Tai Cau Truc - Final PDF

CIEM, Trung tm Thng tin T liu
VIN NGHIN CU QUN L KINH T TRUNG NG

TRUNG TM THNG TIN T LIU
-----------------------------------------------------------------------------
TI CU TRC H THNG NGN HNG
MC LC
I. NHNG VN CHUNG V TI CU TRC H THNG NGN
HNG................................................................................................................ 1
1.1.Ti cu trc ngn hng l g?..................................................................... 1
1.2. Cc bin php ti cu trc ngn hng ....................................................... 2
1.3. Vai tr ca ngn hng trung ng i vi qu trnh ti cu trc ngn hng
........................................................................................................................ 6
1.4. Ti cu trc h thng ngn hng v nhng bin ng kinh t v m ......... 8
II. KINH NGHIM QUC T V TI CU TRC H THNG NGN
HNG V BI HC CHO VIT NAM......................................................... 11
2.1. Kinh nghim quc t v ti cu trc h thng ngn hng........................ 11
2.1.1. Kinh nghim ca M........................................................................ 11
2.1.2. Kinh nghim ca Hn Quc ............................................................. 15
2.1.3. Kinh nghim caTrung Quc ........................................................... 18
2.2. Nhng bi hc rt ra cho Vit Nam........................................................ 23
III. TI CU TRC H THNG NGN HNG VIT NAM....................... 24
3.1. Thc trng h thng ngn hng Vit Nam hin nay................................ 25
3.2. Ti cu trc h thng ngn hng Vit Nam hin nay, quan im v gii
php .............................................................................................................. 31
3.2.1.Ti cu trc h thng ngn hng v nhng kh khn t nn kinh t... 31
3.2.2. Quan im v nhng bin php thc hin ti cu trc h thng ngn
hng ca Chnh ph Vit Nam t nm 2011 n nay.................................. 35
3.2.3. Mt s kin ngh i vi qu trnh ti cu trc h thng ngn hng
hin nay ..................................................................................................... 41
TI LIU THAM KHO................................................................................ 44

CIEM,Trung tm Thng tin T liu

1
I. NHNG VN CHUNG V TI CU TRC H THNG
NGN HNG
1.1.Ti cu trc ngn hng l g?
Theo nh ngha ca Ngn hng Th gii (1998), ti cu trc ngn hng
bao gm mt lot cc bin php c phi hp cht ch nhm duy tr h thng
thanh ton quc gia v kh nng tip cn cc dch v tn dng, ng thi x l
cc vn cn tn ti trong h thng ti chnh l nguyn nhn gy ra khng
hong. Mt nh ngha khc, theo Claudia Dziobek v Ceyla Pazarbasioglu (Bi
hc t ti cu trc ngn hng, IMF - 1997) th ti cu trc ngn hng l bin php
hng ti mc tiu nng cao hiu sut hot ng ca ngn hng, bao gm phc
hi kh nng thanh ton v kh nng sinh li, ci thin nng lc hot ng ca
ton h thng ngn hng lm trn trch nhim ca mt trung gian ti chnh v
khi phc lng tin ca cng chng. Theo quan im ny th ti cu trc ngn hng
bao gm ti cu trc ti chnh (financial restructuring), ti cu trc hot ng
(operational restructuring) v gim st an ton. Trong , ti cu trc ti chnh
hng n vic phc hi kh nng thanh khon bng cch ci thin bng cn i
ca cc ngn hng thng qua cc bin php nh tng vn, gim n, hoc nng gi
tr ti sn. Ti cu trc hot ng hng n mc tiu nng mc li nhun bng
cch ch trng hn n chin lc hot ng, ci thin hiu qu v nng lc qun
l v h thng k ton, nng cao nng lc thm nh tn dng. Vic gim st v
cc quy tc an ton c t ra nhm mc tiu ci thin nng lc hot ng ca
ton b h thng ngn hng di vai tr l trung gian ti chnh.
Ti cu trc h thng ngn hng c t ra i vi Vit Nam t
nhng nm cui thp nin 1990 v u nhng nm 2000 khi h thng ngn hng
trong nc bc l r nhng yu im v ri ro mang tnh h thng di tc
ng ca khng hong ti chnh chu . Theo Ng Th Bch Ngc (2007) th
Tt c nhng bin php lin quan n cc mt nh: ti cu trc ti chnh, ti
cu trc t chc, ti cu trc hot ng, a dng ha nghip v ngn hng, sp
nhp, gii th ngn hng, c phn ha NHTM NN nhm mc ch nng cao
nng lc cnh tranh ca ngn hng ni chung u thuc v lnh vc ti c cu
ngn hng. V do , ti c cu ngn hng c th c hiu theo ngha rng
() ni dung ca n gn nh s bao hm tt c cc bin php ti c cu lin
quan n tng ngn hng v lin quan n ton b h thng ngn hng. N c
th bao gm c bin php lin quan n NHTM ring l, nh c phn ha
NHTMNN, sp nhp, mua li cc NHTM, hoc cc bin php mang tnh h
thng khc.
Ti cu trc h thng ngn hng khng phi l mt hot ng mang tnh
nh k. Cc quc gia ch tin hnh ti cu trc khi c nhng vn in hnh
ni ln trong nn kinh t ni chung v trong hot ng ca cc ngn hng

2
thng mi ni ring. Mt s ng c ca vic ti cu trc h thng ngn hng
theo phn tch ca Sameer Goyal (WB - 2011) ch ra nh l:
- Khng hong kinh t;
- N xu gia tng;
- T l an ton vn thp;
- Thc hin chc nng trung gian khng hiu qu;
- Khun kh gim st v qun l yu;
- Thiu nim tin vo h thng ngn hng.
T nhng nh ngha trn, v c bn c th khi qut, ti cu trc ngn
hng l cc bin php nhm khc phc cc khim khuyt ca h thng ngn
hng (m nhng khim khuyt ny c kh nng gy ra mt cuc khng hong
trn ton h thng), nhm mc ch duy tr n nh v hiu qu chc nng trung
gian ti chnh ca h thng ngn hng trong nn kinh t, c bit l chc nng
thanh ton v tn dng, ng thi nng cao hiu qu hot ng ca cc NHTM.
1.2. Cc bin php ti cu trc ngn hng
a) C cu li vn t c ca cc ngn hng
Ngun vn t c (hay cn gi l vn ch s hu) ca cc ngn hng sau
khi trch lp d phng y cho cc khon n v gim gi ti sn l iu khin
Chnh ph quan tm v y l cn c a ra cc bin php c th nh yu cu
cc ngn hng tng vn, cho vay thm hoc yu cu cc ngn hng c mc an
ton vn thc t di mc ti thiu theo lut nh phi sp nhp hoc gii th.
cc quc gia nh M, Chu u v mt s nc pht trin khu vc
Chu , chnh ph u tin thc hin bin php quc hu ha cc ngn hng
bng cch u t vo c phn ca cc ngn hng ny sau bn li cho t nhn
sau khi ngn hng dn i vo n nh. Vi vai tr l c ng chnh s hu
phn ln vn c phn, Chnh ph s yu cu cc ngn hng b quc hu ha
thc hin cc chng trnh ti cu trc ti sn v ngun vn. Mt v d in hnh
l vic Chnh ph Anh mua c phiu ca Royal Bank of Scotland v ngn
hng Lloyds nm 2008, khin cho t l s hu c phn ca Chnh ph tng
ng trong hai ngn hng ny l 67% v 43%. Ti Chu , cc quc gia nh
Indonesia, Hn Quc, Malaysia v Thi Lan cng thc hin bin php ny,
trong tiu biu l s kin Thi Lan mua c phn ca 7 ngn hng thng
mi v 12 cng ty ti chnh vo nm 1998. Khi , Chnh ph Thi Lan buc
cc ngn hng thng mi phi hch ton cc khon d phng n xu vo khon
mc chi ph, t lm gim vn ch s hu. iu ny l c li cho Chnh ph
v khi ch cn mt lng vn nh b sung vo vn iu l cng c th s hu

3
phn ln c phn trong cc ngn hng ny, t d dng can thip iu chnh
hot ng ca cc ngn hng.
Bn cnh gii php quc hu ha cc ngn hng thng mi, Chnh ph
cc nc cng p dng bin php ku gi cc nh u t trong nc v nc
ngoi ti tr tng vn cho cc ngn hng gp kh khn bng cch a ra cc
iu kin c li. Hnh thc ny gi l vn i ng hay thc cht l ng ti tr.
Theo , khi nh u t b vn ti tr cho mt ngn hng gp kh khn th
Chnh ph cng cam kt gp vn vo ngn hng theo mt t l nht nh
di vai tr nh u t th hai ng ti tr. iu ny khng nhng to nim tin
cho nh u t v kh nng vc dy ca ngn hng m cn lm gim lng vn
Chnh ph cn b ra ci thin tnh hnh ti chnh ca ngn hng .
khuyn khch cc nh u t nc ngoi, Chnh ph mt s nc
cng tin hnh nng hn mc s hu nc ngoi ln mt mc cao v trong
mt khong thi gian tng i di. Tip , nhm trnh tnh trng ri ro gia
tng khi b cc c ng nc ngoi chi phi, sau khong thi gian cam kt
ban u, cc nh u t nc ngoi phi bn li c phn ca mnh cho cc nh
u t trong nc gim t l s hu nc ngoi xung mt mc hp l theo
lut nh. M rng hng mc s hu nc ngoi l mt trong nhng gii php
c mt s nc nh Thi Lan, Th Nh K v Brazil p dng thnh cng.
Nm 1998, Chnh ph Brazil nng hn mc s hu nc ngoi t 7% (c
p dng t nm 1994) ln ti 14% tng ngun ti tr vn t c cho cc ngn
hng thng mi trong nc. Mt v d khc, Thi Lan cho php cc nh u t
nc ngoi nm gi c phn chi phi i vi cc ngn hng thng mi trong
nc vi khong thi gian l 10 nm, sau phi bn li c phn cho cc c
ng trong nc gim t l s hu nc ngoi xung hn mc m php lut
quy nh.
b) Mua li, hp nht v sp nhp
Trc khi tin hnh cc hot ng sp nhp, hp nht v mua li, ngn
hng trung ng cc nc thng tin hnh sng lc ra cc ngn hng yu km
bng cch a ra mt khung cc tiu chun phn loi hot ng. Theo , nhng
ngn hng khng p ng cc tiu chun an ton b buc chm dt hot ng
ngn hng c tnh hnh ti chnh tt hn mua li. Vi nhng ngn hng ang
gp kh khn nhng c kh nng phc hi s c yu cu sp nhp, hp nht
vi nhau. Nh , s lng ngn hng sau ti cu trc gim xung nhng quy
m vn, cht lng ti sn, nng lc cnh tranh v kh nng sinh li c ci
thin r rt.
Trong lch s ngnh ngn hng, c nhng v sp nhp ni ting din
ra. u tin l v sp nhp gia hai ngn hng hng u Chu u l ngn hng
ABN AMRO ca H Lan v Barclays PLC ca Anh vo nm 2007, hnh thnh

4
nn tp on ngn hng hng u th gii tnh theo s vn ha th trng. Tip
sau l v sp nhp ca hai ngn hng M Bank of America v Merrill Lynch
nm 2008, gip Bank of America tr thnh ngn hng ni a s mt ti M nu
xt theo tiu ch tin gi v lng vn ha th trng. Bn cnh , khng th
khng k n v sp nhp ca UFJ Holding vi Mitsubishi Tokyo Financial
Group vo nm 2006 hnh thnh Mitsubishi UFJ Financial Group hng mnh
nht th gii, vt qua Citigroup v gi tr ti sn...Trong bi cnh khng hong,
vic tin hnh mua li, hp nht v sp nhp khng n gin ch l cc hot ng
mang tnh cht t nguyn ca cc ngn hng tham gia m cn l cc bin php ti
cu trc ngn hng ph bin c tin hnh ti nhiu quc gia trn th gii,
xut pht t ch ch quan ca chnh ph nhm gii cu cc ngn hng yu km
cu h thng ngn hng khi v. V d nh thng 7 nm 1998, chnh ph
Hn Quc buc 5 ngn c t l an ton vn ti thiu di 8% phi hp nht v
sp nhp li vi nhau m bo t c mc an ton vn ti thiu.
c) Gii quyt vn n xu
Khi n xu tng lin tc mt cch c h thng, Chnh ph cc nc u
n lc ht sc gim t l ny xung mc an ton mt cch nhanh nht. Mi
quc gia c mt cch x l khc nhau, trong thng gp nht l nng mc
yu cu v d phng ri ro, sit cht cc quy nh v phn loi n v trch lp d
phng, i km vi vic kim tra, gim st st sao vic thc hin. c bit, ti
mt s nc, Chnh ph cho php cc ngn hng c t l n xu cao tch bit
hot ng thnh 2 nhm: nhm hot ng tt (ngn hng tt good bank) v
nhm cc khon n di chun (ngn hng xu bad bank). Mc ch ca
vic lm ny l ngn hng xu s tp trung vo gii quyt cc khon n xu
ban lnh o ngn hng c iu kin tp trung pht trin nhng hot ng cho
vay mi c hiu qu ca ngn hng tt.
Mt m hnh gii quyt n xu khc cng c p dng thnh cng ti
nhiu nc, l thnh lp Cng ty Qun l N v Ti sn. V d, trong chng
trnh Ti c cu Ngn hng cui thp nin 90, Chnh ph Thi Lan thnh lp
Cng ty qun l N v Ti sn (AMC). Hn Quc thnh lp cc Cng ty Qun
l Ti sn (vit tt l KAMCO) mua li cc khon n xu t cc t chc tn
dng c k hoch sp nhp hoc hp nht. Cc cng ty qun l n v ti sn xu
khng ch gip tng tnh chuyn nghip trong kh nng x l n m cn gip h
thng ngn hng hot ng n nh tr li do vic mua li n xu s to iu
kin phc hi kh nng cho vay ca cc ngn hng. Ngoi ra, v mt kinh t, cc
AMC cn gip tn thu gi tr ca cc ti sn xu, b p phn no chi ph b ra
trong tin trnh ti cu trc bng cch cu trc li cc khon n v bn li cho
cc nh u t chuyn nghip khc (v d nh qu u t, qu hu tr) em
li li nhun.

