Ha Noi, 2007

au la Loai hnh Phu hp nhat

vi Doanh nghiep cua Ban?
CAC LOAI HNH
DOANH NGHIEP
Oau la Loai hinh Phu hop nhat
voi Doanh nghiep oua Ban?
Ha Noi, 2007
CA C LOA I HNH DOANH NGHIE P
O vE T NAM
(Tai lieu Tham khao)
voi su ra doi oua Luat Doanh nghiep vao nam 1999, so luong doanh nghiep dang ky ohinh thuo
da tang len nhanh ohong voi hon 250.000 doanh nghiep duoo dang ky moi trong vong 8 nam vua
qua. Muo tieu dat duoo 500.000 doanh nghiep dang ky ohinh thuo vao nam 2010 la hoan toan oo
tinh kha thi oao. voi so luong doanh nghiep duoo dang ky tang nhanh trong nhieu nam, vieo tu
van ve vieo ohuyen doi tu oao ho dang ky kinh doanh sang doanh nghiep dang ky ohinh thuo theo
Luat Doanh nghiep, hoao ve vieo lua ohon loai hinh phap ly nao phu hop nhat voi mot doanh
nghiep da tro thanh mot nhu oau thuo su lon. Oay oung la mot trong nhung oau hoi ma nhung
nguoi oo y dinh dang ky kinh doanh va thanh lap doanh nghiep thuong dua ra nhat truoo khi quyet
dinh thanh lap doanh nghiep.
Tai lieu nay duoo xay dung duoi dang mot tai lieu tham khao nham gioi thieu tong quan ve oao
loai hinh doanh nghiep hien oo tai viet Nam, dong thoi phan tioh tong the nhung diem loi va bat
loi giua loai hinh ho dang ky kinh doanh va oao loai hinh doanh nghiep khao theo quy dinh oua
Luat Doanh nghiep, oung nhu phan tioh nhung diem khao biet giua oao loai hinh doanh nghiep
khao nhau. Tai lieu nay oo the duoo su dung boi oao oo quan dang ky kinh doanh oap tinh va oap
huyen, boi oao oong ty luat, oong ty tu van va oao to ohuo oo lien quan nham pho bien kien thuo,
dong thoi nham tu van ohinh xao hon oho oao doanh nghiep khi lua ohon loai hinh doanh nghiep
se duoo dang ky.
Tai lieu nay duoo bien soan boi Ong Nguyen Oinh Cung, Ong Phan Ouo Hieu (CEM) va oao
ohuyen gia oua To ohuo Hop tao Ky thuat Ouo (GTZ). Nhom bien soan xin tran trong oam on oao
y kien dong gop, su ho tro ky thuat oua oua Tien si Oinh van An, vien truong vien quan ly kinh te
Trung uong va Ong Le Duy Binh (GTZ).
Cuon tai lieu nay duoo bien soan oho muo dioh tham khao. Cao quan diem the hien trong tai lieu
la oua oao tao gia va khong nhat thiet phan anh quan diem oua CEM hay GTZ.
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Loi mo dau
2
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
3
CEM vien Nghien ouu Quan ly Kinh te Trung uong
GTZ To ohuo Hop tao Ky thuat Ouo
TNHH Traoh nhiem huu han
DNTN Doanh nghiep tu nhan
OKKD Oang ky kinh doanh
Tv Thanh vien
GCNOKKD Giay ohung nhan dang ky kinh doanh
GTGT Gia tri gia tang
vND Oong viet nam
Tu viet tat
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
4
Muo luo
PHAN 1: KHA NEM vA OAC OEM CAC LOA HNH DOANH NGHEP 5
. Cao khai niem 5
. Oao diem oao loai hinh doanh nghiep o viet Nam 9
1. Ho kinh doanh oa the 9
2. Doanh nghiep tu nhan 9
3. Cong ty hop danh 10
4. Cong ty traoh nhiem huu han 12
5. Cong ty oo phan 13
PHAN 2: LA CHON LOA HNH DOANH NGHEP 14
1. Quyen kinh doanh 14
2. Gop von, thanh lap doanh nghiep 15
a) Ooi tuong thanh lap 15
b) Gop von thanh lap doanh nghiep 16
o) Ho so, trinh tu, thu tuo thanh lap 17
3. To ohuo quan ly 18
4. Che do traoh nhiem oua nha dau tu 20
5. Kha nang rut von va ohuyen nhuong oo phan, phan gop von 22
6. Huy dong von 24
7. Nghia vu thue 25
8. Chuyen doi loai hinh doanh nghiep 26
9. Thoi han hoat dong oua doanh nghiep va vieo giai the, pha san doanh nghiep. 27
PHAN 3: MOT SO NHAN XET vA KHYEN NGH 29
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
5
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Phan
6
. Cao khai niem
Chung ta da quen thuoo voi oao khai niem doanh nghiep, oong ty traoh nhiem huu han, oong
ty oo phan, doanh nghiep tu nhan,v.v....; boi vi, hang ngay, hang gio ohung ta dang su dung
oao san pham va dioh vu do ho oung oap. Tuy nhien, oo le khong phai bat ky ai deu oo the biet
duoo ban ohat, noi dung oua oao khai niem noi tren. Hang loat oao oau hoi oo the xuat hien nhu:
oong ty khao gi so voi doanh nghiep? vi sao lai xuat hien oong ty? tai sao lai ton tai nhieu hinh
thuo doanh nghiep nhu vay?... Noi dung phan nay se oo gang lam ro tra loi van tat mot so oao
oau hoi noi tren
1. Cong ty hay doanh nghiep
Doanh nghiep la khai niem ohung nhat de ohi oao loai hinh doanh nghiep, trong do oong ty la mot
loai hinh doanh nghiep. Luat doanh nghiep hien hanh o nuoo ta quy dinh nam loai hinh doanh
nghiep, bao gom: (i) ho kinh doanh, (ii) doanh nghiep tu nhan, (iii) oong ty hop danh, (iv) oong ty
traoh nhiem huu han (gom oong ty TNHH 1 thanh vien va oong ty TNHH 2 thanh vien tro len), va
(v) oong ty oo phan.
1
Co ng ty la mo t loa i hinh doanh nghie p vo i 5 da o die m oo ba n: (i) la pha p nha n, (ii) ta oh bie t
va la ohu the pha p ly do o la p vo i ohu so hu u, (iii) tra oh nhie m hu u ha n ou a ohu so hu u oo ng
ty, (iv) oo pha n hay pha n vo n go p la ohuye n nhuo ng duo o, va (v) qua n ly ta p trung va tho ng
nha t. voi dao diem noi tren, thi trong so 5 loai hinh doanh nghiep theo quy dinh oua Luat Doanh
nghiep, ohi oo oong ty traoh nhiem huu han va oong ty oo phan duoo ooi la oong ty; oon ho
kinh doanh, doanh nghiep tu nhan va oong ty hop danh la oao loai hinh doanh nghiep khao,
khong phai la oong ty.
2. vi sao lai xuat hien oong ty
Tren the gioi, so voi oao loai hinh doanh nghiep khao, thi oong ty xuat hien muon hon, vao khoang
giua the ky 19. Truoo do, oao hoat dong kinh doanh thuo hien duoi hinh thuo hop danh hoao
1
KHA NE M vA OA C OE M CA C LOA HNH DOANH NGHE P
1. Ngoai ra, o viet Nam oon mot so loai hinh doanh nghiep khao, nhu: hop tao xa, oong ty bao hiem,... duoo quy dinh theo oao luat khao.
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
7
doanh nghiep tu nhan
2
. Co rat nhieu ly thuyet ly giai oho su xuat hien oua oong ty. Tuy nhien, duoi
giao do kinh te va luat phap, oo quan diem ohung oho rang oong ty xuat hien boi vi do ohinh la
oong ou giup oao nha dau tu giam thieu duoo rui ro va ohi phi giao dioh trong thuo hien hoat
dong kinh doanh . Ngay nay, oong ty da tro thanh loai hinh doanh nghiep pho bien va duoo ua
ohuong nhat trong hau het oao quoo gia tren the gioi..
3
O viet Nam
4
, truoo nam 1990, ohi oo doanh nghiep nha nuoo, hop tao xa va doanh nghiep oo
von dau tu nuoo ngoai. Sau do, khi oo Luat Cong ty va Luat Doanh nghiep Tu nhan(1990) oo hieu
luo, doanh nghiep tu nhan, oong ty TNHH va oong ty oo phan moi bat dau xuat hien. Khao voi
nhieu nuoo khao tren the gioi, oong ty hop danh o viet Nam, xuat hien sau nhat ( tu nam 2000 khi
Luat Doanh nghiep oo hieu luo thay the Luat Cong ty va Luat Doanh nghiep Tu nhan), va oung la
loai hinh doanh nghiep it pho bien nhat.
3. Tai sao doanh nghiep lai ton tai duoi nhieu hinh thuo
Doanh nghiep la oong ou de kinh doanh. Oe khong ngung tao thuan loi va thuo day sang tao trong
kinh doanh, oao nha lap phap da luon no luo phat minh ra oao loai loai hinh doanh nghiep moi;
lam oho ohung tro nen nhieu ve so luong va da dang hon ve ohung loai giup oao nha dau tu luon
oo duoo su lua ohon phu hop nhat doi voi hoan oanh va dieu kien ou the oua ho. Muo tieu ouoi
oung la giam rui ro, ohi phi, tang muo do an tam, an toan oho nhung nguoi bo von kinh doanh; va
do ohinh la mot trong oao yeu to khong the thieu duoo de mot quoo gia phat trien, tro nen giau
oo va thinh vuong. O oao nuoo khao nhau, oao loai hinh doanh nghiep oo the khong giong nhau
ve so luong, ohung loai va oao so dao diem ou the oua ohung. vi du, O Hoa Ky, oong ty hop danh
it nhat oo ba loai (i) oong ty hop danh thuong, (ii) oong ty hop danh huu han, va (iii) oong ty hop
danh traoh nhiem huu han. Cong ty hop danh traoh nhiem huu han va oong ty traoh nhiem huu
han mot thanh vien la nhung loai hinh doanh nghiep moi xuat hien trong nhung nam gan day; la
ket qua oua qua trinh sang tao khong ngung de phat minh ra oao loai hinh doanh nghiep moi
nhu da noi tren.
4. Ban ohat oua oong ty
Nhu tren da noi, oong ty la mot loai hinh doanh nghiep xuat hien vao khoang giua the ky 19 o
Chau Au. Cong ty duoo ooi la mot ohu the phap ly, la nguoi do phap luat tao ra. Luat phap da
trao oho oong ty quyen nang giong nhu mot oa nhan thuo hien oao oong vieo kinh doanh oho
ohinh minh
5
. Oieu nay oo nghia la, neu mot nhom oo x nguoi, oung gop von thanh lap oong ty,
thi ket qua se tao ra nguoi thu (x + 1); nguoi do ohinh la oong ty oo oao quyen nang tuong tu
2.
Tieng Anh la partnership va sole proprietorship. Dioh ra tieng viet tuong duong la oong ty hop danh va doanh nghiep tu nhan
3.
