You are on page 1of 173

Prfessor Schleiden

og

tungli.
af Gustav Theodor Fechner Leipzig Adolf Gumprecht 1856

Efni. Fyrsti hluti. . stunda og velgengni. Schleiden og !lveri s!l. . The teleolog". # . n!tt$ran sem t!%n um anda. Seinni hluti. #. Schleiden og tungli. # . &hrif tunglsins ! veri. # almennari og fleiri s'rsta%ur ur ( the veur !hrifum tunglsins. &hrif # af tunglinu ! )ars%)!lfta og landl(nu segulsvi. *. The +,. *. &hrif tunglsins ! l(fr-nu l(fi )ararinnar. * . Andr$msloft og ha.ita.ilit" af tunglinu. * . Final or. * . Au%efni um !hrif tunglsins ! veri. I. stunda og velgengni. /Pd Sal 01 223 4 5i.l(unni1 67anna1 ea um innra l(f af the planta1 !ri 289816 :g hef re"nt a s;na fram ! a pl<ntur hafa s!l1 re"ndar s;na= 7ei1 vegna >ess a s!lin getur e%%i s;nt1 en a .$a til tr$ og r'ttl-tanleg.

En s!l pl<ntu eins vel spurning um tr$ og s!l ormur >egar s!l og fugl1 sem s!l .rur m(ns sem s!l. #(ar og eins og Gu s)!lfur1 e%%i s(ur og e%%i meira 4 s!l m(na1 geri 'g e%%i s%il)a E?press @F ALBS 7G s!l ( >eim s%ilningi >ar sem sumir s!l gr(pa etc eins !grip .enda ! einingu l(%amlega l(fi1 eins og l(finu gildi1 en s!l sem finnst ( ven)ulegum1 me d-mum og annars 'g $ts%;ri .%staflegri mer%ingu tilfinningu. &lveri s!l -tti s!l vera l-gra s)!lfst-i og s)!lfst-i mean en o%%ar og )afnvel eins og d;r s!l1 en engu a s(ur enn a vera eins og o%%ar og d;ra s!l1 eins og >etta aeins s)!lfur .irtast og arar s!lir ! mti eing<ngu "tra $tlit l(%ami til.o1 nema a h-rra anda sem Allen Gui f"rir hva gengur ! ( >essum s!lum1 vissi .ara eins og >egar >eir .ara .$a ( henni1 og f-ra1 og standa1 og hann ( >eim1 eins og vi svo oft af o%%ar s!lir seg)a1 !n >ess > no%%urn t(ma a tr$a >v(. A s!l -tti a vera !lveri s!l1 eins og s!l n;f-dds .arns1 aeins !n >ess a getu til a >ra s!l .arnsins1 e%%i a hugsa1 e%%i vor.lic%end1 e%%i muna1 e%%i umheiminum Facing1 .ara lifa me augna.li% ( fl-i og milun l(%amlegur tilfinningar og elishv<t og hvernig l(%ami hennar .aaur l)si og lofti og d<gg1 .ai n)ta allir <ruv(si sam%v-mt mismunandi eli >eirra og mismunandi st<u vi n!tt$runa. :g hef re"nt a gera tilveru !lversins s!l ( >essum s%ilningi tr$verug fr! afst<u l(%t sam.andinu1 samsetning1 sem Stufen.aues1 e?pedienc"1 ! grundvelli af re"nslu>e%%ingu stare"ndir og sanng)<rnum %r<fum1 hafa CounterDr<% a pl<ntur engin taugar1 e%%i handahfs%ennt hre"fing1 engin mi)a l(ff-ri1 engin umfer hafa1 sem e%%i s!l stig f"rir !lveri er til vinstri1 etc1 unnin me %ostg-fni og tali1 hef langa til a .i)a um sannlei%ann ea er l(%legra en a mati fegur >eirra og upp."ggingar ( l)si1 'g er Saga spurningin rannsa%a. 4 stuttu m!li1 'g ver a ta%a efni svo margar s(ur og meh<ndla leita eins og hann hefur alltaf. :g hef unni m(na or h!lf dauur1 >annig a pl<ntur s!l vill lifa. Eetta er m(n >r!1 og niurstaan= D Alveg satt 'g mun gefa s%;rslu um hvernig vel hagst- niurstaa f"rir mig er og hvaa afleiingar f"rir m(nu mati einn getur einnig (huga >a. 7-stum einrma sam>"%%i hefur sama finna ( d<mur1 munnlega og s%riflega1 $r >e%%t og >e%%t1 m'r s<nnun er a vera1 og >a var m-tt eins s!l vi%v-m d;r eins h!v-r s"stur. 7-stum eins s%iptu h<fnun sem h$n hefur fundi meal naturalists og heimspe%ingar ! vis%iptumF munnlega og s%riflega1 ( >e%%tum og >e%%tum m'r vieigandi f"lgis%)<lum hafa ori1 >a var m-tt eins f!t-%um s!l vegna >ess a engin s!l. G-)a sumir stelpur1 sumar %onur s!u .lm1 >ar s!l >$ hla%%a til >ess1 )afnvel me soulful augu og drst n-stum a h-tta vi >a1 >a var l(%a aeins ( stuttan t(ma. Heimspe%ingar en langai a gr(pa s!lina me >eim s%ilm!lum og naturalists me h<ndum1 !ur en felur s!lina1 og >eir s<guI11 Ea er e%%ert. E%%i %ona Jot 'g sem las .%ina og hef lesi margir sem h<fu l;st gegn !lverinu s!l1 e%%i v(sindamaur ea heimspe%ingur a mennt1 sem hefur lesi .%ina ea e%%i lesi D og margir hafna !st-ur hans1 !n >ess a vita >a D sem hefi %osi >a $ts%;rir1 flestum en !%va gegn henni. Ea >eir voru .ara 5lettur1 l)ma1 or1 er e%%ert sem gilda1 )! mesta hrs hva hefur ori af starfi m(nu af sumum1 >eir ta%a .urt eins og innsigli1

einnig >;ddi mesta !v(tur sem g-ti m-ta >eim1 Hugm"ndin >eirra var s%!lds%apur. +g svo a lo%um helstu !v<?tur sem s%rifin m(n inn m'r ! sama t(ma t!%n velgengni >eirra1 %r%ttan fullorinn gulrt a >e%%t %ona fr! Alten.urg no%%rum d<gum s(an sendi mig fr! garinum hennar1 t!%n va?ta sem >eir t%u ( ritningunum. Gulrt hafi te%ist ( gegnum a ster%ur r-tur tr' gera %omast e%%i1 og zJiespaltig vafinn ( annarlegu curving h-gri og vinstri af >v(1 en getur e%%i >rifist. Svo l(%a hef 'g ( vileitni til a s%)ta rtum me hugm"nd m(na1 vafinn ( eins%is f"rir <llum hlium til a auveldlega %omast erfiar andst<u ea f! ( %ring1 og geta e%%i >rifist ! >v(. +g eins og ( s%!pnum m(num gulrt1 .%in m(n verur !fram eru eins undarlegt undarlegheit ( hindruninni vi .%menntir. Eetta er endir af laginu !lversins s!l. 4 stare"nd1 ef >$ n$ >egar e%%i v<n a gera )afnvel h!r pr'di%ara ( .-num1 eina va%ti h)<rtu ladies sem hann er star!inn ( a hr-ra me1 dm fr! upphafi virist a tala um n!tt$rulegt pr'di%ari1 sem eing<ngu er Ladies hlusta1 ef aeins f"rir gerardminum %arla alvarlegt v(sindi tilhe"rir efni r-an eftir alvarleg hli hans1 og .ara snertir auveldlega daulegum hagsmunum ladies fagurfr-ilegu og notaleg hli. S'rsta%lega >egar maur veltir f"rir s'r lei a n! !rangri me >eim ( huga. Hefur eins%is s%epnu sem 7anna1 e%%i vil)andi hreinsa me v-ga til tinsel og litr(% t-tlur. En f"rst ster%t gust af vindi $fi sl(%u !standi1 f"rsta r$ms rigning .l-s hann $t $r m!lningu1 f"rsta s%arpur geisli af sls%in gerir >! va?a f<lur. +g a lo%um hefur eins%is f(fl en einu sinni $t af salerni her.ergi undir .erum himni. Ea var h)!%v-milegt1 og >a er n;lega %omi upp >eirra >ar. Ea re%ur1 me hver)um hefur h$n %"nnst no%%rum sinnum ( her.erg)um %venna um no%%urt s%ei1 f(nt gert ( >v( hvernig hann vill fara upp aftur ( >)f'laginu me %venfatna1 en eins og alltaf me st(gv'lum og Spurs. 7$ er h$n er farin !ur en stundum >egar vi alv<ru maur !n sanna honum r'tta viringu og einzutrKn%en til s(ns1 ge%% hann me gum st(gv'lum hans ( poll ! leiinni1 s%vettist >a aftur og aftur og r(fur hana sporum <llum )ari fr! %)l1 og svo mi%i holur ( %)l. Gre"iL 7$ >eir vil)a e%%i einu sinni1 re"ndar ! <llum ( einhver)u gu samf'lagi geta fleiri !hrifami%ill gegn %onum. Hversu sl-mt eftir allt 6sem virist vera spurning um !lveri s!l1 ef >a en elilegt a rith<fundur hugm"nd a >run et hennar MN prentu .l< notu hva hann hefur sett aldri1 preisgie.t e%%i eins hratt og >eir >eir gefa svo auveldlega glatast1 af >v( a >a %ostar >! e%%i neitt1 ea !%aft %asta ( .urtu1 >v( a henda .urt samt %ostar minna1 en sparar %ostna vi um<nnun og stra tei%ningu af unga hugm"nd. Ef >$ ert ngu sl-mt a gera me l(%ama plantna og s!lir mannanna1 hvers vegna )afnvel me svo elilegt .lendingur hlutum sem pl<ntu s!lir1 samningur1 svo >a er umh"gg)an f"rir >eim auvelt a fara og >a %afna litla s%r(msli )<fn ( f-ingu er .est.En f"rir h<fundi1 m!li %"nnir sig ! annan h!tt. Hann er e%%i me !r .) til eins%is1 e%%i til eins%is og a lo%um s%rifa MN .oga e%%i svo r-%ilega .le%%)ast sig. Svo >a verur a vera planta s!l1 og >a verur a vera !st-ur f"rir >v( a >a er einn1 og >a er heims%a ( huga >egar hann getur e%%i fundi >a. H<fundur ver >annig sig me (hugun sem h'r segirI Hva >;ir e%%i s%ilning ! s%ilningi1 sem s'r ( einn me af .arnslegri elis1 en

%onur hafa mi%lu %indlicheres tilfinningalega en %arlmenn1 svo >eir eru l(%a sennilega ( h-gri a >essu sinni ( %ring meira en %arlar ( vis%u sinni ( .arnslegri einfaldlei%a s(num1 og sumir menn hugsi hugur hefur <rugglega fundi s)!lfur en einnig va%ti hugm"nd um !lveri s!l. Hvergi l(%ama og s!l giftast fallegri en h)! %onum1 og e%%ert sem >eir hafa .etri dmgreind en h)na.<nd1 svo >eir eru l(%a mest r'tt !lit ! h)na.and l(%ama og s!l ( >).$ningum1 s'rsta%lega >ar sem >eir eru svo svipu seinni s)!lfir h$n s%-r !ur glugga hennar1 sem eru ( garinum hennar1 douse >! og halda >eim ! mesta lagi einu sinni og r(f .l<in >egar >a er spurningin um eigin h)na.andi. En heimspe%ingurinn samanstanda n!nast eing<ngu af anda1 hugta%1 naturalists n!nast eing<ngu ."ggt upp af l(%amanum og hn(f1 og hvert >eirra dregur saman <llu l(%ama og s!l til hluta hans og >au .-i r(fa >a1 r(fa >a1 sem >! auvita >eir aeins af disem.odied hugta%1 >etta aeins andlaust l(%aminn !fram ( h<ndum. E$ getur )afnvel te%i ! >essu m!li me heimspe%inga og naturalists1 er >a vel. 4 grundvallaratrium1 the planta s!l tilhe"rir flo%%i af %erfum ea drauga1 a s)! drauga1 verur a vera Sunnudagur .arn1 s'rsta%lega >ar sem !lveri s!lir1 sem eru draugar ( slr(%um degi. H-gt er hins vegar1 eins og ! 20 Apr(l 28O2 f-ddist ! M %lu%%u1 sunnudagur .arn af sunniest %lu%%ustund ! dag. Eannig a ef a v(sindamenn og heimspe%ingar geta e%%i s' neitt fr! !lverinu s!l1 segir >a .ara einfaldlega a >eir eru e%%i Sonntags%inder og .lindur ( v(t-%ri .irtu1 og engin f-ingarvottor til a sanna mig rangur. Gamlar %onur hafa alltaf veri f"rir tilvist anda1 sem >eir tr$a h<fu unerring re"nslu s<nnun >ess a >eir hafa s' sl(%t1 og svo auvita l(%a a hafa heimspe%ingur og n!tt$rufr-ingur f"rir utan tilvist anda1 sem >eir tr$a e%%i ! unerring re"nsla sannar a >eir hafa e%%i s' >!1 en >a er sama gamla %onur s<nnun. Pe v(sindalegum niurst<um sem >$ getur til >ess a vera meira til.$inn1 s'rsta%lega ef >$ l-rir a vinna me P"rrhus sem Amver)ar gera. Heimspe%ingar sanna e%%i tilvist !lversins s!l fr! >eim s%ilm!lum1 svo >$ .eJeisest hendinni1 tilvist !lversins s!l fr! hugm"ndinni1 og lifu !lveri s!l e%%i ( dag ( heimspe%i1 >a getur svo vona fre%ar ! morgun til a lifa ( henni1 >v( a ! s(asta #era allt en >egar >a er a sn$a >eirra. Eegar maur hefur %alla hugm"ndafr-i um allar hliarI 6Ga nttL6 Svo >a er vonast til a fl)tlega afturI 6gan daginn6 mun %alla1 ( ntt mun 'g n$ l!ta Tungli s%(n1 og eftir hugm"ndafr-i hv(ldir og augu hans hefur nudda1 verur >a a vera st)rna hugm"ndin um a nonDstarfandi i)uver s!l1 eftir s)!lfD annihilation ( andst-a >ess1 meal annars ! einni nttu ( gagnst-a .rotin varar r$mi hennar standa og s)! .)a gan daginn hennar1 og svo verur n;r heimur Heimspe%i ,a" verur %v<ld og morgun. Hva v(sindamaur er varar1 gera >a mun aeins vera spurning um s!l s;na einhvers staar eins nucleoli ( %lefa. +g vonandi me >v(1 )! frams-%i daglega framf<r sm!s)!m enn a n! !rangri. Piste%st ( t(falt au%a vald sitt1 svo >a verur a vera m<gulegt f"rir hundru ea >$sund sinnum. A lo%um1 auvita1 >eir geta e%%i miste%ist einu sinni1 annars getur >$ auvita e%%i v(sindamaur tr$a ( pl<ntunni s!l. En >a mun ta%ast. Alltaf veltur allar framfarir ( almennum s%ounum ver<ld o%%ar ! a .-ta sm!s)!r1 og a %enning s!larinnar verur a ."gg)ast ! %lefi %enning1 >egar sanna af >v( a nafn s!l er ."ggt ! nafni %lefi. Ear sem >$ getur aeins veri ( vafa eftir niurst<um n$t(ma n!tt$rulegum ranns%num1 hvort s!lin hefur fengi

sem se"tingu afur frumnanna nafn sitt af samdr-tti >essara ora se"tingu og flo%%1 ea sem leiir $tliti Qellen.aues og %lefi l(fi me aeins vei%ing ster%t or %lefi. The Language nstinct er alveg d!samlegt1 og elishv<t n$t(ma n!tt$rufr-i )afnvel fleiri s%emmtilegu. & sama t(ma finnst m'r >a .ara einn1 eins og 'g >egar einhver !n s)nau%a staa e%%i lengur s;nileg vegna f)arl-gar %ortinu hennar s!u greinilega a s;na hvert <ru1 og n;ta s'r >a1 )afnvel !n sm!s)! 7!tt$rufr-ingurinn1 ef e%%i !lveri s!l s)!lft1 en staurinn >ar sem h$n situr a s;na. :g var ! undan t(ma einu sinni ! Aigi1 undir f"rirt-%i >a samansett %unnuga >a var l(%a Lieutenant og 5erlin Schneider1 og s(ast haldist alltaf eins mi%i og m<gulegt er til the f"rstur einn. Ea er 5ernL >a sagi. D Hvar= spuri s%raddarans1 >ar1 sagi lautinant1 >ar sem svartur pun%tur er. D :g s' e%%i svartur pun%tur. D En >eir s)! aeins r'ttan h!tt1 s%arpari1 fleiri verulegaL D En 'g s' hann e%%i. D Ea er r'tt1 .ara >arna1 >ar sem >eir s)! e%%i svartur pun%tur1 er 5ernL Ea er r'tt1 .ara >arna >ar sem >$ s'r e%%i s!l sem er s!l. Pe sl(%um s)narmium1 h<fundur hvernig hann getur h)!lpa. Eftir allt saman1 margir hlutir haldast sl-mt f"rir hann. hann getur e%%i fela s%elfilegum >a er f"rir hann a hann n$ aeins childli%e einfaldlei%a og sn)allt huga1 en e%%i menn s%"nsemi og re"nslu en ! hli hans1 a hann var aeins verur heimspe%ilegu framt( og .-ta sm!s)!r .(a me >a1 og til a ver)a sig me sveri ! pr$ssnes%a Lieutenant gegn heimspe%inga og naturalists. +g ef >a m"ndi gilda eing<ngu !r!s >eirra a standa einn1 en >a er mesti n!tt$rufr-ingur og heimspe%ingur1 s!lir pl<ntum re%inn sem hreinum <ndum ( einn einsta%ling1 allt er gert $r1 og >a er enn aeins1 Jreath a #ictors fr! andlaust .lmum a set)a ! h<fu honum1 a minnsta %osti hafa >a sem <ruggasta a >eir %oma e%%i aftur s!lir. Hva sam$L 5lm og s!l er eitthva svo tignarlegt1 og 'g hafi svo virist !st-ur. G!1 s(ustu )l1 hugsai 'g ( einu ( holdinu til a s)! hva 'g hef s' svo lengi ( hugsun. Ea var ( vinalegt heimili1 aeins a >a var s<ngur og hl)1 og >! opnar1 og ! .ori er h$si dttir1 fallegur og grannur1 eins og )latr'1 um%ringd gr-num greinum1 rlegur1 ><gn1 $t a leita me holdseligem .ros fr! gr-na1 .)<rt l)s og falleg g)afir ! greinum1 og ! h<fi hennar var %rna af rauum gulli D %arfa >a var me fallegasta ( >a D a st")a. +g allir %oma hlaupandi og allir %om eftir >a sem hann aui a >)ta eins og firildi1 .;flugur1 .)<llur >arna $ti f"rir alv<ru .lm tr' og hvert ( samr-mi vi hans %om > hl-r1 ( >).$ningum n!ugur s!l. G)<f einn1 glas af s-tum !v<?tum var .rotinn1 og >a var g)<f m(n. F"rir %r%ttan gulrt .rotinn glerL Eetta var !v<?t f"rir mig fr! the gr-nn tr'1 sem st eins og raunverulei%a draumi m(num. Gafnvel verri en vi >! hugm"nd a planta s!l er fari upp me ara hugm"nd sem 'g >remur !rum s(ar ( meiri letur1 QendDAvesta 23 hafa >ra1 >! hugm"nd a )<rin1 svo a allur heimurinn l(%ami s!l hafa. Eftir a 'g hafi svo margt ( eins%is til a set)a hugm"nd !lversins s!l1 hugsai 'g me >essari n;)u hugm"nd af having til a au%a not%un og >annig au%i > aeins tap. E1 eins og 'g hafi einu %ennd vi sl(%ri

hugm"nd !ur auditioning sinnum M3 1 fundu hana m)<g s%emmtilegur1 en alvarlei%a hugm"nd hitti alvarleg og >etta var s$ togstreita og )afnvel meira s%ortur ! viringu og s%ortur ! ath"gli.
23

Qend Avesta1 ea um >a himinsins og l(f eftir dauann fr! s)narhli n!tt$runnar. Leipzig1 #oss. 28N2.

M3 Saman.ur L(ff-rafr-i Angels1 eftir ,r Pises. Leipzig1 tr' gar"r%)umaur. 28MN.

G-)a hugm"ndin var alvarlega ! sama t(ma og str. E%%i s%al R>a er meira einfalt s!l eins og >essi af pl<ntum1 ACT1 e%%i lengur litla n!l-gum s!l mannsins s!l1 heldur m)<g upphafinn1 m)<g mevita sem .er vitund allra manna1 )afnvel ( og tengist )afnt f"rir alla ( hv(ta1 hugsar1 finnst1 >a sem fl% veit1 ein%um hugsa1 finna1 og umfram allt1 einnig um tengsl milli allra Rhv(ta1 s!l sem uml"%ur $t <llum mannss!larinnar1 <llum pl<ntum og d;rum s!lir1 og inniheldur um l!gmar% l(f >essa heims mannss!larinnar ( -ra l(fi s(nu utan1 eins og >egar ( litlu s!l o%%ar f"rir ofan neri heimspe%ilegu l(fi1 meiri l(f minningar1 enn .orinn me sama l(%ama1 ."ggir upp. Svona1 )<rin1 andinn og l(%aminn1 himnes%a vera1 o%%ar heimurinn -tti a vera .-i >!tt aeins ( litlum1 l(f eftir dauann o%%ar ( h-rri s%ilningi1 til a halda ! lofti og .era1 og me <llum <rum st)<rnum ! .!um hlium ( s%ulda.r'fum gulega einingu og e"ddi. P<nnum auga he"rir e%%i hva e"ra1 e"ra mannsins getur e%%i s' >a sem auga getur s'1 hver lo%ar f"rir sig ( %$lu sinni og fer hinn s)!lfst-tt gagnst-a1 e%%ert veit eitthva fr! <rum1 e%%ert af <llu anda fl%. En ! auga og e"ra fl)ta meiri anda a s%"n)un ! !g$st samt(mis Rhv(tt og e"ru. Svo he"rir og s'r og l(ur og hugsar maur e%%i hva anna1 hver lo%ar f"rir sig ( %$lu s(na og annar tengir hi gagnst-a s)!lfst-tt1 enginn veit .ara no%%rar af hinum anda n' vi h-rra huga1 en fl;tur ! svo allt fl%1 sem einnig veit allt 6tilfinningar s(nar1 tilfinningar1 hugsun1 hvatir1 >e%%ingu1 og mannsandinn sv(fur "fir neri s%ilningarvit1 anda )arar "fir anda manna1 andi Gus hreif anda allar st)<rnurnar. Auvita voru ! svo Rhimmelanstre.endem ."ggingu mi%lu meira a gera en >egar 'g setti f"rst ( pl<ntunni s!larinnar1 f"rsta steininum til )arar. Ea sem 'g hef e%%i toiled aftur. :g fr ! d;pt1 .reidd1 h-1 upp1 niur1 ( allar !ttir1 h-gri1 vinstri1 si%%sa%%1 fr! mi)u til )aar1 fr! )ari a mi)u1 'g hef panting v<ldum .ori steinarnir vals1 hversu margir haldist eru h!lfa lei1 hversu margir eru vals niur1 eins og 'g fr a hugsa ! vettvangi. Til eins%is hefi 'g leit ( %ring um h)!lp. Heimspe%inga og gufr-ingar vildu e%%i a ."gg)a me m'r fr! )<ru til himins1 en aeins fr! himni til )arar1 og ! mean alltaf n; ."gginguna var s%;)a vatn >egar >eir snerti )<rina1 en f"rir >! !st-u1 >a var alltaf n; a ."gg)a1 og alltaf n; s%; hlai upp og .r-a .urtu. 7aturalists > !ur en gefin fli sem htai a s%)!lfandi1 n$ sn$a allar hendur voru fullt a re"na a ."gg)a n;)a 7a Ar% til einzustallen <ll d;r og pl<ntur ( hana1 svo >eir vil)a e%%i a s<%%va me ( >v( fli1 og svo :g var ein ( ver%1 en undir eaves ofan og nean athl-gi af tr'smiunum nean. F"rir >v( a 'g hafi e%%i ."gg)a f"rir veraldleg

s%epnum1 og e%%i .indingah$saleiin me sama <?i og s!1 sem allt ( h<ndum hafi D hvernig gat 'g1 eins og >a var <r%in f"rir englum D eins og >eir spotta vinnu. Eins og me !lveri s!l1 aeins me h-rri Auf.lic% og fre%ari Allround $ts;ni1 er R'g vandlega aftur allar !st-ur saman1 %enning s!l himnanna sm(aar "fir sem !st-ur l(%t sam.andinu1 ma%eup1 etc1 aftur fr a <llu gegn r<% f"rir1 >ar er !st-an og gegn r<%1 sem 'g %om e%%i. Eftir a 'g f"lgt <llum einsta%lingum tali1 leita 'g a s;na hvernig >essi %enning ( edif"ing %emur einnig ( <llum heiminum ( edif"ing s%oa lei%ir ( meiri heimss;n sig1 ( hl)um ( samfellda heimss;n. Hversu gl-silega r<um andaheiminum .urtu1 hversu h!tt upphafinn sm(i >eirra1 hversu langt er va?andi s)ndeildarhring sinn1 svo sem va?andi au1 va?andi auiL E%%i einnig um.re"ta .ara enn einsta%lingur GeistesfSn%chen af dauum dimma ver<ld1 svo sem neisti hlaupa f"rir sig me m-li%vara1 anda .r;st $t ( stru .)<rtu slinni og geislar ( gegnum alla himna1 og gui Gri%%landi ."r)a aftur endurl(fga1 og engil fl)$ga s%(nandi ( gegnum r;miF Rs eru gui ea englum= sama upph- og heimurinn er f"llt me h!r verur sem eru fl"t)enda og um.osmanna til h-sta eru verur o%%ar vi Gu. 6Andi )ararinnar er hn$turinn >ar sem vi erum <ll >!tt ( Gui= #-ri .etra ef vi missa ( honum zerflatterten Hann er hnefi sem vi "firlit Gu1 >a v-ri .etra ef hann opnai >-r og o%%ur dreifur= Hann er $ti.$ sem .er o%%ur sem fer ( tr' Gus1 >a v-ri .etra ef vi villtist fr! >essu $ti.$i= Ea m"ndi >a vera .etra ef >essir hn$tar1 ( sta >ess a vera s)!lfDliving s%ulda.r'f1 dauur pr)na >egar >eir hnefi frosinn >egar >essi grein s%r-lna= 6 D /QendDAvesta.3 +g ( anda )arar >a er h-st og l)s pun%tur1 sem >essi andi tengd me Gui1 l)s hn$t h-sta og s(asta mevitaa sam.and vi Gu1 sem var tengd ( >essum heimi1 a teng)a allt ( h'r og h'r ! eftir. :g s! allt >etta svo .)<rt og s%;r1 og allir -ttu allir a s)! mig1 'g t% fl%i a h<ndum1 pils1 vildi h$n a fara me m'r1 hrpai ( e"ru >eirra sem >eir -ttu a s)!1 sungu >eim >a !ur1 horfi me afl opna augu >eirra1 heaped m"nd ! m"ndum1 geri allt1 sem ( m(nu valdi1 geri mi%i f"rir mig. +g niurstaan= 6Paule1 >$ ert .r)!laurL1 +g er e%%i einu sinni Paul.6 Hugm"ndin um f)<r af st)<rnum hefur fundi hvor%i h)! %onum n' n!tt$rulegum v(sindamenn1 heimspe%ingar h<fa enn= F"rir hvern= :g held a n!nast ! neinn. E%%i meira en no%%rar ungmenna hafa fullvissai mig um hluta sam>"%%i >eirra1 og >a er a seg)a ! h!um vis%u eitthva -s%u n$t(mans. En str!%arnir munu einnig f! gamla1 og eins og ungur spe%i er glataur. Gafnvel sumir af eldri >1 sem 'g gaf .%ina ea l!na ea fengi a l!ni >a fr! >eim1 sem 'g greitt >a1 hafa sumir s<nnun 6spennt6 eftir hugm"ndum s(num1 )afnvel 6.eint til6 a finna1 en fr! <rvun og vi.r<g vi f"rir tr$ >a er enn langtL Hins vegar helstu <rl<g hva >a hefur l-rt varI >$ hefur e%%i lesi hana. L'leg #ossL 2OOO eint<% Qend Avesta prentu og e%%i selt MOOL +g f!um l(%lega

aeins vegna >ess a >$ fannst .ara >a var s%!ldsaga sem 7anna. En alvarleg al>)legt l(%ami s!l getur e%%i veri svo l'tt og vi%v-ma hega s'r eins og m)tt vi%v-ma .lma s!l. Eetta var fl)tt mevitair um einn. 7$ heimurinn l(%ami s!lir varast ( .$1 og nfusorien%<rper1 n!grannar >eirra ( versluninni1 l(ta >eir as%ance !1 og ef >eir >urfa pl!ss1 stundum ;%)a ( <rum verslunum. +g >ar sem .%in er ( .oi ( ge"msla1 eins og >a stendur1 og enn l(tur hvar sem hrein og hefur gert engin s%-ri me .arefli %lippa. +g einu sinni te%ur n!tt$rufr-ingur .lindni f"lgt1 og >! s'r >a er QendDAvesta1 %enning s!l st)<rnum1 eins og hann orar >a stra? aftur $t me eigin augumL 6Plant s!l1 heimurinn l(%ami s!l1 .)!ni s!l Ef aeins hann hefi haldist ( s(asta sinn1 var hann ! .etri leiir1 >a verur a vera eitthva afgangs fr! vei%indum hans. 6 Peal frumst-um >)um1 >tt tr$ ! Gu soulfulness af st)<rnum er augl)s. En vi erum ! hr!u eli utan tr$. 4 heild heinu tr$ar.r<g hafa ( framleislu >eirra og tinda. En vi erum .ara e%%i lengur heiing)ar eins og a hafa a .a%i1 er s)!lft ein af menntun o%%ar. Gafnvel 5i.l(an rugla engill og st)<rnum1 en >a rugla .ara aeins1 vi vitum ( dag a >a eru engin <nnur englar1 eins og !st fallegum st$l%um og .arna.<rnum. G<rin er <rugglega mir o%%ar1 en hvers vegna getur e%%i l(%a unnin $r steini maur= #i r!ast enn ! hana sem $tlimir1 og allt anda mann%"ns .;r ( henni1 en hvers vegna getur e%%i anda mann%"ns .;r e%%i ( einu lagi= Hinir d!nu mir lifandi .<rn1 l(% me lifandi melimum1 himininn er Hauf og %e"ra >urr%ara %$lur sem Geistertreppe fr! <rl(ti og endanlega stigi1 andi Gus umfram allt heim1 eru n$ einu sinni irrefuta.le ,ogma heimspe%i n!tt$rufr-i1 gufr-i1 School her.ergi1 spuna her.ergi1 lei%s%linn hefur ori f"rst >v( >a s(asta1 s(asta1 vegna >ess a f"rsta1 >'tt lo%a hring >e%%ingar1 alltaf .-ta hvort anna ! n; innan fr! s)!lfu s'r. G!1 heims%ur sem .r;st ( gegnum >a og $t $r her.erginu spe%i rangir liti ! heims%a eli hlutanna. Heims%ingi1 f(fl1 svo %alla alla veggi1 allar s$lurnar1 loft1 glf1 lofti s)!lft ( h<ll spe%i. & sama t(ma1 ef h<fundur hefur >egar s;nt no%%ra >rautseig)a ( a halda hugm"nd ( hvers >run snerist hann eitt !r af l(fi s(nu og .indi ver%a hans1 hann verur n!tt$rulega a leita a minnsta %osti >risvar sinnum meiri >rautseig)a a halda hugm"nd sem hann >r)$ hefur sn$i !rum -vi sinnar1 og >r)$ .indi af ver%um hans. Svo h)!lpar hann s)!lfan sig aftur1 eins og hann getur1 og segir vi s)!lfan sig umI Auvita1 >$ ert f(fl1 en heims%ing)ar seg)a sannlei%ann1 og aeins er a heims%a >(n1 svo a >$ segir. Ef !horfendur e"run1 pr'di%arinn gerir .est1 hann fer fr! pr'di%unarstll. Auveldara er $lfalda a fara gegnum n!larauga en heim l(%amans s!l til a fara ( heimsm"nd n$t(mans1 >v( >a er s)!lft ngu vel til a fara ( gegnum n!larauga. 4 heild v(sindi hefur %omi hva varar spurninguna um l(%ama og s!l e%%i lengur heil.rig og alveg $t $r f-rni. Ea er hins vegar um frumst-a s%oanir n$ langt $t1 en >a er e%%i enn ngu langt $t1 til a %oma aftur til aftur. Ef 5i.l(an englar og st)<rnur rugla1 svo >eir vera samt a rugla saman. E%%i er allt sem heinir tali1 er unchristian1 og e%%i allt >a sem %ristnir tr$a er Christian. Eitt verur D en ngL Pe <llum 6:g get e%%i %omist "fir a englar m(nir hafa enga v-ngi1 n$ hva einu sinni hluti af elilegri eli engla1 og hafa mi%il l(%ami ( stainn f"rir h!lfDcorpus1 en aal vandi. #agga 'g engill eftir %"nningu ( dag1 til >ess a hann .il L vega upp M Lot1

! alveg naus"nlegt hugm"nd )afnvel minna1 en engill QendDAvesta1 eins og einn undir hvers um<nnun #i erum )afnvel "fir hundra >$sund trill)n Tuintal vega / Qend Avesta er UU3. Svo engill n!tt$rulega vill eins l(ti og passa inn ( n!tt$rus<gu o%%ar ( l)um o%%ar. E%%i einu sinni ( a !grip af dogmatics. Ev( > >etta er eini staurinn >ar sem englarnir hafa ( dag enn halda mis%unn sm! s%)l1 >eir mega > e%%i zu.reit gera >a a fara inn ( litla Seiten%apitelchen1 sem getur veri naus"nlegt f"rir >! enn1 og hversu verm<chten strir englar sem 'g meina. Hva er s(asti staurinn >ar sem >eir passa ! alla >arna= 4 sannlei%a1 'g veit aeins einn1 einn >ar sem >eir eru fl<t1 og >ar passa e%%i <rum1 himininn. Hluti ( f"rri letur1 sumir ( seinna ritger V3 :g hef fre%ar l;st >eirri hugm"nd og gera >annig a allur heimurinn er gulega inn.l!stur ea inspirits a <ll einst<% s!lir aeins og v(%)andi hluti af %)arna hinnar gudmlegu anda1 sem l(%ama >eirra aeins foreldri og .arn a vera hluti af gulega l(%ama1 eli1 st)arnan niur til the ormur og )urt.
V3

6! >e%%ingu ! Gui ( n!tt$runni $r n!tt$runni16 ( t(maritinu Fichte ( 28NM. S. 20V

4 heild svi af <ndum og l(%aminn lo%ar >! ( huga Gus og l(%ama saman1 er fr!1 og andi Gus og l(%ami eru s)!lfir aeins tv-r leiir ea hlium $tliti1 innri og "tri1 sumir af %)arna Gus1 tv-r hliar1 e%%i tvennt. Gu leiir ( s%<pun og st)rnun ! m!lefnum hans vera endanlega h!tt og r(%ur l(f1 hefur ( >eim ofar ver%f-ri til.$in1 hugsun1 tilfinning1 a gera1 en stundar me -sta >e%%ingu og vil)a tilv(sanir umfram allt1 og $rslit ( t(mans r!s eil(funum allt .ara og g !fangast<um. Frelsi Gus er slin1 sem vi h<fum geislum1 hva er sl !n geislum1 sem geislum !n slinni= Pannlegi !t<% og s"nd er Gui1 eins og ( mstr(u sinfn(u. #oru >a .etur1 .etur1 meira sanng)arnt1 geislar ( sundur fr! slinni1 me sinfn(uhl)msveit1 eins og ( s)!lfu s'r a hugsa um disharmon" fre%ar unreconciled a t(na upp og s-ttast= :g greinilega ! ( m"ndinni1 sem 'g fram%v-ma >a. S$ stare"nd a vi lifum ! Gu1 og f-ra1 og hafa1 og hann ( oss1 verur n$ aeins vera a verulei%a1 hvernig getur andi ( anda lifandi gagnst-a1 Jeave1 vera= S$ stare"nd a Gu >e%%ir hugsanir o%%ar1 eins og o%%ur s)!lf1 verur n$ aeins vera a verulei%a1 hvernig getur hugur sem er a seg)a hugm"nd um anda a vita1 heldur s$ stare"nd a hann hafi e%%i svo >v( veit a >a er gagnst-aI a hugur o%%ar allra fr! Gui %oma1 er n$ aeins einn sannlei%ur1 andi hafnar allt sem hann vitnar andlega1 Gu einn og il1 er n$ aeins einn sannlei%ur1 hvernig getur maur tala af !%veinni gu sem enn hefur drauga h)! honum1 af >v( a draugar eru l(til gui1 a Gu er omnipresent og alm!ttugur1 er n$ aeins einn sannlei%ur1 a aeins >eir sem eru Allt er alls staar og hefur vald "fir <llu. Gu er mist<1 rad(us og hring1 eins og >$ mi)u einn %alla Gu1 en er e%%i mipun%tur !n hrings1 en hringurinn er e%%i !n mi)u1 l(tur ! hringnum1 ef >$ vilt a finna mi)u1 leita fr! midpoints ! hringnum. +f erfitt >a er allt .ara a seg)a1 e%%i pl!ss1 e%%i -tla a %e"ra hana aftur. 4 ori1

deildu 1 ( allar !ttir1 l(%aminn og andaheiminum me >v( a horfa og eftir landam-rum1 og allir sameiginlega1 og sameina >a hefur %ara%ter og er a f"lla ( stru holr$mi or Gus me efni og a s%ipta >essu ( gegnum og ( gegnum. :g leitai s;na hvernig >essi %enning Gus1 svo langt a >eir virast ( f"rstu s;n %ristinnar a.zuliegen1 en sparnaur sannindi >ess grunn einungis n; s%)<l og eing<ngu stangast1 >ar sem %ristnir menn mts<gn sig. Svo mar%mi mitt1 og niurstaan= & .esta af <llu1 var hann enn ! meal heimspe%inga. G-)a fleiri en einn hrpaiI Hversu fagurt og satt1 sem h<fundur hefur tala h'rL Ea er >a sama og 'g sagi f"rir l<ngu1 >egar sagt d;pra. Hver og einn leit $t eins og eftir1 eins og >a sem 'g sagi1 !samt sami vi >a sem hann sagi1 og hlai >ar sem 'g hitti hana1 l(til m'r eigin honum lof. Auvita1 hva var r'tt1 a hinn ailinn var rangt1 vegna >ess a ef heimspe%i sam%v-mt s%ilm!lum >eirra1 alger eining allra andst-na1 svo >a er ( samr-mi vi verulei%a >ess1 alger andst-a allra sam%omulagi. Til einn >a var r'tt a GuDmevitund n-r alla mevitund mannsins ( s)!lfum s'r1 og >a var hans !lit1 og hin sagi1 fre%ar a mevitund manna felur ( s'r alla mevitund Gus1 sem h<fundur hefur >a allt rangt1 og s! >ri)i sagi1 hvorugur >eirra n-r <rum1 eru >eir gagn%v-mt samr;manlegir1 og h<fundur hefur .landa allt ( samanI f)ra sagi >a sem 'g s%il e%%i1 og eftir a h<fundur hafi e%%i hug. F"rir hvert eina gr!u ! eigin lengd ef 'g of langur1 of stuttur1 en fr! >eirri stare"nd a um lengd m(n var alin1 hva hann vill ganga til .a%a re"nst vera stutt ea l<ng1 r-u g-ti e%%i veri1 eftir a hafa s' alger e%%i s;na r!st<fun vissi a hver heimspe%ingurinn >arf a vera1 vegna >ess a heimspe%i er n$ )afnvel st-rfr-i me h!rri alger m!l1 r!st<fun gagn%v-mt f)-r st-rfr-i me h!rri hlutfallslegt m-lingar sem m-la heiminn. Einnig Hatt R'g veitt me >a1 a 'g vildi m-la m-li%er me f)<ldamorin1 > Hugm"ndafr-i r!stafanir allt Petzen ( m-li%er1 engin fura a gr!u m(na fannst of l(ti f"rir hana. The naturalists og gufr-ingar hafa e%%i mi%i ag!t f"rir a m(nu mati. En svo langt >a gerist1 auvita1 s! f"rsti me heimsins s!l )afn alla heimspe%i n!tt$runnar1 fort(inni1 nema >eir hendir um s)!lfa sig heimspe%inga allt pantheism. Hva er a nota til a halda s)!lfur1 >$ er e%%i elilegt heimspe%ingur1 e%%i pantheist ( >essu ea a vit. E%%ert m!l1 G"ingur er .renndL 7aturalists mun n$ )afnvel hafa l(%ama Gus f"rir l(ff-rafr-i1 >eir Canni.als en >eir eru e%%i a s%era upp l(% me flaueli s!larinnar1 svo hann verur .ara a vera l(fvana. Gafnvel a frog1 >eir .r)ta aeins h!lslium ea r(fa h<fui1 svo a s!l %oma fram1 !ur en h$n s%era >a1 svo >eir .r)ta )afnvel ( h!ls heimsins1 r(fa .urt h<fui me t!r .urt l(fr-nu fr! l(fr-n1 >annig a s!l fr! allan dis%inn1 og >! anatomize 5-i s'rsta%lega1 )<rin !n menn1 d;r1 pl<ntur1 fl%1 d;r1 pl<ntur !n )arvegs. Einnig andi heimsins fl;r l(%amann1 hann s%)!lfa1 )afnvel !ur en mangled1 hann fl;r eins langt og hann getur1 og hann fl;r svo upp h!r a enginn getur n! honum meira1 hann togar $t pl!ss1 t(ma og le"fir >eim hvernig Elias hans spor nean. +g eins og Gu "firgefur l(%1 >annig a vi s%ulum englar hans l(%ama s(num og fara me honum upp ( lofti og safna ( %ringum hann1 og halda og .era hann1 eins og >eir geru !ur1 vegna >ess a >eir Jelled enn ( %vi >eirra1 getur >$ s' >a m!la eint<% ! hverri

%ir%)u m"nd. +g f! h-rra r(s me >eim1 og se%%ur d;pra og d;pra niur ( heiminum1 gufr-ingar hvet)a hann s(ast aeins a s%il)a s%ilm!la s%il)anlega1 og halda honum1 eins og hann vill .ara a fl;)a alveg1 vegna >ess a )afnvel a endanleg >)rf' . En eins og hann a lo%um1 fleiri og fleiri inn ( tmi og s%elfingar a versteigend1 endurheimta eftir einu sinni r(%ur1 l(flegur1 .lmleg l(%ama1 og aftur te%ur a l(ta ! eftir1 svo >eir %alla ( s%elfinguI Hva1 >$ ert mest lifandi1 mest h!r1 >$ vilt dauum gr!r d)$pi er a ta%a til ( (.$inni1 ( vil)a til a s<%%va heiing)arnir e% >'r sv! %-ri %lifra enn einu s%refi lengra inn ( tmi1 og l!ta l(%amann legg)ast niur. +g h$n er enn niur1 og Gu er "fir ( dag1 og anatomists !fram lacerate l(%i1 og gufr-ingar halda !fram eftir a >eir .l!si engla sem silhouettes1 og .l!sa inn ( litla %afla dogmatics1 Gu ! horninu a incomprehensi.ilit" a halda og s%il)a. +g ( <llum eiginlei%um hennar1 >etta s%r! er h-sta sem >a hefur e%%ert. H<fundur getur ori .otn $ts;ni1 >ar sem <ll >e%%ing hans1 tr$ og s%"nsemi saman og lo%ar1 falla e%%i !n >ess a falla s)!lfur. +g svo huggar hann sig me von um mi%lu upprisu1 >ar sem Gu og englar sem n$ undulate nema l(%ama >eirra1 munu sameinast aftur me l(%ama s(numI ea annars dauum $r )<rinni1 en )<rin s)!lf mun r(sa upp fr! dauum og me og ( >'r allir dauir menn s%ulu lifa. Ear sem h<fundur vonast einnig til a ta%a >!tt. Hluti ( eldri l(ti letur 93 1 a hluta1 og ( meiri sm!atrium1 ! >ri)a .indi af Qend Avesta :g hef re"nt a s;na a mannsandinn er e%%i sl<%%tur ( daua1 heldur fr! Gui1 er ! Gu1 og me daua Svii tilveru hans er aeins $t og au%a hendi ( Gui1 a )afnvel mannsl(%aminn ! daua e%%i l(a undir lo%1 en fr! l(%ama Gus1 n!tt$ru1 .$i1 vivarandi ( >a1 og eftir daua til meiri h-fur og me uppf"llingu enn eina %$lu verur vivarandi ( henni. :g segi R4 Gus og l(%ama Gus1 en 'g get ( stainn sagt1 ( rdengeiste og rdenlei.e1 f"rir vi )<rina anda og l(%ama1 tilhe"ra o%%ur til Gus.
93

Litli l(fsins .% eftir dauann1 ,r Pises1 Grimmer1 #oss. 1 28VW.

:g s;ndi hvernig l(f o%%ar ! >essari megin vi mig tilhe"rir l-gri heimspe%ilegu l(fi anda huga o%%ar1 en hvernig vi .regast vi daua ( h-rri1 fr)!lsara1 au-fi minni hans og h'lt l(fi1 s;ndi 'g hvernig m"nd ( m<nnum auga me !minningu um a >a sl<%%vi.$na lauf1 allt maur getur endurspegla <rl<g eftir l(%ama og huga ( st-rri auga og h<fu. :g leitai a %omast inn ( l(fi sem leia andana ( <rum heimi1 a s;na hvernig draugar .irtast vi hvert anna ! l(f eftir dauann og hvernig >eir virast ( >essum heimi1 hvernig >eir hafa sams%ipti vi hvert anna og enn sams%ipti vi o%%ur. :g leitai ! alla %enninguna um l(f eftir dauann a r'ttl-ta a >eim s%il"rum og l<gum >essum heimi1 sem afleiing af >v( sem >a niurstaan. A'tt eins og n-sta dags maur %emur fr! n$t(ma manni1 veraldlega maur er augl)st af veraldlegum fl%i. D Eins og s!l ( dag ! morgun mun .re"ta hluta l(%amans1 >a .re"tist fr! >essum heimi til h'r ! allan l(%amann. D Hvernig getum vi missa hvert st"%%i af l(%amanum1 restin .er enn s!l1 svo lo%sins allur l(%aminn o%%ar

og st-rri l(%ami enn .er s!l o%%ar. D Eins og mevitund l)s ferast ( >r<ngum l(%ama o%%ar1 hvort sem >a er g<nguferir ( daua ( st-rri l(%ama $t og h'an ganga ( >essum st-rri l(%ama. D Hvernig ( l(%ama )ararinnar ! >essari hli af o%%ur <llum sameiginlegan1 hann verur e%%i deilt l(%ama )afnt utan o%%ur <ll. D Hvernig n$ Ever".od" %allar vera annar st"%%i af >essum l(%ama1 >etta l(%ami vil)a %alla hann hvern eftir annan h!tt ( framt(inni. Sem f-ing inn ( >etta l(f andl!t f"rra l(fi1 daua >essa l(fs er f-ingu ( n-sta l(f. D Svo n!l-gt og d<%% l(f f"rir f-ingu til l(fsins eftir f-ingu1 svo >r<ngt og dimmt l(f !ur dauanum til l(fsins eftir dauann. D Eegar maur .) lo%i1 einmana1 um%ringdur meginm!l eftirfarandi svii l(fsins1 og n$ .;r hann f'lagsl"ndur1 en %l!rai l(%amann fr! l(%amanum1 um%ringdur meginm!l eftirfarandi svii l(fsins1 >egar hann er n!nara samf'lag lifa ( meiri socia.ilit"1 svo sem g!ra ! t)<rn1 minningar ( h<fui hittast og fara "fir hvor ara !n >ess a trufla1 f"lgir me ! svii l(f Gus1 n;)a f-ingu ( sama .(ur inni. D Hvernig Caterpillar s%ri ! )urt1 5utterfl" fl;gur "fir <llum )urtum1 en >eir eru hinir s<mu )urtum1 en allt l(fi er l'ttara1 h-rra og lengra1 svo h'r og h'r af fl%i. Eins l(%ama o%%ar h'r f"rir nean h!lft sofandi1 h!lf va%andi og svefns og v<%u .re"tingar1 mun .re"ta o%%ar dauaDsvefns og v<%u milli o%%ar n$t( og framt( l(%ama o%%ar. D Hva egg)as%urninu af n$verandi tilveru o%%ar s%(n ( le"num og heillv-nlegur ( f"rir.oum og draumum1 f)arl-g framt(ars;n og s)!anda1 mun vera satt va%andi o%%ar1 .)<rt1 Heimatliches l(f eftir ."lting >essa s%el. D Svefninn er a missa mevitund1 de")a er1 f! h-rri1 .)artari mevitund. L-%%un ( t)<rninni augnh!ranna $t lengd1 og dropar upp og niur1 mun sveiflast ! s(ustu st %"rr1 og s%afti fer ( gegnum og f"llir allt t)<rnF >$sund <ldurnar fulln-g)a s<mu t)<rn og gera >a fleiri l(fleg og litr(% en dropar. L-%%unin ( meginm!l >essum heimi1 ."lg)a ( meginm!l l(f eftir dauann. D The filu er spila1 lei%urinn er "fir1 filu er gersemi1 r(fa alla strengi1 lei%urinn e%%i de")a1 hl) ."lg)a fer ( f)arl-g ( gegnum >"%%t og >unnt1 og eins og st"%%i ! l(%ama filu s)!lft hefur spila og he"rt1 svo lei%a og hlusta ! >a n$ a halda !fram ! st-rri filu1 fr! litlum aeins l(till hluti1 og lei%urinn >$sunda og >$sundir filur1 einn sem alltaf er m<l.rotna eftir anna1 alltaf n; hl) vi h-rri nascent alltaf fullt tnlei%ar. :g re"ndi a s;na hvernig >etta %enningu1 ( formi mismunandi fr! <llu >v( sem %ristnir menn og heinir tr$ir <llu fellir ( s)!lfu s'r1 s-ttast og s%;rir >a %ristnir og heiing)ar tr$a. Eegar vi fannst a vi erum enn og allir englar ( sannlei%a vi verur >egar <ll f-dd eins og engli .arna ( n;)u himnes%a l(f. D @fir set)ast ( sta f)arl-gum st)<rnum1 vera vi hluta af a vinna meiri mevitaa hre"fingu ! st)<rnurnar eru englar tala l-ra hvernig .<rn l-ra a tala sm!m saman eftir f-ingu me fullornum1 og s(ar haldi ! lofti af >eim1 sem .er o%%ur n$na og ( framt(inni mun vera1 l(ta n-r eil(fa f<ur augliti til auglitis. D Pe minni allra o%%ar )arnes%u l(fi1 munum vi ."r)a me >e%%ingu ! <llu himnar(%is munum lo%a. ,imma le"ndardma %ristni1 a l(%ami Xrists er ( samf'lagi s(nu og vi n)tum hold sitt og .l ( .raui og v(ni1 .r)tast $t til a hreinsa altarinu %erti ( musteri

>essa %enningu. D The SKmlein Pauli me dis%a $t $r m"r%rinu inn ( l)si1 >a er r-tur1 dis%a og .looms vi sig ( )<ru >essa %enningu. D H$si sem e%%i er me h<ndum1 til >ess a v'r %l-ddir1 ! traustum vettvangi me s%-r gluggum1 er >a vegna >ess a ( >essari %ennslu.D A vi erum <ll greinilega s)! hva vi aeins piecemeal og viur%ennd h'r me spegil ( m"r%ri or sem allir vil)a upps%era >a sem hann s!i1 og ver% o%%ar munu f"lg)a o%%ur1 eru or $r laufi >essa %enningu. & laufum af sama %enningu1 en >a er s%rifa a s!l Fisherman er sv(fur enn ( %ring the h$s vi s)inn1 .!turinn er net1 sem hann fr1 a Gr-nlending s!lin er sem f"rr me innsigli afla hafa lo.es s!l hunts n' me hreind;r ! SnoJ" svii. 4 sta >ess a l!ta alla daua og a fara hvert s!l s'r allt ( sel.igem sam.andi1 eins og >a flutt me henni eins og >a var ( tengslum inn ! l(f eftir dauann1 og leiir aeins fr! h-rri f-r me fr)!lsara valdat(ma1 .)artari vitund sem h'r ."r)ai a halda !fram a -ri mar%mium. +g >a fer aftur inn ( l(f >eirra1 sem var ! .a% vi h'r1 og n;tir s'r m<gulei%a ! l(fi >eirra ! Ledensodem og hefur >a lifandi glf. Funa l(fi sem .rennur ( >essum heimi1 er Yic% og ol(u -ri lifandi loga. Xlippa 6af .lm ! )urt og rt s(na ( )<ru1 s%era R$r a handan >essa heims og r-tur ( )<rinni1 og >$ ert a gera >a sama tvisvar. Svo n!l-gt er engin umfer lifenda1 sem lifenda og daura. Ear sem maur hugsar aeins um hitt1 >v( >a er >arna. Aeins a >eir gera hvor ara of n!l-gt1 gerir a >eir s)! e%%i. Hva Platon1 S%rates vinna n$ ( gegnum hugm"ndir >eirra enn ( >essum heimi1 er .ara spar%a1 fara me anda s(num ! l(f eftir dauann. Eins%is tilraun 'g a $t.l!stur une?hausted1 en hversu oft hef 'g l!ti niur og dr upp f<tu1 hugsa1 'g st vi uppsprettu eil(fs l(fs. Svo Pargir s!u a 'g >"rstir .i)a um a 'g eigi ng h'lt f<tu f"lla og h-gt a f! ( %ring um r(%ur1 a hvaa !tt sem hann m"ndi einnig vil)a til a dre%%a >a. Svo metnaur minn og velgengni= Litlu .%ina1 sem 'g s%rifai niur no%%ur af the l<gun af mi%la %enningu1 enn s)!lft l)st hram-lt um d)$pa grunnvatns hennar og sveitir >ess og um margt sem .arn undir h!um Gastein f)<llum1 hefur eignast marga vini og sumir vinur a1 og n$ er >a gle"mt . 4 >ri)a .indi af QendDAvesta1 sem 'g framlengdur sama %enningu a <llum hlium1 au%in og d;p%a1 og margir hlutir eru vieigandi og clearRve fannst %ominn f!ir og mest fastur ( f"rsta ea anna1 og sem %om ( >ri)a1 .ilt stasett stra? ( framan a .reidd1 h-1 d;pt1 sem lofar a gefa allt af e"andi allt !ur1 sem hver hafi !ur1 og h'lt >v( ster%ari sem fugl ( hendi. +g ! mean 'g -tlai a fulln-g)a Aller s%um ( einu1 h'lt Allir st"ttist ( stuttum s%. The m"ndi fre%ar vera ! mti ! #enus ea slin1 vildi tilvist allt "fir allt mannlegtD Terrestrial au%i enn alveg sett upp sem manniF leita ( h<ru pun%tur !na eil(fs l(fs1 meirih!ttar n;)a stofnun enginn vildi ta%a r'tt og hann langai til a passa enginn r'ttu. Annahvort h!rlaus ea gamall l(%ami1 en <rl(ti >"nnri1 gagns-rri og auveldari. Efnish"gg)u en vildi %rnu >eirra mati a s!lin deca"s me l(%amanum1 auvita e%%i l!ti ta%a. +g svo 'g var ein me tr$ m(na1 tr$ sem .ar mig inni en e%%i litla !ve?ti. Zngern en >$ fer ein lei1 a horfa ! mer%i1 sem virist o%%ur verugt1 arir einnig a vera

mar%mii. 4 f"rsta og <rum hluta Qend Avesta / . 92Off.1 1 V2Mff.3 :g leitai grundvallar sam.and milli l(%ama og s!l1 fre%ar en me s%ilm!lum sem eru >"ngri en s%il)anlegt >v( comprehended1 a vera fulltr$i ( >v( s%"ni e%%ert en raunverulegt ( sameina li te%nar1 og aftur geri l-%%un til raunverulegt1 eins og 'g sagi a allir frumspe%i a leita %)arna hlutanna og tengingar af hlutum ( eitthva anna en sam.land af raunverulegum helstu !%v-i >eirra er a fullurDhl)mandi en holur tonn. En .ara svo 'g hef hl)i ( tromma galdraar upp ! mti m'r. S! accuses m'r a m(nu mati mun e%%i seg)a neitt >v( >eir 5esage aeins Aaunveruleg og <rum a >eir seg)a rangt1 vegna >ess a >eir eru e%%i )afnv-gi hl) vi holur hl)m tonn. +g eftir a >$ sa%ai mig um einn og hinn1 hefur >$ allt a s%oa .ara %asta til hliar. 4 greinI 6& H-star'ttar Good1 289W6 N3 1 er leitast vi Rtil a s;na m'r1 a stunda h-sta gur einn og >a sama me .$ninga f"rir st-rstu !n-g)u1 e%%i f"rir eigin1 hann e%%i einsta%lingur1 E%%i eftir losta1 7ei1 eftir <ll l<ngun og sam%v-mt s% heild1 >ar sem eigin1 maurinn er s%ili girnd og alla h-rri !n-g)u af s)!lfu s'r eins og eitt augna.li%1 sem hluti af1 eins og greinunum1 !v<?tur ! sama t(ma og fr- 1 sem1 eins og hugta%i hring til a vera a 5iggest af !standi eing<ngu s!ttur1 einnig h-sta gott hringI a ( >essu !standi1 allt innihald hinna gudmlegu .oor afteng)a og saman lo%ast og allar !ttir manna Trachtens og >vf e%%ert meira a mealtali en einsta%lingur rad(usi sama hring1 sem >arf a uppf"lla ( h-sta ga s)!lft1 a allir hre"flar f"rir g<fugt1 r'ttindi1 sem manni dettur ( hug vi >essa uppf"llingu er1 a !n-g)a af !st h)arta og els%a elishv<t !n-g)u1 og a tr$ els%a me h-stu .oorum hennar a els%a Gu umfram alla hluti og n!ungann eins og s)!lfan sig1 e%%ert anna en hugur vill og r'ttl-tir1 ( s%ilningi >eirra1 l<gum um s)!lf vinnur !tt a l"stisemdumI a samvis%u1 glei1 von s-la aeins h-sta l)sin eru ( r(%i ! -ri huga1 en !n d"gg s%r(a )afnvel ( %ulda og m"r%ri1 a <ll t)!ning h-sta gott ( >essum s%ilningi1 sameina og s%;ra1 og alltaf halda m"r%ur .lettur !n >essa mer%ingu.
N3

4 >essu s%"ni1 ritger 6& !n-g)a meginreglunni um ager6 ( t(maritinu Fichte er 28981 #olume

* *. T<lu.la l1 og um 6Practical r<% f"rir tilvist Gus og framt( l(fs16 ( Qend Avesta 22 S. MN2

Hva en >a h)!lpar s;na hvar enginn vill s)!. 4 m"r%rinu er h-gt a s)! >au atrii sem sett eru fram %)arnann ( hlutum1 ( losta en aeins %)arni epli eva er1 sem allt illt ( heiminum hefur outgroJn. G-)a Sumir hafa seii ! heitu eldstr le"fa f"rir sa%ir eil(fa s!luh)!lp1 >$ lofa hann m)<g1 verur e%%i aeins seg)a >a1 a hann >ola mesta %v<l a sa%ir h-sta !n-g)a erI d"gg er s-la sn$a .a%inu og aftur!.a% me hana fara. S$ stare"nd a >$ e%%i l)$ga e%%i1 >$ s%alt e%%i stela1 e%%i drepa1 st)rnv<ld -ttu a hl;a hva er f"rir s%ilningi ! >v( hva gudmlega .oor %asta saman svo undarlegt1 er >a e%%i ! tilfinninguna a losta heiminum st-rsta1 displeasure ori minnstu. G!1 s! sem neitar >v(1 a >eir hafa >etta eins og fleiri ( %)<lfari meira almenn og st<ug >au eru f"lgt1 getur e%%i .ara seg)a >a1 a >eir hafa sama einnig ( >eim tilgangi1 og >a er aeins vi t-%if-ri sem >a .-tir svo. Hva Gu vill1 >a er gott1 og Gu vill aeins >a sem er gott11 a leita h-sta h)!lpr-i a sameina alla1

og ( sameiningu Trachtens aller til H-star'ttar er h)!lpr-i1 D )!1 a hver einn hefur hring1 >egar a sn$a >a= Af er gert1 getur >$ s' a .enda ( %ring sem sn;st allt saman1 aeins minnih!ttar m!l1 og fer allir vopnair eing<ngu a .enda1 e%%i heldur sem maur >arf a sn$a. Allt er a fara eftir vil)a Gus. Hva heldur gefa vil)a Gus= Ea er umdeilt a hann vill1 a AllD5ountiful1 the allurDels%andi1 <ll o%%ar .esta og finnur s'r sitt .esta= En hva er o%%ar og hans .esta= Ea sn;st .ara r'tt og >$ munt finna spurningu og svari ( s<mu hringi. A Gus mun a lo%um fer a !n-g)u og o%%ur <llum mun1 aeins eftir a mesta !n-g)u1 > a maur er svo oft meiri frnir til sm-rri mun a hann hefur sett allar s%ipanir hans ( >essum s%ilningi a >a er mesta !n-g)a a hefur re"ndar ( hefur sem hugsar ( >essum s%ilningi1 vill og l(ur og vir%ar1 fellur $t $r hringnum og gerir minnih!ttar m!l ! >ingi. A !n-g)u1 glei1 hags-ld1 glei1 .lessun1 als-lu og h)!lpr-i aeins t)!ning1 orasam.<nd1 st(ga1 leitogafundi1 uppsprettur1 vi.-tur s<mu hli m!l er a s!tt1 fegur1 gvild1 gildi1 tilgang og gagnsemi %oma saman ! sama sta og er eli !samt >eirri stare"nd a ! s(asta s'rhver (m"ndunarafl og l<ngun mevita verur sn;st um s<mu mist<1 me fingur upp s;ning getur1 en -ttum vi e%%i a s;na >a1 en e%%i %alla or sem A1 svo a m"r%ri af sta mun e%%i vera snert1 a hann er engin ford-mi og nefnt sta". Aeins ! lu%t1 en e%%i ! l)sinu ( lu%t -ttir >$ a hafa. Ea eru orin svo m<rg hvert l<ngun til a vef)a s%el)ar svo margir a vef)a algerlega >eirra >ar1 %l-i svo margir1 >eir >ar a %l-a sig og s%re"ta >a1 h$n er e%%i s%ammast s(n s%"ndilega na%inn a hafa sam.and vi o%%ur = +g hva hro%i sem h$n confronts !st. Els%a losta framundan1 ( %)<lfar sta !st og losta er ( .% losta og !st. :g meinti auvita1 .-i eru eins og eitt h)arta og s!l1 a >eir m"ndu e%%i .er)ast f"rir r'tti vegur1 en t% >a !st illa og hefur !n-g)a hurina eftir a h$n fann f"rst svo. :g h'lt .-i gat e%%i eftir hvort <ru. En nei1 !st verur ( s)!lfu s'r og f"rir sig1 og e%%ert meira en !st er allt !st. L<ngun til a vera .ara svol(ti s(u sem ne.enherlKuft ea .a% vi hana og >re"tandi reipi po%a ea lest1 og umfram allt >etta er a vera scolded duglegur. E! er hann %allai aftur til hans1 .ara >egar >$ >arft hann1 nema a hann alltaf sm!tt ( .a%grunni1 halda1 gefur honum fallegustu n<fn1 >egar >a %emur a.zu.orgen honum f' sitt og til a greia >a1 og eltir hann ( .urtu sv(virtu >egar hann eigin s(mt<l hans. #ei1 a .esta og versta losta leia sama nafn1 svo fellur s%<mm me <rum1 en er versta losta af s<mu m!lma sem .esta1 >a er a m"nt sem er ( .oi f"rir e"ri1 ( sta >ess a e"ri -tti a vera a Taler gegnum ve?ti og va?tave?ti. Er >a a %enna silfri1 er >a e%%i fre%ar a %enna glataa a ( sta >ess sem mest minnsti m<gulegi )! lo%sins s%uldir vinstri "fir eftir allt $rgang= 6A siferi og tr$16 'g l)$%a1 6verur einn daginn %oma1 e%%i sem S%emmdarvargur ! f"rri1 en eins og .lma ! f"rri1 sem ori losta %oma aftur til h-gri heiur. Sl(%t verur lo%a og opna aftur l(f %laustur og list heilagt1 og halda enn meira heilagt en allt sem er fallegt er gott1 hva er e%%i .ara !n-g)ulegt sannf-randi ( n!inni stundu1 en f"rir allra t(ma1 og umfer ( hringi1 og halda >eim sem helgustu gs <llum Gus1 alls hins .esta ( hendi s'r og allt gott >re"tandi undir hattinn og vistar allt illt s(asta undir >essa h$fu. 6

6Xir%)an er <rugglega >egar reisti s<fnuurinn er n$1 >egar %enning er .oa me a stunda mesta !n-g)u1 >v( a Gu hefur s)!lfur %omi ! f"rsta degi s%<punarinnar1 og r<dd r-an hans er alltaf meira hl)mai en no%%ur maur r-anF <ll mannleg .$ningar t% alltaf !tt l<ngun En str optional stasett ( %ringum stra %ir%)u. s<fnuurinn er e%%i lengur1.1 orin hverfa helmingur s%ili og miss%ili n$ r(s ! h-sta turn h-1 l(til umfer l<gum mesta !n-g)a sem s%(nandi h$nn1 og l<ngu eftir a hann s%ein hl)ur "fir $a1 dreifur h$n lo%s h-%%andi sl og .)art og .)artari s%(n niur. +g ef .)alla1 sem >a%%l-ti til%"nnir geisla1 sem >a arf fr! ntt manns verur1 hefur l<ngu d ( .urtu1 mun l(%lega dru%%na >egar <flugur .)alla sem mun %alla me voldugri tungu allt a s%era inn%omu >essarar %ir%)u1 en fr! leitogafundum s%(n gegn l)si hins h-sta. 6 En n$ er haldin ( %ir%)unni til %ir%)u sanng)<rn og m-ling h!vaa1 og aeins hrafnar ! >a%inu til a he"ra Gl<c%l eitt s(mtal og hringdu s%<mmu sam%omulag. 4 n;legri dmi ums%narI 6& >a1 l(%amlegt og heimspe%ilegum atomism W3 28NN 6leitast6 til a s;na m'r1 a ! himninum1 sem ."ggir upp "fir augu o%%ar fr! st)<rnum1 sem s(asta n! alla leita og hver)um sl<ngur1 anna himinn er ."gg undir augum o%%ar fr! st)<rnum1 sem s(asta er )afn n! <llum $tlit og s'rhver sl<ngur sem eru sannarlega hva st)<rnurnar .irtast aeins "fir einfalt eli1 en hrein1 strangur og langr-%inn auvelt.
W3

4 >essu s%"ni ritger ( t(maritinu Fichte er. &ri 28N9.

Einf<ld eli1 mist;ringar allt vald og <ll l)s1 s(asta landam-ri hva v(sindi !>reifanlega hluti lengi s(an viur%ennt sem ."gg)a .lo%%ir ( heiminum og eina s%ipti sem %allast Znspalt.are sem sannarlega Znspalt.are1 efni til allra formi sig e%%i meira hefur formi1 s(ustu l(ti m"nt1 >v( meira a sl(rum1 s!1 sem er samt aeins tel)anlegt og uncounta.le en !%afur .enda til rad(us t(ma ! .oltanum ( r;minu. 4 v(asta og ster%asta !st-an1 h!tt p;ram(da r(s1 ad!unarverur >$ horfir ! hana1 en sp"rI Hvar er h!mar%= Ear sem einfalt atm alagast (.$. Svo v(t-% er !st-an svo mi%il er >etta !.ending. +g ofan fr! til a opna d;pstu inns;n ( <llu h$sinu. Steinarnir1 sem virtist aeins d<%%Dporous vinnslust"%%)unum eru hvor gagns-1 l)s ."ggingu1 sem auga s'r !n mtst<u ( gegnum >a allt ! >v( s)!lft1 og %(tti1 eru a?la.<nd tilvalin <fl1 l<g er upp."gging1 hugurinn er ."ggir1 nJohner og eigandi. Til eins%is1 >$ vilt gamla dimma steina1 svo lengi hafir >$ dvali ( m"r%ri heimili >ar sem hugm"ndir ta%ast eins hv(tum drauga og fara ( gegnum steina og s%iptis vegar a ttast hvert anna sem >eir ttast sls%insins en mest hr-ilegu #ofa <llum. 4 sta >ess a h!mar%i eftirspurn sem aeins n; steinn f"rir ."ggingu1 fre%ar en fasta undirst<unni heiing)arnir !na og .olF tei%nar me alla s<gu1 sem 'g hefi reist a h!r ( loftinu1 hinir sem 'g hef e%%i ."gg ng af lofti >$ gegn m'r a glugga og 'g a set)a f"rirt-%i mitt hafi sett ! eitthva allt anna. +g e%%ert hefi penetrated1 gamall me svo mi%lum %-rlei% manicured1 svo ini

$tf-r1 eins og >a virtist m'r svo frleg ( l)si1 ( og me eli hlutanna svo einrma hugm"ndir D e%%ert. Andst<u1 afs%iptale"si1 hverfulu ath"gli1 viur%enningu ! einsta%linginn1 hva >$ viur%ennt .ara sig1 sumir hrs um gum st(l og auur hugm"nda1 sem hvert fannst til a %varta um eitthva1 og >a var allt1 var s(asta velgengni. E%%i einn hefur .-tt vi <ru stein >ar sem 'g setti f"rst. The +ne scra..led ! steinum1 annar fr $t af lei sinni1 >ri)a aila geri honum >ann heiur a set)a l"ftist<ng a hreinsa hann $t af the vegur1 h'r og >ar settist einu sinni einn >a a hv(la um stund og fr a Slin fre%ar. +g 'g hugsai um s(irI svo vel en verur a hafa !st-ur hans. Langar a vera r'tt gegn <llum heiminum= #egna !st-ur vega e%%ert f"rir heiminum svo1 !st-ur andst-inga >(na verur samt vega g(furleg. G-)a1 gr(pa umfang og vegi aftur allt alvarlega $r. Leg RAllt sem >$ !tt1 ( s%!l1 og <llu >v(1 sem andst-ingarnir hafa til annars1 lo%s a he"ra1 til a fulln-g)a >'r auvelt >-gindi og auvelt Hafna og gefa >'r a "first(ga ef s%el er ( loftinu. :g t% allan s%alann1 og niurstaan= G-)a >$ gis%a ! >a auvelt. Ev( meira sem h<fundur greindi !st-ur andst-inga s(na1 >v( meira m!li virtist sennilega alltaf eigin !st-ur. Ea var e%%ert <ruv(si me mig. 4 sannlei%a1 ef 'g h'lt ( upphafi1 hlutur minn er algengt )<r og vel1 svo >a >tti m'r n$ !%v<ru aeins r'tt og gott a standa eftir a 'g Allt ( %<nnuninni og talin hva -tti a %oma >eim til the at.urur. Ea %om a m'r !ur en allt eins og vindurinn ( %ringum turninn og 'g st ! the toppur af >essum turn og horfi inn ( landi. Heimurinn ( dag s! 'g ! mti m'r1 allir a ."r)a og allt endir af the ver<ld sem 'g s! f"rir m'r. Pe sl(%um gr(arlegum horfur svo h!r og .reiur $ts;ni s)!lfur er ,reamer og frams;nn1 eins og 'g er n$ >egar s!ttur. II Schleiden og lveri sl. &lveri hefur )afnvel n$ e%%i s!lL Ea er andlaust .arn >!ttur og andlaust n!tt$ru1 svo a menn !gi me s!l hans sem undarlega undante%ning. Ea er enn og mun sennilega standa me fram >egar eldurinn fer "fir h!lmi af horaur heimss;n ( dag1 og gamla fr- sem ligg)a d)$pt niur1 $t sp(ra og ."r)a aftur gr-nt. 7eisti er e%%i smitandi og loft.lur e%%i h)!lpa1 og >re"tt a 'g endist. E$ vilt held a h!lmleggir s)!lfir voru of gr-n enn1 en 'g er a leita !rangurslaust a snefill af gr-nu. +g ! ganginn rei%a Einn1 ! mean !n-g)a fer me s(asta laginu1 og sam>"%%ir h!v-r en allir %allaI &lveri hefur )afnvel n$ e%%i s!lL E%%i aeins !lveriF sorglegt ganga ( mannor d;rum s(num s!lir me pl<ntur ! sama t(ma s!lir til hel)ar. S!lin verur a vera viss undan honumL Sem Hercules vi h$ l)nsins1 hefur >a f-rt a e"ilegg)a s!l s%r(msli )ararinnar1 og a tlf erfii af Hercules n$ %emur >rett!nda. & distaff af +mphale sit)andi1 hann s'r hvernig h$n ,aur me .lma s!l og >etta <gn af hag sem hann Jeaves sig sn;r. Stra? .rennandi reii1 gr(pur hann voldugu

Pace hans og drepur svo langt Great Circle f!t-%um litlu gre"in. Svo str stafur f"rir svo l(ti veruL Eftir >a fr!.-rt f'lag og >a er n$ aeins ta%a gildi >egar hann mun m-ta het)a hans ! framvindu einu sinni Great Yorld l(%ama s!l. H!leita1 hart auszuden%ender h'ltL +g eins og maurinn ( tunglinu1 sem hefur alltaf %vei%t andlit o%%ar a sn$a )!1 maurinn undir tungli m"ndi %asta steinum ! hann >egar hann finnur %r<fur hans til s!lar eftir honum svo langt aeins f"rir moli $r steini1 sem tegund af steiniDgesti haldi. +g >essir steinar vilt gera gott1 eins og hann %astar ! )<rinni um s!lir. Af >eim1 vil)um vi n$ a safna og safna saman ( %<rfu1 sem hann h'lt s!lir plantna og %astar m'r sem hirir >eirra og vil)a til a set)a Tom.stone ! f!t-%um dauur1 og vona a >eir munu einn daginn upp r(sa haming)usamlega. The Stone Guest en ve%ur threateningl" ! fingri hans. Svo mi%i hefur veri mtm-lt %enningu m(na um gr-nmeti s!l1 en 'g m"ndi mtm-la aftur Sumt af >v( sem >$ munt finna ( greininni 6! s!l r-ir.6 En andm-li Schleiden 'g a .regast s'rsta%lega vegna >ess a >eir %oma $t ( raun fr! <llum <rum. Pe s<mu vopn auvita get 'g e%%i ver)a mig gegn honum1 !lveri s!l hefur e%%i $lfur tennur1 og 'g hef e%%ert. The lam. var niur vi vatni1 og $lfurinn sagiI E$ hefur r(%t vatn minn. A minnsta %osti um >a er svo. 4 starfi m(nu ! andlegu l(fi plantna 'g %om no%%rum sinnum me $ts;ni Schleiden ( !t<%um. En v(st 'g var hr-ddur vi hann og aeins langai til a gera m!li ng. Eess vegna 'g sagi 22 p stundum athugasemd um -?lun plantna1 sem 'g v<ldum a >v( er varar $rs%uri sem Schleiden a halda s%ounI. 6Prfessor Schleiden mun vonandi ."r)a mig vegna >essa "firl;singu er allt of ster%ur16 (m"ndaa p MW8 6ven)ulega .rusTue hans h-tti6 ! sama t(ma v(sinda vandl-ti hans1 s-tta mig /.ls. *3 >ar sem e%%i mi%i virtist %oma $t til m(n ( philosophizing hans1 a seg)a a 'g m"ndi e%%i h'r til philosophize fre%ar1 h'lt 'g mig >ar sem 'g var samm!la s%ounum hans ! m!lsatvi%um / .ls M8M M0U31 a snerta v(sindalega tilvist s(na1 og leiddi allt h-gt me m)<g eigin orum hans1 svo a >$ veist n!%v-mlega hva hann sagi1 ef 'g sagi eitthva ! mti henni. En gegn Polochdiener sem 'g >arf a fara a vinna ! annan h!tt1 >.e. semI 'g l-t Schleiden folgends einnig eins mi%i og m<gulegt er til a tala s)!lfur. 64 heild .%16 segir Schleiden1 fr! 7anna og h<fundur hennar a tala1 6er !%aflega f"ndi s;ning ! hvernig maur getur tapast ( f!t-%um heimspe%ilega s)!lfDs%ilning me ver%lega hli andlegs l(fs s(ns d)$pt ( flestum hr-ilegu morass villur en me mi%ilv-gum s%ilningi hans >! fl;tur fr)!lslega. Ea er n!nast engin v(sindaleg perversit" sem Fechner sem ,r Pises spotta .... 23 a hann hafi e%%i undir eigin nafni eins sl-mt1 n-stum verri en af honum h$str;%)a hafi frami. 6 D The 6efni f"rir "ndislega Little l)stra /( .% sinni3 sem e?patiated a >a er v(sindalega og fagurfr-ilega geslegt.6 D Partius og Fechner 6. Piur aeins talsmaur f)<lda >e%%tum h<fu1 sem starfa n!nast H-ttuleg og vi%v-mar en !%va vinur s%;rlei%a og vitsmunalegt frelsi6 D 6Partius og Fechner eru .-i gott fl%1 en sl-mir tnlistarmenn1 f"rirgef fre%ar1 heimspe%inga.6 D Fechner 6e%%i remotest hugm"ndin

um hva er planta og s%ipulag hennar.6 Hann er 6( v(s.endingar st< alveg %unnugt og !n dms16 hann er einn af the svoDh-ttulegt 6%ennt starfsfl% >)na h!lfa str!%ur16 osfrv
23

Til Schleiden a vera tr$menns%u ( tmi1 mun 'g nefna a hann hafi ( h"gg)u h'r ( sumum <rl(ti .rei.oga

t)!ning vitsmuni og h$mor1 sem 'g hafi aeins .ara sn$i .etur gegn m'r en ! mti <rum.

H'r getur >$ hafa saman1 summu dmi Schleiden er stutt og umfer. S<nnun hans er a finna h'r a nean. Ear Schleiden hefur sagt eins mi%i til eiginlei%a m(num1 er 'g l(%lega le"ft1 !ur enn a seg)a no%%ur or ! eigin hans. :g held Schleiden f"rir verugur og hugra%%ur land%<nnuur sem no%%u s)!lfst-tt starfandi )afnvel sumir estima.le ranns%n1 hefur hvatt sumir ( <rum. Fr! helstu uppg<tvunum >1 sem hann s%uldar fr!.-rlega fr-g s(na1 er talinn vera einn /me m"ndun frumu3 n$ sennilega ansi mi%i hra%tar1 og hinn /um pl<ntu fr)vgun3 er a minnsta %osti m)<g umdeilt1 en 'g tel mig eins og a nonDs'rfr-ingur ! e%%i a d-ma um >a hvort og hversu langt vi l<g. The s(astur af >essum uppg<tvunum verur ( <llum tilvi%um a undanf<rnu af m)<g meritorious fr-imenn /.ol3 ver l(fleg aftur1 og )afnvel s%)!tlast strlega ( sl(%um erfium prfunum en sm!s)!1 eru s'rsta%lega ! >essu svii1 >$ getur1 og enn halda !fram a vera ! r<%um reist v(sindamenn. Er >a of mi%i herforing)ar me mi%lum sigra. Eessar hv(tu Schleiden a leia vor sem og "ngra hn(f1 og >a er aeins til a %varta undan >v( a hann s)!lfur leiir oft til vor eins og hn(f og ofan hefur l-%%a alv<ru hn(f alveg $r hendi1 s'rsta%lega >ar sem >a enn sumir nic%s var >urr%a $t >ar. Sem 'g .-tti s%erpu penna hans s)!lfs1 >a hefur veri s' vi n$1 eins og >a er enn aeins s%erpu ( vor1 enginn hefur lesi ver% hans me meiri !n-g)u en 'g geri. l(%a1 >ar sem >$ getur alveg fr!.rugin s%ounum s(num D og ( <llum helstu s)narmium :g fr!.rugin mest (tarlegur af honum D en satt hl;)u til t)!ningar1 alls compenetration af efni hans a Antheit og verur auveldara fara ( .urtu1 sem h-gt er a fara ( .urtu eins og !n eigin s%oun s(na. Gn-g af !hugaverustu uppl;singunum er ! st)rn hans. Hver hefur e%%i !huga ! a lesa hvernig eiginlei%ar pl<ntunnar galla1 maurar f"lgt ( 5rasil(u1 %lifra "fir tr' og hlainn me1 .itinn af maurum laufum1 aftur ( anthill1 le"sti af ."ri sinni og sem >r-lar ( scant" mat a vera l-st til a halda !fram a veita aftur >)nustu1 eins og einn af 7orurplnum leiangrar sem Es%imo %ona te%ur utand"ra fram alveg na%inn ung.arna hennar fr! s%inn hettu og .ringu hans me %vef VM [ /vinsamlegast en <rum t(mum .-ta A. ea C. 1 gerir >a 2 \ N munur3 svi1 sem !h<fn s%ips1 hara .)alla hringitna fr! San Salvador nota ( >r)$ hundru ens%u %(lmetra f)arl-g fr! .orginni ( .rennidepli ! .lginn sigla he"rir etc fr! sl(%um s<gum letri er fullt1 en >a er meira en safn af s<gum1 heldur allar uppl;singar eru vieigandi s%;ringu almennra $ts;ni. Hversu langt n$ Schleiden >essum vissulega estima.le .%mennta %ostum einnig .;r .%mennta vels-mis1 einn getur )afnvel fr! h'r a ofan1 og hversu langt hann hefur .%menntaver% n!%v-mni1 e%%i a seg)a aeins meira1 dmari fr! eftirfarandi. :g gle"mdi n-stum en aalatrii er ausnehmende !st hans til

st-rfr-i og heimspe%i. Hvort sem >a er vieigandi gagnagera !st1 mun 'g e%%i s%oa h'r1 >$ vil)a finna h'r f"rir nean s)!lfur no%%ur t-%if-ri til a meta >a1 ng a eifrigern els%hugi1 >a er e%%i. G!1 mia vi s)!lfan sig1 hefur hann h"rndur umfang st-rfr-i1 >ar ! meal vis%usteinninn alveg te%i h)arta hans1 og >etta er hann e"ir )afnvel heimspe%ingar str og sm! D maur hugsar s)!lfr!tt a gera gamla Fi.elvers me smi og veldi D og er e%%i s'rsta%lega >re"ttur1 Schelling eta alltaf n; /Studies1 .ls 2OW1 2M21 M2M3. En samtL Er 'g e%%i l(%a eitthva af heimspe%ingurDeater= Ea er satt1 og %anns%i v-ri gott ef 'g stundum hafa veri of mi%ill aeins minna. 4 spegil er aeins eins og viDnema sig. En n$ hva verur n$ niurstaan= Ear sem vi erum .-i >ar og .-i eru einnig heimspe%ingar1 en n$ %oma saman1 >annig a vi erum ( augs;n !horfenda fram%v-ma gamla d-misaga af tv< l)n sem hafa gagn%v-mt gle"pa allt ! hala. 7$ Schleiden hefur gle"pt m'r >etta langt1 n$ er m'r a tala1 og >a mun le"fa m'r a eta hann aftur1 eins langt og 'g get. Svo til a .enda. Schleiden hefstI 6Zsing a mattur oralei%ur g-ti >v( fram a 7anna Fechner var s%rifu alg)<rlega !n anda1 >v( a hann fr! upphafi allir umr-u um >a sem hann vill s%il)a eftir s!l1 s'rsta%lega hafnar1 svo >a er enn e%%ert anna en or s!l.6 og S. 2NUI 6Ear sem hann disdains neina s%;ringu um hva anda1 s!l er etc og hafna1 or >;a >a >;ir ( raun e%%ert1 hins vegar1 og er .ara O ] O6 Schleiden virist tv(r-u "firl;singu1 sem 'g ( r-u um >a sem 'g vil a s%il)a og e%%i s%il)a eftir s!l1 gefa1 hafa s%;r h<fnun sl(%ri "firl;singu. Xanns%i >$ fura um sl(%t rugl1 en >ar sem s%r;tna h-ttir a .irtast eins og ef >a er endurte%i oft1 svo >$ verur h-tt ( lo% >essa s%)als1 a velta >ess h!ttar. :g segi ( opnun fors;ning af 7anna /.ls. MM3 .%staflega eftirfarandiI
6Xanns%i ! mean >a eru .ara sumir heimspe%ingar sem viur%enna pl<ntur ! l'tta s!l.1 En >! auvita aeins me >v( a ta%a s!l allt sem h$n te%ur ( s!l Ea er e%%ert algengara en tr' )!rn ( heimspe%i ef 'g hluti m(na s!larinnar. tala1 einsta%a s!l !lverinu1 'g s%il s'rsta%lega e%%i hugm"nd ea hugs)n einingu meal >eirra1 sem 'g %annast vi ( f)<l.re"tilei%a upp."ggingu >eirra og l(f1 > svo a 'g er a >etta g-ti .ent til s)!lfDs%"n)un og upprennandi einingu s!lar %)arna >eirra og verur1 en 'g sp"r)a >etta )afnvel einn ! >v(. S!l s%al 'g e%%i .ara spegilm"nd1 %asta ( anna1 a >a %)<t og auur s%-r tilfinningar og hvatir .era innra me s'r. E%%i >a sem 'g hef um hana1 en hva 'g hef e%%i um hana1 gerir h$n til s!larinnar.1 hugm"ndin um >a sem einhver annar %ann a leita eftir ea fundi h)! m'r1 vill 'g l(%a s)!lfu s'r e%%i n-g)a eins og s!l m(n. Svo1 hva >a h)!lpar !lveri ef einhver enn svo mi%i einingu1 hugm"nd ( sm(i >eirra og mi%ilv-gt f"rir.-ri >eirra vil)a til a finna og >! seg)a1 a >v( le"ti sem >a hefur s!l >egar >eir sma%%a >a f"rir s)!lfan >ig1 n' finnst1 n' g-ti l"%ta. :g meina e%%i >a me s!l pl<ntunnar1 eins og sumir hugsa me henni1 >a virist e%%i vel me -tla til hennar.1 en heldur e%%i eins og ef >a sem vi .$ast l(f s!larinnar ( pl<ntum er1 en aeins potentia1 hvernig ! a t)! >ig1 duldum1 alltaf sofandi. tilfinningu og l<ngun til a sofa1 eru e%%i .ara tilfinningu og l<ngun1 og ef >$1 s!l o%%ar getur hringt ( svefni s!l enn vegna >ess a h$n %l-ist enn s%ilm!la endurve%)a af tilfinningu og l<ngun ( s)!lfu s'r1 m"ndi >a aldrei vera geti s!l >ar aldrei !ur hefi svo va%ning sem 'g s%rifa. >.e. a !lverinu s!l1 svo 'g vil viur%enna >1 a >essi s!l geta sofna eins g og o%%ar1 en e%%i a >eir sofa alltaf1 >! virist m'r samt sanng)arnt a vil)a a tala um s!l !lversins1 eins og ef 'g ! s!l langai til a tala vi l(%i1 en hafi einu sinni veri va%andi ( >eim s%ilningi a minnsta %osti. 6

Ear a au%i1 ein%enna ver%smi)usv-i s!l ( 9 Xafla r-u ( sm!atrium me l(%amlegur tilfinningar1 sem 'g held a >eir eru f-rir1 og fara ( 29. $tf-ra ! <llu st)rnars%r! !lversins s!l. Allt >etta dregur Schleiden stuttlega ! niurst<una samanI :g enn e%%ert anna en or s!l. Anlangend hugur1 svo 'g tala e%%i um andar pl<ntur voru >v( e%%ert tilefni til a $ts%;ra mig meira einmitt ! hugm"ndinni anda. Auvita >arf 'g ori anda1 l(%a ( .%inni minni1 ef 'g hefi <ll or en langar a s%ilgreina a 'g >arf ( m(nu starfi1 >annig a 'g >urfti mi%i a gera. /**# S1 FF1 >ar sem 'g $tf-ra hugta%i anda eingehe3 mig ( Qend Avesta1 og halda !fram ( starfi m(nu ! lotu%erfinu %enningu /.ls. 8V3 segir ( sm!atrium um meginregluna1 sem 'g ( sl(%um tilvi%um opin.er hugsa. Ea er >etta1 sem 'g orin sem hafa mer%ingu 'g s%ilgreina >a e%%i1 er h-gt alls staar ( s%ilningi m!lnot%un og svo nota >a af samhenginu sig sem ( raun >;ir a >eir -ttu .ara a hafa ( >essu sam.andi1 stra? augl)st1 eins og 'g tel a or almennt eru .ara >arna til a .enda ! hluti og eru r'tt >egar >au .enda til a leir'tta >a. A'tt >a en vera a1 ef e%%i til a s;na sig1 en fram h)! Aufzeig.arem ea hafa greinilega dregi. Engin fura >! a >a passar e%%i m'r1 Schleiden hefur vissulega ( >essu sam.andi alveg mismunandi reglur. Hugta%i Andinn er ! hendi til a $ts%;ra >a. Schleiden !tt vi me orunum anda a anachronistic Ao"al1 immuta.le1 algerlega fr)!ls1 aeins verur sial<gm!linu untertanes1 mean s'rhver re"nsla sem vi t<%um ! huga1 og s'rhver hugm"nd sem vi h<fum um >a1 og hvern t(ma sem vi getum ."ggt ! henni1 o%%ur t!%nar hugann og ( stundlegum .re"tingar .egriffenes1 nema sial<gm!linu am% enn .undinn s!lfr-ileg l<g1 aeins tilt<lulega fr)!ls vera1 svo a unzeitlicher immuta.le anda1 ( raun aeins ( sama s%ilningi er te%i $r raunverulei%anum1 eins og ef fr! ein%ennir !na steini !gripa sem %)arna rennsli M3 . +g hvernig getur >a veri aeins einn .os%apur l<g f"rir st<uga huga= Hva >;ir l<g >ar immuta.ilit" er= Ea sem einn imagines >a= +g hvernig geta >eir frelsi og immuta.ilit" saman=
M3

The samhl)a eining vitundar er <rugglega immuta.le1 en >a er engin hugur eing<ngu ( a.stra%t einingu mevitund1 s)!lf fremur getur veri !n fl-i f"rir.-ri tengd me eins litlu og >ungami)an !n hrings sem mist< hann er.

