Yilmaz ERDOGAN

?
Hznbaz
Sevismeler

YK
( scan by vahset )


KESKE

Bir dal dst elimden yere, aga sustu. Bense, sanki yaprak konusan, dal susan agala sirnas, yanimda iri
ggsl, kk burunlu bir dsle sarmas, oturmaktayim. Diyorum ki,
Ne gzel, gmleginin st dgmelerinden birini aik unutman... Ve oradan styen kivriminin grnmesi.
Diyor ki,
Ben bir dsm. Pornografiye dnstrme beni. Benim iin fark etmez ama siire ayip olur. Dgmeyi
iliklememi istedigin zaman, iliklenmistir artik. Ama bunu niye isteyesin ki. Senin dsn kim grebilir?..
Insan dslerini bile paylasamiyor, yazik.
Mor dalgalarindan sual olunma yenilgisine tnemis kirilgan deniz. Kayik tikirtisinin siiri. Ve her anlasilmaz
cmlenin iinde var olan ve hep yalan yere edilen yeminler... Kimi neye benzettigini bilmeyen tasvirler..
Sebep ve sonulariyla anlatilamayan bir yigin seyin arasinda ds kuran ben...
Dsmsm, haberim yok. Nerden dstgmn bilincinde degilim. Kendine teslimiyet bir sarkidan belki
de. Ki rast makaminda, bir seylerin kflendigi duygusuna kapilirim hep. Trk Sanat Mzigi engelliyim.
Diyorum ki,
---Seni elledigim iin kizmiyorsun ya bana?
Diyor ki
---Ben bir dsm. Senin. Elleyemezsin. Insan kendi dsn bile elleyemiyor, yazik.
Kiziyorum ki,
---Bana, dsm deyip durma. Zaten dsmsm. Biraz gerek davranamaz misin. Smr kadar
mesela Elle tutulur, gzle grlr bir alik kadar olamaz misin? Gryorsun zor durumdayim. Ben
dsm sz cmleler konus benimle.
Daracik tefecik, fermuara stres, stre bir kot giymissin. Lastik ayakkabilar hesapta yoktu. Seni
seviyorum. Askimiz hasir alti edilmis, enflasyonist duygular yigini. Emisyon hacmimiz daraliyor.
Ememiyoruz.
Diyor ki
Neanlatiyorsun sen? Hibir sey anlamiyorum.
Hep minareli, ayrinti camli camiinin minaresinden, komsunun apis mahremiyetini dikizleyen mezzin, bir
dengesizlik ve sehvet anini iyi degerlendirerek asagi yer ekimleniyor. Ne anlasilmazdir ki, henz yere
dsmemisken daha ortada fol yok, yumurtanin birazi rafadanken lyor. Cenazesine konu komsular gelip
dedikodu yapiyorlar. Konu, komsu, dedi, kodu birbirine giriyor.
Salarin kendinden permali. Kuafr atlatan bir gzelsiz.Seni daha nce bir yerde mi grdm, yoksa
simdi mi uyduruyorum?
Diyorum ki,
Bilmiyorum. Belki bir dolmusta, bir zahmet sunu uzatabilir misinizlesmisizdir.

Biliyor musun, salarim dklmeye basladiginda, biyiklarimdan iz yoktu. ok berber skn etti,
muhabbet olsun dert paylasimina. Seni yanimda tutabilmek iin aklima gelen her seyi sylyorum. Daha
nce agir kayiplar verdik. Yenildik ama ezilmedik. Hep beraberlige oynuyoruz, ondan herhalde.
Bir ds dst elimden yere, unufak oldu.
Onlar erdi muradina, biz kerevet bulamadik.
Askimiz, iki gzlklnn psme abasiydi. Gzlkleri ikarmak hi aklimiza gelmedi.
Diyorum ki,
---Bu yalnizlik bana byk geliyor. ok. I kavgalar dan arinip, byk kavgaya soyunmak istiyorum
artik... Sana sylyorum.. Beni dinlemiyor musun?.. Heeeey.. Neredesin?.. Nereye kayboldun? Bir
dakika.. Dn geri.. Daha sevisecektik.. Ne yandasin?
Bir ds dst elimden yere. Undan ufak oldu. Onlar el koydu btn kerevetlere, ben ve aga, yaprak
konus tuk, dal sustuk. Yazik.
1990

KPRALTI, VELER, VESAIRELER

Kim bilebilir hangi dagin sirrina saklandi da gnes, aksam el koydu Galata Kprsne. Eski amlar alin
terine dnst bardak yapiminda. Gece, tarihin emir kulu olusundan fkeli, geldi kt kpr altina. Hi
grmemisti kendi yzn, yorgundu.
Mehmetin mezelerden otlanisi ayin gnesten isik araklamasindan daha drste degildi. Ve bir iki ieni
en sinirlendirici agiz sapirtilariyla israfa masraf kazandiriyordu. imiyordu, yiyordu. Nejla ise inadina ok
iiyor, evreye dikkat ekici, namus drtc gz gezintileri yapiyordu. Halil ok kizmaktaki ok hakliligini
birayla tedavi etmeye alisiyordu.
Sazi dven kim? Ka zaman daha alissa mzige benzeyebilir bu kerpetenle tirnak ekismesi? Neden
almaya abaliyor? Binleri Onu zorluyor mu? almasa daha iyi olmaz mi? Herkes hangi gcn etkisiyle,
sanki saz alini yormusasina trkler heba ediyor? Kim bu tecavz durduracak? Ve hep ayni trkleri
sylemek mecburi mi? Bir yigit gurbete gitse basina neler gelebilir? Buna bayram gn deniyor diye niin
barisalim? Belki eliskimiz uzlasmaz, belki kanli biakliyiz da halilim aman kursun saacagiz?
Serefe. Pekiyi.
Seninle ayni grste olmadigimi sylemek zorun dayim.
Iyi.
Ne demek iyi. Seninle ayni grste olmayisimin neresi iyi? Bir tane daha alayim.
Merhaba, nolsun iiyoruz iste.
Bir kere seninki siir degil oglum, siire anal tedavi.
Leylimleeeey, leylim ley.. Ayin savki vurur sazim stne.
Pekiyi diyelim ki sen haklisin, bireyi anlamiyoruz. Birayi anlamiyoruz. Benim rakimi kim iti?
Ha serefe moruk.
Kardes, bize bira. ok.. Sen yz elli tane getir, biz iinden seelim.
Ne yaptiniz bugne kadar, birini syle.
Bana da erez sylesene.
Yedi tepeli sehrimdee.. Neydi lan devami?
Yanlis kitadan girdin salak.
Ne?
---Yok bir sey.
Masalarda dolan, bosalan yenik iki bardaklari. Bitisik omuzlar arasindan yrmek, tanidik arayisina
ynelik bakislara glk getirmekle birlikte, yakisikli bir mizansen olusturuyordu. Hemen bir masaya
yazilip su mayistirilasi ve tahtakurusu alkolszlge son verme istegi isin duygusal yaniydi.
---Arkadasim kusura bakmayin, konustugunuz konuyla ilgiliyim de. Bana gvenmeyebilirsiniz ama emin
olun ki ben polis degilim.. Agbim polis.. Sey, ben espri yapmistim. Pardon. Allahaismarladik.
Affedersiniz oturaginizi biraz, hah, sag olun.
Serefe.
Sey diyordum.. Ne diyordum ben ya?
---Ulan iksana artik su keneften. Haftada bir gn m siiyorsun nedir? Belli, bu da kenefte ktphane
girisimcilerinden. Hadi be.. hele skr... Ohh.. Yazilar.. Raki gdmnde devrimcilik yapmak kolay
serefe, igdem seni seviyorum lan ibneler, Biraz daha sikarsam bagirsaklari mi siacagim. Ulan ben
kabiz olacak adam miydim be..
Agbi su masadaki herifler dn de buradaydilar. Ve ayni bugnk gibi pis pis etrafi kesiyorlardi.
Eee?
Fazla emniyetli bir yer burasi.
Ya birak allahaskina bunca yillik siyasiyim, hi raki ierken tutuklanmadim.
Drama Kprs Haasan.. dardir geilmez bre Hasan.. lan nerdedir bu Drama ve ne anlatiyor bu yerli
drama kprs?
Birader byle is olur mu? Sen git...
Nereye?
Nasil?
Sen git dedin ya.
Yok oglum sen degil, o gitsin.
Kim?
---O ibne
Hangi ibne?
Ulan kim olacak...
Nejla iyice utu baksana.
Allah belasini versin.
zlme. Nejlanin huyudur. Benimle birlikteyken de byleydi.
Ne. Nejla ne zaman seninle birlikte oldu?
Sana sylemedi mi?.. Hassiktir sitik.. Ama... Sey.. ok kisa srmst.. Yani iliskimiz nemsizdi.
zlme, sekse fazla agirlik vermedik.
Ne diyorsun sen be? Bana bira getirin. Hayvan herif.
Agir ol bakalim, ne biim konusuyorsun?
Hey, noluyo be? Bir de kavga edin bari..
Ben gidiyorum Nejla..
Dur lan nereye?
Aaa,gitti.
Siktir edin.. Kim isedi lan stme? Allah kahretsin.
Kprnn stnde serinletmeyen ama yine de erimeyi nleyici sulusepken bir esinti. Halil biraz nce
takindigi, masayi hisim iinde terkeden jn tavrindan henz siyrilamamisti. Bacaklarini yalpalamaktan
vazgeirip yrmeleri iin ikna etmeye alisiyordu. Kaiyordu, Nejla dan, biradan, trklerden, kavram
greslerinden, tartismalardan, szck soykirimindan...
Birader olacak is mi? Sen git...
Nereye?
---Efendim?
Sen git dedin ya be oglum.
Yahu sen degil gitsin.
Kim?
O ibne.
Hangi ibne?
---Nevzat, kim olacak?
Grlt pis bir sarmasik gibi. Ve Kazim ve sinirli ve zgn ve hizli yryor ve neredeyse kosmaya
yetisecek ve fakat ve benzerleri.
Arkadaslar bu tip konulari rakiya meze yapmayalim
Kim ulan bu?
Hilmi.
Ne var?
Su masadaki herif iki saattir bana bakiyor.
Deme kiz. Adam rekor kirmis haberi yok. Iki saat ayni yere bakmis. Ben bu azme ancak saygi
duyabilirim.
Sen dalga ge. Bazilari buna namus meselesi diyorlar. Dikkat ettiysen imali konustum Hilmi.
yle ya.. Simdi seyret.. Arkadasim bir dakika konusabilir miyiz, pardon su oturagi.. Sag olun.
Buyurun.
Sevgilim iki saattir Ona baktiginizi syledi.. Ve bunun bir namus meselesi olduguna kesin gzyle baki
yor. Burnunu kirmak zorundayim yani.. Bardaklari kirmayalim syle yukari ikalim diyorum.
Bir dakika bir yanlislik var kardes.
Ne gibi?
Ben sasiyim ve tam olarak nereye baktigim henz tespit edilemedi.
Haa.. Evet.... yle mi?.. ok affedersin kardes. ok pardon.. Sicak soguk ne iersin.. Iyi gnler..
.Kizim manyak misin sen? Beni de rezil ettin?
Niye?
ocuk sasiymis. Yani sana baktigini sandigin siralarda o, ters taraftan Edirne sirtlarina bakiyormus.
Sen yle san. Sasi masi, adam gzleriyle beni soydu. Herkesin iinde don styen kaldim. syorum.
Tamam kapatalim bu konuyu. Hatta bu konuyu gmelim.
Hayir kapatmayacagim. Zaten senin gibi..
Evet devam et, benim gibi ne?
Giderek ryorsun. rtyorsun bizi farkinda degilsin.
0 ne demek yle?
Anlamam beklemiyorum zaten.. Sahiplenmekten baska bir sey yapmiyorsun.
Ne diyorsun sen be?
Sylediklerim ok aik. Bir sey anlatirken bana bakmiyorsun. nk ben senin malinim, baska biri
degilim. Elimi is olsun diye tutuyorsun. Erken bosaliyorsun, zr bile dilemiyorsun.
Allah belani versin Aysel.
Kosarak ikti merdivenlerden Hilmi. Hesap demedi. Basi dnyordu. Ve midesinde iglik kivaminda
bir bulanti. Kprnn stne abanmis yildizsiz gkyzyle yzlesti kusarken. Utandi. Nedir bu yalanla
sivanmis i meler? Yok bana bakti, yok rgtllk sorunu, o varken herif beni kesiyor, yok bilmem ne,
yok Allah belami versin.
Kpr altinda nne bakmadan ilerleyen gece, iki bardaklarini, midye dolmalari, kabuklarim, ig
brekleri, ig kfteleri, ig sohbetleri telefon-adres alisverislerini, hesap demeleri, ikmasi nlendikten
sonra derin ve an lamsiz bir sohbete yol aan kavgalari, trkl trksz kusmalari, turistlerle konusurken
heba edilen Trkeleri, Ingilizceleri, Almancalari ve artik kapatiyoruz kovulmalarini birbirine dgmleyip
bitisine kavusuyordu.
Gece yarisi, kpr alti sakinlerini her zamanki gibi, anlayisli ve sabirli bir sarhos kahri eken yzle
karsiladi. Hznn siire en yakistigi ve lmn en yreklice selamlandigi zamandi. Bir alkol spazmini
kokluyordu martilar.
Her suu stlenebilir, her seyi anlatabilirdi siir.. Utanmasaydi...
1989

