Tai Lieu DCCT

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s
Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n
CHNG I :
M U
I.1. a cht cng trnh v nhi v! c"a n# I.1.1 nh ngha :

( ( a cht cng trnh l $n h)c nghi*n c+u ,i-u .in ,a cht ,/ 01& 23ng c4c cng trnh .h4c nhau 5 ,6a 5o s7 28ng c9 hiu :u; 5 <n ,nh= C4c ,i-u .in CCT >= i-u .in ,a $#o= ?= i-u .in cu tr@c ,a cht A= i-u .in c4c t4c ,ng ,a cht B= i-u .in ,a cht thC& 5Dn E= i-u .in 5t liu 01& 23ng=
I.1.2
( ( ( (
Nhim v ca a cht cng trnh :
F4c ,nh c4c ,i-u .in ,a cht cCa .hu 53c 01& 23ngG so s4nhG l3a ch)n 5 trH thHch hIJ cho cng trnh= K*u l*n c4c ,i-u .in thi cngG 23 ,o4n c4c hin t6Ing ,a cht c9 th/ 0;& ra .hi thi cng ha& s7 28ng cng trnh= - ra c4c Lin Jh4J JhMng ngNa 5 c;i t#o c4c ,i-u .in ,a cht .hng c9 lIi cho cng trnh= Cho LiOt .h; nDng cung cJ 5t liu 01& 23ng t#i ,a Jh6ng Jh8c 58 cho 01& 23ng cng trnh=
I.$. N%i &'ng c"a a cht cng trnh

( ( ( ( ( a cht cng trnh nghi*n c+u nhPng 5n ,- c L;n sau ! Kghi*n c+u ,t ,4 l$ n-n thi*n nhi*nG $i tr6Qng 5 5t liu 01& 23ng cho c4c cng trnh Kghi*n c+u c4c ho#t ,ng ,a cht hin ,#i Rhin t6Ing tr6It ,tG ,t ch;&G 09i $MnG cactG Jhong h9aST Gt$ hi/u ngu&*n nh1n Jh4t sinh 5 ,i-u .in Jh4t tri/n ,/ ,- ra Lin Jh4J 07 lU trong .hi 01& 23ngG s7 28ng 5 .hai th4c cng trnh= Kghi*n c+u n6Vc 26Vi ,t ,/ .hWc Jh8c c4c .h9 .hDn 2o n6Vc g1& ra trong .hi thiOt .O 5 thi cng c4c cng trnh Kghi*n c+u c4c Jh6ng Jh4J .h;o s4t CCT= Kghi*n c+u ,a cht cng trnh 01& 23ng ,/ lJ :u& ho#ch c4c .hu 53c 01& 23ng c4c cng trnh .h4c nhau nh6 21n 28ng cng nghiJG cXu 26QngG c4c cng trnh thC& lIiS
I.(. )h*+ng ,h-, nghi.n c/' 0a cht cng trnh

MYi $n h)c ,6Ic Jh1n Lit .hng nhPng Li ,Zi t6Ing nghi*n c+u $ cMn Li c4c Jh6ng Jh4J $ $n h)c ,9 s7 28ng ,/ th3c hin nhi$ 58 cCa n9 ,[ ,\t ra= Khi nghi*n c+u CCT ng6Qi ta th6Qng s7 28ng t<ng hIJ A lo#i Jh6ng Jh4J chC &Ou sau ,1& ! 1. Phng ph p a cht h!c ( ( 1& l Jh6ng Jh4J :uan tr)ng nht 5 cho .Ot :u; s4t th3c nht trong 5ic nghi*n c+u CCT T$ hi/u s3 Jh4t tri/n c4c hin t6Ing ,a cht trong :u4 .h+ c9 li*n :uan ,On s3 thnh t#o c4c 2#ng ,a hnhG tHnh cht cCa ,t ,4 5 :u& lut Jh1n LZ sWJ 0OJ cCa n9 trong .hu 53c=
Trang >]^_
TN ,9 c9 th/ ,4nh gi4 ,@ng ,Wn nhPng ,i-u .in ,a cht cCa .hu 53c 01& 23ng cng trnh 5 23 L4o s3 tha& ,<i nhPng ,i-u .in ,9 26Vi t4c 28ng cCa cng trnhG ,a cht cng trnh Khi th3c hin JJ n& ngoi 5ic Jh;i th3c hin c4c cng t4c .hoan ,o 5o c4c tXng ,4 ,/ thu thJ c4c ti liu 5- c4c ,i-u .in ,a cht $ cMn Jh;i tiOn hnh thH nghi$ trong JhMng 5 ngoi trQi ,/ 04c ,nh c4c ,\c tr6ng c lU cCa ,t ,4= 2. Phng ph p t"nh t# n $% th&'(t
( (
`J c4c Jh6ng trnh to4n h)c ,/ th/ hin L;n cht 5t lU cCa c4c hin t6Ing ,a chtG c4c ,\c tr6ng 5t lUG c h)c cCa ,t ,4= .hng Jh;i l@c no cang c9 th/ :uan trWc ha& 2%ng c4c Jh6ng Jh4J th3c nghi$ ,/ 04c ,nh L;n cht 5t lU b c h)c cCa ,t ,4 nhPng .hu 53c c9 ,a hnh Jh+c t#J= "J n& c9 th/ cho .Ot :u; nhanh ch9ng 5 .h4 chHnh 04c= Kg6Qi ta th6Qng 2%ng JJ n& ,/ tHnh to4n $+c , <n ,nhG , l@n cCa cng trnhG l6Ing n+c ch;& 5o hZ $9ngG $+c , <n ,nh cCa $4i 2ZcG tZc , t4i t#o LQ S ). Phng ph p th" nghim m hnh v* tng t+ a cht
( (
6Ic 4J 28ng trong tr6Qng hIJ li*n :uan ,On :ui $ cCa cng trnh thiOt .O ho\c tHnh cht Jh+c t#J cCa ,i-u .in ,a cht= "J thH nghi$ $ hnh l lJ $ hnh trong JhMng thH nghi$ ho\c ngoi trQi 23a tr*n s3 t6ng ,cng giPa $i tr6Qng ,a cht t3 nhi*n cCa .hu 53c 01& 23ng 5 $i tr6Qng 5t lU c9 ,i-u .in t6ng t3= "J n& gi@J ta nghi*n c+u ,6Ic chudn 04c hn c4c hin t6Ing ,a cht se 0;& ra trong :u4 trnh thi cng 5 .hai th4c S "J t6ng t3 ,a cht l s7 28ng c4c ti liu ,a cht cCa .hu 53c ,[ ,6Ic nghi*n c+u ,X& ,C cho .hu 53c c9 ,i/u .in ,a cht t6ng t3= "J n& c9 tHnh cht .inh nghi$ 23a tr*n ngu&*n lU f,t ,4 ,6Ic hnh thnh trong c%ng ,i-u .inG tr;i :ua c4c :u4 trnh ,a cht nh6 nhau th c9 c4c ,\c tr6ng 5t lUG c h)c S t6ng t3 nhau=
Trang ?]^_
CHNG II : 12 3 II.1. 45 6'7 0t v c-c hin t*8ng 0a cht &i9n ra tr:ng 0# II.1.1 ,& tr-c ./n tr#ng ca 0r i t
( ( gu; ,t c9 hnh cXuG 0Hch ,#o Jhnh raG ? c3c hi 2ht ,iG 2o tZc , :ua& cCa :u; ,t :uanh tr8c LWc(na$ .h4 lVn= B- $\t :u; ,t lci li$ Lt th6QngG ni nh l*n t#o thnh c4c 2[& n@iG 5 ni li$ s1u t#o thnh c4c ,#i 26ng= Ki lci nht l ,jnh Cho$olung$a cCa 2[& k&$ala&a cao llmn$G ni li$ nht l l hZ ,#i 26ng Marian s1u .ho;ng >>=nAB$= o KhH :u&/n Tr4i t ! l lVJ c4c cht .hH Lao :uanh hnh tinh Tr4i t 5 ,6Ic giP l#i Li l3c hJ 2on cCa Tr4i t= o ThC& :u&/n ! Lao gc$ c4c Li/nG ,#i 26ngG hcG sng suZiG chiO$ p L- $\t :u; ,t= Kgoi ra cMn n6Vc trong c4c lY rYng 5 .hq n+t cCa ,t ,4 b n6Vc 26Vi ,t= r Tr4i ,t ,6Ic chia thnh c4c :u&/n ,cng t1$= o gu&/n ngoi c%ng cCa :u; ,t l :u&/n ,t ,4G ha& cMn g)i l 5r :u; ,tG c9 L- 2& trung Lnh .ho;ng AE.$= s :u&/n n& chC &Ou l ,4 $ac$a rci ,On ,4 LiOn chtG ,4 trX$ tHch= r T chiO$ .ho;ng >t th/ tHch 5 n=Et .hZi l6Ing cCa T= B- 2& 5r :u; ,t tha& ,n.$ s c4c 5%ng ,cng Lung ! 5r :u; ,t c9 L- 2& tha& ,<i tN An(Bn.$ s c4c 5%ng n@i cao ! 5r :u; ,t c9 L- 2& tha& ,<i tN EE(_E.$ o v6Vi ,9 l :u&/n $anti Jh1n LZ tN lVJ 5r ,On , s1u ?mnn.$= gu&/n n& chiO$ lAt th/ tHch 5 ^_t .hZi l6Ing T=gu&/n $anti th/ rWnG 5t cht l c4c 2#ng hIJ cht o0it silicG o0it $angan 5 o0it sWt= Manti ,6Ic Jh1n ra ? lo#i nh6 sau ! Manti tr*n ! Jh1n LZ tN lVJ 5r :u; ,t ,On , s1u lnn.$G ,1& chHnh l ngucn nhit lVn L*n trong cCa 5r :u; ,t 2o l6Ing ngu&*n tZ Jh9ng 0# Jh1n hC& lVn= Manti 26Vi ! Jh1n LZ , s1u tN lnn(?mnn.$G 2o lVJ 5t cht n& Jh1n LZ s1u 5 tr#ng th4i nwn ch\t n*n c9 nhit , cao R?lnn(Alnn nCT 5 4J l3c lVn R>nn=nnn(>=Ann=nnnatT o Kh1n :u; ,t nu$ trung t1$ c9 , s1u tr*n ?mnn.$= Kh1n :u; ,t ,6Ic cu t#o chC &Ou tN c4c hIJ cht cCa sWt 5 ni.qn= xJ sut trung t1$ :u; ,t rt cao RtN AGEtriu atT 5 nhit , rt lVn RBnnnnCT= kin na&G ng6Qi ta 5on ch6a c9 nghi*n c+u chHnh 04c 5- nh1n :u; ,t=
vo : da y 8-10km : a y a i dng 30-40km : o ng ba ng 55-75km : vu ng nu i
man i : vo !" n o# $a% u &'00km
n(a% n : &'00-)370km
II.1.2
, c tr1ngv2t $% ang h#3t 4ng ca tr i t
Trang A]^_
vo s3 5n ,ngG s3 Jh1n LZ 5 thuc tHnh cCa c4c 5t cht trong 5 ngoi :u; ,t $ hnh thnh n*n c4c tr*;ng v<t => c L;n nh6 tr)ng tr6QngG tN tr6QngG tr6Qng nhit S o Tr6Qng nhit ! T nhn ,6Ic ? ngucn nhit chC &OuG $t tN $\t trQi Rngo#i nhitT 5 $t ngucn tN lMng T to; ra Rni nhitT= Kgo#i nhit chC &Ou sinh ra 2o 4nh s4ng $\t trQi hun n9ng JhXn L*n tr*n 5r tr4i ,t= K9 tha& ,<i thqo thQi gian 5 .hng gian= ynh h6ng cCa nhit $\t trQi .hng s1u lW$G .ho;ng 5i ch8c $wt 5- chi-u s1u= o s1u trong lMng tr4i ,t l chu ;nh h6ng cCa ni nhit= Kgucn nhit n& sinh ra 2o c4c Jh;n +ng h9a h)cG h#t nh1nS= Rc4c ngu&*n tZ Jh9ng 0# .hi ho#t ,ng se nhit , rt caoT o Tr6Qng tN ! gu; ,t l $t na$ ch1$ .h<ng lc c9 ? c3c BWc Ka$ gXn tr%ng 5Vi ? ,a c3c= kin t#i ,a c3c tN gXn tr%ng 5Vi c3c ,a lU= s nhPng 5%ng Jh1n LZ ,4 ha& :u\ng tN tHnh cao se hnh thnh tN tHnh Lt th6Qng= Kgu&*n nh1n cCa tN tr6Qng Tr4i ,t ! s3 ,Zi l6u cCa lVJ nh1n ngoi 5 s3 t3 :ua& cCa T ,[ t#o ra tN tr6Qng T= JhXn nh1n n9ng ,/ 2u& tr tN tr6Qng 5 <n ,nh tN tr6Qng sinh ra Li lVJ lii ngoi lrng= o Tr)ng tr6Qng Mt 5t tr*n $\t ,t chu s3 t4c ,ng cCa ? l3c ! l3c h@t cCa TG l3c l& t1$ sinh ra 2o s3 t3 :ua& cCa T= Tr)ng l3c chHnh l tJ hIJ cCa ? l3c ,9G 2o L4n .Hnh cCa T c3c ngWn hn 0Hch ,#o n*n tr)ng l3c tDng 2Xn tN c3c ,On 0Hch ,#o= M=$ Vi { = G= g = { +z |? Trong ,9 { ! l3c hJ 2on giPa hai 5t th/ MG $ ! .hZi l6Ing | ! .ho;ng c4ch giPa ? 5t G ! hung sZ hJ 2on 5a tr8
II.1.)
( ( (
, c hin t5ng a cht ang 67' ra tr#ng 0
kin t6Ing $Wc$a ! l hin t6Ing c4c .hZi 2ung nha$ n9ng ch;& s1u trong lMng ,t thqo c4c .hq n+t 21ng l*n 01$ nhJ 5o JhXn tr*n cCa 5r tr4i ,t ha& Jhun tro l*n tr*n $\t ,t= kin t6Ing .iOn t#o ! l hin t6Ing 0;& ra 2o ni ,ng l3c Jh4t sinh trong 5r tr4i ,t l$ tha& ,<i cu tr@c c4c lVJ ,t ,4 cu t#o n*n 5r tr4i ,tG t4ch 5r tr4i ,t thnh nhi-u $;ng 5 c4c $;ng n& t6ng t4c 5Vi nhau ,/ t#o n*n c4c 2#ng ,a hnh tr*n tr4i ,t= kin t6Ing 01$ th3c ! c4c ho#t ,ng ,a cht ( ,a lH ngo#i sinh l$ $t ,i $t JhXn ha& ton L ,t ,4 tr*n L- $\tG 2on tVi s3 h# thJ ,a hnh= gu4 trnh 01$ th3c 2i}n ra 2o c4c t4c nh1n chC &Ou sau! >T Tc nhn c hc ( l3c cCa 2Mng ch;& Jh4 hu~G 09i lG $i $Mn ,4 5 cuZn tri ,4 58n thqo 2Mng n6Vc ?T Tc nhn ho hc ( n6Vc ho tan ,4 5 c4c s;n Jhd$ Jhong ho4 rci cuZn tri ,iG 2o ,9 ,4 gZc cang L $Mn nhanh ch9ng= kin t6Ing trX$ tHch ! l s3 Jh4 hu~ c h)c 5 ho4 h)c c4c ,4 2o t4c 28ng cCa c4c nh1n tZ .h4c nhau tr*n $\t ho\c JhXn tr*n c%ng cCa 5r T t#o ra c4c s;n Jhd$ Jh4 hu~= ;n Jhd$ n& ,6Ic gi9G n6VcG LDng h $ang ,i 5 tHch ,)ng l#i Li/nG hc 5 > JhXn lWng ,)ng tr*n ,6Qng 5n chu&/n g)i l hin t6Ing trX$ tHch=
Trang B]^_
II.$. ?h:-ng v<t v @h:-ng v<t tA: 0II.2.1 8h i nim

( ( ( ( Kho4ng 5t l nhPng hIJ cht h9a h)c ho\c c4c ngu&*n tZ t3 sinh ,6Ic hnh thnh trong :u4 trnh lU(h9a 0;& ra L*n trong ha& JhHa tr*n cCa 5r tr4i ,t= Kho4ng 5t trong thi*n nhi*n c9 th/ .hH R.hH k ?G C?STG th/ lrng Rn6VcG thu~ ng1nSTG th/ rWn Rth#ch anhG qnJatG $icaST= Kho4ng 5t rWn hXu hOt tr#ng th4i .Ot tinh Rtinh th/T= Trong sZ Annn .ho4ng 5tG chj c9 hn En .ho4ng 5t tha$ gia t#o ,4= C4c .ho4ng 5t n& g)i l .ho4ng 5t t#o ,4= T%& thuc 5o 5ai trM cCa c4c ngu&*n tZ cu t#o n*n .ho4ng 5t ta c9 th/ chia ra .ho4ng 5t chHnh 5 .ho4ng 5t Jh8= o Kho4ng 5t chHnh ,9ng 5ai trM chC &Ou trong 5ic cu t#o n*n ,t ,4= C6Qng , 5 tHnh cht cCa ,t ,4 chC &Ou 2o c6Qng , 5 tHnh cht cCa lo#i .ho4ng 5t n& :u&Ot ,nh o Kho4ng 5t Jh8 chiO$ h$ l6Ing nhr hn Rc9 $t sZ .ho4ng 5t l .h9ang 5t chHnh cCa ,4 n& nh6ng c9 .hi l .h9ang 5t Jh8 cCa ,4 .h4cT Thqo ngucn gZc hnh thnhG .ho4ng 5t ,6Ic chia ra .ho4ng 5t ngu&*n sinh 5 .ho4ng 5t th+ sinh= o Kho4ng 5t ngu&*n sinh ! ,6Ic thnh t#o 2o s3 ngui l#nh cCa $ac$a ho\c 2o .Ot tCa tN 2ung 2ch= o Kho4ng 5t th+ sinh ! ,6Ic thnh t#o tN nhPng .ho4ng 5t .h4c R2o Jh;n +ng h9a h)c cCa n6Vc 5Vi .ho4ng 5t ngu&*n sinhG 2o t4c 28ng cCa 4J sutG 2o nhit , cao ST Thqo $8c ,Hch 01& 23ngG .ho4ng 5t ,6Ic Jh1n lo#i 23a tr*n c4c 2#ng li*n .Ot h9a h)c cCa n9= Bi 5 ,\c tr6ng cu t#o tinh th/ 5 L;n cht $Zi li*n .Ot h9a h)c giPa c4c ngu&*n t7 :u&Ot ,nh nhi-u tHnh cht 5t lU 5 c h)c rt :uan tr)ng=
II.2.2 a=
( (
94t :; <c t"nh ca =h# ng v2t
knh 2#ng tinh th/ cCa .ho4ng 5t v#ng tinh th/ cCa .ho4ng 5t ! tinh th/ l nhPng 5t rWn trong ,9 c4c JhXn t7 nhr sWJ 0OJ thqo > :u& lut ,-u ,\n t#o thnh 2#ng .hng gian *+n( o"i ,ng -ua in( (!. bao gom: o T1$ ,Zi 0+ng! RCT l $t ,i/$ t6ng t6Ing nu$ trong tinh th/G $ t#i ,i/$ ,9 $)i ,6Qng thng ,i :ua n9G nu$ trong giVi h#n tinh th/ ,6Ic chia l$ hai JhXn Lung nhau o Tr8c ,Zi 0+ng! R`T l $t tr8c t6ng t6Ing ,i :ua tinh th/ ,/ .hi :ua& tinh th/ thqo $t g9c cZ ,nh 0ung :uanh tr8c th l\J l#i tt c; c4c &Ou tZ cCa tinh th/ nh6 5 trH Lan ,Xu= o M\t Jhng ,Zi 0+ng! R"T l $\t Jhng t6ng t6Ing ,i :ua tinh th/G chia ,i tinh th/ ra hai JhXn Lung nhauG $)i &Ou tZ cCa tinh th/ hai JhXn ,-u ,Zi 0+ng nhau :ua $\t Jhng ,Zi 0+ng t3a nh6 ;nh cCa $t 5t :ua g6ng=
Trang E]^_
B;ng Jh1n lo#i h thZng tinh th/
( (
L= Mu cCa .ho4ng 5t Mu cCa .ho4ng 5t chC &Ou 2o thnh JhXn h9a h)c 5 c4c t#J cht trong n9 :u&Ot ,nh= Khi :uan s4t $u .ho4ng 5t cXn ch@ U ,On ,i-u .in 4nh s4ngG tr#ng th4i cCa .ho4ng 5t
Trang ^]^_
( ( (
( (
Tu& nhi*nG 2u hiu ,4ng tin c& hn nhn LiOt $u cCa .ho4ng 5t l $u cCa Lt .ho4ng 5t= Chj cXn 5#ch $t .ho4ng 5t tr*n $t t$ s+ nh4$G ch@ng se ,/ l#i $t 5t 2i c9 $u ,\c tr6ng cho Lt .ho4ng 5t &= c= trong suZt 5 4nh cCa .ho4ng 5t trong suZt l .h; nDng cCa 5t th/ .hi cho 4nh s4ng ,i 0u&*n :ua= Khi 4nh s4ng chiOu 5o $i tr6Qng .h4c nhau se L .h@c 0#G tha& ,<i tZc , 5 ti*u hao nDng l6Ing= Mt JhXn 4nh s4ng chiOu l*n .ho4ng 5t se L Jh;n 0# tr l#i tr*n $\t .ho4ng 5t ,/ t#o thnh 4nh cCa .ho4ng 5t= C4c lo#i 4nh ,\c tr6ng cCa .ho4ng 5t ! o xnh .i$ ! .hi s3 Jh;n 0# cCa 4nh s4ng tr*n L- $\t caoG ,9 l c4c .ho4ng 5t $Q ,8cG c9 .h; nDng hJ th8 4nh s4ng $#nh= H 28 ! nhPng .i$ lo#i trong t3 nhi*n nh6 5ngG L#cG Sc9 c4c Li/u hin li*n :uan ,On .i$ lo#i 5 ch@ng c9 4nh .i$= o xnh Jhi .i$ ! tr*n c4c .ho4ng 5t cMn l#i c9 nhi-u 2#ng 4nh Jhi .i$ .h4c nhau= xnh Jh;n 0# lJ l4nh cCa .i$ c6ng g)i l 4nh .i$ c6ng thC& tinh thng th6QngG th#ch anh c9 4nh thC& tinh $t sZ .ho4ng 5t .h4c ,6Ic $ t; nh6 l 4nh $G 4nh ,tG 4nh t S 2= THnh c4t .hai 5 5Ot 5 THnh c4t .hai R2} t4chT cCa .ho4ng 5t l .h; nDng L t4ch ra cCa c4c h#t tinh th/ ha& h#t .Ot tinh thqo c4c $\t song song= C9 c4c $+c , 2} t4ch nh6 sau ! o C4t .hai rt hon ton ! tinh th/ c9 .h; nDng t4ch ra rt 2} 2ng Lung ta& o C4t .hai hon ton ! 2%ng c4c lo#i 5t 28ng Rnh6 L@a ST t4c 28ng 5o tinh th/ 5 n9 se 5 ra thqo c4c $\t t4ch t6ng ,Zi Lung Jhng o C4t .hai trung Lnh ! tr*n nhPng $\t 5 cCa tinh th/G 5Na th& c4c $\t t4ch t6ng ,Zi hon chjnhG 5Na th& 5Ot 5 .hng Lung Jhng thqo c4c Jh6ng .h4c nhau o C4t .hai .hng hon ton ! tinh th/ .h9 t4ch raG th6Qng th& c4c 5Ot 5 .hng c9 :u& tWc Ot 5 ! l c4c $\t 5 .hng thqo :u& tWc cCa .ho4ng 5t .hi L ,J 5= "hXn lVn c4c 5Ot 5 t6ng ,Zi gc gh- 5 Lt :u& tWc= v3a thqo hnh 2#ng 5Ot 5 c9 th/ chia ra ! o Ot 5 Jhng ! 5 thqo c4c $\t 2} t4ch= o Ot 5 2#ng 5r sM ! 5Ot 5 cCa th#ch anh o Ot 5 2#ng ,t ! 5Ot 5 t3a nh6 ,t LtG 5H 28 nh6 5Ot 5 cCa Kaolinit= o Ot 5 sXn s%i ! L- $\t 5Ot 5 sXn s%i nh6 5Ot 5 cCa th#ch anh 2#ng tr8= q= c+ng cCa .ho4ng 5t c+ng l .h; nDng chZng l#i t4c 28ng c h)c L*n ngoi l*n L- $\t cCa .ho4ng 5t= THnh cht n& c9 li*n :uan ,On .iOn tr@c 5 s3 li*n .Ot giPa c4c cht ,i/$ cCa .ho4ng 5t= 3 li*n .Ot n& c4ng chWc th , c+ng cng cao= / ,4nh gi4 , c+ng t6ng ,Zi cCa .ho4ng 5tG ng6Qi ta 2%ng thang , c+ng Mohs gc$ >n cJ ,G sWJ 0OJ thqo chi-u tDng , c+ngG $Yi cJ , ,6Ic ,#i 2in Lung $t .ho4ng 5t Jh< LiOn= >= Tan MgAiB>nk? ?= Th#ch cao CaB=?k? A= Can0it CaCA B= {lourit Ca{? E= 'Jatit CaA"BAR{GClGkT ^= ctocla K'liAl _= Th#ch anh i? l= ToJa 'l?iB{Gk? m= Corin2on 'l?A >n= Ki$ c6ng C
Trang _]^_
( (
( ( (
( ( (
c+ng tu&t ,Zi ,6Ic 04c ,nh Lung $4& rt .h9 .hDn R, c+ng tu&t ,Zi cCa Tan ( ?GB.G]$$? Can0it ( >nm .G]$$? Th#ch anh ( >>?n .G]$$? Ki$ c6ng ( >nn^n .G]$$?T= KhPng ,i-u cXn ch@ U ! o Khng 2%ng thang Mohs ,/ so s4nh , c+ng ' hn , c+ng B $& lXn= / 04c ,nh ,6Ic Jh;i 2%ng , c+ng tu&t ,Zi= o kXu nh6 c4c .ho4ng 5t c9 , c+ng tN ?(_= C4c .ho4ng 5t t#o ,4 th6Qng c9 , c+ng nhr hn _= 4 ch+a .ho4ng 5t c9 , c+ng cao th th6Qng c9 c6Qng , lVn= = T~ tr)ng cCa .ho4ng 5t T~ tr)ng cCa .ho4ng 5t ,6Ic Li/u 2i}n Lung tj sZ giPa trong l6Ing .ho4ng 5t chia cho tr)ng l6Ing cCa th/ tHch n6Vc t6ng ,6ng= T~ tr)ng cCa .ho4ng 5t tha& ,<i trong Jh#$ 5i t6ng ,Zi lVn 5 ,6Ic chia thnh A nh9$ ! nhh R?GET trung Lnh R?GE BT n\ng R BT= Ta c9 L;ng sau Li/u th t~ tr)ng cCa $t sZ .ho4ng 5t t#o ,4 chHnh Kho4ng 5t T~ tr)ng Kho4ng 5t T~ tr)ng Th#ch anh ?GÊ(?G^^ "lagiocla ?G^n(?G_l Can0it ?G_>(?G_? Musco5it ?GEn(AG>n olo$it ?Gln(?Gmn Biotit ?G^m(AGBn 'n,ihit ?GEn(?G_n "iro0qn AG?n(AG^n Th#ch cao ?GAn(?GBn '$Lion ?Gmm(AGB_ ctocla ?GEn(?G^? li5in AG>l(AGBE T~ tr)ng Jh8 thuc 5o thnh JhXn h9a h)c 5 cu tr@c cCa tinh th/= T~ tr)ng lVn .hi .ho4ng 5t ch+a ngu&*n tZ n\ng 5 c9 s3 sWJ 0OJ ngu&*n t7 ch\t= g= C4c tHnh cht .h4c C9 $t sZ tHnh cht .h4c c9 th/ hPu Hch trong 5ic nhn LiOt $t sZ .ho4ng 5t ,\c Lit= H 28 nh6 ! tN tHnhG tHnh Jh9ng 0#G 5G $%iG ho\c 0@c gi4c= Manhqtit l $t .ho4ng 5t ch+a sWt n*n c9 tN tHnh caoG g)i l na$ ch1$ t3 nhi*n=
II.2.) a=
(
Ph>n $#3i =h# ng v2t
( (
"h1n lo#i .ho4ng 5t thqo .i/u li*n .Ot h9a h)c! C4c li*n .Ot th6Qng g\J trong cht .Ot tinh o ì*n .Ot cng h9a tr ! o ì*n .Ot ion ! o ì*n .Ot k&2ro o ì*n .Ot an2qc5an L= "h1n lo#i .ho4ng 5t thqo thnh JhXn h9a h)c ! Thnh JhXn cCa hXu hOt c4c .ho4ng 5t t#o ,4 Jh< LiOn ,6Ic giVi h#n Li s3 Jhong Jh@ cCa c4c ngu&*n tZ trong 5r tr4i ,t Th3c tO chj c9 l ngu&*n tZ cu t#o n*n .ho;ng mlt tr)ng l6Ing cCa 5r tr4i ,t= `6Ing ch+a c4c ngu&*n tZ trong 5r tr4i ,t nh6 sau ! 0& RTB^G^t ilic RiT ?_G?_t Kh$ R'lTlG>At Wt R{qTEt Can0i RCaTAGÂt Katri RKaT?GlAt Kali RKT?GEmt Manh* RMgT?Gnmt= C4c .ho4ng 5t l thnh 5i*n cCa nh9$ ,6Ic ,\c tr6ng Li nhPng .Ot hIJ cCa c4c ngu&*n tZ tr*n= Kho4ng 5t ,6Ic Jh1n lo#i thnh c4c lVJ 5 c4c lVJ n& ,6Ic Jh1n nhr thnh c4c nh9$ 23a 5o cu tr@c L*n trong cCa n9= Gc$ m lVJ nh6 sau ! >= `VJ ngu&*n tZ t3 sinh ! CuG 'u S ?= `VJ o0it 5 h&2ro0it ! {qABG i?G {qk S A= `VJ cacLonat R$uZi cCa a0it cacLonicT ! CaCAG volo$it RCaGMgTCA? S
Trang l]^_
B= E= ^= _= l= m= (
`VJ sunat R$uZi cCa a0it sunuricT ! th#ch cao CaB=?k? S `VJ sunua RhIJ cht cCa l6u hunhT ! Jirit sWt {q? S `VJ halogqnua R$uZi cCa c4c a0it halogqnhi2ricT! halit KaCl S `VJ JhotJhat R$uZi cCa a0it JhoJhoricT ! JhotJhat Ca"?E S `VJ silicat R$uZi cCa a0it silicicT ! octocla K'liAl kIJ cht hPu c ! $qtan CkB S
au ,1& l $ t; $t sZ .ho4ng 5t t#o ,4 chC &Ou ! `VJ silicat ! ,1& l lVJ .ho4ng 5t :uan tr)ngG c9 sZ l6Ing lVn nht 5 Jh< LiOn trong t3 nhi*nG l .ho4ng 5t t#o ,4 $ac$aG ,4 LiOn cht trao ,<i 5 c; ,4 trX$ tHch= Trong c4c silicat $Yi ion iB Lao giQ cang nu$ giPa B ion (? c4c g9c cCa $Yi t+ 2in= T+ 2in iB(B l ,n 5 .iOn tr@c c s cCa silicat= C4c nh9$ ,6Ic Jh1n Lit Li s3 sWJ 0OJ cCa .hZi t+ 2in c s n&= >= KhZi t+ 2in ,c lJ 5Vi nhau Kh9$ oli5in ! RMgG{qT?iB ,6Ic ,\c tr6ng Li .hZi t+ 2in silic ,c lJ 5 c4c ion Mg? Rho\c {q?T c4ch ,-u nhau ?= KhZi t+ 2in ,c lJ 5 o0i tha$ gia li*n .Ot t#o thnh chuYi Kh9$ Jiro0qn RchuYi ,nT ! CaRMgG{qG'lTRi'lT?^ ! chuYi ,n c4c .hZi t+ 2in silic ,6Ic rng Luc 5Vi nhau Li c4c ion Ca? 5 Mg?= Kh9$ a$iLon RchuYi .wJT ! Ca?KaRMgG{qTBR'lG{qTRiG'lTB>>?k? A= KhZi t+ 2in li*n .Ot thqo ? Jh6ng Rsilicat t$T ! T$ t+ 2in ! l c4c t$ $rng gc$ c4c .hZi t+ 2in silic $ trong ,9 A ion o0i ,6Ic chia s 5Vi c4c .hZi t+ 2in l1n cn= T$ L4t 2in ! l c4c t$ $rng ch+a c4c cation nh$G $anh*G ho\c c4c cation ,6Ic t#o n*n Li ^ ion o0i cCa c4c nh9$ h&2ro0it= Kh9$ .ho4ng 5t swt ! thnh JhXn chC &Ou l ,t swt 5 ,t lo#i swt= "h< LiOn 5 ,\c tr6ng nht trong nh9$ n& l o Kaolinit ! 'lBiB>nk^ o Mon$orilonit ! R'lGMgT?iB>nk?=nk? o lit ! RiG'lTB>nk=nk? Kh9$ .ho4ng 5t $ica ! c9 thnh JhXn h9a h)c Jh+c t#J 5 c9 ,\c ,i/$ l 2} t4ch hon ton = o Biotit ! KRMgG{qTA'liA>nk? o Musco5it ! K'l?'liA>nk? B= KhZi t+ 2in li*n .Ot thqo A Jh6ng Rsilicat .hungT Kh9$ qnsJat ! trong thnh JhXn h9a h)c cCa .hZi t+ 2inG c4c ion 'l A tha& thO cho iB= "lagiocla ! c4c .ho4ng 5t gc$ hYn hIJ Ka'liAl 5 Ca'l?i?l
ctocla ! K'liAl
`VJ o0it 5 h&2ro0it ! c4c .ho4ng 5t thuc lVJ n& c9 , hMa tan trong n6Vc thJG tr6Qng hIJ :u4 trnh o0i h9a rt $#nh se t#o thnh c4c 2ung 2ch :u4 L[o hMa 5 thnh t#o c4c .hZi dn tinh 5 .qo= C4c .ho4ng 5t n& hXu hOt l c4c hIJ cht c9 .iOn tr@c tinh th/ 5Vi .i/u li*n .Ot ion= Trong .iOn tr@c tinh th/ c4c anion 5 cation ,-u Lao L)c l& ion ?( ho\c ion k(= Th#ch anh i? ì$onit {q?A=nk? Jan i?=nk?
Trang m]^_
`VJ cacLonat ! gc$ c4c $uZi trung tHnhG rt Jh< LiOn trong t3 nhi*n= Ch@ng tcn t#i 2#ng c4c $uZi .wJG c4c hIJ cht $uZi Jh+c t#J nh6ng l nhPng hIJ cht c9 thnh JhXn 04c ,nh= Trong nh9$ CA?( c4c cation nu$ trung t1$ c9 L4n .Hnh ion nrG c9 ,in l6Ing cao 5 $Zi li*n .Ot cng h9a tr 5Vi ion o0ic9 tHnh .w$ L-n 5PngG tha$ gia 5o cu t#o inh th/ nh6 nhPng ,n 5 cu t#o ,c lJ= Can0it CaCA volo$it CaCA=MgCA `VJ sunat ! gc$ c4c .ho4ng 5t c9 .hZi l6Ing ri*ng thJG , c+ng .hng lVnG c9 tHnh hMa tan cao= `6u hunh RT .hi L o0i h9a t#o thnh 5 2#ng ion Jh+c t#J A(? trong 2ung 2chG .hi L o0i h9a $#nh t#o thnh B(? trong ,9 c9 B 5 ^= 'nh&2ri2 CaB GiJ Rth#ch caoT CaB=?k? `VJ sunua "irit {q? `VJ halogqnua ! c4c .ho4ng 5t c9 c9 li*n .Ot ion ,i/n hnhG c9 .iOn tr@c tinh th/ cCa c4c hIJ cht .hng n6Vc= Kho4ng 5t lVJ halogqnua c9 c4c cation .i$ lo#i nhhG ,in l6Ing nhrG L4n .Hnh ion lVnG .h; nDng Jh1n c3c rt &Ou th .ho4ng 5t trong suZtG .hng $u ho\c ngo#i sWcG .hZi l6Ing ri*ng nhrG 2} tan trong n6Vc= MuZi $r kalit KaCl=
II.(. - ac a II.).1 Ng&?n g;c macma

