You are on page 1of 28

berznik_081:berzNIK 04.07.

2009 17:02 Page 1

берзНИК - GODINA III - BROJ 81 - 6 ЈУЛИ 2009 GODINA (PRILOG NA TENDERNIK)

www.berznik.com.mk

Македонското знаме на
Мостот на нациите
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:03 Page 2
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:04 Page 3

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
3

М
акедонското знаме, од минатата недела се стабилност. Нов ребаланс на буџетот со развојна и
вее на јарбол на Мостот на нациите во социјална компонента и проекција за негативен
Канада. Така од сега –македонскиот симбол раст на БДП од -2 % во 2009 година. Владини
ќе стане предмет на истражување за сите субвенции на извозот и директна помош за
љубопитни погледи и за оние кои знаат дека компаниите. Ова се четирите предлог антикризни
постоиме и за оние кои ќе се заинтересираат која мерки -за пресврт во економијата-, кои Сојузот на
нација ја претставува овој симбол со пресечени стопански комори ги испрати до премиерот Никола
сончеви краци....? Во секој случај, голема Груевски.
благодарност на нашите претставници кои се
потрудија и успеаја да се изборат за уште едно А, дека состојбите не ни се баш наклонети, дека
меѓународно признание - да се најдеме на Македонија ја губи конкурентноста за привлекување
почесниот Мост на нациите. странски инвестиции во однос на земјите од регионот,
покажаа резултатите од истражувањето (од 15-17 јуни

Македонското знаме на годинава) што го направи Советот на


странски инвеститори со ГФК.

Мостот на нациите Вкупно 48 отсто од испитаниците


мислат дека соседните земји нудат подобри
Дома, Владата во спрега со финансиската криза. можности за инвестирање. Бирократијата и
Ново задолжување. Сега, Македонија е прва земја правниот систем се посочуваат како најголеми
на глобално ниво, која од започнувањето на кризата проблеми за водењето бизнис во Македонија,
издаде еврообврзница, иако нема инвестициски следени од катастарот. Конкуренцијата е рангирана
рејтинг. Значи, први се задолживме со 175 милиони последна на листата проблеми. Најбитни фактори
евра и за чудо, западните инвеститори, за подобрување на бизнис климата, според 80 отсто
неочекувано, но покажаа голем интерес, за што од анкетираните, се брзиот влез во Европската
говори и фактот дека побарувачката била поголема унија и хармонизацијата со легислативата на
од предвидениот износ. Со новото задолжување, Унијата.
емисија на втората еврообврзница од 175 милиони
евра со купонска каматна стапка од 9,875%, Половина од прашаните лица бизнис климата во
Македонија ќе остане во зоната на средно Македонија ја оцениле како добра, но дури 40%
задолжени земји, а надворешниот долг ќе го сметаат дека е лоша. Според 39 отсто од
зголеми своето учество во домашниот бруто- учесниците во истражувањето, бизнис климата во
производ за 2,6 проценти. Во моментот вкупниот последните три години не е драстично променета.
јавен долг изнесува 1721,9 милиони евра, односно Од останатите, повеќето мислат дека е влошена.
25,9 % во однос на БДП. Инаку, како сега стојат
работите, Македонија е на дното по задолженост од Поголем дел од испитаниците, 40 %, немаат
земјите во регионот, а помалку задолжена од неа е очекувања дека во следните 12 месеци деловната
само Албанија. Но, како и да е, со оваа емисија, се клима може да се промени. Очекувањата за бизнис
обезбедија потребните средства за непречено кога прв пат дошле во Македонија им биле
финансирање на Буџетот на земјава и реализација исполнети на половина од испитаниците. На
на владините проекти,а по три ипол години, јануари прашањето дали би одлучиле повторно да
2013 г. кога ќе треба да ги вратиме парите- можеби инвестираат тука (менаџментот на 115 компании -
ќе бидеме финансиски постабилни. странски инвеститори во земјата), 56 % се
изјасниле позитивно, 32% рекле дека нема да
Но, најновите бројки покажуваат дека Буџетот е инвестираат, а 12 % се уште не одлучиле. Вкупно
покус за 3,2 милијарди долари од лани - Во 31 отсто не би препорачале на други странски
Буџетот влегуваат помалку даноци дури и од компании да инвестираат во Македонија.
прекроениот план со ребалансот. Во првите пет
месеци од годинава наплатени се само 36,6 % од Алармирачки е фактот дека Македонија ја губи
даноците. За пет месеци годинава се собрани 28,5 конкурентноста за привлекување странски
милијарди денари, а во истиот период лани 31, 7 инвестиции во однос на земјите од регионот,
милијарди денари. Анализата по видови даноци покажуваат резултатите од истражувањето. Според
покажува дека даноците се реализираат меѓу 35 и 48 отсто од испитаниците, соседните земји нудат
45 отсто од планираните. Со ребалансот, планирано подобри можности за инвестирање.
е годинава да се соберат 9,2 милијарди денари од
персоналец, а до 31 мај собрани се 3,5 милијарди Но, да гледаме позитивно, ако дури 56% од
денари. испитаниците повторно би отвориле бизнис во
Makedonka Baldazarska Тоа е само еден од параметрите кои покажуваат Македонија, вреди да ја продолжиме битката која би
Glaven i odgovoren дека алармот за негативниот тренд во економијата, ни ги отворила (побрзо) вратите на ЕУ и
urednik na берзНИК треба да се вклучи....И стопанствениците се се хармонизација со легислативата на Унијата, кои се
e-mail: позагрижени. Во текот на неделата пристигна и нов сметаат како најбитен фактор за подобрување на
berzNIK@interNIK.com.mk апел од нив. Тие се децидни: заем од 700 милиони бизнис климата во Македонија. Чекор кој ќе ни
евра или економски крах. -Од 700 милиони до една овозможи Македонското знаме да се најде на
милијарда евра свежи пари преку заем или јарболот на ЕУ исто како и на Мостот на нациите...
аранжман со Меѓународниот монетарен фонд му се
потребни на македонското стопанство за да се
До следниот
зачуваат курсот на денарот и макроекономската понеделник
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:04 Page 4

4 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

владата Пак Се Задолжи на Меѓународниот ПаЗар на каПитал

емисија на еврообврзница од 175 милиони евра


- Република Македонија ја издаде втората Со издавањето на еврообврзницата јавниот долг на република
еврообврзница во износ од 175 милиони евра,
со рок на достасување на 3,5 години и купон-
Македонија кој изнесува 1,721 милијарда евра, односно 25,9 отсто во
ска каматна стапка од 9,875 проценти годишно. однос на бруто домашниот производ ќе се зголеми за 2,9 процентни
- Трансакцијата е извршена на 30 јуни, а поени што е во согласност со Стратегијата за управување на јавниот
средствата Република Македонија треба да ги долг на република Македонија до 2009 до 2011 година
добие на 8 јули оваа година. Дел од средствата
колку што ќе биде потребно за државниот на кредит рејтинг агенциите Стандард & Поор‘с непречено финансирање на Буџетот на
буџет ќе бидат претворени во денари, а оста- и Фитцх била оценета со ББ и ББ+ соодветно. Република Македонија и продолжување на реа-
натите ќе бидат на трезорската сметка во За големиот интерес за купување на оваа евро- лизацијата на проектите на Владата, истакна
Народната банка на Република Македонија, обврзницата говори и фактот што побарувачката министерот Славески и додаде дека приливот
информира министерот за финансии Трајко била поголема од понудениот износ дефиниран на средствата ќе придонесат и за зголемување
Славески. во проспектот за издавање за 48,6 милиони на девизните резерви на Република
Емисијата на еврообврзницата се случува во евра, а инвеститорската база е географски дис- Македонија и зачувување на стабилноста на
турбулентен период во кој многу земји од перзирана по целиот европски континент и денарот. Министерот појасни дека девизните
Југоисточна Европа, кои имаат и подобар инве- пошироко и ја сочинуваат инвеститори од резерви во моментов изнесуваат 1,208
стиционен рејтинг од кредитниот на земјава, Велика Британија (59,9%), Швајцарија (11,3), милијарди евра и оти бележат зголемување за
стравуваат од исходот од вакво појавување на Бразил (8,6%), Австрија (6,9%), Данска (5,1%), 40 милиони во однос на состојбата од 30 мај
меѓународниот пазар на капитал. Мора да се Германија (3,1%), Грција (2,9%), Бенелукс оваа година. -Уверувам дека сме на добар пат
истакне и дека ова е прва емисија на евро- (1,5%), и други земји (0,7%). Главните купувачи да го задржиме стабилниот курс на денарот,
обврзници на земја која нема инвестиционен се друштва за управување со средства (35,8%), рече министерот за финансии.
рејтинг од започнување на кризата. За споредба пензиски фондови (22,9%), инвестициони фон- Со издавањето на еврообврзницата јавниот
Литванија која е земја со инвестиционен рејтинг дови (18,6%), приватни банки (10,8%), банки долг на Република Македонија кој изнесува
и членка на Европската унија на 22 јуни 2009 г. (7,6%), осигурителни фондови (3,4%), и други 1,721 милијарда евра, односно 25,9 отсто во
издаде еврообврзница во износ од 500 милиони (0,9%). однос на Бруто домашниот производ ќе се зго-
евра со каматна стапка од 9,375%, што не е Во моментов кога сите земји се борат за при- леми за 2,9 процентни поени што е во соглас-
значително помалку од стапката која беше влекување на странски директни инвестиции и ност со Стратегијата за управување на јавниот
постигната на еврообврзницата на Република влез на капитал, Република Македонија успеа долг на Република Македонија до 2009 до 2011
Македонија. да привлече широка лепеза на инвеститори година.
Во екот на кризата, постојната еврообврзница која ја гледаат како атрактивно (сигурно) место Министерот Славески рече дека доколку се
на Република Македонија која е издадена во за инвестирање, што е привилегија за секоја појави потреба може да се издаде нова еми-
2005 година, се тргуваше во подолг период со земја во 2009 година. сија на оваа еврообврзница. Тој додаде дека
распон над среднорочниот своп за евро валута Рокот на кој е издадена еврообврзницата е се очекуваат средства од 50 милиони евра од
и над 1000 базични поени, што значи дека бара- 3,5 години, односно истата ќе достаса во јануа- Меѓународниот монетарен фонд и средства од
ниот принос достигаше и до 14% годишно. ри 2013 година. Ваквата рочност е поставена ДПЛ аранжманот со Светска банка од 20 до 30
Поради тоа, може да се констатира дека за кра- поради очекувањата дека во следниот период милиони евра. - Со овие средства и со
ток период, со активното контактирање со инве- кризата ќе загуби на интензитет и условите на неопходното смалување на трошењата и заба-
ститорите и претставување на состојбите и пер- меѓународниот пазар на капитал ќе се стабили- вување на динамиката треба да се задржи
спективите во Македонија се успеа бараниот зираат, со што во тој случај РМ може да очеку- предвидената монетарна политика од ребалан-
принос да се намали за повеќе од 4%. ва намалување на бараниот принос за хартии- сот на Буџетот.
Интересот за еврообврзницата кај странските те од вредност кои ги издава. Првата еврообврзница Македонија ја издаде
инвеститори, како што рече Славески, бил - На овој начин Министерството за финансии во 2005 година, со рок од 10 години и каматна
значителен. Оваа хартија од вредност од страна ефикасно ги обезбеди потребните средства за стапка од 4,625 проценти.

Проектот За Подобрување на оПштинСките уСлуги

Заем од 18,9 милиони евра од Светска банка за општините


Со Проектот ќе бидат опфатени општини кои се во втората фаза од фискалната децентрализација и
кои ги исполнуваат условите за долгорочно задолжување
Услугите на македонските општини кои се во втора фаза на децентра- рочно задолжување. За регулирање на обврските кои ќе произлезат од
лизација ќе се подобруваат преку проекти што ќе бидат финансирани со препозајмувањето на средствата од заемот, Министерството за финан-
заем од Светската банка во износ од 18,9 милиони евра. Договорот за сии ќе склучува посебни поддоговори за заем со корисниците на сред-
заем за Проектот за подобрување на општинските услуги го потпишаа ствата од заемот - општина и/или јавно претпријатие.
македонскиот министер за финансии Трајко Славески и постојаниот пре- Секоја општина која ќе ги исполни критериумите за добивање заем,
тставник на Канцеларијата на Светската банка во Скопје, Маркус Репник. ќе може да добие и неповратни грант средства, во максимален износ од
Проектот е дел од четиригодишната Стратегија на Меѓународната 20 проценти од износот на добиениот заем. Неповратните средства во
банка за обнова и развој - Светска банка за партнерство со Македонија вид на грант ќе можат да се користат откако општината ќе исполни
за периодот 2007-2010. Основна цел на проектот е преку финансирање соодветни услови и критериуми кои се договорени со Светската банка со
по пат на задолжување со препозајмување на средствата на општините, кои ќе докаже дека го подобрила своето работење и ќе се користат
општините во градот Скопје и градот Скопје, јавните претпријатија кои се исклучиво за инвестициски активности.
основани од општините, општините во градот Скопје и градот Скопје, да Според Министерството за финансии, со Проектот за подобрување на
се овозможи реализирање на општински проекти кои ќе придонесат кон општинските услуги може да се финансираат проекти за водоснабдува-
подобрување на перформансите на општината, квалитетот на комунал- ње, управување со цврст отпад и останати инвестиции кои генерираат
ните и другите општински услуги, како и развиток и зајакнување на приходи или носат заштеди во трошоците: финансирање градежни рабо-
општински надлежности и функции, соопшти Министерството за финан- ти, опрема и соодветни консултантски услуги за надградба/проширување
сии. на останатите услуги или објекти за кои се надлежни општините, јавни
Со Проектот ќе бидат опфатени општини кои се во втората фаза од згради, урбани транспортни системи и слично за да се намали потрошу-
фискалната децентрализација и кои ги исполнуваат условите за долго- вачката на енергија или на друг начин да се зголеми ефикасноста.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:17 Page 5

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
5
29.06.2009 g. PONEDELNIK
S O D R @ I N A 1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Изјавата на премиерот Груевски за падот на бруто податоци укажуваат на намалување на извозот на
VOVED........................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 општествениот производ, меѓу денешните топ вести во Косово во Македонија за девет проценти и на намалува-
економските рубрики на весниците. -Македонија во ње од 29,1 отсто на увезени маке-донски производи.
однос на другите држави во Европа и во светот има Весниците пренесуваат дека ИМБ Млекарница
BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ....................................5-7 најмал регастриран пад. Сите држави имаат последици, Битола деновиве го зголеми извозот на македонско сире-
им паѓа индустриското производство, извозот им опаѓа, ње и млеко во земјите од ЕУ. Од компанијата велат дека
ниту една држава не успеа да ги елиминира овие после- на тој начин го решиле проблемот со вишоците млеко, за
регионални берзи.............................................8-9 дици во целина. Но, сепак, падот на македонскиот БДП што веќе се потишани договорите со странски партнери,
во однос на останатите држави е помал. Ние и само три- а во моментов се чека само на домашните администра-
четири држави имаме пад кој се движи околу нулата, а тивни процедури.-Од државата очекуваме поддршка во
останатите како што се Германија, Швајцарија, забрзување на процедурите, со цел да не се изгубат вак-
на домашен терен.............................10-12 Словенија, Хрватска, Јапонија, Чешка и многу други вите извозни можности. Тоа е особено значајно во
имаат многу повисок пад на домашниот бруто-производ период кога во земјава имаме вишоци на млеко - велат
и претрпеа сериозни удари од светската економска од компанијата. Според нив со ова им се нуди можност
криза, рече премиерот Никола Груевски. Во контекст на за соработка и со оштетените кооперанти на Сведмилк,
стратегија за енергетика..................14-15 тоа, премиерот убедува дека Македонија се обидува да како и решавање на проблемите во млекопроизводство-
го ублажи падот на БДП на повеќе начини. Според него, то, присутни веќе подолг период. За фармерите ова
падот се анализира и Владата ќе продолжи да презема значи дека нивното млеко и натаму ќе се откупува, но и
конкретни чекори за негово надминување, без оглед на навреме да се плаќа.
СВеТ ВеСТи.........................................................18-19 мислењето на експертите, кои ги критикуваат досега- Доверителите на Македонска банка ќе се
шните владини чекори за надминување на кризата. обесштетат. Предлог законот за измените и дополнува-
Прет-пријатија кои се најмногубројни во државата, изјави њата на Законот за банки влезе во собраниска процеду-
берзниК - ЧеТВрТоК-СабоТа ............20-23 премиерот. ра, а причините за предложените измени се однесуваат
Дневник ги пренесува процените на економските на недореченостите во врска со доверителите на ликви-
аналитичари Сем Вакнин и Ден Дончев, според кои дираната Македонска банка. Според образложението на
неДелаТа Ја оДбелеЖаа................................24 Македонија изгуби стотина милиони евра од падот на предлагачите, во ликвидационата постапка на
вредноста на обврзниците издадени од развиените Македонска банка, поради краткиот преклузивен рок за
држави во кои Народната банка на Македонија чува пријавување на доверителите предвиден во Законот, над
берза..................................................25-26 74,57 отсто од девизните резерви. Гувернерот Петар 726 доверители правни и физички лица (штедачи, меѓу
Гошев го тврди спротивното, односно дека државата кои и штедачи од странство) поднесоа ненавремени
оствари 13,2 милиони евра добивка од обврзниците пријави на своите побарувања од Банката. Овие лица
бидејќи НБМ ги купи пред кризата, кога биле поевтини и кои доставиле ненавремени пријави согласно постојната
не ги продаде пред време. Девизните резерви сега се одредба во Законот за банки го изгубија правото на обес-
I M P R E S S U M околу 1,167 милијарда евра и во НБМ велат дека тоа е штетување, односно нивните пријави треба да бидат
нивната реална пазарна вредност. - НБМ тврди дека 1,2 отфрлени како ненавремени. Токму во времето на ликви-
милијарда евра од девизните резерви чува во државни дацијата ова наиде на големи критики и реакции од стра-
обврзници. Во просек, во последните шест месеци нив- на на штедачите на Банката.
ната вредност на меѓународниот пазар падна за 7 отсто. Кој има корист од топло - ладните оценки за заздра-
Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje Тоа значи дека Македонија загуби околу 90 милиони вување на светската економија, може да се прочита во
Mediumska biblioteka i digitalna arhiva евра- тврди Вакнин. Процената на Дончев е дека загуба- Вечер. Светската банка ги разочара инвеститорите со
та се движи од 50 до 100 милиони евра. процените дека и натаму ќе паѓаат повеќето од еконо-
Redakcija na Паѓа стоковната размена меѓу Србија и Македонија. миите во светот. Притоа, аналитичарите на Светската
Adresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000, За првите четири месеци од годинава размената изнесу- банка предвидуваа дека годинава вкупната светска еко-
R.Makedonija ва 175, 21 милиони долари, што е за 36,93 отсто помал- номија ќе падне 2,9 проценти, а не како што претходно
Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839 ку отколку во истиот период минатата година, покажува- очекуваа на 1,7 отсто. Тоа ги загрижи оние инвеститори
Internet: www.interNIK.com.mk; ат податоците на Стопанската комора на Србија. Србија, кои во последните месеци агресивно купуваа акции
e-mail: info@interNIK.com.mk е најзначајниот надворешно-трговски партнер на надевајќи се на брзо заздравување на глобалната еконо-
Македонија, која лани била на седмото место по извоз во мија. -Процената на Светската банка покажа дека паза-
Србија, додека на 18 место кога станува збор за увоз. рот го прецени развојот на ситуацијата во стопанството.
Izvr{en direktor: Zdravko Josifovski Затоа пак, Косово е Мека за нашите извозници. Според Заздравувањето најверојатно ќе биде анемично, а зара-
IKT Menaxer: Kiro Velkovski податоците во Бизнис, во првите три месеци од година- ботките на компаниите по се изгледа нема да бидат така
Menaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i} ва Косово во размената со Македонија бележи трговски добри, за да го оправдаат силниот раст на цените на
дефицит во износ од 47 милиони евра, при што извозот акциите во изминатите три месеци. Поради тоа вложу-
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI изнесуваше 4,1 милион, а увозот 51 милион евра. Овие вачите се одлучија да продаваат...
MEDIUMI
e osnovan 2007 godina. 2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI
1. ПРЕМИЕРОТ Е ЗАДОВОЛЕН ОД ПАДОТ НА БДП (*****)
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI 2. ПОРАСТ НА МБИ-10 ОД 1,73 ПРОЦЕНТИ (***)
MEDIUMI
Broj: 56 ДНЕВНИК с.5 ПРОМЕТОТ ВО ТРГОВИЈАТА НА МАЛО ПАДНАЛ
ЗА 3,2 ОТСТО
Data: 01.12.2008 с.3 И ЕКОНОМИЈАТА ПОД ЛУПАТА НА ОБСЕ
с.6 НИ ШВЕДСКА НЕ Е АМНЕСТИРАНА ОД с.7 ПРЕМИЕРОТ Е ЗАДОВОЛЕН ОД ПАДОТ НА БДП
SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA АФЕРАТА „СВЕДМИЛК” с.7 ВЛАСТА НЕ ЗНАЕ ДА СЕ СПРАВИ СО МЛЕЧНАТА
с.6 „ТИКВЕШ” ДОБИ 2,5 МИЛИОНА ЕВРА ОД ЕБОР КРИЗА
FOTO NASLOVNA: с.7 ОБВРЗНИЦИТЕ ГИ ТОПАТ ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ
с.7 ПАЃА СТОКОВАТА РАЗМЕНА МЕЃУ СРБИЈА И ВРЕМЕ
македоското знаме
МАКЕДОНИЈА С.8 НОВИ АВТОБУСКИ СТАНИЦИ И ОД ПРИВАТНИ ПАРИ
на мостот на
нациите с.7 ВОЗОВИ ЗА ВАРНА И БАР С.8 СЕ ПОПРАВААТ СТАРИТЕ КАМИОНИ ЗА СМЕТ

