Mhm tvsiylr

tn fsillrd ilhi tqv v prhizkrln m`ns, nun zruriliyi v

hmiyyti, indiki srd n riyt tmyin mmknly, tqv hlinin
susiyytlri, prhizkrln fydlr, hminin byk cihd syln ilhi
tqvy riyt tmyin qydlr v mrhllri il icmli kild tn lduq.
ndi is sn sz lrq ilhi tqv v prhizkrl dir bir n mhm
tvsiylri qyd dirik:

Birinci tvsiy: Gnh rit yrdn millrdn

kinmk

Bir sr millr insnn gnhkrl srklnmsi n mnsib rit yrdr.

dur ki, nict tpmq istyn hr mslmn, bu millrin knrndn `tinsz
k bilmz.
Bu millr l byk t`sir mlikdir ki, gr m`min v mslmn s nlr
diqqt ytirms, tdricn nun ruhunu v qlbini qflt slb, nun qlbini
qsvtl dldurur, nticd is sin mtlif gnhlr dmsin mnsib
rit yrdr. nki bidiyiniz kimi hmi qlbind v ruhund qflt v
qsvt ln slr gnh ildirlr v nticd insnn vcudund mnt
qyuln pk fitrt, lklnir v s, znl dr lur. Lkin gnh n
rit yrdn millrdn qrunn sin qlbind v ruhund sf-smimiyyt
v hbl m`rift nuru yrncq v bllikl d , ilhi tqvy riyt tmk
v bdi sdt nil lm mvffq lcqdr.
Bu millrin b`zisi dklrdn ibrtdir:
1- ymk;
2- Lazmsz danq;
3- ytmq;
ndi is qeyd olunmu amillrin hr biri bard lazm olan izahlar qeyd edirik:
1- ymk:
lhi tqvy riyt tmkd mvcud ln mnilrdn biri d ymkdir.
ymk insnn qlbini qsvtldirir. dur ki, yyn xslr dtn
m`nvi incliklr qr `tinsz v m`nvi sflqdn uzq lurlr.
lbtt ymk ddikd, hddi b, bdnin htiycndn rtq ymk
nzrd tutulur. B`zi vm insnlr rsnd yyln Y, i, kf l! mslinin
ksin lrq, llh-tl biz Y, i, mm isrf tm! dy gstri vrir.
nki, , isrfkrlr svmir. llh-tl mqdds Qur`nd buyurur:

Yyin v iin, mm isrf tmyin ki, Hqiqtn llh, isrfkrlr svmir. [1]
Bu brd mvcud ln hdislrdn bir nsini qyd dirik:
1- Hzrt Mhmmd (s) buyurur:

llh tnyn s, dilini (lzmsz szlrdn) v qrnn (hrm v hbl

rtq) ymkdn slyr v ruc tutub, nmzl mul lr.[2]
2- Hzrt Mhmmd (s) digr bir hdisd buyurur:
ymk ymyin, nki m`rift nuru qlbinizd snr.[3]
3- hzrt (s) digr bir hdisd bl buyurmudur:
z ymk yynin qrn slm, qlbi is sfl lr. ymk yynin is
qrn st, qlbi is qsvtli lr.[4]
4- Hzrt mirl-m`minin mam li () buyurur:

llh-tl bir bndnin yrini istdikd, z dnq, z ymk v z ytm

n ilhm dr.[5]
5- Hzrt Mhmmd (s) buyurur:

thn lnd ymk y v ymy ithn olarkn ymkdn l k![6]