5
Cui cng, sau khi h thng ngn hng hot ng lnh mnh tr li nh
gii quyt c n xu, vic ti cu trc doanh nghip l iu khng th b qua.
Ti cu trc doanh nghip l bin php gc r gip lm gim trit n xu cho
ngn hng. Cc tp on kinh t ln phi cam kt vi Chnh ph v vic ng ca
cc chi nhnh yu km, cng vi cc cng ty, doanh nghip khc thc hin ti c
cu kinh doanh vi vic tp trung vo nhng ngnh ngh kinh doanh chnh, xa
b bo lnh gia cc n v thnh vin v duy tr mt c cu vn bn vng.
d) Ci thin lng tin vo h thng ngn hng
khi phc li lng tin ca dn chng i vi h thng ngn hng th
bn thn cc ngn hng phi th hin quyt tm thc hin mt k hoch ti cu
trc trit m u tin l minh bch ha thng tin. C ng hay ngi gi tin
c quyn c cung cp cc thng tin y v chnh xc v hot ng iu
hnh hay tnh hnh ti chnh ca ngn hng, bao gm n xu, cc giao dch
ngoi bng, cc chng khon phi sinh hay thm ch l cc thng tin c bit
nh thua l do kin tng, v y l mt yu cu bt buc phi c thc hin.
Thm vo , Chnh ph c th xem xt vic tng cng bo v ngi gi tin
bng cch gia tng hn mc bo him tin gi. L thnh vin ca mng an ton
ti chnh quc gia, t chc Bo him tin gi ng vai tr quan trng trong vic
ngn nga v qun l khng hong. C th, trong mng an ton ti chnh, t
chc Bo him tin gi c chc nng cng c nim tin ca ngi gi tin vi
vai tr gim st, cnh bo sm, x l ngn hng gp vn mt cch m thm
gp phn m bo an ton h thng.
e) Ci thin hnh lang php l v xy dng tiu chun ngn hng
hin i
Vic tin hnh cc hot ng ci t h thng ngn hng cn c t
trong mt khun kh php l vng chc, do , tt c cc nc trn th gii khi
tin hnh ti cu trc h thng ngn hng u tin hnh r sot li cc vn bn
php lut, xy dng cc phng n can thip ca Chnh ph v Ngn hng trung
ng (NHTW) trong cc tnh hung khc nhau, m bo rng chng khng
vi phm cc lut l ban hnh trc y. Vic ny rt quan trng bi n cho
thy hnh vi can thip ca Chnh ph v NHTW l khch quan, bnh ng v
minh bch, v li ch chung ca nn kinh t ch khng phi v mt ng c no
khc. Cn c vo cc vn bn php l , Chnh ph v NHTW s cn phi xy
dng mt quy trnh, vi nhng tiu ch r rng ngay t u v mc can thip
ca Nh nc cho tng trng hp c th. Hn na, Chnh ph v NHTW cn
xy dng cc tiu ch v mt ngn hng hot ng hiu qu v pht trin bn
vng hng ti thng l tt nht nh: vn iu l thc ti thiu; iu kin cn v
thnh lp ngn hng; phm vi v lnh vc kinh doanh ng vi qui m; h
tng cng ngh ti thiu phi c; vic phn loi n theo thi gian v cht lng

6
n; tiu ch v nng lc hot ng; nng lc cnh tranh; vn minh bch thng
tin v k lut th trng iu ny s to c s thc y cc ngn hng hot
ng hiu qu v ngy cng cnh tranh lnh mnh hn.
1.3. Vai tr ca ngn hng trung ng i vi qu trnh ti cu trc
ngn hng
Ngn hng trung ng vi v tr l c quan qun l ca cc ngn hng
thng mi, chu trch nhim m bo an ton hot ng cho ton b h thng
ngn hng s khng th ng ngoi tin trnh ti cu trc. C th ch ra 5 vai tr
quan trng nht ca ngn hng trung ng khi tham gia vo qu trnh ti cu
trc h thng ngn hng:
- Gii quyt vn thanh khon
Trong thi gian din ra ti cu trc, vic th trng ti chnh tr nn bt
n l kh trnh khi. Ri ro tn dng lc ny l rt cao v cc thnh vin th
trng suy gim lng tin vo i tc. Do , vai tr ca ngn hng trung ng
vi t cch l ngi cho vay cui cng cn phi gii quyt tt vn thanh
khon to dng li nim tin khi cc ngn hng hay t chc cho vay ln nhau
v m bo tnh n nh ca th trng ti chnh. Ti mt s quc gia, ngn hng
trung ng s bo lnh cho cc khon vay trn th trng lin ngn hng mt
cch cng khai v tnh ph bo lnh (thng thng l rt cao) h tr thanh
khon cho cc ngn hng ang gp kh khn v lung tin. D nhin nhng
khon h tr thanh khon ca NHTW ch l ngn hn v iu quan trng nht l
s ht r thanh khon khng c c tc ng ln ngn sch quc gia.
Ngoi ra, ngn hng trung ng cng c th cho cc ngn hng thng
mi vay vi iu kin cc khon vay ny c m bo bng cc tri phiu tt.
V d, mt ngn hng thng mi c th sng lc trong danh mc ti sn ca
mnh nhng khon cho vay lnh mnh v gi li thnh cc tri phiu c bo
m. Ngn hng trung ng s mua li cc tri phiu ny vi iu kin tri
phiu c bo m bng dng tin t cc khon cho vay tt kia, v ch mua vi
gi chit khu. Nh , ngn hng thng mi s c b sung thm vn hot
ng, m bo cho thanh khon.
- Trung gian gia cc ngn hng thng mi
Nh bit, cc hnh thc nh mua li, hp nht hay sp nhp l nhng
bin php rt ph bin ngn chn mt cuc khng hong ngn hng v c
p dng ti rt nhiu quc gia. Tuy nhin, trn thc t, cc ngn hng thng
mi thng khng ch ng sp nhp ngay c khi tnh hnh tr nn cc k
kh khn do vic iu phi li ch gia cc bn tham gia l rt phc tp. Chnh
v vy, ngn hng trung ng phi ng vai tr l c quan trung gian, l cu ni
cho vic m phn ti cu trc gia cc bn c lin quan.

7
- Ci thin cc quy nh php lut c lin quan
Trong qu trnh ti cu trc, c rt nhiu vn mi pht sinh t thc
tin, thm ch l nhng vn cha tng xy ra trong lch s m php lut hin
hnh cha bao qut ht. c th h tr c lc cho cc ngn hng nng cao
hiu qu hot ng ca mnh trong giai on pht trin mi i hi ngn hng
trung ng phi xy dng cc vn bn php lut trong quyn hn ca mnh v
tham mu cho chnh ph ci thin cc quy nh php lut c lin quan.
Nht Bn, cui thng 8 nm 1998, to khun kh php l vng chc cho tin
trnh ti cu trc, Chnh ph Nht thng qua Lut khi phc h thng ngn
hng Nht Bn nhm gii quyt cc khon n khng l. Ni dung Lut xoay
quanh cc kha cnh pht sinh trong giai on pht trin kinh t c bit ca
quc gia ny, bao gm: Lp mt y ban khi phc ti chnh ra phng n gii
quyt cc ngn hng thua l b ph sn.
- Xy dng mi trng v m n nh
Cc bin php ti cu trc hp l l iu kin cn, mi trng v m n
nh l iu kin qu trnh ti cu trc c th din ra thun li. Ngn hng
trung ng c trch nhim n nh tin t ngn hng v doanh nghip xy
dng nhng k hoch, chin lc pht trin trong tng lai mt cch chnh xc,
cc mi quan h kinh t trn th trng khng b mo m. V d, nu tnh trng
lm pht trong nc bin ng tng khng kim sot c, li sut trn th
trng cng tng cao tng ng s lm cho cc doanh nghip hn ch u t,
hoc mo him u t vo nhng lnh vc ri ro, kh nng tr c n cho ngn
hng l rt thp. Kt qu l, n xu ca ngn hng li tip tc tng ln, cn tr
khng nh n qu trnh ti cu trc.
- Ci thin lng tin ca cc nh u t nc ngoi
Khi ngun lc trong nc l khng ti tr cho qu trnh ti cu trc,
cc nh u t nc ngoi l mc tiu c chnh ph cc nc hng n
b p cho cc ngun vn thiu ht. Mt khc, ti cu trc ngn hng chc chn
khng trnh khi nhng xo trn trong nc t dn n nhng quan ngi ca
cc nh u t nc ngoi v trin vng n nh, pht trin ca quc gia . Do
vy, vic ci thin lng tin ca cc nh u t nc ngoi h c th yn tm
u t vo cc ngn hng thng mi trong nc l iu v cng quan trng,
c bit l i vi cc quc gia c ngun ngn qu hn hp. V d nh Hn
Quc, ngn hng trung ng nc ny tch cc tham gia vo cc din n
quc t nh BIS ( Bank for International Settlement), SEACEN ( South East
Asian Central Banks), EMEAP (Executivesmeeting of East Asia and Pacific
Central Banks) trao i, tho lun vi thng c ca ngn hng trung ng
cc nc khc ci thin lng tin ca cc nh u t nc ngoi.

8
Mt trong nhng nhn t quyt nh s thnh cng ca tin trnh ti cu
trc l vic xc nh r vai tr ca ngn hng trung ng. Tuy nhin, bn cnh
nhng quan im cho rng NHTW c vai tr c bit quan trng trong qu trnh
ti cu trc h thng ngn hng nh ch ra trn th cng c nhng quan
im cho rng ngn hng trung ng ch nn ng vai tr h tr m khng nn
lnh o trc tip cng cuc ti cu trc. Bi v, khi ngn hng trung ng l c
quan ch qun, s d b li ko vo vic ti tr cho cc bin php ti cu trc,
vt qu cc ngun lc ca mnh, v c nhng hnh ng mu thun vi nhim
v c bn ca ngn hng trung ng l qun l tin t. V vy chnh ph nhiu
nc thnh lp mt c quan ch qun ring bit thc hin v gim st qu
trnh ti cu trc.
Theo mt cuc kho st ca IMF vo nm 1997, cc quc gia c qu trnh
ti cu trc din ra chm u ph thuc qu mc vo ngn hng trung ng, coi
c quan ny nh c quan ch qun trong tin trnh ti cu trc, bn cnh m
nhn thm nhim v cung ng thanh khon tc thi cho cc ngn hng cng nh
ti tr cho cc ngn hng trong trung hn. Cc quc gia c tin trnh ti cu trc
mc trung bnh t da vo ngn hng trung ng, v ch mt phn nm trong
s cc quc gia t tc ti cu trc nhanh nht v hiu qu nht coi ngn hng
trung ng l c quan ch qun ca qu trnh ti cu trc.
Tuy nhin, cc quc gia thuc nhm kho st th ba (nhm cc quc gia
c qu trnh ti cu trc nhanh v hiu qu nht), ngay c khi c mt c quan
ch qun ring bit m nhn trch nhim thc thi ti cu trc th ngn hng
trung ng vn phi sn sng cung cp thanh khon cho cc ngn hng c kh
nng tn ti. Nhiu quc gia ct gim tm thi hoc lu di d tr bt buc,
s dng rng ri cc phng tin chit khu hoc cc khon cho vay ngn hn
cung cp thanh khon. Mc d vy, nghin cu ny cng ch ra rng ti u
nht vn l gim thiu ti a s ph thuc ca cc ngn hng vo vic h tr
thanh khon trong thi gian di. Rt t quc gia trong cuc kho st khng h tr
thanh khon trong ngn hn cho cc ngn hng, nhng nhng quc gia thnh
cng nht hn ch ti a vic ti tr ca ngn hng trung ng v trnh tnh
trng ngn hng trung ng cho cc ngn hng thng mi mt kh nng
thanh khon vay.Trn thc t, trong a s trng hp, chnh ph cc nc vn
thc hin h tr cho cc ngn hng mt kh nng thanh ton thng qua tri
phiu v cc cng c ti chnh khc, nhng iu ny khng phi lc no cng
thnh cng.
1.4. Ti cu trc h thng ngn hng v nhng bin ng kinh t v m
Tc ng ca ti cu trc h thng ngn hng i vi kinh t v m
Thng 12 nm 1997, IMF tin hnh mt cuc nghin cu trn 24 quc
gia i din cho cc khu vc trn ton th gii bao gm cc nc bt u thc

9
hin ti cu trc vo thp nin 80 v nhng nm u thp nin 90
1
v cc iu
kin kinh t v m xoay quanh 3 yu t chnh l tng trng trng GDP, lm
pht v cn cn ti kha trong thi k ti cu trc h thng ngn hng ti cc
quc gia ny. Kt qu nghin cu cho thy, trong thi k ti cu trc din ra,
kinh t v m mi quc gia u c nhng bin ng nht nh nhng khng c
mt xu hng chung ni bt no ngoi vic t l lm pht gim i hu ht cc
nc trong v sau giai on thc hin ti cu trc. mt s nc, c ba yu t
tng trng GDP, lm pht v cn cn ti kha bin ng trong sut thi k ti
cu trc theo hnh ch U. iu kin kinh t v m ca cc nc ny xu i vi
mt tc chm trong 4 nm trc ti cu trc, sau ti t i mt cch ng
k vo thi k u ti cu trc ri hi phc trong nhng nm tip theo. in
hnh ca xu hng ny l Thy in. Mt s nc khc li c cc iu kin
kinh t v m trong nc c ci thin u n v n nh vi mt tc chm
hn nh cc chnh sch n nh kinh t ni chung v cc bin php n nh h
thng ngn hng ni ring. V d nh Peru, trong thi k trc ti cu trc tc
tng trng GDP trung bnh ca nc ny l -5% v 4 nm sau ti cu trc
tc tng trng GDP tng ln t trung bnh 7%. T l lm pht gim
xung t mc gn 4000% xung cn 23% cng thi k, trong khi thm ht ti
kha gim t -5% GDP xung cn -2%. Mt s nc khc th li c cc ch s
kinh t v m gim u n vi mt tc chm bao gm c tc tng trng
kinh t, in hnh l Gana. T l tng trng GDP thc t ca Gana gim
xung t trung bnh 5% xung 4% trong sut 9 nm trc v sau khi ti cu trc
h thng ngn hng, tuy nhin t l lm pht cng gim xung t trung bnh
30% xung cn 22% v thm ht ti kha tng t 3% ln gn 5% GDP.
Nh vy, cha c nhng bng chng xc ng v r rng cho mi quan h
gia ti cu trc h thng ngn hng v nhng bin ng kinh t v m. Tuy
nhin, xu hng t l lm pht gim i c ghi nhn hu ht cc nc
trong v sau giai on thc hin ti cu trc. C rt nhiu gi thuyt c t ra
gii thch cho hin tng ny. Nguyn nhn u tin c th l do ti cu trc
ngn hng ci thin v c bn cht lng ca h thng tin t, c bit l
nng cao nim tin ca nn kinh t v t to ra nhng tc ng ng k i
vi mc k vng lm pht. Nguyn nhn th hai c th n t c sc tng cu,
khi m gi tr ti sn suy gim cng vi cuc khng hong ngn hng lm suy
gim nghim trng cu trong nc. Pht hin ny c th lm gim ng k
nhng quan ngi v vic lm pht c th tc ng xu n hot ng bm thanh
khon ngn hn ca ngn hng trung ng trong khi h tr ci t ngn hng hay
cc iu kin tin t tht cht trong qu trnh ti cu trc.

1
Giai on kho st bao gm 4 nm trc v 4 nm sau khi bt u thc hin ti cu trc ngn hng (tng thi
gian kho st l 9 nm)

10
Mt tc ng khc na ca ti cu trc h thng ngn hng l nh hng
i vi cn cn ti kha. Mc d khng c nhng xu hng bin ng thng
nht v cn cn ti kha cc nc trong thi k ti cu trc nhng theo nhng
con s thng k cho thy th chi ph cho qu trnh ti cu trc cc nc l rt
ng k. Theo nghin cu ca Paul M. Dickie
2
, chi ph ny c th ln n 20
50% GDP nh mt s quc gia Hn Quc ( 20%GDP), Thi Lan (hn 30%
GDP), v Indonesia (hn 50% GDP). Trong , mt phn khng nh l c ti
tr t ngn sch. Theo mt nghin cu ca IMF, chi ph cho ti cu trc ch tnh
n cc chi ph ti kha m khng bao gm cc chi ph ca khu vc t nhn
mt s nc c th ln ti 33% GDP (Chile) hay thm ch l 45%GDP
(Kuwait). Cng theo phn tch ca IMF, mc chi ph cao hay thp ph thuc rt
ln vo 2 yu t: mc nghim trng ca vn (c tnh bng t l n di
chun trn tng d n) v tm quan trng ca h thng ngn hng di vai tr l
trung gian tn dng. Ngoi ra, s phn ng kp thi trc cc bin ng xu
cng l mt yu t gip lm gim chi ph ti cu trc. Thc t cho thy, cc
quc gia hnh ng nhanh chng thng c chi ph ti kha thp hn cc
quc gia khc.
Tc ng ca kinh t v m ln qu trnh ti cu trc h thng ngn hng
Theo quan im ca nhiu nh nghin cu, mi trng kinh t v m tc
ng khng nh ti kt qu ca ti cu trc h thng ngn hng. Nu kinh t v
m n nh s h tr thc y qu trnh ti cu trc din ra nhanh chng, thun
li v ngc li s cn tr lm qu trnh din ra chm hn v thm ch l khng
thnh cng nh mong mun. Tuy nhin, nghin cu thc nghim ca IMF tin
hnh trn 24 nc cho thy cc bin php ti cu trc vn thnh cng ngay c
khi kinh t trong nc tr tr, yu km. Nghin cu cng ch ra vn mu cht
quyt nh thnh cng khng phi l kinh t v m m l hnh ng kp thi ca
chnh ph. Chnh nhng hnh ng nhanh chng, ng lc ca chnh ph
gip san bng tt c nhng cn tr ca qu trnh ti cu trc m khng phi
trng i vo mt s may mn t mt nn kinh t ang i ln hng thnh. Mc
d vy, khng th ph nhn rng cc iu kin kinh t v m thun li phn no
s h tr h thng ngn hng nhanh chng phc hi kh nng cho vay v
nng cao li nhun.

