate for this office priests who have n o t yet reached the age specified, provided t h a t they have the other afore-raentioned r e q u i r e m e n t s . 9. T h e ordinary Confessor may not be appointed an extraordinary Confessor; nor may he, except as provided in A r t i d e 2 of this Decree, be reappointed as ordinary Confessor in the same house, until one y e a r h a s elapsed from the expiration of his term of office. An extraordinary Confessor, however, m a y be immediately appointed to the office of ordinary Confessor. 10. Ali Confessors of N u n s or Sisters m u s t be very careful not ta mix in the external or internai government of the community where they hold office. 11. If any Religious r e q u e s t an extraordinary Confessor, no Superioress may, either personally or t h r o u g h others, either directly or indirectly, enquire into the r e a s o n of the request, or refuse the ptition hy
M8
w o r d or deed, or in any way show t h a t she tolrtes it unwillingly. S h o u l d a Superioress fail in this regard, let her own Ordinary a d m o n i s h h e r ; a n d u p o n a second offence let him depose her, after having first -consulted the sacred Congrgation of Religious. i2. T h e Religious are forbidden to talk among themselves in any way a b o u t the confessions of their companions in Religion, or to criticise t h o s e Sisters w h o confess to one other t h a n t h e designated Confessor. In case they violate this prohibition, they m u s t be punished by the Superioress or t h e Ordinary. 13. If the special Confessors called to a monastery or religious house perceive t h a t the Religious have no j u s t r e a s o n of necessity or spiritual profit to d e m a n d special Confessors, iet said Confessors dismiss the Religious prudently. Ali Religious are also a d m o n i s h e d to use this privilge of asking for a special Confessor only for their spiritual good a n d greater progress in religious virtues, apart from ali h u m a n considrations. 14. W h e n N u n s or Sisters are outside their own house, no m a t t e r w h a t the reason, they may confess in any church or oratory, even semipublic, to ahy Confessor approved for both sexes. T h e Superioress may not forb d this, or enquire a b o u t it, even indirectly, and the Religious are n o t b o u n d to mention the fact to their Superioress. 15. Any Nun or Religious, w h e n seriously sick, although not in d a n g e r of death, may call any priest approved for hearing confessions, a n d she may confess to him as often as she wish during this serious illness. 16. This Decree must be observed by ali religious families of women, whether of solemn or simple vows, or Oblates or other pious communi ties not b o u n d by vows, even t h o u g h the Institute be merely diocesan. This Decree also binds communities u n d e r t h e Jurisdiction of a Prelate Regulr; a n d if he do not see to it t h a t his subjects faithfully obey t h i s Decree, t h e Bishop or Ordinary of the piace shall himself, as a Delegate of the Apostolic See, enforce its observance. 17. This Decree m u s t be added to the rules and constitutions of e a c h and every religious family of women and publicly read in the vernacular once a year in a eh ap ter of ali the Religious. Therefore our Holy F a t h e r , P o p e Pius X, having heard the mind of their Eminences the Cardinals of the sacred Congrgation of Religious, assembied in plenary Congress at the Vatican the thirty-first day of J a n u a r y , 1913, h a s deigned, after t h e report of the undersigned Secretary, to approve a n d confirm this Decree in ali its p a r t s a n d to
249
o r d e r t h a t it be published a n d faithfully observed in the future by all whom it concerns. Ail dispositions whatsoever, even t h o u g h worthy of special and individual mention, to the contrary notwithstanding. Given at Rome, from t h e Secretariate of t h e sacred Congrgation of Religious, the third day of February, 1913.
F r . J. C. CARD. VIVES, Prefect.
L. S. f Donatus, Archb. of Ephesus, Secretary.
S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA PIDE i.

DECRETUM.
PRAEFECTURA APOSTOLICA DE BAR-EL-GAZAL IN AFRICA CENTRALI ERIGITUR.
Q u a m multis gravibusque difficultatibus in vicariatu apostolico Sudanensi, qui latissime patet, obnoxia sit divini nominis annuntiatio, exacti consideratio temporis edocet. Quapropter Emi Patres S. huius Consilii Fidei P r o p a g a n d a e , plenariis die 26 vertentis maii convocatis comitiis, praedicti vicariatus territorium dimidiandum esse censuerunt et ab eodem regionem universam B a r - e l - G a z a i esse distrahendam, q u a e sequentibus concluditur limitibus: Ad septentrionem, decimo latitudinis borealis gradu a coufmiis occidentalibus S u d a n anglici ad flumen B a r el-Arab, deinde fluminibus Bar-el-Arab, Bar-el-Gazal, Bar-el-Gebel et Sobat usque ad confinia anglo-aethiopica. Ad orientem, praedictis confniis anglo-aethiopicis a Baro flumine u s q u e ad montem Naita, m o x recta linea quae exinde ad u r b e m Foweira a p u d Nilum Victoriam ducitur. Ad meridiem, Nilo Victoria, ac littore septentrionali Alberti lacus atque Continus anglo-belgicis. Ad occidentem t a n d e m , praedictis confniis anglobelgicis, et deinde anglo-gallicis u s q u e ad decimum latitudinis borealis gradum. P o r r o sic definitum territorium erigendum esse s t a t u e r u n t in separatam Praefecturam Apostolicam, q u a e a Bar-el-Gazal n u n c u p e t u r , curisque Congregationis Filiorum S. Cordis concredatur. Quam E m o r u m
ACTA, vol. V, n. 9. 9-6-913. 18
250
P a t r u m sententiam, ab infrascripto S. eiusdem Congregationis Secretario in audientia praefati diei Ssmo D. N. Pio div. provid. P P . X relatam, Sanctitas Sua in o m n i b u s a d p r o b a r e r a t a m q u e h a b e r e dignata est, praesensque ea de re Decretum fieri iussit. Datum R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 30 maii, a n n o Domini 1913.
C.
Laurenti,
Secretarius.
II. DECRETUM.
VICARIATUS APOSTOLICI SUDANENSIS NOMEN INNOVATUR.
Cum Emi P a t r e s S. h u i u s Congregationis Fidei P r o p a g a n d a e , die 26 vertentis maii, plenariis in comitiis, erectionem praefecturae apostolicae de Bar-el-Gazal per dismembrationem a missione Sudanensi constituissent, h u n c vicariatum S u d a n e n s e m seu Africae centralis, novis confiniis ita definitum, ab u r b e Cartum, regionis principe, in posterum d e n o m i n a n d u m esse decreverunt. Q u a m E m o r u m P a t r u m sententiam a b infrascripto S. eiusdem Congregationis Secretario, in audientia praedicti diei Ssmo D. N. Pio div. Prov. P P . X relatam, Sanctitas Sua in o m n i b u s adprobare r a t a m q u e habere dignata est, atque praesens ea super re Decretum confici mandavit. D a t u m R o m a e ex aedibus sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 30 maii, a n n o 1913.
C.
Laurenti,
Secretarius.
III.
DECRETUM.
INTER PRAEFECTURAS APOSTOLICAS CIMBEBASIAE INFERIORIS ET MAGNI N A M AQUALAND CONFN f A IMMUTANTUR.
Territorium ecclesiasticum inter praefecturas apostolicas Cimbebasiae Inferioris ac Magni N a m a q u a l a n d o p p o r t u n i u s distribuendi causa, E m i P a t r e s Sacrae h u i u s Congregationis Fidei P r o p a g a n d a e plenariis in
S. Congregatio de Propaganda Fide. comitiis, die 26 superioris maii convocatis, t e r m i n u m meridionalem distric t u u m civilium de Gobabis, Windhuk, Karibib et Swakopmund, qui p o s t h a c ad praefatam Cimbebasiae missionem ex integro pertinebunt, t a m q u a m ecclesiasticum limitem inter u t r a m q u e praedictam praefecturam constituendum esse censuerunt. Q u a m sententiam ab infrascripto eiusdem S. Congregationis Secretario Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X in audientia praedicti diei relatam, Sanctitas Sua in omnibus adprobare r a t a m q u e habere dignata est, p r a e s e n s q u e ea de re Decretum fieri iussit. D a t u m R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 2 iunii, a n n o Domini 1913.
Fr. H. M. CARD. GOTT:, Praefectus.
C.
Laure uti,
Secretarius.
IV. NOMINATIONES E P I S C O P O R U M . Brevibus apostolicis nominati s u n t : 9 maii 1913. Episcopus titularis ecclesiae Gortiniensis et Goadiudiutor cum futura successione archiepiscopi Wellingtonensis, R. P, Thom a s O' Shea, Societatis Mariae a l u m n u s . Episcopus titularis ecclesiae Milopotamensis et vicarius apostolicus Guamensis, R. P. Augustinus ab Artesa de S egre, in saeculo Ioseph B e r n a u s et Serra, ex ordine Minorum Capulatorum. Episcopus titularis "ecclesiae Myndensis cum munere ordinandi clericos Maronitas in Urbe, R. D. Nematallah Carame, rector collegii Maronitarum in Urbe. 16 maii. Episcopus titularis ecclesiae Gindarensis et vicarius apostolicus novi vicariatus de Fianarantsoa in insula Madagascar R. P. Carolus Givelet, Societatis Iesu a l u m n u s .
f
S U R I N AMEN. SEU BUSGODUGEN.
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI PETRI DONDERS, PTORIS. SACERDOTIS PROFESSI E CONGREGATIONE SANCTISSIMI REDEM-
Tilburgi in Neerlandia o r t u s est P e t r u s Donders die 1 octobris, a n n o 1809, bonae indolis puer, qui, ubi adolevit, p r i m u m in minori Seminario Buscoducensi h u m a n i o r i b u s litteris operam dedit, dein in maiori Seminario eiusdem dioecesis philosophicis ac theologicis disciplinis, donec anno 1841 sacerdotio a u c t u s est. Mox desiderio flagrans Christum a p u d infideles praedicandi, superioribus p r o b a n t i b u s , Guyana litora petiit et Surinamenses oras. Illis in regionibus fertur pro Fide catholica p l u r i m u m insudasse. Q u u m vero a n n o 1865 Surinamenses missiones sodalibus Redemptoristis, uti vocant, Hollandicae provinciae concreditae essent, Servus Dei inter eiusdem Congregationis alumnos, prouti petierat, cooptari obtinuit. T r a d i t u r ipse ita incubuisse leprosis praesertim spiritualiter excolendis, ut leprosorum apostolus passim meruerit appellari. T a n d e m a n n i s et laboribus fractus, letali morbo correptus, extremis Ecclesiae sacramentis rite receptis, obdormivit in Domino die 14 ianuarii anni 1887. Interim fama sanctitatis, q u a e Dei Servum a d h u c viventem Gomitata est, post eius obitum ita in dies increvit, ut Inquisitiones Ordinariae Surinamenses et Buscoducenses super ea confectae fuerint, et ad sacram R i t u u m Congregationem transmissae. Servato autem iuris ordine, q u u m o m n i a in p r o m p t u sint ut ad ulteriora procedi possit, instante R m o P. Claudio Benedetti, congregationis Ssmi Redemptoris postulatore generali, attentis litteris postulatoriis q u o r u n d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, p l u r i u m K m o r u m Sacrorum Antistitum, necnon Capitulorum, Ordinum ac Congregationum atque viror u m ecclesiastica vel civili dignitate p r a e s t a n t i u m , E m u s ac R m u s D n u s cardinalis Octavius Cagiano de Azevedo, loco et vice Emi ac Rmi Di cardinalis Iosephi Calasanctii Vives y Tuto, h u i u s Causae Ponentis, in Ordinariis sacrorum R i t u u m Congregationis Comitiis, subsignata die ad Vaticanum coactis, sequens dubium discutiendum proposuit: An sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo
253
agitur? Et Emi ac Rmi Patres sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Proponentis, audito etiam voce et scripto R. P D. Alexandro Verde, sanctae Fidei Promotore, omnibus diligenter perpensis, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative seu signandam esse Commissionem, si Sanctissimo placuerit. Die 29 aprilis 1913. F a c t a p o s t m o d u m de his sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per infrascriptum Cardinalem sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum relatione, Sanctitas Sua Rescriptum eiusdem sacri Consilii ratum: h a b e n s , propria m a n u signare d i g n a t a est Commissionem Introductionis Causae beatificationis et canonizationis Ven. Servi Dei Petri Donders, sacerdotis professi e congregatione Ssnii Redemptoris, die 14 maii 1913.
L. & S. f P e t r u s La F o n t a i n e , Ep. Charystien., Secretarius.
Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 16 ianuarii 1913, BR. PP. DD. Fridericus Cattani, P o n e n s , Antonius Perathoner et Iosephus Alberti, Auditores de turno, in causa Vicariatus apostolici Taikou (Corea) - Nullitatis Matrimonii (quae in prima instantia H. S. O. a Summo Pontifice concessa fuit), inter Agatham Ko et Matthiam Youn Syek-tiyoun; alteram repraesentatam per procuratorem ex officio Ildebrandum Silvestri Fa advocatum, alterum contumacem, interveniente et disceptante in causa sacri vinculi Defensore apud H. S. T., sequentem tulerunt sententiam. Die 11 decembris, a n n o 1907, puella catholica Agatha Ko, vicariatus apostolici Taikou in Corea, 21 a n n o s nata, matrimonio iuncta est cum iuvene, pariter catholico, Matthia Youn Syek-tiyoun, in sacello pagi Ryen-Hpyeng, coram missionario R. D. Lacroutz, ac contra s u a m voluntatem, et vi m e t u q u e a p a r e n t i b u s coacta; ita ut matrimonium a p a t r e
254
suo, ipsa inconsulta, s t a t u t u m fuerit, invita ad sacellum perducta atque ad assensum p r a e b e n d u m minis verberibusque adstricta. Die a u t e m 29 februarii, a n n o 1908, cum in p a t e r n a domo necessaria ad civile m a t r i m o n i u m celebrandum p a r a r e n t u r a t q u e lectica, in qua, de more> puella ad maritalem d o m u m deferri debebat, in p r o m p t u esset, Agatha se abdidit. T u n c omnes qui nuptiis invitati intererant, eam inquirere coeperunt, a t q u e inveniam in lectica collocarunt, et ita ad d o m u m sponsi Hentern detulerunt. Aliquot t a m e n post dies m a r i t u m aufugit et a p u d suos, se recepit. Sed a patre, verberibus affecta, ad maritalem d o m u m iterum reducitur; q u o d alias q u o q u e factum est. Ipse maritus eam fuste percussio quia secum habitare nolebat; n u m q u a m enim a p u d Matthiam voluit cubare, sed noctu penes amitam s u a m se recipiebat; et tandem, nec violentia patris nec avunculi nec mariti devicta, h u n c n o n reditura deseruit; cum p r i m u m sibi licuit, vicarium apostolicum Taikou adivit, ab eoque postulavit ut s u u m m a t r i m o n i u m cum Matthia Youn Syek-tiyoun, nullum declararet. Vicarius apostolicus Coreae, Gustavus Carolus Maria Mutel, D. Marcello Lacroutz processum canonicum i n s t r u e n d u m commisit, praecipiens ut testium depositiones, nisi a d s t a n t e defensore matrimonii, reciperet, q u o d m u n u s R. D. Aemilio Taquet, missionario apostolico, d e m a n d a vit, facultate concessa iudici instructori eligendi actuarium, qui acta exararet. Mandavit insuper ut processus sibi mitteretur, quo ferre posset s e n t e n t i a m ; aliasque omnes instructiones necessarias adiunxit, quibus iuris n o r m a e plene a d i m p l e a n t u r . At iudex instructor nonnullos testes interrogavit, sacri vinculi defensore n o n a d s t a n t e , quia hic a loco examinis longe aberat. Deinde, processu expleto, sententiam tulit de nullitate h u i u s matrimonii, a qua t a m e n defensor vinculi ad nostrum T r i b u n a l appellavit. Mulieris advocatus, ex officio electus, p r i u s q u a m n o v u s processus initium haberet, S s m u m postulavit ut actus sanaret, qui vitio formae laborarent, simulque concederet ut haec causa in p r i m a instantia a p u d h u n c S. N. O. decerneretur. Quibus o m n i b u s obtentis, nobis haec causa proponitur sub d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu? Quod ius pertinet. Vim, q u a m I. C. P a u l u s , in Leg. 2, Digest. Quod metus causa, definit: Maioris rei impetus, qui repelli n o n potest , perbelle Card. F a g n a n u s distinguit in absolutam seu praecisam, et conditionalem seu compulsivam. Vis absoluta et praecisa tollit voluntarium et caust violentam, quod pariter a iuristis definitur: Illud cuius principium est extra, nihil conferente vim passo . Vis a u t e m conditionalis a u t compulsiva non tollit omnino voluntarium, sed minuit,
S. Romana Rota.
255
et ideo n o n producit violentum, sed involuntarium s e c u n d u m q u i d ; et haec est eadem res q u a e m e t u s (Fagn., Comm. ad cap. 5, h. r. n. 2 et seq.). Metus vero a I. G. u l p i a n o definitur: Instantis vel futuri periculi causa, mentis trepidatio (Leg. 1, Digest. Quod metus causa). P o r r o m e t u s a doctoribus a p u d Schmaltzgrueber (h. t. n. 2), tripliciter dividitur, nempe : 1) ratione causae, q u a e esse potest necessaria (et haec intrinseca vel extrinseca), a u t libera, scilicet ab h o m i n e ; 2) ratione modi, prout infertur iuste vel iniuste. I n i u s t u s a u t e m m e t u s incuti potest directe seu ad actum determinatum, vel indirecte seu n o n ad aliquem determinatum a c t u m ; 3) ratione qualitatis, prout gravis sit, idest cadens in constantem virum, ut eum a proposito dimovere valeat, vel levis, qui eam vim n o n h a b e t ut patientem, animo fortem, a proposito valeat dimovere. Metus autem gravis r u r s u s dividitur in absolute gravem et respective gravem. Prior qui de se talis est; alter qui gravis est t a n t u m relate ad personam, q u a e patitur m e t u m . Si q u a e h u c u s q u e diximus ad m a t r i m o n i u m referamus, liquido patet, quod vis absoluta, seu p r a e cisa, in contrahente m adhibita, cum violentum inducat, ob absolutum defectum consensus, nullum r e d d a t m a t r i m o n i u m . Vis a u t e m conditionalis, seu metus, q u u m a causa externa et libera sit inducta, sitque gravis, iniusta et directe incussa, etiamsi ex parte contrahentis adfuerit assensus in matrimonium, t a m e n hoc nullum reddit, scilicet est impedimentum dirimens, ut ex pluribus locis iuris constat, et praesertim ex capp. 14-15 et 28, De spons. et matr., ubi legitur: Matrimonium... solo consensu c o n t r a h i t u r ; et ubi de ipso quaeritur, plena debet securitate ille gaudere cuius est a n i m u s i n d a g a n d u s , ne per timorem dicat sibi placere q u o d odit, et sequatur exitus qui de invitis solet nuptiis pro venire (cap. cit. 14, De spons.). Haec iuris principia in casu nostro innuisse sufficiat, quin necesse sit ea longius pertractare, nisi forte disputare vellemus, u t r u m in hoc violentia adfuerit strictiori s e n s u accepta, vel t a n t u m latiori, seu gravis m e t u s ; et ideo u t r u m m a t r i m o n i u m nullum sit t a n t u m ex impedimento vis metusve, vel potius quia in eo penitus defuerit assensus. Facta enim t a m gravia nobis exhibentur, ut de nullitate h u i u s matrimonii minime sit ambigendum, evidensque appareat violentia seu gravis metus ab homine iniuste incussus directe ad m a t r i m o n i u m cogendum. Inquirendum ergo nobis remanet, u t r u m vera sint quae Agatha enarrat, necne. Quod factum spectat. I u d e x instructor sex excussit testes, praeter
actricem, inter quos avunculum et p a t r e m istius, qui omnes scientia
256
propria res optime noverant, quique de publica fama in pago RyenHpyeng fidem faciunt; et hi, u n a voce, e n a r r a t i o n e m Agathae confirm a n t et, iureiurando debita forma coram iudice praestito, de violentia, q u a m Agatha p a s s a est ut m a t r i m o n i u m cum Matthia Youn Syek-tiyoun celebraret, t e s t a n t u r . Hic autem in iudicio adsistere noluit, affirmans se aegrotum esse, sed revera quia, ut ait testis Anna Ko, << dicebat se h a b e r e p u d o r e m et horrorem etiam loquendi cum femina q u a e i p s u m dereliquit , et ideo, eo contumace, sententiam ferimus. Nunc a u d i a m u s quid Agatha in iudicio deposuerit. I p s a affirmat, p a t r e m m a t r i m o n i u m statuisse quin esset ab eo interrogata, q u o d cum ab aliis rescivisset, novercae suae dixit: Si domi habetis feminam v e n d e n d a m , vendite (quod in patrio sermone significat, in matrimo n i u m collocare) ; ego autem nolo vivere cum illo Youn. Et noverca irata dixit: " Si ita est, t u n c exi e domo , et patri meo r e n u n t i a v i t verba quae dixeram. T u n c pater clamans dixit: " Illa stulta! ad quid eiusmodi ineptias profert? . Quae a u d i e n s timui et dissimulavi, nec alia verba de hoc audivi . E a d e m avunculus et ipse pater confirmant. Avunculus enim ait: Non inierunt (parentes) consilium secum, quia si l o q u e b a n t u r cum puella de eius matrimonio, illa d e t e s t a b a t u r et aufugiebat; et insuper, iuxta morem G o r e a n o r u m , totum negotium matrimonii filiorum pertinet ad solos p a r e n t e s . Et p a t e r : Una vice locutus sum ei de matrimonio c o n t r a h e n d o , at illa stulta n o n con sentiebat et dicebat: " Etiam si sit mihi m o n e n d u m , n o n contrahant m a t r i m o n i u m cum Youn Syek-tiyoun , et ego pluries audivi illam rogavisse t a m suam novercam, quam s u u m avunculum ut impedirent illud m a t r i m o n i u m . Deinde Agatha e n a r r a t quomodo, die matrimonii adveniente, perducta est ad sacellum ut n u p t i a s celebraret: ... d u m irem ad fontem ad lavandas vestes, occurrit mihi in via Ko Tchyen Koueni Michael, qui custos est sacelli et dixit m i h i : " E a m u s ad s a c e l l u m , sacerdos vocat t e , , . R e s p o n d i : " N o n est necesse u t eam n u n c , si de sero ivero, sufficit . T u n c Tchyen Koueni, u r g e n s me, quasi a me avellere vellet l a v a n d r i u m sportam, " Cito eamus, inquit, te exspectat . Ideoque resistere non valens, reliqui m e a m sportam, et ingressa sum in alienam d o m u m , volens ibi me abscondere. Tchyen Koueni me insecutus est, et dixit: " S p o r t a m t u a m d o m u m reporta e t e a m u s . T u n c ad d o m u m reversa s u m ; et cum ille Tchyen-Koueni nimium urgeret ut irem ad sacellum, dixi ei : " Si tecum ivero, coram aliis me pudet,. si tu primo iveris, ego sequar . T u n c Tchyen-Koueni ad sacellum ivit, ego autem in domo amitae meae me abseonderam, sed cum qui erant in sacello exspectarent et vidrent me non venire,
A. Montana Bota. Tchyen-Koueni exivit ad me q u a e r e n d a m , et cum venisset in locum ubi latitabam, me a p p r e h e n d i et secum duxit . H a e c plene confirm a n t u r ab ipso sacelli custode, qui p o s t q u a m t e s t a t u s est, A g a t h a m voluntatem contrahendi m a t r i m o n i u m n o n habuisse, p r o s e q u i t u r : Tem pore matrimonii eius, ego fungebar m u n e r e custodiendi sacellum. In die matrimonii, cum Agatha n o n veniret ad c o n t r a h e n d u m illud, eius p a r e n t e s mihi m a n d a v e r u n t ut vocarem et adducerem illam; u n d e ego, eundo ad d o m u m eius, in via inveni Agatham euntem ad lava torium, et tenui eam ut perducerem in sacellum; at illa a d h i b e b a t centum media ad n o n e u n d u m , a t t a m e n ego, secundum eius p a r e n t u m m a n d a t u m , per vim perduxi eam ad sacellum. Attamen scio clare Agatham n o n habuisse a n i m u m contrahendi m a t r i m o n i u m , et q u a n d o sacerdos interrogabat Agatham " Tu visne contrahere m a t r i m o n i u m cum Youn Syek-tiyoun ? parentes eius pluries u r g e b a n t eam dicendo : " responde , et Agatha coacte respondit quidem, sed ex violentia con traxit m a t r i m o n i u m . Deinde Agatha iudici sciscitanti refert q u o m o d o nuptiales caeremoniae celebratae sunt. En eius v e r b a : Q u a n d o , appre hensa, in sacellum introivi, t u n c ibi erant christiani pagi Ryen-Hpyeng, viri et feminae, n u m e r o circiter triginta, et d i x e r u n t : " Cito ingredere ; et simul me ad altare impellebant. T u n c sacerdos dixit mihi: " Matri m o n i u m n o n firmatur nisi consensu contrahentis, neque contra volun tatem matrimonium conficitur ; et q u a n d o me interrogavit " Tu visne, iuxta ritum sanctae Ecclesiae, servire Matthiae Youn t a m q u a m legitimo m a r i t o ? , , . Et dixit: " Sive volo sive nolo, oportet ut r e s p o n d e a s , , . Haec verba c u m audissem, p o r t a m posteriorem aperui, et aufugi. T u n c p a t e r meus, per p o r t a m anteriorem exiens, baculo me percussit; sed aliae christianae e u m p r o h i b u e r u n t , et me impellentes, in sacellum denuo ingredi compuierunt. Cum autem flens, i t e r u m aufugere vellem, christiani me, brachiis apprehensam, exire n o n permiserunt. Et cum sacerdos aliquot verba, nescio quae, proferret, u n a ex senioribus chri stianis r e s p o n d i t : " Volo . T u n c sacerdos: " Non agitur de tuo matri m o n i o ; ipsa debet respondere ut m a t r i m o n i u m fiat,,. Et pater m e u s dicebat: " Stulta, cito responde ; et c h r i s t i a n a e : " R e s p o n d e : volo, volo . Haec t a n t u m audivi et nihil aliud cogitavi et, inter fletus et singultus, nescio q u a m n a m vocem emiserim ; sed post Missam t a n t u m audivi me m a t r i m o n i u m contraxisse . Quae pariter testes confirmant. Audiantur, p r a e ceteris, eius a v u n c u l u s et pater. Avunculus ait : In m o m e n t o illo matrimonii, Agatha aufugerat, et h o m i n e s illam quae sierunt et p e r d u x e r u n t ante altare, at illa d e n u o aufugiebat; t u n c eius pater fustibus illam impulit in sacellum, et ita c o n t r a c t u m fuit matri-
258
monium . P a t e r candide fatetur: [n m o m e n t o matrimonii iiia inepta volebat aufugere, t u n c ego impellendo illam introduxi in s a c e l l u m . Iudici a u t e m interroganti u t r u m Agatha consensum matrimonio praebuerit, r e s p o n d i t : Cum illud m a t r i m o n i u m ab initio per vim factum sit, si illa respondit, respondit, n o n quia volebat respondere, sed quia volebat vitare imminentes m i n a s et violentias . Iudex ab eo q u a e sivit q u a r e ad m a t r i m o n i u m filiam cogerit. Cui ille: Illam cogi sequentibus r a t i o n i b u s ductus. Si ego voluissem illam tradere alicui pagano pro matrimonio, faciliter potuissem, quia sunt multi pagani matrimonio indigentes, sed ego christianus n o n poteram hoc modo a g e r e ; aliunde in hac regione n o n erant christiani iuvenes matrimonio collocandi, praeter illum Youn Syek-tiyoun u n u m ; et praeterea ego credidi, Agatham sensim melius providendo negotium suae salutis, in futurum facere concordiam et ducere vitam c o m m u n e m cum illo Youn . Ceterum o m n e s testes, de hac violentia et coactione u n a n i m e s t e s t a n t u r . A n n a Ko, q u a e amica ab infantia Agathae fuit, q u a e q u e cum fratre iuniore Matthiae Youn est matrimonio coniuncta, haec dicit: Non t a n t u m historiam matrimonii (Agathae) clare scio, sed etiam scio quod Agatha semper h a b u e r i t o m n i m o d a m detestationem ante et post matri; m o n i u m et in m o m e n t o matrimonii ; et p r o s e q u i t u r : Perspectis verbis et fletibus Agathae ante m a t r i m o n i u m , fuga et latitatione Aga thae t e m p o r e matrimonii, et vexationibus et verberibus, quae perpessa est Agatha eo quod n o n iverit in d o m u m mariti post m a t r i m o n i u m , procul dubio apparet Agatham contraxisse matrimonium ex violentia ; et insuper o m n e s pagi incolae dicunt illud m a t r i m o n i u m vere con t r a c t u m n o n fuisse . I o a n n e s P a k deponit: C o g n o s c o Agatham, et etiam cognosco eam contraxisse m a t r i m o n i u m ex violentia, et pari ter audivi ab h o m i n i b u s ex Ryen-Hpyeng, parentes Agathae per vim cogisse s u a m filiam ut cohabitaret cum Youn Syek-tiyoun . Ioseph Kang dicit: Ego fui testis matrimonii Agathae Ko cum Youn Syek tiyoun, et p u t o Agatham n o n ex libenti a n i m o , sed ex insuperabili coactione et exhortatione s u o r u m p a r e n t u m , contraxisse matrimo^ nium . Denique Agatha, a iudice interrogata u t r u m d o m u m mariti ivisset, domesticas curas smpsisset, haec e n a r r a t : Caeremoniae civiles die 29 februarii 1908 factae sunt. Illa die, q u a n d o vidi afferentes lecticam in q u a debebam transferri, secreto aufugi et in alia domo latitavi. Sed contra v o l u n t a t e m me a p p r e h e n s a m et in lectica collo catam, d u x e r u n t ad d o m u m sponsi, u n d e post u n a m h o r a m ad pro priam d o m u m reversa sum . . . Revera n u m q u a m assumpsi curam rei
S. Romana, Rota.
259
familiaris, sed si ille Youn ad id faciendum me invitaret, vel me a p u d p a r e n t e s requireret, p a r e n t e s mei irascebantur, et ideo n o n poteram facere quin irem ad d o m u m mariti ; sed noctu vel ibam dormitum in vicinam d o m u m , vel cum glore m e a dormiebam ; et post u n a m vel alteram diem revertebar ad domum p a r e n t u m , et ibi eram usque d u m parentes iterum irascerentur, t u n c denuo ibam pro u n a vel altera die ad d o m u m istius Youn, et ita t e m p u s c o n s u m p s i . . . Nec semel cum eo verbum feci; si q u a n d o ille Youn me alloqueretur, nullum respon sum d e d i . . . Et insuper q u a n d o ibam ad d o m u m Youn m a r i t i , et ibi aliquid faciebam, si iste Youn ingrederetur, t u n c ex proposito, ab incepto opere desistebam... A patre meo, exprobrante q u o d nollem vitam degere in domo mariti, pluribus vicibus verberata fui, et q u a n d o revertebar ad d o m u m p a r e n t u m , ab isto Youn pariter pluribus vicibus verberata sum, sive m a n u , sive baculo, sive l a p i d i b u s , vel etiam crines capitis mihi arripiendo . Quae omnia pariter pluribus depositionibus testium respondent. Eius avunculus reapse testatur Agatham cum Youn Syek n o n cohabitasse, et ideo pluries t u m ab ipso Youn, t u m a patre suo, t u m etiam a se vexatam fuisse. Michael Ko etiam deponit Agatham cum viro noluisse cohabitare, et prosequitur : Ex r u m o r e audivi Agatham verberatam fuisse t u m a parentibus suis, t u m ab avnculo s u o ; et etiam vidi superiores Agathae tenentes bculos et p e r s e q u e n t e s eam ad verberan d u m ; et pariter vidi illum Youn Syek-tiyoun percutientem A g a t h a m et dicentem: " Sic facio quia illa n o n vult cohabitare . Expressius testis Ioseph Kang refert: Illi (Agatha et Youn) n o n videbantur t a m q u a m coniuges, sed t a m q u a m inimici; et Agatha semper erat fugitiva et vagabunda... Ego vidi plu ries Agatham iniurias patientem a suis p a r e n t i b u s et a suo avnculo, n o n vidi a u t e m ab Youn Syek-tiyoun iniurias patientem, sed audivi pluries . Ergo si causa ulla facile exsolvenda nobis proponi potest, haec certe est, in q u a tot tantique actus violentiae a patre, ab avnculo et ab aliis contra puellam adhibiti s u n t ut ea ad m a t r i m o n i u m coger e t u r ; et ex alia parte tanta, sive ante n u p t i a l e m caeremoniam, sive in ipsa. caeremonia, sive post, eiusdem puellae fuit constantia contra vim sibi illatam, ut d u b i u m cadere nequeat, illam nullimode praestitisse consensum ad m a t r i m o n i u m ; quod, etiamsi consensus adfuisset, nullum t a m e n foret, ob dirimens impedimentum. Nunc t a n t u m r e s p o n d e n d u m remanet difficultati, q u a m defensor vinculi opponit ex q u i b u s d a m Agat h a e verbis d e p r o m p t a m , q u a e inveniuntur in testimonio illius avunculi. Is, cum iudex p e r c u n t a t u s esset, u t r u m p u t a r e t Agatham, de more
260
coniugum, Youn Syek corpus tradidisse, respondit: Nescio u t r u m talis relatio habita fuerit inter illos, sed scio q u o d q u a d a m vice, ego cum Youn Syek-tiyoun, illam Agatham a p p r e h e n d e n d o et percutiendo, dixis sem e i : " Quare tu contemnis t u u m m a r i t u m et n o n vis habere rela tionem cum illo? Agatha r e s p o n d i t : " Quamvis habuerim relationem, sic pergam resistere . Ex q u i b u s verbis defensor vinculi argui posse affirmat, copulam adfuisse inter Agatham et Youn. Sed, p r a e t e r q u a m q u o d Agatha denuo circa hoc interrogata, sub iurisiurandi fide, u n q u a m r e m cum Youn habuisse negaverit, aliter etiam s u a verba explicavit. En q u o m o d o : Nullo modo h a b u i relationem, sed q u a d a m vice Youn Syek-tiyoun venit ad parentes meos et dixit: " Quamvis mittatis illam stultam in d o m u m meam, n o n r e m a n e t in domo, sed nocte in alia domo dormit, et ita evitat t h o r u m . T u n c a v u n c u l u s m e u s , a p p r e h e n d e n d o me, dicebat: " Te ipsam tradesne illi Youn Syek-tiyoun, et simul v i v e s n e ? , , et me v e r b e r a b a t ; tunc ego coacte r e s p o n d i : " Quamvis h a b u e r i m rela tionem, sic p e r g a m resistere . Sed nullo m o d o h a b u i relationem. Etiam nocte illius diei dormivi in domo meae amitae, q u a e h a b i t a t prope p a r e n t e s meos, et die sequenti denuo reversa s u m Jn d o m u m p a r e n t u m m e o r u m . Quod Agatha hic verum deponat, s u a d e t eius aversio erga virum, et magis probant media, q u a e experta est ut t u t a m se redderet a cupiditatibus Youn. I a m in p r i m a interrogatione ipsa Agatha iudici fassa est: Corpus m e u m n u m q u a m tradidi. Semel quidem i s t e Youn voluit mihi violentiam inferre, sed ex aliquo praetextu, in propriam d o m u m reversa sum. Et ille Youn secum r e p u t a n s , me amplius nolle ad eius d o m u m redire (si eiusmodi violentiam atten taret) ab omni impudentia postea abstinuit. Si ad invicem rem habuis semus, ille Youn, se iactitans, auctor fuisset ut omnes pagi incolae illud scirent; n u n c a u t e m omnes sciunt ab invicem rem n o n h a b u i s s e . Et haec plures testes a d a m u s s i m affirmant ; praesertim A n n a Ko, q u a e ait : E t i a m solum spectato horrore, quem Agatha h a b u i t erga illum Youn, n o n potest praesumi talis relatio ; et insuper Agatha, ad evi t a n d a m h a n c relationem, adhibuit media, v. g. multiplicibus vesti mentis ita seipsam muniebat, ut nullimode s u u m corpus t a n g e r e t u r ; et h u i u s m o d i r u m o r in pago divulgatus est . Michael Ko iudici id quaerenti r e s p o n d i t : Si invicem corpus tradidissent, de hoc r u m o r exisset, sed pagi o m n e s homines credunt h a n c m u t u a m traditionem corporis n o n interfuisse . Et ipse pater iudici qui eum interrogavit P u t a s n e Agatham, de more coniugum, tradidisse s u u m corpus illi Y o u n S y e k - t i y o u n ? r e s p o n d i t : Spectatis t a m verbis, q u a m ratione agendi A g a t h a e , n o n possum p r a e s u m e r e hoc . Imo ipse Youn
S. Romana Rota.
261
(avnculo Agathae testante), eam agnoscebat t a m q u a m alienam, et n o n reputavit t a m q u a m s u a m c o n i u g e m . Insuper, etiamsi Agatha copulam h a b u i s s e t cum Youn, n o n t a m e n m a t r i m o n i u m effecisse!, nisi affectu maritali illam posuisset, quod minime praesumi potest, sed esset p r o b a n d u m . Heic a u t e m n o n solum id nullimode probatur, sed a p p a r e t oppositum. Quibus o m n i b u s in iure et in facto sedulo perpensis, Christi Nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n t e s , decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n d u m esse: Affirmative, seu constare de matrimonii nullitate in casu. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c nostram definitivam s e n t e n t i a m , et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. c a n o n u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna, pro r e r u m adiunctis, futura sint. Romae, die 16 ianuarii 1913. Fridericus Cattani, Ponens. Antonius Perathoner. Iosephus Alberti. Sac. Tancredes Tani, Notarius.

S. C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I .
CONGREGAZIONE NUOVA-PREPARATORIA. Il giorno 27 maggio 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, con l'intervento degli Emi e Rmi signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati Officiali e dei Consultori teologi fu tenuta la Congregazione Nuova-Preparatoria per discutere il dubbio sopra l'eroismo delle virt della Ven. Serva di Dio Benedetta Rencurel, del terz'Ordine di san Domenico.
CONGREGAZIONE ORDINARIA. Il giorno 3 giugno, nel palazzo apostolico Vaticano, si tenuta la Congregazione Ordinaria dei sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi signori Cardinali componenti la medesima, furono sottoposte le seguenti materie: I Introduzione della Causa di beatificazione e canonizzazione del Serv di Dio Antonio Chevrier, sacerdote dell'archidiocesi di Lione, fondatore dell'Asilo chiamato La Providence du Prado e della Societ dei Preti Pradossiani; 2 intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Ludovica Teresa de Montaignac de Chauvance, fondatrice della pia Unione delle Oblate del sacro Cuore di Ges; 3 e similmente intorno alla revisione degli scritti del Venerabile Servo di Dio Giovanni Battista da Borgogna, sacerdote professo dell'ordine dei Frati Minori.
o
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : 24 maggio 1913. Il signor cardinale Domenico Ferrata, Protettore delle Suore Fedeli Compagne di Ges. 26 maggio. fi signor cardinale Basilio Pompilj, Protettore della venerabile Arciconfratemita Austro-Ungarica del Ssmo Nome di Maria al Foro Tr ajano. Il signor cardinale Antonio Vico, Proiettore dell'Istituto delle Figlie della Carit di sant'Anna di Saragozza. 28 maggio. L'illmo e revmo Mons. Carlo Pietropaoli, arcivescovo titolare di Calcide, Inviato straordinario presso gli Stati Uniti del Venezuela.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotarii apostolici ad instar participantium : 15 febbraio 1913. Mons. Amedeo Gosselin, superiore del gran Seminario e rettore dell' Universit Laval a Qubec. 21 maggio. Mons. Arturo Alfonso Cherrier, preside degli studi della Universit di Manitoba, nella diocesi di S. Bonifacio.
Diarium Romanae Curiae. Prelati Domestici di S. S.: 14 febbraio di Qubec. 15 maggio. 16 maggio. di Vienna. 18 maggio 22 maggio. cesi di Metz. 24 maggio.
263
1913. Mons. Francesco Saverio Gosselin, dell'archidiocesi Mons. Giovanni Nepomuceno Hauser, della diocesi di Linz. Mons. Everardo de Ortemburg-Tambach, dell'archidiocesi Mons. Giovanni Garland, dell'archidiocesi di Dubuque. Mons. Giovanni Battista Pelt, vicario generale della dio Mons. Giorgio Poole, della diocesi di Plymouth.
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 16 maggio 1913. Mons. Martino Andrea van Zanten, della diocesi di Harlem. 21 maggio Mons. Alberto de Hormann, della diocesi di Bressanone. Mons. Giuseppe Husle, della medesima diocesi. Mons. Enrico de Schmuck, della medesima diocesi. 24 maggio. Mons. Luigi Scarano, della diocesi di Trivento. Mons. Martino Fencl, della diocesi di Budweis. 26 maggio. Mons. Emanuele Giorgio da Fonseca, vicerettore del collegio Portoghese in Roma. 29 maggio. Mons. Enrico Gasparri, uditore di nunziatura di prima classe. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 14 marzo 1913. Mons. Ladislao Babura, dell'archidiocesi di Strigonia. 24 maggio. Mons. Gennaro Gianico, della diocesi di Trivento. 28 maggio. Mons. Giovanni Gnidovec, della diocesi di Lubiana. Cappellano Segreto d'onore di S. S. : 31 marzo 1913. Mons. Ruperto Rohrmoser dell'archid, di Salisburgo. Cappellani d'onore extra Urbem di S. S.: 8 maggio 1913. Mons. Bonifacio Tolli, della diocesi di Bovino. 16 maggio. Mons. Francesco Galli, dell'archidiocesi di Cosenza. 23 maggio. Mons. Francesco Gnavi, della diocesi di Ivrea. Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 28 maggio 1913. Il sig. Camillo Couillault, dell'archidiocesi di Sens.
264
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile.: 18 maggio 1913. Al sig. marchese Carlo Enrico Maria de Bardeau. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 6 maggio 1913. Al sig. Paolo Hemelryk, presidente della societ di S. Vincenzo de' Paoli dell'archidiocesi di Liverpool. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 12 febbraio 1913. Al sig. Alfonso Desjardins, dell'archidiocesi di Qubec. 20 maggio. Al sig. cav. Giovanni Mac Grane, della diocesi di Richmond (Stati Uniti d'America). 21 maggio. Al sig. conte Pietro de Cosse Brissac, dell' archid, di Parigi. Il Cavalierato dell' Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 11 febbraio 1913. Al sig. Pietro Enrico Garneau, deli'archid, di Qubec. Al sig. Giuseppe Alfonso Couture, della medesima archidiocesi. 7 maggio. Al sig. Francesco Schumacher, consigliere aulico e presidente dell'I. R. Tribunale circolare di Trento. 17 maggio. Al sig. Daniele Giacomo Luigi Perucic, della dioc. di Cattaro. 22 maggio. Al sig. Francesco Stuehlen, dell'archidiocesi di Colonia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 8 maggio 1913. Al sig. Giuliano Cauli, della diocesi di Volterra.
NECROLOGIO.
21 maggio 1913. Mons. Giacomo Corna-Pellegrini, vescovo di Brescia.
Annus V . - V o l . V .
Die 26 Iunii 1913.
Num. 10,
ACTA AP0ST0LGAE SEDIS

ACTA PII PP. X

PRAEFECTURA APOSTOLICA RAJPUTANENSIS IN INDIIS ORIENTALIBUS ERIGITUR IN DIOECESIM, A CIVITATE AIMER AIMERENSEM APPELLANDAM.
PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. Mandatum illud quod Salvator noster dedit Apostolis suis dicens E u n t e s docete omnes gentes adigit Nos, ut ea sedulo studio p r a e s t e m u s q u a e ad catholicae Fidei propagationem et incrementum magis o p p o r t u n a videantur. Iam inde ab a n n o MDCCCLXXXXII per apostolicae Sedis decretum, in Indiis Orientalibus, atque in provincia ecclesiastica Agransi, apostolica praefectura Rajputanensis, pro spirituali bono fidelium regionis illius erecta fuit, et fratribus Minoribus ordinis S. Francisci Asisiensis Gapulatis in administrationem tradita. Nunc autem cum, inspecto felici iam'habito in ipsa praefectura religionis progressu, in spem maioris futuri incrementi expedire visum sit ut eadem praefectura in dioecesim erigatur; Nos, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis haec quae infrascripta s u n t decernimus, s t a t u i m u s , ac m a n d a m u s . Itaque Motu proprio atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis p l e n i t u d i n e , praesentium vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , praefecturam apostolicam. Rajputanensem in dioecesim e r i g i m u s , cum iisdem limitibus q u i b u s vetus praefectura continebatur. Novae autem dioecesis residentiam in
ACTA, vol. V, n. 10. 26-6-913. 19
266
civitate Aimer constituimus; a t q u e exinde v o l u m u s ut eadem a civitate, novae huic dioecesi, Aimerensi n o m e n sit. T a n d e m s t a t u i m u s ut ipsa dioecesis sub dependentia sit eiusdem Agransis Metropolitani. Decern e n t e s praesentes Litteras firmas validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e ; suosque plenos atque integros effectus s o r t i r i , a t q u e obtinere; illisque ad quos pertinent, n u n c et in p o s t e r u m plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque et inane fieri si secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus Nostra et Cancellariae apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, etiam speciali a t q u e individua mentione ac derogatione dignis, ceterisque omnibus in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m sub annulo Piscatoris, die xxii maii MDCcccxin, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
L. J$j S.
Secretis
Status.
II.
ERECTIO PROVINCIAE ECCLESIASTICAE SIMLENSIS IN INDIIS ORIENTALIBUS.
PIUS PP. x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. Quae Catholico nomini a e t e r n a e q u e fidelium saluti bene prospere ac feliciter eveniant, ea ut m a t u r e p r a e stemus, Nos admonet supremi Apostolatus m u n u s , quo in terris, licet immeriti, fungimur. Iamvero Nos ad i n c r e m e n t u m religionis et m a i u s a n i m a r u m b o n u m in Indiis Orientalibus p r o c u r a n d u m , novam in amplissima illa regione archidioecesim Simlensem a n n o MDCCCCX e r e x i m u s ; designationem vero Sedium ipsi Suffraganearum differendam censuimus. Cum a u t e m n u n c expedire videatur ut n o v a ibidem ecclesiastica provincia erigatur, Nos, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. negotiis Propagandae Fidei praepositis, o p p o r t u n a s archidioecesi Simlensi Suffraganeas Sedes adsignare censemus. Quae q u u m ita sint, Motu proprio a t q u e ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris deque apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, p r a e s e n t i u m vi, p e r p e t u u m q u e in m o d u m , n o v a m in Indiis Orientalibus provinciam ecclesiasticam cons t i t u i m u s ; e a n d e m q u e constare v o l u m u s ex archidioecesi Simlensi metro-
Acta Pii PP. X. politana, eique Suffraganeis dioecesi Lahorensi, et apostolica praefectura de Kafiristan et Cashmiren. Haec vero statuimus decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos atque integros effectus sortiri atque obtinere, illisque ad q u o s pertinent n u n c et in posterum plenissime suffragari. Sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritum que et inane fieri si quidq u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus Constitutionibus et Sanctionibus apostolicis caeterisque in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m sub annulo Piscatoris, die x x n maii MDCcccxnr, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
L.
S.
Secretis
Status.
EPISTOLAE. I.
AD DESIDERATUM SIONE CARD. MERCIER, MECHLINIENSIUM ARCHIEPISCOPUM, OCCAANNIVERSARII. QUINQUAGESIMI A CONDITO COLLEGIO S. RUMOLDI
Dilecte Fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. I u c u n d a te scito attulisse cum nuntiasti fervere istic coniuncta recentiorum ac veterum a l u m n o r u m studia, ut quinquagesimum celebrent anniversarium a condito Collegio S. Rumoldi. Testari enim studia eiusmodi visa Nobis sunt, quam libenter alumni iidem recolant exactam ibidem sancte naviterque adolescentiam, q u a m gratis teneant animis acceptae disciplinae beneficia. Et iure a d m o d u m tenent. Si enim omnes qui in eodem instituto versati diligenter sunt, ingenii, a p u d suos, florent virtutisque opin i o n e : si bene plures ex illis ad altiora vocati, consilio, prudentia, doctrina, actuosa caritate, perutilem Ecclesiae ac civitati n a v a r u n t , n a v a n t operam, id ab iis acceptum potissimum referant oportet qui eos adolescentes bonitatem, disciplinam et scientiam docuerunt et ad o m n e officii m u n u s apte conformarunt. Quod profecto qui consideret, plane videbit q u a n t a s rei publicae afferat utilitates disciplina scholaris q u a m relligio penitus informet ac dominetur, et q u a m frugifere ea impertiatur Ecclesia adiutrice et comite. Sit igitur felix, sit faustus sollemnium, q u a e apparantur, exitus, et ad a u g e n d u m Collegii nomen, ad ampliorem eius
268
fortunam, conferant q u a m maxime. Ad Nos quod attinet, h a u d p a r u m profecto in idem contulisse p u t a m u s cum te, dilecte Fili Noster, alias Collegii ipsius a l u m n u m , ad archiepiscopalem istam Sedem eveximus sacraeque h o n e s t a v i m u s P u r p u r a e h o n o r e . Spem s a n e id iniicit fore ut, te auspice, Collegium S. Rum oidi laetiora in dies capiat incrementa. Quod ut Deo b e n e iuvante fiat, testem benevolentiae Nostrae ac caelestium adiumentorum conciliatricem, apostolicam benedictionem tibi, dilecte Fili Noster, virorum coetui sollemnibus disponendis, Collegii moderatoribus ac doctoribus, alumnis denique universis, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e apud S. P e t r u m , die III maii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X.
IL
AD IULIUM CARD. BOSCHI, FERRARIENSEM ARCHIEPISCOPUM, COMACLENSIUM EPISCOPUM, CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS FLAMINIAE REGIONIS, BONONIAE NUPER CONGREGATOS.
Dilecte Fili Noster ac venerabiles Fratres, salutem et apostolicam benedictionem. Bononiam n u p e r congressi litteras ad Nos dedistis amoris obsequiique plenas. Amavimus, dilecte Fili Noster ac venerabiles F r a t r e s , pietatis in Nos vestrae significationem, et vota pergrata h a b u i m u s quae superioribus diebus pro b o n a valetudine Nostra n u n c u pastis. Faxit Deus, ut quod Nobis b e n i g n u s prorogai aetatis spatium, id omne conferamus in Ecclesiae utilitatem. Haec vota N o s t r a : haec u n a , n i m i r u m Ecclesiae, Nos sollicitat causa. Quae vertuntur, q u a e q u e commemoratis Catholicorum sollemnia ob datam, sexdecim abhinc saeculis, Ecclesiae pacem, valde velimus ita p e r a g a n t u r ubique ut ad Ecclesiae ipsius s i n u m filios a d m o v e a n t u n i versos, efficiantque in eius tuendis fovendis iuribus alacriores. H u c s a n e ea spectare, hoc Nos velle iam alias e d i x i m u s : eodemque consilio Ecclesiae t h e s a u r o s toto hoc piaculari a n n o latius universis patere voluimus. Et u t i n a m m a t e r n a m Ecclesiae vocem excipiant omnes et ad emendatricem, ad q u a m invitat, poenitentiam oblatae indulgentiae a b u n d a n t i a perducat ! Auspex divinarum gratiarum Nostraeque testis benevolentiae apostolica sit b e n e d i c t i o , q u a m vobis, dilecte Fili Noster ac venerabi-
Acta Pii PP. X.
269
les Fratres, et cuiusque vestrum gregi p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxii maii MCMXTII, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
PIUS PP. X.
III.
AD R. P. D. BERNARDUM HERRERA RESTREPO, BOGOTENSIUM ARCHIEPISCOPUM, DE EUCHARISTICO CONVENTU BOGOTAE IN COLUMBIA PROXIMO MENSE SEPTEMBRI CELEBRANDO.
Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. Columbiae Episcoporum coetum decrevisse n u n t i a s Eucharisticum conventum, in u r b e ista Reipublicae principe, proximo septembri h a b e n d u m , et simul P a s t o r u m , simul fidelium in eo iam studia calescere ut m a x i m o , quo fieri potest, splendore celebretur. Id Nos quo animo acceperimus facile coniicies, venerabilis Frater, ex desiderio quo, uti nosti, incendimur ut ad amorem atque obsequium in S a c r a m e n t u m a u g u s t u m Catholicorum r e n o v e n t u r animi. Revirescere enim in populis christian a r u m cultum v i r t u t u m n e u t i q u a m visum Nobis s p e r a n d u m , nisi Christi caritas in o m n i b u s augeatur latiusque ea m a n e n t christianae vitae s u b sidia q u o r u m Eucharistia fons est et caput. Quare h u c potissimum spectare velimus Columbiae Episcoporum consilia, q u a nimirum ratione, diligentiori Eucharistiae cultui usuique frequentiori promovendo fovendoque satius provideatur. Haec tibi, venerabilis Frater, haec ceteris Columbiae Episcopis c o m m e n d a t a in primis v o l u m u s : quos t a m e n probe scimus commendatione h a c Nostra minime egere: ita eos gregis, ita officii agnoscimus studiosos. Quo vero uberiorem spem Columbiano populo eucharistica haec sollemnia praeluceant, admotis a n n u e n t e s precibus, facultatem facimus ut conventus tempore sacrosanctum Eucharistiae s a c r a m e n t u m in trid u u m diu noctuque in Bogotensi Basilica publicae fidelium venerationi exponatur, tum etiam ut Missae privatae horis antelucanis vel, si o p u s fuerit, a p r i m a h o r a post mediam noctem celebrari incipiant. Ne quid vero desit quod c o m m u n i b u s sit in votis et ad conventus splendorem conferat, tibi, venerabilis Frater, vel alii Episcopo a te designando, potestatem libenter tribuimus ultimo congressionis die Papalem Benedictionem sollemniter populo impertiendi cum indulgentia plenaria, iis lucranda qui, admissis rite expiatis, Sacra de altari libaverint precesque
270
ad m e n t e m Nostram Deo adhibuerint. Et h a e c sint Nostrae in Columbiae Catholicos caritatis testimonia. Auspex d e m u m divinarum gratiarum apostolica sit benedictio, q u a m tibi, venerabilis Frater, ceteris Columbiae Episcopis,; Catholicis universis in primisque virorum ac feminarum coetui qui conventui disponendo adlaborat, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxx maii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
PIUS PP. X.
IV.
AD R. P. D. IACOBUM CARDONA Y TUR, EPISCOPUM TIT. SIONENSEM, QUINQUAGESIMO SACERDOTII EIUS ANNIVERSARIO NUPER EXPLETO.
Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. Advent a n t e m sacerdotii tui natalem q u i n q u a g e s i m u m iam Nos p a t e r n a complexi s u m u s caritate cum tibi exoptanti fecimus facultatem impertiendi populo P a p a l e m Benedictionem statutis celebritatis diebus. Novam benevolentiae significationem libet hodie hisce addere litteris, q u a s tibi nuncias esse v o l u m u s cum gratulationum, t u m votorum quibus te, venerabilis Frater, gaudia iterantem initi sacerdotii ex animo prosequimur. Is adsit tibi cui tot a n n o s deservisti, Idemque novas tibi tribuat benignus a n n o r u m accessiones, ita s a n e ut auctas benemerendi opportunitates spes excipiat uberioris praemii in a e t e r n a vita m a n s u r i a b u n d e q u e afferat quo laeteris in exacti sacerdotii recordatione ac memoria. Quod ut e sententia cedat, caelestium tibi a d i u m e n t o r u m vim prec a m u r e o r u m d e m q u e auspicem apostolicam benedictionem, dilectionis Nostrae testem, amantissime in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxv maii MCMXIII, Pontificatus Nostri anno decimo. PIUS PP. X.
271

DECRETUM.
S. VINCENTII FERREM PRECES AD SANCTUM VITAE MORTALIS EXITUM A DEO IMPLORANDUM INDULGENTIA CCC DIERUM DITANTUR.
Die
iunii
1913.
S s m u s D. N. D. Pius div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, benigne concedere dignatus est, ut christifideles, infra relatas preces, a S. Vincentio Ferreri compositas ad s a n c t u m vitae mortalis exitum a Deo implorandum, corde saltem contrito, recitantes, Indulgentiam trecentorum dierum semel in die lucrari valeant, quam, si malint, a n i m a b u s etiam in Purgatorio degentibus applicare queant. Praesenti in p e r p e t u u m valituro absque ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
M.CARD. L. S. RAMPOLLA.
PRECES.
Miserere mei, D e u s : et exaudi orationem meam (Ps. IV, v. 1). Miserere mei, Domine, quoniam infirmus s u m : sana me, Domine, q u o n i a m conturbata sunt ossa mea (Ps. VI, v. 2). Miserere mei, D o m i n e : vide humilitatem m e a m de inimicis meis (Ps. IX, v. 13). Miserere mei, Deus, quoniam tribulor : conturbatus est in ira oculus m e u s et venter meus (Ps. XXX, v. 9). Miserere mei, D e u s : s e c u n d u m m a g n a m misericordiam t u a m (Ps. L, v. 1). Miserere mei, D e u s : quoniam conculcavit me h o m o : tota die impug n a n s tribulavit me (Ps. LV, v. 1). Miserere mei, Deus, miserere m e i : quoniam in te confidit a n i m a m e a (Ps. LV1, v. 1). >
272
Miserere mei, Domine, q u o n i a m ad te clamavi tota d i e : laetifica a n i m a m servi tui, quoniam ad te, Domine, a n i m a m m e a m levavi (Ps. LXXXV, v. 3 ) . Miserere nostri, Domine, miserere nostri : quia m u l t u m repleti s u m u s despectione (Ps. CXXII, v. 4). Gloria Patri, et Filio, et Spiritui Sancto : Sicut erat in principio, et n u n c , et semper, et in saecula saeculorum. Amen.
OREMUS.
Domine Iesu Christe, qui neminem vis perire, et cui n u m q u a m sine spe misericordiae supplicatur, n a m tu dixisti ore sancto tuo et benedicto, omnia quaecumque petieritis in nomine meo, fient vobis; peto a te, Domine, propter n o m e n sanctum t u u m , ut in articulo mortis meae des mihi integritatem s e n s u s cum loquela, vehementem contritionem de peccatis meis, veram fidem, spem ordinatam, caritatem perfectam, ut tibi p u r o corde dicere v a l e a m : In m a n u s t u a s , Domine, commendo spiritum meum ; redemisti me, Deus veritatis, qui es benedictus in saecula saeculorum. Amen.
SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS

VERAPOLITANA.
DUBIA CIRCA IURAMENTUM ANTIMODERNISTICUM.
Ordinarius Verapolitanus ad oras Malabaricas in Asia ultimis temporibus ad h a n c sacram Congregationem Consistorialem sequentia dubia circa i u r a m e n t u m antimodernisticum proposuit, n e m p e : I. An Ordinarius in casu concedere possit sacerdotibus extradioecesanis latini ritus, a suis Ordinariis pro sua respectiva dioecesi iam adprobatis, facultatem audiendi confessiones sive pro u n a alterave vice sive ad aliquod plus minusve longum temporis spatium, quin cogatur ab eis denuo excipere i u s i u r a n d u m praescriptum in Motu Proprio Sacrorum Antistitum contra m o d e r n i s t a r u m e r r o r e s ; II. An idem possit Ordinarius, si agatur de sacerdotibus ritus syromalabarici, qui, etiamsi in suo ritu adprobati fuerint ad confessiones, n u m q u a m t a m e n dictum i u s i u r a n d u m praestiterunt.
273
P o r r o re m a t u r e c o n s i d e r a t a , Emi h u i u s sacrae Congregationis P a t r e s in plenario conventu diei 10 aprilis 1913 ad proposita dubia r e s p o n d e r u n t : Ad I affirmative; ad i l , si agatur de facultate concedenda per modum actus transeuntis, affirmative; aliter, negative. S s m u s autem D. N. P a p a in audientia diei 2 maii 1913 resolutionem E m o r u m P a t r u m r a t a m h a b e r e et confirmare dignatus est publicique iuris fieri iussit. R o m a e , ex aedibus sacrae Congregationis Consistorialis, die 20 iunii 1913.
L.S.
Ioannes
Baptista Rosa,
Substitutus.
S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE i.

DECRETUM.
NOVA PRAEFECTURA APOSTOLICA DE BETAFO IN MADAGASCARENSI INSULA ERIGITUR.
Quo christiani nominis propagationi aeternaeque saluti fidelium Madagascarensi in insula aptius prospiceretur, o p p o r t u n u m visum est a vicariatu apostolico de Madagascar centrali partem territorii seiungere, atque in apostolicam praefecturam erigere. Quapropter Emi P a t r e s h u i u s S. Consilii Fidei P r o p a g a n d a e , in plenario coetu habito die 10 martii vertentis anni, praefecturam apostolicam, de Betafo n u n c u p a n d a m , in territorio a praedicto vicariatu Madagascar centralis separando erigend a m censuerunt, sequentibus statutis limitibus, nempe, ad septentrionem gradu X I X latitudinis australis a m a r e Mozambiquensi ad fines provinciae civilis de Itasy orientem versus, dein limitibus meridionalibus eiusdem provinciae u s q u e ad flumen Kitsamby, exinde finibus septentrionalibus et orientalibus districtus civilis de F a r a t s i h o ad altitudinem urbis eiusdem nominis, ex q u a linea ducitur usque ad fines occidentales provinciae civilis de Y a t o m a n d r i ; ad orientem praedictis finibus provinciae civilis de Yatomandri u s q u e ad XX g r a d u m latitudinis; ad meri-
274
diem vicariatu apostolico de F i a n a r a n t s o a ; ad occidentem mare Mozambiquensi a X I X ad XX g r a d u m latitudinis. Novam autem praefecturam apostolicam de Betafo curis Missionariorum a Salette n u n c u p a t o r u m concredendam esse iidem P a t r e s s t a t u e r u n t . F a c t a autem relatione hac super re Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X in audientia diei 7 vertentis maii, eadem Sanctitas Sua sententiam E m o r u m P a t r u m in o m n i b u s r a t a m habuit a t q u e confirmavit, p r a e sensque ad id Decretum confici iussit. D a t u m Romae, ex a e d i b u s S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 15 maii, a n n o 1913.
C. Laurenti, Secretarius.
II. DECRETUM.
IMMUTATUR NOMEN VICARIATUUM APOSTOLICORUM IN INSULA MADAGASCAR EXSISTENTIUM.
Cum in generalibus comitiis habitis die 10 martii vertentis a n n i Emi P a t r e s h u i u s S. Consilii Fidei P r o p a g a n d a e n o v u m vicariatum apostolicum de F i a n a r a n t s o a n u n c u p a t u m a t q u e praefecturam apostolicam de Betafo dictam in insula Madagascar erexissent, quo melius disting u a n t u r propriis appellationibus alii vicariatus apostolici in eadem insula praeexsistentes, o p p o r t u n u m visum est eosdem n o m i n i b u s urbium residentialium singulorum vicariorum apostolicorum in posterum appellare. Q u a p r o p t e r iidem Emi P a t r e s statuerunt, vicariatum apostolicum Madagascarensem septentrionalem deinceps appellandum esse vicariatum apostolicum de Diego S u a r e z ; vicariatum apostolicum Madagascarensem centralem, de T a n a n a r i v e ; denique vicariatum apostolicum Madagascarensem meridionalem, de Fort-Dauphin. F a c t a autem relatione h a c super re Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X in audientia diei 7 vertentis maii, eadem Sanctitas Sua sententiam E m o r u m P a t r u m r a t a m h a b u i t et confirmavit, atque praesens ad id Decretum fieri iussit. D a t u m R o m a e ex aedibus sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 20 maii, a n n o 1913.
C. Laurenti, Secretarius
S. Congregano de Propaganda Fide.
275
III. DECRETUM.
ARCIPELAGUS DE SPITZBERG VICARIATUI APOSTOLICO NORVEGIENSI ADNECTITUR.
Septentrionum insulas, q u a e arcipelagum vulgo de Spitzberg n u n cupatum efformant, q u a e q u e anteactis temporibus a u t inhabitatae erant, vel etiam inhabitabiles censebantur, novissimis hisce annis q u a m p l u r e s u n d i q u e , praecipue ex Russia, Dania, Suecia, maxime vero ex Norvegia, sive itinerum a u t piscatus seu venationis desiderio, sive magis mineralium q u a e passim in insularum illarum visceribus inveniuntur negotiatione compulsi, iugiter frequentare coeperunt, quinimo h a u d pauci in eodem Arcipelago stabile sibi suisque familiis domicilium constabilierunt. Quo itaque Catholicorum illuc advenientium, vel illic degentium spiritualibus necessitatibus aliqua ratione provideretur, q u o q u e Evangelii christiani praeconium in illis etiam t a m dissitis regionibus o m n i b u s p r a e dicaretur, eminentissimi P a t r e s h u i u s S. Consilii a christiano Nomine P r o p a g a n d o , in generalibus comitiis die 26 p. e. mensis maii habitis, q u a e de illarum regionum t a m spiritualibus quam politicis et oeconomicis conditionibus huic S. Congregationi per R. P. D. I o a n n e m Baptistam /Eallize, vicarium apostolicum Norvegiensem, n u p e r relata fuerunt, rite in e x a m e n suscipere dignati sunt. R e b u s itaque o m n i b u s m a t u r e perpensis, attentisque votis a laudato vicario apostolico Norvgien si, nec n o n a R. P, D. Alberto Bitter, vicario apostolico Suaeciae, huic eidem S. Congregationi panditis, unanimiter c e n s u e r u n t : Arcipelagum vulgo de Spitzberg n u n c u p a t u m vicariatui apostolico Norvegiensi esse adnectendum, quasi partem integralem unius eiusdemque vicariatus, qui deinceps appellandus erit Vicariatus apostolicus Norvegiensis et de Spitzberg. Q u a m eminentissimorum P a t r u m sententiam in audientia diei 26 eiusdem mensis ab infrascripto S. h u i u s Congregationis Secretario Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X relatam, eadem Sanctitas Sua in o m n i b u s benigne adprobare et confirmare dignata est, ac praesens super re Decretum expediri mandavit. D a t u m R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 1 iunii, a n n o Domini 1913.
. Laurenti, Secretarius.
276
IV.
NOMINATIONES E P I S C O P O R U M . Brevibus apostolicis nominati s u n t : 22 maii 1913. Primus episcopus novae dioecesis Aimerensis in Indiis Orientalibus, R. P. F o r t u n a t u s a T u r o n e , in saeculo H e n r i c u s Caumont, sacerdos ordinis Minorum Capulatorum. 2 iunii. Episcopus tit. ecclesiae Gerrhensis et vicarius apostolicus Laosiensis, R. P. Constans Ioannes Baptista P r o d h o m m e , a l u m n u s seminarii Parisiensis pro missionibus ad exteros. 3 iunii. Episcopus tit. ecclesiae Jonopolitanae, R. P. D. Henricus Doulcet, t r a n s l a t u s ab ecclesia Nicopolitana.
V.
NOMINATIO P R A E F E C T I A P O S T O L I C I . Decreto sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a Fide n o m i n a t u s e s t : 30 maii 1913. Praefectus apostolicus tissimi Cordis Iesu. de Bar-el Gazai in Africa
centrali, R. D. A n t o n i u s Stoppani, ex instituto Veronensi Filiorum sacra-
S. CONGREGATIO INDICIS i.
DECRETUM.
Feria II, die 16 iunii 1913. Sacra Congregatio eminentissimorum ac reverendissimorum sanctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium a sanctissimo Domino nostro Pio P p . X sanctaque Sede apostolica Indici librorum pravae doctrinae, e o r u m d e m q u e proscriptioni, expurgationi ac permissioni in universa christiana republica praepositorum et delegatorum, habita in palatio
S. Congregatio Indicis.
277
apostolico Vaticano die 16 iunii 1 9 1 3 , damnavit et damnat, proscripsit proscribitque, a t q u e in Indicem librorum prohibitorum referri mandavit et mandat quae sequuntur opera: Lotte umane; romanzo di vita russa. R o m a , 1 9 1 1 . SEBASTIAN MERKLE, Vergangenheit und Gegenwart der katholischtheologischen Fakultten ( Akademische Bundschau , Leipzig, oct. et
LUIGI RENZETTI, nov. 1912).
L. LABERTHONNIRE, Sur le chemin du catholicisme. Paris, Le tmoignage des martyrs. Ibid., 1 9 1 2 . STEPHEN COUB, Ames juives. Paris, s. a.
M.
1913.
Autobiography and Ufe of George Tyrrell. London, 1 9 1 2 . H . A . VAN DALSUM, Er is geene tegenstelling tuschen de beginselen van de fransche Bevolutie en die van het Evangelie. 'S-Gravenhage, 1 9 1 2 ,
PETRE,
D.
I t a q u e nemo cuiuscumque g r a d u s et conditionis praedicta opera d a m n a t a a t q u e p r o s c r i p t a , q u o c u m q u e loco et q u o c u m q u e idiomate, a u t in posterum edere, a u t edita legere vel retinere audeat, sub poenis in Indice librorum vetitorum indictis. Quibus sanctissimo Domino nostro Pio P p . X per me infrascriptum Secretarium relatis, Sanctitas S u a Decretum p r o b a v i t , et promulgari praecepit. In q u o r u m fidem, etc. D a t u m Romae, die 1 7 iunii 1 9 1 3 .
F R . CARD. DELLA VOLPE, Praefectus.
T h o m a s Esser, O. P., Secretarius.
IL
Henricus Brmond Decreto h u i u s S. Congregationis, quo liber ab eo conscriptus n o t a t u s et in Indicem librorum prohibitorum insertus est, laudabiliter se subiecit. In q u o r u m fidem, etc. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius.
278
S. CONGREGATIO RITUUM i.
DECRETUM
ADPROBATIONE NOVAE EDITIONIS MARTYROLOGII ROMANI.
P r a e s e n t e m Martyrologii R o m a n i
editionem Vaticanam, a sacra
R i t u u m Congregatione revisam et recognitam, sanctissimus Dominus noster P i u s P a p a X s u p r e m a auctoritate Sua adprobavit a t q u e typicam declaravit; statuitque, ut novae eiusdem Martyrologii editiones huic in omnibus sint conformes. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque. Die 23 aprilis 1913.
L. i& S.
f P e t r u s La Fontaine, Episc. Charystien, Secretarius.
IL
DECRETUM
DE MUTATIONIBUS IN BREVIARIO ROMANO FACIENDIS AD NORMAM CONSTITUTIONIS APOSTOLICAE DIVINO AFFLATU .
P e r Decretum S. R. C. Urbis et Orbis die 23 ianuarii 1912 iniunctum fuit, ut Breviariis et Missalibus R o m a n i s iam editis et a p u d typog r a p h o s a d h u c exsistentibus adiiceretur fasciculus, iuxta p r o t o t y p u m vaticanum a d p r o b a t u s , cui titulus Mutationes in Breviario et Missali R o m a n o faciendae, etc. , ne u t r i u s q u e textus liturgici exemplaria iam impressa inutilia evaderent. Q u u m vero sacra eadem Congregatio ceteras omnes mutationes, ad n o r m a m Constitutionis Apostolicae Divino afflatu et Decretorum, t u m Breviarium t u m Missale R o m a n u m concernentes u n a cum praedictis iam evulgatis, n o n solum ad modum appendicis, sed suis locis respective a d i u n g e n d a s et inserendas censuerit; interim, praehabito specialis Commissionis liturgicae suffragio, h a s mutationes, Breviarium t a n t u m respicientes, distincte et ordinate dispositas atque
S. Congregatio Rituum. collectas, sanctissimi Domini nostri Pii P a p a e X supremae sanctioni demisse subiecit. Sanctitas porro Sua, referente infrascripto Cardinali sacrae R i t u u m Congregationi Praefecto, easdem mutationes, prouti in novo exstant prototypo, r a t a s habere et a d p r o b a r e dignata est, simulque mandavit, ut ipsae, in futuris Breviarii R o m a n i editionibus suis respectivis locis aptatae, rite inserantur. Attamen eadem Sanctitas Sua benigne indulsit, ut Breviarii R o m a n i editiones h u c u s q u e impressae a d h u c acquiri et adhiberi licite v a l e a n t ; d u m m o d o utentes observent n o r m a s pro Horis canonicis persolvendis in Constitutione Divino afflatu aliisque Apostolicae Sedis dispositionibus praescriptas. Contrariis non obstantibus quibuscunque. Die 11 iunii 1913.
L. % S. f P e t r u s La F o n t a i n e , Episc. Charystien., Secretarius.
SACRA POENITENTIARIA APOSTOLICA

DECLARATIO CIRCA IUBILAEUM. Proposita n u p e r est huic sacrae Poenitentiariae quaestio : An Iubi laeum indictum litteris apostolicis Magni faustique eventus, datis die 8 martii h u i u s anni, pluries acquiri possit, si iniuncta opera repe t a n t u r . Re m a t u r e p e r p e n s a , eadem sacra P o e n i t e n t i a r i a , de m a n d a t o Ssmi D. N. Pii P a p a e X, ad quaesitum propositum r e s p o n d e n d u m esse decrevit, p r o u t alias, occasione praecedentium iubilaeorum, declaratum est, n e m p e : P r a e d i c t u m Iubilaeum, quoad plenariam indulgentiam, bis a u t pluries acquiri posse, iniuncta opera bis a u t pluries iterando ; semel vero, idest p r i m a t a n t u m vice, quoad ceteros favores, nempe absolutiones a censuris et a casibus reservatis, commutationes aut dispensationes. Datum R o m a e in sacra Poenitentiaria, die 6 iunii 1913. S.
CARD. VANNUTELLI,
Maior Poenitentiarius. I. Palica, S. P. Secretarius.
280
SACRA ROMANA ROTA

TREVIREN.
DIFFAMATIONIS.
Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die Io maii anni 1913, RR. PP. DD. Seraphinus Many, Ponens, Franciscus Heiner et Ioannes Prior, Auditores de turno in causa Treviren. - Diffamationis, inter Dnum N e u e r b u r g , directorem ephemeridis Petrus Bltter, repraesentatum per procuratorem Angelum d'Alessandri, advocatum, et Rev. Froberger, repraesentatum per procuratorem Vincentium Sacconi, advocatum, in gradu appellationis a dicto Dno Neuerburg interpositae contra sententiam Rmae Curiae Trevirensis, sequentem tulerunt sententiam. In ephemeride Trevirensi, cuius titulus est P e t r u s B l t t e r , s c r i p t o r retulit, a u t potius ex alia ephemeride exscripsit, contra Rev. sacerdotem Froberger, q u a e d a m verba quae huic visa s u n t iniuriosa seu diffamatoria, quia traduci videbatur uti modernista vel semi-modernista; u n d e hic sacerdos contra ephemeridem Trevirensem querelam movit in Curia Trevirensi, petens ut ephemeris cogeretur ad retractationem iniuriae, et, si iudex aliquam p o e n a m seu mulctam o p p o r t u n a m putavisset, ut haec applicaretur piis operibus. Revera iudex Trevirensis, omissa instructione processus, quia p u t a b a t agi de re notoria, sententiam tulit, q u a iussit ut ephemeris iniuriam retractaret, e a m q u e plectit muleta centum marcorum, piis dioecesis operibus applicanda. Quae sententia valde displicuit scriptoribus ephemeridis, qui ideo ab illa appellarunt ad S. R o t a m , m o t a etiam contra eam sententiam querela nullitatis; hinc, in H. S. O., tria dubia concordata, ut s e q u i t u r : I. II. An constet de nullitate sententiae Curiae An constet de diffamatione in casu. quatenus affirmative ad II, Trevirensis.
III. Et
quomodo providendum in casu.
Occurrit ergo p r i m u m d u b i u m : An constet de nullitate sententiae Trevirensis. Cui dubio Domini r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative. Ut totum hoc intelligatur, dicendum est in S. Rota n o n admitti nisi t r e s nullitates, scilicet ex defectu iurisdictionis (sive competentiae), man-
S. Romana Rota.
281
dati, citationis. P r i m u s qui tulerit h a n c legem pro S. Rota, est P i u s IV, Const. In throno iustitiae, 27 dec. 1561, 13, ubi loquens de S. Rota, dicit: Deinceps, etiam in causis pendentibus, n o n a t t e n d a n t u r aliquae nullitates, p r a e t e r q u a m ex defectu iurisdictionis, citationis, vel man dati, nisi causa nullitatis specialiter ante d a t a m p r a e s e n t i u m com missa reperiretur . H a n c legem renovavit P a u l u s V, Const. Universi' agri (de reformatione o m n i u m tribunalium Urbis), 1 martii 1612, 5, Be Auditorio Botae, n. 19, h i s verbis e Bulla P i a n a desumptis : Non a t t e n d a n t u r praeterea aliquae nullitates in causis, p r a e t e r q u a m ex defectu iurisdictionis, citationis, vel m a n d a t i . Sacram a u t e m R o t a m his praeceptis inhaesisse t e s t a n t u r Collectiones eius decisionum; adeant u r v. g., in Collectione Recentiorum dec. 36, n. 2, P. 10; dec. 416, n. 17, P. 16; dec. 89, n. i, P . 18, T. 1; dec. 499, n. 1, P . 18, T. 2 ; dec. 237, n. 28, P. 19, T. 1. Quod etiam asserit de Luca, Be iudiciis, disc. 38, n. 22 (cf. etiam ibid., disc. 31, n. 43): quem u s u m valde laudat doctiss i m i s ille canonista. P o r r o nullus u n q u a m Pontifex h a n c legem et relativum S. Rotae u s u m suppressit; imo Clemens X I I I omnes u s u s , stylum, et facultates S. Rotae, in q u a n t u m necesse erat, confirmavit, hisque de novo apostolicae firmitatis r o b u r adiecit, in s u a Const. Ex parte, diei 30 septembris 1760, 6 et in alia Const. Etsi iustitiae, 6 kal. augusti 1762, 5. Et pariter P i u s VII, in Motu Proprio diei 6 iulii anni 1816, 47, o m n e s eiusmodi u s u s S. Rotae confirmavit his v e r b i s : Il Tribunale delia Rota... continuer a procedere, nei suoi giudizi, cogli stessi metodi e colla stessa forma, con cui ha proceduto in passato e procede presente mente, tanto nelle cause profane, q u a n t o nelle ecclesiastiche, e tanto in quelle dello Stato, che nelle estere . Gregorius quidem XVI, in suo Regolamento legislativo e giudiziario, diei 10 novembris anni 1835, tribus nullitatibus, de q u i b u s supra, adiecit, pro tribunalibus Romanis, alias nullitates accidentales, t r i u m dierum praescriptione perimendas (cf. 778-780) ; sed cum iste codex vim n o n habuerit nisi pro Statu Pontificio, ut expresse cavet Gregorius in proemio codicis, E volendo, respicere nequit Rotam, qualis erat cum P i u s IV et P a u l u s V praefatam legem tulerunt, et qualis restituta est a Pio X Const. Sapienti consilio; imo, cum a longo iam tempore de facto desierit Status Pontificius, cessavit etiam de facto dictus codex, et ideo, quoad nullitates, n o n r e m a n e t nisi praefatum ius generale, relativusque sacrae Rotae u s u s . Constat ergo in S. R o t a n o n admitti nisi tres nullitates ex defectu competentiae, m a n d a t i et citationis. V e r u m , quod accurate n o t a n d u m est, h a c lege a Pio IV inducta, dici nequit sublatas fuisse nullitates
ACTA, vol. V, n. 10. 26-6-1913. 20
282
substantiales, seu de iure n a t u r a e . Nam finis q u e m sibi proposuit P i u s IV in h a c lege ferenda, fuit ut breviores fierent lites, sublatis inutilibus dilationibus et impedimentis; quod sic clare dicit in proemio suae Const. In throno iustitiae: Ut universis nationibus ad Sedem apostolicam... pro litium et controversiarum inter eos vigentium recurrentibus, longis iudiciorum curriculis sublatis, ac m i n o r i b u s quam fieri poterit dispen diis opportune consulatur ; et in 1: ... Nonnulla potius, pro litibus abbreviandis, ac p a r t i u m dispendiis evitandis vel saltem m i n u e n d i s . . . providenda censuimus ; signum ergo a p e r t u m est Pium IV n o n sustulisse nisi nullitates quae solemnitatem potius iudiciorum a u t inutilem a b u n d a n t i a m p r o b a t i o n u m respiciebant, n o n vero eas quae de iure n a t u r a e sunt necessariae, ideoque substantiales dici p o s s u n t ; alioquin Pius IV n o n t a m solemnitates et superflua iudiciorum resecasset, q u a m ipsa iudicia destruxisset ; iudicium enim, sine eo quod requirit eius n a t u r a , stare nequit. Unde est quod S. Rota, quae legem P i a n a m diligentissime observavit, n o n censuerit eo ipso s u p p r e s s a s fuisse nullitates substantiales; dicit enim, in dec. 499, n. 1-3, Recentiorum, P. 18, t. 2: ... Praetermissa in primis nullitate sententiae, unica etiam respon sione, quod nullitates (in casu a p a r t i b u s obieetae) n o n sint ex illis tribus iurisdictionis, m a n d a t i et citationis, q u a e sunt insanabiles, iuxta r e f o r m a t i o n e m Pauli V et prius Pii IV,... ut conclusit R o t a coram B u r a t t , dec. 337, neque ex illis q u a e s u n t de substantia iudicii, ut ibi a d n o t a t u r , etc. . Clarum est ergo S. R o t a m attendere, n o n solum t r e s supradictas nullitates, sed etiam alias quae s u n t de substantia iudicii, seu substantiales. P o r r o , ut ad factum accedamus, in iudicio Trevirensi adest nullitas substantialis, scilicet defectus o m n i m o d u s defensionum ex parte convent o r u m . Quod q u o m o d o contingere potuerit, patet ex Actis. Cum enim ageretur de diffamatione orta ex q u o d a m loco alicuius ephemeridis Trevirensis, iudex putavit rem esse notoriam, et ideo, secundum quod i u s et auctores dicunt de notoriis et manifestis, praetermitti posse ordinem iudicialem. Unde, missa u n a et altera citatione (diebus 18 et 21 dec. anni 1911) ad Redactionem ephemeridis, conventos invitavit ad respond e n d u m scripto a u t viva voce, et statim determinavit diem 27 eiusdem mensis (scilicet sex t a n t u m diebus post s e c u n d a m citationem) pro ferenda sententia definitiva: q u a e reipsa hac die 27 prolata est, et statim notificata conventis. Verum in casu n o n agebatur de notorio iuridice s u m p t o . Non enim confundendum est factum q u o d d a m publicum seu n o t o r i u m cum delicto notorio ad iuris et sacrorum c a n o n u m sensum. In delicto
S. Romana Rota.
283
seu crimine distinguenda sunt duo elementa: factum sensibile, et eius qualitas criminosa; illud est eius s u b s t r a t u m materiale; per h a n c , quasi per eius rationem formalem, constituitur in ratione delicti a u t criminis. Atqui, ut delictum possit dici notorium iuridice, seu ad effectum ut iudex praetermittere possit ordinem iudicialem, requiritur quidem ut factum sensibile sit in se ita publicum et notorium ut nulla possit tergiversatione celari, cap. Quaesitum, 10, De cohabit. cler.; cap. Cum olim, 24, De verborum significationibus; sed hoc n o n sufficit, et requiritur etiam, et praecipue, ut qualitas criminosa facti sit ita clara et evidens ut nulla exceptione excusari possit. Et est c o m m u n i s et certa inter doctores sententia. Ita enim docet Pirhing, in tit. De accusationibus, n. 104: Debet a u t e m n o n solum ipsum factum esse notorium" et evidens, v. g., Titium h o m i n e m occidisse, sed etiam qualitates facti, ita ut nulla defensio vel excusatio reo competat; fieri enim potest quod quis aliquem occidit ad se defendendum, vel quia alias i m p u n e occidi potuit . Et in tit. De foro competenti, n. 20, idem auctor pariter docet: P r a e t e r e a n o t a n d u m est: ad hoc ut delictum alicuius notorium censeatur, n o n satis est factum i p s u m esse notorium s e c u n d u m se, sive de eo publice constare, v. g., quod Titius occiderit Caium, sed insuper requiritur, ut etiam notoriae sint qualitates seu circumstantiae ipsius facti, ita ut ex iis n u l l a defensio a u t excusatio culpae competere possit reo, ut notat Clarus, c. 1. n. 3; M a s e , c. 1. n. 9; T u s c h u s , v. Notorium, conci. 3, n. 4; v. g., Titius Caium occidit in foro publico, praesente populo, ita ut factum negari n o n possit : hoc casu factum est quidem n o t o r i u m s e c u n d u m s e , non t a m e n quoad omnes circumstantias: fieri enim potuit quod Titius Caium occideret ad necessariam sui defensionem, a u t subito calore iracundiae, vel quia mentis inops erat, vel quia Caius alias i m p u n e occidi potuisset, et ideo excusationem praetendere potest, ita ut nullo modo, vel saltem m i n u s graviter deliquerit, proinde etiam vel nullam p o e n a m , vel saltem m i n u s gravem meruerit . Ita etiam Reiffenstuel, in tit. De accusationibus, n. 265: Requiritur ut n o n t a n t u m constet de notorietate delicti, sed etiam de formalitate a u t malitia d e l i c t i ; adeo ut n o n sufficiat notorie esse commissum homicidium, sed insuper notorie constare debet, quod culpa vel dolo, et non cum defensione inculpatae tutelae, a u t casu fortuito, etc., commissum sit; Clarus, finali, q. 9, n. 3, dicens esse c o m m u n e m conclusionem . Pariter Schmalzgrueber, in tit. De accusationibus, n. 15: Debet noto rium esse factum, n o n t a n t u m in se, sed etiam in ratione delicti; quia nisi hoc modo notorium sit, locus erit tergiversationi et excusationi, cui t a m e n locus esse n o n debet in delicto n o t o r i o : cap. Tua nos, 8,
284
De cohabitatione cler. . Ita etiam et in eisdem fere terminis Pichler, in e u m d e m tit. De accusationibus, n. 40. Quos s e q u u n t u r canonistae recentiores, v. g., Bouix, De iudiciis eccl., P. II, sect. IV, subsecutio I, 3; Lega, De iudiciis, t. IV, n. 119, edit, 1901, etc. Unde haec doctrina, fund a t a in cap. Cum dilectis, 15, De purgatione canonica, et in cit. cap. Tua nos, 8, De cohabit. cler. et communiter, imo universaliter a p u d doctores c a n o n u m recepta, in uso forensi omnino servari debet. P o r r o , in casu nostro, notorium quidem erat factum sensibile, seu s u b s t r a t u m materiale, scilicet scriptura q u a m ab ephemeride Basileensi m u t u a t a est et iterum typis edidit ephemeris Trevirensis P e t r u s Bltter ; v e r u m n o n ita notoria est qualitas criminosa h u i u s facti ; nemo enim nescit, in iure nostro, aliquando licitum esse, imo obligatorium, manifestare delictum a u t culpam alterius, v. g., q u a n d o interest reipublicae a u t religionis, a u t etiam ad a v e r t e n d u m grave d a m n u m alicuius, uti communiter docent canonistae et theologi, v. g., Reiffenstuel, in tit. De iniuriis et damno dato, n. 18; Pichler, in eum d. tit. n. 7; D'Annibale, Summula, t. % 260, edit. 3, etc. Et revera, in discussione h u i u s causae in H. S. O., p l u r a ad s u a m defensionem scripsit pars conventa. Non ageb a t u r ergo de delicto iuridice notorio, et ideo a iudice Trevirensi servari debuit ordo iudiciarius, id est, ante omnia, locus dari debuit defensionibus, electioni defensoris, exhibitioni d o c u m e n t o r u m , productioni testium, etc.; quae cum omnia praetermissa fuerint, certo certius adest in iudicio Trevirensi nullitas substantialis, cum, extra casus iuridice notorios, ipsum ius naturale dictet n o n posse p a r t e m inauditam d a m n a r i . Q u o d adeo verum est ut, in iudiciis summariis, in quibus id solum servatur quod de iure n a t u r a e est, legislator canonicus voluerit a p e r t u m locum esse defensionibus ; in Clementina enim Saepe contingit, % De verborum significationibus, in q u a Clemens V ordinat quidquid refertur ad praefata iudicia summaria, praecipit ut iudex lites faciat, in q u a n t u m potest, breviores, his additis verbis : Non sic t a m e n iudex litem abbre viet, quin probationes necessariae et defensiones legitimae admitti t a n t u r . Quod cum neglectum fuerit in sententia Trevirensi, dicendum e s t eam nullitate substantiali laborare. A d d e n d u m est sententiam Trevirensem alia etiam nullitate laborare, scilicet ex capite citationis. Dictum est enim supra, in H. S. O. ex praecepto R o m a n o r u m Pontificum, negligi nullitates accidentales q u a e in processibus et sententiis occurrunt, sed admitti tres nullitates, n i m i r u m ex defectu iurisdictionis, mandati et citationis. P o r r o revera sententia Trevirensis incidit in nullitatem ex defectu citationis. Ut enim valida et iuridica sit citatio, plura requiruntur, et praecipue ut in citatione expri-
S. Romana Rota.
285
m a t u r n o m e n personae citandae, ita ut haec persona sit omnino determinata. De quo a u d i e n d u s est Reiffenstuel, in tit. De oblatione libelli, n. 5 7 : Requiritur ut in citatorio n o m e n et cognomen rei seu citandi diserte exprimatur, c. Significante, 34, et c. Significavit, 36, De rescriptis, et c. Cum in multis, eodem in VI. Et merito, partim ut citandus cogno scat quod citatio ipsum concernt, simulque contra eum contumacem exsecutio fieri valeat, partim ut fraudibus, ceteroquin facile suborituris, aditus praecludatur, et actor amplius variare n o n possit. Quod si vero communitas aliqua vel civitas a u t collegium citari debeat, t u n c sufficit generalis citatio, v. g., citando cnsules et senatores illius civitatis, a u t a b b a t e m et priorem talis monasterii : siquidem huiusmodi n o m i n a collectiva certum corpus repraesentant, illudque t o t u m determinant . Similia h a b e n t u r a p u d Scaccia, De iudiciis, lib. 1, cap. 32, n. 1 1 ; Pichler, in tit. De oblatione libelli, n. 18; Schmalzgrueber, in eum d. tit. n. 20, ad 5 et 7. Unde, si citanda sit persona privata, citari debet proprio n o m i n e ; si autem citanda sit persona moralis, quae ius h a b e a t standi in iudicio, vel saltem quae sit vere subiectum iurium et onerum, sufficit citatio generalis, scilicet citando administratores aut directores. N o t a n d u m t a m e n est, ubi agitur de persona privata, contingere posse ut nomen eius iudici sit ignotum ; t u n c sufficit, in schedula citationis h a n c p e r s o n a m designare huiusmodi qualitate a u t officio, q u a e n o n possint convenire nisi illi soli, et ita personam citandam perfecte determinent. Quod iam vigebat iure R o m a n o , uti patet ex L. Nominatim, 2, D. De liberis et posthumis, et receptum est in iure canonico, in quo n o m i n a t i m dicitur citari a u t vocari, qui, licet tacito nomine, his qualit a t i b u s a u t signis designatur, quae n o n possint convenire nisi ipsi soli, v. g., filius unicus a u t primogenitus talis patris, parochus talis parochiae, a b b a s talis monasterii. Cfr. Glossam, in cap. Constitutionem, 9, de S. E., in VI, v. Nominatim ; Suarez, De Censuris, disp. 9, sect. 2, n u m . 10 ; Fagnan., in cap. Quod a praedecessore, 1, De schismaticis, n u m . 4 7 ; et ita communiter. Nunc ergo, quod attinet ad citationem in iudicio Trevirensi, citata fuit Redactio ephemeridis P e t r u s Bltter . Ita in m a n d a t o iudicis Trevirensis, diei 18 dec. a n n o 1911, et in eiusdem epistola, diei 21 dec. sequentis, q u a conventis t e r m i n u s peremptorius praefixus est. Verum Redactio praefatae ephemeridis n o n est persona moralis proprie dicta, q u a e ius h a b e a t standi in iudicio ; n o n est enim, in sensu iuris, universitas p e r s o n a r u m (qualis est civitas, capitulum, collegium, etc.), nec universitas b o n o r u m (veluti fundationes, pia opera, etc.), q u a e ab auctoritate civili vel canonica competente erecta fuerit ad dignitatem
286
personae iuridicae seu moralis. I n s u p e r dicta Redactio n o n est persona collectiva, q u a e sit vere subiectum i u r i u m et o n e r u m ; ut enim communiter contingit in ephemeridibus, u n u s q u i s q u e Redactionis socius a d u n a m determinatam partem ephemeridis c u r a n d a m deputatur, q u i n ullam sibi a s s u m a t obligationem respectu aliarum. Saepissime fit ut director principalis solus determinet quid in lucem edendum sit, quin alium q u e m c u m q u e audire teneatur. Unio q u a e d a m h a b e t u r inter ipsos Redactionis socios, q u a t e n u s singulorum labor ad u n u m aliquid (scilicet fasciculum ephemeridis edendum) conducit, sicut unio h a b e t u r inter opifices diversarum artium fabrilium in domo aedificanda; sed unio ista n o n sufficit ad constituendos illos t a m q u a m u n u m corpus morale, subiectum iurium et o n e r u m respectu aliarum p e r s o n a r u m , q u a r u m interesse potest. Unde Redactio ephemeridis Trevirensis citari n o n potuit ut persona collectiva, ut dicitur responsabilis , et ideo, in actione contra ipsam intentata, citari o m n i n o debuit persona privata determinata. Unde iure suo u s u s est D. Neuerburg, cum, nomine sociorum, ad d u a s citationes iudicis Trevirensis, die 26 d e c , respondit : Noi respin giamo il processo nella vertenza Froberger, perch n o n pu venir que relata la Redazione dei " P e t r u s Bltter,, ma u n a persona determinata . Oportebat ergo ut tribunal exceptionem factam reciperet de eaque deliberaret, et citationem reformaret, citando, v. g., ipsum Neuerburg, qui director principalis erat ephemeridis, et revera postea semper conventi vices egit in appellatione et in praesenti instantia Rotali. Citationem t a m e n tribunal n o n reformavit, sed postridie, scilicet die 27 d e c , sententiam definitivam protulit. Citatio ergo tribunalis Trevirensis nulla fuit et nullius effectus, utpote directa ad p e r s o n a m citationis incapacem. Nec dicatur vitium citationis s a n a t u m fuisse per tertiam citationem diei 24 dec. in q u a sic scripsit iudex Trevirensis : A la Rdaction des " Petrus-Bltter . Nous n o u s en r e m e t t o n s la dcision de la Rdaction, ou plutt l'auteur de l'article en question d a n s le n. 7 de la Revue, de prendre p a r t personnellement la sance qui a u r a lieu le mer credi 27 courant, 3 h e u r e s de l'aprs-midi, d a n s la salle des dbats du vicariat gnral episcopal, d a n s laquelle on procdera l'affaire du D. Froberger contre les " P e t r u s - B l t t e r . Vitium, dicimus, citationis s a n a t u m n o n fuit per h a n c epistolam; haec enim epistola dici nequit citatio, nec in ea aliquis determinate et praecise iubetur ad c o m p a r e n d u m ; u n d e nec ipsum tribunal, in s u a sententia, insistit in hac epistola ad defendendam vim s u a r u m citationum.
S. Romana Rota.
287
Nec relevat a r g u m e n t a n d i ratio Tribunalis, n e m p e q u o d : La cita zione della Redazione dei " Petrus-Bltter,, n o n pu essere impugnata, perch avrebbe dovuto essere citato il cos detto gerente responsa bile. Checche stabiliscano in proposto le leggi civili, secondo la mo rale e la legge ecclesiastica la responsabilit degli articoli che appa riscono in un giornale s p e t t a , oltre che all' autore, alle determinate persone che ne curino la compilazione, il cui n o m e n o n p u essere noto alla a u t o r i t giudiziaria . Nam : I exceptio m o t a a D. Neuerburg n o n eo t e n d e b a t ut in ius vocaretur ille q u a m dicunt gerente responsabile , sed ut citaretur aliqua persona determinata; 2 iuxta s u p r a dicta, ex communiter contingentibus, socii alicuius Redactionis t e n e n t u r quidem de propriis actibus a u t scripturis, sed n o n de actibus a u t scripturis ceterorum, ad quos actus a u t scripturas curandas a u t inspiciendas n o n sunt deputati. Unde citandus erat vel ille qui vocatur il gerente responsabile , vel director principalis ephemeridis ; quod si eorum n o m e n ignotum esset iudici, satis erat, iuxta supradicta, ut illos designaret proprio officio, quod revera illos perfecte determinat.
o
Unde, quod ad dubium p r i m u m attinet, solutio in p r o m p t u est* scilicet : Constare de nullitate sententiae Curiae Trevirensis. Cum autem ventum fuit ad duo alia dubia, quae meritum causae respiciunt, D. P o n e n s retulit q u a e iam tentaverat, infelici exitu, ad procur a n d a m transactionem seu concordiam inter partes. Qua facta relatione et discussione habita, DD. Auditores nihilominus p u t a v e r u n t fieri posse ut controversia transactione fmiretur. Unde die 7 februarii anni 1913, sic ad dubia proposita rescripser u n t et decreverunt. Ad I dubium : Affirmative. Ad II dubium : Dilata, et de novo proponatur concordia. Ad III d u b i u m : Provisum in 11. Qua sententia prolata, D. P o n e n s iterum omnem diligentiam adhibuit, ut concordia ad optatum finem perduceretur. Quod t a n d e m feliciter contigit die 9 mensis maii labentis, quo die ambo procuratores, legitima facultate instructi, concordiam subscripserunt. Tenor a u t e m concordiae hic e s t : Tenor concordiae inter partes conclusae. Cum Domini S. R o m a n a e Rotae Auditores die 7 februarii labentis a n n i 1913, in consueta sede Tribunalis de tribus dubiis primo in h a c causa concordatis scilicet: Trevirensis. I. An constet de nullitate sententiae Curiae IL An constet de diffamatione in casu. III. Et q u a t e n u s affir-
288
mative ad .11, Quomodo providendum in casu, deliberationem inter se instituissent, et ad I d u b i u m respondissent Affirmative; q u a n t u m ad d u o alia dubia, magis ac magis p e r s p e x e r u n t fieri posse ut controversia t r a n s actione fniretur, et ideo ad II d u b i u m rescripserunt: Dilata, et de novo proponatur concordia: Revera concordia, quae iam a D. P o n e n t e t e n t a t a fuerat, iterum proposita est, et ad felicem exitum deducta. Ambo ergo procuratores, scilicet D. advocatus Vincentius Sacconi, procurator Rev. Froberger, actoris appellati, et D. advocatus Angelus D'Alessandri p r o c u r a t o r Dni Neuerburg, directoris ephemeridis P e t r u s Bltter conventi in causa et appellantis, ambo legitima facultate instructi, nomine s u o r u m clientum, in hos articulos convenerunt : I. Scriptores ephemeridis P e t r u s Bltter declarant se, dum t r a n scribebant scripturam ephemeridis Basler Volksblatt non intendisse Rev. Froberger attribuere o m n e s sensus et proposita in hac s c r i p t u r a expressa, sed t a n t u m m o d o , ut fieri solet, sibi proposuisse exhibere elenchum completum iudiciorum quae h u c u s q u e circa librum R. P. Weiss emissa fuerant. II. Ex parte s u a , Rev. Froberger h a n c scriptorum ephemeridis P e t r u s Bltter declarationem libenter acceptat, ideoque retractat et supprimit omnes insimulationes q u a s in sua querela contra ephemeridem P e t r u m Bltter movit. III. P r a e s e n s concordia infra t e r m i n u m viginti dierum a die notificationis sententiae c o m p u t a n d o r u m , publicabitur n o n solum in ephemeride P e t r u s Bltter , sed etiam in sex ephemeridibus, q u a r u m n o m i n a s u n t : Klnische Volkszeitung, Germania, Augsburger Postzeitung, Stesisene Volkszeitung, Neue Zricher Nachrichten, Allgemeine R u n d s c h a u . H a n c publicationem in sex dictis ephemeridibus faciendam in se assumit Rev. Froberger. IV. Omnes expensae iudiciales inter partes compensatae h a b e n t u r . V. Ambae partes spontanee r e n u n c i a n t inter se cuicumque actioni ulteriori iudiciali in foro civili vel ecclesiastico, vel etiam cuicumque actioni in foro administrativo, quae se referat ad praesentem litem. Romae, die 9 maii 1913. Subscripserunt : V. Sacconi. A. D'Alessandri. S. Many, Ponens. Quibus omnibus t u m quoad factum t u m quoad ius consideratis, sententiam quod attinet, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n -
S. Romana Rota. tes dicimus, declaramus et definitive s e n t e n t i a m u s constare de nullitate sententiae dentes: Curiae Trevirensis, ad p r i m u m propositum dubium responAffirmative.
Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris t r i b u nalium ad q u o s spectat, ut exsequutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes, procedant ad n o r m a s ss. canon u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Ad concordiam vero inter partes initam q u o d spectat, eam Domini Auditores cum o m n i b u s iuris effectibus, hisce p r a e s e n t i b u s , publicant, decernentes insuper ad n o r m a m articuli IV dictae concordiae, omne& expensas iudiciales inter partes compensatas h a b e r i , ita ut etiam t a x a expeditionis sententiae et concordiae, in dimidio ab u t r a q u e parte solvatur. R o m a e in sede Tribunalis, die 15 maii 1913. S e r a p h i n u s Many, Ponens. I o a n n e s Prior. Aloisius Sincero. Sac. T. Tani, Notarius.
EPISTOLAE. I.
AD PAULINUM PETRUM CARD. ANDRIEU, BURDIGALENSIUM ARCHIEPISCOPUM, OB EIUS DECLARATIONEM CONTRA LE BULLETIN DE LA SEMAINE .
Eminentissime Seigneur, J'ai l'honneur d'accuser Votre minence rception de Sa lettre du 12 avril, ainsi que du double exemplaire du n u m r o de Y Aquitaine relatant la Dclaration q u e Vous avez cru devoir faire contre Le Bulletin de la Semaine. Je n'ai p a s m a n q u de p r e n d r e connaissance de cette Dclaration, et je ne puis q u ' a p p r o u v e r la m e s u r e sage et o p p o r t u n e que Votre m i nence vient de p r e n d r e cet gard p o u r le bien du clerg et des fidles confis Sa sollicitude.
290
Le S a i n t - P r e Vous flicite de votre zle pastoral signaler vos chers diocsains les dangers p o u r leur foi, p o u r l'intgrit de la saine doctrine, les prserver de tout ce qui p o u r r a i t y porter atteinte, et affaiblir en eux le dvouement et l'attachement au Vicaire de J s u s h r i s t , l'obissance au Sige Apostolique et ses dcisions. En c o m m u n i q u a n t Votre m i n e n c e la bndiction apostolique q u e Sa Saintet Vous accorde de t o u t Son cur, je suis heureux; de Vous renouveler l ' h o m m a g e de la vnration profonde avec laquelle j ' a i m e me redire de Votre minence Le 21 avril 1913. le trs h u m b l e et trs dvou serviteur
IL
AD R. D. CAN. LA HITTON, QUI ALTERAM OPERIS SUI VOCATION SACERDOTALE EDITIONEM BEATISSIMO PATRI, PIGNUS DEVOTIONIS, OBTULIT.
Monsieur le Chanoine, Le Souverain Pontife Pie X vous remercie de l'hommage filial que vous Lui avez fait de la nouvelle dition de votre ouvrage sur la Vocation sacerdotale, et vous confirme cette occasion les flicitations q u ' i l vous avait adresses lors de la premire travail. Dj, l'anne dernire, Sa Saintet avait pleinement approuv la dcision prise, le 20 juin 1912, p a r les minentissimes Cardinaux spcialement chargs d'examiner la question doctrinale souleve par la publication de votre livre. En relevant le mrite de cette magistrale tude, la Commission cardinalice signalait avec loge les points import a n t s du concept traditionnel de l'glise, mis p a r vous en lumire. Aprs avoir pris connaissance de la prsente dition, le Saint-Pre v o u s flicite de nouveau d'avoir r e n d u un service important la cause de la p u r e doctrine, et comme gage de son entire satisfaction vous accorde de t o u t cur la bndiction apostolique. Avec m e s flicitations et m e s remercments personnels, veuillez recevoir, Monsieur le Chanoine, l'assurance d v o u s en N o t r e - S e i g n e u r . Le 7 juin 1913.
apparition de votre docte
de mes sentiments bien
Commissio Pontificia de Be Biblica.
COMMISSIO PONTIFICIA DE RE BIBLICA i.

DE AUCTORE, DE TEMPORE COMPOSITIONIS ET DE HISTORICA VERITATE LIBRI ACTUUM APOSTOLORUM.
Propositis respondendum
sequentibus decrevit:
dubiis
Pontificia
Commissio
de
Be Biblica
ita
I. Utrum perspecta potissimum Ecclesiae universae traditione u s q u e ad primaevos ecclesiasticos scriptores assurgente, attentisque internis rationibus libri Actuum sive in se sive in sua ad tertium Evangelium relatione considerati et praesertim m u t u a utriusque prologi affinitate et connexione (Luc., I, 1-4; Act., I, 1-2), uti c e r t u m t e n e n d u m sit volumen, q u o d titulo Actus Apostolorum, seu npa&is 'A-rcoarkwv, p r a e n o t a t u r , Lucam evangelistam h a b e r e a u c t o r e m ? R. Affirmative. IL U t r u m criticis rationibus, desumptis t u m ex lingua et stylo, t u m ex e n a r r a n d i m o d o , t u m ex u n i t a t e scopi et d o c t r i n a e , demonstrari possit librum A c t u u m Apostolorum u n i d u m t a x a t auctori tribui d e b e r e ; ac proinde eam recentiorum scriptorum sententiam, quae tenet Lucam n o n esse libri auctorem unicum, sed diversos esse agnoscendos eiusdem libri auctores, quovis fundamento esse d e s t i t u t a m ? R. Affirmative ad u t r a m q u e partem. III. U t r u m , in specie, pericopae in Actis conspicuae, in quibus, a b r u p t o u s u tertiae personae, inducitur prima pluralis (Wirstcke), unit a t e m compositionis et authenticitatem infirment; vel potius historice et philologice consideratae eam confirmare dicendae sint? R. Negative ad p r i m a m partem, affirmative ad secundam. IV. Utrum, ex eo q u o d liber ipse, vix mentione facta biennii primae r o m a n a e Pauli captivitatis, a b r u p t e clauditur, inferri liceat auctorem volumen alterum deperditum conscripsisse, a u t conscribere intendisse, ac proinde t e m p u s compositionis libri Actuum longe possit post eamd e m captivitatem differri; vel potius iure et merito r e t i n e n d u m sit Lucam sub finem primae captivitatis r o m a n a e apostoli P a u l i librum absolvisse? R. Negative ad p r i m a m partem, affirmative ad secundam.
292
V. Utrum, si simul considerentur tum frequens ac facile commercium quod procul dubio h a b u i t Lucas cum primis et praecipuis ecclesiae Palaestiniensis fundatoribus nec n o n cum Paulo gentium Apostolo, cuius et in evangelica praedicatione adiutor et in itineribus comes fuit; t u m solita eius industria et diligentia in exquirendis testibus r e b u s q u e suis oculis observandis; tum denique p l e r u m q u e evidens et mirabilis consensus libri Actuum cum ipsis Pauli epistolis et cum sincerioribus historiae monumentis ; certo teneri debeat Lucam fontes omni fide d i g n o s prae m a n i b u s habuisse eosque accurate, probe et fideliter adhibuisse: adeo ut p l e n a m auctoritatem historicam sibi iure vindicet? R. Affirmative. VI. Utrum difficultates q u a e passim obiici solent t u m ex factis supernaturalibus a Luca n a r r a t i s ; tum ex relatione q u o r u m d a m serm o n u m , qui, cum sint compendiose traditi, censentur confidi et circumstantiis a d a p t a t i ; t u m ex nonnullis locis ab historia sive profana sive biblica apparenter saltem dissentientibus; t u m d e m u m ex n a r r a tionibus q u i b u s d a m , quae sive cum ipso Actuum auctore sive cum aliis auctoribus sacris p u g n a r e videntur; tales sint ut auctoritatem Actuum historicam in d u b i u m revocare vel saltem aliquomodo m i n u e r e possint? R. Negative.
IL
DE AUCTORE, DE INTEGRITATE PAULI ET DE COMPOSITIONIS TEMPORE EPISTOLARUM PASTORALIUM APOSTOLI.
Propositis pariter sequentibus dubiis Biblica ita respondendum decrevit:
Pontificia
Commissio
de
Be
I. Utrum prae oculis habita Ecclesiae traditione inde a primordiis universaliter firmiterque p e r s e v e r a n t e , p r o u t multimodis ecclesiastica m o n u m e n t a vetusta testantur, teneri certo debeat epistolas quae pastorales dicuntur, nempe ad T i m o t h e u m u t r a m q u e et aliam ad Titum, non obstante q u o r u m d a m haereticorum ausu, qui eas, utpote suo dogmati contrarias, de n u m e r o paulinarum epistolarum, nulla reddita causa, eraserunt, ab ipso apostolo P a u l o fuisse conscriptas et inter g e n u i n a s et canonicas perpetuo recensitas? R. Affirmative. II. U t r u m hypothesis sic dicta fragmentaria, a quibusdam recentioribus criticis invecta et varie proposita, qui, nulla ceteroquin probabili
Commissio Pontificia de Be Biblica.
293
ratione, immo inter se p u g n a n t e s , contendunt epistolas pastorales posteriori t e m p o r e ex fragmentis epistolarum sive ex epistolis paulinis deperditis ab ignotis auctoribus fuisse contextas et notabiliter auctas, perspicuo et firmissimo traditionis testimonio aliquod vel leve praeiudicium inferre p o s s i t ? R. Negative. III. U t r u m difficultates quae multifariam obiici solent sive ex stylo et lingua auctoris, sive ex erroribus praesertim Gnosticorum, qui uti iam t u n c serpentes describuntur, sive ex statu ecclesiasticae hierarchiae, quae iam evoluta supponitur, aliaeque huiuscemodi in contrarium rationes, sententiam quae genuinitatem epistolarum pastoralium r a t a m certamque habet, quomodolibet infirment? R. Negative. V. Utrum, cum n o n minus ex historicis rationibus quam ex ecclesiastica traditione, Ss. P a t r u m orientalium et occidentalium testimoniis consona, necnon ex indiciis ipsis quae t u m ex a b r u p t a conclusione libri Actuum tum ex paulinis epistolis R o m a e conscriptis et praesertim ex secunda ad T i m o t h e u m facile e r u u n t u r , uti certa haberi debeat sententia de duplici r o m a n a captivitate apostoli Pauli ; tuto affirmari possit epistolas pastorales conscriptas esse in illo temporis spatio quod intercedit inter liberationem a prima captivitate et mortem Apostoli? R. Affirmative.
Die a u t e m 12 iunii anni 1913, in audientia infrascripto R m o Consultori ab Actis benigne concessa, S s m u s Dominus noster P i u s P a p a X praedicta responsa r a t a h a b u i t ac publici iuris fieri mandavit. Romae, die 12 iunii 1913.
LAURENTIUS JANSSENS, O. S. B . ,
Consultor ab Actis.
Ii. S.
294

SACRA C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I .
CONGREGAZIONE ANTIPREP ARATORI A. Il giorno 17 giugno 1913, presso F Emo e Rmo signor cardinale Lodovico Billot, Ponente della Causa di Beatificazione e Canonizzazione del Ven. Giuliano Maunoir, sacerdote professo della Compagnia di Ges, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Antipreparatoria, nella quale, dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi della medesima, fu discusso il dubbio sopra ' eroismo delle virt esercitate dallo stesso Venerabile Servo di Dio.
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato d nominare : 12 giugno 1913. 11 signor cardinale Ottavio Cagiano de Azevedo, Pro-Prefetto della sacra Congregazione dei Religiosi. 24 giugno. Il signor cardinale Gaetano Bisleti, Protettore della Congregazione delle Suore dell'Immacolata Concezione, di Iaztoviec (Leopoli di rito Latino). Il Revino P. Egidio Bertolotti, ex-generale delle Scuole Pie, Consultore della sacra Congregazione dell' Indice.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Assistente al Soglio Pontificio : 5 giugno 1913. Mons. Domenico M. Valensise, arcivescovo titolare d Ossirinco. Protonotario Apostolico ad instar participantium: 14 giugno 1913. Mons. Eugenio Duval, gi amministratore della diocesi di Guadalupa.
295
Prelati Domestici di S. S:: 30 maggio 1913. Mons. Baldassare Feuersinger, canonico della chiesa metropolitana di Salisburgo. Mons. Lorenzo Werthmann, dell'archidiocesi di Friburgo. 1 giugno Mons. Giovanni Grobelskij, di rito ruteno, canonico dei capitolo di Stanislaopoli. 10 gnigno. Mons. Bartolomeo Cattaneo, rettore del pontificio collegio Urbano di Propaganda Fide. 11 giugno. Mons. Giuseppe Eisenbarth, canonico della diocesi di Rottenburg. Mons. Francesco Stanonik, professore nell'Universit di Gratz. 12 giugno. Mons. Tommaso Robinson, decano della diocesi di Perth. Mons. Patrizio Verling, vicario generale della medesima diocesi.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 3 giugno 1913. Mons. Valdimiro Kozorowskij, della diocesi di Stanislaopoli. 7 giugno. Mons. Alessandro Zamparo, dell'archidiocesi di Gorizia. Mons. Ilario Zorn, della medesima archidiocesi. Mons. Agostino Mucci, della diocesi di Arezzo. 13 ghigno. Mons. Francesco Sulc, della diocesi di Kniggrtz. Mons. Paolo Rozinck, della medesima diocesi. Mons. Francesco Tschertner, della medesima diocesi. - Mons. Polidoro Benedini, della diocesi di Mantova. Mons. Antonio Vollnhals, dell'archidiocesi di Monaco (Baviera). Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 14 giugno 1913. Mons. Giuseppe Dvorak, della diocesi di Brnn. Mons. Francesco Bulla, della medesima diocesi. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 18 giugno 1.913. Il sig. Enrico Concha y Subercaseaux, dell'archidiocesi di Santiago del Chile.
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 3 giugno 1913. Al sig. conte Ottone de Rechberg-Rotenlawen, della diocesi di Rottenburg. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 7 giugno 1913. Al sig. Stefano Dervill, direttore generale della compagnia ferroviaria Paris-Lyon-Mditerrane . La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 7 giugno 1913. Al sig. Antonio Coelho de Castro Villas-Bas, di Evora. Al sig. Augusto Masure, segretario generale della compagnia ferroviaria Paris-Lyon-Mditerrane . Al sig. Leone di Lanzac di Laborie, segretario generale della Societ di S. Vincenzo de' Paoli a Parigi. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 21 maggio 1913. Al sig. Luigi Ambrosini, di Roma. 25 maggio. Al sig. Giuliano Robert, dell'archidiocesi di Rouen. Al sig. Enrico de Grandmaison, della medesima archidiocesi. 30 maggio. Al sig. Agostino Guglielmo Claudio Wright, degli Stati Uniti d'America. 7 giugno. Ai signori Bernardo Faulquier ed Enrico Bouteiller, segretari del Consiglio generale della Societ di S. Vincenzo de'Paoli a Parigi. 12 giugno. Al sig. Eugenio Masure, di Tourcoing Snella archidiocesi di Cambrai. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 5 giugno 1913. AL sig. Achille Bourget, ex-zuavo Pontificio, dell'archidiocesi di Qubec. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 18 maggio 1913. Al sig. Salvatore Fragano, dell'archid, di Napoli. 6 giugno. Al sig. Daniele E. Stappleton, di Colombia.
Die 7 Iulii 1913.
Num. 11.
ACTFAPOSTUIJGAES
ACTA PII PP. X
i. CONSTITUTIO APOSTOLICA
DE NOVO AD LATERANUM SEMINARIO DEQUE ALIIS INSTITUTIS IN URBE PRO ROMANO ITALOQUE CLERO.
PIUS SERVUS
EPISCOPUS SERVORUM DEI
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
In praecipuis et maximis apostolici officii muneribus hoc Nos iam inde ab initio Pontificatus habuimus, studiose diligenterque curare, ut qui in sortem Domini vocati essent, ad tantum ministerium et virtutis et doctrinae ornatu quam plenissime instruerentur. Cuius quidem Nostrae curae illa sunt argumento: sacrae seminariorum visitationes decretae et pluribus iam locis peractae; novae, praesertim Italiae seminariis, leges datae de disciplina ac pietate refovenda deque studiis ad tempora accommodandis; aedes, item per Italiam maxime, adiuvantibus locorum Ordinariis, ab inchoato extructae, ubi segregati a natu minoribus maiores clerici plurium dioecesium, qui proximi sint sacerdotio, communiter sub delectis moderatoribus et magistris exquisitiori quadam magisque sacro ordini congruenti ratione conformentur; ad haec sacro Consilio ConsistoACTA, vol. V, n. 11. 7-7-913. 21
298
riali, cui Pontifex ipse maximus praeest, peculiaris seminariorum demandata curatio, aliaque in hoc genere opportune constituta. Consentaneum enimvero erat, ut huius diligentiae studiique partem non postremam alma haec Urbs Nostra sibi vindicaret, ubi inter plura omnium fere nationum ephebea, sacrae iuventuti instituendae providentissime condita, floret quoque a tempore SS. Concilio Tridentino proximo seminarium Nostrum Romanum; et cum eo aliis temporibus erecta seminaria Vaticanum, Pium, SS. Ambrosii et Caroli, nec non collegia Capranicense, Leonianum, et in Romano seminario Cerasolium; ad quae non modo ex Urbe sed ex tota ferme Italia alumni con fluunt, rite, inspectante Sede Apostolica, ad sacra instituendi. Ac primum omnium, quum ex relationibus Nobis factis et ex peritorum consultatione cognovimus aedes quas seminarium Romanum una cum Pio ad' Sancti Apollinaris inhabitat necessitatibus pares non esse, eisque carere commoditatibus rerum, quae ad tuendam adolescentium valetudinem requiruntur, de nova sede comparanda res esse videbatur. Ergo cum cogitaremus de idoneo ad aedificandum loco, menti Nobis occurrit antiquissima illa ac omnium celeberrima schola quae in Patriarchio Lateranensi primitus instituta et dein aucta firmiusque constabilita, sanctorum ferme seminarium fuit ac tot tantosque Dei sacerdotes per saecula Ecclesiae donavit : quam ob rem in solo privato Sedis Apostolicae ad Archibasilicam Lateranensem ampliorem commodioremque domum seminario Nostro a fundamentis excitari iussimus, non sine spe vetustas Cleri Romani glorias, Deo favente, revocandi. Hisce autem aedibus ingenti molitione exstructis, opus esse videbatur efficere, ut ipsum seminarium Romanum et alia, quae diximus, pro Italis clericis urbana seminaria et collegia mutatio temporum conditionibus iam aptius congruerent. Quare nonnullos S. R. E. Cardinales in consilium adhibuimus, qui omnia diligenter considerarent, ac Nobis quae sibi visa essent opportuniora proponerent. Itaque ipsorum Nos consulto
Acta Pii PP. X.
299
atque ex matura deliberatione Nostra haec statuimus et iu bemus : I. Seminarium Romanum duplex esto, minus et maius. II. Seminarium minus eos habeat alumnos, qui studiis litterarum in gymnasio dent operam; idem locum sedemque seminarii Vaticani occupet. Ita seminarium a clarae memoriae Pontifice maximo Urbano VIII in cultum venerandae S. Petri Basilicae erectum atque ab aliis decessoribus Nostris munifice amplificatum, nunc, salvo eius fine naturaque incolumi, seminarii Romani honorem nanciscatur. III. Seminarium maius alumnos philosophiae ac theologiae studiis deditos complectatur; sedem vero in novis apud Archibasilicam Lateranensem aedibus habeat. IV. In aedes easdem seminarium Pium, a decessore Nostro sanctae memoriae Pio IX conditum, transferimus, salvis pariter, quod ad finem eius natura-mque pertinet, legibus conditoris. V. Ibidem sit SS. Ambrosii et Caroli collegium, quod seminario Romano adiungimus. VI. In collegium Leonianum posthac ne recipiantur nisi sacerdotio iam initiati, qui, studiorum et amplioris eruditionis causa, sui quisque Episcopi permissu, Romam se contulerint. VII. Facultates philosophiae ac theologiae, ut in seminario Romano sunt a Pontificibus maximis constitutae, ita in seminario maiori ad Lateranum perseverent. VIII. Facultas verci disciplinae iuris, quae item in seminario Romano usque athuc fuit, iam nunc cum suis alumnis apud collegium Leonianum sit : ea tamen a seminario Romano avulsa ne habeatur, sed semper in ipsius seminarii scholis numeretur. IX. Academia theologica, olim in magno lyceo Sapientiae instituta, in aedibus ad S. Apollinaris, quas Consistoriali decreto diei XXV Ianuarii 1911 pio operi cessimus pridem erecto in religiosa domo a ^Sma Trinitate penes Curiam Innocentianam, perpetuo maneat.
300,
X. Legitimo studiorum curriculo in Urbe ad sacerdotium tendere, iam nemini ex Italia liceat, nisi vel in Lateranensi vel in Vaticano seminario commoretur. Hac tamen lege ne ii teneantur, qui ad Evangelium infidelibus praedicandum sese in propriis Urbis collegiis parare velint; neu quibus in collegio Capranicensi, ex primigenio eius instituto, locus pateat. Quod reliquum est, de hac exsequenda Constitutione Nostra peculiares praescriptiones mox edituri sumus ; quas quidem sancte inviolateque, ut ea quae his litteris constituimus, ab omnibus servari volumus. Iam vero divitem in misericordia Deum imploramus, ut super hanc domum, quam quasi alterum Patriarchium magnis impendiis excitavimus, oculi Eius aperti sint die ac nocte; opus a Nobis singulari studio ad Eius gloriam pro animarum salute susceptum, perficiat Ipse et confirmet; alumnisque sacri ordinis, Apostolorum principum et utriusque Ioannis patrocinio commendatis, benignus adsit, ut sacerdotes evadant integrae fidei, actuosae caritatis, probe doctrinis exculti, solide humilitate constituti, quales Ecclesia sancta omnibus sibi precibus et votis exposcit. Haec autem statuimus et sancimus, decernentes has Nostras litteras firmas et efficaces esse ac fore, contrariis quibus- < vis, etiam peculiari mentione dignis, non obstantibus. Datum Romae apud S. Petrum die xxix Iunii, natali SS. Apostolorum Petri et Pauli, anno Incarnationis Dominicae m c m x i i i , Pontificatus Nostri decimo.
A . CARD. A G L I A R D I C. CARD. D E LAI
S. B. E. Cancellarius.
VISA
Secretarius S. C. Consistorialis.
Loco h& Plumbi.

