Professional Documents
Culture Documents
159724596 ရွစ္စကၠန္႔ၿငိမ္
159724596 ရွစ္စကၠန္႔ၿငိမ္
xkwfa0jzefcsd
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif; (jrefrmEdkifiH)
arv 2006 ckESpf
tkyfa&
1500
qufoG,f&efvdyfpm
AAPP
P.O Box 93
Mae Sot
Tak Province 63110
Thailand
Email
aappb@cscoms.com
info@aappb.org
Website
www.aappb.org
aus;Zl;wifv$m
tusOf;uspOfumvtwGif; usqHk;oGm;aom 'Drdkua&pDa&;v_yf&Sm;cJhol EdkifiHa&; tusOf;om;rsm;
udk u|Ekfyfwdk@ EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif; (jrefrmEdkifiH) rS &SpfpUef@+idrf
TtpD&ifcHpmjzifh *k%fyrSwfwrf;wiftyfygonf? xkdyk~dKvfrsm;onf ppftm%m&SifpHepf csKyf+idrf;
a&; jrefrmhvGwfajrmufa&;ordkif;wGif &J0HhajymifajrmufpGm pGef@v$wfay;qyfcJh=uaom acwfopf
tmZmenfrsm;yif jzpf=uygonf?
xdk@a=umifh TtpD&ifcHpmtwGuf owif;tcsuftvufrsm; r#a0ay;cJh+yD; jzpf&yfrSeftajctae
rsm;udk &J&ifhpGm az:xkwfajym=um;ay;aom usqHk;oGm;olEdkifiHa&;tusOf;om;rsm;. rdom;pk0if
rsm;/ owif;tcsuftvufrsm;r#a0ay;=uaom EdkifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;ESifh 'Drdkua&pDESifh
vl@tcGifhta&;v_yf&Sm;olrsm;/ xdkenf;wlpGm owif;tcsuftvuf pkaqmif;ay;jcif;/ bmomjyef
ay;jcif;/ tpD&ifcHpma&;om;jcif;ESifh wnf;jzwfjcif; vkyfief;tqifhqifhwGif pdwfa&mudk,fyg yg0if
ulnD tm;jznfhay;cJhaom EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif; (jrefrmEdkifiH) .
&kH;vkyfief;tzGJ@ESifh tzGJ@0ifrsm;tm; u|Ekfyfwdk@taejzifh aus;Zl;wif *k%fyygonf?
xdk@tjyif TtpD&ifcHpmtm; ydkrdkIwduscdkifrmap&ef tm;jznfht}uHy wnf;jzwf ulnDyHhydk;ay;cJh
=uaom tdkif,mvefEdkifiHtajcpdkuf jrefrmhta&;v_yf&Sm;aqmif&Gufolrsm;tzJG@ (Burma Action
Ireland)/ tar&duefEdkifiHtajcpdkuf jrefrmhta&;v_yf&Sm;aqmif&Gufolrsm;tzGJ@ (US Campaign
for Burma) rS &kH;vkyfief;tzGJ@ESifh tzGJ@0ifrsm;/ EdkifiHwum t0ef;t0dkif;odk@ a&muf&Sdatmif jzef@csd
ay;aom t*Fveftajcpkduf jrefrmhta&;v_yf&Sm;aqmif&Gufolrsm;tzGJ@ (Burma Campaign UK)
ESifh okawoevkyfief;rsm;yvkyf&ef vkdtyfonfhtaxmuftyHhyPnf;rsm; jznfhqnf;yHhydk;ay;aom
trsdK;om;'Drdkua&pDa&;&m&HyHkaiGtzGJ@ (National Endowment for Democracy) wdk@tm; txl;
aus;Zl;wif *k%fy rSwfwrf;wifygonf?
TtpD&ifcHpmtwGuf jynfhpHkaom pmpD/ pm&dkuf/ 'DZdkif;rsm;udk tcsdefay;vkyfaqmifay;aom
udkrdk;ausmf ({&m0wD) udkvnf; aus;Zl;rSwfwrf;wifygonf?
xyfrHI TtpD&ifcHpm jzpfajrmufa&;twGuf apwemxufoefpGm aiGa=u;tm;jzifh ulnDyHhydk;ay;
aom tdkif,mvefEdkifiH zGH@z;wdk;wufa&; yl;aygif;aqmif&Gufr_tzGJ@ (Development Cooperation
Ireland) udkvnf; txl;aus;Zl; rSwfwrf; wifygonf?
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif; (jrefrmEdkifiH)
rmwdum
trSmpum; ...................................................................................................................... 9
tpD&ifcHpmtusOf;csKyf ....................................................................................................... 17
awmif;qkdcsufrsm;
19
tpD&ifcHpmrdwfquf
1? ed'gef; ..........................................................................................................................
2? ppfa=uma&;pcef;rsm; ....................................................................................................
3? tusOf;axmifrsm; ........................................................................................................
4? &Jbufpcef;rsm; ............................................................................................................
5? aysmufqkH;oGm;olrsm; ....................................................................................................
6? axmifrSvGwf+yD;tajctae ............................................................................................
7? aoqkH;jcif; ..................................................................................................................
8? ed*kH; .............................................................................................................................
21
21
23
25
26
26
27
28
trSmpum;
wdkif;jynfwpfjynfY EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;&Sdaeonf qdkonfh tajctaexuf rnfonfhtajc
taeur# xdkwdkif;jynf. vl@tcGifhta&;ESifhywfowfaom tajctaeudk ydkI az:jyEdkifpGrf; &Sdvdrfh
rnfr[kwfay? TtajctaewGif vGwfvyfpGmazmfjyajymqdkcGifh/ pka0;cGifhpaom vlom;wdk@. r&Sd
rjzpfvdktyfonfh/ vGwfvyfr_ tajccHtcGifhta&;rsm;udk jiif;y,fcHae&jcif;udk xif[yfazmfjyae
ygonf? xkd@tjyif vlom;rsm;udk rnfuJhodk@oabmxm; qufqHa=umif; azmfjyaom Tty
trlrsm;onf tpdk;&u . jynfoljynfom;rsm;udk rnfodk@rnfyHk csKyfudkifxm;a=umif;
azmfjyaeygonf? EdkifiHa&;qdkif&mvl@tcGifhta&;twGuf v_yf&Sm;r_a=umifh/ tenf;qHk; jrefrm
EdkifiHom; (1156) OD;rSm tusOf;uscHae&+yD;/ r#waomw&m;pD&ifa&; vkyfxHk;vkyfenf;rsm;
udkvnf; cHpm;EdkifcGifh r&cJh=uyg? w&m;pD&ifa&;pepfonfvnf;/ woD;yk~v vlwOD;csif;pD.
tajccHw&m;r#wr_ pHE_ef;rsm;udk aqmif&Gufay;Edkif&ef a0;pG/ tpdk;&ESifh oabmxm;uGJvGJolwdk@
tm; E_wfydwfap&ef ESdyfuGyfonfhvufeufozG,f w&m;pD&ifa&;pepfudk toHk;csaeygonf?
rdrdonf jrefrmEdkifiHvl@tcGifhta&;qdkif&m txl;pHkprf;ppfaq;a&;t&m&Sdtjzpf pwifwm0efxrf;
aqmifco
hJ nft
h csed u
f wnf;u/ Edik if aH &;tusO;f om;rsm;&S&d m tusO;f axmifrsm;twGi;f oGm;a&muf
=unfh&_jcif;ESifh wdk@. 'kQtcuftcJwdk@udk jyefvnfwifjyjcif;wdk@udk aqmif&GufcJh&ygonf?
tusOf;axmif. tajctaersm;udk rdrdudk,fydkiftuJjzwfcsufrsm;omru/ (atatyDyD) ac:
EdkifiHa&; tusOf;om;rsm;ulnD apmifha&Smufa&;toif;xHrS ay;ydk@vmaom/ ,Hk=unf&avmufonfh
owif;tcsuftvufrsm;udkvnf; tm;udk;I qHk;jzwfEdkifcJhonf?
,ck xkwaf 0onfh tpD&ifcpH monf 'Dru
kd a&pDa&;v_y&f mS ;olrsm;ESihf vl@tcGit
hf a&;twGuf wdu
k yf 0JG if
umuG,fay;olwdk@ jrefrmEdkifiHtusOf;axmifrsm;twGif; tusOf;uscHae&pOf odk@r[kwf axmifrS
v$wf+yD; rsm;r=umrDyif a=uuGJzG,f&m aoqHk;cJh=u&onfhta=umif;rsm;udk pkpnf;azmfjyxm;jcif;
jzpfygonf? Tod@k trSmpma&;om;aepOfrmS yif tusO;f axmifY Edik if aH &;tusO;f om; aemufxyf
wpfOD; aoqHk;oGm; cJha=umif;udk =um;od&jyefonf? aoqHk;oGm;cJhol OD;udkOD; tygt0ifqdkv#if/
(2005) ckESpf ESpfqef;ydkif;rSpI aoqHk;cJhaom EdkifiHa&;tusOf;om;aygif;rSm od&Sd&or# (9) OD;
&SdcJh+yD jzpfonf?
jrefrmEdkifiH&Sd tusOf;axmifrsm;ESifh xdef;odrf;a&;pcef;rsm;. qdk;&Gm;=urf;wrf;aom tajctaersm;
udk rSwfwrf;trsm;tjym;wGif aumif;pGm azmfjy rSwfwrf;wifxm;=u+yD; jzpfygonf? jyifyESifh
qufoG,fcGifhray;yJ xdef;odrf;xm;jcif;/ nOf;yrf; ESdyfpufcH&jcif;/ rawmfrw&m;yrljcif;/ tpm;
taomufnzhH si;f jcif;/ use;f rma&;ESin
hf !
D w
G rf r_ &Sjd cif;/ vHak vmufaomaq;0g; ukoay;r_r&Sjd cif;
odk@r[kwf aq;0g;ukor_ray;jcif;/ ponfjzifh pGyfpGJajymqdkcsufrsm;&SdcJh+yD;/ tusOf;axmiftm;vHk;
vdkvdkwGif jzpfay:aeygonf? xdkuJhodk@aom tajctaersm;ESifh nOf;yef;r_rsm;wdk@onf tusOf;om;
11
trSmpum;
jrefrmtpdk;&uJhodk@/ tm%m&Siftpdk;&trsm;pkonf/ wdk@jynfolrsm;tay: olwdk@ usL;vGefxm;
aom jypfrr_ sm;udk trsm;jynforl od&EdS ikd af tmif twwfEikd q
f ;kH zH;k uG,af vh&=dS uonf? od@k aomf
olwdk@usL;vGefxm;cJhaom jypfr_rsm;onf &SufzG,faumif;aom udPrsm;jzpfonfudkvnf; wpHk
w&mtwdkif;twmtxd olwdk@em;vnfxm;jyefonf? trsm;qHk;jzpfEdkifaom udPwckrSm Todk@
v#Kd@0SufzHk;uG,fxm;jcif;udk tm%m&Sifrsm;u olwdk@zdESdyfcsKd;ESdrfxm;aom twdkuftcHrsm; ydkI
epfemcHpm;&ap&ef &nf&G,fjcif;vnf; jzpfonf? olwdk@ qdkvdkonfrSm usKyfwdk@u cifAsm;wdk@udk
&kyfydkif;qdkif&m ESdyfpufnOf;yef;Edkif&Hkomr[kwf/ usKyfwdk@cifAsm;wdk@tay: vkyfxm;yxm;aom
rw&m;r_rsm;udkvnf; uBmuodvdrfhrnfr[kwf? cifAsm;tckvdk epfemcHpm; ae&rSef; rnfolr#
od&Sdvdrfhrnf r[kwf? cifAsm;wdk@wnf&SdaerSef;awmif rnfolr# odvdrfhrnfr[kwf? Todk@ vltrsm;u
rod&Sdjcif;tm;jzifh/ cifAsm;wdk@ta&;udkvnf; *&kpdkufvdrfhrnf r[kwf? [k t"d`g,fxGufonf?
jrefrmEdkifiH tusOf;axmifrsm;twGif;/ ESdyfpufnOf;yrf;cHae&r_ tzHkzHkudk/ ,ck (atatyDyD)u
rSwfwrf;wif ypkxkwfa0cJhaom TtpD&ifcHpmonf/ tpdk;&. &ufpuf=urf;uwfr_rsm;udk
rD;armif;xdk;jyvdkufjcif; jzpfonf? tpdk;&u jiif;y,f&ef u;yrf;aeaom xdkycH&ol um,uH
&Sifrsm;. vlom;*k%fodQmwpHkw&mudk jyefvnftyfESif;jcif; jzpfonf? TtpD&ifcHpmwGif vl@
tcGifhta&;&&Sd&ef +idrf;csrf;pGm u;yrf;r_rsm;a=umifh/ EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;tjzpfuHawG@=u
&aom ESdyfpufnOf;yef;cH&r_/ wcgw&H toufaoqHk;onftxd jzpf&aom rw&m;&ufpufr_
rsm;ta=umif;udk trnf/ jzpf&yfESifhwuG twdtus pDpOfazmfjy xm;ygonf? Tenf;tm;jzifh
xdkolrsm;. pGef@v$wftepfemcHr_rsm;udk pdwfaumif; apwem&Sdaom vlolawmfaumif;rsm;u
trSwf&/ *k%fyEdkifapvdrfhrnf? wae@wGif Tjypfr_rsm; usL;vGefcJholrsm;udkvnf;/ xdkufwefonfh
twdkif; w&m;&Hk;wif ta&;,l&ef rSwfwrf;rSwf&m aocsmapvdrfhrnf jzpfonf?
xdk@tjyif ,cktpD&ifcHpmu jrefrmh'Drdkua&pDa&;v_yf&Sm;olrsm;. OD;wnfcsuftwdkif; v_yf&Sm;
aepOftwGif;/ =uHh=uHhcH&ifqdkifae&yHkrsm;/ Tvrf;twdkif; rrSdwfrokef csDwufaepOftwGif;
ajymifajrmufvSaom olwdk@. pdwf"gwfpGrf;yum;/ oWdrsm;udkvnf; axmufjyI/ rdrdwdk@udk
trSwf&apygonf? Tu;yrf;tm; xkwfr_rsm;onf t=urf;zufr_rsm;ESifh t}udrf}udrf&ifqdkif
uHawG@cJh&aomfvnf;/ &efudk &efcsif; rwkH@ESif;cJhay? t=urf;rzuf +idrf;csrf;aomenf;vrf;
rsm;udkom cdkifrmpGm udkifpGJ qifEJ$aeqJjzpfonf? 'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_tzGJ@om;rsm; tcsKd@
axmifoGif;tusOf;cs+yD; &ufpufpGm ESdyfpufcH&/ trsm;tjym; towfcH&/ tjcm;olrsm;rSm
axmifoGif;cH&v#ifcH&/ r[kwfv#if EdkifiHrSxGufajy;ae&aom tajctaeYyif/ xdkolrsm;u
jrefrmppftpdk;&ESifh trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;twGuf ajymqdkae=uqJ jzpfonf? xdkolrsm;
tm;vHk; awmif;qdkae=uonfrSm awG@qHkaqG;aEG;a&; omjzpfonf? jrefrmEdkifiH. jyemt&yf
12
13
trSmpum;
2005 ckESpf arvwkef;u vli,fwa,muf[m pm;aomufqkdifwckrSm npmpm;aewkef; vlwcsKd@
\kwfw&uf a&mufvm+yD; ol@ukdzrf;ac:oGm;w,f? 7 &uft=umrSm olaoqkH;oGm;chJw,f?
ol@emrnfu ukdatmifvd_if0if;? ol[m jrefrmEkdifiHxJu ppfa=uma&;pcef;wckrSm aoqkH;whJtxd
nOf;yef;ESdyfpufcHchJ&olyg? trsKd;om;'Drkdua&pDtzJG@csKyf&J@ tzJG@0ifwpfOD;jzpfygw,f? tm%mykdif
awGu ol tJ'Dvkd EkdfifiHa&;tzJG@tpnf;wpfckrSm yg0ifv_yf&Sm;wmukd &mZ0wfr_usL;vGefwmyJvkd@
owfrSwfykH&ygw,f? oluG,fvGef+yD; 3 &uft=umrSmawmh tm%mykdifawGu ol@rdom;pkukd
ta=umif;=um;chJygw,f/ aoqkH;chJ&whJta=umif;&if;u ESvkH;a&m*ga=umihfjzpfw,f/ nOf;yef;
ESdyfpufcH&vkd@r[kwfygbl;whJ? 'ghtjyif o+*K[f+yD;pD;+yDjzpfwhJta=umif;/ 'Djzpf&yfeJ@ywfouf+yD; a&ikH
E_wfydwfxm;zkd@ vkdtyfa=umif; ajym=um;+yD; aiGa=u;wcsKd@ ay;tyfzkd@ urf;vSrf;chJygw,f?
ukdatmifvd_if0if;aoqkH;r_eJ@ywfoufvkd@ b,folawG wm0ef&dSovJqkdwmukd od&dS+yD; jzpfygw,f?
okd@ayr,fh tm%mykdifawGu ta&;,lr_ wpkHw&m rvkyfao;ygbl;?
'Dvkdjzpf&yfawG[m 1988 ckESpfaemufykdif; EkdifiHa&;tusOf;om;awG &ifqkdifae&whJ tajctaeukd
azmfjyaewmyg? &Spfav;vkH;'Drkdua&pDa&; v_yf&Sm;r_+yD;uwnf;u ppftm%mykdifawG[m twkduf
tcHvkyfvmolawGukd zrf;qD;ESdyfpuf/ tEkdifusihfwhJenf;awGokH;+yD; tjyif;txef acsr_ef;aewmyg?
EkdifiHa&;tusOf;om;awG aoqkH;&whJ t"duta=umif;&if;uvnf; nOf;yef;ESdyfpufcH&vkd@ygyJ?
EkdifiHa&;tusOf;om;awG[m tusOf;axmif/ ppfa=uma&;pcef;awGrSm pepfuswhJ jyif;xefqkd;&Gm;
vGef;whJ nOf;yef;ESdyfpufr_awGeJ@ }uKHae&ygw,f? ESdyfpufr_awG jyif;xefvGef;vkd@ twGif;'%f&mawG&/
arhajrmoGm;=uwhJtxd \kyfykdif;qkdif&mxdckdufysufpD;r_awG jyif;xefchJovkd/ toufraobJ vGwf
ajrmufoGm;&ifawmifrS pdwfykdif;qkdif&mxdckdufr_awGeJ@ usef&pfchJ&wmyg?
tusOf;axmifxJu tajctaeqkd;awGukd tm%mykdifawGu OayQmyxm;wm/ usef;rma&;
apmihfa&Smufr_ r&dSoavmuf enf;yg;wmawG[mvnf; nOf;yef;ESdyfpufr_xJrSm tusKH;0ifygw,f?
EkdifiHa&;tusOf;om;wcsKd@[m axmifxJrSm/ &Jbufpcef;awGrSm tvkyfvkyf=u&w,f? tifrwef
yifyef;whJ tvkyf=urf;awGvkyf=u&+yD; tpm;tpmukdawmh r0a&pm pm;=u&w,f? 'ga=umihf
wcsKd@[m &Jbufpcef;rSmawGrSm aoqkH;oGm;chJ=uygw,f?
wcsLd@uawmh tusOf;axmifxJuae aysmufoGm;=uw,f? olwkd@ b,fukda&mufoGm;=uw,f/
touf&Sifao;ovm;qkdwmawG olwkd@rdom;pkvnf; rod=ubl;?
14
wdwfEdkif
twGif;a&;r;
EdkifiHtusOf;om;rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif; (jrefrmEdkifiH)
16
tpD&ifcHpmtusOf;csKyf
1988 vlxkv_yf&Sm;r_aemufykdif;wGif jrefrmEkdifiHom; &maxmifcsDI zrf;qD; tusOf;cscHchJ&onf?
tm%mykdifwkd@. nOf;yef;ESdyfpuf okd@r[kwf tEkdifusihf&ufpufr_rsm;ukd cHchJ=u&onf? wcgw&H
aoqkH;r_rsm; jzpfay:chJonf?
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif;u tusOf;uspOf aoqkH;chJ&aom EkdifiHa&;
tusOf;om; 127 OD;. jzpfpOfrsm;ukd &SmazGawG@&dSchJonf? jrefrmjynf. EkdifiHa&;tajctaersm;
a=umihf aoqkH;chJjcif;rsm;ESihfywfoufonhf owif;tcsuftvuf tm;vkH;ukd od&dSEkdifrnfr[kwfay?
xkd@jyif xkd 127 OD;. tao;pdwftcsuftvufrsm;ukdvnf; &SmazGawG@&dSjcif; r&dSao;acs?
xkd 127 OD;xJwiG f tusO;f axmiftwGi;f aoqk;H cho
J l 88 OD;/ ppfa=uma&;pcef;wGiaf oqk;H ol 10 OD;/
&Jbuftvkyf=urf;pcef;wGif aoqkH;ol 4 OD;/ tusOf;axmifrSjyefv$wf+yD;r=umrD aoqkH;ol 10 OD;/
tusOf;axmiftwGif;rS aysmufqkH;oGm;ol 15 OD; yg0ifonf?
2005 ckESpf wESpfwnf;wGifyif tusOf;uscH&pOf 8 OD;aoqkH;chJonf? ,cifESpfrsm;xuf aoqkH;r_E_ef;
ykdrkdchJjcif;onf nOf;yef;ESdyfpufr_/ rawmfrw&m;yrlr_rsm; ykdrkdjzpfyGm;chJa=umif;ukd jyoaeonf?
TonfrmS Ekid if aH wmfat;csr;f om,ma&;ESizfh @GH +zKd;a&;aumifpD (etz). rl0g'vnf; jzpfayonf?
etzonf twkduftcHEdkifiHa&;v_yf&Sm;r_rsm; &yfwef@oGm;ap&ef pepfwus pDpOfv#uf&dSonf? etz
onf xkdrl0g'ukd taumiftxnfazmf&mwGif EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ukd nOf;yef;ESdyfpufjcif;/
rawmfrw&m;yjcif;ukd enf;vrf;wpfcktjzpf okH;pJGv#uf&dSonf?
tusOf;cs xdef;odrf;xm;pOfaoqkH;&jcif;. ta=umif;&if;ukd azmfxkwfonhftcg jrefrmjynfwGif;&dS
ppfa=uma&;pcef;/ tusOf;axmif/ &Jbufpcef;rsm; ponhf ae&mrsm;ta=umif;ukdvnf; avhvm
chJonf? nOf;yef;ESdyfpufjcif;/ rawmfrw&m;yjcif;wkd@onf xkdae&mrsm;wGiftom;usvsuf
&dSa=umif; awG@&onf? EkdifiHa&;tusOf;om;trsm;pktwGufrl axmifwGif; taxGaxGtajctae/
usef;rma&;apmihfa&Smufr_tqihfwkd@rSm nOf;yef;ESdyfpufonhf ykHpHwrsKd; jzpfaeonf?
EkdifiHa&;tusOf;om;rsm; aysmufqkH;oGm;onhfjzpf&yf 15 ckukdvnf; azmfxkwf awG@&dS&onf?
qufvufazmfxkwf&ef tajctae ray;ao;ojzihf aysmufqkH;r_trsm;tjym; &dSaeonf[k
,lq&onf? tpD&ifcHpm. wae&mwGif pkHprf;azmfxkwfawG@&dSonhf jzpf&yfrsm;ukd tao;pdyf
azmfjyxm;onf? oufqkdif&mrdom;pkrsm;tm; ajcmufvSef@&eftwGuf tusOf;om;rsm;tm; rnf
onfhae&mwGif xdef;odrf;xm;onf[laom owif;tcsuftvufrsm;ukd ppftpkd;&u v#Kd@0Suf
xm;wwfa=umif;ukdvnf; azmfjyxm;onf?
17
awmif;qkdcsufrsm;
EdkifiHtusOf;om;rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif; (jrefrmEdkifiH)u atmufygtwkdif; awmif;qkd
vkdufonf?
uBmhukvor~okd@ awmif;qkdcsuf
uBmhuv
k or~ vk+H cKHa&;aumifpu
D taxGaxGtwGi;f a&;r;csKyftm; aumifp.
D jrefrm
EkdifiHqkdif&mtxl;ukd,fpm;vS,ftjzpf cef@tyf+yD; txl;ukd,fpm;vS,f. aqmif&Gufr_
rsm;/ jzpfay:wkd;wufr_rsm;ukd aumifpDokd@ tpD&ifcHwifjyap&ef?
uBmhukvor~u vGwfvyfonfhaumfr&Sifwpf&yfzJG@pnf;+yD; xkdaumfr&Sifu jrefrm
jynf vl@tcGit
fh a&;csK;d azmufrr_ sm; txl;ojzihf w&m;rhcJ sKyfaESmifxed ;f odr;f jcif;/ rw&m;
yvkyfjcif;/ nOf;yef;ESdyfpufjcif;/ xkdokd@yvkyfjcif;rsm;a=umihf aoqkH;r_rsm; ponfwkd@ukd
pkHprf;ppfaq;&ef?
uBmhukvor~ vl@tcGihfta&;aumfr&Sifu jrefrmjynfvl@tcGihfta&;tajctaeESihf
ywfoufI ESpfpOfcsrSwfonhf qkH;jzwfcsufrsm;wGif tusOf;axmif/ xdef;odrf;a&;pcef;
rsm;wGif w&m;rhJ csKyfaESmifxm;jcif;/ rw&m;yvkyfjcif;/ nOf;yef;ESdyfpufjcif;/ xkdokd@
yvkyfjcif;rsm;a=umihf aoqkH;r_rsm;ukd uef@uGuf&SKwfcs&ef?
EkdifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESihfzHG@z;a&;aumifpD (etz) okd@ awmif;qkdcsuf
tpkd;&tzJG@rsm;okd@ awmif;qkdcsuf
20
tpD&ifcHpmrdwfquf
tydkif;(1) ed'gef;
1988 rS ,ae@xd 'Drdkua&pDa&;v_yf&Sm;ol EdkifiHa&;tusOf;om; tenf;qHk; 127 OD;onf EdSyfpuf
nOf;yef;r_ rsdK;pHka=umifh tusOf;axmifrsm;xJwGif aoqHk;oGm;cJh&onf?
jrefrmEdkifiH&Sd ppfa=uma&;pcef;rsm;/ tusOf;axmifrsm;/ &Jbuftvkyf=urf;pcef;rsm;wGif EdSyfpuf
nOf;yef;r_rsm;onf pepfwusESifh wGifus,fvsuf&Sdonf? tm%mydkifrsm;onf &kyfydkif;qdkif&m/
pdwfydkif;qdkif&m/ vdifydkif;qdkif&m t=urf;zufr_ ESdyfpufnOf;yef;r_rsm;udk tpDtpOf&Sd&Sdjzifh pOfqufr
jywfvkyfaecJhonf? xdkodk@ESdyfpufnOf;yef; r_rsm;a=umifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; aoqHk;cJh&onfh
tjyif useo
f w
l @kd rmS vnf; qufvufnO ;f yef;ESyd pf ufcaH e&qJjzpf+yD;/ touf&iS &f efvrf;ESihf a0;vm
vsuf toufaoqHk;jcif;odk@ OD;wnfae&avonf?
tcsdK@EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;rSm tusOf;axmifwGif; aumif;rGefvHkavmufaom usef;rma&;
ukoapmifha&Smufr_ r&aoma=umifh tusOf;axmifrSvGwfajrmufjyD; &ufydkif; vydkif;twGif;rSmyif
aoqHk;oGm;cJh&onf? rsm;aomtm;jzifh tvG,fwul uko&Edkifaoma&m*grsm;rSm toufqHk;&_H;
&onfxd jzpfcJh&onf?
tusOf;usI axmifxJa&muf+yD;rS aysmufqHk;oGm;cJh&olvnf; 15 a,muf&SdcJhavonf? xdk
aysmufqHk;oGm; aom 15 a,mufonf trSefwu,faysmufqHk;oGm;olrsm; t&nftwGuf. tpd
wftydkif;wckomjzpfayonf? rdom;pk0ifrsm;/ rdwfaqGtaygif;toif;rsm;taeESifh aysmufqHk;oGm;
olonf touf &SifoefaeqJvm;/ aoqHk;oGm;+yDvm;qdkonfudk rod&jcif;onf wu,fhudk
t=uifemuif;rJhaom vkyf&yfyif jzpfavonf?
aoqHk;oGm;aom EdkifiHa&;tusOf;om;rdom;pkrsm;. tcuftcJrsm;u ppftpdk;&. &kdif;pdkif;&ufpuf
r_udk az:jyonf? rsm;aomtm;jzifh aoqHk;ol.&kyftavmif;udk rdom;pkrsm; rawG@&rDrSmyif
cGJpdwfppfaq;r_twk jyKvkyf+yD; rD;\_d@o*[fypfvdkuf=uonf? xdk@jyif usef&pfolrdom;pkudk a&iHk E_wf
ydwf ae&efESifh jyifyodk@rajym&ef aiGa=u;ESifh vmbfxdk;urf;vSrf;avh&Sdonf? psmyewGif tm%mydkif
rsm;. !$ef=um;csuftrdef@twdkif; ae&+yD;/ axmufvSrf;a&;rsm;. apmifh=unfhr_ESifh psmyeydk@
aqmifolrsm;rSm pm&if;rSwf,lr_rsm;vnf; cH&onf?
tydkif;(2) ppfa-uma&;pcef;rsm;
yHkrSeftm;jzifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;onf nbufY tzrf;cH&avh&Sdonfhtjyif aetdrfrSmyif
21
1988 rSpI ppfa=uma&;umvtwGi;f nO;f yef;ESyd pf ufjcif;a=umifah oqH;k oGm;ol tenf;qH;k 8 OD;
&Sdonf?
tm%mydkifrsm;u ppfa=umar;jref;Iauseyfaomtcg tusOf;om;onf ppfa=uma&;pcef;rS
tusOf;axmifodk@ ydk@jcif;cH&rnf? tusOf;om;onf txufyg ESdfyfpufnOf;yef;r_rsm; cH&\Hkomru
tusOf;axmif. taxGaxG &ufpuf=urf;=uKwfr_udkvnf; cH=u&onfhtjyif tusOf;axmifwGif;
usGrf;usifr_r&Sdaom usef;rma&;ukor_ rsm;ESifhvnf; &ifqdkif&onf?
tydkif;(3) tusOf;axmifrsm;
jrefrmEdkifiH&Sd tusOf;axmifrsm;. tajctaeonf uBmay:wGif tqdk;&Gm;qHk;pm&if;wGif yg&Sd
rnfjzpfonf? tusOf;axmifrsm;onf oef@&Sif;r_r&Sdonfhtjyif owfrSwfxm;aom vlOD;a&xuf
rsm;pGm ydkv#HIxm;ojzifh =uyfodyfpGm aexdkiftdyfpuf=u&onf? taqmifrsm;/ wdkufcef;rsm;wGif
tif;qufydk;r$m;aumifrsm; tajrmuftrsm;&Sdonf? EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;onf yg;v$maom
csnfxnf0wfpHkudkom0wfqif&I at;pufaom tkwforHwvif;jyifay:wGif tdyfpuf=u&onf?
wdkufcef;wGif;wGif *efzvm; ac: tifwHkudk tdrfomtjzpf toHk;jyK&+yD; avmufaumifrsm;/ teH@
qdk;rsm;ESifh wae@vHk; ae&um w&ufrSw}udrf pGef@ypfcGifh &onf?