( 4 $ac$a ,6Ic hnh thnh 2o s3 ngui l#nh 5 .Ot tinh tN 2ung 2ch n9ng ch;& $ac$a= KOu s3 ngui l#nh 0;& ra 26Vi ,t th t#o ,4 $ac$a 01$ nhJ= KOu c4c 2Mng ch;& tro l*n $\t ,t th ,6Ic g)i l 2ung nha$G sau ,9 ngui l#nh tr*n $\t ,t th t#o ,4 $ac$a Jhun tro=
II.).2
( (
0h*nh ph@n =h# ng v2t ca macma
Thnh JhXn .ho4ng 5t cCa ,4 $ac$a LiOn ,<i rt rng lVnG c4c .ho4ng 5t .Ot tinh nZi tiOJ nhau .hi nhit , h# thJ 5 t4c ,ng lon nhau ,/ t#o thnh c4c .ho4ng 5t $Vi= Khi nhit , cCa $ac$a gi;$G c9 ? :u4 trnh .Ot tinh o C4c .ho4ng 5t c9 cu tr@c L*n trong .hng tha& ,<i trong suZt :u4 trnh .Ot tinhG g)i l 2[& Jh;n +ng li*n t8c= o C4c .ho4ng 5t {qG MgG c4c .ho4ng 5t sau c9 cu tr@c L*n trong tha& ,n]^_
/(i!#o#(a" 2 0k!" in( -uo" i -u ng1 *(a-( an( Musco5it ctocla RqnsJat ( .aliT Biotit koLlqn 'ngit /(i!#o#-ao 0k!" in( a u i!% n1 li5in 3a4 y 2(a n ng k(o% ng 5i!% n u'noctit RqnsJat ( can0iT 3a4 y 2(a n ng 5i!% n u'n Lit RqnsJat ( natriT
II.).)
( (
8i(n tr-c v* c& t3# ca macma
KiOn tr@c l ,- cJ ,On .Hch th6VcG hnh 2#ng 5 s3 Jh1n LZ cCa c4c h#t .ho4ng 5t trong ,4= Thqo $+c , .Ot tinhG c9 th/ chia ra B lo#i .iOn tr@c chHnh nh6 sau ! >= KiOn tr@c dn tinh ! o C4c tinh th/ :u4 nhr .hng th/ :uan s4t ,6Ic Lung $Wt th6Qng 5 th6Qng g\J c4c lo#i ,4 Jhun tro=C4c lo#i ,4 h#t c3c nhr n& th6Qng li*n :uan 5Vi :u4 trnh n@i l7aG 5 s3 ngui l#nh t6ng ,Zi nhanh 0;& ra .hi 2ung 2ch n9ng ch;& tro l*n $\t ,t= ?= KiOn tr@c hi/n tinh o C4c tinh th/ c9 th/ nhn th& ,6Ic 5 Jh1n Lit ,6Ic $+c , .Ot tinh Lung $Wt th6Qng= C4c ,4 01$ nh1J th6Qng c9 .iOn tr@c lo#i n&= A= KiOn tr@c Jocia o 4 ,6Ic t#o Li c4c tinh th/ c9 ? .Hch c .h4c nhauG tinh th/ c9 .Hch c lVn ,6Ic Lao :uanh Li .hZi n-n tinh th/ h#t $n= B= KiOn tr@c lY rYng o B- $\t ,4 .hi 2ung nha$ ,ng c+ng c9 nhi-u lY rYng=
II.).A
( (
0h( nBm ca macma
ThO nu$ cCa ,4 cho LiOt hnh 2#ngG .Hch th6Vc 5 t6 thO cCa .hZi ,4 trong .hng gian cang nh6 $Zi :uan h cCa c4c .hZi ,4 ,9 5Vi nhau= C4c 2#ng thO nu$ cCa ,4 $ac$a 01$ nhJ o v#ng n-n ! .hi .hZi ,4 c9 hnh 2#ng .hng c9 :ui tWc nh6ng .Hch th6Vc rt rng lVnG 2in tHch Jh1n LZ tN hng trD$ ,On hng ngn .$? 5 giVi h#n 26Vi th6Qng .hng 04c ,nh ,6Ic= 4 51& :uanh tiOJ 0@c 5Vi 2#ng n-n c9 ,Dc tr6ng l .hng L LiOn ,>]^_
o v#ng n$ ! .hi .hZi ,4 $ac$a c9 hnh n$ ho\c thu .Hnh 2&G 2in tHch Jh1n LZ rng .ho;ng 5i ch8c .$?G c4c ,4 51& :uanh nht l JhHa tr*n L uZn nOJ thqo hnh 2#ng n$= o v#ng lVJ ! ,/ chj c4c .hZi ,4 ,6Ic hnh thnh 2o c4c .hq n+t cCa ,4 c9 , 2& nhrG th6Qng tN 5i ,On 5i ch8c $wt nh6ng Jh#$ 5i Jh1n LZ rng lVnG c9 th/ tVi 5i trD$ $wt= o v#ng $#ch ! ,6Ic hnh thnh 2o $ac$a 01$ nhJ 5 lJ ,X& .hq n+t giPa c4c $\t tXng ,4= B- 2& tha& ,<i tN 5i cqnti$wt ,On 5i ch8c $wt= 4 2#ng $#ch c9 nhi-u nh4nhG chY tiOJ 0@c 5Vi ,4 51& :uanh th6Qng c9 .hq n+t l$ tDng tHnh th$ n6Vc cCa ,t ,4= C4c 2#ng thO nu$ cCa ,4 $ac$a Jhun tro o v#ng lVJ JhC ! l 2#ng ,4 Jhun tro tr*n > 2in tHch rt rng c9 th/ tVi hng ngn .$ ?G th6Qng ,6Ic hnh thnh 2o 2ung nha$ tro l*n tr*n $\t ,t thqo c4c .hq n+t .wo 2i cCa 5r tr4i ,t= s3 tro 2ung nha$ thh nhi-u ,It c9 th/ t#o lVJ JhC l$ nhi-u tXng 5Vi L2& lVn= o v#ng 2Mng ch;& ! hnh thnh 2o $ac$a tro l*n :ua $ing n@i l7a lJ ,X& c4c .hq n+t 5 c4c .hq r[nh cCa thung lang= \c tr6ng cCa n9 l chi-u 2i lVn hn nhi-u so 5Vi chi-u rng 5 t%& thuc 5o , nhVt cCa 2ung nha$ 5 hnh 2#ng thung lang=
II.).C
(
Ph>n $#3i macma
v3a 5o .iOn tr@c cCa ,4 $ac$a ng6Qi ta Jh1n lo#i nh6 sau ! o Kho4ng 5t s4ng $u ! c4c .ho4ng 5t ,6Ic thnh t#o tN 2[& Jh;n +ng li*n t8c RqqnsJat natriG qnsJat can0iG octoclaG th#ch anhT o Kho4ng 5t tZi $u ! c4c .ho4ng 5t ,6Ic thnh t#o tN 2[& Jh;n +ng .hng li*n t8c b .ho4ng 5t {q(Mg Roli5inG augit ST v3a 5o thnh JhXn .ho4ng 5t ng6Qi ta Jh1n lo#i ,4 $ac$a nh6 sau ! o 4 a0it ! i? c9 thnh JhXn chiO$ ,On Ê(_nt= o 4 trung tHnh ! i? c9 thnh JhXn chiO$ tN E?(Êt= o 4 La ! i? c9 thnh JhXn chiO$ tN Bn(EntG nh6ng ch+a nhi-u {q 5 Mg o 4 si*u La ! i ? c9 thnh JhXn rt HtG .hng :u4 BntG nh6ng l6Ing {q 5 Mg rt nhi-u=
II.B. - trC tDch II.A.1 Ng&?n g;c tr@m t"ch

( 4 trX$ tHch l nhPng th/ ,a cht Jh4t sinh L- $\t :u; ,tG thnh t#o tN c4c s;n Jhd$ Jhong h9aG tr;i :ua :u4 trnh tHch t8 l1u 2iG Jh+c t#JG chu nhi-u ;nh h6ng cCa c4c &Ou tZ ngo#i 5 ni ,ng l3c trong $i tr6Qng n6Vc ho\c trong $i tr6Qng .hng .hH= o gu4 trnh hnh thnh 5t liu trX$ tHch ! Lao gc$ ? hnh th+c "h4 hC& c h)c ! 2o t4c 28ng cCa s3 ch*nh lch nhit ,G :u4 trnh Lo $Mn 5 01$ th3c l$ cho c4c ,4 L 5 58n 5 c9 ,\c ,i/$ l .hng LiOn ,<i 5- thnh JhXn h9a h)c cCa .ho4ng 5t= "h4 hC& sinh h9a ! .hi c4c ,4 LiOn ,<i thnh c4c h#tG JhXn nhr hn L Jh4 hC& c h)c nh6ng thnh JhXn h9a hc) L LiOn ,<iG hnh thc+ Jh4 hC& n& th6Qng 2o t4c 28ng h9a h)c cCa n6Vc k?G cacLonic C?G o0i ha& a0it hPu c= Vt liu trm tch trm tch gn p gn kt trm tch o gu4 trnh trX$ tHch ! l :u4 trnh .hi 5t liu 2i chu&/n ,On $t ni .h4c sau ,9 lWng ,)ng l#i Jh8 thuc 5o lo#i 5t liu 5 Jh6ng th+c 5n chu&/n Rtr)ng l3cG n6VcG gi9ST
Trang >?]^_
o gu4 trnh nwn wJ ! 0;& ra sau .hi lWng ,)ng 2o t4c 28ng cCa c4c lVJ JhHa tr*n n9 l$ cho n9 $t n6Vc 5 gi;$ , lY rYngG nhPng tha& ,<i n& Lan ,Xu nga& sau .hi 5t liu trX$ tHch lWng ,)ng cho tVi .hi 5t liu LWt ,Xu gWn .Ot l#i t#o thnh ,4 trX$ tHch= o gu4 trnh t#o ,4 ! l :u4 trnh $ 5t liu ,6Ic gWn .Ot l#i 2o c4c 5t liu hMa tan c4c lY rYng cCa c4c 5t liu ha& tN ni .h4c chu&/n ,On .ho;ng trZng giPa c4c h#t l$ cho ch@ng .Ot tCa ng6ng .qo g)i l 0i $Dng= Kgoi ra 26Vi t4c 28ng cCa nhit , 5 4J sutG c4c tinh th/ .ho4ng 5t se lVn 2Xn l*n g)i l :u4 trnh .Ot tinh= gu4 trnh co 2[n cCa ,4 2o nhit , tha& ,<iG 2o n6Vc ch;& Jh4 5 5 $)i ho#t ,ng .h4c l$ cho ,4 5 58nG c4c 5t liu n& ,6Ic n6Vc $ang ra lWng ,)ng sng suZiG Li/n= au :u4 trnh trX$ nwn cCa lVJ tr*nG s3 .Ot gWn cCa c4c .qo .Ot thi*n nhi*n se thnh t#o n*n ,4 trX$ tHch= M\t .h4cG ,4 trX$ tHch cMn ,6Ic thnh t#o 2o c4c :u4 trnh lWng ,)ng cCa c4c $uZi hMa tan=
II.A.2
( (
0h*nh ph@n =h# ng v2t ca tr@m t"ch
Thnh JhXn 5t cht cCa c4c s;n Jhd$ Jhong h9a .h4c nhau t#o ra c4c ,4 trX$ tHch .h4c nhau= Tu& nhi*nG so 5Vi ,4 $ac$aG thnh JhXn h9a h)c 5 .ho4ng 5t trong $t sZ lo#i ,4 trX$ tHch rt ,n gi;n= Thnh JhXn .ho4ng 5t chC &Ou o Kho4ng 5t ngu&*n sinh ! Lao gc$ c4c $;nh ,4 ca ha& c4c .ho4ng 5t c9 ,6Ic trong :u4 trnh Jh4 hC& c h)c c4c ,4 caG Jh< LiOn l th#ch anhG qnsJatG iaconG tua$alinS o Kho4ng 5t th+ sinh ! l c4c .ho4ng 5t ,3oc hnh thnh tN c4c .ho4ng 5t ngu&*n sinh L Jh1n hC& h9a h)c nh6 c4c .ho4ng 5t swt= o Kho4ng 5t t3 sinh ! Lao gc$ c4c .ho4ng 5t ,6Ic hnh thnh tN c4c 2ung 2ch .qo 5 2ung 2ch thtG JhXn lVn c4c .ho4ng 5t t3 sinh l thnh JhXn chHnh cCa c4c ,4 trX$ tHch sinh h9a ho\c 0i $Dng gWn .Ot Jh< LiOn trong nhi-u ,4 trX$ tHch 58n= Zi 5Vi ,4 trX$ tHchG ngoi thnh JhXn .ho4ng 5t ta cXn ch@ U tVi c4c t#J cht 5 0i$Dng= 3 c9 $\t cCa t#J cht c9 U ngha :uan tr)ng ,Zi 5Vi trX$ tHch cacLonatG cMn thnh JhXn 0i$Dng c9 U ngha lVn ,Zi 5Vi trX$ tHch 58n
II.A.)
8i(n tr-c v* c& t3# ca tr@m t"ch
a= KiOn tr@c cCa ,4 trX$ tHch ( KiOn tr@c cCa c4c h#t 58n KHch th6Vc ! ?nn$$$ ! .iOn tr@c ,4 hcG ,4 2D$ ?nn(?n$$$ ! ,4 2D$G ,4 cui ?n(?$$ ! sriG s#n ?(n=nE$$ ! c4t n=nE(n=nnE$$ ! L8i n=nnE$$ ! swt knh 2#ng ! G9c c#nh ! .hi c4c h#t $Vi L Jh4 5G ch6a L 5n chu&/n n*n .hng L t4c ,ng $i $Mn K7a g9c c#nh ! l c4c h#t $Vi L $i $Mn s4t g9c 2o 5n chu&/n ch6a 0a TrMn c#nh ! l c4c h#t L 2ch chu&/n t6ng ,Zi 0a .hng cMn g9c c4c c#nh |t trMn c#nh ! .hi $+c , $i $Mn lVn 2o 5n chu&/n > .ho;ng rt 0a ho\c 2o L t4i trX$ tHch nhi-u lXn= ( KiOn tr@c cCa 0i$Dng gWn .Ot Fi $Dng lJ ,X& ! .hi thnh JhXn 0i $Dng chiO$ hOt th/ tHch c4c lY rYng c4c ,4
Trang >A]^_
Fi $Dng tiOJ 0@c ! JhXn 0i $Dng gWn .Ot chj c9 ni tiOJ 0@c giPa c4c h#t 5Vi nhau= Ki/u 0i $Dng n& 2o s3 r7a tri c4c thnh JhXn 0i $Dng trong lY rYng 5 lo#i ,4 n& gWn .Ot thiOu= Fi $Dng c s ! 2o thnh JhXn 0i $Dng trX$ tHch ,cng thQi c%ng 5Vi h#t 58n nu$ rQi r#c nhau 5 tj l 0i$Dng ln hn h#t 58n nhi-u lXn= Ki/u 0i $Dng n& l$ ,4 rt rWn chWc= KiOn tr@c cCa ,4 trX$ tHch sinh h9a KiOn tr@c cCa ,4 trX$ tHch sinh ho4 2#ng .iOn tr@c tinh th/ 2o .Ot tCa tN $i tr6Qng n6Vc n*n th6Qng c9 .Hch th6Vc rt nhr 5 c4c tinh th/ se lVn l*n 26Vi t4c 28ng cCa 4J sut cCa c4c tXng L*n tr*n= Tr*n c s hnh 2#ng cCa h#t c9 th/ chia ra c4c lo#i ! .iOn tr@c 5 ,nh hnhG .iOn tr@c dn tinhG .iOn tr@c tha hnhG .iOn tr@c t3 hnh == L= Cu t#o cCa ,4 trX$ tHch Cu t#o .hZi ! thqo c4c Jh6ngG thnh JhXn cCa c4c .ho4ng 5t sWJ 0OJ > c4ch ,cng nht Cu t#o 2Mng ! .hi c4c h#t sWJ 0OJ ,nh h6Vng thqo Jh6ng 2Mng ch;& ho\c h6Vng gi9 Cu t#o lVJ RJh< LiOnT ! l cu t#o ,\c tr6ng nht cCa ,4 trX$ tHch= C4c lVJ c9 thnh JhXn Rthnh JhXn 5t chtG , h#tG cu tr@cG $u sWcT .h4c nhau 5 sWJ 0OJ l*n nhau th6Qng giPa c4c $\t lVJ c9 li*n .Ot &OuG c9 , 2& .hng ,cng ,-u tN 5i $wt ,On hng trD$ $wt= Trong t3 nhi*n th6Qng g\J c4c .i/u Jh1n lVJ nh6 ! Jh1n lVJ nu$ ngangG Jh1n lVJ l6In s9ngS=
II.A.A
(
0h( nBm ca tr@m t"ch
ThO nu$ ngang cCa c4c lVJ ! thO nu$ Lan ,Xu cCa ,4 trX$ tHch l thO nu$ ngang= ThO nu$ ngang th6Qng g\J c4c lVJ ,4 hnh thnh $i-n n-n t+c l nhPng $i-n $ chu&/n ,ng .iOn t#o cCa 5r T &Ou ho\c c4c lVJ ,4 trX$ tHch tr 5 c4c lVJ ,4 n& ch6a tr;i :ua chu&/n ,ng .iOn t#o ,4ng ./= ThO nu$ nghi*ng cCa lVJ ,4 trX$ tHch c9 th/ l thO nu$ ngu&*n sinh t+c l thO nu$ nghi*ng ,6Ic hnh thnh c%ng 5Vi :u4 trnh trX$ tHch= vo c4c lVJ nu$ nghi*ng thqo L- $\t ,a hnh nghi*ng sn ni trX$ tHchG ho\c 2o c4c lVJ trX$ tHch ,6Ic hnh thnh ,cng thQi 5Vi :u4 trnh n1ng l*n h# 0uZng cCa ,4& trX$ tHch= C4c &Ou tZ 04c ,nh thO nu$ nghi*ng o 6Qng Jh6ng ! l ,6Qng giao tu&On cCa $\t Jhng nu$ ngang 5 L- $\t lVJ ,4G L$\t nu$ ngang n& l L- $\t t6ng t6Ing= vo c9 nhi-u $\t nu$ ngang n*n se c9 5 sZ ,6Qng Jh6ng song song 5Vi nhau 5 c4c cao , .h4c nhau= o G9c Jh6ng 5 ,6Qng Jh6ng ! l g9c hIJ Li Jh6ng BWc c;u i$ ,a tN 5 ,6Qng Jh6ng thqo thun chiOu .i$ ,cng hc Rhnh 5eT o 6Qng 2Zc ! l ,6Qng thng nu$ trong L- $\t lVJ ,4 5ung g9c 5Vi ,6Qng Jh6ng c9 chi-u h6Vng 5- JhHa ch1n 2Zc cCa lVJ ,4 o 6Qng h6Vng 2Zc ! l hnh chiOu cCa ,6Qng 2Zc l*n $\t Jhng nu$ ngang 5 ,6Ic 04c ,nh Lung g9c Jh6ng 5 h6Vng 2Zc= o G9c Jh6ng 5 h6Vng 2Zc Rh2T ! l g9c hIJ Li h6Vng BWc cCa .i$ ,a tN 5 h6ng >2Zc thqo chi-u thun .i$ ,cng hc o G9c 2Zc ! l g9c hIJ Li ,6Qng 2Zc 5 h6Vng 2Zc=
II.A.C
Ph>n $#3i tr@m t"ch
t liu 58n ,4 trX$ tHch 58n t liu .qo ,4 trX$ tHch sinh ho4 t liu ho tan
Trang >B]^_
>= 4 trX$ tHch 58n gc$ nhPng 5t liu lWng ,)ng t#i chY ho\c 5n chu&/n ,i ,On > ni .h4cG sau ,9 ,6Ic gWn .Ot l#i Lung c4c lo#i 0i$Dng gWn .Ot R{qG CaT Tr*n c s &Ou tZ , h#tG ng6Qi ta chia l$ A nh9$ 58n 4 58n th 2?$$ ! cui .OtG sri .Ot 4 58n trung Lnh 2?(n=E$$ ! c4t .Ot 4 58n nhr 2n=nE$$ ! Lt .Ot ?= 4 trX$ tHch swt ! ` s;n Jhd$ cCa :u4 trnh Jhong ho4 c4c ,4 giu .ho4ng 5t allu$osilicat 5 chu&/n thnh c4c .ho4ng 5t hon ton $Vi= TrX$ tHch swt .hng Jh;i l s;n Jhd$ cCa :u4 trnh Jhong ho4 c h)c cang nh6 .hng ,6Ic lWng ,)ng tN 2ung 2ch tht ha& 2o s3 ng6ng .qo $ ch@ng thnh t#o Lung con ,6Qng .h4c= 4 swt ch+a chC &Ou l c4c .ho4ng 5t swt 4 swt Kaolint 4 swt Mo$onolit 4 swt llit A= 4 trX$ tHch sinh ho4 ! ,6Ic thnh t#o tN 2ung 2ch tht ho\c 2ung 2ch .qo ,i .hi c9 s3 tha$ gia tr3c tiOJ ho\c gi4n tiOJ cCa sinh 5t= "h1n lo#i 23a 5o thnh JhXn ho4 h)c cCa ,4 ! 4 trX$ tHch cacLonat ! ,4 5iG ,4 ,lo$it 4 trX$ tHch nh$G silic
II.E. - FiGn cht II.C.1 Ng&?n g;c .i(n cht (

