You are on page 1of 26

Eitimde Kuram ve Uygulama Articles /Makaleler

Journal of Theory and Practice in Education 2014, 10(1): 233-258


ISSN: 1304-9496

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
THE EFFECT OF USING DOCUMENTARY MOVIES
ON 8TH GRADE STUDENTS SCIENCE LEARNING


(FEN VE TEKNOLOJ DERSNDE BELGESEL KULLANIMININ 8. SINIF
RENCLERNN BAARILARINA ETKS *)


Munise SEKN KAPUCU
1

Cemil AYDODU
2

ABSTRACT
The present study investigated the influence of using documentary movies in the course of Science and
Technology on elementary school 8
th
grade students achievements in such subjects as Cell Division and
Heredity and Force and Motion. The study was piloted with 22 8
th
grade students attending an
elementary school in the city of Eskisehir. A total of 113 students found in the control and experimental
groups participated in the study. The science and technology teacher made the experimental group students
watch the documentary. As for the control group students, they watched the lessons in line with the course
curriculum of Science and Technology. The research data were collected with a multiple choice 20-item
achievement test for the lesson units of Cell and Force and with an observation form developed by the
researchers. When the results obtained via the Cell and Force Achievement Test were examined, it was seen
that there was a significant difference between the experimental group students scores in the achievement
pre-test and post-test and the control groups students pre-test and post-test scores in favor of the post-tests.
This study demonstrated that use of documentary movies in the course of Science and Technology could
contribute positively to students achievements.

Keywords: Science teaching, documentary movies, achievement test, cell division and heredity, force and
motion.

ZET
Bu aratrmada fen ve teknoloji dersinde belgesel kullanmnn 8. snf rencilerinin Hcre Blnmesi ve
Kaltm ile Kuvvet ve Hareket nitelerindeki baarlarna etkisi aratrlmtr. Eskiehirde bir orta okulda
bulunan 22 sekizinci snf rencisiyle almann n uygulamas yaplmtr. Aratrmaya deney ve kontrol
gruplarnda yer alan 113 renci katlmtr. Deney grubundaki rencilere fen ve teknoloji retmeni
tarafndan belgeseller izletilmitir. Kontrol grubundaki rencilere ise fen ve teknoloji dersi retim
programnn nerdii ekilde fen ve teknoloji retmeni tarafndan dersler ilenmitir. Veriler aratrmaclar
tarafndan gelitirilen 20 oktan semeli sorudan oluan Hcre ve Kuvvet Baar Testi ve gzlem formu ile
toplanmtr. Hcre ve Kuvvet Baar testinden elde edilen sonular incelendiinde deney grubundaki
rencilerin baar n test ve son test puanlar ve kontrol grubundaki rencilerin baar n test ve son test
puanlar arasnda son test lehine anlaml bir farkllk bulunmaktadr. Bu aratrma, fen ve teknoloji dersinde
belgesel kullanmnn rencilerinin baarlarnn artrlmasna olumlu katk salayabileceini
gstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Fen eitimi, belgesel film, baar testi, hcre blnmesi ve kaltm, kuvvet ve hareket.




* Bu alma Fen ve Teknoloji Dersinde Belgesel Kullanmnn 8. Snf rencilerinin Hcre ile Kuvvet
Konularndaki Baarlarna ve Bilimin Doas Hakkndaki Grlerine Etkisi adl doktora tezinden
uyarlanmtr.
1
Ar. Gr. Dr., Eskiehir Osmangazi niversitesi, Eitim Fakltesi, lkretim Blm.
E-posta: muniseseckin@hotmail.com
2
Yrd. Do. Dr., Hacettepe niversitesi, Eitim Fakltesi, lkretim Blm.
E-posta: caydogdu@hacettepe.edu.tr

Sekin Kapucu & Aydodu 234

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
SUMMARY

Introduction
Studies on science education, conducted in the last 30 years, showed that
students have failed to understand the concepts in science in spite of the maximum
efforts of the teachers (Mintzes, Wandersee and Novak, 1997). Due to the abstract
nature of many science and technology concepts and the words that are used in
everyday life, having different meanings in science teaching, it is difficult for
students to understand the concepts (Taber, 2002). The understanding of the
concepts is necessary for the understanding of the principles, problem solving and
an understanding of the world (Senemolu, 2010). Gobert and Clement (1999),
have suggested increasing the usage of visual materials to achieve conceptual
understanding.
American educator Dale (1969) developed a model called experience cone
to help teachers and educators in selecting learning experiences. Learners retain
more information by what they do as opposed to what is heard, read or observed.
Today, this model is known as learning by doing, experiential learning or action
learning (Anderson, 2013).
Movies provide entertaining and teaching together, which are two elements
that cannot be found in other media tools (Birkk, 2008). Liles (2007) emphasized
that movies may assist the teachers to support a variety of methods used in teaching.
Since the movies can appeal to a lot more sense, they may improve students
learning experience, whereas being remarkable may increase students' motivation.
Teachers can use movies in the context of various methods and techniques such as
lectures, debates, and drama. In addition, teachers may benefit from the movies in
order to motivate students in the teaching of certain subjects (Aiex, 1988). The
issues that teachers should care while using the movies are; appropriate selection of
movies, fitness to the students' development level, and planned application (zta,
2009, p. 347). One of the most important reasons of the films to be effective during
the courses is the new generations are very familiar with visual media (Luis-
Alvarez, Miller, Levy and Svejenova, 2004). Students find themselves in another
world and events while watching a movie (Birkk, 2008).
In this study, the effect of using documentaries on the achievement of 8th
grade students for Cell Division and Heritage and Force and Motion topics has
been examined. The reasons of preferring these two topics were the presence of the
misconceptions and topics being consecutive. It is quite difficult for students to
conceptualize Force and Motion topic, which is one of the essential subjects of
science and technology courses. Indeed, researches have revealed that students have
difficulty in understanding these issues (Beichner, 1996; Erylmaz, 2002; Ylmaz,
2007). A review of the master's and doctoral thesis carried out in Turkey showed
that the topic most extensively studied in the field of science and technology was
Force and Motion, followed by "Electricity in Our Lives" and Cell Division and
Heritage (Doru, Genosman, Ataalkn and eker, 2012). Cell Division and
Heritage topic, which was included in the Science and technology curriculum, is
The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 235


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
crucial since it forms the base for the subjects such as proliferation, growth, nucleic
acid-protein synthesis and genetic. Cell Division and Heritage topic consists of
many concepts that are not encountered in daily life. It may be difficult for the
learners to embody and configure the basic concepts of Cell Division and
Heritage, which are abstract. In particular, topics such as photosynthesis, cellular
respiration, food chains, evolution and cell division are found to be quite difficult
by students (Yip, 1998). The conducted studies identified many misconceptions in
the "Cell Division and Inheritance" topic (Akyrek and Afacan, 2012; Aydn ve
Balm, 2013; Demir and Sezek, 2009). Some teaching methods and materials, such
as video and movies, may be effective to correct misconceptions (ztap, zay and
ztap, 2003).
A review of the studies revealed that movies, science-fiction movies and
animations were used in mathematics, physics and biology courses. But there are
not many studies about the instruction of science topics using documentaries at
secondary school level. This study, where the effect of using documentaries on the
achievement of 8th grade students for cell division and heritage and force and
motion topics has been examined, is different from other studies (Barak and Dori,
2011; Dark, 2005; Efthimiou and Llewellyn, 2004a; Efthimiou and Llewellyn,
2004b; Efthimiou and Llewellyn, 2006; Efthimiou and Llewellyn, 2007; Eshach,
2009; Hadzigeorgiou and Garganourakis, 2010; Piliouras, Siakas and Seroglou,
2011; Rose, 2003; Tretter, 2005) in terms of using documentary, being applied in
the science and technology course, selecting cell and forces as the topics, and
sample being at elementary level.

Purpose
In this study, the effect of using documentaries on the achievement of 8
th
grade
students has been examined (for cell division&heritage and force&motion topics).
This paper addresses the following questions:
1. Is there a significance difference between pre-test&post-test scores of
control group students?
2. Is there a significance difference between pre-test&post-test scores of test
group students?
3. Is there a significance difference between post-test scores of test and
control group students, calibrated according to the pre-test scores?

Methodology
The study has been designed as a semi-experimental pattern with pre-test,
post-test control groups. Sample of the study consists of four groups from two
different schools; two of them were selected as test groups whereas the other two
were taken as control groups. Experimental patterns are research designs that aim to
explore the cause-effect relationship between the variables (Bykztrk, 2007).
This study was conducted in two secondary schools, located in Eskiehir,
during 2012-2013 academic years, fall semester. Sample of the study consists of
Sekin Kapucu & Aydodu 236

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
113 8
th
grade students (57-test and 56-control group) who were taking science and
technology course.
There are a total of 12 activities under the Cell Division and Heritage topic
of Science and Technology curriculum, five about heritage, five about DNA and the
genetic code and two about adaptation and evolution (MEB, 2005, p.290).
Regarding Force and Motion topic, there are a total of six activities, three about
buoyancy of liquids and gases and three about pressure (MEB, 2005, p.306).
During the study, the control group performed the proposed program activities
whereas the test group watched the documentaries, named Life Sciences-Mendel,
Life Sciences-DNA, and Charles Darwin and the Tree of Life, during the instruction
of DNA and the genetic code, adaptation and evolution concepts.
Data collecting tools used in the study were Cell and Force Achievement
(CFA) test and application observation form. CFA test was developed by the
researchers, to determine the effect of using documentary movies on the students
success. It consists of 20 multiple-choice items with 4 options. Pilot tests have been
conducted to see psychometric characteristics of the developed CFA test. Following
the pre-application, an item analysis has been applied to the questions and
nonfunctional items were eliminated. The criterion used was items total correlation
being higher than .20 (Bykztrk, Bkeolu and Kkl, 2009, p.19). KR-20
internal consistency coefficients were calculated for the reliability of the test scores.
KR-20 value has been checked to ensure the reliability of the 8
th
grade achievement
test, which has been applied to 212 students. Overall internal consistency of the test
was calculated to be .76. The internal consistency was fallen to .74 by decreasing
the number of questions from 40 to 20. The values .70 and above is accepted as an
acceptable level for internal consistency (Frankel and Wallen, 2006, p. 157). To
ensure that documentaries were used on the test group and not used on the control
group, observations have been performed in both test and control groups. For this
purpose, the observation form has been used. While preparing the observation form,
the interview form prepared by Yilmaz (2007) was used.
T-Test ANCOVA percentages (%) and means (x) were used to explain the
data obtained via the achievement test. Accepted significance level was .05.
Spearmans rank correlation coefficient has been used to see the correlation among
the scores of the observers. Before the analysis 113 data have been checked and a
total of four students, one lacking pre-test and three lacking post-test, were removed
from the data set. The analyses related with the achievement test were performed
with 109 data. If there are a small number of subjects with missing values, the
deletion is a good alternative (okluk, ekerciolu and Bykztrk, 2012). In
order to ensure that observers scores given to the first 12 questions, which were
informing about the methodology, were not varied according to test and control
group students t-test for independent groups has been applied. During the study,
six applications took place, where each observer has made 24 observations. Mann
Whitney U-test has been used to the compare the scores of these 24 observations
and to identify the differentiations.