Edik if aH &;tusO;f om;rsm;onf ul;pufa&m*g&adS om tjcm;omreftusO;f om;rsm;ESiv
hf nf; wcef;xJ
twlae&onfrsm;vnf; &Sdonf? EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;onf wae@w}udrfom a&csdK;cGifh&+yD;
wcgw&H wywfw}udrf/ wvw}udrfom a&csdK;cGifh&onf? a&csdK;&onfhtcgwGifvnf; xrif;pm;
yk*Hjym;ESifh 7 cGuf 8 cGufom csdK;cGifh&+yD; vHkavmufaom qyfjymr&ay? 0wfpHkrsm; npfywfaya&
aeaomfvnf; wywfrSwcgom av#mfzGwfcGifh&onf? trsdK;orD;EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; twGuf
"RwmvmcsdefwGif tcufcJaygif;rsm;pGm=uHK&onf?
tusOf;axmifrSau|;aom tpm;tpmrsm;onf t&nftaoG;nHhzsif; roef@&Sif;onfhtjyif
vHkavmufatmif r&&Sday? EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;onf aysmhvGef;aom xrif; (odk@r[kwf)
rmvGef;aomxrif;/ a&vHkjyKwff[if;ESifh tnhHzsif;qHk; ig;ydtenf;i,fom &&Sdonf? wywfv#if
weyfpmom tom; (odk@r[kwf)/ ig; (odk@r[kwf)/ bJO &&Sdonf? tpm;tpmrsm;onf wcgw&H
xrif;rsm;wGif cJrsm;/oJrsm;a&maESmaewwfonf?
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;onf oef@&Sif;vHkavmufaomtpm;tpm&&Sd&ef rdom;pkudkom tm;udk;
wnfrSDI ae=u&onf? xdk@a=umifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;twGuf axmif0ifpmawG@cGifh &&Sda&;
onf trSefwu,fvdktyfaom/ tusdK;oufa&mufr_&Sdaom udPjzpfonf? EdkifiHa&;tusOf;om;
rsm;twGuf aumif;rGefvHkavmufaom aq;0g;rsm;&&ef rdom;pkrsm;onf t"dujzpfonf?
23
tydkif;(4) &Jbufpcef;rsm;
jrefrmEdkifiH&Sd tvkyf=urf;&Jbufpcef;toD;oD;wGif tenf;qHk; EdkifiHa&;tusOf;om; (4) OD; aoqHk;
cJh&onf?
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; trdef@csrSwfcH&onfhtcgwdkif; axmif'%ftjyif tvkyf=urf;yg csrSwfcH&
onf? jrefrmEdkifiHwGif zGH@+zdK;wdk;wufa&;pDrHudef;rsm;twGuf ppftpdk;&. t"Rvkyftm;cdkif;apr_
rsm; tajrmuftrsm;&Sdonf?
tcsdK@EdkifiHa&;v_yf&Sm;olrsm;onf tjcm;aom &mZ0wfr_yk'frrsm;jzifh pGJqdkaxmifcscH&+yD; &Jbuf
pcef;rsm;odk@ ydk@aqmifjcif;cH=uonf? &Jbufpcef;rsm;wGif t"Rvkyftm;apcdkif;&ef tusOf;om;rsm;
a&G;cs,f&mwGifvnf; usef;rma&;ESifh touft&G,fudk *&krpdkufyJ a&G;cs,fr_rsm;&Sdonf? &Jbuf
pcef;rsm;rS jyifyxGufcGifh&&eftwGufvnf; vmbfaiG tajrmuftrsm;ay;&avonf?
xdkodk@ tvkyf=urf; &Jbufpcef;rsm;odk@ ydk@aqmifjcif;onf nOf;yef;ESdyfpufr_wrsdK;yif jzpfonf?
tusOf;om;rsm;onf &Jbufpcef;rsm;wGif aomufoHk;a&/ csdK;a& ESifh tpmt[m& vHkavmuf
atmifr&&SdyJ yljyif;vSaom aea&mifatmufwGif yifyef;EGrf;csdonfxd tvkyfvkyf=u&onf?
,if;odk@ &Jbufpcef;rsm;wGif tvkyf=urf;cdkif;ap+yD; vHkavmufaom tpmt[m& ray;jcif;onf
zsm;emjcif;/ emwm&Snfjzpfjcif;ESifh aoqHk;&jcif;. tajccHtcsuftvufrsm; jzpfonf?
&Jbufpcef;rsm;Y tusO;f om;rsm;zsm;emaepOf t"Rtvky=f urf;cdik ;f apjcif;onf pmemaxmuf
xm;r_ tvsOf;r&Sda=umif;xif&Sm;onf? xdk@jyif vrf;wHwm;aqmufvkyfjcif;rsm;/ ausmufxkpcef;
25
tydkif;(5) aysmufqHk;oGm;olrsm;
zrf;qD;cH&jyD;aemufaysmufqHk;oGm;aom tusOf;om;rsm;.jzpf&yfonf oufaojy&ef tvGefcufcJ
aomudP jzpfonf? ,ae@umvwGif aysmufqHk;oGm;ol (15) OD;om oufaojyEdkifcJhjzpfonf?
aysmufqHk;oGm;olrsm;. jzpf&yfonf EdkifiHwumOya'udk csdK;azgufjcif;jzpf+yD; tcsdK@jzpf&yfonf
nOf;yef;ESdyfpufr_udk xif&Sm;ay:vGifaponf? jzpf&yftrsm;pkwGif aysmufqHk;oGm;olrsm;onf nOf;
yrf;ESdyfpufcH&I aoqHk;oGm;cJhonf? odk@aomf owif;wdwdusus rod&Sd&jcif;onf aysmufqHk;
oGm;olrsm;.rdom;pktwGif; a0a00g;0g;ESifh ar#mfvifh&vdrfhedk;edk; jzpfaponf? jrefrmEdkifiH&Sd aysmuf
qHk;oGm;olrsm;.tr_udk us,fus,fjyef@jyef@ od&Sd&ef qufvufpHkprf;aeqJjzpfonf?
tydkif;(6) axmifrSvGwf_yD;tajctae
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; axmifrSvGwfvm+yD;aomtcg tcuftcJaygif;rsm;pGm &ifqdkifuHawG@&
onf? t"du tcuftcJwckrSm axmifwGif;rS cHpm;&&Sdvmaom a&m*gb,twGuf jynfhpHkvHk
avmufaumif;rGefaom aq;0g;ukor_ cH,l&ef rwwfEdkifjcif;yifjzpfonf? EdkifiHa&;tusOf;om;
a[mif;rsm;onf olwdk@usef;rma&;twGuf pdwfcs&aom tajctaexd a&mufatmif ukor_
cH,l&ef aiGa=u;rwwfEdkif=uay? xdk@tjyif jrefrmEdkifiH&Sd usef;rma&; ukoapmifha&Smufr_pepft&
EdSyfpufnOf;yef;r_a=umifh&vmaom a&m*ga0'emtjzpf axmufjy&eff rjzpfEdkifay?
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;onf axmifusaepOf pdwfydkif;qdkif&m nOf;yef;ESdyfpufr_ESifhvnf; &ifqdkif
=u&onf? axmifrv
S w
G af omtcg olw@kd . wOD;csi;f tajctaet& jyefvnfjyKpkysKd ;axmif&ef
u;pm;&onf? rsm;aomtm;jzifh olwdk@onf ausmif;rsm;/ wUodkvfrsm;/ tvkyfcGifrsm;rS xkwf
y,fcHxm;=u&onf? tvkyf&Smaom tcgwGifvnf; ppfaxmufvSrf;a&;rsm;. apmifh=unfhaESmufh
,Sufjcif; cH=u&onf? xdkenf;wlyif olwdk@. rdom;pkrsm;/ rdwfaqG oli,fcsif;rsm;vnf; apmifh
=unfhcH&+yD; aygif;oif;qufqHa&;udkvnf; jzwfawmufcH&onf? vl@tzGJ@tpnf;twGif; jyefvnf
o[Zmwjzpfatmif vkyf&jcif; tcuftcJonfvnf; pdwfydkif;qdkif&m'kQudk ydkrdkcHpm;&aponf?
jrefrmEdkifiHwGif jyefvnfjyKpkysdK;axmifa&;ESifh jyefvnfukpm;a&;twGuf t=uH^m%fay;jcif; tpD
tpOfrsm;r&So
d nft
h jyif xdo
k @kd pdwaf &m*gwckck cHpm;ae&jcif;u ol@ut
kd &Su&f aponf?f xd@k a=umifh
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;onf olwdk@cHpm;ae&aom pdwf'kQudk ajymavhajymxr&Sday? tcsdK@rSm
rdrdudk,fudk,f tqHk;pD&ifonftxdjzpfoGm;=uonf? tenf;qHk; EdkifiHa&;tusOf;om; (10) OD; rSm
axmifrSvGwfajrmuf+yD; r=umrDumvwGif aoqHk;oGm;cJh=uonf?
26
tydkif;(7) aoqHk;jcif;
rsm;aomtm;jzifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;onf tdrfaxmifOD;pD;rsm;jzpf=uonf? olwdk@aoqHk;oGm;
=uaomtcg usef&pfolrdom;pkonf pD;yGm;a&;t=uyftwnf;aygif;pHk uHawG@&+yD; pdwfzdpD;r_
rsm;vnf; cHpm;=u&onf? usef&pfolrdom;pkonf ae@pOf&Sifoefvnfywf&ef &SdpkrJhpkrsm; xkcGJ
a&mif;cs&+yD; tvkyf&SmazG=u&onf?
EdkifiHa&;tusOf;om; aoqHk;aomtcg rdom;pkrsm;taeESifh csufcsif;odcGifh&&ef cufcJvSonf?
tcsdK@jzpf&yfrsm;wGif tm%mydkifrsm;onf rdom;pkudkta=umif;r=um;yJ tavmif;udkcGJpdwfppfaq;
jcif;/ o*[fypfjcif; wdk@vkyf=uonf? tavmif;udkcGJpdwfppfaq;jcif;onf EdkifiHa&;tusOf;om;
aoqHk;&jcif;Zpfjrpfudk azsmufzsuf&ef t"du jzpfonf? ppfaxmufvSrf;a&;rsm;u q&m0efrsm;udk
aoqHk;olEdkifiHa&;tusOf;om;ESifhywfoufI aoqHk;&jcif;ta=umif;udk tjzpfrSefESifh v$Ja&;&ef
+cdrf; ajcmufavh&Sdonf? rdom;pktaeESifh aoqHk;olEdkifiHa&;tusOf;om;twGuf tm%mydkifrsm;.
ta=umif;jycsuf/ qHk;jzwfcsufudk apm'uwufvdkaomtcg taESmiftzGJ@uif;aom rsufjrifouf
ao&&ef rvG,fulay? aoqHk;ol.cGJpdwfppfaq;+yD;rSwfwrf;udk tjcm;olrsm;tm;rajym&efvnf;
tm%mydkifrsm;u rdom;pkrsm;udk +cdrf;ajcmufxm;avh&Sdonf?
EdkifiHa&;tusOf;om;. &kyftavmif;udk tm%mydkifrsm;u rD;&_d@o*[fypf&ef n$ef=um;avh&Sdonf?
xd@k a=umifh nO;f yef;ESyd pf ufra_ =umifh &xm;aom'%f&mrsm;udk rjrifEikd af wmhay? rdom;pkrsm; taeESihf
vnf; rD;&_d@o*[fjcif;rSvGJI tjcm;a&G;cs,fcGifhr&ay? rD;&_d@o*[f+yD; uif;usef&pfaomt&kd;jympk
udk axmif0if;twGif;wGifaomf/ ocsKif;ajrwGifaomf rdom;pkudk ta=umif;r=um;yJ ryfESHypf
avh&Sdonf? rdom;pku uif;usef&pfaom t&kd;jympkudk awmif;qdkaomtcgwGifvnf; r&&Sday?
aoqHk;olEdkifiHa&;tusOf;om;.rdom;pkudk xdkta=umif;ESifhywfoufI a&iHkE_wfydwfae&efvnf;
tm%mydkifrsm;u aiGa=u;ESifh}udK;yrf;wwfonf? tu,fI rdom;pkrsm;u aoqHk;ol.tjzpfrSefESifh
ywfoufI jyifyodk@ ajymvsif 'kQa&mufrnf[kvnf; tm%mydkifrsm;u +cdrf;ajcmufavh&Sdonf?
rdom;pkrsm;u aoqHk;ol.&kyftavmif;udk &&SdaomtcgwGifvnf; psmyeudPt00udk tm%m
ydkifrsm;u olwdk@zmom pDpOf=uonf? xdkodk@ psmyeudPudkyif tm%mydkifrsm;. 0ifa&mufpGufzuf
csKyfudkifjcif; cH&onf? psmye udPudkowfrSwfxm;onfhtcsdefY aemufqHk;=unfhcGifhay;onfh
taeESifh rdom;pkrsm;om =unf&_cGifh&Sdonf[k tm%mydkifrsm;u ajymavh&Sdonf? xkd@tjyif
psmyetcrf;tem;odk@ rnfolrnf0g vma&mufonfudk rSwfom;&ef axmufvSrf;a&;t&m&Sdrsm;
a&mufvmwwfonf? xkdpsmyetcrf;tem;odk@vmonfh vlyk~dKvfrsm;taejzifhvnf; aemufydkif;
wGif axmufvSrf;a&;. ppfaq;ar;jref;jcif;ESifh zrf;qD;xdrf;odrf;jcif; cH&Edkifonf? xdk@a=umifh ao
qHk;+yD;onfhtcsdefxdatmif ppftpdk;&. zdESdyfr_&Sdavonf?
27
ed*Hk;
TtpD&ifcHpmonf tusOf;axmifwGif;zdEdSyfr_rsdK;pHka=umifh aoqHk;oGm;aom 'Drdkua&pDa&;v_yf
&Sm;ol 127 OD;. jzpf&yfrSefrsm;jzpfonf? zdESdyfr_rsm;onf &kyfydkif;qdkif&m/ pdwfydkif;qdkif&mESifh vdifydkif;
qdkif&mapmfum;r_rsm;yif yg0ifonf? xdk@jyif tusOf;axmifwGif; twdkif;tqrJh 'kQrsm;ESifh r=um
c% aoqHk;ae&aom qdk;&Gm;vSonfh usef;rma&;apmifha&Smufr_ tajctaersm;onfvnf; ESdyf
pufnOf;yef;r_rsm;yifjzpfonf?
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;aoqHk;onfhtcg tm%mydkifrsm;. &kdif;pdkif;,kwfrmr_rsm;a=umifh aoqHk;
ol. rdom;pk0ifrsm;onf tcuftcJaygif;rsm;pGm awG@uH=u&onf? aoqHk;&jcif;ESifh ywfoufI
rnfonfhta&;,lr_rS r&Sdatmif vkyfonfh aoqHk;csdef cGJpdwfrSwfwrf;twkrsm;onfvnf;
jzpf&yfrSefrsm;udk xdef0Sufazsmufzsufjcif;jzpfonf? aoqHk;r_tay: rdom;pku az:xkwf&ef u;yrf;
v#ifvnf; uef@owfcsKyfcs,fcH&+yD; tm%mydkifrsm;. ta&;,lr_yif cH&onf?
txufaz:jyyg udPrsm;onf EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; tusOf;xmifwGif;aoqHk;&jcif; ta=umif;
w&m;rsm; jzpfonf? EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; tusOf;xmifwGif;aoqHk;&jcif; twGufwm0ef&Sd
olrsm;udk azmfxkwfjyoaomfvnf; xkdolrsm;udk ta&;,laqmif&Gufjcif; r&Sday? xdkolrsm;udk
axmiftkyfcsKyfa&;yHkpHtwGif;rSmyif metajymif;tvJvkyfvdkufonf? xdk@a=umifh olwdk@onf
tusOf;usolrsm;udk qufvufI nOf;yef;ESdyfpuf aeEdkifavonf? xdk@a=umifh tusOf;axmifwGif;
aoqHk;oGm;aom 'Drdkua&pDa&;aqmif&Gufol edkifiHa&;tusOf;om; 127 OD; twGuf wm0ef&Sdaom
usL;vGefolrsm;udk pHkprf;ppfaq;azmfxkwf&efESifh w&m;pGJqdkta&;,l&efudPonf jrefrmEdkifiHwGif
EdkifiHom;wdkif;. vl@tcGifhta&;ESifh w&m;r#wr_udk a&S;\_onfh tvdktyfqHk; udPw&yfyif
jzpfygonf? ?
28
apmpwef;zdk'f@
rdk[mruftdvD,ufpf
OD;armifudk (c)
OD;armifav;
udkaX;vGif
OD;atmifrif;
udkatmifvd_if0if;
trnf
19
68
52
64
53
30
touf
12/ 4/ 1991
7/ 7/ 2005
13 / 6/ 1992
3/ 10/ 2005
6/ 9/ 1998
1/ 5/ 2005
tzrf;cH&onfhae
16/ 4/ 1991
Zlvdkif 2005
19/ 6/ 1992
9/ 11/ 1990
3/ 10/ 2005
7/ 5/ 2005
aoqHk;onfhae
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
yg0ifcJhaomtzGJtpnf;
ppfa=uma&;pcef;
ppfa=uma&;pcef;
ppfa=uma&;pcef;
ppfa=uma&;pcef;
ppfa=uma&;pcef;
&Jpcef;
ppfa=uma&;pcef;
ppfa=uma&;pcef;
aoqHk;onfhae&m
&efukef
tdrfrJ / {&m0wD
armif;awm / &cdkifjynfe,f
yckUL / rauG;
EGm;xdk;}uD; / rav;
atmifajromZH/ rav;
rav;
r&rf;ukef; / &efukef
ae&yfvdyfpm
aemufqufwGJ (u)
(1) ppfa-uma&;pcef;wGifaoqkH;olrsm;pm&if;
udkpdk;aX;
29
(2) ppfa-uma&;pcef;wGifaoqkH;olrsm;.ukd,fa&;tusOf;
udkatmifvd_if0if;
r&rf;ukef;r@e,f/ &efukefwGifaexdkifonf?
2005 ckESpf/ arv (1) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2005 ckESpf/ arv (7) &ufae@wGif uG,fvGefcJhonf?
touf (30) t&G,fwGif uG,fvGefchJjcif;jzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;armifarmif. om;jzpfol udak tmifvid_ 0f if;onf &efuek w
f ikd ;f / r&rf;uke;f
r@e,fwiG f aexdik cf o
Jh nf? r&rf;ukef;r@e,f trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf/ vli,fvkyfief;tzJG@wGif
tzGJ@0ifwOD; jzpfonf? a,mQrjzpfol OD;a&$*sKd;ESifh wGJbufI tzGJ@csKyf. pnf;\Hk;a&;/ EdkifiHa&;vkyf
ief;pOfrsm;udk ulnDvkyfaqmifay;cJhonf?
2005 ckESpf arv (1) &ufae@Y aetdrfteD;\Sd vyfuD; (lucky) pm;aomufqdkifwGif pm;aomufaepOf
trnfrod vl (4) OD;u zrf;qD;ac:aqmifoGm;cJhonf? rnfonfhae&modk@ ac:aqmifoGm;onfudk
rnfolr# odcGifhr&cJhay?
aoqHk;yHk? ? 2005 ckESpf arv (10) &ufae@wGif &efukefr@/ trSwf(1)ppfa=uma&;pcef;t&m&dS/
'kwd,Adkvfr;}uD; rif;vd_ifqdkolu udkatmifvd_if0if;. aetdrfokd@ oGm;a&mufchJonf? u
ukdatmifvd_if0if;onf arv (7) &ufae@Y ppfa=uma&;pcef;wGif ppfa=umcHae&pOf ESvHk;a&m*gjzifh
aoqHk;oGm;a=umif;/ xkd@a=umifh aemufwae@wGif rD;o*[fchJa=umif; ajym=um;cJhonf? xkd@aemuf
ema&;tulaiG usyf (1)odef; ay;aomfvnf; rdom;pku vufcHjcif;rychJyg?
arv (18)&ufae@wGif ZeD;jzpfol rESif;pmu r&rf;ukef;&Jpcef;wGif tr_zGihf wkdif=um;chJonf?
Tokd@jzihf ukdatmifvd_if0if;aoqkH;r_onf r&rf;ukef;r@e,fw&m;\kH;okd@ a&muf&dSoGm;onf?
ZGefv(10)&ufae@wGif r@e,fw&m;\kH;u omreftajctaejzihf aoqkH;oGm;jcif;jzpfonf[k qkdum
tr_ukd yvyfchJonf? ZeD;jzpfolu ukdatmifvd_if0if; zrf;qD;cHxm;&pOf aoqkH;chJ&r_ESihfywfouf+yD;
w&m;\kH;tqihfqifhwufI rSwfwrf;wif&ef u;pm;chJonf? jyifqifcsuf av#mufv$mukd &efukef
wkdif;w&m;\kH;okd@ wifoGif;chJ&m pufwifbm (9)&ufae@wGif wkdif;w&m;\kH;u xkdtr_ukd yvyf
vkdufjyefonf?
atmufwkdbm (11) &ufae@wGif A[kdw&m;\kH;okd@ wifoGif;chJonf? odk@aomfvnf; ,ae@txd
w&m;\Hk;tqifhqifhu yvyfjcif; cHcJh&onf?
30
OD;atmifrif;
rav;r@wGifaexdkifonf?
1998 ckESpf/ pufwifbmv (6) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1998 ckESpf/ atmufwdkbmv (21) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (53) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;atmifrif;onf trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf tzJG@0ifwOD;jzpfonf? tzJG@
csKyfwGif rav;wkdif;&kH; &kH;tzGJ@r;/ ta&S@ajrmuf+rdK@e,f wGJbuftwGif;a&;r;/ arm&*D0g&yfuGuf
OUX wm0eftoD;oD; ay;tyfjcif; cHchJ&oljzpfonf? tzJG@csKyf. 1998 ckESpf atmufwkdbmv 30
&ufae@xkwf a=unmcsufwGif tzGJ@csKyftay:wGif oPm&Sd&Sd/ ZGJoWd&Sd&Sdjzifh wm0efausyefpGm
xrf;aqmifcJhol jzpfonf [k azmfjyxm;onf?
1998 ckESpfwGif jrefrmjynftESH@tjym;&dS tzJG@csKyftzJG@0ifrsm; &mESihfcsDI zrf;qD;cHchJ&onf? ppftpkd;&
url wk@d tm; tpk;d &{nhaf *[mrsm;wGif xm;&d+S yD; aqG;aEG;aeonf [kqo
dk nf? ZGev
f 23 &uf
ae@wGif tzJG@csKyfu ppftpkd;&tm; &ufaygif; (60)twGif; jynfol@v$wfawmf ac:,lay;&ef awmif;
qkdchJ+yD;aemufwGif zrf;qD;r_rsm; ykdrkdwkd;yGm;vmonf? 979 OD; zrf;qD;cHae&a=umif; atmufwkdbm
15 &ufae@xkwf tzJG@csKyf. a=unmcsufwGif azmfjyxm;onf? axmif/ &Jpcef;tcsKyfaqmif/
wyfpcef;wkd@wGif xdef;odrf;chJonf?
pufwifbmv (6) &ufae@wGif OD;atmifrif; zrf;qD;cHchJ&onf? rav;wkdif;twGif;&dS/ wyf&if;
trSwf (109) wGif xdef;odrf;cHchJ&onf?
aoqHk;yHk? ? OD;atmifrif;onf zrf;qD; xdef;odrf; cHae&pOf emrusef;jzpfvmonf? atmufwdkbm
v (21) &ufae@wGif aoqHk;cJhonf?
32
rSwcf su?f ? OD;atmifrif;onf zrf;qD;xde;f odr;f jcif; rcH&rDu rnfonfah &m*g a0'emr# r&daS }umif;
.rdom;pkxHrS od&Sd&onf?
1998 ckESpf/ atmufwdkbmv (23) &ufae@ &ufae@u OD;atmifrif;. psmyeukd =umeDuefokomefodk@
ykd@aqmifIo+*K[fcJh&m tzGJ@csKyf tzGJ@0ifw&mcef@u wlnD0wfpkH0wfI vkdufvHykd@aqmifcJhonf?
1998 ckESpf/ atmufwdkbmv (30) &ufae@wGif xkwfjyefaom trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf
a=unmcsuftrSwf 96 (1098) wGif ,ckuJhodk@ OD;atmifrif;zrf;qD;cH&+yD; (45) &uf twGif;
&kwfw&uf aoqkH;oGm;&jcif;rSm vGefpGmrSyif ,kHrSm;oHo, jzpfzG,f&Sdaeonf[k az:jycJhonf?
udkaX;vGif
rav;r@Zmwdjzpfonf
2005 ckESpf/ atmufwdkbmv 3 &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2005 ckESpf/ atmufwdkbmv 3 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (30) &Sd+yDjzpfonf?
rav;wkdif; atmifajromZH+rKd@e,f/ anmifuGJ&yfuGufwGif aexdkifaom ukdaX;vGifonf 'Drdkua&
pDa&;v_yf&Sm;r_tm; tm;ay;cJholwOD;jzpfonf? o&ufwyifqdyfurf;teD; ig;zrf;aepOf zrf;qD;jcif;
cH&onf? anmifuJG&yf o&ufwyifqdyfurf;teD; aysmufqkH;oGm;onfh a&pkyfpufESifh ywfouf+yD;
oHo,&Sdr_ESifh 2005 ckESpf atmufwdkbmv 3 &ufae@ nae 4 em&DwGif&,u tzGJ@0ifOD;bwifhESifh
}uHhzGH@tzGJ@0ifrsm;. zrf;qD;cH&jcif;jzpfonf?
xdkaemuf ukdaX;vGifukd &,u\Hk;cef;twGif; xnfh+yD; OD;bwifh/ }uHhzGwftzGJ@0if csJxD'kdifwOD;jzpfol
OD;xGef;rif;vwfeJ@ trnfrod &JwyfzGJ@0ifawGu 0kdif;0ef;\kdufeSuf ppfaq;cJhonf? n (10) em&Dcef@
rSmawmh '%f&mtjyif;txef&xm;
udkaX;vGif. \kyftavmif;
onfh ukdaX;vGifukd trSwf (4) &Jpcef;
qD ykd@cJhonf? xdkowif;=um;&onfh
ukdaX;vGif&J@ZeD;onf rat;at;ckdifu
n (11) em&DcefwGif &Jpcef;qDa&muf
vm+yD; ol@trsK;d om;eJ@ay;awG@z@dk / xrif;
yk d @ cG i f h a y;zk d @ awmif ; qk d c J h a omf v nf ;
pcef;r;u cGifhrycJhay? tJ'Dae@ n
(12) em&Dcef@rSmawmh }uhHzGH@tzGJ@u
33
rdwfaqGrsm;u tokbydk@aqmifcGifh&cJhonf?
ppfaq;awG@&Sdcsuf? ? rsufjrifoufaorsm;u OD;armifudk. ajcovHk;wGif pD;u&ufrD;jzihf wkd@xm;
[ef&Sdaom '%f&mrsm;/ cmukd,fwGif '%f&m'%fcsufrsm;&dSonf[k ajymjy=uonf?
rSwfcsuf? ? ukvor~vl@tcGifhta&;aumfr&Sifu apv$wfvdkufaom
&efukefr@odk@ a&muf&SdaecsdefwGif OD;armifudk aoqHk;chJjcif; jzpfonf?
&efukefaq;\Hk}uD;a&cJwkdufwGifawG@&aom
ppfa=uma&;pcef;wGif pD;u&ufrD;jzihfwkd@xm;cH&onf[k
OD;armifukd. \kyftavmif;
,lq&aom b,fzufajcaxmuf
36
rdk[mruf tDvf,wfpf
&cdkifjynfe,f/ armif;awmr@Zmwdjzpfonf?
1992 ckESpf/ ZGefv (13) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1992 ckESpf/ ZGefv (19) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (68) &Sd+yDjzpfonf?
Edik if aH &;aemufc?H ? rd[
k mruftv
D ,
f wfpo
f nf tPvmrfbmom0ifwOD;jzpfonf? armif;awmr@
e,f/ trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf/ r@e,fpnf;&kH;a&;tzJG@wGif twGif;a&;r;tjzpf wm0ef,lchJonf?
1992 ckESpf/ ZGefvtwGif; armif;awmr@e,fwGif AHk;aygufuGJr_wck jzpfyGm;chJonf? ppfaxmufvSrf;
a&;rsm;u rdk[mruftDvf,wfpftm; xkdaygufuJGr_wGif yg0ifywfoufonf[k pGyfpGJum zrf;qD;chJ
onf? xkd@aemuf axmufvSrf;a&;pcef;&dS/ tvHkydwftcef;xJwGif ydwfavSmifum tjyif;txef
ESdyfpufnOf;yef;chJonf?
aoqHk;yHk? ? xkdokd@ jyif;xefpGm ESdyfpuf!SOf;yef;cH&aoma=umihf tzrf;cH&+yD; &ufydkif;twGif;wGif
armif;awmr@e,f jynfol@aq;\Hkodk@ a&muf&dSchJonf? aq;&kHokd@a&muf+yD; (3) &uft=um 1992
ckESpf/ ZGefv (22) &ufae@wGif aoqHk;oGm;cJhonf?
tm%mydkifrsm;u rdk[mruftDvf,wfpfonf tpmtdrfa&m*gjzifh aoqHk;onf[k a=unmchJonf?
okd@aomfonf tzrf;cH&pOfu usef;rma&;aumif;rGefoljzpfonf[k od&onf?
rSwfcsuf? ? ppfa=uma&;umvwGif axmufvSrf;a&;rsm;u rdk[mruftDvf,wfpf. yg;pyfwGif;okd@
0ufqDrsm; twif;t=uyf avmif;xnfhchJonf?
apmpwJefzdk@
{&m0wDwdkif;/ tdrfrJr@e,fwGif aexdkifonf?
2005 ckESpf/ Zlvdkifv 7 &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2005 ckESpf/ Zlvdkifv 16 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (40) &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? u&ifvlrsdK;wOD;jzpfaom apmpwJefzdk@onf tv,fwef;jyausmif;q&mwOD;
jzpfonf? 2005 ckESpf Zlvdkifv 7 &ufae@wGif tokwfr@e,fESifh tdrfrJr@e,f w*lqdyfaus;&Gm wdk@
wGif &Gmom;rsm; ta,muf 30 ausmf zrf;qD;cH&onfhtxJwGif apmpwJefzdk@vnf; yg0ifcJhonf?
37
udkpdk;a;
1991 ckESpf/ {+yDv (12) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf?
1991 ckESpf/ {+yDv (16) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (19) ESpfom&Sdao;onf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? ukdpkd;aX;onf &efukefr@wGifaexdkif+yD; trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf tzGJ@0if
wOD;jzpfonf?
aoqHk;yHk? ? udkpdk;a;onf 1991 ckESpf {+yDv (12) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf? xkd@aemuf
&efukefr@/ axmufvSrf;a&; trSwf (6) ppfa=uma&;pcef;wGif ppfa=umar;jref;cHchJ&onf? tzrf;
cH&+yD; (4) &uft=um aoqHk;cJhjcif;jzpfonf? tvGeftu|H ESdyfpufcH&onhf'%fa=umihf aoqkH;chJ&
jcif;jzpfrnf[k ,lq&onf?
