Vendim nr. 3 dat 19.02.

2013 (V-3/13) Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, e prbr nga: Bashkim Dedja, Kryetar, Xhezair aganj!ri, "it!re #usha, S!k!l Berberi, $dmir #hanza, $ltina Xh!%haj, &atmir '!%ha, "ladimir Krist!, antar, me sekretare Blerina Basha, n datn ()*++*,(+,, m!ri n shqyrtim n sean- gjyqs!re me dyer t hapura, .shtjen nr* /)0+, $kti, q i prket: KRKUES: NIKO !OS V!"EN!S pr1aqsuar nga a2!kat Reshit #rungu, me pr!kur t p!sa.me* SU#$EK%E % IN%ERESU!R!: V!N"$E &'!(O pr1aqsuar nga a2!kat hulien Ristani, me deklarim n sean-* S'O)RI! V$OS! S'.!., n munges O#$EK%I: S*+,-i.imi/ 0i i 1a1a2t,e0*m me K,0*tet,tn e Re1,34i50 0 S*-i1ri0/ i 6endimit nr.1100/ dat 30.09.2009 t "275at0 0 !1e4it %iran d*e i 6endimit nr.00-2011-01/ dat 13.01.2012 i K84e92it :i6i4 t "275at0 0 art. #!;! I"$ORE: 3enet +40+, +50+, +6, ,/0+, 7,0,, +/+01, +/70+0g, +7,0+ t Kushtetuts s Republiks s Shqipris8 neni 5 i K!n2ents 92r!piane t t Drejta2e t 3jeriut :K9D3;<8 nenet ,6=/+ t ligjit nr*)466, dat +(*(,*,((( >?r !rganizimin dhe 1unksi!nimin e Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris@* "$<K!%! KUS'%E%UESE/ pasi dgj!i relat!rin e .shtjes, "ladimir Krist!, pr1aqsuesin e krkuesit q u shpreh pr pranimin e krkess, pr1aqsuesin e subjektit t interesuar, "angjel Xham!, i -ili krk!i rrzimin e krkess, si dhe diskut!i .shtjen n trsi, +

V R E N: I +* Krkuesi 3ik!la!s "agenas dhe subjekti i interesuar "angjel Xham!, jan aksi!nar t sh!qris >Amegas 9nergy@ sha, me !bjekt 2eprimtarie tregtimi i gazit t lngshm* ,* Subjekti tjetr i interesuar, sh!qria >"j!sa@ sha, p! me !bjekt 2eprimtarie tregtimi i gazit t lngshm, me qllim 1urnizimin me gaz, ka lidhur me sh!qrin amerikane >$l1agas Bnternati!nal@ CCD, k!ntratn >A1ert pr C?G@, ku jan pr-aktuar kushtet e 1urnizimit me gaz dhe mnyra e pagess s tij* ?r kt qllim, n dat +,*+,*,((/, sh!qria >"j!sa@ sha ka paguar nprmjet Banks s Shqipris, n 1a2!r t sh!qris amerikane t lartprmendur, n numrin e ll!garis s ksaj t 1undit pran ?iraeus Bank S$, $thin, Greqi, shumn prej ++4 ((( ESD* ?a2arsisht pagess s kryer, sh!qria amerikane >$l1agas Bnternati!nal@ CCD nuk ka prmbushur detyrimin e saj ndaj sh!qris >"j!sa@ sha* /* Subjekti i interesuar "angjel Xham!, pretend!n se marrdhnia k!ntrakt!re e prmendur n nr*, t ktij 2endimi, e1ekti2isht, sht krijuar ndrmjet krkuesit 3ik!la!s "agenas, i -ili 2epr!nte n -ilsin e mena%herit t sh!qris amerikane, dhe sh!qris >"j!sa@ sha dhe se "angjel Xham! ka qen n dijeni t saj pr shkak t qenies !rtak me z* 3ik!la!s "agenas* ?! ashtu, "angjel Xham! parashtr!n se me krkes t bashkaksi!nerit 3ik!al!s "agenas dhe pr ll!gari t tij, i ka paguar sh!qris >"j!sa@ sha shumn n 1jal, si detyrim i krkuesit ndaj ksaj sh!qrie pr m!srealizimin e 1urnizimit t p!r!situr* 7* Shuma e paguar n 1a2!r t sh!qris >"j!sa@ sha, nuk sht shlyer nga debit!ri :krkuesi<, pa2arsisht krkesa2e t z* "angjel Xham!* ?r kt arsye, ky i 1undit i sht drejtuar Gjykats s Rrethit Gjyqs!r #iran me krkes padi, bazuar n nenet 7+F, 7,(, 774, 775 t K!dit Di2il :KD< dhe n nenin /,0a t K!dit t ?r!-edurs Di2ile :K?D<, me !bjekt detyrimin e 3ik!la!s "agenas tGi paguaj shumn prej ++4 ((( ESD dhe kamat 2!nesat deri n datn e ngritjes s padis* 3 kt gjykim sht thirrur si pers!n i tret sh!qria >"j!sa@ sha* 4* Gjykata e Rrethit Gjyqs!r #iran, me 2endimin nr*/,(/, dat (F*(7*,((), ka 2end!sur rrzimin e krkes padis si t pambshtetur n pr!2a dhe n ligj* $j! ka arsyetuar se pala paditse nuk ka arritur t pr!2!j detyrimin q krkuesi :i padituri n at gjykim<, ka pasur ndaj sh!qris >"j!sa@ sha* ,