M. Reg. in Cane. Apost., n. 43118. RIGGI C. A . , Not.
Acta Pii PP. X.
301
IL LITTERAE APOSTOLICAE.
INFANTES DILIGEN-
INDULGENTIAE PERPETUAE CONCEDUNTUR SODALITATI TIUS! UBIQUE TERRARUM.
P I U S P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. In pluribus, praesertim Austriae, dioecesibus frugifera q u a e d a m Sodalitas est, sub titulo Infantes diligentium vulgo Katholischer Verein der Kirderfreunde canonice instituta, et sub auspiciis S. Familiae posita. Haec pia Sodalitas ad finem intendit catholice pueros instituendi, ideoque ipsius socii, et catholicas scholas erigendas curant, et singulari sollertia adlaborant ut ipsis parentes liberos educandos t r a d a n t , pariterque sedulo i n c u m b u n t ut sive in orphanotrophiis, sive in aliis piis domibus, pueri a p a r e n t i b u s neglecti excipiantur ; illisque etiam consulentes iuvenibus, qui ob defectum religiosae vel civilis institutionis a recto tramite declinarunt, domos pro his quoque recipiendis condere student. Hos vero salutares fines ut facilius sodales assequantur, tum precibus Deum b e a t a m q u e Virginem quotidie proseq u u n t u r , t u m s u a m addere stipem n o n praetermittunt. Iam inde ab anno MDCCCLXXXIV, suae vitae primo, ipsam Sodalitatem Salisburgi primum erectam, per Rescriptum Congregationis Indulgentiis sacrisque Reliquiis praepositae die xx decembris mensis obsignatum, Leo P P . XIII rec. mem. decessor Noster spiritualibus gratiis ad decennium ditare dignatus est. Nunc vero Moderator generalis Societatis ipsius, ut ipsas gratias in perp e t u u m confirmare velimus, supplici prece Nos flagitat; Nosque probe noscentes quot q u a n t a q u e bona ex actuosa sodalium e o r u n d e m opera eventura sint, optatis his a n n u e n d u m ultro libenterque censemus. Quae cum ita sint, ut super enunciata Societas potiora in dies, favente Domino, incrementa capiat, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. Inquisitoribus generalibus, de omnipotentis Dei misericordia ac B B . Petri et Pauli App. eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis fidelibus qui in Sodalitatem Infantes diligentium appellatam quavis in dioecesi, ubi illa canonice erecta exsistat, in p o s t e r u m ingredientur, die primo eorum ingressus, si vero poenitentes et confessi sanctissimam Eucharistiam sumpserint, plen a r i a m ; ac t a m inscriptis q u a m in p o s t e r u m inscribendis i p s a in Societate sodalibus qui quotannis festivitatibus Nativitatis ac Paschatis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, Pentecostes, et Immaculatae Con-
302
ceptionis Virginis Mariae, nec n o n diebus quibus iuxta recentem de festis praecepto servandis constitutionem, Solemnitatis S. Iosephi purissimi Sponsi B. M. V., et Nativitatis S. Ioannis Baptistae festivitates in Ecclesia recoluntur, admissorum sacramentali confessione expiati atque eucharisticis dapibus refecti, propriam Societatis ecclesiam, si forte exstet in locis u b i hi degunt, secus quamlibet ecclesiam vel sacellum publicum, a medietate diei praecedentis ad occasum u s q u e solis supradicti cuiusque festi diei, singulis annis devote visitent, ibique pro christianorum principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac S. matris Ecclesiae exaltatione pias ad D e u m preces effundant, quo ex his die id agant, similiter plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. I n s u p e r dictis Sodalibus, n u n c et in posterum e a n d e m in piam Societatem adlectis sive adlegendis, qui contrito saltem corde q u o t a n n i s diebus festis Purificationis et Praesentationis B. M. V., S. Annae, S. Ioachim, S. T h o m a e Ap., S. Benedicti abbatis, S. Angelae Mericiae, S. Vincentii a P a u l o , S. Hieronymi Aemiliani, S. Iosephi Galasanctii, S. Ruperti episcopi et S. Petri Canisii pariter propriam Sodalitii ecclesiam, si exstet in locis ubi c o m m o r a n t u r , secus ecclesiam quamvis sive quodvis sacellum publicum, preces uti superius diximus fundentes, celebrent, quo die id peragant, de poenalium n u m e r o septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s in forma Ecclesiae solita expungimus. T a n d e m largimur fidelibus iisdem, si malint, liceat plenariis his ac partialibus indulgentiis functorum vita labes poenasque expiare. P r a e t e r e a cum sancta et salutaris cogitatio sit pro defunctis exorare ut a peccatis solvantur, defunctorum q u o q u e socior u m solatio consulentes, apostolica Nostra auctoritate concedimus, ut q u a e ad quodvis cuiusque ecclesiae sive sacelli a l t a r e , Missae pro defunctis ex ipsa Sodalitate sodalibus n u n c et in posterum rite celebrab u n t u r , animae illi pro q u a celebratae fuerint, perinde suffragentur, ac si forent ad privilegiatum altare peractae. Denique sacerdotibus directoribus Sodalitatis superenunciatae, n u n c et in posterum, d u r a n t e munere permittimus, ut d u m m o d o sint ad sacramentales confessiones excipiendas probati, extra Urbem, ac de respectivi Ordinarii consensu, cruces, crucifixos, sacra n u m i s m a t a , coronas precatorias, et p a r v a s ex metallo D. N. I. Christi, B. Mariae Virginis, et S a n c t o r u m s t a t u a s in forma Ecclesiae solita, tempore sacrarum Missionum publice, aliis vero temporibus privatim benedicere, illisque indulgentias omnes adiicere queant, q u a e in elencho per typos edito a sacra Congregatione de P r o p a g a n d a Fide e n u m e r a n t u r , n o n exclusis q u o d ad coronas, illis q u a e a S. Birgiten n o m i n a n t u r . Non obstantibus Nostra et Cancellariae apostolicae
Acta Pii PP. X.
303
regulae de n o n concedendis indulgentiis ad instar, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, caeterisque contrariis q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perpetuis futuris temporibus valituris. Volumus autem, ut praesentium litterarum t r a n s u m p t i s seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae ipsis praesentibus adhiberetur, si forent exhibitae vel ostensae. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m sub annulo Piscatoris, die III iunii MDCCCCXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
L. J$| S.
Secretis
Status.

I. DECRETUM.
SOLVUNTUR DUBIA CIRCA SS. NUMISMATA SCAPULARIBUS SUFFICIENDA.
Ad s u p r e m a m h a n c Congregationem sancti Officii sequentia exhibita s u n t dubia pro o p p o r t u n a solutione ; nimirum : I. Utrum sacerdos pollens facultate Scapularia imponendi, possit unico signo crucis pro u n o q u o q u e Scapulari benedicere publice omnia Ss. Numismata q u a e h a b e n t fideles in ecclesia vel in q u o d a m conventu, quin haec N u m i s m a t a videantur, nec in individuo cognoscantur? IL U t r u m benedictio impertiri possit Ss. Nmismatibus pro personis iam n o n adscriptis Scapularibus per impositionem, sed postea vel serius adscribendis; quae Numismata g a u d e r e n t favoribus Scapularium, tempore quo personae erunt adscriptae per regu larem impositionem ? Vel estne necessarium, personas iam Scapularibus adscriptas esse, a n t e q u a m Ss. N u m i s m a t a pro ipsis efficaciter benedici p o s s i n t ? III. U t r u m benedici possint N u m i s m a t a multa, q u a e distrib u e n d a s u n t q u i b u s c u m q u e personis, q u a r u m aliae iam Scapularibus adscriptae sunt, et aliae n o n a d s c r i p t a e ; et in hoc casu, Numismata, saltem personis iam Scapularibus adscriptis data, e r u n t n e benedicta?
304
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Emi ac Rmi P a t r e s u n a m e c u m Generales Inquisitores, in solito
conventu habito feria IV, die 4 iunii 1913, d i x e r u n t : ad I Affirmative; ad II Affirmative ad p r i m a m partem, Negative ad s e c u n d a m ; ad III p r o visum in II. Et S s m u s D. N. D. Pius div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori s u p r e m a e h u i u s Congregationis, feria V, die 5, eodem mense eodemque anno, impertita, E m o r u m P a t r u m resolutiones benigne approbavit; et hoc Decretum desuper expediri iussit. Contrariis quibuscumque n o n obstantibus.
M. CARD. RAMPOLLA.
L. $ S.
f D. Archiep. Seleucien., Aas. S. O.
II.
DECRETUM.
SOLVITUR DUBIUM CIRCA PRECES TERTIARIORUM PRANCISCALIUM ALIIS INSUPER SODALITATIBUS ADSCRIPTORUM.
Q u u m die 11 iunii 1913, feria IV, Emi ac Rmi DD. Cardinales Inquisitores Generales, in conventu habito in aedibus sancti Officii, p e r p e n s o dubio sibi proposito: Num Tertiarii saeculares Franciscani, recitantes, loco H o r a r u m canonicarum, duodecies Pater, Ave et Gloria, possint, h a c t a n t u m m o d o recitatione, o m n i b u s aliis obligationibus, quod preces a t t i n e t , satisfacere, q u a s ex adscriptione ad alias pias sodalitates com traxerint , negativam protulerint s e n t e n t i a m ; Ssmus D. N. D. P i u s div. providentia P p . X, in solita audientia R. P. D. Adsessori s u p r e m a e sacrae Congregationis sancti Officii, feria V, die 12 iunii 1913, impertita, v o t u m E m o r u m P a t r u m r a t u m h a b e n s , a d p r o p o s i t u m dubium respond e n d u m decrevit: N e g a t i v e . Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
M. CARD. RAMPOLLA.
L,
% S.
305-
III. D E C R E T U M SEU D E C L A R A T I O
-CIRCA PIA OBIECTA A SUMMO PONTIFICE BENEDICTA.
Die 12 iunii 1913. S s m u s D. N. D. P i u s div. prov. P p . X, in audientia R, P. D. Adsesj / sori s u p r e m a e Congregationis sancti Officii impertita, benigne declarare dignatus est, indulgentias, q u a s Ipse solet adnectere crucibus, crucifixis, rosariis, coronis, ss. n u m i s m a t i b u s et parvis statuis, Sibi a fidelibus porrectis, illas t a n t u m m o d o esse intelligendas, quae in elencho, a sacra Congregatione Indulgentiarum die 28 augusti 1903 edito, recensentur, quaeque apostolicae n u n c u p a n t u r ; nisi expressis verbis significet, alias insuper velle adnectere, v. gr. S. Birgittae, vel Crucigerorum, specifice ac n o m i natim eas designando. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
M. CARD. RAMPOLLA.
L.HBS.
IV. D E C R E T U M SEU D E C L A R A T I O
DE INDULGENTIIS SACERDOTALI FOEDERI PRO PONTIFICE ET ECCLESIA CONCESSIS.
Die 12 iunii 1913. S s m u s D. N. D. P i u s div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, benigne declaravit, Indulgentias et facultates ad Indulgentias s p e c t a n t e s , quibus ditatum est Sacerdotum ex quavis natione foedus pro Pontifice et Ecclesia, q u i b u s q u e i n n u i t u r in a p o stolicis Litteris d. d. 27 mensis aprilis 1913, esse s e q u e n t e s : 1. Facultas Benedictionem P a p a l e m impertiendi semel in a n n o , in fine concionum temporis Q u a d r a g e s i m a e , vel Missionum vel spiritualium exercitiorum, cum Crucifixo et unico crucis signo, d u m m o d o eodem die eodemque loco Episcopus similem n o n impertiat, cum a d n e x a plenaria indulgentia, a n i m a b u s defunctorum etiam applicabili, ab iis adquirenda, qui eiusmodi Benedictionem confessi ac S. C o m m u n i o n e refecti acceperint, et ad m e n t e m S u m m i Pontificis pie oraverint.
306
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. % Privilegium altaris in suffragium a n i m a e illius defuncti pro quo
applicatur Missa, ter in
h e b d o m a d a , d u m m o d o sacerdos consociatus
simile privilegium aliunde n o n obtinuerit. 3. Indulgentia plenaria, etiam a n i m a b u s in Purgatorio degentibus profutura, a sacerdotibus consociatis toties lucranda, quoties rite confessi Missam ad intentiones S u m m i Pontificis adplicaverint. 4. F a c u l t a s adplicandi coronis a S. Rosario Indulgentias Cruciger o r u m , de explicito t a m e n consensu Ordinarii loci in quo haec facultas exerceatur, sub p o e n a nullitatis. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
M. CARD. RAMPOLLA. L.
S.
V.
EXTENSIO INDULTORUM CIRCA ABSOLUTIONES GENERALES TERTII ORDINIS FRATRUM MINORUM S. FRANCISCI.
Beatissime Pater, P r o c u r a t o r generalis Ordinis F r a t r u m Minorum Capuccinorum, ad pedes Sanctitatis Vestrae provolutus, humiliter exponit, ut s e q u i t u r : Rescripto Sacrae Congregationis Indulgentiarum, die 16 ianuarii 1886, Tertiarii saeculares S. P. Francisci, legitime impediti q u o m i n u s eccle siam adeant, Absolutionem generalem, diebus assignatis, qui profesti sunt, accepturi, eam accipere valent die festo de praecepto, qui intra octiduum e o r u m profestorum dierum occurrat. Item, alio Rescripto eiusdem sacrae Congregationis, 21 iulii- 1888, iidem Tertiarii Absolutionem generalem pridie festi, post expletam sacramentalem confessionem recipere valent. Ex illis a u t e m d u o b u s Rescriptis patet, praefata indulta Tertiariis saecularibus S. P. Francisci concessa fuisse pro illis Absolutionibus generalibus q u a e illo tempore in indice indulgentiarum eiusdem Tertii Ordinis recensentur, s e u q u a e ipsis directe concessae fuerunt. Sed c u m hodie iidem Tertiarii, vi Litterarum apostolicarum diei 5 maii 1909 et Rescripti diei 17 maii 1909, communicatione o m n i u m indulgentiarum et fructuum spiritualium cum I et II Ordine S. F r a n cisci fruantur, ideoque vi h u i u s communicationis etiam ius h a b e a n t ad illas Absolutiones generales et Benedictiones papales, quae I et II Ordini S. Francisci indultae s u n t ; idcirco.
307
Orator Sanctitatem Vestram humiliter supplicat, ut praefata Indulta, Rescriptis sacrae Congregationis Indulgentiarum die 16 ianuarii 1886 et die 21 iulii 1888 concessa, extendere dignetur pro eisdem Tertiariis ad Absolutiones generales, q u a s ipsi vi communicationis indulgentiarum cum I et II Ordine lucrari valent. Et Deus, etc. Die 12 iunii 1913. S s m u s D. N. D. Pius div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori sancti Officii impertita, benigne a n n u i t pro gratia iuxta preces. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e .
M. CARD. RAMPOLLA.

DECLARATIO.
DE NOVIS LEGIBUS A REPUBLICA S. MARINI CIRCA BONA ECCLESIASTICA CONDITIS.
Civile Reipublicae S. Marini gubernium, nulla pertractatione cum ecclesiastica auctoritate praemissa, imo ne hac quidem praeventa, die 27 aprilis 1912 legem tulit, cui adiecit aliquas exsecutionis n o r m a s , quibus, s u p r e m u m dominium in bona ecclesiastica sibi arrogans, ius sibi vindicabat b o n a ipsa concedendi, vel non, parochis aliisque ab auctoritate ecclesiastica electis; eademque in vacatione beneficiorum occup a n d i ; imo semel concessa, u n i u s potestatis civilis iudicio et arbitrio, auferendi et sequestrandi, nedum q u a n d o siansi commesse malversa zioni o gravi negligenze neh" amministrazione , sed etiam q u a n d o s i a necessario per motivi di ordine pubblico ; ac denique, in casu vacationis a u t sequestrationis b o n o r u m , reditus erogandi in finem alium ac a fundatione praefinitum. Ad sacram Congregationem Consistorialem delatam rem E m i P a t r e s semel et iterum expenderunt, ac denique, p r o b a n t e Ssmo Domino nostro, haec q u a e s e q u u n t u r declaranda et publici iuris facienda i u s s e r u n t : Memoratam legem et additas exsecutionis n o r m a s spolium constituere iuris ac status, q u i b u s a saeculis in Republica S. Marini legitime
308
Ecclesia fruebatur, t a n t a maiori offensione p a t r a t u m , q u a sine ullo praenuntio, sine ulla plausibili ratione s t a t u t u m et c o n s u m m a t u m est. Quae enim adducitur patrimonii ecclesiastici tuendi ratio commentitiam esse evinci, t u m ex eo quod canonicae leges, si libere riteque applicentur, a b u n d e sufficiant ad conservationem r e c t a m q u e b o n o r u m ecclesiasticor u m administrationem ; tum ex eo quod plures legis et n o r m a r u m articuli nil ad b o n o r u m conservationem conferant, sed ad id u n u m i n t e n d a n t ut privationis a u t sequestrationis b o n o r u m minatione sacerdotes terreant, eisque iustam libertatem adimere et civilis potestatis ditioni et arbitrio mancipare nitantur. Quapropter e a m d e m legem, utpote iniusta, laesiva iustae libertatis Ecclesiae et dissolutiva ecclesiasticae disciplinae, nullo modo ab Ecclesia acceptari posse, quin imo a canonicis legibus, iam esse d a m n a t a m , prout liquet ex art. XI Const. Apostolicae Sedis quo contra u s u r p a n t e s a u t squestrantes bona ecclesiastica poenae statutae s u n t . Datum R o m a e e Secretaria eiusdem sacrae Congregationis Consistorialis, die 14 iunii 1913.
L.
Ioannes
Baptista Rosa,
Substitutus.
S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE i.

DECRETUM.
ERIGITUR MISSIO DE PUTUMAYO PRO INDIS AMERICAE MERIDIONALIS.
Apostolico zelo et p a t e r n a charitate curam suscipiens providendi lacrimabili conditioni I n d o r u m latissimas regiones Americae Meridionalis incolentium, Ssmus D n u s noster Pius div. providentia P P . X, in suis encyclicis Literis sub die 7 iunii 1912, inter alia, propositum manifestavit n o v a s disponendi missionales stationes, in quibus Indi ipsi perfugium et praesidium salutis invenirent. Nunc vero p r o v i d u m saluberr i m u m q u e consilium exsequi incipiens, erigendam statuit atque decrevit novam Missionem de Putumayo n u n c u p a n d a m , cuius praecipua statio sit in loco La Chorrera dicto, q u a e q u e regimini, administrationi et
309
ecclesiastico ministerio missionariorum ex Ordine F r a t r u m Minorum Unionis Leonianae committatur ad n u t u m Sanctae Sedis. De m a n d a t o igitur Sanctitatis Suae haec S. Congregatio christiano nomini propagando praeposita, Missionem, ut supra, de Putumayo denom i n a n d a m per p r a e s e n s Decretum erigit, eique tribuit et adsignat territorium quod per hoc idem Decretum d i s m e m b r a t u r a latissima regione h a c t e n u s spectante ad praefecturam apostolicam S. Leonis de Amazon i b u s , spatium videlicet q u o d extenditur ab ora sinistra fluminum Aguarico, Napo et A m a z o n u m usque ad p u n c t u m in quo flumen A m a z o n u m attingit territorium b r a s i l i e n s e ; septentrionem versus regionem Chorrera cum adiacentibus territoriis, reservata, ea ex parte, limitum descriptione ulterius pro r e r u m adiunctis^ determinanda. D a t u m R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 4 octobris 1912.
L. j $ S. C. Laurenti, Secretarius.
IL
NOMINATIO P R A E F E C T I APOSTOLICI. Decreto S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide n o m i n a t u s est: 24 iunii 1913. Praefectus Apostolicus de Betafo, R. P. Franciscus iosephus Dantin, e Congregatione Missionariorum de la Salette .
LUGDUNEN.
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI ANTONII CHEVRIER PRESBYTERI, FUNDATORIS ASYLI LA PROVIDENCE DU PRADO ,
SOCIETATIS PRESBYTERORUM PRADOSIENSIUM INSTITUTORIS.
Lugduni in Gallia, ex honestis piisque coniugibus Claudio et Margarita Frechet, die 16 aprilis a n n o 1826, ortus est Antonius Chevrier, biduo post in paroecia S. Francisci Salesii baptizatus. Aetate succre-
310
scens scholas elementares F r a t r u m a doctrina christiana frequentavit; ac postea in clericorum schola S. Francisci a t q u e in Argenteriensi seminario studiis classicis sedulam dedit o p e r a m ; ob eximias dotes praeceptoribus et condiscipulis carus et acceptus. Volventibus annis 1846 u s q u e ad..annum 1850, in magno seminario Lugdunensi c u r s u m theologicum s u m m a cum laude absolvit; et die 25 maii postremi anni, coelesti q u a dam dulcedine ac laetitia perfusus, sancto sacerdotio insignitus est. Mox ab archiepiscopo Lugdunensi in paroeciam S. Andreae missus, ibi vicarii m u n u s ita gessit, ut parochi et incolarum existimationem ac benevolentiam sibi conciliaverit. Interim O p u s pro pueris ad sacram s y n a x i m p r i m u m vocandis in loco Fourviere instituit ac deinceps in alterum la Guillotire transtulit a t q u e perfecit, domo ac sede satis a m p l a firmiter assignata asylo quod nobili titulo condecoratur: La Providence du Prado. Sex annis post, a n n u e n t e Lugdunensi antistite, Antonius p a r o e ciae oppidi Moulin--Vent, Gratianopolensis dioecesis, praepositus, d u a s sodalitates instituit: u n a m Sororum fundationi Prado deservientium, quae regulari tyrocinio aptisque regulis munitae atque tertio Ordini S. Francisci adscriptae, perfectionem religiosam profitentur; alteram presbyterorum Pradosiensium, q u o r u m intuitu ac directione ipse S e r v u s Dei librum conscripsit cui titulus: Sacerdos secundum Evangelium seu verus discipulus Iesu Christi . T a n d e m , d i u t u r n o morbo patienter tolerato et in dies ingravescente c o n s u m p t u s , Sacramentis ultima vice refectus atque a l u m n o r u m praesentia et apostolica benedictione recreatus, placidissime obiit die 2 octobris a n n o 1879, aetatis suae quinquagesimo tertio n o n d u m expleto. Opinio sanctitatis, q u a m Antonius in vita sibi acquisierat, post obitum adeo invaluit ut super ea iuridicae inquisitiones auctoritate Ordinaria in ecclesiastica Curia Lugdunensi a d o r n a t a e fuerint et ad sacrorum R i t u u m Congregationem deductae. Quum vero omnia ad tramitem iuris in p r o m p t u sint, instante Revmo P. Ludovico Copr, Societatis Mariae et Causae Postulatore, attentisque litteris postulatoriis q u o r u n d a m eminentissimorum S. R. E. Cardinalium, plurium reverendissimorum Sacrorum Antistitum, Moderatorum generalium Ordin u m seu Congregationum, aliorumque virorum ecclesiastica vel civili dignitate illustrium, E m u s ac R e v m u s Dnus cardinalis Dominicus Ferrata, eiusdem Causae P o n e n s seu Relator, in ordinariis sacrorum Rituum Congregationis Comitiis, subsignata die ad Vaticanum coactis, s e q u e n s dubium discutiendum p r o p o s u i t : An signanda sit Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Revmi P a t r e s sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Alexandro Verde, sanctae Fidei
& Congregatio Bituum.
311
Promotore, o m n i b u s accurato examine perpensis, r e s c r i b e n d u m censuer u n t : Affirmative seu Commissionem esse signandam, si Sanctissimo placuerit. Die 3 iunii 1913. F a c t a p o s t m o d u m de his sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per infrascriptum Cardinalem sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum relatione, Sanctitas S u a Rescriptum eiusdem sacri Consilii r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem Introductionis Causae Ven. Servi Dei Antonii Chevrier, presbyteri, fundatoris asyli La Providence du Prado et Societatis presbyterorum Pradosiensium institutoris, die 11, eisdem mense et a n n o .
f- * S.
f P e t r u s La Fontaine, E p . C h a r y s t , Secretarius.
II. DECRETUM
DE PRECIBUS IN FINE MISSAE RECITANDIS.
A nonnullis locorum Emis Ordinariis, sacrorum R i t u u m Congregationi sequens quaestio, pro o p p o r t u n a solutione, proposita fuit; n i m i r u m : An, attentis S. R. C. Decretis n. 3697, Ordinis Min. Capuecinorum, 7 decembris 1888 ad III, de Missa Conventuali sine cantu, et n. 4271 Baionen., 8 iunii 1911 ad II, de Missa votiva lecta S. Cordis Iesu, p r i m a feria VI cuiusvis mensis, etiam aliqua similis Missa lecta, ex. gr. occasione primae communionis, a u t communionis generalis, sacrae confirmationis vel ordinationis a u t pro sponsis, haberi possit uti s o l e m n i s ; eique applicari valeant praefata decreta q u o a d Preces in fine Missae, a S u m m o Pontifice praescriptas, o m i t t e n d a s ? Et sacra R i t u u m Congregatio, audito Commissionis liturgicae suffragio, o m n i b u s accurate perpensis ita rescribendum censuit: Affirma Uve, si Missa cum aliqua solemnitate celebretur, vel Missam, quin cele b r a n s ab altari recedat, immediate ac rite s u b s e q u a t u r aliqua s a c r a functio seu pium exercitium . Atque ita rescripsit ac declaravit. Die 20 iunii 1913.
L. S. f P e t r u s La Fontaine E p . Charyst., Secretarius.
318
Acta Apostolicae Sectis. - Commentarium Officiale.
SACRA ROMANA ROTA

NEO-EBQRACEN.
NULLITATIS MATRIMONII (BONI DE CASTELLANE-GOULD).
Pio decimo, Antonius de
PP.
X feliciter
regnante, Alberti, per Vinculi
Pontificatus
Dominationis turno in
suae
anno
die prima Perathoner,
martii 1913, BR. PP. DD. Fridericus Iosephus Auditores de
Cattani,
Ponens,
causa NeoPhiet
Eboracen. Castellane, in
Nullitatis domina
matrimonii, instante pro appellatione comite Boni legitimum procuratorem Gould contumace, defensore advocatum interveniente autem Anna
repraesentato causa sacri sententiam.
Uppum Pacelli, disceptante definitivam
ex officio, sequentem tulerunt
Comes Maria P a u l u s Boni de Castellane, natione Gallus, Lutetiae Parisiorum a n n o 1894 cognovit A n n a m Gould, ditissimam puellam Americanam, q u a e Lutetiam venerat, e a m q u e in Americam reversam postea s e q u u t u s est, et, c u m nonnulla amoris signa ab ea accepisset, illam in m a t r i m o n i u m petiit. Huic petitioni assensum dedit frater Annae (cui parentes iam mortui erant) et ideo festinanter nuptiae p a r a t a e sunt. At A n n a protestanticae sectae, quae episcopaliana vocatur, addicta erat, neque a d h u c b a p t i s m u m receperat; comes autem P a u l u s catholicae religioni a d h a e r e n s , exegit, ut sua sponsa saltem baptizata esset. Ipsa igitur, q u a t u o r vel q u i n q u e - a n t e m a t r i m o n i u m hebdomadis, in s u a episcopaliana secta b a p t i s m u m accepit. Dispensatione insuper ab impedimento mixtae religionis obtenta, die 14 martii 1895, in ipsa Neo-Eboracensi urbe, coram reverendissimo archiepiscopo Augustino Corrigan, m a t r i m o n i u m celebratum est. Undecim a n n o s circiter comes P a u l u s et Anna, t a m q u a m legitimi coniuges, in Gallia c o m m u n e m vitam duxerunt, tresque, eo tempore, susceperunt filios. Denique a n n o 1906, cum Annae p e r s u a s u m esset, q u o d comes P a u l u s coniugalem fidem fregisset, e u m dereliquit, et p r i m u m legalem separationem, deinde divortium a laico tribunali Parisiensi obtinuit, aliique viro se iunxit, qui, ut protestantico ritu cum ea posset copulari, catholicam religionem per apostasiam deseruit. Sed, quia pluries et p l u r i b u s Anna, sive ante, sive post s u u m m a t r i m o n i u m c u m comite P a u l o Boni de Castellane, dixerat,
S. Romana Rota.
313
se iure divortiandi, q u o d s u a secta sibi concedebat, uti velle, si coniux felicem e a m n o n effecisset et praesertim si d a t a m fidem fregisset, dubitatum ab eo est, u t r u m s u u m cum Anna matrimonium ob istius consensus defectum valeret. Ideo, de S u m m i Pontificis licentia, causam nullitatis sui matrimonii Nostro sacro Tribunali proposuit, atque in prima instantia sustinuit, conditionem ab A n n a fuisse matrimonio appositam contra eius substantiam. At haec conditio n o n satis p r o b a t a RR. P P . Auditoribus de T u r n o visa est, qui ideo n o n constare de nullitate matrimonii edixerunt. A q u a t a m e n sententia actor utili tempore appellavit, a t q u e , suppletoria instructione peracta, novum iudicium i n s t a u r a t u m est, in quo domina A n n a Gould contumax remansit, quia a Nobis rite in vadimonium citata, Curia Parisiensi mediante, contemptim citationis libellum respuit. Nobis igitur haec causa n u n c iudicanda venit sub d u b i o : An sententia Rotalis 9 decembris anni 1911, sit confirmanda vel infirmanda in casu. Quod factum pertinet. Quum advocatus comitis Boni de Castellane, in causa actoris, contendat n u l l u m esse istius m a t r i m o n i u m ob defectum consensus ex parte uxoris Annae Gould, in primis diligentissime a Nobis p e r p e n d e n d a s u n t argumenta, ex q u i b u s nullitatem argui posse affirmat, et quoniam quae exhibetur probatio est mere testimonialis, ad t r u t i n a m revocare oportebit, sive facta a testibus asserta, sive eorundem testium auctoritatem, ut deinde t u t o decernere possimus, u t r u m ex his, quae in facto p r o b a n t u r , constet, sive conditionem, sive propositum a u t intentionem in Anna Gould exstitisse, u n d e invaliditas matrimonii prodeat. Actor in suo libello introductivo, haec e n a r r a t : N e l suddetto giorno 14 marzo 1895, un q u a r t o d'ora p r i m a che si cele brasse il matrimonio, la signora A n n a Gould, vestita gi degli abiti nuziali, si mise a piangere. Interrogata in proposito dal fratello del l'oratore, che doveva essere u n o dei testimoni, la medesima gli r i s p o s e : " Io piango, perch in fondo n o n so per quale ragione mi marito, e se voglio maritarmi . Sorpreso altamente il detto suo fratello di tale s u a risposta, fece allora ad essa osservare, che era troppo tardi il parlare in siffatta guisa, e che sarebbe stato scandaloso di m a n c a r e in tal m o m e n t o alla parola data. Ed incontanente avendo richiamato l'altro testimonio, cio il signor Giovanni dei principi del Drago, per fargli conoscere q u a n t o eragli stato detto dalla signora Gould, questa allora ebbe a dire ad a m b e d u e : " Sia ! Io andr senz' altro avanti l'Arcivescovo, poich mi dichiarate che non posso pi fare altrimenti. Ma ricordatevi che io mi marito senza sapere il perch ; che sono
ACTA, vol. V, n. 11. 7-7-1913. 22
314
stata spinta da Boni (cio dall'oratore conte de Castellane) a fare un tale atto troppo presto ; che n o n ho avuto il t e m p o sufficiente a riflette tervi. In tutti i casi, intendo ora di dichiararvi, ed bene che il Boni lo sappia e che voi a n c o r a lo sappiate, che io sono p r o t e s t a n t e ed americana, mentre egli francese e cattolico, che il m a t r i m o n i o n o n ha per noi due il medesimo significato, e che io sono decisa ad abbandonarlo e divorziare, se cos mi piaccia, ed il giorno in cui mi converr. Noi abbiamo questo vantaggio sopra voi cattolici, di poterci cio rimaritare q u a n d o lo vogliamo. Ed questa la ragione per la q u a l e n o n intendo di adottare la vostra r e l i g i o n e , , . Tres autem testes adducit actor, qui ante m a t r i m o n i u m a u d i e r u n t ab A n n a Gould propositum divortiandi, et sex affert, qui hoc idem ab ea post matrimonium acceperunt, quique priorum testimonia confirmant, et luculentius d e m o n s t r a n t , q u a e n a m fuerit Annae m e n s . Tres, quibus ante matrimonium A n n a s u u m propositum manifestavit, s u n t : comes I o a n n e s de Castellane, frater actoris, princeps I o a n n e s del Drago et domina Catharina Cameron. H o r u m prior, in iudicium accitus, schedulam exhibuit, in q u a haec l e g u n t u r : J'affirme, que la veille de son mariage avec m o n frre, mademoiselle Anna Gould m'a tenu les propos sui v a n t s : " Je suis dsole de me m a r i e r ; et Boni m'a t a n t pousse et presse, que je lui ai cd ; ce qui me r a s s u r e c'est que je peux divorcer; Boni croit qu'il me gardera t o u j o u r s ; il ne me gardera q u e t a n t que je voudrai, et s'il ne me convient plus, je divorcerai. Je suis protestante, et je sais que je peux divorcer q u a n d je voudrai . Je lui dis alors, qu'elle devrait bien se faire catholique; et elle me r p o n d i t : " P o u r rien au monde, parce que si je me faisais catholique, je ne pourrais pas me remarier, et je veux tre libre de le faire, q u a n d je voudrai . Ma mre m'a plusieurs fois, p e n d a n t notre sjour New York, dit combien elle trouvait n a v r a n t s les sentiments de made moiselle Gould; elle trouvait ces sentiments si affreux, qu'elle en pleura chaudes larmes la veille et le j o u r mme du mariage. Made moiselle Ketty Cameron me dit plusieurs fois, p e n d a n t notre sjour et surtout les deux derniers jours, combien l'tonnaient et l'effrayaient les propos de mademoiselle Gould son amie. Le matin mme du m a r i a g e , D. Giovanni del Drago et moi n o u s c a u s m e s de l'tat d'esprit de mademoiselle Gould et nous, tions n a v r s de voir m o n frre pouser u n e j e u n e fille, qui affirmait sa volont de divorcer lorsque cela lui plairait. D. Giovanni del Drago me dit mme, le matin du mariage, que mademoiselle Gould l'avait charg de prvenir m o n frre de ses intentions de divorcer. - (sign) Comte Jean de
S. Romana Rota.
315
Castellane . - T u n c iudex ab eo quaesivit, an relata verba fuerint revera illa, q u a e audierat a domina Gould, et an de his fratrem s u u m certiorem fecerit. Cui ille respondit: Ces paroles m'ont tellement f r a p p , que j ' e n ai conserv un souvenir exact, et je les rapporte de la faon mme, dont elles m'ont t dites. Mademoiselle Gould ne m'avait p a s charg de le dire mon frre. Lui en ai-je p a r l ? Je crois, sans pouvoir l'affirmer. Mais ce que je puis dire d'une faon gnrale, c'est que j ' a i dissuad m o n frre de ce mariage, cause du langage et de l'attitude de mademoiselle Gould . Quaesivit iterum iudex, an post m a t r i m o n i u m , A n n a eamdem intentionem ei manifestaverit. Testis r e s p o n d i t : moi personnellement elle ne me l'a p a s rpt, mais je sais qu'elle le disait beaucoup de personnes qu'elle voyait, si bien que le j o u r o elle a ralis son projet, je n'en ai. pas t trs tonn. On m'avait mme averti de prvenir mon frre . Et deinde : Aprs la sparation, j ' a i fait tous mes efforts p o u r la rap procher de m o n frre. Elle m'a toujours rpondu, que son plan tait b i e n trac, qu'elle avait l'intention de divorcer et de se r e m a r i e r . Hic testis, denuo atque tertio in iudicium vocatus, eadem iureiurando confirmavit, et ita, quae ultimo loco dixerat, iudici sciscitanti declar a v i t : C'est presque immdiatement aprs le mariage, ds son r e t o u r e n F r a n c e , q u ' A n n a Gould a dit, plusieurs reprises, au duc de Luynes, qui me l'a rpt ds ce moment, que son intention tait bien de divorcer, lorsque cela lui conviendrait; ce qu'elle m'avait dit du reste moi-mme, a v a n t son mariage, comme je l'ai dit d a n s mes dpositions prcdentes. Aprs le mariage, A n n a Gould ne m'a p a s dit expressment: " Je divorcerai d'avec votre frre , mais q u a n d je lui parlais de se faire catholique, elle me rpondait, qu'elle ne vou drait p a s se priver des avantages du protestantisme, qui lui donnait n o t a m m e n t la facult de divorcer .
N
Modo principem Ioannem del Drago audiamus, qui huic matrimonio, ut testis, adfuit, cui pariter domina Gould propositum divortiandi patefecit. En q u o m o d o rem e n a r r a t : Alla cerimonia intervennero il p a d r e e la m a d r e dello sposo. Tutto questo so di scienza propria e posso aggiungere a n c h e , che la madre, direttamente con me p r i m a del matrimonio, si m o s t r a t a dispiacente del matrimonio stesso, e ci perch la sposa n o n praticava alcuna religione, t a n t o che n o n era stata n e m m e n o battezzata; ci che venne fatto nella chiesa prote stante un mese circa p r i m a del matrimonio, e per rendere meno peg giore il matrimonio. Il padre si mostrava meno contrario, perch g u a r d a v a pi il lato degli interessi. R a m m e n t o che la m a t t i n a stessa
316
nella quale si doveva celebrare il m a t r i m o n i o , trovandomi in u n a stanza prossima a quella nella quale era la sposa (casa del sig. Giorgio Gould, fratello maggiore della sposa, in casa di cui si celebrava il matrimonio), sentii piangere e parlare concitatamente, t a n t o da poter distinguere cosa si dicesse. Nell'avvicinarmi, fui chiamato dalla sposa stessa, la quale mi disse, in istato di agitazione, che ella non era affatto sicura dell'affetto dello sposo e t e m e v a di far male a sposarlo ; ad ogni modo dichiarava esplicitamente che ella sposava a condizione di esser libera di poter divorziare, n o n a p p e n a si vedesse tradita dallo sposo, e all'uopo mi pregava di comunicar n e t t a m e n t e tale sua affer mazione allo sposo . Testis interrogatus, an dum Anna haec dicebat, alii etiam adessent, r e s p o n d i t : ...Vi era u n a delle damigelle d'onore, i l cui n o m e n o n ricordo; e n o n so precisare se il fratello stesso del conte Boni abbia potuto udire tale dichiarazione, ma ritengo che l'abbia potuta sentire, tanto che, q u a n d o ne discorremmo insieme, pochi minuti dopo, n o n fu cosa nuova per lui . Iudex iterum testem perconctatus, an domino Boni de Castellane retulerit conditionem a sponsa appositam a n t e matrimonii celebrationem, ait: Feci (la comu nicazione) immediatamente p r i m a dei matrimonio. Lo sposo si mostr molto dolente e ferito nei suoi sentimenti religiosi, ma n o n cred di t r o n c a r e il matrimonio, per evitare u n o s c a n d a l o ; tale comunicazione fu fatta da me confidenzialmente alio sposo, in un angolo della stanza, senza la presenza di altri . Deinde affirmat, quod Anna, etiam post matrimonium, repetere solebat, se facturam quod revera fecit (scilicet divortium) et s e q u i t u r : Posso aggiungere, che ho la persuasione che la signora A n n a Gould d o n n a di carattere fermo, risoluto e auto ritario ed incapace di recedere dalle sue idee . D e m u m deponit: Unico motivo, che io sappia (quo A n n a divortium fecit), fu l'infedelt del marito. So bene che la d o n n a americana pretende, pi d'ogni altra, la fedelt del marito. La vita coniugale dur fino a qualche mese prima della istanza del divorzio... la signora Anna Gould ebbe qualche pressione al principio del fidanzamento, e moltissime la mat tina stessa del matrimonio, malgrado le dichiarazioni fatte, relativa mente alla poca sicurezza della fedelt del marito...; in vista dell'esito infelice del matrimonio, sento lo scrupolo di aver fatte delle pressioni per la celebrazione del matrimonio stesso, p a s s a n d o sopra, o, dico meglio, non p o n d e r a n d o l'importanza, relativamente alla condizione apposta di voler divorziare. Posso aggiungere, che tutti i m e m b r i della famiglia, i quali n o n potevano n o n udire q u a n t o stava acca dendo la m a t t i n a del matrimonio, essendo la casa relativamente pie-
S. Romana Rota.
317
cola, si a d o p e r a r o n o a che il matrimonio venisse celebrato, n o n ostante l'esitazione della sposa, per evitare u n o scandalo. Questo il mio assoluto e sicuro convincimento . Tertia testis, cui, ut diximus, A n n a Gould, ante s u u m m a t r i m o n i u m , manifestavit propositum divortiandi, est Catharina Cameron, q u a m A n n a secum habebat, honoris causa. Haec ita t e s t a t u r iudici : Je suis certaine, q u ' a v a n t le mariage, devant moi et devant plusieurs per sonnes, Mme. Gould a dit qu'elle divorcerait, si elle n'tait p a s heu reuse. Elle m'a dit cela moi, en rponse a u n e question, q u e j e lui faisais au sujet de son mariage. Je lui demandais, si ehe tait sre d'tre h e u r e u s e avec Mr. de Castellane; la rponse fut: " S'il ne me rend point h e u r e u s e , je le divorcerai . En Amrique, presque toutes les j e u n e s filles, qui se marient, ont cette intention d'user du divorce, si le mariage ne les rend p a s h e u r e u s e s . Ioannes de Castellane et I o a n n e s del Drago non modo sponso verba Annae illico retulerunt, v e r u m etiam istius patri, qui, ut matrimonio filii interesset, t u n c in u r b e m Neo-Eboracensem cum u x o r e se contulerat. En q u o m o d o ipse haec e n a r r a t : J'ai assist au mariage. J'ai cru que cela tait de mon devoir, pour ne p a s n o u s rendre plus que ridi cules. Le matin mme du mariage, mon fils J e a n et le prince del Drago vinrent me faire p a r t d'une s c n e , qui s'tait passe entre eux et A n n a Gould. Cette dernire leur avait dit trs nettement, qu'elle tait protestante et qu'elle le resterait, pour avoir la facult de divorcer q u a n d bon lui semblerait... que le mariage n'entranait p a s p o u r elle de lien irrvocable, et qu'elle le q u i t t e r a i t . . . Inutile de dire combien je fus pniblement affect et indign par de pareilles paroles. Nous avons cru ce moment-l, q u ' o n pourrait peut-tre la r a m e n e r des meilleurs sentiments ... et puis les choses taient si avances, t o u t le m o n d e en avait tellement parl, que n o u s n'avons p a s cru pouvoir reculer. J'ai fait cependant t o u t ce que j ' a i pu, p o u r que ma femme ignore les paroles de notre future belle-fille. Ce que ma belle-fille avait dit avant le mariage, elle l'a trs souvent rpt aprs le mariage ; et c'tait si peu pour elle un p r o p o s en l'air, mais bien l'expression d'une volont dlibre et arrte, que en fait, onze a n s aprs le mariage, elle divorait d'avec m o n fils . H u i u s ergo testimonium, d u o r u m testium dicta, scilicet filii sui Ioannis et Ioannis del Drago, apprime confirmat, imo eisdem fidem auget, circa intentionem ab A n n a a n t e m a t r i m o n i u m manifestatam. Q u a e A n n a dixerat his d u o b u s testibus, rescivit postea etiam actoris mater, piissima mulier, A n n a Maria Magdalena de Juign marchionissa de
318
Castellane, cui q u o q u e n u r u s suum suppositum ius divortiandi ita magni aestimare edixit, ut ipsa, ne hoc amitteret, religionem catholicam n u n q u a m vellet amplecti. Ad r e m testis audiatur, q u a e de cetero huic matrimonio aegre consensum praestitit: J'ai t, ds le dbut, oppose au projet de mariage de mon fils avec Mlle. A n n a Gould. D'abord, parce qu'elle tait protestante, ensuite, parce que la famille Gould ne me plaisait pas, ni la j e u n e fille personnellement . Bien que ce mariage ne me satisft pas, puisqu'il tait dcid, j ' a i cru devoir aller y assister New York. Je n'ai entendu, au m o m e n t du mariage, aucun propos de mademoiselle Gould, qui du reste tait trs peu c o m m u n i c a t a e avec m o i ; mais j ' a i su, quelque t e m p s aprs le mariage, que la veille, ou le matin mme du mariage, elle avait fait u n e scne, en prsence de mon fils Jean, du prince del Drago et de mademoiselle Cameron, dans laquelle elle ne paraissait plus dcide se marier, mais avait ajout, q u ' a p r s tout, si cela n'allait pas, elle divorcerait. C'est quelques mois aprs le mariage, qu'elle m ' a t e n u moi-mme le mme propos, t a n t chez moi Rochecott; voici d a n s quelles cir constances: elle tait venue assister la messe dans la chapelle du chteau, et, en sortant, je l'en remerciai, mais elle me dit tout de suite: " Je ne me fairai j a m a i s catholique, parce que je tiens pou voir divorcer . - C'est alors que (racontant cette rflexion, dont je m'tonnais) mon fils Jean, il me dit qu'immdiatement a v a n t le ma riage, elle avait tenu devant lui le propos que j ' a i rappel plus h a u t . At si ante m a t r i m o n i u m A n n a tribus testibus ius pro libito divortiandi, quod sibi arrogaba!, dimittere nolle, imo data causa, illo se usur a m edixit, post m a t r i m o n i u m valde pluribus eadem iteravit. Hoc q u o d s u p r a testatur actoris pater, mater ipsa confirmat: P e n d a n t la dure de la vie matrimoniale, A n n a Gould a trs souvent rpt ce p r o p o s : " Je divorcerai . Elle l'a redit beaucoup de personnes, d a n s les cir constances les plus varies, t a n t t d'un t o n badin, t a n t t d'un ton t r s srieux et grave. C'tait u n e pense chez elle longuement mrie, et u n e dcision si bien arrte, qu'en fait elle a divorc. Il me souvient que, parlant devant elle de m n a g e s m a l h e u r e u x et de la situation cre aux enfants par le divorce, elle disait: " Oh! cela ne fait rienl on arrange la situation des enfants . Et iudici interroganti, u t r u m vita coniugalis inter sponsos concors fuisset, respondit: La vie de m n a g e a dur environ onze a n s . P o u r le public, la vie paraissait pacifique; d a n s l'intimit, des scnes rptes, v e n a n t du fait d'Anna Gould, r o m p a i e n t la quitude de la vie conjugale. A n n a allait j u s q u ' mordre son mari .
S. Romana Rota.
319
Sed modo ceteros testes a u d i a m u s , quibus ipsa Anna, post s u u m m a t r i m o n i u m , pluries a n i m u m aperuit circa divortiandi facultatem, q u a m , a n t e m a t r i m o n i u m , sibi reservare dixerat. Comes J o a n n e s de Montebello h a e c iudici t e s t a t u r : J e n'ai point assist au mariage. J'ai e n t e n d u dire depuis et rpter un propos q u ' A n n a Gould avait t e n u au prince del Drago, et que ce dernier aurait rpt. Elle avait dit: " Je suis protestante, et si je ne suis p a s contente de m o n mari, je le quit terai, et je me referai u n e vie . Et, cum iudex ab eo quaereret, u t r u m idem propositum ab A n n a audierit et quibus verbis expressum, ita r e s p o n d i t : A n n a Gould m ' a dit et rpt satit ce qu'elle disait d'ailleurs tout le m o n d e : " En Amrique c'est bien c o m m o d e ; q u a n d le mari cesse de plaire, on refait sa vie avec un autre. Et je n'y man querai pas, si je ne suis p a s contente de Boni . J'ai entendu dire d'ailleurs que c'tait p o u r cette r a i s o n - l , que A n n a Gould n'avait j a m a i s voulu se convertir au catholicisme. A n n a m'a tenu le propos, que je viens de rapporter, d'une manire tellement significative, un j o u r que je me trouvais chez eux au chteau du Marais, que j ' a i cru ce jour-l devoir en avertir Boni. Ce dernier prit la chose en sou riant, et me dit, qu'il comptait trop sur son affection pour y croire . Et adiungit: La vie conjugale a d u r environ u n e dizaine d'annes. Anna Gould est d'un caractre difficile. Je puis dire au contraire que Boni a toujours eu pour sa femme u n e affection dfrante, et s'il a eu cer tains torts, il a eu p o u r elle, devant le monde, les plus g r a n d s gards . Denique interrogatus circa causas divortii petiti atque o b t e n u a muliere, haec h a b e t : Les causes du divorce sont surtout la possibilit de se faire u n e nouvelle vie. Anna Gould a pris officiellement prtexte de quel ques lgrets de son mari . Comitissa de Montebello, iam Annae amicitia coniuncta, ita testatur : J'ai trs prsent l'esprit, qu'il y a environ cinq a n s , au chteau du Marais, A n n a Gould, devenue comtesse Boni de Castellane, m ' a t e n u au moins d e u x reprises le propos suivant: " Dans ma religion et d a n s m o n pays, c'est bien plus commode, on quitte son mari, q u a n d on n'est p a s content . Et t e n a n t ce propos, elle rpondait u n e rfle xion, que je lui faisais, t o u c h a n t sa n o n conversion au catholicisme. E l l e avait si peu la comprhension du mariage catholique et des con squences qu'il entrane, qu'elle ne craignait p a s de me dire: " Si mes e n f a n t s , plus tard, ne me satisfont pleinement, je les priverai de m o n hritage . Ces rflexions, qui m o n t r a i e n t l'ide fausse qu'elle avait d u mariage, la conception qu'elle en avait comme d'un contrat p a s sager, comme d'une pice o l'on entre et d'o l'on sort, m'avaient
320
toujours fait trembler p o u r le b o n h e u r de Boni de Castellane. Q u a n d la sparation s'est produite, je n ' e n ai point t tonne, je m'y atten dais . Deinde p r o s e q u i t u r : A n n a Gould, p e n d a n t la dure de la vie conjugale, a toujours t de mauvaise h u m e u r q u a n d j ' t a i s l, figure de bois et dsagrable p o u r son m a r i . Q u a n t a a u t e m levitate Anna Gould maritalem d o m u m deseruerit, et q u a m parvi ipsa fecerit uxoris matrisque officia, ex his quae haec testis iudici enarrat, clare potest apprehendi. Je ne sais p a s exactement (ipsa ait) toutes les raisons du divorce. Je crois q u ' a u fond, la raison principale tait, q u ' A n n a Gould ne voulait s u p p o r t e r a u c u n e entrave, a u c u n e direction et prendre son entire indpendance. Je vis A n n a Gould deux h e u r e s et demie aprs la sparation d'avec son m a r i ; j'allai la voir de la p a r t de son mari. Elle fut assez aimable p o u r me recevoir; malgr l'ordre catgorique, qu'elle avait d o n n de ne laisser m o n t e r p e r s o n n e sa chambre, elle me reut d a n s sa c h a m b r e d'htel (Bristol, si je ne me trompe, place Vendme); elle tait assise devant u n e table, ayant sa droite, son chien, sur le tapis de la table, un j e u de bridge tal, s a gauche, une rgle de ce jeu, elle cherchait la solution d'un cas de bridge diff i c i l e . J'ai cru de m o n devoir alors d'essayer, p a r tous les moyens, de faire vibrer d a n s son me, ce qui pouvait rester de sentiments conjugaux ou maternels. Ma tristesse et m o n t o n n e m e n t furent bien grands, q u a n d je fus rduite conclure q u ' l'heure mme o cette j e u n e femme venait de dtruire son foyer, elle n ' a v a i t conserv a u c u n e ide du devoir, a u c u n sentiment m m e maternel, et que, d a n s le plus grave calme, elle cherchait la solution d'une difficult au bridge .
/
Modo a u d i a m u s testem marchionissam de Talleyrand, quae, quamvis protestanticae sectae anglicanae vocatae sit addicta, t a m e n sentiendi agendique m o d u m A n n a e Gould sapienter reprobat. Haec, s u b iurisiur a n d i fide, sequens dat testimonium : Je n'ai p a s assist la clbra tion du mariage. A n n a m'a dit moi-mme, plusieurs fois, mais depuis le m a r i a g e : " Si Boni ne se conduit p a s comme il faut, je divorcerai et je me remarierai . Je lui ai dit, qu'elle avait tort, que si elle ne pouvait p a s vivre avec son mari, qu'elle p e u t se sparer, mais qu'elle ne divorce pas, et qu'elle ne se r e m a r i e p a s . Un a u t r e jour, lorsque n o u s n o u s promenions la campagne, je lui disais: " V o s enfants sont catholiques, vous prierez bien vous-mme p o u r vous faire catho Iique . Elle m'a r p o n d u : " J a m a i s de la vie, parce que si je me fai sais catholique, d a n s le cas, o Boni se conduirait mal, je ne pourrais plus divorcer . Telle que je connais A n n a Gould, je crois qu'elle tait
S. Romana Rota.
321
trs prise, et qu'elle n ' a u r a i t jamais bronch, si lui avait t fidle son devoir . In priori iudicii instructione, coram iudice stetit quoque A n n a Gould, rea in causa, q u a e postquam se iunxerat principi de S a g a n , titulum s u m p s e r a t ducissae de Talleyrand. Haec iudici perconctanti, res, quae ad s u u m matrimonium cum comite Boni de Castellane pertinent, longe diversimode e n a r r a v i t , ab his quas modo a testibus audivimus. En q u o m o d o : t a n t P a r i s , en 1894, j ' e u s occasion de rencontrer m a d a m e la m a r q u i s e de Castellane chez mademoiselle Reed : m a d a m e l a marquise pensa moi pour son fils le comte B o n i , qui me fut prsent et me fit la cour. Je retournai en Amrique, o je trouvai le comte Boni, qui m'y avait prcd et qui d e m a n d a ma main m o n frre, car j ' a v a i s alors perdu mes parents. J'acceptai ce mariage, je puis dire, librement . Negat deinde, se ante m a t r i m o n i u m dixisse ea, q u a e sibi testes attribuunt, circa s u a m divortiandi intentionem. Relate vero ad t e m p u s quod m a t r i m o n i u m subsequitur, haec h a b e t : P e n d a n t les trois premires a n n e s de mon mariage, je ne me souviens p a s avoir parl de divorce. Mais, q u a n d les difficults sont venues, il m'est arriv plusieurs fois de menacer mon mari de d e m a n d e r le divorce. La troisime anne de m o n mariage, des soupons me vinrent sur la fidlit de mon mari, qui me furent confirms p a r des lettres, qui lui taient adresses par u n e femme et que j ' a i trouves. C'est alors que j ' a i eu vraiment l'ide de me sparer et que j ' e n ai parl plu sieurs personnes. Je patientai cependant encore p e n d a n t quelques annes, et enfin en 1906, a u t a n t qu'il m'en souvient, je demandai la sparation de corps ; puis, l'instigation de mon avocat, aujourd'hui dcd, j ' a i demand le divorce . Et iterum a iudice interrogata, u t r u m in actu celebrationis matrimonii s u a voluntas fuisset manendi perpetuo unita marito, an potius pro lubito divortiandi, r e s p o n d i t : ce m o m e n t - l j ' t a i s encore t r s enfant (iudici dixerat enim, se tunc, scilicet a n n o 1910, triginta a n n o s h a b e r e ) ; la pense de la possi bilit d'un second mariage ne m'est mme pas venue. J'ai dit: " o u i , parce que je me mariais comme on se marie ordinairement. Je n'ai pens rien autre . Huic Annae testimonio iudex delegatus h a n c addit adnotationem : P a r i s , le 1\ juillet 1910. La rea d'abord a refus de prter serment sur l'vangile, disant qu'elle ne l'avait j a m a i s fait, e t ajoutant que certainement elle dirait la vrit, ce qu'elle a rpt en effleurant du bout des doigts le livre des vangiles . In his, q u a e A n n a in iudicio deponit, q u i n q u e mendacia inveniuntur, q u o r u m duo ex invictis documentis comprobantur, tria a u t e m ex testi-
3m
b u s . P r i m u m est aetas tenella, vix 15 a n n o r u m , q u a m sibi A n n a tribuit, q u a n d o m a t r i m o n i u m Neo-Eboraci contraxit cum comite Boni de Castellane. Q u u m enim in iudicio fuerit excussa, scilicet m e n s e iulii 1910, triginta t a n t u m a n n o s se h a b e r e dixit, d u m e contra actor instrumentis cuiusdam contractus emptionis, ab ea paulo post matrim o n i u m stipulati, demonstrat, t u n c temporis, illam iam attigisse maior e m aetatem, et ideo in irritum cadit a r g u m e n t u m a defensore Vinculi d e s u m p t u m ex tenella sponsae a e t a t e , ut o m n i n o inverosimile p r o b a r e t in ea propositum divortiandi. S e c u n d u m in assertione consistit, se recepisse educationem divortio o m n i n o contrariam, et eandem opinionem per nonnullos a n n o s post m a t r i m o n i u m retinuisse. At contrario ex actis novae instructionis constat, alia in sua familia exstare divortia. Ex testibus a u t e m primo falsum esse eruitur quod A n n a asserit, n e m p e se a marchionissa de Castellane in u x o r e m sui filii Pauli desig n a t a m fuisse, q u u m primum Parisiis ab ea cognita fuit; ab ipsa enim actoris m a t r e et aliorum testimoniis scimus, quam aegre haec sui filii matrimonio cum A n n a a s s e n s u m dederit. Et si ex tribus testibus Annae declaratio ante m a t r i m o n i u m , de suo p r a e s u m p t o iure et de intentione divortiandi, q u a n d o sibi libuerit, nobis relata est, valde plures attes t a t u r , eandem declarationem ab ea esse factam post suum matrimon i u m ; et non t a n t u m t r i b u s elapsis iam annis a matrimonio contracto, q u a n d o scilicet, ut ipsa ait, primitus infidelitatem coniugis cognovit, sed etiam ante hoc t e m p u s , imo paulo post m a t r i m o n i u m . Hoc si n o n satis erui videatur ex testimoniis, quae s u p r a retulimus, audiatur iterum m a t e r actoris, quae in secunda instructione denuo excussa et distinctius a iudice interrogata, deposuit. Iudex eam p e r c o n t a t u s est : Est-il vrai (comme l'a dpos un des tmoins, v o t r e fils Jean) que vous avez dit New York, l'occasion du mariage du comte Boni Votre fils, que vous trouviez n a v r a n t s les sentiments de mademoiselle Anne Gould? . Illa r e s p o n d i t : Il est vrai, que j ' a i dit New York (avant le mariage de mon fils) que j ' t a i s peine des sentiments manifests p a r mademoi selle Anna Gould d a n s les circonstances suivantes: il arrivait trs souvent que, d a n s les conversations mondaines, et propos de prsen tations de j e u n e s filles, ne p o r t a n t p a s le nom de leur mre, parce que celle-ci tait divorce et r e m a r i e ; tout ce m o n d e protestant approu vait le divorce, et mademoiselle A n n a Gould paraissait trouver cela tout naturel. J'tais donc peine de penser, que ma future belle-fille tait leve d a n s ces ides, qu'elle approuvait, au sujet du divorce, et p r c i s m e n t ..... u n e p e r s o n n e trs lie avec les Gould, la mre de m a d a m e Georges Gould, tait d a n s cette situation de femme divorce .
S. Romana Rota.
323
I t e r u m i u d e x : Est-il vrai (comme l'a dpos le m m e tmoin) que la veille du mariage, vous avez pleur chaudes larmes, cause de ces sen t i m e n t s ? . Gui illa: C'est plus que vrai, n o n seulement j ' a i p l e u r , mais j ' a i eu u n e crise de dsespoir telle, qu'il a fallu l'intervention de m o n second fils et de m o n mari, p o u r m'empcher d'aller chez les Gould dire des paroles, qui a u r a i e n t empch ce mariage. Je suis bien au regret de n'avoir p a s suivi ma premire impression . Iudex q u a e r i t : S'il est vrai que les sentiments de mademoiselle Gould vous navraient et vous faisaient pleurer, comment avez-vous c o n n u ces sentiments, tant d o n n que d a n s votre premier interrogatoire, vous avez dit: " Je n'ai entendu, au m o m e n t du mariage, a u c u n propos de mademoiselle Gould, qui du reste a t trs peu communicative avec m o i ? . T u n e illa: Dans m o n premier interrogatoire on m'a d e m a n d si, avant le mariage, j ' a v a i s entendu dire mademoiselle Gould qu'elle divorce rait. Je ne l'ai p a s e n t e n d u dire cela; seulement, il rsultait de toutes les conversations tenues devant elle, et par elle, qu'elle approuvait les gens qui divoraient et qu'elle trouvait tout naturel qu'on u s t de cette facult. Mon fils J e a n l'a entendu dire, la veille du m a r i a g e : " Si je ne suis p a s contente, je divorcerai . Moi, je ne l'ai p a s e n t e n d u e tenir ce propos. Comme je l'ai dit, elle a fort peu caus avec moi, et c'est sur ses conversations que je l'ai juge . Denique iudex : D a n s votre premier interrogatoire, vous rapportez u n e conversation t e n u e vous, d a n s laquelle mademoiselle Gould v o u s aurait dclar, qu'elle tenait pouvoir divorcer; mademoiselle A n n a Gould vous a-t-elle t e n u des propos semblables d a n s les trois premires annes de son ma riage? . Testis refert: Dans m o n premier interrogatoire j ' a i racont comment chez moi, en sortant de la chapelle, o elle venait d'assister la messe, ma belle-fille m'a dit: " Je me ferais volontiers catholique, si l'glise catholique acceptait le divorce . Elle m'a dit cela q u a t r e mois aprs son mariage. J'ai fait p a r t mon fils J e a n de la tristesse, que me causait cette parole. C'est alors qu'il m'a rapport le propos tenu par Anna Gould la veille du mariage. J'ajoute que ma belle-fille n'avait a u c u n grief contre son mari, q u a n d elle manifestait ainsi sa volont d'user du divorce. J'ajoute que mademoiselle Gould dit avoir t leve d a n s des ides contraires au divorce. Or, d a n s sa famille, sur cinq enfants maris, trois sont divorcs et un a pous u n e femme marie . Quod autem A n n a n o n t a n t u m tribus annis post matrimonium, sed etiam illo tempore, q u a n d o a d h u c matrimonialis vita ab ea pacifice ducebatur, saepe saepius de divortio locuta sit, utpote de iure ad se perti-
324
nente, quo u s u r a esset, q u a n d o sibi placuisset, aliud gravissimum exstat testimonium, ducis n e m p e de Luynes, qui semel atque iterum interrogatus fuit, scilicet in p r i m a et in secunda causae instructione. P r i m a vice, ita testatus est: Au cours de la vie c o m m u n e et avant qu'il n'y et de dissension srieuse entre les poux, la j e u n e femme avait cons t a m ment le mot divorce la bouche, dans les circonstances les plus futiles. Elle m'a dit plusieurs fois moi-mme, que le j o u r o elle en aurait assez, elle divorcerait, que cela se faisait c o u r a m m e n t en Am rique, et que sa religion protestante, qu'elle avait voulu garder, admet tait parfaitement le divorce et un a u t r e m a r i a g e ; elle disait notam m e n t : " Quand on ne se convient plus, on divorce, et on change de m a r i . Elle le rptait si souvent, que j ' a i cru devoir en parler son mari, qui n'a p a s considr alors que ce fussent des paroles srieuses . Deinde prosequitur: P e n d a n t quelques annes, la vie c o m m u n e a p a r u pacifique entre eux, au moins extrieurement, quoi que la j e u n e femme p a r t souvent de mauvaise humeur, comme u n e enfant gte. Lorsque la dissension se mit srieusement entre eux, je fus charg, p a r m o n ami Boni de Castellane, d'une tentative de rap prochement, auprs de sa femme. Dans la conversation que j ' e u s avec elle, je compris, que ce que j ' a v a i s considr j u s q u e l comme des boutades de sa part, tait l'expression relle de sa pense. Elle me dit a l o r s : " Vous n'avez j a m a i s voulu croire, que je n'avais pas adopt vos stupides ides franaises, et que j ' a v a i s toujours conserv mes ides amricaines, m'autorisant divorcer q u a n d je le voudrais. C'est mme la principale raison, pour laquelle je n'ai pas voulu me faire catholique . Comme je lui parlais de ses enfants, qui a u r a i e n t souffrir plus tard de ce divorce, elle me rpondit, qu'en Amrique on n'avait p a s l'habitude de se sacrifier p o u r ses enfants, et que du reste, elle n'avait j a m a i s eu des sentiments maternels dvelopps. J'ai alors compris, qu'en prsence de pareils sentiments, il n'y avait rien faire . In secunda a u t e m instructione, haec adiunxit: C'est trs peu de t e m p s aprs son mariage, un an tout au plus, que j ' a i entendu A n n a Gould exprimer ses ides sur le divorce, et dire qu'il tait natu rei et lgitime d'en user, que cela se faisait c o u r a m m e n t en Amrique, et que c'tait trs bien. Elle n'annonait p a s encore l'intention d'en u s e r p o u r elle-mme, mais il tait trs clair p o u r moi, d'aprs ses dires, que le jour o elle serait tente d'en user, elle n'hsiterait pas. Elle avait tellement l'habitude de parler du divorce, q u ' o n se demandait si cette ide n'tait pas chez elle une ide fixe . E n a r r a t deinde testis, quod q u u m , q u a d a m vice, ipse et comes Boni de Castellane, delec-
S. Romana Rota.
325
talionis causa, mare percurrerent, e o r u m q u e navcula ob infortunium periclitaretur, ab alio navigio recepti, ad suas uxores, quae a longe ex alia navi e o r u m periculum a d s p e x e r a n t , reducti s u n t . At domina de Castellane, quin laetaretur de incolumitate sui viri, se mit en colre, d i s a n t que tout avait t arrang d'avance, et que son mari devait avoir un rendez-vous avec u n e femme sur ce bateau. Et immdiate m e n t elle parlait d'envoyer u n e dpche pour retenir des places s u r un bateau en partance p o u r l'Amrique, parce qu'elle voulait divorcer. Elle n'avait que le mot de divorce sur les lvres . Modo a u d i a m u s testes partis adversae, scilicet inductos ab A n n a Gould ad p r o b a n d u m , se n u n q u a m de divortio, vel ante m a t r i m o n i u m vel tribus qui successerunt annis, locutam fuisse. Ipsa in iudicium a d d u xit sex testes, n e m p e tres fratres tresque sorores. Eius frater H o w a r d Gould Parisiis interrogatus est, ceteri in u r b e Neo-Eboracensi. P r i o r iudici ita fassus est: Je dclare que j a m a i s je n'ai entendu ma s u r tenir un propos, qui indiqut qu'elle voult se librer des obligations, que lui imposait le mariage catholique; et, la veille m m e du mariage, elle me dclarait, qu'elle aimait beaucoup son fianc et qu'elle esp rait bien que j a m a i s rien ne pourrait l'en dtacher; et toute la famille de mademoiselle Gould tait d a n s les m m e s sentiments, et avait la m m e impression . Deinde sequitur: Je n'ai j a m a i s entendu, aprs le mariage, ma s u r dire, qu'elle et l'intention de ne p a s remplir toutes ses obligations, et m m e elle ne m'a j a m a i s laiss souponner, j u s q u ' sa sparation d'avec monsieur de Castellane, qu'elle et l'in tention de se sparer de lui . Et iudici sciscitanti, u t r u m vita coniugalis inter sponsos fuerit pacifica, necne, q u a m d i u perduravit, ita respondit: Je n'ai pas eu occasion de voir le mnage, pendant la vie com m u n e . Je n'ai j a m a i s souponn, qu'il y ait eu des orages. La vie c o m m u n e a d u r environ u n e douzaine d'annes. De t e m p s en t e m p s je recevais des lettres de ma sur, et j a m a i s elle ne m'a parl de diffi cultes intimes. Il y a six a n s environ, elle est venue avec son m a r i en Amrique et tous deux semblaient parfaitement h e u r e u x . Alius frater Georgius Gould, a iudice i n t e r r o g a t u s : S a p e t e , oppure udi ste, se Anna, p r i m a del matrimonio, era disposta ad assumere tutti gli obblighi, che la Chiesa cattolica impone alle persone m a r i t a t e ? respondit: Credo di s. Ella ebbe lunghe conversazioni con Mons. Cor rigan . D e n u o : Sentiste, o da vostra sorella o da altri, che ella espri messe l'intenzione di esser libera e di a b b a n d o n a r e suo marito o di divorziare da lui, q u a n d o ad essa piacesse di farlo? respondit: Mai l'udii . Alius frater E d w i n Gould, iisdem iudicis interrogationibus,
326
eodem modo ac s u u s frater Georgius, respondit. A n n a e soror Editti Kingdom Gould priori interrogationi respondit: Ella di b u o n grado a s s u n s e tutti gli o b b l i g h i ; secundae interrogationi pariter respondit :: M a i l'udii, n da essa n da a l t r i . Alia soror Addie W o o r d w a r d A d a m s eidem priori interrogationi respondit: P e r quanto io sappia, sono sicura che ella assunse tutti gli obblighi : secundae a u t e m : N o n lo sentii; al contrario ella mi disse che n o n credeva nel divorzio . Testis E d u a Montgomery Grane, pariter A n n a e soror, interrogationi priori respondit: Non posso rispondere a questa interrogazione, perch mai h o conversato con A n n a Gould su questo soggetto ; secundae vero: Posso dire che ella mi disse il contrario . Ex responsionibus ab his testibus redditis, in primis apparet, p a r u m edoctos fuisse circa ea de quibus a iudice interrogati sunt, idest circa m e n t e m et a n i m u m Annae, et ideo tres sunt mere negativi, uti Georgius, Edwin et soror Edith. Aliae duae sorores, Addie et Edua, relate ad primam quaestionem n o n magis determinate loquuntur. Addie enim dicit: P e r quanto io s a p p i a , etc. E d u a clarius dicit: Non posso rispondere , etc. Relate vero ad secundam magis praecise deponunt, se contrarium ab A n n a audivisse, sed nec verba referunt, nec t e m p u s determinant. At hoc revera facit in suo testimonio H o w a r d : . . . la veille m m e du mariage, elle me d c l a r a i t , etc. etc. Sed u n u s hic testis, de cuius attendibilitate a nemine certiores facti s u m u s , destruere nequit tot t a n t a q u e contraria testimonia, particularibus circumstantiis communita, q u o r u m praecipui testes, ab ipsa archiepiscopali Parisiensi Curia, probitate commendantur, q u a e q u e proinde, his contrariis non obstantibus, in sua auctoritate p e r m a n e n t . Nec h o r u m auctoritati valde illae officiunt discrepantiae seu inter testes discordiae, q u a s minutius scrut a t u r atque perpendit S. Vinculi defensor, in priori iudicio, et q u i b u s t a n t u m p o n d u s addit. Etsi enim discrepantiae n o n desint, hae sunt in circumstantiis mere accessoriis; circa a u t e m factum principale, inter testes adest concordia. Qui enim de t e m p o r e ante m a t r i m o n i u m testantur, in hoc plene consentiunt, A n n a m professam esse, si matrimonio cum Boni de Castellane felicitatem n o n esset consecutura, se uti velle divortio, cuius facultatem sibi d a b a t episcopaliana secta, cui a d h a e r e b a t ; praesertim autem si m a r i t u s coniugalem fidem s e r v a t u r u s n o n fuisset. Hoc idem propositum seu intentionem sexcenties A n n a m manifestasse toto t e m p o r e , quod matrimonio successit, scilicet a primis mensibus usque d u m a b r u p t u m fuit, u n a n i m i t e r ceteri testes deponunt, quod factum a nobis praecise quaerebatur. Quod si maior discrepantia a p p a r e a t inter testium depositiones et libellum actoris eiusque asser-
S. Romana Rota.
327
tion.es, potest explicari; libellus e n i m , ut prima sententia fatetur, n o n semper g e n u i n a m factorum veritatem significare solet, quippe qui ab advocato, ad evincendam propositam actionem, magis q u a m ab actore conscriptus , et actor in casu nostro, ut a testibus scim u s , ita erga A n n a m erat a m o r e obccatus, ut minimi momenti facecet illius divortiandi propositum. Ceterum meminisse iuvat, quae, circa accidentales testimoniorum circumstantias, h a b e t divus T h o m a s : Si vero sit discordia testimoniis in aliquibus circumstantiis non perti nentibus ad s u b s t a n t i a m facti..., talis discordia n o n praeiudicat testi m o n i o . . . q u i n immo aliqua discordia in talibus facit testimonium cre dibilius, ut Chrysostomus dicit super Matthaeum ( I I I l quaest. 79, art. 9). Cui plene adhaeret Benedictus XIV, qui ita scribit: Expedit enim aliquando, ut aliqua adsit discordia inter testes, n o n in substan tialibus, sed in accidentalibus; concordia siquidem in omnibus, hoc est t u m in substantialibus tum in accidentalibus, t a n t u m abest ut fidem conciliet, ut eam potius testibus m i n u a t (De Can. et Beat. Sanet., lib. III, cap. 7, n. 10). Et hoc magis verum est, q u a n d o testes de his q u a e tempore remoto evenerunt, reddere debent testimonium, ut a d a m u s sim accidit in casu nostro, in quo inter processus instructionem et matrim o n i u m Annae cum Boni de Castellane, sexdecim intercesserunt anni. Ceterum nonnullae contradictiones, quae in priori s u m m a r i o inter testes adesse videbantur, q u a s q u e prior sententia diligenter notaverat, in nova i n s t r u c t i o n e ita declaratae sunt, ut revera eas n o n exstitisse appareat. Quaerere quis posset, u t r u m solo veritatis a m o r e A n n a in primo iudicio steterit adversus coniugem P a u l u m , validitatem sui matrimonii defendens, q u a n o n t a n t u m viro suo, sed sibi et alteri q u o q u e viro, cui postea se adiunxit, libertas adimeretur. Quod ita revera sit, grave dubium nobis ingerunt ea, quae a d u o b u s testibus referuntur circa a n i m u m Annae erga s u u m coniugem, in causa actorem. Enimvero quid a m Aloisius Morel, testis in causa, inter cetera deponit: Elle ( A n n a scilicet) a vou u n e h a i n e implacable au comte de Castellane, et cela la suite d'intrigues, qui se sont manifestes a u t o u r d'elle . Et d e i n d e : ... elle me r p o n d i t : " Le n o m de Castellane je l'excre et je ne ferai rien p o u r le dfendre . Et marchionissa de Talleyrand, quae (utpote u x o r fratris illius principis de Sagan, q u o c u m A n n a n u n c vivit) valde bene s u a m glorem noscere debet, de ea sic loquitur : C'est u n e hon nte femme, mais elle a un caractre trs exigeant, elle demandait B o n i ce qu'il ne pouvait p a s lui donner ; d'autre part, elle est trs v i n d i c a t i v e ; elle l'est hrditairement, elle aime la vengeance et elle la poursuivra j u s q u ' la mort de celui qui a m a n q u . Postea : Boni
a a e
328
Acta Apostolicae .Sedis. - Commentarium Officiale.
a eu des torts, mais elle s'est venge avec frocit et elle se vengera j u s q u ' la fin. Si elle avait t plus indulgente, et si, en prsence des torts de son mari, elle s'tait retire chez elle avec ses enfants, t o u t le monde aurait t ses pieds, et lui plutt rpouss. Mais aujourd'hui l'opinion a chang, et Monsieur de Castellane est devenu plus intressant . ... A n n a Gould, ce que j ' a i e n t e n d u dire, fera l'impossible pour empcher Boni de retrouver sa libert .
Quod ius spectat. Matrimonium, quod primitus indissolubile a Deo institutum est, Christus Dominus, elapsae n a t u r a e h u m a n a e reparator, ad pristinam, q u a m etiam a p u d p o p u l u m iudaicum amiserat, indissolubilitatem restituit, simulque ad dignitatem sacramenti novae legis evexit; ita ut n a t u r a ipsius contractus matrimonialis inter baptizatos, a n a t u r a sacramenti realiter n o n distinguatur. Omnis ergo causa, q u a e nullitatem contractus efficiat, efficit etiam nullitatem sacramenti, et viceversa; et quoniam quivis contractus voluntate contrahentium efficitur, si quid in voluntate, vel u n i u s contrahentis, desit,-quod necessarium sit ad contractum faciendum, hic n u l l u s evadit. Ad m a t r i m o n i u m vero, praesertim p r o u t est s a c r a m e n t u m , necessario, imo substantialiter, pertinet indissolubilitas, q u a e proinde a doctoribus b o n u m sacramenti vocatur. Si quis ergo m a t r i m o n i u m dissolubile contrahere vellet, illud vellet quale consistere nequit, et proinde vellet a b s u r d u m . D i x i m u s : si quis vellet, n o n autem si quis nesciret, indissolubilitatem esse matrimonio essentialem. Quia, etsi hoc aliquis ignoraverit, imo erronee putaverit, m a t r i m o n i u m esse n a t u r a sua dissolubile, posset t a m e n valide contrahere, si voluntatem haberet, saltem implicitam, eo modo m a t r i m o n i u m faciendi, quo a Christo Domino est institutum, ignorantia enim et error afficiunt intellectum, d u m e contra, ut supra diximus, m a t r i m o n i u m perficitur v o l u n t a t e ; et ideo, ut verbis card. De Lugo u t a m u r , in casu simplicis erroris, h a b e t u r unicus ac sufficiens voluntatis actus, in casu autem intentionis sese non obli gandi, h a b e n t u r duo actus voluntatis se m u t u o d e s t r u e n t e s ; u n d e illic adest consensus matrimonialis, hic n o n adest (De Sacram., disput. VII, sect. 8). Nec quis dicat, actum reiiciendi obligationem indissolubilitatis absorberi ab actu magis generali faciendi m a t r i m o n i u m , quia, ut bene n o t a t sententia rotalis Nicien., coram Many 24 ianuarii 1911, actus reiiciendi obligationem, cum sit magis specificus, certe praevalet actui magis generali, quia species derogat generi, iuxta regulam 34 iuris in VI, quae valet in toto iure, et n o t a n t e r in contractibus, ut habet Reiffenstuel, De regulis iuris, cap. % reg. 34, n. 9-12 ; et etiam quia, ut bene n o t a t La Croix, inter d u a s intentiones contrarias, illa est de
S. Romana Rota.
329
praesenti praevalens, q u a e essentialiter est exclusiva alterius ; atqui, inter istas intentiones, posterior est exclusiva prioris ; ergo etc. (Theol. Moral., lib. VI, p a r s III, cap. III, n. 251). Ullimode ergo consistere nequit m a t r i m o n i u m simul cum voluntate, vel e t i a m u n i u s contrahentis, positive contraria illius indissolubilitati, quia in eo deesset consensus, seu esset fictitius t a n t u m et simulatus. Et hoc verum est, q u o c u m q u e modo haec voluntas exprimatur, sive per modum conditionis, sive per simplicem intentionem vel propositum, sive sub modo vel causa, cui alligetur c o n s e n s u s ; quin necesse sit, ut deducatur in p a c t u m ; semper enim v e r u m est, voluntatem deesse (Cfr. De Angelis, Prael. I. C, lib. IV, t. 5, n. 7). Nec relate ad indissolubilitatem, seu b o n u m sacramenti, locum habet distinctio, q u a m sacri iuris interpretes p o n u n t inter voluntatem n o n sumendi obligationem et voluntatem sumendi quidem obligationem, sed eam n o n adimplendi, quae distinctio pro ceteris bonis matrimonii essentialibus datur, ut h a b e t divus T h o m a s , et cum eo Snchez (lib. IT, disp. 29, n. 12). Attamen voluntas bono sacramenti contraria n u m q u a m praesumitur, nec asserenti creditur in foro externo, nisi plene probetur, quia causa matrimonii semper gaudet favore iuris. Haec, quae h u c u s q u e diximus, explorati iuris sunt, et a doctoribus, sive canonistis sive theologis, longe proposita atque explanata. Satis hic sit, ex his, locos nonnullos indicare, quin oporteat referre : D. T h o m a s , in IV, Dist. 31, q. I, art. 3, in corp; Snchez, De Matrim., lib. II, Disp. 29, n. 1 1 4 2 ; lib. V, disp. 12, n. 5; Gonzalez, in titul. De conditionibus appositis, cap. 7, n. 9; De Lugo, Disp. schol., De sacram, in gen., disp. 8, sect. 8, n. 121 ; Tamburini, De Matrim. 1. VIII, tract. 4; Pontius, inappend. ad tract, de matrim., lib. 9, p a r s 2, n. 11 (ubi q u a e r i t : Si haereticus in eo sit errore, ut existimet m a t r i m o n i u m esse ex causa dissolubile, et licere libellum repudii, ut olim in lege ante Christum, q u i d fiet? . Cui quaestioni ita in terminis paulo post r e s p o n d e t : ... si vero expresse ita velit contrahere et n o n aliter, sive eum a n i m u m explicet, sive in mente retineat, nullum est m a t r i m o n i u m ). La Croix, Theol. Mor. L. VI. pars 3; De matrim., cap. II, nn, 250, 251, 252, 253, 254, 255 ; (ubi hic auctor casum huic nostro simillimum sibi solvendum proponit, in quo quamvis de conditione agatur, t a m e n de intentione etiam pertractat). Et ex recentioribus: Gasparri, De Matrim., t. II, n.- 919, 1014 et seq. (edit. 3) ; Wernz, Ius Decret., t. IV, pars I, n. 52 et pars II, n. 312, not. 44 (edit. 2); Ballerini-Palmieri, Opus morale, i. 6, n. 498 et s e q ; Lehmkuhl, vol. II, n. 879 et seq.; D'Annibale, pars II, n. 303 et 412; Noldin, De Sacram., n. 569; et N. S. O. in Nicien. diei 24 ianuarii 1911,
ACTA, vol. V, n. 11. 7-7-913.
23
330
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. P r i o r ; in
coram M a n y ; in Montispessulana, diei 13 dec. 1912, coram Monacen.-Friburgen., diei 24 iulii 1909, coram Mori, n. 8.
H a u d difficulter priori sententiae assentimur, u b i haec h a b e t : ... testes in h a n c sententiam u n a n i m i suffragio concordant, Annam protestatam fuisse mordicus sibi, et ante et post celebratas nuptias, ius vindicasse discedendi a viro, si hic foret infidelis a u t alias sibi displiceret, et h a n c facultatem sibi competere ex placitis sectae protestanticae, cui adhaerebat, q u a m q u e derelinquere nolebat, ne sibi adimeretur haec e a d e m f a c u l t a s . E t d e i n d e : I a m v e r o adducti testes referunt eam fuisse A n n a e voluntatem, n e m p e discedendi a viro, si hic fuisset infi delis, quod sibi a r r o g a b a t ius, utpote sectae evangelicae addictae , et p o s t e a : Iamvero hi n o n l o q u u n t u r de propria ac vera conditione ab Anna contractui apposita; sed de intentione libere et libenter utendi divortiandi facultate, q u a m illi d a b a n t placita sectae protestanticae . (Conf. sententiam appellatam, prope finem). Sed minime cum ea sententia admittimus, q u a e ex his praemissis concludit: h i s in terminis contin e t u r examussim error iuris . Et p e r p e r a m nobis videtur, huic casui ab ea aptari, q u a e referuntur ex E m o Card. Gasparri, ubi hic errorem iuris explicat (n. 902-903, edit. 3); sed potius aptari, quae idem auctor ibi subiungit: Quod si contrahens, explicito voluntatis actu, seu vera mentis conditione, illam proprietatem revera excludit, m a t r i m o n i u m i r r i t u m e s t ; et quae clarius infra (n. 919) h a b e t : S i contrahens h a b e t quidem intentionem contrahendi matrimonium, sed simul h a b e t intentionem explicitam ac positivam sese non obligandi aliquo modo ... dicens, n o n interpretative t a n t u m , sed positive in mente s u a : " Volo contrahere matrimonium, sed nolo tradere alteri p a r t i . . . ius perpe t u u m ... n o n est d u b i u m . . . m a t r i m o n i u m esse p r o r s u s irritum ex defectu consensus . Quomodo enim simplex error iuris admitti potest, ubi adest intentio, q u a e " e s t actus voluntatis in aliquem finem t e n d e n t i s ? , , (D. T h o m a s , I I I , Q. XII, Art. 1). Qui vero voluntatem habet (ait Lehm kuhl, vol. II, n. 879), postea si sibi placuerit, ad alias nuptias trans eundi, matrimonium invalidum contrahit, eo quod nolit perpetuum ius alteri tradere, quod tamen essentiale est . Nec magis validitati h u i u s matrimonii favent q u a e habet Benedictus XIV, De syn., I. 13. c. 22, n. 7, q u a e q u e a priori sententia referuntur. Ibi enim, de his qui contrah u n t cum errore iuris, quin p r o p o s i t u m contra indissolubilitatem matrimonii positive efforment (licet p r a e s u m p t a m voluntatem h a b u e r i n t n o n contrahendi, si aliter tenerent), Pontifex ait : ... locus est praesumptioni, ut, d u m matrimonium, p r o u t a Christo i n s t i t u t u m fuit, inire voluerunt, illud omnino perpetuum, ac, interveniente etiam adulterio, indissolua ae
S. Romana Bota.
331
bile contrahere voluerint, prae valente n i m i r u m generali, q u a m diximus voluntate, de matrimonio iuxta Christi institutum ineundo, eaque prim a t u m illum errorem a b s o r b e n t e ; quo f i t u t m a t r i m o n i u m ita contrac t u m , validum firmumque m a n e a t . At si quis contrahat expresso proposito divortiandi a c o m p a r t e , istius adulterio adveniente, t u n c theoria praesumptionis, seu praevalenti ae voluntatis generalis privatum errorem absorbentis, n o n amplius, ut quisque videt, adduci potest, quia praesumptio cedit veritati; sed potius locum h a b e t doctrina, q u a m idem Pontifex ibi exponit: Quicumque contractum vult, necesse est, ut eius dem s u b s t a n t i a m velit, ideoque si contrahentes, in matrimonii foedere ineundo, conditionem a p p o n u n t illius substantiae contrariam, certis simum est a r g u m e n t u m , n e q u a q u a m eos in veri matrimonii contractum consentire . Neque pariter assentiri p o s s u m u s his, quae in priori sententia inveniuntur, n e m p e : P r o p o s i t u m . . . aliquid agendi n o n secum fert consensum conditionatum, et in dubio, quis p r a e s u m i t u r p u r e contraxisse, nisi aperte liqueat de conditione, praesertim si conditio s u b s t a n t i a e contractus opponatur, uti considerat Benedictus XIV, loco citato . Hic enim prior sententia videtur sumere conditionem strictiori sensu, seu t a n t u m p r o u t est suspensiva consensus, ita ut haec sola, n o n vero propositum contra matrimonii substantiam, nullum reddere possit m a t r i m o n i u m , quod v e r u m minime est. Sensus verbi conditio, iuxta Benedictum XIV, idem est ac ille, qui eidem verbo tribuitur in Decretal., lib. IV, tit. 5. De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus, c. u t i , ubi conditio s u m i t u r n o n taxative, sed d e m o n s t r a tive, et n o n stricto sensu, sed latiori, seu pro q u o c u m q u e voluntatis actu, quo positive b o n u m essentiale matrimonii excludatur. E x e m p l u m adduci potest ex cit. cap. ult. h. t. Ibi enim conditio : contrallo tecum, donec inveniam aliam honore vel facultatibus ditiorem , n o n est proprie dicta conditio, sed potius modus contra s u b s t a n t i a m matrimonii (Cf. Santi, Prael. I C, lib. IV, tit. 5, n. 3 9 ; et De Angelis, lib. IV, t. 5, n. 5). Ita quoque h u n c locum Benedicti XIV i n t e r p r e t a t u r E m u s Card. Gasparri, qui p o s t q u a m illum retulit (De Matrim., vol. II, n. 920), p r o s e q u i t u r : Ceterum haec intentio excludendi a u t limitandi substantiam, etc. . Modo h a n c a nobis expositam doctrinam casui nostro aptantes, edicimus quod, si A n n a Gould, a n t e s u u m m a t r i m o n i u m cum Boni de Castellane, intentionem a u t propositum habuit, illud n e q u a q u a m indissolubile contrahendi, sed sibi reservandi facultatem divortio, q u a v i s de causa, utendi, et h a n c voluntatem in actu matrimonii, saltem virtualiter retinuit (de q u a voluntate, ex his q u a e diffuse in facto e x p o s u i m u s , dubitare n o n licet), certe verum n o n praestitit consensum, sed simulatum,
332
et ideo invalidum fuit matrimonium. Admittendum a u t e m n o n arbitramur, cohabitationem per u n d e c i m a n n o s inter sponsos protractam et copulam spontanee ab A n n a admissam, potuisse, in casu; defectum consensus sanare. Ut enim A n n a hoc facere posset, oportuisset quod illa nullitatem sui matrimonii cognovisset, illudque voluisset revalidare ; et id probari deberet, quia revalidatio matrimonii n o n praesumitur. At, in casu, A n n a m ignorasse, matrimonium n u l l u m fuisse ob s u u m divortiandi propositum, evincitur ex secta, cui illa adhaerebat, seu ex errore in quo inveniebatur; illud a u t e m noluisse sanare, etiamsi nullitatem cognovisset, evincitur ex eius proposito, centies repetito post matrimonium, toto tempore, quo vita c o m m u n i s perduravit. Hisce igitur o m n i b u s sedulo perpensis et consideratis, Nos infrascripti Auditores, pro tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, Christi nomine invocato, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n d u m esse: Negative ad primam partem, affirmative ad secundam partem, seu sententiam Rotalem diei 9 decembris 1911 esse infirmandum in casu. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad q u o s spectat, ut exsequutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Ref. Concilii Tridentini, iis adhibitis exsequutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 1 martii 1913. Fridericus Cattani, Ponens. Antonius P e r a t h o n e r . Iosephus Alberti. Sac. T. Tani, Not. S. R. Rotae.
Secretaria Status.
333
SECRETARIA STATUS
EPISTOLAE.
i.
AD R. D. CAN. PANNI BR, QUI BEATISSIMO PATRI, REVERENTIAE SPECIMEN, NOUVEAU PSAUTIER DU BRVIAIRE ROMAIN EXHIBUIT.
Monsieur le Chanoine, Le Souverain Pontife a t trs sensible l'hommage que vous lui avez fait de votre Nouveau Psautier du Brviaire Romain, et vous en tmoigne sa particulire satisfaction. Vous avez voulu entrer d a n s les vues du Saint-Pre et favoriser l'amour de la prire liturgique en en facilitant l'intelligence p a r u n e traduction fidle, p a r des commentaires sobres et n a n m o i n s sans scheresse, d'une rudition aussi sre qu'claire. Votre comptence inconteste d a n s les sciences s c r i p t u r a l e s tait la meilleure garantie que ce travail, n o n moins dlicat qu'opportun, ferait h o n n e u r son a u t e u r et cette illustre facult thologique de Lille, qui vous compte parmi ses membres les plus distingus. Sa Saintet est heureuse de vous adresser ses meilleures flicitations et vous envoie de tout cur la bndiction apostolique. Il m'est agrable de vous offrir mes flicitations personnelles et de vous exprimer, Monsieur le Chanoine, mes sentiments trs dvous en Notre-Seigneur. Le 14 juin 1913.
II.
AD R. P. J. LINTELO S. J., OB NUMEROS IAM EDITOS EPHEMERIDIS ACTION EUCHARISTIQUE OBLATOS. BEATISSIMO PATRI, DEVOTIONIS ERGO, REVERENTER
Mon Rvrend Pre, Le Saint-Pre Pie X. a agr avec u n e spciale bienveillance l'hommage filial des n u m r o s p a r u s du bulletin, revtu de l'approbation ecclsiastique, que vous publiez sous le titre d'Action Eucharistique.
334
Ces intressantes pages, simples et pratiques, o vous vous tes propos de vulgariser d a n s le clerg les dcisions si salutaires des Dcrets eucharistiques du Souverain Pontife, en particulier du Dcret Quam singulari, contribueront dissiper des prjugs, clairer bien des consciences et exciter le zle sacerdotal p o u r l'application des Dcrets sur la T. S. Communion. Sa Saintet vous flicite de vos nobles efforts et de votre zle dans l'apostolat eucharistique, et, avec Ses encouragements paternels, Elle envoie de cur vous et vos collaborateurs la bndiction apostolique. Je vous suis bien reconnaissant des exemplaires que vous m'avez gracieusement offerts, et je vous prie d'agrer, avec mes flicitations, mon Rvrend Pre, l'assurance de mes sentiments dvous en Notre-Seigneur. Le 23 juin 1913.

S. CONGREGAZIONE D E I R I T I .
CONGREGAZIONE ORDINARIA PARTICOLARE. Il giorno 1 luglio 1913, nel palazzo apostolico Vaticano fu tenuta la Congregazione Ordinaria Particolare dei sacri Riti, nella quale furono sottoposte al giudizio degli Emi e Rmi signori cardinali componenti la medesima, le seguenti cause: 1 Intorno alla validit dei Processi Apostolici ed Ordinarii costruiti per la causa di beatificazione e canonizzazione del Ven. Servo di Dio Mariano da Rocca Casale, laico professo dell'Ordine di Frati Minori. 2 Intorno alla validit dei Processi Apostolici ed Ordinarii costruiti per la causa di beatificazione e canonizzazione del Ven. Servo di Dio Giuseppe Amando Passerat, sacerdote professo della Congregazione del Ssmo Redentore. 3 Intorno alla validit ed al rilievo del Processo Apostolico costruito nella Curia di Vannes sopra la fama di santit, vita e miracoli in genere della Ven. Serva di Dio Caterina de Franche ville, fondatrice delle Suore Figlie della B. Vergine Maria, del ritiro di Vannes. 4 E finalmente intorno al culto, in ossequio ai Decreti di Urbano VIII, non mai prestato alla Ven. Serva di Dio Suor Angela Maria della Concezione, riformatrice delle monache dell'Ordine della Trinit.
Diarium Bomanae Curiae.
335
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : 28 giugno 1913. Il signor cardinale Benedetto Lorenzelli, Protettore dell'Ar ciconfratemita dei Ss. Giovanni e Petronio dei Bolognesi. Il signor cardinale Gaetano Bisleti, Protettore dell'Ar ciconfratemita di santa Maria dell' Orto in Boma.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 10 giugno 1913. Mons. Sebastiano Nicotra, dell'archidiocesi di Catania. 24 giugno. Mons. Ersilio Menzani, vicario generale dell'archidiocesi di Bologna. 27 giugno. Mons. Antonio Padilla, della diocesi di Nuova Segovia. Prelati Domestici di S. S.: 19 giugno 1913. Mons. Carlo Vorlicek, arcidiacono di Kutu Hora, nella diocesi di Kniggratz. 21 giugno. Mons. Enrico Giacomo Grosch, dell'archidiocesi di Westminster. 22 giugno. Mons. Giovanni Maria Ippolito Perretant, superiore del gran seminario della diocesi di Belley. Mons. Giovanni Luigi Ippolito San vert, vicario generale della medesima diocesi. 24 giugno. Mons. Adriano Zecchini, sottosegretario della S. Congregazione di Propaganda Fide. 28 giugno. Mons. Ludovico Vidos de Kolta, canonico della cattedrale di Sabaria (Ungheria).
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 31 maggio 1913. Mons. Francesco Farkas, della diocesi di Sabaria. 25 giugno. Mons. Lorentino Magnanimi, della diocesi di Arezzo. Mons. Giuseppe Santiangeli, della diocesi di Fabriano.
336
Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.: 31 maggio 1913. Mons, Roberto Schlamadmger, della diocesi di Sabaria. 13 giugno. Mons. Michele Paolinovi, della diocesi di Macarasca. Mons. Valdimiro Bakoti, della medesima diocesi. 18 giugno. Mons. Alberto Angelotti, della diocesi di Montepulciano. 24 giugno. Mons. Gioacchino Bonardi, dell'archidiocesi di Firenze. Mons. Olinto Fedi, della medesima archidiocesi. 29 giugno. Mons. Carlo Trnka, della diocesi di Budweis.
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda dell'Ordine Piano: 19 giugno 1913. Al sig. conte Agostino Antonelli, di Terracina. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 14 giugno 1913. Al sig. Ulisse prof, de Nunzio, di Roma. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 27 giugno 1913. Al sig. Gasparo Dill, della diocesi di Wrzburg. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 21 giugno 1913. Al sig. Luigi Betti, dell'archidiocesi di Firenze. 26 giugno. Al sig. Carlo Kellermann, di Vienna. 27 giugno. Al sig. Luigi Burrasca, di Padova.
NECROLOGIO.
24 giugno 1913. Mons. Giuliano Miranda y Ristuer, vescovo di Segovia.
ERRATUM. In fasciculo X, pag. 293, linea 2 , loco ex epistolis legendum est ex epistoliis .
a
Die 28 Iulii 1913,
Num. 12.
AiirTAPo^^
ACTA P I I PP. X
PRAEFECTURA APOSTOLICA DE URUBAMBA IN APOSTOLICUM VICARIATUM ERIGITUR, DE URUBAMBA ET MATRE DEI DICTUM.
PIUS PP. x . Ad futuram rei memoriam. Felix catholicae Fidei propagatio, dum a n i m u m Nostrum s u m m a laetitia perfundit, Nos insuper in Domino sollicitat, ut ecclesiis vel omnino erigendis, vel ad potiores g r a d u s evehendis, pro re ac tempore provideamus. Itaque, cum Praefectura Apostolica de U r u b a m b a in P e r u a n a R e p u b l i c a , q u a e die quinto februarii a n n o MCM auspicatu condita fuit, uberes salutis fructus, Deo adiuvante, dederit ac laetam spem praebeat se maiores in posterum d a t u r a m ; ita Nos, de consilio etiam VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalium Christiano nomini P r o p a g a n d o praepositorum, eamdem Praefecturam in Vicariatum Apostolicum cum Vicario, episcopali aucto dignitate, evehendam censuimus. Quare, praesentium tenore, Motu-proprio, ex certa scientia ac m a t u r a deliberatione Nostris deque apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, praedictam Praefecturam Apostolicam de U r u b a m b a Reipublicae P e r u a n a e in Vicariatum Apostolicum erigimus et constituimus, cum omnibus ac singulis privilegiis, iuribus, honoribus et indultis, q u a e ad huiusmodi apostolicos vicariatus pertinent vel pertinere possunt. Praeterea novo huic Vicariatui, praeter vetus Apostolicae Praefecturae territorium, etiam civilem districtum a Matre Dei n u n c u p a t u m adsignamus, quem ideo a iurisdictione reliquorum Ordinariorum, pro sua cuiusq u e parte, apostolica eadem auctoritate Nostra, disiungimus ac sepaACTA, vol. V, n. 12. 28-7-913. 24
338
Acta
Apostolicae
Sedis.
Commentarium
Officiale.
r a m u s , eique nomen imponimus Vicariatus Apostolici de U r u b a m b a et Matre Dei . Divino autem h o m i n u m generis Redemptore confidimus, catholicam Fidem in ampla et nobilissima P e r u a n a ditione semper n o v a ac maiora incrementa suscepturam. Decernentes praesentes Nostras Litteras firmas efficaces semper exsistere et fore suosque plenarios et integros effectus sortiri, illisque ad quos spectat et in posterum spectabit in omnib u s et per omnia plenissime suffragari; sicque in praemissis per quosc u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane, si secus super his, a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, ceterisque constitutionibus et sanctionibus Apostolicis in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , sub annulo iv iulii MDCCCCVIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. Piscatoris, die
L. $ S.
Secretis
Status.
P R O V I S I O ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis Ssmus* D. N. Pius P P . X h a s quae s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 30 maii 1913. Titulari ecclesiae episcopali Castabalensi praefecit Sac. Marcum Z a p a t a , archidiaconum cathedralis ecclesiae S. Ioannis de Cuyo, quem constituit Auxiliarem Revmi D. Iosephi Americi Orzali, episcopi S. Ioannis de Cuyo. iunii. Cathedrali ecclesiae Casertanae R e v m u m D. Marium Palladino, h a c t e n u s episcopum Isclanum. Cathedrali ecclesiae S. Severini R e v m u m D. A d a m u m Borghini, h a c t e n u s episcopum titularem Carpasiensem. Cathedrali ecclesiae Adriensi sac. Anselmum Rizzi, dioecesis Mant u a n a e , ibidem parochum loci vulgo Ostiglia.
339
14 iunii 1913. Titulari ecclesiae episcopali Gerasensi sac. Carolum I o s e p h u m Eugenium Ruch, vicarium generalem Nanceyensem, quem constituit Coadiutorem cum iure futurae successionis Revmi D. Caroli F r a n cisci Turinaz, episcopi Nanceyensis. 19 iunii. Cathedralibus ecclesiis P a r e n t i n a e et Polensi sac. Tryp h o n e m Pederzolli, p a r o c h u m ecclesiae S. Antonii T h a u m a t u r g i in civitate Tergestina. 20 iunii. Cathedrali ecclesiae Peterboroughensi sac. Michaelem I o s e p h u m O'Brien, p a r o c h u m ecclesiae Ssmi Cordis in u r b e P e t e r b o roughensi. 21 iunii. Cathedrali ecclesiae Florianopolitanae sac. I o a n n e m Borges Quinto, Congregationis Missionis et rectorem seminarii Curitybensis de P a r a n . 23 iunii. Cathedrali ecclesiae Hajdudoroghensi graeci sac. S t e p h a n u m Miklsy, parochum loci vulgo Satoraljanjhely. ritus
1 iulii. Titulari ecclesiae episcopali Castoriensi sac. Franciscum Gossmann, canonicum cathedralis ecclesiae Vaciensis, quem constituit Auxiliarem Revmi D. Caroli E m m a n u e l i s Csaky, episcopi Vaciensis.

NOMINATIO Brevi apostolico n o m i n a t u s e s t : 4 iulii 1913. Episcopus titularis ecclesiae Adrahensis et vicarius EPISCOPI.
apostolicus novi vicariatus de Urubamba et Matre Dei, R. P. R a y m u n d u s Zubieta, Ordinis P r a e d i c a t o r u m .
340
SACRA ROMANA ROTA

