อินเตอร์เน็ตเพื่อการศึกษาและสืบค้น

การใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อการศึกษา
โดย นางสาวสดสวย กาวี
ยุคแห่งสังคมความร้้เป็ นยุคที่นักการ
ศึกษามีบทบาทต่อการพัฒนา
ทรัพยากรมนุ ษย์อย่างยิ่ง
อินเทอร์เน็ตเป็ นช่องทางของการส่ง
ข้อม้ลผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ทัว่
ทั้งโลก เราต่างก้าวหน้าผ่านยุคแห่ง
สังคมข่าวสารมาแล้วซึ่งทำาให้ประจักษ์
ได้ว่าข่าวสารต่าง ๆ นั้ นจะเป็ น
ประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศทั้ง
ด้านเศรษฐกิจ สังคม การศึกษา และ
อื่น ๆ ได้น้ ั น ต้องอาศัยความร้้ในการ
จัดการ
การใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อการศึกษามี
ความหมายครอบคลุมกิจกรรมด้าน
การศึกษาที่ถ้กวางร้ปแบบโดยคร้ผ้ทำา
หน้าที่ถา่ ยทอดความร้้ผ่านทาง
อินเทอร์เน็ต เนื่ องจากร้ปแบบการ
สื่อสารและการควบคุมนั กเรียนทาง
ไกลแบบ Online มีลก
ั ษณะพิเศษที่
แตกต่างจากการเรียนการสอนใน
ห้องเรียนซึ่งทำากันเป็ นปกติ ดังนั้ น
เป้ าหมายของการศึกษาผ่าน
อินเทอร์เน็ตจึงประกอบด้วย
วัตถุประสงค์หลัก 3 ประการ ได้แก่

1. การสร้างกิจกรรมการเรียนการ
สอนผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
ให้เหมาะสมกับระดับผ้้เรียน
2. การเสริมทักษะและความร้้เพื่อ
ให้คร้สามารถดำาเนิ นการเรียน
การสอนผ่านเครือข่าย
อินเทอร์เน็ตได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ
3. การกำาหนดเป้ าหมายการ
ศึกษาเพื่อสนั บสนุ นการเรียน
การสอน
-2-
การสร้างกิจกรรมการเรียนการสอน
ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
กิจกรรมการศึกษาในระบบเครือข่าย
อินเทอร์เน็ตสามารถแสดงความ
สัมพันธ์ของกิจกรรมต่าง ๆ เพราะ
จำานวนของผ้้ใช้อินเทอร์เน็ตต่อการใช้
อินเทอร์เน็ตเพื่อการศึกษามีความ
สัมพันธ์กันในอัตราส่วนที่ลดลงโดย
พบว่าขั้นพื้ นฐานจะมีจำานวนประชากร
ที่ใช้อินเทอร์เน็ตมาก จำานวนของผ้้ใช้
ที่มีทักษะ หรือความสามารถในการใช้
ประโยชน์จากอินเทอร์เน็ตกลับมี
จำานวนที่ลดลง
จากข้อเท็จจริงดังกล่าวทำาให้วิธีการที่
จะสร้างให้มีกิจกรรมเพื่อการศึกษา
ผ่านอินเทอร์เน็ตอย่างได้ผล จึง
จำาเป็ นอย่างยิ่งที่จะต้องดำาเนิ นการ
วางแผนเครือข่ายคอมพิวเตอร์ให้เป็ น
บริการสาธารณ้ ปโภคของประเทศที่มี
ประสิทธิภาพให้ครอบคลุมทุกพื้ นที่ใน
เวลาอันรวดเร็วที่สุดเท่าที่จะทำาได้ซ่ึง
ปั จจุบันมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ได้รบ
ั การ
สนั บสนุ นจากทบวงมหาวิทยาลัย
(Uninet) ส่วนโรงเรียนระดับ
มัธยมศึกษาก็ได้รบ
ั การสนั บสนุ นจาก
Schoolnet Thailand เช่นกัน
การบริการอินเทอร์เน็ตระดับพื้ นฐาน
แต่ละขั้นจะมีร้ปแบบของกิจกรรมการ
ศึกษาที่แตกต่างกัน การใช้ระบบเครือ
ข่ายระดับพื้ นฐานคือการใช้
อินเทอร์เน็ตตามโครงสร้างของ
สาธารณ้ ปโภคที่มีใช้กันอย่้ในทุกแห่ง
สาเหตุท่ีจะทำาให้ กลุ่มผ้้ใช้ท่ียังไม่ร้จัก
เครือข่ายอินเทอร์เน็ตเปลี่ยนเจตคติ
มายอมรับเพื่อเข้าร่วมในการใช้ระบบ
เครือข่ายอินเทอร์เน็ตน่าจะเป็ นเพราะ
ความสามารถในการสื่อสารระหว่าง
บุคคล และความสามารถของ
อินเทอร์เน็ตในการเข้าถึงข้อม้ลที่มีอย่้
ในคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นๆ ทัว่ โลก
ด้วยเวลาอันรวดเร็ว
ด้วยเหตุน้ ี จึงสามารถแบ่งบริการที่มี
อย่้ในเครือข่ายอินเทอร์เน็ตได้ว่า