HZNBAZ SEVISMELER

Adam, sessiz sebepsiz asklarinin ugultusunu dinleyerek, hatta ve zaman zaman, bu seslere iten ie
yanitlar yetistirerek yryordu, kaldirimi kendisinden byk yolda. Bulutlar vardi, mor, gri, beyaz, kl
rengi bulutlar. Bu, mor gri, beyaz, kl rengi bulutlara bakadurdu bir sre. Ve yrd Adam mor, gri,
beyaz, kl rengi bulutlarin gzetiminde kendisi kaldirimindan kk yolda.
Simitleri gerekten gevrek ve sicakti vapurdaki simitinin. Simitleri satilsin da para kazansin diye
bagirmiyordu, bir geregi dile getiriyordu insanca. Ama kimse inanmiyordu. Adam inaniyordu ve belki de
bu yzden bulustu glckleri, vapurun ok kuytu bir yerinde.
Suya bakti Adam, sudaki yzne, kendisine. Kim, nerede ve ne zaman kendisidir? Deniz, pariltisi gzde
yansi yan, mavilere giyinik bir sonsuzluk o zaman.. Maviden siyaha kaak ve mora meyilli, alisik gzlere
yeni yesil gkkusaklari sunmaya retken ilgin bir islaklik.. Islandi gzleri.
Indi vapurdan. Vapur rahatladi. Hafife gerindi kaptan.
Adam ince ince glyordu. Krpe krpe, kpre kpre cilvelesen denizin kiyisinda.. Yakisikli miyim,
diye sordu Biyikli Adama. Biyikli Adam orada degildi, duymazliktan geldi. Biyikli bir adama yakisacak
davranis degildi ama biyikli adamlar davranisacaklari zaman bize sormuyorlardi. ok az insan bilir soru
eklerinin ayri yazilmasi gerektigini. Biyikli Adam da bilmiyordu, zamanin dsnceden ayri yazilacagini.
Yakisikli sayilirsin, dedi Dilsiz Kadin. Yillar yili herkesler Onun kr oldugunu sanmislardi. Kr olmadigini
grememislerdi ve yine yanilmislardi. Yanilmisliklarini yinelemislerdi de denebilir ama bu geregin faasini
degistirmez. Zaten hangimiz degistirebildik ki, az buuk gayri safii milli hasila telaslanmalarini?
Degistirmek gibisi var mi, dnsmek gibisi? iine hagayretlik getirdigin kk evrak antasi ve zel kalem
mdr yasantisinin iinde bir iban asilliginde aykirilasmak.. Birinci Adam olmak da var, Yoldan Geen
AdaminSesi olmak da.. Ya da hi zamanlanmadigi halde, bir tesrifatinin tesrifatina sanik o1arak, en
arkadan kendi filmini izlemek de var...
Kadin rkek ve orabi kamisasina tedirgin ve trafik kurallarina zenli adimlarla geti kirmizi isiktan.
Syleniyordu.
Neden sevgililer ii el teri paylasiminda bulunamiyorum. Seni seviyorum, yle mi? Niye? Sylenmis
replikleri yinelemek mi btn isimiz? Yoksa daragalarinin iz dsmne serpistirilmis dogrulari mi
dogrultmaya didiniyoruz?
Kadin, dallari salkim saak zentili bir agacin gariban glgesine sokulurcasina, sessiz bir iglik atti, teri
diz boyu otobs sikintisinin iinde:
Ben otobste degildim ki.. Kirmizi isikta durmaya alisiyordum. Neden baskasina ait kendi kaderimin
tayin hakki?
Adam bankta, Kadin otobste terlemekte.. Saatler zamanin olagan seyrinde, sanci iinde.. Belki
birbirlerine verebileceklerinin ogunu tketmisler grc yntemi yazgilarinda ama yine de anne st
sicaklar sakliyorlar, ikili dslere yamanacak. Grseler, sezebilseler, konusacak bir konu basligi ortaya
atmanin ve paylasmanin deli desik sevincini.. Merhaba, nasilsiniz, siz kimsiniz, ben nasilim, siz 0 musunuz,
sag olun, tanistigimiza memnun olmak isterim, beni hayal kirikligina ugratmayin, sag olun kullanmiyorum..
Kadin bankin biraz gerisinde durdu. Karsiya bakti. Karsilara.. Kimi kimsesi olmayan nice kimseler
bakiyor, kirli duvarlara yazili, ok zaferler zlemis yazilarin, artik soyut resim olmus haline, diye dsnd.
Siyahla umut yazilmis, polis beyazla silmis, diye dsnd. Diye dsnmek zgrce. Isteyen istedigini, diye
dsnebilir, diye dsnd.
Adam, rzgara aldirmadan bakiyordu Kadina. Kadinin kk ama dik basli, varligini her firsatta
duyurmaya abali armut memelerine.
Keske yle oturmasaydi Kadin. Keske, dsledigim gibi, amali sonusuz yolculuklara hazir, lmle alayli
bir huzurla biraki-ds-oturuverseydi.
Merhaba, diyebilseydim.
Siz kimsiniz, nedensiniz, sorabilseydi.
Merhaba, dedi Adam,
Merhaba, dedi Kadin.
Oysa az geride, olmamis bir sevda byle bitmisti:
(Sana sylemeliyim. Haksizlik bu. Ama yle incesin ki ya kirilirsan, bu dikensiz aksamst?.. Bileklerim
incinir, yregim burkulur inan.. Sana bitti demek, zgnm sylemek, kal gitme, ben giderim, ben lrm,
hasretler eritirim omuriligim de.. Ayrilalim.. Dur, dsrme gzlerini katisiksiz hznme. Hayir, aglama n
olursun.. Gemilerin rr batak sularimda, intiharlara jilet olur. Acim sirrina erdirmez. Nolursun aglama.
Biliyorum hazir degildin, beklemiyordun ama o gzel gzlerini yalanlamak.
Ama.. ben seviyorum., neden?
Aglama n olur..
Gzyasin hzn bytr, damlar yregime geceleri.. Kapa parantez)