GRATIANOPOLI! ANA.
NULLITATIS MATRIMONII (REYNIER-DE O B L O N G E ) .
Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 8 aprilis 1913, RR. PP. DD. Michael Lega, Decanus, P o n e n s , Guilelmus Sebastianeiii et Seraphinus Many, Auditores de turno, in causa Gratian op olitana - Nullitatis Matrimonii ex capite clandestinitatis, instante in gradu appellationis Dna Maria Reynier, repraesentatam per procuratorem Nazarenum Ferrata, interveniente et disceptante in causa Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Maria Reynier, aetate minor, a n n o s n a t a 20, die 2 octobris 1906, in ecclesia parochiali S. Aloisii, n u p s i t Marcello de Ghalonge, suo consobrino, praehabita legitima dispensatione ab impedimento consanguinitatis in tertio gradu. Vix a n n o exacto cum dimidio ab initis nuptiis, discordiae natae s u n t inter coniuges, et animo adeo dissociati ut, absque spe reconciliationis, consortium coniugale d i s r u p t u m sit. Exinde Maria Curiam ecclesiasticam Gratianopolitanam adiit, petens s u u m matrimon i u m declarari n u l l u m et irritum propter impedimentum clandestinitatis, quippe ipsa n o n erat p a r o c h i a n a S. Aloisii, cum eius pater T u n e t e m transtulerit suum domicilium, derelicto domicilio Gratianopolitano, tempore quo nuptiae celebratae sunt. Iudex Gratianopolitanus, sua sententia diei 23 februarii 1912, adhaesit actricis intentioni, edicens revera matrimonium irritum fuisse ac nullum ob praefatum clandestinitatis impedim e n t u m . Iure ipso exigente, appellationis instantia i n s t a u r a t a est, et H. S. T. sententia diei 17 iulii 1912 rescripsit: De matrimonii nullitate non satis constare. Ab h a c sententia appellationem interposuit Maria, q u a r e hodierna actione quaeritur An sententia rotalis diei 17 iulii 1912 sit confirmanda vel infirmanda in casu. Ad factum quod attinet, q u a e r e n d u m est an facta in probationem adducta satis significent p a t r e m Mariae revera ea intentione dereliquisse sub a n n o 1896 civitatem Gratianopolitanam ut s u u m domicilium canonicum inibi h a c t e n u s o b t e n t u m perdiderit, idemque acquisiverit exclusive T u n e t e . Iamvero 1) Familiae Reynier, originariae u r b i s Gratianopolitanae,
S. Romana Rota.
341
fortuna aucta est, ex quo Mariae a v u s opificium instituit ganterie, quod Mariae pater P a u l u s Reynier gerere coepit cum, m o r t u o eius parente, pro indiviso istud, haereditatis iure, pervenit ad tres fratres, P a u l u m (Mariae patrem), A u g u s t u m et Henricum. P a u l u s , qui iam a n a t u r a sortitus erat gracile corpus, sub a n n o 1906 gravis morbi aggressibus pert e n t a t u s est, adeo ut periti physici consilio gestionem negotiorum derelinquere coactus sit. P r a e t e r e a medicus consuluit de passer l'hiver d a n s le midi, et l't la campagne . 2) Hoc facere neque n o v u m neque difficile erat Paulo, qui in Africa, Tunete, iam a iuvenilibus a n n i s assuetus erat, saeviente hieme in occidentalibus E u r o p a e oris, morari, fugiens caelum Gratianopolitannm. R e m ita exponit sententia Gratianopolitana : P a u l Reynier, dont la sant fut toujours dlicate, allait en Tunisie ds 1875 ds l'ge de 24 a n s p a s s e r quelques semaines d'hiver; il continua le faire aprs son mariage (1883) ; il y acheta mme en 1889 u n a grande proprit Bordy hakir 10 kil. de Tunis, qu'il fit planter de vignes. Ses deux frres, p o u r lui plaire, participrent l'achat, et l'un d'eux, Auguste, dit que les voyages h i v e r n a u x de P a u l Reynier de 1889 1896 duraient de deux quatre mois, q u a n d mme il devait laisser en F r a n c e sa femme et ses enfants. En 1900, il remplace - le bordy arabe - la maisonnette, par u n e maison confortable, et Laure Reynier y sjourne ds lors avec son mari. En 1903, l'tat du malade s'aggrave, aussi le sjour Bordy Ghakir est-il de 8 mois et 8 j o u r s , j u s q u ' a u 29 juin 1904 . Sane insequentibus d u o b u s annis, ob infirmitates quibus Gratianopoli detinebatur et filia Maria et filius Severinus, Tunete singulis d u o b u s annis, n o n plus m o r a t u s est P a u l u s q u a m q u a t u o r a u t quinque menses. Notatu autem dignum visum est Dominis, quod pari g r a d u procedit commoratio T u n e t e a P a u l o electa, ac status eius valetudinis, quare commoratio, quae antea, sub a n n o 1875, u n u m vel vix alterum d u r a b a t mensem, annis 1903-1905 pertingit ad 8 menses ; sed u n a semper et constans videtur fuisse intentio et voluntas; nempe habere d o m u m Tunetensem uti locum a p t u m valetudini curandae. Ipsae vineae T u n e t comparatae e a r u m q u e cultura in id videntur potissimum ordinatae ut actuoso Pauli ingenio occupationem praeberent et solatium. F a t e t u r Iudex Gratianopolitanus : P a u l Reynier ne peut plus diriger la ganterie, mais il peut surveiller des plantations et ses vignobles tunisiens, n o n d a n s le dtail, car il se console p a r l de son changement forc de travail . In hoc concordant omnes testes, culturam vinearum et administrationem P a u l u m n o n habuisse uti scopum suae commorationis magis vel m i n u s diuturnae Tunete, ubi m o r a b a t u r valetudinis curandae g r a t i a ; haec u s q u e fuit praecipua intentio.
342
Acta
Apostolicae
Sedis.
Commentarium
Officiale.
3) Pro aestivo tempore r a r i transigendo familia Reynier h a b e b a t iampridem villam Glaix . De hac, sententia primae instantiae n a r r a t : La villa Glaix resta toujours u n e villgiature. Loue en 1864, achete en 1883 par le pre de P a u l Reynier, elle lui revint en hritage lui et ses deux frres Auguste et Henri. La proprit en tait indivise, chacun s'y allait reposer des affaires; mais P a u l Reynier, mari en 1883 et a y a n t par la suite trois enfants, se rendit propritaire par les deux tiers et fit reconstruire la maison en 1904 pour y mieux justifier et amliorer le sjour de sa famille . 4) Sed, quia a medicis illi praeceptum fuerat fugere caelum Gratianopolitanum sub quo aegrotaverat et iterum aegrotare coepisset, valetudine restituta, si ibi iterum habitare prosecutus esset, inquirendum est an, hisce in adiunctis, P a u l u s ita dereliquerit d o m u m s u a m animo n o n amplius revertendi ut domicilium Gratianopolitanum amiserit, idem vero assecutus sit Tunete. Dubitare n o n licet, prouti t e s t a t u s est medicus Perriol, Paulo clarissimis et praeceptivis verbis significatum fuisse, ipsi absolute expedire longe abesse a sede Gratianop olita na, secus ipsa vita periclitaretur. Idem P a u l u s , uti testes pariter referunt, n u n q u a m refragatus est huic sententiae in ipsum latae, atque adeo pollebat intellectu et mente ut haec probe intelligeret et sibi consuleret, prouti necesse erat. Revera ipse, praecipue ab anno 1900 ad a n n u m 1903, m o r a m non traxit Gratianopoli, ne ad integrum quidem mensem; et quia, ut assisteret filiae aegrotae, h u c sese contulit mense decembri anni 1905, statim morbi aggressum p a t i t u r ; et alium sub initio sequentis a n n i ; quare magis magisque in proposito confirmari debuit fugiendi caelum Gratianopolitanum. Iudex Gratianopolitanus ita accurate refert t e m p u s protractae commorationis in h a c urbe ab a n n o 1903: En 1903 il fut forcment de 39 j o u r s . cause de diverses maladies il fut forcment plus long en 1904, puisque en trois reprises P a u l Reynier habita sa maison 102 j o u r s et en 1905 q u a t r e vingt quinze j o u r s ... enfin d a n s l'anne 1906, la plus importante puisque c'est celle du mariage, P a u l Reynier, avant celui-ci resta 16 j o u r s Grenoble, du 5 au 21 j u i n . 5) Ex ipsa r e r u m conditione hoc sequi debebat, seu P a u l u m a sede Gratianopolitana n o n posse divelli penitus, quia ipse ibi h a b e b a t d o m u m omnino instructam, ibique privative p r o p r i a m ; ibi h a b e b a t medicos suos consiliarios, quibus ipse eiusque familia plane confidebant, ibi h a b e b a t u r centrum relationum familiarium. Opificium autem et aedes adnexae, domus et agri T u n e t e possessi et casa ruri posita, vulgo Glaix, erant as familiaris indivisus inter tres fratres; quos, dempto P a u l o ,
S.
Romana
Rota.
343
caelibes fuisse m e m o r a t sententia Gratianopolitana; hi proinde n e q u e desiderabant, neque sollicitabant divisionem familiaris patrimonii. Maria autem actrix, fratres Pauli et alii testes affirmant P a u l u m pecunias seu b o n a mobilia quae ex sua industria sibi comparaverat, collocasse in commercio, exercito a sua gente, seu uti habet Maria: Toute la for tune de m o n pre tait dans la maison Reynier . Gui assertioni nemo contradicit. Imo Iulius Martin, director opificii, interrogatus Aprs qu'il eut a b a n d o n n la direction de l'usine, quel rle avait-il d a n s les affaires de la maison Reynier? r e p o s u i t : Il n'tait plus que le conseiller de ses frres, et m m e ses frres s'abstenaient, a u t a n t qu'ils pouvaient, de lui d e m a n d e r conseil pour ne pas le fatiguer. Il tait bailleur des fonds et conseiller. Equidem ob peculiarem peritiam et experientiam quibus pollebat P a u l u s in hoc negotio, atque ob gravissima incommoda ei obventura, si bene res n o n gereretur, necessario consequebatur mentem Pauli eiusque cogitationes, quamvis corpore absentis, u s q u e intentas fuisse in officinam Gratianopolitanam. Hoc sensu a veritate plane non aberravit Sac. Chapperon, p a r o c h u s loci Glaix tempore initi controversi coniugii, qui, perc o n t a t u s Si la famille Reynier n'habitait que Tunis et Glaix, vous expliquiez-vous comment le mariage se faisait St-Louis, et s a n s mme qu'il ft annonc Glaix et sans dlgation de votre part ? , r e s p o n d i t : J'tait persuad que Mr Paul Reynier, tant le matre prin cipal de l'usine, avait forcment son domicile Grenoble . Ceterum hoc fuisse p e r s u a s u m o m n i b u s t u n c temporis, evincitur ex facto, potuisse, praevia dispensatione, uti. dictum est, concessa ab Episcopo Gratianopolitano, solemnia celebrari in ecclesia S. Aloisii et compleri Municipio, q u i n ulla protestatio, exceptio, suspicio de illegitimitate actus oriretur. Siquidem externa facies r e r u m n o n videbatur penitus m u t a t a t u n c temporis, quia P a u l u s iam a iuvenilibus annis Tunete morari solitus fuerat, eiusque familia huc illuc discurrebat; q u a r e n o n videtur Dominis vim fecisse veritati domina Gillet de Ghalonge, mater sponsi, cum interrogata La maison de Grenoble donnait-elle l'impression que l'on tait vrai ment chez soi, au centre de ses relations et ses affaires ? , fassa est : Oui . Quae cum fassa sit conciliationem inter sponsos modo esse, malo fato, impossible absolument , n o n videtur esse contraria declarationi nullitatis. 6) P o r r o , villa Glaix p a r u m distabat ab urbe Grenoble, et, d u m P a u l u s cum familia, aestivo tempore, ibi m o r a b a t u r , pene quotidie, a u t ipse aut alii de familia, ut p l u r i m u m ad breve t e m p u s , Gratianopolim se conferebant; q u a m o b r e m t u n c v i d e b a n t u r quasi Gratianopoli m o r a r i ; et hodie potissimum hoc est in more h o m i n u m et familiarum, praesertim
344
in magnis urbibus, ubi maxime excoluntur commercia, ut familiae ruri a u t in suburbio h a b i t e n t aestivo et a u t u m n a l i tempore, et, qui commercia agunt, se conferant quotidie ad c o n s u e t u m domicilium seu ad centrum s u o r u m negotiorum, reversuri ad suos, expletis negotiis. 7) Denique aliud elementum facti advertere n o n p r a e t e r m i s e r u n t Domini, n e m p e terminos praescriptionis q u a e a medico Perriol facta est P a u l o ut relinqueret gelidum aerem Gratianopolitanum. Hic fatetur, causam determinantem P a u l u m ut T u n e t e moraretur, fuisse t a n t u m m o d o c u r a m suae valetudinis; de se autem h a e c refert: C'est depuis 1896 la suite d'accidents particulirement graves que j ' a i d conseiller Mr Reynier de se retirer de ses affaires et vivre en dehors de la ville, l'hiver d a n s le midi et l't d a n s la campagne . Quare medicus n o n praescripserat caelum Tunetense, sed meridianas oras in genere, quamvis in secundo interrogatorio idem Perriol p e r c o n t a t u s Lui avez-vous conseill Bordy Chakir de prfrence t o u t autre coin, p a r ex. de la Cte d ' a z u r ? r e s p o n d i t : Oui, parce que Bordy Chakir est au moins 10 kil. de la m e r etc. . Verum idem n a r r a t : Vers la fin de sa vie, alors qu'il a t j u g trop faible p o u r q u ' o n puisse lui conseiller u n e traverse de la Mditerrane, au lieu de passer son hiver d a n s un htel de Grenoble, il est all passer l'hiver Leysen . Et i n t e r r o g a t u s : Ne craigniez-vous que l le souci de l'exploitation viticole ne lui fit du mal un peu comme ceux de la g a n t e r i e ? r e s p o n d i t : Non, parce que Bordy Chakir tait dirig au point de vue agricole, depuis plusieurs annes, par un beau-frre de Mr Reynier, et alors un travail tait plutt u n e distraction. De plus, Bordy Chakir tait amnag spcialement p o u r un m a l a d e : il y avait fait construire u n e g r a n d e galerie de cure comme Leysen . Proinde P a u l u s quia a peritis physicis n o n h a b u e r a t praeceptum ut hiemali tempore m o r a r e t u r Tunete, sed t a n t u m hi c o n s u l u e r a n t meridianum caelum, et tunc temporis praeferebant Tunetem, n o n poterat habere propositum ibi perpetuo manendi ; p e n d e b a t enim a n u t u medicorum, ut ei contigit cum Leysen morari debuit ex consilio medici. Item, q u a m v i s desperaret de s u a valetudine, t a m e n ab omni spe deiectus esse n o n potuit, q u o d alienum est ab h u m a n o ingenio, et hoc fatetur ipse medicus Perriol, referens : Mr Reynier ne s'illusionnait gure sur son tat; il m'a dit maintes fois qu'il avait bien peu de chance de s'en tirer; que pour lui c'tait u n e question de d u r e r plus ou moins long, selon q u ' i l serait soign plus ou moins . Ceterum est in more medicorum, praesertim nostra aetate, ut curent, his potissimum qui corde laborant, persuadere m o r b u m mitiorem, levio-
S. Romana Rota.
345
r e m esse q u a m revera sit, ne scilicet morbo physico a d d a t u r moralis. Q u a n t a m spem a d h u c foveret P a u l u s de r e c u p e r a n d a valetudine, difficile est coniicere, quamvis hoc arctissime sit coniunctum cum proposito quod contenditur ipsum habuisse derelinquendi Gratianopolim. Indicia quae infra examinabimus, videntur persuadere ipsum sub a n n o 1896, cum dimisit gestionem negotiorum officinae ex iussu medicorum, n o n concepisse aliquod novum propositum quoad sedem T u n e t e n s e m ; n a m perrexit ibi habitare solus usque ad a n n u m 1900, quo novam d o m u m exstruxit et uxorem secum h a b e r e voluit. Hisce in facto praestitutis, consequitur, ad ius quod attinet, attend e n d u m esse domicilium patris ; Maria enim Reynier t u n c temporis erat aetate minor ; quapropter necessario participabat domicilium patris sui, Pauli. P a u l u s vero Gratianopoli omni procul dubio ante a n n u m 1896, seu ante gravem m o r b u m , h a b u i t domicilium, immo illam domicilii speciem q u a nulla est fortior et stabilior in iure. N a m ibi h a b e b a t n e d u m domumâpertam et instructam sibi, a se aedificatam et omnino propriam, sed s u m m a m r e r u m et fortunar um s u a r u m h a b e b a t atque centrum s u o r u m negotiorum, quibus totis animi viribus ipse incubuerat, u n d e officina ganterie t a n t a m prosperitatem nacta est potissimum ex P a u l i industria. Hoc domicilium praeterea est coniunctum cum origine familiae Pauli, seu est domicilium originis in sensu proprio et canonico, q u a t e n u s Pauli parentes, tempore eius nativitatis, stabilem ibi h a b e b a n t sedem seu domicilium, uti considerat Reiff., Be foro comp. n. 2 1 ; de origine a u t e m q u a t e n u s est distincta a domicilii notione, sed est veluti basis et fortius a r g u m e n t u m et fundamentum domicilii, late et docte disserit Fourneret, Le domicile matrimonial, in primo capite. Sane in re matrimoniali n o n sufficit ad validas nuptias i n e u n d a s locus originis, seu domicilium originis, nisi inibi q u o q u e h a b e a t u r domicilium habitationis, sed hoc advertere oportebat, quod difficilius in iure et iurisprudentia praesumitur quis renunciasse domicilio habitationis, u n a simul domicilio originis, nisi concludentes omnino h a b e a n t u r probationes. Quare cum non constat aperte per expressam animi declarationem q u e m voluisse relinquere s u u m domicilium et suae potissimum originis domicilium, potius admissa est cumulatio d u o r u m vel plurium domiciliorum, uti declaratum est ab H. S. O. in dec. 429, n. 13, part. V, tit. I I ; decis. 670, n. 24, part. IV, t. I I I ; decis. 364, n. 7, part. XIII Recent. Duo posse haberi domicilia iam admisit ius R o m a n o r u m , uti exponit u l p i a n u s , 1. 6, 2, tit. I, lib. 50, dig. scilicet: Viris p r u d e n t i b u s placuit d u o b u s locis posse aliquem habere domicilium, si u t r o b i q u e
346
Acta
Apostolicae
Sedis.
Commentarium
Officiale.
se instruxerit, ut non ideo minus a p u d alteros se collocasse videatur . H a n c legem ius canonicum confirmavit in celebri cap. 2 De Sepult., in VI, ubi dicitur quis h a b e r e duo domicilia, se collocans aequaliter in utroque; ubi aequalitas non materiali sed morali modo accipienda est, etiam ex parte d o m u s instructae et b o n o r u m , cum a t t e n d a t u r potissim u m animus non deliberatus derelinquendi vetus domicilium, uti eleg a n t e r cavetur in 1. 27, 2, tit. I, lib. 50, Dig. ubi : Si quis instructus sit d u o b u s locis aequaliter, n e q u e hic quam illic minus frequenter commo retur, ubi domicilium habeat ex destinatione animi esse accipiendum . In themate actrix contendit s u u m patrem domicilium mutasse, seu, derelicto domicilio Gratianopolitano, se c u m s u a familia transtulisse Tunetem, ibique domicilium acquisivisse canonicum. Notio canonica domicilii continetur expresse in 1. 7. De incolis et ubi quis domicilium habere videtur in Cod. Iustinianeo ita determinata : In eodem loco singulos habere domicilium n o n ambigitur ubi quis larem r e r u m q u e ac fortunarum s u a r u m s u m m a m constituit; u n d e rur sus n o n sit discessurus, si nihil avocet; u n d e cum profectus sit, pere grinari videtur; quo si redit, p e r e g r i n a n iam destitit. Iamvero praeter ipsam originem, uti iam a n i m a d v e r s u m est, haec omnia q u o q u e elementa cucurrisse egregie in Paulo quoad ecclesiam S. Aloisii Gratianopolitani, ambigi n o n potest, et est superfluum disserere. Sed modo quaeritur, an sub a n n o 1896 hoc domicilium cessaverit, alio constituto Tunete, quo se contulit P a u l u s , fugiens caelum Gratianopolitanum. Ut probetur a n t i q u u m Pauli domicilium fuisse exstinctum, hoc probari debet invicte, seu probationibus n o n aequivocis, P a u l u m ex destinatione sui animi hoc voluisse et intendisse, et ita voluisse et intendisse ad exclusionem pristini domicilii, quocum nullimode consistere seu cumulari posset novum, veluti duplex domicilium. Quia animus latet in penetralibus, hodie vero P a u l u s in ius vocari n o n potest, cum e vivis iampridem excesserit, ex n o n aequivocis iudiciis eius est a n i m u s indagandus. Equidem, quamvis domicilium resultet ex duplici elemento, n e m p e ex facto habitationis et ex animo seu voluntate perpetuo in aliquo loco m a n e n d i , t a m e n a n i m u s est elementum potius et formale, uti h a b e t lex citata, ex destinatione animi domicilium esse accipiendum. Quare qui alio se transfert animo deliberato et certo ibi perpetuo manendi, veteri sede animo n o n redeundi derelicta, a prima die ibi sortitur s u u m domicilium, et exstinguit anterius, quamvis nullimode bona, fortunas s u a s illuc t r a n s t u l e r i t ; dec. 162, n. 20, part. 15, inter Recent. Sed in h u m a n i s
S. Romana Rota.
347
ab hisce elementis facti potissimum in iudiciis, discedere n o n fas est, quia s u n t indicia externa, n a t a probare internum animi motum, ita intelligendus Fagn. in comment, cap. Signifie, de parochis, n. 4, ubi docet: Si in loco relicto quis omnia vendidit et secum quidquid h a b e r e potuit, asportavit, sed in alio loco d o m u m et possessionem emit, satis probabiliter censetur p r i m u m reliquisse et secundum domicilium ele gisse". Inquit censetur, seu indicia prostant ad iudicandum de translato domicilio. Inde in 1. 20 ad Municip. et de incolis, Dig. cavetur: Domi cilium re et facto transfertur, n o n n u d a contestatione . Seu, n o n creditur asserenti in iudicio se transfulisse alio domicilium, si facta contradicant. Mariae p a t r o n u s arbitratur se a r g u m e n t u m praebere ineluctabile voluntatis Pauli alienae penitus a domicilio Gratianopolitano quod ei relinquere necesse fuit, quia medici ei rotundis verbis significarunt, sibi mortem certo et cito obventuram, nisi fugeret caelum Gratianopolitanum; quare, contendit P a t r o n u s , neque volebat, neque poterat amplius Gratianopoli commorari, ideoque discessit n o n rediturus. Facilis a r g u m e n t a t i o ; at difficillima p r o b a t i o : n a m in primis praeceptum medici in sua substantia continetur his verbis: l'hiver d a n s le midi, et l't la campagne : quod, uti iam animadversum est, n o n parvam h a b e t latitudinem, n e q u e certum locum et stabilem assignat P a u l o qui t a m e n semper medicorum n u t u i stare debebat. H a c de causa, Domini dixerunt difficile esse admittere in Paulo propositum se perpetuo stabiliendi T u n e t e , cum hoc, magis quam a sua voluntate, penderet a praescriptione medicorum et a conditione suae valetudinis. P r o inde causa valetudinis, n o n secus ac ratio agendi aliquod m u n u s publicum in certo loco ad n u t u m moderatoris reipublicae, dicitur causa accidentalis seu causativa, quae n o n videtur secumferre propositum c o m m o r a n d i perpetuo in aliquo loco, saltem ad exclusionem prioris domicilii, uti a r g u m e n t a t u r De Luca in pluribus locis; quocirca causa curandae valetudinis non secus ac rusticationis, ut plurimum, ne sortiendi quidem quasi domicilium praestat occasionem. Ita in disc. XXXVII, de prominent, agit quaestionem, an quidam nobilis vir domicilium h a b e n s in civitate Brictinorien. a q u a tamen ad t e m p u s indefinitum discedere coactus fuit ut Senatoris m u n u s Florentiae exerceret, relin quendo t a m e n in loco domicilii d o m u m a p e r t a m cum aliquibus ex famulis et de familia , deseruerit et amiserit domicilium. Et censuit De Luca negative r e s p o n d e n d u m esse, quia u n u m q u o d q u e dissolvi debet eo vinculo quo ligatum est. Unde, q u e m a d m o d u m ad contra h e n d u m seu acquirendum civitatem domiciliariam n o n sufficit solum
348
factum habitationis materialis in loco, nisi etiam concurrat declaratio animi explicite verbis vel implicite factis s e q u u t a ; ita idem a n i m u s h a n c civilitatem deserendi implicite vel explicite declaratus requiritur, neque sola absentia materialis sufficit, potissimum ubi accedit potius eiusdem animi declaratio in contrarium de facto, cum retentione d o m u s apertae cum familia... secundo (advertit) quod haec n o n erat absentia mere voluntaria et sine causa... ita absentia accidentalis seu causa tiva non tollit propriam civilitatem, seu domicilium legitime contra ctum . In disc. LXXXIII, de Regalib., cum ageretur de p r o b a n d o domicilio certae Sydoniae ad effectum evitandi solutionem gabellae p r a e s t a n d a e ab advenis seu forensibus, ita a r g u m e n t a t u r idem Doctor, n. i l : D u m Sydonia ab annis 18 citra, cum fratre defuncto b o n a sta bilia in hoc loco, p r o communi, possedit et successive d o m u m a p e r t a m cum fratre h a b u i s s e dicitur, a t q u e publica onera more aliorum civium vel incolarum supportavit. U n d e propterea civilitatis seu incolatus requisita concurrere videbantur. Nihilo obstante quod in eodem loco continuam habitationem n o n habuerit, quia n o n implicat quem esse civem vel incolam d u o r u m locorum, ac pro civitate seu incolatu reti nendo sufficit in loco possidere b o n a cum domo aperta in q u a eius coniuncti familiares, seu ministri m o r a n t u r . H a e a u t e m regulae seu conclusiones a d a m u s s i m faciunt ad casum n o s t r u m . Nam revera Pauli absentia a civitate Gratianopolitana dicenda est accidentalis seu causativa, quippe eius voluntati et genio contraria, p e n d e n s ab adiunctis et a n u t u medicorum. P o r r o P a u l u s am a b a t iam a sua adolescentia Africanas oras, sed ad brevem hiemalem incolatum. Anno 1896 fit a medico Perriol praefata praescriptio; ast P a u l u s , qui officinae administrationi iam valedixerat, pergit solus, saltem usque ad a n n u m 1900, hiemare T u n e t e , familia Gratianopoli relicta. Hoc ita refert actrix quae interrogata quelle poque commena-t-il passer l'hiver en Tunisie? , respondit: L'hiver complet d e p u i s 1900 et regulire m e n t . . . Depuis 1900 il y a toujours pass l'hiver complet avec ma mre. Avant de 1901 ma mre allait et venait . Clarius ipsa m a t e r retulit: De 1891 1900 je restai Grenoble ou Claix, mon mari seul passait ses hivers en Tunisie . Domus a u t e m T u n e t e n s i s ampliata est n o n a n n o 1896, sed sub a n n o 1900, uti refert eadem actrix, seu q u a t u o r annis a facta a medico praescriptione, vi cuius, uti contendit actrix, P a u l u s valedixisset domicilio Gratianopolitano. Ceterum etiam d o m u s ruralis loci Claix a u c t a est et pene sub id t e m p u s nova molitione constructa, et hoc quia, auctis vitae commodis et incommodis, P a u l u s suae valetudini diligentius consulebat. Quocirca in casu deside-
S. Romana Rota.
349
r a t u r omnino declaratio animi verbis sequuta, neque h a b e t u r implicita, quia a n n o 1896, cum iubente perito physico deserit negotia suae officinae, T u n e t e prosequitur habitare n o n secus ac antea solus, d u m t a x a t magis protracto commorationis tempore, d u m statim debuisset commodam sibi p a r a r e et suae familiae domum, quod facere distulit usque ad a n n u m 1900, ingravescente m o r b o ; u n d e non h a b e t u r in ratione agendi Pauli illa mutatio substantialis et formalis quae tam gravem animi deliberationem doceat; sed, quod iam a n i m a d v e r s u m est in facti specie, ab a n n o 1875 et 1906 commoratio hiemalis Tunetensis pene sub hoc aspectu et eadem ratione protrahitur, aucto progressu aetatis et morbi commorationis tempore, sed plus et minus n o n m u t a n t speciem. Faciunt vero ad casum n o s t r u m , cum agatur de amittendo domicilio originario indubie et iampridem acquisito, q u a e n o t a t De L u c a : P r o ci vili tate seu incolatu retinendo sufficit in loco possidere b o n a cum domo aperta in q u a eius coniuncti, familiares seu ministri m o r a n t u r . P a u l u s autem post a n n u m 1900 de s u a propria familia u n u m vel alter u m semper Gratianopoli reliquit. Inter d i s p u t a n d u m invocata est auctoritas doctoris Aichner (Compendium iur. eccles., edit. VII, par. 164) qui, innixus praescriptioni quoque Instructionis Austriacae, docet: Quamdiu m loco domicilii habita tionem (quis) sibi vel familiae suae destinatam retinet, absentia longior, licet per se s u m p t a non sufficit ad efficiendam domicilii veri transla tionem . Sed a n i m a d v e r t e r u n t Domini quod certissime non sufficit ad domicilium, quod quis emat vel retineat domum ad u s u m familiae suae, quin ipse cum illa habitare i n t e n d a t : duo enim, ut iam s u p r a dictum est, ad domicilium requiruntur, scilicet factum habitationis personalis, seu realis, et a n i m u s ibi commorandi perpetuo ; quapropter cum Instructio Austriaca dicit: ... habitationem sibi vel familiae suae destinatam retinet intelligit destinationem comprehensam in ratione dominii, n o n exclusa, imo inclusa necessario cohabitatione patrisfamiliae cum ipsa familia; quod clare o s t e n d u n t verba q u a e s e q u u n t u r : ...absentia longior, licet per se s u m p t a etc. nemo enim dicitur absens a loco in quo n o n soleat h a b i t a r e . Q u a p r o p t e r ex Aichner sententia inferre n o n licet patrisfamilias posse sibi u n u m , familiae alterum domicilium comparare, quasi ipse relinquere possit locum habitationis seu domicilium, animo n o n amplius revertendi, quod t a m e n ipse conservat familiae quae perseverat h a b i t a r e in loco pristinae habitationis patris. Hoc nullimode admitti potest, siquidem u x o r et filii h a b e n t domicilium legale necessarium a p u d patrem, qui proinde, si revera transferat domicilium, secum trahit integram familiam,
350
etsi h a e c perseveret habitare in loco veteris domicilii. Neque e r r a n d i occasionem praebet ratio loquendi doct. Aichner, qui animadvertit patremfamilias retinere d o m u m seu habitationem a se de facto a u t a familia incolatu possessam. Siquidem, uti iam a n i m a d v e r s u m est, in domicilio duo c o n c u r r u n t copulative, a n i m u s seu voluntas perpetuo ibi commor a n d i et factum habitationis. Sed, acquisitum domicilium, n o n amittitur simplici absentia vel longa, eo magis si pater abest sed familia a u t aliqui de familia r e m a n e n t in loco habitationis. Quod p e r m a n e a n t in loco familia a u t aliqui de familia, d o m u s aperta seu instructa, et cetera h u i u s generis adiuncta, s u n t totidem indicia et nihil aliud quam indicia, quae in foro iudiciali a t t e n d u n t u r pro indagando animo quod est potius et formalius elementum domicilii, uti cavetur in cit. leg. 27, Dig. Ad municip. et de incoi, tit. I. In themate autem n e d u m p r o b a t u m non est, P a u l u m propositum habuisse derelinquendi vetus domicilium et novum c o m p a r a n d i , sed series factorum visa est Dominis docere, P a u l u m n o n indiguisse tali translatione et de eadem ne cogitasse quidem. Etenim medicus e u m iussit, sub a n n o 1896, hiemare in meridianis oris, et ruri degere aestivo tempore, relicta negotiorum officinae gestione. Hoc alterum illico praestitit, et hoc erat n o v u m in Pauli moribus; alterum neque novum n e q u e i n s u e t u m ; agebatur enim de magis p r o t r a h e n d i s moris ruri, tempore aestivo; Tunete, sub hieme. Quae enim n a r r a t Sententia Gratianopolitana de villa Claix et retulimus in facti specie, nos docent familiam Reynier hanc u n o a u t alio titulo possedisse ab a n n o 1864, e a m q u e P a u l u m prae suis fratribus curasse, sibi et familiae suae aptam efficere, praecipue sub anno 1904, seu fit reconstruire la maison en 1904 p o u r y mieux justifier et am liorer le sjour de sa famille . Sed i n d u b i t a t u m est ibi familiam Reynier n u n q u a m acquisivisse vel quasi-domicilium, quippe quae hic m o r a b a t u r rusticandi causa. Quocirca, uti docent omnes Doctores et accurate explicat Deshayes, Questions pratiques sur le mariage, le domicile, q. 28, tempore quo familia ruri m o r a t u r , censetur, ad effectum domicilii canonici quod attinet, morari in loco sui ordinarii domicilii. Eo magis q u o d omnes testes asserunt, a villa ad u r b e m pene quotidianas fuisse concursationes a u t Pauli, a u t uxoris, a u t alterius de familia. I n d e fluit P a u l u m eiusque familiam, dum aestivo tempore m o r a b a t u r in villa Glaix, censeri in veteri domicilio Gratianopolitano, quod iam indubie acquisitum erat, n e q u e satis p r o b a t u m est fuisse derelictum. Sane Maria, actrix, interrogata P e n d a n t leur sjour Glaix, vos p a r e n t s ne conti tinuaient-ils p a s a entretenir des relations frquentes avec Grenoble?
S. Romana Rota.
351
Venait-on presque t o u s les j o u r s G r e n o b l e ? , respondit: Nous venions souvent Grenoble, mais pour faire des commissions, p a s des visites. Nous ne venions p a s notre habitation de la rue Mar chai Dode . Quae cauta responsio ita postea explicatur: J a m a i s n o u s ne prenions de repas dans notre habitation. 11 est arriv qu'on y cou cha, mais trs r a r e m e n t . Mater actricis clarius res ita refert, interrogata: D u r a n t cette villgiature, ne veniez-vous p a s trs souvent Grenoble? Ne deseendiez-vous p a s trs souvent votre htel? , respondit: Nous venions trs s o u v e n t ; n o u s djeunions quelquefois chez mon beau-frre, mais p a s chez nous, o n o u s n'avions p a s de domestiques, ni d'installations . De tempore quo habitae s u n t commorationes ordinariae Gratianopoli, haec retulit idem testis: Nous pas sions de 8 15 j o u r s Grenoble a v a n t l'installation Glaix. S'il n o u s est arriv d'y rester parfois davantage, c'tait cause de la sant de m o n mari et pour lui permettre de voir les docteurs . Alludit commorationi q u a m P a u l u s fecit ad 4 menses anni 1904 et ad 3 m e n s e s anni 1905, uti iam animadvertimus in facti specie. Praeterea, de tempore quo solita erat familia Reynier ante et post Pauli m o r b u m commorari in villa, haec retulit mater actricis: Avant la retraite de m o n mari, n o u s avons toujours pass un certain t e m p s Glaix. J'y allais ordinairement de j u i n octobre; mais mon mari y venait irreguli rement. Depuis la maladie de m o n mari n o u s y passions ensemble 4, 5 ou 6 mois, entre j u i n et novembre. En 1906, n o u s y sommes v e n u s vers la fin d'aot p o u r en repartir deux mois aprs . H a e c longior commoratio a Paulo post morbi aggressum ducta in villa Glaix, est factum permanens, quo conservatum est, etiam in ratione facti, domicilium Gratianopolitanum. Ipse P a u l u s in testamento scripsit sibi eligere sepulturam Gratianopoli, si in villa Glaix diem clauderet e x t r e m u m . Inde in re nostra ad litteram applicatur praescriptum citatae legis 27 Dig.: Si quis instructus sit d u o b u s locis aequaliter, neque hic q u a m illic m i n u s frequenter commoretur, ubi domicilium h a b e a t ex destina tione animi esse accipiendum ; immo cum in casu nostro agatur n o n de domicilio acquirendo sed de n o n amittendo, a fortiori frequentes commorationes habitae Gratianopoli usque ad mortem Pauli excludunt, pene ad evidentiam, hypothesim amissi domicilii. D o m u s a u t e m Tunetensis, aestivo et a u t u m n a l i tempore, n o n magis aperta a u t instructa haberi potest quam Gratianopolitana, reliquo anni tempore. Neque haec conclusio argui potest petitionis principii, quasi admitt a t u r uti certum quod in quaestione est, n e m p e ipsum domicilium Gratianopolitanum n o n fuisse amissum, quocum solidatur et confunditur
352
commoratio habita aestivo tempore a p u d Glaix. Namque domicilium Gratianopolitanum est certe et solidissime acquisitum; hoc fuisse a m i s s u m invictis probationibus d e m o n s t r a n d u m esset; facta seu indicia quae attulimus, nempe domum apertam seu instructam, s u m m a m fortunarum et b o n o r u m et ipsius factum aestivae commorationis, et alia h u i u s m o d i s u n t a r g u m e n t a quae indubie p r a e s u m e r e faciunt de animo ex cuius destinatione domicilium obtinetur. Nulla externa domicilii elementa cum desint, videtur res attingere pene evidentiam, quia iure merito commoratio aestiva a Gratianopolitano domicilio n o n est disiungenda. Dicendum enim est, nihil esse i m m u t a t u m in hoc domicilio, nisi hoc fuisse amissum probetur. Quare heic advertenda s u n t quae in facto considerat sententia Gratianopolitana: Bien que n o u s a y o n s r e m a r q u chez la demanderesse et ses tmoins u n e t e n d a n c e diminuer la dure du sjour Grenoble, n o u s ne p o u v o n s d'autre p a r t tenir compte, p o u r l'augmenter, des visites, des voyages i n n o m b r a b l e s (constats d a n s les calepins de Mme Laure Reynier) qu'on y faisait alors q u ' o n rsidait Glaix, d'abord parce q u e n'tait pas le malade qui les faisait, celui de qui dpendait le domicile, et puis parce q u ' o n ne couchait pas d'ordinaire Grenoble et que le domicile canonique est celui du coucher. Nous devons donc conclure que le fait matriel de l'habitation Grenoble est devenu insuffisant et que l'htel de Grenoble n'est plus en ralit q u ' u n lieu de passage . Equidem, dixerunt Domini, haec insufficientia sunt ad domicilium acquirendum, sufficientia vero ad n o n a n n u e n d u m : q u a n d o quidem eiusmodi commorandi ratio, potius q u a m m u t a r e vetus domicilium in locum transitus, efficit ut domicilium perseveret, et p e r m a n e a t ; a t q u e id consequitur quod docet Aichner 1. c, n e m p e patremfamilias locum suae habitationis retinere, q u u m h u n c derelinquere n o n intendat, quamvis, de facto, heic maiorem et frequentiorem t r a h a n t commoration e m sui de familia, quam ipse. Res cum ita se haberent, probe intelligitur q u a r e episcopus, p a r o chus, municipes et alii omnes cives, ne suspicati sint quidem P a u l u m transtulisse domicilium Tunetem ; quae publica opinio sane n o n efficit neque destruit canonicum domicilium; sed est iudex naturalis illorum factorum quibus domicilium constat. In hoc enim instituto, - uti in ceteris - R o m a n i iurisconsulti, in notionibus iuridicis efformandis, c o m m u n e m sensum et veritatem assequuti sunt, et hac de causa perpetuo d u r a n t i m m u t a t a e eiusmodi notiones. Recte ad rem advertit Fourneret, op. cit., p. 31, in aestimando domicilio rationem h a b e n d a m de publica o p i n i o n e ; u n d e in Rubrica tituli
S. Romana Rota.
353
dictum est: De incolis et ubi quis domicilium habere videtur et n o n : u b i quis domicilium h a b e t et concludit: P o u r juger si 1'installa tion est suffisante, le texte lgislative ne ddaigne p a s les indications qui rsulteront de l'opinion c o m m u n e ; le juge s'enquerra de ce q u ' e n pensent les gens d'alentour . Domicilio constituto, qui discedit videtur peregrinari, et si longius p r o t r a h a t u r peregrinatio, haec n o n destruit domicilium, q u a n d o p e r d u r a n t nota elementa facti. Ita P a u l u s visus est peregrinari, sed n o n relinquere s u a m sedem, quia h a n c voluntatem neque implicite significavit. Quod si Jus Canonicum, uti explicat Wernz, in voto exarato in u n a Parisien., a p u d S. Congregationem Concilii, mense augusto anni 1898, et F o u r n e r e t in opere citato c. 114 sqq. ampliavit notionem domicilii, et praeter domicilium inductum est quasi-domicilium, etiam faciliorem reddidit cumulationem d u o r u m domiciliorum, pro bono n e m p e animar u m , pro commodiore s a c r a m e n t o r u m administratione. Desertio a u t e m domicilii nec praesumi in casu potest, quia contraria facta obstant. I p s u m factum quod adducitur a patrono actricis, n e m p e propositum locandi domum, si penitus examinetur, r e t o r q u e t u r in ipsam actricem. Nam hoc propositum revera h a b u i s s e P a u l u m n o n satis est p r o b a t u m ; quia vero n o n fuit exsecutioni datum, inter alias probabiles coniecturas, p r a e s u m e r e licet, nempe P a u l u m non locasse domum, quia praevaluit propositum n o n valedicendi suae sedi Gratianopolitanae. P r a e t e r q u a m quod ipse contractus locationis poterat fieri ad t e m p u s et sub conditionibus resolutivis, ita ut voluntas n o n deserendi u r b e m originariam evidentius appareret. Quocirca, omnibus perpensis, Domini dixerunt quod voluntas Pauli deserendi istud domicilium nullimode est probata, eo magis quod, si admittatur acquisitum domicilium Tunetense, hoc potest coxistere cum veteri sede domiciliari. Proinde ad rem facit regula Juris et iurisprudentiae q u a m ita enunciat D'Annibale (I, n u m . 83 in nota 12). In dubio utrobi quis domici lium habeat, loco ne originis an alio, illo (loco originis) habere prae sumitur . Et Fourneret, op. cit., pag. 108, t r a d i t : Un point laiss d a n s l'ombre par beaucoup d'auteurs, bien qu'il ait u n e souveraine importance, c'est qu'il est plus difficile de prouver la cessation d'un domicile que d'tablir qu'il n ' a jamais exist ; il semble que le domi cile, u n e fois a c q u i s , tienne le domicili. De Luca (de praeemin., dise. 37, n u m . 10) va j u s q u ' dire que la perte du domicile est u n e chose odieuse, n'admettre par consquent que sur u n e preuve maniACTA, vol. V, n. 12. 28-7-913. 25
354
feste. Non seulement il faut appliquer ici la rgle: Le jus quaesitum est plus facile dfendre que le jus quaerendum, mais il faut aller j u s q u ' considrer comme u n e peine la perte du domicile et ne Fad mettre que si elle est vidente . Quod si rigorosa nimis videatur haec ultima conclusio, ita intelligenda est, n e m p e domicilium esse quid favorabile pro fidelibus ; q u a r e eius amissio est valde odiosa, et proinde stricte intelligenda et applicanda. In hoc autem peccavit sententia prim a e instantiae quod consideravit domicilium Gratianopolitanum quasi domicilium acquirendum, et non, e contra, ut domicilium solidissime acquisitum amittendum. Domini autem considerarunt posse concedi P a u l u m T u n e t e acquisivisse quasi-domicilium aut ipsum domicilium, q u a m v i s hoc patiatur difficultatem, uti explicatum est, sed istud nullimode excludere domicilium Gratianopolitanum. His igitur omnibus perpensis, Christi nomine invocato, Nos Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n t e s , dicimus, declaramus et definitive s e n t e n t i a m u s , non satis constare de matrimonii nullitate in casu, proposito dubio r e s p o n d e n t e s : Sententiam rotalem diei 17 iulii 1912 esse confirmandam. Actricem vero in expensas c o n d e m n a m u s . Ita pronunciamus, m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c nostram definitivam s e n t e n t i a m , et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. c a n o n u m et praesertim Conc. Trid., sess. XXV, cap. 3, de reform., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna, exstitura pro r e r u m adiunctis, sint. Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 8 aprilis 1913. M. Lega, Decanus Ponens. G. Sebastianeiii. S. Many. Ex Cancellaria, die 6 maii 1913. Sac. T. Tani, Notarius.
355
BONONIEN.
DONATIONIS. Inter Praesidem et Conservatores Congregationis B. M. V. a F u l m i n e in civitate Bononien., actores, repraesentatos per legitimum procuratorem Vincentium Sacconi, advocatum; et canonicum Raphaelem Mariotti, conventum. In ecclesia Servorum B. V. Mariae perillustris civitatis Bononiensis, imago Deiparae sanctissimae n u n c u p a t a a Fulmine (vulgo del Fulmine), impensa fidelium veneratione celebratur. In q u a quidem ecclesia, inde ab a n n o 1875, pia Congregatio, cui eiusdem imaginis n o m e n inditum, canonice condita erectaque fuit per Decretum cardinalis Monchini, archiepiscopi Bononiensis: cuius consodalitatis scopus, exorare beatam Mariam Virginem sub titulo a Fulmine invocatam, ut fideles congregati, a fulgure et tempestate, nec n o n a morte subitanea liberarentur. Quaedam pia foemina, Catharina Flandoli, in illam Congregationem adiecta, indefessaque eiusdem adiutrix, beatae Virginis Mariae imaginis sub praedicto titulo a Fulmine cultui sustentando propagandoque, s u m m a animi sui alacritate ferventique zelo, corrogatis fidelium oblationibus, s u a m n a v a b a t operam, ut a praelaudata Congregatione a n n u u m festum cum octiduo in h o n o r e m Ssmae Deiparae sub memorato titulo invocatae, magnifico a p p a r a t u celebraretur. Quin imo ex nonnullis indiciis apparet, mentem eiusdem Catharinae Flandoli eam fuisse, ut collata stipe fundum pro Virginis festo tuto p e r e n n a n d o paullatim efformaret. Antonia Malvasia, comitissa, vidua pientissima, quae et ipsa praedictae Congregationis consodalis, n o n minori cordis affectu ac devota sedulitate, q u a m Catharina Flandoli, B. Mariam Virginem a Fulmine invocatam p r o s e q u e b a t u r ; s u m m a m pecuniae quindecim millium libellarum, ad fundum pro festi quotannis in h o n o r e m B. Deiparae sub memorato titulo celebrandi expensis constituendum, q u e m a d m o d u m for-/ tassis optabat p r a e l a u d a t a Flandoli, erogare largiter deliberavit. Hoc de suo proposito docuit p r a e l a u d a t a m C a t h a r i n a m Flandoli, et q u u m satis perspectum eius zelum haberet, praefata comitissa s u m m a m quindecim
356
millium libellarum eidem tradidit, unica sub conditione ( q u e m a d m o d u m ex eius iurato testimonio colligitur), celebrandi singulis annis festi in h o n o r e m B. Virginis a Fulmine. Catharina Flandoli oneri a pia comitissa Antonia Malvasia sibi imposito et magno devoti animi gaudio erga B. Virginem suscepto, alacriter satisfacere curavit; s u m m a e n e m p e sibi traditae redditum, singulis annis, solvens piae Congregationi, de q u a supra, ut festum B. Mariae Virginis a Fulmine decore in praedicta F r . Servorum ecclesia celebraretur. Catharina Flandoli postmodum, timore fortassis affecta ne, s u a m post mortem, donationis a comitissa Malvasia largitae exsequutio periclitaretur, existimavit se consulto facturam, si traditam sibi pecuniam tutius collocaret, committens eam, depositi titulo, canonico Raphaeli Mariotti, qui praefatae Congregationis B. Mariae Virginis a Fulmine b o n o r u m exactoris m u n e r e iam fungebatur. A t t a m e n Catharina Flandoli, in actu traditionis s u m m a e libellarum 15.000, eidem canonico Mariotti legem et conditionem adiunxit, ut sibi, q u o a d ipsa viveret, redditus attribueretur dictae s u m m a e , quo ipsa expensis festi in honorem beatae Mariae Virginis a Fulmine q u o t a n n i s celebrandi occurrentibus consulere valeret, q u e m a d m o d u m usque ad id t e m p u s fecerat; post obitum vero suum, idem canonicus voluntatem piae foeminae donatricis per se adimplere teneretur. R e b u s igitur cum canonico Mariotti ita compositis, Catharina Flandoli, quae constanter seduloque piae Congregationi B. Mariae Virginis a Fulmine et Fr. Servis Mariae, s u m m a m pecuniae cum stipe a fidelibus c o r r o g a t a , pro memorati festi celebratione impendere s a t e g i t , a n n o 1901 obiit in Domino. Canonicus Mariotti per novem annos, n e m p e usque ad 1910, s u m m a m pecuniae ex redditu 15.000 lib. provenientem, pro festi celebratione Congregationi et F r a t r i b u s erogare n o n destitit. Verum, a n n o 1910, canonicus Mariotti, m u t a t o consilio, a s u m m a iis eroganda cessavit, festumque in h o n o r e m beatae Mariae Virginis a Fulmine n o n in ecclesia Servorum Mariae, sed in sacello iuvenilis consociationis, vulgo Ricreatorio, a se exstructo, celebrari curavit, pia donatrice comitissa Malvasia ad rem a se interrogata, ac n o n modo n o n r e p u g n a n t e , sed consentiente. F r a t r e s Servi beatae Mariae praedictae ecclesiae, qui h a c in causa iuridicam u n a cum pia Sodalitate a Fulmine c o m m u n e m p e r s o n a m gerere videntur, statim ac canonicus Mariotti festi in honorem beatae Mariae Virginis & Fulmine celebrationem ad s u u m sacellum transtulit, scripserunt comitissae Malvasia, docentes e a m de facto quod contigerat. Ipsa casum per epistolam exposuit archiepiscopo Bononiensi, qui eidem
357
epistolam misit, cuius conclusio haec fuit: Io credo che i Religiosi Servi di Maria n o n abbiano il diritto di reclamare la n o t a s o m m a da lei . Huic responsioni Servi Mariae n o n acquieverunt; sed arbitrati ius s u u m nec n o n piae Congregationis fuisse a canonico Mariotti procul dubio laesum, p r o m i s e r u n t actionem adversus illum penes Curiam archiepiscopalem Bononien., quae sub die 10 mensis maii 1911 sequentem protulit s e n t e n t i a m : Risolviamo definitivamente che n alla Congregazione della B. V. del fulmine, n alla chiesa dei Servi di Bologna compete alcun diritto per ottenere la continuazione del contributo di cui godet tero in passato per pi di tre lustri, per far fronte alle spese delle sacre funzioni della B. V. del F u l m i n e . Adversus istam sententiam F r a t r e s Servi Mariae, nomine proprio et Congregationis a Fulmine appellationem interposuere penes sacram de Religiosis Congregationem; quae, omnibus rationibus m a t u r e perpensis, ac praesertim documentis severo examine' cribratis, proposito d u b i o : An sententia Curiae Archiepiscopalis Bononiensis in casu sit confirmanda vel infirmanda? in generali coetu diei 3 maii 1912 r e s p o n d i t : Ad mentem. Mens est: 1) che V Arcivescovo libero di far celebrare la festa dove meglio crede; 2) che se non vi siano gravi ragioni in contrario, si esorti a farla celebrare nella chiesa dei Serviti; 3) che il capitale sia conservato e amministrato esclusivamente dalla Curia; 4) che la stessa Curia diocesana invigili pel fedele adempimento della volont della pia benefattrice. Huiusmodi vero r e s p o n s u m aegre ferentes Praeses et Conservatores Congregationis B. Mariae Virginis a Fulmine, sanctissimo D. N. Pio P p . X supplicarunt, ut ipsis concedere dignaretur Pontificiam Commissionem; cuius vi, causa a p u d sacram de Religiosis Congregationem pertractata, ad s u p r e m u m Apostolicae Signaturae tribunal, iuris ordine servato, definive iudicaretur. Sanctissimus postulationi benigniter indulsit; atque ita causa haec Bononien. - Donationis funditus pertractata est in supremi Tribunalis plenaria sessione habita in aedibus Vaticanis die 7 mensis iunii 1913, relatore E m o P. D. Basilio card. Pompilj, propositis dubiis inter partes concordatis, quae s e q u u n t u r : 1. An sit locus restitutioni in integrum in casu? Et q u a t e n u s affirmative: 2. An et quomodo constet de pia donatione lib. 15.000 favore Congregationis B. M. V. del Fulmine in ecclesia BR. FF. Servitarum in civitate Bononiensi? 3. An et quomodo constet de detentione ex parte can. Baphael Mariotti aliarum summarum eidem Congregationi oblatarum?
358
Acta Apostolicae Sedis.. - Commentarium Officiale.

u m u m
E t q u a t e n u s affirmative a d 2 , sive a d 3 : 4. An sit locus restitutioni fructuum iam a praefato ceptorum P
Canonico per-
P o r r o ex eorum disceptatione clare constitit, illis a d a e q u a t a m et iuri nostro conformem responsionem contineri in decisione, q u a m S. de Religiosis Congregatio protulit in generali coetu diei 3 mensis maii anni proxime elapsi 1912. Q u a m o b r e m EE. P P . eandem decisionem, q u u m sibi probatam r a t a m q u e h a b u i s s e n t , s u a iudiciali sententia confirmarunt, decernentes: Stetur decisioni S. C. Religiosorum; et Archiepiscopus Bononiensis gravi obligatione teneatur invigilandi ut sors (il capitale) integra, servetur, atque integri fructus impendantur pro celebrando festo B. M. V. del Fulmine . De expensis autem iudicialibus s u p r e m u m Tribunal decrevit, eas inter partes esse compensandas. Atque ita editum est, p r o n u n c i a t u m , decretum, declaratum ac definitive i u d i c a t u m : m a n d a t u m q u e ut haec definitiva sententia publici iuris fieret a t q u e ab omnibus, ad quos spectet, exsecutioni m a n d a r e t u r , non solum, etc., sed et omni, etc. Datum Romae, ex aedibus S. Tribunalis, die vigesima septima mensis iunii 1913. Nicolaus Marini, a Secretis. L. S. Iosephus adv. Fornari, S. T. A.

CONGREGAZIONE ANTIPREP ARATORI A. Il giorno 15 luglio 1913, presso P Emo e Rmo signor cardinale Domenico Ferrata, Ponente della Causa di beatificazione e canonizzazione della Ven. Lodovica de Marillac, vedova le Gras, confondatrice dell' Istituto delle Figlie della Carit, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Antipreparatoria, per discutere quattro miracoli, che si asseriscono da Dio operati per intercessione della Venerabile medesima; i quali vengono proposti per la sua beatificazione.
359
S E G R E T E R I A DI STATO.
NOMINE. Con Biglietto della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : 21 luglio 1913. Il signor cardinale Gaetano Bisleti, Protettore delle suore dell'Apostolato del sacro Cuore di Ges, che hanno la casa madre in Avana.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Assistenti al Soglio Pontificio: 21 maggio 1913. Mons. Stefano Giulio Gazaniol, vesc. titolare di Modra. 14 luglio. Mons. Giacomo Stammler, vescovo di Basilea e Lugano. Prelati Domestici di S. S.: 9 luglio 1913. Mons. Vittore de Lastic, vicario generale dell' archidiocesi di Naxos. Mons. Giovanni Me Quirk, dell'archidiocesi di New-York.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 7 13 19 20 luglio 1913. Mons. Angelo Giorgi, della diocesi di Bergamo. luglio. Mons. Teodorico Boscia, della diocesi di Troia. Mons. Secondino De Stefano, della medesima diocesi. luglio. Mons. Crisanto Sommaripa, dell'archidiocesi di Naxos. Mons. Luigi Calcagno, vicario generale della diocesi di Casale. luglio. Mons. Teodoro Smika, dell'archidiocesi di Olmtz. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 8 luglio 1913. Mons. Giovanni Nepomuceno Grimert, della diocesi di Leitmeritz. 9 luglio. Mons. Alessio Patrizio, della diocesi di Asti. 10 luglio. Mons. Pietro Lewickij, della diocesi di Premislia di rito ruteno. Mons. Andrea Telep, della medesima diocesi e rito. Cappellano d'onore extra Urbem di S. S.: 8 luglio 1913. Mons. Domenico Garibaldi, della diocesi di Chiavari.
360
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 30 giugno 1913. Al sig. conte Giovanni Battista Batthyny, della diocesi di Sabaria. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 luglio 1913. Al sig. Luigi Bahia y Urrutia, della diocesi di Madrid, senatore del regno di Spagna. La Commenda dell'Ordine di 8. Gregorio Magno, classe civile: 2 luglio 1913. Al sig. dott. Enrico Gripat, della diocesi di Angers. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : ' 15 luglio 1913. Al sig. Bartolomeo Vaassen, di Aquisgrana, neh" archidiocesi di Colonia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 luglio 1913. Al sig. Antonio Matre, segretario generale della federazione delle societ cattoliche degli S. U. d'America in San Luigi (Missouri). 4 luglio. Al sig. Gabriele Buprich Robert, architetto dell' Istituto Cattolico di Parigi. Al sig. Adolfo Geoffray, scultore, dell'archidiocesi di Parigi. Al sig. Gabriele Beauchesne, editore, della medesima archidiocesi. 7 luglio. Al sig. Tito Lamperi, dell'archidiocesi di Firenze. 15 luglio. Al sig. dott. Enrico Knepper, di Elberfeld, nell'archidiocesi di Colonia. Il Cavalierato dell'Ordine di 8. Silvestro Papa: 15 luglio 1913. Al sig. Ermanno Gerhatz, dell'archidiocesi di Colonia. Al sig. Gaspare Reisen, della medesima archidiocesi.
NECROLOGIO.
20 luglio 1913. Mons. Francesco Maria Delamaire, arciv. di Cambrai. 22 luglio. Mons. Vittore Corvaja, vescovo titolare di Tripoli.
Die 12 Augusti 1913.
Num. 13.
AGTAÂIWOpAEÊD
COMMENTAEIUM OFFICIALE
ACTA PII PP. X

ERIGITUR IN ARCHISODALITATEM
PIUM OPUS A SUFFRAGIO SACERDOTALI CUM FACULTATE UBIQUE AGGREGANDI.
PIUS PP. x . Ad futuram rei memoriam. Eximiae caritatis opus, iam inde a sex et viginti annis Neapoli erectum ac Franciscali Sodalitio commissum, q u o sacerdotes morientibus collegis adsunt, et iis praesertim qui ex hoc saeculo migraverint, caelestem pacem adprecantur, Pontificiae benevolentiae testimoniis dignum profecto existimamus. Laeto enim accepimus animo frugiferum h u i u s m o d i I n s t i t u t u m , iam n u n c in multas dioeceses progressum, ingenti n u m e r o sodales complecti, qui omnes defunctis presbyteris sive die sexto Februarii q u o t a n n i s ex praescripto p a r e n t a n t , sive etiam alia religionis opera pro eorum animis conficiunt. Quo factum est, ut Nos ipsi pium hoc opus, non secus ac rec. me. Leo XIII decessor Noster, peculiaribus gratiis prosecuti simus, illudque novo potioreque titulo c o h o n e s t a n d u m esse libentes censeremus. Humiles igitur preces a dilecto filio h u i u s Consociationis conditore ac m o d e r a t o r e Nobis porrectas propensa excipimus voluntate, et p i u m m e m o r a t u m opus, q u o d a Suffragio Sacerdotali dicunt, atque in Neapolitana civit a t e canonice erectum exsistit, p r a e s e n t i u m tenore, Apostolica auctoritate Nostra, in Archisodalitatem cum solitis privilegiis p e r p e t u u m in m o d u m e v e h i m u s a t q u e instituimus, certa spe freti illud maiora in Domino incrementa suscepturum. H u i u s a u t e m Archisodalitatis sic erectae officialibus ac sodalibus praesentibus et futuris, ut ipsi alias quaslibet
ACTA, vol. V, n. 13. 12-8-913. 26
362
sodalitates cognomines a t q u e eiusdem instituti ubique t e r r a r u m exsistentes, servata t a m e n forma Constitutionis Clementis P P . V I I I decessoris Nostri Q u a e c u m q u e a Sede Apostolica aliisque Apostolicis ordinationibus desuper editis, aggregare, et cum illis omnes et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes ipsi Sodalitati ab Apostolica Sede concessas, vel ei, ita in Archisodalitatem n u n c a Nobis erectae, in posterum concedendas, et quae aliis impertiri queant, communicare licite possint ac valeant, eadem auctoritate Nostra, praesentium tenore, concedimus ac largimur. Decernentes h a s Nostras Litteras semper firmas, validas, efficaces exsistere et fore, s u o s q u e plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et in posterum spectabit, in o m n i b u s et per omnia plenissime suffragari; sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die x ianuarii MDCCCCXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
L. fc S.
Secretis
Status.
EPISTOLAE. I.
AD MAIESTATEM SUAM G U 1 L E L M U M II, GERMANIAE IMPERATOREM, BORUSSIAE REGEM, OB VIGESIMUM QUINTUM REGNI EIUS ANNIVERSARIUM.
Sire, L'chance jubilaire de vingt-cinq a n n e s de rgne glorieux est u n e occasion trs propice d'offrir Votre Majest des flicitations et des vux. Les Souverains et les Gouvernements de t o u s les pays tiennent h o n n e u r de prendre p a r t au concert u n a n i m e d ' h o m m a g e s que la pit filiale et l'admiration respectueuse de Vos peuples s'apprtent faire retentir en solennelles acclamations. Ce Nous est u n e joie N o u s - m m e de Vous adresser par ce m e s sage, au milieu de l'allgresse universelle, Nos s o u h a i t s trs a r d e n t s de longue vie, de gloire et de succs.
Acta Pii PP. X.
363
Nous prions le Seigneur, principe de toute puissance et de toute souverainet, d'accorder sant et b o n h e u r Votre Majest, paix et prosprit au vaste Empire qui Vous est redevable de t a n t de bienfaits. En cette h e u r e u s e circonstance, il Nous est aussi agrable d'exprimer Notre vive gratitude Votre Majest dsireuse d'assurer la flicit de ses sujets catholiques, dont le dvouement trs fidle Lui est connu. Nous d e m a n d o n s en retour Dieu que le spectacle m o u v a n t de la tendresse de Vos peuples renouvelle la vigueur et la force de votre cur, afin que Vous portiez trs longtemps encore le poids du sceptre et de la couronne pour le plus g r a n d bien de la nation Allemande. En implorant la faveur cleste p o u r la conservation de Votre Auguste P e r s o n n e , Nous associons Notre prire et Nos v u x Sa Majest l'Impratrice et tous les m e m b r e s de la Famille Impriale. Du Vatican, le 5 juin 1913. PIUS PP. X.
IL
AD R. P. IOSEPHUM HISS, MODERATOREM SOCIETATIS MARIANA E, QUINQUAGESIMO RECURRENTE ANNIVERSARIO EX QUO RELIGIOSA VOTA IPSE NUNCUPAVIT.
Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. Vertitur tibi a n n u s a n u n c u p a t i s religiosis votis quinquagesimus e u m d e m q u e laetitiae sanctae causam n o n tibi t a n t u m afferre scimus sed et universis sodalibus Instituti quod moderaris. Argumento id quidem est, dilecte Fili, eximiam eosdem h a b e r e virtutis t u a e opinionem : idque Nos g r a t u l a m u r tibi ex animo Nobisque g a u d e m u s . Faxit Deus ut te duce, te magistro t a m diu sodales tui u t a n t u r , ut sollertia p r u d e n t i a q u e t u a florere, Mar i a n u m istud Institutum sine ulla temporis intermissione pergat. Id Nos a v e m u s tibique tuisque a Deo contendimus, idque apostolica conciliet benedictio, q u a m , caelestium auspicem a d i u m e n t o r u m , tibi, dilecte Fili, a t q u e illis o m n i b u s p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxv iunii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X.
364
III.
AD R. P. D. CAELESTINUM ENDRICI, EPISCOPUM TRIDENTINUM, GRATULANDI CAUSA.
Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. Quod Nobis proxime per litteras renuntiasti, in t u a dioecesi ob saecularem m e m o r i a m Edicti Gonstantiniani, quo p r i m u m Ecclesiae licuit pace et libertate publice frui, sollemnes ac celebres caerimonias esse habitas, plurimosque ad sacram Synaxim accessisse, ut a Iesu Deo et plenam libertatis copiam Ecclesiae matri et incolumitatem Nobis precarentur, fuit sane p e r i u c u n d u m ; ac libenter agnovimus t u o r u m m a x i m e q u e t u a m in Nos pietatem et fidem. Quare gratias tibi, venerabilis Frater, et clero populoque tuo agimus ex a n i m o ; simul autem, quod tribuistis Nobis officium r e m u n e r a n t e s , apostolicam benedictionem, auspicem divinorum m u n e r u m , a m a n t i s s i m e vobis impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die III mensis iulii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS P P . X.

(SECTIO DE INDULGENTIIS).
DECRETUM
INDULGENTIA IAM CONCESSA FIDELIBUS SE INVICEM SALUTANTIBUS PER INVOCATIONEM NOMINIS IESU, ETIAM MARIAE ADIECTO NOMINE, MANET.
S u n t quos a m o r pius erga Beatissimam inter virgines sic delectat, ut Iesum n u n q u a m commemorare queant, nisi glorioso comitante n o m i n e Matris suae, corredemptricis nostrae, beatae Mariae. Laudabilis haec cons u e t u d o ad illam extenditur invocationem, seu christianam salutationem, circa q u a m Decretum s u p r e m a e H. S. Congregationis, die 27 martii 1913, d a t u m est. Equidem, pluribus in locis s a l u t a n t u r christicolae his verbis : Laudetur Iesus et Maria - Hodie et semper. Ne pereant forte, quae pro
Suprema S. Congregatio S. Officii, Ss. Congr. Consistorialis, Concilii
365
sola datae s u n t Iesu nominis invocatione Indulgentiae, istiusmodi in adiunctis, a p u d Ssmum D. N. D. P i u m div. prov. P p . X, die 26 mensis iunii 1913, in audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, supplicatum est, ut benigne concedere dignaretur, invicem salutantes s u b invocatione et laude ss. n o m i n u m Iesu et Mariae easdem lucrifacere indulgentias, q u a s ss. n o m e n iesu t a n t u m laudantes. Sanctitas vero sua, h a s preces perlibenter suscipiens, et gratiam extensionis concessit, et p r a e sens Decretum expediri iussit. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus.
M. CARD. RAMPOLLA.
L. B S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.

TITULI ARCHIEPISCOPALIS COLLATIO.
S s m u s Dominus noster P i u s P P . X, decreto sacrae Congregationis Consistorialis diei 1 augusti 1913, archiepiscopalem titulum Antiochiae de Pisidia, retentis t a m e n Nanceiensi sede eiusque ac ecclesiae Tullensis titulo, R m o D. Carolo Francisco Turinaz, amplioris honoris causa, personaliter contulit et addidit.
SACRA CONGREGATIO CONCILII

MONITUM.
S. Congregatio Concilii n o t u m facit presbyteros Idolandum S a r z a n a et Hostilium Garbini e dioecesi Viterbiensi n o n h a b e r e facultatem colligendi eleemosynas pro Missis celebrandis.
366

DUBIUM CIRCA MANUSCRIPTA RELIGIOSORUM.
Sacra Congregatio de Religiosis, in plenario coetu ad Vaticanum habito die 2 iunii 1911, n o n n u l l a dubia de Religiosorum manuscriptis perpendit et resolvit, de q u i b u s videre est in hoc Commentario (pag. 270 eiusdem anni). Nunc autem r u r s u m ab Ea quaesitum est: An Religiosi tum votorum solemnium, t u m votorum simplicium, qui aliquod m a n u s c r i p t u m d u r a n t i b u s votis e x a r a v e r u n t , eiusdem dominium habeant, ita ut illud donare aut q u o c u m q u e titulo alienare valeant . Et E m i P P . Cardinales h u i u s sacrae Congregationis, in plenario coetu ad Vaticanum habito die 11 iulii 1913, r e s p o n d e r u n t : Negative . Q u a m E m o r u m P a t r u m responsionem S s m u s D n u s noster P i u s P a p a X, referente infrascripto S. Congregationis Secretario, r a t a m h a b u i t et confirmavit die 13 iulii 1913.
O. CARD. CAGIANO DE AZEVEDO,
Pro-Praefectus.
L. S. f D o n a t u s Archiep. Ephesinus, Secretarius.

i.
. DECRETUM.
ERIGITUR PRAEFECTURA APOSTOLICA INSULAE FORMOSAE.
Quo feliciter percepta in insula F o r m o s a curis F r a t r u m Praedicat o r u m i n c r e m e n t a Fidei a u g e a n t u r in posterum, preces n u p e r porrectae s u n t ut i n s u l a illa, n o n multo ante in ditionem Imperii Iaponici redacta, divideretur a Vicariatu Apostolico de Amoy, et in s e p a r a t a m Missionem
367
erigeretur. Cum itaque hoc super negotio, e x a m e n instituissent Emi ac R m i P a t r e s sacro Consilio Fidei P r o p a g a n d a e praepositi in plenario coetu habito die 7 vertentis mensis, omnibus m a t u r e perpensis, a Vicariatu Apostolico de Amoy p a r t e m illam d i s t r a h e n d a m c e n s u e r u n t q u a e constat insula F o r m o s a aliisque eidem adiacentibus insulis, modo Iaponicae dominationi subiectis : ex ea a u t e m efformandam esse Praefecturam Apostolicam Insulae Formosae nomine distinguendam, cuius spiritualem administrationem a d h u c in p o s t e r u m retineant F r a t r e s Praedicatores Provinciae Ssmi Rosarii i n s u l a r u m Philippinarum. H a n c vero E m o r u m P a t r u m sententiam per infrascriptum sacrae h u i u s Congregationis Secretarium Ssmo D. N. Pio P P . X relatam in audientia diei 14 eiusdem mensis, Sanctitas Sua r a t a m in o m n i b u s h a b u i t et confirmavit, a t q u e praesens in re Decretum expediri iussit. Datum R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 19 iulii 1913.
L. $ S. C. Laurent i, Secretarius.
II. DECRETUM.
IMMUTANTUR FINES INTER VICARIATUS APOSTOLICOS FOKIENSEM ET AMONSEM.
Ampliori christiani nominis propagationi a n i m u m intendentes solertissimi Praesules Vicariatuum Apostolicorum de Fo-kien et de Amoy in Sinensi provincia Fukien exsistentium, u n a n i m i t e r a S. Sede petierunt ut aptior induceretur finium inter u t r u m q u e Vicariatum divisio. Quod negotium cum Emi ac R m i P a t r e s S. h u i u s Congregationis rite considrassent in plenario conventu habito die 7 vertentis iulii, s t a t u e n d u m censuerunt a Vicariatu Apostolico Fokiensi seiungendas esse praefecturas civiles Lun-yen-chou, Yung-chun-chou, Hsing-hua-fu u n a cum insula Nan-jih et p a r v a s alias si quae s u n t ad praefecturam Hsing-hua-fu a t t i n e n t e s : dictas vero regiones adiungendas esse finitimo Vicariatui Amonsi, a quo per Decretum h u i u s item diei seiungitur insula F o r m o s a u n a cum aliis proximis minoribus insulis quae modo Iaponicae dominationi subsunt.
368
H a n c vero E m o r u m P a t r u m s e n t e n t i a m S s m u s D. N. P i u s P P . X in audientia die 14 eiusdem mensis infrascripto S. h u i u s Congregationis Secretario concessa r a t a m in o m n i b u s h a b u i t et confirmavit, a t q u e p r a e sens in re Decretum confici mandavit. D a t u m R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, ' die 19 iulii 1913.
F r . H. M. CARD. GOTTI, Praefectus.
L. $ S. C. Laurenti, Secretarius.
III. DECRETUM.
PRAEFECTURA APOSTOLICA TERRAE GULIELMI IN DUAS SCINDITUR.
Gulielmi Terra, in septentrio-orientali Novae Guineae insulae plaga, in Apostolicam Praefecturam erecta, P a t r i b u s e Societate Verbi Divini iam ab a n n o 1896 concredita fuerat, qui S. Evangelii p r a e c o n i u m populis illius regionis, vel infidelitate obcoecatis, vel etiam haeretica labe iam infectis, strenue praedicarent. Quo vero uberiores ad Dei gloriam anim o r u m q u e salutem spirituales fructus colligi possent, R. P. D. E v e r a r d u s Limbrock, Praefectus Apostolicus, S. huic Congregationi christiano nomini P r o p a g a n d o praepositae humillimas iterato preces obtulit, petens ut ex e a d e m Apostolica Praefectura pars q u a e d a m distraheretur, et altera sic Missio seu Praefectura efformaretur, aliis quidem evangelicis operariis t r a d e n d a . Cum autem P a t r e s e Societate Ss. Cordium vulgo, de Picpus n u n c u p a t i , parati essent ad huiusmodi missionem suscipiendam riteque excolendam, cum u t r i u s q u e religiosae Societatis praesulibus de hac re agere visum est. E o r u m q u e itaque habito m u t u o consensu, votoque excepto revmi Praefecti Apostolici, eminentissimi ac reverendissimi P a t r e s h u i u s S. Congregationis a christiano n o m i n e P r o p a g a n d o in generalibus comitiis die 7 vertentis mensis iulii habitis, gravi hoc negotio rite in e x a m e n a d s u m p t o , r e b u s q u e o m n i b u s m a t u r e perpensis, haec decernenda s t a t u e r u n t : Ex Apostolica Praefectura T e r r a Gulielmi n u n c u p a t a eam partem esse d i s t r a h e n d a m , q u a e a limite occidentali eiusdem Praefecturae ad g r a d u m 142,22 longitudinis (Greenwich) orientem versus sese extendit
369
et praecise ad stationem vulgo de Eitape dictam; e a m q u e p a r t e m in n o v a m erigendam esse Apostolicam Praefecturam Terra Gulielmi occidentalis n u n c u p a n d a m , d u m altera pars T e r r a Gulielmi orientalis exinde vocabitur; i p s a m q u e denique n o v a m Praefecturam P a t r i b u s e Societate Ss. Cordium vulgo de Picpus esse concredendam. Q u a m eminentissimorum P a t r u m sententiam, in audientia die 14 labentis iulii Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X ab infrascripto S. h u i u s Congregationis Secretario relatam, Sanctitas S u a in omnibus benigne a d p r o b a r e r a t a m q u e h a b e r e dignata est, ac praesens ad hoc Decretum edi iussit. D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 25 iulii, anno Domini 1913.
L. S. C. Laurenti, Secretarius.
IV.
NOMINATIO E P I S C O P I . Brevi apostolico n o m i n a t u s est: 16 iulii 1913. Apostolici Coadiutor cum iure futurae successionis Rev. D. Vicarii Fran-
Cameronensis et episcopus
titularis
Coptitensis,
ciscus H e n n e m a n n , societatis Missionum.
370
S. CONGREGATIO RITUUM i. .
BITURIGEN.
DE FESTO S. SEPULCHRI EXTRA TEMPUS PASCHALE CELEBRATO.
R. D. Aristides Bdu, c u r a t u s decanus Novi sancti Sepulchri in dioecesi Bituricensi, a sacra R i t u u m Congregatione, per rescriptum diei 1 iulii a n n o 1910 editum, obtinuit pro die 15 iulii q u o t a n n i s recitandum in s u a ecclesia Officium de sancto Sepulcro D. N. I. C, uti idem Officium ponitur in Breviario R o m a n o - S e r a p h i c o sub Dominica II post P a s c h a ; n u n c vero ipse Orator enixe iterum instat, ut o b t e n t u m Officium, quod in Breviario Romano-Seraphico u n i t a n t u m tempori Paschali c o n v e n i t , ita rite a p t e t u r , ut extra t e m p u s Paschale congrue valeat recitari. Sacra porro R i t u u m Congregatio, ad relationem subscripti Secretarii, a u d i t o Commissionis liturgicae suffragio, ita precibus r e s p o n d e n d u m c e n s u i t : S u m a n t u r ad Matutinum festi sancti Sepulchri o m n e s anti phonae ex eodem Communi Dedicationis Ecclesiae u n d e et Psalmi iam accipiuntur; Lectio a u t e m IX s u m a t u r ex aliis Appendicibus, ut infra; quod vero spectat cantum, s u m a t u r c a n t u s pro F r a t r i b u s Mino ribus a p p r o b a t u s , et in additis Missae respondentis partibus serventur D e c r e t a quae approbationem et editionem c a n t u s Gregoriani mode r a n t u r . Lectio IX. P e t r u s igitur videns resurrectionem, q u a m Dei Filius praenuntiaverat, impletam; qui sollicitus venerat, securus abscessit. Maria t a m e n , resurrectionis ignara, n o n cessavit lacrimas fundere, nesciens h a n c esse Dominici corporis gloriam, q u a m p u t a b a t injuriam. Cujus inanes moer o r e s Angelus magis prohibet, q u a m consolatur, ut Evangelista t e s t a t u r : Mulier, inquit, quid p l o r a s ? Si spiritali prudentia intentionem divini sermonis intelligas, lacrimarum causam n o n t a m q u a m ignarus interrogat, sed importunos fletus dolentis abjurgat. Maria, inquit, quid p l o r a s ?
371
q u u m vacuo m o n u m e n t o , n o n d a m n o funeris sed merito resurgentis, J e s u Christi corpus virtus sibi, n o n facinus vindicasset? Culpat eodem t e m p o r e a Maria lacrimas fundi quo debuit gloriari. Atque ita rescripsit et servari mandavit. Die 15 februarii 1 9 1 3 .
L.&S. f P e t r u s La Fontaine, E p . Charyst., Secretarius.
II. O R D I N I S F R A T R U M MINORUM.
DE FESTO S. MARIAE ANGELORUM DE PORTIUNCULA.
Hodiernus Pater Minister provinciae sanctae Mariae Angelorum a Principatu, Ordinis F r a t r u m Minorum, praepositus, S s m u m D o m i n u m n o s t r u m P i u m P a p a m X supplicibus votis rogavit, ut F e s t u m Titulare ipsius provinciae, ritu duplici primae classis cum Octava iuxta peculiares Rubricas Breviarii Romano-Seraphici n. 16 et 47 peragendum, a F r a t r i b u s ipsiusmet Provinciae in p o s t e r u m celebrari valeat sub titulo Dedicatio S. Mariae Angelorum de Portiunculae die p r o p r i a , n e m p e 2 augusti, cum Officio ac Missa approbatis pro locis Mexicanis; retentis t a m e n Lectionibus primi et secundi Nocturni e Breviario Romano-Seraphico et assumptis Lectionibus tertii Nocturni ex Officio beatae Mariae Virginis de Misericordia, Clero Savonensi concessis: ita ut Officium de Communi Dedicationis Ecclesiae, iuxta praedictas Rubricas peculiares n . 1 3 9 omittatur. Sanctitas porro Sua, referente infrascripto Cardinali sacrae R i t u u m Congregationi Praefecto, attento commendationis officio Revmi Patris Procuratoris generalis enuntiati Ordinis, benigne a n n u e r e dignata est pro gratia in omnibus i u x t a preces: servatis Rubricis. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque. Die 2 6 februarii 1 9 1 3 .
L. S. j P e t r u s La F o n t a i n e , Ep. Charyst., Secretarius.
372
SACRA ROMANA ROTA

i.
GE-LI MERIDIO-OCCIDENTALIS.
NULLITATIS MATRIMONII (WANG-SANG). Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno decimo, die 16 aprilis 1913, RR. PP. DD. Franciscus Heiner, P o n e n s , Ioannes Prior et Aloisius Sincero, Auditores de turno, in causa Ce-li meridio-occidentalis - Nullitatis matrimonii, instante pro appellatione Defensore Vinculi vicariatus apostolici Ge-li meridio-occidentalis, inter I o a n n e m Baptistam Wang, repraesentatum per legitimum procuratorem Antonium Cagiano de Azevedo, advocatum, et Anastasiam Sang, interveniente et disceptante in causa Defensore Vinculi, sequentem definitivam tulerunt sententiam. Ioannes Baptista Wang, viduus Sinensis, iam ab adolescentia in religionem catholicam receptus et agricola opulentus in pago Kia-Tsonen vicariatus apostolici Ce-li Meridio-Occidentalis, a n n o 1906 consilium iniit r u r s u s u x o r e m ducendi in matrimonium. T u n c P a u l u s , ex priore uxore filius, patri proposuit q u a m d a m viduam, in civitate Tchai-Tsum habit a n t e m , integris e x o r n a t a m moribus et venusto adspectu praeditam. Pater porro, quamvis h a n c mulierem, nomine Lu Caeciliam, n u m q u a m vidisset, statim annuit et iuxta mores Sinenses, suadente filio P a u l o , amico suo Ioanni Yu commisit m u n u s suo n o m i n e cum vidua Lu Caecilia de ineundo matrimonio tractandi. Caecilia vero exquirenti Ioanni Yu respondit se "nolle novas nuptias inire, at ei a d d u x i t aliam viduam, q u a m dam Anastasiam Sang, ut cum ea de ineundo matrimonio cum I o a n n e W a n g t r a c t a r e ! Mediator deinde, quin prius animum mandantis exquisiverit, interrogat h a n c viduam an n u b e r e velit Ioanni Wang, e a m q u e , comitante Caecilia, illico adducit in o r p h a n o t r o p h i u m pagi P a i t a n g prope p a g u m in quo habitat Ioannes Wang. Mediator de facta substitutione mulieris certiorem reddit Paulum, sed nec ipse nec P a u l u s eam cum Ioanne Wang communicat. Idem vero mediator vocat m a n d a n t e m ad invisendam mulierem adductam. Ioannes t a m e n , negotiis impeditus, non venit, sed misit solummodo novercam suam, quae, u t p o t e senex (72 a n n o r u m ) et parvi iudicii, Ioanni relationem b o n a m retulit. Anastasia ipsa,
S. Romana Rota.
373
q u a e a n t e matrimonii celebrationem per tres vel q u a t u o r dies in orphan o t r o p h i o m o r a t a est, pluries petiit ut futurum m a r i t u m antea videre posset, sed frustra. Die statuto Ioannes primus in ecclesiam venit, et sacerdos, sacris i n d u t u s vestibus, ad altare accessit. T a n d e m mulier adducitur. De consensu interrogata r e s p o n d i t : Quomodo n u n c p o s s u m r e s p o n d e r e : n o l o ? Volo! . Sacris expletis ritibus, q u u m ex ecclesia egrediebantur, vir p r i m a vice mulierem inspexit, ac advertens eam esse indecoram et senem u s q u e ad canitiem, m a g n a ira exarsit. Substitutione mulieris detecta, firmiter p r o t e s t a t u s est, se nullatenus Anastasiam uti u x o r e m s u a m agnoscere posse. R e s denique eo p r o d u c t a est ab amicis, ut mulierem in d o m u m receperit, at n o n ut uxorem, sed t a m q u a m ancillam. Ob frequentes contumelias ac percussiones ex parte viri, pluries de domo evasit uxor, t a m e n toties reversa est. T a n d e m die festo Epiphaniae, a n n o 1907, d e n u o evasit mulier, quin redierit. Q u a m o b r e m Ioannes, qui in matrimonio valide coniunctum cum Anastasia n u m q u a m se censuit, utpote dolo deceptus in ipsa Sacramenti substantia, tribunal ecclesiasticum adiit, petens ut m a t r i m o n i u m nullum declararetur ob errorem substantialem personae. Die 27 septembris 1910 prodiit sententia, q u a matrimonium Wang-Sang declaratum est n u l l u m saltem propter errorem substantialem personae . Defensor porro vinculi appellationem instituit ad S. G. de Sacramentis. Causa deinde commissa est H. S. O. a quo decidenda est sub formula: An constet in casu de nullitate matrimonii. P r a e m i t t e n d u m e s t , m a t r i m o n i u m in casu impugnari posse n o n solum ex capite erroris substantialis p e r s o n a e , sed etiam ex capite defectus consensus mulieris. Uti enim ex actis et probatis constat, mulier illis diebus quibus ante n u p t i a s in o r p h a n o t r o p h i o m o r a t a est, institit ut sibi liceret futurum m a r i t u m saltem videre. Mane dein n u p t i a r u m pertinaciter denuo institit, imo ecclesiam ingredi recusavit nisi antea vir sibi ostensus fuisset. At P a u l u s et mediator ei studiose dissuaserunt, et t a n d e m eam, sub praetextu quod sacerdos nimis iamdiu exspectaret, ad ingressum compulerunt. Ita mulier p e r t u r b a t a ad altare accedit, et a n t e q u a m eventus bene percipere valeat, sacerdoti ipsam immediate de consensu interroganti verbis illis r e s p o n d i t : Quomodo n u n c p o s s u m r e s p o n d e r e : n o l o ? Volo! . Quare n o n immerito iudex primae instantiae ait: Quoad consensum mulieris Sang a t t e n d e n d u m est 1) illam constanter et u s q u e ad u l t i m u m m o m e n t u m et coram o m n i b u s per sonis affirmavisse s u a m voluntatem videndi s u u m m a r i t u m futurum, dicendo se nolle n u b e r e , nisi prius viderit eum. Attendendum est
374
2) quod ii qui eam impedierunt ne eum videret, s u n t iidem qui con tieuerunt de mutatione coram I o a n n e Baptista. Ex verbis mulieris respondentis sacerdoti interroganti, consensus eius n e d u m a p p a r e a t liber, quin potius apparet indignatio et r e p u g n a n t i a mulieris in angu stia positae et nescientis quo se verteret. Non constat ergo de con sensu mulieris S a n g . Aliud t a m e n est: n o n constare de consensu, et a l i u d : constare de n o n consensu. Quum vero caput accusationis ex defectu consensus mulieris fundamentum nimis t e n u e habeat, RR. P P . censuerunt defectum consensus mulieris in causa p r a e s e n t a t u m omittendum esse, praesertim cum in casu ob e r r o r e m substantialem p e r s o n a e de matrimonii nullitate iam satis constet. Et sane, in iure notissimum est, errorem substantialem de ipsa persona ex lege naturali esse impedimentum dirimens matrimonii. Certum est a p u d omnes, docet Snchez, lib. VII, disp. 18, errorem personae antecedentem, id est qui causa est ut m a t r i m o n i u m ineatur, alias n o n ineundum, dirimere ipsum . . . Caeterum, q u a n t u m v i s fatuus et crassus sit error, credo eum satis esse ad d i r i m e n d u m matrimonium, q u a n d o < circa p e r s o n a m contingit . Coscius autem, De sep. thori, lib. I, cap. 2, n. 2, ait : E r r o r personae est q u a n d o hic p u t a t u r Vigilius et est Plato . . . Dirimit procul dubio m a t r i m o n i u m error personae, velut si mulier cogitans et intendens contrahere cum primogenito, contrahat cum alio; aut si quis p u t a n s illud contrahere cum Bertha, contrahat cum Seja, n o n t a n t u m de iure positivo, verum etiam de iure n a t u r a e , quia per sona est p r i m a r i u m et substantiale obiectum matrimonii . Wernz vero, Ius Decret., tom. IV, par. 2, cap. L, n. 225, optime docet: E r r o r s u b stantialis de persona, sive antecedens sive concomitans, vincibilis sive invincibilis, ex dolo vel sine fraude ortus, in culpabilis vel culpabilis, sive ob defectum errantis sive alterius n o n errantis, ex iure n a t u r a e , n o n ex m e r a constitutione Ecclesiae, constituit impedimentum dirimens matrimonii. Nam ad valorem matrimonii essentialiter requiritur m u t u u s consensus maritalis d u a r u m p e r s o n a r u m in individuo sufficienter deter m i n a t a r u m , sed per errorem substantialem de persona alterius sponsi in errante sponso omnino impeditur m u t u u s consensus maritalis, quo niam consensus errantis sponsi fertur in tertiam personam ab altera parte contrahente omnino diversam. Ergo ex iure n a t u r a e per huius modi errorem valor matrimonii o m n i n o impeditur . Card. Gasparri denique, De Matrim., II, n. 889, ita explicat errorem substantialem de p e r s o n a : Error facti circa p e r s o n a m verificatur, q u a n d o quis vult contrahere cum p e r s o n a certa et determinata, e. g. Maria, qualem falso p u t a t esse h a n c praesentem, cum q u a c o n t r a h i t .
S. Romana Rota.
375
In facto a u t e m dubitari nequit, quia in casu Ioannes Wang, qui cum Lu Caecilia m a t r i m o n i u m inire volebat, praesentem Anastasiam S a n g falso putaverit esse illam Lu Caeciliam. I o a n n i W a n g novas n u p t i a s inire volenti proposuit P a u l u s filius viduam q u a m d a m , Lu Caeciliam, ex pago Tchai-Tsum, q u a m cognoscebat P a u l u s t a m q u a m foeminam adspectu decoro, m o r i b u s integris, b o n a indole, capacitate familiae regendae o r n a t a m . Quibus auditis, pater declaravit se Lu Caeciliam ducere velle. Cuius facti testis est filius, P a u l u s W a n g , qui interrogatus A n t e q u a m m a t r i m o n i u m contraheret p a t e r tuus, monuistine illum de quali p e r s o n a ? , r e s p o n d i t : Interrogavi eum, an velit m a t r i m o n i u m contrahere cum vidua Lu Caecilia ex p a g o T c h a i - T s u m , et ille mihi respondit quod v e l i t . . . Monui illum de b o n a indole capacitateque g u b e r n a n d a e familiae et de forma illius, quia faciebam commercium prope p a g u m Tchai-Tsum et bene cognoscebant illam v i d u a m . Interrogatus P a t e r t u u s haec audiendo voluitne nubere cum illa p e r s o n a ? , r e s p o n d i t : Voluit . Haec confirmat pater, Ioannes Wang. Interrogatus enim Qualem volebas ducere ? , respondit : Volebam ducere viduam ex p a g o Tchai-Tsum . Iterum interrogatus Qualis et cuius aetatis mulierem volebas ducere? , r e s p o n d i t : Dixerunt mihi, quod h a b e a t 37 a n n o s . Interrogationi denique Tempore quo matrimonii benedictio fiebat, qua lem p o t a b a s m u l i e r e m ? , dedit responsionem: P u t a b a m illam esse viduam ex pago Tchai-Tsum . Ioannes Yu, amicus Ioannis Wang, m u n u s ab illo accepit eundi in p a g u m Tchai-Tsum ad p e t e n d u m consensum Lu Caeciliae in matrimonium. Ita deponit hic t e s t i s : F u i mediator istius m a t r i m o n i i . . . Inten dbat invitare et adducere v i d u a m Lu Caeciliam, ut n u b a t Ioanni Baptistae W a n g . Ex depositionibus igitur testium Pauli Wang et Ioannis Yu, q u a e ab actore confirmantur, patet I o a n n e m W a n g statuisse m a t r i m o n i u m contrahere cum determinata persona, Lu Caecilia nomine, ex pago TchaiTsum, 37 a n n o r u m , certis qualitatibus ornata, quibus coniux o m n i n o desiderabilis apparebat. In illam consensit, m a n d a t u m q u e dedit amico petendi h u i u s mulieris consensum in matrimonium. Definitive r e c u s a n t e muliere Lu Caecilia, m a n d a t u m cessavit. Mandatum enim d a t u m n o n fuit alternativum, sed exclusivum, ut ex ore testium discimus. Interrogatus Ioannes Yu Quia ipsa noluit, cur n o n statim rediisti? , r e s p o n d i t : Quia ipsa vidua Lu indicavit mihi aliam viduam q u a m nesciebam . Nullum v e r b u m de m a n d a t o generali quaerendi u x o r e m pro m a n d a n t e , vel cum alia muliere negotium p e r t r a c t a n d i , si persona d e t e r m i n a t a
376
recusasset. P o t u i t quidem mediator aliam quaerere mulierem in u x o r e m Ioannis Wang, sed consensus istius in priorem vi m a n d a t i in alteram transferri n o n potuit. Oportebat I o a n n e m Yu m o n e r e amicum s u u m de substitutione personae, ut novo actu voluntatis in illam consentiret. Nemo t a m e n Ioannem W a n g de substitutione facta monuit, et s p o n s u s ad ecclesiam porrexit p u t a n s , se cum Lu Caecilia m a t r i m o n i u m cont r a c t u r a m , uti fidem faciunt fere o m n e s testes, nemine contradicente. T e s t a n t u r in primis P a u l u s W a n g et I o a n n e s Yu, se e u m n o n m o nuisse de substitutione facta. Anastasia Sang dein affirmat se virum n o n vidisse ante n u p t i a r u m celebrationem, id quod alii testes confirm a n t , Lu Caecilia scilicet, Maria Yen, I o a n n e s Yu; et sacerdos mission a r i u s , P e t r u s T c h e n g , qui matrimonii celebrationi adstitit, deponit: Statim ac pervenerunt ad pagum P a i t a n g scivi quod facta fuit sub stitutio personae. T u n c monui Yu Ioannem, ut q u a e r a t I o a n n e m Bapti stam W a n g ad videndam illam mulierem . . . W a n g m o r a m fecit u s q u e ad diem matrimonii . Noverca t a n d e m a viro missa ad invisendam futuram s p o n s a m testatur, se nescivisse a n t e m a t r i m o n i u m de substitutione facta. Ex dictis ergo patet, actorem in celebratione matrimonii rnovasse c o n s e n s u m prius expressum vi m a n d a t i in d e t e r m i n a t a m p e r s o n a m Lu Caeciliae, qui proinde consensus nullius valoris erat respectu mulieris Anastasiae Sang, cum q u a ritum e x t e r n u m explevit. Mutationem seu substitutionem personae, nesciente sponso, factam esse, confirmatur insuper modo agendi Ioannis W a n g immediate post r i t u m matrimonialem expletum. Sponsa ita loquitur : Post benedictio nem, exeundo extra ecclesiam W a n g I. B. aspexit me torvis oculis. Audivi alios dicentes quod n o n vult me h a b e r e quia provecta s u m aetate. T u n c ego volebam reverti in familiam cum propinqua mea. Sed illa cum aliis exhortati sunt me ut m a n e a m , dicentes quod post aliquos dies melius me tractabit . P a u l u s W a n g porro haec deponit d e - r i t i b u s civilibus qui celebrationem matrimonii secuti s u n t : P a t e r meus n o n fuit praesens in atrio in quo faciebant ritus civiles, sed ex industria, prae tristitia, recesserat .in alio atrio, neque manducavit, neque cum uno h o m i n e dixit verbum, etiam exquisitus . P r a e t e r e a idem ad interrogationem iudicis Suntne qui exhortati sunt patrem t u u m ut eam acciperet ut uxorem ? , respondit : Multi fuerunt. Sed pater m e u s n u m q u a m voluit audire et talia loquentes t a m q u a m ini micos habuit longo tempore. Etiam a m i t a mea exhortata est illum. At ille per u n u m a n n u m n o n locutus est cum illa . Similiter d e p o n u n t etiam alii testes. Quae omnia sane d e m o n s t r a n t , consensum matrimo-
S. Bomana Bota.
377
nialem d a t u m fuisse a sponso in suppositione, quod ad altare praesens fuit Lu Caecilia, o r n a t a illis dotibus a filio P a u l o descriptis, d u m revera praesens fuit alia mulier, Anastasia scilicet Sang. S u m m a e itaque negligentiae a r g u e n d u s est Ioannes Wang in re tanti momenti, et error ipsius fatuus fuit et crassus et culpabilis, sed hoc n o n impedit, iuxta verba superius relata Sanchesii et Wernz, q u o m i n u s iure n a t u r a e ex errore substantiali personae nullus et irritus sit consensus praestitus. Neque dici potest, m a t r i m o n i u m initio invalidum decursu temporis s a n a t u m fuisse per d i u t u r n a m cohabitationem et copulam maritalem. Etenim neque pacifica cohabitatio neque copula cum affectu maritali locum habuit. Ad rem testatur Lu Caecilia: Post ritus civiles exhor tata s u m illam ut intret in cubiculum mariti. Hoc fecit et noctem transegit. Sed omnino m a n e vocavit me dicendo, q u o d volebat omnino discedere, quia vir dedignatus est illam . P o r r o Anna Soung d e p o n i t : Haec verba ipsius viduae audivi: ipsa dixit quod Wang Ioannes Baptista monuit illam: " Tu n o n debes violare me, nec ego violabo te . Maria W a n g deponit: A u d i v i viduam Sang mihi dicentem: " E g o displiceo ei et ille mihi displicet . Sacerdos P e t r u s Tcheng autem ait: Mulier Sang post aliquos dies ipsa mihi dixit expressis verbis, dum f u g e r e t . , . : " Nunc s u m in talibus circumstantiis, ut n o n possim m a n e r e in familia e i u s ; ipse n o n accipit me in cubiculum: dixit m i h i : indigna es me . Missionarius denique Jaladieu ait: Je lui (Anastasiae) ai d e m a n d : " P o u r q u o i es-tu reste longtemps dehors ? . Elle m'a rpondu qu'elle avait peur d'tre tue par J. B. Wang . Vir ipse omnino negat copulam u n q u a m locum habuisse, et praesumptio veritatis suae assertionis h a b e t u r in vehementi et continua r e p u g n a n t i a quam erga mulierem monstravit, de q u a concordes s u n t testes, n o n exclusa ipsa vidua Sang. Neque obstat quod mulier contra depositionem iuratam mariti testata est, semel copulam locum habuisse. De h a c depositione mulieris ita loquitur sacerdos s u p r a citatus: Ante q u a t u o r dies vidi Lu Caeciliam et dixi illi : " Quomodo antea audivi quod n o n h a b u e r u n t rem coniu galem, et n u n c vidua Sang dicit quod semel h a b u e r u n t . Vidua Lu Cae cilia respondit mihi: " F o r s a n alii s u a s e r u n t ei ut ita dicat, ut accipiat aliquam pecuniam . Sententia autem appellata ait: De c o n s u m m a tione matrimonii, ex depositionibus testium impossibile videtur Ioan nem Baptistam c o n s u m m a s s e m a t r i m o n i u m cum muliere Sang, etiam materialiter (scil. ad libidinem satisfaciendam, quo in casu de conva lidatione matrimonii sermo esse n o n potest), a fortiori affectu maritali. Verba mulieris Sang affirmantis semel p e r a c t u m fuisse actum coniu galem, n o n concordant cum circumstantiis etiam ab ipsa relatis. PraeACTA, vol. V, n. 13. 12-8-913. 27
378
sumitur eam sic locutam fuisse, t a n t u m m o d o occasione iudicii, cum spe subsidii pecuniarii sic facilius obtinendi . Quibus omnibus tum in iure q u u m in facto consideratis ac sedulo perpensis, Christi Nomine invocato, Nos infrascripti Auditores, pro Tribunali sedentes et solum Deum p r a e oculis habentes, ad propositum d u b i u m r e s p o n d e m u s : Affirmative, seu constare de matrimonii nullitate in casu. Ita p r o n u n t i a m u s et definitive sententiamus, m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat ut exsecutioni mandent h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum c a n o n u m , et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Beform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Romae, die 16 aprilis 1913. Franciscus Heiner, Ponens. Ioannes Prior. Aloisius Sincero. T. Tani, Notarius.
IL ORDINATIO.
DE FERIIS AUTUMNAL]BUS.
S s m u s D. N. Pius P p . X, fel. reg., cum notitiam habuerit, ex relatione infrascripti Decani, iam fuisse experientia c o m p r o b a t u m , iudiciales processus melius explicari et expediri, si feriae, dictae autumnales, aliquantisper anticipentur, idque esse in votis RR. DD. Auditorum, iussit ac decrevit, ferias a u t u m n a l e s decurrere a die 24 augusti ad diem 14 octobris, et hoc a currenti a n n o observari mandavit. Die 5 iulii 1913.
M.
LEGA,
Decanus.
379
COLONIEN.
NULLITATIS SIVE MATRIMONII (HOSPELT-BERNARDT) ROTALIS.
NULLITATIS
SENTENTIAE
Inter
illmum dominum Antonium Hospelt, actorem, repraesentatum per legitimum procuratorem Christophorum Astorri, advocatum; et dominam Aloisiam B e r n a r d i conventam, quae citata non comparuit; interveniente et disceptante in causa Vinculi Defensore ex officio.
Antonius Hospelt catholicus, in Germaniae perillustri urbe Coloniae ortus ex divite familia, die 26 octobris 1882, ineunte 20 aetatis suae anno, militiae adscitus, servitium a r m o r u m Argentorati explere coepit. Ibi malo suo fato, in laqueum cuiusdam foeminae, Ludovicae Bernardt, ex evangelica secta, incidit, quae omnia amatoriae artis blandimenta apprime callens, ita incautum adolescentem suo affectu incendit, ut sibi eam d e s p o n s a t u r a m promiserit, facta etiam alia pollicitatione ingentis s u m m a e pecuniae eidem tradendae. Statim ac Antonii parentes initae cum ista foemina eius consuetudinis n u n t i u m acceperunt, s u m m o p e r e adnixi sunt ut filium suum a foeda hac consuetudine removerent; quin etiam pater, quo vehementius n a t u m ab insano proposito deterreret, exheredationis poenam ei c o m m i n a t u s est. Lex enim imperii Germanici, huiusmodi in casibus, edicit iuxta par. 2383 Codicis civilis: 11 discen dente p u essere privato della porzione legittima, se, contro la volont di quello della cui eredit, si tratta, conduce vita riprovevole ed immo rale . Haec comminatio patris adversus filium Antonium desideratum sortita n o n est e x i t u m ; immo vero profuit callidissimae foeminae ut viam excogitaret q u a periculum exheredationis p r o r s u s averteretur. Itaque, militari servitio absoluto, Antonius, qui tenacius u s q u e Ludovicae adhaerebat, p o s t q u a m aliquot diebus a p u d suos parentes diversatus fuisset, revertitur ad illam; et ambo prius L a u s a n n a m , postea Basileam in Helvetia sese c o n t u l e r u n t ; in q u a postrema civitate Antonius, s u a d e n t i b u s t u m q u o d a m mulieris propinquo, n o m i n e Honauer, t u m alio mulieris amico nomine Sbinger, consilium coepit proficiscendi Londinum, ubi ipse, iam a die 26 octobris aetate maior effectus, a b s q u e
380
ullo obice, i m p u g n a t u m cum Ludovica m a t r i m o n i u m celebrare tandem posset. Haec n u p t i a r u m conciliatio videtur inventa et disposita callidae mulieris ingenio. Et revera ambo, nulla amplius interiecta mora, Lond i n u m profecti sunt. Ad q u a m urbem cum pervenissent die 2 novembris eiusdem anni 1903, opera cuiusdam T u n k ab amicis Ludovicae a n t e a edocti, diemque a d v e n t u s Antonii et Ludovicae in u r b e m ementiti, inconsultus iuvenis voti sui compos factus est; quippe qui die 4 eiusdem mensis novembris matrimonium coram officiali civili cum Ludovica contraxit. Peractis nuptiis, coniuges in urbem Karlsruhe incessanter perrexerunt. Ibi maritalis vitam contubernii u s q u e ad insequentis a n n i 1904 aestatem, etsi n o n omnino, uti asseritur, tranquillam, u t c u m q u e duxerunt. Verum quies et concordia isti contubernio diu n o n a r r i s e r e ; nam iurgia et querelae inter coniuges exortae u s q u e adeo processerunt, ut maritalis consuetudinis vita fere impossibilis evaserit. Si h u i u s eventus originem rimari placeat, praecipua sane causa frigescentis utrinque affectus, indeque c o n s e q u u t a r u m in eo contubernio discordiarum, r e p e t e n d a ex facto, quod Ludovica pollicitam initio a m o r u m ab Antonio ingentem pecuniae s u m m a m (100,000 marchi) cui ipsa potissimum inhiaverat, tandem accepisset; ex parte vero Antonii, fastidium satietasque, deferbescente cupiditatis aestu, illecebrarum quibus olim incautum iuvenem ipsa irretiverat. Videtur etiam n o n abs re coniici posse, cum aliis viris detectas Ludovicae consuetudines, eodem ipso tempore quo illa Antonii maritali u t e b a t u r contubernio, effecisse ut iuvenis, tandem aliquando ab illo amatoriae insaniae veterno excussus, facti poeniteret, cuperetque a Ludovica q u a m p r i m u m , discisso matrimonio, separari. Tunc ex quadam naturali contrariorum sibi r e p u g n a n d u m lege, contigit, ut in Antonii animo vehemens revivisceret amoris flamma, q u a ab ineunte adolescentia puellam nomine Mariam Asbach Coloniae a d m o d u m dilexerat; quacum, etiam post matrimonium Ludovicae, epistolare habere commercium non desierat. Antonius itaque ad hoc s u u m propositum matrimonii dissolvendi perficiendum, urgentibus q u o q u e s u o r u m p a r e n t u m studio precibusque sollicitior factus, mense iunio a n n i 1904 promovit a p u d tribunal civitatis Karlsruhe querelam divortii, q u a m t a m e n mense novembri eiusdem anni revocavit, insequenti a u t e m a n n o 1905 mense iunio, eamdem divortii querelam a p u d tribunalia praedictae civitatis iterum proposuit. T r i b u n a l vero primae, uti aiunt, instantiae reiecit querelam partis, et admisit divortium ex culpa t a n t u m viri seu actoris Antonii Hospelt, concessa quoque actione reconventionali uxoris. A q u a sententia cum Antonius
381
provocasse! ad t r i b u n a l secundae instantiae, istud in sede appellationis praecedentem sententiam tribunalis primae instantiae reformavit, prolata altera sub die 20 maii a n n i 1908, q u a decrevit, matrimonii contracti in urbe Londinensi dis 4 novembris 1903 inter partes contendentes divortium admitti ex utriusque culpa. H a c sententia Antonius liberum sese arbitratus, dare operam coepit ut coram Ecclesia m a t r i m o n i u m cum praefata puella Maria Asbach celebrare posset. P a r o c h u s proprius Antonii in civitate Colonien., propter initum a iuvene m a t r i m o n i u m civile in Anglia cum Ludovica Bernardt, d o c u m e n t u m status liberi ei tradere noluit, nisi prius illud civile matrimonium declararetur nullum per iudicialem auctoritatis ecclesiasticae sententiam. Curia Coloniensis, ad q u a m Antonius supplicem libellum pro i m p e t r a n d a civilis illius matrimonii nullitatis declaratione porrexerat, sententiam sub die 22 aprilis 1909 pronuntiavit, q u a nullitatem dicti matrimonii admisit. Verum Defensor vinculi io Curia Colonien, statim ab ea sententia appellationem promovit a p u d S. Rotae R o m a n a e tribunal. Interim, pendente a d h u c appellatione, Antonius morae, propter passionis aestum, impatiens, cum praedicta puella Maria Asbach civile matrimonium inivit. P o r r o sacrae Rotae tribunal, rite perspecta a t q u e examinata in primo t u r n o causa, die 27 augusti 1910, dubio An con stet de nullitate matrimonii in c a s u ? sententia sua r e s p o n d i t : Negative. Q u u m vero actor Antonius Hospelt adversus h a n c sententiam ad secundum t u r n u m provocasse!, die 10 mensis iunii 1912, prolata est ab eo conformis priori sententia, n e m p e : Non constare de matrimonii nullitate in casu: seu ad propositum dubium (an sententia rotalis die 27 augusti 1910 sit confirmanda vel infirmanda in casu) : Affirmata Uve ad p r i m a m p a r t e m ; Negative ad s e c u n d a m : statuentes praeterea actorem teneri ad omnes iudicii expensas . Adversus quam sententiam denuo a sacro Rotae tribunali favore matrimonii inter Antonium Hospelt et Ludovicam Bernardt prolatam, actor per s u u m patronum interposuit r e c u r s u m penes s u p r e m u m hoc Signaturae Apostolicae tribunal, ad obtinendam declarationem nullitatis huiusmodi sententiae vel saltem eius circumscriptionem. Causa igitur funditus pertractata est in supremi Tribunalis sessione habita in aedibus Vaticanis die 12 h u i u s mensis iulii 1913, relatore E m o P. Domino Francisco cardinali Cassetta, propositoque d u b i o : Sitne nulla sententia rotalis in casu, et sitne locus eius circumscriptam? Emi Iudices r e s p o n d e r u n t : Negative ad utramque partem. In expensis a u t e m iudicialibus s u p r e m u m idem Tribunal condemnavit et c o n d e m n a t d o m i n u m Antonium Hospelt, causae actorem.
382
Atque ita editum est, p r o n u n c i a t u m , decretum, declaratum, ac definitive i u d i c a t u m ; m a n d a t u m q u e ut haec definitiva sententia publici iuris fieret, atque ab omnibus, ad quos spectet, exsecutioni m a n d a r e t u r ; n o n solum, etc., sed et omni, etc. D a t u m Romae, ex aedibus S. T., die 23 mensis iulii 1913. Nicolaus Marini, a Secretis. L. S. Iosephus adv. Fornari, S. T. A.

SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI.
CONGREGAZIONE GENERALE. Il giorno 29 luglio 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, dinanzi l'augusta presenza del S. Padre, fu tenuta la Congregazione Generale dei sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i Consultori Teologi componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto sul dubbio delle virt in grado eroico della Causa Corisopiten. di beatificazione e canonizzazione del Ven. Servo di Dio Michele Le Nobletz, sacerdote e missionario. CONGREGAZIONE ORDINARIA. Il giorno 5 agosto 1913, nel palazzo apostolico Vaticano fu tenuta la Congregazione ordinaria dei sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Revmi signori Cardinali componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie: I Introduzione della Causa di beatificazione e canoizzazione della Serva di Dio Suor Maria Bernarda Soubirous, delle Religiose della Carit e della Istruzione Cristiana di Nevers; 2 Revisione degli scritti del servo di Dio Giuseppe da Palermo, chierico novizio dei Frati Minori Cappuccini.
o
383
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : 28 luglio 1913. Il Rmo Padre Filippo Maroto, procuratore generale dei Figli del Cuore Immacolato di Maria, Consultore della suprema sacra Congregazione del Sant'Uffzio. 6 agosto. L'Emo e Rmo signor cardinale Benedetto Lorenzelli, Membro della sacra Congregazione dei Riti.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Prelati Domestici di S. S.: 27 maggio 1913. Mons. Giuseppe Cassar, cappellano dei marinai cattolici a Malta. 18 luglio. Mons. Luigi Gasparrini, vicario generale della diocesi di Nola. 30 luglio. Mons. Alberto Dien, direttore generale dell' Opera Apostolica in Parigi. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 24 luglio 1913. Mons. Cesare Donnini, della diocesi di Cremona. 26 luglio. Mons. Piero Scarponi, canonico penitenziere della cattedrale di Macerata. 27 luglio. Mons. Roberto Bracci, canonico penitenziere della cattedrale di Pesaro. 29 luglio. Mons. Vincenzo Sisto, della diocesi di Casale. Cameriere d'onore in abito paonazzo di S. S. : 28 luglio 1913. Mons. Emilio Mazzari, dell'archidiocesi di Brindisi. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda con placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 21 luglio 1913. Al sig. Nicola Berkovi, dell'archidiocesi di Sarajevo. Al sig. Vincenzo Lekki, della medesima archidiocesi.
384
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. La Commenda dell'Ordine Piano:
29 luglio 1913. Al sig. conte Pietro Gaterini, esente col grado di colonnello nel corpo della Guardia Nobile Pontificia. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 17 maggio 1913. Al sig. Vincenzo Azzopardi, avvocato della Corona, della diocesi di Malta. Al sig. Giovanni Pullicino, giudice di Sua Maest Britannica, della medesima diocesi. La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa:
20 luglio 1913. Al sig. Giuseppe Spitalsky, boemo. 27 luglio. Al sig. Carlo Paulitshke, di Vienna. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 17 24 cesana maggio 1913. Al sig. ing. Andrea Vassallo, della diocesi di Malta. Al sig. Antonio Lanzon, della medesima diocesi. luglio Al sig. prof. Emilio Pesenti, presidente della direzione diodi Venezia.
Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 17 maggio 1913. Al sig. Tancredi Curmi, sopraintendente della polizia a Malta. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 17 maggio 1913. Al sig. Francesco Pace, della diocesi di Malta. 22 maggio. Al sig. Lorenzo Balbi, della medesima diocesi. 23 luglio. Al sig. ragioniere Giovanni Battista Valsecchi, presidente dell'Unione Economica della diocesi di Venezia.
NECROLOGIO.
28 luglio 1913. - Mons. Guglielmo Giles, vescovo titolare di Filadelfia. 6 agosto. Mons. Giuseppe Uberto Drehmanns, vescovo di Ruremonda.
Annus V. - Vol. V.
Die 30 Augusti 1913.
Num. 14.
AGTTAPMJGAÊDIS
ACTA PII PP. X

CONCEDUNTUR INDULGENTIAE PLENARIAE ET PARTIALES ARCHISODALITIO A SUFFRAGIO SACERDOTALI NEAPOLI ERECTO.
P I U S P P . X. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. P e r similes Litteras Nostras, die x mensis ianuarii a n n o vertente Piscatoris annulo obsignatas, frugiferum opus a suffragio Sacerdotali canonice Neapoli erectum ad Archisodalitii g r a d u m proveximus, cum facultate cognomines eiusdemque instituti societates in universo t e r r a r u m orbe sibi aggregandi. Nunc a u t e m cum dilectus filius Vincentius Pelliccia, sacerdos, eiusdem pii operis h o d i e r n u s moderator, Nos enixis precibus flagitet, ut fidelibus idem in Archisodalitium n u n c et in posterum adlectis, sive adlegendis, peculiares nonnullas indulgentias et spirituales gratias largiri de Apostolica benignitate dignemur, Nos piis votis huiusmodi, quae in operis tam s a l u t a r i s b o n u m atque i n c r e m e n t u m cedunt, q u a n t u m in Domino poss u m u s , o b s e c u n d a n d u m censemus. Quae cum ita sint, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Inquisitoribus generalibus et abrogatis indulgentiis ac privilegiis quovis modo Sodalitati h u c u s q u e concessis, de o m n i p o t e n t i s Dei misericordia ac B B . Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis qui in e n u n c i a t u m Sodalitium in posterum ingredientur et die primo inscriptionis ipsorum, si fuerint sacerdotes, admissorum sacramentali confessione expiati, Missam in suffragium vita functorum sacerdotum celebrent, et pro christianorum p r i n c i p u m concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione
ACTA, vol. V, n. 14. 30-8-913. 28
386
ac S. m a t r i s Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant; si vero clericf, similiter vere poenitentes et confessi ac sacra Communione refecti, Missam, ut supra, audiant, precesque,uti a n t e diximus, fundant, plenariam: et die q u a solemnis commemoratio agitur decessorum Nostrorum et S. R. E. Cardinalium nec n o n episcoporum, sacerdotum et clericorum defunctor u m , o m n i b u s et singulis n u n c et in posterum idem in Archisodalitium canonice inscriptis, qui similiter sacra exomologesi expiati a t q u e Angelor u m p a n e recreati, huic commemorationi solemni intersint, ibique, u t i supra, orent, etiam p l e n a r i a m : t a n d e m iisdem inscriptis atque inscribendis n u n c et in posterum, si die, ab Ordinario designando, quo defunctis sodalibus solemnia iusta q u o t a n n i s persolvuntur, his a d e r i n t ; et similiter si q u o t a n n i s Nativitatis D. N. I. C, Assumptionis et I m m a c u l a t a e Conceptionis Virginis Deiparae nec n o n sanctissimi Corporis Christi Domini festis diebus, a medietate diei praecedentis ad occasum u s q u e solis respectivi festi diei, simulque u n o cuiusque per a n n u m mensis die ad cuiusque e o r u m lubitum eligendo, ab ortu u s q u e ad occasum solis ipsius diei, propriam Archisodalitii ecclesiam, si exstet in locis ubi socii comm o r a n t u r , secus cuiusque curialem, visitent, ibique quae antea recensuimus pietatis opera rite praestent, idest confessi, angelorum P a n e se reficiant a t q u e orent, uti superius, plenariam pariter indulgentiam concedimus. Praeterea die secunda mensis novembris, q u a in Ecclesia recolitur fidelium defunctorum memoria, sodalibus Archisodalitii eiusdem similiter vere poenitentibus et confessis ac sacra Communione refectis plenariam peccatorum s u o r u m o m n i u m indulgentiam et remissionem largimur, toties l u c r a n d a m quoties intra s p a t i u m quod intercedit a medietate diei praecedentis ad occasum u s q u e solis eiusdem c o m m e m o r a tionis diei vel propriam Archisodalitii vel curialem uniuscuiusque ecclesiam, preces, uti superius diximus, fundentes, celebrent. Ad haec eisdem fidelibus n u n c et in p o s t e r u m ipsam in Archisodalitatem adlectis vel adlegendis, quoties in suffragium defunctorum sacerdotum orantes, temp l u m quodvis, sive publicum sacellum inviserint, trecentos dies; quoties a u t e m vel minoribus funeribus sacris in suffragium u n i u s c u i u s q u e sodalis defuncti peragendis adsint, vel coemeteria visitent, ibique pro defunctis sodalibus orent, de n u m e r o poenalium in forma Ecclesiae consueta septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s e x p u n g i m u s ; sacerdotibus vero sodalibus n u n c et in posterum exsistentibus largimur, ut quo die ad quodvis cuiusque ecclesiae sive sacelli altare Missam pro piandis defunctis sodalibus celebrent, eadem Missa illi animae pro q u a celebrata fuerit perinde suffragetur ac si rite fuisset ad privilegiatum altare peracta. Denique fas sit ipsis sodalibus, plenariis his o m n i b u s ac p a r t i a l i b u s
Acta Pii PP. X.
387
indulgentiis functorum vita labes poenasque expiare, si malint. Praesentium autem indulgentiarum participes v o l u m u s societates omnes ipsius instituti ac nominis ubique t e r r a r u m exsistentes, q u a e Neapolitano Archisodalitio rite in praesens aggregatae reperiantur, vel aggregentur in posterum. Non obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de n o n concedendis indulgentiis ad instar, aliisque constitutionibus et ordinationibus Apostolicis ceterisque contrariis quibuscumque. Volu m u s autem, ut p r a e s e n t i u m Litterarum t r a n s u m p t i s seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius Notarii publici subscriptis et personae in ecclesiastica dignitate constitutae sigillo munitis, eadem p r o r s u s fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. iulii Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m sub a n n u l o Piscatoris, die xv MCMxiii, Pontificatus Nostri anno decimo.
L. J i S
Secretis
Status.
EPISTOLA.
AD R. P. HYACINTHUM MARIAM CORMIER, COETU MAGISTRUM ORDINIS GENERALEM ORDINIS
PRAEDICATORUM, HABENDO.
DE GENERALI
PROXIME
IN HOLLANDIA
Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. Cum p r i m u m secreto Dei consilio ad Petri Cathedram immerito evecti s u m u s , omnes cogitationes curasque Nostras in eo collocavimus, ut religiosis familiis, in hac t a n t a r e r u m acerbitate, consuleremus; eas enim, cum optime semper de Ecclesia deque a n i m a r u m salute meruerint, Nobis ad omnia in Christo instauranda magno usui fore prospiciebamus. Quod ut ex optato eveniret, pro viribus enisi s u m u s , ut religiosi sodales vestigia sanctissimorum persequerentur virorum quos colerent sui quisque Ordinis conditores ac p a r e n t e s ; nemo enim n o n videt, quo arbor puriores et copiosiores e radicum libris suecos hauserit, eo latius diffundi r a m o s et uberiorem polliceri fructum. Ex iis a u t e m sodalitatibus n o n mediocrem c u r a r u m Nostrarum p a r tem insignis P r a e d i c a t o r u m Ordo iure sibi vindicat, t u m pro veneratione erga P a t r i a r c h a m Dominicum Nostra, quo veluti auspice Pontificatum inivimus, t u m quia S. T h o m a e Aquinatis doctrinam permagni facimus: q u a profecto velimus studiosos imbui omnes, ut prava de divinis h u m a n i s q u e
388
r e b u s scita, q u a e ubique irrepserunt, evellantur, et christiana veritas, perspicue cognita, in o m n i u m animis penitus haereat. Iamvero, cum ad Nos p e r l a t u m sit, die octavo et vicesimo h u i u s mensis, id est in S. Augustini Doctoris festo, futurum ut generalis vestri Ordinis coetus in Hollandia agatur, cuius erit antiquam Dominicianae familiae vitam et spiritum redintegrare, t r a d i t a a maioribus tueri, et disciplinae leges pro t e m p o r u m necessitate perficere, subiit a n i m u m Nostrum q u o n a m pacto p o s s e m u s consiliis et auctoritate Nostra incepto vestro suffragari. Quod cum diu m u l t u m q u e Nobiscum reputaverimus, tibi, dilecte Fili, qui coetui iure tuo praeeris, edicimus quae s e q u u n t u r , p r o certo habentes, ab iis n o n esse vos, pro s u m m a observantia in Nos vestra, ne t r a n s v e r s u m quidem u n g u e m in condendis decretis discessuros. I. Cum, defervescente in christiano populo fidei caritatisque ardore, magis decrescat in dies eorum n u m e r u s qui, ad evangelicam perfectio^nem a s s e q u e n d a m , religiosis sodalitatibus adscribi c u p i a n t , Praelati Ordinis omnia consulto experiantur ut eiusmodi deprecentur incomm o d u m ; sed caveant omnino ne festinanter neve gregatim adulescentes adsciscant, de quibus in incerto sit afflatune divino sanctissimam istam vitae rationem deligant. Quos vero, re diligenter perpensa, in t i r o n u m n u m e r u m cooptarint, sedulo curent ut ii proprium Dominici P a t r i s legiferi effingant ingenium constanterque r e t i n e a n t ; et in primis animi demissionem p r a e b e a n t et obediendi virtute fulgeant, nulla rei obedienter faciendae ratione quaesita, nulla mora tergiversando interposita. P l e r u m q u e enim fieri cernimus, ut nonnulli non idcirco claustra turpiter deserant quod in Ordinem ausi sint invito Deo se inficere, sed potius quod apta in tirocinio institutione caruerint, nec formam induerint, absoluto tirocinio, q u a e virum Deo sacrum deceat. E a d e m in tironibus admittendis excolendisque adhibeatur prudentia ac sollertia cum de Tertiariis agitur, a q u i b u s sane plurimum utilitatis sperandum est catholico nomini, si ii ceteros exemplo antecedant et pietatis artes r e m q u e o m n e m optimam provehant. Q u e m a d m o d u m enim patriarchae illi Dominicus et Franciscus sunt divinitus excitati ut conatu studioque c o m m u n i fulcirent Ecclesiam, ita oportet u t r i u s q u e familiae Tertiarios, coniunctis viribus, in t u e n d a Apostolicae Sedis et societatis christianae incolumitate certatim elaborare. II. Iis unice m u n u s disciplinas sacras tradendi Praelati committant, q u o s certo norint, n o n modo ad eum diem nullam dedisse suspicionem de suae integritate doctrinae, sed etiam ea m e n t e esse ut prorsus sequantur, t u m in catholica veritate explananda,-tum in erroribus refelle ndis,
Acta Pii PP. X.
389
n o r m a s ac regulas q u a s Apostolica Sedes nostra aetate praescripsit a u t p o s t h a c praescriptura sit. III. Libri a religiosis viris conscripti ne p r i m u m neve deinceps e d a n t u r nisi ante Praelati Ordinis probarint, iis t a m e n servatis q u a e in Constitutionibus Ordinis, in Litteris Apostolicis Officiorum ac munerum ac posterioribus Apostolicae Sedis decretis sancita sunt. Ea vero ut t u t i u s ad effectum deducantur, Praelati per se ipsi deligant censores ex iis sodalibus, quos constet, t u m praestare aliis incorruptae professione doctrinae r e r u m q u e intelligentia q u a e in iudicio sunt, tum nullius rationem libero animo h a b e r e : iis contra submotis, quos scriptores ipsi malle videantur. IV. Sodales qui scribendo id sibi p r o p o n u n t , ut explicent, evolvant, p e n s e n t certas q u a s d a m sententias, certa q u a e d a m systemata, nostris hisce diebus u s u recepta, quae qui tenent ad catholicam veritatem prope accedere videantur, immo etiam arbitrentur se eam uberius illustrare ac rectius interpretari quam factum sit sapientia veterum, volumus intellegant, eius generis sententias ideo esse periculi plenas, quia leves ieiun a s q u e mentes, rerum n o v a r u m n a t u r a cupidas, facile illiciunt et a fide aeternaque salute prohibent. Q u a m o b r e m filiis Dominici sancti itemque Angelici Doctoris discipulis sollemne esto pro catholica fide aperte fortiterque p r o p u g n a r e et, cum benigna h o m i n u m aestimatione, errores fucata veri specie n u d a r e . V. Gradus academicos Romani Pontifices saluberrimo eo consilio instituerunt a u x e r u n t q u e privilegiis, ut eos publice commendarent qui in sacris disciplinis excellrent; v e r u m Apostolica Sedes est h a u d semel conquesta quod ab iis religiosi viri causam nanciscerentur capiendi sibi et vitae c o m m o d a et chori c o m m u n i u m q u e officiorum vacationem. Vigilent Praelati ne prava eiusmodi consuetudo irrepat neve consistat; ea enim plus hodie religiosos viros dedecet, cum, serpente latius in Ecclesiam bello, necesse est homines, ingenio r e r u m q u e u s u valentiores, h o n o r u m et commoditatis vitae iacturam magno animo facere, labores quosvis tolerare, ut pro Deo Ecclesiaque devoveant se totos. Ad rem meminerint Dominiciani sodales decessoris Nostri Clementis VIII praescripta: A servitio chori cum lectoribus et praedicatoribus supe riores, iis t a n t u m diebus q u i b u s eos legere a u t praedicare contigerit, dispensare possint . VI. Sodales e Praedicatorum Ordine instantes esse ministerio verbi, quod h a b e n t instituto suo praecipuum, magna cum voluptate frequenter accepimus. Verum eos vehementer cohortamur, demisso suscipiant impleantque animo sanctissimum m u n u s , praedicantes Iesum Christum, et hunc crucifixum; quod nisi fecerint, quin immo inanem gloriam homi-
390
n u m q u e gratiam aucupari maluerint, e r u n t semetipsos pascentes, nubes sine aqua, arbores autumnales, infructuosae. Omni igitur contentione s t u d e a n t id efficere q u o d discipulo suo Timotheo Apostolus tanto opere m a n d a b a t : Sollicite cura teipsum probabilem exhibere Deo, operarium inconfusibilem, recte tractantem verbum veritatis. Ita et praeclaro Nobis e r u n t solacio et h o m i n u m salutem mirifice provehent. VII. Quod singuli sodales adscribantur ut filii, non, q u e m a d m o d u m a n t e actis temporibus, ad peculiare aliquod coenobium, sed contra ad Provinciam, id cum hodiernae r e r u m condicioni videatur aptius congruere, et quia vitae communi perfecte degendae p l u r i m u m confert, et quia facilius ita prospicitur aequabili utilique redituum p r o v e n t u u m q u e partitioni inter t i r o n u m domos, missiones et varia coenobia, quae maiore s u b sidio indigeant, decernimus auctoritate Nostra, consuetudinem h a n c , sodales ad Provinciam adscribendi, iam n u n c vim habere et n a t u r a m induere Constitutionis Ordinis propriae, contrariis quibusvis n o n obstantibus. Quae videmur, dilecte Fili, pro Nostra in Dominicianam familiam caritate, utiliter constituisse, ea cum religiosis viris communices qui tecum ad generalem coetum proxime h a b e n d u m iure suo convenient. Confidimus vero futurum, ut universi Ordinis sodales n o t a t i o n i b u s iussisque Nostris obtemprent modesteque p a r e a n t ; q u a in re se dignos p r a e b e b u n t Patris sui legiferi heredes, quem Apostolica Sedes h a b u i t observantissimum. Vos autem laboresque vestros eiusdem sancti Patriarchae tutelae committimus; et caelestium m u n e r u m auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte Fili, religiosis viris qui tecum generalem coetum acturi sunt, et universo Praedicatorum Ordini, apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r impertimus. D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die iv mensis augusti, festo S. Dominici, a n n o M C M X I I I , Pontificatus Nostri decimo. PIUS P P . X.
391

i.
T R A N S L A T I O ECCLESIAE C A T H E D R A L I S . Decreto S. Congregationis Consistorialis diei 22 augusti 1913 dignitas ecclesiae cathedralis Oranensis quae in templo S. Ludovici constituta erat ad novas aedes Ssmo Cordi Iesu sacras t r a n s l a t a est.
IL
PROVISIO ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis sanctissim u s D. N. P i u s P P . X has quae s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, n e m p e : 4 iulii 1913. Cathedrali ecclesiae Monasteriensi praefecit sac. Ioannem Poggenburg, eiusdem cathedralis ecclesiae Monasteriensis canonicum et vacantis dioecesis vicarium capitularem. 8 iulii. Cathedrali ecclesiae Laudensi R m u m D. P e t r u m Zanolini, h a c t e n u s episcopum F a b r i a n e n s e m et Mathelicensem. Cathedrali ecclesiae de Chiapas sac. Maximinum Ruiz, archidioecesis Mexicanae, ibidem canonicum poenitentiarium basilicae Guadalupensis. 15 iulii. Cathedrali ecclesiae Limburgensi sac. Augustinum Kilian, eiusdem ecclesiae cathedralis canonicum. 18 iulii. Metropolitanae ecclesiae Tarraconensi R m u m D. Anton i n u m Lopez et Pelaez, h a c t e n u s episcopum Iaccensem. Metropolitanae ecclesiae Burgensi R m u m D. Iosephum Cadena et Eleta, h a c t e n u s episcopum Victoriensem. Cathedrali ecclesiae Cordubensi R m u m D. R a y m u n d u m Guillamet et Coma, h a c t e n u s episcopum Legionensem. Cathedrali ecclesiae Legionensi sac. Iosephum Alvarez Miranda, canonicum poenitentiarium cathedralis ecclesiae Ovetensis. Cathedrali ecclesiae Segobriensi R m u m D. Aloisium Amig et Ferrer, hactenus episcopum titularem Tagastensem et administratorem apostolicum dioecesis Celsonensis.
392
18 iulii 1913. Cathedrali ecclesiae Salmantinae R m u m D. Iulianum de Diego et Garcia Alcolea, h a c t e n u s episcopum Asturicensem. Cathedrali ecclesiae Asturicensi sac. Antonium Senso Lzaro, canonicum cathedralis ecclesiae Matritensis. Cathedrali ecclesiae Placentinae in Hispania sac. E m m a n u e l e m Torres et Torres, canonicum d e c a n u m metropolitanae ecclesiae Hispalensis. Cathedrali ecclesiae Pacensi R m u m D. A d u l p h u m Prez Muos, hactenus episcopum Canariensem. Cathedrali ecclesiae Canariensi sac. Angelum Marquina Corrales, canonicum magistralem metropolitanae ecclesiae Burgensis. Cathedrali ecclesiae Oriolensi sacerdotem R a y m u n d u m Plaza et Blanco, dioecesis Conchensis, auditorem tribunalis sacrae rotae Matritensis. Cathedrali ecclesiae Victoriensi R m u m D. P r u d e n t i u m Melo et Alcalde, h a c t e n u s episcopum titularem Olimpiensem. 28 iulii. Cathedrali ecclesiae Nuceriae P a g a n o r u m sac. Iosep h u m Romo, archidioecesis Rheginensis, ibique p a r o c h u m loci vulgo Catona. Cathedrali ecclesiae Laquedoniensi sac. Cosmam Agostino, dioecesis Hieracensis, ibique p a r o c h u m loci vulgo Mammola. Cathedrali ecclesiae Cenetensi sac. R o d u l p h u m Caroli, u r b i s R o m a e , cubicularium intimum Sanctitatis Suae, rectorem collegii sanctorum Caroli et Ambrosii de Urbe et officialem S. Congregationis de Religiosis. 1 augusti. Cathedrali ecclesiae S. Annae in America centrali sac. R o c h u m Orellana, archidioecesis S. Salvatoris, ibique cancellarium curiae archiepiscopalis. Cathedrali ecclesiae S. Michaelis in America centrali sac. I o a n n e m Antonium Dueas, canonicum metropolitanae ecclesiae S. Salvatoris. Titulari episcopali ecclesiae Mopsuestianae sacerdotem I a c o b u m Vilanova, archidioecesis S. Salvatoris, ibique vicarium generalem et canonicum ecclesiae metropolitanae, q u e m constituit auxiliarem R. P. D. Antonii Adulphi Perez y Aquilar archiepiscopi S. Salvatoris. 2 augusti. Titulari archiepiscopali ecclesiae Apamensi R e v m u m D. R e n a t u m Franciscum Renou, h a c t e n u s archiepiscopum Turonensem5 augusti. Metropolitanae ecclesiae T u r o n e n s i R m u m D. Albertum Ngre, h a c t e n u s episcopum Tutelensem. 6 augusti. Cathedrali ecclesiae Tutelensi R m u m D. I o s e p h u m Mtreau, h a c t e n u s episcopum titularem T h e r m en sem.
393
6augusti 1913. Cathedrali ecclesiae Superiorensi R m u m D. I o s e p h u m Mariam Koudelka, h a c t e n u s episcopum titularem Germanicopolitanum. Cathedrali ecclesiae Joliettensi sac. Gulielmum Forbes, p a r o c h u m ecclesiae S. Ioannis Baptistae in urbe Marianopolitana. Cathedrali ecclesiae Montis Laurei in ditione Canadensi sacerdotem Franciscum X a v e r i u m Brunet, cancellarium et secretarium archiepiscopi Ottaviensis. 19 augusti. Cathedrali ecclesiae Notensi sac. Ioseph Vizzini, dioecesis Calatanisiadensis, m a g i s t r u m S. Theologiae in scholis pontificii seminarii R o m a n i et officialem S. Congregationis Consistorialis.
FIDE
PRO NEGOTIIS RITUS ORIENTALIS
DECRETUM
QUO STATUUNTUR MUTUAE RELATIONES DISCIPLINARES INTER EPISCOPOS LATINOS CANADENSES ET EPISCOPUM RUTHENUM ILLIUS UTRIUSQUE RITUS. REGIONIS, NEC NON INTER
CLERUM ET FIDELES
Fidelibus ruthenis in regione Canadensi c o m m o r a n t i b u s superiore a n n o d a t u s est Episcopus eiusdem ritus qui ordinaria potestate eos regat ac gubernet. Ne autem propter diversitatem ritus ac disciplinae dissensiones oriantur inter fideles r u t h e n o s et latinos, sacra Congregatio christiano Nomini P r o p a g a n d o praeposita pro negotiis R i t u u m Orientalium, in plenariis comitiis diei 11 h u i u s mensis, o m n i b u s rite ac m a t u r e perpensis, quae s e q u u n t u r ad decennium s t a t u e n d a censuit ad relationes m u t u a s episcopi, presbyterorum ac populi r u t h e n i ritus cum episcopis, presbyteris ac populo latini ritus illius regionis componendas.
CAPUT I.
De
Episcopo
rutheni
ritus.
Art. 1. Nominatio Episcopi r u t h e n i ritus pro regione Canadensi, Apostolicae Sedi est unice et omnino reservata. Art. 2. Episcopus r u t h e n i ritus s u b immediata h u i u s Apostolicae Sedis iurisdictione ac potestate est. P l e n a m a u t e m iurisdictionem ordi-
394
nariam et personalem exercet in omnes fideles r u t h e n i ritus in regione Canadensi commorantes, sub dependentia t a n t u m R. P. D. Delegati Apostolici pro tempore. Art. 3. Eidem ius ac potestas competit regendi ac gubernandi gregem s u u m , ac leges et statuta condendi in iis quae iuri communi n o n adversantur. Ipsius insuper m u n u s erit vigilare ut t u m doctrina et boni mores, tum ritus et disciplina Ecclesiae Orientalis catholicae integre custodiantur. Art. 4. Episcopus missiones r u t h e n a s frequenter et regulariter visitare districte tenetur, ut gregem sibi concreditum apprime cognoscat, eaque o m n i a quae ad spirituale eius b o n u m attinent, melius provideat. Ad quod facilius a s s e q u e n d u m utile erit u n i v e r s u m territorium Canadense in regiones dividere, prout melius in Domino iudicaverit, q u a r u m u n a q u a e q u e subcessive visitetur, ita ut u n o q u o q u e saltem quinquennio omnes missiones r u t h e n a e episcopali subsint visitationi. Art. 5. In visitatione rationes ab u n o q u o q u e rectore missionis exposcet administrationis b o n o r u m missionis eiusdem, curabitque ne rector n o m i n e et iure proprio ea retineat, pro q u o r u m acquisitione fideles quovis m o d o subsidia contulerint. Ut autem securitati b o n o r u m temporalium ecclesiarum s u m m a cum diligentia prospiciatur, eiusdem erit, audito in pertractandis negotiis virorum peritorum consilio, eas tituli possessionis formas adhibere, o m n e s q u e praescriptiones servare, quae civilibus legibus singulorum locorum respondeant, q u a e q u e ecclesiasticorum b o n o r u m administrationi, conservationi, ac tutae transmissioni faveant. Art. 6. Controversiae si quae exoriantur inter Episcopum rutheni ritus et episcopos latini ritus Canadenses, deferantur in devolutivo tant u m ad Delegatum Apostolicum Canadensis regionis, salva, item in devolutivo, appellatione ad Apostolicam Sedem. Art. 7. Ordinaria residentia Episcopi rutheni ritus erit in urbe Winnipeg. Art. 8. Ad constituendam a n n u a m stipem pro substentatione Episcopi, donec redditus stabiles h a b e a n t u r , concurrere debent singulae r u t h e n a e communitates, eidem solvendo, ad instar cathedratici, a n n u a m praestation e m certam et moderatam, ab ipso s e c u n d u m aequitatem d e t e r m i n a n d a m . Art. 9. Episcopus quinto quoque a n n o plenam et accuratam relationem de statu personali, morali ac materiali missionum proprii ritus exhibeat Delegato Apostolico, qui eam t r a n s m i t t e t ad S. Congregationem de P r o p a g a n d a Fide pro negotiis Ritus Orientalis; atque iuxta morem a p u d episcopos Canadensis regionis inductum, singulis saltem decenniis ad sacra Apostolorum limina a c c e d a t , ut obsequium et obedientiam
395
s u a m Pontifici S u m m o praestet, eique rationem r e d d a t de pastoralis muneris implemento, deque omnibus q u a e ad ecclesiae suae s t a t u m et cleri populique mores ac disciplinam, a n i m a r u m q u e sibi concreditarum salutem pertinent.
* CAPUT II.
Be
Clero rutheno.
Art. 10. Cum n o n d u m h a b e a n t u r sacerdotes r u t h e n i qui vel nati vel saltem educati sint in regione C a n a d e n s i , Episcopus r u t h e n i r i t u s , praevia intelligentia cum Delegato Apostolico, omni studio curet ut Seminarium pro clericis ruthenis in Canada educandis quantocius instit u a t u r . Interim vero clerici rutheni in Seminaria latinorum de consensu Ordinarii a d m i t t a n t u r . Sed nonnisi qui se coelibatum perpetuo servaturos coram Episcopo promiserint, in Seminarium sive n u n c sive in p o s t e r u m a d m i t t a n t u r ; et nonnisi caelibes ad sacros ordines in regione Canadensi exercendos, promoveri poterunt. Art. 11. Ad sacrum ministerium exercendum a p u d fideles r u t h e n i ritus n o n a d m i t t a n t u r sacerdotes nisi sint caelibes vel saltem vidui et a b s q u e liberis, integri vita, zelo ac pietate praediti, sufficienter eruditi, lucri non cupidi et a politicis factionibus alieni. Art. 12. Antequam h a b e a t u r n u m e r u s sufficiens presbyterorum ruthen o r u m qui in Canadensi regione educati fuerint, si providenda occurrat de suo rectore aliqua missio r u t h e n o r u m vel vacans vel noviter erecta, Episcopus rutheni ritus idoneum sacerdotem caelibem vel saltem viduum postulet ab episcopis ruthenis vel Galitiae vel H u n g a r i a e per tramitem S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide pro negotiis Ritus Orientalis. Illi vero sacerdoti sive uxorato, sive viduo, sive caelibi, qui proprio marte, neque ab Episcopo r u t h e n o vocatus, n e q u e a S. Congregatione missus, illuc perrexerit, Episcopus r u t h e n u s nullas concedere potest facultates, sive celebrandi Sacrum, sive administrandi sacramenta, sive m u n i a ecclesiastica q u o m o d o c u m q u e obeundi. Art. 13. Sacerdoti ex E u r o p a mittendo praedicta S. Congregatio tradet d o c u m e n t u m quo ipsi concedatur facultas ad a s s u m e n d a m spiritualem curam fidelium rutheni ritus sub dependentia Ordinarii rutheni Canadensis. Art. 14. Quilibet r u t h e n u s sacerdos ex E u r o p a proveniens et in Canadensi regione c o m m o r a n s pro fidelium r u t h e n i ritus spirituali cura, semper manebit incardinatus dioecesi originis; a t t a m e n Episcopus ruthen u s originis, iurisdictionem s u a m in e u m nullimode exercebit, q u o a d u s q u e
396
ipse in Canada c o m m o r a n t u r : omnino et unice p e n d e a t a iurisdictioneEpiscopi r u t h e n i Canadensis. In patriam a u t e m supradicti sacerdotes redire a u t revocari n e q u e a n t absque expressa licentia Ordinarii Canadensis, in scriptis concedenda. Art. 15. Laici rutheni, cuiuscumque originis ac domicilii fuerint, qui sacros Ordines in Canada suscipere cupient, sub omnimoda iurisdictione m a n e b u n t Episcopi r u t h e n i Canadensis, in cuius m a n u s i u r a m e n t u m missionis seu stabilitatis ad inserviendum in territorio emittent. Art. 16. Omnes rectores missionum r u t h e n a r u m Canadensis dominii s u n t amovibiles ad n u t u m Ordinarii rutheni. Amoveri autem n o n p o t e r u n t absque causis gravibus et iustis. Art. 17. Datur t a m e n facultas presbytero amoto, appellationem interponendi, in devolutivo, contra decretum remotionis ad tribunal Delegati Apostolici, qui intra tres menses a die appellationis causam definire curabit, salvo semper iure recursus ad Sanctam Sedem, item in devolutivo. Art. 18. Sustentationi sacerdotis providebit E p i s c o p u s , salarium eidem adsignando a s s u m e n d u m ex o m n i u m ecclesiae p r o v e n t u u m m a s s a seu cumulo. Art. 19. I u r a stolae et e m o l u m e n t a sacri ministerii in singulis m i s sionibus d e t e r m i n a n d a s u n t ab Ordinario r u t h e n o iuxta p r o b a t a s diversorum locorum consuetudines. Ea t a m e n privato arbitrio extendere ad sacras functiones a t a x a immunes, a u t illa ultra t a x a m determinatam exigere, omnino vetitum est. Caveant insuper sacerdotes r u t h e n i ne iura illa a vere p a u p e r i b u s exigant; ac o m n i n o vetitum est ea e x t o r q u e r e s u b comminatione dilationis baptismi vel benedictionis m a t r i m o n i i , aut fidelem solvendi incapacem excludere a q u a c u m q u e sacra functione. Art. 20. Sacerdotes latini ritus qui a S. Congregatione de Propag a n d a Fide facultatem obtinuerunt transeundi ad r i t u m r u t h e n u m in auxilium Episcopi r u t h e n i pro spirituali adsistentia fidelium r u t h e n o r u m , q u o a d u s q u e in ritu r u t h n o p e r m a n e b u n t , unice et omnino sub iurisdictione Episcopi rutheni erunt. Sacra Congregatio autem v e h e m e n t e r h o r t a t u r episcopos latinos Canadenses clero locupletiores, ut Episcopo r u t h e n o in a n i m a r u m b o n u m aliquot sacerdotes ad t e m p u s concedant, si ab eodem r e q u i r a n t u r . Art. 21. Si qui vero s u n t sacerdotes regulares qui t r a n s i t u m ad ritum r u t h e n u m obtinuerunt, ipsi in his q u a e ad vitam religiosam spectant, a propriis superioribus regularibus ; in his vero q u a e ad curam a n i m a r u m et r i t u m r u t h e n u m pertinent, ab Episcopo r u t h e n o dependent.
397
Art. 22. Episcopus r u t h e n u s nonnisi in clerum et populum r u t h e n u m iurisdictionem s u a m e x e r c e a t ; si t a m e n aliquo in loco exsistant fideles r u t h e n i ritus, in eoque n o n d u m sit missio r u t h e n a constituta, a u t nullus adsit presbyter eiusdem ritus, poterit t u n c iurisdictionem s u a m in fideles r u t h e n o s presbytero latino loci communicare, certiorato Ordinario. Art. 23. P o t e r u n t insuper episcopi latini C a n a d e n s e s , certiorato Episcopo r u t h e n o , iurisdictionem dare presbyteris ruthenis illis in locis in quibus fideles latini ritus a d s u n t sibi subditi, sed nullus adest presbyter latinus qui curam eorum gerere queat.
CAPUT I I I .
De
fidelibus
ruthenis.
Art. 24. Fideles r u t h e n i iis in locis in quibus nulla ecclesia nec sacerdos proprii ritus habeatur, ritui latino sese conformare v a l e b u n t ; eisque eadem facultas conceditur etiam ubi propter longinquitatem ecclesiae suae n o n eam possint nisi cum gravi incommodo adire, quin t a m e n ex hoc ritus mutatio inducatur. Art. 25. T r a n s i t u s a ritu r u t h e n o ad latinum laicis ruthenis qui v e r u m et stabile domicilium in regione Canadensi constituerint, concedi nequit nisi a S. Congregatione de P r o p a g a n d a Fide pro negotiis Ritus Orientalis, gravibus et iustis intervenientibus causis ab ipsa S. Congregatione cognoscendis, audito Episcopo r u t h e n o Canadensi. Art. 26. Si vero contingat ut hi q u a n d o q u e in patriam revertantur, t u n c etsi ex pontificio rescripto ritum latinum susceperint, licebit eis, Apostolica Sede exorata, ad pristinum r u t h e n u m r i t u m redire. Art. 27. Non licet missionariis latinis, sub poenis ab Apostolica Sede decernendis, q u e m p i a m r u t h e n u m ad latinum ritum amplectendum inducere. Art. 28. Fideles rutheni, etiam in locis in quibus adest presbyter r u t h e n i ritus, a p u d sacerdotem l a t i n u m ab Ordinario loci a d p r o b a t u m peccata sua confiteri et beneficium sacramentalis absolutionis valide et licite obtinere possunt. E converso fideles latini peccata s u a confiteri possunt a p u d sacerdotem r u t h e n u m ab episcopo suo a d p r o b a t u m , in locis in quibus adest missio a u t ecclesia r u t h e n i ritus. Presbyteri vero rutheni absolvere n o n p o t e r u n t fideles latini ritus a censuris et a casibus reservatis in dioecesi latina in q u a sacrum ministerium exercent, a b s q u e venia Ordinarii latini. Vicissim idem dicatur de presbyteris latinis q u o a d censuras et reservationes s t a t u t a s ab Episcopo r u t h e n o .
398
Art. 29. O m n i b u s fidelibus cuiusque r i t u s d a t u r facultas, ut, pietatis causa, s a c r a m e n t u m eucharisticum quolibet ritu confectum suscipiant; ac insuper, ubi necessitas urgeat nec sacerdos diversi r i t u s adsit, licebit sacerdoti r u t h e n o ministrare Eucharistiam consecratam in a z y m o ; et vicissim sacerdoti latino ministrare in f e r m e n t a t o ; at s u u m quisque ritum in ministrando servabit. Art. 30. Quisque fidelium praecepto Communionis paschalis ita satisfaciet, si eam suo ritu et quidem a parocho suo accipiat. Art. 31. Sanctum Viaticum moribundis ritu proprio e m a n i b u s proprii parochi accipiendum est; sed, u r g e n t e necessitate, fas esto a sacerdote quolibet illud accipere; qui t a m e n ritu suo ministrabit. Art. 32. F u n e r u m celebratio ac e m o l u m e n t o r u m perceptio in familiis mixti r i t u s , ad p a r o c h u m illius r i t u s pertineant ad q u e m defunctus pertinebat. Art. 33. Ad vitanda gravia incommoda q u a e inde ruthenis evenire possent, facultas eis fit dies festos et ieiunia observandi iuxta consuetudinem locorum in q u i b u s degunt. Attamen diebus dominicis et festis in utroque ritu in e a m d e m diem incidentibus, sacrae liturgiae in ecclesia sui ritus, si in loco exsistat, rutheni interesse tenentur.
CAPUT
IV.
De
matrimoniis
inter
fideles
mixti ritus.
Art. 34 Matrimonia inter catholicos r u t h e n o s et latinos n o n prohib e n t u r ; sed ad vitanda i n c o m m o d a q u a e ex rituum diversitate in familiis evenire solent, uxor, d u r a n t e matrimonio, ritum viri sequi potest, quin ex hoc sui nativi ritus mutatio inducatur. Art. 35. Soluto matrimonio, mulier proprium ritum originis resumere valet. Art. 36. Matrimonia tum inter fideles mixti ritus, tum inter fideles r u t h e n o s , servata forma decreti Ne temere contrahi debent. Art. 37. A t t a m e n matrimonia mixti ritus in ritu viri et ab eiusdem parocho erunt benedicenda. Art. 38. Dispensationes matrimoniales in matrimoniis mixti ritus, si quae sint d a n d a e vel petendae, dentur et p e t a n t u r ab episcopo sponsae. Art. 39. Nati in regione Canadensi ex p a r e n t i b u s diversi ritus, ritu patris sunt baptizandi; proles enim sequi omnino debet patris ritum. Art. 40. B a p t i s m u s in alieno ritu ob g r a v e m necessitatem suscepts, cum n i m i r u m infans morti p r o x i m u s esset vel n a t u s esset in loco in
S. Congregatio de Propaganda JPide.
399
quo t e m p o r e nativitatis parochus proprius patris n o n aderat, ritus mutationem n o n inducit. Art. 41. Infantes ad eius parochi iurisdictionem pertinent, cuius ritus est eorum pater. Haec autem omnia Ssmus D n u s noster P i u s div. prov. P a p a X in audientia diei 13 augusti vert, anni, referente infrascripto h u i u s sacrae Congregationis Secretario, r a t a h a b u i t ac confirmavit, praesensque decretum edi iussit. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. D a t u m R o m a e , ex aedibus h u i u s S. Congregationis, die 18 augusti a n n o 1913. Fr. L.
H . M . CARD. GOTTI,
Praefectus,
s.
Hieronymus Rolleri, Secretarius.
DECRETUM
DE VIGILIIS AD RELIQUIAS TIONEM ECCLESIAE. MARTYRUM PERSOLVENDIS IN NOCTE ANTE DEDICA-
Sacrorum R i t u u m Congregationi sequens quaestio, pro o p p o r t u n a solutione, proposita fuit; n i m i r u m : I u x t a Pontificale R o m a n u m tit. de ecclesiae dedicatione seu consecratione, celebrandae sunt vigiliae ante Reliquias s a n c t o r u m Martyrum q u a e in altari consecrando includentur; et canendi Nocturni et Matutinae Laudes in h o n o r e m e o r u n d e m s a n c t o r u m ; q u a e r i t u r : Nocturni et L a u d e s in casu sumendine sunt e novo Psalterio Breviarii R o m a n i per dies h e b d o m a d a e disposito; an e Communi plurimor u m m a r t y r u m ; et quo ritu canendi ? Et sacra R i t u u m Congregatio, audito Commissionis Liturgicae suffragio, praepositae quaestioni ita r e s p o n d e n d u m censuit : In casu vigi Mae persolvantur cum Matutino trium n o c t u r n o r u m et Laudibus de Com-
400
muni plurimorum m a r t y r u m , s u b ritu duplici, cum Oratione de III loco Deus qui nos, omisso verbo annua, et nominibus reticitis, iuxta decre t u m n. 2886, Genomanen., 14 iunii 1845 . Atque ita rescripsit ac declaravit. Die 18 augusti 1913. Fr. L.
S. S . CARD. MARTINELLI,
Praefectus.
f P e t r u s La F o n t a i n e , E p . Charyst., Secretarius.
SACRA ROMANA ROTA