БИЗНИС ВЕЧЕР
Foto: с.2 СВЕТСКА БАНКА НИ ОДОБРИ 19 МИЛИОНИ ЕВРА
Robert Spasovski с.6 ИМБ ГИ ОСВОЈУВА ПАЗАРИТЕ НА ЕУ
с.2 БИТОЛСКАТА МЛЕКАРНИЦА ГО ЗГОЛЕМУВА
ПЛАСМАНОТ ВО ЕУ с.6 МАКЕДОНИЈА ИМА НАЈМАЛ ПАД НА БДП ОД 0,9
Redakcija na
с.2 СТАВРЕСКИ: ЕКОНОМИЈАТА ГО ИЗБЕГНА НАЈЛОШОТО ПРОЦЕНТИ
Internet distributiven sistem: www.interNIK.com.mk
Glaven i odgovoren urednik: Makedonka Baldazarska с.4 ДОВЕРИТЕЛИТЕ НА МАКЕДОНСКА БАНКА ЌЕ с.6 СКРОЕНИ НОВИ ДОГОВОРИ CO ГЕРМАНСКИ ФИРМИ
Novinari: Vaska Mickoska СЕ ОБЕШТЕТАТ НОВА МАКЕДОНИЈА
Evoluator na vesti: Сашо Велагиќ с.5 КОСОВО - МЕКА ЗА МАКЕДОНСКМТЕ ИЗВОЗНИЦИ С.5 ЕЛЕМ-ЕВН: КАКО И ДА ПРЕСУДИ, АПЕЛАЦИСКИОТ
operatori: Mare Lazarevska, Димитар Димитриески и Иван с.7 ПОЛИТИКАТА КОНТРА ЕКОНОМИЈАТА СУД НА УДАР!
Симоновски с.8 НЕТРГОВСКИ ТРАНСФЕРИ НА АКЦИИ С.11 ПРИВАТНИЦИТЕ ЌЕ ПЛАЌААТ ЗА ТРАНСПОРТНИОТ
Fotoreporter: Robert Spasovski
с.8 БЛОК ТРАНСАКЦИЈА СО АКЦИИТЕ НА ЦЕНТАР
„ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ” СКОПЈЕ
Marketing, distribucija i proda`ba: ШПИЦ
INTERNACIONAL NIK AD - Skopje с.9 ПОРАСТ НА МБИ-10 ОД 1,73 ПРОЦЕНТИ
С.8 СТАНОВИТЕ ПОТОНАА ВО ПАРЦЕЛИТЕ
УТРИНСКИ ВЕСНИК С.8 ИЗВОЗОТ КОН СРБИЈА ПРЕПОЛОВЕН?!
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:08 Page 6

6 берзНИК broj 81
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

30.07.2009 g. VTORNIK
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Случајот ЕЛЕМ–ЕВН и натаму топ тема во вели Борут Землјиц, директор во Супербрендс за ма и имплементација на системи за квалитет. Ова се
печатените медиуми. -Брисел притиска, дали Адријатик регионот во интервју за Утрински весник. - дел од барањата на Автомобилскиот кластер од
Владата ќе омекне за Законот за енергетика? - Денес Супер-брендс ја промовира публикацијата на Министерството за економија. Според Кластерот,
Доколку има потреба, ќе бидат разгледани и други македонски јазик во која се презентирани 24 државата треба да ги покрие трошоците за промо-
решенија во Законот за енер-гетика, кој треба да компании. Колку изборот ја отсликува крвната слика ција на компаниите од автосекторот на саемски и
биде во согласност со европското законодавство, на македонската економија, Землјиц вели: Изборот слични манифестации и да ги поддржи домашните
изјави деновиве вицепремиерот Зоран Ставрески, ја одразува сликата на оние компании што ја препоз- фирми при набавката на нови автомобилски делови
што може да се протолкува дека Владата би може- наа важноста од изградба и вложување во бренд. за потребите на сите моторни возила во рамки на
ла да размисли за оставање простор за нови изме- Тоа се сериозни фирми, водечки на пазарот и пора- државните институции, јавни претпријатија и аген-
ни во Законот, што таа сама ги протежираше пред ди кои можеме да тврдиме дека и овој пазар полека ции преку вграду-вање критериуми во Законот за јав-
околу две години. Промената во досегашниот тврд но сигурно оди во чекор со водечките во регионот. ните набавки.
став околу ова прашање доаѓа по завчерашната Вечер пренесува дека за зелен картон и меѓуна- Време пак анализира: Ниту една од компаниите
изјава на првиот човек на Европската енергетска родна возачка се потребни 70 евра -Покрај скапите немаат направено –дабалдекер.-Победникот на тен-
заедница ЕЕЗ, Славчо Нејков, кој за Канал 5 изјави туристички аражмани за летување во странство, дерот за изработка на 302 двокатни автобуси, кинес-
дека Законот за енергетика треба да се менува. допол-нителен трошок за оние граѓани кој ќе патува- ката групација Џенгџоу јутонг, како и двете фирми
ЕЕЗ досега два пати, а по иницијатива на ЕВН ат надвор од земјава со составен автомобил се тро- што ја обжалија одлуката, бугарската фирма Кинг
Македонија, бараше од Владата уште еднаш да ги шоците за зелен катрон и меѓународна возачка доз- лонг и македонската Санос, досега немаат изработе-
разгледа спорните одредби, кои се однесуваат на вола. Според пресметките тие ќе ви го олеснат но ниту еден двокатен автобус. Овој заклучок про-
загубите на ЕВН, како и на позицијата на државна- семејниот буџет за уште нови седумдесетина евра. излегува од официјалните сајтови на трите фирми,
та ЕЛЕМ, како регулиран произ-водител и увозник Издавањето на овие два документи е во надлежност на кои не може да се најде ниту една фотографија
на електрична енергија. Од нивна страна имаше на Авто мото сојузот на Македонија (АМСМ), каде или податок за изработка на двокатни автобуси.
забелешки и на работата на Регулаторната коми- деновиве на шалтерите се забележуваат и првите Освен оваа заедничка карактеристика, трите конку-
сија за енергетика, како независно регулаторно навалици. Доколку пак возилото што ќе го користите рентни фирми се разликуваат по се друго, по бројот
тело. за патување не е во ваша сопственост, односно сте на вработените, постоењето и капацитетот на изра-
го позајмиле или сте го купуле на лизинг неопходна ботка. Co најдолга традиција е македонската фирма
-Дигител Пристоп групација (ДПГ) од неодамна ви е и дозвола за управување со туѓо возило во Санос, сo завидна традиција на пазарот е и кинеска-
ја прошири дејноста и во Македонија, пренесуваат странство. Овој документ ќе ве чини нов дополните- та групација Џенгџоујутонг, која постои 45 години, a
денешните весници. Оваа водечка компанија за лен трошок од околу 500 денари. со најмала застапеност на пазарот е бугарската
интегрирани комуникации во Југоисточна Европа Денес ќе читате и дека Прилепската пиварница фирма Кинг лонг, која 21 година постојано изработу-
објави аквизиција на двете адвертајзинг-агенции, инвестираше пет милиони евра за набавка на 16 ва автобуси.
Идеја плус комуникации и Џангл продукција во цилиндрично-конусни танкови со капацитет од Денешните весници ги пренесуваат и
Скопје, најавувајќи конкретни активности во доменот 500.000 хектолитри. Танковите служат за сместува- најновите статистички податоци, според кои маке-
на адвертајзинг-услугите. Инаку ДПГ во Македонија ње на пивото во периодот на неговото производство. донската индустрија ја тресат отпуштања.-Бројот на
е активна од 1997 година преку агенција за планира- -Co оваа инвестиција пивото ќе биде произведено работниците во индустријата во мај 2009 година во
ње и реализација на комуникациски проекти според современите стандарди за висок квалитет однос на истиот месец од претходната година се
„Пристоп МК“, која важи за водечка во полето на што е еднакво на стандардите на високореномира- намалил за 6%, соопшти вчера Државниот завод за
односи со јавноста. Групацијата е основана како ните светски производители на пиво-велат од пивар- статистика. Бројот на работниците во индустријата
централа што менаџира со работата на 27 независ- ницата. Танковите се набавени од светски реноми- во периодот јануари-мај 2009 година во однос на
ни локални агенции, членки на групацијата и оства- раната германска компанија Циман периодот јануари-мај 2008 година се намалил за 4,8
рува годишен приход од 93 милиони евра. - Автомобилскиот кластер бара укинување на отсто. Статис-тичките податоци покажуваат дека во
Групацијата е присутна во седум држави, а наскоро царината, објави Дневник -Намалување и укинување изминативе четири години во Македонија има конти-
најавува проширување и во Австрија и во Грција. на царините за автомобилите и на други производи нуирано опаѓање на бројот на работниците во инду-
-Компаниите мора да вложуваат во брендови, од авто-индустријата, потоа субвенции за нова опре- стријата.

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. НАД 18 МИЛИОНИ ЕВРА ЗА ДОБРИ ЛОКАЛНИ УСЛУГИ (*****)
2. АКЦИИТЕ ВО ЗЕЛЕНО (***)
ДНЕВНИК ВРЕМЕ
с.6 АВТОМОБИЛСКИОТ КЛАСТЕР БАРА ДА СЕ УКИНАТ ЦАРИНИТЕ с.5 КИНЕЗИТЕ ЌЕ УЧАТ НА НАС
с.6 “КИРО ЌУЧУК” БЕЗ СТРУЈА с.6 ПАРТИСКИ НАГРАДИ СЕ ДЕЛАТ ПРЕКУ „ЕМО”
с.7 ЗАЕМ ОД 19 МИЛИОНИ ЕВРА ЗА ЛОКАЛНАТА САМОУПРАВА с.7 АКЦИИТЕ ВО ЗЕЛЕНО
с.7 НЕГАТИВНА ПОЛОВИНА ОД РЕГИСТРИРАНИТЕ ФИРМИ
с.7 ИНДУСТРИЈАТА НАЈМНОГУ ПРОИЗВЕДУВА ОТКАЗИ ВЕЧЕР
с.6 ВОЗОВИ ЗА БАР И ЗА ВАРНА
БИЗНИС с.6 МАКЕДОНИЈА ОД СБ ДОБИ 18,9 МИЛ.ЕВРА
с.7 НЕЗАМЕНЕТАТА НОГА ГО ДРЖИ ПРИЗЕМЈЕН БОИНГОТ ВО БЕЛГРАД
с.2 ПАЃА РАЗМЕНАТА МЕЃУ СРБИЈА И МАКЕДОНИЈА с.7 ИНВЕСТИЦИЈА ОД 5 МИЛИОНИ ЕВРА
с.4 ЕДНО ПИЛЕ - ЕДНО ЕВРО
с.5 ЗА ПОДОБРИ ОПШТИНСКИ УСЛУГИ -18,9 МИЛИОНИ ЕВРА ВЕСТ
с.5 ВТОРОСТЕПЕНАТА ВЛАДИНА КОМИСИЈА ЈА ОДБИ ЖАЛБАТА НА MAT с.3 “MАКЕДОНСКА ПОШТА И НАТАМУ ЌE НОСИИ ПЕНЗИИ ДОМA
с.5 ОБВРСКА ЗА СПРОВЕДУВАЊЕ НА ПОЛИТИКАТА ЗА КВАЛИТЕТ с.3 18,9 МИЛИОНИ ЕВРА КРЕДИТ ОД СВЕТСКА БАНКА ЗА РАЗВОЈ
с.8 СЕ ВОВЕДУВА СЕКУНДАРНО ТРГУВАЊЕ СО АКЦИИ НАДВОР ОД БЕРЗА НА ОПШТИНИТЕ
с.8 ИНДЕКСИТЕ ВО ПАД - ФИНАНСИСКИТЕ ИНСТИТУЦИИ ГИ
ПРОДАВААТ АКЦИИТЕ
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.8 ОТПУШТАЊА ЈА ТРЕСАТ МАКЕДОНСКАТА ИНДУСТРИЈА
с.9 АКЦИИТЕ НА КОМЕРЦИЈАЛНА БАНКА СО ПРОМЕТ ОД ШЕСТ
с.8 ЖЕЛЕЗНИЧАРИТЕ ДЕНЕСКА ОЧЕКУВААТ ПЛАТА
МИЛИОНИ ДЕНАРИ
с.8 СЕ ФОРМИРА ДИГИТЕЛ ПРИСТОП ГРУПАЦИЈА
УТРИНСКИ ВЕСНИК ШПИЦ
с.8 БРИСЕЛ ПРИТИСКА, ДАЛИ ВЛАДАТА ЌЕ ОМЕКНЕ ЗА ЗАКОНОТ ЗА с.8 НОВИНИ ВО ПРИЛЕПСКАТА ПИВАРНИЦА
ЕНЕРГЕТИКА с.8 НАД 18 МИЛИОНИ ЕВРА ЗА ДОБРИ ЛОКАЛНИ УСЛУГИ
с.8 ВЛЕЗ НА „ДИГИТАЛ ПРИСТОП ГРУПАЦИЈА”
с.8 МЛЕКАРИТЕ ИЗЛЕГОА ОД ФЕДЕРАЦИЈАТА
С.9 КОМПАНИИТЕ МОРА ДА ВЛОЖУВААТ ВО БРЕНДОТ
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:08 Page 7