o เป็ นบริการด้านการ
สื่อสารระหว่างบุคคลต่อ
บุคคล และบุคคลต่อ
กลุ่มบุคคล
o เป็ นบริการเพื่อการ
เข้าถึงแหล่งข้อม้ล

การใช้อินเทอร์เน็ตในปั จจุบันที่
สามารถนำามาเป็ นตัวอย่างได้แก่ การ
ใช้ e-mail ในการสื่อสารระหว่าง
บุคคล การใช้ WWW เพื่อสืบหาและ
เข้าถึงแหล่งข้อม้ลต่าง ๆ

-3-
การเข้าถึงแหล่งข้อมูลและความรู้ ใน
ปั จจุบันอินเทอร์เน็ตถ้กนำามาใช้เพื่อ
การสืบค้น ข้อม้ลมากที่สุด ซึ่งผ้้ใช้ท่ีมี
อาชีพแตกต่างกันย่อมใช้บริการที่มีอย่้
ในปริมาณต่างกัน บ้างเป็ นการสืบค้น
ข้อม้ลที่เป็ นตัวอักษร บ้างก็เป็ นข้อม้ล
ที่นำาเสนอในร้ปแบบของมัลติมีเดีย ที่
ล้วนแต่แปลงเป็ นสัญญาณดิจต
ิ อล
แล้วทั้งสิ้น
ทางด้านการศึกษา อาจจะคล้ายคลึง
กับการไปห้องสมุดที่หาตำารา วารสาร
โดยที่มีบรรณารักษ์คอยให้คำาปรึกษา
เพื่อจะได้ข้อม้ลและความร้้ท่ีต้องการ
การใช้ข้อม้ลต่าง ๆ ในอินเทอร์เน็ตก็
เช่นเดียว เพราะผ้้ใช้สามารถเข้าถึง
ข้อม้ลที่มีอย่้ทันที สามารถเข้าร่วม
กิจกรรมทางอินเทอร์เน็ตได้แม้จะอย่้
ต่างสถานที่ก็ตาม เว้นเสียแต่ว่าในการ
ศึกษาครั้งนั้ นมีจุดประสงค์แตกต่างกัน
การร่วมกันใช้ข้อมูล แหล่งความรู้
การร่วมใช้ข้อม้ลและแหล่งความร้้เป็ น
เรื่องปกติของกลุ่มผ้้ใช้ท่ีต้องการจะมี
ประสบการณ์ด้านการแลกเปลี่ยน
ความคิดเห็นและข้อม้ลต่าง ๆ ใน
อินเทอร์เน็ต โดยทัว่ ไปแล้วผ้้ใช้จะไม่
เพียงแต่มีปฏิสัมพันธ์กับข้อม้ลหรือผ้้
เชี่ยวชาญเพียงลำาพังเท่านั้ น แต่จะ
เข้าร่วมกิจกรรมทางอินเทอร์เน็ต เช่น
การแสดงความคิดเห็น การสนทนา
ผ่านเครือข่ายกบผ้้ท่ีมีความสนใจใน
เรื่องเดียวกัน การสมัครเข้าเป็ น
สมาชิกองค์กรต่าง ๆ เพื่อร่วมกันใช้
ข้อม้ลหรือร่วมแสดงความคิดเห็น
การร่วมมือ ร่วมตัดสินใจ และร่วมกัน
บริหาร ปั จจุบันมีร้ปแบบของการร่วม
กันในเครือข่ายอย่้ 3 ร้ปแบบ ได้แก่
การร่วมมือ ร่วมตัดสินใจ และร่วมกัน
บริหาร ซึ่งเป็ นการทำางานระหว่าง
บุคคล ที่ยังบกพร่องในร้ปแบบที่
เหมาะสมแม้จะมีจุดหมายเพื่อการใช้
ข้อม้ลร่วมกันก็ตาม ย้อนกลับไปยัง
ประเด็นการศึกษาซึ่งเป็ นการรวมกัน
ระหว่างการเรียนในโรงเรียนหรือการ
เรียนทางไกลสำาหรับผ้้ใหญ่ท่ีจำาเป็ นจะ
ต้องมีการสื่อสารกันตลอดเวลา คร้ผ้
สอนต้องจัดโปรแกรม กิจกรรมการ
เรียนการสอน และการแลกเปลี่ยน
ข้อม้ลเพื่อให้กระบวนการเรียนร้้
สำาหรับการเรียนของนั กเรียนก็เช่นกัน
ที่ต้องจัดให้มีกิจกรรมที่จะร่วมกัน
ทำางานกับผ้้อ่ ืน เพื่อให้เกิดบุคลิกภาพ
ของการร่วมกันทำางาน หรือต้องการ
ให้สร้างสังคมของการเรียนร้้แบบร่วม
มือนั้ นเอง