4 LiOn cht ,6Ic hnh thnh tN s3 LiOn tHnh cCa ,4 $4c$aG ,4 trX$ tHchG th$ chH tN c4c ,4 LiOn cht trG 2o s3 t4c ,ng cCa 4J l3cG 4J sut cao 5 c4c cht c9 ho#t tHnh ho4 h)c Rn6Vc 5 a0it cacLonicT= v6Vi s3 t4c ,ng cCa c4c t4c nh1n LiOn chtG c4c thnh JhXn cCa ,4 c9 th/ t4i .Ot tinh tr#ng th4i rWn 5 sWJ 0OJ l#i= T4c 28ng LiOn cht .hng nhPng c9 th/ c;i LiOn cu tr@c cCa ,4 $ cMn l$ tha& ,<i thnh JhXn .ho4ng 5t cCa n9= gu4 trnh LiOn cht ! c9 A t4c nh1n chHnh o Khit , ! l t4c nh1n c L;n nht cCa :u4 trnh LiOn chtG t4c 28ng cCa n9 l g1& n*n nhPng Jh;n +ng giPa c4c .ho4ng 5tG n1ng cao ho#t tHnh ho4 h)c cCa c4c .ho4ng 5t cang nh6 l$ tha& ,<i tHnh cht 5t lU cCa ,4 o xJ sut! t4c ,ng cCa 4J sut th tha& ,<i t#i c4c , s1u .h4c nhau trong 5r tr4i ,t= T#i , s1u nhrG ,4 t6ng ,Zi l#nh 5 giMn n*n ch@ng c9 th/ L n+t n 5 nghi-n nhr .hi chu 4J sut cao= T#i , s1u lVn hnG ,4 $-$ hn nhi-u 2o nhit , cao= v6Vi t4c 28ng cCa 4J sutG ,4 c9 0u h6Vng LiOn 2#ng 2o 2Mng 2o= Trong 5%ng LiOn 2#ng 2oG 4J sut c9 ;nh h6ng tVi c4c lo#i .ho4ng 5t $Vi hnh thnh= i/n hnh l c4c ngu&*n t7 L*n trong cu tr@c .ho4ng 5t ,6Ic sWJ 0OJ ch\t hn .hi .ho4ng 5t .Ot tinh 26Vi 4J sut cao= o vung 2ch LiOn cht ! trong :u4 trnh LiOn cht th6Qng c9 s3 tha$ gia cCa c4c 2ung 2ch LiOn cht 5 lun th& trong ,4 LiOn cht c9 n6Vc 5 cacLonicG 2ung 2ch n& Jh1n LZ trong .hq n+t ho\c lY rYng cCa .ho4ng 5t c9 t4c 28ng $ang ,On ho\c $ang ,i c4c thnh JhXn 5t cht l$ cho hin t6Ing LiOn cht 0;& ra nhanh hn= C4c .i/u ,4 LiOn cht ! BiOn cht tiOJ 0@c ! l s3 LiOn ,<i cCa c4c ,4 51& :uanh .hi tiOJ 0@c 5Vi .hZi $ac$a 01$ nhJ trong 5r tr4i ,t= BiOn cht .hu 53c ! l lo#i LiOn cht c9 ,\c tr6ng l 5%ng ,4 LiOn ,<i rng hn= C4c nghi*n c+u ,a cht 5- ,4 LiOn cht cho LiOt h$ l6Ing .ho4ng 5t cCa ,4 trong 5%ng LiOn cht .hu 53c LiOn ,E]^_
II.C.2
( (
0h*nh ph@n =h# ng v2t ca .i(n cht
Thnh JhXn .ho4ng 5t cCa ,4 LiOn cht gXn giZng 5Vi thnh JhXn .ho4ng 5t cCa ,4 $ac $a= Trong ch@ng cang Jh< LiOn c4c lo#i .ho4ng 5t nh6 ! Jiro0qnG th#ch anhG qnJat====Kgoi raG c9 th/ g\J c4c .ho4ng 5t $ trong ,4 $ac$a rt hiO$ ho\c .hng c9 ! granatG 2istqnS Trong ,4 LiOn chtG ,9ng 5ai trM lVn l nhPng .ho4ng 5t $ trong ,4 $ac$a l .ho4ng 5t th+ sinh nh6 cloritG cacLonatSC4c .ho4ng 5t ch+a n6VcG c4c h&2rat .qo se L $t n6Vc t#o thnh c4c hIJ cht ,n gi;n hnG n9 c9 0u h6Vng gi;$ th/ tHch R$t n6VcT 5 5&tr)ng l6Ing ri*ng lVn hn Khn chung c4c .ho4ng 5t cCa ,4 LiOn cht c9 c6Qng , caoG nh6ng .hng <n ,nh ,Zi 5Vi t4c 28ng Jhong ho4G $t sZ .ho4ng 5t 2o c9 tinh th/ 2#ng t$G 2#ng 5;& ho\c c9 tHnh trn trIt ,[ l$ gi;$ nhi-u c6Qng , cCa ,4 LiOn cht=
II.C.)
( ( ( (
8i(n tr-c v* c& t3# ca .i(n cht
KiOn tr@c .Ot tinh ! dn tinh 5 hi/n tinh= C4c .ho4ng 5t cCa ,4 Lan ,Xu c9 th/ ,6Ic .Ot tinh Rtr6Qng hIJ LiOn cht tN ,4 trX$ tHch gWn .OtT ho\c t4i .Ot tinh R,Zi 5Vi ,4 $ac$a 5 trX$ tHch ho4 h)cT= KiOn tr@c $ilonit ! 2o c4c ,4 ca L nghi-n n4t thnh Lt 5 sau ,9 ,6Ic c4c .ho4ng 5t .h4c gWn .Ot l#i= ò#i .iOn tr@c n& th6Qng .hng <n ,nh 5Vi n6VcG .hi g\J n6Vc rt $au L tan r7a= KiOn tr@c JhiOn ! c9 .ho4ng 5t trong ,4 LiOn cht ,nh h6Vng song song nhau= "h1n JhiOn l$ cho ,4 LiOn cht c9 ,\c ,i/$ 2;i ha& lVJG5 5 thO n9 c9 hnh th+c giZng 5Vi Jh1n lVJ cCa ,4 trX$ tHch= C4c lo#i cu t#o cCa ,4 LiOn cht o cu t#o Jh1n JhiOn ! l cu t#o .hi .ho4ng 5t sWJ 0OJ thqo 2[& ha& lVJ c9 hnh th+c giZng nh6 Jh1n lVJ cCa ,4 trX$ tHch= Cu t[oE Jh1n JhiOn th6Qng li*n :uan ,On LiOn cht .hu 53c= cu t#o JhiOn ! l cu t#o .hi .ho4ng 5t 2#ng 5;& ,6Ic sWJ 0OJ thqo Jh6ng .wo 2i cCa tinh th/ 5ung g9c 5Vi Jh6ng 4J l3c cu t#o gnai ! c4c .ho4ng 5t 2#ng tr8G 2#ng t$ G 2#ng JhiOn ,6Ic sWJ 0OJ thnh c4c 2[& ri*ng LitG 0qn .e c4c 2[& n& c9 c4c .ho4ng 5t 2#ng h#t= o cu t#o .hng Jh1n JhiOn R.hZiT ! ,\c ,i/$ cCa cu t#o n& l c4c .ho4ng 5t Jh1n LZ ,cng ,-u .hng ,nh h6Vng= C4c .ho4ng 5t n& c9 .i/u LiOn cht .hu 53c 2o thiOu c4c thnh JhXn ho4 h)c cXn thiOt l$ cho c4c .ho4ng 5t .hng th- .Ot tinh
II.C.A
0h( nBm ca .i(n cht
4 LiOn cht c9 2#ng thO nu$ giZng 5Vi ,4 Lan ,Xu ,[ t#o n*n n9 R2#ng lVJ cCa ,4 trX$ tHchG 2#ng n$G 2#ng $#ch cCa ,4 $ac$aST 4 LiOn cht tiOJ 0@c c9 2#ng thO nu$ ri*ngG n9 th6Qng 2#ng c4c 5nh ,ai c9 c4c $@c , LiOn cht .h4c nhau Lao :uanh .hZi $ac $a g1& ra LiOn cht= vo ,9 n9 c9 th/ g1& ra s3 .hng ,cng nht 5- tHnh cht 5t lU 5 c h)c=
II.C.C
Ph>n $#3i .i(n cht
v3a 5o cu t#o cCa ,4 5 c4c thnh JhXn .ho4ng 5tG ng6Qi ta Jh1n ra c4c lo#i ,4 LiOn cht sau !
Trang >^]^_
4 LiOn cht c9 cu t#o JhiOn ! 4 JhiOn ! ,4 JhiO$ Liotit 4 gnai ! ,4 gnai clorit 4 LiOn cht c9 cu t#o .hZi ! 4 :uacit ! ,4 c4t .Ot th#ch anh LiOn cht t#o ra 4 hoa ! ,4 5iG 2olo$it LiOn cht t#othnh
Trang >_]^_
CHNG III : ?IHN 2IJ 4K LM MIJ III.1. C-c ,h*+ng ,h-, N-c 0nh t'Oi c"a 0t 0III.1.1 0h1i gian a cht
( ThQi gian ,a cht Rtu<i cCa ,t ,4T ! l .ho;ng thQi gian tN .hi ,t ,4 ,6Ic hnh thnh cho ,On na& o Tu<i cCa ,4 $ac$a ! ,6Ic tHnh tN .hi 2ung nha$ ngui l#nh 5 ,ng c+ng l#i o Tu<i cCa ,4 trX$ tHch ! tHnh tN .hi c9 s3 trX$ tHch 0;& ra R5 5& ,4 trX$ tHch c9 tu<i tr hn .ho4ng 5t t#o ra n9T o Tu<i cCa ,4 LiOn cht ! tHnh tN l@c c4c t4c nh1n LiOn cht L\t ,Xu t4c 28ng o Zi 5Vi c4c hin t6Ing ,a cht ! tu<i ,6Ic tHnh tN .hi c4c hin t6Ing ,a cht RthDng trX$G uZn nOJG ,+t g[&T ,9 LWt ,Xu t4c 28ng= ThQi gian ,a cht c9 th/ ,6Ic 04c ,nh tr*n ? chj ti*u ! o Tu<i tu&t ,Zi ! l sZ tu<i ,6Ic 04c ,nh $t c4ch chHnh 04c thng :ua c4c Jh6ng Jh4J 5t lUG ho4 h)cG thH nghi$ c4c tHnh cht cCa ,t ,4 ,/ 04c ,h tu<i= Th3c tOG 5ic 04c ,nh tu<i tu&t ,Zi rt .h9 .hDn 5 tZn .w$ o Tu<i t6ng ,Zi ! l 0wt s3 t6ng :uanG :uan h gi tr giPa c4c ,4 5Vi nhau Lng 5ic 0wt thO nu$ cang nh6 $Zi :uan h tr6Vc sau cCa c4c tXng ,4 5 c4c hin t6Ing ,a cht= ic 04c ,nh tu<i t6ng ,Zi cCa ,t ,4 ,n gi;n 5 hiu :u; hn
III.1.2
( (
Phng ph p 6 c nh t&Di tng ;i
* Ph ng php !ng "# ph$ng %& C s 04c ,nh ! $Yi ,n 5 Jh9ng 0# Jh1n hu~ thqo $t tZc , .hng ,<i= TZc , Jh1n hu~ Jh9ng 0# ,6Ic $ t; Lung chu . L4n r[ RL4n Jh1n hu~T t+c l thQi gian ,/ Jh1n hu~ ,Zi 5Vi Lt . > ,cng 5 nht ,nh no= Kgu&*n tWc ! 23a 5o s3 c9 $\t cCa c4c ngu&*n tZ Jh9ng 0# ha& c4c ,cng 5 Jh9ng 0# cCa n9 ,/ tN ,9 04c ,nh thQi gian Jh9ng 0#G thQi gian Jh4 hu~ cCa n9= Kg6Qi ta 0wt chu . L4n r[ cCa c4c ngu&*n tZ Jh9ng 0# ,9G ,cng thQi l tu<i cCa ,t ,4= Zi 5Vi c4c lo#i ,4 cc th 2%ng c4c ngu&*n tZ Jh9ng 0# c9 chu . L4n r[ 2i RThoriG ran STG cMn ,Zi 5Vi c4c lo#i ,4 tr hn th 2%ng c4c ngu&*n tZ Jh9ng 0# c9 chu . L4n r[ ngWn hn RCacLonT Chu . L4n r[ cCa c4c ngu&*n tZ Jh9ng 0# c9 trong ,t ,4 ! KBn "Ll_ ?AE ?Al C>B '!ng "# m() >=A t~ nD$ B=_ t~ nD$ n=_ t~ nD$ B=E t~ nD$ E_An nD$ 'rBn rl_ "L?n_ "L?n^ K>B '!ng "# con) / 04c ,nh tu<i cCa ,t ,4 cXn Jh;i ,o ,6Ic l6Ing ,cng 5 $h 5 l6Ing ,cng 5 con= TN ,9 04c ,nh ,6Ic thQi gian L4n r[= / 04c ,nh ,6Ic tu tZc , rt ,-u ,\n 5 .hng Jh8 thuc 5o ,i-u .in ngo#i c;nh=
( (
III.1.)
(
Phng ph p 6 c nh t&Di t&'t ;i
* Ph ng php c* +inh ` Jh6ng Jh4J 04c ,nh tul]^_
( (
( ( ( (
( ( ( ( ( ( ( (
ko4 th#ch l c4c 2i tHch R2i th/T cCa c4c sinh 5t sau .hi chOtG 04c ho\c nhPng 2u 5Ot cCa c4c ho#t ,ng sZng l nhPng ch+ng c+ ,6Ic l6u giP l#i G thqo $t thQi gian 04c cCa ch@ng L Jh1n hu~G chj nhPng L Jhn c+ng nh6 5r c1&G 06ng S ,6Ic Lao L)c Li c4c trX$ tHch 5 tr;i :ua :u4 trnh ho4 th#ch ,/ tr thnh ,4G nh6ng 5on giP l#i nhPng hnh th4i .Ot cu ha& c4c 2u 5Ot ho#t ,ng cCa nhPng sinh 5t thQi . ,9 ,6Ic L;o l6u= "h+c h ho4 th#ch ! > t< hIJ t3 nhi*n cCa tt c; c4c lo#i ho4 th#ch ,\c tr6ng ho\c cCa $t nh9$ ho4 th#ch ri*ng Lit g\J trong > JhXn ha& ton L > Jh1n 5 ,a tXng= "h1n 5 ,a tXng l > lVJ ,a tXng .hng L gi4n ,o#n 5 li*n t8c 5Vi nhau Rc9 tHnh ,cng nhtT= Trong $Yi Jh+c hG ho4 th#ch thu ,6Ic trong > ,a tXng se c9 nhPng .ho;ng thQi gian 0ut hin 5 $t ,i .h4c nhau= v3a 5o tJ hIJ c4c ho4 th#ch n& ,/ 04c ,nh tu<i t6ng ,Zi cCa ,t ,4 "J n& th6Qng 4J 28ng ,Zi 5Vi c4c ,4 trX$ tHch 5 c4c ,4 $ac$a .hng ho4 th#ch R2o ,4 $ac$a thnh t#o trong ,i-u .in nhit , cao n*n c4c sinh 5t .hng th/ tcn t#i L*n trong ,6IcTG cMn ,4 LiOn cht ha& c4c ,4 trX$ tHch c< th c4c ho4 th#ch ,[ L Jh1n hu~ * Ph ng php th&ch hc C s ! so s4nh thnh JhXn th#ch h)c Rthnh JhXn .ho4ng 5tG thnh JhXn ho4 h)cG .iOn tr@cG cu t#oG thO nu$G ST c4c .hu 53c .h4c nhau= KOu .hu 53c ,9 c9 ,t ,4 giZng nhau 5- thnh JhXn .iOn tr@cG cu t#o 5 c4c ,\c ,i/$ .h4c th c9 c%ng > tu tJ hIJ ,4 Jh1n tXng c9 nhPng ,\c tr6ng ri rng 5th#ch h)cG .ho4ng 5t S <n ,nh trong 5%ng ,a lU 5 2} 2ng nhn LiOt trong $\t cWt ,a cht JJ ng& th6Qng 4J 28ng cho ,4 $ac$a 5 ,4 LiOn cht= tu& nhi*n ,Zi 5Vi ,4 trX$ tHch ch6a t$ th& ho4 th#ch cang c9 th/ 04c ,nh tu<i Lung c4ch li*n h 5Vi c4c tXng ,4 t6ng t3 ,[ ,6Ic 04c ,nh tu<i ni .h4c * Ph ng php #, tng "J n& 23a tr*n :uan h thO nu$ cCa c4c tXng ,4 5Vi nhau ,/ 04c ,nh tu<i t6ng ,Zi cCa ,t ,4 5 c4c hin t6Ing ,a cht .h4c Kgu&*n lU 0OJ chcng cCa ,t ,4 ! c4c tXng ,4 hnh thnh sau c9 tu<i Ht hn 5 nu$ tr*n c4c tXng ,4 hnh thnh tr6Vc Kgu&*n lU cWt nhau cCa ,t ,4 ! Lt . ,4 no cWt ho\c 0u&*n :ua tJ ,4 th+ ? th cang tr hn ,4 L cWt R2%ng hPu Hch ,/ 04c ,nh tu<i cCa ,4 $ac$a 5 ,4 LiOn chtT Xu ti*nG ta Jh;i Jh1n chia ,a tXng= T+c l nghi*n c+uG $ t; c4c ,\c tr6ng cCa c4c lVJ ,4G c4c tXng ,4 5 $Zi :uan h cCa ch@ng trong $\t cWt ,ang 0wt= au ,9G ch@ng ta se ,Zi chiOu trnh t3 ,a tXng c4c $\t cWt .h4c nhau ,/ 04c lJ $Zi :uan h ,a tXng Zi 5Vi ,4 trX$ tHchG .hi ch6a L ,;o ln thO nu$G c4c tXng ,4 thnh t#o sau se nu$ tr*n c4c tXng ,4 thnh t#o tr6Vc Zi 5Vi ,4 $ac$a Jhun tro cang 04c ,nh giZng nh6 c4c ,4 trX$ tHch Zi 5Vi ,4 $ac$a 01$ nhJG c9 th/ 23a 5o $Zi :uan h 5Vi ,4 trX$ tHch 51& :uanh ,/ 04c ,nh tu<i= 4 01$ nhJ cWt tXng ,4 trX$ tHch ho\c l$ LiOn cht ,4 51& :uanh th c9 tu<i nhr hn= KOu .hng c9 c4c hin t6Ing tr*n th ,4 $ac$a 01$ nhJ c9 tu<i c< hn Zi 5Vi c4c hin t6Ing ,a cht nh6 uZn nOJG ,+t g[&G Jhong ho4 S th thng :ua 5ic Jh1n tHch $\t cWt ,a cht G Jh1n tHch $Zi :uan h cCa ch@ng ,Zi 5Vi c4c tXng ,4 se 04c ,nh ,6Ic giVi h#n tu ni*n Li/u th/ hin lch s7 Jh4t tri/n ,a chtG c< sinh 5t tN .hi T ,6Ic hnh thnh cho ,On na&
Trang >m]^_
( ( (
Ki*n Li/u ,6Ic chia thnh c4c ,#iG .~G thO S t6ng +ng cCa c4c tJ ,6Ic hnh thnh trong ,#iG .~G thO S l c4c giViG h G thZng S `ch s7 Jh4t tri/n cCa 5r T ,6Ic chia ra l$ E ,#i ! ,#i Th4i c<G ,#i Kgu&*n sinhG ,#i C< sinhG ,#i Trung sinh 5 ,#i T1n sinh Ki*n Li/u ,a cht .hng 04c ,nh chHnh 04c tu=^
t+ Kqgqn
?A=m "alqogqn ^^=^ Trung >BB sinh ?nl ?BE ?l^ C< sinh A^n Bnl BAl EnE EBE Kgu&*n mnn sinh >^nn ?Enn Amnn Th4i c< Krqta ura Trias "qr$i CacLon vq5on ilur r2o5ic Ca$Lri ngu&*n sinh $un ngu&*n sinh trung ngu&*n sinh sV$
kolo0qn "lqito0qn "lio0qn Mio0qn ligo0qn o0qn "alqo0qn
n=n> >=^ A=m >l=B >?=m ?>=? l=^ __ ^B A_ B> _B Bl An ^_ Bn AEE _nn mnn >Bnn
III.$. C-c gi7 thiGt 0a @iGn tA: v 7nh h*Png c"a n# 0Gn NQR &Sng cng trnh
( -in t .ng kin t&o ! l hin t6Ing 0;& ra 2o ni ,ng l3c Jh4t sinh trong 5r tr4i ,t l$ tha& ,<i cu tr@c c4c lVJ ,t ,4 cu t#o n*n 5r tr4i ,tG t4ch 5r tr4i ,t thnh nhi-u $;ng 5 c4c $;ng n& t6ng t4c 5Vi nhau ,/ t#o n*n c4c 2#ng ,a hnh tr*n tr4i ,t=
Trang ?n]^_
/i0 thit #, kin t&o ! n*u l*n ngucn gZc cCa c4c chu&/n ,ng .iOn t#oG t4c ,ng cCa ch@ng ,Zi 5Vi s3 hnh thnh 5 Jh4t tri/n c4c LiOn 2#ng cu t#o cCa T trong .hng gian 5 thQi gian= Kgucn gZc c4c chu&/n ,ng .iOn t#o c9 li*n :uan chC &Ou 5Vi c4c nh1n tZ 5 :u4 trnh lU ho4 0;& ra L*n trong T $ .hoa h)c ch6a tr3c tiOJ nghi*n c+u ,6Ic= C9 th/ ,6a ra ? gi; thiOt lVn ! gi; thiOt ,ng 5 gi; thiOt tnh * 1h$m gi0 thit t2nh Kh9$ gi; thiOt tnh Rc4c 2ao ,ng thqo Jh6ng thng ,+ngT g)i l chu&/n ,ng thDng trX$ cCa 5r T= v#ng chu&/n ,ng n& th6Qng 0;& ra 26Vi 2#ng c4c 2ao ,ng nhh nhng tr*n > Jh#$ 5i rng cCa 5r TG 5 .Ot :u; cCa n9 l$ LiOn ,<i 5 trH c4c l8c ,a 5 ,#i 26ng Khi L- $\t 5r T ,6Ic n1ng l*nG Li/n r@t ra n*n l8c ,a ,6Ic $ rng= Kg6Ic l#i .hi L$\t 5r T h# thJ 0uZngG Li/n trn 5o l8c ,a l$ thu hhJ Jh#$ 5i l8c ,a 2o 5& 5 trH cCa l8c ,a 5 ,#i 26ng tN tr6Vc ,On na& ,-u cZ ,nh 5 .hng tha& ,<i * 1h$m gi0 thit 3ng C s cCa gi; thiOt ,ng l 5r T c9 .h; nDng tr6It t3 2o tr*n $9ng cCa ch@ng= n ,ng cCa 5r T 0;& ra chC &Ou thqo Jh6ng nu$ ngang 5 thqo Jh6ng ,+ng chj l LiOn 2 cCa Jh6ng ngang= `3c t4c 28ng cCa thqo Jh6ng ngang 5Vi c6Qng , $#nh l$ cho ,t ,4 tr*n L- $\t 5r T L 0 ,d& thqo Jh6ng ngang l$ cho ,t ,4 L nOJ gJ ho\c L ,+t ra 5 2ch chu&/n tha& ,<i 5 trH ,i ni .h4c= KOt :u; cCa 5n ,ng ngang n& th6Qng t#o ra c4c 2[& n@i lVn cCa thO giVi=
III.2.1
(
8i(n t3# m7ng
( (
* 45 h6nh kin t&o m0ng7 Thu&Ot .iOn t#o $;ng l $t h)c thu&Ot thqo c chO ,ng= Th#ch :u&/n cCa Tr4i ,t ,6Ic Jh1n ra > sZ $;ng $ ranh giVi giPa ch@ng l c4c ,Vi t4ch gi[n ,#i 26ngG ni c9 ho#t ,ng .iOn t#oG ,ng ,tG n@i l7a $#nh nht= v)c thqo ranh giVi n& 0ut hin c4c ,+t g[& to4cG ,+t g[& chQ$G ho\c nhPng 2ch chu&/n ngang= * 40ng kin t&o 7 ` $t JhXn cCa th#ch :u&/n= B- $\t Tr4i t c9 th/ chia ra thnh L;& $;ng .iOn t#o chHnh 5 nhi-u $;ng .iOn t#o nhr= >= M;ng Th4i Bnh v6ng ?= M;ng u ( x A= M;ng n ( c B= M;ng ch1u "hi E= M;ng BWc M ^= M;ng Ka$ M _= M;ng Ka$ C3c C4c $;ng .iOn t#o c9 , 2& .ho;ng >nn .$ R^n 2\$T 5 Lao gc$ hai lo#i 5t liu c L;n! lVJ 5r ,#i 26ng 5 lVJ 5r l8c ,a= Ku$ 26Vi ch@ng l $t lVJ t6ng ,Zi 2o cCa lVJ JhC ,6Ic g)i l :u&/n $-$ chu&/n ,ng li*n t8c= `VJ n& trong l6It cCa $nh l#i c9 $t lVJ rWn chWc hn cCa lVJ JhC nu$ 26Vi n9= Thnh JhXn cCa hai 2#ng lVJ 5r .h4c nhau $t c4ch ,4ng ./= `VJ 5r ,#i 26ng chC &Ou ch+a c4c lo#i ,4 LaanG trong .hi lVJ 5r l8c ,a chC &Ou ch+a c4c lo#i ,4 granit 5Vi t~ tr)ng thJ c9 ch+a nhi-u nh$ 5 ,i0Ht silic Ri?T= kai 2#ng n& cCa lVJ 5r cang .h4c nhau 5- , 2&G trong ,9 lVJ 5r l8c ,a 2& hn $t c4ch ,4ng ./= 3 chu&/n ,ng cCa :u&/n $-$ l$ cho c4c $;ng .iOn t#o L chu&/n ,ng thqo $t tiOn trnh g)i l s3 tri 2#t l8c ,aG n9 ,6Ic gi;i thHch Lung thu&Ot .iOn t#o $;ng= 3 t6ng t4c giPa
Trang ?>]^_
c4c $;ng .iOn t#o ,[ t#o ra c4c 2[& n@i 5 n@i l7aG cang nh6 t#o ra c4c trn ,ng ,t 5 c4c hin t6Ing ,a cht .h4c= ( |anh giVi giPa c4c $;ng .iOn t#o .hng tr%ng 5Vi ranh giVi c4c ch1u l8c= kin na& ng6Qi ta LiOt rung Tr4i t l hnh tinh 2u& nht trong h M\t TrQi c9 hin t6Ing .iOn t#o $;ngG $\c 2% c9 $t sZ gi; thu&Ot cho rung kra Tinh c9 th/ cang ,[ tNng c9 c4c $;ng .iOn t#o trong :u4 .h+ tr6Vc .hi lVJ 5r cCa n9 L ,ng c+ng l#i t#i chY= III.(. a A:T 7nh h*Png c"a 0a A: 0Gn NQR &Sng cng trnh ( ( a $#o l ,a hnh cCa > .hu 53c 0wt tr*n c4c $\t ngucn gZcG hnh th4i 5 l > L Jhn cXn thiOt cCa nghi*n c+u CCT a hnh l > .h4i ni$ ,6Ic s7 28ng ,/ $ t; 2in $#o L- $\t lVJ 5r cNng cCa T= K9 l tJ hIJ cCa c4c 2#ng ,a hnh nh6 ! ,ciG sngG suZiGS= nhi$ 58 cCa ,a $#o l Jh;i gi;i thHch 5 Jh1n lo#i c4c 2#ng ,a hnh 5 c4c tJ hIJ cCa ch@ng= Kgoi 5ic $ t; 2in $#o cCa L- $\t T cMn Jh;i t$ hi/u ngucn gZc Jh4t sinh 5 lch s7 oh4t tri/n cCa n9= v#ng ,a hnh c9 th/ nh cao l*n so 5Vi $\t ngang g)i l ,a hnh 26ngG ho\c c9 th/ li$ 0uZng g)i l ,a hnh 1$= C4c 2#ng ,a hnh cang l nhPng thnh t#o c9 Jh4t sinhG Jh4t tri/n 5 cuZi c%ng tho4i ho4 ,/ t#o ra nhPng 2#ng ,a hnh .h4c= 3 Jh4t sinhG Jh4t tri/n n& Jh8 thuc ch\t che 5o ? nh9$ ,ng l3c chC &Ou ! ni l3c 5 ngo#i l3c Ki l3c ! :u4 trnh 5n ,ng .iOn t#o cCa 5r TG c4c :u4 trnh lU ho4 trng lMng ,tG ho#t ,ng cCa n@i l7aG ,ng ,t 5 cu tr@c ,a cht Kgo#i l3c ! c4c t4c nh1n nh6 gi9G 2Mng ch;&G s9ng Li/n S cang l$ Lo $Mn 5 t#o n*n c4c 2#ng ,a hnh tr*n L- $\t T Tu& l ? :u4 trnh lun 0;& ra song song nhau nh6ng 5ai trM cCa ni l3c $ang tHnh chC ,ngG Li 5 chHnh ni l3c l$ cho ,a hnh $J $ .hng Lung JhngG t#o ra nhPng .hZi trci l*n ha& $;ng h# 0uZng R53c th$TG tr*n ,9 :u4 trnh chu ;nh h6ng cCa ni l3c se Jh8 thuc 5o ,i-u .in .hH hu,d gi;$ LVt 2Xn s3 $J $ ,9
( (
III.B. C-c &Ang FiGn v c"a v5 2