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
7
1.07.2009 g. SREDA
1. KRATOK pREglED NA NASTANI
Денес во фокусот на печатените медиуми- проблемите со ликвидноста на нашите фирми ста- Космофон. Според него, се уште не е утврдено
Нацрт-стратегијата за развој на енергетиката во нуваше покритична. новото име, но тоа нема да ги содржи имињата ниту
Македонија за периодот 2008-2020 со визија до -Опомена за над 50 компании, пренесуваат на Космофон ниту на Он-нет. Понсин прецизира
2030 изготвена од МАНУ. Енергетските проблеми во денешните весници.- Над 50 акционерски друштва дека откако ќе се направи спојувањето на двете
земјава може да се решат само со употреба на лиг- добија опомена бидејќи не објавувале податоци во компании ќе се види дали има преклопување на
нитот и нуклеарната енергија, а сите други ресурси, Регистарот на акционерски друштва, со посебни работните места. Тогаш ќе има реорганизација и
како што е природниот гас, се ограничени, е еден обврски за известување. Мерката ја изрече анализа на функциите. Некои од вработените ќе си
од ставовите изнесен на вчерашната седница на Комисијата за хартии од вредност (КХВ), додавајќи заминат, но не се знае колку.
Асоци-јацијата во Стопанската комора на дека дел од опоменатите друштва нецелосно и Во Бизнис ќе читате: Акционерското друштво
Македонија, во рамките на презентацијата на ненавремено ја исполнувале наведената обврска. за осигуру-вање Вардар ќе издаде втора емиеија
Нацрт-стратегијата за развој на енергетиката. - Комисијата донесе и решение за привремена на акции. Комисијата за хартии од вредност донесе
Потребни се минимум три милијарди евра и од забрана од 30 работни дена на овластениот брокер решение со кое на Вардар Скопје му даде одобре-
седум до десет години за да се реши проблемот со од Фершпед брокер да врши работи за кои има ние да издаде втора емисија на долгорочни хартии
непречено снабдување со електрична енергија во добиено дозвола. При контрола е констатирано од вредност по пат на приватна понуда. Co оваа
Македонија. Рудникот ’Суводол‘ е на крајот на екс- дека брокерот не реализирал три налози во целост емисија, Акционерското друштво за осигурување
плоата-цијата и од огромно значење е во краток и за нив нема склучено трансакции. Вардар Скопје ќе издаде 45.138 обични акции, во
период да се направи стратегија како да се супсти- Црни денови за индустријата , анализира вкупна вредност од 180.552.000 денари. Емисијата
туира главниот извор на лигнит кој во изминатиов Утрински весник.- Профитабилноста на домашните се врши заради зголемување на основната главни-
период задоволуваше од 65 до 70 отсто од про- компании е сведена на нула, допрва доаѓаат црни на на друштвото.
изводството на електрична енергија во Маке- денови, се жалат и од големите и од малите фирми. Според анализите, иако минатиот месец
донија. Сметам дека е битно 51 отсто од потребни- Тие упорно бараат помош од државата. Данокот за бројката на картички во циркулација е зголемена,
те три милијарди евра да ги финансира државата, падот во индустријата го платија работниците кои вредноста на остварените трансакции е намалена.
а останатите средства да се обезбедат од странски останаа без работа. Од текстилната индустрија, Од 1.115.269 картички кои се користат во државата,
инвеститори, рече Хаџимишев. каде што статистиката регистрира најголемо нама- остварени се трансакции во вредност од девет
-Дури 30.000 фирми ни се со блокирана смет- лување на бројот на вработените, укажуваат дека милијарди денари, што е помалку од април, кога
ка, објави Дневник. Алармантно расте задолжено- отпуштањата се далеку поголеми, со оглед на тоа износот од реализираните трансакции бил 9,2
ста на фирмите. Бројот на компаниите со блокира- што во земјава работат текстилните фирми што милијарди денари. Корисниците на картички подиг-
на сметка во мај годинава е поголем дури за 80 имаат од 10 до 20 вработени, а тие немаат обврска нале готовина во ѕредност од 7,1 милијарда дена-
отсто споредено со истиот месец лани, покажуваат да испраќаат податоци до Државниот завод за ста- ри, а во април вредноста била поголема и изнесу-
податоците на Народната банка на Македонија. тистика. Според Владо Нетков, претседател на вала 7,3 милијарди денари.
Експертите очекуваат дека глобалната криза Асоцијацијата на текстилни работници, поголемиот Новите 302 даблдекери сепак ќе послужат
допрва ќе ја делка ликвидноста на фирмите и дека дел од овие фирми се затворени или, пак, бројот на само за надополнување на возниот парк на пре-
во втората половина во годинава драстично ќе се вработени е сведен на минимум, -Поголем е бројот тпријатието, а не за целосна замена на старите
продлабочи внатрешната задолженост во држава- на работници што останале без работа во текстил- крнтии, кои ќе продолжат да возат низ приградски-
та. Освен кризата, за влошената ликвидност на ната инду-стрија од оној што го прикажува статисти- те населби и низ градот ако има потреба, анализи-
компаниите е виновна и концепцијата на бруто- ката. За над 30 отсто се намалени производството ра Нова Македонија.- Наместо 45.200 патници,
плата, коментираат аналитичарите. Според пре- и нарачките од странските партнери. Во септември колку што вкупно собира сегашниот возен парк на
сметките на централната банка, од почетокот на и октомври очекуваме производ-ството да се нама- јавното сообраќајно претпријатие Скопје, кога тој ќе
годината до крајот на мај од платниот промет се ли за 50 отсто поради намалената потрошу-вачка. се замени со 300 нови двокатни автобуси, ќе има
исклучени 5.644 фирми. Во првиот месец годинава Мобилниот оператор Космофон и фиксниот и капацитет од 24.764 патници, односно намален за
имало вкупно 27.950 блокирани фирми. По четири интернет-провајдер Он-нет, чиј заеднички сопстве- околу 40 отсто. Од ЈСП велат дека крнтиите со кои
месеци таа бројка се искачи на 32.678. Во февруа- ник е Телеком Словенија, до крајот на годинава ќе сега располагаат, со просечна старост од 17 години,
ри на 924 фирми им биле блокирани жиро-сметки- се спојат во една компанија која ќе има ново име, нема да може целосно да се исфрлат од употреба
те. Како се продлабочуваше економската криза изјави Оливие Понсин, главен извршен директор на и ќе возат заедно со новите даблдекери.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI


1. КОСМОФОН ЌЕ ДОБИЕ НОВО ИМЕ (*****)
2. ЕНЕРГЕТСКИТЕ РЕСУРСИ ПРИ КРАЈ (****)
ДНЕВНИК с.7 ШЕЌЕРОТ И МАСЛОТО ПОСКАПЕА
с.7 „КОСМОФОН” ЌЕ ЗАМИНЕ ВО ИСТОРИЈАТА
с.6 ФИРМИТЕ ПОТОНАА ВО БЕЗ ПАРИЦА
с.6 “КОСМОФОН” И “ОН-НЕТ” ЌЕ СЕ СПОЈАТ с.7 СТОЧАРИТЕ СЕ ОТКАЖАА ОД ФЕДЕРАЦИЈАТА НА ФАРМЕРИ
с.7 ЕНЕРГЕТСКИТЕ РЕСУРСИ ПРИ КРАЈ с.7 ФИРМИТЕ НЕ ОБЈАВУВААТ ПОДАТОЦИ
с.7 КХВ ОПОМЕНА НАД 50 КОМПАНИИ
ВЕЧЕР
БИЗНИС с.6 КОСМОФОН НЕМА ДА СЕ ВИКА КОСМОФОН
с.2 НЕОПХОДНИ АКЦИОНИ ПЛАНОВИ ЗА РЕАЛИЗАЦИЈА НА ПРИОРИТЕТИТЕ
с.6 КИРО ЌУЧУК ВО ТЕМНИЦА, ЕВН МУ ЈА ИСКЛУЧИ СТРУЈАТА
с.2 ПРОДЛАБОЧУВАЊЕ НА ДЕЛОВНИТЕ РЕЛАЦИИ
с.6 ОПОМЕНИ ЗА 50 АКЦИОНЕРСКИ ДРУШТВА
с.4 КОСМОФОН ЌЕ ДОБИЕ НОВО ИМЕ
с.7 ЗА ИЛИ ПРОТИВ НУКЛЕАРНА ЦЕНТРАЛА, ВЛАДАТА ЌЕ ОДЛУЧУВА
с.5 САКАМЕ ДА ВЕРУВАМЕ ДЕКА НЕМА ДА ПРОДОЛЖИ ХАЈКАТА ПРОТИВ ФЕРШПЕД
с.7 CO КАРТИЧКИ ДО ГОТОВИНА ВЕСТ
с.6 КОСМОФОН И ОН-НЕТ ВО ЕДНА КОМПАНИЈА
с.8 ОСИГУРИТЕЛНОТО ДРУШТВО „ВАРДАР” ЌЕ ИЗДАВА ЕМИСИЈА НА АКЦИИ
с.9 ОБВРЗНИЦИТЕ НАПРАВИЈА ПРОМЕТ ОД 16,8 МИ-ЛИОНИ ДЕНАРИ НОВА МАКЕДОНИЈА
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.8 НЕМА КОЈ ДА НЕ СПАСИ ОД РЕЦЕСИЈА
с.7 ЦРНИ ДЕНОВИ ЗА ИНДУСТРИЈАТА, СЕ РАБОТИ БЕЗ ПРОФИТ с.8 ДА СЕ ИЗБИСТРАТ МАТНИТЕ КРИТЕРИУМИ ПРИ ЈАВНИ-ТЕ НАБАВКИ
с.8 „КОСМОФОН” ЌЕ СЕ РЕБРЕНДИРА ГОДИНАВА
с.8 ПОТРЕБНИ СЕ НАЈМАЛКУ ТРИ МИЛИЈАРДИ ЕВРА ИНВЕСТИЦИИ ВО ЕНЕРГЕТИ- ШПИЦ
КАТА с.8 МОЖНИ ОТПУШТАЊА ВО „КОСМОФОН” И ВО „ОН НЕТ”
с.8 НОВ ТЕНДЕР ЗА ФИКСЕН ОПЕРАТОР с.8 ИЗБОРОТ СЕ СВЕДУВА НА ЛИГНИТ И НУКЛЕАРКА
ВРЕМЕ с.8 MAT НЕ ЛЕТА, ПОСКАПЕА БИЛЕТИТЕ ДО ИСТАН-БУЛ
с.5 ВОЗОВИТЕ ОСТАНАА НА СТАНИЦИТЕ с.8 КХВ ОПОМЕНИ 50 КОМПАНИИ ЗА НЕТРАНСПА-РЕНТНОСТ
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:07 Page 8

8 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 25.6 - 2.7. 2009


berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:07 Page 9

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
9
NAJLIKVIDNI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 25.6 - 2.7. 2009
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:07 Page 10

10 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

ссК Бара нови мерКи за наДминување на Кризата во реалниот сеКтор

милијарда евра за опстанок на стопанството


-На стопанството му е потребно свеж капитал Позајмица или аранжман за свеж капитал однадвор од најефтиниот извор
однадвор од најефтиниот извор, веднаш и во
голем износ (според нашите проценки помеѓу
во износ од 700 милиони до милијарда евра за задржување на
700 милиони и 1 милијарда евра). Значителна стабилноста на курсот на денарот, нов ребаланс на буџетот со цел истиот
сума девизи од надвор ќе овозможи да се стаби- да има развојна (инфраструктурна) и социјална компонента, поддршка за
лизира платниот биланс и да се постигне надво- зголемување на извозот и директна помош на стопанството
решната финансиска стабилност. На тој начин
ќе се овозможи задржување на стабилноста на обезбедат приходи во Буџетот и со цел ни инвестиции, преглед на потенцијали на
курсот на денарот и зголемување на довербата остварување однапред поставени таргети, општините, организирано инвестирање).
во националната валута, елиминирање на доведуваат до тоа компаниите да се борат со - Воведување модел на мултилатерална ком-
потребата за распишување благајнички записи ликвидноста. пензација.
и чување дополнителни депозити од деловните - Во Реалниот сектор се доведува во - Ослободување на компаниите од обврски
банки кај НБРМ, што ќе предизвика дополнител- прашање исплатата на даноците и на кои дополнително им ги зголемуваат трошоците
ни средства и релаксирање на пазарот на капи- платите,кои се намалени, се прават сценарија и можностите за работа (пр. лиценци, стандар-
тал. Доколку не ни одговара можеме да го пре- за отпуштање. Голем дел од Реалниот сектор ди и др. ограничувања).
кинеме. Сега сметаме дека ни е потребен, ова нема да го преживее летото, предупредува
е клучното барање од итните мерки, кои Калеников. Како предлог за ублажување на проблемот од
Сојузот на стопански комори ги бара од Владата За надминување на состојбите и недостаток на средства во стопанството и
за преземање итни мерки за надминување на задвижување на економијата, покрај третиот поттикнување на потрошувачката на граѓаните,
проблемите во стопанството предизвикани од пакет антикризни мерки усвоени од Владата, во а кој сметаме дека заслужува внимание е след-
глобалната економска криза. дописот ССК меѓу другото, предлага итна ниот:
Во писмото потпишано од претседателот на позајмица или аранжман за свеж капитал - Македонија има внатрешен долг од издаде-
ССК Златко Калеников упатено до премиерот однадвор од најефтиниот извор во износ од 700 ните обврзници за старото девизно штедење и
Никола Груевски се наведува дека ваквите милиони до милијарда евра за задржување на денационализација. Предлагаме државата да
барања се наметнати од условите за водење стабилноста на курсот на денарот, нов ребаланс се задолжи однадвор со цел да понуди исплата
бизнис, коишто секојдневно се менуваат, а на буџетот со цел истиот да има развојна на сите погоре споменати обврзници (со 4%
обрачот околу стопанствениците поради (инфраструктурна) и социјална компонента, каматна стапка) пред истекот на нивниот рок на
секнување на изворите за кредитирање, поддршка за зголемување на извозот и доспевање. На тој начин кај граѓаните и во сто-
намалената работа и воведувањето Бруто директна помош на стопанството. панството ќе се слеат од околу 300 милијони
плата со непроверени матрици во реалниот евра кои се повеќе од потребни за закрепнува-
сектор, се повеќе се стега. ДиреКтна Помош на стоПанството ње на македонската економија. Притоа држава-
Како проблем тој ги посочува и зајакнатите - Одложување на рокот за исплата на плати- та не се задолжува повеќе од тоа што е задол-
инспекциски служби на терен од страна на те до крајот на месецот. жена, само го трансферира внатрешниот во
Управата за јавни приходи и министерствата, - Поттик на домашни инвестиции (креирање надворешен долг.
кои, како што наведува во писмото што е агенција за домашни инвестиции, субвенциони- - Воедно може да се направи едногодишен
доставено до медиумите, немајќи идеја како да рање на нови инвестиции, стратегија за домаш- тренд за поволни услови за македонските исе-
леници во дијаспората за инвестиции во соп-
ствената држава, со привлечна понуда за орга-
Бесими: низирано инвестирање во приватни и деловни
има можност за реализирање на објекти со што ќе придонесеме за зголемен
прилив на девизни стредства од странство.
предлозите од бизнис заедницата - Сметаме дека сите други економски теории
за нас, како држава се некомпатибилни. Сега ни
- Последниот предлог на бизнис заедницата има можност за реализација без да се е потребен Домино ефектот, но во насока на
ризикуваат макроекономските претпоставки на домашната економија, изјави министерот раздвижување на економијата. Овој буџет оди
Фатмир Бесими, коментирајќи го барањето на стопанствениците за обезбедување милијарда со позајмица, која ќе ги деблокира средствата
евра свеж капитал. на пазарот за кредити за стопанството, ќе се
Бесими истакна дека во третиот владин пакет мерки против светската економска криза, опушти потрошувачката психологија, која е сега
еден од елементите е и ребалансот на Буџетот. - Ако се укаже потреба за ребаланс, блокирана и ќе се стимулираат оние сектори кои
министерот за финансии Трајко Славески ќе ја информира Владата, рече Бесими. навистина се засегнати од светската криза, а не
Според Бесими, може да биде од полза и да се земе предвид оценката на некои странски од рестриктивната монетарна политика кај нас,
инвеститори дека бизнис климата во земјава не задоволува. се наведува во писмото од ССК.

До Крајот на гоДината, Космофон и он-нет –со еДно име

Космофон со нов менаџерски тим


`- Мобилниот оператор, Комосфон и фиксниот и интернет провајдер финансии.
Он-нет, чиј заеднички сопственик е Телеком Словенија, до крајот на Должноста главен директор за правни и регулаторни работи ја
годинава ќе се спојат во една компанија која ќе има ново презема Горан Андревски, а нов директор на Одделот за
име, информираше Оливие Понсин, главен извршен директор на корпоративни и внатрешни комуникации е Виктор Доневски.
Космофон. Промените во менаџерскиот тим, како што соопштуваат од
Вториот мобилен оператор од 2.јули оваа година има и нов компанијата, се направени во пресрет на соединувањето
менаџерски тим. За главен оперативен директор е назначен Дејан на Космофон и Он.нет и трансформацијата што го придружува тој
Калиников, главен директор за маркетинг и грижа за корисници е процес.
Леа Бенедејчич, Дејан Милевски ја презема должноста главен Промените во раководството и реорганизацијата во Космофон
директор за продажба, Петр Мацура - главен технички директор, уследија откако негов нов сопственик на крајот на март
Емилија Трајковиќ-Христова - главен директор за човечки ресурси и годинава стана Телеком Словенија, кој го купи мобилниот оператор
општи и заеднички работи и Тања Велковиќ - главен директор за од грчки Космоте за 190 милиони евра.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:07 Page 11

data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI
берзНИК
11
НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

сУпербрендс го напраВи изборот и Во македонија

меѓу 800- 25 производи и компании супербрендови


- Македонија ги избра своите супербрендови
за 2009 година. Дваесет и пет производи и
компании прогласени за супербрендови ги
добија признанијата од меѓународната
организација, Супербрендс, која работи на
идентификација на водечки брендови на
поединечен пазар.
-Акцент медиа, Алкалоид, Бекутан, Кафетин,
ТВ Алсат М, Би милк на Млекара Битола,
Витаминка, Стоби флипс, Горска вода, ДХЛ,
Златен даб, Златна книга, К-15, Капитал, Краш-
Скопје, Лек -Скопје, Мајкрософт Македонија,
Мекдоналдс, Пекабеско Скопје, Ронхил,
Свислион, Скопски пазар, Т-Мобиле, Сити
радио и Космофон се супербрендовите кои ги
избра стручниот совет составен од 60-тина
претставници на маркетинг агенции, медиуми, признанијата за супербренд. Според него стручен совет. Борут Земљич, директор за
академски експерти и компании. ова се појавува во Македонија во вистинско регионот Адриатик од Супербрендс порача дека
Квалитетот, одговорноста, разликувањето и време кога на македонското стопанство му се извонредноста, сјајниот дизајн, автентичните
емотивното влијание се четирите карактеристи потребни маркетиншки активности. Тој порача карактеристи и вистинска комуникација ќе
што ги издвоија овие супербрендови од дека признанијата за прогласените за бидат основите на водечките трговски марки во
останатите 800 од кои се правеше изборот. супербреднс се доказ за добрата репутација иднината. -Создаваето интензивни и единствени
Во Македонија ова е прв избор на и нивната конкурентност, и воедно поттик за доживувања на некој производ, постојано
супербренд од страна на меѓународната другите компании да ја достигнат оваа цел. развивајќи ги односите со потрошувачите е
организација која работи 16 години во 86 земји. Супербредновите избрани во Македонија се клучната стратегија за опстанок на пазарот, рече
-Супербрендс е нешто што недостасуваше приклучуваат на повеќе од 7.500 бреднови низ Земљич. Супербренд е онаа марка што успева
во Македонија, нешто што на едно ги целиот свет, рече Ред Лего од меѓународната да постигне висока репутација во јавноста и е
обединува најмоќните, најрепрезентативните организација Супербрендс кој порача дека престиж на секоја компанија. Меѓународната
марки во Македонија, рече министерот за вредноста супербрендс не се дава како организација Супербренд на западните пазари
економија Фатмир Бесими на доделувањето на подарок, туку таа се избира од посебен работи повеќе од 10 години.

