KITA P

Aydnlk
SI AYI S EL Z

BU SAYIDA KTAP TANITILIYOR

Toplam: 1274

18

GLTEN DAYIOLU: ocuk iin kitap yazmak sorumluluk bilinci gerektirir BEH AK: Edebiyatn ocuu zgrletirici bir yn olmal MYASE SERTBARUT: Bir yetikin iin kt kitaptan syrlmak kolaydr; ama ya ocuk...

16 Kasm 2012 Cuma / Yl: 1 / Say: 38

Aydnlk Gazetesinin cretsiz ekidir

Aydnlk KTAP
SUNU

Fuar haftas geldi att

stanbul Kitap Fuar bu yl 31inci kez dzenleniyor. lki 1982 ylnda gerekleen fuarn o yl katlmc yaynevi says 28di. Her yl katlmn ve ilginin artt fuar bydke yer deitirdi. ehrin geliimine egdml olarak mekan deitiren fuarn en fazla akllarda kalan yerlekesi Taksim Tepeba olsa gerek. Sonralar iyice bymesiyle beraber buras da yetersiz kalm, fuar 2000 ylnda Beylikdzndeki fuar merkezine tanmt. Her ne kadar ehrin merkezinden uzak olsa da daha geni bir alanda yaplmas fuar ziyaretileri iin sevindirici bir gelimeydi. Bugn stanbul Kitap Fuar 600 yaynevi ve sivil toplum kuruluunun katlm ve 200 kadar etkinlikle kaplarn ayor. Okurlaryla bulumak iin sabrszlanan yzlerce yazar da unutmayalm. ocukluum Yurdumdur: ocuk ve Genlik Edebiyat stanbul Kitap Fuarnn bu ylki konu bal. Etkinliklerin nemli bir ksm ocuk ve genlik edebiyat zerine olacak. Glten Dayolu ise onur yazar. Uzun yllar, yerli ocuk edebiyatnn ilk akla gelen isimlerinden olan Glten Dayolu, ocuk edebiyatnn iinde eitli trlerde eser vermesiyle de bu alandaki zenginliin oluumuna byk katklar salam bir yazar. Fuarn bu seneki konu balnn belirlenmesinde, gelien ve uzmanlaan yaynevlerinin saysnn artmasnn etkili olduunu dnyoruz. Yetikin edebiyatnn yetersizliklerinden yola kp fuarn bu sene o yzden bu alana yneldii gibi ocuk edebiyatn hafife alan sylemlerle karlasak da asl sebebin bu olmad aikar. Orta vadede daha verimli bir edebiyat dnyas iin ocuk okurun nemi tartlmaz. Edebiyat retiminin ocuk kitaplar okumu bir kuakla canlanacan belirtmekte fayda var. Aydnlk Kitapn kapak sayfalarnda Kalemini ocuklara ve genlere adayanlar bal altnda ok deerli ocuk edebiyat yazarlar Glten Dayolu, Behi Ak ve Miyase Sertbarut ile yaptmz syleileri greceksiniz.

Haftaya grmek dileiyle...

. KITA P
Aydnlk
Editr Yazileri : Pnar Akko : rem Hal, Deniz Antepolu, Cenk zda Sayfa Sekreteri : Alev zgen Yazileri Mdr : Damla Yazc

Aydnlk Gazetesinin cretsiz ekidir

Anadolum Gazetecilik Basm Yayn San. ve Tic. A.. adna sahibi: Mehmet Sabuncu Genel Yayn Ynetmeni: Serhan Bolluk Sorumlu Mdr: Mehmet Bozkurt Genel Mdr Yardmcs (Reklam): Saynur Okurolu
Bask:
Toros Yay. Mat. Tur. Org. San. Tic. Ltd. ti. Orureis Cad. Remzi zkaya Sok. No:16 Bahelievler / stanbul Tel: 0212 655 44 34

www.AydinlikGazete.com kitap@aydinlikgazete.com
Ynetim Yeri stiklal Cad. Deva kmaz No:3/3 Beyolu / stanbul Tel: 0212 251 21 14 / 251 21 15 / 251 55 04 Faks: 0212 252 51 22

16 KASIM 2012 CUMA

Aydnlk KTAP

31.Uluslararas stanbul Kitap Fuar Etkinlik Program

17 Kasm Cumartesi 2012 llstrasyon Alan 10.15-11.15 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 11.30-12.30 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 14.00-15.00 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 17 Kasm Cumartesi 2012 Forum Alan (10. Salon) 13.30-14.15 Sylei/Talk: Gncel Aratrma ve Edebiyatta Macar-Trk likileri Moderator: Mtis Viktor Konumaclar/Speakers: Tibor F. Tth, Jnos Hvri (Macaristan Bykelisi), Andrs Sndor Kocsis (Macar Yaynclar Birlii Bakan), Erdal Salkolu (stanbul Macar Kltr ve Dostluk Dernei Bakan) Dzenleyen/By: Macaristan Bykelilii - Hungary 15.15-16.15 Panel: Kitap Fuarlarnda Onur Konukluu Sunumlar: Yeni Yaklamlar, Yeni Fikirler - Guest of Honour Presentations in Book Fairs: New Perspectives, New Ideas Moderator: Onur Bilge Kula (Ktphaneler ve Yaymlar Genel Mdr) Konumaclar: Antonio M. Avila (Liber Kitap Fuar Direktr/ Book Fair Director), Zhang J. Chen (Pekin Kitap Fuar Direktr/ Beijing Book Fair Director), Amy Webster (Londra Kitap Fuar Direktr/ London Book Fair Director), Deniz Kavukuolu (stanbul Kitap Fuar Genel Koordinatr/ Istanbul Book Fair General Coordinator) Dzenleyen/By: Kltr ve Turizm Bakanl, Ktphaneler ve Yaymlar Genel Mdrl - Uluslararas Kitap Fuarlar Organizasyon Komitesi 16.30-17.30 Sylei/Talk: Baka Dilde Edebiyat - Literature in Other Languages Konumaclar/Speakers: Kader Abdolah, Muhsin Kzlkaya Dzenleyen/By: Dutch Foundation for Literature TYAP 17.45-18.45 Sunum/Presentation: Trkiye ve ngiltere Kitap Pazar, 2013 Londra Kitap Fuar Onur Konuu Trkiye Etkinlikleri Kapsamnda Trk ve ngiliz Yaynclar Bulumas Moderator: mit Yaar Gzm (Ulusal Komite Koordinatr) Konumaclar/Speakers: Mnir stn (Basn Yayn Birlii Bakan), Metin Celal (Trkiye Yaynclar Birlii Bakan), Emma House (ngiliz Yaynclar Birlii) Dzenleyen/By: Kltr ve Turizm Bakanl, Ktphaneler ve Yaymlar Genel Mdrl - Uluslararas Kitap Fuarlar Organizasyon Komitesi 17 Kasm Cumartesi 2012 Interexpo Salonu 14.00-15.00 Sylei: Karikatrde 30. Yl: Karikatr Kitab Konumac: Behi Ak Dzenleyen: Gn Kitapl 15.15-16.15 Sylei: Zaytung Ekibi Zaytung'u Anlatyor Konumaclar: Hakan Bilginer, Aye Gynk, zer Uzun Dzenleyen: April Yaynclk 16.30-17.30 Sylei: Giriimcinin Srlar Konumac: Baybars Altunta Dzenleyen: Destek Yaynlar 17.45-18.45 Panel: Uluslararas zolasyonlar, Kbrs Trkleri ve AB Al Konumas: Dr. Dervi Erolu - KKTC Cumhurbakan, Egemen Ba - TC Avrupa Birlii Bakan ve Bamzakereci Yneten: Mehmet Hasgler Konumaclar: Ycel Acer, Gkhan Back, Murat F . zkaleli Dzenleyen: Alfa Yaynlar 17 Kasm Cumartesi 2012 Marmara Salonu 14.00-15.00 Sylei: Kk Mutluluklar Konumac: Akm Kapmak Dzenleyen: nklp Kitabevi 15.15-16.15 Sylei: Kadim Dostum Red Kit Konumaclar: Didier Pasamonik, Levent Erden Dzenleyen: Yap Kredi Yaynlar 16.30-17.30 Sylei: Tarihinin Felsefe ve Toplum Bilimleriyle Snav Konumaclar: Taner Timur, Cem Eroul Dzenleyen: Yordam Kitap 17.45-18.45 Sylei: Hkmdar Roman, Destanlar a ve Trk Tresi: Dn, Bugn, Yarn Konumac: Mustafa evik Dzenleyen: nklp Kitabevi 19.00-19.45 Sylei: Yeni Medya, Dijital mknlar ve Derinlikli Habercilik Konumac: Ekrem Dumanl Dzenleyen: Zaman Gazetesi 17 Kasm Cumartesi 2012 Karadeniz Salonu 14.00-15.00 Sylei: Glten Dayolunun ocuk ve Genlik Edebiyatndaki zleri Konumaclar: Asuman Portakal, Dursun Ege Gmen, Hsnan eker Dzenleyen: Altn Kitaplar 15.15-16.15 Sylei: Muhteem Hayatlar Neleri Saklar Konumaclar: Oya Baydar, Turhan Gnay Dzenleyen: Can Yaynlar 16.30-17.40 Panel: Dijital Yaynclkta Uluslararas Standartlar ve Uygulamalar Yneten: Turul Paaolu Konumaclar: Mustafa Temizta, Mustafa Altun, Faik Nadir Dzenleyen: Trkiye Yaynclar Birlii Dijital Yaynclk Komitesi 17.45-19.45 dl Treni ve Panel: 10. Tudem Edebiyat dlleri dl Treni - "yk Yaamdr" Ynlendirici: Mavisel Yener Konumaclar: Nuran zyer, Mucize znal, Aytl Akal, Mehmet Atilla, Nilay Ylmaz Dzenleyen: TUDEM 17 Kasm Cumartesi 2012 Bykada Salonu 14.00-15.00 dl Treni: Everest lk Roman Yarmas dl Treni Dzenleyen: Everest Yaynlar 15.15-16.15 Panel: Kimliin Olumasnda ocuk Edebiyatnn Rol Yneten: Yazgl Aldoan Konumaclar: Glten Dayolu, Yank Yazgan, Necdet Neydim Dzenleyen: Notre Dame de Sionlular Dernei 16.30-17.30 Panel: Yezidiler Yneten: Mustafa Erdem Kabaday Konumac: Amed Gken Dzenleyen: stanbul Bilgi niversitesi Yaynlar 17.45-18.45 Panel: Yerel Ynetimler ve DemokrasiYneten: mambakr k Konumaclar: Gkhan Gnaydn, Yaln Bayer Dzenleyen: SODEV - stanbul Gerei 19.00-19.45 Sylei: Aykr Sorular Konumac: Enver Aysever Dzenleyen: Remzi Kitabevi 17 Kasm Cumartesi 2012 Heybeliada Salonu 14.00-15.00 Sylei: Yaznn Cinsiyeti Konumaclar: Yaln Tosun, Mine St Dzenleyen: Yap Kredi Yaynlar 15.15-16.15 Sylei: deolojiler Alan ve Trkiye rnei Konumac: Metin ulhaolu Dzenleyen: Yazlama Yaynevi 16.30-17.30 Sylei: Yunanistandan Kuzey Afrikaya Devrim Rzgrlar Konumac: Foti Benlisoy Dzenleyen: Agora Kitapl 17.45-18.45 Panel: Elbet Sabah Olacaktr - Tevfik Fikret Yneten: Aydn Ergil Konumac: Hfz Topuz Dzenleyen: Ekin Yazn Dostlar 18 Kasm Pazar 2012 llstrasyon Alan 10.15-11.15 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 11.30-12.30 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 14.00-15.00 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist

Aydnlk KTAP

16 KASIM 2012 CUMA

Dzenleyen: Hollanda 15.15-16.15 Atlye almas: Origami Atlyesi Uygulayan: Nazan Tacer Dzenleyen: TUDEM 18 Kasm Pazar 2012 Forum Alan (10. Salon) 13.00-14.00 Sylei/Talk: Edebiyat ve Yolculuk / Literature and Journey Moderator: Pablo Martin Asuero Konumaclar/Speakers: Javier Sierra, Buket Uzuner Dzenleyen/By: Istanbul Cervantes Enstits - TYAP 14.15-15.15 Panel: First Years of Turkish Republic / Cumhuriyetin Kurulu Yllar Moderator: Mete Tunay Konumaclar/Speakers: Erik Jan Zrcher, Ahmet Demirel, Mehmet . Alkan Dzenleyen/By: letiim Yaynlar - Dutch Foundation for Literature - TYAP 15.30-16.30 Panel: eviri Atlyelerinin Yaynclktaki Rol Moderator: Saliha Paker (TECA eviri Atlyesi Kurucu Koordinatr) Konumaclar/Speakers: Musa Yaar Salam (TAAT Moderatr), Sevin gl (TURUSAT Moderatr), Rafael Carpintero Ortega (TSAT Moderatr), Muhammed Haridi (TRAPAT Moderatr), Blent Oktay (TAT Moderatr), Mehmet Moral (TFAT Moderatr), Esin Karaman (TEDA ube Mdr), Haitham Al Nahi (Arap eviri rgt) Dzenleyen/By: Kltr ve Turizm Bakanl, Ktphaneler ve Yaymlar Genel Mdrl - Uluslararas Kitap Fuarlar Organizasyon Komitesi 16.45-17.45 Sylei/Talk: History in Literature / Edebiyat indeki Tarih Moderator: Buket A Konumaclar/Speakers: Henk Boom, Ahmet mit Dzenleyen/By: Dutch Foundation for Literature TYAP 18.00-19.00 Sylei/Talk: ki nemli Roman Yazar stanbul Kitap Fuarnda / Two Important Romanian Writers at Istanbul Book Fair Moderator: Semra Sevim Konumaclar/Speakers: Radu Aldulescu, Eugen Uricaru Dzenleyen/By: Romanian Culture Center 18 Kasm Pazar 2012 Interexpo Salonu 12.00-13.00 Sylei: Evrende Tesadf Yoktur, Yank Vardr Konumac: Nusret Kaya Dzenleyen: Destek Yaynlar 13.15-14.15 Sylei: Yazardan Yayn-

evine Konumaclar: Zlf Livaneli, Deniz Yce Baarr Dzenleyen: Doan Kitap 14.30-15.30 Sylei: Onikiden arn Lanetine Jasper Kent ve Gerek Tutulmas Konumaclar: Jasper Kent, Elif Tanryar, Sibel Oral Dzenleyen: Can Yaynlar 15.45-16.45 Sylei: Maun Suresi Mesaj ve Trkiye Gerei Konumac: Yaar Nuri ztrk Dzenleyen: nklp Kitabevi 17.00-18.00 Sylei: Sosyal slam Konumaclar: Eren Erdem, hsan Eliak Dzenleyen: Destek Yaynlar 18.15-19.15 Sylei: Su Roman ve Edebiyatn evre Sorunlarna Bak Konumac: Buket Uzuner Dzenleyen: Everest Yaynlar 18 Kasm Pazar 2012 Marmara Salonu 11.00-11.45 Sylei: Uurumun Kenarnda D Politika Konumac: Onur ymen Dzenleyen: Remzi Kitabevi 12.00-13.00 Sylei: Avrupann Zihin Tarihi Konumac: Hilmi Yavuz Dzenleyen: Tima Yaynlar 13.15-14.15 Panel: Anayasa Tartmalar Yneten: Mehmet Cengiz Konumaclar: Ferit lsever, Kamer Gen Dzenleyen: Kaynak Yaynlar 14.30-15.30 Panel: Mustafa Kemal Dneminde Ekonomi Yneten: Fahri Aral Konumac: Bilsay Kuru Dzenleyen: stanbul Bilgi niversitesi Yaynlar 15.45-16.45 Sylei: Szde, Dizelerde, Trklerde Trke Konumaclar: Ataol Behramolu, Sevgi zel, Gnay Gner Dzenleyenler: Dil Dernei - Cumhuriyet Kitap 17.00-18.00 Sylei: Emperyalizm ve Ortadou: Petrol ve Devrim Nasl alnr? Konumac: Haluk Gerger Dzenleyen: Yordam Kitap 18.15-19.15 Sylei: Duvardaki Kan Durmuyor: 100. Ylna Doru Ermeni Meselesi Konumaclar: Mim Kemal ke Dzenleyen: Babli Kltr Yayncl 18 Kasm Pazar 2012 Karadeniz Salonu 12.00-13.00 Sylei: Cinai Meseleler Konumaclar: Sevin Okyay, Ahmet mit, Emrah Serbes, Erol yepazarc Dzenleyen: NTV Radyo