5* Kundr ktij 2endimi ka br ankim z* "angjel Xham! dhe Gjykata e $pelit #iran, me 2endimin nr*++((, dat /(*(F*,((F ka 2end!sur ndryshimin e 2endimit nr*/,(/, dat (F*(7*,(() t Gjykats s Rrethit Gjyqs!r #iran, pranimin e krkes padis dhe detyrimin e krkuesit 3ik!la!s "agenas t paguaj n 1a2!r t paditsit shumn t!tale prej +,( /7/ ESD* Gjykata e apelit ka arsyetuar se nga d!kumentet e paraqitura nga pala paditse, "angjel Xham!, pr!2!het se z* 3ik!la!s "agenas sht pr1aqsues dhe drejt!r i prgjithshm i >$l1agas Bnternati!nal@ CCD dhe se ai ka pasur detyrimin pr pagesn e shums ndaj sh!qris >"j!sa@ sha* 6* Kundr 2endimit t gjykats s apelit ka ushtruar rekurs krkuesi duke pretenduar se gjykata ka 2end!sur n kundrshtim me ligjin material dhe pr!-edural si dhe me pr!2at e paraqitura nga palt, t -ilat, sipas tij, nuk pr!2!jn detyrimin e krkuesit ndaj sh!qris "j!sa sha, p!r prkundrazi pr!2!jn marrdhniet e mparshme ndrmjet sh!qris "j!sa sha dhe >$l1agas Bnternati!nal@ CCD* $i parashtr!n se pa2arsisht krkesa2e t tij, gjykata e apelit nuk ka thirrur n gjykim sh!qrin amerikane >$l1agas Bnternati!nal@ CCD* 3 kt mnyr gjykata ka shkelur n!rmat pr!-edurale n lidhje me ndrgjyqsin, k!mpeten-n dhe juridiksi!nin* )* K!legji Di2il i Gjykats s Cart, me 2endimin nr*((=,(++=(+, dat +/*(+*,(+, ka 2end!sur, n dh!m kshillimi, m!spranimin e rekursit me arsyetimin se ai nuk prmban shkaqe nga at! q parashik!n neni 76, i K?D=s* II Pretendimet parashtruar Gjykats Kushtetuese F* Krkuesi i sht drejtuar Gjykats Kushtetuese :Gjykata< duke pretenduar sh1uqizimin e 2endime2e !bjekt krkese* $i ka parashtruar n mnyr t prmbledhur se: F*+* Gjykata e $pelit #iran ka -enuar t drejtn pr nj gjykim t drejt nga nj gjykat e paanshme pr shkak se ka 2end!sur n kundrshtim me pr!2at e paraqitura nga palt dhe me ligjin material dhe pr!-edural* Gjithashtu aj! ka shkelur n!rmat pr!-edurale n lidhje me ndrgjyqsin, k!mpeten-n dhe juridiksi!nin* F*,* K!legji Di2il i Gjykats s Cart, edhe pse n prezen- t dy 2endime2e gjyqs!re me qndrime t ndryshme nga njri H tjetri, duke 2end!sur m!skalimin e rekursit pr shqyrtim n sean- gjyqs!re ka -enuar t drejtn e ankimit e1ekti2 n kuptim t nenit 7/ t Kushtetuts si dhe t drejtn e krkuesit pr tGu dgjuar para se t gjyk!het* /

F*/*

"endimi i K!legjit Di2il t Gjykats s Cart nuk ka respektuar nenin

+7,0+ t Kushtetuts q sanksi!n!n detyrimin e arsyetimit t 2endimit, pasi ky 2endim nuk arsyet!n shkaqet e m!spranimit tij, edhe pse nga krkuesi jan pretenduar shkelje t standarde2e kushtetuese pr nj pr!-es t rregullt ligj!r nga gjykatat m t ulta si dhe shkaqe t parashikuara nga neni 76, i K?D=s* +(* se: +(*+* "lersimi i pr!2a2e dhe mnyra e zgjidhjes s .shtjes mbi bazn e tyre sht k!mpeten- ekskluzi2e e gjykata2e t sistemit gjyqs!r dhe n kt drejtim Gjykata nuk mund t marr n shqyrtim pretendimet e krkuesit pr 2lersim t gabuar t pr!2a2e e zgjidhje t padrejt t .shtjes* Si rrjedh!j, sht detyr e gjykata2e t juridiksi!nit t zak!nshm q tGi japin nj zgjidhje t -aktuar k!n1liktit t paraqitur duke analizuar pr!2at e administruara n gjykim dhe duke i 2lersuar at! n trsin e tyre* &akti q gjykata e apelit nuk ka pranuar pretendimet e krkuesit n lidhje me ndrgjyqsin, juridiksi!nin dhe k!mpeten-n nuk d! t th!t q ksaj pale i jan shkelur t drejtat pr nj pr!-es t rregullt ligj!r sepse pretendimet e saj jan dgjuar, shqyrtuar dhe rrzuar nga gjykata n baz t ligjit* ?! ashtu, n kt knd2shtrim, nuk qndr!n dhe pretendimi i krkuesit mbi -enimin e parimit t paanshmris s gjykats s apelit, pasi sipas jurispruden-s s Gjykats ky n!-i!n ka t bj kryesisht me prbrjen e trupit gjykues* +(*,* Krkuesit nuk i sht -enuar e drejta e ankimit e1ekti2 n kuptim t nenit 7, dhe 7/ t Kushtetuts* &akti q rekursi i paraqitur nga krkuesi nuk sht pranuar nga K!legji Di2il n Dh!m Kshillimi nuk d! t th!t a priori q atij i sht shkelur e drejta e tij pr t pasur nj ankim e1ekti2 dhe t 2rtet* Shkaqet e paraqitura nga krkuesi ngren pr!bleme q lidhen me 2lersimin e pr!2a2e dhe q nuk kan t bjn me natyrn e shqyrtimit t .shtjes n Gjykatn e Cart* ?r kt arsye, me t drejt K!legji Di2il n Dh!mn e Kshillimit ka 2end!sur m!spranimin e rekursit* +(*/* Gjykata e $pelit #iran dhe K!legji Di2il i Gjykats s Cart kan respektuar standardin e arsyetimit t 2endimit pasi 2endimet e ktyre gjykata2e jan n prputhje t pl!t me pr-aktimet e K?D=s dhe t nenit +7, t Kushtetuts* $t! mbshteten mbi 1aktet q jan paraqitur gjat pr!-esit gjyqs!r, prmbajn bazn dhe analizn ligj!re mbi t -iln baz!het zgjidhja e m!smarr2eshjes, analizn e pr!2a2e dhe mnyrn e zgjidhjes s m!smarr2eshjes* "e.anrisht pr gjykimin e .shtjes nga 7 Subjekti i interesuar, "angjel Xham!, gjat gjykimit parashtr!i se gjykatat e juridiksi!nit t zak!nshm kan zh2illuar nj pr!-es t rregullt ligj!r, duke prapsuar