& sama t(ma1 velti vi e%%i of spennt um >essa $tg!fu af hugm"ndinni um huga. Andi sem talar um Schleiden1 er naus"nlegt e%%ert anna en Gu svo margir gufr-ingar sem eftir Xristni hefur afnumi manna frn til Gu verur a tr$a %oma mi%lu meiri frn mannlegrar s%"nsemi. Schleiden gera .ara e%%ert anna en a set)a mite hans me sama altari. 5r!um Schleiden geri vitorsmaur minn1 sem tr$u sig >egar >egar ( mismunandi s%ilningi og st"ttri en 'g1 !lveri s!l1 ( t(u rair1 sem >a %ann a duga h'r a vitna leitaror eins auvelt a meta1 )afnvel ( svo litlum >"nningu gera n-gilega <flug !hrifI 6"fir.ors%ennt og dofna drauma16 6veruleg mistur m"ndir61 6andlegt tv(r-ni og deplora.le siferilega superficialit"61 6tei%ningu af siferilega

vonda s!l16 6h)arta Aot61 eftir sem hann1 allt afl !r!s hans a %enna m'r 1 heldur !framI 6Peira m!li en andst-ingar virast vera Fechner1 ef aeins vegna >ess a vi >urfum e%%i a gera >a f"rir hann me !%v<run sem te%in sveiflu%ennda og ro%g)<rn )otted hugsanir1 en me >"%%a .% tuttugu og fimm .l< me f)<lda tilvitnanir og <nnur fr-ilegri tinsel.1 En > einungis sorglegtL Efni f"rir "ndislega Little l)stra spar%a svo .reiur a >a er v(sindalega og fagurfr-ilega geslegt. 6 Schleiden gaman a nota ster% t)!ning gegn andst-ingum s(num. Hins vegar er s(asta .(la P'r finnst svo erfitt ! h)arta1 a 'g mun leita umfram allt a draga $r >"ngd s(na um Pitverteilung til annarra eitthva f"rir mig >v( 'g vitna ( eftirfarandi sams(a lei til fr! 6ranns%num6 hansI P. 2M8I 6The characterful maur sn;r me disgust fr! >essu Pap s-tum (m"ndunarafl lei%i.6 D S. MOWI 6Svo vi sn$um .urt me vi.)i fr! h)!tr$.6 D S. MOUI 6Penn eins og Gohn Pueller og Himl" hafa6 vi%i me disgust !urnefndum svi% af the hlutur 6D S. 2MWI6 The geslegur1 oft pa%%a ( aum;%t mendacious hro%a 6D P. MOU.I. 6Eessar hreinir andar6 /SC Stilling1 Xerner1 Eschenma"er1 Pesmer1 og the eins3 D S. MOWI. 6Ea er geslegt hugsun a vi viv<run og hvatning .... ( drullu ! %affi ... -tti a vera a leita 6D p.MOUI6. Fr! . 6D S. 208I6 hvers %onar h)!tr$ a mest geslegt og !m-lisvert er v(sindaleg The geslegur grimaces paganism 6. Eiga a Schleiden m! >annig finna mi%la !n-g)u d<mur hans ! geslegt og fr!hrindandi a >a %"nni a .enda !1 og 'g >e%%ti hann ( >essu sam.andi aeins me ,r Xatzen.erger /( fr-gum s%!lds<gum Gean Paul er3 .era a samtal vi f(num n!unga .ori hans me orunum ."r)aI 6Svo1 .ara til a nefna Sumar Allere%elhaftesten.6 Auvita1 hva -tti a ."r)a Schleiden1 ef >$ te%ur ( .urtu >! tv< or sem 'g m"ndi e%%i vil)a ta%a )afnvel einu sinni ( munni. Ea v-ri a .r)tast $t $r gagnr;ni sinni1 tv-r v(gtennur. Ef >eir eru svo taminn= Stainn 'g held a >a muni va?a tv-r n;)ar. 4 s)!lfu s'r >a e%%i s%r(ti >egar Schleiden minn 6stra .% MN .l<6 f"rir v(s.endingar !lversins s!l of langur og .reidd sama geslegur sta eftir a hann a sanna sig the nonDtilvist !lversins s!l af hreinu hugm"ndum um s!lina svo succinctl" geta hefur1 eins og >$ vil)a lesa h'r f"rir nean. Ea m"ndi .ara fara eins og ef 'g -tti a lesa MN .l< s%rifa um e%%i neitt og f"lg)a agerum sem veri er a gera ( a sanna a >etta er e%%ert sm!.P'r finnst h'r Schleiden alveg sannf-r r'ttindum s(num. & mean 'g var a leita a lengd s%rifa ( form!la a hvet)a sem h'r segirI 6Ear sem >a er alvarleg !st-a f"rir augum var1 h'r1 n$ enn algengasta sem v(sindalegu !liti er eins og sennilega alveg ! mti henni1 og efni af m<rgum s(um og s(um g)<fum1 m"ndi of stutt mefer ( >eim tilgangi e%%i uppf"llt. 6 Au% 'g %enndi m<rg d-mi )urta. Xanns%i en .%in er enn ( raun of lengi1 get 'g e%%i d-ma um >a. Hversu lengi en >a hefi ori alveg >egar 'g hvert or s%;ringu ! >v( hvernig ! huga og s!l1 eins og Schleiden h<fu W 2 \ M s(ur >arf og >eir vil)a til .lgna upp af stofnunum sem h'r segirI 6Svo )afnvel h'r1 ( lo% l(fi o%%ar1 a unenthSll.ares r!g!ta1 ( upphafi og ( lo%

r)$fanlegur ntt1 og milli >eirra hverfulu tJilight m(n$tu1 >etta er sannlei%urinn >e%%ingar1 sem a tv<falda m"r%ri /um frelsi andans ( !nau hans til l(%amlega3 ( raun er .ara fort)ald1 sem .)art fullt l)s1 raunverulegur >-ttir o%%ar1 s%ilur o%%ur er sannlei%urinn ( tr$ ! tr$1 og >a1 > e%%i gildi %unna gera o%%ur %leift a r(fa >-r gard(nur >egar h'r 1 en tr$ o%%ar ! r'tt ! sannlei%anum um tr$arlegar tilfinningar o%%ar1 the heild hlutur1 en the afleiing af the full%ominn heimspe%ilegri ranns%n1 heimspe%i st<rfum D Hvernig -tti n$ maur1 sem upphaf og endir er r!g!ta sem l(fi spilar %ringum l(til slsetur. e%%i auvelt a %omast a1 a halda le"ndardmur og dimma true frumefni hans. hv(tur en enginn .etur en s! sem gengi hafa ( gegnum alla langa .ar!ttu f"rir >v( a n! andlegu s)!lfDmevitund1 hversu erfitt >a er a morgna sem uml"%ur o%%ur 1 f"rir hva >a er a viur%enna f"rir st<ugt og aeins <rl(ti villandi r!% l)ssins $r heimi eil(ft l)s og eil(ft d;r. 6 Engu a s(ur1 'g l-ri af >essu versi1 eins og 'g a halda !fram a spila allt hi h!leita1 ( .%inni minni ! glfinu (.$ geslegu stare"ndum troin efni aftur1 og vona a >etta Schleiden .etri fulln-gingu en me f"rri einf<ld framsetning m(nu. Ear a au%i er >a ein%ennandi f"rir mismun vieJs gagn%v-ma heimi o%%ar. :g re% l(ti Eg"ptian s%urgoad;r%un me plantna og d;ra s!lir1 Schleiden >a dregur1 eins og >$ geta s)!1 r'tt til a til.i)a Eg"ptian m"r%ri. :g meina1 s!lir pl<ntum og d;rum eru l(til stiga l)ssins fr! strum l)s og stula me eigin s!l o%%ar l)sin h)!lpa ( l)s heiminn1 og ( >a virast svo .)<rt l)s og l)sin og sm! l)s ( >essu ea a heiminum1 svo .)<rt a >a er ( heiminum. Schleiden %l-a litla l)s $t1 l;sti leitogafundi .irtustig l)sin o%%ar h'r f"rir nean vitund >eirra a >eir f!lma ( m"r%rinu1 og gerir heiminn fort)ald ! .a% vi sem felur mi%i l)s f"rir framan l)sin. Framan og aftan r)$fanlegur ntt og ( the mi)a af a ro%g)arnra tJilight m(n$tu1 6>etta er sannlei%ur >e%%ingar6. @firgefin eins >rautir1 m"ndir >$ sennilega gis%a varla a >etta var sannlei%ur >e%%ingar. Ear Schleiden %onan ( Schleiden ritger hans .eint til m(n virist hafa te%i vel vi hann1 og 'g sa%na e%%i1 %"ssa sanng)<rn h<nd hennar1 svo $tlit f"rir >a eins og h'r segir a sannf-ra a >eir ! hluta a >eirra unJorth" spillisI 6E$ hefur lesi .%ina hans1 og turnest m'r !st-u1 en hann sannar massa L-ra a)$n%ta1 af f)<lm<rgum stare"ndum ! framf-ri a hann verur a vera m)<g %unnugur !lversins og eli s(nu og >v( r'tt a dmi am%. Svo held >'r og me >'r m<rg hundru l! fl%1 og >ess vegna >eir eru %ennd starfsfl% >)na h!lfa str!%ur svo h-ttulegt.1 en 'g segi >'r1 hann getur e%%i remotest hugm"nd um hva er planta og s%ipulag >ess1 og f"rir >a sem >$ >arft er ein setning sem s<nnunarg<gn . D & tilefni1 spurningin um hvort pl<ntur hafa s!lir1 segir hannI 66 Ea virist m'r %voa af !lverinu >egar >a aeins einu sinni tref)um >urfa )afnh-f og vieigandi f"rir pl<ntur ! taugum1 eins og d;ra prtein. 6 . 6eina setning s;nir mest alger f!fr-i ( sam.andi vi innra s%ipulag !lversins tref)um ( mer%ingu1 sem !n undante%ninga .eita <llum naturalists n$1 er e%%i s%ipul<g ( hvaa pl<ntu !ur1 gr-nmeti tref)ar1 sem >$ sagir l(%lega fimmt(u !rum s(an1 stundum 1 er hlutur sem er e%%i til1. tref)ar sem s'rst<% s%ipulagi >-tti eru ( <llu !lverinu e%%i sp(rall tref)ar1 eins og >eir eru %allair vel1 Fechner >e%%t aeins fr! Goethe og +%en1 tv-r mannes%)ur sem E%%ert s%ili og s%il)a e%%ert af <llu !lverinu l(ff-rafr-i g-ti1 vegna >ess a sama .ara me s(ari

endur.-tur ! >eim t-%)um var h-gt. > er einn ( stare"ndir degi svo alveg %unnugt og !n dms1 svo hann ! s%ili n!tt$rulega eigi traust til ."ggingar sem hann ."ggi ! svona sl-mur !st-u. 6 4m"ndau >'r allt >a aeins r'tt te?ta h'r sem alls staar er naus"nlegt a Schleiden er vitna. Hva gerir mig seg)a Schleiden1 er e%%i n-gilega n!%v-m1 ( raun1 samt ng til a meta a fullu >a sem 'g sagi1 en eftirfarandiI 6Hva er a eil(fu ( egg hv(tt ! taugum svo d!samlegt a >a var henta aeins til fl"t)enda ea millilia ! andlega vir%ni virist m'r tref)a efni !lversins1 >egar >$ hefur tref)ar >arf alveg eins vel a >v(1.1 Hann er aeins .ara f"rir a r!st<funum af pl<ntum mega vera meira vieigandi og prtein f"rir d;rin. allt verur a tel)ast ( tengslum s(num1 6osfrv Eessa 'g mun auveldlega t!%na hvert or. En geri r! f"rir a 'g m"ndi e%%i vera f-r til a t!%na hvert or l't mig Schleiden >v( )afn r(fa h$si= Hvernig1 herra Schleiden1 >a er engin planta tref)ar= Ea eru engar tref)ar sem s'rst<% s%ipulagi >-tti= :g held a >a er enn viur tref)um1 5ast tref)ar1 h<r tref)ar1 .mull tref)um1 sp(rall tref)um1 etc1 og allar >essar tref)ar eru s)!lfst-ar s%ipulagi >-ttir. Enginn te%ur samt hira vels-mi a sameina allar >essar og <rum tref)um $r )urtar(%inu undir Allemein.egriff Plant Tref)ar1 og f"rir mig var samt einnig .indandi tilefni f"rir >a ( !re%strum1 >ar sem 'g horfi ! mti d;r taug tref)ar. Allir vita a allir planta tref)ar1 eins og allar tref)ar taug eru upphaflega frumu upp."ggingu1 og1 a minnsta %osti ! "ngri r(%is1 heldur eli f(nu sl<ngur hafa a raunverulega solid tref)ar1 og 'g minnast hans eigin ( tilefni af The Spiral tref)um1 en talar e%%ert af tr' sl<ngur1 (.$ sl<ngur1 .mull r<r1 r<r pl<ntur1 e%%i fre%ar en af taugaDsl<ngur1 hvers vegna -tti 'g a tala um >ar sem e%%ert s%ipta m!li1 og hva anna g-ti 'g f"rir t)!ningu= G!1 .-ti 'g e%%i annars staar gagngert endurte%ur sig /7anna .ls. 981 9031 l;sti helical filament samheiti sp(ral s%ip. +g hvernig1 tref)ar ( m!li ( dag er s%ipul<g e%%i ( hvaa !lveri=:g held efni af <llum >eim >r!um er s%ipulagt sem allir >essir tref)ar eru ( raun s%ipulagi >-ttir. 5erzel(us og tal arir %alla >etta efni m)<g tref)a1 hvers vegna -tti 'g e%%i a %alla hann >a vegna >ess a >a var .ara1 umf)<llun um efni tref)um >annig a ( sta >ess sem sellulsa ea sellulsa a seg)a1 eins og 'g a s)!lfs<gu einnig1 en ! >essum sta aeins vieigandi getur1 m"ndi seg)a. +g a lo%um1 herra Schleiden1 'g veit sp(ral tref)ar aeins fr! Goethe og +%en1 af allt !lveri l(ff-rafr-i s%il)a neitt= D P!li er a 'g /FF 7anna1 .ls 983 1 ( a r-a spurninguna um taugar sem s<gulegu huga /me sm!u letri3 %vei%)a ! a +%en og Goethe sp(rall tref)ar1 Spiral s%ip sem -tla er d-miger f"rir taugarnar ( pl<ntum ea ( >eirra svipu tengsl hefu geti m'r ! leiinni1 > verJahrend a gera >essa s;n til m(n. +g >a gerir SchleidenI :g veit ( sp(ral s%ip eing<ngu fr! Goethe og +%en. +g enn 'g f)alla )afnvel .eint milli tilv(sun +%en og Goethe S. 901 hlutf<ll sp(rall s%ipa n-stum alla s(una lengi1 eins og 'g h'r aallega fturinn ! eigin h<nd Schleiden er .%1 tala um /uppruna >eirra me samruna frumur1 loft innihald >eirra1 s%ortur >eirra tr'1 mil-ga st<u s(na ( %nippi af l<ngum frumum1 vi.urur >eirra1 osfrv1 sem Allen ( Goethe og +%en er e%%i or , og a lo%um er .-tt ( a Pflanzenp"siologen sem s%oa :g svona > a vita1 eru m)<g mismunandi s%oanir

um hlutver% >eirra. Ea virist alveg m<gulegt a Schleiden g-ti s)!st allt >etta vegna >ess a hann framangreind stra? og eftir v(sar til hann vildi >a svo gle"mast1 til a finna t-%if-ri til a set)a >e%%ingu m(na ! r-%tun ( flestum pitia.le l)s1 og mig fr! %onan hans sett fram sem ignoramus. G-)a1 )-)a1 herra Schleiden1 hvernig m"ndu >eir %alla >a vel1 og >ar sem m"ndir >$ $ts%;ra vel >ess viri >ar sem >$ ra%st ! svona= A dans ( glandi spor -vint;rafundinum Cinderella1 m"ndir >$ m'r >"%ir .ir< e%%i sl-mt. 6En6 D f-rist Schleiden !fram stra? D 6>a >etta s%ort er e%%i .undin vi pl<ntur ( frii1 en er einnig greinilegt ( d;rum ea ( almenn v(sindi sanng)<rn Eegar einhver me >v( a h)!lpa alls staar aeins ( d-mis<gum og f)<rugur svipa1 ( sta >ess a fr!dr!tt og. til a gera r<%r'tt fr!dr!ttur1 verur hann a minnsta %osti s)! til >ess a >a sem hann %;s sem d-mis<gu1 einnig umfram allan vafa var alinn stare"nd Hann segir einhvers staar. 66 5urn 7otice lampar me %vei%ir1 slin1 str gas lampi !n Yic% 66 H'r Fechner hafi tilefni til m)<g n!%v-ma og lofsvert umr-u1 .. vegna >ess a >ar til n$ engin n!tt$rufr-ingur veit )afnvel the hira af l;sandi andr$mslofti slinni a h$n var gas lu%t1 er n;1 en >v( miur e%%i sanna uppg<tvun. 6 1 Hr Schleiden1 6>ar til n$ engin n!tt$rufr-ingur veit )afnvel the hira af l;sandi andr$msloft slarinnar. Stare"nd a h$n var gas lu%t1 er n;1 en >v( miur e%%i sanna1 uppg<tvun.6 Hva meinaru1 herra Ale?ander von Hum.oldt1 sem n!tt$rufr-ingur ea e%%i= Sl! Cosmos . S. V0N1 >$ vil)a finna eftirfarandi lei1 og >a sem >$ s'r h'r1 g-tir >$ einnig a finna fullt af <rum st<umI 6+g >egar slin ... e%%i snefill af s%autunarl<gin s;nir1 ef r;nt ( l)s sem fl-ir ( m)<g hornr'tt !tt me verulega litlum s)narhornum .r$nir ( polariscope1 >a leiir af >essu mi%ilv-ga saman.uri1 a >a sem ( slin s%(n1 %emur e%%i fr! einhver)u formi dropar >arfur1 en fr! loft%enndu umslagi. #i h<fum !>reifanlega l(%amlega greiningu photosphere. 6 +g slin v-ri str gas lampi ea gas lampa1 og >eirri full"ringu a e%%ert n!tt$rufr-ingur vildi vita neitt um >a1 var l-%%aur til >ess a Schleiden veit e%%ert um >a1 en .-i hefur auveldlega f"rir sams%onar hlutur. /5eru Sirach N1 293 En hvers vegna -tti n!tt$rufr-ingur e%%i )afnvel sm! getur e%%i vita1 s'rsta%lega ( pa%%a1 sem er e%%i hans. Svo 'g mun e%%i %enna a hann vissi e%%i a slin er gas lu%t1 og 'g h-%%a e%%i l!gt minn ! >e%%ingu1 >v( eins og 'g a gefa m'r gullnu or vitra h)arta og ta%a vimiun1 sem hefur vald til enginn )afnvel Schleiden mun %)sa a ta%a eins Schleiden sig1 sem eru sem h'r segirI 6Alltaf satt n!tt$rufr-ingur ein%ennist af mesta1 en hann s)!lfur l(%lega v(svitandi f!fr-i og er alltaf mest aum)$%ur maur ( heimi.6 Aeins gegn 6geslegt1 oft pa%%a ( aum;%t mendacious hro%a af mevitundarlaus f!fr-i og Hal.Jisserei6 verur a f"lg)a s<mu leiir1 sem er enginn annar en hann Schleiden /ranns%n 2MW31

s;na hi sanna n!tt$rufr-ingur 6no%%u eirarmenn.6 +g enginn mun neita Schleiden1 sem hann hefur re"nst h'r f"rir Allen og n!nast gegn <llum sem sannur n!tt$rufr-ingur1 >annig a >a n-r aeins eitt m!l enn1 sem l! n!l-gt sameiginlegum vettvangi svo auvelt a lem)a !. ^tti >a n$ slin lampi hefur tengt enga n-gilega l)s ( >essum efnum1 svo m! re"na hva >eir geta um eftirfarandi hlutum tungl lampa1 >v( a >a v-ri sam$ ef Znge.erdig%eit einn svo (tarlegri n!tt$rufr-ingur gegn maur -tti e%%i a d-ma1 sem s%(n ! hann ! <llu1 sl og tungl1 %anns%i er mest .ara l!ta gera >a. Schleiden geri mig !an f!r!nlegt a 'g hef $ts%;rt slina f"rir stra gas lampa. Ea hefur veri s' a 'g var e%%i .$in svo r'ttl!tan eins og ven)ulega. En mest f!r!nlegt er >etta1 a >a er ( raun e%%i ( hug a $ts%;ra sl um gas lampa. Schleiden geri .ara 'g miss%ili. Einn >arf aeins .enda ! hvaa Schleiden v(sar /7anna .ls. 9M31 lesa ( tengslum1 >a verur a finna ( einu a >a g-ti hafa engan !huga f"rir m'r a $ts%;ra slina f"rir stra gas lampa. Hva >a var1 var1 ef unnt er1 en eitt d-mi Yic%Dminna l)s til a gera Yic% l)s gagnst-a1 a til a ."gg)a l(%ingar sem 'g f- enn a tala1 og svo geri 'g slina sem himnes%a1 gas loga sem )arnes%um d-mis saman #(%urinnar l)sin f)-r1 me orunumI 6Slin1 gas lampi .rennur upp !n Yic%61 eins og >eir seg)a ( stuttu m!liI slin1 tungli s%(n1 %erti logi1 gas logi .rennur1 ( sta1 .-i slin s%(n eins og tungli1 .-i %erti logi sem loga gas .rennur. :g vissi e%%i a hugsa a einhver l)s gas loginn sem viurlagstengslum til alvarlega slin mun vera f-r til gr(pa D a viurlagsstu er auvita spurning auvita eftir Schleiden hefur gert stran gas lampi fr! gas loga1 einnig t% Schleiden aeins a l(ta ! n-stu setningu1 >ar sem 'g s%orts framsali ! gas loga lagt !herslu ! #(%inni logi "fir a >v( a 'g s%il e%%i slina undir gas loga. Ea hann h'lt a 'g vildi mia ! s%orti ! feral<gum slar= Eftir allt1 'g viur%enni f$slega a 'g ! sumir af the s<% af the Pi_verstandes vera h'r1 eins og 'g hef ori l)s1 vegna >ess a 'g .ara vildi e%%i vera h-gur. Punurinn er a h'r er e%%i aeins miss%ilningur1 en einnig rangt$l%un ! orum m(num. #itna meina annars staar1 sem -?last s$ or h<fundar1 >ar ! meal arir vitna (= Svona1 vi Schleiden svo ><rf1 hvort sem >a var >a sem 'g vildi a s%il)a undir 6gas loga6 til a gefa orum m(num1 e%%i t$l%un hans sta. En >risvar sinnum er Schleiden %aflar $r .%inni minni me tilvitnunum og ;tir orum m(num ( hvert s%ipti eigin fl-%)um s(num og niurs%ur ( hagst- !hrif f"rir mig undir. Eftir >a1 sp"r 'g lesturinn1 ef prfessor Schleiden einhvern t(ma -tti aftur a ta%a t-%if-ri til a leia sum s%rifum m(num me g-sal<ppum1 aldrei a tr$a >v( a >a or m(n. Fre%ar a >eir eru or hans1 sem hann leiir lesandann Schleiden s)!lfur segir ( n!mi S. 22W f"rir v(s.endingar1 6a )afnvel heiarlegur maur1 >egar hann fr fr! lei hreina st-rfr-i og indu%torischen n!tt$ruv(sinda1 mevitundarlaus og h!lfDsa%laus falli .r! til f)andans l"gi16 eins Autenrieth s%;rslu Gohn ,av" er -?last ! >ann h!tt um r<dd hinn fr-gi d)<fulsins ( Ce"lon1 sem meira m!li dreifa rangar litarefni er 6( >v( er virist veruleg or vi.-tur16 en eins og 6Autenrieth hefur lesendur hans tilreiddi af Johlst"lisierte opnun %afla um hvaa d)<fulleg.6

Sennilega Autenrieth hefur engar g-salappir notaar og illi andinn fugl er >a sem hann vitna fr! honum1 enginn s%ai va?i upp1 eins og m'r1 g-ti va?a me hvaa leiir Schleiden fr! m'r. E a geta veri1 s)!um vi a hinn vondi1 talar um Schleiden1 e%%i alveg eing<ngu tengd vi ."Ja"s af hreina st-rfr-i og indu%torischen n!tt$rufr-i1 en einnig1 leiir hana a fara vel >egar heiarleg mann sem st!tar .eeline sig 1 einn ftur er s$ sama.Einnig Schleiden h<fu lesandinn veri n-gilega ! d)<fulleg1 g-tu >eir .$ast ( .% minni1 til.$inn ( Johlst"lisierten inngangi og virist verulegt setningar hafi >! auveld s%ipti1 s%oanir m(nar legg)a rangt lit1 >ar sem >eir vildu t!%na Schleiden. Schleiden talar af f)<rugur svipa sem 'g er a leita durchzuhelfen mig. :g mun e%%i hafna alfari t)!ningu. Schleiden hefur a minnsta %osti gert >a r'tt a hann C TES sem fremur f)<rugurD!%afur svipa1 >v( 'g er a re"na a vinna me sama .ita ( raun. +g svo vil 'g a tilgreina h'r >a sem 'g var a leita a vinna s'rsta%lega me svipa sem .indur !s<%un Schleiden1 svo mun1 held 'g1 me l(%t ! sama t(ma munurinn ! f)<rugur svipa er s;nileg. Peal andm-li gegn !lverinu s!l l(%a1 a pl<ntur hafa e%%i taugar tel)a. D Hvernig m! >a vera mtm-li= D G-)a1 d;r og >urfa taugarnar ! s%"nhrifum1 >annig a pl<ntur eru e%%i s(ur svo ><rf. D Einnig hlist-anL En eins og >a fer !1 >v( >a er einu sinni e%%i planta s!l1 eru allar svipa gegn !lverinu s!l1 e%%i aeins f"rir !lveri s!l. D En er e%%i >essi hlist-an alveg of g !st-a= Ef 'g e"a tauga%erfi af d;ri1 svo >$ getur he"rt alla getu til a finna ! >essi eiginlei%i er m)<g mar%t-%t tengd tilvist tauga%erfi. Svo pl<ntur sem hafa f"rirfram enga tauga%erfi1 hafa e%%i getu til a finna vel fr! upphafi a vera. D E?cellent niurst<u. Ef 'g e"ilegg)a strengi filu1 svo >$ getur he"rt alla getu til a gefa hl)1 >essi eiginlei%i endurspeglast m)<g mi%i ( tilvist strengi ( vihengi1 svo eru flautu1 orgel1 strengir sem e%%i hafa fr! upphafi1 allt fr! upphafi hafa enga getu til a .l-r1 slina1 gas logi getur e%%i .renna vegna >ess a >eir hafa e%%i Xvei%ir1 en !n #(%urinnar lampar geta e%%i .renna1 og hellinn1 %ngul getur s%ili Engar flugur1 vegna >ess a %ngul !n >ess a vefur >r-i geta e%%ert gert til a veia etc Eessar svipa eru trompet %ort sem 'g setti ( lei%num vi !lveri s!l til >ess l(%ingar1 sem vi h<ldum a vi getum holur >!1 og 'g held a >eir eru f-rir um a stunga s$ sama. Ev( >a getur veri satt og satt >a er e%%i sama m"nd af !l"%tun h'r. Einnig Schleiden hefur te%ist >etta f)<rugur svipa mti e%%ert anna en a hann %allai f)<rugur. Eftir >a mig n$ s<%%t Schleiden d)$pt ( 6mest hr-ilegu morass villum6 /.ls. 9U3 og s(an !fram1 >etta m;ri .efahrend1 !framI 6Tv-r villur eru !hersluatrium ( %ring sem sn;st allt .-%ling 4 f"rsta lagi er f"ndinn niurst<u. ,;rin eru l(flegur1 pl<ntur eru vissulega e%%i verri en flestir d;r1 >ess vegna er naus"nlegt a >-r viur%enna s!l1 a cheapness tilfinning hva m"ndi h<fundur gera eins <lmusu dreifingaraili allur heiur a n!tt$rul<gm!linu .eitt en no%%u s%emmtilegur sig undans%il)a +g >!1 sem segir ,rottinn Fechner a d;rin hafa s!l 'g %vei%i hann !lit sitt um og seg)a >a sama r'tt.= The pl<ntur hafa e%%i s!lir1 eru pl<ntur a minnsta %osti e%%i verri en d;rin1 >ess vegna d;r hefur einnig

e%%ert. /Ea er n$ eftir !s<%un um s%ort ! s%ilgreiningu anda1 s!l1 o.fl.1 s)! .ls N23 Anna strt mist<% Fechner s%uld.indur er a hann hafa veri alls staar >! %"rrt teleological1 >a er1 mia vi tilvist s!larinnar f"rir sa%ir e?pedienc". 6 :g get tr$a >v(1 eftir h-tti1 eins Schleiden lesa undirs%rift m(na1 a hann fann e%%i lengur eins >-r og aferir vi !l"%tun sem virast honum svo g<llu og ludicrous. Sem les >a me ath"gli1 mun finna eftirfarandi ( henniI l3 %alla afs<nnun ! counteHons r<% sem hafa veri a mestu le"ti sett gegn !lverinu s!l1 og sem 'g hef agreindar h'r a ofan /.ls. 93. M3 A< heildst-tt1 gagn%v-mt f"llingar )!%v-um r<% 'g >egar >a %om niur ! >a1 a %alla >a s'rsta%lega vil %alla sem r<% um l(%t af vi.t1 sem 5l-.rigi af sam.andi1 sem orsa%asamhengi og teleolog" /og ( hafa tilnefnt s%rifa um s!larinnar spurningu1 sem segir >etta svo31 sem gerir alla sams%iptum )urta til d;ral(fs og n!tt$ru fr! ;msum s)narhornum %oma inn ( lei%. Til !grip Tveir af >essum r<%um verur niur tilefni. Pe ven)ulegum haming)usamur E;ing og s%ammst<funinni h-filei%a hans Schleiden Hefur >etta mi%ilv-gur .enda >;ir ( facetious niurst<u og l'legt not%un teleolog" ( sama s%ilningi og >a ofangreindri s%ilgreiningu m(na s!l1 >e%%ingu m(na af !lverinu s%ipulag etc ( um hi gagnst-a ! >v( hva er einnig a finna ( .% minni1 hefur >;tt. Eftir a 'g vildi hl(fa m'r1 n' s'rsta%lega til a s;na a >essi r<%1 sem Schleiden finna svo s%emmtilegur a anJandelt honum l<ngun til a set)a >-r ! h<fu1 r'tta !tt er1 ef 'g vissi e%%i a muna a f"rr ! annar andst-ingurinn hefur %unng)<rt sama halla V3 1 og >ar mun 'g hafa sam.and vi no%%ur or ! >essu litla ver%efni.
V3

Hall. T(ma.il. 1 2890. S. WVW

Eins og td >$ fer fr! f)<r d;ranna1 til a sanna !lverinu1 en einn g-ti alveg eins ."r)a fr! 7icht.eseelung pl<ntur ( >v( s%"ni a sanna d;r. Ea er r'tt1 segi 'g tvo andm-lendur m(na1 og >$ vildi hafa gert >a >egar 'g var aeins stafesting ! Pflanzen.eseelung ( eitthva %urioserer h!tt. F"rir ( samr-mi vi >e%%tar r<%fr-i reglu er e%%i h-gt a renna fr! h-gri forsenda rangt. Svo sem sannar d;r fr! soullessness ! pl<ntum1 me >v( a sanna sannindi um niurst<u hennar a !stand hans. Auvita1 er soullessness plantna 6( the vins-ll (m"ndun6 svo >'tt1 eins og f)<r d;ranna1 en >$ getur e%%i .ara a fara svo vel !1 og almennt er e%%i tali a ."r)a fr! almenna hugm"nd1 ef >$ vilt a hre%)a >a1 en n!tt$rulega auvita af hlutur a fara. Eetta er hins vegar1 a L1 M1 V1 og e%%i L1 V1 M s%iptir m!li. Pan er l1 d;ri M1 verinu V Zms%iptin fr! inn.l!stur fl%s af d;rinu er alveg og <ruggur1 >aan sem >$ getur prfa a fara ( !lverinu1 vi ums%ipti $r 7icht.eseelung !lversins d;rinu er rangt og satt1 vegna >ess a spurningin um ensoulment ea 7icht.eseelung !lveri er aeins a !%vea me hlis)n af !%v<run sem >egar hefur veri !.erandi ( d;rum. F"rir f)<r d;ranna en !%veur ne"tt l(%ingar af o%%ur1 > a 7icht.eseelung o%%ur standandi pl<ntur f)arl-g fr! upphafi1 engin sl(% >vingun heldur aeins til staar vafi. Ev( e%%ert fl%1 enginn t(mi alltaf efaist um hre"fim"nd af d;runum en

svo ! efa1 )afnvel >tt tveir heimspe%ingar ,escartes og Schleiden gera >a1 en !lveri ( dag .ara eins vel um suma >)flo%%a f"rir l(flegur en d;rin / 7anna s.r. s(u MW3. Horfi 7!nara Ea er engin <nnur lei til a <rugglega vorzuschreiten ( spurningunni um tilvist s!larinnar utan o%%ur1 eins ! var.ergi gagnvart o%%ur a alh-fa $t fr!. F"rsta s%refi er alh-fing fr! einum einsta%lingi til annars. 4 raun1 >egar >a alh-fing af grundvallar re"nslu sem h-gt er a gera eitthva eing<ngu ! s)!lfan sig1 e%%i einu sinni re"nslu. Anna s%refi ( )afnr'ttism!lum eins og %rafist er ( f"rsta1 er alh-fing af m<nnum ! d;rum.#i .r$a auveldasta1 >ar sem .ili narroJest1 7egro ( <pum. Sem auvita st)rn .r$ fremur >arf a vera devious lei verur >! a finna devious >annig heiminn s!lna. #i legg)um hann ! .a%. Af%omandi apa >a .urt ine?ora.l" um d;ranna. F"rir ( heild Animal Xingdom veltur ! eitt svo arir sem vi s-milega getur aldrei sett hluta af s!l tilveru1 ea hvar= 7$ %emur n;r g)! sem er tegund af s)!lfs<gu a maur heldur >v( fram ( dag1 >ar sem hann er og hvort hann er. Ea er engin .r$ "fir >essa g)!1 sem e%%i er a finna1 en eftir >a var "fir1 a d)$p1 sem allir finna. Hefur alh-fing h'r ta%m<r%= S!lin hefur lii ! >v( a fl% me heila og taugar til ormur !n heila1 >! sepa !n taugum niur1 getur e%%i >eir einnig fr! nerveless sepum til nerveless )urt "fir og upp a nerveless tr' aftur n! upp= Hv<nnin r(%i stendur %<rperlicherseits f"rir n;)a TAAP "fir d;rar(%inu1 n; s!l !-tlun er e%%i einn af >eim einnig ! st)rn hans= Eegar s!lin f"lgir fuglinum ( loftinu1 ormur ( )<ru1 >eir geta e%%i f"lgst )afnvel .lm inn ( r(%i l)ss og l"%t= Hvort sem >a er a r-a= Eitt verur a athuga >a1 og 'g hef rannsa%a >a. +g a minnsta %osti finnst 'g1 >a var engin <nnur lei en >etta. Auvita1 en >a mun alltaf vera m<gulegt ef einhver r'ttur einn til a sp"r)a hann hvers vegna hann geri e%%i vil)a rangt einn1 og >essi spurning er a >$ spurir mig. :g mun gera andm-li SpurningI Ef maur getur e%%i tre"st til >rigg)a1 !n >ess a tel)a rangt1 hvernig getur >$ tre"st ! hann ! Yorld $trei%ning= Enn fremur1 Schleiden l;st um teleolog" eins og h'r segirI 6The teleolog"1 ea %enningin um e?pedienc" ( n!tt$runni er n$ svo ;tt ( r'tta not%un >eirra no%%u ( <llum helstu naturalists hliar1 >v( ef >a hefur allir >;ingu1 en mest f"rir %ennslufr-i mefer hagn;t heimspe%i sem lei P"ndin er notu1 ea finna vinnu ( fagurfr-ilegu (hugun n!tt$runnar. Engu a s(ur er >etta r'tt .eiting >eirra alltaf %refst >ess a s$ stare"nd a h$n vill teng)ast >eim tilgangi s%ilm!lum !%vara s'rsta%lega v(sindalega f"rir sig og ( upprunalegum tengslum s(num sem orsa%a og afleiinga eru. >ar eins og maur ta%a glei ( huga a Corolla er >annig gerur a s%ord;r a renna l(%lega1 en e%%i l(%legt a fl;)a aftur1 eins og >ar til >a hefur mila ( gegnum eirarlausum g<ngut$r s(num um fr)%orn ! fr(mer%i munni1 eftir Jilting ! Corolla opnar d;flissu hansL en >a er enn alltaf stopgap f"rir ta%mar%aa huga1 og >a hefur veri r'ttilega athl-gi ( langan t(ma ( tel)andi parodies. 6 4 sannlei%a1 sumir !r-i einn af >eim eftir >r)$ Ye.er .r-ur1 eftir Leuc%art1 Piner1 sem .eifallen m'r .ara f"rir framan ara1 D en mun e%%i vera the eini s)!lfur D a teleological Peginreglan ( r'ttri .eitingu viring1 a seg)a a teleolog" ( r'tta

.eitingu >eirra er ;tt svo falleg me <llum helstu naturalists hendi1 og a >eir halda !fram a vera stopgap f"rir ta%mar%aa huga. Samt h<ldum vi !fram a he"raI 64 raun1 >essi afer hefur e%%i heimild1 s(st af <llu >egar >eir eru svo himinn rangt a .eita Fechner1 sem e%%i er h-gt a s%;ra me >v( >egar fastur milli tvegg)a stare"ndir um tilgang varar en fr! presupposed tilgangi1 tilvist annars%onar unproven . enn til a sanna s;nilegum hlut svo %emur ! Fechner re"ndar eftir lest af hugsun !urI 66 ,;rin hafa s!l og tilfinningu1 sem >eir rei%a en aeins stundum eftir )urtar(%inuF h<fu pl<ntur e%%i s!l og tilfinning1 >a v-ri >a pl!ss sem >eir hernema1 til spillis1 en s!l og tilfinning -tti alls staar a vera ( samr-mi vi !form s%aparans1 >v( pl<ntur vera a hafa s!l og tilfinningu 66 Fechner virist e%%i vera hneigist a eigindi steina og frumefnin1 )afnvel l(fr-n eli1 s!l og tilfinningu. . Ennfremur verur hann a1 eins og 'g mun auveldlega sanna >a. Ae"ndar hann g-ti >urft a fara lengra og t)!i algerlega autt pl!ss1 s!l og tilfinningu til s(n. 6 The hpur stuningsmanna er a $tg!fa ( >essu tilliti1 >! endurs%oun ! st<u teleolog" ( Xant og fr<ns%um1 og a lo%um endanleg s;n ! teleolog" Schleiden er. Pe >v( a panta 'g ! seinni ( >ri)a Xafla1 sem s'rsta%lega f)allar um teleolog"1 og h'r einnig %oma aftur til almennra s%oana Schleiden er um teleolog"1 ta%mar%a 'g mig n$ til a sporna vi >v( sem l;tur a composure minn og .eitingu teleological meginreglu s'rsta%lega. Ef einn $tdr!ttum fr! sama r<%st")i m(na ( andlegu l(fi plantna1 svo >eir eru sem h'r segirI #i finnum me re"nslu1 indu%torisch sem er ( >!gu s!l ( m<nnum og d;rum alla ."gginguna1 allt sett upp1 allt ( l(finu1 og allt ferli l(fsins1 me <llum s%ipulagi h-tti eru sameinair sem vi ! s(n ! milli og vi "tri ast-ur1 a ! >essu s!lin sig1 >ra1 re%a og geta veri ors<% f"rir til%omu n;rra s!lir1 sama hvernig >$ vilt a draga saman og t$l%a >! stare"nd a tengsl l(%ama og s!l ( eli hva >$ vilt a <last tilvist Tilgangur ast<u ( >!gu >eirra s)!lfra. 4 stuttu m!li1 re"nslan %ennir >a. En svo langt eins og vi svipuum at.urum1 ast<u1 svipa samsetning af s%ipulagi aulindir til s(n og me "tri hlutum1 eins og ( d;rum ( >!gu s!l1 m-ta ! !lverinu1 g-tum vi einnig ! hlist-an h!tt st")a <nnur r<% presuppose a >eir )afn gert ( >!gu s!l ( pl<ntum. 4 raun eru > pl<ntur )afnir ( >a sem vi l(tum sem vi at.uri1 t-%i1 samspil manna og d;ra og >)na s!l tilveru s%oa d;rin e%%i aeins almennt heldur einnig vi )afnvel einhver)um s'rst<%um !%v-um1 sem a vera s'rh-fra af va%andi andlega l(f vara1 eins og s'rsta%lega af >-gilegum sta1 sn$a1 meltingu hentugum l(ff-rum til "tri s%"n)unar !reiti og s%il"ri -?lun. `ll s%il"ri -?lun ( r(%i manna og d;ra at%v-i ( raun ( lo%1 saman1 svo fre%ar .reia ofan ! s!l va%andi l(fi1 hlist-an .endir til >ess a e%%i s(ur vandlega gert og hlist-ir at.urir ( )urtar(%inu eru e%%i s(ur star!inn ( a 1 ofan ! s!l va%andi l(f svo fre%ar .reia. D A vieigandi vi.uri f"rir !lverinu r(%i h'r t!%na ( <ru formi1 eins og f"rir ( d;rar(%inu1 m! e%%i vera rangt1 >v( er n$ >egar >rast ( d;rar(%inu1 )afnvel l<gun stofnana sem svipuum tilgangi ! Pannigfachste. Pean >etta er e%%i >au s<mu or sem 'g notai ( .% minni1 >v( >a var fre%ar h'r

til a dragast stuttlega >ar me hlaupa ( gegnum margar umr-ur og d-mi um r<%1 en >a er sama lest af hugsun1 getur Hver greina og f"lg)ast auveldlega1 The alltaf hugsanir ( stunda s%rifin m(n og vilt e%%i a v(svitandi a fara $t a leita hugsunarle"si >ar. ,-mi ein%um anlangend sem Schleiden varar1 hefur hann upphaflega r<% m(n1 sem er meira en .ara teleological 93 sleppt1 og .-tt ( fagurfr-ilegum !huga afleiing honum ( svona vitle"su niurst<u /aftur me g-sal<ppum1 eins og ef >eir voru or m(n3 varaformaur fr(mer%i1 eins og >a var >-gilegt a !r!s.
93

:g %e"rt >a ( AitningunniI 6& S!l spurningunni6 sem r<% ( vi.t vi.

A<% m(n1 minn%a ( meginatrium1 >etta erI ,;r og pl<ntur eru f!anleg sem melimi n!tt$runni ( hlutfallinu af vi.t1 >ar sem d;ri %emur inn me l(%amlega s(u sem .urarefnunum er miils. Hefi PLA7T 7+ s!l1 svo m"ndi l(%amlegt1 andlegt samlagning af d;rum vantar1 og l(%amlegri hl;tur a hafa o%%ur ! andlega. &n !lveri s!l l)s s!lfr-ileg %ostur af >v( f)!rmagni sem vi fram%v-mdum ! aeins <rum megin ( d;ranna s;n1 Sam%v-mt Associated1 hi gagnst-a hli vantar1 pl<ntur me s!lina s;nir alla gerar. H'r1 me aeins no%%rum niurs%uri1 .%staflegri $tg!fu af rifrildi um hvernig >a hefur veri %"nnt af Schleiden lesendur.
Eftir a 'g hugsai um vatn Lil" og Lotus1 f-ra ( %af ( ntt ( vatninu og r(sa upp fr! morgni1 !fram 'gI 6Auvita1 h-%%a og hafa tilhneigingu <ll .lmin Svo .re"st1 >tt >a gera enn margir arir1 en >arf >a vegna >ess a allar gera e%%i finna >a .ara n$na ( .lma og .uds s%;tur1 ( a n)ta d<gg1 loft og sl fulln-g)a einhver)u= ( s'rst<%um lei= Eannig a 'g h'lt n$ !1 n!tt$ran hefur l(%a sennilega ."gg ! annan h!tt .ara um f)allapl<ntutegundum og sett ! <rum sta a .ara fers%lei%a og hreinlei%a f)allinu lofti og hva anna f)alli g-ti samt hafa ara en t)<rn1 ein vera a alveg hreint1 til a f! fullt gagn. Er >a1 sagi 'g vi s)!lfan mig1 vatni Lil" raun alveg ein%ennilegt en .ara f"rir vatni1 set)a upp f)alli !lveri ! f)alli1 ea vi vildum a sn$a henni1 vi g!tum e%%i1 og seg)a a vatni var allt f"rir vatn Lil"1 sem F)alli allt sett upp f"rir f)all !lveri= Ea er satt ( firildi1 fis%ur sem >$ hefur n$ >egar verur sem n)ta l(f ( lofti og vatniI maur getur sp"r)a hvers vegna >a eru arir= en hvernig <ruv(si ."ggt1 h$sg<gnumL Fl)$ga en >egar mehrerlei firildi ! s<mu f)<llin1 s"nda en >egar mehrerlei fis%ur ( sama vatniLgerir einn hinn >arfi= Hver sigrar en eftir s'rst<%um .$nai hans og s'rsta%a hegun annarra tilfinningar og hvatir fr! s<mu >!ttum. 7$ vatn !lversins1 f)alli !lveri haga alveg l(%t >eim fis%i ( vatni1 alveg l(%t firildi gegn lofti og l)siF er eins og allar arar tilfinningar og hvatir >a >v( enn f-r um a gefa >eimL. . . . Ea er <rugglega hi st-rsta list n!tt$runnar1 a vera f-r um a l!ta hvert tei%na eitthva mismunandi fr! sama .orinn af potion .re"tist me .i%arinn. S'rhver tilvera er eins og >a var sigti er hanna <ruv(si1 >! Jin%les sam%v-mt >v( <nnur tilfinning $r n!tt$runni1 og >a sem maur getur til vinstri er enn f"rir tel)andi <rum. PAG Svo eftir allt d;ranna hafa <ll veri te%in $r n!tt$runni s)!lfri1 sem h$n er n-m1 svo sennilega n$ enn eins mi%il h!lft f"rir !lverinu r(%i. 7$ virist m'r e%%i erfitt a gis%a ! s)narhorn vi.t sem reglurnar h'r. Pan1 er d;ri gangi h'r1 >ar1 dreifir milli alls %onar munai1 re"nslu1 snert <llum toga1 sem

er langt fr! hvert <ru. Eetta hefur s(na %osti. En vi s)!um aeins ( m<nnum af f"rir sig1 viur%enna vi einnig eitt sidedness >essara .ta. Au% >ess a g<nguDog ferast einnig heimili uppg)<r ( hefur hagur >ess1 sem er e%%i a tapast1 og >a er mi%i af hl)ur og tengdum svium starfsemi1 langar l(%a a vera .$i ( gegnum og upplifa1 !vinning en hanga ! henni1 getur e%%i me >eim %ostum ! sama t(ma ( )afnt veri fengin1 og sem vill a set)a upp r'tt ! einn hlutur1 >a er e%%i h-gt a ! sama t(ma ! hinni hliinni. Ev( einn og hinn festist ( )arveginum fer. Eins og ( m<nnum r(%i1 sem ( %onungsr(%i n!tt$runnar. Fl% og d;r eru a ferast1 pl<ntur1 er heftu vi )arveg einsta%linga ( heiminum1 >! star!inn ( a gr(pa f)arl-g starfs%)<r mevitaur n!tt$ru og re"na a $t.l!stur >essara1 flo%%i s'rsta%ar ast-ur ( tilte%inni perimeters sentient og aspir(n1 >! en >a getur e%%i fari ( gegnum vegna >ess a hver hlaupa leiir utan fasta st<u1 en aeins me >v( a va?a. #i sleppt >etta anna hli l(fsins1 og >$ hefur sleppt helming af >v( sem >arf1 >annig a allt ( n!tt$runni var ><rf. #i s%ulum s)! hvernig n!tt$ran getur enginn moli misst feces1 .ic%er >a sennilega >remur1 f)rum verur svo allir $rgang og sun ! sorpi nota >! stuttlega f)allar um not%un til a a%a til hins (trasta1 D vi -ttum e%%i a tre"sta l(%a hafa a h$n tengist hlaupandi not%unarast-ur .-tt1 vegna >ess a eftir <ll standandi nota aeins eru til !framhaldandi saman <ll not%un= ,;r smitast aeins einu sinni nefi til >ar sem !lveri er alltaf fastur1 %e"rir ! "fir.orinu ( !tt a )<rinni1 sem st<in ve? d)$pt1 .r)ta aeins a seg)a svo h'r og >ar >egar ( !tt einsta%ra rad(usi ( hring1 !lveri f"llir full%omlega og st<ugt1 og ( s<mu s%il"ri1 en >a er minna h-gt a $t.l!stur ( hring >essum sams%iptum l(%a me tilfinningar s(nar1 sem st<in l(%lega verur a leita a $t.l!stur vegna >ess a >a er )afnvel .anna ( honum1 og $t.l!stur er f-r vegna >ess a >a hefur veri sett upp f"rir hann. 6

:g er f$s til a hafa hvar sem er ( r-u a .enda ! sannlei%a s)narhli fegur og upp."ggingar ! >! s%oun a >a var h!pun%tur a .-ta hlutl-gar !st-ur f"rir >v( a ta%a upp su.)e%ives stund. Svo >a hefur gerst a >essu sinni. 4 >essum s%ilningi sem 'g f"rsta d-mi ( s%-r d-mi .enda hvernig ! a $t.l!stur !lversins sem ver%efni a >reng)a hring tilte%num ast-um af !%venu s)narhorni1 >annig standi a >a .esta sem >eir .!ir )arvegseiningum1 >ar sem >a ! s'r sta1 ! The Finest me rtum1 eins og loftr;mi >ar sem >a ve?1 f"llt me greinum1 laufum1 .lmum eins mi%i og m<gulegt er1 >annig a e%%ert loft %omast ( gegnum unen)o"ed hluti1 og >! fara .%staflega !I
6Svo 'g fel mig ( n!tt$runni >egar >a %emur ( raun aeins einnig !lveri a vera gur1 en hvers %onar eins%is !ta%i og f!n;tu s-lg-ti1 >egar .lm og tr' u?u eins he"rnarlaus .lmstrar Ea v-ri alveg vinnuafl til neitt1.1 +g ( svo mi%i s%ginum og svium aftur og aftur endurta%a >a -tti aeins a vera f"rir hag o%%ar1 >a hefi veri .etra1 >a m"ndi va?a s<mu logs og nefndir1 .orum og stlum ( stainn f"rir tr' D .. 7$ >a er einnig a <last aeins r'tt mer%ingu f"rir o%%ur a pl<ntur svo >'tt huddle ( r$mi1 > d;rin aeins um einn ! milli >eirra fram og aftur. A;mi v-ri e%%i svo n;tt >egar tengdum !hrifum og s%"n)un me hringi tmt r;mi vildi fara ! milli >eirra1 ( stainn1 >eir eru samofin )afnvel ( a raa saman enn ( hvert anna og hann v-ri en >a er nota svo l(ti r'tt >egar Pova.le s)!lfur vildi a sa .urt pl!ss f"rir hre"fingu1 svo .ora )afnvel helmingur d;ranna anna1 .ara til a hreinsa upp aftur og aftur1 og >etta er hreinn upp .. s)!lft sett me elishv<t og tilfinningu ( tengslum >ru ! >ann h!tt og nota n!tt$runa ( mesta h!tt <ll au-fi >eirra1 f"lla helstu f)!rmuni >(na en er eins og r$ssnes%a "firr! ( f' af m<rgum s!lum tilhe"ra )arvegi D. Hvernig dreifur m"ndi alltaf eftir afn!m pl<ntum1 tilfinning tv(strast ( n!tt$runni fr! r(%i s!lna1 eins sporadicall" >! r-ma aeins sem d!d;r ( gegnum s%g1 sem .)alla fl)$gandi um .lmum1 og vi -ttum eli vir%ilega tre"st a sl(%ri aun er1 .l-s >a ( gegnum l(fsandi fr! Gui Hvernig <ruv(si er >etta >egar pl<nturnar hafa s!lir og feel1. e%%i lengur .lindur augu1 dauf e"ru ( n!tt$runni standa ( hennar svo oft s)!lfur horfir og l(ur1 eins og s!lir eru ( henni1 finnst >eir1. annars sem a Gu1 sem he"rir tilfinningar <llum s%epnum s(num vissulega ( sams%iptum og s!tt >egar hl)f-rin

eru e%%i lengur standa vi ( l<ngum hl'um fr! hvor <rum 6

7$ er >etta li ! vettvangi Schleiden /ranns%nir .ls. 2N83 segir a me >essum h-tti m-tti einnig sanna a tmur r$m hefur s!l og tilfinningu1 >v( annars her.ergi verur e%%i notu andlega. En 'g sanna e%%i pl<ntur s!l af naus"n andlegrar not%un r;mi1 en ( tengslum vi <nnur r<% sem almennt samhengi er ( raun s<nnun enda1 me >eim r<%um ( vi.t1 t$l%a 'g ! lei hagn;tingu a >v( er varar >essa vi.t1 vegna >ess a >eir eru svo sem e%%i a s)! helminginn1 >ar sem s%il"ri og eli heild eru >ar1 og gera fegur og upp."gging ! heimss;n veltur ! >eim1 >vert ! mti me tilliti til %rafna. +g hver og einn er1 held 'g1 viur%enna a heimss;n er svo sanng)arn en falleg og frleg ( l)si1 sem ( l)st viurvist allra s%il"rum andlegrar n;tingu r;mis me pl<ntum1 svo raunverulega >arf1 eins og hva vi Schleiden !lversins tm r$m er s!lr-nt )afngildir. Eftir a 'g leitai endurheimta 5" f"rri sem disfigured af Schleiden stare"ndir st<u mefer m(na ! pl<ntur s!l r-ir og m<gulegt er1 >a er f"rir >! sem hafa >olinm-i >urfti a f"lg)a m'r a >essum t(mapun%ti1 %ann a hafa einhvern !huga ! a he"ra1 frammi hvers %onar mefer s<mu spurningu Schleiden mitt . 4 n;lega h$n %emur aftur til >ess a >a samanstendur af hreinu hugm"ndum um s!lina !n fre%ari m!lamilanir1 spurningin um >! stare"nd a s!lin !%veur1 hugta%i s!l sig1 en >a er ."ggt ! >essum misv(sandi hugta% ( anda1 sem var n$ >egar tali upp. E$ g-tir n-stum h'r %omist a >eirri hugm"nd a Schleiden var le"ndarm!l l-risveinn Hegel. Hafa or hann vill e%%i >a >1 en vil e%%i sumir l-risveinar Hegel. Ea er vegur alveg Hegel til a veita misv(sandi hugt<% a leiarl)si umf)<llun hlutum og !%vea fr! hugm"ndinni $t "fir >! stare"nd hlutanna. E lesandinn a d-ma f"rir s)!lfan >ig me >v( a f"lg)a. Ef einn finnur of lengi1 sem 'g deila s%oanir Schleiden1 svo >arf aeins l(%a a standa vi form$luna1 >ar sem 'g endurta%i lo%um. En ef 'g vildi spila minna ! >a1 svo 'g vil gera >a sama !s<%un sem 'g geri >a ( tengslum vi mig1 a 'g Pangle ! rangf-rslu s%oanir hans og Schleiden.
Svo er hugurinn eftir Schleiden 6tilvera1 sem er %e"pis1 e%%i undir n!tt$rul<gm!lum1 .ara af s)!lfu s'r !%varar allt form l(fs s(ns1 sem ( raun m! seg)a16 'g vil 66 vegna >ess a >a %ann l(%a a seg)a 6 6:g get61 6D6 anda sem fr)!ls veru e%%i hluti af >v( pl!ssi og >eim t(ma sem hann er immuta.le1 >a hefur e%%i upphaf og e%%i endirinn1 vegna >ess a >eir eru hugm"ndir um t(ma1 er hann incorrigi.le og daulega1 >v( .!ir eru .re"tingar1 og .re"ta fall af t(ma. 6 D Tr$in ! schechthinige frelsi anda A<%st")a s%al e%%i af re"nslu1 en aeins ( >v( ohnedem hugsanlegt enga siferi. D 6Heimurinn ( unconditioned1 algerlega fr)!ls1 andaheiminum6 er aeins ( .oi undir 6siferilegum l<gum1 sem %refst hl;ni1 en e%%i a framf"lg)a16 >$ andlit 6( heim s%il"rt og algerlega unfree1 m!li6 undir 6l<g n!tt$runnar1 sem $tilo%ar m<gulei%a ! hl;ni. 6 Paurinn sem upphaflega conceptualizing heiminn sem eina heild1 en fl)tlega l-rir a greina ! milli >essara tvegg)a heima. 65!ir eru h'an honum .eint einn og stangast hli vi hli1 eru fr)!ls og unfree fl% eil(fu irreconcila.le mtsagnir.6 En hann finnur anda 6a %omast ! unfree1 l(%amlegt .undi og h! a einhver)u le"ti ! sama. Hva tengingin tengsl1 svo sem afla s)!lfst-i1 er >a le"sanleg g!ta. nnganga hans ( l(f ! )<rinni er >a1 >v( ( vafi hreinum le"ndardmur ( tengingu fr)!lsrar andlega veru hans vi samanlagar mannlegri m"nd duft )arar D. fre%ar samm!la og ( og me m"ndast1

finnst hann m<gulega a >essir tveir heimar1 sem hann telur a hafa viur%ennt1 ( raun og <rugglega til s'rsta%lega f"rir hli vi hli1 finnst hann a >etta ,ualit" ( heiminum stendur >arna aeins sem le"ndardm sem lausn or huli honum a g efni1 efnam"nd verur allt grundv<llur a r$m og t(mi1 st-rfr-i form n!tt$rul<gm!linu1 aeins t)!ning full%omlei%a er >a sem mun standa niurst<ur hans1 er r!a.rugg vi tengslum vi l(%amann svo lengi sem frelsi huga hans En >essi tengsl veri le"st1 og >! erum vi a !tta sig 616 augliti til auglitis 6.6 D hva D eru einnig o%%ur e%%ert ! )<ru vis%iptavini1 og enginn Gu g-ti1 ef hann vildi1 vegna >ess a .undi andi er algerlega fr)!ls a eil(fu er hugsandi. 6

H'r held 'g naus"nleg >-tti $ts;ni Schleiden er1 a >v( le"ti sem eru til staar ! <llum1 a hafa afrita m"ndir ! fullu. Auvita me g-sal<ppum eru or >eirra Schleiden heitir1 og svo >$ verur a meta <ll naus"nleg s%)<l til a %oma a hvaa mar%i eftirfarandi upps%rift1 >ar sem 'g held a vihorf hans1 sama ( raun gildir. Eitthva sem kjarni alger A er, er me v a tengja me B , me honum mjg gott efni, DC-eins h, a einhverju marki A , en verur hva varar a enn eins og ef a A yri fram. Tengingin Ame B veg fyrir a sama a eirri vitneskju a a me B gott efni, efnamyn h, en ef a er af B er askili, svo a verur liti a a ekkert raun a B er askilinn. !llt etta er fyrirfara m"r myrkur, en s sem tr#ir ekki er silaust maur. Xanns%i er upps%rift raunverulega h)artars%inn e%%i alveg1 en >a er l(%a alveg m<gulegt a ta%a >etta s)narmi alveg me hvaa form$lu= E$ gerir s)!lfur tilraunL Ea segir n$ ! Schleiden1 !ur p NU vitna lei1 sem hefur e%%i .-i !%v<run a fr-a o%%ur um hugm"ndina og svo ( sams%iptum huga og l(%ama fre%ar en o%%ur grein m"r%ri a gera >eim auvelt a s%il)a hvers vegna1 eftir sem hann a lo%umI 6Hva :g s%il s%oun1 'g sagi >'r. Eessi andi sem .undinn o%%ur til hi l(%amlega virist1 %alla 'g s!l. +g n$ >arf 'g a >$ sennilega e%%i .ara .einl(nis l;st >v( "fir a >a s' e%%i ( f)<r m(na ! d;r1 pl<ntur m! nefna. Aeins >a getur !n tillits til l<g n!tt$runnar er fr)!lst a !%vea me s)!lfri s'r1 %alla 'g anda. F"rir raunverulei%a sama >a er engin s<nnun1 og m<gulei%a og raunverulei%a siferilegum .ar!ttu. Fr! sl(%t en gefur m'r aeins mannlegur vis%iptavini. 6 Eitt undurI Er >essi en raun allt r<% Schleiden er f"rir the nonDtilvist !lversins s!l= G!1 >a er ( raun hann1 m! s)! ( .%inni s)!lfri eftir. Aeins W 2 \ M s(ur langur $ts%;ringu ! hugta%inu huga og s!l a s)!lfs<gu gat 'g e%%i alveg afs%rifa1 en drst aeins ! meginatrium spila. En hvers vegna Schleiden ( raun enn a >r!tta vi mig= :g er algerlega samm!la honum a pl<ntur sem d;rin hafa e%%i s!l ( s%ilningi s(num1 en aeins einn s!l ( daglegu1 alveg unphilosophical vit ef "firl;sing hans er heimspe%i. :g m"ndi fara enn lengra en hann1 'g meina1 Schleiden1 annars e%%i hugl(till1 en >a er veri of hugl(till a hann fr enn mannss!linaI >a er engin s!l ( s%ilningi s(num1 en aeins heimspe%ileg hugm"nd hans um >a. 4 raun1 eins Schleiden Jegleugnet s!lir m(na vegna >ess a >eir e%%i ( samr-mi vi heimspe%ilegar hugm"ndir hans1 eins og hann mig og le"fa m'r a Jegleugne s!lir hans1 vegna >ess a heimspe%ileg hugta% hans sem r<%fr-i minn1 frumspe%i m(n1 m(n re"nsla og hagn;t stangast ><rf minni .

7gL og n$1 eftir >v( sem sl(%t er m<gulegt1 no%%ur or ( s%ilningi vers<hnenderen l)si deilur ! <llum. Ear >! pirringur ( Schleiden1 sem hann1 sem >a stundar e%%i aeins mig einhver sem e%%i deila s%oun sinni1 ea ef s%oun sem >eir e%%i deila og >eim !r!sum sem )afnvel eftir a "ngri %"nsl hefur ori v<n a hara $tliti n' e?ceptionell .irtast= D :g tel a tv-r !st-ur eru ng1 .-i til a .i)ast afs<%unar og $ts%;ra ! sama t(ma1 f"rsta !st-an er (m"ndaur1 seinni stare"nd. 4m"ndaur &st-an er ."ggt ! s%ounum Schleiden er manns. Pig grunar a algerlega fr)!ls1 aeins siferilega l<g hl;inn1 anda Schleiden heldur einnig a >v( mar%i sem er .undi af l(%amanum1 er .undin af tengslum vi >a sama1 a vera svo langt ta%m<r%u af h"pochondriac s%ap sama ( frelsi hans1 a hann ! eftirspurn siferileg l<g1 mildness a sanna r'ttl-ti og tr"gg )afnvel gegn andst-ingum1 s'rsta%lega f-r um a veita hvaa afleiingar ( <llum tilvi%um >ar sem <nnur !st-a -tti a eiga s'r sta. Eetta anna1 stare"ndir1 !st-an er e%%i ( l(%amanum1 en d)$pt ( anda. Heimss;n Schleiden fr!.rugin mest (tarlegur af n!munni. En Schleiden er svo gegns;r af sannlei%anum og g-s%u1 virist >a n!nast stundum af fegur og gl-silei%a af s)!lfum s'r1 og h'r gegn m-li gildingu1 a.)ection1 s%asemi1 heims%a m(n1 eins langt og hann hefur gaman a vita svo a hera vi.urur1 > honum einum r'ttl-ti1 <rugglega s%"lda sannf-ringu virist1 a hann telur >a e%%i e%%i naus"nlegt viri the vandr-i1 ( s<mu ea ta%ast !st-ur >eirra ( sm!atrium1 >annig a hver st< >a virist n$ >egar ! mti svo sl-mt vegna >ess vel a hann er alltaf .eint gegn henni.Hann hefur >v( hvor%i r<% m(n n' or1 n' )afnvel alla .%ina m(na1 heldur !fram a vera eitthva en a vinna auveldasta !r!s til a gera >a >egar dauur. Ev( satt1 svo n$ auvita e%%ert passar. Hann hefur .arni vill e%%i $t me .avatns1 hann langai til a dre%%)a henni me fl ofan1 og >v( e%%i einu sinni alvarlega meh<ndlaar. 5arni .rosti til hans eftir a hann hefur a.geplanschert fli $r .ai .ori. E$ m"ndir e%%i einu sinni s%il)a ( raun !r!s r'tt Schleiden >egar >$ did e%%i a ta%a ! >eim ! mti heimss;n hans gegn minn huga1 og d-ma hann rangt1 ef >$ %l-ddist e%%i a d)$pt sannf-ringu sama rei%ning. +g eins l(ti og 'g get veri ! sam>"%%i >itt til %"ns !r!s hans1 auvita1 en 'g er e%%i1 allt sem >eir geta r'ttl-tt >etta vihorf r'ttl-tanlegt a finna. Hva andst-a milli heimsm"nd af Schleiden er gegn n!munni1 hefur gefi til %"nna sumir af >eim n$ >egar ( vir-um um s%ilgreiningu ! huga og s!l. 4 a veita mest misv(sandi hugt<% a leiarl)si1 lo%ar >a1 eins og fram %emur1 no%%ur gufr-ileg og heimspe%ilegar s%oanir1 og raunar %anns%i anna s' .arist .ara ( mesta lagi1 sem Schleiden mest. En samt sem !ur `nnur hli ! >a fer inn ( mitt ! sama t(ma ( gagnst-ar og ! m)<g sameiginlegt heimsins. Heimurinn og helstu )arm"ndanir >ess eru honum autt a gefa m'r <flugt t!%n um anda. +g a 'g leita anda hlutum ( hlutum1 fre%ar en f"rir ofan ea aftan hlutum1 getur hann e%%i f"rirgefi m'r.

Einfaldlega a 'g velti h'r1 eins Schleiden1 sem annar getur lesi >a ! )<rina re"nslu1 almennt heimi hennar s%oa sama getur h-tt me <llu ( einu og ! >o%u. :g vil aeins .etur um 9. ats%;ra %afla. III. The teleology. Eins og >a er me svo margt eftir Schleiden E%%ert1 >a er eftir honum me teleolog" e%%ert. Ea er eftir honum me pl<ntur s!lir E%%ert1 me s!lir d;ra e%%ert1 og vi s!lir ! tunglinu e%%ert1 me s!l ( n!tt$runni e%%ert a m'r algert me <llu E%%ert er s!l ea andi ( n!tt$runni ea eing<ngu ranns<%u svo er >a auvita heldur e%%i vera undrandi ! >v( a >a teleolog"1 sam%v-mt honum e%%ert1 sem er andi leita ( n!tt$rufr-i sig. 5ara upplifa og st-rfr-i eru eftir honum ( v(sindum sigra1 og vissulega >! eru tveir m)<g gir hlutir1 en allir gir hlutir %oma ( threes1 og >etta >ri)i gott er teleolog". Einn les vel $r ordeal1 >ola hvaa fanga ( ."ggan frumur f"rir s%ort ! atvinnu. Hvers vegna gera >eir e%%i fara fram og til .a%a og f-ra vopn hans og f-tur til h)arta >(nu= G!1 ef >eir vissu hvernig ! a n! einn tilgangur eini svo1 en >a mun e%%i gera. Ea er e%%i f"rir hendi !n >ess a "firl;stur tilgangur1 a%stur1 lei%st)rn og samr-ma meginreglu f"rir hre"fingu ! handlegg)um og ftlegg)um. #<var1 .ein1 taugar1 st"r%1 l<ngun1 allt er til staar til a f-ra1 en ef tilgangurinn er e%%i >ar1 allt h)!lpar e%%ert. Ea er e%%ert <ruv(si ( eli %enningu l(fr-nu. &n "firl;stur tilgangur er a%stur1 lei%st)rn og samr-ma meginreglan er f)arverandi1 og eina spennt eftir meginreglunni um orsa%asamhengi1 handlegg)um og ftlegg)um ranns%nir i til eins%is og >a verur fl)tt >re"ttur ! tilgangslaust a fidget. Eeir seg)aI En >a eru ngu andst-ingar teleological meginreglu sem hafa gert vandvir%ur1 )!1 >eir hafa gert mi%i TSchtigeres1 eins marga f"lg)endur sama1 1 >etta er e%%i ng1 ( re"nd s<nnun >ess a einn getur missa >a a minnsta %osti. G-)a1 >a er me teleolog" eins og me tr$ ! Gu. Gar Pargir viti e%%ert um >a1 og starfa sam%v-mt til Gus en %anns%i meira en margir sem hafa tr$ ! honum. En hvernig >a m"ndi l(ta vi siferi ( heild mann%"ns >essara tr$le"singi1 ef >essi tr$ v-ri e%%i til= Hefur en vit samvis%u hennar1 allt mannlegt !tt hana a vera ( r< af hlutur .$in me !hrifum menntam!la1 umhverfism!la1 sem gat e%%i einu sinni gert !n tr$ ! Gu. Ea hvernig ur ( >v( me <llu 6sem sem >eir hrsa a t!%na tr$ ! Gu1 ( n;lendum >ar sem >a er eins mi%i eins og allir1 > >a varla g-ti veri einn >ar raunverulega er enginn. 7$ virist >eim slin >arfur1 >v( >a <rugglega !n >eirra >egar l)s og )<rin1 er >a fre%ar sem %astar l)si slar "fir >!. Svo n$ n!tt$rufr-ingur ( l(fi og uppeldi1 >tt hann hugsar um !stand1 the tilfinning af !%venum tilgangi veri n! me l(fr-num at.urum1 vera svo gott sem allir lei%maur til annars elis1 og !%veinn s)!lfr!tt !tt hugsun hans1 ranns%nir hans1 ohnedem m"ndi e%%i hafa neitt1 >annig a >a er mevitundarlaus ( s%ilningi s<mu spurningum s(num1 ranns%n hans leiir1 og .ara aeins vegna >ess a hann veit e%%i a hann gerir1 segir1 ranns%nir hans voru alltaf alveg h! $t af preDlagalegum tilgangi.

En 'g vil vita hvernig >a m"ndi l(ta vi ranns%nir ! auga og e"ra1 ef >$ ert e%%i me >eg)andi sam>"%%i presupposed sem auga er hanna f"rir a s)!1 e"ra a he"ra enn. Andst-ingum teleolog" virast halda a s)!lfgefi ( >essum efnum eru e%%i til staar. Ea er n-stum eins og a hafa einhvern sem segist hefur e%%i h<fu og >urfa e%%i h<fu1 og hver .er einn og >arf er f!r!nlegt s%r(msli. Hann l(tur e%%i ! s)!lfan sig <rmum1 ftlegg)um1 allan l(%amann1 en .ara h<fui1 sem eru vopn1 f-tur1 allur l(%aminn )afnvel drif og s$ !tt sem auga er1 svo hann s'r hvernig hann te%ur.

Xanns%i1 > sp"r1 eitt ea anna1 hva er ( raun teleological meginreglu1 og hva er >a= Pig langar a seg)a >a ( hnots%urnI The teleological reglan dregur presupposed tilgangi1 leiir til a n! >eim tilgangi s)! ea heims-%)a og f"lg)a hins vegar ( .!ga meginreglu1 er reglan um orsa%asamhengi1 eru !n tillits til tilvonandi l<g.undin tilgang gefi !st-ur til afleiingum og svo %osti og !hrif um.osmanni .eint f"rir s'r og m! re%)a. A >v( er varar a teleological meginreglunni um tilgang er s)!lfgefin og allt f' er .eint til hennarF s%ilningi ! orsa%atengsl meginreglu leiir eru ,efault1 og tilgangurinn1 ef >$ vilt enn a %alla >a svo1 er aeins afleiing. Seg)um sem svo a sm!s)! m"ndi veita s%oun er !n einn >egar vissi t-%i1 einn vildi l-ra eftir teleological meginreglu tilgang t-%i aeins ea re"na a gis%a ! hlist-an h!tt vi <nnur hl)f-ri sem vi >e%%)um n$ >egar1 >! rannsa%a samsetningu sem notu eru ( t-%i til a n! >essum tilgangi og stunda ( tengslum vi >v( s%"ni1 en unconcerned um hlut til a >v( er varar orsa%atengsl meginreglu1 !hrif einsta%ra hluta s%)als og samsetningu >ess til a %anna .eint vi frammist<u t-%isins eftir var gert r! f"rir >v( teleological meginreglu a fara a leita. :g gaf h'r d-mi fr! unorganized sv-um1 en gerir >r-ta um teleological og orsa%atengsl meginreglu fre%ar ( s%ilm!lar af l(fr-num og l(fr-num Aeich h'lt >v( svo langt nefnilega getur veri !greinings1 sama m!l "firleitt. 4 sannlei%a1 >1 a deilan falli fre%ar ! milli fulltr$a >essara Prinzipe1 milli meginreglum s)!lfra1 ein%umI 4 sta >ess a hlium einhlia talsmaur ! orsa%atengsl meginreglu1 eins og ( <fugri mer%ingu1 >v( enginn af fulltr$um teleological meginreglu mun entschlagen um orsa%asam.and meginreglu. Svo mi%i f"rir for%eppni stefnum<r%un1 a vi n$ >a meira af endanlegri athugun Schleiden er um teleolog" hafi veri sagt fr! for%eppni ( n!tt$runni1 >egar minnst /.ls. UU3. 6S)!1 D lo%ar Schleiden rei%ningur hans teleolog" D eins og 'g held a m!li (m"nda s%amml(f .<%%um A(nF Gefu mevitund hennar og huga1 a s)!lfs<gu1 fluga eli >eirra sam%v-mt1 gefa henni og %"nl(f hennar getu hef1 D !. h!degi1 ( fullu gildi af >run hennar1 f-r >a til dm%ir%)una ( Strass.org og me f(nu lofsvert stolti

gerir >eim >a hlutver%1 vita og s%il)a >etta Colossus til a l-ra1 me eina m-li%vari ! hva >$ stendur f"rir til.oum1 me sm! fluga f-tur h$n ."r)ar <flugum vinnu1 sleitulaust1 >ar til a %v<ldi dags og ! sama t(ma ( l(fi h$n truflar. Hva >au ."r)uu a set)a annan !1 og eftir >$sundir %"nsla1 >a hefur lo%sins veri h-gt a m-la einn af gluggum ( <llum hlutum hennar og a l;sa. . enn er svo gott sem e%%ert n-r endalaus er enn a vinna >arna f"rir >$sundir endurn;)anlegri .arna.arn %"ni En ma"fl" hefur einnig tilfinningu hennar s)!lf1 d)<rf anda >eirra f"rirspurn1. >eir ."r)a a philosophize1 eins og h$n %allar >a1 me fluga s%ilningi hennar1 mest til s%ilningur ! vefnum og %ngul er1 66 vei%)a h$sa 616 eins og Xraninn segir1 og hunang falla er va?i1 re"nir h$n me l(tilli efni af >e%%ingu sinni til a >ra l)mandi hugm"nd ErJin er af Stein.ach.1 %)!nalegt f(flL Huh= 6 65ara svo1 )! >$sund sinnum meira Pett" og fulln-g)andi er afstaa mannsins vi mi%la s%<pun Gus.1 Hva s%ulum v'r seg)a1 ef n$ maurinn16 6l(till heimur heims%ing)ar61 6the ofsa >arf a d-ma f"rir endanlega um tilgang varar1 sem hann s)!lfur veit varla l(ti li Hver erum vi a fara a tilgangi og l<ngun til a n! honum -ri1 circa eli D A veruleg schematism1 autt e"u.la undir sem full%omin og ta%m<r%u maur liti alheiminn ne"dd b er D.1 ea um s%aparans s)!lfs1 heilaga h<fundur <llu D Er >a str fr!.rugi .r)!l-i >egar maur (m"ndar s'r a til >ess a finna ( innr'ttinguna )arnes%um .irtingarm"nd hennar einhvers m-li%vari sem hann m-ldi eil(fur1 eil(fur g-ti D en >etta er teleolog" 7iurst<ur pun" o%%ar1 hvert augna.li% hrasa og erring huga vi eru feitletraar ng til foist h-sta aldrei erring verur eins og hans eigi The eins%is heims%ing)ar vil)a hafa vil)a h-%%a guunum h- og s)!lfur .. endurspeglast ( l)ma eil(farinnar1 og ta%a e%%i a >a er eil(ft a missa s)nar af tei%ningu1 aeins s%opm"nd hennar ( dufti finitude >eirra. 6 4m"ndau >'r n$ >etta fluga Pompe1 sem var gert (m"ndunarafl Schleiden til a sl! zulKngliches (m"nd teleolog"1 einfalt og edr$ form gagnst-a1 >ar sem >a s;nir sig >egar l<gm!l hans og !rangur ver%a mest fram$rs%arandi fulltr$um sama sem 'g hef >egar nefnt !ur /.ls. UW31 n;ttir. +g hvernig m"ndir >$ !grip >a anna= E%%ert ( >essu tilfelli fer eftir >v( hvort >a hefur veri m-lt af einhverri af >eim me orunum sem 'g gera >a1 en hvort >a er vir%ilega ><rf ( >essum s%ilningi. 5ara l(ta verulega hvort >a er raunin1 hvort e%%i vita ef >a er fre%ar a >v( le"ti a Schleiden f"rir framleisla af teleolog"1 ea >eim s%ilningi a 'g1 eins og h'r segir1 couching1 sem fellur undir >essa vinnu. #i finnum me re"nslu1 sem n!tt$ran hefur g-tt af ( >eim tilgangi sem s%r! eru ( l(fverum ( athuguum tilvi%um sem vi h<fum1 svo vi !l"%tum inductivel" a >a verur einnig a vera ( >eim tilvi%um sem vi vil)um %anna f"rst. En vi erum e%%i viss tilgangi a fyrirfram f"rirfram sem hefur eli langar a hitta1 en finna a !%venum tilgangi1 >a sem vi %<llum ( s%ilningi almenna m!lnot%un svo eru uppf"llt ( fram af o%%ur tilvi%um !ur og lo%a h'r ! hlist-an h!tt arar tengdar tilvi%um. :g finn e%%i a einhver)u 4 dag fulltr$um teleological meginreglu .le%%)a ! annan h!tt1 ea s;na m'r Schleiden Einn a tilgangur %ref)ist annars en ! hlist-an h!tt me $tf"lltum tilgangi1 og >-r f"rir-tlanir1 eitthva anna h'r greind1 sem leiir til a nota tungum!li sem %alla r'tt1 sem alltaf hefur r'tt til a lei.eina o%%ur ( a nefna stare"ndir. The teleological 5uilding er enn %anna af re"nslu1 og til a

sanna og er aeins )afnir ( >essum efnum1 sem1 eftir meginreglunni um orsa%asamhengi veri leitt. E$ g-tir .-i veri rangt ef niurstaan1 og svo hafa .-i ef eins mi%i og m<gulegt eftirlit1 ma ( Concord ;msum >!ttum r!sinni1 sem leia til s<mu niurst<u1 og a hluta til ! re"nslu til leitar. The teleological enda minn%ar svo mtandi f"rir n!tt$rufr-ingur ( s(asta $rr-i til .l<ndu af allJKrts viur%ennd re"nsla .rautir1 <rvun og l(%ingar1 og sameinar me sama n!%v-mlega aferir sem hringr!s til annarra meginreglunni um a sameina me ! sama t(ma me >essum s)!lfD samanlagt. Algengustu re"nslu sem vi getum gert ! svii l(fr-nna1 >)na sem leiarl)s f"rir n;)a re"nslu1 sem teleological reglan er .ara s$ regla1 a f"lg)a ( >essum s%ilningi. Svo >a er leitandi reglunni og er einnig s'rsta%lega l;st af .r-rum Ye.er f"rir sl(%t. Svo vi getum gert r! f"rir ! hlist-an D og hva vi -ttum a <ru le"ti %ref)ast1 D sem er g-tt af ( <llum spend;rum og fuglum til a vihalda n!l-gt fastann umfram mealtal lofthita1 hita stig1 og me >repun1 sem ( >essu s%"ni hagst-ast ast<u me tilliti til "tri ast-ur1 l(fsst(l og ."ggingu >essara d;ra eru te%nar1 nefnilega a sem $en ir ytri ast%um lfi, $yggja, getum vi lka r sem gefi &og til a r"ttl%ta hlist%an sjlft, er a n# egar gefi st ar ', en afgangurinn verur sameinu hagst%asta htt eim niurstum a v%nta fr hlist%an vi og sn milli. Eftir >etta n$ .ara s%refin te%in af n!tt$rulegum at.urum ( !%vena !tt a hluta s)! f"rir1 m! a hluta s)!1 f"rrum1 ef >e%%ing o%%ar er ng til a s)!st hagst-ast samsetningar -tlu >ess vi gefnar ast-ur1 ea til greislu ! <llum1 hi s(arnefnda1 ef >e%%ingu o%%ar s)!lft -tti a framleng)a aeins eftir tilte%na !tt. 5-i Ef orsa%asam.and meginreglan verur a fram%v-ma >)nustuF sama ranns%n a nota n$na vinnur en afstaa1 samhengi1 ve?tir1 tilgangur og mar%mi og hlutir vera a endurheimta fr! h!mar%s %raft sem >eir hafa ( sams%iptum >eirra ( l(fveru. &n teleological meginreglu1 gropes einn .lindni. Ea vantar ( h<nd me sem >$ vinnur1 ! f-ti1 s! h'r a nean1 raflei<andi auga. Eessi sm!s)! getur aftur >)na sem d-mi til $ts%;ringa. Ea er !%vein ( a s)! litla hluti hirdurch. Hins vegar er reglan um orsa%asamhengi fer a engu. Auga fr! sm!s)! er .ara einn af the s'rst<%um tilvi%um1 >ar sem maur getur ra%i !hrif sm!s)! og hlutar >ess. A'tt eins og heil.rigur1 eins og >$ getur s' ( gegnum >a1 getur maur einhvern svo sn$a h<finu1 getur >$ hanga >a sem s%raut1 m! %anna st-%%un hlutfall af hlutum s(num ( hita1 getur >$ athuga rafmagn af gleraugunum s(num1 getur l(na hlutf<ll hl)1 rannsa%a hita ( gegnum >a. Hva heldur o%%ur fr! >v(1 svo gott a draga allt >etta o%%ur !hugalaus !hrif tillit1 eins og !hrif og !vinning af sm!s)! til a s)!= :g meina1 e%%ert nema teleological meginreglu. Getur einhver annar sagt eitthva anna= +g hann getur sagt hversu langt auga1 sem s'r ( gegnum sm!s)!1 eitthva anna1 ! >essum t(mapun%ti1 eins og f"rir sm!s)!= Er algengt )<r a ( s%ilningi teleological meginreglu .$ist !rangur sem Teleolog heims-%ir samsetningu mi)u og l<g1 einnig a ta%a og !hrif n$verandi samsetning1 en ( f"rstu aeins a .eina ath"gli o%%ar a >)nustu sem getur !huga o%%ur1 sem er

hafa !hrif ! tengsl >e%%ingar og vera f-r um a f"lg)a agerir um.osmanns me tilliti til sl(%ra .ta sam%v-mt meginreglunni um orsa%asamhengi1 %refst >a s)!lft mun n$ >egar forliar ums%n og f)arl-g l(na ( teleological meginreglu. Ef >a er e%%i gert r! f"rir a auga var star!inn ( a s)!1 >$ vil)a e%%i vera f-r um a %anna >a ofan eru endanlega margar leiir til a s%oa og prfa f"rir ;msum !hrifum1 a gefa sem einn hverfur undir. The teleological Peginreglan einn gerir l(%legur s)narhorn h'r. Sem hafa sett tilgang auga1 )afnvel ef einhver hefur sett ( >eim tilgangi1 hvort tilgangur !ur frammist<u hans ! <llum ( no%%ra hugm"nd hugm"nd ( hvaa mevitund hafi veri til1 eru spurningar sem )afnvel teleolog" ( h<ndum v(sindamannsins e%%i vara >!. Svo l(ti er s<mu ors<%um aftur ( heimspe%ilegri s%ilningi1 uppruna og %)arni n!tt$runni1 spurning1 st-rfr-i1 tala1 sem hann ! enn eftir a gera st<ugt1 )afnvel !n >ess a hann getur e%%i te%i s%ref1 svo l(ti a uppruna og eli Tilgangur og mar%mi var sett. Tilgangurinn er a honum til%"nningu um n!tt$ruvernd1 >run1 l(fsst(l s%epnur mia sem tilvist hann te%ur ! hlist-an gefi m!l1 og til a uppf"lla >a >arf .l<ndu af l"f)um1 >v( hann hefur svo oft a finna ( gegnum sl(% uppf"lli a sagi hann a lo%um1 >a verur a vera vieigandi ea hlist-ur ( sam.-rilegri ea hlist-um tilvi%um einnig finna. En >a er enn a h!r forgangur af teleological meginreglu a >tt tr$arlega sem leitandi meginreglunni um n!tt$rufr-i og fagurfr-ilegu hugm"ndir alveg $t af viringu1 en ( hver)a stund svo ( tilv(sun er h-gt a stilla >annig a >a er tr$tt um eli r(s h-rra v(gslu 1 og er f-r um a .era hugsun fre%ar en eignum hreinu n!tt$rufr-i liggur ( s)!lfur. +g svo er Schleiden alveg r'tt >egar hann er eigna fagurfr-ilegu og mennta mi%ilv-gi1 hefur >a einnig einn1 en >a hefur e%%i .ara einn. Pi%ilv-gi >a hefur f"rir v(sindin ( lagi1 Schleiden hefur e%%i fundi undir hn(fnum s(num. Eitt mega furaI En hvers vegna hefur e%%i n!%v-mlega teleolog" s<mu mer%ingu f"rir ranns%n af l(fr-na heim sem l(fr-n= Evert ! mti1 mi%ilv-gi >eirra .-i er allt >a sama og langt eins og the hluti af .-i s)!lfu eru >au s<muI einn .erst .ara e%%i eins >arna eins og h'r1 svo a fremur er gegn spurning a sit)a hvers vegna en neitar notagildi teleolog" ! svii l(fr-nu1 >1 >au eru talin ! svii l(fr-na m!li auvita ( <llum tilvi%um sem heimila ! <llum saman.uri vi l(fr-nu. Patchless verur1 auvita >$ vilt e%%i a set)a saman. En >a virist sem andst-ingar teleolog" fr! h!r hesta s(na niur1 eins og svo m<rgu1 )afnvel s)!st >etta. Hvernig -tlar >$ a >v( !n teleolog" (huga v'l1 ver%smi)a1 h$s og sanng)arn me hvaa !rangri og rannsa%a. +g eru e%%i h!v-r hlutum sem falla inn ! sv-i sem l(fr-na= +g eru e%%i til .a%a1 >-r l(fverur v'lar1 ver%smi)ur1 ."ggingar= Sameiginlegum vettvangi a >eir eru meira en >a1 mi%lu meira en >a1 en >eir eru einnig v'lar1 ver%smi)ur1 ."ggingar1 og )afnvel .estu .$in1 .est%onstruierten a >a er svo langt a >eir eru en >eir falla einnig undir sama teleological en l(fr-num v'lar1 ver%smi)ur1 ."ggingar. Horfi 7!nara er helsti munurinn ! milli l(fr-num v'lum1 ver%smi)um1

."ggingarfram%v-mda eftir tilgangi $tg!fu af l(fr-na aeins ( a >eir s!larinnar eru .eint og a tilvist >eirra og m"ndun >eirra tengist .eint tilvist og uppruna s!larinnar og tilgang >ess1 sem er einnig &st-an er a s)! heimili s!larinnar ( >a1 hins vegar1 >)na l(fr-n v'lar1 ver%smi)ur1 ."ggingar >! n-stu lei til a uppf"lla s!l tilgangi1 Samsetning s)!lft er s!l sem elisl-gar1 r'tt eins og "tri efni1 h)!lpart-%i1 vi.t1 og m"ndun >eirra og nota vi allar s<mu h!. 7$ er >a m)<g undarlegt a viur%enna notagildi >eirra teleological til f)arl-gari h! h-tti a uppf"lla s!l tilgangi1 og a neita a n-sta aalDefniF atvinnule"fi f"rir a n$ <?ina1 en e%%i a einn l(ta ! hendi um tilgang (hugun og stofnun >eirra ( >essa !tt rannsa%a. & sama t(ma1 hins vegar1 a teleological meginreglu a l(fverur umlu%inn me v'lar undir sama s)narmii eins langt og >eir eru undir sama s)narmii1 getur >a ! sama t(ma a munurinn tali .ara >a a vera gert r! f"rir1 og h'r me a ta%a >-r l(fverur meal h-rri s)narhorn sem >eir einnig fela a >eir >)na fre%ar en "tri innri tilgangur. +g ef lei til a l(ta ! heiminn1 sem 'g held a s' r'ttur1 te%ur rt1 eftir .;r anda allan heim1 >etta meiri >!ttur teleolog" er notagildi hennar n! til alls heimsins. En )afnvel ef >$ hundsa teleolog" af missandi hand.% gegnum l(fr-na ver%st-i n!tt$runnar1 a svo mi%lu le"ti sem >a er ver%st-i enn. A ( elisfr-i og efnafr-i er e%%i teleolog" r-u1 er auvita alveg elilegt1 og ta%a elisfr-i og efnafr-i vi l(fr-n og l(fr-n1 ( sama m-li. Ear sem vi verum a l-ra stafi og m!lfr-i form n!tt$runnar1 en >a er ( %enningu v'la og l(fr-num t-%)um og v'lum til a lesa .%ina. +g !n teleolog" hefur lesi .% n!tt$runnar e%%ert vit. &n >ess a fara ( fre%ari Almennt efni1 mun 'g gefa d-mi um EH Ye.er1 sem1 ( sundur fr! $ts%;ring sem er a veita >a h'r1 %"nnir !huga ! og meal margra annarra d-mi1 ast-ur ! st)rn hans1 >v( meir g)arna vali af m'r er1 eins og >a (1 %anns%i e%%i margir agengileg1 l-rt samf'lag letur 23 er innifalinn. Ea v-ri sam$ ef innsigli Ye.er m"ndi vera minna >e%%t1 sem fluga Schleiden1 og ef >eir geru ella1 a >v( er 'g veit1 e%%i selir .ora e%%i mos%(tflugur1 en svo -tti a .ora >etta fluga >etta innsigli.
23

S%;rslur um Ao"al Sa?on . Gesellsch. Scientific. 1 p 2O8

P!li erI Ea de"r einu sinni ( Leipzig ( d;ra st(u innsigli. Egg1 Ye.er telur1 vegna >ess a >$ getur s' hvernig n!tt$ran hefur te%i a le"sa no%%ur mi%ilv-g vandam!l og %anns%i )afnvel r!g!ta a re%)a1 sem or hefur l(felisfr-i >ar lengi leita !rangurslaust. nnsigli lifir .-i ( vatni og ! landi1 v'feng)anlegur n!tt$ran mun hafa s' til >ess a hann geti .ara gert svo vel ( vatni en ( lofti auga hans1 )! re"nslu sanna .eint er a r-a. En til >ess a s)! greinilega ( vatni vi gefi f)arl-g1 auga verur a set)a upp ! annan h!tt1 eins og a vera greinilega ( l)s ( loftinu1 vegna >ess a l)s ( vatninu er .rotni <ruv(si en ( loftinu. Einnig stafestir re"nslu. Sem er leiin1 sem verur s! farvegur sem auga er sett ( st<u til a laga sig a framt(ars;n

vi >essar mismunandi ast-ur= Gafnvel land d;r f"rir sig1 hafi d;r f"rir sig >arf !%vena al<gunarh-fni a s)! greinilega ( sama mili ! mismunandi vegalengdir1 og aeins >arf svo h'r fer e%%i n-rri eins langt og vi h<fnina innsigli1 og >ar sem >$ hefur >eim aferum af >essari al<gun e%%i enn upp til n$ ( frii1 svo eru >au l!n e%%i !greiningur auga innsigli er mest vieigandi hlutur a s%oa >-r vegna >ess a >eir >urfa a >ra h'r ( vorJaltendem gr!ur. En ( <ru lagi1 innsigli er heitt .l d;r og >arf a f! hita sinn ( vatni1 vatni1 og >! s'rsta%lega vatn $r %<ldu Polar h<f1 en Svipti l(%amann ! sama t(ma !n >ess a saman.urur meiri hita en loftinu. Ea er >v( a v-nta a innsigli s'rst<% astaa verur f"rir framan <rum spend;rum %refst >ess a tr"gg)a l(%ama verndun hita. Hva verur af >essum ast<u= Sem n!tt$ran uppf"llir tilgang d;rs1 )afnvel vi hagst-ustu s%il"ri til a tr"gg)a varveislu s<mu gr!u hita1 s;na <rum d;rum undir svo mi%lu hagst-ari ast-ur= Ea m! s)! a framan1 upphaf a leidd af sl(%um (hugun ranns%n ta%a alveg ( hina !ttina og >urfa a f! !huga annarra en ef einhver -tlar a finna innsigli1 og hefst me n!%v-ma eignarhlut n!%v-ma n!tt$rufr-ingur unJorth" teleological s)narmi1 ( r-%tun til a f! $t ."ggingu og stasetning ! hlutum til a opna upp >)nustu s(na og starfsemi. Hann mun s%era ( hana af handahfi og lo%a1 ranns%n hans te%ur e%%i <ruggt1 vel ums%ipti1 niurst<ur hennar vera !fram einangra1 og >egar hann gerir eitthva1 mun >a enn vera teleological s)narmii1 sem hefur leitt hann falinn. Ear 7iurst<ur Ye.er eru e%%i enn ( .oi ( gegnum auga ! sel1 listi 'g h'r um >a sem hann hefur fundi ( tilliti til ge"mslum<gulei%a hita ( >essu d;ri. Til a summa >a l)st f"rst af <llu1 fann hann1 l3 a allt var gert ( stofnun >essa d;rs til a halda hita og h-gt er1 og M3 a allt var gert til a .$a til eins mi%i hita1 og V3 a .l og tilfinning l(ff-ri d;rsins eins og >a h)ana fr! %-lingu !hrif1 og lo%s 93 a <ll innri hag%erfi >essa d;rs samr-mdan sam>"%%t a f"rri ast<u tilgangi. F"rsti anlangend1 >annig a allt sem vi s)!um ( spend;rum fitu1 >essir sl-mur leiari hita1 ma dreift margv(slega innr'ttingu1 ma ( lag undir h$1 sem er e%%i mi%i ( halla d;rum .reia. Eegar innsigli en a seg)a svo til <ll fita flutt ! h$ina me >v( a vera %omin ( m)<g <flug og forterstrec%enden "fir l(%ama lag undir h$1 ! hinn .ginn vantar ( flestum hlutum restina af l(%amanum1 )afnvel hluta >ar >a ( <rum spend;rum ( mi%lu magni l(%legur til a vera til staar1 s'rsta%lega milli v<va1 ( handar%ri%a1 ( n;runum1 ( net1 og mesenter" n!l-gt strum -tt%v(slum -. Aeins ( auga fals1 >ar sem fita hefur s'rsta%a h$sver%1 %emur >a ( t<luvert magn )afnvel >egar selir.Ennfremur s'rsta%ar leurh$ />.e. h<fustll grundv<llur h$arinnar3 ( innsigli m)<g >"%%ur og harur1 sem h)!lpar til a halda hita. Anna li anlangend1 >! selurinn ein%ennist a hluta til sem vel >)!lfuum v'l.$naur anda o%%ar1 stundum m)<g str .l aus strum >"ngd og str getu lungum. Ster%a >run <ndun og mi%i magn af .li eru hins vegar1 me >!ttt<%u ( um.rot1 helstu >-tti af ster%ri Animal hita framleislu. Eannig a >"ngd ( lungum eins og ( h)arta var mia vi meginhlutann 2 \ V st-rra en h)! m<nnum1 rif og .ringu.ein s;ndi s'rsta%lega a mi%ill hre"fanlei%i1 v<var voru mi%il d<%% rauur og >egar s%era %om fr! >eim .li ( mi%lu magni sem er framleitt1 >annig a >eir litu e%%i ( gegnum <ll .lug1 r'tt eins og raunin er me lifur v-ri1 lungum1 n;rum1

og margir str .l!-um s'rlega mi%i >verm!l etc 4 >ri)a li anlangend svo %omast inn ( leurh$ innsigli aeins m)<g >unn -ar a1 sem veldur >v( a .li meira h-ttir inni og recedes fr! "tri %-lingu meira1 og ! sama t(ma eru a taug r(%ur vi%v-m h!rse%%)um s'rsta%lega d)$pt ( leurh$ s<%%t1 >annig a "tri %alt e%%i auveldlega fundi agang a >eim. The loinn as%ilinn epidermis me dreginn $t fr! leur h$ h!rse%%)um >v( stular e%%i aeins a utan heldur einnig ( %rafti d)$pum egg.$ h!rinu ! innri hli >"%%um1 lita1 glansandi feld. F)ra li lo%sins anlangend1 eins og >a er me mi%lu magni af undir.$ningsvinnu .li og full%omnun ! <ndunarf-ri1 st-r meltingar%erfi l(ff-ri ( sams%iptum1 nema >arma s%urur1 sem -tti a vera stutt ( %)<t-tur d;r "firleitt haldi1 m)<g l<ng og lifur og n;ru ( tengslum vi l(%ams>"ngd eru m)<g >ung. H'r getur >$ s' d;r af !%veinni teleological s)narmii a seg)a >a ( hvert v(dd eftir m!li1 og tengir ast-ur heild ."gging hans me >essum t(mapun%ti samr-mdu. Ea s;nir vit ( 5urroJs >essa d;rs og alla upp."ggingu er .eint ( >essu s%"ni. Auvita getur >$ sagt n$naI :g >arf e%%i a set)a >a s%il"ri ! tilgangi hita varveislu til a t$l%a n$verandi ast<u vi h<fnina innsigli1 get 'g te%i hita varveislu !hrif en n$verandi ast<u. +g eins og 'g sagi1 >etta visn$ningur er e%%i a afneita ea hafna. En eins og l)st er a >a er sem ! a n!1 sameinuu stig af mi)u hefi veri aldrei fundi >etta !n >ess a ."r)a fr! >eirri forsendu a ( >eim tilgangi. +g m)<g stare"nd er teleological efnis>!tt leitandi meginreglu1 hva spottarar hafa e%%i veri s%ipt $t f"rir anna1 vera s%ipta. Zndarlega1 er >a ( <llum tilvi%um1 ef >eir tel)a a niurst<ur sem >eir s%ulda til teleological meginreglu1 vera >;dd ! meginreglu niurst<um s(num fr! meginreglu >ess. Ea er e%%i !greiningur um einn er ( f"rri ranns%num Ye.er er ! d;rum hl;)u af fallegri teleological atrium sem 5ergmann hefur r!i ara !tt um >etta efni1 minnir. Einnig st-rfr-i1 sem andst-ingar teleological meginreglu ein m"ndi vindicate sig1 vinnur ( mefer l(fr-nna ."ggingu og l(fr-nu st<rf ( teleological s)narmii aal st<1 >annig a s<mu geta e%%i missa oft. Eannig Y. Ye.er1 .rir ofangreindu EH Ye.er1 ( st-rfr-in!mi hans ! auvita enn A. Fic% ( n!mi ! sn$ningi auga alveg n;lega M3 1 eina leiin vann !%vena !r!s f"rir frumvarpinu1 a >eir gera r! f"rir1 og svo !stand fellur alveg a teleological meginreglu .r!1 voru s%il"rin uppf"llt >annig a hre"fing !rangri me minnsta m<gulega gildi AufJande.
M3

Henle og Pfeufer1 Qeitschr. 28NV. 2O2

Hinir astute og n!%v-mar ranns%nir ! Ed. Ye.er1 ! >ri)a .lai ( CL+#EALEAF >rigg)a .r-ra1 hluti af n!ms%eii ! eiginlei%a sameiginlegt me Y. Ye.er1 a hluta "fir v<va og l(ff-ri he"rn1 eru allar leiddi fr! s)narhli teleological reglunni og !horfendur af f"rirlestrum s(num ! osteolog" getur l-rt hva hugur getur einnig %oma ( >urru .einagrind teleolog". The fr!.-rlega f(nn og Athugul ranns%nir ! H. Pe"er ( Qurich um st<u og

vi.r<g mannsl(%amans /( Archiv PSller er31 >ar sem Ye.erian !fram1 eru einnig gerar mi%i ( s%ilningi svi%inn teleological reglunni og 'g r(a og Pe"er e%%i a ofan1 eina !st-an f"rir >v( meal fulltr$a >essarar meginreglu me >v( a 'g veit e%%i hvort >eir vil)a vita s)!lfir gert r! f"rir a gera >a. Hversu mi%i g-ti enn leitt ( >essum efnum1 en >a er ng. Ea sem 'g hef sagt h'r um teleological meginreglu eru e%%i tm imaginings hugta%atengdan mannvir%i ( s%ilningi >etta ea >essi heimspe%ingur1 en eins og 'g hef .ara fr!te%in1 >etta er hvernig >a er fr)s<m spar%a inn ( l(f og eins og >a er enn ( dag af mest fram$rs%arandi fulltr$ar sama er stundaur. Schleiden talar f)rar .las(ur a lengd fr! teleological meginreglu1 talar hann af himninum m(num rangar /himininn er rangt=3 Af s<mu ums%n1 talar hann af heimspe%ilegri st<u teleolog" ( Xant og fr<ns%um1 mos%(tfluga ! Cathedral ( Stras.ourg1 sem er andlag er a vita og s%il)a a l-ra af mi%lu meiri heims%u mannsins1 ( >eim tilgangi s%ilm!lum a meta endanlega vil)a af >eim eins%is f(fl sem vildi vera haming)usamur til a r(sa til guanna h- og s)!lfir fram ( $tgeislun fr! eil(f1 >essi Colossus1 og hann talar af <llu >essu1 ."ggir >a a alltaf h-rri su.limit" eftir d;pra og d;pra1 og lo%s >r;sta teleolog" n!nast ! mi%ilv-gi gevei%i1 og me >v( eina leiin n$ori ahaldssamri og edr$ ! sama t(ma og spirited1 n!tt$ruleg v(sindamenn1 s%raut of Science .eita teleolog"1 er hann e%%i a tala.Teleolog" er hlutur !%venum h<fu. G-)a1 getur hann sagt a >a sem >essir menn a%a e%%i teleolog"1 h$n uppf"llir e%%i s%ilm!la m(na >ar. En mean hann .erst >egar hann .erst gegn teleolog"= Gegn .ug.ear1 gerir einn sig1 en >a >;ir e%%i a draga ! svii. Eessir menn eru helstu fulltr$ar hva er ( eli ranns%na er %alla n$ ! d<gum teleolog". +g eftir >a1 hugta%i sem s%al vera hi sama ( sta >ess a halda >v( fram gegn einhver)u sem enginn fulltr$i f"rir. En !ur Schleiden eru allar fulltr$um hlutur sem >a er1 deilan um m!li e%%i neitt1 og "fir n<fn >eirra eru e%%i he"rt fr! honum1 n!mi1 fara ! stig >eirra s%oun eins og vind me honum1 og >a er auvita fer alg)<rlega elilegt saman1 risastr halda f"rir vindm"llum og .er)ast gegn vindm"llum eins og gegn risa. Leiin sem 'g s)!lfur nota teleological meginreglu ( s!l r-ir /.ls. UU3 a enn vera tengdur vi or um >etta1 lo%ar vor.etrachteten h!tt eins og >a er nota ( ranns%n ! n!tt$ru1 !1 > >a s' naus"nlegt ( s!l spurning eitthva >v( te%ur annar sn$a >v( >a er h'r .ara e%%i efni hreinu n!tt$rufr-i sem >arf a gera aeins vi ast-ur hi l(%amlega heimi. Einnig hva varar <rvun og l(%ingar1 en >essi spurning er %)arninn ( r!sinni. 7$ get 'g .ara s)! n;)a %ostur ! teleological meginreglu er a >a getur gefi o%%ur1 )afnvel ! sv-um >)nustu gera til >ar sem vi getum e%%i st)rna ( gegnum re"nslu ."ggingu1 en f"rir >eirri !st-u .enti ! samsetningu og gagn%v-ma eftirlit me allar stillingar !l"%tun1 a sanna sig >ar sem >eir eru vir!anleg. Anna d-mi um >etta er veitt1 um spurninguna um ha.ita.ilit" annarra himnes%ir l(%amir. &n teleological meginreglu a >a liggur alveg utan n! niurst<u1 sem teleological reglan ( f"rri s%ilningi1 einungis me st-%%un ! s)narhorni1 le"fir o%%ur a vona a )afnvel >essi sv-i verur allt a tilte%num m<r%um1 einu sinni til o%%ar. :g %ominn a >essari framt(ar aftur. /S)! %afla * .3 IV Nature sem t n um anda.