( ( ( Ta ,[ LiOt c4c 2#ng thO nu$ cCa ,t ,4 Lao gc$ thO nu$ ngangG thO nu$ nghi*ng S vo c4c chu&/n ,ng .iOn t#o cCa 5r TG c4c ,4 trX$ tHch sau .hi ,6Ic hnh thnh ,[ L tha& ,<i thO nu$G tN thO nu$ ngang chu&/n sang thO nu$ nghi*ngG uZn nOJG ,+t g[& ThO nu$ ngang ! thO nu$ Lan ,Xu cCa ,t ,4= ThO nu$ ngang th6Qng g\J nhPng $i-n $ c4c chu&/n ,ng .iOn t#o cCa 5r T &Ou ho\c lVJ ,4 ch6a tr;i :ua c4c :u4 trnh chu&/n ,ng .iOn t#o no ,4ng ./ ThO nu$ nghi*ng ! thO nu$ nghi*ng cCa lVJ ,4 c9 th/ l thO nu$ ngu&*n sinh R,6Ic hnh thnh nga& tN Lan ,Xu thqo ,a hnh 2ZcT= / th/ hin 5 trH cCa $t lVJ ,4 nu$ nghi*ngG cXn 04c ,nh c4c &Ou tZ thO nu$ nghi*ng cCa lVJ ,9 ,6Qng Jh6ng b g9c Jh6ng 5 ,6Qng Jh6ng ,6Qng 2Zc b g9c 2Zc ,6Qng h6Vng 2Zc b g9c Jh6ng 5 h6Vng 2Zc * Th n8m u9n np c:, l;p 7 KOJ uZn l nhPng 2#ng uZn cong cCa c4c ,4 trX$ tHch ha& ,4 Jhun tro chC &Ou sinh ra 2o .Ot :u; LiOn 2#ng 2o cCa ,4 26Vi t4c 28ng c;u c4c l3c .iOn t#o RchC &Ou l wJ ,d& ngangT KOJ uZn ,6Ic chia thnh ? 2#ng chHnh ! KOJ uZn lci ! l 2#ng uZn cong cCa c4c lVJ ,4G h6Vng L- lci l*n JhHa tr*n= thO JhXn trong RJhXn nh1n cCa nOJ uZn lci c9 c4c ,4 c< nhtT
( (
Trang ??]^_
KOJ uZn li$ ! l 2#ng uZn cong cCa c4c lVJ ,4G h6Vng L- lci 5- JhHa 26Vi n*n nh1n cCa nOJ uZn li$ c9 c4c ,4 tr nht ( Cu tr@c cCa uZn nOJ 6Qn cCa nOJ uZn g)i l c4nh Rch@ U ! ,Zi 5Vi nhi-u lo#i nOJ uZnG c4nh cCa nOJ uZn 5Na thuc nOJ uZn li$ 5Na thuc nOJ uZn lci JhHa L*n c#nhT Ki uZn cong nht t#o n*n nOJ lci ha& nOJ li$ ,6Ic coi l 5M$ cCa nOJ uZn 5 ,6Qng nZi c4c ,i/$ uZn cong ,9 g)i l ,jnh cCa nOJ uZn R5 ni ,9 c9 cao , lVn nhtT M\t Jhng ch+a ,jnh cCa nOJ uZn 5 Jh1n nOJ uZn thnh ? JhXn Lung nhau g)i l $\t tr8c ( C4c 2#ng nOJ uZn ! R23a 5o , 2Zc cCa c4nh 5 cCa $\t tr8c nOJ uZn so 5Vi $J nu$ ngangT KOJ uZn thng ,+ng RnOJ uZn c1nT ! c4c c4nh cCa nOJ uZn ,-u 2Zc 5- ? JhHa= c; ? c4nh ,-u c9 c%ng , 2Zc 5 $\t tr8c cCa nOJ uZn hIJ 5Vi Jh6ng ngang > goc 5ung KOJ uZn nghi*ng RnOJ uZn .hng ,Zi 0+ngT c4c c4nh cCa nOJ uZn cang 2Zc 5- ? JhHa nh6ng 5Vi g9c 2Zc .h4c nhau= vo 5&G $\t tr8c nOJ uZn cang nghi*ng >g9c mn n so 5Vi $J nu$ ngang= KOJ uZn nu$ ! c4c c4nh 5 $\t tr8c cCa nOJ uZn hXu nh6 nu$ ngang KOJ uZn ,< ! c4c c4nh 5 $\t tr8c cCa nOJ uZn ,-u 2Zc 5- > JhHa KOJ uZn ch@i ,Xu ! th+ t3 ,a tXng L ,;o ng6Ic ( Kgu&*n nh1n ! Khi l3c ngang cCa chu&/n ,ng .iOn t#o c4c lVJ L tr6It thqo L- $\t c4c lVJ TJ hIJ c4c ,4 L 2MnG n+t n c4c ,4 5M$ cang t#o ra nOJ uZn Tr6Qng hIJ thnh t#o nOJ uZn cong c9 .$ thqo s3 ch;& 2o * Th n8m <t g=> ( v6Vi c4c l3c t4c 28ng .iOn t#oG trong ,4 0ut hin c4c +ng sut 56It :u4 giVi h#n L-n cCa n9 l$ cho c4c ,4 L Jh4 hu~ 2Mn ho\c 2o= Khi Jh4 hu~ 2Mn th trong ,4 0ut hin c4c $\t n+t cDngG c4c .hZi ,4 L c4c $\t n+t Jh1n chia c9 th/ L 2ch chu&/n 2)c thqo c4c $\t n+t ( Tr6Qng hIJ c4c ,4 L n+t 5 L 2ch chu&/n c4c $\t n+t g)i l hin t6Ing ,+t g[&= +t g[& thun ! l nhPng ,+t g[& rong ,4G $\t ,+t g[& 2Zc 5- JhHa ,4 tr6It 0uZng R,+t g[& tr6It thqo h6Vng 2Zc c9 c4nh tr*n c9 .hu&nh h6Vng 2i chu&/n 0uZng 26Vi 5 c4nh 26Vi trci l*n T +t g[& nghch ! ,+t g[& tr6It thqo h6Vng 2Zc c9 c4nh tr*n 2i chu&/n l*n JhHa tr*n cMn c4nh 26Vi 2ch chu&/n 0uZng 26Vi
Trang ?A]^_
CHNG I4 : C3C 2UNH CH12 C VW CXM 12 3 I4.1. 2Dnh cht n*Yc c"a 0t 0IF.1.1 0"nh thm
` s3 5n ,ng cCa cht lrng trong $i tr6Qng lY rYng ho\c .hq n+t L;o ho n6Vc= THnh th$ cCa ,t ,4 ,6Ic 04c ,nh Lung h sZ th$ K R$]sG $]ng,T o Khng th$ ! swtG ,4 c+ng .hng n+t n RK nGnn>$]ng,T o Th$ &Ou ! swt Jha c4tG c4t Jha swtG c4t $n RK nG> b > $]ng,T o Th$ tZt ! c4t nhr ,On thG sriG s#n RK > b >nn $]ng,T
IF.1.2
-
0"nh ma# GHn
` hin t6Ing n6Vc 21ng l*n trong c4c lY rYng nhr cCa ,t ,4 2o l3c cDng L- $\t t4c ,ng nhPng L- $\t Jh1n c4ch giPa 5t cht c9 tr#ng th4i 5t lU .h4c nhau Rnh6 giPa cht lrng b .hHG rWn ( lrngT Bi/u hin cCa tHnh cht $ao 2on cCa ,t ! chi-u cao ct n6Vc c9 th/ giP ,6Ic Li l3c $ao 2on Rs+c cDng L- $\tT 5 l3c 2Hnh 2o $ao 2on= +c cDng L- $\t Rl3c cDng tr*n > ,n 5 chi-u 2i cWt ngang L- $\tT c9 Jh6ng tiOJ tu&On 5Vi $\t cDng n6Vc= ! g9c 6Vt R,\c tr6ng Jh1n t7 giPa n6Vc 5 h#t rWnT `3c .wo cDng $\t n6Vc ?r R2o ? l3c t4c 28ng ? L*n thnh cCa ZngTG chiOu l*n Jh6ng thng ,+ng c9 " ?r.cos chHnh l3c .wo cDng " n& l$ n6Vc 21ng l*n trong Zng Tr)ng l3c cCa ct n6Vc trong Zng l$ .wo n6Vc h# 0uZng G r? =k$2 = . g r ! L4n .Hnh Zng $ao 2on k$2 ! chi-u cao $ao 2on .hi c1n Lung g ! gia tZc tr)ng tr6Qng ! .hZi l6Ing ri*ng cCa n6Vc chi-u cao $ao 2on ,#t gi4 tr c3c ,#i .hi " G ?r.cos r? =k$2 = . g chi-u cao $ao 2on - m? =
?== cos r==g
TN cng th+c tr*n ta nhn th& chi-u cao $ao 2on Jh8 thuc 5o L4n .Hnh ZngG .hZi l6Ing ri*ng cCa cht lrng 5 5t liu l$ Zng R5 g9c 6Vt chu ;nh h6ng cCa 5t liu l$ Zng 5 lo#i cht lrngT , cao $ao 2on cCa $t sZ ,t ,4 ,t ,4 k$2 c4t trung c4t $n c4t Jha swt swt Jha c4t swt >E(AE AE(>^n >nn(>En >En(Bnn Bnn(Enn
Trang ?B]^_
Ti liu a cht cng trnh Ch6ng ! M ,Xu
ynh h6ng cCa $ao 2on ! g1& d$ 6Vt cho cng trnhG tHnh cht c lU cCa ,t ,4 gi;$ 0uZng Kgu&*n nh1n! l3c t6ng t4c cCa n6Vc 5 .hH 5Vi c4c h#t ,tG th/ hin s3 td$ 6Vt c4c h#t ,tG t#o n*n trong c4c lY rYng nhPng $\t .hu$ 5 $t sZ hin t6Ing .h4c= Chi-u cao 21ng $ao 2on tj l nghchG cMn tZc , 21ng th tj l thun 5Vi ,6Qng .Hnh c4c $ao :u;n= Trong ,t swt 21ng tVi hng $wtG trong nhPng lo#i ,t .h4cG hng cqnti$wt ,On 5i $wt=
IF.1.)
0"nh chIa nJc ca t
t ,4 l $t tJ hIJ c4c h#t .h9ang 5t th/ rWnG c4c lY rYng ch+a n6Vc 5 .hng .hH - Th/ rWn gc$ c4c h#t .h9ang 5t th6Qng g)i l h#t ,t= THnh cht cCa ,t JhXn lVn Jh8 thuc 5o , lVnG hnh 2#ng h#t 5 c4c thnh JhXn .ho4ng 5t .h4c cCa ch@ng - Trong ,t ,4 ,i-u .in t3 nhi*n l@c no cang ch+a > l6Ing n6Vc nht ,nh= `6Ing n6Vc n& l Jha lrng trong ,t= K6Vc c9 t4c 28ng $#nh 5Vi c4c h#t .ho4ng 5t trong ,t= - KOu c4c lY rYng trong ,t ,4 .hng ch+a ,X& n6Vc th .hng .hH se lJ ,X& c4c chY ,9= .hng .hH n& chHnh l Jha .hH cCa ,t ,4= vo 5&G ,/ thun tinG ng6Qi ta ,6a ra $ hnh ,t gc$ AJha ,6Ic t4ch rQi ra 5Vi c4c l6Ing ri*ng Lit nh6ng 5on giP ,6Ic tj l chudn 04c giPa ch@ng 45 h6nh @t chi tit AiBu th# cc l .ng thB tch "C kh9i l .ng khc nh,uD
k(o" i 5ng ng k(+ 9k : 0 k(o% 9 9n 9( n -
(!.+-( 8k 86 8n 8( 8
6a7 n
* Tnh ch@t n ;c c:, @t .c nh gi AEi F chG tiHu a] d$ t3 nhi*n RT ! d$ t3 nhi*n cCa ,t ,4 ,6Ic Li/u th Lung tj sZ giPa .hZi l6Ing n6Vc ch+a trong ,t ,4 ,i/u .in t3 nhi*n 5Vi .hZi l6Ing cCa h#t ,t I J = n =>nnt Ih 9n : k(Zi 56Ing n6Vc c9 trong ,t ,4 9( : k(Zi 56Ing JhXn h#t rWn L] L[o ho RGT ! l tj sZ giPa , d$ t3 nhi*n 5 , d$ L[o ho RL[o ho .hi n6Vc chiO$ ton L lY rYngT J V / = tn = n JAh V r v3a 5o , L[o ho n6Vc ,/ Jh1n chia ,t lo#i c4t l$ A lo#i ! n < / n=E ,t hi d$ n=E < / n=l ,t d$ n=l < / > ,t L[o hMa
IF.1.A
-
0"nh =hng Dn nh vJi nJc ca t Ktrng nL v* c# ngMtN
a] THnh tr6ng n ! THnh tr6ng n l hin t6Ing tDng th/ tHch cCa ,t .hi t4c 28ng t6ng hY 5Vi n6Vc ha& 2ung 2ch
Trang ?E ] ^_
C4c ,\c tr6ng cCa ,t tr6ng n Kin ?&ng tr ng nE ! , LiOn 2#ng cCa ,t ,4 tr6Vc 5 sau .hi ,t tr6ng n Rc9 th/ so s4nh 5- chi-u cao $ou ,t ho\c th/ tHch $ou ,t tr6Vc 5 sau .hi tr6ng nT V V+ h h+ Ltn = tn %>nnt = tn %>nnt V+ h+ tn G htn ! th/ tHch 5 chi-u cao cCa ,t .hi tr6ng n s G hs ! th/ tHch 5 chi-u cao cCa cCa $ou ,t Mp lNc tr ng nE ! l 4J l3c Jh4t sinh trong :u4 trnh tr6ng n= xJ l3c n& ,6Ic ,o Lung l3c t4c 28ng l*n $ou ,t .hi l$ 6Vt 5 nwn .hng n hngG 5 c9 LiOn 2#ng tr6ng n Lung .hng= O3 Pm tr ng nE ! l , d$ +ng 5Vi tr#ng th4i $ ,9 :u4 trnh hJ th8 n6Vc ha& 2ung 2ch l9ng .h4c cCa ,t ngNng l#i R.hi s3 tr6ng n .Ot th@cT m m+ Jtn = tn =>nnt m+ $tn ! tr)ng l6Ing $ou ,t sau .hi tr6ng n $s ! tr)ng l6Ing ,t .h tu&t ,Zi t tr6ng n ,\c Lit l ,t tr6ng n .hng ,-u .hng nhPng chj l$ gi;$ c6Qng , cCa ,t ,4 thng :ua s3 Jh4 5 nZi li*n .Ot giPa c4c h#t $ nhi-u .hi cMn Jh4 ho#i c; .hZi ,t thng :ua h thZng c4c .hq n+t Jh4t sinh trong :u4 trnh tr6ng n= L] THnh co ng9t Kg6Ic 5Vi tr6ng n l co ng9tG 2o ,t L tho4t n6Vc THnh co ng9t cCa ,t ,4 l s3 gi;$ th/ tHch cCa ,t ,4 .hi L hong .h Trong 01& 23ng cng trnhG ,\c Lit l .hi thi cng hZ $9ngG ,t n-n c9 th/ nG c9 th/ co l$ cho tHnh cht 5t lUG c h)c cCa ,t n-n L tha& ,<iG .hng cMn Jh% hIJ 5Vi thiOt .O 5 l ngu&*n nh1n g1& ra h6 hrng cng trnh
I4.$. 2Dnh cht v<t => c"a 0t 0IF.2.1 0"nh $O rOng v* =hP nIt
THnh lY rYng cCa ,t ,4 ! ,\c tr6ng Li c4c chj ti*u sau ! O3 rQng ! l t~ sZ giPa th/ tHch JhXn rYng cCa ,t ,4 5Vi th/ tHch ton L ,t ,4= V n = r =>nnt V ! th/ tHch JhXn rYng Rth/ tHch cCa JhXn .hng .hH 5 n6Vc trong ,t ,4T r A $ ! th/ tHch tMan L ,t ,4 Lao gc$ JhXn rWnG .hng .hH 5 n6Vc trong ,t ,4T= $A ( rYng tha& , lo#i ,t c4c tr#ng th4i .Ot cu .h4c nhau 00q$ :ua L;ng sau1 rYng RtT KOt cu t Ch\t Ch\t 5Na Ch\t Ht C4t lon sriG c4t h#t to 5 h#t 5Na AE AE b Bn Bn C4t h#t nhr 5 h#t $nG c4t Jha swt Al Al b BB BB nhh wtG swt Jha c4tG c4t Jha swt n\ng An An b BE BE
a=
- +9 rQng ! l t~ sZ giPa th/ tHch JhXn rYng 5 th/ tHch cCa JhXn h#t ,t ,4
R= Vr Vh
Trang ?^ ] ^_

r
! th/ tHch JhXn rYng Rth/ tHch cCa JhXn .hng .hH 5 n6Vc trong ,t ,4T $ A h ! th/ tHch JhXn h#t rWn trong ,t ,4 $ k sZ rYng l > chj ti*u c9 th/ cho LiOt s L ,\c tHnh c6Qng , cCa ,t 2o ,9 2%ng ,/ ,4nh gi4 , ch\t cCa ,t R0q$ L;ng Jh1n lo#i thqo , ch\t1 k sZ rYng ch\t Ch\t Ch\t 5Na Ch\t Ht t C4t lon sriG c4t h#t to 5 h#t 5Na n=EE n=EE b n=_ n=_ C4t h#t nhr 5 h#t $nG c4t Jha swt n=^ n=^ b n=_E n=_E nhh C4t Lt Rc4t L8iT n=^ n=^ b n=l n=l wtG swt Jha c4tG c4t Jha swt n\ng n=B n=B b n=l n=l
A
*** Trong thNc t 9i ";i @t lo&i ct "C @t lo&i +t S "ic ?Tng 3 rQng "C h +9 rQng ch , : B thB hin tr&ng thi lQ rQng c:, @t mC cUn ph0i ?Tng cc chG tiHu t ng 9i Zi 5Vi ,t lo#i c4t th Jh;i 04c ,nh , ch\t t6ng ,Zi v ! R R V = $a0 R$a0 R$in q$a0 ! h sZ rYng cCa c4t .hi .Ot cu 0ZJ nht Rtr#ng th4i rYng nhtT q$in ! h sZ rYng cCa c4t .hi .Ot cu ch\t nht q ! h sZ rYng cCa c4t tr#ng th4i t3 nhi*n v3a 5o , ch\t t6ng ,Zi vG ng6Qi ta chia ra A tr#ng th4i nh6 sau ! n < V n=AA ! tr#ng th4i rQi 0ZJ n=AA < V n=^_ ! tr#ng th4i ch\t 5Na n=^_ < V > ! tr#ng th4i ch\t nht
6 i ,o" 2 0 0;33 -(a<v a 0;)7 -(a<n(a" 1 3
Zi 5Vi ,t lo#i swt th 2%ng chj ti*u , ,\c cCa ,t 2Hnh= Ta so s4nh , ,\c cCa ,t swt c9 .Ot cu t3 nhi*n 5Vi , ,\c +ng 5Vi .Ot cu tr#ng th4i ch;& 5 2o ch ! ,t tr#ng th4i ch;& 2 ch ! ,t tr#ng th4i 2o 2 ! ,t tr#ng th4i c+ng
- ng =d d! o =-( -(a y =
Chj ti*u , ,\c t6ng ,Zi B nh6 sau ! J J? K= Jch J? ch ! , d$ giVi h#n .hi ,t chu&/n tN tr#ng th4i 2o sang tr#ng th4i ch;& 2 ! , d$ giVi h#n .hi ,t chu&/n tN tr#ng th4i c+ng sang tr#ng th4i 2o ! , d$ giVi h#n cCa ,t tr#ng th4i t3 nhi*n v3a 5o , ,\c t6ng ,Zi B c9 th/ LiOt ,6Ic tr#ng th4i 5t lU cCa ,t swt ! ! tr#ng th4i ch;& K > > > K n ! tr#ng th4i 2o K<n ! tr#ng th4i rWn Trong thNc tS @t E tr&ng thi tN nhiHn kh5ng hoCn toCn lC @t ct hoWc @t +tD X$ +N ph, tr3n giY, cc lo&i ct "C +t ";i nh,u nHn "ic nh gi 3 Wc c:, @t ?nh cn ph0i %t trong cc tr Zng h.p nC>=
Trang ?_ ] ^_
/ Jh1n Lit c4c tr#ng th4i trn lon giPa ,t c4t 5 ,t swt ta 0wt ,On chj sZ 2o 2 ch b 2
a"6 i -a2(a $! $!2(a -a $!
17
>d
Zi 5Vi c4t Jha 5 swt Jha th Jh#$ 5i LiOn , ! tr#ng th4i 2o ! tr#ng th4i ch;& K >> wt Jha c4t ! K n ! tr#ng th4i c+ng n < K n=?E ! tr#ng th4i n7a c+ng n=?E < K n=E ! tr#ng th4i 2o c+ng n=E < K n=_E ! tr#ng th4i 2o $-$ n=_E < K > ! tr#ng th4i 2o ch;& ! tr#ng th4i ch;& K >> n+t n cCa ,t ,4 (L K+t n l hin t6Ing ,4 L Jh4 ho#i 5- $\t cu t#o cang nh6 thnh JhXn l$ cho ch@ng .hng cMn c9 tHnh li*n t8c nPa (L THnh n+t n cCa ,4 ,6Ic ,4nh gi4 :ua ? chj ti*u sau ! n+t n! l sZ l6Ing .hq n+t cCa ,4 tr*n > ,n 5 chi-u 2i R$wtT .hq h! , .hq h l t~ sZ giPa 2in tHch .hq h t#o Li c4c .hq n+t 5 2in tHch ,4 ./ c; .hq n+t tr*n > $\t cWt no ,9 ( .hq h th6Qng ,6Ic 04c ,nh tr*n s6Qn 2ZcG 54ch hZ ,oG n9c ,6Qng hX$ S 5Vi 2in tHch .hq tN B(l$?= ( "h1n lo#i , n+t n cCa ,4 ! K. ?t ! n+t n &Ou ?t K. Et ! n+t n 5Na Et K. >nt ! n+t n $#nh >nt K. ?nt ! n+t n rt $#nh
L=
IF.2.2 ( (
Q&ng tr!ng ca t
vung tr)ng cCa ,t l .hZi l6Ing cCa > ,n 5 th/ tHch ,t= T%& thqo l6Ing ch+a t6ng ,Zi cCa c4c Jha trong ,tG c9 th/ Jh1n 2ung tr)ng ra thnh c4c lo#i nh6 sau ! a= Vung trng tN nhiHn '?ung trng ;t) ! l .hZi l6Ing cCa $t ,n 5 th/ tHch ,t ,4 tr#ng th4i t3 nhi*n ( vung tr)ng t3 nhi*n l t~ sZ giPa .hZi l6Ing ,t ,4 tr#ng th4i t3 nhi*n 5 th/ tHch cCa n9 I I + In J = = h V Vh + Vr gh ! .hZi l6Ing JhXn h#t cCa ,t ,4 RgT gn ! .hZi l6Ing JhXn n6Vc trong ,t ,4 RgT
Trang ?l ] ^_

h
! th/ tHch JhXn h#t trong ,t ,4 Rc$AT A r ! th/ tHch JhXn n6Vc 5 .hng .hH trong ,t ,4 Rc$ T - vung tr)ng t3 nhi*n cCa ,t tha& ,GE(?Gn g]c$AG ,Zi 5Vi ,4 c+ng chWc th 2ung tr)ng t3 nhi*n 0J 0j Lung 2ung tr)ng h#t= - vung tr)ng t3 nhi*n ,\c tr6ng , ch\t .Ot cu cCa ,t 5 5& cho JhwJ nhn 0wt gi4n tiOJ 5- , L-nG tHnh LiOn 2#ng 5 , <n ,nh= Kgoi raG 2ung tr)ng t3 nhi*n cMn ,6Ic s7 28ng tr3c tiOJ trong tHnh t9an cng trnh= - vung tr)ng L[o hMa n6Vc l 2ung tr)ng t3 nhi*n lVn nhtG l .hZi l6Ing > ,n 5 th/ tHch ,t tr#ng th4i no n6Vc Rt+c l ton L lY h<ng cCa ,t ,-u ch+a ,X& n6VcT I I + Ir Ah = Ah = h V V gh ! .hZi l6Ing JhXn h#t cCa ,t ,4 RgT gr ! .hZi l6Ing JhXn n6Vc trong ,t ,4 b ./ c; JhXn .hng .hH L n6Vc chiO$ chY RgT ! th/ tHch ,t ,4 t3 nhi*n Rc$AT L= Vung trng kh5 ! l .hZi l6Ing .h RcZt ,t ,4T cCa $t ,n 5 th/ tHch ,t ,4 t3 nhi*n= (L vung tr)ng .h l t~ sZ giPa .hZi l6Ing ,t ,4 tr#ng th4i .h chia cho th/ tHch ton L ,t ,4= I Ih k = h = V Vh + Vr gh ! tr)ng l6Ing JhXn h#t cCa ,t ,4 RgT A h ! th/ tHch JhXn h#t trong ,t ,4 Rc$ T A r ! th/ tHch JhXn n6Vc 5 .hng .hH RJhXn rYngT trong ,t ,4 Rc$ T (c vung tr)ng .h t6ng ,Zi <n ,nh 5 n9 .hng Jh8 thuc 5o , d$= lY rYng cng nhrR$+c , nwn ch\t cng caoTG ,t ,4 ch+a nhi-u .ho4ng 5t n\ng th 2ung tr)ng .h cng cao= (2 vung tr)ng .h ,6Ic 2%ng l$ chj ti*u .i/$ tra chC &Ou 5- $+c , nwn ch\t cCa ,t trong th1n cng trnh Lung ,t R,JG ,*G n-n ,6QngST= Mt sZ cng trnh ,J ,t n6Vc ta ,[ thiOt .O 5Vi 2ung tr)ng .h g.>GBE(>G_n g]c$A c= Vung trng h&t ! l .hZi l6Ing cCa > ,n 5 th/ tHch h#t rWn cCa ,t ,4= (L vung tr)ng h#t l t~ sZ giPa .hZi l6Ing h#t rWn 5 th/ tHch cCa JhXn h#t I h = h Vh gh ! tr)ng l6Ing JhXn h#t cCa ,t ,4 RgT A h ! th/ tHch JhXn h#t trong ,t ,4 Rc$ T (c vung tr)ng h#t chj Jh8 thuc 5o thnh JhXn .h9ang 5tG .hng Jh8 thuc 5o .iOn tr@cG cu t#oG , d$= vung tr)ng h#t cCa ,t ,4 thng th6Qng tha& ,<i trong Jh#$ 5i ?Gn(AGn g]$A= C4c ,4 La c9 2ung tr)ng h#t lVn hn tN AGn(AGA g]c$A= (2 vung tr)ng h#t cMn Jh8 thuc 5o s3 c9 $\t c4c t#J cht trong thnh JhXn ,t ,4= 5& $Yi lo#i ,t ,4 c9 th/ c9 $t sZ giVi h#n LiOn , n*i ! l .hZi l6Ing trong n6Vc cCa ,n 5 th/ tHch ,t ,4 tr#ng th4i t3 nhi*n - vung tr)ng ,d& n<i ha& 2ung tr)ng cCa n6Vc nu$ 26Vi $3c n6Vc ngX$ ,6Ic tHnh Lung .hZi l6Ing cCa ,n 5 th/ tHch ,t ,4 c9 ./ ,On l3c ,d& n<i cCa n6Vc
?n = Ah n
gLh ! 2ung tr)ng L[o hMa cCa ,t ,4 Rg]c$AT gn ! 2ung tr)ng n6Vc Rg]c$AT
Trang ?m ] ^_
IF.2.) -
0R tr!ng ca t
` tj sZ giPa .hZi l6Ing ,t ,4 5 .hZi l6Ing n6Vc c9 c%ng th/ tHch= h Cng th+c ! = Rl ,#i l6Ing .hng c9 th+ ngu&*nT n h ! 2ung tr)ng h#t cCa ,t ,4 Rg]c$AT n ! 2ung tr)ng n6Vc Rg]c$AT S7ng $i/n h c c chT ti/& v2t $% ca t ,a- ?o%ng (R=
R=
IF.2.A
?(@ i!%u -an An( B!# $o" 6oCng !
= n R> + nGn>J T
>
R=
h > k
Do# 6oCng n 0E1 Do# ba4o (oa F 3ung 6ong (a 0gG-m31 3ung 6ong k(o% 3 0gG-m 1% 3ung 6ong a.y no.i 0gG-m31
n >n R n= =>nnt >+ R
/=
h =
= J =nGn>J = n =R> + nGn>J T J k