мелничарите УслоВУВаат:
цената на пченицата зависи од увозот на брашно
- Мелничарите ќе ја откупуваат домашната Министерството за земјоделство, шумарство и интерес.
пченица по 10 до 12 денари за килограм, како водостопанство. - Некои од мелничарите ги повлекоа цените за
што договорија со производителите минатата Според него, има информации дека се пченицата што ги дадоа минатата недела, сега
недела, но само ако државата успее да внесува нелегално брашно, но и дека нудат осум денари. За јачменот не постои
го намали приливот на брашно што легално и надлежните институции преземаат соодветни никаков интерес. Ни понудија 6 денари и
нелегално се увезува од соседството. мерки за тоа да го спречат. отплата на осум рати што е смешно и
Тие, минатата недела повторно се сретнаа - Треба да почнеме да склучуваме договори потценувачки, изјави Џидан Тајровски,
со земјоделците. Жетвата почнува утре, а се за откуп на пченицата. Ќе гледаме да им земјоделец од Велес.
уште има лански залихи лебно жито. помогнеме на нашите производители, но и ние Преработувачите го правдаат намалувањето
- Останувме на договореното под мора да внимаваме да пласираме домашно на цената со вишокот брашно увезено од
услов Владата да го реализира ветеното, брашно. Еден од заклучоците на денешната Србија и Косово.
максимална контрола на брашното и средба беше и апелот до пекарите да трошат - Жетвата почнува утре. Цената е
пченицата што се увезуваат од аспект на македонско брашно, да купуваме домашни договорена, но ако бидеме изманипулирани,
квалитетот и поседувањето потребни производи зашто целиот свет е во криза, а ако не се испочитува нашето барање, 10 до 12
документи и сертификати. Доколку ги видиме секаде се штитат домашните пазари, истакна денари за килограм лебно жито, по 15 јули ќе
ефектите, ако се намали легалниот и Георгиев. ги инетнзивираме блокадите во сите региони,
нелегалниот прилив на брашно од Косово и Производителите, пак, се пожалија дека дел напомена Марјан Гулев, претставник на
Србија, ако се ослободи пазарот, ние сме од мелничарите веќе се двоумат околу земјоделците кои пред две недели
подготвени да ја дадеме ветената цена, изјави договорените 10 до 12 денари за пченицата, а протестираа. Ако пекарите останат на ставот
Николчо Георгиев од Мак млин по средбата во за јечменот немало, како што рекоа, никаков дека нема да дадат повеќе од седум денари за
килограм јачмен плус данок на додадена
Во прВите шест месеци вредност, тогаш, рече Гулев, идната година
никој нема да посее ни зрно од оваа култура.
Увезени 27.547 тони брашно и 46.192 тони Сојузот на земјоделците ги поддржува
меркантилна пченица барањата на производителите дека откупната
цена на житото треба да се движи од 10 до 12
- Од први јануари до 30 јуни годинава во велат, стои. Тие минатата недела имаа денари за килограм, зависно од квалитетот.
Македонија се увезени над 27.547 тони средба со мелничарите во Министерството за - Мора да потенцираме дека цената ќе
пченично брашно или 980 пратки, најмногу од земјоделство, шумарство и водостопанство за зависи од квалитетот на пченицата. Не може за
Србија, преку граничните премини Табановце да ја договорат откупната цена на лебното неквалитетна пченица да бараме 12 денари,
и Блаце. жито. Притоа, не отстапија од барањето изјави Никола Стаменов од Сојузот кој
Според надлежните институции, за истиот килограм пченица да се откупува по најмалку присуствуваше на состанокот. Според него, со
период се увезени и 46.192 тони меркантилна 10 денари. Владата, пак, за да им излезе во оглед дека јачменот не спаѓа во доменот на
пченица или 1.447 пратки главно од Србија и пресрет и на двете страни, одлучи увозот на мелничарите, за неговиот откуп треба да
Бугарија. Македонските земјоделци тврдат пченицата да се реализира во координација се зборува со сточарските фарми.
дека увезните брашно и пченица се со меѓу министерствата за економија и за На двочасовната средба во Министерството
сомнителен квалитет и воопшто не ги земјоделство и максимално да ги зајакнат беше договорено на следниот состанок, кој би
задоволуваат стандардите на Европската контролите на увозот на брашно. требало да се одржи оваа недела во
унија, што е обврзно. Затоа и се продаваат Македонија годишно има потреба од околу Стопанската комора, да присуствуваат и
многу поевтино, а домашното производство, 400.000 тони пченица. пекарите.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:06 Page 12

12 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....
Договорот За ДијагоНалНа кУМУлација За потеклото На стоки МеѓУ МакеДоНија и тУрција

царинските олеснувања- добредојдени


- Од 1 јули стапи во сила Договорот за дијагонална кумулација за Договорот овозможува за готовите производи со
потеклото на стоки меѓу Република Македонија и Република Турција.
македонско потекло, за чие производство се
Договорот е посебно значаен за македонските компании од
текстилната индустрија и за останатите фирми кои користат користеле репроматеријали од турција, да не се
репроматеријали од оваа земја. Со него се овозможува за готовите плаќаат царински давачки при нивниот увоз во
производи со македонско потекло, за чие производство се користеле земјите на еУ
репроматеријали од Турција, да не се плаќаат царински давачки при
нивниот увоз во земјите на ЕУ. кај нас да бидат вклучени недоволно обработени или преработени
Со либерализацијата се опфатени сите гранки освен земјоделството и материјали со потекло од Турција, ЕУ или од која било земја од
челичната индустрија. процесот на стабилизација и асоцијација на ЕУ, доколку имаат склучено
Дијагоналната кумулација во текстилната индустрија ќе значи дека во договори за слободна трговија со Турција (Хрватска, БиХ, Албанија и
готовиот производ нема да мора да се запазат двете фази на Црна Гора) или нивните договори за стабилизација и асоцијација имаат
преработки пред добивањето финален производ. Овозможено е да се соодветни клаузули. Клаузулата е содржана во Времената спогодба за
увезе готова ткаенина од Турција, да се конфекционира, доработи во придружување кон ЕУ на Црна Гора, како и во Предлог-верзиите за
Македонија и да се извезе во ЕУ без царина, како македонски производ Србија, БиХ и Албанија.
или како производ на онаа држава чиј инпут е со најголема вредност. Според Стопанската комора, Македонија би можела во моментот
Измената на ратификуваниот Протокол кон Договорот за слободна единствено со Црна Гора да ја применува дијагоналната кумулација во
трговија меѓу Македонија и Турција овозможува во производите добиени однос со ЕУ.

МиНистерството За екоНоМија и агеНцијата За раЗвој На австрија во Нова соработка

Зголемување на конкурентноста преку знаењето


- Министерот за економија Фатмир Бесими Договорот за имплементација на проектот: Надградба на капацитети за
и австрискиот амбасадор Алојз Краут
денеска потпишаа Меморандум за соработка
економија базирана на знаење, значи забрзување на економскиот
меѓу Министерството за економија и развој на Македонија преку промоција на претприемничкото учење,
Агенцијата за развој на Австрија, како и иновациите и знаењето
Договор за имплементација на проектот:
Надградба на капацитети за економија
базирана на знаење.
Вредноста на проектот е 578 илјади и 565
евра, а кофинансиер е Владата на Република
Македонија-Програмата за развој на
претприемништвото, конкурентноста и
иноваторството на Секторот за мали и
средни претпријатија при Министерството
(МСП).
Целта на овој проект е забрзување на
економскиот развој на Македонија преку
промоција на претприемничкото учење и
создавање на економија базирана на знаење
што ќе придонесе за зголемување на
степенот на конкурентност на домашната
економија.
- Со овој договор ќе се помогне во
развојот на македонската економија, бидејќи
она што гарантира еконмски развој е
зголемување на конкурентноста преку
знаењето. Главна цел на проектот е
забрзување на економскиот развој на
Македонија преку промоција на
претприемничкото учење, иновациите и
знаењето, изјави министерот Бесими по
потпишувањето на Меморандумот.
Целни групи се вработени во Агенција за
поддршка на претприемништвото, Се надеваме дека техничката помош во вработени од младата високообразовна
Министерството за економија, Фонд за развој следните три години ќе придонесе за популација... Во Република Македонија се
на човекови ресурси, невработени лица, зајакнување на претприемачката клима во основаше Национален центар за поддршка
универзитетите, Агенцијата за странски Македонија, изјави амбасадорот Краут. на претприемничкото учење, која прерасна
инвестиции, Министерството за образование Од проектот се очекува зголемен во водечка институција за подготвување на
и наука... капацитет на АППРМ, Секторот за мали и претприемачи.
- Потребата да се инвестира во овој сектор средни претпријатија и регионалните центри, Проектот е со времетраење од три години
не мотивира да продолжиме со поддршката. зголемен број на вработени и само- и е предвидено да заврши во 2012 година.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 17:06 Page 13

data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI
берзНИК
13
Винарија ЕлЕноВ –ДЕМир КаПија

Плава крв- најново вино од брендот на Вила Марија


Винаријата Еленов на пазарот го палсира
својот најнов производ- виното, Плава крв од
брендот на Вила Марија.
-Следејќи ги вкусовите на нашите потрошу-
вачи, од винската сорта Вранец, создадовме
вино со слаткаст вкус, а имајќи ја предвид
нашата традиција го нарековме Плава крв,
вака го опиша својот нов производ Перо
Еленов, еден од сопствениците на винаријата.
–Ова е вино кое се карактеризира со рубин
црвена боја, богатство на овошни мириси, во
комбинација со мирис на дабово дрво кој доаѓа
од дабовите буриња во кое се одвива фазата
на зреење. Со -Плава крв, вели Еленов, наша-
та палета ја збогатуваме со уште два произво-
ди, едниот во пакување од 0,75 литри е квали-
тетно полусуво, а другиот, литрско пакување е
полуслатко квалитетно црвено вино.
Демиркаписката винарија е најсатрата на
Балканот, изградена од кралот Александар И
Караѓорѓевиќ уште во 1928 г. Со постојан конти-
нуитет во производството, оваа винарска визба
во 2002 г. преминува во сопственост на фирма-
та Агропин доо Скопје (во чиј состав е и виа-
ријата Еленов), кога започнува целосно ренови-
рање и реставрирање на објектите и капаците-
тите. Заради историското и културно наслед-
ство, винарската визба Демир Капија денес е
во целост заштитен споменик на културата.
Годишното производство на винаријата
Еленов е шест милиони литри. Таа има 39 вра-
ботени, а на површина од околу 4.000 метри
квадратни лоцирани се винарската визба,
флашарата со хемиска лабораторија, админи-
стративни простории, резиденцијалниот објект,
Вила Марија и апартмани за гостите на
Агропин, сала за дегустација на вино и други
помошни објекти.
Голем дел од своето производство, вина-
ријата го пласира на европскиот пазар, одно- Годишното производство на винаријата Еленов е шест милиони
сно извозот е насочен кон Србија, Австрија,
Германија, САД и Кина.
литри,а преработува исклучиво горзје од Повардарскиот регион
Од производниот асортиман на винаријата
Еленов, најпознат бренд на пазарот е Вила Blanc. Исто така од винарската визба ба чистата средина и близината на Медитеранот,
Марија- бренд со девет различни сорти на Еленов излегуваат И квалитетни литарски вина Еленов произведува вина со пријатен танин,
вино: Cabernet Sauvignon, Merlot, Piont Noir, – смедеревка, вранец,розе, ризлинг, бургундец. силна арома на тропски овошја, цветни тонови
Cuve, Rose, Riesling, Chardonney, Sauvignon Како резултат на добрата клима,еколошки и длабоки бои.

иК БанКа со ноВа КрЕДитна линија

За малите и средните претпријатија-5х5


Пет милиони евра, со рок на отплата до пет години и максимален износ до 300.000 евра
- ИК банка со нова кредитна понуда-5х5- ја продолжува својата раз- активности, рече претставникот на ДХБ банката Јуксел Инан и додаде
војна определба, финансиски да ги поддржува малите и средни пре- дека ќе продолжат со подобрување на услугите, како и со
тпријатија. Новата кредитна линија е развиена и поддржана со новиот зголемување на мрежата во целата земја, со цел во наредните неколку
мнозинскиот акционер- ДХБ Банката од Холандија, кој поседува години да станат една од првите пет банки во Македонија.
66,56% од акциите на банката.
-За малите и средни претпријатија банката ќе обезбеди кредити во -Веруваме во потенцијалот во Македонија, истакна Инан, и сметаме
вредност од пет милиони евра, со рок на отплата до пет години. дека банкарскиот сектор е здрав и вреди да се инвестира во него и да
Максималниот износ ќе биде до 300.000 евра, а за издржани проекти, се работи на негово развивање.
како што посочуваат од Банката, можни се и поголеми финансиски ИК банка, како што рече Томче Тасевски, директор на секторот за
средства. Инаку во принцип, ќе бидат поддржувани оддржливи и работа со правни лица, ќе продолжи со соработката со ЕБОР, ФИООМ,
профитабилни проекти на малите и средните претпријатија. Условите Македонската развојна фондација за претпријатија, КФВ, ЕФСЕ, како и
под кои ќе ги добиваат кредитите според нив се конкурентни, рокот на со Македонската банка за поддршка на развојот. Досега поддршката
отплата е до пет години, а просечната каматна стапка девет отсто преку кредитните линии што ги пласираше банката годишно
годишно. Банката е подготвена да обезбеди и дополнителни финан- изнесуваше меѓу 30 и 40 милиони евра.
сиски средства, доколу има интерес од страна на малите и средни ИК банка, најави заменик извршен директор на банката Соња
претпријатија. Петрушевска ќе учествува во кредитирањето на малите и средните
Претпријатијата може веќе да поднесуваат барања до ИК банка за претпријатија со средствата од Европската инвестициска банка според
користење на средствата од оваа кредитна линија. условите утврдени од Македонската банка за поддршка на развојот.
-ИК банка има огромно искуство во кредитирањето на малите и Првенствено, вели таа, ќе се поддржат извозно ориентирани и
средните претпријатија и натаму ќе продолжи да ги поддржува нивните производни компании.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:40 Page 14

14 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

РаспРава за НацРт-стРатЕгијата за Развој На ЕНЕРгЕтиКата во МаКЕдоНија

Количествата на струја – на стаклени нозе


-Рудникот Суводол е на крај од животот, има
уште 4 до 6 години, од исклучително значење е Енергетските проблеми во Македонија може да се решат само со
државата да направи стратегија со кои капаци- употреба на лигнитот и нуклеарната енергија, а сите останати
тети и како ќе го супституира главниот извор на ресурси, вклучувајќи го и природниот гас се ограничени..
лигнит, кој во изминатиов период задоволува-
ше 70 до 85 отсто од производството на елек- Асоцијацијата во Стопанската комора на ќе го супституира главниот извор на лигнит, кој
трична енергија во Македонија. Евентуалното Македонија на која беше презентирана Нацрт - во изминатиов период задоволуваше 70 до 85
намалување на производството од тој капаци- стратегијата за развој на енергетиката во отсто од производството на електрична енер-
тет би значело сериозен удар за електроенер- Македонија за период 2008-2020 со визија до гија во Македонија. Евентуалното намалување
гетскиот систем на државата. 2030, изготвена од МАНУ, а на која присуству- на производството од тој капацитет би значело
-Македонија има ниска потрошувачка на ваа членките на МЕА, производителите на сериозен удар за електроенергетскиот систем
енергија изразена по жител, но многу висока по енергија, големи потрошувачи и научната јав- на државата, бидејќи можноста тој да се суп-
однос на БДП, особено кај домаќинствата, и е ност, како и претставници на надлежните мини- ституира е исклучително тешка имајќи ги пред-
некаде речиси четири пати повисока отколку во стерства и државни институции. вид не само расположливите ресурси за таа
останатите европски земји. Според Хаџимишев, Стратегијата е еден од намена и цената, туку и преносните капацитети
Потребни се минимум три милијарди евра и најбитните документи за државата, посебно и нивната сигурност кои би можеле да обезбе-
седум до 10 години за да се реши проблемот имајќи во предвид дека главниот енергент, дат такви количини на електрична енергија кои
со непречено снабдување со електрична енер- електричната енергија, во наредниот период ќе во овој момент се предвидени како увоз и кои
гија во Македонија. Енергетските проблеми во има сериозни проблеми од аспект на исцрпува- дополнително би биле неопходни при намалу-
Македонија може да се решат само со употре- њето на оној дел од рудничките капацитети, кој вањето на домашните капацитети... Сметам
ба на лигнитот и нуклеарната енергија, а сите во изминатиот период претставуваа главен дека е битно 51 отсто од потребните три
останати ресурси, вклучувајќи го и природниот производен капацитет. –Бидејќи рудникот милијарди евра да финансира државата, а
гас се ограничени. Ова го истакна претседате- Суводол е на крај од животот, има уште 4 до 6 останатите средства да се обезбедат од стран-
лот на Македонската енергетска асоцијација, години, од исклучително значење е државата ски инвеститори, рече Хаџимишев.
Димитар Хаџимишев, на седницата на да направи стратегија со кои капацитети и како Во однос на користењето на гасот како енер-
генс, тој појасни дека треба да се согледа и
Со Стратегијата се дефинира иднината на Македонија во виталните сектори за понатамош- можноста државата да инвестира во изградба
ниот развој на државава. Практично, во неа е направен обид да се види кои се ресурсите за на нови 100 до 150 километри гасовод имајќи
производство на електричната енергија, за да може да се има сигурно снабдување на држава- ги во предвид бенефитите, иако како што кажа,
та со електричната енергија. Доколку таквото снабдување има проблеми, и сите други ќе гасот не може целосно да ги реши проблемите
имаат проблеми. Не може да се очекуваат инвестиции во производството не кај големите во енергетскиот сектор.
потрошувачи, туку и кај тие со помала потрошувачка, доколку има и најмала опасност дека кај Академик Григор Каневче во презентација на
нас ќе има проблеми со електричната енергија, какви веќе ги има во регионот. Нацрт-стратегијата рече дека таа води сметка
за интересите на Република Македонија и за
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:40 Page 15

