Professional Documents
Culture Documents
----------
BO CO
BI TP KINH T LNG
ti: Lp m hnh kinh t phn tch s nh hng ca
mt s yu t n cu tin hin nay
H Ni, 2013
1
Li m u
Chnh sch tin t cng vi chnh sch ti kha, l mt trong hai chnh
sch c bn gip nh nc iu hnh nn kinh t mt cch hiu qu nht.
Chnh ph da vo nng lc ca nn kinh t, nh gi tng quan nn kinh
t, d bo t l lm pht, u t t nhn, chi tiu trong nn kinh t. a ra
mc cung tin hp l, hiu qu. Chnh sch tin t c nhng tc ng chnh sau
n nn kinh t:
Th nht, nhm mc ch, kch thch chi tiu, u t t nhn, kch thch
cc doanh nghip cung ng hng ha cho th trng, nu nn kinh t ang lm
trong thi k gim cu, nng lc ca nn kinh t ang gim
Th hai, nhm mc ch gim pht, rt tin v trong lu thng bng
nhng chnh sch tht cht tin t. Vi mc ch ny, chnh ph a ra rt nhiu
cc cng c ti chnh khc nhau nh: tri phiu kho bc, tri phiu chnh ph,
iu tit li sut ti NHTW, thu.
Th ba: kt hp cng chnh sch ti kha t hiu qu cao nht, trnh
nhng trng hp c tc ng ngc
Nh ta bit, thc tin v chnh sch tin t c nhng tc ng qua li
ln nhau:
Thc tin
C S L THUYT
- Trc ht, ta hnh dung khi nim c s tin t (monetary base; vn thng
c gi ting Vit thun hn l tin c s) v M1.
- M1= C+D. Gm c lng tin mt trong lu thng v tin gi khng k hn,
c kh nng thanh khon cao, nn c th coi l tin giao dch, l n v o
mc cung tin ca quc gia.
- T gc nhn ca ngn hng thng mi (NHTM), mt phng tin thay th
hon ho cho ng tin lu thng chnh l d tr ca cc NHTM nm ti ti
khon ca ngn hng trung ng (NHT). Nu mt NHTM cn tin, h c
th d dng chuyn t mn d tr (R) sang phng tin thanh ton l tin (C)
hu nh khng tn km g.
Mt s yu t nh hng n lng cung tin M1
1. nh hng ca GDP
- GDP c o lng qua cc ch s sau:GDP = C + G + I + NX
Trong iu kin kinh t tng trng, GDP thc t tng-> thu nhp thc t
ca cc ch th kinh t tng ln (gi nh gi tr tin t tng i n nh) ->
lng tin ca cc ch th kinh t nm gi s tng, ->mc cu tin tng v
ngc li trong iu kin nn kinh t suy thoi, thu nhp thc t ca cc ch
th kinh t gim xung lm cho s lng tin t nm gi cng gim t
lm gim cu tin.
nh hng dng
kho bc, do an ton cao, ri ro thp, tnh lng cao nht trn th trng
tin t.
- Khi li sut tn phiu kho bc tng=> chnh ph rt tin trong lu thng v> lng tin trong lu thng gim-> M1 gim.
nh hng m
3. nh hng ca li sut thng phiu ( cpr)
- Thng phiu l nhng giy t n do cc cng ty c uy tn pht hnh
vay vn ngn hn trn th trng ti chnh. Nhng ngi u t thng
phiu, ngoi cc ngn hng cn c cc trung gian ti chnh v cng ty khc.
Thng phiu c pht hnh theo hnh thc chit khu.
- Khi li sut thng phiu tng cu v thng phiu tng ngi dn
nm gi thng phiu nhiu hn gi tin cu v tin tng
nh hng dng
4. T l lm pht
- T l lm pht (Inflation rate) l tc tng mt bng gi ca nn kinh t.
N cho thy mc lm pht ca nn kinh t. Thng thng, ngi ta
tnh t l lm pht da vo ch s gi tiu dng hoc ch s gim pht
GDP. T l lm pht c th c tnh cho mt thng, mt qu, na nm
hay mt nm.