38
31
35
38
61
37
38
21
30
65
OD;tmp&
udkatmifausmfrdk;
OD;atmifarok
udkatmifjrifhodef;
udkatmifEdkif
udkat;vGif
rat;rl
udkatmifaZmfvwf
armifaomfu
(c) OD;baomf
5(u)/ 5(c)
5(n)/ 17(1)
5/ 10/ 1989
Zlvdkif/ 1999
16/ 9/ 1997
atmufwdkbm/ 1988
122(1)/
302(2)/ 149
17(1)
Zlvdkif/ 2005
=o*kwf/ 1989
20/ 7/ 1989
Zefe0g&D/ 1991
atmufwkdbm/ 1990
tzrf;cH&onfhae
7 ESpf
tcsKyf
20 ESpf
20 ESpf
10 ESpf
8 ESpf
usESpf
uav;
tif;pdef
&efukefaq;&kH}uD;
om,m0wD
o&uf
o&uf
axmif
11/ 6/ 1991
ar/ 1998
20 ESpf
25 ESpf
5 ESpf
&efukefaq;&kH}uD;
tif;pdef
xm;0,f
1998
5/ 11/ 2005
17/ 9/ 2002
13 / 5/ 1998
15/ 3/ 1996
aoqHk;onfhae
aemufqufwGJ (c)
(1) tusOf;axmifwGif; aoqHk;oGm;olrsm;pm&if;
5(n)/ 17(1)
5(n)/ 10(u)
5(n)/ 17(1)
5(n)/ 17(1)
5(n)/ 17(1)
touf yk'fr
udktdkufukd
trnf
39
teft,fvf'D
ausmufwHwm;/
&efukef
yJcl;jrdk@/ yJcl;wdkif;
o&ufacsmif;/
weoFm&Dwdkif;
jrdwf/xm;0,f
nDnGwfa&;wyfOD;
ausmif;om;
ouFef;u|ef;/ &efukef
&efukef
a&$aygufuH/ &efukef
rif;vS/ yJcl;
urm&Gwf/ &efukef
vrf;rawmf/ &efukef
vd_if/ &efukef
ae&yfvdyfpm
ausmif;om;
'D/+idrf;
teft,fvf'D
ArmjynfuGefjrLepfygwD
oHCm
ausmif;om;
yg0ifcJhaomtzGJtpnf;
70
50
38
20
21
43
49
23
37
57
38
bdkoHwkH;
bdkomcl;
OD;cspfaxmif
OD;csdK}uD;
udkacgif;a&S
udk[mepf
OD;vScif
OD;vSa&$
OD;vSoef;
qD&SD;
udkaX;atmif
OD;cifarmifat;
udkcifarmifvGif
ar/ 1996
5/ 1/ 1998
124 (u)/
17(20)
1989
1991
=o*kwf/ 1998
'DZifbm/ 1988
1991
Zlvdkif/ 1990
1989
1982
1983
1999
tzrf;cH&onfhae
5(n)
5(n)
17(1)
122(1)
17(1)
17(1)
17(1)
17(1)
122(1)
122(1)
touf yk'fr
OD;bdk
trnf
40
3 ESpf
ao'%f
ao'%f
usESpf
11/ 1/ 2006
2002
1995
2/ 8/ 1996
1996
31/ 5/ 1999
10 ESpf
7 ESpf
7 ESpf
7 ESpf
25 ESpf
10 ESpf
tcsKyf
1992
1993
1998
rwf/ 1997
1999
aoqHk;onfhae
ylwmtdk
rav;
tif;pdef
tif;pdef
&efukefaq;&kH}uD;
jrif;jcH
tif;pdef
tif;pdef
jrdwf
rav;
jrif;jcH
tif;pdef
tif;pdef
tif;pdef
axmif
a&S@ae
autdkifat
teft,f'DtrfyD
teft,fvf'D
ausmif;om;
a'gykH/ &efukef
rav;
ucsifjynfe,f
=unfhjrifwdkif/ &efukef
bdkuav;/ {&m0wD
a&$jynfom/ &efukef
jrdwf/ weoFm&Dwdkif;
rav;
trsdK;om;EdkifiHa&;
wyfaygif;pk
autef,l
zm;aqmif;/ u,m;
anmifav;yif/ &efukef
ae&yfvdyfpm
teft,fvf'D
autef,l
autef,l
t&yfom;
yg0ifcJhaomtzGJtpnf;
42
63
68
53
50
64
58
27
22
60
OD;cifarmifjrifh
OD;cifarmifjrifh
OD;cifarmifjrifh
OD;cifarmif(c)
Adkvfpufa&mif
OD;cifpdef
udkav;
udkOD;
usm;}uD;
OD;ausmf'if
udkausmfrsdK;oef@
udkausmfpdk;
OD;=unf
OD;=unfaqmif
udkwifarmifav;
41
5(n)
5(n)
17(20)
17(1)
5(n)
505(c)
363/ 505(c)
5(n)
17(1)
17/1/2
17(1)
17(1)/ 122(1)
17(1)
1992
Zefe0g&D/ 1988
Zlvdkif/ 1989
1989
{jyD/ 2000
rwf/ 1990
Zefe0g&D/ 1991
2/ 11/ 1989
6/ 11/ 1989
1991
20/ 6/ 2001
ar/ 1996
7 ESpf
tcsKyf
6 ESpf
azaz:0g&D/
1989
2 ESpf
10 ESpf
9 ESpf
7 ESpf
8 ESpf
20 ESpf
20 ESpf
18 v
1994
uav;
rav;
ajrmif;jr
om,m0wD
tif;pdef
rtlyif
0g;c,fr
jrif;jcH
o&uf
rav;
&efukefaq;&kH}uD;
tif;pdef
tif;pdef
woufwusGef; jrif;jcH
8 ESpf
20/ 5/ 1990
24/ 7/ 1999
1992
23/ 3/ 2006
1992
16 /1/ 1995
7/ 3/ 1990
16/ 2/ 1993
2001
21/ 6/ 2004
teft,fvf'D
rW&m/ rav;
ajrmif;jr/ {&m0wD
om,m0wD/ &efukef
tif;pdef/ &efukef
bdkuav;/ {&m0wD
vl@abmifopf
'Drdku&ufwpfygwD
ausmif;om;
0g;c,fr/ {&m0wD
o&uf/ rauG;wdkif;
teft,fvf'D
teft,fvf'D
Aef;armf/ ucsif
jynf/ yJcl;
jynfol@
wdk;wufa&;ygwD
teft,fvf'D
A[ef;/ &efukef
a';'&J/ {&m0wD
jynfol@
wdk;wufa&;ygwD
Armjynf
uGefjrLepfygwD
bdkuav;/ {&m0wD
vom/ &efukef
autef,l
teft,fvf'D
65
58
40
58
24
59
50
42
54
48
65
32
vD,dk eDudk;vf
ref;'g0dwf
rdkif;tdkufyef;
OD;armifudk
udkarmifarmifat;
OD;armifarmifat;
OD;rif;ol
OD;rif;xGef;a0
OD;jra&G
OD;jrwfol
OD;jrifharmif
udkjrifhaqG
udkrsdK;0if;
17(1)/ 17(2)
122(1)
5(n)
333
5(n)
5(n)
505 (c)
5(n)
5(n)/ 17(1)
17(1)
17(1)
17(20)
touf yk'fr
vacgif
trnf
42
-
24/ 8/ 1991
azaz:0g&D/ 1997
'DZifbm/ 1996
26/ 5/ 2005
28/ 4/ 1998
pufwifbm/ 1999
4/ 8/ 1989
1996
2/ 10/ 2001
1989
{jyD/ 1996
tzrf;cH&onfhae
1990
8/ 6/ 1996
Edk0ifbm/ 1995
ar/ 1997
27/ 4/ 1999
29/ 5/ 2005
13/ 6/ 2004
21/ 6/ 2002
5/ 7/ 1991
31/ 7/ 2002
12/ 7/ 1992
22/ 6/ 1996
2001
aoqHk;onfhae
20 ESpf
5 ESpf
2v
7 ESpf
5 &uf
7 ESpf
4 ESpf
5 ESpf
14 ESpf
7 ESpf
8 ESpf
3 ESpf
usESpf
yJcl;
o&uf
yJcl;
awmifil
om,m0wD
armfvjrdKif
tif;pdefaq;&kH
ykodrf
om,m0wD
tif;pdefaq;&kH
armfvjrdKif
tif;pdef
tif;pdef
rav;
axmif
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
pDyDtufzf
yDtufpft,fvftufzf
atbDautdk
oHwref
yg0ifcJhaomtzGJtpnf;
a'gykH/ &efukef
'v/ &efukef
ausmufwHcg;/ &efukef
awmifil/ yJcl;
teft,fvf'D
usdKufra&mjrdK@e,f
&efukef
vyGWm/ {&m0wD
urm&Gwf/ &efukef
ausmufyef;awmif;/
rav;
erfhqrf/ &Srf;jynfe,f
0g;c,fr/ {&m0wD
aemfa0;
ae&yfvdyfpm
45
27
59
35
82
64
EdkifatmifvGef;
raemfoif;pk
OD;ndK0if;
udknGef@aZmf
OD;omxGef;
OD;pdkif;zoef;
58
50
56
57
50
53
apma';Apf
apm'l;apm (c)
apmoef;
apmt,fo
apm[ma&;
apmvScspf
apmausmfvGif
apmzdk;aX;
apmqm'dkapm
43
122(u)
17(1)
17(1)
17(1)
17(1)
17(1)(2)
5(n)
5(n)
5(n)/ 17(1)
10 (A)
17(1)
122(u)/
386(1)
1982
ZGef/ 2005
10/1991
31/ 3/ 1992
2000
atmufwdkbm/ 1991
rwf/ 1997
ZGef/ 2005
11/ 9/ 2002
7/ 3/ 1990
=o*kwf/ 1991
18/ 6/ 1989
16/ 9/ 1997
Zlvdkif/ 2003
1994
=o*kwf/ 1992
13/ 3/ 1997
2001
ar/ 1998
2/ 8/ 1992
14/ 8/ 1990
1 / 1/ 2000
8/ 3/ 1991
10/ 2/ 1998
28/ 9/ 2005
ao'%f
ao'%f
10 ESpf
8 ESpf
10 ESpf
10 ESpf
20 ESpf
4 ESpf
tcsKyf
okH;v
77 ESpf
5 ESpf
tif;pdef
tif;pdef
jrif;jcH
tif;pdef
ajrmif;jr
jrif;jcH
&efukefaq;&kH}uD;
usdKif;wHk
ppfawG
om,m0wD
tif;pdefaq;&kH
xm;0,f
woufwu|ef; &efukefaq;&kH}uD;
autef,l
autef,l
autef,l
teft,fvf'D
vufyHwef;/ {&m0wD
iykawm/ {&m0wD
bdkuav;/ {&m0wD
vyGWm/ {&m0wD
bdkuav;/ {&m0wD
u&ifjynfe,f
u&if
&Srf;jynfe,f
ajrmufOD;/
&cdkifjynfe,f
&cdkiftrsdK;om;
'Drdkua&pDtzGJ@csKyf
a&$usif/ u&if
jynfol@
wdk;wufa&;ygwD
[oFmw/ {&m0wD
o&ufacsmif;/
weoFm&Dwdkif;
jrdwf/xm;0,f
nDnGwfa&;wyfOD;
atbDtufpf'Dtufzf
rGefjynfe,f
rGefjynfopfygwD
48
61
35
75
54
68
OD;apm0if;(c)
OD;ausmfaZmvif;
apm&ifopf
OD;pdefvS
OD;pdef0if;
OD;&Sdefwif
35
74
30
82
25
27
udkpnfol (c)
udk&JEdkif
OD;pdk;0if;
pGyfy&m ref;eD;
OD;omxGef;
udkoef;axG; (c)
bb
udkoef;xGef;
udkoef;0if;
azaz:0g&D/ 1994
atmufwdkbm/ 1988
Edk0ifbm/ 1990
atmufwdkbm/ 1991
23/ 4/ 1991
1982
tzrf;cH&onfhae
122(1)
17(1)
5(n)
122(1)/
21 (u)
17(1)(2)
ZGef/ 2005
1989
ar/ 1990
ZGef/ 2005
Zlvdkif/ 1990
5(n)/ 17(1)
10 (u)
17(1)
122(u)
5(n)/ 6(1)
122(u)
touf yk'fr
apmwifjrifh
trnf
44
-
1997
1990
19/ 8/ 1990
1992
3/ 5/ 1992
12/ 7/ 2001
28/ 1/ 2004
8/ 1/ 1991
1992
Zefe0g&D/ 1996
7/ 8/ 1998
1/ 8/ 2001
aoqHk;onfhae
10 ESpf
tcsKyf
3 ESpf
14 ESpf
20 ESpf
10 ESpf
73 ESpf
10 ESpf
20 ESpf
11 ESpf
ao'%f
usESpf
tif;pdef
awmifil
xm;0,faq;&kH
tif;pdef
awmifil
tif;pdef
om,m0wD
awmifilaq;&kH
tif;pdefaq;&kH
tif;pdef
jrif;jcH
om,m0wDaq;&kH
o&uf
axmif
vufyHwef;/ {&m0wD
ae&yfvdyfpm
teft,fvf'D
Auo (xm;0,f)
atteft,fvf'D
jynfol@&JabmfygwD
rtlyif/ {&m0wD
ouFef;u|ef;/ &efukef
xm;0,f/
weoFm&Dwdkif;
&efukef
ajrmufOUvm/
&efukef
r&rf;ukef;/ &efukef
prf;acsmif;/ &efukef
ouFef;usGef;/ &efukef
jynfol@
wdk;wufa&;ygwD
ausmif;om;
oHk;*G/ &efukef
&efuif;/ &efukef
bdkuav;/ {&m0wD
ArmjynfuGefjrLepfygwD
teft,fvf'D (jynfol@
xD;vif;/ rauG;
v$wfawmfudk,fpm;vS,f)
autef,l
yg0ifcJhaomtzGJtpnf;
56
50
51
67
52
58
OD;odef;wif
OD;wifatmif
OD;wifv_dif(c)
OD;wifa[mif
OD;wifarmif0if;
OD;wifa&$ (rkH&Gm )
OD;xGef;atmifausmf
OD;xGef;pdef
39
28
60
udk0if;bdk
udkaZmfrsd;xuf(c)
udkaZmfaZmf
OD;aZmwdu
Zl;ydkuf
45
'DZifbm/ 1991
18/ 3/ 1996
17(1)
5(n)
122(1)/
386(1)
5(n)
5(n)
16/ 7/ 2003
1997
ZGef/ 1992
5(n)
5(n)
10(u)
2 ESpf
21 ESpf
10 ESpf
18 ESpf
25 eSpf
1996
10 ESpf
26/ 8/ 2000
19/ 2/ 1996
8/ 6/ 1997
18/ 1/ 1991
1994
1998
azaz:0g&D/
1998
jrif;jcH
tif;pdef
&efukefaq;&kH}uD;
armfvjrdKif
tif;pdef
tif;pdef
tif;pdef
tif;pdef
ykodrf
tif;pdef
OD;Zif;
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
bdkuav;/ {&m0wD
ykZGefawmif/ &efukef
rif;vS/ rav;
armfvjrdkifusGef;/
{&m0wD
v_dkif/ &efukef
rav;
rkH&Gm/ ppfudkif;
c&rf;/ &efukef
ajrmufOUvm/
&efukef
0g;c,fr/ {&m0wD
awmifOUvm/
&efukef
(2) tusOf;axmifwGifaoqkH;olrsm;.ukd,fa&;tusOf;
udktdkufudk
&efukefwdkif;/ v_difr@e,fZmwdjzpfonf?
1990 atmufwdkbmvwGif zrf;qD;cHcJh&onf?
1993 atmufwdkbmv 13 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (31) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? udktdkufudkonf tz OD;cifarmifat;/ trd a':cifarwdk@. om;jzpf+yD; &efukefr@
wGif arG;zGm;onf? 1988 ckESpfwGif tvkyfvkyf&if; vkyfom;aumvdyf &efukefr@wGif ynmoif=um;
aeoljzpfonf? 1988 ckESpf 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif vlxktm; &dQmaxmufyHha0iSa&;
vkyfief;rsm;udk wpdkufrwfrwf vkyfaqmifcJhonf? &efukef vkyfom;aumvdyfor~wGif pnf;\Hk;a&;
r;tjzpf wm0ef,lcJhonf? xdk@tjyif r*Fvm'Hk wyfrawmftxnfcsKyfpuf\Hk/ r*Fvm'Hk tvkyform;
or~wdk@wGifvnf; yg0ifv_yf&Sm;cJhonf?
1990 atmufwdkbmvwGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf? xkd@aemuf 1950 jynhfESpf ta&;ay:pDrHr_ tuf
Oya'yk'fr 5(n)/ rw&m;toif; tufOya' yk'fr 171 t& axmif'%f 7 ESpf csrSwfcHcJh&onf?
1991 ckESpf Edk0ifbmv 23 &ufae@wGif tif;pdeftusOf;axmifrS o&ufaxmifodk@ ajymif;a&$@
cHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? 1993 ckESpf ESpfqef;ydkif;wGif yxrt}udrf emrusef;jzpfcJhonf? aemufydkif;wGif r=um
c% tjyif;txef zsm;emchJonf? xdkodk@jzpf+yD;aemuf axmiftm%mydkifrsm;tm; axmifaq;\Hkodk@
wufa&mufukocGifhay;&ef awmif;qkdaomfvnf; cGihfycsuf r&chJyg? 1993 ckESpf atmufwdkbmv
wGifrS axmifaq;\Hkodk@ wufcGihf&chJonf?
1993 ckESpf/ atmufwdkbmv 13 &ufwGif aq;r; 'kwyf=uyf ausmfjrifhu tjyif;txeftzsm;wufae
onhf ukdtkdufukdtm; ADwmrif bDuGef; yvyf(pf) tm;aq;udk *vludk@(pf)ESifha&m+yD; ta=umxJ
oGif;cJhonf? aq;oGif;+yD; em&Dydkif;t=umwGif ukdtkdufukdonf ta=umrsm;qGJI aoqHk;oGm;cJhonf?
aoqHk;+yD;aemufydkif; &kyftavmif;tm; cGJpdwf&mwGif iSufzsm;ydk;ESifh tla&mifief;zsm;a&m*g jzpfyGm;
chJa=umif; awG@&SdcJhonf?
rSwfcsuf? ? iSufzsm;a&m*gjzifh aoqHk;oGm;jcif;jzpfaomfvnf; iSufzsm;aq;wdkufjcif;/ aoG;ppfjcif;
rsm; vHk;0ryvkyfchJa=umif; q&m0efESifh aq;r;rSwfwrf;rsm;t& od&onf?
46
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
OD;aomif;nGef@
OD;ausmfqef;OD;
OD;tmp&
1991 ckESpf/ Zefe0g&Dv (23) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1996 ckESpf/ rwfv (15) &ufae@wGif ysHvGefawmfrlonf?
ysHvGefawmfrlcsdefwGif oufawmf (35) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;tmp&onf &efukefr@ o&ufawmausmif;wdkufwGif oDwif;oHk;chJonf?
1988 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvY o&ufawmausmif;wdkuf&dS &[ef;ysdKor~wGif wufupGm
yg0ifcJhonf? ppfwyfu tm%modrf;+yD;aemuf OD;tmp&tm; vdkufvHzrf;qD;cJhojzifh e,fpyfa'o
odk@ wdrf;a&SmifcJhonf?
1989 arvwGif &efukefr@odk@ jyefvnfoGm;a&mufcJhonf? 1990 jynhfESpf atmufwdkbmv (3)
&ufae@wGif &efukefwdkif; ig;xyf}uD;ausmif;rS a&$wd*Hkbk&m;odk@ csDwufqjy&mwGif yg0ifcJhonf?
1991 ckESpf/ Zefe0g&Dv (23) &ufae@wGif ppfaxmufvSrf;a&;rsm;. zrf;qD;jcif;udk cHcJh&onf?
1950 jynhfESpf ta&;ay:pDrHr_tufOa' yk'fr 5 (n) jzifh axmif'%f (10) ESpf csrSwfjcif;cHcJh&onf?
1991 ckESpf Edk0ifbmvwGif tif;pdefaxmifrS o&ufaxmifodk@ ajymif;a&$@jcif; cHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? 1996 ckESpf Zefe0g&DvwGif tonf;a&miftom;0g a&m*gjzpfyGm;+yD; tjyif;zsm;cJhonf?
jyifyaq;\Hkodk@ wufa&mufuko&eftwGuf axmiftm%mydkifrsm;u cGihfrychJyg? OD;tmp& aovk
arsmyg;jzpfaecsdefwGifrS 1996 ckESpf rwfv (12) &ufae@wGif o&ufaxmif/ axmifwGif;aq;\Hkodk@
wufa&mufukocGifh ay;cJhonf? rnfokd@r# roufomojzihf rwfv (14) &ufae@wGif o&ufr@
jynfol@aq;\Hkodk@ ajymif;a&$@ukocJhonf? okd@aomfvnf; aemufwae@ rwfv (15) &ufae@wGif
ysHvGefawmfrlcJhonf?
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
OD;A&Sif
OD;cifarmifaqG
47
udkatmifausmfrdk;
rav;r@Zmwdjzpfonf?
1989 ckESpf/ Zlvdkifv (20) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1998 ckESpf/ arv (13) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (38) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;armifarmif/ a':rlrlatmif wdk@. om;jzpf+yD; &efukefwdkif; urm&Gwfr@e,f
trSwf (3) &yfuGufwGif aexdkifchJonf?
1980 jynhfESpfwGif &efukefr@ tif;pdefpufr_vufr_od`H (GTI ) rS 'Dyvdkrm&&SdcJhonf?
1988 ckESpf 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif wufupGmyg0ifcJhonf? xdk@aemuf jynfaxmifpk
trsKd;om;'Drdkua&pDygwDodk@ 0ifa&mufcJh+yD;/ 'Drdkua&pDa&;/ vl@tcGifhta&;wdk@twGuf qufvuf
wdkufyGJ0ifcJhonf? xdkodk@v_yf&Sm;aepOf ppfaxmufvSrf;a&;rsm;u ukdatmifausmfrkd;tm; Armjynf
uGefjrLepfygwDESifh qufoG,fonf[kqdkum/ 1989 ckESpf/ Zlvdkifv (20) &ufae@wGif zrf;qD;cJhonf?
1989 ckESpf/ Edk0ifbmv (3) &ufae@wGif txl;ppfw&m;\kH; trSwf(5)u ukdatmifausmfrkd;tm;
1950 jynhfESpf/ ta&;ay:pDrHr_tuf Oya'yk'fr 5 (n)/ rw&m;toif;tufOya' yk'fr 171
ponhf yk'frrsm;jzihf tvkyf=urf;ESifhaxmif'%f tESpf (20) csrSwfcJhonf?
axmifuscsdefrSpI tif;pdefaxmifwGif aecJh&+yD; 1991 ckESpf Edk0ifbm (28) ae@wGif om,m0wD
tusOf;axmifodk@ ajymif;a&$@jcif;cHcJh&onf?
udkatmifausmfrdk;onf axmifxJwGifaepOfumvwav#muf &dk;om;jcif;/ rSefuefjcif;/ apwem
aumif;jcif;/ pGef@v$wftepfemcHwwfjcif; ponhf *k%fyk'frsm;ESifhjynhf0+yD; vlr_qufqHa&;tvGef
aumif;rGefoltjzpf vlodrsm;cJhonf?
1993 ckESpfwGif udkatmifausmfrdk;onf vGwf+idrf;oufomcGifhtrdef@udk cHpm;cGifh&&SdcJhojzihf .
axmif'%frSm tESpf (20) rS (10) ESpfodk@ajymif;vJcJhonf?
tusOf;axmifvufpGJOya'/ tusOf;om;rsm;av#mh&ufcHpm;cGifh ponfwkd@t& udkatmifausmfrdk;
onf 1997 ckESpf ESpfqef;ydkif;wGif vGwf&rnfjzpfaomfvnf; tm%mydkifrsm;u qufvufcsKyfaESmif
xm;cJhonf? rnfonfh twGufa=umifh qufvufcsKyfaESmifxm;onfudkvnf; ta=umif;=um;
cJhjcif;r&Sday?
48
OD;0if;jrifh
OD;atmifarmfOD;
a'gufwmatmifoef;
OD;atmifarok
tkwfzdkr@/ om,m0wDc&dkif/ yJcl;wdkif;wGifarG;zGm;onf?
1989 ckESpf =o*kwfv (24) &ufwGif zrf;qD;cH&onf?
2002 ckESpf pufwifbmv (17) &ufwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (61) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? rlvwef;ausmif;om;b0rSpI ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;or~
(Auo) odk@ 0ifa&mufcJhonf? (1960-62) wGif om,m0wDc&dkif pnf;\Hk;a&;r; (&uo) nDvmcH
udk,fpm;vS,f/ tkwfzdkr@e,f OUXtjzpf xrf;aqmifcJhonf?
1963 ckESpf jynfwGif;+idrf;csrf;a&;v_yf&Sm;r_wGif (6) c&dkif (&efukef/ tif;pdef/ om,m0wD/ yJcl;/
[Hom0wD/ rtlyif) +idrf;csrf;pGm qjyyGJudk acgif;aqmif+yD;/ rif;vSrS &efukefr@ uefawmfrifyef;+cHodk@
csDwufcJhonf?
xkdpOfu tpkd;&ESihf vufeufukdiftzJG@tpnf;rsm;. +idrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJysuf+yD;aemuf 1963
ckESpf Edk0ifbmv (30) &ufwGif ausmif;om;or~taqmuftODtwGif; tzrf;cHcJh&+yD;/ tif;pdef
axmifwGif tusOf;cscHchJ&onf? 1968 ckESpfwGif ukdudk;u|ef;odk@ ydk@cH&onf?
1968 ckESpfY uef;pepfzsufodrf;a&; tpmiwfcHwdkufyGJwGif yg0ifcJhonf? tpmiwfcHwkdufyJG
50
OD;atmifarok. \kyftavmif;
a&a0;tPvmrfokef&dS psmyewGif
awG@&aom a':atmifqef;pk=unfESihf
OD;atmifarok.rdom;pk
51
OD;azatmif
OD;odef;vGif
a'gufwm atmifoef;
52
53
54
udkatmifjrifhodef;
&efukefwkdif; a&$aygufuHr@e,fwGif aexkdifchJonf?
2005 ckESpf/ Zlvdkifv wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2005 ckESpf/ Edk0ifbmv 5 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (37) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? udkatmifjrifhodef;onf a&$aygufuHr@e,f/ trSwf (12) &yfuGufwGif aexdkifol
jzpf+yD; vl@tcGihfta&; owif;tcsuftvufrsm; pkaqmif;aeolwOD;jzpfonf? 1988 ckESpf ta&;
awmfyHkumvwGif 'Drdkua&pDESifh +idrf;csrf;a&;ygwDwGif 0ifa&muf+yD; jrefrmjynf 'Drdkua&pD&&dSa&;
twGuf v_yf&Sm;cJhonf?
2005 ckESpf/ Zlvdkifv 2 &ufae@wGif zcifjzpfolESihftwl zrf;qD;jcif;cHcJh&onf? jynfytajcpdkuf
w&m;r0iftzGJ@tpnf;wckjzpfonfh tvkyform;or~ (jrefrmEdkifiH) ESifh qufoG,fonf[k
pGyfpJGcH&onf? xkd@a=umihf yk'fr 16 (3)/ rw&m;toif; tufOya' yk'fr 171/ 1950-jynhfESpf
ta&;ay:pDrHr_tufOya' yk'fr 5 (i)/ 5(n) wkd@jzifh w&m;pGJqdkchJonf?
jrefrmppftpkd;&u =o*kwfv 28 &ufae@ owif;pm&Sif;vif;yJGwGif ukdatmifjrihfodef;/ zcifjzpfol
OD;odef;vGifOD; tygt0if pkpkaygif; 10 OD;ukd zrf;qD;xm;a=umif; xkwfazmfajymqkdchJonf? xkd@jyif
ukdatmifjrihfodef;onf trSwf(1) pufr_0ef}uD;XmerS 0efxrf;a[mif;wOD;jzpf+yD; 2003 ckESpf
'DZifbmvwGif xkdif;EkdifiHokd@oGm;a&mufchJonf/ xkdif;EkdifiH/ rJaqmufr@wGif uBmhtvkyform;
ydyQ/ tvkyf&Siftvkyform;udP ESihf vlxkpnf;&kH;a&;oifwef;rsm;ukd wufa&mufchJonf
[kvnf; xkwfaz: ajymqkdcJhonf?
aoqHk;yHk? ? udkatmifjrifhodef;onf tif;pdeftusOf;axmifwGif; 4 vt=um csKyfaESmifcHxm;&+yD;/
w&m;pJGqkdcHxm;&pOf \kwfw&ufaoqkH;chJonf? udkatmifjrifhodef;onf ppfa=uma&;umvwGif
nOf;yef; ESdyfpufcH&onf/ tif;pdefaxmiftwGif; usef;rma&; apmifha&Smufr_rSm tvGefw&m
nHhzsif;qJjzpfonf[k od&onf? 2005 ckESpf Edk0ifbmv 5 &ufae@ ae@vnf (2;00)em&DwGif
aoqHk;chJjcif;jzpfonf? nae (6;00)em&DwGif a&$aygufuHr@e,f &Jpcef;u udkatmifjrifhodef;onf
tif;pdefaxmifwGif 0rf;a&m*gjzihfaoqkH;a=umif; rdom;pkokd@ ta=umif;=um;chJonf?
aemufwae@ eHeuf (5;00)em&DwGif udkatmifjrifhodef;. nDtpfukdarmifESr (5) OD;u tif;pdeftusOf;
axmifokd@ oGm;a&mufchJonf? axmiftm%mykdifrsm;u (3) OD;ukdom udkatmifjrifhodef;. \kyft
avmif;tm; =unhf&SKcGihf ychJonf? rdom;pku udkatmifjrifhodef;.psmyeukd aemufwae@wGif
yvkyfrnf[k tm%mykdifrsm;ukd ajym=um;chJonf? okd@aomfvnf; tm%mykdifwkd@u vufrcHbJ xkdae@
eHeuf (11;30) em&DwGif \kyftavmif;ukd a&a0;okefwGif rD;o+*K[f&ef twif;tusyf pDpOfchJonf?
55
udkat;vGif
&efukefwkdif;/ oCFef;u|ef;r@e,fwGifaexdkifchJonf?
1988 ckESpf/ atmufwdkbmvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1992 ckESpf/ 'DZifbmvwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (38) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? &efukefwdkif; oCFef;u|ef;r@e,fwGif aexdkifaom udkat;vGifonf 1988 ckESpf
'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif wufupGm yg0ifcJhonf? ta&;awmfykHt+yD;wGif zrf;qD;cH&+yD;
oCFef;u|ef;r@e,f&Jpcef;tm; jynfolrsm;u pD;eif;odrf;ydkufpOfu yg0ifcJhonf[k pGyfpGJcHchJ&onf?
