You are on page 1of 28

berznik_084:berzNIK 25.07.

2009 16:39 Page 1

берзНИК - GODINA III - BROJ 84 - 27 ЈУЛИ 2009 GODINA (PRILOG NA TENDERNIK)

www.berznik.com.mk

Наесен, датум за
преговори со ЕУ?
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:18 Page 2
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:50 Page 3

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
3

О
ва може да биде најважна година за Македонија А , бидејќи роковите а исполнување и на помалиот
–ни порача еврокомесарот за проширување, Оли дел од осумте одредници, е стеснет, добра волја покажа и
Рен - Констатирам дека постои широк консензус за претседателот на Собранието Трајко Вељаноски. Тој е
европската иднина на Македонија, изјави еврокомесарот дециден- Законодавниот дом ќе излезе во пресрет за
Оли Рен пред пратениците од Националниот совет за носењето на законите до 15 септември и доколку е
евроинтеграции, но и од собраниските комисии за потребно одморот на пратениците ќе биде скратен.
надворешни работи и европски прашања, како и пред Спикерот информираше дека собраниската мандатно
претставници од граѓанското општество. имунитетна комисија за четири месеци ќе излезе со
предлог за измени на Деловникот за работа на
Петнаесетти септември е рокот до кога Македонија Парламентот според препораките на Венецијанската
треба да исполни најголем дел од обврските што комисија и оти Законот за финансирање на политичките
произлегуваат од осумте одредници од последниот партии е ставен на дневен ред на седница закажана 28
извештај на ЕК за да добие датум за преговори за влез во јули.
Унијата. Рен порача дека поконкретно дотогаш треба да
биде донесен законот за Собрание, измените и Најголемата опозициска партија СДСМ, според
дополнувањата на Законот за финансирање на лидерот Бранко Црвенковски, во овој период ќе биде
политичките партии, измените и дополнувањата на крајно конструктивна во интерес на државата. - Јасно и
гласно кажавме дека ќе ги поддржиме клучните закони
Да направиме се- да неопходни за добивање на позитивен извештај на ЕК, се
разбира не во било каква содржина. Притоа немаме

добиеме датум за никакви тесно партиски интереси туку само ќе


инсистираме на исполнување на препораките на ЕК,

преговори за ЕУ изјави Црвенковски, искажувајќи надеж дека и власта ќе


биде и конструктивна и одговорна.

Законот за државни службеници, а многу важно е Џевад Адеми, член на најтесното раководство на ДУИ
почитувањето на Охридскиот рамковен договор. Поголем изјави оти на средбата лидерите презеле обврска со што
дел од листата со обврски што произлегуваат од е можен поширок консензус да се донесат неопходните
одредниците Македонија веќе исполнила. - Денес листата закони за Македонија да добие позитивен извештај. Да
е значително намалена, секоја недела се напредува, рече направиме се за да добиеме датум за почеток на
Рен посочувајќи директно на одредницата за фер и преговори, изјави пратеникот, Адеми.
слободни избори, како и на визната либерализација.
Народот вели никогаш не е доцна. Подадените раце
Еден ден по посетата на Рен, а во пресрет на на лидерите да се надеваме дека нема да ги бојкотираат
објавувањето на извештајот на Европската комисија за предлог законите кои треба да се донесат итно до 15
прогресот на Република Македонија и севкупните Евро - септември! Да се надеваме дека партиските лидери во
атлантски интеграции, се одржа и лидерска средба - државава конечно сфатија, или ако сакате признаваат
лидерите на најголемите парламентарни партии во дека на никој поединечно нема да му биде отворена
земјава седнаа на маса... Водачите на најрелевантните европската капија... Датум за преговори треба да добие
парламентарни политички партии решија да се обидат да Македонија, граѓаните,а не самите политичари. Тие се
ги усогласат ставовите и да изнајде политички консензус само алките кои требаше да обезбедат преку политички
за реформите и останатите суштински прашања од консензус, економски раст и социјален стандард да не
значење за ЕУ и НАТО перспективите на Македонија. закачат на европскиот воз - ЕУ.

–Епилогот: конструктивна, корисна и упешна. Во меѓувреме додека Македонија се бори да стане


Тоа се оценките за лидерска средба на првите луѓе на дел од европското семејство, Европската Унија се бори
најрелеватните парламентарни политички партии во да им помогне или барем да ги ублажи негативните
земјата посветена на евроатланскиот интегративен процес ефекти од глобалната финансиска криза.
и добивањето датум за преговори за членство во ЕУ во
новиот есенски извештај на ЕК. Според резултатите од најновата анкета на
Евробарометар, над 70 отсто од Европејците очекуваат од
Првите луѓе на политичката фела во Република ЕУ да помогне во намалување на невработеноста, додека
Македонија, можеби за првпат донесоа и мудри одлуки- 61 процент сметаат дека најлошиот период во
да најдат компромис за повеќе ранливи прашања. економската криза претстои. Од испитаниците во сите
Ефектот видливо -позитивен (барем по првичните земји, членки на Унијата, околу четири отсто ги загубиле
разговори). На средбата се усогласени ставовите за своите работни места во скоро време, 24 проценти имаат
законот за Собрание, за измените на законот за колега кој добил отказ, а 34 отсто познаваат човек, кој го
финансирање на политичките партии, кои се очекува да загубил работното место. Најзагрижени за иднината на
бидат донесени со огромно мнозинство во Парламентот, своите работни места се во Летонија, Литванија, Шпанија
како и за доимплементација на Законот за употреба на и Ирска, а најмалку се грижат граѓаните на Луксембург,
јазиците односно на албанскиот јазик. Копјата можеби ќе Грција и Холандија.
Makedonka Baldazarska продолжат да се кршат околу законот за Собрание со
Glaven i odgovoren измени и дополнувања на Деловникот за работа на Според учесниците во истражувањето, ЕУ би можела
urednik na берзНИК Парламентот, што го услови опозицијата. да помогне во заштита на работните места преку
e-mail: Европскиот социјален фонд за зголемување на
berzNIK@interNIK.com.mk - По доаѓањето на еврокомесарот Оли Рен и неговите професионалната квалификација или за добивање нова,
пораки се чини дека шансата е пред нас и треба да ја преку дозволување на микрокредити за започнување
искористиме како држава, независно кој во која партија е сопствен бизнис, преку обезбедување професионални
и во каква позиција се наоѓа. Потребно е сите да се стипендии за младите, кои завршуваат училиште.
заложиме, изјави Груевски.
До следниот
понеделник
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:31 Page 4

4 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

ПРЕПоРака за МакЕДоНскитЕ гРаѓаНи

Биометриските пасоши - единствен


услов за патување во Шенген зоната
- Ова може навистина да биде најважна
година за вас. Очекуваме да употребите исто
Македонија е лидер во регионот во однос на биометриските пасоши и
таква политичка волја, како за реформите за граничното управување и ова претставува добра основа за справување
визна либерализација кои брзо и квалитетно ги со останатите предизвици за добивање датум за преговори со ЕУ
спроведовте, и за доисполнување на
одредниците што ќе резултира со добивање
датум за преговори. Констатирам дека постои
широк консензус за европската иднина на
Македонија, изјави еврокомесарот Оли Рен
пред пратениците од Националниот совет за
евроинтеграции, но и од собраниските комисии
за надворешни работи и европски прашања,
како и пред претставници од граѓанското
општество.
Петнаесетти септември е рокот до кога
Македонија треба да исполни најголем дел од
обврските што произлегуваат од осумте
одредници од последниот извештај на ЕК, за
да добие датум за преговори за влез во
Унијата. Рен порача дека поконкретно дотогаш
треба да биде донесен законот за Собрание,
измените и дополнувањата на Законот за
финансирање на политичките партии,
измените и дополнувањата на Законот за
државни службеници, а многу важно е
почитувањето на Охридскиот рамковен
договор. Поголем дел од листата со обврски
што произлегуваат од одредниците Македонија основа за справување со останатите Бонева истакна дека добивањето датум за
веќе исполнила. - Денес листата е значително предизвици. преговори за влез во ЕУ ќе биде
намалена, секоја недела се напредува, рече Основна цел на Македонија останува обесхрабрување за оние кои сметаат дека
Рен посочувајќи дирекно на одредницата за добивање датум за преговори и членство на Македонија нема европска перспектива и оти
фер и слободни избори, како и на визната земјата во Европската унија, истакнаа може да има прекројување на границите на
либерализација. претседавачот на Советот Силвана Бонева и Балканот. Тогаш, смета таа, во една
Еврокомесарот, исто така, ја истакна вицепремиерот за европски прашања Васко порелаксирана атмосфера ќе можат да
важноста од вклучување на целото општество Наумовски. Тие посочија дека Македонија продолжат и разговорите со нашиот јужен
во реформите, особено на граѓаните бидејќи вложува максимални напори за исполнување сосед за изнаоѓање взаемно прифатливо
целокупниот процес на евроинтеграција на критериумите поставени од Унијата. решение за името.
најмногу ќе влијае на животот на обичните
луѓе.
Биометриските пасоши, рече Рен, ќе бидат Логичен чекор на патот кон целосна интеграција
единствен услов за патување на македонските На средбата на македонскиот претседател Ѓорге Иванов со комесарот за проширување на
граѓани во земјите потписнички на Шенгенскиот ЕУ Оли Рен, Иванов му изрази благодарност на Рен за личниот придонес во
договор. Добивањето на визната приближувањето на Македонија кон Европската унија, а посебно за неодамна добиената
либерализација е важен индикатор за препорака од Европската комисија за укинување на визите за македонските граѓани.
капацитетите на институциите, истакна Претседателот Иванов рече дека визната либерализација за Република Македонија
еврокомесарот, посочувајќи дека некои биле претставува логичен следен чекор во патот кон целосните интеграции и дека таа може
изненадени, но тој бил импресиониран од она дополнително да ги акцентира реформите што ги прави Македонија, да биде дополнителен
што е направено. поттик во реформскиот процес и конкретна придобивка за граѓаните.
Според него, Македонија е лидер во - Со одлуката за укинување на визите и евентуалната препорака за добивање датум за
регионот во однос на биометриските пасоши и преговори, ќе се валоризира досегашниот вложен труд во реформите на кои Република
граничното управување и треба да и се Македонија е посветена, без разлика на разочарувањето од Букурешт, рече Иванов.
честита. Ова, смета Рен, претставува добра

Наесен, датум за преговори со ЕУ?


Дали Македонија ќе го добие толку посакуваниот и очекуваниот датум за почеток на преговорите со Унијата,
ќе зависи од резултатите кои ќе бидат испорачани во следните два месеца. -Ние нема да ги поместуваме
условите, ќе играме фер,порача комесарот Рен
Постојат реални шанси да се исполнат бенчмарковите и способност да се спроведат таквите реформи кои се потребни за
Македонија наесен да добие датум за почеток на преговорите со ЕУ, но добивање препорака, рече Рен, додавајќи дека на Владата и претстои
тоа ќе зависи од резултатите кои ќе бидат испорачани во следните два многу работа.
месеца. Ние нема да ги поместуваме условите, ќе играме фер, изјави Премиерот Никола Груевски од своја страна истакна дека Владата е
еврокомесарот Оли Рен на заедничката прес-конференција со целосно посветена на исполнување на сите бенчмаркови и оти во
премиерот Никола Груевски во македонската Влада. наредниот период ќе биде фокусирана на сите работи што треба да
Тој рече дека е импресиониран од квалитетот и брзината на резултираат со позитвен извештај во октомври годинава и ќе
реформите спроведени за добивање визната либерализација, и оти овозможат датум за почеток на преговорите.
тоа е потврда за посветеноста и политичката волја на Владата, Тој притоа ги спомна реформите во судството, државната
Парламентот и институциите за постигнување на посакувана цел. администрација, имплементирањето на Охридскиот договор, борбата
- Кога ја споредив листата на она што треба да се направи денес со против криминалот и корупцијата, донесувањето на одредени закони
онаа пред една година, јасно е дека станува збор за многу пократка акти и спроведување на донесените кои се зацртани во бенчмакровите.
листа. Уште повеќе реформите кои што се спроведуваа во однос на Дополнителен мотив на тој пат, рече премиерот, е препораката за
визната либерализација покажуваат дека постои политичка волја, но и визна либерализација.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:39 Page 5

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
5
20.07.2009 g. PONEDELNIK
S O D R @ I N A 1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
-Можните измени на Законот за енергетика, денеска европските интеграции. Да го земеме, на пример, пазарот на
VOVED........................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 топ тема во сите печатени медиуми. -Власта ќе попушти, под горива. Почнувајќи од јули годинава, Владата дозволи про-
притисок на Европската енергетска заедница ќе мора да го дажба на гориво со квалитет еднаков на земјите од
BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ....................................5-7 менува Законот за енергетика. Владата сега е ставена во Европската Унија. Тоа значи: големо подобрување на живот-
тесно и има рок од два месеца да го направи тоа. Како што ната средина и грижа за здравјето на населението во
беа експресно донесени измените на Законот за енергетика земјава, можност за увоз и продажба на автомобили со висо-
НА ДОМАшЕН ТЕРЕН..............................8-12 лани есента под притисок на ЕЛЕМ, така сега власта ќе коекономични и еколошки мотори. Тоа досега не беше
мора, исто така, експресно да направи повторно измени во можно бидејќи производителите не даваа гаранција за рабо-
Законот. Претставници на Европската енергетска заедница тата на моторите поради тоа што немаше висококва-литетни
уште на почетокот на мај годинава имале специјални прего- горива. Населението ќе има пристап до поеконо-мични,
ENERGETIKA..................................12-13 вори во Владата за ова прашање. Меѓугоа, власта во меѓу- поефективни и поквалитетни горива во својата земја. При
време не го измени Законот, поради што очигледно оваа избор на земја за транзит, Македонија ќе стане попри-влечна
институција се решила на ваков чекор, да испрати официјал- и за автотранспортните превозници.
но мислење до Владата, но и до македонската јавност. Ако Преработувачката индустрија заглавена во банките
МАКЕДОНСКО-СРПСКА БИЗНИС измените не се направат во рок од два месеца, од Брисел –Бизнис, Клиентите од преработувачката индустрија се
предупредуваат дека ќе го информираат Советот на мини- најзадолжени кај банките. Корпоративниот сектор за да ги
СОРАБОТКА.......................................14-15 стрите, односно целиот случај ќе се Предаде на ЕУ, за таа да реализира своите развојни проекти и да се позиционира на
реши што понатаму. пазарот, најмногу ги користи банките како извори за свеж
Министерот за економија Фатмир Бесими најави дека капитал. Во текот на минатата година, барем во првата поло-
откако официјално ќе ги добијат забелешките од ЕЕЗ, вед- вина, банките беа пофлексибилни и за компаниите обезбе-
СВЕТ ВЕСТИ.........................................................18-19 наш ќе пристапат кон менување на Законот. -Ние официјал- дуваа пари со поповолни камати и услови. Тоа овозможи да
но се уште не сме ги добиле забелешките, но штом ќе при- се освежи стопанството и да се размрда претприемништво-
стигнат ќе ги разгледаме и подготвени сме веднаш да при- то. Компаниите земаа кредити, но можеа и да ги враќаат
БЕРЗНИК - ЧЕТВРТОК-САБОТА ............20-23 стапиме кон усогласување на Законот за енергетика со поради зголемениот обем на работа и профитабилноста.
европските директиви. Забелешките од Европската енергет- Сега работите се сменети, a долговите почнуваат да стану-
НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА................................24 ска заедница ќе ги инкорпорираме во нашите закони, изјави ваат главниот проблем за компаниите, бидејќи профитабил-
вчера портпаролот на Министерството за економија, Исмаил носта е намалена, многу извозни договори или се стопирани
Ебипи. или се намалени. Стопанството ја чека најавената финан-
БЕРЗА..................................................25-26 Топ вест денес и опжалувањето на стечајната постапка сиска инјекција од 100 милиони евра што треба да ги обезбе-
на Сведмилк од Моше Баум. Неговата фирма бара да се ди државата преку Европската инвестициска банка. Бизнис
затвори стечајот во Сведмилк. Моше Баум поднесе жалба на секторот во изминатиот период негодуваше дека ова нема
одлуката за отворање стечај на млекарницата Сведмилк. да им ги надомести загубите и да ги врати во живот, бидејќи
-Феникс енерџи сака Сведмилк да работи и да не биде според најавите, предност ќе имаат само извозно ориентира-
ликвидиран, бидејќи стечајниот управник досега не најде ните, со што остануваат да „висат” останатите фирми.
I M P R E S S U M соодветен начин млекарницата да проработи. Оваа фабри-
ка е единствена во регионот и повеќе од тажно е што не се
Време –Истекува времето за замена на горивото-
Евродизелот останува балкански-Крајниот рок на замена на
користи нејзиниот капацитет вели Баум во соопштението до стариот дизел истече на 15 месецов и тој треба да му го
медиумите. Тој истакнува дека како доказ се способни да отстапи местото на новиот евродизел 5, во согласност со
работат со фабриката, на судот му доставиле договор потпи- стандардите на ЕУ за примена на течни горива на бензински-
шан со институтот Пегасис од Италија во вредност од 21 те пумпи. На пумпите, според постојните законски пропиш,
Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje милион евра, за обезбедување шест модерни фарми во од први овој месец се воведоа нови безоловни бензини од 95
земјава, инвестиции во земјоделството, како и извоз на и 98 октани, евродизел 5 и мазут што содржи помалку
Mediumska biblioteka i digitalna arhiva млеко. Доставиле и доказ за добиен тендер од држава во сулфур. Меѓутоа, мал број од бензинските пумпи ги воведоа
Redakcija na Африка, од кој месечно требало да добиваат по еден милион новите горива затоа што се уште се ослободуваат од резер-
Adresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000, евра. вите на старите бензини. Оставен им е рок од два месеца за
R.Makedonija -По повод четири години од влегувањето на компа- замена на стариот мазут со нов и купување нови безоловни
нијата на македонскиот пазар, Андреј Куку, генерален мена- бензини.
Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839
џер на Лукоил Македонија, во вчерашното интервју за Квалитетот го испитува пазарната инспекција и според
Internet: www.interNIK.com.mk; државната Македонска информативна агенција (МИА) не досега спроведените контроли на пумпите, кои продавале од
e-mail: info@interNIK.com.mk штеди на убави зборови за соработката со Владата и со дру- новиот вид гориво, не се пронајдени аномалии во неговиот
гите државни институции, за македонската бизнисклима, квалитет и во содржината. Казните за непочитување на пра-
Izvr{en direktor: Zdravko Josifovski условите за инвестирање, како и за развојот на рускиот вилата за продажба на новите бензини достигнуваат до
бренд. “Лукоил” е присутна четири години на македонскиот 15.000 евра.Отворено небо не носи евтини авиобилети-Нова
IKT Menaxer: Kiro Velkovski пазар, исто толку време и вие лично сте овде. Што би Македонија-Република Македонија нема изработено соп-
Menaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i} издвоиле како најголема промена што сте ја забележале во ствена стратегија за авиосообраќајот и преземањето на кон-
Македонија во овој период? цептот на „отворено европско небо” нема да донесе конку-
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI Најбитни се реалните мерки спроведени во насока на ренциј а и намалување на цената на авионските билети.
MEDIUMI
e osnovan 2007 godina. 2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI
1. БЕСИМИ: ЗАКОНОТ ЗА ЕНЕРГЕТИКА ЌЕ СЕ МEНУВA (*****)
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI 2. МОШЕ БАУМ БАРА ДА СЕ ЗАТВОРИ СТЕЧАЈОТ ВО „СВЕДМИЛК” (****)
MEDIUMI
Broj: 84 ДНЕВНИК ВРЕМЕ
с.6 БАНКИТЕ СОБИРААТ ПОМАЛКУ ПАРИ
Data: 27.07.2009 с.6 БЕСИМИ ЌЕ ГО МЕНУВА ЗАКОНОТ ЗА ЕНЕРГЕТИКА
с.7 ЕВРОДИЗЕЛОТ ОСТАНУВА БАЛКАНСКИ
с.6 „ЖИТО ВАРДАР” ПОЧНА СО ОТКУП НА ЛЕБНОТО ЖИТО с.7 ЗАГУБАРИТЕ НА ПАЗАР
SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA
с.7 „ФЕНИКС ЕНЕРЏИ” ГО ОБЖАЛИ СТЕЧАЈОТ НА с.7 HA ЕЛЕМ ДА МУ СЕ ОДЗЕМЕ МОНОПОЛОТ
„СВЕДМИЛК”
FOTO NASLOVNA: ВЕЧЕР
НАЕСЕН, ДАТУМ ЗА с.9 ПАЗАРОТ НА ГОРИВА СЕ ОСЛОБОДУВА
с.5 ВЛАДАТА СОЗДАВА ОДЛИЧНИ БИЗНИС УСЛОВИ
ПРЕГОВОРИ СО ЕУ?
БИЗНИС с.7 ЖАЛБА ЗА СТЕЧАЈОТ ВО СВЕДМИЛК
Foto: с.2 ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ 1,61 МИЛИЛОНИ с.7 ЗАКОНОТ ЗА ЕНЕРГЕТИКА НАЕСЕН ЌЕ СЕ МЕНУВА
Robert Spasovski ЕВРА ДОНАЦИЈА ОД ABCTPИJA
ВЕСТ
с.2 МОШЕ БАУМ ПОДНЕСЕ ЖАЛБА НА ОДЛУКАТА ЗА
ОТВАРАЊЕ НА СТЕЧАЈ ЗА „СВЕДМИЛК” с.2 БЕСИМИ: ЗАКОНОТ ЗА ЕНЕРГЕТИКА ЌЕ СЕ МEНYВA
Redakcija na
с.3 ТОПЛАНИТЕ БАРААТ ПОСКАПО ПАРНО OД 20 ДO 32 ОТСТО
Internet distributiven sistem: с.4 ПРЕРАБОТУВАЧКАТА ИНДУСТРИЈА ЗАГЛАВЕНА ВО
www.interNIK.com.mk БАНКИТЕ с.3 555 КМ АВТОПАТ ПОД КОНЦЕСИЈА
Glaven i odgovoren urednik: Makedonka Baldazarska с.8 ИЗНОСОТ НА БЛАГАЈНИЧКИ ЗАПИСИ ЗГОЛЕМЕН ЗА НОВА МАКЕДОНИЈА
Novinari: Vaska Mickoska 50 ПРОЦЕНТИ
с.6 ГОЛЕМИ ВЕТУВАЊА ЗА ИДНИНАТА НА СУВЕНИР
Evoluator na vesti: Сашо Велагиќ с.9 ОБВРЗНИЦИТЕ НАЈАТРАКТИВНИ ЗА ИНВЕСТИТОРИТЕ
operatori: Mare Lazarevska, Димитар Димитриески и Иван с.7 “ОТВОРЕНОТО НЕБO” НЕ НОСИ ЕВТИНИ АВИОБИ-ЛЕТИ
Симоновски с.7 “ФЕНИКС ЕНЕРЏИ” JA ОБЖАЛИ ОДЛУКАТА ЗА СТЕ-
Fotoreporter: Robert Spasovski
УТРИНСКИ ВЕСНИК ЧАЈ ВО “СВЕДМИЛК”
с.5 „ГРАДСКИ АПТЕКИ” СО ПРАЗНИ РАФТОВИ
Marketing, distribucija i proda`ba:
ШПИЦ
с.8 МОШЕ БАУМ ПОДНЕСЕ ЖАЛБА НА ОДЛУКАТА ЗА
INTERNACIONAL NIK AD - Skopje ОТВАРАЊЕ СТЕЧАЈ НА СВЕДМИЛК с.8 МОШЕ БАУМ БАРА ДА СЕ ЗАТВОРИ СТЕЧАЈОТ ВО
„СВЕДМИЛК”
с.9 ВО ЧИИ РАЦЕ ЌЕ ПАДНАТ ПРЕДМЕТИТЕ „ИЗГРЕВ”,
„ЈАКА ТАБАК” И „ПЕПЕЛ”? с.8 ВЛАСТА ДA ГО ВРАТИ „КАЈМАКОТ” ОД ЕЛЕМ
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:12 Page 6