- Nu Po l mc gi c trung bnh ca k hin ti v P-1 l mc gi ca k
trc, th t l lm pht ca k hin ti l:
T l lm pht = 100% x
Po P-1
P-1
nh hng dng
nghin cu nhng nhn t trn tc ng ti cu tin nh th no, chng em
xin trnh by m hnh kinh t lng c cc bin c lp gii thch cho s bin
ng ca cu tin m : y( log of GDP), cpr( li sut thng phiu), tbr( li
sut tn phiu kho bc). infl( t l lm pht qu).
XY DNG M HNH
I.
ngha
Tn bin
M
Bin gii thch
3 *cpri +
Tn bin
Du k vng
n v
Infl
%/nm
Triu USD
Cpr
%/nm
Tbr
%/nm
ngha
Quarterly inflation
rate
Log real GDP
Commercial paper
rate
Treasury bill rate
Const
Y
Cpr
Tbr
Infl
p-value
<0.00001
<0.00001
0.05116
0.00003
0.13514
***
***
*
***
II.
Ta thy :
P-value = 0.3195 > 0.05 nn l phn phi chun.
M hnh ang chy c dng s liu time series nn ta u tin kim nh t
tng quan trc.
2. T tng quan
Kim tra li
Model 1: OLS, using observations 1947:2-1995:2 (T = 193)
Dependent variable: m
Coefficient Std. Error t-ratio
3.54641
0.114474 30.9800
0.00182181 -1.5006
0.00273378
0.379952 0.0151177 25.1329
0.0248754 0.0126743 1.9627
-0.0573434 0.0134961 -4.2489
Const
Infl
Y
Cpr
Tbr
p-value
<0.00001
0.13514
***
<0.00001
0.05116
0.00003
***
*
***
Ta c OLS:
m^=3.54641+0.379952*y + 0.0248754*cpr -0.0573434*tbr -0.00273378*infl
AR(1) : u t u t 1 vt
Ho: 0
1 1
khng c TTQ
Ha: 0 C TTQ
d* (DW*) = 0.168337
Vi mc ngha 5%, k=4, n=193
Critical value
d L 1.728
d U 1.810
1.525
1.703
DW* = 0.168337
C t tng quan bc nht dng
Const
dinfl1
dtbr1
dcpr1
dy11
p-value
<0.00001
0.00050
***
***
0.78813
0.34919
<0.00001
***
Const
Infl
infl_1
p-value
0.00332
<0.00001
***
***
0.55782
10
Y
y1
Cpr
cpr_1
Tbr
tbr_1
m_1
8
0.15477
0.0673489 2.2980
-0.121033 0.0680845 -1.7777
0.00205462 -1.9421
0.00399022
0.00032561 0.00207481 0.1569
5
0.0030184 0.00233969 1.2901
0.00237622 -0.5421
0.00128817
0.944889 0.00926787 101.9531
0.02270
0.07712
0.05367
**
*
*
0.87547
0.19866
0.58841
<0.00001
***
2.336229
0.088275
0.824305
***
*
***
***
***
0.051289
0.021727
0.820546
11
F(4, 187)
Log-likelihood
Schwarz criterion
Rho
219.3355
465.3045
-904.3215
0.840469
P-value(F)
Akaike criterion
Hannan-Quinn
Durbin-Watson
1.89e-69
-920.6090
-914.0124
0.302623
Dcpr
0.6646
1.0000
dtbr
0.6816
0.9937
1.0000
Dinfl
0.2685
Dy
0.5319
Dcpr
0.5258
Dtbr
1.0000
Dinfl
Nhn xt: c a cng tuyn mc cao gia 2 bin dtbr v dcpr do h s tng
quan gia 2 bin ln hn 0.9
Kim tra li: hi qui ph cc bin c lp
M hnh : dcpr= 1+ *dtbr+
*y+ui
Model 5: OLS, using observations 1947:3-1995:2 (T = 192)
Dependent variable: dcpr
Coefficient Std. Error t-ratio
p-value
Const
1.10046
0.42451
2.5923
0.01028
Dtbr
1.08487
0.0135583 80.0153
<0.00001
Dinfl
0.0117253 0.0107402 1.0917
0.27635
Dy
-0.302276 0.154226 -1.9600
0.05148
Mean dependent var
Sum squared resid
R-squared
F(3, 188)
Log-likelihood
Schwarz criterion
Rho
3.699578
10.58080
0.987771
5061.965
5.815442
9.399097
0.642499
**
***
*
Ta thy:
- H s xc nh R-squared= 0.987771 rt ln, mc cng tuyn ca
dcpr v dtpr, difln, dy l rt ln.