Bainbridge, Stephen M. (2002), trang 2. Theo thong ke o My vao khoang nam 2000, thi so luong oong ty o My vao khoang 4,6 trieu, ohiem
khoang 1/5 tong so oao loai hinh doanh nghiep nhung tao ra 90% tong doanh thu oua oao loai hinh doanh nghiep.
4.
Chi tinh tu giai doan 1975 den nay.
5.
Tieng Anh thuong dung oum tu legal entity hoao legal person de phan biet voi oon nguoi, la natural person hoao individual.
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
8
nhu nhung nguoi khao, ke oa quyen so huu tai san thuo. Sau do, nhung nguoi ben ngoai oo the thiet
lap quan he hop dong voi oong ty mot oaoh hoan toan doo lap voi ohinh nhung nguoi da gop von
thanh lap nen oong ty do; va theo oaoh giong nhu ho thiet lap hop dong voi oa nhan (xem so do).
HNH 1 - So do ve the hien ban ohat oong ty
Co dong 1
Tai san oong ty
Co dong 2
Co dong 3
Co dong N
Nguoi
quan ly
Nghia vu nguoi quan ly
Su huu va
kiem soat
Phap luat Phap luat Phap luat
Thi truong Thi truong Thi truong
Nha
oung oap
Nhan
vien
Khaoh
hang
Chu no Khao
Nha nuoo va
oao oo quan nha nuoo
9
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
. Oao diem oao loai hinh doanh nghiep o viet Nam
Thanh lap va to ohuo quan ly oao loai hinh doanh nghiep o viet Nam duoo quy dinh ohu yeu tai
Luat Doanh nghiep
6
va oao van ban huong dan thi hanh. Theo quy dinh nay, thi o viet Nam oo
oao loai hinh doanh nghiep sau de oao nha dau tu lua ohon khi kinh doanh:
(i) Ho kinh doanh.
7
(ii) Doanh nghiep tu nhan.
(iii) Cong ty hop danh.
(iv) Cong ty TNHH
(v) Cong ty oo phan
Luat Doanh nghiep dieu ohinh truo tiep vieo thanh lap va to ohuo quan ly oua 4 loai hinh doanh
nghiep la doanh nghiep tu nhan, oong ty hop danh, oong ty TNHH va oong ty oo phan; oon vieo
thanh lap va to ohuo quan ly ho kinh doanh oa the duoo quy dinh tai Nghi dinh 88/2006/NO-CP
ngay 29 thang 8 nam 2006 ve dang ky kinh doanh.
1. Ho kinh doanh oa the
Ho kinh doanh oa the la loai hinh doanh nghiep oo oao dao diem sau:
Do mot oa nhan, mot nhom nguoi hoao mot ho gia dinh lam ohu so huu.
Chu so huu ohiu traoh nhiem vo han bang toan bo tai san oua minh doi voi khoan no va
nghia vu tai san khao oua ho kinh doanh oa the.
Ho kinh doanh khong oo tu oaoh phap nhan va oon dau.
Ho kinh doanh khong duoo su dung thuong xuyen qua 10 lao dong.
2. Doanh nghiep tu nhan
Doanh nghiep tu nhan la mot loai hinh doanh nghiep duoo dieu ohinh boi Luat Doanh nghiep va
oao quy dinh huong dan thi hanh. Theo quy dinh oua Luat Doanh nghiep, doanh nghiep tu nhan
oo oao dao diem sau:
La doanh nghiep do mot oa nhan lam ohu so huu; va oa nhan ohu so huu do ohi duoo lam
ohu so huu mot DNTN; khong duoo dong thoi la ohu so huu oua DNTN khao hoao ohu so
huu ho kinh doanh va thanh vien hop danh oong ty hop danh.
Ca nhan ohu so huu tu quyet dinh oo oau to ohuo va thuong truo tiep quan ly, thuo hien
oao hoat dong kinh doanh; va la nguoi dai dien theo luat oua doanh nghiep;.
Ca nhan ohu so huu ohiu traoh nhiem vo han bang toan bo tai san oua minh doi voi oao
hoat dong kinh doanh oua doanh nghiep.
Doanh nghiep tu nhan khong oo tu oaoh phap nhan.
6.
Luat so 60/2005/QH11 ngay 29-11-2005 oo hieu luo tu ngay 1-7-2006.
7.
Truoo day ho kinh doanh thuong duoo goi la ho kinh doanh oa the.
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
10
HNH 2 - Doanh nghiep tu nhan
Nhu vay, oo the noi, ho kinh doanh va doanh nghiep tu nhan ve ban ohat la giong nhau; va dao
trung oo ban oua ohung la ve phap ly khong oo su phan biet ro rang ve quyen, nghia vu oua ohu
so huu doanh nghiep va doanh nghiep. Trong moi truong hop, thi ohu doanh nghiep la nguoi ohiu
traoh nhiem vo han va ouoi oung ve moi hoat dong oua doanh nghiep. ve quy mo, thi doanh
nghiep tu nhan nhin ohung oo the lon hon ho kinh doanh oa the.
3. Cong ty hop danh
Cong ty hop danh la loai hinh doanh nghiep moi xuat hien tai viet Nam bat dau tu nam 2000 theo
quy dinh oua Luat Doanh nghiep nam 1999. Cho den nay, so luong oong ty hop danh khong nhieu
(ohi moi khoang vai ohuo, khong ke so oao oong ty hop danh trong oao nganh, nghe ma phap
luat bat buoo phai su dung de kinh doanh oao nganh, nghe do).
Cong ty hop danh oo oao dao diem sau day:
Co it nhat 2 thanh vien la oa nhan, trong do oo phai oo it nhat mot thanh vien hop danh.
Ngoai thanh vien hop danh oo the oo thanh vien gop von. Thanh vien hop danh phai la oa
nhan, oon thanh vien gop von oo the la oa nhan, to ohuo.
Thanh vien hop danh ohiu traoh nhiem lien doi va vo han bang toan bo tai san oua minh
doi voi oao khoan no va nghia vu khao oua doanh nghiep; oon thanh vien gop von ohi
ohiu traoh nhiem trong trong pham vi gia tri so von gop vao oong ty. Thanh vien hop danh
oo quyen quan ly va dieu hanh hoat dong kinh doanh oua oong ty; oon thanh vien gop
von khong oo quyen quan ly oong ty. Truong hop thanh vien gop von tham gia quan ly,
DOANH
NGHEP T NHAN
La doanh nghie p do 1 oa nha n la m ohu .
Chu doanh nghiep ohiu traoh nhiem bang
toan bo tai san oua minh voi oao nghia vu
oua doanh nghiep
Gan nhu khong oo ranh gioi phan biet
giua Doanh nghiep va
ohu doanh nghiep
Toan bo tai san oua oa nhan
ohu doanh nghiep
(ke oa tai san oua doanh nghiep)
Cao ohu no
11
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
dieu hanh oong ty, thi thanh vien do duong nhien duoo ooi la thanh vien hop danh.
Cong ty hop danh oo tu oaoh phap nhan.
Cong ty hop danh khong duoo phat hanh ohung khoan.
Nhu vay, tren thuo te oong ty hop danh quy dinh tai Luat Doanh nghiep oo the ton tai duoi 2 hinh
thuo. Mot la, tat oa thanh vien deu la thanh vien hop danh (khong oo thanh vien gop von); trong
truong hop nay, do la oong ty hop danh thong thuong tuong tu nhu o oao nuoo khao. Hai la, oo
oa thanh vien hop danh va thanh vien gop von; trong truong hop nay, la oong ty hop danh huu
han tuong tu nhu quy dinh oua phap luat o oao nuoo khao. Tom lai, oong ty hop danh theo quy
dinh tai Luat Doanh nghiep oo the la hop danh thong thuong hoao hop danh huu han (xem tuong
ung so do 2 va so do 3).
HNH 3A - Cong ty hop danh thuong HNH 3B - Cong ty hop danh huu han
Cong ty hop
danh thuong
Lien ket oua oao oa
nhan nham kinh doanh
duoi mot ten ohung
Thanh
vien hop
danh
vua la nha
dau tu +
nguoi
quan ly
Thanh
vien hop
danh
vua la nha
dau tu +
nguoi
quan ly
Tai
san
oua
oa
nhan
thanh
vien
Tai
san
oua
oa
nhan
thanh
vien
Tai san
oua
oong ty
Cao ohu no oua oong ty
Cong ty hop
danh huu han
Lien ket oua oao oa
nhan nham kinh doanh
duoi mot ten ohung
Cong ty doo lap va
phan biet voi thanh vien
gop von
Thanh
vien gop
von
Oon thuan la
nha dau tu
Thanh
vien hop
danh
vua la nha
dau tu +
nguoi
quan ly
Tai san oua
oa nhan
thanh vien
hop danh
Tai
san
oua
oa
nhan
thanh
vien
gop
von
Tai san
oua
oong ty
Cao ohu no oua oong ty
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
12
Trong oong hop danh, oo su khao nhau oo ban giua thanh vien hop danh va thanh vien gop von.
Bang sau day se so sanh ohi tiet su giong va khao nhau nay:
Bang 1 So sanh ohi tiet su giong va khao nhau giua thanh vien hop danh va thanh vien gop von
4. Cong ty traoh nhiem huu han
Theo quy dinh oua Luat doanh nghiep, thi oong ty TNHH duoo ohia thanh hai loai oan ou va so
luong thanh vien ; do la: (i) oong ty TNHH 1 thanh vien va (ii) oong ty TNHH hai thanh vien tro len.
8
Su khao biet oo ban giua hai loai hinh oong ty TNHH nay la oo oau to ohuo quan ly hay oaoh thuo
thuo hien quyen ohu so huu va so luong thanh vien oong ty. Mao du vay, oong ty TNHH oo nhung
dao diem ohung sau:
So luong thanh vien khong qua 50
9
.
Traoh nhiem oua oao thanh vien gioi han trong pham vi so von oam ket gop vao oong ty.
Phan von gop ohuyen nhuong duoo; nhung bi han ohe ohuyen nhuong.
Cong ty la mot phap nhan doo lap va taoh biet ve phap ly voi oao thanh vien.
Khong duoo phat hanh ohung khoan.
Thanh vien
hop danh
Thanh vien
gop von
Ooi tuong
- Bat buoo
phai oo
- Chi la oa nhan
- Toi thieu la 1
- Co the oo hoao
khong oo
- La oa nha n
hoao to ohuo
- Khong han ohe
Chuye n nhuo ng
phan von gop
- Bi han ohe
- Khong han ohe
Traoh nhiem
- Chiu tra oh
nhiem lien doi va
vo han
- Chiu tra oh
nhie m trong
pham vi von gop
Quan ly
- Truo tiep tham
gia quan ly, dieu
hanh
- Bi ha n ohe
trong hoat dong
kinh doanh khao
- Khong truo tiep
qua n ly , die u
hanh
- Khong bi han
ohe trong hoa t
dong kinh doanh
khao
8.
Su phan ohia nay the hien su dao thu trong lioh su phat trien oua he thong phap luat ve doanh nghiep o viet Nam. Cung ohi moi
gan day, luat phap moi oho phep 1 oa nhan hay to ohuo duoo thanh lap loai hinh oong ty TNHH.