1989 ckESpf/ Edk0ifbmv (19) &ufae@wGif EdkifiHawmfykefuefr_ yk'fr 122(1)/ tygt0if yk'fr
302(2)/ 122(1)/ 149 wdk@jzifh ao'%fcsrSwfjcif; cHcJh&onf?
1989/ 1993 ckESpfrsm;wGif tm%mykdifrsm;u tusOf;om;rsm;tm; vGwf+idrf;oufomcGifhrsm;
ay;chJonf? xkd@a=umihf ukdat;vGifonf ao'%fusae&mrS axmif'%ftESpf (20) odk@ uscH&ef
jyifqif owfrSwfjcif;cHcJh&onf?
1990 jynhfESpf pufwifbmv tif;pdefaxmifwGif; tpmiwfcHqjyr_wGif yg0ifcJhojzifh tjyif;
txef&dkufESufjcif;udk cHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? 1992 ckESpfwGif axmifr;ESifh tacstwif pum;rsm;+yD;aemuf wdkufydwfjcif;/ &dkufESuf
ESdyfpufjcif; cHcJh&onf? aoG;tef+yD; '%f&mjyif;xefpGm&cJhonf? wdkufydwfcHxm;&onfhtwGuf ol.
usef;rma&; tajctaerSm tvGefqdk;&Gm;vmcJhonf? axmiftm%mydkifrsm;u aq;0g;ukor_ vHk;0
ray;bJ ypfxm;cJhojzifh 1992 ckESpf 'DZifbmvtwGif; wkdufydwfcHxm;&pOf aoqHk;oGm;cJhonf?
rSwfcsuf? ? EdkifiHa&;tusOf;om;ESpfOD;u axmiftm%mydkifrsm;ukd udkat;vGiftm; rw&m;
&dkufESuf !Of;yef;chJaoma=umihf uef@uGufcJhonf? wdk@ ESpfOD;vnf; tjyif;txef \kdufESuf
cHcJh&onf?
56
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifwm0efcHq&m0ef
OD;tkef;az
a'gufwmpdk;=unf
rat;rl
weoFm&Dwkdif;/ o&ufacsmif;r@e,f/ Aswf0dom;aus;&GmZmwdjzpfonf?
1997 ckESpf/ pufwifbmv (16) &ufae@wGif tzrf;cH&onf?
1998 ckESpf/ arv 'kwd,ywftwGif; uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (21) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? rat;rlonf OD;armifpdef/ a':at;wifwkd@.orD;jzpf+yD; weoFm&Dwkdif;/
o&ufacsmif;r@e,f/ Aswf0dom;aus;&GmwGif arG;zGm;onf?
weoFm&Dwkdif;wGif tajcpkdufv_yf&Sm;aom +rdwf-xm;0,fnDnGwfa&;wyfOD;. tzJG@0ifwOD;
jzpfonf? 1997 ckESpf pufwifbmv (16) &ufae@/ eHeuf (6;00)em&Dcef@wGif rat;rl/ vkyfazmf
ukdifzuf trsKd;orD; (3) OD;/ wvom;t&G,fuav;i,f (1) OD; wkd@onf o&ufacsmif;r@e,f/
a&yl&GmteD;wGif ppftpkd;&wyfrS ppfa=umif;wckESihf &ifqkdifwkd;chJ&onf? xkdppfa=umif;onf
trSwf (267) ajcvsifwyf&if;/ wyfcJG(2)rS wyfcJGr; Akdvf}uD;ausmfolOD;pD;aom ppfa=umif;jzpf+yD;
rat;rlwkd@ukd zrf;qD;chJonf?
nae (4;00) em&Dcef@wGif ppfa=umif;onf zrf;qD;xm;olrsm;ukdac:aqmif+yD; qufvuf xGufcGm
chJ&m u|J+cH&Gmokd@ n (6;00) em&Dcef@wGif a&muf&dS+yD; acWpcef;cs=uonf? Akdvf}uD;ausmfolu
u|J+cH&Gm aus;&Gm+idrf0yfydjym;r_wnfaqmufa&;tzJG@ (&0w) OUX OD;armifvGif.tdrfwGifvnf;
aumif;/ tjcm;ppfom;rsm;u &GmtwGif;&dS tdrf (7) vkH;wGifvnf;aumif; toD;oD; pcef;csaexkdif
=uonf? zrf;qD;cH&olrsm;ukd OD;tkef;nGef@ qkdol.tdrfwGif csKyfaESmifxm;onf?
n (9;00) em&Dcef@wGif wyfcJGr; Akdvf}uD;ausmfolu rat;rlukd ppfaq;rnf[kqkdum ac:,loGm;
onf? ppfaq;onhfae&mrSm wnf;ckdaexkdifonhf tdrfwGifjzpfonf? xkd@aemuf w}udrf rk'drf;
usihf+yD; n (10;00) em&Dcef@wGif csKyfaESmifxm;onhftdrfokd@ jyefvnfykd@aqmifchJonf?
aemufwae@ n (9;00) em&Dcef@wGif xyfrHac:,l+yD; w}udrfrk'drf;usihfum n (10;00) em&Dcef@
wGif jyefvnfykd@aqmifchJonf? (zrf;qD;cH&olwOD;jzpfaom aemfoif;pkonfvnf; rk'drf;usihfcHchJ&+yD;
aemufqkH;wGif tusOf;axmiftwGif;wGifyif aoqkH;chJonf?
57
OD;bdk=unf
OD;+yHK;csdK
a'gufwmpdk;=unf
59
rD;jcpfwqH
tESpf 20 qdkygvm;a[h?
tjrifuyfavmufatmif
udk,fhudkudk,f wyfrufpdwf&Sdolrsm;u
a=umifolawmf aomueJ@av?
tESpf 20 qdkygvm;a[h?
aumufuspfaom
tjrifwdkaom
udk,fusdK;iJh &efvdkpdwfeJ@
vlvm;ajrmufvmwJh
tm%myg;uGufom;wdk@u
udk,fhudkudk,f av;pm;jcif;iSm
rwwfpGrf;EdkifwJh
aumuf\dk;r#if Oya'eJ@av?
tESpf 20 qdkygvm;a[h?
taumif;tqdk;tay:rSm
&SufzG,fvdvd OayQmyEdkifolrsm;u
,kwfnhHodrfzsif;r_eJ@
roef@pifaomt&m rSefor#'Jh
rkom;yk'freJ@av?
tESpf 20 qdkygvm;a[h?
\kyfrSmtm%meJ@ usnfqef
emrfrSm zufqpf
ratmifjrifwJh ol&Jaumif;rsm;&J@
tmCmwwxuf tqdyftawmufjyif;wJh
cHk\Hk;trdef@eJ@av?
rD;yGm;uav;u ae+yD;
rD;awmuf}uD; jzpfvmwJhtcgrSm
uBmajray:rSm &SdwJh
tnpfta=u;[lor#eJ@
60
vlavvlvGifh *sydk;awavawGudk
avmifpm;oGm;vdrfhr,f (a*:uD)
armifaomfu&J@ rD;jcpfwqH[m
aemif tESpf 20 =umaomtcgrSm
avmifpmrsm;&Jh jymeJ@xkqpf
ordkif;0ifausmufwdkif jzpfvmr,f? ?
armifaomfu (tif;pdeftusOf;axmifwGif;wGif a&;pyfonf)
AdkvfoHwkH;
yJcl;wdkif;/ anmifav;yifc&dkifwGif arG;zGm;onf?
1983 ckESpfwGif zrf;qD;cH&onf?
1997 ckESpf/ rwfvwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (70) &Sd+yDfjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? AdkvfoHwHk;onf anmifav;yifc&dkifZmwdjzpfonf? u&iftrsKd;om;tpnf;
t\Hk; (autifef,l). u&iftrsKd;om;wyfrawmfwGif wyfpkr;wOD;jzpfonf?
1982 ckESpfwGif yJcl;&dk;r jyefvnfpdk;rdk;a&;pDrHudef;twGuf pnf;\Hk;v_yf&Sm;pOf zrf;qD;cHcJh&onf?
1983 ckESpfwGif EdkifiHawmfykefuefr_ yk'fr 122 (1) jzifh ao'%fcsrSwfjcif;cHcJh&onf?
1989 ckESpf/ Zefe0g&Dv (21) &ufae@wGif ppftpdk;&u vGwf+idrf;oufomcGifh xkwfjyefcsuf trSwf
(489) ukd xkwfjyefchJonf? xkd@a=umihf tm%mykdifrsm;u AkdvfoHwkH;tm; ao'%frS woufwu|ef;
odk@ ajymif;cJhonf? okd@aomfvnf; uscH&rnhfESpfta&twGufudk twnfrychJay?
tusOf;axmiftwGif; ESpfaygif;rsm;pGmaexdkifcJh&ojzifh tm[m&csKd@wJhjcif;/ touft&G,f }uD;&ifh
jcif;wdk@a=umifh a&m*grsm; wck+yD;wck pGJuyfvmcJhonf?
aoqHk;yHk? ? 1997 ckESpf Zefe0g&DvwGif ausmufuyfa&m*grSm tvGefqdk;&Gm;vmojzihf tif;pdef
axmifaq;\Hkokd@ wufa&mufukocGihf&chJonf? qD;roGm;Edkifonfh tajctaea&mufonhftcg
&efukef taxGaxGa&m*gukaq;\Hk}uD; ajymif;a&$@ukocGihf&cJhonf? xkdtcsdefwGif rSwf^m%f
ysufpD;jcif;/ pum;rajymEdkifjcif;/ wudk,fvHk; ta=umrsm; qdkif;oGm;jcif;rsm; jzpfaycJhonf? 1997
ckESpf rwfv wwd,ywftwGif; aq;\Hk}uD;tcsKyfcef;Yyif uG,fvGefcJhonf?
61
OD;a&$ausmf
OD;apmZifjr
a'gufwmpdk;cdkif
a0[ifrS jrifawG@&aom
tif;pdeftusOf;axmif
("mwfykH www.nccu.edu)
udkcsdK}uD; (eef;a&S@ )
rav;r@ Zmwdjzpfonf?
1990 jynhfESpf ZlvdkifvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1993 ckESpfwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (38) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? 1988 ckESpf 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif rav; eef;a&S@ppfa=umif;wGif
ppfa=umif;r;tjzpf wufupGm yg0ifOD;aqmifcJhonf? xdk@aemuf trsKd;om;EdkifiHa&;wyfaygif;pk
(rew) zGJ@pnf; wnfaxmifonfhtcg A[dkaumfrwDtzGJ@0ifwpfOD;jzpfvmcJhonf? ukdcsKd}uD;onf
yef;csDq&mwpfOD; jzpfaoma=umihf rewtwGuf &HyHkaiG&Smonhftcg tokH;y&ef q&m}uD;ocif
udk,fawmfrdSKif;. yHkwlyef;csDum;udk a&;qGJay;cJhonf?
62
OD;0if;jrihf
OD;cspf
yef;awGrau&bl;av
yef;cspfolawG ridk&bl;av
yef;awGyGifhrS vSr,fh'Dajr
(auqJ a0qJ yGifhqJ yJav)
rav;tusOf;axmifxJ&Sd EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;
udkcsdK}uD;twGuf a&;pyfcJhaom oDcsif;rS wydk'f
63
OD;cspfaxmif
u,m;jynfe,f/ zm;aqmif;r@wGif aexdkifchJonf?
1989 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1990 jynhfESpf 'DZifbmv (19) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? vGwfvyfa&;r&rD *syefacwf rdDvmtajrmufwyfwGif/ wyf=uyf}uD;tjzpf
wm0efxrf;aqmifcJhonhf vGwfvyfa&;wkdufyGJ0if &Jabmfa[mif;wOD;jzpfonf? zqyv tpkd;&
vufxufwGif u,m;jynfe,f0ef}uD; pyf0. ukd,fa&;t&m&Sdtjzpf tr_xrf;&GufcJhonf?
1988 ckESpf/ 'Drdkua&pDta&;awmfykHwGif u,m;jynfe,f zm;aqmif;r@e,f 'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_ukd
OD;aqmifcJhonf? ppfwyftm%modrf;+yD;aemuf trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf/ zm;aqmif;r@e,f
tvkyftr_aqmiftzJG@wGif tzGJ@0iftjzpf wufupGm yg0ifaqmif&GufcJhonf? tzGJ@csKyfu OD;cspf
axmiftm; 1990 jynhfESpf ygwDpkH'Drkdua&pDa&G;aumufyGJwGif 0iffa&mufta&G;cs,fcHrnhf ukd,fpm;
vS,favmif;wOD;tjzpf vsmxm;chJonf? a&G;aumufyJGrwkdifrDwGif ppftpkd;&u OD;cspfaxmifukd
tm%mzDqefr_jzifh zrf;qD;chJonf?
aoqkH;ykH? ? vGKdifaumftusOf;axmif/ rdDvmtusOf;axmif/ jrif;+cHtusOf;axmifrsm;wGif
tusOf;cscHcJh&onf? jrif;+cHaxmifokd@ta&mufwGif/ &ifusyfyef;ema0'em pGJuyfaeonf? tusOf;
axmiftwGif; aq;0g;rvkHavmufr_a=umifh vkdtyfaomaq;0g;rsm;ukd jyifyrS rSm,l okH;pJG&onf?
u,m;jynfe,f/ zm;aqmif;r@&dS rdom;pkonf rauG;wkdif;/ jrif;+cHaxmif&dS OD;cspfaxmiftm; oGm;
a&mufawG@qkH&ef c&D;a0;uGmvGef;onfh twGuf okH;vv#if w}udrfom oGm;a&mufawG@qkHEkdifonf?
OD;cspfaxmifonf vkdtyfonhfaq;0g;rsm; ykHrSefr&&dSojzihf usef;rma&;ykdrdkqdk;&Gm;cJhonf? 1990
jynhfESpf 'DZifbm (18) &ufae@wGif a&m*gonf;xefvmonf? axmiftm%mykdifrsm;u vkH+cHKa&;t&
axmufvSrf;a&;tzJG@ tqifhqifhukd wifjy&ef vkdtyfa=umif;/ xkd@a=umifh OD;cspfaxmiftm;axmif
jyify&dS aq;\ko
H @dk xw
k I
f uko&efrjzpfEidk af =umif; ajymqkcd o
hJ nf? ok@d aomf Ekid if aH &;tusO;f om;rsm;u
twif;t=uyf awmif;qkdaoma=umifh axmiftm%mykdifrsm;u OD;cspfaxmiftm; aq;\kHokd@wifykd@
cJhonf? 'DZifbmv (19) &ufae@wGif jrif;jcHaxmifaq;\kHY aoqkH;onf?
rSwfcsuf? ? ukdaZmfqkdif; (wkdif;r;Adkvfr;csKyf t,fcGefzefukdvkyf}uHr_jzifh ao'%fuscHae&ol)/
u,m;jynfe,f/ vGKdifaumfr@rS ukdatmifoef;wkd@onf OD;cspfaxmifESifhtwl jrif;+cHaxmifokd@ pwif
a&muf&dSonfhtcsdefrS aq;\kHwifonftxd aexkdifcJh=uonf? wkd@rSwqifh jyefvnf=um;od
cJh&aom OD;cspfaxmif ajym=um;chJaom atmufygpum;wcGef;rSm rSwfom;zG,faumif;onf?
64
acgif;&Snf
weoFm&Dwkdif; +rdwfr@/ ujyifaus;&GmZmwd jzpfonf?
1991 ckESpfwGif zrf;qD;cHcJh&onf?
1992 ESpfqef;ykdif;wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (20) cef@jzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? acgif;&Snfonf u&ifwkdif;&if;om;wpfa,mufjzpf+yD;/ ajratmufawmfvSef
a&;orm; wpfa,mufjzpfonf? 1991 wGif 0gukef;&Gm&dS tdrfwtdrfwGif tm%mykdifwkd@. zrf;qD;
jcif;cHchJ&onf? ESihftwl tdrf&Sifjzpfol apma*smfeD/ autifef,lwyf&if; trSwf (10) axmufvSrf;
a&;r; bkdeD (ac:) apm[m;a' wkd@vnf;zrf;qD;cHchJ&onf? acgif;&Snfonf yk'fr 171 jzihf tvkyf
=urf;ESihf axmif (3) ESpf csrSwfjcif; cHchJ&onf? +rdwfr@tusOf;axmifwGif tusOf;cscHchJ&onf?
aoqkH;ykH? ?
1) xkdpOfu +rdwfr@tusOf;axmifwGif wywfv#ifw}udrf tom;ig;au|;onhftpDtpOf
vkH;0r&dSjcif;?
2) xrif; 0vifpGm rpm;&jcif;?
3) aomufokH;a& vkHavmufpGmr&&dSjcif;? tusOf;om;rsm; a&aomufvkdygu aeylxJwGif
wOD;csif;wef;pDI aomuf&jcif;? wpfvv#if ESpf}udrfom a&csKd;&jcif;?
4) tdyfaqmiftwGif; =uyfwnf;pGm aexkdif tdyfpuf&jcif;? (vl 50 cef@ twGufom
oihfavsmfonhftcef;wGif vl 100 ausmf aexkdif tdyfpuf=u&onf?)
txufygta=umif;&if;rsm;a=umihf acgif;&Snfonf tm;tifcsnfhe@Jjcif;/ azma,mifjcif;/ 0rf;av#m
jcif;rsm; jzpfay:+yD; aoqkH;chJ&onf?
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr;
OD;atmifqef;
OD;bifpkdif/ OD;0if;qef;/ OD;nGef@[ef
65
ukdvScif
&efukefwkdif;/ a&$jynfom+rdK@e,fwGif aexdkifchJonf?
1997 ckESpf/ =o*kwfv (26) &ufae@wGif zrf;qD;jcif; cH&onf?
1999 ckESpf/ arv (31) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (43) ESpf jzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? &efukefwkdif;/ a&$jynfom+rdK@e,f trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyfwGif wm0ef
xrf;aqmifchJonf?
1998 ckESpf =o*kwfv 12 &ufae@wGif tzGJ@csKyfacgif;aqmif a':atmifqef;pk=unfonf {&m0wD
wkdif;/ ykodrfr@okd@ c&D;xGufchJonf? tm%mykdifrsm;u a':atmifqef;pk=unf c&D;rqufEkdifap&ef
&efukefwkdif;/ xef;wyifr@teD;wGif =o*kwfv 24 &ufae@txd wm;jrpfchJonf? xkdumvwGif
ukdvScifonf wm;qD;xdef;odrf;cHae&aom a':atmifqef;pk=unftm; oGm;a&muf=unhf\_&m
zrf;qD; cHchJ&onf?
tm%mykdifrsm;u ukdvSciftm; &efukefwkdif;/ v_difom,mr@e,f/ vkHxdef;wyf&if; trSwf ( 9 ) wGif
csKyfaESmifchJonf? pufwifbmv (6) &ufae@wGif &JrGefwyfr@ cv& (219)okd@ ajymif;a&$@csKyfaESmif
chJonf? aemufykdif;wGif ukdvSciftm; tif;pdeftusOf;axmifodk@ ydk@aqmifcJhonf? 1975 ckESpf/
EdkifiHawmfudk aESmifh,SufzsufqD;olrsm;. ab;t&m,frS umuG,fapmifha&SmufonfhOya' jzihf
ta&;,lchJonf?
ukdvScifonf tm%mykdifrsm;ESihf qufqHa&;wif;rmchJonf? XmecsKyf\kH;okd@ wcgw&HoGm;a&muf
pOfu ppfaxmufvSrf;a&;rsm;ESifh pum;tacstwif rsm;cJhzl;onf? &JrGefwGif tcsKyfcHae&pOfu
vnf; axmufvSrf;a&;rsm;ESifh qufqHa&; r=umc% wif;rmchJonf?
aoqkH;ykH? ? ukdvScifonf tif;pdefaxmifwGif tusOf;cscHae&pOf &kwfw&uf aoqkH;chJonf?
tm%mydkifrsm;u ukdvScifonf ao&nfao&ufudk tvGeftu|Haomufpm;chJjcif;a=umihf pdwf
ua,mifajcmufjcm;jzpfum rdrdukd,frdrd aoa=umif;}uHpnfoGm;jcif;jzpfa=umif; a=unmcJhonf?
rSwfcsuf? ? tzGJ@csKyf. a=unmcsufwGif atmufygtwkdif; az:jyxm;onf?
---ua,mufu,ufjzpfI rdrdukd,frdrd vkyf=uHI uG,fvGefa=umif;qkdonfrSm pOf;pm;zG,f&m
OD;vlvS
a'gufwmpdk;cdkif
OD;vSoef;
&efukefwdkif;/ =unfhjrifwdkifr@e,f/ &wemykHvrf;wGif aexdkifchJonf?
1990 jynhfESpf/ atmufwkdbmv (23) &ufae@wGif zrf;qD;jcif; cH&onf?
1996 ckESpf/ =o*kwfv (2) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (49) ESpf jzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? 1947 ckESpf azazmf0g&DvwGif arG;zGm;onf? rdbrsm;rSm OD;odef;az/ a':!Gef@
wkd@jzpfonf?
1965 rS 1967 ckESpftwGif; wyfrawmf(a&)wGif wyf=uyf}uD;tqihftxd wm0ef,lchJonf? xkd@
aemuf w&m;\kH;csKyfa&S@aewOD;tjzpf toufarG;aexkdifonf? 1988 ckESpf 'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_
}uD;wGif OD;vSoef;onf &efukefa&S@aersm;toif;rS wufupGm v_yf&Sm;cJhonf? =unfhjrifwdkifr@e,f
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf OUtjzpf wm0ef,lchJonf?
1990 a&G;aumufyJGwGif &efukefwkdif;/ ukd;ukd;u|ef;r@e,f rJqe,fajr&dSjynfolvlxku OD;vSoef;
tm; jynfol@v$wfawmfukd,fpm;vS,ftjzpf a&G;cs,fwifajrmufchJonf? ppftpkd;&u jynfol@
ukd,fpm;vS,frsm;tm; tm%mvJ$tyfjcif;ryojzihf pif+ydKiftpkd;&zGJ@pnf;&ef u;yrf;r_rsm;wGif
yg0ifcJhonf? 1990 jynhfESpf/ atmufwdkbm (23) &ufae@wGif zrf;qD;cH&onf? 1991 ckESpf/ arv
wGif yk'fr 122 (1) jzifh tvkyf=urf;ESifh axmif'%f (25) ESpf csrSwfcH&onf?
67
OD;a&$ausmf
OD;apmZifjr
a'gufwmoif;az
qD&Sd;
ucsifjynfe,fwGif aexdkifchJonf?
1989 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1990 jynhfESpf atmufwdkbmv (18) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (23) ESpfom &Sdao;onf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? qD&Sd;onf ucsifvGwfajrmufa&;wyfrawmf (autkdifat) wGif tvSnfhus
wm0efxrf;aqmifchJaom wyfom;wOD;jzpfonf? 1989 ckESpfwGif e0w ppfwyfu wdk@ wyfpdwf
wckvHk;tm; zrf;qD;&rdchJonf? aemufykdif;wGif wdk@ tm;vHk;udk axmif'%f (7) ESpf pDcsrSwfcJhonf?
jrpf}uD;em;axmifrS tif;pdefaxmifodk@ ajymif;a&$@cHcJh&onf? wkd@tm;vkH; rdom;pkrsm;ESihf tquf
jywfchJaoma=umihf axmif0ifpm awG@qHkol r&SdcJh[k od&onf?
68
OD;bdk=unf
OD;xGef;pdk;
a'gufwmpdk;=unf
69
OD;cifarmifat;
rav;r@Zmwdjzpfonf?
1996 ckESpf/ arvwGifzrf;qD;jcif;cH&onf?
2002 ckESpf ESpfvnfydkif;wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (57) ESpfcef@ &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;cifarmifat;onf *sif;&Syf. t=urf;rzuf EdkifiHa&;tHwkr_ pmtkyf vuf
0,fxm;&Sdr_jzifh ppfaxmufvSrf;a&;rsm;. zrf;qD;jcif;cH&+yD; ta&;ay:pDrHcsuf yk'fr 5 (n) jzifh
axmif'%f 7 ESpf csrSwfjcif;cHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? tusOf;axmifwGif; tpmtdrfa&m*g cHpm;cJh&+yD; rav;tusOf;axmifaq;\HkwGif
ESpfESpfr# aexdkifcJh&onf? 2002 ckESpfwGif a&m*grSm ydkrdk qdk;&Gm;vmum yg;pyfrS aoG;rsm; tefxGuf
cJh+yD; aemufw&ufwGif aoqHk;cJhonf?
rSwfcsuf? ? tjynfjynfqdkif&m=uufajceDaumfrwD (ICRC) rS OD;cifarmifat;tm; 4 }udrfr#awG@
qHkcJh+yD; tjrefqHk; jyefv$wfay;oifhonfh oltjzpf rSwfcsufay;cJhonf? odk@aomftm%mydkifrsm;u
rv$wfay;bJxm;cJh+yD; aoqHk;csdefwGif omrefvGwf&ufrSm vydkif;r#om vdkawmhonfh tcsdefjzpfonf?
axmift&m&Sdrsm;? ?
axmifydkif}uD;
axmifr;
OD;atmifZif
OD;aZmf0if;
OD;xGef;jrifhodef;
71
72
udkcifarmifjrifh
&efukefwdkif;/ vomr@e,fwGifaexdkifchJonf?
1997 ckESpf/ atmufwdkbmv (28) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2001 ckESpf/ Zlvdkifv (21) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (42) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? udkcifarmifjrifhonf OD;cifarmifwdk;/ a':jrifhjrifhwdk@. om;jzpfonf? &efukefwdkif;/
vomr@e,fwGif aexdkifcJh+yD; 1988 ckESpf 'Drdkua&pDa&;v_yf&Sm;r_wGif wufupGmyg0ifcJhonf?
trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf/ vomr@e,f pnf;&kH;a&;tzJG@. twGif;a&;r;/ vomr@e,f vli,f
vkyfief;tzJG@ wm0efcH ponhfwm0efrsm; xrf;aqmifchJonf?
vomr@e,f tzGJ@csKyf\Hk;udk udkcifarmifjrifhaetdrfwGif zGifhvSpfxm;onf/ tzJG@csKyfqdkif;bkwfESifh
tvHvnf; ol@tdrfwGif v$ifhxlxm;cJhonf?
1995 ckESpfwGif zJG@pnf;cJhaom &efukefwkdif; qufoG,fzdwf=um;a&;vli,ftzJG@wGif tzJG@0ifjzpf
vmonf? wkdif;tqihf vli,ftzJG@ay:vm&ef r@e,frsm;udk vkdufvHqufoG,fjcif;/ zJG@pnf;jcif;
ponfh wm0efrsm;,lcJhonf?
xdk@aemuf 1995 ckESpfwGif A[kdvli,fvkyfief;tzJG@ taxmuftulytzJG@. tzJG@0if (5) OD;xJrS
wOD;jzpfcJhonf?
1996 arvwGif tif;pdefaxmifwGif wv=um csKyfaESmifjcif;cHcJh&onf?
1997 ckESpf atmufwdkbmv (28) &ufae@wGif tzGJ@csKyfacgif;aqmif a':atmifqef;pk=unfonf
r&rf;ukef;r@e,f tzGJ@0ifrsm;ESifh awG@qHk&efoGm;onhftcg tm%mydkifrsm;u wm;qD;r_rsm;yvkyfcJh
onf? nbufwGif tm%mykdifrsm;u udkcifarmifjrifh/ a'gufwma':ar0if;jrifh/ a'gufwmoef;+idrf;/
tygt0if tzGJ@csKyf tzGJ@0iftcsdK@ vkdufvHzrf;qD;chJonf?
udkcifarmifjrifhonf 'DZifbmv (10) &ufae@wGif 1950-jynhfESpf/ ta&;ay:pDrHr_tufOya' yk'fr
5(n)/ avmif;upm;r_ yk'fr 15(u)wkd@jzifh axmif'%f (8) ESpf csrSwfcHchJ&onf? tif;pdefaxmif/
uav;r@tusOf;axmifwkd@wGif tusOf;cscHchJ&onf?
aoqHk;yHk? ? udkcifarmifjrifhonf uav;r@tusOf;axmifodk@ a&muf&dScsdefrSpI iSufzsm;a&m*g
cHpm;cJh&onf? xdk@a=umifh tm%mydkifrsm;xH aq;0g;ukoay;&ef t}udrf}udrf awmif;cHcJhaomfvnf;
tm%mykdifrsm;u vspfvsL&SK tcsdefqJGcJhonf?
73
2001 ckESpf/ Zlvdkifv (21) &ufae@/ rGef;wnfh (12) em&DwGif tm%mykdifrsm;u ukdcifarmifjrihftm;
uav;r@ jynfol@aq;\Hkodk@ ykd@aqmifcJhonf? okd@aomfvnf; xkdae@nae (4) em&DtcsdefwGif
iSufzsm;a&m*gjzifh aoqHk;oGm;cJhonf? ukdcifarmifjrihf.psmyeukd uav;r@wGif yvkyf&m r@cHvlxk
trsm;tjym;u vkdufvHykd@aqmifchJ=uonf?
ukdcifarmifjrihf.aetdrfwGif
0rf;enf;jcif;txdrf;trSwf
csdwfqJGxm;aom "mwfykHESihfyef;csDum;
OD;jrifhatmif
OD;0if;Edkif
r&Sd
74
OD;cifarmifjrifh
a';'&Jr@ {&m0wDwdkif;wGif arG;zGm;onf?
1989 ckESpf/ ZGefvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1993 ckESpf/ azazmf0g&Dv (16) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (63) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
zrf;qD;cH&+yD;aemuf ppfa=umar;jref;onhfumvwGif
\kduful;xm;aomykH ("mwfykH jyef=um;a&;0ef}uD;Xme)
OD;bdk=unf
a'gufwmpdk;=unf
76
tav;`yK~uygpdkdU
(1)
OD;cifarmifjrifh
&J&ifheDjr/ *k%fajymifvSonfh
b0oef@pif/ tdk=u,fpif--=u,fpifonfum;/ tarSmif=um;Y
arG;zGm;vm&/ ay:cJh&vnf;
ntm;cGif;azguf/ wrdk;aomufa&;
b0ay;+yD;/ aoG;ESifhn$efjy
tvif;iScJh
us&mae&m/ a&muf&mt&yf
yJhwifxyfatmif/ tm;rmefaqmif&if;
tarSmifudk+zdK/ tarSmifqdkwdkuf
trdkufwdrfv$m/ wdrfwumudk
ausnm ppfqif/ c&D;ESifcJh
=u,fpifwm0ef a=ucJhygay+yD---
(2)
rdk;raomufao;/ a&mifeDa0;qJ
aoG;eJ@vdrf;usH/ onfn,H.
aw;oHokOf;qdwf/ tarSmif&dyf0,f
rarS;rSdwfcsif/ vif;vdkufcsifvnf;
=u,fpifwyGifh/ '%f&mqifhcJh
&ifeifhp&m/ au&yg+yD
b,fcgajzodrfh/ &EdkifcsdrfhtHh
rqef@&ifrSm/ a0'emjzifh
cgcg*k%fy/ tav;yvdkuf
OD;!$wfvdkufonf
aomif;wdkufuBmwnfygap---
(3)
a=omf--=u,fpifwyGifh
&ifeifhp&m/ au&&Sm+yD
77
r[majrjyif/ unf;wifvsuf
=uifemvSpGm/ axG;ydkufygavmh
Zmenfom;aumif;/ ol&Jaumif;.
tavmif;udk,fay:/ aoG;pufay:Y
pdkufxlodrf;xkyf/ tvHtkyf&if;
uBmcsOf;wdkif/ ol@rSwfwdkifudk
qkyfudkifpHy/ tav;y=u
OD;!$wf=uavmh
nudk cGif;azmuf/ qufvufav#muf&if;
raysmuf=u,fpif/ jrwf0dnmOfudk
tpOfxm0& *k%fy=uygpdk@?
tpOfxm0& *k%fy=uygpdk@? ?