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
15
нејзините граѓани и оти во неа се вградени
практиките и регулативите на Европската унија
со уважување на сите обврски кои Македонија
ги има преземено и потпишано.
Две сценарија за развој
Како што објасни Каневче, Македонија има
Стратегијата, која е ставена на веб стра- природниот гас и обновливите извори на
ниска потрошувачка на енергија изразена по
ницата на Министерството за економија на енергија - ветрот и сонцето во производство
жител, но многу висока по однос на БДП, осо-
јавна расправа по чие завршување ќе следи на електрична енергија.
бено кај домаќинствата, и е некаде речиси
подготвување на финална верзија која Со стратегијата се потврдува изград-
четири пати повисока отколку во останатите
потоа ќе биде усвоена од Владата, предви- бата на хидроелектраните Чебрен,
европски земји.
дува две сценарија за развој не енергет- Галиште и Бошков мост, а предвидено е
Потрошувачката на енергија во Македонија е
скиот сектор во Македонија, без и со изград- од хидропотенцијалот да се добиваат
сконцентрирана во четири сектори, а најмногу
ба на атомска централа. За реализација на 780 мегавати електрична енергија. Во
од тоа се индустријата и домаќинствата, а
стратегијата Македонија ќе треба да обезбе- зависност од сценариото предвидена е
потоа сообраќајот. Притоа, интересна е спо-
ди четири милијарди евра за сценариото изградба на три термоелектрани од по
редбата со развиените европски земји во однос
без атомска централа, а пет милијарди евра 300 мегавати или пак една ТЕЦ од 300 и
на распределба по енергенси. Имено, во инду-
за сценариото со атомска централа. Од нив една нуклеарна централа од 1.000 мега-
стријата во РМ електричната енергија е заста-
до 2020 година треба да се реализираат три вати во второто сценарио. Исто така, се
пена со нешто преку 30 %, соодветно како и во
милијарди евра. предвидува од термоелектрани и топла-
развиените европски земји. Нафтените продук-
Документот предвидува модернизација и ни да се добиваат 564 мегавати елек-
ти и земниот гас во европските земјите се поза-
ревитализација на постојните хидро и термо трична енергија, а 180 мегавати од
стапени, пред се природниот гас. Во инду-
енергетски објекти, дури и на ТЕЦ Неготино обновливи извори на енергија. Хидро и
стријата застапеноста на овие два енергенси е
која работи на мазут, целосно искористува- термо електраните треба да се реализи-
приближно како и во развиените европски
ње на домашните ресурси - хидропотен- раат до 2019 година, а нуклеарната елек-
земји. Слична е состојбата и во комерцијал-
цијалот и лигнитот, како и воведување на трана во 2026.
ниот, услужен сектор. - Карактеристична е
потрошувачката на енергија во домаќинствата.
Додека во развиените европски земји во дома- те капацитети, а ТЕЦ Неготино да се ревитали- рање на принципот на покривање на трошоци-
ќинствата само 23% од енергијата што се зира и приклучи кон ЕЛЕМ, истакна академик те на учесниците на енергетскиот пазар; зашти-
троши е електрична, кај нас тоа е 53 %. И Каневче. та на ранливите потрошувачи, дизајн на паза-
обратно, додека во тие земји доминира при- Академик Каневче смета дека е неопходен рот, регионална и европска
родниот гас, и во одреден степен нафтените период од две до три години за да се донесе интеграција....Редовното и сигурно снабдување
продукти, кај нас гасот се уште не е во дома- одлука дали да се гради атомска централа во со електричната енергија ќе се зголеми уче-
ќинствата, а нафтените продукти се користат Македонија поради што, како што рече, вед- ството на странскиот капитал во овој сектор....
само со осум отсто - истакна Каневче. наш треба да започнат активностите за двете За да има стратегијата повеќе практично откол-
Причина за ова е што кај нас долг низ годи- опции, со и без нуклеарна централа, за навре- ку теоретско значење, ЕВН предлага да се
ни цената на електричната енергија беше ме да се избере која ќе се спроведе. изработи и Програма за нејзина реализација.
ниска, а и сега е трипати пониска од цената на Поздравувајќи го изготвувањето на Илија Насов од Соларната асоцијација на
струјата во развиените земји, а пониска е и од Стратегијата, Ристо Манов од ГАМА, им порача Македонија рече дека е потребна поголема
цената на струјата во регионот. Цената во на одговорните да лобираат барем еден крак употреба на соларните колектори во производ-
Македонија е за 50 отсто пониска од цената во од гасоводите во регионот да поминува низ ството на електрична енергија.
Бугарија, двојно пониска од цената во Романија територијата на Македонија заради можноста - Македонија треба да ги искористи своите
и Хрватска, а пониска е и од Албанија и покрај производство на електрична енергија да предности и повеќе да употребува соларни
Косово. Ова е една од причините за ваквата се заработат значајни средства од транспортот колектори за производство на електрична
неповолна распределба на потрошувачката на на гас. енергија. Во Европа годишно се продаваат по
енергија во домаќинствата. Немаше мотив за Илија Спироски од ЕВН Македонија истакна пет милиони колектори, а до 2020 година се
замена.... дека Стратегијата е фокусирана на претпоста- очекува нивниот број да изнесува 150 милиони.
Според него, за да се надмине овој проблем, вените состојби, наместо на решавањето на Реално е Македонија да согледа колку елек-
треба со засилени мерки да се работи на вове- проблемите во енергетскиот сектор. Тој препо- трична енергија може да произведе од сончеви
дување на природен гас во домаќинствата, да рача да се изготви програма за реализација на колектори и од обновливи извори на енергија
се работи на подобрување на енергетската стратегијата, а во спротивно, како што рече, имајќи ги во предвид скоро идеалните услови
ефикасност (овде се подготвени соодветни нема да се остварат нејзините цели.- за тоа, рече Насов.
правилници чија имплементација треба да за Стратегијата не ја обезбедува потребната Директорот на ЕЛЕМ, Влатко Чингоски пак,
почне за една година), поголемо стимулирање содржина и не дава предлози, како што се препорача Министерството за економија да
на сончевите колектори и топлински пумпи. роковните приоритети, трансформацијата на предвиди средства за да се обновува и надо-
- Стратегијата предвидува мешана сопстве- енергетскиот сектор, обврски кои произлегува- полнува стратегијата на секои две години со
ност на енергетските објекти, односно државна, ат од конвенции и меѓународни договори... цел да се прилагоди на промените што се
приватна и мешана државно-приватна сопстве- Стратегијата треба да понуди насоки и јасни случуваат во енергетскиот сектор на пошироко
ност. Исто така, претпоставува ЕЛЕМ да ја одговори за прашања како што се: утврдување ниво. За него преоптимистички се и одредени-
задржи доминантната сопственост на стекнати- на соодветна ценовна политика и имплементи- те години во стратегијата за изградба на пред-
видените енергетски објекти.

Излез од летаргијата - Треба да одиме со една попесимистичка


варијанта за изградба на предвидените објек-
ти, рече Чингоски.
Стратегијата дава глобални насоки за развој и ги дефинира магистралните патишта, а не ги Претставникот на еден од големите потро-
решава поедините проблеми – истакна академик Томе Бошевски. Цел на стратегијата е да шувачи, Михајло Михајловски од Фени
излеземе од летаргијата која трае повеќе од 20 години. После Битола 3, изградена во 1988 Индустри, дискутирајќи по Стратегијата, истак-
година, не е изграден ниту еден позначаен капацитет. Козјак со 150 милиони киловат часови на дека е против изградба на нуклеарна цент-
годишно е само шлаг на тортата, а не решение на проблемот. Ние мораме сега да започнеме рала во Македонија. Тој смета дека немаме
еден инвестиционен период во енергетиката. Досега од електроенергетскиот систем се одлеаја доволно искуство на тоа поле и оти треба да
200 милиони евра во други сфери, веројатно во државните резерви, а не се вложија. (Тоа е се партиципира во Белене или во атомската
продажбата на дистрибуцијата). Профитот кој во изминатите дваесет години се создаваше централа што ќе се гради во Албанија. -
поради ниската цена на електричната енергија не отиде назад, во развојот на електроенергет- Сметам дека итно треба да се гради Битола 4,
скиот систем, туку во другата индустрија и домаќинствата.... но не од 300 мегавати како што е предвидено
Не може да се надеваме дека со концесии и странски капитал ќе го решиме нашиот про- во стратегијата, туку со 225 мегавати. Исто
блем. Државата мора да има инвестиционен фонд, како што е за земјоделието на пример. Во така, треба да се планира овозможување
електроенергетскиот систем нема ниту основни средства за ревитализација на постојните транспорт за увозен јаглен до производните
објекти, а камоли да градиме нови објекти... Не можеме да се надеваме дека од увоз ќе ги капацитети бидејќи електричната енергија про-
решиме нашите проблеми. А за да го одржиме постојното производство и да го зголемиме со изведена дома со увозен јаглен е поевтина од
изградба на нови објекти, мора сериозно да се формираат извори на средства. ЕЛЕМ мора да увозната енергија, рече Михајловски и додаде
се оспособи на економска основа да може, не само да живее од денес до утре, туку и да се дека треба да се направи и целосна либерали-
развива, да гради нови производствени и преносни капацитети..... Ние сме дојдени до една зација на пазарот за електрична енергија.
критична точка, затоа што нашите постојни електрани се на крајот од својот живот.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:39 Page 16

16 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

МаКЕдонсКо - КИнЕсКИ бИзнИс форУМ Во сКопјЕ

Македонија – порта за влез на


кинеските производи во ЕУ
За зајакнување на соработката меѓу двете
земји на стопански план, потребно е да се Компаниите од третата светска економија Македонија ја гледаат како
направат визни олеснувања, да се зголеми можна дестинација за соработка со локални компании, но
размената на информациите и бизнис контак-
тите, да се зајакнат контактите меѓу соодветни- истовремено и ги согледуваат можностите за лоцирање на некои од
те сектори во двете земји и навремено да се нивните производствени погони или дистрибутивни центри преку
информираат за промените во регулативите,
како и да се подобри трговската размена и да кои ќе го покриваат пазарот во Централна и Источна Европа, но и во
се овозможи заеднички настап на трети пазари. Европската унија
Како нови области во кои може да се зголеми
соработката ги посочи инфраструктурата, кому-
никациите и туризмот.
Воспоставувањето директен контакт меѓу
македонските и кинеските компании и можност
за презентирање на нивните потенцијали во
интерес на продлабочување на соработката
беше главна цел на македонско - кинескиот
бизнис форум што минатата недела се одржа
во Скопје. На форумот, на кој беа претставени
погодностите за инвестирање во Македонија,
учествуваа 50-тина македонски, како и 30-тина
кинески компании кои се во состав на 50-чле-
ната кинеска делегација, предводена од заме-
ник-министерот за економија на НР Кина Јианг
Зенгвеј што ги посетува земјите во регионот.
Македонија е четврта земја во која кинеските
стопанственици ги согледуваат можностите за
соработка и ширење на нивниот бизнис.
- Нашите две пријателски земји многу години
наназад имаат блиски економски врски продла-
бочени со имплементацијата на Договорот за
трговска и стопанска соработка потпишан во
1995 година во Пекинг. Се надевам дека од
овој бизнис форум ќе произлезат нови соработ-
ки и дека во иднина ќе можеме да го истакнеме
како еден успешен период на соработка, им
порача министерот за економија, фатмир
бесими, на учесниците на форумот.
Тој посочи дека Македонија како мала и
отворена економија има висок степен на
трговска либерализација базирана на
постојана примена на билатерални и мултила-
терални договори за слободна трговија. -
Склучувањето и имплементирањето на што
поголем број договори за слободна трговија
има економски и политички причини. Како
резултат на договорите за слободна трговија
пазарот од два се зголеми на 650 милиони
жители и од тој аспект ве повикувам да инве-
ди долари во 2008 со што сега е трета еконо- донските претпријатија им одговара на двата
стирате во Македонија и да ги искористите
мија во светот. Во овој период трговската раз- народа, рече Зенгвеи. Тој истакна дека во инте-
поволностите, рече Бесими и додаде дека
мена од 20,6 милијарди долари во 1978 се зго- рес на соработката треба да се направат визни
Македонија има договор за слободна трговија
лемила на 2.536 милијарди долари во 2008 олеснувања, да се зголеми размената на
со 41 земја во светот, а во 80 отсто од нив трго-
година и е втора по обем во светот. Во земјата информациите и бизнис контактите, да се
вијата се одвива без царина.
има 660.000 претпријатија во кои партиципира- зајакнат контактите меѓу соодветните сектори
Заменик министерот за економија на
ат странски инвеститори, а 450 меѓународни во двете земји и навремено да се информира-
Народна Република Кина, јианг зенгвеи
компании инвестираат во Кина. ат за промените во регулативите, како и да се
истакна дека од 1978 година кинеската еконо-
- Убеден сум дека заедничката соработка меѓу подобри трговската размена и да се овозможи
мија бележи постојан пораст на БДП, кој од 140
Македонија и Кина ќе биде успешна, а зајакну- заеднички настап на трети пазари.
милијарди долари пораснал на 4.300 милијар-
вањето на соработката меѓу кинеските и маке- Како нови области во кои може да се зголе-
ми соработката ги посочи инфраструктурата,
Бизнис форумот ќе ја продлабочи соработката со кинеските компании и со него се отвора комуникациите и туризмот.
можноста тие да ја користат Македонија како локација за нивен влез на европскиот пазар, Кина се наоѓа на осмото место во однос на
изјави директорот на Агенцијата за странски инвестиции, Виктор Мизо. Тој посочи дека вкупната трговска размена што Македонија ја
компаниите од НР Кина ја разгледуваат Македонија како можна дестинација за соработка со остварува со светот. Надворешно-трговската
локални компании, но истовремено и ги согледуваат можностите за лоцирање на некои од размена меѓу двете земји во 2008 година изне-
нивните производствени погони или дистрибутивни центри преку кои ќе го покриваат пазарот сува 316,3 милиони американски долари од кои
во Централна и Источна Европа, но и во Европската унија. - Македонија од гледна точка на 315 милиони се увоз на кинески производи во
работна сила е многу компетативна и претставува полесен начин за влез на кинеските Македонија. Покриеноста на увозот со извоз е
компании во Европската унија, особено ако се земе предвид дека за голем број од нив 0,5 отсто. Трговскиот дефицит што се оствару-
постојат некакви царински бариери или квоти. Постои можност со еден дел од нивното ва со Кина е 11 отсто од вкупниот трговски
производството во Македонија да може да се добие производ кој ќе има македонско потекло дефицит што го има Македонија со остатокот
и кој без никакви бариери може да се пласира на пазарите на ЕУ, рече Мизо. на светот.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:39 Page 17

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
17
ХРВАТСКА

Оставката на Санадер ја сруши берзата


Неочекуваната оставка на хрватскиот премиер Иво Санадер
доведе до силен пад на вредноста на акциите на берзата во бродоградилиштата на тендер
Загреб. Главниот индекс КРОБЕКС се намали за 6,35 про- Тендерите за приватизација на шесте огромната заинтересираност за прива-
центи, на 1.777,93 поени, откако Санадер соопшти дека под- бродоградилишта во Хрватска ќе бидат тизацијата на бродоградилиштата, нив-
несува оставка. Оваа вест доведе до намалување на вред- објавени неделава, соопштија хрватски- ните сопственици ќе бидат познати
носта на акциите на сите хрватски компании. Така, акциите те медиуми. Рокот за поднесување на уште во првиот круг.
на компанијата Петрохемија забележаа пад од 14 проценти, понудите ќе трае 60 дена, по што ќе Барањата до идните инвеститори се во
а акциите на хрватската нафтена компанија ИНА поефтинија биде избрана најдобрата од сите. рок од пет години да ги модернизираат
за 2,6 отсто. Владата во Загреб смета дека поради овие бродоградилишта.

СРбИЈА
ТУРцИЈА

Раст на девизните депозити


После повлекувањето на околу една
милијарда девизни депозити во послед-
ниот квартал од минатата година, девиз-
ното штедење од почетокот на годинава
постепено растеше, а просечниот дне-
вен раст изнесуваше два милиони евра.
Во јуни е достигнат поранешниот
месечен раст на девизните заштеди од
речиси 100 милиони евра и во овој
месец девизното штедење дневно рас-
теше во просек за 4,5 милиони евра.
За јакнењето на довербата во бан-
карскиот сектор зборува и податокот за
водечката позиција на штедењето на
една година, кое сега учествува со 30,3
отсто во девизното штедење на граѓани-
те. Фактот дека граѓаните во секој
момент може да располагаат со влогот,
стабилноста на динарот во подолг
период и активностите на банките за
привлекување на штедачите создадоа
услови граѓаните се повеќе да се реша-
Учество во проектот
ваат да штедат во банките. Јужен поток
Русија и понуди на Турција учество во про-
НАЈЛИКВИДНИ ХАРТИИ ОД ВРЕДНОСТ ектот Јужен поток, изјави рускиот вицепреми-
ер Игор Сечин по преговорите со турскиот
министер за енергетика Танер Јилдиз. На
состанокот се разгледани различни варијан-
ти и маршрути за испораки на гас, меѓу кои и
проектот Набуко.
- Колку повеќе се варијантите за испораки
на гас, на потрошувачите ќе им биде подо-
бро, истакна Сечин, нагласувајќи дека про-
ектите мораат да бидат и економски оправ-
дани.
Рускиот вицепремиер го увери турскиот
министер дека Русија има доволно количе-
ство на гас, а само новите наоѓалишта на
Јамала имаат постоечки резерви од над 11
билиони метри кубни. Објаснувајќи дека се
залага за транспарентност во донесувањето
одлуки, Сечин додаде дека е потребен праг-
матичен приод, заснован на прецизни пре-
сметки. - Ние сметаме дека предност имаат
Јужниот поток и оние проекти кои се рализи-
раат со турските партнери, рече Сечин.
Гасоводот Јужен поток ќе биде поставен
под Црното Море од Новосибирск до бугар-
ското пристаниште Варна, а понатаму во два
правца ќе води преку Балканскиот
Полуостров во Италија и Австрија, иако пре-
цизните маршрути се уште не се одредени.
Според плановите, овој гасовод би требало
да биде пуштен во употреба до 2013 година,
а вкупните инвестиции во проектот се проце-
нуваат на 25 милијарди евра.
Проектот Набуко, кој е проценет на 7,9
милијарди долари, предвидува транспорт на
природен гас до европските земји преку
Азербејџан, Грузија, Турција, Бугарија,
Унгарија, Романија и Австрија.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:39 Page 18

18 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

СВЕт вести ...СВЕт вести ...

учеството на растечките пазари СаудиСКа араБија

на рекордно ниво
Учеството на растечките пазари во вкупна- пакети стимулативни мерки за да го ублажат
та светска капитализација на акциите порасна падот на извозот. Годинава МСЦИ Емергинг
од 18 отсто на почетокот на годинава на Маркетс Индеџ порасна за 35 отсто, додека
рекордни 24 отсто, бидејќи најбрзо растечките МСЦИ Њорлд Индеџ кој ги следи развиените
економии се привлечни за инвеститорите во економии порасна за 2,9 отсто.
првата глобална рецесија по Втората светска - Постојат проекти на пазарите во раст, со
војна, пишува Блоомберг Нењс. кои може да се заработи повеќе отколку на раз-
Тоа е најголемо учество на 22-те земји, виените пазари, смета Ницхолас Фиелд, фонд
дефинирани како пазари во раст од страна на менаџер од лондонската компанија Сцхродерс,
компанијата за давање на индексот МСЦИ, од кој растот на овие пазари го објаснува со ефек-
2003 година, кога Блоомберг почна да ги ком- тот на стадо за некои инвеститори.
пилира таквите податоци. Зголемувањето на Економиите во раст годинава ќе пораснат
учеството укажува на пораст на довербата во за околу 1,6 отсто и за четири отсто во 2010
земјите во развој, бидејќи по ланскиот пад на
пазарите на акции, инвеститорите повторно ги
година, додека економијата на развиените
земји годинава ќе падне за 3,8 отсто, додека За производство на
вложуваат парите во акции.
Во 2009 година заздравување на акциите
во наредната година ќе бележи стагнација
(нула отсто), проценува ММФ. струја - 28 милијарди
бележат пазарите од Сао Паоло до Шангај,
бидејќи владите во светот, предводени од
Во МСЦИ Емергинг Маркетс Индеџ вклуче-
ни се 22 земји, како Кина, Русија, Бразил, долари
Кина, ги намалуваат каматните стапки и нудат Унгарија, Чешка, Египет и Турција. Саудиската државна електроенергетска ком-
панија Сауди елецтрицитѕ соопшти дека во
ВЕлиКа БритаНија наредните три години планира да вложи 28
милијарди долари во производство на струја.

