Cu: CC BIN CHNG CA SI OMC

i cng.
- N: Si OMC l si nm trong ng mt chnh, t ch ng ti mt gp ng
gan chung ti ch ng mt vo T Trng (bng Vater).
- Si c th hnh thnh ti ch or t trn xung (gan, ti mt)
- Tnh cht si VN ch yu l mui mt calci Bilirubinate, do nhim
khun v tr, c bit l vai tr ca giun a.
- Si n thun thng t m phi hp vi si trong gan (70%)
- Hu qu ca si OMC l:
+ Cn tr lu thng mt xung T Trng.
+ Gy ra cc bin chng nng nu ko c x l.
- Cn phi chn on v x tr kp thi cc bin chng, nu ko s dn n
hu qu nghim trng, thm ch t vong.
Cc bin chng:
I- Vim ng mt cp.
- ng mt tr, gin do si tc ko hon ton, lu ngy -> to iu kin
cho VK pht trin (E.Coli; Enterobacter)
Lm sng.
- C nng:
o au vng gan tng ln, nhng ko d di lm.
o H/c nhim trng r: St cao 39 40o, st nng, rt.
o Vng da ngy cng m, nc tiu t, sm mu.
o Km theo RL tiu ho: bun nn, nn.
- Ton thn:
o H/c nhim trng r.
o Da nim mc vng m, mt mi chn n.
- Thc th:
o Gan to u, mt mm, n c phn ng vng di sn (P).
o Ti mt to va, ko cng lm.
Cn lm sng.
- XQ: Bng gan to, bng ti mt to, c th c hi trong ng mt.
- S Gan mt: gan to, ti mt to.
o ng mt trong v ngoi gan gin.
o C th thy nguyn nhn gy tc mt: Giun, si..
- XN mu:
o BC tng cao, ch yu l BNNTT.

o Bilirubin tng cao, ch yu l Bilirubin trc tip. Men

Photphatase kim tng cao
o XN c/n Gan: T l Prothrombin, T l A/G; GOT, GPT
o XN c/n Thn: Ure, Creatinin tng cao nu c suy thn.
- ERCP: Xc nh nguyn nhn gy tc.
Vim ng mt cp nu ko c iu tr c th chuyn sang p Xe ng
mt.
iu tr.
- Nguyn tc: iu tr ni khoa.
- KS ph rng vi cc VK ng rut, c i kh lm ym kh. Kt hp KS
o Cephalosporin III: Cefobis;
o Aminosid: Gentamycin.
o Metronidazole.
Nn dng theo KS l tt nht (Kq cy mt).
- iu chnh cn bng nc in gii, c/n Gan, Thn: Truyn dch, b
gan, li tiu.
- C th gim p lc ng mt: chc mt qua da, ly si qua ERCP, dn
lu Kehr.
II- Vim m v p xe ng mt.
Xut hin m v nhiu apxe nh ng mt trong nhu m gan -> C/n Gan
b hu hoi trm trng.
Bnh cnh LS biu hin ca Vim ng mt cp + Suy gim c/n Gan thn,
v nhng apxe Gan.
Lm sng.
- Ton thn: Nhim khun nng: St cao, lin tc, mi kh, li bn, hi
th hi, ton trng suy kit.
+ Biu hin suy thn: Ph 2 chi di, i t, ure mu cao
- C nng: au vng gan.
+ Vng da m, nc tiu sm mu.
+ Nga.
- Thc th.
o Gan to c 2 thu, c th s thy ln nhn apxe nh trn b mt
Gan, d nhm vi Ung th.
o Rung Gan (+), n k sn 9 ng nch gia bn phi, rt au.
o Ti mt to or bnh thng.
Cn lm sng.
- CTM: BC tng cao, ch yu l BCNTT, mu lng tng.
- Sinh ho:

o Tc mt: Bilirubin trc tip tng cao.