2
Paul M.Dickie, Strengthening East Asian Financial Systems. Asian Studies Institute Working Paper 10

11
II. KINH NGHIM QUC T V TI CU TRC H THNG
NGN HNG V BI HC CHO VIT NAM
2.1. Kinh nghim quc t v ti cu trc h thng ngn hng
2.1.1. Kinh nghim ca M
Cuc khng hong ti chnh kinh t 2008 t M vo tnh hung phi
xem xt li tt c cc chnh sch pht trin ca mnh trong rt nhiu lnh vc
khc nhau, c bit l ci t h thng ti chnh. Nhiu nghin cu ch ra rng,
nguyn nhn chnh dn n cuc khng hong ny l vic M p dng chnh
sch li sut thp trong mt thi gian kh di, cng vi l vic gim bt cc
qui nh trong cc chun mc tn dng v an ton hot ng ngn hng, c
gia tng thm na bi vic chng khon ha cc ti sn th chp, t h
thng ti chnh M vo mt trng thi ri ro trm trng gy ra bi cho vay di
chun lan trn. Bi vy, h thng ngn hng chnh l ni chu nh hng nng
n nht ng thi cng l im bt u khc phc nhng hu qu ca cuc
khng hong ny.
Bng 1: Tng quan cc bin php ti cu trc h thng ngn hng M sau
khng hong 2008
C quan
thc hin
Bin php
- Mua li, sp nhp
3
Cc T chc ti
chnh tn dng - Nng cao t l d phng ri ro
4

- C cu li v gia tng cht lng qun tr ri ro
FED - Duy tr thanh
khon:

- Ci t hot ng
ngn hng:

- H tr v gii
cu cc ngn
hng
H li sut
5

Bm thm vn vo th trng thng
qua cc nghip v th trng m
Xa b m hnh ngn hng u t ring
bit
6

Tng cng thanh tra gim st ngn
hng
Cho vay h tr thanh khon, bo lnh
cho cc t chc c nguy c ph sn
7

3
11/1/2008 Bank of America b ra 4 t USD mua li ngn hng cho vay th chp a c Countrywide Financial;
16/3/2008 Bear Stearms b bn cho JP Morgan Chase vi gi ch 2USD c phiu; 14/9/2008, Bank of America
thu tom Merrill Lynch vi gi 29USD/c phiu; Wells Fargo mua li ton b Wachovia vi gi 15,1 t USD;
4
15/10/2007, Citigroup cng b gim 57% li nhun qu III do cc khon thua l v trch lp d phng ln ti
6,5 t USD;
5
Ngy 17/12/2008, Fed a ra mt quyt nh lch s l gim li sut xung n mc t 0 n 0,25%;
6
9/2008 Fed chp thun cho hai ngn hng Goldman Sachs v Morgan Stanley c chuyn i thnh ngn
hng a nng, nh du s kt thc ca m hnh ngn hng u t
7
Nhm cu AIG khi nguy c ph sn, Fed tuyn b cho AIG vay 85 t USD v nm gi 80% c phn; Ngy
23/11/2008, B ti chnh M, FED, FDIC a ra quyt nh gii cu Citigroup Inc. Chnh ph M s bo
lnh cho cc khon n xu v chng khon tr gi khong 306 t USD ca Citigroup nhm gip n nh bng

12
C quan
thc hin
Bin php
B Ti chnh - H tr v gii
cu cc ngn
hng
+ Cho vay h tr thanh khon, bo lnh cho
cc t chc c nguy c ph sn
6

+ Mua li cc ti sn ti chnh c vn
8

- Gia tng nim
tin vo h thng
Tng hn mc bo him tin gi
Bo m 3 nm cho cc khon n ngn
hng pht hnh n ht ngy 30/6/2009
Thc hin ngoi l v ri ro h thng
- Tham gia x l
cc ngn hng
ph sn v h tr
cc ngn hng c
kh nng ph sn
Tip qun cc ngn hng ph sn v x
l ti sn t cc ngn hng ny theo thm
quyn
H tr vn cho cc ngn hng nu cc
ngn hng ny c cho l s sng st nu
c cho thm thi gian
- Tham gia vo
x l ti sn ti
chnh c vn
m bo cho cc khon vay ca cc nh
u t t nhn h mua li cc khon n
xu
Bo him tin gi
- Thay i ph
ng bo him v
tng thm vn
ngh tng gp i mc ph m cc
ngn hng phi ng vo qu bo him tin
gi
Thay th mc ph ng hng 75 im
trn mi khon n c pht hnh bng
mt h thng ph phn cp theo k hn
Vay t B ti chnh (ti a 500 t USD)
gii quyt cc vn v vn
Cc c quan khc - iu tra cc vi phm trong h thng ti chnh
9

Cc bin php nhm ti cu trc h thng ngn hng M c tin
hnh trn nhiu ni dung bao gm qu trnh t ti cu trc ca cc t chc ti
chnh v qu trnh h tr t chnh ph. Cc d tr lin bang (Fed), B Ti chnh
v C qun bo him tin gi (FDIC) l ba c quan tham gia nhiu nht vo qu
trnh ti cu trc h thng ngn hng, trong , Fed c nhim v ch yu l duy
tr thanh khon trn h thng nhm m bo dng vn vn c lu thng mt
cch tri chy; B Ti chnh tham gia ch yu vo qu trnh x l cc ti sn ti
chnh c vn gip cc ngn hng c cu li bng cn i ti sn thng qua
chng trnh cu tr ti sn c vn ; v FDIC ch yu l x l cc ngn hng
ph sn v c nguy c ph sn. Bn cnh , c th thy r nt s phi hp cht

cn i ti sn v B Ti chnh s b ra 20 t t gi h tr 700 t USD theo d lut gii cu h tr thanh
khon cho Citigroup.
8
Chng trnh TARP
9
Ngy 11/12/2008, v la o 50 t USD ca Bernard Madoff v l; ngy 23/9/2008, Cc iu tra lin bang M
tin hnh iu tra Fannie Mae, Freddie Mac, AIG v Lehman Brothers v nghi ng c gian ln trong cuc khng
hong ti chnh M;

13
ch ca 3 c quan ny trong cc mc tiu chung nh l x l n xu trong h
thng ngn hng.
Chng trnh cu tr ti sn c vn (Troubled Assets Relief Program
TARP) (thc hin theo o lut n nh Kinh t khn cp Emergancy
Economic Stabilization of Act 2008) l mt trong nhng im nhn quan trng
trong tng th cc gii php vt qua khng hong v ti cu trc thng ngn
hng M sau khng hong 2008. y thc cht l chng trnh mua li cc ti
sn ti chnh c mc ri ro cao t cc nh ch ti chnh
10
. Theo , chnh
ph M cho php B Ti chnh s dng ngn sch lin bang mua hoc bo lnh
ti a ti 700 t USD cc ti sn c vn trong h thng cc nh ch ti chnh
ca M vi mc tiu l khi phc tnh thanh khon v n nh ca h thng ti
chnh. K hoch ny c xy dng da trn gi nh cho rng nhng ti sn
ny b bn tho qu mc trong khi ch c mt t l nh trong tng s ti sn th
chp l khng c kh nng tr n. Vic mua ti sn theo Chng trnh TARP
c cho l s khi phc li th trng, nh gi nhng ti sn ny s tng dn
v s c li cho c ngn hng v B Ti chnh (ngc li s gim gi mnh c
th s dn n mt t l v n cao hn nhiu). Bn cnh , nu TARP gip n
nh li t l vn ca cc ngn hng, th v mt l thuyt n s cho php cc
ngn hng tng cng cho vay thay v phi gi tin mt cho nhng khon d
phng ri ro khng lng trc i vi nhng ti sn c vn . Hot ng cho
vay tng ln cng ng ngha vi ni lng tn dng, theo Chnh ph hy
vng khi phc th trng ti chnh v ci thin nim tin ca nh u t.
o lut ny quy nh B trng Ti chnh M phi mua cc ti sn ny
mc gi thp nht m c xc nh l ph hp vi mc ch ca o lut v
m bo gi mua l hp l v phn nh gi tr c bn ca ti sn. B Ti chnh
M cng c quyn bn hoc tham gia vo cc giao dch chng khon, cho vay,
mua bn li, hoc cc giao dch ti chnh khc i vi mi ti sn c vn
c mua theo o lut ny. S tin thu v t cc hot ng trn s c a
vo qu ca B Ti chnh gim n cng. o lut n nh kinh t khn cp
cng cho php y ban Chng khon (SEC) c quyn nh ch hch ton theo gi
th trng i vi bt k loi hay nhm giao dch no nu y ban chng khon
xc nh rng n l cn thit v li ch cng cng v bo v nh u t, c bit
l khi p dng cho mt s chng khon khng c hot ng th trng.

10
Cc ti sn ti chnh c vn bao gm: Nhm th nht l cc khon vay th chp nh hoc thng mi v
bt k loi chng khon, cc ngha v n, hay cc cng c lin quan n cc khon th chp ni trn c pht
hnh trc hoc ng ngy 14/3/2008 , m vic quyt nh mua cc khon ny s thc y s n nh ca th
trng ti chnh; Nhm th hai l bt k cng c ti chnh khc m B trng Ti chnh M sau khi tham vn
vi Ch tch Hi ng Thng c Cc D tr Lin bang, nh gi l cn thit phi mua thc y s n nh
th trng ti chnh, vi iu kin l quyt nh mua ny phi c bo co bng vn bn cho y ban lin quan
ca Quc hi.

14
Tnh n ngy 3/9/2010, B Ti chnh M trin khai chng trnh
TARP thng qua u t qu vn 474,8 t USD ca TARP vo 13 chng trnh
h tr khc nhau. Tuy nhin trn thc t, tnh n ngy 31/3/2011, B trng
Ti chnh M mi thc dng 410,5 t USD vo 12 chng trnh v cn 58,9 t
USD kh dng trong qu. C 143 thnh vin tham gia chng trnh TARP tt
ton ht c n vay c gc ln li, mua li ht c phiu ca mnh v 22 thnh vin
tham gia chng trnh TARP tr c mt phn n gc, c phiu ca mnh
vi tng tr gi thu v cho B Ti chnh l 263,7 t USD. Nh vy, qu vn
TARP cn 211,3 t USD d n (cha c hon tr) v 58,9 t USD trong qu
cha s dng. Ngoi ra, Chnh ph cng thu v c 37 t USD tin li, li
tc v thu nhp khc, bao gm c 8,9 t USD giao dch hp ng bo lnh v c
phiu ang thc hin. Tnh n thi im ny Chnh ph M thu hi 70%
tng s tin cu tr trong tng s tin 410 t USD c gii ngn theo
Chng trnh TARP tr gi 700 t USD.
Bn cnh chng trnh mua li cc ti sn ti chnh c vn , M cng
s dng mt cch kho lo t chc bo him tin gi ca mnh (Tng cng ty
BHTG M - FDIC) gii quyt cc ngn hng v, bo v ngi gi tin,
ngn chn s ly lan ca khng hong
11
. y l giai on m vai tr v quyn
lc ca FDIC c tng ln mc cha tng c. Khi t chc tham gia bo
him tin gi b ph sn, FDIC c ch nh l t chc tip nhn v chu trch
nhim x l ti sn nhm thu hi mt cch nhanh nht vi gi tr ti a cc ti
sn cn li ca t chc . Thm quyn ca FDIC v x l v ngn hng
c nng ln r rt sau khi o lut Dodd-Frank c ban hnh. FDIC c
trao quyn lc rng ri khng ch trong m bo tin gi ngn hng; bo v
ngi gi tin; kim tra v gim st hot ng ca cc t chc ti chnh; trc
tip x l v ngn hng v sp xp cc t mua bn sp nhp m cn c c
chc nng qun l v gii cu khng hong. Ngy 06/03/2009, B Ti chnh
quyt nh cho php FDIC vay ti a ti 500 t USD gii quyt vn v
vn do qu vn ca FDIC gim xung mc thp nht trong vng 25 nm qua.
iu ny cng gip cho FDIC d dng hn trong vic x l cc ngn hng quan
trng trong h thng m khng cn n s cho php ca Quc hi. Kt qu l, t
khi khng hong xut hin n 30/06/2011, 373 ngn hng quy m ln nh

11
Kinh nghim v vai ca ca t chc bo him tin gi trong ti cu trc ngn hng cng c th c thy r
nt Nga. Nm 2008, Nga x l v khong hn 20 ngn hng, chim khong 6,3% tng ti sn ca h
thng ngn hng v 4,6% tng tin gi trong h thng. nh gi ca C quan BHTG ca Nga v kt qu x l
v cho thy l t nm 2008 2011 qu trnh x l, tip nhn cc ngn hng t c kt qu tt. C quan
BHTG Nga h tr x l 23 ngn hng: phc hi 13 ngn hng, 7 ngn hng c sp nhp, 3 ngn hng b rt
giy php ngay sau khi tin gi ca dn c chuyn sang ngn hng khc. Thnh qu c c l nh ngay t
khi mi c thnh lp, C quan BHTG Nga c trao thm quyn trong vic x l ngn hng yu km v
ti cu trc h thng ngn hng. V khi cuc khng hong ti chnh 2007 2009 xut hin th c quan BHTG
Nga tip tc c b sung thm quyn trong nghip v tip nhn x l, t gii quyt hiu qu ngn hng gp
vn ti quc gia ny.

15
v c FDIC x l thnh cng, c bit sau khi c php p dng quy tc
ngoi l v ri ro h thng - k t ngy 10/2008 (nghip v cho php FDIC
khng nht thit phi thc hin chi ph ti thiu
12
- v d nh m bo cho tt c
cc ch n c bo v trc ri ro mang tnh h thng thay v ch m bo cho
tin gi c bo him). Nh vy, trong giai on khng hong, FDIC chng
minh c vai tr thc tin trong x l ngn hng v mt cch nhanh, m
thm m khng gy ra cc hin tng hong lon. Vic chnh ph M gia tng
thm thm quyn cho FDIC sau giai on khng hong khng nh vai tr
ch ng ca FDIC trong h thng an ton ti chnh v l thnh phn khng th
thiu trong vic thc hin cc bin php ca Chnh ph M qun l v ngn
nga khng hong trong h thng ti chnh.
Biu 1: S lng ngn hng v v chi ph x l v ca FDIC

Ngun: Role of Deposit Insurance Schemes in the Financial Safety Net, Fred Carns, 2011
2.1.2. Kinh nghim ca Hn Quc
Mc d cuc khng hong ti chnh ngn hng Hn Quc b ly lan t
cuc khng hong ti chnh Chu 1997, tuy nhin, cc nh hoch nh chnh
sch Hn Quc u nhn nh nguyn nhn ch yu bt ngun t vic u t
trn lan v vay n qu mc ca cc tp on kinh t cng nh quy nh an ton
hot ng ngn hng lng lo, qun tr ri ro yu km v thiu s minh bch
trong cng tc ti chnh ca h thng cc t chc tn dng. Do , Chnh ph
Hn Quc thc hin mt k hoch kinh t tng th trong tp trung vo n
nh kinh t v m v ti cu trc h thng ngn hng, doanh nghip v th
trng lao ng. Ti cu trc h thng ngn hng l mt trong nhng mc tiu
u tin hng u ca Hn Quc trong giai on ny.