> nGn>n
/=
nGn>J = R
h = = n
k = h R> nGn>=nT
k =
J
> + nGn>J
?n =
R >T= n >+ R
?n = Ah n
I4.(. 2Dnh cht c+ hZc c"a 0t 0IF.).1 0"nh .i(n G3ng tr#ng t
( v6Vi t4c 28ng cCa t;i tr)ng G th ,t ,4 L co wJ l#i 5 tha& ,<i hnh 2#ng cang nh6 .Hch th6Vc= Th/ tHch c4c lY h<ng trong ,t L gi;$ nhr 2o c4c h#t .ho4ng 5t 2ch chu&/n t6ng ,Zi t6ng ,Zi 5Vi nhauG 2o LiOn 2#ng cCa chHnh c4c h#t ,t 5 2o n6Vc ha& .hH ch+a trong c4c lY rYng t thng th6Qng ,6Ic nwn ch\t chC &Ou 2o th/ tHch lY rYng gi;$G n*n LiOn 2#ng nwn cCa ,t ,6Ic Li/u hin :ua tr sZ LiOn ,<i cCa h sZ rYngG cMn ,Zi 5Vi ,t L[o ho n6Vc th ,6Ic Li/u hin thng :ua tr sZ LiOn ,<i cCa , d$= THnh LiOn 2#ng cCa ,t th6Qng ,4nh gi4 Lung c4c chj ti*u nwn l@n= C4c chj ti*u ,\c tr6ng cCa LiOn 2#ng nh6 ! h sZ nwn l@nG $o2un LiOn 2#ng S cho JhwJ ta 23 tHnh , l@nG , <n ,nh 5 .h; nDng chu t;i lVn nht cCa n-n ,t
( (
IF.).2
(
4 .Un ca t
L-n cCa ,t ,6Ic th/ hin Lung s+c chZng cWt thng :ua l3c 2Hnh .Ot 5 g9c $a s4t trong = C4c chj ti*u n& gi@J ta c9 th/ thiOt .O , nghi*ng cCa $4i 2Zc ,t ,WJ sao cho hIJ lUG ,4nh gi4 .h; nDng <n ,nh cCa $4i 2ZcG tHnh 4J l3c ,t sau l6ng t6Qng chWnG s+c chu t;i cCa n-n ,t S=
Trang An ] ^_
( ( ( (
L-n cCa ,t ,4 th6Qng ,6Ic ,4nh gi4 :ua c4c chj ti*u ! c6Qng , chZng nwn 5 .woG c6Qng , chZng tr6ItS Zi 5Vi ,4 ! trong ,4 c+ng l3c chZng tr6It Jh8 thuc 5o , L-n li*n .Ot giPa c4c h#t= Trong ,t ,4G l3c chZng tr6It rt lVn 5 c4c h#t .ho4ng li*n .Ot ch\t 5Vi nhau= `3c chZng tr6It trong ,4 c+ng ,;$ L;o <n ,nh cho cng trnh 01& 23ng l*n n9= Zi 5Vi ,t rQi ! l3c chZng tr6It trong ,t ,4 rQi r#c chC &Ou Jh8 thuc 5o l3c $a s4t 0ut hin .hi c4c h#t 2ch chu&/n l*n nhau= Zi 5Vi ,t lo#i swt R,t 2HnhT s+c chZng cWt .hng chj Jh8 thuc 5o l3c $a s4t trong $ cMn Jh8 thuc 5o l3c 2Hnh cCa c4c h#t= c4c h#t ,t ,6Ic li*n .Ot 5Vi nhau Lung c4c lo#i .qo .Ot 2Hnh n*n chu t4c 28ng cCa l3c 2Hnh= C4c h#t sWJ 0OJ thqo c4c g9c c#nh 5 c9 .h; nDng tr3t l*n nhau .hi chu t;i tr)ng ngoiG 2o 5& n9 cang chu ;nh h6ng cCa l3c $a s4t giPa c4c h#t 5Vi nhau t#o n*n g9c $a s4t trong==
I4.B. )hQn =:Ai 0t 0IF.A.1 Ph>n $#3i t thP# V&an iEm ,,0 ,D
( ( ( 1h$m c<ng C4c lo#i ,4 $ac$aG LiOn chtG trX$ tHch h9a h)c 5 trX$ tHch gWn .Ot chWc ch6a L Jhong h9a Kh9$ ,4 n& c9 tj tr)ng lVn R?=Ê b A=> g]c$ATG , rYng nhr R.ho;ng 5i JhXn trD$TG hXu nh6 .hng th$ n6VcG c6Qng , chu nwn cao REnn b Bnnn.G]c$ ?TGs+c chZng cWt lVn R?nn b Bnnn .G]c$?T 1& l lo#i ,4 hon h;o nht 5- $\t 01& 23ng cng trnh= Ch@ng ,6Ic Jh1n Lit Li , L-n 5 , <n ,nh caoG , LiOn 2#ng Lw 5 , ng$ n6Vc &Ou= C4c .ho;nh Jh1n LZ c4c lo#i ,4 nh6 5& l thun lIi ,/ 01& 23ng Lt c+ cng trnh no $ .hng g\J nhPng h#n chO ,4ng ./G 5 th6Qng .hng Jh;i 4J 28ng c4c Lin Jh4J ,/ ,;$ L;o <n ,nh cCa cng trnh= Kh9$ ,4 n7a c+ng Bao gc$ c4c lo#i ,4 c+ng ,[ L Jhong h9aG n+t n $#nhG c4c ,4 trX$ tHch gWn .Ot &Ou THnh cht 01& 23ng cCa nh9$ ,4 n& Jh8 thuc 5o $+c , Jhong h9aG thnh JhXn .ho4ng 5t 5 $+c , gWn .Ot cCa ,4 Tj tr)ng ,4 tN ?=? b ?=ÊG , rYng .ho;ng >n(>EtG c9 .h; nDng ch+a n6Vc 5 th$ n6Vc nhi-u= 4 2} L n6Vc Jh4 ho#i= Kh4c 5Vi ,4 c+ng Li , L-n 5 , <n ,nh thJG , LiOn 2#ng lVnG , ng$ n6Vc ,4ng ./ ho\c cao= Ch@ng th6Qng L n+t n nhi-uG cMn c4c ,4 L hMa tan th th6Qng c9 hang hZcG tu& 5on c9 , L-n cao $ou thH nghi$= Trong nhi-u tr6Qng hIJG nhPng .ho;nh Jh1n LZ ,4 n7a c+ng ,-u l thun lIi cho 5ic 01& 23ng c4c cng trnh .h4c nhauG ./ c; nhPng cng trnh :uan tr)ngG nh6ng ,-u Jh;i tu1n thC nhPng ,i-u h#n chO nht ,nh 5 Jh;i 4J 28ng nhPng Lin Jh4J cng trnh Jh+c t#J ,/ ,;$ L;o , <n ,nh 5 .hai th4c Lnh th6Qng cCa cng trnh Kh9$ ,t ,4 rQi r#c o 5Vi ,4 c+ng 5 ,4 n7a c+ng ,6Ic ,\c tr6ng Li , L-nG , <n ,nh thJ 5 , LiOn 2#ng lVn= Mt sZ lo#i ,t thuc c4c nh9$ n& ,-u ng$ n6Vc $#nh= KhPng nh9$ ,t rQi 0ZJ 5 ,t $-$ 2Hnh Lao gc$ c4c .i/u ngucn gZc .h4c nhau cCa ,t trX$ tHch= Ch@ng c9 ,\c ,i/$ l tr#ng th4i 5t lU 5 tHnh cht LiOn , ] ^_
L=
( ( ( ( (
c=
(
2=
(
q=
( (
\c tHnh chung l .hng c9 li*n .Ot .iOn tr@c giPa c4c h#tG tj tr)ng nhr >=B(>=mG , rYng lVn ?E(BntG c9 .h; nDng ch+a n6Vc 5 th$ n6Vc cao= THnh <n ,nh cCa ,t ,4 Jh8 thuc 5o , ch\t cCa ch@ng= Kh9$ ,t $-$ 2Hnh Bao gc$ ! swtG swt JhaG c4t Jha= Kh9$ ,t c9 tHnh cht ,\c Lit Bao gc$ ! L%nG than L%nG ,t $uZi h9aG c4t ch;&G th< nh6ng= C4c lo#i ,t n& th6Qng &Ou 5- $\t 01& 23ng
IF.A.2
Ph>n $#3i t thP# 0,FN
v3a 5o chj sZ 2o ng6Qi ta Jh1n ra lo#i ,t 2Hnh R2 >T 5 ,t rQi R2 >T a= O@t ?nh ! 23a 5o chj sZ 2oG ng6Qi ta Jh1n ,t 2Hnh ra A lo#i ! C4t Jha R4 c4tT > 2 _ wt Jha R4 swtT _ 2 >_ wt 2 >_ AD O@t rZi v3a 5o h$ l6Ing h#t chiO$ 6u thO c9 ,6Qng .Hnh ?$$ ( k$ l6Ing h#t chiO$ tr*n Ent ! ,t hMn lVn R,4 2D$G cuiG s#nG sriT ( k$ l6Ing h#t chiO$ nhr hn Ent ! ,t c4t ( v3a 5o h$ l6Ing 5 ,6Qng .Hnh h#t $ Jh1n lo#i ,t rQi nh6 sau ! n=> _Et C4t nhr _Et C4t Lt n=?E Ent C4t 5Na n=E Ent C4t th ? Ent ri ?Et C4t sri >n Ent vD$ cui 2R$$T
cD
O@t ATn t L%n .hi thra c4c ,i-u .in sau ,1& ! ch 5 q qgh ò#i L%n B%n 4 c4t B%n 4 swt B%n swt k sZ rYng q q nGm q> q >GE
?D
O@t ch<, tCn tch thNc "t T*n ,t ch+a tn tHch th3c 5t : R, than L%nT t c9 ch+a tn tHch th3c 5t t c4t c9 ch+a tn tHch th3c 5t nGnA : nG> t 2Hnh c9 ch+a tn tHch th3c 5t nGnE : nG> t 2#ng than L%n t c9 Ht than L%n nG> : nG?E t c9 than L%n 5Na n?E : nGB t c9 nhi-u than L%n nGB : nG^ t than L%n nG^ : : ! t~ sZ .hZi l6Ing cCa tn tHch th3c 5t trong $ou ,t s& >nn o b >nEoC 5 .hZi l6Ing cCa JhXn h#t rWn cCa $ou ,t=
Trang A? ] ^_
IF.A.) ,D
( ( ( (
Ph>n $#3i t thP# WX,X
1gu>Hn tc phn lo&i 7 v3a tr*n thnh JhXn .Hch th6Vc h#t chiO$ 6u thO c9 ,6Qng .Hnh nGn_B$$ trong ,t ,/ Jh1n chia thnh ? nh9$ ! h#t th 5 h#t $n Zi 5Vi nh9$ h#t th ! 23a tr*n c4c h#t c9 ,6Qng .Hnh BG_^$$ ,/ Jh1n chia thnh c4c Jh8 nh9$ Zi 5Vi nh9$ h#t $n ! 23a tr*n c4c gi4 tr giVi h#n ch;&G giVi h#n 2oG chj sZ 2o ,/ Jh1n chia thnh c4c Jh8 nh9$ T*n cCa c4c lo#i ,t ,6Ic .Ot hIJ ? nh9$ .U t3 sau ! T*n ,t CuiG sri C4t B8i wt kPu c KU hiu G Rgra5qlT Rsan2T M RsiltT C Rcla&T RorganicT CJ JhZi TZt Kw$ vo cao vo thJ Than L%n KU hiu Rqll gra2q2T " RJoor gra2q2T k Rhigh Jlasticit&T ` Rlo Jlasticit&T "t RJqatT
AD
T$m tt phn lo&i v3a 5o h$ l6Ing h#t c9 .Hch th6Vc nGn_B$$ Rr1& Ko?nnT Jh1n thnh ? nh9$ lVn nh6 sau ! Y t h3t th: k$ l6Ing c4c h#t c9 .Hch th6Vc tN nGn_B$$ tr l*n chiO$ tr*n Ent= Gc$ ? nh9$ l cui sri RGT 5 ,t c4t RT ( t cui sri RGT ! h$ l6Ing h#t c9 .Hch th6Vc lVn hn BG_^$$ chiO$ tr*n Ent ( t c4t RT ! h$ l6Ing h#t c9 .Hch th6Vc lVn hn BG_^$$ chiO$ nhr hn Ent MYi lo#i ,6Ic chia thnh B nh9$ ! ( t ch+a Ht ho\c .hng ch+a h#t $nG .hng c9 lo#i h#t no chiO$ 6u thO 5- h$ l6IngG cJ JhZi tZtG ,6Ic .Ot hIJ Lung chP KOt hIJ 5Vi hai chP c4i cCa t*n ,t c9 G 5 .hi h$ l6Ing h#t $n chiO$ Ht hn Et t<ng tr)ng l6Ing ,t 5 thra ,i-u .in 5- cJ JhZi! C u B R,Zi 5Vi sri s#nTG Cu ^ R,Zi 5Vi c4tT Cc >(A ? ^n k sZ .hng ,-u ! Xu = ( ,4nh gi4 , ,cng ,-u cCa c4c h#t ,t ?>n
? ? An ?>n =? ^n 2a ! ,6Qng .Hnh $ h#t c9 .Hch th6Vc Lung ho\c nhr hn chiO$ at t<ng .hZi l6Ing ,t .h= t ch+a Ht ho\c .hng ch+a h#t $nG c9 $t lo#i h#t chiO$ 6u thO 5- h$ l6IngG cJ JhZi .w$G ,6Ic .U hiu Lung chP " KOt hIJ 5Vi hai chP c4i cCa t*n ,t c9 G" 5 " .hi h$ l6Ing h#t $n chiO$ Ht hn Et t<ng tr)ng l6Ing ,t 5 .hng thra ,i-u .in 5- cJ JhZi ,t= t h#t th ch+a $t l6Ing ,4ng ./ h#t $n RchC &Ou l h#t L8iT .hng c9 tHnh 2oG ,6Ic .U hiu Lung chP M KOt hIJ 5Vi chP c4i cCa t*n ,t c9 GM 5 M .hi h$ l6Ing h#t $n chiO$ hn >?t t<ng tr)ng l6Ing ,t t h#t th c9 ch+a $t l6Ing ,4ng ./ h#t swt .U hiu Lung chP C KOt hIJ 5Vi chP c4i cCa t*n ,t c9 GC 5 C .hi h$ l6Ing h#t $n chiO$ hn >?t t<ng tr)ng l6Ing ,t 5 chj sZ 2o JhXn h#t $n _
k sZ Jh1n lo#i ! Xc =
Trang AA ] ^_
Zi 5Vi ,t h#t th c9 l6Ing h#t $n chiO$ tN Et ,On >?t t<ng tr)ng l6Ing ,t ho\c .hng thuc hn nh9$ no th 2%ng .U hiu .wJ nh6 G"(GCG G(G S k$ l6Ing h#t $n Et Rch+a Ht ho\c Et ( >?t trong t<ng tr)ng .hng ch+a h#t $nT l6Ing ,t CJ JhZi CJ JhZi s tZt .w$ GG G"G" G"(GCS >?t Rch+a nhi-u hat $nT k#t L8i k#t swt Rc9 R.hng c9 tHnh 2oT tHnh 2oT GMGM GCGC
Y t h3t mn
Trang AB ] ^_
Chng V
NC DI AT nc !i "a#$
V.1. Khai niem c ban ve -
K6Vc 26Vi ,t Lao gc$ c4c lo#i n6Vc c9 trong lY rYngG .hq n+t 5 c4c hang hZc cCa c4c lVJ ,t ,4= K6Vc cMn tha$ gia 5o thnh JhXn cu t#o $#ng tinh th/ cCa .ho4ng 5t t#o ra c4c ,4= `6Ing n6Vc ng$ 26Vi ,t nhi-u ha& Ht tu thuc 5o ,i-u .in c8 th/ cCa tNng ni R,a hnhG thnh JhXn ,t ,4G l6Ing $6a ST K6Vc 26Vi ,t c9 ;nh h6ng rt $#nh ,On tHnh cht 5t lU 5 c h)c cCa ,t ,4 ! o Ch@ng l$ tha& ,<i tr#ng th4iG , L-n 5 tHnh LiOn 2#ngG tHnh <n ,nh cCa .hZi ,t o G1& ra c4c t4c 28ng ho tanG Dn $Mn ho\c cuZn tri c4c h#t ,t thqo 2Mng th$ o ` $t trong nhPng ngu&*n nh1n :uan tr)ng g1& ra hin t6Ing l@nG tr6It ,t ,4 $4i 2ZcG hin t6Ing c4t ch;& ho\c 09i ngX$S o G1& .h9 .hDn cho 5ic thi cng hZ $9ngG l$ $t <n ,nh n-n $9ng cng trnh= K6Vc 26Vi ,t l ngucn ti ngu&*n rt :uU gi4G Jh8c 58 ,Qi sZng cho con ng6QiG cho s3 tcn t#i 5 Jh4t tri/n n-n cng nghiJ 5 nng l1$ nghiJS
1. Ng&?n g;c hnh th*nh nJc GJi t o 1 ;c c$ ngu!n g9c kh [u>Bn ' n ;c th@m) - 6Ic thnh t#o 2o n6Vc .hH :u&/n ng$ 5o trong ,t ,4G 2o n6Vc sng hcSG ch;& thqo c4c .hq n+tG lY h<ng cCa ,t ,4 ho\c hi n6Vc 01$ nhJ tN .hng .hH rci ng6ng t8 l#i - gu4 trnh c L;n :u&Ot ,nh thnh JhXn ho4 h)c cCa n6Vc c9 ngucn gZc th$ l s3 ho tan 5 r7a laa ,t ,4G s3 ho lon 5Vi n6Vc c9 ngucn gZc Li/nG s3 trX$ ,)ng $uZi s3 c ,\c 2o LZc hiG :u4 trnh ho4 lH ho4 .qo 5 ho#t ,ng cCa 5i sinh 5t o 1 ;c c$ ngu!n g9c AiBn 'n ;c trm tch) - 6Ic hnh thnh trong :u4 trnh thnh t#o ,t ,4 trX$ tHch Li/n= 5&G thnh JhXn ho4 h)c rt Jh+c t#J= - 3 LiOn ,<i thnh JhXn h9a h)c cCa n6Vc ,#i 26ng LWt ,Xu trong c4c lo#i L%n ,4&= vo s3 5n ,ng .iOn t#oG s3 thnh t#o c4c tXng trX$ tHch L*n tr*nG :u4 trnh LiOn ,<i cCa n6Vc c9 ngucn gZc Li/n 01$ nhJ tN ,#i 26ngG Li/nG 5ang 5nh 5o c4c ,4 ,[ ,6Ic thnh t#o ho\c n6Vc L wJ ,d& ra tN c4c ,4 L nwn ch\t Rswt .OtG c4t .OtT th@c ,d& :u4 trnh tha& thO n6Vc c9 ngucn gZc th$ ,[ c9 tN tr6VcG s3 Jha trn 5 trao ,Hn +inh) - ` n6Vc ngu&*n sinh ,6Ic t4ch ra trong :u4 trnh t#o 5r tr4i ,t 5 :u4 trnh ho#t ,ng cCa th/ $ac$a 01$ nhJ 5 Jhun tro - K6Vc ngu&*n sinh thuc :u4 trnh sau $ac$a chj chiO$ .ho;ng E(>nt n6Vc 26Vi ,t o 1 ;c c$ ngu!n g9c Ain ch@t 'n ;c th< +inh) - ` n6Vc t4i sinh ho\c t4ch ,6Ic ra tN 5r h&2rat cCa h#t ,tG trong :u4 trnh LiOn ,<i nhit ho\c LiOn cht ,ng l3c R2o 4J sut lVnT= - K6Vc th+ sinh cang c9 th/ ,6Ic hnh thnh 2o c4c Jh;n +ng ho4 h)c .hi ,i-u .in ho4 lH cCa $i tr6Qng trong ,t tha& ,<i c4c Jh;n +ng ho4 h)c c9 s3 t4ch n6Vc= Th3c tO rt .h9 04c ,nh ngucn gZc n6Vc 26Vi ,t 5 c4c lo#i n6Vc c9 thnh JhXn ho4 h)c giZng nhauG nh6ng l#i c9 ngucn gZc .h4c nhau= Tu& nhi*nG c9 th/ 23a 5o ,\c ,i/$ cCa thnh JhXn ngu&*n tZ 5i l6IngG c4c cht ho tan ho\c c4c cht ,cng 5 <n ,nh cCa tNng lo#i n6Vc 26Vi ,t ,/ Jh1n Lit= 2. , c G3ng nJc t?n t3i tr#ng t
Trang AE ] ^_
Trong t3 nhi*nG ,t ,4 th6Qng ch+a $t l6Ing n6Vc nht ,nh 5 tcn t#i c4c 2#ng ! th/ hiG n6Vc .Ot tinh Rth6Qng 0ut hin 5%ng n ,Vi 5 hn ,Vi b tu&OtTG n6Vc li*n .Ot h9a h)cG n6Vc li*n .Ot 5t lUG n6Vc $ao 2on 5 n6Vc tr)ng l3c Rn6Vc t3 2oT= \D 1 ;c liHn kt h$, hc ! nu$ trong thnh JhXn cu t#o $#ng tinh th/ cCa .ho4ng 5t= o `6Ing n6Vc li*n .Ot h9a h)c tha& ,<i Jh4 5 tHnh ,cng nht cCa 5t chtG cMn c4c tHnh cht 5t lU th tha& ,<i tN tN R, trong suZtG chiOt sutG tj tr)ng ST o Trong th3c tO 0q$ nh6 n6Vc thuc JhXn h#t rWn cCa ,t ,4 5 lo#i n6Vc n& .hng ;nh h6ng tr3c tiOJ ,On tHnh cht cCa ,t ,4= FD 1 ;c liHn kt "t l] ! n6Vc li*n .Ot $\t ngoi cCa h#t ,t 2o l3c t6ng t4c giPa c4c Jh1n t7 n6Vc 5Vi L- $\t h#t ,tG chC &Ou l l3c h@t tnh ,in= `6Ing n6Vc li*n .Ot 5t lU tha& , 2#ng n6Vc t3 2oT! tcn t#i trong c4c lY rYng 5 .hq n+t nhr R.hq n+t c9 L- rng ?$$T cCa ,t ,4 26Vi s+c cDng cCa L- $\t b l3c $ao 2on= `D 1 ;c trng lNc ! .hng li*n .Ot 5Vi L- $\t h#t 5 .hng chu l3c cDng L- $\t= K9 c9 .h; nDng 2i chu&/n 26Vi t4c 28ng cCa tr)ng l3c t+c l 26Vi ;nh h6ng cCa s3 ch*nh lch 4J l3c=
V.%. Cha#$ &'ng nc !i "a#$ 1. 0h*nh ph@n hMa h!c ca nJc GJi t Thnh JhXn h9a h)c cCa n6Vc 26Vi ,t l $t h thZng rt ,a 2#ng 5 Jh+c t#JG lun lun tr#ng th4i ,ng 2o ho#t tHnh h9a h)c cCa c4c hIJ cht c9 trong n6Vc 5 2o c4c ,i-u .in nhit ,ng h)c trong ,t= Tu& 5& tHnh cht c L;n cCa n6Vc .hng LiOn ,<i= gu4 trnh hnh thnh thnh JhXn h9a h)c cCa n6Vc 26Vi ,t o gu4 trnh r7a laa 5 hMa tan ! t4c 28ng l chu&/n 5o 2ung 2ch thnh JhXn tN c4c .ho4ng 5t nh6ng .hng Jh4 5 $#ng tinh th/ cCa .ho4ng 5t o gu4 trnh hYn hIJ n6Vc cCa c4c lo#i n6Vc 26Vi ,t c9 , .ho4ng ho4 5 thnh JhXn ho4 h)c .h4c nhau 5 rt Jh< LiOn trong thi*n nhi*n= o gu4 trnh lWng ,)ng c4c $uZi 2o c4c lo#i n6Vc hYn hIJ 5Vi nhau g1& ra hin t6Ing .Ot tCa o gu4 trnh c ,\c n6Vc l$ tDng l6Ing c4c cht 2} hMa tanG 2o s3 LZc hi 5 2} Jh4t t4n == o gu4 trnh .huOch t4n l$ 2i chu&/n c4c cht ho tanG l$ ,cng ,-u ncng , trong ton L h thZng o gu4 trnh trao ,<i cation trong n6Vc o gu4 trnh ho#t ,ng cCa c4c 5i sinh 5t l$ cho thnh JhXn .hH 5 $uZi hMa tan trong n6Vc tha& ,<i= o Kgoi ra cMn $t sZ :u4 trnh .h4c cang ;nh h6ng ,On thnh JhXn h9a h)c cCa n6Vc 26Vi ,t= ,D Xc thCnh phn h$, hc chnh trong n ;c vo n6Vc tiOJ 0@c tr3c tiOJ 5Vi ,t ,4G n*n n9 ch+a hXu hOt c4c ngu&*n tZ c9 trong 5r tr4i ,t== Cho ,On na& ng6Qi ta $Vi Jh4t hin ,6Ic ^? ngu&*n tZ trong n6Vc thi*n nhi*n
Trang A^ ] ^_
.ho4ng ho4 cCa n6Vc l t<ng h$ l6Ing c4c cht .ho4ng thu ,6Ic .hi Jh1hn tHch ho4 h)c $t lHt n6Vc= Ta c9 th/ 04c ,nh tr sZ l6Ing .ho4ng ho4 Lung l6Ing c\n .h .hi ,un c#n .h > lHt n6Vc R >nE(>>noT Ki/u ho4 h)c 5 tHnh cht c L;n cCa n6Vc 26Vi ,t 2o c4c hIJ JhXn sau :u&Ot ,nh ! Cl (G B?(G kCA(G CA?(G KaG Ca?G Mg?= C4c hIJ cht cCa nit 5 c4c ngu&*n tZ .h4c nh6 KGiG{qG'l l nhPng ngu&*n tZ Jh< LiOn rng r[i trong 5r T 5 trong nhPng ,i-u .in thi*n nhi*n :u&Ot ,nh se t#o thnh c4c .i/u n6Vc 26Vi ,t ,\c Lit = on Cl( RcloruaT ! trong 5r T th6Qng ch+a > Ht clorua 5 Cl( n& l > hIJ JhXn Rngu&*n tZT c L;n chj tcn t#i trong c4c .ho4ng 5t cCa ,4 $ac$a 5 ,4 LiOn cht= Tu& nhi*n l6Ing Cl tHch t8 lVn trong n6Vc ,#i 26ng chC &Ou l tN c4c .hH n@i l7a= on B?( RsunatT ! t6ng ,Zi Jh< LiOn trong n6Vc 26Vi ,tG ,\c Lit trong n6Vc .ho4ng ho4 &Ou= k$ l6Ing cCa B?( L giVi h#n .hi c9 $\t cCa ion Ca?G 5 ch@ng 2} t#o thnh $uZi CaB ho tan &Ou= K6Vc sunat th6Qng ch+a k ? Rh&2rosunuaT= s trong c4c tXng ch+a n6Vc n9ngG ion n& sinh ra 2o s3 Jh1n hu~ cCa c4c cht hPu c l ngu&*n nh1n g1& ra s3 nhi}$ Ldn cCa n6Vc= on kCA( RLicacLonatT G CA?( RcacLonatT ! h$ l6Ing cCa ch@ng trong n6Vc .hng cao lW$G ngu&*n nh1n chC &Ou la 2o s3 r7a laa cCa ,4 5iG ,4 swt 5i .hi trong n6Vc c9 ch+a .hH C?= on Ka ! Jh< LiOn rng r[i trong n6Vc 26Vi ,t= Kgucn cung cJ natri trong n6Vc 26Vi ,t l n6Vc Li/n 5 c4c ,#i 26ngG :u4 trnh Jhong ho4 c4c ,4 01$ nhJG s3 ho tan c4c tinh th/ $uZi Jh1n t4n trong ,t ,4G c4c Jh;n +ng taro ,<i ion S on K ! th6Qng rt Ht g\J trong n6Vc 26Vi ,t $\c 2% c4c $uZi cCa n9 c9 , ho tan lVn= i-u n& ,3c gi;i thHch l 2o .ali tha$ gia 5ao :u4 trnh thnh t#o c4c .ho4ng 5t th+ sinh R.hng ho tan trong n6VcT= Kgucn cung cJ .ali cCa n6Vc 26Vi ,t l 2o c4c :u4 trnh Jhong ho4 c4c ,4 01$ nhJ 5 c4c .ho4ng 5t c9 ch+a .ali ho\c 2o s3 ho tan c4c $uZi .ali on Mg? ! th6Qng g\J trong n6Vc 26Vi ,t 5Vi h$ l6Ing .hng lVn lW$= 3 c9 $\t cCa c4c ion $agi* chC &Ou li*n :uan ,On n6Vc Li/n ho\c tN .hH :u&/n= on Ca? ! th6Qng g\J trong n6Vc 26Vi ,t c9 , .ho4ng ho4 .h4c nhau= on can0i ,i 5o n6Vc 26Vi ,t 2o :u4 trnh Jhong ho4 c4c ,4 01$ nhJG ,\c Lit l s3 rPa laa c4c ,4 5i S Kgoi c4c thnh JhXn chC &Ou ./ tr*nG trong n6Vc 26Vi ,t cMn c9 $\t $t sZ thnh JhXn ,9ng 5ai trM th+ &Ou trong thnh JhXn ho4 h)c t#o n*n n6Vc 26Vi ,tG ,9 l c4c hIJ cht nitG silicG alu$in
AD KiBu ?ian kt [u0 phn tch thCnh phn h$, hc c:, n ;c C4ch chu&/n ,=nn? mg G5 &0
Bi/u 2i}n .Ot :u; Jh1n tHch thnh JhXn ho4 h)c cCa n6Vc Lung cng th+c cuZc lZJ
Trang A_ ] ^_
J k(+ K = *I HBI9 0gG51 0gG51 ?
"hHa tr6Vc Jh1n sZ ghi , .ho4ng ho4 MG c4c cht .hHG 5 c4c ngu&*n tZ 5i l6Ing "hHa sau Jh1n sZ ghi nhit , TG , "kG 5 l6u l6Ing g R$A]ng,T G5 c4c anion thqo th+ t3 gi;$ 2Xn ' ! h$ l6Ing t mg G5 c4c cation thqo th+ t3 gi;$ 2Xn C ! h$ l6Ing t mg G5 thqo th+ t3 tN tr4i )c t*n n6Vc chj gc$ anion 5 cation c9 h$ l6Ing lVn hn ?nt mg :ua Jh;iG tN anion ,On c4c cation 2!
K
B M 0?L 1 K = & 0I&& & 0I0& 1I051
0ML& - T =R B?LT 4 ln A >^ * I HB I 9 o 7 10'& 3& 0?a& +T =R Kg& +T _? >_
0I5
& +T 0?a
0B?L- T =R?5 - T 3 _nG ? >lGA oX 8I& + =R /a T =R Kg& +T EBG B ?EG? >lGB
)c t*n ! LicacLonat can0i natri 2. ,ht $5ng nJc tr#ng :inh h#3t K6Vc 2%ng trong sinh ho#t chC &Ou Jh8c 58 cho nhu cXu Dn uZng 5 sinh ho#t n*n lo#i n6Vc .hng ch+a c4c ngu&*n tZ ,c h#i ,Zi 5Vi c th/ 5 c4c 5i .hudn g1& Lnh= *u cXu cCa n6Vc 2%ng trong sinh ho#t ! o bHu cu "c md thut ! K6Vc Jh;i trong suZtG .hng $uG .hng c9 $%iG5 l# o bHu cu "c cc 3c h&i ! n6Vc Jh;i s#ch 5- $\t ho4 h)cG .hng ch+a c4c cht ngu& hi/$ nh6 a0itG .i-$ 5 c4c cht ,c .h4cG .hng ch+a nhi-u c4c cht .h9 ho tanG .hng ,6Ic :u4 c+ng 5 .hng c9 c4c cht Jh9ng 0# o bHu cu "c "i +inh "t ! h$ l6Ing 5i sinh 5t g1& Lnh ,6Qng rut .hng cao 5 .hng g1& ngu& h#i ,On s+c .ho ng6Qi s7 28ng= - $\t n& th6Qng ,6Ic ,4nh gi4 thqo c4c chj ti*u gi4n tiOJ= v3a 5o s3 c9 $\t cCa 5i .hudn coli ,/ ,4nh gi4 5* s3 nhi}$ Ldn cCa n6Vc= i .hudn n& .hng g1& Lnh nh6ng s3 c9 $\t cCa n9 ch+ng tr c9 $\t cCa c4c 5i tr%ng g1& Lnh Rth6ng hnG .iOt l ST = Thng th6Qng ng6Qi ta ,4nh gi4 tr*n ? chj ti*u ! Cli .hudn , ! l l6Ing n6Vc tHnh thqo c$A c9 ch+a > 5i .hudn coli Cli ,n 5 ! l l6Ing coli c9 $\t trong > lit n6Vc
). ,ht $5ng nJc tr#ng 6>' G+ng cng trnh "h1n tHch ,4nh gi4 thnh JhXn ho4 h)c cCa n6Vc tr*n ? chj ti*u sau ! ,D O3 P- 7 "k cCa n6Vc ,6Ic tHnh thqo h$ l6Ing k c9 trong n6Vc "k (lgk - v3a 5o , "k ng6Qi ta c9 th/ ,4nh gi4 tHnh cht Rho#t tHnhT cCa n6Vc 26Vi ,t= K6Vc 26Vi ,t th6Qng c9 , "k E(l= "k cng cao th tHnh a0it cCa n6Vc cng $#nhG g1& ra c4c :u4 trnh ho tan ho\c Dn $Mn `Fv 5 ,t ,4 AD O3 c<ng c:, n ;c ? ;i @t 7 - 6Ic 04c ,nh thqo h$ l6Ing Ca ? 5 Mg? trong > lHt n6Vc= c+ng ton JhXn l t<ng h$ l6Ing c4c ion Ca? 5 Mg? tHnh cho > lHt n6Vc c+ng ton JhXn
Ca ? + Mg ? + + Bn ?B
/ ,4nh gi4 , c+ng cCa n6Vc ng6Qi ta Jh1n Lit ra hai lo#i , c+ng nh6 sau! o O3 c<ng t&m thZi ! l h$ l6Ing CaGMgG lWng ,)ng R.Ot tCaT 2#ng $uZi cacLonat R CaCAG MgCAT sau .hi ,un si n6Vc 5 ,6Ic tHnh ra ,n 5 , c+ng=
Trang Al ] ^_
o O3 c<ng "2nh ceu ! l h$ l6Ing Ca? 5 Mg? cMn tcn t#i trong n6Vc sau .hi n6Vc ,[ ,un si 5 ,6Ic tHnh ra ,n 5 , c+ng `$ $-$ n6Vc Lung Jh6ng Jh4J ho4 h)c l ,6a c4c ho4 cht c9 .h; nDng .Ot hIJ 5Vi c4c ion Ca? 5 Mg? c9 trong n6Vc t#o ra c4c .Ot tCa CaCAG MgCAG MgRkT?G 5 lo#i trN ch@ng ra .hri n6Vc Lung Lin Jh4J lWng ,)ng= C4c ho4 cht ,6Ic s7 28ng c9 th/ l 5i CaRkT?G 0o,a Ka?CAG 0@t KaRkT= cD O3 fn mUn 3 Dn $Mn Jh8 thuc 5o ncng , ion h&2ro cang nh6 c4c .hH ho tan trong n6Vc nh6 o0iG k?G C? 5 $t sZ c4c $uZi .h4c= T4c 28ng Dn $Mn cCa n6Vc 26Vi ,t th/ hin :ua thQi gian Dn $Mn 5 Jh4 hrng c4c Zng chZng Lung thwJ cCa hZ .hoanG c4c L Jhn Lung .i$ lo#i cCa thiOt L Jh8c 58 cho cng trnhG ha& Dn $Mn L* tng ,Zi 5Vi c4c cng trnh 26Vi n6Vc= T4c 28ng Dn $Mn cCa n6Vc ,6Ic Li/u hin s3 Jh4 ho#i L* tng 2o s3 .Ot tinh cCa c4c cht $ViG .$ thqo s3 tDng th/ tHch 5 r7a lCa .hri L*tng $t sZ thnh JhXn cCa n9G ,\c Lit l cacLonat can0i C4c cht sinh ra trong :u4 trnh thu~ h9a th6Qng L ho tan $#nh= Mt sZ cht $Vi sinh ra trong :u4 trnh thu~ ho4 c9 th/ .Ot hIJ 5Vi c4c cht c9 trong n6Vc 26Vi ,t ,/ hnh thnh c4c cht .h4c ho\c L ho tan ho\c l$ tDng th/ tHch .hZi L*tng S C4c 2#ng Dn $Mn th6Qng g\J ! o v#ng Dn $Mn r7a tri ! K6Vc ho tan CaRkT ? l thnh JhXn t3 2o c9 trong 0i $Dng ha& 2o silicat tri can0it Li thu~ ho4 sinh ra= ho tan cCa CaRkT? .hng lVn lW$ nh6ng tr;i :ua :u4 trnh nhi-u nD$ tiOJ 0@c 5Vi n6Vc ho\c $i tr6Qng n6Vc lun tha& ,<i th cu .in L* tng L rYng ,i nhanh ch9ng= Khi ,9 n6Vc c9 .h; nDng chui 5o L*n trong 5 ho tan thnh JhXn CaRkT ? rci cuZn ,i $t tHnh 2Hnh .Ot ni L l$ gi;$ c6Qng , cCa 0i$Dng= kin t6Ing Dn $Mn n& cng tDng .hi n6Vc c9 4J l3c cng lVn= o C4c 2#ng Dn $Mn $uZi ! n6Vc 26Vi ,t th6Qng ch+a c4c thnh JhXn c9 2#ng $uZi nh6 MgBG CaBG KaClG MgCl?= C4c $uZi n& se Jh;n +ng 5Vi c4c thnh JhXn .ho4ng 2o 0i$Dng thu~ ho4 sinh ra= ACaB ACa='l?A=A>k? ACa='l?A=ACaB=A>k? MgB CaRkT? k? CaB=?k? MgRkT? MgCl? CaRkT? CaCl? MgRkT? C4c cht $Vi t#o thnh c9 tHnh n th/ tHch 5 l$ $t c6Qng , cCa L* tng o v#ng Dn $Mn a0it ! n6Vc 26Vi ,t th6Qng ch+a $t sZ lo#i a0it ! kClG k ?B S C4c a0it n& Jh;n +ng 5Vi CaRkT? t#o thnh c4c s;n Jhd$ c9 .h; nDng tDng th/ tHch 5 2} ho tan 5Vi n6Vc= o v#ng Dn $Mn cacLonic ! n6Vc c9 ch+a nhi-u C ? ho tan .hi t4c 28ng 5Vi 0i$Dng se c9 c4c Jh;n +ng sau ! CaRkT? C? CaCA k? CaCA C? k? CaRkCAT? CaRkCAT? l cht 2} L ho tan trong n6Vc n*n sau Jh;n +ng th CaRkT? 2o 0i $Dng thu~ ho4 sinh ra ,-u ho tan LiOn $t 5 2o ,9 cu .in L* tng ng& cng rYng=
)hQn =:Ai n*Yc &*Yi 0t th[: 0i\' @in tng tr] 1. NJc tr#ng Ji thng =h" KNJc th5ng t@ngN Vi thng .hH l lVJ ,t ,4 giVi h#n tN $\t ,t ,On L- $\t n6Vc ngX$ th$ n6Vc nh6ng .hng th6Qng 0u&*n L[o ho n6Vc=
Trang Am ] ^_
Trong ,Vi n& .hng .hH c9 th/ t3 2o l6u thng n*n g)i l ,Vi thng .hH nh6ng .hng hon ton L[o ho n6Vc= B- 2& 5 cu t#o cCa ,Vi thng .hH Jh8 thuc 5o cu t#o 5 ,\c ,i/$ ,a Jh6ngG cu tr@c 5 thnh JhXn th#ch h)c cCa ,4 trong ,Vi= K6Vc trong ,Vi thng .hH Rn6Vc th6Ing tXngT l lo#i n6Vc 26Vi ,t nu$ gXn $\t ,t nhtG nu$ tr*n nhPng thu .Hnh c4ch n6Vc .hng lVn trong ,Vi thng .hH= vo nu$ trong ,Vi thng .hH n*n n6Vc th6Ing tXng L 2ao ,ng rt $[nh lit thqo c4c ,i-u .in .hH t6Ing thu~ 5Dn cCa .hu 53c cho n*n 5o $%a .h ch@ng c9 th/ hon ton L .h .it= ,D 1 ;c l> ` $t lo#i n6Vc th6Ing tXngG ch+a trong ,t lX& 5 c9 :uan h $t thiOt 5Vi n6Vc $6aG n6Vc $\t 5 n6Vc ngX$ C9 nhi-u ngu&*n nh1n sinh ra n6Vc lX&G 5H 28 ch@ng ,6Ic hnh thnh .hi nhPng c4nh rNng L lX& liG nhPng ni L ch4& rNngG nhPng ,cng cr lX& li ha& nhPng 5ang n6Vc c9 $)c c1& 5 sinh than L%n= AD 1 ;c th* nh gng `VJ tr*n c%ng cCa ,Vi thng .hH c9 li*n :uan ,On ,Qi sZng th3c 5t tr*n $\t ,t g)i l lVJ th< nh6ng= K6Vc trong lVJ th< nh6ng g)i l n6Vc th< nh6ng= K6Vc th< nh6ng ch+a $t l6Ing rt lVn hIJ cht hPu c 5 5i sinh 5t= K9 ,9ng 5ai trM rt :uan tr)ng trong 5ic l$ tDng , Jh nhi*u cCa ,t= K6Vc th< nh6ng l ,Zi t6Ing nghi*n c+u cCa c4c chu&*n gia nng nghiJ 5 th< nh6ng h)c= cD 1 ;c th@u knh vMng n6Vc ngX$ trong ,Vi thng .hH .hi g\J ,t ,4 c4ch n6Vc ho\c th$ n6Vc .w$ L giP l#i t#o thnh lVJ n6Vc c9 L- 2& .hng lVn 5 Jh1n LZ h#n chO tr*n L- $\t cCa thu .Hnh c4ch n6VcG ,6Ic g)i l n6Vc thu .Hnh= ng th4i cCa n6Vc thu .Hnh Jh8 thuc 5o l6Ing n6Vc ng$ cCa $6aG l6Ing ng$ cCa n6Vc th;i= Kgoi ra n9 cMn Jh8 thuc 5o L- 2&G :u& $ Jh1n LZ 5 , s1u cCa thu .Hnh c4ch n6Vc= K6Vc thu .Hnh th6Qng tcn t#i thqo $%aG l6Ing .hng lVnG ,ng th4i cCa n9 LiOn ,<i rt $#nh n*n .hng c9 U ngha lVn ,Zi 5Vi cung cJ n6Vc= K6Vc thu .Hnh c9 ;nh h6ng ,On cng trnh 01& 23ng ! n6Vc c;n tr :u4 trnh thi cng ha& 2o ,ng th4i tha& ,<i $#nh l$ ;nh h6ng ,On s3 <n ,nh cCa cng trnh 01& 23ng=
2. NJc ng@m cM m<t th# ng t+ G# ,D hhi nim K6Vc ngX$ l lo#i n6Vc tr)ng l3c 26Vi ,t trong tXng ch+a n+c th+ nht ./ tN tr*n $\t 0uZng= "hHa tr*n tXng n+c ngX$ th6Qng .hng c9 lVJ c4ch n6Vc Lao JhC 5 n6Vc tr)ng l3c .hng chiO$ ton L L- 2& cCa ,t ,4 th$ n6VcG n*n L- $\t cCa n6Vc ngX$ l > $\t tho4ng t3 2o i-u n& :u&Ot ,nh tHnh cht .hng 4J cCa n6Vc ngX$= Trong > sZ tr6Qng hIJG trong ,Vi thng .hH c9 thu .Hnh c4ch n6Vc nu$ , l*n L- $\t n6Vc ngX$ se l$ cho n6Vc ngX$ chu 4J l3c c8c L= Khi .hoan ha& ,o 5o tXng ch+a n6Vc se g\J $3c n6Vc ngX$= M3c n6Vc n& g)i l $3c n6Vc 0ut hin 5 cang chHnh l $3c n6Vc <n ,nh= KOu ta nZi c4c $3c n6Vc ngX$ tr*n $t $\t cWt no ,9 l#i ta se ,6Ic ,6Qng $3c n6Vc ngX$ cCa $\t cWt t6ng +ng= "h#$ 5i Jh1n LZ n6Vc ngX$ Jh8 thuc 5o ,i-u .in ,a lU t3 nhi*nG ,i-u .in ,#i hnhG ,a $#oG ,a cht cCa .hu 53c= AD OWc tnh
Trang Bn ] ^_
K6Vc ngX$ 5n ,ng 26Vi t4c 28ng cCa ch*nh lch $3c n6VcG n9 ch;& tN ni c9 $3c n6Vc ngX$ cao hn ,On ni c9 $3c n6Vc ngX$ thJ hn= vo .hng c9 tXng c4ch n6Vc JhHa tr*n n*n n6Vc $6aG n6Vc $\t tr*n c9 th/ 2} 2ng t$ :ua ,Vi thng .hH cuZng cung cJ cho n6Vc ngX$ tr*n ton L 2in tHch $i-n Jh1n LZ cCa n9= ChHnh ,\c ,i/$ n& l$ cho ,ng th4i n6Vc ngX$ Rt+c l s3 LiOn ,<i $3c n6VcG l6u l6IngG nhit ,G thnh JhXn cCa n6Vc thqo thQi gianT LiOn ,<i $#nh $e thqo c4c &Ou tZ .hH t6Ing thu~ 5Dn Trong $%a $6aG n6Vc $6a ngX$ 0uZng cung cJ cho n6Vc ngX$ l$ $3c n6Vc ngX$ 21ng l*n cao= vo 5& L- 2& tXng ch+a n6Vc tDng l*n= M%a .h th ng6Ic l#i= - ngucn gZc cCa n6Vc ngX$G th6Qng l ngucn gZc ng$G t+c l 2o n6Vc $6aG n6Vc $\t ng$ 0uZng= Trong > sZ tr6Qng hIJ c9 ngucn gZc ng6ng t8 5 .h4 Jh< LiOn l ngucn gZc hYn hIJ tN n6Vc ng$ 5 n6Vc 26Vi s1u ,i l*n thqo c4c ,+t g[& .iOn t#o=
). NJc ng@m cM p KNJc Zct/[iN ,D hhi nim TXng ch+a n6Vc nu$ giPa ? ,4& c4ch n6VcG c9 ct 4J l3c cao hn ,4& c4ch n6Vc tr*n 5 5n ,ng th$ 2o ch*nh lch ct 4J= vo L lVJ c4ch n6Vc ho\c lVJ ,t c9 tHnh th$ .w$ JhC li*n t8c L*n tr*nG t#o ra 4J l3c 5 .hng c9 $\t tho4ng t3 2o= K6Vc act*i c9 4J l3c 2o L lVJ c4ch n6Vc li*n t8c chq JhC JhHa tr*n= vo 5&G .hi .hoan ,o ,On tXng ch+a n6Vc th $3c n6Vc 26Vi ,t 21ng l*n trong giOng .hoan ho\c lY .hoan= Khi ,i-u .in ,a cht 5 ,a cht thu~ 5Dn thun lIi th n6Vc se trn l*n ho\c Jhun ra thnh giOng ho\c lY .hoan t3 ch;&= AD OWc tnh K9 th6Qng nu$ s1u hn n6Vc ngX$ 5 tr*n L chq JhC Li > lVJ c4ch n6Vc ho\c t6ng ,Zi c4ch n6Vc li*n t8c= `VJ c4ch n6Vc tr*n g)i l,jnh c4ch n6VcG cMn lVJ c4ch n6Vc 26Vi g)i l ,4& c4ch n6Vc= Kho;ng c4ch cCa ,t ,4 ch+a n6Vc .hJ giPa ,jnh 5 ,4& c4ch n6Vc g)i l L- 2& tXng ch+a n6Vc= Mt trong nhPng ,\c ,i/$ c L;n cCa n6Vc actqi l c9 4J l3cG n*n .hi .hoan ,o ,On tXng ch+a n6Vc th $3c n6Vc se 21ng l*n trong lY .hoan cao hn ,jnh cCa tXng ch+a n6Vc= M3c n6Vc 4J l3c Jh4t hin ,6Ic .hi .hoan thCng 5o ,4& c4ch n6Vc tr*n g)i l $3c n6Vc 0ut hin= M3c n6Vc 04c ,nh ,6Ic 5 tri trong hZ .hoan sau ?Bh l $3c n6Vc <n ,nh= Kgha l 5 trH 0ut hin n6Vc 26Vi ,t lun s1u hn $3c n6Vc <n ,nh trong lY .hoan= Khi .hai th4c n6VcG n9 th/ hin ,ng th4i ,n hci 5 Ht L nhi}$ Ldn 2o c9 c4c tXng c4ch n6Vc L*n tr*n=
Trang B> ] ^_
CHNG 4I : 4I.1.
2UNH 2J3N 2H1M N^C _Î 12
C+ `P 0%ng =Sc hZc c"a &ang th FI.1.1. \&' $&2t c .7n vU v2n 4ng thm ca nJc GJi t ( Ta ,[ ,- cJ ,On A lo#i tXng ch+a n6Vc ! o TXng ch+a n6Vc th6Ing tXng R,Vi thng .hHT o TXng ch+a n6Vc .hng 4J o TXng ch+a n6Vc c9 4J RactqiT Trong thC& l3cG s3 5n ,ng cCa n6Vc ,6Ic 04c ,nh 23a 5o h sZ |q&nol2s
|q =
"?
! .hZi l6Ing ri*ng ,n 5 cCa cht lrng R.g]$AT 5 ! 5n tZc 2Mng th$ R$]sT ! h sZ nhVt ,ng h)c 2 ! ,6Qng .Hnh Zng R$\t cWt .*nh ch;&T o vMng ch;& tXng R|q ?AnnT ! l 2Mng ch;& 5Vi c4c tia ,6Qng 2Mng song song 5Vi nhau 5 c9 5n tZc .hng lVn o vMng ch;& rZi R|q?AnnT ! l 2Mng ch;& 5Vi c4c tia ,6Qng 2Mng c9 5n tZc lVnG 0qn cuZn 5o nhau 5 t#o thnh 0o4& a sZ n6Vc 26Vi ,t 5n ,ng th$ c9 2#ng ch;& tXng R phn tch "6 +,o ch0> tng) FI.1.2. ( , :L 4ng $+c h!c ca G]ng thm
K6Vc 26Vi ,t chj 5n ,ng thqo lY rYng 5 .hq n+t cCa ,t ,4= Kh6ng .hi ,6a 5o tHnh to4n th$G ng6Qi ta gi; thiOt 2Mng n6Vc 26Vi ,t chiO$ ton L tXng ch+a n6Vc Rgc$ lY rYng 5 JhXn h#t rWnT ,) T9c 3 ?Ung th@m ( TZc , th$ l c6Qng , cCa 2Mng n6Vc 26Vi ,t ha& th/ tHch n6Vc ch;& :ua trong $t ,n 5 thQi gianG tr*n $t ,n 5 2in tHch $\t cWt ngang cCa 2Mng n6Vc ,9=
"= I i
Trong ,9! 5 b tZc , th$ R$]sT g b c6Qng , 2Mng ch;& R$A]sT { b 2in tHch $\t cWt R$?T A) O3 c,o th:> lNc ( cao thC& l3c $t ,i/$ cCa 2Mng n6Vc 26Vi ,t l t<ng , cao cCa ,i/$ cho tr6VcG tr*n $3c :u& 6Vc 5 , cao 4J l3c t#i ,i/$ ,9G Li/u th Lung ct n6Vc
- =j + u "? + n ?g
k b , cao thC& l3c b , cao cCa ,i/$ M nu$ tr*n $3c so s4nh $+c chudn n b n= gn ( tr)ng l6Ing ri*ng cCa n6Vc 26Vi ,t u]gn ( ct n6Vc 4J l3c 2o 4J l3c n6Vc lY rYng g b gia tZc tr)ng tr6Qng
Trang B? ] ^_
( (
vMng th$ chu s+c c;n lVn n*n 5n tZc cCa 2Mng ch;& trong ,t th6Qng rt nhr 5 5& th6Qng Lr :ua ct n6Vc 5n tZc trong c4c Li to4n th$= Ct n6Vc g1& ra 2Mng th$ trong .hZi ,t chj gc$ hai thnh JhXn ,Xu= ch*nh ct 4J tr*n chi-u 2i 2Mng th$ `! uk uK h = hk hK = + jk + jK n n Gra2iqnt thC& l3c 0 <n tht 4J l3cT
i= l
`! chi-u 2i 2Mng th$ $ c9 , ch*nh 4J l3c trong .ho;ng chi-u 2i ,9= c) - +9 th@m ( k sZ th$ K l sZ ,o , 2on n6Vc cCa ,t ,4G $ thqo ,nh lut th$ tu&On tHnh vac0iG n9 04c ,nh $Zi li*n h giPa , gi;$ thC& l3c 5 tZc , th$ cCa n6Vc 26Vi ,t= K9 ,cng thQi Jh8 thuc 5o tHnh cht cCa ,t ,4 R.Hch th6Vc lY rYngG .Hch th6Vc h#tG hnh 2#ngG thnh JhXn , $i trMn cCa h#tG 5=5STG cang nh6 tHnh cht cCa n6Vc 26Vi ,t R, nhVtG , .ho4ng h9aG nhit , 5=5ST= k sZ th$ c9 sZ ,o cCa tZc ,= - sZ l6Ing n9 Lung tZc , th$ .hi , gi;$ thC& l3c Lung $t= ?) Th@m *n #nh "C th@m kh5ng *n #nh ( Chu&/n ,ng cCa n6Vc 26Vi ,t c9 th/ <n ,nh ho\c .hng <n ,nh thqo thQi gian= ( Th$ <n ,nh ,6Ic hi/u l :u4 trnh th$ c9 c4c thng sZ 2Mng ngX$ R, cao thC& l3cG tZc , th$G 5=5TG .hng tha& ,<i thqo thQi gian= Trong t3 nhi*n ,i-u .in nh6 thO rt Ht 0;& ra= ( Th3c tO th $Yi chu&/n ,ng cCa n6Vc 26Vi ,t ,-u .hng <n ,nh ho\c Ht nht l <n ,nh gi;= Trong tr6Qng hIJ chu&/n ,ng <n ,nhG ta gi; thiOt chung rungG c4c ,6Qng 2Mng 04c ,nh ,6Ic ,6Qng chu&/n ,ng th3c tO cCa c4c JhXn t7 n6Vc= R) Th@m tng ( Th$ tXng l chu&/n ,ng cCa n6Vc 26Vi ,t $ ,9 tcn t#i :uan h tu&On tHnh giPa tZc , th$ 5 , gi;$ thC& l3c thqo ,nh lut vac0i= Th$ tXng l chu&/n ,ng th3c cCa n6Vc .hng c9 s3 04o trn c4c JhXn t7 n6Vc giPa c4c lVJ 5 .hng c9 Lt . $t s3 2ao ,ng no= m) Th@m r9i ( Th$ rZi l s3 th$ cCa n6Vc 26Vi ,t 5Vi tZc , 56It :u4 tZc , c3c h#nG $ ,9 c4c JhXn t7 n6Vc chu&/n ,ng .hng Jh1n lVJG ln 0n= Khi th$ rZiG c4c JhXn t7 n6Vc 2ao ,ng ngang rt $#nh 5 cang c9 th/ ng6Ic 5Vi h6Vng cCa 2Mng n6Vc= TZc , th$ rZi t~ l thun 5Vi cDn Lc hai cCa , gi;$ thC& l3c;
Trang BA ] ^_
g) Th@m chu>Bn tip "C th@m hQn h.p ( GiPa th$ tXng 5 th$ rZi l th$ chu&/n tiOJ R, gi;$ thC& l3c c9 sZ $a nhr hn > 5 lVn hn = Trong ,i-u .in t3 nhi*nG th$ chu&/n tiOJ rt Ht 0;& ra= ong 2o tHnh .hng ,cng nht cCa ,t ,4G ng6Qi ta l#i g\J th$ hYn hIJ; FI.1.). ,& tr-c G]ng thm
Cu tr@c 2Mng th$ ,6Ic ,\c tr6ng Li ? &Ou tZ! ( O Zng ?Ung '>)! ` ,6Qng $ n6Vc 5n ,ng 2)c thqo n9= Trong ch;& tXng ,6Qng 2Mng l ,6Qng thng c9 th/ song song ho\c .hng= ( O Zng th 'm)! ` ,6Qng $ t#i $)i ,i/$ tr*n n9 4J l3c giZng nhau= 6Qng thO 5ung g9c 5Vi ,6Qng 2Mng= ( Trong tHnh to4n th$G 2Mng th$ c L;nG Jh< LiOn gc$! o vMng th$ Jhng ,+ng! vMng th$ :ua ,JG .*nh=== 6Qng 2Mng LiOn 2#ng thqo $\t Jhng ,+ngG thqo $\t Lung ch@ng song song 5Vi nhau= o vMng th$ Jhng ngang! TXng ch+a .hng L 0u&*n cWt=== 6Qng 2Mng LiOn 2#ng thqo $\t LungG tr*n $\t Jhng ,+ng ch@ng song song 5Vi nhau; FI.1.A. nh $&2t thm Qarc' ( K6Vc 26Vi ,t hXu nh6 5n ,ng th$ l 2Mng ch;& tXng 2o 5&G l6u l6Ing 2Mng th$ cang ,6Ic 0q$ l l6u l6Ing 2Mng th$ <n ,nh ( vMng th$ <n ,nh l 2Mng th$ c9 l6u l6Ing .hng ,G i ! gra2iqn thC& l3c b , 2Zc thC& l3c;
( (
/ ,n gi;nG coi rung n6Vc th$ lY rYng $ c; tiOt 2in cCa h#t ,tG nh6ng th3c tO n6Vc chj th$ lY rYng ,t ,4= { {r {h Trong ,9! { l tiOt 2in th$G {r l tiOt 2in lY rYngG {h l tiOt 2in h#t ,t I I "t = "t = i "t > "t $ ir = ni = i ir >+
Trang BB ] ^_
& 5n tZc n6Vc th$ th3c tO lVn hn lU thu&Ot= - $\t an tonG ng6Qi ta th6Qng s7 28ng 5t; A) O9i ";i @t ?nh
kin t6Ing ,t th$ 0;& ra trong ,t 2Hnh .h4c 5Vi ,t rQi= n> ! i LiOn ,? ! in i i? ! 5t n ! kin t6Ing th$ 0;& ra nh6ng $Zi :uan h giPa 5 t 5 i l Jhi tu&On= ?A ! i i? ! tu&On tHnh ! guan h giPa 5t 5 i giZng nh6 trong ,t rQi= ( Trong 01& 23ngG th3c tO chC &Ou 0;& ra trong ,o#n tN ?(AG 2o ,9 ,/ s7 28ng trong ,t 2HnhG ,nh lut varc& c9 2#ng! 5t .r Ri b inT 5Vi in! gra2iqn thC& l3c Lan ,Xu tHnh to4n; 4I.$. b-c 0nh =*' =*8ng ch: &ang th ,hcng On 0nh FI.2.1. ^& $5ng thm Dn nh ch# t@ng chIa nJc =hng p ,) O> cch n ;c n8m ng,ng
Fwt $t ,n 5 tiOt 2in th$ c9 L- rng l >$= : K={= K=h= R{ >$ 0 hT
Trang BE ] ^_
F4c lJ h tr8c t)a ,! n = Tha& 5o [ = h =h=
?h Rgi4 tr cCa h gi;$ cMn gi4 tr cCa 0 tDngT ?%
?h ha& [?% =h =h=?h ?%
`& tHch Jh1n tN tiOt 2in R>T ,On tiOt 2in R?T
[ ?% = h h=?h
%> h>
%?
h?
[R %? %> T = h
? h? h>? ?
[=h
[=h
? h>? h? ?l
? h>? h? ?R %? %> T
KOu 0? b 0> ` R .ho;ng c4ch giPa ? hZ .hoanT
Ch)n ,i/$ M Lt .G c4ch tiOt 2in R>T $t .ho;ng l 0 ? h ? h? h ? h%? T#i tiOt 2in R>T ! [> = h > T#i tiOt 2in :ua M ! [4 = h > ?l ?% ? ? h h? h ? h%? vMng ch;& <n ,nh n*n :> :M: h > =h > ?l ?%
h% = h>? % ? ? R h> h? T l
A) O> cch n ;c n8m nghiHng
Fwt $t ,n 5 tiOt 2in th$ c9 L- rng l >$= h +h : K={= K=htL= htA = > ? ? 5Vi n =
%?
??%
[ = h =htA =
-?
?ha& [?% = h =htA =??%
[ ?% = hhtA
%>
->
?-
[ R %? %> T = h =htA =R - ? -> T
[ = h =htA =
-> - ? l
[ = h=
h> + h? -> - ? = ? l
Trang B^ ] ^_
Ch)n ,i/$ M Lt .G c4ch tiOt 2in R>T $t .ho;ng l 0 h + h? -> - ? = T#i tiOt 2in R>T ! [ = h = > ? l h + h% -> - % = T#i tiOt 2in :ua M ! [4 = h = > ? l h> + h? -> - ? h + h% -> - % = = h= > = vMng ch;& <n ,nh n*n :> :M ! h = ? l ? l Vi h0 k0 b FI.2.2. ^& $5ng thm Dn nh ch# t@ng chIa nJc cM p
,) O> cch n ;c n8m ng,ng
Fwt $t ,n 5 tiOt 2in th$ c9 L- rng l >$= : K={= K=M= R{ >$ 0 MT M ! chi-u su cCa tXng ch+a n6Vc c9 4J 5Vi n =
%?
?? [ = h =4 = ha& [?% = h =4 =??% ?%