o C/n Gan: GOT, GPT tng cao, Transamins tng cao,
RL c/n ng ma: T l Prothrombin gim
o C/n Thn: Ure, Creatinin tng.
- S: Gan to u, nhiu long m nh khp Gan
o ng mt trong v ngoai Gan gin,
o C th thy nguyn nhn tc: Giun, si.
- XQ: Bng Gan to, ti mt to
o C th thy hi trong ng mt.
o C th thy hnh nh apxe gan v vo to thnh apxe di c
honh.
Bin chng.
- V vo FM gy VFM ton th, or c khu tr thnh apxe khu tr
di c honh.
- V vo mng phi gy trn m mng phi.
- V vo ph qun gy r mt.
- Apxe gan (T) c th v vo mng tim gy trn m mng tim, 1 bin
chng rt nng.
iu tr.
- Hi sc tt: Rt quan trng, v y l 1 bin chng nng, c/n Gan Thn
b hu hoi nhiu.
o Khng sinh ton thn, ph rng.
o Cn bng nc in gii,
o iu chnh c/n Gan, chc nng ng mu, chc nng thn.
- M sm, gii quyt nguyn nhn gy tc.
o ng m: tt nht l ng trng gia, thm d tt cc tn thg.
o Gii quyt nguyn nhn gy tc: giun, si
o Ra ng mt, t DL Kehr.
o Vi cc apxe gan:
Khi v: Ht sch, v d gy d mt v sau.
Khi cha v or su: Dn lu bng cch ph cc qua
ng mt ra v dn lu qua ng Kehr.
Nhiu apxe khu tr 1 phn thy: ct thu gan, nht l
gan tri.
- X l bin chng:
o VFM: lau ra bng tht sch, trnh nguy c vim dnh rut.
o Trn m mng phi: chc ht dn lu mng phi,
o V ln PQ: dn lu t nhin 1 thi gian.

o Chn p tim cp: Chc ht or m mng tim ti thiu.

* p xe ng mt mc d c hi sc tt nhng tin lng cn nng,
t l t vong cao.
III- Tc mt cp do si kt Oddi.
N: L tnh trng tc mt cp v hon ton do si kt Oddi hay lp cht
phn thp ca OMC.
Hu qu: + Ton b ng mt trong v ngoi Gan b gin cp tnh.
+ p lc g mt tng cao, nc mt thm qua thnh g mt, ti
mt v mt gan vo trg bng -> VFM mt, thm mt FM.
Lm sng.
- au bng vng gan d di, cn au qun gan in hnh.
- Bng chng t, phn ng or co cng vng HSF.
- H/c tc mt cp: vng da tng dn, gan to, mm, n au. Ti mt to.
- BN n mun:
+ VFM: nn, b trung i tin.
+ H/c nhim trng
Cn lm sng.
- S: + ng mt trong v ngoi Gan gin nhiu.
+ Ti mt cng to.
+ Nguyn nhn gy tc: si kt c Oddi: tng m km bng cn.
+ C th c dch t do trong bng, dch di gan.
- XQ: + Bng gan to, bng ti mt to.
+ Vng h v m.
- Mu v sinh ho.
+ Bilirubin tng cao, ch yu l trc tip.
+ Bn n mun: h/c nhim trng: BC tng cao, ch yu NTT.
+ Amylase c th cao (vim tu)
iu tr.
- M cp cu.
- BN n sm: ERCP m c tht Oddi ly si.
- BN n mun: biu hin ca VFM mt, thm mt FM.
o ng m: trng gia trn rn.
o M OMC ly si + Ra ng mt + DL Kehr hoc dn lu
ng mt n thun.
- Trong 1 s trng hp, chc mt qua da gim p lc g mt trc.
IV- Chy mu ng mt.