12
Theo quy inh ca lut BHTG M, FDIC phi gii quyt cc cuc v ngn hng theo nguyn tc m bo
chi ph mc thp nht

16
c th tin hnh ti cu trc h thng ngn hng mt cch hiu qu,
Chnh ph Hn Quc xy dng mt l trnh th t cc bc nh sau:
- Tin hnh r sot v phn loi ngn hng:
Mt trong nhng vic lm u tin ca Chnh ph Hn Quc l tin hnh
p dng cc tiu chun quc t nh gi tnh hnh ti chnh, cc khon n xu
v tin hnh phn loi cc ngn hng thnh 3 nhm lm c s cho qu trnh hp
nht v sp nhp, bao gm:
+ Nhm cc ngn hng dn u (nhm cc ngn hng ln);
+ Nhm cc ngn hng c trung bnh, ch yu tp trung vo hot ng
bn l;
+ Nhm cc ngn hng nh phc v cho cc vng a phng c bit.
Mc tiu chnh ca vic phn loi ny l nhm: Th nht, to ra cc ngn
hng ln sau khi hp nht v sp nhp c nng lc v ti chnh c th cnh
tranh hiu qu i vi cc ngn hng nc ngoi cng nh nng cao hiu qu
kinh doanh ca cc ngn hng ny; Th hai, thu hp phm vi hot ng ca cc
ngn hng c quy m va, tp trung vo pht trin cc hot ng kinh doanh
chnh; Th ba, cc ngn hng nh nhng hot ng an ton v hiu qu, ch
phc v cho cc vng a phng c bit.
- Gii quyt n xu ngn hng:
Sau khi tin hnh nh gi v phn loi n xu, c th gii quyt c
cc khon n xu ca cc ngn hng, Chnh ph Hn Quc thnh lp cc
Cng ty qun l n xu Hn Quc (vit tt l KAMCO) mua li cc khon n
xu t cc TCTD c k hoch sp nhp v hp nht. Trong nm 1997, Chnh
ph Hn Quc cp 64 nghn t won, tng ng 15% GDP, thc hin ti
cu trc h thng ngn hng, trong 31,5 nghn t won (chim 49,2%) c
dnh cho mua cc khon n xu ca h thng ngn hng. Tnh n cui thng
3/1999, KAMCO b ra 20 nghn t won mua cc khon n xu tr gi 44
nghn t won ca cc ngn hng.
Bng 2: K hoch mua n xu v qu hn ca KAMCO
n v: Nghn t won
T 11/98-9/98 T 10/98-3/99 T 4/99 Tng
Tr gi cc khon n
xu (NPLs)
39 5 32-42 76-86
Tr gi mua
(Purchase price)
17,8 2,2 12,5 32,5
Ngun: BIS (1999).
- Hp nht, sp nhp v m rng hnh thc s hu:

17
Sau khi nh gi c mc vn thc c ca cc NHTM (sau khi tin hnh
b p cc khon thit hi v n xu v d phng), Chnh ph Hn Quc tin
hnh cc bc i mnh m khuyn khch trn c s t nguyn hoc buc cc
NHTM phi sp nhp li vi nhau, hoc tng vn m bo mc vn ti thiu
an ton cho hot ng kinh doanh ngn hng, thm ch rt giy php cng nh
buc phi tuyn b ph sn. Thng 7/1998, Chnh ph Hn Quc buc 5 ngn
hng ng ca do c t l an ton vn ti thiu di 8% v yu cu cc ngn
hng ny phi hp nht v sp nhp li vi nhau m bo t c mc an
ton vn ti thiu; buc 7 ngn hng yu km khc phi a ra l trnh thc hin
ti c cu di s gim st ca NHTW v y ban gim st ti chnh (FSC) nh
tng vn, thay i ban iu hnh ngn hng v gim bt quy m v phm vi
hot ng.
Bn cnh , Chnh ph Hn Quc cng khuyn khch cc NHTM sp
nhp v hp nht li vi nhau tr thnh cc ngn hng hng u c kh nng
cnh tranh hiu qu vi cc ngn hng nc ngoi, c th, vo cui thng
11/2001, hai ngn hng ln ca Hn Quc l Kookmin Bank v Housing
&Commercial Bank t nguyn sp nhp vi nhau tr thnh ngn hng ln
nht Hn Quc. n cui nm 2005, qu trnh ti c cu a tng s ngn
hng Hn Quc t 33 ngn hng vo nm 1997 xung cn 19 ngn hng.
Bng 3: S lng cc NHTM thay i trong giai on 1/1998 9/2005
Ph sn, hp nht v sp nhp
S NHTM tnh
n cui nm
1997
Ph sn hoc
thu giy php
(Exits)
Hp nht v
sp nhp
(Mergers)
S lng cc
NHTM c
thnh lp mi
S lng
NHTM hin
ang hot
ng
33 5 9 0 19
Ngun: BIS, 2005
- Nng cao cht lng thanh tra, gim st v an ton hot ng ngn
hng:
Song song vi hot ng mua bn, sp nhp cc TCTD, Chnh ph Hn
Quc cn tp trung vo nng cao cht lng hot ng ca cc c quan thanh tra
gim st ngn hng cng nh ban hnh cc quy nh v an ton hot ng ngn
hng ph hp vi thng l quc t. Nhiu vn bn quy phm php lut lin quan
an ton hot ng ngn hng cng c iu chnh, sa i m bo h
thng ngn hng hot ng n nh v an ton trong tng lai.
- Tng cng s tham gia ca t chc bo him tin gi vo ti cu trc
h thng ngn hng thng qua mt nn tng php l minh bch.
Lut Bo v ngi gi tin ban hnh nm 1995 l tin cho vic thnh
lp Cng ty bo him tin gi (KDIC), v quy nh r rng chc nng, nhim
v, c ch hot ng ca t chc BHTG ti Hn Quc. Lut Bo v ngi gi

18
tin quy nh r mc tiu hot ng ca KDIC l bo v tin gi ca ngi gi
tin v duy tr n nh ti chnh ti Hn Quc, vi cc chc nng chnh gm: (i)
qun l qu BHTG; (ii) gim st ri ro; (iii) x l v; (iv) thu hi n; v (v)
iu tra. C s php l y v n nh, tng xng vi lut iu chnh cc
lnh vc khc trong hot ng ti chnh gip cho KDIC c v th c lp
tng i v ch ng trong phi hp vi cc c quan khc trong mng an ton
ti chnh x l v ngn hng v khng hong ti chnh mt cch hiu qu,
gp phn khi phc n nh h thng ti chnh ngn hng v n nh kinh t v
m ti Hn Quc. Sau cuc khng hong ti chnh nm 1997, cng ty bo him
tin gi Hn Quc (KDIC) tch cc tham gia vo qu trnh ti cu trc h
thng ti chnh ngn hng. KDIC cung cp h tr ti chnh cho 517 t chc
ti chnh b mt kh nng thanh ton vi s tin ln ti 110,9 nghn t won.
Trong quy trnh x l, KDIC gim thiu ri ro o c bng cch p dng
nguyn tc chi ph ti thiu, nguyn tc chia s thit hi. KDIC cng thc
hin iu tra v truy cu trch nhim php l i vi c nhn, t chc gy ra
v ti cc t chc ti chnh. Nh , cng tc qun tr doanh nghip ti cc t
chc ti chnh c ci thin r rt, h thng ti chnh ngn hng khi phc
v hot ng n nh, hiu qu hn.
Bng 4: Tng qut cc bin php ti cu trc h thng
ngn hng Hn Quc
C quan thc
hin
Bin php
NHTW Hn
Quc
R sot v phn loi ngn
hng
p dng cc tiu chun quc t
nh gi tnh hnh cc ngn hng v
phn loi theo cc nhm thch hp
KAMCO X l n xu
NHTW, TCTD Hp nht st nhp v m
rng hnh thc s hu

NHTW Nng cao cht lng
thanh tra gim st

Bo him tin
gi
Cung cp h tr ti chnh
cho cc ngn hng mt kh
nng thanh ton
Thc hin iu tra v truy
cu trch nhim

Ngun: Tng hp ca tc gi
2.1.3. Kinh nghim caTrung Quc
Khng ging nh h thng ti chnh M, trong th trng n v th
trng c phiu ng vai tr quan trng nh cc ngn hng, h thng ti chnh
ca Trung Quc, cho n gn y, hu nh vn c thng tr bi ngnh ngn
hng. Khong 75% vn cung cp cho nn kinh t Trung Quc l thng qua

19
h thng ngn hng, mt con s rt cao khi so snh vi t trng tin gi tit
kim h thng ngn hng ch l 20% cc nc pht trin v khong 50%
nhng nn kinh t mi ni.
Cuc khng hong ti chnh chu 1997 gy ra cc cn chn ng i
vi nn kinh t ton cu v cng l s thc tnh i vi Trung Quc. Mc d
Trung Quc thc t khng chu nhiu nh hng t cuc khng hong ny ch
yu do mc m ca ca nn kinh t vn cn hn ch ti thi im , nhng
gii lnh o theo ch ngha ci cch Trung Quc coi cuc khng hong
ny nh mt c hi to ra s ng thun v chnh tr i vi vic ci cch h
thng ngn hng. Thng 11 nm 1997, Trung Quc triu tp hi ngh ti
chnh quc gia u tin vi ch trng tm l lm th no trnh khi mt
cuc khng hong ti chnh.
Trc khi tin hnh ti cu trc, h thng ngn hng Trung Quc rt tp
trung v phn khc rt r rng gia cc nhm ngn hng c ch s hu khc
nhau. Bn NHTMNN v ba NH Chnh sch ng vai tr ch o. By ngn
hng ny chim ti 2/3 tng tin gi v tng d n ca h thng. Li nhun
thc t ca cc NHTMNN thp hn nhiu so vi mc li nhun chung. Hot
ng ca cc ngn hng km hiu qu ch yu l do vic cp tn dng lng lo.
Kh nng vn nh hn nhiu so vi nhng ti liu cng b chnh thc v gim
trong nhiu nm. Cht lng tn dng rt thp, n xu cao v s liu cng b
c nh gi l thp hn nhiu so vi thc t. Tt c nhng hn ch trn i
hi phi ti cu trc h thng ngn hng cng c v a cc t chc ti chnh
yu km nht thot khi th trng.
Qu trnh ti cu trc h thng ngn hng Trung Quc tp trung ch
yu vo vic ci thin v nng cao cht lng hot ng ca cc NHTMNN,
trong c bit ng ch l vic thnh lp cc Cng ty mua bn n nhm x
l s n xu t cc ngn hng ny. Bi v ngnh ngn hng ca Trung Quc
ng mt vai tr quan trng trong nn kinh t quc gia cng nh trong s phn
b cc ngun vn, nn khi cc khon n xu bt u tch ly trong nhng nm
1990, ngi ta tin rng mc n xu ca cc ngn hng Trung Quc t
n mc nh im, tnh trn tng s vn vay vo cui nhng nm 1990. Tuy
nhin, trong thc t th thiu cc s liu thng k chnh thc chng minh iu
ny. Lardy (1998b) c tnh rng cc khon n xu cng bng 25% tng danh
mc cho vay ca bn ngn hng ln. Liao v Liu (2005) c tnh con s ny t
35% trong nm 1999, tng ng 2,5 nghn t NDT, hoc khong 31% GDP
ca Trung Quc.
Nm 1999, bn cng ty qun l ti sn (AMC) c thnh lp. Vi
ngun vn ban u c cp bi B Ti chnh v ngun vn h tr b sung t
Ngn hng Nhn dn Trung Quc (PBOC), AMC phc v nh cc thc th

20
nhm mc ch c bit l chuyn mua v x l cc khon n xu ca cc
NHTMNN. Trong qu trnh chuyn giao n xu ln u tin vo nm 1999, bn
AMC mua danh mc n xu ca 4 NHTMNN theo ng mnh gi. Tuy
nhin, nhng ti sn ny s mt mt phn ng k gi tr nu nh gi li theo
gi th trng, nh vy cc AMC b ph sn v k thut k t ngy h c
thnh lp. Ngun vn hot ng ca cc AMC c hnh thnh t cc ngun
nh: vn cp ban u t B Ti chnh, i vay t Ngn hng Nhn dn Trung
Quc v pht hnh tri phiu AMC. Ngoi ra, nhng tri phiu khng th
chuyn nhng do cc AMC pht hnh (c bo m hon ton bi Kho bc)
cng c bn cho cc ngn hng thng mi. Kt qu l, cc ti sn xu trn
s sch ti chnh ca 4 NHTMNN c hon i bng cc tri phiu an ton
do Chnh ph bo m. Tng ti sn v cc khon n ca h khng thay i.
Tuy nhin Ma (2002) c tnh rng ngoi 1,4 nghn t NDT n xu c
chuyn giao cho bn AMC, bn ngn hng ln vn nm gi 2 nghn t NDT n
xu trong danh mc ca h. Ngoi ra, v cc AMC ch quan tm n cc khon
n xu c hnh thnh do "cc l do lch s"; do bt k khon vay pht sinh
sau nm 1999 hay khng phi l nhng khon vay do Chnh ph ch o s c
loi tr khi vic chuyn giao. Kt qu l, cc khon n xu c chuyn giao
t bn ngn hng ln n cc AMC ch chim mt phn trong tng s ti sn
xu ca ca ngn hng.
Sau nhng n lc ln ci cch v ti c cu vn cc ngn hng thng
mi, c cc khon n xu v t l n xu ca cc ngn hng Trung Quc
gim xung trong vi nm. Theo thng k t CBRC, t l n xu ti cc ngn
hng thng mi Trung Quc tnh n qu 2 nm 2008 l 5,58% (t l ny l
13,6% vo cui nm 2004). Tuy nhin, nhng con s trn khng bao gm cc
khon n xu c nm gi bi cc ngn hng pht trin, cc hip hi tn dng,
v cc cng ty qun l ti sn AMC. Mt s cc t chc ny vn cn nm gi
mt lng ln cc khon n xu trong danh mc u t v ang c nhu cu ci
cch cp bch. So vi thnh phn n xu c chuyn giao cho cc AMC nm
1999, thnh phn n xu ca ngnh ngn hng Trung Quc hin nay cng khng
c thay i nhiu.


21
Bng 5: Tng quan cc bin php thc hin ti cu trc h thng ngn
hng Trung Quc sau 1997
C quan
thc hin
Bin php
Ngn hng
Nhn dn
Trung Quc
(PBOC)
ng ca cc t chc
ti chnh va v nh
mt kh nng thanh
ton
Cui nm 1999, 1 NHTM, 4 cng ty u t tn thc b
ph sn, 21 hp tc x tn dng th v 18 hp tc x tn
dng nng thn cng chm dt hot ng trn th
trng. Ngn hng pht trin Hainan tr thnh ngn hng
thng mi u tin b v trong nm 1998. T chc ti
chnh quc t Qung ng l t chc ti chnh u tin
Trung Quc b ph sn. (cc quy nh v ph sn, thanh l
l cha y )
B Ti
chnh,
PBOC
Ti c cu vn cho
cc NHTMNN
Nm 1998, Trung Quc s dng 270 t nhn dn t tri
phiu kho bc do B Ti chnh pht hnh ti c cu vn
cho cc NHTMNNN nhm tng t l an ton vn ti thiu
ln 8%
13
.
AMC X l n xu t cc
NHTMNN
T thng 4/1999, 4 cng ty qun l ti sn c thnh
lp gii quyt cc khon n xu ca 4 NHTM nh nc
bng cch bn ti sn, thu hi tin hoc xa n trong
trng hp khng thu hi.
PBOC,
CBRC
Tng bc hon c
cu cc t chc qun
l v gim st th
trng ti chnh
- Thay i phng thc iu hnh ca NHTW (PBOC)
theo hng kim sot tin t gin tip, xa b k hoch tn
dng quc gia v trao quyn t ch nhiu hn cho cc ngn
hng.
- a ra n bo him tin gi vi mc ch l bo him
tin gi c th gi n nh h thng ti chnh, gim thiu
ri ro o c, gim thiu s la chn i nghch.
- Thnh lp y ban gim st ngn hng CBRC.
Ci cch qun tr v
cu trc s hu
NHTMNN nhm tng
hiu qu hot ng
- Cc bin php chnh bao gm: (i) hot ng theo Lut
Doanh nghip nm 2005, (ii) thnh lp cng ty qun l vn
nh nc ng vai tr s hu cc khon vn nh nc, (iii)
nim yt mt phn vn ca ngn hng trn th trng
chng khon nc ngoi v Trung Quc, (iv) s dng
thnh vin c lp trong hi ng qun tr.
- Ban hnh ch th cm cc quan chc chnh ph gy nh
hng ln cc quyt nh cho vay ca cc ngn hng.
- Tin hnh cc t pht hnh c phiu ca cc NHTMNN
trn th trng chng khon quc t.
iu chnh h thng
php lut v cc quy
nh ti chnh ngn
hng
14

- Sa i Lut ngn hng Nhn dn Trung Quc v Lut
ngn hng thng mi Trung Quc.
- Thng qua Lut qun l gim st ngn hng Trung Quc.
- Tng bc m ca i vi cc t chc nc ngoi.

13
NHTM CP v cc t chc tn dng hp tc th khng nhn c ngun ti tr ny m phi t tng vn da
trn s bm vn ca cc c ng hoc t li nhun gi li. Tuy nhin, iu ny kh c th thc hin nhanh
chng bi vn ca h khng c tng trong mt thi gian di, trong khi tn tht v n xu li c tch ly li.
14
Theo nh gi ca Ngn hng th gii (Bottelier,2006), h thng php lut v cc quy nh v ti chnh ngn
hng ca Trung Quc c iu chnh theo tiu chun quc t v nhu cu trong nc. Hng i ng n ny
gip cc NHTM qun tr chuyn nghip hn, trch nhim ch s hu v trch nhim qun l ngn hng
c phn nh r rng.