FLORENTINA.
FINIUM PAROCHIALIUM.
Pio PP. X. feliciter regnante, Dominationis Suae Pontificatus anno X, RR. PP. DD. Michael Lega, Decanus P o n e n s , Guilelmus Sebastianeiii et Ioseph Alberti, Auditores de turno, in causa Florentina - F i n i u m Parochialium; inter P a r o c h u m ad S. Donati, repraesentatum per legitimum procuratorem advocatum Vincentium Sacconi, ex una; et P a r o c h u m ad S. Nicolai, repraesentatum per legitimum procuratorem advocatum Nazarenum Patrizi, ex altera parte, die 5 maii 1913 sequentem protulerunt definitivam sententiam. In agro Calenzano archidioecesis Florentinae, duae inter plures alias h a b e n t u r paroeciae, altera s u b invocatione S. Donati, matrix Ecclesia, ceteris filiabus antiquitate longe p r a e s t a n s ; altera n u n c u p a t a a S. Nicolao, filialis S. Donati, quae processu temporis, quippe posita in pago Calenzano, maiorem in dies dignitatem nacta est. Quare a n n o 1655 Prioratus titulo et honore, a n n o vero 1799 Plebanatus iuribus aucta fuit, et exinde a veteri paroecia S. Donati separata est, ei attributis d u a b u s paroeciis suffraganeis, aliis d u a b u s suffraganeis r e m a n e n t i b u s veteri plebaniae S . Donati. H a r u m plebanalium ecclesiarum, n e m p e S. Donati et S. Nicolai, fines n o n u n o ex latere se a t t i n g u n t ; inde autem enata est hodierna controversia, iudiciali actione proposita, q u a disceptatur u t r u m S. Donati fines, ex parte qua ad meridianum spectant, definiantur per viam dictam
S. Montana Mota.
401
del Berti vel potius - uti contendit p a r o c h u s S. Nicolai adversus paroc h u m ad S. Donati - h u i u s fines terminentur a via di Trevalle a u t Bertolinese n u n c u p a t a . Etenim inter h a s d u a s vias certa territorii portio continetur q u a e pertineret ad S. Donati ecclesiam, si h u i u s fines pertingerent - uti cont e n d i t istius ecclesiae p a r o c h u s - ad viam del Berti; secus s u a m intentionem obtineret parochus ad S. Nicolai si eius paroecia t e r m i n e t u r ad septentrionem a via Trevalle seu Bertolinese dicta. Usque ad a n n u m 1880 in hac controversa territorii parte exerceri n o n poterat pastoralis cura quia in ea, hoc a n n o , prima d o m u s excitata est, posthac aliae d o m u s aedificatae s u n t ; poterant vero in idem territorium parochi, hodie contendentes, exercere iura realia, vel alia eiusmodi iura a d n e x a curae pastorali, veluti decimas colligere. Revera, inter a r g u m e n t a quibus sibi vindicat, uti s u u m territorium parochiale, controversam portionem, p a r o c h u s ad S. Nicolai ponit praecipue factum, q u o d ipse contendit indubie p r o b a t u m , nempe, decimas praediales a se collectas et exactas fuisse ab agricolis h a s praedii particulas excolentibus. Quum vero sub anno 1880 incolae haberi coeperunt in controverso territorio, in hos curam exercuit p a r o c h u s ad S. Nicolai, eosdemque inter S. Nicolai parochianos in publicis tabulis descripsit t u m p a r o c h u s t u m municipalis magistratus, et nulla h a b i t a est controversia u s q u e ad a n n u m 1889, q u u m parochus Becattini, iam ab a n n o 1880 ad S. Donati parochus, querelam movit a p u d Curiam, sibi vindicans dictum territorium novasque d o m u s ibi recens aedificatas. Curia mandavit parocho loci Pizzodintonte, Paulo Biagiotti, r e m in facto et in iure examinare, habita ratione deductionum u t r i n q u e exhibitarum, et relationem exarare de peracta investigatione. P a r o c h u s ad S. Nicolai potissimum sibi a r r o g a b a t et arrogat iurisdictionem in controversas d o m u s , quia in hac territorii parte decimas ab immemorabili percepit, quare p a r o c h u s Biagiotti plures testes examinavit, sex et viginti, praemisso iuramento, ut idem refert (et p a r o c h u s Becattini hoc non negat, immo de nonnullis testibus hoc affirmat expressis verbis), eosdem interrogans super facto an decimae solutae sint parocho ad S. Nicolai, necnon super opinione vulgata in populo circa fines u t r i u s q u e parochiae ad controversam partem quod attinet. Relatio dein Curiae exhibita concludebat favens potius intentioni parochi ad S. Nicolai. Nihilominus res mansit insoluta usque ad a n n u m 1896, die 30 augusti, quo commissio electa pro corrigendis finibus parochialibus innixa praecipue mappis catastalibus, a n n o 1821 confectis, edixit controversum latifundum adscribendium esse parochiae S. Donati.
ACTA, vol. V, n. 14. 30-8-913. 29
402
H a n c relationem impetiit p a r o c h u s ad S. Nicolai, expetens ut causa formiter et iudicialiter definiretur in p r i m a instantia coram Curia Florentina, fundans in primis s u a m intentionem in novo reperto document, n e m p e in mappis confectis a n n o 1582-1586. Curia Florentina sententiam protulit definitivam die 9 ianuarii 1909, favorabilem parocho S. Nicolai, affirmans vim revera decisivam haberi in novo exhibito documento. , P a r o c h u s ad S. Donati ad H. S. O. appellavit, et iam pro definitione res proposita est in t u r n o diei 6 augusti 1912, et RR. Domini iusser u n t ut attestationes acceptae circa solutionem decimarum transmit t a n t u r integre et in forma authentica. - A Curia expetierunt ut inquireret de n a t u r a et m e n s u r a decimarum et referret . Curia, iussa faciens, et d o c u m e n t a expetita remisit et re perpensa in iure et in facto conclusit, agi de decimis sacramentalibus praedialibus solutis parocho ad S. Nicolai. Hoc in statu versatur h o d i e r n a actio q u a e praestolatur definitivum iudicium Dominorum, hac sub rogandi formula : Quinam competat super controversum territorium de quo in sententia Curiae Florentinae die 9 iunii 1909, iurisdictio parochialis in casu ? Ad factum quod attinet, haec a n i m a d v e r t e r u n t praeterea Domini: 1) Iam ab exorta lite u t e r q u e p a r o c h u s in propriam partem invocat traditionem popularem, contendens ab immemorabili aetate fines esse controversos. Q u a n d o incoeperint hae discordiae et an revera agitatae sint m a g n o aestu animorum, nullo certo documento affirmari potest, quia si discordiae et aemulationes habitae sunt inter diversos populos agrum Cadenzano incolentes (et hoc historia indubie docet), t a m e n inferre n o n licet, h a s excitatas, ortas fuisse ob fines parochiales: eo magis quod controversum territorium pene u s q u e ad n o s t r a s dies mansit absque habitatoribus. Quocirca aliis a e m u l a t i o n u m causis, forsan recentiore a e t a t e , addita est quoque controversia de finibus. Haec facile oriri poterat, postq u a m parochia S. Nicolai plebanatus iura a d e p t a est sub a n n o 1799, et maiorem veluti auctoritatem p r a e sua matrice ecclesia obtinuit, q u u m parochia esset pagi et municipii Calenzano. 2) Animos hodie penitus esse discordes evincitur ex attestationibus exceptis a parocho Biagiotti, inquirente de solutione d e c i m a r u m : incolae enim parochiae S. Donati favent omnes intentioni sui parochi : alii o m n e s e S. Nicolao eidem contradicunt. Ast n u m e r o multo plures sunt testes e parochia S. Nicolai. Quia vero testes n o n sunt numerandi, sed ponderandi, suo loco eosdem e x p e n d e m u s . Interim in facto, solidiorem esse traditionem seu popularem opinionem faventem parochiae S. Nicolai scatet ex attestatione reddita a Rev. Dominico Paci, priore loci Travalle,
S. Romana Rota.
403
n e q u e u n i n e q u e alteri parochiae adscripto, aiente: Ho sempre sentito dire e creduto che la strada di divisione sia quella che direttamente va alla m a r i n a (via Travalle) ed anche la pi conveniente, perch altrimenti il parroco di Calenzano per a n d a r e alle sue case, che sono al di l della marina, o bisognerebbe che passasse sempre dal ponte d e l l a Valle o di mezzo al popolo di S. D o n a t o ; - che il farmacista Piattoli mi disse un giorno che prima ch'egli facesse la s u a casa sul terreno ora controverso, quei di S. Donato lo pregavano a farla piut tosto dall' altra parte per essere di S. Donato e non di Calenzano, che anche il Municipio di Calenzano, sebbene vi fosse il sottosegretario e quattro o cinque consiglieri di S. Donato, pure a p p e n a fatta la p r i m a casa, la segnarono a Calenzano , nemine t u n c contradicente. 3) Ex aemulatione'autem iampridem exsistente inter d u a s p a r o c h i a s , magnopere e x t e n u a t u r valor historicus (de valore iuridico infra s e r m o erit) m a p p a e exaratae sub a n n o 1821, quia revera fieri potuit ut instinctu et suasionibus cuiusdam potentioris incolae S. Donati controversum territorium inclusum sit finibus S. Donati. Haec facti adiuncta deberi in h a c re perpendi, docet decis. 286, n. 4, part. VIII, et decis, 101, n. 10, part. VIII inter Recent, ubi ponitur regula, relevare m a p p a m seu piantami impressam ante motam litem tempore n o n suspecto. Sane hae m a p p a e geometricis m e u s u r i s descriptae eo t e n d u n t ut praedia, debita servata proportione, s u b m i t t a n t u r vectigalibus aerario publico solvendis ; q u a m o b r e m significare, describere fines parochiales ad easdem nullimode pertinet. P r o i n d e , mirum n o n e s t , h u n c errorem irrepere potuisse cum d a m n o alterius populi, qui tamen, quamvis sibi vigilaret, facile falli potuit, quia hae tabulae censoriae ad alium finem dirigebantur. Ceterum hoc d o c u m e n t u m , quod ad r e m n o s t r a m p a r u m vel nil probat, ex alia valde est adnotatione dignum, quia nihilosecius decimae pro controverso territorio solutae sunt postea, non secus ac antea, parocho ad S. Nicolai, etiam interveniente ministerio iudicis, s u b a n n o 1815, uti refert ipse p a r o c h u s S. Nicolai. Decimarum autem solutionem esse factum satis p r o b a t u m et valore concludens infra dicetur... De erroribus circa fines parochiales insertis in praefatis tabulis, late^ disserit Biagiotti in sua relatione e x a r a t a an. 1892, et inter alia notat:, Per la p u r a verit e per la giustizia, io debbo aggiungere che oltre il detto sbaglio catastale che si verifica in u n a casa posta lungo la via che da Pizzo di Monte va a Travalle, vi sono anche i seguenti. Lungo la via Pratesi il catasto assegna alla parrocchia di Pizzo di Monte u n a b e n lunga ed estesa zona di t e r r a coperta dalle abitazioni di 19 pigio nali, di quattro contadini e di due villette, m e n t r e ecclesiasticamente
404
quella zona di t e r r a sempre a p p a r t e n u t a , come si rileva dagli stati di anime del secolo passato, alla parrocchia di Gonfranco. All' opposto sempre stato ed t u t t o r a sotto la parrocchia di Pizzo di Monte un tratto di suolo, coperto in passato dall' abitazione di un colono, attribuito dal catasto civile alla parrocchia di Capelle, ecc. .
4 ) Ex adverso, tabulae topographicae descriptae an. 1582-1586 refer u n t u r ad eam aetatem, q u a n d o aemulationes circa fines haberi n o n p o t e rant, quia a d h u c S. Nicolai ecclesia erat filialis et prae illa S. Donati nulla pollebat dignitate et auctoritate, q u a m postea et sensim acquisivit, uti n a r r a t u m est in factispecie, et docte p r o b a t professor Carrocci. Quocirca ab earum descriptione excludendum est studium partium. P r a e t e r e a istae tabulae omnino fundabantur in divisione populorum, seu parochiarum : descriptio a u t e m eo tendebat ut directe i m p o n e r e ! singulis populis seu parochiis onus curandi vias in finibus sui territorii positas. Nihilominus h a s t a b u l a s valde exiguum valorem historicum h a b e r e probat egregius professor Carrocci, et hoc ultro admiserunt Domini, quippe descriptio locorum est omnimode rudis et indeterminata, facta ad prospectum: a t t a m e n in casu nostro quia viae s u n t ibi descriptae signatis praediis, intersecatis vel confinibus, additisque adnotationibus quae bene distinguere sinunt viam dictam Travalle, a via n u n c u p a t a del Berti (et hoc admittit et recognoscit hodie procurator parochiae S. Donati), hinc hae figurae apte inservire possunt ad nostram quaestionem, quum controversum territorium iaceat inter duas praefatas vias. Cuinam parochiae a u t e m adscribatur, infra e x p e n d e m u s . 5) Quoad hoc ipsum territorium augetur difficultas in dirimenda quaestione, ob diversa n o m i n a quae in antiquis documentis attributa sunt controverso territorio, quia uti advertit sententia Fiorentina dai vari contratti e dal modo volgare di parlare .... il n o m e di Massa o di Pozzo alla Massa .... s ' i n t e n d e attribuito a t u t t a la testata del suolo controverso lungo la via Barbarinese . Locum hodie controversum, n u n c u p a t u m dei Donnini antiquitus vocari Pozzo alla Massa admittit et p r o b a t peritus architectus florentinus d e p u t a t u s a parocho ad S. Donati. Ita, inter testes asserentes, decimas parocho ad S. Nicolai solutas esse, P e t r u s Papi refert, decimas ipsum recepisse per la parte detta il Pozzo alla Massa , seu in controverso territorio. Idem asserit Ioseph Berti. Q u a r e d u m parochus ad S. Donati producit relationem cuiusdem popularis comitii habiti a n n o 1847 quod asseritur locum habuisse al Pozzo alla Massa seu, uti ipse contendit, in territorio S. Donati, d o c u m e n t u m rem n o n evincit, quia subest aequivocatio in designatione loci. Sed alias patitur exceptiones hoc documentum, quia producitur neque in exemplari,
S. Romana Rota.
405
n e q u e in copia authentica ; quocirca in censu iuridicae probationis haberi non potest. Ad ius a u t e m quod attinet, seu ad valorem p r o b a t i o n u m hinc inde d e d u c t a r u m , in primis a n i m a d v e r t e r u n t Domini, d e t e r m i n a n d u m esse quinam ex contendentibus sit actor, q u i n a m reus, seu possessor cum c o m m o d a possessoris conditione in iudicio, qui o n u s probationis in alter u m transfert adeo ut actore non probante, reus, etsi nihil praestiterit, obtinebit : argum. cap. 3, in fine tit. de caus. poss., Decret. Greg. IX. Quod principium melius d e t e r m i n a t u r per Regulam 63, iur. in VI, s e u : in pari causa, melior est conditio possidentis . Unde, p r o u t cum comm u n i c o m m e n t a t u r Reiff, tit. de caus. post., n. 44, si contendentes p a r e s vel quasi pares p r o d u c a n t hinc inde probationes n o n sufficientes ad evincendam intentionem u n i u s vel alterius partis, res est dubia et in pari causa, t u n c qui possidet, obtinebit; quia habet titulum, possessionem, quo adversarius destituitur. Neque m u t a t u r conditio possessoris in diversis instantiis, ut contendit procurator parochi ad S. Donati, n a m et appellans retinet eamdem rei personam quam in prima instantia gerebat, ut docet De Luca, de iudic, disc. 3, n. 54. Sane status possessionis in diversis instantiis non m u t a t u r , quia, lite pendente, nihil debet i m m u t a r i : quare p a r o c h u s ad S. Nicolai qui recurrit adversus Decretum anni 1896, perseverat esse r e u s in iudicio, seu possessor. In re nostra titulus possessionis videtur nullimode posse negari parocho ad S. Nicolai, quippe qui iam pene novem annos exercuit in controversas d o m u s curam a n i m a r u m pacifice et absque ulla controversia, adeo ut Curia, cum prodierit a n n o 1896 decretum quo dictae domus adscrib e b a n t u r parocho ad S. Donati, t a m e n p a r o c h u m adversarium retinuit in sui iuris possessione seu quasi possessione, donec definiretur controversia iudicialis p r o m o t a ab eodem parocho. P r a e t e r e a quamvis a d m i t t a m u s a r g u m e n t u m deductum ex decimar u m exactione pati aliquas exceptiones, utpote non u n d e q u a q u e probatum, nihilosecius est satis solide fundatum, adeo ut cum aliis coniunctum indiciis e n i m penti bus ex reliquis probationibus, possit dici a b u n d e sufficiens ad constabiliendum statum possessionis in exercitio iurium parochialium, favore parochi ad S. Nicolai. Q u a n t u m autem iuvet eiusmodi status ad extricandas quaestiones, ut plurimum intricatissimas, de finibus parochialibus, docetur a magistratibus decisionibus coram Goccino, relatis inter Recent, part. V, tom. II. In decis. 433, n. 1, statuitur p a r o c h u m m a n u t e n e n d u m esse in quasipossessione iurium parochialium q u o u s q u e adversarius invicte n o n probet s u a m intentionem. H a n c quasi possessionem acquiri etiam per exerci-
406
t i u m u n i u s aut alterius actus pacifice positi (n. 2, decis, cit.) et in decis. 446 in eadem causa Caven. Limitum parochialium, n. 1, confirmatur, pondere m u l t a r u m auctoritatum et iurisprudentiae, favore possessoris, cum agitur de p r o b a n d i s finibus parochialibus, sufficere leviores etiam probationes : q u a r e concluditur: t a n d e m fuit dictum quod sufficit... quod materia sit dubia, ut p r o n u n c i a n d u m sit favore possessoris: quia actor tenetur plene et concludenter probare intentionem suam . Probationes a parocho ad S. Donati allatae s u n t : 1) mappae catastales geometricae a n n o 1821 ; 2) nonnulla i n s t r u m e n t a emptionis et venditionis ubi controversum territorium comprehendi videtur et attribu parochiae S. Donati; 3) relatio periti Grassi exarata anno 1809. Relatio parochi Bartolini n o n posse recenseri inter probationes iuridicas iam advertimus. De mappis catastalibus haec invaluerunt principia in foro et in nostro Ordine. Mappam factam post m o t a m litem, seu controversiis iam eKcitatis, esse suspectam et exigui valoris, Decis. 185, n. 10 ssq., part. VIII; e a m d e m vero plene frui auctoritate q u a n d o sit facta iudicialiter, citata parte et servatis s e r v a n d i s : ita decis. 69, n. 18, part. XVIII, tit. I inter Recent. Ibi res est de m a p p a p r i v a t a ; agitur vero de publica in decis, cit. 185, part. VIII et firmatur: Si haec sit impressa longe ante litem motam, et multo magis si sit a p p r o b a t a per testes formiter exami natos, eundem deservire pro adminiculo in confinium probatione . De Luca, De iudic, in disc. 25 magis distincte de mappis sive publicis, sive privatis, enunciat easdem regulas in foro et in scholis receptas. P o n i t auctoritatem iudicialem tribui t a n t u m mappis confectis, partibus et testibus citatis et auditis. De mappis publicis haec h a b e t : Ubi vero agatur de altera specie m a p p a r u m geographiearum quae non pro actibus particularibus sed generalibus ad publicam utilitatem vel commodi tatem a geometriae professoribus confectae s u n t atque in voluminibus vel in chartis impressas h a b e m u s , et t u n c licet regula videatur ut eis deferendum sit, a d h u c t a m e n huic regulae n o n ita simpliciter deferen d u m venit, sed circumspecte et m a t u r e procedendum est cum in dies fallacia in eis detegatur, ubi praesertim controversia sit de aliquo loco qui in extremitatibus seu confinibus p l u r i u m regnorum aut provinciar u m e t c . . D e mappis geometricis haec habet idem D e Luca, 1 . c : Sed si desumi p r a e t e n d a t u r probatio comprehensionis ex m e n s u r a quae resultet ex eadem mappa, continente scalam geometricam cum q u a geometriae professores p r a e t e n d u n t scire distantias, sive quod ipsi geometrae in eorum tabulis (ut facere solent) adiiciant lineas deno tantes ut id quod intra lineam est, dicatur i n t r a districtum vel pro vinciam, secus a u t e m q u o d extra, et t u n c eis n o n defertur, q u a n d o de
S. Bomcma Bota.
407
hoc principaliter agatur, q u o n i a m hoc n o n pendet ab eorum arte vel p e r i t i a e t c . . E q u i d e m in casu nostro agitur de mappis geometricis censuariis, publica auctoritate confectis, q u i b u s b o n a ibi descripta s u b m i t t u n t u r vectigalibus, et de his notitia h a b e t u r accurate ab iis q u o r u m interest; sed geometrae quia m u n u s publicum h a b u e r u n t m e n s u r a n di territoria geometrice, et n o n delineandi fines parochiarum, in eis denot a n d i s censentur studio privato procedere, et hinc vel nullam vel parvam, pro diversis r e r u m adiunctis, fidem merentur. Secundo loco, de probatione deducta ex quibusdam contractibus ubi controversum territorium adscribitur parochiae S. Donati, et h a n c probationem diligenter explicavit in suis animadversionibus sac. Ioseph Salvadori, adverti debet, eiusmodi deductiones pati q u a m d a m exceptionem, penitus enervantem, elidentem vim earumdem probativam. Nam in more est ut praedium dicatur esse in loco ubi d o m u s sita est u n d e n o m e n drivt, etiamsi aliqua pars fundi forte se p r o t e n d a t intra fines alterius parochiae. P r a e t e r e a quia sitae denominationes et descriptiones nimis summariae, vulgares et arbitrariae recidebant in d a m n u m aerarii, ipse sacerdos m e m o r a t correctiones factas eiusmodi descriptionibus per decretum, Arroto, syndaci Scala (Gonfaloniere) a n n o 1535. Et res ita narr a t u r : L'altra obbiezione che potrebbe fare si il contrapporre ai pas saggi dei poderi di S. Donato l'arroto di n. 69 del 1739: - Quartiere di S. Spirito, Gonfaloniere Scala, il quale pretende correggere tutti i passaggi che questo podere ha fatto dal 1641 in poi, e dice che q u a n d o si compose doveva comporsi cos: Due pezzi di t e r r a di staia 23 circa alla misura pratese nel popolo di S. Niccol a Calenzano luogo detto - il Pozzo alle Masse - (seu revera controversa territorii pars) confi nate ecc. . Quod n o m e n a d m o d u m opportune recidit ad firmandam animadversionem antea factam, nempe locum n u n c u p a t u m Pozzo alle Masse saepe recurrens in documentis et in attestationibus revera comprehendere portionem territorii controversam. Correctiones factas a publico magistratu omnimode evertere adnititur sacerdos Salvadori; sed quin definiatur quaestio s u b aspectu historico remittenda ad eruditos viros, s u b ratione iuridica sane h a e exceptiones vim h a b e n t enervandi p r o d u c t a m probationem. Denique e x a m i n a n d a est relatio periti Grassi, exarata occasione quaestionis exortae a n n o 1809 circa d o m u m Carretti, t u n c recens aedificatam, et q u a e r e b a t u r an pertineret parochiae S. Donati, aut potius alii S. Nicolai. P e r i t u s d o m u m Carretti attribuit parochiae S. Nicolai, ita a r g u m e n t a t i : La casa costruita dal Carretti collocata a contatto della s t r a d a Bolognese (Barbarinese) dove a p p u n t o si riunisce a quella che va a
408
P r a t o , le quali due strade h a n n o servito e servono di limite ai terreni dei due popoli in questione, cosicch t u t t a quella parte di t e r r e n o al di l di queste due strade, r i g u a r d a S. Donato, appartiene a quella cura, ed all'opposto i terreni posti al di qua delle medesime verso il Castello di Caienzano, dove stata eretta la n u o v a casa, spettano al popolo di S. Nicola . P e r i t u s suas facit animadversiones, territorium prospiciens a domo Carretti, et ponit d u a s vias, Bononiensem et Pratensem, uti limites parochiales; hinc concludit procurator p a r o c h i a e S. Donati, territorium controversum a perito adiudicari parochiae S. Donati, q u u m revera hoc territorium sit citra (al di l) viam Bononiensem. - Sed probatio non est necessario concludens, quia via Bononiensis producitur ultra d o m u m Carretti et facit cum via Pratensi, ubi h a e intersecantur, duos ngulos pene r e c t o s ; alterum angulum compreh e n d e n t e m q u a spectet ad septentrionem (al di l) territorium q u o d riguarda^ S. Donato, appartiene a " quella Cura : q u a vero spectat ad meridiem, alter angulus d u a r u m viarum continet d o m u m Carretti,, seu ed all'opposto, i terreni posti al di q u a pertinent ad parochiam S. Nicolai. Quae interpretatio optime concordat cum iis quae s e q u u n t u r et ab adversario invocantur in s u a m partem, n e m p e : I proprietari di beni posti sotto la n u o v a fabbrica pagano tutti le decime alla chiesa di S. Nicola, il che p u r e accade per i terreni situati sulla parte di sotto che riguarda il Carretti ecc. . Porro, nonnisi improprie et falso dici posset - a n i m a d v e r t e r u n t Domini - controversa praedia - riguardare prospicere ad Ecclesiam S. Donati, seu ad septentrionem, n a m ista s u n t in decliviis citra viam Travalle et spectant ad ecclesiam S. Nicolai, seu ad meridiem. Quocirca illa praedia revera esse q u a e in questione sunt, valde probabiliter asserere licet. Q u a m o b r e m , haec probatio, ut minus dicamus, est aequivoca et n o n satis favet intentioni parochi ad S. Donati. Inde concludere licet h u n c p a r o c h u m nullam dedisse probationem evincentem s u a m petitionem. Modo Domini expenderunt adversa a r g u m e n t a quae r e d u x e r u n t : 1) ad decimarum exactionem, et 2) ad p l a n t a s topographicas a n n i 1582-86. De decimis, m a n d a t o Curiae p a r o c h u s Biagiotti fecit inquisitionem a n n o 1892, ad acta exhibitam ad petitionem Turni, uti relatum est. Inquisitio versatur etiam circa opinionem incolarum controversi territorii, ad fines parochiales quod spectat. An decimae solverentur et quinam essent fines parochiales, quaesitum est a colonis incolis utriusque p a r o c h i a e : hi quasi testes inducti
S. Romana Rota.
40$
sunt coram inquirente parocho, eosque testatos esse sub i u r a m e n t o , visum est Dominis n o n posse in dubium vocari, quia hos testes fuisse legitime iuratos asserit idem p a r o c h u s in relatione Curiae exhibita s u b mense aprilis eiusdem anni, et idem admittit p a r o c h u s ad S. Donati, in suis litteris die 26 martii 1892 et de attestationibus ita loquitur ut easdem legisse n o n dubitare liceat. Quae notitia statim habita a dicto parocho de exceptis attestationibus eisdem maiorem auctoritatem et fidem confert et exceptionem q u a m ipse n o n movit, at hodie movit procurator paroeciae, videlicet, decimas n o n potuisse exigi a colono Alexandro Papi, quia per ordinationem Leopoldi magni ducis a n n o 1783 decimae exigendae e r a n t n o n a parocho, sed ab officialibus (Camerlenghi) Municipii; eiusmodi exceptionem in facto nullum habere fundamentum patet, quippe ipse Becattini admittit in citatis litteris: Egli (il Papi) ritirava le decime dei popolani tutti di Calenzano q u a n d o era colono ecc. et t a n t u m dubitet exegisse a colonis Ciampi pro parte praedii controversa. De valore h a r u m attestationum in primis adverterunt Domini, h a s certe n o n esse iudiciales, quia n o n exceptae s u n t citatis et auditis partibus, aliisque servatis de iure servandis. At non exinde eis omne p o n d u s d e n e g a n d u m est. Sane De Luca, De iudic, disc. 32, n. 1 seq. disserens de eiusmodi probatione, notat adesse hanc speciem attestationum : quae dicitur per testes ad futuram rei memoriam, sive pro informatione, coram notario publico, vel a p u d acta alicuius iudicis, etiam cum iura mento examintes, nemine t a m e n citato atque in forma voluntariae potius q u a m contentiosae iurisdictionis , et infert regulam esse q u o d perfectam et concludentem probationem non faciunt, cum attestationes potius q u a m testes dicantur . Sed advertere non praetermittit, ibi n. 6: Super his autem impossibile est certam regulam statuere generalem, cum revera t o t u m pendeat ex singulorum casuum particularibus cir cumstantiis, prudenti iudicis arbitrio ponderandis etc. . Decis. 204, n. 11, part. 9, Recent. Iamvero, p a r o c h u s inquirens, a Curia deputatus, suffraganeus p a r o chiae plebanalis S. D o n a t i , visus est Dominis plane eiusmodi mandati dignus, in quem nullam exceptionem movit parochus ad S. Donati, quamvis h u n c sciret suae intentioni n o n favorabilem. P e r s o n a e a u t e m interrogatae s u n t simplices et rudes, et, ut plurimum, religiosis m o r i b u s instructae, q u a e in suis assertionibus, praesertim iuratis, fidem merentur. Nihilominus parochiani S. Nicolai contradicunt omnes attestationibus p a r o c h i a n o r u m alterius ecclesiae. Quare viderentur omnes attestationes nihili faciendae esse.
410
Acta Apostolicae Sedis, - Commentarium Officiale.
Verum si uti p a r est ponderentur, videntur multo magis valere et potiores esse attestationes q u a e favent parocho ad S. Nicolai. In hoc e x a m i n e prae oculis h a b e n d a est regula trita in foro, nempe magis creditur d u o b u s testibus affirmantibus, q u a m mille negantibus : quia affirmans aliquid scire vel cognoscere asserit, d u m negans, d u m t a x a t se nescire ait. Reiff. De fid. instrument., n. 298 et in decis. Recent. 272, n 2, part. 2; 141, n. 7; 54, n. 13, part. 4, tom. 2; 294, n. 11, part. 5, tom. 1, ecc. Atqui testes Ciampi Augustinus eiusque pater a procuratore parochiae S. Donati producti, referunt: Io non so nulla. Non ho ricordanza che sieno state pagate . Et Iulius Fabi : Di q u e s t a questione n o n posso dir nulla . Positivam, seu n o n pure negantem reddidit attestationem i u r a t u s coram notario Carolus Ciampi, filius a u t nepos fratrum Ciampi de quibus a n t e a : Non sono mai state pagate dalla sua fami glia n da lui le decime ad alcuna chiesa . Verum ex adverso, multo antea, coram parocho Biagiotti, eius sorores, uti videntur, vel certe arcte coniunctae, A n n u n t i a t a et Carola Ciampi, testatae s u n t : Si, (i Ciampi) ne h a n n o sempre pagati due quarti e veniva a prenderli il contadino del pievano . Hic est Alexander P a p i , qui testatus est: Si, per la presa detta Rozzo alle Masse, ci sono a n d a t o sempre io a riscuoterle . P r a e t e r e a n a r r a t u r a P e t r o del Ciabatti, nepote, ex sorore fratrum Ciampi : La m a m m a (Annuntiata Ciampi) anche p r i m a che cominciasse q u e s t a questione diceva sempre : " A casa mia si pagava la decima a Calen zano ecc. . Di pi la zia (Carola Ciampi) disse a casa mia che essendo a n d a t a dai suoi fratelli, cio dai Ciampi, volevano che tornasse a Pizzo dimonte per dire diversamente da quello che aveva deposto e che vole vano far passare la m a m m a da demente, ecc. . Quare dubitare n o n licet attestationes redditas esse cum studio partium, sed multo magis affirmativae et concludentes sunt attestationes parocho ad S. Nicolai faventes. Nam, praeter recensitos, P e t r u s Ciampi, nepos adversantium, et ipse, fatetur: Mio p a d r e diceva sempre che le decime della terra sotto la strada le avevano sempre pagate a Calenzano . R o s a Bettarini, fassa est: Le ho vedute pagare io (dai Ciampi) q u a n d o era ragazza ed ho veduto che il Ciampi pag il grano delle decime a Francesco Papi ecc. . I t e m , Ronconi Ioannes, et de facto proprio idem testatur Carolus Zacchini. Huiusmodi attestationes favore parochi ad S. Nicolai, per se n o n efficiant probationem' omni exceptione maiorem, t u m superexcedunt efficaciam exceptionum et vim h a b e n t s e u faciunt semiplenam probationem praecipue ob externa q u i b u s sustentantur. quantumvis t a m e n mulprobativam adminicula
S. Montana Mofa.
411
Siquidem ad acta deductus fuit liber quo ab a n n o 1565 ad ann u m 1692 excriptae sunt decimae et de his haec h a b e t Curia Florentina in relatione diei 9 ianuarii 1913 a RR. P P . Dominis exquisita : In questo decimario si trova dal 1565 al 1692 addecimato due volte sotto il n u m . 61, e u n a volta sotto il n u m . 60 un podere, luogo detto " al Pozzo alle Masse dei Sommai, la casa oggi nel popolo di S. Donato era con decima di mezzo staio e u n a mina di grano, la quale apparisce pagata puntual mente fino a tutto il 1692. Inoltre due volte sotto il n. 62, e u n a volta sotto il n. 61 addecimato anche il podere, luogo detto sul monte di S. Donato ... per le terre che ha in Calenzano ... ora essendo il n o m e di " Pozzo alle Masse quello del terreno controverso, e due terzi di questo terreno appartenendo al podere di S. Donato che ha casa colo nica nel popolo omonimo fino ad oggi, chiaro che la decima p a g a t a a S. Nicol per quei terreni nel 1561 fino al 1691 identica a quella che negli ultimi tempi venne abolita . P r a e t e r e a quia ipse p a r o c h u s Biagiotti fassus est, colonos Liei et Pelagatto, excolentes terras in controverso territorio positas, n u n q u a m decimas solvisse, inde p a r o c h u s Becattini et hodie procurator parochiae S. Donati exceptionem faciunt, advertentes, hoc factum destruere assertiones adversas testium, quia si hi coloni n o n solverunt, coniicere licet nec alios solvisse. Sed, contra, animadvertit parochus Biagiotti adesse rationem n o n solutae decimae, quippe haec praedia olim pertinebant seu ante direptionem b o n o r u m a Napoleone decretam, ecclesiae S. Donati; ecclesias a u t e m n o n fuisse solitas ecclesiis decimare. Q u a m rationem u n d e q u a q u e solidam, confirmationem habet magnopere opportunam ad rem n o s t r a m a relatione iam citata periti Grassi, a n n i 1809, qui a r g u m e n t u m deducens a solutione decimarum, n o t a t : Il che pure accade per i terreni situati dalla parte di sotto che riguarda il Castello, se si eccettuino alcuni effetti della Pieve di S. Donato, che non soffrono, come beni eccle siastici, questo aggravio . Proinde confirmatur etiam conclusio, iam posita, n e m p e controversum territorium etiam a perito Grassi fuisse attributum parochiae S. Nicolai. P e r p e n d e r u n t Domini attestationes recollectas a parocho Biagiotti, faventes parocho ad S. Nicolai, famam seu opinionem publicam p e n e s illos populos referentes. Hi testes fatentur, hoc semper ab aliis audivisse, a maioribus recepisse : u n d e recolunt opinionem publicam et exstantem, a s s e r e n t e s : Io ho sempre sentito dire e tutti i sottoscritti depongono che h a n n o sempre sentito dire: " I miei vecchi dicevano sempre che il Pozzo alle Masse era il confine . Haec et similia testes d e p o n u n t .
Ad rem facit Mascard., De probat, conclus., 394, n. 1 et ssq. Confines p r o b a n t u r per istrumenta ... primo ampliabis, conclusionem p r o cedere, licet talia instrumenta, d u m m o d o a n t i q u a sint, n o n directe, sed enunciative et assertive, mentionem de finibus faciant... In p r o b a t i o n e confinium non requiritur directa probatio, sed sufficit probatio adminiculativa per verisimilia adminicula .
Curia Fiorentina, quia a r g u m e n t u m decisivum censuit obtineri ex plantis topographicis q u a s modo e x p e n d e m u s , penitus examinare non curavit a r g u m e n t u m decimarum, et hinc sententia fassa est huic probationi posse inesse vim q u a n d o venisse bene accertata la loro n a t u r a ed il titolo vero della loro prestazione, m e n t r e allo stato degli atti, l'una e l'altra cause rimangono affatto indeterminate . Hodie vero h a s decimas fuisse praediales-sacramentales, ex his quae Curia deduxit, n o n potest in quaestionem revocari, et pars adversa ne exceptionem quidem movit. Ceterum praesumptio est, decimas praediales sacramentales exigendas esse a parocho in cuius territorio sunt praedia, etsi agricolae alterius ecclesiae parochiani sint. De Luca, de decimis, disc. 32, n u m . 2 ; Reiff., de decimis, n. 94. Hoc ut axioma h a b e n d u m esse dixerunt D o m i n i : ex quo scatent necessaria corollaria, n e m p e : 1) quod si quaestio oriatur cuinam paroeciae dominus fundi pertineat, nullum potest ex h a r u m decimarum solutione d o c u m e n t u m absolute probatorium haberi, et questio altero ex capite solvenda erit. E contrario, 2) si quaestio sit cuinam paroeciae pertineat fundus e quo collig u n t u r decimae, t u n c a solutione decimarum semper a r g u m e n t u m probatorium haberi potest, utpote quia fundus, ex quo colliguntur decimae, semper pertinet ad paroeciam cuius in finibus fundus ipse situs est. Ante Bonifacium VIII res diversimode se habebat, quia fideles adstring e b a n t u r ad decimas solvendas, etiamsi fundos h a b e r e n t in paroecia aliena (Cf. cc. 18, 20, 32, tit. XXX, lib. III, decret. Greg. IX). A t t a m e n progressu temporis, cum litigatores magis magisque instarent in regula finium custodiendorum, Bonifacius VIII in cap. II, tit. V, lib. II, et in c. 2, tit. XIII, 1. III, in VI statuit, decimas reales solvendas esse parocho intra cuius ecclesiae fines r e p e r i u n t u r fundi, ex quibus decimae praecipiuntur. Fit exceptio, q u a n d o scilicet erigitur nova paroecia intra limites alterius: quo casu q u a n d o q u e constituitur ut decimae, n o n novae paroeciae seu paroeciae filiali, sed matrici ecclesiae solvantur in recognitionem matricitatis, seu antiqui dominii, quod fit iure privilegiato et hoc aliis quoque in casibus concedi potest.
S. Bomana Bota.
413
Attamen ut decimatio constituat a r g u m e n t u m probatorium ac litis decisorium, requiritur ut a g a t u r de decimis sacramentalibus et realibus, minime vero de decimis personalibus aut dominicalibus, etiamsi decimae istae dominicales sint reales. Insuper attendi debet, u t r u m ius decim a n d i spectet parocho intra cuius fines paroeciae fundus situs est, ratione praescriptionis a u t particularis privilegii; et in dubio semper p r a e s u m e n d u m est pro ordinaria et consueta disciplina quae tenet decim a s reales solvi semper titulo sacramentali, ut ita dicam, et n o n dominicali, et praescriptio a u t privilegium o p p o r t u n i s et concludentibus probationibus semper erit d e m o n s t r a n d u m . Iamvero in casu nostro, Domini d i x e r u n t agi de decimis praedialibus, quae d e m o n s t r a n t u r solutae parocho S. Nicolai. P r o b a t i o n e m deductam ex plantis topographicis an. 1582-1586 iudex florentinus opinatus est esse decisivam. Ad r e m autem censuerunt Domini antea esse investigandum an ex hisce plantis e r u a t u r controversum territorium uni potiusquam alii paroeciae pertinere; dein fiet quaestio an eisdem sit fides adhibenda. - Peritus qui m a n d a t o parochi Becattini primo examinavit h a s plantas, opinatus est hoc esse document u m vere preziosissimo ed eloquente quia inibi d e s c r i b e b a t u r parochiae cum suis finibus, seu viis a u t praediis confinibus, prouti patet inspicienti h a s figuras. P o p u l u s S. Donati describitur h a b e n s ad meridiem suos fines ad viam A, ita descriptam in notationibus : La strada segnata A che si parte di su a confini di Santo Niccol fra beni dei Sommai, larga b. 7 ... e finisce in un fiume della Marina fra beni del Beccuti e del Ginori larga b. 6 e lunga b. 5,50 . P o p u l u s S. Nicolai ad septentrionem fines h a b e t ad eamdem viam, q u a ad meridiem t e r m i n a t parochia S. Donati, sed haec via t a n t u m signatur in suo principio et termino, quia uti iam adnotavimus, scopus erat Moderatorum Reipublicae, h a s vias assignare c u r a n d a s populis ad q u o s pertinebant. Quare fines S. Nicolai ad meridiem n o n est via signata A, sed q u a e d a m territorii p a r s signata in planta S. Donati, littera Z distincta, nullam d o m u m continens. Dein delineatur via sub littera A 1 ita excripta in n o t i s : La strada segnata A 1 che si parte dalla strada segnata Z, fra beni dei Sommai, larga b. 4 e mezzo... et finisce su el fiume della Marina larga Ba 5 et lunga Ba 1515 . Peritus flor e n t i n u s perspiciens quod si a d m i t t a t u r viam signatam A in planta S. Donati esse viam Travalle iam finita erat eausa S. Donati quia in hac suos fines habuisset, uti contendit p a r o c h u s adversarius, demonstrare nisus est viam signatam A. in p i a n t a S. Donati esse viam dei Berti, eamdemque, in planta S. Nicolai, signatam esse littera A 1. Sed
414
eiusmodi conclusio contraria est evidentiae facti et notis plantae adnexis, quippe d u a r u m viarum diversa est latitudo et longitudo; a t q u e e a r u m percursus, h a b i t a ratione fundorum confinium, respondet, respective, hodiernis viis di Travalle seu delle Bertoline et Via del Berti. Q u a m obrem hodie procurator paroeciae S. Donati reiicit uti a s s u r d a m conclusionem periti fiorentini, et admittit descriptionem topographicam paroe-r ciae S. Donati desinere in Viam Travalle, sed fecit suam conclusionem domini Del Badia, n e m p e quod h u i u s m o d i plantae n o n d i m o s t r a n o la misura, i confini del territorio a p p a r t e n e n t e a ciascuna parrocchia, essendo state fatte unicamente per constatare la m i s u r a delle strade, affinch si potesse in seguito verificare se fossero ristrette, occu pat, ecc. . Verum critica historica n o n destruit hoc factum, n e m p e territorium controversum contineri in territorio assignato in pianta topografica paroeciae S. Nicolai; ast haec critica vellet ut fides denegaretur huiusmodi descriptioni. Iamvero animadversiones factae a peritis historicis s u n t nimis generales, et quamvis a d m i t t a m u s h a s p l a n t a s n o n esse ab erroribus immunes, t a m e n nemo n o n videt q u a n t a m lucem hae descriptiones, factae uti diximus tempore n o n suspecto, afferant in n o s t r a controversia. Nihilominus, quia iurisprudentia est divinarum et h u m a n a r u m rerum notitia, iusti atque iniusti scientia (Ulp. 1. X de iust. et iur. Big.), ita rationem habere volumus de critica historica, et admittere exinde e x t e n a n valorem h u i u s argumenti. Si vero hoc a r g u m e n t u m iungatur alteri deducto ex decimarum exactione, ea conflatur probatio quae moralem certitudinem omnimode gignit. Neque praetermittendae s u n t regulae quae m o d e r a n t u r eiusmodi quaestiones per iurisprudentiam N. S. O.: siquidem uti asseritur in decis. 286, n. 1, part. VIII. Recent, ubi agitur de p r o b a n d i s confinibus in antiquis, a d m i t t u n t u r leviores probationes et coniecturae quae simul iunctae iudici moralem persuasionem pariunt. Quod si perseveret d u b i u m , tunc suppetit certa regula, meliorem esse conditionem possidentis. Ast in casu nostro possessio certa assistit parocho ad S. Nicolai, et hinc, quamvis labiles velint dici probationes ab eo productae, multum superexcedunt vim a d v e r s a r u m deductionum, q u a m o b r e m , nedum in pari causa, sed in longe meliore causa r e s p o n d e n d u m est pro reo, seu possessore. Nullimode vere heic invocari posset p r a e s u m p t i o , seu assistentia iuris favore S. Donati, quia haec est ecclesia matrix a q u a divisa est ecclesia
S.
Romana
Rota.
415
S. Nicolai; n a m praesumptio, seu assistentia iuris, nullimode praevalere potest possessioni; uti firmatur in decis. 456, part. 18, tom. % recent. Hisce igitur omnibus perpensis, Christi nomine invocato, Nos Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, dicimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n t e s : Iurisdictionem parochialem competere parocho S. Nicolai in controverso territorio, in casu. E x p e n s a s vero iudiciales volumus inter partes haberi compensatas. Ita declaramus, m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad quos spectat, ut exsequutioni m a n d e n t hanc nostram definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacror u m c a n o n u m et praesertim can. 3, sess. XXV, Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis quae magis o p p o r t u n a et efficacia pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Roma in sede tribunalis sacrae R o m a n a e Rotae, die 5 maii 1913. M. Lega, Decanus Ponens. Guilelmus Sebastianeiii. Iosephus Alberti. Ex Cancellaria 4 iunii 1913. Sac. T. Tani, Notarius.

S. CONGREGAZIONE DEI RITI.
CONGREGAZIONE ANTIPREP ARATORI A. Il giorno 26 agosto 1913, presso l'Emo e Rmo signor cardinale Francesco di Paola Cassetta, Ponente della Causa di beatificazione e canonizazione del Ven. servo di Dio Giovanni Battista da Borgondia, sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Minori, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Antipreparatoria, nella quale dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi della medesima fu discusso l'eroismo delle virt, esercitate dallo stesso Ven. servo di Dio.
416
La Direzione dell' Annuario Pontificio prega vivamente gli Illmi e Revmi Monsignori, Arcivescovi, Vescovi, Abati, Superiori degli Ordini Religiosi, Rettori dei Collegi Urbani e quanti possano avervi interesse, di voler inviare a questo ufficio (presso la Segreteria di Stato - Vaticano) le notizie e rettifiche riguardanti le rispettive Diocesi ed Instituti da inserirsi nell'Annuario Pontificio pel prossimo anno; in conformit delle Lettere ed istruzioni date da Sua Eminenza Revma il Sig. cardinale Merry del Val, Segretario di Stato di SUA SANTIT, in data del 15 giugno 1911 e 1912.
NOMINE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotario Apostolico ad instar participantium: 2 agosto 1913. Mons. Giuseppe Holder, vicario generale della diocesi di Dunkeld e prepsito del capitolo di quella cattedrale. Prelato Domestico di S. S.: 30 luglio 1913. Mons. Augusto Maria Taggiasco, di Roma. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 3 agosto 1913. - Al sig. Marcello de la Bign de Villeneuve, dell'archidiocesi di Rennes. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 3 agosto 1913. Al sig. Pietro Darey, residente in Pietroburgo. Al sig. Paolo Lagier, direttore della Banca di Francia in Pietroburgo. 14 agosto. Al sig. Giovanni Sutton, della diocesi di Lincoln. 17 agosto. Al sig. Angelo Petit le Brun, della diocesi di Versailles. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 12 agosto 1913. Al sig. Lorenzo Sympa, tenente sanitario del Corpo della Guardia Palatina d'onore. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 30 luglio 1913. Al sig. Giuseppe Pierre, della diocesi di Bourges. 13 agosto. Al sig. Carlo Kambo, di Roma.
Annus V. - Vol. V.
Die 27 Septembris 1913.
Num. 15.
A C T AA P O S T O L I C A ES E D I S
ACTA PII PP. X

SOCIETAS AB ORATIONE ASSIDUA PRO PONTIFICE , BARCINONE INSTITUTA, ERIGITUR IN ARCHISODALITATEM CUM FACULTATE AGGREGANDI UBIQUE TERRARUM.
PIUS PP. x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. Nostra plurimum interest, ut pop u l u s oret pro Nobis ; in tot enim tantique momenti negotiis sustinendis, a t q u e in Apostolico m u n e r e , Nobis divinitus commisso, fideliter o b e u n d o , c o m m u n i o n e precum potissimum adiuvamur, a t q u e ob pia fidelium ad Altissimum vota, novas divinitus vires acquirimus. Quare n o n sine spirituali laetitia comperimus Barcinone piam Sodalitatem vulgo appellatam ab Oratione assidua pro Pontifice canonice erectam exstare, frugiferum ad finem orandi sine intermissione pro conservatione ac t r i u m p h o Pontificis R o m a n i . Barcinonensium a u t e m Episcopus significat Nobis Sodalitatem eandem sociorum n u m e r o ac pietate florere; plures, societatis ipsius cura, sacras functiones maximo cum spirituali emolumento peragi; sodales ad eucharisticas d a p e s frequentia in exemplum a d d u c e n d a accedere ; plurimos etiam e religiosis familiis viros societati eidem n o m e n s u u m t r a d e r e ; atque ita in dies h u i u s sodalitii ope devotionem et amorem erga h a n c divi Petri Sedem passim in populo percrebrescere. Cum vero et in aliis dioecesibus similia sodalitia erigi velint, addit s u p e r enunciatus Barcinonensium antistes in votis sibi a d m o d u m esse, ut Sodalitatem ipsam ad Archisodalitii dignitatem evehere dignemur, addita facultate cognomines societates sibi aggregandi. Nos a u t e m votis h i s
ACTA, vol. V, n. 15. 27-9-913. 30
418
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale
piis benigne a n n u e n t e s , auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi praepositis pro Concilii Tridentini decretis interpretandis, Apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, Societatem ab oratione assidua pro Pontifice B a r c i n o n e , uti s u p r a diximus, conditam, in Archiconfraternitatem c u m consuetis privilegiis p e r p e t u u m in m o d u m erigimus atque instituimus. Archisodalitatis a u t e m sic per Nos erectae moderatori atque officialibus p r a e s e n t i b u s et futuris, Apostolica pariter Nostra auctoritate, potestatem largimur, ex q u a ipsi, servatis tum- Clementis P p . VIII praedecessoris Nostri rec. me. t u m reliquis Apostolicis constitutionibus et ordinationibus desuper editis, alias eiusdem nominis atque instituti societates, ubique t e r r a r u m canonice erectas, sibi aggregare, et cum illis indulgentias omnes eidem Archisodalitati a Sede Apostolica concessas, quae cum aliis communicari queant, communicare licite possint ac valeant. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces semper exstare et p e r m a n e r e , suosque plenos atque integros effectus sortiri atque obtinere, ipsique Archisodalitati n u n c et in posterum plene suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritum que et inane fieri si secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis quibuscumque.
XXIV
D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m sub a n n u l o Piscatoris, die iulii MCMxrii, Pontificatus Nostri a n n o decimo.

R. CARD. MERRY D E L VAL, .
L. |$i S.
ce Secretis Status.
IL
ARCHICONFRATERNITAS SANCTI CRISTOPHORr IN OPPIDO SAINT-CHRISTOPHE LE JAJOLET DIOECESIS SAGIENSIS ERECTA, INDULGENTIIS DITATUR.
P I U S P P . x, Ad perpetuam rei memoriam. E x s t a t in loco vulgo St-Ghristophe le Jajolet appellato dioecesis Sagiensis intra fines, p i u m Sodalitium in h o n o r e m sancti Christophori periclitantium patroni, iam inde ab a n n o MDcccLXXxxix canonice institutum, ac brevi, favente Domino, adeo diffusum, ut illud anno superiore dignum Nos Ipsi duxerimus, quod per similes Litteras Nostras die V I I I februarii mensis piscatoris a n n u l o obsignatas ad Archisodalitii g r a d u m eveheremus, cum facultate cognomines societates in universo t e r r a r u m orbe sibi aggregandi. Nunc a u t e m cum
Acta PU PP. X.
419
Archisodalitii ipsius moderator Nos enixis precibus flagitet, ut t u m enunciatae Archiconfraternitatis t u m eidem aggregatarum rite confraternit a t u m sodalibus praesentibus et futuris peculiares nonnullas indulgentias largiri de Apostolica Nostra benignitate dignemur, Nos precibus his, q u a e in t a m frugiferae consociationis b o n u m atque e m o l u m e n t u m cedunt, q u a n t u m in Domino possumus, a n n u e n d u m ultro libenterque censemus. Quae cum ita sint, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. Inquisitoribus generalibus, de omnipotentis Dei misericordia ac B B . Petri et P a u l i Apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus et singulis fidelibus qui vel in Archisodalitatem m e m o r a t a m , vel in u n a m e Societatibus ipsi archisodalitio rite aggregatis, n u n c et in posterum ingredientur, die primo eorum inscriptionis, si vere poenitentes et confessi SS. Eucharistiam sumpserint, p l e n a r i a m ; ac t a m inscriptis q u a m in p o s t e r u m inscribendis vel in dicta Archisodalitate, vel in qualibet e Societatibus ipsi aggregatis Sociis, in cuiuslibet e o r u m mortis articulo, si admissorum confessione expiati ac viatico muniti, vel q u a t e n u s id agere nequiverint, n o m e n Iesu, ore si potuerint, sin m i n u s corde devote invocaverint, m o r t e m q u e t a m q u a m peccati stipendium de m a n u Domini patienter susceperint, etiam plenariam ; denique iisdem pariter in Archisodalitatem primariam, vel in eidem aggregatas Societates n u n c et in p o s t e r u m relatis sodalibus, qui singulis annis die festo S. Christophori Mart., a u t u n o e septem diebus continuis immediate respective sequentibus, ad cuiusque eorum lubitum eligendo, sacramentali admissorum exomologesi expiati, a t q u e eucharisticis dapibus recreati, propria Archisodalitatis vel respectivi Sodalitii ecclesiam a u t oratorium, si exstet in locis ubi hi degunt, secus cuiusque curialem aedem visitent, ibique pro christian o r u m principum concordia, haeresum exstirpatione, peccatorum conversione ac S. matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, similiter plenariam o m n i u m peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. Praeterea eisdem sodalibus n u n c et in p o s t e r u m pariter supradicta in Archisodalitate, a u t in aggregatis Societatibus rite inscriptis, qui q u a t u o r per a n n u m diebus, a respectivorum locorum Ordinariis semel t a n t u m statuendis, contrito saltem corde, a u t propria Sodalitii ecclesiam sive sacellum, a u t in locis u b i ipsa n o n reperiantur, propriam cuiusque curialem aedem, preces, uti superius diximus, fundentes celebrent, de n u m e r o poenalium, in forma Ecclesiae solita, septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; quoties a u t e m iuxta Archisodalitii tabulas, aliquod pietatis, sive caritatis opus exercuerint, similiter de poenalium n u m e r o , centum illis dies, in forma Ecclesiae consueta, expungimus. T a n d e m largimur fidelibus iisdem, si
420
malint, liceat, excepta plenaria in mortis articulo l u c r a n d a indulgentia, reliquis o m n i b u s sive plenariis sive partialibus indulgentiis ac peccatorum remissionibus, functorum vita labes p o e n a s q u e piare. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perpetuis futuris tempor i b u s valituris. Volumus autem, ut p r a e s e n t i u m litterarum t r a n s u m p t i s , seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subcriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis e a d e m p r o r s u s fides adhibeatur, quae ipsis praesentibus adhiberetur, si forent exhibitae vel ostensae. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m sub a n n u l o Piscatoris, die x v n a u g u sti
MCMXJI,
Pontificatus Nostri a n n o undecimo.

L. g S.
'
Secretis
Status.
EPISTOLAE. I.
AD R. P. D. ANTONIUM MENDES BELLO, PATRIARCHAM LISBONENSEM, RECENTIORA REIPUBLICAE LUSITANAE IN ECCLESIAM ACTA CONQUERITUR.
Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionen. Ubi Reipublicae Lusitanae decretum exstitit de societate discindenda Civitatis et Ecclesiae, equidem n o n cunctati s u m u s id facere quod apostolici Officii Nos voce a d m o n e b a m u r ; litterasque encyclicas I a m d u d u m ad universos catholici orbis Episcopos dedimus, q u i b u s in litteris cum alia conquesti s u m u s detrimenta quae religioni populi Nobis carissimi iam importata essent, t u m praecipue illam d a m n a v i m u s nefariam legem q u a e inchoato in Ecclesiae perniciem p r o m o t o q u e operi t a m q u a m fastidium imponeret. Qua in re Nobis n o n ea sane affulgebat spes, eos qui t u m R e m p u b l i c a m gubernarent, brevi m u t a t u r o s esse consilium, conversoque sapienter itinere, sese ex c o n t e m p t u atque odio ad avitam reverentiam custodiamque revocaturos Religionis catholicae, quae veter e m Lusitaniae et potentiam genuit et gloriam. Sed t a m e n o p i n a b a m u r posse fieri, ut, cum i m p r o b a lex deducenda esset in u s u m , primo anim o r u m t u m o r e paulatim defervescente, h u m a n i t a t i s aequitatisque ratio aliquid valeret ad immodicam ipsius legis molliendam severitatem. I a m vero h a n c opinionem r e s fefellit vehementer : in bello enim contra Ecclesiam administrosque Ecclesiae suscepto t a n t a t a m q u e acri contentione
Acta PU PP. X.
421
perseveratimi est, ut Nos, venerabilis Frater, d u c a m u s N o s t r a r u m partium esse per h a n c epistolam recentiora q u a e d a m istorum Reipublicae g u b e r n a t o r u m acta expostulare graviter et conqueri. Illud, p r i m u m omnium, dolendum Nobis fuit vos, qui Lusitanis praeestis Ecclesiis, teque ante alios - Episcoporum ex Lusitania, q u o r u m his temporibus ubique est nobilitata virtus, merito principem - q u a m v i s sedulos in obtemperatione publicis potestatibus debita et praecipienda et praestanda, in ius vocari violenterque e vestris exturbari sedibus, h u i u s nimirum u n i u s criminis reos, quod nullo pacto potueritis adduci ut, sacrosancta officia violantes, legum statuta probaretis, q u a e Nos, utpote Religioni perniciosa, improbassemus. Hanc e a m d e m ob c a u s a m complures e sacerdotum ordine gravissimus viros vel similiter expelli vel etiam coniici in vincula : utrisque vero o m n e m pervicaciter denegari iniustae remissionem poenae, contra atque ipse Reipublicae praeses, q u o d a m sensu aequitatis impulsus, p a l a m se cupere declarasset. Deinde, n o n satis h a b i t u m est Ecclesiam de possessione b o n o r u m , q u a e sanctissimis m a x i m e q u e legitimis n o m i n i b u s ipsius essent, deiecisse: eo u s q u e imperiosorum h o m i n u m procedit arbitrium, ut Ecclesiae ne licentiam quidem permittant corrogandae libere piorum stipis, u n d e aliqua ex p a r t e cum divinum cultum tueatur, t u m ministrorum Dei, quos ad s u m m a m egestatem redactos videt, necessitatibus occurrat. H u c accedunt illa n o n m i n u s d e p l o r a n d a : q u o d consociationibus schismaticis consiliisque laicorum, ad legis praescripta conflatis, in disciplinam religiosi cultus, atque in templorum sacraeque suppellectilis u s u m amplior a t q u e adeo absoluta iam d a t u r auctoritas; quod, ut minaciter d e n u n t i a t u m erat, iam nonnullis locis sacrae aedes per vim, quamvis acriter repugnante populo, sunt c l a u s a e ; quod in sacra Seminaria, quae quidem nec multa et misera s u p e r s u n t , quotidie ingravescit, e o r u m se gubernationi immiscendo, civilis potestas ; quod in ipsis privatis studiorum domibus, n e d u m in publicis, nullam tradi licet de religione doctrinam ; quod ipsae h a u d ita pridem interceptae sunt litterae h u i u s Apostolicae Sedis, q u i b u s Episcopi cum reliquo Lusitaniae clero edocebantur q u e m a d m o d u m se difficili q u a d a m in causa gerere deberent. P o s t r e m o , ab iniuria, insigniter in p e r s o n a m dignitatemque Nostram contumeliosa, n o n est n u p e r temp e r a t u m , c u m factum est, ut in h a c a l m a Urbe paene s u b oculis Nostris lex a Nobis d a m n a t a vim s u a m exerceret. De Instituto l o q u i m u r sancti Antonii Lusitanorum, vetusto ac nobili religionis beneficentiaeque monumento, q u o d quidem, violatis, quae quisque politus h u m a n i t a t e p o p u l u s h a b e t sacra, testamentis piisque voluntatibus m o r t u o r u m , in Institutum alius n a t u r a e ac nominis converti vidimus.
422
Haec Nos, venerabilis Frater, pro Apostolici officii conscientia, ut diximus, facere n o n p o s s u m u s , quin iterum detestando et conquerendo d e n u n t i e m u s . Solliciti Nos quidem et anxii s u m u s Ecclesiae Lusitanae causa, q u a e fortasse n u m q u a m t a m gravibus fuit obiecta periculis; sed dolemus quoque vehementerque dolemus vicem nationis istius et gentis, cui, cum ad e m e n d a n d a m fortunam disciplinamque civilem omnino m u n e r a pacis necessaria sint, domestici eiusque in primis exitiosi belli faces subiiciuntur. Quicumque enim praeiudicatis opinionibus partiumque studiis n o n serviunt, omnes consentiunt nullam populis capitaliorem esse pestem, quam intestina certamina dimicationesque religionis, ut q u a e maxime alinent animos inter se civium, viresque c o m m u n i s utilitatis effectrices elidant et dissipent. V e r u m t a m e n aegritudinem Nostram illud valde levt, quod certo scimus Dei providentis n u t u o m n i a ad salutem Ecclesiae sanctae dirigi, divinamque opem ei tempestive n o n defore. Nec p a u l u m solatii capimus etiam ex fide, obsequii virtutisque plena, Episcoporum et cleri et catholicorum Lusitaniae in Vicarium Iesu Christi, cuius fidei d o c u m e n t a h a b u i m u s iam et plurima et admirabilia. Supplices autem r o g a m u s Deum, velit, h a c depulsa tempestate, celeriter Lusitaniae catholicae serenos referre dies ; atque interea, caelestium auspicem m u n e r u m , ac praecipuae caritatis benevolentiaeque Nostrae testem, tibi, Venerabilis Frater, tuis o m n i b u s in episcopatu collegis, atque universo populo Lusitano apostolicam beneditionem a m a n tissime impertimus.
r
D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die i mensis martii ficatus Nostri a n n o decimo.
MCMXIII,
Ponti-
PIUS P P . X.
II.
AD DOMINOS KINTZINGER, ERNEST, FEDERSPIL, PRAESIDES, ET CNY, SECRET A R I U M CONSILII S E U COMMISSIONIS METENSI CONVENTUI CATHOLICORUM GERMANIAE CURANDO, OB LITTERAS OBSEQUII PLENAS BEATISSIMO PATRI AB E I S D E M R E V E R E N T E R E X H I B I T A S . , ,
Dilecti Filii, salutem et apostolicam benedictionem. Gratias ex^ animo vobis agimus, dilecti Filii, qui de solemni catholicorum hominum* e Germania conventu proxime h a b e n d o Meus ea quidem vestro et cete-; r o r u m o m n i u m n o m i n e ad Nos perscripsistis, q u a e Nos magno opere d e l e c t a r e n ! Etsi enim iam Nobis erat probe c o g n i t u m q u a m vos divinae Religionis studiosi et quem ad m o d u m erga Apostolicam h a n c Sedem
1
Acta PU PP. X.
423
essetis affecti, t a m e n accidit p e r i u c u n d u m quod pollicemini vestra vos consilia illustri declaratione cum fidei in Christum Deum t u m obsequii in Vicarium Christi auspicaturos esse. Perspecto a u t e m vestro Ecclesiae matris a m o r e , n o n est m i r u m si, cum saecularia sacra toto orbe terr a r u m celebrentur ad recolendam pacem libertatemque ipsi Ecclesiae divinitus a Constantino datam, immortalis facti vestris in contionibus a r d e n s q u a e d a m commemoratio fiet. Quae quidem commemoratio recte vos n o n vultis in vacuam q u a m d a m gratulationem abeat, sed, cogitationes a praeteritis temporibus ad praesentia revocando, v e s t r a m elaborandi pro Ecclesia alacritatem exacuat. Itaque, cum molestissime feratis, sicut optimus quisque catholicorum, principem a n i m a r u m v e s t r a r u m P a s t o r e m in h a c non s a n e digna conditione r e r u m e t i a m n u n c versari, propositum habetis postulare denuo et vehementer, ut Pontifex R o m a n u s t a n d e m in possessionem plenae eius libertatis restituatur, q u a m s u p r e m a ipsius dignitas et c o m m u n i s catholicarum gentium Patris potestas requirit. Est praeterea consentaneum virtuti vestrae vos ad Ecclesiam quibus impeditur vinculis solvendam animos attendere. In quo illud Nobis praecipue placet, vos pro virili parte d a t u r o s operam ut Congregationibus Ordinibusque Religiosorum libera vivendi agendique facultas in utilitatem christiani populi lege tribuatur, et nativa ac sacrosancta Ecclesiae in scholis publicis iura ne violentur. Velle enim Religionem inde exulare, ubi tenerae finguntur mentes filiorum Ecclesiae, improbitatis g e n u s est i n h u m a n a e et perniciosae, cui constanter est resistendum. Vos vero non in hoc solum genere, sed u s q u e q u a q u e videmus paratos pro Religione fortiter contendere, q u i b u s quidem n e d u m est curae ne regnum Christi q u i d q u a m detrimenti domi capiat, sed etiam ut foris per sacras missiones ad b a r b a r o s magis ,ac magis dilatetur. - Ceterum fore ut conventus iste optimos fructus rei catholicae per Germaniam afferat, spem b o n a m Nobis facit, tum omnium vestrum a m o r Ecclesiae, t u m u s u s r e r u m et prudentia gravissimorum virorum, quibus vos o m n e s q u e e Germania catholici utimini ducibus, t u m etiam studium religiosissimae urbis quae conventus h a b e n d i sedes erit. Etenim istorum civium pietatem et fidem nemo ignorat, qui conventum Eucharisticum Metensem recordetur. Nos a u t e m r o g a m u s Deum, ut det vobis sedium suarum assistricem sapientiam, vosque gratiae suae m u n e r i b u s a d i u v e t ; q u o r u m auspicem eand e m q u e p a t e r n a e Nostrae benevolentiae t e s t e m , apostolicam benedictionem vobis omnibus, dilecti Filii, amantissime impertimus. Datum Romae, a p u d S. P e t r u m , die xxv mensis iulii tificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X.
MCMXIII,
Pon-
424
III.
AD CAROLUM QUINTUM CARD. DE HORNIG, VESZPRIMIENSIUM ANNUM EPISCOPUM, VIGESIMUM
EPISCOPALIS
MUNERIS
EXPLENTEM.
Dilecte Fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. Iamd u d u m n o v e r a m u s te nullam u n q u a m officii p a r t e m deserere, quin etiam t a m diligenter in pastorali m u n e r e versari, ut Dei cultum populique tui salutem mirifice c u r a r e s ; dignum propterea d u x i m u s , quem r o m a n a e p u r p u r a e honore augeremus. Hoc quidem Nostrum de te iudicium confirmavit exhibita Nobis n o n multo a n t e de statu dioecesis Veszprimiensis relatio; q u a m cum legeremus, tum gaudio cumulati s u m u s , t u m laudes gratiasque egimus benignissimo Deo, qui te ad talem agendi sollertiam et ad t a n t u m largiundi studium inflammarit. Laetabilia enim exponebas ac plena solacii: id est clerum istum doctrinis omnis generis rite instructum ; christiano populo supernaturalis vitae a d i u m e n t a a b u n d e p r a e b i t a ; n o v a s parochiales curias ad sacrorum c a n o n u m praescripta constitutas ; t e m p l a permulta tuis impensis a solo excitata ; ingentem praeterea pecuniae vim in id i n s u m p t a m , ut christiana omnia instituta florer e n t quam maxime. Quae cum reputemus, v i d e m u r nullo pacto posse haec t a n t a tibi aptius gratulari, q u a m optantes, ut pro diebus plenis episcopalis officii tui, quo a n n o s iam q u i n q u e et viginti es sancte perfunctus, p r a e m i u m tibi Deus rependat amplissimum. Cuius auspicem et p a t e r n a e benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte Fili Noster, et clero populoque t u o apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die i mensis augusti a n n o Pontificatus Nostri decimo.
MCMXIII,
PIUS PP. X.
IV.
AD R. P. D. MICHAELEM C. VASQUEZ, REGENDO EADEM EPISCOPUM OPERI A TIT. LEONE LEGIONENSEM, XIII PRAESIOB DEM VIRORUM COETUS NUNCUPATO,
LEGUM
STATUTA,
QUIBUS
SOCIETAS
REGITUR,
BEATISSIMO
PATRI
REVERENTER
EXHIBITA.
Venerabilis Frater, salutem- et apostolicam benedictionem. Levandis opificum angustiis fovendaeque in iisdem religioni o p p o r t u n e a d m o dum factum ut perillustris civis Melchior Concha y Toro Societatem
Acta Pii PP. X.
425
instituere^ q u a m moderaris. Exhibita s u n t Nobis superioribus diebus legum s t a t u t a quibus regitur; ex iisdem plane perspeximus q u a m a m a n t i sapientique caritatis consilio Societas ista opificum complectatur causam. Placuit prae ceteris provida penes e a m d e m gratifieandi ratio, q u a nimir u m operariis ita consulitur, ut h a b e a n t sensim quo sibi ipsi auxilium ferant, sociisque d u m aedes et cetera s u p p e d i t a n t u r vitae, subsidia h a u d p r a e t e r m i t t u n t u r quibus prospicitur animis ad sempiterna iuvandis. Cuiusmodi providendi g e n u s congruit sane, ut optime nosti, christianae caritati et ad b o n o r u m opinionem Societati d e m e r e n d a m h a u d exiguum a r b i t r a m u r h a b e r e m o m e n t u m . Hisce libenter a d d i m u s p a t e r n a e hortationis Nostrae stimulos et confidimus salutare hoc institutum t a n t o eos p r o s e q u u t u r o s benevolentia, ut florere in dies iisdem adiutoribus pergat. - Auspicem interea divinorum m u n e r u m Nostraeque testem benevolentiae tibi, venerabilis Frater, viris q u o r u m consiliis operaque iuvaris, ceteris denique qui in sociorum n u m e r o recensentur, apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die i augusti Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X.
MCMXIII,
Pontificatus
V.
AD RR. PP. DD. ARCHIEPISCOPOS STUDIORUM ET EPISCOPOS QUIBUS UTITUR OB PATRONIS VENECATHOLICA UNIVERSITAS ANDEGAVENSIS, LITTERAS
RATIONIS ET OBSEQUII PLENAS, BEATISSIMO PATRI EXHIBITAS.
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. Officiosissimis litteris, quas, Andegavum more vestro countes, die 1 mensis iulii ad Nos c o m m u n i consilio dedistis, n o n modice recreati s u m u s : plures enim afferebatis solacii causas, quare assiduae, quibus angimur, curae a l i q u a n t u l u m quiescerent. Quod enim, uti scribitis, Athenaei Andegavensis doctores religiose aperiant, alunni diligenter percipiant p u r a m et integram catholicae Ecclesiae doctrinam, singulari id Nos afficit laetitia ; quod vero, Litteris Nostris Pascendi ex animo adhaerentes, Modernismum perinde h a b e a n t ac si ignorarent, id ita Nos erigit ac solatur, ut facere n o n possimus, quin et vobis vehementer gratulemur, et magistros auditoresque publico laudis testimonio h o n e s t e m u s : immo etiam placet m a n d a r e vobis, ut Nostris verbis eos certiores faciatis n o n t a m a communi fidelium P a t r e laudari q u a m diligi.
426
Sed alia q u o q u e o c c u r r u n t cur sedulam sollertemque operam v e s t r a m admiremur. Curastis enim ut disciplinae, q u a e ab Athenaei exordio tradi coeptae sunt, n o n modo constarent ac florerent, sed etiam n u m e r o auger e n t u r e a r u m accessione, q u a e t u m ad rei rusticae et agricultionis scientiam, t u m ad commercii iura legesque p e r t i n e n t : quod quidem h a u d sane parvo verti debet vobis honori hoc tempore, cum cernimus disciplinas alibi n o n tradi n o v a s sed iam institutas abrogari. Nec praeterire silentio possumus, quot q u a n t a q u e in dioeceses vestras effiuxerint comm o d a ex isto illustri litterarum o p t i m a r u m q u e artium domicilio. Siquidem christiano sensu doctrinaeque apparatissimi ex eo prodierunt t u m ludimagistri, quibus collegia vestra omnia et nonnulla clericorum seminaria doctoribus u t u n t u r ; t u m viri iuris periti qui passim in foro causas diligenter religioseque agunt; t u m denique alii permulti, qui r e m catholicam p o p u l a r e m fortiter m a g n o q u e animo a p u d vos p r o v e h u n t . F a c t u m ita est, ut ex Andegavensi studiorum Universitate vis et efficacia omnis eorum pendeat institutorum, q u a e ad t u e n d a m i u v e n u m pietatem p r o bitatemque excitata utilissime sunt in istis regionibus, q u a r u m laus praecipua est, t r a d i t a m a maioribus fidem et pietatis cultum, p r a e aliis, firmiter acriterque retinuisse. Verum ex e a d e m vestra comperimus epistula, Athenaeo t a m nobili t a m q u e fructuoso reditus nec t a n t o s esse qui sufficiant, nec p e c u n i a m conferri satis, ut eius perpetuitati vitae p r o v i s u m dici possit. Dolendum profecto est, eius inopiae, q u a n t u m velint, mederi n o n posse occidentalis Galliae catholicos, cum d e b e a n t tot aliis occurrere incommodis largitate sua. Q u a m q u a m , ecquis Andegavenses doctores n o n iure mir e t u r ? Ii e n i m , talem ne sinerent christianae sapientiae palaestram interire, tantuli se docere professi s u n t quantuli vix credibile est, et, novo ad h u n c diem exemplo, se praedes libenter obstrinxerunt s u a q u e se pecunia respondere n o n dubitarunt. I t a q u e cum Apostlici officii conscientia m o n e a m u r Athenaei vestri firmitati q u o q u o modo prospicere, ne, maximo cum religionis detrimento, in e x t r e m u m discrimen deveniat, v o l u m u s id t a n d e m aliquando perficere, quod decessor Noster fel. rec. Leo X I I I , Litteris ad Archiepiscop u m R h e d o n e n s e m datis die x x x mensis septembris M D C C C X C I I I , sibi proposuerat opportuniore tempore perficiendum. Iteratis igitur precibus vestris obsecundantes, eo quod vetat omnino necessitas rem ultra differri, vobis concedimus, dioeceses tres e Britannia minore, Venetensem, Corisopitensem et Briocensem, iam n u n c vestris ita accenseri, ut i m m u n e s o n e r u m , q u a e pro Athenaeo Catholico Parisiensi suscepta h a c t e n u s sustelerunt, in posterum, Metropolitanam R h e d o n e n s e m imitatae, vobiscum,
Acta Pii PP. X.
427
ad Andegavensem studiorum Universitatem s u s t e n t a n d a m , opem oper a m q u e conferant. Qua in re, eo potissime spectamus, ut et in Instit u t o vobis carissimo nonnihil adiumenti impertiamus, et g r a t u m a n i m u m Nostrum vobis iisque cunctis significemus, qui, eius causa, nullis laboribus sumptibusve pepercerunt. Minime quidem diftitemur, futurum, ut ex hac r e r u m m u t a t i o n e aliquid detrimenti A t h e n a e u m Parisiense in praesentia capiat. Verum q u i d n a m e catholicis Galliae sperare n o n liceat? Eos igitur impensissimo cohortamur, velint t a m large liberaliterque Parisiensi Istituto subvenire, ut ne ullam q u i d e m iacturam eidem obtigisse appareat. Quod si ecerint et rem Nobis pergratam facturos se sciant et, eo quoque' n o m i n e , de Ecclesia ac de c o m m u n i salute esse optime merituros. Quod reliquum est, divinae remunerationis auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, Vobis, venerabiles F r a t r e s , et clero p o p u loque vestro apostolicam benedictionem amantissime impertimus.
MCMXIII,
D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die xv mensis augusti, a n n o Pontificatus Nostri undecimo. PIUS PP. X.
VI.
AD R. P. D. IULIUM MAURITIUM ABBET, EPISCOPUM SEDUNENSEM, CETEROSQUE HELVETIORUM EPISCOPOS, DE QUINQUAGESIMO ANNO AB INITIS EORUM
ANNUIS CONVENTIBUS, DE CONSTANTINIANIS SOLLEMNIBUS AC DE CONIUNCTIONE C U J M f APOSTOLICA SEDE.
Venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. Vobis n u p e r r i m e S e d u n u m countibus sollemne fuit c o m m u n e m ad Nos dare epistulam, quae observantiam pietatemque in Nos vestram a b u n d e redolet: cuius significationi pietatis maius quidem afferre p o n d u s videntur ipsae causae, quae vos ad scribendum impulere. Coetus enim, quem egistis, quinquagesimus est, p o s t q u a m decessores vestri consueverunt q u o t a n n i s in u n u m aliquem convenire locum, ut gregis saluti collatis consiliis prospicerent. Quod si e tot procellis, q u i b u s regionem vestram hoc temporis decursu agitari vidimus, ad certam q u a m d a m tranquillit a t e m tolerabilemque r e r u m condicionem p e r v e n t u m est, id acceptum merito referendum putatis Apostolicae Sedi, quae vobis nulla u n q u a m ratione defuit; at m a g n a m partem est vestrae q u o q u e decessorumque
428
v e s t r o r u m navitati t r i b u e n d u m , q u a m eiusmodi congressiones summopere excitarunt. H a c igitur quiete utiliter fruamini, quam continenti vobis labore peperistis ; sed nolimus vos eius generis malaciae plus a e q u o confidere, cum n e q u e adversarii, uti scribitis, desinant Ecclesiae conflare invidiam, n e q u e a magnis tuti sint periculis fideles, q u o r u m procurationem sanctissime geritis. - G r a d u m deinde facitis, ob r e r u m contextum, ad Gonstantiniana t e m p o r a c o m m e m o r a n d a , quibus, vulgato Mediolani edicto, in eam Ecclesia libertatem est restituta, u n d e a r e r u m publicarum rectoribus passim hodie deturbatur. Quod vero, praeclarissimam h a n c nacti occasionem, s a c r u m Iubilaeum extra ordinem indiximus, m a g n a s agitis g r a t i a s ; at maiores Nos vobis habituri s u m u s , si Helvetios, quibus praeestis, geminatis n o t a t i o n i b u s sollicita verius, ut, culpis expiatis, a r d e n t i o r e m caritatis ignem concipiant et b o n o r u m o m n i u m Auctori humiles pro Ecclesia preces continuo adhibeant. E x t r e m a autem epistula scribitis, trepidis animis universos supplicasse vos Deo pro Nobis, cum, n o n multo ante, affecta usi s u m u s v a l e t u d i n e ; hoc sane amoris vestri officium grata complexi s u m u s voluntate, et sciatis velimus omnes, in eo semper Nos p e r m a n e r e consilio, ut, quant u l a m c u m q u e posthac benignissimus Deus lucis viriumque u s u r a m erit Nobis d a t u r a s , in p r o v e h e n d a a p u d Helvetios catholica re assidui elabor e m u s vobiscum. - Caelestium interea m u n e r u m auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, vobis, venerabiles F r a t r e s , et clero populoque vestro apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , a n n o M C M X I I I , Pontificatus Nostri undecimo. PIUS P P . X. die xvi mensis augusti
Suprema Sacra Congregatio S. Officii.
429

(SECTIO D E INDULGENTIIS).
DECRETUM.
UNIFORMES DECERNUNTUR INDULGENTIAE CRUCIBUS QUAE A MISSIONIBUS NUNCUPANTUR.
Ut p i a r u m missionum, q u a s ad p o p u l u m verbi Dei praecones h a b u e rint, memoria perseveret ac fructus, passim u s u receptum est, ut Crux aliqua, sive in templis, sive a p u d illa, sive etiam penitus in aprico, rite benedicta erigatur. Vivificum Redemptionis signum a p t u m est n i m i r u m ad Religionis r e c l a m a n d a praecepta, ad poenitentiae insinuanda proposita, ad spem futurorum erigendam. Ordinaria Episcoporum auctoritas et Apostolicae Sedis liberalitas censuerunt iampridem, m u n e r e Indulgentiar u m esse ditandos qui pie se ad haec Signa converterint. Placuit porro Ssmo D. N. D. Pio P p . X, de E m o r u m P a t r u m Cardinalium Inquisit o r u m generalium consulto, variam in re tollere m e n s u r a m , et conformes u b i q u e concedere Indulgentias. In audientia igitur R. P. D. Adsessori S. Officii, feria IV, loco V, die 13 augusti 1913, impertita, apostolica S u a u t e n s auctoritate, abrogavit beatissimus P a t e r o m n e s hucusque, etiam a Se Suisve praedecessoribus, Crucibus missionum a d n e x a s Indulgentias, q u a c u m q u e id factum fuerit vel solemniori forma, quolibet, etiam peculiari et specifica mentione digno, P e r s o n a r u m vel Religiosorum Instit u t o r u m privilegio, et sequentes novas, sub enunciandis conditionibus, tribuere dignatus est: I. Plenariam, defunctis q u o q u e adplicabilem: 1) die erectionis seu benedictionis ipsius Crucis memorialis; 2) die anniversario eiusdem erectionis seu benedictionis; 3) die festo Inventionis S. Crucis (3 maii); 4) die festo Exaltationis S. Crucis (14 septembris), vel u n o ex septem respective sequentibus diebus. Ad h a s Indulgentias a s s e q u e n d a s , oportet ut fideles S s m a m Eucharistiam, rite expiati, suscipiant, Crucem praedictam et aliquam ecclesiam vel publicum oratorium visitent, a t q u e ad m e n t e m S u m m i Pontificis preces fundant. II. Partialem, q u i n q u e a n n o r u m totidemque q u a d r a g e n a r u m , similiter adplicabilem, semel in die ab iis fidelibus lucrandam, qui corde
430
saltem contrito supradictam Crucem aliquo devotionis signo exteri ori salutaverint, ac Pater, Ave et Gloria in m e m o r i a m Dominicae Passionis recitaverint. Esto a u t e m Crux erigenda ex solida decoraque materia confecta; determinato loco adhaereat, vel basi firmiter s u s t e n t e t u r ; benedicatur per sacerdotem qui in S. Missione conciones h a b u e r i t ; accedat insuper, pro his peragendis, consensus Ordinarii loci. Praesenti in p e r p e t u u m valituro a b s q u e ulla brevis expeditione. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e .
M. CARD. RAMPOLLA.
L. S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.
E R E C T I O DIOECESUM. S s m u s D. N. P i u s p a p a X successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis novas, quae s e q u u n t u r , dioeceses erexit, scilicet: 21 aprilis 1913. In ditione Canadensi dioecesim Montis Laurei, quae ad orientem, occidentem et septentrionem iisdem finibus circumscribitur, quibus a n t e a ipsa Ottaviensis dioecesis, a q u a est seiuncta; ad a u s t r u m vero limitibus meridionalibus t r a c t u u m seu vulgo cantons Wright, Northfield, Blake, Bigelow, Wells, Bidwell, Preston, Addington, Amherst, Arundel, Montcalm et Howard n u n c u p a t o r u m . 26 iulii 1913. In republica Mexicana dioecesim Tacambarensem, q u a e constat septem paroeciis archidioecesis Mechoacanae vulgo Tacmbaro, Ario, Caracuaro, Huetamo, Tiquicheo, Turicato et Tuzantla; itemque sexdecim paroeciis Zamorensis dioecesis vocatis Aguililla, Acahualo, Apatzingan, Aquila, Arteaga, Gohuayana, Goalcoman, Goyre, Chinicuila, Churumuco, Huacana, Nuero-Urecho, Paracuaro, Tepalcatepec, Tomatlam et Tumbiscatio, cum suis limitibus, quibus m e m o r a t a e paroeciae in praesens gaudent. 25 augusti 1913. In Brasilia dioecesim Arassuahiensem, cui ad meridiem, ad solis o r t u m et. ad aquilonem iidem s u n t fines, quibus circumscribebatur dioecesis Adamantina, a q u a d i s m e m b r a t a est; ad solis vero occasum limites municipiorum vulgo Theophilo Ottoni et Minas Novas, q u a e novae dioecesi attributa sunt.
431
DECRETUM
DE ABSOLUTIONE SACRAMENTALI RELIGIOSIS SODALIBUS IMPERTIENDA.
In audientia habita ab infrascripto Cardinali Pro-Praefecto S. Congregationis de Religiosis, die 5 augusti 1913, sanctissimus Dominus noster P i u s P a p a decimus, ob peculiares conscientiae rationes, facultatem, q u a m mense februarii h u i u s anni o m n i b u s Confessariis ab Ordinario Urbis approbatis concesserat quoad absolutionem Religiosis impertiendam, extendere dignatus est ad omnes totius Orbis Confessarios a locorum Ordinariis approbatos. Hi proinde Confessarii, auctoritate Ssmi Domini nostri Pii P a p a e decimi, omnium Sodalium cuiuscumque Ordinis, Congregationis a u t Instituti sacramentales confessiones excipere, quin de licentia a Superiore obtenta inquirere vel petere teneantur, a t q u e valide et licite absolutionem a peccatis in Ordine vel Instituto etiam sub cens u r a reservatis, impertire queant. O m n i b u s igitur cuiusque Ordinis, Congregationis a u t Instituti super i o r i b u s ' e t praesidibus, h u i u s decreti praescripta fideliter Sanctitas Sua in virtute sanctae obedientiae observare mandavit, constitutionibus, ordin a t i o n i b u s apostolicis, privilegiis qualibet efncaciori forma concessis, aliisque contrariis quibuscumque, etiam speciali a t q u e individua mentione dignis, minime obstantibus. D a t u m Romae, ex Secretaria S. Congregationis de Religiosis, die, mense et a n n o q u i b u s supra.
O. L. $ S.
CARD.
CAGIANO D E AZEVEDO,
Pro-Praefectus.
-j- D o n a t u s , Archiep. Ephesinus, Secretarius.
432
S. CONGREGATIONIS DE PROPAGANDA FIDE

L DECRETUM.
PRAEFECTURAE APOSTOLICAE KAFFENSIS IN AFRICA SEPTENTRIONALI LIMITES INNOVANTUR.
Recens erecta de Kafta meridionali Apostolica Praefectura ut ad septentrionem v e r s u s latius pateret, novisque adsignatis limitibus opport u n i u s ad orientem definiretur, Emi P a t r e s S. h u i u s Consilii Fidei Propagandae, plenariis in comitiis, die 25 proxime elapsi mensis augusti, consilium inierunt territoria aethiopicae ditionis ea lege distribuendi, ut praedicta Praefectura Apostolica, deinceps de Kaffa simpliciter n u n c u panda, regionem Walagga inter Baro et Goggb flumina atque Nilum coeruleum iacenfem a Vicariatu Apostolico inter populos Galla acciperet, eidemque redderet territoria ad orientem sita 38' g r a d u s longitudinis orientalis (Greenwich), quae ipsi, per Decretum erectionis ab h a c S. Congregatione die 28 superioris ianuarii d a t u m , h u c u s q u e spectarunt. Quapropter, re m a t u r e perpensa, p r a e h a b i t o q u e consensu o m n i u m ad id interesse h a b e n t i u m , Kaffensis Praefecturae confinia innovanda esse censuerunt sequentibus noviter s t a t u t i s : Ad boream Nilo coeruleo et Mgher flumine. Ad orientem g r a d u 38 longitudinis orientalis (Greenwich). Ad meridiem 4 latitudinis borealis g r a d u lacuque Rodolfo. Ad occidentem limitibus civilibus anglo-aethiopicis inter lacum Rodolfo et Nilum coeruleum interiectis. Q u a m sententiam Ssmo D. N. Pio, div. prov., P p . X, per infrascriptum eiusdem S. Congregationis Secretarium, in audientia praefati diei relatam, Sanctitas S u a in omnibus a d p r o b a r e r a t a m q u e h a b e r e dignata e s t , ac praesens ea de re Decretum fieri mandavit. D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 8 septembris, a n n o 1913. Fr. L. S . C. Laurenti, Secretarius.
H.
M.
CARD. GOTTI,
Praefectus.
433
IL DECRETUM.
INSULARUM SUNDAE MINORUM PRAEFECTURA APOSTOLICA ERIGITUR.
Ut io insulis S u n d a e minoribus, q u a e ad Vicariatum Apostolicum B a t a v i e n s e m iam pertinebant, nova p r o m o v e a n t u r christianae fidei incrementa, haec sacra Congregatio christiano Nomini P r o p a g a n d o easdem insulas, d u o b u s fere abhinc annis, alumnis Societatis Verbi Divini de Steyl committendas curavit, n o v a e q u e Apostolicae Praefecturae in eisdem erigendae consilium inivit. Nunc autem, novis ibidem apostolicis oper i b u s auctis a t q u e solidatis, sacra eadem Congregatio, accedente S u m m i Pontificis auctoritate, per praesens Decretum, praedictam Praefecturam, in insulis S u n d a e minoribus, ea t a n t u m excepta cui n o m e n Flores, erectam declarat. D a t u m Romae, ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 16 septembris, anno 1913. F r . H . M. L.^S. C. Laurenti, Secretarius.
CARD. GOTTI,
Praefectus.
III.
NOMINATIO E P I S C O P I . Brevi apostolico n o m i n a t u s est: 1 septembris 1913. Episcopus titularis ecclesiae Gharrensis et vicarius apostolicus Zanzibariensis, R. P. I o a n n e s Geraldus Neville, a l u m n u s Congregationis sancti Spiritus.
IV.
NOMINATIONES P R A E F E C T O R U M APOSTOLICORUM. Decretis S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide nominati s u n t : 19 augusti 1913. Praefectus Apostolicus novae Praefecturae Terrae Gulielmi occidentalis, R. P. Canisius T h e o d o r u s Geltings, e Societate s a c r o r u m Cordium de Picpus. 2 septembris. Praefectus Apostolicus novae Praefecturae insulae Formosae, R. P. Clemens Fernandez, ex Ordine F r a t r u m P r a e d i c a t o r u m .
ACTA, vol. V, n. 15. - 27-9-913, 31
434
DECRETUM
ADPROBATIONIS NOVAE EDITIONIS TYPICAE RITUALIS ROMANI.
De m a n d a t o sanctissimi Domini nostri Pii P a p a e X, praesens Rituale R o m a n u m novissime recognitum, a u c t u m et diligenter revisum a sacra R i t u u m Congregatione; Sanctitas Sua, referente infrascripto Cardinali ipsius sacri Consilii Praefecto, r a t u m h a b e r e ac p r o b a r e dignatus est, atque huic editioni, t a n q u a m typicae, futuras eiusdem Ritualis R o m a n i editiones conformes esse debere edixit. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque. Die 11 iunii 1913. F r . S.
CARD. MARTINELLI,
Praefectus.
f P e t r u s La Fontaine, E p . Charyst., Secretarius.
IL NVERNEN.
BEATIFICATIONIS ET NARDAE CANONIZATIONIS VEN. E SERVAE DEI SORORIS MARIAE BERET INSTITUTIONIS
SOUBIROUS
SOCIETATE SORORUM
CARITATIS
CHRISTIANAE DE NE VERS .
Bernardetta Soubirous, cuius n o m e n latet neminem, o r t u m duxit die 7 ianuarii 1844 in oppido Lourdes, Tarbiensis dioeceseos, ex honestis christianisque parentibus Francisco et Aloisia Gasterot. Sive domi sive penes nutricem degens, tenui quamvis atque infirma valetudine labor a r e ! , modestia tamen, obedientia et vitae integritate omnium a m o r e m sibi conciliasse fertur. I n e u n t e a n n o 1858, q u u m ad sipecum Massabielle prope ipsum oppidum Lourdes Deiparae I m m a c u l a t a e ingeminitatis appari tionibus et locutionibus se recreari et Ssmi Rosarii mysteria edoceri
435
significasset, atque ob eam causam frequens p o p u l u s ad specum accurreret, p l u r a incommoda ac molestias perferre debuit t u m a civili magistratu t u m ab ecclesiasticis superioribus, qui, ad veritatem e r u e n d a m circa apparitiones et locutiones B. Mariae Virginis a puella relatas, eam iterum iterumque exquisierunt, quin nec levis quidem mendacii vel contradictionis eam arguere potuerint. Inde aucta ita visitatorum u t r i u s q u e sexus frequentia, ut p a r o c h u s Peyramale a e q u u m esse duxerit puellam subducere visitantium curiositati. Itaque eodem a n n o 1858, cura parochi a sororibus de Nevers in Hospitium uti d scipula et a l u m n a excepta, sacram synaxim, die 3 iunii, cum pietate ac laetitia p r i m u m recepit; et religionis ac litterarum studio a t q u e exercitio sedulo incumbens, aegris quoque opem ac solatium attulit. Volvente a n n o 1866, consilio et auctoritate Episcopi Nivernensis, specu Massabielle a t q u e institutionis Hospitio, aeque dilectis, ut divinae vocationi obtemperaret, consalutatis a t q u e relictis, praedictarum sororum novitiatum Nivernensem ingreditur die 7 mensis iulii. Suscepto h a b i t u et tyrocinio peracto, die trigesima octobris a n n i 1867 professionem emittit, sub n o m i n e Sororis Mariae Bernardae, atque, elapso decennio, die vigesima secunda septembris a n n i 1878 vota p e r p e t u a n u n c u p a t . Regulae atque silentii custos, sicut ab illa, etsi aegrotans, relaxationem n u n q u a m postulasse, ita ad colloquutorium ex obedientia t a n t u m et per breve t e m p u s accessisse perhibetur. Ssmae Eucharistiae et Passionis Dominicae mysteria mente revolvere a t q u e Virginem I m m a c u l a t a m filiali pietatis affectu prosequi in deliciis habebat. T a n d e m inter d i u t u r n a s infirmitates et suorum officiorum exercitium transiens, ex astmatico morbo, quo iam diu affllgebatur, ad extrema deducta et ecclesiae sacramentis munita, Niverni, in domo sui Instituti, pie obiit, die 16 aprilis anni 1879, aetatis suae trigesimoquinto. Sanctimoniae fama q u a m Dei F a m u l a vivens sibi comparaverat, post obitum clarior et n dies aucta p r o x i m a m aperuit viam Inquisitionibus Informativis, Ordinaria auctoritate, conficiendis. Quibus adornatis et ad sacram R i t u u m Congregationem transmissis, servato iuris ordine, ad instantiam Rmi P. Ludovici Copr, Societatis Mariae, et h u i u s Causae postulatoris, attentisque obsequentibus litteris postulatoriis q u o r u m d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, p l u r i u m R m o r u m Sacrorum Antistitum, necnon Capitulorum, Ordinum, Congregationum ac perillustrium virorum, E m u s ac R e v m u s D n u s cardinalis Dominicus Ferrata, loco et vice Emi et Rmi Di cardinalis Iosephi Calasanctii Vives y T u t o eiusdem Causae Ponentis, in Ordinario sacrorum R i t u u m Congregationis coetu subsignata die ad Vaticanum coacto, sequens d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo
436
Acta Apostolicae Sedis. -. Commentarium Officiale.
agitur? Et Emi ac R m i P a t r e s sacris tuendis ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi P r o p o n e n t i s , audito voce et scripto R. P. D. Alex a n d r o Verde sanctae Fidei p r o m o t o r e , o m n i b u s diligenter perpensis, rescribendum c e n s u e r u n t : Affirmative seu Commissionem signandam esse, si Sanctissimo placuerit, die 5 augusti 1913. F a c t a p o s t m o d u m de his sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per subscriptum sacrae R i t u u m Congregationis Secretarium relatione, Sanctitas sua rescriptum eiusdem sacri Consilii r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem Introductionis Causae Beatificationis et canonizationis Venerabilis Servae Dei Sororis Maria Bern a r d a e Soubirous e Societate S o r o r u m caritatis et institutionis christianae de Nevers, die 13, eisdem mense et a n n o . Fr. S. L. S.
CARD. M ARTINELLI,
Praefectus.
III.
DECRETUM
DE ALIQUORUM EMENDANDA, ADHIBENDIS. LOCORUM DISCIPLINA ET DE HISTORICIS IN INITIO CAUSARUM AD IPSAS SERVORUM CAUSAS DEI DOCUMENTIS RECTE
De Servis Dei, q u o r u m sanctitudo vitae legitime e x a m i n a n d a curatur, nonnullis maxime locis u s u venit, ut, cum a d m o v e t u r m a n u s ordinariis processibus instruendis super eorum virtutibus vel martyrio, sacra quaed a m solemnia in ecclesiis indicantur, ac signata Commissione ad c a u s a m p e r t r a c t a n d a m a p u d S. R i t u u m Congregationem, vulgo diffundatur n u n tius, n o n aequo p r o r s u s loquendi modo, Dei Servum, cuius causa introd u c t a sit, Venerabilem ab Apostolica Sede esse declaratum, a t q u e inter e solemnia pro gratiarum actione panegyricae etiam orationes h a b e a n t u r eaeque saepius adeo immoderatae, ut facile in errorem i n d u c a n t u r fideles, debitam p u t a n t e s eisdem Dei Servis venerationem, quae solis beatificatis et canonizatis debetur. Haec a n i m a d v e r t e n s S s m u s D. N. P i u s P p . X, ne quid Ecclesiae disciplina detrimenti capiat, p r i m u m o m n i u m solemnia, q u a e contra pristinam consuetudinem celebrantur cum agitur de inchoandis processibus ordinariis, reprobavit et p r o h i b u i t : deinde recolendam m a n d a v i t declarationem additam die 19 februarii 1658 Decretis f. r. Ur-
437
bani VIII, Ne, scilicet, per Commissiones introductionis vel reassumptionis seu ulterius progressus causarum tum signalas tum signandas ullum beatitatis vel sanctitatis, aut indultae venerationis et cultus argumentum vel minimum desumi, nec aliud quodcumque ius, quantumvis modici aut fere nullius momenti, in eiusdem causis quaesitum dici vel praetendi possit: denique, adhibito consilio gravium virorum et exquisito peculiari voto n o n n u l l o r u m S. R. E. Cardinalium, vetuit Servos Dei q u o r u m causae posthac introducentur, Venerabiles appellari, item solemnia peragi occasione decreti editi super causae introductione. I n h a e r e n s a u t e m sententiae f. r. Benedicti XIV, qui tutius fore censuit a panegyricis orat i o n i b u s penitus abstinere in h o n o r e m Servorum Dei n o n d u m beatificatorum, eas haberi orationes edixit in posterum n o n licere. Permisit vero ut Servi Dei t a n t u m m o d o post editum decretum super heroicitate virtutum vel super martyrio Venerabilis titulo ornentur, ita t a m e n ut ex h a c permissione n u l l u m a r g u m e n t u m indultae venerationis item argui vel praetendi possit. P r a e t e r e a consulens pietati fidelium, qui facile hisce in casibus sacrae occasione solemnitatis decipi possent, p u t a n t e s fas esse ut b e a t u m colere eum de cuius beatificatione iudicium a d h u c a p u d S. R. C. pendeat, solemnia ad gratias Deo agendas etiam post editum decretum super heroicitate virtutum vel martyrio pariter prohibuit, q u a t a m e n prohibitione impedire n o n intendit q u o m i n u s in missis addatur, prout decet, cqllecta pro gratiarum actione. Idem S s m u s D . N . a d rectam tractationem C a u s a r u m beatificationis et canonizationis, e a r u m praesertim quae partim historicis m o n u m e n t i s nituntur, vel e a r u m q u a e subsidiariae probationis privilegio gaudent, illis ipsis in consilium adhibitis quos s u p r a diximus, et exquisita sententia Rmi P a t r i s Promotoris sanctae Fidei haec constituit:
y i v
" I. In omnibus causis, praesertim recentioribus, R m i Ordinarii in condendo informativo processu praeter testes qui causae favent, eos etiam universos omnes qui causae a d v e r s a n t u r excutiant, nemine excepto, idque sub poena nullitatis, onerata conscientia tum Ordinariorum t u m Promotorum fiscalium. IL In o m n i b u s causis, praesertim antiquis, cum processu ordinario sive informativo compulsentur o m n i a et singula historica d o c u m e n t a sive manuscripta, sive typis edita, q u a e q u o c u m q u e modo c a u s a m respiciant q u a e agitatur. Ad hoc n o n modo monendi sunt detinentes iura compulsanda, ut ea Ordinario e x h i b e a n t ; sed, si res postulaverit, examini subiiciendi e r u n t s u b religione sacramenti custodes cuiusvis archivi vel tabularii sive publici sive privati; s u m m a quoque diligentia et industria c u r a n d u m est ut cuiuslibet generis documenta ad causam
438
conferentia conquirantur, q u a e omnia et singula cognoscenda s u n t ad n o r m a s traditas a fel. rec. Benedicti XIV, lib. II, c. LII. III. A n t e q u a m in Congregatione ordinaria discutiatur d u b i u m super introductione Causae, sacrorum R i t u u m Congregationis erit exquirere, pro re nata, documenta a p u d Curias, uti vocant, generalitias Ordinum et Institutorum religiosorum tum virorum t u m foeminarum, necnon in tabulariis s a c r a r u m R o m a n a r u m Congregationum, et u b i c u m q u e iure praesumitur ea posse reperiri. TV. Omnia et singula documenta, sive compulsata cum processu ordinario, sive a S. R. C. collecta, subiiciantur iudicio peritorum a S. R. C. eligendorum, qui scriptis doceant de eorum auctoritate et vi. Promotori vero Fidei, a n t e q u a m indicetur Congregatio ordinaria pro introductione causae, omnia d o c u m e n t a exhibeantur u n a cum sententia peritorum. V. Documenta potiora praecipue ex integro typis edantur, praenotatis n o m i n e auctoris, tempore, loco et ceteris id g e n u s adiunctis, a t q u e inser a n t u r Positionibus super virtutibus vel martyrio, u n a cum relatione perit o r u m , q u o s s u p r a m e m o r a v i m u s , de auctoritate et vi d o c u m e n t o r u m . VI. In Positionibus pro Congregationibus Ordinaria, Antipraeparar toria et Praeparatoria, animadversionibus P r o m o t o r i s Fidei praemittatur synopsis vitae Servi Dei cuius causa tractatur, breviter et lucide ex officio conscripta, d e s u m p t a t u m ex testibus tum ex documentis. VII. In singulis vero Causis beatificationis, quarum iudicium in praesens a p u d S. R. Congregationem q u o c u m q u e m o d o pendeat, sacra ipsa Congregatio n o n procedat ad ulteriora, nisi exhibitis, ab interesse habentibus, et exquisitis ex officio documentis iisque o m n i b u s examinatis quo modo s u p r a dictum est. Quae omnia et singula Sanctitas Sua decrevit et servari mandavit, c u r a e q u e et vigilantiae commisit praesertim Secretarii S. R. C. et P r o m o toris S. Fidei pro tempore, atque in Acta Apostolicae Sedis referri iussit hac die 26 augusti 1913. Ex Secretaria S. R. C. Fr.
S . CARD.
M ARTINELLI,
Praefectus.
S. Romana Rota.
439
SACRI ROMANA ROTA

PARISIEN.
NULLITATIS MATRIMONII (MARGUERITE DUPRE-SCAPARONNE).
Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 22 mensis aprilis 1913, RR. PP. DD. Antonius Perathoner, Ponens, Iosephus Alberti et Petrus Rossetti, Auditores de turno, in causa Parisien. - Nullitatis Matrimonii, inter Lucianum E r n e s t u m Marguerith Dupr, appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem ex officio deputatum, H. Benvignati advocatum, et Carolam Nemeam Scaparonne, contumacem, interveniente et disceptante in Causa Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Anno 1881 et quidem die 8 octobris Parisiis in parochiali ecclesia S. Francisci Xaverii L u c i a n u s E r n e s t u s Marguerith Dupr et Carola Nemea Scaparonne, m a t r i m o n i u m contraxerunt. Infelicem t a m e n hoc coniugale foedus h a b u i t exitum, et iam post d u o s a n n o s scissum fuit. Vir praeterea h a u d multo post obtinuit a iudice laico sententiam divortii sibi favorabilem. Sed nonnisi a n n o 1897 etiam iudicium Ecclesiae,, in h a c causa p r o n u n t i a t u m est. Die enim 21 februarii a n n i 1896 institit actor a p u d Curiam Parisiensem pro declaranda nullitate sui matrimonii, affirmans n e q u e seipsum neque s p o n s a m t e m p o r e n u p t i a r u m intra limites parochiae S. Francisci Xaverii domicilium vel quasi domicilium habuisse, proindeque nullum esse m a t r i m o n i u m propter defectum formae Tridentinae seu ex capite clandestinitatis. Et revera iudex Parisiensis die 4 decembris 1897 sententiam pro nullitate matrimonii in casu tulit. Vinculi Defensor, p r o u t de iure, S. Sedem appellavit et quidem r e m detulit ad S. C. S. Officii, ut videret imprimis de quaestione praeiudiciali, an ageretur in t h e m a t e de casu excepto per Decretum ipsius S. Officii diei 5 iunii 1889, in quo appellatio et s e c u n d a sententia necessaria n o n esset, et in casu negativo quaestionem in merito solveret. S. Officium, cum acta viderentur insufficientia, iussit fieri novas instructiones, at, cum Curia Parisiensis p a r u m novi afferre potuisset, S. Officium r e m n o n definivit, et quidem ideo, ut videtur, quia p a r t e s ulteriori tractationi causae r e n u n t i a r u n t . N u n c vero E r n e s t u s D u p r definitivam sententiam desiderat. Unde petita et obtenta a S u m m o Pontifice sanatione a c t o r u m in Curia Bituricensi confectorum, q u a e a b s q u e
440
interventu Defensoris vinculi concinnata fuerunt proindeque nullitate labor a n t , quaestio resolvenda proponitur H. S. O. sub consueta dubii f o r m a : An constet de matrimonii nullitate in casu? Ius quod attinet, Domini Auditores h a e c observarunt. Ad m a t r i m o n i u m valide i n e u n d u m ex iure positivo in locis, ubi p r o m u l g a t u m est Decretum Concilii Tridentini (Sess. XXIV, c. 1 De reform, matrimonii), u s q u e ad diem 19 aprilis 1908, quo vigere coepit Decretum Ne temere, requirebatur ut consensus matrimonialis p r a e s t a r e t u r coram parocho proprio alterutrius c o n t r a h e n t i u m vel coram Ordinario vel coram sacerdote qui ab eodem parocho vel dioecesis Ordinario delegationem acceperat. 0uae quidem forma erat de essentia matrimonii eiusque defectus peculiare induxit matrimonii impedimentum, q u o d dicitur clandestinitatis. P a r o c h u s a u t e m p r o p r i u s ille dicebatur, in cuius parochia vel u t e r q u e vel saltem u n u s contrahentium a u t v e r u m a u t quasi domicilium habuit. Q u o a d valorem n e m p e nil referebat, u t r u m p a r o c h u s assistens matrimonio sponsi vel sponsae erat proprius, si diversae erant parochiae. Vagorum autem seu eorum qui n e q u e v e r u m n e q u e quasi domicilium habent, p a r o c h u s proprius communiter censebatur is, in cuius parochia com m o r a b a n tur. Si u n a t a n t u m p a r s erat vaga, m a t r i m o n i u m t u m coram parocho vagi t u m coram parocho alterius partis domicilium vel quasi domicilium h a b e n t i s contrahi poterat. Magna a u t e m controversia erat, an vagi coram q u o c u m q u e parocho de m u n d o seu coram quovis p a r o c h o q u e m elegerint sponsi, valide contrahere potuerint. ^Quae controversia quidem n o n d u m authentice definita est, sed procul dubio menti Concilii Tridentini magis conformis est doctrina q u a e s u s t i n e t , v a g u m posse solummodo n u p t i a s celebrare aut coram p a r o c h o loci in quo actu habitat, a u t coram parocho proprio alterius partis. Q u a m sententiam p l u r e s iique validi auctores t e n u e r u n t ac tenent, licet alia sententia, vagos posse contrahere coram q u o c u m q u e parocho, etiam sit probabilis (Cfr. Wernz, t. IV, n. 178). P r a e t e r p a r o c h u m valide m a t r i m o n i o assistere valebat quivis alius sacerdos de ipsius parochi proprii seu Ordinarii licentia, q u a e t a m e n debebat (uti etiam in iure novo) esse expressa i. e., a n t e copulationem reapse d a t a sive oretenus sive in scriptis; licentia mere p r a e s u m p t a n o n sufficit. P r a e t e r e a in m a t r i m o n i o contracto coram extraneo sacerdote supponi n o n potest facultatem eidem delegatam fuisse, sed id per testes a u t d o c u m e n t a a u t saltem per facta concludentia ostendi debet. Denique iuvat adnotare matrimonia clandestina invalida per diut u r n a m cohabitationem n o n convalescere (Cfr. ad r e m Aichner, Compendium iuris eccl., ed. 11, p. 682 sqq. Cfr. etiam Alberti, De domicilio ecclesiastico acquirendo et amittendo).
S. Romana Rota.
441
Hisce in iure stabilitis, factum quod attinet, P a t r e s praeprimis anim a d v e r t e r u n t plene p r o b a t u m esse, m a t r i m o n i u m in casu contractum fuisse in ecclesia parochiali S. Francisci Xaverii sine delegatione, quia n u p t u r i e n t e s indicati fuerunt t a m q u a m habitantes in territorio praedictae parochiae. Neuter scilicet n u p t u r i e n t i u m personaliter p a r o c h u m S. Francisci adiit ad t r a c t a n d u m de futuro m a t r i m o n i o ; coniugii enim p r a e a m b u l a coram dicto parocho persoluta fuerunt a sponsi matre et familia Scaparonne, quae t a m e n nec sponsi nec sponsae v e r u m domicilium indicarunt. In libro n e m p e matrimoniorum paroeciae S. Francisci Xaverii, sponsus habitasse dicitur Rue Vaneau 82, ubi de facto h a b i t a b a t sponsi frater, sponsa vero domicilium habuisse dicitur Avenue Lowendal 5, ubi eiusdem soror habitabat. Ambae dictae viae in parochia S. Francisci Xaverii sitae sunt. I a m vero ex actis plene probari potest, s p o n s a m Carolam Nemeam Scaparonne tempore matrimonii u n a cum m a t r e domicilium habuisse in via Gier 53-bis, q u a e sita est in parochia S. Pierre du Gros-Caillou, et quidem iam inde ab a n n o 1879. Id praeter actorem plures a s s e r u n t testes. Ita domina Deletry F r i d a m : Mlle S c a p a r o n n e habitait avec sa mre r u e Cler 53-bis. Je crois que Mlle Scaparonne a toujours habit avec elle. Elle tait certainement avec elle p e n d a n t les deux ou trois annes qui prcdrent le mariage et p e n d a n t lesquelles je les ai con n u e s . Quod confirmant testis Bonnier dicens: La famille Scaparonne habitait rue Cler je ne sais pas depuis combien de t e m p s . Mademoiselle Scaparonne habitait avec ses p a r e n t s et testis Adulphus Marguerith D u p r : Madame S c a p a r o n n e et sa fille habitaient r u e Cler, mais je ne sais p a s depuis combien de t e m p s . T e m p u s commorationis m a t r i s Nemeae in via Cler accuratius indicat F. Bisson, ianitor: Je reconnais avoir eu p o u r locataire au 53-bis de la r u e Cler Mme S c a p a r o n n e de 1879 1882 . Idem fere asserit dicti ianitoris u x o r A n n a G-uilbert Bisson, dicens: Je sais seulement qu'elle (la famille Scaparonne) est reste cette adresse (rue Cler) environ deux a n s et demi . Quae testimonia r e m q u o a d domicilium Nemeae t e m p o r e matrimonii extra quamlibet dubitationem ponunt. U n d e nullam m e r e t u r considerationem hypothesis Nemeam tempore matrimonii forte h a b u i s s e domicilium a p u d sororem, quae, prout ex actis constat, h a b i t a b a t i n t r a limites paroeciae S. F r a n cisci Xaverii. Ad fulciendam h a n c h y p o t h e s i m sequens adducitur argum e n t u m : m a t e r Nemeae contraria fuit matrimonio et proinde i m p r o b a bile n o n videtur, Nemeam, ad matris v i n c e n d a m resistentiam, ad sororem coniugatam se recepisse, ibique diem matrimonii exspectasse. Ast nul-
442
lum afferri potest documentum, q u o d h u i u s m o d i hypothesim vel probabilem reddat. E contra a d s u n t a r g u m e n t a quae h a n c hypothesim fere excludunt. U n a enim voce testes affirmant, Nemeam semper u n a cum m a t r e habitasse, et ne u n u s quidem ex eis u n q u a m est s u s p i c a t u s , eam domicilium habere potuisse penes s u a m sororem. A d d a t u r q u o d Nemea petita fuit in m a t r i m o n i u m n o n a p u d sororem sed a p u d parentes in via Cler 53-bis degentes, et ibidem aliquot dies post m a t r i m o n i u m u n a cum viro est commorata. Nec q u o a d domicilium familiae S c a p a r o n n e t e m p o r e matrimonii dubitari eo potest quod proprietarius d o m u s in via Cler 53-bis vagam t a n t u m fecit attestationem scribens: Je certifie que m a d a m e Scapa r o n n e a habit chez moi r u e Cler 53-bis , coram iudice vero dicens : Je crois que la famille S c a p a r o n n e a h a b i t chez moi depuis la fin de 1879 j u s q u ' e n 1881 . Haec attestatio, q u a m t u m v i s vaga, praeprimis n o n excludit familiam S c a p a r o n n e u s q u e ad diem matrimonii, i. e. u s q u e ad diem 8 octobris 1881, in via Cler 53-bis habitasse, quod praeter actorem asserit etiam ianitor. P r a e t e r e a sponsi, ut dictum est, etiam post m a t r i m o n i u m aliquot dies ibidem commorati sunt. Proprietarium vero dictae d o m u s , t e m p u s commorationis familiae Scaparonne n o n bene r e c o r d a t u m esse eo explicatur, q u o d vir erat fere octogenarius. Ut Nemea Scaparonne, ita etiam Marguerith Dupr in parochia S. Francisci Xaverii nec v e r u m nec quasi domicilium h a b e b a t . Imo cum sub finem mensis septembris 1881 matrimonii ineundi causa Parisios venerit, in dicta parochia ne c o m m o r a t u s q u i d e m est. Ipse enim affirmat: J'ai habit alors l'htel de Chartres, rue de Borgogne, et de la r u e d e F a r e n n e . J'tais descendu l seulement e n passant. I m m d i a t e m e n t aprs le mariage, j ' a i h a b i t chez ma b e l l e - m r e 53-bis, r u e Cler. Mes p a r e n t s habitaient Bourges. P o u r moi, je n'avais p a s encore de domi cile fix P a r i s m o n retour de L a o n . Dictum a u t e m diversorium de Chartres situm erat extra limites parochiae S. Francisci Xaverii. Quod si assertio actoris ad p r o b a n d u m defectum domicilii n o n sufficiat, alia a d s u n t a r g u m e n t a , q u i b u s omnino excluditur E r n e s t u m tempore matrimonii habuisse quasi domicilium in parochia S. Francisci vel in alia parochia Parisiensi. P r a e p r i m i s enim assertionem actoris saltem indirecte confirmant testes Berriaux et Adulphus Marguerith Dupr, ex q u o r u m deposition i b u s constat v i r u m post m a t r i m o n i u m a l i q u a n t u l u m a p u d socrum habitasse, q u o d n o n fecisset si aliud domicilium Parisiis sibi iam comparavisse!. Q u o a d habitationem in rue Vaneau 82, optime iam animadvertit
S. Romana Rota.
443
Officialis Parisiensis d i c e n s : Quoad virum inutile est quaerere, n u m revera habitaverit rue Vanean 82, n a m certum est, ipsum paucis ante diebus Parisios petiisse; certum est, d o m u m 82 rue Vaneau fuisse et esse diversorium; certum est, ipsum post m a t r i m o n i u m ibi n o n habi tasse, u n d e quoad parochias P a r i s i a n a s vagus erat . Nunc a u t e m subintrat quaestio, u t r u m E r n e s t u s omnino vagus fuerit, an alicubi extra Parisios verum vel quasi domicilium habuerit. Si p r i m u m valor matrimonii penderet a quaestione iuris, an vago necessarium sit contrahere coram parocho actualis commorationis vel an sufficiat cont r a h e r e coram q u o c u m q u e parocho de m u n d o ; si alterum certum i a m est, nullitate laborare m a t r i m o n i u m in casu, quia nullo iuris fundamento nititur competentia parochi S. Francisci Xaverii. Soluta h a c quaestione, q u a e facti est, sensu affirmativo, prima iam inutilis evadit; illa igitur p r i m u m est p e r p e n d e n d a . Actor Biturici n a t u s erat ibique ipsum a p u d parentes u s q u e ad t e m p u s matrimonii s u u m domicilium retinuisse, satis patet ex depositione trium testium, quos Ordinarius Bituricensis omnino fide dignos dicit. En depositio testis D u a n d : Mr Marguerith Dupr tait d a n s sa famille, except q u a n d il allait faire les interim qui lui taient confis. Son domicile tait toujours Bourges d a n s sa famille. Il habitait d a n s sa famille; lors de ses missions, il tait en garni o l'htel. Laon o Paris, il n'tait qu'en p a s s a n t et n'tait p a s chez lui. Ds qu'il avait fini sa mission il revenait Bourges. Il avait u n e chambre meuble avec ses conomies dans la m a i s o n de ses parents. Aprs son mariage il a quitt sa famille. Avant, il n'avait p a s l'intention d'avoir u n e maison . Idem confirmat testis H e r v e t : Il tait toujours d a n s sa famille. R e v e n u Bourges toutes les fois que ses missions taient termines, il tait reu chez ses p a r e n t s comme l'enfant de la maison . Eodem fere modo deposuit testis Lacoste: Il revenait toujours Bourges aprs sa mission termine. Il avait u n e c h a m b r e dans la maison de ses parentes, comme enfant de la maison. Il n'a j a m a i s quitt sa famille si ce n'est aprs son mariage. Il ne savait pas alors o il irait. Donc p a s d'appartement lui . Ex e o r u m d e m testium depositionibus etiam colligitur E r n e s t u m q u a officialem des tlgraphes, a superioribus suis quidem modo hic m o d o illuc missum fuisse, in locis a u t e m ubi officii causa m o r a b a t u r , d o m u m propriam n u m q u a m habuisse, sed semper vel in diversorio vel in aliquo cubiculo locato habitasse. Quod d e m o n s t r a t , Ernesto n u m q u a m m e n t e m fuisse acquirendi aliquo in loco domicilium, relinquendo illud q u o d Biturici h a b e b a t . Hoc a u t e m domicilium Bituricense E r n e s t u m n o n a m i -
444
Acta
Apostolicae
Sedis.
Commentarium
Officiale.
sisse per frequentes et etiam longas absentias in comperto est, quia domicilium n o n amittitur etiam per absentiam plurium a n n o r u m , quou s q u e m a n e a t a n i m u s revertendi. N o t a n d u m porro est, ad quasi domicilium a c q u i r e n d u m duo simul, requiri scilicet habitationem actualem in aliquo loco et a n i m u m ibidem p e r m a n e n d i per maiorem a n n i partem. Ast E r n e s t u s Parisios veniens ad s u m m u m a n i m u m h a b u i t domicilium s u u m constituendi extra parochiam S. Francisci Xaverii, scilicet in domo uxoris, quo etiam immediate post n u p t i a s se contulit. E r n e s t u m d e m u m s u u m domicilium retinuisse Biturici a p u d parentes, confirmatur ex eo, q u o d ibi sua bona, in specie cubiculum sibi p a r a t u m conservabat, ibi inter electores recensebatur, ibi s u a tributa solvebat. In eadem u r b e etiam peractae fuerunt proclamationes civiles et proinde probabiliter etiam ecclesiasticae, q u a m v i s de his n o n constet. In litteris enim a Curia Bituricensi die 4 octobris 1897 Curiae Parisiensi datis h a e c leguntur. Q u a n t la publication l'glise il n o u s a t impos sible d'en trouver trace. Le cahier des publications de 1881 n'existe plus la paroisse de la Cathdrale . Cum igitur certum sit, E r n e s t u m s u u m domicilium h a b u i s s e Biturici, v i d e n d u m est, an ipse, q u a n d o Parisios matrimonii ineundi c a u s a petiit, habuerit intentionem derelinquendi hoc s u u m domicilium Bituricense et aliud acquirendi, seu an ipse a n t e m a t r i m o n i u m s u u m domicilium revera dereliquerit et factus sit m o m e n t a n e e vagus. Actor interrogatus a delegato Bituricensi Vouliez-vous, au m o m e n t de votre mariage avoir votre maison, votre a p p a r t e m e n t v o u s ? , respondit : Lors du mariage son intention tait de se faire un domicile P a r i s q u i t t a n t alors celui de Bourges . Statim autem adjungit: Le domicile que voulait prendre le d e m a n d e u r a p r s son mariage, devait tre P a r i s ou ailleurs ; rien n'tait encore dcid : Ex q u i b u s verbis minime deduci potest, E r n e s t u m patriam s u a m dereliquisse a n i m o n o n amplius revertendi et proinde in ipso m o m e n t o matrimonii ibi amisisse domicilium. Nam indubitati iuris est, domicilii iam habiti mutationem n o n p r a e s u m i , nec domicilium censeri m u t a t u m , nisi per expressam animi voluntatem. Iam vero in casu n u l l u m afferri potest a r g u m e n t u m positivum E r n e s t u m , qui matrimonii ineundi causa expetiit obtinuitque Laud u n o transferri Parisios, firmam h a b u i s s e voluntatem dereliquendi domicilium s u u m Bituricense. Imo e contrario testes iurati deponunt, E r n e s t u m ante m a t r i m o n i u m domicilium Bituricense n o n mutasse, o m n e s q u o q u e circumstantiae suadent, ipsum a n t e m a t r i m o n i u m dictum domicilium n o n dereliquisse. E r n e s t u s , ut ex rei n a t u r a sequitur, cogitabat quidem
S. Romana Rota.
445
de p a r a n d a sibi habitatione, at cum certus n o n esset q u a m d i u Parisiis r e m a n e r e posset, nullam determinationem ceperat, ideo etiam immediate post m a t r i m o n i u m u n a cum uxore a p u d socrum habitavit. Verissimum quidem est, posse q u e m d a m amittere domicilium p r i u s q u a m alterum de facto acquirat, si n e m p e a primo discessit cum expressa intentione n o n amplius revertendi. Ast haec intentio in casu n o s t r o concludenter probari nequit. Potius intentio Ernesti ita est interpretanda, ut voluerit vetus domicilium retinere, u s q u e ad illud m o m e n t u m , quo novum acquisivisse!, aliis verbis u s q u e d u m adesset ratio, quae ante m a t r i m o n i u m n o n exstabat, derelinquendi domicilium ituricense. Cum igitur concludenter probari n o n possit, E r n e s t u m s u u m domicilium p a t e r n u m ante m a t r i m o n i u m dimisisse, ipse vagus dici nequit ideoque supervacaneum est quaerere, an in casu necessaria fuerit assistentia parochi actualis commorationis, quamvis ut supradictum est, iuxta comuniorem sententiam vagorum p a r o c h u s proprius ante Decret u m Ne temere censeretur ille, in cuius parochia comm oraban tur. Domini Auditores admiserunt quidem aliquod dubium, an E r n e s t u s a n t e m a t r i m o n i u m domicilium p a t e r n u m dereliquerit, minime deesse, existimarunt t a m e n agi de dubio levi ideoque n o n posse applicari principium in iure n o t u m In dubio s t a n d u m est pro valore, matrimonii . Hoc sane valet, q u a n d o agitur de dubio probabili in favorem matrimonii, minime vero, q u a n d o agitur de dubio levi, imo levissimo, ut in c a s u ; tale enim d u b i u m s p e r n e n d u m est, p r o u t docet Card. D'Annibale (Cfr. p. I I I , n. 478, edit. III). Quibus o m n i b u s in iure et facto perpensis, Christi n o m i n e invocato, JN'os infrascripti Auditores de t u r n o pro Tribunali sedentes, et solum D e u m p r a e oculis h a b e n t e s , decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n t e s : Affirmative, seu constare de matrimonii nullitate in casu. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris trib u n a l i u m ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam s e n t e n t i a m , et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et opportuna pro r e r u m adiunctis exstitura sunt. Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 22 aprilis 1913. Antonius P e r a t h o n e r , Ponens. I o s e p h u s Alberti. P e t r u s Rossetti. Sac. Tancredes Tani, Notarius.
446
SECRETARIA STATUS
AD R. P. D. ALGIMUM G 0 U R A U D , EPISCOPUM VENETENSEM, QUI LIBRUM, POUR L'ACTION CATHOLIQUE INSCRIPTUM, TAMQUAM VERERATIONIS OBSEQUIUM, BEATISSIMO PATRI REVERENTER OBTULIT.
Monseigneur, Le Saint-Pre, Pie X, a eu pour trs agrable le filial h o m m a g e du livre q u e Votre Grandeur vient de publier sous ce titre: Pour l'action catholique. Dans cet ouvrage plein d'intrt et d'actualit, Votre Grandeur, s'insp i r a n t des Directions du Saint-Sige, insiste avec raison sur la ncessit de l'Action Catholique, en rappelle les conditions et indique le vaste c h a m p o elle est appelle s'exercer. Ces pages vivantes et vcues, qui racontent vos efforts et aussi vos succs, sont m i n e m m e n t propres r a n i m e r dans les curs de tous les catholiques, prtres et fidles, la flamme de l'apostolat et rendre leurs t r a v a u x fconds, en les conviant l'union et l'organisation sur le terrain religieux. Sa Saintet se plat vous fliciter de cette uvre opportune et de votre sollicitude p o u r vo chers diocsains, ainsi que de votre zle cooprer au m o u v e m e n t et au progrs religieux d a n s votre cher pays. Comme gage de sa bienveillance paternelle et des faveurs clestes, Sa Saintet vous accorde de tout cur, p o u r Votre Grandeur et p o u r son uvre, la Bndiction Apostolique. J'ai reu moi-mme, avec u n e particulire satisfaction, l'exemplaire que Votre Grandeur a bien voulu m'offrir, et, avec mes flicitations et m e s remercments personnels, je vous prie d'agrer, Monseigneur, l'assurance de mon entier dvouement en Notre-Seigneur. R o m e , le 24 aot 1913.
R. C A R D . M ERRY DEL V A L .
447