4 a hugsa um hvernig Schleiden og me >a svo a ta%a einhver <nnur hlutfall s;nilegu1 n!tt$rulegra1 elilegt a hi s;nilega1 ( s!l1 a anda1 sp"rI :g Einhver sem 'g hef m)<g hrifinn afI 6#issir >$ s!l= 6 D 6Hva er spurning=6 D 6:g er %ominn til a gruna1 viltu .ara holt t!%n s!larinnar til a vera.6 D 6+g hva gaf >'r >! hugm"nd=6 D 6Er >a e%%i alveg elilegt a 'g sem felast af ><rf1 s;nilega1 >a sem 'g .era ( h)arta m(nu a s)! framan mig1 ( a set)a s!l ( >ig1 ! mean 'g enn e%%ert anna en l(%ama f"rir framan mig var a >$ getur sagt m'r >a. en me e%%ert til a sanna a >$ ert ( raun s!l1 ea hva= 6 D 6. G-)a1 s$ stare"nd a 'g l(t ! >ig1 og eins og 'g l(t ! >ig6 :g var vel !n-g me s<nnunarg<gn1 en >a er l(%a s<nnun ( s%ilm!lar af andst-ingnum= 5lm s'r o%%ur ( vissum s%ilningi1 soulful og l(tur eins og ef >a hefi s!lu >egar >a er fl)tandi ( s%iptum1 l"%t1 foraging me rtum til matar1 opnast til l)ssins og sn;r a sama1 og samt seg)a svo >!1 vi erum .ara aI s!l >(n1 l(ta inn ( >a s!l ( >eim1 f"lla >! me s!lir o%%ar1 a e?ternalize eigin innra l(fi o%%ar ( a >urfa a %"nna s;nilega s;nilegt.Slin s%(n1 allt himinn1 allt n!tt$runnar hl-r >egar >eir r(s1 en ( grundvallaratrium er >a .ara hl!tur o%%ar1 >a sem vi s)!um h'r ( stru spegil. Slin hefur alltaf gert allar frumst-ar >)ir far af gl-silegu1 h!r1 gulega eiginlei%a1 ea >eir m"ndu e%%i allir frumst-ar >)ir sem >eir til.i)a gulega1 en >a er .ara l<ngun >eirra1 hver af >eim unsuspected s;nilega1 Znerfa_liche1 s%il)anleg1 <ll s%"nf-rin og hugsai um Zppreisn ( a sensualize s%-r1 s%il)anlega1 !>reifanlegum t!%n1 >annig a gera sig agengileg hva h$n var1 og til >essa1 .)a >eim Eli vel%omin dar. FloJer1 Sun1 7ature hafa l)r-n og tr$arleg ( eli inns-i almennt aeins ! mi%ilv-gi eigin m!lum o%%ar vi tilfinningar hans1 sinum hans1 hugm"nd hans um lifandi )afn ea h-rri en vi s)!lf erum1 endurspegla o%%ur l(%a auveldlega rugla en einn .le%%ing a s!lin %astar ( spegil1 me eigin s!l s(na1 eigin anda hennar ! spegil . S%ulum l(ta n!nar1 >a er e%%ert meira en l(%ami1 $tlits1 l(%amlega samsetning og hre"fing1 >a sem vi s)!um ( n!tt$runni og einst<% h<nnun >eirra. Eins ( .lm1 sl1 n!tt$ru saman.ori vi n$ l(%a s'r manna ( manninum gegn eigin huga hans1 s!l hans1 >r! >eirra1 hugm"nd spegill >eirra1 aeins a maur maur ! enn meira full%ominn1 n' Jill%ommneres1 og >v( vissulega enn tKuschenderes t!%n s!larinnar er1 eins og .lm1 sl1 n!tt$ru. En l'ttari .le%%ing1 >v( meiri freisting er1 >v( <ruggari n!tt$rulegt maur >$ fellur .r!1 >v( meira sem >a er satt D 'g tala alltaf ( >eim s%ilningi andst-ingsins D f"rir satt leiir til a halda hins vegar1 >v( meira viss a ta%ast gegn henniF >v( >eirri meginreglu1 sem >;ir a .le%%ingar eru enn h'r og >ar allt >a sama1 og .ara allt sem >eir geta .le%%)a1 au%ist ( m<nnum gagnvart m<nnum h-sta. Flestir n;lega1 Allt er l-%%aur hva maur l(tur ! fl% ! mti1 e%%i s(ur ! l(%ama 1 $tlits1 l(%amlega samsetning og hre"fing1 eins og ( .lm1 sl1 n!tt$ru1 og l(%t vi >a sem er t)!ning s!lar eiginlei%a ( o%%ur1 .ara mi%lu st-rri og >ess vegna mi%lu meira t-landi1 l<ngun1 'g s)!lfur st<dd utan o%%ur1 mi%lu <flugri1 og svo auvita a vi erum s%a%%ur h'r einfaldasta og .esta. En >a mun ( raun gefa s!lir s!lir o%%ar gegn hugm"nd o%%ar er e%%i rangt1 >ar sem h$n %om fr! o%%ur1 sem Gu gegn raunverulega gefur o%%ur hugm"nd o%%ar hefur1 re"ndar getur e%%i l(%a rangt1 og aeins vi erum s!lir !tt e%%i a l(ta ! t!%n >eirra1 sem aeins stopgap m!l a s;na f"rir o%%ur enn1 en einhvers staar1 einhvern veginn $t af1 "fir1 h! >v( hvernig vi

Gu1 nema e%%i eins s!l ( t!%n hans ( n!tt$runni1 en einhvern veginn nema1 "fir sem >urfa a leita1 >v( einn veltur auvita ! hinni. :g n$ m(na vel1 andst-ingurinn mun e%%i re%a sam%v-mni fram a >essu1 en samt >a v-ri .ara aeins afleiing. Ea sem heldur >eim a a%a svo svo langt= :g held a gerlegt s)!lft. A #ieJ en >a getur e%%i st<ugt heill ( s)!lfu s'r1 verur a fara. E hvers vegna -ttir >$ e%%i a L(%amleg sannarlega t!%n um s!l %alla1 >ar sem >a er e%%i s!lin s)!lf1 og >$ hvergi og aldrei s'r s!lina s)!lfa1 en n$ .otninn me agerum s(num en eins og leis<gumaur og "tri mer%i er nota1 f'lagslegur hugsun ea hugm"nd um tilveru og h!ttur af tilvist s;nilega s!l fr! s)!lfu s'r. The andlit1 me lestum s(num1 auga me augunum a vera alltaf eitthva algerlega anna en s!l en s%"n)un >eirra1 tilfinningar1 eins og !st1 vin!ttu1 glei1 sem getur endurspeglast ( auga1 andlit1 en me >v( formi og hre"fing l(%amans er .re"tilegt eftir >v( ! hvernig og hre"fingu s!larinnar fer1 h<fum vi ( >v( sem s'rsta%lega mer%i um >etta. Allt form mannsins1 ganga hans og 5eha.en hans1 og >ess a fara a %oma1 eins og hann sn;r1 ve%ur h<nd talar1 ( >essum s%ilningi1 t!%n1 t!%n s!larinnar1 sem 'g s' e%%i neitt ( >'r1 e%%ert he"ra. S!l mannsins er e%%i einn1 )afnvel d;r s!l virist aeins ( t!%ni. 4 L<Jenzorn1 refurinn l-v(s1 hundurinn hollusta1 #ulture gr-gi1 d$fan e"msli1 >a sem vi s)!um um >a= E%%ert meira en >a sem >a t!%nr-nt ( l(%amanum og hre"fing l(%amans a utan virist. 4 sannlei%a1 svo hafi l(%amlega mer%ingu sem1 a vera t!%n um andlega1 sama t(ma heldur frelsa oss >eim re"nslu d-mi1 ( hvaa s%ilningi er >a svo. & grundvelli sl(%ra d-mum1 hvar vi dr<gum svo a seg)a1 fr! mer%inu andlega1 vi t!%na s(an aftur til .a%a hi andlega ( st"ttum og m"ndum1 m!la vi Gu og englar1 og >)na o%%ur1 vera d;rin t!%n soul eiginlei%a. Eeir d-mi gera alltaf ! sama t(ma alla framleisla af hugm"ndum fl%s um tengsl l(%amlega til hins andlega og eina re"nslu>e%%ingu st< hennar. Ea er >a <nnur lei $t1 annar ! re"nslu st< f"rir >etta= Ea eru enginn. 7$1 hva getur veri !st-a til a v(%)a alveg $r tengslum vi >! niurst<u1 >etta s%)al1 og a $ts%;ra allt n!tt$runnar ( mismunandi s%ilningi f"rir t!%n s;nilega og "firn!tt$rulega1 anda1 eins og hlutar >eirra. Anna er en hluti af <llum handfangi til a ta%a allt hlutur ( huga1 s'rsta%lega >ar sem endanlega heild. Ear sem aeins fr! >v( a vi h<fum re"nslu1 e%%i fr! >essu. Ea eru sumir af the d;r og l(%ama o%%ar ( raun e%%i hluti af n!tt$runni= Er >a e%%i fre%ar mest >ros%andi f"rir anda hluti af sama1 f-ddur af heild a.spiegelnd enn allt1 og enn aeins hluti af eli heild og %ennslu um >a hluti af v(sindum ( heild= G!1 er e%%i enn1 ef >eir eru taldir rifin $r n!tt$runni1 aeins stungi1 rifi verur vinstri1 eins og vi ! neti1 sem vi moringi $t hn$ta. Ef n$ the heild hlutur a vera holur t!%n1 en hluti af a fullur=Archet"pe holur t!%n1 en m"nd af a fullur= The generatri? hols t!%n1 ! mean the m"nda eina heila= Hvar er !st-an1 samhengi ( hugsun= 4 raun svo l(ti er eftir af >v(1 a .ara vegna >ess a >$ %;st )afnt vi meginregluna um a horfa ! >essa hluti ve%ur Hafna !st-u1 incoherence a aeins alltaf a hafa einhver)a reglu1 og allt sem er eftir af s%"nsemi og samhengi eftir f"rir en leifar af m<nnum vei%lei%a og m"r%urs1 m"r%ri l;sti f"rir l)si. E Gu er a vera anda1 eins og anda

o%%ar1 en e%%i saman.urur ! milli Gus anda og anda o%%ar er satt1 > a hann -tti a standa eins og draug til the ver<ld af ailum ( sam.andi1 en sam.and hans meira1 andar ( l(%ama1 eins langt og vi l(tum ! vi hafa. Hver saman.urur er %alla anthropomorphism1 hvert hugsun1 s'r tengingu um allt ( einingu pantheism Gus. Auvita Gu er andi h-rri en allra manna og engla <ndum1 og hva anna er >arna ( heimi andanna. Er >a um >etta1 sem -tti a leia o%%ur til a tr$a a hann v-ri meira en >eir $t um allan heim= Hver og einn getur hugsa um >a sem hann vill svo lengi sem hann .ara aeins me vil)a s(num .eint hugsun hans. En hvernig er >a me raunverulei%ann1 sem er a samr-ma hugsun o%%ar um raunverulei%a1 .-i ( s%ilningi irigere ogju i(are. Pannsandinn er >egar unspea%a.l" h-rri en s!l ormur. En hvers vegna hann >arf minna um l(%amann= Evert ! mti1 >arf hann fleiri >arfir st-rri1 au-fi gangi1 >ra ( meiri s%ilningi l(%amanum. Svo ( sama s%ilningi og englum mun aftur >urfa meira af l(%amanum en maur1 Gu lo%um "fir allar engla1 mun hann ta%a allt n!tt$runnar ( l(%ama hans1 sem er mest h!leit1 stofna ( d;pstu s%ilningi1 fram%v-md ( h-sta s%ilningi1 me r(%ustu upp."ggingu og 5l-.rigi gerar ."ggingu1 >ar er. Ear sem alltaf er andi1 sem reis h-rra1 !n >ess a l(%amlegt leiara .oi upp ! meiri stig og= :g s! eitt enn. En Gu draga .urt alla h<fu1 Gu sem l(%aminn er fre%ar H<fui s)!lft. Auvita1 ef Gu1 sem er hinumegin allt1 >a er e%%ert eftir a >r! f"rir hann en samt1 en >a er til staar til a $ts%;ra a minnsta %osti f"rir !tr$naargo sitt til enn consoling ! "tri vottorum og .le%%)a. Ea virist m'r a heinu f"rstur manna en no%%u1 a lifandi Gu ( l(%ama hans og !ttai >a var rangt .ara a >a var e%%i a .era r'tt tillit einingu hans. Hins vegar geri 'g eiga >a1 a vi $ts%;ri eli holur t!%n um anda1 ef vi tali ( raun aeins ( n!tt$rulegu og e%%i Gu. En hver s'r h<ll1 sem veit1 a hann er ."gg me %onungi1 sem s'r hann sem set)a upp eins og (.$ og %onung1 sem leitar %onunginn1 a hann getur e%%i s' ( gegnum veggi af h<ll ( gegnum hann en e%%i f"rir ofan >a% hallarinnar1 og segir >a er .ara 5auer tr$1 a leita a honum ( h<ll s)!lfri1 sem var reist aeins til holur eli tilveru hans. Ef hins vegar vegna >ess a m"nd af mther)a me h!ri <ruv(si= Hva er endast allt hugm"nd a Gu s%apai heiminn hefur stai frammi sem t!%n um anda hans ( $tliti1 l(%t undir1 sem hlist-an Gus listamanninn vi1 m"ntu ver% hans1 st"tta andlit gegn hugm"nd hans ( s'r s)!1 svo sem vi finnum ( o%%ar1 flaumi listamannsins ea )afnt sam>"%%t andi endurspeglast !n st"ttu sig En svo mevita .er ( s)!lfu s'r. En >etta hlist-an gildir e%%i n!%v-mlega hva >eir -ttu a ta%a. F"rir >ar sem >$ hefur no%%urn t(ma s' listamann st"tta me .erum huga hans gera a m"ndinni ! einfaldan huga ea aeins hugm"nd og set)a .er hugur hans aftur og >a er .ara hi gagnst-a ! <llu. Fre%ar1 )afnvel hugv(sindi tm t!%n1 eins langt og vi getum tala um st"ttu1 m"ndin aeins ! grundvelli og ( gegnum milun hugv(sindum f"llt t!%n %oma1 svo a v'r megum tr$a a lo%um1 a listamaurinn s)!lfur m"ndi e%%i gera st"ttu var t!%n um anda getur1 ef e%%i ! h<ndum1 handlegg)um1 heilinn1 chisel1 marmara1 hann >arf sameiginlega .erast ( meiriDsouled

l(%amanum. Andi1 s!l >essa l(%ama er st<ugt a vinna !1 var %allaur svo alltaf s!l 5ildnerin l(%amans1 n' stofnun st"ttu af fl%i sem tilhe"ra >essu mi%la ver%i1 St"ttan er nota sem hluti af heild n!tt$runnar ( anda h)!lpa .era allar n!tt$runni me1 og svo e%%i vera andlega tm ( str<ngum s%ilningi1 en n$ sn;r aftur til mannsins1 og vill gera en gert er r! tmlei%a st"ttu ( heiminum. +g hvernig %oma >egar n!tt$ran ( sama s%ilningi andlegt tm t!%n um anda1 sem st"ttu1 en a eli spirited st"%%i eru r-%taar= :g sp"r afturI eru m<nnum og d;rum stofnanir e%%i hluti af n!tt$runni= Hefur st"tta a hafa sl(% s;ni s!larinnar ( s)!lfu s'r1 eins og n!tt$runnar ( heild sinni >etta= Alls staar h<fum vi en a <ru le"ti ( heild aeins1 e%%i s(ur en a l(ta ( >eim hlutum. Ea >a virist vafasamt a gefa l(%amanum Gui1 vegna >ess a vi >v( ( sta >ess a grundvallarregla P!lin tv<= D En hver er a seg)a a ta%a me anda og l(%ama almennt og tveimur grundvallarreglum1 grundvallaratrii %)arna= Te%nar >! sem tvo .irtingarm"ndir sama %)arna1 >annig a >$ hefur svo mi%i meira af samst<u veru1 eins og ef Gu >eirra sem anda ! annarri hliinni og ! mti honum >ar ! hinn eli en efnisheimurinn. Ea er a tregu til a gefa l(%amanum Gui heldur a l(%ami o%%ar svo vei%.ura1 s%amml(f verur= D En hver er a seg)a1 >!1 vera l(%ama eins og maur Gus= Er eli sl(%s l(%amanum= +g augu >(n sem n!tt$ran er e%%i ngu gott f"rir einn l(%ama til Gus1 hvers vegna >eir tel)a >'r en ngu gott f"rir ver%i Gus1 >a virist >$ of sl-mt f"rir "tri $tliti veru hans1 hvers vegna en ngu gott f"rir utan!ligg)andi spegilm"nd af persnu hans. @firlit 7!tt$ran ( heild umfang hennar1 auur1 h-1 d;pt1 meh<ndla >au me >eirri hugsun a hversu langt og d)$pt >$ fer me inns-i og niurst<u og >'r liti >! e%%i1 .$inn1 %emst1 og >$ munt e%%i zulKngliche hugm"nd um hafa l(%ama Gus1 >v( h'r e%%i hugm"nd .ara ng1 en verugt einn sem virist e%%i vera vantar a >a te%ur Gu allt >a sem andinn .irtist og sem hann t)!ir sig1 en >eir me allt sem >eir gefa honum getur e%%i enn ng. L(%ami o%%ar er t(ma.undi1 l(%ami Gus er endanlegur1 l(%ami o%%ar er forgengilegu1 l(%ami Gus er eil(ft1 og l(%ami o%%ar hefur no%%rum1 vei% og l(til $tlimi1 l(%ami Gus hefur heima f'lagsmenn sem vi minnstu ganglimumF stre"ma ( l(%ama o%%ar .li %$lur n!i f"lg)ast me1 ( l(%ama hans spor.raut rei%ist)<rnur %ringum slir og slir til meiri mist;ringar1 l(%ami o%%ar hefur vei%a afl og er %$gaur af >$sund "tri hindranir ( l(%ama hans er allt f"lling or%u1 og e%%ert hamlar og >ungl"ndur hann $t !1 ( l(%ama o%%ar hefur fr)!lsa flutninga >r<ngt sv-i >ar sem l(%ami hans er <llum fr)!ls l(f og rigning (m"nda s'r hva >a er ( heiminum. 7$ getum vi einmitt fr! >essum mismun f"rir l(%amlegan tilvist Gus fr! lo%um o%%ar til samsvarandi munur ! andlegt l(f1 ef vi notum ! tengslum huga a l(%amanum s)!lfum sem f"lg)a til a horfa ! hvernig hi andlega me corporeal h-%%anir ! o%%ur ( tengslum og >! hlusta ! Gu1 a vera maur1 og enn enn sam.-rilegt vi fl% sem getur enn sam.-rileg eins endanlega 4 endanlegri svo langt1 sem er liti ! s)!lfan sig. Sem er st)rna ! annan h!tt1 eini val%osturinn er annahvort rudest manngeringu Gus "fir s'r1 ea ! <llum comprehensi.ilit" hins

gudmlega tilveru almennt1 eins og a afsala sams%iptum s(num vi n!tt$runa og vi s%epnur. En ( sta >ess a vel)a ! milli tvegg)a1 einn1 ef e%%i .-i sameinu af lei milli manngemingu og incomprehensi.ilit" Gus aftur noddles1 .r!um1 ( raun s(asta heldur1 og ( -fingunni a halda ! f"rsta. +g svo >$ fer .ara hins vegar naus"nlegt til .l<ndu af h)!tr$ me tr$nni r! f"rir Schleiden ! r'ttan h!tt afleiing >essa s%ilgreiningu ! %)arna tr$arl(fs s)!lft. Aeins m)<g stare"nd a >$ halda heim f"rir fullt1 e%%i holur t!%n hins gudmlega Anda1 sleppur einn alla h)!tr$ og l-ra a greina tr$ fr! h)!tr$. Ef 7egro gu t!%nu me steini ea st"%%i $r tr'1 svo er h)!tr$1 f"rir l(%ama Gus1 heimurinn er meira en steini og st"%%i $r tr'. Einnig er >etta h)!tr$1 ef >$1 t!%n anda vi anda ruglar s;nileg "tri ver<ld f"rir sig .irtast ! Gu. En >a er e%%i h)!tr$1 ef einn ! .a% vi andlit af the ver<ld1 s!l Gus1 svo sem .a% andlit einsta%lingsins l(tur s!l mannsins1 og fr! >eirri r< og me hvaa h-tti heimsins1 heimsins1 for"stu <rl<g s%epnum1 sem eru lifandi eiginlei%a svip hans a safna saman eiginlei%a s!l hans leitar. A f! >a >1 og alltaf .etra a l-ra1 verum vi a tr$a1 umfram allt1 >! stare"nd a ! .a% vi !s)nu heimsins er l(%a s!l. The framleisla af mann%"ninu >eir s%ein s-ll er s! maur af s)!lfum s'r svo >a gagnst-a1 eins og s!l af andliti manna gagnst-a. En t(minn er l<ngu %ominn1 og sennilega ( langan t(ma mun vil)a >a1 >ar til maurinn er a standa aftur til mevitundar a >v( mar%i sem hann hf einu sinni fr! ( mevitundarle"si. Alltaf n; spurningunni er .eint til s%aparansI Ea sem >$ .eJeisest a >$ ert= Paurinn sem svararI Svo a 'g horfi ! >ig1 og eins og 'g l(t ! >ig. En >a %emur l(%a enn ! >v( hvernig maur l(tur ! >a aftur. Pe sm!s)! !ur en auga Gu verur e%%i s'1 og s! sem leitar andlit sitt ! .a% ( sta >ess a ( spegil1 s'r aeins einn vegg. Ea er eitt orI E$ s%alt Gu f"rir augum hans og ( h)<rtum >eirra. F"rsti hluti >essa .oor1 Gu %emur ( enn <ru samhengi mti en >$ heldur1 en maur .re"tist og lo%ar augunum og s'r Gu aeins ( ntt. Zm nttina1 getur hann a finna1 en a finna e%%i einn. Til a summa >a uppI S$ s%oun a n!tt$ran er <flugt t!%n andans er1 ( sama s%ilningi1 >ar sem l(%ami o%%ar er svo og svo a t!%nr-n eign >ess ( tengslum vi sem eli og fer1 er meira sanng)arnt en s%oun sem n!tt$ran er tm t!%n huga ea s! sem t!%nr-n eign l(%ama o%%ar er e%%i s%"ldur er enn sam.-rilegt1 a >v( tils%ildu a s%oa gerir s)!lfDeinrma1 samr-mi1 samhangandi heimss;n1 > >essar mtsagnir1 samr-mi1 incoherence ( hugsun .er og sp"r1 D >a er l)st1 me hvaa helstu stundir almenna heimss;n1 tengslin milli l(%amlegrar og andlega ( gegnum allt sv-i tilveru og milli Gus og s%<punar hans1 !%veinn !.endingu um hugm"nd1 hugta% og hringr!s (1 vi finnum o%%ur1 hafa hins vegar sinnis s<%%t >essi s%il"ri ( s%il)anlega m"r%rinu og heldur mevitund >essu m"r%ri1 )afnvel f"rir st-rstu d;p%un tr$ar1 D >a er fr)s<m1 entJic%elungsfKhiger og lifandi1 >!1 e%%i aeins f"rir tilvist1 en einnig h!ttur af tilvist Gus fr! (hugun n!tt$runnar )afntefli st<fum er h-gt a %oma !l"%tanir um hvernig vi a %oma svo mevita og mevita til umhugsunar um l(%amann og L(%amleg mer%i einsta%ling me tilliti til tilvist og h!ttur af tilvist huga hans1 en afgangurinn af o%%ur eftir s)! o%%ur svo mtandi aeins d;pra og d;pra inn (

.le%%ingar hineinverirren1 D >a er ! re"nslu af >v( a vi1 eins langt og vi erum alltaf re"nsla og re"nsla !l"%tanir um tengsl hins andlega vi hi l(%amlega st)rn1 andlega er e%%i $t1 en ( n!tt$rulegum t!%n >ess1 >.e. ( f<stu finna tengsl tilveru og h!ttur af tilveru a >v( og )afnvel holur t!%n list1 ( grundvallaratrium en einnig hlutar l(%amlega heimi1 n!tt$ru1 %oma eing<ngu ! grundvelli fulls t!%n n!tt$ru ( heimi og s)! !ttai allt eli fullur t!%n ( h-rri s%ilningi stular sem eigin l(%ama o%%ar1 D >a svarar meira a n!tt$rulegum manna ><rf1 hvernig sannar a frumst-ar fl% halda ( svona mi%illi opin.er ( eli s(nu og virtustu h<nnun >ess f"rir gulega inn.l!stur1 D >a svarar til a lo%um fleiri h-rri ><rf mannsins1 vegna >ess a vi1 >r!tt f"rir misv(sandi1 a hluta gr(pandi1 ma gKngelnder dogmas falla s)!lfr!tt aftur1 ( l)r-n tilfinningar o%%ar og t$l%un ! getnai n!tt$runnar sem l(flegur. Ef hins vegar $ts;ni af <llu !ur en hinn hefur undan1 sam%v-mt sem vi getum a m-la verm-ti f"rir augum1 en hvers vegna -ttum vi a l!ta >! ( %ringum >essa s<%= 7$ getur maur aeins a sp"r)aI +g hva hefur enn samt(ma heimss;n o%%ar stangast sig og getur te%i me hinni hendinni1 hva >eir eru gefnir me eina s)!lfur= hva >eir >arna $ti1 aftur svo l"fta alltuml"%)andi og allurD!rangri ( n!tt$runni Gus fr! n!tt$runni1 sem n!tt$ran er aeins s%<r fta undir ftum hans1 >ann Gu1 sem (m"nd sem vi erum .$nar1 sem %emur hugur o%%ar s)!lf1 aftur alveg incompara.le a $ts%;ra f"rir o%%ur= :g held a 'g eigi ng um >a ! annan sta /Qend Avesta mun e%%i endurta%a h'r aftur. Hva HALF R>a l(%a. .ls 8U FF3 sagi1 og 'g

Eldurinn1 'g segi aftur1 verur f"rst a fara "fir ( h!lmlegg)um af horaur heimss;n ( dag1 fre%ar n;)a fr- er e%%i gr-n. En or eru .ara vindur1 engin eld. V. Schleiden og tungli. Hva hefur > eitt undur1 gera tungli me deilur >(nar me Schleiden= G!1 auming)a tungliL :g og tungli eru >)!ist. #i h<fum sameiginlega ors<% gegn Schleiden1 >v( Schleiden hefur sameiginlega ors<% gegn o%%ur. 4 raun eftir Schleiden hefur e"tt m'r ( ritger sinni ! !lverinu s!l1 hann %emur fram ( annarri ritger f"rir starf sitt1 sem .ar "firs%riftinaI 6Poonlight ravings of a n!tt$rufr-ingur61 )afnt f"rri .eint aallega til %venna1 tungli .ara >a sama og 'g1 >.e. .araI Hann mun e%%i .ara e%%i gott1 en n!nast e%%i neitt vi hann. Hva er sorglegt m"nd fr! n$ ! tunglinu !ur ladies lei%a eftir Schleiden >! sanna a mtm-la sJarming >eirra er dauur moli sem >eir $thella sighs s(num framan d$fu1 t!r hennar f"rir >urr%un tilfinningar s(nar f"rir framan steini Harten. &ur #orstec%lilie )<rin1 Svanurinn ! himninum1 hirir gullnu sauf'1 coDAegent slar ( r(%i veri og vindum sem l)s !lfar og !lfa1 sem Cornucopia af t<frandi v<ld1 hann sn;r n$ til >eirra d;r alla1 allt dulspe%i1 g-ti undressed1 sem gamall .renndur $t1 lazil" sn$ningur g)all .oltanum1 me sveiflu%enndar me aldri1 )afnviri drun%ard gangi. Engin titill af orspori hans er enn eftir honum1 og eftir svo lengi .le%%t fl% me er.orgtem pr;i1 sorglegt verur og s;ndarmenns%u af dularfulla sveitir1 >eir s)!

hann h'an ( fr! aeins gamla slitinn $t charlatan hefur >a hlutver% a enda. Gafnvel s)!varf<ll1 sem !ur gegndi hann $t af ven)u1 s;na halla a seg)a honum hl;niF >urfa a minnsta %osti s%iptingu valds s(ns1 s)!varf<llum vill e%%i st<%%va ! Znreal l)ma af fullt tungl og n;tt tungl1 in af veurDger er hann alveg s%ilgreind og HocusDPocus galdra hans leiddi ( l)s og vandlega e"tt <llum %r<fum til via.ilities. A vera undrandi1 er >a e%%i a vi erum .!ir s%rifa um ! sama h!tt til Schleiden. #'r erum .-i draumramenn1 eitt og allt1 .ara me >essum mun1 a tungli1 hinn himnes%i %onungur og verndari d;rlingur af <llum fantas(um1 phantasms1 Phantasmagorieen1 Phantoms1 draumramenn1 og 'g er .ara einn af mest tr$r >)nn hans og prestur ! )<rinni. Schleiden heldur er st-rfr-ingur og heimspe%ingur og sem sl(%ur svarinn vinur allra ,reamers og %e"ptur ! himni og )<ru. Hvernig sl<%%vi.$na vatn sem hann confronts >!. Eegar eldur %emur ( vatni1 svo >a slettist og heimspe%i Schleiden og st-rfr-i er svo hreint vatn a >a )afnvel >tt aeins tunglsl)si fellur ( hana1 hisses og spre". :g horfi <ruv(si1 eins og 'g fr ( g-r%v<ldi ( SJan t)<rn o%%ar1 hv(ta !lft var ( henni >egar fari a hv(la ( litlu h$si hans1 Golden SJan dr upp sundi sitt1 og ( t)<rnum nean .r! m"nd hans1 og >a var fallegt a horfa !1 er fraua vatn og e%%i sprauta1 en > svanur flutti ( .urtu upp ( gullna ><gn1 hrista m"nd hans niur m)$%lega me hver)um Silent Yave .l!sa1 h<gg eins me gullna v-ngi1 og eins og ."lg)a ager var lo%i1 var >a aftur alltaf hl)ur s)!lfur s<mu m"nd . L(%a lei a vatn getur te%i $tliti himins. Ear sem tungli er e%%i a .e"g)a )afnvel .er)ast $t m!l sitt vi Schleiden1 >tt l(ti Pondsteinchen ! h<fi getur veri eina l-%ning v-ri a hrista v-ginn1 svo 'g te% >a me >etta um mig1 sem fulltr$i Himmelsphantasten ! )<rinni1 sem hlutur gegn Antiphantasten ! )<rinni sem .est 'g get a leia1 og vona a >a muni endurgreia sama aftur a gri %lu%%ustund me no%%rum %e"ptur til m(n. G!1 hvernig gat e%%i >a%%l!t helga >)nusta hans .$rinu m(nu 'g eftir f"rsta vor1 sem 'g geri s%"ndi!r!s minn inn ( heiminum1 var inn.l!sin af honum. 4 sta >ess a s;na en un.eflissenen vandl-ti og e%%i a missa r'tt li1 ver 'g a (huga a tungli verur m)<g glaur a tala um litla s%rifstofu til a losna vi sem Schleiden hefur hne"%sla hann me einn1 )! >a er >etta m! aeins >e%%)a >ig1 a s<mu svo >-gilega >a vir%a hefur l'tta1 sem eruI a gera Aotten viinn og lei%ur1 til a f! ostrur mastur til a leia ! v<?t hv(t%!l og XrautstrSn%e .%1 .ein metra r'tt magn af merg a hafa ums)n me sauf' %lippa1 a gera fl% h!ri ferir fr! tunglsl)sinu >egar >eir eru a e%%i l!ta %lippa h!ri ! r'ttum t(ma til a ta%a >!tt ( ager af the ormur og h-gal"f o.fl. Allir Rsem hann l-tur fara f$slega og .l< >a Schleiden a f"rirgefa >essar s%rifstofur annars staar. En s%rifstofa til a h)!lpa slina >egar veri ger1 dulspe%i veru hans1 s"mpathetic sams%ipti hans vi fl%1 mun hann e%%i ta%a1 og %r<fur hans ! (.$a1 er hann svo oft r(sa >egar h$n endurspeglast. 7$ >egar vi vil)um s)! en eftir Schleiden /ranns%nir .ls. 2VN3 sa%nar a alaga >a me <llum (.$um himnes%a r(%i ! )<rinni1 X(nver)ar ta%a ! mti m'r ef 'g e%%i1 gegn Schleiden f"rir heimilisfastur ( alv<ru himnes%a r(%i mts vi h<fing)a

T"r%landi1 Can. +g svo -tla 'g a sanna folgends eftirfarandi s)< atriiI 23 The Poon gerir veur. M3 Tungli er e%%i aeins loft og s)1 en )afnvel )<rin hrista. V3 Tungli er og er enn dularfulla s%epna sem er aufzuraten o%%ur meira en vi getum v(st. 93 tungl hefur segulmagnair sam.and vi )<rina. N3 Tungli er s"mpathetic sams%iptum vi fl%. W3 Tungli hefur h<fu hli og gallaF. >eir vera e%%i d-mdir af Xehseite honum U3 Eins og langt eins Schleiden 6r(%ur !st-um1 getur tungli loft 1 vatn og (.$ar hafa. VI. !hri" tunglsins veri. Svo tungli hefur sam%v-mt Schleiden1 nema a hann er tengdur vi sl h!u og l!gu s)!varfalla1 sem getur e%%i te%i hann f"rir alla1 engin s)!anleg !hrif ! )<rinni. Hann hefur ein%um e%%i !hrif ! veur. #eur .re"tingar r!ast e%%i s(st vi tungli !f<ngum /fullt tungl1 n;tt tungl1 !rsf)rungur1 etc3 saman. Hefur lei%i sanna >a af re"nslu1 !st-a sannar >a l(%a1 og alltaf 6he"ru sm! s%ilning og tillitssemi6 til 6a vera sannf-rur um a m-li groundlessness >essara hef.undnu Astrological Slepptu ta%inu.6 . D 6The fullt tungl og arar !f<ngum fram f"rir alla )<rina ! sama augna.li%i Hefi tungli svo sem minnst !hrif ! .re"tingar ( veri1 svo m"ndi >essar .re"tingar hafa ! heiminn s'r sta samt(mis og ( sama s%ilningi og >$ >arft sannarlega hafa e%%i einu sinni of .rei nef $t um gluggann til a vita a >etta er aldrei og hvergi raunin. 6 En1 herra Schleiden1 eins og >$ ranns<%u en e%%i me tappi nefi $t um gluggann1 en me veurathugunart-%i af mismunandi tagi og e%%i ! sama >egar veri er reglulegur1 a >a er engin regla f"rir >a. &hrif sem er e%%i fundi me virulegt nef .reiast sam.andi fr! glugganum1 en %anns%i er h-gt a fannst me f(nu nefi ( einangrun ! Studiertische >v( a set)a inn s%r! longtime m-lingar1 ( Pi niurst<um hennar )afna $t )<fnur h"l)a !hrif ( sm!atrium. Hvernig er >a me l)si st)arnanna= Eegar slin s%(n1 >! s'r h$n engan. Eru >eir >v( minna >a= E$ .(a og s)! aeins ( ntt1 svo h$n s'r hver1 aeins slsetur Auvita er e%%i ng til a fara1 til a greina hana fr! <rum hlutum Flin%ern Flin%ern. 7$ eru vira #eurstofa Sl !hrif ! nein ntt sem >$ getur .ei eftir a vera mevitari um tungl !hrif f"rir sig. En v(sindi hefur lei til til.$nar framleia sl(% ntt1 en >a getur veri e"tt me vieigandi .l<ndu athugana ( mealgildum niurst<ur1 )afnvel slin !hrif1 >ar >! tungli !hrif m!1 ef >a er a l(%ur einn. Eannig1 e"ilegging var lo%i1 >a hvet)a v(su langa r< af m-lingar1 og aeins TJilight h'r er e%%i ng til a greina ! milli Flin%ern fr! Flin%ern. Eetta verur a vera auvita tungli >arf e%%i a hann .;ur upp ! !hrif af slinni1 en heldur e%%i a hugsa a ef !hrif >ess er out.id >!1 >eir eru e%%i til. En vi erum e%%i -varandi m<gulei%a og Almennt. #i s%ulum fara a spurningunni .eint me stare"ndir ! )<ru niri. G-)a )! >a er Schleiden l(%a. Hann vitnar )! ranns%nir lei%i inn !. 7o%%u vel1 'g l(%a vitna ( ranns%n lei%i inn !. :g

mun vitna e%%i aeins1 'g mun vitna helstu niurst<ur >eirra s'rsta%lega og n!%v-mlega. Schleiden1 >tt >eir vitna aeins fr! minni1 en getur 6!tt a l"%tir6 sama1 6>.e. a sanna a veri .re"tist >eim !f<ngum Tungli eru alveg h!1 alveg standa f"rir.6 +g 'g get ! hluta minn eftir (tarlega s%oun ! sama f"rir heildar niurstaan er s$ sama1 >.e. alveg !."rgst a s<nnun >ess a veri .re"tist verulega eftir ! tunglinu !f<ngum. +g e%%i .ara >a >etta er heildar niurstaa ranns%na lei%i inn !1 en >a er samsv<run afleiing af a str tala er almennt h! hvert <ru leis<gn v<nduum ranns%num. H'r ranns%nir ranns%numL
Til a $ts%;ra eftirfarandi eru no%%rar stuttar for%eppni athugasemdirI Ear sem vi h<fum enga re"nslu>e%%ingu lei a viur%enna1 eins og >a m"ndi vera ! )<rinni me veur1 >egar )<rin hafi alls enga tungli1 sem er >v( alger !hrif sama ! veri1 svo getur aeins fari eftir til a %anna hvort samr-mi vi mismunandi st<um ! tunglinu f"rir sl og )<r .re"ting veurs%il"ri1 og vi a ta%a tungl !hrif ! ea e%%i1 fer eftir >etta er raunin ea e%%i. Allt ranns%n hefur >v( a greia til mismunar ( >essum efnum. Eins handahfi me tilliti til tunglsins !hrifa er einnig s%oa ( eftirfarandi neitt e%%i lagalega h! ast-um ! tunglinu hlaupa ea l<glega tengist henni. ZndirDstigum tungli v(sar til h!ur hornastasetningu tunglinu gegn slinni .irtingarm"ndir sama1 ea )afnvel gangi >egar l<gin >eirra1 sem eruI n;tt tungl1 fullt tungl1 !rsf)rungur1 octants. 7eJ Poon og fullt tungl eru undir nafni s"z"g"1 f"rsta og <rum !rsf)rungi sam%v-mt sem Tuadratures1 og <ll f)<gur saman undir samante%in .re"tingar ! tunglinu ea f)rum !f<ngum. Aenna milli f)<gurra helstu !f<ngum ( mi)um f)<gurra octants einn1 >annig a f"rsti fellur ( mi)u milli n;)u tungli og ! f"rsta !rsf)rungi1 s(asta einn ( mi)u milli s(asta f)rung og n;)u tungli. Pe octants saman a f! !tta helstu !f<ngum. The svigr$m t(ma.ili af tunglinu fr! tilte%nu fasa vi endur%omu s<mu fasa form svonefnd s"nodic m!naar1 a mealtali um M0 2 \ M daga. Ea telur dagana fr! n;)u tungli sem f"rst1 og svo%<llu n;tt tungl t!%nar tali fr! >eim degi s"nodic m!nui sem tungli er. Zndir apses einn telur perigee /perigee3 og perigee /apogee3 tunglsins1 ! svipaan h!tt og undir s"z"gies fullt tungl og n;tt tungl1 saman og s%ilur anomalistischem m!nu1 t(ma.ili fara aftur ! tunglinu fr! perigee a fara aftur ( perigee ea apogee til aftur til perigee. Hann er st"ttri en s"nodic m!nui1 sem er aeins MU 2 \ M langa daga. Eins og f"rsta degi anomalistic m!nui >a er ven)a a ta%a daginn sem perigee ea perigee. 5ein %ennsl1 mun 'g %alla sl(% !%v-i h'r a nean1 >ar sem hi sanna lei ! !fanga er f"lgt eftir .re"tilei%a s"nodic m!nui />a getur veri ast-ur nefnilega millit(inni1 til d-mis milli n;)u tungli og ! f"rsta !rsf)rungi1 ! f"rsta !rsf)rungi og fullt tungl1 etc f"rir no%%rum daga ( meira ea minna mismunandi3F .ein s)!lfur >ar sem !%v-i um !tt sinn !fanga r-ir gilda. Zndir .lautur daga1 svo .er a s%il)a ( eftirfarandi1 >ar sem >a er rigning ea sn)r1 hagl1 sl"dda1 sem te%nar almennt eins vatnslausn $r%oma1 hafa veri gerar. 7$ er h-gt rigna meira en einu sinni ! dag l(%a1 sn)r etc en >a er meal eftirfarandi athuganir ! hver)um degi >ar sem >a rigndi einu sinni ea no%%rum sinnum1 sn)%oma1 >egar f-rt inn ( rei%ninginn1 og ef vi l;sa einnig f)<lda vatnslausn tala rigningar1 >annig a >etta er a ta%a f)<lda .lautum d<gum samur me <llum vatnslausn .otnfallinu1 sem fer fram ! dag >egar vatnslausn $r%oma gildir. Hlutmengi l-%%a vatns1 vatnsfasinn ( formi $r%omu er liti svo ! hina f<llnu vatn1 sem er !%v<ru me >v( a h-1 sem hann "fir glfi sem h$n fellur1 m"ndi h-%%a1 ef >a haldist a hafa

stai "fir honum1 h- sem eru fengin me vieigandi rigning m!l1 udometer !%v<ru ! veurfr-ilegum st)<rnuathugunarst<.

Ear Schleiden framan Allen1 )! n!nast 6einn1 %emur saman ( veri spurningu til lei%i inn1 og e%%ert m!l a fara me s<gulegum vegna ranns%na1 vil)um vi einnig lei%i inn gera a ."r)a1 allur the fleiri f$slega vegna >ess lei%i inn er einn af >eim 1 sem hafa rannsa%a mest r-%ilega me >essari spurningu. Aanns%nir hans eru sett fram ( >remur estima.le fr-irit ( Annalen Poggendorff er1 a v(sa til !hrifa fr! tunglinu e%%i aeins rigningu1 %!t og m"r%ur daga1 en einnig .arometric >r;stingi1 vindur1 >rumur1 og hann hefur dregi $r !hrifum daglegs tungl Ganges1 svo sem s"nodic umfer tillit og a l-ra >a ( >remur mismunandi st<um1 Xarlsruhe1 Strass.org1 Par(s framlengdur1 >ar sem hann hefur e%%i .ara efni til a re%)a !hrif f)rum ea !tta helstu stigum1 en tali alla daga ( s"nodic m!nui. F"rst s%oum vi !hrif ! vatnslausn $r%omu ( auga. F"rir Xarlsruhe lei%i inn nota 23 VO !ra athuganir 28O2D28VO1 sem fela ( VU2 /s"nodic3 m!nui NO20 .lautur dagar ea $r%oma $t.reislu ( leiinni )afna vi mismunandi daga m!naarins a mealtali m-linga ! 29,aga m!naarins /n;)a tungl r! h'r og ( >-ttinum eins og )afnan l31 >.e. M d<gum eftir seinni +ctants1 tveimur d<gum !ur en fullt tungl1 a h!mar%i M8 ,aga1 di L daginn eftir 9. +ctants l!gmar%i ra%a fr fram1 me f"rrverandi f'll ! degi 2801 ( s(ara aeins 2NV $r%omu. Hlutfalli 280 # 2NV er s$ sama og 2MV1N # 2OO1O1 eftir >a %emur a >eim t(ma sem se%$ndu +ctants Xarlsruhe meh<ndlaar 2 \ 9 sinnum oftar en ! >eim t(ma sem 9 +ctants rignir.
23

Poggendorff er Annalen ***. S. UM

Ea er umdeilt a er e%%i veruleg og e%%i auveldlega af hendi .endir mismunur. En vi einnig gefa o%%ur e%%i lent >a )afnir. Svo lengi sem felast ( milungs niurst<um reglu.undnu r< athugana enn )afnv-gi tilvil)anir D og hversu mi%i randomness veltur en veri niur D mun meal va?andi ><rf til a .)a upp ! h!mar%sDog l!gmar%sgildi1 fr!vi%i fr! )afnr'tti er r'ttm-tum f$slega vegna a m"ndi s%rifa lagaleg !hrif. 4 raun1 hins vegar1 upprunalega .or af mealtali f"rir einst<%um daga m!naarins enn s;nir m)<g reglulegum lei sem .enda til )afnv-gis ( tilvi%um1 vegna >ess a >eir m"ndi vera ( )afnv-gi1 svo m"ndi gildinu1 reglu.undnu framvindu tunglinu og eftirfarandi1 reglulega ( gegnum framfarir ( gegnum h-%%un og l-%%un. E n$ er grunur um a vi erum a f!st h'r me h! eing<ngu ! chance mismun1 >egar st-r er >essi mismunur mti1 ef vi t<%um tillit til .-i lengd Athugunart(ma.ili /VO !ra31 >v( a ( mealgildi langt(ma athugunum ! vi.$na fleiri og fleiri a .-ta1 >1 vegna >ess a geta e%%i alveg viss dmur eftir na%ta aperfu gera1 hversu mi%i ! a .$ast vi >essu1 svo >a mun gilda1 a ganga $r s%ugga um a <rum hlium gegn >eim grun. 4 >essu sam.andi1 hittir o%%ur f"rst af <llu athugasemd mti1 a st-rsta og minnsta talan sem vi h<fum fundi mun vera ( %ringum 29 daga1 di orinn um helming s"nodic m!naar milli.ili /.rotin Gildi daga getur e%%i !tt s'r sta eftir

#erzeichnungsJeise athuganir3. En >etta er a r-a reglu.undna lagalegum !hrifum me helstu h!mar%i og l!gmar%i l(%legasta1 hva g-ti veri gert r!1 og >annig talar um tilvist sl(%s !hrifum. E! h<fum vi lei til a ver)<fnun vi.$na1 >ar ! meal lengd athugun t(ma var e%%i enn n-gilega ein%ennist a %oma til astoar sem vi t<%um ( stainn af gildum vi%ud<gum multida" upph-ir ea mealt<l ( rei%ninginn. ^tti >a a %oma fram a hafa fulltr$a am% um >a .il1 ( sl(%um ast-um einsta%ra daga , >annig a vi g-tum .est vi V daga s)um1 ea h-tta humming1 n!munda /ef >egar aeins !-tlaa3 getur %omi ( sta f"rir gildum Pealdags%ammtur. En >ar sem >a gildir n$ aeins a !%vea hvort alltaf hefur tungli %eppninni !hrif ! f)<lda $r%omu1 og vi munum leitast vi a %oma gro_tm<gliche )<fnun ! vi.$nai af Znited vi helmingur f)<lda daga ( m!nui hinn helmingurinn tala frammi og horfa hvort )afnvel n$ mar%t-%ur munur ! gildum f"rir .-i s;ningum. Eannig a vi toppur eftir ,atis upprunalegu .or allt regn sem fellur ! 2N d<gum #a?andi tungl1 rei%nu n;)u tungli sem f"rsta degi #a?andi tungl1 og .ara eins og allt regn sem fellur ! 2N d<gum minn%andi tungl M3 eftir #i rei%num me #ollmondstag sem f"rsta degi minn%andi tungl. Ea mun vera augl)st f"rir #a?andi Poon ( SZP MWVW1 til dregi hefur $r $r%omu ( M9W01 >ar sem meirihluti af 2WU f"rir f"rrum og hlutfall 21OWUW # 21OOOO er ! milli >eirra tvegg)a.
daga1 #ollmachung til M VO ,agur er a minn%a1 og a hluta til fara fram .r$un ! >eim gildum ( framt(inni1 sem leiir til
M3

5emer%terma_en hefur ( raun s"nodic m!nui e%%i VO1 en aeins M0 2 \

r< af athugasemdum. Eess vegna er l(ti misr-mi milli rei%na og ( raun fram upph-ir. H'r um sm!atrii ( st-rri leturger.

Svo ! #a?andi tungl falla u.>... 2OU fellur $t1 en minn%andi aeins 2OO haust. Punurinn er e%%i of mi%il1 og )afnvel ! a mar%t-%ur munur1 h<fum v'r e%%i .$ast vi tungli !hrif. En a hann er e%%i .ara spurning um t-%if-ri1 getur gefi o%%ur eftirfarandi s;nishorn1 )afnvel >tt e%%i viss sanna1 en sennilega gera. Hvers vegna e%%i1 >egar t-%if-ri eftir sl(%um strum stofnunum veitt til .ta hans1 sem VOD!ra Athugunart(ma.ili og samante%t ! 2N daga m!naarins1 enn hefur svo mi%i vald til a gera a mismunur fr! 2WU samtals N.2ON $r%omu f"rir #a?andi og minn%andi tungl 1 )afn str munur s%apast f"rir summu p<r og sta%t daga m!naarins= Eannig a vi toppur eftir ,atis upprunalegu .or ( f"rsta lagi <llum $r%oma a unpaired daga m!naarins1 2.1 V.1 N. ZSF1 og ( <ru lagi <llum p<r ! dag1 >.e. M.1 9.1 W. ZSF haust. The Summa sta%t daga er MNUO f"rir par ( MNVN1 >annig a munurinn er aeins VN1 ( sta >ess a f"rr 2WU 7$ g-tum vi gert r! f"rir a ( p<rum og sta%t daga naus"nlegt munur >ess tungl !hrif veltur1 og >v( >essi munur ( raun r!ist eing<ngu af e%%i enn le"st vi.$na. En hversu mi%i minni >etta1 eins og >eirri sem vi finna f"rir #a?andi og minn%andi tungl. #i viur%enna a >etta s;ni er e%%i ng af s)!lfu s'r1 eins og .ara gerist ( >essu tilvi%i er af handahfi Punurinn g-ti veri m)<g l(til. En >a -tti einnig a n$ aeins <nnur mer%i %oma til astoar >inn og st"r%)a ( gegnum endurte%ningu heldur !fram.

P-tti (m"nda s'r a .irgir enn annar deild h-tti ! m!nui1 .ara eins og ( #a?andi og minn%andi tungl1 >ar sem munurinn v-ri a mista%ast1 )afnvel st-rri en efst. Framangreind s%ipting h-tti hefur s'rsta%an !huga1 og 'g mun almennt ta%a eftir a 'g1 sem deild1 a mealtali en theRve uppg<tva eftir athugun ! no%%rum settum af m-lingar1 einn sem verur f)alla um s(ar1 sem n-rri eru alveg ea m)<g mesti munurinn. Ea sameina no%%ur atrii ( f"rri r< athugana a gera tilvist l<g.undnu tungl !hrif m)<g l(%legt l3 umfang mismunar ! h!mar%i og l!gmar%i1 sem um eftirf"lgni virist vera st-rri me tilliti til lengd1 eins og >$ g-tir veri hneigist a na%inn heng)a handahfi1 M3 n!%v-mlega a .$ast t(ma f)arl-g ! milli h!mar%s og l!gmar%s n!l-gt h!lfa m!naa t(ma.ili1 sem um er a r-a lagaleg !hrif1 og V3 a mismunur milli gildi samt<lur .egg)a megin helminga af t(ma.ilinu sem er m)<g mi%i st-rri en fr)!lslegur s;ni geta fundi f"rir t-%if-ri. Sem e%%i fara saman vi t(mum h!mar% og l!gmar% me fullt tungl og n;tt tungl1 getur e%%i mtm-la a %oma1 ef vi munum a r!ast ! slinni ! ma?ima og l!gm<r%1 z sem hiti og >r;stingur ( loftinu1 )afnvel me h!degi og min-tti1 sumar og vetur Slst<ur saman. Eftir allt saman1 verur >a samt gott a e%%i ."gg)a of mi%i ! r< athugana. Ea er e%%i l(%legt a munurinn ! milli h!mar%sDog l!gmar%s1 milli va?andi og minn%andi tungl hv(lir ! aeins tilvil)un1 en >a er m<gulegt. Ef vi .eita. Eannig a <nnur r< m-lingar1 ( >v( s%"ni a st"r%)a o%%ur f"rir lei%inn ea samsetningar sama vi f"rri l(%ur fengin ea a endurspegla ver First1 >etta gefur anna ranns%n ! lei%i inn er1 varandi MU !ra flo%% athuganir1 sem var ger ! !runum 28OWD28VM af Herra Schneider ( Strass.org1 me VUN8 .lautum d<gum ea regns%$r VVV /s"nodic3 m!nui. Eetta s;nir einnig upprunalega .or af m-lingar af sv<runinni ! mealtali f"rir einst<%um daga m!naarins samt ngu reglulega >annig a vi verur a gera r! f"rir a vi.$n eru e%%i n-gilega )afnv-gi. En ( gegnum >essar vi.$na sp"r)a s)!lfan >ig eftirfarandi ath"glisvert .endir !I H!mar% ! f)<lda .lautum daga fellur ! 2V. me 2N9 $r%omu1 svo a aeins einn dagur fr!.rugin h!mar%i f"rri r<inni1 fr!vi%i sem getur einmitt vegna e%%i enn alveg rlegur vi.$na %emst e%%i1 og ef e%%i l!gmar%s s)!lft1 en l!gmar%s n-sta tala 22U fellur ! M01 aeins einn dag <ruv(si en a l!gmar%i f"rri r<inni. Toppur1 eins og ( f"rri r< Xarlsruhe1 heildarf)<ldi $r%omu f"rir va?andi og minn%andi tungl V3 1 svo %oma til Stras.ourg ! #a?andi tungli 20881 er minn%andi tungl ( 289O $r%omu1 hva munurinn fr! 298 samtals $r%oma ! V8M8 og hlutfall af 21O8O9 # 21OOOO eru. Svo munurinn f"rir #a?andi og minn%andi tungl hefur e%%i aeins ( s<mu !tt1 en sam.andi milli tvegg)a )afnvel n-rri sama gildi eins og ( r< Xarlsruhe1 !n leiinni vilt vensla vi seinni ast-ur s'rsta%lega mi%ilv-gt1 >v( >a verur s;nd s(ar1 a n!%v-m samsv<run >essa hlutfalls er e%%i einu sinni gert r! f"rir vefsv-i me mismunandi hreinum f)<lda !rlega $r%omu.
V3

Pe >v( a interpolating n$mer 2MM f"rir VO Tag af upprunalegu t<flunni.

Eins og >a er n$ h'r me samtals um sta%t og p<ruum daga. Ear sem vi h<fum n$ til a (huga n;)a t-%if-ri1 >a t-%if-ri getur um. Summa unpaired daga er eftir ,atis upprunalega t<flunni 202M f"rir par $r%omu daga !ri 202W1 >annig a munur ! heild aeins 9L +g >essi munur hefur gagnst-a !tt en ( f"rri r<. Ea mun vera ( samr-mi vi >essar ast-ur hverri r< f"rir sig og tengsl >eirra vi hvert anna >egar erfitt1 n' a tr$a >v( a hafa !hrif ! allt tungli var sham tilvil)ana. Lei%i inn var s%r! ! sama r< athugana me f)<lda $r%omu og f)!rh- fallna vatni f"rir hvern daga m!naarins. L!tum o%%ur s)! hvort og hvernig >essar t<lur teng)a the f"rri einn. Eins Pa?imumtag leiir ( 29 me 82910M1 a l!gmar%i M8 me 9N91W9 mm af rigningu H- /SZP f"rir alla MU !ra athugun31 .emer%terma_en nefnilega einn m-lir magn af falli vatni af h- sem >a ! s%ipi1 ( >essu einn >a veiir undir vieigandi r!stafanir1 til a r(sa upp "fir )<ru . /Pill(metri er n!l-gt 2 \ M l(nu.3 Ea m"ndi gera aftur n!%v-mlega sama dag1 hitti vi sem h!mar% og Pinimumtag >egar ( Xarlsruhe r<. +g hva a gr(arstr mismunurL Ea er e%%i vantar of mi%i1 >annig a upph- af rigningu daga ( h!mar%i v-ri tvisvar eins og str eins l!gmar%s%r<fur daga. Hlutfalli er 2U01OO # 2OO1OO. Eetta s;nir sama tungl !hrif1 sem gerir rigning oftar1 einnig gerir >! >'tt meira. Alls f"rir #a?andi tungl er 00VW1V81 til a minn%a 93 88M21OO mm1 mismunurinn er 222N1V8 mm og hlutfall 22M1WN # 2OO1OO >ar. Sam%v-mt >essu innan MU !r ( Strass.org mean ! #a?andi tungl V19VVW pari. Foot />.e. meira en helmingur h- manni3 meira vatn en ! hnigna falli f"rir svo mi%i1 munurinn er 222N188 mm. The Ya?ing Poon f"llir h'r eftir 0 tunna me vatn1 ! mean minn%andi aeins 8 f"llir.
93

Zmhverfing af NVU1M8 mm f"rir VO ,a".

S%r! mig umr-dda h$smir sem .;r me <rum ( sama h$si1 og vatni til a >vo til s%iptis safnar henni $r eaves1 r!i til auszu.edingen ! #a?andi tungl hva >a er eins og a viur%enna >egar eigin%ona uppl;strar maur er1 eins og >eir vil)a >! gefa e%%ert til tunglsins. Svo %onan Prfessor Schleiden m"ndi vissulega e%%i <fugt a s!ttm!lanum1 og %onan m(n f"rir tunnu af vatni hafa meira a !ttunda. L!ttu gera upp vi %onur hvors annars1 og fara fre%ar ( >a sem vi finna og %arlar. #i draga aftur til #a?andi og minn%andi tungl gegn par og sta%t daga tillit1 hvort vi gerum e%%i enn einu sinni %oma a m!li >ar sem handahfi hanga ! seinni1 >a er gott f"rir mismun1 f"rrum veltur ! sama. Summa unpaired daga er 02NM1WM f"rir par daga 0WO91UW mm1 sem er aeins munur ! 9NM129 mm1 maur >arf a s%rifa ! af handahfi. Eessi munur er tilt<lulega str1 sem eru almennt stofna f"rir p<r og sta%t daga1 en e%%i n! enn lang helming af >v( f"rir #a?andi og minn%andi tungl. Ea v-ri vegna >ess a sum af >eim !rangri sem stafar af lei%i inn ! ranns%nar .enda vald sitt sem Schleiden hl)mandi sta gegn tungli !hrif. :g segi no%%rar. #egna >ess1 eins og fram1 lei%i inn stunda tungli !hrif mi%lu lengra en .ara ( tengslum vi vatnslausn $r%omu. :g mun halda !fram a ta%a $t1 en l!ta n!mi n$na til )afnvel saman ! niurst<ur sumra annarra ranns%na varandi

vatnslausn $tfellingu me hinni f"rri. Eins og vi h<fum %omi a Strass.org ( Fra%%landi1 vil)um vi halda !fram ! >essari s<mu !tt. Eetta .;ur o%%ur M0 !ra gamall athugun r< /28O9D28VM3 ( Par(s me VWMN $r%omu VN0 /s"nodic3 m!nuir er me E. 5ouvard /e%%i a rugla saman vi eldri A. 5ouvard3 s%oai N3 . Aanns%nir hans vara einnig e%%i aeins !hrif tunglsins ! vatnslausn $r%omu1 en einnig ! vindi og .arometric >r;stingi. En vi h-tta n$ ! vatnslausn $r%omu eru.
N3

cuetelet Corresp. st-rfr-i. et ph"s T. #

.ls. MNU

H!mar%s l-%%ar s(an me $r%omu 298D2V1 l!gmar%s $r%omu ! 2OODM8 Svo aftur1 sama dag sem eru n$ >egar ! mti o%%ur ( f"rri rair en ( h!mar% og l!gmar%. Punurinn er mi%lu meiri /98D2OO3F )! svo mi%ilv-g me tilliti til lengd ! athugunart(ma.ilinu sem nemur1 a f"rir utan s%api um stundir saman me f"rri r<1 gat e%%i h-tt a hugsa um handahfi1 sennilega. En n$ er >a enn fremur a munurinn ( Par(s f"rir f)<lda $r%omu /e%%i f"rir the magn af fallandi vatn3 einnig hefur raunverulega sn$a $t mar%t-% en ( f"rri st<um1 ef l<glegur Poon !hrif s'r sta1 eins og 'g mun s;na ( n-sta %afla. F"rir #a?andi og minn%andi tungl f!um vi t<lurnar ( 2889 og 2U921 sem er munur ! 29V og hlutfall af 21O8M21 aftur s%r(ti a uppf"lla s%il"rin sem finnast h'r a ofan. A finna %raft t-%if-ri aftur ! p$ls1 gerum vi r! f"rir h'r summu unpaired og no%%ra daga1 og s)! t<lurnar 28OV og 2U0N1 sem aeins mismunandi eftir 9N. Einnig 5ouvard hefur greint magn falli vatni. ,agsetning h!mar%i finna h'r ! 21UV mm /Eins mealh- f"rir Pa?imumtag31 illa ( samr-mi vi !ur finna ! M Sl(% fr!vi% en vi verum alltaf a hafa h-gt svo lengi sem vi.$na eru e%%i rlegur1 )! undir no%%rum r<um eru s(an %rafist af meginreglum l(%indafr-i a .$ast svo. F)<l.re"tilei%a stasetning getur s%ipt s%<pum. En 'g tel a fr!vi% ( raun veltur ! aftur!.a% vi.$na vegna >ess a upprunalega .or m-linga s;nir m)<g reglulega gang gildum. Einnig er >ar Pinimumtag aftur1 ( samr-mi vi f"rri1 M8 me 21O2 millimetra. +g !ur fundust h!mar% daga1 2V. og L9.1 m-ta1 me 21VW og 219V mm1 h-rra en >etta Pinimumtag. Svo er >a enn meiri f"lgni vi <ll framangreint. #a?andi tungl ( mi)u f"rir 2 m!nu M21MW mm1 minn%andi 2010O mm falli vatn. Punur 2.VW mmF hlutfall 2OW18V # 2OO1OO. Svo #a?andi tungl e%%i neita eign s(na Plus gerir h'r. Gefa og sta%t no%%ra daga1 > me sig MO.WV og MO1NV mm aeins munur ! O12O mm. A hafa ( huga a h"gg)a a enn meh<ndlair eftir t-%if-ri ! mismun ! verm-ti samt<lur f"rir sta%t og p<ru daga1 f"rir utan tilt<lulega l(till st-r1 og >v( a ein%ennast eins sl"ss sem hann para >risvar ! meiri upph- f"rir undirDfimm tilvi%um1 hefur gefi tvisvar f"rir sta%t daga1 > !vallt meiri summan fellur ( s<mu fimm tilvi%um a va?andi1 minni ! minn%andi tungl. Eftir a vi aftur til E;s%alands1 til ranns%na ! mest ardent tungl meteorologists SchS.ler1 >ar ! meal mill)n arir til a %oma !hrif tunglsins ! veri aftur heira. +g > m! r)$fa mefer hans ! m-lingar1 ma ( sam.andi vi samsetningu hennar1 stundum eli miilsins draga efni til a gefa honum helstu verlei%a verur

!fram ( >eim efnum en alltaf1 en vi erum1 a svo mi%lu le"ti sem athugun gagna sig fr! honum veri l<g1 e%%i .undi vi mefer hans ! sama. 7!nar tilte%i1 hann SchS.ler nema ( no%%rar saman a standa treatises .irtar tveimur as%ildum ranns%num ! vifangsefninu o%%ar1 f"rsta ( s'rst<%u s%)ali um W3 1 >ar sem hann M8 !ra athuganir me 9M00 .lautur daga ( V98 /s"nodic3 m!nui a hluta til Augs.urg1 a hluta til Stuttgart1 a hluta Punchen r!inn s%ou f"rir .-i f)<lda .lautur daga1 eins og the magn af fallna vatn1 vind!tt gagnvart tungl !hrif.
W3

SchS.lerRsZntersuchungen um !hrif tunglsins ! .re"tingar ( andr$msloftinu o%%ar. Leipzig1 28VO.

The Augs.urg athuganir eru 2W !ra1 282VD28M81 ( Stuttgart 9 !r1 28O0D282MF Punchen !tta !r1 2U82D2U88. Aftur vi lendum h'r ( meginatrium s$ sama1 um tungli nfluence %ara%terisert teristic stig1 sem st<ugt leiddu af f"rri ranns%num. H!mar%inu 2WU $r%omu fellur ! 2Vth1 l!gmar%s $r%omu me 2M0DM8 U3 The #a?andi tungl var ( MM291 minn%andi $r%oma ( MO8N. 2M0 munur1 hlutfall 21OW20 # 2OO1OO. P<r og sta%t daga getur veri vegna >ess a s'r%ennilegu r!st<fun SchS.ler er athugun r< e%%i saman1 )afnvel me f"rri .era ngu vel gert til a s;na fram ! a fram til a au%a og minn%a tungl munur er mi%lu meiri og st<ug ( !tt en f"rir p<r og sta%t daga1 sem -tti a gefa o%%ur !-tlaa m-li%vara um hva m! s%rifa a .re"tast.
U3

Eftir SchS.ler sig L degi eftir seinni og l daginn eftir 9. +ctants1 sem samsvara ofangreindum daga aldri tunglsins.

A upph- falli vatni er ranns%n SchS.ler er fulln-g)andi me !h"gg)um aeins fimm stigum ! tunglinu1 en niurst<urnar eru samm!la m)<g vel aftur ( samr-mi vi >-r sem f!st f"rir sama t(ma.il ! f"rra r<. /P. samante%t um ( n-sta %afla.3 4 annarri ranns%n hans SchS.ler sameina 83 s(ustu M8 !ra athugun f"rir Augs.urg1 Stuttgart1 PSnchen1 sem er e%%i st<ugt samfellt vi hvert anna1 me VM !ra sem hafa veri gerar ( og ( %ringum TS.ingen og Stuttgart me >remur mismunandi !he"rnarfulltr$ar1 svo sem fr! heilar s<mu $rslit ( samfelldu WO !ra flo%%num athugana 2UUMD28V2 me 02NO $r%omu UNV /s"nodic3 m!nui1 gefur hann aeins f)<lda $r%omu veltir.
83

Xastner1 Safn til efnafr-i og veurfr-i. #S 2W8

7$ megum vi e%%i le"na fr! o%%ur a >a er e%%i of vongur f!1 heldur #ei%ing s<nnun um tungli !hrif re"nist af >essu infliction ! VM !rum. Ett enn s' f"rir alla WO !ra preponderance ! hluta #a?andi tungl1 en >etta er mi%lu minni gegn !ur fram1 enn fellur h!mar% ! svii annarrar octants /daginn f"rir sama1 >.e. 223F en l!gmar% er ! sv-inu um 9 +ctants f"rr en ! s(asta !rsf)rungi /sem MN aldri )afngildi tunglsins3 flutti1 og hlutfall af f)<lda $r%omu ! h!mar% og l!gmar% er aeins 2MMM # 2O89 di 22M19 # 2OO1O1 >annig a staa l!gmar%i er <rl(ti .re"st og s;nir allt !hrif tunglsins <rl(ti vei%st gagnvart <llum f"rri athugunum. & sama t(ma1 en einnig eftir tungl !hrif er enn svo decidedl" a hann g-ti SchS.ler >essa WO !ra flo%%num athugana eru notu umfangsmestu !l"%tanir um tungli !hrif.

Le"fu o%%ur a sp"r)a o%%ur !st-una f"rir fr!vi%inu sem confronts o%%ur1 ( vissum s%ilningi1 er >a %anns%i vegna >ess a vissulega er 'g e%%i f-r um a tilgreina >a ( eftirfarandi tilvi%umI Ea er e%%i l(%legt a tungli hefur .ein !hrif ! margf<ldun og l-%%un ! vatnslausn af .otnfall er gefi upp1 en ( >v( a >a1 the pressure s%il"ri1 og ( efri sv-um ! hitastigi s%il"ri /s)! a nean31 ( %rafti >ess en e%%i ! vind!tt .re"tist. 4 raun eigum vi a s)! um a s<mu !f<ngum ( tunglinu1 sem f"lg)andi f)<lda og magn efnisins ( vatni $r%omu ( Xarlsruhe1 Strass.org1 Par(s1 Augs.urg hag1 )afnvel l!g loftvog og suvestur vindum1 sem .era rigning ven)ulega >ar. 7$1 hins vegar stendur til a !l"%ta a eftir .reiddarDog lengdargr!u1 eftir ast-um ! h<f og f)<ll sama .re"ting ! >r;stingi og hitastigi .era mismunandi vind!ttir og getur leitt til s<mu vindur mismunandi ast-ur ra%a1 vegna >ess a vind!tt er vissulega eina af sams%iptum >r;stingi og hitastig ! milli mismunandi st<um fer. Ev( >a er alveg m<gulegt a tungli ! st<um sem eru m)<g mismunandi a >essu le"ti fr! hvor <rum1 mismunandi !hrif ! f)<lda rigningu og $r%omu. #i >v( m! e%%i halda sam.-rilegum athugunum ! st<um sem tengsl hafa e%%i veri ranns<%u ( >essu tilliti1 ea saman.urarh-fni e%%i re"nst af s)!lfu s'r. 7$1 ef SchS.ler hefur !samt athugasemdum W st<um ( WO !ra flo%%num hans m-lingar1 er vel hugsanlegt a ! meal >eirra a finna stai >ar sem saman.urarh-fni fara ! me the f"rri einn. :g hef t<lurnar taldar "fir M8 !ra flo%%num athugana >ar sem WO til fr!dr!ttar til a f! f)<lda VM !ra f"rir >remur st<um !fram. Eeir s;na m-li .rottf<r fr! <llum f"rri eins vel samsvaranir1 svo a >eir eru algerlega un%om.inier.ar >a1 og 'g fura hvernig SchS.ler Eessi VM !ra athuganir me >eim M8 !ra gamall hefur veri f-r um a sameina. Sem h$n fellur einnig ! veurfr-ilega !hrifum slar a sameina athuganir mismunandi athugun st<um ! sama mengi athugunum. Eegar tungli %emur upp1 a s)!lfs<gu1 >arf a %omast $t1 >v( >a vantar enn fleiri athuganir1 en >a er alltaf a s%oa aeins hvort athuganir >olir samsetningu. Eeirri forsendu sem er e%%i a fullu saman.urarh-far f"rir stai m)<g marg.re"tileg ast-um1 !hrif tunglsins ! vatnslausn $r%omu er r'ttl-tt me >v( a sumir r< athugana /um sem fre%ari uppl;singar ( St-rra letur mitt3 raunverulega eru til f"rir st<um m)<g marg.re"tileg landfr-ilegri stasetningu1 sem ( s)!lfu s'r alveg eins vel til %"nna !hrif ! tungli ! vatnslausn $r%omu1 en !ur1 en <ll <nnur s%il"ri >essa !hrifum1 s)! l!ta1 svo athugasemdum Poitevin Pontpellier /( suur str<ndina sta3 sem Arago commemorates 03 1 og athugasemdum Everest 2O3 ( Xal%$tta.
03

Annuaire du 5ureau de l.ongit. p. 28VV. p. 2WU

2O3 Li.rarian. Zniv 28VW. Avril.

Ea var einnig athuganir ! Xarlsruhe1 Strass.org1 Par(s1 Augs.urg1 Stuttgart1 PSnchen 223 eru te%nar saman h'r nema a >v( le"ti sem >au passa ( >essari samante%t. En s$ stare"nd a ( m<rgum st<um1 sem h-gt er a finna ( e%%i of mismunandi landfr-ilegra ast-na1 svo passa niurst<ur fengust1 er alltaf talin veruleg au%ning um s<nnunarg<gn1 niurst<ur $r r< af athugunum f"rir hvern sta1 s%oa og sl(%t fr!vi%1 sem s;ning f"rir <rum st<um1 >! eru >essi r<% getur dregi

verulega. Ea er h'r1 eins og oft1 a )!%v-ar niurst<ur sanna meira en nei%v-tt a vera f-r um a sanna. F"rir saman.ur er naus"nlegt s%il"ri f"rir hvern saman.urar. Ef vi vil)um l(%a te%i VM !r a SchS.ler hefur M8 .-tt ( sameiginlega Sam.and <ll sl(% r<1 svo > tungli !hrif enn alveg !%vei enn1 eins og >egar er te%i fram1 SchS.ler s)!lft hefur samsetning af VM me M8 !rum nota til Xonstatierung og umf)<llun um tungl !hrif.
223

P'r finnst a )afnvel athugasemdum Punchen1 sem h-gt er a n!lgast me >v( a draga t<lurnar ( t<flunni f"rir Augs.urg og Stuttgart ( ranns%n SchS.ler er S. 9 af t<lum ( heild t<flunni f"rir alla V st<um p.8 vera fulltr$a s'rsta%lega e%%i s$ .esta me >eirra at%v-a.

Fimm ranns%nir sem vitna er h'r me lei%i inn1 5ouvard og SchS.ler um !hrif tunglsins ! vatnslausn $r%omu er mest n!%v-mar sem 'g veit. En >eir eru enn verra )afnvel af sumum ranns%num1 hver um sig1 Flauguergues og cuetelet1 sem n-r a hluta til minna !f<ngum1 stundum st"ttri athugun t(ma1 en ( niurst<um s(num aftur m)<g vel me h'r a ofan1 vera re"ndist )!%v-tt f"rir tungl !hrif ( s<mu !tt saman1 svo a hagst- far af VM)Khri tions SchS.lerRschen r< >annig verur a .-ta meira svo gengi me f"rrverandi en af cueteletRschen athugunum 0 Gaml!rs%v<ld athugun /289MD28NO3. :g vil gefa mest missandi >eirra ( ."r)un1 eins og >a .-tir e%%ert n;tt1 aeins n;)ar stafestingu til allra !ur.
Flauguergues 2M3 hefur aallega %e"pt verlei%a me athugunum ! !hrifum tunglsins ! loftvog1 en >a sama r-st einnig !hrif f)rum !f<ngum /s"z"gies og f)rungi3 til vatnslausn $r%omu ! tilefni. Til #iviers /28O8D28M83 starfandi MO !ra athuganir hennar veita f)<lda $r%omu eftirfarandi gildumI 7eJ Poon L cuarter Full Poon S(asta %vartil U8 88 8M WN

2M3

5i.l univ.***# . p. MW9

Lgmarks eftir a falla verulega sasta rsfjrungi, hmarks fyrsta rsfjrungi. En kva sasta rsfjrungi meal 4 fanga m einnig allar fyrri rair, Karlsruhe, Strasbourg, aris, !" ra og jafnvel #$ ra gamall S%h&bler's%he, sle((tu lgmarki. )marks meal fj*gurra fanga anlangen+, svo ,a fellur tveimur fyrrnefn+a fjrum r* athugana einnig eins eftir -lauguergues l rsfjrungi, me tveimur fullu tungli, sem breytileiki er ekki vart ,egar vi muna a ,a er almennt sammla raun milli tveggja helstu f*ngum grenn+ vi anna .%tants, fellur. cuetelet er 2V3 m-lingar1 gerar ( 5russel1 me tilliti til falli vatnsmagn1 a ta%ast aeins n(u !ra1 289MD28NO1 sem er allt of l(ti til a r'ttl-ta einn endanlegar !l"%tanir f"rir sig. There eru te%nar saman ( >r)! daga1 sem gaf eftirfarandi magn af vatni ( mm H-I Ta"la um magn "allna vatni e"tir $ ra athuganir % &russel' (uetelet .

,aga Pillim.#atn. ,aga Pillim.#atn. ,aga Pillim. #atn. m!naarins. m!naarins. m!naarins. M0 VO L MV9 NWU 8 0 2O V.9O V.09 V2W V.NV 22 2M 2V 29 2N 2W 2U 28 20 MO M2 MM 9.0N 9.OM V.0M 9.V8 MV M9 MN MW MU M8 V.N0 V.WW

H!mar%inu fallna vatnsmagn er s;nt h'r ! 22 2M 2V1 >ar sem annar +ctant er ( mi)unni1 sem svarar til f"rri niurst<ur1 l!gmar%s ! N. W U1 .r!um M0 VO l1 er <nnur af hvaa gildi ! sama t(ma me ven)ulegum sta sem er n!l-gt hreinum l!gmar%i. Hva )afnvel >essi l(till f)<ldi !ra athugun veitir meira en .$ist samsvarandi niurst<u me lengri athugun r<.
2V3

cuetelet1 Sur Le Climat. de 5elg1 #. lei%ur. 1 28NM. p. W0

L!tum n$ /fengin me >v( a draga WO3 VM !ra SchS.lerRsche r< me PoitevinRschen og EverestRschen1 sem sam.-rilegir vi restina af s%ilgreindum li a svipta s)!lfan >ig1 ( hli1 >! niurst<ur W s)!lfst- sameina hvers flo%%s athugana starfandi a st<um sem gera v(%)a e%%i of langt ( landfr-ilega umhverfi1 me tr$legum samstaa var a f)<ldi vatnslausn $r%omu og magn af vatni ( %ringum falli 2V og 29 ! /s"nodic3 m!nui /n;tt tungl rei%na sem l3 a st-rsti til M8 %ring er minnsti a h!mar% og l!gmar% ( %ringum helming s"nodic m!naar milli.ili1 og rigning f)<lda og magn af $r%omu ! #a?andi tungli er talsvert st-rri en ! hnigna. T(minn af h!mar%i fellur ! milli L f)rungi og fullri Poon ( grennd vi anna +ctants og t(mi l!gmar%i milli s(asta !rsf)rungi og n;tt tungl1 ( n!grenni 9 +ctants. Svo langt a vi h<fum aeins talin !hrif tunglsins !f<ngum til vatnslausn $r%omu tillit1 en spurningin er1 hvort t)! einnig <nnur s%il"ri af Lunar !hrif ! tunnu. Ein%um >essi spurning va%nar gagnvart perigee og Apogee1 losa apses og ! <llum ast-um ( anomalistic hlaupa /.ls. 29V3. &hrif >eirra ! vatnslausn $r%omu er s%ou1 e%%i aeins ( raun en einnig sanna me s'r. #egna samsvaranir f)<gur alveg h! hvor <rum sem m!li SchS.ler1 E. 5ouvard1 Flauguergues og PKdler hefur %omi ( )s1 A f)<ldi vatnslausn $tfellingu er svo sem magn af vatni falli ! >eim t(ma sem perigee sem er h-rri en ! >eim t(ma sem perigee. En munurinn ( >essum efnum er l-gra en >a sem veltur ! stigum.
F"rir summu >rigg)a daga1 mi)u sem er perigee og apogee1 eftirfarandi t<lur fundust rigningarI V dagar fr! perigee V daga fr! Hlutfall.

Erdferne SchS.ler 293 1 AP St /M8 !ra3 PKdler 2N3 1 5erlin /2W !ra3 5ouvard 2W3 1 Paris /M0 !ra3 SZP NMV V20 9O9 2M9W 98N VO2 V8W 22UM 2OU18V # 2OO1OO 2ON108 # 2OO1OO 2OM1OM # 2OO1OO 2OW1VM # 2OO1OO

F"rir Apsidentage en )afnvel Eftirfarandi n$merI ,agur Perigee Flauguergues 2U3 . #iviers /MO !ra3 SchS.ler1 AP St /M8 !ra3 PKdler1 5erlin /2W !ra3 5ouvard1 Par(s /M0 !r3 SZP
293

,agur perigee

Hlutfall.

0W 289 2OM 2VV N2V

89 2W2 0N 2VV 9UV

2291M0 # 2OO1OO 2291M8 # 2OO1OO 2OU1VU # 2OO1OO 2OO1OO # 2OO1OO 2O8188 # 2OO1OO

rannsa%anda SchS.ler er. S. MU SchS.ler hefur te%i tillit aeins ( M8 !ra1 en e%%i WO !ra flo%%num athugana ! !hrifum perigee og Apogee.
2N3 2W3 2U3

5)r og PKdler tungli. S. 2WV Corresp. st-rfr-i. et ph"s par cuetelet. T. # Pag MWU

Flauguergues er e%%ert !%v-i ( n!l-gum daga Apsidentage.

Svo a mealtali f"rir umr-ddum sta athugun fellur ! degi perigee um %lu%%an 0 .ls. E. t( vatn en ! >eim degi sem perigee.
F"rir magn falli vatni voru rei%nu me M0 !ra 5ouvardRschen athugasemdir ( V daga mer%ir hlutfall af perigee og Apogee 22U12V # 2OO1OO1 og f"rir Apsidentage einnI 2O91NN # 2OO1OO1 Eftir 2W !ra SchS.lerRschen ( Augs.urg f"rir Apsidentage einn 283 22U19W # 2OO1OO.
283 SchS.ler

prfdmari. 9O

-yrir alla +aga anomalisti% bylting er r/tt fyrir !0 ra gamla arisian r* athugana E. 1ouvar+. Eftir ,etta er a finna 2 +aga samt*lur hmark fj*l+a blautum +*gum me 433 sustu, + !"

,essum mnui 4ef (erigee 5 L gil+ir6 ea L +aginn ur en (erigee, lgmarks af 27# 3$ Sem ,8ir +aga9 falli hmarks magn af vatni sem 4.7:$.$$$ l +aginn fyrir (erigee, lgmarks me 2.#2$.$$$ 3: ea ! +*gum eftir ;(ogee. <essar niurst*ur gera ekki ,a virist lklegt a hmark og lgmark raun saman vi (erigee og ;(ogee sig og aeins vegna fleiri afturbak reglu athugun r* eru un+irstriku enn meira af ,v annan htt.

Hversu auvelt er a (huga hver m-ta .esta ea versta stig af s"nodic og anomalistic tungl hlaupa f"rir rigningu1 >.e. seinni +ctant me perigee1 ea 9 +ctant ea augl)s s(asta sinn f)rungur perigee tilhneiging a rigna s'rsta%lega str ea l(til1 og munurinn ! milli gildanna f"rir vi%omandi daga fr! >v( a tilvil)un verur s'rsta%lega str. 4 raun SchS.ler finna ( M8 !r hans athugunum 203 a ! mean M +ctant me perigee NU1V voru .lautur daga1 s(asta !rsf)rungi MO3 var aeins VU1V .lautur daga me Apogee1 gefa hlutfall 2NV1N # 2OO1O er.
203

rannsa%anda SchS.ler er. S. NW

MO3 F"rir 9 +ctants hann er e%%ert samante%t.

Svona1 >egar perigee fellur me M.+ctanten1 >a er rigning /! >eim st<um ranns%n s%)ala SchS.ler er3 um 2 2 \ M sinnum l(%legri en ef perigee fellur me s(asta !rsf)rungi. Auvita1 er a .$ast vi aeins fr! m)<g langt(ma athuganir vegna s)aldg-f samsetning af the !rangursr(%ur stig af s"nodic og anomalistic umfer no%%u n!%v-m s%ilgreining ! sam.andi f"rir daga svona tilvil)un.
Zm hugsanleg !hrif ! daglega /s;nilegt3 fer ! tunglinu ea svo%allaa tungl %lst f"rir $tliti vatnslausn $r%omu engin .ein ranns%nir vita er a m'r1 enda >tt eftir stra? ! eftir til a r-a !hrif >ess ! glav-r og grugg himinsins er svo !hrif l(%lega . `fugt SchS.ler finna !hrif af segul!ttar ea .reiddargr!u tungli ! vatnslausn $r%omu1 en >a m"ndi vera l<ngun af <rum athugunum fre%ari stafestingu. Zppl;singar um >a ( St-rra letur minn.