22
Mt im ng lu l, cc hot ng iu tit v gim st i vi cc
AMC t ra khng hiu qu v nht qun. Khi cc AMC c thnh lp, Ngn
hng Nhn dn Trung Quc, B Ti chnh, v y ban Chng khon Trung Quc
(CSRC) u c ch nh l c quan iu tit. U ban gim st ngn hng
Trung Quc (CBRC) tip nhn mt phn trong nhng trch nhim iu tit
khi c thnh lp nm 2003. Hin nay, CBRC ph trch cc hot ng hng
ngy ca cc AMC, trong khi B Ti chnh xc nh c chp thun mt khon
n xu hay khng. Mt Ban gim st, c ch nh bi Hi ng Nh nc, s
gim st cht lng ti sn ca cc AMC v nh gi vic thc hin nhim v
ca cc lnh o cp cao. CSRC, U ban qun l v gim st cc ti sn nh
nc, Cc Kim ton nh nc, Ngn hng Nhn dn Trung Quc, v B
Thng mi gim st mt s hot ng ca cc AMC trong quyn hn tng
ng ca h. Mt s chc nng iu tit l chng cho nhau. Mt khc, mt s c
quan ny thiu thm quyn php l c th c th l c quan iu tit hiu qu.
Trong thng 6/2005, Cc Kim ton nh nc Trung Quc pht hnh mt
bo co v cc hot ng ca AMC t nm 2000 n nm 2003. Cc kt qu
kim ton cho thy nhiu vn , bao gm gian ln, vi phm cc quy nh, v
cc hot ng khng thch hp c lin quan n 71,5 t NDT gi tr ti sn kh
i (Liu 2005). Cc kt qu kim ton mc no cho thy s thiu
cht ch v bt cp trong iu tit cc AMC.
So snh vi qu trnh ti cu trc h thng ngn hng ca M (sau khng
hong ti chnh 2008) v Hn Quc (sau khng hong ti chnh 1997) gn nh
l cc cuc ti cu trc mang tnh bt buc do tnh ri ro ca h thng c
y ln n mc cao trc tc ng ca khng hong, c th thy qu trnh ti
cu trc t nguyn ca h thng ngn hng Trung Quc l thiu quyt lit v do
hiu qu mang li mc thp hn. Qu trnh ti cu trc tp trung nhiu hn
vo vic ci t v sa cha nhng sai lm bn trong cc NHTMNN v do ,
chuyn hu ht cc gnh nng t cc ngn hng ny (cc ti sn xu) sang gnh
nng ti kha (Khi cc AMC chm dt hot ng, B Ti chnh s thit lp mt
U ban kim ton kim ton gi tr ti sn cc AMC v B Ti chnh v c
bn s l n v chu trch nhim cui cng gii quyt nhng thua l ca cc
AMC). Trong khi cc khon n xu c cc AMC mua li vi nguyn gi tr,
cc ngn hng hu nh khng chu mt khon mt mt no v ti sn, v iu
khng to ra c nhng ng c cho cc ngn hng ny thay i phng
thc qun tr ti sn, ci thin cht lng tn dng, v do , ti sn xu vn tip
tc pht sinh. Vic iu tit chng cho v km hiu qu i vi cc AMC cng
khin cho chi ph ci t khng c hn ch mc thp nht c th. Bn cnh
, cng phi tha nhn rng, mi trng hot ng ca cc ngn hng Trung
Quc c s ci thin ng k trong cng giai on vi c ch iu hnh chnh
sch tin t ngy cng theo nh hng th trng ca PBOC v kh nng

23
qun l gim st ri ro tng bc c nng ln ca CBRC. Tuy nhin, c v
nh s tin b ny xut pht ch yu t vic Trung Quc m ca th trng ti
chnh theo cc cam kt gia nhp WTO nhiu hn l t ti cu trc ca h thng
ngn hng Trung Quc.
2.2. Nhng bi hc rt ra cho Vit Nam
T nhng l lun chung v ti cu trc h thng ngn hng v kinh
nghim thc tin ca mt s nc c th rt ra mt s bi hc kinh nghim cho
Vit Nam nh sau:
Qu trnh ti cu trc cn din ra trong mt thi gian ngn vi tnh quyt
lit v s kin quyt cao trong c h thng. Trong qu trnh ti cu trc, s xo
trn v nhng v trn th trng c th tng ln cao hn mc trm trng thc
t xut pht t nhng yu t tm l v s thiu ht thng tin. Do , thi gian ti
cu trc cng ko di th nhng bin ng trn th trng cng tr nn kh d
on v c th vt ra ngoi kh nng kim sot. Tuy nhin c th rt ngn
thi gian ti cu trc th ng thi i hi s kin quyt trong c h thng, c
bit l t nhng c quan iu hnh cp cao nht.
Cc gii php ti cu trc cn c tin hnh ng b vi s tham gia ca
nhiu c quan qun l khc nhau, trong c bit quan trng l vai tr ca
Ngn hng Trung ng, B ti chnh, C quan bo him tin gi v do vic
thnh lp mt y ban ti cu trc c th iu tit mt cch thng nht cc
hot ng ca cc c quan trn trong sut qu trnh ti cu trc l cn thit nhm
tng cng hiu qu v trnh chng cho. H thng ngn hng khng phi l
mt h thng c lp m ngc li c s lin kt cht ch vi hu ht cc khu
vc ca nn kinh t. M hnh ngn hng a nng cng cho thy s gn kt rt
cht gia ngn hng, chng khon v bo him. V bi vy, ti cu trc h
thng ngn hng cng cn tnh ti nhng tc ng t cc cu phn ca th
trng ti chnh v nn kinh t i vi h thng ngn hng cng nh tc ng t
qu trnh ti cu trc ngn hng i vi cc thc th kinh t . Vai tr ca
NHTW l khng , thm ch nh mt s nghin cu ch ra cn hn ch vai
tr ca NHTW mt mc nht nh trong qu trnh ti cu trc.
Chi ph cho ti cu trc cn c hn ch mc thp nht, c bit l
gnh nng i vi ti kha. thc hin c vic th qu trnh ti cu trc
cng cn c tin hnh theo c ch th trng nhiu hn v hn ch mc
thp cc bin php qun l mnh lnh hnh chnh. Vic nh gi v mua bn cc
ti sn ti chnh c vn t cc ngn hng cn c thc hin theo mc gi th
trng. Bi hc t Trung Quc cho thy vic chuyn giao nguyn gi cc
khon n xu t cc ngn hng sang cc cng ty mua bn n lm tng gnh
nng ti kha m khng c nhiu ngha thc y cc ngn hng gia tng cht
lng tn dng trong tng lai. Ngc li vic mua bn n theo gi th trng

24
ca B Ti chnh M li mang li li ch cho c hai pha. Khuyn khch khu vc
t nhn mua li cc khon n xu t h thng ngn hng cng l mt gii php
gim gnh nng cho ti kha v tng hiu qu trong vic x l n.
Qu trnh ti cu trc cn c s can thip trn c h thng bao gm tt c
cc t chc ti chnh c vn bt k hnh thc s hu v m hnh hot ng.
Nh phn tch trn, mi lin thng trong h thng ngn hng l kh cht
ch. Vic ch tp trung vo ci thin cht lng ca mt nhm ngn hng (nh
l NHTMNN trong trng hp ca Trung Quc) s khng th gii quyt c
cc vn ca c h thng.
Hnh 1: M hnh mng an ton ti chnh quc gia ph bin hin nay

Thit lp mt mang an ton ti chnh vng mnh, c bit l tng cng
vai tr qun l khng hong ca t chc bo him tin gi ngy cng t ra hu
hiu. Mng an ton ti chnh l h thng cc c quan c trch nhim gim st,
duy tr n nh h thng ti chnh, ngn nga khng hong ti cc nc. Theo
thng l quc t, mng an ton ti chnh ca cc nc thng bao gm: B Ti
chnh, Ngn hng Trung ng, C quan gim st ti chnh, T chc Bo him
tin gi v mt s c quan khc. Trong , Bo him tin gi c chc nng m
bo duy tr nim tin ca ngi gi tin vi vai tr gim st, cnh bo sm, x l
ngn hng v, gp phn m bo an ton h thng, qua tch cc v ch
ng tham gia vo vic ngn nga v x l khng hong.
III. TI CU TRC H THNG NGN HNG VIT NAM
T nhng nm 1986 khi bt u thc hin i mi h thng ngn hng t
h thng ngn hng mt cp sang h thng ngn hng hai cp, tnh n nay h
thng ngn hng Vit Nam c nhng bc pht trin vt bc c v quy m
v cht lng. Quy m tng vn v ti sn ca cc ngn hng tng ln gp
B
i

c
h
n
h

Mng an ton ti chnh quc gia
Khung php l vng chc, phn chia chc nng nhim v r rng
v c ch phi hp hiu qu
B
o

h
i
m

t
i
n

g
i

N
g
n

h
n
g

T
r
u
n
g

n
g

C
c

c

q
u
a
n

G
i
m

s
t

k
h
c


25
nhiu ln. Trnh qun tr v hiu qu iu hnh c nng ln hn hn mt
bc v ngy cng gn vi cc thng l quc t. Vi s pht trin nh vy, h
thng ngn hng ng gp mt phn khng nh trong thc y pht trin
kinh t nhanh v n nh.
Hnh 2: Mt s mc quan trng trong lch s pht trin h thng ngn
hng Vit Nam

Tuy nhin, trong qu trnh pht trin , h thng ngn hng Vit Nam
cng tri qua cc giai on cn phi ti cu trc nh mt tt yu i vi mt
h thng ngn hng hu ht cc quc gia do nhng yu km bn trong h
thng v nhng thay i trong mi trng kinh t v m trong nc v quc t.
Tri qua mi mt cuc ti cu trc nh vy l mt c hi h thng ngn hng
trong nc t c mt trnh pht trin cao hn v tin n gn hn vi
trnh pht trin ca h thng ngn hng th gii.
3.1. Thc trng h thng ngn hng Vit Nam hin nay
3.1.1.Cu trc h thng ngn hng ngy cng a dng ha ph hp vi
trnh pht trin kinh t trong nc v xu th hi nhp, m ca th trng
ti chnh. Tuy nhin c cu s hu cho ang hm cha nhng nguy c ri
ro v gim hiu qu hot ng trong h thng ngn hng
Tnh n nay, h thng cc ngn hng Vit Nam bao gm 5 NHTM nh
nc; 37 NHTM c phn; 5 ngn hng lin doanh; 5 ngn hng 100% vn nc
ngoi. C cu s hu, c cu loi hnh hot ng ca h thng ngn hng so vi
thi im nm 2000, n nay c nhiu thay i ph hp vi c ch th trng
v tin trnh hi nhp kinh t quc t. S lng chi nhnh ngn hng nc ngoi
v ngn hng 100% vn nc ngoi tng ln ng k. Nhm cc cng ty ti
chnh v cng ty cho thu ti chnh cng c m rng, phn nh xu hng a
dng ha hot ng ti chnh ngn hng, ng thi p ng nhu cu ti tr vn
cho thnh vin cc tp on kinh t. Mt s NHTMNN c nhng bc tin

26
nht nh trong trong k hoch c phn ha, i u l Vietcombank v
Vietinbank. Cc NHTM CP cng ngy cng thu ht s ch ca cc nh u t
chin lc nc ngoi. n nay c 15 NHTMCP c nh u t chin lc
vi cc t l nm gi c phn khc nhau. ng thi, i tc nc ngoi dng
nh cng l nhn t c tc ng tch cc trong vic pht trin k nng qun
l ri ro, qun l h thng thng tin, pht trin sn phm ngn hng bn l v
dch v, ngun vn ca cc ngn hng ny trong nhng nm gn y.
Tuy nhin, bn cnh nhng bc tin b th cu trc s hu cho ang
ngy cng phc tp ti nhiu ngn hng thng mi. S u t chng cho ln
nhau gia cc ngn hng, s tham gia ca cc tp on kinh t vo h thng
ngn hng ang to ra nguy c xung t li ch trong cng tc iu hnh ca
cc ngn hng ny.
Nm 2010, Vietcombank gp vn vo 5 ngn hng vi t l nm gi
xp x hoc trn mc c ng chi phi bao gm: Eximbank (8,19%), Si Gn
cng thng (5,29%), Ngn hng Qun i (11%), Gia nh
15
(3,83%) v
Phng ng (4,67%). Eximbank cng u t di hn vo 3 ngn hng l Nh
H Ni (0,15%), Gia nh (0,87%), Si Gn Cng thng (0,03%). Cng trong
nm 2010, t l u t di hn ca Vietinbank vo 2 ngn hng Si Gn Cng
Thng v Gia nh ln lt l 11% v 0,69%; Trong nm 2011, ACB quyt
nh duy tr t l c phn mc t 5-11% trong 3 ngn hng l Vit , i ,
v Kin Long vi tng vn u t khong 170 t ng. Vic u t chng cho
gia cc ngn hng hm cha nhng nguy c ri ro cho ton b h thng, cho
th trng vn v cho c nn kinh t. Bi v ngun lc ca cc t chc tn dng
khng c nh gi ng hay ni cch khc l ngun vn u t vo cc ngn
hng tr nn km thc cht v tng vn thc ca c h thng ngn hng l thp
hn nhiu so vi con s bo co. iu ny c th gy nn nhng sai lm trong
d bo v nh gi sai kh nng chu ng ca h thng ngn hng trc
nhng c sc.
Vn s hu cho cng khin cho hot ng ca mt s TCTD b chi
phi bi mt s c ng l doanh nghip, to ra mi quan h thiu minh bch
gia cc TCTD v mt s doanh nghip. Theo bo co ca B Ti chnh gi
n cc i biu quc hi ngy 20/11/2011, tnh n cui nm 2011, cc tp
on, tng cng ty nh nc u t n 10.128 t ng vo lnh vc ngn
hng. Nhiu ngn hng trong mt thi gian di c s dng nh l sn
sau ca doanh nghip, thc hin vic cho vay vo nhng d n u t di hn
dn ti s mt cn i v k hn gia ngun tin huy ng v cho vay. Cng
vi vic thiu minh bch trong cc thng tin ti chnh, c cu s hu b pha

15
Ngn hng Gia nh mi i tn thnh Ngn hng Bn Vit nm 2012.

27
long to bt n v thiu lng tin cho pha i tc ca ngn hng cho d h l
ngi i vay, cho vay hay ngi gi tin.
3.1.2. Quy m vn c ci thin, p ng c tiu chun v an ton
vn theo thng l quc t nhng vn cn mc thp so vi mc trung bnh
ca th gii v khu vc
Quy m v nng lc ti chnh ca ton h thng c cng c v tng
cng. Tng vn iu l ca cc TCTD n cui nm 2010 tng hn 13,7 ln
so vi nm 2001, vi tc tng bnh qun mi nm vo khong l 37%. Vo
nm 2001, khng c mt ngn hng no ngoi quc doanh c vn iu l hn
1000 t ng nhng tnh n thi im cui nm 2009, c 4 ngn hng
thng mi c s vn iu l vt 10.000 t ng (tng ng hn 500 triu
USD), 15 ngn hng c vn iu l t 3.000 t ng (tng ng gn 160
triu USD), s cn li thp nht l 1.000 t ng (tng ng hn 50 triu
USD) v ang tip tc thc hin k hoch tng vn ln 3.000 t ng vo cui
nm 2011.
Tuy nhin, quy m vn ca cc NHTM Vit nam hin nay vn cn rt
nh. Nhng ngn hng c quy m vn ln nht ton h thng nh Agribank,
Vietcombank hay BIDV cng ch c khong trn 800 triu USD, thp xa so vi
nhng ngn hng ln ca mt s quc gia trong khu vc (nh Ngn hng
Bangkok Thi Lan: hn 3000 triu USD, Ngn hng DBS ca Singapore: hn
9000 triu USD, Ngn hng Mandiri ca Indonesia hn 2000 triu USD, Ngn
hng Maybank ca Malaysia: hn 4000 triu USD v Ngn hng Philippines:
hn 900 triu USD). Cng vi , t l an ton vn CAR ca cc ngn hng
Vit Nam (hin nay vo khong 11%) mc d p ng yu cu v an ton
vn ti thiu theo chun mc quc t Basel II (8%), nhng vn thp hn nhiu
nu so snh vi mc bnh qun 13,1% ca cc ngn hng khu vc Chu Thi
Bnh Dng (gm 52 ngn hng thuc 10 nc) v t l 12,3% ca cc ngn
hng ca cc nc ng Nam (gm 14 ngn hng Thi Lan, Indonesia,
Malaysia, Philippines). iu ny gp phn lm gim kh nng chu ng ca
cc ngn hng Vit Nam.
3.1.3. Nng lc qun tr ca cc NHTM c nhng bc pht trin
nhanh tuy nhin vn cn c nhng vn tn ti, hn ch hiu qu hot
ng ca cc ngn hng
Nng lc qun tr iu hnh ca cc NHTM Vit Nam c nng ln
mt bc r rt so vi giai on trc. Nhiu TCTD p dng cc m hnh qun
l hin i (qun l ri ro, qun l tn dng, qun l ti sn n), tin gn hn
n m hnh qun l ca cc ngn hng trn th gii v ph hp hn vi bi
cnh y bin ng ca th trng ti chnh trong v ngoi nc. C cu t
chc ca b my hi ng qun tr, b my iu hnh, cc phng ban cc