SEGRETERIA DI STATO.
La Direzione dell' Annuario Pontificio prega vivamente gli Illmi e Revmi Monsignori, Arcivescovi, Vescovi, Abati, Superiori degli Ordini Religiosi, Rettori dei Collegi Urbani e quanti possono avervi interesse, di voler inviare a questo ufficio (presso la Segreteria di Stato - Vaticano) le notizie e rettifiche riguardanti le rispettive Diocesi ed Instituti da inserirsi nell'Annuario Pontificio pel prossimo anno; in conformit delle Lettere ed istruzioni date da Sua Eminenza Revma il sig. cardinale Merry del Val, Segretario di Stato di SUA SANTIT, in data del 1 5 giugno 1911 e 1912.
NOMINE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Prelati Domestici di S. S.: 10 agosto 1913. Mons. Augusto Benvenuti, gi parroco di S. Salvatore in Lauro a Roma. 25 agosto. Mons. Luigi Cicerchia, vicario generale della diocesi di Palestrina. 26 agosto. Mons. Luigi Giovanni Klein, vicario generale della diocesi di Lincoln. 3 settembre. Mons. Pio Antonelli, canonico della cattedrale di Treviso. 6 settembre. Mons. Antonio Palelogo, vicario generale della diocesi di Sira. 6 settembre 1913. Mons. Francesco Marengo, vicario generale onorario della predetta diocesi. 13 settembre. Mons. Salvatore Dellaira, vicario generale della diocesi di Caltanissetta. %
448
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 17 agosto 1913. Al sig. Guglielmo Hamm, della diocesi di Breslavia. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : 19 agosto 1913. Al sig. Emilio Wychodil de Hannaburg, dell'archidiocesi di Olmtz. Il Cavalierato dell'Ordine Piano:
27 agosto 1913. Al sig. Elia Domenico Brunelle, della dioc. di S. Germano di Rimouski.
x
II Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile:
23 agosto 1913. Al sig. Gualtiero von Mayrhauser, I. e R. viceconsole A. U. a Seutari. Al sig. Rodolfo Kohlruss, I. e R. viceconsole A. U. nella stessa citt. Al sig. Pietro Selem, addetto dell'I. Riconsolato A. U. nella predetta citt. 12 settembre. Al sig. conte Antonio *d' Estienne de Prunires della diocesi di Gap. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 3 settembre 1913. Al sig. Giuseppe Vincent, gi zuavo pontificio, della archidiocesi di Ottawa. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 23 agosto 1913. Ai signori Nassuf bei Disdari e Giuseppe Hagia, dragomanni nell'I, e R. consolato A. U. a Seutari. 29 agosto. Al sig. rag. Cesare Pagliari, di Cremona.
NECROLOGIO.
7 settembre 1913. L'Emo signor cardinale Giuseppe Calasanzio Vives y Tuto, prefetto della sacra Congregazione dei Religiosi. 12 settembre. Mons. Giovanni Fedele Battaglia, arciv. tit. di Cizico. 20 settembre. Mons. Gaspare Feliciano Cyrtowt, vescovo di Samogizia.
Annus V. - Vol. V.
Die 28 Octobris 1913.
Num. 16.
A C T AA P O S T O L I C A ES E D I S
ACTA PII PP. X

MOTU P R O P R I O .
DE OFFICIIS DIVINIS NOVO ALIQUA EX PARTE MODO ORDINANDIS.
PIUS PP. x.
Abhinc duos annos, cum Constitutionem Apostolicam ederemus Divino afflatu, qua id proprie spectavimus, ut, quoad fieri posset, et recitatio Psalterii absolveretur intra hebdomadam, et vetera Dominicarum Officia restituerentur, Nobis quidem alia multa versabantur in animo, partim meditata, partim etiam inchoata consilia quae ad Breviarii Romani, susceptam a Nobis, emendationem pertinerent; sed ea tamen, cum ob multiplices difficultates tunc exsequi non liceret, differre in tempus magis commodum compulsi sumus. Etenim ad compositionem Breviarii sic corrigendam ut talis exsistat, qualem volumus, id est numeris omnibus absoluta, illa opus sunt: Kalendarium Ecclesiae universalis ad pristinam revocare descriptionem et formam, salvis tamen pulcris accessionibus, quas ei mira semper Ecclesiae, Sanctorum matris, fecunditas attulerit; Scripturarum et Patrum Doctorumque idoneos locos, ad genuinam lectionem redactos, adhibere; sobrie Sanctorum vitas ex monumentis retractare; Liturgiae plures tractus, supervacanea rebus expeditos, aptius disponere. Iam vero haec omnia, doctorum ac prudentum iudicio, labores desiderant cum magnos, tum diuturnos; ob eamque causam longa annorum series intercedat necesse est, antequam hoc quasi aedificium liturgicum, quod mystica Christi
ACTA, rol. V, n. 16. 28-10-913. 32
450
Sponsa, ad suam declarandam pietatem et fidem, intelligenti studio conformavit, rursus, dignitate splendidum et concinnitate, tamquam deterso squalore venustatis, appareat. Interea ex litteris et sermone multorum Venerabilium Fratrum cognovimus ipsis et permultis sacerdotibus esse optatissimum, ut in Breviario una cum Psalterio nova ratione disposito suisque rubricis adsint mutationes omnes, quae ipsum novum Psalterium vel iam secutae sunt vel sequi possunt. Quod cum instanter a Nobis peterent, simul significarunt se vehementer cupere, ut et Psalterium novum usurpetur frequentius, et Officia Dominicarum serventur eo studiosius, et incommodis Officiorum translationibus occurratur, et alia quaedam quae bonum videatur mutari, mutentur. Huiusmodi Nos vota, utpote iterum veritati innixa Nostraeque admodum consentanea voluntati, grate equidem accepimus : iis autem obsecundandi nunc esse tempus arbitramur. Certiores enim facti sumus officinatores librarios, qui sacrorum Rituum Congregationi inserviunt, exspectantes dum Breviarium Romanum decretorio modo ac definitivo corrigatur, in eo esse ut novam interim ipsius Breviarii editionem adornent. Hac uti occasione visum Nobis est ; propterea, implorato divinae Sapientiae lumine, consultatione habita cum aliquot S. R. E. Cardinalibus, rogataque proprii cuiusdam Consilii sententia, haec Motu Proprio statuimus, edicimus : I. Secundum priscam Ecclesiae consuetudinem, ne facile Officia Dominicarum praetermittantur. Itaque nullum festum, ne Domini quidem, statuatur posthac Dominicis celebrandum; ex his tamen excipiatur, ob peculiarem ipsius naturam, ea quae a die prima ad quintam Ianuarii occurrat : quam recolendo sanctissimo Nomini Iesu, propter coniunctionem quam habet cum mysterio Circumcisionis, assignamus. Festa vero, quibus usque adhuc dies Dominica attributa erat, omnia, praeter festum sanctissimae Trinitatis, in aliam diem perpetuo transferantur. Ne forte autem per Quadragesimam aliquod omittatur ex Dominicarum Officiis, quae mire facta sunt ad excitandam in animis christianam paenitentiam, eius temporis secundam, tertiam et quartam Dominicam ad gradum I Classis promovemus. II. Cum recitationi Psalterii celebratio Octavarum sit impedimento, id ut rarius contingat, in posterum sola duplicia I Classis, quae Octavas integras habent, eas conservent : verum in hisce ipsis Octavis, exceptis privilegiatis, Psalmi de Feria
Acta PU PP. X.
451
currenti usurpentur. Octavae autem duplicium II Classis solo Octavo die celebrentur et quidem ritu simplici. III. Lectionibus de Scriptura occurrenti semper adhaereant Responsoria de Tempore. IV. Nulla, ne perpetua quidem, Festorum, quae in Ecclesia universali celebrantur, translatio fiat, nisi duplicium I et II Classis. Iam, quae hic a Nobis praescripta sunt, ea quemadmodum adduci ad effectum debeant, et quid praeterea novi non modo in Breviarium, sed etiam in Missale, quod cum illo congruat oportet, indidem emanet, sacra Rituum Congregatio, peculiaris Commissionis a Nobis institutae consulta sequens, propriis decretis constituet, eademque tum Breviarii tum Missalis novam editionem typicam faciendam curabit. Has ipsas quidem praescriptiones volumus, statim ut hoc Motu Proprio promulgatae sint, valere. Sed tamen, ratione habita vel Kalendariorum quae iam sunt confecta in annum proximum, vel temporis quod typographi requirunt, sinimus eos, qui ad officium persolvendum Romano utuntur Breviario, tum e Clero saeculari tum e regulari utriusque sexus, his praescriptionibus non teneri nisi a Kalendis anni m c m x v . Qui vero aliud legitime usurpant Breviarium a Romano diversum, iis sacra Rituum Congregatio definiet intra quos terminos ad easdem praescriptiones accommodare sese debeant. Cuilibet autem liceat comparare sibi atque ad horas canonicas recitandas etiam nunc adhibere Breviaria quae sunt in usu, dummodo tamen peculiari in libello habeat, unde Constitutioni Divino afflatu ac decretis quae illam subsecuta sunt, obtemperare possit, ac simul quae hoc Motu Proprio Nos statuimus et quidquid eandem in rem sacra Rituum Congregatio decreverit, diligenter observet. Atque haec omnia constituimus, edicimus, contrariis quibusvis, etiam speciali mentione dignis, minime obstantibus. Datum Romae apud S. Petrum die xxin mensis Octobris M C M x i i i , Pontificatus Nostri anno undecimo. PIUS PP. X.
452
EPISTOLAE. I.
AD RR. PP. DD. IOANNEM ARCHIEPISCOPUM S. IACOBI DE CHILE CETEROSQUE EPISCOPOS REIPUBLICAE CHILENSIS, QUI, COMMUNIBUS AD BEATISSIMUM PATREM DATIS LITTERIS INIURIAS INTERNUNTIO APOSTOLICO APUD SB
ILLATAS CONQUESTI, SUUM ET SUORUM POPULORUM IN SEDEM APOSTOLICAM OBSEQUIUM STUDIUMQUE CONFIRMARANT.
Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. Indignitates rerum, q u a s vos in u r b e istius Reipublicae principe n u p e r factas c o m m u n i b u s ad Nos litteris deploratis, cum optimum q u e m q u e affecerunt aegritudine, tum m a x i m e Nos ut facile intelligitis; eo etiam quia praeter o m n e m exspectationem Nostram illa acciderunt. Magna erat et est Nobis opinio de religione et pietate chilensium civium, magna de civili e o r u m d e m cultu a t q u e h u m a n i t a t e ; q u a m ob rem venire Nobis n o n poterat in suspicionem fore ex eis ullos, qui et religionem et h u m a n i t a t e m in viro honestissimo t a m atrociter violarent. Etsi enim iniuriae et contumeliae, q u a s I n t e r n u n t i u s Noster pertulit, iactae in ipsum s u n t per e a m causam, quod n o n recte a u t fideliter suas p a r t e s egisset, re t a m vera ad Pontificem R o m a n u m , cuius ille personam gereret, a t q u e ad h a n c Apostolicam Sedem, cuius interpres esset, easdem spectasse, nemini iam licet infitiari. Aperte id infesti clamores loqueb a n t u r concitatae plebis, cum illa quidem res christiano cuivis s u m m e venerandas improbissime ludificaret. Sed enim t a n t u m aberat, ut Intern u n t i u s quicquam admisisset reprehensione dignum, ut qui r e b u s chilensibus praesunt, eum sibi valde probari testati essent, quod b o n a m atque utilem o p e r a m navasset Reipublicae. Quod si n o n s u a eum innocentia, certe tueri dignitas d e b u i t : sancta enim iure gentium est legatorum auctoritas, n e q u e i m p u n e laedi solet, nisi ubi silent iura, solaque ratio h a b e t u r o p u m ac virium. Ita chilensi nomini, quod in o m n i genere u r b a n i t a t i s et culturae praeclarum semper fuit, p a u c o r u m p r o t e r v i t a s n o n exiguam dedecoris maculam aspersit. Ac Nos eo gravius tulimus indigna facinora, q u o d e o r u m actores fere fuerunt adolescentes incauti, qui publica lycea etiamtum celebrarent, auctores a u t e m suasoresque homines fidei catholicae penitus infensi, qui ad e x t e r m i n a n d u m e chilensi solo legatum apostolicum advocatam h a b e r e n t iuvenilem temeritatem. Atqui illuc demum pertinet h u i u s m o d i legatio, ut quae i n t e r istam Rempublicam et Apostolicam Sedem auspicato intercedit
Acta Pii PP. X.
453
necessitudo, ingenti quidem cum salutis communis fructu, ea sit u s q u e coniunctior; ac veritatis, iustitiae caritatisque principia, q u i b u s p a x et prosperitas civitatis nititur, incolumi religione, salva consistant. Iamvero tempestivum Nobis solatium vestrae illae litterae attulerunt, q u a e et a n i m o s vestros aegritudinis h u i u s participes Nostrique studiosissimos declarabant, et civium ex o m n i b u s ordinibus indignationem de illa i m m a nitate et iniuria, itemque publicae in Nos observantiae significationes confirmabant. In quo praesertim g a u d e m u s , Reipublicae istius t u m excellentissimum Praesidem t u m perillustrem Administrum a Negotiis Exteris adeo se generose in hac causa gessisse, ut aequitati simul et honori patriae optime inservierint; q u i b u s etiam per vos maxime cupimus testari gratiam q u a m h a b e m u s . Quod autem addebatis velle vos ad chilenses cives universos c o m m u n e m epistolam dare, n o n modo o m n e m turpitudin e m atque impietatem rei, q u a m querimur, ostendendi, sed etiam a r c a n a adversariorum consilia patefaciendi causa, vehementer tale propositum p r o b a m u s , q u a m q u a m n o n est dubium, quin triste factum iam multos b o n o r u m , ecclesiae chilensi periculo indormientium, excitant. Nos vero v e s t r a r u m r e r u m c u r s u m singulari studio curaque prosequi n o n ' cessab i m u s : interea, divinorum m u n e r u m auspicem ac Nostrae p a t e r n a e caritatis testem, apostolicam benedictionem vobis, venerabiles Fratres, a t q u e omni populo chilensi amantissime impertimus. D a t u m Romae, a p u d S. P e t r u m , die x x n mensis augusti Pontificatus Nostri anno undecimo. PIUS PP. X.
MCMXIII,
II.
AD R. P. D. ALEXIUM LPICIER, ORDINIS SERVORUM MARIAE PRIOREM GENERALEM; GRATULANDI CAUSA SCRIBIT OB SACRARUM DISCIPLINARUM MAGISTERIA IN URBANO ORDINIS COLLEGIO INSTITUTA.
Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. - Quinto ac vicesimo a n n o iam exeunte postquam fel. rec. decessor Noster Leo X I I I Septem beatos Ordinis vestri Conditores in sanctorum n u m e r u m r e tulit, libet palam a t q u e aperte profiteri quo studio et h o n o r e Ordinem i s t u m p r o s e q u a m u r , qui divinitus est ad perdolentem Virginem colendam excitatus. Is profecto t a m utiliter in p r o v e h e n d a a p u d christianum p o p u l u m eiusdem B. Virginis veneratione elaboravit, tot a l u m n o s sanctitate conspicuos caelo inseruit, tot diligentibus administris Ecclesiam praeclarisque viris civitatem auxit, ut religiosas inter familias honestis-
454
s i m u m merito locum obtineat. Est praeterea in vestra laude p o n e n d u m ex ea vos condicione et loco, q u a n t a c u m q u e fuit t e m p o r u m r e r u m q u e . acerbitas, n u n q u a m decidisse; quin immo h o n o r e s caelitum augustis P a r e n t i b u s decreti t a n t a m videntur adiecisse vobis alacritatem, ut iam t u m coeperitis fructus in vinea Domini ferre multo uberiores. Incrementa eiusmodi vestra n o n modo Ordini g r a t u l a m u r universo, sed etiam uberiora posthac fore confidimus. Cur enim spem Nostram fallat eventus, q u a n d o q u i d e m vobis iuvenes succrescunt et pietate et doctrina rite instructi ? Novimus proximos praepositos Ordinis omni mente in ea cura et cogitatione esse versatos, ut, ad praescripta Nostra, tirones sui puris de fontibus christianam sapientiam imbibrent et traditam a p a t r i b u s religiosae vitae formam induerent. In quo recte tu quidem, dilecte fili, ut perfectius q u i d d a m attingeres, in sancti Alexii Falconrii collegio, quod R o m a e patet a l u m n i s vestris ex omni natione educendis, instituisti, ut accepimus, sacrarum disciplinarum magisteria, et cogitas de eadem s t u d i o r u m ratione in ceteras tironum domos deinceps inducenda. Etenim h u i u s consilii tui is futurus est salutaris exitus, ut n o n m o d o scholasticae doctrinae t h e s a u r u s a p u d vos integer consistat e a n d e m q u e u n a mente u n o q u e animo sodales profiteantur omnes, sed etiam ut quae p e r m u l t a olim de christiana veritate scripserunt illustres ex Ordine doctores, ad pristinum ea splendorem revocentur. Atque inde alterum, nec minoris momenti, oritur c o m m o d u m : id est posse lectos iuvenes in t a m nobili s t u d i o r u m p a l a e s t r a ita ingenii exercere vires, ut ad docendum q u a n d o q u e p r o d e a n t apparatissimi. Sed alia accedit causa q u a m o b r e m de diligenti opera t u a vehementer laetemur. Decessores enim in officio tuos imitatus, omni contentione eniteris atque efficis, ut qui, emenso studiorum curriculo, sacerdotes effecti sint, sensim negligendo ne dediscant q u a e t a m e n accurate didicerunt, quin etiam naviter in libris h a e r e a n t , ut copiam sibi doctrinae sacrae largiorem comparent. N a m si sacrorum administri ea carent interdum divinarum h u m a n a r u m q u e r e r u m scientia, q u a eos florere oportet, n o n idcirco p l e r u m q u e fit, q u o d vel in seminariis vel in coenobiis inepte instituti sint, sed potius quod p a r t a sibi doctrinae a d i u m e n t a per desidiam extenuari siverint a t q u e evanescere. Perge igitur, dilecte Fili, pro alumnis a sacerdotio recentibus ita vigilare, ut, aetate progrediente et praesertim in sacri ministerii primordiis, quo animorum ardore c u r a n d a e h o m i n u m saluti d a n t operam, eodem et Instituti sui leges sancte e x s e q u a n t u r et ecclesiasticas perpetuo excolant disciplinas. Quod si feceris r e m q u e totam perdolentis Virginis Septemque s a n c t o r u m P a t r u m tutelae credideris, pro certo
Acta PU PP. X.
455
h a b e m u s , Ordinem, Nobis aeque ac tibi earum, esse ad maiora gradatim adscensurum, cum explorata omnium vestrum Ecclesiaeque utilitate. Idque ut s e c u n d u m vota eveniat, caelestium m u n e r u m auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte Fili, et q u i b u s praees sodalibus universis apostolicam benedictionem ex animo impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , die xxv mensis octobris a n n o MCMXIH, Pontificatus Nostri undecimo. P I U S P P . X.
LITTERAE CIRCULARES
AD REVMOS ORDINARIOS ITALIAE, DE LIBRIS AB ALUMNIS SEMINARIORUM VEL IN SCHOLIS VEL PRIVATIM ADHIBENDIS.
R o m a , 17 ottobre 1913. Illmo e R m o Signore, Con circolare del 16 luglio 1912 in seguito alle relazioni dei Visitatori Apostolici dei seminari d'Italia, questa S. G. Concistoriale raccom a n d a v a ai Revmi Ordinari che avessero s o m m a cura di scegliere i testi scolastici pi,adatti e di sicura dottrina, ed escludessero quelli che potessero riuscire pericolosi alla formazione ecclesiastica dei giovani alunni dei santuario. La g r a n d e i m p o r t a n z a di q u e s t a disposizione n o n sfugg ai Revmi O r d i n a r i ; e questa S. C. ha p o t u t o constatare con soddisfazione che molti testi scolastici precedentemente adottati, n o n rispondendo alle direttive della S a n t a Sede, sono stati con fermezza eliminati dai nostri istituti. Ci n o n ostante, l'inconveniente gi rilevato 4 a i Visitatori Apostolici n o n cessato del t u t t o , e da varie persone attendibilissime per virt e dottrina sono stati nel corso di q u e s t ' a n n o segnalati a q u e s t a sacra Congregazione alcuni m a n u a l i scolastici, t u t t o r a in uso nei seminari, meritevoli di censura o per gli errori storici e dottrinali che contengono, o per i principi pericolosi a cui s'ispirano, e in genere per lo spirito scientifico n o n orientato verso il sentire cristiano e cattolico e gli" insegnamenti di quella s u p r e m a cattedra di verit che la Sede di Pietro.
456
Se tali m a n u a l i si lasciassero ancora correre per le mani dei giovani, si potrebbe sin dai primi loro passi nella via del sapere compromettere la formazione di quell'equilibrio e di quel criterio intellettuale eminentemente cattolico, che valga a tutelare lo spirito sacerdotale dalle debolezze e dai traviamenti, che p u r t r o p p o con frequenza vediamo oggi succedersi. P e r tali considerazioni all'avvicinarsi del n u o v o a n n o scolastico questa S. G. si crede in dovere di r i t o r n a r e sul grave argomento ed interessarne a n o m e del Santo P a d r e la pastorale vigilanza dei Revmi Ordinari. La S. G. r a c c o m a n d a anzitutto che si escludano dalle scuole ginnasiali e liceali dei seminari quelle antologie letterarie di prosa o di poesia e quei manuali di storia civile, che offendono la purezza e la santit della fede o anche la profonda venerazione d o v u t a alla Chiesa e al P o n tificato R o m a n o . Egualmente sono da escludersi quei testi di filosofia che sono contrari al sentire cattolico od anche semplicemente difformi dalle note direttive della S. Sede per l'insegnamento di questa disciplina, quale fra essi p. es. Il primo passo alla filosofia, di Luigi Ambrosi. N per ammetterli vale il pretesto che si a d o t t a n o per segnalarne gli errori e combtterli: giacch un rovesciare ogni retto principio pedagogico mettere i discepoli per u n a falsa via onde poi farli tornare addietro ed avviarli per la vera, ammaestrarli nell'errore onde poi istituirli nella verit. Quanto poi alle scuole teologiche, la S. C. intende che siano esclusi dai seminari quei testi di storia ecclesiastica che t r a s c u r a n o od omettono la p a r t e s o p r a n n a t u r a l e , che vero, essenziale, indispensa bile elemento nei fasti della Chiesa, senza di cui la Chiesa stessa riesce incomprensibile (Circ. Le Visite apostoliche). B siccome a queste esigenze n o n soddisfano i m a n u a l i di storia ecclesiastica di F. S. F u n k e di F. S. Kraus, questa S. G. n o n permette che si adoperino nei Seminari. La S. C. r a c c o m a n d a inoltre che si usi molta diligenza nella scelta dei testi di patrologia. Nessuno ignora con quanti sforzi la critica razionalista abbia tentato di distruggere o almeno indebolire l'autorevole e v e n e r a n d a testimonianza, che p o r t a n o alla fede cattolica i P a d r i della Chiesa, t o r t u r a n d o n e gli scritti con un'esegesi cavillosa, o peggio ancora estenuandone l'altezza dell'ingegno e il valore della dottrina. necessario quindi precludere l'adito del seminario a quelle opere di patrologia, che possono offuscare nelle vergini menti giovanili la g r a n d e
457
idea che la Chiesa ha dei suoi Padri, e scegliere soltanto quelle che, tenendo calcolo della cultura moderna, n o n si allontanano dai canoni sicuri della teologia cattolica. Tale n o n il m a n u a l e di patrologia del R a u s c h e n , in cui la dottrina dei Padri anche sui dogmi fondamentali del Cristianesimo frequentemente esposta in modo difforme dalla verit oggettiva e dal senso della Chiesa; onde i Revmi Ordinari a v r a n n o cura di eliminarlo affatto dai loro seminari. Richiama infine alla loro memoria q u a n t o dispose in proposito la S. C. dei Vescovi e Regolari nel Programma generale degli Studi dei 10 maggio 1907, cio che il testo di filosofia e di teologia sia proposto dal Consiglio dei professori e sottomesso all'approvazione del Vescovo . Questa n o r m a per disposizione del S. P a d r e deve estendersi a tutti i testi scolastici dei seminari e quindi anche delle scuole ginnasiali e liceali, avvertendo inoltre che i testi interdetti nella scuola s'intendono vietati nell'uso privato dei seminaristi, da cui resteranno p u r e escluse le opere di consultazione e di erudizione n o n conformi ai criteri gi esposti, come sarebbero fra le altre le Leggende agiografici del Delehaye, e simili. Applicando queste cautele, il S. P a d r e confida che nel sacro recinto del seminario n o n si trovino altre opere se n o n quelle che armonizzino con la dottrina e lo spirito della Chiesa, ci che assolutamente necessario, onde l'istituzione letteraria e scientifica anzich ostacolare concorra alla formazione spirituale piena e perfetta dei futuri ministri del santuario. G.
CARD. DE LAI,
Vescovo di Sabina, Segretario.
DECRETUM GENERALE
SUPER MOTU PROPRIO ABHINC DUOS ANNOS .
Cum Ssmus D n u s noster P i u s P a p a X, mandaverit, ut q u a e Motu Proprio Abhinc duos annos, die 23 praesentis mensis octobris decrevit, ab hac sacra R i t u u m Congregatione, iuxta v o t u m specialis Commissionis liturgicae, o p p o r t u n e apteque applicarentur, haec eadem S. R. C, voluntati Sanctitatis ^ u a e , q u a par est observantia, obsequens, haec declaranda et s t a t u e n d a censuit:
458
DE
D OMINICIS
ET F ESTIS HUCUSQUE D OMINICIS DIEBUS AFFIXIS
1. Dominicae quaevis assignationem p e r p e t u a m cuiuslibet Festi excludunt: idcirco Festa t a m universalis Ecclesiae q u a m alicuius loci propria, q u a e h u c u s q u e Dominicis assignata fuerunt, celebrentur die fixa mensis q u a in Martyrologio inscribuntur, si haec h a b e a t u r ; secus p r i m a die q u a occurrere potest Dominica in q u a h u c u s q u e celebrata sunt. Excipiuntur tamen: a) Festum Ssmae Trinitatis, quod Dominicae I post Pentecostem a s s i g n a t u m manet. b) F e s t u m Ssmi Nominis Iesu, q u o d ab o m n i b u s celebrabitur in Dominica q u a e occurrat a die 2 ad 5 i a n u a r i i , et, si ea n o n occurrerit vel impedita fuerit ab Officio nobiliori, die 2 eiusdem mensis. c) Solemnitas S. Ioseph, Sponsi B. Mariae Virg., Conf. et Ecclesiae universalis Patroni, quae assignabitur Feriae IV a n t e Dominicam III post P a s c h a occurrente et in ea cum sua integra Octava recoletur, redacto ad ritum Duplicem II. classis alio Festo S. Ioseph diei 19 martii. d) F e s t u m S. Ioachim, fixe celebrandum die 16 augusti, inde in sequentem diem 17 translato Festo S. Hyacinthi. e) Anniversarium Dedicationis Ecclesiae Cathedralis, quod, seorsim ab Anniversario Dedicationis aliarum Ecclesiarum Dioecesis, in tota Dioecesi die ipsa anniversaria celebrabitur, si ea innotescat: secus alia die fixa arbitrio Episcopi, audito t a m e n Capitulo Cathedrali, semel pro semper designanda. /) Anniversarium Dedicationis propriae Ecclesiae, quod pariter, si h u c u s q u e s u a propria die a singulis Dioecesis Ecclesiis celebratum est, ipsa die celebrari pergat: si vero in t o t a Dioecesi vel Instituto unica die recoli consuevit Dedicatio omnium Ecclesiarum Dioeceseos, haec, extra Ecclesiam Cathedralem, in Ecclesiis consecratis t a n t u m , non vero in aliis recoli poterit, die ab Ordinario, ut supra, designanda, quae t a m e n alia sit a die Dedicationi Ecclesiae Cathedralis recolendae assignata. Quae item observentur de Anniversario Dedicationis o m n i u m Ecclesiarum alicuius Ordinis seu Congregationis, q u o d h u c u s q u e in Dominica celebrari consueverit, g) Festa S a n c t o r u m vel Beatorum, q u o r u m mentio n o n fit in Martyrologio, quae t a m e n celebranda sunt, iuxta Rubricas, die eorum natali, si agnoscatur, d u m m o d o per Litteras Apostolicas alius dies n o n fuerit assignatus.
459
h) F e s t a q u a e certis Dominicis post P a s c h a vel post Pentecosten affixa sunt, quae semel ab Ordinario, ut supra, assignanda e r u n t congruentiori Feriae infra H e b d o m a d a m immediate praecedentem. 2. Ubi Solemnitas externa F e s t o r u m q u a e h u c u s q u e alicui Dominicae perpetuo affixa erant, in ipsa Dominica celebratur, de Solemnitate Festi Duplicis I classis p e r m i t t u n t u r Missae omnes, praeter Convent u a l e m et Parochialem, semper de Officio diei d i c e n d a s ; de Solemnitate vero Festi Duplicis II classis permittitur t a n t u m unica Missa solemnis vel lecta. Excipitur Solemnitas externa Ssmi Rosarii, q u a e Dominica I Octobris celebrari poterit cum omnibus Missis, praeter Conventualem et P a r o chialem, de Ssmo Rosario, ut s u p r a dictum est de Duplicibus I classis. O m n e s Missae de his Solemnitatibus in Dominica celebratis semper dicantur ut in ipso Festo de quo agitur Solemnitas, addita Oratione de Officio diei et aliis o m n i b u s quae dicendae essent, si F e s t u m ipsa Dominica incidisset. P r o h i b e n t u r t a m e n in o m n i b u s Dominicis maioribus, et in aliis Dominicis in q u i b u s fiat Officium nobilius ipso F e s t o cuius Solemnitas externa peragitur; sed in casu, p r a e t e r q u a m in Duplicibus I classis Domini Ecclesiae universalis, in o m n i b u s Missis q u a e alioquin de Solemnitate externe celebrata permitterentur, a d d a t u r eius Oratio sub unica conclusione cum prima. Ubi t a m e n adest obligatio Missae conventualis, n o n permittitur in casu alia Missa solemnis, sed Oratio de Festo externe t a n t u m celebrato addi poterit, uti supra, in ipsa Missa Conventuali. 3. Dominicae II, III et IV Quadragesimae, ad g r a d u m Dominicarum I classis-evectae, nulli in p o s t e r u m cedent Festo, neque etiam Duplici I classis. Dominica a u t e m quae occurrat die % 3 vel 4 Januarii, si in ea celebrandum non sit, iuxta Rubricas, F e s t u m Ssmi Nominis Iesu a u t aliud\ F e s t u m Domini, et d u m m o d o de ipso Domino nulla fiat Commemoratio neque occurrens neque concurrens, c o m m e m o r e t u r in utrisque Vesperis, L a u d i b u s et Missa, per Antiphonas, Versus et Orationes Dominicae infra Octavam Nativitatis, sed de ea non dicitur IX Lectio Homiliae nec legitur Evangelium in fine Missae. Officium vero Dominicae q u a e post Epiphaniam, superveniente Septuagsima, vel post Pentecosten, superveniente Dominica XXIV, anticipari debet, celebretur in Sabbato praecedenti ritu Semiduplici, cum o m n i b u s privilegiis Dominicae t a m in occursu q u a m in concursu ad I Vesperas. Omnia dicentur de S a b b a t o , et in I Vesperis, de Feria VI praecedenti, praeter Orationem, Lectiones, Antiphonam ad Benedictus et Missam p r o p r i a m ; et post Nonam nil fit amplius de Dominica anticipata.
460
II
DE
O CTAVIS
1. Octavae Paschatis, Pentecostes, Epiphaniae, Ssmi Corporis Christi, Nativitatis Domini et Ascensionis s u n t privilegiatae, et de eis, si q u a n d o integrum faciendum n o n sit Officium, semper t a m e n fit Commemoratio in Laudibus, Missa et Vesperis. Eorum Officium integre recitatur ut in die Festo praeter ea quae suis locis adsignantur. % In Officio autem tum de die infra Octavam, t u m de die Octava aliorum quorumlibet Duplicium I classis, etiam Domini, Antiphonae et Psalmi ad omnes H o r a s et Versus N o c t u r n o r u m dicantur de occurrenti h e b d o m a d a e die, et Lectiones I Nocturni, nisi h a b e a n t u r propriae, vel, Lectionibus de Scriptura deficientibus, sumi debeant de Festo a u t de Communi, dicuntur cum suis Responsoriis de Tempore, ut infra dicetur. Dies a u t e m Octava huiusmodi, etiam Domini, t a m in occursu, q u a m in concursu, cedit cuilibet Dominicae. 3. De Octavis vero Duplicium II classis universalis Ecclesiae nihil fit nisi in die Octava, et quidem sub ritu Simplici: ita ut si occurrat in eo aliquod Officium Duplex vel Semiduplex, etiam repositum vel t r a n s l a t u m , a u t Feria maior vel Vigilia, de die Octava huiusmodi fiat t a n t u m Commemoratio iuxta Rubricas. F e s t a vero Simplicia occurrentia c o m m e m o r a n t u r in Officio de die Octava: cui cedit etiam Officium S. Mariae in Sabbato, in casu omittendum. Idem servatur de Octavis Duplicium II classis alicuius Dioecesis vel particularis Ecclesiae, quae pariter, nisi penitus omitti velint, t a n t u m in die Octava, et sub ritu Simplici celebrandae erunt. 4. Octavae F e s t o r u m particularium post diem Nativitatis Domini n o n amplius impediuntur. 5. Lectiones II et III Nocturni singulis diebus per Octavas Festor u m Duplicium II classis Ecclesiae universalis h u c u s q u e assignatae, i n s e r a n t u r in Octavario R o m a n o : n o n vero Lectiones I Nocturni, etiam si h a b e a n t u r propriae.
III
DE
R ESPONSORIIS
DE
T EMPORE,
DE L ECTIONIBUS E S CRIPTURA OCCURRENTI, ET DE ALIIS PARTIBUS O FFICIORUM PROPRIIS
1. In Officiis t a m n o v e m q u a m trium Lectionum, q u a n d o c u m q u e s u m u n t u r Lectiones de Scriptura occurrenti, cum eis a d h i b e a n t u r Responsoria de T e m p o r e : ita t a m e n ut Lectiones Dominicae cuiuslibet, etiam si r e p o n a n t u r infra h e b d o m a d a m et simul cum Lectionibus de
461
F e r i a dicantur, s u m a n t semper Responsoria de I Nocturno ipsius Domin i c a e ; Lectiones vero de Feria, si transferantur vel anticipentur, d u m m o d o t a m e n simul cum Lectionibus Dominicae n o n dicantur, s u m a n t Responsoria de Feria currenti, in Feriis Temporis Paschalis noviter disponenda. Excipiuntur t a m e n : a) Lectiones de Scriptura occurrenti infra Octavas privilegiatas Ecclesiae universalis recitandae, q u a e semper dicuntur cum Responsoriis de Octava. b) Lectiones de aliquo Initio Scripturae occurrentis, quae necessario p o n e n d a e sint, iuxta Rubricas, in Officiis Lectiones proprias vel de Communi assignatas h a b e n t i b u s , q u a e q u e dicuntur cum Responsoriis propriis de h u i u s m o d i Officiis, si h a b e a n t u r , secus cum Responsoriis de Tempore, n u m q u a m vero de Communi. c) Lectiones de Scriptura in Dominicis post E p i p h a n i a m positae, q u a e si infra h e b d o m a d a m transferantur, dicuntur cum Responsoriis de Feria currenti. d) Responsoria Feria II infra H e b d o m a d a m I post E p i p h a n i a m et F e r i a e II infra H e b d o m a d a m I post Octavam Pentecostes, quae, si s u a die impediantur, ulterius transferuntur, iuxta proprias Rubricas. 2. Responsoria quae in Festis S. Luciae Virg. et Mart., Ss. Ioannis et Pauli Mm., et S. Clementis P a p a e et Mart. in I Nocturno h a b e n t u r propria, p o n a n t u r in II Nocturno, loco Responsoriorum de Communi, et in I Nocturno dicantur Lectiones de Scriptura occurrenti cum Responsoriis de Tempore. 3. Similiter o m n i a q u a e in Festo S. Elisabeth Reginae et Viduae, h a b e n t u r propria, praeter Invitatorium, Hymnos, Lectiones II Nocturni, Versus ad u t r a s q u e Vesperas et Laudes, Antiphonas ad Magnificat et ad Benedictus, et Orationem, expungantur, et in I Nocturno item dicantur Lectiones de Scriptura occurrenti cum Responsoriis de Tempore. 4. In Commemoratione O m n i u m Fidelium Defunctorum, Psalmi ad Completorium et alias H o r a s minores, n o n amplius s u m a n t u r de occurr e n t i h e b d o m a d a e die, sed proprii assignentur.
IV - D E
OCCURRENTIA ET TRANSLATIONE EORUMQUE CONCURRENTIA
F ESTORUM,
1. F e s t a Duplicia I et II classis, t a m Ecclesiae universalis q u a m alicuius loci propria, impedita etiam perpetuo, q u o c u m q u e sublato privilegio h u c u s q u e certis Festis concesso, transferantur in primam sequent e m diem n o n impeditam a Dominica quavis vel Vigilia Epiphaniae, ab
462
alio Festo Duplici I vel IL classis, vel ab Officiis eiusmodi Festa respective excludentibus. E a d e m Festa, t a m I q u a m II classis, in II Vesperis n o n admittunt Commemorationem s e q u e n t i s diei infra O c t a v a m , n e q u e cuiusvis Officii Simplicis, etiam si postera die integrum de eis celeb r a n d u m sit Officium. 2. Festa vero Duplicia maiora vel m i n o r a aut Semiduplicia, q u a e in universa Ecclesia celebrantur, si accidentaliter vel perpetuo impedita fuerint, n o n transferuntur, sed de eis fit Commemoratio iuxta Rubricas, et legitur IX Lectio historica. Si t a m e n F e s t u m impediens fuerit Duplex I classis Domini universalis Ecclesiae, nil fit de F e s t o ut s u p r a impedito: si vero fuerit aliud Duplex I classis, de Officio impedito fit Commemoratio t a n t u m in L a u d i b u s et in Missis privatis, et n o n legitur IX Lectio. Idem servatur de Festis propriis alicuius Nationis, Dioecesis, Ordinis vel Instituti, q u a e pariter, si in aliqua particulari Ecclesia suo die fuerint impedita, c o m m e m o r a n t u r vel omittuntur, ut supra. F e s t a autem propria alicuius Nationis, Dioecesis, Ordinis, Instituti vel particularis Ecclesiae, quae in tota Natione, Dioecesi, Ordine, Instituto vel in sua particulari Ecclesia impediantur, si impedimentum sit accidentale, pariter commem o r e n t u r vel omittantur ut s u p r a : si i m p e d i m e n t u m sit perpetuum, r e p o n a n t u r in proximiorem diem, ab Officio Duplici, a Festo Semiduplici, a Vigiliis privilegiatis et ab Octavis II ordinis n o n impeditam. De huiusmodi vero Festis Duplicibus maioribus seu minoribus vel Semiduplicibus, quae perpetuo vel etiam accidentaliter impediantur, dici p o t e r u n t Missae privatae ad libitum sacerdotis, d u m m o d o Officium impediens n o n fuerit Duplex I vel II classis, Dominica quaevis, Octava I et II ordinis, dies Octava III ordinis, Feria a u t Vigilia privilegiata. Haec Missa dicitur ritu festivo, cum 2 Oratione de Officio diei et aliis de Commemorationibus forte occurrentibus. 3. Festa quae h u c u s q u e t a m in Ecclesia universali, q u a m in particularibus locis s u b ritu Semiduplici ad libitum sunt celebrata,' r e d u c a n t u r ad ritum Simplicem, de eisque fiat Commemoratio quoties impediantur, ut fit de aliis Simplicibus iuxta Rubricas. F e s t u m tamen S. Canuti cedit Festo Ss. Marii, etc. Mm., ideoque in eius Officio commemoratur.
a
4. Si P a t r o n u s loci secundarius, vel alius Sanctus proprius, descriptus sit in Kalendario cum aliis Sanctis, ab eis n o n separetur, sed de omnib u s simul celebretur Festum sub ritu Duplici maiori vel minori, a u t Semiduplici, iuxta Rubricas, nisi sub altiori ritu in Kalendario sit descriptum. 5. Quando F e s t u m aliquod Duplex maius a u t minus, vel Semiduplex occurrat in die Octava Duplici maiori n o n privilegiata eiusdem
S. Congregatio Bituum,
463
Personae, Officium fiat de Festo, s u b ritu diei Octavae convenienti, omissa vel addita Commemoratione eiusdem Octavae, iuxta Rubricas.
DE
REFORMATIONE
KALENDARIORUM
PARTICULARIUM
1. Ut vero o m n i a q u a e hoc decreto p r a e s c r i b u n t u r rite exsecutioni mandentur, singuli Ordinarii, etiam Ordinum Regularium, et Moderatores generales Institutorum cuiusvis generis q u a e Kalendario proprio u t u n t u r , supplicem libellum, iuxta Instructionem h u i u s S. R. C. diei i2 decembris 1912, in Actis Apostolicae Sedis die 1 martii praesentis a n n i editam, ad eamdem S. C. infra p r o x i m u m m e n s e m m a r t i u m anni 1914 t r a n s m i t t a n t . Qui t a m e n post editam Constitutionem Divino afflatu, proprii Kalendarii iam obtinuerint reformationem, ex officio n o v a m ab eadem S. Congregatione sine ullis expensis rcipient. 2. In h a c Kalendariorum reformatione, praeter ea q u a e superius disposita s u n t de Festis quae h u c u s q u e Dominicis affixa erant, sequentes serventur n o r m a e : a) Anniversarium Dedicationis Ecclesiae Cathedralis, etiam ubi h u c u s q u e die fixa celebrari consuevit u n a cum Dedicatione aliarum Ecclesiarum, seorsim celebretur, iuxta superius decreta de eisdem Anniversariis h u c u s q u e diei Dominicae affixis. b) Festa propria, nisi aliter per Apostolicas Litteras dispositum fuerit, celebranda erunt ipsa die natali, si agnoscatur; secus, p o n a n t u r in aliqua die q u a e libera sit in Kalendario. c) Duo vel tres Sancti qui sub eodem Communi comprehendantur, sicubi occurrant eadem die et sub eodem ritu sint celebrandi, unico Festo recolantur, adhibitis iis singulorum Communium partibus, q u a e pro pluribus Sanctis qualitatis eiusdem assignantur, et contractis Lectionibus historicis III Nocturni, q u a e t a m e n huic S. R. C. a d p r o b a n d a e submittentur. E a d e m n o r m a servetur pro Festis eiusdem Communis, quae ab anterioribus diebus sint reponenda. d) F e s t a S. Bartholomaei Ap. et S. Ludovici Regis Conf., in omnib u s et singulis Kalendariis, R o m a n o n o n excluso, fixe diebus 24 et 25 augusti respective assignentur, n o n o b s t a n t e q u a c u m q u e consuetudine aut privilegio. Ubi vero solemnitas externa die 25 et 26 respective celebretur, his diebus permittitur unica Missa cantata vel lecta de ea Solemnitate, ut s u p r a s t a t u t u m est pro Festis diei Dominicae h u c u s q u e affixis. e) Privilegium q u i b u s nonnullae Dioeceses vel Instituta gaudent, sese scilicet conformandi Kalendario Cleri Romani, a u t alicuius Ordinis seu Congregationis, et alia huiusmodi, penitus aboletur.
464
Quae omnia, per infrascriptum h u i u s S. R i t u u m Congregationis Secretarium, sanctissimo Domino nostro Pio P p . X in audientia diei 26 praesentis mensis octobris relata, Sanctitas S u a dignatus est approbare, et ab o m n i b u s servari mandavit. Consulens a u t e m eadem Sanctitas Sua p a u p e r u m praesertim clericorum indemnitati, Apostolica benignitate permittit, ut hi, pro p r u d e n t i arbitrio Episcopi, Breviaria q u i b u s in praesenti u t u n t u r , sine novi libelli additione, adhibere a d h u c valeant, d u m m o d o , iuxta R u b r i c a r u m praescriptum, n o v u m ordinem Psalterialem o m n i n o servent. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . Die 28 octobris 1913. Fr. S. L. S. f P e t r u s La F o n t a i n e , Ep. Charyst., Secretarius.
CARD. M ARTINELLI,
Praefectus.
V I C A R I A T U S A P O S T O L I C I NOVAE P O M E R A N I A E .
NULLITATIS MATRIMONII ( T O B A I - J A MMALE).
Pio Pp. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno decimo; die 30 aprilis 1913, BR. PP. DD. Seraphinus Many, P o n e n s , Franciscus Heiner et Ioannes Prior, Auditores de turno, in causa Vicariatus apostolici Novae P o m e r a n i a e - Nullitatis matrimonii, instante pro appellatione Defensore vinculi eiusdem vicariatus adversus sententiam vicariatus, agentibus simul pro nullitate matrimonii ambobus coniugibus To Bai et Ja Marnale, repraesentatis per procuratorem ex officio rev. Carmelum Conte, advocatum, interveniente et disceptante in causa Substituto Defensoris vinculi ex officio, sequentem definitivam tulerunt sententiam. Die 24 septembris a n n i 1906, Eugenius To Bai et Rosa Ja Marnale m a t r i m o n i u m contraxerunt in ecclesia missionis coram Rev. patre Van Berkel, missionario, et d u o b u s testibus. S e c u n d u m morem regionis, R o s a e m p t a fuerat a cognatis Eugenii, interveniente iudice indigena To Kaaga. A die emptionis u s q u e ad diem celebrati matrimonii, id est per q u a t u o r menses, R o s a pluries interrogata, nec sine reprehensionibus et obiurgationibus, de suo consensu in m a t r i m o n i u m cum Eugenio, siluerat. Pridie t a m e n matrimonii, et in ipsa celebratione matrimonii, satis consentire
S. Bomana Bota.
465
visa est. Verum hoc m a t r i m o n i u m infaustos exitus habuit. H a u d enim multo post, R o s a a loco domicilii Eugenii aufugit; imo adhaesit alii viro, quem t a m e n postea dereliquit. Hinc R m u s Vicarius apostolicus litteras misit, t u m die 4 iulii 1907, t u m die 8 aprilis 1909, ad S. Congregationem de P r o p a g a n d a Fide, petens vel declarationem nullitatis matrimonii, vel dispensationem in matrimonio rato et n o n c o n s u m m a t o ; q u a e S. Congregatio negotium remisit ad S. Congregationem de Sacramentis, n u p e r erectam a S. S. Pio X feliciter r e g n a n t e ; R m u s a u t e m Secretarius h u i u s Congregationis iussit fieri a Vicario apostolico processum canonicum super nullitate praedicti matrimonii. Revera factus est processus a R m o Ioanne Dicks, provicario, rite delegato a Vicario apostolico; et, die 12 augusti anni 1911, prodiit sententia in haec v e r b a : Attentis o m n i b u s circumstantiis, certo constat Ja Marnale n u m q u a m m a t r i m o n i u m contrahere voluisse. Consensus internus omnino defuit ; vel, si adfuit, invalidus est propter i m p e d i m e n t u m metus. Matrimonium autem postea n u m q u a m per amoris coniugalis signa vel aliam con sensus expressionem s a n a t u m fuit. Ad propositam ergo quaestionem u t r u m certo constet m a t r i m o n i u m To Bai et Ja Marnale nullum esse propter defectum consensus ex parte mulieris, respondetur Affirmative . A qua sententia Defensor vinculi appellavit ad S. Sedem. Hinc acta processus missa fuerunt ad S. Congregationem de Sacramentis, quae causam remisit ad S. Rotam. Igitur in H. S. O., prout de more, concordatum est dubium An constet de nullitate matrimonii in casu ? N o t a n d u m est iudicem primae instantiae, in praefata sententia tria defnivisse: 1) consensum internum in m a t r i m o n i u m , ex parte sponsae, omnino defuisse; 2) si adfuerit, invalidum fuisse propter impedimen t u m m e t u s ; 3) matrimonium sic invalide contractum n u m q u a m postea s a n a t u m fuisse per amoris coniugalis s i g n a , a u t aliam consensus expressionem . Revera his tribus punctis causa praesens e x h a u r i t u r ; q u a e n u n c discutienda sunt. Quod ad ius attinet. Notissima s u n t principia iuris in re praesenti. 1. Ad matrimonium c o n t r a h e n d u m , requiritur omnino consensus i n t e r n u s u t r i u s q u e partis. Dicitur enim, cap. Cum locum, 14, de sponsalibus Matrimonium solo consensu contrahitur : et cap. Cum apud Sedem, 23, eiusdem tituli: Sufficiat ad*matrimonium solus consensus illorum, de q u o r u m q u a r u m q u e coniunctionibus agitur ; et cap. Tuae fraternitati, 25, eiusdem tituli: Matrimonium in veritate c o n t r a h i t u r per legitimum viri et mulieris consensum. Qui consensus adeo est necesAcrA, vol. V, n. 16. 28-10-913. 33
466
sarius, ut, si solus desit, etiamsi omnia cetera et ipse coitus adsint, m a t r i m o n i u m non exsistat . Sic enim ait Innocentius III, in cap. Tuas dudum, 5, de Sponsa duorum: P o s t q u a m inter legitimas p e r s o n a s con sensus legitime intervenerit de praesenti, qui sufficit in talibus i u x t a canonicas sanctiones, et si solus defuerit, cetera etiam cum ipso coitu c e l e b r a t a frustrantur, si personae iunctae legitime cum aliis postea de facto contrahant, quod prius de iure factum fuerat, n o n poterit irritari . Qui consensus internus, uti per se patet, sufficienter per signa aut verba manifestari debet; in contractibus enim h u m a n i s , intentio mente r e t e n t a nihil operari potest. 2. Licet adfuerit aliqualis consensus etiam i n t e r n u s in matrimonium, attamen, si processerit ex metu gravi, m a t r i m o n i u m nullum est. Notissima sunt, hac in re, capita Cum locum, 14; Veniens, 15; Consultationi tuae, 28, de Sponsalibus, ex q u i b u s deducitur theoria canonica,' ab o m n i b u s recepta, q u a e docet, saltem de iure ecclesiastico, metum esse impedimentum dirimens matrimonium, si sit gravis etiam relative t a n t u m , iniustus, et in ordine ad extorquendum matrimonialem consensum incussus. Quod extendendum est ad metum reverentialem, id est, ad metum quo reformidamus indignationem eius in cuius potestate constituti s u m u s , modo t a m e n accedat aliquid aliud, v. g., preces import u n a e et instantissimae, iurgia, vexationes, e t c . , ita ut metus sit revera gravis. Revera, in his adiunctis, H. S. O. t u m annis antiquis, tum a tempore eius restitutionis anno 1908, pluries m a t r i m o n i u m nullum declaravit, v. g. in Parisien. Nullitatis Matrimonii, die 26 februarii 1910; in altera Parisien. Nullitatis Matrimonii, die 13 martii 1911, etc. etc. 3. N o t a n d u m t a n d e m est defectum consensus, sive omnino defuerit c o n s e n s u s internus, sive ex metu vitiatus fuerit, postea sanari posse et sic m a t r i m o n i u m revalidan, per expressionem veri consensus, vel etiam per consensum tacitum a u t implicitum. Adest autem consensus tacitus vel implicitus, d u o b u s praesertim modis, in iure praevisis, scilicet per cohabitationem longam et pacificam, vel per copulam libere acceptatam. De cohabitatione agitur in cap. Ad id, 21, de Sponsalibus, in quo l e g i m u s : Quamvis ab initio invita fuisset ei tradita et renitens, tamen, q u i a p o s t m o d u m per a n n u m et dimidium sibi cohabitans, consensisse videtur, ad ipsum est cogenda redire; nec de cetero recipiendi sunt testes, si q u o s m e m o r a t a mulier ad p r o b a n d u m q u o d n o n consenserit in curare dem, nominaverit p r o d u c e n d o s ; cum m o r a tanti temporis huiusmodi probationem excludit >; agitur autem de cohabitatione pacifica, ut per se patet, et uti communiter deducunt Doctores. De copula a u t e m libere acceptata agitur in cap. Insuper, 4, Qui matrimonium accusare possunt,
S. Bomana Bota.
467
in quo haec l e g u n t u r : Sicut a n t e legitimum consensum (qui in duo decim annis speetatur) potuit dissentire, sic postquam, legitimo tem pore accedente, semel etiam carnali copulae consensit, ex ratihabitione sibi super hoc silentium non ambigitur indixisse . Verum quidem est, in locis, ubi p r o m u l g a t u m erat decretum Tridentinum Tametsi, h a n c cohabitationem pacificam a u t copulam liberam non satis fuisse ad s a n a n d u m consensum, sed necesse fuisse ut consensus de novo emitteretur in forma Tridentina (saltem ubi agebatur- de defectu consensus, v. g. de metu, publico); sed in locis ubi publicatum non erat decretum Tametsi, ad s a n a n d u m consensum vitiatum, satis semper fuit, secundum ius Decretalium, vel cohabitatio longa et pacifica, vel copula libera, etiam n o n renovato publice consensu. Quod ad factum attinet. Ex actis processus, haec deduci p o s s u n t : I. Difficile est asserere prorsus defuisse, ex parte sponsae R o s a e Ja Marnale, consensum internum in matrimonium cum Eugenio To Bai. Verum quidem est, per q u a t u o r circiter menses qui a die emptionis ad diem celebrati matrimonii elapsi sunt, Rosam, interrogatami de suo consensu, siluisse. Sed pridie matrimonii, ut refert iudex indigena, cum hic et pater missionarius Van Berkel simul essent, et Rosa cum eis, actum est de matrimonio proximo, et Rosa pluries interrogata a missionario, cum p r i m u m siluisset, t a n d e m signum affirmativum fecit, quin vocem emitteret. Pariter, die matrimonii in ipsamet ecclesia, signum affirmativum dedit; sic enim ait pater Van Berkel: In ipsa celebratione matrimonii iterum a me interrogata, r e s p o n s u m non dedit. Cum autem ei dixissem: " Si n o n respondes, m a t r i m o n i u m inire non potes , ali quem vocis s o n u m n o n articulatum emisit, quem tamen ut consensum in m a t r i m o n i u m haberi posse credidi . Revera ipsa R o s a h u n c s o n u m inarticulatum, in sua depositione, interpretata est de consensu in matrim o n i u m ; dixit e n i m : In ecclesia interrogata, prius silui; dein ex metu reverentiali, ne missionarium offenderem, consensum d e d i . . . Nolebam To Bai, sed metu reverentiali ad consensum inducta sum . Cum ergo Rosa ipsa fateatur se in m a t r i m o n i u m consensisse, q u a n t u m c u m q u e t a r d u s fuerit iste consensus, et licet emissus fuerit cum m a g n a repugnantia, et sub influxu timoris, ut infra dicemus, a t t a m e n consensus est. IL Verum hic aliqualis consensus vitiatus fuit ex m e t u sufficienti ad dirimendum matrimonium. Notanda est ante omnia deploranda ratio q u a conclusum est hoc matrimonium, n e m p e per emptionem p u e l l a e ; cognati enim Eugenii e m e r u n t puellam ab h u i u s parentibus, et quidem, quod gravius est, inseia puella; unde o m n e s testes exhibent hoc adiun-
468
ctum, scilicet, q u o d Rosa inscia vendita fuit a p a r e n t i b u s , t a m q u a m r e m q u a e speciale g r a v a m e n intulerit puellae. Ex quo statim exsurgit praesumptio coactionis in puellam exercitae; omnino enim verisimile est, illos qui eam e m e r u n t et vendiderunt sine eius consensu, omni modo institisse, etiam puella repugnante, ut scopus emptionis attingeretur. Quod re ipsa contigit. Conclusa emptione, Rosa a d d u c t a est ad cognatos Eugenii, et a p u d eos permansit u s q u e ad diem matrimonii, dum interea Eugenius a p u d missionarium m o r a b a t u r . P e r hoc temporis spatium, cognati Eugenii Rosam interrogaverunt de suo consensu in m a t r i m o n i u m ; verum, cum nihil procerent, invitaverunt magistratum et iudicem indigenam loci, nomine To Kaaga, ut R o s a m induceret ad consentiendum ; quod hic diserte explicat : Saepe saepius invitatus fui, u t . . . Ja Marnale, post emptionem, sed ante m a t r i m o n i u m in ecclesia contractum, ad consentiendum adducerem. Saepius eamdem obiurgavi, eique verbera minatus sum, eo fine ut m a t r i m o n i u m con traheret. Pridie matrimonii in ecclesia celebrati, ego et pater Van Berkel et Ja Marnale, in hoc cubiculo de matrimonio locuti s u m u s . Praedictus missionarius pluries eam interrogavit; quae silebat; sed, in fine, signum affirmativum dedit; locuta n o n est. Patet Ja Marnale timore ad consen tiendum adductam fuisse . Ex parte s u a , pater Van Berkel haec deponit: A die emptionis ad diem celebrationis matrimonii in ecclesia, circiter q u a t u o r interfuere menses. Pluries a me interrogata u t r u m To Baiali coniugem vellet, nullum responsum dedit. In ipsa celebra tione matrimonii, iterum a me interrogata, r e s p o n s u m n o n dedit. Cum autem ei dixissem : " Si n o n respondes, m a t r i m o n i u m inire non potes , aliquem vocis sonum n o n articulatum emisit, quem t a m e n ut consente sum in matrimonium haberi posse credidi . Unde per q u a t u o r menses, Rosa de consensu suo in matrimonio interrogatur a cognatis Eugenii, a iudice loci, a missionario; imo ad consentiendum positive et expresse inducitur a praedicto iudice, qui eam silentem saepius obiurgat, eique verbera m i n a t u r ; quae minae utique nimis seriae erant, utpote consentaneae m o r i b u s ethnicis h u i u s regionis. His autem n o n obstantibus, Rosa nullum r e s p o n s u m dat, sed continuum servat silentium; quod mox vicini et incolae loci didicerunt, u n d e notor i u m evasit R o s a m Ja Marnale n o n consentire in matrimonium cum Eugenio To Bai ; quod unanimiter d e p o n u n t tredecim testes, ex quibus u n u s , scilicet praefatus iudex, testatur de notorietate facti: Notorietatis publicae est, inquit, Ja Marnale virum s u u m noluisse, nec commercium carnale cum eo habuisse . Et haec r e p u g n a n t i a Rosae perduravit usque ad finem, scilicet usque
S. Bomana Bota.
469
ad matrimonium. Verum quidem est, pridie matrimonii Rosam, tantis oppressam interrogationibus et obiurgationibus, signum affirmativum dedisse, ut audivimus a iudice indigena et a patre missionario; sed quid valeret hoc signum, mox patuit; n a m in ipsa celebratione matrimonii Rosa, iterum interrogata a P a t r e , siluit, et non nisi post relata verba missionarii: Si non respondes, matrimonium inire n o n potes , s o n u m aliquem inarticulatum et dubium emisit, quem tamen missionarius intelligi posse putavit de signo affirmativo. Quod manifeste ostendit Rosam in sua repugnantia permansisse u s q u e a d . h o r a m matrimonii, et vix emisisse sonum inarticulatum, ut se tandem a tot interrogationibus et vexationibus l i b e r a r e i s Unde dicendum est Rosam h u n c aliqualem consensum non dedisse nisi ex metu saltem reverentiali. Omnes enim sentiebat a u t saltem p u t a b a t sibi esse infensos, scilicet proprios parentes, qui eam insciam vendiderant, et, uti par erat, matrimonium v o l e b a n t ; et cognatos Eugenii, qui eam emerant, et saepe saepius invitaverant loci iudicem ad cogendam illam ; et hunc ipsum iudicem, qui eam tot obiurgationibus et minis lacess e b a t ; et etiam, ut opinabatur, ipsum missionarium, qui tot interrogationibus eam exercebat. Insuper Rosa nullum alium ex his malis exitum sibi superesse putabat, nisi consensum in m a t r i m o n i u m ; credebat enim, semel facta praedicta emptione, se n o n esse liberam ad consentiendum vel non c o n s e n t i e n d u m ; n e m o enim ei dixerat ipsam esse liberam, ne missionarius quidem, u t ipsa diserte ait: N u m q u a m ante matrimonium initum missionarius mihi dixit: " Libera prorsus es, si nubere non vis, nemo te cogere potest, si autem consensum dederis, ligata erisH^Num q u a m tali sensu mecum locutus est. Noebam To Bai ; sed metu rve rentiali ad consensum adducta s u m . Unde Rosa, timens verbera quae iudex incautus ei comminatus fuerat, timens parenturri suorum, cognat o r u m Eugenii, praedicti iudicis, et ipsius patris missionarii, gravem indignationem, et ex hac indignatione nescio quae mala forsan oritura, nullumque alium exitum sibi relictum p u t a n s , nec q u e m q u a m h a b e n s ad quem recurrere posset, cum et ipsum missionarium sibi infensum putaret, Rosa, inquam, tot angustiis pressa, s o n u m illum inarticulatum et dubium emisit, de quo supra dictum est. De metu ergo saltem reverentiali, h u i u s q u e gravitate, nullum d u b i u m esse potest. Quae conclusio certior et manifestior fit, si a t t e n d a t u r hic agi de puella timida, sibi soli relicta, et quasi in statu silvestri constituta, id est, sine arte, sine industria, sine studiis, et quae merito comparari possit puellae 11 aut 12 a n n o r u m ; cum, in his regionibus, quod ad indgenas attinet, adeo eorum m e n s est p a r u m exculta, ut neque magistratus
470
civiles, n e q u e superiores ecclesiastici, illis o p p o r t u n u m esse p u t e n t deferre i u r a m e n t u m ; q u o d t e s t a n t u r pariter R e v m u s Dicks, provicarius apostolicus, et R e v m u s Vicarius apostolicus: N o t a n d u m est, ait ille, quod indigenae h u i u s regionis ad i u r a m e n t u m faciendum n o n videntur idonei, nec ad illud p r a e s l a n d u m a magistratu civili a d m i t t u n t u r . Et Vicarius apostolicus: V u l'tat d'infriorit intellectuelle et morale de nos indignes, n o u s n'avons p a s cru p r u d e n t de faire prter serment aux tmoins indignes d a n s ce procs . U n d e merito, ut dictum est, Rosa Ja Marnale comparari potest puellae 11 a u t 12 a n n o r u m , ideoque praefatus metus, licet pro aliis regionibus forsan n o n h a b e r e t u r ut gravis, certo certius pro R o s a erat gravis. Et haec omnia, quae dicta sunt, de metu, sufficienter p r o b a t a sunt ex Actis processus. H a b e n t u r enim hac in re, praeter ipsam Rosam, duo testes omni exceptione maiores, scilicet iudex ille indigena, qui p a r t e m h a b u i t in ipsa emptione, et in o m n i b u s tentaminibus quae adhibita sunt ad e x t o r q u e n d u m consensum R o s a e ; porro hic dicit a p e r t e : Saepius e a m d e m obiurgavi, eique verbera m i n a t u s sum, eo fine ut matrimo n i u m c o n t r a h e r e t . . . P a t e t J Marnale timore ad consentiendum addu c t a m fuisse . Alter est pater Van Berkel missionarius, qui apprime n o v e r a t t o t u m hoc negotium, sponsos et a m b a s familias, et qui, colligens in s u a memoria quidquid viderat, audierat, et ipse fecerat, et quidquid post m a t r i m o n i u m secutum e s t , dixit, sub fide i u r a m e n t i : Ex eis quae postea evenerunt, mihi p e r s u a s u m est ipsam J a , Marnale consensum reapse non dedisse, quia noluit To Bai in coniugem habere, e t etiamsi e x t e r n u m consensum dedisset, e u m d e m consensum nullum f u i s s e propter m e t u m gravem p a r e n t u m et cognatorum . Quorum d u o r u m testium attestationes confirmantur a d u o b u s aliis testibus, To Dit et Ja Virna, qui a u d i e r u n t de ira et minis iudicis indigenae ; imo confirmantur a novem aut decem reliquis testibus, qui unanimiter depon u n t R o s a m virum s u u m noluisse; ex hoc enim recte concluditur eam, si aliquo modo consensit in matrimonium, n o n consensisse nisi ex metu. Quod si, quod attinet ad processum in hac causa factum et ad probationes ibi deductas, aliquid desit illius rigoris qui in hoc sacro Tribunali, praesertim ubi agatur de causis matrimonialibus, exigi solet, t r i b u e n d u m est his plurimis obstaculis, ratione p e r s o n a r u m et locorum, q u a e in regionibus missionum de quibus agitur, i m p e d i u n t iudices ecclesiasticos ne procedant s e c u n d u m o m n e s leges et n o r m a s a S. Sede praescriptas. U n d e etiam his defectibus sapienter providerunt Regulae H. S. O., par. 113, ubi dicitur: In cognoscendis causis matrimonialibus q u a e in l o c i s missionum instructae sunt, etsi n o n observatae fuerint n o r m a e
S. Romana Rota.
471
et regulae praescriptae in Instructionibus a S. Sede ad hoc datis, dum modo satis constet de factis controversis et observatae sint formae substantiales iudicii, nec opera defuerit defensoris vinculi, deveniri potest ad sententiam definitivam . P o r r o , ut s u p r a visum est, hic satis constat de factis controversis, et insuper n o n defuit opera defensoris vinculi, qui, q u a n t u m potuit, interfuit sessionibus iudicialibus, et a sententia pro nullitate matrimonii lata appellationem interposuit ad Sanctam Sedem. III. T a n d e m defectus ille consensus ex metu vitiati s a n a t u s n o n fuit post m a t r i m o n i u m . Ut enim dictum est in expositione iuris, defectus ille sanari n o n potuit nisi per consensum de novo expressum, a u t per consensum tacitum vel implicitum, qui scilicet p r a e s u m a t u r ex longa et pacifica cohabitatione aut copula libere peracta. P o r r o in nostro casu agi n o n potest de novo consensu expresso, cuius ne vestigium quidem exstat in Actis. Nec etiam de libera copula a u t de longa et pacifica cohabitatione agi potest. Q u a n t u m enim ad copulam, a m b o sponsi affirmant matrimonium n o n fuisse c o n s u m m a t u m . To Bai ait: Adducta tunc fuit mulier. Num quam eam adducere potui ut copulam h a b e r e m u s . Pluries, cum in aliquo d o m u s angulo h u m i dormiret, eam adivi, sed cum iam in eo essem ut copulam perficerem, evigilavit Ja Marnale meque repulit; sic n u m q u a m nec libere nec coacte copula locum habuit. Pluries aufugit Ja Marnale. To Miera et Ja Pipit coniuges in loco Bai rem ita esse n o r u n t . Item Rosa ait: Aliquot h e b d o m a d i b u s post initum matrimonium, cum d o m u s habitationis exstructa esset in loco Bai, in eadem domo simul cum To Bai dormivi; sed n u m q u a m m a t r i m o n i u m consummavi, semper debitum negavi. Pluries tempore n o c t u r n o , cum in aliquo d o m u s angulo dormiebam, To Bai copulam perficere conatus est, sed e u m d e m expergefacta semper a me repuli. Postea a u t e m a To Bai penitus separata fui, et a cognatis alii viro, T a b u nomine, in matri m o n i u m tradita sum, cum eo etiam copulam habui, sed n u n c s e p a r a t a sum. Ante copulam cum T a b u virgo corpore a d h u c eram . H a n c a u t e m coniugum assertionem plerique testes confirmant, qui dicunt R o s a m virum s u u m noluisse, eique debitum negasse, et pluries a domo coniugali aufugisse; sed praesertim dictam assertionem confirmant t u m iudex indigena To Kaaga, qui ait : Notorietatis publicae est Ja Marnale virum s u u m noluisse, nec commercium carnale cum eo habuisse , tum pater Van Berkel, missionarius loci, qui t e s t a t u r : P o s t e a (scilicet p o s t matrimonium celebratum) To Bai et Ja Marnale n u m q u a m , in
472
q u a n t u m scio, signa amoris coniugalis sibi invicem dederunt. To Bai a u t e m pluries de Ja Marnale a p u d me conquestus est, utpote q u a e semper debitum renueret. Quae res a vicinis eorumdem mihi confir mata est . Quantum ad cohabitationem, nec pacifica fuit, nec l o n g a : n o n pacifica, quia, cum Rosa semper debitum recusaret, virumque repellerei, n o n erat inter eos a n i m o r u m consensio; n o n longa, quippe q u a e vix aliquot menses duraverit. Cum enim matrimonium celebratum fuerit die 24 septembris anni 1906, et cohabitatio n o n inceperit nisi post aliquot hebdomadas, donec d o m u s habitationis exstructa fuerit, iam R o s a separata erat, et quidem a longo tempore, die 4 iulii anni 1907, q u a n d o scilicet R m u s Vicarius apostolicus p r i m a m epistolam hac de re scripsit ad S. Sedem. Nec contra supradicta de copula et de cohabitatione difficultatem facit ille r u m o r publicus de peracta copula, de quo r u m o r e loquitur Vicarius apostolicus in suis epistolis diei 8 aprilis 1909 et 11 iulii 1912. Hic enim r u m o r n o n erat publicus nec ullo modo fundatus, uti ostendit idem Vicarius apostolicus in citata epistola diei 11 iulii 1912, et ut apertius demonstrant Acta processus s u p r a relata, praesertim testimonia iudicis indigenae, missionarii, et vicinorum, qui totum negotium optime noverant. Tenendum ergo est R o s a m defectum sui consensus in matrimonium cum Eugenio n o n sanasse per copulam a u t cohabitationem. Ceterum, q u o d omnem difficultatem hac in re trunca!, ut s p o n s u s consensum s u u m s a n a r e possit et m a t r i m o n i u m revalidare, necesse omnino est ut hic sponsus probe sciat m a t r i m o n i u m s u u m fuisse nullum ; secus quidquid facit, vel cohabitando, vel etiam copulam habendo, p r a e s u m i t u r factum vi prioris consensus invalidi, et ita n e q u a q u a m haberi potest uti signum novi et validi consensus ; quod clarissimum est ; et ita docent, inter alios, Reiffenstuel, in tit. de Sponsalibus, n. 337; Snchez, de Matrimonio, libro II, disput. 34; libro IV, disput. 18, n. 15; Gonzalez, in cap. Ad id, de Sponsalibus; S. Alphonsus, libro VI, n. 1114; Wernz, Ius matrimoniale, n. 268 (edit. 1904), etc. Porro certissimum est Rosam, toto tempore cohabitationis suae cum Eugenio, n o n dubitasse de valore sui matrimonii; haec enim puella, in statu quasi silvstri constituta, theologiam non noverat, et semel dato in ecclesia consensu, se p u t a b a t ligatam cum E u g e n i o ; u n d e et q u a m d a m cohabitationem cum illo instit u e r e n o n dubitavit. Quibus o m n i b u s consideratis et sedulo perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro Tribunali sedentes et
S. Bomana Bota. solum Deum p r a e oculis habentes, confirmata sententia vicariatus apostolici Novae Pomeraniae, declaramus, decernimus et definitive sentent i a m u s : Constare de nullitate matrimonii inter Eugenium To Bai et Rosam Ja Marnale, et sic proposito dubio r e s p o n d e m u s : Affirmative. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris trib u n a l i u m ad quos spectat ut exsecutioni m a n d e n t h a n c sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a s sacrorum c a n o n u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Romae, in sede Tribunalis S. R. R o t a e , die 30 aprilis 1913. Seraphinus Many, Ponens. Franciscus Heiner. Ioannes Prior. Ex Cancellaria, die 16 maii 1913. Sac. T. Tani, Notarius.
SECRETARIA STATUS
EPISTOLAE. I.
AD R. P. D. IULIANUM G. CONAN ARCHIEPISCOPUM PORTUS PRINCIPIS, OB FILIALIS VENERATIONIS OBSEQUIUM, OCCASIONE EXERCITIORUM SPIRITUALIUM CLERI EIUSDEM ARCHIDIOECESEOS ET DIOECESEOS GONAYVESENSIS, BEATISSIMO PATRI PER LITTERAS EXHIBITUM.
Monseigneur, Le Souverain Pontife a t trs touch de la belle et pieuse adresse, que Votre Grandeur Lui a envoye, au nom du clerg de l'archidiocse de P o r t - a u - P r i n c e et du diocse des Gonaves, runi p o u r les exercices de le retraite ecclsiastique. Le S a i n t - P r e connat de longue date les sentiments de foi profonde, de fidlit au Saint-Sige, et le zle p r o u v , qui a n i m e n t le clerg d'Hati. Il a t h e u r e u x d ' e n trouver l'expression d a n s cette noble adresse, et Vous accorde de tout
474
cur, ainsi q u ' votre vnrable Collgue du Cap-Hatien, t o u s vos prtres et tous vos diocsains u n e affectueuse bndiction a p o s tolique. Je saisis avec empressement cette occasion, pour Vous renouveler, Monseigneur, l'assurance de mes sentiments trs dvous en N . - S . Le 23 septembre 1913.
R . C A R D . M ERRY DEL V A L .
IL
AD ILLUSTREM VIRUM GERLIER, PRAESIDEM ASSOCIATIONIS CATHOLICAE IUVENTUTIS GALLICAE, CETEROSQUE VIROS COMITATUS GENERALIS EIUSDEM
ASSOCIATIONIS, OB GRATIARUM ACTIONEM DE LITTERIS OBSEQUENTISSIMIS AUGUSTO PONTIFICI EXHIBITIS OCCASIONE PEREGRINATIONIS FOEDERALIS
IUVENTUTIS CATHOLICAE GALLAE.
Messieurs, Notre S a i n t - P r e , le Pape Pie X, qui a daign vous a d m e t t r e en son auguste prsence, s'est complu tendre sur vos rangs presss sa m a i n bnissante. Il me confie le m a n d a t trs doux de Vous dire la joie profonde qu'il a ressentie, en contemplant si n o m b r e u x ses pieds les m e m b r e s de l'Association Catholique de la Jeunesse Franaise et en accueillant avec u n e paternelle bienveillance l'expression de vos h o m m a g e s de filiale vnration, d'obissance absolue et de dvouement sans rserve. Dj, il y a deux ans, lors du vingt-cinquime anniversaire de la fondation de votre Association, Sa Saintet dcernait des encouragem e n t s et des loges votre admirable m o u v e m e n t de Jeunesse Catholique Franaise. Aujourd'hui, devant la fcondit de votre action et le chevaleresque entrain qui la distingue, le Souverain Pontife salue votre Association comme u n e grande esprance p o u r l'glise et p o u r votre patrie. Il vous flicite de marcher intrpidement en avant, fidles votre p r o g r a m m e , qui est de travailler la rgnration de la socit chrtienne par la pit, par l'tude et p a r l'action. Vos uvres, faites d a n s la discipline et d a n s l'obissance affectueuse a u x vques et aux aumniers qui agissent en leur nom auprs de vous, seront la fois des rponses et des r e m d e s : des rponses l'erreur et la passion antireligieuse, des r e m d e s au mal qui envahit
Secretaria Status.
475
de t o u t e s parts. Vous luttez efficacement contre les sacrilges entreprises, qui t e n d e n t de plus en plus substituer les droits de l'homme a u x droits de Dieu, violer n o t a m m e n t le droit sacr qui donne p o u r base l'enseignement de tous les degrs les prceptes de la Religion. Vous luttez contre les dcevantes utopies sociales et contre le souffle perfide du libralisme qui insinue le mensonge sous mille formes varies. La sainte Eucharistie met d a n s vos veines le Sang divin du Christ: vous ne pouviez choisir un moyen plus efficace p o u r vous maintenir la h a u t e u r de vos nobles ambitions. P a r elle vous serez des aptres d a n s vos familles, d a n s vos paroisses, dans vos cercles d'tudes, d a n s vos patronages, d a n s vos ateliers; des aptres d a n s vos universits et vos collges catholiques, comme d a n s toute la floraison de vos uvres charitables. Le S a i n t - P r e sait combien sont n o m b r e u x p a r m i vous ceux qui exercent d a n s leur sphre un apostolat voisin du sacerdoce. Il flicite particulirement ceux de vos m e m b r e s , qui p o u r faire Dieu et l'glise un sacrifice plus complet d ' e u x - m m e s , p r e n n e n t place d a n s les r a n g s du clerg, entrent d a n s les ordres religieux ou s'enrlent d a n s les p h a l a n g e s de vos vaillants missionnaires. Unis d a n s les efforts qui vous rassemblent sous les plis de l'tend a r d de la Croix, vous ne voulez avoir q u ' u n seul cur et q u ' u n e seule m e . Agissez d a n s u n e foi vigoureuse et clatante, s a n s mler votre travail de restauration chrtienne des proccupations trangres votre apostolat chrtien. Marchez avec courage sous votre auguste bannire, en poussant le cri u n a n i m e de vos anctres : Dieu le veut ! Dieu le v e u t ! . Comme gage de sa tendresse paternelle, le S a i n t - P r e vous accorde t o u s , prsents et absents, la bndiction apostolique. Il vous bnit, vous et vos familles. Il bnit vos vques vos premiers chefs, et les a u m n i e r s que les vques chargent de vous conduire et de vous clairer. Il bnit le Prsident de votre Association arriv la fin de son mandat, et le n o u v e a u Prsident lu par vos suffrages. Que l'un et l'autre soient assurs de la particulire bienveillance de Sa Saintet. Je suis h e u r e u x de saisir cette nouvelle occasion p o u r vous donner personnellement Vous, Messieurs, ainsi q u ' tous les m e m b r e s de l'Association de la Jeunesse Catholique Franaise, l'assurance de ma j u s t e admiration et de m o n entier dvouement en Notre-Seigneur. R o m e , le 24 septembre 1913.
476
III.
AD R. P. C0RB1L!,, OB NUMISMA BENEMERENTI IUVENTUTIS DNO HENRICO A GERLIER, PRAESIDI PATRE SOCIETATIS CATHOLICAE GALLICAE, BEATISSIMO
COLLATUM.
Mon rvrend Pre, 11 m'est trs agrable de porter votre connaissance que le Souverain Pontife, voulant donner au sympathique Prsident de l'Association Catholique de la Jeunesse Franaise u n e attestation de sa h a u t e bienveillance pour le zle dploy dans l'exercice de ses dlicates fonctions et pour le succs du magnifique plerinage de l'Association l'occasion du Jubil Constantinien, s'est plu dcerner monsieur Henri Gerlier la mdaille Benemerenti. En vous chargeant, mon rvrend Pre, de r e m e t t r e votre cher Prsident ce prcieux tmoignage de l'estime et de l'affection du S a i n t - P r e , je vous prie de lui offrir mes flicitations personnelles et de recevoir l'assurance de mes sentiments dvous en Notre-Seigneur. R o m e , le 25 septembre 1 9 1 3 .
IV.
AD R. P. D. VICTORIANUM QUI GUISASOLA PATRI Y M.ENENDEZ, ARCHIEPISCOPUM VALEN-
TIUM, ERGO,
BEATISSIMO MISIT.
LITTERARUM
PASTORALIUM,
DEVOTIONIS
EXEMPLAR
Secondo il desiderio espressomi da V. S. Illma e R e v m a con la lettera del 16 settembre u. s., mi sono recato a gradita p r e m u r a di rimettere nelle auguste mani del Santo P a d r e u n a copia della Lettera Pastorale, che ella in quest'anno, in occasione del xvi centenario costantiniano, ha diretto al clero ed ai fedeli della sua archidiocesi, trattandovi molto o p p o r t u n a m e n t e della libert della Chiesa , ai nostri giorni pi che mai conculcata. S u a Santit, accogliendo benevolmente tale attestato di venerazione e di affetto, si compiaciuta del lodevole zelo che la S. V. spiega nel rivendicare e difendere i diritti pi sacrosanti della Chiesa e del P a p a t o ; ed invocandole, insieme alle celesti ricompense, la grazia di un apo-
Secretaria Status.
477
stolato efficacemente fecondo, le imparte di cuore l ' i m p l o r a t a benedizione apostolica, che estende volentieri all'intera archidiocesi. Mentre le aggiungo i miei personali ringraziamenti per l'altra copia della medesima Lettera Pastorale cortesemente destinatami, approfitto dell'occasione per raffermarmi con sensi di sincera stima di V. S. Illma e R e v m a Roma, 1 ottobre 1913. Servitor vero
V.
AD R. P. D. FRANCISCUM M. GIEURE, EPISCOPUM BAIONENSEM, OCCASIONE CONGRESSUS MUSICAE SACRAE PROXIME HABENDI.
Monseigneur, Le Souverain Pontife s'est grandement rjoui en a p p r e n a n t que Votre Grandeur se proposait de tenir, p e n d a n t le mois de novembre prochain, un Congrs de Musique Religieuse, au cours duquel des confrences et des auditions seraient donnes pour rappeler les enseignements du Saint-Sige et les illustrer p a r des exemples. Rien n'est plus propre a s s u r m e n t seconder l m o u v e m e n t de restauration du chant liturgique et de la musique religieuse, qui a reu du Saint-Pre, ds le dbut de son Pontificat, u n e si vive impulsion, et qui, n o t a m m e n t en F r a n c e , va se p r o p a g e a n t de plus en plus avec des succs si remarquables. Aussi est-ce de tout cur que Sa Saintet bnit par avance les t r a v a u x du Congrs et tous ceux qui y p r e n d r o n t part, ne doutant point que sous la h a u t e et sage direction de Votre Grandeur, le b u t si louable que vous vous proposez sera obtenu au grand avantage de la vritable splendeur du culte divin et de l'dification du peuple chrtien. Avec mes vux personnels pour le plein succs de votre Congrs, je vous prie, Monseigneur, d'agrer l'assurance de mes sentiments trs dvous en Notre-Seigneur. Rome, le 4 octobre 1913.
478
VI.
AD IOACHIMUM CARD. ARCO VERDE DE ALBUQUERQUE CAVALCANTI, ARCHIEPISCOPUM S. SEBASTIANI FLUMINIS IANUARII, OB LITTERAS OBSEQUENTIS-
SIMAS BEATISSIMO PATRI EXHIBITAS OCCASIONE PEREGRINATIONIS CATHOLICORUM BRASILIAE.
Ho il gradito ed onorifico incarico di significare a Vostra E m i n e n z a che il Santo P a d r e si vivamente compiaciuto del nobile Indirizzo che, in occasione del recente pellegrinaggio Brasiliano a Rona, l ' E m i n e n z a Vostra Gli ha presentato a nome dell'episcopato, del clero e di tutti i cattolici del Brasile. I sentimenti di venerazione e di affetto espressi nel suddetto Indirizzo, l'evocazione fattavi da Vostra E m i n e n z a dei gloriosi ricordi secolari che in q u e s t ' a n n o si c o m m e m o r a n o solennemente in tutto l ' o r b e cattolico, sono riusciti di gradimento e di conforto al cuore dell'augusto Pontefice, il Quale ha appreso con piacere come il popolo Brasiliano abbia corrisposto con fedelt e con entusiasmo, anche in questa circo^ stanza, all'invito del P a d r e c o m u n e dei credenti, d i m o s t r a n d o apertamente che a b u o n diritto reputa s u a precipua gloria l'essere il popolo di Santa Croce. Le copiose offerte, poi, fatte al nobile scopo che il Nunzio Apostolico del Brasile vi abbia u n a sede propria e decorosa, degna e del Vicario di Ges Cristo, che rappresenta, e della Nazione cattolica, che lo accoglie devota, sono davvero, in quest'anno costantiniano, un m o n u m e n t o perenne della piet che altamente onora il popolo Brasiliano. Con particolare benevolenza, pertanto, S u a Santit ringrazia di tale omaggio devoto e filiale, e m e n t r e si compiace dei voti e delle preghiere che cost si fanno continuamente, affinch la pace e la giustizia risplendano presto in mezzo ai popoli, imparte di cuore a Vostra Eminenza, agli arcivescovi, ai vescovi, a tutti i sacerdoti e fedeli del Brasile la benedizione apostolica, auspice delle grazie pi copiose ed elette del Cielo. Sono lieto di poter usufruire di questo incontro per rinnovare a Vostra E m i n e n z a l'attestato della profonda venerazione con cui, baciandole umilissimamente le mani, ho l'onore di professarmi dell'Eminenza Vostra R o m a , 11 ottobre 1913. umilino devmo Servitor vero
479

NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : 11 ottobre 1913. delle Religiose della 20 ottobre. il Collegio Pio Latino L' Eino signor cardinale Ludovico Billot, Protettore Congregazione di Ges-Maria. medesimo Emo signor cardinale Billot, Protettore del Americano.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 13 settembre 1913. Mons. Gioacchino Mamede da Silva Leite, della diocesi di Campinas. 4 ottobre. Mons. Giona Cueco de Araujo Batinga, vicario generale della diocesi di Alagas. Mons. Giovanni Gonalvez da Cruz, presidente del consiglio municipale di Bahia. 7 ottobre. Mons. Gustavo Mller, canonico custode della chiesa metropolitana di Vienna. Mons. Ferdinando Vimmer, canonico scolastico della medesima chiesa. Prelato Domestico di S. S.: 7 ottobre 1913. Mons. Ferdinando Vockenhuber, consigliere spirituale e assessore del concistoro vescovile di Secovia.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerarii di S. S.: 8 agosto 1913. Mons. Enrico Giuseppe Taskin, presidente del gran seminario della diocesi di Harlem. 15 settembre. Mons. Domenico Maggio, della diocesi di Vicenza. 16 settembre. Mons. Lorenzo Conforti, della diocesi di Brescia. 17 settembre. Mons. Giovanni Grippel, dell'archidiocesi di Vienna. 21 settembre. Mons. Marco Asctich, dell'archidiocesi di Antivari. 26 settembre. Mons. Ferdinando Ferrari, della diocesi di Guastalla. Mons. Giuseppe Bertazzoni, della medesima diocesi. 5 ottobre. Mons. Giuseppe Maurizio da Rocha, della diocesi di Alagas.
480
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Camerieri 'onore in abito paonazzo di S. S.: 28 17 19 25 luglio 1913. Mons. Emilio Mazzari, dell'archidiocesi di Brindisi. settembre. Mons. Francesco Hiessberger, dell'archid, di Vienna. settembre. Mons. Martino Kllen, dell'archidiocesi di Colonia. Mons. Riccardo Bertram, della medesima archidiocesi. Mons. Giuseppe Dram mer, della medesima archidiocesi. Mons. Floriano Rittig, dell'archidiocesi di Zagabria. Mons. Giovanni Barle, della medesima archidiocesi. settembre. Mons. Ambrogio Scholtz, della diocesi di Ancud. Mons. Gabriele Flores, della medesima diocesi. Camerieri d'onore extra Urbem: 9 agosto 1913. Mons. Carlo Pauczek, dell'archidiocesi di Vienna. 25 settembre. Mons. Francesco Bohle, della diocesi di Ancud.
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda con placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 30 settembre 1913. Al sig. don Hilarin Moreno, primo segretario della Legazione Argentina presso la S. Sede. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 7 ottobre 1913. Al sig. Giuseppe Krings, dell'archidiocesi di Colonia, publico notaio e consigliere reale di giustizia.
f
Il
Cavalierato dell'Ordine Piano:
16 settembre 1913. Al sig. Tibor de PzeL viceconsole austro-ungarico e reggente il consolato di Prinzren. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 26 settembre 1913. Al sig. Giuseppe Lacroix, della diocesi di Nmes.
NECROLOGIO.
5 ottobre 1913. Mons. Giuseppe Foschiani, vescovo di Belluno. 9 ottobre. L'Emo signor cardinale Gregorio Maria Aguirre y Garcia, arcivescovo di Toledo, patriarca delle Indie occidentali. 22 ottobre. Mons. Ernesto Kutrovatz, vescovo tit. di Marciana. 24 ottobre. Mons. Carlo Montagnini, arcivescovo tit. di Larissa, delegato apostolico di Colombia.
Annus V. - Voi. V.
Die 17 Novembris 1913,
Num, 17.
A C T AA P O S T O L C IA ES E D I S
ACTA PII PP. X

APOSTOLICAE SUB PLUMBO LITTERAE.
ERECTIO NOVAE DIOECESIS
INSULENSIS
PIUS EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI,
AD PERPETUAM REI MEMORIAM
Consistoriali decreto, cuius initium U t consideret., die quinta proxime lapsi mensis februarii edito, Nos, quo aptiori regimini dioecesis Cameracensis in Gallia, finium amplitudine ac civium frequentia potissimae, q u a n t u m t u n c temporis fas erat prospieeremus atque ad n o v a m ibidem dioecesim constituendam res melius disponeremus, vicariatum generalem statutis s u b legibus instituimus cum ordinaria iurisdictione in e a m dioecesis Cameracensis partem, quae complectitur districtus Insul e n s e m , Hazebrouckiensem et D u n k e r q u e n s e m seu vulgo arrondissements Lille, Hazebrouck et Dunkerque n u n e u p a t o s . Q u u m vero nuperrime sedis archiepiscopalis vaeavisset, a pluribus diversi ordinis et oppositae sententiae viris quaesitum est ut denuo de h a c re videretur. uibus satisfacere volentes Nos sententiam petivimus o m n i u m Episcoporum, qui Camercensi dioecesi proximiores sunt. Habito autem h o r u m suffragio, de consulto sacrae Congregationis Consistorialis,
ACTA, vol. V, n. 17. 17-11-913. 34
482
abrogato vicariatu Insulensi, ad divisionem dioecesis Cameracensis deveniendum: censuimus et decrevimus. Itaque auditis interesse h a b e n t i b u s a t q u e suppleto, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m intersit, vel s u a interesse p r a e s u m a n t consensu, de apostolicae potestatis plenitudine dioecesim Cameracensem in d u a s p a r t e s dividimus ac seiungimus, in cuius p a r t e septentrionali propriam ac distinctam dioecesim Insulensem d e n o m i n a n d a m , perpetuo erigimus et instituimus in e u m qui sequitur m o d u m . Imprimis civiles districtus Insulensem, Hazebrouckiensem et Dunkerquensem, seu vulgo arrondissements Lille, Hasbrouck et Dunkerque vocatos, qui vicariatui generali Insulensi tributi iam fuerant, a reliquo dioecesis Cameracensis territorio s e p a r a m u s et dividimus, eosque cum propriis n u n c exstantibus finibus perpetuo a s s i g n a m u s et a t t r i b u i m u s in novae dioecesis Insulensis territorium. H u i u s a u t e m dioecesis, ita limitibus definitae, sedem et cathedram episcopalem in civitate Insulensi, seu vulgo Lille, quippe q u a e ceteris sit praestantior ac frequentior, Nos p e r p e t u u m in m o d u m erigimus et constituimus. Ecclesiam praeterea in eadem u r b e e x s t a n t e m atque beatae Mariae Virgini vulgo Notre-Dame de la 'Treille dicatam, quae amplissima et singulari opere ac artificio ditata perhibetur, s u b iisdem invocatione et titulo ad Cathedralis g r a d u m et dignitatem evehimus ac extollimus, in eaque Cathedrale Capitulum iuxta sacros Canones m o r e m q u e in Gallia legitime inductum erigimus et instituimus. Volumus pariter ut Episcopi pro tempore Insulenses, Cathedralis ecclesia eiusque Capitulum iisdem p r o r s u s fruantur h o n o r i b u s , iuribus, privilegiis ac praerogativis, q u a e ipsis de iure competunt, vel q u i b u s caeteri Sacrorum Antistites, Cathedrales ecclesiae e a r u m q u e Capitula in Gallia ex legitima consuetudine p o t i u n t u r et gaudent. S u u m quoque proprium ac distinctum seminarium t u m maius, t u m m i n u s habere debebit nova dioecesis Insulensis, s e c u n d u m Concilii Tridentini praescripta, ad clericos eiusdem dioecesis rite sancteque instituendos. Speciatim vero ad clerum quod attinet, decernimus u t statim ac Cameracensis dioecesis dismembratio novaeque dioecesis Insulensis erectio effecta sit, eo ipso presbyteri iure adscripti censeantur et sint dioecesi in cuius territorio, vel curae a n i m a r u m , vel alio ecclesiastico officio legitime addicti exstant. Quo vero rectae administrationi novae dioecesis prospiciatur, praecipimus ut documenta et acta omnia, quae clerum et populum Insulensis
Acta Pii PP. X.
483
dioecesis attingunt, ex archivo Cameracensis dioecesis e x t r a h a n t u r a t q u e quamprimumtradantur novae dioecesi in eius archivio religiose asservanda. P r a e t e r e a dioecesim Insulensem, sicut iam altera Atrebatensis, suffraganeam constituimus metropolitanae Ecclesiae Cameracensis, cuius Archiepiscopi metropolitico iuri idcirco Episcopum novae dioecesis Insulensis subiicimus. Firmis in reliquo communis iuris praescriptis aliisque pro temporis conditione opportune h a c de re edendis. Praesentes a u t e m Litteras et in eis contenta quaecumque, nullo u n q u a m tempore ex q u o c u m q u e capite, vel defectu, a u t quavis ex causa, q u a m t u m v i s iuridica, legitima, pia et privilegiata, etiam ex eo quod causae propter q u a s praemissa e m a n a r u n t , adductae, verificatae, seu iustificatae non fuerint de subreptionis, a u t obreptionis, vel nullitatis vitio, seu intentionis Nostrae, a u t quopiam alio substantiali, substantialissimo, inexcogitato et inexcogitabili ac specialem et individuam mentionem et expressionem requirente defectu, seu etiam ex eo quod in praemissis e o r u m q u e aliquo, solemnitates et quaevis alia servanda et adimplenda, servata et adimpleta non fuerint, a u t ex q u o c u m q u e alio capite, colore, vel praetextu, aliave ratione a u t causa, etiam tali quae ad effectum validitatis e a r u m d e m praesentium necessario forent e x p r i m e n d a , notari, i m p u g n a r i , invalidari, in ius vel controversiam vocari, aut ad viam et terminos iuris reduci, seu adversus illos quodcumque iuris vel facti, a u t gratiae, vel iustitiae remedium impetrari, vel etiam Motu, scientiae et potestatis plenitudine paribus concesso et impetrato, quempiam uti, seu iuvari posse in iudicio et extra illud a t q u e eas sub quibusvis similium, vel dissimilium gratiarum re vocationibus, suspensionibus, limitationibus, derogationibus, a u t aliis contrariis dispositionibus per q u a s c u m q u e Litteras et Constitutiones Apostolicas, a u t Cancellariae Apostolicae regulas e d i t a s , vel edendas minime comprehendi, sed semper ab illis excipi et quoties illae e m a n a b u n t toties in pristinum et validissimum s t a t u t u m restituas, repositas ac plenarie reintegratas ac de novo etiam sub q u a c u m q u e posteriori data quandocumque eligenda concessas esse et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere et ita ab o m n i b u s censeri, ac firmiter et inviolabiliter observari, sicque et n o n alias per q u o s c u m q u e iudices ordinarios, vel delegatos quavis auctoritate fungentes, vel dignitate fulgentes, etiam c a u s a r u m Palatii apostolici Auditores ac S. R. E. Cardinales etiam de Latere Legatos, Vice Legatos, dictaeque Sedis Nuncios, sublata eis et eorum cuilibet quavis aliter iudicandi et interpretandi potestate, et facultate, iudicari et definiri debere, ac irritum q u o q u e et
484
inane decernimus si secus super his a q u o q u a m , quavis ûctorâlje-scienter a u t ignoranter contigerit attentari. Haec autem ad exsequenda Nos d e p u t a m u s dilectum filium N o s t r u m Ludovieum Henricum tituli S. Mariae Novae S. R. E. presbyterum cardinalem Luon n u n c u p a t u m et R h e m e n s i u m Archiepiscopum, eidem tributis o m n i b u s facultatibus necessariis et opportunis etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet ecclesiastica dignitate o r n a t u m , atque definitive p r o n u n t i a n d i super quavis difficultate, seu oppositione in exsecutionis actu quomodolibet oritura, facto t a m e n ei onere intra sex menses mittendi ad sacram Congregationem Consistorialem authenticum exemplar exsecutionis peractae. Non obstantibus, q u a t e n u s opus sit, Nostra et Cancellariae Apostolicae Regula De iure quaesito n o n tollendo ac Lateranensis Concilii novissime celebrati, dismembrationes perpetuas, nisi in casibus a iure permissis, fieri prohibentis, aliisque etiam in s y n o d a l i b u s , provincialibus, generalibus universalibusque Conciliis editis, vel edendis, specialibus, vel generalibus Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis, privilegiis quoque indultis ac Litteris Apostolicis quibusvis superioribus et personis in genere, vel in specie, aut alias in contrarium praemiss o r u m quomodolibet forsan concessis, approbatis, confirmatis et i n n o vatis, quibus o m n i b u s et singulis etiamsi pro eorum sufficienti derogatione de illis e o r u m q u e totis tenoribus specialis, specifica, expressa et individua, non a u t e m per clausulas generales idem importantes mentio, a u t quaevis alia expressio habenda, a u t aliqua alia exquisita forma ad h o c servanda foret, tenores huiusmodi ac si de verbo ad verbum nil penitus omissa et forma in illis tradita observata inserti forent, eisdem praesentibus pro plene et sufficienter expressis h a b e n t e s (illis alias in suo robore permansuris) latissime et plenissime ac specialiter et expresse ad effectum praesentium et validitatis o m n i u m et singulorum praemissorum, pro hac vice dumtaxat, Motu, scientia et potestatis plenitudine paribus h a r u m q u o q u e serie derogamus, ceterisque contrariis quibuscumque. Volumus autem quod praesentium Litterarum t r a n s u m p t i s etiam impressis, m a n u t a m e n alicuius Notarii publici subscriptis, et sigillo alicuius personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem p r o r s u s fides adhibeatur in iudicio et e x t r a illud, q u a e eisdem praesentibus adhiberetur si Originaliter forent exhibitae, vel ostensae. Nulli ergo omnino h o m i n u m liceat h a n c paginam Nostrae dismembrationis, evectionis, erectionis, declarationis, subiectionis, constitutionis, concessionis, decreti, mandati, derogationis et voluntatis infringere^ vel
Acta Pii PP. X.
485
ei a u s u temerario contraire: si quis autem hoc attentare praesumpserit indignationem omnipotentis Dei ac beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m a n n o Domini millesimo nongentesimo decimo tertio, die vigesima quinta mensis octobris, Pontificatus Nostri a n n o decimo primo. A.
C ARDINALIS AGLIARDI S. B. E. Cancellarius.
C.
C ARDINALIS DE LAI, E p . Sabinen. Secretarius S. Congr. Consistorialis.
VISA Loco ifa Plumbi

M: Reg. in Cane. Ap., N. 85113. RIGGI, C A , Not.
LITTERAE
SODALITAS TATIS
APOSTOLICAE.
MARIAE REGINAE CORDIUM , ROMAE ERECTA IN SACELLO SOCIEMARIAE A B. MONTFORT, IN ARCHICONFRATERNITATEM EVEHITUR
CUM FACULTATE AGGREGANDI UBIQUE TERRARUM.
PIUS PP. X. Ad perpetuam rei memoriam. Refert ad Nos dilectus filius H u b e r t u s Maria Gebhard, procurator generalis Societatis Mariae a B. Ludovico Maria Grignon de Montfort, nec n o n Filiarum a Sapientia, Sodalitium Mariae reginae cordium frugiferum ad finem constituendi in a n i m a b u s fidelium immaculatae Virginis regnum, die xxv mensis martii a n n o MDCCCLXXXXIX in archidioecesi Ottawiensi inchoatum, brevi, eadem auspice Deipara Virgine, m i r a n d u m in m o d u m percrebuisse. Significat enim Nobis idem orator Sodalitium ipsum n o n modo in Americae regionibus, sed etiam in E u r o p a reperiri, in Hispania, Gallia, et praesertim in Italia; Societates h u i u s tituli ab episcopis compluribus fuisse canonice fundatas, ideoque in praesens centum fere quinquaginta millia sodalium enumerari, qui in u n i v e r s u m t e r r a r u m orbem h o c spirituale Mariae Virginis regnum provehere student. Verum cum Missionariis Societatis Mariae a B. Montfort, qui Sodalitium enunciatum m o d e r a n t u r , in votis a d m o d u m sit, ut illi centrum constituatur, quod Archisodalitatis titulo ac privilegiis polleat, idem generalis procurator, universae suae reli-
486
Acia Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.
giosae familiae optata exprimens, Nos enixis precibus rogat, ut Societatem in honorem Virginis reginae cordium , R o m a e per decretum a b o : m e : Petro S. R. E. presbytero cardinali Respighi Nostro in Urbe vicario in spiritualibus generali, die x vi mensis iunii anni MDCCCCVI editum canonice erectam, ad Archisodalitii g r a d u m pro universo t e r r a r u m orbe evehere dignemur. Nos autem p e r o p p o r t u n u m consilium esse rati, quod in alma Urbe, catholici orbis centro, praecipua etiam sedes constituatur piae h u i u s Sodalitatis, precibus his a n n u e n d u m q u a n t u m in Domino p o s s u m u s censemus. Quae cum ita sint, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. Congregationi praepositis a Concilii Tridentini decretis interpretandis , Sodalitatem sub titulo Mariae reginae cordium canonice institutam R o m a e penes publicum sacellum, q u o d adiacet conlegio Societatis Mariae a B. Montfort, in vico u r b a n o cui a Sardinia nomen, iam per similes Literas Nostras die i mensis februarii anni MDCCCCX piscatoris annulo obsignatas peculiaribus indulgentiis ac spiritualibus gratiis ornatam, h i s Literis auctoritate Nostra, in Archisodalitatem cum solitis privilegiis, p e r p e t u u m in m o d u m erigimus a t q u e constituimus. Societatis autem sic in Archisodalitatem a Nobis erectae, moderatori atque officialibus praesentibus et futuris, Apostolica pariter Nostra auctoritate, praesentium vi concedimus, in p e r p e t u u m , ut ipsi alias eiusdem tituli a t q u e instituti Societates, n u n c et in posterum in universo t e r r a r u m orbe erectas sive e r i g e n d a s , servatis forma Constitutionis Clementis: Papae VITI praedecessoris Nostri r e c : m e : aliisque Apostolicis ordinationibus desuper editis, sibi aggregare, et cum illis indulgentias omnesj peccatorum remissiones ac p o e n i t e n t i a r u m relaxationes eidem Archisodalitati a Sede Apostolica concessas sive in p o s t e r u m concedendas, q u a e cum aliis communicari queant, similiter communicare licite possint ac valeant. Haec concedimus largimur decernentes praesentes Litteras firmas validas atque efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos atque integros effectus sortiri atque obtinere; illisque ad quos spectant sive spectare poterunt, plenissime n u n c et in posterum suffragari, sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque et inane fieri, si secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , s u b annulo Piscatoris, die x x v n i aprilis MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo.
R. C A R D . M ERRY DEL V A L ,
L. % S.
Secretis
Status.
Acta Pii PP. X.
487
EPISTOLAE. I.
AD R. P. EDUARDUM HUGOX, SACERDOTEM EX ORDINE PRAEDICATORUM, IN PONTIFICIO EIUS COLLEGIO ANGELICO DOCTOREM DEC. THEOLOGIAE THOMISTICAE LAUDIBUS TRADENDAE; PROSEQUITUR.
CURSUM
PHILOSOPHIAE
Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. Aquinatis disciplinam sicubi s u m m o in honore studioque esse decet, profecto decet a p u d e a m Religiosorum familiam, cuius ille proprium lumen a t q u e o r n a m e n tum fuit. Et vere inter sodales ex inclyto Ordine Dominiciano nostra quoque memoria nec pauci neque obscuri n u m e r a n t u r , qui t a n t u m Doctorem, n u n q u a m senescentem, secuti, christiana dogmata et instituta splendide illustrare pergant invicteque defendere. In hoc n u m e r o te, dilecte Fili, n o n p o s t r e m u m haberi t u u s postulat Cursus Philosophiae Thomisticae; quem Nos n u p e r a te, pie oblatum muneri, accepimus. Nota s u n t enim h o m i n u m in philosophia prudentissimorum de te iudicia, efterentium in tuis voluminibus et sinceram sancti T h o m a e doctrinam et copiam compositionemque r e r u m et scribendi perspicuitatem; qui tibi hoc praesertim d a n t laudi, quod vetera principia Scholae ad novos philosophiae vel illuminandos progressus vel refutandos errores sapienter adhibeas. Quare Nos tibi quidem ob exhibitos, observantiae causa, labor u m t u o r u m fructus gratias a g i m u s ; sed multo magis ob salutarem o p e r a m q u a m ipse n a v a s sacrae iuventuti. Nam, quod pluries iam affirm a v i m u s , nihil ad utilitatem Ecclesiae tam interest, q u a m ut gravioribus adolescentis Cleri studiis Angelici Doctoris sapientia praesideat; idque in sacrorum alumnis, qui te sive magistro sive auctore u t u n t u r , feliciter fieri g a u d e m u s . Auspicem vero divinorum m u n e r u m ac testem p a t e r n a e benevolentiae Nostrae, tibi, dilecte Fili, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xvi mensis iulii ficatus Nostri a n n o decimo. PIUS P P . X.
MCMXIII,
Ponti-
488*
IL
AD R. P. IOSEPHUM CHIADANO, SACERDOTEM E SOCIETATE IESU; EUM COMMENTARIO PERIODICO LA CIVILT CATTOLICA DATUM MODERATOREM
GRATULATUR, QUEM COMMENTARIUM VALDE SIBI PROBARI CONFIRMAT.
Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. Operam s a n e doetam plenamque studii, q u a m delecti sodales e Societate Iesu deder u n t u s q u e ad h u n c diem commentario periodico conficiendo La Civiltci cattolica tanti a p u d Nos, quanti a p u d decessores Nostros, semper fuisse, utpote vehementer utilem Ecclesiae sanctae, nemini certe potest, dilecte Fili, n e d u m tibi, esse obscurum. Nam vel proxime, cum sexagesimum a n n u m initae scriptionis eius completum celebrarent, litteras ad eos dedimus gratulandi causa, q u o d t a m longo spatio p r o p o s i t u m illustrandi per occasionem catholica instituta et dogmata, eaque contra e r u m p e n t e s errores defendendi, strenue tenuissent ac porro tenere pergerent, devoti penitus, religioseque dicto audientes Vicario Iesu Christi; q u a s quidem laudes de eisdem libenter hic etiam iteramus. Iam vero eam h a b e m u s merito opinionem doctrinae, pietatis sapientiaeque tuae, ut apprime te iudicemus dignum, qui tam claro scriptorum collegio p r a e s i d e a s : q u a r e eorum te moderatorem factum esse g r a t u l a m u r . Nobis profecto n o n est dubium, quin plane tu sis exspectationem Nostram expleturus. Illi igitur, te moderante, Ecclesiae et R o m a n i Pontificis c a u s a m sancte, ut cons u e v e r u n t , tueri p e r s e v e r a b u n t , atque - in t a n t a t a m q u e pervulgata remissione fidei atque officii - s u a m conservantes in praescriptionum Pontificalium obsequio constantiam, s e m p e r . efficient, ut in hoc suo Commentario q u o t q u o t s u n t ephemeridum sincere et integre catholicarum scriptores et e x e m p l u m sibi propositum h a b e a n t et suffragium atque h o r t a m e n t u m tempestive inveniant. Nos a u t e m divinorum auspicem m u n e r u m , ac singularis benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte Fili, et o m n i b u s qui e u m d e m Commentarium conscribunt, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxv mensis septembris Pontificatus Nostri a n n o undecimo. PIUS P P . X.
MCMXIII,
Acta,Pii PP. X.
489
III.
AD EUGENIUM O' KEEFE EX ARCHIDIOECESI TORUNTINA IN AMERICA ;. CUIUS
RELIGIOSAM MUNIFICENTIAM LAUDAT.
Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. Inter egregios viros qui professionem catholicam in T o r u n t i n a archidioecesi consentaneis moribus e x o r n a n t , te cum primis numerari, dilecte Fili, ipse Archiepiscopus Nos certiores m a g n a - facile intelligis - cum voluptate Nostra n u p e r fecit. Qui quidem cum tuam in omni beneficentiae genere largitatem a p u d Nos laudavit, t u m maxime munificentiam extulit, q u a m in opus novi Seminarii contulisses, et q u a locos aliquot ibidem egentibus alumnis Sacrorum suppeditasses. Tu vero nec utilius de Ecclesia mereri poteras, nec ita ut maiorem a Deo inires gratiam. Quae Nos t u a promerita libenter hac animi grati significatione p r o s e q u i m u r , a t q u e auspicem divinorum m u n e r u m , tibi, dilecte Fili, ac tuis o m n i b u s apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. P e t r u m , die iv mensis octobris tificatus Nostri a n n o undecimo, t PIUS PP. X.
MCMXIII,
Pon-
IV.
AD LEONEM ADOLFUM CARDINALEM AMETTE, ARCHIEPISCOPUM PARISIENSEM,
CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS INSTITUTI CATHOLICI P A R I SIENSIS PATRONOS.
Dilecte Fili noster, venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. Nolumus s t u d i a , per ferias aestivas intermissa, in ista nobili disciplinarum sede cui praesidetis ante revocari q u a m vobis plane a p p a r e a t q u o Nos erga ipsam animo simus. Q u a m q u a m quis ignorat quanti a Nobis fiat i n s t i t u t u m Catholicum Parisiense, ex quo t a n t a optimorum fructuum copia late d i m a n a v i t ? Et quidem iis ipsis de fructibus g r a t u l a m u r vobis, simul optantes, ut in posterum in dioeceses vestras multo profluant uberiores. Ceterum, ut vobis ad Institutum tuend u m Nostra n o n defuit opera, ita posthac non defuturam pro certo
490
habeatis. Quod si per epistulam Offlciosissimis litteris, mense augusto d a t a m , tres dioeceses Venetensem, Corisopitensem et Briocensem consortione vestra seiunximus, ut in tuitionem catholicae Andegavensis s t u d i o r u m Universitatis opes s u a s conferrent, idcirco fecimus tum quia necessitas urgebat eius avertendi i n t e n t u s , tum quia plurimum confi d e b a m u s vobis. Etenim, si u n u s q u i s q u e vestrum eam pecuniae vim in Instituti u s u m attulerit q u a m est sancte pollicitus, et optimum q u e m q u e dioecesis suae ad maiorem largitatem studiose excitaverit, p e r s u a s u m h a b e m u s , fore ut, q u a n t u m s u s t e n t a n d o Instituto Parisiensi opus est, a b u n d e suppetat. Iure autem Nos vobis confidere a r g u m e n t o est quod paulo ante accepimus, disciplinarum istic n u m e r u m magisteriis de re oeconomica et de commerciis auctum esse. Consilium vehementer l a u d a m u s ; quod ipsum copiosioribus inter catholicos Parisienses qui vel m e r c a t u r a m faciunt vel artificia exercent, ita probari velimus, ut, oblata largiter stipe, eorundem magisteriorum stabilitati et incremento prospiciant. Nam quo in genere beneficentiae aliquid de iis opibus rectius collocav e r i s , q u i b u s Dei benignitas eos locupletavit? Pergite igitur in incepto fidenter; n e q u e enim fit, cum christiani populi salus agitur, ut Dei providentis auxilium diu desideretur. Cuius auspicem et p a t e r n a e benevolentiae Nostrae testem, vobis, dilecte Fili Noster, venerabiles Fratres, et clero populoque vestro apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die Pontificatus Nostri undecimo.
VIII
mensis octobris a n n o
MCMXIII,
PIUS P P . X.
v.
AD AUGUSTINUM CARD. RICHELMY, TERAS DEVOTIONIS PLENAS ARCHIEPISCOPUM BEATISSIMO PATRI TAURINENSEM, EXHIBITAS OB LIT-
OCCASIONE
ANNUI CONGRESSUS AUGUSTAE TAURINORUM AB EPISCOPIS NAE REGIONIS NUPER CELEBRATI.
PE.DEMONTA-
Dilecte Fili Noster ac venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. Nuperrime Augustae T a u r i n o r u m , ut q u o t a n n i s assoletis, congregati, litteras ad Nos dedistis, cum vestrae in Nos pietatis testes, t u m n u n c i a s fructuum satis u b e r u m quos omnem Pedemonta-
Acta Pii PP. X.
491
n a m regionem percepisse testamini ex piaculari hoc a n n o . Gratum u t r u m que Nobis, qui in fratrum ac filiorum amore conquiescimus ac de omni popularis pietatis incremento ita g a u d e m u s ut nihil magis. Quod quidem incrementum n o n ita sane est laus vestris propria fidelibus, ut n o n sit vobis etiam communis, cum diligentia potissimum sollertiaque vestra foveatur. Pergite, dilecte Fili Noster ac venerabiles Fratres, Nobis navitatem vestram observantiam que p r o b a r e : pergite vestra in Eucharistiam studia ita urgere, ut concrediti vobis greges caelesti huic convivio sancte assuescant vitamque inde h a b e a n t et a b u n d a n t i u s in dies habeant. Auspex interea divinorum m u n e r u m Nostraeque testis benevolentiae apostolica sit benedictio, quam vobis singulis, clero populoque vestro p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxx octobris catus Nostri anno undecimo. PIUS P P . X.
MCMXIII,
Pontifi-
CONGREGATIO CONSISTORIALIS
i.
PROVISIO ECCLESIARUM.
Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis S s m u s D. N. P i u s P P . X h a s q u a e s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 22 augusti 1913. Cathedrali ecclesiae Monopolitanae praefecit sacerdotem Nicolaum Monterisi, canonicum-parochum cathedralis ecclesiae Barolensis. 27 augusti. Cathedralibus ecclesiis P o t e n t i n a e et Marsicensi sac. P. R o b e r t u m , in saeculo Achillem, Razzoli, Ordinis F r a t r u m Minorum u n i o n i s Leonianae, iam custodem Terrae Sanctae. Titulari ecclesiae episcopali Hippusensi sac. I o a n n e m Plaza et Garcia, magistrum scholae ecclesiae cathedralis Calaguritanae.
4&
9 septembris 1913. Titulari ecclesiae episcopali Philadelphiensi sac. Dominicum Pasi, parochum ecclesiae S. Margaritae in dioecesi Faventina, quem constituit Auxiliarem Emi ac Revmi D. cardinalis Iulii Boschi, archiepiscopi Ferrariensis. 27 octobris. Titulari ecclesiae episcopali Gisamensi sac. Henricum loeppen, vicarium castrensem exercitus Borussici. 28 octobris. Cathedrali ecclesiae Brixiensi R e v m u m H y a c i n t h u m Gaggia, h a c t e n u s episcopum titularem H a d r u m e t i n u m . Cathedrali ecclesiae Iaccensi sac. E m m a n u e l e m de Castro et Alonso, canonicum metropolitanae ecclesiae Vallisoletanae. 10 novembris. Titulari ecclesiae episcopali Pentacomiensi sac. Franciscum Assissiensem Vidal et B a r r a q u e r , archipresbyterum metropolitanae ecclesiae Tarraconensis. 12 novembris. Titulari ecclesiae episcopali Germensi sac. Eduardum Kozlowski, dioecesis Grandormensis, quem constituit Auxiliarem^ Revmi D. Sebastiani Messmer, archiepiscopi Milwaukiensis.
IL
NORMAE
AD CONSTITUTIONEM
IN PRAECIPUIS EXSECUTIONI MANDANDAM.
Affinch le disposizioni della Costituzione In praecipuis del 28 giugno 1913 trovino u n a giusta e facile applicazione, il S. P a d r e , tenuto calcolo dei voti della commissione Cardinalizia e della sotto-commissione Prelatizia, d e p u t a t e allo studio di questa materia, e sentiti in particolare il Card. Vicario e il Card. Arciprete della Basilica Vaticana, ha stabilito le seguenti n o r m e , che debbono avere eguale valore della menzionata costituzione in conformit al prescritto della medesima. . Le attuali deputazioni del seminario R o m a n o e del seminario Vaticano, del seminario dei Ss. Ambrogio e Carlo, e del collegio Leoniano, pel n u o v o o r d i n a m e n t o dei seminari italiani in R o m a , cessano dal loro ufficio, onde dar luogo alle nuove disposizioni. L'officio di Canonico Prefetto nel seminario Vaticano abolito. 2. 11 collegio Leoniano conserva il suo Cardinale Protettore. 3. U n a n u o v a deputazione disciplinare ed economica sar istituita per il seminario maggiore al L a t e r a n o : ed essa varr anche per il collegio Leoniano, al quale dovr quindi estendere le sue cure.
S. Congregatio Consistorialis. 4 . In conformit al cap. x v i n sess. x x i n dei Tridentino, la deputazione disciplinare s a r composta di due sacerdoti, scelti direttamente dal S o m m o Pontefice, come Vescovo di Roma. I sacerdoti deputati per l'economia saranno q u a t t r o : due parimenti da nominarsi direttamente dai Sommo Pontefice: e degli altri due, u n o da eleggersi dai Patriarcali Capitoli Lateranense e Liberiano sotto la presidenza del Card. Arciprete dell'Arcibasilica Lateranense, l'altro da un delegato di ciascuno dei capitoli delle Basiliche minori e collegiate di R o m a e dalla Congregazione segreta dei Parroci, sotto la presidenza del Card. Vicario. 5. I deputati d u r e r a n n o in carica per un quinquennio. E se per morte, o per allontanamento da R o m a od altro motivo alcuno venisse a mancare, il surrogare il m a n c a n t e spetter a chi ne avr fatta prima l'elezione. Chi sar cos eletto, r i m a r r in carica sino alla fine del quinquennio in corso. Gli uscenti p o t r a n n o essere rieletti per un secondo quinquennio, ma n o n oltre. 6. Il seminario R o m a n o minore al Vaticano avr pure u n a deputazione disciplinare ed economica speciale e distinta dall'altra, fino a che le circostanze lo richieggano o consiglino, e sar analoga a quella del seminario maggiore. La n o m i n a dei due deputati della disciplina e dei due primi dell'economia parimenti riservata al S. P a d r e : per gli altri due dell'economia,, la elezione di u n o attribuita al Capitolo Vaticano, la elezione dell'altro al restante clero della stessa Basilica, cio al collegio dei beneficiati e chierici beneficiati. II disposto dell'art. 5 vale anche pei deputati del seminario R o m a n o minore al Vaticano. 7. a) Le deputazioni del seminario R o m a n o maggiore al Laterano e del collegio Leoniano si a d u n e r a n n o sotto la presidenza del Card. Vicar i o : quelle del seminario R o m a n o minore al Vaticano sotto la presidenza d e l l ' E m o Arciprete. Ognuno dovr col consiglio e con l'opera coadiuvare il proprio Cardinale per le cose di rispettiva competenza in conformit delle leggi canoniche generali. i
1
6) Dovranno a d u n a r s i ogni qualvolta la necessit o l'utilit lo richiegga, ma n o n meno di quattro volte l ' a n n o , in tempi da stabilirsi. c) I deputati della disciplina s a r a n n o convocati separatainet da quelli dell'economia, q u a n t e volte le loro risoluzioni non impliehaeo
494
l'amministrazione temporale del seminario, oppure il Cardinale presidente creder utile o necessario radunarli separatamente. In pari modo p o t r a n n o essere convocati a parte i deputati dell'economia. d) Tutti i deputati sono sub gravi obbligati al segreto d'ofzio peile cose disputate e concluse nella deputazione. e) Ogni deputazione potr eleggersi nel suo seno un segretario, il quale p o t r essere incaricato dal Cardinale presidente per le convocazioni degli altri deputati, e per le comunicazioni da farsi ai terzi. Egli dovr redigere i verbali dell'adunanza e custodirli nella sede a ci stabilita. /) In seno alle deputazioni p o t r a n n o essere chiamati anche i superiori e maestri per dare le spiegazioni che fossero necessarie. Il voto per consultivo riservato ai deputati. 8. Il seminario maggiore al Laterano^ il minore al Vaticano*e il collegio Leoniano, a v r a n n o ciascuno un Rettore, un Direttore spirituale, un Vice-rettore ed un Economo propri. Gli alunni del seminario Pio, sia nel seminario maggiore al Laterano, sia nel collegio Leoniano, a v r a n n o i medesimi superiori degli altri alunni con cui convivono. L'amministrazione per dei beni r i m a r r distinta e s e p a r a t a : ed il Rettore del seminario maggiore al Laterano a v r la rappresentanza legale dell'ente, come Rettore del seminario Pio. 9. Il seminario R o m a n o maggiore al Laterano e il collegio Leoniano avranno un Prefetto degli studi comune, il quale avr cura di tutto ci che riguarda l'insegnamento n e l l ' u n o e nell'altro pio luogo in conformit del diritto comune. Il seminario R o m a n o minore al Vaticano avr un Preside degli studi suo particolare con le attribuzioni proprie a questo officio. 10. I rettori dei due seminari e del collegio Leoniano^ i direttori spirituali dei medesimi, il prefetto ed il preside degli studi, di cui negli articoli precedenti, s a r a n n o direttamente nominati dal S. P a d r e . 11. Il vicerettore del seminario R o m a n o maggiore al Laterano e del collegio Leoniano saranno nominati dal Card. Vicario, col voto della deputazione disciplinare, del r e t t o r e , e con l'approvazione del S. P a d r e : in egual modo i due economi, ma richiesto anche il voto della deputazione economica: egualmente i maestri, richiesto per il voto, oltre che della deputazione disciplinare, anche del prefetto degli studi. 12. Il vicerettore del seminario R o m a n o minore al Vaticano s a r n o m i n a t o dal Cardinale Arciprete della basilica Vaticana con il voto della deputazione disciplinare e del rettore, sentito secondo le norme generali
495
il Card. Vicario, con l'approvazione del S. P a d r e : in egual modo l'economo, ma richiesto anche il voto della deputazione economica: ed egualmente i maestri, ma richiesto il voto, oltre che della deputazione discip l i n a r e , anche del preside degli studi. 13. La deputazione economica, quanto alla scelta dei superiori e maestri, dovr essere interpellata solo nel caso che si tratti di modifica degli stipendi. 14. R i m a n e inalterato q u a n t o il diritto ha stabilito ed in uso circa la t a s s a del clero. E l'importo relativo sar in ogni caso raccolto dall'economo del seminario R o m a n o maggiore al Laterano. R i m a n e egualmente fisso il contributo speciale che il Capitolo Vaticano suole dare al seminario Vaticano. 15. Per la custodia dei valori in titoli, s a r a n n o date disposizioni a parte. 16. Rimangono ferme le n o r m e stabilite ed in uso per il concorso ed assegno dei posti gratuiti e semigratuiti di alunno nel seminario R o m a n o maggiore e minore, e nel seminario Pio. 17. P e r i giovanetti romani che, ottenuto un posto gratuito, dovessero entrare nel seminario minore al Vaticano per gli studi ginnasiali, l'econ o m o del seminario maggiore pagher all'economo del seminario minore la borsa di studio o retta in uso, finche essi per gli studi rimangano col. Egualmente far verso l'economo del collegio Leoniano per gli alunni romani, dei seminario Pio, o di altre istituzioni e diocesi, i quali, ordinati sacerdoti, avendo a compiere il corso legale al Leoniano, avessero diritto al m a n t e n i m e n t o gratuito o semigratuito. Parimenti l'economo del seminario minore pagher a quello del seminario maggiore od a quello del collegio Leoniano la borsa di studio o retta in uso per gli alunni propri della Basilica Vaticana ed educati per suo conto nel seminario R o m a n o maggiore al Laterano o nel collegio Leoniano. 18. Q u a n t o al seminario dei Ss. Ambrogio e Carlo le rendite n o n affette a fini speciali si divideranno in tante borse, di cui g o d r a n n o a t u r n o , secondo u n a n o r m a da stabilirsi, le varie diocesi dell'alta Ralia contemplate nel Motu proprio di Leone XIII di s. m. 19. A tempo o p p o r t u n o , iniziato l'anno scolastico, gli economi d o v r a n n o presentare il bilancio consuntivo dell'anno precedente ed il preventivo dell'anno nuovo, collo stato patrimoniale attivo e passivo del pio luogo, stabilendo le s o m m e necessarie per la m a n u t e n z i o n e dei locali, Pinsegnamento, il culto, il m a n t e n i m e n t o degli alunni e superiori, la biblioteca, i gabinetti scientifici od altro. In particolare l'economo del seminario maggiore al Laterano prov-
Acta Apostolicae Sedis. - Gominentritim Officiale.
veder ehe abbiano un capitolo a parte nei suoi bilanci le rendite e spese del patrimonio del seminario Pio, ed e v e n t u a l m e n t e di altri enti che avessero fondi propri separati. 20. E n t r o un a n n o dalla data del presente regolamento gli economi d o v r a n n o redigere un inventario esatto dei capitali e di tutto il mobilio del pio luogo alla cui custodia sono stati preposti. Questo inventario sar custodito dalla rispettiva deputazione economica. Ed avvenendo a u m e n t i o perdite, queste dovranno essere diligent e m e n t e notate, ed, in occasione della presentazione dei bilanci, segnalate alla stessa d e p u t a z i o n e , r i m a n e n d o responsabile in proprio l'economo, se alla cessazione del suo m a n d a t o si trovasse alcuna cosa m a n c a n t e e n o n segnalata nei bilanci. 2 1 . I deputati dell'economia sono in solidum obbligati a richiedere, iniziato l ' a n n o scolastico, i bilanci consuntivi e preventivi, l'esibizione dello stato patrimoniale e dello stato mobiliare del rispettivo pio luogo. 22. I capitali e le rendite che h a n n o proprie speciali determinazioni, debbono essere religiosamente custoditi, e fedelmente erogati al fine loro proprio, dovendone i moderatori dei pii luoghi e le rispettive deputazioni rispondere in proprio, se per loro colpa avvenisse altrimenti. 23. L ' E m o Vicario dovr essere esattamente informato dei suoi alunni del seminario R o m a n o minore al Vaticano, avendo diritto di sorvegliarli e di regolarne l'ammissione e dimissione, come loro Ordinario secondo le norme del diritto comune. Egual diritto ha l'Emo Arciprete di S. Pietro per gli alunni di s u a giurisdizione dimoranti nel seminario maggiore al Laterano od al Leoniano. Egualmente per tutti quegli alunni n o n r o m a n i che vengono educati nel seminario R o m a n o o nel collegio Leoniano, i diritti dei rispettivi Ordinari restano salvi, in conformit delle leggi canoniche. In tutti i casi poi i rettori d a r a n n o sempre ai rispettivi Ordinari le informazioni necessarie. 24. Q u a n t o alle sacre ordinazioni, sar osservato il privilegio della Basilica Vaticana per coloro che sono destinati al servizio della medesima, fermo il diritto comune per tutti gli altri. 25. P e r l'assistenza al coro, gli alunni dei seminario R o m a n o maggiore interverranno all'Arcibasilica Lateranense, quelli del seminario minore alla Basilica Vaticana, secondo le n o r m e speciali, che s a r a n n o o p p o r t u n a m e n t e stabilite a parte. Roma, 30 Ottobre 1913.
G. C A R D . D E L A I ,
Vescovo di Sabina, Segretario.
497
DECRETUM.
CONSTITUITUR PRAEFECTURA APOSTOLICA DE LINDI IN AFRICA ORIENTALI *
GERMANICAE DITIONI SUBIECTA.
Ut ad orientales oras Africae centralis consultius indigenarum conversioni provideretur, Emi P a t r e s S. h u i u s Consilii Fidei P r o p a g a n d a e , in plenariis comitiis die 10 vertentis mensis habitis, a vicariatu apostolico Daressalamensi, qui latissime patet, universum eius territorium q u o d ad meridiem iacet inter Massa lacum et Oceanum, dismembrandam et in s e p a r a t a m Praefecturam Apostolicam erigendum esse censuerunt, cuius limites sint: Ad boream Mbemkuru flumen ab eius osti o ad fontes, m o x recta linea q u a e exinde ducitur u s q u e eo ubi Pitu flumen in Ruhuje influit, hinc Ruhuje flumen u s q u e ad eius fontes, ac d e m u m linea q u a e a praedictis fontibus ducta, Massae lacus verticem septentrionalem attingit. Ad occidentem autem lacus Massa. Ad meridiem vero confinia civilia quae territorium Germanicum a Mozambiquensi colonia dirimunt. Ad orientem t a n d e m Oceanus. P o r r o sic definitam Praefecturam a Lindi, urbe territorii principe, n u n c u p a n d a m , ac alumnis Congregationis Benedictinae de S. Othilia concredendam esse statuerut. Q u a m sententiam, Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X per infrascrip t u m S. Congregationis Secretarium in audientia eiusdem diei relatam. Sanctitas Sua in o m n i b u s a d p r o b a r e r a t a m q u e habere dignata est, praesensque ea de re Decretum fieri iussit. Datum R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 12 novembris a n n o Domini 1913.
L. S . C. Laurenti, Secretarius.
ACTA, vol. V, n. 17. 17-11-913.
35
498
S. CONGREGATIO INDICIS
DECRETUM.
Feria V, die 13 novembris 1913.
Sacra Congregatio eminentissimorum ac reverendissimorum s a n ctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium a sanctissimo Domino nostro Pio P a p a X sanctaque Sede apostolica Indici librorum pravae doctrinae, e o r u m d e m q u e proscriptioni, expurgationi ac permissioni in universa christiana republica praepositorum et delegatorum, de peculiari Ssmi D. N. Pii P a p a e X m a n d a t o d a m n a v i t et damnat, proscripsit proscribitque, atque in Indicem librorum prohibitorum referri mandavit et m a n d a t opus inscriptum:
ANTONIETTA GIACOMELLI,
Per la riscossa cristiana. Milano 1913.
I t a q u e nemo cuiuscumque g r a d u s et conditionis praedictum opus d a m n a t u m atque proscriptam, q u o c u m q u e loco et q u o c u m q u e idiomate, a u t in posterum edere, a u t editum legere vel retinere audeat, sub poenis in Indice librorum vetitorum indictis. Datum R o m a e , die 13 novembris 1913.
FR.
CARD.
DELLA VOLPE, Praefectus.
L. & S. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius*
S. Bomana Bota.
499
SACRA ROMANA ROTA