The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 237


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
Results
This part contains the findings of the data analysis and their interpretations.
T-test for independent groups has been applied to the CFA pre-test&post-
test mean scores of the control group to check if there is a significant difference. A
significant difference has been found between CFA pre-test and post-test scores of
the control group (t
(54
)=7.009, p<.05).
T-test for independent groups has been applied to the CFA pre-test&post-
test mean scores of the test group to check if there is a significant difference. A
significant difference has been found between CFA pre-test and post-test scores of
the test group (t
(53
)=6.764, p<.05).
Covariance Analysis (ANCOVA) has been performed is order to check if
there is a significant difference between posttest achievement scores, adjusted
according to pre-test scores. No significant differences has been found (p>.05).

Discussion
This study looked for the impact of documentary movies related with science
topics on the academic success of the students. Findings of the study indicate that,
both the lectures given as suggested by science and technology curriculum and the
ones related with the documentaries increase students achievement about cell and
force topics. The comparison of the lectures, instructed by using two different
methods, didnt reveal any significant difference. The findings of this study are not
parallel with the findings of other studies (Barak and Dori, 2011; Efthimiou and
Llewellyn, 2004a; Efthimiou and Llewellyn, 2007; Piliouras, Siakas and Seroglou,
2011; zta, 2008; Rose, 2003). This may be due to the variables such as, selecting
science and technology course, students age group, class level, students attitude,
interest and motivation, and application schools. Moreover, many more variables
might have affected the results since an isolated laboratory environment cannot be
obtained while working in a social environment during the application of an
experimental pattern.

Conclusion
Instruction of the lecture as proposed in the curriculum was effective on
increasing the achievement of control group students. Using documentaries during
science and technology course is also effective on increasing the achievement of
test group students. But the comparison of these two methods shows that there is no
significant difference between the effectiveness of them. The recommendations are
based that the usage of documentaries on science and technology course will
contribute to the achievement of 8
th
grade students.






Sekin Kapucu & Aydodu 238

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.

GR

Fen ve teknolojinin yaantmzdaki yeri dnldnde fen eitiminin nemi
her geen gn artmaktadr. Fen eitiminin en nemli hedeflerden birisi, konularn
kavram baznda iyi anlalmasn salamak ve kavram yanlglarnnn olumasn
nlemektir. Kavramlarnn anlalmas; ilkelerinin anlalmas, problem zme ve
dnyann anlalmas iin gereklidir (Senemolu, 2010). 30 yldan daha uzun bir
sredir fen renimi zerinde yaplan almalar, retmenlerin en st dzeydeki
abalarna ramen, rencilerin fen bilimlerindeki kavramlar anlamakta baarsz
olduklarn ortaya koymutur (Mintzes, Wandersee ve Novak, 1997). Fen ve
teknoloji kavramlarnn ounun soyut yapda olmas ve gnlk yaamda kullanlan
kelimelerin fen retiminde farkl anlamlarda kullanlmas sebepleriyle rencilerin
kavramlar anlamalar glemektedir (Taber, 2002). Gobert ve Clement (1999),
kavramsal anlamay salamada grsel materyallerin kullanmn artrlmas
gerektiini nermitir.
Amerikal eitimci Dale, (1969) renme yaantlarnn seiminde retmen
ve eitimcilere yardmc olmak amacyla yaant konisi adn verdii bir model
gelitirmitir. renciler yaptklar eyleri duyduklar, okuduklar ve
gzlemledikleri eylere oranla daha fazla hatrlarlar. Bugn bu model yaparak
renme, deneyimlerle renme ve aktif renme olarak bilinmektedir (Anderson,
2013). Yaant konisinin en tepesinde en az etkili metot olarak szel sembollerle
sunulan bilginin renimi yani dinleme yer almaktadr. En etkili metot olan
dorudan amal renme deneyimleri en altta yer alr. Aaya doru inildike
renilen bilginin kalcl da artmaktadr. Ne kadar ok duyu iin iine girerse
renme de o kadar etkili olmaktadr. Dale, (1969)'a gre eitimciler daha ok
gnlk yaam deneyimlerine dayal retimsel aktiviteleri kullanmaldrlar. Soyut
eylerin gnlk yaamla ilikilendirilmi olmas renmeyi etkili hale
getirmektedir. Soyut kavramlarn somutlatrlmasnda grsel ve iitsel aralar etkin
rol oynamaktadr. Grsel ve iitsel aralarndan bir tanesi de filmlerdir. Dalenin
yaam konisi incelendiinde de filmlerin somut yaantlar kazandrmada okuma ve
iitmeye oranla daha etkili olabildii ve retme ortamlarnda kullanlmalarnn
kalcl arttrabildii grlmektedir.
Filmler, dier medya aralarnda bulunmayan iki nemli unsuru,
elendirmeyi ve retmeyi birlikte salamaktadr (Birkk, 2008). Liles (2007)
filmlerin eitli yntemlerin retiminde kullanlmasn desteklemek amacyla da
retmenlerin iini kolaylatrabildiini vurgulamtr. Filmler ok daha fazla
duyuya hitap edebildii iin rencilerin renme yaantlarn arttrabildii ve
dikkat ekici olduu iin rencilerin motivasyonunu arttrabildii
vurgulanmaktadr. retmenler filmleri; konferans, tartma, drama gibi yntem ve
teknikler balamnda da kullanabilirler. Ayrca retmenler belirli konularn
retiminde rencileri gdlemek amacyla filmlerden yararlanabilirler (Aiex,
1988). Filmlerden yararlanma konusunda retmenin dikkat etmesi gereken
noktalar yle sralanabilir (zta, 2009, s. 347):
The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 239


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
Dersin kazanmlarna uygun filmleri semeli ve rencilere izlettirmeden
nce kendisi izleyerek filmin uygunluu konusunda emin olmaldr.
Film seiminde rencilerin geliim dzeyini gz nnde bulundurmaldr.
Filmlerin iddet eleri iermemesine zen gstermelidir.
Film etkinliini planl biimde uygulamal, gsterim ncesi, sras ve
sonrasnda yaplacak almalar ayrntl biimde planlamaldr.
Derslerde filmlerin etkili olmasnn en nemli sebeplerinden birisi, yeni
nesillerin grsel medyaya ok aina olmalardr (Luis-Alvarez, Miller, Levy ve
Svejenova, 2004). renci film izlerken baka bir dnyada ve olaylar iinde kendini
bulmaktadr (Birkk, 2008). Grsel medya aralar ierisinde yer alan filmlerin bir
eiti de belgesel filmlerdir. Literatrde bilim (fen) retiminde filmlerin retim
materyali olarak kullanld baz almalar mevcuttur fakat kavram retimi ile
ilgili almalar alan literatrnde olduka snrldr (Dark, 2005; Efthimiou ve
Llewellyn, 2006; 2007; Piliouras, Siakas ve Seroglou, 2011). Filmlerin snf
ortamnda kullanmann eitli sebepleri bulunmaktadr. Filmler, grsel renmeye
yardmc olmakla birlikte yaratc dnmeyi de gelitirmektedir (Dark, 2005).
Derslerde filmlerden yararlanmak rencilerin snavlardaki performansn
artrmakta ve temel kavramlarn daha iyi anlaldn gstermektedir (Efthimiou ve
Llewellyn, 2004a; Piliouras, Siakas ve Seroglou, 2011). Yaplan almalar
incelendiinde filmlerin ilgi ve merak artrd grlmektedir (Dark, 2005;
Efthimiou ve Llewellyn, 2007; Hadzigeorgiou ve Garganourakis, 2010). Filmlerin
fizik, biyoloji, fen gibi eitli derslerde kullanld yaplan almalarda
grlmektedir (Barak ve Dori, 2011; Efthimiou ve Llewellyn, 2004a; Efthimiou ve
Llewellyn, 2007; Hadzigeorgiou ve Garganourakis, 2010; Piliouras, Siakas ve
Seroglou, 2011; Rose, 2003).
Bu aratrmada fen ve teknoloji dersinde belgesel kullanmnn 8. snf
rencilerinin Hcre Blnmesi ve Kaltm ile Kuvvet ve Hareket konularndaki
baarlarna etkisi aratrlmtr. Bu iki nitenin almada tercih edilme sebebi
nitelerdekilerdeki kavram yanlglarnn varl ve nitelerin ardk olmasdr. Fen
ve teknoloji dersinin temel konularndan Kuvvet ve Hareket nitesini
kavramsallatrmak renci asndan olduka zordur. Nitekim yaplan aratrmalar
rencilerin bu konular anlamakta zorlandklarn ortaya koymutur (Beichner,
1996; Erylmaz, 2002; Ylmaz, 2007). Trkiyede yaplan yksek lisans ve doktora
tezleri incelendiinde fen ve teknoloji alannda en fazla allan nitenin Kuvvet
ve Hareket olduu bunu Yaammzdaki Elektrik ve Hcre Blnmesi ve
Kaltm nitesinin takip ettii belirlenmitir (Doru, Genosman, Ataalkn ve
eker, 2012). Fen ve teknoloji dersi retim programnda yer alan Hcre
Blnmesi ve Kaltm nitesi ise reme, gelime, nkleik asitler-protein sentezi ve
genetik gibi konu alanlarna temel tekil etmesi bakmndan nemlidir. Hcre
Blnmesi ve Kaltm konular, gnlk hayatta pek karlalmayan pek ok
kavram iermektedir. Soyut olan Hcre Blnmesi ve Kaltm temel kavramlarn
somutlatrmak ve yaplandrmak, renenler iin zor olabilmektedir. zellikle
fotosentez, hcresel solunum, besin zincirleri, evrim ve hcre blnmeleri gibi
konular renciler tarafndan zor olarak nitelendirilmektedir (Yip, 1998). Yaplan
Sekin Kapucu & Aydodu 240