-4-
การใช้แหล่งทรัพยากรในอินเทอร์เน็ต
เพื่อการศึกษา การใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อ
การศึกษามีความสัมพันธ์ กับทุกส่วน
ของการศึกษาเช่นลักษณะการเรียน
การสอน หลักส้ตร เนื้ อหาเวลาเรียน
ห้องเรียน ทั้งนี้ เพื่อเป็ นประโยชน์
ส้งสุดของผ้้เรียน ดังนั้ นจึงจำาเป็ นต้อง
สร้างร้ปแบบของกิจกรรม การอบรม
การวิจัย กิจกรรมเสริมอื่น ๆ ให้
สอดคล้องกับการใช้อินเทอร์เน็ต
ในระหว่าง 2 จุดประสงค์ดังกล่าว เรา
พบการประยุกต์เนื้ อหาหลายร้ปแบบ
ซึ่งนำาไปส่้เป้ าหมายทางการศึกษา
(ทักษะและความสามารถที่ได้จากการ
เรียน) ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์จึง
อาจเป็ นทั้งเนื้ อหาและเครื่องมือใน
เวลาเดียวกัน
จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น ปั จจุบัน
จึงมีการเน้นให้เกิดการประยุกต์การ
ศึกษาในเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ดังนั้ น
การสอนเพื่อให้เกิดทักษะ และความร้้
ต้องมาจากการออกแบบโครงการที่มี
เฉพาะเจาะจงเพื่อให้สอดคล้องกับจุด
ประสงค์ วิธีการ และเป็ นเครื่องมือ
เพื่อให้บรรลุเป้ าหมายส้งสุดทางการ
ศึกษา
อินเทอร์เน็ตเพื่อการศึกษาทางไกล
เป็ นประโยชน์อย่างยิ่งในกระบวนการ
เรียนการสอนและนำามาประยุกต์ใช้กับ
การอบรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เพราะมีแหล่งทรัพยากรด้านการศึกษา
มากขึ้นเท่าใด ยิ่งเป็ นการเพิ่มคุณค่า
ของการศึกษาอย่างแท้จริง
ความรู้และทักษะที่จำาเป็ นของครูผู้
สอน การใช้ระบบเครือข่าย
คอมพิวเตอร์เป็ นประโยชน์ต่อการ
ศึกษาโดยตรง เพราะเป็ นการใช้
เทคโนโลยีการสื่อสารผ่านเครื่อง
คอมพิวเตอร์มาแก้ปัญหาทางการ
ศึกษา ประโยชน์ของการใช้ระบบเครือ
ข่ายคอมพิวเตอร์ คือความสามารถใน
การสื่อสารที่หลากหลายระหว่างที่มี
กิจกรรมทางเครือข่าย เหตุผลนี้
สอดคล้องกับความสามารถและการ
จัดการเพื่อการแลกเปลี่ยนข้อม้ล
ระหว่างสถานที่หนึ่ งไปยังสมาชิกที่อย่้
ณ สถานที่อ่ ืน ความจำาเป็ นที่พึงระวัง
ของผ้้ใช้ในระบบเครือข่าย
คอมพิวเตอร์ และการเปลี่ยนข้อม้ล
ระหว่างสมาชิกนั้ นเอง
เป้ าหมายของการศึกษาในระบบเครือ
ข่าย กระบวนการทางด้านการศึกษาใช้
ระบบเครือข่ายเป็ นพื้ นฐานในการ
พัฒนามีการเชื่อมโยงกับมิติท้ ัง 3 อัน
ได้แก่ 1.) การบริการข้อม้ลและ
สาธารณ้ ปโภค 2.) ความร้้ และทักษะ
ในการใช้บริการทั้งสองเพื่อฝึ กฝนและ
เพื่อวิธีการและจุดประสงค์ท่ีการศึกษา
ต้องการไปถึง 3.) เป้ าหมายทางการ
ศึกษาที่ส้งสุด