13.15-14.15 Sylei: Yetikinler Neden ocuklarla Birlikte Edebiyat Okumal? Konumac: Karin Karakal Dzenleyen: Gn Kitapl 14.30-15.30 dl Treni: GYD Yln ocuk Kitaplar 2011 dl Treni Dzenleyen: ocuk ve Genlik Yaynlar Dernei (GYD) 15.45-17.15 dl Treni: Cevdet Kudret Edebiyat dlleri Treni 20. Yl Okuma Tiyatrosu: Adalet Sizsiniz (Sokrates, Galileo, Sacco, Vanzetti) Yazar: mit Denizer Sahneye Koyan: Perdeci Oyuncular: Rutkay Aziz, Taner Barlas Sunucu: zgl BeyaztPanel: Gll Agop'tan Gnmze Bir Arpa Boyu Yol..." Yneten: stn Akmen Konumaclar: Orhan Alkaya, Tilbe Saran, Ycel Erten Dzenleyen: Cevdet Kudret Ailesi ve TYAP 17.30-18.30 Sylei: Sacco ve Vanzetti / Tarihi Bir Hukuk Cinayeti Konumac: Helmut Ortner Dzenleyen: Agora Kitapl 18.45-19.30 Sylei: Medya ve Aidiyet Konumac: Nedim Nazar Dzenleyen: Zaman Gazetesi 18 Kasm Pazar 2012 Bykada Salonu 12.00-13.00 Panel: ABDnin BOP Plan erevesinde Suriye ve Trkiye Yneten: Ramazan Kap Konumac: Grdal ng Dzenleyen: Derleni Yaynlar 13.15-14.15 Sylei: Geride Kalanlar Konumaclar: Binnaz ner, Zarife Biliz, Semra Pelek, Onur ztrk Dzenleyen: Evrensel Basm Yayn 14.30-15.30 Panel: Anari Yok Byk Derleni Kvlcml ve Gnmz Yneten: Srr ztrk Konumaclar: Srr ztrk, Ahmet Kale Dzenleyen: Sorun Yaynlar Kolektifi 15.45-17.15 Panel: Tehlikeli Kelimeler/ Dangerous Words Yneten/Moderator: Zeynep Oral Konumaclar/Speakers: John Ralston Saul, Eugene Schoulgin, Zineb AlRhazoui, Tark Gnersel, Sennur Sezer Dzenleyen/By:Trkiye PEN/Turkey Panel: Dijital ada fade zgrl/ Free Expresson In The Digital Age Yneten/Moderator: Marian Botsford Fraser Konumaclar/Speakers: Asieh Amini (Iran), Gillian Slovo (S Africa), Halil brahim zcan Dzenleyen/By:Ulus-

lararas PEN/International 17.30-18.30 Sylei: In Ayak zleri Konumac: Muhyiddin ekur Dzenleyen: Sufi Yaynlar 18.45-19.45 Sylei: airin iire Sorumluluu Konumac: Ataol Behramolu Dzenleyen: Tekin Yaynevi 18 Kasm Pazar 2012 Heybeliada Salonu 12.00-13.00 Sylei: uu ve tekeri Konumac: Yldray Karakiya Dzenleyen: Redhouse Yaynevi 13.15-14.15 Panel: Dersimin Kayp Kzlar Yneten: Ferhunde zbay Konumaclar: Nezahat Gndoan, Kazm Gndoan Dzenleyen: letiim Yaynlar 14.30-15.30 Sylei: Bir iir Sana, Bir iir Bana... Konumaclar: Aytl Akal, Mavisel Yener, Mustafa Deliolu Dzenleyen: UANBALIK 15.45-16.45 Sylei: Aydn Sorumluluu ve Edebiyat Konumac: nci Aral Dzenleyen: Krmz Kedi Kitap 17.00-18.00 Sylei ve dl Treni: Edebiyatn Nabz ve Tepeyran Roman dl Konumaclar: Oktay Akbal, Blent Tank, Hikmet Altnkaynak, Metin Celal, Timuin Esen, mer Fethi Grer, Canan Efendigil Karatay, Yksel Pazarkaya, lter Uzel, Lokman Zor ve 2012 Tepeyran Roman dl Sahibi Dzenleyen: ankaya Belediyesi - Nide Kltr Sanat Platformu 18.15-19.15 iir Dinleti Katlmc air: Ahmet Telli Dzenleyen: Everest Yaynlar 19 Kasm Pazartesi 2012 llstrasyon Alan 10.15-11.15 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 11.30-12.30 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 14.00-15.00 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 19 Kasm Pazartesi 2012 Forum Alan (10. Salon) 11.00-12.30 Buluma/Matchmaking: LAF-TYAP Fellowship Matchmaking Focus on Childrens and Youths Literature Moderator: Alexandra Bchler (LAF), Zerrin Ylmaz (TYAP) Katlmclar/Attendees: Tiina

Lehtoranta (Finlandiya/Finnish Literature Exchange), Alse Ngale (Litvanya/Liels un Mazs Publishing), Eva Mejuto (spanya/Editorial OQO), Valgerdur Benediktsdottir (zlanda/Forlagid Publishing) Dzenleyen/By: LAF (Literature Across Frontiers) - TYAP 13.00-14.00 Buluma/Meeting: Uluslararas Kitap Fuarlarnda Telif Ajanslarnn Rol, Ajanslar ve Yaynclar Bulumas Katlmclar: lkay Walter (Carlton Publishing Group), Nemonie Craven Roderick (Jonathan Clowes Ltd. Literary Agency), Prinko Svetlana (Authors Rights Agency), Majid Jafari (Eve Literary Agency), Sophie Baker (Curtis Brown Group Ltd), Guenter G. Rodewald (Ute Krner Literary Agent) Dzenleyen/By: Kltr ve Turizm Bakanl, Ktphaneler ve Yaymlar Genel Mdrl - Uluslararas Kitap Fuarlar Organizasyon Komitesi 15.45-16.45 Panel: Uluslararas eviri Fonlar/International Translation Funds Moderator: Oktay Saydam (Ktphaneler ve Yaymlar Genel Mdrl, Daire Bakan) Konumaclar: Alexandra Bchler (Literature Across Frontiers) Mireille Berman (Hollanda Edebiyat Kurumu/Dutch Literature Foundation), Sinead Mac Aodha (rlanda Edebiyat Deiim/Ireland Literature Exchange), Sioned Puw Rowlands (Galler Edebiyat/Welsh Literature Abroad) Dzenleyen: Kltr ve Turizm Bakanl, Ktphaneler ve Yaymlar Genel Mdrl - Uluslararas Kitap Fuarlar Organizasyon Komitesi 19 Kasm/ November 2012 Meeting Room (10. Salon) 14.10 -15.40 Buluma/Matchmaking: Hollanda-Trk Yaynclar Bulumas Moderator: Mireille Berman (Dutch Foundation for Literature), Zerrin Ylmaz (TYAP) Guest of Honor: The Netherlands and Turkish Publishers Matchmaking Katlmclar/Attendees: Sander van Vlerken (Publishing house De Geus) Lucienne van der Leije (Publishing house Querido), Frits van der Mey (Publishing house Athenaeum), Marianne Schnbach (Marianne Schnbach literary agency), Agnes Vogt (Dutch Foundation for Literature, childrens literature) and Maarten Valken (Dutch Foundation for Literature, non fiction) Dzenleyen/By:

Dutch Foundation for Literature - TYAP 19 Kasm Pazartesi 2012 Karadeniz Salonu 10.00-10.45 Sylei: Lili ve Yedi ocuu Konumac: Tlin Kozikolu Dzenleyen: letiim Yaynlar 11.00-11.45 Okuma-Sylei: ocuklar ve iirler: ki Gzm, zmm Konumac: Necdet Neydim Dzenleyen: Gn Kitapl 12.00-13.00 Sylei: ehirli ocuklarn Doa ile Tanmas Konumac: Beyza Deringl Dzenleyen: Final Kltr Sanat Yaynlar 13.15-14.15 Sylei : Mavisel Yener'le yk Okuyoruz Konumac: Mavisel Yener Dzenleyen: TUDEM 14.30-15.30 dl Treni: 2012 Gen Tima Roman Yarmas dl Treni lk Genlik Romannda Kuak atmas Dzenleyen: Gen Tima 15.45-16.45 Sylei: Tarih Canavar ocuklar iin Arkeoloji Konumac: idem Maner Dzenleyen: Kltr Yaynlar 17.00-18.00 iir-Dinleti: airler Geidi Katlmc airler: Tekin Gnen, Sreyya Gven, Nalan elik, Arzu Karada, nan Arslanba, Dilruba Nuray Erenler, zcan ztrk, Glderen Canyurt, en akr Dzenleyen: Edebiyatlar Dernei 18.15-19.15 Sylei: Beynimizin Frekanslarn Ynetme Teknikleri Konumac: Aydn Artan Dzenleyen: Artan Yaynevi 20 Kasm Sal 2012 llstrasyon Alan 10.15-11.15 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 11.30-12.30 llstrasyon Atlyesi llstratr: Marit Trnqvist Dzenleyen: Hollanda 15.15-16.15 Atlye almas: Bir Masal, Binbir Renk...Uygulayan: idem Gnde Dzenleyen: TUDEM 20 Kasm Sal 2012 Forum Alan (10. Salon) 14.30-16.00 Sylei/Talk: Trk Dnyasnn 5 Dahisi Azerbaijani Khamsa Nizami Ganjavi, Mirza Fatali Akhundzadeh, Khurshidbanu Natavan, Mirza Alekber Sabir, Huseyn Cavid. Five geniuses words

16 KASIM 2012 CUMA

Aydnlk KTAP

master of the Turkish World Konumaclar: Vagif Bahmanli (Head of the department of Publishing, advertisement and information, poet), Azhdar Ol (Poet), Teymur Karimli (Doctor of Philology, Director of Institute of Literature named after Nizami of ANAS) Dzenleyen/By: Azerbaycan Cumhuriyeti Kltr ve Turizm Bakanl 20 Kasm Sal 2012 Marmara Salonu 11.00-11.45 Okuma-Sylei: Genlik Roman: Hi Adil Deil! Konumac: Suzan Geridnmez Dzenleyen: Gn Kitapl 12.00-13.00 Sylei: ocuk Geliiminde yklerin nemi Konumaclar: Tuncel Altnkpr Dzenleyen: Hayat Yaynlar 13.15-14.15 Sylei: Hollandal Yazar Joke van Leeuwen ocuklarla Buluuyor! Konumac: Joke Van Leeuwen Dzenleyen: Hollanda Edebiyat Vakf (Dutch Foundation for Literature) - Hayykitap ocuk - TYAP 14.30-15.30 Sylei: ocuk ve Genlik Edebiyatnda Yaamdan zdmler Konumaclar: Tlin Tankut, Ayfer Grdal, Glsm Cengiz Dzenleyen: Evrensel Basm Yayn Evrensel lk Genlik Kitapl 15.45-16.45 Panel: 4+4+4 Dzeninde Aydn retmenin Grevleri Yneten: Nuri Gkek Konumaclar: sa Eme, Zeki Sarhan Dzenleyen: retmen Dnyas 17.00-18.00 iir-Dinleti: Merdivende air Sunan ve Canlandran: Mslim elik Dzenleyen: Trkiye Yazarlar Sendikas 18.15-19.15 iir Dinleti: iire Yolculuk Katlmc airler: Gkhan Cengizhan, Atilla Ouz, Halil brahim zcan, Bedran Cebirolu, kbal Kaynar, Gzin Oralkan, Aydn Uysal Mzik: kbal Kaynar, Onur Toparlak Dzenleyen: Edebiyatlar Dernei 20 Kasm Sal 2012 Karadeniz Salonu 11.00-11.45 Sylei: Benim Adm Kitap Konumac: Nur z Dzenleyen: Altn Kitaplar 12.00-12.45 Panel: Nasrettin Hoca ile Dnmek Yneten: Necdet Neydim Konumaclar: zel Alev lkretim Oku-

lu rencileri Dzenleyen: Kelime Yaynlar 13.00-13.45 Okuma-Sylei: Denemeler ve Yetikinler Ejderhalardan Neden Korkar? Konumac: shak Reyna Dzenleyen: Gn Kitapl 14.00-14.45 Sylei : Annem-Babam Ben Olursa... Konumac: Toprak Ik Dzenleyen: TUDEM 15.00-15.45 Sylei: Sleyman Bulut ile Byk Atatrkten Kk ykler Konumac: Sleyman Bulut Dzenleyen: Can ocuk 16.00-17.00 Sylei: ocuk Edebiyatnda Olmazsa Olmazlar Konumaclar: Yahya Trkeli, Hasan Gleryz, Semra Atasoy, Ufuk zgl Dzenleyen: Edebiyatlar Dernei 17.15-18.15 Sylei: Kan Gruplarna Gre Beslenme Konumac: Mehmet Ali Bulut Dzenleyen: Hayat Yaynlar 21 Kasm aramba 2012 llstrasyon Alan 10.15-11.15 Atlye almas: Caretta Kitap Yaratc Drama ile Okuma Etkinlii Uygulayanlar: Bilim la Toplum Gnllleri Dzenleyen: Caretta Yaynclk 11.30-12.30 Karikatr ve izim Atlyesi Dzenleyen: Tima ocuk 13.00-14.00 Atlye almas: Solucan m? ! Evde mi? ! Yok Artk! Konumac: Meltem Kanolu Dzenleyen: Bu Yaynevi 21 Kasm aramba 2012 Marmara Salonu 10.00-10.45 Sylei: Masal Masal Aytl Akal Konumac: Aytl Akal Dzenleyen: UANBALIK 11.00-11.45 Panel: Kitaplardan Tavan karmak Yneten: Nilser Utku Konumaclar: Renan zdemir, Banu Bozdemir, Burcu Akta Katlmclar: T Gelitirme Vakf Okullar Beylerbeyi lkretim Okulu Dzenleyen: Kelime Yaynlar 12.00-13.00 Yarma: Elenceli Bilgi Yarmas Dzenleyen: Elenceli Bilgi - Tima Yaynlar 13.15-14.15 Sylei: Arkadam Nasreddin Hoca Konumac: Sleyman Bulut Dzenleyen: TUDEM 14.30-15.30 Panel: Tfekle Oynama Yavrum - ocuk ve Gen-

lik Kitaplarnda Sava ve Bar Konumaclar: Glsm Cengiz, Ali Gltekin, Necdet Neydim, Tlin Tankut Dzenleyen: PEN Trkiye Merkezi 15.45-16.45 Sylei: Kadn ve Edebiyat Konumaclar: Asl Tohumcu, Nur Yazgan Dzenleyen: Krmz Kedi 17.00-18.00 Sylei: Pnokyo lk Kez Krtede Konumaclar: Trkan Tosun, Fehim Ik Dzenleyen: Evrensel Basm Yayn - Troj 18.15-19.15 Sylei: Global Ortamda Trkiyenin Konumu Konumac: Ahmet Akgl Dzenleyen: Togan Yaynlar 21 Kasm aramba 2012 Karadeniz Salonu 10.00-10.45 Okuma-Sylei: Gizemli Bir Macera Roman: Bayku Yemini Konumac: Yeim Saygn Armutak Dzenleyen: Gn Kitapl 11.00-12.00 Sylei: Genler Glten Dayolunu Konuuyor Konumaclar: 7.-8. snf rencileri Dzenleyen: Altn Kitaplar 12.15-13.15 Sylei: Yaratc Okuma Nasl Yaplr? Konumac: Sevim Ak, Zehra pirolu, Nilser Utku Dzenleyen: Can ocuk 13.30-14.30 Okuma-Sylei: Kpr Kitaplarn Yeni Halkas: Leylek Havada Konumac: Leyla Ruhan Okyay Dzenleyen: Gn Kitapl 14.45-15.45 Sylei: Farkl Ynleriyle Glten Dayolu Konumaclar: Nur z, Batu Bozkurt, Mehmet Gler, Murat Dayolu Dzenleyen: ocuk ve Genlik Yaynlar Dernei (GYD) 16.00-17.00 Sylei: Bertolt Brecht Brechtin Gncellii le Konumaclar: Ahmet Cemal, Genco Erkal Dzenleyen: Kaldra Yaynevi 17.15-18.15 Sylei: ocuk ve Genlik Tiyatro Oyunu Yazarl Konumaclar: Hasan Erkek, Nurhan Tekerek, Nazif Uslu, Dersu Yavuz Altun, Cengiz zek, M. mit Grgl Dzenleyen: OYCED (Oyun Yazarlar ve evirmenleri Dernei) 18.30-19.30 Sylei: Yerelden Seklere Edeb ve Yazn Paradigmalar Konumac: Osman Koca, Metin nl, Fehmi

Yakut Dzenleyen: Beyan Yaynlar 21 Kasm aramba 2012 Bykada Salonu 12.15-13.15 Sylei: Eitimde Politikalarndaki Paradigma Deiimi ve 4+4+4 Uygulamalar Konumac: Muammer Yldz (stanbul Milli Eitim Mdr) Dzenleyen: stanbul l Milli Eitim Mdrl 13.30-14.30 Sylei: Aydnlanan Yollar - Kardelen ykleri Konumac: Zehra pirolu, Emine Knac Dzenleyen: Cumhuriyet Kitap 14.45-15.45 Sylei: En Byk iirimiz Hayat Konumaclar: Gltekin Emre, Fikret Hakan Dzenleyen: Nezih-er Yaynlar 16.00-17.00 Fotoraf Sunumu: Asya ve Afrikada Tek Bana 15 Ay Konumaclar: Faruk Budak Dzenleyen: Yeil Dinozor Yaynevi 17.15-18.15 Kitap Performans: Olas Dnyalarn En yisi Konumac: idem y Mirol Dzenleyen: TYAP 22 Kasm Perembe 2012 llstrasyon Alan 10.15-11.15 Atlye almas: Caretta Kitap Yaratc Drama ile Okuma Etkinlii Uygulayanlar: Bilim la Toplum Gnllleri Dzenleyen: Caretta Yaynclk 12.45-13.45 Neeli Etkinlikler Atlye almas Dzenleyen: Tima ocuk 22 Kasm Perembe 2012 Marmara Salonu 10.00-10.45 Sylei: ocuklara Kitap Okumak / Okuyarak renmek Konumac: Bengi Semerci Dzenleyen: Yeil Dinozor Yaynevi 11.00-11.45 Sylei: Gelecein Anahtar Konumac: Almila Aydn Dzenleyen: Altn Kitaplar 12.00-13.00 Sylei: ocuk Edebiyat: Mesaj m, maj m? Nitelik mi, Nicelik mi? Konumaclar: Bestami Yazgan, Hseyin Emin ztrk, Yusuf Dursun Dzenleyen: Nar Yaynlar 13.15-14.15 Sylei: Kitaplarla Zenginleecek Hayatn Temellerini Atmak Konumaclar: Cemre Soysal, Merve Soysal Baa Dzenleyen:

Can ocuk - Davran Bilimleri Enstits 14.30-15.30 Sylei: Kller Altnda Yakn Tarih Konumac: Mustafa Armaan Dzenleyen: Tima Yaynlar 15.45-16.45 Sylei: Kadnlar in Sylenmitir (Anadoluda Kadnlarn iirli Tarihi) Konumaclar: Glsm Cengiz, Sennur Sezer, Arife Kalender Dzenleyen: Evrensel Basm Yayn 17.00-18.00 Sylei: Bilinli Hipnoz Konumac: Ali Eref Mezzinolu Dzenleyen: Omega Yaynlar 18.15-19.15 Sylei: Kanser Bir Hastalk Deildir Konumac: Ycel Aydemir Dzenleyen: Yaamn Gizemi 22 Kasm Perembe 2012 Karadeniz Salonu 11.00-11.45 Okuma-Sylei: Srprizleri ve ykleriyle at Kap Daym Konumac: Fadime Uslu Dzenleyen: Gn Kitapl 12.00-13.00 Sylei: Uur Bcei Sevecen ile Salyangoz Tomurcukun Maceralarn Yazarndan Dinleyin Konumac: Erika Bartos Dzenleyen: Yap Kredi Yaynlar 13.15-14.15 Okuma-Sylei: lkelerden Aydedeli ykler: Aydede Her Yerde Konumac: Hacer Klcolu Dzenleyen: Gn Kitapl 14.30-15.30 Atlye almas : Dedektiflik Atlyesi Uygulayan: Akn Gngr Dzenleyen: TUDEM 15.45-16.45 Sylei: Derslerle Bam Dertte Konumac: Funda zlem eran Dzenleyen: Final Kltr Sanat Yaynlar 17.00-18.00 Sylei: Atee Dnen Dnya: Sarkam Konumac: Bingr Snmez Dzenleyen: izmeli Kedi 18.15-19.15 Sylei: Ulusal Sermaye Piyasalarmz ve Borsa Konumac: Arzu Girgin Dzenleyen: stanbul Menkul Kymetler Borsas (MKB) 22 Kasm Perembe 2012 Heybeliada Salonu 10.45-11.45 Panel: 40. Ylnda Yansma Dergisi Yazarlarna Vefa Paneli Yneten: Tekin Snmez Konumaclar: Hayati Aslyazc, Eray Canberk, Sait Maden, Arife Kalender, Mehmet Gler, Burhan Gnel, Dzenleyen: Nis Medya