Svo mi%i ( s<nnun ! stare"nd tungl !hrif ! vatnslausn $r%omu. Zm suma n!nari !%v-um1 dreifa eftirfarandi %<flum. Paur getur stra? %oma >ar a l$tandi spurningunni um !st-u >essarar !hrifum1 og )afnvel ( vel >e%%t l<g sem h$n stafar me orunumI 6Hvers vegna eru t!r f"rir nean tungli >eirra svo mi%i6 E! er ng svar n$na1 auvita e%%i me ( f"rra1 n' mun svo a finna h'r a nean. En til a svara spurningunni1 ! hvaa t(mum >a sem flestir eru1 en fort( og ( n-sta %afla eftirfarandi -tti a gefa ga framlag. 4 stuttu m!liI Ea rignir mest1 >egar tungli .r!tt mun vera fullur og >egar tungli er n-st )<ru er1 veri er1 hins vegar merriest1 himnarnir hl-)a mest1 >egar tungli verur n; fl)tlega1 og tungli af G<rin er lengst ( .urtu1 og anna og 9 +ctant eru n!%v-mlega sinnum. Ear t!r eru .ara s'rst<% tegund vatnslausn $r%oma1 gr-tur a s)!lfs<gu1 einnig maurinn ! >essum t(mum sem mest og er vegna >e%%tra !hrifa tunglsins ! tilfinningasemi. S'rsta%lega %onur1 sem oft Y SDsen e%%i1 hvers vegna >eir -ttu a hl-)a ea gr!ta1 finna gagnleg v(s.endingu ( f"rrverandi. Ea liggur ! tunglum. Eeir

vil)a ef >eir vil)a til a s)! um sig1 finna a >eir anna til a +ctants gr!ta mest1 og ( 9. mest hl-)a. A hn(f ea t!r ,a%r"ometer "ri >v( me "gg)andi vera a m)<g gagnlegur tl f"rir n!m !hrif tunglsins1 sem 'g m-li me a ( framt(inni !he"rnarfulltr$ar. Einn vildi >ess vegna a microchemical athugunum og micrometeorological og veurfr-i v-ri s-tur v(sindi ( einu m"ndi ta%a f)<lda heilum doJnpours .ara a tel)a ea m-la ( litlu $ts%rifaist glas af f)<lda t!r varpa. Pe vi%v-ma h<nnun me sumir gull l(til t-%i g-ti m)<g vel a finna sta ( m!li vi hliina ! l"%ta s<lt d<mur og vildi eins og til a nota >!. Gegn >$ vilt ( s%;r himinn margir l)si t(ma f)ra +ctants l(ta1 og enn allt of l(tiDpoJered ranns%nir ( veurfr-i v-ri atvinna f"rir unnendur. A einhver f)<ldi af hagn;tum reglum m! ."gg)a ! >e%%ingu ! >essum s%il"rum1 'g gef .ara ( s;ni. Ef perigee1 me M GafnD+ctants1 sem er n-r <rugglega ! sl-mur 7e?t a .$ast rigning1 s%;)a himinn1 verur maur >! gera allir s%emmtifer1 %onur eru e%%i vandr-alegur >! f<tin >urr%un1 og ef menn vil)a hafa af >urru veri ( h$sinu1 eins og >eir morguninn svo hitta n;)a s)ali vandlega set)a hana ! .$nings%lefanumD ta.le %onu sinni1 >v( aeins vasa%l$t e%%i lengur a gera >a >!. & hinn .ginn er fr)!lst a gera gott a not%un >eirra og ! sama t(ma til a s;na f)arl-g >eirra fr! )<rinni f"rir-tlanir1 fundi 9. S' octants me Apogee1 >ar sem >eir geta vera vinalegur sam>"%%i ums%nar viss um a ef >eir gera e%%i einhver annar hefur >egar fundi >a1 f"rir hva vir%ar e%%i samr-ma g<fuga g<ngulag >eirra1 augu of.eldi >eirra af s)!lfu s'r1 h)!lpar >eim >! g(r og andlit tungli samr-ma. D S%!ld veit e%%i einu sinni a $ts%;ra m<rgum sinnum af hver)u st"%%i >eirra falla ( gegnum. Einfaldlega vegna >ess a ! f"rri s;ningin af tunglinu r'ttur t(mi gle"mist. A harmlei%ur1 ( >v( s%"ni a vera viss um gan !rangur1 ( f"rsta sinn ! >eim t(ma sem seinni +ctants >ar t!r fl-a n-stum af s)!lfu s'r1 gamanlei%ur en ! >eim t(ma sem 9 +ctants1 >ar sem )afnvel tungli gerir fl% hl-)a1 eru s%r!. Eftirfarandi s;ningar >! fl% a staaldri gera >a sama aftur1 sem >eir geru ( f"rstu1 og >a >arf e%%i meira %v(a !h"gg)um. F"rir g r!1 sem er h'r f"rir s%!ldinu1 sama veurfr-i g-ti gera a mi%ill gegn h"lli ef >eir hvor l) s<fnum >eirra til a vera n;tt tungl1 sem m"ndi l!ta ( !fanga tungli1 >ar sem >a var s%rifa. Annars vegar veurfr-i m"ndu >! s)! anna Jateriness og >urr%ur ! sama1 n;)a >-gilegri lei til a rannsa%a !hrif af tunglinu1 hins vegar1 n;tt t-%if-ri til a svala eigin l)r-nar >eirra maga1 sem >egar sv(%ur sig ( divinations >eirra. En s%!ldin feng)u >v( virulegur fr-ileg !horfendur og mar%aur f"rir ver%um >eirra ! l(%amlega og veurfr-ileg stofnanir tr"ggt innr'ttingu.7$ >egar n$ flestir l)a.%unum sem ,iogenesse ganga um me lu%t a leita a manni sem %aupir og les1 og >ar m-ta me fallegum .%.and >eirra ! .-%ur mar%ai1 og forast var%!r og .erar litr(%um l)s%er ! TauchaRschen !rlegar m<r%uum ( Leipzig1 The Eas" Ya"1 sem opnast upp s%!ldin sl(%ra l<gun til a vinna me himininn r! umh"gg)usamur !horfendur1 sama sameiginlega vettvangi vel%omnir aeins og .i)a >! f"rir f"rstu ftspor. Allt Rsem er hluti en ( raun ( n;)u dag.%1 'g er a vinna n$na a1 n$ n!nast n;ta mi%lu framfarir sem hefur gert ( >e%%ingu ! tunglinu !hrifum n;lega v(sindi f"rir l(f. :g empfehl fr)!lslegur R>a h'r me no%%rum orum. Ef eitthva er1 etc eru reglur um h!ri a %lippa1 .loodletting1 cupping1 purging ( f"rri dagat<l svo vel hafa gert a

veita mannsl(%amann til himins1 -tti etc ! svo mi%lu h-rri1 heng)a upp f<t1 h)na.<nd1 l)1 f"rri reglur n;)a dag.% stula eitthva til a f"lg)ast me s!l til himna. Allt list er dregi ! allt fr! himni ea fr! Eg"ptalandi1 sem er e%%i langt a n$verandi s%ilm!la o%%ar hvert anna1 og svo allt m!lver% manna portrett hefur te%i uppruna sinn $r dag.%inni Xonterfeien tungli andlit. En >etta s)narmi f"rir !r>$sundir enn .re"tt fr! hvernig >e%%t fr- ( Eg"ptian p;ram;da1 og n;)a tungli getur )afnvel D eins og f"rir upphaf allrar listar eru l)s og full%omin D ( vafa um hvort a Pohr andliti ea pipar%ornum sem f"rsta fr- hefur list m!lver%sins gerast. Pe $tg!fu n;rra dagatali mitt1 en SKmlein mun r(sa og ta%a list m!lver%sins inn n;)a !fanga me >v( a tungl andlit er til staar1 eftir !fanga >ess a hl-)a ea gr!ta1 og hver mun s;na h'r me1 >egar hann >urfti a hl-)a og gr!ta1 a gera >a himins til a gera >a sama og a gera h'r me l<gm-tum h-tti1 og ef %onan til a >orna >vott1 suitor a %oma till<gu s(na um h)na.and1 s%!ldi >urfti a hafa comedies hans og harmlei%ir1 o.fl.1 o.fl. En meira a seg)a um >etta1 m"ndi leia o%%ur of langt1 og a hallanum ! n; gera dagatal me >v( a s)! innihald t)n. L!tum oss >v( n$ rigning1 t!r1 ,a%r"ometer1 l)list1 m"ndlist1 og fara undir !hrifum 9 +ctants >orna fre%ar. Ea gildir ! <llum e%%ert anna1 sem almenningi Schleiden a sanna gegn a tungli hefur !hrif ! veur1 >annig a ofan -tti a vera ng n$ >egar. Einn dmarar En veri ( ven)ulegum l(fi aallega >urr%a og rigningu1 og >etta er einnig helsta !st-a hvers vegna 'g (huga f"rst !hrif tunglsins ! >a1 >r!tt f"rir a hann er sennilega .ara mila .emer%terma_en. En >a er me >v( a f)alla um sama efni aeins til lang minnstu hlutum .$inn1 og >a mun n$ fara a sp"r)a hvort e%%i a ta%a fram1 a !hrif tunglsins ! <rum veurfr-ilegum f"rir.-rum en vatnslausn $r%omu. Sem meira ea minna allar tengdar veurfr-ilegum .re"tingar1 getur >etta veri s%oa fr! upphafi eins l(%legt1 og h-%%i um eftirfarandi vissu. Tungli er ( raun e%%i svo ><gul ( gegnum %v<ldi s%;)unum aftur1 eins og lagi s"ngur1 re%ur hann s%;in og sn$a >eim $t eftir hann fer me s;nilega v-ngi s%1 munum vi finna f"rir !hrifum ! .la ! lest ! vindi undir sveifla hans 1 stundum a au%a st"r% v-ng)um1 og >! er stormur og stormur. Lofti f-rist undir hans ftspor upp og niur te"g)anlegt1 eins og hann l-%%ar v(a s%;)unum andar hann undir teppi ftinn og hellir vatni $r undir dauft fram%<llun fr! .lautu m<s%va ( m"ndlist af .lmum sem eru >"rstir f"rir nean til a gr(pa >a 1 eins og hann l"ftir f-ti1 hrindir1 teppi !1 og senda .lm til l(fsandans ( efni ( n;)u teppi l"%t og Haze a ofan. Til a .re"ta .lm og s%;in <ndum og handa.andi ( >)nustu andansDPrince. F"rir >etta er hann fl'ttast >-r s%;rar drauma1 vi s)!lf a s)! eitthva eins og this1 ! s%;)um >a l(tur $t eins s%emmtilegu athugasemdum1 og eins og tungli ! %v<ldin er ( s%;r himinn1 og .lmin1 varlega lulled af anda lofti1 var$arr!st<fun a finna r 1 h<fuhneiging1 sofa1 fellur ( hvert af litlum s%;r spegilm"nd hans og eldgl-ringar s%)!lfandi m)$%lega1 og fl% seg)a >! thaJs1 a morgni fl;gur spegil og m"nd af >v( hvernig eigin drauma o%%ar1 en hann s)!lfur heldur ( gangi hans str spegill ( h<ndum1 hann sn;r a slinni1 og s%ilar honum n$ ( lagi1 n$ til vinstri1 n$ hluti entJendend me s%;rum1 stundum me the dimma hli af the )<r1 hinn mi%li hind.er)um melsga.e l)ss og hita1 zurSc%zuJenden honum ( fallegri og hfsamari not%un.

F"rst1 stilla vi n;)a $tg!fu ath"gli o%%ar a sl(%um f"rir.-rum sem teng)ast vatnslausn $r%omu ! n-stu s-ng1 fara >ar1 umfram allt1 m"ndun s%; og s%; dreifing1 h'r grugg og glei himinsins. Hversu auvelt er a (huga1 vegna >ess a himinn er s%;)a rigning1 og ! gum degi er >a e%%i rigning1 svo !hrif ! hlutf<ll Serenit" og grugg of Heaven er lo%a ( vissum s%ilningi1 >egar ( svo mi%lu varst a horfa ! og ta%a tillit til1 en getur )afnvel %e"ra vera himinn s%;)a1 !n sem >a er rigning1 svo >a falla Hlutfalli rigningu og s%; en e%%i alveg saman1 svo >$ getur fengi !hrif ! seinni1 eftir allt1 a mtm-la s'rst<%u prfi a gera1 > niurstaa sem er a s)! fram ! frams;ni1 sem einnig er stafest sem til ! eftirfarandi h!tt. Aanns%nirnar af lei%i inn M23 1 5ouvard MM3 og SchS.ler MV3 s;na nefnilega einrma a t(mi se%$ndu +ctants og fullt tungl eru s%;)a daga en ! >eim t(ma ! s(asta !rsf)rungi og 9 +ctants1 sem >annig er hin sama a $r%omu er meiri f"rir ( f"rsta sinn. E%%i s(ur SchS.ler hefur M93 fann /eftir 2W !ra athuganir ! Augs.urg31 og E. 5ouvard og PKdler stafest me almennum uppl;singum a f)<ldi s%;)a daga er t(mi perigee meiri en ! >eim t(ma Apogee sem ( f"rsta s%ipti meira rigning en s(ast. Svo >a er satt ( >essum efnum1 allt f"rir .estu.
M23

Pgg.1 Ann. *** . 8U .ls. MWN

MM3 cuetelet1 Corresp. st-rfr-i. et ph"s T. #

MV3 SchS.ler1 ranns%nir. S. M2


M93 SchS.ler1 Zntes. P.9O

Haga ( samr-mi vi af lei%i inn MN3 s%ou VO !ra greinargerum til Xarlsruhe /( V D til 9 daga >;ir3 f)<lda .)<rtum d<gum ! >eim t(ma sem se%$ndu og 9 +ctants sem M01WOM # V91NW21 og f)<ldi s%;)a daga s<mu !f<ngum og MV180M # M21MWM. Fullt tungl ! s'r sta ( >essum sam.<ndum me .)arta M81WWV1 M91MNV s%;)a daga1 svo er anna+ctants n!l-gt hva er a %oma f"rir .r!um umf)<llun tillit til. D Sam%v-mt E. 5ouvard er MW3 M0 d !ra athuganir til Par(sar1 f)<lda .)<rtum d<gum haga ! t(ma.ilinu fr! f"rsta !rsf)rungi ( fullu tungli vi f)<lda >eirra ! t(ma.ilinu fr! s(asta !rsf)rungi ( n;)u tungli sem M28 # VON og f)<ldi s%;)a daga f"rir sama sinnum eins og 29NN # 2VWM. T(ma.ilinu M. V. +ctants /me fullu tungli ( mi)unni3 eru MM9 .)<rt1 s%;)a dag ( 29W2. D Eftir SchS.ler er MU3 2W !ra athugunum ! Augs.urg /f"rir aeins fasa daga31 f)<lda .)<rtum d<gum hegar t(ma ! se%$ndu +ctants og s(asta !rsf)rungi M83 og MN # 921 og l(til daga ss WN # NV Full Poon eru MW .)<rt1 W2 s%;)a daga.
MN3 MW3 MU3 M83

Pogg.1 Ann. ***. S. 8U cuetelet1 Corresp . T. # SchS.ler1 #arious. S. M2 F"rir 9 +ctants er engin s<nnun.

)lutfall um +imma +aga +egi (erigee og ;(ogee var S%h&bler fyrir auga =astle 33$,#: : 3$$,$$. 5ouvard t% .ara almennt1 f)<ldi daga me h"l)a himinn var >egar perigee meiri en ( Apogee veri1 og PKdler segir ( n!%v-m l;sing hans ! tunglinu /.ls. 2283I 6A ( Apogee af tunglinu1 veri mealtali heldur %!t og >urrt er einnig loftvog stendur h-rra en ( perigee1 hafa >egar s;nt f"rr !he"rnarfulltr$a1 og m'r finnst >a stafest af eigin s%"n)un m(na. 6

En n$ %emur s! t(mi sem valda einhver)um vandr-i1 e%%i <rugglega ( sam.andi vi >! stare"nd tungl !hrif1 D >a er fre%ar >annig a n;1 ( vissum s%ilningi1 )afnvel fallegt1 og %anns%i mest auveldlega %onstatier.are1 > hinga til e%%i te%i fram ( n!%v-mlega t<lugildi s%(rteini 7iurst<ur1 D en ( sam.andi vi hvaa h-tti tengsl hinna ;msu augna.li%um tungl !hrif er a t$l%a hana. Finnur mest tilhneigingu til a rigna og S%;)afar ! himni1 eins og vi h<fum s'1 gegn fullu tungli ( gegnum til seinni +ctants stainn1 fullt tungl er n-st +ctants er enn n!l-gt1 og geta )afnvel s%ipta um meira og minna .re"tast me honum M03 . & hinn .ginn1 re"nsla s;nir a uppstigningu fullt tungl "fir s)ndeildarhringinn fre%ar a s%; dreifingu1 >.e. a mila glei af himni athafna. Ea virist mts<gn. Ett .ein1 er >a e%%i. #egna >ess a tilhneiging til grugg veltur ! fullt tungl !fanga1 >.e. st<u tunglsins gegn slinni1 tilhneigingu til a f<gnui en vi %<nnun tunglsins1 ea st<u ( hlutfalli vi s)ndeildarhringinn ! hva mismunandi hlutir. Engu a s(ur var >a elilegasti hlutur sem >$ -ttir a .$ast vi >v(1 ( samr-mi vi1 og fullt tungl l(tur niur me va?andi h- "fir s)ndeildarhringinn1 lr'tt1 og !hrifum sem >a hefur undir !fanga >ess1 st"r%)a sig. En >a er e%%i m!li1 og >egar vins-ll tr$ m-lir upp h-%%andi fullt tungl fre%ar me vald til a e"a s%;)unum >egar a safna.
M03

7!nar tilte%i getur maur af >v( ( tilliti til ast-na ( f<gnui og grugg vegna uppl;singum

s(u 2U81 og ( sam.andi vi $t fellur me ta.ular s<fn eftirfarandi %afla sannf-ra.

En1 >$ sp"r1 >etta >arf e%%i .ara a gera grunsamlega um >a= Er a )afnvel ( m!linu eitthva= Hvernig var fl% vanur a f"lg)ast me1 >a er elilegt a1 vegna >ess a fullt tungl er aeins s;nileg ef >a eru engin s%; le"na honum1 fullt tungl sem m! re%)a sem !hrif1 sem er fre%ar ors<% vera hans s;nilegar. Ear sem sl(% forsenda %"nnir auveldlega1 ( raun1 og ( hlist-um tilvi%um gildir l(%a sennilega r'tt1 en einnig fl% sem sannlei%urinn stundum .etra m-tir me einf<ldum athugunum s(num en >-r sem stangast ! vi vins-ll tr$ vegna e%%ert "firleitt athugun1 gaman a set)a alla ( >v( r(%i1 til a m"nda eigin dmgreind >eirra um eftirfarandi safna uppl;singum um >etta efni. G. Herschel %emur ( $tl(nur hans VO3 um >etta efni stundum a tala eins og h'r segirI 6Er!tt f"rir a o%%ur frammi "fir.or fullt tungl /mia vi h!lf m!naa langur dagur3 verur endilega a vera eindregi hita D hugsanlega langt "fir suumar% vatns D Eannig a vi tel)um en >a sama eigi hita ager1 og )afnvel ( .rennidepli ster%ri .rennandi speglar hitam-lirinn hefur e%%i !hrif !1. Rs enginn vafi ! a hita hans1 ( samr-mi vi >a einn h)artars%inn s%"n)a ( hita ailum sem eru s;nilegar undir li annealing eru hitu 1 er mi%lu auveldara a ta%a >v( gagns-rri f)<lmilum eins og >a fer ( gangi1 sem er .ein hita slarinnar1 og a >eir ne"ta >annig ( efri sv-um

andr$mslofti /sl<%%tur sl<%%tur3 er >annig a >eir %oma e%%i upp ! "fir.or )arar. Eessi vinna sumir l(%ur me halla hvarf s%;)um undir fullu tungli /tilhneigingu til a hverfa s%;)um undir fullu tungli31 #eurfr-ilegur stare"nd />v( a svo a 'g tel mig nefna alveg3 a (huga >a sem er naus"nlegt til a leita a ors<%1 og a e%%i virist sam>"%%)a <nnur sanng)arna $ts%;ringu. 6
VO3

Sec. Ed p. MWM

F"rir minn hluta1 gruna 'g n$1 a >a sem Gohn Herschel l;sti #eurfr-ilegur stare"nd mun einnig vera >annig1 s'rsta%lega me tilliti til eftirfarandi athugasemd1 sem hann setninginI 6Ev( svo hugsa 'g er full%omlega r'tt a s)! >!1 6undir hefur .-tt te?tanumI 6. 4 eigin re"nslu m(na1 sem var ger alveg h! >e%%ingu sem sl(% tilhneiging var >egar fram af <rum6 Hum.oldt1 > ( persnulegum s%ila.oum s(num /( persnulegum fr!s<gn hans3 talar um >a eins og af a heil.rigurD>e%%tur meal flugmanna og s)lia af sp-ns%u Amer(%u hlutur V23 . 6
V23

v Hum.oldt s)!lfur !tt ( Cosmos hans1 .ls N9U ! >essum t(mapun%ti af G. Herschel1 en !n reproducing "firl;singu hans1 og vitna eins og a uppspretta af "firl;singu Herschel er nema $tl(nur einnig ( s%;rslu filteenth fundi 5ritish Association for The framfarir ( sc 289W. F"rirv<rum. p. N

Gronau VM3 leiir a sama efnis tilI 6fr-gur Herra o%%ar von Hum.oldt ori ! fer hans til SuurDAmer(%u1 a tungli hefur s;nilega !ta%i til s%;in ( og vi li 'g s)!lfur hef >etta ngu oft fr! sannlei%anum. Athugasemd sannf-rur. Einnig fann 'g a 'g nefndi1 ( 2UW21 upplifa ! stanum manni sem tungli ! a n!lgast enda >rumuveur1 um lei og hann .r;tur ( gegnum s%;in1 s<mu !hugam!l landans1 >anga til n$ full%omlega r'tt og stafest. Aeins 28OW V2 !g$st var tungli >egar Ea t% hins vegar fl)tlega fr1 tungli var n$ steig h-rra upp "fir s)ndeildarhringinn1 og >a var enn ster%ur stormur fr! suaustri me >ungar doJnpour.1 var ( fullum .lma >arna og virtist sn$a m)<g .)<rt1 eins fl)tt n;tt1 )afnt ster%1 og tengdur me ster%a rigning stormur %om upp aftur $r suaustri1 tungli m"r%vast alveg1 og fr "fir .orgina. 6
VM3

T(marit F'lags Aanns%nir n!tt$rulegum vini ( 5erl(n. 28O8. Page 2ON

Prfessor dRhandt<%u ( Leipzig1 einn af mest var%!r1 og >a er mi%ilv-gt h'r1 efasemdir +.servatoren1 hefur tr"ggt m'r a ( margv(slega re"nslu hans halla s%; %!pa1 sem deila sundur ! heraufsteigendem fullt tungl1 er s)!lfsagt. ,r Ed. G<rg VV3 s%rifar fr! #estur nd(aI 6&hrif tunglsins ! s)!varf<ll1 hl'um hita og vi >-r .re"tingar ! veri er of vel >e%%t til a r-a >a h'r1 en 'g mun nefna a 'g er ! X$.u ( !tta !r varla tveimur ea >remur rigning hafa upplifa ea >rumuveur1 en tungli var s;nileg1 )afnvel gnandi dimmu s%; dreifur framan va?andi tungl1 eins og s!ir f"rir vindi1 ea s%ipt eins mistur f"rir slinni >egar >eir fara ! milli o%%ar og tungli dis%ur 6.
VV3

,r Ed. Framsetning G<rg er ! s%alegum !hrifum ! sur-num loftslagi. S. MV

Eftir samsetta s%api >essa re"nslu>e%%ingu s<nnunarg<gn1 sem e%%ert anna en stah-fingu $tilo%i eins var vins-lt fordmar1 >$ verur1 held 'g1 eins og >a l(%a g-ti veri fr-ilega samh-fni Jol%enzerstreuenden gildi upp h-%%andi fullt tungl me regen.ef<rdernden %rafti fullt tungl !fanga1 en stare"nd sama getur varla

h-gt a efast. Xanns%i mun >a %oma o%%ur uppl)mun af >essari augl)su mts<gn sem er til staar h'r aeins n-r >egar vi ( huga a >a er e%%i fullt tungl !fanga virist vera ein ( >v(1 >ar sem uppstigningu tunglinu favors -rule"si af himni1 nema a fullt tungl %ann a hafa va%i mesta ath"gli ( >essu sam.andi1 og ef til vill einnig m)<g tilt<lulega ster%ari en <nnur !f<ngum vir%ar. A'tt eins >.e. flutning af glei er almenn eign h!r tungl mtm-la1 >etta htel verur a vera alveg eins vel um fasanna ums%n greida .lautt1 eins og ! >! sem greia >urr%ana1 og getur hugsanlega ( f"rrum )afnvel meira !>reifanlega counteraction framleia1 eins og ( >eim s(arnefnda. P)<g oft s%erast )! gagnst-a !hrif. En >a raunverulega er tungli "firleitt me h-rri uppf-rsla hans h"glir hilarit"1 en tala athuganir Xreil er V93 ( Prag1 sem 'g s%al sm!atrii ( st-rri li mitt1 en eftir >a -rule"si himins h!mar%i ( mi%illi st<u tunglsins /mealtal af hefur !r M %lst !ur en >a fer um efri mi)unnar3 !n >essara athugana munur ! stigum var gert1 svo e%%i gera r! f"rir a fullt tungl var a r-a einn ( >essu !hrifum. /F"rri t<lur v(sa e%%i s'rsta%lega til allra ! fullu tungli.3 En >a v-ri m)<g -s%ilegt a >essar athuganir endurte%i me tilliti til greinarmun ! !f<ngum ea sem m"ndi >egar til staar n-r s%oai hana.
V93

Pagnetic og veur>)nustu athuganir til Prag. L f-ddur !ri 2892 og fr-irit af 5<hm. Samf'lag af Scientific. N 7iurst<u. M 5and.

A hafa ( huga h'r. a athuganir Xreil er virist fremur til %"nna tengsl >ess tungl !hrif vi !hrif ! loftvog sem Termometer. Eftir allt saman1 er >a "ndisleg eign tunglinu sem hann er a leita f"rir s%;)unum sem hann hefur galdraar upp ! .l!um himni1 )afnvel me ving)arnlegur $tliti hans aftur a dreifa1 og hann er e%%i h-gt a ta%a sem f"rirm"nd ( >essum efnum ng. #arla -tti >a a tre"sta h'r eftir honum a hann geti l!ti fara ! >rumuveri. En >a er me honum ( >essu sam.andi e%%ert <ruv(si1 eins og me m<rgum m)$%um og .l(ur manni sem .er eldingarnar .a% vi e"run. 4 raun1 talandi um !hrif tunglsins ! >rumuveur me mi%illi vissu a VO Xarlsruhe athuganir me U9W >rumuveur1 sem lei%i inn VN3 hefur sett saman1 s'rsta%lega me tilliti til tengingar te%)ur >eirra Sean >eir sem hafa veri fengin f"rir vatnslausn $r%omu.
VN3

Annalen. Poggendorff er ***. Page U8 8U

Eftir >rigg)a daga fellur f)!rh-ir nefnilega h!mar% /8N stormar3 ! 2V. sem mi)an dag1 l!gmar%s /me WU />rumuveur3 til M0 n$na en var einnig h!mar% og l!gmar% ! vatnslausn $r%omu sig ! 2V og M8 /seinni svo aeins L dagur <ruv(si3 fundust. Ea vindur1 .arometric >r;stingi og hita enn a (huga vinstri. Tungli er strt Jind.ag1 er e%%i aeins te%in af Schleiden1 ( vissum s%ilningi1 en s'rsta%lega full"rir hins vegar stafesting ! >essari full"ringu er l(%legt til a vera fre%ar n!l-gt uppruna >a sama fr! sl(%um po%a. Tungli hefur sama s'r sannanlega !hrif ! vindi1 og a alveg eins og ( hvaa !tt1 sem ster%)u1 ( raun. 4 greinarmun eing<ngu ! 8 helstu !f<ngum ( s"nodic Zmlaufe .l!sa ( suurDvestur vindur1 rigning .ringer >e%%t1 helst1 ! >eim t(ma sem

se%$ndu +ctants oftast til 9. +ctants eru l(%legastir til a samDatvi%i me >v( a anna og 9 +ctant1 h!mar%sDog l!gmar%s !fanga rigningunni eru. Storma .l!sa oftar ! >eim t(ma sem se%$ndu +ctants sem 9. +ctants og s(asta !rsf)rungi.
Eftir lei%i inn1 f)<lda suurDvestur vindur hegar s'r t(ma ! se%$ndu og 9 +ctants Xarlsruhe sem 2MM120 # 2OO1OO1 sam%v-mt 5ouvard ( Par(s 2MW19M # 2OO1OO1 sam%v-mt SchS.ler /sem f"rir 9 octants athuganir hans hefur3 ( Augs.urg ! >eim t(ma sem se%$ndu +ctants og seinni umd-mi og 29M19N # 2OO1OO. Einnig f"rir <rum vindum1 eins og suvestur1 er h-gt a n!lgast $r ranns%n ! >essum !he"rnarfulltr$ar1 sem .er a senda ( St-rra letur minn1 a.stra%t !hrifum tunglsins. E. 5ouvard er meal>'ttlei%i vind!tt ( Par(s til Lam.ert er form$lu rei%na f"rir alla daga s"nodic og anomalistic umfer1 og f"rir daga t(ma.ilsins1 sem er !%v<ru me >v( a fara aftur ( mi.aug. 4 tengslum vi storma1 eru VO !ra athuganir lei%i inn er VW3 til Xarlsruhe me N0N fram stormar1 og MN. Herz.erg er VU3 ( Hardanger Persafla ! vesturstr<nd 7oregs me 9NV fram stormar !ur. The stormar eru t(ir eftir lei%i inn ! >eim t(ma sem se%$ndu en 9 +ctants ( hlutf<llunum NN1W # 9N18 og haga V83 >annig ( t(mum Neum. ) *istrict. Vollm. +ndast. *istrict. eftir #!,70 7#,27 ##,34 4$,2: leiki inn )er>berg 77 70 7# 7$
VW3

Poggend. Ann. ***. 8U


K&stner, ;r%h - =h u meteor. ?. 3"3

2:6 V83

Eftir a lei%i inn ( V D til 9 daga s)um1 sam%v-mt Herz.erg ( V daga

s)um.
5urts' fr! f"rsta !rsf)rungi1 samm!la >essar niurst<ur /me tilt<lulega svo f!ar athuganir3 ngu gott passa me >v( a ta%a ara >r)! !fanga1 ! s(asta f)rungi er m)<g <ruggt l!gmar%i ! tveimur1 en eftir >a n;tt tungl1 >! fullt tungl1 .-i l(ti fr!.rugin hvert <ru f"lg)a . & sama t(ma1 en >essar t<lur eru enn of l(ti til a r'ttl-ta afdr!ttarlausar !l"%tanir.

Tungli te%ur ! m!nui ."ltingu ea ."ltingu ( %ringum )<rina. Til a f"lg)ast me framvindu sama alltaf a f! >ig1 verur >$ a vera svo ! f"rri getur .eitt s<mu aferum1 sem ( ."ltingum ea sviptingum ! )<rinni er svo <ruggt1 a alltaf er h-gt a s)! me >v( a !tt ea s%i%%)u ( vindinn veur #ane te%ur. Loftvogin er >e%%t f"rir a m-la >r;sting loftsins1 sem er h! >'ttlei%a og hita >a sama. Sam%v-mt sem himintunglum hluta me adr!ttarafl >eirra1 hert >eirra hitu %raft ea annan h!tt D )afnvel >tt Hvernig vi e%%i annars vita D vinna f"rir >rengsli og hita ( lofti !hrif1 >eir f! einnig !hrif ! >r;sting loftsins1 og h'r ! stig %vi%asilfur ( .arometer1 sem fellur undir >essa pressu og me >v( a .re"ta >essu !hrif ! framvindu himnes%ir l(%amir ( t(ma og r$mi1 sama er a seg)a um loftvog. @firfer Percur" er ( >a e%%i s(ur um slina1 en hina himnes%u Percur"1 Hvernig himnanna og til .a%a1 virtist >a eins og ef stimpillinn ! %vi%asilfurs ( loftvog upp og niur v-ri.Ea fer eftir >r;stingi og hitastigi mismunandi ! mismunandi st<um vindar n$ %omi a )afnv-gi >a sama1 D lestin gegnum gluggann hefur einnig engin <nnur !st-a D >essar leiir r!ast ! uppruna >eirra og >eim st<um1 >ar sem >eir .l!sa1 ra%a og >urr%i1 hita ea %alt v<ldumF suvestur vindur f-rir ra%a og hita "fir

Atlantshafi1 7oraustur vindur %alt og >urr%ar "fir S(.er(u. E$ f! inns;n inn ( samhengi veri. En >etta gildir e%%i >a n$ a f"lg)ast me1 en spurningin um >a hvort og hversu langt "firfer tungli ! augna.li%i >ar sem >arf a ta%ast ! vi o%%ur n$na1 >r;sting loftsins og >ess vegna til the l!r'ttur fl<tur af the %vi%asilfurs ( loftvog hefur !hrif1 og >ar me stundar ( heild samhengi veri. Hva er ( >essu sam.andi vi !f<ngum1 apses1 tungli %lst= Hva varar f"rsta !fanga1 svo !hrif >eirra ! loftvog af the ranns%n ! Flauguergues1 E. 5ouvard1 SchS.ler1 Hallasch%a1 lei%i inn1 PKdler er V03 (tre%a s;nt. St-rsti munurinn1 sem er framleitt ( st<u loftvog me mealtal mismunandi st<um athugun undir .reiddargr!um o%%ar um V \ N pari. L(nur1 sem er mi%lu meira en h-gt er a rita ! rei%ninginn )afnvel meira )afnv-gi vi.$na ( samr-mi vi mest langt(ma athuganir.
V03

Lesefni s)! ( samsettu annari .or ! the endir af n-sta %afla.

Eru ( h!mar%i og l!gmar%i1 > e%%i >a sama f"rir <llum st<um1 en mismunandi st<u h!mar%i innan >ess t(ma milli s(asta f)rung og n;)u tungli og l!gmar%i ! milli 2 +ctants og fullt tungl1 svo a engin s%<run !%v-a s'r sta ( >essu tilliti1 og ( h!mar%i falli aallega ! s(asta !rsf)rungi og l!gmar%i ! seinni +ctants. L!ttu o%%ur muna n$ a >a er rigning oft ! l!gu .arometric >r;stingi en ! h!r1 >annig a vi munum hafa fund Loftvogin h!mar%i me l!gmar%s regni og .arometric l!gmar%i getur fundi .ara elilegt me rigningu h!mar%i. +g ( raun1 rigningin var ( l!gmar%i greinarmun eing<ngu !tta helstu !f<ngum ! 9 +ctants1 milli s(asta f)rung og n;)u tungli /milli >ess sem loftvog l!gmar%i .re"tilegt3 er inni1 rigning h!mar% ! M +ctants >ar sem loftvog l!gmar%i fellur a hluta .eint1 a hluta til me hva >a /.re"tilegt ( l.+ctanten og Full Poon.
Punurinn milli h!mar%sDog l!gmar%s1 og ! t(mum h!mar% og l!gmar% ( loftvog stendur ! greinarmun eing<ngu ! 8 megin!f<ngum hega sam%v-mt V til 9 daga h-tti /! #iviers1 > )afnvel .ara til &fanga daga3 ! eftirfarandi st<um undir norl-gum .reiddargr!um o%%ar sem h'r segirI Punur ! milli h!mar%sDog P(n ( Par(s. Lin. #iviers1 MOiKhr. Flauguergues Prague1 2O)Khr. Hallasch%a Xarlsruhe1 2O)Khr. Lei%i inn Stras.ourg1 MU)Khr. Lei%i inn Paris1 MM)Khr . lei%i inn OW9O OUWO O09V O9UO OM9O endast.F)ra. M +%t.er 7eJ Poon M +%t.er endast.F)ra. M +%t.er endast.F)ra. M Staur. endast.F)ra. L o%t.er af Pa? T(mi

! m(n

Paris1 MV)Khr. 5ouvard 9O3

OWN0

endast.F)ra. M +%t.er

5erlin1 2W)Khr. PKdler ONOU 7;tt tungl1 Full Poon. Pealtals munur milli h!mar% og l!gmar% er !n tillits til mismunandi f)<lda athugun !r O1WOVF tengist h! O1WON par. L(na.
Helstu munurinn ! milli EisenlohrRschen og 5ouvardRschen niurst<ur f"rir Par(s virist stri%ingl" sem s'rsta%lega h! ranns%n ! .-i a strum hluta1 s<mu athugun !rum. En >egar meferinni ! >runarferli athugana ( tveimur var m)<g mismunandi. H'r um fleiri ( St-rra letur minn.
9O3

:g gef h'r ! niurst<ur sumra af hita.eltinu /( 5ogota og ( Christians.urg ( G(neu3 athuganir sem gerar1 sem 'g mun seg)a ( St-rra letur minn. Comp. einnig um .or ( lo% n-sta %afla. Einnig !hrif ! apses ! loftvog hefur sanna tv(r-tt af f)<lm<rgum um n$verandi athugunum me tr$legum sams%iptum sameina >;ir a loftvog veitir >eim t(ma sem perigee tunglsins d;pra en ! >eim t(ma sem perigee1 sem ! >eim t(ma sem perigee oftar en ! >eim t(ma sem perigee rignir1 og .!ir r!ast indisputa.l" saman.
4 raun finnst m'r >etta niurstaan ( samr-mi aftur ( /oftast m<rg !r3 athuganir ea greiningu athugana f"rir #iviers me Flaugergues /MO !ra aldri31 Prague eftir Hallasch%a /2O !ra31 Paris E. 5ouvard /MV !ra a aldri31 f"rir 5erl(n >v( PKdler /2W !ra31 f"rir Christians.urg ( G(neu eftir PKdler /9 !ra31 ( Padua me Toaldo /98)Khrig31 f"rir Alsace me Pa"er /N !ra31 f"rir framandi athugun f<ur Gu 923 /MO !ra aldri3.
923

4 tveimur s(astt<ldu ranns%n 'g veit .ara eftir tilv(sun fr! Flauguergues.

Eina undante%ningin er a samsvarandi niurst<ur 'g detailliere ( St-rra letur minn1 vei%u gagnst-a niurst<u mia vi hva Lam.ert 9M3 fr fram ( 7urem.erg af 22 !ra athugunum /2UVMD2U9M3 ,ou.le Pa"er er1 og enn m! seg)a1 tala >a ! n-r agang a f"rirspurn n-stum eins mi%i f"rir og gegn preponderance ! perigee. 4 raun1 l!ta s)< af 22 !ra athugun var apogee .irtast ( preponderance h- loftvog1 og litli "firvigt1 hva >a er l)st fr! mealtali allra 22 !ra athugun ! hag perigee1 hr-r aeins tv< einsta%lega ven)u mi%lu magni h'r1 sem ( tveimur fara fram !r f"rir perigee1 og ( <llum tilvi%um fer eftir sam>"%%t vi.$na1 ss Lam.ert s)!lfur ve%ur ath"gli ! >v( a >essi M !r voru >au >ar sem apogee f'll vi eTuino?es1 sem vita er ein%ennast af ster%um reglule"si. Allt ( allt 22 !ra athugun er vi langt e%%i ng1 handahfi reglu naus"nlegar til a .-ta f"rir svona litlum !hrifum1 en >a sem >a er h'r a %oma $t me vissu1 s'rsta%lega me .arometric athugunum1 sem eru e%%i leir'tt f"rir hitastig Hva er e%%i til a gera r! f"rir >v( a >eim !ur hefur %omi fram. 7$ ! d<gum vi hafna )afnvel eins og ef >a er %omi af s)!lfu s'r1 )afnvel ! m)<g langt(ma m-lingar1 eins og >-r sem sem Toaldo niurstaa hennar draga hitastig leir'tting a seg)a ( mi)unni svo. Paur getur >v( s' enga !st-u t<luvert andst<u vi niurst<u hins r< athugana af h!lfu >eirra ,oppelma"erRschen athuganir heil.rigur.
9M3

Acta Helvetica. #ol # !ri 2UWO. p. V2N

En ! vatnslausn $r%omu var !hrifum fr! apses l-gri en ! >eim !f<ngum1 >a er >a sama me !hrif ! loftvog af the mismunur ! milli the !stand af the loftvog ! perigee og Apogee undir .reiddargr!um o%%ar aeins um 2 \V Parisian l(num er.
Athugasemdum Flauguerges ( #iviers /MO !ra3 %oma ein%um a mismunur. O199V Lin1 af Hallasch%a ( Prag /2O !ra3 O19M Lin1 E. 5ouvard ( Par(s /MV !r3 O1MNW Lin1 ! .. PKdler ( 5erl(n /2W !ra3 O.MM0 Lin. The lei til >essa me tilliti til f)<lda !ra er OVV0 l(nur. &%v-i gilda aeins f"rir daga apses sig

&hrif stigum og apses heldur m!naarlega t(ma.il. En -tti e%%i a tungli valdi

)afnvel daglega E.. og fl-i s) lofti eftir a hann veldur svo hafsins. Eetta >"rfti a s;na ( einu h! framvindu tunglinu %lst tvisvar ! dag r(sa og falla af loftvog. Zndir tungli vinnustunda er s%ilgreindur sem ! t(mum sem linir fr! daglegum h-sta ea l-gsta f-r um tunglinu /umfer um efri efri untern Peridian3 til ( tuttugu og f)ra fimmt!n t<lustafi heildart(ma fr! ."r)un a neita a gera >a. Ea virist n!nast elilegt a gera r! f"rir >v(. & mean Laplace 9V3 re"ndist me st-rfr-ilegum $trei%ningum a samanl<g !hrif af adr!ttarafli tunglsins og slarinnar1 hafi f)<ru h!1 undir hagst-ustu s!tt ! ast-ur og undir mi.aug1 >ar sem >essi !hrif verur a vera >a erfiasta1 en e%%i meiri getur muna ! einum degi ( loftvog1 sem O1MU0N paris. Lin. Einnig1 >egar h$n %annar 2M !ra Parisian athuganir af A. 5ouvard hefur 993 og )afnvel viss n;lega ! MM !ra ranns%n Parisian athuganir me lei%i inn 9N3 var l<g !hersla ! daglegt andr$msloftsins f)<ru vi tungli !hrif ! .reiddargr!u Par(s sem unnoticea.le ea alveg zJeideudeutig.
9V3 993 9N3

PEC. CEL. T.

. Pag M0W1 #. p. MVU og haldi !fram a .-ta vi. til Connecticut the Temps hella 28MN.

minnis%ort. de lRAcad. Ao". SC. T. # p. MUW1 ea Pogg. Ann .. * . S. 2VU ea SchJeigg. G. L *. P 9 Pogg. Ann. L*. S. 20V

Aeins 2V m!naarleg athuganir Xreil f"rir Prag 9W3 hafa <rugglega /Laplace ta%m<r% er e%%i n!3 !hrif tunglsins %lst viur%enna1 en er f-r um a afla g<ngulag hans svo a tengist framf-ri af adr!ttarafli !hrifum tunglsins s)!varf<ll geta 1 athugun sinni1 h! >v( var%!r leir'ttingu athugasemdum afgerandi niurst<ur of stutt.
9W3

Cf ATH p 289 S%oa.

Sm- !hrifum tunglsins veldur e%%i %oma ( veg f"rir1 en a hann v-ri til staar1 og verur viur%ennd af n!%v-mum athugunum vi hagst-ar ast-ur1 og svo >urftu st)rnv<ld n;lega alvarlega daglega andr$msloftsins tungl f)<ru undir hita.eltinu1 >ar sem >a >arf a vera ster%ari ( sig og orlofsr'ttur er minna s%uggann af reglulegum .re"tingum en o%%ar1 me athugunum ( St Helena og Singap$r me no%%rum !he"rnarfulltr$ar /Elliot1 Lefro"1 Sm"the3 viur%enna me hreinum &%veni 9U3 me .-i ven)ulegur s)!lfs<gu /leir'tt vegna sl hre"fingu3 Pitt l-gri niurst<ur >egar t(mar h!mar% og l!gmar% eru alveg ( >a. &hrif enn h!tt undir m<r%um tilgreinir Laplace. Fre%ari uppl;singar um >a ( St-rra letur minn.
9U3

philos. Transact. 1 289U. P. 1 .ls. 9N 1 28NM. P p. 2MN

Einnig er !hrif ! segul!ttar tunglsins ! loftvog virist eftir niurst<um PKdler er f"rir G(neu1 >ar sem .re"tingar ! loftvog eru <rugglega l(till1 en m)<g reglulega1 varla a efast1 en athuganir ! Flauguergues1 E. 5ouvard1 Hallasch%a undir .reiddar o%%ar ! >essum t(mapun%ti a hluta me "fir1 a hluta s(n e%%i ( samr-mi. Comp. * .or vi lo% eftirfarandi %afla.

Ea s'st a >egar tungli einnig m! e%%i hafa loft s)!lft1 hann f"rir lofti )arar eins og hans eigi te%ur ! sig. +g ef fl% me ro%% .r)sti >eirra E%%ert fannst vi .re"tingu ! tunglinu loft>r;sting1 loft andar og !lfar1 >a mun vera lagi >eirraI 6S%gurinn er f)ru o%%ar f"rir nttina1 tungli er slin o%%ar16 vi n$ >v( miur aeins he"ra af r-ning)um hafa >a stoli fr! >eim til a l(a .etur1 og >! anda og

dans l)s ea >ungur ( tunglsl)si.The Poon er tnlistarmaur sem sit)a >! me rlegur1 !tti aeins vi >! og fannst clang og $a til a dansa ! gr-na tarp1 s)!um vi einungis gullna horni hans vi >a. The l<ng og schJeratmige lunga1 sem elisfr-ingurinn1 loftvog1 a s)!lfs<gu1 fannst l(ti af >v(. En ef elisfr-ingar lang .esta til.rigi rafor%u me ftum fros%a R1 sam%v-mt vividness sem hann fl"tur undir !hrifum sama1 prfa1 >essi l(%lega !lfar ftinn eftir vividness sem hann fl"tur ( tunglsl)si1 er e%%i s(ur f(nn hvarfefni veita .re"tingar ! loft>r;stingi v<ldum tunglsins. Xe"ra >a en >egar allar hre"fingar ( n!tt$runni ! f(la.eini ! gr-na TAAP /lost af .ill)ard .oltanum3 aftur1 n$ >arf >a aeins l(till .re"ting ! st(l a s%rifa1 eins og >eir hafa ( eli .eina dans f(la.eini aftur Ghost ,ance !lfum Dftur af fallegri t(mi a -tla. Tungli virist s%(na .ara e%%i hita1 alltaf talar um %ulda tunglsins. En .le%%ir $tliti %<ldu tunglum sem vi marga1 og r'ttm-tum ;tir )<rina ors<% %ulda hennar ( glaan ntt til tunglsins1 sem er ( .!ga vi >eirra eigin.Hitinn sem geislar til himins1 er >a >! e%%i s%ila fr! eigin s%;)um s(num. Tungli en h$n s'r aeins l)s og hita1 e%%i %alt a snerta1 og >a er fre%ar a s'r tungli %alt. Svo gerist tungli fr! )<ru st<ugt rangt. S%ulum hafa >egar geti s%ulum seg)a1 eins og tungli vi slarl)sinu ! sama t(ma a hita s<mu geislar aftur ( !tt a )<rinni og a ef hitam-lir ! the .otn af the Air Sea e%%ert finn >a1 >a l(%lega .ara %emur fr! >eirri stare"nd a >etta hita hefur veri ( h-um e%i lei% sinn og .$inn !hrifum hennar. Hins vegar er upphitun ! efri l<gum og s%; seg)a me >v( a tunglinu og sl(% !hrif ! geislun og haldi er !fram a hita fr! h'r a nean eru >-r a hitastig lofts vi ( l-gri l<gunum er <rl(ti .re"tt me !n >ess a .eina geislum n! Earth1 .era eitthva Talsvert hita. Auvita1 eins og $tgeislun aftur fr! tunglinu slarl)si ! heildina er liti1 einn !n saman.urar vei%ara uppfr-a !hrif ! )<rinni er gefi upp sem .einu slarl)si1 munum vi hafa s<mu v-ntu >ess ennfremur a ( sam.andi vi hl;nun !hrif aftur $tgeislun fr! tunglinu hita1 og >egar Schleiden %anns%i veurfr-ilegum undir hans t-%i -tti einnig a nota sem t-%i til a meta !rangur af tunglinu haldin ( tunglsl)si h<nd1 hann er svo geta valdi sl!andi vitni gegn oss1 >v( a >a er e%%ert a gera me hita ( tunglinu. Au% >ess !hrif tunglsins ! hita g-ti l(%a hugsanlega aeins .eint h! ! !hrif hennar ! vindi >egar mismunandi vindar ( mi)unni hafa mismunandi hitastig. Aeins framt(in n!%v-mari ranns%n mun veita uppl;singar sem eru h'r aallega1 ea eing<ngu1 ea til a %oma ( eins og aal !r!s. Engu a s(ur1 eftir PKdler er 983 2W !ra athuganir ( 5erl(n1 sem !hrif stigum tungli eins og the apses1 og eftir Xreil er 903 1 > aeins 2Vmonatlichen1 en m)<g vandlega leir'tt vegna Piteinflusses sl #eurathuganir l(%a !hrif tunglsins %lu%%ustundir ! hitam-li einst-a.
983 903

5)r og PKdler1 tungli 2W9 Comp. S%oa. S. 289

4 heild fr!vi% sam%v-mt !f<ngum er /( >rigg)a daga lei3 aeins O10 [ A.1 perigee og apogee eftir O1V0 [ A.F sam%v-mt Lunar %lst ( sumar OOIMN [ A. ( vetur O.VU [ A.1 (

!r O120 [ A. NO3 En >essir litlu st-rum virast gegnum m)<g reglulegu lei ! a minn%a og au%a1 amplitude sem >au tilnefna hl(ft h-ttu ! a >urfa a s-%)a um a vera af handahfi1 > sam%v-mni XreilRschen og PKdler R uppl;singar s(n ! milli ( sam.andi vi stigum getur haft eitthva meira til vinstri a vi%omandi1 sem g-ti hugsanlega r!ast ! mismun af >eim st<um. A fara aftur til einsta%ra daga m!naarins1 >annig a h!mar% U [1 UV A. m! finna me PKdler tveimur d<gum f"rir 2. !rsf)rung1 l!gmar% W [1 UM A. >remur d<gum f"rir s(asta !rsf)rung1 og munurinn 2 [1 O2 er .-%laur me PKdler .ara me vissu um O [1 M2N. The PerigKumtag voru ein W [1 8U1 af ApogKumrag U [1 9V Fleiri uppl;singar ( framt(inni .r'fas%iptum m(num. 4 minna en ( sumar en vetur .-i vegna >ess a t(mum ma?ima og l!gm<r% ( samr-mi vi !rst(irnar eru .re"tilegar.
NO3

Lo%sins SchS.ler var N23 eftir 9MN)Khrigen athugana ( YSrttem.erg um ga og sl-ma v(n !r1 m)<g sl!andi f"lgni sama til ! 20 !ra t(ma.ili sem s"z"gies1 Tuadratures og Pegin s"nodic umfer falla alltaf aftur n-rri sama dag hvers m!naar til lo%a svi fellur saman t(ma.il tungl hn$t og 0 !ra ! apses. +g auvita1 tungli vir%ar einnig ( gegnum allt ferli vi a verun >ess vi hags-ld v(ni.
N23

SchS.ler1 rannsa%anda. Page W9

Svo tungli veldur e%%i aeins E.. og fl-i vatnsins1 en einnig af v(ni1 veldur hann svo e%%i aeins ( s)1 en einnig ( cas% og gler1 og svo 'g %alla til lo%a talningu >)nustu s(na til )arar allt a lo%um til a %oma honum s%!l me gler1 sem hann stular s)!lfur a f"lla o%%ur1 vi hann himnes%a Se%er1 sem aldrei de%% gullna dr"%%)u horn hans s)!lfs til a f"lla og tm D ! er !ttunda hverfi1 a .r$n og &st-an D og mean hann vorleuchtet drin%ers af )<rinni eins og himnes%a f'lagi og gerir f"rirvara1 ! sama t(ma eru .er)um ! )<ru sem gullna .er)um ( m"ndar himins og d-mi um eign sem >eir leitast vi a l(%)a eftir1 og hvernig g)afir ! .r$%aup ( Xanaanland >a f"llir me vatni1 >annig a >eir sneru >v( ( v(n ( gl<sum o%%ar tm. En hver s%"ldi hafa tali um s(ir1 a s%(rl(f Luna me 5acchus hefur le"ndarm!l !starsam.andi= Le"fu o%%ur a draga saman >a sem hefur fari !ur1 s)!um vi hvernig tungli m)$%lega og varlega r-ur veurfars og .re"tingar )ararinnar ! <llum hlium. 4 meginatrium1 r!ast >eir ! slinni1 heldur >a svo a seg)a1 ( taumana af <llu veri ( h<ndum og aalr'tt ! sama segir for"stu s(na1 en tungli setur svo a seg)a hendur s(nar ( m)$%a handa sinna og !r!sum me unvermer%tem n!ms%ei og .$i ( taumana me einum1 svo a flutningar ! veri fl)tlega eftir fre%ari eitthva r'tt1 n$ sn$a til vinstri1 sef eitthva meira1 ea eitthva fer rlegur1 og hvernig allt er mar%viss ( n!tt$runni1 g-tum vi tel)um a ! Carter e%%i til eins%is ge%% hinn. S%ulum l(ta en sm-rri s%r$fa f"rir stra saman til a framleia f(nni hre"fingar og st<ur og til a leir'tta str ! pl!netunni o%%ar ( .esta hl)f-ri o%%ar. Tungli getur veri svo l(ti 5oltinn himins%auta mi%ill og minnstu s%r$fur lo%s ligg)a ( l)sum1 eldar og l(fr-n hitag)<fum ! )<rinni1 og h'r er aeins mar%viss v'l l)s og hita lo%i1 en vantai !n tunglinu til helstu s%r$fu helsta viDs%r$fu.

Auvita1 eins og fl% er1 tr$a >eir1 >v( tungli s%(n )afnvel ( dags.irtu og e%%i .irtast ( eins margar n-tur1 svo >a var ! <llum tilgangslaus tilvist og vottor1 og sannlega1 >egar tungli ein m"ndi l;sa heiminum1 m"ndi e%%i vera a gera mi%i mont lei%ni1 eins og >a gerist. En n$ er 'g a s)! slina r(sa en .ara sama augna.li%. Eegar fullt tungl fer niur1 og farast ef hann r(s1 tungli ( svo margar n-tur virast1 >egar slin er e%%i s%(n1 og ! hver)u %v<ldi1 >ar sem tungli virist e%%i l(ti ea nest tengt og fara l)s%er1 og hugsa me s)!lfum m'r1 a sl1 tungli og l)s%er saman en n-gilega uppf"lla tilgang a fr-a )<rina1 eru l)s%er >ar l(%a ( heiminum1 verur maur e%%i a sleppa fr! tilgangi "firl;singu. Ear er s%ortur ! slinni1 tungli fer inn >ar sem >a er s%ortur ! tunglinu1 ta%a l)s%er einn1 og oft l)sin l(%a s%erast1 >ar sem >eir %oma fr! mismunandi hlium1 og eru saman um stund ! vettvangi. Pest !hrif ! ."ltum en vi.t !samt afn!m ea minnstu !hrif ! ara. Eess vegna fullt tungl ( vetur >ar sem lengstu n-tur er ! upplei1 h-sta. 4 grundvallaratrium1 the ntt er >a f"rir svefn og ntt lampi %-rt flest fl% >arfar1 en )<rin hefur ntt lampi hennar1 eins og r(% %ona. Sm!m saman1 Yic% .rennur niur1 lampi fer $t1 og >eir seg)a1 >a er tungl%omudagur1 og >a >urfa sumir millit(inni1 >anga til >a er %omi ! aftur f"rir .rennandi1 en einnig hvert )arnes% lampi hefur tungli sitt1 einungis a >eir gera e%%i svo falleg1 svo <rugg Til >ess a fara me >a1 eins og himininn lampa1 >ar sem hver getur >! d-ma og >a hefur ( lampa ! sama t(ma ! %lu%%una. +g tungli l;sir upp daginn f"rir e%%ert1 svo hann gerir >a f"rir fr)!ls en >a gerir l(%a ol(an er e%%i d;rt1 svo hva um >a= 4 >essu s%"ni1 er hann >a h-vers%lega ngu lampa me niedergeschrau.tem %vei%ir1 og >v( sparar aeins fussiness af n;)u %indling. Hversu oft ofninn er %alt >egar vi vil)um til a hita o%%ur hversu oft Enginn hitar hitara >egar >a er heitt1 og hversu mi%ill hiti dreifir ( gegnum strompinn1 og verur a fl)$ga ( til a hafa hitann ( her.erginu1 ofni >v( tilgangslaus hlutur= Hva er l)si !hrif tunglsins1 'g held1 eru <ll !hrif tunglsins ! )<rina1 >eir munu ta%a >!tt ( undirgefni undir slinni !hrif mar%visst ! >-gilegan tengingu n!tt$runnar1 aeins a vi erum a f!st vi <nnur !hrif1 en minni geta auveldlega f"lgst en me l)s !hrif. Svo >a er enn spurning um tr$1 og s$ stare"nd a >essi !hrif en >a er e%%i spurning um tr$1 >a er !%vei af >v( sem hefur fari !ur. 7$ s%ulum ta%a einnig a l(ta til .a%a ! >a sem hefur leitt o%%ur ( >essa !%v<run. Xanns%i meal <ll ofangreind r< athugana e%%i ( "gg)andi sannanir >eirra f"rir sig a vi g-tum enn fundi eitthva vantar1 en samhengi1 gagn%v-ma eftirlit og vi.t geta vera >a sama eflaust vinstri. Eegar vi s)!um undante%ningarlaust falla h!mar% og l!gmar% ! loftvog ( tveimur mismunandi og alltaf s<mu helminga af s"nodic m!nui ( s)< ranns%num1 ef vi st<ugt ( .oi ( !tta ranns%num1 loftvog d;pra ! >eim t(ma perigee en Apogee og aeins afleiing af a einn eldri st"ttri r< athugana !n hita leir'tting1 en virist misv(sandi en ( raun og veru s)! /P. 20231 ef vi vindur1 rigning1 etc me >essum s%il"rum .arometric >r;stingi ( sam.andi s)! f"lgt ( gegnum f)<lmennust og n!%v-mustu eftirlitsmenn og athugunum ! tungl !hrif1 verum vi a efast1 ea ranns%n ! vifangsefninu til a gefast upp1 >v( )!%v-ari er h-gt n!%v-mlega ranns%n ! tilvist v(%)andi !hrifum e%%i >-gilegt ! <llum a .)a1 eins og vi h<fum fundi. Puna o%%ur enn a vi me <llu f"rri raun e%%i alger !hrif tunglsins ! veri a

>a%%a1 en aeins munur ! !hrifum. Svo gerum vi1 en munur ! hita milli dags og n-tur1 sumar og vetur getur s%oa sem vimi af fullri sl !hrif1 eins l(ti og m-li%vari ! fullt tungl !hrif munur ! veri eftir >v( st<u hans. Aeins a vi1 sem n$ >egar ori innta%1 hafa enga lei til a !%vara alger !hrif tunglsins1 sem v-ri raunin ef vi g-tum gert hann sleppt )afnvel alveg. Pe f"rri 'g a >a .esta af einn unnin og r-dd af ranns%num og niurst<um1 sem er til staar til a $rs%ura um spurninguna um veurfar !hrif ! tunglinu f"rr en n$. +g af <llum >essum ranns%num og niurst<um Schleiden -tti a hafa vita neitt= Schleiden accuses mig1 >.e. hreint miss%ilningur sem 'g hef s%rifa ( saml(%ing ( tengslum vi sl ( dag1 !n >ess a hafa tr"ggt m'r hvort sem >a er 6utan allan vafa h!leit6 er ."ggt ! stare"nd1 og -tti a vera allt langt hafa s%riflega stefnu um tungli !n fr! helstu upphafinn utan allan vafa stare"ndir um hver >a er a vita ea vil)a til vita hira. Ea er v(st a ( sundur fr! the minnast /ranns%nir .ls. M8831 vi h<fum fr-ilega greint <rlitla E.. og fl-i !hrif tunglsins ! andr$msloft sem er svo l(ti a >a v-ri huli af mest veruleg sta.undin f"rir.-ri1 og1 1 mesta list af .estu eftirlitsmenn h<fu veri lengi til eins%is %vei%t ! >essu f"rir.-ri1 var gert r! f"rir ( ori eru til a sanna ( raun eins og laus 6D er v(st1 segi 'g >a1 .urts' fr! >essu minnast ( ritger hans e%%i of finnur minnstu mi af <llum >essum ranns%num1 engin ummer%i um umf)<llun um niurst<ur >eirra.1 fasar tunglinu hafa f"rir hann eins og 'g sagi e%%i hira !hrif ! veur. SchS.lerRschen En ta%a prf me s'r heilt letur 1 og >-r geta a finna ! m<rgum st<um vitna. of v Cosmos Hum.oldt g-ti l(%lega auveldlega s' af honum >ar sem hann /N22 N9U Th . S.3 m"ndi nema no%%rar uppl;singar um >etta efni fannst sumir .%menntir um .1 en ( stuttu m!li1 allt >essar ranns%nir1 en sam%v-mt >eim er a !hrif tunglsins ! veri1 hafa Schleiden er e%%i til1 fr! <llum n<fnum sem nefndar hafa veri h'r1 aeins lei%i inn er %alla a vera nefnd sem heimild gegn tungli !hrif me >v( a Schleiden geti $r minni1 r<%um reist lei%i inn hafi te%i vandr-i1 6allt sem tengist tunglinu veur reglur1 sem vi erum vanir "firleitt a sit)a sem re"nslu her.ergi .... a .era saman m)<g vandlega leis<gn 9O !ra veur s%r!ir 61 og egilding >essum reglum hafa %omist a >v( og hvers vegna -tti e%%i hirarnir reglur um !hrif tunglsins ! veri rangt1 og enn vera !hrif satt #i erum nest )afnvel ! gildingu svo margir .. . %oma a tala reglur "fir tungli !hrif >essa en held e%%i a lei%i inn ara niurst<u dregur $r ranns%num s(num1 eins og vi h<fum dregi $r >eim1 'g mun vitna eigin orum hans1 segir hann NM3 I Fr! >essum atrium sem 'g held a 'g g-ti gert r! f"rir a sam.andi milli .re"tinga ! t(ni vatnslausn $r%omu og s"nodic ."ltingu ! tunglinu m! l(ta ! sem geri $t1 en a >etta sam.and hva varar sveiflur ( f)<lda >rumuveur1 stormar1 5)<rtu1 .l<ndu og dimma daga <rugglega l(%legasta1 en samt g-ti veri no%%u erfi1 og sennilega g-ti vir%ilega ungis me langa r< af athugunum. 6
6

NM3

Pogg. Ann. ***. 09

+g v(arI NV3 6:g hef gert ( r-u um loftslag Xarlsruhe1 n!nar1 en ( s'rst<%um ritger eru niurst<ur >e%%t sem afleiing af margra !ra starfar ( Xarlsruhe m-lingar1 og s;nt ( >v( a >-r niurst<ur vi af Flauguergues og SchS.ler !

no%%rum st<um passa >e%%t f"rri re"nslu1 og !hrif tunglsins ! loftvog N93 1 t(ni vatnslausn $r%omu1 og )afnvel ( Haze ! himni og !tt vindur er s%;r. 6
NV3

Poggend. Ann. ***#. 292

N93 4 >v( s%"ni a le"na e%%ert1 eftir 'g a lei%i inn ( seinna ritger ( Pgg. Ann L*. S. 20M1 >ar sem hann
re"ndi !rangurslaust a finna !hrif tunglsins ! Loftvogin %lst1 )afnvel ! !hrifum stigum tungli ! loftvog a efast aftur1 en aeins a efa hefst. & sama t(ma1 'g held e%%i sem voru l<g til ofangreindra h!pun%tur saman s%api stare"ndir sem EisenlohrRn aeins a minni hluta1 svo eflaust er samt svo auvelt.

+g aftur1 NN3 I 6Ev( allir hafa ori >e%%t ! >essu vifangsefni til greiningar s<nnunarg<gn sem tv(r-u og mer%ilegasta !hrif tunglsins ! .re"tingum ( andr$msloftinu o%%ar1 og >a er m)<g -s%ilegt a >essar ranns%nir "ri framlengdur enn fre%ar .... 6
NN3

Pogg. Ann. ***#. VM0

Svo lei%i inn s)!lfur $ts%;rir !hrif tunglsins ! rigningu sem s)!lfs<gum hlut ! .arometer1 s%;)a himinn1 vindur f"rir s'rst<% og ve%ur ath"gli ! framandlei%a >essa !hrifum.
+g 'g efa e%%i a lei%i inn raunverulega hafa hvar s;nt <ror%u af the ven)ulegur1 teng)ast tunglinu1 veur1 reglum1 ea hvernig -tti Schleiden hafa %omi $t til a st")a hann. En 'g hef EisenlohrRsche disTuisition ! Schleiden aeins geti1 !n >ess a >a veri gert l)st1 er e%%i h-gt a !%vara >r!tt mi%i leitandi og endurte%nar .einir. Hvor%i lei%i inn er h-gt a finna ( >remur fr-irit ! tunglinu !hrif ( Annalen Poggendorff er .ent enn er hvers vegna ( eftirfarandi nachgesehenen fr! m'r s%rif lei%i inn til >ess a finna neitt um >etta efni. 6Aanns%nir ! !hrifum vindi ! loft>r;sting etc Eftir 9V !ra og Xarlsruhe athuganir. Leipzig1 28VU6 og 6ranns%nir ! !reianlei%a og gildi hins sameiginlega loftvog. /Xarlsruhe1 289U.6 S%rifum s(num um loftslag Xarlsruhe mig e%%i veri ( st)rn hans1 en >a er varla a v-nta h'r Ef eitthva um m!li sem um r-ir. varai ritger af einhver)um <rum en v(sindalega >e%%t lei%i inn til=

Gafnvel Hum.oldt h"ggst ( alheiminum s(num / . N2231 >ar sem hann varpar l)si alltaf me !st1 hva er h-gt a seg)a um !hrif tunglsins ! )<rinniI 6einn umdeilanleg !hrif gervihn<ttum ! loft>r;stingi1 vatnslausn $r%omu og s%;in dreifa16 og lofor ( fort(inni1 hrein telluric hlutar af alheiminum %oma aftur til >a. +g PKdler NW3 segir a lo%nu svo (tarlegri s(num ranns%num um >etta efniI 6Sam%v-mt >v(1 tel 'g !hrif stigum tungli .-i loft>r;sting hitam-li fr! >essum athugasemdum veri stafest.6
NW3

5)r og PKdler1 tungli p 2WN

+g E. 5ouvard NU3 "firlit niurst<u v(t-%ar ranns%nir hans sem h'r segirI 6Tungli er a vera s%a%%ur f"rir s"nodic dreifingu hans !hrif a >a er m<gulegt .... E%%i s(ur einn er >vingu til a viur%enna a ( anomalistic hann dreifingu ver%ar > .irtast minni !hrif. 6
NU3

Corresp. st-rfr-i. et ph"s T. #

p.MU2.

Arago hefur einn af hver)um >eim sem t% )afnvel cursor" til%"nningu af n;legum vir-um "fir tungli !hrif1 >e%%t1 en .ara me >v( Schleiden e%%i >e%%t ea e%%i

tali ritger um !hrif tunglsins ! veri og l(fr-n ferli ( Annuaire du 5ureau de Lengdargr!a hella 28VV. p. 2NU FF afhent1 sem .er heitiI 6La Lune e?erceDtDElle sur 7otre andr$msloft )$n( !hrif mer%)anlegur61 sem safnar og f)alla um f"rri ranns%nir ! spurningu o%%ar. Er!tt honum n$1 flest safna h'r ranns%nir1 svo sem ein%um sem stu me lei%i inn1 E. 5ouvard1 +uetelet1 PKdler1 Xreil1 Hallasch%a1 e%%i of .oor og hann hefur tilhneigingu allt eli hans ( samr-mi vi n!%v-ma tortr"ggni1 t)!ir sig heldur undir H<fnun auvita tungli oft >a%%a1 ;%tar !hrif1 ein%um ! grundvelli m-linga ! Flauguergues og SchS.ler1 sem h'r segirI
fEn nous .ornant au? principau? r'sultats1 L sem.le difficile de ne pas conclure de CE cui Precede1 cue la Lune e?cerce )$n( !hrif sur 7otre andr$msloft1 TuRen Hr"gg)arliur de cette !hrif1 la pluie tom.e au% fr'Tuemment #ers Le deu?igme octant TuRh toute autre EpoTue du mois lunaireF TuRenfin moindres les l(%urnar de pluie - dernier arrivent Entre - cuartier et Tuatrigme octant. 6+g ennI6 Zne stilla samsv<runar /athuganir3 ne pourrait etre lReffet du hasard. f

S$ stare"nd a Gohn Herschel $ts%;rir Jol%enzerstreuende %raft fullt tungl r(s upp f"rir vel stofna raun hefur veri fram h'r a framan. Svo )afnvel ef >$ .iur um heimild hefur !hrif tunglsins ! veri st"ur a enginn getur fle"gt. +g ef einhver)ir m)<g gir st)rnv<ld /+l.ers1 5randes og arir3 f"rr $ts%;ra me sama ea hafa sama ( vafa1 !st-an er einfaldlega a >eir eru ."ggar ! margra !ra (tarlegum athugunum sem h$n var le"f o%%ur e%%i enn ( st)rn hans1 svo a sumir eldri ranns%nir1 eins og af Toaldo1 Pilgram1 Gronau og arir1 sumir enn vinstri mi%ill til vera l<ngun1 sumir hreinn og .einn stofna andm-li h!1 a lo%um1 a eigin athuganir hans varir s%emur1 ea ranns%n ! svo sannf-r um a tungli er ( <llum tilvi%um e%%i hafa $tst- !hrif ! veri1 sem var hneigist fl%1 og a no%%ru le"ti er enn hneigist a set)ast honum. Fr! >! s%oun hefur %omi fram a hann hefi e%%ert. Svo 5randes N83 loftslagss%il"ri .re"tingar1 sem ( m<rgum st<um ! )<rinni fr fram !ri 2U8V1 saman.ori !n >ess a vera f-r um a uppg<tva allir mia vi !fanga ! tunglinu1 me n;)u tungli og fullu tungli1 sem hann lei%st;ri ein%um ath"gli hans1 hvor%i g n' mismunandi st<um athugun og m!nuum !rsins ( st<ugum f"rir.-ri og .re"tingar fluttu me s'r1 og )afnvel 5ode N03 fann e%%i passa ! veri ( mismunandi st<um ( sl m"r%vi af 28 7vem.er 282W. S%)ta sig en er vel ng1 afleiing af ranns%n hans pronouncing sem eing<nguI WO3 6#i g-tum <rugglega halda me hreinum vissu a mi%ilv-gustu .re"tingar ! veri fr! <llum <rum ors<%um /sem m!ninn3 tre"sta1 og a vi >v( f"rst >etta >arf a finna helstu orsa%ir !ur en >a getur h)!lpa o%%ur mi%i til a %e"ra v(%)andi !hrif a um tungli1 hann hefur Jofern !hrif1 %unna a hafa. 6 4 raun ranns%n ! >v( hvernig hans eigin1 m)<g vel a sanna a tungli hefur e%%i nein afgerandi !hrif ! veri1 en sl(%ar ranns%nir eru oft vitna sem s<nnun >ess a hann hefur engin hva >eir eru alveg vi h-fi.
N83

5randes 5eitr til veurfr-i. S. MU9

N03 :g veit .ara v(s.endingu s(na Foissac1 de la P'l'orol. 1 .ls. 2V0 WO3 S. M82 Posts

En Schleiden re"nist svo vel sem st-rfr-ilega a tungli !f<ngum getur haft engin !hrif ! veri1 me >v( a l!ta svo !fram +fangreindar hugleiingar hennarI 6En >a er ! <llum >essum stigum tungli e%%ert anna en mismunandi magni af slarl)si1 sem1 %asta aftur fr! tunglinu1 %oma til )arar o%%ar. 7$ er l)s fullt tungl er e%%i einu sinni f"rir mesta 7iurst<ur m-linganna geri 2 \ MOO OOO af slarl)si. 6 Svo l(ti magn af l)si er e%%i h-gt a vinna ( gegnum tilveru s(na n' f)arveru allir verulega eftir honum1 e%%i fre%ar en n!nast hverfur litla hita. En f"rst og fremst er >a alveg untriftig a fasar tunglinu eru e%%ert anna en mismunandi magni af slarl)si1 sem er %asta til .a%a fr! tunglinu1 %oma til )arar o%%ar. Ea hvernig >a var >!1 a t(mi >eirra s"z"gies /7;tt tungl og fullt tungl3 ! f)<ru hafsins r(s h-rra en ! >eim t(ma f)rungnum. Ef >etta er a r!ast ! me spegluu geislum slar= Ett !hrif adr!ttarafl tunglsins ! andr$mslofti eru l!g1 >au eru enn og eru vegna insignificance >eirra gera sleppa e%%i $r frumvarpinu >egar >a %emur a !hrifum sem eru e%%i einu sinni "fir>"rmandi. E%%i tre"sta ! allt tungli !hrif ! >a1 svo eitthva af >v( getur enn h!. Ef >$ vilt e%%i a fela h!r ! h<fi hans1 >v( >a er of l(ti1 svo er hvert h<fu s%<llttur. Schleiden en ve%ur aeins l(tilf)<rlegir !hrifum adr!ttarafl fram1 og s(an til hann e%%i lengur f"rir hann. 5esta athuganir hafa e%%i veri f-r um a sanna >a me Schleiden. 4 sannlei%a1 >1 >eir hafa geta til a sanna >a. En .urts' fr! >v( adr!ttarafl !hrif tungli hefur gefi o%%ur HerschelRsche svo sn)allt og ( l<gum elisfr-i samt svo vel r<%studd r<% .enda ! a ef tungli endurspeglast aftur til )ss hl;)u af slinni s;nir engin umtalsver !hrif ! "fir.ori )arar1 >etta varla getur veri h! ! eitthva anna en >a sem >eir hafa >egar s;nt svo ! "fir.ori )arar ( andr$msloftinu. 7$ >egar vori s)!varf<ll og neap s)!varf<ll allt eftir s"z"gies og Tuadratures ( hvert vins-ll greinarger um s)!varf<ll er r-u1 eftir athugun Herschel ( Cosmos von Hum.oldt er ! s'r sta1 sem er ( <llum h<ndum1 eftir a meal almennings veit m)<g vel ea geta vita a fasar tunglinu eru fleiri en mismunandi magn endurspeglast slarl)si !n verulegs gildi adr!ttarafl og hita1 og eftir von Hum.oldt ( Cosmos hans v(sar sig a verun ! tunglinu og >a sama a viur%enna1 og eftir ranns%n SchS.ler og ritger Arago er ! stare"ndir allt tungli !hrif >ar hafa fundi langa almenna dreifingu1 og >! s'rsta%lega sem hafa veri f"rst vitna ( >e%%tum ritum oft1 >$ getur %enna Schleiden er af !horfendum "fir tungli !hrif1 ( raun aeins sem $ts%rift Ear af >! >e%%ingu sem >a hefur veri1 og sem 5eleerung >ar me tmlei%atilfinning sem Schleiden s)!lfur ( >essum efnum1 v(sa til. E$ getur te%i >a en .ara r'tt1 svo er til allt. Ef vali af leiinni a s)! hlutina !fram svo vildi1 eins Schleiden hefur veri s;nt fram ! h'r a framan1 )afnvel tm pl!ss f"lla me s!l1 huga1 hva v-ri of mi%i Augl)slega -ttir lei Schleiden er a s)! hlutina !fram svo1 hvernig m"ndi 'g h'r og annars staar hafa s;nt1 s!lin1 hugurinn sig a vera tmt r$m1 sem v-ri of l(ti virist. Ert >$ tv-r saman1 >annig a r'ttindi hennar1 og >v( var 'g e%%i !greiningur li me Schleiden. Hins vegar getur >etta vissulega talist n;tt f(nn d-mi um starfsemi af tilgang meginreglu ( heiminum sem 'g fer til minn $thluta af Schleiden ver%efni1 me s!l1 til a f"lla autt pl!ss anda svo oft .endir > Schleiden1 sem Fulltr$ar andhverfa vandam!l1 s!lina1 til a gera

huga a r;mi1 anda a v(sa .orga eftirte%t til sl(%ra sveifla. Svo f-r allir vinnuhpa hans eftir eftir og a einn st<ndum e%%i1 en "firmaur <rum1 og h'r gefur a almennri vis%u. Eegar engisprettur eru of mi%i1 svo %oma a hr<fnunum1 Schleiden er st-rsta meal >eirra sem voru s%ipair af tilgangi meginreglu1 hreinsa upp undir engisprettum %vi% af s!l m(na1 eftir >etta hafi svo langt au%ist1 a >eir htuu )afnvel a .ora tma r$m er en elisfr-ingur getur e%%i veri !n ( tilraunum me loftd-lu1 D >egar Aavens eru of mi%i og r<dd >eirra gerir !h"gg)ur f!um enn eftir s!lir1 m"ndi >a a lo%um %oma til >eirra l(%a1 svo >eir eru Pious1 og himinninn sendir a verlauna drepstt meal hrafna1 sem er aeins prosaic t)!ningu f"rir >aI Artemis s%;tur niur1 Artemis1 en er aftur aeins gr(s%a or f"rir tungli1 og allt f"rri var aeins flugi og Jhir af <rvarnar Golden Arch hennar. Eftir umf)<llun um allar ast-ur1 m!li er meira naus"nlegt aeins svo a >eir eru e%%i enn a fullu leia a >v( mar%mii1 er n$ auvita1 a hvor%i er adr!ttarafl !hrif1 enn hl;nun !hrif tunglsins1 allt !hrif tunglsins ! veri f"rr en n$ a geta snert1 >tt adr!ttarafl !hrif n-g)a m)<g vel a $ts%;ra l(til !hrif tunglsins %lu%%ustundir ! loftvog innan hita.eltinu og hl;nandi !hrif tunglsins !hrifum uppDh-%%andi fullt tungl ! s%;)um dreifar1 en !hrif tunglsins !f<ngum og apses ! .lautt $r%omu 1 vind!tt1 .arometric >r;stingi1 etc enn >! $ts%;r f"rr en n$. 4 raun1 hva er adr!ttarafl !hrif eru !h"gg)ur1 getur1 eftir Laptace f"rr nefnd "firl;singu samanl<g !hrif af tunglinu %lu%%ustundir1 tungl !f<ngum og apses1 eins og a vera eing<ngu til >eirra !hrifa1 og >a veltur er ."ggt1 aeins m)<g sm!v-gileg !hrif ! loftvog t)!1 sem er langt umfram af fram fasa !hrif. En ef adr!ttarafl getur aeins t)! m)<g veruleg !hrif ! .arometric >r;stingi1 svo l(%a engin mar%t-% !rangur >a f"rir veri ( tengslum vi >a1 a presuppose. Einnig v-ri1 ef !hrifin ! andr$mslofti af E.. og fl-i sama a r!ast ! adr!ttarafl tunglsins1 n;tt tungl og fullt tungl1 f"rsta og s(asta !rsf)rungi1 sama ( gildi og saman.ur ! mismunandi stigum St-rsti munurinn ! !hrifum milli fann sinn .-i s"z"gies og t(mi .egg)a Tuadratures1 !hrif stigum ! loftvog innan hita.eltinu vera ster%ari en o%%ar1 hva allt er e%%i m!li1 eins og fr! uppl;singar m! s)! ( undirs%rift minni meiri. Hva hins vegar1 hl;nandi !hrif ! moon.eams tilliti til efri l<gum andr$mslofts og s%;in1 er >a augl)st1 a minnsta %osti ( .ili e%%i enn l)st hvernig >a stofnar heildst-a s)!lf "firl;singu um Jol%enzerstreuenden gildi h-%%andi fullu tungli og !hrifin af !f<ngum og apses ! veri a vera1 og >tt >a eftir %omandi s%oun ! heill .-%ist<var re"nslu en vi h<fum1 %ann a vera h-gt ( framt(inni. Xanns%i1 hins vegar m"ndi vera f-r Peteorological s'rfr-ings sem hefur alla samhengi veurs full%omlega mevitu um hva 'g ! a m'r er e%%i m!li1 )afnvel n$1 eitthva no%%rir hlutir ( $ts%;ringu >essum sam.<ndum a gera fr! s)narhli HerschelRschen tilg!tu1 a >a s;nist m'r a >essi >!ttur s%ili helst a hafa ( huga. G. Herschel s)!lft er n$ um >etta efni ( villu >egar hann .ls. MWV l;sir >v( a f"lg)ast me hans1 Additionel 7ote 6til a ofantilgreindum lei .-tir viI6 Hr Arago hefur s;nt1 $r saman.urartilraun af rigning s%r!ir sem hafa fall sem fellur ! l<ngum

t(ma1 geri l(tilsh!ttar1 preponderance a >v( er varar magn fellur n!l-gt n;)a tungli "fir >eim sem fellur n!l-gt fullur. Ea v-ri elilegt og naus"nlegt afleiing preponderance ! cloudless himininn um fullt og e"u.l<1 >v( hluti og pa%%a af sama veurfr-ilega stare"nd. 6 Eftir >a1 Herschel telur Jol%enzerstreuende vald af the fullt tungl r(s upp til af s<mu !st-u og a vera f-r til teng)a til the l(till rigna fullt tungl !fanga me en hann er s%a%%ur einmitt ( >eirri stare"nd a n!l-gt n;)a tunglinu meira rigning fellur en n!l-gt fullu tungli. Arago s)!lfur1 eins og einn getur stafesta fr! hersh<fing)a t(mapun%ti1 lau% hi gagnst-a fr! athugasemdum og Herschel >v( tils%ildu a mati "firl;singu Arago er einhvern veginn. 4 vitund eigin vanm!ttar m(ns a Hreinsa d<%% og ( einl-g l<ngun til a f! v(s.endingu til almennings um fr! zulKnglicheren uppspretta1 'g var me s%riflegri .eini og >v( vinsamlegast a fr-gustu og mest l)mandi meteorologists1 vi h<fum1 mta1 en getur tei%na $t aeins d)$pri ><gn fr! honum1 sem 'g svo a almenningur hefur enn sumir af >a1 missir e%%i a >urfa a ta%a s<mu h'r me hlut. Hva segir fr! <llu >essu= Hvaa <nnur en a tungli heldur !fram gehends og fullgild1 )afnvel .ara a hafa eign Schleiden er mest a re"na a af%l-a hann1 a hann er dularfullur gosagna%enndur s%epna og enn a hann hefur le"ndarm!l v<ld1 le"ndarm!l sam$ me >eim )arnes%um munum1 t<frum listir dis%a1 ! .a% vi sem einn h)artars%inn e%%i %oma1 og >$ neita >v( ea hunsa >a1 en getur e%%i hre%)a. 4 alv<ru tala1 >a verur !st-ur a tungli hefur !hrif ! veur1 en >a er v(st a >eir eru enn ( m"r%rinu1 og mest af >eim (tarlegu v(sindam<nnum sem hafa viur%ennt >! stare"nd af Lunar !hrifum1 hafa einnig te%i ! >essum m"r%ur.
Flauguergues og lei%i inn ( einn af f"rri fr-irit hans W23 /en e%%i lengur ( s(asta ( Pogg. L* hans.3 enn f"lg)a adr!ttarafl !hrifum tunglsins1 sem sam%v-mt f"rri en eru fulln-g)andi til a $ts%;ra >a. SchS.ler telur adr!ttarafl sem teng)ast me efnafr-ilegri !hrifum tunglsl)si ! andr$mslofti ( lei%)um1 en hefur e%%ert l(%legt. Hinir gefa1 >$ veist e%%ert. Svo segir PKdler WM3 I 6Almennu l<gum >"ngdarafl eru fulln-g)andi til a $ts%;ra >essi !hrif1 .-i eigindlega og megindlega og eins l(ti hrista o%%ur fr-ilega >e%%t eiginlei%a tungls%ininu framsetning >essara .re"tinga er >v( virist aeins forsendu til a vera !fram a >a er >ri)a tegund enn vita a o%%ur1 eins og heimurinn l(%ami l<gum um hvert anna. 6 Arago WV3 segirI 6Les in'galit's de pression .r'finu les +7T fait athuganir reconnaitre1 doivent tenir h TuelTue donc ors<% diff'rente de lRadr!ttarafl1 h TuelTue valda dR)$n( eli inconnue Encore1 mais de la Lune certainement d'pendante. 6+g ennIj 7ous voila donc )$n( seconde fois ramen's1 h reconnaitre ,ans les Til.rigi .arom'triTues correspondantes au? diverses !f<ngum Lunaires1 les effets dR)$n( ors<% Speciale1 totalement diff'rente de lRadr!ttarafl1 mais dont la eli Et Le ham dRager restent1 h d'couvrir. f Xreil W93 segir stundum hlutiDX"nning ! ranns%num hans ! tunglinu !hrif ! hitastigI 6Fr! niurst<um >essara athugana1 > virist .enda til >ess a tungli einJir%e s'rsta%lega me the %oma aftur af honum slarl)si ! hitastigi o%%ar einn1 mia vi a. hitastig .re"ting ( sumar f"lgt far sem l;singin er m)<g l(ti svipa >v( sem ! >eim t(ma fullt tungl fara ! ( sumar .-i .re"tingar )afnvel .ara ( gagnst-a !tt1 og a lo%um n;)a tungl ( vetur >ar sem f!ir hann endurspeglast l)s %emur ! m)<g hornr'tt horn ! sv-inu o%%ar1 heldur til a au%a hitann ( O [1 9 A. er f-r1 svo maur ne"ist til a tr$a >v( a >a er enn no%%ur hli ast-ur geta veri til staar sem einf<ld s%;ring !

>essu f"rir.-ri ( leiinni standa 6.


W23

Pogg. Ann. ***. 0N 00 5)r og PKdler1 tungli. S. 2W8 Annuaire du 5ureau du longit. p. 28VV. A.handl. The 5<hm. Gesellsch. N 7iurst<u. M 5and. Page 9N

WM3 WV3 W93

XKmtz segir ( #eurfr-i hans1 >ora hann e%%i a !%vea. +g ( ori1 >a er e%%ert !%vei enn um ors<% tungl !hrif ! veri er > s)!lfDvalin1 >essi !hrif. Ea er algengt )<r "ri unni mi%i1 ef >$ vissir aeins >a !hrif tunglsins1 s%oun ! vatnslausn $r%omu1 vind!tt1 loftvog1 hita1 vera aal1 sem gera hinn h!. 7$ .irtast hl;nun !hrif ! Evrpuf'lag sem ! a mest vieigandi a set)a sameiginlegan hlutver% annars veri1 >ar sem >etta er einnig vi um verun slinni. Sem aeins er !%vara og s%;rt er enn e%%ert ( >essu sam.andi um tungli !hrif1 og l)sum1 >a v-ri >!1 f"rir utan h!pun%tur Xreil stig1 en >a virist sem h!mar% og l!gmar% af the !hrif %omu s%<mmu f"rir fullt tungl og n;tt tungl. A staa m"ndi .irtast minna !.erandi. Pe allt f"rri er e%%i deilt a !hrif tunglsins hefur veri v(a settar ! veri of h!r1 a n!%v-m athuganir og $trei%ningar hafa veri gerar af sama hag sem hefur !hrif hann hefur veri talinn sem hann hefur e%%i. &hrif hans ! veri verur alltaf a vera .arn1 og >ess vegna geta e%%i veri greind me vissu af stuttum athugasemdum. Hann -tti sl(% s'rsta%lega e%%i a leita1 en einnig g-ta s(n ef >$ finnur hann e%%i sl(% a halda honum f"rir e%%i neitt. S(an aldri hefur veri mi%i um veur reglur ( tengslum vi tunglinu1 sem sumir1 en sam%v-mt >eim einn -tti !%veinna >!tta ( tunglinu um framt( veri m! !l"%ta svo langt hafa sumir !st-a sem >eir a minnsta %osti gefa v(s.endingu um n$verandi !stand ( andr$msloftinu1 sem n!minu tengist ( framt(inni ! einhvern h!tt1 nema a >$ getur vissulega s%apa enga <rugga niurst<u a henni. Ea s%(n nefnilega fr! almennum s)narmium a >ar sem vi >urfum a s)! tungli ( gegnum andr$mslofti ( gegnum1 einnig ( samr-mi vi >eirra f"lla upp me Pist" gufu ea -rule"si hennar l)si tungli1 s%erpu Xonture hans1 hvernig hann %astar s%ugga getur >)!st .re"tingar sem eru til mar%s um >etta !stand ( andr$msloftinu me <fugum former%)um. Arago ( ritger sinni ! toppinn snert tungli !hrif WN3 no%%rar sl(%ar reglur fer eftir >ar sem 'g vil f"lg)a honum h'r.
WN3

Annuaire du 5ureau de longit. p. 28VV. p. MOU

Eftir Aratus1 >egar ! >ri)a degi tungl hlaupa hornin af tunglinu virast vera fremur >unnur /fr! n;)u tungli til31 himininn ( m!nuinum1 sem er ( upphafi n$ mun vera %!t. 4 raun getur >a a svo st<ddu1 en vissulega e%%i f"rir framt(ina Serenit" af andr$msloftinu sanna ef tungli horn s%;rari og f!gaan .ent1 >ar sem hver Pist" Haze andr$msloftinu1 sama getur .irst meira illa1 dreif og >ar me framlengdur.

