1

STQM1913 TEKNIK MATEMATIK I

LATIHAN 5: TERBITAN FUNGSI SATU PEMBOLEH UBAH

1. Guna takrif terbitan untuk tentukan
dy
dx
jika:
a) 4 8 y x = + b)
2
7 y x x = + c) y x = d)
n
y x =
2. Guna petua terbitan untuk tentukan
dy
dx
jika:
a)
8
4 8 y x = + b) ( )
2
ln 2 y x x = + c) ( ) ( )
4 ln y x x x = + d)
3 4
3
y
x
=
e)
2 3
1
y
x x
=

f)
2 3
1
2
x x
y
x
| |

\ .
=

g)
2 3
1
3
2
x x
y x
x
| |

\ .
=

h)
8 3
y x =
3. Cari persamaan garis tangen bagi lengkung y pada titik yang diberikan:
a) ( )
2
1
; 4, 3
5
x
y

= b) ( )
2
2
; 1, 2 y
x
= c) ( )
3
; 8, 2 y x =
4. Cari semua titik di atas lengkung
3 2
1
3
y x x = yang garis tangennya mengufuk.
5. Cari semua titik di atas lengkung
2
5 3 y x x = + yang kecerunannya 1.
6. Jika ( )
1
f x x
x
= + maka nilaikan ungkapan ( )
1
2
x
f x
x x

' .
7. Arus I dalam rintangan jika difikirkan sebagai sautu kuasa P yang terhasil dalam rintangan ialah I P = .
Tentukan kadar perubahan arus
dI
dP
| |
|
\ .
apabila 4 P = .
8. Berat W sepemeluk pokok ialah
0.432
2 W t = yang t masa. Tentukan kadar perubahan W terhadap t.
9. Jika fungsi total kos untuk syarikat pengeluar ialah
2
2
5
500
3
q
c
q
= +
+
maka tentukan kos marginal
dc
dq
.
10. Menurut Richter, bilangan gempa bumi N yang bermagnitud M atau lebih per unit masa ialah 10 10
A bM
N

=
yang A dan b pemalar. Tentukan
dN
dM
.
11. Hubungan antara suatu bintang berjisim m dengan sinaran cahayanya L ialah ( ) ( ) log 0.06 0.26log m L = + .
Tentukan pembezaan tersirat
dm
dL
.
12. Andaikan
2 y x
e y e = .
a) Tentukan
dy
dx
dan nyatakan jawapan anda dalam sebutan y sahaja.
b) Tentukan
2
2
d y
dx
dan nyatakan jawapan anda dalam sebutan y sahaja.
2
13. Jika ( )
4 2
6 5 6 f x x x x = + maka tentukan nilai x yang ( ) 0 f x '' = .
14. Tentukan y'' jika
a)
2
4 y x = b) 4 4 x y + = c) 4 xy y x + = d)
x y
y e
+
=
15. Tentukan: selang yang fungsi berikut menokok atau menyusut; maksimum dan minimum relatif; dan titik-titik
persilangan yang mudah. Kemudian lakarkan graf
a)
2
6 7 y x x = b)
3
3 y x x = c)
3 2
2 9 12 y x x x = +
d)
4 3 2
4 4 y x x x = + + e) ( ) ( )
2 2
1 2 y x x = + f) 2 y x x =
16. Lakarkan suatu fungsi f yang selanjar dengan sifat ( ) ( ) ( ) ( ) 1 2, 3 1, 1 3 0 f f f f ' ' = = = = ; ( ) 0 f x ' >
jika 1 x < ; ( ) 0 f x ' < jika 1 3 x < < ; dan f mempunyai nilai minimum tempatan pada titik 3 x = .
17. Lakarkan suatu fungsi f yang selanjar dengan sifat ( ) ( ) 2 4, 2 0 f f ' = = ; ( ) 0 f x ' < jika 2 x < dan
( ) 0 f x '' > jika 2 x < .
18. Tunjukkan yang graf fungsi keperluan
100
2
p
q
=
+
menokok dan cekung ke atas untuk 0 q > .
19. Peratus P pesakit yang mengalami bends (nitrogen membuak dalam darah) pada aras ketinggian h ribu meter
ditentukan oleh
0.36
100
1 100, 000
h
P
e

=
+
. Adakah P suatu fungsi menokok?
20. Anggarkan punca bagi persamaan
4
4 1 0 x x + = yang berada antara 0 dengan 1. Teruskan prosedur
anggaran Newton sehinggakan dua anggaran berbeza kurang daripada 0.0001.
21. Jika fungsi persamaan pengeluaran ialah 2 5 p q = + dan fungsi keperluan pula ialah
2
100
1
p
q
=
+
, gunakan
kaedah Newton untuk menganggarkan kuantiti keseimbangan pasaran. Nyatakan jawapan anda dalam
ketepatan tiga titik perpuluhan.