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
almalarda Hcre Blnmesi ve Kaltm nitesi ile ilgili pek ok kavram
yanlgsnn olduu tespit edilmitir (Akyrek ve Afacan, 2012; Aydn ve Balm,
2013; Demir ve Sezek, 2009). Hcre Blnmesi ve Kaltm konularndaki kavram
yanlglarnn belirlenmesi, kavram retiminin nasl gerekletiinin bilinmesi ve
renme etkinliklerinin kavram yanlglarna sebep olmayacak ekilde
dzenlenmesi asndan byk nem tamaktadr (Aydn ve Balm, 2013).
Etkili bilim eitimi iin, temel fen kavramlarnn tam ve doru olarak
renilmesi son derece nemlidir. nk bu kavramlar, ilikili olduu dier
kavramlarn ve daha ileri seviyelerdeki fen kavramlarnn renilmesine temel
oluturmaktadr. Kavram yanlglarn gidermek amacyla baz retim
yntemlerinin ve materyallerinin rnein, video ve film gsterilerinin etkili olaca
dnlmektedir (ztap, zay ve ztap, 2003). Bu almada da belgesel
kullanmnn renci baarsna etkisi aratrlmtr ve ksa sreli almalarn
rencilerin baars zerinde etkili olmad grlmtr. Bu nedenle Kuvvet ve
Hareket ile Hcre Blnmesi ve Kaltm niteleri seilirken hem kavram
yanlglarnn varl hem de nitelerdeki ardklk gz nnde bulundurulmutur.
Yaplan almalar incelendiinde filmlerin, bilim kurgu filmlerinin,
animasyonlarn matematik, fizik ve biyoloji derslerinde kullanld grlmektedir.
Ancak belgesel kullanarak ortaokul seviyesinde fen konularnn retimine ilikin
fazla alma bulunmamaktadr. Fen ve teknoloji dersinde belgesel kullanmnn 8.
snf rencilerinin hcre blnmesi ve kaltm ile kuvvet ve hareket nitelerindeki
baarlarna etkisinin aratrld almada belgesel kullanlmas, uygulanacak
dersin fen ve teknoloji dersi olmas, seilen konularn hcre ve kuvvet olmas ve
alma grubunun ilkretim dzeyi olmas bakmndan yaplan dier almalardan
(Barak ve Dori, 2011; Dark, 2005; Efthimiou ve Llewellyn, 2004a; Efthimiou ve
Llewellyn, 2004b; Efthimiou ve Llewellyn, 2006; Efthimiou ve Llewellyn, 2007;
Eshach, 2009; Hadzigeorgiou ve Garganourakis, 2010; Piliouras, Siakas ve
Seroglou, 2011; Rose, 2003; Tretter, 2005) farkldr.

Aratrmann Amac
Bu almada fen ve teknoloji dersinde belgesel kullanmnn 8. snf
rencilerinin hcre blnmesi ve kaltm ile kuvvet ve hareket nitelerindeki
baarlarna etkisi incelenmitir. Bu makalede aadaki aratrma sorularna cevap
aranmtr.

1. Kontrol grubu rencilerinin baar testi n test ve son test puan ortalamalar
arasnda anlaml bir fark var mdr?
2. Deney grubu rencilerinin baar testi n test ve son test puan ortalamalar
arasnda anlaml bir fark var mdr?
3. Deney ve kontrol grubu rencilerinin n test puanlarna gre dzeltilmi
baar son test puan ortalamalar arasnda anlaml bir fark var mdr?



The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 241


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
YNTEM

Aratrmann Modeli
Aratrma n test-son test kontrol gruplu yar deneysel desen olarak
tasarlanmtr. Bu desen iin iki farl okuldaki drt gruptan ikisi deney ikisi ise
kontrol grubu olarak seilmitir. Deneysel desenler, deikenler arasndaki neden
sonu ilikilerini kefetmeyi amalayan aratrma desenleridir (Bykztrk, 2007).
Fraenkel ve Wallen (2006) tm deneysel aratrmalarn altnda yatan fikri, basite,
baz eyleri dene ve neler olup bittiini sistematik olarak gzle olarak
belirtmektedir.

alma Gruplar
Bu alma, 2012-2013 eitim ve retim yl gz dneminde Eskiehirde
bulunan iki orta okulda gerekletirilmitir. almaya fen ve teknoloji dersini alan
8. snf rencilerinden drt ubeye kaytl toplam 113 renci (deney, 57 ve
kontrol, 56) katlmtr. rneklem grubunu oluturan rencilerin 58i (%51.3)
kadn; 53 (%47.7) erkektir. almaya katlan rencilerin 51i (%45.9) birinci
okulda ve 60 (%54.1) ikinci okulda bulunmaktadr. rencilerin 57si (%51.4)
deney grubunda ve 54 (%48.6) kontrol grubunda yer almaktadr.
Deney ve kontrol gruplarndaki rencilerin 7. snftaki fen ve teknoloji dersi
baar puanlar (snf geme notu) arasnda anlaml bir fark olup olmadn
belirlemek iin bamsz gruplar iin t-testi yaplmtr. Bu t-testi sonularna
gre deney ve kontrol gruplarndaki rencilerin 7. snftaki fen ve teknoloji baar
puanlar arasnda anlaml bir farkllk saptanmamtr (t
(109)
=1.932, p>.05). Bu
sonuca gre deney ve kontrol grubu benzer zellikler gstermektedir. Bundan
dolay iki grup rastgele deney dier iki grup ise kontrol grubu olarak atanmtr.

Deney Grubu
Bu almada ncelikle ilkretim fen ve teknoloji programnda (MEB,
2005) yer alan niteler incelenmitir. Sonrasnda nite ile ilgili olabilecek
belgeseller aratrlmtr. Belgesel aratrlrken internetten, media marketlerden ve
Trkiye Radyo Televizyon Kurumundan yararlanlmtr.
Hcre Blnmesi ve Kaltm ile Kuvvet ve Hareket niteleri ile ilgili
olduu dnlen belgeseller seilmitir. nite seiminde ardklk ve nitelerdeki
konularla ilgili kavram yanlglarnn varl dikkate alnmtr. Belgeseller
seildikten sonra belgesellerdeki konumalarn yazl dkmleri yaplarak
belgeselde yer alan konumalar incelenmitir. Sonrasnda belgesel ierii ile ilgili
nite kazanmlar ilikilendirilmitir.
Hcre Blnmesi ve Kaltm nitesi iin Mendel, DNA, Charles Darwin
ve Yaam Aac ile Kuvvet ve Hareket nitesi iin ise Arimet, Wright Kardeler
Uak Nasl Bulundu? ve lk Uma Denemeleri isimli belgesellere ilikin belgesel
planlar hazrlanmtr. Bu planlar fen ve teknoloji retmenleri tarafndan
incelenmitir. almann en banda retmenlerle ilgili alma detayl olarak
konuulmu ve onaylar alnmtr. retmenlerle her bir uygulamann ncesinde ve
Sekin Kapucu & Aydodu 242

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
sonrasnda grmeler yaplmtr. Uygulama ncesinde uygulamann nasl
yaplacana dair bilgiler retmenlerle paylalmtr. Ayrca snf ortamndaki
eksikliklere ynelik nlemler alnmtr. Her uygulama sonrasnda ise uygulamann
olumlu yanlar, olumsuz yanlar ve uygulamada yaanan sorunlar ile ilgili
retmelerin grleri alnmtr. Bu grler daha ok uygulamalar srasnda
dikkate alnmtr.
Aratrmac tarafndan uygulamalara ynelik retmenlere eitim verilmitir.
Bu nedenle uygulamalar dersin retmenleri tarafndan gerekletirilmitir. Her
dersin banda renciler derse kar gdlenmi, hedefler gzden geirilmi ve
sonra derse geilmitir. retmen belgesel izletmeden nce rencilere belgeseli
dikkatlice izlemelerini nermitir. retmen ksa belgesellerde belgeselin tamamn
izlettikten sonra rencilerin yorumlarn almtr. Uzun belgesellerde ise zaman
zaman belgesel durdurulup rencilerin anlamadklar yerler tartlarak
anlalmayan yerlere aklk getirilmitir. Dersin retmeni belgeseli izlettikten
sonra rencilerle belgeselde geen kavramlar tartmtr. ncelikle belgeselde
geen kavramlarn neler olduunu ve hangi bilim insanlarnn belgeselde yer
aldn sormutur. Sonrasnda retmen rencilere belgesel ile ilgili grlerini
sormutur. Dersin sonuna doru retmen cevaplamalar iin rencilere her bir
belgesele gre hazrlanan tartma sorularn datm ve yazmalar iin yeterli sre
vermitir. Belgesel ile ilgili izlediklerini unutmamalar iin de rencilere verilmek
zere belgesel zetleri hazrlanmtr. retmen de zaman zaman derslerde
datlan zetleri evde okumalar iin rencilere nerilerde bulunmutur.
Deney grubundaki rencilere retmen tarafndan belgeseller birinci
uygulama okulunda be hafta boyunca haftada ikier saat olmak zere derslerde
kullanlmtr. kinci uygulama okulunda ise alt hafta boyunca haftada ikier saat
olmak zere derslerde izletilmitir. lk be hafta her iki okulda yaplan uygulamalar
paralel gitmitir. Yalnz son hafta iki okulda uygulama farkl ekilde
gerekletirilmitir. Birinci uygulama okulunda retmenin istei zerine beinci
hafta Wright Kardeler Uak Nasl Bulundu ve Hava Durumu isimli belgeseller
ayn haftada izletilmi ve bu iki belgesel uygulamas ile ilgili rencilere tartma
sorular doldurmalar iin verilmitir. Sonrasnda bu belgeseller ile ilgili zetler
rencilere datlmtr. kinci uygulama okulunda ise altnc hafta lk Uma
Denemeleri isimli belgesel deney grubunda bulunan rencilere izletilmitir.
Sonrasnda rencilere doldurmalar iin tartma sorular verilmi ve belgesel ile
ilgili zet datlmtr. Aratrmada kullanlan belgesellerin ismi, kavram retimi
ile ilgili ama, belgeselde geen bilim insanlar ve belgeselin sresi aada ksaca
tantlmtr.
Belgesel 1: Bilim ve Yaam-Mendel
Bu belgeselde Mendelin almalarnn kaltm asndan nemini
kavratmak amalanmtr. Belgeselde Gregor Mendel, H. De Vries, Correns, E. von
Tschermak isimli bilim insanlarndan sz edilmitir. Kaltm, gen, DNA, genetik
hastalklar ile ilgili kavramlar belgeselde yer almtr. Belgesel yaklak olarak 10
dakika srmtr.
Belgesel 2: Bilim ve Yaam-DNA
The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 243