6 берзНИК broj 84
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

21.07.2009 g. VTORNIK
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
-Зошто паѓаат тендерите на Владата, анали- одобрува проектот. нема добиено забелешките. Министрите си ја
зира Утрински весник. Изградбата на трите купо- -Се одложува тендерот за концесии на префрлаат одговорноста едни на други. Од
ли на Собранието повторно се одложува поради патиштата, пишува Нова Македонија.- тројката најповикани Ставрески, Чингов-ски и
тоа што пропадна и вториот тендер. Според офи- Министерството за транспорт и врски се уште не Бесими, само Бесими најави дека откако офи-
цијалното објаснување, трите заинтере-сирани го распиша тендерот за издавање концесија на цијално ќе ги добијат забелешките од ЕЕЗ, вед-
фирми, Бегон, Гранит и Конструктор-Сплит, и овој седум патни правци во Македонија, иако премие- наш ќе пристапат кон менување на Законот.
пат понудиле превисоки цени, околу 12 милиони рот Никола Груевски пред повеќе од еден месец Од ЕЛЕМ, кој фактички поради забелешките
евра. Компаниите не доставиле ниту специфика- најави распишување на тендерот во рок од еден од Брисел ќе морада ја загуби монополската
ции за материја-лите, што, исто така, им се зема месец. Во Министерството сега најавуваат дека позиција што му се даде со ланските измени на
како голем пропуст. За две седмици ова е трет тендерот ќе се распише во август, а изборот на Законот, засега не сакаат да коментараат ништо.
тендер што не успеа (по двокатните автобуси и концесионер што ќе ги гради 550 кило метри нови Оттаму упатуваат на Министерството за еконо-
Вардарска Долина), a се однесува на проекти кои патни правци ќе биде познат дури во септември, мија, кое е предлагач на Законот за енергетика.
Владата ги турка уште од преземањето на власта пренесе Тотал... -УЈП наплаќа данок во покер апарати, маши-
во 2006 година. Слична судбина со поништување -Шведска без истрага за Сведмилк, е насло- ни и автомобили, пишува Нова Македонија. -
или со заглавување во процедурата имаа и тен- вот под кој Вест ја објави анализата за случајот Станува збор за имот кој УЈП го запленила од
дерите за повеќе капитални објекти од енергети- со млекарницата во разговор со шведскиот амба- различни даночни обврзници, правни и физички
ката како: ТЕЦ Неготино, хидроцентра-лите садор Ларс Фреден ,кој првпат се согласи за лица кои не успеале навремено да ги намират
Чебрен и Галиште, Бошков мост, Вардарска аферата со млекарницата. -Bo Шведска нема даночните обврски. Од огласите на УЈП може да
Долина, кои неколку пати беа поништени, па истрага за млекарницата, Свидмилк во која се забележи дека даночниците не се пребирливи
повторно објавени. доминантен сопственик беше шведскиот фонд во однос на имотот што е предмет на заплена.
-Тендери се распишуваат само за да пропад- Свидфонд кој е основан со 100 проценти држа- Така, на продажба се нудат хаварисани автомо-
нат, анализира и Време.Тендерите за енергетика вен капитал, изјави за Вест, Ларс Фреден, амба- били по багателни цени, разни видови машини,
во земјава пропаѓаат поради лошата владина садор на Кралството Шведска во Македонија. деловен простор, апарати за игри на среќа и што
политика и несериозниот однос кон заинтереси- Оскарсон исчезна од Македонија кога проблемот уште не.
раните компании, тврдат експертите... со неисплатеното млеко кулминираше. Кој ја голта водата за пиење, истражува
Условите што ги нудеше државата беа при- Шведскиот амбасадор во Македонија вели Шпиц.-Рашче ќе пресуши, а скопјани ќе дехидри-
чината за пропаѓање на тендерите за изградба дека Шведска во проектот Свидмилк изгубила раат ако граѓаните и јавните претпријатија ги
на хидроцентрали. He можете да ги викате инве- вкупно 500.000 евра во акциски капитал и околу полеваат дворовите и парковите со водата за
ститорите ајде градете кај нас, ама објектот што 150.000 во позајмици кои Свидфонд ги вложи во пиење Автопералниците не се ништо посовесни
ќе го изградите цело време ќе биде наш. Под тие развојот на млекарницата во Маке-донија. и се правдаат дека немаат цистерни да носат
услови никој нема да дојде вели Кочо Анѓушев, И денес дел од весниците се навраќаат на вода од Вардар.
универзитетски професор и претставник на ЕФТ, Законот за енергетика. -Мислењето од Вечер- Продадени акции на Охридска банка-
компанија што се занимава со увоз на електрич- Европската енергетска заедница за Законот за Во блок трансакција, вчера на Официјалниот
на енергија. Тој тврди дека ЕФТ е заинтересира- енергетика се уште патува до Влада-та, по дип- пазар на Македонската берза за хартии од вред-
на за проектот Бошков мост, но ќе учествува ломатски пат, велат од Министерството за еконо- ност продадени 1,29 проценти од капиталот на
само ако државата ги смени условите под кои го мија. Владата се правда дека официјално ги Охридска Банка.

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. ЗОШТО ПАЃААТ ТЕНДЕРИТЕ НА ВЛАДАТА (****)
2. ВЛАСТА НЕ ГЛЕДА КРИМИНАЛ ВО „СВЕДМИЛК” (***)
ДНЕВНИК с.6 ТЕНДЕРИ СЕ РАСПИШУВААТ САМО ЗА ДА ПРОПАДНАТ
с.7 ОБВРЗНИЦИТЕ ГИ ЗАЈАКНАА ФОНДОВИТЕ с.6 БЕНЗИНОТ ПОЕВТИН
с.7 БЕНЗИНИТЕ ПОЕВТИНИ ЗА 2,5, ДИЗЕЛОТ ЗА ТРИ ДЕНАРИ с.6 ГРАЃАНИТЕ ГО СТИСНАА ЏЕБОТ
с.8 СЛАВЕСКИ ИСЧЕЗНА
с.8 ЗЕМЈОДЕЛЦИТЕ НЕ ЗНААТ КОЈ ГИ ЗАСТАПУВА ВЕЧЕР
с.5 ПРОДАДЕНИ АКЦИИ НА ОХРИДСКА БАНКА
БИЗНИС с.7 ПОЕВТИНУВАЊЕ НА ЗЕЛЕНИОТ КАРТОН-РЕАЛНОСТ!
с.2 БЕНЗИНИТЕ ПОЕВТИН ЗА 2,5, A ДИЗЕЛОТ ДО 3,5 ДЕНАРИ ЗА ЛИТАР с.7 БЕНЗИНИТЕ ПОЕВТИНИ ЗА 2,5, А ДИЗЕЛОТ ЗА 3,5 ДЕНАРИ ЗА ЛИТАР
с.2 ВРЕМЕ Е ЗА МЕНАЏЕРСКИ КОНСУЛТАНТИ с.7 ДОЛГОВИТЕ ЗА СТРУЈА И ВОДА ДА СЕ ОДЛОЖАТ
с.5 ЌЕ СЕ ИСЧИСТИ ЛИ ОГРОМНАТА НЕВРАБОТЕНОСТ?
с.5 ТРАНЗИТНИОТ ПРЕВОЗ НА СТОКИ БЕЗ ДОЗВОЛИ ВЕСТ
с.8 СТРАНСКИТЕ АКЦИОНЕРИ ГИ „ГОЛТНАА” ДОМАШНИТЕ БАНКИ с.3 ШВЕДСКА БЕЗ ИСТРАГА ЗА “ СВИДМИЛК”
с.9 ИСТРГУВАНИ 1,29 ПРОЦЕНТИ ОД ОХРИДСКА БАНКА ЗА 7,3 МИЛИОНИ ДЕНАРИ с.3 ПОЕФТИНИJA БЕНЗИНИТЕ

УТРИНСКИ ВЕСНИК с.7 ЦАРИНАТА ЕЛЕКТРОНСКИ ЌЕ ЃИ СЛЕДИ АКЦИЗНИТЕ СТОКИ


с.3 ЗОШТО ПАЃААТ ТЕНДЕРИТЕ НА ВЛАСТА НОВА МАКЕДОНИЈА
с.7 СИТЕ СИ ЈА ПРЕФРЛААТ ТОПКАТА ЗА ЗАКОНОТ ЗА ЕНЕРГЕТИКА с.7 УЈП НАПЛАЌА ДАНОК ВО ПОКЕР АПАРАТИ, МАШИНИ И АВТОМОБИЛИ
с.7 БЕНЗИНИТЕ ПОЕВТИНИ ЗА 2,5 ДЕНАРИ А ДИЗЕЛОТ ЗА 3 с.7 БЕНЗИНИТЕ ПОЕВТИНУВААТ ЗА 2,5 ДЕНАРИ, А ДИЗЕЛОТ ЗА 3 ДЕНАРИ
с.8 ОД ИДНАТА ГОДИНА, ЦАРИНА ЌЕ ГИ НАПЛАЌА АКЦИЗИТЕ
ШПИЦ
ВРЕМЕ с.7 КОЈ ЈА ГОЛТА ВОДАТА ЗА ПИЕЊЕ?
с.6 ЕВН ДА ИМА ИСТ ТРЕТМАН СО ЕЛЕМ
с.8 „ВАРДАРСКА ДОЛИНА” ЗАМАТЕНА OД НОВИОТ ТЕНДЕР
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:12 Page 7

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
7
22.07.2009 g. SREDA
1. KRATOK pREglED NA NASTANI
Искористувањето нa сончевата енергија, се килограм пченица, побараа денеска претставници- милиони долари. -Во август ќе се знае дали и кога
поактуелно кај македонските граѓани, е тема која те на Асоцијацијата на земјоделци од ресорниот Македонија ќе може да повлече 77 милиони долари
денес ја обработуваат речиси сите дневни весници. министер Љупчо Димовски. Според нив, допрва од квотата што и’ припаѓа на земјава, а е дадена со
Примерот на семејството на Себастијан Хуна од треба да се очекуваат проблеми со откупот на специјалните права за влечење од средствата на
скопската населба Ново Лисиче е едно од 500-те грозјето и градинарските култури. Светската криза, Меѓународниот монетарен фонд. Овие пари нашата
македонски домаќинства кои за потребите на својот преду-предија, ќе се почувствува и во останатите земја може да ги повлече без склучување формален
дом имаат инсталирано сончеви колек-тори, а за гранки. аранжман со Фондот, а ќе и’ помогнат на државава,
тоа Владата им има доделено субвенција, опишува- - Агроберзата треба повеќе да се активира за покрај 175 милиони евра од еврообврзницата, да ја
ат весниците. Министерството за економија покрива да знаеме какви се цените на најголемите потрошу- премости кризата. Министерот за финансии Зоран
30 проценти од трошоците за поставување на колек- вачки центри со кои имаме соработка, како Загреб и Ставрески деновиве изјави дека оцена на Владата
тор, а заштедите во енергија што едно семејство ќе Белград, да видиме дали навистина ниската откуп- е дека засега Македонија може успешно да се спра-
ги има на годишно ниво, ќе им овозможат намалува- на цена е резултат на светската економска криза ви со кризата и без аранжман од ММФ, најавувајќи
ње на сметките за струја за повеќе од 7.000 денари. или тоа намерно го прават трговците за да имаат го очекуваниот прилив на пари од Фондот есенва.
Со овие колектори се користи сончевата енергија поголем профит, изјави претседателот на Државата и натаму ги цеди парите од стопан-
како обновлив извор на енергија за добивање на Асоцијацијата Ефтим Шаклев по средбата со ството-Министерството за финансии, иако има нов
топла вода, оти доволно е во текот на денот да има Димовски. кормилар, не се откажува од старата практика -
само половина час сонце и водата да се стопли. -Меркатор, најголемиот трговски синџир во задолжување на домашниот пазар. Со тоа продол-
-ЕВН ја замрзнува апелацијата, пренесува Слове-нија и покрај глобалната криза најавува дека жува да ги истиснува парите од стопанството, кои
Дневник... Австријците бараат Арбитражниот суд во ќе го шири бизнисот на Балканот, вклучително и во моментно му се повеќе од неопходни.
Вашингтон да донесе привремена мерка со која ќе Македонија. Според првиот човек на Меркатор Сепак, вчера Министерството за финансии не
се замрзне случајот во македонските судови додека Жига Дебељак, експанзијата ќе биде во Косово и успеа да ја реализира целосно продажбата на пону-
на заврши процесот во САД. ЕВН бара Македонија....Меркатор кој, покрај во Словенија, е дените државни записи од околу 14 милиони евра,
Арбитражниот суд во Вашингтон да донесе привре- присутен и во Хрватска, Србија, Босна и односно не успеа да се задолжи со планираната
мена мерка со која на Македонија ќе и’ препорача Херцеговина и Црна Гора лани остварил приходи од сума, бидејќи продаде само записи вредни 8 милио-
да го прекине случајот ЕВН-ЕЛЕМ во домашните продажба во висина од 2,7 милијарди евра. Тоа е за ни евра, по фиксна камата од 5,7 отсто.
судови се’ додека не заврши процесот во САД, 11 проценти повеќе од претходната година и три Најверојатно, слабиот интерес се должи на долгиот
велат адвокатите од американската правна куќа, насто над планираното. Компанијата лани оствари- рок на достасување на записите од 12 месеци, пора-
Латам и Воткинс, која ја застапува македонската ла чиста добивка од 40,8 милиони евра.Компанијата ди што не се привлечни за банките и за другите
влада. планира да навлезе на пазарите во Македонија и инвеститори. Токму поради тоа, беше остварена и
Иако Австријците се’ уште не го потврдуваат Косово до 2012 година. пониска каматна стапка од 5,7 отсто, во споредба со
ова барање, експертите велат дека привремените Скопски Жито Лукс, компанијата за производ- краткорочните записи што достигнуваа камати и до
мерки се сосема легитимно право во меѓународна- ство на прехранбени производи деновиве се здоби- над 9 проценти. Инаку, денеска Министерството за
та практика, кои имаат цел заштита на одредени ла со новиот сертификат за квалитет и безбедност финансии треба да врати речиси два милиона евра,
права и интереси. на храна ISO 22000. Оваа информација компанијата за претходно продадените 12 месечни записи. Во
Земјоделците секогаш актуелни. - Агроберзата ја има објавено на официјалниот сајт на почетокот на овој месец, Владата врати и 17 милио-
да работи поактивно, седум дена во неделата, и со Македонската берза за хартии од вредност како ни евра зајмени врз основа на три и шест месечни
поинтен-зивна динамика да го прибира житото, а ценовно чуствителна информација записи. За таа цел мораше да издаде и нови записи
државата да обезбеди дополнителни два денара за Во Утрински ќе читате, од ММФ добивме 77 за да ги врати парите од претходните задолжувања.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI


1. СОНЦЕТО ГИ ПРЕПОЛОВУВА СМЕТКИТЕ ЗА СТРУЈА (****)
2. ЕВН ЈА ЗАМРЗНУВА АПЕЛАЦИЈА (***)
ДНЕВНИК с.6 ВЛАДАТА ЌЕ РАСПРАВА ЗА ЕНЕРГЕТИКАТА
с.7 СКОПЈАНИ ОТСЕЧЕНИ ОД ПАРНОТО с.7 ПОЛЕСНО СЕ ЛЕТА БЕЗ MAT
с.7 ЕВТИНА СТРУЈА ОД СОНЦЕТО ВЕЧЕР
с.7 ЕВН ЈА ЗАМРЗНУВА АПЕЛАЦИЈА с.7 ЖИТО ЛУКС ГО ЗАЈАКНУВА КВАЛИТЕТ
с.9 ПОСЕБЕН ФОНД ОД 250 МИЛИЈАРДИ ЕВРА НА ММФ с.7 СЕ КАПЕШ ЦЕЛ ДЕН ЗА БАДИЈАЛА
БИЗНИС с.7 ЖИТО ВАРДАР ОТКУПИ 1.500 ТОНИ
с.2 МЕРКАТОР ЌЕ СЕ ШИРИ ВО МАКЕДОНИЈА с.7 ЗА КИЛОГРАМ ПЧЕНИЦА ДОПОЛНИТЕЛНИ 2 ДЕНАРИ
с.4 КРИ3ATA ЈА НАГРИЗУВА ПРОФИТАБИЛНОСТА HA БАНКИТЕ
ВЕСТ
с.5 КРИ3ATA ЈА НАГРИЗУВА ПРОФИТАБИЛНОСТА HA БАНКИТЕ С.3 АЦЕ РУСЕВСКИ В.Д. ДИРЕКТОР НА ЈП ЗА СПОРТСКИ ОБЈЕКТИ
с.8 „ЖИТО ЛУКС” СО СЕРТИФИКАТ ИСО 22000
С.3 HOВ ТЕНДЕР ЗА ЗГ МОБИЛНА ТЕЛЕФОНИЈА
с.8 НЕТРГОВСКИ ТРАНСФЕР НА АКЦИИ НА КОТИРАНИ ДРУШТВА
с.9 ПОРАСНА ВРЕДНОСТА НА МБИ-10 И МБИД НОВА МАКЕДОНИЈА
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.6 ШВРГОВСКИ: КАНЦЕЛАРИЈА: НА ЗИКОВ БЕШЕ ВО „ЏИНО”
с.7 ОД ММФ ДОБИВАМЕ 77 МИЛИОНИ ДОЛАРИ? с.7 НАД 72 МИЛИОНИ ЕВРА БАНКАРСКИ КРЕДИТИ ПОД ЗНАК СОМНИТЕЛНО
с.7 ДРЖАВАТА И НАТАМУ ГИ ЦЕДИ ПАРИТЕ ОД СТОПАНСТВОТО с.7 ЗЕМЈОДЕЛЦИТЕ БАРААТ УШТЕ ДВА ДЕНАРА ЗА КИЛОГРАМ ПЧЕНИЦА
с.8 БЕСИМИ СЕ ПРАВДА НЕ БИЛ ОДГОВОРЕН ЗА ЗАКОНОТ ЗА ЕНЕРГЕТИКА ШПИЦ
с.8 СЕКНА БУЏЕТОТ ЗА ВРАБОТЕНИТЕ СО ДОГОВОР ЗА ДЕЛО с.9 СОНЦЕТО ГИ ПРЕПОЛОВУВА СМЕТКИТЕ ЗА СТРУЈА
ВРЕМЕ с.10 БАРААТ УШТЕ ДВА ДЕНАРИ ЗА ПЧЕНИЦА
с.6 ЕКОНОМСКАТА КРИЗА ГИ ЈАДЕ ДУЌАНИТЕ с.10 „ЖИТО ЛУКС” ВОВЕДЕ ИСО 22000
с.6 ДРЖАВНИ ДВА ДЕНАРА ЗА ПЧЕНИЦАТА
с.10 ЌЕ СЕ МЕНУВА ЗАКОНОТ ЗА ЕНЕРГЕТИКА
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:13 Page 8

8 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....
ПоЗитивен ефект

визната либерализација –виза и за икт секторот


- Со визната либерализација македонските
бизнисмени достоинствено ќе патуваат и ќе ги
претставуваат своите компании во Европската
унија, заклучија претставниците од стопанските
комори и од универзитетите во Македонија од
ИКТ-секторот на денешната средба со
министерот за информатичко општество Иво
Ивановски.
- Голем хендикеп за секој бизнисмен и за
секоја приватна фирма беше тоа што се
трошеше драгоцено време на подготовка на
документацијата за добивање виза за земјите
од ЕУ, каде што се склучуваат договори за
развој на бизнисот. Со визната либерализација
сето тоа ќе се елиминира. Не се работи само
за 35-те евра кои се плаќаа за виза, туку
заштеда на времето потрошено за подготовка
на потребните документи, изјави Ивановски за
медиумите.
Тој укажа и на уште еден момент на
деградација на достоинството на македонските партнери од успешни фирми од ЕУ што ќе - Визите ги лимитираа нашите студенти
бизнисмени кои за да отпатуваат некаде мораа придонесе за развој на економијата во да го надградуваат своето образование во
да имаат писмо со покана од фирмата што Македонија и за намалување на ЕУ, но сега со паѓање на визниот режим тоа
сакаат да ја посетат и да го приложат во невработеноста, рече Ивановски. ќе биде минато. Поголем Тие сега ќе имаат
амбасада, потврда дека членуваат во Придобивка од визната либерализација можност да ги посетат развиените европски
стопнаска комора, уверение за кредитна имаат и студентите зашто таа ќе ја зголеми градови за да ги пренесат најдобрите
способност, обрасци М1 и М2... нивната мобилност, можноста за едукација искуства во развојот на ИКТ, со онаков
- Стопанствениците сега ќе може само на европските универзитети и чекор како што тоа го прават
телефонски да закажат состанок и студиската размена во рамки на меѓународни високоразвиените земји, истакна
поедноставно да воспоставуваат контакти со програми, како што е ТЕМПУС. министерот Иво Ивановски.

трибина За инвестициските можности во макеДонија


битолска млекарница
Печалбарите ќе развиваат бизнис дома
извоз на - Над стотина печалбари присуствуваа на европските така и на светските пазари. Ние

пастеризиранo трибината што минатата недела ја организира-


ше општина Гостивар со цел да ги запознае со
како општина ќе ја поддржиме секоја идеја со
намалени давачки за комуналиите, рече градо-

млеко во Грција можностите за инвестирање во родниот крај и


извоз на домашни производи на светските
начланикот Осамни.
Претставникот на УСАИД, пред при-
пазари. сустните појасни дека во тек се проекти со кои
- ИМБ - Битолска млекарница денеска За можностите за инвестирање и развој на е предвидена финансиска и логистичка под-
соопшти дека почна со извоз на пастеризи- нивните бизниси, зборуваа гостиварскиот гра- дршка за секој бизнис и идеии кои се извозно
рано кравјо млеко во Грција. доначалник Руфи Османи и Нимиш Џавери од ориентирани. За своите искуства во бизниси и
- Досега како компанија, извезувавме УСАИД. - Вашите мали бизниси мора да се успехот кој го постигнале пред присутните збо-
само од таканареченото долготрајно здружат и да внесете нови знаења и техноло- руваа и сосптвениците на фабриката за соко-
млеко, но на пазарот во Грција сега го има гии, со што ќе станете покункуретни како на ви, Гудалат и млекарата Фејзи.
и нашето пастеризирано млеко, што пре-
тставува голем успех, рече на прес-конфе- ЗемјоДелците со нови барања оД Државата
ренција првиот менаџер на ИМБ-Битолска
млекарница, Предраг Цветковиќ. Дополнителни два денари за килограм пченица
ИМБ-Битолска млекарница во моментов - Агроберзата да работи поактивно, седум примеси.
има околу 1.700 кооперанти, вклучувајќи ги дена во неделата, и со поинтензивна динамика -Тоа е неприфатливо за нас, нереално и
и кооперантите кои ја прекинаа соработка- да го прибира житото, а државата да обезбеди многу. Преработувачите намерно така прават
та со Сведмилк. Кравјото млеко, во завис- дополнителни два денара за килограм пчени- зашто понудата на пченица е поголема од нив-
ност од квалитетот го откупува по цена од ца, побараа денеска претставниците на ните потреби, рече Шаклев, додавајќи дека на
14 до 20 денари за литар. Асоцијацијата на земјоделци од ресорниот пазарот има голема количина увезено српско
- Пред извесно време нашата компанија министер Љупчо Димовски. брашно поради што домашните производители
Според нив, допрва треба да се очекуваат не можат да бидат конкурентни.
беше посетена од Европска комисија за
проблеми со откупот на грозјето и градинарски- Земјоделците на денешната прва средба со
оценување на квалитетот на млекото и тео- те култури. Светската криза, предупредија, ќе ресорниот министер изразиле уверување дека
ретски и практично беше потврдено дека се почувствува и во останатите гранки. Владата финансиски ќе го реши проблемот со
млекото што го произведуваме е со висок Агроберзата треба повеќе да се активира за да откупот на житото и дека Бирото за стоковни
квалитет, истакна Цветковиќ и потврди знаеме какви се цените на најголемите потро- резерви во најскоро време ќе објави оглас за
дека ја продолжиле деловната соработка шувачки центри со кои имаме соработка, како откуп на пченицата со што ќе се намали пону-
со битолските фармери кои порано сора- Загреб и Белград, да видиме дали навистина дата.
ботувале со Сведмилк. ниската откупна цена е резултат на светската Проблемите во аграрот може да се решат
Менаџерскиот тим на ИМБ - Битолска економска криза или тоа намерно го прават ако навреме се предвидат, била заедничката
трговците за да имаат поголем профит, изјави констатација.
млекарница очекува со помош на надлеж-
претседателот на Асоцијацијата Ефтим Шаклев Димовски, по неговото назначување на
ните органи стабилизирање на состојбите по средбата со Димовски. Во монентов, откуп- фунцкијата министер, досега се сретна и со
со производството и откупот на млеко во ната цена на пченицата е осум денари, но претставници на Федерацијата на фармери, на
земјава и развој на оваа дејност во наред- големи се, од пет до 15 отсто, одбивањата од Сојузот на земјоделци и на Сојузот на тутун-
ниот период. страна на мелничарите по основ на квалитет и ските здруженија.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:13 Page 9

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
9
НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....
оштетените ФАрмери, бАрААт:

Сведмилк да се рестартира со пари од буџетот


- Во ребалансот на Буџетот да влезат сред- можно е Македонија да стане комплетно завис- ниски цени и да изнајде можност за обезбеду-
ства за рестартирање на Сведмилк, а млекар- на од увоз на млеко и млечни производи. вање дополнителни срества, нагласи
ницата да почне со мало производство што - Поради млечната криза голем дел од сточ- Костовски.
веднаш ќе се пласира, побараа денеска оште- ниот фонд е веќе уништен, а за негово обнову- Државата, додаде, треба да субвенционира
тените кооперанти од министерот за земјодел- вање се потребни најмалку две до три години. меѓу 150 и 200 милиони евра за да се задржи
ство, шумарство и водостопанство Љупчо Се најавуваат кризи и со житните култури, слојот стопанственици посветени на земјодел-
Димовски. зеленчукот, овошјето, лозарството и тутунот. Не ството.
Тие не се откажуваат од своите побарувања, смееме да заборавиме дека 40 отсто од попу- На новинарско прашање како го коментира
но се подготвени да жртвуваат дел од своите лацијата во Македонија живее од земјата и сто- писмото што во неделата го испрати Моше
пари за нејзино повторно функционирање. чарството, рече Костовски. Баум, Костовски одговори дека малку верува
- Не се откажуваме од нашите побарувања и Претставниците на фармерите рекоа дека во таа реалност.
бараме по секоја цена млекарницата да се се задоволни од средбата зашто Димовски им - Ако има смелост, Баум треба да дојде тука
рестартира. Подготвени сме и на отстапки за ветил максимална помош и напори за надми- и она што го вели да го докаже со средства кои
да има ефект. Се подготвува ребаланс на нување на проблемот. ќе ги стави на располагање за рестартирање
Буџетот во кој инсистираме да се преземат - Наидовме на разбирање од министерот. Во на фабриката. Тој дојде во време кога
сериозни мерки за земјоделците зашто тие во ниту еден момент не беше речено дека Сведмилк уште работеше, значи имаше можно-
оваа исклучително кризна година може да се Владата или Министерството ќе се амнестира- сти, но си замина. Нека дојде и нека покаже
соочат со катастрофални последици. Тоа, пак, ат ако постои каков било документ за нивна како размислува да ја рестартира фабриката,
од своја страна ќе го донесе на раб на егзи- евентуална инволвираност во случајот подвлече Трифун Костовски.
стенција и оној дел од аграрот што реално „Сведмилк”. Тоа е доказ повеќе дека сме на Оштетените сточари за идната недела
функционира, изјави Трифун Костовски по прав пат да ги оставриме нашите права, потен- најавуваат средба со банкарите. Ќе бараат
двочасовната средба кај министерот. цира Костовски. пролонгирање на рокот за враќање на позајме-
Според него, за рестартирање на Сведмилк Во текот на разговорите станало збор и за ните средства.
се потребни меѓу 3,5 и 4 милиони евра, а за октупот на житото. - Од вкупно 3.600 кооперанти, 3.200 имаат
нормално функционирање околу 10 милиони - Цените што ги нудат преработувачите се земено кредити од банките. Идната недела ќе
евра. Толку чини, истакна Костовски, споменик смешни, околу или под осум денари за пчени- разговараме со нив. Ќе бараме една година да
на Александар Македонски во центарот на цата, јачменот не се ни бара или за килограм се прологнира враќањето на долгот и каматите,
Скопје. се нудат само четири денари. Владата мора да изјави Вујадин Жигиќ од Здружението на оште-
Тој смета дека ако проблемот не се реши, го земе предвид овој тренд на евтина храна и тени сточари.

АмерикАнСкиот АмбАСАДор ФилиП рикер јА ПоСети имб - битолСкА млекАрницА

Сирењето Пекорино го освои САД


- Американскиот амбасадор Филип Рикер
денеска во Битола имаше работна средба со
менаџерскиот тим на ИМБ-Битолска млекар-
ница. Главен акцент во разговорите беше
ставен на извозот на производи од оваа ком-
панија во САД.
- Битолската млекарница е еден од најсо-
времените капацитети за производство на
сирења, сокови и други производи во
Македонија и во регионот. На американскиот
пазар посебно е барано сирењето пекорино и
искрено верувам дека на тој пазар ќе има и
други македонски производи, изјави меѓу дру-
гото Рикер по посетата на ИМБ-Битолска мле-
карница.
На пазарот во САД претежно се нудат тврди
производи како што е сирењето -пекорино
произведено од овчо млеко, а наскоро ИБМ
ќе почне со дистрибуција на новото сирење -
кефалотири како и сирење-фета, под брендот
на битолската млекарница.
- Во изминатите три години на американ-
скиот пазар пласиравме околу 1.000 тони
сирење, а договорот е да понудиме толку
сирење колку што можеме да произведеме.
Проблем и понатаму претставуваат количини-
те на овчо млеко, кое го има само во
Македонија и Грција, додека во останатите
делови на Балканот, скоро и да го нема, рече
Предраг Цветковиќ, менаџер на Битолската
млекарница.
ИМБ-Битолска млекарница, овчото млеко
го откупува од кооперантите на 280 фарми ат по 30 тони овчо млеко дневно, додека во Американскиот амбасадор престојот во
од сите краишта на Македонија, по просечна останатите периоди се откупуваат по 10-15 Битола го искористи да ги посети и еврејските
цена од 30 денари за литар сурово млеко. Во тони овчо млеко, беше соопштено на денеш- гробишта во градот, а се сретна и со градона-
таканаречениот сезонски период, се откупува- ната прес-конференција во Битола. чалникот Владимир Талески.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:13 Page 10

10 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

МаКЕдоНСКиот аграр ПрЕд ПочЕтоКот На ПрЕгоВоритЕ Со Еу

итна интервенција во законот за земјоделство


- Пред почетокот на преговорите за членство во ЕУ треба да се земјоделство, вели Трајчев.
земат предвид конкурентниот капацитет на домашните земјоделски За да се минимизираат евентуалните негативни ефекти и за да се
производи, руралниот развој и социјалниот аспект на земјоделството обезбеди подобра преговарачка позиција со која ќе се заштитат
во Македонија. Мора да се зголеми процентот на обработливи земјоделците, потребни се, додава Трајчев, итни интервенции во дел
површини, на сточниот фонд и на лозовите насади, а земјоделците да од нашите закони, посебно на законот за земјоделство и рурален раз-
бидат финансиски поттикнати од државата на здружување, порачува вој, како и воведување категорија земојделство како дополнителна
Мартин Трајчев, преставник на македонската Федерација на фармери дејност.
во Брисел. - На ваков начин ќе се овозможи повеќе луѓе законски да се заним-
- Во активните разговори со претставниците на европските институ- ваат со земјоделство во обем колку што сметаат дека е потребен.
ции и претставниците на земјоделските организации од ЕУ, добивме Треба да се земе предвид и фактот дека Владата во Националната
препораки кои треба да се земат предвид пред добивањето датум за стратегија за развој на земјоделството цитира извештај на Светската
почнување преговори за пристапување во ЕУ. Тие треба веднаш да се банка кој вели дека највисоки примања имаат оние семејства каде
реализираат. Во целиот процес, покрај техничкиот аспект на прегово- што има комбинација од една професија плус земојделство или обрат-
рите, односно бројот на преземени европски закони, треба да се ана- но, истакнува претставникот на македонските фармери во Брисел
лизира какви импликации имаат овие закони врз македонското Мартин Трајчев.