Gjykata e Cart, sipas jurispruden-s s Gjykats 92r!piane t t Drejta2e t 3jeriut :G;9D3;<, krkesat e nenit 5 t K9D3;=s mund t pl!ts!hen edhe me nj arsyetim shum t ku1izuar* III Vlersimi i Gjykats Kushtetuese ++* 3 analizn e pretendime2e t krkuesit, Gjykata sheh t arsyeshme t theks!j, paraprakisht, se aj! i 2lers!n kt! pretendime n drejtim t standarde2e q imp!n!n e drejta pr nj pr!-es t rregullt ligj!r dhe, n k!ntekstin e .shtjes n shqyrtim, n aspektin e detyrime2e q i ngark!n gjykata2e t juridiksi!nit t zak!nshm respektimi i standarde2e kushtetuese* +,* Gjykata ka tashm nj qndrim t k!ns!liduar sipas t -ilit interpretimi i ligjit, zbatimi i tij n .shtjet k!nkrete, si dhe 2lersimi i 1akte2e dhe rrethana2e jan .shtje q ndajn juridiksi!nin e gjykata2e t zak!nshme nga juridiksi!ni kushtetues* K!ntr!lli kushtetues q kj! Gjykat ushtr!n ndaj 2endime2e gjyqs!re sht i ku1izuar 2etm n 1unksi!n t mbr!jtjes s t drejta2e kushtetuese t indi2idit pr nj pr!-es t rregullt ligj!r* ?r!blemet e interpretimit dhe t zbatimit t ligjit pr zgjidhjen e .shtje2e k!nkrete nuk prbjn juridiksi!n kushtetues, nse at! nuk sh!qr!hen me -enimin e ktyre t drejta2e :shih vendimet nr.31, dat 05.07.2011; nr.22, dat 22.07.2009 dhe nr.14, dat 03.06.2009 t Gjykats !shtet!ese"* +/* 3isur nga kj! premis si dhe nga !bjekti i m!smarr2eshjes ndrmjet pal2e, Gjykata 2lers!n se pretendimi i krkuesit se Gjykata e $pelit #iran ka 2end!sur n kundrshtim me pr!2at e paraqitura nga palt dhe me ligjin si dhe ka shkelur n!rmat pr!-edurale n lidhje me ndrgjyqsin, k!mpeten-n dhe juridiksi!nin ka t bj me 2lersimin e pr!2a2e, mnyrn e interpretimit t 1akte2e dhe t zbatimit t ligjit nga ana e gjykats s apelit* ?r rrjedh!j, Gjykata .m!n se ky pretendim nuk hyn n juridiksi!nin kushtetues prderisa krkuesi nuk ka pr-aktuar se -ilat standarde kushtetuese i jan -enuar si rezultat i ktij interpretimi ap! shkeljeje* +7* 3drsa, pr sa i prket pretendimit pr -enimin e parimit t paanshmris nga ana e gjykats s apelit, Gjykata, n jurispruden-n e saj, edhe nn dritn e jurispruden-s s G;9D3;=s, ka analizuar dhe ka dhn prku1izimet e ne2!jshme mbi n!-i!nin >#jykat e paanshme@ duke theksuar se ky parim ka t bj kryesisht me prbrjen e trupit gjykues* ?r kt arsye, Gjykata 2ren se pretendimi i krkuesit pr 4