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
Bu belgeselle DNAnn kefedilmesinin insanlk tarihine yapt etkiyi
kavratmak amalanmtr. Belgeselde Rudolph Virchow, Louis Pasteur, Oswald
Avery, Friedrich Miescher, James Watson-Francis Crick, Maurie Wilkins isimli
bilim insanlarna yer verilmitir. DNA, nkleotid, gen, kromozom, genetik
mhendislii kavramlarna deinilmitir. Belgesel yaklak olarak 10 dakika
srmtr.
Belgesel 3: Charles Darwin ve Yaam Aac
Bu belgeselde rencilerin Darwinin aratrmalaryla dnyada yaayan bitki
hayvan eitlilii hakknda bilgi sahibi olmalar ve evrim ile ilgili farkl grler
olduunu fark etmeleri amalanmtr. Belgeselde Charles Darwin, Richard Owen,
Marie Curie isimli bilim insanlarndan bahsedilmitir. Adaptasyon, biyolojik
eitlilik, evrim kavramlar aklanmtr. Belgeselden 14 dakikalk bir blm
izletilmitir.
Belgesel 4: Arimet
Bu belgeselde svlarn kaldrma kuvvetini kavratmak amalanmtr.
Belgesel Arimete ynelik olarak hazrlanmtr. Svlarn-gazlarn kaldrma
kuvveti, ktle, hacim, younluk, arlk kavramlar belgeselde yer almaktadr.
Belgesel yaklak olarak 10 dakika srmtr.


Belgesel 5: Wright Kardeler Uak Nasl Bulundu
Bu belgeselde gazlarn kaldrma kuvveti sayesinde gelitirilen teknolojileri
kavratmak amalanmtr. Belgeselde ad geen bilim insanlar Leonarda Da Vinci,
John Kelly, Otto Lilienthal, Wilbur Wright, Orville Wrightdr. Belgeselde daha ok
gazlarn kaldrma kuvveti vurgulanmtr. Belgesel yaklak olarak 10 dakika
srmtr.
Belgesel 6: lk Uma Denemeleri
Bu belgeselde hava tahminlerinin neden gerekli olduunu ve nasl yapldn
kavramak amalanmtr. Belgeselde Wright Kardeler, Dick Rutan, Bart Rutan
(Rutan Kardeler) ve Gina Jeager isimli bilim insanlarndan sz edilmitir.
Belgeselde uak tasarm, hava lmleri, hava tahminleri ile ilgili kavramlardan
bahsedilmitir. Belgesel yaklak olarak 5 dakika srmtr.
Bu almada ortaokul dzeyinde fen ve teknoloji programnda yer alan baz
konularn belgesel kullanlmasyla rencilere nasl kazandrlabileceine ilikin bir
rnek sunulmaya allmtr. Fen ve teknoloji dersinde Hcre Blnmesi ve
Kaltm ile Kuvvet ve Hareket nitelerinde yer alan kavramlar ve kullanlan
belgeseller Tablo 1de sunulmutur.








Sekin Kapucu & Aydodu 244

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
Tablo 1. Fen ve Teknoloji Dersinin nitelerinde Yer Alan Kavramlar ve Bu
Kavramlarla likilendirilmi Belgeseller
Snf Dzeyi niteler Kavramlar Belgeseller
8. Snf
Hcre Blnmesi
ve Kaltm
Kaltm Bilim Yaam-Mendel
DNA ve
Genetik Kod
Bilim Yaam-DNA
Adaptasyon ve
Evrim
Charles Darwin ve
Yaam Aac

Kuvvet ve Hareket
Svlarn
Kaldrma
Kuvveti
Arimet
Gazlarn
Kaldrma
Kuvveti
Wright Kardeler Uak
Nasl Bulundu
Hava Tahmini lk Uma Denemeleri

Tablo 1de grld gibi fen ve teknoloji dersinde yer alan Hcre
Blnmesi ve Kaltm nitesi ile ilgili kaltm, DNA ve genetik kod, adaptasyon ve
evrim kavramlarnn retiminde Bilim Yaam-Mendel, Bilim Yaam-DNA ile
Charles Darwin ve Yaam Aac isimli belgeseller izletilmitir. Kuvvet ve
Hareket nitesinde ise gazlarn, svlarn kaldrma kuvvetinin retiminde Arimet,
Wright Kardeler Uak Nasl Bulundu ve lk Uma Denemeleri isimli belgeseller
izletilmitir.
Her dersin sonrasnda fen ve teknoloji retmeniyle uygulamalarla ilgili
grmeler yaplmtr. Ayrca hem retmen hem de aratrmac her uygulamann
sonunda deney grubunda belgesellerin kullanld, kontrol grubunda ise
belgesellerin kullanlmadn lmek amacyla aratrmac tarafndan hazrlanan
gzlem formunu doldurmutur.

Kontrol Grubu
Fen ve teknoloji dersi retim programnda Hcre Blnmesi ve Kaltm
nitesinde kaltm konusunda be, DNA ve genetik kod konusunda be ve
adaptasyon ve evrim konusunda iki olmak zere toplamda 12 etkinlik yer
almaktadr (MEB, 2005, s.290). Kuvvet ve Hareket nitesinde ise svlarn ve
gazlarn kaldrma kuvveti konusunda ve basn konusunda olmak zere
toplam alt etkinlik yer almaktadr (MEB, 2005, s.306). ki farkl okulda yrtlen
bu almada iki farkl retmen ile allmtr. Birinci retmenin 5 hafta
boyunca yaptklar etkinlikler haftada 1 saat olmak zere gzlenmitir. kinci
retmenin ise 6 hafta boyunca yaptklar etkinlikler ilk hafta birer saat, sonraki
hafta ise 2 er saat olmak zere gzlenmitir. Birinci retmenin kontrol
grubunda genelde nite ile ilgili test zd, ikinci retmenin ise kontrol
grubunda konu anlatmnda, soru zmnde ve deney yapmnda bulunduu
The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 245


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
gzlemlenmitir. Fen ve teknoloji dersinde yer alan uygulamalarn simgesel
grnm Tablo 2deki gibidir.

Tablo 2. Fen ve Teknoloji Dersindeki Uygulamalarn Simgesel Grnm
Grup n test lem Son test
Deney (D)
HKB Testi

Fen ve teknoloji programnn
nerdii ekilde anlatlan ders ve
fen ve teknoloji dersi
kazanmlaryla ilikilendirilen
belgesel filmlerin kullanm
HKB Testi

Kontrol (K)
HKB Testi

Fen ve teknoloji programnn
nerdii ekilde anlatlan ders
HKB Testi


Veri Toplama Aralarnn Gelitirilmesi
Veri toplama arac olarak aratrmac tarafndan gelitirilen Hcre ve Kuvvet
Baar (HKB) testi ve uygulama gzlem formu kullanlmtr.
HKB Testi
Fen ve teknoloji dersinde belgesel film kullanmnn renci baarsna
etkisini belirlemek iin aratrmaclar tarafndan HKB testi gelitirilmitir. HKB
testi oktan semeli 20 maddeden ve 4 seenekten olumaktadr. HKB testi
gelitirilirken fen ve teknoloji dersinde Hcre Blnmesi ve Kaltm ile Kuvvet
ve Hareket nitelerinde bulunan ve belgeseller ile ilikilendirilen 20 kazanm
dikkate alnmtr. Bu kazanmlardan 16s Hcre Blnmesi ve Kaltm nitesine
4 Kuvvet ve Hareket nitesine aittir.
Hcre Blnmesi ve Kaltm nitesi ile ilgili 29 kazanmdan 16 kazanm
Kuvvet ve Hareket nitesi iin ise 22 kazanmdan 4 kazanm belgeseller ile
ilikilendirilebilmitir. nitelerde yer alan konularla ilgili belgeseller snrl
saydadr. Bu nedenle her kazanm ya da konuyla ilgili belgesel bulmak mmkn
olamamaktadr. Bu almada toplam 20 kazanm belgesellerle
ilikilendirilebilmitir. Bu nedenle baar testinde yer alan ve belgesellerle
ilikilendirilen kazanmlar nitelere ya da kazanmlara gre deil de aratrmann alt
amalar dorultusunda genel olarak incelenmeye allmtr. Fen ve teknoloji
dersinde Hcre Blnmesi ve Kaltm ile Kuvvet ve Hareket nitesinde yer
alan konulara, kazanmlara ve baar testindeki sorulara ilikin dalm Tablo 3te
verilmitir.