4 grundvallaratrium1 >v( reglan Aratus %emur aftur til eftirfarandiI 6Ef a andr$mslofti eftir slsetur ( vestri ! >ri)a degi tungl hita verur a vera alveg %!t1 verur >a !fram %!t ( m!nuinum.6 Svo hugsu1 er allir auvelt a viur%enna ! inadmissi.ilit" reglunnar. Sam%v-mt 5arro1 >egar efri horn ! #a?andi tungl ( %v<ld er .lac%ish ( e"ingu >essari st)<rnu1 >$ vil)a hafa rigningu ! minn%andi tungl1 en ef >a er l-gra horn1 mun eiga s'r sta !ur en fullt tungl rigningu1 og >egar sent1 mean ! fullu tungli sig G-)a1 s$ stare"nd a tungli virist de%%t tilt<lulega ! einum sta1 r!ast aeins ! >eim sta eftir >etta li til a vera meira illa hlutar ( andr$msloftinu1 AlSi7 !tt a <rum hlutum l(%a1 og >ar sem >etta er me <rl(ti .re"tast vi.$na veltur ! andr$msloftinu1 >essi regla verur a f"lg)a me enga mer%ingu ! <llum. Eftir Theon getur fre%ar tre"st ! sl-mt1 >egar tungli %astar e%%i s%uggann ! aldrinum 9 daga. Einnig a tungli %astar e%%i s%uggann f)rum d<gum eftir n;tt tungl1 geta tre"st eing<ngu ! grugg ( andr$msloftinu. Ea Theon velur .ara ! f)ra degi1 sennilega er !st-an f"rir >v( a f"rr enn l(til og n!nast alltaf .aaur ( l(til l)s af himni h!lfm!nann e%%i %astar auveldlega s;nileg s%ugga1 en s(ar ster%ari vera l)s va?andi tungl og )afnvel ster%ari gagns-i af andr$msloftinu en > ngu vir%ar1 a gefa s%ugga. Arago fer s%refinu lengra ! re"nslu>e%%ingu afs<nnun a eftir hver)ar 20 ea 0 !rum1 aftur aftur tillit lengd tilte%inna tungl t(ma.il1 sama veri. Gerir >a sama eld ( framl<gum s(num. Here m v(sa til St-rra letur minn. P)<g s'rsta%t !hrif maur hefur tungli settist sl!andi veur .re"tingar af .re"tingum ! tunglinu ! <llum )afnan a .re"tingar ( veri1 og -tti a r!stafa s'rsta%lega !%venar stigum tungli framan ara til a gera >a1 > >a s' enn mi%il vissa r(%ti um meira af >v( vieigandi reglur WW3 . Sumir vildu .re"ting ! veri -tti s'r sta stra? eftir .re"tingum ! tunglinu1 <rum a >eir sl! aeins f)ra og fimmta degi eftir1 >ess vegna gamla v(suI Prima Secunda 7ihil. Tertia aliTuid cuarta cuinta Tualis1 Tota Luna TAL S. 4 sumar1 er .re"ting ! veri s%al alaga ( samr-mi vi .re"tingar ! tunglinu1 ( vetur f"rir >a sama1 o.fl. 4 >v( s%"ni a f! fleiri s%;r undan>!gur um >etta efni1 Toaldo1 Pilgram1 Hoosle" og Gronau hafa gert ranns%nir1 en l!ta allt .emer%terma_en mi%ill til vera l<ngun1 >essar ranns%nir til vinstri1 og nafn er leiin Toaldo hefur te%i hlut ( auga1 fr! no%%rum s)narhornum alveg t-%1 eins og s'st af Arago ( ritger (tre%a vitna. G!1 Toaldo spuru untriftige lei sinni til a ta%ast ! vi vifangsefni1 a >;ingarmi%ill framlag til a %oma tungl !hrif ( disrepute. A Peira um >etta ( framt(inni s%rifin m(n.
WW3

Comp. Pag the Gesellsch. 7!tt$rufr-ingurinn. #inir ( 5erl(n. 28O8. S. 2OV

&hrif tunglsins er hins vegar irrefuta.le1 stutt1 >a er engin s%ortur ! uppl;singum um !hrif tunglsins ! veri1 sem h-gt er a refuted og afsanna eru. VII almennari og "leiri s,rsta ur -ur % the veur hri" tunglsins. Eessi %afli er til a l(ta sem inns%ot af fleiri v(sinda en almanna>!gu og geta vera s%ipst)ri af >eim sem fulln-g)a almennum stare"nd tungl !hrif. Hluti af >v( er -tla a gefa d-mi um hvernig ! a meh<ndla1 sem hefur re"nslu af vifangsefninu ( st-rri li mitt1 .ara a 'g mun eing<ngu $tleitin !fram ea s;na hva 'g hlaupa >ar1 meal annars til a %"nna !%vein g<gn og Safnpl<tur a )afnvel ( %ringumst-um <rum getur veri ! >essum s(ari ranns%n ! .tum1 eins og mig vegna >ess a ( 2O Xafla1 hafa frum%v-i ( a rannsa%a spurninguna um tungli !hrif ! l(fr-na l(fi1 rSc%zu.eziehen mig h'r. :g er a festa nean eru e%%i alltaf .%menntir n!mi !1 svo sem >$ getur auveldlega supplieren $r tilvitnanir ( s(asta %afla1 a mestu le"ti einnig fr! s%;ringum vi t<flur # 1 # og * ( lo% >essa %afla. Hvar ! a finna oftDnefnd ranns%nir Xreil er1 S. 289 er s;nd ( s%;ringum. Ef er >egar !%vara !hrif tunglsins ! veri eftir umf)<llun um f"rri %afla sem stare"nd1 enn allt ver%efni er gert me >v( a finna >! .ara ."r)unin. Ea er n$ samt a sp! ( hversu langt !hrif tunglsins sam%v-mt >eim st<um og !rst(irnar .re"tast1 hva eftir >v( sem f"rir er svo langt /( tilliti til !rst(a1 ein%um sam%v-mt athugasemdum SchS.ler1 lei%i inn og Xreil3 E margir hlutir1 en e%%ert afgerandi1 getur sagt hva framt(in %e"rir handrit1 og >a mun fre%ar vera n!%v-mari !%v<run ! hluta Ganges1 stundum ! st-r !hrifa1 >.e. t(ma og munurinn ! milli h!mar% og l!gmar% f"rir mismunandi veurs%il"ri. Ev( miur verum vi a n$ e%%i einu sinni f"rir ! einum sta1 r< af athugunum1 sem "ri !fram ngu lengi til a finna svo langt .-tt ! mealtali !hrif vi.$na a s)!lfs<gu og helstu s%il"ri af Lunar !hrifum .eint eing<ngu re"ndist af henni. Hversu alvarlegt >a er en a sameina athugasemdir fr! m<rgum st<um til a f! meiri lengd t(ma ! athugunum1 hefur !ur veri te%i fram1 einnig er afleiing af >v( a prufa af sl(%ri samsetningu hefur s%ila1 var e%%i s%emmtilega. E a >etta hafi e%%i %omi ( veg a viur%enna >! stare"nd af Lunar !hrifum einnig me athugasemdum enn loa vi.$na ( gegnum almennt1 eins og >$ hefur s' ( s(asta %afla1 en dregur niurst<una ( helstu vi >essa almennu niurst<ur1 og .-i hreinlei%a af 7iurst<ur sem t-%if-ri til a draga s'rt-%ari og n!%v-mari !l"%tanir1 er mar%t-%t tengd eigu m-lingar sem sanna tungli !hrif .eint hreinni en ( f"rra samt raunin. Ea er m)<g -s%ilegt a ( framt(inni ranns%nir um >etta efni eins mi%i og m<gulegt er f"rir alla helstu augna.li% ( veri1 >.mt >r;stingur1 hiti1 vindur og rigning s%il"ri og ( <llum helstu s%il"ri tunglinu Aound1 !f<ngum1 apses1 segul!ttar1 tungl %lu%%ustundir1 ( tengslum v-ri a fram%v-ma1 >v( aeins athugun ! <llu sam.andi !hrifin hlutf<llum lofar a opna inns;n ( >a sama. &n-g)u af sl(%u l<ngun mun l(%lega vera a langur t(mi ( a %oma. E lei%i inn f"rir Xarlsruhe1 E. 5ouvard f"rir Par(s1 Xreil Prag1 SchS.ler a (huga mean M8 !ra r< f"rir mismunandi st<um1 >a

ver%efni a ;msu augna.li%um veri og mismunandi hlutfalli af tunglinu %e"ra ! sama t(ma >ar til >ess fallin a vissum m<r%um1 en a hluta e%%i eins heill1 sumir e%%i f"rir svo langan t(ma1 og -s%ilegt v-ri. Ef >a sem !ur er til athugana er a r-a1 einn hefur n! auveldlega >eirri tr$ a )afnvel r< af athugunum ! 2OO !rum m"ndi samt e%%i vera ng eftir langt1 !hrif vi.$na1 )afnvel ! tilt<lulega !rangursr(%ur tungl !hrif ! m!naarlega t(ma.il1 svo langt a $tr;ma ( mealtali f"rir sama til a f! alveg reglulega n!ms%ei f"rir alla daga m!naarins. Lengsta r< athugana f"rir einn og sama sta sem er til staar svo langt /fr! lei%i inn f"rir Xarlsruhe1 varandi !hrif ! s"nodic ."ltingu vatnslausn $r%omu1 >rumuveur1 l)sDh)arta og s%;)a daga3 en n-r aeins 8O !ra. Lengd sem %rafist athugun t(ma verur m)<g stutt %lippa n$na me vieigandi leir'ttingu ! fram gildum vegna sl !hrif /( s%ilm!lar dags og !rst(31 vegna >ess a >essi !hrif er aallega undir sem felur tungli !hrif1 og >a er einnig ( sumum F"rri ranns%nir1 ein%um me >v( Xreil f"rir !hrifum tunglsins %lst ( ;msum veri ( Prag1 PKdler f"rir !hrifum s"nodic og teng)ast Pi.augs dreifingu ! loftvog a lesa ( Christians.urg /Guinea31 me lei%i inn /Poggend. Ann. L*.3 f"rir !hrifum fr! s"nodic spor.raut og tungli %lu%%ustundir ! loftvog ( Par(s1 og af ens%u !horfendur um !hrif tunglsins %lu%%ustundir ! loftvog innan hita.eltinu1 svona >egar mi%ilv-g1 > /a undans%ildum s(ustu athuganir3 vegna of stutt +.servation sinn veri gert me >v( a engin sundurliun enda. Ea er mi%ilv-gt a fram%v-ma leir'ttingar ! hagst-asta og einna h!tt.
Xreil og stundum a leita ! ens%u !he"rnarfulltr$a !hrif leir'tting ! a >eir me hvern einsta%ling1 fram ! tilte%inni %lu%%ustund ! dag1 gildi draga gildi sem tilhe"rir ( mi)u alla m!nui >essa %lu%%ustund1 eftir >etta gildi h! t(ma dags sl !hrif f"rir >ennan m!nu t!%nar. Pe leir'ttingu f"rir athugasemdum hver)um m!nui er s'rsta%lega fram er einnig ( leir'ttingu vegna %lu%%ustund ! dag ! sama t(ma vegna t(ma.ilsins me fulln-g)andi samr-mingu. D Gafnvel meira />.e. e%%i aeins eftir m!nuum1 en einnig dagar3 en s'rh-fir sig ( leir'ttingu vegna !rst( me afer PKdler er. Eetta f-rir heildarf)<lda gildi af the r< af athugasemdum me afer minnstu %varata afer um reglu.undna fall af t(ma !rs /eins mi%i daglega %lst athugun1 eins mi%i vir%ni31 og !%veur >aan f"rir hvern dag s'rsta%lega gildi sem tilhe"rir ! athugunarlista %lu%%ustundir1 eins og ( a vera dregin st-r . E PKdler hefur e%%i rei%na $t f"rir hvert !r athugun ( lagi1 en aeins f"rir >eim aferum sem <llum athugun !r1 leir'tting vir%a1 og ( >essu sam.andi er leir'tting Xreil er1 sem s'rh-fir sig e%%i .ara f"rir m!nui1 en !r af athugun1 s'rsta%t. D Lei%i inn lo%sins heim $r <llum fram gildum eing<ngu ! almennum h-tti1 hva vi%omandi athugun %lu%%ustund eftir <llu athugasemdum tilhe"rir1 ( h-tt1 >annig a leir'tting svo >etta s'rh-fa hvor%i ( einst<%um !rum n' m!nui n' daga. The Xorre%tionsJeise Xreil og ens%a !he"rnarfulltr$a1 ! eing<ngu 2Vmonatlichen athugunum ! First Prag1 sem einnig tilt<lulega stuttar athuganir >ess s(arnefnda1 sem er Xorre%tionsJeise PKdler er ! Aeins 9 vetra f"rir Christians.urg1 re"nst m)<g !rangursr(%1 en Xorre%tionsJeise lei%i inn er ( leiinni1 m)<g meritorious ranns%n -tti a )afnai e%%i a .irtast ng1 n' er stuningur ( nei%v-u og vafasamt niurst<ur allrar ranns%n1 sem a s)!lfs<gu einnig mi%i eftir eli hlutarins.

Enn af annarri s(u sem >$ getur al<gun ! vi.$na %oma >annig til astoar a ( sta gildanna hvers athugun dag1 ea /! a rannsa%a !hrif tunglsins %lst3 til a ta%a %lu%%ut(ma af athugun tillit no%%rir sameinast >eim til alls ea mealgildi1 og >essir ( saman.uri vi hvert anna. E%%i s)aldan leiir til samante%t ea mealtal samdr!ttur ( gegnum allt r< af athugasemdum me1 svo sem til a f! eins mi%i ( heild ea

mealgildi sem einst<% gildi me >v( a gera f"rstu og s(ustu gildum r< hlaupandi aftur hugsar ( s)!lfu s'r1 sem eftirfarandi t<flum og me V daga og U daga samt<lur >eirra gefa l;sandi d-mi. Einn vildi vera rangt1 ( leiinni og ast-ur >essa f)!r gildum ea n!%v-ma )afngildi >eirra mealgilda vellinum og hlutfall af gildum einsta%ra daga ea %lu%%ustundir /mi)u >eir astoa ( t<flunum3 til a halda almennilega t!%nar fre%ar1 fr!vi% vera st-rri fr! h-gri fulltr$a ( >essu sam.andi >v( fleiri daga ea %lu%%ustundir1 til a summa ea sameina h-tti. En hluti af h! )<fnunar ! vi.$nai au%ningu nemi getur veri ( gangi til alls ea mealgildi gegn sem einsta%lingur gildi1 ef einhver)ar eru1 l<glegur ums%ipti var a fela undir vi.$na1 sem vinna f"rir fram%v-md svo eru gefin1 stundum hlutf<ll no%%ra daga ea fleiri %lu%%ustundir af tnlist ef >eir s)!lfir geta e%%i n!%v-mlega t!%na vi%ud<gum og t(ma1 en e%%i minna en >essir gefa v(s.endingu a tr$legum niurst<um. #en)ulega vi halda fast vi V D til 9Ddegi ea %lu%%ut(ma samtals ea mealgildi eru me >essa f"rir am% !-tlaa framsetning ! einst<%um gildum sama >annig a hafa ( huga. Hvar heldur niurfellingu eing<ngu ! hlut1 ( >essu sam.andi a tilvist l<g.oinnar tungl !hrif ( gegnum the ven)ulegur s)!lfs<gu h! >essum gildum m! "firleitt1 vinna >'r1 eins og mig1 n!%v-mari ranns%n hefur %ennt vi n-rveru eina l<g.undnu h!mar%i og l!gmar%i ! Flestir1 ef einn gildum vir%ilega h!lfa %)arni1 og >etta .er gegnum allt r<1 me >v( a (huga >a sama ( s)!lfu s'r st<ugt1 >.e. ! anomalistic ea s"nodic umfer .-tir upp gildum hvers 29 ea 2N daga ( r<. ,-mi um >etta eru no%%rar t<flur ( 2O #eita %afla >ar sem 'g er a set)a saman niurst<ur SchJeig er um !hrif tunglsins ! um.rot ( >essum tegundum. 4 t<flum og ( >essum %afla er eing<ngu fari upp a U daga samt<lur1 og >$ gerir h'r me mi%la hagna nemi ( vegi gildum. Hvar eru til staar eins og ( !hrifum tunglsins ! s)!varf<ll %lst andr$msloftinu1 etc ! segulmagnair .re"tingu1 tveir daglega h!gildi og l!gm<r%1 eru se? %lst f)!rh-ir ea mealt<l hagst-ast. Eessi afer hefur eins %onar galdur vald til a vihalda !herslu l(tilla reglu.undnum !hrifum fr! felusta me vi.$na1 og oft %oma r< sem einsta%ra gildi .eint ea s;na m)<g reglulegum hre"fingu ! m)<g reglulegu auvita /td M8D!ra r< SchS.ler er um !hrif s"nodic dreifingu ! f)<lda .lautur daga1 2O !ra flo%%ur lei%i inn ! um !hrif >essa %app ! .arometer1 etc31 ef "firleitt1 .ara ven)ulegur !hrif eiga.
Er!tt f"rir frappanten niurst<um a >essi afer veitir samante%t ! gildum hluta ea !rsf)rungi respe%tiv t(ma.il ( fram%v-md af reglu.undnum r< m-lingar1 'g hef ( >essari tegund1 nema f"rir SchJeigRschen athugana ( 2O. Xafla1 sleppa m'r a tre"sta ! >a sama1 eins og einnig >urfti a gera !n >eirra og. 7!%v-mar !n r<%stunings og umf)<llun um afer1 sem er utan mar%a >essa fors%rift1 var ums%n sem %om $t sama heimilt H'r eru .ara v(s.ending um no%%rum orum um >aI Er r< sem f"lgst er me gildi sem a1 .1 c1 d ... suczessive %lu%%ustundum ea d<gum !ur1 svo a >$ getur v<?tur svi gilda f"rir hvert eftirfarandi me d1 l-%%un me D s(mtali /d-mi1 Tafla . u ( >essum %afla31 vil)a og a s)!lfs<gu af the r< >! "firleitt vi the vegur .re"ta eli ea f"lg)a !%veinn. E! sameina einst<% gildi til upph-ir1 svo sem >r(gildra /a d . d c31 s%al te%i fram1 /. d c d d31 og >ess h!ttar1 ea )afngildur .$naur1 og er >etta me >v( f"rst af <llu allt svi a munur milli tvegg)a f)!rh-a e%%i innihalda muninn mi)a .r'f 51 C1 en the athugasemd A1 , samm!la um a )afnvel svo framr!s s(ari f)!rh-ir ea )afngildur .$naur >eirra sem til l-%%unar og au%a framr!s endurte%inni einst<% gildi um stafestingu og $t.reislu nonD passa og e%%i er h-gt a s%ipt $t f"rir

>a. Fr! hinni hliinni1 en >a s%al te%i fram a munurinn ! "tra fr! <ru einst<% gildi A1 ,1 sem eru .re"tileg ! f-tur f)!rh-ir1 almennt s'1 ( r< m-lingar1 sem er reglu.undin !hrif meiri en stra? ! f-tur .1 c . Eetta veldur >v( a !hrif af handahfi mismun ef svo veri fl%i me l<gum t(ma.ilsins1 eru auveldlega outdone ! >essu1 og leiir til a fram%v-ma samante%t ! reglulegum ums%ipti m! finna fleiri auveldlega ( gegnum allt r<1 ef no%%ru sinni l<glegur !-tlun f"rir r< h!1 eins og ef maur h-ttir ! einst<% gildi. ed;rasta ( >essum efnum verur a vera >egar >$ setur sem m! mismunur f-tur f)!rh-ir eru ( fullu mismun h!mar% og l!gmar% s)!lfur ( lei%num. Eetta stutta v(s.ending um !st-u ofan regla. Ea -tti e%%i a vera gle"mt a hluti !vinnings af reglufestu1 sem f-st ( r< af heildarte%)um ea mealgildum gegn f)<lda einst<% gildi1 !rangur aferarinnar s)!lfrar1 einungis fram1 >v( )afnvel >egar alveg tilvil)un hent saman gildi s;nilegt er. ,enoting nefnilega ! >ann h!tt til %"nna1 h-%%un fr! einu gildi til n-stu eftirfarandi reglu.undnu grindarinnar me d1 l-%%un eftir D svo 5ehaftetsein r<1 me m<rgum vi.$na me t( .re"tingar ! s%ilti er framseldur1 en einn af >eim fr)!ls reglu.undnu r< me aeins einn h!mar% og l!gmar% /r< -tla a vera ( gangi til .a%a3 aeins tvo stafi s%iptast %"nnir. 7$ er >a ( l)s a ( m<rgum alveg vart %asta saman gildi a mealtali1 f)<ldi .re"tinga tei%n milli samfelldra gilda er tvisvar sinnum eins og str eins og >essi af streng)um1 ( r< summan af gildum m"ndast >aan en /sama hversu marga daga ea %lu%%ustundir >etta te%ur3 mealtali aeins eins mi%il og 'g hafa sannf-rt mig um n!nari ranns%n a hluta re"nslunni1 ma me v(san til %enningar um samsetningar1 >annig a me samante%t afer hlutfallslegri l-%%un ! f)<lda .re"tinga s%ilti og h'r augl)s hagnaur nemi ( gangi ! gildi f-st1 sem er e%%i a tel)ast !herslu falinn l<gm-ti r<1 og >! s;nir hann .ara upp >egar ! alveg eitthva gildi. En fara ! vald samante%t afer ! eing<ngu handahfi gildi e%%i1 eins og til a draga $r f)<lda s%ilti .re"tingar a mealtali tvisvar ! sam.-rileg vi f)<lda strengi1 og ef svo er me samante%t afer1 .re"ting ! mer%i flo%%sins eing<ngu ea n-r eing<ngu upp til >eirra sem tilvist l<g.undin h!gildi og l!gm<r% s(mt<l hverfa1 >annig a >etta er > a tel)ast !herslu falinn l<gm-ti af >eim til h'r ! undan meginreglu. Eessi sam.<nd eru r-dd svo langt eru e%%i ng1 svo >a virist1 hafa e%%i einu sinni te%i eftir >eim ( mefer h! r< athugana sem lagaleg !hrif fela undir enn t<luver aftur!.a% vi.$na eru mi%lu m!li. En 'g ver a efni o%%ur me >essu stutta1 e%%i fulln-g)andi1 hins vegar1 eins og 'g vona1 f"rir >! sem me einhver)um hugleiingar $tf-ra og athuga m!li s)!lft vill1 en s%il)anlegt v(s.endingar. A Peira um >etta ( framt(inni s%rifin m(n1 >ar sem >$ munt finna s%;ringar1 s<nnunarg<gn og d-mi.

7$ a >essum almennu umr-um sem 'g .-ta vi fleiri s'rsta%ar Safnpl<tur og aft<%ur "fir tungli !hrif ! vatnslausn $r%omu og loftvog. a. hri" /t"ellingu. F"rst1 h'r er tafla sem 'g /eins og alltaf talin sem l n;)u tungli3 gefi .-tt saman f)<lda $r%omu f"rir Xarlsruhe1 Strass.org og Par(s1 eftir lei%i inn og E. 5ouvard1 f"rir hvern dag s"nodic m!naar. :g vir%ilega langar t<lur af M8 !ra SchS.lerRschen r< hafa !samt henni1 en s'rsta%t t-%i Athugunart(ma.ili .or hennar e%%i le"fa >etta. Til a s%il)a t<fluna eftirfarandi for%eppni athuganirI ,!l%n$mer .lautum daga inniheldur t<lurnar fengin .eint me >v( a .-ta vi >remur r<um f"rir >essum >remur st<um. 4 >rigg)a daga heildart<lur d!l%i eru me tilliti til athugasemda fr! sagt1 a .etri )afnv-gi ! vi.$na1 sameinair >r)!r t<lur ( r< f"rir >essa summu1 .eistehende daginn er mealtal. Eannig er >rigg)a daga

samtals ( 2MUO1 sem stendur sem L daga1 a summan af >remur t<lum 92U1 9281 9VN1 >ar sem VO1 L og Mtilhe"ra. E$ verur nefnilega tungli hlaupa Aeglulegur hugsa ( s)!lfu s'r1 >annig a s(asta daginn er talin vera daginn f"rir l. 4 U daga heildart<lur d!l%i s;nir gildin hver)u U daga eru )afnvel .etri al<gun )afn sameinu til summu1 og .eistehende dagur er aftur miill. Ea gefur einnig !huga sem s)! m! fr! vi%u af st-rstu1 minnstu og mealstr !hrif. A au%i eru stafir d og D %omi f"rir ! milli tvegg)a gilda ! eftir framr!s h-%%un /d3 ea minn%a /D3 af svi gilda >v( a hinn til a s)! "fir svo auveldlega. Ev( meiri ea minni f)<ldi .re"tinga s%ilti eru .emer%terma_en v(s.endingu um meiri ea minni reiu ( >v( hvernig gildi /s)! t<flu 3.
The M0 og VO ,agur %emur ( Strass.org athugasemdum !ur dregist aeins a mealtali 22U1 og >etta mealtal er h'r f"rir M0 Ta%a eins dags Strass.org gildi tillit til VO ,ag en 2MM sem mealtal 22UD2MW1 >ar 2MW ( Stras.ourg dagsins l. Pe >essari inns%ot1 alls er <rl(ti h-rri ! mti vir%ilega fram. ) 0lls ta"la y"ir "12lda vatnslausn "ellur /t' sem % 86 r athugun 1. me 13.558 vatnslausn /r omu 45lautur daga. % 6arlsruhe 478 9. v 1881:1878.' Stras5ourg 43; 9. v 1886:1873. og <ar%s 4 3$ 9. u eins 188;:1873. til *. lei i inn og +. &ouvard' "engin me samante t =v% "alli =eim st2um =essa dagana mnaar /r omu.

P!nuur F)<ldi daga .lautu daga

V daga samt<lur

U daga samt<lur

P!naarlega F)<ldi .lautu daga daga

V daga U daga samt<lur samt<lur

L M V 9 N W U 8 0 2O

928 d 9VN D 9MO D V0U d 9V9 D 9OU d 9O8 d 9MV d 9VN d 9WU

2MUO d 2MUV D 2MNM D 2MN2 D 2MV8 d 2M90 D 2MV8 d 2MWW d 2VMN d 2VWO

M8WO d M0MO d M0M8 D M020 d M0M9 O M0M9 d M0U2 d VOVM d VON8 d V292

2W 2U 28 20 MO M2 MM MV M9 MN

V88 d 9OU d 9MU D 9O2 d 9VN D 9OU D V8V d 92M D V0V d 9ON

2M2O d 2MMM d 2MVN d 2MWV D 2M9V D 2MMN D 2MOM D 2288 d 2M2O D 220U

M0W0 D M029 D M88O D M898 d M8UM D M8N8 D M8VW D M8V9 D M8OM D MUW0

D 22 2M 2V 29 2N 9N8 d 9WO d 90O D 992 D 92N D 2M99 2V9W 2V02 29O8 2V8N

d V2U9 d V2WW D V220 D VON0 D VOM8 D

d MW D MU D M8 D M0 D VO D Sum Lei 2M.NN8 9281W 92U V00 VU9 9OV V00

D 2MOU d 22UW D 22UW d 220O d 2MV9 d VU.WU9 2.MNN18

d MU8N D MU0O O M82N d M89N d M8WW d 8U 0OW M.02O1M

d d d d d D

23

Ea verur e%%i hunsa >! stare"nd a >eir s%arast a einhver)u le"ti.

Pe >essari samsetningu1 eru n$ alls afleiing af >remur er vi%omandi r< athugana ( einu $t1 og vi hafa eftirfarandi ( hugaI H!mar%sDog l!gmar%s haust1 eftir d!l%inum f"rir hvern dag ( 2 \ M m!naa milli.ili1 ! 2V. og M81 ,il degi eftir seinni +ctants og L daginn eftir 9. +ctants me t<lurnar 90O og VU91 sem er um >a .il hlutfall 9 # V samsvarar. Erigg)a daga samt<lur getur veri h!mar% og l!gmar% falla ! sama degi1 en U daga f)!rh-ir h!mar%i og l!gmar%i >ann 22. og MN falla sem lei d<gum um hva ! a l(ta eins og enginn s%ortur ! samr-mi1 og sem hlutf<ll af >eim aferum daga e%%i fulltr$a almennilega vi .emer%terma_en mi%i dag samt<lur. Hins vegar U daga samt<lur %enna o%%ur a meal allra deilda vi%u sem >$ getur m"nda $r s"nodic m!nui1 ! vi%u 22 til,agur ( mi)u1 hefur , um 8 til 29 /Zm >a .il upp ! mti fullt tungl fr! !rsf)rungi31 mest $r%oma1 ! vi%u MN til 4 mi)u1 d( MM til M8 /Hva um mi)u )arar milli fullt tungl og n;tt tungl occupies31 sem er am%1 og ( hlutfallinu V2U9 # MUW0 /] 2291W # 2OO1O3. Pealgildi M02O1M1 sem er ( lo% d!l%inn1 n-sta lei% a vi%um a seinni og 91 og a 2U hafa ( mi)u. Svo l(%a mi)a daga h!mar% og l!gmar% vi%u1 sem lei vi%na milli.ili til h!lfs m!naar. Ear a au%i verur >$ e%%i s)! !n va?ta og ven)ulegur framfarir gildin ( U daga heildart<lur d!l%i. 5urts' fr! litlu reglulega sveiflur ( %ringum m!naarmtin og f)<lda M898 ! 201 er uppf-rur reglulega st<ugur v<?tur og aftur F)arl-gi t<lur ( lo%a m!naarins. Eftir >a er n$ t(%ast a %ortlegg)a gildi af reglu.undnum r< athugana sem fall af t(ma1 >ar sem fastar eru rei%nu me afer minnstu %varata afer1 >etta er einnig fr! m(n1 me >eim gildum sem hvert hinna >rigg)a sett af athugunum1 sem eru te%nar saman ( f"rri t<flunni s'rsta%lega gerist1 og 'g fr upp a f)rum reglu.undnum %)<rum. The fastar ( sumum tilvi%um s;na m)<g mer%ilega sam%omulag milli >r)!r l(nur1 stundum veruleg fr!vi%. H'r er hins vegar ! >v( meira ( St-rra letur minn. & f"rri sameina .or af f)<lda .lautur daga1 vil)um vi n$ a .-ta l(%a svo af f)!rh- falli vatni Stras.ourg og Par(s. F"rir Xarlsruhe Engar uppl;singar ligg)a f"rir /s)! t<flu 3.

F"rir VO ,agur ( Strass.org gildir svipaa athugasemd og ( f"rra t<flunni. Gegnum s%)ta VO ,agur er heildarf)!rh- falli vatni1 sem ( raun nemur Strass.org 28.MMO12O mill)nir ( samr-mi vi upprunalega .or f"rir M0 daga1 hefur veri au%i h'r til 28UNUV8OOOO. F)<ldi Par(s athuganir eru fengin fr! upprunalegu t<fluna1 >ar sem >a er meh<ndlu sem miill f"rir einn m!nu me >v( a margfalda me VN0 en n$mer /s"nodic athugun m!nui1 a gera >! !samt Strass.org n$mer. #egna agerarle"si s(ustu au%astaf sta ( Strass.org athuganir1 sem fr fram ( t<flunni o%%ar1 !%varar summu tvegg)a talna 28.UNU1V8 29.UUW1NO ] VV.NVV188 og >ar sem >etta agerarle"si hefur e%%i !tt s'r sta1 ( .rotum e%%i n!%v-mlega vi The Final summan VV.NVV1U a -tti a vera raunin.1 en munurinn er auvita alveg vi%omandi. II 0lls 5or um =a magn a" vatni 4% millimetrum.' sem =essum d2gum mnui % 55 ra athugun 3. ' he"ur "alli % Strass5org 43; 9. 1886:1873. og <ar%s 43$ 9. a" 188>:1873. e"tir lei i inn og &ouvard sem "engnar eru me samante t =v% "alli =eim st2um til a vera % =essum mnui dagar magn 4heildarmagn % Strass5org 18.;5;'78 millim. enningar % 777. mnui % <ar%s 1>.;;6'58 millim. enningar % 75$. mnuir..

P!naarlega Pagn falli vatn daga L M V 9 N W U 8 0 2O 22 2M 2V

V daga U daga P!naarlega Pagn samt<lur samt<lur falli vatn daga 2.2MV1W D 2.ONU1V d 2.M2M19 D 02W1V d 2.2291M d 2.20V1U D MM d 2.2NO1O D 2.O2M1O D 08812 d 2.2OV18 d 2.OV91U D 82U1M 2.O8N19 D

V daga samt<lur

U daga samt<lur

2.O8O1U V.V8212 U.WV91W 2W d d d 2.M9W12 V.99M1V 8.O9V1U 2U D d D 2.22N1N d V.NU01V D U.0V91N D 28

V.2N219 d V.V0M1V D V.28W1O d V.V9M10 D V.MM91M d V.V0V1V d V.9M012 D V.M9U19 D V.2NO12 D V.2OV10 d V.2MW1W D M.0NN1U D M.0NN1O

U.8OV18 D U.UMM1W D U.N881O d U.UO210 d U.UM01V D U.W891O D U.9N01U d U.W9U1M D U.NWU1U D U.2021M d U.MO810 D U.22V1M d U.28210

2.M2U1U V.NN01N U.8N210 20 d D d 2.MMW1V V.9VU10 U.0M01V MO D D d 00V10 D 0U21U d V.2MV1U d V.20210 D 8.OUO1U U.0WO1M d M2

2.2N812 V.9OW18 8.2VO19 MV d d d 2.MUU1O V.WW212 8.28U12 M9 D d d 2.MMW1O V.U8O19 8.V881W MN d d d 2.MUU19 V.U8W19 8.U9N1M MW d D D 2.M8V1O V.UNN18 8.NN81W MU d d D 2.20N19 V.8OW1U 8.9O91M M8

d 29 2N

D 2.2OV12

d M.0U91W d 2.ON91V d Sum Lei V.MV812

d U.9V010 d U.9N21W d

d d D

2.VM81V V.90N1M 8.MVN1N M0 D D D 0U21N d V.9MM19 d 8.2UO1N D VO

VV.NVV1U 2OO1N00.2 MV91UVN.0 2.22U1U0 VV.NVV1OV U.8M91NV

M3

A hluta til a n! s'r.

Eessi tafla er hlist-tt vi athugasemdum tilefni en the f"rri einn1 sem 'g mun e%%i fara inn fre%ar h'r >ar sem >eir hver getur auveldlega gert s)!lfur. Ett h!mar% og l!gmar% er e%%i alveg anna og 9 Saman octants1 >annig a vi vil)um heldur vegna >ess a >eir eru mismunandi eftir aeins um l degi >a1 gefa sm! samante%t f"rir >etta1 h!mar%sDog l!gmar%s a n-sta !fanga ( samr-mi vi ;msum r< athugana a gera no%%rar fre%ari athugasemdir vi >a. F"rir .etri .rotthvarf vi.$na En -tti a ta%a gildi f"rir einsta%linginn daga V D til 9Ddaga hlaupandi mealtal /me tilliti til a "firgefa svii falla eins vel og h-gt er a mi)u3 me seinna og 9 +ctants >)na sem t-%i daga. Eftir ,atis upprunalegu t<flur gefa til %"nna sl(%a mtandi eftirfarandi samante%tI
III. Ta"la um hlut"all a" "12lda 5lautum daga 3 ?ctants "12lda =eirra > ?ctants % 7 : til >: daga h@tti e"tir

M +%t.er 9 +%t.er M0 !rlega. Athugun. v 5ouvard ( Par(s 2MN1MWI 2OO1OO MU !rlega. Athugun. v lei%i inn ( Strass.org 2MO1WN 2OO1OO M8 !ri. Athugun. v SchS.ler AP ( St 22N129I 2OO1OO VO !rlega. Athugun. v lei%i inn ( Xarlsruhe 22V1U0I 2OO1OO 4 5ouvardschen athugasemdum sem innihalda e%%i .eina !%v<run ! !f<ngum eru me tilliti til stigum m geta helst falli ( mi)u lei tengdur til daga tengd vi mi)u 22 2M 2V1 f"rir 9 +ctants af MN MW MU M8 Tag af upprunalegu t<flunni. The SchS.lerRschen tala nean .ein !%v-i f"rir !f<ngum og eru1 ( lo% dagsins !fanga en um mi)an 9 daga h-tti. The EisenlohrRschen V D til 9Ddaga lei eru !%v<ru me .einni afer s)!lfur. /Pogg. ***. 8U ***#. V203 #oru >eir a vera ! vieigandi h!tt1 eins og h'r1 5ouvardRschen1 !%v<ru .eint fr! upprunalega .or f"rir einsta%a daga m!naarins1 svo eitthva <nnur gildi m"ndi leia og a ofan1 >.e. f"rir Xarlsruhe 222 1 92I 2OO1OO1 2MO1M2 Stras.ourgI 2OO.OO. En gildunum h'r a ofan eru til a vera valinn eins og ( .einum viss. Gefnu af ofangreindum t<lum lei ( >v( einu tilfelli f)<lda !ra athugun eiginlei%i a athugasemdum hlutfallslegri >"ngd1 >! lo%sins finnur Heildar%ostnaur vegna 229 !ra

athugun ! V D til 9Ddags >;ir me 5ouvard1 lei%i inn1 SchS.ler1 Par(s1 Strass.org1 Augs.urg /etc31 Xarlsruhe1 a f)<ldi .lautur daga ! M +ctants til the tala ! the 9 +ctants sem 2281WW # 2OO1OO haga eftir sem f)<ldi .lautum d<gum eftir tunglinu !hrif ! t(mann ! se%$ndu +ctants um meira en 2 \ W af >eim t(ma f)ra +ctants e"%st. Ef einsta%lingur prf1 >ar sem nefndur .$naur er dreginn1 samsvara aeins ( !tt1 en e%%i ( st-r me tilliti til >ess hlutfalli1 >! >arf a ta%a tillit til1 annars vegar1 !hrif ! handahfi ( undirligg)andi einst<%um !%v<runum1 sem og ( gegnum mil-ga draga $r minn%ar ( no%%ra daga1 en alls e%%i .-tt1 annars vegar1 a f"rir st<um af mismunandi st<u engin n!%v-m samsv<run er a presupposed. En aallega eftirfarandi atrii veri te%i tillit1 sem er hentugur )afnvel !n tillits annarra !st-na s%;ringu1 hvernig einst<% $rslit fr!.rugin hvert <ru1 a $ts%;ra1 a l!ta )! s)! allt a tilte%num m<r%um. 4 stuttu m!liI 4 sta me mismunandi hreinum f)<lda !rlega $r%omu ! eli m!lsins1 ofan hlutfalli verur einnig mismunandi1 minna til >eirra sem eru me st-rri1 h-rri h)! >eim sem hafa minni f)<lda V3 . Eetta er augl)st af eftirfarandi <rl(ti auveldara $ts;ni.
V3

7ema alltaf liggur ! mismunandi !horfendur ! mismunandi st<um alveg sam.-rileg ( f-rslur >eirra1 >a

%emur h'r fre%ar ! s%r! en raunverulegur f)<ldi 5otnfalli !.

& einum sta >a rignir %rafti sta.undnum !hrifum oftar en ! <rum. Ef vi n$ )afnvel ;%)a1 >essi sta.undnir >-ttir haft svo ster% a >a rigndi allan daginn ! einum sta1 >annig a !hrif gefi stigum tungli m"ndi enn vera ngu strt til a au%a magn af rigningu1 hann vildi en >etta me mismun ! f)<lda $r%omu ! !f<ngum )afnvel geta e%%i vera viur%ennd >v( >a rignir ( raun allan daginn1 en magn af vatni falli ( mismunandi st<um g-ti veri <ruv(si. Svo verur1 ( sundur fr! <llum <rum1 munurinn ! milli h!mar% og l!gmar%1 ea "firleitt gefi ! milli fram gildum !f<ngum finnast minna ! st<um me meiri en f-rri rigning daga eftir ( f"rrverandi en n!lgun ! >eim versta falli %emur. 4 raun1 %ann a gera vart vi sig stafest ( sl!andi h-tti ( vitna er m-lingar1 %ennir sem l(ta ! eftirfarandi l(ti .or1 >ar sem hlutfalli er fundi h'r a ofan f"rir >essum st<um ! milli f)<lda .lautum daga ! M og 9 +ctants er unnin me hreinum f)<lda !r hvert >ar /( sama sett af athugasemdum3 gaf full%ominn .lautur daga. Pinni !rlegur f)<ldi .lautur daga1 >v( meiri sem tengsl.
Ta5le IV. Alger !rlegur Hlutfall af f)<lda f)<ldi .lautur .lautum daga ! daga. M+ctants f"rir f)<lda ! 9+ctants1 seinni ] 2OO1OO sta. Paris /M0 !rlega.3 Stras.ourg /MU !rlega.3 2MN1O 2V01V 2MN1MW 2MO1WN

Augs..P.St. /M8 !rlega.3 Xarlsruhe /VO !rlega.3

2N8.N 2WU1V

22N129 22V1U0

Fr! >essu1 virist >a einnig a st<um me f-rri .lautum daga sem >arf a geeignetern a s;na !hrif tunglsins ! >eim f)<lda. #i st<ndum f"rri t<lur f"rir opin.er /sem getur auvita aeins t(ma.undin31 >a er ( sta eins Par(s1 >ar sem f)<ldi .lautur daga er a mealtali 2MN til M.+ctanten 2 \ 9 falla meira vatn en n$ af 9 +ctants. & einum sta1 >1 >ar sem1 eins og ( Xarlsruhe1 f)<lda .lautur daga er 2WU ! !ri1 aeins um 2 \ U meira. Svo >$ s'r hversu mi%ilv-gt >a er a ta%a tillit til >essa m!li. Sn$um niurst<ur eins til >ess magns af vatni falli f"rir >! s(ari og 9 +ctants greinilega saman1 sem vi hins vegar >ar SchS.ler e%%i tilgreind f"rir 9 +ctants hefur1 ( stainn1 ( sta "firl;singu hans f"rir s(asta f)rung1 en gildir f"rir ara !horfendur ( 9. +ctant. V. Ta5le um a hlut"all a" magninu a" vatni l@ a % =eim t%ma sem se /ndu ?ctants =eim t%ma "1-ra ?ctants 4resAect. s%asta rs"1-rungi. til
M.+ct. 9.+ct. /+L53

2W)Khr. Athugun. af SchS.ler 2VW19W 2OO1OO MU 66 6lei%i inn 2VN1UO # 2OO1OO 0 66 6cuetelet 2VN1M9 # 2OO1OO M0 66 65ouvard 2201NV # 2OO1OO

Eegar SchS.lerRschen s%ilgreining er hlutfall af einf<ldum gildum f"rir daga seinni +ctants og s(asta !rsf)rungi unnin1 eins og f"rir n-rligg)andi daga1 uppl;singar vantar1 annarra gagna1 sem hlutfall af V D 9 daga >v( f' sem f-st1 sem eru te%nar ! 5ouvardRschen uppl;singar eins og s;nt er ( t<flu # . Eegar cueteletRschen v(s.ending um verm-ti se%$ndu er +ctant sam%v-mt t<flunni sem lei til 22.1 2M.1 2V.1 f"rir 9 eftir MW1 MU1 M8 ,agur s"nodic m!naar !%vara.

Svo m"ndi falla ( !tt a mi)u 82)Khrigen /> sumir $tlit landsv(su3 athuganir ! >eim t(ma sem se%$ndu +ctants n-stum 2 \ V meira af vatni en ! >eim t(ma sem 9 +ctants ea s(asta !rsf)rungi. Ea er mer%ilegt hversu vel passar hlutfall af SchS.ler1 lei%i inn og cuetelet1 og ( raun er >a magn falli vatn er e%%i af s<mu !st-u og ( f)<lda .lautur d<gum a hlutfall .re"ting ! hreinum magn af $r%omu staarins.Hins vegar ( >essu n!inni samst<u l(%lega no%%u sl"sni vegna >ess a e%%i hefur enn settust vi.$na ! athugun r< g-ti .era talsvert meiri fr!vi% og $ts%;ra1 einnig Jeichtin stare"nd1 !.endingin 5ouvardRsche verulega fr! >v( ( st-r1 og SchS.lerRsche er >ar sem >a ! vi s(asta !rsf)rung og einfalt e%%i mealt<l1 e%%i f"llilega sam.-rilegar vi ara. Svo vi getum sett annahvort ! samsv<run n' t<luvert fr!vi% t<lurnar ( the st-r af annarri hliinni og hinn mi%la >"ngd1 en aeins a >v( sam%omulagi a allir nema m)<g mi%il preponderance M "fir 9. Gefu octants ( sam.andi vi magn af vatni falli. Ef maur te%ur mealtal hlutfalla ( t<flunni me tilliti til f)<lda !ra athugun1 finnum vi 2VO1O2 # 2OO1OO. Le"fu o%%ur a re"na n$ n!%v-mari !%v<run ! h!mar% og l!gmar% ! t(ma og

st-r1 getur veri a vi minna o%%ur ! hvaa t(ma sem og ( t<flu 1 sem Summar" Xarlsruhe1 Strass.org og Par(s athuganir um f)<lda .lautum d<gum eftir lei%i inn 5ouvard inniheldur t(ma h!mar%i ! 2V. af s"nodic m!naar1 di L daginn eftir seinni +ctants1 l!gmar%s M81 di L 9 d<gum eftir a +ctants fellur1 sem getur talist sem leiir ( heild vegna >essara >rigg)a sett af athugunum. Alveg ! sama degi en getur einnig SchS.lerRsche M8 !ra t(ma.il1 h!mar%sDog l!gmar%s haust1 svo >a er <ll 9 rair ! <llum gefa v(s.endingu >essu !%v-i 93 1 sameinast ( >essari niurst<u. Eetta er e%%i lengur talin !st-a af heildar%ostnai ea mealgildi f"rir >r)! ea fleiri daga1 en einsta%a daga1 )afnvel undir. Eess vegna getur >$ sennilega l(ta ! >! tvo daga f"rir allt vi%omandi st<um athugun me mi%la samr-mingu en h!mar%sDog l!gmar%sf)<lda vatnslausn $r%omu ! mi)u !ri og >a mun hafa !huga ! a gera anna s'rsta%a samante%t f"rir >essa dagana1 >ar sem vi >v( ! mealtali no%%urra daga1 h!mar% og l!gmar% !hrif1 svo a seg)a no%%u )aded t!%nar .ara vil)a til a nota gildi f"rir hvern dag s)!lft1 >1 er meiri a s)!lfs<gu h-tta a s%il"rin s'u >au s<mu enn f"rir !hrifum af vi.$nai 1 en h-gt er a .re"ta a einhver)u le"ti .-tt upp me samante%t ! niurst<um no%%rum r< athugana aftur. Eessi samante%t hefur >ann tilgang a $tlistun fulla munur milli h!mar% og l!gmar% eins mi%i og m<gulegt er. 7$ Eftirfarandi eru vart f)<ldi $r%omu me samsvarandi s%il"rum. 2 T. ." T. d 2 eftir M o%t.er T. l eftir 9 d +%t.er Hlutfall 5ouvard1 Paris1 M0 G. 298 2OO 2981O # 2OO1O lei%i inn1 Stras.ourg1 MU G. 2N9 2M2 2MU1M # 2OO1O . SchS.ler1 Augs.1 P.1 St1 M8G. 2WU 2M0 2M0.9 # 2OO.O lei%i inn1 Xarlsruhe1 VO. G. 288 2NV 2MM10 # 2OO1O SZP WN2 NOV 2M0.9 # 2OO.O
93

Einnig v-ri nefnilega eina s(u sem er VM !ra flo%%ur SchS.ler er 22 til !ur1 tillitssemi >eirra1 hins vegar1

framh)! o%%ur h'r !1 eins og re"ndar ( <llum <rum !%v-um !st-u .irtist.

Ea er s' a sl(% mtandi ( raun meiri1 stundum t<luvert st-rri hlutf<ll eru fengin eins og ( t<flunni h'r a framan1 >ar sem vi ( no%%ra daga og >etta >;ir f"rir M og 9 Saman.ori octants1 sem eru s<nn h!mar% og l!gmar% aeins n!l-gur1 td f"rir Par(s 2981O # 2OO1O1 2MN1MW ( stainn # 2OO1OO1 Strass.org 2MU1M # 2OO1O sta >ar 2MO 1 WN # 2OO1OO1 k c niurstaan erI ,aginn eftir seinni +ctants hefur st-rsta1 daginn eftir 9. +ctants minnsta f)<ldann af .lautur $r%omu1 og <rugglega "fir f)<lda .lautur $r%omu ! f"rsta degi1 f)<lda .lautur $r%omu ! <rum degi sam%v-mt mealtali f)rum prfunum f"rir mismunandi st<um /Xarlsruhe1 Strass.org1 Par(s1 Augs.urg1 Stuttgart1 Punich3 ! o%%ar norl-gum .reiddargr!um M0.9 .ls. C. Hins vegar er >etta sam.and er e%%i a tel)ast fasti1 en eftir ! hreinum f)<lda !rlega $r%omu ( mismunandi st<um mismunandi >annig a >a er h-rra ! st<um me fleiri .lautur $r%omu minna ! st<um me f-rri .lautur $r%omu.

4 raun1 >$ vil)a finna einnig stafest ( n$verandi ger >essara setur1 almennt1 aeins afleiing af lei%i inn f"rir Stras.ourg og Par(s SchS.ler -tti >! a s%ipta um sta. Sl(% fr!vi% fr! reglunni ( sm!atrium -tti e%%i a %oma ! vart1 svo lengi sem vi.$na hafa enn t<luver !hrif. Tilvil)un1 fr!vi%i l"gi r'ttl-tanleg a uppl;singarnar SchS.lerRschen .ein1 h! <rum .einum !%varana. F"rir .eina !%v<run en sam.andi eiga a %oma heldur meiri en me .einni1 sem svarar til !ttina a fr!vi% ( raun til staar. Endanleg niurstaa o%%ar f"rir f)<lda .lautum daga sam>"%%ir einnig m)<g vel passa vi endanlega niurst<u1 hva er til a gr-a fr! athugunum ! magn falli vatni. Eru ( .oi f"rir hvern daga m!naarins h'r "firleitt1 aeins uppl;singar um lei%i inn f"rir Stras.ourg og Par(s !ur 5ouvard1 sem eru saman ( t<flu . Le"fu o%%ur a halda vel ! sv<rum f"rir hvern dag1 >annig a vi erum a leita f)<lda .lautum d<gum l!gmar%i me fullri !%v<run /og svo a >rigg)a daga samt<lur samm!la me >a3 & M8 ea daginn eftir 9. +ctants falla1 en geta .re"tt st<u af h!mar%i aeins L dagur st<u h!mar% f"rir f)<lda .lautum d<gum eftir sta ! 2V. Eins og f"rir >ann f)<lda daga .lautt1 til 29 Falls1 > >a eftir V daga samt<lur ! 2V. m"ndi falla. +g a niurst<u >egar vi f<rum aftur a s'rst<%um athugasemdum f"rir Par(s og Strass.org1 heildar magn af vatni falli ( millimetrum sem h'r segirI 29 M8 Hlutfall me 5ouvard ( Par(s N2V1VU VWM1N0 2921W # 2OO1O . me lei%i inn ( Stra_. 82910M 9N91W9 2U01M # 2OO1O SZP 2.VM81M0 82U1MV 2WM1N # 2OO1O Hva eru t(mi h!mar%i ! M ,<gum eftir M +ctants WM 2 \ M 1 .ls. C. meira vatn fellur1 eins og >eim t(ma l!gmar%i1 >.e. daginn eftir 9. +ctants. Ear sem >a er e%%i l(%legt a h!mar% f"rir f)<lda .lautt daga og f"rir >! upph- sem falli vatni vir%ilega falla ! tveimur mismunandi d<gum1 en ta%a tillit athuganir Engar .roti af d<gum1 >! v-ri >a l(%legast a h!mar%s milli 2V . og 29 fellur ! sama t(ma1 og >ar ! eftir1 eins og !ur er le"ft a lo%a n$verandi aferir1 a l!gmar%i ! n!%v-mlega 2 \ M s"nodic m!nui dista >a. 4 raun1 .-ta vi 2V1N sem lei ! milli 2V og 29 helmingur s"nodic m!nui 291UN1 f!um vi M81MN1 svo greinilega n!%v-mlega dagur l!gmar%i. Eetta er hvernig eldra muna1 einn1 m)<g hagst-tt a raunverulei%a tungl !hrif ! horfur1 eins og ( tilvi%i sl(%s f)arl-g af h!mar%i og l!gmar%i /mia vi a >a er aeins einn h!mar% og einn l!gmar%3 til helmingur t(ma.ilsins1 > a >arf e%%i a veita naus"nlegt eftirspurn1 en eins og l(%lega1 og >essi f)arl-g er e%%i herausge%Snstelt1 en einf<ld og unsought afleiing af the samsetning af >eim sett af athugunum sem alltaf m-tti sameina >essari spurningu me viringu. Einn geta einnig1 ef >$ vilt1 t(masetning og umfang h!mar%sDog l!gmar%s lei vel >e%%t "firl;singu ferli /agreining og zeroing ! mismun3 leidda af reglu.undnu vir%a1 sem einn er f-r um a t!%na lei tungli !hrif1 en !n >essa la.oriousl" afer

verulega geta gert meira en f"rri einf<ld afleislu1 svo lengi sem athugun r< eru enn fraught me svo mi%i randomness1 eins og ( >eirri r< tilvi%um og eins og afleidd gildi eru s(an f"rir >essum vi.$nai1 einnig fengnar e%%i vi%omandi <rum !%v-um >essu sam.andi1 eins og 'g var s'rsta%lega sannf-rur einsta%ra rair1 eftir >v( hvort maur f-r >a hlutver% af VO gildi f"rir einsta%a daga m!naarins ofan eing<ngu ! /%omi ( t<flu # 3 8 gildi f"rir 8 !fanga1 sem >! a s)!lfs<gu ! influiert !%v<run h!mar% og l!gmar%1 e%%i minna1 >etta !%v-i fellur <ruv(si1 eftir >v( hvort maur incurs M1 V ea fleiri >-tti ( reglu.undnu vir%a til a !%vea. Ef eitthva er1 rannsa%a vi til fulls mismun1 sem fer fram ( f)<lda $r%omu og f)!rh- falli vatni eftir ! stigum tungli1 sem n-st vi f"rri reglur1 er enn a ta%a eftirfarandi atrii sem vi h<fum >etta fre%ar of l(ti ( l)s a of mi%i. Poon sprautuna nonDuniform ! >ann h!tt a1 til d-mis1 er e%%i alltaf 2M ,ag hins sama n!%v-mlega ! M. +ctant1 ! 2W. /7-stum3 fullt tungl ! s'r sta1 og svo me <rum !f<ngum. Ef n$ ! vissum stigum !%vein !hrif eru tengd1 >essi !hrif verur .re"ting til f<sunum ! sama t(ma ( m!nui1 og >ess vegna er e%%i alltaf a falla n!%v-mlega ! sama degi af Lunar aldri. 7$ %oma inn !%v-i laganna1 a undans%ildum SchS.lerRschen1 gildi h!mar%i og l!gmar%i r'tt f"rir dag m!naarins1 en a mealtali fellur st-rsta og minnsta magn af rigningu en sem sannur t(ma sem h!mar% og l!gmar% fl)tlega s(ar1 stundum aeins f"rr fellur 1 svo m! e%%i a fullu h!mar% og l!gmar% er a finna ! >ennan h!tt1 og munurinn milli h!mar%s og l!gmar%s verur h'r eftir e%%i ( f"rri reglum st"ttri en hann er ( raun og vildi eins og >$ a finna hann1 ef ( sta >ess af o%%ur .eint nefnd &%v<run h!tt1 me f"rirvara um !%v-i laganna almennt1 .ein not%un1 sem f"lgir me framvindu stigum s)!lfir. Ef !hrif !rst(irnar fara fram ! >eim t(ma sem h!mar% og l!gmar%1 sem SchS.ler r!1 sem <rum fre%ari !st-a v-ri h'r n' eru a fullu munurinn ! milli tvegg)a er e%%i h-gt a sanna me f"rri !%v-um1 vegna >ess a h!mar% ( mismunandi !rst(um >! til ;missa sinnum fellur1 sem geri l!gmar%1 >annig a allt !ri1 sem vi h<fum alltaf >urft a gera %aupm!ttur l!gmar%sDog h!mar%s aftur geta e%%i fengi a .re"ttum t(mum1 en 'g vildi eins og til hafa ( huga a sl(% !hrif !rst(a %)<lfar umr-na st-rri li mitt1 > s' a vera alls e%%i sennileg1 en e%%i enn <ruggur fr! the m-lingar1 f"rir "firl;singar SchS.ler ( >essum efnum ."gg)ast ! einn notai hann untriftige lei af mi)um tei%ningu1 og >$ getur fundi mismunandi !rangri >egar ( ven)ulegum h-tti ! mi)u toga h-ttir. 4 <llum tilvi%um getum vi sam%v-mt framangreindu1 r! f"rir a vi.1 Pe te?ta o%%ar1 f)<lda .lautur nemur $r%omu ! >eim t(ma h!mar% ! saman.uri staur mealtali M0.9 p C.1 og magni af vatni l-%%a WM1N .ls. C. f"rir meira en Qeitdes l!gmar%i1 hafa veri no%%u nean en ofan hin s<nnu gildi. Ea fer !n >ess a seg)a a ef munur ! f)<lda .lautum daga ea upph- falli vatni ! h!mar% og l!gmar% fre%ar en ( tengslum vi l!gmar%s gildi1 heldur a mi)u ea summu .-i l;sir t)!ning verur a sn$a $t minni. Ea er af handahfi eins og >$ vilt halda !fram ( >essu sam.andi1 nema >ar sem >a er spurning um st-r ! mismun1 sem %ann a r!ast ! tunglinu "fir1 augl)s h!pun%tur1 l!gmar%s eining %"nnir sig sem hagst-ustu.

Ef vi .-tum ( samante%t ( tengslum vi hlutfall 5otnfalli me va?andi og minn%andi Ponde1 >v( eins og alltaf a l(ta ! n;)u tungli og #ollmondstag sem f"rsta degi einn og hinn. #i finnum t<lur !ur gefi ( sm!atrium endurta%i eftirfarandi t<lur $tfellingarI Qun. P. A57. P. hlutfall Paris1 5ouvard .... 2889 2U92 21O8M2 Stras.ourg1 lei%i inn. . 2088 289O 21O8O9 Xarlsruhe1 lei%i inn. . MWVW M9W0 21OWUW Augs.. P. St1 SchS.ler MM29 MO8N 21OW20 8UMM 21OU20 82VN f!um vi f"rir >! upph- falli vatni ( millimetrum f"rir Qun. P. P. A57 hlutfall Paris1 5ouvard. . U.WVM1V9 U.29912O N3 2OW18V Stras.ourg1 lei%i inn 00VW1V8 88M21OO 2UNW81UM 2N0WN12O 22O1O9N
N3

22M1WN

gefi me margf<ldun S. 2NU n$mer me VN01 og f)<ldi athugun m!nui1 f! a tilgreina s;nileg heildarmagn

h'r.

Ea g-ti veri m<rg Spezialvergleichungen ! hlutfall vatnslausn $r%omu1 til d-mis1 ! >eim t(ma sem n;)u tungli og fullu tungli1 >! s"z"gies og Tuadratures og <nnur !f<ngum gera. :g fara "fir sama h'r1 en gefa hver)um t-%if-ri til a gera sl(%t s)!lf vegna eftirfarandi t<flum >ar sem niurst<ur helstu r< athugana hafa veri safna ( <llum !tta helstu stigum mig. 4 tengslum vi tv-r rair SchS.lerRschen :g man a M8 !ra flo%%ur f"rir Augs.urg1 PSnchen1 Stuttgart ( WO1 sem !ur var greint fr!1 me innifalinn er. Pia vi umr-ur >ar starfa1 en >a virtist r!legt1 M8 !ra gamall1 sem er sennilega sam.-rileg vi ara flo%%a1 hins vegar WO !ra gamall er spar%a $t me >v( a .-ta s%ref VM !r fr! >essum saman.ur a einhver)u le"ti1 einnig s'rsta%lega til %"nna. T<flur # og # .enda upprunalegu gildi .orin # og *1 en1 svo l-%%un ! heildarf)<lda 2OO OOO /S)! t<flu # D *.3 !hri" lo"tvog. The Saman.urur ! mismunandi r< athugana ! !hrifum tunglsins ! loftvog lesa s(mt<l f"rir (Dd;pt umr-um sem 'g verspare ! St-rra letur minn mig ta%mar%andi h'r eftir Samante%t f"rir 8 helstu stigum til a til%"nna apses og Lunistitien sem allir ZPPLBS 7GAA1 :g veit um >essar sam.<nd1 >ar ! meal. Eins og f"rir <llum >eim einsta%a daga s"nodic m!nui eru einnig ( upprunalegum heimildum1 g<gnin s(an f"rir Xarlsruhe og Strass.org eftir lei%i inn1 Par(s E. 5ouvard1 f"rir 5erl(n og Christians.urg eftir PKdlerF varandi alla daga anomalistic umfer eing<ngu f"rir Par(s E. 5ouvardF um alla daga .lr!sinni me tilliti til endur%omu til mi.aug f"rir Par(s E. 5ouvard og Christians.urg eftir PKdler. Eins og f"rir !hrifum af <llum einst<%um t(mum eru Poon ,ata s(an af lei%i inn f"rir Par(s og Xreil f"rir Prag. 5os%apur >essarar Spezialia einn hefur til a l(ta inn ( framt(ina sams%iptum

m(num.
VI. T2"lunni hlut"alli "12lda 5lautum daga 8 helstu "2ngum % 7 : til >:daga s1-um.

/7ema f"rir F3.


A Lei%i inn 23 Xarlsruhe MU G. VO G. Punchen M8 G. 7eJ Poon L +ctant L ,istrict M +ctant Fullt tungl V +ctant S(asta !rsf)rungi 9 +ctant Sum Lei
23 M3 V3 93 N3

F FlauguerDgues W3 #iviers MO G.

Lei%i inn M3 SchS.ler V3 SchS.ler 93 5ouvard N3 Stras.ourg Augs.urg1 Stuttgart1 WO G. Paris M0 G.

9W.VO2 9N.VN0 9U.OO9 98.08W 9U.O2V 9N.9MO 9V.MUM 9V.ONO VWW 9ON 9N.8OO1W

VU.29V VU.N2O 9OOOO 9M.WU8 VU.90O V8.8M8 VU.M2N VN.VUV VOW MVU V8.MU01W

2VM1M 2M01M 29O1U 299.N 29W1M 2VV1U 2MM1N 2MN1N 2.OU91N 2V91V2V

M8N1M MUN1M M881N M0W1U M0U1N M091U MU21O MU81N M.M8U1V M8N102

2MM1NO 2281MN 2MV1OO 2V01WU 2201MN 2MO1NO 22N1VV 2221NO 0UO1OO 2M21MN

U8 88 8M WN

Pogg. Ann. ***. 8U D Er(r til f)rir. E;ir. F)<lda n$verandi f"rir hvern !fanga daga alltaf1 2OOOOO sett. Pogg. Ann. ***#. V20 g H!tt og undir s%oa. L SchS.ler1 rannsa%anda. P 8 DF)<gurra daga >;ir1 t<lurnar eru f"rir lo% dagsins !fanga. Xastner Arch 2UW #. Sem undir s%oa. V

Corresp. st-rfr-i. et ph"s par cuetelet1 T. # .ls. MW2 V D til 9 daga h-tti. Ea tengt daginn eftir a mi)u fr! upprunalega t<flunni f"rir daga m!naarinsI 7eJ Poon M0 VO 2 M1 2 . o%t.er V 9 N W1 L ,istrict U 8 0 2O1 M +%t.er 22 2M 2V1 >! 29D2U1 28DM2F.. MMDM9F. MNDM8. D Eessa lei1 tengingin er annars vegar umf)<llun sem hver !fangi er m<gulegt ( mi)um samsetta dag1 hitt s%il"ri1 incurring alla daga m!naarins ( mi)u1 h'r f"rir nean.
W3

5i.l Zniv *L. MWN ea SchJeigg. G.L *. MU1 g<gnin virast aeins a eiga vi hvern !fanga )afnvel daga.

Ta"la VII hlut"alli uAAh@ l@

a vatni til 8 "anga

/Stras.ourg og Paris V D til 9Ddags >;ir f"rir 5russel V D til WDdags >;ir f"rir Augs.urg ! hver)um degi3.

Lei%i 5ouvard M3 cuetetet V3 SchS.ler 93 inn23 ( ( Par(s M0. Stras.ourg G. ( 5russel 0G. Augs.urg 2W MUG. G. 7eJ Poon. . L +ctant. . L ,istrict. . M +ctant. . Full Poon. . V +ctant. . S(asta !rsf)rungi 9 +ctant. . Lei
23 M3 V3

2UW.M20 200.NMN 209.MM8 MON.2VW MOV.N8V 28M.OMN 20M O2W 2N2.2UM 2NOV0O9

21NWNO 21M8MN 219MUN 21NVOO 21M8UN 21V9NO 21MUUN 21M8OO 2.O001NO

VWUO VNOO VV9N 90NO 9OMO 92NO V08N VWWO V21M8O

M08180 D MUW1NN VO2199 MU81VW D MMO10O D

Pogg. ***#. VM9 Corresp. st-rfr-i. et ph"s T. # .ls. MW2 E;ir og ( f"rra t<flunni ( millimetrum vatns h-.

7!%v-mar athuganir F P 2WN Ea eru sameinair1 n;tt tungl1 dagur M0 VO L M V 91 L o%t.er M V 9 N W UF f)rungur L N W U 8 0 2O1 M +%t.er 22 2M 2V1 fullt tungl 29 2N 2W 2U 28 20F V +%t.er 2U 28I20. MO M2 MMF S(asta %vartil MO. M2 MM MV M9 MNF 9 +ctant MV M9 MN MW MU M8 Eetta var e%%ert <ruv(si >egar cueteletRschen uppl;singar me fasa daga -ttu a <last einhvern samning.
93

SchS.ler1 #arious. S. M2

Ta"la VIII hlut"alli "12lda 5lautum d2gum 8 helstu "2ngum % 7 : til >:dags =Bir sama n/meri % l enningar. Cnuur D 1888888 set1a. 4Samsvarar Ta"la VI..

A. Lei%i inn Xarlsruhe VO G.

5. Lei%i inn Stras.ourg MU G.

C. SchS.ler M8 G.

,. SchS.ler WO G.

E. 5ouvard Paris M0 G.

7eJ Poon L +ctant L ,istrict M +ctant Fullt tungl

2M.WVU 2M.V8O 2M.8M8 2V.VUO 2M.8VO

2M.2M0 2M.M90 2V.OWM 2V.0VW 2M.M9M

2M.VOV 2M.OM9 2V.O0N 2V.998 2V.WOW

2M.9W0 2M.OVM 2M.W2V 2M.0U2 2V.OOU

2M.WM8 2M.202 2M.W8O 29.V00 2M.M09

V +ctant

2M.V0W

2M.WU0 2M.2NM 22.NN2 2OOOOO 2M.NOO

2M.99V 22.9O2 22.W8O 2OOOOO 2M.NOO

2M.889 22.898 2M.2UW 2OOOOO 2M.NOO

2M.9MV 22.80O 22.90N 2OOOOO 2M.NOO

S(ast en e%%i 22.82O s(st. F)ra. 9 +ctant Sum Lei 22.U90 2OOOOO 2M.NOO

IE. Ta"la sem sBnir hlut"allslegt magn "alli vatn til 8 "anga % 7 : til > daga s1-um' a uAAh@ "alli vatn % l enningar. Cnuur D 188888 sett. 4Samsvarar Ta"la VII.

Lei%i inn Stras.ourg MU G.

5ouvard Paris

cuetelet 5russel 0. G.

M0 G. 7eJ Poon. . . L +ctant. . L ,istrict. . M +ctant. . Full Poon. . V +ctant. . S(asta !rsf)rungi. 9 +ctant. . Sum Lei 22.U28 2V.MW8 2M.02N 2V.W92 2V.NVN 2M.2O9 2M.UWU 2O.ONM 2OOOOO 2M.NOO 29.MV9 22.WW9 2M.08V 2V.02N 22.U2O 2M.MVV 22.W20 22.W9M 2OOOOO 2M.NOO 22.UVV 22.280 2O.W09 2N.8MN 2M.8NM 2V.MWU 2M.U9O 22.UOO 2OOOOO 2M.NOO

E. Ta"la um hri" tta helstu "anga lo"tvog' =etta lBst % <arisian l%num.

FlauguerD Lei%i innM3 Gues 23 Xarlsruhe #iviers 2O G. MO G. v 28O8D 28M8

ron LohrV3Stra ss.org MU. G. v 28OWD 28VM

Lei%i inn 93 Paris MM G. v 2820D289O

E. Hallasch%aW3 5ouvardN3 Prag Paris 2O G. MV G. 2828D28MU v 282OD v N 28VM

PKdler U3 PKdler 83 5oussingaDS)!lfgefin03 ChristianD 5erlin og Aivero.St.F'.de 5urg 'g 5ogota Guinea 2W G. 2G. 9 G. v 28MOD v.28MVD28M9 28VN v 28M0D 28VV

7ei . nr 7eJ Poon L +ctant L ,istrict M +ctant Fullt tungl V +ctant S(asta !rsf)rungi 9 +ctant Perigee Erdferne Suur LA. Lunistit. Po.i.lTuat. Gen Lei VV9.80M VV91282 VVV.OVNW VVN12OW VVN12OW VVN1O88 VM01WO VVW1WWV VVW1W8W M9012V2 90O2 D D D D N.ON 0.W0 D WUWV VV9180V VV91VV0 90OO 9889 9N09 98MM 9009 NMV9 902O 9NW8 NO22 919O0 V0MU VWMO V0WV 920V 9NWV 99MU D D D VVV.29W2 V1O2U0 V1OO99 M1UNVM M10882 V12MM8 V1MMVO V1O2WO D D D VVN12W8 VVN128W VVN.29U8 VM010O 900U NONU NONU N2M0 NOU2 NMV8 N228 D D D 90NW N2V9 NON0 N228 N2OU N28N N2OM D D D N1O088 N1OOM8 91W8MO 910U9N N1MW28 N1V92V N12WUN 9099 NM20 N.22 0.N2 0.UN 0.29 0.UV 0.M2 01WV 0.NV 0.MO 01WM 2O.MW VVU1O28 VVW1UNU WW2O W8M9 WN8V WN22 WN9O WUOW WN8M WNUO WUUV D WUMN WU2W WWVN W1WNV WWM9 WWNU WU2W WWUW WUMW WNU0 0MV2 02M9 80WV M901MO9

7<rdl.Lunistit. NOM2

988U

N.MV

WWU8

Li.rarian. Znivers. ***# . MW9 *L. MWN ea SchJeigg. V L *. 22 Loftvogin stendur tilhe"ra aeins fasa daga sig. E$ ert ! 2M %lu%%u h!degi fram og minni ! a O [. Pogg. Ann. ***. U8 ***#. V29 Ea er e%%i te%i fram hvaa !r og hvaa t(mum ranns%nart(ma. The .arometric >r;stingur niur ( 2O [ A.. Erigg)a til f)<gurra daga h-tti. Pogg. Ann. ***#. V29 Loftvogin >risvar sinnum ! dag1 milli WDU Z. snemma 2M ! h!degi og ntt1 ! milli 0 til 2O Z. fram. og niur ( 2O [ A.. Erigg)a til f)<gurra daga h-tti. Pogg. Ann. L*. 28N 5ouvardRsche Athuganir ! lei%i inn rei%na. Loftvogin lesa f)rum sinnum ! dag1 morguninn %lu%%an 0 Z.1 2M ! h!degi V %v<ld og ntt1 0. Z. fram. og dregur til O [. Erigg)a til f)<gurra daga h-tti. 7ei 'g og nr rei%na me ;msum aferum1 hva upprunalega ea framt( undirs%rift m(n l(ta. Corresp. St-rfr-i ph"s et par cuetelet. T. # 1 .ls. 2N0 Erisvar sinnum ! dag1 fram h- loftvog ! 0 Z. morgni1 degi og V Z. Eetta s(degi1 minni til O [. Erigg)a til f)<gurra daga >;ir fr! upprunalega .or f"rir einsta%a daga m!naarins eins og s'st ! Pinnismiar. N. t<flu # !%vara vegna >ess a >a eru engin .ein !%v-i um einsta%a
N3 93 V3 M3

23

!f<ngum. F"rir "firfer gegnum mi.aug en V daga h-%%un og >r)! daga descending sameinu til mi)u1 f"rir 7orur Lunistitium >r)! daga me 81 f"rir suurhluta >r)! daga me M2 sem lei dags1 ef framr!s gegnum mi.aug norur l. D Eessar athuganir eru e%%i ( samr-mi vi rei%na f"rr af A. 5ouvard eing<ngu f"rir s"z"gies og +uadraturen 2M !ra Parisian athuganir. 282ND28MW til a rugla. Xastn. Arch. F Z #eurfr-ingur Chem. 82 Ea s%ortir uppl;singar um afer vi athugun og >ess vegna einnig ( efa hvort gildin eru mealt<l ( no%%ra daga. P-lingarnar f"rir perigee og Apogee voru 2V2 ! Ea er e%%i te%i fram hvort r!st<funin s' Paris.
U3 83 W3

5)r og PKdler1 Tungli. S. 2WV Athuganir h!degi1 niur ( 2O [ A. Erigg)a til f)<gurra daga h-tti.

E.endas. S. 2WW ,ail" N %lst athugun.1 Leir'tt til W1 U1 01 2M1 91 01 2O %lu%%u. af Trentepohl og Chenon .r'fs PKdler1 niur ( 2O [ A.1 leir'tt f"rir reglulegum daglega og !rlega t(ma.ili /.ls. MM03. Erigg)a til f)<gurra daga >;ir um >a. F"rir Pi.augs og Lunistitien eins 5ouvard. Christians.urg er minna en N 2 \ M [ 7 .reiddar 20 V \ 9 [ ` L. Ferro1 og framr!s Loftvogin er svo ven)ulegur a eftir .eitingu leir'ttingum vegna reglulegum t(ma.ilum1 einsta%ra athuganir aeins ( m)<g f!um tilfellum fr!.rugin >eim almennu &rsmealtal allt a einni l(nu. Hl;)asti dagur sem hl;)asti !rst( hafa .-i m)<g n!l-gt l!gmar%i ! loftvog. v Hum.oldt1 ferast ( lTuinoctialgegenden. #S UOO Starfandi daglega snemma morguns ! 0 %lu%%u1 minni til O [. Gildin eiga aeins f"rir t(ma.ili daginn sig >$ ert ( millimetrum til NWM12W1 NW21W21 NW2108 og NWM1MM fram1 hva 'g t% eftir >v(1 vegna >ess a 'g setti >au ( ver%um PKdler er ! tunglinu ( au%ast<fum eitthva finna minn%a annars ! Parisian l(num. 5ogota er minna en 9 2 \ M O 7 ,-mi1 ( 828O )<fnuur. F. h-. Hle"pir ( gegnum sig loft>r;sting er m)<g ven)ulegur h'r.
03

!hri" VIII a" tunglinu 1ars 1l"ta og landl%nu segulsvi. S$ stare"nd a tungli er e%%i !hugalaus n!granni til )arar1 hefur >egar sanna ng og mun einnig sanna enn. 4 raun1 s)!um vi a >a hlutar .l-)a >egar hann sn;r andlit sitt ! >eim1 s%i%%)ur s(nar1 loft og hafgola og undulate sem h$n fer me honum1 .r)stin hennar s%)!lfandi a hitta hann >egar hann %emur n!l-gt henni1 ( >a er glandi1 og l(tilsh!ttar s%)!lfandi af n!linni >a .endir Tungli segulmagnair vald "fir >eim. Hva fura a els%endur ! )<rinni augnar! hennar .einast a honum1 a leita a tr$naarmanns ( honum1 eins og )<rin ( tengslum hans vi himnes%a els%huga s)!lfur allra )arnes%rar !st er -sta d-mi. &n m"ndI &hrif tunglsins stundar e%%i aeins ( lofti og ! s)1 n-r hann ( gegnum d)$pum )arar1 gr(pur ( pondera.le einnig ! impondera.le1 )<rin n<trar og segulmagnair n!linni s%elfr undir !hrifum hans. E$ munt e%%i vera treg til a s)! losun >etta enn n;rra stare"nda h'r. Ea er eins og ef >a voru fl og E.. af f<stum massa )ararinnar til E.. og fl-i s)!var1 f"rir1 eins og hafi fl h-sta e"%st ef >eir ef >eir saman vi perigee > enn l!gt1 ! Tuadratures og me fullt tungl ea n;tt tungl og apogees1 t(ni )ars%)!lfta er a va?a ( samr-mi vi1 eins og the n;r tungli ea fullt tungl dregur n-r og n-r h!mar%i ! >essu s)!lfur1 a minnsta %osti andst-a ( Tuadratures1 er einnig st-rri ( perigee en Apogee tunglsins. Eessi niurstaa er s;nd ( n;.irtri ranns%n1 sem Ale?is Perre" 23 hefur lagt f"rir frans%a Academ". Einn g-ti veri hneigist a efast um >a1 en er athugun t(ma /NO !r fr! 28O2 til 28NO inclus.3 lengi1 f)<ldi saman )!ta .li%uu athuganir /NV88 dagar me )ars%)!lfta3 svo str1 ums%ipti af mealtali niurst<ur svo ven)ulegur1 .r'fas%ipti milli hinna ;msu hlutum ! Athugunart(ma.ili svo fulln-g)andi1 a vafi

-tti sennilega a nefna.


23

I Compt. ! . T. ***# 1 .ls. NVU

Eftir allt saman, hugavert a bara sama tma, ,a hefur veri gert ljst me svo miklum kafa, a tungli er ekki einu sinni f@r um a hrista l/tta lofti, svo Aeighty vsben+ingar um hi gagnst@a er gert, a hann er enn f@r um a hrista )eavy Earth, sem enn vill segja eitthva meira. H'r no%%rar fleiri um >etta efni. Eegar Perre" taldi alla daga tungl t(ma sem h-gt er a finna )ars%)!lfta alltaf s%r!1 sem var NV88 dagar eitt sinn er hann taldi s<mu ,agur M1 V1 9 .... sinnum >egar )ars%)!lftar vi M1 V1 9 .... f)arl-gum st<um h't !n .reia sem )ars%)!lftar ! millistig st<um. Eannig a >a voru WN0W dagar. Eessir WN0W dagana $thluta sem h'r segirI 7;tt tungl fullt tungl 8N9.O88N 8UV.U80O 2 +%t.er 8V9.08UO V +%t.er 8O8.8M8O 2 822.OV0N s(asta !rsf)rungi. F)ra. UUM.WO2O M +%t.er 8MN.OV0N 9 +%t.er 82N.WMUN Bni jarskjlfta hefur tv* maCima h/reftir, falla sy>ygies og tveir lgm*rk sem falla Dua+ratures. St@rsta hmark 4n8tt tungl6 er skyl+ur a minnsta lgmarki 4sasta rsfjrungi6 sem "74,$""7 : ::!,#$3$. Svipaar niurst<ur f!st ef >$ vira NO !ra t(ma.il ( tveimur deildum. 28O2D28MN og 28MWD 28NO hlutir1 >.e. h!gildi f"rir >eim t(ma sem s"z"gies1 l!gm<r% f"rir t(ma.ili Tuadratures1 einn mega tilvil)un >ennan sta sem heildarf)<ldi NV88 ea WN0W sem grundv<ll. G! )afnvel ! 9MM )ars%)!lfta1 sem eru talin upp ( 9 !r 2892D289N1 s;nir >a sama f"rir mia sem Perre" ( s(ma. de lRAcad1 de ,i)on ( V. 5irt ( 2898. Hann hefur vieigandi ast-ur ( riti s(nu a hluta m"ndr-nan t!%nu hluta me trigonemetrischen vir%a.

En n$1 hversu mi%i maur getur >ora )afnvel til tunglsins1 og >etta verur e%%i tre"st honum a hann er ( raun f-r um a %oma inn ( ,ead1 st(f hre"fingu1 l(f. Svo hvernig verur >a a hugsa= Pundu1 )<rin hefur e%%i aeins hafiI >a eru tv< h<f1 einn s;nilegur ! "fir.orinu1 %vef $r vatninu1 ! s%ipum maur sundi1 einn ( d;pt1 glandi af fl)tandi steini og m!lmi %astar ( eldf)<llum %$la hans og solid s%orpu af )<rinni er aeins sett sem >unnt egg)as%urninu milli .egg)a. G-)a >!1 eins og s) utan e..s og fl1 e..s og fl innri vatn 5a.;lons1 >ar sem ster%asta f)<ru1 ;tir >a ! a ster%asta mti tilt<lulega >unnt s%el1 og )<rin ."r)ar a hrista til. Svo Perre" s)!lfur %"nna $tliti. Auvita1 >etta velgengni %emur eins l(ti ( hvert s%ipti til >ess t(ma h!mar%s einn sinni sem rigningu vi !f<ngum sem f"lg)andi hans mest. #i vitum e%%i helstu orsa%ir sem fara eftir lands%)!lftann1 !hrif ! tunglinu er ( <llum tilvi%um aeins framlag ors<%1 sem er >v( l(%a .ara a l(ta ! sem veurfr-ilega !hrif hans ! einungis lei af f)<lm<rgum athugasemdum. Zm lei og >a virist hins vegar a val grein f"rir >eim !hrifum en gefi er m<gulegt. +g svo er h-gt a s)! hvernig alltaf svo dularfulla tungl $r f)arl-g NO.OOO %(lmetra s;nir o%%ur le"ndarm!l inni ( )<rinni. Sn$ningur hennar umhverfis )<rina

er sn$ningur ! ta%%a til. Sumir voru ( vafa samt a innanh$ss )arar er fl)tandi1 me tungli gefur o%%ur s<nnun >ess a maur m"ndi vil)a s(ur sl!andi. A tungli er einnig sett inn ( lei%inn ( segulmagnair <fl )ararinnar1 hefur %omi upp me efa >anga til m)<g n;lega1 eftir f"rri fulln-g)andi ranns%nir sam%v-mt Xupffer M3 og Xreil V3 tr"gg)a e%%i leiddi !%v<run. 7$ er segulmagnair !hrif hennar ! )<rina me n;)u 2O !ra athuganir Xreil er 93 alveg !%vei. Xlein !hrif >a er satt1 en er >a !hrif. 4 mi)u !ri1 fr!vi% n!linni gegnum !hrifum tunglsins %lst .re"tast ! hver)um degi .ara um M9 61 W1 >.e. e%%i einu sinni a 2 \ M gr!u m(n$tu. En >essi !hrif tilhe"rir ag!t og n!%v-mni1 sem hann er sa%sttur og !%vara 1 og ven)ulegur gangi /me MtKglichen ma?ima sem svarar til efri og neri afra%stur af tunglinu ( segulsviinu mi)una og tveimur l!gm<r% ( mi)um t(ma ! milli3 sem sn;r $t ( leir'ttur vegna sl hafa !hrif gildi f"rir f-tur tungl %lu%%ustundir til .est%onstatierten sem vi >e%%)um. & sumrin1 !hrif er meiri en ! veturna og r(s ( !g$st allt a NW 61 N1 >.e. um t-plega l gr!um m(n$tur daglega til.rigi1 en hann upp ( m!nui 7vem.er fe.r$ar inclus. er l(till1 og )afnvel hefur stundum hi gagnst-a !tt en ! sumrin og sem mealtal !rsins. An !hrif stigum tunglinu ea apses ! fr!vi% n!linni var e%%i h-gt a uppg<tva vi Xreil1 en vei%ur !hrif af segul!ttar tunglsins var !.erandi.
M3 V3

Pogg. Ann. 1 28VW. *** *. S. MMN 92U Pogg. Ann. 28V0. *L# . S. 998 Segull. og veurfr-ingur. Athugun. til Prag. S N0 !hrif tunglsins ! segulmagnair segul!ttar1 af Xarli Xreil. #(n 28NM. Fr! #(n ,en%schr.

93

Kreil skoai einnig hrif tunglsins lr/tta kafa nlinni fyrri fulln@gjan+i sinna. Em h/r, eins og nnari n8legum rannsknum snum, sj framt skrifa mna.

Eigum vi a halda h'r eftir tungli s)!lft f"rir segulmagnair l(%ami= Hvers vegna1 vegna >ess a massi hennar og massi ! segulsvi )arar ! <ruggan h!tt1 ef e%%i %)<t $r %)<ti1 en ftur er e%%i a ftur. En >a er e%%i s<nnun. Ea v-ri a minnsta %osti h-gt a1 >a v-ri .eint ( gegnum !hrif sem l;sir Poon annars staar ! )<rinni !hrif ! segulsvi. Aeins framt(in getur veri <rugg um meltingu. IE. The ?*. Zndir !hrifum ! tunglinu s(ustu var einnig !hrif hennar ! segulsvi hugsun )arar. Eftir >a g-ti veri rifist um >a1 virtist hann varla >ess viri a minnast !. +g >'r ! vart a s)!1 ( raun1 sem !he"rnarfulltr$i t(u !r daglega t(u %lu%%ustundir ( athugun undir svo mi%illi spennu ! eigin og utan <flum og s(an g-ti sn$i )afnvel la.orious $trei%ninga og Pett" leir'ttingar ! tunglinu1 litlu snefill af !hrif ! gang a tr"gg)a <r"ggi og !stand af n!linni1 sem hefi e%%i veri !.erandi1 )afnvel !n >ess a st-%%unargler h)!lpart-%i og rei%ning. Allt g-ti hann vara. Hann >urfti aeins nefi fastur einu sinni ( 5oussole1 hefi hann %omist a <llum daglegum af.rigi af segulmagnair n!linni me sl og tungl ! sama t(ma er e%%ert1 hann g-ti !tt vi

r<%um reist ranns%n ! Gauss og Ye.er1 sama ( langan t(ma hafa veri stofnu1 og hann gat s' uppl;singar <llum <rum sem m!li um sem engin1 og hann gat lo%sins .enda ! a mismunandi st<u tunglsins "firleitt e%%ert anna en mismunandi vegu1 eins og %oma aftur af honum slarl)si til )arar ( sam.andi ! s'r sta 1 var e%%i a hugsa um neitt anna en1 svo hann hefi alla segulmagnair til.rigi af slinni og tungli ! sama t(ma me >v( a re"nslu1 v<ld1 !st-a eins g v(sa1 eins og !hrif tunglsins ! veri hefur ori n;lega v(sa fr!1 og var fl)tt a sleppa a seg)a eitthva anna. En n$ e%%ert anna en litla litla m$s daglega .re"tilei%i ( t(u !r circling f)<ll sannarlega stupendous %ostg-fni a mealtali ! !r e%%i einu sinni 2 \ M %ominn me tungli ( l)s m(n$tu1 sem Schleiden finnur engin vandr-i og engin !h"gg)ur me spar%a a spar%a dauur. L!tum o%%ur e%%i vera m)<g hr"ggur og fr! upphafi e%%i s%r(ti a tungli ( >essa !tt re"nist svo vei%. #irist hann ! sama t(ma fic%le og dulspe%i eli hans h<ru steinefni segulmagn elisfr-ingur segir e%%i til. En hann gerir meira svo vi galdra1 s"mpathetic1 d;raDsegulmagnair sveitir1 )!1 halda !fram gehends e"%st til herliinu. #arla hafi hann s%ilar enn me goiter og v<rtur >(nar1 og >a var f"rir dena veiddur1 og n$ hefur hann %omi a mevitund alveg n; <fl sem !ur hvor%i hann n' Einhver ( heiminum vissi neitt1 og enn hvernig n$ vita1 hafa unni %raftaver% ( heiminum sem f"rir hendi1 og mun vinna alla %raftaver% sem verur. G!1 tungli er einn af helstu fulltr$um hins himnes%a v<ld. Feril H<fundur m(ns hfst me v(s.endingar um a tungli samanstendur af )oi. :g var rangt1 en e%%i alveg1 >arf 'g .ara Goi einn )ta holr-si1 svo Hatt R:g er allt. Tungli er uppspretta e%%i af )o1 eins og 'g h'lt1 heldur od. Herra von Aeichen.ach hefur r'ttilega s' og 'g1 vi tungli er einv(gi )!%v-tt1 en slin nei%v- +,. S<nnunin er einf<ldI Slin gerir %alt1 tungli gerir heitt. E n$verandi >;ddi langt1 var >a <fugt1 en >etta fer eing<ngu vegna >ess a vi%v-mar helmingur heimsins hefu veri su.)ugated af the nonDn-mur1 sem mun n$ vonandi til .a%a1 sam%v-mt n;)um strmer%)um von Aeichen.ach er fl)tlega. Ev( n-mur helmingur telur Tungli heitt1 sl %alt og >egar Herschel f"rr viur%ennt heitt vatn flas%a af himni ( tunglinu1 hann var greinilega vi%v-mt. #egna >ess a > aeins 7-mur h-gt a upplifa n;)a %raftaver%. En helmingur af fl%i er )!1 sam%v-mt von Aeichen.ach vi%v-m1 >etta h!lf >arf n$ a l-ra undur1 annar er a tr$a >v(. Pesta %raftaver% >etta er a leitogi s)! er .lindur maur. Ev( von Aeichen.ach er s)!lft e%%i vi%v-m. Hann l(tur allt en me sensitives augum hans og >eir l(ta til .a%a me <llum augum hans1 >! >ar sem .r'fas%ipti ! niurst<um er e%%i h-gt a ungfr$. #i s%ulum he"ra sumir af the n;r undrum sem n-r tungli sem odgeJaltiger Lord of the 7ight 23 .
23

v Aeichen.ach1 vi%v-ma maur. L p W89 221VWN. X<hlergl. og Yiss. S. MO

Einn sem tilhe"rir helmingur manna sensitives1 lo%a h-gra auga og odnegative s)! me vinstri odpositiven ( tunglinu. Hann verur dazzled1 finna tungli rauleit1 s%;)a1 >o%a1 unconstitutional. Hann lo%a n$ vinstri og l(ta til h-gri ( tunglinu. Ea er l)st1 s%arpur1 falleg .l! s)! hann. D Set #irast tungli ! m!lm .lai1 set)a glugga ( opnun d<%%um %lefa >ar sem h!rDn-mi1 svo >a verur f"rir >etta eins gagns-tt og gler1 og %asta .)arta .lettur ( hlfinu1 hann er tr'1 f)<ll1 .r;r1 s)! s)!lfur um st)<rnurnar ( gegnum glugga la% ( gegnum. D The 7-mur finnur tungli fre%ar hl;tt en %aldur p$ssuu1 s'rsta%lega ! vinstri hli. Hann >arf )afnvel .ara st<ng $r gleri1 m!lmi1 tr' me einum enda ( tunglsl)si ea vifangsefni l;sa la% af henni a halda >a eins og >a er1 hinum enda halda me vinstri hendi1 finnst lauliches tilfinning ( >eim. Einnig .ragast >a eins og vatn sem st ( tungls%ininu1 s!tu1 eins og >a hefur stai ( s%ugga tunglsins1 ! mean ( slinni st me vatni .ragast >a flott1 allir gerir sls%in M3 vegna >ess a hann hins vegar Poonlight er odnegativ +,D)!%v-1 alveg andst-tt tunglsl)siF eftir >a1 >a er einnig rangt1 eins og svo oft gerist1 a .era saman odpolar gegnt augu me tveimur slir1 fre%ar vegna >ess a s! .er microcosmic m"nd af heiminum eins og sl og tungl ( h<fu hans.
M3

Sensit. Pannes%)a. L p WN2 1 p VWW

E%%ert en einf<ldum stare"ndum athugunL Ea er e%%i !greiningur1 > s%ortir s<mu eitthva a f%us1 sem er ven)ulega a finna ( st)arnfr-ilegur tungl m-lingar1 > a st)<rnufr-ingur v<n a nota aeins eitt auga !1 og vi%v-m t-%i eru no%%u n!%v-mari en micrometer og $ts%rifuust af st)<rnufr-ingar1 > aeins ( >eim s%ilningi a st)<rnufr-inga. Ef >essir m)<g l(til1 svo er >a me >eim sem s)!st alveg s;nileg. +g hva >eir a.ge.t til st)arnfr-ilegur s%erpu1 s%ipta um >! me magn >eirra. #(sindi Auvita1 undur ef h$n hefur hagna a hla%%a til annarra en >eirra her1 sem seldi d;rt hvert %<nnu af .)r e"ri1 svo gr(arlega m!lsgrein !tti1 og >egar hann var spurur hvernig hann g-ti s' >a1 !n-g svarai 6Zpph-in gerir >a.6 4 stare"nd1 hins vegar1 ef >a s%ipti engu m!li hversu mi%i1 hvernig gat %enningin getur fl)tt umfram f)rar s"stur hennar fr! +,. Hversu lengi hafa %enningar l)s1 hiti1 rafmagn og segulmagn1 me svo mi%lu n!%v-mari og <ruggari aferir og leiir til ranns%na1 sem notu eru ( v<rslu1 !ur en >a %om hvert til no%%urra fastra va?ta1 eins og m)<g s%ammast >a %enninguna um od. Ef >a s%ipti engu m!li hversu mi%i1 hvernig gat svo fl%inn odic plun1 sem hefur mannsl(%amann1 svo f(nn m! unraveled af vi%v-mum t-%)um me svona heill velgengni1 >egar >a gerist. #-ri segull me s%autun eins1 sem enn er h-gt a meh<ndla alveg <ruv(si a andst-ir plar ( h-gri1 vinstri1 fram aftur1 efst1 nest og til s%autunum )afnvel me undir Pllandi eins og >a er ( m<nnum l(%ama1 vill >a >! a.lest elisfr-ingar e%%i n! !rangri me <llum var$ hans og n!%v-mustu hl)f-ri hans1 > >a m"ndi vissulega vera alveg )afnvel n! !rangri !n var$ eing<ngu eftir >v( hversu mi%i af athugasemdum me vi%v-ma hl)f-ri eins vel a finna fleiri fl%inn plun ! ven)ulegum seglum. 4 stuttu m!li1 allt veltur ! mi%lu og docile afer athugun. D Svo )afnvel vi tungli s%autun. +g n$ or alvarlega. #el s' margt fl%1 svo e%%i s' minnst n-mi1 allt1 s'rsta%lega eldi1 me anna auga aeins <ruv(si en vi hin. Svo hvers vegna e%%i l(%a

tungli. Hvar ert rith<fundur for%eppni prfunum sem voru >v( til r!a= Hvar get 'g fundi no%%u n!%v-m f)<lda gildandi og e%%i vieigandi tilfellum ( sensitives sig= Hvar er s$ vissa a e%%i >etta ea s! >a sem >eir vildu s)!1 ea -tti= Almenna "firl;singu h<fundar ! einum sta1 l!ta >a vera 6he"ri meira ea minna !.erandi />.e.1 en einnig minna !.erandi3 allra sensitives16 The m)<g "fir.ors%ennt $tg!fu af se? einst<% m!l ( <ru s-ti !n haftanna til tr"gg)a hver)u einst<%u tilvi%i voru naus"nleg1 >a er ng1 en ( raun e%%i svo duttlungafullur Xonstatierung s%il"ri. +g >v( miur >etta er strangt s<nnun er g)<rsne"ddur afl1 hvernig athuganir varandi tungli s%autun af h<fundinum1 er >a starfsmaur1 hvort sem hann hefur veri til%"nntur1 e%%i undante%ning1 en d-mi um reglu. +g enn held 'g v Aeichen.ach varir vera me e%%i alveg r'tt ."ggt ! ranns%num meiri tr$ hans ! r'ttindum1 sem Schleiden me vantr$ sinni1 sem er h-tt a gera rangt1 me >v( a hunsa ea afneita niurst<um the n!%v-mur athuganir. #i verum einnig a vera d;r. A svii ranns%na er e%%i )afn hentugur f"rir n!%v-mar m-lingar en arar og >a -tti e%%i a vera str af hver)u= E! v-ri engin mefer. #(su Sumir vil)a seg)a1 >a eru ( raun enginn. En eitt verur alltaf a f"lg)ast me og re"na a n;)u. A s)!lfs<gu er +dlehre g-ti veri ungfr$ en mefer1 a s)!lfs<gu1 minna n!%v-mni le"fa svii m-lingar1 >v( meira verur maur a g-ta og >;ir >a sama gildir1 >v( meira halda aftur me or ! !%venar niurst<ur. Ea sem >a getur1 'g vona1 h<fundur +dlehre .randara innta% e%%i of sl-mt t$l%a sem voru e%%i -tla a vera sl-mt1 en vissulega hafa satt hli >eirra1 mean 'g viur%enna ! sama t(ma1 +dlehre mun einnig hafa haft sanna hli >eirra . Svo mi%i er v(st1 >a er e%%i a vona !n tillits til f"rstu s(u h<fundar til a %omast ( gegnum me s(ustu s(u1 heldur mun >a fara .urt fr! honum gehends svo ( r(%i tilraunir1 eins og gerist vi mig ( r(%i >ar sem engar tilraunir . 7$1 -tlunin er a ta%a sm! n-r til umf)<llunar um >essa %enningu !n fre%ari .randari1 eins hlutlaus og >a getur einhver sem e%%i tilhe"ra efasemdir ( sl(%um m!lum1 og enn einnig eins n!nari athugun1 eftir sem hann ."ggir tr$ s(na. A 'g m"ndi >v( uppf"lla hvor%i h<fund n' Andst-ingar +dlehre1 auvita auvita allt af s)!lfu s'r Eins .rautr")andi >!ttt<%u sem stutt !grip hennar +dlehre1 sama "firlit "fir helstu >-tti og setur s%;r. `ll f)<lh-fur forrit af s<mu ! %enningu sam%enndin1 antipathies1 diopathien1 d;ri segulmagn1 .ori aftur1 mismunandi l"f tilgangi og >ess h!ttar1 'g get auvita e%%i a ta%a tillit til h'r.
F"rir .%menntir. Eins og langt eins og :G vita1 ranns%nir h<fundar /mars og ma( 289N31 >ar sem h$n auvita allir eitthva s%r(ti .irtist "fir +, f"rst ( Annalen der Chemie Lie.ig1 n' hefur Lie.ig s(ar ( opnunarr-u ! f"rirlestrum s(num ( PSnchen H!s%linn !%va l;st gegn +dlehre Aeichen.ach1 en >a virist eftir einn1 mila af h<fundi1 s%rifa /sensit. maur1 Form!li1 .ls ** 3 a hafa upphaflega ( .etri s%ilningi !huga ! >v(. The fr-irit ! +, ( Annalen Lie.ig er .irt s(ar ( s'rst<%u mar% undir heitinuI 6ElisDog l(felisfr-ilegum ranns%num ! ,"namide um segulmagn1 rafmagn1 hita1 l)s1 %rist<llun1 efnafr-i ( sams%iptum s(num vi a or%u1 .. M #ols M. Endurs%ou $tg!fa 5raunschJeig1 28NO1 6og til eftirfarandi f"rir >essa .irtingu til sem6 vitna ,"namide 6. A almennari !horfendur var +dlehre h<fundur var upphaflega >e%%t sem 6odicall"Dsegulmagnair .r'f6 ( Augs.urger Allgemeine Qeitung1 sem eru s(an %oma $t ( s'rst<%um .irtingu.