-enimin e ktij parimi bazuar n mnyrn e 2lersimit t pr!2a2e dhe interpretimit t ligjit pr!-edural sht i pabazuar* +4* ?r pas!j, n 2ijim, Gjykata 2lers!n t ndalet 2etm n pretendimin pr :m!s<arsyetimin e 2endimit t K!legjit Di2il t Gjykats s Cart dhe t -enimit t s drejts s ankimit* A. Pr pretendimin e cenimit t standardit t arsyetimit t vendimit gjyqs r si dhe drejts s ankimit +5* Sipas krkuesit, 2endimi i Gjykats s Cart nuk sht i arsyetuar pasi nuk paraqiten shkaqet e m!spranimit t rekursit t tij, edhe pse nga krkuesi jan pretenduar shkelje t standarde2e kushtetuese pr nj pr!-es t rregullt ligj!r nga gjykatat m t ulta si dhe shkaqe t parashikuara nga neni 76, i K?D=s* +6* Gjykata rip!h!n se e drejta pr nj pr!-es t rregullt ligj!r, q i garant!het indi2idit nga neni 7,, +7,0+ i Kushtetuts dhe neni 5 i K9D3;=s, pr1shin edhe t drejtn pr t pasur nj 2endim gjyqs!r t arsyetuar* &unksi!ni i nj 2endimi t arsyetuar sht tGu treg!j pal2e q at! jan dgjuar si dhe u jep mundsin atyre ta kundrsht!jn at* ?r2e. ksaj, duke dhn nj 2endim t arsyetuar, mund t realiz!het 2zhgimi publik i administrimit t drejtsis $shih vendimet nr. %, dat 2%.02.2012; nr. %, dat 16.03.2011; nr. 25, dat 10.06.2011 dhe nr. 3%, dat 30.12.2010 t Gjykats !shtet!ese". +)* 3 jurispruden-n e saj, Gjykata ka theksuar d!m!sd!shmrin e arsyetimit t 2endime2e gjyqs!re, penale ap! -i2ile, si nj garan-i pr pr!-esin ligj!r* "endimi duhet t mbshtetet 2etm mbi 1aktet q jan paraqitur gjat pr!-esit gjyqs!r dhe duhet t prmbaj bazn ligj!re mbi t -iln baz!het zgjidhja e m!smarr2eshjes, analizn e pr!2a2e dhe mnyrn e zgjidhjes s m!smarr2eshjes* $rsyetimi i 2endime2e sht element thelbs!r i nj 2endimi t drejt* "endimi mund t k!ntr!ll!het nga nj gjykat m e lart sipas pr!-edura2e prkatse dhe, q kj! t jet e mundur, duhet br arsyetimi i 2endimit, n t -ilin gjyqtari treg!n me qartsi 1aktet dhe ligjin e zbatueshm, t -ilat e kan .uar n brjen e nj zgjedhjeje ndrmjet disa mundsi2e* "endimet gjyqs!re q japin gjykatat e t gjitha ni2ele2e n pr1undim t gjykimit, prbjn aktin pr!-edural kryes!r t t gjith pr!-esit gjyqs!r* $t! prmbledhin dhe 1inaliz!jn pr1undimisht qndrimet q mban gjykata lidhur me .shtjen n gjykim :shih vendimet nr. %, dat 5

16.03.2011; nr. 23, dat& 04.11.200%; nr. 11, dat 02.04.200% dhe nr. 7, dat 09.03.2009 t Gjykats !shtet!ese". +F* "endimi gjyqs!r n .d! rast duhet t jet l!gjik, i rregullt n 1!rm dhe i qart n prmbajtje* 3 trsin e tij ai duhet k!nsideruar si nj unitet, n t -ilin pjest prbrse jan t lidhura ngushtsisht mes tyre* $t! duhet t jen n shrbim dhe 1unksi!n t njra=tjetrs* $rgumentet e pjess arsyetuese duhet t jen t bazuara dhe t lidhura l!gjikisht, duke respektuar rregullat e mendimit t drejt* $t! duhet t 1!rm!jn nj prmbajtje k!herente brenda 2endimit, i -ili prjasht!n .d! kundrthnie !se k!ntradiksi!n t hapur !se t 1sheht* Kt! argumente duhet t jen gjithashtu t mja1tueshme pr t mbshtetur dhe pranuar pjesn urdhruese* K!nkluzi!net e pjess arsyetuese duhet t baz!hen j! 2etm n aktet ligj!re, p!r edhe n parimet dhe rregullat q karakteriz!jn mendimin e shnd!sh e l!gjik $shih vendimet nr. 20, dat 13.04.2012 dhe nr. 3%, dat 30.12.2010 t Gjykats !shtet!ese". ,(* Gjithsesi, Gjykata e ka 2lersuar zbatimin e ktij parimi rast pas rasti, n 2arsi t rrethana2e k!nkrete t .shtjes, duke analizuar nse 2endimet gjyqs!re t kundrshtuara e kan prmbushur n mnyr t mja1tueshme detyrimin pr arsyetimin e 2endime2e t tyre* $j! ka 2eri1ikuar nse 2endimi i kundrshtuar sht l!gjik, ka kundrthnie, prmban re1eren-at n ligjin e zbatueshm dhe nse respekt!n t gjith elementet e siprprmendur* Detyrimi i gjykata2e pr t respektuar kt standard ndrysh!n n 2arsi t rrethana2e t .shtjes k!nkrete dhe natyrs s 2endimit dhe masa e arsyetimit 2aret nga natyra e 2endimit n 1jal : shih vendimin nr.25, dat 10.06.2011 t Gjykats !shtet!ese<* ,+* 3 kt k!ntekst, Gjykata ka theksuar se aj! e 2lers!n arsyetimin e nj 2endimi gjyqs!r 2etm n kuadrin e prmbushjes !se j! t standarde2e t msiprme pasi nuk sht detyr e saj t analiz!j pr!2at dhe 1aktet ku sht bazuar gjykata pr zgjidhjen e .shtjes s themelit* Kj! mbetet detyr 1unksi!nale e gjykata2e t juridiksi!nit t zak!nshm dhe, n aspektin e k!ntr!llit kushtetues, Gjykata 2eri1ik!n nse arsyetimi i 2endimit gjyqs!r i ka pl!tsuar !se j! kriteret e pr-aktuara m sipr, t -ilat garant!jn t drejtn pr t pasur nj 2endim gjyqs!r t arsyetuar* 3 2lersimin e Gjykats nuk mja1t!n q arsyetimi t jet 1!rmalisht i pranishm n kuptimin gra1ik dhe struktur!r, pasi kj! d! ta bnte at thjesht 1ikti2* $rsyetimi duhet d!m!sd!shmrisht t pl!ts!j kriteret minimale ligj!re t pr-aktuara dhe t m!s ket t meta t tilla seri!ze 6