Siire inanir misiniz, diye sordu Adam.
Sair misiniz, diye sordu Kadin.
Kadife pantolon giymissiniz, ne gzel. Kalalariniz federe, memeleriniz ufacik. Onun da yleydi. Ama hi
kadife pantolon giymezdi. Gri, yirtmali bir etegi vardi, ok sik giydigi. Salari kisaydi. Kisa salarina gri
etek yakisirdi. Gri etek giydiginde, salari yirtmali bir kisaliga brnrd. Bilirdi uzun gmlek sevdigimi
ve yaprak dolmasi. Asil isimiz bilmek degil. Kisa salari, gri yirtmali etegi ve uzun gmlegiyle severdi
beni bilmeden.
Okumak isterdim siirlerinizi, dedi Kadin.
Yznz sivilceli. Kadife pantolon giymissiniz. Dudaklariniz ldm lesiye gzel. Yanaklariniz
anlatilmamali. Sarap iiyoruz yanaklarinizin rengine. Bankta filan degil evdeyiz simdi. Saz aliyorum,
trkleri paylasiyoruz, kimsenin imzasi olmadan. Btn trklerimiz ve sarap anonim. Demiri toz ediyorlar
sevgiyi yoz.. Gzel uyak.
Ben de siir yaziyorum, insanlara ragmen.
Neden insanlara ragmen? Oysa insanlar iin olmali.
Yok ya? Niye?
Bir kinaye glsle kaldirdi sarap kadehini Kadin. Demek tartisacagiz. Demek szckleri ayiklayip seip
savuracagiz birbirimize.. Ne gzel. Ne sicak.
pmeli o dudaklari dsncesi, Adamin iinde kivraniyordu, a bir salgi gibi. Yznn sicakliginda
dllenme istegi.. Ilk psmeler.. Sabah, zamansiz uyanmalarda duyulan uyku hasreti.. Kirilasiya
susamisken, durup bir sre izlemek berrak suyu.. Kimi fkelerden alninin akiyla siyrilmasi insanin...
pserek gidilir gizlerin kolkola glmsedigi yere. psyorlardi. Dudaklardan beyne transit tasimaci
sinirlerin cmbs duyuluyordu kulaklarinda.. Iri, pbenili dudaklar.. psyorlardi.. Hi taninmayan
topraklari eseler gibi.. Sulari gbekten damlatir gibi geceye.
Saatlar geiyordu, daha ncekiler gibi. Biri ncekinden yanlis, biri berikinden yalniz. Akrep yelkovana
alisik. Alismislik iste: Bir vazoyu her zaman ayni yerde grmenin, grmek istemenin asagiligi...
Biz alismayacagiz, degil mi?
Zamanlar zamanlarin pesisira, belkili, acabali, herhalde li bir alismisligi yrtyorlardi. Dudaklarda
fkenin, sevincin, birini, birseyi bulmuslugun izleri.. Ve kaybetmek korkusu.
(Sari! bana. Son bir kez belki ama n olursun saril. pselim yine. Binlerce kez hkmran oldugum o
dolgunluklar, neden irak simdi, sevincimin dalga dvms kiyilarina? Neden daha pbenili bu lm
dudaklar?.. Neden i kiran heyecanlar, yangilar retiyor bin aksam dayandigim duvarlar?.. pselim.
Pekiyi, dedi Kadin.. Son ve tek..
pstler, psmek denirse. smek degildi, smek yoktu. Sadece pmeye telasliydi Adam.
Seviselim, dedi Adam.. Son ve tek.
Hayir, yapamam.
Hayirlar, yapamamlar uzakti. Olmazlar yk...
Baskasini seviyorum, dedi Kadin. Ona karsi...
Yani.. yle iste...
0?.. Demek o, onlar var artik? Ama benim, bilmistim, sicak siirimsi bel kivrimini. Nasil olur da nasil olur
sorusunu sorar olurum? Demek simdi o tttryor siirimizi? biz yazmadik mi? Dsmzden tirnagimizdan
arttirmadik mi?)
psmeler acimasizca yetersiz kalmaya baslamisti. ekimser, dokunulmaz, bakilmaz yerlere gidiyordu
seyir. Adam ve Kadin dogal bir sete takilmislardi. Dogalligin ilkel inatiligina.
Demek bakiresin.. Kadife pantolon giymissin bakireligine.. Ne gzel.. Bu yzden mi kalalarin federe,
memelerin ufacik?
(Gitme, Dur... Yalnizim.. nlem isaretleri byyor iimin yanik aydinliginda. Gitme.. En aptal sarkilardaki
yalnizlik bu.. Elim sair sancilarim.. Gidisin... Aksamdan aksama demledigimiz sevda... Birbirinizi
seviyorsunuz, bunu anliyorum. Hayir anlamiyorum. Biri birine gel beraber bir olalim demis, biri yalnizmis
biri gibi, birbirleriyle bir olamayacaklarinda birlesince fikirleri biri birine, O nunla birlikteyiz, birbirimizi
seviyoruz, demis)
Neden konusmuyorsun insanlarla? Onlar benim arkadaslarim, diye bagirdi adam.. Ilk kavgadan son
kavgaya giden yolun ortasinda.
Biz de mi rttk yoksa?
Gittin.. Arkana bakmadan... Benim, arkana bakip bakmayacagini dsndgm dsnerek. Farelerin
bile kemirmekten usandigi film seritlerindeki gibi. Beni birakip kimsesizligin lser gecesine, gittin.. Onunla
giyeceksin kadife pantolon gecelerini
ogunu anlatamadim seni sevmelerimin. Kadife pantolon giymistin nk. Kalalarin federeydi,
memelerin ufacik.. Sicakti, gzeldi. Tarihlerden dili gemis zamandi. Genis zamanlara sarkiyor simdi
yalnizligimiz.
Adam bankta oturmaktan sikilmisti, Kadin karsilara bakmaktan. Adam banktan kalkti, Kadin karsilara
bak maktan yorgun. Ikisi de ayaktaydi simdi. Ikisi de ayakta olduklari halde, insanlar telasliydilar. Kadin
Adama bakti, tipki karsilara bakar gibi. Adam Kadini szd bir an, bankta oturur gibi Sonra yrd
Kadin, karsilara.
Adam baska, Kadin karsilarda. Saatler zamanin her hangi bir yerinde sanci iinde.
Yalnizligin genis zamaninda Adam, Kadin ve saatler..
1989



BELKI DE...

ay bahesini ykleyen yalniz kadin, yanindan geip gidiyorum, haberin yok. Yanimizdan geip
gidenlerden hibirimizin haberi yok. Benim yrngemde, O nunla karsilasmak umudu var. Birden eli
plesi bir rastlanti biter, belki antasi ailir, kagitlar dklr suya, ben toplarim, hemen verip gitmek ayip
kaacaktir, surda biraz oturulur, bazi mecburiyetlere skran sunulur, kizin adi Skran degildir, gzler
gzlerle tanisir, falanlar filanlara hamiledir... Senin bunlardan haberin yoktur.
ay bahesindesin ve garsonla gz gze gelmeme ugrasindasin. Canin ay istemiyor. Beni beklemedigin
belli, ama benim bekledigin kisi olmadigim nerden belli? Belki benim 0.
Dsnsene, seninle yrdgmz yolun yani kir, te sinden tren geiyor. Kondktr, o tren siradanliginin
stnde, o kan, o ter iinde bizi farkediyor. Ve akip gidiyor hafizasi.. Yillar ncesi.. Mahallenin lacivert
bulutu, kasabin kizi Nilgn...
KONDKTR - Ne sirin komsu kiziydi Nilgn, Entarisinin ggs genis. Bi egilse karsiki daglar
ereksiyonlara gark olacak. iekli entari rzgar beklentisin de. Entari yasiyor be.. iekler insan agzi gibi
gzel.. Nilgn n pencereye ikisi, perdeyi tam kapatmayisi ve hangi ynetmenin fantezisi olarak kck
araliktan sbiyet profil sunusu.. Nilgn, en gzel resimli boyama kitabiydi ocuklugumun sokaginda. Bir
hiyarla evlendi sonra kasabin kizi Nilgn. Zorla degil, gnl mecburiyetiyle. Et kokmayan bir ev zlemine
sevda adini verdi.. iekler dkld entariden. Kapandi perdenin araligi.. Isik perdeye arpti.. Isik ld..
Entari ld.
Kondktr birakiyoruz kendi aksak ritmine. Yryoruz. Doldurmussun elimi elinle. Belediye
otobsndeyiz. Karsimizdaki koltukta, pismanliklari salarini kirlayan adam tuhaf bakiyor sana.
Gziine...
PISMANLIKLARI SALARINI KIRLAYAN ADAM
- Tuhaf sey... Salarinin kivirligi ayni Nezihe. Kasaltindan gls say ki Nezihe nin kikirdamasi.. Niye
yalan syledin be Nezihe? Niye? Fazil benim arkadasimdi. En yakin. Gzme kan otursa Ona sorardim.
En rahat Ondan isterdim cigarayi. Byk oglumuz Rifat ldgnde nce Fazili aramamis miydim? nce
Ona aglamistim sonra kendime.. Sen ve Fazil.. Dlyatak oldunuz Nezihe.. O gn, hi sevmedigin,
zemheri karanligi dedigin sokagimizin ksesine bzdm kendimi. Kiskiyamet bir aksam, hatirlarsin. Kar
suyu karisti gzm yasina... Artik kovuyorum biliyor musun, yanima insancasokulan sokak kpeklerini..
Hi bilemedim ama Nezihe, niye?... Tuhaf sey... Salarinin kivirligi ayni Nezihe.. Tuhaf sey...
Yollar sabir agristiriyor. Belki esya, sabrin tortulasmasidir. Yryoruz.
Bir camii hznne dsyor yolumuz. Avlusunda yan yana dizili tabutlar. lenler syle...
Bir manifaturaci. Dkkandan arkadaslari getirmisler eve. Gzlkleri kayip. Bulunamadi.
Bir kadin, tirnaklarinin arasinda hamur.
Sonuncusu trafik kazasi.. len gen, geriye kalanlarin hepsi ihtiyar.
Buna ragmen, hala yryebiliyoruz seninle. Ne yani biz de mi lelim diyoruz. Kimse yanit vermiyor.
Yryoruz.
Biraz kulak kesilip dinliyoruz. Konusmalar, konusmalar..
ay bahesindeki kadin, seninle isiklari sndrmek de mmkn. Kendimi sana anlatma abasi, ayin
demi kadar iten.. Ve sancilarima ortak etmek seni.. Havar, demek sana, Havar ki ucunda lm var. Sari
salarin, kpkl gibi sanki, uzun.. Onlara, misal, Halepe yi anlatmak. Adinin Krtedeki anlamini
soruyorsun bana.. Hatirlamiyorum. Havar, diyorum sadece. havar ki ucunda lm var. Soykirimlarda dul
kalir geceler, trk olurlar. Ama senin haberin yok. Siralarini savarlar, sir olurlar. Ruhun duymaz,
maneviyatin smez...
ay bahesindeki yalniz kadin, sana bakisimdan eksime! Gzlerindeki firar bosuna. Zamanin koynunda
sakladigi yasanilasilarin yanindan geip gidiyoruz. Hi dsndn m belkiyi? Belki eline en yakisan taki
benim elim.Belki de en belli olacak yalan benim syledgim.. belki sen ve belki ben.. belki yillar sonra..
tuhaf sey.. salarinin kivirligi ayni Nezihe
1989