28
ngn hng cng c t chc, sp xp li nhm xc nh r trch nhim,
quyn hn cc b phn, cc cp. Hot ng qun tr, iu hnh ca cc TCTD
mang tnh chuyn nghip hn, tip cn vi kin thc qun tr ngn hng tin
tin t hot ng chuyn giao cng ngh. Tuy vy th vic thiu cc thnh vin
c lp trong hi ng qun tr, s hn ch trong trnh ca nhng ngi iu
hnh vn l nhng nhn t hn ch hiu qu qun l ti cc ngn hng ny. S
thiu r rng v minh bch trong mi quan h gia Hi ng qun tr, Ban iu
hnh v Ban kim sot cng cha c c nhng c ch gii quyt trit .
3.1.4. Sn phm dch v ngn hng pht trin nhanh v ngy cng a
dng ha, gia tng kh nng tip cn cc dch v ti chnh trong nn kinh t
Cc sn phm dch v ngn hng bn l, nhiu tin ch c cht lng cao
ra i nh: cho vay mua nh, t , thu nh, cho vay i hc nc ngoi,
cho vay mua t... Mc thm nhp ca ngn hng vo cc tng lp dn c
c ci thin ng k cng vi s pht trin ca dch v ngn hng bn l. S
lng ti khon c nhn m ti cc ngn hng tng nhanh, t 120 nghn ti
khon nm 2000 ln n trn 25 triu ti khon nm 2010. Cc phng tin
thanh ton in t pht trin c bit nhanh chng t nm 2000 n nay, tng
bc thay th cho cc phng tin thanh ton s dng chng t. S lng th
ngn hng trong lu thng gia tng mnh m, nm 2000 mi ch c hn 5.000
th, nm 2001 l gn 15.000 th, cho ti nm 2005, s lng th ln ti 3,5
triu, v ti nm 2010, s lng th pht hnh vo lu thng l hn 21 triu
th. Ngoi cc dch v ngn hng truyn thng, cc dch v khc do ngn hng
thc hin nh t vn ti chnh, mi gii chng khon, s dng cc cng c
phng nga t gicng pht trin kh mnh. S thay i c th hin c v
hnh thc ln ni dung, c v quy m ln cht lng.
Tuy nhin, cng vi s m rng ca cc loi hnh sn phm dch v th
s sai lch trong m rng mng li ngn hng li to ra nhng lc cn rt ln
cho kh nng tip cn cc dch v ti chnh ca cc khu vc dn c. Hu ht
mng li cc chi nhnh, phng giao dch ca cc ngn hng hin ang tp
trung ti cc thnh ph ln, cc khu kinh t pht trin m b qua a bn nng
thn, cc khu vc vng su vng xa. T chin lc pht trin kinh doanh ca
cc ngn hng cng c th thy phn no ging nhau trong nhng i tng
khch hng mc tiu, nhng phn khc th trng hng n. iu ny dn n
mt thc trng va tha va thiu v tt yu pht sinh cc hin tng cnh
tranh khng lnh mnh gia cc ngn hng.
3.1.5. Hiu qu hot ng kinh doanh ca cc ngn hng c ci
thin nhng cha tng xng vi mc m rng ca quy m v cn thp so
vi cc ngn hng trong khu vc

29
Cng vi tc tng trng ca nn kinh t, li nhun h thng ngn
hng Vit Nam lin tc tng. Tnh n cui nm 2009, li nhun ton h thng
ngn hng Vit Nam t 29.241 t VND, tng khong 3,7 ln so vi nm 2005.
Nm 2010, cc ch s ROA v ROE ca ton h thng ln lt l 1,09% v
10,36%. Tuy nhin, nu so snh vi t l ROA v ROE ca h thng ngn hng
mt s nc ng Nam nh Indonesia trung bnh khong 2,9% v 26,1%;
Malaysia trung bnh khong 1,5% v 16,6%; Philipines khong 1,4% v 12,2%
trong cng thi k th c th thy r rng hiu qu hot ng ca cc ngn hng
Vit Nam vn mc thp hn.
Bn cnh thu nhp t li cho vay vn chim mt t trng ln, chim
hn 90% trong tng thu nhp ca cc ngn hng Vit Nam. Trong bi cnh m
cht lng tn dng ngy cng tr nn ng lo ngi, t l n xu tng cao trong
khi li sut c nhiu bin ng, ti c cu u t s c nhng tc ng nht nh
ti hot ng tn dng ca cc ngn hng th vic ph thuc vo ngun thu nhp
t li nhiu nh vy c th lm cho thu nhp ca h thng ngn hng s cn b
nh hng nhiu hn na.
3.1.6. Tng trng tn dng nng gn lin vi t l n xu cao v ko di
dai dng, mt s ngn hng ri vo trng thi kh khn v thanh khon
H thng ngn hng Vit Nam c mc tng trng huy ng v cho vay
cao vo hng nht khu vc. Tng d n tn dng ngn hng t mc 120%
GDP vo nm 2010. Thc t iu ny cha ng yu t km bn vng, c
bit l cht lng cho vay. C s h tng v nng lc qun tr ri ro ca cc
ngn hng khng th theo kp vi doanh s cho vay tng nhanh chng, c bit
cho vay bt ng sn nm 2007 l du hiu cnh bo vi nn kinh t, nh hng
n hiu qu s dng vn.
Trong khi tng trng tin gi nhng nm gn y khng theo kp vi
tng trng tn dng. iu ny khin cho t l tn dng/huy ng ca h thng
ngn hng vt ln trn 100%. Nu tnh c cc khon u t ca cc ngn
hng ngoi cho vay th tng u t ca h thng ngn hng ra nn kinh t
vt qu tng vn huy ng vi t l cao hn na.


30
Bng 6: Mt s ch tiu ti chnh ca h thng ngn hng Vit Nam
n 30/06/2011
T chc tn dng Vn CSH Tng ti sn CAR T l n
xu
Ton ngnh 378.630 4.493.556 11,67% 3,11%
Nhm NHTMNN 107.820 1.727.810 8,68% 3,58%
% Ton ngnh 28,48% 38,45%
Nhm NHTMCP 174.616 2.074.314 13,50% 2,12%
% Ton ngnh 46,12% 46,16%
Nhm NHLD 12.199 51.702 33,55% 3,53%
Nhm NH 100% vn
NNg
17.716 120.630 21,70% 0,86%
Nhm CN NHNNg 47.135 342.731 1,36%
Nhm Cng ty ti chnh 21.316 156.619 15,98% 2,03%
Nhm Cty Cho thu TC -2.174 19.242 -10,92% 45,38%
Ngun: UBGSTCQG tng hp
Theo thng k ca NHNN, n cui thng 12/2010, n xu ca ton
ngnh bao gm c cc TCTD phi ngn hng chim 2,15% so vi tng d n
ton ngnh v hin nay t l ny tng ln mc 3,4%. Tuy nhin, cc con s
ny mi ch c tnh ton da trn c s phn loi tn dng v chun mc k
ton ca Vit Nam, trong khi chun mc ny t kht khe hn so vi chun mc
k ton quc t (IFRS). Hn na, con s bo co ln NHNN cng c th cha
phn nh ht c cht lng tn dng ca h thng hin nay do vic phn loi
n cha ng quy nh ti cc ngn hng cng nh cc th thut khc nhm lm
p bng cn i. Do , trn thc t, t l n xu ca Vit Nam c th cao hn
nhiu nu tnh theo thng l quc t v c th cao ti trn 10% nh tnh ton
ca mt s t chc nc ngoi
16
. iu ny cng c ngha l h thng ngn hng
Vit Nam tim n rt nhiu ri ro.
Thiu hiu qu trong qun l danh mc u t v tn dng lm suy
gim cht lng ti sn v y cc ngn hng vo tnh trng thiu thanh khon
nghim trng. Li sut tng cao, thm ch c hin tng dy da tr n trn
th trng lin ngn hng l nhng minh chng rt r nt cho thc t ny.
3.1.7. Nng lc thanh tra gim st ca c quan qun l cn nhiu bt cp
Mt nguyn nhn cng rt quan trng i vi s yu km ca h thng
ngn hng hin nay l nng lc thanh tra gim st ca cc c quan qun l cn

16
T chc xp hng tn nhim Fitch Rate cng b t l n xu ca cc ngn hng Vit Nam l 13% tng d n,
theo chun mc quc t, http://gafin.vn/2011061409398997p0c34/fitch-ratings-no-xau-he-thong-ngan-hang-viet-
nam-chiem-13-tong-du-no.htm

31
yu km, do khng kp thi iu chnh v ngn chn c nhng xu hng
pht trin tiu cc ca h thng.
Hu ht ni dung gim st mi ch mang tnh nh lng m cha c
nhng nhn nh mang tnh nh tnh v mc ri ro v kh nng qun tr ri
ro ca NHTM. V d nh theo Thng t 13/2010/TT-NHNN v Thng t
19/2010/TT-NHNN v hot ng gim st t xa ca NHNN th cc cc tiu ch
nh gi ri ro tn dng ca mt NHTM mi ch c th hin trong ni
dung gim st cht lng ti sn bng vic thng k cc khon n qu hn, hoc
trong vic gim st gii hn tn dng ca NHTM. Tuy nhin, iu ny l cha
nh gi mc ri ro tn dng ca NHTM v cn phi c thm nhng
nh gi nh tnh khc nh nh gi cc tiu chun cp tn dng v nh gi
quy trnh xem xt cp tn dng ca ngn hng, nh gi mc cng bng
trong cp tn dngBn cnh , hot ng gim st ca NHNN i vi cc
NHTM ch yu vn ch mang tnh theo di, gim st mt cch ring l vi tng
ngn hng, m cha thy c cc xu hng chung ca c h thng, ng thi
cng cha ch trng vo hot ng cnh bo sm cho cc NHTM.
Do mi thnh lp nn m hnh hot ng ca c quan thanh tra gim st
vn cn cha hon thin. C cu t chc ca c quan gim st hin c thc
hin theo 2 cp gm: Thanh tra NHNN v Thanh tra Chi nhnh NHNN tnh,
thnh ph. T chc cng tc gim st theo 2 cp, thc hin gim st i vi c
cc Chi nhnh ca TCTD l khng ph hp bi v cc chi nhnh ca TCTD
khng phi l n v hch ton c lp, m kt qu hot ng cc chi nhnh
chu s iu hnh ca hi s chnh. Cng vi th trnh cn b gim st
cng cha p ng yu cu. Do cc cn b thanh tra gim st ch yu c o
to cc nghip v thanh tra ti ch xut pht t yu cu ca giai on trc (ch
yu l thanh tra tnh tun th ca cc NHTM), cc kin thc chuyn mn v
hot ng gim st t xa lin quan n tng hp, phn tch d liu tng th, d
on v cnh bo tnh hnh cha c ph bin v o to c tnh chuyn
nghip i vi cc cn b thanh tra.
3.2. Ti cu trc h thng ngn hng Vit Nam hin nay, quan im v
gii php
3.2.1.Ti cu trc h thng ngn hng v nhng kh khn t nn kinh t
a) H li sut v kim ch lm pht
C th ni khi no li sut c th gim? chnh l cu hi ln nht ca nn
kinh t dnh cho h thng ngn hng trong giai on hin nay. Cht lng h
thng ngn hng c ci thin, cc ngn hng c lnh mnh ha th biu hin
r rt nht ca n chnh l dng vn c khi thng v li sut cho vay gim
c th tip tc thc hin chc nng thc y tng trng kinh t v u t.

32
Gim li sut mc hp l ph hp vi din bin kinh t v m l mt
trong nhng mc tiu quan trng ca NHNN trong nm 2012 nhm hng n
cui nm 2012, li sut huy ng c th dao ng quanh mc 10% nh Thng
c NHNN mong mun. Cc bin php iu hnh ca NHNN trong nm 2011
v t u nm 2012 n nay cho thy s n lc ca NHNN nhm t c
mc tiu h li sut. Tuy nhin, trong bi cnh m nhu cu vn vn khng
ngng tng ln, th trng chng khon vn cha hi phc, thanh khon ca cc
ngn hng kh khn th vic gim li sut ang to ra rt nhiu p lc i vi h
thng ngn hng.
Bn cnh , gim li sut cng khng phi l nhim v quan trng duy
nht ca h thng ngn hng trong nm nay. Nhim v ca c nc nm 2012
vn l n nh kinh t v m, kim sot lm pht di 10% v Chnh ph phn
u iu hnh gi khong 9%. V vy kim sot lm pht v gim lm pht l
trch nhim hng u ca NHNN. Vic t mc tiu va gim lm pht li va
h li sut khng nhng nhn i s kh khn trong iu hnh CSTT ca
NHNN trong nm 2012 m dng nh cn rt kh thc hin bi v n i ngc
li cc thng l thng thy trong c ch truyn dn CSTT.
b) N xu c lin quan n bt ng sn v s trm lng ca th trng
Nhng kh khn ca h thng ngn hng lin quan n khu vc bt ng
sn khng ch xut pht t cc khon n xu do u t, kinh doanh bt ng sn
m cn xut pht t rt nhiu cc khon vay c ti sn m bo l bt ng sn
trong khi nhng khon vay nh vy chim mt t trng rt ln trong tng d n
hu ht cc ngn hng ca Vit Nam. Theo thng k ca NHNN, tnh n
thng 9 nm 2011, n xu lin quan n bt ng sn (bao gm cho vay u t
kinh doanh bt ng sn, cho vay c bo m bng bt ng sn v tri phiu c
lin quan n bt ng sn) c th ln ti trn 50% tng n xu.
Trong khi th th trng bt ng sn tip tc ri vo trm lng, gi bt
ng sn c cho l gim su ti 30 40% so vi nh cao u nm 2011.
Thc trng ny t cc ngn hng cng nh cc nh u t bt ng sn vo
trng thi ht sc kh khn. Cu hi t ra l c gii cu th trng bt ng
sn hay khng? Gi nh t Vit Nam tng lin tc trong 3 4 nm lin
tip v vt qu c gi tr thc ca n gp nhiu ln. Do , kh c th mong
i th trng khi phc trong mt thi gian ngn. Nu khng c mt dng vn
mi c th vc dy th trng lc ny, tt yu gi bt ng sn cn gim
xung na. V khi y, t l n xu ca h thng ngn hng s khng dng con
s nh hin nay. Nhng nu cu th trng bt ng sn th cu hi t ra vn
l vn u v ai c th mo him tip tc rt vn vo th trng bt ng
sn trong giai on ny?
c) Ti cu trc ngn hng v ti cu trc cc cng ty chng khon

33
Qu trnh pht trin ca h thng ti chnh cc nc hu ht u tri qua
ba giai on pht trin c bn: giai on u tin l giai on khu vc ngn hng
ng vai tr trung tm; giai on tip theo l pht trin th trng chng khon,
nht l th trng c phiu v giai on th ba l giai on th trng chng
khon ngy cng c vai tr ngha hn trong h thng ti chnh.
Trong nhng nm qua, TTCK Vit Nam c s pht trin v chiu rng
kh mnh. iu ny c th thy qua mc vn ha ca th trng, s lng cc
cng ty nim yt, s lng cc ti khon giao dch tng rt mnh trong thi
gian bng n ca th trng t nm 2006 n 2008. Cc din bin lm
cho TTCK c coi l hn th biu ca nn kinh t (V nh nh, 2007) v
l ch bo quan trng cho cc nh u t v cc nh iu hnh chnh sch. S
liu v huy ng vn qua TTCK cho thy, th trng cng h thng NHTM
to cc knh vn a dng cho nn kinh t mc d mi quy m nh nu so snh
vi cc nc trong khu vc v cc nc trn th gii.
Tuy nhin, bn cnh nhng tc ng tiu cc th TTCK cng lm cho
nn kinh t tr nn ri ro hn, d tn thng hn trc cc c sc bn trong v
bn ngoi. c bit l i vi h thng ngn hng. TTCK to ra c kh
nng ht vn mnh hn so vi khu vc ngn hng v do lm cho gi vn (li
sut huy ng) khu vc ngn hng cao hn. Bn cnh , quan st ch s
chng khon bin ng t nm 2009 cho thy c s ng iu kh r gia ch s
chng khon vi tng trng tn dng hng thng ca khu vc ngn hng. iu
chng t dng vn tn dng ngn hng ng l chy vo khu vc sn xut
chy ng k vo khu vc chng khon. Thc t l khng t ngn hng tham
gia hot ng u t chng khon hoc tng t nh gp vn lin doanh, thnh
lp cng ty con mt cch trn lan trong mt vi nm gn y v do vy, cng to
ra nhng ri ro ng k i vi h thng ngn hng.
Nh vy, c th thy, s ra i v pht trin nhng cha hon chnh ca
TTCK Vit Nam mc d c nhng tc ng tch cc i vi nn kinh t
nhng cha c s chia s nhiu i vi h thng ngn hng trong chc nng
cung ng vn cho nn kinh t, hn th na cn to ra khng t ri ro cho h
thng ngn hng thng qua hai knh chnh l cho vay kinh doanh chng khon
v hot ng u t ca cc ngn hng vo th trng chng khon. Qu trnh
ti cu trc h thng ngn hng t ra vo thi im m th trng chng khon
trong nc cng ri xung im y v trm lng trong mt thi gian kh
di. Mt s nh u t a ra quan im k vng ngn hng c th tng vn
cu th trng chng khon. Tuy nhin, cng tng t nh th trng bt
ng sn, vic thc hin k vng l ht sc kh khn. Hn th na, thc hin
song song cng mt lc ti cu trc h thng ngn hng v iu chnh, sa i