q -en!jn standardin e 2endimit gjyqs!r t arsyetuar : shih vendimin nr. 55, dat 1%.12.2012 t Gjykats !shtet!ese"* ,,* ?! n kt drejtim, neni /+(0+ i K?D=s parashik!n se 2endimi i gjykats duhet t prmbaj hyrjen, pjesn prshkruese=arsyetuese dhe pjesn urdhruese, duke pr-aktuar, n paragra1t e tjer, elementt q duhet t prmenden n se-iln prej ktyre pjes2e* 3drsa pr gjykimin n Gjykatn e Cart, K?D=ja sanksi!n!n se rekursi, ndr t tjera, duhet t prmbaj shkaqet pr t -ilat krk!het prishja e 2endimit, duke iu re1eruar n!rma2e ligj!re mbi t -ilat mbshtetet :neni 7640.< dhe se shqyrtimi i .shtjes n k!legjet seleksi!nuese k!nsist!n n nj 2lersim t ktyre shkaqe2e* 3se rekursi bhet pr shkaqe t ndryshme nga at! q i lej!n ligji ai nuk pran!het dhe m!spranimi i tij 2end!set nga k!legji i Gjykats s Cart n dh!mn e kshillimit :neni 7)(<* ,/* 3ga parashikimet e disp!zita2e t K?D=s t lartprmendura :I ,+ i ktij 2endimi<, si dhe bazuar n 2e.!rit e gjykimit n Gjykatn e Cart dhe n praktikn e saj, Gjykata .m!n se n 1unksi!n t realizimit t 2zhgimit publik t administrimit t drejtsis si dhe t k!heren-s s 2endimit gjyqs!r, n mnyr q pr1undimi i pr!-esit t 2lersimit t gjykats t jet i mbshtetur, prmbajtja e 2endimit prbn premisn pr prmbushjen e standardit t arsyetimit t 2endimit, i -ili n kt drejtim duhet t pl!ts!j dhe t prmbaj kriteret e pr-aktuara nga disp!zitat ligj!re prkatse dhe at! t elab!ruara nga jurispruden-a kushtetuese e k!ns!liduar* ,7* 3 rastin k!nkret, Gjykata 2ren se 2endimi i m!spranimit i K!legjit Di2il t Gjykats s Cart prmban, n pjesn hyrse t tij !bjektin e padis, disp!nimet e gjykats s shkalls s par dhe asaj t apelit dhe 1aktin se kundr 2endimit t ksaj t 1undit ka paraqitur rekurs krkuesi, p!r nuk prmban shkaqet q ai ka parashtruar n rekurs* 3drsa n pjesn arsyetuese, K!legji Di2il i Gjykats s Cart sht mja1tuar me pr1undimin se rekursi i paraqitur nuk prmban shkaqe nga at! q parashik!n neni 76, i K?D=s duke 2end!sur, n pjesn urdhruese, m!spranimin e tij* ?ra, K!legji Di2il i Gjykats s Cart, pa2arsisht se n 2endim nuk paraqet -ilat jan shkaqet e kundrshtimit t 2endimit t apelit, ka arritur t bj nj pr!-es 2lersimi t tyre :shkaqe2e< nprmjet t -ilit ka arritur n k!nkluzi!nin e shprehur n disp!ziti2* ,4* 3ga le%imi n trsi i 2endimit, Gjykata 2lers!n se, pr shkakun e lartprmendur, rrjedha l!gjike e prd!rur n 2endim nuk rezult!n e qart dhe e kuptueshme dhe se argumentet e pjess hyrse nuk jan t lidhura l!gjikisht me pjesn arsyetuese dhe at urdhruese* $t! nuk 1!rm!jn nj prmbajtje k!herente brenda )

2endimit, .ka bn q prmbjatja dhe arsyetimi i tij t m!s ket nj harm!ni t brendshme* ?r rrjedh!j, Gjykata .m!n se mungesa e paraqitjes s shkaqe2e t parashtruara n rekurs, n 2endimin e K!legjit Di2il t Gjykats s Cart prbn nj t met, t pakapr-yeshme, t prmbajtjes s 2endimit dhe t arsyetimit t gjykats* ,5* Gjykata, nisur dhe nga sa u argumentua m lart, .m!n gjithashtu se, prima 'a(ie, m!sparaqitja, n 2endimin e K!legjit Di2il, t shkaqe2e t parashtruara nga krkuesi n rekurs, krij!n dyshime edhe mbi -enimin e t drejts s ankimit e1ekti2 si dhe t t drejts pr tGu dgjuar, t pretenduara nga krkuesi* 3 kt knd2shtrim, pasqyrimi i shkaqe2e t rekursit n pjesn hyrse t 2endimit t K!legjit Seleksi!nues t Gjykats s Cart prbn nj element t d!m!sd!shm dhe t rndsishm t tij, i -ili nuk ka thjesht karakter 1!rmal n prmbajtjen e 2endimit gjyqs!r* ,6* Si pr1undim, nisur nga sa m sipr, Gjykata .m!n se 2endimi i m!spranimit t rekursit i K!legjit Di2il t Gjykats s Cart, !bjekt shqyrtimi, nuk ka respektuar standardin kushtetues t arsyetimit t 2endime2e gjyqs!re* ?r rrjedh!j, pretendimi i krkuesit n kt aspekt sht i bazuar dhe duhet pranuar*

=R K%O !RS<E/ Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, n mbshtetje t nenit +/+, shkr!nja >1@ dhe nenit +/7, pika +, shkr!nja >g@ t Kushtetuts, si dhe t nene2e 6, e 2ijues t ligjit nr*)466, dat +(*(,*,((( >?r !rganizimin dhe 1unksi!nimin e Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris@, me shumi- 2!tash, V E N > O S I: = ?ranimin pjesrisht t krkess* = Sh1uqizimin e 2endimit nr*((=,(++=(+, dat +/*(+*,(+, t K!legjit Di2il t Gjykats s Cart+* = Drgimin e .shtjes pr rishqyrtim n Gjykatn e Cart* Ky 2endim sht pr1undimtar, i 1!rms s prer dhe hyn n 1uqi ditn e b!timit n &let!ren yrtare*