Peginreglunum ( >essum s%)<lum1 eru ranns%nir n$ $t af honum ( n;)um strmer%)um ( tveimur ster%um .indum1 sem .er titilinnI 6.. The n-mur maur og hegun hans til eur Stuttg1 28N9 og 28NN61 afrita sam%v-mt aalefni s(nu veri1 en ! sama t(ma t<luvert l!tin >en)ast $t og leir'tta h'r og >ar. Lo%s eftirfarandi .-%lingurinn var gefin $t af honumI 6.linda tr$ og eftir vis%u1 til a .regast vi Herra Xarl #ogt ( Genf1 #(n1 28NN.6 /Zm 9 .l<3. :g s)!lfur hafa 6,"namide61 f"rsta hluta af 6vi%v-mum fl%6 og !deilu gegn #ogt e%%i a fullu rannsa%a1 en gengi ( gegnum svo langt .ara til a hafa s%oun ! efni og afer1 og sl!u inn s(ari framsetning hennar til1 seinni hluti af 6vi%v-mum fl%6 heldur aeins fari eins langt og >a virtist naus"nlegt til a st)rna >essum dmgreind og h'r og >ar til a .-ta %"nninguna. Ear folgends .las(un$mer #innueftirlit !n au%i1 v(sa >eir til f"rri hluta >essarar vinnu.

0lgengustu =@ttir og v@i ?dlehre. Fl%i er s%ipt ( tvo flo%%a1 flo%%i sensitives og erlendra sensitives sem mest almenn munurinn er a sensitives meal margra ast-ur finnst eitthva ea s%"n)a >ar e%%i vi%v-m f"rir neinu1 s%"n)a neitt almennt. F"rir !%vei af f"rrverandi f"lg)a h'r a nean. The s%"n)un og s%oanir ! sensitives undir gefin !hrif at%v-isr'tti ( hinum ;msu sensitives1 ef e%%i ( prfi en ( fr(u1 verulega samm!la1 eru !%v<ru me l<gum og l<gum sem teng)ast hvert <ru saman. A t!%na >etta f"lgni og a t!%na mi%inn au af stare"ndum1 me f"rirvara sig sama undir einf<ldum >!ttum1 eftir f"rri l(%amlegum %enningar sn;r h<fundur tilur >eirra tilfinningar og vihorf meal sensitives ! tilvist og vir%ni (m"ndaur meginreglu ea um.osmaur1 sem hann %allar +,1 dregi af nafni af gamla >;s%a gu einn1 Yodan /s)! odicall" Pagnet. .r'f .ls. 083. Til d-mis1 ef segulmagnair st<ng ( m"r%ri er liti sensitives .)<rt1 >a er +, hva hann er losaur ef >a er tali af hendi sensitives ( sam.andi ea n!lgun /fer eftir ast-um3 lauJidrig ea %aldur1 er >a od hva vir%ar ! hendur sensitives. Eessi svo%allaa +, tengir h<fundur !ur >e%%t mpodera.ilien /l)si1 hita1 osfrv3 sem ."ggur ! hlist-um1 en sam%v-mt !%venum eiginlei%um til a greina af hvaa meginreglu til1 !n >ess a >urfa a !%vea h'r hvort impondera.les ! <llu efni n!tt$runni ea .ara >vinga m-ltu m!li er >a hann >v( einnig ! +, >!1 en hann meh<ndla >a sama hefur almennt l'ttari comprehensi.ilit" vegna >ess hve efni. F"rir alla impondera.les saman me inn%omu efnafr-i1 hefur hann nafn ,"namide. The +, er a minnsta %osti )afn algengt eins og hinn ,"namide >annig a sensitives eru ( grundvallaratrium >!tt alls staar og ! <llum t(mum um !hrifin sem geta aeins a fannst1 eftir >v( hve n-mi og st"r% !hrifa !hrifum meira ea minna . The sensitives og nonDsensitives eru e%%i erfitt a greina og >a eru fullt af einf<ldum viur%enningu h-tti. Almennt1 sensitives eftirfarandi stafi %oma til1 og >v( meira sem >$ saman me sl(%um manni og fleiri einn finnur !.erandi1 <ruggari og !%vei a >$ verur f-r um a .$ast vi >v( sama ! sensitives. 7-mur eru "firleitt nervenreiz.arer sem e%%i vi%v-m1 meira me >v( a .re"ta umhverfi1 eru veur og "tri ast-ur alltaf influenziert1 hr-a auveldlega1 svefntruflanir1 > eru e%%i eins vi%v-m ( s)!lfu s'r. vei%ur1 en hneigist framan ara ! !%venum tilvil)unum1 eins og %rampar1 m(greni1 somnam.ulism og >ess h!ttar1 eru engin ster% eaters sem els%a fram$rs%arandi %alt %)<t1 salat1 og spurn feitur matv-li1 geta e%%i unni vel ( litlum her.erg)um1 ea ! milli annarra einsta%linga 1 s'rsta%lega

e%%i standa ( hpnum1 vera f"rir !hrifum af >v( a set)a segull ea .ursta me seglum ! s'rsta%an h!tt1 auveldlega trufla tunglsl)si1 feel standa f"rir spegil sem eitthva retardant. Eftirfarandi Pel%male l"ftir h<fundar /sensit. maur L P M.3 Helst $tI 6Eins og einn af l'tta1 auveldlega1 og !n >ess a gera tilraun til a erlangendes l<gun16 segir hann1 :g hef >! !n-g)u og displeasure viur%ennd sem margir !%venum litum valda hluti. Ea er a l-ra no%%ur or1 ef einhver hafnir and$ til Litirnir gult /( f<tum1 stofu1 o.fl.3 og vi hliina ! henni val um .l!tt. Allir >eir sem hafa >etta s'r%ennileg halla1 hef 'g fundi alltaf vi%v-m um athuganir m(nar svo langt1 og >etta meira1 >v( meira lifandi lestinni talai til >eirra. 6 6Hins vegar f"rir Touchstone sem 'g greina ! sensitives og fr!vi%a sensitives !%v<ru me hvert anna1 'g er me m)<g stutt og einf<ld lei fundust. Tilgangur Ea >arf e%%ert anna en .erum h<ndum. :g panta fr! einsta%lingi1 eli sem 'g veit vill1 vinstri h<nd proffer1 og heila.lfall me v(sifingri h-gri handar lr'tt og h-gt l-%%a >a >anga til um !n >ess a snerta ! $lnli1 !.ending um l<ngut<ng >a og ! f)arl-g af um eitt cm. Aaun Endurs%oaur gera ager ! lei >egar f(nn %aldur gola fingrunum eftir me ! hendinni m"ndi hlaupa1 eins og .l!si $t af h!lmi rlegur1 svo hann er vi%v-mt1 >! er hann e%%i f"rir neinu1 svo hann er e%%i einn. 6 F)<lda sensitives er sam%v-mt n;legum uppl;singum fr! h<fundar st-rra en >a var a sam>"%%)a !an hneigist og er um helmingur fl%s1 .ara a >a er undir s<mu eru margir .l-.rigum >ar sem >eir fara inn ( the nonDsensitives einnig vera leifar af >v( hversu n-mi er e%%i alltaf >a sama f"rir sama efni. Xarlar og %onur1 heil.rigt og vei%ur1 ungir sem aldnir a finna meal sensitives. @firlit af mer%ustu f"rir.-rum sem eru h!ar n-mi. segulmagnair s%autunum1 %ristal atrii1 mismunandi st<um ( l(%amanum1 en einnig ;msum <rum l(%ama espa sensitives ( snertingu vi hendur ea <rum hlutum l(%ama >eirra1 ea )afnvel >egar n!lgast >a1 sem ( a m!la >a1 ( sam.andi ea f)arl-g1 me l<gum !%venum s%"n)un ! s%emmtilega svali ea s%aleg lu%eJarmness ea Yarm1 eftir ast-um1 a draga1 n!ladofi1 etc Ein%um tilfinningar notalegur %aldur /vel %aldur3 og LauJidrig%eit eru af h<fundi sem mestur ( st-%%un vi.urur ta%a tillit til. 7-mur ! h-rra stigi n-mi til a ta%a ( full%omnu m"r%ri ! s%autunum ster%ur segull loga eins l)s f"rir.-ri satt ! 7orurplnum1 .l!um og .l!rDgr!r1 ! Suurs%autslandinu rauum1 rauurDgulur og rotgraue. Gafnvel !.endingar %ristalla1 lifandi manna1 d;ra og gr-nmeti stofnanir1 s'rsta%lega fingurgmunum1 m!lma1 .rennisteinn1 v<%va sem eru s%il)a ( efna ea Xristallisationsa%t1 osfrv1 %vei%t. Lo%s %emur h<fundur /sensit. mannes%)a. 22 20M3 a >eirri niurst<u a allir ailar um allt Erd.alle alltaf fl;)a +dlicht a aeins eitt meira1 sumir minna. Hendur1 vopn etc ! sensitives l-ra ( h-rri r(%)um n-mi l<g.undin adr!ttarafl og repulsions gegn %r<ftugri segulmagnair s%autunum og %ristal stig. Sumar tilraunir sem framleitt n<trar h<fundar sem helst .er)a. V3 E$ l!ta sensitives ! 2O fingur me !.endingar auveldlega veri .eitt a n-sta her.ergi vegg1 og vinstri fingur !.endingar eru vegg %-lir1 finna r'tt hl;rri1 sama tilraun e%%i of %alt

)!rn.r-sluofninum her.ergi ea %vi%asilfur spegill endurte%i gefur hi gagnst-a niurst<u. D A flas%a me .landari %al(umh;dro?(lausn verur laulich1 fannst %aldur ( h-gri h<nd hans ( vinstri lfa hans1 fl<s%u af .landari .rennisteinss;ru <fugt. D Tveir fingur af vinstri hendi1 eru einn %"nnt sensitives te%in fr! vinstri laulich a t$l%a %aldur me h-gri. D A la% af gulum papp(r er vinstra auga /! mean hitt er lo%a3 gruggug1 hreint1 >-gilegt1 r'tt .irtast greinilega hreint og notalegt. A 5lue .ogi <fugt. Eetta undirf"rirs<gn n-r einnig ofangreindri tilraun me tunglinu. D The 7-mur er me h-gra auga /! mean hitt er <rl(ti n-r3 eing<ngu ! vinstri1 l(ta til vinstri ( h-gra auga af <ru fl%i me vell(an1 hverfa fr! <rum augum me lotningu D. Eitt verur vinstra auga A sensitives fingur h-gri handar1 norurs%auti seguls1 en e%%i ! vinstri h<nd1 e%%i n!lgast Suurplinn seguls1 !n >ess a meia >a og s%emmt etc D H<fundur %"nnir A A +. no%%rir fleiri tilraunir en >eim sem auveldlega %"nna sig ! re"nslulausn !. Ea verur auvelt1 sam%v-mt eftirfarandi grundvallar l<gum +dlehre og s%r! af +dTuellen vil)a finna s)!lfur og .re"ta eins og >$ vilt.
V3 .lindur tr$ og v(sindi1 .ls 2U ff

#ar$arr!stafanir. 1 get 'g e%%i nefna h'r allar var$arr!stafanir m-lir me h<fundi fr! andliti stig1 meal annars til a %oma ( veg f"rir truflun af mismunandi !hrifum odic mats<lum1 ma til a tr"gg)a !n-g)u af >essum !hrifum s)!lfra. Ea er ng f"rir almenna athugasemd um a ! >essari hli um<nnun og %ostg-fni h<fundar -tti a vera engin mtm-li. Sumir af the var$arr!stafanir sem gera s%al er einnig l)st af eftirfarandi af s)!lfu s'r.Aeins einn var$ vil 'g minnast s'rsta%lega h'r ( sta >ess a mista%ast .ara mest sl!andi tilraunir vegna s%orts ! tilv(sun til sameRll auveldlega t$l%u gegn h<fundinum. nnra var$arr!stafanir ( tilraunir ! fram%<llun(m"r%ra%ompunni he"rt a Eclipse er alger. /Sensit1 P. 93 6The hira snefill af dagsl)s ea me %ertal)s1 sem af sumum %emst d!l% 4 f)ra ea s)<tta vi.r<g1 gerir flest sensitives f-r um a viur%enna allar odic l)s.6 11 :g hef1 6segir von Aeichen.ach111 le"fi 'g d"r m(nar gera allt tv<falt og teppi >arf a vera lo%a milli tvegg)a d"ra. 7ean til s<mu innri og "tri glugga verur %oddar vera inni1 og raunar ! .!um hurum. +rganization :g hef :g geri svo a >r)$ svefnher.ergi eru vi hliina ! hvort <ru m"r%vast1 og allir eru gagn%v-mt lo%uum l)sD>'tt1 en aeins ( mi)unni1 sem hefur enga d"rnar a utan1 'g vinn me sensitives 6. Svo heill m"r%rinu m)<g vi%v-mar afla oft stra? ea aeins eftir f' 7-mur eftir N til 2O m(n$tur 2 \ M til M ea V %lu%%ustundir til a s)! +dlicht. . Grundvallar.re"tingar stare"ndir og l<g ef >$ /!n tillits til hvort >$ s)!lfur ert vi%v-m ea e%%i3 af vinstri hendi af a sensitives eigin vinstri h<nd gefur hann ea n!lganir aeins upp a !%veinni f)arl-g1 93 >a er liti af sensitives sem lauJidrig1 >egar s<mu vinstri h<nd a sensitives gefur h-gri h<nd s(na ea aferir1 >a er svalt a vera notalegur1 ea eins og h<fundur segir fl)tlega1 sennilega fannst flott. Svo h-gri og vinstri h<nd til a s;na !hrif >eirra ! sensitives andst-a1 og verur h'r eftir a s%;rast af h<fundi sem sett anodicall" PolarDgegnt og re"ndar ( samr-mi vi !%venar !st-ur .eiseitzulassenden H'r vinstri til +,D)!%v-tt r'ttinda

odnegativ.Alveg sama andst-a ( !hrif >eirra ! s%"n)un sensitives sem hendur manni sem s;nir tveimur plum segli1 og SuurDPole er >a saman vi ager ! vinstri1 7orurplnum me >eim afleiingum a r'ttindi1 >v( a >egar a r!ast me vinstri hendur sensitives ea Pere n!lgun ! sama fre%ar lauJidrig1 >etta er l(%lega %aldur fannst. The South Pole er svo +,D)!%v-tt1 7orurplnum odnegativ. Sama andst-a s;na gagnst-a toppa /h'r eftir h<fundi einnig %allast Plver)ar3 str %ristalla %vars og <nnur %ristalla1 eru >v( einnig gegnt (s.irni. En e%%i alltaf finna .-i andst-ur ( sama l(%amanum saman. P!lma1 til d-mis1 haga s'r "firleitt +,D)!%v-tt1 >ar sem >eir eru liti lauJidrig hvar vinstri hendi sensitives vi snertingu1 ea >egar n!lgast1 en vi m!lm o?(1 veggir $r steini1 <ll .ein geislum slar veri $tsett r'tt !ur tilraunum hega 5od" Alltaf odnegativ . ( >v( sem >eir eru liti af vinstri hendi sensitives hvarvetna l(%lega %aldur. Alltaf finna sensitives ein%um h-rri gr!u1 ( <llum n!tt$rulegum stofnana munur ( >essum efnum1 og eftir >a til%"nna h<fundur <llum n!tt$rulegum l(%ama ( tvo stra flo%%a odpositiven og odnegativen l(%ama. Listi "fir helstu h'r f"rir nean. +dpositive ailar eru svo mi%i >eim sem eru s%"n)a lauJidrig >a ( snertingu me vinstri hendi ! sensitives ea n!lgunF odnegativ >au sem eru liti me s<mu hendi l(%lega %aldur. Sumir stofnanir1 svo sem manna og d;ra l(%amanum1 seglum1 %ristalla1 lo%a .-i andst-ur ! sama t(ma1 ara /svonefnd unipolar3 s;na aeins eina tegund af s%autun.
93 7-gar agerir samr-mingu ( samr-mi odic sam.andi allan tengili og "firleitt f-rist ( prfunum h<funda aeins samr-mingu l(%amanum til a prfa !ur en hendi vi%v-m f"rir !hrifum hita1 osfrv1 )<fnur af l(%amanum til a tilfinningu .etra a $tilo%a. Eetta ! vi um allt sem f"lgir.

Hins vegar er mi%ilv-gt a hafa ( huga a odpositiven l(%ami eins algerlega vel %aldur getur e%%i talist alveg lauJidrig sem odnegativen e%%i f"rir s%"n)un sensitives1 en a >etta s' satt nema a >v( le"ti sem >au fru ! vinstri h<nd1 ea )afnvel hli af sensitives ath<fn1 en ! v<ldum h-gri ea h-gra megin ! <llum tilfinningu .ara til .a%a1 >annig a1 til d-mis1 vinstri h<nd fl%sins1 suur st<ng seguls1 sem eru liti lauJidrig fr! vinstri hendi sensitives1 r'tt h<nd sama fre%ar framleia velfer svali. Paur getur >v( %anna odic plun af l(%amanum me h-gri h<nd ! sensitives1 me >v( a hafa en h'r a t$l%a "firl;singar ( gagnst-a !tt en >egar prfa me vinstri hendi1 en h<fundur hefur gert athugasemd a almennt #instri Hand of sensitives er svo mi%lu meira mtt-%ileg til odic !hrifum en h-gri sem hann helst >! notar til sl(%ar prfanir1 og n;tir s'r almennt vei%ari og minna afgerandi "firl;singar r'ttindum var einungis minnih!ttar not%un. Ear til h-gri handar sensitives er lauJidrig !hrif ! h-gri h<nd annars manns1 r'tt eins og vinstri h<nd lauJidrig me vinstri hendi annars manns1 > h-gri handar sensitives l(%lega %aldur me vinstri hendi1 vinstri hendi ! sensitives l(%lega %aldur ( H-gri h<nd annars aila1 >a er l)st me tilliti til >ess a ager ! h-gri og vinstri h<nd annarra aila um agerir sem segulmagnair s%autunum1 %ristal Pllandi og hvaa unipolar aila getur %omi ( sta1 og a ! sama h!tt og h-gri og vinstri hendur sensitives til arir hlutar hegun l(%ama hans1 almenn og mi%ilv-gt grundvallaratrii

setningI The )%mur lur me hlutum lkama hans sem hal a kveinni * +olarit,t, snerta ea nlgast sama nafn o +olarer lkami lau-i rig, ekki jafn vel o +olarer lkama kal ur, ea stutt #tsetning sama unglei(hnamige ager er lau-i rig fr sensitives fannst vel kal ur. & mean1 >etta sett >)!st no%%rar ta%mar%anir og undan%eppni. F"rst af <llu er >a "firleitt aeins f"rir ErsteinJir%ung l(%aminn a sensitives me en emanates a e%%i )afn vinna l(%ami +, sm!m ! sensitives1 innheimta1 mettun1 og )afnvel "firDmettun gagnst-a s%autun er h-gt a gera1 og n$ ( %rafti h'r sl! ager ! sama framh)! f"rsta sennilega %aldur vi.r<g ( LauJidrig%eit. 4 <ru lagi draga as%ilnaur "firleitt <fug !hrif vi sig1 eins og n!l-gar ea snertingar1 og vel svali >egar >$ n!lgast ea snerta eftirfarandi LauJidrig%eit1 the LauJidrig%eit vel svali ( as%ilna etc 4 >ri)a lagi a .eita ofan meginreglu1 eins langt og >a sn;r a ungleichnamige $tsetningu1 "firleitt aeins f"rir .einum ea f"rst af ungleichnamigen $tsetningu vi%v-mum hlutum l(%amans1 en f)arl-gum hlutum hega h'r eins og ef >eir voru !hrif sama nafn. F)ra vir%ar str)$%a vi%v-mar l(%amanum1 svo sem me fingrum1 segulmagnair st<ng1 etc1 sam%v-mt mismunandi reglum en .ara n!l-g og snertingu. 4 <llum >essum og m<rgum <rum >!ttum verur a ta%a tillit til ( tilraunum1 ef >$ vil)a f! tilte%na ofangreindra laga !rangri r'tt. The odic af eli hverrar l(%ama er h-gt a senda me >v( a s%ila.o vi hvert anna1 ea eftir t)!ningu #erfass. hlainn me einn mann og >a er ( snertingu vi ea n!l-gt <rum f-rir1 og enn innheimt l(%ama no%%urn t(ma1 sem auveldlega %oma au%aver%anir og f"lgi%villa sem teng)ast e%%i sama ( f"rir.-ri. Svo %emur s'rhver l(%ami $r h-gri hendi manns /hann er vi%v-m ea e%%i3 me odnegativer ea a minnsta %osti vei%t odpositiver n!tt$runni1 $t $r vinstri hendi mannsins vi odpositiver ea vei%st odnegativer !fer. Einnig hafa sam.and vi segulmagnair s%autunum1 %ristal atrii1 m!lma1 .rennisteinn1 o.fl.1 set)a pun%ta ( slarl)si ea Poonlight !hrifDhleslu1 og s(an ( grundvallaratrium alla l(%ami hafa !%vena odic eli1 s! aeins einn meira !.erandi en annar1 >! er >a l)st a odic !stand af the l(%ami er alltaf !%v<ru af umhverfinu og >etta er a ta%a tillit til ( athugasemdum. Auvita1 the l(%ami ster%asta odic afl til a ver)a eignir s(nar ! mest samr-mi og geta imprimieren anna. Sm!m g)aldi til%"nningu fr! +, missir $r l(%amanum >egar >eir eru f)arl-gir $r hlesla +dTuelle. The +, getur einnig veri r-%ta. Te%nar vi%v-mt annan enda hvaa lengri ea s%emmri stangir ea v(r $r gleri1 tr'1 m!lmi1 alltaf1 >annig a endir e%%i re%a fr! hvaa fast efni $r hendi "fir hendi og >! hvaa +dTuell en hendi 1 segulmagnair1 %ristal >)rf'1 m!lmur1 .esonnter l(%ami og >ess h!ttar1 er settur ( sam.and aeins ( n!l-g vi hinn endann ! stangir1 eins fl)tt finnst ( hendi sensitives LauJidrig%eit

ea vel svali ! sama h!tt og ef +dTuell h<nd stra? "ri %"nnt. Ea er gott1 ( >essum tilraunum ( lo% stangir1 sem er "firlit um vi%v-m1 aeins ( stuttan t(ma1 um l m(n$tu til a fara ( h<ndum sensitives !ur tengdir l(%amann til a prfa ! hinum enda hva er %alla h<fundur1 ta%a a ven)ast eli1 og hvaa tilgangi hennar er odic og hitamun sem er ! milli stangir og h<nd1 )afnv-gi !ur en tilraun1 >annig a !hrif !framhaldandi for"stu +,S var liti hreint. Er ath"glisvert a l(nan %ennit<lur +, passa e%%i >! f"rir rafmagn1 til d-mis me gleri er einn af .estu leiarar f"rir +,1 og raunveruleg dielectric f"rir s<mu eru e%%i >e%%t ! <llum1 en <last sumir efni verr en arar . #<%var og mannsl(%aminn leia +, vel >ar umF "firlit td einhver me h-gri hendi1 vinstri hendi sensitives1 svo m'r finnst a !hrif +dTuelle sem >eir halda me vinstri h<nd ea snert1 me l$tandi er ast-ur ( gegnum l(%amann til sensitives. F)<lgunin er e%%i tafarlaus. . Chief +dTuellen E grundvallaratrium alla l(%ami hafa !%vena odic eli eru heldur til a nefna no%%rar stofnanir og ferli ( odic sam.andi !ur en arir1 n!%v-ma flo%%un ! alvarlei%a odic !hrif >eirra en er e%%i enn vita1 a s)!lfs<gu. Sem +,D)!%v-ir eru gerar s'rsta%lega tilnefndur af h<fundiI alla vinstri af fl%i1 vornKmlich #instri Hand1 D suur st<ng af seglum1 D norur st<ng ! )<rinni1 sem er >e%%tur f"rir a Suurplnum ! seglum hefur s<mu segulmagnair %ara%ter1 D lo% ea !.ending ea horni %ristalla /%vars1 alum1 gifs silfur.ergi1 silfur.erg1 >ungur silfur.ergi1 Tourmaline1 granat1 etc31 >ar ! meal st<1 svo >eir lst upp ea mangelhaftere1 minna menntair horn1 D vetni og mest vetnisDr(%ur l(%ami1 svo sem !fengi1 eter1 sumir ol(u og %voa1 D allra m!lma1 a undans%ildu ea vafa um arsen1 tell$r1 Pel".dKn1 volfram1 %rm og ant(mon1 helst ster%t %al(um1 natr(um1 osm(n1 rd(n1 gull1 silfur1 plat(nu1 rid1 Pallad 1 %vi%asilfur1 %opar1 D .asar og l(fr-n al%al(ar1 D ven)uleg >a%i amalgam spegil1 D Poonlight1 D me L)s.rot s%auta slarl)si1 gult og rautt geislum litrfsins1 D grft efni1 D FloJer l"%t etc Eins odnegativ vera s'rsta%lega getiI allt h-gra megin vi fl%1 vornKmlich h-gri h<nd1 D um 7orurplinn ! seglum1 D Suurplinn )ararinnar1 D s! enda ea >)rf' ea horn af %rist<llum1 >.e. va?i "fir.orinu gagnst-tt stasett fr)!ls !.ending ea a <llu le"ti >)!lfa horn1 D s$refni1 %lr1 .rennistein1 selen1 .rm1 )o1 fosfr1 arsen1 %ol1 ,iamond1 graf(t D %(sill1 %vars1 )!rn1 %opar o?(1 litharge1 sin% o?(1 meal annarra m!lmo?( D allar l(fr-nar s;rur og lifr-num s;rum D .rennisteinn1 %lr1 )o1 .rm1 fl$or og s;angen sam.<ndF >ar me tali matarsalt1 ( eru %ar.nat1 .rennisteini. S<lt D g$mm(1 ster%)u D sls%in1 )afnvel meira en <ll sls%ini1 sem s%auta me (hugunar slarl)si1 .l!u geislum litrfsins D Logi D eindregi hita l(%ami. Aeins <rl(ti nei%v- meal annarra vi.)slegur fl<s%u gler1 vel vatn1 l(n vegg. Einnig eru no%%rar aferir anodicall" !rangri. +,D)!%v- I n$ning1 fl-i og hrista vatni1 $tstre"mi af loftiF >r;stingur. +dnegntiv I hl)1 upplausn af s<ltum1 uppgufun1 no%%rir decompositions efna.

+dic plun af m<nnum1 d;rum og pl<ntum. Paurinn er angege.enerma_en fr! einni hli til annarra Polar1 vinstra megin er )!%v-tt1 r'tt nei%v-1 og >etta plun mest !.erandi ( h<ndum1 h'r helst aftur ( fingrum. 4 sam.andi vi >essa s%autun1 h<fundur s%rifar maur odic .reidd !s ea Latitudinalachse til. Ea er helsta plun sem maur .;r "fir1 og sem hefur tilhneigingu til a .era %ennsl ! helstu velgengni odic !hrif ! fl%. En allt f"rir framan fl% hegar s'r ( schJKcherm Grade +,D)!%v-ir gagnvart .a%inu ! hva h<fundur sem odic >"%%t !s ea >vers%ips !s r-tur manna og enn vei%ari Grade potitiv gegn H<fugaflinn1 hva odicF tilnefnd lengd !s ea lengdar!s eru fl% . &hrif >"%%t !s vott aeins s)!lft ( mi)u milli tvegg)a aila haldi >v( s%;rt f"rir sig. Ear a au%i1 .-tir ea dregur $r !hrifum af >"%%t !s lengd og !s almennt er meiri en >au !hrif a .reiddD!snum1 eftir >v( sem >a er .eint ! sama ea gagnst-u s%ilningi. Eess vegna1 > .-i r'tt framan og h-gri .a%hli $r m<nnum odnegativ1 mia vi .reidd !snum og r'tt framan hli en minna nei%v- en h-gri aftari hli1 vegna >ess a !hrif >ver!s1 .reidd !s framan dreginn .-tt aftan fr!. A au%i >essara >rigg)a polarities sem teng)ast fl%i sem heild1 eru til staar )afnvel minnih!ttar andst-ur mismunandi hluta1 !hrif einnig $t ( >etta er .-tt vi1 eftir >v( hversu l(% ea mts<gn vi meirihluta poiarlt" sem er gefi almennt a .reidd ! !sinn ea dregin fr!. The n!%v-mur vegur h<fundur hefur rannsa%a >essar v(%)a andst-ur ! h<ndum. Eftir >etta er f"rst og fremst HandJeiche haga s'r )!%v-tt gagnvart handar.a%i og nei%v-ni sem f"rst og fremst og d"gg ( heild spilai ( h-gri h<nd af .reidd !s1 sem s;nir sig me >essum h-tti ( rofi minni1 au%in ! .a%1 > a )!%v-ni ! vinstri hendi spilar ( heild1 >ar me a au%a as%n og s;nir minni ! .a%inu. A odpostitiver l(%ami sem eru talin lauJidrigsten ! Johl%Shlsten fannst vi vinstri h<nd s%ipta1 fr! h-gri h<nd aftur1 ( odnegativer l(%ami <fugt1 og .;ur >'r sensitives )afnvel hendi er /sem >arf e%%i a fara ( sam.and31 >! vinstri HandJeiche mest )!%v-1 h-gri h<nd aftur hafa !hrif ! hann mest nei%v-1 og >v( gagn%v-m hendur Gefu til %"nna Johl%Shlste tilfinningu f"rir sensitives1 >egar vinstri hendi .endir ! h-gri handar.a%i annarra hitti lauJidrigste >egar vinstri h<nd hans s%ipta vinstri h<nd s%ipta ! <rum %"nni. F"rir h-gri h<ndina ! sensitives va%nar eftir auveldlega Johl%Shlste og lauJidrigste fundur lei me hendi hins1 en er angege.enerma_en r'ttindum sensitives almennt "firleitt f"rir minna ertingu odic vi%v-mari en vinstri. Eftir >essu d-mi1 einn geta auveldlega t$l%a !rangur af enn a vera r-tt fre%ar andst-ur l(%a. 7efnilega1 hegar s'r >a n$ enn fre%ar ( h<nd1 eins og ( handlegg)um1 litla fingri .r$n og sama samsvarandi hli ( handlegg )!%v-tt vi v(sifingur .r$n og gegn samsvarandi hli ( handlegg1 >umalfingur )!%v-tt vi hinum f)rum fingrum1 >ar sem l<ngut<ng og v(sifingur1 litli fingur eru vei%)a nei%v- ster%asta. Allar >essar st-na eru ( raun aeins tilt<lulega s%ili1 og almennt vera ( .reidd plun v(%)a1 en >a virist af re"nslu1 sem l-tur h<fundur P 0U a )!%v-ni af >umalfingri ( tengslum vi hinum fingrunum getur s)!lft au%a svo langt a hann ! h-gri hli1 >ar sem hann d"gg af .reidd s%autun -tti a vera nei%v-tt1 >v( "fir.)a helstu plun er )afnvel algerlega

eitthva )!%v-tt >annig a >$ veist hvar >a er a gera ster%a nei%v- !hrif fingrum1 >umalfingur fre%ar fer til hliar. Aftur ! mti1 a plun af hinum f)rum fingrum ! .!um h<ndum eru alltaf undir ascendenc" af .reidd s%autun. 7ema ( fingurgmunum ! <llum1 sem s-ti ! ster%asta odic ager .-i sem receptivit" til mannsl(%amans1 eiga vi >! helst ! ef >$ vilt mi%il !hrif ! vi%v-m1 ea ef a l(a s)!lfDn-mur se%t. Svo ath<fn ( %ringum l<ngut<ng annarrar handar .alled seilingar1 haldi gegn lfa hans a sensitives mi%lu ster%ari ! einn en flatan h<nd s)!lfrar og m"nda %aldur ea LauJidrig%eit sam%v-mt s<mu ea ungleichnamigen ager. Fturinn s;nir svipaa v(%)a andst-ur en hendi. Hins vegar helstu s%autun1 >.e. .reidd Peginhluti sam%v-mt poiarlt"1 allt h-gri ftur er nei%v-tt1 til vinstri er )!%v-1 hvor fturinn er ( v(%)andi s%ilningi inni )!%v-1 f"rir utan nei%v-1 .eini ! >eirri )!%v-1 ! .a% nei%v-. Zm hugsanleg mts<gn af stru t! mti <rum t!num >a er e%%ert tilgreint. & .!um hlium gr<finni af maga11 >a eru sumir af >a niur tv<1 helst f"rir vi%v-ma odic vi.r<g fr! the hv(la af epigastric st<um sem t!%na st<u tveimur v-ng)um sl ple?us ( l(%amanum. #instri talan er )!%v-1 r'tt nei%v-. Paginn sig en ( l)s ( svo f)arl-gur a odpositive elis1 eins og hann >olir a dre%%a odicall" )!%v-tt hlain vatn er e%%i gott1 >eim mun .etri innheimt $r nei%v-um.

:g hef leita a f"rri h<fundur einl-glega og h-gt a f"lg)a1 nema a 'g flutti upp ! .reitt $tg!fur ! sund1 og tilrauna fermingar ! vinstri hli1 og hugsa hva einhver segir mun duga1 $ts;ni undirst<ur1 ef e%%i af a gefa honum gr(arlega1 maur getur varla hami sig a seg)a monstrous >run >a ."ggt %ennslu. A hl)mandi gagnr;ni ! %enningu er a eiga s'r sta aeins ! grundvelli velDst<va tilraunir sem eru e%%i ! st)rn m(na1 en maur getur !n >ess a n;)ar tilraunir sp"r)a1 hva f"rra s;na og hvaa %rafa hefur alla %enningu ! trausti. Eessi spurning :g er a leita a eftirfarandi me stalinum1 'g get )afnvel %oma me >a1 og til a svara sam%v-mt >eim g<gnum1 sem hefur gefi til h<fundar. S'rhver <nnur er vissulega %oma me mismunandi m-li%vara1 og >a %ann a vera me ( ranns%n h<fundar sumt af >v( sem m"ndi gera dm <ruv(si >egar >a var ori. Hvers vegna -tti >a e%%i a vera f-r um a gefa hlutf<ll pirringur1 >ar sem >etta og >a er liti1 hva <rum s%il"rum pirringur s%ortir n-mi. Fre%ar Enginn mun neita >v( a >a eru sl(%ar ast-ur. Earf einn ( >essu sam.andi aeins a s%"n)un af h"sterical a hugsa um .le%%ingar svo margra gevei%ur. Grundvallaratrium1 allir "tri s%"n)un v<ru hugl-gum og hlutl-gum >!ttum1 og hvernig einungis .re"tingar >!ttur1 allt .re"tingar v<ru.7$ er hugl-gt >!ttur ( grundvallaratrium ( <llum m<nnum er hanna no%%u <ruv(si en ( <rum1 e%%ert stoppa en >a var einnig !%vein meira ea minna rtt-%ar munur /n-mi og e%%i n-mi3 ( >a. Ea getur veri og getur e%%i veri1 og hvort er a r-a ea e%%i1 er einnig v %enningu Aeichen.ach ea hafa e%%i !st-a.

Fer fram einu sinni ! mismunandi n-mi einsta%linga f"rir valdsvi umheiminn heldur mun >a ( <llum tilvi%um vera l<g til h!ar f"rir.-ri1 og vi n!nari saman.ur ! hlutf<llum >essara f"rir.-ra getur veri mi%i sem er n;tt og v-nt til staar. Ea var e%%ert <ruv(si ( rafmagn og segulmagn1 sem hefi langa svo mi%i ! .a% vi f"rir.-ri af nudda lo%unDva?. +g eftir >a er h$n alltaf te%i me ><%%um ef einhver me >rautseig)u og vandl-ti um.rotnar a rannsa%a >essi l<g1 og er n; og >e%%t e%%i stra? henda henni eins og eitthva f!r!nlegt1 s'rsta%lega >ar meginreglunni sig1 >aan sem f"rir.-ri af fl-i n-r1 a >eir eru mismunandi fr! ven)ulegum. Hva -tti a vera impro.a.ilit" um >! stare"nd a l)s f"rir.-ri ( seglum og %ristalla og anna arir ailar eru liti af !%venu fl%i ( m"r%rinu1 >ar sem arir s%"n)a neitt a s<mu einsta%lingum ( hitauppstre"mi s%"n)un >eirra ! s<mu hlutum ! annan h!tt en arir D og >a minn%a aallega munur ! s%"n)un vi%v-m og e%%i vi%v-m fl%1 a >v( meira sem n-stum !h"gg)ur aeins n!nari !%v-um >essum mismun D er e%%i ( s)nm!li vel.PAG n$ oft veri !.tavant ( !%v<run ! s'rst<%um l<gum >essum ast-um og spuri e%%i )afn allt s%;rt og cogentl" vera1 svo >a er r'ttl-tanlegt a neitun galli af <llu %enningu. 4 stuttu m!li1 >a virist m'r a geta e%%i lengur vera ! mti +dlehre f"rirfram mtm-li eins og gegn %enningu um rafmagn og segulmagn var engin mtm-li ( uppruna s(num1 )! >a hefur %omi fr! sv-um +dlehre )afnvel sameiginlega re"nslu ( duttlungafullur hlutf<llum pirringur margra manna fr! upphafi !ur en fleiri stare"ndir en hafa veri til staar ( upphafi %ennslu ! >eim ,"namides. A hafna %enningu Aeichen.ach standi eins f!ir eins og a vera stofna ! sanng)<rnu forsendu1 en aeins ! re"nslu1 eftir allt1 og eftir von Aeichen.ach %enndi svo mi%i magn af re"nslu til %ennslu hans eftir sama hafa n! svo mi%il >run ! eftir h$n hefur svo mi%i >!ttt<%u hann va%na1 er )afnvel ef a r<%stuningur hennar -tti e%%i a vera n!%v-mur1 en hausti sama m! aeins r!ast ! n!%v-mlega afs<nnun. Eftir en hva mig um >a er >e%%t1 >a hefur e%%i enn fundi svo f"rir >v( r(%ur rhapsodic E%%i re"na a fara1 s'rsta%lega >egar gera var$arr!stafanir1 sama gagngert sp"r h<fundur1 eru e%%i scrupulousl" fram. #egna >ess a ( >v( s%"ni a hre%)a stranglega1 >a >arf svo mi%i n!%v-mni1 >rautseig)u1 varf-rni1 um<nnun1 en a sanna str<ng. Ea er naus"nlegt a ta%a tillit til me a +dlehre n!tt$ran hefur a contend ( efninu me mi%lu meiri erfilei%um en %enningu <rum ,"namides ef hlutir >eirra1 og e%%i eins og hl)f-ri framleia sam.-rilegt og e%%i svo eru ( %rafti !horfanda1 en ( elisfr-i. 7$ gera >ann mun sem er ! >essum efnum ! milli athugana ! svii +,S og ! svii eing<ngu elisfr-ilegra !hrifavalda f)!rfesta am% e%%i einn !he"rnarfulltr$a til !lagsins. Herra von Aeichen.ach geri s'r !ur gl-silega >e%%t ( gegnum uppg<tvun og n-stum hr-ddur n!%v-mlega Xonstatierung og l;singu ! eiginlei%um no%%urra hluta til s)!lf l-%nisfr-ilega og t-%nilega mi%ilv-g efni sem hafa ori /Xrestol(ur1 paraff(n1 Eupion arir31 og 'g veit e%%i a vi h'r fengi t-%if-ri til a sa%a hann um s%ort ! um<nnun og n!%v-mni. Ea er erfitt a tr$a >v( a hugurinn sem geri honum

Xrestol(ur fr! mishmash efna1 eins og >a eru no%%rar ! eftirlaun1 hefur alveg miste%ist1 eins og >a var1 +, draga $r nonD-ri hodgepodge ein%ennum. E%%i aeins massi og Sam.and um atvi% sem hann %"nnir eru sannarlega !hrifami%ill1 og >a getur veri a sumir af frans%a mer%ingu orsins er imposer gera svo eru enn undir mi%lum massa stare"ndum sem hann %"nnir1 )afnvel sumir af elis og >eim er l;st1 a >eir vera a vera hafna sem fa.rications ea gefa aeins h"percriticism her.ergi. Sumir e%%i m!li stare"ndir hafa )afnvel menn sem 5erzel(us og 5aumgartner vitna1 og almennt e%%i s%ortur h<fundur a m<rgum athugunum ! tr$verugan vitnis.ur.Ea m"ndi a lo%um )afn tr$legt %-rule"si r! >egar hann !tti svo marga1 tilt<lulega auvelt a .eJKhrende stare"nd sem getur >)na sem Touchstone %ennslu sinni /s)! h'r a framan3 sett fram me svo %ref)andi !%v<run1 eins og heiarlei%a1 ef hann sv! mi%ill massi spinnur upp stare"ndir ea le"nileg CounterDstare"ndir m"ndu1 eins og einn vildi gera r! f"rir1 til a halda %ennslu hans f"rir alveg groundless1 ea s)!lfD.le%%ingar >egar hann re"na a .)!ni enginn annar hafi .le%%t s)!lfan sig hvar sem er. Eetta1 te%i saman1 .-ti 'g vi tr$ m(na ! svo margt sem utan mar%a str<ngu >e%%ingar og er l(%lega s)!lft strangt ranns%n1 >ar ! meal tr$ a >a v-ri eitthva ! +dlehre. En hversu mi%i af hver)u= The aeins hugl-gt1 l!ta hlutl-gt !%vea h<fundur hefur auvita m)<g erfitt. +g sumir alvarlegar !h"gg)ur fellur ! mti v-gi stare"nda hans ( )afnv-gi. Einnig >essi hli af the mtm-la1 >a er n$ tali ath"glisvert. Leifar f"rst og fremst !h"gg)uefni er a h<fundur ( n;)ustu hans vinnur mi%i1 svo mi%i a 'g gle"mast1 er enn standa aleinn ! grundvelli s)!lf sem fulltr$a af honum og starfandi undir !hrifum athuganir hans. Eftir allt saman1 getur >a veri a margfeldi .ilun tilraunir sem gerar hafa veri h'r og >ar til a prfa %enningu hans1 ( raun ."gg ! fulln-g)andi starf lei >ar af1 og til >ess a engar var$ D eins og %rafist er v Aeichen.ach D sem %omi er ! hinn .ginn einnig stafestir n$1 eins og sem h$n ."ggir !1 af h!lfu >eirra sem m!li vis%ipta eru e%%i1 ea aeins stundum l!na neinum tilraunum1 ea hafa stt sama1 en e%%i )afnvel hafa s%ipulega fram%v-md ( tengslum r< m-lingar1 .ara eins l(ti f"rir m!l hans1 sem sanna >-r nei%v-ar niurst<ur gegn sama. +g ef >a er e%%i galli af h<fundinum1 a hann hefur enn e%%i stuning fr! >eirra hli GEDstofna ( varf-rni n!%v-mlega v(sindamenn a ta%ast alvarlega me >etta efni1 svo >a er vissulega %ostur sem hlutur hans harur er ;tt. Ea er e%%i !greiningur um1 >a eru athuganir sem st")a sannprfun ! n!%v-mni >eirra1 tr"gg)a !rangur >eirra ( s)!lfu s'r. En maur getur efast um hvort sv-i1 ! ferinni1 athugasemdum h<fundar1 svo veru sem getur gert !n >ess a st)rn !he"rnarfulltr$a af h!lfu !he"rnarfulltr$a ! alla1 og ( <llum tilvi%um missir ein ( ranns%n h<fundar Sumt af >v( sem e%%i vantar le"ft1 -ttu >au a vera f-r um a gera !n >ess a einn. E%%i >a a h<fundur desfallsigen sto vildi alltaf sloppi1 >eir eru <rugglega ( .oi f"rir opinn og hann g-ti sennilega .enda o%%ur ! sumum st<um1 >ar sem einsta%a #(sa er1 en .ara stundum1 og >a er e%%i ng. Fre%ar fer ! (tarlegu1 st<uga og samloandi rei%ning >au atrii sem vi vil)um r-a s(asta1 allt h)!lpr-isins alla tr"gg)a sl(%t n!m1 og >etta sem vi getum ( >v( sem er til staar !

ranns%n h<fundar og finn e%%i. #(st er >a a fl% af <llum gerum1 en mest af <llu fr! flo%%i >eim m)$%um einsta%lingum f"lg)ast h<fundar formi1 vi%v-m fl%1 s'rsta%lega %onur her.ergi1 hugl-gum llusions af tilfinningum og andliti efni >v( auveldara )emehr !ur .$ast vi a finna eitthva ea a s)!1 og a >essar .le%%ingar ta%a auveldari sameiginlega staf f"rir marga1 >eir )emehr h'r me sameiginlega s;n og %r<fur sam%v-mt sameiginlegri !hrifum sendar. F)<lmargir villur hafa >egar hta a gera ! >ennan h!tt .r)ta ( v(sindum1 og allt ranns%n h<fundar er ! >essum h-ttuleg .raut. Ef >$ situr %lu%%ustundum %ringum .or1 ( von um a hann -tti a fara1 hann ! s(asta ferinni1 einn geta auveldlega (m"nda s'r a )afnvel l'ttari en tr' utan (m"ndun f-rist innand"ra ef >$ vilt set)a !%vena ver%efni1 ! s(asta Ef re"nt er a fram%v-ma no%%u lengi og oft fari alveg vitlaus1 og >$1 sem vi%v-mar .ori svo vi%v-ma fl% >arf a set)a s(asta .ara einn fingur ! f"rir.-ri1 hva er a gera >a stra? horfa !. L-rt en Pe"erN3 eftir no%%ur -fa allt sem hann langai til a s)!1 vir%ilega s)!. Pe"er er edr$ v(sindamaur1 hversu mi%i auveldara eru >eir sem eru e%%i1 og flestir sensitives eru fre%ar hi gagnst-a um >etta1 s)! hva >eir vil)a s)! ea hafa s'1 s'rsta%lega >egar >a %emur niur ! >a1 af v(sindum >)nustu vi gera. S! m<gulei%i a v(svitandi .le%%ingar sem 'g e%%i einu sinni (huga >etta. The stre%%tar Hugm"ndin er alls staar auveldlega ( m"ndinni1 f"rir tilfinningu1 f"rir fl% a .-i s%ilur sig ( ven)ulegum !stand varla1 svo allir a <ru le"ti mest vandlega me <llum n!%v-mum tilraunum1 en .ara a vera eli ranns%na h<fundar ! allerreiz.arsten athugun einsta%lingum mest vel%omnir og >urfti a hafa r!andi !hrif ! samdr-tti ( niurst<um s(num1 > >arf hann sameiginlegan !hrif ! allar greinar athugun hans hefur haft.
N3

ranns%nir Pe"er ( Ps"siologie taug tref)ar p MV0

Ea er umdeilt n$ mest var%!r for%annanir hluta almennt og a hluta ( einst<%um greinum athugun hefi veri naus"nlegt til a tr"gg)a hversu mi%i g-ti velta ! >essum ast-um. #i finnum e%%ert af sl(%um for%annanir. Ea er algengt )<r v-ri ( tengslum vi prfanirnar1 )afnvel hugl(till1 alltaf a endurta%a aftur og ast-ur alltaf veri naus"nlegar n;)u .re"tt var$arr!stafanir til a forast h-ttu s)!lfa1 sem g-tu %omi upp $r >eim ast-um1 varla sest ng a gera >a1 og ( stainn %emur >eirri hugm"nd a h$n hefi veri til staar ( a lesa ranns%nir hans varla. :g er e%%i a seg)a a allar niurst<ur h<fundar eru rann aeins fr! >essum ast-um1 eru sumir tilraunir l;st eins og >eir eru e%%i h! desfallsigen innfl"t)enda1 en me mi%la massa athuganir hans og athugun einsta%lingum finnum ofangreindra Citations grunar a >eir stare"nd hefur lei%i strt hlutver% e%%i aeins e%%i $tilo%a1 en )afnvel !s%orun. Almenna tilhl<%%un ! >etta ea a s%"n)un ea s%"n)anir fr fram. Sama athugun einsta%lingum l(%a stillt svo oft ( ranns%n h<fundar a !%vein v(gsla sem er naus"nlegt til a presuppose ( s(nu %erfi. Almennt1 > me no%%rum undante%ningum /td ,"namide. PP. M1 MN1 V0 Sensit. P<nnum er MNU3 >$ munt e%%i vita hversu langt athugun ! einsta%lingum >egar haft >e%%ingu ! til-tluum !rangri1 ea >eir g-tu gis%a >ar 7-mur oft hafa g elishv<t eru l(%lega W3 . St)rna tilraunir me sham seglum1 Spar%le %ristalla etc gera s'r sta e%%i. +g a lo%um m! seg)a fr!

almennum atrium sem g(furlegur massi $rslit l<g fram af h<fundi1 var alls e%%i a n! me vel athuguu uppgefinni %ringumst-ur. 7iurst<ur eins og >essi ! m)<g v(t-%ar og .undin vi m)<g s'rsta%ar vegalengdir odic !hrif /.ls. M021 M0M1 8MU31 um hvernig ! a finna heitt af %ulda /.ls. U9N31 osfrv Enginn er gert r! f"rir a halda (m"ndunarafli en l<gun1 >a v-ri f"rir var$arr!stafanir1 st)rna tilgreint1 >ar af er e%%ert1 og !h"gg)ur geta e%%i a vera v(sa a s%ortur ! minnast ! >a sama ( >eim tilvi%um >ar sem >eir .irtast mest ><rf1 me of l(ti tillit "firleitt tengdar sama.
W3

Ein%um getur alveg auveldlega veri alvarleg mien ea e%%i heill !n-g)u !he"rnarfulltr$a ( f"rsta s%ipti

e%%i svari vi eftirfarandi sv<rum !tt.

L!gt mia vi h'r aired ast-ur er svo sl!andi a 'g )!ta a vera f-r um a seg)a m'r allt <ruv(si en me >eirri forsendu a h<fundarnir hafi fengi >-r eins oft sveiflu%ennt1 misv(sandi niurst<ur >egar te%i tillit til >ess a >a er >ar sem f"lg)ast einsta%lingum e%%ert ea hi gagnst-a gert r! f"rir1 )afnvel svo "firleitt e%%ert ea <fugt ! vi >a sem h<fundur vildi %oma ( l)s a hann vildi fre%ar hafna a .eita sl(%um r!st<funum >ar sem e%%ert %om $t1 ( l)si >ess a !%veinn Pindfulness til !he"rnarfulltr$a til a vera naus"nlegar til a varveita >a. 7$ hann er "firleitt e%%i h-gt a neita1 a >a er l(%a satt a hlutl-gum m-lingum1 en >a er l(%a )afnvel me hlutl-gum athugunum sem h'r uppspretta .le%%ingar1 sumir l(tur )afnvel gegnum sm!s)! er >a sem hann vill s)!. This fengi af .le%%ingum heldur er tv<falt h-ttulegri1 >ar saman efni og tilgangur athugun1 og >a hl)mar >annig a vimiun ! verulei%anum og $tliti ansi mi%i !. Aeins >egar maur finnur lei til a hvet)a Pindfulness ! athugun efni1 !n >ess a ta%a >a gis%a einhvern veginn a hafa %omi ! .a% vi stefnu >ar sem niurstaan er a l)$ga1 >$ missir >essum !t<%um. Ef n$ rith<fundar hafa gert allt naus"nlegt ( >essu sam.andi1 hann hefur a minnsta %osti gert allt of l(ti ( framsetningu athuganir hans er dmur verur a ."gg)ast1 a l!ta hann alls staar presuppose. The second !h"gg)ur -tti s'r sta1 og e%%i .-ta upp f"rri1 en margfalda sig me >v( a seg)a a vi erum e%%i sagt svo verur a vera m)<g vafasamt hvort stangist ! athugun ! sama full%omnar1 n!%v-mar og hlutdr-g veri te%i tillit til1 eins og hi sanna. Hver hefur e%%i ! tilfinningunni a !hrif sem +, f"lg)a1 >.e. e%%i vi%v-m1 og fellur >egar h<fundur nema ath"gli1 er >a )afnvel n-rri1 )afnvel >eir sem +pposite finnst a .$ast vi >a1 ea heng)a misv(sandi $rslit vi.$na og vanr-%slu1 ea !hrif a t$l%a >e%%ingu sm!m %e"pti til-tluum !rangri fr! sensitives en -fingu aeins allmKDL G fengin /P. U0N3 ea aeins sm!m saman %om r'tt hvati !stand /s)! .ls U8V3 4 sensitives1 sem allir starfa a verur a valdi fals%ur fram%oma samhl)a niurst<ur. Elisfr-ingurinn1 ef >a er vafas<m !hrif /eins og tungl !hrif ! veri31 sem h-gt er auveldlega trufla >!tt vi.$na og >"ngra1 ea l(%legt til a vera ors<% sem aeins fram%oma af h!lfu >eirra setur l<ng athuganir til1 eru vieigandi og e%%i vieigandi tilvi%um og v .-i gegn hver <rum. Auvita re%ur hann h'r me h-ttu1 til a finna niurstaan e%%ert ea aeins l(till l(till hlutur. Gegn >essu m! n! vissulega )!%v-ar niurst<ur >egar reia sig ! vi%omandi m!lum einn1 >annig a ef >$ s!st

ansi mi%i1 fl)tt fengi gl-silegt massa )!%v- s<nnunarg<gn. Sameiginlegum vettvangi a >a er afer >ar sem H<fulagsfr-i lst upp. Ea er v(sindi sem ."ggir ! engu en )!%v- s<nnunarg<gn1 me >v( a l!ta allar nei%v-ar hliar ea f)arl-gt afsa%anir. +g ranns%nir h<fundar ta%a $t r'tt eins og >eir deila >v( ferli H<fulagsfr-i. E%%ert ea n!nast e%%ert eins og sannur tilvi%um. +g svo !%va e%%i eiga s'r sta en sam%v-mt eigin )!tningu hans h<fundar ( vi%v-mum horf s%oun a >a hefi e%%i veri f"rir )afnvel the non sem gilda ng a tel)a. Hvert fr hann= Hvernig er te%i tillit til >ess= atilo%a ! m)$%um meginreglu= Hvort "firleitt ( <rum tilgangi en a tilgangi1 7on vi1 e%%i ( Sam.and of #ieJ pm allir= Ea er spurning um a lifa f"rir alla tilrauna r<%stuning f"rir s%oun. Svari vantar >a. En hva getur langur s%r! um )!%v-ar s<gur1 sem f"lg)a h<fundur n-stum allar stare"ndir1 vega )afnvel >tt vi vitum e%%i hversu mi%i af efni sJa"ing er hins s%el1 hefur e%%i einu sinni veri hvort og hvernig alltaf vigtu og )! gegn v. Ea er e%%i !greiningur er >a ori naus"nlegt ! hver)um tilrauna ranns%n til a $tilo%a mi%i af athugasemdum >ar sem undarlegir truflanir voru e%%i n-gilega starfandi ea e%%i n-gilega f)arri1 til a nefna aeins %;la enda. En >! prfanir s%al einnig gengi sem >;ir a >a hefur !he"rnarfulltr$a ( vald til a $tilo%a alla truflun1 og alltaf a f! s<mu niurst<u. Ef >etta er e%%i h-gt1 og >a virist m'r e%%i ! svii athugun m<gulegt er1 .ara e%%ert h<fundar eftir nema1 eins og gerst hefur ( veurfr-ilegum tungl !hrifum og -tti a gera ! H<fulagsfr-i a s%r! satt og e%%i satt n!%v-mlega og um >-tti $tilo%un a $ts%;ra n!%v-mlega. Gafnvel a mestu einl-gni !he"rnarfulltr$a1 neita a vi h<fum enga !st-u sem PrKdi%atdem rith<fundur1 >a verur ( einu uppg<tva $ts;ni erfitt a stundum s)!lfr!tt1 og seduced ara1 og a sams%ipti vi m<gulega og inadmissi.ilit" af <llu a f"lg)ast1 alltaf fullt hlutle"si ( huga a varveita og sams%ipti um hva er fram. Ea er hvers vegna er eftirlit me tilraunum annarra >ori !he"rnarfulltr$ar1 s'rsta%lega ( svii athugun1 sem engin s%erpu le"fi a vera naus"nlegt og h-gt er a n! me >v( a st)rna hva virist veita tilraunir einum !he"rnarfulltr$a gagn%v-mt1 >ar sem m!ttarstlpum h<fundar s%ou eru e%%i n-gilega sta og fulltr$a. Eitt af >v( sem mest duglegir !he"rnarfulltr$a Austurr(%is var n;lega ! !n saman.urar minna sleip svii Athugunart(ma.ili 6af hundruum og >$sundum tilraunir6 vi s)!lfan sig og ara1 hefur veri tala um me mi%illi vih<fn1 og plun f"rir.-ri ( tv(s;ni1 sem vandleg endurte%ningu me tveimur sneri fr! honum og hvert af <ru s)!lfst-ur !he"rnarfulltr$ar en e%%ert. Svo vera var%!rL S(asta sta eftir >ri)a !h"gg)uefni er sl!andi1 me hvaa %ostg-fni1 en einnig sem ein%ar'tt1 h<fundur varpar l)si ! atrii sem %rafist er fl%inn sam.<nd ( odic plun )afnvel ( athugasemdum semDtil1 og n!nast e%%i or ( umr-u hefur1 hvernig mismunandi h$ >"%%t1 h$erting1 hiti1 hiti geislun1 dr<g1 og eins a f)<l.re"tni hitastig s%"n)un1 sem hafa aallega veri afgerandi ( athugasemdum s(num1 hafa !hrif ! >! hluta mannsl(%amans og g-ti refsa hreinlei%a niurst<um. :g efast e%%i um a augl)s var$arr!stafanir hafa veri gerar ( >essum efnum1 og Anempfehlung1 fre%ar gera athugun ! l(%amanum sem tengili vi a n!lgast1 eins og svo%<lluum ha.ituation ta%a /.ls. M8W h'r a framan1 p3 heima h'rna1 en ef >a er nota1 geri ( Eetta n-r s'st ( elisfr-i og l(felisfr-i af .estu atrium1 sem s)narmi geta e%%i

.irst ( h-ttu ng augl)s og .ara almennri eiga >annig.& heildina er liti1 ( <llum tilvi%um te%ur tillit til sl(%ra s)$%dma eins l(ti ( ranns%n h<fundar s;na a >$ >! g-ti n!nast tr$a a >a er f"rir agerir ! +,S !n annarra og trufla !hrifum en me +, sig En1 >tt od -tti a gegna mi%ilv-gara hlutver%i en hinir ,"namide ( n!tt$runni1 >a er e%%i !greiningur en !hrifin af honum er e%%i svo veita1 til a le"fa >v( a f)alla um >! seg)a svo mi%i1 eins og vi finnum >a ( st)rnars%r!nni. Engu a s(ur1 segir hann s)!lfur a vera e%%i vi%v-m1 en svo langt >a .era .estu sensitives s(na1 eins og hann s;nir ( ver%i s(nu n!nast eing<ngu til odic !hrifum augu og huga1 svo a >etta eins%orast !tt >a virist stundum n!nast ( l)si fasta hugm"nd. Eannig a tel)andi magn af f"rir.-rum af l(fi sem %unna a hafa m)<g mismunandi !st-um og sennilega unnin af h<fundi !n fre%ari !hrif Xviur1 >ar sem hann fer oft tr$lega langt. Sumir menn >ola rei1 no%%rar %onur dansa e%%i gott /.ls. U2 VNO31 vegna >ess a f"rrverandi %oma fram me sama +dpolen hestsins ( tengslum s(ari .re"ting odic sam.<nd ( umhverfi of hratt D fals%ur st<u ! vinnu .ori gegn hefur !tt f"rir odpolarer mer%ingu >eirra sennilega >egar tel)andi fl% siferilega og l(%amlega $ti /.ls. NWO31 D <ll #iennese %o%%ar /er allir vi%v-m=3 vera ornir um lengri odic $tsetningu vi steininn fl(sarnar ( eldh$sinu <murlega /S . U9V31 D .laa st<u !lversins fer ( meginatrium ! odic s%autun >eirra1 o.fl. Ea er e%%i !greiningur um sl(%ar niurst<ur verur m)<g vei%t ( f)arl-g og traust ! niurst<ur1 sem h<fundur dregur n-stu !l"%tanir hans fr! tilraunum hans. Fr! hversu mi%i mismunandi !st-um en vi +,1 getur >a h! >v( a sumir menn r(a e%%i vel liin1 og >ess hversu mi%i mismunandi !st-um en vi +,1 getur >a fer eftir >v( h'r og >ar lauliche og gera %aldur tilfinningar full"ra. Hefur h<fundur f"rstu leiir e%%i n-gilega te%i tillit til1 sem tr"ggir o%%ur >! stare"nd a hann hefur e"tt s(ustu talin n-gilega= Lo%sins ! mti vi enn cra !h"gg)ur. E%%i aeins odic l(%ami andst-ur1 heldur einnig >eim grundvallarreglum um +, thJart1 ta%m<r%1 fl-%)a sig ! >ann h!tt a >a verur alltaf a vera h-gt )afnvel f"rir m)<g misv(sandi .irt niurst<ur1 og hefur veri h<fundur raunverulega m<gulegt a finna t$l%anirF og >a %ann a vera satt a >etta fer ! alv<ru f"lgi%villi odic ast-ur1 en vi )!tum a hagst- s%il"ri h'r eru mi%lu n-r. Svo >a er grundvallarregla st)rnars%r!rinnar a sama +dTuelle ! r'tti fl%s mti er liti fr! vinstri1 en >egar >eir einu sinni e%%i !%v<ru liti af h-gri og )afnvel ef >a er liti ! sama h!tt af sama1 er h<fundur >essa vel $ts%;rt /n. M89 229U. 29293. Svona ungleichnamige !hrif ! fl% almennt1 %-lingu og stular sama lauJidrig1 og )afnvel m)<g varanlegur !hrif eru metin af h<fundi ( >essum s%ilningi1 en h<fundur telur ( meginreglunni um meira ea minna hratt inn odic mettun og <rum s)$%dmum l(%a lei til a t$l%a vinna gegnDgengesetzten .ilun ! niurst<um1 svo sem a vi%v-mar m<s%va hitting eigin hendur1 standa og ganga ! milli tvegg)a annarra l(ur unconstitutional. Stundum Yidrig%eitsgefSh e s%;rist af h<fundi langan sit)a ! sensitives ( s<mu st<u1 )afnvel >egar um l(%t $tsetningu alagaist <rum t(mum <rra "firgefa sl(%a st<u1 heila.lfall af l(%t Fort vir%ar "firleitt %-lingu1 Lau sama nafn1 en hver l(na .er einnig sumir af the annar tilfinningu me hvaa gagnst-ar "firl;singar $ts%;rir ZSF 4 >essari r< af !h"gg)um a %"nna sig1 s%al ta%a tillit til >ess a h<fundur g-ti

hafa te%i tillit hvert tilraunum hans einn1 tvo ea >r)! >eirra m)<g vel1 !n >ess a afleiing af >v( sem hann hefur dregi er tr"ggt1 ef e%%i <ll var te%i tillit til s(asta. @firl;singin sem h'r og >ar og >etta fer e%%i fram1 >v( e%%i ng. En tr"gg)a a >eir eru ( raun a f! te%i tillit til ( tengslum1 >annig a aeins einn af >eim er te%i mi af %ross1 er e%%i ( framsetning ! ranns%n h<fundar alveg a tr"gging f"rir >v( a vi m"ndum >urfa til a f"lg)a sama me traust. & mean >a er m<gulegt a ( framsetningu ! er enn ( s%uldum ( the samningur1 en >$ getur .ara fari aeins eftir %"nninguna. 7$1 auvita1 er a viur%enna a ef h<fundur ! hver)a athugun1 hver einst<% $rslit allar getur > stula a h-%%andi !h"gg)um sem a >etta allt og te%i var$arr!stafanir einnig a hafa aeins !hrif ! framsetningu mun ta%a >olandi proli? og me >olandi endurte%ningum hafiF E T vel a geta %omi fram sem >arfa f"rir grunnatrii1 sumir var$arr!stafanir1 sem finnast ( svii athugun hafin eftir alveg viss hver virast enn m)<g naus"nlegt f"rir uninitiated og helstu stare"ndir s)!lfir >r-tu. En -tla m-tti og %ref)ast >ess a h<fundur !ur svo "fir>"rmandi massa n!%v-mar athuganir %"nnt o%%ur ! sv-i >ar hast" tr$ er v(sindaleg gl-pastarfsemi1 og eftir re"nslu s)!lft hefur %ennt honum hva vin!m hann hitti %enningu hans1 hefi l;st vandlega og ( sm!atrium1 umfram allt1 ( hvers %"ns almennar For%eppni vir-ur1 sem tr"ggir >a getur .oi ! mti >eim grundvallar !h"gg)um ( r< eftir a vera f-r um a halda l'tta >ess ( einst<%um athugunum1 ea a hann ! f"rir gefi safn athugunum me tilliti til hvaa flo%%i mi%ilv-gt stare"ndir allar var$arr!stafanir og forsendur eru te%nar ! <rum m!lum "ri l;st ( sm!atrium. En hvor%i f"rri s%rifum hans1 n' S(asta stra ver% hans er a finna eitthva af >v( tagi1 efst colossal vinnu sem er ( .oi f"rir o%%ur1 e%%ert er alltaf sagt um afer vi ranns%n1 og n!%v-mar athuganir )afnvel "firgefa o%%ur alveg ( m"r%rinu um e%%i satt a h<fundur h'r og >ar D sem 'g vissulega e%%i set)a e%%i neita1 en einnig no%%u e%%i ng D en hversu langt >a te%ur mi af ofangreindum !h"gg)uefnum ( sam.andi1 hversu langt hann hafi fram%v-mt var$arr!stafanir gegn >v(1 hversu langt >ess vegna hans %erfi1 hins vegar1 g-ti stai. Ea er e%%i !greiningur um1 >a eru ( raun tilfelli >ar sem magn af athugasemdum ( stainn f"rir n!%v-mni1 allt a vissum m<r%um a minnsta %osti1 >.e.1 >egar .-tur af villum af v<ldum f)!rh- athugana sem felast ( einsta%lingnum. Fr! >essum s)narhli h<fum vi settum athuganir sem .enda til >ess a ! >eim t(ma sem perigee1 loftvog er l-gri en ! >eim t(ma sem perigee1 me s%r! einnig no%%rar eldri m-lingar1 vegna full%omlei%a gerninga og s%ortur ! hita .re"tingu ! %r<fum a vi t<%um ( dag ! gum athugunum loftvog e%%i ( samr-mi. En full%omlei%a >eirra s%)ala1 ef >eir eru e%%i >a sama1 >a er .re"tilei%i !h"gg)uefni fre%ar alger st-r af >eim gildum sem !tt !greining >eirra1 og )afnr'tti sem s%apast af .re"tingum ! hitastigi %vi%asilfur verur .-tt svo vel ( t(ma en <nnur vi.$na sem .-tur vi rei%num lengd Athugunart(ma.ili mun >a vera naus"nlegt aeins lengur t(ma til a gera >a. Einnig eru athuganir ! no%%rum m!li er >ar me stafesta til hliar. +g eftir allt1 >a vildi vera -s%ilegt a hafa m)<g n!%v-mar athuganir. En >a er samt eitthva <ruv(si h'r me eins og me n!%v-mni a ( sta >ess a vera .-tt vi the

magn af athugasemdum1 fremur af tveimur eint<%um. +g S(an fr passar d-mi sem hins gestg)afi. Andm-li vi afer s%oun h<fundar st"r%)a En )afnvel me >v( a horfa ! niurst<urnar >annig f-st. The General er >ar re"ndar1 eins og !ur fengi ! sig a vera e%%ert s'rsta%lega sennileg1 en a hluta til ( grundvallar !%v-um a vera $r athugunum hans ! h<funda1 ma s! m<gulei%i a >etta getur %omi fram eftir allt !standi me n!%v-mni og <r"ggi1 er sem > aeins of mi%i. 4 stare"nd1 the odic st-na statuiert h<fundur ( tilraunum hans ! menn1 m)$%ur1 e%%i aeins ( gegnum gatnamtum og s)!lfst)rnar af !sa >eirra1 vanh-fni til a andst-ur >eirra ( )afnv-gi &hrifin ! taug /.ls. M93 meal annarra pun%ta Hlutf<ll segulmagnair og rafmagns s%autun1 svo >$ -ttir a .$ast vi l(%ingar1 )!1 )afnvel allra >e%%tra n!tt$rulegar ast-ur svo s%r(ti $r1 en Xonstatierung fl%num1 %emur ( $tist<um vi tel)andi truflandi !hrif og gagn%v-mt truflandi1 hlutf<ll >essara st-na vildi einnig ! mest st<ug og gefi alveg ( %rafti !horfandinn hlutf<llum og leiir athugun svo tr$lega erfilei%a eru a >a getur mts vi uppsetningu ! >essu %erfi st-na af h!lfu h<fundar eing<ngu me mesta tortr"ggni1 ef n$ s)! hvernig allt >etta n-mari "firl;singar ( s%oanir h<fundar "firleitt >egar meira ea minna af frum%v-i einsta%linga um hugr-na s%"n)un af flottum og Lau1 agreea.le og retardant ."gg1 og )afnframt h<fundur s)!lfur oft /.ls. MN1 881 2OO1 MNU1 NV01 N991 U8M1 U0N3 .enda ! >a sveiflaist ( "firl;singar sensitives l(tur. Svona1 sumir mtt-%ileg en hinni ( tilfinningu1 e%%i alltaf ea aeins eftir !unnins -fingu r'tt r(%)andi tilfinning (1 stundum alveg hri%alegt f"rir athugun1 osfrv langvarandi !hrif ! +dTuelle ea fl)tt a trufla ager1 ea sn$a vi a%stursstefnu1 og )afnvel ! <rum vegalengdir1 ! <rum sta a lr'ttu og l!r'ttu1 >ar ! meal >r;stingi +dTuelle etc getur .ara sn$i vi !rangur af ager. & tilfinningar LauJidrig%eit og svo%<llu vel svali >egar s-ta +dTuelle n-stum alltaf eiga s'r sta ( Gemeng. Hvernig er >a m<gulegt1 !hrif allra >essara >!tta1 svo a h$s.ndi >ess a draga hreint niurst<u um odic st-na. E a vi verum d!st a ini og vandl-ti sem a sigrast h<fundur alla erfilei%a og su.ordinating tilte%num l<gum leita1 en >eir geta ( gri af%omu1 sem hann dregur1 finn enga vissa f!ist um a sl(% vileitni hefur e%%i veri m)<g vel vegna >ess a Evert ! <r"ggi >essara niurstana er veitt )afnvel af tilvist erfilei%a sem um r-ir1 >ar sem afer vi athugun h<fundar1 eftir allt1 >a sem vi h<fum f"rir o%%ur >a virist e%%i va?i. Leaves En )afnvel einf<ld !%v<run plun segull odic ( samr-mi vi >a sem h<fundur p. NVW FF og N0O um erfilei%a >eirra /s'rsta%lega fr! 'g a n3 segir1 hefur far af tv(r-ni. +g eins og >$ getur >a ( raun n!%v-mlega v(sindamenn e%%i of %enna >egar >eim finnst tregu til a sl! inn ( a a%ur af ranns%n1 ea gera prfi >ar hreint !rangri virist m<gulegt og vinstri f"rir hvaa nei%v-1 a su.terfuge. & strum innri impro.a.ilit"1 n!nast gerir a re"na a seg)a vi m<gulega >)!st ein%um eftirfarandi tveimur mi%ilv-gum !%v-um +dlehre hins vegar legg)a >eir ! sama t(ma1 t$l%un "firl;singar sensitives aDta%a ! .r$n .urt og til a opna aftur d"rI l3 sem fr! samt(mis ager af tveimur andst-um +dpolaritKten /)afnvel >tt1 eins og litirnir ( hv(tu slarl)si1 eru full%omlega .landa3 a Pengung agreinanleg s%"n)un

af LauJidrig og notalegur %aldur /ga %-lingu3 fremur en a hlutle"sa ea einhlia predominance s' /.ls. M91 MN1 U9N. 1 8201 8MU31 D M3 a +, er <rugglega m)<g vel mi af l(%amanum /.ls. 20U1 MM231 en me en eftir >v( a %oma inn ( l<gum !t<% /um er a r-a l(%t v!hrifum3 !hrif gagnst-a lei en m-lt er me >v( a f)<lgun !tt von ! a f)arl-gur fr! the heimamaur hlutum &hrif l(%aminn framleiir /.ls. M901 MNM1 V2V og !fram.3 P)<g ruglingslegt ef e%%i misv(sandi ( s)!lfu s'r1 er einnig eftir ast-um. Peginreglan er %omi af h<fundi1 og flutt ( meginatrium a )!%v- .-i sem nei%v-tt +dTuelle s%emmtilega %-lingar ! ungleichnamigen1 lauJidrig vir%ar ! sama +dpol ! m<nnum1 en fundur no%%rum sinnum einnig uppl;singar og hugm"ndir sem1 h! ungleichnamige Sama ager ea nei%v- +dTuelle "firleitt s%emmtilega %-lingu1 )!%v- ! <llum lauJidrig a menn athafna /s)! td n. M0V1 NVW1 8UM1 2ONV1 229V1 2M2N1 29293. Gafnvel erfiara o%%ur !re%sturinn fundur ( ,"namides1 >ar n. MMWDMVV s;ndi f"rsta l<gm!li1 en n. MVW1 MV0 og !fram1 anna fram og .eitt vi mat og prfa margar +dTuellen. :g hef e%%i geta fengi "fir >essum !t<%um1 sem f)allar um eitt af grundvallar atrii allrar %enningu1 og verur a hafa !st-ur >eirra mi%ilv-gustu !hrif ( l)s. 4 <llum tilvi%um1 h<fundur setur ( n; ver% hans1 f"rstu l<g sem f"rst og fremst prfunum og athugunum til >ess a 'g get aeins te%i mist<%1 ef hann v(sar enn h'r og >ar ! se%$ndu. ^tti st)rnarandst<u veri le"st me >v( a h<fundur er tilraunir hans "firleitt vinstri /odpositive3 notar h<nd og vinstri hli er "firleitt n-mur odicall"= 4 <llum tilvi%um1 a .estimmtern s%;ring h<fundar til a hla%%a til >ess. 5urts' fr! >essum mtm-lum til r<%stuning Xenningar virist m'r svo l(%a ! mti >eirri s%oun a h-%%a sama. Einn getur l!ti >a vera satt a h<fundur stare"ndir ! tilte%nu %alla1 er !tt vi sameiginlega undirligg)andi tilg!tu meginreglu ea um.osmanni1 ef sl(%t heiti s)!lft veitir s%emmstan ! tengslum >essara stare"nda1 en >a virist varla r'ttl-tanlegt ef h<fundur >essarar um.osmaur til >e%%t svo%<llu impondera.le l"f ! sama stigi anreiht. A gera svipaar athuganir og draga !l"%tanir um frum<fl >ess1 hvort n!msgreinar og hugl-gar r(%i athugun verur a vera sam.-rileg. Eftir en rafmagn1 segulmagn og svo ! efnislega aeins !hrif sem eru !.erandi f"rir e%%i vi%v-m ea !n tillits til vi%v-ma !stand sem er +, aeins1 sem ein%ennist af >eim sem h-gt er a fannst ( vi%v-ma st<u1 s%ilst m<gulei%a ! +, ( r< fram%v-ma me >eim l"f)um og almennt !%vara tengsl hennar vi l(%amlega !hrif1 heldur +, heldur eitthva af eli draugslegri .oflenna ! "firr!asv-i >essara mila1 heldur tilhe"rir s)$%leg en l(felisfr-ileg elisfr-i. Gafnvel >eir sem eiga s%ili a meh<ndla1 ef >a er til1 en >a er .ara <ru svii. A lo%um1 allar f"rri andm-li vi %enningu h<fundar eru enn langt fr! >v( a vera refutation a vera >au s<mu1 >1 a %oma ( veg f"rir >! fr! hinni hliinni1 sama st"r% me traust sta meal v<rur af n!%v-mlega ranns%nir1 >ar <rlagar(%ur framvindu n!tt$ruv(sinda !%vei1 og >$ getur aeins s%a einl-gur og nonDaila !huga ! m!linu a efasemdir um a enn eru f"rir hendi um eli og gildi >essara ranns%na1 .r!um fre%ar (tarlega og marghlia og ro%g)arnra1 rhapsodic prfum og >-gilegt afneita n!%v-mar ranns%nir ea eldm e%%i n!%v-mlega %erru til enda -tla gert

sem getur .-i )afn l(ti ors<% til enda1 ( raun. Ea er m<gulegt a >a er .enti !h"gg)ur of s%arpur1 er >a m<gulegt a >eir virast vera of mis%unnsamur. H<fundur g-ti .ara athuga me svarinuI 6Allt eru >etta or1 Xriteleien1 'g gef Facta1 athuganir1 og >$ munt finna >a sama.6 G!1 >a er ( raun um >a sem hann segir vi andst-inga s(na. En >etta er auvita enn or1 >ar til .eJKhrende prf til ea virist >arfur vi the vegur1 hvernig eru persnulegar athuganir h<fundar. Eftir a vi en alls e%%i h-gt a henda <llum niurst<um h<fundar ! s(unni D og 'g a minnsta %osti >a er e%%i h-gt a fara $t D >a er mi%i enn um helstu spurningin er hvort magn og %erfi sama varanlegur og aeins >etta og >a er a leir'tta >au1 sem leiir ( svo v(t-% reitur e%%ert r'ttl-ti m"ndi1 og vildi l!ta fr-g uppg<tvanir s(nar og mi%ilv-gi %ennslu sinni s%erts1 ea ef aeins >etta og a >a varanlegur og helstu massi og %erfi er s)!lf.-r1 >! hvar ! a t$l%a einsta%a r'tt til a vera stare"ndir um anna 1 og v-ri miur a v(sindi %af me n;)a vissi og hefur veri gna me n;rri afer. Par%mi !%v<run >etta val sem 'g veit minn hluta e%%i viur%enna1 )afnvel e%%i hugl-gt. Eitthva til a vil)a ."gg)a ! %ennslustund n$ >egar1 sem s)!lft er enn svo viss ( grunni >eirra m"ndi1 ( <llum tilvi%um vera meira en !r-i1 og er a irai >ess1 a h<fundur hafi e%%i f-rt fram1 ( sta >ess a str ."ggingu vafas<mum st"r% ea sum grunn steinum a legg)a f"rir sama f"rirt-%i. Sem m!li stendur n$1 enginn veit hvar h!t(ah<ld h-%%ar og stoppar1 og >etta gerir naus"nlega pl!ss f"rir efa1 hvort >a er veisla. Ef 'g ori mi%ill vandr-i a m<rg !r af vinnu1 s%;r Ag!t1 ster%a sannf-ringar%rafti (huga a fl"t)ast til !%veins s(u sem hefur sett ! ."ggingu og ver)a mi%lu vinnu hans h<fundar1 og lo%s l(%ur ! a vera ( s)!lfu s'r er sem h-gt er a finna ! troinn af honum legalities svii athuganir og niurst<ur n;)ung og !huga1 'g s)!lfur get varla anna en a tr$a >v( a ofangreindar !h"gg)ur h'r og >ar til a vir%ilega standa $t mi%i og hlutur rangt hta a gera. Eitt m! e%%i gle"ma >v( a >eir eru taldir endanlega dm1 sem svo margt gegn >eim er hins p<nnu1 'g me s<mu um<nnun og alla >"ngd sem >a >urfti a legg)a !herslu leita1 hefir .irst m'r. Ea virist m'r hins vegar a >a s' s%"lda v(sindanna1 allar !h"gg)ur eru enn f"rir >! til a legg)a !herslu vi mesta m<gulega s%;rlei%a1 >a v-ri .ara a >eir gera meira saman en !ur. +g h<fundur -tti %anns%i a viur%enna a hann hefur no%%rar helstu ><rfum e%%i enn uppf"llt ng ( >essu tilliti. E. !hri" tunglsins l%"r@nu l%"i 1ararinnar. Eftir a vi lo%sins allt +dlehre eins og >a stendur ( dag !%venir1 l!ta >a meal h'r "firgefa !%venir )afnvel eins og >a er me fr!.-ra odic !hrifum af tunglinu ! m<nnum1 (m"ndaa sem vi innta% f"rri %afla.em<gulegt a >eir eru e%%i1 >eir eru sennilega e%%i. #i s%ulum .(a og s)!. Ein%um tungli "fir >a er a vera var%!r og umfram allt raunv(sindum var honum >essa var$. Auvita1 >ar sem >eir finna upp gufa v'l1 >a hefur ori no%%u fullur hro%a1 og erfitt a f! a fara af sta me ea .ara hitta hana1 >v( virist v'lin er n$ .ara ( AunaJa" sem geti er me henni. Hvar= Heaven veit1 a minnsta %osti e%%i ( himininn >egar >a fer ( .urtu ( s<mu !tt. & sama t(ma1 segir h$n en >egar hafa no%%rar af hvers alvis%u. Gafnvel >tt h$n veit mi%i1 en gerir n$1 eins og h$n vissi allt. Leiir f"rir >essu er einf<ldI allt >a1 sem sem >eir vita e%%ert1 >eir $ts%;ra a >a var e%%i. En "fir tungli dregur

stutt str!. En mesta d;r1 h$n hefur veri %e"pt ( s%ilm!lar af tunglinu1 var a h$n hefur alltaf afsanna sig a n;)u til mest (tarlegur og eigin f"rrum f!fr-i >eirra sanna sig. #i h<fum .ara haft n;)a sl!andi tilvi% af >essu tagi .ara. Af >eim1 eftirfarandi %afla. En >$ hefir .etur G-ti a >'r l(%ar e%%i eitthva l(%a fundur ( >essum %afla. Tungli hefur s;nt !hrif ! lofti s)1 hann hefur s;nt !hrif ! vatn s)1 hann hefur s;nt !hrif ! gl$ten s) d;pi1 hefur hann s;nt !hrif ! segulmagnair s)!var.orinu1 Fortress ! )<rinni s)!lfri n<trar undir !hrifum hansF hva vantar= A hann leng)a einnig !hrif ! l(fr-na l(f. +g hvernig= Ef .ara rt og s%ottinu ! )<ru1 )afnvel e%%i sm og .lm D >v( hva eru mismunandi pl<ntur1 d;r1 fl% ! )<rinni= D Le"fi himnes%a !hrif= Ea er varla tr$verug. Hins vegar v(sindi hefur e%%ert a tr$a1 og h'r er annar svii >ar sem >eir geta sagt1 'g >arf e%%i a tr$a1 og vi vil)um a viur%enna reit >ar sem >eir geta sagt1 >a var tali of mi%i. Eins og >a n$ heldur gildir a tr$a e%%ert1 e%%ert f"rir e%%ert standast1 og vi munum rannsa%a. Tr$in ! !hrifum tunglsins ! l(fDferli l(fr-nna verur er m)<g gamall1 og )afnvel ef n$ ! d<gum m)<g afslappa1 en e%%i sl<%%tur. Pl<ntur1 d;r1 menn1 allir hlutir -ttu a vera h! honum1 og s'rsta%lega a minn%a og au%a tungl eru ( >ros%andi mts<gn vi !hrif ! >a. Eins og tungli fr! og e"%st1 efni1 m-li%vari1 st"r%ur1 hags-ld l(fr-nna verur1 ea >etta ea a hluta eru >au s<mu og og h-%%un. Ea fer eftir einn gerir eitthva ( minn%andi ea va?andi Ponde1 -tti einnig a vera velgengni ( s%ilm!lar af tapi ea hagnai. Ev( reglur "fir t(ma til a gera ef s!ningu1 grursetningu1 felldi1 h!ri s%ori1 s%apandi Chur etc er1 tr$in ! a s%ipta um minn%a og au%a goiters1 v<rtur1 -?li1 s!r1 etc1 og l-%nar >eirra um tungli. Tungli er svo a seg)a sem /minn%a himnes%u m(nus1 sem3 au%a himnes%a pl$smer%i f"rir framan1 eftir sem hlutir )ararinnar .eint. 7;tt tungl t!%nar svarta n$ll1 fullt tungl The Golden Circle er lo%i en ! milli tvegg)a mismunandi l-%%un og h-%%un ! hlutum. 4 holr$mi minn%andi tungl >$ getur me h-gri1 ( holr$mi va?andi grip me vinstri hendi1 f"rrverandi te%ur .urt eitthva1 hi s(arnefnda gefur honum eitthva1 og )<rin er hendur hans fullt a re"na >a sama l(%)a ! )arnes%um munum. Ea hefur a seg)aI 6Luna menda?61 6Tungli er l"gari.6 Ef hann hefur l<gun C1 segir hannI 6Cresco61 6:g va?a16 ef hann hefur l<gun ,1 segir hannI 6,ecresco6111 te% 'g .urt 6En hlutirnir eru vel mevitu um a hann. >a segir <fugt1 og gera >!. Stala1 svo sem s)$%legar ferli >run og t(ni l(fsins eru ( tengslum vi reglu.undi mean ! tunglinu hluta1 fer a hluta ea sem >)!st !hrif1 semI f-ingar1 dausf<ll1 +erio i(itas (atameniorum et haemorrhoi um hlutf<ll af svefni pirraur fl%1 somnam.ulistic r(%)um1 lota af hita1 .r)!l-i1 flogavei%i1 astma1 o.fl. Svo >$ s!st !an og l(tur vel h'r og >ar1 er enn ( tunglinu mi%la almenna l(f %lu%%a sem st)rna <llum m!lefnum innri f)!rhags!-tlun1 og sam%v-mt >eim >a m"ndi eiga a s)! ! hver)um degi1 dag.% h'%% .ara eins og hringir hans ! vegg)um1 og )afnt og galvanic %lu%%u hann s;ndi ! sama t(ma me >v( a <llum >eim t(ma. Lo%s tungli s%al /a ta%ast ! vi !hrif >ess ! einnig margt anna til a draga

saman l(f3 me l)s sv<rtum hans "fir.rag1 en Yachs.leiche og h<r vegg 5leach vera hagst-1 ( v(ngerar og Yeina.ziehen a ta%a tillit til1 a putrefaction af %)<ti og fis%i samg<ngur1 og ( heitu loftslagi ! h<fu espa h!lfgagns-r h<fuver%ur1 lo%sins gera 5ar.er hn(f illa1 sem er !st-an sennilega ra%ara hanga m"nd hans framan af verslunum s(num og .era ( %ring eins og a fetish ( Scheer po%a til a ra hann. Er >a allt ( raun e%%ert anna en h)!tr$= D The Post vissulega. Samt1 eins og ofar !hrif tunglsins ! veri h'lst eftir r(%)andi sem var talinn honum fl%1 refuted1 >a g-ti l(%a veri !hrif tunglsins ! l(fr-num l(f. En !ur en vi t<lum um !st-ur til a tr$a >v(1 vil)um vi f"rst a r-a !st-ur af h)!tr$. Sameiginlegum vettvangi a helsta !st-a af tr$ er ( %rafti tunglinu ( heinum Astrological hugm"ndir. D En >ar sem >eir h<fu !st-u >eirra aftur= D S(ast en mest sl!andi ( <llum .irtingarm"ndum valds1 ea a minnsta %osti (m"ndunaraflsins eiginlei%a tunglsins. Hvernig Hercules en ascri.es alls %onar %raftaver%um vegna >ess a hann hefur einhver)a raunverulega gert1 og hefur ad!un alveg d!ist hann1 eitthva svipa g-ti gerst vi tungli. En eru l)sin g(r hans1 n; og full vil)a hans og m!ttur hans s-inn einn svo mi%ill %raftaver%1 og enn var grundv<llur sama !an svo l(ti s%ili1 a einn g-ti auveldlega l(ta ! .a% mi%lu meira1 sem er e%%i lengur h-gt1 eftir a hafa s%ein ( d;pt >eirri !st-u. Ein%um > >essi s%il"ri geti auveldlega leitt til villuI l3 Tungli veldur ! s)!varf<ll. En ef. 4 )<rinni1 hvers vegna e%%i l(%a ( mannsl(%amanum Er tungli en e%%i s(ur "fir honum eins og ! )<rina1 og maur er en sm-%%ari til macrocosm. 4 raun1 tungli m"ndi eflaust valdi E.. og fl-i ( l(%amanum1 ef maur v-ri )afn str og )arar. En .ara sem h! af adr!ttarafli tunglsins s)!varf<ll ( glasi af vatni ea t)arnir geta veri !.erandi og er !.erandi1 svo l(ti h)! m<nnum. & mean >etta m"ndi $tilo%a ( s)!lfu s'r e%%i a tungli enn me neinum <rum en adr!ttarafl hans !hrif a ( raun erJiese mnnumF eins og vi fundum eitthva samsvarandi ( veri. M3 Tungli s%(n aeins ( .l!u. L)s getur talist velgengni tunglsl)si1 sem er aeins !rangur f"rir glei himinsins. Hins vegar hefur >etta einhver)a m)<g !%veinn !rangur. #egna >ess a hiti ra"s1 sem gefur fr! s'r ! )<rinni1 endurspeglast ( .l!tt fr! engin s%; til )arar og slin se%%ur e%%i ( sta tap ! $tgeislunarinnar hita ( ntt1 )<rin %lnar ( serene n-tur fleiri og defrosts >a ster%ara en ( gruggug1 sem >! einnig auveldlega geta .ori !hrif ! l(fr-num verur. X-lingu !hrif hefur veri fest vi tunglsl)si1 >eirri reglu a maur -tti e%%i a fletta ofan tunglsl)si ( heitu loftslagi />ar sem $tvarps>!ttur vegna almennt meiri Serenit" loftinu er ster%ari3 e%%i sofa undir tungli1 og afh)$pa l(%ami landshluti1 og )afnvel putrefactive ager til a stula a fullt tungl /mia l'ttari >'ttingu holdsins ( .l!um3 er h-gt a set)a undir sams%iptum o%%ar. Hvort allar fest vi >essa1 er vissulega e%%i sanna me n!%v-mum tilraunum.
Sam%v-mt ,r G<rg E. /framsetning ! s%alegum !hrifum sur-num loftslagi.1 28N2. P. MO3 vildi eins og til >ess a !hrif fullt tungl varla tr$a afh)$pa h<fu. En !n n!%v-mum saman.uri ! !hrifum serene n-tur !n tunglsl)si og tunglsl)si1 og svo getur veri en e%%ert viss fr! >essum g<gnum innihalda.