0if;wifhxGef; (1993) a&;zGJ@onf?
OD;uif;pdef
yJcl;wkdif;/ jynfr@wGifaexdkifchJonf?
1991 ckESpf/ Zefe0g&DvwGif zrf;qD;cH&onf?
1995 ckESpf/ Zefe0g&Dv (16) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (53) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;uif;pdefonf jynfr@Zmwdjzpfonf? tbtrnfrSm OD;aiGpHjzpfonf?
oGm;pdkufq&mb0jzifh toufarG;0rf;ausmif;yaepOf ArmjynfuGefjrLepfygwD. ajratmuf
awmfvSefa&; vkyfief;rsm; vkyfaqmifay;cJhonf?
1988 ckESpfwGif EkdifiHa&;ygwDrsm;zGJ@pnf;cGifh&vmaomtcg jynfol@wdk;wufa&;ygwDokd@ 0ifa&muf
cJh+yD;/ jynfc&dkif 'kwd, OUtjzpf wm0ef,lcJhonf?
1991 ckESpf/ Zefe0g&DvwGif ppfaxmufvSrf;a&;u OD;uif;pdeftm; ArmjynfuGefjrLepfygwDESifh
qufoG,fr_jzihf zrf;qD;chJ+yD;/ arv (30) &ufae@wGif rw&m;toif;tufOya' yk'fr 171 jzifh
axmif'%f (8) ESpf csrSwfchJonf?
78
OD;omOD;
OD;pdk;jrifh
a'gufwmoif;az
OD;tkef;az
a'gufwmpdk;=unf
OD;udkav;
ucsifjynfe,f/ Aef;armfr@ Zmwdjzpfonf?
1990 ckESpf/ rwfvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1992 ckESpf/ ESpfvnfydkif;wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (50) 0ef;usif&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;udkav;onf trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf Aef;armfr@e,f tzGJ@0ifwOD;jzpf
onf? 1990 ckESpf rwfvwGif udkzkef;armfusqHk;jcif; 2 ESpfjynfh ESpfywfvnf tcrf;tem; yvkyfjcif;
ESifh ywfouf+yD; ta&;ay:pDrHcsufyk'fr 5 (n) jzifh axmif'%f 7 ESpf csrSwfjcif;cHcJh&onf? 1990
ckESpf {+yDvwGif Aef;armftusOf;axmifrS rav; tusOf;axmifodk@ ajymif;a&$@jcif;cHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? OD;ukdav;onf tzrf;rcH&cif tcsdefuwnf;u ESvHk;a&m*g&SdfolwOD; jzpfonf?
ESpf}udrf wdwd ESvHk;cGJpdwfukor_ cH,l+yD; jzpfonf? tzrf;cH&cgeD;tcsdefwGif q&m0efrS aemufw}udrf
80
OD;xGef;atmifausmf
OD;cspf
a'gufwmat;csdK
OD;udkOD;
o&ufr@Zmwd jzpfonf?
2000 jynfhESpf ZlvdkifvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2006 ckESpf rwfv 23 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (64) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;udkOD;onf trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf pwifxlaxmifpOfuwnf;u wuf
wufuu yg0ifaqmif&GufcJholjzpf+yD; .aetdrfwGif o&uf+rdK@e,f tzGJ@csKyf\Hk;tjzpf zGifhvSpfxm;
&SdcJhonf? aemufydkif;wGif trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf o&uf+rdK@e,f twGif;a&;r; jzpfvmcJhonf?
1998 ckESpf jynfol@v$wfawmfudk,fpm;yaumfrwD zGJ@pnf;+yD;aemufydkif;Y ppfaxmufvSrf;a&;u
aetdrf&Sd tzGJ@csKyfqkdif;bkwfzwfcs&efESifh tzGJ@csKyfrSE_wfxGuf&ef zdtm;ay;r_udk jiif;qefcJhojzifh
o&ufr@ {nhf&dyfom (etz.tac:)wGif acWzrf;qD;csKyfaESmif cHcJh&onf? .om; jzpfolonf
vnf; tjypf&Smzrf;qD;axmifcscHcJh&onf?
OD;udkOD;onf 2000 ckESpf/ {+yDvu ppfaxmufvSrf;a&;. rw&m;tr_qifzrf;qD;jcif;udk cHcJh&+yD;
uav;oli,frsm;tm; aoG;aqmifpnf;\Hk;onf[k tjypf&SmpGyfpGJ+yD;aemuf o&ufc\kdifw&m;\Hk;u
&mZowf}uD;Oya' yk'fr 363 ESifh yk'fr 505 (c) wkd@jzifh axmif'%f 2 ESpf csrSwfjcif;cHcJh&onf?
tusOf;cscH&+yD;aemuf axmif'%f 7 ESpf xyfrHcsrSwfcHcJh&+yD; pkpkaygif; axmif'%f 9 ESpf uscHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? tusOf;usaepOftwGif; OD;udkOD;onf tqpftjrpfudkfufonfha&m*gESifh tpmtdrf
a&m*gwkd@ tjyif;txef cHpm;cJh&aomfvnf; vHkavmufonfh axmifwGif; aq;0g;ukor_ r&&SdchaJ y? xkd@
jyif aoqHk;cgeD; tcsdefwGifrS tm; tusOf;axmiftjyifodk@xkwfum aq;\HkwifcJhjcif; jzpfa=umif;/
81
OD;ausmf'if
{&m0wDwdkif; Zmwdjzpfonf?
1997 ckESpf/ Zlvdkifv (24) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1997 ckESpf/ atmufwdkbmv (20) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (58) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;ausmf'ifonf trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf tzGJ@0ifwOD;jzpfonf? 1996
'DZifbm 11 &ufae@wGif uG,fvGefchJaom {&m0wDwdkif; 0g;c,frr@e,f pnf;&kH;a&;tzJG@rS OD;0if;
armif. psmyewGif zrf;qD;cHchJ&onf? psmyewGif OD;ausmf'iftygt0if 0g;c,frr@e,f pnf;&kH;a&;
tzJG@0if (11) OD;u yifeDwkdufykH/ tzJG@csKyf&ifxkd;wHqdyfwkd@ukd 0wfqifxm;ojzihf zrf;qD;cHchJ&jcif;
jzpfonf? ta&;ay:pDrHr_ tufOya' yk'fr 5 (n) jzihf w&m;pJGqkdcHchJ&onf?
=o*kwfv 25 &ufae@wGif 0g;c,frr@e,f Oya't&m&dSu ,if;yk'frjzihf +idpGef;a=umif; oufao
taxmuftxm; rckdifvkH[k qkdum tr_ukd \kyfodrf;ojzihf jyefvnfv$wfajrmufvmchJ=uonf?
okd@aomfvnf; wkd@onf csufjcif;yif jyefvnf zrf;qD;cHchJ&onf? jypfr_qkdif&mOya' yk'fr 505 (c)
jzihf w&m;pJGqkdcHchJ&onf? w&m;vkdbufu wkd@tm; jypfr_usL;vGefa=umif; xif&Sm;pGm oufao
rjyEkdifchJaomfvnf; wkd@onf axmif'%f (2) ESpfpD uscHchJ&onf? xdk@aemuf ajrmif;jrr@ tusOf;
axmifokd@ ykd@aqmifcHchJ&onf?
aoqHk;yHk? ? OD;ausmf'ifonf tqkwfa&mifjcif;/ ausmufuyfa&m*g/ aoG;wdk;a&m*grsm;udk w+ydKif
eufcHpm;chJ&onf? a&m*gonf;vmonhftwGuf 1997 ckESpf atmufwdkbmv (19) &ufae@wGif
tm%mykdifrsm;u OD;ausmf'iftm; 0g;c,fr wdkufe,faq;\Hkodk@ wifydk@ukocJhonf? aq;\Hka&muf+yD;
aemufwae@ nae (5) em&DcGJwGif aoqHk;oGm;cJhonf? aoqkH;+yD;aemufwae@wGif tm%mykdifrsm;
u OD;ausmf'if. \kyfuvmyfukd rD;o*[fchJonf?
rSwfcsuf? ? OD;ausmf'ifaoqkH;&jcif;ESihfywfoufI tzJG@csKyfu (26-12-97) &ufae@ ae@pJGjzihf
tzJG@0ifrsm;okd@ ay;ykd@aompmwGif atmufygtwkdif; azmfjyxm;onf?
rnfonhfae@&ufup+yD; rrmrusef;jzpfchJonfukd rod&aomfvnf; 19-10-97 &ufae@wGif
82
ukdausmfrsKd;oef@.
psmyewGif trdef@pmzwf
tav;yae=uaom
vkyfazmfukdifzuf &Jabmfrsm;
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
aq;r;
OD;wif0if;
OD;jrifhxl;
'k-wyf=uyfwif0if;
85
OD;=unf
yJcl;wkdif;/ om,m0wDr@e,fZmwdjzpfonf?
1992 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1994 ckESpf/ pufwifbmv 25 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (62) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;=unfonf om,m0wDr@e,f trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfwGif tzGJ@0if
wOD; taejzifh wufupGm v_yf&Sm;cJhonf?
1992 ckESpfwGif om,m0wDe,frS vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwD0ifrsm;onf tusOf;axmifrS
jyefvnfvGwfajrmufvmchJonf? tusOf;axmifwGif; nOf;yef;ESdyfpufr_rsm;ESifh ywfoufI wdk@.
tawG@t}uHKrsm;tm; jyefvnfa&;om;xm;onfh om,m0wDaxmifrS i&Jcef;rsm; pmwrf;i,f
tm; a&;om;jzef@csdchJ=uonf?
ppfaxmufvSrf;a&;rsm;u OD;=unftm; pmwrf;jzef@csd&mwGif ulnDay;cJhonhftwGuf zrf;qD;cho
J nf?
xkd@aemuf axmif'%f 6 ESpf csrSwfcJhonf?
aoqHk;yHk? ? om,m0wDtusOf;axmiftwGif; 1994 ckESpfwGif emrusef;jzpfcJh+yD; vydkif;twGif;
aoqHk;cJhonf?
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
axmifwm0efcHq&m0ef
OD;jrifhodef
OD;wifxGef;
a'gufwmz;a0atmif
OD;=unfaqmif
{&m0wDwdkif; Zmwdjzpfonf?
1995 ckESpf/ 'DZifbmv (21) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1996 ckESpf/ arvwGif ajrmif;jrr@ tusOf;axmifwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (60) ausmf+yD jzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;=unfaqmifonf 1988 ta&;awmfyHkumvwGif wufupGm yg0ifcJhonf?
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf. {&m0wDwdkif;/ ajrmif;jrr@e,f pnf;&kH;a&;tzJG@wGif wGJbuf twGif;
86
a&;r;tjzpf wm0ef,lcJhonf?
OD;=unfaqmifonf 1995 ckESpf/ 'DZifbmv (21) &ufae@wGif ajrmif;jrr@e,f/ 0g;jyaus;&GmY
usif;yonfh u&ifESpfopful;yGJawmfudk wufa&mufcJh+yD;/ trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfrS ay;ydk@aom
u&ifESpfopful;o0%fv$mudk zwf=um;cJhonf? xdkodk@ wufa&mufzwf=um;jcif;udk jynfaxmifpk
=uHhcdkifa&;ESifhzGH@z;a&;toif;. toif;0iftcsdK@u r@e,f +idrf0yfydjym;r_wnfaqmufa&;tzGJ@/ a'o
qdkif&m axmufvSrf;a&;tzGJ@okd@ owif;ykd@chJonf?
tm%mydkifrsm;u rnfonfhta=umif;jycsufr#r&SdbJ OD;=unfaqmiftm; zrf;qD;chJonf? 1950
jynhfESpf ta&;ay:pDrHr_tufyk'fr 5 (n) jzihf ajrmif;jrtusOf;axmifwGif csKyfaESmifxm;cJhonf?
aoqHk;yHk? ? touft&G,f}uD;ae+yDjzpfonfh OD;=unfaqmifonf ppfa=umpOfumvwGif usef;rm
a&;rSm v#ifjrefpGm qkwf,kwfusqif;vmcJhonf? tzrf;cH&+yD; (5) vt=um 1996 ckESpf arvwGif
ajrmif;jrtusOf;axmifwGif;Yyif aoqHk;cJhonf?
rSwfcsuf? ? OD;=unfaqmifaoqkH;&jcif;ESihfywfoufI tzJG@csKyfu (26-12-97) &ufae@ ae@pJGjzihf
tzJG@0ifrsm;okd@ ay;ykd@aompmwGif atmufygtwkdif; azmfjyxm;onf?
---usef;rma&;tvGefqkd;&Gm;chJjcif;/ \kH;csdef;&ufwGif OD;=unfaqmifukd w&m;cGifokd@ ayG@xkwf&jcif;
rPwm vD,dkeDudk;vf
=opaw;vsEdkifiHom;jzpfonf?
1996 ckESpf/ {+yDv (5) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1996 ckESpf/ ZGefv (22) &ufae@wGifuG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (65) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? 1945 ckESpfrS 1962 ckESpftxd EdkifiHjcm;oabFmuk%D. udk,fpm;vS,f
wpfOD;tjzpf aqmif&GufchJonf? 1969 ckESpfwGif jrefrmEdkifiHqdkif&m aemfa0;EdkifiH aumifppf0eftjzpf
vnf;aumif;/ 1978 ckESpfwGif 'def;rwfEdkifiH aumifppf0eftjzpf wm0efxrf;aqmifcJhonf?
1993 ckESpfwGif jrefrmEkdifiHqkdif&m aemfa0;/ 'def;rwf/ zifvef/ qGpfZmvef EdkifiHwdk@. *k%fxl;aqmif
87
OD;a&$ausmf
OD;oif;az
ref;'g0dwf
{&m0wDwdkif;/ 0g;c,frr@ Zmwdjzpfonf?
1989 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1992 ckESpf/ Zlvdkifv (12) &ufae@wGif uG,fvGefcJhonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (58) ESpf&Sd+yDjzpfonf?
88
OD;tkef;az
a'gufwmpdk;=unf
rdkiftdkufyef;
&Srf;jynfe,fajrmufydkif;/ erfhqefr@e,f Zmwdjzpfonf?
2001 ckESpf/ atmufwdkbmv (2) &ufae@wGifzrf;qD;jcif;cH&onf?
2002 ckESpf/ Zlvdkifv (31) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (40) &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? rdkiftdkufyef;onf tz tdkuf[Gef;/ trd at;,Gef;wdk@. om;jzpf+yD; &Srf;jynfe,f
ajrmufydkif;/ erfhqefr@e,f bk&m;}uD;aus;&Gmtkyfpk/ Z,fbefaumufaus;&GmwGif arG;zGm;onf?
1984 ckESpfwGif yavmifjynfe,f vGwfajrmufa&;ygwD. tzGJ@0ifwpfOD;jzpffvmcJhonf? 1986
ckESpfwGif trsdK;om;'Drdkua&pDwyfaygif;pk (r'w) A[dkXmecsKyf\Hk;odk@ ygwD. udk,fpm;vS,ftjzpf
apv$wfjcif;cHcJh&onf?
1992 ckESpf/ Zefe0g&Dv (12) &ufae@wGif yavmifjynfe,fvGwfajrmufa&;wyfOD;udk zGJ@pnf;&mwGif
yg0ifcJh+yD; A[dktvkyftr_aqmiftzJG@0iftjzpf wm0efay;cH&onf? 2000 jynfhESpf ZlvdkifvwGif
yvkyfaom wyfOD;. yxrt}udrfnDvmcHwGif wGJbuftwGif;a&;r;tjzpf wm0efay;cH&onf?
wJGbuftwGif;a&;r; wm0efxrf;aqmifpOf wyfOD; tiftm;awmifhwif;a&;twGuf yavmifa'orS
rsKd;cspfvli,frsm;pGmudk wyfOD;&Jabmfrsm;tjzpf pnf;\Hk;um r[mrdwfrsm;ESifh yl;aygif;vufwJGcJhonf?
xdkif;-jrefrme,fpyfwGif yavmifvli,fvkyfief;uGef,uftzGJ@/ yavmiftrsKd;orD;tpnf;t\Hk;
ponfwkd@ ay:aygufa&;twGuf t"du OD;aqmifu;yrf;cJholjzpfonf? yavmifvli,f vkyfief;
uGef,uftzGJ@. t}uHay;yk~dKvfwOD;vnf; jzpfonf?
rdkiftdkufyef;onf ajratmufvkyfief;rsm;ukd v#Kd@0Sufxrf;aqmifaepOf 2001 ckESpf atmufwdkbmv
(2) &ufae@Y xdkif;jrefrme,fpyfteD;wGif zrf;qD;cH&onf? xdk@aemuf armfv+rdKif tusOf;axmifokd@
ykd@aqmifcHchJ&+yD; rw&m;toif;tufOya'yk'fr 171/ 13(1) wkd@jzifh axmif'%f (7) ESpf csrSwf
cH&onf? zrf;qD;cH&csdefwGif rdkiftdkufyef;onf usef;rma&;aumif;rGefol wOD;jzpfonf?
90
OD;ouf&Snf
OD;ausmfoef;jrifh
a'gufwmpdk;0if;
aet0ifapmwJhnaecg;cg;wpfck&JhaemufrSm
OD;armifudk
rav;wdkif;/ ausmufyef;awmif;r@Zmwdjzpfonf?
1996 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2002 ckESpf/ Edk0ifbmv (15) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
touf (58) ESpfwGif uG,fvGefonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;armifudkonf 1979 ckESpfwGif vuf0Jpmay avhvma&;tpktzGJ@/ zGJ@pnf;
cJhr_jzifh zrf;qD;cH&+yD; rav;axmifwGif tusOf;cscHchJ&onf? 1980 jynhfESpfwGif trdef@a=unmpm
trSwf (280) taxGaxG vGwf+idrf;csrf;omcGifhjzifh vGwfajrmufvmcJhonf?
1990 taxGaxGygwDpHka&G;aumufyu
GJ mvtwGif; ausmufyef;awmif;r@e,f/ trsKd;om; 'Drdkua&pD
tzGJ@csKyf/ a&G;aumufyGJatmifEdkifa&;aumfrwDwGif wm0ef,lchJonf?
OD;armifukdonf ol.Zmwd rav;wkdif;/ ausmufyef;awmif;r@wGifaexkdifpOf 1996 ckESpfY zrf;qD;
cHcJh&onf? ArmjynfuGefjrLepfygwDESihf tquftoG,f&dSonf[k pGyfpJGcH&+yD;aemuf 1950 jynhfESpf
92
OD;armifarmifat;
{&m0wDwdkif;/ vyGWmr@ Zmwdjzpfonf
1999 ckESpf/ pufwifbmvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2002 ckESpf/ ZGefv (21) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
touf (59) ESpft&G,fwGif uG,fvGefchJjcif;jzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;armifarmifat;onf OD;ausmfpdef/ a':tHk;&Sifwdk@.om;jzpf+yD; vyGWmr@
wGif arG;zGm;cJhonf? pufr_od`H (G.T.I) 'DyvdkrmESifh Oya'bGJ@rsm; &cJhonf?
1988 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif vyGWmr@ taxGaxGoydwfacgif;aqmifwpfOD; jzpfonf?
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf zGJ@pnf;+yD;onfhtcg tzGJ@0ifjzpfvmcJhonf? vyGWmr@e,f/ tzGJ@csKyf
pnf;\kH;a&;aumfrwDwGif twGif;a&;r;tjzpf wm0efxrf;aqmifcJhonf?
1999 pufwifbmvwGif (9) av;vHk; 'Drkdua&pDta&;v_yf&Sm;r_jzifh zrf;qD;jcif;cHcJh&onf? xdk@
aemuf tpdk;&tm; t,Hk=unfysufatmif aumvm[vxkwfv$ifhonf[k pGyfpJGcH&um yk'fr 505
93
udkarmifarmifat;
&efukefwdkif;/ urm&Gwfr@e,fZmwdjzpfonf?
1989 ckESpf/ ZlvdkifvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1991 ckESpf/ Zlvdkifv (5) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (24) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? udkarmifarmifat;onf urm&Gwfr@e,f/ vSnf;wef;vrf;r/ z;a0vufbuf
&nfqdkifwGif aexdkifchJonf? trsKd;om;'Drdkua&pDygwD. tzJG@0ifwOD;jzpfonf? (xkdygwD.OUXrSm
a'gufwmpdef0if;/ ,ck jynfya&muf jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHtrsKd;om;nGef@aygif;tpkd;&0ef}uD;csKyf
jzpfonf?)
1989 ckESpf/ ZlvdkifvwGif zrf;qD;cHchJ&onf? EdkifiHawmfvHk+cHKa&;tm; xdyg;aponfh pm&Gufpmwrf;
jzef@csdonf[k pGyfpJGcHchJ&onf? xkd@aemuf 1950-jynhfESpf ta&;ay:pDrHr_tufOya' yk'fr 5 (n) jzifh
pGJcsufwifcH&onf? 1989 ckESpf/ =o*kwfv (4) &ufae@wGif axmif'%f (5) ESpf csrSwfjcif;cH&onf?
1989 ckESpf/ Edk0ifbmvwGif tif;pdefaxmifrS om,m0wD tusOf;axmifodk@ ajymif;a&G@cH&onf?
aoqHk;yHk? ? udkarmifarmifat;onf 1993 ckESpf/ ZlvdkifvwGif tjyif;txefzsm;emcJhonf? Zlvdkifv
(23) &ufae@wGif axmifaq;\Hkokd@ a&muf&dScJhaomfvnf; xdkae@Yyif aoqHk;oGm;cJhonf? om,m0wD
94
OD;jrifhodef;
a'gufwmcifarmifodef;
OD;rif;ol
vm;\d_;r@Zmwdjzpfonf?
1998 ckESpf/ {+yDv (28) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf?
2004 ckESpf/ ZGefv (13) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (50) &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? tztrnf OD;ausmf&Sdefjzpf+yD; a&S@aewOD;jzpfonf? trSwf 28 atmifarWm
vrf; 29 &yfuGuf/ '*Hkajrmufydkif;wGif aexdkifonf? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf tzGJ@0ifwOD;
jzpfonf?
1998 ckESpfwGif jrefrmEdkifiHausmif;om;v_yf&Sm;r_ordkif;[k trnf&aom pmtkyfwtkyf xGufay:
vmonf? pmtkyfypk a&;om;&mwGif yg0ifywfoufonf[k ,lq&aom EdkifiHa&;orm;rsm;/
ausmif;om;or~ acgif;aqmifa[mif;rsm;/ ausmif;om;rsm;tm; vdkufvH zrf;qD;cH&onf? 1998
{+yDv (28) &ufae@wGif OD;rif;olvnf; zrf;qD;jcif;cHcJh&onf? 1950jynfh ta&;ay:pDrHr_tufOya'
yk'fr (5) (n) jzifh axmif'%f (7) ESpf csrSwfcH&onf?
aoqHk;yHk? ? zrf;qD;cH&pOfu t\dk;usnf;aygif;wufa&m*g/ ESvHk;a&m*g/ aoG;wdk;a&m*grsm; &Sdae+yD;/
r=umc% tif;pdefaxmifaq;\Hkokd@ wufa&muf ukochJ&onf? 2004 ckESpf ZGefv yxrywftwGif;
usef;rma&;tajctae tvGefqdk;&Gm;vmonhftcgrSom tm%mykdifrsm;u OD;rif;oltm; tif;pdef
r@e,f jynfol@aq;\Hk}uD;odk@ wifykd@cJhonf? aq;\Hk a&muf+yD; &ufydkif;twGif; aoqHk;oGm;cJhonf?
rSwfcsuf? ? OD;rif;ol. ema&;a=umfjimudk owif;pmxJ xnfhoGif;cGifh r&[k .rdom;pkxHrS
od&Sd&onf?
95
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (aq;&kH)
wm0efcHq&m0ef
OD;vS=unf
OD;pef;0if;
a'gufwmpdk;cdkif
rif;xGef;a0
rGefjynfe,f/ usdKufra&mr@e,f Zmwdjzpfonf?
2005 ckESpf/ arv 26 &ufae@wGif axmif'%f 5 ESpf csrSwfcHcJh&onf?
2005 ckESpf/ arv 29 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (42) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? rGefjynfe,f usdKufra&mr@e,f/ cdkifpy,fvrf;wGif aexdkif+yD; tzOD;&dkif. om;
jzpfonf? trsdK;om;'Drdkua&pDtzG@J csKyf/ usdKufra&mr@e,ftzG@J 0ifwOD;jzpfonf? udkrif;xGef;a0tm;
rl,pf&rf;um;r_jzihf w&m;pGJqdkcJh+yD; 2005 ckESpf/ arv (26) &ufae@wGif usdKufra&mr@e,f w&m;
\Hk;rS axmif'%f (5) &ufcsrSwfcJhygonf? xdk@aemuf xdkae@wGifyif usdKufra&m &Jpcef;rS armfv+rdKif
axmifodk@ ajymif;a&$@cJhonf?
aoqHk;yHk? ? armfv+rdKifaxmifodk@a&muf+yD;aemuf trSwf (1) tdyfaqmifatmufxyfwGif
xm;ygonf? arv (28) &ufae@n (10) em&Dcef@wGif pwifIpdwfazgufjyef vmygonf? xdkodk@
jzpfpOf tm%mydkifrsm;u ol@tm;arSmufcdkif;+yD; ajcESif@vufwdk@tm; u;jzifhwkyfIxm;cJhonf?
udrk if;xGe;f a0u &ke;f uefatmf[pfonfukd wef;pD;rsKd ;0if;ESihf bm,mrsm;jzpfonfh ^m%fxeG ;f atmif/
xGef;udk/ atmifxGef; wdk@u rif;xGef;a0tm;qJqdk}udrf;armif;I/ jyif;jyif;xefxef 0dkif;0ef;xdk;ESuf
uefausmufcJh=uonf? txl;ojzifh rsufESmESifh&ifbwfydkif;udk xyfjyefwvJvJ vufoD;jzifhxdk;jcif;
ajcaxmufjzifh uefjcif;wd@k yvkycf =hJ uonf? xd;k }udw&f u
kd Ef u
S cf &H jcif;a=umifh udrk if;xGe;f a0rSm E_wf
crf;rsm; zl;a,mifaeonfhuGJxGufI aoG;rsm;xGufvmcJh+yD; owdvpfarharsmoGm;cJhonf?
xdkodk@owdvpfaecsdefwGif t&dkufc%em;+yD; owdjyefvnfvmcsdefwGif xyfrH&dkufESuf=ujyefonf?
wnvHk; owdvpfvdkuf &dkufESufvdkuf vkyfcJh&m (29) &ufae@ eHeuf (4) em&Dcef@wGif aoqHk;oGm;
cJhonf?
ppfaq;awG@&Sdcsuf? ? xdk@aemufarmfv+rdKifaxmifydkifu tavmif;tm; cGJpdwfppfaq;&ef tavmif;
udk axmifq&m0efxH tyfESHcJhaomfvnf; q&m0efuvufrcHcJhyg? xdk@a=umifh tavmif;tm; tjyif
aq;\HkxkwfI tavmif;cGJpdwfppfaq;r_ yvkyfcJhygonf? tqdkyg ppfaq;csuft& wudk,fvHk;wGif
96
OD;xGef;xGef;/ OD;wifarmiftkef;
OD;jra&$
&efukefwdkif;/ prf;acsmif;r@e,f Zmwdjzpfonf?
1996 'DZifbmvwGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf?
1999 ckESpf/ {+yDv (27) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (54) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;jra&$onf trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf wnfaxmifonhf 1988 ckESpfrSpI
tzJG@csKyfwGif wufupGmv_yf&Sm;cJhonf? &efukefwdkif;/ prf;acsmif;r@e,fwGif tzJG@csKyftzJG@0ifwOD;
tjzpf wm0ef,lchJonf?
1995-96 ckESpf/ a':atmifqef;pk=unf.+cHa&S@wGif yvkyfonhf a[majymyGJrsm;odk@ rysufruGuf
wufa&mufcJhonf? ppftpkd;&u a[majymyGJrsm;ukd ydwfyifvkdufaomfvnf; a':atmifqef;pk=unf
. aetdrfokd@ ykHrSef0ifxGufcJhonf? xdk@a=umifh ppfaxmufvSrf;a&;. rsufrkef;usdK;cH&olwOD;jzpf
vmcJhonf?
1996 ckESpf 'DZifbmvwGif &efukefwUokdvfwGif ausmif;om;v_yf&Sm;r_w&yf ay:aygufchJonf?
OD;jra&$onf xkdv_yf&Sm;r_ukd wufupGm tm;ay;ulnDcJhonf?
ppfaxmufvSrf;a&;u xdkv_yf&Sm;r_rsm;wGif yg0ifchJolrsm;udk vdkufvHzrf;qD;&mwGif OD;jra&$vnf;
zrf;qD;cHchJ&onf? xkd@aemuf &efukefwkdif; ajrmufydkif;c&dkifw&m;\Hk;wGif axmif'%f (7) ESpf csrSwfcH
&+yD;/ tif;pdefaxmifwGif tusOf;cscH&onf?
1997 ckESpf/ Edk0ifbmv (15) &ufae@wGif om,m0wDaxmifodk@ ajymif;a&$@cHcJh&onf?
97
OD;0if;jrifh
OD;atmifarmfOD;
a'gufwmatmifoef;
OD;jrwfol
yJcl;wdkif;/ awmifilr@e,fZmwdjzpfonf?
1997 ckESpf/ azazmf0g&Dv 21 &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf?
1997 ckESpf/ arvwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (48) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;jrwfolonf awmifilr@e,f/ uMDaus;&Gmtkyfpk/ anmifpcef;aus;&GmwGif
arG;zGm;onf? rdbrsm;rSm OD;zdk;zl;/ a':=unfwdk@jzpfonf? armfv+rdKifaumvdyfwGifynmoif,l
98
OUX
(OD;jrwfol.om;)
'k-OUX
'k-OUX
wJGbuftwGif;a&;r;
bma&;r;
tzJG@0if
tzJG@0if
tzJG@0if
tzJG@0if
tzJG@0if
tzJG@0if
99
OD;wifpkd;
OD;az0if;
OD;ausmfausmf0if;
OD;wifjrihfaxG;
OD;ausmfausmfvGif
OD;rif;ol
tzJG@0if
tzJG@0if
tzJG@0if
tzJG@0if
tzJG@0if
tzJG@0if
'k-OUXjzpfol OD;apmxGef;EG,f (touf 75 ESpfcef@ )/
OD;rif;ol wkd@ESpfOD;onf xkdokd@ ay:wmtjzpf ckdif;apcH&pOf
aoqkH;chJ=uonf?
&ufaygif;rsm;pGm=umonhftcg OD;jrwfolonfzrf;qD;
ckdif;apcH&&mrS jyefvGwfcJhonf? xkd@aemuf usef;rma&;
csKd@wJhaeonfhtwGuf *\kwpkduf aq;0g;ukocHchJ&onf?