9.
Ooi voi oong ty TNHH 2 thanh vien tro len thi so luong thanh vien toi da oung khong qua 50.
13
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
HNH 4 - Cong ty TNHH va oong ty oo phan
Co ng ty TNHH mo t tha nh vie n la n da u tie n xua t hie n ta i vie t nam va o na m 2000 theo quy dinh ou a Lua t
doanh nghie p 1999. Tuy nhie n, ta i tho i die m do , ohi oo to ohu o mo i duo o tha nh la p va la m ohu so hu u
oo ng ty TNHH mo t tha nh vie n. Lua t Doanh nghie p 2005 da oo buo o pha t trie n mo i, oho phe p 1 oa nha n
ou ng duo o quye n tha nh la p va la m ohu so hu u oo ng ty TNHH. No i oa oh kha o, tu nga y 1-7-2006 thi 1
to ohu o hay oa nha n de u duo o quye n tha nh la p va la m ohu so hu u oo ng ty TNHH.
10
5. Cong ty oo phan
Cong ty oo phan oo oao dao diem oo ban sau:
So luong thanh vien toi thieu la 3 va khong han ohe so luong toi da. Thanh vien oong ty la
nguoi so huu oo phan, duoo goi la oo dong.
vo n die u le duo o ohia tha nh nhie u pha n ba ng nhau go i la oo pha n. Co the oo nhie u loa i oo pha n.
Co phan duoo tu do ohuyen nhuong.
Traoh nhiem oua oo dong gioi han trong pham vi von da gop vao oong ty.
Cong ty la phap nhan doo lap truoo phap luat va voi oao oo dong.
Cong ty oo phan duoo phat hanh ohung khoan.
Khi so sanh giua loai hinh oong ty TNHH va oong ty oo phan thi oo 2 dao diem oo ban giong nhau
do la (i) su taoh baoh giua oong ty va oo dong/thanh vien va (ii) ohe do traoh nhiem huu han oua
tat oa oao thanh vien (xem so do 5).
Tre n da y la nhu ng da o die m oo ba n nha t ou a oa o loa i hinh doanh nghie p o vie t Nam. Ca u ho i tie p theo
la trong nhu ng loa i hinh na y thi loa i na o la su lu a oho n to t nha t do i vo i oa o nha da u tu. Oe tra lo i oa u ho i
no i tre n, trong pha n hai tie p theo da y ohu ng to i se so sa nh mo t oa oh ou the nhu ng die m ma nh va ye u
giu a oa o loa i hinh na y. Co le tre n oo so oa n nha o, so sa nh nhu ng die m ma nh va die m ye u ou a tu ng loa i
hinh doanh nghie p, loa i hinh doanh nghie p ou the se duo o lu a oho n, phu ho p vo i die u kie n, hoa n oa nh
va ye u oa u ou the ou a nha da u tu.
Cong Ty
TNHH & CP
Phap nhan doo lap va phan bie t
vo i tha nh vie n go p vo n
Thanh vien/ Co dong
La nha dau tu; ho oo the
thue nguoi khao quan
ly oo ng ty
Tai san oua oa
nhan thanh
vien/ od
Tai san oua oa
nhan thanh
vien/ od Tai san oua oong ty
Cao ohu no oua oong ty
10.
Ngay Luat Doanh nghiep 2005 oo hieu luo thi hanh, thay the Luat Doanh nghiep 1999
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
14
Oiem manh va diem yeu oua tung loai hinh doanh nghiep se duoo danh gia mot oaoh tuong doi toan
dien va day du tren 9 tieu ohi; gom (i) quyen kinh doanh, (ii) gop von, thanh lap doanh nghiep, (iii)
to ohuo quan ly, (iv) ohe do traoh nhiem oua nha dau tu, (v) kha nang rut von, ohuyen nhuong oo
phan, phan von gop, (vi) huy dong von, (vii) nghia vu thue, (viii) ohuyen doi loai hinh doanh nghiep,
va (ix) thoi han hoat dong, giai the, pha san doanh nghiep. Chung toi oho rang, lua ohon loai hinh
nao la quyet dinh oua nha dau tu. Nhung diem manh va yeu oua tung loai hinh doanh nghiep duoo
phan tioh, so sanh duoi day la trung tinh, khong gan voi bat ky dieu kien, hoan oanh hay gioi han
ou the ma nha dau tu gap phai khi quyet dinh lua ohon loai hinh doanh nghiep de kinh doanh. vi vay,
oan luu y rang, trong boi oanh, dieu kien ou the nhat dinh, thi mot diem yeu hay han ohe oua loai
hinh doanh nghiep ou the oo the tro thanh diem manh trong quyet dinh lua ohon oua nha dau tu. Noi
oaoh khao, diem manh va yeu oua tung loai hinh doanh nghiep ohi la tuong doi; oan oan manh va
yeu oua ohung phu thuoo phan nhieu vao yeu oau va boi oanh de lua ohon oua nha dau tu.
1. Quyen kinh doanh
ve nguyen tao, oa nhan, to ohuo oo quyen nhu nhau trong vieo thuo hien hoat dong kinh doanh.
Tuy nhien, doi voi mot so nganh nghe kinh doanh, phap luat khong oho phep nha dau tu lua ohon,
ma bat buoo phai kinh doanh theo mot loai hinh doanh nghiep nhat dinh. Nguoo lai, trong mot so
nganh, nghe khao, thi phap luat khong oho phep nha dau tu lua ohon mot loai hinh doanh nghiep
ou the de kinh doanh. Xin neu mot so vi du:
Ho kinh doanh oa the khong duoo san xuat vang.
11
Chi oao doanh nghiep, tuo la bao gom
doanh nghiep tu nhan, oong ty hop danh, oong ty TNHH va oong ty oo phan moi duoo
phep kinh doanh san xuat vang.
Theo Luat Luat su,
12
thi to ohuo hanh nghe luat su ohi duoo thanh lap duoi hai hinh thuo
la van phong luat su (duoi hinh thuo doanh nghiep tu nhan) va oong ty luat (duoi hinh thuo
oong ty hop danh hoao oong ty TNHH). Nhu vay, to ohuo hanh nghe luat su khong the
duoo thanh lap duoi hinh thuo ho kinh doanh va oong ty oo phan .
TE CH LA CHON LOA HNH DOANH NGHEP
11.
Oieu 1(2) NO 64/2003/NO-CP ngay 11 thang 6 nam 2003
12.
Oieu 32&33 - Luat luat su 65/2006/QH11 ngay 29-6-2006
Phan
2
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
15
Theo Luat Cong ohung, thi van phong oong ohung ohi duoo thanh lap duoi hinh thuo
doanh nghiep tu nhan hay oong ty hop danh.
ve quyen kinh doanh, thi ho kinh doanh oa the bi han ohe nhieu nhat; moi ho kinh doanh oa the ohi
duoo dang ky kinh doanh tai mot dia diem; pham vi kinh doanh oua no ohi gioi han trong dia gioi
hanh ohinh quan, huyen, noi ho kinh doanh do dang ky; khong duoo mo ohi nhanh, van phong dai
dien o noi khao ngoai dia diem kinh doanh da dang ky.
Quy mo pha t trie n ou a ho kinh doanh oa the ou ng bi ha n ohe ; kho ng duo o qua muo i (10) lao
do ng thuo ng xuye n.
2. Gop von, thanh lap doanh nghiep
a) oi tng thanh lap
Tuy vao loai hinh doanh nghiep, yeu oau ve doi tuong thanh lap va so thanh vien toi thieu phai oo
de thanh lap doanh nghiep oung khao nhau.
Ooi tuong
So luong
toi thieu
Han ohe
doi voi
ohu so
huu doanh
nghiep
Han ohe
doi voi
doanh
nghiep
Ho kinh
doanh
Ca nhan
1
- ohi duoo
lam ohu 1
ho kinh
doanh
- Khong
duoo dong
thoi lam
ohu dntn,
thanh vien
hop danh
13
- Khong
duoo tham
gia thanh
lap doanh
nghiep
khao
Doanh
nghiep tu
nhan
Ca nhan
Duy nhat 1
- ohi duoo
lam ohu 1
ho doanh
nghiep tu
nhan
- Khong
duoo dong
thoi lam ohu
ho kinh
doanh,
thanh vien
hop danh
14
Khong duoo
tham gia
thanh lap
doanh
nghiep khao
Co ng ty ho p danh
Ca nhan (doi voi
tha nh vie n ho p danh)
2, trong do it nhat
pha i oo mo t oa
nha n la m tha nh
vien hop danh
- Khong duoo lam
ohu ho kinh doanh,
ohu dntn
- Ha n ohe la m
tha nh vie n ho p
danh ou a nhie u
oong ty
- Khong han ohe
Cong ty
TNHH 1
Tv
Ca
nhan, to
ohuo
Duy
nhat 1
Kh o n g
han ohe
- Khong
han ohe
Cong ty
TNHH >
2 Tv
Ca
nhan, to
ohuo
Toi thieu
2
Toi da
50
K h o n g
han ohe
- Khong
han ohe
Cong ty
oo phan
Ca
nhan, to
ohuo
3
Kh o n g
han ohe
- Khong
han ohe
13.
Ca nhan ho kinh doanh oa the van duoo quyen thanh lap, tham gia thanh lap(khong han ohe) oao oong ty traoh nhiem huu han, oong
ty oo phan. Nhu vay, oa nhan ohu so huu ho kinh doanh oa the oo the lam ohu so huu oong ty traoh nhiem huu han mot thanh vien,
lam thanh vien, oo dong oao oong ty traoh nhiem huu han, oong ty oo phan.
14.
Cung tuong tu nhu doi voi oa nhan ohu so huu ho kinh doanh oa the trinh bay tai diem giai thioh so 13 tren day.
BANG 2 Yeu oau ve doi tuong thanh lap va so thanh vien toi thieu
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
16
Nhu vay, xet duoi khia oanh nay, thi oong ty TNHH oo loi the nhat; nghia la ohi oan 1 nguoi, bat
ke la oa nhan hay to ohuo, la oo the thanh lap duoo. vieo thanh lap oong ty hop danh doi hoi it
nhat oo su lien ket it nhat 2 nguoi, trong do phai oo mot oa nhan lam thanh vien hop danh, nen
oo the ooi la kem thuan loi hon so voi doanh nghiep tu nhan hay ho kinh doanh oa the. Nguoo lai,
oong ty hop danh oo quyen thanh lap, tham gia thanh lap doanh nghiep khao, va do oo the ooi
la loi the oua no so voi DNTN va ho kinh doanh oa the (oot 4 bang tren).
Theo phap luat ve oan bo, oong ohuo, thi oan bo, oong ohuo khong duoo thanh lap, tham gia
thanh lap hoao tham gia quan ly, dieu hanh doanh nghiep tu nhan, oong ty TNHH, oong ty oo
phan, oong ty hop danh... Oieu nay oo nghia la ho khong bi oam gop von vao oong ty oo phan,
oong ty traoh nhiem huu han hoao gop von voi tu oaoh thanh vien gop von oua oong ty hop danh,
Truong hop ngoai le la nguoi dung dau, oap pho oua nguoi dung dau oo quan nha nuoo khong
duoo gop von vao doanh nghiep hoat dong trong pham vi nganh, nghe ma nguoi do truo tiep
thuo hien vieo quan ly nha nuoo.
b) Gop von thanh lap doanh nghiep
Noi dung phan nay se trinh bay ve loai tai san gop von, thu tuo gop von thanh lap doanh nghiep.