ЕЛЕМ имплементира нов Во СтруМица, КриВа ПаЛаНКа и Струга

деловен информациски систем На оглас -4.023 хектари


земјоделско земјиште
- Министерството за земјоделство, шумарство и водо-
стопанство во саботата објави огласи за давање под
закуп 4.023 хектари земјоделско земјиште во државна
сопственост со површина до 10 хектари. Огласот се
однесува на земјиште во регионите Струмица, Крива
Паланка и Струга.
Право да аплицираат имаат домашни физички и прав-
ни лица, како и странски правни лица, а времетраењето
на закупот е различно зависно од намената. За подигање
долгогодишни насади (лозја, овоштарници, хмељ) вре-
метраењето на закупот е 30 години, за маслинарници 50,
за ливади и за одгледување други земјоделски култури
15, за рибници 20, а за спортско-рекреативни активности
и рурален туризам 30 години.
Физичките лица треба да се регистрирани вршители
на земјоделска дејност или да се трговец-поединец на
кој земјоделското производство или преработката на
примарни земјоделски производи му е претежна дејност,
а странските правни лица може да аплицираат доколку
имаат регистрирано подружници во Македонија. На
домашните и странските правни лица или нивните под-
ружници земјоделското производство или прерабоката
на примарни земјоделски производи треба да им биде
претежна дејност или земјоделското земјиште да им е
потребно за вршење научно-истражувачки дејности.
Министерството информира дека нема да бидат раз-
гледани понудите што нема да ја содржат потребната
документација и се поднесени по истекот на рокот или
- Државната компанија за производство на електрична енергија Електрани на пак од лице кое нема право да аплицира. Нема да бидат
Македонија (АД ЕЛЕМ) е во процес на надградување и зајакнување на нејзините разгледани ниту понудите што не се изработени соглас-
деловни можности, соопштуват од компанијата. но условите во јавниот оглас.
Една од главните компоненти на овој процес, како што се наведува во соопште- На огласот не може да се пријават лица кои се уште
нието, е воведување на Интегриран компјутеризиран деловен информациски не го платиле закупот по претходно склучените договори,
систем (БИС), кој ќе го подобри квалитетот и ќе ги оптимизира сите деловни проце- правните лица за кои е отворена стечајна постапка и
си во АД ЕЛЕМ, со што ќе се намалат трошоците за деловното работење на компа- непрофитни организации.
нијата. Почетната цена на годишната закупнина на
- За таа цел, вчера менаџерскиот тим на АД ЕЛЕМ потпиша договор со претстав- земјоделското земјиште е 10 отсто од просечниот принос
ници на консултантот ВИАЛТО. Со потпишување на договорот, на почетокот на на пченицата остварени во регионот каде што се наоѓа
август ќе почне првата фаза од проектот со изработка на анализа на потребите на земјоделско земјиште во последните пет години, изразе-
АД ЕЛЕМ за имплементација на деловниот информациски систем, се вели во на во денарска противвредност пресметана по просечна-
соопштението од АД ЕЛЕМ. та откупна цена во Република Македонија остварена во
Согласно предвидената динамика, оваа фаза треба да финишира во средината претходната година.
на 2010 година со објавување на тендер за набавка на софтвер.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 16:14 Page 11

data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI
берзНИК
11
НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

Во СкоПје

Прв Дијагностички центар


за сервисирање и одржување мотори
- На локација кај Момин Поток во
Скопје денеска почна изградбата на
првиот сертифициран Дијагностички
центар за сервисирање и одржување
мотори во Република Македонија.
На поставувањето на камен-
темелникот присуствуваше министе-
рот за транспорт и врски Миле
Јанакиески.
- Министерството учествуваше за
побрза изградба на центарот, имаше
мали административни проблеми, но
добро е што во оваа економска
криза ќе има инвестиција од околу
три милиони евра, која ќе се реали-
зира за околу една година и ќе вра-
ботува 100-тина луѓе, изјави мини-
стерот Јанакиески.
Виолета Давидовска, директор на
компанијата „Пауер спорт систем”
која инвестира и ќе управува со
Центарот, изјави дека тој ќе претста-
вува новина за македонскиот пазар.
Со пуштањето во употреба на
Дијагностичкиот центар, како што
рече, ќе се скрати времетраењето на
поправка и чинењето. Според неа,
околу два милиона денари се одле-
вале надвор од Македонија, поради
непостоење на ваков центар.
- Комплетната механизација што
ќе биде тука, ќе биде поткрепена со
комплетни лиценци од Германија. Со
самиот проект и објект влегуваме на
европските карти, а услугите на
Центарот освен македонските граѓа-
ни ќе можат да ги користат странски
државјани, рече Давидовска.
Дијагностичкиот центар е наменет
пред се за сервисирање и одржува-
ње на дизел мотори.

ПрВо електронСко јаВно наДДаВање за ДржаВно граДежно земјиште

колекривниот дом во Прилеп ќе го гради карпа


- Компанијата, Карпа ДООЕЛ е избрана за По извршената уплата, се склучува договор вратени.
најповолен понудувач на денешното прво за отуѓување на градежното земјиште, а со Ова е првото електронско јавно наддавање
електронско јавно наддавање за отуѓување договорот најповолниот понудувач се обврзу- преку системот за електронско јавно наддава-
на државно градежно земјиште наменето за ва дека во рок од шест месеци од извршена- ње за отуѓување и долготраен закуп на
изградба на објекти за колективно домување та солемнизација на договорот ќе обезбеди државно градежно земјиште што го воведе
во општина Прилеп. одобрение за градба и оти објектот ќе го Министерството за транспорт и врски како
За земјиштето со вкупна површина од 760 изгради во рок од две години од прибавеното континуитет во имплементацијата на електро-
метри квадратни компанијата понудила цена одобрение. Доколку објектот не се изгради во нски решенија. Воведувањето на системот
од 2.100 денари за метар квадратен. определен рок, договорот ќе биде раскинат. овозможува повеќекратни придобивки за
Компанијата е должна во рок од 15 дена од Доколку компанијата не ги уплати заинтересираните правни и физички лица
приемот на писменото известување што средства во утврдениот рок, ќе се смета дека како што се заштеда на време, намалување
Комисијата го издава по завршувањето на градежното земјиште не е отуѓено и нема да на патни трошоци и учество во повеќе надда-
јавното наддавање да ги уплати средствата се пристапи кон склучување на договор за вања. За користење на системот е достапна
согласно постигнатата крајна цена од надда- отуѓување, а депонираните средства на посебна интернет-страница www.aukcija-
вањето. најповолниот понудувач нема да му бидат mtc.gov.mk.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:14 Page 12

12 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

Стратегијата За раЗвој На еНергетиката во МакедоНија од 2008-2020 годиНа

Не изолиран- туку интегриран пазар


на електрична енергија

Новата енергетска стратегија не предвидува


можности за регионално поврзување во енер- Не се согледани можностите за регионално поврзување на
гетскиот сектор, со што автоматски ни се зака- земјава во енергетскиот сектор. Стратегијата како да е пра-
нува енергетски мрак, за тоа вината нема да се
бара во идните генерации, туку во сегашните вена за изолиран остров
кои не успеале да направат ништо да го спре-
ката во Македонија од 2008-2020 година, кои вангел Фуштиќ од Електротехничкиот факул-
чат за тоа. Изминативе години повеќе се расту-
беа изречени на јавното советување што мина- тет. Според него, стратегијата во ниту еден
раше отколку што се градеше, затоа е дојдено
тата недела го организираше Здружението на момент не дава одговор на прашањето како ќе
пет до дванаесет, кога натрупаните проблеми
енергетичари на Македонија. се реализираат сите тие проекти, а нема ниту
треба да почнат да се решаваат. Енергетската
- Не може само со одредена анализа на економско-финансиска анализа ниту инвести-
стратегија на МАНУ како да е правена за изо-
мислења на експерти да се донесуваат одре- циски менаџмент за објектите. - Бидејќи нема
лиран остров, а не за држава во центарот на
дени заклучоци, туку е потребно да се направи ваков инвестициски менаџмент, не можеме да
Балканот.... Ова се само дел од критиките на
поопсежна аналитика – истакна професорот се одлучиме за едно од предвидените сцена-
сметка на Стратегијата за развој на енергети-
рија. Исто така не се согледани можностите за
регионално поврзување на земјава во енергет-
Законот за енергетика е жива материја скиот сектор. Стратегијата како да е правена за
изолиран остров - дообјасни професор Фуштиќ.
Енергетскиот експерт проф. д-р Константин Димитров смета дека Законот за енергетика е Стратегијата за развој на енергетиката, што
жива материја и оти како и во секоја друга држава, подлежи на промени на секои пет години ја изработи МАНУ, претрпе критики и од про-
поради новите директиви за строго штедење на електрична енергија и заштита на животната фесорот на Машинскиот факултет, атанаско
средина. тунески, кој смета дека не се работи за стра-
- Она што го добивме кај нас како задача да провериме некои одредби од Законот е само тегија, туку за преглед на стари предлози на
една слика, бидејќи во него веројатно ќе се додадат уште неколку елементи кои се однесуваат енергетски објекти, кои се одамна познати.-
на заживување на определени подзаконски акти кои ќе придонесат за забрзување на патот за Предлог стратегијата не содржи ниту една нова
приклучување кон Европската заедница, изјави Димитров. Тој смета дека Законот за енергетика идеја или проект за нов објект во енергетиката.
може да се толкува на повеќе начини поради што има различни толкувања на одредени одредби Нема ниту одговор на прашањето како дома-
со Европската унија и Енергетската заедница. Во однос на изградбата на нуклеарна централа во ќинствата ќе обезбедат пари да ја платат
Македонија, Димитров не ја исклучува како алтернатива и смета дека треба да стои отворена. пазарната цена на струјата од 2015 година кога
- Ако немаме јаглен и гас бидејќи главните гасни линии се на 500 километри од нас како стратегијата предвидува пазарот целосно да се
алтернатива зошто да не размислуваме дека изградбата на науклеарна централа е реална либерализира - вели Тунески. - Конкретно за
можност, рече Димитров и додаде дека во светот нуклераните постројки се градат до градовите. старите проекти, ХЕЦ5 е невозможно да про-
Тој посочи дека нуклеарните централи немааат никаква емисија на ЦО2 и додаде дека во изми- функционира до 2015 година. Требаше да биде
натите 50 години се случила само еден поголем и неколку помали инциденти со атомските цент- готова до април годинава, а се уште нема ниту
рали. брана ниту машинска зграда. Бошков мост,
- Не сум априори против изградба на нуклерана централа. Изјавите дека Македонија нема исто така, се предвидува да профункционира
доволно вода за ладење не се точни, бидејќи количините на вода за ладење во нуклераните до 2015 година. Нема шанси. Ако се земе фак-
постројки не се така спектакуларни. Со примена на ладилните кули тоа е релативно мала тот дека се уште не е завршена тендерската
количина и доколу се иградат хидроцентралите Чебрен и Галиште ќе има доволно вода, а постапка, а за изградба на еден ваков проект
постојат и суви кули за ладење, рече Димитров. се потребни најмалку осум години. Тоа важи и
за проектот Вардарска Долина.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:14 Page 13

data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEdIUMI
берзНИК
13
-Кога зборуваме за капитални инвестиции,
Министерот за економија Фатмир Бесими најави дека во текот на оваа недела треба да бидат како што се изградба на големи хидроцентра-
разгледани укажувањата на Европската енергетска заедница во врска со Законот за енергетика. ли, мора да се види дали тие ќе бидат конку-
- Секогаш сум кажувал дека и во областа на енергетиката постојано треба да се унапредуваат рентни на регионалниот, поширокиот пазар.
законите во согласност со директивите на ЕУ. Откако ќе се разгледа конкретно тоа прашање ќе Меѓутоа, не можев да го забележам таквиот
има следни чекори за кои ќе се преземат одредени одлуки, рече Бесими. агол во стратегијата. Сакам да ја нагласам
потребата за реформи во поширока смисла.
Нешто на што треба да се работи е регулатор-
Според него, не е направен ниту еден кон- Во двете сценарија е предвидено изградба ната рамка. Мора да се нагласи дека се работи
кретен финансиски план за изградбата предви- на нови хидроелектрани со вкупна моќност од за еден отворен пазар и ќе биде тешко да се
дените објекти, ниту е кажано од каде ќе се 780 мегавати, три топлински гасни електрани добие евтина енергија. Мора да се воведат
обезбедат парите. Што се однесува до предло- за комбинирано производство на електрична и механизми за да им се помогне на ранливите
гот за изградба на нуклеарна централа, топлинска енергија (ТЕ-ТО) со вкупна моќност категории, сиромашните. Тоа го има во страте-
Тунески смета дека за такво нешто немаме од 564 мегавати. Се предлага и поголемо кори- гијата, но треба да му се даде поважно место,
никакви технички можности, односно немаме стење на природниот гас во домаќинствата и истакна Јохансен.
обезбедено доволно вода за разладување, а и индустријата како супституција за електричната Според него, Македонија треба да изработи
цената од две милијарди евра е прениска. енергија. подетална анализа каде што може да се оства-
Искра Стојковска од невладиниот сектор рат најголемите заштеди на енергија и како тоа
Против нуклеарката се изјасни и Трпе истакна дека Предлог-стратегијата не води се остварува во другите земји, да се направи
Груевски од Здружението за обновливи извори доволно сметка за заштита на животната сре- споредба. -Македонија не е остров и ќе има
на енергија, со образложение дека ниту една дина и строго се спротистави на изградбата на слободен проток на енергија кон земјата и над-
нуклеарка не е изградена во мала земја. - Ако нуклеарна централа. вор од неа. Кога либерализацијата на пазарот
се случи една хаварија, Македонија ќе ја Министерот за економија Фатмир Бесими ќе земе замав до 2015 година, мора да се оче-
снема. Таа идеја не треба веќе ни да се споме- посочи дека принципот на заштита на животна- кува дека енергијата ќе се купува онаму каде
нува. Наместо нуклеарка, треба да инвестира- та средина е основата на документот и додаде што таа е најевтина, вели Јохансен.
ме во соларни централи и ветерници. Земјава дека реконструкцијата на постојната инфра-
има услови за тоа. Имаме 265 сончеви дена во
годината, во Скопје 230 дена се такви. Според
извршените мерења има 20 локации, на кои
Поголем развој на обновливите извори на енергија
има услови за искористување на ветерот- Министерот за економија Фатмир Бесими смета дека транспарентноста при донесувањето
порача Груевски. на стратегијата за равој на енергетиката во Македонија овозможува документот да биде
Сашо Салтировски од ЕВН Македонија сопроведлив и да ја оствари својата цел.
смета дека Стратегијата е повеќе фокусирана - Овој документ се базира на одредени цели кои претставуваат рамка за негово дефинира-
на актуелната состојба отколку на реформите ње, а тоа е дека треба да обезбеди стабилен енергетски сектор и одржлив енергетски развој
не енергетскиот сектор.- Клучно е стратегијата за Република Македонија. Тоа значи дека треба да ги подобриме и зголемиме енергетските
да каже како Македонија ќе се интегрира во капацитети, а од друга страна да ја подобриме ефикасноста на искористување на енергијата,
регионалниот пазар на електрична енергија. изјави Бесими.
Националниот пристап во развојот на енергети- Тој посочи дека Предлог-стратегијата во производниот дел предвидува и поголем развој на
ката е одамна напуштен. Потребно е формира- обновливите извори на енергија, со што, како што рече, ќе имаме еколошки поприфатлив
ње на регионална берза на електрична енер- енергетски сектор.
гија, а не национална како што предвидува
стратегијата - вели Салтировски. Според него, структура и изградбата на новите капацитети Академик Томе Бошевски нагласи дека на
потребно е да се види дали објектите со пред- ќе придонесе за намалувањето на емисијата на Македонија и се неопходни големите акумула-
видените цени за изградба ќе бидат конкурент- стакленичките гасови во атмосферата. Тој циски хидроцентрали бидејќи тие не можат да
ни на пазарот кога ќе бидат пуштени во работа. истакна дека Владата веќе донела политичка се споредат со малите проточни хидроелектра-
одлука за започнување на нуклерана програма, ни. Тие, покрај намената за производство на
Јавна раСПрава но додаде дека тоа не значи оти во Македонија електрична енергија, имаат и намена за регу-
За Предлог - Стратегијата за развој на енер- ќе се гради нуклерана централа. лирање на водостојот и, според Бошевски,
гетиката минатата недела се дискутираше и на - Кога ќе се усвои Стратегијата за развој на идните концесионери сигурно добро ќе ја пре-
првата од вкупно шесте планирани јавни рас- енергетиката од Владата пред да стане офи- испитаат и нивната економска оправданост.
прави. Во документот, како што објасни акаде- цијална, МАНУ има обврска да ја презентира - Ние досега само купувавме, а сакаме да
мик Григор Каневче, веќе се вклучени голем пред Енергетската заедница за да имаме и бидеме рамноправни учесници на енергетскиот
број сугестии и до изработката на конечната нивна рецензија, рече Бесими. пазар и да продаваме електрична енергија. Тоа
верзија ќе се внесат и забелешките што ќе про- Претставникот на Светска банка, Питер ќе ни го овозможи ТЕ-ТО на Топлификација кое
излезат од јавните расправи. Јохансон, смета дека документот е одлино веќе има договори за продажба на електрична
- За разлика од драфт верзијата на изработен, дека е отворен и транспарентен и енергија во странство што ќе придонесе за
Стратегијата, сега е предвидено поголемо дека ги зема во предвид сите неопходни еле- компензирање на дел од трговскиот дефицит,
користење на обновливите извори на енергија. менти. - При читањето на нацрт-верзијата на рече Бошевски.
Остануваат двете главни сценарија за развој документот не можеме, а да не признаеме Професорот Константин Димитров, од
на енергетиката, едното со нуклеарна центра- дека се работи за добри приоритети, но треба Македонскиот центар за енергетска ефикасност
ла со моќност од 1.000 мегавати и една термо- да се каже дали може поинтензивно да се (МАЦЕФ), коментира дека стратегијата дава
централа од 300 мегавати, а другото со три работи на ефикасноста, односно повеќе да се насоки за финансирање на проектите. -
термоцентрали од по 300 мегавати, рече зборува за заштедите во енергијата, рече Државата треба да одбере едно од сценаријата
Каневче. Јохансон. што се предложени во рамките на своите финан-
сиски и политички можности. Кое ќе се одбере
Сончевите колектори - бенефиција за граѓаните зависи од тоа колку ќе успееме да привлечеме
странски капитал на повеќе начини, преку конце-
сии, инвестиции, но и колку можеме како држава
Со инсталирање на сончев колекторски систем, на годишно ниво се заштедуваат околу
да издвоиме пари од сопствени извори - рече
7000 илјади денари, што значи дека проектот сам по себе е исплатлив и за неколку години
вложените средства се враќаат. Бенефииците се големи бидејќи пред се се штеди елек- Димитров.
трична енергија, а се користат природните ресурси што, пак, од друга страна е еколошки. Според него, енергетиката е таква област кај
Себастијан Хуна, еден од граѓаните кој има инсталирано ваков систем вели дека заште- што мора многу да се инвестира, а парите се
дите на електрична енергија се големи и оти топлата вода покрај за миење, ја користи и за враќаат на долг период. Но, тој посочи дека во
машината за перење и машината за садови.- Го инсталирав при крајот на јануари годинава. енергетиката инвестициите се сигурни и парите
Чинеше околу 500 евра и ова е најевтината варијанта. Заштедите се големи, бидејќи ако се враќаат, но не преку ноќ.
досега сум плаќал од три до четири илјади денари сега плаќам до 1.500 денари, истакнува Претходно Предлог-стратегијата 30 дена беше
Хуна. изложена на веб страницата на Министерството
Покривањето на трошоците до 30 отсто од вкупниот износ, но не повеќе од 300 евра за за економија и сите заинтересирани имаа мож-
инсталиран сончев колекторски систем од страна на Министерството за економија е дел од носта да остават свои коментари за неа.
проектот Пушти го сонцето во својот дом. Субвенциите ќе се исплатат на 500 семејствата Наредната јавна расправа е предвидено да се
кои веќе се избрани, а имаат фактури за извршена инвестиција. одржи во почетокот на септември годинава.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:11 Page 14