Tablo 3. Fen ve Teknoloji Dersinde Bulunan lgili Konular, Kazanmlar ve
HKB Testindeki Sorulara likin Dalm
Snf
Dzeyi
niteler Konular
Kazanm
Numaralar (MEB 2005)
Kazanm
Says
Baar
Testindeki
Soru
Numaras
Toplam
Soru
Says
8.Snf
Hcre
Blnmesi
ve Kaltm
Kaltm
2.1. Gzlemleri sonucunda kendisi ile anne-
babas arasndaki benzerlik ve farkllklar
karlatrr.
2.2. Yavrularn anne-babaya benzedii, ama
ayns olmad karmn yapar.
2.3.Mendelin almalarnn kaltm
5 1, 2, 3, 4, 5 5
Sekin Kapucu & Aydodu 246

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
acsndan nemini irdeler.
2.4. Gen kavram hakknda bilgi toplayarak
baskn ve ekinik genleri fark eder.
2.9. Genetik hastalklarn tehis ve
tedavisinde bilimsel ve teknolojik
gelimelerin etkisine rnekler verir.
DNA ve
Genetik
Kod
4.1. Kaltsal bilginin genler tarafndan
tandn fark eder.
4.2. DNAnn yapsn sema zerinde
gstererek basit bir DNA modeli yapar.
4.3. DNAnn kendini nasl eslediini basit
bir model yaparak gsterir.
4.4. Nkleotid, gen, DNA, kromozom
kavramlar arasnda iliki kurar.
4.6. Genetik mhendisliinin gnmzdeki
uygulamalar ile ilgili bilgileri zetler ve
tartr.
4.7. Genetik mhendisliindeki
gelimelerin insanlk iin dourabilecei
sonular tahmin eder.
4.8. Genetik mhendisliindeki
gelimelerin olumlu sonularn takdir eder.
7
6, 7, 8, 9,
10, 11, 12
7
Adaptasyon
ve Evrim
5.1. Canllarn yasadklar evreye
adaptasyonunu rneklerle aklar.
5.2. Ayn yasam ortamnda bulunan farkl
organizmalarn, neden benzer adaptasyonlar
gelitirdiini belirtir.
5.3. Canllarn evresel deiimlere
adaptasyonlarnn biyolojik eitlilie ve
evrime katkda bulunabileceine rnekler
verir.
5.4. Evrim ile ilgili farkl grlere rnekler
verir.
4
13, 14, 15,
16
4
Kuvvet ve
Hareket
Svlarn ve
Gazlarn
Kaldrma
Kuvveti
1.2. Cismin havadaki ve sv iindeki
arlklarn karlatrr.
1.7. Cisimlerin ktlesini ve hacmini lerek
younluklarn hesaplar.
1.14.Gazlarn da cisimlere bir kaldrma
kuvveti uyguladn kefeder.
1.15 Svlarn ve gazlarn kaldrma
kuvvetinin teknolojideki kullanmna
rnekler verir ve bunlarn gnlk hayattaki
nemini belirtir.
4
17, 18, 19,
20
4

HKB testinin n uygulamas
Hazrlanan HKB testinin psikometrik zelliklerini incelemek amacyla n
uygulamas gerekletirilmitir. Testin n uygulamasnda her kazanmn
llmesine ynelik olarak 2 soru yazlmtr. HKB testinin gelitirilmesi
aamasnda, lme deerlendirme, fen eitimi, fizik, kimya biyoloji ve Trke
uzman olmak zere toplam alt kiiden gr alnmtr. Baar testinin n
uygulamas iin Eskiehir Milli Eitim Mdrlnden izin alnarak asl
uygulamada yer alan okullardan farkl drt orta okulda bulunan 212 sekizinci snf
rencisine uygulanmtr. rencilere testi cevaplamalar iin 40'ar dakika sre
verilmitir. Yanllar doruyu gtrmeyecek ekilde deerlendirme yaplmtr.
HKB testinin deerlendirilmesi, bo ve yanl cevaplara 0, doru cevaba 1 puan
verilerek 40 puan zerinden yaplmtr.



The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 247


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
HKB testinin gvenirlii
n uygulamadan sonra sorularn madde analizleri yaplmtr. Madde
analizleri ile ayrt edicilik gc yksek olan, orta glkte olan ve yantlarn
seeneklere dalm dengeli olan maddeler seilmitir. Testte madde glk
dzeyleri .19 ile .50 arasnda deimektedir. Madde ayrt edicilik iin hesaplanan
ift serili korelasyon katsays ise .20 ile .40 arasnda deimektedir. HKB testinin
madde analizi yaplmtr ve ilemeyen maddeler testten karlmtr. lt olarak
madde toplam korelasyonu .20 den yksek olmas temel alnmtr (Bykztrk,
Bkeolu ve Kkl, 2009, s.19). Bununla birlikte madde toplam korelasyonu
.20nin hemen altnda olan bir maddenin uzman gr alnarak ve dzeltilerek
testte yer almasnn uygun olduu grlmtr. Test puanlarnn gvenirlii iin
KR-20 i tutarllk katsays hesaplanmtr. 212 renciye uygulanan 8. snf baar
testinin gvenirlii iin KR-20 deerine baklmtr. Testin geneli iin i tutarlk .76
olarak hesaplanmtr. Soru says 40 sorudan 20 soruya dtnde i tutarllk .74
olmutur. tutarlln .70 ve zeri olmas kabul edilebilir bir dzeydir (Frankel ve
Wallen, 2006, s. 157).

HKB testinin asl uygulamas
HKB testinin asl uygulamasnda her kazanmla ilgili bir sorunun olmasna
dikkat edilmitir. 8. snflar iin 20 sorudan oluan HKB testi hazrlanmtr. HKB
testinde Hcre Blnmesi ve Kaltm nitesinde kaltm ile ilgili be, DNA ve
genetik kod ile ilgili yedi, adaptasyon ve evrim ile ilgili drt soru olmak zere
toplam 16 soru yer almtr. Kuvvet ve Hareket nitesinde ise svlarn ve gazlarn
kaldrma kuvveti ile ilgili drt soruya yer verilmitir.
HKB testinin uygulanabilmesi iin Milli Eitim Mdrlnden izin
alnarak 2012-2013 eitim retim ylnn gz dneminde deney ve kontrol
grubunda bulunan 8. snf rencilerine n test ve son test olarak uygulanmtr.
rencilere testi cevaplamalar iin 20 dakika verilmitir. Yanllar doruyu
gtrmeyecek ekilde deerlendirme yaplmtr. HKB testinin deerlendirilmesi,
bo ve yanl cevaplara sfr, doru cevaba, bir puan verilerek 20 zerinden
yaplmtr. Uygulamaya katlan 113 rencinin uygulama yaplan okullara gre
dalm Tablo 4te verilmitir. Deney ve kontrol gruplarnda bulunan renci
saylarnn denk olduu sylenebilir.

Tablo 4. Uygulama Yaplan Okullara Gre rencilerin Dalm
Okullar (O) renci Says Toplam
Deney Kontrol
O1 25 26 51
O2 32 30 62
Toplam 57 56 113

Uygulama Gzlem Formu
Deney grubunda belgesellerin kullanld, kontrol grubunda ise belgesellerin
kullanlmadn belirlemek iin hem deney hem de kontrol grubunda gzlemler
yaplmtr. Bu amala uygulamalar srasnda gzlem formu kullanlmtr. Gzlem
Sekin Kapucu & Aydodu 248

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
formunda belgesel kullanmna, retmen davranlarna ve snf ortamlarna
ynelik maddeler yer almaktadr.
Gzlem formu hazrlanrken Ylmaz (2007) tarafndan hazrlanan grme
formundan yararlanlmtr. Grme formu 5 kategoriden olumaktadr.
Uygulamann uygulayc tarafndan baarl bir ekilde yerine getirilmesi durumunu
5, davrann neredeyse hi gzlenememesi durumunu ise 1 ile belirtilmektedir. Bu
iki derecelendirme arasndaki durumlar iin de 2, 3, 4 ile belirtilmektedir. lekte
hem uygulamaya hem de snf ortamna ynelik olarak hazrlanm 22 madde
bulumaktadr. Bu maddelerden 12si uygulamada belgesel kullanmna ynelik
olarak hazrlanmtr. Belgeselde geen bilimin doas temalarnn tartlmas (m8),
belgeselin kazanmlarla uygunluu (m11), belgeselin ders plan ile uygunluu
(m12) ilk 12 maddede yer alan ifadelerdir. Son 10 madde ise snf ortamna ynelik
olarak hazrlanmtr. Bu maddelere retmenin ynlendirici ve tartma ac
olmas (m13), rencilerin derse katlma derecesi (m17), snfn aydnlatlmas ve
k miktarnn dersin ilenmesi iin uygunluu (m21) rnek verilebilir. Ayrca
lekte belgesel kullanmna ynelik dersin sresiyle, eklemek istenilen pozitif,
negatif fikirler ve dier eylerle ilgili ak ulu sorulara da yer verilmitir.
Aratrmada katlml gzlem yaplmas uygun grlmtr. Btn
uygulamalarda aratrmaclardan biri bulunmutur. Uygulama srecinde bir
aratrmac hem retmeni hem de rencileri gzlemlemitir. Aratrmac retim
sreleri ve gzlemler dnda da retmen ve rencilerle olduka fazla vakit
geirmeye almtr. Ayrca retmenlerle internet ortamnda da iletiim srekli
hale getirilmitir. Konuyla ilgili informal grmeler de gerekletirilmitir.
Uygulama gzlem formunu hem iki farkl okulda grev yapan retmenler hem de
uygulamalarda bulununan bir aratrmac doldurmutur. Deney ve kontrol
gruplarnda alt uygulama yaplmtr. Bu uygulamalara ynelik olarak her bir
okuldaki retmen ve bir aratrmac deney ve kontrol gruplar iin toplamda 12
gzlem formu doldurmutur. Tm uygulamalara ve okullara ynelik toplamda ise
48 gzlem formu retmen ve bir aratrmac tarafndan doldurulmutur. Bylece
deney grubunda belgesellerin kullanld, kontrol grubunda ise belgesellerin
kullanlmadna ilikin bir gzlem yaplmtr. Gzlem formu, uygulama srecinde
d faktrlerin kontrol altna alnmasn salamtr. Gzlem formu ile yntemi
dorulamaya ilikin bir gzlem yaplmtr. Gzlem formu Ek-1de yer almaktadr

Verilerin Analizi
HKB testinden elde edilen verilerin analizi
Bu aratrmada rencilerin uygulama ncesi ve sonras fen ve teknoloji
dersine ynelik baarlarn incelemek iin gelitirilen baar testi ile elde edilen
verilerin ve uygulama gzlem formunun zmlenmesinde SPSS programndan
yararlanlmtr. Uygulanan baar testi ile elde edilen verilerin aklanmasnda t-
testi, ANCOVA yzde (%) oranlar ve ortalamalar (x) kullanlmtr. Baar
testinden elde edilen verilere ilikin betimsel istatistiklere ve normalliin
incelenmesi iin de skewness (arpklk) ve kurtosis (basklk) deerlerine
baklmtr. Deney ve kontrol grubu rencilerinin n ve son HKB testine ilikin
The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 249


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
skewness ve kurtosis deerlerinin normal snrlarda olduu bulunmutur. Ayrca
aratrmac ve retmen tarafndan deerlendirilen gzlem formlarnn
deerlendirilmesinde korelasyon analizinden de yararlanlmtr. Elde edilen
verilerin yorumlanmasnda .05 anlamllk dzeyi kabul edilmitir.
Aratrmaclar kayp deerlerin ele alnmasna ynelik alternatif yntemler
kullanabilirler. Bunlardan ilki kayp deer ierdii iin probleme neden olan
denekleri ya da deikenleri silmektir. Kayp deer ieren her denek veri
dosyasndan kartlr. Eer ok az sayda denek kayp deerlere sahipse, silme
ilemi iyi bir alternatiftir (okluk, ekerciolu ve Bykztrk, 2012). Analizlere
balamadan nce 113 veri incelemi ve n testi olmayan bir, son testi olmayan
renci veri setinden kartlmtr. Baar testine ilikin analizler 109 veri
zerinden gerekletirilmitir. ncelikle deney ve kontrol gruplarnn denkliine
bakmak iin HKB testinden elde edilen n test puanlar incelenmitir. Parametrik
testler kullanlmtr.