M E L E V I T A N A (Meliten.).
FUNERUM.
Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 7 iunii 1913, RR. PP. DD. Guilelmus Sebastianelli, P o n e n s , Seraphinus Many et Franciscus Heiner, Auditores de turno, in causa Meliten. - F u n e r u m , inter Capitulum collegiatae ecclesiae B. V. I m maculatae in civitate Cospicua , repraesentatum per legitimum procuratorem Christophorum adv. Astorri, et Revmum can. D. I o s e p h u m Azzopardi, vicarium curatum perpetuum eiusdem ecclesiae, repraesentatum per legitimum procuratorem Vincentium adv. Sacconi, sequentem definitivam tulerunt sententiam. A iudice Meliten, primum, deinde ab H. S. O., p a r t i b u s acriter dimicantibus, decisum fuit a vicario curato Collegiatae civitatis Cospicua celebrandam esse Missam exsequialem praesente cadavere, eidemque competere ius praecinendi a n t i p h o n a m Exuliabunt Domino, et h o r a s viamque determinandi funeris deducendi. Quibus decisionibus g r a v a t u m se persentiens Capitulum, convola vit ad s u p r e m u m Signaturae T r i b u n a l ; et die 20 iulii 1912 responsum prodiit: Sententiam rotalem circumscribendam esse ad t r a m i t e m legis particularis, quae exercitium curae actualis i n collegiata ecclesia B. M. V. Immaculatae civitatis " C o s p i c u a , , , vicario curato perpetuo attributum moderatur, videlicet Bullae Pii VIII sub die 25 sept. 1830, et Conventionis Ordinarii cum Capitulo per Bullam Pii IX s u b die 1 oct. 1850 approbatae et confirmatae, habita etiam ratione subsequentis observantiae . Causa igitur iterum hodie proponitur sub dubio a partibus morem praefati Tribunalis decisioni gerentibus concordato; i. e.: An ad tramitem decisionis Signaturae Apostolicae diei 10 iulii 1912 in hac causa latae competat Capitulo ecclesiae collegiatae civitatis Cospicua , ius inchoandi exsequias per intonationem antiphonae E x s u l t a b u n t Domino, ius adspergendi cadaver aqua benedicta, ius designandi horam et vias exsequiarum, nec non ius ad
500
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium* Officiale.
Missam exsequialem praesente cadavere. Quod dubium R R . DD. Auditores dimittendum esse c e n s u e r u n t affirmativa responsione. Ante omnia RR. P a t r e s diversas a n i m a d v e r t e r u n t phases, q u i b u s cura animarum in ecclesia collegiata civitatis Cospicua obnoxia fuit. P e r Bullam Pii P a p a e VII 1822 parochialis ecclesia sub invocatione B. M. V. sine labe conceptae in Collegiatam evecta fuit et archipresbytero, primae novi Capituli dignitati, concredita fuit cura actualis anim a r u m , relicta Capitulo cura t a n t u m habituali. Exortis deinde controversiis ac dissidiis super iure, quod archipresbyter sibi independenter a Capitulo tribuebat quoad ecclesiasticas functiones ordinandas, et ut melius provideretur congruae sustentationi canonicorum, q u o r u m praeb e n d a ob varias calamitates q u i b u s insula Meliten, fuit divexata, s u m m a m t a n t u m triginta circiter s c u t a t o r u m monetae r o m a n a e a n n u a t i m pertingebat, a Pio VIII per Constitutionem Ad supremum Ho sept. 1830, cura actualis ab archipresbyteratu d i s m e m b r a t a et tributa fuit Capitulo, ita ut in eodem cura t u m actualis t u m habitualis cumuiaretur. Q u a m curam a n i m a r u m Capitulum exercere poterat per ipsos pro tempore exsistentes Capitulum et canonicos per t u r n u m , vel per presbyterum saecularem, vicarium c u r a t u m ad n u t u m ipsius Capituli amovibilem, cum congrua ei mercedis assignatione. Omnia autem et singula emolumenta, certa et incerta, ab exercitio curae q u o q u o modo provenientia, Capitulo et canonicis tribui debebant. Exsecutioni h a u d d e m a n d a t a e fuerunt Pii VIII dispositiones ob m a g n a s et novas succedentes difficultates. Qua de causa res amice composita luit per conventum Ordinarium Melitensem inter et Capitulum initum, q u o d Pio IX pont. maximo per Bullam Inter caetera, 1 oct. 1850, placuit approbare et in forma specifica confirmare. In h a c Bulla, aliis omissis, haec h a b e n t u r : F i r m a e rema n e a n t et confirmentur praefatae litterae Pii papae VIII praedecessoris q u o a d ea quae unionem respiciunt curae habitualis cum actuali favore praefati Capituli, moderato t a m e n curae exercitio sequentibus legibus: I Ut n e m p e cura actualis sic unita cum habituali exerceri debeat perpetuo et inamovibiliter a vicario curato per Capitulum universum, comprehenso archipresbytero, eligendo, et per Ordinarium confirmando modo et forma inferius decernenda. 2 Ut ad vicarium i p s u m c u r a t u m spectet t a n t u m administratio Sacramentorum, et quidquid m e m o r a t u m actualis a n i m a r u m curae exercitium ei commissum stricte respicit, salvis et reservatis favore C a p i t u l i ceteris iuribus et privilegiis, etiam super huiusmodi exer citio, q u a e eidem Capitulo, uti ecclesiae rectori, reservata sint et r e m a n e a n t .
o
S. Bomana Bota.
501
Ex his patet per Bullam Pii VII in ecclesia B. M. V. I m m a c u l a t a e parochialitatem fuisse divisam inter Capitulum et Archipresbyterum, ut u n i habitualis, alteri cura competeret actualis : per Bullas vero Pii VIII et Pii IX u t r a m q u e curam a d n e x a m fuisse Capitulo, quod proinde, indivisam obtinens parochialitatem, absolutus et unicus evasit ecclesiae rector, s p o n s u s et p a r o c h u s r e p r a e s e n t a t o s ab ipso corpore mystico, seu politico constituente u n a m personam moralem, seu intellectualem. Quod etiam ostenditur, sive ex i n s t r u m e n t o diei 23 martii 1852, quo Capitulum per s u u m procuratorem im missum fuit in vacuam, liberam, expeditam, realem et corporalem possessionem curae t a m actualis q u a m habitualis a n i m a r u m dictae ecclesiae ad tenorem Lit t e r a r u m Apostolicarum , sive ex ratione immittendi novos canonicos in possessionem proprii c a n o n i c a t u s , quae ratio a e q u i p a r a t u r reali institutioni veri ac proprii beneficii parochialis. Quae omnia certe locum non h a b e n t illis in Capitulis q u i b u s c u r a t a n t u m competit habitualis. Hoc idem ulterius eruitur ex eo quod iuxta Pii VII dispositionem, m a n e n t e t a n t u m penes Capitulum cura habituali, archipresbytero ius concessum fuit eligendi sibi t a m q u a m adiutores in curae a n i m a r u m exercitio presbyteros saeculares ad n u t u m ipsius archipresbyteri amovibiles, et ab eodem congrua mercede compensandos. Ex adverso, unione facta in Capitulo curae actualis cum habituali, eidem d a t a fuit facultas d u o s vice-parochos deputandi ad eiusdem Capituli n u t u m amovibiles, cum congruae assignatione. Haec a u t e m deputatio ex parte Capituli denotat ipsum esse p a r o c h u m habitu et actu. Ad r e m Pignatelli (tom. III, consult. 24, n. 3). Quia ex eo q u o d n o n Dignitates sed Capitulum d e p u t a t vicarios annales pro exercitio curae, a quibus illa exercetur, sequitur quod rector curam h a b e n s sit Capitulum, non a u t e m aliqua Dignitas, atque ideo Dignitates ab actuali et habituali exclusae m a n e a n t ; idque eo magis, quia sicut Capitulum deputat, ita idem Capitulum n o n Dignitates congruam assignat deputatis, sicque cura est penes illud . Pitonius, Discept, eccles., 104, n. 30. Haec o m n i a animadvertentes RR. P P . DD. alterius turni in sententia circumscripta scripsere : Procul dubio cura a n i m a r u m actualis penes Capitulum est addito t a m e n : at non m i n u s indubie ab eodem exerceri nequit . Verum in primis, hoc admisso, r e m prorsus inutilem peregisset P i u s VIII d i s m e m b r a n d o curam actualem ab archipresbyteratu, e a m q u e tribuendo Capitulo, q u a m dismembrationem confirmavit Pius IX. Deinde in Constitutione Pii IX exercitium curae partim tribuitur vicario curato, partim Capitulo. P a r s q u a e respicit vicarium curatum his enun-
502
ciatur verbis: Ad vicarium ipsum c u r a t u m spectat t a n t u m administratio S a c r a m e n t o r u m , et quidquid m e m o r a t u m a n i m a r u m curae actualis exercitium stricte respicit ; p a r s q u a e se refert ad Capitulum sic e x p r i m i t u r : salvis et reservatis favore Capituli ceteris iuribus et pri vilegiis, etiam super huiusmodi exercitio, quae eidem uti ecclesiae rectori debeantur . Unde clarissime reservatur Capitulo p a r s aliqua exercitii curae, et sic vicario curato n o n plenum, sed strictum t a n t u m exercitium curae tribuitur. Cum a u t e m exercitium h a b e a t in p e r p e t u u m et vi Constitutionis, sequitur q u o d n o n sit m a n d a t a r i u s , minister, coadiutor a u t auxiliator Capituli, quamvis n o n sit vicarius ad iuris communis tramites, q u a t e n u s nempe ei concredita sit universa cura actualis, m a n e n t e habituali p e n e s Capitulum. Neque dicatur aliter decisum fuisse a S. C. Concilii, q u a e interrog a t a An iuxta Constitutiones Apostolicas universa actualis cura ani m a r u m vicario curato competat in casu? , die 20 dec. 1902 reposuit: Affirmative quoad exercitium curae a n i m a r u m . Etenim I n o n agitur hic de interpretatione authentica Constitutionum Apostolicarum, uti vult vicarii p a t r o n u s ; p r a e t e r q u a m q u o d enim S. C. Concilii a s s u m p t a fuit a S u m m i s Pontificibus generaliter ad decreta disciplinaria Conc. Trid. interpretanda, forma illa in casu desideratur, q u a e iure vigente a n t e Constit. Sapienti Consilio, adhiberi debebat a R o m a n i s Congregationibus in legibus pontificiis authentice interpretandis. Animadvertendum 2 est quod ex u n a parte vicarius, n o n distinguens forsan c u r a m actualem ab eius exercitio, p u t a b a t sibi universam curam actualem competere; ex alia Capitulum p r a e t e n d e b a t vicarium n o n esse nisi p e r s o n a m ab eo delegatam ad a d m i n i s t r a n d a Sacramenta et q u o s d a m actus peragendos ministerii parochialis; hinc S. C. mediam veluti viam t e n e n s edixit vicario- iuxta Apostolicas Constitutiones competere universae curae actualis exercitium, q u a de causa dici n o n poterat delegatus a u t minister Capituli. De extensione a u t e m praefati exercitii, u t r u m videlicet stricte vel late intelligi deberet, nullum v e r b u m facit (cfr. Thesaurus S. G. G, tom. 16, p. 1065-1085). Proinde, admisso etiam quod decisio transierit in rem iudicatam, inutiliter a d d u c i t u r ad praesentem controversiam d i r i m e n d a m ; h a c de causa s u p r e m u m Signaturae Apostolicae Tribunal, circumscribens H. S. O. sententiam, nullam rationem h a b u i t Conciliaris responsi, quod certe n o n fecisset, si per illud vicario t r i b u t u m fuisset universum curae actualis exercitium ; haec enim basis et fundamentum est rotalis sententiae. Nullo etiam in calculo P a t r e s h a b u e r u n t q u a e a vicarii p a t r o n o afferuntur circa s e n s u m verborum salvis et reservatis favore Capituli ceteris iuribus et privilegiis, etiam super h u i u s m o d i
o
S. Bomana Bota.
503
o
exercitio, quae eidem uti ecclesiae rectori debeantur . N e q u e enim I haec verba referri p o s s u n t ad incerta et emolumenta stolae ; haec enim de iure communi possunt reservari parocho habituali, vel computari in congrua quae vicario curato debetur. Deinde de praedictis stolae fructibus, a u t incertis longe lateque agitur in apposito articulo conventus, seu concordiae, in quo ex professo decernitur hos reditus pertinere ad Capitulum, salva congrua vicarii curati et q u i b u s d a m aliis pecuniae s u m m i s ad finem specialem destinatis, u n d e inverosimile est de his reditibus agi in art. 2, ubi sermo est de exercitio curae. Neque multo m i n u s 2 respicere valent q u a e d a m iura parochialia q u o a d forum e x t e r n u m et contentiosum, prouti s u n t ecclesiae defensio; reparatio aedificii, custodia suppellectilium etc., siquidem h a e c iura, p r a e t e r q u a m quod sacri canones parocho t r i b u a n t habituali, P i u s IX integra esse voluit favore Capituli verbis q u a e immediate s e q u u n t u r ea de q u i b u s agimus caetera vero iura et privilegia eidem Capitulo uti ecclesiae rectori reservata sint et r e m a n e a n t . Neque t a n d e m intelligi p o s s u n t de quibusdam iuribus honorificis Capitulo reservatis, uti v. g. est ius praecedentiae in funeribus. E t e n i m haec iura honorifica dici n e q u e u n t iura et privilegia super curae a n i m a r u m exercitio; n a m omnino a b s t r a h u n t a quolibet exercitio curae, et illud exercitium n o n includunt, aut nullo modo supponunt, sed significant tant u m praeeminentiam Capituli super omnes alios cleri ordines et personas. P o s t haec RR. Patres propius ad dubium accedentes, a d m i t t u n t ius ad Missam exsequialem p r a e s e n t e cadavere, et ius levandi corpus, quod complectitur reliqua iura controversa, i. e. ius inchoandi exsequias per intonationem antiphonae Exsultabunt Domino, ius adspergendi cadaver a q u a benedicta ac ius designandi horam et vias exsequiarum, competere vicario curato qui institutus sit ad n o r m a m iuris communis, i. e. cum pleno exercitio curae actualis, relicta Capitulo sola cura habituali, prouti diserte et a b u n d a n t e r ostenditur in sententia circumscripta. At hoc aptari nequit praesenti controversiae. Nam iuxta P i a a s Constitutiones uni Capitulo tribuitur cura habitualis et actualis; et q u a m v i s P i u s IX in articulo I concordiae indeterminate ac generice concedat vicario curae a n i m a r u m exercitium, in 2 praefatum exercitium ita determ i n a t : Ut ad vicarium ipsum curatum spectet t a n t u m administratio S a c r a m e n t o r u m et quidquid m e m o r a t a e actualis a n i m a r u m curae exer citium ei commissum stricte respicit, etc. . Hoc proinde iure particulari inspecto, certum est i u r a de quibus agimus, h a u d pertinere ad S a c r a m e n t o r u m administrationem. Neque se referunt ad strictum curae a n i m a r u m exercitium, quod ostenditur generice et specifice.
o
504

o
Generice quidem I quia strictum a n i m a r u m curae exercitium excedere n o n debet utilitatem et sanctificationem viventium, i u r a vero funer a r i a n o n explicantur nisi post mortem^ 2 quia ratio ob q u a m iura funeraria parocho t r i b u u n t u r est, quia c u m p a r o c h u s vita d u r a n t e curam spiritualem s u o r u m p a r o c h i a n o r u m sustinet, ipsisque loco patris est, a e q u u m est, ut et defunctis iusta persolvat et locum sepulturae concedat. Et sicuti pro ipsis vivis orare et sacrificium offerre debuit, ita convenit, ut pro defunctis preces Missasque offerat (Van-Espen, tit. De sepult., 28, c. 3, n. 1 et sq.). At ecclesiae B. V. I m m a c u l a t a e civitatis Cospicua rector et p a r o c h u s est Capitulum, quod proinde parochianorum loco patris est, q u a m v i s S a c r a m e n t a administrare et q u a e d a m spiritualia ministeria exercere t e n e a t u r per vicarium. Pariter Missa pro populo a vicario quidem celebratur, sed eleemosyna accepta a Capitulo (art. 7, Concord, in fine). Nec cum patrono vicarii curati dicatur, S. C. Concilii i u r a funerum vicario attribuisse in decisione 30 iunii 1906, in q u a edixit ius deferendi stolam spectare ad vicarium c u r a t u m (Thesaurus, tom. 165, p. 656-664). Nam hoc valde dubium e s t ; cum enim episcopus Melitensis s u a sententia diei 3 febr. 1905 decrevisset in deducendis defunctis ius s t o l a e spectare ad digniorem in Capitulo , vicarius c u r a t u s appellavit ex h a c sententia ad S. C. Concilii, q u a e die 30 iunii 1906 respondit: Decretum episcopi esse confir m a n d u m , salvo vicario curato iure deferendi stolam, si incedat loco proprio sui officii . Unde S. Congr. potius decidit favore Capituli confirmando decretum episcopi; reservavit quidem vicario curato ius deferendi stolam, si incedat loco proprio sui officii ; sed praecise quaestio est, q u a n d o incedat loco proprio officii sui, q u o d nullo p r o r s u s m o d o determinavit S. Congregatio; u n d e Capitulum supplicem libellum porrexit eidem Congregationi, ut determinaret s e n s u m suae decisionis, prouti n a r r a t Episcopus Melitensis in sua sententia diei 28 iunii 1907. In specie n o n competit vicario curato Collegiatae Cospicua ius celebrandi Missam exsequialem praesente cadavere, quia n o n potest dici ad strictum curae a n i m a r u m exercitium pertinere quod ab illo potest separari et quidem iubente iure communi. Hoc a u t e m verificatur v. g. q u a n d o defunctus in alia ecclesia regulari, a u t saeculari sepulturam electam, familiarem, a u t gentilitiam h a b e t : t u n c enim n o n p a r o c h u s proprius defuncti, sed rector ecclesiae t u m u l a n t i s , q u i c u m q u e sit, superior scilicet regularis, vel parochus, vel alius, Missam exsequialem p r a e sente cadavere celebrat et absolutionem ad feretrum impertitur, unica facta exceptione q u o a d ecclesias confraternitatum, ad n o r m a m decreti S s . Rituum Congr., diei 10 dec. 1703 ad 20. His addendum est celebrar
S. Botnana Bota.
505
tionem Missae exsequialis adeo p a r u m stricte curam a n i m a r u m respicere, ut, s u m m o iure, n o n sit de p r a e c e p t o ; etenim in Rituali R o m a n o (tit. VI, cap. 1, n. 4) dicitur t a n t u m : Illud, q u a n t u m fieri poterit, reti neatur, ut Missa, praesente corpore defuncti, pro eo celebretur , quod dici nequit v. g. de explicatione Evangelii, instructione p u e r o r u m in christiana cathechesi, aliisque actibus, qui curam stricte respiciunt, quique omnes s u n t de stricto praecepto. Quoad reliqua iura quae veniunt nomine iuris levandi corpus, animadvertere praestat Missam exsequialem cum absolutione, q u a e eam sequitur, p a r t e m esse officii funebris praecipuam ac principalem, into nationem vero a n t i p h o n a e Exsultabunt Domino, adspersionem cadaveris a q u a lustrali, ac designationem h o r a e et viae exsequiarum esse p a r t e s secundarias et ordinatas ad eamdem Missam; hinc sicuti Missae celebratio, ita cetera iura veluti accessoria, n o n attingunt strictum c u r a e animarum exercitium ex regula XLII Iuris in VI. Speciatim vero q u o a d p o s t r e m u m ius designandi videlicet vias et h o r a m exsequiarum, hoc supponit exercitium publicum et solemne iurisdictionis parochialis, quod exercitium curae nonnisi a longe respicit. Nec refert quod levatio corporis n o n separatur ab exercitio curae ne in casu quidem sepulturae electae, familiaris a u t gentilitiae in alia ecclesia, quo in casu ius levandi corpus n o n spectat ad rectorem ecclesiae t u m u l a n t i s , sed ad p a r o c h u m p r o p r i u m defuncti. Hoc enim ex eo est repetendum, quia rector ecclesiae t u m u l a n t i s ex. gr. superior regularis, vel p a r o c h u s alienus non h a b e n t iurisdictionem extra m u r o s proprii monasterii vel ecclesiae, a u t saltem n o n h a b e n t in parochia defuncti iurisdictionem. Igitur, si ius particulare a t t e n d a t u r inductum per Constitutiones Pii VIII et Pii IX d u b i t a n d u m n o n foret de bono iure Capituli. At P a t r e s ulterius a d n o t a r u n t m a g n o in pretio h a b e n d u m esse a r g u m e n t u m ex observantia d e s u m p t u m . In processu enim Curiae Meliten., quem, Capitulo instante, H. S. O. fieri curavit, testes omni exceptione maiores, ab u t r a q u e p a r t e adducti ac iudicialiter excussi, incunctanter a s s e r u e r u n t per quinquaginta et amplius a n n o s Capitulum constanter et pacifice iura controversa exercuisse. I a m v e r o n e m i n e m latet q u a n t a sit vis observantiae in interpretandis statutis, constitutionibus, et praesertim contractibus, qualis in re n o s t r a transactio, cui per Bullam Pii IX inviolabilis et irrefragabilis firmitatis robur, vis et efficacia adiecta fuit. E t e n i m n e m o melius cognoscere potest intentionem contrahentium, quam ii qui tempore initi contractus a u t proximis t e m p o r i b u s vivebant. U n d e etiam in iurisprudentia canonica et praesertim in S. Rota dictum est observantiam esse optimam et fidelem cuiuscumque dispositionis interpretem, imo eam
506
Acta
Apostolicae
Sedis.
Commentarium
Officiale.
esse reginam interpretationum, et tollere o m n e s dubitationes, in contractibus praesertim intelligendis. Inter Decisiones Recentiores S. Rotae, Dec. 76, n u m . 68, P. VII, dicitur: Nulla certior actus interpretatio h a b e r i p o t e s t , q u a m ab o b s e r v a n t i a , Dec. 175, n u m . 12, P. VIII o b s e r v a t tia vocatur regina o m n i u m i n t e r p r e t a t i o n u m ; quod repetitur in Dec. 99, n u m . 6, P . IV, et in Dec. 653, n u m . 20-21 ; P . IX, T. 2, ubi a d d i t u r : Talis observantia debet attendi n o n secus ac si a principio inter partes fuisset conventum, observantia enim h a b e t vim novi cori t r a c t u s . N o t a n d u m est a u t e m observantiam n o n procedere per m o d u m praescriptionis, sed per m o d u m interpretationis, uti patet ex ipsa indole observantiae, et ex locis mox e decisionibus S. R o t a e recitatis: u n d e etiam pluries in S. R o t a decisum est ad vim observantiae n o n requiri ut sit praescripta. Sic inter Recentiores, Dec. 14, n. 4-5, P. VII, dicitur: Quae (observantia) cum sit potius cuiuslibet dispositionis interpres, nec egeat praescriptione, sed sufficiat aliquando ita fuisse observatum , q u o d repetitur iisdem fere terminis in Dec. 5, n. 25-26, P. IX. Sic pariter in Dec. 154, n. 6-7, P. X, ita legitur: Observantia interpretativa optime declarat qualis fuerit a principio mens c o n t r a h e n t i u m , et ad inducen d a m h a n c interpretativam observantiam n o n requiritur s p a t i u m longi temporis nec praescriptio, sed sufficit aliquando ita fuisse observatum . Ita etiam in Dec. 337, n. 26-27 et Dec. 334, n. 30-31, P. XII. Unde erronee a p a t r o n o Capituli in s u a defensione a p u d tribunal alterius instantiae observantia confusa fuit cum praescriptione; et c a d u n t q u a e iudices eiusdem instantiae, innixi cap. 1 De praescriptionibus in VI, dicunt in praesenti casu de necessitate tituli; cum enim n o n a g a t u r de praescriptione, n o n requiritur titulus, sed sufficit observantiam extendi ad t a n t u m tempus, ut iudex p r u d e n t e r aestimare possit, talem observantiam referre v e r u m intellectum contractus, a u t alterius dispositionis. Cum ergo in nostro casu militet observantia continua et pacifica non t a n t u m longi, sed et longissimi temporis, scilicet quinquaginta a n n o r u m et amplius, certo certius sufficit ad d e t e r m i n a n d u m v e r u m intellectum Concordiae et Bullarum, de q u i b u s agitur. Neque validissimum hoc de observantia a r g u m e n t u m infirmari potest ex s u p r a relata decisione S. C. Concilii diei 20 dec. 1902. E t e n i m t u n c quaestio n o n erat de iuribus ad praesens controversis, sed de iuribus explicandi Evangelium, instruendi p u e r o s in christiana catechesi et celebrandi Missam pro populo, quae iura, cum stricte se referant ad anim a r u m curae exercitium, S. C. iure meritoque deisit pertinere ad vicarium Capituli, nulla habita ratione anteactae observantiae, q u a e de
S. Bomana Bota.
507
cetero n o n erat continua. Ex allegatis enim in causa constabat modo Capitulum modo et saepius vicarium c u r a t u m praedicta i u r a exercuisse (Cfr. Thes., T. 16, p. 1082-1085). Quibus o m n i b u s sedulo diligenterque perpensis, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , Christi nomine invocato, pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n d u m e s s e : Affirmative in omnibus; i. e. Capitulo competere ius inchoandi exsequias per intonationem antiphonae E x u l t a b u n t Domino, ius adspergendi cadaver aqua benedicta ius designandi horas et vias exsequiarum, nec non ius ad Missam exsequialem praesente cadavere. Volumus etiam expensas inter partes compensari. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad q u o s spectat, ut exsequutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Eef. Concilii Tridentini, adhibitis iis mediis exsequutivis et coercitivis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a futura sint. Romae, 7 iunii 1913.
Guilelmus Sebastianeiii, Ponens. Seraphinus Many. Franciscus Heiner. Ex Cancellaria, 20 iunii 1913.
Sac. T. Tani, Not. S. R. Rotae.
508
SECRETARIA STATUS
EPISTOLAE. L
AD R. P. GARNIER, DE DIRECTOREM ASSOCIATIONIS SIC GALLICE NUNCUPATAE EIUSDEM ASSOCIATIONIS
LIGUE
L'VANGILE , OCCASIONE
QUARTI
CONGRESSUS LUTETIAE PARISIORUM PROXIME CELEBRANDI.
Monsieur l'Abb, Le Souverain Pontife s'est rjoui en a p p r e n a n t que la Ligue de l'vangile, fonde par vous, il y a vingt-cinq a n s , avec les bndictions de Lon XIII, d'heureuse mmoire, et encourage par Sa Saintet ellem m e plusieurs reprises, doit tenir P a r i s en novembre prochain son I V Congrs, sous la prsidence de l'minentissime cardinal Amette, archevque de Paris. Le S a i n t - P r e ne p e u t qu'applaudir a u x dveloppements considrables qu'a pris u n e oeuvre si excellente, et souhaite vivement qu'elle continue produire de plus en plus des fruits salutaires p o u r le bien des individus, des familles et de la socit toute entire. Son rection rcente en confrrie, enrichie d'indulgences, est u n e nouvelle preuve de l'importance que le Saint-Sige attache la diffusion et la connaissance pratique du Livre Sacr. Il n'est p a s d o u t e u x que le sujet choisi p o u r les t r a v a u x du prochain Congrs, savoir Vaction de l'vangile au sein de la socit, rpond aux dsirs du S a i n t - P r e et au b u t q u e se proposent les m e m b r e s de cette association.
e
C'est pourquoi le Souverain Pontife v o u s accorde bien volontiers, ainsi q u ' tous les congressistes et leurs t r a v a u x la bndiction apostolique. Avec mes meilleurs vux p o u r le succs d'une entreprise si digne d'loges, recevez, monsieur l'Abb, la nouvelle assurance de mes sentim e n t s dvous en Notre-Seigneur. Le 16 octobre 1913.
Secretaria Status.
509
IL
AD R. P. D. IOANNEM GHESNELONG, ARCHIEPISCOPUM SENONENSEM, OB LITTERAS DE FIDEI ET RELIGIONIS SENSIBUS IN EADEM ARCHIDIOECESI EXCITATIS MAGISQUE EXCITANDIS, BEATISSIMO PATRI EXHIBITAS.
Monseigneur, Les renseignements si consolants et si rconfortants que renfermait la lettre de Votre Grandeur du 2 septembre courant, au sujet du rveil de la foi et de la pratique religieuse d a n s votre diocse, ont caus au S a i n t - P r e u n e g r a n d e joie. Assurment il reste encore un long chemin parcourir, a v a n t que les masses populaires reviennent aux traditions du p a s s ; mais la vaillance avec laquelle u n e lite courageuse manifeste ses sentiments chrtiens et les traduit d a n s sa conduite, ne saurait m a n q u e r d'exercer peu peu u n e influence salutaire. Le S a i n t - P r e applaudit au zle joyeux et confiant avec lequel Votre Grandeur poursuit u n e uvre dj si h e u r e u s e m e n t commence. Il implore sur votre personne et sur vos diocsains, spcialement sur votre clerg et les aspirants au sacerdoce, les meilleures bndictions d'En-Haut. Je prie Votre Grandeur d'agrer mes flicitations personnelles et de croire mes sentiments bien dvous en Notre Seigneur. Le m septembre 1913.
R. CARD. MERRY DEL VAL

S. CONGREGAZIONE DEI RITI.
CONGREGAZIONE PARTICOLARE. Il giorno 11 novembre 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Particolare, nella quale gli Emi signori Cardinali, nonch i Rmi Prelati Officiali, componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto: . I Sopra il dubbio se consti della validit e rilievo del Processo apostolico costruito nella curia ecclesiastica di Viterbo sulla fama della santit
o
510
di vita, delle virt e dei miracoli in genere dei Ven. servo di Dio Giovanni Domenico Lucchesi, sacerdote professo dell'ordine dei Carmelitani calzati. 2 Sopra il dubbio se debba confermarsi la sentenza pronunciata dal giudice delegato dall'lllmo e Rino Vescovo di Tropea e Nicotera, intorno al culto non mai prestato al Ven. servo di Dio Michele Vito Di Netta, sacerdote professo della.Congregazione del Ssmo Redentore, e intorno all'osservanza dei )ecreti di Urbano Vili. 3 Sopra il dubbio se consti della validit del Processo apostolico, se i testi siano rettamente esaminati e legittimamente compulsati i documenti nella Causa di beatificazione o dichiarazione di martirio del Venerabile servo di Dio Girolamo ab Arce, delle ventiquattro ore nuncupato. 4 Sopra il dubbio se consti della validit dei Processi con autorit apostolica ed ordinaria costruiti ; se i testi siano rettamente esaminati e legittimamente compulsati i documenti nella Causa di beatificazione e canonizzazione del Ven. servo di Dio Fratel Benilde della Congregazione delle Scuole Cristiane.
SEGRETERIA
DI
STATO.
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : 1 aprile 1913. Mons. Giuseppe Fameli, prelato domestico di S. S., e il Rmo D. Enrico Benedetti, Consultori della S. Congregazione del Concilio. 31 ottobre L'Emo signor cardinale Ottavio Cagiano de Azevedo,Prefetto della S. Congregazione dei Religiosi. I RR. PP. Mariano Fernandez dei Minori e Ludovico Rivet della Compagnia di Ges, Consultori della stessa Congregazione. 3 novembre. Mons. Alfonso Alessandro Nouel, arcivescovo di San Domingo, Delegato Apostolico di Cuba e Porto-Rico. 9 novembre. Mons. Luigi Sincero, Uditore della S. Romana Rota e Mons. prof. Salvatore Luzio, Consultori della S. Congregazione dei Religiosi.
Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 11 ottobre 1913. Mons. Michele Colucci, canonico teologo della cattedrale di Lucera. 13 ottobre. Mons. Vincenzo Pecorelli, can. della cattedrale di Policastro. 18 ottobre. Mons. Giovanni Battista Murray, vicario generale dell'archidiocesi di Cincinnati.
51t
Prelati Domestici di S. S.: 26 luglio 1913. Mons. Antonio Pottier, canonico liberiano. 25 settembre. Mons. dott. Giuseppe Goni, della dioc. di Vittoria (Spagna). 4 ottobre. Mons. Pietro Norza, vicario generale della diocesi di Biella. 22 ottobre. Mons. Ladislao Kochowski, rettore dell'ospizio polacco in Roma.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerarii di S. S.: 19 5 ottobre 1913. Mons. Francesco Hrubik, dell'archidiocesi di Praga. Mons. Francesco erny, della medesima archidiocesi. Mons. Carlo Hilgenreiner, della medesima archidiocesi. Mons. Candido Petrini, della diocesi di Lugano. novembre Mons. Gerolamo Piccione, della diocesi di Acqui. Cappellano Segreto d'onore di S. S. : 25 ottobre 1913. Mons. Stefano Schultz, della diocesi di Alba Reale. Cameriere d'onore extra Urbem: 29 ottobre 1913. Mons. Giuseppe Stubendeck, della diocesi di Rosnavia. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 5 ottobre 1913. Mons. Francesco d'Assisi Pires, dell'archid, di Bahia. Mons. Gioacchino Ayres de Almeida Freitas, della medesima archid. Mons. Manoel Olympio Pereira, della medesima archidiocesi. Mons. Moyses Gonalves do Couto, della medesima archidiocesi. 21 ottobre. Mons. Rodolfo de Oliveira, deli'archid, di Marianna (Brasile). 22. ottobre. Mons. Tommaso Panigada, dell'archidiocesi di Lucca. 5 novembre. Mons. Luigi Battelli, dell'archidiocesi di Urbino. Mons. Giovanni Bjazic, della diocesi di Sebenico. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 30 ottobre 1913. * Il sig. conte Vincenzo Maria Petrangolini, dell'archidiocesi di Urbino.
512
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Gran Croce dell'Ordine Piano: 6 novembre 1913. A S. E. il sig. don Firmino Calbetn y Blanchn, gi ambasciatore di Spagna presso la Santa Sede. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 22 ottobre 1913. Al sig. comm. Antonio Thonier, della diocesi di Moulins. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 14 ottobre 1913. Al sig. barone Massimiliano Reinlein-Marienburg, di Vienna. La Commenda, dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 11 ottobre 1913. Al sig. Pietro Thibaut Maria Carlo, marchese de Tristan, sindaco di Clry nella diocesi di Orlans. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 14 ottobre 1913. Al sig. dott. Edoardo L. Keyes, dell'archidiocesi di New York. 18 ottobre. Al sig. Tommaso W. Hynes, della diocesi di Brooklyn. 22 ottobre. Ai signori Arturo d'Auteroche e Marcello Devaulx, della diocesi di Moulins. 4 novembre. Al sig. Luigi van Asten-van Thiel, della diocesi di Boisle-Duc. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 18 ottobre 1913. Al sig. Alfonso Luy, sergente maggiore della Guardia Svizzera Pontificia.
NECROLOGIO.
Ottobre 1913. Mons. Francesco Maturino Guichard, vescovo titolare di Torone e vicario apostolico del Kuy-Tcheou.
Annus V. - Vol. V.
Die 20 Decembris 1913.
Num. 18.
ACTOPST0imlED
ACTA PII PP. X

EPISTOLAE. , " ' I.
AD DOMINUM SUI FRANCISCUM VEUILLOT, QUI TAMQUAM NOVISSIMAM FILIALE PARTEM VITAE PATRUI OBSEQUIUM LUDOVICI VEUILLOT, VENERATIONIS
BEATISSIMO
PATRI
EXHIBUIT.
Trs cher Fils, C'est avec u n e bien douce et grande satisfaction que Nous avons reu l'hommage de la dernire partie de la Vie de Louis Vernilo!, votre oncle, et Nous vous flicitons de tout notre cur d'avoir men si h e u r e u s e fin cet ouvrage de h a u t e importance, laiss inachev par votre trs digne pre. La publication de votre beau travail ne pouvait se faire u n e h e u r e plus o p p o r t u n e , puisqu'elle a prcd de peu de temps la date m m o rable du centenaire de naissance de Pminent publiciste catholique, dont le nom dsormais est glorieusement fix d a n s l'histoire. A l'exemple des d e u x P a p e s qui Nous ont prcd sur ce Sige Apostolique, et principalement de Pie IX, de sainte mmoire, il Nous est agrable de rendre tmoignagne ce grand, h o m m e de bien, dfenseur irrductible des droits de Dieu et de l'glise. Avec la flamme de son zle d'aptre, il e n t r a d a n s la lice, orn des dons prcieux qui font l'crivain, l'artiste et le p e n s e u r de gnie, par lesquels il a gal et surpass les Matres les plus illustres; car,
ACTA, vol. V, n. 18. 20-12-91S. 3(i
514
Acta Apostolicae Sedis. - Commeitarium Officiale.
d a n s les saintes batailles de la dfense des principes sacrs, sa p l u m e tait la fois un glaive t r a n c h a n t et un l u m i n e u x flambeau. Ce qui entranait la vigueur de son esprit, ce qui l'enveloppait de lumire, ce qui en centuplait l'nergie, c'taient, avec sa foi profonde, l'amour de l'glise dont il dsirait le triomphe et l'amour de sa patrie qu'il voulait fidle Dieu. Guid par cette foi, inspir par ce double a m o u r , il sut repousser comme une impit toute diminution de la souverainet de Jsus-Christ et toute renonciation a u x enseignements de la Chaire Apostolique. Il comprit que la force des socits est dans la reconnaissance pleine et entire de la royaut sociale de Notre-Seigneur et d a n s l'acceptation sans rserve de la suprmatie doctrinale de son glise. Avec quelle m e droite et fire, avec quel coeur indomptable, il fit entendre, sur ces questions fondamentales, les proclamations les plus courageuses, confessant sans hsitation et s a n s attnuation la vrit catholique, ne voulant j a m a i s distinguer entre les droits que le m o n d e moderne a d m e t et ceux qu'il prtend proscrire. Avec quelle gnreuse franchise, il sut d m a s q u e r les thories librales, a u x dductions si funestes, d a n s les sophismes dissimuls sous le nom de libert. Convaincu que la nation qui porte travers les sicles le nom de Fille ane de l'glise, doit sa foi, son gnie, la logique de son histoire de reconnatre d a n s leur plnitude les droits du Saint-Sige et l'autorit du Pontife Romain, il s'appliqua avec toute l'ardeur de son m e dissiper les prjugs et les quivoques du Gallicanisme, et fut d'une aide puissante dans le grand mouvement vers le Sige Apostolique qui signala son poque. Nul n'ignore la persvrance avec laquelle il s'leva toujours contre les esprits pervertis qui s'attaquaient a u x sources vives des traditions chrtiennes, force et gloire de sa patrie. C'est a s s u r m e n t un g r a n d h o n n e u r p o u r un serviteur de l'glise d'avoir, p e n d a n t prs d'un demi-sicle, projet sur les vnements qui se sont succd d a n s le m o n d e la p u r e lumire de la doctrine catholique et d'avoir poursuivi sans trve ni merci l'erreur qui s'tale au g r a n d j o u r et l'erreur qui serpente d a n s l'ombre. Il lui reste le m r i t e et la gloire de l'avoir fait avec le courage, l'entrain et l'enthousiasme d'un h o m m e qui possde la Vrit et qui sait que cette Vrit a d e s droits imprescriptibles. Il lui rest le mrite et la gloire de l'avoir fait d a n s l'obissance et la discipline, le regard fix sur les directions du Saint-Sige. Il lui reste le mrite et la gloire de l'avoir fait avec un dsintressement complet, ne cdant j a m a i s a u x sductions, a u x louanges, a u x promesses, b r a v a n t l'impopularit, les intrigues, les antipathies
Acta Pii PP. X.
515
les accusations calomnieuses de ses adversaires, parfois la dsapprobation m m e d ses compagnons d'armes, h e u r e u x d'avoir t trouv digne de souffrir des affronts pour le Nom de J s u s (Acta, V, 41). L'ensemble de sa carrire illustre est digne d'tre prsent comme modle ceux qui luttent pour l'glise et les causes saintes, et qui sont sujets aux m m e s contradictions, aux mmes dchanements de la passion. Qu' l'exemple de Louis Veuillot, ils soient fiers de leurs titres de chrtiens et de serviteurs de l'glise; qu'ils sachent que Dieu combattra avec eux et leur d o n n e r a la victoire l'heure m a r q u e par sa Providence. Avec le tmoignage de toute Notre satisfaction, Nous vous accordons, trs cher Fils, comme gage des faveurs clestes, vous et t o u s les membres de votre famille, tous les descendants de Louis Veuillot, la bndiction apostolique. Donn R o m e prs de Saint-Pierre, le 22 octobre de l'anne 1913, de Notre Pontificat la onzime. P I U S P P . X.
IL
AD BERNARDUM MARTNEZ MODERATOREM CONGREGATIONIS VULGO TALLERES DE CARIDAD DE SANTA RITA DE CASIA , DE CONGREGATIONE EADEM
EXTENDENDA AD AMERICAE LATINAE REGIONES.
Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. Petiisti a Nobis u t apostolicas Litteras Multiplices q u i b u s diei VIII novembris MCMVii Congregationem vulgo Talleres de Caridad de santa Bita de Casia, Matriti olim conditam, ad universas extendimus Hispaniae d i o e ceses, ad q u a s c u n q u e n u n c proferamus Americae Latinae regiones, u t q u e die XXII maii, in omnibus ecclesiis et oratoriis in quibus Congregatio q u a m s u p r a n o m i n a v i m u s sit canonice erecta et a Consilio centrali Matritensi dependeat, liceat singulis annis papalem benedictionem sollemniter populo impertiri. Precibus hisce libenter quidem a n n u i m u s . Probe enim scimus q u a actuosa u r g e a n t u r caritate piae mulieres quae in Congregatione eadem recensentur, et quo studio opera p r o s e q u a n t u r sibi proposita. Quod d u m l a e t a m u r in Domino tibique atque illis ex animo gratulamur, a d d i m u s spem Nos b o n a m fovere fore ut, auctis adsimilibus institutis, latius pa-
516
teat adsimilis caritas, fructusque multiplicentur illius beneficentiae q u a nostra potissimum indiget aetas, q u a m q u e vos, Rita auspice benignoque afflatu Ecclesiae, t a n t a provehitis alacritate. Auspex divinorum m u n e r u m benevolentiaeque Nostrae testis apostolica sit benedictio, quam tibi, dilecte Fili, ac singulis Congregationis q u a m moderaris sociis peramanter in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d S. Petrum, die VIII novembris MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o undecimo. PIUS PP. X.
III.
AD R. D. NICOLAUM SEBASTIANI, DOCTOREM LITTERIS LATINIS TRADENDIS IN SEMINARIO LATERANENSI, OB EXHIBITUM REVERENTER BEATISSIMO PATRI PRIMUM VOLUMEN OPERIS TESNIERIANI SOMME DE PRDICATION EUCHARISTIQUE IN EPITOMEN ITALICE REDACTI, ET ANTEA OBLATUM SUMMARIUM THEOLOGIAE MORALIS .
Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. Alberto Tesnire, sacerdoti e Congregatione sanctissimi Sacramenti, cum suorum iniret editionem voluminum, quibus r e r u m de Eucharistia praedicabilium s u m m a m complexus est, n o v i m u s a decessore Nostro n o n vulgarem t r i b u t a m laudem, quod iis qui de t a n t o Mysterio Fidei acturi essent, m a x i m e q u e sacris concionatoribus, u b e r r i m u m in primisque utile opus suscepissem Ea se dignum laude vir egregie doctus et pius confirmavit, cum alium ex alio o m n e s e o d e m a r g u m e n t o libros, quos destinarat, protulit in lucem, complurium quidem, ut audimus, Episcoporum praesertim ex Gallis ingenti c u m approbatione p l a u s u q u e . I a m vero ad a l e n d u m a n i m o r u m ardorem, qui n u n c Dei beneficio excitatus est erga a u g u s t u m Sacramentum, a p p r i m e factus hic videtur auctor, quem eucharistico studio ac spiritu sui Patris legiferi plane scimus i m b u t u m . Itaque scripta ipsius optimo consilio sodales instituerunt disseminare latius, eaque ut a p u d italos quam plurimorum volvantur manibus, sapienter a te contracta a t q u e in italicum sermonem conversa voluerunt. Te autem b e n e et feliciter, ut ex libro q u e m n u p e r vulgasti videre licet, d e m a n d a t i m u n e r i s initia posuisse g a u d e m u s ; teque, ut pari diligentia ad cetera pergas, h o r t a m u r . Profecto o p u s aggressus es et m a g n u m et l a b o r i o s u m ; sed, q u a e t u a est pietas, cogitatio utilitatum q u a s bonis allaturum est,
Acta Pii PP. X.
517
omnes tibi laboris molestias consolari debet. - Atque hoc loco alium ingenii s o l e r t i a e q u e tuae fructum, id est Summarium theologiae moralis commemorare libet. H u i u s enim, ut accepimus, ob sinceritatem doctrinae, copiam rerum, lucidumque n e r v o s a cum brevitate ordinem, n o n mediocris a p u d intelligentes commendatio est. Quare satis est causae, cur tibi Nos quoque g r a t u l e m u r ; id quod facimus ex animo. In testimonium autem p a t e r n a e benevolentiae Nostrae apostolicam benedictionem habeas, dilecte Fili, q u a m tibi p e r a m a n t e r impertimus. D a t u m R o m a e apud -sanctum P e t r u m die x decembris a n n o Pontificatus Nostri undecimo. P I U S P P . X.
MCMXIII,

CIVITAS GALATINA ARCHIDIOECESIS H Y D R N T 1 N A E SUBIICITUR. SPECIALI INTERDICTO
P e r v e n u t a la notizia della sacrilega aggressione, alla quale fu esposto il venerando Mons. Arcivescovo di Otranto Mons. Giuseppe Ridotti, questa sacra Congregazione, dolorosamente commossa per la colpa gravissima di cui si fatta rea t a n t a parte del popolo di Galatina, a salutare p u n i zione, coli'approvazione del S. Padre, intima la p e n a dell'interdetto generale locale e personale alla citt e suburbio di Galatina da computarsi dalla pubblicazione del presente decreto fino a che non siasi data congrua riparazione del male commesso. Per tale censura proibita nelle Chiese di Galatina e suburbio : I. Funzioni. La celebrazione della santa Messa con tutte le altre sacre
IL II suono delle campane. III. La pubblica amministrazione dei Sacramenti. IV. I funerali solenni.
518
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. permesso s o l t a n t o :
I. L'amministrazione del Battesimo ai bambini e degli altri Sacramenti col Ssmo Viatico agli infermi. II. La privata celebrazione dei Matrimoni. III. U n a sola Messa alla settimana per la rinnovazione della Ssma Eucarestia. Si a v v e r t e poi che, se gravemente peccano i violatori dell'interdetto, i sacerdoti incorrono nell'irregolarit. Roma, dalla sacra Congregazione Concistoriale, 10 Dicembre 1913.
Ioannes
Baptista
Rosa,
Substitutus.

NOMINATIONES. Decretis S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide nominati s u n t : 8 octobris 1913. R. P. P e t r u s N oyen, e Societate Verbi divini de Steyl, Praefectus Apostolicus Instilar um Sondae minorum. Bene25 novembris. R. P. Willibrordus Lay, e dictina a S. OthMia in centrali. Congregatione
Bavaria, Praefectus Apostolicus Lindien. in Africa
<S. Congregatio Bituum.
519
L
ROMANA.
ADPROBATIONE KALENDARII ALMAE URBIS EIUSQUE DISTRICTUS.
P r a e s e n s Kalendarium ecclesiae universalis cum additionibus et variationibus propriis cleri R o m a n i , ad n o r m a m rubricarum et decretor u m , potissimum Motus Proprii diei 23 octobris 1913 et subsequentis decreti diei 28 eiusdem mensis et a n n i redactum, a t q u e ab E m o et R m o domino cardinali Basilio Pompilj in Urbe Vicario generali exhibitum, sacra Rituum Congregatio, revisione rite peracta, probari posse censuit. Quibus omnibus per subscriptum sacrae Rituum Congregationis secretarium relatis, sanctissimus Dominus noster Pius P a p a X praedictum Kalendarium cum enunciatis additionibus et variationibus r a t u m h a b u i t et probavit; illudque ab universo clero almae Urbis eiusque districtus inde ab anno 1915 s e r v a n d u m benigne concessit atque praescripsit. Mandavit insuper Sanctitas Sua, ut huiusmodi Kalendarium cleri R o m a n i adhibeatur tum in Basilicis patriarchalibus Lateranensi et Liberiana, t u m in minoribus almae Urbis Basilicis, Collegiatis, ceterisque Ecclesiis n o n exemptis, itemque in Religiosis Familiis quae R o m a e degunt et proprium Kalendarium n o n h a b e n t ; facta potestate eisdem Basilicis, Collegiatis, Ecclesiis et Religiosis Familiis Festa respective propria adiiciendi iuxta rubricas et decreta; ea t a m e n sub lege et conditione, ut h o r u m F e s t o r u m elenchus ad tramitem Instructionis sacrae R i t u u m Congregationis diei 12 decembris 1912 confectus, intra proxim u m m e n s e m martium anni 1914 propositus et a sacra R i t u u m Congregatione revisus, antea Apostolica auctoritate adprobetur. Contrariis n o n obstantibus quibuscunque. Die 10 decembris 1913.
L. S . f P e t r u s La Fontaine, Ep. Charyst., Secretarius.
50
IL CORISOPITEN.
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI MICHAELIS LE NOBLETZ SACERDOTIS ET MISSIONARII.
Super D u b i o : An constet de Virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum ac Proximum, necnon de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Fortitudine ac Temperantia, iisque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. i n t e r viros gloriosos, dignos qui ab Ecclesia laudentur, procul dubio recensendus est servus Dei Michael Le Nobletz, cuius n o m e n in Armorica seu Britannia minori vivit de generatione in generationem. Hic nobili genere n a t u s die 29 septembris A. D. 1577 in castro Kerodern, dioeceseos t u n c Leonensis n u n c vero Corisopitensis, patre Hervaeo Le Nobletz, m a t r e Francisca Lesguernes, inde a p r i m a infantia pie educatus, ineuntis adolescentiae pericula indolisque ardorem fortiter superavit, mire a d i u t u s a beatissima Virgine Dei Genitrice, cuius in tutela iugiter vixit, ita ut modestia, gravitate m o r u m q u e candore aequalibus praeluceret. Ipsa Deipara hortatrice ac duce t o t u m se Christo Salvatori tradidit, Ecclesiae a n i m a r u m q u e saluti unice serviturus. P r i u s penes quosdam pios sacerdotes, deinde apud P a t r e s Societatis Iesu litteris ac philosophiae sedulam o p e r a m navavit, q u i b u s feliciter absolutis, theologiam et sacram Scripturam sacrosque canones impense coluit eo successu, ut inter condiscipulos longe princeps h a b e r e t u r . Quo factum est ut pater Michaelis, magna spe concepta, temporalia e m o l u m e n t a eaque n o n modica a filio exspectaret, quippe cui Episcopus Leonensis a m p l u m beneficium ecclesiasticum s u a sponte iam obtulisset. Quod t a m e n cum piissimus iuvenis constantissime recusasset, m i n u s propterea p a r e n t i b u s p r o b a t u s atque p a t e r n a domo eiectus, greges pascere coactus est. At tali contumelia minime fractus, imo maiori fervore incensus, cum probe intellexisset prospera m u n d i nihil esse facienda, solumque Christi pauperis imitatorem vere divitem h a b e n d u m , prudentis viri consilium secutus, cum patris etiam ad mitiores sensus reversi benedictione, Parisios se contulit ad studia theologica perficienda, ibique, cum esset a n n o s triginta n a t u s , sacerdotio est a u c t u s . Mox in solitudinem loci, cui n o m e n Tremenach, in patria regione ad oram maris se recepit, ubi per
521
a n n u m eremiticam vitam agens missionibus obeundis, vitae austeritate, sacris studiis et assidua oratione se praeparavit. Qua vivendi ratione proprios etiam parentes ita commovit, ut ad m u n d i c o n t e m p t u m caelestiumque desiderium plane afficerentur. Ut deinceps Episcopo suo m o r e m gereret, parochi m u n u s nonnullis in locis diligenter obivit. At paulo post, suasionibus ac precibus m o t u s amici cuiusdam ac q u o n d a m condiscipuli sui, n o m i n e Petri Quintin, qui claustrum S. Dominici ingressus fuerat, etiam ipse Michael eundem sacrum Ordinem amplecti statuit. F u i t igitur in novitiatu Ordinis F F . P r a e d i c a t o r u m Montis Relaxi receptus. Verum, non sine divino n u m i n e post aliquos menses dimissus, cum animadvertisset christianos in Armorica degentes, religionis fere oblitos, ob rerum fidei ignorantiam, et superstitionibus inservire et corruptis m o r i b u s tabescere, m a g n o animi dolore correptus, totus in eis erudiendis curandisque incubuit, per a n n o s u l t r a q u a d r a g i n t a nulli p a r c e n s labori, industria nulla neglecta. Maxime vero ad catechizandos r u d e s plane ingenioso u t e b a t u r invento, tabulis n i m i r u m pietis ab ipso ita compositis, ut praecipua doctrinae christianae capita per eas veluti ob oculos poner e n t u r ac simplici addito c o m m e n t o facile vel a pueris et incultis hominibus intelligerentur. Nil mirum igitur si plurimus u n d i q u e ad Virum Dei fiebat concursus. At h u m a n a e salutis acerrimus hostis, qui circuit ut leo rugiens quaerens quem devoret, i n t r e p i d u m Apostolum, cuius opera paulatim ex Armorica exsulare cogebatur, saevissime persequi n u n q u a m desistebat. Sed et occultis machinationibus id effecit, ut Michael odium q u o r u m d a m et invidiam sibi attraheret, qui, cum l a b o r u m suorum felicem exitum graviter ferrent, ei*m calumniis appetierunt, ita ut Servus Dei iter u m atque iterum de loco in locum fuerit eiectus, verberibus etiam afflictus et ad necem quaesitus. Q u a s adversitates et vexationes ita tulit, ut gratias Deo ageret et pro persecutoribus insidias sibi p a r a n t i b u s exoraret. I m o fideles, qui adversariorum conatus interdum vi coercere volebant, omni q u a pollebat in eos auctoritate impedivit, q u o m i n u s huiusmodi consilium exsequerentur. Cumque t a n d e m , calumniis succumbens, per mandatum Vicarii generalis Corisopitensis ex loco Douarnenez, u n d e per a n n o s vigintiquinque circumquaque zeli sui apostolici beneficia sparserat, abire iuberetur, vir humilis atque vere obediens ipse litteras Vicarii generalis genibus flexis coram amicis legit, a t q u e navcula ascensa absque m o r a et querimonia Conquestum se recepit. Magna etiam fuit abstinentia, perpetuo p a u p e r ac p a u p e r t a t i s amator, ea tamen christiana liberalitate excellens ut, cum p r o x i m u m egentem videret, collecta stipe, vel subtracta sibi cibo, eidem subvenire!/ imo, si cetera deessent, ipsas vestes suas interdum dederit. H a n c nimirum ardentem erga proximum
522*
Acta Apostolicae Sedis. - Commentctrmm Officiale.
caritatem s u m m a q u a erga Deum flagrabat caritas generaverat, generatam iugiter augebat. Aetate provectus, cum Vir Dei q u a m p l u r i m o s h o m i n e s ab interitu retraxisset, m o r t e m q u e a d v e n t a r e sentiret, de sorte futura missionum, q u a s ipse t a m feliciter instituerat, pie sollicitus, enixis precibus Deum rogabat, ut sibi apostolatus sui continuatorem concedere dignaretur. Nec frustra; n a m divino lumine cognovit virum ad h u n c finem a Deo electum ex inclyta Societate Iesu, qui fuit pater Iulianus Maunoir, vir omni v i r t u t u m genere ac zelo a n i m a r u m adeo insignis, ut et ipsius Beatificationis Causa in hoc foro agitetur. Quem magno studio sibi a d i u n c t u m Michael in partem laborum adscivit, tradita ei methodo ac regulis quibus ipse in missionibus h a b e n d i s utebatur, ad gloriam Dei semper maiorem per a n i m a r u m s a l u t e m p r o m o v e n d a m . T a n d e m Servus Dei, cum a n n u m iam q u i n t u m s u p r a septuagesimum ageret, laboribus fractus, post m o r b u m d i u t u r n u m in quo et dire a daemone vexatus et mire Christum infantem et patientem fuerat imitatus, sacramentis Ecclesiae refectus placidissime in Domino obdormivit die 5 maii anni 1652. Mortis nuntio celeriter propagato, o m n e s Aere, etiam a d v e r s a r a in eo laudando consentire, Armoricarum gentium parentem praedicare, vitae sanctitatem admirari, frequentes ad funus accurrere. Corpus defuncti, ut ipse iusserat, Lochristum primo delatum, ibique contra eius voluntatem n o n inter pauperes sed honorifico in tumulo conditum fuit, a n n o vero 1858 cum permissu auctoritatis ecclesiasticae in n o v a m parochialem ecclesiam Conquesti t r a n s l a t u m . Cum porro sanctitatis fama, q u a Vir Dei i vita et post mortem gaudebat, in dies augeretur, absolutis in sacrorum R i t u u m Congregatione q u a e ad n o r m a m Constitutionum Apostolicarum sunt praemittenda, de virtutibus Venerabilis Servi Dei tribus vicibus disceptatum e s t : primo in aedibus Rmi cardinalis Sebastiani Martinelli, S.R. Congregationi Praefecti atque Causae Relatoris, die 3 decembris a n n i 1912; t u m ad Vaticanum die 11 martii anni 1913; denique in generalibus comitiis coram sanctissimo Domino nostro Pio P a p a X habitis die 29 iulii eiusdem anni 1913. In quibus a R m o cardinali Relatore proposito dubio : An constet de 'Virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum et proximum, item de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, 'Temperantia ac Fortitudine, iisque adnexis Ven. servi Dei Michaelis Le Nobletz in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur? singuli qui convenerant Rmi Cardinales et P a t r e s Consultores suffragium tulerunt. S s m u s vero D o m i n u s noster in aliud t e m p u s , superni luminis copiam i m p e t r a t u r u s , sententiam ferre distulit.
S. Congregatio Bituum. Hodierna a u t e m die, oblato sacrosancto Missae Sacrificio, in h a n c Aedis Vaticanae aulam accivit R m u m cardinalem S e b a s t i a n u m Martinelli, sacrorum R i t u u m Congregationi Praefectum et Causae Relatorem, R. P. Alexandrum Verde sanctae Fidei P r o m o t o r e m et me infrascriptum Secretarium, iisque adstantibus solemniter edixit: Constare de Virtutibus theologalibus, Fide, Spe et Caritate in Deum ac proximum, item de cardinalibus, Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, iisque adnexis Ven. servi Dei Michaelis Le Nbletz in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc a u t e m Decretum promulgari et in acta S. R. C. referri mandavit die 14 decembris 1913.
L. S . f P e t r u s La Fontaine, Ep. Charyst., Secretarius.
SACRA ROMANA ROTA

SEGUSINA..
IURIS CANENDI MISSAS ADVENTICIAS.
Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 12 iulii 1913, BR. PP. DD. Antonius Peratlioner, P o n e n s , Iosephus Alberti et Petrus Rossetti, Auditores de turno, in causa Segusina, Iuris canendi Missas adventicias, inter Revmum D. Antonium Tonda, praepositum Cathedralis Segusinae, repraesentatum per legitimos procuratores sac. Antonium Lombardi et sac. Carmelum Conte, advocatos, et Rev. D. Petrum Vigliane rectorem ecclesiae a Suffragio, repraesentatum per legitimum procuratorem sac. N. Patrizi, adv. ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Anno 1890 in civitate Segusina, coemeterium quod ecclesiae Grat i a r u m , cathedralis ecclesiae adiutrici, adiacebat, a Municipio iuxta leges hygienicas vigentes translatum fuit procul ab urbe. P r o funeribus persolvendis, q u a e antea in praefata ecclesia Gratiarum peragebantur, desig n a t a interim fuit ecclesia S. Caroli, q u a e t a m e n paucos post a n n o s
524
Acta Apostolicae Sedis. - Coimnentarium Officiale.
Municipio visa est h a u d idonea. Q u a p r o p t e r Municipium voluit ut funebria celebrarentur in ecclesia cathedrali, quod t a m e n facere Capitulum detrectavit. Ideo episcopus t u n c temporis, nomine E d u a r d u s Rosaz, ad tollendas difficultates et contentiones, stipe fidelium collata, novam statuit erigere ecclesiam prope viam q u a e ducit ad coemeterium. Nova haec ecclesia sub titulo B. M. Virginis a Suffragio a n n o 1900 divino cultui inservire coepit. Eodem a n n o dictae ecclesiae praefectus fuit R. D. P e t r u s Viglione, qui demortuo episcopo Rosaz, i. e. post quinque fere a n n o s a s u a constitutione, a novo episcopo R m o Carolo Marozzi petuit, ut sibi liceret inconsulto parocho Missas adventicias canere, q u a s h u c u s q u e propter decretum episcopi Rosaz infra citandum cantare n o n erat a u s u s . Annuit episcopus, simul t a m e n sacerdotem Viglione monuit de querelis q u a s probabiliter R m u s D. Antonius Tonda praepositus et p a r o c h u s ecclesiae cathedralis movebit. Reapse dictus praepositus prot e s t a t a est, asserens, ob consuetudinem in dioecesi Segusina vigentem, rectorem ecclesiae non parochialis ius n o n h a b e r e decantandi eiusmodi Missas adventicias absque parochi venia, simulque instituit actionem a p u d curiam Segusinam quae, sententia die 20 iulii 1908 prolata, dictum ius sacerdoti Viglione adiudicavit. Ab hac sententia praepositus appellavit ad S. C. Concilii, quae t a m e n rem definiendam commisit S. R. Rotae, quae die 6 aprilis 1909 proposito dubio : An constet de iure sacerdotis Viglione, rectoris ecclesiae a Suffragio, canendi Missas adventicias etiam funeraticias absque parochi licentia in casu , Negative respondit. Sacerdos vero Viglione iure suo u t e n s ad n o r m a m can. 33, n. 2 Legis propriae, ad proxime sequentem t u r n u m appellavit, qui dictam sententiam rotalem die 5 martii 1910 infirmavit. Q u u m tamen praepositus T o n d a a s u p r e m a e Signaturae Apostolicae tribunali impetraverit et obtinuerit causae restitutionem in integrum, quaestio hodie denuo proponitur sub nova et generaliori rogandi formula: An constet de consuetudine legitime praescripta, qua vetitus est cantus Missarum adventiciarum in ecclesiis non parochialibus sine parochi venia, tam in civitate quam in dioecesi Segusina in casu?
Ius quod attinet, Domini imprimis observarunt, rectori ecclesiae non parochialis ea sacra inconsulto parocho celebrare licere, q u a e n o n stricte parochialia censenda sunt. Celebrationem Missarum solemnium per a n n u m sive pro vivis sive pro defunctis de iuribus parochialibus n o n esse declaravit S. C. R i t u u m per decretum Urbis et Orbis, diei 10 decembris 1703, in quo ad quaestionem sub n u m e r o 10 An celebratio Mis s a r u m solemnium per a n n u m sive pro vivis sive pro defunctis sit de
S. Romana Rota.
525
dictis iuribus parochialibus? r e s p o n d e t u r : Negative prout iacet. I u x t a praefatum decretum (n. 20) ad p a r o c h u m t a n t u m spectat facere officium funebre. U n d e omnes commentatores h u i u s decreti in eo conveniunt, quod, excepto casu funeris praesente cadavere, omnes alias Missas q u a e celebrari solent occasione tertiae, septimae, trigesimae vel anniversariae diei celebrari possunt a rectoribus aliarum ecclesiarum, parocho irrequisito. Quod confirmatur etiam ex declaratione S. R i t u u m Congregationis s e c u n d u m q u a m nulla l a e d u n t u r parochi iura, si, post expletas exsequias (absque Missa) in ecclesia parochiali defuncti, heredes vel consanguinei Missam celebrare faciunt in alia ecclesia praesertim Regularium, ad q u a m etiam licet advocare seu invitare propinquos, amicos, etc. (S. R. C, 13 Maii 1879). Item est in arbitrio h e r e d u m vel consanguineorum exsequias tacere diebus 3, 7, et 30, ubi voluerint (eadem C, 24 iulii 1638. Cfr. etiam Alberti, 'Vheolog. pastor, P. V, pag. 65, VII). Attamen in aliqua dioecesi potest exsistere contraria consuetudo derogans iuri communi. Citatum enim decretum Urbis et Orbis , diei 10 decembris 1703, episcopi iurisdictionem hac in re n o n impedivit nec restringere voluit, uti declaravit Benedictus XIV (Inst. 105, 5. Cfr. etiam Berardi, De Parocho, pag. 358, n. 3). In praesenti controversia igitur t a n t u m agitur, an in dioecesi et civitate Segusina quoad cantum Missarum adventiciarum adsit consuetudo iuri communi contraria et legitime praescripta. Consuetudo alia facti est, alia iuris: ea est frequentia a c t u u m similium communitatis, haec est ius ipsum, quod ex hac frequentia oritur. Ad hoc autem, ut consuetudo facti transeat in consuetudinem iuris, debet introduci a maiori communitatis perfectae parte nec n o n peractus saepius et constanter iteratos, proinde non i n t e r r u p t i s . Consuetudo praeterea debet esse rationabilis, i. e. n a t u r a e et spiritui Ecclesiae conveniens, et legitime praescripta, i. e. d u r a r e debet absque interruptione per t e m p u s a iure s t a t u t u m . Quae conditio t a m e n non requiritur si ad consuetudinem facti accesserit vel expressus vel tacitus legislatoris consensus (Wernz, t. I, p. 286). Quodsi autem de consensu generali seu legali agitur, consensus legislatoris perperam supponitur antequam elapsum sit illud t e m p u s certum d e t e r m i n a t u m ve ad consensum legalem. Ex disciplina autem h u c u s q u e vigenti, ad consuetudinem contra ius inducendam canonistae communiter q u a d r a g i n t a a n n o s requirunt, dum alii pauci decem a n n o s sufficere asserunt. Consuetudinis particularis exsistentia, cum sit res facti, n o n praesumitur, sed a parte illam allegante ordinarie probari debet, nisi aliunde sit publica et notoria (Cfr. Schmalzgrueber, cap. 1,1, 2, n. 33). Plena et
526
concludens fit probatio consuetudinis per testimonium authenticum Ordin a r i o r u m a u t per s t a t u t a synodalia, in q u i b u s consuetudo allegata comm e m o r a t u r , a u t per duos saltem testes fide dignos. Speciatim ad prob a n d a m consuetudinem immemorabilem requiritur, ut testes conformiter d e p o n a n t sese saltem per 40 a n n o s consuetudinem illam observatam vidisse atque a maioribus audivisse eam semper fuisse observatam, quin ipsi testes vel maiores viderint a u t audiverint aliquid factum fuisse in contrarium. Ad rem ait Card. De Luca (De Iurisdict., 1. 3, p. 2, n. 16) : P r a e c i p u u m et essentiale immemorabilis consuetudinis requisitum est illud, quod testes post pubertatem d e p o n a n t de visu quadragenariae pacificae possessionis, subducto tempore litis, absque q u o d q u i d q u a m in contrarium dictum vel a u d i t u m fuit iuxta celebrem Gloss, in cap. De Praescribi., in VI, quotidie in foro d e c a n t a t a m (Cfr. Reiff., h. t. n. 8; Wernz, tom. I, p. 290 sq.). Hisce in iure praelibatis Domini Auditores, factum quod attinet, animadverterunt, P r a e p o s i t u m ecclesiae cathedralis Segusinae consuetudinem in t h e m a t e probare, t u m per authentica d o c u m e n t a , t u m per testium depositiones. Et in primis per authentica documenta. Anno scilicet 1728 diebus 19 et 20 octobris in cathedrali Segusina cum a d h u c esset Abatia Nullius, celebrata fuit synodus dioecesana, in q u a cap. XV De ecclesiis et oratoriis s t a t u t u m fuit: Ut a u t e m parochiali debita servetur observ a n t i a a b ecclesiis f i l i a l i b u s , m a n d a m u s u t i n festis solemnioribus nemini liceat in capellis campestribus celebrare absque nostra vel p a r o c h i licentia s u b poena suspensionis, nec ullo tempore in his aliisque quibuscumque, nisi de parochi m a n d a t o , parochiales functiones et a parochis t a n t u m fieri solitas explere, nec celebrare Missam cum cantu irrequisito parocho . Dicta s y n o d u s haec statuit n o n obstante decreto Urbis et Orbis diei 10 decembris 1703 a S. G. R. lato, quod cantum Missarum adventiciarum in ecclesiis n o n parochialibus permiserat. Ex quo concludere licet, illo t e m p o r e in dioecesi Segusina iam consuetudinem exstitisse non canendi Missas adventicias inconsulto parocho. Et s a n e h a n c consuetudinem in dioecesi Segusina esse antiquissimam elucet ex documento die 15 maii 1477 peracto et demum a n n o 1911 reperto, ex quo haec eruitur facti species: In paroecia loci Salbertrand cives sibi constituere voluerunt n o v u m Oratorium, in quo etiam Missae c a n e r e n t u r ; p a r o c h u s t a m e n renuit. T a n d e m ex communi sententia stat u t u m fuit, ut dicti oppidani in novo Oratorio Missas cantare facere possint diebus ferialibus absque parochi licentia, n o n a u t e m possint
5. Bomana Bofa.
mi
diebus solemnitatum et festivitatibus Apostolorum o m n i u m sine licentia, velle et auctoritate dicti domini curati praesentis et successorum s u o r u m . Anno igitur 1477 iam consuetudo aderat n o n canendi Missas absque parochi licentia. Nam si haec consuetudo n o n adfuisset, p a r o c h u s n o n obsistere potuisset, ne in Oratorio noviter erecto Missae canerentur, nec oppidani consensum praebuissent de non canendi Missas in diebus dominicis et festivis a b s q u e parochi licentia. Et certo certius propter h a n c immemorabilem consuetudinem etiam synodus dioecesana anni 1728 contra ius c o m m u n e vetuit Missas canere in ecclesiis n o n parochialibus irrequisito parocho. H a n c a u t e m prohibitionem a synodo a n n i 1728 rite fuisse i n d u c t a m n o n obstante decreto Urbis et Orbis anni 1703 iam s u p r a innuimus, ubi diximus, decretum illud episcopi iurisdictionem hac in re restringere n o n intendisse. A decreto igitur synodali anni 1728 saltem incepit consuetudo facti, vi cuius rectoribus ecclesiarum n o n parochialium vetitus est c a n t u s Missarum adventiciarum irrequisito parocho. Hanc autem consuetudinem perdurasse, exceptis rarissimis casibus, patet ex decreto episcopi Segusini Rosaz diei 13 iulii 1885, ubi inter alia haec referuntur: . . . I a m v e r o s y n o d u s i n d i t a e Abatiae S. Michaelis de Ghisa, q u a e hodie m a g n a ex parte pertinet ad n o s t r a m dioecesim, h a b i t a . . . a n n o 1879, cap. XXI, n. IV, p. 103 haec h a b e t : " Sacerdos ab iis ( confratribus ) delectus Nobis p r o b a n d u s in eorum ( confra t r a m ) templis n e q u e Missas canat neque confessiones a u d i a t . n i s i parocho consentiente . Idem iam fere statuerat synodus eiusdem Aba tiae anni 1761, cap. VII, pag. 52, q u a in re c o n s o n a n t etiam synodi recentes plurium dioecesium S u b a l p i n a r u m tali consensu, ut videatur supponere morem antiquissimum longe lateque in Subalpinis rece p t u m . . . Huiusmodi vero consuetudinem i m m e m o r a b i l e m , v i cuius capellanis non licet Missas adventicias cum cantu absque parochi consensu celebrare in hac n o s t r a civitate vigere indubium videtur, licet synodus nostra de hoc omnino sileat, q u u m talem consuetudinem viri idonei et fide digni testentur, uti sacerdos Riva, qui ab a n n o 1829 a d a n n u m 1849 capellanus fuit confraternitatis Spiritus Sancti et affir mat se talem usum constanter s e q u u t u m fuisse, tum quia audierat a d u o b u s suis praedecessoribus semper servatum fuisse, t u m quia cum semel a p u d episcopum accusatus fuisset de eius violatione, ab eodem v o c a t u s fuerat ut se purgaret, simulque districte prohibitus ne quasi p a r o c h i i u r a u s u r p a r e t et tales Missas sine episcopi scripta venia cele b r a r e t ; item dominus Iosephus Prevez, canonicus nostrae cathedralis, qui annis 1847-1850 vices curati in h a c urbe gesserit, quique etiam affirmat ex u s u recepto quoties aliqua Missa adventicia cum cantu esset
528
Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium- Officiale.
celebranda, toties licentiam a parocho esse petitam; quod si omitteretur, p a r o c h u s t a m q u a m de violato iure r e c l a m a b a t ; t a n d e m Ignatius Del lavedova, a n n o s n a t u s 72, qui cantoris et olim sacristae m u n u s obiit . Hoc igitur decreto episcopus a p p r o b a t consuetudinem circa c a n t u m Missarum adventiciarum in dioecesi Segusina vigentem, citans in eius favorem d u a s synodus anni 1761 et 1879 h a b i t a s . In praefato decreto nulla quidem mentio facta est de dispositione synodali a n n i 1728, imo expresse dicitur, alteram synodum a n n o 1828 celebratam de consuetudine q u o a d c a n t u m Missarum adventiciarum omnino silere. Ast per hoc praesumptio exsistentis consuetudinis vim suam minime amittit, nam prohibitionem Missarum de q u i b u s in themate, si n o n expresse, tacite tamen admisit synodus anni 1828, cuius decreta fere de verbo ad verbum transcripta dicuntur a synodo Taurinensi. Episcopus enim Rosaz, qui utpote Ordinarius t a m q u a m de iure optime informatus h a b e t u r singulor u m statuum s u a r u m ecclesiarum , in iam citato decreto diei 13 iulii 1885 dicit: In his q u a e synodus n o s t r a praeterit, regi mur iure finitimarum dioecesium . In praedicta a u t e m synodo Taurinensi prohibitio Miss a r u m de q u i b u s agitur, expresse continetur. Ceterum nil mirum, si nec synodus Segusina a n n i 1828 nec d e c r e t u m episcopi Rosaz diei 13 iulii 1885 de prohibitione a synodo Segusina a n n i 1728 statuta expressam mention e m non fecerint. Nam illius synodi ante 100, respective a n t e 157 a n n o s celebratae, nullam memoriam servatam fuisse facile supponi potest. Et revera vetustissimum volumen dictam s y n o d u m a n n i 1728 continens, demum anno 1907 in bibliotheca seminarii Segusini casu fortuito repert u m est. Ex documentis h u c u s q u e allatis iam sequitur consuetudinem q u a in dioecesi Segusina vetitus est cantus Missarum adventiciarum irrequisito p a r o c h o , vim legis obtinuisse ex voluntate legislatoris ecclesiastici. Plena a u t e m h u i u s consuetudinis probatio h a b e t u r ex nova instructione post causae restitutionem in integrum. Longum est singulorum t e s t i u m depositiones referre. Sufficit animadvertere ultra q u a d r a g i n t a parochos et sacerdotes pietate, p r u d e n t i a et a n i m a r u m zelo conspicuos s u b religionis sanctitate deposuisse t u m in civitate t u m in dioecesi Segus i n a reperiri uniformem, n u m q u a m interruptam et ab immemorabili observatam consuetudinem n o n canendi Missas adventicias in ecclesiis non parochialibus sine parochi venia. U n a n i m i voce - ut n o n n u l l a saltem afferamus - testes asserunt che n e s s u n beneficiato ha cantato o pre teso cantare Messe senza l'autorizzazione e l'accordo del parroco ; c h e nessuno dei cappellani pretese mai tal diritto, n alcuno cant
S. Bomana Bota.
529
mai Messa senza avere o t t e n u t a esplicita permissione dal parroco ; che la consuetudine di cantare Messe avventizie sempre s t a t a in favore del parroco ; che esiste nella diocesi di Susa la consuetu dine per cur esclusivamente riservato ai parroci il canto delle Messe avventizie, anche fuori delle chiese parrocchiali, per modo che n e s s u n sacerdote pu cantare tali Messe senza espresso permesso del parroco ; che tanto in citt q u a n t o in diocesi esiste questa consuetudine , et similia. Iidem testes n o n solum d e p o n u n t de praesenti consuetudine, sed persuasi etiam s u n t h a n c consuetudinem esse perantiquam, imo immemorabilem. Verum quidem est, nonnullos testes adduci, qui contra consuetudinem, de q u a agitur, deponere videntur. Ast hi testes per illecebras, minas et dolos inducti fuerunt, ut contra consuetudinem deponerent, d u m alii, qui de consuetudine exsistente iam deposuerant, iisdem artificiis coacti sunt s u a s depositiones retractare. Unde perperam obiicitur subscriptiones p a r o c h o r u m in favorem consuetudinis n o n fuisse liberas nec spontaneas, sed per vim m e t u m q u e extortas. Ex n o v a enim instructione contrarium constat, sci. m i n a s et illecebras adhibitas fuisse ab illa parte quae exsistentiam consuetudinis n o n canendi Missas adventicias absque parochi venia impugnavit et negavit. Quod in specie civitatem Segusinam spectat, testes quidem depon u n t t a n t u m de facto, Missas in ecclesiis S. Caroli, S. Spiritus aliisque c a n t a t a s fuisse, sed n o n indicant an ex delegatione seu venia parochi. Ceterum ex actis constat q u a n d o q u e etiam fraudulenter Missas cantatas fuisse absque n o l a r u m sonitu, praeviis occultis invitationibus, idque factum est ne notitia h u i u s a b u s u s perveniret ad p a r o c h u m . Ita v. g. testis Verquera, canonicus Cathedralis et pro-vicarius generalis deposuit: Il prevosto Peynatti mi signific a n c o r a che don Viglione (Giuseppe) aveva introdotto l'abuso di cantar Messe fin da q u a n d o viveva il pre decessore prevosto Emiliano Brayda, il quale pure aveva protestato. Seppi pi tardi e compresi che sotto il prevosto Brayda D. Viglione l a v o r a v a per q u a n t o poteva alla chetichella, p. e. n o n facendo dare c o n le campane il segno delle Messe cantate, sopprimendo talvolta ogni segno e avvertendo i cantori, gli offerenti dell'ora in cui avrebbe celebrato, celebrando in ore in cui sapeva che il prevosto si trovava in coro ed u s a n d o altre pie industrie . Similiter etiam praepositus loci Giaglione, ex civitate Segusina oriundus, refert sacerdotem Ioseph Viglione clandestine Missas defunctorum cecinisse et ne parochus id a n i m a d v e r t e r e t , c a m p a n a r u m sonitum omisisse. Iidem testes aliique s i m u l declarant se c a n t u m Missarum adventiciarum in urbe Segusina
ACTA, vol. V, n. 18. - 20-12-913. 37
530
t a m q u a m a b u s u m considerasse, imo scandalum passos esse eo q u o d in praefatis ecclesiis contra o m n e m consuetudinem et contra voluntatem parochi Cathedralis Missae adventiciae c a n t a r e n t u r . Quae si prae oculis h a b e a n t u r , erumpit exstitisse et exsistere in civitate Segusina c o n s u e t u d i n e m n o n canendi Missas in ecclesiis n o n parochialibus inconsulto parocho. A r g u m e n t u m saltem indirectum pro exsistentia* dictae consuetudinis in civitate Segusina deduci etiam potest ex facto, quod episcopus qui rectori ecclesiae a Suffragio c a n t u m Missarum adventiciarum p e r misit, de quaestione iuris anceps erat, ideoque dictum rectorem m o n u i t , fore ut praepositus Cathedralis querelas moveret. Id q u o q u e n o t a n d u m est, D. P e t r u m Viglione, vivente episcopo Rosaz, i. e. per s p a t i u m q u i n q u e circiter a n n o r u m , n o n a u s u s esse Missas adventicias canere sine parochi venia. Quae circumstantia n o n t a n t u m d e m o n s t r a t sac. Viglione novisse episcopi dispositionem a n n i 1885, sed etiam n o v u m saltem indirectum subministrat a r g u m e n t u m pro exsistentia consuetudinis a praeposito Cathedralis allegatae. Nec aliquid valet obiectio, vetustissimam h a n c consuetudinem interr u p t a m n o v a m q u e consuetudinem institutam fuisse e quod in ecclesia S. Caroli aliisque ecclesiis Missae adventiciae de facto a b s q u e parochi licentia cantatae fuerunt. Nam ut praescriptio contra consuetudinem exsistentem legitima sit, requiritur inter alia b o n a fides et t e m p u s a lege s t a t u t u m . Ast in casu n e u t r u m adfuit. Non adfuit b o n a fides sed potius dolus maius, ut dictum est, ad decipiendum fallendumque p r a e positum Cathedralis, c u m Missae c a n t a r e n t u r a b s q u e c a m p a n a r u m sonitu, vel t e m p o r e quo praepositus in choro versabatur. Ubi bona fides si u n u s testis p a r o c h u s scil. loci Chteaux-Beaulard n a r r a r e potest : Seppi poco* tempo fa, della questione sorta tra D. Viglione, cappellano della chiesa d e l P o n t e in Susa e il parroco della Cattedrale per il fatto che costui cantava Messe avventizie. Mi fu riferito in proposito che questo D. Vi glione alle volte suonava anzi le c a m p a n e per Messe solenni e poi n o n cantava, e ci faceva unicamente per far dispetto al parroco della Cat tedrale. Da coloro che ne parlavano ho potuto capire che il D. Viglione predetto ci faceva abusivamente . Nec aderat t e m p u s legitimum ad .consuetudinis exsistentis p r a e scriptionem. P r i m u s enim, qui contra consuetudinem agere coepit fuit sac. Iosephus Viglione, contra q u e m dein episcopus Rosaz m o x tulit decretum a n n i 1885. Adfuit igitur t e m p u s breve, scil. ad s u m m u m u s q u e ad m o r t e m dicti sacerdotis Viglione, d u m ad praescribendum contra ecclesiam longius t e m p u s requiritur. F a c t u m igitur abusivum sacerdotis Iosephi Viglione n o n potuit i n t e r r u m p e r e consuetudinem antiquis-
S. Bomana Bota.
53 L
s i m a m et ab immemorabili et multo m i n u s contrariam constituere, cum haec a Superiore seu episcopo Rosaz n o n solum n o n adprobata, sed p r o r s u s et apertissime r e p r o b a t a fuerit per decretum a n n i 1885. Quibus o m n i b u s in iure et in facto consideratis et sedulo perpensis, Nos infrascripti Auditores pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n t e s , Christi n o m i n e invocato, decernimus, declaramus et definitive sententiamus proposito dubio r e s p o n d e n d u m esse : Affirmative, seu constare de consuetudine legitime praescripta, qua vetitus est cantus Missarum adventiciarum in ecclesiis non parochialibus sine parochi venia tam in civitate quam in dioecesi Segusina in casu. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad q u o s spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et a d v e r s u s reluctantes procedant ad n o r m a s ss. canon u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Reform. Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 12 iulii 1913. Antonius Perathoner, Ponens. Iosephus Alberti. P e t r u s Rossetti. Ex Cancellaria, 21 iulii 1913. T. Tani, Notarius.
ROMANA.
STIPENDII SEU NULLITATIS SENTENTIAE ROTALIS.
In ordinario coetu seu Congressu habito die 1 mensis decembris 1913 inter E m u m ac R e v m u m P. D. Vincentium card. Vannutelli, S u p r e m i h u i u s Tribunalis Praefectum et infrascriptum a Secretis, propositum fuit dubium, an ad plenariae sessionis E m o r u m P a t r u m iudicium admitt e n d u s esset necne recursus interpositus a Professoribus R o m a n i Instituti Angelo Mai contra Rotalem sententiam editam die 13 ianuarii
532
c. a. 1913, q u a e confirmaverat alteram sententiam eiusdem S. Rotae Tribunalis s u b die 25 iulii 1911, secus ac expetierant s u a n o v a instantia praefati Professores, ut scilicet decerneretur de iure ipsorum exigendi integrum stipendium in casu. R e c u r s u s a P a t r o n o h u i u s causae eo fine penes S u p r e m u m hoc T r i b u n a l interpositus est, ut praedicta Rotalis sententia declararetur nulla, vel saltem circumscriberetur. Iamvero o m n i u m et singulorum s u m m a a r g u m e n t o r u m , q u i b u s iste fulcitur recursus, duo rationum capita complectitur. P r i m u m versatur in disquisitione circa privatarum scholarum p e r p e t u i t a t e m ; alterum excutit quaestionem de iure Professorum in casu, ad integrum stipendium a u t iubilationem, si forte scholae illae desiissent, certo percipienda. Atqui, omnino patet, disquisitionem de charactere perpetuitatis scholis privatis attribuendo, necessario pendere a iuridica interpretatione legis Italicae, vi cuius G u b e r n i u m scholas privatas tolerat vel permittit ; quaestionem vero de iure percipiendi stipendii seu iubilationis, quod sibimet Professores inesse contendunt, t o t a m inniti facto, n e m p e u t r u m promissiones et cautiones, sive oretenus sive per scriptum, q u a s iidem Professores sibi a viris auctoritate praeditis d a t a s p r a e s u m u n t , revera, q u e m a d m o d u m ipsi asserunt, datae fuerint. Verum, legis interpretatio, nec n o n factorum examen ad litis aestimationem procul dubio s p e c t a n t ; haec a u t e m attingit causae meritum, de q u o S u p r e m u m hoc Tribunal n o n videt. Praeterea, P a t r o n u s Actorum, cui etiam R. P. P r o m o t o r Iustitiae suffragatur, elicit a r g u m e n t u m deductum, prouti ipse ait, ex omissione completa e n o n giustificata di t u t t a la seconda istruttoria ; q u a e quidem suppletoria instructio, r e p u g n a n t e quamvis parte adversa, a Tribunali per decretum diei 26 martii 1912, p o s t u l a n t i b u s Actoribus concessa fuit. Exinde P a t r o n u s ita ratiocinatur : quindi necessario concludere che la S. Rota, c o n t r a r i a m e n t e a q u a n t o si a s s u m e v a ex adverso, ritenne concludente ai fini della causa la prova stessa, ecc. . Ergo, P a t r o n u s s e q u i t u r : Dato ci, ed attesa la concludenza della prova ai fini della causa, la R o t a n o n poteva dispensarsi dal tenerne il rendi conto, e s a m i n a n d o n e i risultati. Viceversa la S. R o t a ha saltato a pie pari t u t t a questa istruttoria, come se n o n fosse mai esistita, senza n e p p u r e accennare il motivo di tale omissione, ponendosi cos in contradizione n o n solo coi principi generali di diritto, che obbligano il giudice a vagliare le ragioni addotte dalle parti, ma persino con se stessa, ecc. . P r o m o t o r a u t e m Iustitiae emergere facit istius omissionis gravitatem, eo quod p u n c t u m capitale controversiae, n u m q u i d
533
Professores decretum p e n s i o n u m c o g n o v i s s e t , n o n attingitur. Id punctum, in p r i m a instructione, ipse ait, p e r p e r a m a t q u e obscure tractatum p r o s t a t ; in altera instructione, con schiacciante evidenza, 14 testes s u b iureiurando deposuerant, omnes Professores Decretum (vulgo: il Regolamento circa le pensioni) p r o r s u s latuisse. Deinde idem P r o m o t o r Iustitiae prosequitur i t a : Questa omissione in se gravissima diventa pi grave per il fatto che l'istruttoria contiene il giuramento suppletorio . Quid igitur censendum erit de huiusmodi a r g u m e n t o , quoad vim s u a m ad Rotalem Sententiam in casu irritandam ? Forsitan, rem p r i m o obtutu perspicienti, videretur q u a e d a m iuridica species exposito argumento subesse. Attamen h u i u s m o d i speciem, iuxta Constitutionem Sapienti Consilio necnon n o s t r a s Regulas, attente consideranti, occurrit, procul dubio a r g u m e n t u m hoc ipsum recidere in illud aestimationis litis, cuius arbiter, pro sua scientia atque conscientia, est i u d e x ; proindeque agi heic quoque de causae merito, de quo S u p r e m u m Apostolicae Signa,turae Tribunal n o n videt. Postremo, ad controversiam istam funditus exhauriendam, animav e r t e n d u m est, perperam (ne dicatur absurde), sustineri a P a t r o n o Actorum, Sententiae Rotalis in casu nullitatem, eo quod generalia iuris principia clarissime violata fuerint, propter aliorum motivorum, q u a e in secunda Instructoria allata sunt, praeteritionem a iudice in sententia factam. At vero, q u a e n a m sunt, et u b i n a m haec generalia principia iuris, seu civilis et canonici, seu t a n t u m naturalis tradita p r o s t a n t ? Nemo sane inficiari auserit, rite legitimeque posse a iudice ea praeteriri ration u m m o m e n t a seu motiva, q u a e sibi, pro s u a scientia et conscientia, in sententiae suae confirmationem, pro ducenda n o n videantur. Id adeo v e r u m certumque est, ut u s q u e ad promulgationem Const. Sapienti Consilio, R o m a n a e Congregationes, q u a e causas etiam iuris ordine servato iudicabant, ex adductis a P a t r o n o motivis n o n omnia et singula in sententiae contextu recensebant. N o s t r u m autem Tribunal nullum suar u m sententiarum motivum profert. Id profecto n o n fieret, si ex aliquo iure u n u m , vel p l u r a o m n i n o semper sententiae motiva essent prodenda. Nullo igitur iure sive scripto sive naturali, ad motiva suae sententiae o m n i a et singula declaranda iudex tenetur. Hisce positis, atque attento etiam r. p. Consultoris voto, propterea q u o d in sententia Rotali in casu, ea vitia seu deiectus n o n reperiantur, vi q u o r u m , iuxta l a u d a t a s Legem Propriam et n o s t r a s Regulas in iudiciis penes S u p r e m u m hoc Tribunal servandas nullitatis querela admittitur recursus iste a d v e r s u s praefatam sententiam Rotalem delatus, e limine reiiciendus omnino est.
534
E m u s igitur et R e v m u s card. Vincentius Vannutelli, h u i u s S u p r e m i Apostolicae Signaturae Tribunalis Praefectus, ita statui praecepit, prouti in s u p r a memorato Congressu conclusum est, et consequenter decretum hoc confici et expediri iussit* cum o m n i b u s solemnitatibus et clausulis, q u a e sunt de iure, et ad Legis Propriae n o r m a m r e q u i r u n t u r . D a t u m R o m a e ex aedibus S. T., die 9 mensis decembris 1913. Nicolaus Marini, a Secretis. L.&S. Iosephus adv. F o r n a r i , S. T. A.
SECRETARIA STATUS
EPISTOLAE. I.
AD DNAM T. P. DB URIBURU, CONFERENTIARUM SANCTI VINCENTII A IN CIVITATE BUENOS AIRES PRAESIDEM, OB PAULO ANNUAM MEMORIAM REVERENTER OBLATAM.
EARUNDEM CONFERENTIARUM, BEATISSIMO PATRI
P r e g m a Signora, Ho il piacere di parteciparle che il S a n t o P a d r e ha ricevuto b e n volentieri la Memoria annuale della Conferenza di S. Vincenzo de' Paoli a cui Ella degnamente presiede, e si vivamente compiaciuto nel rilevare quale operoso ed edificante spirito di cristiana carit animi i buoni cattolici della Republica Argentina. Coli'augurio pertanto che questo perseveri e si accresca ognora pi, Sua Santit invia a Lei, signora presidente, alle opere che Ella promuove ed alle pie Signore che la coadiuvano ed insieme a lei coop e r a n o a far prosperare u n a cos benefica istituzione, la benedizione apostolica, pegno della Benedizione di Dio e delle celesti ricompense. Con sensi di ben sincera stima passo al piacere di raffermarmi di Lei Roma, li 28 ottobre 1913. Devino
Secretaria Statm.
535
IL
AD ILLUSTREM VIRUM P. TILLI, PRAESIDEM SOCIETATIS, QUAE SIC NUNCUPATUR CENTRO CATTOLICO DEGLI STUDENTI , IN URBE BUENOS AIRES CONSTITUTAE, OB GRATIARUM ACTIONEM DE FILIALI DEVOTIONIS OBSEQUIO
SANCTITATI SUAE REVERENTER EXHIBITO.
Illmo Signore, Il Santo P a d r e Pio attestato di affetto e di studenti , d e g n a m e n t e di Monsignor Espinosa, X si benignamente compiaciuto del nobile devozione filiale, che il Centro Cattolico degli presieduti da V. S., Gli ha umiliato per mezzo Arcivescovo di B u e n o s Aires.
Ed affinch il medesimo Centro sia s e m p r e informato dallo spirito di carit e di obbedienza sincera, ed a u m e n t i sempre pi la sua benefica azione in favore della religione e della societ, l ' a u g u s t o Pontefice, invocando le pi elette grazie del cielo, imparte di cuore a V. S. ed a tutti i membri della s u d d e t t a associazione, nonch alle loro famiglie, l ' i m p l o r a t a benedizione apostolica. Con sensi di sincera stima passo al piacere di raffermarmi di V. S. Illma R o m a , li 31 ottobre 1913. Affino per servirla
III.
AD R. D. CANONICUM LAHARGOU, PRAESIDEM CONSOCIATIONIS << ALLIANCE DES MAISONS D'DUCATION CHRTIENNE , OB VOLUMEN SANCTITATI SUAE
REVERENTER EXHIBITUM, QUOD AGIT DE CONGRESSIBUS AB EADEM CONSOCIATIONE HABITIS.
Monsieur le Prsident, Le Saint-Pre le P a p e Pie X a daign agrer avec u n e particulire bienveillance le volume o sont consigns tes Comptes-Rendus de vingtsix Congrs t e n u s par F Alliance des Maisons d'ducation chrtienne . Les f o n d a t e u r s ^ votre Alliance ont eu p o u r objet d'accrotre p a r l'union les forces de l'enseignement chrtien en m e t t a n t en c o m m u n leurs
536 connaissances et leur exprience p o u r le plus grand profit de l'ducation de la jeunesse catholique. Ces pages imposantes constituent u n e dmonstration de la fcondit des t r a v a u x de votre Association. Le Souverain Pontife vous flicite de placer au premier r a n g de vos proccupations la formation religieuse des lves, base s u r u n e connaissance approfondie des vrits de la foi et s o u t e n u e p a r u n e pit active et bien dirige; car il n'y a de vritable ducation que celle qui lve l'enfant au dessus de lui-mme et le rapproche de Dieu. Il est, en particulier, trs doux au Saint-Pre d'entendre tmoigner des h e u r e u x fruits de sanctification que l'application fidle des dcisions du Saint-Sige sur la Communion a produit d a n s les tablissem e n t s catholiques. Sa Saintet fait des voeux pour que ces consolants rsultats se multiplient encore d a n s l'avenir. L'Alliance des Maisons d'ducation c h r t i e n n e a aussi le g r a n d mrite d'avoir fait de constants efforts p o u r conserver les m t h o d e s prouves de la pdagogie traditionnelle de l'glise, malgr les entraves des p r o g r a m m e s officiels. L'glise a toujours t l'asile et la sauvegarde des belles-lettres, et on peut dire a s s u r m e n t que si la culture classique fleurit encore d a n s le m o n d e , on en est redevable, l'heure prsente, l'enseignement chrtien. Il convient galement de fliciter ce m m e enseignement de tout ce qu'il fait pour p r m u n i r l'esprit des lves contre la sduction des faux systmes si funestes l'intelligence de la saine philosophie. Touch des sentiments de profonde vnration et de filiale obissance que vous exprimez l'gard de son a u g u s t e Personne, le SaintPre accorde au Prsident et t o u s les m e m b r e s de 1' Alliance des Maisons d'ducation chrtienne le bienfait de la bndiction apostolique. Avec mes remercments p o u r l'exemplaire que vous m'avez gracieusement offert, veuillez agrer, monsieur le Chanoine, l'assurance de m e s sentiments dvous en Notre-Seigneur. Rome, le 6 novembre 1913.
Secretaria Status.
53?
IV.
AD R. P. D. JANVIER, O. P., QUI EXEMPLAR VOLUMINIS NUPER EDITI SACRARUM ORATIONUM AB EODEM IN ECCLESIA METROPOLITANA NOTRE DAME PARISIIS HABITARUM, AUGUSTO PONTIFICI REVERENTER EXHIBUIT.
Mon Rvrend Pre, Le Souverain Pontife, se rjouissant des succs toujours croissants de votre Apostolat, a daign agrer avec u n e particulire bienveillance l'hommage du volume de vos confrences du carme de 1913, consacr la vertu thologale de l'Esprance. En r a p p e l a n t si o p p o r t u n m e n t a u x gnrations entranes par la fivre des jouissances immdiates, que Dieu seul peut donner l'homme la batitude parfaite par le plein rassasiement de son intelligence et de sa volont, ce nouvel ouvrage c o n t i n u e r a le bien-dj ralis par votre parole et orientera les aspirations des mes gnreuses vers les biens ternels. Le S a i n t - P r e vous flicite de vous tre appuy sur les tmoignages les plus certains de la Tradition catholique et sur l'enseignem e n t des g r a n d s Docteurs scolastiques p o u r venger loquemment la vertu de l'Esprance des accusations contradictoires accumules contre elle par des esprits g a r s , et p o u r tablir solidement qu'elle fait partie essentielle de la vie militante du chrtien et que, loin d'tre exclue p a r la charit, elle en est, au contraire, ici-bas, la prparation et le soutien. Sa Saintet demande au Seigneur de vous donner la force de poursuivre vaillamment encore un si fructueux ministre, et Elle vous accorde de tout cur, ainsi qu' vos auditeurs, la bndiction a p o s tolique. Trs sensible en ce qui me concerne personnellement l'hommage que vous avez bien voulu me faire du mme ouvrage, je vous prie d'agrer, m o n Rvrend Pre, avec mes remercments, l'assurance de mes sentiments bien dvous en Notre-Seigneur. Le 15 novembre 1913.
R. GARD. MERRY DEL V A L .
538
V.
AD STANISLAUM MEDOLAGO ALBANI, COMITEM, PRAESIDEM UNIONIS OECONOMICO-SOCIALIS PRO CATHOLICIS ITALIAE, DE LECTIONIBUS APUD SCHOLAM SOCIALEM CATHOLICAM. SOCIOLOGIAE
Illmo Signor Conte, Con vero piacere ho rimesso al Santo P a d r e il corso di sociologia di cotesta Scuola Sociale Cattolica, a tal fine inviatomi da V . S . Illma. S o n o lezioni uscite dalla p e n n a m a e s t r a del P. Monetti S. J., e tanto b a s t a per ritenerle di sicura dottrina e d'indiscutibile utilit. Ed utilit g r a n d e l'augusto Pontefice si a u g u r a che arrechino esse agli studiosi di problemi sociali, cos da illuminarli su i veri principi che ne regolano la soluzione, e sulla regia via da segnare alla attivit u m a n a per r e n d e r l a coefficiente poderosa di benessere comune. E con questo voto Sua Santit invia a V. S. i paterni Suoi ringraziamenti uniti all'apostolica benedizione, che imparte ben di cuore alla medesima S. V. ed a q u a n t i sono i soci ed i benefattori dell'Unione Economico-Sociale. Aggiungo personali ringraziamenti per F esemplare cortesemente destinatomi, e passo volentieri al piacere di raffermarmi con sensi della pi distinta stima di V. S. Illma Roma, li 30 n o v e m b r e 1913.
Affino per servirla

Secretaria Status.
539
VI.
AD STANISLAUM MEDOLAG-0 ALBANI, COMITEM, DE RENOVANDIS MUNERIBUS FOEDERATIONIS QUAE VULGO UNIONE ECONOMICO-SOCIALE NUNCUPATUR.
Illmo Signore, L'avvicinarsi dell'epoca della rinnovazione delle cariche dell'Unione Economico-Sociale ha richiamata l'alta considerazione di Sua Santit sul cammino finora percorso dall' Unione medesima. Fecondo e laborioso c a m m i n o , quale a p p u n t o lo dimostra la larga rete d'istituzioni economiche fatte sorgere nel breve corso di pochi anni, e, recentemente, la Scuola Sociale, aperta dal g r a n d e Sodalizio per fornire ai nostri giovani un sicuro mezzo di s a n a cultura sociale e di formazione scientifica e pratica a quella n u o v a forma di cristiano apostolato, alla quale li invitano i tempi nuovi. Sua Santit, mi grato parteciparglielo, ne ha a v u t o argomento di consolazione, e ben volentieri se ne congratula colla S. V. e con quanti l'hanno coadiuvata nel difficile compito affidatole. G u a r d a n d o per nell'avvenire, un lungo cammino rimane ancora a percorrersi dall'Unione Economico-Sociale p r i m a di raggiungere pienamente il suo scopo. E le molteplici istituzioni delle quali deve essa occuparsi, le gravi e delicate questioni morali, che insieme ad interessi anche materiali, sono ad esse congiunte, i nuovi bisogni e le crescenti difficolt p e r s u a d o n o che con u n a migliore organizzazione le si a p r a pi larga e spedita la via ad un'azione pi sicura ed intensa, e ad u n a vita pi feconda. Opera di n o n lieve momento, com'Ella ben vede, alla quale per altro il Santo P a d r e ha gi rivolto il Suo pensiero e le sollecite Sue cure. E perch a b e n m a t u r a r l a necessario tempo e consiglio, volere dell'Augusto Pontefice che la rinnovazione delle cariche suddette sia r i m a n d a t a a tempo pi opportuno e si sospendano, nel frattempo, le ordinarie a d u n a n z e dell'assemblea e le riunioni del suo Consiglio, continuando la S. V. nel suo ufficio di presidente, affinch, in attesa dei nuovi provvedimenti, continui a reggere e governare l ' U n i o n e , s e c o n d o le b e n n o t e direttive pontificie. Con sensi di distinta stima passo al piacere di raffermarmi Di V. S. Illma Dal Vaticano, 2 dicembre 1913. Affino per servirla

S E G R E T E R I A DI STATO.
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato d nominare : 15 novembre 1913. L'Emo signor cardinale Guglielmo van Rossum,., Protettore dell' Ordine della santa Croce in Olanda. 21 novembre. L'Emo signor cardinale Gaetano De Lai, Proiettore* dell'Istituto di S. Anna e della Provvidenza in Torino. 24 novembre. L'Emo signor cardinale Domenico Ferrata, Protettore delle Suore della sacra Famiglia di Bordeaux. 25 novembre. Mons. Alberto Vassallo di Torregrossa, Delegato Apostolico ed Inviato Straordinario della Santa Sede presso la Repubblica di Colombia. 28 novembre. L'Emo signor cardinale Ludovico Billot, Protettore dell'Istituto dei Fratelli di S. Gabriele e dell'Istituto delle Religiose del Buon Pastore di Angers. 29 novembre. L'Emo signor cardinale Gennaro Granito di Belmonte, Protettore della ven. arciconfraternita del Ssmo Sacramento e di S. Nicoladi Bari al Carcere Tulliano. 4 dicembre. L'Emo signor cardinale Antonio Vico, Protettore dell'Istituto delle Figlie di Maria Immacolata per il servizio domestico. 6 dicembre. L'Emo signor cardinale Guglielmo van Rossum, Protettore dell'Istituto delle Suore della sacra Famiglia del sacro Cuore. 7 dicembre. L'Emo signor cardinale Mariano Rampolla del Tindaro, Protettore dell'Istituto delle Suore Carmelitane della Carit di Vich. 8 dicembre. L'Emo signor cardinale Gaetano Bisleti, Protettore dell'Istituto delle Figlie di Maria Ssma dell' Orto e dell' Opera di S. Francesco di Sales. 12 dicembre 193. L'Emo signor cardinale Antonio Vico, Protettoredelia Congregazione delle Figlie del santissimo ed immacolato Cuore della beata Vergine Maria. 13 dicembre. L'Emo signor cardinale Gennaro Granito di Belmonte, Protettore dell'Istituto dei Canonici Regolari dell'Immacolata Concezione. 16 dicembre. L'Emo signor cardinale Guglielmo van Rossum, Protettore; delle Suore Missionarie del preziosissimo Sangue di Bois-le-Duc.
Diarium Romanae Curiae. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium:
541
5 novembre 1913. Mons. Venceslao Manlick e Mons. Giuseppe Tumpach, canonici delia Chiesa Metropolitana di Praga. 12 novembre. Mons. Raimondo Fuchs, decano della cattedrale e vicario generale della diocesi di Leitmeritz. 14. novembre. Mons. Rodrigo Tavani, arcidiacono della Chiesa Metropolitana di Chieti. 18 novembre. Mons. Aronne Tamsi, preposto della cattedrale" di Transiivania. Prelati Domestici di S. S.: 5 novembre 1913. Mons. Eugenio Szuborics, canonico della cattedrale di Alba Reale. 10 novembre. Mons. Geremia Casey, parroco di Lindsay nella diocesi di Peterborough. 12 novembre. Mons. Gustavo Mattauch, preposto della cattedrale di Leitmeritz. Mons. Antonio ech, canonico della predetta diocesi. 13 novembre. Mons. Patrizio Cody, della diocesi di Newark. Mons. can. Giovanni Pio dos Santos, dell'archidiocesi di Rio Janeiro. Mons. Daniele Zomora, canonico della diocesi di Transilvania. 15 novembre. Mons. Gioacchino Antonio de Siqueira, della diocesi di Ribeiro Preto. 16 novembre 1913. Mons. Daniele Figueroa, direttore dell'ultimo pellegrinaggio argentino a Roma. Mons. can. Gustavo Matteoni, vicario generale della dioc. di S. Miniato. 21 novembre. Mons. Carlo Reth e Mons. Giovanni Nepomuceno Ahle, -canonici della cattedrale di Augsburg. 22 novembre. Mons. Giacomo P. Mac Closkey, vicario generale della diocesi di Jaro. 23 novembre. Mons. Francesco Hogan, rettore e preside del seminario nazionale e irlandese a Dublino. 28 novembre. Mons. Filippo Mauri, censore emerito della Pontificia Accademia Teologica di Roma. ^ 1 dicembre. Mons. Francesco Serafico Achtmann, canonico della chiesa metropolitana di Bamberga. 2 dicembre. Mons. Bernardo J. Bradley, dell' archidiocesi di Baltimora.
542
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerarii di S. S. : 19 settembre 1913. Mons. Domenico Pogliani, dell'archid, di Milano. 28 ottobre. Mons. Massimiliano Bduli, della diocesi di Ragusa. 6 novembre. Mons. Edoardo H. Murray, della diocesi di Peterborough. 7 novembre. Mons. Francesco Tilmann, della diocesi di Treviri. 10 novembre. Mons. Giovanni Dionisio Joren, della dioc. di Bois-le-Duc. 15 novembre. Mons. Giovanni Battista Gruener, dell'archid. di Bamberga. Mons. Francesco di Paola Pangratz, della diocesi di Passavia. 17 novembre. Mons. Ermanno Osburg, della diocesi di Paderborn. 24 novembre. Mons. Giuseppe Gottwald, della diocesi di Breslavia. Mons. Lodovico Eccheli, della diocesi di Trento. Mons. Guido de Gentili, della medesima diocesi. 5 dicembre. Mons. Cesare Boccoleri, arciprete di Rapallo, nella diocesi di Chiavari. Cappellano Segreto d'onore di S. S.: 7 novembre 1913. Mons. Giovanni Siener, della diocesi di Secovia. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.: 7 novembre 1913. - Mons. Guglielmo Landel de Moura, della diocesi di Ribeiro Preto. Mons. Giuseppe Liebisch, della diocesi di Secovia. Camerieri d'onore extra Urbem: 20 settembre 1913. Mons. Luigi Testa, dell'archidiocesi di Milano. 24 novembre. Mons. Antonio Leonardi, della diocesi di Trento. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 23 novembre 1913. Il sig. Federico di Mikusch-Buchberg, della diocesi di Breslavia. Camerieri d'onore di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. : 21 novembre 1913. Il sig. Pietro Gmbaro, dell' archidiocesi di Genova. 29 novembre. Il sig. Stanislao Sikovski, della diocesi di Culma.
543
ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 11 novembre 1913. Al sig. conte Ermanno de Stolberg-Stolberg, della diocesi di Paderborn. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 19 novembre 1913. Al sig. Stefano Esders, belga domiciliato a Vienna. La Commenda dell'Ordine Piano: 10 novembre 1913. Al sig. prof. Giustino Kintzinger, della dioc. di Metz. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 10 novembre 1913. Ai signori Giuseppe Marin, di Bassora, e Abramo Medawaz, di Beiruth. 21 novembre. Al sig. Ermanno Stock, assessore del Tribunale di Treviri. 29 novembre. Al sig. Gioacchino Martinez de Pinillos. 30 novembre. Al sig. Paolo Maria G. Vercruijsse,dell' archid, di Utrecht. 4 dicembre. Al sig. cav. Francesco Giolo, di Rovigo. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : 21 novembre 1913. Al sig. Federico Spitzer, dell'archidiocesi di Vienna. 3 dicembre. Al sig. dott. Lodovico Pollak, consigliere Imperiale in Austria. H Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 27 ottobre 1913. Ai signori Mattia Feltin e visconte Alberico di Truchis di Varennes, dell'archidiocesi di Besanon. Ai signori professor Giovanni Guiraud e Leone Maria Giuseppe Dhoutaut, della predetta archidiocesi. 30 ottobre. Al sig. Guglielmo Diepenbrock, della diocesi di Harlem. 15 novembre. Al sig. Carlo Gallet, della diocesi di Luon. 16 novembre. Al sig. Giovanni Cornelio Antonio Smits, presidente della Societ Olandese di beneficenza. 19 novembre. Al sig. Arnoldo Giovanni Maria Vos de Wael, dell'archidiocesi di Utrecht. 26 novembre. Al sig. Luigi Mller, dell'archidiocesi di Praga. 28 novembre. Al sig. Giovanni Topinka, dell'archidiocesi predetta.
544
Acta Apostolicae Sedis.: - Commentarium Officiale. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 18 novembre 1913. Al sig. Edoardo Zorzi, capitano dell "esercito austriaco. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 30 ottobre 1913. Al sig. Giovanni Antonio Franke, della dioc. di Harlem. 18 novembre. Al sig. dott. Ferdinando Stemmler, della dioc. di Limburgo.
NECROLOGIO.
19 novembre 1913. Mons. Emmanuele Correa de Bastos Pina, vescovo di Coimbra nel Portogallo. 28 novembre. Mons. Ignazio Zuccaro, vescovo titolare di Archelaide. 1 dicembre. Mons. Firminio Leone Giuseppe Renouard, vescovo di Limoges. 4 dicembre. Mons. Giovanni Giuseppe Laguarda y Fenollera, vescovo di Barcellona. 6 dicembre. L'Emo signor cardinale Luigi Oreglia di San Stefano, vescovo di Ostia e Velletri, decano del sacro Collegio, camerlengo di Santa Romana Chiesa, ecc. 13 dicembre. Mons. Stefano Antonio Denisewicz, vescovo titolare di Claudiopoli di Seleucia. 16 dicembre. L'Emo signor cardinale Mariano Rampolla del Tindaro, arciprete della Basilica Vaticana, segretario della S. C. del S. Offizio, ecc.
Annus V. - Voi. V.
Die 31 Decembris 1913.
Num. 19.
AiGTAlplTOpAÊDIS
ACTA PII PP. X