Брокерската измама ја крена Планот на компанијата е со тоа да се покрие


изразената побарувачка во овој најголем сектор

цената на нафтата
од арапското стопанство. Веќе се реализираат
одредени проекти, со кои ќе се зголеми моќно-
ста на капацитетите за производство на струја
Еден брокер на лондонската берза предиз- та контрола во лондонскиот финансиски цен- за околу 13 илјади мегавати.
вика поскапување на нафтата на 73,5 долари тар Сити. Брокерот Перкинс во меѓувреме е Сауди елецтрицитѕ исто така планира да вложи
за барел, што е нејзина највисока цена од суспендиран од работа. 70 милијарди долари за зголемување на моќно-
почетокот на оваа година. Според сознанијата со кои се располага, ста за 25 илјади мегавати до 2018 година и така
Со своето неовластеното тргување на берза- брокерот на своја рака презел цела серија на ќе ја задоволи растечката побарувачка на струја,
та, брокерот Стив Перкинс создаде и загуба од неовластени зделки и потези, создавајќи голе- поттикната од примената на петгодишниот план
шест милиони фунти или приближно 10 милио- ма загуба. на владата, тежок 400 милијарди долари, како и
ни долари на брокерската куќа ПВМ Оил Неговото обложување на берзата, предизви- од растот на бројот на жители, кој во последни-
Асосиеитс. ка скок на цената на нафтата за два долара за ве 30 години порасна за трипати, на 25 милиони
Претставник на оваа брокерска фирма, една барел, во моментот кога веќе беа завршени луѓе, а растот веројатно ќе продолжи со брзина
од најголемите на берзата, потврди дека ПВМ операциите за договарање на 16 милиони од 2 отсто годишно, бидејќи половината од насе-
Оил е жртва на неовластено тргување, како и барели саудиска нафта, што всушност и ја соз- лението на оваа земја, која е пребогата со
дека е побарана интервенција на финансиска- даде загубата на ПВМ Оил. нафта, се помлади од 20 години.

Казни од пола милијарда КиНа


евра за Е.ОН и ГдФ
Европската комисија планира да му изрече
Зголемена цената на горивото
огромна парична казна на германскиот елек- Кина, втор по големина светски потрошувач на соопштението на кинеската Национална коми-
троенергетски гигант Е.ОН поради наводната енергенси после САД, ја зголеми цената на гори- сија за развој и реформи, се наведува дека бен-
противзаконска соработка со конкурентот Газ вото за 11 отсто за да спречи, најголемиот дома- зинот од 90 октани чини 5,71 јуан (0,84 долари)
де Франце, јавуваат европските медиуми. шен преработувач на нафта, компанијата за литар, или околу 3,16 долари за галон (3,8
Повикувајќи се на добро информирани Синопек, да бележи загуби во време на поскапу- литри), додека за споредба галон во САД се
извори, германскиот весник Ханделсблатт вање на нафтата на светскиот пазар. Во продава по просечна цена од 2,69 долари.
наведува дека се работи за сума која би
можела да достигне и половина милијарда ФиНСКа
евра, што би била една од најголемите казни
кои досега ги има изречено извршното тело
на Европската унија. Брисел во средината на
2007 година покрена истрага против двете
Зелено светло за Северен поток
Финска ја одобри еколошката експертиза за - Нашата цел е испораката на гас на првата
компании во врска со испораките на гас
планираниот гасовод Северен поток и со тоа ја од двете линии од гасоводот да почне кон
преку нивниот заеднички гасовод Мегал, кој
минува нив јужна Германија, од границата со отстрани една од последните пречки за поче- крајот на 2011 година, а втората да биде акти-
Чешка до Франција. Подружницата на Е.ОН, ток на изградбата на гасоводот. вирана кон крајот на 2012 година, рече Сас,
Е.ОН Рухргас и Газ де Франце наводно се Еколошките власти на Финска дадоа пози- додавајќи дека изградбата поради тоа ќе мора
договориле во врска со количините на гас кои тивна оценка за експертизата, но сепак поба- да започне следната година.
ќе ги транспортираат до нивните домашни раа дополнителна информација за влијанието Конзорциумот Северен поток, во чиј состав
пазари што, според толкувањето на на гасоводот врз риболовот во Балтичкото се рускиот Газпром, германската компанија
Европската комисија, претставува илегален море и безбедноста на пловидбата во перио- Е.ОН и БАСФ и холандската Гасуине, мора
пазарен аранжман. Во Е.ОН тврдат дека дот на изградбата. исто така да обезбеди и дозвола за изградба
никогаш не се придржувале кон таков аранж- Хелсинки претходно напоменуваше дека на од Русија, Германија, Шведска и Данска.
ман во рамките на нивната соработка со Газ изградбата ќе се спротивстави единствено Двете линии на гасоводот ќе водат од дното
де Франце, која формално ја прекинале во поради еколошки проблеми. на Балтичкото море до Германија и годишно
2004 година. Според тврдењата на изворите, Претставникот на Северен поток, Себастијан Европската унија ќе ја снабдуваат со 55
Европската комисија неделава ќе ја објави Сас изјави дека барањето на финските власти милијарди кубни метри гас, почнувајќи од 2011
службената одлука. нема да ги помести роковите на израдбата. година.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:38 Page 19

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
19
рУсија

Пад на стопанството за 8,5%


Очекуваниот пад на руската економија за
оваа година е зголемен на 8,5 отсто, додека во
2010 година се очекува помал раст од 0,1
отсто. Со претходната прогноза годинешниот
пад БДП беше проценет на шест отсто, додека
во песимистичката варијанта се очекуваше
намалување од осум отсто. Продажбата на
мало во Русија за петте месеци бележи пад од
2,2 отсто, а инвестициите за 17,7 отсто.
Предвидувањата за инфлацијата во 2009
година, поради побавното заздравување на
потрошувачката побарувачка, се намалени од
13 на 12 до 12,5 отсто. Реалните примања на
населението годинава ќе се намалат за 4,1
отсто, додека в година ќе пораснат за 1,1
отсто. Руското министерство за економски раз-
вој истовремено ја зголеми просечната цена на
барел нафта за повеќе од 10 отсто, на 54 дола-
ри.
Рускиот буџет за 209 година е направен на
основа на претпоставен стопански пад од 2,2
отсто и цена на нафта од 41 долар за барел.
Ако се оствари новата прогноза, на рускиот
буџет ќе му недостасуваат приходи од околу
2,89 милијарди долари.

еВроПска Унија
Во мај со рекордна
Предупредување за нова невработеност
гасна криза
Европската комисија им препорача на природниот гас во ЕУ се увезува од Русија
државите од Унијата да се подготват за од кои 80 отсто минува низ транзитни
нова криза со снабдувањето со гас оваа гасоводи во Украина. Комисијата прегова-
зима. ра со Украина за евентуален кредит за
Во коминике од ЕК се вели дека апелот е купување 20 милијарди кубни метри гас за
поради несигурната ситуација со склади- сума од 4,2 милијарди долари од руската
рањето гас во Украина и препорачува компанија Газпром. Комисијата ја истакну-
пополнување на резервите од сите можни ва и неопходноста од подобрување на
испорачувачи на гас. Една четвртина од регионалната соработка.

Продажбата на мало намалена Стапката на невработеност во еврозоната во мај достигна


9,5 проценти, што е највисоко ниво во изминатите десет
за 0,5 отсто години, соопшти Заводот за статистика на Европската унија,
Евростат.
Продажбите на мало во земјите на Зголемување на продажбите на мало е Невработеноста во 16-те земји членки на Унијата, кои го
ЕУ во мај се намалени за 0,5 отсто, забележано само во Летонија (0,9 користат еврото во мај се зголеми за 0,2 отсто, од априлски-
наспроти предвиденото зголемување од отсто), Белгија (0,6 проценти), те 9,3 отсто, имајќи предвид дека во меѓувреме без работа
0,3 отсто, покажуваат резултатите од Германија и Романија (за 0,4 отсто). останале 273 илјади лица.
истражувањето на Евростат. Продажбите на мало во еврозоната Со тоа вкупниот број на невработени во еврозоната во мај е
Најголем пад на продажбата на мало е во мај забележаа намалување за 0,4 зголемен на 15,01 милион лица. Стапката е највисока од мај
регистриран во Литванија и Австрија (за отсто на месечна основа, што претста- 1999 година, нагласи Евростат, додавајќи дека аналитичари-
1,8 отсто), потоа Словачка (1,7 процен- вува знак дека потрошувачите не се те очекувале невработеност од 9,4 проценти. Најголема
ти), Бугарија, Данска и Шведска (за 1,1 оптимисти за иднината имајќи ја пред- стапка на невработеност во мај во еврозоната е забележана
отсто). вид длабоката рецесија. во Шпанија, 18,7 проценти.

БелорУсија
Зголемено
производството Уште 679 милиони долари кредит од ММФ
на злато Белорусија доби 679 милиони долари од
втората транша од кредитниот аранжман со
Во русија во првите пет месеци од оваа ММФ, вреден 3,5 милијарди долари.
година биле произведени околу 57,59 ММФ одобри зголемување на кредитот за
тони злато, добиено директно од рудни- Белорусија за една милијарда долари, на 3,5
ците за злато и секундарните извори, а милијарди долари, од кои Минск првата тран-
тоа количество е 37,6 отсто поголемо во ша од 778 милиони долари ја доби на почето-
однос на производството остварено во кот на годинава.
истиот период во 2008 година, соопшти Зголемувајќи ја кредитната линија за
руското здружение на рудниците за Белорусија, ММФ и препорача да го избаланси-
злато. За растот на руското производ- ра буџетот за 2009 година, без оглед на падот
ство на злато во првите месеци оваа на приходите, економските реформи, острата
година најмногу придонесоа регионите монетарно-кредитна политика, пофлексибил-
Чукотка, амурската област и јакутија. ниот девизен курс и проширување на девиз-
ниот коридор.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:38 Page 20

20 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

2.07.2009 g. ЧЕТВРТОК
1. KRATOK pREglED NA NASTANI
Новотот задоување на Владата преку евро- тпријатија. Максималниот износ на кредитот ќе 10 милиграми сулфур на литар.
обврзни-цата – топ тема во денешните весници. биде до 300.000 евра, со каматна стапка која про- Бирократијата и правниот систем најголем
Република Македо-нија изврши успешна емисија сечно ќе изнесува 9%. проблем за бизнисот, пренесуваат весниците. -
на еврообврзница на меѓународниот пазар на За првпат и во Македонија се додели Македонија ја губи конкурентноста за привлекува-
капитал, во износ од 175 милиони евра, по камат- Супербрендс.- На списокот се најдоа дваесет и пет ње на странски инвестиции во однос на земјите од
на стапка од 9,875 отсто, соопшти министерот за производи и компании кои ги добија признанијата регионот, покажаа резултатите од истражувањето
финансии Трајко Славески, прецизирајќи дека од меѓународната организација Superbrends, која што го направи Советот на странски инве-ститори
емисијата била извршена завчера попладне во работи на идентификација на водечки брендови на со ГФК. Дури 48 отсто од испитаниците мислат
Лондон, со посредство на бр-итанската банка пазарите во 86 земји во светот, веќе 16 години, а во дека соседните земји нудат подобри можности за
ХСБЦ. Рокот на кој е издадена еврообврзницата е Македонија тоа се реализираза прв пат. Дел од инвестирање. Бирократијата и судскиот систем
3,5 години, односно ќе достаса во јануари 2013 лауреатите за годинава се и Акцент медиа, ТВ следени од катастарот се се уште најголеми пре-
година. На овој начин, Министерството за финан- Алсат М, ДХЛ, неделникот Капитал, Краш-Скопје, чки за бизнис во Македонија.
сии ефикасно ги обезбеди потребните средства за Лек-Скопје, Мајкрософт Македонија, Мекдоналдс, Шпиц пак се осврнува на информацијата за
непречено финансирање на Буџетот и продолжу- Пекабеско Скопје, Ронхил, компанијатаТ-Мобиле, телефон-ските оператори, кои најдоцна за еден
вање на реализација на проектите на Владата, скопското радио Сити радио и Космо-фон. месец мораат да ја изедначат и да ја намалат
изјави Славески. Тој информираше дека интересот Супербрендовите ги избра стручниот совет соста- цената за префрлување на бро-евите од еден на
кај инвеститорите за откупување на македонскиот вен од 60-тина претставници на маркетинг аген- друг.-Еднократниот надоместок за услугата пре-
долг бил голем, додавајќи дека побарувачката ции, медиуми, академски експерти и компании. мостливост на броеви во мобилната и во фиксната
достигнала 227 милиони евра. Инвеститорската Пресудно за изборот беа четирите критериуми ква- телефонија од вчера изнесува 200 денари плус
база е дисперзирана во повеќе региони, a најмногу литетот, одговорноста, разлиќува-њето и емотив- ДДВ за сите оператори. Co оваа услуга претплат-
инвеститори има од Велика Британија - 59,9%, ното влијание што ги издвоија овие супер-брендо- никот може да го про-мени операторот без да го
Швајцарија 11,3% и од Бразил - 8,3%. Преку оваа ви од останатите 1.000 од кои се правеше изборот. промени својот постојан телефонски број и пре-
операција, може да се констатира изразената Еко стандардите ги поскапеа бензините- По фиксот за избирање... Оваа услуга кај нас старту-
доверба на странските инвеститори во перспекти- двегодишно одложување, македонските возачи од ваше на 1 септември минатата година и неа ја
вите на Македонија, сметаат од Министерството за денеска може да користат висококвалитетни гори- искористиле 3.500 корисници во мобилната и
финансии. ва во своите автомобили според строгите стандар- 11.000 корисници во фиксната телефонија
Денешните весници пренесуваат и за новата ди- евро 5. Но, воведувањето на новите еколошки Меѓу топ темите и денес случајот Фершпед
кредитна линија 5 х 5 на ИК Банка а.д. стандарди ќе ги поскапи горивата во земјава за 0,5 –Шпеди-терската компанија на која Царинската
Скопје.Имено Банка-та почнува со пласирање на до 2 денара. Вчера истече рокот за одложување на управа и ги одзеде лиценците, вчера доби сигнал
средства за поддршка на мали и средни пре- примената на Правилникот за квалитет на горива- дека би можела да и биде вратена дозволата отка-
тпријатија од земјава. Новата кредитна линија е та. Примената се одложи во 2007 година кога ко Уставниот суд почна постапка за два законски
поддржана од новиот доминантен акционер на Владата се договори со „Окта” дел од долгот од члена. Уставниот суд по барање на шпеди-терите
банката ДХБ Банка од Ротердам, Холандија, која изгубениот меѓународен судски спор да се регули- при Стопанската комора вчера поведе постапка за
поседува 66,56 проценти од акциите на ИК Банка. ра така што ќе и овозможи на рафинеријата да утврдување на уставноста во однос на два члена
За малите и средни претпријатија, ИК Банка обез- продава нестандардни горива уште две години. од царинскиот закон внесени со измените од мина-
беди кредити во вредност од пет милиони евра, со Владиниот портпарол Мартин Мартиновски вчера тата година. Тие се однесуваат на лицата со
рок на отплата до пет години. Условите на кре-дит- информира дека на македонскиот пазар се воведу- утврден царински долг повисок од 10.000 евра во
ната линија се прифатливи и прилагодени за ва нов вид мазут со најмногу еден отсто сулфур. форма на ДДВ или долг како неплатени акцизи за
потребите на македонските мали и средни пре- Се воведува и нов евродизел БС Д-5, со најмногу последните 12 месеци.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI


1. УСТАВЕН СУД ЗАСТАНА ЗАД „ФЕРШПЕД” (*****)
2. ВЛАДАТА ЗЕМА 175 МИЛИОНИ ЕВРА СО 9,8% КАМАТА (****)
ДНЕВНИК ВРЕМЕ
с.7 ЕВРООБВРЗНИЦАТА ЌЕ ГО КРПИ БУЏЕТОТ с.3 СЛАВЕСКИ КАКО АНЏЕЛИНА ЏОЛИ
с.8 ЕКОСТАНДАРДИТЕ ГИ ПОСКАПЕА БЕНЗИНИТЕ с.5 ПЕТ МИЛИОНИ ЕВРА ЗА ФИРМИТЕ
с.5 ЗА ПРЕНОСЛИВОСТ НА БРОЕВИ НАЈМНОГУ 200 ДЕНАРИ
с.8 ТРЕТИНА СТРАНСКИ ИНВЕСТИТОРИ СЕ КААТ
с.5 КИНЕЗИТЕ ДОЈДОА КАЈ НАС ПО ЕВТИНА РАБОТНА РАКА
с.8 ПРЕНОСЛИВОСТА НА БРОЕВИ ЌЕ ЧИНИ НАЈМНОГУ 200 ДЕНАРИ
с.5 ДЕФИЦИТОТ ЌЕ СЕ КРПИ СО ЕВРООБВРЗНИЦИ
с.8 “ФЕРШПЕД” МОЖЕ ДА СИ ЈА ВРАТИ ДОЗВОЛАТА? с.5 УСТАВНИОТ СУД ГО СПАСУВА ФЕРШПЕД