- Kim nh F c Pvalue =1.8e-179 rt nh, nn bin dcpr ph thuc tuyn
tnh vo t nht 1 trong cc bin dtbr, difln, dy.
- Kim nh T cp gi thuyt : Ho:
,H1:
+ C P-value <0.00001< = 0.05=> Bc b gia thuyt Ho, hay dcpr c
quan h cng tuyn vi dtbr, v l quan h cng chiu.
- Tng t Kim nh T vi cc h s
,
c P-value= 0.27635,
0.05148 > => Chp nhn gi thuyt Ho, hay khng c quan h cng
tuyn gia dcpr v difln, dy.
Sa li a cng tuyn cho m hnh
+ TH1: B bin c lp l nguyn nhn gy cng tuyn (dcpr)
Model 6 : OLS, using observations 1947:3-1995:2 (T = 192)
Dependent variable: dm
Const
Dtbr
Dinfl
Dy
p-value
<0.00001
<0.00001
0.00101
***
***
***
<0.00001
***
Const
Dcpr
Dinfl
Dy
Coefficient
1.26642
-0.0159882
-0.0034549
0.392194
p-value
<0.00001
<0.00001
0.00096
<0.00001
***
***
***
***
13
( )
( )
( )
= 0.016< F(1,186)=3.88
Const
Dinfl
Dy
Coefficient
-19.3959
0.38435
7.43956
Std. Error
1.78785
0.0503835
0.625914
t-ratio
-10.8487
7.6285
11.8859
p-value
<0.00001
<0.00001
<0.00001
***
***
***
1.967538
1.272756
0.581550
6.51e-37
640.4636
644.4215
0.386063
14
hay bc b gi thuyt Ho
15
16
Const
dy2
Dtbrdy
Diflndy
Coefficient
0.392761
1.26172
-0.0181489
-0.00286356
Std. Error
0.0145211
0.039672
0.00127197
0.000947736
0.806884
0.010596
t-ratio
27.0475
31.8038
-14.2684
-3.0215
p-value
<0.00001
<0.00001
<0.00001
0.00287
***
***
***
***
0.033749
0.007507
18
R-squared
F(3, 188)
Log-likelihood
Schwarz criterion
Rho
0.951294
1223.962
668.8257
-1316.621
0.849380
Adjusted R-squared
P-value(F)
Akaike criterion
Hannan-Quinn
Durbin-Watson
0.950517
4.6e-123
-1329.651
-1324.374
0.281598
***
***
***
19
0.806884
0.010596
0.951294
360.8062
668.8257
-1316.621
0.849380
20
21
TNG KT
Qua vic chy m hnh ta thy cc nguyn nhn nh hng n cu tin a ra
l hon ton c l do, ph hp vi l thuyt. Cc yu t c th tc ng cng
chiu v ngc chiu n cu tin thc t, t c nhng ci nhn khch quan
v vic m bo sc mua ca ng tin hay n nh gi tr tin t.
S n nh tng trng kinh t l yu t quan trng trong n nh cu tin. Lm
pht cao l nhn t nh hng ln, gy bin ng cu tin. Nu lng tin cung
ng qu t s lm cho nn kinh t thiu phng tin trao i, km hm s pht
trin ca nn kinh t. Cn nu lng tin cung ng ra lu thng qu nhiu, s
lm cho nn kinh t tha tin, gy ra lm pht.
M hnh tuy cn nhiu khim khuyt: nh khng th hin c ht cc yu t
nh hng, cn phng sai sai s thay i. Nhng 99,99% s thay i ca bin
ph thuc M1 c gii thch bi cc bin c lp, cho ta thy phn no m
hnh c ngha.
22