12.00-13.00 dl Treni: Akademik ve Bilimsel Kitaplar 2012 dlleri Konumaclar: Oktay Alnak, Avni Morgl, Haluk Kul, Gkhan Silahtarolu, Rifat lkesen, Gnl Yenersoy, Yusuf otuksken Dzenleyen: Papatya Yaynclk 13.15-14.15 Sylei: Mavisel Yener ocuklarla Buluuyor, Dler Konuuyor Konumac: Mavisel Yener Dzenleyen: Bilgi Yaynevi 14.30-15.30 Sylei: Eitimde Yeni Bir Yntem: Hazrcevaplar Teknii Konumac: Ahmet Maral Dzenleyen: Tima ocuk 16.00-17.00 Sylei: 10 ocuk 10 air Yneten: Mustafa Ik Dzenleyen: Trkiye Yazarlar Sendikas 17.15-18.15 Sylei: Neden / ima? Konumac: Roni War Dzenleyen: Ava Yaynlar 18.30-19.30 Sylei: Ortadouda Sava ve Mlteciler Balamnda Radyonun indekiler Oyunu Konumaclar: Cenk Gndodu, Faris Kuseyri Dzenleyen: karos Yaynlar 23 Kasm Cuma 2012 llstrasyon Alan 11.00-11.45 Masal Okuma-Canlandrma Atlyesi: Masalc Abla Dzenleyen: Tima ocuk 14.00-15.00 Atlye almas: Szcklerin Rengi, Rengin Mutluluu Konumac: Simla Sunay Dzenleyen: DESEN 15.15-16.15 Ya grubu: 3-10 ya Drama Atlyesi: Kim Korkar Krmz Balkl Kz'dan? Uygulayan: Sara ahinkanat Dzenleyen: Kr iei Yaynlar 23 Kasm Cuma 2012 Interexpo Salonu 12.00-13.00 Panel: ocuk Edebiyatnda iir Yneten: Glsm Cengiz Konumaclar: Arife Kalender, Necdet Neydim Dzenleyen: TYAP 14.30-15.30 Sylei: Bu Dnyada Nasl Yaasn ocuklar? Konumaclar: Ahmet Aydn, Canan Efendigil Karatay, Yavuz Dizdar Dzenleyen: Hayy Kitap 15.45-16.45 Sylei: Demirta Ceyhunda Edebiyatn Tarihe zdm Konumaclar: Yksel Pazarkaya, Ozan Ceyhun, Seyyit Nezir Dzenleyen: Sis an - Broy Yaynevi

Aydnlk KTAP

16 KASIM 2012 CUMA

Akrada bulunan pembe dler

Kitab n kurmacal n bir kenara b rak rsak ki isel geli im kitaplar nda oldu u gibi ki iyi sulayarak, hayatta kar la lan tm zorluklar n sebebini bireyselle tirip ki iye y karak, ya ad m z dzenin veya sosyal ve ekonomik ko ullar n hibir tesiri yokmu as na avutulmay kabullenemiyorum
DENZ ANTEPOLU denizantepoglu@hotmail.com

Paulo Coelhonun beklenen son roman Akrada Bulunan El Yazmas Can Yaynlarndan kt. Roman hem byk eletirileri hem de beenileri beraberinde getirdi. Aslnda bu durum sadece son roman iin geerli deil. Yazar ve romanlar Trk okurunu da ikiye blm durumda. Kimi ok beense de kimi popler, fazla derin olmayan kitaplar retmekten teye gidemediini savunuyor. Coelho, edebiyat dnyasndaki yolculuuna Hac isimli eseriyle giri yapm olsa da Trkiyede dnyada olduu gibi Simyac romanyla tannd ve roman tm dnyada ok satt. Bu romanyla yazar, Marquezden sonra en ok okunan Latin Amerikal yazar unvann kazand. Daha sonra Veronika lmek stiyor, On Bir Dakika, Elif, Zahir isimli romanlaryla da kazand n srdrmeye devam etti. imdi ise son roman ile okuyucunun karsnda. Kurmaca ile gerein kaynat ve ne kadarnn gerek olduundan emin olamadnz, kiisel geliim kitaplarna benzer, yazarn aforizmalar olarak da nitelendirebileceimiz bir romanla kar karyayz. KUDSN SON HUZURLU GNLER
Roman, yazarn eline bir el yazmasnn kopyasnn gemesiyle balyor. El yazmasnn yks ise nszde bahsedildii zere yle: 1945 ylnda Msrda Hamra Dom blgesindeki bir maarada iki karde tesadfen papirslerle dolu bir testi bulurlar. Kardelerden bir ekilde bir papazn eline geen papirsler, papaz tarafndan Kahiredeki Kpti Mzesine satlr. Papirsler burada isimlerini alrlar: Nec Hemmadi Elyazmalar. Dier elyazmalar ise karaborsaya der, ancak Msr hkmeti duruma el koyar ve yazmalar ulusal miras ilan edilir. 1974 ylnda bir ngiliz arkeolog, Nec Hemmadi yaknlarnda baka bir elyazmas bulur ve Arapa, branice ve Latince dil-

de yazlm bu elyazmalarnn dnyada yaklak 155 nshas olduunu bildiren Msr hkmeti bulunan elyazmalarnn arkeologda kalmasna izin verir. Yazar ise bahsedilen arkeoloun oluyla tanr ve elyazmasnn kopyasn elde etmeyi baarr. Elyazmas Hristiyanln ilk yzyl ile M.S. 180 arasnda yazlm, asl dili Yunanca apokrif metinlerdendir. Roman, Kudste her dinden insann huzur iinde yaad bir tarihte balyor. Ancak ehir huzurlu gnlerinin sonuna gelmektedir, nk Hallar yaklamaktadr ve halk meydanda toplanm, kamayp savamay tercih etmilerdir. sann armha gerildii meydanda kadnl erkekli herkes toplanmtr ve Kpti diye bilinen Yunan adam dinlemek iin beklemektedirler. Romann ana ve belki de tek karakteri Kpti savan ncesinde, Kudsn son huzurlu gecesinde pek ok konudan bahseder ve bu konumalar yazya aktarlr. Yazarn bahsettii ve kurgulad el yazmas bundan olumaktadr. Kptiyi her konuda konuurken bulacaksnz romanda. Ve kitap Kptiye yneltilmi sorular eklinde blmlere ayrlm. Yani yazar kiisel geliim kitabnda bulmay umacanz, gnlk yaammzdaki sorunlara ancak yzeysel sorunlara, esas byk sorunlar grmezden gelircesine- yant vermeye alm. rnek vermek gerekirse, gzellik, zarafet, baar, cinsellik, yenilgi, sevgi gibi balklar altnda yazarn dncelerini renmek mmkn. Ancak bana kalrsa sorulara verdii yantlar ile daha gereki sorunlar grmezden gelerek beylik laflar etmekten teye gidememi. Verilmek istenen felsefi anlayn derinlii olmadn ve klie olduklarn belirtmeden geemeyeceim.

Konuyu biraz daha amay ve okuyucularn vereceim rneklerle kitab deerlendirmelerini tercih ederim. Malubiyet ve baarya dair kitapta bulabilecekleriniz: Malubiyet, bize mcadeleyi savaarak kaybettirir. Baarszlk ise mcadele etmemize bile izin vermez.(s.31) Sevgi ve ilahi varlk kavramlar kitapta en ok vurgulanan konular. Tanrnn sevgiden olutuu belirtilerek tasavvufi bir anlaya yakn tanr kavramyla karlayoruz. Ayrca tanrnn en byk mucizesinin yaamn kendisi olduu ve dnyadaki her eyin bir ilevi olduu belirtilerek, kiinin hayatta yaad ve grd hakszlklara ve ktlklere ramen her eyi kabullenmeyi tevik eden bir anlayn kitabn tamamna hkim olduunu da belirtmek gerekiyor. Kimsenin etliye stlye karmamas da bilhassa kitapta vurgulanyor: Bakalarn eletirmekten kan ve dlerine odaklan. (s.44)

K SEL GEL TADINDA

M K TABI

Hap eklinde tlere devam eden yazar klielikten de kanmayarak gzellik konusundaki grlerini belirtiyor: D gzellik i gzelliin grnr ksmdr. Gzler ruhun aynasdr ve esrarengiz grnen her eyi dar yanstr. (s.55) Zarafet konusunda da ayn duruma rastlamak mmkn: Zarafet, d grnme zg bir nitelik deildir; ruhun dardan grlebilen bir parasdr. (s.93) Kitapta kimi insanlarn daha baarl olmas ise kiinin almasn geimini salamak yerine, daha tatl ve pembe bir hayale dntrlerek sevgi datmak olarak tanmlanm. Para kazanamasak da yaptmz ile insanlara sevgi aktardmz bildiimiz srece baarl olabilirmiiz. zellikle zenginleme konusunda kitapta anlatlanlar olduka

ilgi ekici. Kitapta zenginlerin ok paras olsa bile, gerek mutluluu yakalayamam olabilecekleri belirtilerek, geri kalanlarn sevgiyi, sevgiden oluan ilahi varl kefederek mutlu olacaklar ve alrken insanlara sevgisini gsterenlerin para kazanmasa, a kalsa dahi mutlu olacaklarn syleyerek sregiden dzene dair hepimizi bir gzel avutuyor. Yani kitabn kurmacaln, gerekliini bir kenara brakrsak sunduu zihniyetin yanl olduunu dnyorum. Kiisel geliim kitaplarnda olduu gibi kiiyi sulayarak, hayatta karlalan tm zorluklarn sebebini bireyselletirip kiiye ykarak, yaadmz dzenin veya sosyal ve ekonomik koullarn hibir tesiri yokmuasna avutulmay kabullenemiyorum. zellikle gerek kitabevlerince gerek basn tarafndan her eyi sevgiye balayarak, hap eklinde klie ve avutmaya dayanan derinliksiz tleri yln en iyi kitab olarak gsterilmeye allmas ise kitab daha farkl bir boyuta tayor. Bu zihniyet byk reklamlarla hepimize pompalanyor. Zaten dnmeyi deil avunmay ve toplumsal dzey yerine bireyleri sulayarak sorunu bireye ykan zihniyetin savunulmas normal hale geldi. Ayrca kitab okuyanlarn da belirttii zere kitabn ederinin ok stnde satld - gerek sayfa says gerek nitelik olarak - fikrini de katlmadan edemiyorum. Sonu olarak kitabn deerlendirmesinden yola karak yazarn hibir eyi eletirmeden, sanki ok eyi eletirircesine, ama zde bireysel sorunlarmz olduunu vurgulayarak toplumdan bizi soyutlama ve sistemden kopuk dnmemize tevik ettii iin poplerlii yakalamann formln karttn kabul etmek gerekecek. Dier romanlarnda ksmen deiik konular ilemesiyle biraz daha farkl bir konumdayken, bu kitabyla klielikten teye gidemediini sylemek yerinde olacak. (Akrada Bulunan El Yazmas, Paulo Coelho, Can Yaynlar, ev: Emrah mre, 152 s.)

Yazarn hibir eyi eletirmeden, sanki ok eyi eletirircesine, ama zde bireysel sorunlarmz olduunu vurgulayarak toplumdan bizi soyutlama ve sistemden kopuk dnmemize tevik ettii iin poplerlii yakalamann formln karttn kabul etmek gerekecek

Pa ulo Co elh o

10

16 KASIM 2012 CUMA

Aydnlk KTAP

KAPAK

KALEMN OCUKLARA VE GENLERE ADAYANLAR...

ocuk iin kitap yazmak sorumluluk bilinci ve kltrel altyap gerektirir

DAMLA YAZICI damla.yazici@msn.com Son dnemlerde ciddi gelimelerle kendini byten, yenileyen, uzmanlaan bir ocuk ve genlik edebiyat dnyasyla kar karyayz. Krtasiye dkkanlarndaki kk raflarda grmeye alkn olduumuz ocuk ve genlik kitaplar uzman yaynevleri tarafndan ele alnmaya balad. Her sene kitapseverler tarafndan beklenen Tyap Kitap Fuarnn da bu seneki kurgusunu ocukluum Yurdumdur sloganyla ocuk ve genlik edebiyat oluturuyor. Bu alann byk emekisi yazar Glten Dayolu da bu sene onur yazar olarak Tyapta paneller ve syleiler yoluyla okurlarla buluacak. ocuklarn sesinin fazla duyulaca bu fuar haftasnda biz de kalemini ocuklara ve genlere adam usta yazarlar, Glten Dayolu, Behi Ak ve Miyase Sertbarut ile syleiler gerekletirdik. ocuklarn tertemiz dnyasn onlarla paylaan bu isimlerin yazarlk servenlerini, ocuk ve genlik edebiyatna dair dncelerini ve Tyapn bu seneki kurgusu iin deerlendirmelerini onlarn azndan sizler iin dinledik. Sanat hayatn tamamen yazarla adam birisiniz? Yazarlkta karar klmanza neden olan sre nasl gerekleti? Yazarlkta karar klmamn nedeni, okurlarmn eserlerime sahip kmas yani yazdklarmn ilgiyle okunmasdr. Eer okur kitaplarm grmezden gelseydi, bende elli yl srekli kitap yazma cokusu olumazd. Glten Dayolu birok kiinin okuyup karakterine yeni eyler katt kitaplarn yaratcs. Yazarken nelerden beslenirsiniz? Sizi etkileyen, hayatnza yn veren kiiler kimler oldu yazarlk serveninizde? Ktahyada ilkokul nc snfta renim grrken, retmenim, yazl anlatm devlerime bakarak, sen yazar olacaksn demeye balad. Hemen ardndan beni ktphaneye gtrd.Grevliye teslim ederken: Bu ocuk doutan yazma yeteneine sahip. Aile bu durumun bilincine varacak durumda deil. (Annem okuma yazma bilmezdi. Babam da rtiyeden ayrlma bir esnaft). Yana uygun kitaplarla okuma alkanl edinmeye balasn. Yardmc olun dedi. Sonra bana dnd: Yazar olmay ok istediini biliyorum. Ama, bu isteine erimek iin ncelikle nitelikli kitaplar okuman gerekiyor. stelik herkesten ok kitap okumalsn dedi. Bylece ben onun gsterdii ynde ilerleyerek bu gnlere geldim. Ortaokul ve lisede de Trke ve edebiyat retmenlerim yeteneime sahip ktlar. yeni kitaplarla ocuklarla buluuyorsunuz, okunuyorsunuz. Ama sokak oyunlar oynayan ocuklardan bilgisayar oynayan ocuklara getiimiz bir srete her ikisine de hitap etmeyi baaryorsunuz. Bu nasl gerekleiyor sizce? Ben genlik yllarmdan beri kendimi gelitirmeyi yaam biimi edinmi bir yazarm. aa ayak uydurabilmek en belirgin hedefim oldu hep. Kalemimi bu dorultuda gelitirmek iin ok okuyorum. Bata Frankfurt Kitap Fuar olmak zere kitap fuarlarnda inceleme - gzlem yapyorum. Dnya ocuklarnn ilgi alanlarn saptamaya abalyorum. Ayn paralelde lkemizdeki ocuk ve genlerin yaamlarn, ilgi alanlarn, tutkularn odaklandklar noktalar, yaam ortamlarn vb. gzlemliyorum. Aratrp soruturuyorum. Ksacas kalemimi ocuklarn geliim dzeylerine eritirmeye gayret ediyorum. Ben ve eim dnya gezginiyiz. 1970lerden bu yana 107 lke grdk. Bu geziler de ufkumu ayor. Glten Dayolu ocuklarn hayatnda nemli bir yere sahip, peki ya ocuklar Glten Dayolunun hayatnda ne ifade ediyor? ocuk ve genler hayatmn merkezinde bulunuyor. Ayn kendi oullarm ve torunlarm gibi.. Glten Dayolu dnyaya bir daha gelse yine ocuklar iin yazmay seer miydi? ocuk ve genler iin yazmak artk benim yaam biimim oldu. Etimle derimin arasna yerleti. Baka bir yaam ekli bilmiyorum ki! Elbette yeniden dnyaya gelsem, en sevdiim i olan ocuk ve genlere kitap yazma iini seerdim.

Glten Day o lu

OCUK N K TAP YAZMANIN GEREKT RD KLER

Sadece dram deil hikaye, bilim kurgu ve gezi kitaplar da yazdnz. Gnmzdeki ocuk yazarlarnn da bu ok ynlle sahip olduunu dnyor musunuz ya da olmallar m? Gnmzde ocuk yazarlarn ikiye ayrmak gerek. Birincisi, kalemini ocuk ve genlere bilinle severek, isteyerek, adam olanlar. Bunlar saylar az da olsa gerekten nitelikli kitaplar yazyorlar. Ve kalemlerine drt elle sarlyor, yazmay yaam biimi ediniyorlar. Sorumluluklarnn bilincindeler. kincisi: eitli nedenlerle ocuk kitab yazmaya balam olanlar var. Ama her an yollarn deitirebilirler. Onlar kalemlerini, ellerinin ucuyla tutuyorlar. ocuk iin kitap yazmann nemli bir sorumluluk bilinci ve kltr alt yaps gerektirdiinin ayrmnda deiller. Bu nedenle alakalem kitap yazyorlar. Yaync

A A AYAK UYDURMAK
90larda domu ve kitaplarnzla bym biri olarak sorarsam, bugn hala

bulmakta da zorlanmyorlar. Bu tr kitaplar ocuk ve genlik kitaplar pazarn kuatma altna alm durumda. Sizin neslinizdeki ocuk okur ile bugnn ocuk okuru arasnda nasl bir deiim var? ocuklardan nasl tepkiler alyorsunuz? Toplum srekli deiim, dnm, geliim iindedir. Toplumu oluturan ocuk ve genler de bu deiimden soyutlanamaz. Benim ocukluumdaki ocuk ile imdiki ocuk ve genler arasnda dalar kadar fark var. Zaten doal da bu. Bilgi anda yayoruz. Teknoloji alm ban gidiyor. Yaam ortamlar, yaam biimleri, deer yarglar, beeni ltleri vb. ylesine deiti ki!... Ben, birinci snf bir kyde, birletirilmi eitim yapan ilkokulda okudum. Yani snfmzn yars drdnc beinci snflara aitti. teki yars da bir iki lere ayrlmt. Otuz renciye karn, be alfabe vard. Sra beklerdik. emede testi doldurma sras bekler gibi imdiki olanaklara bakn. Biz dnyada olmu ve olacaklar, masal analarndan renirdik. imdiki ocuklarn bilgisayar olanaklar var. Tek tkla dnya avularnn iinde. Eskiye gre yaynevlerinin ocuk edebiyatna gsterdii ilgi ne durumda bugn? Daha profesyonelleen bir alan haline geldiini syleyebiliyor muyuz? Yaynevleri ocuk ve genlik edebiyatna eskiye gre gerekten profesyonelce yaklayorlar. nk ocuk ve genlik kitaplarnn satlar iyi. Ben 1960larda zene bezene hazrladm ocuk yklerini dosyalayp yaync aramaya balamtm. Bu aray iki yl srmt. imdilerde yazarlar eserlerini yaynlatmakta pek zorlanmyorlar. Bu durum iyi de kitaplar okluk uzman editrlerin szgecinden gemiyor. Bu nedenle de nitelikli kitaplarla niteliksiz olanlar

ayn raflarda yer alyorlar.