Gzlem formundan elde edilen verilerin analizi
Uygulama gzlem formu, deney grubunda belgesellerin kullanld, kontrol
grubunda ise belgesellerin kullanlmadn lmek amacyla hazrlanmtr.
Uygulama gzlem formunu dolduran retmen ve gzlemciden elde edilen veriler
ise SPSSde analiz edilmitir. Gzlemcilerin puanlar arasndaki korelasyona
bakmak iin Spearman Brown Sra Farklar korelasyon katsays kullanlmtr.
Ynteme ilikin bilgi veren ilk 12 soruya ilikin gzlemcilerin puanlarnn deney ve
kontrol grubu rencilerine gre deiip deimediini belirlemek iin bamsz
gruplar iin t-testi yaplmtr. almada gzlemcilerin deerlendirmelerindeki
farkllklar grmek iin alt uygulamada yaplan her gzlemcinin yapm olduu 24
gzlemden elde edilen puanlar karlatrmak iin Mann Whitney U-testi
kullanlmtr.

BULGULAR VE YORUMLAR

Bu blmde aratrmann amacna ynelik olarak toplanan verilerin analizine
ilikin bulgulara ve yorumlara yer verilecektir. Fen ve teknoloji dersinde belgesel
kullanmnn 8. snf rencilerinin Hcre Blnmesi ve Kaltm ile Kuvvet ve
Hareket nitelerindeki konularndaki baarlarna etkisini belirlemek iin
kullanlan baar testi ile toplanan veriler bu blmde tablolatrlarak dzenlenmi
ve yorumlanmtr. HKB testinden elde edilen n test puanlarna ilikin bulgular
aada incelenmitir.

Deney ve Kontrol Gruplarndaki rencilerin Hcre ve Kuvvet Baar n
Test Puanlarnn ncelenmesi

Deney ve kontrol gruplarndaki rencilerin hcre ve kuvvet baar n test
puanlar arasnda anlaml bir fark olup olmadn belirlemek iin bamsz gruplar
Sekin Kapucu & Aydodu 250

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
iin t-testi yaplmtr. Deney ve kontrol gruplarnn HKB testinden aldklar n
test puanlarna ilikin t-testi sonular Tablo 5te verilmitir.

Tablo 5. HKB n Test Puanlarnn Gruplara Gre t-Testi Sonular.
Baar n test n

Ss sd t p*
HKB
Testi
Deney grubu 54 12.28 3.703 107 -1.720 .446
Kontrol grubu 55 13.45 3.436 106.080
*p<0.05

Tablo 5 incelendiinde gruplar arasnda n test puanlar cinsinden
istatistiksel olarak anlaml bir farkllk yoktur [t(107)=1.720, p>.05]. Bu bulgu
deney ve kontrol grubunda bulunan rencilerinin uygulama ncesinde HKB testine
ilikin bilgilerinde farkllk olmadn gstermektedir. Deney ve kontrol
gruplarnn HKB testinden aldklar n test puanlar incelendikten sonra
aratrmann alt problemleri incelenmitir.

Kontrol Grubu rencilerinin Baar Testi n Test ve Son Test Puan
Ortalamalarnn ncelenmesi
almann birinci alt problemini kontrol grubu rencilerinin baar testi
n test ve son test puan ortalamalar arasnda anlaml bir fark var mdr? sorusu
oluturmaktadr. Kontrol grubundaki rencilerin HKB n ve son test puan
ortalamalar arasnda anlaml bir fark olup olmadna baml gruplar iin t-testi
ile baklm ve sonular Tablo 6da verilmitir.

Tablo 6. Kontrol ve Deney Gruplarnn n Test ve Son Testine likin t-Testi
Sonular
Baar Grup Test n

Ss sd t p
HKB Testi

Kontrol
Grubu
n test 55 13.45 3.436 54 -7.009 .000*
Son test 55 15.53 3.042


Deney
Grubu
n test 54 12.28 3.703 53 -6.764 .000*
Son test 54 14.98 3.362

*p<0.05

Tablo 6 incelendiinde kontrol grubundaki rencilerin HKB n ve son test
puan ortalamalar arasnda anlaml bir farkllk bulunmaktadr (t
(54
)=7.009, p<.05).
Bu bulgu retim programnn nerdii ekilde ders ilemenin kontrol grubunda
bulunan rencilerin baarlarn artrmada etkili olduunu gstermektedir.
Deney grubunda belgesellerin kullanld, kontrol grubunda ise belgesellerin
kullanlmadn lmek amacyla uygulama gzlem formu kullanlmtr. Gzlem
formunu retmen ve aratrmac doldurmutur. Gzlemcilerin puanlar arasndaki
korelasyona bakmak iin Spearman Brown Sra Farklar korelasyon katsays
kullanlmtr. Gzlem formunda yer alan maddelerin tmnde retmen ile
The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 251


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
aratrmac puanlar arasnda yksek dzeyde, pozitif ve anlaml bir iliki olduu
grlmektedir (r=0.884, p<.01). Buna gre retmen ile aratrmac puanlar
arasnda bir ilikinin olduu grlmektedir. Gzlemci puanlar uygulamada belgesel
kullanmna ynelik maddelere gre de incelendiinde yksek dzeyde, pozitif ve
anlaml bir iliki olduu grlmektedir (r=0.825, p<.01). Uygulamada belgesel
kullanmna ynelik maddelerde retmen ile aratrmac puanlar arasnda yksek
dzeyde, pozitif ve anlaml bir ilikinin olmas belgesellerin kullanmna ilikin
uygulamalar yapldn gstermektedir. Gzlem formunda yer alan 24 maddenin
her biri gzlemci puanlarna gre incelendiinde 11 maddede yksek dzeyde,
pozitif ve anlaml bir iliki olduu grlmektedir. Bu bulgu belgesellerin
kullanmna ilikin uygulamalar yapldn gstermektedir. Yani uygulanan
ynteme ilikin bir fikir vermektedir. 8 maddede orta dzeyde, pozitif ve anlaml bir
iliki olduu grlmektedir. 2 madde de dk dzeyde, pozitif ve anlaml bir iliki
olduu grlmektedir. 1 madde de ise ilikinin olmad grlmektedir. Bu 10
madde ise dsal deikenlere ynelik yani i geerlik tehditlerine ynelik olan
maddelerdir. Dsal deikenlere ynelik maddelerdeki farkllklar retmenlerin,
snf ortamlarnn ve snav zamanlarnn farkl olmasndan kaynaklanm olabilir.
Ynteme ilikin bilgi veren ilk 12 soruya ilikin gzlemcilerin puanlarnn deney ve
kontrol grubu rencilerine gre deiip deimediini belirlemek iin bamsz
gruplar iin t-testi yaplmtr. Analiz sonular Tablo 7de verilmitir.

Tablo 7. Gzlemci Puanlarnn Gruplara Gre Karlatrlmas
Gzlemci Grup n

Ss sd t p*
retmen Deney 12 54.42 5.178 22 25.802 .000
Kontrol 12 14.50 1.382
Aratrmac Deney 12 58.58 .793 21.201 121.548 .000
Kontrol 12 14.75 .965
*p<0.05

Tablo 7 incelendiinde retmen ve aratrmac puanlarnn deney ve kontrol
grubunda bulunan rencilere gre farkllat grlmektedir (t
(22
)=-25.802, p<.05;
t
(21.201)
=121.548, p<.05 ). Gzlem formunda bulunan 22 soruda da gzlemci
puanlar deney ve kontrol grubuna gre farkllamaktadr (t
(22
)=13.871, p<.05;
t
(22)
=19.730, p<.05). Bu bulgular retmen ve aratrmacnn deerlendirmesine
gre deney grubunda ve kontrol grubunda farkl uygulamalar yapldn
gstermektedir.
almada gzlemcilerin deerlendirmelerindeki farkllklar grmek iin alt
uygulamada yaplan her gzlemcinin yapm olduu 24 gzlemden elde edilen
puanlar karlatrmak iin Mann Whitney U-testi kullanlmtr. 22 maddenin ilk
14nde istatistiksel olarak gruplara gre anlaml fark bulunmutur. Bu 14
maddenin 12si belgesel kullanmna ynelik maddelerdir. Dier maddelerden 5i
(13,14,15,16,17) retmen davranna ve 5i (18,19,20,21,22) ise snf ortamna
ilikin maddelerdir. Bu sonulardan beklenen sonular elde edilmitir bylece
yntemin doruluu desteklenmitir.

Sekin Kapucu & Aydodu 252

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.

Deney Grubu rencilerinin Baar Testi n Test ve Son Test Puan
Ortalamalarnn ncelenmesi
almann ikinci alt problemi deney grubu rencilerinin baar testi n
test ve son test puan ortalamalar arasnda anlaml bir fark var mdr? sorusu
oluturmaktadr. Deney grubundaki rencilerin HKB n ve son test puan
ortalamalar arasnda anlaml bir fark olup olmadna baml gruplar iin t-testi
ile baklm ve sonular Tablo 6da verilmitir. Tablo 6 incelendiinde deney
grubundaki rencilerin HKB n ve son test puan ortalamalar arasnda anlaml bir
farkllk bulunmaktadr (t
(53
)=6.764, p<.05). Bu durum fen ve teknoloji dersinde
belgesel kullanmnn deney grubunda bulunan rencilerin baarlarn artrmada
etkili olduunu gstermektedir.