Thu tuo
Ho kinh
doanh
- Chu so
huu ho kinh
doanh oa
the tu ke
khai va
dang ky loai
tai san, gia
tri oao tai
san lam von
kinh doanh
oua ho kinh
doanh oa
the.
Doanh
nghiep tu
nhan
- Chu so
huu tu ke
khai va
dang ky loai
tai san su
dung vao
vieo kinh
doanh va tri
gia oao tai
san do lam
von kinh
oua doanh
nghiep.
Cong ty hop danh
- Cao thanh vien thoa
thuan nhat tri ve ty le
von gop, loai tai san
gop von, gia tri oua
tung tai san gop von
bang hien vat, so lan
gop von, thoi diem va
muo gop von oua tung
dot (the hien trong oao
noi dung ou the oua
Danh saoh thanh vien
dang ky tai oo quan
dang ky kinh doanh);
Oinh gia tai san gop
von doi voi nhung tai
Cong ty
TNHH
- Oinh gia
tai san
gop von
- Lap bien
ban gop
von
- Chuyen
quyen so
huu tai
san doi
voi tai san
oo dang
ky
Cap giay
Cong ty oo
phan
- Oinh gia
tai san gop
von
- Lap bien
ban gop
von
- Chuyen
quyen so
huu tai san
doi voi tai
san oo
dang ky
- Cap oo
phieu
BANG 3 Loai tai san gop von, thu tuo gop von thanh lap doanh nghiep
17
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Theo pha n tioh na y, thi go p vo n va o oo ng ty oo pha n, oo ng ty TNHH va ho p danh ohiu ra ng
buo o nhie u thu tu o hon so vo i ho kinh doanh va doanh nghie p tu nha n. Be n oa nh do , trong 3
loa i hinh doanh nghie p la oo ng ty TNHH, ho p danh va oo pha n thi vie o go p vo n va o oo ng ty
oo pha n la ra ng buo o nhie u thu tu o va ha n ohe hon. vie o go p vo n va o oo ng ty TNHH la linh
hoa t nha t bo i vie o oho phe p go p theo lo trinh, kho ng pha i go p du ngay mo t lu o ngay sau khi
da ng ky kinh doanh.
Han ohe
ve gop
von
- Khong - Khong
san khong phai bang
tien mat trong tung dot
gop von;
- Lap bien ban gop von
- Chuyen quyen so huu
tai san doi voi tai san
oo dang ky
- Cap giay ohung nhan
phan von gop - Oinh
gia tai san gop von
- Lap bien ban gop von
- Chuyen quyen so huu
tai san doi voi tai san
oo dang ky
- Cap giay ohung nhan
phan von gop;
- Khong
ohung
nhan phan
von gop;
Co the
gop von
theo tien
do da
oam ket.
- Ouoo
gop nhieu
lan, theo
lo trinh
quy dinh
trong dieu
le oong ty
- Co dong
sang lap
phai gop it
nhat 20%
tong so oo
phan pho
thong. Ty le
nay phai
duoo duy tri
trong 3 nam
- Gop du
von trong
thoi han 90
ngay ke tu
ngay OKKD.
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
18
Loai va
so luong
ho so
Thoi
gian giai
quyet
Noi gia i
quyet
Yeu oau
khao
Le phi
(dong)
15
Ho kinh
doanh
Mot (01)
giay de
nghi
dang ky
kinh
doanh
Phong
kinh te-tai
ohinh
Huyen
hoao
quan.
Khong
Doanh nghiep
tu nhan
Mot (01) giay
de nghi dang ky
kinh doanh
- Mot (01) ban
sao ohung ohi
hanh nghe doi
voi nganh, nghe
phai oo ohung
ohi hanh nghe
- Xao nhan ve
von phap
dinh(doi voi
nganh, nghe
phai oo von
phap dinh)
10 ngay
Phong OKKD
tinh
Oang bao noi
dung OKKD
100.000
Co ng ty ho p
danh
- Giay de nghi
OKKD
- Danh sa oh
thanh vien
- Oieu le oong
ty;
- Chu ng ohi
hanh nghe oua
thanh vien hop
danh( nga nh,
nghe pha i oo
ohung ohi hanh
nghe)
- Xao nhan ve
vo n pha p dinh
(doi voi nganh,
nghe pha i oo
von phapn dinh)
10 ngay
Pho ng OKDK
tinh
Oa ng ba o no i
dung OKKD
150.000
Cong ty TNHH
- Giay de nghi
OKKD
- Danh saoh
thanh vien
- Oieu le dieu le
- Chung ohi
hanh nghe oua
giam doo hoao
nguoi khao (doi
voi nganh, nghe
phai oo von
phap dinh).
- Xao nhan ve
von phap dinh
doi voi
nganh,nghe
phai oo von
phap dinh.
10 ngay
Phong OKKD
tinh
Oang bao noi
dung OKKD
200.000
Cong ty oo
phan
- Giay de nghi
OKKD
- Danh saoh oo
dong sang lap
- Oieu le oong
ty;
- Chung ohi
hanh nghe oua
giam doo hoao
nguoi khao doi
voi nganh, nghe
phai oo ohung
ohi hanh nghe)
- Xao nhan ve
von phap dinh
doi voi nganh,
nghe phai oo
von phap dinh.
10 ngay
Phong OKKD
tinh
Oang bao noi
dung OKKD
200.000
BANG 4 Ho so, trinh tu va thu tuo thanh lap doanh nghiep
15.
Quye t dinh 83/2000/QO-BTC nga y 29 tha ng 5 na m 2000 ou a Bo truo ng Bo Ta i ohinh quy dinh mu o thu le phi oa p GCNOKKD va
Quye t dinh 95/2001/QO-BTC nga y 1 tha ng 10 na m 2001 ou a Bo truo ng Bo Ta i ohinh su a do i bo sung Quye t dinh 83/2000/QO-
BTC. Tho ng tu 97/2006/TT-BTC nga y 16-10-2006 huo ng da n ve phi, le phi thuo o tha m quye n quye t dinh ou a HOND tinh, tha nh
pho tru o thuo o trung uong
c) Ho s, trnh t, thu tuc thanh lap
19
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Nhu vay, duoi tieu ohi nay, thi loi the se thuoo ve ho kinh doanh va doanh nghiep tu nhan, boi ho
so dang ky kinh doanh don gian; va do do, tren thuo te, ohi phi ve thoi gian va tien bao oho vieo
thanh lap ho kinh doanh oa the va doanh nghiep tu nhan oo the thap hon nhieu so voi quy dinh
oua phap luat. Thuo te oho thay, vieo thanh lap doanh nghiep tu nhan hoao ho kinh doanh oa the
o mot so dia phuong oo the ohi trong mot vai gio ma thoi. Ngoai ra, vieo dang ky kinh doanh doi
voi ho kinh doanh duoo thuo hien tai oap quan, huyen, giam ohi phi di lai doi voi nha dau tu o xa
phong dang ky kinh doanh. Cong ty hop danh, oong ty TNHH va oong ty oo phan se kho khan
hon trong ohuan bi ho so dang ky kinh doanh; theo do, oo the ton kem hon trong vieo hoan tat
thu tuo OKKD. Tuy nhien, thuo te oho thay uu diem nay doi voi ho kinh doanh va doanh nghiep tu
nhan dang bi mat dan. Hien nay, vieo oai oaoh thu tuo dang ky kinh doanh o phong dang ky kinh
doanh nhieu dia phuong duoo thuo hien rat hieu qua; thu tuo da duoo don gian hoa nhieu. Nhieu
noi, da buoo dau oho phep dang ky kinh doanh qua mang doi voi oao loai hinh doanh nghiep
dang ky tai phong OKKD
16
. vieo lam nay lai lam mat di uu diem de dang dang ky doi voi ho kinh
doanh so voi oao loai hinh doanh nghiep khao.
3. To ohuo quan ly
Thuo te oho thay, nhieu nha dau tu thuong muon truo tiep quan ly va dieu hanh hoat dong kinh
doanh; nguoo lai, oo nha dau tu ohi quan tam den loi ioh mang lai tu khoan tien dau tu oua minh
ma khong muon hoao tham tri khong quan tam quan ly, dieu hanh oao hoat dong kinh doanh.
Ngoai ra, yeu oau bat buoo ve to ohuo quan ly (thuong goi la ganh nang phap ly duoo quy dinh
khao nhau doi voi oao loai hinh doanh nghiep khao nhau. Do do, de danh gia oao uu diem, nhuoo
diem tung loai hinh doanh nghiep, ohung toi se danh gia theo 2 tieu ohi la:
Muo do tham gia oua nha dau tu vao quan ly doanh nghiep.
Yeu oau phap luat ve oo oau to ohuo quan ly doanh nghiep (ganh nang phap ly).
Bang so sanh duoi day oho thay su khao nhau giua oao loai hinh doanh nghiep duoi khia oanh to
ohuo quan ly.
16.
vi du nhu Hung Yen, Quang Nam, Oak Lak, An Giang, Nam Oinh, va Quang Binh, TP. Ho Chi Minh.... Tham khao them tai
www.businessportal.oom.vn ve mo hinh dang ky kinh doanh qua mang va oao tinh da trien khai dang ky kinh doanh qua mang tai
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
20
BANG 5 Su khao nhau giua oao loai hinh doanh nghiep duoi khia oanh to ohuo quan ly
Muo do
tham gia
oua nha
dau tu vao
quan ly
doanh
nghiep
Yeu oau
bat buoo
oo oau to
ohuo
Ho kinh
doanh
-Chu ho
truo tiep
quan ly,
dieu hanh
hoat dong
kinh doanh.
- La dai
dien theo
phap luat.
- Truong
hop thue
nguoi khao
dieu hanh
la quan he
uy quyen.
- Khong
Doanh
nghiep tu
nhan
- Chu
doanh
nghiep truo
tiep va toan
quyen dieu
hanh hoat
dong kinh
doanh
- Chu
doanh
nghiep la
nguoi dai
dien theo
phap luat
- Giam doo
oo the thue
de dieu
hanh hoat
dong kinh
doanh oua
doanh
nghiep
- Khong
Cong ty
hop danh
Ooi voi
thanh vien
hop danh:
- Truo tiep
quan ly, ra
quyet dinh.
Moi thanh
vien hop
danh deu
oo quyen
nhan danh
oong ty
thuo hien
oao hoat
dong kinh
doanh
- Cao thanh
vien hop
danh oo
quyen
ngang nhau
trong dieu
hanh doanh
nghiep
(quyen
quyet dinh
khong dua
tren muo
von gop).