14 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

МоМеНталНата екоНоМСка СоСтојБа и коНкретНи предизвици во МакедоНија

Светло на крајот на тунелот,


има-како најбезболно до него?
Дали има излез од светската економска - Сигнали за излез од кризата има, но треба да го најдеме најбезбедниот
криза, до каде е Македонија во нејзиното над-
минување и како да се дојде до крајот на туне- пат да стигнеме до таму. Не е лесно, но се обидуваме со разни антикриз-
лот се темите на кои минатата недела во ни мерки да го амортизираме ефектот од кризата и тоа да го таргетираме
Скопје дебатираат претставници на Владата и на одредени групи во секторот, односно програмско интервенирање со
бизнис заедницата на конференцијата што ја
организира Европската бизнис цел мерките да бидат пазарно ориентирани, рече Бесими
асоцијација(ЕБА) и фондацијата, Конрад нис-заедницата во услови на криза. Поради поддршка на македонската економија, рече
Аденауер. кризата, компаниите се соочуваат со намалена министерот за економија Фатмир Бесими.
Намалување на царините и даноците, поле- наплата на побарувањата, а поскапените кре- Според него светската економска криза сите
сен пристап до свеж капитал, како и поголема дити дополнително влијаат врз нивната лик- не турна во тунел, а на неговиот крај е светли-
посветеност на државните институции кон видност. Фирмите не се задоволни од досегаш- ната до која треба да изодиме трнлив пат. Каде
потребите на бизнис заедницата во услови на ните антикризни мерки на Владата и бараат сме сега во овој тунел, на почеток, средина или
криза, се генералните очекувања на компании- дополнителни, за да се олеснат условите за се наѕира крајот. Бесими, е уверен дека светло
те, членки на Европската бизнис асоцијација водење на бизнисот. за македонската економија,има, но треба да се
(ЕБА), презентирани на конференцијата - -3а да се надминат проблемите предизвика- знае како најбезбедно да излеземе од тунелот.
Моменталната економска состојба и конкретни- ни од оваа сериозна светска економска криза, -Наша предност е што и во услови на криза
те предизвици во Македонија. Аналогно на вак- потребни се дополнителни заеднички напори невработеноста е намалена за 2,9 проценти, а
вите негативни рефлексии од кризата компа- на бизнис-заедницата, Владата и сите реле- просечната бруто плата во април годинава е
ниите членки на ЕБА, бараат поголема флекси- вантни институции. Многу бизниси се соочени поголема за 18,6 проценти во однос на истиот
билност од сите надлежни институции. со сериозен недостаток на капитал и ликвид- период лани, нагласи Бесими. Тој појасни дека
-Во моментов се потребни дополнителни ност. Без тоа многу нема да бидат во можност земјава има потпишано договор за слободна
мерки, кои ќе им помогнат на компаниите и ќе да продолжат да ги водат бизнисите. Моментно трговија со над 41 земја во светот, а тоа е
ги обезбедат работните места... Стопанство се потребни дополнителни мерки кои ќе им пазар од 650 милиони луѓе. За Бесими
снемува пари, а работењето на повеќето ком- помогнат на компаниите и ќе ги обезбедат неопходни се структурни реформи во стопан-
пании е сведено на минимум. Фирмите работат работните места, предлаожи претседателот на ството, оти главните сектори металургијата и
колку да преживеат. Остварувањето профит во ЕБА, Гинтер офнер. текстилот се најпогодени од кризата.
ова кризно време е имагинација. Ова го пока- Притоа, Бесими не пропушти уште еднаш да
жува истражувањето на Европската бизнис- потсети што се Владата направи за намалува-
излез од кризата иМа!? ње на последиците од кризата. Тој се наврати
асоцијација, презентирано на конференцијата:
Според владините претставници од економ- на анти - кризните пакети кои се однесуваат на
Пазарните економии во криза има ли светлина
скиот сектор, излез од кризата има, но треба инвестициите, за кои Владата на РМ во ноем-
на крајот од тунелот. Токму затоа, приоритетни
да се најде најбезбедниот начин како да се ври 2008 година ги утврди погодностите за
очекувања на фирмите кои со земањето залет
стигне до него. инвестирање, во март -април 2009 година
на кризата паднаа на колена се намалување
-Внимателно ги анализираме економските извести за инвестицискиот пакет од осум
на царините и даноците, полесен пристап до
движења и политики и во другите земји, со цел милијарди евра за осум години инвестиции по
свеж капитал и поголема посветеност на
соодветно и навреме да преземеме мерки за принципот на развивање на јавно - приватно
државните институции кон потребите на биз-
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:10 Page 15

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
15
партнерство за инвестирање во инфраструк-
турни и капитални објекти.
-Покрај елаборирањето на веќе усвоените
Стопанството на колена
анти-кризни мерки во интерес на бизнис Кризата се чувствува во сите сектори, но најмногу го има зафатено реалниот сектор. -
заедницата, со оглед дека таа е најранливата Чевларската индустрија е во длабока криза. Сега веќе може да се преговара со странските
категорија која директно се соочува со глобал- партнери, но само за количините за изработка. За цените веќе не може да се договараме.
ните движења, министерот потсети и на допол-
Тие се утврдени и одат во прилог на нарачувачот. Никој не не прашува како функционираме и
нителниот сет на мерки за ублажување на
последиците од економските движења. Мерки како обезбедуваме леб за 1.600 работници. Ако не обезбедиме работа за нив, ќе се продуци-
кои директно се однесуваат на работата во ра армија невработени, кои ќе паднат на товар на државата, истакна Ленче Барзова, дирек-
реалниот сектор врзано со пазарот на капитал торка на УО на Баргала, од Штип. Според неа, законите не се произлезени од теренот и
и пазарот на труд: намалување на царините адаптирани кон потребите на бизнисот и тие ги штитат само неработниците.
при увоз на суровините и репроматеријали
потребни за одржување на економијата, осло- Претставниците од реалниот сектор се пожалија дека економско -правното опкружување во
бодување на бизнис заедницата од данокот на државата дополнително ја комплицира и онака тешката ситуација.
добивка, отпис на каматите по основ на персо- -За да ни помогне, Владата треба да размисли за воведување прогресивен персонален
нален доход, данок на добивка, ДДВ, даноци
данок, данокот на добивка да биде различен за различни гранки, да се намалат каматните
на имот и придонеси за пензиско осигурување
во целост, како и репрограмирање на даночни- стапки, да се намали покривањето на севкупниот увоз на репроматеријали со банкарска
те обврски, односно фирмите кои имаат потеш- гаранција, побара Барзова, која го потенцираше и најголемиот недостиг од нашиот систем, кој
котии во работењето да можат даночниот долг го отежнува бизнисот корумпираното судство.
да го отплаќаат на рати и тоа најмногу до 36,
објасни министерот за економија. случи на сметка на реалниот сектор, кој се дитирањето и затоа банките нема да ги под-
Ставајќи акцент на конкурентноста на македон- соочи со намалено кредитирање поради затег- држуваат компаниите што се на вештачко
ската економија, која и во овие услови се нување на условите на банките, кои сега гледа- дишење, туку ќе се ориентираат кон извозните
движи кон прилагодување на светската конку- ат поголем ризик вели Богов. фирми вели Коениг.
рентност, министерот Бесими истакна дека За да се подобри економијата на подолг -Кај банките веќе нема ни желба ни можност
интенцијата на македонската економска и рок, Богоев цени дека треба да се зголеми за кредитирање, како на стопанството, така и
трговска политика е создавање и јакнење на извозот, преку промена на структурата. - на граѓаните. Ризикот од кредитирање бара да
хоризонтална деловната клима, привлекување Македонската економија мора да ја диверзи- ги стегаме условите, па кредитниот раст годи-
на инвестиции и зголемување на иновациите фицира својата индустрија и да ја придвижи нава е 0 проценти. Тој предвидува дека
во знаењето. Според Бесими, само на ваков кон пософистицирани производи со повисока земјава ќе забележи економски пад поголем од
начин ќе се создаде една нова структура на додадена вредност, порача Богов, посочувајќи два отсто и проблематично покривање на
извозот и увозот, постојан економски раст и го Џонсон Мети како добар пример. Според буџетскиот дефицит, кој само делумно ќе се
подобрување на животниот стандард. него, Македонија како мала економија не може покрие со парите од еврообврзницата.
-Министерот за економија уште еднаш да си дозволи фискален стимул, по примерот Тој македонската економија ја одбележува
потсети дека во соработка со стопанските на развиените земји. со три заклучоци:
комори активно работат на промовирање на - Економските предвидувања се подобри од
програми и стратегии пред македонската биз- МКреДитниот раСт –еДнаКоВ на нуЛа оние во април, но тоа само означува дека се
нис заедница, во делот на индустријата, енер- Иако, банкарскиот сектор во Македонија не преминува од длабоко црно кон темно сиво.
гетиката, странските инвестиции, трговијата, настрада толку многу како во развиените земји, -Основната ситуација во Македонија е подо-
МСП, реалниот сектор. ефекти од рецесијата има. Негативните тен- бра од оние во соседството, но не може само
Министерот за привлекување на странски денции во реалниот сектор, предизвикани од да се мисли на реалната економија. Рецесијата
инвестиции Веле Самак смета дека стабилно- кризата од почетокот на годинава, сега веќе во Македонија ќе биде потврдена во првиот
ста на финансискиот систем и конкурентните зема замав и во банкарскиот сектор. Оттаму квартал од идната година.
услови односно ниските трошоци се предности сметаат дека на земјава не и бега рецесија. За - Буџетскиот дефицит не е целосно решен.
на државата во услови на економска криза. директорот на Охридска банка, Бернард Еврообврзницата не го покрива целосно.
За Самак добро е што имаме најблаг пад на Коениг, НБРМ треба да ја релаксира Исто така, банкарскиот систем е соочен со
БДП не само во европски рамки туку и во свет- монетарната политика и да ги намали три прашања: банките се казнети со обврзнич-
ски. Додека во другите земји банките регистри- задолжителните резерви зашто во спротивен ки резерви во денари. Спречени се да го
раат загуби во работењето, во Македонија тие случај банките ќе бидат казнети. . финансираат реалното стопанство. Единствено
се стабилни и се добар извор на капитал. Во првата половина од годината зголемување- позитивно во сето тоа е што Владата најде
-Имаме голем простор за да утврдиме какви то на кредитирањето беше помало од решение за намалување во трговскиот дефи-
мерки да донесеме за поддршка не само на ограничувањето на Народната банка. Банките цит.
странскиот туку и на домашниот капитал, се соочуваат со опасност од обезбедување на Треба да се зголемат капиталните инвестиции,
смета Самак. Тој појаснува дека само на тој ликвидноста, посебно во девизи, зашто пропи- оти и тие можат да привлечат уште странски
начин фирмите ќе си ја зајакнат својата пози- шаните резерви се премногу високи. инвестиции.
ција на светските пазари, за да им се отвори Зголемениот кредитен ризик ќе влијае на кре- -Рестриктивната политика, рестриктивните
можност од кризата да излезат до крајот на критериуми за корпоративните клиенти, нама-
годинава. На работната средба насловена како: лената можност за екстерно финансирање, зго-
Можностите за развој на македонската еконо- лемениот кредитен ризик, како и намалените
Моменталната економска состојба и кон-
мија Самак ги гледа и во делумното поместува- кредитни операции, се дел од последиците на
кретните предизвици во Македонија, усле- кризата во банкарскиот сектор, истакна Срѓан
ње на економската зависност од европските
пазари, каде е концентриран дури 90 отсто од ди по априлската конференција посветена Крстиќ од Еуростандард банка.
нашиот извоз, и изнаоѓањето нови извозни на економската криза, на тема -Пазарните И претставниците на другите финансиските
потенцијали на американскиот и другите свет- економии под притисок - има ли светло на институции сметаат дека за справување со
ски пазари. крајот од тунелот?, на која, исто така, уче- моменталната економска криза, потребна е
Според него, треба да се проверат сите ствуваа клучните креатори на политиките заедничка акција на Владата, коморите и биз-
можности како македонските банки да најдат од владина страна и претставниците на нис заедницата, и сето тоа преку засилена еко-
начин поагресивно и поактивно да ги поддржу- различните бизнис сектори во Македонија. номска дипломатија, која ќе овозможи пристап
ваат домашните претпријатија посебно оние со до нови пазари.
На конференцијата присуствуваа мини-
извозна компонента. Сугестиите упатени од странските експерти
стерот за економија Фатмир Бесими, пре- се во насока на постојан дијалог и заедничка
Според вицегувернерот на Народната банка,
Димитар Богов, мерките на Народната банка тседателот на Владата на Република соработка помеѓу власта и бизнис -заедницата.
за поскапување на парите придонеле во вто- Македонија Владимир Пешевски, министе- -За време на оваа криза, економските и
риот квартал да се задржи макроекономската рот за финансии Ставревски, министерот политичките креатори на политики во сите
стабилност и да се зголеми нивото на девизни- за странски инвестиции Самак и гуверне- земји мора да работат заедно, за да може што
те резерви. рот на НБРМ Гошев, како и претставници побргу да се надминат негативните последици
- Моравме да реагираме зашто зголемената од бизнис секторот, Европската бизнис и да се создаде нова, позитивна и поздрава
домашна побарувачка вршеше притисок врз асоцијација и стопанските комори и асо- економска средина, изјави Хенри Боне, дирек-
девизниот курс. Успеавме да го намалиме тор на Фондацијата Конрад Аденауер во
цијации кои работат во Македонија.
дефицитот на тековната сметка. Но, тоа се Република Македонија.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:14 Page 16

16 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

Jack Welch, глАвНиот извршеН директор НА General electric, одговАрА НА прАшАњето


–што е добАр водАч?

Најважно е да се осмисли иднината на компанијата


Што е добар водач? Ова е вечно прашање кое
можеби никогаш не било поактуелно од сега. Ако како водач вложувате
Луѓето насекаде, во целиот свет се збунети,
лути и се плашат. Многумина се чувствуваат сто отсто од својата енер-
предадени, заради пропустите на институциите гија во моменталните
и поединците на кои им дале доверба да ги проблеми, сигурно дека
штитат, насочуваат нивните животи и да се гри-
жат за нивната егзистенција. Сите се прашува- тоа може да го намалите
ат какво водството ни е потребно, политичко и на 75 или 80 отсто и оста-
деловно, за да се извлечеме од состојбата во токот од своето време и
која сме упаднати.
И водачите го чувствуваат товарот од оваа енергија да го посветите
незапаметена ситуација. Како и сите останати, на размислување каква
и повеќето водачи не сфатија дека ни претстои би можела и би требала
рецесија, ниту ја предвидоа нејзината големи-
на, а малкумина знаат како ќе заврши. да биде иднината на
Всушност, единствено што повеќето водачи вашата компанија, и во
знаат е тоа дека довербата во власта е на поттикнување на луѓето
историски најниско ниво, и дека просторот за
грешки во управувањето го смена. заедно со вас да ја оства-
И, што значи водство во овие услови? рат таа иднина
Првиот одговор е дека водството е она што Jack Welch
секогаш и било, само што сега водачите се под
поголем притисок. Водачите мора да зрачат со Меѓутоа, денес повеќето од менаџерите се тоа што ќе понесете утре за ужина на плажа.
позитивна енергија. Мора да знаат да ја изра- концентрирани само на краткорочните неволји. Размислувате само за тоа како да се одржите
зат својата визија. Да создаваат одлични тимо- Разбирливо. Мора така се однесуваат во оваа на површината.
ви. Мора да се посветени. Мора да наградува- сурова борба за гол живот. Го намалуваат Вториот дел од проблемот е најобично
ат. Да подучуваат. Решаваат. Внесуваат инова- бројот на вработените, ги кастрат трошоците и одбегнување на конфликт. Водачите длабоко
ции. Да спроведуваат одлуки. ја цедат продуктивноста. во себе, до коски, чувствуваат како нивните
Некои работи никогаш не се менуваат. Се грижат за секоја ситница како никогаш луѓе ќе реагираат на било каков разговор за
Но, ако денес сте водач на тим, оддел или порано и ги принудуваат луѓето да направат долгорочни планови. –Како може да трошите
компанија, еден важен аспект на водството не производ кој ќе им биде толку многу потребен пари на некаков несигурен проект, откако само
можете и не смеете да го запоставите, наспро- на сите, за да може да ја спасат фирмата. што ги отпуштивте од работи Петар и Марија,
ти целото лудило и збрка која не опкружува: да Освен тоа, водачите од своите луѓе, кои и без сакаат да знаат вработените. И, - зборувате за
ја осмислите иднината на вашата компанија. тоа се во паника заради несигурноста на свое- намалување на платите, а планирате да инве-
Во нормални времиња, основна задача на то работно место, бараат двапати повеќе да стирате во нешто?!
водството е да балансира помеѓу краткорочни- вложат напор. –Работете побрзо, повеќе и Во време на драстично кастрење на трошо-
те и долгорочните потреби на организацијата. поумно, велат водачите, -бидејќи може да се ците, било какви други трошоци може да пре-
Тоа сите го знаат. Водачите мора да раководат случи утре никој од вас да не биде овде. дизвикаат бес. Но, немојте тоа да ве запре.
со луѓето, продажбата и трошоците, за да може Меѓутоа, проблемот е токму во тоа што Обидете се на своите луѓе да им ги објасни-
да ги исполнуваат краткорочните финансиски многу водачи забораваат да го дефинираат и те идеите и проектите кои ќе заживеат после
потреби и истовремено да инвестираат во создадат тоа утре. кризата. За да ги победат стравот, цинизмот и
идните проекти кои ќе ги следат пазарните болката, иднината која ја опишувате мора да
трендови во иднината и ќе обезбедат работе- зошто? биде возбудлива и ветувачка. Мора да им
ње. Како што веќе рековме, тој основен пара- помогнете на луѓето да разберат дека, ако сите
докс на водството бара од менаџерите исто- Делумно затоа што тоа е во човечката приро- бидат решителни и учествуваат, компанијата
времено и да јадат и да сонуваат. да. Кога тонете во водата, не размислувате за еден ден ќе биде поинаква и подобра.
Немојте да се залажувате. Не сакаме да
сугерираме дека водачите би требало да ги
балансираат долгорочните и краткорочните
потреби во однос пола - пола. Во овој амбиент
тоа е премногу. Но, ако како водач вложувате
сто отсто од својата енергија во моменталните
проблеми, сигурно дека тоа може да го нама-
лите на 75 или 80 отсто и остатокот од своето
време и енергија да го посветите на размислу-
вање каква би можела и би требала да биде
иднината на вашата компанија, и во поттикну-
вање на луѓето заедно со вас да ја остварат
таа иднина.
Моменталната ситуација е ужасна и во
целост разбираме зошто челните луѓе се фоку-
сирани на краткорочното преживување. Но,
кога за една, две или три години дојде подо-
брувањето, деловното окружување ќе се про-
мени. Конкуренцијата ќе биде помала и може-
би ќе има повеќе деловни прилики, но само за
оние компании кои се подготвени да ги искори-
стат.
Запаметете дека размислувањето за идни-
ната е клучен аспект на водството. Кои биле
вистинските водачи во 2009 година, ќе се види
кога ќе дојде иднината.
(пренесено од хрватскиот портал Banka.hr)
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:10 Page 17

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
17
балКан вести... балКан вести...
ХрватСКа
Грција
Забрзување на
реформите на пензиско-
осигурителниот систем
Меѓународниот монетарен фонд и
Европската комисија и препорачаа на Грција
да ги забрза реформите на пензиско - осигури-
телниот систем и на пазарот на трудот. Двете
институции оценуваат дека досегашните
реформи во оваа област се критични и нега-
тивно се одразуваат врз грчката економија.
Во извештајот за Грција, ММФ прогнозира
Критики за планот за данокот врз негативен раст на грчката економија за оваа
година и мал раст во текот на следната.
платите и пензиите над 410 евра Имено, ММФ предвидува дека оваа година
економскиот раст на Грција ќе се намали за
Новиот предлог на хрватската Влада да Лидерот на социјалдемократите изјави дека 1,7 проценти во споредба со лани, а во 2010
воведе данок врз сите плати и пензии над три е против намалувањето на пензиите, бидејќи година ќе забележи слаб скок од 0,4 проценти.
илјади куни (410 евра) е данок врз лошото пензионерите се најранливата социјална
Според аналитичарите на ММФ, јавниот
управување, бидејќи покажува дека Владата група. Предлогот е удар врз најсиромашните,
долг на Грција ќе се зголеми од 98 проценти
се уште нема план како да излезе од реце- но исто така и удар врз економијата. Ние не
сијата и само се грижи како да остане можеме да го поддржиме таквиот предлог, од Бруто домашниот производ минатата годи-
на власт, изјави лидерот на изјави Зоран Миловановиќ. на на 109 отсто од БДП оваа година, додека
Социјалдемократската партија Зоран Инаку, просечната нето плата во Хрватска во 2010 година ќе достигне 116 проценти. Се
Милановиќ. во мај достигна 5.326 куни или 726,6 евра. Во прогнозира и раст на буџетскиот дефицит на
- Граѓаните не го заслужуваат тоа. Владата споредба со мај минатата година, просечната Грција до 6,2 проценти од БДП за оваа година
нема план против рецесијата. Владата се нето плата оваа година е зголемена за 2,9 и до 7,5 отсто за следната.
бори за преживување, изјави лидерот на проценти. Истовремено, просечната бруто ЕК во својот извештај нагласува дека зголему-
најсилната опозициска партија во Хрватска, плата во мај во Хрватска изнесуваше 7.749 вањето на јавниот долг претставува ризик за
на барањето да го коментира предлогот на (1057 евра), што е за 1,6 проценти повеќе во Грција.
Владата. однос на истиот месец лани.