GIZLI ZNE

Sicakti.. Gz gre gre sicakti. El degmeden hazirlanmisti her sey.. O vardi.. Bir de br.. O,
brne, br Onaydi. El degmeden ve gz gre gre sicakti.
Yokustu.. Bir yilgiyi tirmandirircasina sicakti yokus. o yokusun basindaydi. br de. O da br de
yokusun basindaydilar ve sicakti ve gz gre gre ve yokus yokus sicakti. Sapi kanli demiri kr bir
biakti sicak. Ve dibi uzak, yolu trafikli bir eziyetti yokus...
Kusluk vakti kimse gemezdi buradan, (kuslarin disinda), nedense?
O, soruyordu durmadan, brne.. Yani sararken duramiyordu.. Belki de bir an durayazsa,
soramayacakti. Durup dururken, yasamsal bir sevimsizlik tasiyan ve ister istemez gibi insanlik disi. bir
kalip iinde boyun egmek zorunda kalinacak. bir soru, tarihin kfl dsemelerinde parafinlenip gidecekti.
Neden sonra?.. durdu ve sordu :
Neden?
br durdu ve bakti, havada oksijen, azot ve bilmemne adiyla geistirilebilecek denli nemsiz, yagli
greslerde killi gbekleri gkyzne nallayacak kadar nemli molekllerin arasinda, dogustan bkk
boynunda kimbilir neler gizleyen soru isaretine.. Neden olmasin? diye sorularak Onun sorusunu,
molekller arasinda bir kilik yer ayrilmasini da rica ediyordu, farkinda olmadan.
O, byle tek szck gizemliligini sevmezdi. Sevmedigi seyleri neden sevmedigini gstermeyi severdi.
Byle tek szck ve soru isareti katkili, hammaddesi hesapilik olan konusmalarindan biktim!.. Ne
yani, ben de herkes gibi bir seylerden bikamaz miyim?
nlerinden, bir nlemi etkisiz hale getirecek kadar uzun sreyi kaplamaktan te anlam tasimayan, bir
otobs dolusu problem geti. Bir duraksama..
Senin ben dedigin., daha dogrusu, srekli ben demen.. ok daha dogrusu senin ben saplantin...
ff...
Sustu. Oydu. Tekliyordu. Tekleyen ve susan Oydu. Iki lafi bir araya getirmisti ancak bu iki laf,
kendilerine uygun bir anlam edinememislerdi. Oysa, ok sey istemiyorlardi. Syle ilk okundugunda,
sasirtmasa dsndrmese bile, yine de bir sey demek olan, eli ayagi ok dzgn olmasa da, bakildiginda
el ve ayak oldugu anlasilan bir anlamdi aradiklari. Bir tek onlar degildi ki, aradigini bulamayan.. Bizzat
ben, bendeniz, saimi sakalimi rulo yapmis sessizligimle anlam bekledigim, mantik pususuna yattigim
gnleri hangi anlamsizlik bana unutturabilir. Beyaz dosya kagidinin (Dosya kagidi! Anlamdan
bahsediyorduk degil mi?) gbegine, hatta tam gbegine de degil ggsyle gbegi arasina -Belki gerekten
gbegine yaz saydim daha iyi olurdu (Neye gre?) yazdigim, Sana, beni seftali kokmuslar cmlesini
hangi Aristo mantigi aiklayabilir? Aristoyu Aristoya anlatan daha mantik dskn babayigit tanisti mi
tarihle: Elinde bir kadeh baldiran, o bar senin, bu bar sahibinin.. ikti mi ortaya, ggsnn killarini gere
gere, Bandirmaya bandirmak iin gidildigini, aslinda karayollarinin durumu yanlis degerlendirdigini
anlatacak, irza gemelerin nce beyinde kanlandigini gsterecek bir gstermeci?
Bir yerde oturalim nerisini kimin ortaya attiginin nemi yoktu. Artik oturmuslardi ve nemli olan da
buydu.
Aslinda sorun, beni anlamaman dedi. O, yilgin, kizgin, kirgin...
Ben, derken, kendimden sz etmiyorum. Genel anlamda ben kavramindan dem vuruyorum dedi
br, demli ay gelirken.
Byle bir toplumda kimsenin kendi benine torpil gemeye hakki yoktur. Erdem dedigin ifte
pasaportludur.
Susuldu. Oturduklari yerin nnden tukalar geiyordu. Iki takatukaci tartisiyordu, havadan sudan. Birinci
takatukaci ikinciyi, evrenin dogal dengesini bozmakla suluyordu. Biz ki, ozon tabakasini delen bir irkin
gbekbagli torunlariyiz, diyerek alaya aliyordu berikini.
Dilenci, sanki sonradan monte edilmis (Bilirsiniz, elaleminkileri burada monte ederler, montaj sanayii
acaip gelismistir) elini ne uzatmis, iki gndr a oldugunu sylyor, bir ekmek, hi degilse yarim ekmek
parasi istiyordu. Bu konuda kati davranmiyordu, pazarlik yolunu aik tutuyordu. Ama herkesler, iki
gndr yarim ekmek parasi bile toplamayan dilencinin yeteneksiz oldugunda oylarini birliyor ve para
vermiyordu. Bylece dilencinin yarim ekmeksizligi sryordu.
Serbest piyasa kurallarina gre dsnyorsun dedi O.
Hi de degil. O bir dilenci ve dilenme konusundaki basarisi kazandigi parayla llr dedim Ben.
Bosver agbi dedi Dilenci.
Tuttugun taraf yanlis dedi Dilenciye O. Bu senin (Bu derken nereyi gsteriyordu acaba?) yeteneksiz
bir dilenci oldugunu sylyordu.
Hayir diye ikistim ve hayir diye ikistim, diye yazacagim.. nk ben yle bir sey sylemedim.
Herkes onun yeteneksiz oldugunu dsnyor, dedim.
Bosver agbi derken dilenci, her bosver agbisinden on ekmek parasi aliyordu.
yleyse neden az nce, dilencinin emeginin kazandigi parayla lldgn syledin? Bunu soran O.
Hi, ne.. nasil? gibi sesler ikaran da Ben.
Iyi is valla, para kazanan yetenekli, kazanamayan spastik!
Ben yle bir sey sylemedim diye sinirlendim.
Bosver agbi dedi Dilenci.
br hi konusmuyordu. Sessizlikle sylesiyordu, issizligin diliyle. Herkesler bilmez bu leheyi, anlayan
anlar. Kim?
Bir kere (Niye bir kere) dilenmek sz konusu, ortada emek yok diye salaklastim.
Belki de harcadigi ya da smrttg emeginden, belki de emegini smrtecek alan bulamadigindan
dilenci oldu. Senin kk burjuva sapsalligin engelliyor bunu grmeni dedi O.
Bosver agbi dedi Dilenci.
br bos konusuyordu, boslukla.
Korkak ve bundan tr sessiz glgeler kyordu zamanin uygun yerlerine. Yesil kazaklari, zml
zmsz sorunlariyla evlerine dnen insan gzlerine reklenmis, mutsuz, inati karaltilardan uzak,
ocuklarin ulasamayacagi yere konmasina zen gsterilen bir aksam alacasina yaklasiyordu her sey.
O, br ve Ben, yorgun glcklerimizi, i ceplerimize zulalamis dnerken yalnizligimiza, bir
kovalamacayi sylesiyorduk nde biz, nde zaman...
Bosver agbi, derken dilenci...