Deney ve Kontrol Grubu rencilerinin n Test Puanlarna Gre Dzeltilmi
Baar Son Test Puan Ortalamalarnn ncelenmesi
almann nc alt problemi Deney ve kontrol grubu rencilerinin n
test puanlarna gre dzeltilmi baar son test puan ortalamalar arasnda anlaml
bir fark var mdr? sorusu oluturmaktadr. Deney ve kontrol grubunun baarya
ynelik n teste gre dzeltilmi son test ortalama baar puanlar arasndaki farkn
olup olmadn belirlemek iin Kovaryans Analizi (ANCOVA) yaplmtr. Deney
ve kontrol grubunun baarya ynelik n teste gre dzeltilmi son test ortalama
puanlar Tablo 8de verilmitir.

Tablo 8. Baar Son Test Puanlarnn Gruplara Gre Betimsel statistikleri
Grup N Ortalama Dzeltilmi
Ortalama
Deney 54 14.98 15.36
Kontrol 55 15.53 15.15

Tablo 8e gre son test ortalama puanlar deney grubunda bulunan renciler
iin 14.98 iken kontrol grubunda bulunan renciler iin 15.53 olarak
hesaplanmtr. Bu puanlara baklarak bir farkn olduu ve kontrol grubunda
bulunan rencilerin puanlarnn bir miktar yksek olduu dnlebilir. Ancak
gruplarn baar n test puanlar kontrol edildiinde baar son test puanlarnda
deimeler olduu grlmektedir. Baar son test dzeltilmi ortalama puanlar
deney grubu iin 15.36 ve kontrol grubu iin 15.15dir. n test puanlarna gre
dzeltilmi hcre ve kuvvet baar son test ortalamalar arasndaki farka ilikin
Kovaryans analizi sonular Tablo 9da sunulmutur.




The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 253


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
Tablo 9. n Test Puanlarna Gre Dzeltilmi Hcre ve Kuvvet Baar Son
Test Ortalamalar Arasndaki Farka likin Kovaryans Analizi Sonular
Baml
Deiken
Kaynak K.T. SD K.O. F p
Hcre ve
Kuvvet
Baar
Puan
Model 566.793 2 283.396 55.628 .000
n-Test
(Regresyon)
558.676 1 558.676 109.663 .000
Grup 1.138 1 1.138 .223 .637
Hata 540.015 106
Toplam 1106.807 108

Hcre ve kuvvet baar puannda deney ve kontrol grubunun n test baar
puanlarna gre dzeltilmi son test puan ortalamalar arasnda istatistiksel olarak
anlaml bir fark saptanmamtr (p>.05). Bu bulgu, uygulanan deneysel ilemin
rencilerin baarlarnda bir farklla yol amadn gstermektedir. n testte
gre dzeltilmi son test ortalama baar puan deney grubunun =15.36, kontrol
grubunun =15.15dir. Bu durumda, retim programnn nerdii ekilde ders
ileyen gruptaki rencilerinin baarlarnn belgesel kullanarak ders ilenen
gruptaki rencilerin baarlarndan daha dk olduu grlmektedir. Bu sonulara
gre belgesel kullanmnn rencilerin fen ve teknoloji dersinde hcre ve kuvvet
baarsn nemli dzeyde etkilemedii sylenebilir.

SONU VE TARTIMA

Bu almada fen ve teknoloji dersinde belgesel kullanmnn 8. snf
rencilerinin hcre ile kuvvet konusundaki baarlarna etkisinin incelenmesi
amalanmtr. almann amacna ynelik olarak alt problem oluturulmutur.
almada, rneklemi oluturan 8. snf rencilerinin hcre ile kuvvet
konusundaki baarlarn gelitirebilmek iin alt belgesel filmden yararlanlmtr.
Bu belgesel filmlerin almaya katlan rencilerin hcre ile kuvvet konusundaki
baarlarn deerlendirebilmek iin aratrmac tarafndan gelitirilen HKB testi
almann banda ve sonunda kullanlmtr. Bu blmde, bir nceki blmde
verilen bulgular dorultusunda, ortaya kan sonular sunulmu ve tartlmtr.
Bulgulardan elde edilen sonular aada sunulmutur.
retim programnn nerdii ekilde ders ilemenin kontrol grubunda
bulunan rencilerin baarlarn artrmada etkili olduunu gstermektedir.
Fen ve teknoloji dersinde belgesel kullanmnn deney grubunda bulunan
rencilerin baarlarn artrmada etkili olduunu gstermektedir.
Fen ve teknoloji dersinde fen konularyla ilikilendirilmi belgesel
kullanlmas ile retim programnn nerdii ekilde ders ilemenin renci
baarsnn artmasnda anlaml bir etkiye sahip olduu, ancak iki farkl
yntemle ilenen derslerin etkililikleri karlatrldnda anlaml bir
farklln olmad grlmektedir.
Filmlerin fizik (Efthimiou ve Llewellyn, 2004a; Efthimiou ve Llewellyn,
2007) ve biyoloji (Rose, 2003) derslerinde kullanld almalara rastlanmaktadr.
Sekin Kapucu & Aydodu 254

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
Bahsedilen almalar incelendiinde animasyon filmlerin kullanld
grlmektedir (Barak ve Dori, 2011; Piliouras, Siakas ve Seroglou, 2011). Fen dersi
olmamasna ramen belgesel filmlerin tarih dersinde kullanld almalara
rastlanmaktadr (zta, 2008). Fen ve teknoloji dersinde belgesel kullanmnn 8.
snf rencilerinin hcre blnmesi ve kaltm ile kuvvet ve hareket nitelerindeki
baarlarna etkisinin aratrld bu almada belgesel kullanlmas, uygulanacak
dersin fen ve teknoloji dersi olmas, seilen konularn hcre ile kuvvet olmas ve
alma grubunun ilkretim dzeyi olmas bakmndan yaplan dier almalardan
(Barak ve Dori, 2011; Dark, 2005; Efthimiou ve Llewellyn, 2004a; Efthimiou ve
Llewellyn, 2004b; Efthimiou ve Llewellyn, 2006; Efthimiou ve Llewellyn, 2007;
Eshach, 2009; Hadzigeorgiou ve Garganourakis, 2010; Piliouras, Siakas ve
Seroglou, 2011; Rose, 2003; Tretter, 2005) farkn ortaya koymaktadr. Bu
nedenden dolay dier almalarla karlatrma yapma asndan snrl
kalmaktadr.
Bu almada da fen konularyla ile ilikilendirilen belgesellerin rencilerin
akademik baarlarna etkisi aratrlmtr. Aratrma sonular fen ve teknoloji
programnn nerdii ekilde anlatlan dersler ile fen ve teknoloji dersi
kazanmlaryla ilikilendirilen belgesellerin kullanld derslerin rencilerin hcre
ve kuvvet konusundaki baarlarn artrdn gstermektedir. Ancak iki farkl
yntemle ilenen dersler karlatrldnda etkililikleri konusunda anlaml farkllk
tespit edilememitir. Bu aratrmann bulgular sz edilen dier aratrmalarn
bulgularyla paralellik gstermemektedir (Barak ve Dori, 2011; Efthimiou ve
Llewellyn, 2004a; Efthimiou ve Llewellyn, 2007 ; Piliouras, Siakas ve Seroglou,
2011; zta, 2008; Rose, 2003). Bu durum seilen dersin fen ve teknoloji dersi
olmas, rencilerin ya grubu, snf dzeyi, retmenlerin grsel kullanmadaki
bilgisi, becerisi, tutumu, rencilerin baarya ynelik tutumu, ilgisi ve
motivasyonu ve uygulama okullar gibi deikenlerden kaynaklanm olabilir.
Ayrca eitimde deneysel desen uygulamaya alldndan laboratuvar gibi izole
bir ortam elde edilemeyeceinden sosyal bir ortamda alldndan dolay pek ok
deiken sonular etkilemi olabilir. Deikenlerin tamamnn kontrol altna
alnmas almalarda mmkn olamamaktadr. Gelecekte yaplacak daha geni
kapsaml, daha uzun sreli, daha fazla deikenin incelendii ve daha fazla veri
toplama aracnn kullanld aratrmalar alana byk katk salayacaktr.

NERLER

Aratrma sonular dorultusunda fen ve teknoloji dersinde belgesel
kullanmnn 8. snf rencilerinin baarlarnn artrlmasna katk salayaca
dnlen nerilere yer verilmitir.
Fen dersleriyle ilikilendirilen belgesellerin rencilerin hcre blnmesi ve
kaltm ile kuvvet ve hareket nitelerindeki baarlarn artrd
grlmektedir. Kullanlan belgeseller ilkretim 8. snf fen ve teknoloji
dersi Hcre Blnmesi ve Kaltm ile Kuvvet ve Hareket nitelerini
The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 255


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
kapsamaktadr. Bu belgesellerin dier niteler iin de hazrlanmas ve tm
nitelere entegre edilmelidir.
Milli Eitim Bakanl fen derslerinde kullanlmak zere renci
seviyelerine uygun ve gncel belgeselleri interaktif ortamda retmenlere
sunabilmelidir. retmenler belgesel kullanlmasn ders plan kapsamna
almal ve bu konuyla ilgili gerekli aratrmalar ve n hazrl yapmaldr.
Fen konularyla ilikilendirilmi belgesel kullanlmasna ynelik yaanan
sorunlara ilikin retmenlerin grlerinin alnd almalar yaplmaldr.
Fen ve teknoloji dersi retim programnn sonunda her nite ile ilgili
grsellerin yer ald linkler verilebilir. Bu linklere videolar, animasyonlar ve
belgesel filmler vs. yklenebilir. Bylece retmen grsel medyay dersinde
daha etkili kullanabilir. Grsel medya ile desteklenmi z-kitaplar
hazrlanarak kavramlarn retimine ynelik almalar yaplmaldr.
Deney ve kontrol gruplarndaki rencilerin HKB son test puan ortalamalar
arasnda anlaml bir farkllk bulunmamaktadr. Zamanla bu deiimin
etkisinin incelendii yani fen ve teknoloji dersinde hcre ve kuvvet
konusunda belgesel kullanlmasnn deney ve kontrol grubundaki
rencilerin kalclna etkisinin aratrld almalar yaplmaldr. Fen ve
teknoloji dersinde fen konularyla ilikilendirilmi belgesel kullanmnn
eitli snf dzeylerinde, okullarda ve illerde irdelendii almalar
yaplmaldr.