 N: L tnh trng vim ng mt do tc mt, c bit l c apxe ng

mt, apxe ny v vo mch mu gy thng thng cc nhanh M nh vi
ng mt.
Mu chy trong ng mt to thnh cc mu ng, ri xung T Trng ->
nn ra mu, a phn en.
Lm sng.
- H/c chy mu ng tiu ho trn: Nn ra mu, a phn en vi t/c:
o Thng sau cn au bng vng Gan.
o Nn ra mu c t/c c bit: dng thi bt ch, sau nn ra mu th
au bng hn.
o Chy mu mang tnh dai dng, ko theo quy lut no.
- Bin hin kn o ca tc mt:
o Vng da, vng mt, nc tiu vng, nga.
o Gan to, mt mm, n au tc, rung gan (+).
o Ti mt to.
- H/c Nhim trng.
o St cao, rt run, mi kh, li bn, hi th hi
Phn mt mu.
Nh
va
nng
Ton thn
Bnh thng
C biu hin sc
Sc: Da xanh, nm
nht, v m hi
M (nhp/p) < 100
100 120
> 120
HA (mmHg > 100
100 90
< 90
Hct %
> 3,5
3,0 3,5
< 3,0
HC
3,0
3,0 2,5
< 2,5
Hb
> 110
110 90
< 90
Cn lm sng.
- CTM: h/c thiu mu: nh trn 3 mc .
o H/c nhim trng: BC tng cao, ch yu l BCNTT.
- Sinh ho: Bilirubin tng cao, men Photphatase kim tng.
- S: + gan to, ti mt to.
o long m ri rc trn b mt gan,
o Nguyn nhn tc: Si, giun.
- XQ: + Bng gan to, bng ti mt to.
- Ni soi: t thc qun xung t trng, thy mu chy ra t bng Vater,
+ Loi tr cc nguyn nhn chy mu Thc Qun v Lot DD.
+ ERCP: nguyn nhn gy tc.
Chn on phn bit.

- Chy mu do lot DD TT.

- Chy mu do tng p lc TM ca.
Chn on da vo:
- Tin s bnh.
- Tnh cht chy mu.
- Biu hin ton thn,
- Ni soi, siu m.
iu tr.
- Hi sc.
o Truyn mu (or dch cao phn t) nu c mt mu nhiu.
o Cn bng nc in gii, m bo HA.
o KS ph rng: Cephalosporin III, Metronidazol
- M cp cu nu chy mu ko cm.
o M OMC gii quyt nguyn nhn tc mt.
o Tm v tr chy mu:
Ti Gan: Tht M gan ring (xut pht t M Gan chung),
hoc ct vng gan c ngun gc chy mu.
Ti ti mt: Ct ti Mt.
o t DL Kehr: bm ra ng mt, kim tra tnh trng chy mu.
V- Thm mt Phc Mc Vim FM mt.
N:
- Thm mt FM: Mt ng trn ch tc OMC, thm qua thnh ng
mt, thnh ti mt, trn vo bng mang theo VK -> Nhim trng FM
nhim c.
o Khng c l thng trc tip t thnh ng mt vo bng.
- Vim FM mt: L VFM ton th do nc mt trn vo bng qua l
thng t thnh ng mt, thnh ti mt hoi t vo bng. y l nc
mt thc s nn tnh trng nhim trng nhim c nng hn rt nhiu.
Chn on:
C 2 u biu hin bi 2 HC: VFM + Tc mt.
Biu hin nhim trng nhim c VFM mt nng hn Thm mt FM.
- HC VFM:
o au bng tng cn vng MSF sau lan ra khp bng.
o Bun nn, b trung i tin.
o Co cng thnh bng, nht l thnh bng bn (P).
o Cm ng FM, phn ng thnh bng (+).
o G c vng thp, thm trc trng: Douglas phng v au.