Словенија
Србија
Покривање на
Пад на туристичките посети за 11 отсто
Во Словенија во јуни годинава се забележани Ноќевањата на словенечките туристи во јуни
дефицитот 243 илјади туристички посети, што е пад од 11 бележат пораст за 3 отсто. Најголем број ноќева-
отсто во однос на лани. Вкупниот број на ноќева- ња во јуни оствариле туристите од Германија,
Српската влада ќе ја разгледува ња во јуни е опаднат за 4 отсто, на 759 илјади. Италија и Австрија.
можноста да му предложи на ММФ Притоа, доаѓањата на странските туристи се Во првите шест месеци Словенија ја посетиле
еден дел од парите од трите милијарди опаднати за 15 отсто, додека ноќевањата на 1,115 милиони туристи, што е седум отсто помал-
евра, колку што оваа финансиска странските туристи се намалени за осум отсто. ку од лани. Остварени се 3,356 милиони ноќева-
институција и одобри на Србија, да Ноќевањата на странските туристи претставуваат ња, пет отсто помалку во споредба со минатата
биде користен за пополнување на 56 отсто од вкупните ноќевања во јуни. година.
буџетскиот дефицит, изјави министер-
ката за финансии, Диана Драгичевиќ.
Србија досега повлече 800 милиони Словенски електрани
евра од одобрените три милијарди, и
сите средства од овој stand by аранж- казнети со 9,1
ман да одат во девизните резерви за
одбрана на стабилниот курс на дина- милиони евра
рот. Иако парите за финансирање на Холдингот Slovenske elektrane (HSE) ќе мора
буџетот за оваа и наредната година се да плати 9,1 милиони евра глоба, заради догова-
обезбедени, министерката наведува рање на цените и поделбата на пазарот на кал-
дека Србија би го побарала ова од циумов карбид и различни гранулати, кои се
ММФ, пред се, заради специфичните битни за производството на челик, објави љуб-
околности и економската криза и потре- љански Дневник.
бата да се има неопходните буџетски -Ова е прва казна, која заради картелско дого-
резерви. варање ја добила некоја словенечка компанија,
Иако значително се намалени јавна- изјави Jonathan Todd, портпарол на комесарот за
та потрошувачка и трошоците, полне- пазарна конкуренција, Neelie Kroes.
њето на буџетот не оди како што е пла- Брисел одреди казна во висина од 61 милион
нирано, и само за споредба, лани про- евра на осум фирми кои учествуваа во картелот.
сечно во буџетот се слевале 66 Освен HSE, односно некогашната фирма ќерка
милијарди динари, а од почетокот на на TDR Metalurgija, тоа се германските фирми
годинава ниту еден месец приходите не Almamet, SKW Stahl-Metallurgie и Arques
надминале 60 милијарди денари. Industries, Evonik Degussa, Ecka Granulate,
Министерката за финансии наведува австриската фирма Donau Chemie и словачката
дека би било економски најоправдано Novacke chemicke zavody.
Владата да му предложи на ММФ одре- Шведско – холандската фирма Akzo Nobel,
дено зголемување на фискалниот која исто така учествуваше во картелот, не е каз-
дефицит од три на 4,5 отсто од БДП, но нета, бидејќи таа пред Европската комисија го
истовремено да се усвојат и кредибил- разоткрила картелот. Најмногу, 19,6 милиони
ни мерки со кои ќе се обезбеди намалу- евра ќе плати словачката фирма Novacke
вање на дефицитот. chemicke zavody.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:10 Page 18

18 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

СВет вести ...СВет вести ...


кина

Девизните резерви за експанзија на компаниите


Кинеската влада ќе ги користи своите жувања во странство лани пораснаа за имоти.
девизни резерви,кои се најголеми во све- 63,6 отсто, на 40,7 милијарди долари во Државните компании, особено во секто-
тот, за да ја поддржи и забрза експан- минатата година од само 143 милиони рите нафта и природни ресурси, го заси-
зијата и аквизициите на кинеските компа- долари во 2002 година. лија ловот на странски компании и имот
нии на странските пазари, изјави кинес- -Ова е првпат да слушнеме официјална заради глобалната финансиска криза.
киот премиер, Wen Jiabao, на средба со артикулација на политиката за директна Спрема тоа, во фокусот ќе бидат не
дипломатите. поддршка на корпорациите кои купуваат само западните земји, туку и земјите во
-Мораме да го забрзаме спроведување- имот во странство, рече Qu Hongbin, глав- развој кои се богати со природни ресур-
то на нашата стратегија за излез на стран- ниот економист за Кина во банката HSBC си. Заради глобалната економска и финан-
ските пазари, што ќе го комбинираме со за Financial Times. сиска криза, кинеската влада се соочува со
користење на девизните резерви при Иако премиерот не кажа колку точно од проблеми поради стравот од пад на вред-
излезот на нашите претприемачи, изјави вкупно 2.132 милијарди долари резерви ќе носта на доларот и големата изложеност на
премиерот и додаде дека Пекинг има бидат насочени кон кинеските компании, земјата кон американскиот долар. Имено,
желба да го зголеми учеството на кинески- Qu Hongbin истакна дека тоа е дел од Кина има најголеми девизни резерви на
те компании во глобалниот извоз. стратегијата за намалување на зависноста светот и се смета дека најголем дел од тие
Стратегијата Излез (going out) е слога- на Кина од американскиот долар како резерви е токму во долари. Покрај ова,
нот за стимулирање на инвестициите и резервна валута. –Се работи за диверси- Кина е и најголемиот купувач на американ-
аквизициите надвор од Кина, посебно од фикација на имотот во поширока смисла . ските државни обврзници, па Кина е во
страна на државните индустриски џинови, Наместо акумулирање на девизните некој вид стапица, бидејќи ако Кина преста-
како што се PetroChina, Chinalco, China резерви и краткорочен финансиски имот, не да ги купува американските обврзници,
Telecom и Bank of China. владата сака државата повеќе да акумули- нивната вредност нагло би паднала, а со
Кинеските нефинансиски директни вло- ра долгорочни корпоративни реални тоа и вредноста на кинескиот имот.

еВроПа Credit SuiSSe

акциите ќе пораснат источноевропските економии


за 11 отсто до крајот почнуваат да заздравуваат
на годинава Во текот на вториот квартал од оваа
година источноевропските економии
Зголемените профити на компаниите почнаа полека да заздравуваат, па на
австриските банки кои имаа свои
во Европа ќе поттикнат најголем раст на
филијали во овој регион, нема да им
цените на нивните акции на крајот на треба нова владина помош, бидејќи
годинава од 2005 година, пишува имаат доволно капитал, изјави анали-
Блумберг, кој ги пренесува ставовите на тичарот на швајцарската банка Credit
11 берзански аналитичари кои биле Suisse, Ања Хохберг.
анкетирани. Стратешките аналитичари - Стимулативните пакети во Европа и
претходно проценија дека Standard & низ целиот свет треба да придонесат за
Poor’s 500 Index ќе порасне за 8,4 отсто. почеток на економскиот раст на источ-
Скокот на највисоко ниво од декември ноевропскиот регион во следните кварта-
ли. Нашите прогнози велат дека досега
2003 година ќе ги оправда растечките
преземените мерки ќе бидат доволни за
заработки на европските компании. надоместување на кредитните загуби,
Податоците кои ги прибра Блумберг дури и ако економското заздравување
говорат дека тоа ќе биде најголем скок остане на ниско ниво, нагласи Хохберг.
во последните шест месеци на кален- Австриската Влада им додели 15
дарскава година, од 2006 година. милијарди евра на домашните банки
Растот ќе биде поврзан со извештаите Ерсе банк и Рајфајзен Централбанк во
за работењето, кои засега се добри, рамките на владиниот пакет мерки за
вели за Блумберг Kilian de Kertanguy, помош вреден 100 милијарди евра. Овие
две банки беа особено погодени од еко-
фонд менаџер во Cholet-Dupont Gestion
номската криза, преку нивните филијали Според Credit Suisse, намалувањето на
SA во Париз, кој управува со имот од 2,3 во земјите од источна Европа. економската активност во источна
милијарди долари. – Голем капитал Хохберг нагласи дека иако најлошо Европа го достигнало дното во текот на
едвај чека да се врати на пазарот. Ако сценарио предвидуваше кредитните загу- првата половина од 2009 година. - Во
се појави вистински знак на заздравува- би во источноевропските земји да достиг- регионот несомнено постојат извесни
ње, капиталот ќе тргне на акциите, вели нат и до 38 милијарди евра, сепак анали- ризици, но вкупните перспективи се во
de Kertanguy. тичарите на Credit Suisse сметаат оти тие голема мерка позитивни, потенцира
ќе изнесуваат околу 15 милијарди евра. Хохберг.

Велика Британија

Петти квартален пад на БДП


Велика Британија забележа квартален пад на БДП од 0,8 скиот БДП загуби кумулативно 5,7 отсто.
отсто и годишен пад од 5,6 отсто во вториот квартал од година- Британија е првата поголема економија која ги објави подато-
ва. Овој годишен пад е најтежок од 1995 година, од кога се води ците за БДП во вториот квартал и податоците кои се полоши од
таква статистика. очекуваните наметнуваат прашање колку брзо може да заздра-
Аналитичарите очекуваа значително помал квартален пад, од ви глобалната економија од најголемата финансиска криза во
само 0,3 отсто, по остриот пад од 2,4 отсто во првиот квартал. последните децении. Гледано по сектори, за кварталниот пад
Ова е петти квартален пад на британското стопанство, а од најмногу е одговорен секторот бизнис, услуги и финансии, кој
лани, кога британското стопанство влезе во рецесија, британ- доживеа процут во последнава деценија.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:09 Page 19

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
19
Свет вести ...Свет вести ...
еврОПСка инвеСтициСка банка

Фонд за развој на инфраструктурата во еУ


Европската инвестициска банка покрај ЕИБ, ќе учествуваат уште
(ЕИБ) подготвува создавање на неколку европски финансиски
инвестициски фонд за развој на институции, како италијанската банка
инфраструктурата во Европската ЦДП, француската ЦДЦ, германската
унија, чии средсрва би биле КФВ Банкгрупе и шпанскиот Кредитен
наменети за изградба на патишта и институт. Секоја од овие банки би
реализација на проекти кои користат требало во фондот да вложи по 100
на алтернативни извори на енергија, милиони евра, а од него би се
објави интернет изданието на доделуале кредити во висина до пет
неделникот Еуропиан војс. милијарди евра.
Овој фонд би требало да се Со предлогот за формирње на
нарекува Маргерит 2020 - Европски фондот се предвидува во следниот
фонд за енергетика, климатски период во него да се вклучат и други
промени и инфраструктура, а сред- европски банки. Овој фонд би требало
ствата од фондот би биле наменети да функционира во наредните 20
само за потребите на сегашните 27 години, при што првите инвестиции од
земји-членки на ЕУ. него се предвидени во текот на 2010
Во формирањето на овој фонд, година.

LG ELEctronics СветСка тргОвСка Организација

Профитот зголемен за Опасност од протекционизам


две третини
Јужнокорејскиот произведувач на електроника LG
Electronics во второто тримесечје од оваа година
оствари раст на профитот од 62 проценти, благода-
рение на рекордната продажба на телевизори со
рамен екран и мобилни телефони.
Профитот на LG во периодот од април до јуни се
зголеми на 1,15 билиони вони (648 милиони евра),
од 707 милијарди вони во истиот период минатата
година, со што е постигнат квартален рекорд.
Прометот во тој период е зголемен за 17 проценти,
на 8,48 билиони вони, од 7,23 билиони вони во вто-
рото тромесечје минатата година.
Најголем раст од април до јуни е забележан во Протекционизмот може да ја про- малното договорено ниво.
продажбата на телевизори со ЛЦД екран - 45 про- длабочи и продолжи економската Од друга страна, резултатите од
криза, дури и ако не доведе до пад истражувањето на јавното мислење
центи на годишно ниво. Продажбата на мобилни
на стопанството, оцени генералниот што го спроведе американската аген-
телефони е зголемена за 7,8 отсто.
директор на Светската трговска орга- ција Ворлд паблик опинион во 19
низација (СТО) Паскал Лами во земји од светот покажуваат дека јав-
СименС воведниот дел на Годишниот извеш- носта се повеќе ја поддржува интер-
тај за трговијата. венцијата на државата во еконо-
Отпуштање на 1.400 - Привидното привлечно краткороч-
но решение на задржување на про-
мијата, како дел од мерките за над-
минување на глобалната економска
работници изводството и потрошувачката внат-
ре границите станува камен околу
криза. Според анкетата, државниот
интервенционизам го поддржуваат
Германскиот концерн вратот на нацијата, а состојбата се мнозинството од анкетираните жите-
Сименс најави дека во влошува и доколку трговските парт- ли на 14 од 19-те земји опфатени со
рамки на планираното нери одговорат на ист начин, додава истражувањето. Во тие 14 земји,
намалување на трошо- Лами. државниот интервенционизам про-
ците, планира да Во извештајот се оценува дека сечно го поддржуваат 56 % од анке-
отпушти 1.400 работни- правните сигурносни вентили, кој им тираните, додека само 15 ‘оценуваат
ци, меѓу кои 300 се овозможуваат на земјите да ги сус- дека со своите антикризни мерки
вработени во пендираат обврските, кои се однесу- државите одат предалеку во меша-
филијалите на концер- ваат на трговијата, може да и нане- њето во економијата.
нот во Германија, сат штета на светската трговија Мнозинство од анкетираните во 17
Швајцарија и Шведска. доколку се злоупотребат во протек- од земјите сметаат дека е потребно
Минатата година ционистички цели. СТО во извеш- формирање на глобален регулаторен
Сименс објави план дека ќе го намали бројот на тајот ја истражи праксата на користе- орган за контрола на големите
вработените за 17.000, додека за 19.000 воведе ње на вонредните мерки, со оглед на финансиски институции, со цел да се
скратено работно време. стравувањата од протекционизам во спречи појава на сериозни економски
Претставникот на Сименс, Марк Лангендорф, сегашната глобална криза. кризи во иднина. Против ваквата
изјави дека во две австриски фабрики на герман- Организацијата, која ја надгледува мерка се 52 % од жителите на САД,
скиот концерн работата ќе ја изгубат 830 лица, а глобалната трговија, ги истражуваше додека 44 % од нивните сограѓани
во Велика Британија ќе бидат отпуштени 300 рестриктивните мерки, кои ги презе- поддржуваат формирање на таков
работници. маат повеќе земји, како оние со кои орган. Во Русија пак, 39 % од анкети-
Со намалувањето на бројот на вработените, се кршат трговските спогодби, така и раните се за формирање на вакво
компанијата планира да ја оствари целта на зголе- оние кои се дозволени во рамки на тело, а 36 % против.
мување годишниот профит од основната дејност, постоечкиот договор. СТО ги истражи Истражувањето е спроведено во
во рамки на плановите да ги надмине минатого- вонредните мерки, како што се само- периодот од 4 април до 12 јуни и со
дишните 6,6 милијарди евра, кои ги најави гене- заштитата, антидампинг и компензи- него се опфатени 18.066 испитаници
ралниот директор на Сименс, Питер Лешер. рачки царини, ревидирање на дого- од 19 земји од светот, во кои живеат
Во филијалите на Сименс во 190 земји се вработе- ворените тарифи, извозни царини и 62 проценти од вкупното светско
ни околу 410.000 работници. зголемување на царините на макси- население.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:09 Page 20

20 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

23.07.2009 g. ЧЕТВРТОК
1. KRATOK pREglED NA NASTANI
Конференцијата-Пазарните економии во соочуваат со сериозен недостиг од капитал и лик- нално поврзување на земјава во енергетскиот сек-
криза, што во Скопје ја организираше Европската видност изјави Гинтер Офнер, претседател на тор. Стратегијата како да е правена за изолиран
Бизнис асоцијација (ЕБА) во соработка со фонда- ЕБА. остров истакна професор Фуштиќ.
цијата Конрад Аденауер и разгледувањето на Алармот е вклучен и во енергетиката. - Да се Случајот Сведмилк се уште топ тема. -Со
Стратегија на енргетичарите, денес во фокус на изготви акционен план и обезбедат финансиски ребалансот на Буџетот да влезат пари за рестарти-
сите печатени медиуми. средства, за реализација на гасните електрани и рање на Свидмилк. Ова вчера го побара Трифун
- Има ли светло на крајот од тунелот? - топлани, порача академикот Томе Бошевски на Костовски во името на уште 3.000 оштетени млеко-
Светската економска криза сите не турна во тунел, вчерашната тркалезна маса која ја организиораше производители на средбата со министерот за
а на неговиот крај е светлината до која треба да Здружението на енергетичарите на Македонија земјоделство Љупчо Димовски. Според него, за
изодиме трнлив пат. Само со добра економска (ЗЕМАК). Тема на конференцијата беше рестартирање на Свидмилк се потребни меѓу 3,5 и
стратегија, земјава може што понепогодена да ја Стратетјата за развој на енергетиката во земјава за 4 милиони евра, а за нормално функционирање
согледа виделината. Каде сме сега во овој тунел, период 2008 до 2020 година, со визија до 2030 окоду 10 милиони евра. Толку чини, вели
на почеток, средина или се наѕира крајот. На овие година. Енергетичарите сметаат дека недостатокот Костовски, споменик на Александар Македонски во
прашања отворено вчера се дебатираше од стра- на енергија го товари државниот буџет и затоа центарот на Скопје.
на на македонските економисти, министри, домаш- алармот треба да се вклучи, односно итно да се Костовски на кој млекраницата му должи над
ни и странски бизнисмени на конференцијата - ревитализираат постојните енергетски објекти во милион евра за предадено млеко, на состанокот со
Пазарните економии во криза, што ја организира- земјава, но и да се инвестира во нови.
министерот предложил, откако ќе се обезбедат
ше ЕБА во соработка со фондацијата Конрад Енергетската стратегија на МАНУ како да е
парите, Свидмилк да почне со мало производство
Аденауер. правена за изолиран остров, а не за држава во
што веднаш ќе се пласира.
Според Фатмир Бесими, министер за еконо- центарот на Балканот. Вака професор Вангел
-He се откажуваме од напште побарувања и
мија, има светло за македонската економија, но Фуштиќ од Електротехничкиот факултет ја комен-
бараме по секоја цена млекарницата да се рестар-
треба да се знае како најбезбедно да излеземе од тира- Стратегијата за развој на енерге-тиката во
Македонија од 2008-2020 година на вчерашното тира. Подготвени сме и на отстапки за да има
тунелот.
Претставниците на компаниите пак бараат јавно советување. Стратегијата на МАНУ ја крити- ефект. Се подготвува ребаланс на Буџетот во кој
дополни-телно да се намалат царините и даноците куваше и професорот на Машинскиот факултет инсистираме да се преземат сериозни мерки за
и да се обезбеди полесен пристап до свеж капи- Атанаско Тунески, кој смета дека не се работи за земјоделците зашто тие во оваа исклучително
тал. Бизнисмените информи-раа дека поради кри- стратегија, туку за -преглед на стари предлози на кризна година може да се соочат со катастрофал-
зата се соочуваат со намалена наплата на побару- енергетски објекти, кои се одамна познати. ни последици, изјави Трифун Костовски по двоча-
вањата, a скапите кредити дополнително j a Професор Фуштиќ, пак, смета дека воопшто не е совната средба кај министерот.
отежнуваат ситуацијата и негативно влиј аат врз објаснета методологијата на подготвување на Денешните весници пренесуваат, Алкалоид
ликвидно-ста на компаниите. Анкетата меѓу компа- стратегијата. - Според Фуштиќ, стратегијата во отвора производствени погони во Србија. -
ниите од ЕБA покажала дека досегашните анти- ниту еден момент не дава одговор на прашањето Најголемиот македонски производител на лекови
кризни мерки на Владата не биле доволни. како ќе се реализираат сите тие проекти, а нема почна активности за отворање производствен
За да се надминат проблемите предизвикани ниту економско-финансиска анализа ниту инвести- капацитет во Белград. Претставникот на Алкалоид
од оваа сериозна светска економска криза потреб- циски менаџмент за објектите. - Бидејќи нема во Србија, Игор Петров, вчера соопшти дека глав-
ни се дополни-телни заеднички напори од страна ваков инвестициски менаџмент, не можеме да се на причина за тоа е исфрлањето на девет лека од
на бизнис заедницата, владата и сите институции одлучиме за едно од предвидените сценарија. позитивната листа во Србијa за последниве 18
релевантни за економијата. Многу бизниси се Исто така не се согледани можностите за регио- месеци, пренесе МИА.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI


1. MAT JA ОБВИНИ АЦВ ЗА ДВОЈНИ АРШИНИ (*****)
2. ДА СЕ РЕСТАРТИРА СВЕДМИЛК (****)
ДНЕВНИК ВРЕМЕ
с.2 ЕКОНОМИЈАТА ВО СЕНКА НА ПРОТЕКЦИОНИЗМОТ с.7 КРИЗАТА ПОПУШТА, САМО НЕ ВО МАКЕДОНИЈА
с.6 БИЗНИСМЕНИТЕ НАМЕСТО ЌЕ ДОБИЈАТ КАМПАЊА с.7 РЕБАЛАНС НА БУЏЕТОТ ЗА СПАС НА „СВЕДМИЛК”
с.6 ЕНЕРГЕТСКА СТРАТЕГИЈА ЗА ИЗОЛИРАН ОСТРОВ с.7 МИЛИОН ЕВРА ЗА МЛЕКАРНИЦАТА
с.6 MAT ОБВИНУВА ЗА ДВОЕН АРШИН с.7 ЕВН НЕ САКА ДВОЈНИ ДАВАЧКИ
с.7 „СВЕДМИЛК” МОЖЕ ДА СЕ РЕСТАРТИРА СО 1.000.000 ЕВРА
ВЕЧЕР
с.7 ОТВОРЕНА ПРЕТСТЕЧАЈНА ПОСТАПКА ЗА БИТОЛСКИ „ТРАНСКОП”
с.5 ПРОДОЛЖУВААТ ПРЕПУКУВАЊАТА MAT АЦВ
с.7 КОМПАНИИТЕ ОЧАЈНИ ЗА СВЕЖ КАПИТАЛ
с.7 ДА СЕ РЕСТАРТИРА СВЕДМИЛК
БИЗНИС с.7 АЛАРМОТ Е ВКЛУЧЕН
с.2 ПОТПИШАНА ЕКОНОМСКА СПОГОДБА
с.2 УВОЗОТ НА ЕНЕРГИЈА ЗНАК ЗА АЛАРМ ВЕСТ
с.2 ОТВОРЕНА ПРЕТСТЕЧАЈНА ПОСТАПКА ЗА БИТОЛСКИ „ТРАНСКОП” с.2 КОМПАНИИТЕ БАРААТ ВЛАДАТА ПОВЕЌЕ ДА ГИ СЛУША
с.4 БИЗНИСМЕНИТЕ НЕЗАДОВОЛНИ ОД ДОСЕГАШНАТА БОРБА ПРОТИВ с.4 СРПСКАТА ВЛАДА ДА ГО ОТСТРАНИ ПРОТЕКЦИ-ОНИЗМОТ
KPИЗAТA
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.4 БАНКИТЕ ПОДГОТВЕНИ ЗА ЦРНИ СЦЕНАРИЈА
с.8 MAT И АЦВ ПАК ВО ТУРБУЛЕНЦИЈА
с.8 ДА СЕ НАМАЛАТ ЦАРИНИТЕ И ДАНОЦИТЕ ЗА СПАС ОД КРИЗАТА
УТРИНСКИ ВЕСНИК
с.8 ПАРИ ОД БУЏЕТОТ ЗА РЕСТАРТИРАЊЕНА „СВЕДМИЛК
с.3 СТАВРЕСКИ ПОРАЧАЛ - СИТЕ НА ШТЕДЕЊЕ
с.5 MAT JA ОБВИНИ АЦВ ЗА ДВОЈНИ АРШИНИ ШПИЦ
с.7 КОМПАНИИТЕ НЕМААТ ПАРИ - БАРААТ СВЕЖ КАПИТАЛ с.8 CТОПАНСТВОТО ВО ТУНЕЛ , МИНИСТРИТЕ ОСВЕТЛЕНИ
с.7 „АЛКАЛОИД” ЌЕ ГРАДИ ФАБРИКА ВО БЕЛГРАД с.8 „ТРАНСКОП” БИТОЛА ПРЕДСТЕЧАЈ
с.8 МАКЕДОНИЈА ИЗОЛИРАН ОСТРОВ И ВО ЕНЕРГЕТИКАТА с.10 РАЗЛИЧНИ ПРОЦЕНИ ЗА РЕСТАРТИРАЊЕ НА „СВЕДМИЛК”
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:09 Page 21

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
21
24.07.2009 g. ПЕТОК
1. KRATOK pREglED NA NASTANI
-Соседите воведуваат кризен данок, втор ребаланс не смее да се чека до септември загрижува фактот дека бројот на блокирани депо-
Македонија ладна како камен; Владата не разми- вели Џевдед Хајредини, поранешен министер за ненти продолжува да расте и годинава, при што на
слува за кризен данок, се дел од насловите во финансии. Тој смета дека во економска криза, крајот од мај достигна ниво од 14.504.
денешните весници кои го привлекуваат внима- државата не може да очекува пораст на приходи- Владата си прави банка без контрола, објави
нието на читателите. -Македонската влада нема те од домашните плаќачи. Вест.-Македонската банка за поддршкa на раз-
намера да ги зголеми постојните даноци ниту, пак, -Владата ќе штеди и на промоцијата на инве- војот (МБПР) директно ќе ги кредитира малите и
да воведе нови давачки за да се покријат загубите сти-циите, пишува Утрински весник. -Ќе се штеди средни претпријатија со пари со пониска камата
во буџетот предизвикани од економската криза по и на привле-кување странски инвестиции. Иако отколку деловните банки, но нема да подлежи на
урнек на некои земји од регионот, кои почнаа да Владата на ова поле досега беше доста широка и контрола на Народната банка, предвидува новиот
воведуваат еден вид самопридонес или нови не се прашуваше колку чинат скапите реклами, Предлог-закон за МБПР. -На работата на МБПР
даноци за полесно да се надминат финансиските лобирања и трошоците за економските промото- не се применува Законот за супервизија на осигу-
загуби во нивните државни каси. Така, Владата на ри, сега најдена во тесно, штедливата политика рувањето, предвидела Владата покрај другите
Србија од 1 јуни воведе дополнителен данок на што ја наметнува новиот министер за финансии, изземања од одредбите според кои функционира-
услугите во мобилната телефонија од 10 отсто. Зоран Ставре-ски, ги зафати сите владини инсти- ат другите банки.
Министерството за финансии не подготвува туции. И во Агенцијата за странски инвестиции -Што ќе се случи ако Банката прави пласмани
никаков кризен данок, ниту има потреба од таков добиле инструкции дека ќе мора да ги скратат тро- за ќои нема обезбедено резерва? Co кои инстру-
данок. Воведу-вањето нови даноци, вклучително шоците. Каде ќе се намалуваат средства, се’ уште менти гувернерот ќе интервенира доколку Банката
кризен данок, не е пред-видено во програмата- од оваа институција не можат прецизно да кажат. ги надмине одредените лимити со монетарната
Преродба во 100 чекори надградена и проширена Кризата го подјадува стопанството, анализи- политика?, се прашања поради коиопозици-јата
велат од ресорот финансии, каде што од неодам- ра Бизнис. Забавеното отворање нови бизниси, од предлага со амандман Министерството за финан-
на нов министер е досегашниот вицепремиер за една страна, и пораст на бројот на фирми со бло- сии да врши контрола на работењето на МБПР.
економски прашања Зоран Ставрески. кирани сметки и фирми во стечај, од друга страна, Денес ќе читате и дека Британската компа-
Експертите препорачуваат итен ребаланс на се последиците од кризата кои се чувствуваат во нија за катализатори Џонсон Мети, најверојатно
буџетот , објави Време.-Ако итно не се направи домашното стопанство. И покрај сите убедувања следниот месец ќе започне со производство во
ново кастрење на буџетот, со месеци ќе доцнат на државата, дека кризата нема да го погоди сто- земјава во слободната економ-ска зона. Според
платите за буџетарите, пензиите, а може да недо- панството и затоа, нема место за паника, a Виктор Мизо директорот на Агенцијата за странски
стигаат пари и за социјалната помош, предупреду- состојбата е под контрола, сепак, последиците се инвестиции менаџментот на компанијата го
ваат експертите. тука и корпоративниот сектор веќе на големо ги информирал дека изградбата на погонот е
Никако не треба да се штеди на луѓе, врабо- чувствува.... завршена.
тените треба да земаат редовно плата, а не треба Статистичките податоци покажуваат дека Кризата не влијае и на изградбата на комби-
да доцнат ниту пензиите. Треба привремено да бројот на претпријатија во кои е поведена стечајна ни-раната гасна централа, Те-То. Изградбата се
запрат новите вработувања, како и хонорарните, постапка во 2008 година, е зголемен за 194, или за одвива според планот, а централата ќе почне со
барем додека економијата е во криза. За да се 12,6% во однос на претходната година. Но, овој работа, според најавата, во април наредната годи-
спасат работните места на јавната администра- раст е ублажен од фактот дека овие фирми пре- на. Според инвеститорите, кризата не успеала да
ција мора сега да се скратат или сосема да се уки- тставуваат само 1,4% од вкупниот број пре- влијае врз забавувањето на реализацијата на про-
нат непотре-бните трошоци како што се јавни тпријатија. Исто така, зголемен е и бројот на прав- ектот тежок 150 милиони евра, со кој треба барем
набавки на опрема, мебел, возила, службени пату- ни лица со блокирани сметки за 3.045, или за малку да се поправи лошата енергетска слика на
вања, реклами, семинари, деловни ручеци. На 27,3% за период од една година. Дополнително Македонија.

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI


1. ВЛАДАТА НЕ РАЗМИСЛУВА ЗА КРИЗЕН ДАНОК (****)
2. ВЛАДАТА ЌЕ ШТЕДИ И НА ПРОМОЦИИТЕ ЗА ИНВЕСТИЦИИ (***)

ДНЕВНИК ВЕЧЕР
с.7 ВЛАДАТА НЕ РАЗМИСЛУВА ЗА КРИЗЕН ДАНОК с.5 ИМБ ИЗВЕЗУВА ПАСТЕРИЗИРАНО МЛЕКО ВО ГРЦИЈА
с.9 СТРАНЦИТЕ НЕМА ДА ПЛАЌААТ ПАТНА ТАКСА с.7 ВО АВГУСТ СТАРТ НА ПРОИЗВОДСТВОТО
с.9 МЛЕКАРИТЕ ОД „СВЕДМИЛК” ПОД КАПА НА ИБМ
ВРЕМЕ
с.9 МЕРКАТОР ДОАЃА ПРЕКУ ТУШ
с.7 РУЧЕЦИТЕ ЌЕ ГИ ИЗЕДАТ ПЛАТИТЕ
с.9 КЛАНИЦИТЕ ПОД ЛУПА НА ЕУ
с.7 ОД ЛОЗЈАТА НА ЕВРОПСКИТЕ ТРПЕЗИ
БИЗНИС ВЕСТ
с.2 ПРОИЗВОДСТВО НА ЛЕКОВИ И ВО СРБИЈА
с.2 ТЕ-ТО ЌЕ CТАРТУВA СО РАБОТА OД АПРИЛ 2010
с.2 АМЕРИКАНЦИТЕ БАРААТ “ПЕКОРИНО”
с.5 ГУВЕРНЕРОТ НИШТО НЕ И МОЖE НА ДРЖАВНАТА БАНКА
с.2 СЕ ИЗГОТВУВААТ БУЏЕТСКИТЕ ПРИОРИТЕТИТЕ ДО 2012 ГОДИНА
с.5 BЛАДАТА СИ ПPAВИ БАНКА БЕЗ КОНТРОЛА
с.2 СТАРТ СО РАБОТА ВО АПРИЛ ИДНАТА ГОДИНА
с.7 HИКOJ НЕ КAЖYВA КAДE СЕ ПЛАТИТЕ НА ВРА-БОТЕНИТЕ ВO
с.2 НОВИ ЛОКАЦИИ НА БАНКОМАТИ “MAКEДOНИJA ПАТ”
с.4 HOBИ БИЗНИСИ НЕМА ПОСТОЈНИТЕ СЕ БОРАТ CO БЛОКИРАНИ СМЕТ-
КИ И СТЕЧАИ
НОВА МАКЕДОНИЈА
.8 СОСЕДИТЕ ВОВЕДУВААТ КРИЗЕН ДАНОК, МАКЕ-ДОНИЈА ЛАДНА КАКО
с.7 ПРОДОЛЖУВА ВОЈНАТА MAT- АЦВ КАМЕН
с.9 ПРОМЕТОТ НА БЕРЗАТА СЕ „СТОПИ” НА 2,2 МИЛИОНИ ДЕНАРИ с.8 ЏОНСОН МЕТИ ЌЕ ПОЧНЕ ДА ПРОИЗВЕДУВА ВО АВГУСТ
с.8 ВРАБОТЕНИ ВО ЕВН КРАДЕЛЕ СТРУЈА ОД ЕЛЕМ
УТРИНСКИ ВЕСНИК
с.8 ЌЕ СЕ ШТЕДИ И НА ПРОМОЦИИТЕ ЗА ИНВЕСТИЦИИ ШПИЦ
с.8 „ЏОНСОН МЕТИ” ЌЕ ПРОИЗВЕДУВА ВО АВГУСТ с.8 КРИЗАТА НЕ ЈА ЗАБАВИ ИЗГРАДБАТА НА ГАСНАТА ЦЕНТРАЛА
с.9 „МЕРКАТОР ПРЕКУ „ТУШ” ВЛЕГУВА ВО МАКЕДОНИЈА с.8 РИКЕР ЈА ПОСЕТИ ИМБ
с.9 РЕКОРДНО НИЗОК ПРОМЕТ НА БЕРЗАТА с.8 ЕЛЕМ И ЕВН ВО НОВА ВОЈНА
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:09 Page 22

22 берзНИК broj 84
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 27. 07. 2009

25.07.2009 g. САБОТА
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Првата јавна расправа по Предлог - стратегијата лежа пад од 2,9 отсто, со вкупна продажба од 159 капацитетите на претпријатијата во јуни 2009 годи-
за развој на енергетиката 2008-2020, која ја изра- милиони долари. Падот е уште поголем ако се на, во однос на претходниот месец, е зголемено и
боти МАНУ, топ вест во денешните печатени изрази во денари и тој изнесува 10,1 отсто, пока- изнесува 55,4% од нормалното искористување.
медиуми. -На земјава и требаат големи и совреме- жува студијата на ИДЦ, меѓународна компанија за Најголемо влијание на ограничувањето на обемот
ни енергетски капацитети поради што изградбата истражување на пазарот. Во студијата се истакну- на производството во јуни се уште имаат недовол-
на нуклеарна централа е реалност. Токму затоа ва дека падот на потрошувачката на ИТ-пазарот во ната странска побарувачка со 23,5 отсто, недовол-
оваа алтернатива за решавање на лошата енер- земјава е очекуван по исклучителната висока стап- ната домашна побарувачка со 17,1 отсто, финан-
гетска состојба во земјава треба да стои како отво- ка на раст што беше постигната во 2007 година, сиските проблеми со 13,1 отсто и неизвесното еко-
рено прашање, а не да не се турка под килим и да која скокна дури на 63,8 отсто во однос на претход- номско опкружување со 11,6 отсто.
се прави непотребна фама дека тоа е бабарога. ната година.- Тоа најмногу се должи на напредна- Граѓаните и фирмите се повеќе доцнат во исплата-
Ова е дел од размислувањата на енергетските екс- тата економска клима и делумно на зголемената та на ратите од кредитите, a банките до 31 март
перти, кои ги пренесува Вечер. Дневник пак, текс- потреба на домаќинствата и финансиските инсти- годинава не можеле да наплатат повеќе од 208
тот го започнува со изјавата на Питер Јохансон од туции и солидната телекомуникациска потрошу- милиони евра, покажува ревизорскиот извештај на
Светската банка, кој на расправата истакна дека вачка. Иако намале-на, забележителна е и влади- Народна банка, што го пренесува Време. Банките
државата мора да осигури дека големите инвести- ната потрошувачка, вели директорот на ИДЦ во првите три месеци од годинава добиле недви-
ции во енергетиката, особено во хидроелектрани- Адриатикс, Борис Житник. Податоците покажуваат жен имот, опрема и деловни простории во вред-
те, ќе бидат конкурентни на поширокиот пазар. дека минатата година потрошувачката на инфор- ност од 40,8 милиони евра од активираните хипо-
Јохансон, исто така, препорача ценовни и тарифни матички услуги пораснала за 38,4 отсто. теки од граѓани и фирми што не успеале да го вра-
реформи за централното греење и електричната Продажбата на софтвери се зголемила за 5,8 тат кредитот. Уплашени за своите пари, банките во
енергија, како и на регулаторната рамка во целина отсто, додека на хардвер 12,9 отсто. Уделот на последно време брзаат со наплатата, a на клиенти
со заштита на социјално загрозените семејства. информатичките услуги во целоку-пниот македон- им се јавуваат по само еден ден задоцнување.
Министерот за економија Фатмир Бесими најави ски ИТ-пазар лани изнесувал 22,8 отсто, на про- Операторот ВИП ги намали цените на уште три
дека стратегијата предви-дува оти во наредниот дажбата на софтвер отпаѓаат 10,9, a на хардвер телефонски апарати, со што новите постпејд-
период нето увозот на струја ќе се намали, но тоа 66, 2 отсто. корисници, освен што ќе можат да зборуваат за
не значи дека ќе се задоволи домашната потрошу- Министерствата немаат капацитет за ИПА фондо- нула денари минута кон целата мрежа на ВИП
вачка со домашно производство. -Нашиот енергет- вите, информираат весниците, пренесувајќи ја засекогаш без надомест за воспоставување повик,
ски пазар ќе биде отворен и ќе има поголем проток изјавата на вицепремиерот за евроинтеграции, ќе можат и да ги добијат совреме-ните телефонски
на енергија, и увоз и извоз. Тоа е битно од економ- Васко Наумовски, кој смета дека министерствата, апарати за нула денари. Со ВИП е поврзана и
ски аспект затоа што нето-увоз на енергија значи општините и невладиниот сектор се одговорни за веста дека Комисијата за заштита на конкурен-
одлив на девизи, a нето-извоз значи прилив на неискористувањето на средствата од претпристап- цијата го отфрли како неоснован приговорот на
девизи, рече Бесими, додавајќи дека станува збор ната помош (ИПА), кои ги одобрува ЕУ. Државата овој оператор дека понудата на Космофон за
за стратегија што предвидува нашата енергетика искористила само една третина од 40-те милиони мобилна телефонија на владиниот тендер го урива
да биде добро интегрирана во енергетскиот пазар евра од тие фондови и тоа главно за зајакнување телекомуникацискиот пазар.
во регионот и во светот. Инаку, во двете сценарија на капацитетите на институциите и за подобрува- Македонската банка за поддршка на развојот
е предвидена изградба на нови хидроелектрани со ње на преку-граничната соработка со соседите. (МБПР) немаa да биде конкуренција на деловните
вкупна моќност од 780 мегавати, три топлински Повлекувањето на парите од Фондовите е на поче- банки, тврди директорот на МБПР, Драган
гасни електрани за комбинирано производство на ток, додека за останатите три компоненти се уште Мартиновски во Вест. -Директните пласмани на
електрична и топлинска енергија (ТЕ-ТО) со вкуп- не се создадени услови за користење на европски- МБПР ќе бидат ограничени, како впрочем и на сите
на моќност од 564 мегавати. Се предлага и поголе- те пари. развојни банки во светот, во сектори, дејности и
мо користење на природниот гас во домаќинствата Се подобрува економската состојба во преработу- кон целни групи каде пазарните механизми пока-
и индустријата како супституција за електричната вачката индустрија. Менаџерите на компаниите од жуваат слабости. Точно е дека во законот нема
енергија. овој сектор проценуваат дека тековната економска ограничување, но законот ja дава само општата
Во весниците може да се прочита дека по две состојба во јуни е поповолна во однос на претход- рамка. Изборот на дејностите ќе се прави согласно
години експлозивен раст, македонскиот пазар на ните два месеца, а во исто време се зголемиле економската политика на Владата, вели
информа-тичка технологија во 2008 година забе- нивните порачки. Просечното искористување на Мартиновски.