-?
[ ?% = h4
%>
->
?-
[ R %? %> T = h =4 R - ? -> T
& [ = h =4
-> - ? R %? %> T
[ = h =4
-> - ? l
Ch)n ,i/$ M Lt .G c4ch tiOt 2in R>T $t .ho;ng l 0 T#i tiOt 2in R>T ! [> = h =4
-> - ? - -% T#i tiOt 2in :ua M ! [ % = h =4 > l %
vMng ch;& <n ,nh n*n :> :0:
- > - ? -> - % = l %
- % = ->
%R -> - ? T l
Trang B_ ] ^_
A) O> cch n ;c n8m nghiHng
C4ch gi;i :u&Ot Fwt $t ,n 5 tiOt 2in th$ c9 L- rng l >$= 4 4> ?=% 5 n = : K={= 5Vi { >$ 0 M 4 > + ? ?% l [=?% 4 ? 4 > ?= h? =% = [ = h = 4 > + 4 ? 4> R>T 4> + =% l ?% l l 4 4> 4 4> =?u =% ?u = ? =?% ha& ?% = ,\t u = 4 > + ? 4 ? 4> l l `& tHch Jh1n tN tiOt 2in R>T ,On tiOt 2in R?T
[l R>T 4 ? 4>
[ = h=
u?
0> n u> M> 0? ` u? M?
? ?u = h u ?u> ->
4 ? 4 > -> - ? = 4 l ln ? 4>
T#i
Ch)n ,i/$ M Lt .G c4ch tiOt 2in R>T $t .ho;ng l 0 4 4 > -> - ? [ = h= ? = 4? tiOt 2in R>T ! T#i l ln 4>
tiOt
2in
:ua
[ = h=
4 % 4 > -> - % = 4% % ln 4>
Trang Bl ] ^_
vMng ch;& <n ,nh n*n :> :0 :
4 ? 4 > -> - ? 4 % 4 > -> - % = = = 4? 4% l % ln ln 4> 4>
4% 4 > -> - ? 4 ? 4 > - % = -> = = =% 4? l 4 % 4> ln 4> ln
FI.2.).
0r1ng h5p t@ng chIa nJc g?m nhiU& $Jp
,) VUng ch0> +ong +ong ";i mWt phn l;p RiT TXng ch+a n6Vc gc$ ? lVJ 5Vi h sZ th$ lVJ tr*n .w$ hn lVJ 26Vi
TXng 26Vi c9 h sZ th$ nhr hn tXng tr*nG chu 4J l3c tXng n6Vc L*n tr*n tXng 26Vi ,6Ic coi l tXng c9 4J=
??h [ = [> + [? = h ?= =4 = + h>= =h= ?% ?%
:> ! l6u l6Ing ,n 5 cCa tXng tr*nG c9 $\t tho4ng t3 2o= :? ! l6u l6Ing ,n 5 cCa tXng 26ViG n6Vc c9 4J
[?% = ( h ?==4 =?- + h>==h=?h ) = [ ?% = h ? 4

