KU JANE HAPUR ME PARE SHKOLLAT SHQIPE NE SHQIPERI APO RUSI ??? Shkollat e para shqipe ja ! hap"r ! Shko#!

r e rrethi ! rreth $%% &jet '! par! #he shkolla e lart! t! pakt! ()$ &jet '! par!* Shko#ra ka pas"r o+ser&atori e par! astro o'ik ! ,allka * Sht-pshkro ja e O+otit jihet '! ($.)*E #-ta e E"rope *** Shkolla e par! e lart! shqipe #ato t! pakt! &iti (/001 k"r #ok"'e tohet Kole2ji i Sh! 3ra 4esk Sa&ierit1 q! pajiste 'e joh"ri tre2tare e tek ike $%%st"#e t!* 5ok"'e tohet kjo #at!1 por "k #ihet6 '" # t! ket! qe ! hap"r e#he '! par!* N! st"#i'i q! e p!r'e #a '! lart At 5o at K"rti jep e#he j! t! #h! ! t! 'rek"ll"esh'e p!r 'arr!#h! iet e &e #it to ! 'e at! re&ol"7io tek olo2jik q! e tro #iti +ot! k"lt"rore 'e 8"qi ! e jasht!9ako sh'e sht-t!se q! " #ha +oti'e&e #he k"lt"r!s ! t!r!si6 p!r li#hjet 'e sht-pshkro j! * Ai thekso se sht-pshkro ja kishte h-r! ! O+ot :8ill '+as t! 2jet" it;1#o'eth! ! 8ill pas shpikjes s! saj 2a <"te +er2"* Sht-pshkro ja e O+otit1 shkr"a At K"rti1 jihet '! ($.)* Kjo #o t! thot! se ajo ishte 8"t"r ! Shqip!ri &et!' )/ &jet pasi <"te +er2" i #ha &e #it t! &et #he +ot!s pro#hi'i '! t! 8a'sh!' t! krijes!s s! tij6 ,i+l! e sht-p"r ! sht-pshkro j! e &et* Tri#hjet! e tet! &jet p!r at! koh! ja ! si tri#hjet! e tet! #it! sot1 #oshta '! pak* Ai p!r'e # e#he sht-pshkro j! tjet!r t! Shko#r!s1 q! jihet '! (=>)1 por "k p!rjashtohet q! e#he kjo t! jet! '! e hersh'e* Sht-pshkro ja1 si4 #ihet1 &ler!sohet si j! prej shpikje&e '! t! '!#ha t! 2jith! koh!&e* Shkollat shqipe ! &iset &eriore t! At#he"t ka ! 2jall"ar t! pakt! q-sh prej kat!rqi # &jet!sh* At 5o at K"rti ! j! st"#i' t! +ot"ar te H-lli i 5rit!s '! (.)= 8let p!r t! par! shkoll! shqipe ! &iti (>)/* Si t! parat shkolla :p!r sa #ij' a; ai p!r'e #:tri6 shkolla e P#ha !s ?le@o6 Plla !sA1 e ,li ishtit e e Shko#r!s;* P!r t! par! thot! se !sht! hap"r '! (>)/* N#!rsa st"#i"esi a'erika E#&i Bhak ?E#Ci Ja7q"esA ! li+ri e tij t! joh"r :Historia e pop"llit shqiptar 2a lasht!sia #eri ! #it!t e sot'e; ?The Al+a ia s6 A

Eth i7 Histor- 8ro' PreDHistori7 Ti'es to the Prese tA i 4o shkollat e para shqipe pak '! p!rpara ! koh!1 ! &iti (>)E* :Shkolla e par!1 e #ok"'e t"ar1 ! 2j"h! shqipe " hap !Fel! t! Mir#it!s '! (>)E;1 shkr"a ai* Por kjo "k ishte e &et'ja* Sipas tij :Nj! tjet!r shkoll! 'ja8t e hersh'e ishte hap"r ! K"r+i '! (>)E* P!r&e4 shkri'it e le@i'it at- '!sohej 2ra'atika shqipe #he p!r#oreshi li+rat e ,ar#hit1 ,"#it e ,o2#a it;* Historia i E* Bhak shto se e#he t! tjera " hap! : ! Plla !1 j! 8shat a8!r l"'it Mat1 '! (>)/1 ! Trosha 1 '! (>).1#he ! &et! q-teti e Shko#r!s '! (>./;* A"tori p!r'e # #isa prej '!s"es&e q! sh!r+-e ! k!to shkolla* T!rheqi &e'e #je '+ie'rat e t-re6 Shqiptari ?<jo A1 Shko#ra i ?3ilipA1 #he j! i tret! 5h!r'i" ?5hi'it!rA1 q! 'e sa #"ket !sht! prej j! krahi e j"2ore t! &e #it1 prej 5h!r'i"t* M! pas " 4el! sh"'! shkolla t! tjera* 5eri sa '! (/0/1 pra j! #hjet!