Gjyqtart "* Krist! dhe $* Xh!%haj jan shprehur me Jendim ?aralel*

(EN>I( =!R! E +* 3 .shtjen me krkues 3ik!la!s "agenas, pajt!hemi me 2endimin e shumi-s pr pranimin pjesrisht t krkess, sh1uqizimin, si t papajtueshm me Kushtetutn, t 2endimit nr*((=,(++=(+, dat +/*(+*,(+, t K!legjit Di2il t Gjykats s Cart, p!r kemi mendim t ndryshm lidhur me arsyet e ktij qndrimi* ,* Shumi-a, n thelb, ka argumentuar se 2endimi i m!skalimit, i K!legjit Di2il t Gjykats s Cart, duke m!s pasqyruar n pjesn hyrse t tij shkaqet e parashtruara nga krkuesi n rekurs, nuk prmbush detyrimet e sanksi!nuara nga disp!zitat pr!-edurale t K?D=s si dhe at! t elab!ruara nga jurispruden-a kushtetuese lidhur me elementt prbrs t 2endimit gjyqs!r* ?r rrjedh!j, shumi-a ka .muar se 2endimi n 1jal, pr shkakun e lartprmendur, krij!n dyshime pr -enimin e t drejts s ankimit e1ekti2, p!r pa i dhn prgjigje k!nkrete ktij pretendimi t krkuesit* 3 pr1undim t 2lersimit t saj, shumi-a ka arritur n k!nkluzi!nin se 2endimi i Gjykats s Cart nuk ka respektuar standardin e arsyetimit t 2endime2e gjyqs!re* /* 3d!nse shumi-a, duke iu re1eruar jurispruden-s s ksaj Gjykate, ka pranuar se nuk mja1t!n q arsyetimi i nj 2endimi t jet 1!rmalisht i pranishm n kuptimin gra1ik dhe struktur!r, pasi kj! d! ta bnte at thjesht 1ikti2 :shih paragra1in ,( t 2endimit<, aj! nuk ka mundur tGi shmanget 2et ktij 1!rmalizmi n arsyetimin e shkaqe2e pr t -ilat ka 2end!sur sh1uqizimin e 2endimit n 1jal* K!rrigjimi i mangsis s k!nstatuar nga shumi-a, nga ana e K!legjit Di2il t Gjykats s Cart, pra, paraqitja n 2endimin e m!spranimit t Gjykats s Cart t shkaqe2e t ngritura n rekurs nga krkuesi, !bjekti2isht nuk d! t passjell asnj rezultat k!nkret n realizimin e t drejts s tij pr nj pr!-es t rregullt ligj!r* "endimi i Gjykats s Cart, pasi t ket prmbushur detyrimet q bur!jn nga 2endimi i Gjykats Kushtetuese, rrezik!n t mbetet prsri !bjekt kundrshtimi kushtetues* 3ga ky knd2shtrim, 2e. sa m sipr, 1!rmalizmi n 2endimmarrjen e ksaj Gjykate mund t krij!j nj shqetsim t ri lidhur me e1ekti2itetin e 2endime2e t saj* 7* 3 kt drejtim, jemi t mendimit se, 1illimisht, shumi-a duhet tGi jepte prgjigje pretendime2e t parashtruara nga krkuesi* 4* Gjykata, re1eruar natyrs s gjykimit kushtetues t krkesa2e indi2iduale, ka tashm nj qndrim t k!ns!liduar, sipas t -ilit k!ntr!lli i respektimit t standarde2e kushtetuese pr nj pr!-es t rregullt ligj!r, sht 1unksi!n edhe i gjykata2e t +(

zak!nshme, pr m tepr i Gjykats s Cart* 3j linj e till lidhur me rap!rtin ndrmjet juridiksi!nit kushtetues dhe juridiksi!nit t gjykata2e t zak!nshme, kur sht rasti i shqyrtimit nga ana e Gjykats Kushtetuese t krkesa2e indi2iduale, n baz t nenit +/+01 t Kushtetuts, udhhiqet nga parimi i subsidiaritetit :k!mplementaritetit<* 3j qndrim i ndryshm d! ta kthente Gjykatn Kushtetuese n nj instan- t zak!nshme, gj q nuk sht 1unksi!ni i saj :shih vendimet e Gjykats 2%.02.2006 dhe nr. 19, dat 02.04.2012<* 3 2ijim t ktij 2lersimi, m p!sht, d! tGi prgjigjemi pretendime2e t ngritura nga krkuesi* 5* ?r sa i prket pretendimit pr shkeljen e n!rma2e pr!-edurale n lidhje me ndrgjyqsin, k!mpeten-n dhe juridiksi!nin, krkuesi ka parashtruar se gjykata e apelit nuk e ka krijuar drejt ndrgjyqsin dhe se aj! duhet t ndrpriste gjykimin pr shkak t mungess s juridiksi!nit dhe k!mpeten-s* Kj! pr arsyen se palt, sh!qria >"j!sa@ S'$ dhe aj! amerikane >$l1agas Bnternati!nal@ CCD, n d!kumentin :A1ert pr C?G<, ku jan pr-aktuar kushtet e 1urnizimit me gaz t lngshm dhe mnyra e pagess s ktij 1urnizimi, kan rn dak!rd q m!smarr2eshjet midis tyre d! t gjyk!hen sipas ligjit anglez dhe se gjykimi d! t bhet n Jbretrin e Bashkuar, si 2end neutral* ?! ashtu, sipas krkuesit, 1akti se nuk sht thirrur si pal ndrgjyqse n gjykim sh!qria >$l1agas Bnternati!nal@ CCD, e bn pr!-esin t parregullt n aspektin kushtetues, duke dmtuar n kt mnyr thelbin e 2et pr!-esit* 3 kt drejtim, Gjykata e Cart nuk i ka dhn prgjigje ktij pretendimi, edhe pse nga krkuesi sht pretenduar nj shkelje e rnd pr!-edurale, bazuar n nenin 76,0+0b t K?D=s n lidhje dhe me nenin 756 t K?D=s* 6* 3 jurispruden-n e Gjykats, m!s1!rmimi i drejt i ndrgjyqsis sht -ilsuar si shkelje e standarde2e pr nj pr!-es t rregullt ligj!r dhe sht analizuar n 1unksi!n t -enimit t parimit t k!ntradikt!ritetit n gjykim si dhe t barazis s arm2e $shih vendimet nr. 14, dat 15.04.2003 dhe nr. 13, dat 1%.05.2006 t Gjykats !shtet!ese<* 3ga ana tjetr, parimi i k!ntradikt!ritetit, i par n knd2shtrimin e barazis s arm2e n pr!-esin -i2il, sht nj e2!lu-i!n l!gjik i t drejts s pals pr t marr pjes n gjykim dhe pr tGu trajtuar n mnyr t drejt dhe t barabart nga nj gjyqtar i drejt dhe i paanshm, i -ili u garant!n t dyja pal2e t njjtat mundsi, pr t shpal!sur pr!2at dhe argumentet e tyre* 3se nuk d! t ekzist!nte barazia e arm2e n gjykimin -i2il, ather argumentet e njrs pal d! t pre2al!nin mbi argumentet e pals s -enuar dhe, pr rrjedh!j, e drejta pr t marr pjes n gjykim d! t zh2ishej nga ++ !shtet!ese nr. 4, dat

