2.

0 Pengaruh Islam di Asia PENGARUH ISLAM DI ASIA TENGGARA : Kedatangan Islam telah memberi kesan yang besar terhadap masyarakat Melayu. Kesan ini juga jelas dilihat di dalam kehidupan seharian masyarakat Melayu. Kehidupan masyarakat Melayu banyak didasari adat dan ajaran agama Islam. Kesan dan pengaruh Islam dalam tamadun Melayu adalah seperti berikut : Agama dan e!er"a#aan Kesan utama yang dibawa oleh Islam ialah terhadap akidah dan kepercayaan. Sebahagian daripada masyarakat Melayu telah meninggalkan ajaran agama Hindu-Buddha dan kepercayaan animisme. Mereka percaya kepada konsep ketuhanan hormatmenghormati antara manusia dan menitikberatkan soal persamaan tara!. "ara kehidupan mereka juga telah berubah kepada cara hidup beragama dengan mengamal dan menghayati ajaran Islam dalam kehidupan mereka. #erbincangan akidah atau tauhid merangkumi tiga aspek iaitu $auhid uluhiyyah $auhid rububiyyah dan $auhid asma% dan si!at. $erkenal juga dalam masyarakat Melayu pada &aman itu dengan pengajian Si!at '( iaitu perbahasan dalam si!at-si!at )llah yang perlu dipegang teguh untuk memperkukuhkan pegangan akidah yang merupakan asas pegangan umat Islam. Kedatangan Islam telah memberikan kesan yang berkekalan terhadap masyarakat Melayu sehingga kini. Mereka berpegang teguh dengan akidah yang dibawa oleh Islam mengikut aliran !ahaman )hli Sunnah *al +amaah. #erubahan yang paling utama ialah daripada sudut kepercayaan yang mana masyarakat Melayu telah diperkenalkan dan diyakinkan dengan keyakinan yang berteraskan tauhid. ,ahaman tauhid telah mengubah kepercayaan orang Melayu daripada &aman HinduBuddha dengan metodologi penyembahan raja ciri tertentu dan masyarakat alam khayalan penyembahan berhala kepada ajaran tauhid yang murni. -amun begitu masih ada amalan-amalan dan kepercayaan khura!at yang tidak Berjaya dikikis daripada sesetengah daripada masyarakat Melayu.

P$li%i& #usat perdagangan dan kerajaan Islam telah banyak dibuka setelah kedatangan Islam. Kerajaan Islam yang telah muncul pada )lam Melayu antaranya ialah Sribu&a Islam ./012 )cheh 3arussalam .0'(4-05/42 Brunei Sulu dan #attani. 3i $anah Melayu pula kerajaan Islam yang telah lahir di Kedah Kelantan Beruas $erengganu Melaka dan +ohor. Selain itu peruntukan tentang kuasa-kuasa perundangan pentadbiran dan

kehakiman yang tertinggi yang diamalkan dalam negara kita pada hari ini adalah daripada sistem politik Islam sepertimana yang terdapat dalam #iagam Madinah. #iagam Madinah tersebut merupaka piagam yang pertama di dunia yang ditulis dan diperkenalkan oleh -abi Muhammad S)* untuk mengikat perjanjian dan perse!ahaman antara golongan sesama Islam dan golongan Islam dengan bukan Islam untuk menjaga hak dan tanggungjawab bersama bagi menjamin keutuhan dan kestabilan negara Madinah. Sis%em e&eluargaan Kedatangan Islam telah memantapkan lagi sistem kekeluargaan masyarakat Melayu. 3alam masyarakat Melayu pembentukan jati diri dan peribadi Melayu yang baik beragama berakhlak dan berbudi menjadi keutamaan. Keluarga sebagai agen sosialisasi : utama dalam masyarakat menjalankan tanggungjawab ini dan turut dibantu untuk komuniti yang melaksanakan kawalan serta tekanan sosial. $ujuan utamanya adalah untuk mendidik dan mengajar supaya seseorang anak itu akan menjadi anggota masyarakat yang baik. Sistem kekeluargaan masyarakat Melayu berteraskan Islam dan adat. Sejak lahir lagi seseorang itu dididik berteraskan Islam dan adat sehinggalah mereka dewasa. "ontohnya sebaik sahaja seseorang itu dilahirkan bapa atau datuk akan menga&ankan bayi lelaki. $ujuannya adalah untuk memperdengarkan buat pertama kalinya kepada bayi itu seruan a&an dan kalimah syahadah dan meniupkan roh dan semangat Islam kepada bayi tersebut.