MOTU P R O P R I O .
DE CANONICIS, TULIS QUI INTER PRAELATOS DOMESTICOS RELATI NON SINT, E CAPI-
PRIVILEGIA
PROTONOTARIORUM HABENTIBUS.
PIUS PP. x.
In litteris Nostris Inter multiplices editis Motu Proprio de Protonotariis Apostolicis, quo modo nonnulla capita essent interpretanda, declaravit ex Nostra auctoritate S. Rituum Congregatio decreto Super legitima, cuius haec est summa : qui adscribatur collegio Canonicorum seu Capitulo, quod privilegiis seu insignibus et iuribus ad Protonotarios Apostolicos vel supranumerarios vel ad instar participantium pertinentibus ornatum sit, non eum acquirere ius ad expeditionem Brevis, quo inter Praelatos Domesticos numeretur, sed huius adeptionem honoris et gradus e sola Summi Pontificis benignitate pendere. Iam vero ne privilegiorum diversitas, quae inter homines eiusdem Ordinis animadvertatur, christianae plebis admirationem moveat, Canonicis qui, cum sint e Capitulis modo memoratis, inter Praelatos Domesticos relati non sint, damus et concedimus, ut collegialiter quidem omnibus fruantur privilegiis suo ipsorum Capitulo ab Apostolica Sede tributis, singuli autem tum praelatitium habitum et pianum, quem vocant, gestare, ut est
ACTA, vol. V, n. 19. 31-12-913.
38
546
in illis ipsis Nostris litteris, ad 16 et 17; tum, de speciali mandato Ordinarii, ornatu et more Praelatorum, de quo ibidem ad 31'sermo est, Sacrum celebrare possint. Qua duplici potestate non eis licebit uti, nisi intra fines dioecesis, cuius erit Capitulum. Atque haec Motu Proprio statuimus, contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Eomae apud S. Petram die xxn mensis decembris MCMXIII , Pontificatus Nostri anno undecimo.
PIUS P P . X.
EPISTOLAE. I.
AD RR. PP. DD. ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS MEXICANAE REIPUBLICAE, DF FIDELIBUS EIUSDEM REIPUBLICAE SS. CORDI IESU SOLLEMNITER VOVENDIS.
Venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. Consilium aperuistis cum vobis s u m m o p e r e decorum, t u m apprime iucundum Nobis. De h o m i n i b u s SS. Cordi Iesu vovendis iam a n n o MDCCCLXXXXIX scripsit decessor Noster f. r. Leo XIII encyclicis litteris Annum Sacrum. Quod, ut credimus, vos animo r e p u t a n t e s , in eam devenistis sententiam ut eidem sacratissimo Cordi, immortali saeculorum Regi, die vi proximi ianuarii Mexicanam consecretis Rempublicam, peractaeque rei sollemne prodatis vestratibus testimonium in imaginibus divini eiusdem Cordis regiae exornatis maiestatis insignibus. Id Nos p r o b a m u s libentes. At vero cum a e t e r n a e gloriae Rex spinea corona fuerit redimitus, q u a e gemmis et auro pulchrior vincit coronas siderum, h u m a n i regis insignia, sceptrum n e m p e ac diadema, r e p o n a n t u r ad s a c r a r u m imaginum pedes. Gentem vestram r e r u m q u e v e s t r a r u m p e r t u r b a t i o n e s solliciti iam diu conspicimus animo probeque agnoscimus q u a n t i sit ad salutem et pacem in populis fovendam, h o m i n e s compellere ad hoc salutis portum pacisque sacrarium, q u o d benignissimus Deus in augusto Christi Filii sui Corde patere h u m a n o generi voluit. Ab Eo igitur sit vobis, v e n e r a biles F r a t r e s , sit Mexicanae genti, t a m diuturnis vexatae discordiis, et gratia, q u a ad salutem indigetis, et pax, q u a m o m n i u m altricem utilit a t u m , c o m m u n i a civium vestrorum e x p e t u n t vota.
Acta
PU
PP. X.
547
Auspex interea u t r i u s q u e m u n e r i s Nostraeque testis benevolentiae apostolica sit benedictio, q u a m vobis, venerabiles F r a t r e s , q u a m clero populoque cuique vestrum tradito p e r a m a n t e r in Domino impertimus; D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xn novembris MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o undecimo.
PIUS PP. X.
IL AD RR. PP. DD. ARCHIEPISCOPUM CARACENSEM CETEROSQUE DE VENEZUELA EPISCOPOS, OB LITTERAS BEATISSIMO PATRI REVERENTER EXHIBITAS PRAECIPUE DE SEMINARIO IN URBE CARACAS NUPER INSTITUTO. Venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. Comm u n e s vestrae litterae plura Nobis a t t u l e r u n t laetabilia. Quod enim vosmet coniunctissimos Nobis profitemini eosdemque deditissimos ; quod per haec sollemnia, ob redditam undecim abhinc saeculis Ecclesiae libertat e m debitam, o p p o r t u n a m nacti estis occasionem a d h o r t a n d i fideles vobis concreditos ut Ecclesiae matri arctius a d h a e r e a n t acriusque t u e a n t u r eius iura sanctissima: quod denique recens condito maiori seminario p r o visum voluistis aptiori cleri institutioni, agnoscimus cum novam pietatis in Nos vestrae significationem, q u a m pergratam sane h a b e m u s , t u m voluntatem de clero, de populo, ut p a r est, sollicitam. Plane videmus nullam officii p a r t e m vestram desiderare sollertiam ; et id quidem Nobis g a u d e m u s , vobisque, venerabiles F r a t r e s , gratulam u r ex animo. P r o ea vero q u a vos, q u a Ecclesiam vestram caritate complectimur, locus a d m o n e t ut novum hoc seminarium, ad quod excit a n d u m , n o n semel adhortati vel Ipsi vos s u m u s , diligentiae v e s t r a e - si quidem currentibus addendi s u n t Stimuli - etiam a t q u e etiam c o m m e n d e m u s . Quam lamentabiles, ad clerum q u o d attinet, sint Venezuelanae Ecclesiae conditiones, iam alias vobis scribendo a t t i g i m u s ; q u i b u s occurrendum remediis, plane nostis, venerabiles F r a t r e s , p r a e t e r plenam caritate vigilantiam in clerum qui iam vobiscum laborat in vinea Domini, curam q u a m m a x i m e esse q u a e impenditur in rite formando clero iuniore. Quare instate, r o g a m u s a t q u e obsecramus in Domino, ut m o d e r a t o r u m vigilantia sollertiaque magistrorum, in maiore hoc seminario n o n secus ac in m i n o r i b u s seu dioecesanis, floreat disciplina s a n cta ac doctrinarum studiis suus, ex Apostolicae Sedis praescripto, sit honos. Haec enim, expertis loquimur, u n a suppetit via ut adolescentes
548
q u i in eisdem in Ecclesiae spem succrescunt, ingenii opes animique virt u t e s uberiores sibi comparent, utiliusque deinde, ad s u a reversi, eas conferant in c o m m u n e b o n u m . Quod ut e sententia eveniat, caelestium vobis a d i u m e n t o r u m copiam a Deo p o s c i m u s ; q u o r u m interea sit a u s p e x e a d e m q u e testis benevolentiae Nostrae apostolica benedictio, q u a m cuique vestrum, venerabiles F r a t r e s , vestro insuper clero populoque p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. Petrum die v decembris MCMXIII:, Pontificat u s Nostri a n n o undecimo. PIUS PP. X.
SAGRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS

I.
E R E C T I O DIOECESUM. S s m u s D. N. Pius P P . X successivis sacrae Congregationis Consistorialis d e c r e t i s : 20 octobris 1913. Amplissimum territorium dioecesis Srmi Salvatoris de Bahia in Brasiliana republica, rogante ipso archiepiscopo, in q u a t u o r partes divisit, creatis tribus novis dioecesibus Barrensi, Caetitensi et Ilheosensi. Diocesi Barrensi attribuit paroecias vulgo Barra do Bio Grande, Chique-Chique, Pilo Arcado, Remanso, Casa Nova, Sento S, Joazeilo, Campestre, Brotas do Macahubas, Oliveira dos Brejinhos, Urub, Bom Jess da Lapa, Carinhanha, Sant'Anna dos Brejos, Porto de Santa Maria, Correntina, Angical, Campo Largo, et Santa Rita do Rio Preto. Dioecesi vero Gaetitensi paroecias vulgo Caetit, Monte Alto, Gento, Amparo de Umbaranas, Duas Barras, Jacaracy, Gonderiba, Cacul, Bom Jess dos Meiras, Ituass, Sincor, Minas do Rio de Contas, Villa Velha de Minas de Rio de Contas, Bom Jess de Bio de Contas, S. Joo do Paraguass, Lenoes, Remedios do Rio de Contas, Paramirim, Macahubas, Riacho do S. Anna, Sta Maria do Ouro, et Cannabrava. Dioecesi praeterea Ilheosensi paroecias vulgo lhos, Olivena, Cannarieiras, Belmonte, Santa Cruz, Porto Seguro, Villa Verde, Tramoso,
549
Nossa Senhora de Lourdes do Angelim, Prado, Alcobaca, Garavellas, VillaViosa, S. Jos de Porto Alegre, Itabuna, Barra do Bio de Contas, Marah, Barcellos, Camam, Igrapiuna, Santarem, Nova Boipba, Boipeba Velha, Cayr, Tapero, Serapuhy, Querem, et Valena. Reliquam antiqui territorii partem Ssmi Salvatoris de Bahia reservavit. 2 decembris ,1913. Dioecesim Nicaraguensem a metropolitico iure archidioecesis Guatimalensis subtractam et exemptam, in q u a t u o r p a r t e s divisit, novis dioecesibus constitutis et in provinciam ecclesiasticam erectis. I t a q u e Nicaraguensi episcopo, qui cathedralem h a b e b a t u s q u e m o d o in civitate Leon, suam sedem reliquit, circumscripta t a m e n eius iurisdictione ad q u a t u o r d u m t a x a t civiles provincias vulgo Len, Chimandega, Esteli et Nueva Segovia: et suppresso n o m i n e dioecesis Nicaraguensis, n o v a m h a n c dioecesim ita praefinitam vocandam decrevit Leonensem in America centrali et suffraganeam constituit Managuensis archidioecesis. Metropolitanam sedem erexit in civitate Managua, reipublicae principe : et archiepiscopo iurisdictionem attribuit in quinque civiles provincias Managua, Masaya, Carazo, Matagalpa et Qinotega. Tertiam territorii p a r t e m d e n o m i n a n d a m , cum sede in dictionem dedit in q u a t u o r et San Juan del Norie: et archiepiscopi. in n o v a m dioecesim erexit, Granadensem civitate Granada, novoque episcopo iurisciviles provincias Granada, Rivas, Chontales suffraganeam pariter fecit Managuensis
Q u a r t a m denique territorii p a r t e m in vicariatum apostolicus Bleufieidsensem erexit, et vicario apostolico iurisdictionem attribuit in sex civiles provincias videlicet Bleufelds, Cabo gracias Dios, Bmzapolcka, Siquia, Rio Grande atque in insulas orae Oceani Atlantici adiacentes et eidem reipublicae Nicaraguensi subiectas.
IL
PROVISIO ECCLESIARUM.
Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis S s m u s D. N. P i u s P P . X h a s quae s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 20 novembris 1913. Cathedrali ecclesiae Eperiesensi ritus graecicatholici praefecit sac. S t e p h a n u m Novak, dioecesis Munchacsensis. 21 novembris. Metropolitanae ecclesiae Cameracensi R e v m u m I o a n n e m A r t u r u m Chollet, h a c t e n u s episcopum Virdunensem.
550
21 novembris 1913. Cathedralibus ecclesiis Bellunensi et Feltrensi R e v m u m Iosue Cattarossi, h a c t e n u s episcopum Albinganensem. Cathedrali ecclesiae Insulensi, n u p e r erectae, R e v m u m Alexium Charost, h a c t e n u s episcopum titularem Miletopolitanum. 3 decembris. Titulari ecclesiae archiepiscopali Hemesensi sac.Albert u m Vassallo di Torregrossa, dioecesis Calatanisiadensis, delegatum apostolicum in Republica Columbiana. 4 decembris. Metropolitanae ecclesiae Harty, eiusdem archidioecesis. Cassiliensi sac. I o a n n e m
Cathedrali ecclesiae Bellevillensi sac. Henricum Althoff, eiusdem dioecesis, p a r o c h u m loci vulgo Okaville et Neshville. 10 decembris. Metropolitanae ecclesiae Managuensi sac. I o a n n e m Antonium Lezcano, archidiaconum ecclesiae cathedralis Leonensis in America centrali. Cathedrali ecclesiae Granadensi sac. I o s e p h u m Candidum Pinol y Batres, archidioecesis de Guatimala. 11 decembris. Titulari ecclesiae episcopali Toronensi sac. Isidor u m Carrillo, dioecesis Leonensis in America centrali, ibique rectorem seminarii dioecesani. 16 decembris. Cathedrali ecclesiae Sancti Galli, sac. R o b e r t u m Brkler, canonicum eiusdem ecclesiae cathedralis, magistrum et rectorem seminarii dioecesani. Cathedrali ecclesiae Sanctae Marthae R e v m u m Franciscum Chris t o p h o r u m Toro, hactenus episcopum de Socorro. ,
BRIXIEN.
DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVAE DEI MARIAE CRUCIFIXAE DI ROSA FUNDATRICIS CONGREGATIONIS ANCILLARUM A CARITATE.
Brixiae, e p a r e n t i b u s genere ac pietate claris, o r t u m duxit Maria Crucifixa Di Rosa, fundatrix Ancillarum a Caritate, in saeculo P a u l a , eodem die 6 novembris in lucem edita et baptismate regenerata. Adhuc puella, dilecta genitrice orbata, a patre in ephebeo Brixiensi instituenda
551
collocatur, ibique mansit u s q u e ad xvii aetatis suae a n n u m , quo, d o m u m reversa, sedulam curam rei familiari impendit, domesticorum salutis imprimis sollicita, potissimum adolescentularum officinae sericariae addictarum, q u a s inter veluti missionaria se gessit. Asiatica lue per I n s u b r i a m grassante, Serva Dei, a n n u e n t e patre, in nosocomio se tradidit in famulatum a e g r o t a n t i u m : postea q u a s d a m sibi socias adiunxit ad cuiusvis generis infirmos iuvandos et ad adulescentulas e d u c a n d a s a t q u e a periculis eripiendas, quibuscum novam familiam constituit, quae, Ancillarum caritatis n o m i n e assumpto, a s u m m o Pontifice Pio IX sa. me. p r o b a t a prius, deinde die 8 aprilis 1851 confirmata fuit. Serva Dei vero insequenti a n n o s u b n o m i n e Mariae Grucifixae antistita renunciata, Congregationi praefuit u s q u e ad diem 15 decembris 1855, cum, lethali iam m o r b o correpta, Ecclesiae sacramentis refecta, inter carissimas filias, q u a s ad misericordiam exercendam enixe h o r t a t a fuerat, placide obiit, aetatis suae a n n o XLII . Opinio sanctitatis, q u a m Dei F a m u l a in vita a d e p t a fuerat, post obitum magis clara et diffusa, u s q u e in praesens, evasit, adeo ut super illa Inquisitiones Ordinariae Informativae in ecclesiastica Curia Brixiensi a d o r n a t a e sint. Quibus absolutis et ad sacram R i t u u m Congregationem delatis, q u u m , ad n o r m a m iuris, omnia in p r o m p t u essent, instante R. P. Dominico Bonomi Congregationis Oratorii et Causae Postulatore, E m u s et R m u s cardinalis Dominicus Ferr a t a eiusdem * Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis sacrorum Rit u u m Congregationis comitiis subsignata die ad Vaticanum coactis, sequens dubium discutiendum proposuit: An sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac R m i P a t r e s sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius E m i Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Alexandro Verde sanctae Fidei Promotore, omnibus accurate perpensis, rescribendum censuer u n t : Affirmative seu signandam Commissionem si Sanctissimo placuerit, die 9 decembris 1913. Facta p o s t m o d u m de his sanctissimo Domino, nostro Pio P a p a e X per subscriptum sacrae Rituum Congregationis Secretarium relatione, Sanctitas Sua rescriptum ipsius sacri Consilii r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis Causae beatificationis et canonizationis Servae Dei Mariae Crucifixae Di Rosa, fundatricis Congregationis Ancillarum a Caritate, die 10, eisdem mense et a n n o .
f P e t r u s La Fontaine, E p . Charystien., Secretarius.
552
SACRA ROMANA ROTA

COCINCINAE OCCIDENTALIS.
N U L L I T A T I S M A T R I M O N I I (D-S).
Pio Pp. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno decimo, die 14 iulii 1913, RR. PP. DD. Aloisius Sincero, P o n e n s , Ioseph Mori et Fridericus Cattani, Auditores de turno, in causa Gocincinae Occidentalis - Nullitatis matrimonii, inter Martham S actricem, repraesentatam per legitimum procuratorem Rectorem De Angelis, advocatum ex officio, et P e t r u m D, interveniente et disceptante in causa Vinculi defensore ex officio, sequentem definitivam tulerunt sententiam. A n n o 1910, Marta So, annos 18 nata, in loco vulgo Gu-Mi degens, matrimonium contraxit cum P e t r o D ; at, ipsius patre vix m o r t u o , d o m u m maritalem dereliquit et a iudice ecclesiastico petiit ut s u u m m a t r i m o n i u m nullum declararetur ex capite vis et metus, a u t saltem ut a Sancta Sede super rato et n o n c o n s u m m a t o dispensatio concederetur. Processu expleto coram vicariatu apostolico Cocincinae Occidentalis, acta t r a n s m i s s a fuere ad S. Congregationem de disciplina Sacrament o r u m . Q u u m a u t e m S. Congregatio censuisset c a u s a m iudiciario ordine servato a g e n d a m esse, causa huic sacro Ordini delata fuit, et n u n c in p r i m a instantia, ex commissione Sanctissimi, Nobis definienda venit s u b consueta dubii formula: An constet de nullitate matrimonii in casu. Factum quod attinet. Quomodo Martha S ad m a t r i m o n i u m ineund u m cum Petro D a suo patre coacta fuerit, in primis ab ipsa actrice accipiendum est. Quum enim t r a c t a t u s ad m a t r i m o n i u m praevii mediatoris ope expleti fuissent, ipse mediator p a t r e m Marthae S rogavit, ut filiam s u a m advocaret. Ipse a u t e m renuit d i c e n s : Eam in m a t r i m o n i u m , velit nolitve t r a d a m . Si me cogis eam arcessere, arcessam ; siquidem consenserit, eam d e s p o n d e b o ; sed si renuerit, quid faciam? . Martha autem in hoc m a t r i m o n i u m non consentiebat, quod et multoties p a r e n t i b u s declaraverat ingenuis his verbis: Quia Petrum D n o n a m o , ideo n o n consentio .
S. Bomana Bota.
553
Interrogata a u t e m quid t u n c temporis pater s u u s fecisset, ipsa sub i u r a m e n t o fassa est : T u n c temporis p a t e r m e u s gravissima tussi labo r a n s , me arcessivit et interrogavit: " Nonne consentis? . Respondi me n o n consentire eo q u o d eum n o n a m a r e m . Et pater iratus iussit me n u m i procumbere, et, virga me tertio percutiens, m i n a t u s est se, si persisterem r e n u e n s , capillos meos abscissurum esse, caput pice resper s u r u m , vestes m e a s d o n a q u e o m n i a r e s u m p t u r u m , meque e x p u l s u r u m et obnegaturum. Hac nimia ira quasi e x a n i m a t u s , s u p r e m u m spiritum iam iam r e d d i t u r u s erat. Quod videns frater m e u s iunior, nomine Dinh, et timens ne moreretur, mihi leniter suasit ut consensum exprimerem, ne pater vita cederet, meos fratres orphanos relinquens. P r i m u m con sentire me negavi, deinde a u t e m instanti fratri ut consensum p r a e berem, quem p a r e n t i b u s referret, dixi ut quidquid libuerit faceret. Ille patri retulit me consensum dedisse. T u m , matre iubente, p a t r e m adii, veniam p e t i t u r a : " Pater, inquiens, in posterum n o n committam ut tibi ultra contradicam . Septem exinde sequentibus diebus prae tri stitia cibo abstinui. Quod a n i m a d v e r t e n s pater me vocavit, volens me funiculis vincire et virga caedere, ego autem matris iussu refectionem cepi. Ex eo tempore matri nec n o n fratri Dinh pluries dixi me nulla t e n u s consentire . Hinc factum est u t , cum de b a n n o r u m proclamatione ageretur, parocho interroganti ipsa responderit se consentire, sed externis t a n t u m verbis, et in matrimonio celebrando exterius t a n t u m , ut ipsa fassa esset, consenserit. Q u u m igitur censeret m a t r i m o n i u m suum invalidum esse, sero in mariti habitaculum se recipere noluit, neque illuc ivit nisi iterum a suis parentibus coacta. Matrimonium vero, ut affirmat ipsa, consumm a t u m n o n fuit; multoties enim a Petro D rogata, coacta, renuit in eodem vel cubili sterni, stragulo a u t strato circumvoluta seorsum cubans. P a t r e autem vix mortuo, domo maritali derelicta, Martha ad parentes suos se recepit. P o r r o Martham S ad m a t r i m o n i u m cum P e t r o S i n e u n d u m gravi et iniusto metu a patre incusso coactam fuisse, plures iique fide digni testes sub iuramento confirmarunt. Nam P a u l u s Dinh, Marthae frater, testatus est: C u m ultima vice venisset mediator, pater m e u s eam virga ceci dit, minans se eam, caesarie tonsa, abdicaturum d e p u l s u r u m q u e esse. Ego autem videns p a t r e m nimis fatigatum, sororem ut consensum exprimeret h o r t a t u s sum, ne ille subito moreretur, neque minores orphani fieremus. T u n c soror mihi dixit ut pro libitu facerem, et ego, introgressus, patri o m n i a retuli.
554
Sororius meus, P e t r u s n e m p e D, mihi commisit thecam sorori perferendam, quam t r a d i t a m soror recipere renuit. Cum sororius p a t r e m m e u m m o r i b u n d u m visitaret, hic ab illo quaesivit quomodo res se haberent, p e r s u a d e n s concordiam . . . Deinde a patre interrogatus u t r u m coniugale debitum nec ne redderetur, negative r e s p o n d i t . . . .
Maria a u t e m Vui, Marthae mater, fassa est: S nulli adfuit qua t u o r conversationum mediatoris. Negavit se consentire. Tn ultima con versatione pater eius se eam in m a t r i m o n i u m t r a d i t u r u m annuit. Ille filiam verberavit, et voluit eam capillis p r i v a r e ; propterea S dixit ut quidquid fieret pro l i b i t u . . . Cum D, post confessionem sacra mentalem, venisset ad invisendum coniugem m e u m m o r i b u n d u m , et hic ab eo seorsum inquisisset: " U t r u m nec ne a m b o invicem concor diam habeatis mihi sincere indica .-." Minime, ait D, ne semel quidem a c t u m coniugalem h a b u i m u s . Haec mihi retulit coniux meus, m o n e n s u t post suam mortem filiam r e p r e h e n d e r e m et a d m o n e r e m . . . . A n n a Binh, fratria Marthae S, deposuit se audivisse Martham S t u m ante mediatoris adventum, t u m post b a n n o r u m proclamationem dicentem se n o n consentire, quod bis vel ter audisse et Mariam Kinh, fratriam et ipsa Marthae, confirmavit. Item A n n a Thien, u x o r mediatoris, testata est: P a u l o ante matri monii celebrationem pater S me rogavit ut h a n c (Martham) ad con sentiendum inducerem. Quae mihi dixit: " Vehementer parentes mei me i n c i t a n t . . . . Et A n n a Ngot: S dixit p a r e n t e s vim ipsi inferre, sed se nullo m o d o c o n s e n s u m d a t u r a m . . . . Nec satis: nam R. D. Ioannes Guguend, missionarius apostolicus, degens in La-Gi, et curam h a b e n s districtus in quo paroecia Cu-Mi sita est, d e p o s u i t : A n t e b a n n o r u m proclamationem Martha S mihi dixit se n o n consentire huic matrimonio, ad q u o d pater suus eam cogeret vi et minis ; et me rogavit ut hoc dicerem suo parocho R. D. Lefebre, quod feci . R. Dominus a u t e m Augustinus Lefebre, qui adstitit celebrationi, fassus e s t : Iniunxi ei (Marthae) ut clare diceret se consentire aut n o n c o n s e n t i r e . . . T u m pater eius, utpote praesens, acriter ait: " Te consentire a u t n o n consentire liquido p r o f e r . . . . Quinimo et inter testes ex adversa p a r t e adductos, de imperiosa voluntate et obiurgationibus patris d e p o n u n t P a u l u s Can, et Martha Dan. Dominicus a u t e m Minh testatus est se audivisse Martham S negare se velle m a r i t u m . P e t r u s Qua refert se a Martha S q u a e d a m audisse, ex quibus non obscure infertur ipsam renuisse debito coniugali concedendo. T h a d d a e u s
S. Bomana Bota.
555
a u t e m Bn affirmat se accepisse a medico qui p a t r e m Marthae curavit, p a t r e m i p s u m q u e s t u m fuisse quod a m b o iuvenes n o n maritaliter cohabitar ent. Nec silentio p r a e t e r e u n d u m est Vicarium apostolicum ita quoad matrimonii validitatem sui animi s e n s u m a p e r u i s s e : Connu la men talit annamite, l'autorit paternelle, et la crainte rvrentielle des enfants, il semble bien que Marthe S n'a point consenti ce m a riage. C'est galement l'avis de deux Vicaires apostoliques voisins, que j ' a i cru devoir consulter . Ex testium igitur depositionibus, et ex circumstantiis tum matrim o n i u m antecedentibus, t u m consequentibus, nullum superest d u b i u m Martham S gravi et iniusto metu coactam fuisse ad m a t r i m o n i u m i n e u n d u m cum Petro D. Ius quod spectat. In cap. XIV, De Sponsalibus et Matrimonio stat u i t u r : Cum locum n o n h a b e a t consensus, ubi m e t u s vel coactio inter venit, necesse est ut ubi a s s e n s u s cuiusque r e q u i r i t u r , coactionis materia repellatur. Matrimonium autem solo consensu contrahitur, et ubi de ipso quaeritur, plena debet securitate ille gaudere, cuius est a n i m u s i n d a g a n d u s , ne per timorem dicat sibi placere quod odit, et sequatur exitus, qui de invitis solet nuptiis provenire . Haec a u t e m confirmantur ex cap. 15 et 28 eiusdem tituli, et ex cap. De eo qui duxit... Hinc a theologis et a canonistis unanimiter infertur, atque a cons t a n t i iurisprudentia canonica firmatur m a t r i m o n i u m ex metu gravi cont r a c t u m in u t r o q u e foro externo et interno esse irritum, si is m e t u s iniuste ac directe ad m a t r i m o n i u m extorquendum sit i n c u s s u s ; S. Thom., Suppl., qu. 47, a. 3; Snchez, De Matr., lib. 4, dis. 12, n. 18; Pirhing, lib. IV, Decr., tit. 1, n. 9 8 ; Reiffenstuel, eod. tit., n. 325; Pichler, eod. tit., n 119; Gasparri, De Matr., II, n. 930 et s e q q . ; Wernz, De Matr., II, n. 255, etc.
4
Species metus est m e t u s reverentialis. Et ille, cum D'Annibale (Theol, mor., I, n. 138), dicitur quem sui auctoritate facit is, in cuius potestate s u m u s ; p u t a praelatus, dominus, pater, maritus, tutor (Ex 1. 22, De Bit. Nupt. Pont. M., lib. IV, cap. 5; Salm. IX, 9, 34; S. Alph., VI, 1056). Definitur futuri mali existimatio, quod ab his metuimus, in q u o r u m potestate s u m u s (Pont., n. 1; Salm. I ) . Et ab ingenio et moribus eius metiri cum primis debet (Less., II, 17, 3 5 ; Pont., n. 4). Nec eius est qui fecit ut m o r e m eius g e r e r e t , si n o n fecit invitus (Lugo, n. 150). H u n c nonnulli esse p u t a n t eius, qui solam domini, patris, etc. offensam
556
v e r e t u r ; alii contra, eius qui ab eo metuit aliquid g r a v e ; v. g. exheredationem, expulsionem, etc. N e u t r u m plene ; n o n p r i m u m quia m e t u s sine periculo alicuius damni n o n intelligitur (L. 6, c. De his quae vi; Pont., n. 3): non alterum, quia ubi t a m grave d a m n u m impendit, t i m o r gravis simpliciter dicendus est. Itaque timor reverentialis dicitur, cum aliquis patris, domini, etc., indignationem (quae profecto m a l u m est) metuit, licet a b s i n t (quod t a m e n limitat Snchez, n. IV, VI, 7, 11, 1% 13, 14) verbera a u t minae. Quae si gravia et d i u t u r n a futura sint, maium g r a v e , ideoque et m e t u s gravis n o n immerito existimabitur (Snchez, cit., n, 14; Pont., n. 6; Salm. IX, 9, 3 4 ; Reiff'., III, 31, 115). Quamvis igitur m e t u s reverentialis per se et in genere sit levis (Pichler, lib. IV, tit. 1, n. 108; Wernz, De Matr., II, n. 264, etc.), t a m e n si indignatio q u a e timetur, gravis et d i u t u r n a existimatur, fit gravis in genere suo (D'Ann., cit; Snchez, cit., lib. IV, dis. 6, 14), a u t si adiung a n t u r iurgia, minae a u t verbera, etc., fit qualificatus, ideoque irritat m a t r i m o n i u m (Pirhing., lib. IV, Decr., tit. 1, n. 109; Pichler, cit., ib.; Wernz, cit., ib., etc.), atque pro gravi in foro externo p r a e s u m e n d u s , si h a e circumstantiae adsint (Gasparri, De Matr., II, n. 942 ; Santi, lib. IV, tit. 1, n. 144, etc.). In casu m e t u m fuisse gravem, qualificatum, et incussum iri ordine ad e x t o r q u e n d u m matrimonium, evidens est, sed nec ullum d u b i u m ipsum fuisse quoque i n i u s t u m ; etsi enim p a r e n t e s possint licitis mediis suadere filiis honestas nuptias, nullum t a m e n ius h a b e n t ad eos invitos cogendus imperio, vi a u t minis, p r o u t in casu verificatur. Neque opponi potest ex narratione actricis inferendum esse ipsam cessisse suasionibus fratris, ac proinde m a t r i m o n i u m magis pietati erga fratres suos adscrib e n d u m , quam metui per p a t r e m illatum. Verba enim actricis fratri suadenti prolata consensum mere e x t e r n u m exprimunt, atque sui deditionem voluntati et imperio p a t r i s ; vel si cessit, cessit omnino invita (Lugo, n. 150), et sub influxu imperii et m i n a r u m patris (D'Annib., cit. in fin.). Neque dici potest m e t u m t a n t u m ab initio intercessisse; n a m et p o s t q u a m ipsa se dedidit et subiecit imperio et minis patris, iterum p a t e r ipsius voluit eam virga caedere et funiculis v i n c i r e , eo quod hac de c a u s a cibo abstineret; q u u m q u e p a r o c h u s Martham interrogavit u t r u m consentiret necne, p r a e s e n s erat ipsius pater, qui eam acriter increpavit, ideoque plena securitate iuxta caput XIV, De Spons. et Matr., n o n gaudebat. Ceterum metum perseverasse t u m ante, t u m post b a n n o r u m p r o clamationem u s q u e ad celebratum m a t r i m o n i u m manifeste eruitur t u m
S. Romana Rota.
557
ex n a r r a t i o n e actricis, tum ex testimoniis Annae Binh, Mariae Kinh, ceterisque testimoniis ac circumstantiis; ipsam vero n o n ancipitem et haesitantem, sed vere invitam et reluctantem fuisse, omnia testimonia s u p r a allata invicte probant. Neque iterum officit iudicem actricem n o n interrogasse super legit i m a petitione Petri D, cur n e m p e initialem m u t u a m pacem Martha subvertens a die mortis patris eius, dixerit se consensum amplius n o n praestare. Nam ipsa satis superque dixerat se matrimonio vel o m n i n o n o n consensisse, vel consensisse coactam metu gravi a patre incusso, a t q u e credidisse invalidum esse s u u m matrimonium. Ceterum cohabitationem pacificam minime fuisse testantur, inter ceteros, A n n a Binh, Maria Kinh, R. D. I o a n n e s Guguend, Maria Viu. Quibus o m n i b u s t u m q u o a d factum t u m q u o a d ius perpensis et consideratis, Christi nomine invocato, nos infrascripti Auditores de t u r n o pro tribunali sedentes, et solum Deum p r a e oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, Constare de matrimonii nullitate in casu, seu proposito dubio r e s p o n d e m u s : Affirmative. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad quos spectat, ut exsequutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacror u m c a n o n u m , et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Reform. Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis quae magis efficacia et opport u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. D a t u m Romae, in sede Tribunalis sacrae R o m a n a e Rotae, die 14 iulii 1913. Aloisius Sincero, Ponens. Ioseph Mori. Fridericus Cattani. Ex Cancellaria, 11 augusti 1913. Sac. T. Tani, Notarius.
558
SECRETARIA STATUS
DE PROMULGATIONE QUARUMDAM PONTIFICIARUM CONSTITUTIONUM AC LEGUM.
Ex
audientia
Sanctissimi, die
26
decembris 1913.
Completa n u p e r editione voluminum q u a e Acta Pii X inscribuntur, ad dubitationem quamlibet praecavendam de legitima promulgatione Pontificiarum constitutionum ac legum in iis i n s e r t a r u m ; S s m u s D n u s noster P i u s divina providentia P P . X, referente me infrascripto Cardinali a Secretis Status, decernere dignatus est: omnes ac singulas Constitutiones ac leges, in q u a t u o r praedictorum Actorum voluminibus contentas, plenissime promulgatas a t q u e idcirco r a t a s firmasque habend a s esse, perinde ac si in commentario officiali " Acta Apostolicae Sedis,, insertae verbo ad v e r b u m fuissent. Contrariis quibusvis, etiam speciali ac individua mentione dignis, minime obstantibus. D a t u m R o m a e , e Secretaria Status, die, m e n s e et anno praedictis.
L. S.
EPISTOLA.
AD R. P. D. HECTOREM IRENAEUM SEVTN, LUGDUNENSIUM ARCHIEPISCOPUM,
DE ANNUO CONGRESSU IURISCONSULTORUM CATHOLICORUM GALLIAE, LUGDUNI HABENDO.
Monseigneur, Le S a i n t - P r e a prouv une vive satisfaction en apprenant, par la lettre de Votre Grandeur du 29 septembre dernier, que le x x x v n Congrs annuel des Jurisconsultes Catholiques de F r a n c e , qui se tiendra Lyon, sous votre prsidence, le 27 octobre prochain, a u r a pour objet de ses t r a v a u x les rapports entre Vglise et Vtat.
e
P o u r l'tude et la discussion d'une matire si importante, les Jurisconsultes catholiques trouveront la route trace avec toute la sret et la clart dsirables dans les enseignements pontificaux; c'est pourquoi ils ne sauraient mieux faire que de s'en tenir fidlement la doctrine
Secretaria Status.
559
expose d a n s les immortelles Encycliques de Lon XIII, et, p o u r ce qui regarde en particulier les vnements s u r v e n u s r c e m m e n t en F r a n c e , ils s'attacheront a u x actes si sages du Souverain Pontife Pie X, actuellement rgnant. Cette doctrine du Saint-Sige a t mise en lumire par d'insignes thologiens et juristes, au n o m b r e desquels, ct des c a r d i n a u x Tarquini et Cavagnis, dont Votre Grandeur rappelle si o p p o r t u n m e n t les noms, il convient de mentionner aussi l'minentissime cardinal Billot, h o n n e u r de l'glise et de la France. On t r o u v e r a d a n s cet arsenal prcieux de quoi rfuter les erreurs anciennes et modernes dont sont i m b u s les ennemis de l'glise, et d e s quelles ne semblent pas toujours tout fait exempts quelques-uns mme des crivains catholiques, n o t a m m e n t q u a n d ils conoivent les deux socits, ecclsiastique et civile, comme simplement coordonnes entre elles, ou q u a n d ils limitent un pouvoir p u r e m e n t directif la juridiction indirecte que l'glise le droit d'exercer sur les choses temporelles, lorsqu'elles o n t un ct s u r n a t u r e l . Une fois que les Congressistes a u r o n t nettement affirm les vrais principes fondamentaux, qui rglent les rapports entre l'glise et l'tat, principes bass sur le droit divin et par consquent immuables, il leur sera facile d'apprcier avec justesse les relations de l'glise avec les tats particuliers, aussi bien d a n s leur volution historique, que d a n s l'tat actuel, aussi bien en gnral, que par r a p p o r t chacune des institutions juridiques. Ils en arriveront alors conclure, que si, d'une part, la ralisation de la concorde entre les deux pouvoirs, conformment a u x vraies maximes du droit public ecclsiastique, est souverainement avantageuse au bien des m e s et la flicit des peuples, p a r contre la situation, qui est faite l'glise dans un bon n o m b r e d'tats, est bien loin de r p o n d r e aux principes sus-mentionns, et, qui plus est, cette situation faite l'glise est parfois en ralit injurieuse et intolrable, au g r a n d dtriment de la paix religieuse et mme de la concorde et de la prosprit civile. Plaise Dieu que les tudes et les rsolutions des Jurisconsultes Catholiques, suivies d'une action pratique, constante et fconde, contribuent r a m e n e r les esprits vers la profession des pures et saines doctrines, et au respect des droits inviolables de l'glise, institue p a r J s u s - C h r i s t comme socit indpendante et parfaite. P o u r procurer ces h e u r e u x rsultats, le Souverain Pontife envoie bien volontiers Votre Grandeur, a u x Congressistes et leurs travaux Sa meilleure Bndiction.
560
Recevez, Monseigneur, avec m e s vux personnels p o u r la pleine russite du Congrs, l'assurance de m e s sentiments trs dvous en Notre Seigneur. Du Vatican, le 14 octobre 1913.
R . CARD. MERRY D E L V A L ,
NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si degnato di nominare: 12 dicembre 1913. L'Emo signor cardinale Antonio Vico, Protettore della Congregazione delle Figlie del santissimo ed immacolato Cuore della beata Vergine Maria. 13 dicembre 1913. L'Emo signor cardinale Gennaro Granito Pignatelli di Belmonte, Protettore dell'Istituto dei canonici Regolari dell'Imm. Concezione. 20 dicembre L'Emo signor cardinale Guglielmo van Rossum, Protettore delle Suore di santa Croce in Ingebohl nella Svizzera, e della Congregazione delle Suore del Terz' Ordine di san Francesco Serafico e di san Felice da Cantalice. 31 dicembre. L'Emo signor cardinale Ottavio Cagiano de Azevedo, Protettore delle Suore Figlie del Calvario.
Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerarii di S. S.: 1 dicembre 1913. Mons. Enrico Snchez Paredes, dell'archidiocesi di Angelopoli (Messico). Mons. Ignazio Gonzalez, della medesima archidiocesi. Mons. Giacomo Hoffelner, della diocesi di Budweis. Mons. Carlo Slavik, della medesima diocesi.
561
5 dicembre 1913. Mons. Antonio Frollo, parroco di S. Giacomo dall'Orio in Venezia. 21 dicembre. Mons. Enrico Benedetti, minutante della sacra Congregazione di Propaganda Fide per gli affari di Rito Orientale. 22 dicembre. Mons. Pietro Erlacher, dell' archid, di Monaco (Bav.). Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 30 novembre 1913. Mons. Antonio Kugyelka, della diocesi di Neosolio. Mons. Arnoldo Bobok, della medesima diocesi. 1 dicembre. Mons. Teodoro Kasper, della diocesi di Budweis. 4 dicembre. Mons. Francesco Kelbl, della diocesi di Brnn. 5 dicembre. Mons. Eugenio Lampe, della diocesi di Lubiana. Mons. Michele Arko, della medesima diocesi. Mons. Leonardo Martino lurgens, della diocesi di Bois-le-Duc. 7 dicembre. Mons. Alfonso Gutirrez, dell'archidiocesi di Puebla de os Angeles. Mons. Porfirio Ruiz, della medesima archidiocesi. 15 dicembre. Mons. Lauro Ferrari, della diocesi di Tortona. 17 dicembre. Mons. Barnaba Tost de Banyavlgy, della dioc. di Casso via, 22 dicembre. Mons. Giuseppe Beniamino Scaiano, della dioc. di Livorno. Cappellano Segreto d'onore di S. S. : 5 dicembre 1913. Mons. Carlo Menegazzi, vicario di S. Mois in Venezia. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 11 dicembre 1913. Il sig. Barone Antonio de Ow Felldorf, della diocesi di Passavia.
ACTA, vol. V, n. 19. 31-12-913.
39
I. INDEX GENERALIS RERUM
ACTA
Pii
PP.
X.
S. CONGREGATIO INDICIS:
CONSTITUTIO APOSTOLICA, 2 9 7 . APOSTOLICAE SUB PLUMBO LITTERAE, 4 8 1 . MOTU PROPRIO, 5, 145, 449, 5 4 5 . LITTERAE APOSTOLICAE, 2 5 , 5 7 , 8 9 , 113, 1 5 1 , 233, 2 6 5 , 3 0 1 , 337, 3 6 1 , 3 8 5 , 4 1 7 , 485. EPISTOLAE, 29, 153, 177, 2 0 9 , 267, 3 6 2 , 387, 4 2 0 , 4 5 2 , 487, 513, 5 4 6 . ALLOCUTIONES, 5 8 , 147.
a) Documenta, 9, 216, 276, 4 9 8 . b) Subiectionis declarationes, 10,

277. S. CONGREGATIO R ITUUM:
a) Decreta de Beatificatione vel Canonizatione, 10, 41, 162, 252, 309,

4 3 4 , 520, 550.
6) Liturgica, 43, 65, 124, 186, 2 7 8 ,

3 1 1 , 370, 399, 434, 457, 5 1 9 . TRIBUNALIA.
SACRAE
CONGREGATIONES.
S. POENITENTIARIA APOSTOLICA, 279. S. ROMANA ROTA, 13, 44, 7 4 , 97, 1 2 5 , 164, 188, 2 1 7 , 2 5 3 , 2 8 0 , 312, 340, 3 7 2 , 4 0 0 , 4 3 9 , 4 6 4 , 499, 523, 552. SIGNATURA APOSTOLICA, 379, 5 3 1 . OFFICIA. SECRETARIA S TATUS : 17, 53, 141, 226,. 289, 333, 446, 4 7 3 , 508, 534, 5 5 8 . 51, 138, 355,
SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII:
Sectio de Indulgentiis, 3 2 , 1 2 2 ,
154, 210, 236, 2 7 1 , 3 0 3 , 364, 429. S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS:
a) Documenta, 60, 124, 238, 2 7 2 ,

307 , 4 5 5 , 4 9 2 , 517.
6) Erectiones et immutationes finium dioecesum, 9 4 , 182, 430, 5 4 8 . c) Provisio Ecclesiarum, 6, 9 5 ,

183, 238, 338, 3 6 5 , 3 9 1 , 4 9 1 , 5 4 9 . S. CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM, 1 8 3 . S. CONGREGATIO CONCILII, 3 4 , 96, 3 6 5 . S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS, 7, 6 2 , 156, 184, 2 4 0 , 366, 4 3 1 . S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA P IDE:
COMMISSIO PONTIFICIA DE RE B IBLICA ,291.
DIARIUM ROMANAE CURIAE:
a) Congregationes Ss. Bituum, 21,.

86, 110, 1 7 3 , 230, 2 6 1 , 2 9 4 , 334, 3 5 8 , 382, 4 1 5 , 509.
a) Documenta, 40, 2 1 5 , 249, 2 7 3 ,

3 0 8 , 366, 4 3 2 , 4 9 7 .
b) Nominationes, 8, 65, 185, 2 1 5 ,

2 5 1 , 276, 3 0 9 , 339, 3 6 9 , 433, 5 1 8 .
b) Concursus ad Officia, 2 0 , 8 6 . c) Monitum, 21. d) Nominationes, 2 1 , 5 4 , 8 6 , 1 1 1 ,

143, 174, 207, 230, 2 6 2 , 294, 335, 3 5 9 , 3 8 3 , 416, 447, 479, 510, 5 4 0 , 5 6 0 .
c) Cessationes ab Officio, 1 8 5 ,
216. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA F IDE PRO NEGOTIIS RITUUM ORIENTALIUM, 393.
e) Necrologium, 24, 56, 8 8 , 1 1 2 ,

144, 176, 208, 2 3 2 , 264, 336, 3 6 0 , 3 8 4 , 448, 480, 512, 544.
f) Erratum, 336.
t iI
r
r
i 'i
INDEX
DOCUMENTORUM O R D I N E DIGESTUS
CHRONOLOGICO
ANNO !
MENSE
DIE
PAG.
ACTA P I I P P . X
I. CONSTITUTIO APOSTOLICA.
1913
Iun.
In praecipuis. - De novo ad Lateranum seminario deque aliis institutis in Urbe pro Romano Italoque clero
II. - APOSTOLICAE SUB PLUMBO LITTERAE.
297
Oct.
25
Consistoriali decreto. - Erectio novae dioecesis Insulensis

III. MOTU PROPRIO.
481.
1912 ! Dec.
17
1913
Ian. Oct. Dec.
25 23
Supremum officium. - Quo providetur regimen Ordinis Fratrum Minorum Conventualium durante infirma valetudine Ministri Generalis . . Litteris Apostolicis. - Abbati Primati S. Anselmi de Urbe coadiutor adiungitur . Abhinc duos annos. - De Officiis divinis novo aliqua ex parte modo ordinandis In litteris Nostris. - De canonicis, qui inter praelatos domesticos relati non sint, e Capitulis privilegia protonotariorum habentibus
IV. LITTERAE APOSTOLICAE.
145
545
1912
Dec.
12 18
1913
Ian.
Apostolatus munus. - Erectio novi vicariatus aposto liei de Kivu in Africa. Romani Pontifices. - Facultas conferendi gradus academicos in iure canonico conceditur metropolitano seminario maiori Mediolanensi Beati Petri. - Conceduntur in honorem sanctissimae Eucharistiae quaedam indulgentiae plenariae ad decennium in ecclesiis Ordinis Minorum in Hispania lucrandae
25
57 j i j 121
566
ANNO MENSE \ DIE
Index documentorum
1913
Ian.
10
20
28
Febr.
10
11
23
Mart.
'
i i
27
j 30 i I
April, j 28
Maii
10
! 22
Iun.
! S
Iul.
Eximiae charitatis. - Pium opus a suffragio sacerdotali erigitur in archisodalitatem cum facultate ubique aggregandi Cum Nobis. - Consociatio a S. Corde Iesu pro piandis in purgatorio igne detentis animabus, novum templum, omniaque opera a pio sacerdote P. Victore Jouet instituta, sodalibus Missionariis a S. Corde Iesu provinciae Italicae administranda concreduntur Magno est semper. - Erectio novi vicariatus apostolici de Banguelo, territorio Nyassensi in duas partes separato Archicoenobium Casinense. - Privilegia atque indulgentia in forma iubilaei pro inauguratione cryptae S. Benedicti in cathedrali Casinensis archicoenobii templo feliciter restitutae Salutare maxime. - Adprobatio in perpetuum Constitutionum Congregationis Canonicorum Regularium immaculatae Conceptionis Mandatum illud. - Praefectura apostolica Tripolitana in vicariatum apostolicum erigitur, titulo de Lybia distinctum Magni faustiane. - Indicitur universale Iubilaeum in memoriam pacis a Constantino Magno imperatore Ecclesiae datae Cum hoc anno. - Facultas celebrandi pontificale Sacrum ad altaria papalia Significat Nobis. - Facultas erigendi societates titulo divini Infantis Pragensis ubique terrarum in perpetuum Refert ad Nos. - Sodalitas Mariae reginae cordium , Romae erecta in sacello Societatis Mariae a B. Montfort, in archiconfraternitatem evehitur cum facultate aggregandi ubique terrarum. Ecclesiarum omnium. - Erigitur novus vicariatus apostolicus, titulo de Fianarantsoa distinctus, in insula Madagascar . . Mandatum illud. - Praefectura apostolica in Indiis orientalibus erigitur in. dioecesim, a civitate Aimer Aimerensem appellandam Quae catholico nomimi. - Erectio provinciae ecclesiasticae Simlensis in Indiis o r i e n t a l i b u s . . . . . In pluribus. - Indulgentiae perpetuae conceduntur sodalitati Infantes diligentium ubique terrarum Felix catholicae. - Praefectura apostolica de Urubamba in apostolicum vicariatum erigitur, de Urubamba et Matre Dei dictum
361
26
23c
chronologico ordine digestus.

ASNO MENSE ! DIE
567
1913
Iul.
15
Aug.
17
Per similes Litteras. - Conceduntur indulgentiae plenariae et partiales archisodalitio a suffragio sacerdotali Neapoli erecto. . . Nostra plurimum. - Societas ab oratione assidua pro Pontifice , Barcinone instituta, erigitur in archisodalitatem cum facultate aggregandi ubique terrarum Exstat in loco. - Archiconfraternitas sancti Christophori in oppido Saint-Christophe le Jajolet dioecesis Sagiensis erecta, indulgentiis ditatur . . .
V. EPISTOLAE.
1912
Nov.
1913
Ian.
23
Febr.
Mart.
23
26
April.
Tuae sane. - Ad R. P. D. Iosephum A. Archambeault, Joliettensium episcopum, de fiorenti statu collegii .ioliettensi, gratulationis ergo Una cum oficiosis. - Ad R. P. D. Petrum E. Garcia Naranjo, archiepiscopum Limanum, ceterosque Peruanae reipublicae. Episcopos, post concilium ab eisdem Limae celebratum Gratae Nobis. - Ad R. P. D. Iosephum Angelucci, episcopum Civitatis Plebis, eiusdemque dioeceseos clerum utrumque, qui beatissimo Patri singularis venerationis adhaesionisque specimen exhibuerunt . Ubi reipublicae. - Ad R. P. D. Antonium Mendes Bello, patriarcham Lisbonensem, recentiora reipublicae Lusitanae i n Ecclesiam acta conqueritur . . . . Quod propediem. - Ad Vincentium card. Vannutelli, quem Parisios, ut saecularibus sollemnibus in honorem Friderici Ozanam habendis praesit, Legatum suum mittit, summis laudibus Ozanam eiusque operam prosecutus Gratias vobis. - Ad RR. PP. DD. Bernardum Herrera Restrepo, archiepiscopum Bogotensem, ceterosque Archiepiscopos et Episcopos reipublicae Columbianae, gratus ob litteras pietatis plenas, quas communiter miserant In tanta. - Ad virum illustrem Emmanuelem comitem De Torre Diaz, praesidem virorum coetus moderando operi Catholic seamen's home and institute nuncupato Quae nuper. - Ad R. P. D. Germanum Breton, Antistitem domus pontificiae, rectorem Tolosanae studiorum Universitatis catholicae; gaudet de ordinatione studiorum, laudat incrementa disciplinae philosophicae, cupit numerum alumnorum augeri. Inter publicas. - Ad Dominicum card. Ferrata, archipresbyterum Lateranensem, quem renuntiat Lega-
568
ANNO MENSE DIE
Index documentorum
PAG.
1913
Apr.
Maii
Iun.
Iul.
Aug.
tum suum ad conventum eucharisticum: Melitensem 28 Laudari satis. - Ad Franciscum Virgilium card. Dubillard, archiepiscopum Camberiensem ; Sacerdotale foedus Pro Pontifice et Ecclesia , cuius ille conditor et moderator est, laudibus prosequitur. . . 3 Iucunda te. - Ad Desideratum cardinalem Mercier, Mechliniensium archiepiscopum, occasione quinquagesimi a condito collegio S. Rumoldi anniversarii Bononiam nuper. - Ad Iulium card. Boschi, Ferrariensium archiepiscopum, Comaclensium episcopum, ceterosque Archiepiscopos et Episcopos Flaminiae regionis, Bononiae nuper congregatos 25 Adventantem sacerdotii tui. - Ad R. P. D. Iacobum Cardona y Tur, episcopum tit. Sionensem, quinquagesimo sacerdotii eius anniversario nuper expleto . 30 Columbiae Episcoporum. - Ad R. P. D. Bernardum Herrera Restrepo, Bogotensium archiepiscopum, de eucharistico conventu Bogotae in Columbia proximo mense septembri celebrando 5 L'chance jubilaire. - Ad maiestatem suam Gulielmum II, Germaniae imperatorem, Borussiae regem, ob vigesimum quintum regni eius anniversarium. Vertitur tibi. - Ad R. P. Iosephum Hiss, moderatorem societatis Marianae, quinquagesimo recurrente anniversario ex quo religiosa vota ipse nuncupavit. 3 Quod Nobis. - Ad R. P. D. Caelestinum Endrici, episcopum Tridentinum, gratulandi causa . . . . 16 Aquinatis disciplinam. - Ad R. P. Eduardum Hugon, sacerdotem ex Ordine Praedicatorum, in pontificio Collegio Angelico doctorem dec. theologiae tradendae; eius Cursum Philosophiae Thomisticae laudibus prosequitur Gratias ex animo. - Ad dominos Kintzinger, Ernest, Federspil, praesides, et Cuny, secretarium Consilii seu Commissionis Melensi conventui catholicorum Germaniae curando, ob litteras obsequii plenas beatissimo Patri ab eisdem reverenter exhibitas . . 1 Iamdudum noveramus. - Ad Carolum card. de Hornig, Veszprimiensium episcopum, vigesimum quintum episcopalis muneris annum explentem Levandis opificum. - Ad R. P. D. Michaelem C. Vasquez, episcopum tit. Legionensem, praesidem virorum coetus regendo Operi a Leone XIII nuncupato, ob legum statuta, quibus eadem societas regitur, beatissimo Patri reverenter exhibita. . . Cum primum. - Ad R. P. Hyacinthum Mariam Cormier, magistrum generalem Ordinis Praedicatorum,
180"
2 6 ?
2 7 0
3 6 1 3 6 4
4 2 4

ANNO ; MEINSE DIE
560
PAG.
1913 I Aug. ! 15
16
22
Sept.
25
Oct.
30
Nov.
de generali' coetu Ordinis proxime in Hollandia habendo . Officiosissimis litteris. - Ad RR. PP. DD. Archiepiscopos et Episcopos quibus utitur patronis catholica studiorum Universitas Andegavensis, ob litteras venerationis et obsequii plenas beatissimo Patri exhibitas Vobis nuperrime. - Ad R. P. D. Iulium Mauritium Abbet, episcopum Sedunensem, ceterosque Helvetiorum Episcopos, de quinquagesimo anno ab initis eorum annuis conventibus, de Constantinianis sollemnibus ac de coniunctione cum Apostolica Sede. Indignitates rerum. - Ad RR. PP. DD. Ioannem archiepiscopum S. Iacobi de Chile ceterosque Episcopos reipublicae Chilensi s, qui, communibus ad beatissimum Patrem datis litteris, iniurias Internuntio Apostolico apud se illatas conquesti, suum et suorum populorum in Sedem Apostolicam obsequium studiumque confirmarunt Operam sane doctam. - Ad R. P. Iosephum Chiaudano, sacerdotem e Societate Iesu ; eum commentario periodico La Civilt cattolica datum moderatorem gratulatur, quem commentarium valde sibi probari confirmat Inter egregios. - Ad Eugenium O' Keefe ex archidio-cesi Toruntina in America ; cuius religiosam munificentiam laudat Nolumus studia. - Ad Leonem Adolfum card. Amette, archiepiscopum Parisiensem, ceterosque Archiepiscopos et Episcopos instituti catholici Parisiensis patronos C'est avec ime bien douce. - Ad dominum Franciscum Veuillot qui novissimam partem vitae patrui sui Ludovici Veuillot, tamquam filiale venerationis obsequium, beatissimo Patri exhibuit . . . . . . Quinto ac vicesimo. - Ad R. P. D. Alexium Lepieier, Ordinis Servorum Mariae priorem generalem; gratulandi causa scribit ob sacrarum disciplinarum magisteria in Urbano Ordinis Collegio instituta . Nuperrime. - Ad Augustinum card. Richelmy, archiepiscopum Taurinensem, ob litteras devotionis plenas beatissimo Patri exhibitas occasione annui congressus Augustae Taurinorum ab Episcopis Pedemontanae regionis nuper celebrati Petiisti a Nobis. - Ad Bernardum Martnez Moderatorem Congregationis vulgo Talleres de Caridad de santa Rita de Casia , de Congregatione eadem extendenda a d Americae Latinae regiones . . . .
387
425
427
452
489
513
453
490
515
570
ANNO MENSE ! DIE
Index documentorum
PAG.
1913
Nov.
1 2
Dec.
io
Consilium aperuistis. - Ad RR. PP. DD. Archiepiscopos et Episcopos Mexicanae reipublicae, de fidelibus eiusdem reipublicae Ssmo Cordi Iesu solemniter vovendis Communes vestrae. - Ad RR. P P . DD. Archiepiscopum Caracensem ceterosque de Venezuela Episcopos, ob litteras beatissimo Patri reverenter exhibitas praecipue de seminario in urbe Caraca nuper instituto Alberto Tesnire. - Ad R. D. Nicolaum Sebastiani, Doctorem litteris latinis tradendis in seminario Lateranensi, ob exhibitum reverenter beatissimo Patri primum volumen operis Tesnieriani Somme de Prdication Eucharistique in epitomen italice redacti, et antea oblatum Summarium Theologiae Moralis
VI. ALLOCUTIONES.
Febr. ! 23
La vostra visita. - Ad cives Januenses qui Romam ad beatissimi Patris pedes ad venerant, ut de civilis potestatis improba vi conquererentur, qua novus Archiepiscopus sedem suam adire prohibetur . . La vostra presenza. - Ad christifideles, qui occasione solemnium saecularium pacis per Constantinianum edictum Ecclesiae partae, almam Urbem peregrini petierunt II. - ACTA SACRARUM CONGREGATIONUM
I.
SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII.
S E C T O I D EN ID U L G E N T S I.
1912 1913 Dec. Febr. 12 20 27 Decretum circa missas tricenarias Gregorianas et altaria item Gregoriana Decretum de qualitate missae ad indulgentiam altaris privilegiati lucrandam. Decretum seu declaratio circa formulam orationis Obsecro te , post missam recitandae j 123 Conceditur indulgentia recitantibus piam precationem ad uberiorem fructum sacrarum missionum implorandum Conceduntur indulgentiae pro piis exercitiis mense augusto in honorem immaculati Cordis B. M. V. peragendis Christiana salutatio sub invocatione divini Iesu nominis ampliori indulgentia ditatur . . . . . . .
Mart.
13
27

ANNO MENSE
571
PAG.
D IE
1913
April. Maii Iun.
10
m
5
12
26
Aug.
13
Augentur et extenduntur indulgentiae pro quadam laude Ssmi Sacramenti 211 Sodalitates promovendis iuvandisque ecclesiasticis vocationibus constitutae spiritualibus gratiis ditantur. 236 S. Vincentii Ferreri preces ad sanctum vitae mortalis exitum a Deo implorandum indulgentia ccc dierum ditantur I 27 Solvuntur dubia circa Ss. Numismata Scapularibus sufficienda 303 Solvitur dubium circa preces Tertiariorum Franciscanum aliis insuper sodalitatibus adscriptorum . . 304 Decretum seu declaratio circa pia obiecta a Summo Pontifice benedicta 305 Decretum seu declaratio de indulgentiis sacerdotali foederi Pro Pontifice et Ecclesia concessis . . Extensio indultorum circa Absolutiones generales tertii Ordinis Fratrum Minorum S. Francisci. . . . . 306 Indulgentia iam concessa fidelibus se invicem salutantibus per invocationem nominis Iesu, etiam Mariae adiecto nomine, manet 364 Uniformes decernuntur indulgentiae crucibus quae a missionibus nuncupantur 429
II.
S.
CONGREGATIO
CONSISTORIALIS.
mi
Ian.
25
1913
Febr. Mart. Apr. Maii Iun.
5 30 10 9 14 20 22 17
i j i Aug. j Oct.
30 i 10
Dec.
i Ecclesia S. Apollinaris concreditur rectori templi sanctissimae Trinitatis prope Curiam lnnocentianam, cuius item templi et onera suscipiet et titulum suo i adiunget ! 60 Institutio vicariatus generalis in urbe Insulensi . . j 94 Monitum de peregrinatione ad solemnia Constantiniana j alumnorum ex seminariis 124 Erectio dignitatis decanatus i 182 Decretum de sacerdotibus ad munus deputati in Gallia j concurrentibus | 238 Declaratio de novis legibus a republica S. Marini circa bona ecclesiastica conditis j 307 VERAPOLITANA. Dubia circa iuramentum antimoderni- j sticum I 272 Translatio ecclesiae cathedralis 391 Litterae circulares ad Revmus Ordinarios Italiae, de libris ab alumnis seminariorum vel in scholis vel ; privatim adhibendis j 455 Normae ad Constitutionem In praecipuis exsecu- j tioni mandandam j 492 Civitas Galatina archidioecesis Hydruntinae spe- i ciali interdicto subiicitur - . . 517
572
ANNO MENSE DIE
Index documentorum
PAG.
III.
S.
C O N G R E G A T I O DE D I S C I P L I N A S A C R A M E N T O R U M .
1913
Apr.
11
ROMANA ET ALIARUM.
Dubiorum super Missae celebratione in oratoriis privatis

IV. - S. CONGREGATIO CONCILII.
183
1913
Ian. Ai art.
31 10
BISMARCKIEN. E T A L I A R U M . Incardinationis Decretum de privilegio Officii divini iuxta veterem Psalterii ordinem recitandi
34 96
V. - S.
CONGREGATIO
DE R E L I G I O S I S .
1913
Ian. Febr.
15
1913
Mart. Iul. Aug.
27 13
Litterae circulares ad superiores Ordinum et Congregationum religiosarum circa ephemeridum lectionem. Decretum de monialium et sororum confessionibus . Versiones authenticae praecedentis decreti: versio italica . versio gallica versio hispanica versio germanica versio anglica Decretum quo adprobatur nova editio constitutionum generalium Ordinis Fratrum Minorum Dubium circa manuscripta religiosorum . . . . . . Decretum de absolutione sacramentali religiosis sodalibus impertienda
VI. SACRA CONGREGATIO DE P R O P A G A N D A FIDE.
7 62 156 159 240 243 246
366 431
1912 1913
Oct. Ian. Maii
7
15
20 30 1 2 Iul. 19
Iun.
Erigitur missio de Putumayo pro Indis Americae meridionalis -308 Praefectura Apostolica de Kaffa meridionali erigitur. Confmia Bagamoiensem inter et Daressalamensem vicariatus ad civilia coaequantur 215 Nova praefectura.apostolica de Betafo in Madagascarensi insula erigitur 273 Immutatur nomen vicariatuum apostolicorum in insula Madagascar exsistentium. 274 Praefectura apostolica de Bar-el-Gazal in Africa centrali erigitur . Vicariatus apostolici Sudanensis nomen innovatur . 250 Archipelagus de Spitzberg vicariatui apostolico Norve275 giensi adnectitur Inter praefecturas apostolicas Cimbebasiae inferioris et Magni Namaqualand confmia immutantur. . . 250 Erigitur praefectura apostolica insulae Formosae . . 366
chronologico
A NNO M ENSE D IE
ordine
digestus.
573
]?AG.
1913
Iul. Sept.
19 25 8 16 12
Immutantur fines inter vicariatus apostolicos Fokien367 Praefectura apostolica Terrae Gulielmi in duas scin368 Praefecturae apostolicae Kaffensis in Africa septentrio432 Insularum Sundae Minorum praefectura apostolica erigitur Constituitur praefectura apostolica de Lindi in Africa 433 497
VII. SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE.
Nov.
P R O NEGOTIIS RITUS ORIENTALIS.
1913
Aug.
18
Decretum quo statuuntur mutuae relationes disciplinares inter episcopos latinos Canadenses et episcopum ruthenum illius regionis, nec non inter clerum 393 VIII. - S.
C O N G R E G A T I O INDICIS. 9
1913
Ian, Maii Iun. Nov.
20 8 17 13
Decretum Decretum Decretum Decretum
quo quo quo quo

IX.
quaedam prohibentur opera . . . . quaedam prohibentur opera . . . . quaedam prohibentur opera . . . . certum prohibetur opus
S. CONGREGATIO RITUUM.
216 276 498
1912
Dec.
11
VIENNEN, SEU VENETIARUM.
Decretum beatificationis et canonizationis Ven. servi Dei Marci ab Aviano, sacerdotis professi Ordinis Minorum S. Francisci Ca10
12 31
Instructio seu declaratio super Kalendariis propriis 67 Decretum de causis Servorum Dei procedentibus per * viam casus excepti, quarum discussio, edito decreto Cum in agendis 11 novembris 1912, suspensa fuit 41 Decretum seu declaratio circa rubricas tit. X, num. 2 43 Dubia de caeremoniis quibusdam servandis coram augustissimo Sacramento, adsistente vel celebrante 65 Rubricae inserendae Rituali et Breviario Romano in
ROMANA.
1913
Ian.
Febr.
8
*
14 ! 15
De Kalendario pro clero almae Urbis . . . B I T U R I C E N . De festo S. Sepulchri extra tempus paschale celebrato
66 68 j 370
574
ANNO
1913
Index documentorum
MENSE
DIE
PAG.
Febr. Mart.
m
18
De festo S. Mariae Angelorum de Portiuncula .' PARISIEN. Beatificationis et canonizationis ven. Servae Dei Mariae Teresiae Dubouch, fundatricis Congregationis Sororum ab Adoratione Reparatrice .
ORDINIS FRATRUM MINORUM. DELEGATIONIS APOSTOLICAE CANADENSIS. Dubia de die-
371
162
Apr.
23
Maii
14
17 11
Iun.
Aug.
20 13
18 26
Oct. Dec.
28 10
14
bus in quibus institui potest consecratio episcoporum ORDINIS S. BENEDICTI. Congregationis Helvtico-Americanae. - Dubia Decretum adprobationis novae editionis Martyrologii Romani S URIN AMEN. SEU BuscoDucEN. Decretum beatificationis et canonizationis Ven. servi Dei Petri Donders, sacerdotis professi e Congregatione sanctissimi Redemptoris LAURETANA. De Missis votivis B. Mariae Virginis ex privilegio recitandis Decretum de mutationibus in Breviario Romano faciendis ad normam constitutionis apostolicae Divino afflatu LUGDUNEN. Decretum beatificationis et canonizationis Ven/servi Dei Antonii Chevrier presbyteri, ftmda^ toris asyli La providence du Prado , societatis presbyterorum Pradosiensium institutoris . . . Decretum adprobationis novae editionis typicae Ritualis Romani Decretum de precibus in fine Missae recitandis . . . NIVERNEN. Beatificationis et canonizationis Ven. servae Dei sororis Mariae Bernardae Soubirous, e societate Sororum caritatis et institutionis christianae de Nevers . : . . . . Decretum de vigiliis ad reliquias martyrum persolvendis i n nocte ante dedicationem ecclesiae . . . . Decretum de aliquorum locorum disciplina in initio causarum Servorum Dei emendanda, et de historicis documentis ad ipsas causas recte adhibendis Decretum generale super Motu Proprio Abhinc duos annos ROMANA. De Kalendario almae Urbis eiusque districtus BRIXIEN. Decretum beatificationis et canonizationis servae Dei Maria Crucifixae Di Rosa, fundatricis Congregationis Ancillarum a Caritate CORISOPITEN. Decretum beatificationis et canonizationis Ven. servi Dei Michaelis Le Nobletz sacerdotis et missionarii. . . .
186 187 278
124
278
309 434 311
434 399
436 457 519
550
520

A NNO MENSE DIE
57
P AG.
III. - TRIBUNALIA
I. - S A C R A 1913 POENITENTIARIA APOSTOLICA. 279 ROTA.
Iun.
Declaratio circa Iubilaeum

II.
SACRA
ROMANA
1912
Iul. Ian.

10
ARGENTINEN.
Nullitatis matrimonii (Warther-Wieker164
1913

2 4 13 16
LIMBURGEN.
Nullitatis matrimonii (Teichert-Wilhelm) .
44 188 97 74
22. 30
VICARIATUS APOSTOLICI TAIKOU
(Corea). Nullitatis ma253 13 217
Sententiarum sub secreto anni 1 9 1 2 pars dispositiva .

TRINCOMALIEN.
Febr.

8 25 1
Nullitatis matrimonii (Arunasalam-Ma201
SORANA.
Praebendae canonicalis et paroecialis .
125 133 85
Mart. Apr.
NEO-EBORACEN.
Nullitatis matrimonii (Boni de Cstel312
GRATIANOPOLLTANA.
Nullitatis matrimonii (Reynier-de

340
Chalonge)

16 CE-LI MERIDIO-OCCIDENTALIS.
Nullitatis
matrimonii
372
22
PARISIEN.
Nullitatis matrimonii (Marguerith Dupr-Sca439
30
VICARIATUS APOSTOLICI NOVAE POMERANIAE.
Nullitatis
464 400 280
Maii
5 15 7 5 12 14
FLORENTINA.
Finium parochialium (Meliten.). Funerum
Iun. Iul.

M ELEVITANA
499 378
Iuris canendi missas adventicias . . . . C OCINCINAE O C C I D E N T A L I S . Nullitatis matrimonii (D-S).

SEGUSINA. III. SIGNATURA APOSTOLICA.
523 552
1913
Febr. Mart. Iun. Iul. Dec.
14 14 27 23
Sententiae reservatae editae anno 1 9 1 2 P I S C I E N . Restitutionis in integrum et iurium . . . .

COLONIEN.
51 138 355
Nullitatis matrimonii (Hospelt-Bernardt) sive

379
ROMANA.
Stipendii seu nullitatis sententiae Rotalis .
531
576
ANNO MENSE DIE
Index documentorum
I PAG
IV. - OFFICIA.
SECRETARIA. STATUS. EPISTOLAE.
1912
Dec.
16
1913
Ian.
13
14
Mart.
11
27
Apr.
10
21
Iun.
14
Ad R. P. Virgilium Merau, ex Ordine Fratrum Minorum Capulatorum, praesidem Confoederationis sancti Michaelis Archangeli,ob catechismum inter familias catholicorum vulgandum beatissimo Patri reverenter oblatum Ad comitem De Mun, qui nomine Operis cui praeest des cercles catholiques d'ouvriers , obedientiae ac devotionis beatissimo Patri testimonium exhibuit Ad sac. Aloisium Bethlem, dioecesis Cameracensis, de Opere L'uvre des lectures , quod ipse instituit et alacriter provehit Ad R. P. Alfredum Margerin, rectorem catholicae studiorum Universitatis Insularum, gratulandi causa ob laetabiles fructus qui ibidem doctorum auditorumque diligentia colliguntur Ad R. D. canonicum B. Gaudeau, ephemeridis La Foi catholique moderatorem, qui beatissimo Patri integram eiusdem ephemeridis collectionem, decem contentam voluminibus, tamquam filiale devotionis obsequium, reverenter exhibuit Ad R. P. D. Pium Marcellum Bagnoli, Marsorum episcopum, ob filiale venerationis obsequium ab alumnis seminarii praefatae dioeceseos beatissimo Patri reverenter exhibitum Ad R. P. D. Ioannem Vincentium Tasso, Augustanorurn episcopum, qui beatissimo Patri exemplar Actuum synodi dioecesanae, tamquam filialis obsequii venerationisque specimen, obtulit Ad R. P. D. Hectorem I. Sevin, Lugdunensium archiepiscopum, primo condito saeculo a nativitate Friderici Ozanam Ad Paulinum Petrum card. Andrieu, Burdigalensium archiepiscopum, ob eius declarationem contra Le bulletin de la semaine Ad R. D. can. Lahitton, qui alteram operis sui Vocation sacerdotale editionem beatissimo Patri, pignus devotionis, obtulit Ad R. D. can. Pannier, qui beatissimo Patri, reverentiae specimen, Nouveau Psautier du Brviaire Romain exhibuit

ANNO MENSE DIE
577
1913
Iun.
23
Aug.
Sept.
22
23
25
Oct.
Ii
14
16
Oct.
Ad R. P. J. Lintelo, S. L, ob numeros iam editos ephemeridis Action eucharistique beatissimo Patri, devotionis ergo, reverenter oblatos Ad R. P. D. Alcimum Gouraud, episcopum Venetensem, qui librum Pour l'action catholique inscriptum, tamquam venerationis obsequium, beatissimo Patri, reverenter obtulit Ad R. P. D. Ioannem Chesnelong, archiepiscopum Senonensem, ob litteras de fidei et religionis sensibus in eadem archidioecesi excitatis magisque excitandis, beatissimo Patri exhibitas Ad R. P. D. Iulianum G. Conan, archiepiscopum Portus Principis, ob filialis venerationis obsequium, occasione exercitiorum spiritualium cleri eiusdem archidioeceseos et dioeceseos Gonayvensis, beatissimo Patri per litteras exhibitum Ad illustrem virum Gerlier, praesidem associationis catholicae gallicae, ceterosque viros comitatus generalis eiusdem associationis, ob gratiarum actionem de litteris obsequentissimis augusto Pontifici exhibitis occasione peregrinationis foederalis iuventutis catholicae Galliae Ad R. P. Corbill, ob numisma Benemerenti Dno Henrico Gerlier, praesidi societatis catholicae iuventutis Gallicae, a beatissimo Patre collatum . . . Ad R. P. D. Victorianum Guisasola y Menendez, archiepiscopum Valentinum, qui beatissimo Patri litterarum pastoralium, devotionis ergo, exemplar misit. Ad R. P. D. Franciscum M. Gieure, episc. Baionensem, occasione congressus musicae sacrae proxime habendi Ad Ioachimum card. Arco verde de Albuquerque Cavalcanti, archiep. S. Sebastiani Fluminis Ianuarii, ob litteras obsequentissimas beatissimo Patri exhibitas occasione peregrinationis catholicorum Brasiliae . Ad R. P. D. Hectorem Irenaeum Svin, archiep. Lugdunensem, de annuo congressu iurisconsultorum catholicorum Galliae, Lugduni habendo . . . . Ad R. P. Garnier, directorem associationis sic gallicae nuncupatae Ligue de l'vangile , occasione quarti eiusdem associationis congressus Lutetiae Parisiorum proxime celebrandi . . . . . . . Ad Dam T. P. de Uriburu, Conferentiarum sancti Vincentii a Paulo in civitate Buenos Aires praesidem, ob annuam memoriam earundem Conferentiarum, beatissimo Patri reverenter oblatam . Ad illustrem virum P. Tuli, praesidem societatis, quae sic nuncupatur Centro cattolico degli studenti ,
40
A , vol. V. n. 19. 31-12-913.
578
ANNO ] MENSE
Index documentorum chronologico ordine digestus.

DIE
1913
Nov.
15
30
Dec.
in urbe Buenos Aires constitutae, ob gratiarum actionem de filiali devotionis obsequio Sanctitati Suae reverenter exhibito Ad R. D. canonicum Lahargou, praesidem consociationis Alliance des Maisons d'ducation chrtienne , ob volumen Sanctitati Suae reverenter exhibitum, quod agit de congressibus ab eadem Consociatione habitis . Ad R. P. Janvier, O. P., qui exemplar voluminis nuper editi sacrarum orationum ab eodem in ecclesia metropolitana Notre Dame Parisiis habitarum, augusto Pontifici reverenter exhibuit Ad Stanislaum Medolago Alban , comitem, praesidem unionis oeconomico-socialis pro catholicis Italiae, de lectionibus sociologiae apud scholam socialem catholicam Ad Stanislaum Medolago Albani, comitem, de renovandis muneribus foederationis quae vulgo Unione economico sociale nuncupatur . . . . . . .
EX AUDIENTIA SANCTISSIMI.
De promulgatione quarumdam Pontificiarum constitutionum ac legum V. - COMMISSIO P O N T I F I C I A DE RE BBLICA 1913 Iun. 12 De auctore, de tempore compositionis et de historica veritate libri Actuum Apostolorum De auctore, de integritate et de compositionis tempore epistolarum pastoralium Pauli apostoli . .
m. INDEX ANALYTICUS RERUM N0TABIL1UM
Abbet Iulius Mauritius, episc. Sedutiensis, ceterique episcopi Helvetiorum, qui, Secami convenientes L annuo conventui celebrando, communes litteras miserant, epistolam accipiunt qua B. P. huiusmodi conventus maxime contulisse dicit obtinendae tranquillitati et paci qua Helvetiae catholici nunc temporis gaudent, 427, illos hortatur ne gregibus suis invigilare desinant, et ut per Constantiniana solemnia, fideles ad maximum caritatis ardorem et ad preces pro Ecclesia fundendas excitent, et gratias agit ob preces pro Sua valetudine fusas, 428. Acta Pii X: Pontificiae leges et constitutiones in iis insertae, legitime promulgatae habeantur, 558. Action catholique ephemeris v. Lintelo. Actuum Apostolorum liber habendus est unice a Luca sub fine primae Pauli romanae captivitatis conscriptus, etiam quoad eas libri partes quibus inducitur usus primae pluralis personae, 291 ; plenam historicam auctoritatem sibi vindicat, non obstantibus difficultatibus exsurgentibus ex sermonibus compendiose traditis, et ex apparentibus contradictionibus cum historia profana et biblica, 292. Adamantina dioecesis certum territorium cedit novae efformandae dioecesi Arassuahiensi, 430.
Agricultionis disciplinam in catholica Andegavensi universitate inductam esse gaudet B. P., 426. Aimerensis dioecesis erigitur in Indiis ex praefectura apostolica Rajputanensi, 265, et Agransi provinciae adsignatur, 266. Alberti (S.) dioecesis in Ganada in duas partes scinditur, quarum altera in novam constituitur archidioecesim Edmontoniensem, altera vero in dioecesim Calgariensem, 182. Alexii Falconer (S.) collegium, Servorum B. Mariae Virg. alumnis ex omni natione Romae patens, laudatur, 454.
Alliance des maisons d'ducation chrtienne v. Lahargou. Altare: - Gregorianum (v.).

privilegiata declarantur altaria minora cryptae Casinensis, 116. privilegiatum: indulgentia acquiri potest celebratione cuiuslibet missae, etiam diebus in quibus missae defunctorum permittantur iuxta Rubricas, 122:-conceditur pro omnibus missis quae in suffragium sodalium consociationum ecclesiasticis vocationibus iuvandis dicuntur, 237, item consociationis Infantes diligentium , 302, et archisodalitatis a suffragio sacerdotali , 386. Ambrosi Aloisius: liber eius quidam de philosophiae elementis a seminariis exclud e n d a , 456. Ambrosii et Caroli (Ss.) collegium seminario Romano maiori, in novas aedes ad Lateranum translato, adiungitur, 299 : - eius reditus in gratuitas pensiones dispert i a t u r , quae alumnis dioecesibus italiae superioris turnatim erunt concedendae, 495. Americam sacerdotes, qui absque ullo iura-
Adoratione perpetua (Congregatio ab) v. Dubouch.

Africae centralis vicariatus apostolicus, vide
Sudanensis.
Agransis provincia ecclesiastica: ei adsignatur nova dioecesis Aimerensis, 266.
5.80
Index analyticus rerum notabilium. Annae (S.) dioecesis erigitur in Republica S. Salvatoris, eique tribuitur territorium excerptum e nova archidioecesi hononyma, cui suffraganea manet, 95. Annales de philosophie chrtienne in Indicem referuntur, 216. Antimodernisticum iusiurandum exigendi non adest obligatio ut admitti possit ad audiendas confessiones sacerdos extradioecesanus a suo Ordinario adprobat u s ; etiam si ritui syro-malabarico adscriptus, iusiurandum ipsum numquam emiserit, dummodo hoc in casu facultas concedatur per modum actus transeuntis, 272. Antistitae religiosarum domorum v. Superiorissae. Apollinaris (S.) ecclesia in Urbe, cum domo contigua concreditur rectori ecclesiae Ssmae Trinitatis ad Curiam Innocentianam, proxime evertendae, ab eaque Ssma Trinitate in posterum n u n c u p a n tur, 61. Arassuahiensis dioecesis in Brasilia erigitur, territorio e dioecesi Adamantina excerpto, 430. Archambeault Iosephus Alf., episc. Ioliettensis, epistolam accipit, qua B. P. laetatur ob florentem statum collegii ioliettensis, in quo alumni tum ad civilia munera, tum ad ecclesiastica ministeria parantur, et ob numerum eorum qui, ibi exculti, in bonum reipublicae et Ecclesiae adlaborant, 29. Archidioeceses eriguntur : Managuensis, 549, S. Salvatoris in America centrali, 95. Archisodalitates eriguntur : - Mariae reginae cordium Romae, 485: - ab Oratione assidua pro Pontifice Barcinone, 417 : - a suffragio sacerdotali Neapoli, 361*. Arcoverde de Albuquerque Cavalcanti card. IoacMm, archiep. S. Sebastiani Fluminis Ianuarii, laudatur ob litteras obsequentissimas B. P. nomine totius episcopatus cleri et populi Brasiliani exibitas, et ob collectam stipem ad aedes nuntio apostolico exstruendas, 478. Argentina Respublica v. Uriburu, TUM. Athabaska (de) vicariatus apostolicus, subiicitur novae archidioecesi Edmontoniensi, 182. Augustanae dioecesis synodus laudatur, 227. Augiistus mensis v Cordis Mariae. Avvenire (L') d'Italia diarium Religiosis interdicitur, 7.
mento incardinati fuerunt, nequeunt ab episcopis in primitivas dioeceses remitti, 34; iidem, in quavis dioecesi tenentur iuramento quod in dioecesi ordinationis emiserunt, 38. Amette card. Leo Adulphus, archiep. Parisiensis, ceterique episcopi patroni catholici instituti Parisiensis epistolam accipiunt, qua B. P. Suam in ipsum benevolentiam confirmat, 489, confidit trium dioecesum seiunctionem ab eorum consortione ad universitatem Andegavensem tuendam nullum detrimentum illi allaturam, gaudet ob novas institutas disciplinas, eorumque populos hortatur ut opem strenue conferant, 490. Amoy (de) vicariatus apostolicus amittit iurisdictionem in insulam Formosam quae in praefecturam erigitur, 366, novisque limitibus a vicariatu Fokiensi seiungitur, 367. Ancillae a Caritate v. Maria Cruciflxa Di Rosa. Andegavensis catholicae studiorum universitatis archiepiscopi et episcopi patroni epistolam accipiunt, qua B. P. gratias agit et gratulatur ob communes litteras Andegavo missas, quibus catholicam doctrinam integre in Athenaeo doceri et modernismum penitus ignorari confirmant, 425; laudat accessionem novarum disciplinarum de re rustica et de commercii iuribus atque legibus ; memorat permultos tum ludimagistros, tum iuris peritos, tum rei catholicae populari addictos, in Universitate edoctos, maximae esse Ecclesiae et civitati utilitatis ; dolet exiguitatem redituum laudatque simul diligentiam doctorum, qui parvi se docere professi sunt et pecunia sua se respondere non dubitarunt; atque ad huiusmodi inopiam sublevandam, dioeceses Venetensem, Corisopitensem et Briocensem, exonrt ab obligatione in Athenaeum catholicum Parisiense, et inter dioeceses Andegavensi universitati obnoxias adscribit, 426, confidens in catholicorum e Gallia largitate, ut et Parisiense institutum nullum ex hoc detrimentum sit capturum, 427. Andrieu card. Paulinus Petrus, archiep. Burdigalensis, laudatur ob declarationem contra Le Bulletin de la semaine factam, et B. P. oblatam, 289. Angelucci Iosephus v. Civitatis Plebis.
Index
analyticus rerum notabilium.
581
B
Bagamoiensis vicariatus apostolicus a Daressalaraensi seiungitur continus civilibus, 215. Bagnoli Pius Marcellus, episc. Marsorum, laudatur ob devotionis sensus quibus in Summum Pontificem seminarii alumnos imbuerit, 226. Bahia v. Salvatoris. Pangelo (de) vicariatus apostolicus, erigitur in Africa centrali, territorio de vicariatu Nyassensi excerpto, 233, et concreditur Congregationi Missionariorum ad Afros, 234. Barcinonensis societas ab Oratione assidua pro Pontifice v. Oratio assidua. Bar-el-Gasal (de) praefectura apostolica in Africa centrali erigitur, territorio a vicariatu Sudanensi excerpto, eaque Congregationi Filiorum S. Cordis concreditur, 249. Barnabae (S.) festum: in eo extra Dominicam consecratio episcoporum peragi nequit, 186. Barrensis dioecesis erigitur, ex territorio archidioecesi Ssmi Salvatoris de Bahia hucusque obnoxio, 548. Bartholomaei Apostoli (S.) festum ubique die 24 augusti recolatur, 463. Beatificationis Causae v. Servorum Dei. Begey e Pavero: opus eorum de R. P. D. Puecher-Passavalli, in Indicem refertur, 9. Benedetti Petrus, missionarius Ssmi Cordis Iesu, a B. P. praeponitur oratorio Ssmi Cordis pro piandis Purgatorii animabus in Urbe, Congregationi ibi erectae, ecclesiae, quae struitur, et paroeciae ibidem instituendae, 28. Benedicamus Domino ritu solemni cani potest etiam in Duplicibus II classis, 187. Benedictini: ex eis universos, quos atratos vocant, a Leone XTII sub uno abbate primate coactos, memorat B. P., 145, cui Abbati, infirma obnoxio valetudine, coadiutorem assignat, iuxta morem eligendum, 146, v. Hemptinne. Benedictinus Ordo universus: ei fausta adprecatur B. P., eique benedicit, 115, vide Casinense, Benedictus (S.) occidentalium monachorum patriarca, Casinense archicoenobium sanctimonia sua, 113, suisque exuviis
nobilitans, 114, maximi amoris obsequiique testimonium undique accipit in instauratione cryptae Casinensis, 115: in eius honorem Iubilaeum indicitur, 116. Missa eius votiva, ad altaria cryptae Casinensis et ad altare maius templi cathedralis, dici conceditur singulis diebus, a Duplici I classis non impeditis, 116. Betafo (de) praefectura apostolica in insula Madagascar erigitur, territorio e vicariatu de Madagascar centrali seiuncto, 273, et concreditur curis Missionariorum de la Salette, 274. Bethlem Aloisius epistolam accipit, qua uvre des lectures ab eo institutum probatur, 19. Billot card. Ludovicus: eius opera iuridica laudantur, 559. Blesensis Cathedralis: in ea decanatus instituitur, 182. Bleufieldsensis vicariatus apostolicus in republica de Nicaragua erigitur, 549. Bogotensis conventus eucharisticus v. Herrera. Bonifacii (S.) archidioecesis metropoliticum ius perdit in dioecesim S. Alberti et in vicariatus apostolicos de Athabaska et de Mackenzie, 182. Bonorum ecclesiasticorum conservationi sufficiunt leges canonicae rite applicatae, 308. Boschi card. Iulius, archiep. Ferrariensis, episc. Comaclensis, ceterique Antistites Flaminiae regionis, qui e conventu Bononiensi litteras amoris obsequiique plenas miserant, epistolam accipiunt, qua B. P. gratias agit de ipsis litteris et de votis pro Sua bona valetudine factis, ac Constantiniana solemnia ubique peragi ad Ecclesiae filios undique congregandos probat, 268. Brasilia v. Arcoverde. Brasiliensis Nuntius Apostolicus: ei novas aedes parari gaudet B. P., 478. Brmond Henricus: liber eius de S. Ioanna de Chantal in Indicem refertur, 216; laudabiliter se subiicit, 277. Breton Germanus, antistes Urbanus, rector Tolosanae studiorum Universitatis, epistolam accipit, qua B. P. gaudet de ordinatione studiorum, laudat propositum disciplinae philosophicae augendae, Se cupere dicit ut alumnorum numerus augeatur, et episcopos patronos hortatur, ut quotannis aliquot alumnos phi-
582
Index analyticus rerum notabilium.

novam constituitur dioecesim Insulen-
losophia sacrisque disciplinis excolendos mittant, 179. Breviarium Romanum: - in eo quaedam immutantur Rubricae de initio Officii defunctorum et de IX Responsorio in eodem Officio, 66 : - iuxta veterem Psalterii ordinem ex privilegio recitantes, eum pro libitu non deserant, et Kalendario dioecesano utantur etiam in dominicali et feriali Officio, atque exclusis Officiis votivis, 97. mutationes in eo inductae ad normam Constitutionis Apostolicae Divino afflatu, in libello collectae, adprobantur, 278 : - ad eius reformationem desideratur adhuc ut Kalendarium Ecclesiae universalis restituatur, Lectiones de Scriptura et Patribus desumptae seligantur, Sanctorum historiae ad trutinam revocentur, quae omnia longam annorum seriem importare edicit B. P., 449; occasione sumpta novae quae paratur editionis Breviarii statuitur, ut nullum festum praeter festa Trinitatis et Nominis Iesu Dominicae perpetuo affigatur, ut Dominicae Quadragesimae omnes I classis sint, ut Octavae duplicium 1 classis non privilegiatae antiphonas et psalmos de Psalterio feriae sumant, 450, ut Octavae Duplicium Il classis in die tantum Octava sub ritu simplici recolantur, ut Lectionibus de Scriptura semper adiungantur Responsoria de Tempore, ut translationes etiam perpetuae omittantur, exceptis Duplicium I vel II classis, 451. Briocensis dioecesis, immunis onerum pro Parisiensi Instituto catholico, 426, opem operamque conferet Andegavensi universitati sustentandae, 427.
sem, 482, v. Insulensis.

Canonicatus collatus per simplicem signaturam cum clausula quatenus... fructus nulli sint , valet etiam si eidem deinde fructus accrescantur, 128. Canonici post suppressionem Capituli vel cleri ecclesiae receptitiae, a civili auctoritate factam, eidem adscripti, generatim participare nequeunt de redditibus vitalitiis quae praeexistentibus canonicis a fsco relinquuntur, 131 - qui protono tariorum insignibus et honoribus gaudeant, in sua dioecesi eis uti valent, etiam si a B. P. inter praelatos domesticos non adnumerentur, 545. honorarii honoribus aliorum participant, sed nullam habent praebendam, 128, nisi haec speciali modo et specialibus de rationibus eis eveniat, 129. regulares, omni tempore se Ecclesiae probaverunt, 117. immaculatae Conceptionis, in Gallia saeculo elapso instituti, et brevi largissime diffusi et in ipsa Urbe excepti, 118, atque a Sede Apostolica laudati et adprobati, claustri regularem vitam cum apostolico ministerio in frequentes urbes coniungentes, et validum episcopis in seminariis regendis auxilium praebentes, laudantur, 120; eorumque Constitutiones adprobantur, 121. Canonizationis causae v. Servorum Dei. Canuti (S.) regis festum ad ritum simplicem reductum cedit festo Ss. Marci et Sociorum Mm., 462. Capranicense Collegium, iuxta primigenium institutum clericos instituendos excipere potest, 300. Cardona y Tur Iacobus, episcopus titularis Sionensis : ei l sacerdotii sui natalem celebranti gratulatur B. P., 270. Caritas: eius limites immerito a iustitia praetergressos, usum proprietatis ipsi caritati subditum esse, hancque in aequalitatem hominum absolutam consistere, B. P. non probatur, 18.
Caetitensis dioecesis erigitur, territorio ex archidioecesi Ssmi Salvatoris de Bahia excerpto, 548. Calgariensis dioecesis in Canada constituitur territorio a dioecesi S. Alberti seiuncto, novaeque archidioecesi Edmontoniensi subdita erit, 182. Camageyensis dioecesis creatur in Cubana insula, 94. Cameracensis archidioecesis : in ea instituitur vicariatus generalis Insulensis, 94, qui, vacante sede archiepiscopali, 481, in
Carmelitae excalceati v. Pragensis.

Cartum (de) in posterum n u n c u p a n t u r vicariatus apostolicus hucusque Sudanensis, seu Africae centralis dictus, 250 Cashmirensis praefectura apostolica v. Ka-
fir istan.
Casinense archicoenobium, a S. Benedicto institutum, in gravissimis temporibus
Index analyticus rerum notabium.

fidei propugnaculum, bonisque artibus semper exstitit perfugium, 113: Romanae Ecclesiae tres alumnos Pontifices dedit, ab eaque summo honore est habitum, summisque auctum privilegiis; cum autem Ss. Benedicti et Scholasticae exuvias continens crypta, denuo splendide ornata, 114, et nova artis conceptione, corrugata stipe a viris, etiam imperatoria et regia dignitate insignibus, fidelium cultui proxime patefiat, inaugurandaque sit, B. P. integro Benedictino Ordini fausta deprecatur eique benedicit, altari cryptae Gregorianum privilegium in perpetuum confirmat, 115, alia eiusdem altaria privilegiata declarat ; ad eosdem sicut et ad altare maius cathedralis templi missam votivam sancti Benedicti etiam in Duplicibus I classis dici permittit, indulgentiam plenariam cryptam ipsam die sexta maii cuiuslibet anni visitantibus, ordinariis sub conditionibus concedit; et speciale hoc anno Iubilaeum a die sexta maii ad octavam iunii cryptam visitantibus luorandum indici t, 116. Casinenses monachi: quid eis debeat Italia, quid civilis cultus totius Europae, memorat B. P., 115. Castro Ioannes Baptista, archiep. Caracensis, ceterique de Venezuela episcopi, epistolam accipiunt qua B. P. laudat eorum cum Apostolica Sede coniunctionem, solemnia ad Ecclesiae libertatem recolendam habita, seminarium maius ad cleri institutionem conditum, eisque pastoralem sollicitudinem gratulatur, ac, Venezueliani cleri lamentabiles conditiones memorans, eos hortatur, ut de seminariis sollicitiores adhuc sint, et disciplinarum studia ad praescripta Sanctae Sedis in eis haberi curent, 5 4 7 . Casus exceptus : Causae Servorum Dei per viam casus excepti procedentes v. Ser-
583
rituali praesertim curandae, laudat B. P.,
153, v. Torre.
de Causn Thomas, cuius liber in Indicem relatus fuerat, laudabiliter se subiicit, 10. Cavagnis card. : eius opera iuridica laudantur, 558.
Centro cattolico degli studenti v. Tli.

Ce qu'on a fait de l'Eglise liber inscriptus, in Indicem refertur, 216. Cercles (des) catholiques Opus v. De
Mun.
Ghesnelong Ioannes, archiep. Senonensis, gratias accipit ob litteras de fidei et religionis sensibus in sua dioecesi excitatis magisque excitandis, B. P. oblatas, 509. Chevrier Antonius (Ven.), Lugduni natus, 309, et in scholis Fratrum a doctrina christiana, clericorum S. Francisci, ac in seminariis Argenteriensi et Lugdunensi institutus, sacerdotio insignitus, atque parochiali ministerio addictus, pueris ad sacram synaxim primum vocandis, La Providence du Prado instituit, deinde additis Congregationibus Sororum a Prado et Presbyterorum Pradosiensium, ei institutioni inservientibus, perfecit. Pie defunctum, sanctitatis opinio prosequuta est, 310, et signatur a B. P. Commissio introductionis Causae ad eius beatificationem, 311. Chiaudano Iosephus, S. I.; eum Commentario periodico La Civilt Cattolica moderatorem datum gratulatur B. P., quem Commentarium valde Sibi probari ob catholicas veritates illustratas, ob erumpentes errores impugnatos, ob Vicarii Christi iussa et voluntates religiosissime servatas, confirmat, atque universis catholicis ephemeridibus, tamquam exemplum, praebet, 488.
i I
j I
Ghilensis Internuntius Apostolicus : eum contumelia affectum dolet B. P., 452, qui publicas in Se observantiae populi et Reipublicae praesulum manifestationes gratas Sibi fuisse testatur, 453, v. Gon-
vorum Dei.
Catechismo : versio eius gallica ad usum dioecesis Augustanae facta laudatur,
2 2 7 .
Catechismum catholicum a confederat o n e S. Michaelis Archangeli vulgari probat B. P., 17. Catholici viri: eos munera Sibi debita exerceri prohibitos dolet B. P., 149.
zalez. Christophori (S.) archiconfraternitas in oppido St-Christophe le Jajolet instituta, 418, indulgentiis plenariis et partialibus ditatur, 419. Christophori (S.) de Habana dioecesis, quaedam territoria cedit novis dioecesibus Camagiieyensi et de Matanzas, 94.
Catholic seamen's house and institute ,

opus catholicorum nautarum utilitati spi-
584
Index analyticus rerum notabilium. dioecesim suam admitti possunt ad audiendas confessiones, quin iusiurandum antimodernisticum denuo emittant, 272; etiam syro-malabarici ritus (v.). Confraternitates laicorum praecedentiam habent iuxta consuetudinem, et, si ea desit, iuxta ordinem temporis quo saccis indutae sunt, excepta Confraterni tate Ssmi Sacramenti, quae in processionibus theophoricis super alias praecedentia gaudet, 78. Consanguinitas, ut matrimonium dirimat, probari debet ex authenticis documentis, et iis deficientibus, ex testimoniis etiam consanguineorum et affinium, 202. Conservatores ordinum religiosorum vel aliorum institutorum aut personarum, instituti sunt, ut ea defendere queant a notoriis et violentis iniuriis, 191. Consolata (a) institutum Taurinense novam praefecturam apostolicam de Kaffa meridionali curandam accipit, 40. Constantini Magni Mediolanense edictum, quo sexdecim abhinc saeculis Ecclesiae pax concessa fuit, memorans B. P., universale Iubilaeum concedit, 89. Constantiniana solemnia ad Ecclesiae filios undique congregandos ubique peragi probat B. P., 268. Consuetudo quaenam praescriptionem inducat contra legem, 525. Conventus eucharistici probantur: - Bogotensis, 269: - Melitensis, 180. CorbilU (pater), munus accipit numisma Benemerenti a B. P. Henrico Gerlier decreto, eidem deferendi, 476. Cordis Iesu (Ssmi) consociatio Purgatorii animabus piandis et oratorium in Urbe a P. Victore Jouet exstructum, ecclesiaque quae nunc erigitur, 27. et paroecia quae inibi instituetur, Missionariorum Ssmi Cordis Iesu curae concreduntur, 28 : - ei dicari totam Mexicanam rempublicam gaudet B. P., 546. Cordis Mariae immaculati: mense augusto in eius honorem certa pia exercitia peragentibus, indulgentiae conceduntur, 155. Corisopitensis dioecesis immunis onerum pro Parisiensi Instituto Catholico, 426, opem operamque conferet Andegavensi Universitati sustentandae, 427. Cormier Hyacinthus Maria, magister generalis Ordinis Praedicatorum, epistolam accipit qua B. P. curas suas in religiosos Ordines, praesertim in Fratres Praedi-
Cimbebasiae Inferioris praefectura apostolica novis limitibus a praefectura Magni Namaqualand distinguitur, 250. Citationis defectus non adest si persona qualitate aut officio quae illi soli conveniat determinetur, 285. Civilt (La) Cattolica v. Ghiaudano. Civitas: eius relatio ad Ecclesiam non est coordinationes, 559. Civitatis Plebis episcopus et sacerdotes, per epistolam gratias a B. P. accipiunt ob singulare venerationis adhaesionisque specimen ei exhibitum, 31. Clerici Romae studiis ne incumbant nisi in seminariis degant Lateranensi vel Vaticano, aut in collegio Gapranicensi, vel pro iis qui missionibus apud infideles se dedant, in propriis collegiis, 300. Clerus malis improborum artibus impetitur, ut a devotione erga Ecclesiam et Romanum Pontificem desciscat, 209 : - eum in Lusitania in ius vocatum, expulsum vel etiam in vincula coniectum esse dolet B. P., 421: - eius institutio Peruanis episcopis commendatur, 30. Gollectivismus adversatur principiis iuris naturalis, 142. Columbiae episcopi populusque conventum eucharisticum Bogotae celebraturi, laudantur, et ad maximos ex eo fructus capiendos incitantur, 269 : v. Herrera. Commercii legum et iurium disciplinas in catholica Andegavensi universitate inductas esse gaudet B. P., 426: - item in instituto catholico Parisiensi, 490. Conan Iulianus G., archiep. Portus Principis, gratias accipit ob litteras fidei et obsequii plenas, nomine cleri eiusdem archidioecesis et dioecesis Gonayvensis ad B. P. missas, occasione exercitiorum ab ipso elero habitorum, 473. Conceptionis Immaculatae Canonici regulares v. Canonici. Concilii sacra Congregatio Limani Concilii acta recognoscenda accipit, 30. Conditio sine qua non non adimpleta irritat matrimonium, 45. Conferences de St-Vincent de Paul v. Osanam. Conferentiarum Societas sancti Vincentii a Paulo: eam ab Antonio Friderico Ozanam institutam, brevi in totum Orbem diffusam esse, gaudet B. P., 177: v. Vannutelli, Osanam, Uriburu. Confessarii a suo Ordinario adprobati, extra

calores memorans, 387, occasione generalis conventus Ordinis in Hollandia proxime habendi, edicit: summa habeatur prudentia in tironibus tertiariisve excipiendis, summaque diligentia in eis excolendis; sacrae disciplinae tradendae munus committatur viris integris doctrina et Apostolicae Sedi obsequentibus, 388; libri a sodalibus conscripti, antequam edantur, subiiciantur examini virorum qui a praelatis ipsis deligantur; nova systemata catholicam veritatem magis quam veteri sapientia se explicare iactantia, utpote periculis plena, non facile amplectantur; gradibus academicis donati vitae commoda et chori communiumque exercitiorum vacationem non quaerant: nec ipsi lectores et praedicatores a choro absint, nisi iis tantum diebus, quibus eos legere aut praedicare contigerit; praedicatores ipsi Iesum praedicent crucifixum, non vero inanem gloriam quaerant, 389 ; et singuli sodales non uni domui, sed integrae provinciae religiosae adscribantur, 390. Corona regia, aliaque regiae dignitatis emblemata, ad pedes tantum imaginum Christi Domini ponantur, 546. Corriere (II) d'Italia diarium Religiosis interdicitur, 7. Corriere (II) di Sicilia diarium Religiosis interdicitur, 7. Coub Stephanus: eius opus quoddam in Indicem refertur, 277. Cruces in sacris missionibus erigi solitae, variis hucusque indulgentiis ditatae secundum qualitatem personarum quae illas tradiderint, novis et uniformibus indulgentiis locupletantur, 429. Cursus philosophiae thomisticae ab Eduardo Hugon O. P. exaratus, laudatur, 487.
585
Daressalaamensis vicariatus apostolicus a Bagamoiensi confmiis civilibus seiungitur, 215 : - certum territorium cedit efformandae novae praefecturae de Lindi, 497. Datariae Apostolicae stilus qui sit in collatione canonicatuum per simplicem signaturam, cum clausula quatenus eius fructus nulli sint , 128. Decimarum solutio cuidam paroeciae, argumentum dependentiae ab ea, si agatur de decimis sacramentalibus, non vero si agatur de personalibus aut dominicalibus, 413.
Dedicatio ecclesiae, v. Vigiliae.

cathedralis ipsa die anniversaria celebretur seorsim ab aliarum ecclesiarum Dedicatione : haec autem in ecclesiis tantum consecratis recolatur, 458, 463. Defunctorum: - missa vel oratio non requiruntur ad lucrandam indulgentiam altaris privilegiati, etiam diebus in quibus permittuntur, 122. Officio novae praebentur rubricae de initio Horarum et de IX Responsorio, 66. Fidelium omnium Commemoratio : in eius Officio proprii ad Horas minores adsignandi sunt psalmi, 461. Delehaye: eius libri de legendis agiographicis e seminariis excludantur, 457. De Mun Albertus laudatur epistola ob devotionis sensus, nomine Operis Des cercles catholiques ab eo instituti, B. P. exhibitos, simulque ob rationes, quibus totum Opus regitur, nempe Ecclesiae rectoribus reverentiam et obedientiam, qua vitantur errores in doctrina catholicorum sociali nunc temporis septantes, de iustitia caritati sufficienda, de proprietatis iure, 18, de novo iure naturali contingentibus rebus innixo, quae omnia B. P. non probantur, 19. Deputati in Gallia v. Sacerdotes. Diaconus assistens in benedictione cum sanctissimo Sacramento ab episcopo etiam post pontificales vesperas impertita eidem tradit ostensorium,-66. Diaria quaedam Religiosis interdicuntur, 7. Diaria catholica, quasi liberis institutionibus contraria et patriae inimica in Italia haberi, dolet B. P., 149. Diego Suares (de) vicariatus apostolicus nuncupabitur, qui hucusque erat de Madagascar septentrionali, 274. Dioeceses eriguntur: Aimerensis in Indiis orientalibus, 265 ; Annae (S.) in repu-
ii
Dall'Olio Franciscus Maria, a B. P. eligitur vicarius generalis administrando toto Ordini Minorum Conventualium, duobus additis adsistentibus et uno consiliario, 5, qui omnes manebunt in munere usque ad proximam congregationem generalem, 6, v. Santoro, Tavani, For-
menti.
Dalsum (van) H. A.: eius opus quoddam in Indicem refertur, 277.
586
Index analyticus rerum notabiliiim. vant, et petrianam stipem ex promisso solvunt, 210. Dubouch Maria Teresia, Montis Albani nata et Theodolindae nomen adepta, litteris atque bonis moribus instructa, a gravi morbo convalescens, et Carmelitidum Congregationem ob temporum iniquitatem adire prohibita, piam in saeculo puellarum consociationem instituit ad iniurias Deo inlatas precibus, coram Ssmo Sacramento praecipue emissis, reparandas : quam paulo post perfecit, religiosam familiam ab Adoratione Reparatrice instituens, in qua professionem emittens, Maria Teresia dicta est. Ad eius, virtutum fama in vita et post mortem inclarescentis, beatificationem, 162, a B. P. signatur Commissio introductionis causae, 163.
blic S. Salvatoris, 9o;Arassuahiensis in Brasilia, 430 ; Barrensis et Caetitensis item in Brasilia, 548; Galgariensis in Canada, 182; Camageyensis in Cubana insula, 94; Granadensis in republica de Nicaragua, 549; Iheosensis in Brasilia, 548 ; Insulensis in Gallia, 481 ; Leonensis in republica de Nicaragua, 549; Matanzensis in Cubana insula, 94 ; Michaelis (S.) in republica S. Salvatoris, 95; Montis Laurei in Canada, 430; Tacambarensis in Mexico, 430. Discordia testimoniorum in accidentalibus eorum vim nedum minuat confirmat, 327. Divini officii v. Breviarii Bomani. Doctrinae christianae traditionem in scholis publicis prohibitam dolet B. P., 149. Domicilium valide acquiritur sine iuramento, nisi agatur de domicilio qualificato, quo episcopus rite subditum ad Ordines admittat, 37. originis non sufficit, iuxta Decretum Tametsi ad valide nuptias ineundas, sed requiritur domicilium habitationis, 345 ; - legale familiae aliud esse nequit a domicilio patris, 349; - eius desertio non praesumitur, sed probari debet, 353. Dominicae: eis nullum festum perpetuo affigi valet praeter festa Ssmae Trinitatis et Nominis Iesu, 450, 458. Quadragesimae sunt omnes I classis, 450, 459. post Octavam Epiphaniae vel Pentecostes, quibus non sit locus iuxta Rubricas, sabbato praecedenti sub ritu semiduplici recolantur, 459. Donders Petrus, Tilburgi natus, et in semirio Boscoducensi sacerdotio auctus, Guyanas et Surinamenses oras evangelizandas suscepit, et, in Congregatione Ssmi Redemptoris cooptatus, leprosis praesertim excolendis incubuit ; atque laboribus fractus pie obiit, et summa veneratione excolitur, 252; signatur a B. P. Commissio introductionis causae ad eius beatificationem, 253. BubiTiardcard. Franciscus Virgilius, archiep. Camberiensis, epistolam accipit, qua B. P. laudat Foedus sacerdotale pro Pontifice et pro Ecclesia ab eo institutum, cuius sodales singularem diligentiam in muneribus sacerdotalibus obeundis adhibent, praecepta et monita quaecumque Summi Pontificis exsequuntur, 209, scriptis Apostolicae Sedis iura propugnantibus adiu-
E Ecclesia: ius speciale habet ad scholas pro laicorum etiam profana educatione, 99 ; - non est coordinata civili societati, sed ius habet in res temporales, quae spiritualibus referantur, 559. Ecclesiae bona adempia in Lusitania ipsasque sacras aedes consociationibus schismaticis laicorum traditas esse, dolet B. P., 421. conditio plerumque ei nunc temporis facta est indigna, 559. libertatem nunc temporis ademptam dolet B. P., 147, v. Peregrinos; 476. finis qui sit, et quanto excellentior fine humanarum societatum, 147. missio docendi omnes gentes et ius possidendi bona ad suum finem assequendum necessaria vindicantur, 148. Ecclesiasticis vocationibus provehendis societates omnes indulgentiis ditantur et privilegio altaris pro omnibus missis in suffragium sodalium defunctorum dictis, 237. Edmontoniensis archidioecesis nova constituitur in Canada, eique tribuitur pars dioecesis S. Alberti exstinctae; et subditae erunt nova dioecesis Calgariensis, et vicariatus apostolici de Athabaska et de Mackenzie, 182. Endrici Caelestinus, episc. Tridentinus, epistolam accipit, qua B. P. gaudet solemnia Constantiniana celebrata fuisse sacris

caeremoniis, Communionis frequentia, aliisque precibus ad Ecclesiae libertatem et Suam incolumitatem implorandas, 364.
587
Ephemerides v. Diaria.
Episcopalis ministerii collatio a civili auctoritate nullimode pendet, 59. Episcopus: reverentia in eum commendatur catholicis consociationibus, 18: - benedictioni cum Ssmo Sacramento adsistens cappa indutus, ipsum thuricet, 65; eamque post pontificales vesperas impertiens, presbyteri adsistentis ministerio utatur ad impositionem incensus et thurificationem, a diacono autem ostensorium accipiat, 66: - solemniter celebrans coram eodem, quod tamen ordinarie non agat, in throno, detecto capite, omnia legat more solito, 66 : componit controversias de praecedentia in processionibus, 78. Episcoporum consecratio fieri nequit extra Dominicam in festis Evangelistarum aut S. Barnabae, aut aliis quibusvis etiam de praecepto, praeterquam in natalitiis Apostolorum, 186. Error quinam matrimonium dirimat, 45. Eucharistia v. Sacramentum : libri de ea ab Alberto Tesnire editi laudantur, eosque compendiose italico sermone redditos esse gaudet B. P., 516. Evangelistarum festa: in eis, extra Dominicam, consecratio episcoporum peragi nequit, 186. Exemptio specialis extenditur ad delicta commissa, contractos initos, et res litigiosas exsistentes in loco non exempto, 190.
Festa: - in eis, etiam de praecepto, extra dominicam peragi nequit consecratio episcopi, nisi in natalibus Apostolorum, 186. perpetuo Dominicae non affigantur, 450, 458, et hucusque affixa, praeter Ssmam Trinitatem et Ssmum Nomen Iesu, die fixa, vel aliqua feria perpetuo celebrentur, 458; permittitur tamen in Dominica solemnitas externa, 459; - etiam perpetuo impedita non transferuntur, nisi sint Duplicia I vel II classis, 451. Duplicia vel Semiduplicia eiusdem communis, si eadem die occurrant vel sint reponenda, communi festo recolantur, 463. Duplicia II classis in II Vesperis non admittunt commemorationem sequentis diei infra Octavam, neque cuiusvis Officii simplicis, 462. Duplicia I classis, quae non sint primaria Domini Ecclesiae universalis, admittunt commemorationem Duplicium et Semiduplicium occurrentium in Laudibus et Missis privatis tantum, 462. semiduplicia ad libitum ad ritum simplicem reducuntur, 462. Fianarantsoa (de) vicariatus apostolicus erigitur in insula Madagascar, territorio e vicariatu de Madagascar centrali excerpto, et curis Societatis Iesu concreditur, 235. Filiorum S. Cordis Congregationi concreditur nova praefectura apostolica de Barel-Gazal, 249.
Flaminiae regionis Episcopi v. Boschi.

Flores insula non comprehenditur in nova praefectura apostolica insularum Sundae minorum, 433.
F Eaver o v. Begey.
Feriae autumnales in S. R. Rota decurrunt a die 24 augusti ad diem 14 octobris, 378. Ferracci Valerianus : quoddam eius opus in Indicem refertur, 9 ; laudabiliter se subiicit, 10. Ferrata card. Dominicus epistolam accipit, qua B. P. eum renuntiat Legatum suum ad conventum eucharisticum Melitensem, in sollemnibus Constantinianis proxime habendum, 180, quem nulli priorum inferiorem futurum et optimos ad salutem fructus allaturum confidit, Melitensium fidem religionemque repetens, 181.
Foedus sacerdotale pro Pontifice et Ecclesia v. Dubillard.

Foi (la) catholique ephemeris laudatur ob doctrinae puritatem, ardorem in fidei veritatisque defensione, et constantiam in serpentibus erroribus refellendis, 141. Fo-kien (de) vicariatus apostolicus novis limitibus seiungitur a vicariatu de Amoy, 367. For menti Franciscus Maria, a B. P. consiliarius adiungitur Curiae generalitiae Minorum Conventualium, praecipue si de sacris Missionibus ad populum sermo sit, 5. Formosa insula, a vicariatu apostolico de Amoy seiuncta, 366, in praefecturam apostolicam erigitur et Fratribus Prae-
588

erga Se devotionem communibus eorum litteris expressam, concilium provinciale Limanum proxime habitum, et Limanum item seminarium mox condendum, hortaturque ut cleri institutioni strenue incumbant, et selectos clericosRomam mittant in Collegio Pio Latino Americano instituendos, 30, quos, in patriam reversos, religionis patriaeque utilitati impendent, 31.
dicatorihus provinciae Ssmi Rosarii in insulis Philippinis concreditur, 367. Fort-Dauphin (de) vicariatus apostolicus nuncupantur, qui hucusque erat de Madagascar meridionali, 274. Franciscales Tertiarii saeculares, recitantes loco Horarum canonicarum, 12 Pater, Ave et Gloria, non satisfaciunt obligationi quoad preces, quae ex aliis consociationibus cui sint adscripti, exsurgat, 304 : - absolutiones etiam vi communicationis cum I et II Ordine indultas, recipere possunt in diebus festis quae infra octiduum a die ipso absolutionis occurrant, 306. Fuldensis dioecesis civitates et territorium quae in magno ducato Saxo-Meiningensi sunt, cedit dioecesi Herbipolensi, ab eaque alia accipit, in magno ducatu Saxo-Weimariensi sita, 94. Funk F. S.: eius libri de historia ecclesiastica e seminariis excludantur, 456.
Garnier dnus v. Ligue de l'Evangile .

Gaudeau B. accipit gratias ob decem volumina, B. P. oblata, ephemeridis La Foi Catholique , 141, quae fidelem constituunt commentarium doctrinarum in actibus S. Sedis huius temporis content a m m ; gratulationesque ob ardorem in veritatis et iuris naturalis principiis defendendis exhibitum, contra serpentes; nunc temporis errores, quos falsae inniti philosophiae, Dei personalis et creatoris exsistentiam negantis, merito tenet, et ob progressus et bonos fructus Unionis spiritualis sacerdotalis pro fide ,. quam moderatur, 142. Gerlier Henricus, praeses associationis Catholicae iuventutis Gallicae, 474, v. Gallicae; numismate Benemerenti ornatur, 476.
G.
G-alatina civitas, ob sacrilege impetitum archiepiscopum Hydruntinum, speciali interdicto subiicitur, 517. Galla vicariatus apostolicus, quaedam territoria cedit novae efformandae praefecturae apostolicae de Kaffa meridionali, 40; idemque novis finibus e praefectura de Kaffa seiungi tur, 432. Gallia: sacerdotes in ea absque licentia Ordinarii nequeunt se candidatos sistere ad munus Deputatorum vel similia, 238.
Germania v. Guilelmus. Germanicus v. Ghibellinus.

Ghibellinus und Germanicus: quoddam eorum opus in Indicem refertur, 9. Giacomelli Antonia: eius liber quidam in Indicem refertur, 498. Gieure Franciscus Maria, episc. Baionensis, laudatur ob propositum conventum musicae religiosae habendi, quam B. P. maxime esse cordi dicitur, 477. Gonzales Eisaguirre Ioannes, archiep. S. Iacobi de Chile, ceterique Chiiensis reipublicae episcopi, epistolam accipiunt, qua B. P. dolet de iniuria a plebe et adulescentibus publica lycaea frequentantibus in Internuntium Apostolicum iniecta; hunc laudat utpote bonam operam Reipublicae navantem, 452; gratas habuisse dicit tum eorum communes litteras, tum observantiae in Se publicas, populi, Administri a negotiis exteris et Reipublicae Praesidis manifestationes; et probat propositum communis epistolae populo dandae super hac re, 453. Gouraud Alcimus, episc. Venetensis, gratias accipit et laudatur ob opus Pour
Gallicae iuventutis catholicae consociatio,

cuius sodales ad pedes B. P. peregrini frequentes advenerunt, litteras obsequentissimis deferentes, laudatur ob bonos fructus Ecclesiae et patriae paratos, ob disciplinam qua pollent, 474, ob efficacem sacrilegis erroribus obsistentiam, ob frequentiam sacrae Communionis, quae eos apostolos efficit, ob numerum eorum qui ministerium fere sacerdotale exercent vel etiam qui in clericorum numero accensentur, et excitatur ut, episcopis praesidentibus et ducibus, strenue coeptis insistat, 475.
Garcia Naranjo Petrus Emmanuel, archiep.

Limanus, ceterique Peruani Episcopi, epistolam accipiunt, qua B. P. laudat
Index analyticus r'erum notabilium.

V action catholique a b eo editum et B. P. oblatum, 446. 'Granadensis dioecesis in republica de Nicaragua erigitur, 549. ^Gregorianae Missae triginta diebus sine interruptione dici debent, substituto alio sacerdote, si quis impediatur, nec unica die plures dici possunt, quae tamen, etiam diebus a Rubricis non impeditis, potest non esse Defunctorum, 32.
589
gregorianum altare : - in Monte Caelio est

vere privilegiatum, 33; - privilegium ad instar in posterum non concedatur et privilegium personale habeatur ut mera concessio altaris privilegiati, 34. in crypta Gasinensi perpetuo confirmatur, 115. G-uatimalensis provincia ecclesiastica amittit dioecesim S. Salvatoris in archidioecesim erectam, 95, item Nicaraguensem pariter in provinciam ecclesiasticam erectam, 549. Guide gnrale des lectures ephemeris ab opere des lectures edita laudatur, 19. Guilelmus II, imperator Germaniae, rex Borussiae, xxv regni sui anniversarium celebrans, epistolam accipit, qua B. P. ei gratulatur, 362, fausta quaeque ei eiusque populo adprecatur, eique ob libertatem catholicis subditis concessam gratias agit, 363. G-uisasola et Menendes Victorianus, archiep. Valentinus, gratias accipit ob litteras pastorales de libertate Ecclesiae, B. P. oblatas, 476.
Haitianus clerus v. Conan. Helvetia : tranquillitatem et pacem qua ibi catholicis gaudent, magnam partem annuis episcoporum conventibus tribuit
B. P. 427, v. Abbet.
Hemptinne de Hildebrandus, abbas primas omnium Congregationum Benedictinorum, quos atratos vocant, a Leone XIII renuntiatus, ob munus optime gestum laudatur, 145, et infirma affectus valetudine, coadiutore donatur, 146. Herbipolensis dioecesis v. Fuldensis. Heroicitas virtutum vel martyrium : decretum de eis facultatem tribuit ut servi Dei Venerabilis titulo ornentur, necnon
ut in missa addatur oratio pro gratiarum actione, 437. Herrera Restrepo Bernardus, archiep. Bogotensis, ceterique Columbianae reipublicae episcopi, epistola gratias accipiunt ob communes litteras pietate in B. P. et pastoralis officii studio plenas, 178: item aliam, qua B. P. probat conventum eucharisticum ab omnibus episcopis omnique 'populo Columbiae Bogotae proxime celebrandum, quem maxime collaturum confidit cultui erga divinam Eucharistiam fovendo et christianae vitae in populis renovandae ; hortatur ut episcopi frequentiori Communioni inducendae adlaborent; permittit expositionem Ssmi diu noctuque tempore conventus et missarum matutino tempore celebrationem, atque concedit ut papalis benedictio populo impertiatur, 269. Hiss Iosephus, societatis Marianae moderator, in L anniversario a religiosis votis nuncupatis, epistolam gratulatoriam accipit, 363. Historiae civilis libri a seminariis excludantur, qui Religioni et Romano Pontifici debitam negent reverentiam, 456. ecclesiasticae libri a seminariis excludantur, qui elementum Ecclesiae supernaturale negligant, 456. Holsey Carolus: quoddam eius opus in Indicem refertur, 9. Hornig (de) card. Carolus, episc. Veszprimiensis, xxv episcopalis muneris annum explens, epistolam accipit, qua B. P. eius laudat diligentiam pastoralem et in Ecclesiam largitatem, gaudet de incremento studiorum in clero et supernaturalis vitae in populis, de novis parochialibus curiis constitutis, de novis excitatis templis, de institutis omnis generis erectis, et V. E. a Deo praemium amplissimum exoptat, 424. Hugon Eduardus, O. P., epistolam accipit qua B. P. laudat studia Fratrum Praedicatorum in Aquinatis disciplinam, laudat Cursus Philosophiae Thomisticae ab illo conscriptum ob sinceram traditam doctrinam et ob novos errores veteribus Scholae principiis confutatos, et gratias agit tum ob volumina in obsequium Sibi oblata, tum ob navatam operam sacrae iuventuti salutarem, 487. Hyacinthi (S.) festum fixe celebretur die 17 augusti, 458.
590
I
Iacobi (S.) de Cuba archidioecesis, quaedam territoria cedit novis dioecesibus Camaguyensi et de Matanzas, quae ei suffraganeae erunt, 94. lanuenses cives, qui Romae ad pedes Suos advolaverant, ut de civilis potestatis improba vi conquererentur, qua novus archiepiscopus sedem suam adire prohibetur, alloquitur B. P., et viduitatem eorum ecclesiae lugens, novum archiepiscopum laudat, 58, ministerii collationem a civili auctoritate Sedi Apostolicae vindicans, conqueritur prohibitionem archiepiscopo factam, illisque, et omnibus catholicis Ianuensibus gratias agit ob devotionis obsequium Sibi et suo novo archiepiscopo praebitum et non desperatidum dicit divinum auxilium, 59, quod instanti prece omnibus est a Deo impetrandum, praecipue sacerdotibus, sacris virginibus, clericis ab Ordinis, pueris a Confirmationis susceptione prohibitis, 60. Janvier, O. P., gratias accipit ob volumen conferentiarum in ecclesia metropolitana Parisiensi habitarum, de theologali virtute Spe, quam, traditionis catholicae documentis, defendit a contradictoriis accusationibus, 537. Iesu pueri imago Pragensis v. Pragensis. Ilheosensis dioecesis erigitur, territorio ex archidioecesi Ssmi Salvatoris de Bahia, excerpto, 548.
Impedimenta matrimonii dirimentia v. Matrimonium.