Ooi voi
thanh vien
gop von
- Khong
tham gia
quan ly,
dieu hanh
doanh
nghiep
- Co
Cong ty
TNHH 1 Tv
- Truo tiep
quan ly doi
voi oong ty
TNHH 1 Tv
la oa nhan;
- Gian tiep
doi voi
oong ty
TNHH 1 Tv
la to ohuo;
oo the
khong truo
tiep gia
quyet dinh
ve oao van
de quan
trong oua
oong ty.
- Co
Cong ty
TNHH > 2
Tv
- Truo tiep
quan ly,
dieu hanh
hoat dong
kinh doanh
(thong qua
Hoi dong
thanh vien);
tuy nhien,
oo the
khong truo
tiep dieu
hanh hoat
dong kinh
doanh
hang
ngay(doi
voi thanh
vien thieu
so).
- ve mat
phap ly,
khong truo
tiep ra
quyet dinh;
quyen
quyet dinh
phu thuoo
vao phan
von gop
trong oong
ty.
- Co
Cong ty oo
phan
- Phu thuoo
vao loai oo
dong va ty
le so huu
ma muo do
tham gia
vao hoat
dong quan
ly khao
nhau.
- Khong
truo tiep
quan ly,
dieu hanh
hoat dong
kinh doanh
(tru truong
hop la oo
dong dong
thoi la
thanh vien
HOQT hoao
GO/TGO).
- Khong
truo tiep ra
quyet dinh;
quyen
quyet dinh;
quyen
quyet dinh
phu thuoo
vao loai va
so oo phan
nam giu
trong oong
ty.
- Co
21
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Xet ve muo do tham gia oua nha dau tu vao quan ly doanh nghiep thi oo the noi oong ty oo phan la
loai hinh doanh nghiep oo uu diem nhat, the hien bang vieo oo the dap ung duoo da dang nhu oau
oua nha dau tu. Trong oong ty oo phan, oo the oo nhieu loai oo phan khao nhau, tao oho oao oo
dong tuong ung oao quyen va nghia vu khao nhau. Do do, nha dau tu oo the tham gia vao oong ty
oo phan ma khong nhat thiet phai tham gia quan ly (nhu doi voi oao loai hinh ho kinh doanh, doanh
nghiep tu nhan hay oong ty hop danh-doi voi thanh vien hop danh). Ho oo the vua la oo dong, vua
la nguoi quan ly trong oong ty oo phan thong qua dai hoi dong oo dong hoao la thanh vien hoi dong
quan tri, giam doo, tong giam doo. voi uu diem nay, oong ty oo phan oo the ooi la oong ou tot de
huy dong von, mo rong hoat dong kinh doanh, vua su dung duoo nhung nguoi quan ly ohuyen
nghiep, qua do, nang oao duoo hieu qua hoat dong kinh doanh oua oong ty.
Tuy nhien, doi lai, thi oong ty oo phan la loai hinh doanh nghiep ohiu nhieu rang buoo nhat ve mat
phap ly trong thiet lap oo oau to ohuo quan ly; quy trinh ra quyet dinh trong oong ty bat buoo phai
tuan thu oao quy dinh tuong ung oua luat phap. Do do, ohi phi tuan thu phap luat ve quan tri oong
ty ohao ohan oung oao hon nhieu so voi oao loai hinh doanh nghiep khao. Ho kinh doanh va
doanh nghiep tu nhan oo the ooi la oo uu diem xet duoi khia oanh nay khi ohu doanh nghiep toan
quyen quyet dinh ve oo oau to ohuo va oaoh thuo quan ly oung nhu ra quyet dinh trong vieo quan
ly, dieu hanh hoat dong kinh doanh oua oong ty. Noi oaoh khao, uu diem oua ho kinh doanh va
doanh nghiep tu nhan la tinh linh hoat trong thiet lap oo oau to ohuo quan ly doanh nghiep.
4. Che do traoh nhiem oua nha dau tu
Ho kinh
doanh
- Khong
phan dinh
traoh nhiem
ho va ohu
ho
- Chu ho
ohiu traoh
nhiem vo
han bang
toan bo tai
san oua
minh doi voi
hoat dong
kinh doanh
oua ho
Doanh
nghiep tu
nhan
- Khong
phan dinh
ro giua
doanh
nghiep va
ohu doanh
nghiep
- Chu
doanh
nghiep ohiu
traoh nhiem
vo han
bang toan
bo tai san
oua minh
Cong ty
hop danh
- Cong ty
hop danh
la mot
phap nhan,
ohiu traoh
nhiem doo
lap voi oao
thanh vien,
bang tai
san oua
oong ty.
- Cao thanh
vien hop
danh ohiu
traoh nhiem
Cong ty
TNHH 1 Tv
- Cong ty la
phap nhan
doo lap voi
oao thanh
vien
- Traoh
nhiem oua
oao thanh
vien doi voi
oao khoan
no va nghia
vu tai san
khao ohi
gioi han
trong pham
Cong ty
TNHH > 2
Tv
-Cong ty la
phap nhan
doo lap voi
oao thanh
vien, va
ohiu traoh
nhiem ve
moi hoat
dong kinh
doanh bang
toan bo tai
san oua
oong ty.
- Traoh
nhiem oua
Cong ty oo
phan
- Cong ty la
phap nhan
doo lap voi
oao thanh
vien, va
ohiu traoh
nhiem ve
oao hoat
dong kinh
doanh bang
toan bo tai
san oua
oong ty.
- Traoh
nhiem oua
BANG 6 - So sanh ohe do traoh nhiem nha dau tu
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
22
Ooi voi ho kinh doanh oa the va doanh nghiep tu nhan thi khong oo su phan dinh ve traoh nhiem
giua ho hay doanh nghiep va ohu ho, ohu doanh nghiep; ohu ho, ohu doanh nghiep tu nhan phai
ohiu traoh nhiem vo han ve hoat dong oua ho, doanh nghiep bang toan bo tai san oua minh. Trong
khi do, thanh vien oong ty TNHH va oo dong oong ty oo phan khong phai ohiu traoh nhiem ve
hoat dong kinh doanh oua oong ty va rui ro oua ho ohi nam trong pham vi so von oam ket hoao
da gop vao oong ty.
18
Trong oong ty hop danh thi ohe do traoh nhiem oua thanh vien hop danh
gan giong voi ohu ho va ohu doanh nghiep tu nhan; trong khi do, ohe do traoh nhiem oua thanh
vien gop von tuong tu nhu thanh vien oong ty TNHH hay oo dong oong ty oo phan. Oiem khao
giua thanh vien hop danh voi ohu ho, ohu doanh nghiep tu nhan la (i) traoh nhiem lien doi giua
oao thanh vien hop danh, va (ii) thanh vien hop danh ohi ohiu traoh nhiem neu tai san oua oong
ty khong du de thanh toan oao nghia vu phat sinh tu hoat dong kinh doanh oua oong ty. Chinh vi
vay, traoh nhiem lien doi da dat thanh vien hop danh vao vi the rui ro o thap hon o muo do nhat
dinh so voi voi ohu ho va ohu doanh nghiep tu nhan.
Co the ooi ohe do tra oh nhie m hu u ha n ou a tha nh vie n oo ng ty TNHH, oo do ng oo ng ty CP
la uu die m ou a loa i hinh doanh nghie p na y so vo i ho kinh doanh, doanh nghie p tu nha n va
oo ng ty ho p danh. Ye u die m ou a ohe do tra oh nhie m vo ha n la kho ng oo gio i ha n ve ohe do
tra oh nhie m va su kho ng ta oh ba oh giu a doanh nghie p va ohu doanh nghie p the hie n tre n mo t
so die m sau da y:
Hoa t do ng kinh doanh kho ng be n vu ng, de bi oha m du t. Su to n ta i va hoa t do ng ou a
doanh nghie p ga n vo i tu to n ta i,va tha m ohi tinh tra ng su o kho e ou a ohinh ohu ho hoa o
doi voi hoat
dong oua
doanh
nghiep
(trong moi
truong hop)
lie n do i va
ba ng toa n
bo ta i sa n
17
oua minh
voi moi
hoat dong
oua oong ty
- Traoh
nhiem oao
thanh vien
gop von ohi
gioi han
trong pham
vi von gop
vao oong ty
vi von da
oam ket
gop vao
oong ty.
oao thanh
vien doi voi
oao khoan
no va nghia
vu tai ohinh
khao ohi
gioi han
trong pham
vi von da
oam ket
gop vao
oong ty.
oao oo
dong doi
voi oao
khoan no
va nghia vu
tai san
khao ohi
gioi han
trong pham
vi von da
gop vao
oong ty.
17.
Traoh nhiem lien doi oo nghia la ohu no oo the yeu oau bat ky ai trong so oao thanh vien hop danh thuo hien nghia vu thanh toan khoan
no oho minh, ke oa nghia vu nay khong truo tiep phat sinh tu hoat dong oua thanh vien do.
18.
Cong ty TNHH va oong ty oo phan la nhung phap nhan doo lap voi thanh vien; do do, oong ty se la nguoi ohiu traoh nhiem ve hoat
dong kinh doanh oua oong ty, ohu khong phai thanh vien, oo dong.
23
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
ohu doanh nghie p tu nha n. Chu doanh nghie p ohe t, tai na n, o m dau, be nh ta t de u da n
de n oha m du t su to n tai hoa o ta m ngu ng hoa t do ng kinh doanh ou a doanh nghie p.
Oa y la die m ra t da ng luu y khi thie t la p oa o quan he giao dioh vo i doanh nghie p tu
nha n, ho kinh doanh oa the .
Kho mo ro ng quy mo kinh doanh; ru i ro trong da u tu kinh doanh duo i hinh thu o doanh
nghie p tu nha n va ho kinh doanh oa the , hoa o tha nh vie n ho p danh trong oo ng ty ho p
danh la ra t oao; do an toa n ve so hu u ta i sa n la i ra t tha p. vi va y, ohu doanh nghie p tu
nha n va ho kinh doanh oa the oo the bi ma t toa n bo oo nghie p, ne u kinh doanh bi tha t
ba i. Thu o te oho tha y, doanh nghie p tu nha n oa ng oo quy mo oa ng ro ng, nga nh nghe
kinh doanh oa ng da da ng, thi mu o do ru i ro va ba t an toa n do i vo i ohu so hu u oa ng
oao. Chinh vi va y, trong tho i gian qua, kho ng it doanh nghie p tu nha n oo quy mo lo n
da ohuye n do i tha nh oo ng ty tra oh nhie m hu u ha n va oo ng ty oo pha n; va ne u kho ng
ohuye n do i nhu the , thi doanh nghie p do kho ng the pha t trie n the m duo o nu a.
Tuy vay, tren thuo te, trong mot so truong hop thi ohinh ohe do traoh nhiem vo han oua nha dau
tu lai la uu diem oua loai hinh doanh nghiep do trong vieo thu hut khaoh hang, tao uy tin va phat
trien kinh doanh.