2013 YILI ELL NC SANAT YILIM

Tyapta bu sene onur yazar Glten Dayolu. ocuk ve genlik edebiyat konseptiyle kan bu seneki fuarda onur yazar olmak nasl bir duygu? Birok okurunuzla buluacaksnz nmzdeki hafta, fuar haftas iin duygularnz renebilir miyiz? 31. stanbul Kitap Fuarnn onur yazar olmak stelik fuarn temasnn ocuk ve genlik edebiyat olmas beni ok sevindirdi. 2013 yl benim ellinci sanat ylm. lk kitabm bahvann olu Rafet Zaimler yaynevinde 1963 ylnda yaynlanmt. Ellinci ylmla fuar onur yazarlnn denk gelmesi sevincimi daha da arttrd. Akas,onur yazarl, elli yllk emeklerimin dl gibi geldi bana. Fuarda okurlarmla buluma cokusu zaten her yl beni aylar ncesinden sarmaya balar. Bu yl cokum daha bir baka. Kuaklar boyu kitaplarm okuyan sevgili okurlarmla, fuar onur yazarl sevincini paylaacaz. Onlar ailece benden hi kopmadlar. Bu nedenle sevinleri en az benim sevincim kadar olacaktr. Bu bulumalar dnmek bile imdiden yreimi hoplatyor. Bir de ocuk edebiyatna katk olarak vakf kurduunuzu biliyoruz. Biraz anlatr msnz? Ben nitelikli kitaplar oluturup yeni yazarlarn su yzne kmas amacyla bir vakf kurdum. Glten Dayolu ocuk ve Genlik Edebiyat Vakf. Her yl, ok deerli seici kurul yelerimizin setii nitelikli kitaplara dl veriyoruz. Bir yl ocuk bir yl genlik kitab alyor bu dl. Vakfmz tanmak isteyenler: www.gultendayioglu.com adl internet sitesine bavurabilirler. dl koullar da orada yazl.

KAPAK

Aydnlk KTAP

16 KASIM 2012 CUMA

11

Edebiyatn ocuu zgrletirici bir yan olmal

Behi Ak mimar olarak balad mesleki hayatnda ocuk kitaplar yazmay neden seti? Mimarlktan karikatr, tiyatro ve ocuk edebiyatna geiiniz nasl oldu? Bu serveni bize anlatabilir misiniz biraz? Mimarla girmeden nce yle dndm ben, mimarlar kendi balarna zgrce birtakm eyler retiyorlar. Mimar olarak almaya balaynca fark ettim ki mimarlk sadece sipari zerine yaplan bir i ve inanmadn bir sr ey yapmak zorundasn. O yzden hemen braktm, kendi yapmak istediim eylere yneldim. Karikatr izmeye baladm, ocuk kitaplar yazmaya baladm. Ama grdm ki o ileri de Trkiyede yapmak kolay deil. zellikle ilk ocuk kitaplarm yazdmda, byk resimli kitaplar yapyordum, Trkiyede onlar yaynlatmak imknsz. Sonra Japonyada uluslararas bir sergiye katldm. O yarmadan bir dl aldk. Sonra Japon yaynevleri benim yaptm eylerle ok ilgilendi. Japonyada benim ocuk kitaplarm yaynlanmaya balad. Sonra Cumhuriyette karikatr izmeye baladm. Yazp izdiim kitaplarm nce hep yurtdnda yaynlanp, sonra Trkiyeye gelirdi. Eve geliyorum mesela, Japonyadaki ocuklardan mektuplar geliyor, Japonca! Ama anlyorum tabi, benim izimlerimi yapp koymular. Balarda ok heyecanlanp onlarn hepsine teker teker cevap yazyordum, orijinal eyler izip gnderiyordum, sonra baktm olacak gibi deil. Sonra o kitaplar Trkiyede yaynlatmaya altm, ama ok zorlandm, nk Trkiyede yle bir alan, yle bir anlay yoktu o zamanlar. Giderek yaygnlamaya balad, okullarda ocuk edebiyat kefedilmeye baland. Edebiyatn eitimin bir paras olduu kefedildi. Bylelikle kitaplar sadece krtasiyecilerde deil de kitaplarda halka sunulmaya balad. nk o zamanlar krtasiyecilerde
Damla Yaz c yazar Behi Ak ile birlikte...

Behi Ak

Hikaye iinde mesaj tamaktansa, hikayenin oluturduu paradigmann gnlk hayatmza farkl bakmamz salayacak yeni bir paradigma olmas gerekiyor. ocuk o paradigmayla kendine yeni kaplar aabilmeli
okula orada baladm. Bir gn okula kamyonlu bir adam geldi ama perian bir halde. st ba dklm, kamyonun da hali fena. retmenimiz dedi ki okulumuza bir yazar geldi. Adam yazarm ve Anadoluda kitaplarn datyormu. Kamyonu da almyordu, biz itmitik. Eve gidince anneme anlattm, dedim ok ilgin, kamyonlar var yazarlarn, byle oluyormu yazarlar. Bir de adamn parasn almlar yolda, okulda para toplamtk onun iin. te daha nce hi hayalimde olmayan bir yazar tablosuyla karlatm, zaten hayalimizde bir yazar da yoktu, o yzden herhalde yazar budur diye dndk hepimiz. imdiki ocuklarn kafasnda yazar imaj nasldr onu bilemiyorum tabii. Ama yazarlarn sadece perian insan olmadklar ortaya kt tabii en azndan. Yazarlk kendi yaratmnz olduu iin mi sizi daha ok cezbetti? Yazarln ve izerliin hem eletirel hem de burada gelitirilen o kiiselliin aslnda toplumsal bir boyutu var. Yani entelektel anlamda bir bireyin zgrlemesi ve bamszlamas aslnda toplumsal bir ey. Bireyin belli glere baml kalmas da toplumsal bir kayp. Eletirelliini kaybetmemesi toplumsal bir kazanm. Sanat ne kadar bamsz olabiliyorsa, snflara, bankalara, sponsorluklara ya da devlete olan bamllndan arnabiliyorsa toplumsal kazanm da o kadar fazlalar.

olurdu kitaplar, kalem, kitap, defter hepsi bir arada satlrd. Okullar da iin iine girince ocuklar giderek okuyucu olmaya baladlar ve ciddi ocuk yaynevleri kmaya balad, yepyeni bir alan ald. Mesela Japonyada bir kitap 40 bin, 50 bin sattnda ok arrdk, ne kadar ok ocuk okuyor diye. nk Trkiyede bir ocuk kitabnn o kadar bask yapp satmas mmkn deildi. Sonra Trkiyede onun gibi olaylar balad, giderek ocuk edebiyatnn yeerdii bir toplum haline geldi. Hepsi kaliteli olmasa da birok edebiyat kyor ve ocuklar da bunlar okuyorlar.

OCUK EDEB YATI YAZARIYLA LK TANI MA

Japonya'daki ocuklardan mektuplar aldnz gibi Trkiye'de de ayn eyi yaadnz m? Trkiyede de ocuklar yazdmz kitaplar tiyatro haline getiriyorlar, okullarda sahneliyorlar, yazara mektuplar yazyorlar. Hi unutmuyorum, benim bir ocuk edebiyat yazaryla ilk tanmam yle oldu: Annem gmen, Samsundaydk. lk-

OCUKLAR KEND LER N KANDIRMIYORLAR BYKLER G B

ocuk kitaplarnda uzun sre mesaj kaygs gdld. Bu ne kadar doru? Ben ocuk kitab, byk kitab diye ayrmyorum da, ocuklarn edebiyatla kurduklar iliki daha farkl tabii, daha nyargsz. Yetikinlerinde edebiyatla ilikilerinde prestij, soylulama gibi kelimeler ok nem kazanyor, bilgi edinmenin stnlk yaratmas gibi eyler. ocuklarda bu yok. ocuklar zevk, znt, nee gibi duygular dorudan yaayarak iliki

kuruyorlar. Bu yzden edebiyatla ve sanatla ok komplekssiz bir iliki kuruyorlar, beenmiyorsa beenmiyor, hata bulduysa sylyor. Kendilerini kandrmyorlar bykler gibi. Bykler kendileri yapamadklar eyleri ocuklarn dnyasna aktarmaya alyorlar. ocuklar da byynce ocuklarna aktarmaya alyorlar. Dolaysyla o yaplamayan eyler hibir zaman yaplamyor. Byrken de baz eyler deiiyor, evreci, zarif bir ocuk birdenbire magandaya dnebiliyor. ocuklara mesajlar yklediimiz zaman sadece kendi sululuk duygularmz yklyoruz onlara, yoksa topluma bir ey kazandrdmz yok. Nkleer santralleri destekleyen bir adam ocuklara evreci olmalarn tleyemez Bu ne perhiz bu ne lahana turusu denir buna. Didaktik kitaplar da olmal tabii. Ama hikaye iinde mesaj tamaktansa, hikayenin oluturduu paradigmann gnlk hayatmza farkl bakmamz salayacak yeni bir paradigma olmas gerekiyor. ocuk o paradigmayla kendine yeni kaplar aabilmeli. ocuk bu paradigmalar kendi grecektir zaten. t vermek ok yanl. Zaten t enformasyon eksikliidir. nandnz eyi bildiinizi sanyorsunuz, bildiiniz her eye de inanyorsunuz. Bu bir ksr dng. Yani ocuk kitaplar yetikinler iin de yazlmal diyebilir miyiz? Byklerle kkler ayn kitab okuyabilince ilgin bir tablo kyor ortaya. Bursadaki kitap fuarnda salonun yarsn bykler yarsn kkler dolduruyor. Ben bunu Glmseten yklerde de denemek istedim. Byklerle kkler bir arada okusunlar istedim. Benim 8-12 ya aral iin yazdm hikayeleri bykler de seviyorlar. Yani byle bir ortak payda var aslnda. 3-6 ya aras daha da youn. Mizahn ocuk edebiyatndaki yeri nasl olmal? Mizahn kkeninde uyumsuzluk var. Uyumsuzluk aslnda nemli bir kavramdr. Bize hep uyumlu olmak retilir. Halbuki uyumsuzluk sanattr, ocuk da uyumsuzdur. Krar, dker, iir okumas gerekir okuyamaz. Toplumsal uyumsuzluu olumlayan bir dil oluturursak kitaplarda mizah kendiliinden oluur. Birok ocuk kitabnda birey yok, ben tam tersi bireyi koymaya alyorum kitaplarma. Byklerin balarndan geen hikyeleri de okusunlar istiyorum. Gnei Bile Tamir Eden Adamda mesela byklerin kendi aralarnda geen olaylar var. llaki ocuklarn kahraman olmas gerekmez. Hayvanlar, doa hepsi insanlarla eitlenmeli. Benim dnyamda insanlar alnp satlmyorsa hayvanlar da alnp satlmaz. ocuk kitaplar ne gibi zellikler barndrmal genel anlamda? Bu, farkl ya gruplarna gre deiir. Mesela 3-6 ya grubunda ok iyi bir hikye ve iyi resimler olmal. lk defa ocuk

12

16 KASIM 2012 CUMA

Aydnlk KTAP
gibi. te kz kitaplar pembe oluyor mesela. Kitaba cinsel rol biiliyor. Bunlar korkun tabii. cua okutturulur mu? Ve aslnda yalan sylemek de geliimin bir parasdr. Bu tr ar duygular ocuklara ok yklememek gerekir. Edebiyatn ocuu zgrletirici bir yan olmal, fikri olarak zgrlemek. Sanatta en korkutucu ey obsesif olmaktr. Ayn eyi tekrarlamaktan kanmak gerekli. ocuklara yeni kaplar aacak sylemler bulmak lazm. ocuklar iin karikatr izmek daha m farkl? Teknik farkllklar yok aslnda. ocuklar karikatrleri ok seviyorlar ve fark ettim ki daha ok anlyorlar. Bykler bir sre sonra alglarn kaybediyorlar hep ayn ey yapmaktan. Esprileri alglamamaya balyorlar. ocuk oktan glm gemi oluyor espriye. Byklerin hayat ok s-

KAPAK
kc gerekten. stanbul Kitap Fuarn ocuk konulu olmasn nasl deerlendiriyorsunuz? Sizin de katlacanz paneller olacak... Gzel tabii ocuk edebiyatnn byle meru ne karlmas. Ama ocuklarn kitapla ilikisinin fuarla snrlanmas kt. Fuar ok uzakta bir de. Gelmek byk problem halini alyor. Son olarak hatrlatalm: Otuz yl akn sredir tiyatro, karikatr, ocuk kitaplar, roman, belgesel sinema gibi farkl alanlarda almalar srdren Behi Akn 22 Kasm- 14 Aralk tarihleri arasnda ilk defa bu almalarndan derlenen Yazmaya izmeye Devam adl sergisi Kar Sanatta ziyaretilerini bekliyor olacak. Duyurulur...

kavramlarla resimler, semboller arasnda ilikiler kuruyor. Dnmenin temeli bu. Nesneler belirgin olmal. Resimlere yaz gibi bakar ocuk. Kavramlarla resimler arasndaki ilikilerin ilk defa kurulduu an hepimiz unutmuuzdur ama bu an nemlidir. kincisi, ocuk hikyeyi deitirmek isteyebilir, bu yzden hikayenin deiebilir klnmas gerekli. ncs, hikyenin by de skmamas lazm, ortak payda nemlidir. ocuk bir kitab be yz kere falan okur, tketene kadar. Beendiyse o kitap yrtlana kadar okunur. Sonraki ya aralklarnda da ocuun geliimine katk salayacak, farkl pencereler aacak eyler olmal. ocuu bir sorunsaln iine sokmas lazm. Ticari kitaplarda belli konular zerine gidilir, iddet, cinsiyetilik

OCUK OKURU F KREN ZGRLE T RMEK

ocuk kitaplar hayatmzda neden nemlidir? ocukken okuduumuz kitap bizi etkiler, onu o an anlamayz ama karakterimiz aslnda ona gre ekillenir. Tabii her etkileyen kitap iyi kitaptr anlamna gelmiyor. Bir de belli yalarda okunduunda, ocuun daha savunmasz olduu yalarda, mesela bize Kaay ok erken yata okuttular, sululuk duygusundan ldk hepimiz. Yalan sylersen kardein lr gibi bir mesaj vard onda, ok ar bir ey aslnda. Bu 7 yandaki o-

Bir yetikin iin kt kitaptan syrlmak kolaydr; ama ya ocuk...

Genelde yetikinler iin deil de ocuklar iin yazmay setiniz, ocuklara hitap etmek neden? Bir raslant bu. yi bir raslant. ankaya Belediyesi ve Damar Edebiyat dergisi ortak bir yarma amt. Pek ok alan vard yarmada. Ama duyuruyu ge grmtm. Son katlm tarihine yetiemeyebilirdim. Daha ksa srede biter diye ocuk ykleri yazp yollamaya karar verdim. Ama yazdka yetikinlere yazarkenki halimden hi de farkl olmadm grdm. Ayn kayglar, ayn yaratm sreci; bir kurmacann iinde dolap durmak ve bakalarn da bu kurmaca dnyaya inandrma abas. Yazy ve yaratm ciddiye aldnz srece edebiyatn hangi dalnda rn verirseniz verin ayn hazz yayorsunuz, bunu anladm. Sonra da vazgeemedim. Kitaplarnz yazarken ocuklarn ruhuna inmek adna nelerden beslenirsiniz? ocuk vahidir, aykrdr, anaristtir ve pek ok eyi ciddiye almaz. Ama renmek iin rol yapmak, taklit etmek zorunda kalr. Onlarn bu yan beni etkiliyor ve bundan besleniyorum. Benim iimde de byle eyler var, yazdka o yanm ortaya kyor. knda daha fazla konuulacak ama sonra yine her ey eski haliyle devam edecek, bir ey deimeyecek diye dnyorum. Yaynevlerinin ticari kayglar var, bu da onlarn kolay ve ucuz yollara sapmalarna neden oluyor. Kyya vurmu denizyldzn yeniden suya frlatmak beni motive etmiyor. Ama belki de inanmak gerek eski masallara. Radyo oyunlarnz da var. Radyo oyunu gnmzde hangi durumda. Sizin hayatnzdaki yeri nedir? Radyo oyunlar can ekiiyordu bir sredir ve artk ld diyebiliriz. Biz szl anlatm gelenei gl bir toplumduk. Radyo oyunlar bu yapdaki bir toplumda doaldr ki sevildi ve ok dinlendi. Derken yazl kltr yarm yamalak yaand ve hzl biimde grsel toplum aamasna sradk. Televizyon, bilgisayar ve baka teknolojik aralar grsel algya hizmet ettiler, ediyorlar. Radyo oyunu ise iitsel ve zihinsel yaratm ortamna hitap ediyordu, lmesi doal. Bu oyunlar dinlemek hayal gcm ok besledi sanrm. Onlar hayalimdeki filmlerin adamlarna, kadnlarna ve ocuklarna dublaj yapyordu sanki. Radyo oyunlarnda dinleyici ok etkindir, yazardan ve seslendirenden daha etkin. Gelecek projelerinizi de soralm, yeni bir kitap almas var m u an? Olmaz m? Seri kitap yazmaktan holanmasam da okurlarn ynlendirmesiyle Kapilandn Kobaylarna bir devam roman var, bitti bitecek. D kaynakl hayalet ve vampir kitaplarna inat yerel bir korku roman planm var, cinli minli... Ve tehlikeli bir konuyu daha yazyorum, taciz, ocuk tacizi. Anlatmas zor, dengeyi kurmak ok hesap kitap istiyor, ama yazlmas gerekiyor. Ayrca tamamladm ve 2013te yaynlanacak anarist bir polis kpeim var. Yunanistandaki eylemcilere destek veren bir kpek vard, ondan esinlenerek yazdm. Yine p Plaza alk olmadk bir sonla bitmiti, o ocuklar bu belirsizlikle brakamam. Bamsz da okunabilecek bir devam roman Son Sz Sylenmedi. diye kabilir ortaya. Korkarm ki ldmde en az on be yarm roman brakacam geride.