-5-
สรุป
เพื่อส่งเสริมให้เป้ าหมายทางการศึกษา
ทางอินเทอร์เน็ตประสบความสำาเร็จ
เราจำาต้องจัดกิจกรรมทางเครือข่าย
คอมพิวเตอร์และพัฒนาความสามารถ
ของคร้ เพื่อนำาไปส่้การเข้าถึงข้อม้ล
และการใช้บริการต่างๆ เพื่อ
เทคโนโลยีการสื่อสารในการศึกษาดัง
สรุปเป็ นตาราง 1
การที่จะนำานั กเรียนไปถึงเป้ าหมาย
ของการศึกษาซึ่งสัมพันธ์กับเครื่องมือ
ต่างๆ ทางอินเทอร์เน็ต คร้จะต้อง
ทดลองใช้ปฏิสัมพนธ์ทางอินเทอร์เน็ต
เสียก่อนไม่เพียงแต่เพื่อให้เป็ นผ้้นำา
และผ้้ออกแบบที่ประสบผลสำาเร็จใน
ด้านนี้ เท่านั้ น แต่เป็ นการใช้เครือข่าย
จากความต้องการของตนเองและเพื่อ
ไปส่้เป้ าหมายของกิจกรรม โดยได้รบ
ั
การปรับหลักส้ตรและจุดประสงค์ ให้
สอดคล้องกับการเรียนแบบบรรยาย
อีกด้วย
นอกจากนี้ การศึกษาที่ใช้อินเทอร์เน็ต
สามารถแยกได้เป็ น 2 ประเด็น คือ

1. การศึกษาระบบเครือข่าย หมาย
ถึง ข้อม้ลและเทคโนโลยีการ
สื่อสารถ้กมองว่าเป็ นแขนงวิชา
หนึ่ งในการกระบวนการเรียน
การสอน
2. การใช้เครือข่ายเพื่อการศึกษา
หมายถึง ข้อม้ลและเทคโนโลยี
 การสื่อสารถ้กใช้เป็ นเครื่องมือ
และองค์ประกอบในระบบการ
ศึกษา เช่น การเรียนผ่าน
อินเทอร์เน็ต

ผ้้นำาโครงการทางการศึกษาผ่าน
อินเทอร์เน็ตต้องมีความร้้และความ
สามารถจัดให้มีการใช้อินเทอร์เน็ตขั้น
พื้ นฐานกับสมาชิกในกลุ่มได้ โดยมี
การปรับปรุงการบริหาร การร่วมกันใช้
ข้อม้ล การจัดการของกลุ่มการเรียน
และการหาเครือข่าย ด้วยการใช้
คุณสมบัติต่างๆ ของเครื่องมือที่มีอย่้
แล้วจัดให้เป็ นแหล่งความร้้และนำาไป
ส่้ความสำาเร็จของกระบวนการศึกษา

ทีมา
http://www.school.net.th/library/crea
te-web/10000/generality/10000-
12033.html