100
awmifiltusOf;axmif
udkjrifhaqG
&efukefwkdif;/ 'vr@e,f Zmwdjzpfonf?
1988 ckESpf/ atmufwdkbm (24) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf?
1996 ckESpf/ ZGefv (8) wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (32) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? 1988 ckESpf 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif wufupGm yg0ifv_yf&Sm;cJh
olwOD;jzpfonf? 1988 ckESpf/ atmufwdkbmv (24) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf? tm%mykdif
rsm;u ukdjrihfaqGtm; ta&;awmfyHkumvtwGif; 'vr@e,f&Jpcef;pD;eif;&mwGifyg0ifchJonf[k
pGyfpJGchJonf? 1989 ckESpf/ atmufwdkbmv (24) &ufae@wGif axmif'%f tESpf (20) csrSwfjcif;cHcJh&
onf? xdk@aemuf 1989 ckESpf atmufwdkbmvwGif tif;pdefaxmifrS o&ufaxmifodk@ ajymif;a&G@jcif;
cHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? 1996 ckESpf/ ZGefvwGif axmifrSL;OD;cifarmifaqGESifh uawmufuqjzpfchJonf? xkd@
a=umihf tm%mykdifrsm;u ukdjrihfaqGtm; o&ufaxmif/ wdkuftrSwf (4) wGif pdwfa&m*g&aeaom
tusOf;om;wOD;.tcef;wGif xnhfoGif;csKyfaESmifvkdufonf?
ukdjrihfaqGu tm%mykdifrsm;tm; .tcef;azmfonf pdwfa&m*gonfwOD;jzpfa=umif;/ tm;
&efywku
d cf u
dk rf nfudk pk;d &dr&f a=umif;/ xko
d El iS t
fh wlae&ojzihf .touft&m,f pd;k &dr&f a=umif;
pojzihf axmiftm%mydkifrsm;xH t}udrf}udrfwifjycJhonf? okd@aomfvnf; tm%mykdifrsm;u
101
OD;A&Sif
OD;cifarmifaqG
EdkifatmifvGef;
2003 ckESpf/ ZlvkdifvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2009 ckESpf/ pufwifbmv 28 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (45) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? EkdifatmifvGef;onf OD;bkd}uD;. om;jzpfonf? rGefjynfopfygwDwGif wm0efxrf;
aqmifchJonf? (1995 ckESpfrSpI rGefjynfopfygwDonf ppftkyfpkESifh typftcwf&yfpJxm;onf?)
2003 ckESpf/ ZlvdkifvwGif EdkifatmifvGef;tygt0if 9 OD;onf &efukefr@Y zrf;qD;jcif;cH&onf? wkd@
onf ppftpdk;&acgif;aqmifrsm;udk vkyf}uH&ef}uHpnfchJonf/ wdkif;jynfqlyl&ef vkyfaqmifonf[k
pGyfpGJcH&onf?
2003 ckESpf/ Edk0ifbmv 28 &ufae@wGif EdkifiHawmfykefuefr_ yk'fr 122(1)/ 386(1) wkd@jzifh ao'%fcsrSwf
jcif;cHcJh&onf? 4if;wdk@tm;csrSwfxm;onfh ao'%fpD&ifcsufrsm;rSm rSm;,Gif;aeonf[k a&S@aeESifh
t,lcH0ifojzifh arv 14 &ufae@wGif ao'%frS axmif'%fwoufwu|ef;odk@ ajymif;vJcJhonf?
aoqHk;yHk? ? EdkifatmifvGef;onf tif;pdeftusOf;axmiftwGif; usef;rma&;wjznf;jznf;qkwf
,kwfvmojzihf axmifaq;\kH/ tif;pdefr@e,faq;\kHwkd@wGif aq;ukor_cH,lchJ&onf? 2005 ckESpf
pufwifbmvqef;wGif tjyif;txef zsm;emchJojzifh &efukefjynfol@aq;\Hk}uD;odk@ a&muf&dSchJonf?
pufwifbm 14 &ufae@wGif 'Drkdu&ufwpfjrefrmhtoH ('DADGbD) u EkdifatmifvGef;wGif tdwfcsftkdifADGykd;
awG@&dS&a=umif; tif;pdeftusOf;axmif owif;&yfuGufukdukd;um;I a=unmchJonf?
pufwifbmv 28 &ufae@/ eHeuf (9;00) em&Dcef@wGif aoqHk;oGm;cJhonf? tm%mydkifrsm;u
rGefjynfopfygwDukd EdkifatmifvGef;aoqkH;onhfta=umif; today;chJonf?
102
OD;pdk;wif
aemfoif;pk
weoFm&Dwkdif;/ o&ufacsmif;r@e,f/ awmifajymufaus;&GmZmwd jzpfonf?
1997 ckESpf pufwifbmv (16) &ufae@wGif tzrf;cH&onf?
1998 ckESpf/ azazmf0g&Dv (10) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (27) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? u&ifwkdif;&if;olwOD;jzpfaom aemfoif;pkonf weoFm&Dwkdif;/ o&ufacsmif;
r@e,f/ awmifajymufaus;&Gm Zmwdjzpfonf? rdbrsm;rSm apmoD;aqG/ aemfwifpDwkd@jzpfonf?
weoFm&Dwkdif;wGif tajcpkdufv_yf&Sm;aom +rdwf-xm;0,f nDnGwfa&;wyfOD;. tzJG@0ifwOD;
jzpfonf? 1997 ckESpf/ pufwifbmv (16) &ufae@/ eHeuf (6;00) em&Dcef@wGif aemfoif;pk/ vkyf
azmfukdifzuf trsKd;orD; (3) OD;/ wvom;t&G,fuav;i,f (1) OD; wkd@onf o&ufacsmif;r@e,f/
a&yl&GmteD;wGif ppftpkd;&wyfrS ppfa=umif;wckESihf &ifqkdifwkd;chJ&onf? xkdppfa=umif;onf
trSwf (267) ajcvsifwyf&if;/ wyfcJG (2) rS wyfcJGr; Akdvf}uD;ausmfol OD;pD;aom ppfa=umif;jzpf+yD;
aemfoif;pkwkd@ukd zrf;qD;chJonf?
nae (4;00) em&Dcef@wGif ppfa=umif;onf zrf;qD;xm;olrsm;ukdac:aqmif+yD; qufvuf xGufcGm
chJ&m u|J+cH&Gmokd@ n (6;00) em&Dcef@wGif a&muf&dS+yD; acWpcef;cs=uonf? Akdvf}uD;ausmfolu
u|J+cH&Gm aus;&Gm+idrf0yfydjym;r_ wnfaqmufa&;tzJG@ (&0w) OUX OD;armifvGif.tdrfwGif
vnf;aumif;/ tjcm;ppfom;rsm;u &GmtwGif;&dS tdrf (7) vkH;wGifvnf;aumif; toD;oD; pcef;cs
aexkdif=uonf? zrf;qD;cH&olrsm;ukd OD;tkef;nGef@ qkdol.tdrfwGif csKyfaESmifxm;onf?
n (9;00) em&Dcef@wGif 'kAkdvfcifarmifaZmfu aemfoif;pkukd ppfaq;rnf[kqkdum ac:,loGm;onf?
xkd@aemuf ESpf}udrfwdwd rk'drf;usihf+yD; eHeuf (3;00) em&Dcef@wGif csKyfaESmifxm;onhf tdrfokd@ jyefvnf
ykd@aqmifchJonf? ppfaq;ar;jref;/ rk'drf;usihfonhfae&mrSm &0wtzJG@0if OD;odef;a&$.aetdrfwGif
jzpfonf?
103
OD;ndK0if;
u&ifjynfe,f/ a&$usifr@Zmwdjzpfonf?
1989 ckESpf/ ZGefv (18) &ufwGif zrf;qD;cH&onf?
1991 ckESpf/ rwfv (8) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (59) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;ndK0if;onf OD;usifpGrf/ a':pef;&ifwdk@.om;jzpfonf? 1932 ckESpfY u&if
jynfe,f/ a&$usifr@wGif arG;zGm;chJonf? 1953 ckESpf &efukefwUodkvf tif;0ausmif;aqmif
o[m,ESifhpmzwftoif; tr_aqmiftjzpf aqmif&GufcJhonf?
udkvdkeDynma&;pepf qef@usifa&;/ uarmufur ynma&;pepf zsufodrf;a&;/ trsKd;om;ynma&;
pepf ay:xGef;a&;/ jynfwGif;+idrf;csrf;a&;/ jynfwGif;ppf&yfpJa&; ponhf ausmif;om;xk. wcJeuf
104
awmif;qkdv_yf&Sm;r_rsm;wGif OD;aqmifyg0ifcJhonf?
1954 ckESpfrS 1960 ckESpftxd ArmEdkifiHvHk;qkdif&m ausmif;om;or~rsm;tzGJ@csKyf (Auo) wGif
tr_aqmifwOD;jzpfonf? &efukefwUokdvfausmif;om;rsm;or~ (wuo) taxGaxGtwGif;a&;
r;/ ausmif;om;nDnGwfa&;wyfOD; OUX ponhfwm0efrsm;vnf; ay;tyfcHcJh&onf?
1963 ckESpfwGif vufeufudkifawmfvSefa&;v_yf&Sm;r_a=umihf zrf;qD;jcif;cHcJh&+yD; (2) ESpfcef@ tusOf;
uscHcJh&onf? 1968 ckESpfwGif xyfrH zrf;qD;xdef;odrf;jcif;cHcJh&+yD; (1) ESpfausmf=umatmif tusOf;
cscHchJ&onf?
1988 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif ppf+yD;acwfESifh vGwfvyfa&;acwf ausmif;om;a[mif;
rsm; tzGJ@rS yg0ifv_yf&Sm;cJhonf? e,fa'otcsKd@wGif ppftm%m&Sifqef@usifa&; w&m;yGJrsm;
vSnhfvnfa[majymcJhonf? EkdifiHa&;ygwDrsm; wnfaxmifcGifh&onfhtcgwGif jynfol@wdk;wufa&;
ygwD. wGJbuftwGif;a&;r;/ 'Drdkua&pDr[mrdwfrsm;tzGJ@csKyf ('rz) . taxGaxGtwGif;a&;r;
wm0efrsm;udk xrf;aqmifcJhonf?
1989 ckESpf/ ZGefv (18) &ufae@wGif zrf;qD;cHchJ&onf? xkd@aemuf 1975 ckESpf/ edkifiHawmftm;
aESmifh,Suf zsufqD;vdkolrsm;. ab;t&m,frS umuG,fapmifha&Smufonfh Oya' yk'fr 10 (u)
jzifh tif;pdefaxmifwGif xdef;odrf;jcif;cHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? 1991 ckESpf/ azazmf0g&Dvukefydkif;wGif vnfacsmif;em+yD; yg;apmifwGif tusdwfjzpf
cJhonf? a&vHkavmufpGm roHk;&/ rcsKd;&ojzifh tylatmif;+yD; temrsm;aygufcJhonf? aq;0g;ukor_
vnf; r&Sdojzifh temwGif jynfwnfvmcJhonf? tpmrpm;Edkif/ a&raomufEdkifawmhonhftcsdef
wGif axmiftm%mykdifrsm;u axmifjyify&dSaq;&kHokd@ wufa&mufukocGihfay;chJonf? xkd@a=umihf
1991 ckESpf/ rwfv (1) &ufae@wGif tif;pdefaq;\Hkodk@ a&mufchJonf? xdktcsdefwGif a&m*grSm tawmf
u|rf;ae+yDjzpfonf? aq;\Hka&muf+yD; wpfywft=um rwfv (8) &ufae@wGif OD;ndK0if; aoqHk;cJhonf?
rSwfcsuf? ? ppftpdk;&onf OD;ndK0if; tygt0if jynfol@wdk;wufa&;ygwDrS acgif;aqmifrsm;tm;
t+idK;w}uD;xm;I qufqHcJhonf? A[dktvkyftr_aqmif tzJG@0ifrsm;jzpfonfh OD;cifarmifjrifh/
OD;uif;pdefwdk@vnf; tusOf;axmifwGif;yif aoqHk;cJh=u&onf?
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
axmifwm0efcHq&m0ef
OD;tkef;az
OD;+yHK;csdK
a'gufwmpdk;=unf
105
OD;yef;cif;
wpfyGifhac|vnf; ESpfyGifha0jrJ
wpfzl;ac|vnf; ESpfzl;a0jrJ
zl;yGihfiHka0 b,fvdkac|vnf;
auysufrukef
yGifhvef;xHkoif; wdk@yef;cif;onf
uBmwnfoa&G@ ar$;vdrfhrnf? ?
nHZH (tvGrf;pm tvGrf;uAsm 5 )
udknGef@aZmf
{&m0wDwdkif;/ [oFmwr@e,fZmwdjzpfonf?
1991 ckESpf/ =o*kwfvwGif tzrf;cH&onf?
2000 jynhfESpf/ Zefe0g&Dv (1) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (35) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? 1965 ckESpfY {&m0wDwdkif;/ [oFmwr@e,f yWjrm;&yfuGufwGif arG;zGm;
onf? rdbrsm;rSm OD;av;nGef@/ a':wif=unfwdk@jzpfonf? ykodrf'D*&DaumvdyfwGif wufa&mufchJ+yD;/
1987 ckESpfwGif od`HbGJ@udk ocsFmbmomjzifh &&dScJhonf?
1988 ckESpf ppftm%modrf;+yD;csdefwGif e,fpyfa'oodk@xGufcGmcJhonf? jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;
om;rsm; 'Drdku&ufwpfwyfOD; (ABSDF) pwifzGJ@pnf;pOfu yg0ifcJhonf?
1990 jynhfESpfwGif jynfwGif;qufoG,fa&;wm0efjzifh jrefrmEdkifiHwGif; odk@jyefvnf0ifa&mufchJonf?
ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;or~rsm;tzGJ@csKyf. [oFmwc&dkif pnf;\Hk;a&;wm0efcHtjzpf yg0if
v_yf&Sm;cJhonf? [oFmwr@e,f vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwD/ pnf;\Hk;a&;aumfrwDwGifvnf;
wm0ef,lchJonf?
1991 ckESpf/ =o*kwfvwGif ppfaxmufvSrf;a&;u ukdnGef@aZmftm; zrf;qD;chJonf? w&m;r0iftoif;
tyif;rsm;ESifh qufoG,fr_ yk'fr (171) jzifh axmif'%f (7) ESpfcsrSwfjcif; cHcJh&onf?
1996 ckESpfwGif tif;pdefaxmiftwGif;rS EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;. tajctaeudk ukvor~odk@
wifjy&efu;pm;jcif;/ &efukefwUodkvf a&$&wkr~Zif; xkwfa0jcif;wkd@a=umihf ukdnGef@aZmftyg
106
OD;0if;jrifh
OD;wifxGef;
a'gufwmatmifoef;
107
OD;OD;omxGef;
&cdkifjynfe,f/ ajrmufOD;r@Zmwdjzpfonf?
1990 jynhfESpf/ rwfv (7) &ufae@wGif tzrf;cH&onf?
1990 jynhfESpf/ =o*kwfv (14) wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (82) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? &ckdifjynfe,f/ ajrmufOD;r@Zmwdjzpfaom OD;OD;omxGef;onf 1917 Ekd0ifbm
23 &ufae@wGif arG;zGm;onf? &cdkif-jrefrm ydwfwOD;jzpf+yD;/ ordkif;okawoD q&m}uD;vnf;
jzpfonf? xdk@tjyif Ak<bmomESifhywfoufI txl;avhvmvdkufpm;cJholwpfOD;vnf; jzpfonf?
1988 ckESpfaemufydkif; EkdifiHa&;ygwDrsm; xlaxmifcGifh&aomtcg &cdkif'Drdkua&pDtzGJ@csKyfwGif wm0ef
,lcJhonf? 1990 jynfhESpf ygwDpHktaxGaxG a&G;aumufyGJwGif &cdkifjynfe,f/ ausmufawmfr@
rJqe,f trSwf(1) rS jynfol@v$wfawmf ukd,fpm;vS,favmif;wOD;jzpfonf?
rif;jym;r@e,f/ jym;acsmif;aus;&GmwGif a[majymyJGyvkyfc+hJ yD; r=umrDwGif tm%mykdifrsm;u OD;OD;om
xGef;tm; zrf;qD;chJonf? xkd@a=umihf a&G;aumufyJGwGif yg0if,SOf+ydKifcGihf r&chJyg?
xkd@aemuf 1950-jynhfESpf/ ta&;ay:pDrHr_tuf Oya' yk'fr 5 (n) jzifh axmif'%f (3) ESpf csrSwf
vkdufonf? xkd@aemuf ppfawGtusOf;axmifokd@ ykd@aqmifchJonf?
aoqHk;yHk? ? OD;OD;omxGef;onf touft&G,f}uD;&ifhjcif;/ ppfawGaxmifwGif tpm;tpmnHhzsif;
jcif;/ aq;0g;ukor_ rvkHavmufjcif;wkd@a=umihf usef;rma&; csKd@,Gif;vmonf? zrf;qD;cH&+yD; (5)
v=um 1990 jynfhESpf =o*kwfv (14) &ufae@Y ppfawGtusOf;axmifwGif aoqHk;oGm;cJhonf?
rSwfcsuf? ? 1994 rwfvwGif jynfytajcpkduf {&m0wDowif;Xmeu t*Fvdyfbmomjzihfxkwf
a0aom Death in Custody (tusOf;axmifxJrS tmZmenfrsm;) pmtkyfwGif OD;OD;omxGef;
aoqkH; &jcif;rSm axmifxJwGif vkHavmufaom aq;0g;ESihf *\kpkdufr_ukd r&&dSjcif;a=umihfjzpfonf
[k azmfjychJonf?
ppftpkd;&u xkdpmtkyfygtcsufrsm;ESihfywfoufI The truth trnf&dS aqmif;yg;rsm;a&;om;xkwf
jyefI atmufygtwkdif; wkef@jyefchJonf?
OD;OD;omxGef;onf ppfawGaxmifwGif tusOf;uscHae&pOf OD;acgif;wGif aoG;rwdwfonhf a&m*g
OD;pdkif;zwfoef;
&Srf;jynfe,fZmwdjzpfonf?
2002 ckESpf/ pufwifbmv (11) &ufae@wGif zrf;qD;cH&onf?
tzrf;cH&+yD; (1) vt=umwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (64) ESpf jzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? 1988 ckESpf 'Drdkua&pDa&;vlxkv_yf&Sm;r_umvY &Srf;jynfe,fwGif OD;aqmif
yg0ifv_yf&Sm;cJhonf?
trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf zGJ@pnf;&mY/ &Srf;jynfe,f pnf;\Hk;a&;tzJG@ tzGJ@0iftjzpf yg0ifcJhonf?
1997 ckESpfwGif tzJG@csKyf. &Srf;jynfe,fpnf;\Hk;a&;tzGJ@ OUX wm0ef ay;tyfcJh&onf?
usKdif;wkHa'o&Sd &Srf;v,form;rsm;ESihf awG@qkH+yD; wm0efauspyg;udPrsm;ukd aqG;aEG;chJonf? xkd@
a=umihf ppfaxmufvSrf;a&;u OD;pkdif;zwfoef;tm; t}udrf}udrf ac:,lppfaq;/ +cdrf;ajcmufchJonf?
okd@aomfvnf; OD;pkdif;zwfoef;u usKdif;wkHa'o&dS jynfolvlxkESihfxdawG@jcif;/ tzJG@csKyf. pnf;\Hk;
a&;vkyfief;rsm;udk aqmif&Gufjcif;wkd@ukd tqufrjywf yvkyfcJhonf?
aoqkH;ykH? ? 2002 ckESpf/ pufwifbmv (11) &ufae@/ n (10)em&Dcef@wGif trSwf (22) axmuf
vSrf;a&;wyfrS Adkvf}uD; rif;olatmif/ wyf=uyf}uD;armifausmf/ owif;wyfzGJ@ tzJG@0ifrsm;/ &JwyfzGJ@
0ifrsm;/ &,utzJG@0ifrsm;u OD;pkdif;zwfoef;tm; 4if;.aetdrfwGif oGm;a&mufzrf;qD;chJonf?
usKdif;wkHr@e,f tzJG@csKyf OUX apmeDvnf; xkdtcsdefu tzrf;cHchJ&onf? xkd@aemuf tm%mykdif
rsm;u wkd@ukd trSwf (22) ppfaxmufvSrf;a&;pcef;Y csKyfaESmif+yD; ppfaq;ar;jref;=uonf?
pufwifbm (25) &ufae@wGif OD;pkdif;zwfoef;. rdcifuG,fvGefchJonf? pufwifbm (26) &ufae@
wGif OD;pkdif;zwfoef;onf rdcif.psmyeokd@ oGm;a&mufcGifh&chJonf? xkdtcsdefwGif usef;rma&;
tajctae aumif;rGefvsuf&Sdonf? xkdaemuf OD;pkdif;zwfoef;onf usKdif;wkHr@ tusOf;axmifokd@
ykd@aqmifcH&onf?
axmifokd@a&muf+yD;r=umrDwGif OD;pkdif;zwfoef;.usef;rma&; csKd@,Gif;vmonf? atmufwkdbmv
(10) &ufae@wGif tm%mykdifrsm;u OD;pkdif;zwfoef;tm; aq;\kHokd@ ykd@aqmifchJonf? vrf;ravsmuf
109
apmt,fom;
{&m0wDwdkif;/ bdkuav;r@e,fZmwdjzpfonf?
1991 ckESpf/ atmufwdkbmvwGif zrf;qD;cHcJh&onf?
1998 ckESpf/ arvwGif uG,fvGefonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? apmt,fom;onf apm&ifopfuJhodk@yif 1991 ckESpf atmufwdkbmv
bdkuav;ta&;tcif;wGif zrf;qD;jcif; cHcJh&aom aus;vufa'orS u&ifwkdif;&if;om; vli,fwOD;
jzpfonf? rw&m;toif;tufOya'yk'fr 171 jzifh axmif'%f (10) ESpf csrSwfjcif;cH&+yD;/ jrif;jcH
axmifodk@ ydk@aqmifcHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? rdom;pku tpm;tpm aq;0g;rsm;ay;tyf&ef axmif0ifpm oGm;a&mufawG@qkHr_
ryEdkifjcif;/ tusOf;axmiftwGif;au|;arG;aom tpm;tpmrsm;wGif tm[m&rjynfh0jcif;/ aq;0g;
111
OD;vlvS
OD;aqGwifh
apmqm'l;apm
yJcl;wkdif;/ vufyHwef;r@e,f/ o&ufacsmif;aus;&GmZmwdjzpfonf?
1982 ckESpfwGif tzrf;cH&onf?
2003 ckESpf/ 'DZifbmv (12) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf ( 52) ESpfjzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? u&iftrsKd;om;tpnf;t&kH; (autifef,l) . tzJG@0ifwOD;jzpfonf? ppfudkif;/
&Gmopf}uD; zGH@z;a&;od`H tywfpOf (4) ausmif;qif;jzpfonf? ausmif;q&mtjzpf vkyfukdifcJhzl;onf?
1982 ckESpfwGif u&iftrsdK;om;wyfrawmfu yJcl;&dk;r jyefvnfpdk;rdk;a&; pDrHcsufjzifh yJcl;\kd;rodk@
jyefvnf0ifa&mufchJonf? ppftpkd;&wyfrsm;ESihf wdkufyGJrsm;jzpfyGm;cJh+yD;aemuf apmqm'l;apmonf
yJcl;\kd;rY zrf;qD;jcif;cHcJh&onf?
1983 ckESpf/ azaz:0g&Dv (24) &ufae@wGif EdkifiHawmfykefuefr_ yk'fr 122(1) t& ao'%fcsrSwfjcif;
cH&onf?
1989/ 1992/ 1993/ 1997 ckESpfrsm;wGif ppftpkd;&u vGwf+idrf;oufomcGifhrsm; t}udrf}udrfxkwf
jyefcJhonf? qm'l;apmonf 1989 ckESpfwGifom vGwf+idrf;oufomcGihf cHpm;chJ&onf? ao'%frS
axmifwpfoufwpfu|ef;odk@ ajymif;vJowfrSwfjcif;cHcJh&onf? odk@aomf tm%mykdifrsm;u tusOf;
usESpfaygif; rnfr#uscH&rnfudk twnfyray;cJhacs?
112
OD;vS=unf
a'gufwmpdk;cdkif
OD;0if;jrifh
OD;wifxGef;
a'gufwmatmifoef;
apm&ifopf
{&m0wDwdkif;/ bdkuav;+rdK@e,f Zmwdjzpfonf?
1991 ckESpf/ atmufwdkbmvwGif zrf;qD;cHcJh&+yD; axmif'%f 10ESpf csrSwfjcif;cHcJh&onf?
1996 ckESpf/ Zefe0g&DvwGif jrif;+cHaxmiftwGif aoqHk;onf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? apm&ifopfonf omreft&yfom;jzpfonf? 1991 ckESpf {&m0wDwdkif;
bdkuav;+rdK@e,f axmfydkif/ OD;eDpkaus;&Gm teD;w0dkufwGif u&ifvufeufudkifwyfzGJ@rS vufeufrsm;
odkavSmif&m ae&mudk e0w ppfwyfrS 0ifa&mufzrf;qD;&mwGif ppfwyfESifh vufeufudkif u&ifvlrsdK;
rsm; ypfcwfr_rsm; jzpfyGm;cJhonf? xdk@aemuf e0w ppfwyfonf vufeuf}uD;/ vufeufi,frsm;/
&[wf,mOfrsm;oHk;um xdk&GmeD;ywf0ef;usif&Sd u&if&Gmrsm;udk 0ifa&mufpD;eif;I ypfcwfjcif;/ rD;&d_@
jcif;/ &maygif;rsm;pGmaom rouFmolrsm;udk ypfowfjcif;rsm; jyKvkyfcJhonf? xdk@tjyif usef&Sdae
aom &Gmom;rsm;udk zrf;qD;I ppfa=umcJhonf? xdkppfa=umpOfumvwGifvnf; &mESifhcsDonfh
&Gmom;rsm; aoqHk;cJh&jyefonf? toufraoyJ usef&Sdonfh &Gmom;rsm;udk axmif'%f tESpf 10
ESpfrS woufwu|ef;xd csrSwfum jrefrmjynftESH@tjym;&Sd tusOf;toD;oD;odk@ ydk@aqmifcJhonf?
xdktxJwGif apm&ifopfonf w&m;r0iftoif; ESifh qufoG,fr_ yk'fr 171 jzifh axmif'%f 10
ESpf csrSwfjcif;cHxm;&olwOD;jzpfonf?
aoqHk;yHk? ? axmif0ifpmrvmEdkifjcif;/ jrif;+cHaxmif. au|;arG;aom tpm;tpmrsm;rSm tm[m&
rjynfh0jcif;/ aq;0g;ukor_ r&jcif;wdk@a=umifh tvGefoefrmaom apm&ifopfonf wajz;ajz;
tm[m&csdK@wJh+yD; tm;jywfum 1996 ckESpf Zefe0g&DvtwGif;wGif jrif;+cHaxmifwGif;Yf aoqHk;oGm;
cJhonf?
115
apmvScspf
{&m0wDwdkif;/ bdkuav;r@e,fZmwdjzpfonf?
1992 ckESpf/ rwfv (31) &ufae@wGif axmifcscHcJh&onf?
1997 ckESpf/ rwfv (13) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (57) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? apmvScspfonf u&ifwkdif;&if;om;/ c&pf,mefbkef;awmf}uD;wyg;jzpfonf?
u&iftrsKd;om;tpnf;t\Hk; (autifef,l)ESifh qufoG,fr_jzifh zrf;qD;jcif;cHcJh&onf? rw&m;
toif;tufOya' yk'fr 17 (1) jzifh axmif'%f (8) ESpfcsrSwfjcif;cHcJh&onf? tif;pdeftusOf;
axmifwGif tusOf;cscHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? tif;pdefaxmifwGif r=umc% rusef;rrmjzpfcJhonf? 1997 ckESpf/ rwfvwGif
tm%mykdifrsm;u apmvScspftm; &efukeftaxGaxGa&m*gukaq;\Hkopfodk@ wifydk@cJhonf? aq;\Hk
odk@a&muf+yD; &ufydkif;twGif; xdkae&mYyifaoqHk;cJhonf?
rSwfcsuf? ? tm%mydkifrsm;u apmvScspfaoqHk;&jcif;rSm aoG;tm;enf;jcif;a=umihfjzpfa=umif;
ajym=um;cJhonf?
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
axmifwm0efcHq&m0ef
OD;a&$ausmf
apmZifjr
a'gufwmpdk;Edkif
116
OD;vS=unf
a'gufwmpdk;cdkif
OD;vlvS
OD;aqGwifh
apmwifjrifh
{&m0wDwdkif; Zmwdjzpfonf?
1982 ckESpfwGif yJcl;\kd;rY zrf;qD;jcif;cH&onf?
2001 ckESpf/ =o*kwfv (1) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (62) ESpfjzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? u&iftrsKd;om;tpnf;t&kH; (autifef,l) tzJG@0ifwOD;jzpfonf? 1982
ckESpfwGif u&iftrsdK;om;vGwfajrmufa&;wyfrawmfonf yJcl;&dk;r jyefvnfpdk;rdk;a&; pDrHcsufjzifh
yJcl;\kd;rodk@jyefvnf0ifa&muf&mwGif ppftpkd;&wyfrsm;ESihfwdkufyGJrsm;jzpfyGm;cJhonf? xkdwkdufyJGwGif
apmwifjrihf zrf;qD;cHchJ&onf? 1983 ckESpf/ azaz:0g&Dv (24) &ufae@wGif EdkifiHawmfykefuefr_ yk'fr
122 (1) jzihf ao'%fcsrSwfjcif;cH&onf?
1989 ckESpfwGif ppftpkd;&onf vGwf+idrf;oufomcGifh xkwfjyefa=unmjcif;jzihf wEkdifiHvkH;&dStusOf;
om;rsm;. axmif'%frsm;tm; av#mhcsay;chJonf? apmwifjrifh&&dSxm;aom pD&ifcsufonfvnf;
ao'%frS woufwu|ef;'%fokd@ ajymif;vJchJonf? okd@aomfvnf; tESpf 20/ 25/ 30 pojzihf
ESpfaygif;rnfr#uscH&rnfukd rodchJ&yg?
1992/ 1993/ 1997 ckESpfrsm;wGif ppftpkd;&u vGwf+idrf;oufomcGifhrsm; t}udrf}udrfxkwfjyefcJh
onf? okd@aomfvnf; apmwifjrifhtwGuf rnfonhfvGwf+idrf;oufomcGihfrS r&&dSchJyg?
xkdtrdef@xkwfjyefcsufrsm;t&qkdv#if &mZ0wftusOf;om;rsm;tm; jyefv$wfay;jcif;/ axmifusESpf
rsm;ukd avsmhayghay;jcif;rsm; jzpfay:cJhonf? okd@aomfvnf; axmufvSrf;a&;u axmiftm%mykdif
rsm;tm; EkdifiHa&;ESifhqufEG,fonfhtusOf;om;rsm;tm; vGwf+idrf;oufomcGihfray;bJ qufvuf
csKyfaESmifxdrf;odrf;xm;&ef !$ef=um;cJhjcif;rSm xl;jcm;jzpfpOfwpf&yfjzpfonf?
aoqkH;ykH?