%>
%?
-?
->
?- h h?h
> h>
h?
[ R %? %> T = h ?= =4 R -> - ? T + h>= =
? h>? h? ?
Vi 0? b 0> `
[=
? h ?= =4 h ? h? R - > - ? T + h >= = > l ?l
RiiT TXng ch+a n6Vc gc$ nhi-u lVJ
Trang Bm ] ^_
Trong tr6Qng hIJ n& ta c9! : :> :? :A SSS :n h h> h? hA SSS hn 2o ,9! i i> i? iA SS in `6u l6Ing :ua $Yi tXng! :> {> = .> =i 5Vi {> B=2> :? {> = .? = i 5Vi {? B=2? :A {> = .A = i 5Vi {A B=2A SSSSS :n {> = .n = i 5Vi {n B=2n T<ng l6u l6Ing! : :> :? === :n R.>=2> .?=2? .A=2A S= .n=2nTB= `6u l6Ing 2ng th$ l : K={= R5Vi B >$T : K=k= k 2 > 2? 2 A S 2 n Kh6 5& ta c9!
hTK = k>=?> + k? =? ? +=== + k n =? n ?> + ? ? +=== + ? n
A) VUng ch0> "u5ng g$c ";i mWt phn l;p RiT TXng ch+a n6Vc gc$ ? lVJ c9 h sZ th$ tha& , `6u l6Ing th$ :ua th-$ Lc > ! [ = h ?
? ?[ h>? h? ? h>? h? = l> h> ? l> ? ?[ h+? h? ? h+? h? = l? h? ? l?
Trang En ] ^_
l> l? ? ? TN ,9 su& ra ! h> h? = ?[ h + h > ?
[=
h>? h?? l> l? ? h + h ? >
THnh chi-u cao hs ! h>
? h>? h+? h ? h? = h? + ? l> ? l?
h+ =
? h>l? h>? + h ? l>h? h>l? + h ? l>
RiiT TXng ch+a n6Vc gc$ nhi-u lVJ
Trong tr6Qng hIJ n& ta c9! : :> :? :A SSS :n h h> h? hA SSS hn 2o ,9! i i> i? iA SS in `6u l6Ing :ua $Yi tXng ! :> {> = K> = i> 5Vi {> 2> = B :? {? = K? = i? 5Vi {? 2? = B :A {A = KA = iA 5Vi {A 2A = B SS= :n {n = Kn = in 5Vi {n 2n = B
[ [ [ [ = + +=== + hTK =? =K h>=?>=K h ? =? ? =K h n =? n =K

hTK = ?> + ? ? + === + ? n h> h ? h + + === + n ?> ? ? ?n
Kh6 5& ta c9 !
4I.(. ( (
b-c 0nh =*' =*8ng ch: &ang th gCn giGng @h:an 0/ng FI.).1. , c <c trng G]ng thm g@n gi(ng =h#an th_ng Ing / ,n gi;n trong tHnh to4nG chj tHnh to4n giOng 5Vi ,i-u .in! giOng .hoan thng ,+ng 5ung g9c 5Vi tXng ch+a n6VcG tXng ch+a n6Vc ,cng nhtG 2Mng ch;& <n ,nh= Khi L$ h@t n6Vc tN giOng .hoan th $3c n6Vc trong giOng L h# thJ 0uZng 5 t#o ra 0ung :uanh giOng Jhi}u h# thJ $3c n6Vc ha& $3c 4J l3c= T%& thqo , ,cng nht cCa tXng ch+a n6Vc $ Jhi}u h# thJ c9 th/ ,Zi 0+ng ho\c .hng ,Zi 0+ng= B4n .Hnh Jhi}u h# thJ $3c n6Vc l L4n .Hnh ;nh h6ng |= Khi giOng .hng .hai th4c th $3c n6Vc trong giOng .hoan l $3c n6Vc tnh= Khi .hai th4c 5Vi l6u l6Ing g .hng , ] ^_
( (
( ( ( (
GiOng hon chjnh! ` giOng c9 chi-u s1u 0u&*n :ua ton L chi-u 2& tXng ch+a n6Vc= K6Vc 5n ,ng 5o giOng chj :ua JhXn Zng l)c 0ung :uanh giOng= GiOng .hng hon chjnh! ` giOng c9 chi-u s1u .hng 0u&*n :ua ton L chi-u 2& tXng ch+a n6VcG 5 n6Vc 5n ,ng 5o giOng :ua JhXn Zng l)c 0ung :uanh giOngG ,cng thQi c9 th/ 5n ,ng tN ,4& giOng 5o= Trong tHnh to4n l6u l6Ing .hai th4c n6Vc cCa giOng cXn thiOt Jh;i LiOt L4n .Hnh ;nh h6ng |= s $+c , chHnh 04c cho JhwJG ng6Qi ta c9 th/ 2%ng c4c cng th+c .inh nghi$ sau ,1& ,/ tHnh to4n gi4 tr cCa L4n .Hnh ;nh h6ng |! CT =ul0q ! .hng 0wt ,On l6u l6Ing L$ h@t n6VcG chj :uan t1$ ,On thQi gian L$ h@t n6Vc R.hng Jh8 thuc 5o b , h# thJ $3c n6Vc .hi L$ h@tT
L = ^ -ht
R mT
a ! B_ _B t! thQi gian L$ h@t RgiQT $! h sZ tho4t n6Vc Rt%& thqo lo#i ,tT Cui sri s#ch! nGAE nGA ,t c4t! nG>E nG>n swt Jha! nG> nGn> k ! chi-u 2& tXng ch+a n6Vc R$T t ! thQi gian L$ h@t RhT K ! h sZ th$ ( ( ( CT Co2qn : L =
>?t Ih
R mT ( c9 0wt ,On l6u l6Ing L$ h@t
CT Kusa.in : vVi :ui $ .hai th4c nhr 5 trong tXng ch+a n6Vc .hng 4J L = ? o - =h KR$]ng,T L =E_Eo - =h KR$]sT CT i.har2 : vVi tXng ch+a n6Vc c9 4J KR$]ng,T L =>n o h L =Annn o - =h KR$]sT FI.).2. ` c nh $& $5ng thm v*# gi(ng =h#an h#*n chTnh
,) Tr Zng h.p tng ch<, n ;c kh5ng p
( N6u l6Ing th$ cCa giOng .hoan g K={= TiOt 2in l hnh tr8 trMn i = ?rh Gra2iqn thC& l3c n =
?h ?r ?h I?r I = h =?r=h= = h =?=h=?h r ?r
Trang E? ] ^_
THch Jh1n ? 5O r ro h ho k b r| hk L ?r L - ? ho? I = ?=h h=?h I ln = ? =h r ro ? r h

o o
I = =h
? ? - ho - ? ho R? - o T o = >GA^^=h = >GA^^=h L L L ln lg lg ro ro ro ?
KOu c9 > giOng :uan trWc
I = >GA^^=h
h>? ho? r lg > ro

? h? h>? r lg ? r>
KOu c9 ? giOng :uan trWc
I = >GA^^=h
F4c ,nh chi-u cao $3c n6Vc t#i > ,i/$ Lt . KOu chj c9 > giOng .hai th4c R5Vi kk0 5 |0T
% r -% = h + >GA^^ h
?
I lg
KOu c9 > giOng :uan trWc R5Vi hh> 5 rr>T

- % = h? + Rh>? h ? T lg lg r> r % r
A) Tr Zng h.p tng ch<, n ;c c$ p
( N6u l6Ing th$ cCa giOng .hoan g K={= TiOt 2in l hnh tr8 trMn i = ?r4 Gra2iqn thC& l3c n =
?h ?r ?h I?r I = h =?r=4 = = h =?=4 =?h ?r r
Trang EA ] ^_

-
?r I = ?=4 h=?h r ro ho
I ln
L - ? ho? = ? =h ro ?
I=
?==h4 R - ho T ?G_Ah4 R - ho T ?G_Ah =4 =o = = L L L ln lg lg ro ro ro
KOu c9 > giOng :uan trWc
I=
?G_Ah =4 =Rh> ho T r lg > ro ?G_Ah =4 =R h? h> T r lg ? r>
KOu c9 ? giOng :uan trWc
I=
F4c ,nh chi-u cao $3c n6Vc t#i > ,i/$ Lt . KOu chj c9 > giOng .hai th4c R5Vi kk0 5 |0T
I % - % =h + lg ?G_Ah =4 r
KOu c9 > giOng :uan trWc R5Vi hh> 5 rr>T

-% = h + h> h % lg r> r lg r
FI.).). ( (
` c nh $& $5ng thm v*# gi(ng =h#an =hng h#*n chTnh
,) Ph ng php iocgRimRr vo 2Mng ch;& 5o giOng .hng hon chjnh L uZn cong nhi-u hn so 5Vi giOng hMan chjnh chho n*n 2Mng th$ L s+c c;n lVn hn .hi n6Vc ch;& 5o giOngG 2o ,9 l6u l6Ing th$ L gi;$ ,i > l6Ing nht ,nh TXng ch+a n6Vc .hng 4J ! g.hc gh=c = a.
k =
l B ?h l h h
l 4 ?4 l 4
TXng ch+a n6Vc c9 4J ! g.hc gh=c = ac

c =
B
( ( (
l ! chi-u 2i Zng l)c h ! L- 2& tXng ch+a n6Vc .hng 4J M ! L- 2& tXng ch+a n6Vc c9 4J A) Ph ng php j,m,rin Khi tXng ch+a n6Vc c9 L- 2& lVn hn so 5Vi chi-u 2i JhXn cng t4c cCa Zng l)cG Jh;i 04c ,nh chi-u s1u cCa ,Vi ;nh h6Qng Rk aT tHnh tN $3c n6Vc tnh tr 0uZng 5 gi4 tr cCa ` l F4c ,nh , gi;$ $3c n6Vc trong giOng 5 chi-u 2i JhXn cng t4c cCa Zng l)c l B;ng 04c ,nh ka ha N : O0M1 ka R`T N : 5M Ba : N: 1I3N 3I3M Ba : N: 1I5N &I0M Ba :
Trang EB ] ^_
N: 1I&5M N:M
1I7N Ba P 1I8N Ba : &N
c) Ph ng php /Rrin+kipV,"u+ki RiT Tr6Qng hIJ tXng ch+a n6Vc 5 h#n Rcoi nh6 l 2Mng ,i/$T
Fung :uanh 2Mng ,i/$ cCa $\t n6Vc l $\t cXu ,cng t1$= C4c tia ,6Qng 2Mng hi t8 5o t1$= n tZc t#i > ,i/$ ' Lt . tr*n $\t cXu! I "= 5Vi : L4n .Hnh $\t cXu G g ! l6u l6Ing th$ ? Bo Thqo ,nh lut vac0i
" = h = ?o ?o
2 ! , gi;$ 4J l3c tr*n Jh1n tZ , 2i 2Mng th$ I=?o I=?o ?o = ?o = ? ? Bho Bho `& tHch Jh1n ? 5O ( (
I ?o = Bh n
o
?
?
o=
I Bh
RiiT Khi 0q$ Zng l)c c9 chi-u 2i l R2Mng ch;& ,6Ic 0q$ l > ,6QngT Fwt > Jh1n tZ nhr 2G Jh1n tZ coi nh6 > ,i/$ `6u l6Ing :ua Jh1n tZ ?I =
?I Bh
I =?q ?m
?
?o =
?o =
o=
I?q lhm r + q
?
I ?o = lhm n m
I=
+m
?q r + q?
?
l& tHch Jh1n ta c9
I ?m ln Bhm r
Bhmo hlo = ?G_A ?m l ln ln r r
FI.).A. (
0"nh t# n h th;ng gi(ng =h#an cM 7nh hLng $Hn nha&
Khi .hai th4c n6Vc 2%ng cho sinh ho#t ho\c cng nghiJG cXn LZ trH .ho;ng c4ch giPa c4c giOng Ht g1& ;nh h6ng nhau l hIJ lU nht l ?|=
Trang EE ] ^_
/ th4o .h hZ $9ng ho\c h# thJ $3c n6Vc ngX$ ,i .hi c4c giOng c9 ;nh h6ng lon nhau Jh}u h# thJ $3c n6Vc cCa c4c giOng g1& ra hin t6Ing giao thoa $3c n6VcG l6u l6Ing nhr hn t<ng l6u l6Ing c4c giOng L$ ho#t ,ng ri*ng Lit;
aT THnh to4n h thZng giOng .hoan hon chjnh trong tXng ch+a n6Vc .hng 4J Gi; s7 c9 n giOng .hoan sWJ 0OJ 0ung :uanh ,i/$ ' 5 c4ch n9 nhPng .ho;ng 0 >G 0?G SG 0n
( ( ( (
I> L lg >GA^^=h %> I? L ? ? lg Tr6Qng hIJ c9 giOng kK? ho#t ,ng - h? = >GA^^=h %?
? ? Tr6Qng hIJ c9 giOng kK> ho#t ,ng - h> =
? ? Tr6Qng hIJ c9 giOng kKn ho#t ,ng - hn =
L In lg >GA^^=h %n
Khi tt c; c4c giOng c%ng ho#t ,ngG ta c9 nh6 sau: I> L I? L In L - ? h? = lg > + lg ? + === + lg n >GA^^=h %> >GA^^=h %? >GA^^=h %n h ! chi-u cao $3c n6Vc t#i ' .hi c4c giOng c%ng ho#t ,ng g g>g?Sgn ||>|? S |n
- ? h? =
(
I> Rn lg L lg %>=%? ===%n T >GA^^=h =n
Tr6Qng hIJ LZ trH c4c giOng c4ch ,-u ,i/$ ' R0q$ nh6 LZ trH tr*n ,6Qng trMn L4n .Hnh 0oT 5Vi 0> 0? S 0o
Trang E^ ] ^_
Tr6Qng hIJ giOng LZ trH tr*n chu 5i hnh 5ung ho\c hnh chP nht th coi c4c giOng n& ,6Ic LZ trH tr*n ,6Qng trMn c9 L4n .Hnh
o k = - h =
%o =
LT THnh to4n h thZng giOng .hoan hon chjnh trong tXng ch+a n6Vc c9 4J ( ( ( THnh to4n t6ng t3
I > Rlg L lg %>=%? ===%n T ?G_A=h =4 n
T<ng l6u l6Ing cCa h thZng giOng .hoan hon chjnh
I = ?G_A=h =4
- h L lg %o
T6ng t3 nh6 ,Zi 5Vi tXng .hng 4J trong tr6Qng hIJ LZ trH thqo hnh trMnG hnh 5ung ha& hnh chP nht FI.).C. 0rnh t+ thi(t =( h3 thp m+c nJc ca 1 h th;ng gi(ng =h#an
( ( ( ( ( ( ( ( ( 4I.B.
F4c ,nh L4n .Hnh ;nh h6ng cCa h thZng giOng ,/ h# thJ $3c n6Vc cXn thiOt= F4c ,nh L4n .Hnh giOng lVn= F4c ,nh t<ng l6u l6Ing cCa h thZng giOng= F4c ,nh .h; nDng thu n6Vc cCa >$ Zng l)c= THnh t<ng chi-u 2i Zng l)c cXn thiOt cho c; h thZng= T$ sZ l6Ing giOng n= Ch)n c4ch LZ trH 5 .ho;ng c4ch giPa c4c giOng= Ki/$ tra l6u l6Ing cCa $t giOng ,;$ nhn 5 nDng l3c th3c tO cCa $t giOng ri*ng Lit= TiOn hnh .i/$ tra chi-u cao $3c n6Vc t#i c4c ,i/$ Lt .G nOu .hng thra &*u cXu th4o .h hZ $9ng th Jh;i thiOt .O tHnh to4n l#i; C-c ,h*+ng ,h-, N-c 0nh h `d th FI.A.1. aT \c ,i/$ cCa Jh6ng Jh4J ? Phng ph p .m nJc th" nghim tr#ng gi(ng =h#an
( ( (
o 5Vi thH nghi$ trong JhMng th thiOt L 5 thao t4c Jh+c t#J hnG tZn nhi-u thQi gian 5 chi JhH cao hn nh6ng chHnh 04c hn= 7 28ng giOng .hoan thD$ 2M 5 giOng :uan trWc ,/ ,o l6u l6Ing 5 , gi;$ $3c n6Vc trong :u4 trnh thH nghi$= gu4 trnh thH nghi$ gc$ Ht nht A giai ,o#n cho ,On <n ,nh 5 ,6Ic trnh L& Lung ,c th :uan h g RT= LT ThH nghi$ L$ h@t trong tXng ch+a n6Vc c9 4J 'i) Ph ng php %e l] +9 liu thRo LDJhitlor
BZ trH $t giOng thH nghi$ 5 ? giOng :uan trWc 5 ,o , gi;$ $3c n6Vc >nb An]lXn= KOu A lXn ,o li*n tiOJ c9 n(? n(> n const coi nh6 <n ,nh= r I ln ? ?= =h4 Rh? h> T r> I= h = r ?= =4 Rh? h> T ln ? r> Khi giOng thH nghi$ l giOng :uan trWc! r >G?r 2o h@t n6Vc 0ung :uanh giOng L 04o ,ng= h h> k b nGl> 2o $a s4t 2on ,On c9 L6Vc nh;& $3c n6Vc=
Trang E_ ] ^_
h =
IRln r? ln >=?r T ?==4 R h? - + n=lo> T
'ii) Ph ng php %e l] +9 liu thRo ph ng tr6nh ThR+i+ "h6ng trnh c L;n cCa Thqsis
= n=>lAg ?=?Eat lg T r?
Trong ,9! T! h sZ 2on n6Vc R$?]ng,*$T a! h sZ tru&-n 4J R,Zi 5Vi n6Vc c9 4JT ha& h sZ tru&-n $3c n6Vc R,Zi 5Vi n6Vc .hng 4JT ,\c tr6ng cho tZc , Jh4t tri/n Jh}u h# thJ= R ! h sZ nh; n6VcT ha& a = n=>lAg ?=?Ea n=>lA lg ? + lg t BiOn ,lAg ?=?E, n=>lAg lg \t ' = 5 C = ' Clgt ? T T r o ,6Ic , gi;$ $3c n6Vc >G ?G A === t#i c4c thQi ,i/$ t>G t?G tA S 5 5e ,c th RlgtT
a= KM Kh
Gi4 tr ' ! .ho;ng c4ch tN gZc g ,On giao ,i/$ cCa ,c th 5 tr8c tung Gi4 tr C ! C tg T=
n=>lAg ' T lg, = ? lg r n=AE + h= X X 4
cT ThH nghi$ L$ h@t trong tXng ch+a n6Vc .hng 4J 'i) Ph ng php %e l] thRo LDJhitlor BZ trH > giOng thH nghi$ 5 ? giOng :uan trWc5 ,o , gi;$ $3c n6Vc guan h giPa , gi;$ $3c n6Vc 5 l6u l6Ing nh6 sau !
I = =h
h? h>? r ln ? r>
Trang El ] ^_
TN Jh6ng trnh tr*n ta ,6Ic !
h ==
I h? ? h>?
ln
r? r>
Tr6Qng hIJ coi giOng thH nghi$ l giOng :uan trWc !