To m la i, thi oo the no i, duo i khia oa nh na y, thi oo ng ty TNHH va oo ng ty oo pha n la oo ng ou
to t nha t de ba o ve lo i ioh oho oa o nha da u tu. Cu ng vo i vie o mo t nha da u tu oo the ou ng mo t
lu o da u tu va o nhie u oo ng ty TNHH hay oo pha n da la m oho hai loa i hinh doanh nghie p oo n
duo o ooi la oo ng ou pha n bo ru i ro mo t oa oh to t nha t. Do do , da y la loa i hinh doanh nghie p
thioh ho p oho vie o kinh doanh trong oa o linh vu o mo i, tinh ru i ro oao. Duo i go o do ohu no , thi
ho kinh doanh, doanh nghie p tu nha n va oo ng ty ho p danh la oo ng ou to t de da m ba o oho
nghia vu ou a doanh nghie p do i vo i ohu no .
19
Tuy nhie n, oa o ohu no la i ra t oa n luu y khi giao
dioh vo i loa i hinh doanh nghie p na y bo i tinh kho ng o n dinh ou a doanh nghie p va su ha n ohe
ve ta i sa n rie ng ou a nha da u tu.
5. Kha nang rut von va ohuyen nhuong oo phan, phan gop von
Kha nang rut von tinh thanh khoan nguon von, la mot yeu to ma nhieu nha dau tu oan nhao khi
dau tu kinh doanh. Xet duoi khia oanh nay, loai hinh doanh nghiep nao tao duoo oho nha dau tu
kha nang vieo ohuyen nhuong oo phan hay phan von gop mot oaoh de dang va it ton kem, ma
khong anh huong den su ton tai va phat trien oua doanh nghiep, thi loai hinh doanh nghiep do
duoo ooi la oo uu the hon so voi loai hinh doanh nghiep khao.
19.
Tuy nhien, mot ohu no khon ngoan thi van oo the dung oao oong ou khao nhu ohe do hop dong de gia tang su dam bao oho giao dioh
oua minh doi voi oong ty TNHH hay oo phan.
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
24
BANG 7 - So sanh muo do thuan loi trong vieo rut von kinh doanh oua oao nha dau tu giua oao
loai hinh doanh nghiep
Kha nang
rut von
Thu tuo
Ho kinh
doanh
vieo rut
khoi hoat
dong kinh
doanh
gan lien
voi vieo
thu hep,
giai the
oham dut
hoat
dong kinh
doanh
oua
doanh
nghiep.
Doanh
nghiep tu
nhan
Chu doanh
nghiep oo
the thu hep,
giai the
hoao ban
tai san oua
doanh
nghiep de
thu hoi von;
va nhu vay,
vieo rut von
duong
nhien dan
den thu
hep, hoao
giai the
oham dut
hoat dong
kinh doanh.
- Thong
bao giam
von su
dung vao
vieo kinh
doanh,
hoao ban
tai san
dang su
dung vao
vieo kinh
doanh.
Cong ty
hop danh
- Thanh
vien gop
von duoo tu
do ohuyen
nhuong
phan gop
von oho
nguoi khao.
- Thanh
vien hop
danh oo
the ohuyen
nhuong
phan von
gop, nhung
phai duoo
su dong y
oua Hoi
dong thanh
vien
- Oang ky
thay doi
thanh vien
Cong ty
TNHH 1 Tv
Chu so huu
rut von
bang oaoh
ohuyen
nhuong mot
phan hoao
tat oa von
dieu le oho
nguoi khao.
- Oang ky
ohuyen doi
thanh oong
ty traoh
nhiem huu
han 2 thanh
vien tro
len.; hoao
ohuyen doi
thanh oong
ty oo phan.
Cong ty
TNHH 2 Tv
tro len
- Thanh
vien oo the
rut von
bang oaoh
ohuyen
nhuong mot
phan hoao
toan bo
phan gop
von oua
minh oho
nguoi khao;
nhung
quyen
ohuyen
nhuong bi
han ohe
theo oaoh
phai uu tien
ohuyen
nhuong oho
oao thanh
vien khao)
- Oang ky
thay doi
thanh vien
hoao dang
ky ohuyen
doi thanh
oong ty
traoh nhiem
huu han
mot thanh
vien.
Cong ty oo
phan
- Co dong pho
thong rut von
bang oaoh tu
do ohuyen
nhuong oo
phan oho
nguoi khao
- Co dong
sang lap bi
han ohe
ohuyen
nhuong oo
phan trong
thoi han 3
nam ke tu
ngay oap Giay
ohung nhan
OKKD
- Oang ky oo
dong hoao
thay doi oo
dong vao So
dang ky oo
dong. Truong
hop oo dong
sang lap
ohuyen
nhuong oo
phan oua
minh oho
nguoi khao
trong ba nam
dau oon phai
dang ky thay
doi oo dong
sang lap tai
oo quan dang
ky kinh doanh.
25
Xet duoi tieu ohi nay thi ho kinh doanh va doanh nghiep tu nhan oo nhuoo diem la ohu ho va ohu
doanh nghiep rut von luon dong nghia voi vieo doanh nghiep thu hep quy mo kinh doanh hoao
ohap dut hoat dong kinh doanh. Trong khi do, oong ty oo phan, oong ty traoh nhiem huu han
hoan toan khong bi tao dong boi oo dong hay thanh vien ohuyen nhuong oo phan, phan gop von
oua ho oho nguoi khao. Co dong oong ty oo phan duoo ohuyen nhuong oo phan rat linh hoat; tu
minh quyet dinh ve nguoi mua, thoi diem, gia oa va oaoh thuo ohuyen nhuong. vi vay, ohi phi
ohuyen nhuong thuong thap hon, nhanh hon va oo the oa duoo gia hon. Tuy nhien, quyen tu oho
ohuyen nhuong oo phan oua oao oo dong tao oo ohe va dieu kien de thay doi so huu oong ty mot
oaoh de dang. vi vay, oo dong kho oo the ohu dong nam giu quyen so huu va duy tri on dinh oo
oau so huu oong ty. vi vay, quyen kiem soat oong ty oung oo the de dang thay doi, ohuyen tu oo
dong, nhom oo dong nay sang oo dong, nhom oo dong khao.
6. Huy dong von
Tai ohinh la mot van de rat quan trong oua doanh nghiep trong vieo mo rong va phat trien san xuat,
kinh doanh. Do do, do de dang, linh hoat trong huy dong von va quy mo, pham vi von oo the huy
dong la mot trong nhung tieu ohi danh gia va lua ohon loai hinh doanh nghiep. Thong thuong, ngoai
vieo tu tioh luy, tai dau tu tu loi nhuan, doanh nghiep huy dong them von vay hoao von gop (huy dong
them phan gop von, oo phan tu thanh vien, oo dong hien huu hoao nguoi khao).
Caoh
thuo huy
dong
von
Ho kinh
doanh
- vay von
tu ngan
hang hoao
nguoi
khao(thong
thuong ohi
trong so
oao thanh
vien gia
dinh, ban
be, nguoi
than khao).
- Khong
the huy
dong von
gop(duoi
hinh thuo
phan gop
von hoao
oo phan)
Doanh
nghiep tu
nhan
- vay von tu
ngan hang
hoao tu
nguoi
khao(thong
thuong
oung ohi tu
oao thanh
vien gia
dinh, ban
be, nguoi
than khao).
- Khong the
huy dong
von duoi
hinh thuo
gop von
hoao oo
phan).
Cong ty
hop danh
- vay von
tu ngan
hang
hoao tu
oao ohu
no khao
- Ket nap
them
thanh vien
hop danh
hoao gop
von
- Huy
dong
them von
gop tu
oao thanh
vien hop
danh
va/hoao
thanh vien
gop von
Cong ty TNHH
2 thanh vien
tro len
- vay von tu
ngan hang
hoao oao ohu
no khao
- Ket nap them
thanh vien
moi. - Huy
dong them
von gop tu
oao thanh vien
(tang von)
- Phat hanh
trai phieu
Cong ty oo
phan
- vay von tu
ngan hang
hoao ohu no
khao
- Phat hanh
them oo
phan moi oho
oo dong hien
huu va oho
nhung nguoi
khao;...
- Phat hanh
ohung khoan
ra oong
ohung.
- Khong bi
bat ki han
ohe nao ve
quy mo,
pham vi va
oaoh thuo
huy dong
von.
BANG 8 - So sanh oaoh thuo huy dong von giua oao loai hinh doanh nghiep
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Cong ty
TNHH 1
thanh vien
- vay von tu
ngan hang
hoao oao
ohu no
khao
- Phat hanh
trai phieu
- Ket nap
them thanh
vien moi
(tuy nhien
lai phai
ohuyen doi
loai hinh
doanh
nghiep);
- Khong
duoo phat
hanh bat ky
loai ohung
khoan nao
ra oong
ohung;
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
26
Co the noi, oong ty oo phan la loai hinh doanh nghiep oo uu the nhat trong huy dong them von.
ve nguyen tao, kha nang huy dong von oua oong ty oo phan la khong gioi han. Ho kinh doanh va
doanh nghiep tu nhan ohi oo the huy dong von duoi hinh thuo von vay va quy mo, pham vi huy
dong von ohi oo the gioi han trong so nhung nguoi than quen, khaoh hang than quen ma thoi.
Quy mo, pham vi va oaoh thuo huy dong von oua oong ty traoh nhiem huu han lon hon, mo rong
hon nhieu so voi doanh nghiep tu nhan va oong ty hop danh. Tuy vay, no van bi gioi han hon nhieu
so voi oong ty oo phan; phuong thuo huy dong von oua oong ty traoh nhiem huu han oung khong
da dang, linh hoat va hieu qua nhu doi voi oong ty oo phan.
Tom lai, oong ty oo phan va oong ty TNHH la loai hinh doanh nghiep oo loi the trong vieo huy
dong them von, mo rong va phat trien san xuat, kinh doanh khi ohung oo the su dung da dang
oao phuong thuo huy dong von.
7. Nghia vu thue
O mot so nuoo, thi oaoh thuo nop thue la mot yeu to quyet dinh trong vieo lua ohon loai hinh doanh
nghiep. Phan nhieu nha dau tu lua ohon loai hinh doanh nghiep oa nhan hay oong ty hop danh la
de tranh vieo bi danh thue hai lan, la ohe do thue thu nhap ap dung doi voi oong ty traoh nhiem
huu han (tuo la thue thu nhap oong ty va thue thu nhap oa nhan danh vao loi tuo oua thanh vien,
oo dong duoo ohia tu loi nhuan oua oong ty). Khao voi hau het oao quoo gia, vung lanh tho khao
tren the gioi, nghia vu ve thue theo quy dinh oua phap luat doi voi oao loai hinh doanh nghiep
khao nhau o nuoo ta ve oo ban la giong nhau, tru ho kinh doanh oa the. Noi oaoh khao, ohe do
thue ap dung doi voi ho kinh doanh oa the oo khao nhieu so voi oao loai hinh doanh nghiep khao.
Hau nhu ohua ap dung ohe do danh thue dup doi voi loi nhuan oua doanh nghiep.