#roses sosialisasi pada tahap kanak-kanak juga memperlihatkan penerapan unsurunsur Islam yang berterusan. Seseorang kanak-kanak sejak kecil lagi diajar konsep-konsep dosa pahala halal haram dan sebagainya. Setelah meningkat umur lima tahun ke atas kanak-kanak juga diajar bersembahyang berpuasa dan lain-lain. Selain itu mereka juga diajar supaya hormat-menghormati bertolak ansur dan mengamalkan nilai-nilai murni dalam menjalani kehidupan seharian. Kedatangan Islam ke Melaka telah mengubah sistem 3alam sistem perkahwinan didapati hukum kekeluargaan dalam masyarakat Melayu. Melaka. Ada% dan 'ara Hidu! $radisi kepercayaan animisme dan Hinduisme telah diganti dengan adat dan cara hidup Islam yang dilakukan sejak indi6idu itu lahir di dunia hinggalah hari kematiannya. Islam telah mengubah corak hidup masyarakat Melayu dalam segala aspek kehidupan manusia. )dat resam masyarakat Melayu diperkemaskan lagi dengan ajaran Islam. *alaubagaimanapun setelah kedatangan ajaran Islam adat dan cara hidup masyarakat Melayu yang tidak bertentangan dengan ajaran Islam masih terus diamalkan. Masyarakat Melayu menganggap adat sebagai undang-undang hidup. Mereka

syarak mempunyai pengaruh yang besar malah ianya dicatat di dalam Hukum Kanun

mematuhi adat serta menghormatinya dengan keyakinan bahawa melanggar adat dianggap sebagai suatu sikap atau perbuatan buruk dan akibatnya akan merosakkan diri dan sekali gus mencemarkan kesejahteraan hidup masyarakat. Sebelum kedatangan Islam )pabila masyarakat Melayu mengamalkan adat tradisi warisan nenek moyang mereka. diubahsuai supaya tidak bertentangan dengan ajaran Islam. Pendidi&an Kedatangan agama Islam telah membawa banyak perubahan dalam sistem pendidikan di )lam Melayu. 3engan tersebarnya wahyu Ilahi yang dibawa oleh 7asullullah s.a.w. secara langsung Islam membawa satu kuasa besar terhadap ketamadunan manusia sejagat meliputi seluruh aspek hidup dan kehidupan manusia. Selepas kedatangan Islam golongan bawahan berpeluang menerima pendidikan yang sama seperti golongan atasan sistem pendidikan yang bermula di istana mula beralih ke beberapa institusi pendidikan Islam lain seperti pondok dan madrasah.

masyarakat Melayu mula menganuti ajaran Islam adat-adat dalam masyarakat Melayu mula

8uru agama kebanyakannya pada waktu itu bukanlah daripada kalangan tempatan seperti dari )rab #arsi $urki India dan sebagainya manakala murid-murid pula daripada raja kaum bangsawan serta rakyat jelata. )kti6iti pendidikan ini dilakukan di istana yang ber!ungsi sebagai perpustakaan dan tempat penterjemahan di rumah ulama di masjid madrasah dan surau. 3alam perjalanan sejarah kelahiran islam yang memakan masa lebih kurang 09(( tahun yang lalu adalah merupakan kematangan umat islam di dunia ini. 3engan itu masyarakat Islam telah banyak memberi sumbangan kepada dunia terutama berupa karyakarya sainti!ik !alsa!ah dan teknologi. $radisi keilmuan yang ditekankan oleh Islam telah mengembangkan pula tradisi pendidikan dan pengajaran membaca )l-:uran dan kitab-kitab. )ntara kitab-kitab utama yang menjadi pegangan ialah Ihya ;lumuddin Minhaj )l-talibin dan al-3ur al-Man&um. #erkembangan ilmu pengetahuan ini telah melahirkan ramai para cendekiawan dan ulama-ulama Melayu yang menjadi pegawai pemerintah guru-guru dan ahli agama seperti Syeikh )bdul Malik )bdullah Sheikh *an Hassan *an Ishak dan ramai lagi.