Miyase Sertbarut

OCUK OKUR EMPAT KURAR

p Plaza kitabnza baktmzda ciddi bir toplumsal sorunu gzler nne seriyorsunuz. ocuk p toplayclar ve kent elitlerinin elleri pe dememi steril ocuklar ve baklk sistemleri ktnde yollarnn mikropla bark ocuklarn yaad semtlere dmesi... ki gruptan da ocuk sizi okuyor byk ihtimalle. Kitab bitirdiklerinde nasl bir etkide kalyorlar sizce? Sizin amacnz ne oluyor bu tr konular ilerken? p Plazay yazarken korktum. nk ocuk okur bir yetikinden daha youn biimde kendini kahramann yerine koyar. Kim kendini p toplayanlarn yerine koymak ister? Empati kurmalarn salayamazsam romann baarsz olmas kanlmaz. Bir yoksulluk trajedisine dnme tehlikesi de var-

d. Bu durumda maceraya tutundum ve ocuk kahramanlarmn i dnyasn, onlar severek, onlar anlayarak, onlara inanarak anlattm. Onlarn tarafnda yer aldm. imdiye kadarki duyumlarm bu kitab ocuklardan daha fazla yetikinlerin sevdii ynnde. ocuklar iin macera ksmyla ilgililer. nk o ynde bir okuma alkanlna ve birikimine sahipler. Ama zaten ben de ocuklar bilinlendireyim derdinde deilim. nsanlar anlatyorum, bu insanlar toplumdaki sorunlarla birlikte yayorlar. Sorunlar gz ard edip tamamen yaltlm bir macera kurgulamak benim tarzm deil. Ama edebiyat da toplumsal sorunlar aktarma arac olarak grmyorum. Yazma srecinde inandm ve sevdiim hayali kahramanlarla bir sre yolculuk yapmak houma gidiyor. Okur da bu kitab eline aldnda benim gibi bir yolculua ksn istiyorum. Bu birlikte yol alma srasnda kimi zaman toplumsal sorunlar zerine de kafa yorabilir insan, ama bu konuda ocuklara fazlaca yklenmeyi doru bulmuyorum. Bazen bir ocuk kitab okuruz ve yllar sonra karakterimizi byk lde etkileyen kitap olduunu anlarz onun. Sizin iin bu kitap hangisidir? Karakterimi etkilemi midir bilmiyorum, ama Jack ve Fasulye Sr adl masal ok severdim. Bir gecede byyp bulutlara uzanan fasulyeler... O yllarn ocuu iin ne gr-

kemli bir hayl! Birka kez fasulye ekme giriiminde de bulundum. Ama tohumlarn genetiiyle oynanmaya balad yllara denk geldii iin fasulyeler bymedi. Geenlerde evde imlendirmek istedim, brakn bulutlara kmay filiz bile vermediler.

OCUK EDEB YATINDA T CAR KAYGI

ocuk edebiyatna gereken zen ve nem gsteriliyor mu lkemizde sizce? Bir deiim var. Hem ierik anlay deiiyor hem grsel anlay deiiyor. ocuun beklentileri, istekleri, ya gz nnde bulunduruluyor. Yazarlar daha zgr, dil ve anlatm renkli, yllardr ele alnmayan temalar rahatlkla yazlyor. Tutucu bildiimiz yaynevleri bile lgn kitaplar yaynlayabiliyor. Klasik ve kolay yolu seenler de ok fazla. Din ierikle bezenmi ocuk kitaplar da hkm sryor. Bunca okluun iinde iyi kitab bulup okumak ocuun ansna kalm. Bir yetikin iin kt kitaptan syrlmak kolaydr; ama ocuk birka kez batan savma yazlm kitapla zaman geirmek zorunda kaldnda daha sonra dnyann en iyi kitabn da sunsanz ona, ie yaramyor. Tyapn bu sene ocuk ve genlik edebiyat konseptiyle kurgulanmasn nasl deerlendiriyorsunuz? Bu bir eyi deitirir mi emin deilim. Evet paneller olacak, ocuk ve genlik yaynlar hak-

20

Aydnlk KTAP

20. yzyl insanna dair

Karakterlerin ve ki isel yklerinin iinde bulunduklar lkelerin tarihi ile i ie oldu u hznl bir a k hikayesi Btn Ruhlar Gn
ENOL ARIK senolcarik@gmail.com
Cees Noteboom

Hollandann en tannm yazarlar arasnda olan Cees Noteboomn Btn Ruhlar Gn Yap Kredi Yaynlar etiketiyle ve Burcu Dumann evirisiyle yeniden raflarda yerini ald. ok sayda edebiyat dlne sahip sk bir edebiyat ve ayn zamanda da gezgin Noteboom. Yazarlnn yan sra air ve gazeteci de olan Noteboomun Btn Ruhlar Gn roman; felsefi, iirsel diliyle ve ateli slubuyla en tutkulu roman olarak da nitelendiriliyor. Kitabn kahraman Berlinde yaayan Hollandal bir belgesel yapmcs Arthur Daane. Kars Roelfje ve drt yandaki olunu trajik bir kaza sonucu, uak kazasnda, kaybetmi olan Arthur, ierisine dt yalnzlk, bunalm ve melankoli sarmalnda zor gnler geirmektedir. Her tan zerinde tarihin izlerini barndran ve benzersiz bir gemii ile ekillenen bir ehrin sokaklarnda dolap, kendini bulmaya alr. Aclarna, kederine are bulmaya alrken dncenin limanna snm bulur kendini. Pek ok eyi sorgulamaya balar. Artk iyi bir gzlemcidir de. Hayat, lm, lmszl sorgulayp felsefesini yapmaya alr. G ZEML , SIRADI I B R KADINI BULMA MACERASI
Bunlarn yan sra dzenli olarak toplandklar ve ilerinde bir filozof, bir fiziki ve bir heykeltran da bulunduu bir grup arkadayla birlikte sanat ve felsefeyle ilgili derin sohbetler de yapar Arthur. Filozof Arno Tieck, heykeltra Victor Leven ve Rus fiziki Zenobia Stejn bu sohbetlerin mdavimidirler. Felsefi ve sessiz bir tiptir Arthur, kiisel felaketler arasnda yepyeni bir hayat ina etmenin abasndadr. Ve souk bir k gnnde 12. yzylda yaam olan bir spanyol kraliesini aratran ni-

versite rencisi Elik Oranjela tanr. Arthur ve Elik birbirlerine benzemektedirler, nk her ikisi de kendini aramaktadrlar. Bu tanmann bir bakma Arthurun dnyasnn alt st oluunu da beraberinde getirdiini syleyebiliriz. Sa elmack kemii zerinde ayrt edici bir yara ve ok gizemli alkanlklaryla gzel bir kadndr Elik. Arthur ona ak olur. Hollandal bir tarih rencisi olan bu gen kadn, Arthurun hayatndan birdenbire kp gitmitir. Kahramanmz ise bu srlarla dolu ve srad kadn bulmak iin Madride gider. Ve burada kendisini soymak isteyenlerin saldrsna urayp yaralanr. Komaya giren Arthur, haftalar boyunca lmle yaam arasndaki ince izgide gidip gelir.

SORULMASI GEREKENLER SORAN ROMAN

Yzyln en iyi seyahat yazarlar arasnda da saylan ve Cennet Kayp, Mokusei, Gezginin Oteli, Riteller, te u Hikaye gibi eserlerinden de tandmz Cees Noteboomun bu roman zetle karakterlerin ve kiisel yklerinin iinde bulunduklar lkelerin tarihi ile i ie olduu hznl bir ak hikayesi. Kozmopolit, hassas, dnceli ve bir o kadar da mutsuz bir akn hikayesi Btn Ruhlar Gn; yaam korkularn ve sevinleri de ierisinde barndran Ayn zamanda da yeryzndeki varl ile yzleen bir adamn etkileyici ve dokunakl hikayesinin ad Ve btn bunlarn yannda roman, geride kalan yzyln insannn sormasnn icap ettii birok soruyu sormay da ihmal etmiyor. (Btn Ruhlar Gn, Cees Noteboom, Yap Kredi Yaynlar, ev: Burcu Duman, 287 s.)

K TAPTAN:
() ok fazla bo zamanm var, diye dnd, ama hayatn byle kurmutu bir kere. Bir zamanlar eski okul kitaplarndan birinde, on be kuru kazannca bir palmiye aacnn altna gidip oturan Caval adam okumutu. Anlalan insan, zamann musluktan damlayan su gibi dolduu o uzun gnleri, on be kurula ok uzun sre geirebiliyordu nk hikyede Caval ancak kazand on be kuru suyunu ekince yeniden almaya balyordu. Kitap eletirel tondayd, toplum bu ekilde ilerleyemezdi. Arthur Daane, Cavalya hak vermiti ()

ARAKABLO

Aydnlk KTAP

16 KASIM 2012 CUMA

21

SEYY T NEZ R

Bir roman yeniden yazmann sevgi ykl sknts ve Yamur Sca

Demirta Ceyhun, yeniden elden geirdikten sonra nc bas mda yle diyor: San r m, benim sevgili roman m Ya mur S ca bu yeni haliyle btn gereksiz yanlar ndan ar nd .
seyyitnezir@yahoo.com

Trk aydn, yetimesini dorudan kerm devlete borlu olduundan mdr nedir, lkesine kar bir vicdani ykmllkle ve edeb ura iinde doar. Aydnn i hesaplamas, devletine kar borcunu deme duygusunun koyulamasyla balar. Vatan ve namus andyla pekiir, hrriyet bilinciyle yaygnlar. inasi ve Namk Kemalle bayraklaan kavga, Yusuf Akura ve Mehmet Emin Yurdakulda halkla ve Anadoluyla zdeleen bir Trk kavramna, Ziya Gkalpte ulusal kklere ynelme lksne, Yahya Kemalde tarihsel zemine dayanma estetiine, Yakup Kadride halk anlama abasna, Aziz Nesinde kendini halka borlu duymaya varr. Nitekim Demirta Ceyhunun gzlemlerine gre, Osmanlda insan ve dnsel derinlik, edebiyat ortamnda geliir; Cumhuriyet dneminde de politik yaklamlar, felsefi ve sanatsal ynelimlerle geni ada rtr. Yamur Sca (Cem Y., Aralk 1976), aydnn i hesaplamasn 12 Mart koullarnda, siyasal ve bireysel yaantlarn bilekesinde sergilemeye ynelik oluuyla Yaln Kkn de ilgisini ekmi, ilk eletirdii romanlardan biri olmutu: Bir partinin de iinden getii dnemin roman. Roman, gerek siyasal savlar gerekse bireysel belirlemeleriyle tartmalar yaratm, Demirta Ceyhunun bir sre kendi romanna ve edebiyat ortamna ksknlne yol amt. Edebiyat tarihi asndan anlamn tartmazdan nce, yazarla roman ve edebiyat ortam arasnda geen bu yky bizzat Ceyhundan okumakta yarar var.

SALDIRILAR VE YAZARIN KONUMU

Bir yazarn eletirmenlere (veya eletirilere) bozulup romanna, yksne, iirine kst acaba hi olmu mudur bugne dek? nsan ocuuna krlsa da, gerekten ksebilir mi? Hele hele bakasna bozulup?.. Eletirmenlere bozulup insann kendi yaptna ksmesi, szcn tam anlamyla, papaza bozulup oru yemek gibi bir ey nk... Hani, insan, kitabm anlamad diye bir eletirmene bozulabilir. Btn eletirmenlere de bozulabilir. Hatta halkna bile bozulup ksebilir. Sanrm Giinter Grass da, 1986da son romann beklediin-

ce ilgiyle karlamadlar diye ksmt. Ama halkna ksmt. Yani ksmek fiili de, insana zg, duygu ile ilgili, sevgiye dayal bir duygu al veriinin rn. Dolaysyla da, bence ancak bir canl bir baka canlya ksebilir. Ksacas, insann kendi kitabna ksmesi bakalarna bozulup, olsa olsa sama bir ey... Ama itiraf edeyim, ben bu samal yaptm. Yllar nce, fukarann hibir gnah yokken, tuttum bu romanma, Yamur Scana kstm. Oysa nasl da cokuyla yaratmtm onu. Nasl da seviyordum... ok seviyordum, ok... Ama nasl oldu? Sanmam ki kolay kolay anlatlabilsin... 1976 yl sonlaryd. Roman yaymlanr yaymlanmaz, bir saldr bir kyamet... Tozdan dumandan ferman okunmaz oldu. Okuma zahmetine bile katlanmadan, veryansn ettiler bana. stelik romana da deil, genellikle bana... Yazarln ilk koulu okutabilme yeteneidir deyip bende onun bile bulunmadn antrmaya alanlar m ararsnz? Bir daha ondan tek satr okumam diye tafra satanlar m ararsnz? Roman israf diye beni sulayanlar m? Kimi, Gnlk olaylardan felsefe krnts retmeye alm diyerek, akl sra benimle gr gr geiyordu. Kimi, Tahamml edilmez bir anlat karmaas diye tanmlyordu romanm. nann, armadm, bocalamadm dersem yalan... Bilmem ki, bir dostun zorlamasyla kabul ettiim Politika gazetesi genel yayn mdrlm srasnda o evrelerin fincanc katrlarn m rktmtm? Yoksa i Partisine ye olmam m baz evreleri rahatsz etmiti? Veya o yllarda ard ardna edebiyat dl kazanmann marklna m kaplmtm farkna bile varmadan da, baz evreleri kendime dman etmitim? Yoksa, dl kazanmann kefareti miydi btn bunlar? Anlayabildimse arap olaym... Szcn tam anlamyla, bir yamyam leniydi o. Kimi tuz serpiyordu stme, kimi ise kazanmdaki suyun tadna tuzuna bakyordu azn aprdatarak... ardm. Yldm. Kstm... Hem de hi gnah olmayan romanma kstm.

ROMANI YEN DEN YAZMAK

Tuncel Kurtiz can, kazara bir gurbet elde rastlatmzda, sz dnp dolap yazdklarma gelse de, hemen bu romanm vmeye balasa, O senin bence bayaptndr filan gibisinden bir eyler syleyecek olsa, yemin billah size, ya

derhal kar kardm ona bir hmla, ya da hznlenir kalrdm kemde, ksm and iin... Hem garip... Hem ac... Aradan bunca yl gemi... Geenlerde Cem Yaynevinin sahibi Ali Uur dost, bu romanmn adn annca (ki ilk iki basky da o yapmt), istemeye istemeye raftan aldm. Okudum... Hele... Bir daha okudum, rastgele, bir ortasndan, bir bandan, bir sonundan... Hayr, olamaz... Byk bir enayilik (hatta terbi- Demirta Ceyhun yesizlik) benimkisi... Tuttum, btn eletirileri zl meer ne gzel eyler yazmlar, kardm dosyalardan. Bu kez onlar di- nice emek rn yetkin eletirilerde budik didik ederek okudum. Meer ne g- lunmular, itenlikle deerlendirmizel eyler de yazmlar... Demek, ben de ler onu... bir fkeye kaplmm ve bu fkenin krDedim ya, garip bir fkeye kapllyle yazlan bu gzel eyleri de fark mm, grmemiim bile onlar. Gretmemiim... msem de, fkemi okumuum deRahmetli Hasan zzettin Dinamo mek. Utandm... hocamz, Daha ok usa ve yeni bir roVe ilgintir, bu can dostlarn nerman estetiine dayanan roman demi deyse hepsi de, sanki sz birlii etmionun iin, baka ne desin Allah akna?.. esine ayn noktalar eletirmiler; zelHele hele Yaln Kk dost... Ya- likle ikinci, nc plandaki kiilerle ilratc bir bilim adam cokusuyla yazd- gili ayrnt okluunu, kimi tanmlama o Yryn bayazlarnda, o titiz in- larn uzunluunu, kimi geri dnlerin celemelerinde, denemelerinde, bir par- biraz fazla uzatlmasn eletirmiler. tiyi, bir dnemi irdelerken aktarmalar nanr msnz, bu eletirilerden sonra royapm, rnek gstermi, alklam, al- manm bir kez daha okuyunca, ben de tn izmi, Romann diyalektii, bi- yrekten katldm onlara. Hak verdim. linsiz fkelilerle, sezgi gc arasnda kuHani, yazarlk geleneimizde, eleruluyor, Bir partinin roman deil o. tirilere kulak verme alkanlmz pek O Partinin de iinden getii ortamn de yoktur. Hatta hi yoktur. Gene, biz roman. Kat edilen uzun bir mesafeyi, yazarlar arasnda en yaygn babalanma ok sktrlm bir zaman kesitinde tr de, Yaptmdan tek szck dahi olduka baarl bir biimde ortaya ko- karttrmam babalanmasdr. Adamn, yuyor. demi, romann can damarn ya- hem kendisini, hem de evresini byk kalayvererek. yazar olduuna kolay inandrr nk bu Sevgili Rauf Mutluay Hoca, roman babalanma. zerine yazd eletirisinde, haftalk edete, tuttum, bunlara da bo verdim. biyat syleilerinde, romann kiilerini Yeniden elden geirdim romanm. tek tek anlatarak, altlarn izerek Ki- Gerekten de kimi ayrntlar fazlayd; tab tam okumu olmann hazzn size de kimi tanmlamalar, geri dnler, geresalk veririm diye yazm, ancak Mut- inden ok uzatlmt. Ksalttm. Sanluay hocaya yakr bir gnl zenginlii rm, benim sevgili romanm Yamur Sve cmertliiyle. ca bu yeni haliyle btn gereksiz yanGene, diyelim Rady Fish dost... larndan arnd. Roman daha Rusaya filan da evrilGelecek yazda Demirta Ceymemiken, o bir buuk milyon tirajl hunun yaptyla hesaplamasnn topnostrannaya Literatura (Yabanc Ede- lumsal anlamn ve estetik deerini, robiyat) dergisinin 1978 Kasm saysnda mandaki savlarn gncelliini tarta sayfalk koca bir eletiri yazm, caz... Yamur Sca, bir dnemi psikolojik [Okurlar, Demirta Ceyhunun kiboyutlaryla zgn bir biimde anlatyor taplarn, TYAP Kitap Fuar sresindiye vm, deerlendirmi. ce, 3. Salon, 103 B / Sis an - Broy YaSevgili Oktay Akbal, sevgili Demir ynevi standnda bulabilirler.]