BANG 9 - So sanh ou the ve ohinh saoh thue giua oao loai hinh doanh nghiep
Thue
mon bai
dong
hang
nam
Thue thu
nhap
doanh
nghiep
Ho kinh
doanh
tu 50.000
den
1.000.000
vND
2 truong
hop:
- thue
khoan, va
- thue theo
ke khai
Doanh
nghiep tu
nhan
Tu 1.000.000
den
3.000.000
vND
Tinh theo ke
khai, haoh
toan, ke
toan
Cong ty hop
danh
Tu 1.000.000
den
3.000.000
vND
Tinh theo ke
khai, haoh
toan, ke
toan
Cong ty
TNHH 1 Tv
Tu 1.000.000
den
3.000.000
vND
Tinh theo ke
khai, haoh
toan, ke
toan
Cong ty
TNHH 2 Tv
Tu 1.000.000
den
3.000.000
vND
Tinh theo ke
khai, haoh
toan, ke
toan
Cong ty oo
phan
Tu 1.000.000
den
3.000.000
vND
Tinh theo ke
khai, haoh
toan, ke toan
27
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Xet ve nghia vu thue, thi ngoai ho kinh doanh, oao loai hinh doanh nghiep khong oo su khao nhau
hay khong oo loi the rieng. Ooi voi ho kinh doanh nop thue khoan, thi oo uu diem hon oao loai hinh
khao la khong mat thoi gian va ohi phi trong vieo thuo hien oao thu tuo de nop thue, va oo the
dam phan ve so thue phai nop. Tuy nhien, bat loi la o oho ho kinh doanh oa the nop thue khoan
khong khau tru duoo ohi phi ra khoi gia tri ohiu thue; khong duoo hoan lai thue theo quy dinh oua
phap luat. vi vay, trong truong hop khong the taoh biet duoo ohi phi dau vao, thi ho kinh doanh
oa the nop thue khoan oo the oo loi the; nhung, nguoo lai, thi nop thue theo ohe do ke khai, haoh
toan ke toan theo quy dinh oua phap luat oo le la loi hon doi voi nguoi kinh doanh. Tuy vay, trong
moi truong hop, khi quy mo kinh doanh duoo mo rong, thi ohe do thue khoan kho oo the la lua
ohon hop ly doi voi doanh nghiep.
8. Chuyen doi loai hinh doanh nghiep
vieo oo oau lai oong ty va ohuyen doi loai hinh doanh nghiep la mot hien tuong binh thuong va
oan thiet trong qua trinh phat trien kinh doanh. Thong thuong, khi moi bat dau kinh doanh voi quy
mo nho, nha dau tu thuong ohon loai hinh doanh nghiep voi oo oau to ohuo quan ly don gian.
Sau do, quy mo kinh doanh va hoat dong kinh doanh duoo mo rong, thi hinh thuo to ohuo ban dau
khong oon phu hop, va luo do, oan phai ohuyen doi sang loai hinh doanh nghiep phu hop hon.
Tuy nhien, vieo thay doi loai hinh doanh nghiep ohi ooi la mot uu diem neu no duoo thuo hien mot
oaoh linh hoat, de dang, it ton kem va quan trong hon la khong bat buoo phai giai the doanh
nghiep truoo khi ohuyen doi. Thuo te oho thay, su ton tai lau doi oua mot doanh nghiep gop phan
khong nho vao vieo tao dung uy tin va thanh oong trong kinh doanh oho doanh nghiep.
Thue thu
nhap
oao
Hoa don
Khong
- Truo ng
ho p no p
thue khoa n
thi duo o
oa p ho a
don le .
Khong
Hoa don
GTGT
Khong, ke
oa thu nhap
tu ohuyen
nhuong
phan von
gop
Hoa don
GTGT
Khong, ke
oa thu nhap
tu ohuyen
nhuong
phan von
gop
Hoa don
GTGT
Khong, ke
oa thu nhap
tu ohuyen
nhuong
phan von
gop
Hoa don
GTGT
Khong, ke
oa thu nhap
tu ohuyen
nhuong oo
phan
Hoa don
GTGT
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
28
Can ou theo tieu ohi ve kha nang ohuyen doi loai hinh doanh nghiep, thi doanh nghiep tu nhan oo
uu diem hon ho kinh doanh; oong ty TNHH va oong ty oo phan oo uu diem so voi oao loai hinh
doanh nghiep oon lai.
9. Thoi han hoat dong oua doanh nghiep va vieo giai the, pha san doanh nghiep.
Nhu tren da noi, su truong ton va phat trien on dinh gop phan khong nho den uy tin va su thanh
oong oua nhieu oong ty. Do do, tinh on dinh va kha nang ton tai lau dai oua mot oong ty la mot
yeu to quan trong oan oan nhao khi lua ohon loai hinh doanh nghiep.
Duoi khia oanh nay, thi uu diem thuoo ve loai hinh oong ty traoh nhiem huu han va oong ty oo phan
khi ma su ton tai oua oong ty khong phu thuoo vao su ton tai hay thay doi oua oao thanh vien hay
oo dong. Noi oaoh khao, bat ou thay doi nao lien quan den thanh vien, ke oa khi oo mot, mot so
thanh vien bi ohet hay bi ket an tu.v.v., khong anh huong den su ton tai oua doanh nghiep. Trong
khi do, su ton tai oua ho kinh doanh, doanh nghiep tu nhan thi hoan toan phu thuoo vao ohu ho,
ohu doanh nghiep. Bat ky mot rui ro nao xay ra doi voi ohu ho kinh doanh, ohu doanh nghiep tu
nhan deu oo nguy oo dan den oham dut hoat dong oua oao doanh nghiep nay.
BANG 10 - So sanh loai hinh doanh nghiep nao oo uu diem nhat duoi tieu ohi ohuyen doi loai
hinh doanh nghiep
Cao hinh
thuo
ohuyen
doi loai
hinh
doanh
nghiep
Ho kinh
doanh
- Khong
Doanh
nghiep tu
nhan
- Chuyen
thanh oong
ty TNHH 1
Tv voi trinh
tu, thu tuo va
dieu kien
ohuyen doi
tuong doi
phuo tap,
khat khe va
ton kem
Cong ty hop
danh
- Khong
Cong ty
TNHH 1 Tv
- Chuyen
thanh oong
ty TNHH 2
Tv
- Chuyen
thanh oong
ty oo phan;
thu tuo
ohuyen doi
de dang va
it ton kem.
Cong ty
TNHH 2 Tv
tro len
- Chuyen
thanh oong
ty TNHH 1
Tv
- Chuyen
thanh oong
ty oo phan;
Thu tuo
ohuyen doi
de dang,
thuan loi va
it ton kem.
Cong ty oo
phan
- Chuyen
thanh oong
ty TNHH voi
thu tuo
ohuyen doi
de dang,
thuan loi va
it ton kem.
29
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Gioi han
thoi han
hoat
dong
Cao yeu
to anh
huong
den su
ton tai
oua
oong ty
Ho kinh
doanh
- Khong
gioi han
ve phap
ly; nhung
khong lau
hon su
ton tai
oua ohu
ho
- Bat ky
rui ro
nao, nhu
om dau,
tai nan,
ohet
ohoo,...
oua ohu
ho deu
tao dong
khong tot
den ton
tai va
hoat
dong oua
ho kinh
doanh oa
the
Doanh
nghiep tu
nhan
- Khong gioi
han ve phap
ly; nhung
khong lau
hon su ton
tai oua ohu
ho
- Bat ky rui
ro nao, nhu:
tai nan, om
dau, ohet
ohoo,.... deu
oo the anh
huong
khong tot
den su tiep
tuo ton tai va
phat trien
oua doanh
nghiep.
Cong ty hop
danh
- Khong gioi
han ve phap
ly; tuy vay,
moi mot su
thay doi oua
thanh vien
hop danh
deu oo anh
huong den
kha nang
tiep tuo ton
tai oua
doanh
nghiep
- Pui ro xay
ra doi voi 1
hoao oao
thanh vien
hop danh,
nhu: om
dau, tai nan,
ohet
ohoo,....oo
anh huong
den kha
nang ton tai
va phat trien
oua doanh
nghiep
Cong ty
TNHH 1 Tv
- Khong
han ohe
- Cao rui ro
doi voi thanh
vien khong
anh huong
den su ton
tai oong ty.
Cong ty
TNHH 2 Tv
tro len
- Khong
han ohe
- Cao rui ro
doi voi thanh
vien khong
anh huong
den su ton
tai oong ty.
Cong ty oo
phan
- Khong han
ohe
- Cao rui ro
doi voi thanh
vien khong
anh huong
den su ton
tai oong ty.
BANG 11 - So sanh muo do on dinh trong kinh doanh giua oao loai hinh doanh nghiep
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
30
Thuo te oho thay, ke tu khi viet Nam oo Luat Cong ty va Luat Doanh nghiep Tu nhan (nam 1990),
da oo su thay doi dang ke ve oo oau loai hinh doanh nghiep (xem so do). Oiem de nhan thay nhat
la su tang len oua loai hinh oong ty traoh nhiem huu han va oong ty oo dong, dong thoi doanh
nghiep tu nhan giam xuong dang ke, tu khoang 74% tong so oao doanh nghiep thanh lap nam
1991 xuong oon khoang hon 20% nam 2006, tuong duong voi so oong ty oo phan va ohua bang
so oong ty traoh nhiem huu han. Cong ty oo phan oo too do tang nhanh va lien tuo, dao biet tu
nam 1999.
Nguon: Cuc Phat trien Doanh nghiep Nho va Va, Bo KH&T
Phan tioh tren day oho thay moi loai hinh doanh nghiep deu oo diem manh va diem yeu oua no.
Xet ve tong the, thi ho kinh doanh oa the oo the duoo ooi la mot loai hinh doanh nghiep kem thuan
loi nhat. Oiem thuan loi nhat oua loai hinh doanh nghiep nay so voi oao loai hinh khao la de thanh
lap, linh hoat, de thay doi phu hop voi quy mo kinh doanh nho. Cung tuong tu nhu vay o muo do
MOT SO NHAN XET vA KHYEN NGH
HNH 6-Co oau loai hinh doanh nghiep thanh lap hang nam, tu 1991-2006 (ty le:%)
Phan
3
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
31
nhat dinh doi voi doanh nghiep tu nhan. Ngoai oao nhuoo diem nhu da phan tioh tren, ho kinh
doanh oon oo mot so diem han ohe so voi oao loai hinh doanh nghiep khao. Cu the la thuong bi
han ohe ve pham vi hoat dong va quy mo hoat dong. Oieu nay the hien:
Ho kinh doanh ohi duoo dang ky tai mot dia diem.
Ho kinh doanh kho mo rong hoat dong kinh doanh sang dia ban khao do khong duoo mo
ohi nhanh, van phong dai dien.
Ho kinh doanh khong duoo su dung thuong xuyen tren 10 lao dong. Tat oa ho kinh doanh
neu su dung thuong xuyen tu 10 lao dong tro len thi phai dang ky duoi 1 trong oao loai
hinh doanh nghiep duoo quy dinh trong luat doanh nghiep.
Ho kinh doanh bi han ohe kinh doanh trong nhieu nganh nghe kinh doanh, dao biet la oao
nganh nghe kinh doanh oo dieu kien. vi du, kinh doanh dioh vu tu van phap luat theo quy
dinh oua Luat Luat su, thi ohi oho phep duoi hinh thuo oong ty hop danh hoao oong ty
TNHH.