&je4ar para:shkoll!s s! par! shqipe;?GA t! propa2a #!s s! #iktat"r!s1 ! q-tetet &eriore shqiptare e #eri ! 5"rr!s1 si4 ! &i9o st"#i"esi a'erika 1 :kishte E( shkolla t! tjera 8illore shqipe1 q! 9h&illo i &epri'tari ! e t-re;* Ai sqaro se se7ila prej k!t-re shkolla&e kishte rreth tri#hjet! @! !s1p!r&e4 asaj t! Pri9re it1 e 7ila kishte tet!#hjet!;* P!r ars-e t! joh"ra historike k!to shkolla 8illi'isht " hap! ! rrethi !6 ! Shko#!r #he ! p!r2jith!si ! q-tete p"sht"esi kishte ko trollt! 8ort!1 t! p!rq! #r"ar1 #he kjo e &!shtir!so te #eri ! pa'" #!si hapje e j! shkolle shqipe*Shkollat ishi 8etare1 katolike* E* Bhak 7ito j! klerik 8ra 4eska shqiptar t! q"ajt"r Leo ar#o1 i 7ili1 li#h"r 'e thel+i e k!t-re shkolla&e1 poho 6 :Ne je'i '! sh"'! 'isio ar! t! q-tet!ri'it se sa t! 8es!;* N! k!t! h"lli !sht! e#he K"&e #i i Ar+!rit1 i '+ajt"r '! ($D(= ja ar (0%)1 t! #iel! e #-t! t! Epi8a is!1 ! Kish! e Sh! Kollit ! M!rki j! t! Le9h!s* Si4 #ihet ai " or2a i9"a 'e is'! e ! k"j#esi e #rejtp!r#rejt! t! j! pape t! 'a#h1 Kle'e ti HI1 Al+a i*St"#i"esit ka ! &! ! ! #"kje se ! &eshje 8etare t! k!tij k"&e #i t! or2a i9"ar prej j! pape 'e 2jak shqiptar 8shihej e#he s- i'i i 'a#h 'e e '+ajt! 2jall! shqiptari9'! 1 ! k"shtet e p"shti'it os'a * E#he 8akti q! #ok"'e tet e k!tij K"&e #i historik " +ot"a j!her!sh ! lati isht e#he ! shqip1 treqi # &jet '! par!1 #!sh'o qart!sisht k!t! s- i'1 asht" si4 #!sh'o se jer!9it q! shkr"a i shqip "k ishi t! pak!t1 pra as shkollat k" ata kishi '!s"ar e '!so i shqip* Si&jet ishte treqi #&jetori i K"&e #it t! Ar+!rit #he shteti ! Tira ! +!ri 2j"'i e 'a#h1+ashk! 'e i stit"7io et e &eta aka#e'ike1 p!r8shi '! t! r! #!sish'i i stit"7io shke 7or t! &e #it1 Aka#e'i ! e Shke 7a&e t! Rep"+lik!s s! Shqip!ris!* Po e#he aka#e'iket to e ja e i jora t ??? se 'ire politika et #ihet qe ja e a tiko'+etar **** Pse "k shkr"het #rejte historia jo e ??? ***Pse #"het te pra oj'e se 'e pare 2j"ha shqipe eshte 'es"ar e R"si se sa e Shqiperi ??? K"jt i sher+e k- 'ashtri' 'e histori e to e ko'+etare e je kohe qe 2j"ha shqipe jihet si 'e e &jetra e +ote ??? ****N! &iti (0// 8el# 'arshalli <ri2ori Aleksa #ro&i4 Pote'ki 1 ! at! koh! 'i ist!r i l"8t!s s! R"sis!1 &ler!so te 'ja8t l"8t! e shqiptar!&e p!rkrah R"sis!1 p!r t! 7il! ai shkr"a 6 IShqiptar!&e1 t! 7il!t " shq"a si tri'a ! l"8t! k" #!r T"rqis!1 " jap '" #!si ! t! jetoj ! ! Ta2a ro2I e j!her!sh ai #ekretoi hapje e 2ji' a9it 2rek t! No&orosisk"t k" p!rs!ri ?pas Sh! Peter+"r2"tA sh8aqet '!si'i i 2j"h!s shqipe* Pra E)% &jet '! par!1 ! R"si1 '!sohej1 shkr"hej #he k! #ohej 2j"ha Shqipe* A"tori i li+rit p!r'e # 2jithasht" e'!rti'e ! O#es! e &e #e t! tjera t! R"sis! 'e 7il!si'e shqiptare6 I,olshoja ar a"tskajaI1 IMallaja ar a"tskajaI1 IAr a"tskij hlje+I ?,"ka shqiptareA etj* J Cith Alti Ko7aqi