h = ?=EI R - o n TR? - + o h T
'ii) Ph ng php %e l] thRo ph ng tr6nh ThR+i+ "h6ng trnh Thqsis cho tXng n6Vc .hng 4J c9 2#ng
R?k ( T = n=A^^ g ?=?Eat lg K r?
\t ' = n=A^^
g ?=?Eat n=A^^g lg 5 C = ? K K r
R?k b T ' Clgt gi;$ $3c n6Vc >G ?G A S t#i c4c thQi ,i/$ t>G t?G tA S 5 5e ,c th=
lg , = ? lg r n=AE + K=
n=A^^g C
k X
FI.A.2.
Phng ph p 6 c nh tr#ng ph]ng th" nghim
aT ThH nghi$ Lung 28ng c8 gra2iqnt 4J l3c .hng ,n $]s= ThiOt L th$ c9 s ,c nh6 sau!
(B
Trang Em ] ^_
T<ng l6u l6Ing n6Vc thu ,6Ic ! g '=5=t 'R.=iTt g ! l6u l6Ing n6Vc thu ,6Ic trong thQi gian tRsT ' ! vin tHch $\t cWt ngang cCa $ou ,t Tha& gra2iqnt thC& l3c 5o cng th+c tr*n I = k k
Il h t ho\c h = kht l
LT ThH nghi$ Lung 28ng c8 gra2iqnt 4J l3c tha& ,n >n $]s= Khi cho n6Vc th$ :ua $ou ,t= T#i thQi ,i/$ t t t6ng +ng 5Vi , ch*nh lch ct n6Vc h>= T#i thQi ,i/$ t t t6ng +ng 5Vi ch*nh lch ct n6Vc h G $t l6Ing n6Vc ,[ th$ :ua $ou ,t;
(B (_ > ? ?
Trang ^n ] ^_
`6u l6Ing n6Vc ch;& :ua $ou ,t t#i thQi ,i/$ t ! [ = k Trong ,9 ! : ! l6u l6Ing 2Mng ch;& a ! 2in tHch $\t cWt ngang cCa Zng ,o 4J ' ! 2in tHch $\t cWt ngang cCa $ou ,t "h6ng trnh tr*n ,6Ic 5iOt l#i ! ?t =
,l ?h kk h
h ?h k = , l ?t
WJ 0OJ l#i rci tHch Jh1n thqo Jh6ng trnh tr*nG ta ,6Ic !
k= h? ,l ln kRt ? t> T h> h> ?=A,l ha& k = kRt t T lg h ? > ?
kk ,l
t?
t>
?t =
h?
h>
?h h
Trang ^> ] ^_
CHNG 4II : 4II.1. (
C3C HIeN 2fNG LM CH12 VIgN hUMN HN bij _kNG
Hin t*8ng ,h:ng h#a 0t 0FII.1.1. 8h i nim ph#ng hMa
T4c 28ng Jhong h9a l t4c 28ng Jh4 hC& ,4 2o c4c nh1n tZ trong .hH :u&/nG thC& :u&/n 5 sinh :u&/n= C4c ,4 ,6Ic t#o thnh 26Vi s1u trong ,i-u .in giZng nh6 ,i-u .in l@c hnh thnh ngha l tcn t#i cang s1u trong ,i-u .in nhit , 5 4J l3c cao th ch@ng se tr#ng th4i c1n Lung= Kh6ng nOu 5 $t lU 2o no ,9G c4c ,4 & L Jhi ra L- $\t ,t ,/ chu nhPng ,i-u .in $Vi! ,i-u .in 5- nhit , 5 4J l3c thJ 5 c4c ,i-u .in 5t lU cCa $i tr6Qng 0ung :uanh .h4c hn $i tr6Qng .hi ch@ng cMn nu$ s1u th c4c ,4 2Xn 2Xn L LiOn ,<i= gu4 trnh LiOn ,<i ,9 g)i l :u4 trnh Jhong h9a= Khi Jhong h9aG c4c ,4 L LiOn ,<i 5- thnh JhXnG .iOn tr@c 5 c; 5- tHnh cht 5t lU 5 c h)c cCa ,4= C4c ,4 Jhong h9a c9 h sZ th$ tha& ,<iG 2ung tr)ng ,4 Jhong h9a th6Qng gi;$G , rYng n tDng l*nG , L-n gi;$ 0uZng= K9i chung c4c tHnh cht 5t lU 5 c h)c c9 chi-u h6Vng 0u ,i so 5Vi ,4 gZc= FII.1.2. , c =iE& ph#ng hMa t
aN Ph#ng hMa v2t $% ` :u4 trnh l$ c4c ,4 L LiOn ,<i $ .hng .$ thqo s3 LiOn ,<i 5- thnh JhXn .ho4ng 5t $ chj LiOn ,<i 5- .iOn tr@cG cu t#o cCa ,4 5 LiOn ,4 tN ngu&*n .hZi thnh c8cG 58nG h#t= C9 th/ Jh1n Lit B .i/u Jhong h9a 5t lU= 'i) Phong h$, nhit ng l3c th@c ,d& c4c :u4 trnh Jhong h9a nhit l s3 nung n9ng Li L+c 0# $\t trQi! c4c lVJ ,t ,4 nhPng , s1u .h4c nhau c9 nhit , .h4c nhauG 2o ,9 L gi[n n .h4c nhauG .hiOn cho , li*n .Ot giPa c4c lVJ L Jh4 hC& 2Xn rci 5 thnh nhi-u $;nh 58n= C4c lo#i ,4 c9 cu t#o tinh th/G 5H 28 granit ho\c ,4 c9 2#ng cu t#o h#t nh6 c4t .OtG cui .OtG 5=5SG c9 c4c h#t 5Vi thnh JhXn .ho4ng 5t .h4c nhauG 2o ,9 c9 , hJ Jh8 nDng l6Ing $\t trQi 5 , gi[n n .h4c nhauG 2on ,On s3 Jh4 hC& c4c .hZi ,4 c+ng chWc thnh nhPng h#t 58nG nh6 trong tr6Qng hIJ thnh t#o c4t .Ot ac.o c4c 5%ng .h n9ng= Khn chungG c4c lo#i ,4 c9 $u so$ 5 c9 thnh JhXn ,a .ho4ng L Jhong h9a $[nh lit hn c;= M\t .h4cG trong nhPng ,i-u .in ,t ,4 giZng nhau th .hi 2ao ,ng nhit , cng ,t ngt 5 c9 Li*n , cng lVnG hiu +ng Jhong h9a nhit cng $#nh= Kh6 5&G ,Zi 5Vi lo#i Jhong h9a n&G 2ao ,ng nhit , giPa ng& 5 ,*$ ,4ng ch@ U hn c;= "hong h9a nhit ho#t ,ng rt $#nh c4c .hH hu .h n9ng b c4c 5%ng sa $#c 5 L4n sa $#cG c4c 5%ng d$ 6VtG 2o lVJ JhC th3c 5t 5 th< nh6ng Jh4t tri/n $#nhG L- $\t ,4 gZc ,6Ic chq JhCG Li*n , 2ao ,ng nhit , giPa ng& 5 ,*$ nhrG n*n :u4 trnh 0;& ra &Ou hn= 'ii) Phong h$, Afng gi - th3c chtG ,1& cang l $t hin t6Ing Jhong h9a nhitG nh6ng chj 0;& ra nhPng 5%ng l#nh c9 2ao ,ng nhit , :ua ,i/$ nG nha$ th#ch L Jh4 hC& chC &Ou 2o th/ tHch n6Vc tha& ,<i .hi chu&/n h9a tN tr#ng th4i lrng sang tr#ng th4i ,9ng LDng=
Trang ^? ] ^_
Trong ,4 Lao giQ cang c9 Ht nhi-u l< h<ng 5 .hq n+tG ni c9 th/ l6u giP n6Vc 5 hi n6Vc= Khi nhit , h# thJ tVi nnG n6Vc trong .hq n+t ,9ng LDngG ,cng thQi th/ tHch cCa n9 tDng th*$G 2o ,9 t4c ,ng l*n thnh .hq n+t nhPng 4J l3c rt lVn= 5&G sau $Yi lXn n6Vc trong .hq n+t h9a LDngG L;n th1n .hq n+t l#i L gi[n ra th*$ $t ch@t= KOu hin t6Ing h9a LDng b tan LDng 0;& ra nhi-u lXnG .hZi ,4 L Jhong h9a LDng gi4 c9 th/ L 5 thnh nhi-u nhPng t;ng 5 $;nh 58n= 'iii) Phong h$, c hc ?o mu9i khong kt tinh Trong c4c $i-n .hH hu .h .hanG 2o hin t6Ing LZc hi rt $#nh $ lun 0;& ra 5n chu&/n n6Vc $ao 2on l*n $\t ,t= Tr*n ,6Qng 2i chu&/nG n6Vc $ao 2on c9 th/ hMa tan c4c lo#i $uZi .ho4ng 5 .hi n6Vc LZc hiG $uZi .ho4ng se ,)ng l#i= Trong :u4 trnh $uZi .ho4ng .Ot tinhG thnh $#ch $ao 2on cang Jh;i chu 4J l3c lVn .hiOn cho L- $\t ,t ,4 L r#n n+t 5 5 58n= vo hin t6Ing n& $ nhi-u $;nh ,4 trong sa $#c tu& L- ngoi c9 5 c+ng chWc nh6ng l#i c9 th/ L L9J 58n 2} 2ng= Trong c4c $i-n .hH hu .h .hanG 2o hin t6Ing LZc hi rt $#nh $ lun 0;& ra 5n chu&/n n6Vc $ao 2on l*n $\t ,t= Tr*n ,6Qng 2i chu&/nG n6Vc $ao 2on c9 th/ hMa tan c4c lo#i $uZi .ho4ng 5 .hi n6Vc LZc hiG $uZi .ho4ng se ,)ng l#i= Trong :u4 trnh $uZi .ho4ng .Ot tinhG thnh $#ch $ao 2on cang Jh;i chu 4J l3c lVn .hiOn cho L- $\t ,t ,4 L r#n n+t 5 5 58n= vo hin t6Ing n& $ nhi-u $;nh ,4 trong sa $#c tu& L- ngoi c9 5 c+ng chWc nh6ng l#i c9 th/ L L9J 58n 2} 2ng=
( ( ( ( (
'i") Phong h$, c hc ?o +inh "t Trong :u4 trnh sZng cCa $nhG c4c sinh 5tG 5 nht l h thZng r} c1&G cang g1& t4c 28ng Jh4 hC& ,t ,4= |} c1& cW$ s1u 5o .hq n+tG lVn 2Xn l*n 5 cang l$ cho c4c .hq n+t n& ng& cng $ rng= kin t6Ing n& cMn c9 th/ :uan s4t rt ri tr*n 54ch ,4 5i= .N Ph#ng hMa hMa h!c "hong h9a h9a h)c l :u4 trnh Jh4 hC& ,4 c9 .$ thqo s3 LiOn ,<i thnh JhXn h9a h)c 5 .ho4ng 5t= KhPng t4c nh1n chC &Ou cCa Jhong h9a h9a h)c l ho#t ,ng h9a h)c cCa n6Vc 5 c4c hIJ cht hMa tan trong n6VcG cCa $t sZ hIJ cht hMa tan trong n6VcG cCa $t sZ hIJ JhXn .hng .hHG nh6 C?G ? 5 t4c 28ng h9a sinh cCa sinh 5t= K6Vc t3 nhi*n c9 .h; nDng ho#t ,ng h9a h)c cCa n6Vc l 5 n9 c9 L Jhn Jh1n li thnh c4c ion k 5 k(= \c Lit .hi trong n6Vc c9 C? hMa tan th .h; nDng ho#t ,ng h9a h)c cCa n9 cng ri rt= nhPng le ,9G t4c 28ng Jhong h9a cCa n6Vc th/ hin $#nh hn t#i c4c 5%ng n9ng d$G cMn >n> c4c 5%ng .hH hu l#nhG .h; nDng & .w$ 2Xn 5 .hi nhit , h# 0uZng 26Vi nnC th hXu nh6 .hng cMn nPa= KhPng hin t6Ing Jhong h9a h9a h)c th6Qng g\J l c4c :u4 trnh hMa tanG thC& Jh1nG o0& h9aG h&2rat h9aG 5=5== 'i) Iu tr6nh th:> phn Trong :u4 trnh thC& Jh1n 0;& ra hin t6Ing tha& thO c4c ion .i$ lo#i .i-$ 5 .i-$ th< cCa c4c alu$osilicat Lung c4c ion k cCa n6Vc 5 sinh ra c4c h&2rosilicat nh$ 5 gi;i Jh9ng c4c o0&t .i-$ 5 .i-$ th< ng$ n6Vc= H 28! octocla t#o thnh h&2rosilicat nh$ K?'l?i^>^ ?k? k?'l?i^>^
Trang Â ] ^_
'ii) Iu tr6nh h>?r,t h$, gu4 trnh h&2rat h9a l :u4 trnh trong ,9 c4c Jh1n t7 n6Vc .Ot hIJ 5Vi c4c .ho4ng 5t .hng ch+a n6Vc ,/ LiOn ch@ng thnh c4c h&2rat= H 28! {q?A ?k? {q?A = k? Rkq$ati2q ì$onitqT CaB ?k? CaB = k? R'nh&2ritq Th#ch caoT 'iii) Iu tr6nh o%> h$, C4c .ho4ng 5t t#o ,4 th6Qng ,6Ic thnh t#o trong $i tr6Qng thiOu o0& 26Vi s1uG n*n ho\c l .hng c9 ch+a o0&G ho\c chj .Ot hIJ 5Vi n9 thnh nhPng hIJ cht h9a tr thJ= Khi L ,6a l*n L- $\tG n*n ch@ng t4c 28ng 2} 2ng 5Vi c4c cht o0& h9a trong .hH :u&/n 5 trong lVJ 5r Jhong h9a ,/ tr thnh hIJ cht ch+a o0& 2#ng h9a tr cao hnG L-n 5Png hn trong $i tr6Qng $\t ,t giu o0&= H 28 ! "&ritq ì$onitq R{q?T {q?A = ?k? 'i") -in t .ng hU, t,n Zi 5Vi $t sZ .ho4ng 5t 5 ,4 nh6 $uZi $r RKaClTG th#ch caoG n6Vc c9 .h; nDng hMa tan rt $#nhG ,Zi 5Vi $t 5i ,t ,4 .h4c nh6 ,4 5iG ,4 ,olo$it n6Vc cang g1& t4c 28ng hMa tan nh6ng 5Vi tZc , nhr= C6Qng , 5 $+c , Jhong h9a h9a h)c Jh8 thuc 5o thnh JhXn ,t ,4G ngoi ra 5ai trM .hH hu c9 U ngha rt lVnG chng h#n trong ,i-u .in .hH hu nhit ,Vi d$G :u4 trnh n& cMn c9 th/ tiOn tVi giai ,o#n tn c%ngG ,9 l giai ,o#n latqrHtG cMn trong ,i-u .in n ,Vi d$ th n9 chj 2Nng l#i giai ,o#n swtG trong ,i-u .in .h b n9ng cCa c4c sa $#c 5 L4n sa $#cG Jhong h9a h9a h)c Jh4t tri/n rt .w$G 5r Jhong h9a ch+a chC &Ou thnh JhXn $;nh 58n= C4c 5i sinh 5t cang ,9ng 5ai trM :uan tr)ng trong :u4 trnh Jhong h9a h9a h)c= Khi cMn sZng cang nh6 .hi ,[ chOt ,iG c th/ sinh 5tG n$ t;o 0anhG t;o 2iato$itG ,a & tiOt ra nhi-u a0it cacLonit 5 c4c a0it hPu c .h4c c9 t4c 28ng Jh4 ha& ,t ,4= FII.1.). <c iEm t@ng t*n t"ch
( ( (
gu4 trnh $ l$ cho ,4 L LiOn ,<i tr*n L- $\t hnh thnh lVJ .h4c lVJ ,4 gZc g)i l 5r Jhong h9a= "hong h9a cng 0uZng s1u cng gi;$ ,iG 2o ,9 $+c , LiOn ,<i cCa ,4 cang gi;$ ,i thqo chi-u s1u= v3a 5o $+c , lJ ,X& c4c cht nhwt trong .hq n+t cCa ,4G 23a 5o $+c , 2} .h9 .hi L9J 58n ,4G 23a 5o s3 LiOn ,<i thnh JhXn .ho4ng 5t cCa ,4G 23a 5o s3 tha& ,<i c4c tHnh cht 5t lU 5 c h)c cCa ,4G th6Qng 5r Jhong h9a ,6Ic chia thnh B ,Vi! O;i "sn A3t 'O;i h&t m#n) ! s ,Vi n& c4c ,4 $h hon ton LiOn thnh ,tG hon ton .hng cMn th& nhPng 58n nhr cCa ,4 $h n7aG cMn trong ,t th Lao gc$ c4c .ho4ng 5t ,6Ic hnh thnh 2o :u4 trnh Jhong h9aG h sZ th$ rt nhrG hXu nh6 Lung nG , nwn l@n lVnG s+c chZng cWt nhrG ,t c9 tHnh 2Hnh 5 c9 .h; nDng tr6ng n .hi g\J n6Vc= O;i "sn nht 'O;i h&t "sn) ! B- ngoi .h4c 0a 5Vi ,4 $h= t ,4 Lao gc$ c4c 58n nhr ho\c c4c h#t ri*ng LitG c4c $ou nhr cCa ,Vi Jhong h9a th6Qng Lao gc$ c4c .ho4ng 5t cCa ,4 $h 5 $t sZ lVn .ho4ng 5t ,6Ic hnh thnh 2o :u4 trnh Jhong h9a= s ,Vi n& .h; nDng th$ n6Vc tDng hn ,4 58n LtG s+c chZng cWt cCa ,Vi n& cao hn ,Vi 58n Lt 5 , nwn l@n nhr hn=
Trang ^B ] ^_
O;i ?&ng t0ng ! s ,Vi n& c9 0ut hin .hq n+t Jhong h9aG thnh JhXn .ho4ng 5t c L;n ch6a tha& ,Hn kh9i ! B- $\t giZng ,4 $h ch6a Jhong h9a nh6ng s+c li*n .Ot giPa c4c h#t cang ,[ gi;$ nhi-u= Trong ,4 0ut hin c4c .hq n+t .Hn $ $Wt th6Qng .h9 nhn th& ,6IcG c4c tHnh cht c lU cCa ,4 hXu nh6 .hng .h4c $& so 5Vi ,4 $h= FII.1.A. iU& tra nghi/n cI& v* 6a $% t@ng ph#ng hMa tr#ng 6>' G+ng
4II.$. (
Ch)n 5 trH 01& 23ng cng trnh R5 5r Jhong h9a .hng ,-u nhau thqo chi-u ngang ha& thng ,+ngT= F4c ,nh chi-u 2& ,4 Jhong h9a cXn Jh;i L9c Lr= Ch)n ,6Ic Lin Jh4J ngDn ngNa Jhong h9a Rnh6ng Jh;i LiOt tZc , Jhong h9a 5 t4c nh1n g1& Jhong h9aT= Hin t*8ng 0t ch7R FII.2.1. 8h i nim
KhPng 2u hiu ,\c tr6ng cCa c4t ch;&! s tr#ng th4i t3 nhi*nG c4t ch;& th3c c9 $u 04$ s4ngG 04$ l8cG 04$ 0anhG 5Vi c4c sWc th4i ,$ ho\c nh#tG t%& thqo l6Ing ch+a c4c t#J cht hPu c 5 c4c thnh JhXn .h4c= |a ngoi .hng .hHG $u cCa ch@ng tha& ,<i nhanh 5 .hng ,cng ,-u= Ch@ng tr thnh s4ng hnG JhVt 5ngG ,i chY JhVt hcng 2o s3 o0& h9a= Khi L L9c l Li cng trnh .hoan ,o ho\c c4c hZ $9ngG c4t ch;& LWt ,Xu ch;& nh6 $t cht lrng nhVt= KOu nh6 tr#ng th4i +ng sut chj 2o tr)ng l6Ing L;n th1nG th c4t ch;& ch;& ch$G cMn nOu nh6 2o t4c 28ng cCa 4J l3c thC& ,ng ho\c 4J l3c thC& tnh c9 gi4 tr lVn 5 rt lVnG th ch@ng se 5n ,ng nhanh ho\c rt nhanh 5 ,%n ,d& l*n= \c ,i/$ ti*u Li/u l .hu&nh h6Vng LiOn ,<i 0@c LiOnG t+c l h9a lrng .hi L rung 5 chn ,ng 2o t4c ,ng c h)cG rci sau .hi t4c ,ng ,9 ch$ 2+tG ch@ng t3 .hi Jh8c l#i $t JhXn ho\c ton JhXn tr#ng th4i Lan ,Xu 5Vi tZc , no ,9= Khi L hong .hG c4t ch;& tr thnh lo#i ,t 2Hnh .h4 c+ng s4ng $u hn so 5Vi tr#ng th4i Lan ,Xu 5 .h9 c9 th/ L9J 58n Lung ta&= i-u n& ch+ng tr c4t ch;& .hng chj ch+a h#t L8i $ cMn ch+a $t l6Ing h#t swt nht ,nh= FII.2.2. iU& =in ph t :inh c t ch7'
( ( (
i-u .in 5- .Ot cu cCa ,t! ? ^n >n 2} Jh4t sinh c4t ch;&= ?>n i-u .in 5- 2Mng th$! gh Rv b >TR> b nT Trong ,9! v l t~ tr)ng cCa c4tG n l , rYng cCa c4t= KOu th3c tO giVi h#n 0;& ra c4t ch;& FII.2.). Sin ph p ngbn ngca
Khi 01& 23ng trong .hu 53c c9 c4t ch;& cXn Jh;i 04c ,nh!
Trang Ê ] ^_
3 Jh1n LZ 5 ,i-u .in thO nu$ cCa ch@ng= i-u .in ,a $#o .hu 53c Jh1n LZ c4t ch;&= Thnh JhXn tHnh cht c lU cCa c4t ch;&G ,\c Lit l , ch\t .Ot cu= \c ,i/$ ,a cht thC& 5Dn cCa .hu 53c c9 c4t ch;&G chi-u s1u $3c n6Vc= Mt sZ Lin Jh4J ngDn ngNa nh6 h# thJ $3c n6Vc ngX$G gi;$ 4J l3c thC& ,ng= C9 th/ 2%ng $t h thZng giOngG hZ .hoanG r[nhS L;o 5 $4i 2ZcG $4i hZ ,t .hng L n6Vc ch;& l$ tri ,t= 4II.(. Hin t*8ng N#i ngC FII.).1. 8h i nim 0t 0-
kin t6Ing 09i $Mn ngX$ chC &Ou 0;& ra trong c4t rQi r#c 26Vi t4c 28ng cCa 2Mng th$ l$ cho nhPng h#t nhr trong .hZi ,t L cuZn tri ,i .hri lY rYng giPa c4c h#t lVnG cMn c4c h#t lVn th 5on giP ngu&*n 5 trH= kin t6Ing n& l$ cho L- $\t ,t t8t 0uZng thnh c4c hZ giZng nh6 c4i Jh}u= kin t6Ing 09i ngX$ n& g1& ngu& hi/$ cho c4c cng trnh thC& cng= K9 th6Qng Jh4t sinh h# l6u c4c cZngG Jh4t sinh trong L;n th1n ,*G ,J ,tG .hi c4c cng trnh l$ 5ic 5Vi ,Xu n6Vc caoG l$ cho cng trnh L rM rj 2on ,On hin t6Ing tri ,t $[nh litG l$ s8J ,< cng trnh= s c4c $4i 2Zc thi*n nhi*n cang c9 th/ Jh4t sinh 09i ngX$ 5 l $t trong nhPng ngu&*n nh1n Jh4t sinh 2Zc tr6It= FII.).2. iU& =in ph t :inh 6Mi ng@m
( (
i-u .in 5- .Ot cu cCa ,t! Thnh JhXn cJ JhZi h#t= Trong ,t Jh;i c9 ? lo#i ,6Qng .Hnh ? ^n V ?n ,/ Jh4t sinh 09i ngX$= ?n ha& Xu = h#t chiO$ 6u thO 5 ?>n ? i-u .in 5- 2Mng th$! 2Zc giVi h#n ,/ c4c h#t c4t LWt ,Xu L ,d& ,i ,6Ic 04c ,nh thqo cng th+c! gh Rv b >TR> b nT nGEn Trong ,9! v l t~ tr)ng cCa c4tG n l , rYng= KOu th3c tO giVi h#n 0;& ra 09i ngX$= FII.).). Sin ph p ngbn ngca
( ( ( (
i-u tiOt 2Mng ch;&G l$ cho c4c cng trnh ti*u tho4t n6VcG ngDn ngNa .hng cho n6Vc ch;& trong c4c tXng ,t ,4= ThiOt L tXng l)c ,- JhMng c4c h#t L cuZn tri= Tha& ,<i .Ot cu cng trnh ,/ l$ gi;$ tZc , 2Mng ngX$ 26Vi n-n ha& trong L;n th1n cng trnh= v%ng c4c Lin Jh4J nh1n t#o nh6ng Jh6ng Jh4J .qo .Ot Lung cht silicG nh3a ,6Qng ,/ c;i t#o tHnh cht cCa ,t ,4= 4II.B. Hin t*8ng c-c t+ FII.A.1. 8h i nim
C4ct l hin t6Ing ,a cht t3 nhi*n sinh ra 2o t4c 28ng hMa tan cCa n6Vc 26Vi ,t 5 n6Vc tr*n $\t trong c4c ,4 2} hMa tan ,/ t#o ra tr*n L- $\t 5 L*n trong .hZi ,4 nhPng hnh th4i ,\c Lit nh6! hang ,ng ngX$G sng ngX$G nhPng hZ trang 2#ng Jh}u ho\c nhPng giOng 2#ng Jhng L*n trong .hZi ,4=
Trang ^^ ] ^_
( (
vo ,9G l$ .Ot cu cCa ,4 tha& ,<i ! .h; nDng th$ n6Vc tDng 5 .h; nDng chu l3c cCa ,4 gi;$= 9 l ? 5n ,- $ a cht cng trnh cXn Jh;i gi;i :u&Ot .hi 01& 23ng cng trnh tr*n 5%ng Cact= FII.A.2. iU& =in hnh th*nh v* ph t triEn c ct
( Gc$ B ,i-u .in ! o C4c ,4 Jh;i c9 tHnh hMa tan! Lao gc$ c4c $uZi .ho4ng KaClG KClG CaBG CaB=?k?G CaCAG CaMgRCAT?G 5=5S o kin t6Ing cact Jh< LiOn nht trong c4c ,4 carLonatq R,4 5iT 5 lo#i ,4 n& Jh< LiOn nht trong 5r Tr4i ,t= o C4c ,4 n+t ne! nhQ c9 c4c .hq n+t n*n n6Vc $Vi 5n ,ng ,6Ic 5 t#o ,6Ic hnh th4i cact= o K6Vc Jh;i c9 .h; nDng Dn $Mn=K6Vc Jh;i 5n ,ng! s3 5n ,ng cCa n6Vc :u&Ot ,nh hnh th4i 5 $+c , Jh4t tri/n cact= ( K6Vc 5n ,ng trong cact l$ cho hnh th4i Cact .h4c nhau thqo chi-u s1u 5 th6Qng ,6Ic chia l$ B ,Vi! o O;i n7 O;i A=o hU, kh K6Vc 5n ,ng chC &Ou thqo Jh6ng thng ,+ng= vo ,9 hnh th4i cact l nhPng giOng hnh Jh}u ho\c thng ,+ng= o O;i nn7 O;i "n 3ng thRo mT, - $%a .hG n6Vc 5n ,ng thqo Jh6ng thng ,+ng= - $%a $6aG n6Vc 5n ,ng thqo Jh6ng nu$ ngang= vo ,9 hnh th4i cact l nhPng giOng thng ,+ng ho\c nhPng con sng ngX$= o O;i nnn7 O;i A=o hU, n ;c K6Vc 5n ,ng thqo Jh6ng nu$ ngang= knh th4i cact l nhPng con sng ngX$= s .hu 53c ,4& sng n6Vc 5n ,ng ,i l*n= o O;i nV7 O;i "n 3ng +u K6Vc 5n ,ng thqo Jh6ng nu$ ngangG hnh th4i c4ct l nhPng con sng ngX$= Cng 5- JhHa sng $+c , Jh4t tri/n Karst cng tDng 5 c9 s3 hYn hIJ giPa ? lo#i n6Vc! n6Vc ngX$ 5 n6Vc sng t#o ra $t lo#i n6Vc c9 .h; nDng Dn $Mn= FII.A.). ( ( ( ( iU& tra nghi/n cI& v* 6a $% t@ng c c t tr#ng 6>' G+ng
v%ng Lin Jh4J ,i-u tiOt 2Mng ch;& 5 thiOt L ti*u n6Vc ,/ ngDn ch\n .hng cho n6Vc tr*n $\t 5 n6Vc 26Vi ,t ch;& 5o tXng ,4 L Karst h9a nhu$ h#n chO ngDn ngNa Karst Jh4t tri/n= "h4 5 ,jnh c4c hang hZc Karst= WJ ,4 5 ,t swt 5o nhPng hang hZc Karst ,/ ngDn n6Vc ch;& ra= F1& c4c t6Qng chWn n6Vc ,/ ngDn n6Vc tN c4c r;nh Karst= v%ng 0i $Dng .qo .Ot ,4 n-n cng trnhG Jh8t 0i $Dng :ua c4c hZ .hoan Lt .Hn c4c . n+t 5 hang hZc Karst t#o thnh $t $ng .hng th$ tDng th*$ c6Qng , cCa ,4=
Trang ^_ ] ^_

Tai Lieu DCCT

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tai Lieu DCCT

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

I.1. a cht cng trnh v nhi v! c"a n# I.1.1 nh ngha :

Nhim v ca a cht cng trnh :

I.$. N%i &'ng c"a a cht cng trnh

I.(. )h*+ng ,h-, nghi.n c/' 0a cht cng trnh

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

vo : da y 8-10km : a y a i dng 30-40km : o ng ba ng 55-75km : vu ng nu i

man i : vo !" n o# $a% u &'00km

, c tr1ngv2t $% ang h#3t 4ng ca tr i t

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

, c hin t5ng a cht ang 67' ra tr#ng 0

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

II.$. ?h:-ng v<t v @h:-ng v<t tA: 0II.2.1 8h i nim

94t :; <c t"nh ca =h# ng v2t

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

B;ng Jh1n lo#i h thZng tinh th/

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

Ph>n $#3i =h# ng v2t

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

II.(. - ac a II.).1 Ng&?n g;c macma

0h*nh ph@n =h# ng v2t ca macma

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

8i(n tr-c v* c& t3# ca macma

0h( nBm ca macma

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

Ph>n $#3i macma

II.B. - trC tDch II.A.1 Ng&?n g;c tr@m t"ch

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

0h*nh ph@n =h# ng v2t ca tr@m t"ch

8i(n tr-c v* c& t3# ca tr@m t"ch

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

0h( nBm ca tr@m t"ch

Ph>n $#3i tr@m t"ch

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

II.E. - FiGn cht II.C.1 Ng&?n g;c .i(n cht (

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

0h*nh ph@n =h# ng v2t ca .i(n cht

8i(n tr-c v* c& t3# ca .i(n cht

0h( nBm ca .i(n cht

Ph>n $#3i .i(n cht

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n

Khoa Cng Trnh B Mn K thut c s

Ti liu a cht cng trnh G ! "h#$ Th Th%& 'n