20
Hay vieo mo van phong oong ohung, thi ohi duoo thuo hien duoi hinh thuo doanh
nghiep tu nhan hay oong ty hop danh.
21
Tuy vay, khi thanh lap doanh nghiep de kinh doanh, nguoi dau tu bao gio oung ohiu rang buoo
voi nhung dieu kien va hoan oanh ou the. Boi oanh va dieu kien do oo the ohi phoi den oa vieo
lua ohon loai hinh doanh nghiep. va trong boi oanh ou the do, thi uu diem xet ve tong the oua loai
hinh doanh nghiep nay oo the lai tro thanh diem khong ua ohuong doi voi nguoi dau tu. Nguoo
lai, diem yeu oua no theo phan tioh tren day lai tro thanh uu the . Nhu vay, vieo lua ohon loai hinh
doanh nghiep nay nay loai doanh nghiep khao de kinh doanh la quyet dinh oua ohinh nguoi dau
tu, va tuy thuoo vao dieu kien, hoan oanh va yeu oau ou the. Nhung, oo the noi, su lua ohon dung
dan loai hinh doanh nghiep oo the gop phan dang ke vao thanh oong va phat trien kinh doanh
oua doanh nghiep..
20.
Luat Luat su so 65/2006/QH11 ngay 29 thang 6 nam 2006.
21.
Luat Cong ohung so 82/2006/QH11 ngay 12-12-2006
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
32
Hop 1: Cong ty hop danh SCT
Cong ty SCT duoo thanh lap nam 2000, tai Hai Phong, theo Luat doanh nghiep (1999).
Tu khi thanh lap oho den nay thi oong ty hoat dong rat thanh oong. Su thanh oong do
mot phan nho vieo lua ohon loai hinh doanh nghiep phu hop.
Khi Luat Doanh nghiep 1999 oo hieu luo, ngay tu dau oao thanh vien da kien quyet
lua ohon loai hinh oong ty la hop danh, ma khong phai la oong ty TNHH hay oong ty
oo phan. Mao du tai thoi diem do, thi oong ty hop danh la loai hinh doanh nghiep rat
moi, ohua tung xuat hien o viet Nam. Ngay ohinh phong OKKD oung ngan ngai dang
ky loai hinh oong ty nay va khuyen ho nen thanh lap oong ty TNHH hay oo phan. Theo
oao thanh vien oong ty thi ly do ohinh de ho lua ohon loai hinh oong ty hop danh la:
Mot la, ho da oo nhieu nam kinh nghiem trong oung oap dioh vu oho khaoh hang nuoo
ngoai. Tu do ho nhan thay khaoh hang nuoo ngoai thuong tin tuong vao traoh nhiem
vo han nhu yeu to oo ban dam bao ohat luong dioh vu. Cao khaoh hang quen biet
oung da oho ho biet truoo la oao khaoh hang do ohi lua ohon ho lam doi tao neu oong
ty oua ho la hop danh.
Hai la, voi ban ohat oua oong ty hop danh, vieo dieu hanh va thuo hien kinh doanh oua
ho oung se linh hoat hon, phu hop voi du tinh oua ho. Cu the la, tat oa bon thanh vien
hop danh deu la dai dien theo phap luat oua oong ty, deu thuong thao va ky ket duoo
oao hop dong, deu oo the giai quyet duoo oao oong vieo kinh doanh hang ngay oua
oong ty. Nho do, hoat dong oua oong ty duoo thuo hien mot oaoh lien tuo, oo the 24/24
gio trong ngay; va tai oung mot thoi diem, oong ty oo the tien hanh dong thoi nhieu giao
dioh khao nhau. Nho do, moi yeu oau oua khaoh hang tai bat ky thoi diem nao oung oo
the giai quyet duoo ngay.
Chi oo oo ng ty ho p danh mo i da p u ng duo o nhu ng du lie u va ye u oa u ou a ho . Thu o te da
ohu ng minh su tha nh oo ng ou a oo ng ty mo t pha n la do ho da lu a oho n duo o loa i hinh
doanh nghie p phu ho p. Ca o tha nh vie n oo ng ty ou ng oho ra ng, ne u lu o do ho lu a oho n
loa i hinh doanh nghie p la oo ng ty TNHH hay oo pha n thi kho oo the oo su tha nh oo ng nhu
ho m nay. Bo i vi ta i tho i die m do , trong linh vu o ma ho du kie n hoa t do ng da oo nhu ng
oo ng ty TNHH, oo pha n kha o da va dang hoa t do ng to t; do do , ne u ho ou ng lu a oho n loa i
hinh oo ng ty TNHH hoa o oo pha n thi vie o oa nh tranh vo i oa o oo ng ty kia kho kha n hon.
33
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Quyen
kinh
doanh
oi
tng
c
quyen
thanh
lap
Gop von
Ho kinh
doanh
Bi han ohe
kinh doanh
trong mot
so nganh
nghe kinh
doanh oo
dieu kien
- Ca nhan
Khong
phai
Doanh
nghiep tu
nhan
Bi han ohe
kinh
doanh
trong mot
so nganh
nghe kinh
doanh oo
dieu kien
- Ca nhan
Khong
phai
Cong ty
hop danh
Khong
- Ca nhan
(doi voi
thanh vien
hop
danh);
khong
han ohe
(doi voi
thanh vien
gop von)
- Toi thieu
hai (2)
thanh vien
hop danh
Chuyen
quyen so
Cong ty
TNHH 1
Tv
Khong
- Ca nhan,
to ohuo
- Chuyen
quyen so
Cong ty
TNHH 2 Tv
tro len
Khong
- Ca nhan,
to ohuo
- Toi thieu
hai (2)
thanh vien;
toi da la 50
- Phai
ohuyen
Cong ty
oo phan
Khong
- Ca nhan,
to ohuo
- Toi thieu
ba (3) oo
dong
- Phai
ohuyen
BANG 12 - Tong hop so sanh uu, nhuoo diem tung loai hinh doanh nghiep
Thanh lap
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
34
Ho s,
trnh t,
thu
To chc
quan ly
Trach
nhiem
nha au
t
ohuyen
quyen so
huu tai san
gop von
- Oang ky
tai quan,
huyen
Chu ho
vo han
ohuyen
quyen so
huu tai
san gop
von
- Oang ky
tai phong
OKKD
Chu
doanh
nghiep
vo han
huu tai
san gop
von
- Oang ky
tai phong
OKKD
- Lap ho
so OKKD
Thanh
vien hop
danh
vo han
(doi voi
thanh vien
hop danh)
Huu han
(doi voi
thanh vien
gop von)
huu tai san
gop von
- Gop theo
lo trinh
- Oang ky
tai phong
OKKD
- Lap ho
so OKKD
Chu tioh
oong ty
hoao
HOTv
Huu han
quyen so
huu tai san
gop von
- Gop theo
lo trinh
- Oang ky
tai phong
OKKD
- Lap ho so
OKKD
Hoi dong
thanh vien,
giam doo
Huu han
quyen so
huu tai san
mua oo phan
- Co dong
sang lap
phai mua it
nhat 20%
tong so oo
phan
- Oang ky tai
phong OKKD
- Lap ho so
OKKD
OHOCO, Hoi
dong quan
tri, giam doo
Huu han
Ho kinh
doanh
Doanh
nghiep tu
nhan
Cong ty
hop danh
Cong ty
TNHH 1
Tv
Cong ty
TNHH 2
Tv
Cong ty oo
phan
Ho kinh
doanh
Doanh
nghiep tu
nhan
Cong ty
hop danh
Cong ty
TNHH 1 Tv
Cong ty
TNHH 2 Tv
tro len
Cong ty oo
phan
35
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
Rut von/
Chuyen
nhng
von
Huy
ong
von
Ngha vu
thue
Khong
Han ohe,
ohu yeu la
vay muon
- Thue mon
bai & thue
thu nhap
doanh
nghiep
- Co the
khoan thue
Khong, tru
ban
doanh
nghiep
Han ohe,
ohu yeu la
vay muon
- Thue
mon bai &
Thue thu
nhap
doanh
nghiep
- Thue
theo ke
khai
Han ohe
doi voi
thanh vien
hop danh
- Tu do
doi voi
thanh vien
gop von
Oa dang
hon: vay
hoao huy
dong tu
oao thanh
vien, ke
oa ket
nap them
- Thue
mon bai &
thue thu
nhap
doanh
nghiep
- Thue
theo ke
khai
Tu do
Oa dang
hon: vay
hoao huy
dong them
tu ket nap
thanh vien
moi
- Thue
mon bai &
thue thu
nhap
doanh
nghiep
- Thue
theo ke
khai
Han ohe
Oa dang
hon: vay,
huy dong
them tu oao
thanh vien,
ke oa ket
nap them
- Thue mon
bai & thue
thu nhap
doanh
nghiep
- Thue theo
ke khai
Tu do, tru
han ohe
doi voi oo
dong
sang lap
Pat da
dang, ke
oa vieo
phat hanh
oo phan
qua thi
truong
ohung
khoan
- Thue
mon bai &
thue thu
nhap
doanh
nghiep
- Thue
theo ke
khai
Ho kinh
doanh
Doanh
nghiep tu
nhan
Cong ty
hop danh
Cong ty
TNHH 1
Tv
Cong ty
TNHH 2
Tv
Cong ty oo
phan
CAC LOA HNH DOANH NGHEP O vET NAM
36
Chuyen
oi hnh
thc
doanh
nghiep
Thi han
hoat
ong
Khong
Ket thuo
khi ohu ho
ohet hoao
rut lui khoi
kinh doanh
Chuyen
thanh
oong ty
TNHH 1
Tv
Chu
doanh
nghiep
ohet hoao
rut lui khoi
hoat dong
kinh
doanh
Khong
Thanh
vien hop
danh ohet
hoao rut
lui khoi
hoat dong
kinh
doanh
Chuyen
thanh
oong ty
TNHH > 2
Tv
va/hoao
oong ty oo
phan
Khong anh
huong gi
khi thanh
vien ohet,
pha san
Chuyen
thanh oong
ty oo phan
hoao oong
ty TNHH 1
Tv
Khong anh
huong khi
thanh vien
ohet hoao
pha san
- Thue thu
nhap oa
nhan
danh vao
oo tuo
Chuyen
thanh
oong ty
TNHH
Khong
anh
huong khi
thanh vien
ohet, pha
san
Giay ang ky ke hoach xuat ban so: 123-2007/CXB/16-07/L ngay 9-2-2007
Van phong GTZ Ha Noi
Tang 6, Hanoi Towers
49 Hai Ba Trng, Ha Noi, Viet Nam
Tel: (84-4) 934 4951
Fax: (84-4) 934 4950
E-Mail: gtz-vietnam@ gtz.de
office.sme@ gtz-vietnam.com.vn
Website: www.gtz.de/vietnam
www.sme-gtz.org.vn
www.sme.com.vn
Vien Quan ly Kinh te Trung ng
68 Phan nh Phung, Ha Noi, Viet Nam
Tel: (84-4) 843 7461
Fax: (84-4) 845 6795
Email: president@ ciem.org.vn
Website: www.ciem.org.vn