БИЗНИС ВЕЧЕР
с.2 ДРЖАВАТА ИЗДАДЕ ЕВРООБВРЗНИЦА ЗА 175 МИЛИОНИ ЕВРА с.4 КРЕДИТНА ЛИНИЈА “5X5”
с.2 ИНФЛАЦИЈАТА ПОКАЖУВА ЦЕНОВНА СТАБИЛИЗАЦИЈА с.6 АЛКАЛОИД, БИМИЛК, СКОПСКИ ПАЗАР СУПЕР МАКЕДОНСКИ БРЕНД
с.6 НАЈАВЕНО ПРОИЗВОДСТВО НА КОМПЈУТЕРИ И ЛАПТОПИ
с.2 ПЕТ МИЛИОНИ ЕВРА ЗА ПОДДРШКА ЗА СТОПАН-СТВОТО
с.7 ВЛАДАТА ГАРАНТИРА СИГУРНИ ПЛАТИ И ПЕНЗИИ
с.2 ПРИФАТЕНА ИНИЦИЈАТИВАТА НА „ФЕРШПЕД”
с.4 СИТЕ ПРОИЗВОДИ ВО КАТАЛОГ
ВЕСТ
с.5 СЕЛЕЊЕТО” ОД ЕДЕН КАЈ ДРУГ ОПЕРАТОР - 200 ДЕНАРИ с.2 КРЕДИТИ НА ИК БАНКА ЗА МАЛИ И CРЕДНИ ПРЕТПРИЈАТИЈА
с.5 МАКЕДОНИЈА МОЖЕ ДА БИДЕ ПОРТА ЗА ЕУ с.5 ВЛАДАТА ЗЕМА 175 МИЛИОНИ ЕВРА СО 9,8% КАМАТА
с.5 ИЗБРАНИ 25 СУПЕР БРЕНДОВИ ВО МАКЕДОНИЈА
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.6 БИРОКРАТИЈАТА И ПРАВНИОТ СИСТЕМ НАЈГОЛЕМ ПРОБЛЕМ ЗА БИЗНИСОТ
с.5 УСТАВНИОТ СУД ЌЕ РАСПРАВА ЗА СЛУЧАЈОТ ФЕР-ШПЕД
с.9 ПРОМЕТОТ ОД ОБВРЗНИЦИ - 22 МИЛИОНИ ДЕНАРИ с.6 СУВЕНИР КОНЕЧНО ДОБИ ГАЗДА
с.8 ИК БАНКА СО НОВА КРЕДИТНА ЛИНИЈА
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.8 „ПРОМЕС” ЛАНСИРА КАТАЛОГ НА ПРОИЗВОДИ
с.8 МАКЕДОНИЈА СЕ ЗАДОЛЖИ 175 МИЛИОНИ ЕВРА ПРЕКУ ЕВРООБВРЗНИЦА
с.4 „ФЕРШПЕД” ЈА ДОБИ ПРВАТА БИТКА НА УСТАВЕН СУД
с.8 ВЛАДАТА ЌЕ СЕ ЗАДОЛЖУВА СО 175 МИЛИОНИ ЕВРА
с.8 ИК БАНКА ЌЕ ГИ ПОДДРЖУВА МАЛИТЕ И СРЕДНИТЕ ФИРМИ ШПИЦ
с.7 СЛУЧАЈОТ „ФЕРШПЕД” НА УСТАВЕН
с.9 ИНВЕСТИТОРИТЕ ПОВЕЌЕ БИ ВЛОЖИЛЕ ВО АЛБАНИЈА ОТКОЛКУ ВО МАКЕДОНИЈА с.9 СЛАВЕСКИ JA БРАНИ ДРЖАВНАТА КАСА
с.9 МАКЕДОНСКО-КИНЕСКИ БИЗНИС-ФОРУМ с.9 КИНА ЌЕ ГО ПОМОГНЕ ПРОДОРОТ НА НЕЈЗИНИОТ ПАЗАР
с.9 БЛАГ ПОРАСТ НА ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ с.9 ПОРАСНАА ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ
с.9 ИЗБРАНИ СУПЕРБРЕНДОВИТЕ ВО МАКЕДОНИЈА с.9 МАКЕДОНИЈА НЕКОНКУРЕНТНА
с.9 ЕВН ЈА ПУШТИ ТРАФОСТАНИЦАТА ВО РОСОМАН с.10 ПОЕВТИНО ПРЕМЕСТУВАЊЕ ЗА ЕДЕН МЕСЕЦ
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:38 Page 21

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
21
3.07.2009 g. ПЕТОК
1. KRATOK pREglED NA NASTANI
-Апелот од стопанствениците до премиерот: појавуваат се од поединечна природа. - Некои За првпат во својата историја и ММФ ќе
заем од милијарда евра или економски крах, австриски компании се извонредно задоволни од издава еврообврзници, пренесува Вечер.-
денес го пренесуваат сите дневни весници. - Од бизнис климата во земјава и немаат проблеми, Меѓународниот монетарен фонд објави дека
700 милиони до една милијарда евра свежи пари нагласи Краут. За Амбасадорот, случајот со ЕВН е првпат во својата 60-годишна историја ќе издаде
преку заем или аранжман со Меѓународниот најголемиот правен субјект во историјата на обврзници со намера да добие средства од
монетарен фонд му се потребни на македонското земјава. земјите во развој. Новата шема за прибирање на
стопанство за да се зачуваат курсот на денарот и пари е усвоена, откако ММФ драматично го интен-
Зајмените пари нема да и стасаат ниту на зивираше својот ангажман во улога на спасоносен
макроекономската стабилност. Нов ребаланс на
Владата, истражува Утрински весник-Парите од заемодавател во период на глобална финансиска
буџетот со развојна и социјална компонента и
еврообврзницата која Владата ја издаде и со кои ја криза, која го турна светот во длабока рецесија.
проекција за негативен раст на БДП од -2 % во
задолжи државава со 175 милиони евра, ќе бидат Кина веќе соопшти дека планира да вложи во
2009 година. Владини субвенции на извозот и
доволни за извесен период и само за покривање обврзниците на ММФ 50 милијарди долари, додека
директна помош за компаниите. Ова се четирите
на тековните буџетски трошења. Стопанството и Русија и Бразил ветија по 10 милијарди долари.
предлог антикризни мерки -за пресврт во еконо-
во овој случај ќе извиси, бидејќи за него не се Обврзницата ќе биде издадена во валута на ММФ,
мијата, кои Сојузот на стопански комори ги испра-
предвидени пари со овој заем. која се темели на кошничка од валути, составена
ти до премиерот Никола Груевски. Претседателот
Дневник пак со анализа: Историски пад на од доларот, еврото, јеnot и фунтата, со посебни
на ССК, Златко Калеников, во писмото до премие-
приходите од ДДВ.-Приходот од најголемиот пол- права на влечење.
рот посочува дека ако не се преземат овие мерки,
нач на државната каса, данокот на додадената
голем дел од компаниите во реалниот сектор Денес ќе читате и дека новите газди на
вредност, во мај падна за рекордни 24 отсто споре-
нема да го преживее летото. И покрај ваквите Космофон од Телеком Словенија го назначија
дено со истиот месец лани. Според експертите,
предупредувања, од Владата вчера посочија дека новиот менаџерски тим на компанијата. Дејан
тоа е сигурен знак дека стопанството и граѓаните
за да се почувствуваат ефектите од претходните Калиников ја презеде должноста на главен опера-
папсуваат од кризата... Првпат по воведувањето на
три пакети мерки, мора да помине одредено тивен директор... Промените во менаџерскиот тим
ДДВ, приходите од него паѓаат. Тој е даночниот
време... се во пресрет на соединувањето на Космофон и
барометар за тоа колку трошат граѓаните и колку
произве-дува стопанството. Он.нет и трансформацијата на компанијата.
Министерот за економија Фатмир Бесими пак
смета дека Македонија има добра бизнис клима, Граѓаните не можат да го издржат товарот од За новите бензини требаат и нови автомоби-
пренесува дневниот печат. - Доколку би бил инве- заемите, анализира Бизнис. Граѓаните помалку се ли-анализира Нова Македонија-Македонија од
ститор, тогаш со одредна инвестиција и програма одлучу-ваат за барање заеми од банките... вчера доби нови горива со европски квалитет,
конкретно би ја потврдил таквата моја заложба, Последните анализи што ги направила наспроти возниот парк во државата, кој ни е дале-
изјави вчера Бесими по потпишу-вањето на мемо- Централната банка, покажуваат дека во мај, креди- ку од европски. Co близу 60 про-центи од возилата
рандумот на Министерството за економија со тирањето од страна на банкарскиот сектор на што се со просечна старост од околу 15 години или
Агенцијата за развој на Австрија од страна на годишна основа е повисоко за 18,5%, а тоа е 20 години (за автобусите), воведувањето на новите
австрискиот амбасадор во земјава, Алојс Краут. И помалку во споредба со априлскиот пораст од горива може да значи и дополнително оптоварува-
за амбасадорот Краут, компаниите се тие кои 21,4%. Ова покажува дека забавува годишната ње на домашниот буџет, заради нивно приспособу-
треба да дадат оценки за бизнис климата во стапка на раст на кредитите, a поинтензивно заба- вање. Нашите автомобили од 1980-тите години
земјава. Тој смета дека економската соработка вување на годишната стапка на раст се забележу- (фиќовци, југовци, стојадинци...) едноставно не се
меѓу двете земји е добра, а проблемите што се ва кај кредитите на домаќинствата. компатибилни за овие ви-соки стандарди.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI


1. НИ ТРЕБААТ МИЛИЈАРДИ ЕВРА ЗА ДА ПРЕЖИВЕЕМЕ (*****)
2. БУЏЕТОТ ПОКУС ЗА 3,2 МИЛИЈАРДИ ДОЛАРИ ОД ЛАНИ (****)
ДНЕВНИК ВЕЧЕР
с.7 ИСТОРИСКИ ПАД НА ПРИХОДИТЕ ОД ДДВ с.4 И HA ММФ МУ ТРЕБААТ ПАРИ
с.7 УВОЗОТ НА БРАШНО ЈА ДИКТИРА ОТКУПНАТА ЦЕНА НА ПЧЕНИЦАТА с.6 ДЕЈАН КАЛЕНИКОВ, ГЛАВЕН ОПЕРАТИВЕН ДИРЕКТОР
с.7 ИК БАНКА СО НОВА КРЕДИТНА ЛИНИЈА с.6 ИЗВЕЗЕНИ ПРВИТЕ 200 СВИЊИ ВО АЛБАНИЈА
с.8 ЗАЕМ ОД МИЛИЈАРДА ЕВРА ИЛИ ЕКОНОМСКИ КРАХ с.6 БЕСИМИ: МАКЕДОНИЈА ИМА ДОБРА БИЗНИС КЛИМА!
с.8 ПРОБЛЕМИТЕ НА ЕВН СЕ НЕОБИЧНИ
с.8 „ЖИ-ВА” ИЗВЕЗЕ 220 СВИЊИ ВО АЛБАНИЈА ВРЕМЕ
с.5 ДОЛГОВИТЕ ВО СТРАНСТВО КОЛКУ ЦЕЛИОТ ДРЖАВЕН БУЏЕТ
БИЗНИС с.5 НЕ СЕ ЗАЈМИ ЗА НЕПРОДУКТИВНИ ГРАДБИ
с.2 ИЗБРАН НОВ МЕНАЏЕРСКИ ТИМ
с.2 СКОПСКАТА „ГРАДБА ПРОМЕТ АЛКИ” ЌЕ ГРАДИ ХОТЕЛ
ВЕСТ
с.5 СТОПАНСТВОТО БАРА МИЛИЈАРДА ЕВРА ЗА ДА ПРЕЖИВЕЕ
с.3 БУЏЕТОТ ПОКУС ЗА 3,2 МИЛИЈАРДИ ДОЛАРИ ОД ЛАНИ
с.5 ЗАЕДНИЧКИ ИНТЕРЕС Е ИНВЕСТИЦИСКИОТ РАСТ НА МАКЕДОНИЈА
с.6 СКОПСКА „ЕВРОПА“ ВОВЕДЕ ИСО 22000
с.6 ГРАЃАНИТЕ НЕ МОЖАТ ДА ГО ИЗДРЖАТ ТОВАРОТ ОД ЗАЕМИТЕ
с.7 НИ ТРЕБААТ МИЛИЈАРДИ ЕВРА ЗА ДА ПРЕЖИВЕЕМЕ
с.7 ГАРАНЦИЈА ЗА ПРОИЗВОДСТВО НА БЕЗБЕДНА ХРАНА
с.8 СКРОМЕН ПОРАСТ НА ПРОМЕТОТ - АКЦИИТЕ ВО СЕНКА НА ОБВРЗНИЦИТЕ НОВА МАКЕДОНИЈА
с.9 МБИ-10 ОПАДНА ЗА ЕДЕН ПРОЦЕНТ с.2 МАКЕДОНИЈА ЌЕ ЗАГЛАВИ ВО ДЕПРЕСИЈА АКО ВЛЕЗЕ ВО РЕЦЕСИЈА
с.2 СТОПАНСТВОТО ЕДВАЈ ДИШЕ-БАРА МИЛИЈАРДА ЕВРА СТИМУЛ
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.3 МАКЕДОНИЈА ЌЕ ЗАГЛАВИ ВО ДЕПРЕСИЈА АКО ВЛЕЗЕ ВО РЕЦЕСИЈА
с.5 ЦАРИНАТА ЈА ЧЕКА КОНЕЧНО РЕШЕНИЕ НА УСТАВЕН СУД
с.3 СТОПАНСТВОТО ЕДВАЈ ДИШЕ-БАРА МИЛИЈАРДА ЕВРА СТИМУЛ
с.8 ЗАЈМЕНИТЕ 175 МИЛИОНИ ЕВРА НЕМА ДА И СТИГНАТ НИТУ НА ВЛАДАТА
с.7 ЗА НОВИТЕ БЕНЗИНИ ТРЕБААТ И НОВИ АВТОМОБИЛИ!
с.8 “КОСМОФОН” ДОБИ НОВ МЕНАЏЕРСКИ ТИМ
с.8 „ЕВРОПА” ГО ИМПЛЕМЕНТИРА ИСО 22000:2005
с.8 „Т-МОБИЛЕ” ДОНИРА ОПРЕМА ЗА БРЗА ПОМОШ
ШПИЦ
с.9 АРБИТРАЖА ИЛИ КОМПРОМИС МЕЃУ ВЛАДАТА И ЕВН? с.8 ПУШТЕНА ВО УПОТРЕБА РЕКОНСТРУИРАНА ТРАФОСТАНИЦА
с.9 БИЗНИСОТ НЕМА ВЕЌЕ ПАРИ НИТУ ЗА ПЛАТИ НИТУ ЗА ДАНОЦИ
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:37 Page 22

22 берзНИК broj 81
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 6. 07. 2009

4.07.2009 g. САБОТА
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Tоп вест во економските рубрики на весни- Јавното претпријатие за стопанисување со Ова награда претставува највискоко призна-ние,
ците се најновите податоци за трговската разме- станбен и деловен простор ќе се подели во две кое Светската царинска организација го доделува
на на Македонија со странство, кои, за жал, се акционерски друштва во државна сопственост, со за постигнување од областа на заштита на права-
негативни. Имено, за првите четири месеци од можност за приватизација на друштвото што ќе та од интелектуална сопственост. Според гене-
годинава минусот во трговската размена со биде надлежно за стопанисување со деловниот ралниот секретар на СЦО, Кунио Микурија, маке-
странство достигна 951 милион долари и е една- простор во сопственост на државата. Другото донската царина ја остварила наградата за оства-
ков на вре-дноста на извозот на македонското друштво што ќе произлезе од ЈПССДП ќе врши рени највисоки резултати во заплена на фалси-
стопанство. Вкупната вредност на увозот во овој изградба и ќе се стопанисува со станбен и дело- фикувани стоки што можат да влијаат на
период е 1,9 милијарда долари, а на извозот е вен простор од посебно значење и ќе остане во здравјето на луѓето и на нивната безбедност, како
951 милион долари. Покриеноста на увозот со сопственост на државата, пренесу-ваат печатени- што се паста за заби, прашок за перење, автомо-
извоз е 50 отсто. Обемот на стоковна размена те медиуми. Ова се предвидува во предлог зако- билски делови и слично. Директорот на
на Македонија во периодот јануари-мај годинава нот за трансформација на јавното претпријатие Царинската управа, Ванчо Каргов, по тој повод
е за 36,8 отсто помал од истиот период лани, што го презентираа вчера на прес-конференција информираше дека во 2007 година 146 странски
при што извозот се намалил за 43,4 отсто, а уво- министерот за транспорт и врски Миле и домашни компании поднеле барање за презе-
зот паднал за 32,9 отсто. Според статистичките Јанакиески и директорот на претпријатието мање царински дејства за заштита на нивните
податоци, извозот во мај годинава во споредба Владимир Бахчовановски. Според нив, трансфор- права од интелектуална сопственост.
со истиот месец лани се намалил за 44,5 отсто, мацијата ќе овозможи поефикасно работење на Во Дневник може да се прочита одговорот на
а увозот за 46,3 отсто. Во мај годинава во спо- претпријатието и ќе ги намали неговите непродук- Димитар Богов, вицегувернер на Народната
редба со минатиот месец извозот се зголемил за тивни тро-шоци, без да предизвика социјални банка на Македонија, на тврдењата на анали-
9,3 отсто, а увозот се намалил за 15,6 насто. потреси за вработените. тичарите Сем Вакнин и Ден Дончев дека девизни-
Трговската размена според производи и натаму Акционерското друштво Лотарија на те резерви се намалени поради падот на вредно-
покажува дека во македонскиот извоз доминира- Македонија информира во весниците дека ста на обврзниците издадени од развиените
ат фероникелот, производите од железо и челик, изврши продажба на основни средства во износ држави во кои НБМ чува 74,57 отсто од нив. -Од
како и облеката, а главни увозни производи се од над половина милион евра. Во чувствителната пласи-рањето на девизните резерви ќе се оства-
суровата нафта, електричната енергија и патнич- информација доставена до Македонска берза, се рат приходи дури и при значаен пад на цените на
ките моторни возила.Мобилниот оператор Вип ја наведува дека Лотарија на Македонија склучила хартии од вредност во услови на неизвесност за
поздравува последната одлука на Агенцијата за договор за купопродажба на основни средства со
движењата на финансиските пазари оваа година,
електронски комуникации за намалување на друштвото ХТЛ Македонија. Инаку, Лотарија на
вели Богоев.
цената за преносливост на броевите од еден во Македонија уште во декември 2007 година преки-
Странските инвеститори се помалку тргуваат
друг оператор, информираат весниците. Од 1 на со организирањето на општите игри на среќа,
и се повлекуваат од Македонската берза, тврдат
септември, од кога е воведена можноста за пре- лото, инстант-лотарија и бинго, отка-ко
берзанските аналитичари во Време. Во минатиот
носливост на броевите, 1.600 корисници од дру- Министерството за финансии одби да и ја про-
гите оператори ги пренесле своите броеви во должи лиценцата за организирање на овие игри месец нивното учеството во вкупниот промет на
Вип, а во истиот период 70 корисници од Вип на среќа. Фирмата ХТЛ Македонија е формирана берзата при купување на акции бил 11,11 процен-
заминале кај другите оператори. Инаку, овој опе- минатата година од Дустријан гаминг индустриес, ти, додека во делот на продадените акции изне-
ратор останува да работи само во мобилната со седиште во Виена. Претежна дејност на оваа сувал 11,53 проценти.- Странските инвеститори
телефонија и нема да шири својот дијапазон на фирма е изнајмување машини за игри на среќа, речиси и не тргуваат, иако на берзите во стран-
услуги во фиксната телефонија или во броудбен- изнајмување на други машини и опрема. ство се чувствуваат првите заживувања бидејќи
дот (интернетот). Главниот извршен директор на Царинската управа ја доби високо престиж- во октомври се очекува заздравување на еконо-
Вип оператор, Никола Љушев смета дека на ната прва награда трофејот Јоланда Бенитес за мијата. Кај нас, веројатно, ќе се вратат многу
мобилниот пазар во земјава има се уште про- достигнување во борбата против фалсификува- подоцна, бидејќи економската криза подоцна и
стор за работа и остварување на приходи. њето и пиратеријата, пренесу-ваат весниците. почна, вели Милко Ќупев, берзански аналитичар.