V3 5irtustig tungli s)!lft getur valdi !hrifum sem %oma !n1 sig $r ta%m<r% af ven)ulegum !hrif l;singu1 en getur h-glega t$l%a sem s'r%ennilegu !hrif ! tunglum. Svo sofa1 sumir fl% ! fullt tungl eirarlaus1 sumir eru farnir a sleepJal% sleepJal%er og ta%a stefnu s(na ( !tt a tungl l)si. Ea er hugsanlegt a >egar .irta er n-gileg pirraur einsta%lingar einir a !hrif >ess h!ttar.
EsTuirol hafi vandlega glugga sumum s)$%lingum sem h<fu veri nefndur lunatics1 v<rur gegn innr!sarher tunglsl)si og >! %"rrt. Svo l(%a te%i 5aumgartenDCrusius ( Periodologie hans /.ls. MUO3I 6:g veit ,r L.1 sem settist upp sem .arn ( svefni ( r$minu og sofandi st<ugt .ent til tunglsins. Eftir d<%%t her.ergi sem hann svaf hl)lega. 6 Gegn einhver)um :g fullvissa he"ra1 !n >ess > a h-gt er a full"ra n!nar >! stare"nd a hann var ! fullu tungli sl-mur sofa vel ( <llum m"r%vuu svefnher.ergi1 og .ara s%rifar dr Toel ( Xn"phausen 23 . :g veit a einhver sem1 f"rir tilvil)un1 m)<g heil.rigt1 reglulega >)!ist undir fullu tungli1 )afnvel ( dimma svefnher.ergi af svefnle"si. 6Par%miinu er >v( e%%i a tel)ast alveg le"st1 og >a er ve%ur n!%v-mari athuganir um >a. Herra von Aeichen.ach / Sensit. menn L P W893 nefnir 9O 7-mur1 illa sofi ( tunglsl)si1 og enn %oma ( um Allerlei annan h!tt1 !n n!%v-mari uppl;singar er a finna ( henni. Samt >$ getur l(%a fundi hann nefnir tv< tilvi% >ar shutters h)!lpai fr)!lslegur >v(. Engu a s(ur1 virist engu a s(ur a vera regla .
23

Xorrespondenz.l. F'lags f sameiginlegt. Ar. 28NN. 7r 29 P.2W9

4 >!gu sparnaar t<fra tunglinu1 hins vegar1 >a er enn no%%ur eftir a seg)a a a s)!lfs<gu $tilo%ar einnig %omi ein%ennilegur !hrif hennar me tunglsl)si. +g svo fullt s<nnunarg<gn1 v-ri a tunglsl)si hefur e%%ert sl(%t enn vera naus"nlegar saman.urarprfanir me <rum uppl)munar lei svefnher.erginu.
Zm !hrif tunglsins ! sleepJal%er >a eru margir athuganir sem hafa veri f"rr en n$ en samt e%%i talin mi%ilv-g1 h'rna ! leiinni1 )!ta 'g e%%i a hafa naus"nlega >e%%ingu ! .%menntum. Ef einhver getur sagt m'r n!%v-mlega Fa%ta ea .%menntir ( tengslum tilvi%um h'r1 svo >a v-ri m)<g -s%ilegt a m'r.

93 Ea er )afnvel <rl(ti hneigist a gruna a orsa%asam.and tengslum milli t(ma tilvil)un1 ( svipuum re%stri. L-%%unin og au%ast1 allt t(ni af tunglinu ! annarri hliinni og minn%a og au%a1 allt t(ni l(fr-ns l(f hinum megin til.o en er m)<g sl!andi svipa og ( tel)andi magn af Hva ( l(fr-num svium s%iptis .urt og e"%st1 >a getur e%%i miste%ist a mi%i ( raun .ara e"%st >egar tungli er a au%ast1 og margir l-%%anir >egar tungli er minn%andi. Ear sem >a er ven)a n$ "firleitt a l(ta ! preconceived s%oanir aeins ! r'ttu og aeins a til%"nna >etta1 >annig a >etta s%apar <rl(ti fals%ur fram%oma %onstatierter ver%un tunglinu. St-rsti hluti af tunglinu en tr$ g-ti hv(la ! >essum velli. N3 Enn og aftur1 >a er tr$in ! vir%ni tunglinu1 geta1 s'rsta%lega ( nervenreiz.aren fl%1 %onur1 sem tr$a ! %raftaver% <rl(ti tr$1 (m"ndunarafl1 ath"gli er .eint a >essu ver%efni1 .ara heppnast1 til d-mis1 Xrampar1 svefntruflanir1 og >ess h!ttar1 valda >v( a eitt af tunglum r!.
F. Poreau af Tours1 l-%nir ! s)$%rah$sinu ! 5icotre segir ( ritger sinni um s)$%dmsors<% flogavei%i M3 I 6Flestir flogavei%il"f)um hafa s%oun a tungli .re"ting hafa raunveruleg !hrif ! gang >essa hr-ilegu s)$%dma ... . Eins og f"rir mig1 'g efast e%%i um a >eir s)!lfir stula m)<g

verulega a endur%omu floga. Sumir !hrifag)arn m)<g n-mum s)$%lingum1 sem eru n!nast allir .(a stund >egar tungli er a sl! inn ( >etta ea a !fanga1 me %v(atengdur sem stular !greiningur mi%i um endur%omu floga. :g g-ti vitna tilvi%um >ar sem !r!sirnar voru .ara sein%a af >v( a 'g hefi n! a set)a ! s)$%a ( rei%ninga s(na1 svo a >eir voru rangar um f)rungur af tunglinu. 6
M3

Pem. de lRAcad. mperial de Ped. Paris 28N9. T. *# . p. 0O1 02

Ea er e%%i !greiningur ( f"rri !st-ur eru ng f"rir1 eftir sem %anns%i vihorfin ( tungl !hrif ! l(fr-na l(f er .ara h)!tr$. & mean >etta m<gulei%i verur a vera )afnv-gi me hi gagnst-a1 og ( >essu tilliti vil 'g f"rst l;sa upp m)<g almenna s)narmii1 sem getur %"nna !%vein1 a v(su aeins m)<g almenn1 l(%ur ! tungli !hrif ! l(fr-na l(fi og ! sama t(ma gert greinarmun %r<fu um a e%%i er alltaf fram og er ( <llum tilvi%um a vera talin fr-ilega. P<nnum1 d;rum og gr-nmeti l(fvera veita ( fiefdom >eirra ferli ;msum t(ma.ilum s;nd1 sem eru hvor l(fveran ein%ennilegur a einhver)u le"ti1 en a hluta til einnig a v(t-%ari t(ma.il1 s'rsta%lega f"rir daglega og !rleg t(ma.il1 >.e. slina "fir1 eru tengdar1 eins og svefns og v<%u 1 dvala1 Autting1 Pauser1 GeJeiheJechsel1 5$ferlaflutningar1 m"nd.re"ting s%ord;ra1 va?andi !rst( af pl<ntum1 o.fl. 7$1 ef h'r ( gildi1 tilv(sun til l(fr-nnar t(ni til t(ni ! helstu hn<ttur1 hva )arnes% s%il"ri drottnar og eftirlit fer fram1 getur >a framan fr! ( e%%i l(%legt a sl(% einnig til >ess sem hinn ! s'r sta /.ara eins ngu mevita1 hefur fl% s%il"ri l(fi s(nu eftir a sveifla pantai .-i31 .ara >a1 hlutfallslegt mi%ilv-gi >essara tvegg)a stofnana ( samr-mi vi1 a PondperiodizitKt ! SonnenperiodizitKt 4 mega v(%)a sl(%um l(fverum1 .ara svo getur valdi l(tilsh!ttar sveiflur ( ferli l(fsins1 a fela ( SonnenperiodizitKt og a fl;)a "fir.ors%ennt athugun1 > e%%i >v( (tarlega ranns%n. Ea er e%%i !greiningur er stofnun l(fverur ! SonnenperiodizitKt >egar vi f"rstu til%omu >eirra almennari Cosmic orsa%asam.and sam.andi ! undan1 >ar sem t(ma.il af sls%ini1 auvita >e%%t a hafa haft !hrif. En >! er erfitt a (m"nda s'r a >eir einangrair1 -tti a %oma me $tilo%un ! tunglinu t(ma.ilum s(an ( >eirri sl og tungl gangi )afnvel standa ( almennari !hrif Sam.and1 og allar st)arnfr-ilegur ast-ur sem geta talist ( !hrif >eirra eru tengdar. Xlu%%an l(fverunnar er opin.eraur fr! upphafi til eftir Yorld %lu%%u1 en heimurinn %lu%%a hefur e%%i .ara einn1 heldur tveir helstu m$sina sem g-ti hafa vir%a aeins ( >v( sam.andi a st<u l(fr-num %lu%%a1 ea a minnsta %osti hefi >a %omi ( rei%ninginn1 >ar sem >eir s)!lfir eru. +fangreindur saman.urur ! tunglinu me %veur l(f %lu%%a veri h'an e%%i svo langt rangt. Eftir Sundial .einist alls staar engu a s(ur. Hvers vegna >$ -ttir e%%i a d-ma eftir tungl %lu%%una >egar l(fvera fr! upphafi "ri .eint a s)!lfum s'r eftir >a. #'lr-nni %lu%%ur o%%ar verur alltaf a vera a n;)u me himnes%a !horfandi. Engu a s(ur1 virist m'r reglan m-lt er f"rir um h'r s)narmi r<%r'tt ng til a e%%i >arf a vira. Hva >a er "fir getu s%;ringu o%%ar m-tir SonnenperiodizitKt ( l(fverum1 sem samanstendur en ( raun1 alveg eins sannarlega eins og PondsperiodizitKt1 en vi verum a viur%enna >! stare"nd a >a f"rsta1 theDsama laar l(%ur ! a anna ! almennum forsendum me s)!lft. The h!ur sl(%um upprunalega l<gun1 .r'fas%ipti t(ni milli tunglsins og l(fverunni

v-ri n$1 >tt tungli var a vera ! f"rstu til%omu >eirra ( tengslum vi1 >egar h$n hefur veri >ar1 e%%i sem lifa enn st<ugt tungl !hrif ! l(fverur a s%il)a1 en samt gagnlegt a s%oa tilvi% geri >etta .r'fas%ipti ( tengslum vi tungl !hrif1 og almennt til a s%;ra tengslin milli .r'fas%ipti og !hrif ( meiri sm!atrium. Ea hefur e%%ert sennilegur ( s)!lfu a orsa%asamhengi var vir%ur ( >run l(fvera1 samt vivarandi ( einhvern h!tt1 eins og vi h<ldum !fram ( t(ni hennar samsvara )arnes% l(fveru e%%i aeins me SonnenperiodizitKt1 en s)! einnig >)!st !hrif ! >a. 5!ir eru >v( e%%i samr;manlegir1 en veltur sig saman. +g g-ti >a einnig veri h! af tunglinu til a greina samsvarandi reglulegar og !hrif1 > ( vissum s%ilningi1 en samanstanda hvert vi anna. Aeins 5-i verur e%%i hvar s%ilin hva er e%%i mest missandi hlutur f"rir ( upphafi >ar sem >a eigi fre%ar .ara til vimiunar ! <llum %oma fram ( samr-mi vi n$verandi !stand athugasemdum. #i erum helst a halda o%%ur undir s)narhli !hrifa1 !n $rs%urur $t a >essi >!ttur ( sams%iptum vi Jesentlichst ( lei%)um er >a sem >$ vilt halda f"rir <ll eftirfarandi ( huga. Ea %ann a vera almenn s)narmi sem h'r auvita e%%i sl! ! eigin sp;tur1 en >arf stuning ( gegnum re"nslu. +g >egar >a .eint ranns%n mun >! stt um a ta%a $t ! framangreindum heimildum .le%%ingum1 ! eftirfarandi st<um1 vanr-%slu sem geta h-glega f(flal-ti ( gagnst-a !tt tillit. l3 Ef tungli l;sir ( raun !hrif ! l(fr-num verur1 sem er a v-nta a hann e%%i a allir >eir ailar sem vil)a t)! sig ! sama h!tt. P)<g fullur og heil.rigt fl%1 til d-mis1 mun alltaf l(ti f"rir !hrifum af utana%omandi !hrifum ( gangi ! ferli l(f >eirra1 en annars me >v( a hira !hrifum. Ea er elilegt a valinn the fleiri vi%v-mar t-%i til Xonstatierung !hrif ( s)!lfu s'r1 og ( >essu tilliti1 %onur1 .<rn1 nervenreiz.are og >)!st af tauga s)$%dmum manna1 vi%v-m ( s%ilningi von Aeichen.ach og virast %)sa a vera. Ev( miur a >essi t-%i eru a mealtali einnig minnst !reianlegur1 >annig a ( not%un uppl;singa >eirra n!nast ( sama hlutfalli meira var$ er ><rf1 eins og >essar uppl;singar virast )afnvel meira til a tala um tungli !hrif. &t<%in >essara tvegg)a >!tta er oft erfitt a le"sa1 )afnvel gagnr;ni ! sm!atrii gerir oft viss1 og mun vinna s'r inn ! f)arl-gari ranns%num s'rsta%t tillit. 4 <llum tilvi%um verur alltaf a vera vel til greina hvaa tegund af einsta%lingum athuganir eru gerar1 og einn verur a v-nta ( t<lfr-ilegum g<gnum ( st-rri stofnunum1 ein%um %arlar1 %onur og .<rn1 heldur einnig1 og ( tveimur s(ari )!%v-ar niurst<ur auveldara en hi f"rra.
Svona1 til d-mis1 me >v( a h'r ! eftir t<lfr-ileg g<gn Ponro er $ti1 a !hrif tunglsins !f<ngum ! floga%<stum h)! sumum %onum vera meira !.erandi en h)! %<rlum.Eftir no%%rar athugasemdir .<rn virast eirarlaus a sofa ( tunglsl)si og auveldara a sleepJal% sem fullorna.

M3 Eins og svo getur maur e%%i tel)a >a l(%legt a ef !hrif tunglsins ! l(fr-num verur s'r sta1 svo sem1 einnig meiri !hrif ( hita.eltinu1 >ar sem tungli ofar h-%%ar ! lofti ! s)!varf<ll og l!gt l;stir >o%u fr)!lsara andr$mslofti >a mun meira !.erandi en o%%ar. 4 raun er >a sl!andi hversu margir1 og vi verum a .-ta vi1 ( heilum s%;rslum passa veruleg !hrif tunglsins1 td flogavei%i1 hiti1 #agetation osfrv fr! tropiD afm<r%u sv-i eru ( .oi1 samante%t einum hluta / er a finna ( efni hita3 ( eftirfarandi1 m hluta framt( .r'fas%ipti m(n. Aeins auvita verur maur a

)!ta. a s%;rslur um feramenn1 l-%na osfrv h'r ! >arf n!%v-mni oft !.tavant. V3 Hvor%i athuganir sem fara .er almennt ! hlutfall !hrif ! hnigna og #a?andi tungl1 )afnvel >eir sem aeins !hrif einsta%ra !fanga1 ea s"z"gies og Tuadratures ea .re"tingar ! tunglinu og h-ttu t(mum vera saman getur n-g)a ! hendi ea e%%i tilvist tungl !hrif a !%vea me vissu. #i s%ulum muna til veurfr-ilegra !hrif tunglsins1 svo aallega er anna +ctant me 9. 4 mts<gn vi !hrif +ctant og seinni !rsf)rungi1 hins vegar n;)u tungli og fullt tungl1 s"z"gies og Tuadratures1 .re"tingar ! tunglinu og h-ttu sinnum mismunandi minni1 )afnvel tilt<lulega svo l(ti a ef >$ hefir >ar ! .eint saman.ur1 er >a e%%i m"ndi auveldlega veri h-gt a f! inni tungli hlaupa <rugglega %oma fram. Eitthva sama g-ti >v( einnig !tt s'r sta me tilliti til !hrifa ! l(fr-num heiminum1 auvita1 <nnur hlutf<ll geta einnig stt h'r. Ev( verur naus"nlegt a veita n!%v-mar s%r!1 ef e%%i alla einsta%a tungl m!nui dag1 hva sem mest vieigandi1 en a minnsta %osti "fir 8 helstu stigum til a leia perigee og Apogee1 a re%ast ! vafasama sam.andi vi s%ilm!la. Aeins einn ranns%n hl)ur um !hrif tunglsins %e"ra ! mean ! um.rotum /umf)<llun h'r ! eftir3 er vita til m(n1 sem veitir naus"nlegar r!stafanir ( >essu tilliti. 93 Ef tungli l;sir alltaf !hrif ! l(f ferli1 >essi !hrif er ! allir hlutfall1 r'tt eins og veurfr-ilega aeins ofar1 svo a >a er e%%i h-gt a greina fr! stuttum athugasemdum og eftir "fir.orss;%ingar sm!atrii me vissu um annarra reglulegra !hrifum hann auveldlega getur h"l)a. Engu a s(ur1 til a uppg<tva >a1 ea a ta%a !%v<run um tilvist s(na ea e%%i tilvist1 engin <nnur lei en ! svipaan h!tt og ( tilliti til veurfr-ilegra !hrifum tunglsins hlaupa eftir a vera liggur1 >.e. a gera ;msar athuganir1 og a sameina >-r til a >;a gildi ea sam.-rilegar f)!rh-ir . Paur getur1 ( raun1 veurfr-ilegum athuganir1 sem fram %emur ! veri1 !hrif tunglsins1 n-stum ta%a f"rir m"nstrum.
1 Les %;s de toutes li sont h )$n( loi soumises alhlia1 TuRon peut la loi des Grands nom.res appeler. Elle consiste ES5 CE cue1 si lR! vira nom.res tres consid'ra.les dR'v'nements dR)$n( Peme eli1 astandenda de +rs<% et de Constantes +rs<% cui varient irr'guligrement1 tantpt dans un Sens1 tantpt ,ans lRautre1 CRest h sans s%elfilegur cue soit Leur til.rigi frams-%i ,ans aucun Sens !%vara1 ! trouvera1 Entre CES rapports h trgs peu nom.res af Pres Fastar /Poisson sur la Aech Pro.a.ilit' af )ug'mens.1 28VU. .ls. U3. P'r finnst mi%i af uppl;singum h'r og >ar1 a >essi ea >essi tegund af tungl !hrif hafa e%%i veri stafest ( tilraunum til a %oma fram vi hann. Hvernig sem1 allur !%veinn v(s.ending um eli eru alg)<rlega eins%is viri. Flestir %ref)ast >ess a !hrif a vera til staar1 >a fl)tt og sl!andi1 og ef athuganir einungis a sanna .rot ! f!einum1 $ts%;ra >eir !hrif engin1 <rugglega >tt f)<ldi gagna sam%v-mt meginreglur um l(%ur f"rir sl(%ri tala vegna >ess a >eir virast e%%i muninn ngu str. Svo lengi sem >etta hefur <rugglega .ara >! mer%ingu sem fram hre%)a vins-ll h)!tr$ til aallega mi%il !hrif ! tungli1 >$ getur l!ti >a eiga1 en -tti a vera !%vei f(nni v(sindalega spurningu hvort og >! vi r(%)andi <rum !hrifum einnig fer fram .arn Piteinflu_ af tunglinu1 svo er (tarlegur afer naus"nleg. Einnig #eurstofan tungli !hrif hefur veri gert vegna >ess a of stuttum athugasemdum untriftiger lei til a neita. Tungli !hrif ! l(f ferli getur auveldlega veri h! s<mu <rl<g )afn rangl!t.

Athuganir ! tunglinu !hrif ! einsta%linga getur s)!lft e%%i vera ! <llum auvelt me >v( a .er)a af )!%v-u !rangri getur veri vegna handahfi endurte%in tilvil)un tilte%inna f"rir.-ra me !%venum !f<ngum ! tunglinu1 af handahfi1 r'ttl-tanleg (

l(%amanum1 en h! tungli t(ni1 nei%v- ! s'rst<%um unresponsiveness getur stafa af >eim einsta%lingum sem h'r um r-ir1 en getur samante%t veitt me <rum tilvi%um einsta%ar athuganir ( samr-mi vi eina ea a hinni hliar.r$n >"ngd. Helst til >ess fallin a !%vea spurninguna hvort !hrif tunglsins ! l(fr-num ferlum te%ur "firleitt sta1 athuganir um hugsanlega !hrif -tti sama a vera ! s)$%dms!standi ! farsttum og ! s)$%rah$sum1 e%%i aeins vegna >ess a v-nta fr! >eim atrium sem >egar nefnt h'r a ofan a undir margv(slega og alveg gagnst-a s)$%dma sem maur er h!1 >a mun einnig gefa >eim sem tungli !hrif1 ef einhver "firleitt til staar1 gera helst %r<fur er1 en einnig vegna >ess a ! farsttum og ( st-rri s)$%rah$sum .esta er t-%if-ri til a gera sumir m)<g .rei1 stundum m)<g lengi !framhaldandi athuganir undir ast-um og agerum sem hafa veri m<gulegt ( %rafti hans. Aallega ges)$%dma flogavei%i og astma flog1 hiti1 goiters og <nnur langvarandi -?li1 .)$gur1 m-li $t.rot til sl(%ri ranns%n1 vegna >ess a f"rirligg)andi uppl;singar um tungli !hrif aallega teng)ast >essu. Ea er einnig gert efni ( >essu sam.andi1 en >v( miur mun minna en -s%ilegt v-ri.
Pr l-%nis lisforingi ,r GSntz1 forst<umaur ges)$%rah$si ( Leipzig1 hefur haft gvild .eini m(na til a l(ta upp s(nus r(%ur .%asafn um ges)$%dma me tilliti til tunglsins !hrif1 en fann enga !v<?tun >egar $tlit upp og s%oa meira en MOO .indi1 "ri stasett ! <rl(ti . Einnig l(ta upp allt s%r! af "ear.oo%s Schmidt hafi engin !rangur ( >eim efnum. e!%veinn v(s.ending um s%ort1 auvita e%%i />eir finnast a mestu ( Friedreich1 Hand. Ps"ch d d almennt Pathol.. ,isease. 28V0. S. MWM saman1 en s%ortir svo mi%i allar agerir til a st")a vi n!%v-mari ranns%n er a >a er e%%ert til a ."gg)a >a1 hva >;ir >a a seg)a >egar >$ lesi a S%r!in er varveitt1 sem >a hefur veri engin !hrif nema >a s' e%%i sagt hvernig >a hefur veri hrint ( fram%v-md og notu1. s)!lft a allir hefur gert tilraun til a uppg<tva !hrif og hefur uppg<tva nei ef er e%%i a seg)a hvernig >a ."r)ai1 svo a uppg<tva1 o.fl. Pe svo nei%v- uppl;singar >! vega ( ! r'ttl!tur eins !%veinn )!%v- uppl;singum >ar sem >a er e%%i vantar . n;lega eru t<lur afgerandi1 og t(ma1 >a er samt a nota >! naus"nlegt. Tiedemann hefur lengi .orum T<lurnar ( s<nnun >ess a heilinn ( 7egro er e%%i minna en >essi af Evrpu1 og f)<lmenni hans sanna afgerandi a heilinn ( er 7egro minni en ( Evrpu. +g svo vi erum niur fr! s<mu t<lum sem hafa veri .-tt vi >au s<nnunarg<gn a tungli hefur e%%i !hrif ! flogavei%i1 lo%a ef e%%i me vissu1 en l(%legra en e%%i a hann hafi svo .

A lo%um1 >a er m'r en t%st f)<gur no%%u v(t-%a r< athugunum Ponro1 Poreau1 ,elasiauve og Leuret me t<lfr-ilegum ,atis a greina einhver au%enni .r)!l-i !r!sir1 ma vi floga%<stum V3 1 ( grundvallaratrium >eir einu sem 'g eins og a hafa !hrif ! tungli ( >essum s)$%dmum vissi hvernig ! a ."gg)a eitthva1 svo 'g fer inn ( a l(till fleiri sm!atrii ! the .otn af umf)<llun >eirra. Eeir sanna !%vei a einhvern veginn mar%t-% !hrif tungl !f<ngum fer fram ! gevei%i flog /ef 'g l(%t m<rgum PonroRschen t<flu sem m"ndi svo fre%ar sanna eins misritunum t$l%a r'tt31 en >eir tala meira en l(%lega e%%i f"rir einn en aeins vei% !hrif ! floga%<stum.
V3

The einn af Poreau er h'r fer ( gegnum prfessor dr Yinter%orn vi >e%%ingu m(na1 eins og 'g nefni

>a%%l!t.

G!1 )!1 ef >$ veist hvernig >a hefur tilhneigingu til a vera hannaar me t<lfr-ilegum g<gnum ( strum stofnunum1 svo sem vanr-%slu og rangar >-r eru a

mestu le"ti lo%i1 svo >$ getur ! mti niurst<um sl(%ra uppt<%ur eru grunsamlega1 og 'g mun e%%i halda >v( fram a f-rslur1 >ar sem vi >urfum a vera ."ggt1 >etta grunur ert .etri1 en 'g sa%na )afnvel gert marga hluti ( hva m"ndi vera ><rf f"rir n!%v-mni. Hins vegar verum vi a gera greinarmun. Ef1 til d-mis1 ! grundvelli gagna1 hversu mi%i flog ! Jill dag og ntt hafa !tt s'r sta ! stofnun1 a %anna hvort dag ea ntt sinn sem sl(%ar favors meira1 og ( hversu h!tt hlutfall >a er raunin1 >! >$ getur sennilega no%%u <rugglega .$ast vi >v( a maur f-r rangar /svo sem ;msar uppl;singar um >a eru mismunandi alveg3 niurst<u vegna >ess a m!l eru e%%i auvelt a finna um nttina t(ma me s<mu ath"gli en ! daginn. Ef hins vegar no%%ur vissa er ( s%r!na1 hafa hversu mi%i flog ( mismunandi stigum tungli %om upp1 svo engin !st-a til a -tla a >essi n!%v-mni !%venar !f<ngum helst ( framan ara er satt ( !%vena !tt1 og >$ getur .$ist vi a lengur ! a f)<ldi athugana1 >essi n!%v-mni n! )afnv-gi n!l-gt >v(1 >eir %oma .ara alveg undir sama s)narhorni og rated tel)andi vi.$na sem getur veri h! tungli !hrif fl)tlega ! >essu1 n$ ! >v( stigi fleiri floga%<stum falla1 og al<gun >eirra a lengd Athugunart(ma.ili er a v-nta. A au%i1 einn hefur til a !%vea <rugglega e%%i af <ru1 en me s%ap saman no%%ur r< athugana. Pe >essum atrium1 vi erum t<lfr-ilegra Safnpl<tur n;ta1 n!%v-mni >eirra ( s)!lfu s'r1 vi tr"gg)um1 n' geta )afnvel n-gilega st)rna. Engu a s(ur1 >eir eru f)arri fr! grun um a eitthva s' s%emmd ( hag tungl !hrif ea flutt vegna >ess a >eir eru gerir s'rsta%lega af h<fundum eins og gegn tunglinu !hrif contends tala. Einnig ( tengslum vi hita s)!lft er gott efni er h-gt a set)a saman1 hva t<lfr-ileg eli a einhver)u le"ti a minnsta %osti aferir. 4 samlagning1 hvor%i af tunglinuD!hrif eru estima.le athuganir vira SchJeig !ur ! um.rot og Xatamenieneintritt og uppl;singarnar 5ue% er um !hrif ! f-ingar og daua me Qahlendatis. Zndir hva anna er til D og >a er >ess str stafli D sennilega finna mer%ilega uppl;singum1 en )afnvel minna f"rir sig en framangreindum ranns%num geta sig r'ttl-tt !%v<run ( spurningu o%%ar. N3 Eftir >a er m)<g auvelt a f! vottor um n!%v-mlega n!%v-mni ( a vi hafna !n (tarlegri ranns%n eitthva sem er e%%i einu sinni s%ilgreint me (tarlegri ranns%n og sam%v-mt f"rri meginreglum m! s%;ra1 og >annig hefur >egar hent m<rg .arn1 hva getur eftir! me no%%rum s%<mm aftur >arf a ta%a upp1 einn hefur til a vera var%!r e%%i a falla ( sama villa me tilliti til tunglsins !hrifum. Eftir >essar almennu .r!a.irgat<lum atrium vi g-tum haldi !fram a f)alla um a n!lgast1 sem er um eins hra%tar me f"rri forsendum um tungli !hrif hva getur talist eins og fram %emur. En 'g sleppt h'r nei%v-a gagnr;ni a >$ munt e%%i missa af ( framt(inni s%rifin m(n1 og geta >v( l(%legri til a fara h'r1 sem Schleiden og arir ng1 )! meira en ng a gera ( >v( m<rgum1 hva raunverulega er hra%tar1 allir l;st hne%%t. Eftirfarandi -tti >v( eing<ngu a mia s'rsta%lega a endurheimta r'tta st<u m!la1 eins og 'g er a re"na a s;na a >a er e%%i .ara e%%i hra%tar allt1 en >a er enn )afnvel sumir af )!%v-um stare"ndum um tungli !hrif ! l(fr-na heiminum hva unpre)udiced !ur en gagnr;ni full"rir >"ngd s(na.

H'r get 'g gert svipaa ums%ipti sem ( veri r-ir l(a 'g ."r)a1 "firvald sem gerir Schleiden gegn tungl !hrif a full"ra um tungli !hrif. Lei%i inn -tti a hafa sanna me Schleiden eftir athugunum s(num a tungli hefur engin !hrif ! veri. 5ue% hafa Schleiden /ranns%nir1 .ls V2V3 s'st af athugunum s(num a s)!varf<ll engin ea .ara hefur <fug !hrif ! dausf<ll sem re%)a m! til >ess a gamla tr$. En a >v( le"ti sem s)!varf<ll r!ast ! tunglinu1 >etta er l(%a spurning ! tunglinu !hrifum. Ea er nefnilega >ar sem aldri og ( dag 93 telur a ! >eim t(ma sem f)<ru daua %omi oftar en ! >eim t(ma sem fli. 5ue% hefur >etta efni f"rir Ham.org rannsa%a og >etta re"ndist me Schleiden1 a >etta er e%%i .ara untriftig1 en >vert ! mti1 d!nart(ni ! >eim t(ma sem fli enn no%%u st-rri en >egar f)<ru.
93

Svo 7ie.erding te%i ( s sm!tt letur 6( tungl !hrif6 s(u 28.I 6& str<ndinni 7orddeutschtand >a segir a fl%1 ef einhver er ( erfilei%um me daua1 ef upplausn er hourl" r!1 en endirinn er alltaf n' sein%a1 66 Eegar f)<ru er l!gt1 mun >a vissulega vera 661 og fleiri hluta >essa "firl;singu %emur satt1 s'rsta%lega ( consumptives. 6

5%staflegaI 6P!li er gert eing<ngu af ranns%n Par(sar Academ" einn einnig .era enn 5ue% ( Gerson og G$l(us1 t(marit erlendum .%menntum almennt l-%nisfr-i .indi *# .ls V90 5ue% sannar h'r a ( Ham.org ... hlutfalli vi >ann t(ma sem h!fl-i og f)<ru1 er d!nart(ni ! >eim t(ma sem fli er )afnvel enn meiri einnig en >egar f)<ru. 6 Le"fu o%%ur a hlusta n$ .%staflega hva 5ue% segir um >etta efni1 og ( tengslum vi sumum <rum hlutf<llum tungl !hrif /a verm-ti tilgreinir Schleiden st<um3I
6#egna >ess a >etta n!tt$ruf"rir.rigi /E.. og fl3 !n efa tilte%nar .re"tingar af v<ldum ( andr$msloftinu1 >a virist svo !hrif /um f-ingar og daua31 s'rsta%lega ! d!nart(ni1 minna ! f)<lda f-inga1 e%%i l(%legt a sl mig vegna >ess a )afnvel me n!%v-mur1 no%%u la.orious $trei%ning stafest D The Tide te%ur ( Ham.org U. V \ 9 %lst1 s)!varf<llum 9 2 \ 9 %lst1 >a v-ri >v(1 ef >eir voru alveg !n !hrifa1 sem hlutfall af de")andi ! E.. og fl-i eins og V2 # vera 2U ea 2OOO hefi W9W ! f)<ru og VN9 de")a vi fli. Xom >! ( l)s a m'r d anna sam.andi. !ri 2ONO fr! 2N98 ! f)<ru1 908 ! fl af 2OOO >ar di WU01 h'r VM21 ea Pesta d!nart(ni ! s'r sta MM ( hver)um f)rungi %lu%%ut(ma f)<ru1 og aeins 20 ( hver)um !rsf)rungi %lu%%ustund af fli. ! f)<ru og f"rstu %lu%%ustund fli1 l-gsta & eftir fli t(ma ( sta1 eins og eftirfarandi "firlit s;nir. Fr! 2OOO dausf<ll voru nefnilegaI F l klukkustun+ eftir u((haf fj*ru "0 hverjum ?iertelst. !!,!7 GG ! GG GG G"$G GG !$,$ GG 2 GG GG G02G GG !2,!7 GG 4 GG GG G"$G GG !$,$ GG 7 GG GG G03G GG !!.:7 GG # GG GG G0!G GG !2,$ GG : GG GG G0$G GG !!,7 a en+ast. 2H4 St GG G#4G GG !3,2 L klukkustun+ vatnsflinu ..... 0! GG G!2,$ GG ! GG G..... :$ GG G3:.7

GG 2 GG G.... . :7 GG G3",:7 F sustu 2H4 St GG ..... "4 GG G3#." Einnig1 >etta hlutfall virist m'r >annig s%il)anlegt a pl$s ! f)<ru og >eim t(ma sem vi.urur af fli1 og m(nus ! h!fl-i vegna !rsins .orinn $t1 einsta%lingar n!l-gt daua %ominn1 >ar sem )afnvel .re"ting ! andr$msloftinu1 %anns%i ( !lag loft f<r me s'r .re"tingu ! E.. og fl-i me >a1 er n-gi til a >urr%a $t dauft l)s l(fsins. 6 & f-ingar s)!varf<ll virast e%%i mer%)anleg !hrif. V22 f-ingum1 sem 'g .ar saman ( >essu tilliti1 eru MOUD2O9 ! E.. og fli1 hlutfall af V2 til # . %emur ansi n-rri 2U 6 6Ear sem .re"tingar ! tunglinu .!s ! f"rir.-ri s)!varf<ll spila svo mi%ilv-gu hlutver%i1 fannst 'g l(%a !hrif >eir g-tu haft ! f-ingu og daua fl%s sem hefur efni ! a l!ta e%%i alveg framh)!1 og deila niurst<um a desfalls starfandi ( ranns%num innan s%amms. Fr! MM82 f-ingum1 vorfielen ! undanf<rnum !rum1 a mestu le"ti ( efri .e%%)um1 >ar til%"nningar f-ingu m(na staar aallega efni ( Yee%l" 7eJs1 %om ! d<gum milli 7eJ Poon ul !rsf)rungi 8MO ea MM8 2 cuarter k Full Poon NNU 6M99 Full Poon k Mnd cuarter N09 6MWO M cuarter og n;tt tungl W2O 6MW8 MM82 ea 2OOO Svona1 me va?andi Ponde 9UM1 me minn%andi andst-a Ponde NM8 H'r1 hins vegar virist1 a vera e%%i a <llu le"ti veruleg munur o.zuJalten hvers vegna 'g a s'r a fram%v-ma ranns%n ! !hrifum tunglsins !ur en d!nart(ni af n;r aftur1 eins og f"rr vi mig1 #ol * . S. V22 >essa t(marits1 sem nefnd nei%v- afleiing var afleiing af ! einu !ri. #egna heillei%a listum daua o%%ar1 >ar sem d!nart(ni af hver)um einasta degi er s'rsta%lega -tla1 'g var f-r til a leng)a >etta ranns%n til alls f)<lda dausfalla1 og finna eftirfarandi niurst<u. Fr! MV.NW0 dausf<llum1 allt fr! U. Gan$ar 28MM til MN. &g$st 28M81 !tti s'r sta ( 8M. tungl m!nui1 f'll ( t(ma milli n;)u tungli ul !rsf)rungi N0V9 daglega ea 0182 6L cuarter k Full Poon N89M6 601WW 6Full Poon k M &rsf)rungi N8UM 66 0.W0 6M. !rsf)rungi og n;tt tungl N0M2 66 0.U0 MVNW0 H'r er auvita .ara verulegur munur1 og raunar virist vera mesta d!nart(ni me n;)u tungli1 sem minnst saman vi fullt tungl. S$ stare"nd a d!nart(ni var ! >eim t(ma sem n;)u tungli st-rri1 einnig stafest ! annan h!tt til m(n. Ef 'g nefnilega f)<ldi daga inn%omu tungl ver.re"ting mia dauur1 svo 'g fann ( f-rslu 8M dagar 8W8 af n;)u tungli1 ea daglega 2O1N0 6L hverfi UU26 6019O 6Full Poon 8OO6 601UW 6Mnd cuarter U0O6 601WV <etta s8nir nI nokku mikla meirihluta af n8ju tungli, og jafnvel +ausf*ll sy>ygies virist vera meiri en Dua+ratures, ,a nefnilega ri 3##", aeins 37#3En s(urningin er hvort ,essar niurst*ur eru s8ning framhal+an+i rannsknum, /g vona a u((l8sa almenning sar en st*ug. G

Svo segir 5ue% .ara hi gagnst-a ! >v( hva Schleiden gerir hann seg)a1 og sanna athuganir s(nar1 a svo mi%lu le"ti sem >eir geta alltaf a sanna neitt1 andst-a >ess sem >eir -tluu a sanna me Schleiden. Eins og >a ."r)ar n$na Schleiden1 a >a

getur a fara til hans svo !n-gur me st)rnv<ld >ess og tilvitnanir1 ( letur s'rsta%lega .er titilinn 6ranns%nir61 getur hann )afnvel vita .est $ts%;ra >a er erfitt1 ef e%%i um le"ndarm!l !hrif tunglsins er ( >essu tilfelli ( lei%i1 sem m"ndi >! %oma til o%%ar ( >essum %afla sta. Tilvil)un1 'g meina auvita e%%i a seg)a a v-ri a set)a of mi%i v-gi ! <llum varandi spurningu o%%ar ! 5ue%Rschen athuganir. 5urts' fr! niurst<um Par(s Academ"1 gerir Schleiden h'lt >v( fram 5ue% s)!lfur .endir ! a !hrif $tfallsstraumr og fl-i t(ma g-ti veri m)<g .ein ! daua. +g t<lurnar sem 5ue% %ennir hvernig eftirstandandi m!la ( sam.andi vi daua1 > vera a me st-r munur1 .enda >eir a ve%)a ath"gli og .)a fre%ari s%ounar ! vifangsefninu1 en eru enn of l(ti til eitthva <ruggt !%vea. 4 stuttu m!li1 'g vil ."gg)a ! e%%ert )!%v-tt ranns%num 5ue%1 eins og heil.rigur 5ue% mun hafa e%%ert !%vei `ruggur Svona aeins a s)!lfs<gu1 er neitunar tungli !hrif )afnvel minna til a ."gg)a >a.
Stundum >etta1 eftirfarandi athugasemd1 sem n;lega ,r Toel ( Xn"phausen ( Xorrespondenz.l. F'lags f"rir gemeinschaftl. #inna a eflingu Jissenschftl. Pedicine /28NN nr 291 .ls 2W93 >ar sem fram %emur eftirfarandiI11 Gafnvel ( Emden1 ( no%%rum <rum strand .-)um1 sem aftur1 he"ri 'g oft gamlar l)sm-ur t)! sig1 a innganga ( h!fl-i um framvindu f-ingu vir%ni mar%t-%ur er !hrif. 6 Ea er algengt )<r n$ er e%%i mi%i a gefa til the tala af l)sm-rum. En ,r Toel hefur l)sm-ur hring hans til%"nnt %erfi til a ta%a upp fleiri s%;r uppl;singar um hlut sem um r-ir1 og .)a <rum l-%num samta%anna1 sem .$a ! str<ndinni1 einn til a gera sl(%t hi sama. Eftir allt saman1 >a virast .etri en sl(%um uppl;singum a %asta <llum %rossa hliar. es%a Course f-rslur v-ri hluti af l-%num og v(sinda Ge.Kranstalten.

5r!um m! 'g sn$a til umf)<llunar um ofangreindri r< athugana ! !hrifum tungl !f<ngum ! gevei%i %rampa og flog sem virast vera s'rsta%lega hentugar t<lfr-ilegum eli gagna >eirra og f)<lda athugana1 efni1 og a f"lg)a f"rir !%v<run um spurningu o%%ar um veita. H'r1 eins og re"ndar um allan stunda >essa %afla1 'g >arf a s)!lfs<gu a ta%a no%%u n!nari ath"gli1 eins og >a er samsvari aeins m)<g "fir.ors%ennt !huga ! efni1 og >ar sem 'g Enginn vill a l(a eins og fre%ar fara eftir1 eins og >a ( >!gu getur veri h!1 svo 'g l-t alla >! sem vil)a til .a%a1 !hugi >eirra v-ri e%%i einnig a vera f-r um a f"lg)a. 7!%v-mar s%il"ri vi%omandi r< athugana f"lg)a h'r ( vir%)unI
Einn af >essum settum af athugasemdum er af H. Ponro ( athugasemdum hans ! gevei%i. London. 28N2. p. 2MW til%"nntF r!inn athuganir en )afnvel dr de #itre og fr$ Castel h-li ( s;slu ( Lancashire fr! )an$ar 2892 til !g$st 2898. H$n f)allar ( SZP 2M.VM9 .r)!l-i !r!sir /paro?"sms af e?cilement3 h)! %<rlum1 22MM0 gevei%i %r<mpum h)! %onum1 M9UVN floga%<stum h)! %<rlum1 2UUWO floga%<stum h)! %onum. Ponro eru eing<ngu endanlegur t<lur sem 'g endurs%apa nean. Hin /(tarlegri til%"nnt3 r< af athugunum af ,r F. Poreau fera1 l-%nis ! 5icotre Hospital1 finnur sig ( alaandi verlaun ritger um s)$%dmsors<% flogavei%i ( Pemoires de lRAcad. mper. de Pedic. &ri 28N9. T. *# . p. 0O og ta%a >!tt ( SZP 2W.VMW %rampa1 ori 2O8 flogavei%um ! fimm !rum 289ND2890. Ear sem 5icotre >e%%ingu m(na1 aeins menn eru te%in1 h$n v(sar aeins til >eirra >a mtm-lt1 > >a s' e%%i s%;rt fram ( 5i.l(unni.

Eri)a r< athugana ! ,elasiauve1 einnig l-%nir ! 5icotre1 er ( s(nu Trait' de lRflogavei%i />;ingar1 Yeimar. 2.8NN3 f"lgir og stunda SZP 909M floga%<stum sem voru r$mt !r ( 5icotre1 svo ( m<nnum1 %omu fram. #i.t vi f)<lda %rampa /AttaTues3 Hann hefur einnig f)<lda .-%laur /Tom.es3 .entu ! a <nnur hlutf<ll %"nnir.Paur getur nefnilega1 ( sta >ess f)<lda floga a fela >a ori mean ! dag ( stofnun1 f)<lda vei%ur meal sem hafa %rampa ! einum degi1 hva arar t<lur eru1 >v( oft hefur s)$%lingur marga %rampa ! sama degi. F"rri >remur r< athugana varandi !hrif af f)rum helstu stigum %<stunum. F)rungur Leuret1 einnig eftir eins !rs athugun ! UO s)$%lingum ! 5icotre1 er Gen ( s%)alasafni. de med. 289V. T. p. 9W me1 og eru um !hrif f)rum stigum f)<lda .-%lair aeins sumir e%%i m)<g n!%v-m g<gn1 en n!%v-mari uppl;singar um !hrif ! #a?andi og minn%andi tungl til >essa f)<lda. Poreau er rei%nu ! hver)um !fanga >r)! daga ,elasiauve1 eins og >$ getur .$ist vi $t !n hans >ar1 en gefur til %"nna heila vi%u. Hi sama virist hafa veri raunin me Ponro. En f)arverandi meira !%veinn v(s.endingu.

4 stuttu >v( eru um gevei%i %rampa eftir athugasemdum Ponro er MV.NNV1 af floga%<stum eftir Ponro er1 Poreau og athugasemdir ,elasiauve er WV.UWV1 sem er samante%t sem !hrifa f)<gurra !fanga le"fa. Sameiginlegum vettvangi a f)<ldi tilvi%a er ngu strt til a ."gg)a eitthva ! >a og vera f-r um a halda .-tt aallega me vi.$na. H'r eru niurst<urnar A s)!lfs<gu sem s%iptir m!li.
) F12ldi 5r1l@i ramAa 4<aroFysms a" sAennu. til Conro. 7eJ Poon Xarlar VO8M Xonur VN8V Samtals W.WWN L ,istrict V2M9 MNWU NW02 Fullt tungl VOMN MNV2 NNN9 S(ast en e%%i s(st. F)ra. VO0N MN98 NW9V Sum 2M.VM9 22MM0 MV.NNV

II "12ldi "loga 2stum sam v@mt Conro.

7eJ Poon Xarlar W289 Xonur 99U9 Samtals 2O.WN8

L ,istrict WOUO 9OU0

Fullt tungl W2M9 9989

S(ast en e%%i s(st. F)ra. WVNU 9UMV

Sum M9.UVN 2U.UWO 9M.90N

2O.290 2O.WO8 22.O8O III. "12ldi "loga 2stum sam v@mt Coreau.

&ri athugana 289N 289W 289U

7eJ Poon 80O 02O U09

L ,istrict 090 8UM 8W2

Fullt tungl 0MU 08N WUM

S(ast en e%%i s(st. F)ra. 020 2OWW 802

Sum VW8N V8VV VM28

2898 2890 Samtala

82V W20 9OMW

8MV 90O

8V9 NVN

8WO W2W

VV2O MMN8 2W.VMW

V00N V0NV 9VNM IV "12ldi "loga 2stum e"tir *elasiauve.

7eJ Poon 2.VO212

L ,istrict

Fullt tungl

S(asta !rsf)rungi

Sum

2.MO81N 2.MOW19 2.MMN10 9.09210 V. samtala "loga 2stum me Conro' Coreau og *elasiauve.

7eJ Poon 2N.08N

L ,istrict 2N.VNV

Fullt tungl 2N.UWU

S(asta !rsf)rungi 2W.WN8

Sum WV.UWV

VI. G,ttu hlut"alli uAAh@ "loga 2stum =egar summa =eirra er stillt "yrir alla > "2ngum D 1'88888.

7eJ Poon L ,istrict Eftir Ponro %arla 66 Xonur Eftir Poreau 289N 66 289W 66 289U 66 2898 66 2890 Eftir ,elasiauve 28N2 O1MNOO O1MN20 O1M92V O1MVU9 O1M9WU O1M992 O1MUV0 O1MWVV O1M9N9 O1MM0U O1MNUN O1MMUN OM.WUW O1M9U2 O1MMO8 O1M99W

Fullt tungl O1M9UW O1MNMN O1MN2W O1MNUO O1MO88 O1MNO9 O MVWU O1M99O

S(ast en e%%i s(st. F)ra. O1MNUO O1MWN0 O1M909 O1MU82 O1MUW0 O1MN8M O1MUMW O1M982

Eftir allt saman O1MNOW0 O1M9OU8 O1M9UM8 O1MW2MN VII. +ndanlegar hlut"2ll "log "yrri "r heildarstar"semi "yrir omulagi sett 5or me tilliti til "12lda athugana v2ru. me hugsanlegum villum. 7eJ Poon ] O1MNOW0 q O1OO28M L ] O1M9OU8 q O1OOM8W !rsf)rungi Full Poon ] O1M9UM8 q O1OOMNW S(ast en e%%i s(st. F)ra. ] O1MW2MN q O1OOM2O

Sk8ringar t*flu J? eru brotin t*lur vegna l@kkunar h/r, sem ,urfti a vera til samanburarh@fi t*lur 4eftir sem hlutfall Kati% lei u((runalegu +lki6 er samtala athuganir en hefur ekki veri breytt me ,essari l@kkun. #i t<flu # . t<lur ( nesta %rossDd!l%i /sem er a finna .irtar ( t<flu # 31 eru e%%i einfalt mealtal !tta talna ( langsum d!l%um hva e%%i r'tt vegna mismunandi f)<lda athugana1 sem >essi einsta%lingur t<lur voru fengnar1 m"ndi gefa niurst<ur1 en fengi svo a hver)um !tta Framangreindar t<lur um f)<lda athugana1 sem h$n var leidd /sam%v-mt f"rri t<flunum3 eru margfaldaar1 og summan af !tta vara vi heildarf)<lda athugana1 t'ur langsum d!l%i tilhe"ra1 var s%ipt1 >ar sem s'rhver af !tta t<lur me r'ttum >"ngd ( r;minu h'r a nean !%vei s)a mtte%in. Fara ( t<flu # 1 l(%lega villa ! !%v-um ( >essari t<flu eru ! sama h!tt og >a hefur tilhneigingu ella a gerast vi athuganir villur1 rei%na me afer minnstu %varata afer1 >v( ( raun engin <nnur ea n!%v-mari h-tti veri a meta hvaa gr!a af traust einn -tti a gefa niurst<ur samsetningu mismunandi sett af athugunum. A huga h'r a vi $trei%ninga ! l(%um %emur $t ( grundvallaratrium >a sama1 hvort villa mealtali !%v<run veltur ! vi.$nai sem eru eins h'r ( almenna eli hlutanna ea ( s'rst<%u um !he"rnarfulltr$a og ver%f-ri.

#i r-a n$ t<lurnar ( >essum t<flum. F"rsta1 sem tengist gevei%i flog1 lauf .or1 a undans%ildum f)<lda n;)u tungli vi %onur viur%enna enga mestur !hrif einum !fanga "fir <rum1 vegna >ess a munur ! t<lum eru f"rir <llum <rum !f<ngum h)! .-i %<rlum og %onum svo l(till a >eir algerlega getur handahfi vera s%rifu af st-rfr-igreiningu l(%ur1 en str f)<ldi af n;)u tungli vi %onur eins !%vei %emur $r mar%a fr!vi% sem h-gt er a n!lgast )afnvel vi t-%if-ri eftir t-%if-ri. & sama t(ma1 fr!vi%i er svo str og svo einsta%lega f"rir >essum !fanga sem 'g l(%a get e%%i tr$a >v( a h$n er a s%rifa f"rir h<nd tungl !hrif. Ea er1 held 'g1 a vera misprint. Eas" >ar1 a V til a set)a ( sta M1 >ar sem allir n$mer ."r)a ( d!l%inum h'r a ofan me V var. em<gulegt anna Ponro g-ti hafa gert >etta athugun r< gegn tungl !hrif fannst. Ev( miur1 frumrit engin lei er gefin ! <ruggan h!tt til a !%vea1 f"rir summu f"rir nean WWWN er .-tt vi sem <rum f)!rh-um af peningum fr! m'r1 ( upprunalegu PonroRschen eru hvor%i f)!rh-ir f"rir %arla og %onur saman1 sam%v-mt uppl;singum um einsta%ar !r f"rir .-i s'rsta%lega ( l)si . Ea virist m'r h'r me >essari r< athugana1 ( raun1 l(%legra en e%%i a fasar tunglinu eru e%%i orinn mismunandi !hrif ! gevei%i %rampa. &standi er l(%t me <rum1 sem teng)ast >eim flogum .or Ponro er. Fr!vi% sem f)<lmennar og milli s(asta og f"rsta cuarter1 "firDsamr-mis ( %arla og %venna1 %emur er e%%i !s-ttanlegt l(%lega vart.
S-%)a um >-r sem Poisson ( s(num Aecherches sur la pro.a.ilit' upps%rift af l(%indafr-i vi spurningunni um hvort samtala tvegg)a talna 2O.290 og 22.O8O1 sem falla ! tveimur !rsf)rungum1 sam%v-mt alg)<ra tilvil)un ( >essu sam.andi g-ti deila milli .-i !n ( eli hlutanna anna t-%if-ri tilvi%a !tti s'r sta f"rir .-i1 finnur maur l(%urnar svo handahfi vanishingl" l(til. En 'g vil >essar uppl;singar ( .urtu til a set)a e%%i mi%i v-gi1 eins og >essi upps%rift er h! >v( s%il"ri a <ll einst<% tilfelli eru h! hvert <ru1 svo sem lausa .olta ( duft%eri. Ea er e%%i !greiningur en eru !r!sum s<mu ailum meira ea minna samhangandi fl'ttur /svipa /samste"pur af svium1 svo sem a draga $t einn af urn f"lg)andi >v( annar ea entrains3 hvaa s%il"rum1 sem a%a

st-rfr-igreiningu af l(%um !n n!%v-ma >e%%ingu s%il"ri er e%%i h-gt a st)rna. Eessi stare"nd er einnig ( 5ue%Rschen niurst<ur ( huga1 a >v( tils%ildu a dausf<ll og f-ingar ( .org me !%venum s%il"rum. Annars 5ue%Rschen t<lur sam%v-mt form$lum Poisson "ri a hluta finna m)<g mi%ilv-g l(%ur um tungli !hrif. :g held a >a s' gagnlegt a ve%)a ath"gli ! >essum t(mapun%ti vegna >ess a 'g hef %"nnst forritum Poisson form$lur >ar sem >essi umf)<llun hefur e%%i veri te%i tillit til1 sem a s)!lfs<gu er ( tengslum vi >! stare"nd a >a hefur Poisson )afnvel e%%i r-tt. En >a er l(%a e%%i r'tt stah-fing ( >essu sam.andi m<gulegt svo vi getur gert hverfa l(%ur ! t-%if-ri fer n!nast eing<ngu ! tilte%num ast-um en f"rst af <llu1 s'rsta%lega >ar sama rei%ning mismunar s"z"gies f"rir flog sem og mismunandi stigum "firleitt f"rir Padness !r!sir /.urts' fr! t"pographical villur31 > heimilt a gera veltur ! heppni. :g held vi >essa $trei%ninga og umr-ur undan%eppni ( framt(inni sams%iptum m(num a svara1 hins vegar1 eins og >etta g-ti e%%i gerst !n fussiness og for%eppni umr-um h'r1 eins og the st-r af the mismunur ! milli hverfum eiga e%%i a minnsta %osti f"rir sig eins hl)mandi1 en .ara almennt l(%ur togi til n$ .-ta vi augaDPa%ing >-tti samningsins1 n$verandi mismunandi sett af athugunum.

Gerum r! f"rir PonroRschen r< greinargerum til hins r< athugana !1 finnum vi ( af Poreau1 sem einnig inniheldur talsvert mi%lu magni1 sama str munur ! milli s(asta og f"rsta !rsf)rungi aftur1 eins og ( PonroRschen1 og )afnvel athugun r< af ,elasiauve sem ( s)!lfu s'r g-ti e%%i !%vei mi%i vegna r'ttu hlutfalli vei%.ura >eirra t<lum1 sam>"%%ir en ( samr-mi vi f"rri ( preponderance s(asta !rsf)rungi mia vi f"rsta !rsf)rung1 > a h!mar%i h'r fellur ! n;)u tungli. En ! litlu magni ! <llum !reianlegur1 eins og til d-mis1 289N er h'r talsvert fr!.rugi f"rir sig ( t<flu # fr! <rum. Ea er h'r reglan um strum t<lum. & heildina liti er >a s(asta !rsf)rungi1 sem v(%ur mest !%v<ru $t fr! mealtali. `nnur !f<ngum s;na sveiflu%enndari hlutfall1 sem gefur til %"nna minni og hugsanlega handahfi munur. &%vei va%nar sem t)!ningu um tungli !hrif1 sem h-gt er a !l"%ta $t fr! summu WV.UWV flogum sem falla a mealtali l hverfi1 aeins 2M flog en 2V falla ! s(asta !rsf)rungi sem1 ef hlutfall O1M9OU8 hennar # O1MW2MN /Tafla # 3 er orinn !.erandi )<fn a 2M # 2VF en fullt tungl og n;tt tungl munur e%%i verulega fr! )afnr'tti sam.<ndum vi hvert anna og fr! Pi hlutfall /2\9 ] O.MN3. Ett sam%v-mt t<flu # s;nir n;tt tungl er svol(ti um fullt tungl undir mealtali O1MN1 sem hefi %omi ef allir hefu s<mu !hrif ! <llum stigum1 en svo l(ti a l(%legt villa !%v<run n-gir >essi munur til . m-ta
Til >ess a t)! l(%ur ! niurst<u1 sem er augl)s fr! samsetningu vi%omandi r< athugana ( !%venum t<luleg gildi1 getur >)na o%%ur ! <llum l(%legum villa1 sem eru ( viau%a vi !%vei !%v-i ( t<flu # . Hver >essara !%v-a er mismunandi %rafti vi.$na hins sanna <rl<g sem tilhe"rir !fanga r-ir1 og l(%lega villa er !tt vi >! f)!rh- sem >eir me mi)um l(%indum /en t(ma e%%i h-gt a r-a h'r n!nar3 ( %rafti >ess sem v(%ur vi.$na. E n$ fr!vi% n;)u tungli og fullu tungli fr! almennum s)um1 sem er O1MN1 og er h'r um )afnr'tti1 minna ea aeins l(tillega meiri en l(%lega villa og >v( um mi)an ea mittlen l(%um m)<g n!l-gt >v( a %oma a <llum l(%indum vegna vi.$na h-gt a s%rifa1 >etta er e%%i lengur raunin1 a undans%ildum f"rsta og <rum !rsf)rungi O1MN1 sem fre%ar fr!vi% f"rsta !rsf)rungi henni V1MM sinnum1 og s(asti !rsf)rungur er N1VN sinnum eins str og l(%lega villa sem fr!vi% geta veri n! .ara me m)<g litlar l(%ur vi t-%if-ri. 4 raun %ennir %enningar um l(%ur1 a eftir f"rsta !rsf)rungi VV er a ve)a gegn L og s(asta

!rsf)rungi )afnvel circa VOOO gegn l a fr!vi% >eirra fr! almennum s)um hv(lir e%%i aeins ! t-%if-ri. Eetta er niurstaan1 sem getur fletta ofan n!%v-ma mefer >essara athugana1 me <llum !%veinn hnappa og m(n er undans%ilin. Hins vegar s(ar gegn )afnv-gi e%%i mar%t-%ar.

F"rir f"rstu s;n %ann a virast allt meira sl!andi a mesti munurinn fremur s'r sta milli Tuadratures sem milli s"z"gies /7;tt tungl og fullt tungl31 hli og Pi hega n!nast sama en the sameiginlegur fl% a s%oa .ara stangast ! aftur ! mti1 er hallast a .!um ea eitt af s"z"gies heng)a valinn !hrif ! floga%ostum. En vi s%ulum muna1 og >$ getur auveldlega a * tilte%num sannf-ra >! um a ( verun alveg >a sama ! s'r sta fr! .orum # . 5-i hva varar !hrif ! .lautum d<gum sem loftvog ! f)rum stigum1 munurinn er mi%lu meiri ! milli tvegg)a h'ru1 sem s"z"gies1 og >essi afer enn meiri um.osmaur1 einnig er mismunandi meal !rsf)runga s(asta mi%lu meiri fr! mealtali fr! >v( a >a f"rsta sem r'tt eins og vi flogum ( mismunandi r< athugana auveldlega s%ipst sam.and sitt vi fullt tungl ( rigningu og loftvog. Hvort sem >a er a !hrif tunglsins ! flogum er mila s)!lfst-tt sama .ara af !hrifum veurs1 hvaa spurning vi h<ldum !fram a r-a1 ea a h$n fer saman en a ganga sams(a henni .ara1 svo getur einhver m!l svo fundur f"rir l(%unum ! .-i aeins a t$l%a vel. Xanns%i ef >$ horfi ! octants1 einn vildi .ara eins og me !hrifum veur )afnvel h'r finna fleiri mismunandi en f"rir h'rai. A au%i getur >$ s' hvernig eftir niurst<um Ponro er mismunurinn ! !hrifum mismunandi stigum f"rir %onur er meira t<luver en h)! %<rlum.
Gafnvel a l(till hlutur m! .-ta til a st")a f"rri niurst<ur. ,elasiauve sem er )afnt Ponro og Poreau1 athuganir hans leiir aeins a afsanna tungl !hrif1 r'tt eins og svo1 m"ndi hins vegar e%%i %oma fr! athugunum s(num einn1 eftir a hann hafi augu hans vinna .eint vi hvort sem e%%i hefur enn !%vena s)$%linga .etur en arir t<ldu tungl !hrif. Se? >eirra h<fu veri greind sem sl(%1 !r!sir >eirra1 hvort sem er ( fullu tungli ea n;tt tungl ea minn%andi tungl1 aftur ( l)s. 4 einn meal >eirra g-tu veri1 ( l)si h!u t(ni sem !r!sirnar !ttu s'r sta stra? eftir innl<gn ! s)$%rah$s /5icotre31 %oma fram e%%ert !%veinn. F"rir hinum fimm1 ! n!nu eftirliti ! sp(talanum tilgreina s;ndi fre%ar hagst-tt en hagst-. 7efnilega1 %om >a innan vi U m!nuum ( >essum fimm einsta%lingum eftir f)<lda flog !ur./S.nachf. Ta.3 Einn telur n$ summa l-gstu >vers%ips e"ur ( auga1 svo >$ getur s' hvernig1 )afnvel me >essu f!um !.erandi tilvi%um einsta%linga sem vil)a helst vera !hrifag)arn1 ! s(asta !rsf)rungi m)<g afgerandi preponderance "fir ara !f<ngum %rafna1 eftir n;)u tungli1 r'tt eins og ( heild t<flunni standa impercepti.l" ofan mealtali1 segir >a hins vegar hafa fullt tungl og L hverfi1 n-rri sama1 l(tillega undir mealtali. 7<fn >eirra einsta%linga sem Str .... Por ... Part ... Leping ... 7eJ Poon L ,istrict 29 WU 20 8 0 WN 2N O Fullt tungl 2M 9U V 2V S(ast en e%%i s(st. cuarter MV 8U MV M

Pau. ... SZP

28 2MW

MO 2O0

M8 2OV

MN 2WO Agent 2MN

Poreau hefur til%"nnt sitt "fir athuganir eru e%%i starfandi1 .-i til a .era saman !hrif mismunandi stigum1 sem hann heldur e%%i %oma inn1 >1 eins og vi s!um vi athuganir hans eru s%)<l til >ess en a afsanna the vins-ll tr$ a .re"tingarnar ! tunglinu /s"z"g" og Tuadratures studdi !r!sirnar en millit(ma 4 raun athuganir hans getur >)na til >essa afs<nnun. > >$ rei%na g<gn n!nar1 )afnvel gagnst-a preponderance millistig daga virast gefa til %"nna1 en er enn m'r no%%ur vafi um hvort >etta $trei%ning (. h-tti sem hann hefur te%i vi %lofninginn sinnum1 eldsp;tur1 og 'g mun set)a engin >"ngd ! >a.

4 gegn )afnv-gi gegn !ur afleiddar vegna er n$ e%%i a s)!st "fir >! stare"nd a 2 !rs athuganir ,elasiauve er til 98 s)$%lingum1 sem einnig aeins 2 !r og e%%i .ara s%r! Leuret er til UO s)$%linga1 eins langt og .-i tengist f)<lda hinna voluu /Tom.es3 e%%i ( l)s a s<mu !hrifum af stigum1 eins og ! f"rri niurst<ur um f)<lda %rampa /AttaTues3. Einnig a athuganir Leuret er h'r s%ulum /munurinn ! $trei%ningum ( >essu tilfelli s)! ofan "fir31 og finn enga m<gulegum muninn au%a og minn%a moons.
Eftir ,elasiauve f)<lda daglegra .-%laur var hlutfall n$verandi sp(tala mealtaliI 7eJ Poon 20.MN .ls. C.F !rsf)rungi L 281NO1 201N8 fullt tungl1 ! s(asta !rsf)rungi 2U1UN. Svo s(asta f)rungi h'r ( l!gmar%i. Heildarf)<ldi voluu VOW0 D @firl;sing Leuret er um f)rum !f<ngum er l)st1 en ( <llu falli er l)st af >eirri stare"nd a fullt tungl og s(asta !rsf)rungi halda ! mi)u f)<lda Tom.es. & minn%andi tungl1 voru r!ist daglega af honum ( mi)u 2919 291V ! mean va?andi illa.

Eins og >a n$ virist e%%i eins og ef mismunandi $trei%ningum ! %rampa og sl g-ti .re"tt ger niurst<u1 >annig a niurst<ur >essarar1 > mun minna umfangsmi%il og stundum minna n!%v-mlega s%r! athuganir .er a f! var$ enn va%andi eftir allt1 um !hrif e%%i til a halda tungli ! floga%<stum f"rir fullu %omi1 hins vegar1 fr! hinni hliinni1 )!%v- niurstaa f-st $r strum t<lum svo r(%)andi a >etta er l(%a vieigandi l(%ur offita er %omi. 4 <llum tilvi%um1 a .)a >eim a n;)u athuganir um >etta efni. Ea er algengt )<r getur e%%i mtm-lt >v( afleiing af PonroRschen og PoreauRschen athugunum sem !st-an >a sama .ara ( l)si tungl s)arma ea (m"ndunarafl s)$%a til a leita1 >v( eftir >a h!mar% !hrif v-ri m<gulegt a falla ! s(asta !rsf)rungi. & hinn .ginn er n!l-gt <rum gis%a. Ea er m)<g l(%legt a )afnvel >tt aeins vei%1 haldin !hrif veurs ! floga%<stum. Ear sem tungli er undenia.le )afnvel l;sir !hrif ! veri1 sem er um >a .il af s<mu st-rargr!u ( st-r og hlutf<llum me >v(1 sem hann l;sir ! flogum1 svo >a verur a tel)ast a s;na a s)!anleg !hrif ! flogum aeins .eint f"rir tilstilli !hrifa veurs er !n tunglinu ver%ar .eint ! r(%)um l(fveraI eins og >a er n$ >egar Heusinger N3 hefur sl(%t $ts;ni l;st me >v( a seg)aI 6sans doute Elle /la Lune3 n R e?erce pas )$n( !hrif m"st'rieuse sur la vie de lRhomrne3F si Elle e?iste1 Elle doit etre ,ans les fond'e Chan gemens ph"siTues de lRandr$msloft1 cue la Lune produit 6. A m(nu mati1 >a verur a vera !%vei f"rr en n$ samt e%%i alveg viss um >essa spurningu. #egna >ess a >essir voru aeins lengri !framhaldandi athuganir ! !hrifum ast-na ( andr$msloftinu !

flog ( >v( s%"ni a meta hvort !tt og umfang !hrifa getur n! fundi !hrif tunglsins. +g eins langt og minni re"nslu og >e%%ingu1 ( >essu sam.andi1 )afnvel ! m)<g zulKnglichen ,atis vantar. 4 millit(inni en >a er >a sem 'g hef fundi um >a er e%%i hentugur til a st")a >! s%oun af veru tungl !hrif ! l(f ferli af verun. Zm h'r eru no%%rar umr-ur.
N3

Heusinger1 Aecherches de Pathol. Comp. L p WVN

:g t% ofan a st-r tunglsins um !hrif veurs og flogavei%i virtist vera af s<mu st-rargr!u. 4 raun h<fum vi s' a ! s(asta !rsf)rungi 2 \ 2M falla %rampa meira en ! f"rsta /f)<lda %rampa ! f)rungnum l Set)a sem l31 og vi metum st-r tungl !hrif ! veri ( samr-mi vi f)<lda vatns%enndi $r%oma1 finnum vi ( samr-mi vi mismunandi eftirlitsmenn og f"rir mismunandi st<um /aeins me andhverfum !tt a hraa munur3 ( t<flu # 1 springa. # ( V D til 9Ddaga eftirgreindum h-tti meirihluta vatnslausn $r%omu ! l !rsf)rungi n$meri ! s(asta !rsf)rungi1 >egar >a er sett ! s(asta !rsf)rungi l.
2\ Xarlsruhe1 lei%i inn 22.U 2\ Stras.ourg1 lei%i inn 2V.V 2 P. Augs.urg1 St1 SchS.ler \ W.U 2\ Paris1 E. 5ouvard 2N.O

7$na en fer veri aeins a litlum hluta af tungli1 og einn vildi >v( .$ast >egar !hrif tunglsins ! flogavei%i af !hrifum sama "ri mila til veurs1 veri samt ( sundur fr! umtalsverum !hrifum l;st ! flogavei%um 1 a tungli af v<ldum !hrifa en aeins l(ti .rot af >v( "ri. Fr! svo veruleg (t<% ( en svo langt eru athuganir leiddi e%%ert1 og allt !hrif ! veri ! flogavei%i er aeins ein st-r minni r< og )afnvel e%%i alveg viss fram1 n' virist svo langt af s<mu v(s.endingar eru ( .oi1 e%%i a hafa !tt hann >"rfti a s%oast sem s!ttasem)ari af Lunar !hrif getur.
S%)<l er vara >essar athugasemdir eru ( athugasemdum ! !hrifum veurs og !rst(irnar ! t(ni floga%<stumI 5eau til MUV flogavei%i %onur ( Salpotrigre /Par(s31 en e%%i alveg tveir m!nuir ( s%)alasafni hersh<fing)a de med. 28VV. p. VN21 fr! ,elasiauve til 98 s)$%lingum ( 5icotre /Par(s31 ! 20 m!naa ( S Trait' de lRflogavei%i .ls. 2OU FF og Gen Af Leuret til UO s)$%linga ( 5icotre mean l !ri1 ( s%)alasafni. de med. 28NV. T. p. 9W D :g hef .ori saman >essar athuganir s(n ! milli og vi Parisian athuganir E. 5ouvard er ! !hrifum veurs og almennt heimilt >etta mia vi ofangreindar athugasemdir. The 5eauRschen athuganir g-ti engin tengsl floga til a greina l(%amleg s%r! ( Gournal de samt(mis veurfars. D Einnig fr! athugasemdum ,elasiauveRschen e%%ert v-ri h-gt a !l"%ta um !hrif ! hita1 ra%a og >urr%ur ( veriF greinilega .irtist h'r h!ur !r!sum vind!tt. En ! mean1 sam%v-mt fleiri nefndi Parisian athuganir E. 5ouvard er sama tungl !fanga ! sem 7oraustur .l!sa ( h!mar%i1 Yest .er l!gmar%i1 .-i vindur /AttaTues3 eru eftir athugasemdum ,elasiauve ( !hrifum f)<lda floga%<stum n!l-gt1 suvestur en hefur /s'rsta%lega ( Tom.es3 heldur !%veinn forgang ( %"nningu ! flogavei%i1 en hann er ! s(asta !rsf)rungi1 sem stular a flogavei%i mest1 n!nast ( l!gmar%i. Zm !hrifum !rst(irnar1 niurst<ur ,elasiauve og Leuret

mismunandi mi%i. En virist st<ugt fara fram ( .-i nonDhverfandi munur ! t(ni floga%<stum ! the solstices og eTuino?es og Leuret "fir a stormurinn v-ri e%%i !n !hrifa. D Sennilega the vegur1 >a er annar .reiur athuganir ! !hrifum veurs ! flogavei%i1 sem >1 'g veit e%%i.

Eftir >a1 !hrif tunglsins ! veri og ! flogavei%i ( raun virast fre%ar samhlia !hrif af s<mu st-rargr!u og s(asta gegnum f"rstu %ennt. +g >etta s)narmi %emur til .)argar1 a v'r og munum m-ta ! um.rot !hrifavaldi af tunglinu1 sem geta e%%i vel talist tilstilli utana%omandi !hrifum. En -tti !hrifin aeins ! >ennan h!tt %oma til l(fsins afer til sem .einn !hrif m"ndi samt !fram !hrifin.
Puna n$ )afnvel >! stare"nd a de flogavei%i hefur veri tali standa f"rir aldri helst !ur s)$%dma en undir !hrifum tunglsins. Eftir no%%rar !.endingar /fr! Hughes til 5ar.ados1 5ruce og Xruse f"rir Sennaar3 m! gera r! f"rir a >a er h!ur >essum !hrifum s'rsta%lega ( heitu loftslagi. D Einsta%ir athuganir me o%%ur eru s%r! ;mist1 stundum nei%v-tt stundum )!%v- s%ilningi a 'g1 eins og hl)mandi fara "fir hvor%i eitt n' a hinum megin. Fr! nei%v-um einst<%um athugunum ! s%ili s'rsta%lega >eim sem lei%i inn /( Pogg Ann.. ***. 003 (hugun. H-i t(ma.ili floga%<stum af tunglinu t(ma.ili1 sem SchJeig ( Aoser og Yunderlich Arch # MV9 gilda ( einst<%um1 held 'g er til.$inn $t. /7!nar um einst<% m!l v-ri >arfur h'r. 7ema flog eru einnig arar gerir af %rampaflog eftir endurte%na uppl;singar Lunar !hrif f"rirvara1 s'rsta%lega f"rir astma !r!sir eru d-mi um #. Helmont1 Flo"er1 5ennet1 Aeil leiddi og arir.

:g er s(astur ! !hrifum tunglsins ! hita undir hita.eltinu. H'r n!%v-mar s%r!r v-ri vel%ominn eins og vi h<fum1 > >eir f! ( gegnum upps<fnun >eirra af !%veinni >"ngd ( svo mi%lu le"ti sem >eim1 svo langt sem 'g veit1 enginn samm!laDthe uppl;singar sem eru andst-ar1 og ( !%venum ,atis en e%%i alveg >a sem vantar. :g deili fr! m'r um >a ( eftirfarandi lei%rit >!ttt<%u me1 og a mestu le"ti .%staflega1 e%%i einu sinni til a endurs%apa s%ortur ! n!%v-mni ( uppl;singum fr! fulln-g)andi s%ila.o.
6F"rir m(na16 s%rifar Gac%son W3 6fr! Gama(%a1 ( lo% !rsins gle"mast dagatali mitt /sem 'g -tlai ! hv(tum .l<um1 sem flog af <llum hita heitir1 'g f'%% a ta%ast ! vi31 >annig a 'g fann a ! meal >eirra VO tilvi%um einn re"ndar minn%andi hita1 inn%oma Tuttugu og !tta ! f)all af U daga1 sem fro stra? !ur en n; og fullt tungl1 >.e. ! <rum og s(asta !rsf)rungi.1 sat 'g >! afer !fram ! n-stu !rum1 og >tt niurstaan v-ri e%%i alveg sama1 en f"rri svipu. Peal M8 tilvi%um voru MM ( .ara nefnd t(ma.il1 >.e. a vera ! <rum og s(ustu misseri ! tunglinu. s%ili en te%i fram a >r(r af se? tilfellum sem e%%i .irtast ( ven)ulegum t(ma einmitt ! >eim degi sem n;)u tungli )afnvel no%%rum %lu%%ustundum eftir tungli .re"tingar !ttu s'r sta. au%i >essir tilfellum ( raun s%il ! hita1 'g fann dag.% m(n l(%a samt mi%i af mildum stthita laslei%i og langvinn hiti1 >ar sem mesta f)<ldi f'll ( ven)ulegum t(ma. 6
W3

Gac%son1 af hita ! Gamaica. 1 2U0W. Page W8

64 2UUV fr 'g aftur til her til Amer(%u og h'lt !fram a gera hf mitt ( Xar(.ahafi athugasemdum um >etta efni. Aegiment sem 'g >)nai1 hafi ge"mt ( Gunius og G$l(us ( fannst sv-i @or% Englandi1 s)aldan hiti %om !ur1 og >egar >eir .irtust1 svo 'g ta%mar%a t(ma tilvi% f"rst og fremst ! <rum og s(ustu misseri ! tunglinu einn. 4 ."r)un !g$st T)aldvagnar flutt til Xings 5ridge1 >ar sem landslagi var m)<g hollt. 5r!um .irtist ! . hl'um hiti og dreifa gegnum alla 5attalion1 flestum en >a geisai !

h-gri hli her.$irnar1 sem var um%ringdur l!gum og marsh" )<r ( >essu loftslagi1 f)<ldi s)$%linga )%st ! n!lgun hinnar n;)u og fullu tungli1 einn >essa v<?tur var enn l!gt mia vi hli sem var n-r a m;ri1 og >ar sem s)$%dmurinn er ( h-sta stigi smit r(%t1 eins og ! hinni hliinni1 >ar sem s<mu var til staar ( mi%lu minna m-li. Eegar um s(ir regiment ( upphafi sem nvem.er l't af >v( starfi1 svo voru t(mann ! minna en 2OO s%r! tilvi%1 8O ( ven)ulegum t(ma1 sem !ttu s'r sta ! <rum !rsf)rungi og ! s(asta !rsf)rungi. & %<st1 sam.andi flutti ( minna m-li. Pein Aegiment hf ( nvem.er til suurhluta herfer .. og %om til lo% !rsins ! !fangasta ( Georg(u >a haldist ! ( >essu h'rai1 settu .$ir s(nar ( Carolina er a handover @or%D ToJn ! >essu t(ma.ili1 'g t% samt ! sama n!ms%eii s)$%dma1 en >ar sem 'g athugasemdir m(nar hafa misst um >a1 svo 'g get gefi >v( hvernig >essi !hrif er e%%i !%vein. mean 'g m'r svo mi%i a muna me vissu a )afnvel ! mestu of.eldi faraldur1 >ar sem !hrif af tunglinu var greinilega vei%t s)$%dma sem f)<ldi s)$%linga enn ! n;)u tungli og fullu tungli ( %ring var "firleitt tvisvar eins og str. 6
Leonard Gillespie U3 1 ens%a fleets og s)$%rah$s l-%nir ! e")unni St Lucie1 segir ( ritger um latur ea scor.utic s!rI 6:g f"rir hluta am m(num ! !hrifum og !hrifum tunglsins .re"tingar ! mannsl(%amann1 ef sl(% er >egar tilhneigingu til s)$%dma1 svo sannf-rur um a gefa a m(nu mati l-%na e%%i aeins vi S"denham ! daginn og nttina s<mu viringu1 en eins og l-rt ( gegnum re"nslu Schiffmann og samlanda .re"tingu ! andr$msloftinu ! >eim t(ma fullt tungl og n;tt tungl r! -tti von ! einhver)um .re"tingum ! >essum t(ma einnig ( eli s)$%dmsins.1 verur >a a tilnefna annan aila sem hefur veri >)!ist me ague ( hollt og stasett milli .e"g)a hringi sv-i1 sem naus"nlegar eru til 29 daga fresti s'r sta reglulega aftur %rampa hafa te%i eftir1 passa hittir >eim t(ma sem fullt og n;tt tungl. :g s)!lfur mean ! dv<l m(na ! e")unni St Lucie lengi um ne"ddur s' mig1 alltaf1 til a nota n;)a og fullt tungl hita gelta1 og 'g hef haft t-%if-ri a ta%a vi.r<g %omu m<rgum <rum s)$%dmum .-i sem hl'um hita ! GEDhugsun sinni. 6
U3

London med Gourn. # . p. VUV ea Coll auserles. A.handl. f"rir Ge.r f Pra%t l-%na. 2U8U. * . Page 2UU

Ein%um sm!atrii1 ,r Franz 5alfour gert ( AusturD nd(um me athugunum ! !hrifum slar og tungl hefur .reist $t til villan vi.urur >ar remitting ntestinalfie.er 83 1 og >etta sm!atrii le"fir e%%i a f"lg)a honum h'r ( s'rsta%a. Ea er ng f"rir a tala a f"lg)a s<mu a leia1 sem hann s)!lfur er vegurinn1 aeins sem !-tlu. Eftir >a haga f)<lda hita sem .rutust $t ( vi%unni1 hafa n;)u tungli ea fullu tungli ( mi)u1 til f)<lda af hita1 sem .rutust $t ( millit(inni vi%ur1 um ] 0O # 2O Hann fer inn ( fleiri s'rgreinum1 hva sem 'g >arf a v(sa til framt(ar letri.
83

,r 7;)a %erfi FAA7C S 5alfour er "fir latur minn%andi ntestinalfie.er og sl og Pondeinftu_ ! sama etc

A. d Engl 2U0M.

&urnefndar uppl;singar eru ."ggar ! athugunum fr! f"rri t(mum1 en >a er engin s%ortur ! n;legum stafestingar.
Annesle" 03 segir ( verm-tari st<rf hans ! s)$%dmum ndlandiI 6:g >arf a t)! minn nam geri %enninguna svo vel full"rt um af ,r 5alfour1 vira sollunar !hrif ( framleislu ! hita%<st1 og ( occasioning %<st1 er stofna ( r'tta Athugun ! f"rir.-rum sem teng)ast orsa%asam.and s)$%dma

m"ndun. 6
03

S)$%dmar ndlandi .ls. NM91 >ar ! eftir Heusinger Aech de Pathol. Comp. . p. WVU

5urnard 2O3 fram tungli !hrif ! hita faraldur Arracan til 28MNI11 %<st hita formi voru almennt &X#Er r intermittents1 og voru s'rsta%lega l(%legur til a eiga s'r sta um t(ma.il n;)u og fullu tungli1 ( >essu sam.andi a hl;a s<mu l<gm!lum sem hita%<st af sur-num loftslagi almennt. 6
2O3

Calcutta Transact.

. p. NM1 h'r eftir Heusinger Aech de Pathol. Comp. . p. WVU

,r Ed. G<rg 223 s%rifar um 8 !ra dv<l hans ( Ha.ana ! X$.uI


64 <llum hita s)$%linga1 s'rsta%lega ( tauga hita%<st1 tungli hefur !%vei !hrif og str%ostlega1 er >a n;tt tungl1 m!li ( h-sta stigi .irtist sl-m. Eftir margra !ra re"nslu sem 'g hafi h'r l(%a1 gefa r'tt sinn og ven)ast >v( tungli1 en alvarleg farsttir ! >essum d<gum alltaf verstu tilfellum ( mefer til a hafa. S'rsta%lega moon l;sir versnandi !hrif ! gulum s)$%linga Hiti $t.reislu taugaD og .lgu ein%enna hratt s(ari %l!rast.1 er >a mi%lu hagn;tt gildi a vita l(%a a s$ stare"nd 1 og .ara vera ! >eim t(ma sem n;)u tungli tv<falt var%!r og augl)s framf<r1 sem aftur versnun f"lgir "firleitt m)<g fl)tt1 e%%i of mi%i til a tre"sta 6.
223

Ed. G<rg framsetning ! s%alegum !hrifum sur-num loftslagi. S. MV

Eftir >essa mi%lu magni af eldri og n;rri v<rur >a m"ndi n$ vera a minnsta %osti mesta fl;ti a neita tungl !hrif ! hita undir hita.eltinu !n n!nari athugun. Hlutf<ll1 eins og gefi af Gac%son og 5alfour1 verur )afnvel virist vera alg)<rlega afgerandi. Aeins s%ortur ! !."rg ! n!%v-mni !he"rnarfulltr$a getur "firgefa her.ergi f"rir vafa1 og viur%enna almennt enn a aeins s%ipulega fram r< af athugunum me n!%v-mari s%r!ningu og samante%t ! >eim tilvi%um1 eins og >eir gera e%%i til staar auvita fr! >eim sem m!li1 fullgildur !%v<run mun vera f-r um a .
Einnig1 'g vil e%%i l!ta framh)! no%%rum mtsagnir1 sem finna sig ! milli "firl;singa m!li. Eftir 5alfour eru e%%i aeins d<gum sem ! undan tungl%omud<gum og fullur moons1 en einnig au%a h-ttu ! flogum og s(ari %<stum hita1 en >etta gildir aeins til Gac%son fr! f"rra. Gac%son s)!lfur hefur ori %unnugt um >essa endurDverlaun og heldur athugunum s(num gegn 5alfour uppr'ttur. G<rg m-lir n;)u tungli til mestur !hrif ! <llum <rum stigum1 en ( <rum !he"rnarfulltr$ar fullt tungl og n;tt tungl eru >au s<mu. Eessar samr-mi va%i tortr"ggni1 !h"gg)um1 hins vegar1 en aeins ofar reglugerir1 og r!andi !hrif fellur alltaf ! ea ( %ringum Allen .-i ea einn af s"z"gies. Einnig er $ts;ni Lind er um !st-una af Lunar !hrif ! hita undir >v( sem tali er til a %oma ( gegn a minnast. GaTues Lind 2M3 hafi frSherhin tali a finna mi%il !hrif ! .re"tingar ! tungli remitting hita ( AusturD ndlandi. S(ar1 2V3 og hann te%ur e%%i afrit sig og sam>"%%ir a fara1 hva >$ h'r t)!i tungli .re"tingar1 hr-ri fram .ara af m;ri loft $r >a%i saur og le)u ! svium hr(sgr)num >egar Pudd" str<nd hafsins ( f)<ru haldist afh)$pa.
2M3

Lind1 ,issert. de fe.re putrida ( 5engalia. Ann. 2UWM Auserles. A.handl. F Pra%t l-%na. * . N9W

2V3 H'r n af 5alfour s"st. t(%ast. latur minn%andi. ntestinalfie.er S. # Gegn >essu s%;rir n$1 >tt Gac%son /hiti ( sultu. P. WW31 me >v( a hafa !huga ! a hafa fundi s<mu !hrif ! innri landsins. Hins vegar m"ndi >a gilda en a ta%a tillit til >ess full"ra me Lind

framt(inni samt m)<g s'rsta%t. A tungli hafa !hrif ! hita1 ! >ann h!tt er gamall galens%t s%oun er )afnvel /,e >)fur. ,ecretor. L. . C. M1 V1 N1 W et 83. Sumir1 en e%%i !r(andi athuganir um >essi !hrif ( Evrpu loftslagi hefur veri mila me Aamazzini1 ,iemer.roe% og annarra. Stundum >a m! nefna a sumar uppl;singar um !hrif tunglsins staar ! %leru farsttir ( +rton ( AusturD nd(um og 7"lander ( Helsingfors1 sem n-gilega "gg)andi1 >1 hvor%i f"rir s)!lfum s'r1 ea hvert anna ( sam.andi vi ger !hrif eru ( samr-mi. /S)! +rton. Ster% almennt Pathol. L. S. M8O 7"lander ( 6Endurs%oun ! e?perien og Leist1 ( a ."gg)a upp %leru1 af Hirsch1 P. N.63

F"rri d-mum sem a !hrifum tunglsins ! s)$%a l(%ama. En ef heil.rig vera daufur f"rir >etta= Sanctorius 293 segirI 6Corpora virorum sana et moderatissimo #ictu utentia1 singulis mensi.us fiunt solito ponderosiora1 unius scilicet duarumne li.rarum pond'r' et redeunt Ad consuetum pondus circa finem mensis augl;singin instar mulierum1 sed Facta crisi me urinam paulo copiosiorem1 #EL tur.idiorem.6
293

,e stat. Ped APH. Satellite . APH. L*#.

Svo eftir Sanctorius a heil.rigur l(%ami innan eins /en sennilega s"nodic3 m!nui er til s%iptis ( %ringum no%%ur pund >"ngri og l'ttari1 og eins og >a .irtist ! eftir e%%i m)<g n!%v-mur !.endingu erfiara undir lo% aftur til upphafs auveldara. Ea er algengt )<r >$ hefur r'tt til sl(%1 e%%i fr!te%in me !%venum ,atis !.endingu 2N3 e%%i mi%i a gefa1 ef >$ veist n$ >egar hefur me hva ini og hva >olg-inu Sanctorius geri athugasemdir vi um.rot massa .re"tingar ( >"ngd l(%amans svo sem presuppose >essa "firl;singu verur e%%i s%rifa ( vindinn. & sama t(ma1 fre%ar en a endurta%a tilraunir1 h<fum vi %omist >a auvelt meira ( mts<gn >eim. +g svo sp"r ( dag hvernig >a er svo.
2N3

:g get e%%i gert viss um hvort ea e%%i annars staar1 eins og ( "firfer vitna1 en !%vein mer%i um

Sanctorius eru gefin.

7$ er hins vegar Silence1 sem hefur um >a .il s<mu >;ingu f"rir !hrifum af P!nas%ini ! l(fr-n s%il"ri1 eins og SchS.ler f"rir !hrifum ! veurfr-ilega 2W3 starfandi1 hefur %omi fram a m"ndi allt a hafa !%vena tengslum vi SanctoriusRschen1 eins og >eir l(%a um !hrif tunglsins ! um.rot.
2W3

sur-num t(ma.il E<gn1 og margt anna ( hans 6Aanns%nar t(%anleg. t(ma.ili. starfsemi6 :g m"ndi hins vegar svo l(ti fulltr$a1 sem n!mi hans !hrifum tunglsins ! t(ni floga%<stum. En g<gn hennar /( Aoser og Yunderlich er Arch Gahrg og #3 um %aup ! Periodicitas Catameniorum e%%i a s"nodic m!naa M02 \ M daga />ar ! meal A. athuganir engin s)!anleg tengsl ! s'r sta eftir Parchappe nean31 en f"rir anomalistic /perigee og apogee !3 ! MU2 \ M daga s%ili mi%la ath"gli.S)! ! mismun ! s"nodic og anomalistic m!naa P.29V

SchJeig 2U3 tel)ast ( >essu sam.andi1 a upph- >vags;ru1 sem er se"tt ( s(ari d<gum s"nodic og anomalistic m!nui1 me /held 'g1 en !n fulln-g)andi

s<nnunarg<gn3 framleislu >vags;ru sem 6n-stum samhlia t)!ningu f"rir !lag af heildar matar-i heldur 6. Hva hann en aallega l't >! f"lg)a henni1 helst f"rir framan arar se"ti ea E?%retionsprodu%ten1 var a ( langanD!fram r< athugana mi%ilv-gu stare"nd a >a gerir >-gilegan !%v<run. Hann h'lt !fram >essari ranns%n me mi%lum >ol fimm s"nodic m!nui ! sig ! m)<g samr-mdu lifnaarh-tti !fram vi truflanir sem heildarf)!rh- se"tt >vags;ru daglega. :g mun gefa sm!atrii af >essari athugun r< ( framt(inni s%rifin m(n1 og innihald mig h'r1 helstu s%il"ri til a r-a >a sama.
2U3

Haltu %)afti1 ranns%nir ! reglu.undnu ferlum. Xarlsruhe. &ri 289M.

Ear sem athugun fimm m!nui eftir langt er enn e%%i n-gileg til a .-ta f"rir !hrif randomness ! mealgildi einsta%ra daga1 svo sem "firfer sama er enn m)<g reglulegur1 >annig a vi vil)um1 me tilliti til f"rri gerar athugasemdir1 >essi al<gun >annig a leita a h)!lp til a %oma1 a vi t<%um ( stainn n!ms%eii og tengsl einsta%ra daga m!naarins ( auga1 eiga h!lfDm!naarlega t(ma.il svo. /S'rstaa gildi sem eru h! eftirfarandi s<fn er a finna ! m"ndunum ( lo% s%rifa SchJeig er.3 H'r er r< af f)!rh-um af se"ttu >vags;ru1 sem f-st fr! athugun N m!nuum SchJeig er. Eetta >;ir f"rstu t<luna M01O2V1 summan sem hef)ast ! f"rstu 2N d<gum s"nodic m!naar1 me n;)u tungli sem l og s! 2N. veri a lo%a se"tingu1 og seinni summu M012NW1 sem s%ildist $t ! 2N daga a seinni ,<gum s"nodic m!naar ."r)un1 og me 2W lo%a svo !1 svo a >v( hvert f)!rh-a ( 29 daga fellur me f"rri einn. The m!nui er tali a %e"ra aftur (1 >annig a Eannig1 til d-mis1 inniheldur sem var ! degi VO1 nema f"rir gildin f"rir dag VO1 sem var ! dag L til 29. Ea eru e%%i tilgreind ( >essum samt<lur T<lurnar f"rir eina athugun ! >eim N m!nuum1 en .-tt saman f"rir alla N. H!mar%sDog l!gmar%s summan eru undirstri%u ( >r;stingi. Sumir f)!rh-ir sem %oma fr! reglulegum h-tti1 eru meL v(sa til /.ls. t<flu ! .ls VW93.
Eins og ( upprunalegu t<fluna1 eru gildin vantar ( no%%ra daga1 eru >eir s%)ta og s%)ta gildin fara "fir upph-ir me. A >v( er varar 9 vantar d<gum l m!naar fr! upphafi m-linga h<fundar eru O1VW2 en gildin O19M01 O19MM og O1VNM respe%tiv s%)ta me eftirfarandi aferI Ear sem f"rst nema Gildin f"rir >essa f)ra daga sem um r-ir eru til staar ( ara m!nui1 sem a rei%na mealgildi ! >essum f)rum d<gum voru !%v<ru. Hins vegar g-ti >etta e%%i %omi ( sta .eint f"rir f"rsta m!nuinn f"rir vantar d<gum >v( >a s;nir a f"rsta m!nui ( SZP >ess dags sem gildi eru ( hlutfallinu er meiri gildi en mealtal annarra m!naa f"rir s<mu daga .Eess vegna1

Fimmtn daga samt2lur seyttra =vagsBru innan 5 synodic mnaar' "r nB1u tungli en l' % gr2mmum' =agnarinnar.