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. КОНКУРЕНТНИ ИНВЕСТИЦИИ ВО ЕНЕРГЕТИКАТА (*****)
2. БЛАГ ПАД НА ИНФОРМАТИЧКИОТ ПАЗАР (***)
ДНЕВНИК с.7 BИП СО НОВИ ТЕЛЕФОНИ
с.7 ИЗГОР ЦЕНА ЗА КУБИК ДРВА
ВРЕМЕ
с.7 ОТФРЛЕН ПРИГОВОРОТ НА „ВИП” ЗА ВЛАДИНИТЕ МОБИЛНИ с.7 БАНКИТЕ СЕ МАЧАТ ДА СИ ГИ НАПЛАТАТ КРЕ-ДИТИТЕ
с.8 КОНКУРЕНТНИ ИНВЕСТИЦИИ ВО ЕНЕРГЕТИКАТА с.7 ЌЕ СЕ МЕНУВААТ ТРИ ОДРЕДБИ
с.8 БЛАГ ПАД НА ИТ-ПАЗАРОТ с.7 МАКЕДОНИЈА ЌЕ ГРАДИ НУКЛЕАРКА?
с.8 РЕКОРДЕН ИЗВОЗ НА „ЖИТО ВАРДАР” ВЕСТ
с.6 НЕ СМЕ КОНКУРЕНЦИЈА НА БАНКИТЕ
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.6 ОТФРЛЕНА ЖАЛБАТА НА ВИП ПРОТИВ КОСМОФОН И Т-МОБАЈЛ
с.5 КУЛМИНИРА КРИЗАТА КАЈ СТОЧАРИТЕ с.7 “БРИТИШ ЕРВЕЈЗ” САКА ДA ЛЕТА OД СКОПЈЕ
с.6 ДЕСНАТА РАКА НА СТАВРЕСКИ ДРЖАВЕН СЕКРЕТАР ВО ФИНАНСИИ с.7 СТАВРЕСКИ ДА КАЖЕ ДАЛИ ИМА ПАРИ ЗА ЕНЕРГЕТСКИ ПРОЕКТИ
с.6 КОНЕЧНО, БЛАГ ОПТИМИЗАМ ВО ИНДУСТРИЈАТА НОВА МАКЕДОНИЈА
с.7 ДРЖАВАТА ДА СЕ ИЗЈАСНИ ДАЛИ ИМА ПАРИ ЗА ЕНЕРГЕТИКАТА с.4 МАКЕДОНИЈА ИСКОРИСТИ САМО ТРЕТИНА ОД ИПА-ФОНДОВИТЕ
с.7 ЕВН АПЕЛИРА ГРАДЕЖНИЦИТЕ ДА КОРИСТАТ ПОДЗЕМЕН КАТАСТАР с.8 СЕ ПОДОБРУВА ЕКОНОМСКАТА СОСТОЈБА ВО ПРЕ-РАБОТУВАЧКАТА
с.7 ЗА НОВИТЕ КОРИСНИЦИ НА ВИП, НОВИ АПАРАТИ ЗА 0 ДЕНАРИ ИНДУСТРИЈА
ВЕЧЕР ШПИЦ
с.2 МАКЕДОНИЈА СО НАЈМАЛ НАДВОРЕШЕН ДОЛГ ВО РЕГИОНОВ с.9 ЕЛЕМ CO НОВ ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ
с.7 НУКЛЕАРКА ВО МАКЕДОНИЈА НЕ Е БАБА РОГА с.10 ОТФРЛЕН ПРИГОВОРОТ НА ВИП ЗА ВЛАДИНИОТ ТЕНДЕР
с.7 ЗА ЕДНА НЕДЕЛА, ЖИТО ВАРДАР ИЗВЕЗЕ 107 ТОНИ СВИНСКО МЕСО с.10 ОМ: ГРУЕВСКИ ГО ШТИТИ КРИМИНАЛОТ ВО „СВЕДМИЛК”
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:08 Page 23

Data 27.07.2009 broj 84


BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
23
OD 20.07 DO 25.07.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE
ГЛОБУС
С.31 НАФТАТА ЗА ПЕТ ДЕНА ПОРАСНА ЗА 10 ОТСТО
С.10 ФАКТУРИТЕ СЕ ЧУВААТ ВО ФРИЖИДЕР Цената на суровата нафта за купопродажен договор со испорака во
Последниот извештај на НБРМ фрла додатна светлина врз актуелни- септември на стоковата во Њујорк во средата падна за 0,75 отсто, на
те состојби во стопанството. Тие се такви што јасно се покажува дека биз- 65,12 американски долари, откако во вторникот доби на вредност од 2,55
нисмените не кукале залудно, кога од Владата барале итна помош, одно- отсто, со пораст на 65,61 долар. Заклучно со вторникот, наназад во пет
сно кога најавуваа дека нема да издржат до септември, кога само некои последователни дена, цената на барел сурова нафта порасна за 10,23
од нив ќе можат евенту-ално да сметаат на првите транши на кредитната отсто.
линија од 100 милиони евра, која е обезбедена од европските банки.

С.32 АКЦИИТЕ ОД ТЕЛЕКОМУНИКАЦИСКИТЕ СЕКТОРИ НАЈСИГУРНА


С.11 СПОРОТ СО ЕВН ЈА МИНА ГЕРМАНСКАТА ГРАНИЦА ИНВЕСТИЦИЈА
He помина многу време од изјавата на првиот човек на ЕЛЕМ, Влатко Психолошкиот елемент кај инвеститорите останува да биде еден од
Чинговски, дека спорот меѓу неговата фирмаи ЕВН ќе биде мачкина каш- главните движечки фактори на цените на хартиите од вредност на маке-
лица, a тој станува се поголем и поголем дипломатски залак, што сам за донскиот пазар. Имајќи го предвид обемот на истргувани хартии од вред-
себе станува доволен да ги задушува нашите евро-атлански аспирации. ност, учесниците, како и неприсуството (односно моменталната незаинте-
Последната алка во низата реакции за тоа како ЕЛЕМ го доби спорот во ресираност) на поголемите странски инвеститори, како на страната на
скопска „двојка” се неколку изјави на видни германски офици-јални лица, понудата така и на страната на побарувачката, може слободно да се
токму на оваа тема. заклучи дека во овој момент цените на акциите на голем број македонски
издавачи кои се формираат на пазарот на капитал се нереферентни.

С.21 И ПЛАТИТЕ ЌЕ БИДАТ НА УДАР


Владината политика со засилени непродуктивни инвестиции да ја
совлада или барем да ги пресретне последиците од економската криза не
успеа. Паднаа во вода сите нејзини проекции за растот на бруто домаш- КАПИТАЛ
ниот производ, индустриското производство, зголемувањето на извозот,
вработеноста, најавите за странски директни инвестиции од кои „нема да С.21 ЕКОНОМСКОТО ЧУДО ЗАВРШИ НА ЛОПАТИТЕ
може-ме глава да кренеме”, како што не уверуваше мини-стерот Веле Економијата со години наназад е тема на која граѓаните на
Самак... Приливот во државната каса од разните даноци е се помал, a Македонија доживуваат колективна фрустрација. Имаме највисока стапка
обврските се повеќе притискаат. на невработе-ност, остануваме на дното со најниска плата, стран-ските
инвеститори отворено не одбегнуваат, имаме очајни патишта и врски со
светот...Полека се губи и надежта и вербата која пред повеќе од три годи-
С.39 ТЕНДЕРИТЕ СЕ МЕСТАТ ДОДЕКА НЕ СЕ НАМЕСТАТ
ни на Македонија и ја даде Владата на премиерот Никола Груевски. Оваа
Меѓу стопанствениците постои мислење дека тендерите се местат, владејачка гарнитура дојде на власт токму заради тоа што успеа да го
дека постои висок степен на корупција во земјата, a тоа не може да ги стави убеди народот дека економскиот развој на земјата и подобрувањето на
јавни-те набавки под стаклено ѕвоно. Вака размислува Ацо Спасовски од животниот стандард на граѓаните и се приоритет.
Стопанската комора на Македонија. Тој истакна дека постои резерва кај
голем број нивни членови дали да учествуваат на тендерите, каде што
државата е таа која треба да одлучува. Добро е да се направи анкета токму С.32 КРИЗАТА ЈА РУШИ И ГРАДЕЖНАТА ИНДУСТРИЈА
кај оние кои излегуваат на ваков натпревар и тој се ќе покаже. Откако глобалната економска криза им ја намали работата на гра-
дежните компании на странските пазари и им создаде проблеми со напла-
тата, послед-ниве неколку месеци тие имаат се поголеми проблеми и на
ФОКУС домашниот пазар. После падот од 36,6% на вредноста на договорените
градежни работи во странство во првите три месеци годинава, статисти-
ката покажа дека глобалната финансиска криза ги крати и инвестициите
С.22 ЕНЕРГЕТСКАТА ЗАЕДНИЦА “САКА” ДА ГИ УРНЕ ТЕМЕЛИТЕ НА
во патиштата, зградите и деловните објекти на домашниот пазар.
“ПРЕРОДБАТА”
Енергетската заедница даде рок од два месеци за Македонија да го
смени Законот за енергетика, во делот на Измените на Законот што С.38 ЏОНСОН МЕТИ КЕ ПОЧНЕ ДА ПРОИЗВЕДУВА ВО АВГУСТ
Владата ги направи минатата година. Co нив, според Енергетската Британскота компанија за производство на катализатори Џонсон
заедни-ца, државната компанија ЕЛЕМ е поставена во привилегирана Мети основа компанија во Македонија, а од крајот на август најверојатно
позиција на пазарот. ќе почне со производство во слободната економска зона Бунарџик.
Македонија не успеа да го отвори пазарот на големопродажба на елек- Според Централниот регистар, новата фир-ма зо производство, трговија и
трична енергија во согласност со потребите не ЕУ Директивите, што услуги-Џонсон Мети е основана во Скопје, со седиште во технолошко-
Македонија ги прифати со потпишувањето на Документот за основа-ње на индустрискато развојно зона Бунарџик. Во уписот зо основање не е наве-
Енергетската заедница. дено кој ќе биде директор на Џонсон Мети во Скопје. Директорот но
Агенцијата за странски инвестиции Виктор Мизо вели дека прои-зводство-
то треба да почне на крајот на следниот месец.
С.30 ПРЕРОДБАТА РОДИ БЕРЗАНСКА ХИБЕРНАЦИЈА
Непосредно пo завршетокот на вториот квартал од годинава, најголе-
С.39 НУКЛАРНАТА ЦЕНТРТРАЛА СЕ УШТЕ САМО ПОЛИТИЧКА ОДЛУКА
мите банки во САД, кои беа и носители на глобалната финансиска криза,
објавија дека во вториот квартал оствариле добивка. Ваквата информа- Кои се причините за одолговлекувањето на тендер-ските процедури
ција предизвика значително зголемување на оптимизмот кај инвеститори- за хидроцентралите Чебрен и Гали-ште, ако се знае дека Македонија е
те, што, пак, предизвика благ пораст на индексите на берзите во САД. Она веќе длабоко навлезена во енергетската криза?
што особено фасцинираше во изминатите неколку денови е влијанието на Чебрен и Галиште е значајна инвестиција за Македо-нија. Се оди со
првиот човек на Федералните резерви, Бен С. Бернанке со неговата начинот на Јавно приватно партнераво (ЈПП), значи бараме инвеаитор кој
изјава дека економијата во САД покажува знаци на стабилизација, која заедно со ЕЛЕМ ќе влезе со инвестиција во Чебрен и Галиште и во ХЕЦ
дополнително ги раздвижи пазарите на капитал. Тиквеш, кои во наредниот период ќе се стопанисуваат заедно.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:08 Page 24

24 берзНИК broj 84
BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pE^ATENI MEDIUMI
Data 27.07.2009

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...

Во БелгрАд СрпСко-МАкедонСки БизниС форуМ

Македонија шести трговски


партнер на Србија
– Македонскиот премиер Никола
Груевски и неговиот српски колега Мирко
Цветоковиќ денеска во Белград го отво-
рија Бизнис форумот во Стопанската
комора на Србија на кој присуствуваат по
стотина стопанственици од двете земји.
На форумот присуствуваа и претставници
на Стопанската комора на Македонија, на
Сојузот на стопански комори на
Македонија и на МАСИТ, извести МИА.
- Денешниов настан го гледам како
извонредна можност за продлабочување
на традиционалните бизнис контакти меѓу
двете земји и продолжување со реализа-
цијата на конкретни бизнис проекти, рече
премиерот Груевски во поздравниот говор
на форумот и додаде дека Македонија и
Србија традиционално соработуваат на
сите полиња од општествениот живот.
Тој истакна дека економската соработка
меѓу двете земји со години наназад се
унапредува, а стоковната размена се зго-
лемува како резултат на договорите за
слободна трговија.
- Сепак, како резултат на светската еко-
номска криза, остварените резултати во
првите пет месеци од годинава споредени
со истиот период лани се далеку понепо-
волни и укажуваат на намалување на Соработката меѓу двете земји е традиционална и добра,
вкупната размена за 47 отсто, на извозот двете земји се стратешки партери и Србија е земјата со
за 52 отсто и на увозот за 38 отсто, посочи
Груевски, нагласувајќи дека поддршката која Македонија има најголема размена, а Македонија е
на стопанските комори за директно шести трговски партнер на Србија
поврзување на стопанствениците од двете
земји е најефикасен начин за интензиви- на остварување на заложбите за поголем оти двете земји се стратешки партери
рање на економската соработка. економски раст и развој на економиите. нагласувајќи дека Србија е земјата со која
Македонскиот премиер рече дека Тој ги претстави реформите спроведени во Македонија има најголема размена, а
Владата на Република Македонија презе- Македонија со кои земјата се вброи меѓу Македонија е шести трговски партнер на
де три пакети на антикризни мерки со цел топ реформаторите според Доинг Србија.
да се ублажат ефектите од кризата и Бусинесс извештајот на Светската банка. - Се надевам дека овој бизнис форум ќе
додаде дека покрај нив неопходно е да се Српскиот премиер Цветковиќ истакна вроди со плод и конкретни зделки во инте-
интензивира и соработката меѓу стопан- дека соработката меѓу Србија и рес на стопанствениците од двете земји,
ските комори и компаниите за во насока Македонија е традиционална и добра и рече српскиот премиер.

Алкалоид отвора производствен


капацитет во Белград
–Најголемиот македонски производител на лекови, Алкалоид торни органи.
од Скопје започна активности за отворање производен капацитет Во новиот капацитет ќе се вработат 25 лица и заедно со врабо-
во Белград, Србија. Причина за тоа, како што кажа, претставни- тените во четирите локални канцеларии во Србија нивниот број
кот на Алкалоид во Србија Игор Петров на минатоонеделниот ќе достигне до 70 вработени. Лековите на Алкалоид се традицио-
Бизнис форум во Стопанската комора на Србија, на кој прису- нално прифатени од пациентите и фармацевтска и медицинска
ствуваа по стотитна стопанственици од Србија и Македонија, е јавност во Србија, а извозот во оваа земја опфаќа околу 21 отсто
исфрлањето на девет нивни лекови од позитивната листа во од вкупниот извоз на Алкалоид. Од производствениот капацитет
Србија за последниве 18 месеци. во Србија, според Петров, се планира да се врши извоз и во
- Сметам дека е реално во услови на економска криза да се Русија.
преземат мерки за заштита на домашните производители на Српскиот премиер Мирко Цветковиќ, одговарајќи на новинарско
територијата на Република Србија. Многу позиции на лекови беа прашање вети дека ќе се заложи за надминување на проблемот со
исфрлени од позитивната листа бидејќи потекнуваат од странски отстранувањето на лековите на Алкалоид од позитивната листа во
компании меѓу кои и на Алкалоид, изјави Петров. Србија.
Тој посочи дека Алкалоид започна процес за отворање нов - Сметам дека станува збор за техничко прашање и можам да
производствен капацитет во Белград заедно со една локална кажам дека тоа беше и дел од проблемите за кои дискутиравме на
српска фирма. Веќе добиле дозвола од Министерството за здрав- денешната средба со македонскиот премиер Груевски, рече
ство на Србија, а се очекува поддршка и од останатите регула- Цветковиќ на прес-конференцијата во Владата на Република Србија.
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:08 Page 25

Data 27. 07. 2009 broj 84


BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
25
NEDELEN PREGLED NA MAKEDONSKA BERZA
za period od 6.07. - 10.07. 2009 godina

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATA


BERZA AD SKOPJE U^ESTVO NA ODDELNI PAZARNI
SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST


NA OFICIJALEN PAZAR
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:07 Page 26

26 берзНИК broj 84
OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 20.07. D0 24.07. 2009
Data 27. 07. 2009
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:07 Page 27
berznik_084:berzNIK 25.07.2009 15:07 Page 28

You might also like