34
i vi th trng chng khon s to nn nhng kh khn ln cho nn kinh t
ni chung v c hai khu vc ny ni ring.
d) Mi quan h ngn hng, chnh ph v doanh nghip nh nc
Mi quan h gia ngn hng, Chnh ph v doanh nghip nh nc
c t ra trong qu trnh ti cu trc h thng ngn hng nhiu quc gia nh
Hn Quc, Trung Quc C th thy hu ht cc nc ny, Chnh ph
phi b ra mt lng ngn sch khng nh mua li cc khon n xu ca cc
doanh nghip nh nc v ci thin cht lng ti sn ca h thng ngn hng.
Trong qu trnh ti cu trc h thng ngn hng sau khng hong ti chnh chu
1997, kinh nghim Hn Quc cho thy rng cn tin hnh ci t h thng
ngn hng trc v h thng ngn hng lnh mnh chnh l mt nhn t quan
trng c th ci t cc Chaebol nc ny thng qua vic khuyn khch cc
ngn hng tham gia vo qu trnh ti cu trc cc Chaebol. Thc trng hot ng
trng nhng nm va qua ca nhiu tp on, tng cng ty nh nc ca Vit
nam c nhiu nt tng ng vi cc Cheabol ca Hn Quc. Theo bo co
thng 12 va qua ca B Ti chnh, c 30 tp on, tng cng ty c t l n phi
tr/vn ch s hu ln hn 3 ln. Trong , c 7 tp on, tng cng ty c t l
ny trn 10 ln, c 9 tng cng ty t 5-10 ln, c 14 tng cng ty t 3-5 ln. R
rng cc doanh nghip ny ang sn xut kinh doanh ch yu bng ngun vn
vay. Trong khi , B Ti chnh cng cho bit, l ly k ca cc tp on kinh
t, tng cng ty nh nc ln n 26 ngn t ng tnh n cui nm ngoi
17
.
iu cho thy, qu trnh c cu li cc doanh nghip nh nc cn
c din ra nhanh hn trong thi gian ti vi quyt tm ci thin b my qun
tr, nng cao nng lc hot ng ca cc doanh nghip ny. Theo d tho n
ti cu trc doanh nghip nh nc, B Ti chnh c quan im nu r rng, ch
trng ti cu trc l hnh thnh cc doanh nghip nh nc (DNNN) c quy m
ln, hu ht a s hu; ng thi, cc tp on, tng cng ty nh nc cng
c yu cu phi thoi vn khi cc lnh vc kinh doanh khng thuc ngnh
ngh kinh doanh chnh nhm tp trung vn v lnh mnh ha bng cn i ti
sn. Nhng din bin ny l c li cho h thng ngn hng trong vn x l n
xu i vi cc doanh nghip nh nc v phn no gim bt gnh nng cho
ngn sch. Nh vy, qu trnh ti cu trc h thng ngn hng v ti cu trc
cc doanh nghip nh nc cn phi tin hnh song song ch khng th ch tin
hnh ti cu trc mt lnh vc no trc. Trong , cc doanh nghip cn c s
ch ng trong vic ti c cu li ti sn (m trc ht l rt vn khi cc hot
ng u t ri ro) v bt ph thuc vo ngun tn dng ngn hng. Khi cc
doanh nghip nh nc lnh mnh ln th mi quan h ngn hng, chnh ph
v doanh nghip nh nc cng s tr nn bt cng thng hn.

17
www.thesaigontimes.vn/Home/doanhnghiep/quantri/69038/

35
3.2.2. Quan im v nhng bin php thc hin ti cu trc h thng
ngn hng ca Chnh ph Vit Nam t nm 2011 n nay
Ti Hi ngh ln th ba Ban chp hnh Trung ng ng kha XI (t 6
n 10/10/2011), ng ta xc nh r: i mi m hnh tng trng v c
cu li nn kinh t, nng cao cht lng, hiu qu pht trin kinh t nhanh, bn
vng. Chuyn i m hnh tng trng t ch yu pht trin theo chiu rng
sang pht trin hp l gia chiu rng v chiu su, va m rng quy m va
ch trng nng cao cht lng, hiu qu, tnh bn vng. Thc hin c cu li
nn kinh t. Hi ngh Trung ng ba (kha XI) ra mc tiu tng qut ca
giai on 5 nm 2011 2015 l Pht trin kinh t nhanh, bn vng, gn vi i
mi m hnh tng trng v c cu li nn kinh t theo hng nng cao cht
lng, hiu qu, sc cnh tranh . Trong , 3 lnh vc trng tm cn ti c cu
trong 5 nm ti c a ra l:
Ti cu trc u t vi trng tm l u t cng;
Ti c cu li th trng ti chnh vi trng tm l ti cu trc h thng;
ngn hng thng mi v cc t chc ti chnh;
Ti c cu doanh nghip m trng tm l cc tp on kinh t v tng
cng ty nh nc.
T cho n nay, NHNN Vit Nam vi vai tr l c quan u mi thc
hin ti cu trc h thng ngn hng lin tc a ra quan im v cc gii
php thc hin ti cu trc h thng ngn hng. Cng thi im ph duyt Chin
lc pht trin th trng chng khon Vit Nam giai on 2011-2020, ngy 1
thng 3 nm 2012, Th tng Chnh ph cng ban hnh Quyt nh s
254/Q-TTg ph duyt n c cu li h thng cc t chc tn dng giai on
2011 2015, lm c s cho qu trnh thc hin ti cu trc h thng ngn hng
Vit Nam. T nhng quan im v bin php thc hin ca n, c th thy
c mt s quyt tm cao trong c h thng nhm thc hin ti cu trc h
thng ngn hng. Nhng gii php ra trong n th hin quan im c cu
li mt cch ton din h thng ngn hng, tuy nhin cng cn nhiu vn cn
lm r thm. Phn di y s a ra mt s nhn xt i vi nhng quan im,
gii php t ra trong n ny vi mong mun phc v vic trin khai
nhng bin php ti cu trc h thng ngn hng trn thc t c hiu qu hn.
- V nguyn nhn phi thc hin ti cu trc h thng ngn hng
n C cu li h thng cc t chc tn dng giai on 2011 2015 cho
rng c cu li h thng cc t chc tn dng v tng t chc tn dng l mt
qu trnh thng xuyn, lin tc nhm khc phc nhng kh khn, yu km v
ch ng i ph vi nhng thch thc cc t chc tn dng khng ngng
pht trin mt cch an ton, hiu qu, vng chc v p ng tt hn yu cu

36
pht trin kinh t x hi trong giai on mi. Nh vy, c th hiu rng ng
lc thc hin ti cu trc h thng ngn hng ch yu xut pht t vic ti cu
trc nn kinh t ch khng phi l t nhng yu km bn trong h thng. iu
ny cho thy c 3 gi thuyt c th t ra: Th nht, h thng ngn hng Vit
Nam hin nay khng qu yu km v ng lo ngi nh d lun a ra; Th hai
l cc c quan chc nng khng mun cng khai mc yu km ca h thng
ngn hng hin nay; v th ba l bn thn c quan qun l cng cha xc nh
c chnh xc mc yu km thc s ca h thng ngn hng hin nay (iu
ny cng rt c th xy ra bi v h thng k ton v bo co ti chnh ti cc
ngn hng hin nay vn thc hin theo tiu chun Vit Nam v do t kht khe
hn nhiu so vi tiu chun k ton quc t, cha k n nhng th thut ca
cc ngn hng nhm lm p bng bo co). Vic khng xc nh chnh xc
c mc yu km ca h thng ngn hng v coi l nguyn nhn hng
u c th s tr thnh mt trong nhng ro cn quan trng trong vic quyt tm
thc hin mc tiu c cu li cn bn, trit v ton din h thng cc t chc
tn dng m n t ra.
- V mc tiu ca qu trnh ti c cu
Qu trnh c cu li h thng ngn hng giai on 2011 2015 tp trung
vo vic lnh mnh ha tnh trng ti chnh v cng c hot ng ca cc t
chc tn dng; ci thin mc an ton v hiu qu hot ng ca cc t chc
ny, bn cnh l nng cao trt t k cng v nguyn tc th trng trong
hot ng ngn hng nhm to tin nm 2020 Vit Nam c th pht trin
c h thng cc TCTD a nng theo hng hin i, hot ng an ton v
hiu qu vng chc vi cu trc a dng v s hu, quy m, loi hnh c kh
nng cnh tranh ln hnTheo mt s mc tiu c th n nm 2015 ca h
thng ngn hng c th c ch ra nh sau:
- t c mc vn t c b p ri ro tn dng, ri ro th trng v
ri ro tc nghip theo quy nh ca Basel II (8%);
- T l d n tn dng so vi huy ng vn t mc bnh qun ton h thng
khng qu 85% (trong nhm cc NHTMNN khng qu 90%);
- T l n xu ca nhm NHTMNN di 3% theo tiu chun phn loi n v
chun mc k ton ca Vit Nam v khng a ra ch tiu v n xu i
vi nhm NHTMCP, cng ty ti chnh v cng ty cho thu ti chnh;
- Cng c pht trin cc hot ng kinh doanh chnh v loi b cc lnh vc
kinh doanh ri ro, km hiu qu; chuyn dch m hnh kinh doanh theo
hng gim bt ph thuc vo hot ng tn dng v tng ngun thu t cc
dch v phi tn dng;

37
- Tng tnh minh bch ha thng qua p dng c ch mi v cng b thng
tin ca cc TCTD; pht trin h thng qun tr ri ro ph hp vi cc
nguyn tc, chun mc ca y ban Basel;
C th thy nhng mc tiu c th ca qu trnh ti c cu khng to ra
c nhiu im khc bit thc s cho h thng ngn hng vo nm 2015 so vi
thi im hin nay. Trong thc t, theo quy nh ca Thng t 13 v cc t l
m bo an ton hot ng ca t chc tn dng hin nay l 9% (cao hn t l
mc tiu l 8%). Mc tiu t c t l n xu di 3% cng khng c s
chnh lch nhiu so vi mc t l n xu trong ton h thng ngn hng m
NHNN cng b thng 12 nm 2011 l 3,4%, c bit l khi t l n xu vn
c xc nh theo tiu chun phn loi n v chun mc k ton Vit Nam.
i vi t l d n tn dng so vi huy ng vn t mc bnh qun ton h
thng khng qu 85% th cao hn mt cht so vi yu cu ca Thng t 13 l
80% i vi ngn hng v 85% i vi t chc tn dng phi ngn hng (tuy
nhin, quy nh gii hn v t l ny hin c b i theo Thng t 19 ban
hnh sau ).
Bn cnh nhng mc tiu c th lng ha c nh trn th n cng
a ra rt nhiu mc tiu v cht lng hot ng v qun tr ca cc ngn hng.
Tuy nhin, nu ch xt mt cch n gin trc ht trn nhng mc tiu lng
ha c, vic khng c s chnh lch nhiu gia cc mc tiu t ra vi thc
trng t h thng ngn hng hin nay c th to ra nhng nghi vn i vi kh
nng t c mc tiu tng qut l c cu li cn bn, trit v ton din.
Cc NHTMNN c xc nh l lc lng ch lc, ch o ca h thng
cc TCTD vi nh hng chung l: nng cao vai tr, v tr chi phi ca cc
NHTMNN, phn u n nm 2015 hnh thnh c 1-2 ngn hng thng mi
nh nc t trnh khu vc v quy m, qun tr, cng ngh v kh nng cnh
tranh. Kinh nghim quc t cho thy, ngn hng thuc s hu nh nc hot
ng khng hiu qu hoc mt kh nng thanh ton lun nh hng nghim
trng ti h thng cc ngn hng (Dziobek, 1998). Ti Trung Quc, cc ngn
hng thng mi nh nc trc y khng c c ch qun l ri ro v cng
khng c ng lc to ra li nhun (Hou Aiai, 2002). y c nh gi l
nguyn nhn chnh hay li mang tnh cu trc trong h thng ngn hng Trung
Quc dn n tnh trng n xu gia tng v li nhun thp ca cc ngn hng
thng mi nh nc, ng thi khin cho h thng ngn hng ca Trung Quc
ngy cng d b tn thng trc nhng c sc tiu cc. Trong thc t th th
phn ca cc NHTMNN ca Vit Nam cng ang gim dn trong nhng nm
gn y. Mc d Vit Nam cng tin hnh ci cch i vi cc NHTMNN
bng vic ln lt c phn ha cc ngn hng Vietcombank, Vietinbank v mi
y l ngn hng BIDV, tuy nhin kt qu t c vn cn rt khim tn. Do
, vic t ra nhng mc tiu trn i hi h thng NHTMNN phi c s

38
chuyn bin thc s v cht, c bit l cht lng qun tr ngn hng v hiu
qu hot ng. t c iu th trc ht li cn c s i mi trong
cung cch qun l v iu hnh ca Chnh ph trong vai tr l ngi nm gi c
phn ln nht i vi cc ngn hng ny.
- V gii php thc hin ti c cu h thng ngn hng
Ngay t u nm 2011 (trc khi ch trng ti cu trc h thng ngn
hng c a ra), NHNN Vit Nam c nhiu bin php nhm thc hin
kim sot cht ch v ci t i vi cc ngn hng nh l thc hin thanh tra
cht lng tn dng v vic thc hin cc t l m bo an ton hot ng kinh
doanh ca cc t chc tn dng, ngng cp php i vi s giao dch, phng
giao dch, chp thun tng vn iu l cho cc NHTMNN i lin vi l
vic iu hnh chnh sch tin t mt cch tng i tht cht. Nhng ng thi
ny phn no cho thy s c gng ban u nhm kim sot v hn ch gia
tng ri ro trong h thng ca NHNN.
Tip ngay sau khi ch trng ti cu trc nn kinh t trong c ti cu
trc h thng ngn hng c a ra ti Hi ngh ln th ba Ban Chp hnh
Trung ng ng Kha XI, Thng c NHNN a ra 4 quan im v nguyn
tc c bn i vi qu trnh ti cu trc. Tip l 7 nhm gii php ti cu trc
c a ra ti Hi ngh nhm t vn cc nh ti tr cho Vit Nam (CG) vo
ngy 6/12/2012. Cc gii php ny cng c c th ha trong n c cu
li h thng cc t chc tn dng giai on 2011 2015, bao gm cc gii php
chung i vi cc nhm ngn hng nhm c cu li ti chnh (x l n xu v
tng vn t c), c cu li hot ng, c cu li h thng qun tr ca cc ngn
hng, v cc gii php ring i vi tng nhm ngn hng trong : y mnh
c phn ha i vi cc NHTMNN; khuyn khch sp nhp, hp nht, mua li
theo nguyn tc t nguyn i vi cc TCTD lnh mnh; ti cp vn i vi cc
TCTD thiu thanh khon tm thi, ng thi gim st cht ch tnh hnh ti
chnh v hot ng ca cc t chc ny, hn ch tng trng tn dng, v buc
phi thc hin thc hin mt s t l an ton cao hn mc quy nh chung; bo
m kh nng chi tr cho cc TCTD yu km thng qua ti cp vn trn c s
h s tn dng c cht lng tt, mua li n xu, cho vay c bit, bn cnh
c th thc hin sp nhp, hp nht, mua li trn c s bt buc i vi cc t
chc ny.
Cc bin php v x l n xu c a ra huy ng c nhiu
ngun lc khc nhau bao gm ngun d phng t cc ngn hng, ngun ti
chnh t cc doanh nghip khng phi l t chc tn dng, ngun ngn sch t
Chnh ph,Tuy nhin, mt s bin php cha tng c tin l v d nh Chnh
ph xem xt mua li mt s cng trnh, bt ng sn th chp vay ngn hng sp
hon thnh hoc hon thnh nhng cha bn c phc v cho mc