22

16 KASIM 2012 CUMA

Aydnlk KTAP

BABL BALII

r o y n d ri e g ra a fl ra i s ri e s y Dirk Gentl
M. SALH KURT mustafa.salih.kurt@gmail.com Eer kitaplarn koyacak hala bo yerin varsa, seninle konumak istemiyorum. Terry Pratchett rabileceimiz gibi, sivri zek ve sivri sylemleri kullanmada, dedektiflik yklerinin tarihten gelen geleneinin de bilim kurgunun imgelettii karanla ba kaldrn bir baka biimi olduunu da anlayabiliriz. ki kitaplk seride (1. Kitap, Kutsal Dedektiflik Brosu ve 2. Kitap, Ruhun Uzun Karanlk ay Saati) dedektif Dirk Gentlynin birbirinden uuk olaylarla, karakterlerle ve durumlarla karlaaca macerasnn iine atlyoruz. Dnemin popler kltrne ve akli durumlarna gnderme ve eletirileri bir hayli ieren mizahnn yannda, Adamsn elbette sadece elence amal, insani aptalln ve safln yzeye kartld bir mizah da kullandn gzlemlemek mmkn. Sonu olarak da Otostopunun Galaksi Rehberi serisi kadar bilinmese de en az onun kadar deerli, okumas keyifli ve Douglas Adams Terry Pratchett Jasper Fforde tarz (Jasper Ffordeun Trk yaynclar tarafndan hala kefedilmemi olmas inanlmaz ve znt verici, zellikle Thursday Next serisi Douglas Adams sevenler iin biilmi kaftandr) ngiliz mizahndan holanan okurun bitene kadar elinden brakamayaca bir serinin ekillendii sylenebilir. bilir. Kiisel fikrim ise bunun doru olmad ynnde. Tercmenin okunamaz, ok kt bir eviri olduunu sylemiyorum ancak Douglas Adamsn karakteristik zellii olan akc dilinden tercmede neredeyse eser yok. Yine yanl anlalmamas iin altn izerek sylyorum, tercmede cmlelerin anlamlarnda herhangi bir kayma veya sorun yaanmyor. Bu ynden eviri olduka baarl saylabilir. Ancak sorun cmle yaplarnda ve kelime Douglas Adams tercihlerinde ortaya kyor. Elbette her tercme aslnda la karlalan, Kabalcdan hi beklenmebiraz sakat braklm bir eserdir. Buna ra- yecek ekilde srekli gzme arpan nokmen tercme edilen yazarn diline zellikle talama ve imla hatalar oldu. Diyalog ve dikkat edilmeli, yazd trdeki kurgulamas alntlar cmle ierisinde trnak iindeyken, ve cmle formlar gz nnde bulunduru- kimi yerde noktayla bitiyor, kimi yerde noklarak Trkeye yaknsanmaldr. zellikle talama olmadan bitiyor. Bu alntlar cmngiliz mizahnn duruma ynelik kurgu- lenin ortasndayken, kimi yerde byk larnda kahkaha ounlukla cmlenin so- harfle kimi yerde kk harfle balyor. nuna saklanr. Cmle bir duraklama anyla biter ve TERCMEN N TERCMES ! durumun absrtl vurSevil Ceritin adn grnce yine yazdgulanarak aka tamam- m trleri kapsayan bir baka tercme kolanr. Bir nevi hayali izleyi- nusu da aklma geldi. Yllar nce Polonyacinin (elbette bu durumda l yazar Stanislaw Lemi dilimize kazandokurun) varl ve katks ran letiim Yaynevi, kitaplarn ounlubekleniyor gibi bir hava unu sanki bu lkede Lehe tercman bumevcuttur. Bu vurgulama- lunmuyormu gibi ngilizceden (bazen de da zellikle cmlenin z- Almancadan) tercme ettirmiti. Tavann nesinin ve ykleminin rol suyunun suyu anlayacanz: Tercmenin byktr. Bulunduklar tercmesi! O zamanlar bu tercmelerin bir yer ve vurgulanma za- ksm da Sevil Cerite aitti. Bu elbette Semanlar hayati nem tar. vil Ceritin suu deil. Sorumlu bu durumBunun Dirk Gently ter- da yaynevi ve zaten herhangi ortalama bir cmelerinde baarldn tercmedeki kayplar dnrseniz, bu sylememiz pek mmkn deil (hi de- tercmenin tercmesinden ortaya nasl bir nenmemi demiyorum, daha sonucun ktn tahmin edeiyi yaplabilecei gzlemlebilirsiniz. Buna benzer tercnen pek ok sayfa var tercme sorunlar elbette pek ok mede). Bu ekilde kurgulanan dier edebiyat trlerinde yamizahi yaznn tercmelerinansa da bilim kurgu ve fande karlalan bir baka unsur, tezide daha byk bir oranyazld dilde yaplan kelime la durmadan karmza koyunlar, bu kelime oyunlaryyor. Tercme dnyas ile ilgili la yaplan gndermeler ve yasorunlar belki ilerleyen hafzld dneme ait popler kltalarda daha geni ilemeyi tre yaplan talamalarn bir dnyorum. Haftaya gbaka dile yaknsanmaya alrmek dileiyle, yazda deldnda karlalan zorlukindiim ve Trke terclardr. Bu gibi durumlarda, dipmelerini grmeyi dilediim notlarla asl akalar skalamadan, akla- Jasper Ffordedan bir alntyla vedalaalm: malarla okura anlatmak kaliteli bir terc- Eer gerek hayat bir kitap olsayd, asla yamenin olmazsa olmazdr. Elbette asla ync bulamazd. Ar uzun, dikkat datayanstlamayacak, ancak kitabn yazld li- cak kadar detayl ve nihayetinde, nemli bir sanda okunursa anlalabilecek unsurlar her zmlemesi yok. tercmede bulunacaktr. Fakat kitaptaki mi(Dirk Gently 1. Kitap Kutsal zahi unsurlarn neredeyse te biri tercDedektiflik Brosu ve 2. Kitap Ruhun me esnasnda kaybolduktan sonra eseri Uzun Karanlk ay Saati, Douglas okumann ne anlam kalr ki? Dirk Gently Adams, Kabalc Yaynevi, ev: Sevil serisindeki bir baka unsur, kitapta sklkCerit, 279 s. ve 254 s.)

Douglas Noel Adamsn (nam- dier DNA) lkemizde de son derece bilinen Otostopunun Galaksi Rehberi serisinin dndaki bir baka serisi olan Dirk Gently serisi, nihayet uzun zaman sonra, yeniden raflardaki yerini alyor. Neil Gaimann kapsaml kitab Panie Kaplma (Kabalc) ve Eoin Colfern Otostopu serisi iin devam kitab Ve Baka Bir ey Dahann da (Kabalc) dilimize kazandrld dnlrse, Douglas Adamsn tr tkenmekte olan hayvanlar iin gezileri sonucu kaleme ald Last Chance To See ve Terry Jonesun kaleme ald orijinal fikri ise Adamsa ait olan Starship Titanic kitab haricinde Trkeye kazandrlmam eseri kalmad. Trkeye daha nce Sarmal Yaynlar tarafndan kazandrlan, fakat daha sonra Sarmaln da kapanmasyla birlikte raflarda uzun sredir bulunamayan seri, Kabalc Yaynevi tarafndan yeniden okuyucuyla buluturuluyor. Douglas Adams, Otostopu serisi ve mizahi bilim kurgu zerine bilgileri tekrar etmek isterseniz, 13 Nisan tarihli Gelecee Atlan Kahkahalar yazma gz atnz (bkz. Aydnlk Gazetesi internet sitesi, Kitap Eki arivi). Gerek Dirk Gently serisi hakknda, gerek baka konularda yerimiz ancak yetieceinden burada tekrar etmeyeceim. M ZAH B R DEDEKT FL K YKS
Dirk Gently serisi her ne kadar bilim kurgu elerini barndrsa da arlkl olarak mizahi bir detektiflik yksdr. Bilim kurgu eleri, Otostopu serisinde olduu kadar hikayenin st katmannda yer almaz. Daha ok tematik dokunularla (bkz. zaman yolculuu, kuantum teoremi vb.) deinilir ve bir yandan doast (supernatural) kurgu elementlerinin (hayaletler vb.) fantastik kurguya yakn yorumlamalaryla yaknsanarak zemine yerletirilir. yky srdrmede dedektiflik ve su romanlarnn bilindik dmleri ve dm zmlemeleri zaman zaman mevcut olsa da ksr bir dngnn iine hapsolmaz. Daha ok, ngiliz edebiyatnn bu trde klasik saylabilecek dedektiflik rneklemelerini plan oluturmada kullanr. Bu anlamda Adamsn mizahi zeksnn ve genel insani saplantlara ynelik eletirilerinin tr snrlamasnn ok tesinde olduunun da bir kantn grm oluruz. Bununla, trleri sadece anlatsnn plann oluturmakta kullandnn izlenimine va-

HER TERCME SAKAT B R ESERD R

Gelgelelim biraz skntl bir durumla karlayoruz. Kabalcnn Douglas Adams btn kitaplaryla tekrar raflara tamas, Otostopu serisine son bir ylda Eoin Cofler ve Neil Gaiman almalarn da dhil ederek DNAnn okur kitlesiyle buluturmasnn harika bir yaynclk anlay olduunda sanrm benim gibi btn bilim kurgu ve fantastik kurgu okuru da hemfikirdir. Ancak ne yazk ki Dirk Gently serisinin tercmesine ve bu vesileyle genel anlamda Trkiye yaynclndaki zellikle fantezi ve bilim kurgu alanndaki kitaplarn tercmelerine deinmekte yarar olacan dnyorum. Balang olarak dediimiz gibi daha nce Sarmal Yaynevi tarafndan dilimize kazandrlan bir eserle kar karyayz. Kitabn evirmeni ise ayn: Sevil Cerit. Yeniden bir baka kii tarafndan (akas tercmeyi incelerken, Otostopu serisindeki baarl tercmesiyle rem Kutluku srekli gzlerim arad ve neden bu kitaplar da onun tercme etmediini merak etmeme yol at) tercme edilmemesinden anlayabileceimiz ey ancak mevcut tercmenin yeterli bulunmas ola-

GLDEN TERAZ

Aydnlk KTAP

16 KASIM 2012 CUMA

23

OSMAN AHNDEN YALINLIKTA USTALIIN DORUKLARINI ZORLAYAN BR ANLATI

MEC T NAL

Tanrnn ge kald ii bitirenlerin yks

mevcut hkmet tarumar ediyor.

mecitunal@aydinlikgazete.com

lmn St Di leri, Osman ahinin kendi yks asl nda. Ama, her trl ki isellikten uzak anlat da okurun iinde kayboldu u yo un bir toplumsal alt st olu ve de i en bir talih de var. Bu talih, pantolon nedir bilmeyen, aya ayakkab grmemi , sabunun sadece ad n duymu bir Yrk ocu unun ki ili inde bir araya gelen tm toplumun talihidir ayn zamanda.
KISA YKDE GEN SOLUK VE YEPYEN RUH
Krmz Yel, Acenta Mirza, Az inde Dil Gibi, Ac Duman, Kollar Bal Doan, Ay Bazen Mavidir, Selam Ateleri, Kan, Gne Harfleri, Bucaklar/Frat'n Srtndaki Kan, Su Kurusu, Maher, Son Yrk, Yeraltnda Uan Ku, lm Oyunlar, Geni Kenarl Bir Nehrin Ak: Yaar Kemal gibi yaptlarndan tandmz Osman ahin, Ky Enstitsnden yetimi yazarlarmzdan biridir. Osman ahinin Diyarbakr-Dicle Ky Enstits gnlerini anlatt lmn St Dileri adl son kitab, bu okullarn yakn tarihimizdeki yerinin, toplumumuzdaki neminin birinci elden canl tanklnn belgesi. Osman ahinin, Giritli Aziz Efendiden gnmze yk denilince hemen ilk aklmza gelen isimlerden biri olduunu daha nceki yazlarmdan birinde vurgulamtm. Osman ahin, zellikle 70lerden sonraki iki nemli ustadan biridir bence. Hadi, dierinin adn da vereyim: Bekir Yldz. Her iki yazarmzn ksa ykye getirdikleri geni soluk ve yepyeni ruh, ancak Yaar Kemalin romana getirdii geni soluk ve yepyeni ruhla karlatrlabilir. lihtir, gnn birinde deiiveren

Cumhuriyet Devriminin ham iken koparlm en nemli meyvelerinden biridir Ky Enstitleri. Ham haldeyken dahi, yllar sren savalardan km bir lkenin yeniden ayaa kalkmasn salayan motorlardan biri olmutur. Trkiyenin bugn sahip olduu maddi ve manevi deer ve zenginliklerde Ky Enstitlerinden yetien retmenlerle onlarn yetitirdikleri rencilerin ok byk emekleri vardr. Salt eitim alanna sdrlamayacak kadar da genitir Ky Enstitlerinin snr. Enstitlerin amacn Kayseri Pazarren Ky Enstitsnn giri kapsndaki u sz ne kadar gzel anlatr: Bozkrlar batanbaa yeille receiz Tanrnn ge kald ii biz bitireceiz. 15 B N DNM ARAZ , 750 B N F DAN, 100 KM YOL
17 Nisan 1940 ylnda alan bu okullar, ksack yaamlarnda tam bin 308i kadn, 15 bin 943 erkek olmak zere toplam 17 bin 251 ky retmeni yetitirdi. 1940-1946 yllar arasnda 15 bin dnm arazi, ekilip biilir hale getirildi, 750 bin fidan dikildi. Bin 200 dnm ba, 150 byk inaat, 60 ilik, 210 retmen evi, 20 uygulama okulu, 36 ambar ve depo, 48 ahr ve samanlk, 12 elektrik santral, 16 su deposu, 12 tarm deposu, 3 balkhane, 100 km yol yapld. Ayrca oluturulan sulama kanallaryla rencilerin uygulamal eitim grd iftliklere sulama suyu getirildi. Btn bunlar Hasan Ali Ycelin bakanl altnda, banda smail Hakk Tonguun bulunduu Trkiyenin en sekin mdr ve retmenlerinin nclnde rencilerce gerekletirildi. Trkiyenin eitli blgelerinde alan 21 Ky Enstitsnn rencileri ve retmenlerinin karlksz emeiyle ina edilmi binalar zamann insafsz ellerinde harb olurken, bu okullarn toplumumuza katt maddi ve manevi deer ve zenginliklerden arta kalan ne varsa onlar da

TANRININ GE KALDI I B T RENLER

iin, i iinde eitim iarn dstur edinen enstitlerden yetien bu binlerce retmen, bilgi ve becerileriyle gnderildikleri kylerde ky ocuklarn eitmek dnda tarmdan sala birok alanda kyllere nderlik ettiler. 1946dan sonra kurulu amalarndan uzaklatrlan Ky Enstitlerini 1954te DP Hkmeti; Ky Enstitl retmenlerin nclnde kyllerin imeceyle yaptklar ky okullarn da, 12 Eyll ve sonras iktidarlarn tamal eitim uygulamas kapatt ve binlerce ky tarikatlarn, gerici imamlarla cahil muhtarlarn eline brakt.

B L M ORBASI, EH T TA I, ON KALIP SABUN

Osman ahin usta, benim birinci azdan Ky Enstitl yaknlarmdan, arkadalarmn babalarndan dinlediim yklerden yalnzca birini anlatyor. Ama aslnda ayn ykdr anlatt. Hepsi de yoksul, kimsesiz, ailelerini Erzincan ya da Erbaa depremlerinde, eyh Sait ya da Dersim isyanlarnda yitirmi Trk, Krt, Arap, Sryani, Ermeni, erkez kkenli ky ocuklardr. Kimsesizlerin kimsesi tutuyor hepsinin ellerinden; sabunu, ayakkaby, ehriyeyi -Bilim orbas koyuyorlar adn,- di fralamasn, Beethoveni, Mozart, Picassoyu, mandolini, nasl zm yetitirileceini, nasl resim yaplacan, en nemlisi, neden soru sorulmas gerektiini retiyor: Sormayan renemez. Her eyin bir nedeni, niini, nasl vardr. Uygarln akma bu soruyu sorunca akar, kvlcmlanr. Siz yeni gelen rencilerimiz, sizler, okulumuza geldiiniz gn, duvarn dibinde fotoraflarnz ekildi. Niin ekildi biliyor musunuz? Be yl sonra gen bir retmen olarak diplomalarnz alnca, size, o fotoraflarnz byterek vereceiz. Ve o fotoraflarnza baknca aslnz, kknz asla unutmayacaknz. Bir duvarc akl gibi sizleri dzgn ve doru yetitireceiz. Topraktan geldiniz ama sizleri yava yava makineye elie geireceiz. (lmn St Dileri, Osman ahin, Krmz Kedi Yaynevi, 2012 stanbul, Sf. 72). kinci Doum blm baln koyuyor btn bunlara usta. Gerekten de bir yl nce, yalnayak, ba plak, zerinde krk yama vurulmu bir fistanla gelen ocuk, ilk mektep tatilinde kyne, ayanda lacivert pantolon, stnde lacivert ceket ve banda apkayla dnyor. Srtndaki torbada, okulun verdii amarlarn arasnda babasnn kendisine emanet ettii Osman amcasnn ehit tayla, kullanmayp biriktirdii on kalp sabun vardr. lmn St Dileri, Ky Enstitleri zerine yazlm en gzel, en canl yklerden biri. Devam da gelecek sanrm.