Tnnm lq limlrindn biri, y bdullh Mmqni (1290-1351 h.q) z
lqi vsiyytnmsind bl yzr:
llh-tlnn drghnd n ikrhdurn y, dlu qrndr. M`minlrin qlbi
n ymk qdr ziynvrici bir y ydur.
l bun gr d qrnn d bir hisssini su n, d bir hisssini d
tnffs n slyb, ylnz nun d bir hisssi qdr ymk y...
l gmn tm ki, gcl lmq n ymk lzmdr. ksin gcl lmq
n qid y hzm lml, qidnn y hzm lms n is z ymk
lzmdr...[7]
El buna gr d ilhi tqvy riyt tmk istyn hr bir s, ylnz z
bdninin htiyc qdr ymk ymli v ymkdn kinmlidir.
2- Lzmsz dnq:
M`nvi sflq v ilhi tqvn ld tmkd mvcud ln mnilrindn biri d
lzmsz v fydsz dnqdr. nsn, lzmsz v fydsz shbtlr v
dnqlrl z ruhu v qlbini yrur v bllikl d m`nvi sflq v ilhi
tqvy nil lmqdn grid qlr. llh-tl insn z htiyclrn rdn
qldrsn dy dnq qbiliyytini b tmidir. Dmli insn, lzml yrd
dnd vt bu byk ilhi n`mtdn dzgn istifd tmi, ks tqdird
byk isrfkrl yl vrmidir. Digr trfdn is insn, lzmsz v fydsz
dnqlrl z fikir v zhnini prin dir v ntic e`tibar il llh-tly
qr kmil surtd diqqtli lmqdn v hbl qlbin hzurundn mhrum
lur. llh-tl mqdds Qur`nd buyurur:

...

Hqiqtn m`minlr nict tpbdrlr... kslr ki, bihudilikdn kinirlr. [8]

bhsiz ki, bu yd szgedn bihudilik gni m`ny mlik lub,
bihud hrkt, dnq, gl v s. mildir.
Lzmsz dnq brd lu hdislr mvcuddur ki, burd nlrdn bir
nsini qyd dirik:
1- Hzrt Mhmmd (s) buyurur:
llhn zikrindn svy dnmyn. nki, llhn zikrindn qyri ln
shbtlr qlbi qsvtldirir. Hqiqtn d llhdn n uzq ln insn, qlbi
brk ln sdir.[9]
2- hzrt (s) digr bir hdisd buyurur:

Skut tmyi (sn tvsiy dirm). Hqiqtn (skut) ytn uzqldrr v

din ilrind sn kmk dir. [10]
3- Hzrt mirl-m`minin mam li () buyurur:

z dnq yblri rtr v gnhlr zldr.[11]

4- Hzrt li () digr bir hdisd buyurmudur:
Skut tmyi sn (tvsiy dirm). Hqiqtn skut, sn salmatlq gtirr
v sni pimnlqdn slyr.[12]
5- hzrt () digr bir hdisd buyurur:

l kmilldikd, dnq zlr.[13]

Qyd tmk lzmdr ki, hzrt pymbrin (s) hdisind buyurulmu -(llhn
zikrindn svy dnmyn!)- szndn mqsd, h d tqvl lmq
istyn sin lin tsbh lb, shrdn mdk ylnz mtlif zikirlr
dmsi dyildir. M`lumdur ki, shrdn-mdk zikir dmk, insn bq
vcib ln bir vziflrdn sly bilr ki, bu is slm nqtyi- nzrindn
dzgn sylmr. Bilmliyik ki, Pymbrin (s) bu gstriindn mqsd, lzml

yrd v hr bir vt ilhi niyytl dnmqdn ibrtdir. nki llh tir

dnln hr bir sz, ilhi zikr kimi hsb lunur.
Hminin mam lidn () nql lunn binci hdisdn d bl bir ntic lmq
lr ki, lzmsz yrd dnn s, hl l bmndn tkml
tmmdr.
B`zi lq v irfn limlri, lzmsz dnn insnn zrind qyduu mnfi
t`sirlri hrm tiknin t`sirindn z bilmmilr. Mrhum llm Tbtbi
(r.) bu brd buyurur:
Mn skutun dyrli t`sirlrini mhid tmim. Qr gn mddtind skut
dib, ylnz lzml yrlrd dnsnz v hbl, tfkkr dib, zikirl mul
lsnz, (nticd) sizin n sf v nurniyyt hsil lcqdr. [14]
mumiyytl gr hr bir m`min s, lzmsz dnn mhiyyti, puluu v
hbl nun mnfi t`sirlri brd drindn fikirls, szsz ki, dilini bl
dnqdn qruycq v ylnz lzm ln yrlrd dncqdr.
3- ytmq:
lhi tqv v m`nvi sflq ld tmk n mni trdn millrdn biri d
hddindn rtq ytmqdr. bhsiz ki, hr bir insn gn rzind myyn
qdr ytml v bununl d z fiziki v ruhi htiycn dmlidir. Mtlif
ylrd insnlrn yuuy lduu htiyc d mtlifdir. Msln, bir gnc v
y yniytm, gn rzind 7- 8 st, qc v y yl bir frd is dh z
ytmql z htiycn dy bilr.
slm dinind hddindn rtq ytmq mzmmt lunur v bl bir yuu,
insnn cismi, ruhu v qlbi n ziynl saylr.
ytmn mzmmt lunmas v onun ziyanlar brd bir sr hdislri
qyd dirik:
1- mrl-m`minin mam li () buyurur:

llh-tl bir bndnin yrini istdikd, z dnq, z ymk v z ytm

n ilhm dr.[15]
2- Hzrt imm Sdiq () buyurur:

ytmq, din v dnynn mhvdicisidir.[16]

3- mm Sdiq () digr bir hdisd buyurur:

Hqiqtn llh-tl, ytm v bkrl qzblnir.[17]

y bdullh Mmqni (1290-1351 h.q) d z lqi vsiyytnmsind bl
yzr:
ytmqdn prhiz t! nki ytmq, dyrli mr h bir mnft ld
tmdn rdn prmqdr... Dmk istyirm ki, hr ks, htiyc duyduu
qdr ytml v rtq yuunu trk tmlidir.[18]
Qyd tmk lzmdr ki, dnmq, ymk v ytmq, mqdds
slm ritind ilk bd hrm v gnh sylmr. Lkin gr bir nfr
dnb, bqsn incits v y onu thqir ts v yud yemk v
yatmaqla, zn myyn stliklr dr ts, bu hld ntic `tibr il
dnmq, ymk v ytmq hrm v gnh bir ml saylacaqdr.
mumiyytl, mqdds slm riti, ymk, ytmq, cinsi lq v s. bu kimi
hll sayln mllrd hddi ama bynmir. nki hr bir id ifrtlq,
insnn qlbin qflt v qsvt gtirir. Qlbind qflt v qsvt ln s
is snlql gnh dr, nticd ilhi tqv v m`nvi sflqdn
mhrum lur.
Bllikl hr bir sahd orta vziyytd olmaq, nict tpmq istynlr n
zruri sylr.

kinci tvsiy: midsizlikdn kinmk!

Bu mqdds yld hrkt ednlr ikinci tvsiymiz budur ki, h zmn ilhi
tqv v prhizkrl riyt tmyi zlri n qyri-mmkn v y tin
symml v ytnn midsizlik vsvslrin uymmldrlr. ksin hr ks
bcrd qdr ilhi tqvy riyt tmli v ytn zif sayb, midsizlikdn
kinmlidir.
llh-tl nun ylund lis niyytl zhmt knlr bel v`d etmidir:

Bizim ylumuzd (sf v lis niyytl) cihd dnlri (zhmt knlri),

hkmn z yllrmz hidyt dcyik v hqiqtn llh, y ml shiblri
il birgdir.[19]
bhsiz, nfsin v ytnn istklri il mbriz prmq, ltnc fsild qyd
lunduu kimi, dy mydnlrnd dmnlr v tcvzkrlrl
vurumqdn dh stn hsb lunur v ziz slm pymbri (s) bu
mbrizni byk cihd dlndrmdr. dur ki, yd szgedn cihd, ilk
nvbd ilhi tqvy riyt tmy aiddir.
llh-tl, ytnn zifliyi brd is bl buyurmudur:

[20]

Hqiqtn ytnn hiylsi zifdir.

Unutmmlyq ki, ytn ylnz llhl mliftilik tmyi biz vsvs dir,
bq szl dsk, bu ii biz tklif dir v nun bu tklifini v vsvssini
hyt kirn is biz insnlrq. nki ytn h vt bizi hr hns bir gnh
iltmy vdr tmz v bizim limizdn tutub, zrl istdiyi yr srkly
bilmz, ksin nun ii ylnz vsvs tmkdir.
Digr trfdn, gr ilhi tqvy riyt tmk qyri-mmkn bir i lsyd,
llh tl h vt bu brd biz gstri vrmz v ilhi tqvy riyt
tmk brd bu qdr t`kid tmzdi.
Btn bunlr ssn bu mqdds yld mhkm ird il ddmlml v hr
nv midsizlik v ytni vsvslrdn qrunmlyq. ss msl budur ki,
tutduumuz bu mqdds ylu dvm tdirmli v qrldmz mnilri
grid qyub, mqsd ytimliyik.
lq v irfn limlri dtn bl tvsiy dirlr ki, bu mqdds yld ilk
nticlri ld tmk n myyn bir ibdi ml qr gn mddtind yrin
ytirilmlidir. nlrn bu tvsiysini tsdiq edn bir n hdisi qyd tmk olar:
Hzrt Pymbr (s) buyurur:

Hr ks qr gn mddtind (z mllrini) llh gr lisldirs, llhtl, hikmt bulqlrn nun qlbindn dilin cri dr.[21]
Hzrt mam Bqir () buyurur:

...
.

gr bnd z imnn qr gn mddtind llh n lisldirs, llhtl nu dnyd zhid dr, dnynn drdlrini v nlrn drmnn n
tntdrr, hikmti nun qlbind sbitldirr v bl s, hikmtl dnr. [22]
dur ki, bu mqdds yld ilkin nticlri mhid tmk n hr nv
midsizlikdn qrunub, qr gn mddtind mqvimt gstrmk lzmdr.
Yurd qeyd olunmu iki hdisd ilnn ils szn is mam Sdiqdn ()
nql lunn bu hdisl izh etmk olar. hzrt () buyurur:

lis ml dur ki, (yrin ytirdiyin ml n) llh-tldn bq h

kimdn t`rif gzlmysn.[23]

ld ln sbutlr ssn, mqdds slam ritinin hkmlri rsnd

gndlik vcib nmzlr qdr hmiyytli bir hkm ydur.
nki nmz, ilhi tqv ylund hrkt tmk istyn hr bir si mtlif
gnhlrdn v znlqlrdn uzqldrn v hbl nun hr bir id ils
shibi lms n mhm millrdn biri sylr.
llh-tl mqdds Qur`nd buyurur:

Hqiqtn nmz (insn) yrmz mllrdn v gnhlrdn slyr v

llhn yd hr ydn bykdr.[24]
Hzrt mam Bqir () buyurmudur:

Nmz, ils mhkmlndirir v (insn) tkbbrdn uzqldrr. [25]

Grsn hr gn bir n df llh-tlnn hzurund dynb, vrlq lminin
byk liqi il dnn s, zn krd v y gizlind mtlif gnhlr
lud ed bilrmi?

nc tvsiy: Hm dny, hm d irt!

B`zilri bl gmn dirlr ki, ilhi tqvy riyt tmk, dnyvi ilr mul
lmql ziddir. l bun gr d tqvl v prhizkr lmq nmin hr nv
dnyvi ilri trk dib, bir gy kilrk, zlrini islh tmy v prhizkr
lm chd gstrirlr!!!
tssflr lsun ki, bu gn bu ynl trzi-tfkkr bilrkdn v y shvn
mslmnlrn zhnind yr tutmudur. Bl ki, bir oxlar, mddi vziyyti
y ln v y byk vziflrd ln, yni hld imnl v m`min slr
bh il ynr, mm ysulluq v tinlik irisind yyn m`min
slr is zhid, prhizkr v s. bu kimi ilhi dlr vrirlr.
Bilmliyik ki, bl trzi-tfkkr mqdds islm riti bmndn sssz
v yln bir tfkkrdr v byk lq limlri bu brd Qur`ni-krimin
ylri v habel hdislr sslnrq nu tnqid tmi v bu brd gni
surtd bhs etmilr.
Mqdds slm dini, dny n`mtlrini ld tmk v ndn ll v mntiqi
trzd istifd tmyi dyil, ylnz dny v nun n`mtlrin bll
mhkum v mzmmt dir. bhsiz ki, prhizkr lmq istyn hr bir s,
bq insnlr kimi ymq n ymk ymli, gyinmli, z n mnzil
tkil tmli , il qurml v s. bu kimi hmnn htiyc ln ilri yrin
ytirmlidir. Bq szl dsk bl bir s, nsilin dvm n vlnmli,
yy n zn v tikmli v yd cmiyytd myyn bir m`suliyyti
dmldr. Mqdds slm riti insnn tbii htiyclr syln bu ilrin h
birini mzmmt tmyir, htt bu ilri llh tir yrin ytirmyin zn bir
ibdt hsb dir.
Bellikl bu cr mit ilri insn llhdn v m`nviyytdn yrmr.
Bilmliyik ki, slm dinind mzmmt v mhkum lunn y, dny v nd
mvcud ln n`mtlr (pul, mqm, qdn v s.) rk blmq v nlr
hdf v sn mqsd kimi bilmkdir. slm dini biz tvsiy dir ki, bu dny
n`mtlrini sn mqsdimiz qrr vrmyk v nlrdn bdi sdt
ytimk n bir vsit kimi istifd dk.
Hqiqtd mqdds slm dininin stn chtlrindn biri d nun hm dny,
hm d irt brsindki gstrilr mlik lmsdr. nki mqdds slm
dini ylnz irti ld tmk n yyln bir din dyildir. llh-tl mqdds
Qur`nd buyurur:

...Cmtn b`zisi dyir: Prvrdigr! Dnyd biz ylq t t! V

nlr n irtd h bir bhr ydur. nlrn b`zisi is (bl) dyir:
Prvrdigr! Biz hm dnyd v hm d irtd ylq t t v bizi
(Chnnm) dunun zbndn sl! nlr n yrin ytirdiklri mllrin
bhrsi vrdr v llh, tz hsb kndir.[26]
Grdynz kimi llh-tl bu ylrd birinci dstni irtd h bir bhrsi
lmyn, ikinci dstni is irtd bhrsi lnlr dlndrr. Bu is ikinci
dstnin dzgn yld lduunu tsdiq dir v bq szl dsk, hm dny
v hm d irt yrini tlb tmyin dzgnlyn ytirir.
Qur`n hvalatlarnda dyildiyi kimi ilhi pymbrlrdn saylan hzrt
Slymn () v hzrt Yusif (), byk dny mqmlr v var-dvlt shibi
lmulr. slm Pymbri (s) v hzrtin (s) m`sum hli-bytinin ()
hytn da nzr sldqd, grrk ki, nlr d ilyib, zhmt kmi v
dny n`mtlrdn istifd tmilr.
Mqdds slm dini, tqvy riyt tmk, imnl lmq v bir szl, irt
sdtin nil lm, dny v nun n`mtlrindn istifd tmkl hyt
kdiyini bildirir. dur ki, milynr bir sin m`nvi bmdn byk mqm
ksb tmyi mqdds slm dini nqteyi-nzrdn mmkn bir hl sylr.
Lakin bunu da unutmmalyq ki, dny v irt bir-biri il mqyis dil
bilmz, nki irt lmi dnydn qt-qt stndr.
slm dini dnyn mzmmt dirs, mqsd dnyd mvcud ln n`mtlr
bllqdr.
Bunu d bilmk lzmdr ki, zn cmiyytdn v dny ilrindn knr
kib, vin bir kncnd, mscidd v y mrlrd ylnz ibdtl mul
lub, prhizkr lmq istyn bir s, s bir stnly mlik dyildir. nki
bl bir ritd tbiidir ki, insn bir sr gnhlrdn uzqd qlr v nticd
nlr lud lmqdn prhiz tmk sndr. Hnr dur ki, cmiyyt
rsnd lub, dny v nun n`mtlrindn istifd drk, ilhi tqvy
riyt dsn v yln, bhtn, ynkrlq, v sir bu kimi gnhlrdan
prhiz dsn.

Drdnc tvsiy: Sirr slmq!