1987
GRDM, GLMSEDI GL

Ati alan skdardan ziyade, at sahibi dilsiz uykularla oyarken geceyi ve raki bir umumi kardes kimligiyle
yaklasirken masaya, iildi. Kimi simalar yasandiysa da edebiyle ienler ogunluktaydi. Meyhaneci
hanesindeki mey tketiminden memnun, st kalsinlar la kabarik bir durusu bytyordu ki, olanlar oldu.
Yani hibir sey olmadi. Olay buydu. Allahin kahretmesi uygun dser ki hibir sey olmadi.
O, sigarasinin kln sanki hibir sey yapmiyormusasina dkt, yemek artiklarinin evsahibi tabaga.
(Merhum baligin zavalli ve zarif kiligi bu terbiyesizlige karsi sessiz kalmayi yegledi.) Rakisini yarilamisti.
Bardagin asagisi yogun beyaz, yukarisi tuhaf benekli. Damali. Hi? Bilmiyorum iste, bardagin yukarisi daha
alimli bir tasfire gebeydi. Gzlerime bakmaya alisik oldugu halde, bakmamayi marifet saniyordu. Ben
Ona bakmayi en yce erdem... Seviyor muyum hala? Yoksa duyduklarim yalnizca bir alt yazili film
erotizmi mi?.. Bazi geceler.. Dnyayi kendime itiraf edebildigim geceler, ki bu ogunlukla rakinin veli
imzali kagidiyla olmustur evet evet haklisiniz, insan zayifligimin nane limon geceleri Onu dsnrm.
Baldirlarini, kala kivrimini... O zaman, ne dnyanin ihtiyar i geirmeleri, ne yoksul insan girtlagindaki
emperyalist dgmlenmeler, ne biragiz slogan sylemi... Yalniz Onu.. Onu oksamanin doymaya az
kalmis tadin da yesillenirdi her sey. Seni seviyorum ulan, diyebilecek kadar delikanli zamanlardi bunlar.
Dokunmakla, dokunumlara alismak arasinda bir seste kalmak isterdim. Ayni ocukluktan start alip..
Dedem babama niye ve ne zamanlar kizardi ve nasil byk bir insandi dedem? Rakiyla kan bagi kurusunu
hangi kadehlenmelerle kutlardi? En ok hangi kadini dslerdi btn kadinlariyla yatarken. O kadinlarin
baslari ggsndeyken, kalksam ayip olur mu, bakislar ok mu hunharlasir, diye dsnmelerini nasil
baglardi anason uykulara?
Onun tuvalete gidisi, bir kadinin tuvalete seyirtisinden te, bir atmosfer kaymasiydi. O gidince masa
durdu. Pesinden aktim tuvalete. isim yoktu. Tabii ki insan vcudunda bir miktar is vardir her zaman da
iseyesim yoktu. Yine de pisuvarin uyarici grntsne kapilip isedim. Onun isi uzun srd. Zaten hep
uzun erimli isemelerle gelisirdi tuvalet seyahatleri.. ikti.. Karsilastik.. yle bir karsilasmaydi ki, hibir
grmezden gelme direnemezdi. Bahanesi yoktu konusamamanin. ok birdenbire, gzlerim gzlerine
yazma, szlerim szlerine susamak, dilim diline islaklik bir an yasandi. zlesmistik deyip geistirmek
mmkn satiri. Kalemin buna itirazi yok. Ama o kadar basit degildir. Daha asitti. Yakiciydi. Zorunluydu.
Herbirseyi anlatan bir szck yoktur ya, iste ondandi.
Demek sensin...
Diyebilmek bile kendi basina iktidar bir basariydi. Ben bu iktidar ihtirasina veliaht olabilmistim nasilsa..
Gld yalniz.. Disleri yildiz yildiz grnd, sen Ona bakma, seni zledik ve bunu syleyebiliyoruz, der
gibi.. antasi bile iin glmsedi, ki onu hibir zaman sevmedigimi, askeri bir sevimsizlikle selamladigimi
bildigi halde.
Bil bakalim bilmeceli bir sabah iin uyanmaya kosuyordu ocuklar.
Evet ya, benim. Ya sen, hl baskasi misin? diyerek merdivenlere yneldi, sanki hi
konusmamisasina. Disleri de gitti elbette, antasi da.. Evet sevgimin gzel emanetisi, ben hl
baskasiyim. Rehin aldilar beni. Fidyesi astarindan pahali dostlugum sryor baskalariyla.
O masaya gidip, o sandalyeye yk olmak fazilet yutmusluk degil. Asil is geride biraktigi hzne batmasi
insanin... Bil bilebilirsen, yarina ne kadar keder tasiyacak gnisigi ve dn, hangi yolculuklarin birikmesi,
gidemedigimiz-...
Deniz sabahi gnaydinlamak iin uyanmayi akil ettiginde grimavi nlg giymeye hak kazanmis oluyordu.
Ve biz baska sey konusmadik. Baskalari okca konustu bizi... Iyi sabahlar gzm, iyi yasamaklar...
Hani sana Krte gretecektim?
Gld yalniz... Disleri yildiz yildiz glmsedi. ocuklardi sabahin evsahibi.
Gld yalniz, gl bitti biyerlerde...

1990
KIRAN MAHALLESI INSANLARIM
GUDO, QOPO, TEKILER, XEM TEYZE

Bu sehir... Bu kendini seven, bu kendine ks... Daglari insan sever.. Insan daga ks.. Zap suyu cana
Azrail kadar yakin.. Konusmaz.. Billur..
Vatan Dagi Kiran Mahallesinin duvari. Eteginde mezarlik. Sabah mezarliga konuyor nce.. Ne ok
mezarlik, bu kk sehirde? Gerdanlarin ggslerde susmasi.. Ne ok aci, bu mezarlik sehirde?
Kiran mahallesi gnesi sevmez. Agasizdir. Durmadan toz retir toprak yollari. lebildigine toz.
Xem Teyze Mela dan nce uyanir her sabah. Ve herkesler Mela nin sesiyle.. Allahekber...
Ben uyanirim. Annemden sonra. Annemin adi Dado.
Rehevza Yenge oglunun tuvaletten ikmasini bekler, ogluna kizmadan. Hep gerektiginden nce ya da
sonra kizan annelerin yurdu.
Xingil, Siddik amcanin en byk kizi. Kivir salari kirgin. ikik kalasi fkeli. Daha altinci ayinda
yasaminin, havaya atmis dayisi, tutamamis... Bana sorsan benzemez kalasi kalama, herkesler topal
diyor... nce topal diyor, sonra aciyorlar.. Belki acimak iin topal diyorlar.
Ben evlenemem. Kim ister beni? Olsa olsa kr bir Savatali.. Yol bilmeyen kylere gtrecekler beni..
Ama ben isterim yakisikli olsun. Sari sali, gzleri mavi. Sanki sinema. ..
Xingil gzel bestas oynar. Ve ancak bestasta herkesi yenince, herkeslerin Ona topal demesi
ertelenmiyor. Adi Zehra. Kalasi ikik. Bu yzden Xingil.
Xem Teyze Trke bilmez. Radyo dinlemez. Film dinlemez, bakar. zlr o filmin, o acikli sahnesinde.
nk kavusamaz asiklar.. Anlasilir bu szsz kisimlar.. Xem Teyzenin kendi diliyle aglayacagi film henz
yapilmadi.. Avucu terler... Kocasi leli yz yil oldu. Evlendigi gn beklemeye baslamisti lmn...
Kurani ezbere bilirdi kocasi. Adi Mftyd. Mftlkle ilgisi yok. Burada adi Mdr olanlar var nk.
Mft, adi yznden ezberlemek zorunda kaldi Kurani.
Musa amca YSEde alisiyor ya, yzn israrla yikamasi rastlanti degil. Yeni mdr tirnak kontrol bile
yapiyor. Evimize gelip kontrol ediyorlar her biseyimizi.. Olsun, misafire kt sz sylenmez.
Ben, yatakla sonu belli, sonu kesin ve simdi ne olacaksiz bir serven yasiyorum. Uyumakla uyanmak
yarisiyor. Uyanmak kazaniyor.
Bu kendine kizgin, devlete ks sehrin, bu kuru, bu agasiz, bu kirgin mahallesi, bir dilsiz sabaha daha
basliyor devlet gzetiminde. Ki devlet, stnde GIRILMEZ yazan bir kapi...
Spde..
Yeni araba yapmisim telden. Ford. Biz kamyonlara zeniyoruz burda. Koca kocaman. Ve ki Gudo
gelmeden Heci Mehmedin tarlasina, Nazo binmeden naylon iekli bisikletine, Qopo giciklik yapmadan
bana, arabamin ne gzelligi olabilir? Arabamin neresi Ford? Neresi tel?
Gudo... Uzun ykl ocugu mahallemizin. Hepimizin en iyi arkadasi. Kusatanla vurur sigircigi, sigircik
lr. Her attigini vurur O. Ziri toplar, eritir satar. Kursun da diyorlarmis. Her ocuk zanaatinin en gzelini
Gudo yapar. Sag elinin sere parmagi kirik. Ne komik, en iyi o vuruyor sereleri. Ve annesi yatar
Karayollari nin altinda ki mezarlikta. Nfus memuruna sorsan; adi Mehmet Salih. Annesi Gudo dermis
ona. Mezar tasi, al aydinlik hzn. Azize Yilmaz... Ruhuna Fatiha.
Drt yil nce sustu annem.
ld m yani?
Sustu! Elleri yzm oksadigi zaman kulaklarim isinirdi. Sesim seslerin en gzeliydi, elleri yzm
dolas tigi zaman. ar sal beri nhe.. Sustu.
ld m yani?
Simdiki annesi vey. Annesi anne degil. Jinbab. Babanin karisi yani. O kadar.
Qopo nun bir kolu tekinden kisa. Bana sorsan benzemez kolu benimkine, herkesler Qopo diyor..
olak.. Asil adi Rahmi. Kt ocuk. Yoksulluk, kirden asil rengini yitirmis bir beyaz gmlek.
Zap suyuna baliga gitmek, Kiran mahallesi ocuklarinin en siradan eglencesi. Kiran mahallesi byklerine
kalsa en siradan yasak. nk sulari tasar ve agita bogar sehri Zap. Bu yzden dvd babam beni.
Dvsn babam beni. Dvsn annem. Gudo nun anne si dvemez kimseyi. Dvmeye de susmus. Azize
adli mezar tasi aklini susmus. Gudo nun bir yani hep solgun. Belki bu yzden en iyi O vuruyor sereleri,
sigirciklari... Belki bu yzden en ok Onun sisiyor pazulari. Belki bu yzden en byg onun organi.
Katramas deresine yzmeye gidilir. Baharin bogulur, yazin yzeriz. Katramas deresi iyi bir arkadas
sayilmaz baharda. Ama yazin hepimizin en gzel ablasi. Ablalarin en kt yani evlenmeleri. Katramas in
evliligi zararsiz. Zap la evli. Bizi de idare ediyor. Yazin serinletiyor, boguyor baharda.
Beni Yiloko diye seviyor Remziye Teyze.
Bir sabah, kimse uyanmadan daha, kimsenin blnmemisken yumusacik dsleri, grdm onu..
kastankati karabasandi. Ellerini gge amis:
Xud Xud
Bagiriyordu.. ocugu olmuyordu. Istiyordu ki bebegi uyandirsin onu gece yarisi. Bagiriyordu
gkyzne. Allahtan Allahin gkyznde oldugu rivayet.
Xud Xud
Beni, Yiloko Yiloko, diye seviyor.
Remziye Teyzenin kocasi igneci Memet. Dua etmez. Bu yzden aglayamaz da.
Evimizin dami toprak. Kayak agalarinin hkmettigi bahemizin ortasinda Remziye Teyze. Simli
fistaninda gzyaslari.
Xud Xud
Geceleri Vatan Dagina iktigimiz zaman (ve ki en abuk Gudo tirmanirdi tepeye), isiklara bakardik.
Isiklar ipulariydi sehrin. Uzaktan.. ok uzaktan, iki lks gz kirpardi. Bay Ky.. Ondan sonrasi
Beytssebap.. Sonrasi Irak. Birbirine karisir tavuklarimizla horozlarimiz.
Geceleri Vatan Dagi kendinden rken bir glge. stnde asker kireciyle NCE VATAN yaziyor. Bunu
hepimiz biliyoruz. Geceleri yazmiyor.
Heci Mehmedin tarlasinda aik hava isemeleri. Ne gzel, rzgarin olmadik yerlere esmesi. Sopasiyla
kovalardi bizi Heci. Tarlasindaki otlari ezerdik. Tarlasinda ot yoktu. Yzne vurmazdik bu geregi.
Kaardik.
Kiran mahallesi kiran trkleri gibi a, susuz, yesilsiz.
Kocaman, bsbyk... En ejderha binasiydi mahallenin ve sehrin... O kapali, o konusmayan, o kt, o
topal, o Qupo, o Qingil, o acimaksiz CEZAEVI.. Ne kadar uzundu Xud Ne kadar devletti!
HAKKARI KAPALI CEZAEVI Kiran Mahallesindeydi..
Xud.. Xud..
Ne byk esirlik, bu kk sehirde?
Smbl Daginin dibinde bir kaynayan su.. Buz.. Dilin en gzel trklerinin stne kurulan raki sofralari..
Her esme dogal anason ortami bu sehirde.. Kimse karsi degil rakinin TEKEL ine.
Buralarda araba esidi o kadar azdir ki, her birini sesinden taniriz.
Korkuyu kokusundan.. O kadar oktur ki..
Ne ok korku, bu kk dnyada?
Bu, kendine ks, daglarindan alacakli sehir...
Ve Kiran Mahallesinde mezarlik, mapushane...
Yoksulluk, kirden rengi taninmayan bir beyaz tutsaklik.
Insan kendine iltica edebilir mi?
Xud.. Xud..
1991