22. Guna petua lHpital untuk tentukan
a)
( )
0
3 sin
x
x x
x

had b)
0
1 1
x
x
x

+
had c)
2
0
1 1
2
x
x
x
x

+
had
23. Tentukan ekstremum mutlak bagi fungsi ( ) ( ) cos f x x x = dalam selang | | 0, 2t .
24. Tentukan ekstremum mutlak bagi fungsi ( )
2
2
2 f x x
x
t = + dalam selang ( ) 0, .
25. Tentukan titik di atas lengkung ( ) 0 y x x = > yang paling hampir dengan titik ( ) 2, 0 .
26. Dalam suatu model aliran trafik bagi suatu lorong di lebuh raya Karak, bilangan kereta N yang sesuai bagi
suatu lorong per unit masa ialah
2
2
2
r
a
N
al
at v
v

=
+
yang a pecutan kereta,
r
t reaksi masa membrek, v
kadar halaju kereta dan l panjang kereta. Andaikan a,
r
t dan l pemalar.

a) Tentukan nilai v yang meminimumkan penyebut.
b) Nilai jawapan dalam a) apabila 19.6 a = m/sec
2
, 20 l = m dan 0.5
r
t = saat.
c) Maksimumkan N.
3
27. Berdasarkan kepada gambar rajah di bawah, pilih nilai P supaya sudut u maksimum.






28. Photo di bawah menunjukkan satu pasukan paying terjun yang terjun dari Menara Kuala Lumpur tanggal 1
Febuari 2001 sempena Hari Wilayah Persekutuan. Lakarkan secara kasar bentuk graf halaju sewaktu
penerjunan mereka.


Jawapan
1. a) 4 c)
1
2 x
d)
1 n
nx

2. a)
7
32x c)
1 1
6 ln
2
x x
x x
+ + e)
( )
2
2 3
1 2 x x
+

f)
( )
( )
( )
( )
2 2
2
2 3 2 3
2
1
1
2
x
x x x
x
x
| |
| |
+ |
|
|

\ .
\ .

g)
( )
( )
( )
( )
2 2
2
2 3 2 3
2
1
1
3
2
x
x x x
x
x
| |
| |
+ |
|
|

\ .
\ .

3. a)
( )
8
3 4
5
y x + =
b)
4 6 y x = +
c)
( )
1
2 8
12
y x =
4.
( )
4
0, 0 , 2,
3
| |

|
\ .
5.
( ) 3, 3
6. 0 7 .
1
4

8.
0.678
0.864t

9.
( )
( )
2
3
2 2
5 6
2
q q
q
+
+
10. ( ) ln 10 10
A bM
b

11.
0.26m
L
12. a)
2
y
y
b)
( )
3
2
2
y
y

13. 1 x =
14. a)
3
4
y
c)
( )
( )
2
2 1
1
y
x

+
d)
( )
3
1
y
y

15 . a) min : 3, x = menyusut : 3, menokok: 3 x x < >
b) maks : 1, x = min: 1, menyusut : 1 1, menokok: 1 1 x x x x = < > < <
d)
( ) 0, 0 : persilangan
( ) ( ) 1,1 : maks, 2, 0 :min, -1 0, 2: menyusut, 2 1, 0: menokok x x x x < < < < < >
f)
( ) ( ) 0, 0 , 4, 0 :persilangan
, ( ) maks : 1,1 ,menokok: 1, menyusut: 1 x x < >
18.
2
2
0, 0
dP d P
dq dq
< >
19. 0 menokok
dP
dh
> 20.
1 2 3 4
0, 0.25, 0.25099, 0.25099 x x x x = = = =
21.
1 2 3
3, 2.884, 0.2880 q q q = = = 22. a) 2 b)
1
2
c)
1
8

26.. a) 2 v al = b) 28 v = c) 0.56 28. 5 x =
2
3
5
u
P