39
ch an sinh x hi v hot ng ca cc c quan nh nc cn c s nghin cu
k lng a ra cc quy nh nh gi hp l, trnh lng ph cho ngn sch v
pht sinh cc hin tng tiu cc trong qu trnh thc hin. Bn cnh , cc
bin php tng vn iu l cha mang tnh kh thi nhiu. Trong bi cnh th
trng chng khon kh khn nh hin nay th vic pht hnh thm c phiu b
sung s l bt li i vi cc ngn hng. Vic tng vn gp t cc c ng,
thnh vin hin hnh cng l rt kh thc hin khi m hin tng thiu vn ang
din ra hu khp nn kinh t. Vic tng room s hu nc ngoi mc d
c cp n nhng cha c nhng t l c th, cng nh l trnh tng mt
cch r rng.
Cc bin php x l i vi nhm cc TCTD thiu thanh khon tm thi
v cc TCTD yu km thng qua ti cp vn cho thy s kin quyt trong
quan im khng xy ra v v mt an ton hot ng ngn hng ngoi tm
kim sot ca Nh nc. Tuy nhin, trong thc t th kinh nghim quc t
cho thy nhm nhng quc gia c qu trnh ti cu trc nhanh v hiu qu l
nhng quc gia c s h tr thanh khon trong ngn hn cho cc ngn hng
nhng hn ch ti a vic ti tr ca NHTW v trnh tnh trng NHTW cho
cc NHTM mt kh nng thanh khon vay. Do , thc hin thnh cng
bin php ny, NHNN cn c s nh gi cn trng i vi hiu qu cc bin
php h tr, c bit l cc bin php h tr cho cc ngn hng yu km. Cng
cn xc nh rng, ngn hng cng l mt doanh nghip, c ngha l cng c th
v v NHNN cn c s chun b nu kch bn xy ra. Khng xy ra
v h thng khng ng ngha vi vic khng c bt c mt TCTD no v.
- V chi ph thc hin qu trnh ti cu trc
Chi ph cho qu trnh ti cu trc, c bit l chi ph cho vic mua li n
xu, mua li vn ca cc TCTD yu km l vn rt quan trng trong qu trnh
ti cu trc ngn hng mi quc gia cha c lng ha c th trong
n. iu c th dn n nhng nhn nh cho rng s thiu r rng trong cc
k hoch xut, cc cam kt khng chc chn ca nh chc trch v kh nng
thc hin ng ngha vi nhng ri ro vn tn ti trong ngn v trung hn
18

Tuy nhin t cc gii php ra trong n, c th thy c kh nhiu
chi ph xut pht t ngun ngn sch, nh l:
- Vn t Chnh ph tng vn cho cc NHTMNN;
- Ti cp vn cho cc TCTD thiu ht thanh khon tm thi;

18
Fitch Ratings: ti cu trc h thng ngn hng Vit Nam thiu r rng.
http://www.baomoi.com/Home/TaiChinh/gafin.vn/Fitch-Ratings-Tai-cau-truc-he-thong-ngan-
hang-Viet-Nam-thieu-ro-rang/8025197.epi

40
- Ti cp vn cho cc TCTD yu km trn c s h s tn dng c cht
lng tt;
- Cho vay c bit i vi cc TCTD yu km;
- Cng ty Mua bn n v Ti sn tn ng doanh nghip (DATC) ca B
ti chnh mua li n xu c ti sn m bo;
- Xa n cho cc khon n xu pht sinh khng c ti sn bo m, khng
c kh nng thu hi do thc hin cho vay theo ch o hoc ch trng, chnh
sch ca Chnh ph c xa n bng ngun ngn sch nh nc;
- Mua li mt s cng trnh, bt ng sn th chp vay ngn hng sp
hon thnh hoc hon thnh nhng cha bn c phc v cho mc ch
an sinh x hi v hot ng ca cc c quan nh nc;
Trong thc t th vic x l n xu hin nay c nhng kh khn hn so
vi giai on trc do qu trnh ti cu trc hin nay din ra trong bi cnh nn
kinh t km thun li hn. Phi tha nhn rng chi ph x l n xu l hon
ton khng nh, c bit l chi ph h tr t Chnh ph. Trong khi , bn
cnh chi ph x l n xu cn c rt nhiu chi ph khc cho qu trnh ti cu trc
cn c ly t ngun ngn sch nh phn tch trn. Do , cn c mt s tnh
ton c th c th lng ha chi tit tng mc chi ph cng nh cc phng
thc huy ng hp l, trnh lng ph cho ngun vn ngn sch. Mt khc,
m bo thc hin nguyn tc chi ph b ra cho qu trnh ti cu trc l thp
nht, iu quan trng l phi c k hoch c thit k mt cch chi tit v c
th nhm thu hi li khon u t m Chnh ph b ra. Chng trnh mua li
ti sn xu (TARP) tr gi 700 t USD m Chnh ph M trin khai gii cu
h thng ngn hng nc ny trong cuc khng hong nm 2008 n nay thu
hi c hn 70% l bi hc kinh nghim tt cho Vit Nam. Bn cnh , c
th t c mc tiu th cn c rt nhiu n lc trong vic kim sot qu
trnh thc hin v m bo tnh cng khai minh bch.
- V vai tr ca NHNN Vit Nam
NHNN Vit Nam c giao trng trch l n v ch tr, phi hp vi cc
B v y ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc Trung ng c lin quan t
chc trin khai thc hin n c cu li h thng cc t chc tn dng giai
on 2011 2015. Nh vy, khc vi cuc ti c cu h thng ngn hng giai
on 2001 2003, Chnh ph thnh lp mt Ban ch o ti c cu vi Ph
Th tng thng trc lm trng ban, ton b gnh nng ca cuc ti cu
trc ln ny c t ln vai NHNN. iu ny s to tnh ch ng cho
NHNN cng nh thc y qu trnh ti cu trc h thng ngn hng din ra
nhanh hn, tuy nhin n cng i hi s phi hp cht ch ca cc B ngnh
lin quan, c bit l ca B Ti chnh c th h tr thc thi cho cc quyt

41
nh ca NHNN. Trong bi cnh kh nng phi hp chnh sch cn nhiu hn
ch nh Vit Nam hin nay th iu ny cng c th to ra nhiu lo ngi.
3.2.3. Mt s kin ngh i vi qu trnh ti cu trc h thng ngn
hng hin nay
H thng ngn hng vn ng vai tr trung gian ti chnh quan trng nht
trong nn kinh t hin nay, knh dn vn ch o ng thi c v tr quan trng
trong vic thc hin mc tiu, nh hng chin lc pht trin kinh t x hi
giai on 2011 2020 v K hoch pht trin kinh t x hi 5 nm 2011 2015.
Trong giai on mi, nhng mc tiu v nh hng pht trin kinh t x hi
c s chuyn hng so vi giai on trc, ly ti cu trc nn kinh t lm trng
tm, chuyn i c cu pht trin kinh t vi mc tiu tin quyt l n nh v
tng trng bn vng. Bn cnh , kinh t quc t sau khng hong ti chnh
cng ang c nhng bc thay i su sc. c bit l h thng ngn hng th
gii ang trong giai on ci t su rng theo cc hng nh: sa i, b sung
cc quy nh ti chnh theo hng nng cao vai tr ca cc c quan gim st;
Nng cao cht lng cng tc qun l ri ro v hiu qu hot ng ca h thng
ngn hngTrong bi cnh , nhng yu km bn trong h thng ngn hng
Vit Nam hin ko theo nhiu ri ro khng nhng c th e da s an ton
ca h thng m cn c th to nn nhng tc ng tiu cc cho c nn kinh t.
V vy, ti cu trc h thng ngn hng l mt yu cu tt yu, khng phi ch
xut pht t yu cu ca nn kinh t m cn xut pht t chnh ni ti ca h
thng ngn hng. Qu trnh ti cu trc cn phi c tin hnh ngay lp tc v
trong mt thi gian ngn trnh c th gy ra nhng v ln. Kin quyt,
thng nht v quyt lit l nhng thi cn thy c t nhng c quan iu
hnh c th thc thi hiu qu qu trnh ti cu trc ny.
Do , bn cnh nhng nhn thc nhm lm r thm mt s vn v
quan im v gii php thc thi n c cu li cc t chc tn dng ni
trn, nhm nghin cu a ra mt s xut nh sau:
+ Th nht, c th thc hin trit qu trnh ti cu trc th vai tr
ca Chnh ph cn c th hin mt cch r nt hn na trong vic iu phi
v phi hp thc hin gia cc c quan. Vic giao ton b trng trch ch tr
cho NHNN nh n c cu li cc t chc tn dng c th lm cho qu trnh
ti cu trc tr nn chm chp hn. Thnh lp mt y ban ti cu trc do Th
tng hoc mt Ph Th tng trc tip lm trng ban l cn thit.
+ Th hai, cn c cc bin php thc y h thng ngn hng trong
nc tn dng c cc c hi ca hi nhp kinh t th gii tng trng
nhanh hn, c bit l nng cao c nng lc qun tr (nh khuyn khch tm
kim nh u t chin lc, hp tc kinh doanh cng cc ngn hng nc ngoi
thay v m thm cc TCTD mi,). Bi hc t Hungary, Trung Quc cho

42
thy thu ht cc ngun lc t bn ngoi u t, nng cao kh nng ca h
thng ti chnh trong nc trong khi cc t chc ti chnh trong nc cha th
pht trin kp vi cc yu cu t nn kinh t c th to nn s chuyn bin thc
s cho h thng ti chnh. C th tng t l s hu ca cc nh u t nc
ngoi v yu cu h cam kt bn li theo mt thi hn nht nh tng t nh
bin php m Thi Lan thc hin huy ng ngun lc ti chnh cho qu
trnh ti cu trc.
+ Th ba, cn m bo nguyn tc khng xy ra v v mt an ton
hot ng ngn hng ngoi tm kim sot ca nh nc, tuy nhin cng khng
loi tr kh nng mt hoc mt s t chc qu yu km c th v. Chnh ph
cn xy dng c cc kch bn c th xy ra cng nh cc bin php ng ph
kp thi v hiu qu.
+ Th t, c th hn ch ti a chi ph cho qu trnh ti cu trc th
vic xc nh c ch nh gi hp l i vi cc khon n xu, c bit l i
vi cc khon n xu c mua li t ngun vn ngn sch l cn thit. Do ,
NHNN v B Ti chnh cn c s phi hp c th nhanh chng ban hnh cc
vn bn quy nh cn thit. Cc phng n thu hi vn cho ngn sch cng cn
c th hin v xy dng k lng trong cc k hoch trin khai ny. V
phng din ny, kinh nghim m M p dng trong Chng trnh mua li ti
sn xu (TARP) l ng tham kho, ng ch nht l nguyn tc nh gi theo
th trng.
+ Th nm, xy dng mt k hoch pht trin tng th th trng ti
chnh l cn thit c th hnh thnh cc knh trung gian ti chnh y ,
gim bt gnh nng cho h thng ngn hng v do duy tr c tc pht
trin hp l.
+ Th su, nguyn tc cng khai, minh bch cn c ht sc tn trng
bo m nim tin v nh hng ng cho th trng. Bi vy, mi bin php
v kt qu thc hin lin quan n ti cu trc h thng ngn hng ni ring v
h thng ti chnh ni chung cn c c quan chc nng cng b mt cch
cng khai v kp thi.
Qu trnh ti cu trc ca h thng ngn hng trong giai on trc (2000
2003) gii quyt tt nhng vn c bn ca h thng ngn hng khi
nh gim c t l n xu, nng cao quy m vn cho cc ngn hng, thc hin
cc gii php nng cao nng lc qun tr, ng dng cng ngh k thut hin i
nng cao cht lng hot ng v qun l cho h thng ngn hng. Sau 10
nm chng ta li i mt vi nhng vn gn nh l tng ng, c khc l
quy m ln hn, v vy m mc ri ro cng cao hn. Mt trong nhng
nguyn nhn quan trng dn n thc trng ny chnh l do h thng ti chnh
pht trin cha ton din, gnh nng v vn vn dn ch yu ln vai h thng

43
ngn hng dn n h thng ngn hng phi m rng qu mc so vi kh
nng thc c. Bn cnh cng khng th khng ni n vai tr ca cc c
quan qun l. Bi vy, xy dng mt k hoch pht trin tng th th trng ti
chnh, cn i vai tr ca cc th trng ngn hng, chng khon, bo him,
ng thi ch trong n cng tc gim st nhng th trng ti chnh c th
ny l cn thit c th duy tr tc pht trin hp l cho c 3 khu vc ny.


44
TI LIU THAM KHO
I. Ti liu ting Vit
1. Bi Khc Sn, Qun l khng hong Vai tr ca t chc Bo him tin
gi, Hi tho quc t Ti cu trc h thng ngn hng: Kinh nghim quc t
v hm cho Vit Nam, thng 12 nm 2011
2. Hon Trn v Thun Nguyn, Ti cu trc h thng ngn hng Vit Nam
theo hng no, Working Paper, Stox Plus, 2011
3. L Vn Hinh, Th trng chng khon Vit Nam: mt s ng gp v tc
ng.
4. Ng Th Bch Ngc, Gii php y mnh ti c cu ngn hng thng
mi Vit Nam trong tin trnh hi nhp quc t, Ngn hng Nh nc Vit Nam,
2007
5. Nguyn Hng Sn, Ti cu trc h thng ngn hng: Kinh nghim quc
t v hm v t duy cho Vit Nam, Hi tho quc t Ti cu trc h thng
ngn hng: Kinh nghim quc t v hm cho Vit Nam, thng 12 nm 2011
6. Nguyn Phi Ln, Kinh nghim cc nc trong khu vc v ng u v ti
cu trc h thng ngn hng, Hi tho quc t Ti cu trc h thng ngn
hng: Kinh nghim quc t v hm cho Vit Nam, thng 12 nm 2011
7. Nguyn Th Loan, Hot ng mua bn, sp nhp cc ngn hng thng
mi Vit Nam, thc trng v gii php, Ngn hng Nh nc Vit Nam, 2011
8. Nguyn Th Minh Hu, Trn Th Thanh T, Nhng vn ti chnh sau
khng hong Vit Nam, Din n pht trin Vit Nam 2009.
9. Thng t 04/2010/TT-NHNN quy nh vic sp nhp, hp nht, mua li
cc t chc tn dng, thng 02 nm 2010
10. Trn Th Thanh T, Cc bin php ti cu trc ngn hng ca Hn Quc
so snh vi Trung Quc v hm cho Vit Nam, Hi tho quc t Ti cu
trc h thng ngn hng: Kinh nghim quc t v hm cho Vit Nam, thng
12 nm 2011
11. Vin Chin lc Ngn hng, H thng ngn hng Trung Quc Ci cch
v pht trin. NXB Thng k, 2010.
12. V Ngc Duy, Khng hong ti chnh ton cu Nhng vn l lun v
thc tin v bi hc i vi s pht trin ca h thng ngn hng Vit Nam.
ti Khoa hc cp ngnh, KNH 2010-07, Ngn hng Nh nc, 2011.

45

II. Ti liu ting Anh
1. Basel III: A global regulatory framework for more resilient bank and
banking system, December 2010, revised version June 2011.
2. Bloomberg, Moodys Says Australia, N.Z. Banks Most Exposed to Europe
Crisis, http://www.bloomberg.com/news/2012-02-06/moody-s-says-australia-n-
z-banks-most-exposed-to-europe-crisis.html
3. Claudia Dziobek and Ceyla Pazarbasoglu, Lessons from Systemic Bank
Restructuring, International Monetary Fund, April 1998
4. Dai, Xiang-long (2001a), Continuing the Sound monetary policy and
achieving sustainable economic recovery, Financial news, 18 January, 2001,
Beijing.
5. Hou Aiai (2002), Issues concerning structural reform and listing of State
owned Commercial banks, Securities Law Review, no.2:26:74.
6. Margery Waxman, A legal framework for systemic bank restructuring,
The World Bank, June 1998
7. PBC (2001), The Peoples Bank of China Quarterly Statistical Bulletin
2001-1, Peoples Bank of China, Beijing.
8. Sameer Goyal, Ti cu trc Ngn hng c vn , Cc bi hc t kinh
nghim ton cu, Ngn hng Th gii, thng 12 nm 2011
9. Sun, Wei (2007), Chinas Banking Reform: A Corporate Governance
Perspective, PhD thesis, University of Leeds.
10. Website: http://www.standardandpoors.com/home/en/ap
11. Zhumin v cng s (2009), Chinas emerging financial market
Challenges and global impact, John Wiley & sons (Asia) Pte Ltd.

Tai Cau Truc - Final PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tai Cau Truc - Final PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CIEM, Trung tm Thng tin T liu

VIN NGHIN CU QUN L KINH T TRUNG NG

You might also like