1unksi!ni i saj kushtetues, pr t garantuar nj pr!-es t rregullt ligj!r $shih vendimet nr.33, dat 24.11.2003; nr.16, dat 0%.06.2006; nr.13, dat 21.07.200%; nr.30, dat 26.11.2009; nr 3%, dat 30.12.2010; nr.34, dat 25.07.2011 t Gjykats !shtet!ese<* )* Gjithsesi, Gjykata ka 2lersuar se pretendimi i m!s1!rmimit t drejt t ndrgjyqsis duhet analizuar edhe n aspektin e lidhjes s drejtprdrejt q ka ekzisten-a e shkeljes ligj!re me 2et krkuesin, si dhe t ndikimit q kj! shkelje mund t ket sjell mbi e-urin e pr!-esit gjyqs!r :shih vendimin nr. 13, dat 1%.05.2006 t Gjykats !shtet!ese<* F* 3 rastin n shqyrtim, !bjekt i pr!-esit gjyqs!r sht krkimi pr prmbushjen e nj detyrimi m!netar, t lindur 1illimisht ndrmjet sh!qri2e >"j!sa@ S'$ dhe >$l1agas Bnternati!nal@ CCD, ndrk!h q kj! e 1undit nuk sht thirrur si pal ndrgjyqse n pr!-esin gjyqs!r* 3 kt! kushte, jemi t mendimit se pretendimi i krkuesit se n shqyrtimin e k!n1liktit duhet t merrte pjes edhe sh!qria >$l1agas Bnternati!nal@ CCD, sepse 1!rmimi i drejt i ndrgjyqsis prbnte kusht t d!m!sd!shm pr rregullsin e pr!-esit gjyqs!r, duhet t merrte prgjigje n 2endimin e Gjykats s Cart, prderisa ai i re1er!het shkaqe2e t parashikuara nga neni 76,0+0b i K?D=s* ?r m tepr, kur nj pretendim i till sht i lidhur me respektimin e parimit t k!ntradikt!ritetit dhe barazis s arm2e n pr!-esin gjyqs!r* +(* Krkuesi, gjithashtu, ka pretenduar se K!legji Di2il i Gjykats s Cart, edhe pse n prezen- t dy 2endime2e gjyqs!re me qndrime t ndryshme nga njri H tjetri, duke 2end!sur m!skalimin e rekursit pr shqyrtim n sean- gjyqs!re, i ka m!huar atij t drejtn e ankimit e1ekti2 n kuptim t nenit 7/ t Kushtetuts si dhe t drejtn pr tGu dgjuar para se t gjyk!het* ++* 3eni 7/ i Kushtetuts parashik!n se >k!shdo ka t drejt t ankohet k!ndr nj vendimi #jy)sor n nj #jykat m t *art, prve+se k!r n !shtet!t parashikohet ndryshe@* 3 jurispruden-n e ksaj Gjykate, e drejta e ankimit sht 2lersuar si mundsi e .d! indi2idi pr t pasur mjete t -aktuara pr!-edurale pr t kundrshtuar 2endimin e dhn nga nj gjykat m e ult n nj gjykat m t lart, duke i garantuar atij :indi2idit< t drejtn pr tGu prballur me drejtsin n t gjitha ni2elet e saj :shih vendimet nr. 5, dat 02.03.2010; nr. 12, dat 14.04.2010; nr. 14 dat 26.03.2012 t Gjykats !shtet!ese<* ?ra, me Kushtetut, kujtd! i garant!het e drejta pr tGu ankuar t paktn nj her kundr .d! 2endimi gjyqs!r t dhn ndaj tij* Kj! garan-i e rndsishme kushtetuese sht edhe nj tejkalim p!ziti2 krahasuar me standardet q !1r!n n kt +,