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. РАЗМЕНАТА СЕ НАМАЛУВА, ДЕФИЦИТОТ СЕ НАДУВУВА (*****)
2. НАМЕСТО ЈАВНОТО СТАНБЕНО, ДВЕ АКЦИОНЕРСКИ ДРУШТВА (****)

ДНЕВНИК с.5 „ЛОТАРИЈА” ЈА ПРОДАДЕ ОПРЕМАТА

с.7 ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ СЕ ИНВЕСТИРААТ СИГУРНО с.7 ПРОДАЖБАТА ОПАЃА, ФИРМИТЕ КЛАПНУВААТ

с.7 ТРГОВИЈАТА ВО МИНУС 951 МИЛИОН ДОЛАРИ с.7 СТРАНСКИТЕ ИНВЕСТИТОРИ СИ ЗАМИНУВААТ ОД БЕРЗАТА

с.7 ЛОТАРИЈА НА МАКЕДОНИЈА ЈА РАСПРОДАВА ОПРЕМАТА ВЕСТ


с.8 BO „ВИП” ГИ ПРЕНЕСЛЕ БРОЕВИТЕ 1.600 КОРИСНИЦИ с.6 ЈАВНОТО СТАНБЕНО ПРЕТПРИЈАТИЕ СЕ ДЕЛИ НА ДВЕ ДРУШТВА
с.6 ИЗОВОЗОТ НАМАЛЕН ЗА 43,5 ОТСТО
УТРИНСКИ ВЕСНИК
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.4 НАМЕСТО ЈАВНОТО СТАНБЕНО, ДВЕ АКЦИОНЕРСКИДРУШТВА с.8 „ВИП” ГИ ПРЕПОЛОВИ ЦЕНИТЕ ЗА МЕЃУНАРОДНИТЕ ПОВИЦИ
с.7 РАЗМЕНАТА СЕ НАМАЛУВА, ДЕФИЦИТОТ СЕ НАДУВУВА с.8 ПРИВАТНИЦИ ЌЕ СТОПАНИСУВААТ СО ДРЖАВНИОТ ДЕЛОВЕН ПРОСТОР
с.7 „ЛОТАРИЈА” ЈА ПРОДАДЕ ОПРЕМАТА с.8 КОНКУРЕНТНОСТА ЌЕ СЕ ЗГОЛЕМУВА СО СКРАТЕН БУЏЕТ!
с.7 СВИНСКОТО НА ЖИТО ВАРДАР ВО АЛБАНИЈА
с.8 МАКЕДОНСКАТА ЦАРИНА ЛИДЕР ВО ЗАПЛЕНАТА НА ФАЛСИФИКАТИ

ВЕЧЕР с.9 ДЕФИЦИТОТ ЗА ЕДЕН МЕСЕЦ СЕ ПРОДЛАБОЧИ ЗА 120 МИЛИОНИ ДОЛАРИ


с.6 ВРАБОТЕНИТЕ НЕМА ДА ГИ ЗАГУБАТ РАБОТНИТЕ МЕСТА
ШПИЦ
с.6 ТРОФЕЈОТ ЈОЛАНДА БЕНИТЕС ВО ВИТРИНИТЕ НА ЦАРИНАТА с.6 КРИВИЧНА ЗА ДИРЕКТОР ВО РЕК БИТОЛА
с.7 ПЕНЕТРАЦИЈАТА НА МОБИЛHA ТЕЛЕФИНИЈА САМО 80 ПРОЦЕНТИ с.8 БИЗНИСМЕНИТЕ КЕ ОСТАНАТ ЖЕДНИ ПОКРАЈ ВОДA
с.7 ПРОДАДЕНИ СРЕДСТВА ОД ПОЛОВИНА МИЛИОН ЕВРА с.8 ИЗВОЗОТ НАМАЛЕН ЗА 43 ОТСТО
с.8 ЛОТАРИЈА ПРОДАДЕ ДЕЛ ОД ОПРЕМАТА
ВРЕМЕ с.10 ЈАВНОТО СТАНБЕНО CE ДЕЛИ НА ДВE АКЦИОНЕРСКИ
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:37 Page 23

Data 1.06.2009 broj 76


BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
23
OD 29.06 DO 4.07.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE
ГЛОБУС Што поскоро потпишување аранжман со ММФ и замрзнување на непро-
дуктивните буџетски расходи, се двете основни препораки што неодамна
С.30 КИНЕСКИ РУЛЕТ ЗА ВЛАДИНИОТ ПАРИЧНИК формира-ниот Совет за глобална соработка и ги упати на македонската
Критиките за начинот на кој се изведе тендерот за автобуси се при- влада на минатонеделната панел-дискусија со наслов “Светската економ-
дружуваат и на другите критики за Министерството за транспорт и ска криза и предизвиците за македонската економија”.
врски,според кои тоа е „перална на пари”
Веста која дојде до редот на некои истакнати економисти минатата С.40 ОХРИДСКА БАНКА ИЗЛЕГУВА, РЕПЛЕК Е НОВИОТ БЛУ-ЧИП
недела дека Владата ја одложува идејата за водење преговори и евенту- Фармацевтскато. компанија Реплек АД Скопје е новиот мокедонски блу-
ално склучу-вање Аранжман со ММФ за наесен, само потврди дека еки- чип, односно дел од главниот берзански индекс МБИ-10, каде што влегу-
пата на Груевски има внатрешни разидувања за клучните извори на спа- ваат десетте нојликвидни акции но македонските компании котирани на
сување на Македонија од ужасната финансиска ситуација. Македонска берза. Реплек стоно дел од МБИ-10 откако но последната
ревизија на индексот одржана на 15 јуни беше исфрлена акцијата
Охридска банка АД Охрид. Главната причина за тоа е што акцијата на
Охридска банка од Охрид стана неликвидна откако мнозинскиот удел во
ФОКУС
Банката го купи француската финансиска групација Сосиет Женерал.
С.37 УМЕРЕНО НЕГАТИВНА ПЕРСПЕКТИВА С.41 ЌЕ СЕ БАРААТ И ХИПОТЕКИ И БАНКАРСКИ ГАРАНЦИИ
ИЛИРИКА ФМ Скопје - УМЕРЕНО НЕГАТИВНА ПЕРС-ПЕКТИВА Кенан Идризи, Заменик-директор на Македонската банка за поддршка
Тековнава недела не ја одбележуваат некои позна-чајни придвижува- на развојот
ња на цените на Македонската берза. Прометот е релативно низок, a Фирмите ќе аплицираат во деловните банки, а прва-та селекција ќе се
обврзницата за денационализација од осмата емисија е убедливо извршува согласно банкарските правилници и политики. Втората контро-
најтргувана хартија од вредност во тековната недела. Во текот на неде- ла, како и до-сега, ќе се извршува во Македонската банка за под-дршка на
лата не беа објавени некои позна-чајни ценовно чувствителни информа- развојот, со тоа што барањата за оваа кредитна линија ќе се испраќаат до
ции кои што можеа значително да влијаат врз вредноста на ак-циите. Европската инвес-тициска банка, каде дефинитивно ќе се одлучува кои
компании ги исполнуваат условите.
КБ Публикум - ОД ЕУФОРИЈА ДО ПАНИКА!
Имајќи го предвид обемот на истргувани хартии од вредност, учесни-
ците, како и неприсуството (односно, моменталната незаинтересира- ФОРУМ
ност) на поголемите странски инвеститори, како на страната на понуда-
та, така и од страна на побарувачката, може слободно да се заклучи С.18 ЗЛОУПОТРЕБА НА ПРИРОДНИОТ МОНОПОЛ
дека во овој момент цените на акциите на голем број македонски изда- Статусот на енергетст гигант во испораката ш топлинска енергија во
вачи кои се формираат на пазарот на калитал се нереферентни. земјите на ЕУ подразбира пониски трошоци на работење и пониски цени,
а не незаконски екстра профит што овозможува економски раст и член-
ство во ВИП-клубот на Македонската берза. Трансформацијата на
КАПИТАЛ Топлификација а.д. што беше направена од почетокот на оваа година е
само формална, затоа што се е останато по старо
С.25 МАКЕДОНИЈА ПРЕД РЕЦЕСИЈА!
Повеќе од сигурно е дека македонската економија годинава ќе паѓа. С.37 ЛЕТНА ДРЕМКА
Првиот зрак светлина што се појави во мрачниот тунел, низ кој што талка
економијата од крајот на минатата година, сепак не е излезот. Крајот на Македонска берза - минатата недела
тунелот се уште е далеку, барем до втората половина од 2010 година. Целата недела се карактеризираше со знанајно намален обем на
Компаниите бараат помош од државата за да преживеат бидејќи досега се тргување и мали варијации на цените на акциите. Индексите нетири дена
оставени сами на себе и се снаоѓаат како што знаат и умеат. Но, се пла- беа во мала добивка, освен во вторникот кога индексот забележа голем
шат дека ударот во наредниот период може да биде уште посилен пад од 3,75%. Тоа ш некој начин и го определи резултатот на неделно
ниво. Па така, МБИ10 ја заврши актуелнта недела со пад од 1,31%, спуш-
С.30 СУПЕРБРЕНД Е ГАРАНЦИЈА ЗА КВАЛИТЕТЕН ИЗВОР тајќи се на ниво од 2.535,25 поени
Борут Земљиќ, Генерален менаџер на Superbrands Adriatic
“Македонските супербрендови имаат привилегија, но и обврска да им
С.38 МАКЕДОНИЈА ОДИ КОН РЕЦЕСИЈА
покажат на останатите како ќе го задржат тој статус. Затоа што потешко е
да го задржите статусот шампион, отколку да го освоите” За некои од економските експерти Македонија е веќе во рецесија.
Непосредно пред одржувањето на првиот избор на супербрендови во Владата, пак, вели дека ќе почека на резултатите за БДП за вториот квар-
Македонија, разговаравме со Борут Земљич, главниот “виновник” што тал. Ако и тогаш резултатите бидат во минус, Македонија по втор пат (прв
организацијата Superbrands, дојде и на нашиот пазар. пат за време на воениот конфликт пo 2001 г.) ќе влезе во рецесија
Станува се поизвесно дека со завршувањето на вториот квартал од
С.32 ПОД ИТНО АРАНЖМАН СО ММФ! годинава Владата ќе мора и официјално да прогласи дека македонската
Советот алармира дека без координирање на фискалната политика на економија е во рецесија, а доволни показатели за тоа се посто-јаното опа-
владата и на монетарната на НБРМ, до крајот на годинава не ни бега девал- ѓање на индустриското производство (во мај пад од дури 15%, претход-
вација. Приоритет е да се скратат непродуктивните буџетски расходи. ниот месец од 10%), про-длабочувањето на трговскиот дефицит
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:37 Page 24

24 берзНИК broj 81
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 6.07.2009

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...

акцијата на интекс со најгоелм пораст


Последните два дена од јуни и првите три од
јули, односно изминатите пет работни дена местото најголем губитник минатата недела и припадна на
завршија без некои позначајни настани и проме- акцијата на ФЗЦ -11 октомври, Куманово
ни на Македонската берза. Најнискиот дневен
промет од тргтување со хартии од вредност поголемиот дел од вредноста се истргува на тставува неделен пораст од 19,45% кај оваа
изнесуваше 12 милиони денари, а највисокиот Официјалниот пазар или 92 милиони денари, акција.
промет од 28 милиони денарти беше направен додека остатокот од 10,5 милиони на Редовниот Местото на најголем губитник минатата
во средата, за што најмногу придонесе обрзни- пазар. Најтргувана хартија од вредност во текот недела и припадна на акцијата на ФЗЦ -11
цата од осмата емисија. на неделата беше обврзницата од осмата еми- Октомври, Куманово чија цена се спушти на
Индексот на десетте најликвидни компа- сија од денационализација на Република 1.255 денари по акција при тргувањето во втор-
нии,МБИ-10 ја започна неделата во плус, а Македонија која оствари вредност на тргување никот, што претставуваше пад од 16,33% кај
заврши во негатива од 1,12% односно на од 43,7 милиони денари. Веднаш после оваа акција.
2.460,14 индексни поени. обврзниците по вредноста на тргување беа За одбележување во минатата недела беше
Индексот на јавно поседувани друштва ја акциите на Комерцијална бенка Скопје, чиј и ценовно чувствителната информација што ја
започна неделата со пораст од 0,56%, кон сре- неделен промет изнесува 13,4 милиони денари, објави Лотарија на Македонија. Во дописот до
дината на неделата се спушти во негатива, а во а третото место се позиционира обврзницата од Македонска берза се наведува дека Лотарија на
петокот заврши на 0,03%во плус. Слична беше седмата емисија од денационализација со Македонија склучила Договор за купопродажба
и ситуацијата со индексот на обврзниците кој ја далеку помал промет од 6,7 милиони денари. на основните средства во износ од над полови-
заврши неделата со благ пораст од 0,10%. На неделно ниво најголем раст доживеа на милион евра со Друштвото ХТЛ Македонија.
Од вкупниот неделен промет од нормално акцијата на Интекс Скопје, чија цена во четврто- Рокот на испорака на средствата е до
тргување кој изнесува 102.540.316,04 денари, кот достигна 1.800 денари по акција што пре- 31.08.2009 година.

КомиСијата За хартии од ВредноСт


Согласност за директори
Вардар осигурување ќе Комисијата за хартии од вредност
на 131 седница која се одржа на 29
ност за директор на брокерската
куќа Делта Брокер АД Скопје и
ја зголеми основната јуни 2009 година, даде согласност
за директори на неколку брокерски
Кирил Митровски и натаму да
раководи со брокерската куќа
главнина куќи. И тоа:
Александар Домазетовски да
Инвестброкер АД Скопје.
Акционерското друштво за осигурување Вардар Скопје доби
биде именуван за директор на бро- Комисијата за хартии од вредност
одобрение од Комисијата за хартии за вредност да издаде втора
керската куќа Нови Триглав АД издаде и една дозвола за брокер и
емисија на долгорочни хартии од вредност по пат на приватна пону-
Скопје; една лиценца за инвестициски
да. Со оваа емисија, Акционерското друштво за осигурување Вардар
Оливера Клинчарова доби соглас- советник.
Скопје ќе издаде 45.138 обични акции, во вкупна вредност од
180.552.000 денари. Емисијата се врши заради зголемување на
основната главнина на друштвото. Во Втората полоВина на јуни

Брокер на Фершпед Затворени 26 фирми,


брокер- казнет поради непријавени
Комисијата за хартии од вредност при непосредна контрола на
брокерската куќа Фершпед брокер АД Скопје констатира дека бро-
кер во текот на работењето не ги почитувал Законот за хартии од работници
вредност и правилата за тргување, односно не биле реализирани - Поради непријавени работници поведување прекршочна постапка.
три налози во целост и за нив нема склучено трансакции, иако на
во втората половина на месецов Во областа на безбедноста и
берзата постоеле пазарни услови за нивна реализација, согласно
инструкциите дадени од клиентите. За сторените повреди, КХВ затворени се вкупно 26 фирми за здравјето при работа донесени се
донесе решение за привремена забрана од 30 работни дена на период од 30 дена. При извршените 210 решенија за отстранување на
овластениот брокер од Фершпед брокер АД Скопје да врши работи контроли на државните инспектори утврдени недостатоци и донесени
за кои има добиено дозвола. од областа на работните односи се и три забрани за работа за

опомена за над
затекнати се вкупно 110 непријавени небезбедна опрема за работа во
работници. По донесените решенија деловна просторија. Извршени се и

50 акционерски друштва за забрана за работа на


работодавецот пријавени се 27
22 увидa на местото за потешки
повреди при работа. Во оваа област
По спроведување на постапка пред Прекршочната комисија, КХВ работници. извршени се вкупно 745
им изрече опомена на над 50 акционерски друштва со посебни обврски Државните инспектори од областа инспекциски надзори, од кои 620
за известување, бидејќи необјавувале податоци во Регистарот на на работните односи во втората редовни и 125 контролни надзори.
акционерски друштва со посебни обврски за известување или пак половина на месецов извршија 1.273 Поднесени се 10 барања за
нецелосно и ненавремено ја исполнувале таквата обврска. инспекциски надзори, од кои 1.169 поведување прекршочна постапка
На барање на брокерската куќа ”Ауктор Брокери” АД Скопје која редовни, 50 контролни и 54 надзори за повреди на Законот за
поседуваше 150.000 евра основна главнина, КХВ дозволи отсега да
по писмено барање од странки. безбедност и здравје при работа и
врши само купување и продавање на хартии од вредност по налог и за
сметка на клиентот, дејствување како покровител при котација и инве- Во втората половина од јуни, како Законот за инспекција на трудот. Од
стициско советување за што во секое време ”Ауктор Брокери”АД што соопшти ресорното 15 до 29 јуни извршени се вкупно
Скопје треба да поседува и да одржува 75.000 евра основна главнина. Министерство, донесени се 43 2.018 инспекциски надзори од
Тоа значи дека оваа брокерска куќа повеќе нема да управува со порт- решенија за отстранување повреди областа на работните односи и од
фолио на хартии од вредност по налог и за сметка на индивидуален на законот и други прописи. областа на безбедноста и здравјето
клиент. Поднесени се и 29 барања за при работа.
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:37 Page 25

Data 6. 07. 2009 broj 81


BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
25
NEDELEN PREGLED NA MAKEDONSKA BERZA
za period od 29.06. - 3.07. 2009 godina

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATA


BERZA AD SKOPJE U^ESTVO NA ODDELNI PAZARNI
SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST


NA OFICIJALEN PAZAR
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 16:36 Page 26

26 берзНИК broj 81
OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 29.06. D0 3.07. 2009
Data 6. 07. 2009
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 15:10 Page 27
berznik_081:berzNIK 04.07.2009 15:10 Page 28

You might also like