ZAP SULARINDA KAYBOLAN RETMENLER

Ky Enstitlerinden yetien retmenler salt retmen olarak deil, birer aydn olarak da hizmet ettiler. lerinden kan yazar ve airler saylmayacak kadar oktur. "mit Kaftancolu" mit Kaftancolu gibi air, yazar ve dnrler Ky Enstitlerinde yetimilerdir. Yllar nce Aydnlk dergide hazin yksn yazdm yazar-retmen Selahattin imek de bu aydnlardan biriydi. 1960 ylnn 6 Mays gn Hakkri kylerine yapt denetleme gezisinde Zap Suyuna kaplarak kaybolan bu ehit retmen, Yeni Ufuklar, Eitim Yolu, Ky ve Eitim, Ycel, Demet, Varlk, Pazar Postas, Cumhuriyet, Yenilik gibi dergi ve gazetelerde aydnlanma ve eitim sorunlar zerine yazlar, ykler, iirler yazd. Zap Suyunda kayboluundan ksa bir sre sonra yaymlanan Hakkri Dedikleri adl gezi notlar ile Kyc Oktay adl ocuk roman, 16 yanda retmen, 30 yanda eitim ehidi olan bu ky ocuunun yksek entelektel dzeyinin rndr. Selahattin imekin ad 1963te Hakkride bir ilkokula verilmi. Ad okulun bulunduu sokaa da konulan bu retmenin Zap Suyuna kapld yerin ad ise Selahattinin Yeri olmu. Mezar ta yerine de iki yakay birletiren daha iyi bir kpr yaplm

KIRLANGI U A I B R OSMAN AH N
lmn St Dileri, Osman ahin ustann yalnlkta ustaln doruklarnda dolat bir yk. Anlattklar aslnda kendi yks ama, her trl znellik ve kiisellikten uzak anlatda okuyucunun iinde kaybolduu ok youn bir toplumsal alt st olu, deimekte olan bir talih de var. Bu talih, daha ilk blmlerden hissetmeye balarz, pantolon nedir bilmeyen, aya ayakkab grmemi, sabunun sadece adn duymu Yrk ocuunun kiiliinde bir araya gelen tm toplumun talihidir ayn zamanda. Sadece, Mart aynda, krlanglarn skn ettii zamanda doduu iin krlang ua denilen bu ocuk deildir aya ayakkab grmeyen; Alaman Harbi yllarnda kylerde ya da ehirlerde domu binlerce ocuun talihidir bu. Ve, ite o ta-

24

16 KASIM 2012 CUMA

Aydnlk KTAP

Trkenin zaman ve kefedilmeyi bekleyen zellikleri

Zamana fiillerde (eylemlerde) i aret edilir. Trkiye eylemdeyken, Trkiyenin Trkesinin zamanla olan ili kisini es gemek olmaz
CENK ZDA ozdagcenk@hotmail.com

D NOZOR D L K TAPLARI VE YEN YETMELER

Kitaplar bir reklam aras uzunluunda srelerde dil retebileceini iddia eden dil renim setleriyle dolu. Dizi dizi, rengarenk, tek bir raf igal edecek oklukta olan bu set-kitaplar raflar arasnda szlen okuyucuyu kendine ekiyor. Yok, canm olmaz yle ey, bu kadar ksa zamanda renilemez desek de aklmza bir kurt der. Ne de olsa postmodern ada her ey mmkn (anything goes). Kolay Franszca, 15 Dakikada spanyolca gibi balkl olanlarndan Kendi Kendine Yunanca, German for Dummies (Aptallar iin Almanca), Teach Yourself French (Kendine Franszca ret / Kendi Kendine Franszca) balkllarna kadar uzayp gidiyor raflar. Raflar igal eden bu setlerin arasndan szlen bir iki dinozor kitaba rastlamak da mmkn: Bu dinozorlar hi de yle kolaym, ksaym gibi grnmyorlar, sanki deien aa ayak uyduramamlar. Dinozorlarn adlarysa, retenler ve renenler iin Trke Dilbilgisi (Feyza Hepilingirler, Remzi Kitabevi), Wheelocks Latin, Osmanl Trkesi Klavuzu (Hayati Develi, Genel Datm Kitabevi), Trk Dil Bilgisi (Jean Deny, Kabalc) gibi skc m skc, uzun mu uzun adlar. Bu fi ana ait kitaplarn arasndan dolanrken yazar gen olan ama ncekilerle ada olan bir kitaba rastlamanz da mmkn: Trkede Zaman, Grn ve Kiplik (Ahmet Benzer, Kabalc). 2012nin Austos aynda birinci basksn yapm bu kitap Trkeyle ve anadili Trke olup yabanc dil renimiyle (ya da retimiyle) ilgili olan kiilerin ilgisini ekebilecek bir ierie sahip. Fakat bu ierie ulamak isteyenler, yukarda szn ettiimiz haplardan aryorlarsa bu dinozor kitab ellerine hi almasnlar. Bir sre, haplar deneyip hibir ie yaramadklarn salt bir placebo etkisi rettiklerini anladktan sonra bu kitab ellerine almalar herkes iin daha hayrl olur.

sylenmez; bunlarn ok irin ve ada karlklar olarak tenseler olduu sylenir. Halbuki tense (tens diye okunur dilimizde) szc Trkedeki fiil zamana karlk der. renci birden present continuous, present perfect vb. trnden, gya Trkenin eksikliinin, yavanlnn ve ngilizcenin tartlmaz stnlnn birer nian olan tenselerle karlar. Oysa Benzerin de belirttii gibi Dil bilgisi kitaplarnda ve yabanc dil ders kitaplarnda yerlemi olarak fiil zaman tenses olarak adlandrlan fiil biimlerinin birou aslnda grntr (s. 36). renci bu durumun Trke iin geerli olmadn dnr nk gemite Trke dilbilgisini renirken Trke fiillerin, onlar niteleyen zarflarn da katlmyla zaman snrlandrma ve zaman betimleme becerileriyle tantrlmamtr. Trkenin kendine zg olanaklar renciye ve dahas onu eiten eitimciye sunulmam, sezdirilmemitir. Ortaya kan yavan bir Trkedir. Oysa kefedilmeyi bekleyen rengarenk bir Trke, kat snflandrmalara bir trl samayan olanaklaryla zengin ve kullanl bir Trke vardr. Ahmet Benzerin sz konusu eseri bu Trkenin fiiller ve fiillere eklenen eklerle, fiilleri niteleyen (daha dorusu onlara etkide bulunan) zarflarla nasl da benzersiz bir biimde zaman betimlediini, snrlandrdn ortaya koyuyor. Eserin en nemli yanlarndan biri de bunu yaparken Trkenin olanaklarn ve snflandrlmas g esnekliini dier dillerin benzer zellikleriyle birlikte, zengin bir literatr taramasyla geni bir balamda ortaya koyuyor olmasdr.

zaman, konuma anyla balantl olarak vakann ya da durumun gerek zamana yerlemesine denir. (s. 12 13) ... Saussurea gre fiil zamannn gemi, imdiki ve gelecek ayrmna kimi dillerde (branicede vb.) rastlanmamasna ramen gerek zamann imdi, gemi ve gelecek olarak blnmesi olduka eski bir dncedir. nsanolu gerek zaman blmlemek ve iaretlemek iin ana fiil zamanna gerek duymutur. (s. 13). Fiil zaman bu l ayrm iin gerekli eklere sahip olmayan dillerde, zarflar veya farkl dilbilgisel yaplar vastasyla yine bu ayr zamana iaret edebilmektedir. in ilginci Trke sz konusu olduunda ortaya kmaktadr. Kimi diller, sz edildii gibi, bu zamana zglenmi eklere ya da zel yaplara sahip olmad halde Trke bunlardan farkl bir yap daha retmitir: Trkede zaman kavram, yabanc dillerin aksine gemi, imdi ve gelecek blmlemesinin dna km, bu blmlemeye geni zaman dilimini de eklemitir. (s. 23). Trkenin farkl zamanlara zglenmi grnen ekleri fiil zamannn yan sra balkta grnen grn ve kiplik iin de ilerler. O halde imdi grn ve kipliin ne olduuna bakalm.

GRN VE K PL K
Yazarn anlatmna gre: Grn ve fiil zaman gerek zaman ile ilgilidir. Fiil zaman, durumlarn gnderme zamanna yerleip yerlemediini, gsterici zamandan sonra m ayn anda m yoksa nce mi olabilirliini gsterir... Grn, durumlarn i zamanna bakar, durumun zamana ait yerleim yerinden bamszdr. Bitmemilik ya da bitmilik grnnn seimi, tamamlanm olup ya da devam eden olmadn sunmak konumacnn seimine baldr. (Olsenden aktaran Ahmet Benzer) (s. 36-37). Daha baka bir deyile, grn, belirli bir gerek zamanla balantl olmakszn, bir vakann gerek zaman zerinde nasl gerekletiini verir. (s. 40). Bu adan bakldnda fiil zaman ve grn birbirini tamamlamaktadr. Kiplik ise grnn oynad rol tamamlayc nitelikte de olsa bambaka bir rol oynar: Byk dilcimiz Agop Dilaara gre (aktaran Ahmet Benzer) zaman kipi biimindeki adlandrmalar yanltr; nk kipin

B RKA KARI IKTA NETLE EL M

Fiiller ve genel olarak diller, zamanla (gerek zamanla) kurduklar ilikide net ve keskin bir anlatma eriebilmek iin tr yan ilerinde barndrrlar: Zaman (fiil zaman / tense), grn (aspect) ve kiplik (modality / modus). Yazarn bu konuda netlik kurmaya alt kimi blmleri alntlayalm: Felsefe zaman kavramn hayat anlamaya ynelik incelemiken, dil bilimi ise gerek zaman ve fiil zaman arasndaki farkllklar tespit ederek eitli alt ayrmlara tabi tutmutur. Fiil

TRKEN N YAVAN BET MLEMELER NE KAR I RENKL B R TRKE

Trke retiminde ya da Trke dilbilgisinin okullardaki retiminde temel olarak tane zaman retilir. Temel olarak diyorum nk bunlarn yan sra temel olmayan zamanlarn da olduu dnlr ve at bilgisinin verilmesinin ncesinde gereklilik, dilek-art, istek kipleri fiillerin zaman bilgisinin ierisinde renciye yklenir. renci bir yabanc dil renmeye baladnda, daha dorusu kendisine retilme balandnda, sz konusu dil ngilizce olsun, kendisine yabanc gelen bir takm fiil zamanlar ortaya kar. Elbette, bunlarn fiil zamanlar olduu da

Yazar hakk nda

Yazar, Yrd. Do. Dr. Ahmet Benzer, eserle ayn balkl doktora tezini tamamladktan sonra Marmara niversitesi Atatrk Eitim Fakltesinde Yrd. Do. kadrosuyla grev alm ve hala bu grevini srdrmektedir. Bu sre zarfnda, yine Kabalc Yaynevi tarafndan baslan ve Trke zerine nemli bir eser olan Jean Denynin Trk Dil Bilgisi adl eserine Ali Ulvi Elvenin evirisini gnmze uyarlayarak Trke dilbilgisinin renilmesine nemli bir katkda bulunmutur. Yazd makale ve sunduu bildirilerle de Trke eitimi ve retimi zerine odaklanan yazar, 2011 ylnda Tima Yaynlar tarafndan 3. basks kan, ocuklara ynelik yazd Oyunlarla Noktalama aretleri ile Trkenin renilmesi zerine katklarn baka bir boyuta tamtr. Yine 2012 ylnda bu kez Pegema Yaynclk tarafndan baslan Bilgisayar Okuryazarl I-II adl kitaplara yazd kitap blmleriyle yeni nesil eitimcilere bir rehber niteliinde.

zamanla hi ilgisi yoktur; kip, yalnz ruh durumunu, zaman da yalnzca zaman, vakti anlatr. (s. 107). Yazar, tam burada kip ile kiplik arasndaki ayrma iaret ediyor: Kip nesnel, kiplik ise znel bir tutumu yanstr. Bu sebeple kip says snrl kiplik says ise konuucu ve dinleyiciye gre tercih edilebildiinden snrsz olmamakla kipe oranla da fazladr. (s. 112). Tm bu farkl ynler birbirinin iine getiinden, fiilin bu farkl ynlerini ayrmak iyice zorlar. Trkeden bunun iin, kipliin kullanmna ilikin bir rnek vermekte yarar var. rnek, Slobin ve Aksuya ait (aktaran Ahmet Benzer): Kemal gelmi cmlesinde farkl kiplik trnn alglanabilecei grlmektedir: a) Kant kipliinde: Konumac Kemalin ceketinin nndeki koridorda asl olduunu grr; ama Kemali grmemitir. b) Sylenti kipliinde: Konumac Kemalin vardn duymu; ama Kemali grmemitir. c) arma kipliinde: Konumac yaknndaki bir kiiyi dinler, kapy aar ve Kemali grr. Burada Kemal tamamyla umulmadk bir misafirdir. (s. 113) Grld gibi cmlenin kullanld balam da grn ve kiplik ynnden (hatta zaman ynnden de) etkide bulunabilmektedir. Benzerin aktarmlaryla yazmz sonlandryoruz: Uzuna gre (Nadir Engin Uzun, C) Trkenin yerlemi dil bilgisindeki birleik ve katmerli zaman denilen ok ekli grnmler, birok konuya olduu gibi grn konusuna da belirgin almlar getirir. Ek basit yaplarda tek bana birden ok ilevi yerine getirirken birleik ve katmerli yaplarda ekin zaman m yoksa grn m bildirdii ok net olarak grlebilmektedir. Bu Trkeye zg, Trkenin gzelliklerinden biridir. (s. 119). Trkedeki ekler tek balarna hem zaman hem grn hem kiplik ilevlerini ayn anda verebilemektedir. Bu zellik birbirinden ayrlabilmekte, ekin baskn zellii atanabilmektedir. (s. 194-195). (Trkede Zaman, Grn ve Kiplik, Ahmet Benzer, Kabalc Yaynevi, 244 s.)

Aydnlk KTAP

16 KASIM 2012 CUMA

25

Yine mi Yeralt?
Her ey birbirinin pe i s ra bir gere i do rularcas na, onu daha pis kokutarak, yineleyerek, itiraf ederek, kabullenerek-unutarak, azapta geldi
DLAN ZTRK dilanozturk@gmail.com

Yazarlar yaptklarn kendi korkun azaplarndan ve kanlarndan ve lapaya dnm barsaklarndan ve dehetli bir ekilde karmakark olmu ilerinden yaratrlar. leriyle ne kadar temasa geerlerse o kadar iyi yaratrlar. Bir yazarn kitaplarn beeniyorsanz kitaplarn okuyun, kitaplar srf dert deildir; yazarn yaptn yaynlamak/ yardmc olmak istiyorsanz bunu bir i olarak yapn, ama kitaplarndan holandysanz yazardan da holanacanz dncesiyle kiisel yaamna girmeyin sakn. Yazarn yaam korkuntur ve yalnzdr. Her ey birbirinin pei sra bir gerei dorularcasna, onu daha pis kokutarak, yineleyerek, itiraf ederek, kabullenerek-unutarak, Azapta geldi. NHAYET UNUTKANLIK UZATTI KOLLARINI BANA, KAYITSIZLIK TEK LATIR AZABA.
Anne: Ne yapyorsun? Kz: Kitap okuyorum Anne: Yeralt edebiyat ne demek kzm?, Kz: Ee bak varln renmisin, sor google peygambere yolunu aydnlatsn. Anne:Yani asiler, dibevurmular, cinsellik, iddet, kfr m, olacak ey mi yani? Kz: Olmuyor mu?

Herey, yollar, yoldan kmalar, memlekette kadn bedeni tartmalar, Hillary Jordan Uyandnda, alt kattaki restorandan gelen pis kokular, Nathaniel Hawthorne'un kzl lekesi, hakszlk, hkmet, telefon konumalar: hereyi kavgana evirme! brak koksun. Jack Kerouac soldan fryor: stediim her eyi yazabilecek kadar zgr olmak, a kaldklarnda dostlarm besleyebilmek ve annem iin endielenmeme lksne sahip olabilmek istiyorum, her ey birbirinin peisra oldu, kural iin kuralszlk, telefon konumas: (samimiyetle endieli) yine mi yeralt? Evet, uyumsuzluk ahenkle bagsterdi. sulular iin reddedilmenin azab ve ben yine de reddedilmeye devam edeceim nk ben sadece dlerimde yaayacam nk bylesine boktan bir toplumda yaayan dler mutsuz sulular olmal, Kathy Acker- Lisede Kan ve Cesaret, 1978. Evet bu da yeralt: Kadnlar, edebi kaideleri krp kendilerine ait olanlar icat ederek edebi sulular olmak zorundadrlar. nk yerleik kaideler, kadnlar hayatlarnn kendi gerekliini anlatmaktan men eder. stedii hereyi yazabilecek kadar zgr m, soru, yazabildii takdirde istedii her eyi anlatabilecek kadar zgr m kelimeler? Kelimeler kimin kelimeleri. Kathy Acker punk, anarist, feminist bir ikon, phesiz ki byle yada herhangi bir ekilde snflandrlmaktan holanmayan. Ackerin kelimeleri anlamlarn kysnda asl ve gramer bakmndan dzgn deildir. lke olmad, toplum olmad zaman, konumac hangi dili konuacandan emin deildir; eer konumak olanaklysa bu nedenle dili olmayan, dilini bulmay reddeden Ackerin, kopyalama ve paralama teknii stad William Burroughs'la paralel.. eril kodlardan ari bir dil yoksa ki yoktur yle bir toplum deildir iinde yaadmz o vakit daha nce bakalar tarafndan yazlan metinleri kullanr, iindeki ahengi ve yapy paralayarak kendi dilini yaratr yada yaratmaz..