DEREYE UAN YK
Lastik ayakkabilarin mandalli olusundan midir bilinmez, lastiklerin lastik, mandalinsa metal bakisindan
midir yoksa... yirtildilar. Ayaklar varsa ayakkabi da olmali, bu sz Aristo mu sylemis Cigerxwin mi
belirsiz. Ama Smerbank arsida. Haydi baba, parafin kokusunu daha fazla bekletmeyelim. Baristiralim
Smerbank la Merkez Bankasini, kseleler sevinsin. Sana da ayakkabi yetistiremiyoruz! Yiyor musun ne
yapiyorsun! Biliyorum baba. Ama lastikler nankr oluyor. Kseleliyelim ayaklarimi, vadelerimiz uzun
olsun. Bagirmayalim oglumuza, olan trk lirasina olsun. Bu son, biliyorum. Kseleyle terletilecek btn
yaz, biliyorum. Anliyorum.
Glsen yenge, sen mi paranfinliyorsun bu sehri, Smerbank mi parafin yasiyor insanin ocuklugunda? Ver
surdan bir kundura, numarasini bilmiyoruz, otuz alti ola bilir, kirk alti degil mesela.. Parlayacaksin tabii, bu
senin en dogal hakkin. Ayakkabisin, yenisin. Sevindir beni iki gn gn. Boyacilar baksinlar, boyayalim
mi diye soramasinlar, bozulsunlar. gnn beyligi devrik. Smer bank bizatihi feodal.
Akif amcamoglu. Onlar ne yle? Ayakkabi alisin ertesi bugn. Bir daha konusu bile ailamayacakken, o
ayagindakiler tahrik ediyor futbol duygularimi. Lastik, ama yle mandal sapkini degil. Krampon ulan
bunlar. Krampon lastik. Alti dis dis. Ma ncesi gecelerde krampon ds gryoruz bu siralar. Artik
ulasmak olasi, lastik makaminda da olsa. YSEnin kooperatifinde satiliyormus baba.. ok ucuzmus baba.
Kseleyle top oynamama izin yok, oniki yasinda da jbile ok erken olacagina gre, arti Mahalle
takiminin ben olmayinca dsecegi trajik durum.. Peki baba, sustum.
Byledir iste. Gnn bir yeri hanerlenir apansiz. Kt haber kuslara kene olur, yayilir. Iste kuslar,
kanatlarina sr manset bir lm haberini birakiverdiler mahallemize. Sefik amcanin evine. Zmeyran
yengenin evine.
Refik lms...
Araba dereye umus...
Refik adinda biri lms. Mahallemizin abisi adinda bir canimiz dereye umus.
Hemen ocaklar yakiliyor bahede. Yemek gerek misafire. Onlar Refikin misafirleri.
Zmeyran yenge, bir daha hi bitmeyecek bir agita basliyor.
Te mala min xirap kr.. Te cerg min birindar kr.. Te dil min b heval kr.. Te ser min b hewda
kr. Te Refik min nav mal kr.. Te bu i eve li min kr?
Aayaay aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaay
Te bu i, eve li min kr Xud Heke t heyi.. Heke t heyi...,
Eger var isen tanri, beni niye gtrmedin?
Hise ki Hise gnehe...
Gnahtir fke Zmeyran yenge. aresizlik gnahtir.
Gnah dereye umus.
Getiriyorlar ly sonra. Yirmi sekiz yas, dereye umus.
Ki te bihistiye, Refik emr Xud kiriye.
Kisk Refik?
Kur Sefik, kur Zmeyran.
Ne ne!
en ceh b.. Ay jaro Refiko.. Krte dereye umus.
Odanin ortasina konuyor. Kuran sesleri siire tasiyor odayi.
Siir, dereye umus.
Sefik amca yregini eritip gzyasi eyliyor. Sessiz.
Yrek, dereye umus.
lnn kardesleri bahenin oralarina dagilmis, amur yapiyorlar gzyasindan.
Sular isitilmis. Yikama vaktidir. Bir perde ekiyorlar, ocuklarla kadinlar grmesinler diye lnn
yikanisini. lmn islakligim. Ben perdenin hemen yaninda duruyorum,baksam grecegim araliktan,
bakamiyorum.
Onmden geiyor lm yikayan su. Ark oluyor nmde. Kan akiyor. I organlari para....
Tip, dereye umus.
lm en ok Krtlere yakisiyor. Utanmaz bir kimlik tir tarih.
Felsefe, dereye umus.
Zmeyran yenge hi susmuyor. Hi susmayacak.
Heke t heyi, miii ji bibe ey Xud
Beni gtrrdn tanri, olsaydin.
Ilahi adalet, dereye umus.
Zmeyran yengenin haberi yok ama yasa igniyor Krte agiti.
Dsevleri allak bulama bir Krt ocugu...
Ds'e sigar mi lmn gencecigi?
Dsler, dereye umus.
Ve ykler vurur mu kendini metropolde.. Yillar sonra.. Istanbulda...
Trafik sikisikliginda byms bir Krt ocugu.
Gemis, geemeyecek bir lm ykledi...
Oyk, dereye umus.
1991
AKLIMIN VATANDASI WARIPAL
Seni unutmadim aklimin kalin dudakli bacisi. Dudaklarim dudaklarinin stannesi. Ayni memeyi
paylasiyoruz. Gnesin dogusunu ve aglayisini ayin. Seyrediyoruz. Senin dudaklarin acidan kalin. Yalniziz
ama degiliz. Sabah orada, uzakta. Sesim bana bile uzaktan hisim. Seni unutmadim. Sen benim en
bilinmeze yazdigim siir ya da en sevdigim okuduklarimdan. Okumayi biliyoruz. Birbirimizden grendik.
Kolumu boynuna dolayip uzandigim geceler vardi. Kim yapabilir ki? Kim bilebilir ki? Yastigima agladim
seni. Yastigim tanik. Senin dudaklarin mrmn en gzel yastigi. Unutma beni. En sir aksamstlerinde
aklina geleyim. Buna hakkim var. Seni sevdim ben. Yrekliydim. Unutma beni. Gzyasim, avucunun teri...
Aklimin kalin dudakli bacisi. Senin memeciklerin, kendi kendine konusan bir uyku sersemi. Hayatimz. Sen
bittikten sonra dudaklarin basrtlmez oldu dudaklarini.
Nasilsin-iyi misin- Bizi soracak olursan hamd olsun iyi degiliz. zlem doguruyoruz.
Seni sevdik Waripal.
Seni seviyoruz.
Yazik.

Son.
Tek.
Kardes.
Ak.
St.
Belki.
Acaba.
Sonra.
Kalles.
Biraktin bizi.
Yanimda konusan en gzel suskunluk simdi sevgimiz.
Seni zledim. Bir de memleketimi. Sana ulasmak imkansiz, memleketimi solumak gibi. Sana hizmet eder
bazen Krte agitlarim. Memleketim, stme itilen ig. Tarih atlaslarinda Krdistan. Unutma beni
memleketim. Unutma, aklimin hemsehrisi. Unutmadim seni rnemleketim benim.
Biliyorum, yasak bana gzlerini anlamak... Uyrugum bana yasak.
Krte alt yazili, kizginligim, aglamakligim.
Unutmadim seni.
Aklimin vatandasi
Waripal.