,agur m!naar L M

Evags;ru M01O2V M012NW

,agur m!naar 2W 2U

Evags;ru VM12MV V2108O

V 9 N W U 8 0 2O 22 2M 2V 29 2N

M01VMV M01VU2 M01UM9 VO1MNW VO18OM V21OU9L VO1089 V21OMN V219WU V21N9W 73'3>8 VM.OO9L V210VML

28 20 MO M2 MM MV M9 MN MW MU M8 M0 VO E;ir VO1NW8.

V2182V V21UWN V2192M VO188O VO1VV9 VO1OWML VO12NM VO1222 M01WW0 M01N0O 38'888 M012VML M01MO9L

Pealgildi >eim f)rum d<gum me >v( a margfalda me stulinum eftir demgemK_en hlutfall au%ist1 og eins og h'r a ofan 9 n$mer eru fengin. D F"rir upprunalegu t<fluna ( mi)u vantar gildi er mealtal af gildum daga milli sem >eir falla1 sam>"%%t. F"rir vantar athuganir ( lo% gildi er gert r! f"rir a O192V sem mealtal s(ustu gildum og upphafsgildi vi%omandi m!nui d!l%i /O19N8 og O1VWU3.

Einn telur n$ f)<ldi >essara f)!rh-a ( auga svo f"rst og fremst fellur ( sama auga sem .irtist aeins ( M me n!nast reglulegu g(rL tilnefnd st<um ! hverri hli af the .or undante%ning >)!st. Ef vi t!%na au%ningu og minn%un milli samfelldra gilda um d og D .ara eins og >a ( t<flunum ( Chap. # 1 Tafla er . og gerast og finnur einn /f)<ldi gilda ( s)!lfu s'r h'lt aftur samfellt3 aeins 8 stafir .re"tast og MM strengir1 > maur hefi .$ist $r samante%t ! sama magn af eli .re"tinga og strengi >egar alveg tilvil)un hent saman gildi /s.r. springa. # 3.
Sem afleiing af samante%t afer og e%%i sem mer%i um l<gm-ti flo%%sins er a (huga a hver tala ! einn lr'tt megin vi .ori er uppf"lling me l<gg)<f ( sama l!r'tta hinnar summu W212VW gr<mm1 og a sam%v-mt >v(1 h-%%un og l-%%un ! .!um hlium samhverft gert til hvers annars. En samante%t afer h)artars%inn e%%i hafa vald til a stilla gildi s'rhverrar lr'ttri s$lu ( reglulegum r<1 ef e%%i einst<% gildi h! reglu.

Ennfremur1 einn mega ta%a eftir >v( a summan af M01O2V1 sem /me daginn l upphafi3 hlusta ! 2N daga #a?andi tungl1 verulega /u.>... ( %ringum mi)a se"ting cuantum of l 2 \ M dagur3 er minni en summa VM12MV1 sem /me 2W til a ."r)a me3 2N daga fr! minn%andi tungl hlusta /hlutfall tvegg)a f)!rh-ir 21OOOO # 212OUM31 og a >essar tv-r upph-ir saman "firleitt ( st<u og st-r me n-stum minnstu og st-rstu1 sem M81888 og VM1M98 eru1 og respe%tiv M8 og 2V tilhe"ra sem ."r)un. A .-ta upp gildi f"rir undpaare og no%%ra daga ! svipaan h!tt en vi springa f"rr. # . gert ! !hrifum af veri1 f! o%%ur til summu unpaired V21OW21 VO1OUN f"rir par. Punurinn ! milli tvegg)a1 sem getur eins og !ur gefa o%%ur v(s.endingu um

hva 'g ! a .$ast ! vi.$nai1 er aeins O100W gr<mm1 en hann ! milli au%a og minn%a Poon V22O gr<mm1 og milli alv<ru h!mar%i og l!gmar%i summu VVWO gr<mm . Eetta eitt og s'r .endir til >ess a hi s(arnefnda er hins vegar e%%i eing<ngu tre"sta ! t-%if-ri. Gafnvel meira afgerandi en >a gengur $t ! eftirfarandi atriiI Ef einn segir st-r >vags;ru se"tingu af N m!nuir ( gegnum athugun1 finnum vi a >a dregur st<ugt fram ! s(ustu m!nuum f"rst vegna sumir >e%%tur %ringumst-ur. Ev( >a er /sam%v-mt Pitrechnung a s%)ta gildi3 ( 2 P!nui 2V1OOW gr<mm M 62M1U096 V. 62M1OU06 9 622WVU6 N 622.WMO6

E<gn hefst ( t<flum s(num1 af s'rst<%um !st-um1 hvers m!naar d!l% me ,agana f"rir n;)a tungl !. 4 ofangreindum samante%t1 'g ver a teng)a mig vi upprunalega .orum og h-gt er1 daginn f"rir n;tt tungl1 e%%i daginn f"rir n-sta n;)a tungli1 var .-tt vi summu f"rstu m!nui svo ! f"rir ara m!nui. Auvita er !hugalaus ( s)!lfu s'r1 >ar sem d<gum s"nodic m!nui sem >$ ."r)a a tel)a >egar >$ gerir .ara summu daga t(ma.ilinu fullu. 5ara svo er flutt near einnig til deildarinnar f"rir hvern m!nu ( #a?andi og minn%andi tungl. Hver m!naarlega d!l%ur f"rir h<fundi er s%ipt ( daga fr! #a?andi og minn%andi tungl. D 4 heild r< athugana gefa fr! MV7vem.er 289O til 20 Apr(l 2892. Ef n$ tungli er ( gangi hefur e%%i !hrif1 >! m"ndi hafa gert r! f"rir a >etta samfelld l-%%un er e%%i aeins s;nileg1 ef vi )afnvel ef vi t<%um <ll >essi m!nui1 en h!lfum m!nui eftir hvort <ru ( auga1 en >egar minn%andi tungl au%ning er #a?andi tungl veldur l-%%un ! se"tingu1 %omi fram >essir hlutir vera eins .re"tingu ! l-%%un og h-%%un. 7$ s%ulum s)! hvernig m!li %emur upp. Ea er fundi me s(ari f)!rh-ir f"rir hver)a 2N daga samfle"tt1 /n;)a tungl en l dag #a?andi1 fullt tungl talin l degi minn%andi tungl3I 2 P!nui ( upphafi. P . W.OUV gr<mm 6,esem.er6 W10VV11 M P!nui ( upphafi. P . W1M2N 6 1 desem.er 6WNU06 V m!nui1 ( upphafi. P. N198N 6 1 desem.er 6WN096 9 P!nui ( upphafi. P. N10N8 6 1 desem.er 6NWU06L N m!nuum1 f"rst um sinn. P . N.M8M 6 1 desem.er 6 WVV81 Eess vegna s;nir sig me einu undans%ildu meL tilnefnd minn%andi tungl (

9. P!nui1 sem %emur fram ( sam.andi vi au%na tungl ! sama m!naar fr! >eirri reglu1 alveg reglulega v(?l af h-%%un og l-%%un. En um undante%ningu1 getur >a a hluta r!ast ! e%%i n-gilega rlegur vi.$na hluta til veri vegna !framhaldandi m!naarlega hnignun ! >essum t(ma var alveg fr!.-rt a "firgn-fa reglu.undin f!1 sem hlustuu ! minn%andi tungl1 til >eirra raunverulega verm-ti minn%andi tungl ( 9. P!nuur vantar me sm- hans. 4 >v( s%"ni a f! hlutfall af #a?andi og minn%andi tungl til su%sessiv m!naarlega deildum athugun r<1 h! !framhaldandi l-%%un vegna t(ma.ilsins1 vil)um vi hvert t<lum f"rri .or vi mealtal talnanna milli sem h$n fellur1 .era >ar sem vi a set)a ( ast<u til a meta hversu fari sem hefur milli einsta%ra !%varana f"rir hinum ;msu deildum athugun r< stainn. /P. refilla.le. Ta.3 Eins og >$ geta s)!1 allir samm!la 8 &%v-i >! sam>"%%t a l!ta finna verm-ti minn%andi tungl er st-rri en va?andi og gildi Hlutfalli er alls staar m)<g n-rri )<fn. Endanleg niurstaa er s$ a t-ma magn af >vags;ru sem 212O8O mean ! hnigna og #a?andi tungl er # hega 21OOOO ea n!l-gt og 22 # 2O
Pinn%andi Poon W0VV WUNW WNU0 WN8U WN09 W2VW NWU0 WOO0 N21MUV #a?andi Poon W299 WM2N N8NO N98N NUMM N0N8 NWMO NM8M 9W1MUW Hlutfall 212M89 21O8U2 212M9W 21MOO0 212NM9 21OM00 21O2ON 212VUU 212O8O

Eftir >essa )!rn.rautum gamla s%oun a #a?andi tungl f"lla upp1 minn%andi e"ing l(%amans draga >! .urt1 en a hafa einhver)a !st-u. Auvita1 ranns%n af einni E?%retions.estandteiles enn e%%i a %oma ! almenna setningin. 7iurstaan sig geta veri allt minna dregin ( efa1 sem s<mu athuganir g-ti e%%i veri einhvern veginn laga. Ev( ( sundur a engin !st-a er til a efast um hollustu !horfanda1 hefur sama >eim >essa niurst<u er e%%i einu sinni Jrest leita eftir h'r fre%ar sumir !hrif anomalistic tungl hlaupa1 eftir sem 'g aftur seinna1 stundum mismunandi hlutfall af t(ni af svo%allaa trophic sveiflur ( se? daga t(ma.il1 s'r1 sem 'g )!ta1 heldr til.$nar a halda eins !st-ulausar ( n!tt$runni. :g .ar saman #a?andi og minn%andi tungl1 >v( >essi deild hefur vegur s'rsta%an !huga >eirra1 og deild ( l!gmar%i og h!mar%i summan en %emur m)<g n!l-gt1 >tt >eir /hugsanlega vegna >ess a e%%i enn rlegur vi.$na3 fellur e%%i saman n!%v-mlega me >a. S-ta alv<ru h!mar%sDog l!gmar%s upph-1 me 2V. og M8 sem upphaf1 svipaa mefer f"rir hvern m!nui samfellt1 >! er varamaur l-%%un og

h-%%un f)!rh-a sem vi fundum til a minn%a og au%a tungl me aeins einni undante%ningu1 )afnvel m)<g !n undante%ninga1 og ! samr-mi 8 einst<%um !%v<runum )afnvel meira !.erandi en me minn%andi og va?andi tungl. Til >ess a vera e%%i of lengi Jinded1 fara 'g "fir sams%ipti >essa $trei%ninga1 eins og >a -?last f"rri niurst<ur aeins <rl(ti au%in. Sameiginlegum vettvangi a >a >urfti a vera m)<g -s%ilegt a f! stafestingu ! <rum einsta%lingum sem sl!andi niurst<ur. SchJeig hefur gert einnig f"rir >etta a einhver)u le"ti me vieigandi athugunum sem hann geri vi s)!lfan sig ! annan einsta%ling1 en .ara eitthva eru !fram ( V m!nui1 og e%%i hafa sama !reianlei%a sam%v-mt eigin rei%ning1 en aeins a almennt Control !%varar f"rri til a >)na eru1 vegna >ess a efni hafi e%%i veri meal 5edingnissen alveg elilegt !stand1 >a var einnig gert vi matar-i er e%%i te%i1 og >a hefi samt vir%a m<rg <nnur truflandi augna.li%1 sem uppf"lla %r<fur n!%v-ma athugun var e%%i uppf"llt. ,aglegt magn af >vags;ru var einnig t-ma !n saman.urar minna en me hl)ur ( seinni einsta%lingur. :g vissi e%%i l!ta mig hins vegar um >essar athugasemdir halda a velli athuganir ( >essum seinni einsta%ling s<mu mefer og >eir sem r!nir hl)ur ! sig1 ( >eirri von a eitthva umfangsmeiri reglule"si m-tti .il mti um 2N daga upph-irF og gefa h'r niurst<ur sem >urfa a vera undrandi1 ( raun1 me mi%illi samningi s(num vi niurst<ur1 sem veita eigin athugunum SchJeig er m)<g vel >egi.
Eftirfarandi tafla s;nir niurst<ur >r)! fulla m!nui eru eing<ngu drst1 sem einnig n$verandi .rot $r m!nui athugun en a halda f"rir alla m!nui hlist-um mealt<l1 vinstri hliar. Eins og f"rir inns%ot sumra vantar gildi Aferinni var ( t<flunni h'r a framan. Pargfalda f' f"rir f"rstu 9 vantar gildi /S)! refilla.le. P"nd3

Aftur vi til%"nningar ( framvindu >essara f)!rh-a1 a undans%ildum meL tilnefnt1 full%omi reglulega1 aftur er summan af VW2M1 sem hlustuu ! 2N daga fr! minn%andi tungli vali meiri en summan af M8091 m)$%ur >essum 2N d<gum #a?andi tungl hlustai og efnist<%in ( sta
Fimmtn daga samt2lur seyttra =vagsBru innan 7 synodic mnaar' "r nB1u tungli en 1 til' % ramma' til a second einsta ling .

,agur m!naar L M V 9 N W U

Evags;ru MU09 M0VUL M8UU M0NN VOVW V2W0 VMUN

,agur m!naar Evags;ru 2W 2U 28 20 MO M2 MM VW2M V9W0L VNM0 V9N2 VVUO VMVU V2V2

8 0 2O 22 2M 2V 29 2N

VVUU V9NN VNO8 VNUN VV9ML V9OOL VNV8L 766$

MV M9 MN MW MU M8 M0 VO

VOM0 M0N2 M808 M8V2 VOW9L VOOWL M8W8L 3;7;

og st-r til fulls h!mar% og l!gmar%. The fullur h!mar% og l!gmar% summa1 respe%tiv VWW0 og MUVU tilhe"ra 2N >.e. og VO en ( upphafi1 sem er fr!.rugi >v( aeins l degi !rdaga ! hnigna og #a?andi tungl1 og ( %ringum M daga fr! >v( snemma ! d<gum h!mar%sDog l!gmar%s summan af f"rri r<inni. Seg)um h'r aftur heildart<lur f"rir sta%t og p<ru daga1 finnum vi respe%tiv V1MNN og V12N21 >.e. aeins er munur ! O.2O91 sem er v(s.ending um hva ! a .$ast um af handahfi1 > munurinn milli h!mar%s og l!gmar%s summu O0VM er ! milli minn%andi og va?andi Poon O8UM. F"rir hver)a athugun m!nui sem vi f!um me >v( a vi t!%na samsvarandi athugun m!nui h)! sama t<luor og ( ><gn1
M P!nui ( upphafi. P . O1088 1111 A57. P. 21OUW V P!nui ( upphafi. P. O10MO 1111 A57. P. 219O8 9 P!nui ( upphafi. P. O108W 1111 A57. 212M8 P.

Svo aftur a une?ceptional s%ipti ! h-%%un og l-%%un !n tilvil)un eins og hl)ur samfellt l-%%un "ri s;nilegt. E%%i minna %om fullt h!mar%i og l!gmar%i summan >rigg)a m!naa fresti af >essari .re"tingu. Ef vi saman aftur hver)um af ofangreindum gildum me >eim aferum sem >eir milli sem h$n liggur1 f! o%%urI
A57. P. 2OUW 2M9M 29O8 2MW8 9009 Qun. P. O0N9 O10MO O0NV O08W V82V Hlutfall 212MU0 21VNOO 219UUN 21M8WO 21VO0U

7!ms%eii gildi f"rir hvern dag s"nodic m!naar er allt of regluleg f"rir einsta%linga1 eins og >essi g-ti draga <rugga !l"%tun um stasetningu og st-r h!mar% >eirra og l!gmar%i1 og passa v-nta m-tti ( milli1 >tt hann s' >essi me tilliti

til st<u h!mar%s hefur /allt a l dag3 ( stainn1 ! hinn .ginn er h-gt a finna ( >rigg)a daga samt<lur ! tveimur alveg st<ugt a l!gmar%i ! se%$ndu /L daginn eftir n;tt tungl31 h!mar%s M2 /PidJa" milli V o%t og s(asta !rsf)rungi.3 +g meina daglega minn%andi1 me ><gulli respe%tiv N19UU og U1M08 gr<mm /( N m!nui31 me <rum einst<%um O1V0N og O10WM gr<mm /( V m!nui31 sem "gg)andi eru sl!andi aftur m)<g verur. A s)!lfs<gu er h-gt a hafa ( huga a h!mar%sDog l!gmar%s e%%i a vera 2 \ M m!nui l! ( sundur1 eins og ( tilfelli af reglu.undnum !hrifum per se1 og a .$ast $t fr! hlist-an h!tt me veurfr-ilega PondeineinflSssen1 hins vegar1 l(%legri !st-a f"rir >essum ast-um er h'r a nean l!ta upp. E%%i !n !huga er /me M2 og M sem lei daga3 til a f"lg)ast hlutf<llunum ! milli h!mar%sDog minnst >rigg)a daga f-rslurnar aftur me >v( a einst<%um m!nui til >ess a %anna a hve mi%lu le"ti sams%iptum sem ! s'r sta ! milli >eirra er. Til athugunar f"rir f!um athugunum sem hafa stula a hvers miils1 n!nari !%v-um ( sam.andi aftur undarlega m)$%ur fr! l(ti s(n ! milli og fr! mealtals heildarflatarm!l hlutfallsins. atlista >eirra1 og mealgildi !%v<run f"rir 8 helstu !f<ngum1 sem 'g hef gert er n$ s%ipst)ri h'r f"rir .revit". & !hrifum tunglsins ! veri sem vi h<fum s' a athugasemd nema stigum og vesti.ules ! tunglinu /perigee og Apogee3 !hrif. Ea er e%%i l(%legt er h'r ! eftir sem hann s cheinen >egar sama me tilliti til >ess a hafa !hrif ! l(fr-na l(fi tilfelli er 283 . Athuganir SchJeig er veitt t-%if-ri til a s%oa >etta atrii1 >ar sem hann .enti ! >-tti nema Apsidentage ( athugasemdum s(num. Hann s)!lfur viur%ennir !hrif ! apses1 og gefur .ls NWff s%rifa hans samante%t af gildum f"rir Apsidentage og n-stu daga1 og eftir >a var apogee er a set)a ( sundur sm! meira >vags;ru en ! perigee.
283

E$ getur honum hugsa meira svo en eftir framangreindum athugasemdum Periodus SchJeig er et reditus

catameniorum er ( >e%%ta n-r me hlutf<llum anomalistic m!nui.

4 raun getur >$ alveg eins vel !l"%ta !hrif ! apses1 sem stigum athuganir hans. Hins vegar langar mig a hafa ( huga a >eir eru e%%i !fram ngu lengi til a agreina !hrif .-i h-gri1 svo a ta%a >a $t af the .urt ligg)andi fr! tunglinu ! vi.$nai sem rofi reglu.undin niurst<um og gagn%v-mri truflun af >essum tveimur !hrif ! athuganir hans er1 og >a getur m)<g vel veri !st-a >ess a vi erum h!mar% og l!gmar% !fanga !hrif er e%%i til2 \ M s"nodic m!nui fannst sundur1 og .ara eins og h!mar% og l!gmar% ! anomalistic !hrif er e%%i n!%v-mlega /> n-rri3 til 2 \ M anomalistic m!nui a finna f)arl-g fr! hvor <rum.
Ea %oma ( athugasemdum SchJeig er W apogees !ur1 en allt t(ma.ili fr! 9 til MM af s"nodic m!nui /7eJ Poon >ar1 eins og alltaf1 er talin l3 getur veri tmur1 og flestir >eirra /9 >eirra3 falla ( minn%andi tungli1 en hins vegar N perigees sem eiga s'r sta ! hann fr! "fir r$m 0 til 2U halda s"nodic m!nui1 svo aallega seinni helmingur #a?andi tungl tilhe"ra 203 . &hrif ! Apogee verur >v( f"rst og fremst fl%i af minn%andi tungl1 ( >v( perigee af h!lfu #a?andi tungl1 og >annig .irtast trufla og <fugt. Hefi athuganir haldi !fram lengur1 >annig a >etta m"ndi %oma ( veg f"rir truflun af f"rir sig1 >ar sem >rep og apses e%%i a fara sams(a hvert <ru.

203

Apogee suzessiv 9. M M0 MU M9 MM Perigee 2U 2W 2N 2V 0

#i r-um n$ ( huga a vi urum h'r eftir aeins %oma n$ hafa a v-nta eins og l(till eins og !ur1 athuganir h<fundar1 eins og >a er .ara n$na gerist f"rir s"nodic Einnig ( tengslum vi anomalistic tungl hlaupa1 ! svipaan h!tt. Ea verur a muna h'r a anomalistic m!nui MU 2 \ M hefur daga sem h'r .-tt vi M8 d<gum. 4 29 daga samt<lur vi a finna eftirfarandiI
Hl"smnaarlega "1rh@ir s ilst =vagsBru % 5 anomalistic mnaa "r 0Aogee en l' % gr2mmum' o" Silence. 38.

,agur m!naar L M V 9 N W U 8 0 2O 22 2M 2V 29
MO3

Evags;ru MU1WMN MU12WU MW10NM 36'$86 MU1M82 MU1NW2 MU.WU0 M81VUV M81VVUL M01O20 M01NNW M01W9M M018OML M01M8OL

,agur m!naar 2N 2W 2U 28 20 MO M2 MM MV M9 MN MW MU M8

Evags;ru M01WWW VO12M9 VO1VV0 8'7785 VO1O2O M01UVO M01W2M M81028 M8 0N9L M81MUM MU1UVN MU1W90 MU1980L M81O22L

Ear sem U dagar eru tv<falt ! Apogee1 hver um sig ( upphafi og vi lo% athugunart(ma r< af upprunalegu1 svo eru samante%t ! >v( mealgildi af >eim GE te%in. Til #ollmachung of M8 ,agur eitt daga >urfti a vera tv<falt taldir no%%rum sinnum.

Hl"smnaarlega "1rh@ir seytt =vagsBru % 8 anomatistischen mnaa "r 0Aogee en l' % gr2mmum "yrir arar einsta a 31. .

,agur m!naar L M

Evags;ru M828 MU0W

,agur m!naar 2N 2W

Evags;ru VM90 VMU2

V 9 N W U 8 0 2O 22 2M 2V 29
M23

MU8V 3616 MUM9 M80O M8WWL M00OL M0OW VOOO VOUV V2OV VMNML VVO2L

2U 28 20 MO M2 MM MV M9 MN MW MU M8

VM89 7>51 VV9V V2UU VMO2L VOUUL V2W2 VOWU M009 M0W9 M82NL MUWWL

#innslu upprunalegum g<gnum var .ara eins og ( f"rra t<flunni.

Ea er s' um a l!gmar%sDog h!mar%s upph- ( hl)ur og annar einsta%lingur n!%v-mlega sama sama t(ma.il1 >.e. 29 daga1 sem respe%tiv me 9. og 28. . 5"r)a Einnig a %oma fram $r reglulegum h-tti1 meLTilnefnd staur hafa n!nast s<mu ast-ur. Allt >etta .endir til meira en tilvil)un.
Hlutfalli ! milli h!mar%s og l!gmar%s summa er ( m)<g n!nu samr!i vi >a sem fannst f"rir s"nodic hlaupa. Ea hefur nefnilega eins Hlut"all a" hmar s til lgmar s summan

@fir s"nodic ! Hush. . 2122WV

( tengslum vi anomalistic L1 2M0V

( hinu nd 21V9OW 21V20M Summur >eirra sta%t og p<ru daga ><gu ! M01NMV og MU1UW81 21UNN munur a >egar annar ndivuiduum M0VO og V2VUF munur O1MOU. En munurinn milli h!mar%s og l!gmar%s summan ! SchJeig VVU01 vi hinn einsta%linginn er O18VN. 4 >rigg)a daga samt<lur h-gt a finna f"rir l!gmar%s hl)ur me 9020 til 2N1 h!mar%s me UOOW ! MN ! anomalistic m!nui1 falla sem lei d<gum >egar apogee l. St<u l!gmar%i samsvarar Pi st<u perigee1 en h!mar% er V dagar fr! Apogee. Punurinn ! milli l!gmar%sDog h!mar%s er )afnvel enn meiri en s"nodic h'rna. 4 <rum einst<%um h!mar%s af V daga nemur O1899 g fellur ( n!munda vi f"rri saman og )afnvel n-r til the apogee1 >.e. ! MW sem Pitteltag1 en l!gmar%s O19WN1 2O. sem tilhe"ra Pitteltag v(%ur verulega fr! f"rri einn. & 2N. sem Pitteltag h'r %emur summu ONUO. Ef >$ !tt /me apses meina daga3 me .einni eftirf<r "firlit "fir >rigg)a daga fr! Apogee og perigee augans1 er >a ( l)s ( SZP respe%tiv ( N m!nui og V m!nui ! ><gul ! hinum nd Apogee N1WUU O1W9O

N1V90 O1N8M perigee

:g hef fari ( svona sm!atrii ! umf)<llun >essara athugana1 e%%i aeins vegna >ess a >eir eru >eir einu sem geta >)na ! um.rot ! tilte%nu !.endingu ( sam.andi vi tungl !hrif1 en einnig vegna >ess a >eir eru ! <llum aeins d-mi um n!%v-m #erfolges tungl !hrif l(fveran til.o sem 'g veit um1 og vegna >ess a >eir umr-a var ><rf1 >"ngd1 hva >eir legg)a !herslu !. Eetta mi%i !."rg >au innihalda1 )afnvel eftir umf)<llunar a munurinn fundust e%%i hv(la ! aeins tilvil)un1 einn er1 a s)!lfs<gu1 !ur en maur getur >annig halda <rugglega finna niurst<u v(sinda1 n' s%al .$ast vi re"nslulausn af <rum sem m!li1 e%%i a vera .le%%t af sumum vanr-%t stare"nd ( ranns%num einum !he"rnarfulltr$a. G-ti a m(nu mati a leita aeins ( sl(%u .urtDligg)andi fr! tunglinu hafa !hrif ! n!ms%eii1 en eins og >etta um m!naarlega t(ma.il svi%ari ! og vann st<ugt ! .!a m!li. E$ manst %anns%i a Landfr-ileg sn$ningur t(ma.il slinni /MU1MW mittl. ,ail"3 fellur m)<g n!i me t(ma.ili anomalistic m!nui /MU1NNN dagar3. En f"rir utan >a a >a er engin !st-a1 og >v( meiri !hrif en ! einn af Lunar t(ma.il til a %oma MM3 1 einnig h!mar%sD og l!gmar%s !hrif s;nir greinilega Apsidentagen ( sam.andi1 og !hrif ! s"nodic m!nui getur veri ( verulega mismunandi lengd sama /M01NVO dagar3 e%%i a rugla saman vi !hrif fr! t(ma.ili sl sn$ningi. Au% >ess1 en >a er erfitt a hugsa um no%%u anna. Tilvil)un1 endurn;)un og framhald >essara athugana er >egar veri naus"nlegt til fleiri n!%v-mlega eftir greina og geta1 eins og >a a le"fa aeins fimm m!naa !framhaldandi athuganir h<fundar greina !hrif tunglsins >rep apses.
MM3

Sam%v-mt n;)ustu ranns%n dRArrestRs sem hafa eins tauga Ander og Carlini gert ( ranns%n1 s%al legg)a

ofan sn$ningur starfi1 hitastig .re"ting ! 2 [1 M0OM C. slar aftur fer. /Sitzungs.er. Sa?on. Soc. 2.8NV. P. U023

En "firleitt l(%lega ( f"rri athugasemdum SchJeig er mi%lu hvet)a og ! sama t(ma hvet)a >! til a vera s$ sama endurn;)un1 framhald1 .re"ting. &hrif tunglsins ! tilte%nu >!ttur af um.rot veri h'an verulega ng til a einnig %oma fram me e%%i of langurD!fram tilraunum getur1 og tilt<lulega strum sam%omulagi um a hlutfallslegt mat ! einst<%um m!naarlega t(ma.il1 og ( tveimur !he"rnarfulltr$um me tilliti staar vi hvert anna1 .;ur upp ! m<gulei%a ! e%%i of erfitt a uppg<tva r'ttarsam.andi1 )! >a fer svo mi%i von a >$ g-tir .ara getur e%%i fundi !st-u til a vantraust h'r1 en gera >! aeins fr! gagnst-a s)narhornum1 endurte%ning ! athugunum -s%ilegt m"ndi s;na frumvarpinu en >a er n$ ( <llum tilvi%um ( hag tungl !hrif gerir %r<fu til sem "firD"firgn-fandi l(%ur. Ea er algengt )<r v-ri as%ilna hlutf<ll einhver <nnur efni1 ein%um af >vagefni og %ols;ru1 vers%ulda meiri ath"gli en >vags;ru1 er aeins a s)!lfs<gu auveld !%v<run ( langan !framhaldandi athuganir mun alltaf hafa ( huga. ^tti ( raun tungl hlaupa t)! veruleg !hrif ! um.rot1 ea a missa !ur aired >!ttur e%%i alveg $t af augum1 h'lt lagalega .r'fas%ipti t(ni milli eftir stofnun l(fveru1 mundi >! l(%a e%%i s%r(ti finna getur1 ef sl(% !hrif r'tti ea svo .r'fas%ipti vi <nnur

s)!lfr! ferli1 og sumt af >v( sem er tali vins-lt dm1 >v( >a er auvita e%%i n!%v-mlega fram1 g-tu haft !st-u eftir a >a hefur .ara hra%tar svo l(ti n!%v-mur. :g vil %oma aftur til efni ( >essu sam.andi1 sem 'g m-lt me prfi h'r a ofan1 h'r ( no%%rum orum. Eftir m)<g almenn sam>"%%t r-%tun minn%ar me va?andi tungl1 me minn%andi1 )!1 e%%i algengt a he"ra >! %ropfig ea a ta%ast ! vi >! sem tr"gg)a >a er e%%i a efast um >a. ndes s' e%%i !greiningur svo lengi vegna >ess a efa hans1 a >egar einhver te%ur vandr-i a veita fleiri samfellda r< af athugunum m-ld ( f)<lda s)$%linga. Svo hefur e%%i gerst vi mig1 heldur finnst m'r ( l-%nisfr-i rith<funda aeins almennar uppl;singar um n$1 eins langt og 'g veit >!1 fre%ar en a tala gegn !hrifum. Star% /. General Pathol S MU03 mun hafa sama )afnvel liti af <rum 6tel)andi sinnum61 nema Heusinger /Aecherch. . WVW3 hallast a ta%mar%a >essi !hrif ! nonDg<mlum goiters af sog-a n!tt$ru. Hins vegar1 >ar sem >essi eru einmitt >eir >ar sem maur g-ti .$ist vi til%omu !hrifum mest D >v( ! g<mlum traustum innl!num vir%ar e%%ert meira D svo >etta er hagst-ari en v-ri >-gilegur a t$l%a til a ta%a hafa !hrif. Einnig ! <rum -?lum til tunglsins hafa !hrif. Svona1 ( sundur fr! margv(slega eldri me uppl;singum um >a undanfari ( 7ie.erding ( sm!u letri /The Poon !hrif. YSrz..1 289M.3 Full"rir P)<g >'tt !hrif ! tungli ! eftir m;ri og hl'um hita%<st oft eftir ( mars sv-i PilzanschJellungen og .)$gur . 7!nari uppl;singar en >a hefur vissulega e%%i gefi. &l(%a sumir langvinnir h$s)$%dmum !hrif tunglsins eru m)<g. 4 vi.t vi eldri uppl;singar 5ennet er MV3 og Penuret er M93 um a 'g fundi fleiri n;legar v(s.endingu um Ed. G<rg ( %"nningu >ess ! s%alegum !hrifum sur-num loftslagi. 6 P. MM1 >ar sem m)<g !%vei a minnsta %osti undir hita.eltinu1 >essi !hrif m"ndi vera.
MV3 M93

Theatrum ta.idorum p. 08 00 Eftir Arago ( Annuaire hella 28VV. p. M9O

Eins og f"rir the !hrif ! grur ! pl<ntum1 svo eru sumir dmar1 eins og til sl!andi tungl !hrif1 hra%tar me )!%v-um prfum1 n!%v-mari tilraunir ! spurningunni um hugsanlega l(til !hrif ea v(%)andi PondsperiodizitKt ( grri ! pl<ntum e%%i er vita til m(n. Pargir uppl;singar um sur-num l<ndum m"ndu gefa til %"nna a >a er !.erandi eins og me o%%ur !hrifum ea PondsperiodizitKt1 en einnig s%ortir >essar uppl;singar1 alla n!%v-mni. EI. 0ndr/mslo"t og ha5ita5ility a" tunglinu. Lo%s tungli enn allt mun gera the l<g.r)tur a athl-gi og molester hans til s%ammar. Eins og vitur h-na v(sindi hafi gegac%ert um hann1 lo%sins s;nir sig1 gullnu egg er vitrari en h-na. Eeir s<gu a hann v-ri he"rnarlaus egg1 > h$n var .lindur h-na. Ea -tti a vera f-r um a halda e%%ert vatn1 e%%ert loft1 e%%ert lifandi s!l ! >a. 7$ %ann a ( einu vatn1 getur >a veri ( lofti1 er hagt a .$a s!lir ! >a. Ea er glei og sigur f"rir ,reamers. Having had the sami v(sindi eins lengi

mtm-lt1 vera >eir a )!ta ! grundvelli mest (tarlegur $trei%ningum vi einn af (tarlegu fulltr$i dag >eirraI hugs)nafl% voru r'tt. +g ,reamer hafi enga la.orious $trei%ninga >arf til a s)!1 hvaa e%%i a s)!1 og enn er >ar. En e%%i aeins f"lgt1 en einnig h!>raur til er fallegasta v(sindi hefur ,reamersI Allt sem vatn1 loft1 verurnar1 sem vi s)!um e%%ert ! >essa hli af tunglinu hli v(sindanna ! langt hli geta veri til staar eftir n;)ustu niurst<u. E! hafa hins vegar e%%i %omast athugun. Svo hva >a er eins og vatn og loft vegna >ess hversu s%epnur l(ta $t eins og >a sem >eir gera1 hva !standi er me >eirra h$s1 g<tur1 gara1 s%ga1 svium1 til a !%vara >etta1 er aftur hrein spurning um ,reamersF st)<rnufr-ingar f-r um a gera neitt f"rr en >eir finna lo%sins s)nau%a1 sem >eir s)! ( gegnum tungli1 >ar sem >eir munu >! finna a >a er n!%v-mlega eins og >a er tali a draumramenn. & sama t(ma hafa >eir fegurstu lei%sv-i f"rir fantas(um hennar1 vera sem er handan tungli sannur .lo%% f)all f"rir >!1 og hver tungl f"rsta ma( ntt1 e%%ert vill v(sindi ( l<ngum s%i%%)um ( Spoo% afst;ra me form$lur >eirra1 .endir %ross "fir annan1 gerir .andstri% til hinna1 h$n hefur opna %assi Panda er einu sinni1 og n$ hefur hagr-i sem leiir af >v(. Hva heldur var >a vegna >ess1 eins og >a gerist1 a eftir Schleiden h<fu %unng)<rt en .ara sem Herald of Science vi the ladies upph!ttI Ea er e%%i h-gt a tungl .$sv-i1 e?claims v(sindi ( einu1 6Pr Schleiden1 varlega1 >a getur samt (.$ar tunglsins gefa1 6sem a s)!lfs<gu er hugs)nafl% vissi f"rir l<ngu. Hva var >a= ! a l(till l(till hlutur. #(sindi hafi !ur a 5lettur ( tunglinu sett rangt. 7$ hefur h$n sett >a r'tt. Hversu margir pun%tar geta veri svo rangt ( v(sindum er a l(till l(till hlutur1 a munurinn ! a .reiurDf"lgir henni enn ( dag. Auvita1 >a var punctum saliens af tunglinu. Eeir re"ndu svo langt a seg)a a h)arta hans var ! r<ngum st<um. Sem viur%ennt r'ttan sta1 verur l(%lega a vera m)<g %unnuglegt vi tungli. 4 sannlei%a1 >a var s! sem leiir svo viss hross ! tunglinu <%ut-%i ! taumana1 eins og Apollo af slinni vagn. +g eftir >a a >$ getur aeins r!legg)a um a. En1 >$ sp"r1 hva er >a ! s(asta= Hva er n; uppg<tvun a ef e%%i tungli s)!lft1 en <ll s)narmi htar a stre"ma fr! tunglinu= 4 stare"nd1 uppg<tvun sem n!nast eins og e%%ert hl)1 og enn raunverulega frammi sl(%a r<s%un svo einfalt uppg<tvunI &herslan ! tunglinu e%%i fellur me mi)u >ess. +g vegna >ess a hann var e%%i svo tilvil)un1 eins og >$ vildi !ur talin m!l a s)!lfs<gu1 mest fram$rs%arandi !st-ur gegn ha.ita.ilit" tunglsins vilt e%%i m-ta1 ea aeins vil)a til a m-ta ! miri lei1 me aeins veraldlegum1 e%%i annars heims helmingur af tunglinu . m-ta Svo >eirri hli sem sn;r fr! o%%ur hli af tunglinu s%al ."gg= En getur um (.$a tunglsins utan .ora steina= Ea getur maur tr$i alvarlega a loft og vatn1 s%il"ri l(fr-nna l(f1 eru til staar ! langt hli tunglsins1 ef >eir eru sem vantar ! frammi= +g hva getur >ungami)u st<u til a .re"ta >essu= 7$1 ef tr$in getur flutt f)<ll1 svo 'g mun leitast vi a .$a til tr$ .a%a me tilf-rslu

! 5ergen. Le"fu o%%ur a ."r)a fr! )<rinni. & h!um f)<llum o%%ar lofti er m)<g >unnt1 >a m"ndi vera no%%rir %(lmetrar h!r1 einn m"ndi l(a e%%ert loft meiri1 n' vantar vegna s%orts ! steJing ! mat f"rir $r%omu og >ar af leiandi af vatni >ar. F)<llin m"ndi >v( re%a svo .er og tm af vatni og hr)strugt og .er engan !v<?t ( himininn eins f)<llin ! tunglinu sn$i o%%ur s(u1 )! en <ll o%%ar stendur frammi f"rir hli tunglsins. 7$ s%ulum vi >egar >etta (m"ndaar himininn h!r f)<ll hugsa allt sett saman ! einni hli ! )<rinni1 svo a >eir hrannast upp ! allri >essari s(u sem heildst-a massa ea h!sl'ttu ( f)<llunum. Svo n$ m"ndi >etta allt hli af the ver<ld ( %rafti h- >ess .er1 tmur a vatni1 vera loftt-mt og allt vatn1 loft1 l(fr-n v-ri a finna aeins ! hinum megin ! )<rinni1 sem fulltr$a sl'ttum. Fre%ar en losa hluta af massa )arar1 en ein >arf aeins !herslur >eirra svo .r)!laur a hugsa um mi)u atrii sem hann l(%a v-ri meira f"rir einn en a hinum megin1 svo >$ >"rftir sama !rangri1 svo m"ndi fre%ar >"ngdarmi)a1 sem hli h-%%air um f)all hli1 hega s'r ! hli n-r honum en fl<tu hliina. G-)a1 >a er en .ara moons. S$ hli ! tunglinu frammi o%%ur er t<luvert lengra fr! >ungami)u tunglsins1 me >etta eins %onar f)<ll ! sama ea $tilo%a tilte%in Pealst"r%ur "fir.ori va%ti1 eins og >essir af o%%ur sn;r1 sem er me l-gri st<u vi sama. F"rrverandi er >v( tm af lofti1 vatni1 l(fvera1 %emur ( veg f"rir >a e%%ert1 a allt >etta er ( .oi ! se%$ndu. Eetta er uppg<tvun Hansen1 The fr-gur Gotha st)<rnufr-ingar1 til hvers vi eigum .estu f"rri $trei%ninga ! svoDerfiar hre"fingar tunglsins. Hann hefur f-rt $t me saman.uri ! eldri og fleiri n;legar athuganir ! hre"fingu tunglsins1 a !hersla ! tunglinu sn;r fr! o%%ur hli hennar t<luvert n-r en frammi vi o%%ur1 me s%(rs%otun e%%i einsleitur massi dreifingu fellur e%%i saman vi mi)u tunglsins1 en dista %ringum 8 landfr-ilegum %(lmetra til hliar vi mi)u stig af o%%ur. +g Hansen s)!lfur dregur >! !l"%tun -tla til ha.ita.ilit" hliar tunglsins. Tungli hefur h'r enn og aftur sanna dularfulla verur hans. LaJ ( raun hann h'lt ! .a% vi f)<llin1 stum vi frammi >essu f)alli1 en e%%i hugsa um >a sem %onan m(n vieigandi a set)a >a ! .a% vi f)<llin eru anna fl% sem .;r. Hann svei% le"ndarm!l hans en .ara eftir a >a var sanna a hann hafi haft s(n le"ndarm!l til a sanna a hann hefi en svo.
Ear uppg<tvun Hansen er enn e%%i liinn varla vita a o%%ur og s%ila.oin sem hann er ur ( eins langt og 'g veit ( >;s%u1 >annig a 'g held a margir sem a %unng)<ra greia ef 'g -tti a senda >etta ( .%staflegri >;ingu. Ea er a finna ( .r'fi fr! >ri)a Hansen 7vem.er 28N9 ! ens%u Astronomem loftgur ( Gournal of the Ao"al Astronomical Societ"1 #ol *#. &ri 28N9. 2O nvem.er 4 .r'finu er fr! einum af Ao"al Astronomical Soc. .eint ritger um %enningar um a tala um tungli f"lgir og fram%v-ma titilinnI 6. um ."ggingu n;tt .or1 og ! sumum st<um ( Lunar Theor" fer eftir S%<pulag tunglsins gagnvart Centre >ess Gravit"6 F"rsti hluti af .r'finu1 sem v(sar til >ess Lunar .orum1 fara 'g !1 og1 sem teng)ast efni o%%ar1 s(asta er eins og h'r segirI . 67$ er 'g %ominn til ast-ur sem e%%i hefur veri dregi ( tungl %enningu ( huga The tr$legur ast-ur1 sem ein%enna hverfi hre"fingu tunglsins1 .i)a um m!l sem er massi tunglsins1 s'rsta%a !standiF og %enning !%varar >etta sem >;ir a treguv-gi me tilliti til helstu !s1 sem er rad(us ve%tor n-rri sams(a1 verur a vera minnsti1. treguv-gi gagnvart sn$ningi !snum en mest

af >remur augna.li% af tregu af Lunar massa ! grundvelli >essarar reglu1 er >a . sam>"%%)a n-st a l<gun af tunglinu er spor.augaform sem mesta !s er rad(us ve%tor sams(a n!l-gt Athugunarlista hefur hins vegar hinga til e%%i stafest >essa forsendu >etta voru1 til d-mis1 >etta !s til einn af hinum tveimur sem M2. # MO1 einn hefi >! og ( %rafti li.ration .re"tilei%a ( h!lfDmoon >verm!l M 6eru s)!anleg. En 'g hef geta til a <last fr! athugunum ! tungl >verm!l engin mer%)anlegur til.rigi af >essu tagi1 og ef s)!lft -tti raunverulega til !s til.rigi vi tungli s%al >a mi%i a vera minni en f-st vi ofan hlutfall. Zndir >essum %ringumst-um1 >a er e%%ert eftir nema a gera r! f"rir a inni ( tunglinu af )<fnum >'ttlei%a1 og a >etta1 munurinn ! augna.li% af tregu fer1 sem fl-%ir %enningar um hverfi hre"fingu tunglsins. Eetta er f"lgt f"rst tengd >eirri spurningu hvort r'tt eins og me )<rinni1 mi)u ! m"ndinni af tunglinu fellur me s<mu !herslur1 sem hefur veri alltaf gert r! ea hvort um st<u >essara tvegg)a pun%ta fr!.rugin hvert anna= Ef hi s(arnefnda ( raun veri a r-a1 >! sum l<g f"rir >"ngsli innri m-tti finna1 sam%v-mt henni treguv-gi1 sem v(sar til >ess rad(us ve%tor n-rri sams(a helstu !s1 minnsti <llum >remur1 )afnvel ef l<gun af a.Jiche tungli me .ullet. 6 11 Ear sem 'g var me a !%vara >-tti tungl spor.raut1 sem 'g talai ofan1 uppte%inn1 a s'r 'g ranns%n >essari spurningu1 og .enti $t eins og a afleiing af >eim hefur %omist a tungli athuganir sameina alveg >! /Alveg samm!la31 mun ! milli >annig a stasetning tvegg)a pun%ta sem v(sa er til1 s)! /lassen. 6 6Let 1 1 1 ! >ungami)u1 >annig a >r)$ hnit mipun%t the Poon me tilliti til geisla genafer)u sem er n!l-gt samhlia1 lr'tt ! mi.aug og hornr'tt ! .-i1 >! %enningu s;nir >! sem og er vel h-gt a !%vara me athugunum ! mean aeins me mi%lum erfilei%um1 ef vi <ll1 er h-gt a !%vara. stuullinn vi er a litlum st-rum er )afn Fr!vi%sstuullinn af lengd perigee1 og !hrif er >ess vegna a mi%lu le"ti aeins S$ stare"nd sem er au%i ea minn%a lengd perigee a st<ugu st-r f"rir. gefa GrennJicher Athuganir D 2 6.O21 og >essari st-r er s)!lft !%vara me mi%illi vissu1 aeins 'g >arf h'r muna ast-ur sem geta getur t)! !hrif ! st-r af >essum magni. Er!tt f"rir alla um<nnun1 til a losa um fr!.rigi af st)<rnum villur af >eim t-%)um1 m)$%ur en vita er a vera m)<g oft ! tilte%nu +.servator" fr!.rigi ! !%vena ! annan +.servator" ( eina !tt1 norur ea suur $r1 og >a er l)st a s%e%%)u sem fr!vi%inu af >essu tagi1 ef >a er til staar til a !%vara verur a affizieren. T<lugildi sem f-st f"rir >essa magns er svo grundvallaratrium samanlagur ofangreindri samr-ma og st<ug villa ! segul!ttar 6 6:g ver a "firgefa spurningu !%venir hvort vi GreenJich m-lingar1 svo mist<% er a gera r! f"rir og gefa >a eigin dmgreind .r!1 >v( >$ .est me allar ast-ur >arna athuganir verur a vera >e%%tur sem forst<umaur GreenJich +.servator"1 en gat e%%i h)!lpa almennt a v(sa til >ess m<gulei%a1 )! fannst m'r impelled a minnast sama gegn >'r. 6 6The hnit m! !%vara me >v( li.ration af tungli1 og hef 'g %omist a eftirfarandi mer%ilega setningu um >a. 6 .Ef yng armija og miju eru ekki tilviljun a tala um tungli, svo allir truflunum stular a margfal a fyrir mealtal leng af stugum ttur sem er fall af %tlu ra us vektor fjarl%g milli essara tveggja +unkta. /egar miju tungli er lengra $urtu en $renni e+li okkur, annig a etta ttur er minna en einn, en ef fyrrveran i er n%r okkur en seinni, tturinn er st%rri en einn. . 6P-lingarnar !%vea a >essi >!ttur er st-rri en einn1 sem >annig mi)u m"nd af tunglinu fr!.rugi >ungami)a >ess og >a er n-r o%%ur en seinni. :g hef te%i mi%i vandr-i a gefa !%v-inu er h!mar%s <r"ggi1 'g hafa >eir lei%i ( m<rgum mismunandi vegu1 og hef alltaf fundist .-i fr! ,orpat sem GreenJich m-lingar1 a >essi >!ttur er st-rri en einn1 > a hreinum gildi >ess1 eins og vi er a .$ast vi hinum ;msu notar l(tinn mun s;nir endanleg !%v<run s;ndi >ennan >!tt.I ] 2.OOO2N99

og fr ,essu kemur un+ir *rum inferen%es annars st@kkun Evektionskoeffi>ienten er $ G, #0 s8nir, og ,a er auvelt a komast a ,v a h@kkun summu allra truflanir lG kunni a vera meiri G. 6X-ri vinur minn og samstarfsmaurL Spotted af umf)<llun >(na ! GreenJich m-lingar1 allt 2UNOD28VO1 a helstu stularnir ! tunglinu truflunum verur st-%%a.1 E$ hefur st-%%un Plana er Eve%tions%oeffizienten ] L61 M8 og h-%%un ! stulinum >ess .re"tilei%a ] O 61 W8 hafa fundist1 >v( n$ er Eve%tions%oeffizient n-stum tv<falt #ariations%oeffzienten svo virist >essi h-%%un til %"nna tilvist st<ugum villa.6 6The st-%%un >$ hefur fundi >essi stuull er vissulega meiri en migDunnin1 aeins 'g >arf h'r athugasemd um a Plana er Eve%tions%oeffizient til O61 V9 er minna en minn1 og >essar ast-ur leiir til n!%v-mari sam%omulagi niurst<um o%%ar. Enn langar mig a huga a >$ hefur %omist a >v( a stuullinn Plana er !rlegrar )<fnu til l 61 eru OU - vera1 en stuullinn hans er a 26.1 Einn of l(till1 og f)!rh- h-%%un er >v( t<luvert dregur 6 6Le"fa m'r1 ( niurst<u no%%rar athugasemdir ! f"rir ofan $ts%;ringar ! h-%%un stulinum tunglinu %villa. Fr! o..emer%ten gildi stulinum1 segir >a a mi)u ! m"ndinni af tunglinu um N0.OOO metrar1 >.e. um 8 landfr-ileg %(lmetrar /rei%na 2N %m ! L mi.aug gr!u 3 n-r vi o%%ur eins f%us1 sem er t<luverur munur ! efni stigi1 loftslag og <llum <rum h! %ringumst-um s%al fara fram milli o%%ar frammi og >eirri hli sem sn;r fr! o%%ur PondhemispKre Eins lag af samr-mdu >'ttlei%i lo%a me tilliti til. verur a raa f%us1 segir >a ef vi s%oum l<gun tunglsins sem %$lulaga1 a mi)u s;nilega tungl dis%ur er um N0.OOO fet "fir Pealst"r%ur og mipun%t gagnst-a )arar n-stum eins mi%i undir >v( stigi1 segi 'g n-stumF >v( ef1 eins og vi verum a gera r! f"rir h'r sem sn;r fr! o%%ur tungl )arar sem a er sn$i ( !tt o%%ur n-r1 eins og endilega segir a Pealst"r%ur f"rrum no%%u minn%a og >etta er eitthva >ar sem s(arnefnda. Seg)um tungli f"rir spor.augaform er er til a framleng)a vi )<rina1 svo )<rin er n-st )arar Pealst"r%ur fara "fir svol(ti meira1 og hi gagnst-a aeins lengur falla undir >a sama. G!1 vi getum e%%i haldi >a m<gulegt a "fir.or gagnst-a )arar ! tunglinu ( heild ea a hluta til ( tilv(sun til eins og sama stigi sett upp /ngu strt sig31 eins og vi finnum ! svipaan h!tt1 ( >essari )<r. 6 6#i sl(%ar ast-ur erum vi e%%i hissa ! a tungli s' fr! )<rinni1 sem .<%uu $tliti1 hefur hvor%i s;nir andr$msloft1 n' d;raDea )urtar(%inu l(f. #egna >ess a ef ! tunglinu1 >a var tilt<lulega alveg eins h!tt f)all1 sem >v( hefi h- M2W.OOO fet ea M0 landfr-ilegra %(lmetra1 m"ndi >a ! leitogafundi s(num er e%%i minnsta snefill af andr$mslofti ea eitthva sem fer ! >a1 a vera til staar. En vi -ttum e%%i a !l"%ta a >a er .ara ! mti tungl )arar hegar s'r1 mega heldur1 ( %rafti f)arl-g mi)u ! m"ndinni1 >"ngdarmi)a1 gera r! f"rir a andr$msloft1 svo og d;ra og plantna l(f eru >arna ( mi)unni stig hefur a lo%a fram ! .r$nir ! tunglinu1 en sam%v-mt >eim vi erum r'tt a .$ast /Jema". sanngirni .$ist vi a uppg<tva3 sem h'r eru no%%rar 6geta augl;st uppg<tva ummer%i um andr$msloft.6 6Ef vi .i)um n$ a ors<% >essa !stands tunglinu1 >annig a 'g tel >a e%%i m<gulegt a eldgos og arar svipaar sveitir mun minna vin!m ! einn af heilahvelum >ess en ! hinn finna innan >essa heims l(%amanum og >v( mun meiri h-%%un ! "fir.ori hafa ! f"rrum orsa%ir s(arnefnda. l(%a1 'g er hneigist a tr$a >v( a svo%<llu Grooves1 sem getur %omi fram ! tungl "fir.ori1 og hva Selenographen virast hafa n! heild enn e%%i fulln-g)andi niurst<u1 sprungur ea d!l%a sem stranglega v<ldum >essum gr(arlega h-%%un. :g s%ila >essi atrii a mati st)<rnufr-inga. te%i >au tilhe"ri e%%i vi %enningar1 sem er tilein%a >essu .r'fi1 en eru ."ggar ! afst<u mismunur milli mi)uDog mi)u ! m"ndinni af tunglinu. 6Xenningin um l<gun tunglsins1 sem1 eins og til ;missa annarra niurstana leiir til setningu h'r a ofan1 hefur veri >ru af m'r ( grein sem 'g hef >ann heiur a %"nna h'r me Ao"al Astronomical Societ".6 Gotha1 28N9. V 7vem.er

Svo >$ ert a eigin rei%ning Hansen1 sam%v-mt %"nna hana >annig a mealgildi tungli stigi er um ! .r$n s;nilegt tungl o%%ar dis%ur1 og >aan o%%ur frammi tungli .oltinn r(s f)alls sem leitogafundi1 sem l! ( the mi)a af the us hli sem sn;r a Pealst"r%ur surmounted um 8 m(lur1 en sn$i stefnu ( .urtu fr! o%%ur tungli "fir.or d;p%ar fr! .r$n a nean mealtal stigi svo a um mi)a >eirri hli sem sn;r fr! o%%ur tungl "fir.ori u.>... 8 %(lmetrar undir mealtalinu er stigi. En verur maur e%%i a hugsa me >essum h-tti1 eins og ef tungli m"ndi n$ vera hanna ! einni hli %$pt hins (hvolfur1 en hvar %$ptar glo.ular l<gun af the sami hagar s'r eina hli einungis vegna meiri f)arl-g >eirra fr! >ungami)u og f)all hli1 hinn 1 vegna minni f)arl-g >eirra fr! >ungami)u1 sem dalinn. Til a gefa )afnvel re"ndur (m"ndun sem leis<gumaur1 sem ( .rennidepli ( .olta fr! mi)u sem getur veri mismunandi1 ta%a >ig .ara ven)uleg %eilu .oltanum. H'r er !herslan ! mi)unni. #i s%era n$ .urt st"%%i1 og s%ipta um l)s st"%%i af tr' me mi%lum gulli ea .l;i1 sem !hersla er n$ n!tt$rulega falla ! >essari hli. Tungli er svo a seg)a tromla1 me >essu1 !herslan er e%%i ! mi)unni. Aeins1 undarlega1 en tromla me >"ngstu hluti sn;r alltaf ( !tt a )<rinni1 tungli sn;r vi l'tta hlutum ! )<rinni. Tengsl me honum eru auvita <ruv(siI Hann er .oginn l(%ama1 sem er e%%i tromla.
P)<g s%r(ti h'r hegun s) ! tungl "fir.ori verur a vera1 ef >a er svo >ar. & sama t(ma ! )<rinni1 hafi .reia "fir n!nast allt "fir.or1 svo a aeins um 2 \ 9 af "fir.ori )arar fr! s) er afh)$pa1 verur a vera ! tunglinu safna hafinu umhverfis mi)u gagnst-a tungl "fir.ori1 sem er <rugglega >r!tt >eirra conve?it" sem >ungl"ndi ( um 8 %(lmetra undir mealtalinu stigi hegun1 en >a eins og f)all ea stuning1 ( formi pl!stur ! st-rri .oltinn $rgleri ! tungl "fir.ori.

4 Qend Avesta .ls M90 'g sagi1 tala af tunglsinsI 6E$ getur liti ! >a >annig a eins og mannes%)u og d;rin1 me >v( a fara ( %ringum )<rina1 s%ilar alltaf s<mu plantar "fir.ori gegn )<rina og aldrei ! hausinn er1 >etta er einnig tungl1 sem1 eins h!tt og hann gengur um )<rina1 en samt fer fram ( r< af )arnes%um verum. 6 G-)a1 ef tungli hefur vir%ilega a vera l(fr-nt l(f eing<ngu ! gagnst-a hli af o%%ur1 saman.urur ! h<fu hli og neri hli svo satt .etri. Tungli engill uppl;sir o%%ur um nttina me f-ti s(num1 og eins og eina o%%ar a <rum %osti unJinds og fer aftur fr! )<ru1 svo tungli me l;sandi "firfer ( vegi >ess. :g held a >essi saman.urur er Antiphantasten gefa !n-g)u. Ear sem vi h<fum n$ %omist a >eirri ha.ita.ilit" af tungli1 svo >a virist sanng)arnt a sp"r)a hvernig mun (.$ar vera eins= Hvers vegna1 vegna >ess a >$ >arft aeins Gruithuisen1 ea somnam.ulist ea t<flur ea a sp"r)a s!lr-num graf. +g hv( e%%i a seg)a o%%ur= >eir seg)a. Ea er ver%efni gert f"rir >ig. Eftir a >$ getur n$ >egar planta s!lir1 ver<ld l(%ami s!lir1 annars heims s!lir ( framt(inni til a s%apa fl%1 l(ff-rafr-i englum a God.estande af tunglinu1 f)ra v(dd r$m1 l(f ( s%ugga1 einf<ldum atmum1 .ara h!v-r hlutur til vita ur ( the sem e%%ert 1 >e%%t svo mi%i a seg)a1 >a mun vera auvelt f"rir >ig a seg)a eitthva um tungli s%epnur.

#issulega eitthva m)<g auvelt1 svo lengi sem 'g hef .ara a n;ta einungis a !vinningur veitt ,reamers Hvers innta% hugsai 'g1 a s)!lfs<gu1 aeins sm! vafas<m1 traust sem maur hefur veri m'r1 og 'g um hluti sem >$ e%%ert vita mi%i a seg)a a vita a au%ast enn meira1 eins og >a er tengt vi traust tengsl sem 'g veit a >$ hefur eitthva a seg)a um hlutina1 e%%i a seg)a vita. Hins vegar virist >a a m'r spurningin um hvernig (.$ar tunglsins eru hannaar e%%i alveg tilhe"ra ( raun a >eim hlutum um sem >$ veist e%%ert a seg)a. Geta v(sindi vita a (.$ar tunglsins eru m<gulegar1 hvers vegna -ttu >eir e%%i l(%a a >ora a %anna hvernig >eir eru m<gulegar. Svo a >eir m"ndu vera d)arfari en Ale?ander1 >etta er -tla a hafa sagt >egar >eir t<luu vi hann um tungl (.$aI 6#ei m'r1 a 'g get e%%i sigra r(%i (.$a tunglinu.6 +g hvers vegna -tti e%%i v(sindi a vera .older en Ale?ander= H$n hefur sennilega >egar meira sigrai >a sem er tali ( t(ma og r$mi er fre%ar .urt en ndland1 )afnvel eins og tungli s)!lft. Hvers vegna -tti h$n a gefa upp von1 a sigra r(%i (.$a tunglinu1 a minnsta %osti svol(ti til a %omast inn ( >a1 eins og Ale?ander ( ndlandi= Pe hvaa h-tti >= Garnes%ar %onungsr(%i a sigra og lagnir mus%ets og cannons1 a himnar(%i me st)<rnus)nau%a1 r(%i af infusoria me r<r af sm!s)!r1 r(%i s)$%dma ( gl<sin af stethoscopes og Zros%ope1 hvaa h-tti sl<ngur eru ( .oi f"rir r(%i (.$a tungl ! ! .a%hli tunglsins ! st)rn hans= Aeins l(till .re"tingu ! s)nau%a ea s)nau%a >arf til >essF sn$a >'r s)nau%a1 s)nau%a1 >.e. ! hl)f-ri >ar sem maur s'r ( gegnum auga teleolog". Allt sem s)nau%inn getur e%%i fundi1 m! finna ( gegnum s)nau%a1 og <fugt1 .-i t-%i s%al fest ! <?li1 eins og >eir .-ta hvort anna svo fallega. En !ur en vi getum r!ast ! r(%i (.$a ! tunglinu me >a1 er >a aftur .ara sl! Schleiden fr! svii1 hi gagnst-a sveifla svo >orsta f"rir landvinninga v(sinda sveri ven)ulega lii s(nu. He"rum /.ls. VON ranns%nir3I 65-i slin1 eins langt og vi getum d-mt um slin o%%ar1 sem tunglum og halast)<rnur )ararinnar o%%ar svo mi%i <ruv(si a allir re"na a m!la drauminn f"rir >!1 alger silliness er. En )afnvel o%%ur svipu himnanna sem rei%ist)arna1 aallega til.o er svo mismunandi ast-ur sem vitur maur getur nota (m"ndunarafl hans til eitthva .etra en m<gulei%a ! mannaDeins tilveru ! >essum ailum til a >ra. 6 +g1 auvita1 satt er >a a >a er ( v(sindum og l(f enn a %anna svo mi%lu n-r a l)$ga og meira m!li og a gera >a sem >$ getur spurt d;r1 ef >a er e%%i ( raun heims%ulegt a ta%ast ! vi Lunar (.$a. Ale?ander var s)!lfur a leita a ndland l(tillega stasett en e%%i til a sigra fleiri1 uns hann hafi lagt undir sig n-r heimsveldi. & sama t(ma1 m-lir v(sindi f)arl-g e%%i Piles og sameiginlegan grundv<ll getur .ara veri e%%ert meira vieigandi a .eita P'la og set)a aftur l)s drauma um (.$a annarra heimsins l(%ama sem ranns%n !1 )afnvel >tt alltaf svo l'leg v(sindalegur grundv<llur1 hvaa hlutf<llum (.$a alltaf ( samr-mi vi >a n$verandi ast-ur er h-gt1 hins vegar draumar fara fr)!ls1 ef >$ gerir e%%ert1 sem >eim hvernig

Schleiden1 hta me st-rfr-ilega m-li%vara. Hva duttlungafullur Fa.les einn hefur veri sunning e%%i >egar ! (.$a ! tunglinu. Enginn hefur enn dregi a re"na ! >an>ol hugsanlega1 l(%lega1 og eftirDS$ uppg<tvun Hansen .oi n;)an grundv<ll vi .eini1 n$verandi g<gn er ngu n!l-gt1 )afnvel ( >essa !tt til a sameina. En >a er alveg elilegt a Schleiden telur >a f!r!nlegt1 >a veltur ! tunglinu (.$a ea (.$a annarra heimsins l(%amanum var a veita fre%ari hugm"ndir. Ea verur alltaf a vera f!r!nlegt1 ef1 eins og Schleiden1 f"lgir aeins vi meginregluna um orsa%asam.and1 sem .endir o%%ur f"rir sa%ir afleiingar1 >v( enginn hlutur til muna er a vi h<fum alltaf gert !st-ur orsa%atengsl einn1 )afnvel tilvist1 mun minni hvers elis veru ! hvaa %raftar himnanna munu l-ra a rei%na. En teleological meginreglu1 sem .endir o%%ur ( >eim tilgangi a >eim aferum ( >eim tilgangi /s)! %afla V31 eru til mar%s um vel atvinnule"fi og vonin r$m1 mun >a halda !fram a n! !rangri aftur1 eitthva1 )afnvel >tt aeins ( m)<g almenn >)!lfar a .era vitni s%;r um >a. Aeins >arf >etta fre%ar -fingu og lei%inn fram%v-ma sem A.Jeises um l<gm!l. 5ara um ."ggingu1 %rafta l(f fl%s og s'rhver )arnes% s%epna henta etc me tilliti til alvarlei%a1 hitanum og ra%anum lengd1 eru eins og >eir eru n$ .ara a finna s)!lfur ! )<ru1 set)a upp !n >ess a o%%ur >etta einhvern veginn orsa%atengsl !st-um rei%na verm<chten1 getum vi sam%v-mt teleological hlist-an r! f"rir a >etta verur raunin ! <llum heiminum l(%ama. 7$ s)!um vi eins og >egar ! )<ru ( samr-mi vi .re"tingu ! ast-um1 L(fr-nu t-%i sem -tla er a vera til undir >essum %ringumst-um1 .re"ting ! >etta ea a s%ilningi1 og h'r geta veri v(s.ending finna >! stefnu sem >eir gangast undir fre%ari .re"tingar1 >egar s%il"ri ! arar himnes%ir l(%amir .re"tast enn fre%ar1 a s)!lfs<gu1 eru orsa%atengsl ,mgreind a vera te%in til a h)!lpa ( a veita hvers %"ns teleological meginreglu ( >eim s%ilningi ft me o%%ur geta e%%ert gert. &ur tali r-a innsigli /%afli .3 Getur %ennt o%%ur hva meginreglur eli almennt >essari afer. Til d-misI Er mismunandi tungl loft1 svo h$n er a leita a !st-u til sem 'g s%al s(ar1 )afnvel ! langt hli tunglsins er mi%i >"nnri1 en a gera r! f"rir ! )<rinni. `ndun ferli1 h'r um.rot1 h'r >vinga >run1 sem allir teng)ast l(felisfr-ilega1 eru svo undir hagst-ari ast-ur en ! )<rinni1 $r s%ugga um hversu alvarlegt er se? sinnum eins l!gt eins og ! "fir.orinu1 e%%i .oa h'r me tungl dvel)a er einnig minna m!ttur getu ( >re"tandi l(%ama manns og ( .urur ! >ungum s-milega gert r! f"rir. & .-i f"rir orsa%asam.andi og teleological !%vein almenn s%il"ri og !hrif ! ."ggingu og stofnun l(%amans. ,agur og !ramt saman ! tunglinu ( einf<ldu .re"tingu ! m!naar1 HauptperiodizitKt l(fsins er >ar me f"rir (.$a ! tunglinu mismunandi og ! heildina liti auveldara en -tla f"rir o%%ur. Allt vatni1 the magn af s)!lfs<gu er (m"ndaur1 en getur talist hlutfalli vi for%eppni umf)<llun ( saman.uri vi pl!netu o%%ar massi tunglsins er safna ! ha.ita.le hli tunglsins1 svo l(%lega eitthva af s)!var loftslag til a .-ta f"rir >urr%a af o%%ur frammi evrps%ur hli og til a draga $r hara hitastig og l)s .re"tingar1 sem .er iulega ! lofti fr! hinni hliinni. Allar .re"tingar og andst-ur ! tunglinu mannf)<ldi alltaf eftir ast-um t(ma.ilsins og selenographic lengd og .reidd >'tt saman og >a sama er >v( fleiri auveldlega og fl)tlega gert1 hafa minni her.ergi1 en fleiri l(fleg lei%. Allt mii a s%il"ri r$m og v<ld meira ! h- en .reidd. The veurs%il"ri eru

hraar1 og .otnfalli hratt ma vegna sm-ar tunglinu1 sumir af the minna >"ngdarafl1 ma vegna >"nnri lofti1 ma vegna annarra vatnsveitu1 ma vegna >ess a m!nDlangur dagur og !r1 m)<g <ruv(si en o%%ar1 uppgufun1 eirarlaus vindur1 osfrv1 sem stular a <nnur "tri l(fss%il"ri1 sem >arf a laga innri. #(st er a ef maur setur alla (.$a tunglinu en )arar.$a1 !n heitu .li1 engin str or%u l(f ferli !n ster%t afl >run1 heldur <rl(ti e?cita.le .re"ta mer%ingu1 l(fleg1 l(fleg1 hratt eru mun minni1 mi%i grannur1 mi%lu meira vi%v-mur ."gg lausaf'1 en aeins svo lengi sem tungli s%(n1 >.e. svo lengi sem slin s%(n ! hann1 mean >eir sofa restina af t(manum. >eirra !st-an er e%%i h!>ru1 l-ra >eir e%%i1 >eir gera elda e%%i1 allt listir og vis%ipti1 sem >a >arf eld1 vantar >!1 en >eir leia gregarious1 einf<ld1 ( <llum naus"nlegt1 e%%i m)<g metin1 elilegt l(f1 ( >r<ngum mar%a hlutf<ll mismunandi hratt og fl)tt og sveiflast eins og >essi af (.$um )arar1 endurte%in ( tengslum vi >essar no%%u andst-a hinnar %venlegu til %arl%"n1 .arni a fullorinn1 %arlar til tunglsins .lm en %onum1 >ar sem r(%i er e%%i s(ur >rast og fleira er1 ( ori1 >a eru !lfar. 5randari ea alvara= Sumir af Ernst1 >egar tungli hefur loft1 hreint gr(nast >egar hann hefur e%%ert. En hann hefur loft. G-)a1 >a m"ndi eiga en a hugsa um eina alvarlega aftur. The ,reamer hefur upphaflega fr glei s(na ! Hansen fr!.-ra uppg<tvun hlaupa fr)!ls1 sem gefur >a svo m)<g >-gilegt a ta%ast ! Antiphantasten svo1 og )afnvel sm! te%i >!tt ( dansinum ( tunglinu h'r eftir1 >1 >ar sem 'g er e%%i .ara ,reamer1 svo 'g ."r)ai a hugsa1 ( raun1 hvort e%%i enn erfilei%ar !fram )afnvel eftir >essa uppg<tvun. 7$1 >a m"ndi vissulega raun Antiphantasten hlutur til a set)a fram >essar1 en vegna >ess a hann hefur >egar veri sett fram Pre Zppsett um >a1 svo er %anns%i e%%i of mi%i a tel)a ! >!. +g >annig 'g mun n$ ta%a sinn sta1 r'tt eins og heil.rigur a <ru le"ti mther)a eftir a hann h'%% ( %ring me <rum lengi1 lo%sins ( s(num sta til a %oma !. #egna >ess a ( raun er >a enn mi%ilv-gt vandam!l1 og !ur en >a hefur e%%i veri r-%ilega afl'tt1 getur1 'g meina1 verur e%%i alvarlega h!>raur ( (.$a tungl spurningu. :g mun l(ta ! >a ( n!inni framt( a $ts%;ra. Einnig els%ar lofti ! gagnst-a tungl "fir.ori a vera mi%lu >'ttari en ! >eirri hli sem sn;r o%%ur1 >eir geta en ef svo alltaf til staar einhvers staar ! tunglinu1 sam%v-mt l<gum lofti dreifing einhvers staar og s'rsta%lega ! s;nileg f"rir o%%ur tungl .r$n e%%i vera n$ll. En geri r! f"rir a >'ttlei%i loftsins ! tunglinu .r$n er gefi1 getum vi rei%na hlutfall sem >au eru >"nnt ! h-%%un ! !tta landfr-ilegum %(lmetra ofan l!r'ttur fl<tur af the tungl .r$n og verur >'tta ! niurl-gingu til !tta %(lmetra f"rir nean1 hversu mi%lu meira svo >"nning og >)<ppun til mi)u frammi og >eirri hli sem sn;r fr! o%%ur o%%ur s(u upph-. 7$ h<fum vi >"ngslum a lofti getur mest veri fest s;nilega tungl .r$n !%venar uppl;singar1 og geta >v( me h)!lp sl(%ar "firl;singar gefa dm um hvort

sam>)<ppun fram ! mitt gagnst-a tungl "fir.ori er ngu strt til a vera s-milega tr$a a l(fr-n l(f g-ti veri mi%i. 7$ virist >a f"rirfram s%il"ri ( >essu sam.andi a sp"r)a >-gilegur1 s'rsta%lega meal PitrSc%sicht a ! tunglinu geta n-g)a l-gri loft >'ttlei%a en me o%%ur1 til a s%emmta or%u l(f ferli sem hefur va?i til f"rirst<u a minni >"ngdarafl. E 5essel 23 re"ndist /stofna me ranns%n sem virist le"fa e%%i andm-lum vi f"rir.-ri occultations st)arna me tunglinu3 a lofti ! tunglinu .r$n1 ef svo er til ( allt1 en flest1 ef allar forsendur ( hag h!mar% >'ttlei%i e"%ur1 2 \ 0W8 vin!m lofts o%%ar geta haft. En )afnvel >tt vi 2 \ 2OOO sett ea )afnvel mun minna f"rir >a1 vi h<fum1 >a virist1 ( !tt a mi)u tunglsins v(ar1 )afnvel meira en vi >urfum1 )afnvel eins og vi g-tum >urft.
23

st)<rnufr-ingur. S%ila.o nr MWV S. 02W FF D F"rr svipa To.ias Pa"er ( cosmograph". S%ila.o til !rsins

2U98. P 9O8 FF

Gerum r! f"rir a a m"ndi r(sa upp til )arar $r s) !tta %m upp ! vi1 >annig a m"ndi /( !standi vi hitastig sem nemur loftinu d!l%i er fr! O [ C3 eftir a .arometric form$lum airtightness 2 \ 22U9 af >eim sem hefur a minnsta s)!varm!l ( stainn1 draga $rF D pa%%anum sem h-%%a alveg eins d)$pt niur1 m"ndi >a au%a 2MVNfache1 >annig a lofti ( sl(%um d;pi um >a .il 2 2 \ M m"ndi vera sinnum eins >'tt eins og vatni /a >v( gefnu a Pariotte l<g eins langt og gildist(ma m"ndi halda3. #i slit >essi hlutf<ll "fir tungli. A >v( gefnu a lofti m"ndi hafa ! tunglinu .r$n af 2 \ 2OOO vi<n!ms andr$mslofti1 >annig a >a m)<g l!g>'ttlei%a m"ndi vera ! mi)u n!inni hli1 >.e. ! h-%%un ! !tta %m1 ! 2 \ 22U9OOOdraga $r vin!m lofts o%%ar1 h'r me <rugglega ori vanishingl" l(till eins og vi finna raun >!1 en h-%%a ! mi)u megin sem sn;r fr! 2MVNDfalt1 >annig 2MVN \ 2OOO sinnum1 >.e. n-stum 2 2 \ 9 t(mar eru svo >'tt eins og loft o%%ar1 sem er langt v-ri meira en tungl .$sv-i ><rf og >olir. 7$ ef lofti enn t<luvert >"nnri en 2 \ 2OOO ! .r$n tunglsins1 .ara hverfa f"rir athugun1 sem g-ti veri en samt hugsa um >a h'r eftir f"rir ><rfum ha.ita.ilit" tunglsins n-gilegt loftD>rengsli. Ev( miur1 >essi )!%v-a niurstaa er s;ndarheimi1 og >etta allt frumvarp veri r!inn af m'r .ara til a s;na hversu vel >$ verur a vera ! >essu svii til a vera e%%i naus"nleg g<gn ( huga. The svo ster% rarefaction og >'tting lofti vi mismunandi h- !tta %(lmetra1 sem ! s'r sta ! )<rinni o%%ar1 getur einfaldlega e%%i raunin ! >eim sta Ponde1 vegna >ess a >"ngdarafl ! tunglinu .ara 2 \ W af >"ngdarafl ! )<rinni o%%ar1 og ( %rafti >ess sem >)appar lofti >ar me -ri gildi eftir alvarlei%a >eirra1 )! munurinn er alveg gurlega M3 . E'ttlei%i af lofti er ( safni af Lunar "fir.or hflega h-gari en ! h- er )<fn h- fr! "fir.ori1 og ! uppruna (

<fuga !tt !n saman.urar h-gar. Hins vegar rarefaction og >'tting lofti ! h- ea uppruna til !tta %(lmetra fr! "fir.ori )arar a respe%tiv 2 \ 22U9 og 2MVN er1 er sama ! h- ea uppruna til !tta %(lmetra fr! vettvangi tungl .r$n ! aeins 2 \ VR22W og V1V9W di um >a .il 2 \ V og V M \ N V3 Eannig a >a m"ndi vera loftinu sem Poon .r$n 2 \ 2OOO hefur a >'ttlei%i og o%%ar1 ! miri gagnst-a tungl "fir.ori V M \ N sinnum 2 \ 2OOO 1 >.e. um 2 \ VOO hafa vin!m andr$mslofti1 og n$1 a s)!lfs<gu1 a >"nna ( samr-mi vi tungl .r$n fleiri og fleiri. Pe svona litlum loft le%a en get e%%i gert neitt.
M3

Eetta er vegna >ess a >a er lgaritmi hlutfallinu ! loft>'ttni f"rir tveimur st<um ! mismunandi stigum alvarlei%a er ( r'ttu hlutfalli.

V3 Til a %oma ! hitastigi nean sem sannlei%urinn getur samt n!lgast aeins meira en O [1 hef 'g h'r 29 [1 sett undir WMN C. /Pealhiti ! "fir.ori ,ove )arar3. & sama t(ma1 almenn afleiing er e%%ert sem er naus"nleg f"rir <rl(ti h-rra ea l-gra hitastig. atrei%ningur m(n er fram%v-md sam%v-mt form$lunum1 sem 5essel hefur gefi sig ( riti s(nu1 en me s%iptihvarfi ! Fastar f"rir >'ttlei%a %vi%asilfur og st-%%un ! lofti1 sem n$ eru talin gild.

7$ >$ getur auvita te%i sm! huggun ( a tungli s%epnur might vera f-r til a lifa !n lofts. Hins vegar er niurstaan e%%i lifa ! ha.ita.ilit" tunglsins sam%v-mt hlutf<llum ha.ita.ilit" )arar !n lofts ea m"ndi )afnvel vera alveg loftgur. #iss en vi vil)um e%%i a ta%a >!tt o%%ur. `nnur spurning er hvort hverfa >'ttlei%i loftsins er ( raun mi%ilv-gt s;nt ! tunglinu me .r$n 5essel rei%ning. :g )!ta a 'g veit e%%ert afgerandi mtm-li. Hins vegar getur eitt > enn f! s<mu nei%v-tt og niurst<ur sem .undin vi >a1 me var$. Ea talar enn gert marga hluti f"rir tungl andr$msloft e%%i alveg hverfa >'ttlei%a ! .r$n tunglsins1 sem e%%i %omast1 auvita gegn ranns%nar 5essel1 sem gerir counter athugasemdir1 en e%%i er allt stranglega hne%%t. :g held a ( framt(inni .r'fas%ipti sm!atrium m(na a .regast vi umf)<llun um %osti og galla. +g eftir te%in af uppg<tvun Hansen allrar spurningu ( einu sl(%u heild n;r v-nta .e"g)u1 sem er >a sem e%%i einu sinni n;tt ast-ur og vandi vi h<fum tali er n;r sn$a. 4 >essu s%"ni1 athugau 'g s'rsta%lega a Hansen s)!lfur1 sem 'g hef le"ft m'r a sp"r)a s%riflega vegna >essa erfilei%a1 af !st-um sem umr-a m"ndi leia mig h'r !1 eins og 'g -tla a fara ( >essu s%)ali enn /aallega me tilliti til m<gulei%a ! Lunar P"r%vi >r!tt f"rir tilvist )arnes%um andr$mslofti31 f"rir sitt le"ti1 e%%i halda ranns%n ! 5essel f"rir hl)mandi1 og m<gulei%a ! a halda a fulln-g)andi ha.ita.ilit" f"rir loft>'ttlei%a er til staar ! gagnst-a hli af tunglinu. H'r liggur um )!%v-a "firl;singu m(na og hvatning !ur ( .r'fi hans. En >etta er samt efni aeins m)<g l'legur fer >a "firleitt ( n!mi sem snerta eing<ngu innsta eli s(nu (.$a tunglinu r-ir er e%%i %omi upp. Svo m!li stendur n$na. 7$ er 'g ( raun e%%i frams;nn ng til a halda !fram ! a1 enn m)<g vafasamt1 ."ggt ! umf)<llun sem 'g ver a )!ta a >eir hafa sumir adr!ttarafl f"rir mig v-ri. 5ara eins og 'g tr"ggt m<gulei%a ! loft ! tunglinu1 'g vil >a sama einnig vi (.$a tala fre%ar. Ev( 'g er l(%a ,reamer1 og gera e%%i hugur svo

anda n!%v-mni mia vi hvernig >a t!%nar Schleiden1 r'tt til a t!%na eins %onar %e"ptur. EII. Final or. Ef 'g er e%%i s%a%%ur1 undan %aflar sem geta l(%lega veita einhvern !huga1 me >v( a h)!lpa til a s%ila m"nd af Cosmic og telluric l(tilf)<rlegir tungli ! h-gri m!l1 einn ( hflegri vandl-ti a ste"pa tungli h)!tr$1 eitthva til me >v( Safnpl<tur >eirra hefur veri t(ma.-rt a dreifa1 !n >ess a hafa (Dd;pt >e%%ingu1 sem mar%hp sem >$ vilt a %enna1 og !n >ess a mia vi a >$ s%uld.indur h'r me h)!tr$ sama villa. #egna andst<u tr$ !n fulln-g)andi !st-na1 er e%%i vel en tr$a !n sl(%s. En Schleiden %"nni ( raun ( >essum efnum aeins ( almennu trompet a %<nnun1 sem heimurinn .ara eins mi%i l)s eins og l)si eigin >e%%ingu og s%"nsemi er uppl;st. 7$ er h-gt a s)! a ( tunglsl)si l)s sitt enn l(ti l)s. 5urts' fr! >essu almenna stefna sem 'g hafi me f"rri samante%t n' tilte%na !setningi ea s%uldar >eim fre%ar f"rsta uppruna >eirra1 einungis !form ef >a er h-gt a %oma Schleiden >a er vir%ilega %ominn t(mi til a vita a sm! meira ahald og um.urarl"ndi ( dmi hins vegar >a g-ti .ara s)!lfur Pious1 vegna >ess a s%ortur ! hvoru tvegg)a1 a s)!lfs<gu1 stundum >arf a hefna s(n ! honum. 4 raun m"ndi >$ >arft1 e%%i of h! til a ta%a einn fr! a nonDelisfr-ingur sem Schleiden ( vins-lum ritger ! d<gum sem van>e%%ing ! l(%amlegum stare"ndir1 sem hafa ori minna vins-l >anga til n$na1 s'rsta%lega >ar sem s<mu no%%rar !hugaverar athugasemdir ( >essari ritger1 og mest heillandi %"nning >a sennilega geta .-ta ef vi gerum e%%i1 )afnvel o.truded Schleiden me >v( hvernig hann d-mdur arir Annar m-li%vari ! dmi s(num. Hver)ir geta vera the samiD<llumDvis%ipti1 svo >eir vildu til a s%rifa um hvaa efni1 eins og ef >$ veist f"rir v(st a >$ veist allt um hva vita >a er h-gt1 vil einnig a einhver f)<ldi af gur enn unJritten. En auvita1 ef >$ gerir e%%ert af <llu veit hva er h-gt a vita um >a1 >a er l(%a aeins of l(ti. En vi s!ttir lo%sins o%%ur e%%i vi >e%%ingu o%%ar ea f!fr-i sa%ir o%%ar ( >a sem vi gerum >egar vi >e%%)um >!1 en .!ir vita aeins af <rum. Xanns%i 'g hef gert meira en ein villa ( %"nningu og umf)<llun um undanfarandi stare"ndir1 og >a er v(st a 'g vissi e%%i allt sem h-gt er a vera mevitair um m!li. Schleiden varir en Schleiden1 ef hann veit e%%i a tungli er veur og stundum vald til "firvaldigegn s%a%%ur. S(asta sinn er %lefi og e%%i tungli1 og >a er elilegt a >egar >a %emur a .<rum ( %lefa til tunglsins1 >a passar e%%i. Svo hann haldist ( framt(inni til s(asta sinn. :g l't hann reit hann l!ta mig tungli1 og 'g l!ta hann hafa !lveri l(%ama1 Hann l't mig planta s!lir1 og vildi e%%i a s%era ( s!l minni af niurs%uri me l(%<mum s!lir >eirra sem >a varar e%%i hann. H<ldum a samningi1 >annig a vi munum halda !fram a lifa ( frii hvert vi anna. EIII. 0u e"ni um hri" tunglsins veri. F"rirgefu1 ( tei%ningu og %"nningu ! niurst<um >essa s%riflega athugasemd e%%i a ta%a tillit til >ess a aeins %om upp a m'r eins og veurfr-ilega hluti >ess var >egar prentu. Af f"rir no%%rum d<gum me >v( a ferast h'r American st)<rnufr-ingur Gould m'r var ( raun uppl;st a 8O !ra hann eftir /.irtar3 ranns%ninni1 daglega >risvar sinnum1 athuganir til 5oston hafa fundist ( !%vei l"f sem vanishingl" !hrifum tunglsins fasamir loftvog og hitam-li. Eessi nei%v-a

niurstaa er a hluta til vegna >ess a n!%v-mni ( ranns%nir1 sem >a stafar1 a hluta vegna >ess a lengd Athugunart(ma.ili1 mi%lu >"ngd og hefi >urft a1 f"rri !stand m!la m-linga n$t(ma t)!ningu <r"ggi1 )!%v- niurst<ur ! !hrifum tungli hefur veri !.erandi ! >eim veurs%il"ra1 >arf a .re"ta. En fr! hinni hliinni er l)st a ef n!%v-mari $tlistun >eirrar ranns%nar1 >"ngd hva munnleg huga um >etta er h-gt a le"sa aeins a litlu le"ti1 en a (tre%a1 eins og 'g ! sama enginn vafi um uppruna1 en me nei%v- #eurfr-ilegur athugun og tveir >-ttir af <llu )!%v-u 7e?us stare"ndir f"rir <ll !hrif af veri1 ( W og UXafla >essarar s%;rslu hefur %omi fram h'r a framan1 Hver s)!lfur a d-ma Jesentlichst me sl-r inn ( the .arometric ast-ur1 geta e%%i veri gilt1 svo a aeins einn getur svo %alla eru ster%ari >! !st-an af mts<gnum sem eru enn h'r mennta gegnum f)arl-gum ranns%num sem <rva )! )afnvel Helsta mar%mi >essa s%rifa er. Eetta er f"lgt 'g lo%a1 )afnvel til no%%urra au%efna sem a sumum eldri ranns%num ! m'r upprunalegu heimildir hafa ori til eru aeins ( >essum d<gum1 svo fremur en a f! sm! meiri mer%ingu ( samante%t me .ara geti Gouldian nei%v-. Aanns%nunum sem geti Toaldo er um !hrif af apses af loftvog ( Padua eru e%%i ."gg1 eins og 'g -tla1 eftir annarri uppsprettu ! 98 !ra g<mlum m-lingar1 en eins og 'g veit af hans1 'g .ara n$ veri %om upprunalega vir%ar Saggio Peteorologico1 M $tg .ls. 22N1 2MM ersehe ! NW)ahrige athuganir /2UMND2U8O31 sem tilhe"ra ParTuis Poleni1 2W !ra Toaldo )afnvel 9O !r. H-gt ta%ast U9V apogees og eins margar perigees1 me hver)um N daga1 2maliger ! hver)um degi athugun1 og eru notu ( samr-mi vi m"nstur ( aferinni1 sem Lam.ert hefur stt um ranns%n. V0 !ra gaf meirihluta af Loftvogin f"rir apogees1 2U til perigees1 og ( SZP var "firmagni af loft>r;sting stendur ( NW !ra f"rir apogees 091N8 Engl. Tomma1 ea n-stum 8 Engl. Fet "fir stendur ! perigees1 sem safnast O1OMN9W. Cm ea O1VONN Engl. Lin. Eru of >ung f"rir l ApogKumtag. D A au%i undir VV gaf NW !r meirihluta af the Tuadratures1 MV f"rir s"z"gies. Summan af loftvog Lestrarnir 2M8V Tuadratures me hverri N daga athugun >"ngra en samtals eins mi%i s"z"gies til 2VN1V8 Engl. Tomma1 hva umfram O1OM22 Engl. Cm ea O1MNVM Engl. Lin. eru f"rir l >verfasa. D 7$ ToaldoRschen ranns%nir ! !hrifum tunglsins eru a veur .re"tingar r'ttilega hafna vegna untriftiger v(sindaleg afer1 og einnig h'r geti1 e%%i a rugla saman vi >a1 og e%%i f"rir !hrifum af >eim Zntriftig%eit Aferin ranns%nir ! !hrifum tungli ! loftvog lestur er vegna >ess a >eir eru ."gg ! athugunum sem gerar me eldri t-%)um1 og eru e%%i leir'tt f"rir hitastig til a set)ast e%%i of mi%i v-gi f"rir hans. Hins vegar1 ef einn te%ur tillit tilI l3 a hitastig leir'tting !tti a r!ast af lengd athugun t(ma a seg)a svo af s)!lfu s'r a n!1 M3 a niurstaan f"rir .-i apses !f<ngum1 alls afleiing af <llum n;)um athugunum sem eru tilgreind f"lgt1 /aeins me nema f"rir stuttu athuganir f"rir Prag og hita.eltinu sem a fasanna31 V3 til >ess a not%un Gould 8O !ra m-lingar /ef 'g man r'tt1 )afnvel 2M ea 2W !rum s(an var gert me >v( a hann3 ( <llum tilvi%um ( helminginn af f"rri <ld tilhe"ra ranns%n >eirra1 voru >v( vissulega a mestu le"ti e%%i %orrigirt vegna hita1 en hins vegar er !st-a1 )afnvel !n tillits til annarra Sam.and stare"nda1 sem 'g mun e%%i endurs%apa h'r1 $ts%;rir sumir mtv-gi vi langt(ma athuganir Gould ( langt(ma athuganir niurstaa Toaldo er . D En 'g vil hana fara neitt1 nema eftir )!%v-u ea nei%v-u hliinni1 sem getur

stula a mat1 mun 'g s)! a eftir fr)!lslegur huga1 'g hafi .ara st)<rnufr-ingur. #ihald. &ri 28NN. s V8 finna1 6placidus Heinrich l;%ur fr! ranns%n hans a tungli er ( Apogee l-gra1 veldur ! perigee meiri loftvog.6 Sm! meira um >etta1 einnig eldri m-lingar1 the afleiing af the )afningi er ( .!ga vi restina1 en 'g veit e%%i. 4 sam.andi vi rigningum er enn nachzutragen a st")a niurst<urnar !ur fengin sem einnig Toaldo eftir margra !ra athugun ( Padua /2UMND2UUM3 og Fene")ar /2UN2D 2U8N3 er hneigist a set)ast s(asta f)rungnum og Apogee a >"ngst tilhneigingu til gu veri !n >ess > a ."gg)ast ! n!%v-mum talningu /Saggio uppf"llt. .ls. 2OV31 og a eftir Pilgram ! !runum 2UWVD2U8U starfandi ( #(n athugunum ! fullu tungli ( offitus)$%linga .lautur og s%;)a daga er gegn n;)u tungli og perigees m)<g hafa mi%il !hrif ! flutninga ! rigningu og s%;)a daga ( tengslum vi apogees. 2OO full moons gaf M0 sinnum1 2OO sinnum MW tungl%omud<gum1 ra%t veur1 2OO fullur moons WM sinnum1 2OO sinnum NN tungl%omud<gum s%;)a. 2OO perigees gaf VW sinnum1 2OO apogees aeins MO sinnum ra%t veur1 2OO perigees WO sinnum1 9W sinnum 2OO apogees s%;)a. 2OO\9 /.!ir e%%i fr-gur3 gaf MN sinnum r<%um1 s%;)a veur NV sinnum. Pilgrams.erg aeins >essi hlutf<ll e%%i alger t<lur hafa %omi fram. /Pilgram1 l(%lega veurfr-i p 9V93 Eessir pun%tar eru >v( af einhver)um m!li1 vegna >ess a >eir veita )!%v-tt augna.li% ! samr-mi ( <llum n;legum athugunum fr! f"rri !rum og <rum st<um. En fr!vi% fr! >essu er a sam%v-mt honum Aain" d<gum #a?andi tungl /n;tt tungl til a ."r)a me3 ( rauu gegn eru minn%andi. Hlutfall 9U0# NMU Sumir1 en e%%i f"lg)a n!%v-mar s%;rslur uppl;singar um tungli !hrif ! vindum1 >rumuveur og r himins me Prestel finna ( st)arnfr-ilegur. Entertainment. &ri 28NN. V8 S. M80 Ea er enn a alaga t a muna a "firl;sing um a engin r< athugana meira en VO !r voru ( .oi f"rir veri !hrif ! tunglinu f"rir einn og sama sta1 eigi a vera .undin vi n;rri n!%v-mari r< m-lingar1 >ar sem .-i ofangreind NW !ra ToaldoRsche r< ! !hrifum ! loftvog1 sem aldagamallar SchS.lerRsche um !hrif ! hags-ld v(ni "fir >etta sinn t<luvert.

You might also like