- H/c Tc Mt.
o Da nim mc vng, nc tiu sm mu.
o Kh khm Gan, ti mt do co cng thnh bng.
o Rung gan (+), n k lin sn 9 ng nch gia bn (P) au
chi.
- Ton thn: HCNT (+)
o St cao, lin tc,
o Mi kh, li bn hi th hi.
o ai t, v niu or Shock do nhim khun nhim c.
Cn lm sng.
- Biu hin nhim khun: BC tng cao, ch yu l BCNTT.
o Mu lng tng.
- Biu hin tc mt:
o Bilirubin ton phn tng cao, ch yu l Bilirubin trc tip.
o S: gan to, ti mt to, c si
Dch trong bng.
o XQ: t thng tin: bng Gan to, bng ti mt to.
o Lit rut c nng.
- Biu hin nhim c.
o RL c/n Gan: GOT, GPT tng cao.
o RL ng mu: T l Prothrombin gim.
o RL c/n thn: Ure, Creatinin tng cao.
iu tr.
Tin hnh m cp cu, x tr nh 1 VFM -> Phi chun b BN tht tt
- Hi sc: Cn bng nc in gii.
o KS ph rng.
o iu chnh c/n Gan, thn, chc nng ng mu.
o Sonde DD.
- Lau sch bng, t DL bng.
- Gii quyt nguyn nhn tc mt: si, giun.
- DL ng mt: Kehr, bm ra kim tra lu thng ng mt pha di.
VI- Vim tu cp do si ng mt.
i cng:
- Thng gp trong trng hp si ng mt kch thc nh vi mm,
c bit l si ti mt di chuyn xung phn thp ca OMC.
- C ch c nhiu ngi cng nhn: si di chuyn xung phn thp ca
OMC, gy kt tc ti c ODDI, ch chung ca ng tu chnh v

OMC -> lm cn tr lu thng ca ng tu chnh Wirsung -> to iu

kin cho dch mt tro ngc tr li ng Wirsung -> Hot ho men
Tripsinogen thnh Trypsin (bt men ny c hot ho bi Enterokinase
t trng) -> men ny t tiu hu tu gy VTC.
- Thng gp th VTC th ph n, tuy nhin cng c th gp VTC th
hoi t v chy mu.
- Chn on VTC do si ng mt thng gp trong 2 bi cnh:
o BN c chn on l tc mt th, Amylase mu cao.
o Ngi bnh ang c iu tr tc mt cp th pht hin ra si.
Lm sng.
- C nng:
o Cn au ca VTC:
au d di vng thng v, phi tm t th chng au:
chng mng.
au lin tc, xuyn ra sau lng, lan ln vai tri.
C th: bun nn, nn, b trung i tin.
o Hong m: thng kn o.
Vng da, nim mc: t t tng dn. Tin s c th din
bin trc nhiu t
Nc tiu , nga.
- Ton thn:
o Biu hin vng da thng kn o.
o DH nhim khun trong thi gian u cng t thy.
o C th c tru mch.
- Thc th:
o Bng chng lch, ch yu vng thng v.
o n c phn ng pha bng trn, or co cng vng thng v.
o im sn lng tri n au.
o DH tc mt ko r: Gan v ti mt c th to or ko. Thng xut
hin sau vi ngy or vi tun.
Cn lm sng:
- Amylase mu tng cao: gp 4 5 ln bnh thng sau 24 gi.
- BC tng cao, ch yu BCNTT
- Bilirubin mu tng cao, ch yu l Bilirubin trc tip.
- th nng: C th GOT, GPT tng cao, Ure, Creatinin tng cao.
- S: C th pht hin ra si phn thp OMC, si ti mt, ng mt
trong v ngoi gan gin, gan to u c 2 thu, ti mt c th to.

o H/a tu tng kch thc, gim m, c dch quanh tu or c chy

mu v dch trong bng.
- CLVT nh gi chnh xc mc tn thng ca VTC: Tu tng kch
thc, c dch quanh tu, cc chy mu, or bin chng ca VTC nh
nang gi tu, p xe tu
iu tr:
- Vi VTC do si ng mt th nn m sm gii quyt nguyn nhn:
- Gii quyt nguyn nhn gy tc mt: m ng mt ly si, Ra ng
mt, DL Kehr or ct ti mt.
- Vi tn thng VTC:
+ Th ph n: dn lu Hu cung mc ni sau khi rch bao tu.
+ Th chy mu or hoi t: Ly ht phn tu hoi t, t dn lu. Tu v
tr v mc tn thng m quyt nh x tr c ct tu hay ko.
- Nn m thng Hng trng nui dng BN nhng ngy sau, trnh
kch thch tu sn xut dch tu.
VII- X Gan mt:
L tnh trng mt ng lu ngy c trong v ngoi Gan, din bin nhiu t
-> Hu hoi v gy suy t bo Gan.
VIII- Tru tim mch.
L 1 cp cu: do apxe thu Gan tri do vim ng mt v vo mng tim
gy chn p tim cp.