1990


ESKIYA SZ

Olacagimiza varmaktansa, vardigimiza olalim diye dsnyordum ki, geldi: Yoklugumuzun suunu stle
nen felsefe. Sevgili problemli kardesim. Hosgeldin. X hali... Feylesofi.. Inanir misin, bu da Krtesi.. Ben
varken lm yok, lm varken ben yokum. Pekiyi ikimizin yoktu gunda ne var? Kusura bakma basim
agritiyorum ama bas agrisi ne?.. Kuskusuz tanirsm Seyh Sait'j, Seyid Rizayi, Doktor Kassemlo'yu,
isimsizleri.. Onlar da ldler. Ve hem onlar var simdi hem lm. Bizi anlayamazsin biliyorum. Burnunuz
yok, dediler. Onlar, var, dedi. ldler. Burnunuz yok, dediler, biz, var, dedik. ldk. Yalandir yalanin
biim degistirmesi de: Burnunuz var ama sizin degil dediler. lyoruz...
Feylesofi kardesim, yanginlari seviyorlar.
Kendi tandirinda mlteci olabilir mi kz?
Oluyorlar.
Ihanetle komsuluk edilir mi?
Ediyorlar.
Komsu komsunun klne susamistir.
Ben, bir aglamakli ocuk kartpostaliyim, stsz bassiz.

Ki evinde ekmek olmayan, utanir, syleyemez. Benim utancim duvara asilir mi? Asiyorlar.
Felsefe agbicigim, bu byk hilik, en derin anlam susuzlugu iinde, yle bir yerdeyiz ki, ne sen sor, ne
sen aresiz. lye kursun sikilir mi?
Sikiyorlar.
Tutsakligimin gardiyani kendi dilimdir.
Mahkemenin duvarlarini ben yaptim.
Aklim, vatanimin blnms btnlg.
Degistirilemez, teklif edilemez. Akildan geirilemez akil.
Gzbebeklerine karsi yalan sylenir mi? Sylyorlar.
lenler ogaldika ogaliyor akil.
Feylesofi kardes, dnyanin nereden gelip nereye gitti gi, baska gezegenlerde hayat olup olmadigi ve yz
bin soru isareti. Ve elbette evrensellik. Hepimiz insaniz. Benim iin farketmez duruslari kimilerinin.
Nikahsiz yasanir mi umutsuzlukla?
Yasiyoruz.
Inanmak giyilir mi karkis kiyamette?
Giyiyoruz.
Feylesofi, problemli kardesini, Krdn akli gaspa ugrar. Krt yer, arigina bakar. Ve fakat arik yerinde
yoktur, alinmistir.
Eskiya szdr bu, ciddi ol, glmse:
Daglari dinle...
Zaman yasak.
Zaman unutulmus bir isim, dil ucunda.
Zamanin kendisi eskiya.
Daglari dinle.
Krtler fkeyi srklyorlar yamata
igin kendisi eskiya. Krtler ttn sariyor aga karsi, duman sabir.
Krdn ds zgrlk, zgrlk zaten eskiya.

1991


LMSEMEK
Hep srgnlerde.. Konustugumuz gibi, hl ve asla... sirlarimizla birlikte. erez trnden yalniz basina.
Agustos bceginin en taninmis igligi gecedeki, daha sasirtici, kursun ve kan sesinden... Iine
tikistirildigimiz bir yasam paracigi. Aydan bakinca nemsiz, yani basinda soludugum zaman komik
olabilecek kadar nemli spastik bir yasam paracigi. lm gze almakla, daha yapacak ok sey
oldugunu dsnmek arasinda konserve bir yasam paracigi... Ve ugruna dag dag yrnen, karni a, gnl
sultan sofrasi bir ask... Sanki halk... Her askta tanri dan bir iz vardir aslinda. Her tanri askin anlamiyla
smrr agnostik yreklerimizi. Ve dnyacilari anlayamayiz. nk ldrrler. Ve hem faildirler hem de
mehul... Her hi iinde tanrisal bir ask vardir. Her faili mehul lmde bir gerilla kuskuculugu, halk gibi
bir ask vardir. Koyaklarin birinde saklanmis ates, illegal aylari demler koynunda. En sevgili gerilla yakitini
retir. Tertemiz bir lme layik olma hasreti.. Apaik bir sevdayi tketip, adam gibi ve ayipsiz ayrilmak...
Beni ara, grsmeyi srdrelim, esyalarini almak iin kendin gel, baskasini yollama... Otuziki dis bir
gururla lmsemek.. Gabar Daginda, sabaha karsi.. Yahut Batman'in ortasinda.. Gnes ilk is olarak,
ensene dayali bir namluyu aydinlatir, api, markasi mehul.. Ve btn zanlilar seffaf. Akil, korkularla
namus arasina tikistirilmis. Kato daginda askli bir lmle tanriyi selamlamak.. Ziyan edilen bin sohbete
fkeli ama erdem iziyle glmsemek. "Allah kahretsin, Bir Dostoyevski'miz yok ki, anlatsin btn olanlari"
demisti, biyigi sicak zamanlarda bilenmis bir dost.. Yoksullugun ak yani, her namuslu yrekte insan gibi
izler amasi. Mutlu degilse de umutlu olmaya mecbur yasamak. Ve yle bir zamanin konuguyuz ki,
Adem'in yedigi elmanin kilosu bin lira pazarda. Mesai eylediler lanetli szler tketmeyi, fosseptik
niyetler beslemeyi insanlik hakkinda. Tkrgmz bile yetmiyor artik yaralarimizi iyilestirmeye.
Iyilesmiyor artik yaralarimiz. Yani yaralarimiz, daha iyi yaralar haline gelmiyor artik.. Herekol daginda,
dsledigimiz gibi.. Yahut Bagdat Caddesinin tam ortasinda.. l olarak ele geiriliyor en sicak insan
szleri.. Ve hznm, bir kamu morgunda ise basladi.
1992
KALDIR BASINI CIGERIM.

Buyurdular.. Masanin ardina dizilmislerdi... Aklin gzyaslarini yutkundugu bir susuzluktu.. Her seyi tekrar
tekrar duymak istediler..
Ayaga kalkti. Hibir pusuda, bedenine bu kadar agir gelmemisti bacaklari. Havada bir yilan tedirginligi
vardi. Konusmuyorlardi masanin ardindakiler, islik aliyorlardi.. Bir sevdalisina bakti, bir masanin
ardindakilere..
Anlat!
Konusmuyorlardi. Kuru bir marsin, yipranmis, deri si soyulmus nakaratini sylyorlardi. Sevdalisina
bakti:
Basi nnde, dsleri l kuslar evinde...
Anlat!
Ve anlatmaya basladi Ferhat.. Selim... Rusen.. Ya da adi her neyse...
Yagmurdu.. Su, toprak ve kokusu hayatin.. Bilirsiniz iste, o yagmur sicagindaki toprak kokusu.. Hani
herkesin sevdigi.. En siir bilmezlerin bile sevdigi.. Aksam olmus tu.. Drt kisiydik. Bu iki arkadas, ben ve
Sevdalisina bakti:
Kirlenmis, bit dsms salarina.. Dudaginda yaralar patlamis ilk pste kabugu kalkmisti yaranin.. Agzin
agzima kanamisti. Simdi yznde bir Ankara sonbahari. Utan iindesin..
Devam et!
Nbeti devraldim. Diger arkadaslar siginaga girdiler. Nbet yerimde beklerken yanima geldi... O...
Hzn astilar yzne senin. yle bkmeyeceklerdi boynunu... Ne kadar kirlisin.. Ka hafta oldu
yikanmayali.. En son kampta iste. Ben de ayni durumdayim ya. Tuhaf o ildirtici kasintiyi duymuyorum
simdi.. Iki yil boyunca, hibir grenci evi daginikliginda, elini tutmaya bile cesaret edemeyen ben..
Bugn... Burada...
Bir sre sonra... arkadas yanima geldi... Konusmak istedigini syledi...
Yok. Sigara itigimizi hibir zaman bilmeyecekler, korkma... Korkudan sz ettik.. niversitedeki
gnlerden.. Ben salak bir hasretle andim, okul kantinindeki bayat tostlari.. Sen iklet istedigini syledin,
simarik bir ocuk edasiyla.. hibirini anlatmayacagim onlara korkma... Bana, islik almayi hl
grenemedigini, bu yzden komutan arkadastan azar isittigini anlattin.. Hani o dudaklarini acemice ne
dogru uzattigin an vardi ya.. Iste belki de o an yznden, bugn.. burada... Neyse, korkma cigerim
benim... Bunlarin hibirinden sz etmeyecegim onlara.. Bizim de utandigimiz hibir disiplinsizligimizi
bilmeyecekler.. Bir tek sevdamizi birakacagiz onlara, gereke olarak...
Sonra?
Sonra konustuk biraz...
Ne konustunuz?
Hi.. Havadan sudan seyler... Ve hareketten tabii.. Biraz da len arkadaslardan.. Byle seyler iste...
Sahi, len arkadaslardan da sz etmistik.. Kendini lme hepimizden daha ok hazirlamisti. Remzi..
Rubar.. Kerim... Ya da hangi iegin adiysa iste.. Her gn birimizin yanina sokulup vasiyetini
degistiriyordu, yznde bes yasindaki oglu Hilwan'in glmsemesiyle: lrsem, daglarimizdan birinin 1am
zirvesine gmn beni... Hangi dag olursa fark etmez.. Bizim iin hepsi ayni ykseklikte.. Bir baska gn,
daha byk bir heyecan Iii gelirdi.. Silahini oksayarak.. Acaba silahimla birlikte gmlmeme izin verirler
mi? Biliyorum, bu, bir baska arkadasa verilir ama.. Belki izin verirler? Hatirlarsin oylamaya koymus tuk
bu istegini.. Ret!.. Yasasaydi Oda ret oyu kullanirdi, bunu biliyorduk. Bu istegini yerine getiremedigimize
zlmedik. Ama lsn tasiyamadigimiza kahrolduk biliyorsun... Simdi btn dag doruklarinda O'nun
gml oldugunu dsnyorum. Dislerinin arasinda, Hilwan 'in glmseyen yz...
- Evet?
"Nbet sresi dolunca, gidip arkadaslari uyandirdik. Onlar ikti siginaktan, biz girdik.. sigmaga
Dudagindaki yaradan daha fazla kaniyor yzndeki utan.. Kim bilebilirdi ki cigerim, yasamindaki ilk
sevismenin byle olacagini? Belki de bu durumda olusumuza degil, annen aklina geldigi iin utaniyorsun.
Kaldir basini cigerim. Biz utanilacak bir sey... yaptik belki ama bu agda yasamaktan daha utan verici
degil. Dsnsene cigerim, biz, insanlarimiz iin dag dag dolastirdik kafamizdaki bit/eri... Ve aska yenik
dstk.. Bitlerimiz kadar onurludur askimiz cigerim, kaldir basini...
- Siginakta ikiniz yalniz kaldiniz yle mi?
"yle.. Yalniz..."
Gn agarinca, demistin, sen baska yere... ben baska yere.. Belki de bu sz sylemeseydin, sabahin
gelisinin ayrilik olacagini hatirlatmasaydin ve akmasaydin gzlerini gzlerime.. kim bilir belki de burada,
bu mahkemede olmazdik... Kendimden utanmistim.. nk o an, seni bir daha gren ihtimali her seyden
daha nemliydi... nce salarina dokundum. Kirden pasaktan keelesmis salarin, aptal sarkilardaki ipek
salardan daha parlak daha yumusakti. . Ve kanimdan daha sicakti, gzlerinden akittigin yaslar...
- Evet, sonra?
"Sarildik... birbirimize..
Bin yillik bir hasretle sarildim sana.. ylesine sicak, ylesi ne korkutucu.. Simsiki sarilmisken, agzini
unutmaya alisi yordum. En ok agzina ulasmaktan korku yordum ve agzinda kaybolmayi istiyordum en
ok.. Ne bitmez bir sarilmaydi... yle durduk, zaman, durusumuzdan sikilana, kollarimiz, yregimiz
yorulana dek.. Hi konusmadan, nefes almadan.. Yalnizca yutkunduk.. yle grltl bir yutkunmaydi ki,
ayaz ayaz bagirdik sanki.. nce ben, nce sen.. Sonra kollarin dst yanina.. Ellerimi koydum dizlerine..
Ve alnin alnima dayali, ylece kaldik. Ka yil, ka saniye?.. Kaldirdim basimi.. Elimle enenden tutup,
kaldirdim basini.. Ve iste agzin.. Dnyanin en acimasiz, en fasist, en tehlikeli dsmani agzin.. Korkma,
onlara psmeyi bilmedigini sylemeyecegim.
- Ve cinsel...
"Evet.. Yani tam olarak sey.. Evet! Cinsel iliski kurduk Pisman degilim, utanmiyorum, vnmyorum
da... Hepimiz gibi ben de, daha yolun basinda gze almistim lm. Ama bir dsman namlusuyla lmek
isterdim... Syleyecek baska szm yok."
Bak yine yagmur.. Bu agacin altinda ay imistik geen hafta.. Sen yoktun.. Burada lecegimizi
dsnmemistim elbette. Dizlerimizin stne kmemizi istiyor arkadaslar.. Kaldir basini cigerim.. Gzlerini
baglamak istiyor arkadaslar.. Benimkileri de baglayin.. Sizi bu halde grmek istemem. Kaldir basini
cigerim. Seni ve cellatlarimi seviyorum. Kaldir basini. Biz utanilacak bir sey yapmadik. Halkimiz iin
savastik, birbirimiz iin lyoruz, hepsi bu...
Kaldir basini sevgilim, arkadaslar ates etmek istiyor!...
1993