120
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
axmifwm0efcHq&m0ef
OD;tkef;az
OD;odef;jrifh
a'gufwmpdk;=unf
OD;pddef0if;
&efukefwdkif;/ oHk;cGr@e,fwGif arG;zGm;onf?
1988 ckESpf/ atmufwdkbmvwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1991 ckESpf/ Zefe0g&Dv (8) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (54) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? &efukefwdkif;/ oHk;cGr@e,f/ &ef}uD;atmifa'owGif arG;zGm;onfhtwGuf
&ef}uD;atmif[kvnf; ac:=uonf?
OD;pdef0if;onf (1959-60) ckESpf wUokdvfausmif;om;rsm;or~ (wuo) . tr_aqmifwOD;
jzpfonf? xkd@aemuf wuowGif 'kOUtjzpf wm0efay;tyfcHchJ&onf?
ausmif;om;acgif;aqmifb0wGif OD;pdef0if;. OD;aqmifr_/ wkdufyGJ0ifv_yf&Sm;r_rsm; tajrmuftrsm;
&SdcJhonf? wufujcif;/ &J&ifhjcif;/ jywfom;jcif;wdk@a=umifh ausmif;om;rsm;. tm;xm;jcif; cHcJh&
onf? 1961 wGif yvkyfonfh e,fcsJ@qef@usifa&;v_yf&Sm;r_qjyyGJwGif yxp tpkd;& ykvdyfrsm;.
wkwf&kdufcsuf cHcJh&I cg;wGif xdckdufcJhonf? cg; roefpGrf;olb0 a&mufcJh&onf?
1962 ckESpf/ Zlvkdif (7) &uf ausmif;om;ta&;awmfyHk acgif;aqmifwOD;vnf; jzpfonf? 1963
jynfwGif;+idrf;csrf;a&; awG@qHkaqG;aEG;yGJumvwGif +idrf;csrf;a&;wyfom;wOD;jzpfcJhonf? aqG;aEG;yGJ
ysuf+yD;aemuf rqv tpkd;&. zrfqD;jcif;cHcJh&+yD; udkukd;u|ef;odk@ ydk@cHcJhonf? u|ef;zsufodrf;a&;
tpmiwfcHqjy oydwfwkdufyGJwGif yg0ifqifEGJcJhonf?
1988 ckESpfwGif ausmufwef;/ c&rf;/ oHk;cG (3) r@e,f yl;wGJoydwfaumfrwDtm; OD;aqmifr_ay;cJh
onf? OD;pdef0if;onf ausmif;q&mwOD;jzpfI ol.e,fwGif =oZm&Sd+yD; vlcspfvlcifaygol jzpfonf?
xdk@a=umifh 1988 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif oydwfacgif;aqmif jzpfcJhonf? a'ocH&Jwyf
zJG@0ifrsm;u ol@xHodk@ vufeufrsm; oGm;a&mufyHktyf=uonf? ppfwyfu tm%modrf;+yD;aemufwGif
xdkvufeufrsm;ESihfywfoufI OD;pdef0if;tm; zrf;qD;I w&m;pJGqkdcJhonf? odk@aomf trdef@csrSwf
jcif;r&SdbJ \Hk;csdef;trsm;tjym; a&$@qkdif;chJonf? tif;pdeftusOf;axmifwGif csKyfaESmifchJonf?
121
OD;tkef;az
OD;jrodef;
a'gufwmpdk;=unf
opmpum;
tkd
oli,fcsif;rsm;
rdwfaqGrsm;
&Jabmfrsm;
ig yef;yGifhESvHk;om;
jyHK;xm;rsufESm
E_wfv$mcsKdjr
prf;v yrmES,f
=uifemEkouf
=umrHkvufESihf
E_wfqufygonf xm0&?
122
a[h
t"Rorm;
0HykavGrsm;
oifwkd@twGuf
ausmufom;rsufESm
toJrSm oHr%d
trkef;yef;twdjynfh
xdf=unhfprf; rD;vkd aevkd
qkdrnf oPm
r}udKighvuf E_wfrqufbl; xm0&? ?
nHZH (8/ 1/ 1991 ae@wGif tif;pdeftusOf;axmifY uG,fvGefoGm;ol
udkpdef0if; (oHk;cG) twGuf trSwfw&)
OD;&SSdefwif
jynfol@wkd;wufa&;ygwD
1994 ckESpf/ azaz:0g&DvwGif tzrf;cH&onf?
2004 ckESpf/ Zefe0g&Dv (28) &ufwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (68) jzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? tif;wdkif (COD) wyfwGif zqyvacwfrS 1967 ckESpf txd wm0efxrf;aqmif
cJhonf? 1967 ckESpfwGif ArmjynfuGefjrLepfygwDESifh qufoG,fr_jzifh xdef;odrf;cHcJh&onf? 1970
jynhfESpfwGif tif;pdefaxmifrS jyefvnf vGwfajrmufvmcJhonf?
1988 ckESpfwGif zJG@pnf;chJaom jynfol@wdk;wufa&;ygwDwGif v_yf&Sm;aqmif&GufcJhonf? 1989 ckESpf
wGif jynfol@wdk;wufa&;ygwDonf w&m;0ifrSwfyHkwifjcif;rS &kyfodrf;cHcJh&onf? okd@aomf ygwD0if
rsm;onf EkdifiHa&;v_yf&Sm;r_rsm;wGif qufvufyg0ifchJ=uonf?
1994 ckESpfwGif ArmjynfuGefjrLepfygwDESifh qufoG,fr_jzifh axmufvSrf;a&;u xyfrHzrf;qD;chJonf?
azaz:0g&DvwGif 1950-jynfh ta&;ay:pDrHr_tufOya' yk'fr 5(n) jzihf axmif (7) ESpf/ rw&m;
toif;tufOya' yk'fr 171 jzifh axmif'%f (3) ESpf pkpkaygif; (10) ESpf csrSwfjcif;cHcJh&onf?
aoqkH;ykH? ? 1997 ckESpf/ Edk0ifbmvwGif tif;pdefaxmifrS/ awmifilaxmifodk@ a&muf&dSoGm;onf?
123
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
axmifwm0efcHq&m0ef
OD;wifxGwf
OD;odef;vGif
a'gufwmatmifoef;
127
OD;pdk;0if;
&efukefr@ Zmwdjzpfonf?
1990 jynfhESpf/ ZlvdkifvwGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf?
1992 ckESpf/ arv (3) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (74) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;cspfarmif/ a':pdef'dkifwdk@.om;jzpf+yD; &efukefr@wGif arG;zGm;onf? &JabmfoHk;
usdyf0if AdkvfaZ,s. nDjzpfonf?
AdkvfcsKyfatmifqef; OD;aqmifonfh jynfol@&JabmftzGJ@wGif tzGJ@0if wOD;jzpfcJhonf? 1956 ckESpfwGif
&efukefr@ (10) rdkifukef;=uufjcHwGif refae*smtjzpf vkyfudkifcJhonf? 1958 ckESpfwGif tvkyfrS E_wf
xGufI jynfol@&JabmfygwDodk@ 0ifa&mufcJhonf? 1963 ckESpf OD;ae0if;.ppftpkd;&ESihf vufeufukdif
tzJG@rsm;. +idrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJrsm; ysufjym;oGm;+yD;aemuf zrf;qD;tusOf;cscHchJ&onf? 1970
jynhfESpfwGif jyefvnfvGwfajrmufcJhonf?
1987 ckESpf/ Zefe0g&DvwGif ArmjynfuGefjrLepfygwD ESifhqufoG,fcJh+yD; ajratmufvkyfief;rsm;udk
vkyfaqmifcJhonf? 1988 ckESpf vlxkv_yf&Sm;r_umvaemufykdif; EkdifiHa&;ygwDrsm; wnfaxmifcGifh&
aomtcg jynfol@&JabmftzGJ@csKyf (Armjynf)udk wnfaxmifcJh+yD; taxGaxGtwGif;a&;r; wm0ef
xrf;aqmifcJhonf? 1990 ckESpf/ ZlvdkifvwGif ppfaxmufvSrf;a&;. zrf;qD;jcif; cHcJh&onf?
rw&m;toif;tufOya' yk'fr 171/ 2 wkd@jzifh axmif'%f tESpf (20) csrSwfjcif;cHcJh&onf?
aoqHk;yHk? ? tif;pdefaxmifwGif tusOf;cscHae&pOf 1992 ckESpf ESpfqef;ydkif;wGif 0rf;av#ma&m*g/
0rf;udkufa&m*gjzpfyGm;chJonf? tif;pdefaq;\Hkokd@a&muf+yD;r=umrD 1992 ckESpf arv (3) &ufae@
wGif aoqHk;cJhonf?
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifwm0efcHq&m0ef
OD;tkef;az
a'gufwmpdk;=unf
128
ukdoef;axG; (ac:) bb
weoFm&Dwkdif;/ xm;0,fr@Zmwdjzpfonf?
1989 ckESpf/ ESpfqef;ydkif;wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1990 jynfhESpfwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (25) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? ukdoef;axG;onf weoFm&Dwkdif;/ xm;0,fr@/ ajrmif;ykvJ&yfuGufwGif arG;zGm;
onf? xm;0,fr@e,f trSwf (1) tajccHynmtxufwef;ausmif;wGif (10) wef;wufaepOf
1988 vlxktkHur_}uD;jzpfyGm;chJonf?
ukdoef;axG;onf xm;0,fr@wGif OD;aqmifqjyolwOD;jzpf+yD;/ xm;0,fe,fvkH;qkdif&m ausmif;
om;or~. aZ,s0wDtrmcHausmif;om;tzJG@wGif yg0if v_yf&Sm;chJonf? ppfwyfu tm%modrf;
+yD;aemufwae@wGif ausmif;om;or~wzJG@vkH;ESihftwl u&iftrsKd;om;tpnf;t\kH; (autifef,l)
wyf&if; trSwf (10) wnf&dS&m rif;orD;pcef;okd@ awmckdchJonf?
1989 ESpfqef;ykdif;Y xm;0,fr@wGif;okd@ jyefvnf0ifa&muf+yD; ajratmufv_yf&Sm;r_rsm; yvkyfaepOf
ppfaxmufvSrf;a&;u zrf;qD;chJonf? xm;0,faxmifwGif 171 jzihf w&m;pJGcHae&pOf uG,fvGef
chJonf?
aoqHk;yHk? ? xkdpOfu xm;0,faxmifwGif vlowfr_jzihfusvmaom ppfom;wOD;ukd wef;pD;cef@I
EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;ukd ESdyfuGyfaeonf? ukdoef;axG;u xkdESdyfuGyfr_ukd qef@usifqjy&m
wkdufydwfcHchJ&onf? ukdoef;axG;u 4if;wGif tpmtdrfa&m*g&dSa=umif; wifjyonf? xkdtcg
axmifr;}uD; OD;wifa&$ ukd,fwkdif eHywfwkwfjzihf tcsufaygif;rsm;pGm &kdufESufchJonf? ukdoef;axG;
tjyif;txef '%f&m&jyD;/ aoG;tefchJaomfvnf; aemuf 5 &uf=umrS xm;0,fjynfol@aq;&kH}uD;
okd@ ykd@aqmifukochJonf? aemufwae@wGif a&m*gu|rf;aeaom ukdoef;axG;onf aq;&kHtcsKyfcef;
twGif; uG,fvGefchJonf?
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifydkif
axmifr;}uD;
axmifr;
OD;pHodef;
OD;wifa&$ (rkdufu,f)
OD;xGef;0if;
129
OD;odef;wif
awmifOUvmyr@e,f/ &efukefwGifaexdkifchJonf?
1996 ckESpf/ rwfv (18) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1998 ckESpf/ azaz:0g&Dv (18) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (56) ESpfjzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? 1962-1963 ckESpfumvwGif xif&Sm;onfh ausmif;om;acgif;aqmifwOD;jzpf
onf? wifodef;armif/ yx0Darmifwif ponfh uavmiftrnfrsm;jzifh vpOfxkwfr~Zif;rsm;wGif
aqmif;yg;rsm;a&;om;cJhonf? &efukefwkdif;/ awmifOUvmyr@e,f/ tif;0vrf;wGif aexdkifchJonf?
1988 ckESpf 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvtwGif; wufwufuu yg0ifchJonf? trsKd;om;
'Drdkua&pDtzGJ@csKyf ay:aygufvmonhftcg +rdKe,fpnf;\Hk;a&;r; cef@tyfv$m &&dScJhonf? pnf;\Hk;a&;
wm0efrsm;udk tm;oGefcGefpdkuf xrf;aqmifcJhonf? awmifOUvmy+rdKe,f/ pnf;\Hk;a&;aumfrwD.
yxrqkH; tzJG@0ifwOD; jzpfonf?
1989 ckESpfwGif &efukefwdkif;pnf;\Hk;a&;aumfrwD tzJG@0if jzpfvmonf? OD;wifarmif0if; (c&rf;r@
e,f/ jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f)ESifh wGJzufI wm0efrsm; xrf;aqmifcJhonf?
1995 ckESpfwGif ppftpdk;&u tzJG@csKyfacgif;aqmif a':atmifqef;pk=unftm; csKyfaESmifxm;&mrS
vGwfay;chJonf? xkdaemuf a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@csKyfudk acgif;omusefap+yD; ajcvuft*F g
tm;vHk; csdK;jzwfypfa&;[lonhf rl0g'jzifh tzGJ@csKyf tzJG@0ifrsm;tm; ta=umif;trsKd;rsKd;jzifh zrf;qD;
xdef;odrf;chJonf? OD;odef;wifonfvnf; 1996 ckESpf rwfv (18) &ufwGif yk'fr 10 ( u ) jzifh
zrf;qD;xdrf;odrf;jcif;cH&onf?
OD;odef;wifonf usef;rma&;txl;vkdufpm;oljzpf+yD;/ w\kyf"mwftyfpkduf ynm&SifwOD;vnf;jzpf
onf? aq;qkdifzGifhI toufarG;cJholjzpfojzifh tdrfokH;aq;0g;rsm;ESifhywfoufI u|rf;usif ES@Hpyf
olvnf;jzpfonf?
aoqkH;ykH? ? yk'fr 10 (u) jzifh xdrf;odrf;cH&aomtcg rdom;pkESifh awG@qkHcGifhr&cJhay? xdrf;odrf;cH
umv (7) v=um jrifh+yD;rS rdom;pkESihf tquftoG,f&chJonf? rdom;pku OD;odef;wifxH
tpm;tpmykd@cGihf (2) ywfv#if (1) }udrf &&dSchJonf? okd@aomfvnf; awG@cGihfr&ojzihf rdom;pku
OD;odef;wif.usef;rma&;tajctaeukd rod&Sd&ay?
1997 ckESpf 'DZifbm (3) &ufae@wGif OD;odef;wifonf &efukefaq;\kH}uD; ta&;ay:Xmeokd@
a&mufvmcJhonf? aemufwae@wGif rdom;pku OD;odef;wifESihf awG@qkHcGifh&onf? OD;odef;wif.
130
OD;a&$ausmf
OD;cspfarmif
a'gufwmpdk;cdkif
131
OD;wifarmif0if;
&efukefwdkif;/ c&rf;r@e,fZmwdjzpfonf?
1990 jynhfESpf/ atmufwdkbmv (23) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1991 ckESpf/ Zefe0g&D (18) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (51) ESpf &Sd+yD jzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? Ekd0ifbm 20/ 1939 wGif arG;zGm;onf? OD;r@/ a':oef;&Sifwkd@.om;jzpfonf?
txufwef;ausmif;/ wUodkvfaumvdyfwdk@wGif bmom&yfqdkif&mtoif;rsm;/ ausmif;om;
a[mif;toif;rsm;/ r@e,ftoif;ESifh c&dkiftoif;rsm;/ vufa0S@toif;/ uavmiftoif;/ ae@
ausmif;om;toif;/ ausmif;aqmifo[m,ESifh pmzwftoif;rsm;/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;
om;or~rsm;tzGJ@csKyf (Auo)/ &efukef wUodkvfausmif;om;rsm;or~ (wuo)/ &efukef
wUodkvf ausmif;om;nD!$wfa&;wyf OD;wdk@wGif wufupGm yg0ifv_yf&Sm;cJhonf?
awmfvSefa&;aumifpDtpdk;&u ausmif;om;tcGifhta&;/ 'Drdkua&pDa&;/ jynfwGif;+idrf;csrf;a&;v_yf
&Sm;r_rsm;wGif wufupGmyg0if v_yf&Sm;aom OD;wifarmif0if;tm; 1963 ckESpf 'DZifbmvrS 1970
ckESpf pufwifbmvtxd (7) ESpf =um zrf;qD;xdef;odrf;chJonf?
1988 vlxkv_yf&Sm;r_umvtwGif; ppf+yD;acwfausmif;om;acgif;aqmifa[mif;rsm;tzGJ@wGif
yg0ifv_yf&Sm;aqmif&GufcJhonf?
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf pwifzGJ@pnf;csdefrSpI tzJG@csKyf. &efukefwdkif;pnf;\Hk;a&;aumfrwDwGif
wm0efay;tyfjcif; cHcJh&onf?
1990 jynfhESpf a&G;aumufyGJwGifc&rf;r@e,f/ rJqe,ftrSwf (2)rS a&G;aumufcHchJ&aom jynfol@
v$wfawmfudk,fpm;vS,fjzpfonf? *Dcef;rwGifyvkyfonfh v$wfawmfudk,fpm;vS,frsm;pHknD
tpnf;ta0; atmifjrifpGm usif;yEdkifa&;twGuf pGrf;pGrf;wrHaqmif&GufcJhonf?
1990 jynhfESpf atmufwdkbmv (23) &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cHcJh&onf? 1991ckESpf Zefe0g&Dv
twGif; OD;wifarmif0if;tm; trdef@csrSwfcsdefwGif tvGefemrusef;jzpfaeonfhtwGuf cHk\Hk;odk@
rwufa&mufEdkifcJhay?
zrf;qD;cH&onhftcsdefrS uG,fvGefonfhtcsdeftxd rdom;pkESifhvnf;aumif;/ vkyfazmfudkifzuf
&Jabmfrsm;ESifh vnf;aumif; qufoG,fcGifh r&cJh?
aoqkH;ykH?
A[ef;rd@e,f tzJG@csKyf\kH;a&S@uOD;wifarmif0if;
OD;tkef;az
a'gufwmpdk;=unf
133
=u,fauwm
uifqmwJhvm;
uifqmudk wdkufzsuf=u
OD;wifarmif0if; psmye yef;acGwGif a&;xdk;xm;aom uAsmwyk'f
135
OD;xGef;pdef
&efukefr@Zmwdjzpfonf?
1991 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1996 ckESpf/ azaz:0g&Dv (19)&ufae@wGif uG,fvGefonf?
touf (60) t&G,fwGif uG,fvGefchJjcif;jzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? &efukefwdkif;/ vd_ifr@e,f/ *HkeDpuf\HkwGif vkyfudkifpOf EdkifiHa&;ukdavhvmcJhonf?
ocifav;armif. wynfh&if;jzpfonf? jynfaxmifpktrsKd;om;nDnGwfa&;wyfaygif;pk (yrnw)/
tvkyform;or~wkd@wGif tzGJ@0ifjzpfcJhonf? 1963 ckESpf +idrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJ ysufjym;oGm;onhf
tcsdefwGif ppftpkd;&u EdkifiHa&; v_yf&Sm;olrsm;ukd zrf;qD;chJ&m/ OD;xGef;pdefvnf; zrf;qD;jcif;cHcJh&+yD;
tif;pdefaxmifwGif tusOf;cscHchJ&onf?
aemufykdif;wGif udkudk;u|ef;tusOf;pcef;okd@ykd@aqmifcsKyfaESmifcHcJh&onf? 1971 ckESpfwGifusef;rm
a&; csKd@,Gif;onhf EkdifiHa&;tusOf;rsm;tm; jynfrodk@ jyefydk@&ef qjyawmif;qkdwkdufyJG0ifr_rsm;ay:
aygufchJonf? xkdwdkufyGJt+yD; jynfrodk@ jyefydk@cH&onfh EkdifiHa&;tusOf;rsm;txJwGif OD;xGef;pdef
yg0ifcJhonf?
1973 ckESpfwGif tusOf;axmifwGif;rS jyefvnfvGwfajrmufvmcJh+yD;aemuf *HkeDpuf\HkwGif jynfvnf
tvkyfvkyfcGihf&cJhonf?
1974 ckESpf tvkyform;oydwfwGif yg0ifcJhojzifh zrf;qD;jcif;cHcJh&jyefonf? 1980 jynfhESpf taxGaxG
vGwf+idrf;csrf;omcGifhjzifh jyefvnfvGwfajrmufvmcJhonf?
1988 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif 1970 jynhfESpfausmfumvtusOf;uscHrsm;or~ukd
zGJ@pnf;+yD; yg0ifv_yf&Sm;cJhonf? ppftm%modrf;r_jzpfyGm;+yD;csdefwGif EdkifiHa&;ygwDrsm; wnfaxmif zGJ@
pnf;=uaom vkyfazmfudkifzufrsm;tm; qufoG,fulnDcJhonf? xdkodk@ v_yf&Sm;aqmif&GufpOf 1991
ckESpfwGif ppfaxmufvSrf;a&;u OD;xGef;pdeftm; zrf;qD;+yD; axmif'%f (10) ESpf csrSwfcJhonf?
aoqHk;yHk? ? tif;pdeftusOf;axmifwGif tm[m& jynfh0r_r&Sdaom tpm;taomufrsm;om
&&dSjcif;/ rdom;pku axmif0ifpmoGm;a&mufawG@qkH+yD; vkdtyfonhf tpm;tpm aq;0g;axmufyhHr_
ryEkdifjcif; wkd@a=umihf tm;tifukefcrf;vmum usef;rma&;csKd@,Gif;vmonf? 1996 ckESpf azaz:
0g&Dv (19) &ufae@wGif axmifaq;\HkY aoqHk;oGm;cJhonf?
136
udk0if;bdk
{&m0wDwdkif; armfv+rdKifu|ef;r@e,f Zmwdjzpfonf?
1997 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&+yD; axmif'%f 21 ESpf csrSwfcHcJh&onf?
2000 jynhfESpf/ =o*kwfv 26 &ufae@wGif armfv+rdKiftusOf;axmifY uG,fvGefcJhonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (39) &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? udk0if;bdkonf jrefrmhwyfrawmfwGif Akdvf}uD;tqihftxd wm0efxrf;chJzl;onf?
1990 jynhfESpfwGif emrnfausmf e0wyWjrm;w&m;r0if a&mif;cs&mwGif yg0ifywfoufr_jzifh
axmifuscJhonf? 1997 ckESpfwGif jyefvnfvGwfajrmufcJh+yD;aemuf udk0if;bdkonf bmoma&;ukd
wpdkufrwfrwf vdkufpm;cJhonf?
2000 jynhfESpfwGif rav;r@ r[m*m\Hkausmif;/ a&$usif q&mawmf bk&m;}uD;/ oHCmtyg;
(1000) wdk@ vufrSwfa&;xkd;xm;aompmwapmifudk q&mawmf. cGifhycsufjzifh ,laqmifI
&efukefr@okd@ oGm;a&mufchJonf? pmtm; uBmat; wdyduq&mawmf OD;okr*FvxHokd@
ay;tyfchJ+yD; AkdvfcsLyfr;=uD;oef;a&$/ OD;ae0if;/ a':atmifqef;pk=unfwdk@xHodk@ ay;ykd@&ef tultnD
awmif;chJonf? q&mawmf OD;okr*Fv.ausmif;rS jyefxGufonhftcsdefwGif zrf;qD;cHchJ&onf?
137
ykHpHxkdifae=u&aom tusOf;om;rsm;
wifjycJha=umif; od&onf?
26-8-2000 &ufae@ nae (6;00) em&DwGif axmif0efxrf;rsm;u wkduf (4) &dS uddk0if;bdk/
udkrdk;ausmfol/ aZmfrif;rif;vwfwdk@ okH;OD;tm; aemufjyefvufxdyfcwfI ac:xkwfoGm;+yD; jypf'%f
wdkufwGif oD;jcm;pD cGJxm;vkdufonf?
0efxrf; (22) OD;u 4if;wkd@tm; arSmufckHtdyfcdkif;um/ vkHcsnf tusrsm;qGJc|wfjyD; usyfvkH;cef@&Sd
ysOf;uwdk; eHygwfwkwfrsm;jzifh jyif;xefpGm&dkufESuf=uonf? 0efxrf;rsm;u wkd@t+iKd;xm;aom
udk0if;bdktm; ydkrdk &kdufESufcJh=uonf? ufkd0if;bdk. eH&kd;rsm; usKd;a=ucJhonf/ eH&kd;rsm;u toJtm;
xdk;rdxdrdojzifh rcHEdkifonfhtqHk; udk0if;bdkonf tm%mydkifrsm;xH atmf[pftultnDawmif;chJ
onf? okd@aomfvnf; tm%mydkifrsm;u ta&;w,l aqmif&Gufay;jcif;r&kdyg/ n (11;00) em&Dcef@
wGif udk0if;bdkxHrS nnf;nLoHrsm; atmf[pfoHrsm; wdwfqdwfoGm;jyD; aoqkH;cJhonf?
ukd0if;bkd jyif;xefpGm&dkufESuf cH&+yD; aoqkH;chJ&m armfv+rdKiftusOf;axmif
OD;aX;0if;
OD;cspfarmif
OD;wifarmifcsKd
139
141
OD;aZmwdu (bkef;awmf}uD;)
&efukefwdkif;/ ykZGefawmifr@e,f/ a&$bkef;yGifhausmif;wdkufwGif oDwif;oHk;chJonf?
1990 jynhfESpf/ atmufwdkbmv zrf;qD;jcif;cH&onf?
1991 ckESpf/ 'DZifbmvwGif ysHvGefawmfrlonf?
ysHvGefawmfrlcsdefwGif oufawmf (60) &Sd+yDjzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? q&mawmfOD;aZmwduonf &efukefwdkif;/ ykZGefawmifr@e,f&Sd xif&Sm; ausmf
=um;vSonfh a&$bkef;yGifh ausmif;wdkufrS wdkuftkyfq&mawmfwyg; jzpfonf? 1990 jynhfESpf/
atmufwdkbmvwGif oHCmawmfrsm;u yWedUKPeuHaqmifoydwfarSmufjcif;jzihf ppftpkd;&tm;
qef@usifchJ=uonf? ppfaxmufvSrf;a&;rsm;u xkdokd@ uHaqmif&mwGif yg0ifI vufrSwfxkd;chJonhf
q&mawmfOD;aZmwdu tygt0if a&$bkef;yGifhausmif;wdkufrS wdkuftkyfq&mawmf (6) yg;tm;
zrf;qD;chJonf? xdk@aemuf twif;t"R ouFef;c|wfum axmif'%f (3) ESpf csrSwfcJhonf?
q&mawmfonf ouFef;c|wfcH&aomfvnf; aoqHk;onftxd odQmrcsbJ 0denf;twkdif; aexdkif
oGm;cJhonf? q&mawmfonf ajcawmufwzuf oefpGrf;r_r&dSyg?
aoqHk;yHk? ? tif;pdefaxmifwGif tusOf;uscH&pOf q&mawmf.usef;rma&; csKd@,Gif;vmonf?
1992 ckESpf 'DZifbmvwGif axmifaq;\Hkokd@ a&muf&dSchJonf? xdkaemuf tm%mykdifwkd@u
q&mawmftm; &efukefaq;\Hk}uD; tcsKyfaqmifodk@ ydk@chJonf? &efukefaq;\Hk}uD;okd@a&muf&dS+yD;
&uftenf;t=um 1992 ckESpf 'DZifbmtwGif;wGif ysHvGefawmfrloGm;cJhonf?
rSwfcsuf? ? q&mawmfysHvGefawmhrnftcsdefY tm%mykdifrsm;u ajcwzufroefaom q&m
awmftm; &efukefaq;\Hk}uD; tcsKyfaqmifwGif ajcusOf; tcsdefjynhfcwfxm;chJonf?
axmift&m&dSrsm;? ?
axmifykdif}uD; (wm0efcHt&m&dS)
axmifr; (wm0efcH)
wm0efcHq&m0ef
OD;vSaz
OD;apmxGef;
a'gufwmpdk;=unf
142
OD;rif;ol
OD;armifarmifpef;
OD;udkav;
emrnf
75
59
50
touf
21/ 2/ 1998
21/ 2/ 1998
rwf/ 1990
tzrf;cH&onfhae
azaz:0g&D / 1998
{jyD / 1997
1998
1992
aoqHk;onfhae
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
teft,fvf'D
tzGJtpnf;
ay:wm
ay:wm
&Jbufpcef;
&Jbufpcef;
aoqHk;onfhae&m
awmifil/ yJcl;
awmifil/ yJcl;
rav;
vdyfpm
aemufqufwGJ (*)
(1) &Jbufpcef;wGifaoqkH;olrsm;pm&if;
OD;apmxGef;EG,f
143
(2) &Jbufpcef;wGifaoqkH;olrsm;.ukd,fa&;tusOf;
OD;rif;ol (c) OD;armif}uD;
awmifilr@Zmwdjzpfonf?
1997 ckESpf/ azazmf0g&Dv 21 &ufae@wGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
1997 ckESpfxJwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (55) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;rif;olonf rav;wUodkvfrS pdwfynm bGJ@&&SdcJhonf? 1988 ckESpf
ta&;awmfyHkumv a&$qHawmfbk&m;vlxktHkuv_yf&Sm;r_wGif OD;aqmifyg0ifcJhonf? ppfwyfrS
tm%modr;f +yD;aemuf trsKd ;om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf ay:ayguv
f m&m awmifil r@e,f. tzG@J 0ifwOD;
jzpfvmcJhonf? aemuf r@e,f bma&;r;tjzpf wm0ef,lcJhonf?
1991 ckESpfwGif e,fpyftajcpdkuf vufeufudkifwyfzGJ@ wckjzpfonfh jynfol@vGwfajrmufa&;wyfOD;
(PLF) ESifh qufoG,fr_jzifh zrf;qD;jcif;cHcJh&onf?
xdk@aemuf 1992 ckESpf/ rwfv 13 &ufae@wGif tvkyf=urf;ESifh axmif'%f 3 ESpf csrSwfjcif;cHcJh&+yD;
1994 ckESpfwGif jyefvnfvGwfajrmufvmcJhonf?