drejtim K!n2enta 92r!piane e t Drejta2e t 3jeriut :shih vendimet nr. 14, dat 05.07.2005; nr. 12, dat 14.04.2010 t Gjykats !shtet!ese<* +,* Gjykata ka p!huar se e drejta e ankimit, e sanksi!nuar n nenin 7/ t Kushtetuts, sht nj e drejt pr!-edurale q shrben pr t mbr!jtur nj t drejt substan-iale* Kj! e drejt baz!het n parimin se ,...n!k m!nd t ek-istoj nj e drejt pa t drejtn e ankimit@ :shih vendimet nr. 12, dat 14.04.2010; nr. 14 dat 26.03.2012 t Gjykats !shtet!ese<* 3 1unksi!n t ushtrimit e1ekti2 t s drejts s ankimit ka rndsi t realiz!het si aspekti 1!rmal0pr!-edural ashtu edhe ai substan-ial* Krkesat pr!-edurale t ankimit jan, para s gjithash, n 1unksi!n t aksesit q duhet t ken indi2idt pr t ushtruar e1ekti2isht ankimin ndaj 2endimit gjyqs!r* Kd! instan- ankimuese q njeh sistemi i n!rma2e pr!-edurale -i2ile0penale, sht pjes e t drejts s indi2idit pr t pasur akses n gjykat* Gjykata ka 2lersuar edhe m par se administrimi i mir i drejtsis 1ill!n me garan-in q nj indi2id t ket akses n gjykat pr tGi siguruar atij t gjitha aspektet e nj 1!rme gjyqs!re t shqyrtimit t .shtjes* $ksesi n gjykat duhet t jet substanti2 dhe j! thjesht 1!rmal* J!himi i t drejts pr tGiu drejtuar gjykats dhe pr t marr nj prgjigje pr1undimtare prej saj pr pretendimet e ngritura, prbn -enim t s drejts themel!re pr nj pr!-es t rregullt ligj!r :shih vendimet nr. 4, dat 23.02.2011; nr. 14, dat 3.6.2009 dhe nr. 7 dat 11.03.200% t Gjykats !shtet!ese <* 3 kt aspekt, duke iu re1eruar jurispruden-s s G;9D3;=s, Gjykata ka .muar se, 2e.anrisht, mjetet pr!-edurale t ankimit t !1ruara nga legjisla-i!ni i brendshm dhe praktika duhet t treg!jn se at! kan qen e1ekti2e :shih vendimet nr. 30, dat 17.06.2010; nr. 14 dat 26.03.2012 t Gjykats !shtet!ese<* +/* 3ga sa m sipr, n rastin !bjekt shqyrtimi, duke qen se 2endimi i gjykats s apelit, lidhur me themelin e .shtjes, ka qen diametralisht i kundrt me at t gjykats s shkalls s par, me qllim q krkuesit tGi garant!hej e drejta pr tGu ankuar t paktn nj her kundr .d! 2endimi gjyqs!r t dhn kundr tij :n rastin k!nkret ndaj 2endimit t gjykats s apelit q e ka ngarkuar me detyrimin t paguaj shumn e krkuar< dhe duke k!nsideruar edhe shkeljet pr!-edurale t k!nstatuara dhe ngritura n rekurs, n mnyr q ankimi i krkuesit t ishte nj mjet e1ekti2, 2lers!jm se gjykimi n Gjykatn e Cart d! t shrbente realisht si nj >gjykim apeli@ :n shkall t dyt< dhe se, n kt! kushte, duhej 2end!sur kalimi i .shtjes n sean- gjyqs!re* 3 kt drejtim, mend!jm se pretendimi i krkuesit pr m!him t t drejts s ankimit e1ekti2 pr shkak t m!spranimit t rekursit, sht i bazuar* +/

+7* Cidhur me pretendimin e krkuesit pr :m!s<arsyetimin e 2endimit t m!spranimit t K!legjit Di2il t Gjykats s Cart, Gjykata n jurispruden-n e saj, re1eruar natyrs s gjykimit kushtetues t krkesa2e indi2iduale, ka theksuar se 2etm kur jan t pranishme pretendime q kan t bjn me shkeljen e parime2e themel!re t pr!-esit gjyqs!r, si dhe kur kt! pretendime gjejn pasqyrim n materialet e .shtjes, ather 2endimi i K!legjit, pr m!spranimin e rekursit, 2 n dyshim t drejtn pr nj pr!-es t rregullt ligj!r :shih vendimet n. 19, dat 19.07.2005; nr. 22, dat 06.06.2011 t Gjykats !shtet!ese<* 3isur nga sa analizuam m lart, n lidhje me 2lersimin t!n pr pretendimet e tjera t ngritura nga krkuesi, .m!jm se ky pretendim i tij sht i bazuar* +4* Si pr1undim, n kushtet kur jan t pranishme pretendime q kan t bjn me shkeljen e disp!zita2e pr!-edurale q kan ndikuar n dhnien e 2endimit si dhe t parime2e themel!re t pr!-esit t rregullt ligj!r, Gjykata e Cart duhet t mbaj nj qndrim t shprehur lidhur me pretendimet e ngritura nga krkuesi, si n 1unksi!n t r!lit t saj si gjykat e ligjit ashtu dhe n k!ntr!llin e respektimin e standarde2e kushtetuese nga gjykatat m t ulta* 3 kt! raste, Gjykats Kushtetuese nuk i mbetet gj tjetr 2e.se t 2end!s pr sh1uqizimin e 2endimit t K!legjit prkats t Gjykats s Cart, i -ili nuk i ka dhn prgjigje pretendime2e t krkuesit, duke e >detyruar@ at n kt mnyr, t shprehet pr arsyet e m!spranimit t shkaqe2e t ngritura n rekurs* +5* 3 kt knd2shtrim, jemi t mendimit se 2endimi i Gjykats s Cart i ka -enuar krkuesit t drejtn pr nj pr!-es t rregullt ligj!r* !ntar: !4tina &*8?*a2/ V4adimir Kri0t8

+7