S$sial #engaruh elitisme yang diwarisi pada peringkat awal daripada &aman Hindu-Buddha tidak banyak berubah dalam masyarakat Melayu. Selepas kedatangan Islam sistem sosial masih berasaskan semangat kesedaran kelas. Merujuk kepada kerajaan Melaka hierarki sosial masyarakatnya bersi!at superior-in!erior yang mana masyarakat terbahagi kepada dua kelompok utama iaitu golongan pemerintah yang terdiri daripada raja kerabat diraja pembesar dan ulama diraja dan golongan yang diperintah pula terdiri dalam kalangan rakyat biasa dan hamba. Berdasarkan konsep keadilan tanpa mengenal kedudukan dan pangkat Islam telah memperkenalkan sistem khila!ah yang adil dan sistematik. 8elaran sultan sistem mesyuarat dalam kalangan ahli yang pakar yang disebut sebagai sistem syura sistem hisbah iaitu engajak kepada kebaikan dan melarang kemungkaran serta termasuklah kriteria pelantikan menteri adalah merupakan kesan-kesan sistem khila!ah yang dibawa oleh ajaran Islam.

E&$n$mi )jaran Islam bukan sahaja untuk diamalkan tertumpu kepada ritual atau ibadah semata-mata tetapi juga seluruh amalan dalam kehidupan seharian berlandaskan )l-:uran dan Sunnah. )kti6iti seperti pertanian perikanan penternakan dan sebagainya masih dilakukan setelah kedatangan Islam. 3i samping itu lahir pasar serta kota yang bersi!at antarabangsa yagn mana terdapat akti6iti perdagangan oleh pedagang asing dari India "hina )rab #arsi dan sebagainya. #erdagangan yang dilakukan dengan sistem barter dan mata wang semakin berkembang. Sistem mata wang diguna pakai sesuai dengan perkembangan akti6iti perdagangan bersi!at antarabangsa pada waktu itu. (ahasa Dan esusas%eraan. Bahasa dan kesusasteraan telah mengalami banyak perubahan setelah penerimaan Islam di kalangan penduduk )lam Melayu. Bahasa Melayu telah menerima pengaruh yang besar dengan kedatangan agama Islam. #erkembangan bahasa Melayu bertambah teguh dan penyebarannya semakin meluas di )sia $enggara bermula pada abad ke-09 sehingga akhir abad ke-01. )ntara bukti yang boleh dilihat ialah penggunaan tulisan jawi telah diperkenalkan dan digunakan oleh orang-orang Melayu ketika itu. Selain itu penyebaran Islam yang dilakukan oleh para pedagang dan mubaligh )rab bahasa Melayu telah menerima kesan dan resapan pengaruh tulisan )rab yang dikenali sebagai tulisan jawi. 7entetan daripada itu bahasa Melayu dan tulisan jawi diangkat sebagai bahasa ligua !ranca dan wahana ilmu. Melalui sistem tulisan ini Bahasa Melayu dapat memainkan peranan lebih penting apabila ianya digunakan untuk menulis kitab-kitab agama undang-undang dan pentadbiran. Bagi kesusteraan Melayu tradisional kedatangan Islam membuka lembaran baru dalam kehidupan masyarakat melayu tradisional. )gama Islam yang membawa sinar baru kepada masyarakat turut juga membawa memperkenalkan tulisan yang wajar dan sesuai untuk dikembangkan pengunaan di )lam Melayu. Hasil sastera dalam kalangan masyarakat Melayu turut menerima perubahan dengan kedatangan Islam. Sastera melayu bercirikan Islam terbahagi kepada dua bentuk iaitu prosa dan puisi. "ontoh bagi prosa ialah Hikayat -ur Muhammad dan puisi pula ialah Syair 7ukun -ikah. 10

Undang)undang ;ndang-undang Melayu telah diubah suai mengikut undang-undang Islam berikutan kedatangan Islam. ;ndang-undang ini bermula apabila 7aja Melaka memeluk Islam pada abad ke-04. #engaruh undang-undang Islam semakin kuat menggantikan undang-undang adat. *alaupun Melaka merupakan negeri Islam namun pemerintahannya tidak

mengamalkan hukum Islam sepenuhnya. Ini dapat dilihat dalam Hukum Kanun Melaka lebih kurang 9(.<4 peratus atau 01 !asal sahaja yang mengikut undang-undang Islam. esenian Kedatangan Islam juga mempengaruhi mempengaruhi kesenian masyarakat Melayu dapat dilihat pada batu nisan makam masjid dan kaligra!i.

11