KAYNAKA

Aiex, N. K. (1988). Using film, video, and TV in the classroom.
http://www.reading.org/Libraries/MembersOnly/Video_and_Film_FINAL.p
df, Eriim: 06.05.2013.
Anderson, H. M. (2013). Dales cone of experience. http://www.etsu.edu/uged/etsu
100 0/documents/Dales_Cone_of_Experience.pdf. Eriim: 06.05.2013.
Akyrek, E. ve Afacan, O. (2012). Kavram ark diyagram kullanlarak kavram
yanlglarnn belirlenmesi. Uluslararas Eitim Programlar ve retim
almalar Dergisi, 2 (3), 47-58.
Aydn, G. ve Balm, A. G. (2013). rencilerin hcre blnmesi ve kaltm
konularna ilikin kavram yanlglar. Eitim ve retim Aratrmalar
Dergisi, 2 (1), 338-348.
Barak, M. & Dori, Y. J. (2011). Science education in primary schools: Is an
animation worth a thousand pictures? Journal of Science Education and
Technology , 20 (5), 608-620.
Beichner, R. J. (1996). The Impact of video data analysis on kinematics graph
interpretation skills. American Journal of Physics, 64, 12721278.
Birkk, M. C. (2008). Bir toplumsallatrma arac olarak eitimde alternatif medya
kullanm: Sinema filmleri. Uluslararas nsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-12.
Bykztrk, . (2007). Deneysel desenler: n test son test kontrol gruplu desen.
Ankara: Pegem Yaynlar.
Sekin Kapucu & Aydodu 256

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
Bykztrk, ., Bkeolu, O. ve Kkl, N. (2009). Sosyal bilimler iin istatistik.
Ankara: Pegem Yaynclk.
okluk, ., ekerciolu, G. ve Bykztrk, . (2012). Sosyal bilimler iin ok
deikenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamalar. Ankara: Pegem
Yaynclk.
Dale, E. (1969). Audiovisual Methods in Teaching, NY: Dryden Press
Dark, M. (2005). Using science fiction movies in introductory physics. The Physics
Teacher, 43, 463-465.
Demir, A. ve Sezek, F. (2009). lkretim sekizinci snf fen ve teknoloji dersi
genetik nitesindeki kavram yanlglarnn giderilmesinde grafik
materyallerin etkisi. Eitim Fakltesi Dergisi XXII (2), 573-587.
Doru, M., Genosman, T., Ataalkn, A. N. ve eker, F. (2012). Fen Bilimleri
Eitiminde allan Yksek Lisans ve Doktora Tezlerinin Analizi. TUSED /
9(1), 49-64.
Efthimiou, C. J. & Llewellyn, R. A. (2004a). Physics in films a new approach to
teaching science. http://arxiv.org/abs/physics/0404064.
Efthimiou, C. J., & R. A. Llewellyn (2004b). Cinema as a tool for science literacy.
In the Selected Papers from the 15th International Conference on College
Teaching and Learning, p. 53-72, edited by J.A. Chambers.
Efthimiou, C. J. & Llewellyn, R. A. (2006). Avatars of Hollywood in physical
science. The Physics Teacher, 44, 28-33.
Efthimiou, C. J. & Llewellyn, R. A. (2007). Cinema, fermi problems, and general
education. Physics Education, 42, 253-261.
Erylmaz, A. (2002). Effects of conceptual assignments and conceptual change
discussions on students misconceptions and achievement regarding force
and motion. Journal Of Research in Science Teaching, 39(10), 1001-
1015.
Eshach, H. (2009). The Nobel Prize in the physics class: science, history, and
glamour. Science & Education, 18(10), 1377-1393.
Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in
education (Seventh edition). Boston: McGraw-Hill.
Gobert, J. D. & Clement, J. J. (1999). Effects of student-generated diagrams versus
student-generated summaries on conceptual understanding of causal and
dynamic knowledge in plate tectonics". Journal of Research in Science
Teaching, 36(1), 39-54.
Hadzigeorgiou, Y. & Garganourakis, V. (2010). Using Nikola Teslas story and his
experiments as presented in the film The Prestige to promote scientific
inquiry: A report of an action research Project. Interchange, 41(4), 363-378.
Liles, R. E. (2007). The use of feature films as teaching tools in social work
education. Journal of Teaching in Social Work, 27 (3/4), 45-60.
Luis Alvarez, J., Miller, P., Levy, J., & Svejenova, S. (2004). Journeys To The Self:
Usng Move Drectors In The Classroom. Journal of Management
Education, 28(3), 335.
The effect of using documentary movies on 8th grade students science learning 257


Journal of Theory and Practice in Education / Eitimde Kuram ve Uygulama
Articles /Makaleler - 2014, 10(1): 233-258
Milli Eitim Bakanl (MEB). (2005). lkretim 6. ve 7. ve 8. snf fen ve teknoloji
dersi retim programlar. Milli Eitim Bakanl Talim ve Terbiye Kurulu
Bakanl. Ankara.
Mintzes, J., Wandersee, J & Novak, J. (1997). Meaningful learning in science: The
human constructivist perspective. In. G.D. Phye., Handbook of Academic
Learning ( San Diego, CA: Academic Press).
ztap, H., zay, E. ve ztap, F. (2003). Teaching cell division to secondary school
students: An investigation of difficulties experienced by turkish teachers.
Journal of Biology Education, 38(1).13-15.
zta, S. (2008). Tarih retimi ve filmler. Kastamonu Eitim Dergisi, 16(2), 543-
556.
zta, S. (2009). Sosyal bilgiler retiminde filmlerin kullanm. M. Safran (Ed.).
Sosyal Bilgiler retimi (s. 341-359). Ankara: Pegem Akademi Yaynlar.
Piliouras, P., Siakas, S. & Seroglou, F. (2011). Pupils produce their own
narratives inspired by the history of science: Animation movies concerning
the geocentric heliocentric debate. Science & Education, 20(7-8), 761-795.
Rose, C. (2003). How to teach biology using the movie science of cloning people,
resurrecting the dead, and combining flies and humans. Public
Understanding of Science, 12(3), 289-296.
Senemolu, N. (2010). Kuramdan Uygulamaya Geliim renme ve retim.
Ankara: Pegem Akademi.
Taber, K. S. (2002). Alternative conceptions in chemistry-prevention, diagnosis and
cure. The Royal Society of Chemistry, Theoretical background, London.
Tretter, R. T. (2005). Godzilla versus scaling laws of physics. The Physics Teacher,
43, 530-532.
Ylmaz, S. (2007). rencilerin fizikteki kavram yanlglarna yardmc olacak
temel benzetmelerin bulunmas. Yaynlanmam Doktora Tezi. Orta Dou
Teknik niversitesi, Fen Bilimleri Enstits, Ankara.
Yip, D. Y. (1998). Identification of misconceptions in naive biology teachers and
remedial strategies for improving biology learning. nternational Journal of
Science Education. 20, 461-477.

Teekkr
Doktora tezi danmanlarmdan Do. Dr. Gltekin Cakmakcya doktora
tezim sresince verdii dntlerden dolay teekkr ederiz.










Sekin Kapucu & Aydodu 258

anakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Education. All rights reserved.
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Eitim Fakltesi. Btn haklar sakldr.
EK-1
UYGULAMA GZLEM FORMU

Sayn Gzlemci,

8.snflarda belgesel kullanmna ynelik derslerde bizzat gzlemci olarak siz de bulundunuz. Deney
grubunda belgesel kullanmna ynelik olarak hazrlanm ders planlar ekte size verilmitir. Ders planlarn
iyice inceleyiniz. Bu lek, deney grubunda belgesellerin kullanld, kontrol grubunda ise belgesellerin
kullanlmadn lmek amacyla hazrlanmtr. lenen derslerle ilgili olarak aadaki tabloyu hem deney
hem de kontrol grubu iin doldurunuz. Aada listelenen durumlarn, uygulayc tarafndan baarl bir
ekilde yerine getirilmesi durumunda 5i, davrann neredeyse hi gzlenememesi durumunda ise 1i ( X )
eklinde iaretleyerek belirtiniz. Bu iki derecelendirme arasndaki durumlar iin de 2, 3, 4 rakamlarn ( X )
eklinde iaretleyerek belirtiniz.

Maddeler Dereceleme
5 4 3 2 1
1 rencileri derse kar gdleme
2 Belgeselleri projektrden gsterme
3 Belgeselleri snfta rencilerin grebilecei bir yere yanstma
4 Belgeselleri rencilerin sessizce izlemesi
5 Belgeselin ilgili olduu konunun ak olmas
6 zletilen belgeselin renci dzeyine uygun olmas
7 Belgesel ile ilgili rencilerin dncelerinin sorulmas
8 Belgeselde geen bilimin doas temalarnn tartlmas
9 rencilerin tartma sorularn yazl olarak cevaplamas
10 rencilere dersin sonunda belgesel ile ilgili zet datlmas
11 Belgeselin kazanmlarla uygunluu
12 Belgeselin ders plan ile uygunluu
13 retmenin ynlendirici ve tartma ac olmas
14 retmen ile rencilerin ilikisi, samimiyet ve sayg asndan derecesi
15 retmenin derse katlmn artrmak iin rencilere ayr ayr soru sormas
16 retmenin sz alp konumak isteyenlere sz hakk vermesi
17 rencilerin derse katlma derecesi
18 Snfn scaklnn dersin ilenmesi iin uygunluk derecesi
19 Snftaki sralarn dzeni, yaps ve saysnn dersin ilenmesi asndan
uygunluu

20 Yan snflardan gelen grltnn ve snfn bulunduu binann evresindeki ses
dzeyinin dersin ilenmesi iin uygunluu

21 Snfn aydnlatlmas ve k miktarnn dersin ilenmesi iin uygunluu
22 Ders gnnn normal bir ders gn olmas
Belgesel kullanmna ynelik ders ka dakika srd?:

Eklemek istedikleriniz:

Pozitif Olanlar:

Negatif Olanlar:

Dier:

You might also like