Lisede Kan ve Cesaret on yandaki Janeynin sevgili, aabey, abla, para, elence ve para olarak grd ve ensest bir iliki iinde olduu babasyla yaad Meksika'dan ABDye oradan bir kadn tccarnn eline dp Tanca'ya gidiini, ondrt yana varn anlatr. Deneysel romann iinde diyaloglar, eviriler, iirler, notlar, gnlkler, pornografik izimler, d haritalaryla ahenginden sz edilemeyecek ruh halleri, o ruh hallerince bir anlatm nk herkes hali hazrda hangi ruh halindeyse hayatnda bir tek o ruh halinin varolduunu sanr. Nathaniel Hawthorneun Hesteri ile Janey zaman zaman birbirlerinin iine girer, Jean Genet Tancada Janeynin hikayesinin iinden geer, tabi ki beraber hapse derler; Msr sosyal bir deiimin eiinde. (Yine mi, imdi mi o zaman m, tekrar m, hatrlama m, intihal mi, kopya m, para m?) Herey birbirinin peisra oldu, st ste oldu, Janey ve dier kzlar yine yeralt dedi, baksana yzeye kamyoruz, yzeye vurabiliyoruz ancak lk ve kfrlerle, aadaki restorandan pis kokular ykseliyor hala, kavgana dntrme ek git, hkmet deimiyor, kaytsz kal ek git, yine.. Janeynin Gnlnden; Sevgili dler, nemli olan sadece sizlersiniz. Sizler benim umudumsunuz ve ben sizin iin ve sizde yayorum. Siz vahilik ve lgnlksnz, renkler, kokular, tutkular, kveren olaylarsnz. Siz benim uruna yaadm eylersiniz. Ltfen aln beni. Dler, hayal dnyasnn bilincimizden kap kurtulmasna yol ayor. Dler kendi balarna,krln battaniyesini yok etmeye yetmez. Bizi yok etmesine izin verdiimiz dler hayal olmamz/hayal dnyasn grmememizi salar. Her gn keskin bir alet, gl bir yok edici gerekir kesip atmak iin krl, lobotomiyi, uultuyu, insano-

Kathy Acker

luna duyulan iman, durgunluu, grntleri ve biriktirmeyi. nsanoluna iman etmeyi brakp, kpek yahut aa olduumuzu renir renmez mutlu olmaya balayacaz. Okuduunuz metinde var olan dk cmleler, oradan oraya atlayan satrlar sklkla yer almakta fakat bunun bir sebebi var, yazda Acker'den bahsettiim ksmda da anlatlyor: Yazar karman orman bir sluba ve karakterinin ruh hali naslsa o ritme gre yazm kitabn dolaysyla depresiflik barndran, anlalmaz ve alnt olup olmad ve kimden alnd belli olmayan paralardan oluan bir roman... Noktalama bilinli olarak kural d kullanlm. Ben de kitabn ruhuna biraz aina olunmas adna benzer hareketler iinde yazmaya altm, yazara ve trne bir sitayi olarak. Nitekim Kathy Acker'i ve ilerini sembolik hale getiren, ecnebilerin cut-up dedikleri kopyalama-paralama bir nevi sabotaj dilin temsil ettii topluma tamamen kendini dnda tutarak deil de iten ie yaplm, onun imkanlarnn harcanmaktan ekinilmedii bir sabotaj. Not: Lisede Kan ve Cinayet 1978 ylnda yazld, Trke okuma ansna ancak 2012de (kahraman SEL) erimekten serzenmek adetten olurdu, bari bunun gelmiine gemiine dava almasn dlerinden frsat bulunabilse. (Lisede Kan ve Cesaret , Kathy Acker, Sel Yaynclk, ev: Sha Serabibolu, 208 s. )

Kathy Acker'i ve ilerini sembolik hale getiren, ecnebilerin cut-up dedikleri kopyalamaparalama bir nevi sabotaj dilin temsil ettii topluma tamamen kendini dnda tutarak deil de iten ie yaplm, onun imkanlarnn harcanmaktan ekinilmedii bir sabotaj

26

Aydnlk KTAP

Hangi tarih?
Mustafa Kemalin Avrasya eksenli antiemperyalist bir politika izledi ini anlatan Avar, Trkiyede bu eksende bir muhalefet oda olu mas n diye emperyalizmin sahte muhalefet yap lar olu turdu unu sylyor
ENOL ARIK senolcarik@gmail.com

zellikle ulusalc cenahta ciddi bir okur kitlesine sahip olan gazeteci-yazar Banu Avar, Trkiye zerinde oynanan oyunlara ve zm yollarna ilikin grlerini Gn O Gndr adyla kitaplatrd. Kitabn adn, ustas olan Attila lhann bir yazsndan aldn nszde belirten Avar, vatan vatan yapan Mehmetiklere ithaf ettii almasnda Trkiyenin emperyalizm tarafndan nasl kuatldn ve ierideki devirmelerin hangi yollarla iktidara getirildiini anlatyor. Sadece Trkiyedeki deil blgedeki ve dnyadaki gelimeleri de teker teker sralayan Avar, Batnn siyasi, iktisadi, askeri, idari anlamda vesayeti iinde kvranan Trkiye iin tek zmn Trkiyeyi Batdan korumak olduunu sylyor. Bat emperyalizminin Trkiyeye jandarmalk rol bitiini, Trk askerini paral asker, lejyoner olarak kriz blgelerine mdahale gc olarak yollamak istediini anmsatan Avar, yeni anayasann da bu durumu anayasal dzlemde temellendireceini ifade ediyor. EFEND S AVRO/ATLANT K KRESEL YAPI OLANLAR
Avar, 12 Eyll referandumundan yeni anayasa almalarna dein her temel, kritik meselede ABD, AKP ve terr rgt PKKnn ayn safta bulutuklarn, yaplan dzenlemelere evet dediklerini vurguluyor ve Trklerin solcularn ve gerek Mslmanlarn emperyalizmin hedefinde olduklarna iaret ediyor. Avar, sk sk Attila lhandan alntlar yapt kitabnda yle diyor: Federe bir Trkiye hayali, emperyalist ile sol maskeli aydnn birletii amatr. Ksacas tpk, muhafazakr liberaller ya da demokratlar gibi, ilerici, solcu maskeli aktrlerin de efendisi ve Kbesi Avro/Atlantik kresel yapdr!. Mustafa Kemalin Avrasya eksenli antiemperyalist bir politika izlediini anlatan Avar, Trkiyede bu eksende bir muhalefet oda olumasn diye emperyalizmin sahte muhalefet yaplar oluturup rgtlediini sylyor. Sistem gdml sahte muhalefetin Atatrklerden sosyalistlere, lkclerden slamclara dek politik yelpazenin her tarafnda olduklarna da deinen Avar, zellikle son yllarda liberalleri tavlamak iin piyasaya srlen insan haklar, zgrlk ve demokrasi gibi sylemlerin emperyalist talan, vaheti, barbarl rtbas etmek, per-

delemek, saklamak iin kullanldn kaydediyor. Yine bu srete Trk halknn tarih bilincinin silindiini, ulusal deerlerinden koparldn, kltrel olarak idi edildiini anmsatyor ve bu psikolojik savata medya operasyonunun da baaryla ynetildiinin altn iziyor.

SOROS DARBELER HALK DEVR M DE LD R

Emperyalizmin yaratt Krt sorununa yine emperyalist sistem tarafndan Amerikanc bir zm bulunduunu syleyen Avar, Wikileaks belgelerinin yani Wiki szntlarnn neden szdrldnn sorgulanmas gerektiini belirtiyor ve NATOcu genelkurmay, Sorosu sivil toplum kurulular ve ABDden onayl lml slamclara kar herkesi uyank olmaya aryor. Arap Bahar denilen sre zerinde de uzun uzun duran Banu Avar, phelerini, kayglarn, kafasndaki soru iaretlerini okurla paylayor. zerine basa basa Soros darbeleri halk devrimi deildir diyor. Arap Baharnn en byk parasal destekilerinin BP, Total ve Shell petrol irketleri olduuna dikkat eken Avar, Sevrin mimarlarndan dl alan politikaclarn, sanatlarn, bilim insanlarnn, ngiltere Kraliesinden aferin alan devlet adamlarnn gayri milli olduklarn, halkn da bunlarn gerek yzlerini grmesi gerektiini yazyor. Suriye meselesinde Trkiyenin nasl kullanldn, oyuna getirildiini ve tek bana cepheye srldn rneklerle anlatan yazar, Arap Bahar denilen sreten sonra ayn emperyalist merkezlerin gdmndeki Krt Baharnn ayak seslerinin duyulduunu ifade ediyor. Halk kmseyen, koyun yerine koyan, hatta bidon kafal diyen, halktan umudu kesmi aydnlar da kyasya eletiriyor. zmn yalnz ve ancak halkta olduunu anlatyor, tarihten rnekler vererek. Bu grlerinin yan sra zerinde oynanan tm oyunlara karn Trk milletinin dayankl olduunu, turuncu darbe grlen lkelerdeki robotlamaya ve yozlamaya henz uramadn da vurguluyor. zetle Banu Avar, nceki kitaplarnn devam niteliinde olan bu son almasnda da nemli saptamalar yapyor, aydnlarn belli ortak paydalar etrafnda bir araya gelmesini ve halka gidip, halk rgtlemesini neriyor. (Gn O Gndr, Banu Avar, Remzi Kitabevi, 353 s.)

Aydnlk KTAP

27

Tarihimizin en kara gnleri

DENZ TOPRAK deniztoprak20gmail.com Malatya, Mara, orum, Sivas katliamlar; Gazi, Krkhan, Ortaca olaylar Aratrmac-yazar Hasan Nedim ahhseyinolu, yakn tarihimizde yaanan ve senaryosu karanlk odaklarca yazlp yerli ibirlikiler eliyle uygulanan btn bu olaylar ncesi ve sonrasyla gzler nne seriyor. ahhseyinolu, geniletilmi nc basks Berfin Yaynlarndan kan Yakn Tarihimizde Kitlesel Katliamlar adl kitabyla 60l yllarn sonlarnda Ortaca, 70li yllarda Krkhan, Malatya, Mara, orum, Sivas ve 1990larda yine Sivas ve Gazi Mahallesinde yaanan katliamlarn i yzn her ynyle anlatyor. Toplam sekiz blmden oluan kitabn ilk blmnde Malatya katliamnn hazrlk sreci, yaanacak olaylarn ayak sesleri ve katliamn tm ayrntlaryla birlikte dnemin siyasilerinin aklamalar yer alyor. kinci blmde Mara katliamnn gzler nne serildii kitabn dier blmlerinde de srasyla, orum, 1978 ve 1993 Sivas katliamlar, Gazi, Krkhan ve Ortaca olaylar anlatlrken en son blmde ise katliamlarn i yzn deerlendiriliyor. Yaanan katliamlarn yannda dnemin siyasi tablosu, basnn tavr, siyasilerin aklamalarna yer verilen kitapta, katliamlarn somut verilerle ortaya konduu bilanolar okurken dehete kaplmamak ise elde deil. lar Trkiyenin yakn tarihini ekillendirmede rol aldn sylemek abart olmaz. Kitapta da arlkl olarak bu konuya deinen yazar, ajanlarn bulunduklar her yerde ayr bir toplumsal olay yaandn belirtiyor. Gerekletirilen katliamlarn sonunda Alevilere katliam yaptlar denilerek esas hedefin rtlmeye alldna dikkat eken yazar, yaanan olaylarda asl hedefte olanlarn aydnlanmaya ve bilinlenmeye balayan iiler ve emekiler olduunu vurguluyor ve kitabn nsznde de bu duruma ilikin unlar sylyor: Bu almann amac halklar arasnda yaratlan ve yaratlmaya allan kin ve nefret duygularnn yerine hogry ne kartmak, bara destek vermektir () Bize den grev ise; yaanan olaylar bir daha olamayacak biimde aratrmak, soruturmak ve sorgulamaktr.

NSANLIK DI I OLAYLAR
Yakn Tarihimizde Kitlesel Katliamlar kitabn bitirince insann kendine gelmesi kolay olmuyor. 60 yanda kr bir kadnn gzlerinin tornavidayla oyulmas, daha yan doldurmam bebeklerin balarnn kesilmesi ve hamile kadnlarn karnlarnn deilmesi gibi birok vaheti okurken insann gzleri doluyor, tyleri diken diken oluyor. Btn bu olaylar insann nne sanki bir kurgu film gibi geliyor ve film eridi gibi geen sral katliamlarda binlerce insan yaamn yitiriyor, milyonlarca yurtta zorla g ettiriliyor. Ve btn bunlarn ardndan cezaevleri dolup tayor, karde kardee dman ediliyor. Yurtseverler ikencelerden geerken, katliamclar tutuklanmyor veya yanllkla tutuklansa bile kolayca hapishaneden karlyor. Sonrasnda katillere Yurtseverlik ve kahramanlk nvan verilirken; bilim adamlar, aydnlar ve gazeteciler ise hapishanelerde tutsak ediliyor. Senaryo uygulayclarnn da yardmyla ilemeye devam ediyor. (Yakn Tarihimizde Kitlesel Katliamlar, H. Nedim ahhseyinolu, Berfin Yaynlar, 383 s.)

ALEV KATL AMI DE L YURTSEVER KATL AMI

60l yllar, birok adan hak ve zgrlkler getiren 1961 Anayasasnn yrrle girmesiyle birlikte iilerin, kyllerin ve emekilerin uyanmaya, daha zgr yaama koullarn renmeye balad yllar olmutur. te yandan kendi smr ve egemenliklerini srdrmeye alan gler, uyanan ii ve kylleri sindirmek, bask altnda tutmak iin yeni yntemler gelitirmilerdir. Bu yntemlerin banda ise 1970li yllarda bin 500 kadar CIA ajannn Trkiye topraklarna sokulmas geliyordu. Yerli ibirlikiler ve kar odaklarnn destekleriyle yerletirilen bu ajan-

K TAPTAN
() Mara katliam sonras Salk Bakan Mete Tan, Devlet Hastanesinde tank olduu durumu yle aktarr: Hastaneye getirilen llerden elli ikisini inceledim. Bunlardan tanesi sopayla ldrlm, dier ller 9 mmlik mermilerle ya bandan ya yznden ya da kalbinden vurulmulardr. yanda bir ocuk da kurunla ldrlmt. Bir cehennem leminden geldim. Allah bir daha gstermesin. ()

28

16 KASIM 2012 CUMA

Aydnlk KTAP

YEN IKANLAR

Bentonun Eskiz Defteri

slam Korkusu

Hikayem Parampara

Bugn Farkl D nyorum

John Berger, Metis Yay nlar , ev: Beril Eybo lu, 176 s.
Hollandal filozof Baruch (Bento) Spinozann ani lmnn ardndan dostlar mektuplarn, elyazmalarn, notlarn kurtarmay baarm ama eskiz defteri bulunamam. John Berger, iinde ne olduunu bilmeksizin, bu eskiz defterini bulmay hayal etmi hep. Bir gn set ciltli bir eskiz defteri hediye gelince, Bu Bentonun olmal! demi kendi kendine ve Spinozann dncelerini izleyerek izimler yapmaya balam. Ve Bentonun Eskiz Defteri km ortaya. amzn en bilge yazarlarndan John Bergern ieklerle, bitkilerle, hayvanlarla, eitli muhalif ve srgnlerle, Arundhati Roy, Platonov gibi yazarlarla yarenlik ederek yrtt, sanatn giderek acmaszlaan bu dnyaya bakmz nasl etkiledii zerine bir dnme sreci.

zlem Kumrular, Do an Kitap, 528 s.

Engizisyon gizli Mslmanlar deifre etmek iin hangi yntemleri kullanyordu? slam topraklarnda dolaan Hristiyanlar ne gibi kt srprizlerle karlayorlard? Avrupa Mslmanlardan neden korkuyor? Tarih boyunca ilmek ilmek rlen bir propaganda zinciri iinde gibi byyerek bugn dnyay saran bu korku Ortaada ve Yeniada nasl ekillendi? slam Korkusu tm bu sorulara bata spanyolca, talyanca ve ngilizce olmak zere Almanca, Katalanca, Franszca, Portekizce ve Yunanca kaynaklarla cevap veriyor. Trk Korkusunun yazar zlem Kumrular, dnemin Hristiyan haclar, elileri, diplomatlar, yazarlar, airleri, esirleri ve hkmdarlarnn azndan slam korkusunun gereki bir portresini iziyor.

Emrah Serbes, leti im Yay nevi, 176 s.

Gecenin ilk mterisi olan, sabah kahvelerinde, orbaclarda aylan gen adamlar. Bazen en anlamsz yz yaamann ve bazen yel deirmenini arayan ili bir hatra. Henz lmemiler ve lmle tanmamlara yazlm hikyeler. Namluya srlm kfr. Bymemi bir ocuk. Pati yapan arabalar, yutkuna yutkuna dinlenen arklar ve hayattan meseleler. Kutlanan yenilgiler, hayat kerpiten bir gkdelen sevgili kardeim, yanl bir parantezde yayoruz. Brak konualm, iki ift laf edelim, yz yze bakyoruz... Emrah Serbes, hayat kendine katk eden, sokaktan alayan bir sesle yeraltnn dumann anlatyor bize. Bitmez bir ergen fkesiyle kuyuya dm ocuklara sesleniyor. Emrah Serbesten para para anlar, para para anlar, parampara hikayeler...

Zadie Smith, Everest Yay nlar , 335 s.

Zadie Smith, gen yata ilk roman yaymlanan, yazn da onunla birlikte gelien bir yazarn hayata bakn zetliyor. Okumak blmnde yazar, Barthes yazar ldrd ise Nabokov diriltebilecek mi? Kafka neden sabaha kar te yazard? gibi sorular eliinde, okuru yank odas diye adlandrd bir buluma noktasna davet ediyor. Grmekte ise Katharine Hepburn ve Greta Garboya olan hayranlndan, gie filmleri iin yazd eletirilere kadar sinema tutkusuna tank oluyoruz. Olmak blmndeki kkeni ve yazarlyla hesaplamas ile Hissetmekteki aile balar ve ocukluk anlar, kltrel olan kiisel bir yaknla tayor. Son blm olan Anmsamakta ise David Foster Wallace ve yaznn anyor.

Tahsilli Bir Domuzun An lar

Kay p Aran yor

Unutulmu Adan n Karars z Semeni

Ben Bir Bizans Bahesinde Bydm

Russell Potter, thaki Yay nlar , ev: nci Kat rc , 240 s.

Tarihin ahit olduu en yetenekli, en sevimli, en sekin (ve en ansl) domuzun anlar. Samin genlere zg hassasiyetinden kaynaklanan o tesadfi durum sz konusu olmasayd, pheniz olmasn, masanzda yazdm bu kitap yerine bir dilim domuz pastrmas ve bir dizi kaburga duracak -ve benim tek fani kalntm da bunlardan ibaret olacakt. Salforddaki bir iftlikte geirdii ilk dnemlerinin sradanlndan yldrm hzyla hrete ykseliiyle asla unutamayacanz olaand bir hikye yaayan Tobynin akl elen anlar ite byle balyor. Zira bunlar sradan anlar deil; bir domuzun anlar.

Sait Faik Abas yan k, Bankas Kltr Yay nlar , 120 s.

Sait Faik Adal Abasyank tanmakla yeni bir ada kefetmi kadar sevinebilirsiniz, Adalnn adas bir dnyadan byktr, iinde her ey var. Gorkinin Rus edebiyatna yapt hizmeti, Adal Trk edebiyatna yapacak. Fakir fukaralar anafordan futbol mana girer gibi Sait Faikle beraber kitaplarmza girdiler, yuria! (...) Sait Faik iin hikyeci demek onu hapsetmek demektir. Sait Faik romancdr, piyes muharriridir, her eydir. Srasyla usta bir hokkabaz gibi piyesi ve roman en ummadnz yerinden karacaktr. Sait Faik Adalya abay yaktk vesselam.

Arthur Nersesian, Ayr nt Yay nlar , ev: Funda Ba ak Dirshel, 272 s.

ada Amerikan yeralt edebiyatnn en artc yazarlarndan Arthur Nersessian Unutulmu Adann Kararsz Semeninde gnmz ABDsinin karanlk bir parodisini sunuyor. Unutkanlk hastas Uli gzlerini atnda kendisini tuhaf, rktc, hem tandk hem ok yabanc bir ehirde bulur; NewYorkta Can derdine dp etelere boyun emi semenleri gren Uli bir grevi olduunu, buraya bilerek gnderildiini dnr; ama kim, neden grevlendirmitir Uliyi? Unutulmu Adann Kararsz Semeninde, William Burroughs ve Philip K. Dick karm bir slupla, gnmz NewYorkundan hareketle yepyeni bir dnya yaratyor Nersessian.

Melda Kaptana, E Yay nlar , 320 s.

lk yaz diyen sevgili Mina Urgan oldu. niversitedeki mterek dostlarmza ait anlardan bahsettiim bir gn Yaz bunlar, her insann yazmas gereken eyler vardr hayatnda demiti. drt yl nce olum babas lhan Komanla Pariste nasl tantm sormutu. Sonra da Anne, aklmda kalmyor, bunlar yazn diye kk bilgisayar odama yerletirip beni yazmaya adeta mecbur etti. Melda Kaptana bu ilk kitabn 2003 ylnda 75 yandayken yazd. Cumhuriyetin ilk kuandan; onun anlar Osmanldan Cumhuriyete geite bir ailenin yks ayn zamanda.