Bu mqdds yld n mhm msllrdn biri d, sirrlri qruyub,
slmqdr. Bir lr bu yld z sirrlrini qruyub, sly bilmdiklri n
uduzur v bllikl d hdflrin nil l bilmirlr. Y`ni, ilhi tqvy riyt
tmyi qrsnd mqsd qyn s, gr m`nvi v irfni mqmlr nil
lmq v bq szl dsk, byk cihd mydnnd hrkt tmk istyirs,
bu mqsdini bqlrndn gizltsin v nu b, dmkl zn nlr
gstrmsin. nki bu mqdds yld hdf nil lndk niyyti v hbl
bir sr m`nvi t`sirlri bqsn b dmk, insn bu m`nvi mqmlr
ytimkdn slyr v nticd bu yld kiln zhmtlrin hms pu lur.
Lkin skut dib, bu mqsdi bir sirr kimi slmq v nu bqsn b,
dmmk, bhsiz ki, llh-tlnn ltfnn mil lmsn v hbl, hdf
tm bis lcqdr. Bu is, hr bir shd hkm srn ilhi bir qyddr.
Hzrt mirl-m`minin mam li () buyurur:
Dny v irt yri, sirr slmqd v y insnlrl dstluq tmkddir.
Dny v irt rri is, sirri mq v pis dmlrl dstluq tmkddir. [27]
Hzrt mam Sdiq () buyurur:

. :

nsnlr bu iki islt yiylnmk mr lundu, lkin nlr bu iki islti zy

tmkl, hr yi ldn vrdilr: Sbr v sirr slmq.[28]
Hminin hzrt mam Cvd () buyurur:

Bir i mhkmlnmmi nu izhr tmk (y`ni, bqsn dmk), nu zy

dir (rdn prr).[29]
Qyd lunmu hdislr mumiyytl hr bir sirri slm id ls d,
bhsiz ki, m`nvi v irfni msllr d mildir.
l bun gr d bu mqdds yld uc v m`nvi mqmlr nil lmq
n sirrlrimizi qruyub, slml v nu bqlrn b dmkdn
kinmliyik.
lbtt ilhi tqv v m`nvi mqmlr nil lmq istyn hr bir sin n
yl gstrn `tibrl v layiqli bir lq mllimin htiyc vrdr ki, bl bir
s, z sirri v qrld msllri lq mllimin dy bilr v bunun h
bir ybi ydur.

Binci tvsiy: Frstlrin qdrini bilmk!

Bu mqdds yld mhm msllrdn biri d frstlrin qdrini bimkdir.
Hm, gncliyindn v slmlndn dzgn istifd dib, nu bir frst
snml v hqiqi tvby z tutub, byk cihd (y`ni, nfs il mbriz)
mydnn dil lml v bu yld h bir midsizliy yl vrmmlidir.
Bilmliyik ki, gr smimi qlbdn bu yl z tutub, bcrdmz qdr
nfsimizl mbriz prsq, llh-tl d biz kmk dck v yn bir
glckd bu ilhi mbriznin ilkin m`nvi t`sirlrinin hidi lcq. Bl
ki, gr biz, llh-tlnn vcib buyurduu mllri yrin ytirib, nun hrm
tdiyi mllri trk tsk, bhsiz ki, m`nvi lzztlri duycq.
l bun gr d ld ln qiymtli frstlrin qdrini bilmli v zmz,
mrmzn snund yrn biln pimnlq v hsrtdn nict vrmliyik.
nki h kim z mrnn mddtini bilmir v hbl mlik lduu frstlrin,
cmldn slmlq kimi byk n`mtin n qdr dvm dcyin zmnt
vrmy qdir dyildir.
Unutmmlyq ki, ilhi tqvy riyt tmmk, bir trfdn bu dnynn tin
v hdfsiz gzrn, digr trfdn d irt ziynkrl v hsrti il
nticlnckdir.
Bl olan halda, hns l v dnc shibini tpmq lr ki, bir n gnlk
lzzt nmin hm dny, hm d irtini krlyb, zn ziynkrlr
crgsind qrr vrsin?!
Hzrt mirl-m`minin mam li () buyurur:

. !

y insnlr! llhl (mliftdn) qrun. Hqiqtn (ilhi) tqvy dzmk,

ilhi zb dzmkdn qt-qt sndr.[30]
Ydmz bu dny, mvqqti bir mnzil bnzyir. Bir gz qrpmnd
gnlr, hftlr, ylr v illr buludlr kimi sr`tl tb kir v sn ytir.
Hzrt mirl-m`minin mam li () buyurur:

. :
.