Incardinatio sacerdotum in America sine iuramento hucusque facta, valida habenda est, 34. praesumpta, quae admittatur in America iuxta Concilium plenarium Baltimorense, 36. ordinaria et formalis, scriptis facta, sed iuramento incardinandi non requisito, in civitatibus foederatis Americae septentrionalis, non est invalida, 37. Indulgentiae quae sine ulla determinatione a Summo Pontifice obiectis adnectuntur, non comprehendunt indulgentias S. Birgittae, Crucigerorum et similes, 305. Indulgentiae conceduntur : plenaria in perpetuum visitantibus cryptam Casinensem quolibet anno die vi maii, 116.
item plenariae ad decennium in. hono^ rem Ssmi Sacramenti ecclesias vel sacella Minorum in Hispania visitantibus, diebus festis S. Paschalis Baylon et die vin cuiuslibet mensis, 121. plenariae et partiales pia exercitia mense augusto in honorem immaculati Cordis Mariae peragentibus, 155: item quamdam laudem Ssmi sacramenti recitantibus, 211 : et pro sodalibus sodalitatum promovendis iuvandisque ecclesiasticis vocationibus, 236. GCG dierum orationem ad uberiores parochialibus Missionibus fructus implorandos, 154. G dierum pro se invicem salutantibus sub invocatione divinis nominis, 210: quae manet etiam addito nomine Mariae 364. pro societate Infantes diligentium , 301 : - pro archisodalitio a suffragio sacerdotali , 385: - pro archi confraternitate S. Christophori, 419: - pro crucibus missionum a quocumque sacerdote benedictis, 429. S. Vincentii Ferreri preces ad sanctam mortem implorandam recitantibus, 271. Infantes diligentium societas catholice pueris educendis Salisburgi instituta et in multas dioeceses extensa, quae sollerti studio adlaborat ut ipsi pueri a parentibus instituendi tradantur et ut pueri a parentibus neglecti in piis domibus excipiantur, compluribus indulgentiis tam plenariis quam partialibus ditatur, 301, missae pro sodalibus defunctis altaris privilegio donantur, et sacerdotibus directoribus facultas fit numismatibus, coronis praecatoriis et parvis statuis benedicendi, illisque indulgentias quasdam adiiciendi, 302.
Insulensis universitas studiorum catholica

doctorum christiano spiritu et alumnorum pietate conspicua, ob optimos fructus ab his partos, praecipue ob facultatem medicalem omnibus ad studia adiumentis praebitam laudatur, et catholicis ex Gallia familiis commendatur, 53. vicariatus generalis in archidioecesi Cameracensi instituitur, certis definitis limitibus, cuius vicarius episcopali dignitate insigniatur, et, archiepiscopi Cameracensis Auxiliaris, Ordinariam iurisdictionem habeat in arrondissements
Lille, Hasebrouch et Dunkerque , 94.

dioecesis in Gallia erigitur, territorio ex archidioecesi Cameracensi excerpto, eique constituitur sedes in urbe Lille et in templo Notre-Dame de la Treille: quae dioecesis proprium habeat seminarium, cuique adscribantur sacerdotes qui in eius territorio animarum curae incumbant vel alio officio ecclesiastico potiantur, 482, eaque metropolitanae ecclesiae Cameracensi obnoxia erit, 483. Introductio causae ad Beatificationem fieri debet absque ullis solemnibus, 436, nequ& ex ea ullum argumentum accipiatur ad cultus augmentum, neque etiam servis Dei tribuatur titulus venerabilis, 437. Ioachim (S.) festum celebretur die 16 augusti, 458. Joliettense collegium laudatur, 29, v. Archam-
591
beault.
Ioseph (S.) solemnitas reponitur feria IV ante Dominicam III post Pascha, eiusque festum die 19 martii ad ritum Duplicem II classis reducitur, 458. Jouet Victor, sacerdos missionarius, ob erectum in Urbe publicum Oratorium, 26, in eoque institutam consociationem a S. Corde Iesu pro piandis Purgatorii animabus summopere laudatur, 27. Irritatio actus implicita aut explicita quae habeatur, 36. Italia [L') diarium Religiosis interdicitur, 7. Italiae episcopi litteras circulares S. Congr. Consistorialis accipiunt, quibus memoria revocatur summa cura iam praecepta in seligendis libris in scholis seminariorum adhibendis, quae non ab omnibus adhibita est, cum ex visitatorum apostolicorum relatione pateat plures et nunc manuales libros adhiberi qui censura sint digni, 455, et qui facile adulescentium animos e recto tramite educere queunt: praescribitur ut e scholis et a privato alumnorum usu anthologiae et historiae libri excludantur qui Religioni et Pontifici minus sint obsequentes, philosophiae textus qui a notis directivis S. Sedis declinent, et historiae ecclesiasticae quae a charactere supernaturali Ecclesiae abstrahant ; et ut maxima adhibeatur cura in seligendis textibus patrologiae, 456, ne aestimatio quam semper Ecclesia de Patribus habuit, minuatur; atque insuper edicitur ut omnes libri in
scholis adhibendi subiiciantur adprobationi episcopi, 457. Iubilaeum indicitur, a die vi maii ad VIII iunii anni MCMXW lucrandum a visitasti^ bus cryptam Casinensem, 116. Iubilaeum universae indicitur xvi adventante saeculari die, quo pax Ecclesiae a Constantino magno concessa fuit, 89, quod lucrabitur confessione, communione, eleemosyna, et trina visitatione basilicarum Lateranensis, Vaticanae et Ostiensis, 90, quae extra Urbem commutatur in visitationem ecclesiae vel ecclesiarum ab episcopis selectarum; tributa quibuslibet confessariis facultate ea opera commutandi vel super eis dispensandi, et ab omnibus censuris absolvendi, 91, quibusdam exceptis quae recoluntur, 92: idque pluries acquiri potest quoad indulgentias, pluries tamen absolvi quis nequit a censuris, vel commutationibus aut dispensationibus indultis uti, 279. Iuramentum ab Americanis sacerdotibus in sua dioecesi emissum valet pro alia in qua fuerint incardinati, 38. Iurisconsultorum conventus Lugdunensis
v. Sevin.
Ius naturae inniti non principiis in humana conscientia inscriptis, sed con tinge ntiis experientiae et historiae, B. P. non probatur, 19: - eius principia socialismum, collectivismum et syndicalismum adversantia invicte ab ephemeride L a Foi Catholique propugnari gaudetB. P., 142. Iustitia immerito caritati suffecta atque proprietatis usus ei subditus B. P. non probantur, 18. Iss f Aloisius, cuius opus in Indicem relatum fuerat, laudabiliter se subiicit, 10.
K
Kaffa meridionali (de) praefectura apostolica in Africa occidentali, ab apostolico vicariatu inter Galla seiungitur, et alumnis instituti Taurinensis a Consolata concreditur, 40 : eaque, deinceps de Kaffa simpliciter nuncupanda, ab eodem vicariatu apostolico novis finibus seiungitur, 432. Kafiristan (de) et Cashmirensis praefectura apostolica metropolitanae ecclesiae Simlensi subiicitur, 267.
592
Index analyticus rerum notabilium. Lectiones in Officio divino ad trutinam revocandae, ut integra habeatur Breviarii Romani reformatio, 449. de Scriptura occurrenti semperdicantur cum Responsoriis.de Tempore, 451,460. Legis iuridica interpretatio: de ea non videt Signatura Apostolica, 532. Leo XIII: Opus sub eius nomine institutum v. Vasques. Leonensis dioecesis denominabitur quae huiusque Nicaraguensis nuncupabatur, territorio tamen circumscripto, 549, v. Nicaraguensis. Leonianum collegium in quod facultas iuridica seminarii Romani transfertur, alumnos ne recipiat, nisi sacerdotio initites, 299: suum Cardinalem protectorem servat, eadem disciplinan et oeconomica deputatione, 492, necnon eodem Praefecto studiorum gaudet ac seminarium Lateranense, propriis tamen rectore aliisque superioribus, 494: - pro istorum electione normae dantur, 494, et pro oeconomica administratione, 495. Lpicier Alexius, Ordinis Servorum B. Mariae Virginis prior generalis, epistolafn accipit, qua B. P. Ordinis eiusdem xxv celebrantis annum a quo Fundatores Caelitum honoribus sunt decorati, bona merita in Ecclesiam repetens, 453 ; gaudet Ordinem suo loco non decidisse, confidit eum uberiores praebiturum esse fructus, innixus numero et disciplina adulescentium Ordini adscriptorum; laudat S. Alexii Falconerii collegium Romae alumnis omnis regionis patens et scientiam e puris fontibus haustam praebens, simulque et propositum similia studia in reliquis collegiis excitandi, Ordinis doctorum vetera scripta ad pristinum splendorem reducendi et novensiles sacerdotes vigilandi ne paullatim scientiam sacram dediscant, 454, et fausta quaeque Ordini adprecatur, 455. Libertatem a Constantino donatam nunc Ecclesiae adimi dolet B. P., 147, v. Peregrinos. Libertatis ius iniuste limitari B. P. non probatur, 18. Libya (de) vicariatus apostolicus erigitur in territorio hucusque praefecturae apostolicae Tripolitanae obnoxio, 234. Licentiam omne genus a civilibus potestatibus permissam, uni Ecclesiae libertatem ademptam dolet B. P., 149.
Kalendarium: alienae dioecesis vel Instituti sequendi privilegium aboletur, 463. cleri Romani v. Romani. Ecclesiae universalis ad pristinam formam ut plurimum est revocandum, ut integra Breviarii Romani obtineatur reformatio, 449. singularum dioecesum et institutorum S. Rituum Congr. reformandum subiiciatur, 67, 463. Katholischer Verein der Kinderfreunde v. Infantes diligentium. Kivu (de) vicariatus apostolicus in Africa centrali erigitur, 2 5 , et Missionariis ad Afros concreditus servatur, 26. Kraus F. S.: eius libri de historia ecclesiasiastica e seminariis excludantur, 456. Krug Bonifacius, abbas Casinensis, qui bypogaeo Casinensi restaurando manus admovit, et sibi proposuit ut archicoenobium ipsum, sicut Gregorianae melodiae exemplum omni Ecclesiae fuerat, ita novae humanarum artium conceptionis initium fieret, magis ecclesiae indoli consentaneae, summopere laudatur, 114.
Laberthonnire L. : eius opera quaedam in indicem referuntur, 277. Lahargou can., praeses consociationis Alliance des maisons d'ducation chrtienne gratias accipit ob volumen actorum sex conventuum consociationis eiusdem, 535, cuius laudantur propositum, opera exhibita, frequens accessus ad S. Communionem, integritas doctrinae et disciplina inducta, 536. Lahitton can. : liber eius de sacerdotali vocatione , iam a speciali Cardinalium commissione probatus, iterumque editus, laudatur, 290. Lahorensis dioecesis metropolitanae ecclesiae Simlensi subiicitur, 287. La Providence du Prado v. Chevrier. Lasplasas: duo eius opera in Indicem referuntur, 9. Lateranense seminarium v. Romanum. Lauretana domus v. Missae votivae de beata Maria. Le Bulletin de la Semaine : declaratio card. archiep. Burdigalensis contra hanc ephemeridem laudatur, 289.
Index analyticus rerum notabilium. . Ligue de l'Evangile consociatio, xxv erectionis annum eelebratura conventu Parisiis habendo, ob optimos fructus Ecclesiae paratos et ob delecta conventus proposita laudatur, 508. Limanum provinciale seminarium ab episcopis Peruanis instructum probatur, 30. Lindiensis praefectura apostolica erigitur in Africa centrali, territorio e vicariatu Daressalamensi excerpto, 497. Lintelo J., Soc. Iesu, ob numeros iam editos ephemeridis Action catholique, vulgandis in clerum decretis eucharisticis institutae, B. P. oblatos, gratias accipit, 333. Litteras apostolicas in Lusitania interceptas fuisse dolet B. P., 421. Ludovici (S.) regis festum ubique die 25 augusti recolatur, 463. Lugdunensis conventus Iurisconsultorum, v. Sevin. Lugdunensis solemnia ob conditum saeculum a nativitate Friderici Ozanam probantur, 228. Lusitana Respublica: eam bello Ecclesiae indixisse dolet B. P. 420, v. Mendes Bello.
593
Marcus ab Aviano (Ven.), in saeculo Carolus Cristofori, in ditione Veneta natus et in collegio Societatis Iesu educatus, in Turcarum regiones iter arripuit, martyrii cupidus, et itinere prohibitus ac reversus in patriam, 10, Capuecinorum Ordinem ingressus est. Plures praefecturas in Ordine exercuit, et, verbi Dei missionarius, plerasque Italiae ac Europae civitates peragravit: dein Viennam tunc a Turcarum exercitibus obsidione pressam missus, concordiam inter duces fovit, et Christianorum in Deum fiduciam excitavit, in medias acies, crucifixi imagine arrepta, convolans. Parta victoria ad ministerium suum rediens, summo civilium et ecclesiasticarum potestatum luctu, I i , pie obiit in Domino, et summa veneratione colitur: eiusque beatificationis causa in Curiis Viennensi et Veneta agitata, apud S. R. C. introducitur, 12. Margerin Alfredus, rector catholicae studiorum universitatis Insulensis v. Insulensis. Maria Crucifixo Di Bosa, Brixiae orta, et in ephebaeo instituta, 550, totam se rei familiari, et adolescentularum officinae M sericae addictarum se impendit, atque asiatica lue aliisque morbis infectos Machensie (de) vicariatus apostolicus subiicuravit, instituta etiam ad hoc Congrecitur novae archidioecesi Edmontogatione Ancillarum a Caritate. Demorniensi, 182. tuam opinio sanctitatis secuta est; et a Madagascar centrali (de) vicariatus apostoB. P. signatur Commissio introductionis licus in duos scindi tur ad efformandum eius causae ad beatificationem, 551. novum vicariatum de Fianarantsoa, 235; itemque aliud territorium cedit effor- Mariae (S.) Angelorum de Portiuncula, femandae praefecturae apostolicae de Bestum titulare provinciae S. Mariae Angetafo, 273 ; et nomen immutat in vicarialorum a Principatu Ordinis Minorum : tum apostolicum de Tananarive, 274. in eo Officium proprium sumi poterit, relicto Officio de Communi Dedicationis, Madagascar meridionali (de) vicariatus apo371. stolicus, mutato nomine, de Fort-DauMariae reginae cordium Institutum in archiphin nuncupabitur, 274. dioecesi Ottaviensi inchoatum et brevi Madagascar septentrionali (de) vicariatus in compluribus Americae et Europae apostolicus, mutato nomine, de Diego regiones diffusum, sub moderamine misSuarez nuncupabitur, 274. sionariorum Societatis B. Mariae a beato Managuensis archidioecesis erigitur, in terMonfort, 485, nunc in Urbe canonice ritorio e dioecesi Nicaraguensi excerpto, constitutum, archisodalitatis titulo et 549. privilegiis donatur, cum facultate ubiMondatori-Sacchetti Paula: quoddam opus que Societates cognomines aggregandi, de eius vita in Indicem refertur, 9. . 486. Manuscripta, durantibus votis exarata, Religiosi donare aut alienare non valent, Mariae Virginis a B. Montfort (Societas Missionariorum) v. Mariae reginae cor366. dium. Mappae cataslales et publicae quanti sint Mariana Societas v. Hiss. valoris in iudiciis, 406.
ACTA, Vol. V, n. 19. 31-12-913.
41
594

riora semper incrementa capiat, novislegibus, novoque ordine erit donanda, abstineat nunc oportet a renovandis muneribus, 539. Melitensem insulam conventui eucharistico per Constantiniana sollemnia habenda selectam esse, cui legatum mittit Dominicum card. Ferrata, gaudet B. P., 180,. civium que laudat fidem a S. Paulo acceptam et in magna fortunarum varietate servatam, quae etiam patuit in sollemni coronatione B. M. V. de Conspicua, et confidit conventum ipsum magna futurum esse in populis utilitate, cum in eo communia consulta ad hoc tendant ut studium divinae Eucharistiae in dies augeatur, 181, v. Ferrata. Mendes Bello Antonius, patriarcha Lisbnensis, epistolam accipit, qua B. P. memorat litteras encyclicas a Se d a t a s quando decreta est lex de societate descindenda ab Ecclesia, dicit tamen Se sperasse ut, animorum tumore defervescente, religionis reverentia denuo praeberetur, at res spem fefellit, 420. Memorat episcopos in ius vocatos et e sua sede expulsos, presbyteros item expulsus vel in vincula coniectos, bona et administrationem stipis a fidelibus oblatae Ecclesiae adempta, sacras aedes consociationibus schismaticis laicorum concessas vel etiam clausas, seminaria civili potestati submissa, religionem etiam in scholis privatis tradi prohibitam, apostolicas litteras interceptas, institutum Urbanum a S. Antonio novo nomine novoque fine donatum, 421. Dolet persecutionem excitatam esse in Lusitana Ecclesia et in natione, quae intestino certamine agitata, pacis et prosperitatis incrementa capere nequit. Gaudet tamen de constantia episcoporum, cleri et catholicorum, et a Deo implorat, ut, ea tempestate depulsa, pacem ecclesiae et societati reddat, 422. Merau Virgilius, Ord. Minorum Capulatorum, epistolam accipit, qua laudatur ob catechismum inter familias catholicas vulgatum a confederatione S. Michaelis, et B. P. muneri oblatum, 17. Mercier card. Besideratus, archiep. Mechliniensis, epistolam accipit qua, B. P. L anniversarium a collegio S. Romualdi condito solemniter celebrari probat, et, excellentes viros in Ecclesiae et Civita-
Marii (Ss.) et Sociorum Mm. festum praeponitur festo S. Canuti Regis, ad ritum simplicem reducto, 462. Marini (S.) Respublica: lex ab ea lata circa bonorum ecclesiasticorum concessionem, vacationem et ablationem, 307, utpote iniusta, laesiva libertatis Ecclesiae, et dissolutiva ecclesiasticae disciplinae damnatur, 308. Marsorum seminarium, ob litteras venerationis et obsequii plenas B. P. exhibitas, gratias accipiunt, 226. Martines Bernardus, moderator Congrega-
tionis Tlleres de caridad de santa Rita

de Casia, epistolam accipit, qua B. P. omnibus sodalitatibus cognominibus, etiam in America latina exsistentibus, quae a Consilio centrali Matritensi pendent, facultatem concedit papalem benedictionem quotannis populo impertiendi, sodalitatemque ipsam ob actuosam laudat caritatem, et in dies propagari confidit, 515.
Martyrium v. Heroicitas.
Martyrologii Romani nova editio probatur, 278. Matamsensis dioecesis creatur in insula Cubana, 94. Matrimonium, utpote contractus, mutuo consensu efficitur, 166: - idem civiliter contractum, ubi non viget lex Tridentina, validum est, nisi sponsis voluntas sit civilem tantum caeremoniam complere, non verum matrimonium inire, quod plerumque obtinet in Germania, 168: pro christianis idem est contractus et sacramentum, 328: - dissolubile velle contrahere, inficiat validitatem, 328.
eius impedimenta: consanguinitas, 202; defectus consensus, 328, 466, 555; ertor substantialis personae, 374 ; vis et metus,
254, 466. Mediolanense seminarium maius facultate ornatur concedendi gradus academicos in iure canonico, 57. Medolago-Albani Stanislaus, praeses Unionis oeconomico-socialis, gratias accipit ob oblatas B. P. lectiones de sociologia a P. Monetti S. I. exaratas, et in schola sociali Catholica adhibitas, quae ob securitatem doctrinae et ob utilitatem in adulescentes laudantur, 5 3 8 : - i t e m laudatur ob bonos fructus a Societate ipsa paratos, et confirmatur in munere Praesidis, quumque ut societas ipsa ube-

tis bonum ibi instructas, inter quos V. E. repetens, utilitatem disciplinae scholaris Religione informatae edicit," 267, ac Collegio continuum auspicatur incrementum, 268. MerMe Sebastianus: eius opus quoddam in Indicem refertur, 277.
595
Metensi conventui catholicorum apparando

consilii praeses et secretarium epistostolam accipiunt, qua B. P. gratias agit ob litteras ad Se missas, 422, quibus fidei in Christum et devotionis in eius Vicarium praeclarum dederant obtestationem : eisque gratulatur de proposito Constantiniana solemnia celebrandi, plenam Pontifici et religiosis Ordinibus libertatem, necnon Ecclesiae in scholis iurium recognitionem vehementer postulando; conventumque ipsum, ducum prudentia, et religiosissimae urbis sede, fore ut optimos fructus Germaniae catholicae conferat confidit, eique a Deo fausta adprecatur, 423. Metus qualis sit, qui matrimonium dirimat, 255; etiam reverentialis, 555. Mexicana archidioecesis certas paroecias cedit novae efformandae dioecesi Tacambarensi, 430. Respublica : archiepiscopi et episcopi epistolam accipiunt, qua B. P. gaudet ob propositum rempublicam dicandi Ssmo Cordi Iesu, probat huius imagines quae ad pedes regiae dignitatis insignia habeant, et confidit ut ex protectione divini Cordis et gratia obtineatur ad salutem, et pax ad reipublicae utilitatem, 546.
eis concreditur missio de Putumayo in America meridionali, 308 - eorum ecclesias vel sacella in Hispania visitantibus, in festis S. Paschalis Baylon et die XVII cuiuslibet mensis, conceditur indulgentia plenaria ad decennium, 121. Missae : - defunctorum, etiam si permittantur iuxta Rubricas, non requiruntur ad lucrandam indulgentiam altaris privilegiati, 122: lectae, ex privilegio quibusdam locisconcessae, post quinquennium ab earum concessione dici nequeunt in feriis maioribus propriam missam habentibus et in. vigiliis, 44.
Gregorianae (v.). in oratoriis privatis v. Oratorii.

pontificales coram Ssmo Sacramento exposito generatim non habeantur, 66. solemnes non sunt de iuribus parochialibus, 524. pro sponsis, extra tempus clausum, permittuntur in feriis maioribus et vigiliisnon privilegiatis, 43. votivae de B. Maria Virg. etiam in Sanctuario Lauretano dici nequit in Festis et infra Octavas eiusdem, sed dicatur missa de Festo, vel Octava, etiam commemorata tantum, ritu festivo, 124, et in Vigiliis eiusdem B. Mariae Virg. missa de vigilia suo proprio ritu, 125. votivae de s. Benedicto singulis diebus a Duplicibus I classis non impeditis permittuntur ad altaria cryptae Casinensiset ad altare maius templi cathedralis, 116. votivae lectae, quae non sint pro sponsis,, prohibentur in feriis maioribus propriam missam habentibus et vigiliis, etiam ubi hae permittantur ex privilegio in Duplicibus, quae non sint I et II classis, sed earum loco in missa diei vel feriae, a u t vigiliae quae non fuerunt privilegiatae addi potest Oratio missae votivae. Unica tamen etiam lecta permittitur, quando adsit specialis concursus populi et missa commode cantari nequeat. Eae item permittuntur ubi earum privilegium viget in Duplicibus I vel II classis, 43. votivae solemnes : regulae quoad eas immutatae manent, 43. Missionarii ad Afros : eis concreditur novus vicariatus apostolicus de Banguelo, 234: - item novus apostolicus vicariatus de Kivu, 26.
Michael Archangelus (S.) : - Confoederatio ab eo, v. Mereau.

Michaelis (S.) dioecesis erigitur in republica S. Salvatoris, eique tribuitur territorium excerptum e nova archidioecesi homonyma, cui suffraganea manet, 95. Ministri Ecclesiae: eos sine causa ministerio suum incumbere prohibitos , dolet B. P., 150. Minores Conventuales, ob diuturnam invaletudinem ministri generalis, a vicario generali, B. P. Motu proprio electo, regentur, 5 v. Sottas, Dall'Olio.
Minores Fratres ab unione Leoniana : - eorum Constitutiones generales a Leone XIII adprobatae, quibusdam suppressis, additis vel mutatis iuxta temporum necessitates, de novo adprobantur, 184: -
596
Index analyticus rerum notabilmm.

ulla inquisitione, qui prudenter dimittat religiosas quae sine iusta causa ipsum advocent, 63: idem permittitur monialibus graviter aegrotantibus, 64. quae omnia authenticae vulgata sunt etiam italice, 156, gallice, 159, hispanice, 240, germanice, 243 et anglice, 246.
Missionarii Ssmi Cordis Iesu provinciae Italicae, oratorium a Victore Jouet sacerdote in Urbe exstructum, et consociationem piandis Purgatorii animabus ibidem canonice erectam, necnon ecclesiam exstruendam , paroeciamque proxime instituendam, fundatore demortuo, a B. P. accipiunt, 28.
Monte Citorio v. Trinitatis.

Montis Laurei dioecesis constituitur in Canada, territorio ex Ottaviensi archidioecesi excerpto, 430. Mors sancta: eam a Deo per preces S. Vincentii Ferrerii implorantibus indulgentia ccc dierum conceditur, 271. Musicae sacrae conventus Baionensis habendi propositum laudatur, 477.
N
Missiones parochiales v. Redemptoris.

Modernismum penitus ignorari in catholica Universitate Andegavensi gaudet B. P., 425. Momento (11) diarium Religiosis interdicitur, 7. Moniales cuiusvis domus, Ordinis et Instituti confessario ordinario utantur quolibet triennio immutando, et extraordinario ad quem pluries in anno accedant, saltem benedictionem accepturae, 62, necnon sacerdotibus deputatis, quos accire queant, vel etiam specialibus confessariis, si hi a qualibet religiosa exquirantur ; quod ab Antistitis nullo modo reprobetur aut impediatur ; et de sociarum confessionibus non loquantur, secus puniendae, 63: extra domum degentes, vel graviter aegrotantes, apud quemlibet sacerdotem confessionibus pro utroque sexu adprobatum confiteri valent et hac de re neque ullam rationem reddere tenentur neque interrogentur, 64: - decretum S. Congr. de Religiosis hac de re in Constitutionibus inseratur et singulis annis in mensa publica legatur, 64. earum Confessarii sint quadraginta annos nati, morum integritate et prudentia emineant, potestatem in foro externo in easdem nullam exerceat, et earum regimini se non immisceant, 63. ordinarius post triennium mutari debet, nisi ob sacerdotum idoneorum defectum vel ad petitionem maioris Religiosarum partis confirmetur, 62: triennio expleto in extraordinarium eligi nequit, 63. extraordinarius pluries in anno unicuique monasterio detur, eumque omnes accedant moniales saltem benedictionem accepturae, 62. deputatus ab episcopo vel superiori religioso, in casibus particularibus vocandus, 63. specialis a singulis Religiosis forte expetimus, ab Antistitis concedatur absque
Namaqualand (magni) praefectura apostolica novis limitibus distinguitur a praefectura Cimbebasiae inferioris, 250. Nevers: Sorores caritatis et institutionis christianae v. Soubirous. Nicaraguensis dioecesis, novo nomine Leonensis nuncupanda, a provincia ecclesiastica Guatimalensi eximitur, et certa territoria cedit efformandis archidioecesi Managuensi, cui subdita erit, dioecesi Granadensi, etvicariatui apostolico Bleufieldsensi, 549.
Le Noblets Michael (Ven.), in Armorica natus, et adhuc puer a beatissima Virgine mire excultus, totum se dedit animarum saluti curandae. Scholis apud Patres Societatis Iesu magna cum laude dans operam, oblatum ab Episcopo Leonensi beneficium recusavit, incurrens ex hoc parentum indignationem, qui domo eum expulerunt et gregis custodiae addixer u n t , quod munus humillime obivit, usquedum patris, ad meliores sensus re versi, benedictione accepta, Parisios petivit et sacerdotio auctus est. In patriam reversus vitam eremiticam agens, 520, missionibus in populos magno cum fructu se addixit, et, ex obedientia, parochi munus piissime exercuit. In novitiatum Ordinis Praedicatorum cooptatus, indeque dimissus, Armoricae fidelibus, rudibus et religionis ignorantibus erudiendis se mancipa vit, et maiorum hominum machinationes quibus de loco in locum eiectus fuit, maxima cum patientia tulit, ecclesiasticae auctoritati semper obse-
fc

quens, et abstinentia, paupertate et liberalitate in egenos clarus, 521. Aetate provectus, in missionibus suis patrem Iulianum Maunoir S. I., sibi adiunxit, ut eae continuari post suam mortem possent, et doloroso morbo fortiter tolerato, in pace quievit. Demortuum flevere omnes Armoricae et summa veneratione sunt prosecutae^ ac causa beatificationis apud S. R. C. introducta, 522; editur nunc decretum de virtutibus eius heroicis ad beatificationem, 523. Nominis Iesu festum celebretur Dominica quae a die 2 ad 5 ianuarii occurrat, 450, 458. Norvegiensi vicariatui apostolico adnectitur archipelagus de Spitzberg, 275.
597
Nouveau Psautier du Brviaire Bomain ,

liber a can. Pannier conscriptus, laudatur, 333. Nullitates in S. Rota admittuntur tribus tantum ex capitibus, iurisdictionis seu competentiae, mandati et citationis, 281. Numismata scapularibus sufficienda, omnia quae in ecclesia vel quodam conventu habentur, etiam si non videantur, benedici possunt a sacerdotibus scapularia benedicendi facultate pollentibus, per unicum signum Crucis, et valent tum pro fidelibus qui iam scapularia receperunt, tum pro iis qui in posterum ea recepturi sunt ab ipsa receptionis die, 303. Nyassensis vicariatus apostolicus in duos scinditur, ad efformandum novum vicariatum de Banguelo, 233.
Duplicium II classis celebrentur tantum in die Octava, et quidem sub ritu simplici, 451, 460. privilegiatis adscribitur etiam Octava Ascensionis, 460. Oeconomica res : de ea disciplinas inductas esse in catholico Instituto Parisiensi gaudet B. P., 490. Oeuvre des lectures , fidelibus per scripta, etiam periodica, indicando valori librorum aliorumque scriptorum morali et religioso, probatur, 19, ac perutilis nunc temporis, quamquam perdifficilis, edicitur, 20. O' Keefe Eugenius epistolam accipit, qua B. P. eum laudat ob professionem sinceram catholicae fidei, ob beneficentiam omne genus exercitam, et praecipue ob munificentiam in opus novi seminarii collatam, 489. Optio ad praebendas canonicales, 217. Oranensis cathedralis in templo S. Ludovici constituta, ad novas aedes Ssmi Cordis Iesu transfertur, 391.
Oratione assidua pro Pontifice (Societas ab)
Barcinone canonice instituta, magno sociorum etiam e religiosis familiis numero praestans, plures functiones sacras maximo cum emolumento fidelium celebrans, frequentis Communionis et dev o t i o n i s ^ Romanum Pontificem auctrix laudatur, 417, et in archisodalitatem erigitur cum facultate aggregandi ubique terrarum, 418. Oratorii privati: in eis Missae permittuntur in festis Commemorationis solemnis S. Ioseph et Ssmi Corporis Christi, Annuntiationis B. M. V. et Patroni loci quae O non sint de praecepto, necnon in festo Ssmae Trinitatis, 183, in Dominica infra i Octavam Corporis Christi, et in NativiObiecta a Summo Pontifice benedicta, v. tate S. Ioannis Baptistae, 184. Indulgentiae. i Obsecro te oratio, indulgentiis iam di- Ordines Beligiosi: eis libertatem et bona adempta dolet B. P., 150. tata, eas non amittit, si quaedam certa Ottaviensis archidioecesis cedit certum terverba ei addantur, 123. ritorium , novae efformandae dioecesi Observantia est certior contractus interpreMontis Laurei, 430. tatio, 506. Ozanam Antonius Fridericum: gaudet B. P. Octavae: - Duplicium 1 classis, quae non eum qui in illustranda scriptis et factis sint privilegiatae, ad omnes Horas An-x salutari virtute fidei catholicae brevem tiphonas et psalmos de Psalterio Feriae vitam consumens praeclarus exstitit chricurrentis sumant, 450, 460 ; cedunt tastianae sapientiae vindex, occasione men in die Octava festis eiusdem Perexeuntis aeculi ab eius ortu, a Societate sonae, quae sub ritu et cum privilegiis Vincentiana conferentiarum, cui instiOctavae propria celebrantur, nisi eis tuendae, devotione in B. Virginem et maiora competant, 462.
598

tatum civilium finibus longe superantem, 147, et missionem a Iesu acceptam docendi omnes gentes absque ulla limitatione , animas regendi saeramentaque ministrandi, praecepta et consilia evangelica vulgandi : repetit etiam ius Ecclesiae pias oblationes fidelium possidendi atque administrandi, 148; quae omnia ea saepe saepius sibi tuita est. Libertatem omne genus a civili societate cuique relictam, catholicis autem civibus, catholicae doctrinae, catholicis diariis, catholicis processionibus, 149, catholicis ministris utriusque cleri ademptam queritur B. P., et peregrinos hortatur ut ad eam obtinendam fortiter decertent, adversari is persuaden tes Ecclesiae libertatem maxime conferre saluti et tranquillitati publicae, 150.
caritate in pauperes excellens, et salutem civilis consortii unice in reditum &d religionis mandata videns, 288, in omnibus miseriis humanis sublevandis, supernaturalem eorum perfectionem quaerens, maximam navavit operam, solemniter celebratum iri, 177,228 ; et ad coetum Societatis eiusdem Legatum suum mittit Vincentium card. Vannutelli, 178; quae Societas laudatur, quia brevi, in complures regiones diffusa, maximos .Ecclesiae fructus parat, 229.
Pannier can., sacrae Scripturae scientia peritus, gratias accipit ob librum Nouveau Psautier du Brviaire Romain , B. P. oblatum, quo intelligentia sacrae liturgiae augetur, 333. Papalia altaria: ad ea missas, aliasque solemnes functiones ob sollemnia Constantiniana celebrandi, S. R. E. Cardinalibus fit potestas, 151. Parisiense catholicum Institutum opem operamque non amplius accipiet e dioecesibus Venetensi, Corisopitensi et Briocensi, quae ea praestabunt universitati catholicae Andegavensi, 426: testimonium accipit peculiaris benevolentiae a B. P., qui laudat fructus Ecclesiae paratos, novos parari confidit, 489, gaudet de invectis disciplinis de re oeconomica et de commerciis, et episcopos ac fideles - hortatur, ut opem ei praebere non deficiant, 490. Patrologiae libri in seminariis adhibeantur, qui debitam erga Patres reverentiam non minuant, 456. Paulus apostolus certo habendus est scriptor epistolarum pastoralium, 292, non obstantibus difficultatibus ex stylo et lingua, ex erroribus gnosticorum, ex hierarchia constituta, obiectis; eaeque conscriptae haberi debent post primam Pauli captivitatem, 293; nec admittenda est hypothesis fragmentaria, 292.
Peruanae reipublicae Episcopi v. Garcia Naranjo.

Petre M. D.: eius opus de vita Georgii Tyrrell in Indicem refertur, 277. Philosophiae libri a seminariis excludantur, qui ab Apostolicae Sedis directivis aberrant, 456.
Picpus (Societas Ssmorum Cordium de) : ei

concreditur nova praefectura apostolica Terrae Gulielmi occidentalis, 369.
Pium Latinum Americanum collegium in

Urbe episcopis Peruariis commendatur, 30. Pium Seminarium in novas aedes ad Lateranum transfertur, et seminario Romano maiori, salvis specialibus eius fine et natura, adiungitur, 299 : iisdem superioribus regetur ac reliqui alumni, sed bona seorsim administrabuntur, 494. Pontifice (pro) et pro Ecclesia foedus sacerdotale, v. Bubillark: - privilegia et indulgentiae sodalibus concessa declarantur, 305.
Pontifice (Societas ab Oratione assidua pro), v. Oratione.

Pontificis Summi conditio hodierna est indigna, eiusque est curanda integra libertas, 423. Pour l'action catholique liber ab Episcopo Venetensi conscriptus laudatur, et Sanctae Sedis decisionibus innixus edicitur, 446. Praedicatores Fratres v: Cormier: - provinciae Ssmi Rosarii in insulis Philippinis concreditur nova praefectura apostolica de Formosa, 367.
Pedemontani Episcopi, v. Richelmy.

Peregrinos occasione sollemnium saecularium pacis Ecclesiae a Constantino Magno partae, alloquitur B. P., gaudens ob eorum adventum; dolens libertatem ipsam nunc temporis saepius Ecclesiae denegatam; repetens huius finem, socie-
599
Praefecturae Apostolicae eriguntur : de Bar- Putumayo (de) missio pro Indis Americae meridionalis erigitur, et curae Ordinis el-Gazal in Africa centrali, 249; de ForMinorum concreditur, 308, certo terrimosa, 366 ; de Kaffa meridionali in Africa torio e praefectura apostolica S. Leonis orientali, 40; de Lindi in Africa oriende Amazonibus excerpto, 309. tali, 497; insularum Sundae minorum, 433 ; Terrae Gulielmi occidentalis, 368. Praescriptio inducta est ut prospiceretur bono et quieti civium, 197. Quasi-domicilium: ad ipsum acquirendum Pragensis (divini Infantis) cultus a Cyrillo requiritur habitatio actualis et voluntas a Matre Dei, Carmelita excalceato, invepermanendi per maiorem anni partem, ctus, maxima suscepit incrementa, ita 444. ut complura habeantur sodalitia eius nomine inscripta; quae omnia in posterum ab ipsis Carmelitis erigi atque ordiB, nari poterunt ubique terrarum, 152. Preces post missam flexis genibus dicendae Bajputanensis praefectura apostolica in dioeomitti possunt, si missa ipsa cum aliqua cesim erigitur, Aimerensem nuncupansolemnitate dicatur, vel si aliqua sacra dam, 265. functio vel pium exercitium eam sequa- Redemptoris (Ssmi) Congregatio indulgentur, quin sacerdos ab altari recedat, tiam ccc dierum obtinet recitantibus 311. Orationem ad uberiorem missionum fructum implorandum, 154. Presbyter assistens in benedictione cum Ssmo Sacramento, post pontificales Ve- Regiae dignitatis insignia v. Corona. speras ab episcopo impertita, huic mi- Regulares vi et iniuria e claustro eiecti, nistrat incensum et thuribulum, non quando non amittant ius exemptionis, autem tradit ostensorium, 66. 192. Presbyteri Pradosienses v. Chevrier. Religionis studium in scholis etiam privatis in Lusitania prohibitum esse dolet B. P., Processiones catholicorum, quasi ordinis 421. publici exturbantes, ab ecclesiis egredi prohibitae, dolet B. P., 150. Religiosae cuiusvis ordinis Congregationis Promulgatae legitime habendae sunt, tamet Instituti, v. Moniales. quam si in Commentario officiali verbo Religiosi non habent dominium manuscriptoad verbum insertae fuissent, leges omnes rum quae durantibus votis exararunt, eaet Constitutiones in Actis Pii X conque donare aut alienare nequeunt, 366 : tentae, 558. absolvi possunt, etiam a censuris in Ordine reservatis, a quolibet ConfesProprietatis ius usui subdi, usumque ipsum sario ab Ordinario loci adprobato, 431. non caritati sed iustitiae, B. P. non probatur, 18. Religiosi Ordines: eos summa cura proseProvinciae ecclesiasticae instituuntur: quitur B. P., utpote omnibus in Christo Edmontoniensis in Canada, 182; - S. Salinstaurandis perutiles, 387, eosque libervatoris in America centrali, 95. tate donandos edicit, 423. Psalterium vetus ex Indulto sequentibus fas Renzetti Aloisius: eius opus quoddam in Indicem refertur, 277. non est eum pro libito sumere vel derelinquere, ab iisque adhibendum est Ka- Richelmy card. Augustinus, archiep. Taurinensium, epistolam accipit, qua B. P. lendarium dioecesanum, exclusis manengratias agit ob litteras devotionis et obtibus Officiis votivis, 97. sequii ab episcopis Pedemontanis, AuguPuecher-Passavalle L.: liber de eo in Indicem stae Taurinorum congregatis, ad Se refertur, 9. missas, 490, conventusque ipsos et in Purgatorii animabus piandis Consociatio a Eucharistiam excitata studia laudat, 491. P. Victore Jouet instituta, et a Sede Apostolica variis privilegiis ditata, 27, fun- Ridolphi Iosephus, archiep. Hydruntinus ; ob datore demortuo, Missionariis a sacro eum sacrilege impetitum, civitas GalaCorde Iesu provinciae Italicae concreditina speciali interdicto subiicitur, 517. tur, eique specialis Delegatus praepo- Rituale Romanum: - in eo quaedam immunitur P. Petrus Benedetti, 28. tantur Rubricae de initio Officii defun-
600

iuxta civiles leges serventur; ordinarie resideat in urbe Winnipeg, et s u s t e n tetur collatione annuae stipis a singulis missionibus, et quinto quoque anno de statu morali et materiali earum Delegato Apostolico deferat,, cui etiam submittendae erunt controversiae cum episcopis latinis forte exortae ; et visitationem ad limina instituat, 394 : clerici rutheni in seminaria latina admittantur, usquedum proprium seminarium eis non constituatur; ad Ordines nonnisi caelibes advocentur, nec etiam ad ministerium exercendum sacerdotes nisi caelibes aut saltem vidui absque liberis, iique, si opus fuerit, per S. Congr. de Propaganda Fide pro negotiis Orientalis ritus, ab Europa accersantur speciali documento muniti, qui dioecesi originis incardinati maneant, 395, sed ab episcopo rutheno Canadensi unice pendeant, et sine huius licentia in patriam redire nequeant, 396: sacerdotes suo marte in Canada transeuntes ad sacras peragendas functiones nullimode admittantur, 395 : laici rutheni qui ordinibus initiari cupiunt, ab eodem episcopo unice pendeant. Rectores missionum ruthenarum ad nutum removeri poterunt, salvo appellationis iure ad Delegatum Apostolicum et ad S. Sedem. Sacerdotes omnes ab episcopo s u s t e n tentur e massa proventuum omnium ecclesiarum, et iura stolae iuxta consuetudines tantum exigant, non tamen a pauperibus, neque extorqueant sub comminatione dilationis sacramentorum: sacerdotes latini episcopo rutheno concessi, sub eius omnimoda iurisdictione manent, quoad ritui rutheno inserviant ; regulares vero tantum in iis quae sunt de cura animarum, 396; ubi desunt sacerdotes alterutrius ritus, dari potest iurisdictio super fideles ritus sacerdote carentis, ab horum episcopo, certiorato tamen episcopo alterius r i t u s : fideles, ubi nulla adest ecclesia ruthena valent se conformare ritui latino, ad hunc alliceri nequeunt a sacerdotibus latinis, neque transire possunt nisi de speciali S. Congregationis licentia, et, in patriam rever si, ad pristinum ritum redire valent : ii semper apud sacerdotem latinum ab Ordinario loci adprobatum poenitentiae sacramentum recipere queunt, sed non
ctorum et de ix Responsorio in eodem Officio, 66 : - ejus nova editio typica adprobatur, 434. Romani cleri Kalendarium reformatum probatur, editur, 68, et ab omnibus ecclesiis, etiam collegiatis et patriarchalibus observandum edicitur, 73: iterum iuxta Motu proprio Cum abhinc duos annos reformatum probatur et ab omnibus Urbis ecclesiis adhibendum edicitur, adiectis, ex S. R. C. adprobatione, festis propriis, 519. Romanum Seminarium nova sede apud Lateranum donabitur, ad quam exstruendam pecunia quae a rectore templi Ssmae Trinitatis pro eo templo proxime desercendo accipietur, tradatur, 63 : - idem. a tempore Ss. Concilio Tridentino proximo florens, in quo constitutum erat et collegium Caerasolium, nunc ad S. Apollinaris exsistens, novacommodiorique sedead Lateranum exstructa, 298, in duo scinditur, Seminarium minus pro alumnis ex gymnasio, quod locum et sedem habeat Seminarii Vaticani; Seminarium maius in nova sede ad Lateranum, alum nis philosophiae et theologiae instituendis, cui adiunguntur Seminaria Pium et Ss. Ambrosii et Caroli, constituta facultate iuridica in Collegio Leoniano, quae tamen in Seminarii Romani scholis adnumeratur, 299: - normae traduntur pro deputatione disciplinari et oeconomica, 492, pro rectore aliisque superioribus, 494, pro oeconomica administratione, et gratuitis pensionibus, 495, pro iuribus Ordinariorum in suos subditos, pro sacris ordinationibus et pro adsistentia choro, 496. Rota (S. Romana) ferias autumnales a die 24 augusti ad 14 octobris habebit, 378. Rumoldi (S.) Collegium, occasione L anniversarii ab eius initio, laudat B. P., 267,
v. Mercier.
Rutheni ritus in Canadensi regione cum latino relationes mutuae componuntur, sequentibus ad decennium praescriptis: episcopus rutheni ritus ab Apostolica Sede nominatur et unice pendet, 393, plenam habens ordinariamiurisdictionem in fideles Canadenses rutheni r i t u s ; qui invigilet doctrinae, bonis moribus, et Ecclesiae Orientalis ritui ac disciplinae; unoquoque quinquennio universas missiones visitet, a rectoribus bonorum rationem exigat, quae tuta cuique missioni
Index analyticus rerum notabilium. absolvi a censuris a suo episcopo latis; quod item vicissim valet pro fidelibus latinis apud sacerdotes ruthenos confitentes, 397: item eucharistiam quocumque ritu confectam suscipere possunt, quam item urgente necessitate sacerdotes suo quisque ritu ministrare ; sed ad praecepto paschali satisfaciendum et ad Viaticum, extra casum necessitatis, eucharistia sumatur suo uniuscuiusque fidelis ritu et a suo parocho: ieiunia et festa iuxta morem locorum servari poterunt, at in ecclesia propria, si exsistat, rutheni praecepto missae audiendae satisfaciant : funera a parocho ritus cui defunctus pertinebant persolvantur : matrimonia inter fideles alterutrius ritus permittuntur et iuxta Decretum Ne temere contrahantur coram parocho viri, obtenta, si opus sit, dispensatione super impedimentis ab episcopo sponsae; uxor viri ritum sequi et post illius mortem proprium resumere valet ; liberi ritum semper patris sequantur, in eoque extra necessitatis casum baptizentur, 398.
S
601
Sacerdotes omnes hortatur B. P. ut quae Unioni Apostolicae addictis effatus est, sua faciant, 31 : - item ut vitam communem pro posse ineant, 1 1 8 : - n o n r i t e incardinati, ab episcopo dioecesis incard i n a t i s nequeunt remitti, ad summum ab episcopo proprio revocari possunt, 39: - in Gallia nequeunt ad munus Deputatorum vel similia candidatos se sistere, sine consensu Ordinarii, 238. Americam (v.). Sacramentum (Ssmum) : - Confraternitas ab eo in processionibus theophoricis praecedentia super alias Confraternitates gaudet, 78; - in eius honorem conceduntur indulgentiae plenariae in Hispania, 121, v. Minores. Salvatoris (S.) in America centrali dioecesis a Guatimalensi provincia seiungi tur, in archidioecesim erigitur, ei datis suffraganeis novis dioecesibus S. Michaelis et S. Annae, ex eius territorio excerptis, 95. Salvatoris (S.) de Bahia amplissimum territorium cedit novis efformandis dioecesibus Barrensi, Caetitensi et Ilheosensi, 548.
Sancti proprii alicui dioecesi, 67, vel Ordini qui dicantur, 68. Sanctorum vitae in Breviario Romano exhibitae, ex monumentis sunt retractandae, 449. Santoro Aloisius Maria a B. P. creatur adsistens generalis Minorum Conventualium, 15, v. Dall'Olio. Saxo-Meiningensis magnus ducatus integer dioecesi Herbipolensi subditur, 94. Saxo-Weimariensis magnus ducatus integer dioecesi Fuldensi subditur, 94. Scapularia v. Numismata. Scholae: Ecclesiae iura in eis non esse Violanda, 423. Scholae paternae seu privatae pontificiae, Ecclesiae propriae non sunt in sensu iuridico, 99, et post eversum civilem S. Sedis principatum, de facto carent qualitate publicarum, 100. Scholaris disciplinae Religione informatae quanta sit utilitas, 267. Scholastica (S.) ; cryptam Casinensem, eius exuvias continens proxime fidelium venerationi patefieri, gaudet B. P., 114, eaque occasione Iubilaeum indicit, 116, v. Benedicti. Scripturarum loci in Breviario Romano adhibiti, ad genuinam lectionem sunt redigendi, 449. Sebastiani Nicolaus epistolam accipit, qua B. P., ob oblata volumina Alberti Tesnire de augusto Sacramento ab eo sapienter contracta et italice reddita, 516, necnon ob Summarium theologiae moralis antea pariter oblatum, gratias accipit, 517. Seminaria: eorum sacras visitationes, novas leges eis datas, novas conditas aedes pro maioribus clericis, 297, eaque sacrae Congregationis Consistorialis curis a Se fuisse demandata, memorat B. P., 298, v. Bomanum, Vaticanum, Pium, Ambrosii, Capranicense, Leonianum: - ea in Lusitania civili potestate subiecta esse dolet B. P., 4 2 1 : - i n Venezuela episcoporum curis commendantur, 547, v. Castro. Seminaria italica: normae dantur pro de lectu librorum quae in scholis et in privato alumnorum usu adhibeantur, 455, v. Italiae. Seminariorum alumni: eos B. P. hortatur ne, occasione Constantin]ani iubilaei, Romanum iter arripient, quod sine ne-

cessariae animi recollectionis relaxatione fieri nequit, 124. Sepulchri (S.) festum, extra tempus Paschale quomodo celebrandum, in eoque qui cantus adhibendus, 370. Servi Dei Venerabilis titulo non decorentur ante editum Decretum de heroicitate virtutum vel de martyrio, neque in eorum honorem solemnia fiant, aut oratio panegyrica habeatur nisi post beatificationem; permittitur tamen adiectio orationis pro gratiarum actione, post decretum de heroicitate virtutum vel de martyrio editum, 437 : - in eorum processibus omnes testes excutiantur, etiam qui causae adversentur; omnia documenta historica, manuscripta et typis edita compulsentur, quae quomodolibet causam respiciant, a personis publicis et privatis petenda, 437, etiam a curiis generalitiis Ordinum Religiosorum; et omnia peritorum iudicio submittantur et Promotori Fidei exhibeantur; eorumque praecipua, ex integro edita, Positionibus super virtutibus vel martyrio inserantur ; in Positionibus vero pro congregatione Ordinaria, Praeparatoria et Antipraeparatoria praemittatur synopsis vitae Servi Dei : quae omnia servanda sunt etiam in causis nunc pendentibus, 438. Servorum Dei Causae procedentes per viam casus excepti, veteri procedendi ordine absolvi nequeunt, sed quae apud S. R. C. iam agi coeptae sunt vel Promotori Fidei traditae, continuari poterunt, 41, dummodo probentur scripta, recognoscatur casus exceptus, a Sanctissimo obtineatur facultas ad ulteriora procedendi, ab Ordinario testimonium reddatur de fama sanctitatis, virtutibus et miraculis, vel de martyrio eiusque causa, quod probetur congregationi ordinariae, et a Sanctissimo cultus confirmetur, 42. novos errores refellendos, ad Ecclesiae et civitatis mutuas relationes recte diiudicandas, ad videndum quam indigna sit plerumque conditio hodie Ecclesiae facta, 559. Signatura Apostolica non videt de legum iuridica interpretatione, neque de factorum aestimatione, 532. Sillon : epistolam de eo optime commentariis illustratam ab ephemeride La Foi catholique gaudet B. P., 142. Simlensi archidioecesi paucis abhinc annis erectae, suffraganeae assignantur, 266, dioecesis Lahorensis et praefectura apostolica de Kafiristan et Cashmirensis, 267. Simulatio in foro non praesumitur, nisi evidenter probetur, 194. Singulari quadam litterae encyclicae : opus quoddam de eis in Indicem refertur, 9. Socialismum adversari principiis iuris naturalis, 142. Societas Iesu: ei concreditur novus vicariatus apostolicus de Fianarantsoa, 235.
Sodalitates promovendis iuvandisque ecclesiasticis vocationibus v. Ecclesiasticis vocationibus. Sorores in communitate viventes v. Moniales.
Sottas Victor Maria: ei infirma valetudine impedito, in regimine Minorum Conventualium sufficitur vicarius generalis, 5, qui manebit in munere usque ad proximam generalem Congregationem, 6.
Soubirous Bernarda, in oppido Lourdes

nata, et a Deipara immaculata, adhuc puella, miris apparitionibus ditata, 434, quae ad oppidum ipsum magnas peregrinorum turbas adduxerunt, in hospitium Sororum caritatis et institutionis christianae de Nevers excepta, ibi vota sub nomine Sororis Mariae Bernardae, nuncupavit, et regulae silentiique custodia ac Passionis et Eucharistiae iugi meditatione claruit. Mortuam populorum veneratio sequuta est, 435, et signatur a B. P. Commissio introductionis causae ad eius Beatificationem, 436. Spes, theologalis virtus, a contradictoras accusationibus impetita, a P. Janvier lucide exponitur, quae caritatem nedum minuat, ei parat viam et praebet auxilium, 537. Spitzberg insulae, novissimis hisce temporibus incolis auctae, vicariatui apostolico Norvegiensi adnectuntur, qui exinde
Servorum B. Mariae Virginis Ordo v. Lpicier.

Sevin Hector Irenaeus, archiep. Lugdunensis, laudatur ob propositum solemnibus festis celebrandi primum conditum saeculum a nativitate Friderici Ozanam, 228, v. Ozanam: - i t e m ob proximum habendum conventum Iurisconsultorum Catholicorum, quibus iterum proponuntur Acta Pontificia Leonis XIII et Pii X, 558, eorumque commentatores, ad veteres et
Index analyticus rerum notabilium. Norvegiensis et de Spitzberg nuncupabitur, 275. Sudanensis vicariatus apostolicus, certum territorium cedit novae efformandae praefecturae de Bar-el-Gazal, 249, et deinceps de Cartum nuncupabitur, 250. Suffragio sacerdotali (Pium opus a), Neapoli erectum, aegris et demortuis sacerdotibus sublevandis, iam a Sede Apostolica laudatum, et peculiaribus privilegiis ditatum, in archisodalitatem erigitur, et facultate ubique aggregandi, 361, et compluribus indulgentiis tum plenariis, tum partialibus, 385, necnon privilegio altaris privilegiati pro missis pro sodalibus defunctis ubique celebratis, donatur, 386. Sundae minores insulae, excepta insula Flores, in praefecturam apostolicam eriguntur, quae societati Verbi Divini de Steyl concreditur, 433. Superiorissae rationes non inquirant quibus expetatur aliquis specialis Confessarius, puniant religiosas de hoc inter se colloquentes,63, inquisitionem nullam faciant de confessionibus a suis religiosis extra domum institutis, 64. Suppositio falsa de impedimento clandestinitatis exsistenti, per se non obstat matrimonium, 165. Syndicalismum adversari principii iuris naturalis, 142. Syro-malabarici ritus sacerdotes, ad confessiones ab Ordinario suo adprobati, qui iurisiurandum antimodernisticum non emiserint, per modum actus transeuntis, admitti possunt extra suam dioecesim ad confessiones excipiendas quin ab eis illud exigatur, 272.
603
T
Tacambarensis dioecesis in Mexico erigitur, territorio excerpto ex archidioecesi Mexicana et dioecesi Zamorensi, 430. Talleres de Caridad de santa Bita de Casia v. Martines. Tananarive (de) vicariatus apostolicus nuncupabitur, qui hucusque erat de Madagascar centrali, 274. Tarquini card. : ejus opera iuridica laudantur, 559. Tasso Ioannes Vincentius, episc. Augustanus, gratias accipit et laudatur ob actorum synodi dioecesani volumen cui adiiciuntur complura S. Sedis acta, et ob gal-
licam novi Catechismi versionem B. P. oblata, 227. Taurinense institutum a Consolata v. Consolata. Tavani Dominicus Maria creatur adsistens generalis Minorum Conventualium, 5, v. Dall'Olio. Terrae Gulielmi praefectura apostolica in duas scinditur, altera Terrae Gulielmi orientalis quae Patribus e Societate Verbi Divini concredita manet, 368, altera Terrae Gulielmi occidentalis quae Patribus e Societate Ssmorum Cordium de Picpus concreditur, 369. Tesnire Albertus laudatur ob volumina de sancta Eucharistia edita, quibus maxime contulit animorum ardori erga augustum Sacramentum excitando; quorum compendiosa italica versio laudatur, 516. Testimoniorum accidentales circumstantiae, si discordes paulisper sunt, non inficiunt eorum vim, sed confirmant, 327. Theologiae moralis summarium a Nicolao Sebastiani integra doctrina et lucido ordine exaratum laudatur, 517. Theologica Academia ad S. Apollinaris perpetuo manebit, 299. Thomae Aquinatis (S.) disciplina: eam in Praedicatorum Ordine summo esse in honore gaudet B. P., eamque ad adolescentis cleri institutionem necessariam edicit, 487. Tilli P., praeses Societatis Bonarensis Centro Cattolico degli studenti, gratias accipit ob filiale devotionis obsequium B. P. reverenter oblatum, 535. Tolosana universitas Catholica, v. Breton. Torre (de) Dias Emmanuel epistolam accipit, qua B. P. laudat Societatem nautis catholicis sublevandis, cui ille praeest, ob religiosa adiumenta in celeberrimis maritimis oris nautis ipsis praebita, eique societati gratulatur et fausta incrementa adprecatur, 153. Tractus in Missa tempori Quadragesimali non repugnat, 187: - est dicendus in festo Reparationis iniuriarum alicubi feria V post Sexagesimam celebrato, 187. Translatio festorum, etiam perpetua, non fit nisi Duplicium I vel II classis, 451, 461. Trinitatis (Ssmae) templi prope Curiam Innocentianam, proxime deserendi, pia opera et onera ad S. Apollinaris ecclesiam, ab eadem Ssma Trinitate in posterum inscribendam transferuntur, 61.
604
Index analyticus rerum notabilium. vitae commoda praebere et futura, et hortatur bonos ut Opus ipsum augere studeant, 425. Vaticanum Seminarium fit Seminarium Romanum minus et excipiet alumnos gymnasio deditos, 299: - normae dantur pro deputatione disciplinari et oeconomica,. 493, pro rectore aliisque superioribus, 494,. pro oeconomica administratione et gratuitis pensionibus, 495, pro iuribus Ordinariorum in suos subditos, pro ordinationibus et pro adsistentia choro, 496. munus Canonici Praefecti cessat, 492. Venerabilis titulo Servi Dei ornentur tantum post editum Decretum de martyrio vel de heroicitate virtutum, 437. Venetensis dioecesis, immunis onerum pro Parisiensi Instituto Catholico 427, opem operamque conferet Andegavensi universitati sustentandae, 428. Venezuela episcopi v. Castro. Verbi Divini de Steyl Congregationi concreditur nova praefectura apostolica insularum Sundae minorum, 433. Vessprimiensis dioecesis: eam maxima obtinuisse in re catholica incrementa, gaudet B. P., 424, v. Hornig. Veuillot Franciscus epistolam accipit gratulatoriam ob feliciter absolutam vitam patrui Ludovici Veuillot, occasione c anniversarii ab huius natali, qui apostolico zelo incensus, 513, sacris principiis scripto defendendis eximias animi dotes impendit, alta fide et amore in Ecclesiam et patriam suam impulsus; qui nunquam Iesu Christi iura, Ecclesiae doctrinam et Sedis Apostolicae auctoritatem aliquid detrimenti accipere est passus, errores omnes fortiter impugnans, nulla habita ratione persecutionum ab adversaras, 514, et quandoque ab ipsis fratribus suscitatarum ; et ita dignus factus est qui exemplar proponatur omnibus pro Christo et Ecclesia fortiter dimicantibus, 515. Vicariatus apostolici creantur : de Banguelo in Africa centrali, 233; Bleufieldsensis in America centrale, 549 ; de Fianarantsoa in insula Madagascar, 235 ; de Kivu in Africa centrali, 25; de Libya in Africa boreali, 234; de Urubamba et Matre Dei in Peruana republica, 337. Vicariatus Urbis officia nova sede donata, 61. Vicarius urbis Cm^dinalis nova sede donatus, 61.
Tripolitana apostolica praefectura erigitur | in vicariatum, de Libya nuncupandum, 234. U Unianembensis vicariatus apostolicus quaedam territoria cedit novo vicariatui apostolico de Kaffa, 25. Unio apostolica: verba ad sacerdotes ei addictos a B. P. prolata, omnibus sacerdotibus iterum commendantur, 31. Unio oeconomico-socialis pro catholicis Italiae laudatur ob bonos fructus Ecclesiae et civitati paratos, praecipue ob institutiones oeconomicas omne genus et ob Scholam socialem nuperrime inductam: ad uberiora tamen incrementa capienda nova ordinatione erit donanda, unde abstineatur a renovandis muneribus, 539. Unio spiritualis sacerdotalis pro Fide laudatur, 142. Uriburu (de) T. P. (dna), gratias accipit ob B. P. oblatam annuam memoriam Conferentiae S. Vincentii a Paulo, cui praeest, quaeque reipublicae Argentinae catholicorum actuosam caritatem ostendit, 534. Urubamba (de) praefectura apostolica in Peruana republica erigitur in vicariatum, eique adiicitur civilis districtus a Matre Dei nuncupatus, indeque vicariatus apostolicus de Urubamba et Matre Bei dicetur, 327. Y Vannutelli card. Vincentius, episc. Praenestinus, epistolam accipit, qua B. P. probans centenaria sollemnia ab ortu Antonii Friderici Ozanam, quem praeclarum christianae sapientiae vindicem declarat, volensque Suam benevolentiam in Opus Conferentiarum S. Vincentii a Paulo ab eo institutum et brevi mire ubique terrarum auctum, pandere, 177, ad conventum a delegatis Conferentiarum Parisiis proxime habendum, V. E. Legatum suum mittit, 178. Vasques Michael C., episc. tit. Legionensis, praeses virorum coetus regendo Operi a Leone XIII nuncupato, epistolam accipit qua B. P., Operis eiusdem institutionem memorat, 424, probat eius statuta, quibus patet eam opicibus et praesentis
Index analyticus rerum notabilium. Victoriae Nyansae meridionalis vicariatus apostolicus quaedam territoria cedit novo vicariatui apostolico de Kaffa, 25. Vigiliae: ad eas ante reliquias Martyrum celebrandas pridie consecrationis ecclesiae, sumantur tres Nocturni et Laudes de Communi plurimorum Martyrum, sub ritu duplici et cum oratione paulisper immutata, 399. Vincentiana Societas Conferentiarum v. Conferentiarum, Uriburu. Vincentii (S.) Ferrerii preces ad sanctam mortem a Deo implorandam, indulgentiis ditantur, 271. 'Vis quae sit quae matrimonium dirimat, 255.
605
Vocation sacerdotale : liber a can. Lahitton conscriptus probatur, 290* v. Lahitton.
w
Wirstcke in libro Actuum Apostolorum, eius auctoritatem et unitatem compositiones nullimode infirmant, 291.
Z
Zamorensis dioecesis certas paroecias cedit novae efformandae dioecesi Tacambarensis, 430.
IV. INDEX PERSONARUM
Abbet Iulius Mauritius, episc. Sedunensis, 427. Achichimuttu Chellapillai, 205. Achtmann Franciscus Seraphinus, 541. Addo Felix Augustinus, episc. Nicosiensis, 239. Agliardi Antonius, S. R. E. card., episcopus Albanensis, 300, 485. d'Agostino Andreas, episcopus Arianensis, 56. Agostino Cosmas, episc. Laquedonensis, 392. Aguirre y Garcia Gregorius Maria, archiep. Toletanus, 480. Ahle Ioannes Nepomucenus, 541. Alberti Iosephus, S. R. Rotae Auditor, 13, 14, 15, 44, 85, 125, 164, 188, 253, 312, 400, 439, 523. d'Alessandri Angelus, 125, 138, 217, 280, 288. Alexander II, R. P., 114. d'Alheimer Hugo, 170. Allgeyer Aemilius, 185. de Almeida Apollinaris (Ven.), episc. Nicaenus, 173. Almarz y Santos. Eugenius, 54. Aloisius a Verona, 11. Althoff Henricus, episc. Belevillensis, 550. . Alvarez Miranda Iosephus, episc. Legionensis, 391. Alves de Souza Benedictus, 207. Ambrosetti Thomas, 188. Ambrosi Aloisius, 456. Ambrosini Aloisius, 296.
Amette Leo Adolfus, S. R. E. card., archiep. Parisiensis, 489, 508. Amici Dominicus, 56. Amig et Ferrer Aloisius, episc. Segobriensis, 391. Amschl Ioannes Nepomucenus, 231. Anander Muttu Siny, 205. Andrieu Paulinus Petrus, S. R. E. card., archiep. Burdigalensis, 289. Angela Maria a Conceptione, 334. Angela Merici (S.), 302. de Angelis Hector, 552. Angelotti Albertus, 336. Angelucci Iosephus, episc. Civitatis Pie bis, 31. Anna (S.), mater B. M. V., 302. Antomelli Ioannes Baptista Ludovicus, episc. tit. Leptimagnensis 185. Antonelli Augustinus, 336 Antonelli Pius, 447. Antonelli-Costaggini Ioachim, 164. Anzuoni Michael, 175. Apollinaris (S.), episcopus Ravennaten., 61. Archambeault Iosephus Alfredus, episc. Ioliettensis, 29, 208. Arcoverde de Albuquerque Cavalcanti Ioachim, S. R. E. card., archiep. S. Sebastiani Fluminis Ianuarii, 478. Arko Michael, 561. Arunasalam Visuvalingam Ioseph, 201. Asbach Maria, 380. Asctich Marcus, 479. Assieu Gulielmus Saturninus, 230. van'Asten van Thiel Ludovicus, 512. Astorri Christophorus, 97, 133, 379, 499. Augustinus (S.), 388. ' , "
608
Index personarum. Benedictus (S.) abbas, 113, 114,115,116, 145, 302. Benedini Polidorus, 295. Benildes (Ven.), 510. Benvenuti Augustus, 447. Benvignati Henricus, 188, 439. Berard Victor, 56. van Berkel (sac), 464, 467. Berkovi Nicolaus, 383. Bernans et Serra Iosephus Augustinus, episc. tit. Milopotamensis, 251. Bernard Mauritius, 88. Bernardt Aloisia, 379. Berriaux, 442. Bertaccini Antonius, 23. Bertazzoni Iosephus, 479. Berti Iosephus, 404. Bertolotti Aegidius, 294. Bertram Richardus, 480. Bethlem Aloisius, 19. Bettarini Rosa, 410. Betti Aloisius, 336. Biagiotti Paulus, 401. Bjazic Ioannes, 511. Biechi Josu, episc. S. Severini, 56. Bjelik Emericus, episc. tit. Thasensis, 96. de la Bign de Villeneuve Marcellus, 416. Billiet Iulius, 232. Billot Ludovicus, S. R. E. card., 294, 479, 479, 540, 559. Binh Anna, 554. Birgitta (S.), 302. Biskup Franciscus, 22. Bisleti Caietanus, S. R. E. card., 21, 294, 335, 359, 540. Bisson F., 441. Bitter Albertus, vicarius apostolicus Sueciae, 275. Blandini Ioannes, episc. Notensis, 24. Bobok Arnoldus, 561. Boccoleri Caesar, 542. Boduli Maximilianus, 542. Bohle Franciscus, 480. Bn Thaddaeus, 555. Bonardi Ioachim, 336. Bonifacius VIII, R. P., 412. Bonnetty A., 216. Bonnier, 441. Bonomi Dominicus, 551. Bonzano Ioannes, archiep. tit. Melite-
Augustinus ab Artesa de Segre, v. Bernans. Austriae Minister cultus, 9. d'Auteroche Arturus, 512. Ayres de Almeida Freitas Ioachim, 511. Azzopardi Iosephus, 499. Azzopardi Vincentius, 384.
Babura Ladislaus, 263. Bagnoli Pius Marcellus, episc. Marsorum, 226. Bahia y Urrutia Aloisius, 360. Bakoti Vladimirus, 336. Balbi Laurentius, 384. Balics Ludo vicus, 230. Balits Antonius, 230. Bambozzi Benvenutus (Ven.), 174. Banfi Seraphinus, 231. Barberini (princeps), 111. de Bardeau Carolus Henricus Maria, 264. Barlassina Gaudentius, 215. Barle Ioannes, 480. Barontini Eugenius, 138. Barthez Henricus, 56. Bartolini, 406. Battaglia Ioannes Fidelis, archiep. tit. Cyzicensis, 448. Battelli Aloisius, 511. Batthyny Ioannes Baptista, 360. Bauer Franciscus, S. R. E. card., archiep. Olomucensis, 22. Baumbach Leonardus, episc. Nicopolitanus, 216. Beauchesne Gabriel, 360. Becattini, 401. Bcigneul Iosephus Dominicus, 88. Beckmann Albertus, 24. Bdu Aristides, 370. Begey, 9. Bliveau Arthurus, episc. tit. Domitiopolitanus, 239. Bello Rozas Ioannes, 23. Benedetti Claudius, 252. Benedetti Henricus, 510, 561. Benedetti Petrus, 28. Benedictus XII, R. P., 117. Benedictus XIII, R. P., 114, 218. ' Benedictus XIV, R. P., 92, 114,192, 327, 330, 331, 437, 438, 525,
Index personarum. nensis, delegatus apostolicus Washingtoniensis, 34. di Borbone Alfonsus, 55. Borges Quintao Ioannes, episc. Florianopolitanus, 339. Borghini Adamus, episc. S. Severini, 338. Boschi Iulius, S. R. E. card., archiep. Ferrariensis, episc. Gomaclensis, 268, 492. Boscia Theodoricus, 359. Bouissire Iulius Alexander Leo, episc. Costantiniensis, 239. Bourget Achilles, 296. Bouteiller Henricus, 296. Brac de la Perrire Petrus, 144. Bracci Robertus, 383. Bradley Bernardus J., 541. Brady Richardus, I I I . Brayda Aemilianus, 529. Brehm Augustus, 231. Brmond Henricus, 216, 277. Brenner Maximilianus, 207. Bressan Ioannes, 21. Bressers Cornelius Leonardus, 23. Breton Germanus, 179. Brunei Elias Dominicus, 448. Brunei Franciscus Xaverius, episc. Montis Laurei in Canada, 393. Bruni Bruno (Ven.), 173. Bujak Franciscus, 88. Bulla Franciscus, 295. Burgstaller de Bidischini Iosephus, 23. Brkler Robertus, episc. S. Galli, 550. Burrasca Aloisius, 336. Bussereau Iacobus Fridericus, 231. C de Cabrires (de Rovrie) Franciscus Maria Anatolius, S. R. E. card., episc. Montis Pessulani, 229. Cadena et Eleta Iosephus, archiep. Burgensis, 391. Cagiano de Azevedo Antonius, 372. Cagiano de Azevedo Octavius, S. R. E. card., 252, 294, 366, 431, 510, 560. Cailli Iulianus, 264. Calbetn et Blanchn Firminus, 512. Calcagno Aloisius, 359. Caldeira Ludo vicus (Ven.), 173. Cameron Catharina, 314.
ACTA, vol. V, n. 19. - 31-12-913.
609
Can Paulus, 554. Canoino, 189. Canonica Ioannes, 175. Carame Nematallah, episc. tit. Myndensis, 251. Cardona y Tur Iacobus, episc. tit. Sionensis, 270. Caroli Rodulphus, episc. Cenetensis, 392. Carn Andreas, archiep. Ianuensis, 58. Caron-Bonnel Camillus, 232. Carrasquedo Angela, 188. Carrasquedo Eleonora, 190. Carrasquedo Maria, 188. Carrillo Isidorus, episc. Toronensis, 550. Carrocci, 404. Carta Petrus, 175. Casanova Richardus, archiepiscopus de Guatemala, 208. Casey Ieremias, 54L Cassar Iosephus, 383. Cassetta Franciscus, S. R. E. card., episcop. Tusculanus, 381, 415. Cassio Ioannes, 144. de Castellane (dnus), 317. de Castellane Maria Paulus Boni, 312. de Castellane Ioannes, 313, 314. Castellano Aloisius, 20. Casterot Aloisia, 434. Castillo Rosales Michael, 54. Castro Aloisius, 111. Castro Ioannes Baptista, archiep. Caracensis, 547. de Castro et Alonso Emmanuel, episc. Iaccensis, 492. Catelli Petrus, 87. Caterini Petrus, 384. Cattaneo Bartholomaeus, 295. Cattani Fridericus, S. R. Rotae Auditor, 13, 15, 16, 44, 74, 125, 164, 201, 217, 253, 312, 552. Cattarossi Josue, episc. Bellunensis et Feltrensis, 550. Cavagnis, S. R. E. card., 559. Cauchie Camillus, 208. Caumont Henricus Fortunatus, episc. Aimerensis, 276. de Cauzon Thomas, 10. Cecchinelli Seraphinus, 125. ech Antonius, 541. erny Franciscus, 511.
42
610
Index personarum. Conforti Laurentius, 479. Constantinus magnus, romanus imperator, 89, 147, 180, 423. Conte Carmelus, 44, 464, 523. Contreras Vincentius, 189. Copr Ludovicus, 310, 435. de Coppin de Grinchamps Iosephus, 232. Gorbill (pater), 476. Gorbo Michael, 83. Cormier Hyacinthus Maria, 387. Corna-Pellegrini Iacobus, episc. Brixiensis, 264. Correa de Bastos Pina Emmanuel, episc. Conimbricensis, 544. Corrigan Augustinus, archiep. Neo-Eboracensis, 312. Corsi Maximinus, 231. Corvaja Victor, episc. tit. Oensis, 360. Cosenza Ianuarius, archiep. Capuanus, 183. de Cosse Brissac Petrus, 264. di Costanzo Franciscus, episc. tit. Amisensis, 7. Coub Stephanus, 277. Couillault Camillus, 263. Couto (Gonalves do) Moyses, 511. Couture Iosephus Alfonsus, 264. Coyne Bernardus, episc. Elphinnsis, 96. Cristofori Carolus 10, v. Marcus ab Aviano. Cristofori Marcus, 10. Csaky Carolus Emmanuel, episc. Vaciensis, 339. Csernoch Ioannes, archiep. Strigoniensis, 6. Cueco de Araujo Batinga lonas, 479. da Cunha Emmanuel Baptista, archiep. Bracarensis, 232. Guny, 422. Curmi Tancredes, 384. Cyrillus a Matre Dei, 152. Cyrtowt Gaspar Felicianus, episc. Samogitiensis, 448. Gzartoryski Olgierd Alexander, 55. I) Dall'Olio Franciscus Maria, 5. van Dalsum H. A., 277. Dan Martha, 554. Dandini Ascensius, 105.
de Chalonge Marcellus, 340. de Chantal (S.), 216. Chapperon (sac), 343. Charost Alexius, episc. tit. Miletopolitanus, 96; episc. Insulensis, 550. Charvet-Lesaffre Claudius, 232. Chellappa Ponnampalapam, 205. Chendynski Ladislaus, 231. Cberchi Franciscus, 175. Cherrier Arturus Alfonsus, 262. Cherubini Franciscus, 185. Chesnelong Ioannes, archiep. Senonensis, 509. Chevrier Antonius (Ven.), 262, 309. Chevrier Claudius, 309. Chiaudano Iosephus, 488. Chigi-Albani Marius, 207. Chilensis Internuntius Apostolicus, 452. Chilensis Reipublicae Administer a negotiis exteris, 453. Chilensis Reipublicae Praeses, 453. Chirico Petrus, 22. Chollet Ioannes Arturus, '549. Chosson Lucianus Augustus, 22. Christophorus (S.), 418, 419. del Ciabatti Petrus, 410. Ciampi Annuntiata, 410. Ciampi Augustinus, 410. Ciampi Carola, 410. Ciampi Carolus, 410. Ciampi Petrus, 410. Ciappara Michael, 217. Cicerchia Aloisius, 447. Clemens V, R. P., 284. Clemens VI, R. P., 191. Clemens VIII, R. P., 80, 97, 152, 362, 389, 418, 486. Clemens XI, R. P., 114. Clemens XIII, R. P., 192, 281. Cocincinae occidentalis Vicarius apostolicus, 555. Cody Patritius, 541. Coelho de Castro Villas-Boas Antonius, 296. Colomb Albertus, 201. Colucci Michael, 510. Conan Iulianus Gulielmus, archiep.* Portus Principis, 473. Concha et Subercaseaux Henricus, 295. Concha et Toro Melchior, 424.
Index personarum. Dantiii Franciscus Iosephus, 309. Darey Petrus, 416. Darwiot Eduardus, 232. Dchelette Ludo vicus Ioannes, episc. Ebroicensis, 96. De Lai Caietanus, S. R. E. card., episc. Sabinensis, 62, 238, v. Index Documentorum: S. C. Consistorialis, 300, 485, 540. Delamaire Franciscus Maria, archiep. Cameracensis, 360. Delehaye, 457. Deletry Frida, 441. Dellaira Salvator, 447, Dellavedova Ignatius, 528. Della Volpe Franciscus, S. R. E. card., 10, v. Index Documentorum : S. Congregatio ' Indicis. De Lorenzo, episc. Miletensis, 75. Delpech Franciscus Xaverius, 230. Denisewicz Stephanus Antonius, episc, tit. Claudiopolitanus, 544. Derville Ludovicus, 208. Dervill Stephanus, 264. Desjardins Alfonsus, 264. De Stefano Secundinus, 359. li Destri Antonius, 143. Devaulx Marcellus, 512. Dhoutaut Leo Maria Ioseph, 543. Diamare Gregorius, abbas Casinensis, 115. Dicks Ioannes, 465. de Diego et Garcia Alcolea Iulianus, episc. Salmantinus, 392. Dien Albertus, 383. Diepenbrock Gulielmus, 543. Dill Gaspar, 336. Dinh Paulus, 553. Di Pietro Ioannes Baptista, 143. Di Rosa Maria Grucifixa, 550. Dito Hector, 133. D Petrus, 552. Dodek Eugenius, 231. Dominicus (S.), 387, 388, 389, 390. Donders Petrus (Ven.), 230, 252. Donnini Caesar, 383. Doulcet Henricus, episc. Mcopolitanus, 216; episc. tit. Ionopolitanus, 276. Douville Iosephus Antonius Irenaeus, 54. del Drago Ioannes, 313, 314.
611
Dram mer Iosephus, 480. Drehmanns Iosephus Hubertus, episc. Ruremondensis, 384. Duand, 443. Dubillard Franciscus Virgilius, S. R. E. card., archiep. Chamberiensis, 209. Dubois Aemilianus, 230. Dubrovi Matthias, 22. Dubouch Maria Teresia Theodolinda, 110, 162. Dueas Ioannes Antonius, episc. S. Michaelis in America centrali, 392. Dufiy Iacobus Albertus, episc. Kearne. yensis, 96. Dulieu Antonius, 88. Dupr, v. Marguerith. Durante Orontius, 87. Duval Eugenius, 294. Dvorak Iosephus, 295.
E
Ebejer (sac), 225. Eccheli Ludovicus, 542. Egger Franciscus, episc. Brixinensis, 239. Ehrmann Franciscus, 22. Eisenbarth Iosephus, 295. Eloy Andreas Leontius Ioseph, episc, tit. Magydensis, 8. van der Eist Aloisius Franciscus Robertus, 56. von Elverfeldt Carolus Maria, 87. Endrici Caelestinus, episc. Tridentinus, 364. Erlacher Petrus, 561. Ernest, 422. de Escalada Marianus Ioseph, archiep. Bonarensis, 134. Esders Stephanus, 543. Espinosa Marianus Antonius, archiep. Bonarensis, 535. Esser Thomas, 10, v. Index documentorum: S. Congregatio Indicis. d'Estienne de Prunires Antonius, 448. Eugenius IV, R. P., 117, Eymard Petrus lulianus (Ven.), 174.
F
Fabi Iulius, 410. Facciotti Petrus, episc tit. Chalcidiensis, 208. . , ..
Index personarum Foschiani Iosephus, episc. Bellunensis, 480. Fragano Salvator, 296. Fragnire Iosephus, I I I . Frajoli Bernardus, 125. Franceschi Hyacinthus (Ven.), 173. de Francheville Catharina (Ven.), 334. Franciscus Assisiensis (S.), 306, 388. Franciscus Ferdinandus, Austriae archidux, 12. Franciscus Iosephus, Austriae imperator, Hungariae rex, 12, 23. Franke Ioannes Antonius, 544. Fraser Robertus, episc. Dunkeldensis, 239. Frechet Margarita, 309. F rmaux Henricus, 231. Frentin Valerius Trajanus, episc. Lugosiensis, 6. Fritz Carolus, 231. Fritz Iosepha, 170. Frberger, 280. Frollo Antonius, 561. Froment Augustinus Ioannes, 87. Fuchs Raymundus, 541. Fundatores Ordinis Servorum B. Mariae Virginis (Ss.), 453, 454. Funk F. X., 456. G Gaggia Hyacinthus, episc. Brixiensis, 492. Gaibl Alexander, J43. Galcsek Georgius, 87. Gallet Carolus, 543. Galli Albertus, 23. Galli Franciscus, 263. Gambaro Petrus, 542. Garbini Hostilius, 365. Garcia, 193. Garcia Naranjo Petrus Emmanuel, archiep. Limanus, 30. Garibaldi Dominicus, 359. Garic Iosephus Stephanus, episc. Banialucensis, 6. Garland Ioannes, 263. Garneau Petrus Henricus, 264. Garnier, 508. Gasoni Franciscus de Paula, 207. Gasparri Henricus, 263.
Facta Thomas, 55. Falcoiiio Diomedes, S. R. E. card., 86. Fallize Ioannes Baptista, vicarius apostolicus Norvegiensis et de Spitzberg, 275. " Fameli Iosephus, 510. Farkas Franciscus, 335. Faulquier Bernardus, 296. Favero, 9. Fayen Arnoldus, 112. Federspil, 422. Fedi Olynthus, 336. de Fedorowicz-Jakowski Ladislaus, 175. Feiten Iosephus, 207. Feitin Matthias, 543. Fencl Martinus, 263. Fennelly Thomas, archiep. Metymnensis, 239. Fernandez Clemens, 433. Fernandez Marianus, 510. Ferracci Valeriano, 9, 10. Ferrante Stanislaus, 56. Ferrari Andreas, S. R. E. card., archiep. Mediolanensis, 57. Ferrari Ferdinandus, 479. Ferrari Laurus, 561. Ferrata Dominicus, S. R. C. card., 12, 86, 111, 174, 180, 184, 262, 310,358, 435, 540, 551. Ferrata Nazarenus, 340. Feuersinger Balthassar, 295. Fiedler Ioannes, 24. Figueroa Daniel, 541. Filippi Ernestus, 231. Fiore Pius, 143. Flandoli Catharina, 355. le Floch Henricus, 54. Flores Gabriel, 480. Folie Ioannes, 56. da Fonseca Emmanuel Georgius, 263. Forbes Gulielmus, episc. Joliettensis, 393. Formenti Franciscus Maria, 5. Formosa (can.), 217. Fornari Iosephus, 52, v. Index documentorum: Signatura Apostolica. del Forno Aloisius, episc. Nucerinus Paganorum, 112. Forstner Carolus, 22. Fortunatus a Turone v.-Caumont.
Index personarum. Gasparri Petrus, S. R. E. card., 54, 140. Gasparrini xAloisius, 383. Gaudeau B., 141. Gavino Dominicus, 82, 83. Gazaniol Stephanus Iulius, episc. tit. Modrensis, 239, 259. Gebhard Hubertus Maria, 485. Gelasius II, R. P., 114. Gellings Canisius Theodorus, 433. Geng Paulus, 23. Gennari Casimirus, S. R. E. card., 97; v. Index Documentorum: S. Congr. Concilii, de Gentili Guido, 542. Geoffray Adulphus, 360. de Georgiis Abraham (Ven.), 173. Gerace iosephus, 82. Gerhatz Hermannus, 360. Gerlier Henricus, 474, 476. Germanicus, 9. Gerosa Vincentia (Ven.), 174. Ghibellinus, 9. Ghyczy de Ghyczy Assa et Ablanczkrth Colomannus, 24. Giacomelli Antonia, 498. Giamba Dominicus Antonius, 77. Giampieri Herculanus, 231. Giani Leo, 208. Gianico Ianuarius, 263. Gieure Franciscus Maria, episc. Baionensis, 477. Giles Gulielmus, episc. tit. Philadelphiensis, 384. Gillet de Chalonge (dna), 343. GilKg Franciscus, 23. Gindre Aloisius, 144. Giolo Franciscus, 543. Giorgi Angelus, 359. Giorgi Orestes, 97; v. Index Documentorum: S. Congr. Concilii. Giuliarini Aloisius, 56. Giustini Philippus, 184. Givelet Carolus, episc. tit. Gindarensis, 251. Gnavi Franciscus, 263. Gnidovec Ioannes, 263. Gonayvesensis Episcopus, 474. Gonalves da Crux Ioannes, 479. Gonalves do Couto Moyses, 511. Goni iosephus, 511.
613
Gonner Nicolaus, 24. Gonzalez Ignatius, 560. Gonzalez Eyzaguirre Dominicus, 23. Gonzalez Eyzaguirre Ioannes, archiep. S. Iacobi de Chile, 452. Gonzalez et Garcia Emmanuel, 22. Gosselin Amadeus, 362. Gosselin Franciscus Xaverius, 263. Gossmann Franciscus, episc. tit. Castoriensis, 339. Gotti Hieronymus Maria, S. R. E. card., 41, v. Index Documentorum: S. Congregatio de Propaganda Fide; 399. Gottwald Iosephus, 542. Gouin Amadeus, 230. Gould Anna, 312. Gould Edwin, 325. Gould Georgius, 325. Gould Howard, 325. Gouraud Alcimus, episc. Venetensis, 446. de Grandmaison Henricus, 296. Granito di Belmonte Gennarus, S. R. E. card., 540, 540, 560. le Gras de Mari Hac Ludovica (Ven.), 358. Grassi, 406. Grazioli Iulius, 35. Green (can.), 217. Gregor Paulus, 231. Gregorius IX, R. P., 136,190,197,405,412. Gregorius XIII, R. P., 78. Gregorius XV, R. P., 191, 192. Gregorius XVI, R. P. 281. Gripal Henricus, 360. Grippel ioannes, 479. Grobelskij Ioannes, 295. Grosch Henricus Iacobus, 335. Grossi Aemilius, 130. Groussau Constans, 232. Gruber Iosephus, 22. Gruener Ioannes Baptista, 542. Griinert Ioannes Nepomucenus, 359. Gstettner Leopoldus, 22. Guguend Ioannes, 554. Guichard Franciscus Mathurinus, episc, tit. Toronaeus, 512. Guichard Ludovicus Alexander, 22. Guilbert Bisson Anna, 441. Guilelmus II, imperator Germaniae, rex Borussiae, 362.
614
Index personarum. de Hornig Carolus, S. R. E. card., episc. Veszprimiensis, 424. Horta Isidorus, 175. Hospelt Antonius, 379. Houtart Franciscus, 232. Howell David, 24. Hruban Mauritius, 23. Hrubik Franciscus, 511. Hugon Eduardus, 487. Humphrey Page Guilelmus, I I I , 112. Hrth Petrus Iosephus, episc. Novae Segobiae, 95. Hynes Thomas W., 512.
Guillamet et Goma Raymundus, episc. Cordubensis, 391. Guillot Iosephus, 55. Guiraud Ioannes, 543. Guisasola et Menendez Victorianus, archiep. Valentinus, 476. Gull Dominicus, 75, 79. Gutirrez Alfonsus, 561.
H de Hackelberg Carolus, 175. Hadrianus, imperator Romanus, 26. Hagia Iosephus, 448. Hahn, 45. I-J Halcn et Vinent Antonius, 55. de la Hamayde Maximilianus, 112. Jaladieu (sac), 377. Hamm Gulielmus, 448. Ja Marnale Rosa, 464. Harty Ioannes, archiep. Cassiliensis, 550. Jannotta Antonius Maria, episc. AquiHasche Ioannes, 208. natensis, Soranus et Pontis Curvi, Hauser Ioannes Nepomucenus, 263. 174. Husle Iosephus, 263, Jansenns Laurentius, 203. Heimann Albertus, 208. Janvier (pater), 537. Heiner Seraphinus, S. R. Rotae Auditor, Ja Pipit, 471. 14, 15, 16, 97,133, 280, 372, 464, 499. Jaspar Petrus, 231. Hemelryk Paulus, 264. Ja Virna, 470. Hemmerich Georgius, 143. Jeanson Carolus Edmaeus Maria Iosede Hemptinne Hildebrandus, abbas priphus, 232. mas Ordinis Benedictini, 145. Ignudi Stephanus Maria, 5. Hennemann Franciscus, episc. tit. Co- Indio do Brsil e Silva Arthurus, 112. pti tensis, 369. Innocentius II, R. P., 117. Innocentius IV, R. P., 190,191. Hermann Franciscus, 231. Herrera Restrepo Bernardus, archiep. Innocentius XI, R. P., 11. Inzitari Dominicus Antonius, 82. Bogotensis, 178, 269. Inzitari Iosephus Antonius, 83. Hervet, 443. Ioachim (S.), pater B. M. V., 302. Hiegle Gregorius, 187. Ioanna ab Arco (B.), 174. Hieronymus ab Arce (Ven.), 510. * Ioanna Francisca (S.) de Chantal, 216. Hieronymus Aemiliani (S.), 302. Ioannes (S.) ap., 300. Hiessberger Franciscus, 480. Ioannes Baptista (S.), 300, 302. Hilgenreiner Carolus, 511. Hirth Ioseph, episc. tit. Thevestinus, 8. Ioannes Baptista a Burgundia (Ven.), 262, 415. Hiss Iosephus, 363. Joeppen Henricus, episc. tit. CisamemHoffelner Iacobus, 560. sis, 492. Hofman Eugenius, 23. Joffily Ioannes Irenaeus, 22. Hogan Franciscus, 541. Joren Ioannes Dionysius', 542. Holder Iosephus, 416. Jrry-Prieur Henricus, 112. Holzhey Carolus, 9. Iosaphat, rex Iudae, 60. Honauer, 379. Ioseph (S.), Sponsus B. M. V., 302. Honorius II, R. P., 117. Iosephus Antonius a S. Ioanne in PerHopfl Ildebrandus, 87. sicelo, 12. de Hormann Albertus, 263.
Index personarum. Iosephus a Panormio, 382. Iosephus Calasanctius, 302. Jouet Victor, 26, 27, 28. Jourdan de la Passardire Felix Iulius, episc. tit. Rhosiensis, 112. Jzefowicz Felix, 231. Isnardus (B.), 41. de Juign de Castellane Anna Maria Magdalena, 317. Iulius II, R. P., 190. Jrgens Leonardus Martinus, 561. Izsf Aloisius, 10.
K
615
Kozorowskij Valdimirus, 295. Kratzig Bruno, 55. Kraus F. X., 456. Krings Iosephus, 480. Krug Bonifacius, abbas Casinensis, 114. Kuchynka Iosephus, 143. Kugyelka Antonius, 560. Kukani Ioannes, 87. Kutrovatz Ernestus, episc. tit. Marcianensis, 480. Kwilecki Franciscus, 232. L
Laberthonnire L., 216, 277. Kakowski Alexander, archiep. Varsa- Lacoste, 443. viensis, 239. Lacroix Iosephus, 480. Kambo Carolus, 416. Lacroutz Marcellus, 253. Kamho Henricus, 97. La Fontaine Petrus, episc. tit. CharyKanapathipillai, 204; stiensis, 12, v. Index Documentorum: Kang iosephus, 258. S. Rituum Congregatio. Kanniat Andiapper, 205. Lagier Paulus, 416. Kapusta Iacobus, 175. Laguarda et Fenollera ioannes Iosephus, Kasper Theodorus, 561. episc. Barcinonensis, 544. Kelbl Franciscus, 561. Lahargou (can.), 535. Kellermann Carolus, 336. Lahitton (can.), 290. Kenkel Fridericus, 24. Lambert Placidus, 112. di Kernier Iacobus, 23. Lambert-Destailleurs Paulus, 232. Keyes Eduardus L., 512. Lamoral Albertus Maria Ioseph MaxiKilian Augustinus, episc. Limburgensis, milianus, princeps de Thurnet Taxis, 391. dux Worth et Dnaostauf, 175. Kingdom Gould Editha, 326. Lampe Eugenius, 561. Kinh Maria, 554. Lamperi Titus, 360. ('t) Kint de Roodenbeke Franciscus, 24. Landel de Moura Guilelmus, 542. Eintzinger Iustinus, 422, 543. Langevin Ludovicus Philippus AdelarKlein Aloisius Ioannes, 447. dus, archiep. S. Bonifacii, 239. Knepper Henricus, 360. de Lanzac di Laborie Leo, 296. Ko Agatha, 253. Lanzerini Emmanuel, 143. Ko Anna, 258. Lanzon Antonius, 384. Ko Michael, 259. Larue Stephanus, episc. tit. ThuburbiKochowski Ladislaus, 511. tanus, 65. Kohlruss Rodolphus, 448. Lasplasas, 9. Klle Hieronymus, 232. de Lastic Victor, 359. Kllen Martinus, 480. Lattanzi Iosephus, 208. Kopp Georgius, S. R. E. cardinalis, Laurenti Camillus, 41, v. Index Docuarchiep. Vratislaviensis, 9, 168. mentorum : S. Congr. de Propaganda Kotecki Laurentius, 231. Fide. Koudelka Iosephus Maria, episcopus Lay Willibrordus, 518. Superiorensis, 393. Lefebre Augustinus, 554. Kozlowski Eduardus, episc. tit. Gerr Lega Michael, S. R. Rotae Decanus, 15, mensis, 492. 16, 17, 85, 188, 340, 378, 400.
616
Index personarum. Mac Grane Ioannes, 264. Mac Quirk Ioannes, 359. Mackel Carolus Henricus, 175. Mae Nally Ioannes Thomas, episc. Calgariensis, 183. Maggio Dominicus, 479. Magnanimi Laurentinus, 335. Magnavacca Aloisius, 22. Maiss Ignatius, 22. Malvasia Antonia, 355. Mamede da Silva Leite loachim, 479. Mancini, 104. Mancuso (dnus), 77. Mandatori-Sacchetti Paula, 9. Manfredini Augustus, 176. Mangla Conradus, 231. Manlick Venceslaus, 541. Mannaioli Dominicus, episc. tit. Pomariensis, 87. Mannucci Ubaldus, 87. Many Sebastianus, S. R. Rotae Auditor, 13, 14, 15, 16, 85, 280, 288, 340, 464, 499. Manzanos Saens Candidus, 22. Marcus (S.) evangelista, 140. Marcus ab Aviano (Ven.), 10. Marengo Franciscus, 447. Margerin Alfredus, 53. Margerin Henricus Linus, 24. Marguerith Dupr Adulphus, 441. Marguerith Dupr Lucianus Ernestus, 439. M A R I A (S.) Virgo Dei Genitrix, 90, 116, 155,180, 181, 228, 301, 302, 355, 364, 386, 434, 453, 454, 485, 520. Maria Crucifixa a vulneribus Domini (Ven.), 21. Maria Magdalena (S.), 370. Marianus de Rocca Casale (Ven.), 334. de Marillac Ludovica (Ven.), 358. Marimuttu Annapillai, 201. Marimuttu Ponner, 201. Marin Iosephus, 543. Marini Nicolaus, 141, v. Index Documentorum: Signatura Apostolica. Mariotti Raphael, 355. Maroto Philippus, 383. Marquina Corrales Angelus, episc. Canadiensis, 392. Martin Iulius, 343.
Leitgeb Ioannes Baptista, 175. Lekki Vincentius, 383. Lemius Iosephus, 54. Leo X, R. P., 114. Leo XIII, R. P., 21, 27, 97, 98, 99, 101, 102, 107, 114,119, 121,145, 184, 191, 301, 361,^424, 426, 453, 495, 508, 513, 516, 546, 559. Leonardi Antonius, 542. Leopoldus, Romanus imperator, 11. Leopoldus, magnus dux Etruriae, 409. Lpicier Alexius, 453. Lesguernes Francisca, 520. Lewickij Petrus, 359. Lezcano Ioannes Antonius, archiep. Managuensis, 550. Liberatore Laurentius, 125. Liei, 411. Liebisch Iosephus, 542. Limbrock Everardus, 368. de Linde Rodulphus, 21. Lintelo J., 333. Livinhac Leo, episc. tit. Pacandensis, 25. di Lobkowitz Ferdinandus Sidonius, 88. Lombardi Antonius, 523. Lopez et Peiaez Antoninus, archiep. Tarraconensis, 391. Lorenz Carolus, 22. Lorenzelli Benedictus, S. R. E. card., 335, 383. Lu Caecilia, 372. Lucas (S.) evangelista, 291, 292. Lucchesi Ioannes Dominicus (Ven.), 510. Lucchetti Antonius, 125. de Lucchi Georgius, episc. tit. Hemesenus, 176. Lucibello Andreas, episc. Soranus, 126. Luon Ludovicus Henricus, S. R. E. cardinalis, archiep. Rhemensis, 484. Ludovicus Maria Grignon de Montfort (B.), '485. Ludwigs Henricus, 207. Lusitanae Reipublicae Praeses, 421. Luy Alfonsus, 512. de Luynes (dux), 315, 324. Luzio Salvator, 510. M Mabille cle Poncheville Henricus, 232. Mae Closkey Iacobus P., 541. ,
Index personarum. Martinelli Sebastianus, S. R. E. card., 12, v. Index Documentorum: S. Rituum Congregatio, 522. Martnez Bernardus, 515. Martnez de Pinillos Ioacbim, 543. Martrou Ludovicus, episc. tit. Corycensis, 8. Massironi Franciscus, 143. Masure Augustus, 296. Masure Eugenius, 296. Matre Antonius, 360. Mattauch Gustavus, 541. Matteoni Gustavus, 541. Maunoir Iulianus (Ven.), 294. Maunoir Iulianus, 522. Mauri Philippus, 541. Maurus (S.) abbas, 116. Maxentius, imperator Romanus, 89. Mayer Carolus, 22. von Mayrhauser Gualtierus, 448. Mazur Iosephus, 231. Mazzari Aemilius, 383, 480. Medawaz Abraham, 543. Medolago-Albani Stanislaus, 538, 559. Melo et Alcalde Prudentius, episc. Victoriensis, 392. Mencacci, 104. Mendes Bello Antonius, patriarcha Lisbonensis, 420. Menegazzi Carolus, 161. van Menten Ioannes, 208. Menten Iosephus Ernestus, 230. Menzani Ersilius, 335. Merau Virgilius, 17. Mercier Desideratus, S. R. E. card., archiep. Mechliniensis, 267. Merkle Sebastianus, 277. Merry del Val Raphael, S. R. E. card., 17, v. Index Documentorum : Litterae Apostolicae et Secretaria Status, 416, 447. Mertens Iosephus, 24. Messmer Sebastianus, archiep. Milwaukiensis, 492. Mtreau Iosephus, episcopus Tutelensis, 392. Meunier Philippus, episcopus Ebroieensis, 24. Michael (S.) Archangelus, 27, 75. Micheletti Iosephus, 176.
617
Mifsud Allphridus, 217. Mignot Ludovicus, 56. Miklsy Stephanus, episc. Hajdudoroghensis graeci ritus, 339. di Mikusch-Buchberg Fridericus, 542. Milani Augustus, 88. Milde Gualterius, 208. Mileta Hieronymus Maria, 5. Mincione Philippus, episc. Miletensis, 81. Minh Dominicus, 554. Miossevich Vincentius, 231. Miranda y Ristuer Iulianus, episc. Segobiensis, 336. Misuraca Vincentius, 111. Monaco Dominicus, 175. Monetti, S. L, 538. Montagnini Carolus, archiep. tit. Larissensis, 183, 480. de Montaignac de Chauvance Ludovica Teresia, 262. de Montardy Edmundus, 24. de Montebello Ioannes, 319. de Montebello (dna), 319. Monterisi Ignatius, episc. Potentinus et Marsicensis, 88. Monterisi Nicolaus, episc. Monopolitanus, 491. de Montfort (Grignon) B. Ludovicus Maria, 485. Montgomery Crane Edua, 326. Morabito Iosephus, episcopus Miletensis, 75. Morel Aloisius, 327. Moreno Hilarin, 480. Mori Iosephus, S. R. Rotae Auditor, 13, 15, 16, 74, 85, 97, 201, 217, 552. Monchini, S. R. E. card., archiep. Bononiensis, 335. Moye Ioannes Martinus (Ven.), 86. Mucci Augustinus, 295. Mueller Iulius, 143. Mller Aloisius, 543. Mller Augustus, 208. Mller Gustavus, 479. de Mun comes, 18 Murray Eduardus H., 542, Murray Ioannes Baptista, 510. Murugupillai, 204. Mutel Gustavus Carolus Maria, vicarius apostolicus Coreae, 254.
618 N
Index 'persona/rum. Orzali Iosephus Amerieus, episc. S. Ioan-* nis de Cyo, 338. Osburg Hermannus, 542. O'Shea Thomas, episc. tit. Gortiniensis, 251. Ott Adamus, 55. de Ow Felldorf Antonius, 561. Ozanam Antonius Fridericus, 177, 228.
Nagl Franciscus Xaverius, S. R. E. card., archiep. Viennensis, 56. Napoleo, 411. Nassuf bei Disdari, 448. Natalucci, 103. Ngre Albertus, archiepus Turonensis, 392. Nespoli (pater), 99. di Netta Vitus (Ven.), 510. Neuerburg, 280. Neville Ioannes Geraldus, episc. tit. Charrensis, 433. Ngot Anna, 554. Nicotra Sebastianus, 335. Nieder wieser Franciscus, 232. le Nobletz Hervaeus, 520. le Nobletz Michael (Ven.), 110, 382, 520. Normann de Ehrenfels Gustavus, 23. Norza Petrus, 511. Nouel Alfonsus Alexander, archiepisc. S. Dominici, 510. Novae Pomeraniae Vicarius Apostolicus, 465, 470. Novak Stephanus, 549. Noy en Petrus, 518. de Nunzio Ulysses, 336. Nussbaum Paulus, episc, Corporis Christi, 183. O Oberti Ioannes, episc. Salutiarum, 87. O'Brien Michael Iosephus, episc. Peterboroughensis, 339. O'Brien,Franciscus, 87. O'Donnel Terentius, 55. O'Keefe Eugenius, 489. Okoniewski Stanislaus, 231. O'Leary Henricus, episc. Carolinopolitanus, 96. de Oliveira Rodulfus, 511. Oreglia di S. Stefano Aloisius, card. decanus, episc. Ostiensis et Veliternus, 544. Orellana Rochus, episc. S. Annae in America centrali, 392. de Ortemburg-Tambach Everardus, 263.
P
Paar Stephanus, 231. Pace Franciscus, 384. Pacelli Philippus, 312. Paci Dominicus, 402. Padilla Antonius, 335. Paez Gaspar (Ven.), 173. Pagano Franciscus, 82, 83. Pagano Iosephus, 82. Pagano Nicolaus, 82, 83. Pagliari Caesar, 448. Pak Ioannes, 258. Palelogo Antonius, 447. Palica Iosephus, 279. Palladino Marius, episc. Casertanus, 338. Palua Aloisius, 143. Pandolfi Eduardus, 112. Pangratz Franciscus a Paula, 542. Panigada Thomas, 511. Pan nier (can.), 333. de Paola Dominicus, 82. Paolinovi Michael, 336. Papi Alexander, 409. Papi Franciscus, 410. Papi Petrus, 404. Paponi Ioannes, 138. Paschalis Augustinus, 82. Paschalis (S.) Baylon, 121. Pasi Dominicus, episc. tit. Philadelphiensis, 492. Passerat Iosephus Amandus (Ven.), 334. Patriarca Carolus, 97. Patriarca Iulius, 97. Patrizi Nazarenus, 74, 133, 400, 523. Patrizio Alexius, 359. Pauczek Carolus, 480. Paulinus a Cortona, v. Tribbioli. Paulitskhe Paulus, 384. Paulus (S.) Apostolus, 90, 121, 181, 291, 292, 293, 300, 301, 385, 390, 419.. Paulus III, R. P., 117.
Index personarum. Paulus V, R. P., 191, 281. Pecorelli Vincentius, 510. Pederzolli Tryphon, episc. Parentinus et Polensis, 339. Pegues Thomas, 54. Peiov Gletus Vincentius, episc. tit. Lyrbensis, 8. Pelagatto, 411. Pelliccia Vincentius, 385. Pelt Ioannes Baptista, 263. Perathoner Antonius, S. R. Rotae Auditor, 13, 14, 15, 44, 125, 164, 253, 312, 439, 523. Pereira Emmanuel Olympius, 511. Pereira ioannes (Ven.), 173. Perez et Aquilar Iacobus, archiep. S. Salu t a r i s , 392. Prez Muos Adulphus, episc. Pacensis, 392. Periayathamby, 204. Perosi Carolus, 62, 86. Perretant Ioannes Maria HippoJytus, 335. Perriol, 342. Persiani, 104. Persichetti, 104. Persico Ignatius, S. R. E. card., 126. Perucic Daniel Iacobus Aloisius, 264. Pescini Iosephus, 22. Pesenti Aemilius, 384. Petit le Brun Angelus, 416. Petrangolini Vincentius Maria, 511. Petre M. D., 277. Petrelli Angelus, 87; episc. Venusinus, 239. Petrini Candidus, 511. Petrus (S.) Apostolus, 25, 90, 121, 138, 147, 300, 301, 385, 387, 417, 419. Petrus Canisius (B.), 302. Peynatti (sac), 529. Peyramale, 435. Philips Percy A., 111. Piase voli Angelus, 231. Piattoli, 403. Piccione Hieronymus, 511. Pichardo Bernardus, 112. Pichler Iosephus, 231. Pierre Iosephus, 416. Pietropaoli Carolus, archiep. tit. Chaleidensis, 239, 262.
619
Piffl Fridericus Gustavus, archiep. Viennensis, 239. Pinol y Batres Iosephus Candidus, episc. Granadenses, 550. Pires Franciscus Assisiensis, 511. Pitera Antonius, episc. tit. Autiensis, 232. . Pitra, S. R. C. card., 114. Pius IV, R. P., 117, 281. Pius V (S.), R. P., 97, 117. Pius VII, R. P., 281, 500, 501. Pius VIII, R. P., 499, 500, 501, 505. Pius IX, R. P., 61, 100, 118, 299, 499, 500, 501, 503, 505, 513, 551. Placidus (S.) martyr, 116. Plaurens Nicolaus, 55. Plaza et Blanco Raymundus, episcopus Oriolensis, 392. Plaza et Garcia Ioannes, episc. Hippusensis, 491. Pliveric Iacobus, 22. Poggenburg Ioannes, episc. Monasteriensis, 391. Pogliani Dominicus, 542. Poisson Ludovicus Eduardus, 88. Pollak Ludovicus, 543. 'Polzer Carolus, 23. Pompilj Basilius, S. R. E. card., 51 * 52, 52, 87, 174, 174, 262, 357, 519. Poole Georgius, 263. Poopalepillai, 204. Pospisil Ioannes, 21. Pottier Antonius, 511. Potulicki Adamns, 21. Pourbaix Gery, 208. de Pzel Tibor, 480. Pozuelo et Herrero Iosephus, episc. Cordubensis, 144. Prevez Iosephus, 527. Prior Ioannes, S. R. Rotae Auditor, 14, 15, 16, 85, 87, 97, 133, 280, 372, 464. de Probizer Sebastianus, 232. Prodhomme Constans Ioannes Baptista, episc. tit. Gerrhensis, 276. Proia Antonius, 125. Proia Franciscus, 127. Prosswitz Ioannes, 87. Puecher-Passavalli L., archiepisc, 9. . Pullicino Ioannes, 384.
620
Index personarum. Rittig Florianus, 480. Riva (sac), 527. Rivet Ludovicus, 510. Rizzi Anselmus, episc. Adrieusis, 338. Robert Gabriel Ruprich, 360. Robert lulianus, 296. Robinson Thomas, 295. da Rocha Iosephus Mauritius, 479. Rodrigues de Oliveira e Silva Quint inus, episc. Piahunensis, 96. Rodrguez Franciscus (Ven.), 173. Rohcek Fabians, 55. Rohrbach Ludovicus, 170. Rohrbach Regina, 169. Rohrmoser Rupertus, 263. Rolleri Hieronymus, 399. Romo Iosephus, episc. Nucerinus Paganorum, 392. Ronconi Ioannes, 410. Rondinella Henricus, 208. Rosa Ioannes Baptista, 238, v. Index documentorum: S. Congr. Consistorialis. Rosaz, episc Segusinus, 527. Rossetti Petrus, S. R. Rotae Auditor, 14, 15, 16, 17, 85, 188, 439, 523. Rossi Franciscus, archiep. Calaritanum, 183. van Rossum Gulielmus, [S. R. E. card., 21, 174, 230, 540, 540," 540, 560. Rota Ioannes Baptista, episc Laudensis, 88. Rouvellac G., 205. Rozinck Paulus, 295. Ruch Carolus Iosephus Eugenius, episc. tit. Gerasensis, 339. Ruffo de Bonneval de la Fare Xistus, 144. Ruggeri Caesar, 56. Ruiz Maximinus, episc, de Chiapas, 391. Ruiz Porphyrius, 560. Rupertus (S.) episcopus, 302. Ruvolo Leonardus, 55.
Qua Petrus, 554. Quintn Petras, 521. Quinton Victor Carolus, episc. tit. Larandensis, 8.
Ragonesi Franciscus, archiep. ' tit. Myrensis, 54. Ramonet Ioachim, 56. Rampolla del Tindaro Marianus, S. R. E. card., 33, v. Index Documentorum: S. Congregatio S. Officii, 540, 544. Rascaglia Aloisius, 82, 83. Raynaud Ioannes, 230. Razzoli Robertus Achilles, episc. Potentinus et Marsicensis, 491. Rea Franciscus, 125. de Rechberg-Rotenlawen Otho, 296. Reed (dna), 321. Reiners Iosephus, 8. Reinlein-Marienburg Maximilianus, 512. Reisen Gaspar, 360. Rencurel Benedicta (Ven.), 261. Reneaume Albertus, 88. Renou Renatus Franciscus, archiep. tit. Apamensis, 392. Renouard Firminius Leo Iosephus, episc. Lemovicensis, 544. Renzetti Aloisius, 277. Respighi Petrus, S. R. E. card., Urbis Vicarius, 68, 144, 486. Reth Carolus, 541. Reuter Bernardus, 88. Reynier Augustus, 341. Reynier Henricus, 341. Reynier Laura, 341. Reynier Maria, 340. Reynier Paulus, 341. Reynier Severinus, 341. Richelmy Augustinus, S. R. E. card., archiep. Taurinensium, 490. Richter Ludovicus, 191. Ridolfi Iosephus, archiep. Hydruntinus, S 517. Sacconi Vincentius, 74, 125, 217, 280, Riggi Marius, 300, 485. Rinaldini Philippus, 88. 288, 400, 499. , Rippler Maximilianus, 22. Sadhasivakurukkal, 204. Rita (S.) a Cassia, 516. de Sagan (princeps), 321.
Index personarum. Saivadori Iosephus, 407. Snchez Paredes Henricus, 560. Sang Anastasia, 372. Santiangeli Iosephus, 335. Santoro Aloisius Maria, 5. dos Santos Ioannes Pius, 541. dos Santos Pereira de Vasconcellos Franciscus, 56. Santucci Carolus, 105. Sanvert Ioannes Ludovicus Hippolytus, 335. Sapabathipillai, 204. Sarzana Idolandus, 365. Satolli Franciscus, S. R. E. card., 105. Saverimuttu Christiana, 205. Sbarretti Donatus, archiep. t i t Ephesinus, 7 : v. Index Documentorum : S. Congregatio de Religiosis. Scaiano iosephus Beniamin, 561. Scala, 407. Scarano Aloisius, 263. Scaparonne Carola Nemea, 439. Scardamaglia Iosephus, 82. Scarponi Petrus, 383. Schfer Carolus Henricus, 208. Scheglmann Alfonsus, 22. Sehlamadinger Robertus, 336. de Schmuck Henricus, 263. Scholastica (S.), 114, 115. Scholtz Ambrosius, 480. Schreiner Volfgangus, 22. Schultz Stephanus, 511. Schumacher Franciscus, 264. Schwzeiter Vincentius, 231. Sebastianeiii Guilelmus, S. R. Rotae Auditor, 13, 14, 15, 16, 17, 85, 340, 400, 499. Sebastiani Nicolaus, 516. Sedlcek Franciscus, 23. Seganti, 104. Sekowiski Andreas, 231. Selem Petrus, 448. Senese Iosephus, 126. Senso Lzaro Antonius, episc. Asturicensis, 392. Serafini Dominicus, archiep. tit. Seleuciensis, 33, v. Index Documentorum: S. Congr. S. Officii. Serlupi Franciscus, 144. Sevillano Moro Aurelianus, 55.
mi
Sevin Hector irenaeus, archiep. Lugdunensis, 558. Siciliano Bruno, 82. Siener Ioannes, 542. Sikowski Stanislaus, 542. Silvestri Fa Ildebrandus, 253. Sincero Aloisius, S. R. Rotae Auditor, 13, 15, 16, 74, 85, 133, 201, 217, 372, 552. Sinibaldi Iacobus, episc. tit. Tiberiensis, 239. de Siqueira Ioachim Antonius, 541. Sirolli, episc. Soranus, 130. Sisto Vincentius, 383. Skrzynski Alexander, 56. Slavik Carolus, 560. Slevin Ioannes J., 55. Smika Theodorus, 359. Smits Ioannes Cornelius Antonius, 543. S Martha, 552. Sobieski Ioannes, rex Poloniae, 11. Sommaripa Chrysanthus, 359. Sonnois Stephanus Maria Alfonsus, archiep. Cameracensis, 19, 56, 96. Sottaz Victor Maria, 5. Soubirous Maria Bernarda, 382, 434. Soubirous Franciscus, 434. Soung Anna, 377. Speiser Fridericus, 55. Spitalsky Iosephus, 384. Spitzer Fridericus, 543. Stagni Peregrinus Franciscus, archiep. Aquilanus, 186. Stammler Iacobus, episc. Basileensis et Luganensis, 359^ Stanonik Franciscus, 295. Stappleton Daniel E., 296. Stemmler Ferdinandus, 544. Stephanus (S.) protomartyr, 125. Stephanus IX, R. P., 114. Stock Hermannus, 543. de Stolberg-Stolberg Hermannus, 543. Stoppani Antonius, 276. Stubendeck Iosephus, 511. Stuehlen Franciscus, 264. Stultz Guendelinus M., 55. Suarez-Guanes et de la Borbolla Iosephus, 56. Sbinger, 379. Sulc Franciscus, 295.
Index personarum. Surzynski Iosephus, 231. Sutton Ioannes, 416. Suttor Lucius, 144. Sylveira Gundisalvus (Ven.), 173. Sympa Laurentius, 416. Szuborics Eugenius, 541.
v 4
T Tabu, 471. Taggiasco Augustus Maria, 416. de Talleyrand (dna), 320, 327. Tamsi Aaron, 541. Taara, nuntius apostolicus, 11. Tani Tancredes, 17, v. Index Documentorum: S. Romana Rota. Tappuni Dominicus, episc. tit. Bathnensis, 8. Taquet Aemilius, 254. Tarquini, S. R. E. card., 559. Taskin Henricus Iosephus, 479. Tasso Ioannes Vincentius, episc. Augustanus, 227. Tavani Dominicus Maria, 5. Ta vani Rodrigus, 541. Tcheng Petrus, 376. Tchyen-Koueni Michael, 256. Tedeschini Fridericus, 111, 121. Teichert Aemilius Iacobus, 44. Telep Andreas, 359. Teresia Maria a S. Corde Iesu, 163. Tesnire Albertus, 516. Testa Aloisius, 542. van Thiel Henricus, 176. Thien Anna, 554. Thomas (S.) apostolus, 302. Thomas (S.) Aquinas, 327, 387,389, 487. Thomas Augustus, 208. Thonier Antonius, 512. T h u m et Taxis princeps, 175. Thyssen Augustinus, 23. Tichy Franciscus, 55. Tuli P., 535. Tilmann Franciscus, 542. Timotheus (S.), 292, 293, 390. Tissier Iosephus Maria, episc. Catalaunensis, 7. Titus (S:), 292. To Bai Eugenius, 464. Tobias, 60. To Dit, 470.
To Kaaga, 464. Tolli Bonifacius, 263. To Miera, 471. Tonda Antonius, 523. Topinka Ioannes, 543. Toro Franciscus Christophorus, episc. S. Marthae, 550. de Torre Diaz Emmanuel, 153. Torres et Torres Emmanuel, episc. Placentinus in Hispania, 392. Tost de Banyavlgy Barnabas, 561. Tosti Aloisius, 114. Tribbioli Ioannes Paulinus, episc. Imolensis, 183. de Tristan Petrus Thibaut Maria Carolus, 512. Trnka Carolus, 336. de Truchis de Varennes Albericus, 543. Trussoni Thomas, archiepiscopus Cusentinus, 6. Tschertner Franciscus, 295. Tuccimei, 104. Tumpach Iosephus, 541. Tunk, 380. Turinaz Carolus Franciscus, episc. Nanceyensis, 339, et archiep. tit. Antio chiae de Pisidia, 365. Tyrrell Georgius, 277. U Uboldi Petrus, 87. Ultianus, notarius, 138. Umstadt (Wambolt d') Philippus, 175. Urbanus II (B.), R. P., 117. Urbanus V, R. P., 114. Urbanus VIII, R. P., 97, 117, 174, 218, 219, 299, 334, 437, 510. de Uriburu T. P. (dna), 534. v Vaassen B a r t h o l o m a e i , 360. Vaculik Franciscus, 22. Valdes et Noriega Franciscus, episc. Salmantinus, 88. Valdespino et Diaz Ignatius, episc, de Aguas Calientes, 96. Valdovinos Mucius, 188. Valdovinos Raynunda, 189. Valensise Dominicus Maria, archiep, tit. Oxyrynchius, 294.
Index personarum. Valli Quiricus, 87. Vai Simon, 143. Valsecchi Ioannes Baptista, 384. Vanlar Mauritius, 232. Vannutelli Vincentius, S. R. E. card., episc. Praenestinus, 177, 531, Vannutelli Seraphinus, S. R. E. card., episc. Portuensis et S. Rufinae, 279. Vasquez Michael C, episc. tit. Legionensis, 424. Vassallo Andreas, 384. Vassallo di Torregrossa Albertus, archiep. tit. Hemesensis, 540, 550. Velupillai Samuel, 204. Velupillai Chellaya, 205. Vernieri Marcus, 176. Vercruijsse Paulus Maria G., 543. Verde Alexander, promotor Fidei, 12, 163, 253, 310, 436, 523, 551. Verfing Patricius, 295. Verquera (can.), 529. Vesely Matthias, 230. Vettivelu, 204. Veuillot Franciscus, 513. Veuillot Ludovicus, 513. Vico Antonius, S. R. E. card., I I I , 262, 540, 560. Victor III, R. P., 114. Vidal Petrus, 40. Vidal et Barraquer Franciscus Assisiensis, episc. tit. Pentacomiensis, 492. Vidos de Kolta Ludovicus, 335. Viglione Iosephus, 529. Viglione Petrus, 523. Viia et Matheu Richardus, episc. tit. Adrahensis, 24. Vilanova Iacobus, episc. tit. Mopsuestianus, 392. Vimmer Ferdinandus, 479. Vinasithampy Erambu, 205. Vincent Iosephus, 448. Vincenti Franciscus, episc. Pisciensis, 139. Vincentius (S.) a Paulo, 177, 229, 302. Vincentius (&) Ferreri, 271. Virili Raphael M., episc. tit. Troadensis, 163. Visuvalingam, v. Arunasalam. Vitale (pater), 105. Vitalianus, presb., 138.
623
Vives et Tuto Iosephus Galasanetius, S. R. E. card., 7, 21, 64, 163, 185, 252, 435, 44-8. ' Vizzini Iosephus, episc. Notensis, 393. Vockenhuber Ferdinandus, 479. Vollnhals Antonius, 295. Vorlicek Carolus, 335. de Vos Gustavus, 24. Vos de Wael Arnoldus Ioannes Maria, 543. Vui Maria, 554. Y Yen Maria, 376. Youn Syek-tiyoun Matthias, 253. Yu Ioannes, 372. X Xistus IV, R. P., 117. W Waechter Ioannes, 143. Waldek Ioannes Nepomucenus, 56. Walterbach Carolus, 231. Wambolt d'Umstadt Philippus, 175. Wang Ioannes Baptista, 372. Wang Maria, 377. Wang Paulus, 372. Warren Currier Carolus, episc. Matanzensis, 238. Warther Aemilia. 164. Wartz Sigismundus, episc. tit. Cybirensis, 239. Wehrle Vincentius, episc. Bismarckiensis, 34. Weigert Theodorus, 54. Weiss (pater), 288. Wenck Prosper, 231. Werth Ioannes, 208. Werthmann Laurentius, 295. Wiekersheimer Fridericus, 164. Wiekersheimer Sophia, 171 . Wilhelm Elisabeth, 44. Willi Dominicus Martinus Carolus, episc. Limburgensis, 24. Winands Martinus, 208. Winkler Petrus, 231. Wirtz Ioannes, 143. Wirtz Maximilianus, 208. Woordward Adams Addie, 326.
Index personarum. Worth, et Dnanstauf dux, 175, v. Lamoral. Wright Augustinus Gulielmus Claudius, 296. Wychodil de Hannaburg Aemilius, 448. Z Zacchini Carolus, 410. Zamparo Alexander, 295. Zanolini Petrus, episc. Laudensis, 391. Zanoni Rosa, 10. van Zanten Martinus Andreas, 263. Zapata Marcus, episc. tit. Castabalensis, 338. Zavadlal Michael, 232. Zecchini Hadrianus, 335. Zefelippo Aloisius, 175. Zirnheld Iulius, 24. Zomora Daniel, 54. Zorn Hilarius, 295. Zorzi Eduardus, 544. Zubieta Raymundus, episc. tit. Adrahensis, 339. Zuccaro Ignatius, episc. tit. Archelaidensis, 544.
QUINTUM
VOLUMEN DIE
COMMENTARII 31 D E C . 1913.
OFFICIALIS TYPIS
Acta Apostolicae Sedis

VATICANIS.
ABSOLVITUR
POLYGLOTTIS

AAS 05 1913 Ocr

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

AAS 05 1913 Ocr

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

Die 25 Ianuarii 1913.

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

ACTA PII PP. X

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

f Donato, Arci v. di Efeso, Segretario.

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE

de Nygata in Iaponia, R. P. I o s e p h u s Reiners, e Societate

Verbi Divini de Steyl.

KARL HOLZHEY, Kurzgefasstes Lehrbuch das Alte Testament. Paderborn 1912.

der speziellen Einleitung

Mi concepto del mundo. Libro tercero : El mundo y el yo Salvador 1911.

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

L. $ S. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius.

SACRA ROMANA ROTA

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Diffamationis.

Usus domus scholae.

P P . DD. J. Prior Ponens, A. Sincero et J. Mori, Auditores de t u r n o , s u b

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

Secretaria Status. XXI.

17 matrimonii. 1 iulii 1912 sit Decanus confir-

Proposito d u b i o : manda vel infirmanda

An sententia rotalis diei in casu; Rmus

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

S. CONGREGAZIONE DEL S. OFFIZIO.

Diarium Bonianae Curiae.

SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI.

Die 15 Februarii 1913.

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

ACTA PII PP. X

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

Acta Pii PP. X.

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

Acta Pii PP. X.

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

VENERATIONIS ADHAESIONISQUE SPECIMEN EXHIBUERUNT.

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

Suprema S. Congregatio S. Officii.

L. g S. -j- D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O.

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. -iq

SACRA CONGREGATIO CONCILII

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

Acta Apostolicae Sedis%_ - Commentarium, Officiale.

Atque haec h a b u i q u a e circa proposita dubia dicerem, salvo meliori Consultor.

S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE

S. Congregatio de Propaganda Fide.

L.S. f P e t r u s La Fontaine, E p . Charystien., Secretarius.

IL DECRETUM SEU DECLARATIO

Acta Apostolicae Sedis. - Conimentcwium Officiale.

L. S. f P e t r u s La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius.

SACRA ROMANA ROTA

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.

Acta Apostolicae Sedis,,,,-- Commentarium Officiale.

Acta Apostolicae Seis. - Commentarium Officiale.

IV. APRUTINA. dentalis Rotalis.

Privationis beneficii sive Nullitatis sententiae inc^fa -

IBIDEM DOCTORUM AUDITORUMQUE DILIGENTIA COLLIGUNTUR.

Acta Apostolicae Sedisi- Commentarium Officiale.

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Diarium Romanae Curiae. Prelati Domestici di S. S. :