1997 ckESpf/ azazmf0g&DvwGif ppfaxmufvSrf;a&;rsm;rS rnfonfhta=umif;jycsufrS ray;bJ
OD;rif;oltm; 'kwd,t}udrf zrf;qD;cJhonf? xdk@aemuf &ufydkif;twGif a&S@wef;ppfajrjyifodk@ ay:wm
tjzpf ac:aqmifoGm;cJhonf?
aoqHk;yHk? ? OD;rif;olonf tvGefav;vHaom 0efrsm;udk xrf;&jcif;/ vrf;c&D;=urf;wrf;jcif;/
tpma&pm 0vifatmifrpm;&jcif; wdk@a=umifh vrf;yif rav#mufEdkifonfh tajctaeodk@ a&muf&Sd
cJhonf? touft&G,f}uD;jcif;/ jyif;xefaom&moDOwk'%fudk rcHEdkifjcif;a=umifh tiftm;ukefcrf;
aeaomfvnf; ppfom;rsm;u &dkufESufItwif;t=uyf xrf;ydk;I av#mufapcJhonf? aemufqHk;&uf
tenf;i,ft=umwGif tjyif;zsm;+yD; a&S@wef;ppfajrjyif awmwGif;wae&mwGif aoqHk;oGm;cJhonf?
rSwfcsuf? ? OD;rif;ol. &kyftavmif;tm; ajrryfo*[fjcif; r&SdbJ awmxJwGifypfxm;cJh&onf?
olESifh twl ygvmaom OD;apmxGef;EG,f (tzGJ@csKyf r@e,f 'kwd,OU) onfvnf; xdkae&mYyif
aoqHk;chJ&onf? OD;rif;oluG,fvGefonfhtcsdefwGif ZeD;ESifh om;orD; 2 OD;usef&pfcJhonf?
144
OD;apmxGef;EG,f
yJcl;wdkif;/ awmifilr@e,fZmwdjzpfonf?
1997 ckESpf/ azazmf0g&Dv 21 &ufae@wGif zrf;qD;jcif; cH&onf?
1997 ckESpfwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (75) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;apmxGef;EG,fonf trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf awmifil+rdK@e,f. 'kwd,
OU jzpfonf? 1997 ckESpf/ azazmf0g&DvwGif awmifilppfaxmufvSrf;a&; (3) u trsdK;om;
'Drdkua&pDtzGJ@csKyfrS tzGJ@0iftrsm;tjym; udkzrf;qD;I cv& (39) wyf&if;wGifacWcsKyfxm;
cJhonf? OD;apmxGef;EG,f ESifhtwl OD;jrwfol OU awmifil+rdK@e,f/ rdk;rc (yJcl;wdkif; tzGJ@csKyf vli,f)/
OD;rif;ol (c) OD;armif=uD; (ba&;r_;)wdk@vnf; yg0ifonf? xdk@aemuf u&iftrsdK;om;tpnf;
t&Hk;e,fajrtwGif; etzwyfrS ppfqifa&;jyKvkyfonfhae&modk@ ay:wmtjzpf ac:aqmifjcif;cHcJh
&onf?
aoqHk;yHk? ? u&iftrsdK;om;tpnf;t&Hk;e,fajrtwGif; etzwyfrS ppfqifa&;jyKvkyf&m ay:wm
xrf;&mwGif ppfom;rsm;. txkwftydk;rsm;/ vufeufcJ,rf;rsm;udk rEdkif0ef xrf;ydk;cJh&onfh
twGuf/ qdk;&Gm;onfh &moDOwk'%fa=umifh/ tpm;taomufrsm; rao&Hkwr,f pm;aomuf
&onfhtwGuf/ touft&G,ftm;jzifhvnf; }uD;&ifh+yDjzpfonfhtwGuf usef;rma&;rSm
&kwfjcnf; usqif;vmcJh+yD; 1997 ckESpf ESpfqef;ydkif;wGif a&S@wef;ppfrsufESm e,fajrwGif ay:wm
xrf;&if; aoqHk;cJhonf?
rSwfcsuf? ? OD;apmxGef;EG,f. tavmif;tm; OD;rif;ol (c) OD;armif}uD; enf;wl ajrjrKyfjcif;
r&SdbJ 'Dtwdkif; ypfxm;cJhonf[k ESifh ay:wmxrf;&mwGif yg0ifolrsm;u ajymjycJhonf?
145
146
31
32
31
41
30
udkEdkifOD; (c)
udkatmifEdkif
udkausmfEdkif (c)
udkausmfvGif
udkoef;aZmf
udktkef;vGif
35
udka&$abmf
30
39
udkcifarmifcsdK
udkwifpef;
touf
trnf
25/ 3/ 2002
25/ 3/ 2002
25/ 3/ 2002
25/ 3/ 2002
25/ 3/ 2002
25/ 3/ 2002
25/ 3/ 2002
aysmufqHk;onfhae
Edk0ifbm/ 1992
Edk0ifbm/ 1992
Edk0ifbm/ 1992
Edk0ifbm/ 1992
Edk0ifbm/ 1992
Edk0ifbm/ 1992
Edk0ifbm/ 1992
tzrf;cH&onfhae
teft,fvf'D
trf'D,ltufzf
trf'D,ltufzf
trf'D,ltufzf
trf'D,ltufzf
trf'D,ltufzf
trf'D,ltufzf
trf'D,ltufzf
tzGJtpnf;
aumhaomif;
jrdwf
jrdwf
jrdwf
jrdwf
jrdwf
jrdwf
jrdwf
axmif
aemufqufwGJ (C)
(1) tusOf;uscHae&pOfwGifaysmufqHk;olrsm;pm&if;
ZD;wuf&Gm/ o&ufacsmif;/
weoFm&Dwdkif;
0if;uabmf&Gm/ weoFm&Dwdkif;
*Hknif;qdyf&Gm/ o&ufacsmif;/
weoFm&Dwdkif;
ydMJawm&yf/ xm;0,f/
weoFm&Dwdkif;
awmifjyef@&Gm/ o&ufacsmif;/
weoFm&Dwdkif;
acsmif;cGjyif&Gm/ xm;0,f/
weoFm&Dwdkif;
uif;&Snf&yf/ xm;0,f/
weoFm&Dwdkif;
uxD;&Gm/ o&ufacsmif;jrdK@e,f/
weoFm&Dwdkif;
ae&yfvdyfpm
147
21
26
30
27
udkausmfat;
udkausmfEdkifpdk;
udkwifxGef;
udkausmfjrifh
udkoif;az
udkbpdef
5/ 9/ 2002
5/ 9/ 2002
2002
2002
2002
2002
5/ 9/ 2002
5/ 9/ 2002
17/ 9/ 2002
17/ 9/ 2002
17/ 9/ 2002
17/ 9/ 2002
aumhaomif;
trf'D,ltufzf
trf'D,ltufzf
xm;0,f/ weoFm&Dwdkif;
xm;0,f/ weoFm&Dwdkif;
xm;0,f/ weoFm&Dwdkif;
ousufawm&Gm/ avmif;vHkjrdK@e,f/
weoFm&Dwdkif;
aumhaomif;
aumhaomif;
atbDtufpf'Dtufzf aumhaomif;
trf'D,ltufzf
teft,fvf'D
(2) tusOf;uscHae&pOfwGifaysmufqHk;olrsm;.ukd,fa&;tusOf;
+rdwfr@tusOf;axmifwGif;rS EdkifiHa&;tusOf;om; (7) OD; aysmufqHk;jcif;
1992 ckESpf/ Edk0ifbmvwGif xdkif;-jrefrm e,fpyfa'o tajcpdkuf +rdwf-xm;0,f nDnGwfa&;wyf
OD;rS tzGJ@0if 9 OD;onf jrefrmjynfawmifydkif;wGif owif;tcsuftvufrsm; &,l&eftwGuf
oGm;a&mufcJh&m bkwfjyif;r@e,f/ a=u;eDawmifaus;&GmteD;wGif ajcjrefwyf&if; 423 rS Adkvfr_;
xGef;atmifausmf ESifh tzGJ@ . zrf;qD;jcif;udk cHcJh=u&onf? xdk@aemuf tqdkyg 9 OD;udk weoFm&Dwdkif;/
+rdwf tusOf;axmifwGif wyfcsKyfjzifh csKyfaESmifxm;cJhonf?
xdkolrsm;onf r=umc% tusOf;axmifrS tjyifodk@ ac:xkwfI nOf;yef;ESdyfpufjcif; wdk@udk cHcJh&
onf? em&Daygif;rsm;pGm &yfae&jcif;/ oHydkufvHk;rsm;jzifh ajcovHk;tay:odk@ vSdrfhjcif;wdk@udk cHcJh=u&
onf? xdk@tjyif 8 ay X 12 ay tcef;usOf;av;wGif ESpfESpfeD;yg;r# aecJh=u&onf? xkdolwdk@udk
xdef;odrf;xm;pOf 8 ESpfwmumvtwGif; pGJcsufwifjcif;/ w&m;pGJqdkjcif;/ yk'frwyfjcif;/ w&m;pD&if
jcif;wdk@udk vHk;0 ryvkyfbJ xdef;odrf;xm;jcif;jzpfonf? xdk@tjyif rdom;pkESifhaomf/ tjynfjynf
qdkif&m=uufajceDaumfrwDESifhaomf awG@qHkcGifhudkvnf; jiif;y,fjcif;cHcJh=u&onf?
2001 ckESpf/ {+yDvwGif txufyg 9 OD;xJrS ESpfOD;tm;jyefv$wfay;cJhonf? 2002 ckESpf/ rwfv wGif
usef 7 OD;udk ajcjrefwyf&if; 265 rS Adkvfr; pdk;v_difOD;pD;aom tzGJ@u +rdwftusOf;axmifrS ac:xkwf
cJh+yD; weoFm&Dwdkif;/ u|ef;pkr@e,f&Sd 'kef;u|ef;teD;odk@ ac:aqmifoGm;cJhonf? ,cktcsdeftxd
rnfonfhae&mwGif &Sdaeonfudk rnfolr#rod&SdcJhay?
jyefvGwfvmol ESpfOD;. ajymjycsuft& xdkolwdk@rSm +rdwftusOf;axmifwGif &SdaepOftwGif; usef;
rma&;tvGefqdk;&Gm;aea=umif;ESifh pdwfydkif;qdkif&m/ &kyfydkif;qdkif&m nOf;yef;ESdyfpufr_rsm; cHae&
a=umif; od&SdcJh&onf?
rdrdwdk@ atatyDyDrS &&Sdxm;aom twnfryEdkifao;onfh owif;ay;ydk@csufrsm;t&rl xdk 7 OD;
pvHk;onf 'kef;u|ef;teD;&Sd u|ef;wu|ef;odk@ a&muf&SdpOfyif towfcHcJh&a=umif; owif;&&Sdfxm;
cJhonf?
148
udkcifarmifcsdK
udka&$abmf
udkwifpef;
udkEdkifOD; (c) udkatmifEdkif
udkausmfEkdif (c) udkausmfvGif
udkoef;aZmf
udktkef;vGif wdk@jzpfonf?
udkausmfEkdif (c)
udkausmfvGif
udktkef;vGif
150
udkbpdef
trnf
42
touf
5(n)
17(1)
yk'fr
Zlvdkif/ 1991
1991
tzrf;cH&onfhae
1995
12/ 6/ 2001
aoqHk;onfhae
4 ESpf
woufwu|ef; atbDtuf'Dtufzf
usESpf
atbDbDtDtuf,l
rav;
wmarG/ &efukef
ae&yfvdyfpm
aemufqufwGJ (i)
(1) tusOf;axmifrSvGwfajrmuf_yD;r-umrDaoqHk;olrsm;pm&if;
OD;bdkeDatmif
25
yg0ifcJhaomtzGJtpnf;
udkoGifZmOD; (c)
aumufauG;
vd_if/ &efukef
ykZGefawmif/ &efukef
teft,fvf'D
=unfhjrifwdkif
teft,fvf'D
(jynfolv$wfawmf
udk,fpm;vS,f)
10 ESpf
a&;/ rGefjynfe,f
24/ 7/ 2004
6 ESpf
teft,fvf'D
1/ 5/ 1999
1/ 3/ 1994
=o*kwf/ 1997
10 ESpf
rav;
20/ 5/ 1996
5(n)/ 17(1)
20/ 7/ 2004
&[ef;ysdKor~
5(n)
60
17(20)
1998
12 ESpf
66
OD;=unfwifOD;
31
5(n)/ 17(1)
29/ 1/ 1999
OD;ausmfrif;
udkokwatmif
45
=o*kwf/ 1990
OD;0aepdk; (c)
OD;ae0if;
omauw/ &efukef
52
ausmif;om;
OD;a&0w
24
udkaZmf0if;xGef;
2001
ajrmufOD;/ &cdkifjynfe,f
17(1)
'DZifbm/ 1988
teft,fvf'D
'DZifbm/ 1988
OD;cifarmif}uD;
17(1)
arSmfbD/ &efukef
22
ausmif;om;
udkae0if;atmif
151
(2) tusOf;axmifrSvGwfajrmuf_yD;r-umrDaoqHk;olrsm;.ukd,fa&;tusOf;
udkbdkeDatmif
&efukefwdkif;/ A[ef;r@e,fZmwdjzpfonf?
1991 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2001 ckESpf/ ZGefv 6 &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (42) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? udkbdkeDatmifonf trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf A[ef;r@e,f vli,fwm0efcH
wOD;jzpfonf? 1988 ckESpf ppfwyfrS tm%modrf;+yD;aemuf e,fpyfa'oodk@ xGufvmcJh+yD; jrefrm
EdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm; 'Drdku&ufwpfwyfOD; ESifhqufoG,fcJhonf? xdk@aemuf 1991 ckESpf
wGif jynfwGif;vkyfief;rsm;vkyfaqmif&ef jrefrmEdkifiHtwGif;odk@ v#Kd@0Suf0ifa&mufvmpOf armfvrif
r@wGif ppfaxmufvSrf;a&; trSwf (5) rS zrf;qD;jcif;cH&onf? axmufvSrf;a&;u &dkufESufar;
jref;I r&aomtcg aq;xdk;I ppfaq;cJhonf? axmufvSrf;a&;u ajzaq;jyefxkd;&ef aemufus
oGm;cJhonf? xdk@aemuf pDrHcsufOya' yk'fr 5 (n)/ w&m;r0iftoif;ESifh qufoG,fr_yk'fr
171 jzifh axmif'%f tESpf 20 csrSwfjcif;cHcJh&onf? 2001 ESpfwGifaxmifrSjyefvnfvGwf
ajrmufvmcJhonf?
aoqHk;yHk? ? tusOf;axmifwGif;aecJhpOf ppfa=uma&;umvrS ajzaq;rxdk;onfh'%fa=umifh
ppfa=uma&;wGif nOf;yef;EdSyfpufrsm;udk jyefjrifa,mifI wudk,fvHk;&Sd ta=umrsm; axmifvm+yD;
vufrsm;aumufauG;um yg;pyfuvnf; ighudkvGwf 0g,mu;awGzwfay; ponfjzifh yg;pyfu
atmf[pfum a0'emcH pm;cJh&onf? axmifrS aq;r;rsm;a&mufvm+yD; 'dkif,mZdyifef xkd;rS oufom
oGm;onf? 'Dxufa0'emydk;qdk;vmaomtcg axmifaq;\Hkodk@ wifcJh&onf? axmifaq;\HkwGif
aq;r_;tusOf;om;rsm;u wcgoHk;tyfrsm;roHk;pGJbJ tyfwpfacsmifwnf;udk vlemtrsm;udk
xdk;jcif; a=umifh attdkif'Dtpf a&m*gul;pufjcif; cHcJh&onf? tusOf;axmifrSvGwf+yD; 1 v
r#t=um 2001 ckESpf ZGefv 6 &ufae@wGif tusOf;axmifxJrS ul;pufvmaom AIDS a&m*gjzifh
aoqHk;cJhonf?
tpfudk a&
uqkefvrSm
wdrfrpifayrJh
vSywJhnav;wpfnjzpfvdk@
0&HwmrSm tpfudk&Sdaeovm;
152
wHwm;ay:u u|efawmf
v udk=unfh&if; - aysmfaevdk@aygh?
tpfudk a&
v rSmqHkjzpfwJh
u|efawmfwdk@t=unfh
yifeufjzpfayrJh
tawG;awGwlEdkifyghrvm;
&ifudkazguf
0ifa&mufr=unfhawmhbl;
ae&muGJ+yD; awG@ae&wJhv [m
r&Sif;wcdsK@ vif;pdk@pdk@ - rdk@?
tpfudk a&
jzpfEdkif&ifav
ol&Jaumif;wpfa,muf&J@
vufeufeJ@yJ aocsifw,f?
wrefawmf&Jh trSm;t,Gif;eJ@awmh
&SifoefcGifh rvdkcsifbl;?
tpfudk a&
apmifh=unfh&wJh vjynfh[m
rvdk Todk@
vdk Todk@wnf;?
bdkeDatmif (tif;pdeftusOf;axmifwGif;wGif a&;pyfonf?)
OD;cifarmif}uD;
&ckdifjynfe,f/ ajrmufOD;r@e,fwGif aexkdifchJonf?
2001 ckESpfwGif zrf;qD;jcif;cH&onf?
2005 ckESpf/ azazmf0g&DvwGif uG,fvGefonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;cifarmif}uD;onf &ckdif'Drkdua&pDtzJG@csKyf tzJG@0ifwOD; jzpfonf? 2001
153
OD;ausmfrif;
&efukefwkdif;/ ykZGefawmifr@e,fwGif aexdkifchJonf?
1996 ckESpf/ arv (21) &ufwGif zrf;qD;jcif; cH&onf?
1999 ckESpf/ Zlvdkifv (1) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (66) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;bausmf/ a':at;=unfwkd@. om;jzpfonf? 1933 ckESpf Ekd0ifbm (9)&ufae@
wGifarG;zGm;onf? OD;ausmfrif;tm; &efukefpufr_wUodkvfwGif AdokumOD;ausmfrif;[k vlodrsm;
onf? 1954 ckESpfwGif wwd,ESpf (tif*sifeD,m) ausmif;om;tjzpf ynmoif=um;aepOf tar&d
uefjynfaxmifpkodk@ oGm;a&mufcJh+yD;/ 1957 ckESpfwGif AdokumbGJ@&&SdcJhonf? 1958 ckESpfrS 1960
jynhfESpf txd &efukefpufr_wUokdvfwGif oif=um;ykd@cschJonf?
1988 ckESpf trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf zJG@pnf;onhftcg A[dktvkyftr_aqmiftzGJ@0if wOD;tjzpf
wm0efay;cH&onf? 1990 jynhfESpf a&G;aumufyJGwGif {&m0wDwkdif;/ ykodrftaemuf+rdK@e,f rJq
e,ftrSwf (2) rS jynfolvlxku OD;ausmfrif;tm; v$wfawmfukd,fpm;vS,ftjzpf a&G;aumufwif
ajrSmufchJonf?
1991 ckESpfwGif yxrt}udrf zrf;qD;cHcJh&+yD;/ 1950-jynhfESpf ta&;ay:pDrHcsuf tufOya'yk'fr
5 (u)/ (c)/ (n)wdk@jzifh w&m;pGJqdkcHcJh&onf? 1992 ckESpf arv 20 &ufae@wGif jyefvnfvGwf
ajrmufcJhonf?
1996 ckESpf arv 21 &ufae@wGif xyfrH zrf;qD;cHcJh&jyefonf? 1998 ckESpf arvwGif tusOf;axmifrS
jyefvnfvGwfajrmufcJhonf?
aoqHk;yHk? ? 1996 ckESpfrS 1998 ckESpftxd tif;pdefaxmifwGif tusOf;usaepOf tonf;a&mif
154
OD;=unfwifOD; (uAsmq&m)
{&m0wDwdkif;/ qum}uD; r@e,f Zmwdjzpfonf?
1994 ckESpf/ rwfv (1) &ufae@wGif axmifcsjcif;cHcJh&onf?
2004 ckESpf/ Zlvdkifv (24) &ufae@wGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (60) &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? OD;=unfwifOD;onf 1944 ckESpf/ 'DZifbmv 15 &ufae@wGif arG;zGm;onf?
OD;xGef;=unf/ a':wifpmwdk@.om;jzpf+yD; {&m0wDwdkif; qum}uD;+rdK@Zmwdjzpfonf?
rqv tpkd;&vufxuf (1962-1988) wGif EkdifiHa&;v_yf&Sm;r_a=umifh yxrt}udrfwGif (3)
ESpf/ 'kwd,t}udrfwGif (4) ESpf pojzihf ESpf}udrfwkdifatmif tusOf;uscHcJh&onf? 1988 ckESpfwGif
ppfwyfu wausmhjyef tm%modrf;pOfumvwGif v tenf;i,f txdef;odrf;cHcJh&onf?
1994 ckESpf/ rwfv (1) &ufae@wGif OD;=unfwifOD; tygt0if 'Drkdua&pDta&;v_yf&Sm;ol(5) OD;onf
Armjynf uGefjrLepfygwDESihf qufoG,fonfqkdonfh pGyfpGJcsufjzifh zrf;qD;cHchJ&onf? xkd@aemuf
OD;=unfwifOD;onf ta&;ay:pDrHcsuf tufOya'yk'fr-5(n)/ rw&m;oif;tufOya'yk'fr17 (1) wkd@jzifh axmif'%f (10) ESpfcsrSwfjcif;cHcJh&onf? 2004 ckESpf/ rwfv (26) &ufae@wGif
tif;pdeftusOf;axmifrS jyefvnfvGwfajrmuf vmcJhonf?
aoqHk;yHk? ? onf tusOf;axmiftwGif; nOf;yef;ESdyfpufr_rsm;a=umifh ESvHk;a&m*g/ aoG;wkd;
a&m*g/ qD;csKda&m*grsm; cHpm;cJh&oljzpfonf? zrf;qD;cH&pOftcsdefu ESdyfpufnOf;yef;cH&r_'%f/
qkd;&Gm;vSonfh tusOf;axmifwGif; tajctae ponfwkd@a=umifh tusOf;usaeonfh (10) ESpfwm
umvtwGif; usef;rma&;rSm tvGefcsKd@wJhvmcJhonf?
ppfa=uma&;umvwGif aygifjcHtm; 0g;c|efjzifh xdk;I ESdyfpufcHcJh&onf? xkd'%f&mrSm vGwfajrmuf
vmonftxd jynfrsm; ,dkpdrfhxGufaeqJyifjzpfonf?
tusOf;axmifrS vGwfajrmuf+yD;aemuf 2004 ckESpf/ Zlvkdifv (24) &ufae@ eHeuf (6;15) em&DwGif
ESvHk;a&m*gjzifh aoqHk;oGm;cJhonf?
155
udkokw
&efukefwdkif;/ =unfhjrifwdkifr@e,fwGif aexdkifonf?
1991 rwfvwGif zrf;qD;jcif; cH&onf?
1997 ckESpf/ =o*kwfvwGif uG,fvGefonf?
uG,fvGefcsdefwGif touf (31) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EdkifiHa&;aemufcH? ? udkokwonf 1988 ckESpf 'Drdkua&pDta&;awmfyHkumvwGif wufupGmyg0if
cJhonf? xdk@aemuf &efukefc&dkif ausmif;om;rsm;or~wGif yg0ifv_yf&Sm;cJhonf?
1991 ckEpS f rwfvwGif ppftpk;d &u 3 ESp=f umydwx
f m;onfh wUodv
k af usmif;rsm;udk jyefvnfziG v
hf pS f
chJonf? xkdtcsdefwGif trSwf (14) axmufvSrf;a&;u ukdokwtm; &efukefwUodkvftwGif;
ynmoif=um;r_qdkif&m vGwfvyffcGifhESifh ywfoufI pm&Gufpmwrf;jzef@a0r_jzihf zrf;qD;chJonf?
156
157
wrf;wjcif;
va&mifuJhodk@ tvif;pGrf;tifudk
ay;pGrf;Edkifaom
aea&mifuJhodk@ aEG;axG;r_udk ay;pGrf;Edkifaom
ESif;yGifhrsm;uJhodk@ at;jrjcif;udk
ay;pGrf;Edkifaom q&mok
aemifb0rSm
cspfwynfhrsm;ESifh qHkcJh=uv#if
v. tvif;a&mif
aea&mifjcnf. aEG;axG;r_
ESif;yGifhrsm;. at;jrjcif;
rsm;uJhodk@ ay;pGrf;ygtHk;
q&m
vSrdk;
OD;a&0w
rav;r@wGif aexdkifchJonf?
1990 =o*kwfvwGif tzrf;cHcJh&onf?
1999 ckESpf/ Zefe0g&Dv (29) &ufae@wGif ysHvGefawmfrlonf?
ysHvGefawmfrlcsdefwGif oufawmf (53) ESpf &Sd+yDjzpfonf?
EkdifiHa&;aemufcH? ? q&mawmfonf rav;wdkif; av;jyifav;&yfoHCmhor~D. OUjzpf+yD;
1988 &Spfav;vHk; ta&;awmfyHk}uD;wGif tdrfawmf&mppfa=umif;udk OD;aqmifcJhonfh oHCmwpfyg;
jzpfonf?
oHCmhor~DtzJG@}uD;u ppftm%m&Sifqef@usifa&; uAsm/ aqmif;yg;/ umwGef;rsm;yg0ifonfh OWr
*sme,fudk vpOfxkwfa0cJhonf?
ppftpkd;&u trsKd;om;EdkifiHa&;wyfaygif;pk/ t+rJpdrf;vli,frsm;tzGJ@/ jynfol@wdk;wufa&;ygwD ponhf
EkdifiHa&;ygwDrsm;ukd zJG@pnf;+yD; 1 ESpfjynhfonhf 1989 ckESpf ESpfukefykdif;wGif zsufodrf;chJonf? xkdokd@
zsufodrf;cH&+yD;aemufydkif; rav;+rdK@tajcpdkuf EkdifiHa&;tiftm;pktoD;oD;u trsKd;om;tusKd;pD;
yGm;umuG,fapmifha&Smufa&;aumfrwD (NISC) ukd wnfaxmifchJonf? q&mawmfonf xkdaumf
rwDESifh wGJbufI trsKd;om;EdkifiHa&;v_yf&Sm;r_rsm;udk tpGrf;ukefaqmif&GufcJhonf? xdktzGJ@wGif
ajyma&;qdkcGifh&Sdol (4) OD;teuf q&mawmfonf eHygwf (1) yk~dKvf jzpfonf?
1990 jynfhESpf &efukefwdkif;uBmat;ukef;ajrwGif jyKvkyfonfh jrefrmwjynfvHk;&Sd oHCmtpnf;
ta0;okd@ wufa&mufrnhf ukd,fpm;vS,frsm; a&G;cs,f&mwGif oHCmxk.qudk udk,fpm;yjcif;
r&dSa=umif; wdkif;oHCmhem,utzGJ@/ A[dkoHCmh0efaqmiftzGJ@/ omoema&;OD;pD;Xmewdk@udk uef@
uGufpm ay;ykd@cJhonf?
trsKd;om;tusKd;pD;yGm;umuG,fapmifha&Smufa&;aumfrwDonf tvif;a&mif*sme,fudk xkwfa0
cJhonf? *sme,fwGif tusOf;axmifwGif;tajctaersm;/ ppftpkd;&u vl@tcGifhta&; csKd;azmuf
161
163
164
wnfae&m
a&=unftdkif
A[dkppfaxmufvSrf;a&; (&efkukef)
trftkdif (1)
rav;
trftkdif (2)
awmif}uD;
trftkdif (3)
yJcl;
trftdkif (4)
{&m0wD
trftkdif (5)
armfv+rdKif
trftdkif (6)
r&rf;ukef;
trftkdif (7)
'*Hk
trftkdif (8)
jrpf}uD;em;
trftdkif (9)
vm;\_d;
trftkdif (10)
ppfawG
trftkdif (11)
(jynf)
trftdkif (12)
jrefrmhaoewfudkif wyf&if; (4)
trftdkif (13)
-
trftkdif (14)
Adkvfwaxmif
trftkdif (15)
rdDvm
trftdkif (16)
rav;
trftkdif (17)
uav;
trftkdif (18)
bl;oD;awmif
trftkdif (19)
+rdwf
trf;tkdif (20)
rHk&Gm
trftkdif (21)
Aef;armf
trftkdif (22)
usdKif;wHk
trftdkif (23)
uGef[def;
trftdkif (24)
wmcsDvdwf
trftkdif (25)
bm;tH
trftkdif (26)
'*Hk+rdK@opf
trftkdif (27)
vGdKifaumf
trftkdif (28)
armfvkduf
trftkdif (29)
avmifudkif
trftkdif (30)
-
trftkdif (31)
,kZeO,sOf+rdK@awmf
165
xdef;csKyf&ma'o
jrefrmwEkdifiHvHk;
rav;wkdif;
awmif}uD;
yJcl;wkdif;
{&m0wDwdkif;
rGefjynfe,f
&efukef
'*Hk+rdK@e,f
jrpf}uD;em;
vm;\_d;
ppfawG/ &ckdifjynfe,f
yef;awmif;/ yJcl;wkdif;
ouFef;u|ef;/ wmarG/
r*Fvmawmifnef@/ A[ef;
ausmufwHwm;/ yef;bJwef;/
vom/ vrf;rawmf
rdDvm
rav;
uav;
bl;oD;awmif
weoFm&Dwkdif;
ppfukdif;wkdif;
Aef;armf
usdKif;wkH/ &Srf;jynfe,f
uGef[def;/ &Srf;jynfe,f
wmcsDvdwf
bm;tH/ jr0wD/ aumhu&dwf
'*Hk+rdK@opf/ &efukef
u,m;jynfe,f
armfvkduf/ ppfudkif;wdkif;
avmufudkif/ &Srf;jynfe,f
&efukef
r*Fvm'Hk
{&m0wDa&wyftajcpdkuf
{&m0wDa&wyftajcpdkuf
{&m0wDa&wyftajcpdkuf
ukef;jrifhom,m/ jynfvrf;
tif;pdef/ r*Fvm'Hk
Adkvfwaxmif/ ykZGefawmif/ oefvsif
Adkvfwaxmif/ ykZGefawmif/ oefvsif
Adkvfwaxmif/ ykZGefawmif/ oefvsif
jrefrmwEkdifiHvHk;
atmifoajy/ r&rf;ukef;
ausmufwHwm;
jrefrmwEkdifiHvHk;
jrefrmwEkdifiHvHk;
166
pmudk;
owif;mersm;
bDbDpD
'Drdku&ufwpfjrefrmhtoH
{&m0wD
acwf+ydKif
vGwfvyfonfhtm&StoH
&cdkifowif;pOf
AGDtdkat
tzGJ@tpnf;rsm;
tjynfjynfqdkif&mvGwf+idrf;csrf;omcGifhtzGJ@
vl@tcGifhta&; apmifh=unfhavhvma&;tzGJ@
vl@tcGifhta&;rSwfwrf;me (jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHnGef@aygif;tpdk;&)
e,fjcm;rJh owif;axmuftzGJ@
tar&duefEdkifiH EdkifiHjcm;a&;me
yHkESdyfpmtkyfrsm;
167
Letters from Burma. Aung San Suu Kyi. Penguin Books. January 1997
Spirit for Survival. Assistance Association for Political Prisoners. September 2001
Burma: A Land Where Buddhist Monks are Disrobed and Placed in Dungeons.
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD
ArmjynfuGefjrLepfygwD. EdkifiHawmftm%modrf;ydkufa&;v_yf&Sm;r_rsm; =o*kwfv 5 &uf/
1989 ckESpf
1988 aemufydkif; 'Drdkua&pDa&;twGuf v_yf&Sm;&if; usqHk;oGm;olrsm;udk 1988 ckESpf 8 vykdif; 8 &ufae@ &Spfav;vkH;
'Drkdua&pDa&;v_yf&Sm;r_udktodtrSwfyjcif;tm;jzifh &SpfpUef@ +idrfoufjcif;jzihf trSwfw&*k%fyavh&dSonf?
168
170