Bilin ki, gnlr crdr: (Ynidn qydcn) h bir mid bslmdiyin

tn gnlr, sly bilmdiyin hzrki gn v tircm lmdn gln gnlr.
Dnnki gn, nsiht v bu gnk gn, qnimtdir. Sbhk gnn is kim
nsib lduu m`lum dyildir.[31]
Hzrt mam Sdiq () is bu brd bel buyurur:
Dnyy qr dzml lun, nki dny, myyn bir vtdr ki, onun tbkn vtndan bir r y d bir frh v svinci hiss etmir, snrdn gln
vtn is nc lduunu bilmirsn. Hqiqtn snin dnyn, ydn vtdn
ibrtdir. dur ki, bu vtd, llh itt tmy v gnhkrlqdn kinmy
sbr t.[32]

Hzrt mirl-m`minin mam liy () aid ediln aadak `rd d bu

hqiqt ks tdirilmidir:

ldn gdn (gnlr) tb, gdibdir. Glckd gln (gnlr) hrddr? (Y`ni;
hl-hzrd mvcud dyil).
Bllikl y ql v bu iki yluq (kmi v glck gnlr) rsnd ln
frsti qnimt sy![33]
Bli, bizim hytmz, kmi v nm`lum ln glck rsnd qrr
tutmudur ki, hmlql bu frstdn istifd dib, nun qdrini bilmli v bu
byk cihd sbh slyb zmz ldtmmlyq. Mrhum y Bhyi bu
hqd bl sylmidir:

gh l y rzulr drysnd zn!

llh sni hidyt tsin, bu n sstlkdr?
mrn gnh v ndnlql zy tdin,
y qrurlu, rtq dyn, rtq dyn!
N vtdk hyvnlr tk hdfsiz lcq,
V qnimt syln vtd ytcqsn?
Hminin hzrt mirl-m`minin mam li () buyurmudur:

Frst, buludlr kimi tb-kir. Bllikl d yax frstlri qnimt syn.[34]

Btn bunlr ssn, ld ln frstlrin qdrini bilib, ilhi tqv ylund
ciddi v mhkm ird il ddmlml v bllikl d, dny v irt
sdtimizi t`min tmliyik. nllh.


Doru yola tabe` olanlara salam olsun.

[1] -Mqdds Qur`n, `rf (7) sursi, y-31

[2] -Tnbihul-vtir, 1/66
[3] -Miznul-hikmt, 1/90/616
[4] -Miznul-hikmt, 1/88/579
[5] -Qurrul-hikm, 211/4084
[6] -Miznul-hikmt, 1/91/633
[7] -Mir`tur-rd, sh:141-142
[8] -Mqdds Qur`n, Mu`minun (23) sursi, y:1 v 3
[9] -Bihrul-nvr, 71/281
[10] -Sfintul-bihr, 5/175
[11] -Qurrul-hikm, 211/4093
[12] -Qurrul-hikm, 211/4256
[13] -Nhcul-bl, sh-156, 71-ci hikmt
[14] -udszi y tzkiy v thzibi nfs/ brahim mini, sh-248
[15] -Qurrul-hikm, 211/4084
[16]-Miznul-hikmt, 8/3405/20922, Tlisu miznil-hikmt, 517/6293
[17] -Miznul-hikmt, 8/3405/20921

[18]
[19]
[20]
[21]
[22]
[23]
[24]
[25]
[26]
[27]
[28]
[29]
[30]
[31]
[32]
[33]
[34]

-Mir`tur-rd, sh-143
-Mqdds Qur`n, nkbut (29) sursi, y-69
-Mqdds Qur`n, Nis (4) sursi, y-76
-Sfintul-bihr, 2/668
-suli-kfi, 3/27/6
-suli-kfi, 3/26/4
-Mqdds Qur`n, nkbut (29) sursi, y-45
-Miznul-hikmt, 2/1630/10572 (Qum / Drul-hdis nriyyt)
-Mqdds Qur`n, Bqr (2) sursi, y:200-202
-Bihrul-nvr, 72/71/14, Sfintul-bihr, 7/436
-suli-kfi, 3/314/2
-Miznul-hikmt, 3/1282/8414
-Thful-uqul n lir-Rsul (s), 221/133
-Thful-uqul n lir-Rsul (s), 222/136
-suli-kfi, 4/191/4
-Hsni dl, sh-32
-Nhcl-bl, 152/21-ci hikmt, Tlisu miznil-hikmt, 403/4984