agriyan ( I )

"BIR ISHAK'SIN... BIR CEMIL...."

- I -

Bir cezaevinin iki kisilik hcresinde Ishak.. Yasi yirmi bes... Krt oldugu yzndeki izgilerden ve
biyiklarindan anlasiliyor.. Iki kisilik ranzanin st blmesinde kaliyorlar : Ishak ve pantolonu.. Ishak
yataginin altina koydugu pantolonunu sinirle ikarir.

ISHAK - Allah belasini versin... tlenmemis yine... Sonra sesler.. Grltyle ailan hcre kapisi...
Gardiyan otuz yaslarinda, uzun sayilabilecek boylu ve her yaninda iskence izleri bulunan adami hcrenin
ortasina itti:
Cemil.
GARDIYAN - Gir ieri.. Simdilik iki kisi iadere edeceksiniz. Ishak, bak sana arkadas getirdim
Dirlasmayasiniz ha!
ISHAK - Agbi bizim mektup isi ne oldu? Postalayacaksin? Getireyim?
GARDIYAN - Sana ka defa diyecegim ulan! Zahmetimizin karsiligi ne olacak?
ISHAK - Para verdim ya?
GARDIYAN -O yazmak iindi.. Postalamak iin de isterim!
ISHAK - Ziyaret gn gelsin.. Simdi kurusum yoktur.
GARDIYAN - Uzun etme hadi.. Para yoksa mektup da yok!
Gitti Gardiyan... Grltyle kapandi kapi...
ISHAK - Ula ben senin... Sen namussuz bir adamsin oglum.
CEMIL - Merhaba kardes.. adim Cemil...
ISHAK - Bene nesi? Sene soran mi var? Benim ki de Ishaktir.. Ama mektup kaldi.. Gndermiyor pust...
CEMIL - Ne mektubu?
ISHAK - Mektup iste.. Gndermiyor pust gardiyan...
CEMIL - ok mu nemli bu mektup?
ISHAK - ok mhim.. Mektup olmazsa idam var.., ama...
CEMIL - Idam mi?
ISHAK - He ya, idam.. Gnderseydi iyi olacakti. ok iyi olacakti..
CEMIL - Suun nedir Ishak kardes?
ISHAK - Cinayet.
CEMIL - Kimi vurdun?
ISHAK - Kardasimi.. Yani kardasim gibiydi ama vurduk iste... Kader...
CEMIL - Kader mi?
ISHAK - Kan davasi iste.. Kan davasi olunca kardas da vurur kardasi...
CEMIL - Hl kan davasi ha?
ISHAK - Mecbur ettiler.. Edemem dedim.. Lezgin kardasimdir, beraber geven toplamisik.. Eline diken
batsa parmagim kanar dedim ama.. Samanligin orada vurdum Lezgin'i.yle bir szld ki kan, sandim
kendi kanimdir.. Kendimi de vuracaktim!... Valla!.. Yetistiler.. Birakmadilar.
CEMIL-Eee?
ISHAK - Idam verdiler.
CEMIL - Bozmadilar mi karan?
ISHAK - Ne bozacaklar? Crmsm, ekmisim, vurmusum.. Hafif sebep yoktur.. Cumhurbaskani
affedecek olmasa asacaklar.. Sen kimi yurdun?
CEMIL - Bilmem...
ISHAK - Nasil? Suun nedir?
CEMIL - Siyasiyim...
Kani ekildi Ishak'in...
ISHAK - Ne? Siyasi misin? Siyasisin he?
Saldirdi parmakliklara...
ISHAK - Gardiyaaan! Gardiyaaan!
Geldi Gardiyan...
GARDIYAN - Ne var ulan ne oldu?
ISHAK - Ula niye demisen, bu siyasidir!
GARDIYAN - Ne olmus?
ISHAK - Sene kurban olurum, syle bunu baska yere koysunlar. Sayin cumhurbaskani duysa ki, ben bir
siyasiyle kaliyorum, beni de yle zanneder, mmkn yok affetmez!
GARDIYAN - Bagirma be! O siyasiyse sen de katilsin! Beni bir daha fuzuli yere agirirsan, kirarim
kafani ona gre!
ikti Gardiyan... Kaldi Ishak...
ISHAK - Ulan ibne! Dinime imanima bu gardiyan namussuzdur! Ne desem yapmiyor.. Mektubu da
gndermiyor...
CEMIL - Ne mektubudur bu?
ISHAK - Seni alakadar etmez!
CEMIL - Merak ettim.
ISHAK - Etme! Benimle konusma sen! Ne konusisin!?
CEMIL - Peki Ishak, nasil istersen..
Bir ocuk kslgn biriktirdigi dakikalar.. Ishak, bir sigara yakti sonra.. Bir nefes... Sigaraya bakti,
Cemil'e bakti. Durdu...
ISHAK - Iersin?
CEMIL - Verirsen, ierim.
Sigarayi uzatti Ishak
ISHAK - Tamam, onu i git...
CEMIL - Nereye gideyim Ishak?
Ishak, bu sorunun yaniti iin her seyini verebilirdi! Pantolonunu mesela,..
CEMIL -Baristik mi?
ISHAK - Sene bir sey soracagim.
CEMIL - Sor..
ISHAK - Siz niye sevmisiniz bizim muhtari?
CEMIL - Hangi muhtari?
ISHAK - Bizim muhtar canim Kinyas Aga! Onun iin diyiler ki hkmetin adamidir, fasistir..
CEMIL - Fasist mi?
ISHAK - He... Ula bizim muhtar fasis olsa ne olacak? Okumasi vardir, yazmasi yoktur!
CEMIL - Ben sizin muhtari nereden taniyayim Ishak?
ISHAK -Btn siyasiler Onu taniyor.. Sen nasil tanimisin
CEMIL - Ben senin bahsettigin siyasileri de tanimam.
ISHAK - Tanimimisin?.. Ula daha sizin birbirinizden ha beriniz yoktur!.. Peki, madem sen muhtari
tanimiyor sun, niye diyisin ki fasisttir, haindir?
CEMIL - Ben yle bir sey demedim.
ISHAK - Asil hain sizsiniz!
CEMIL - Niye?
ISHAK - Hi yerinizde durmisiniz ki! Her isi karistirisi niz. Yalandir?
CEMIL - Ishak.. Bak, biz istiyoruz ki, kt giden isler iy olsun.. her sey daha gzel olsun. Sen daha iyi
yasa. Yani, aslinda biz ne yapiyorsak senin iindir!
ISHAK - Benim iin? Yani siz benim iin mi alisisiniz?
CEMIL - Tabii..
ISHAK - Yani bu kadar insan benim iin alisi, yle mi?
CEMIL - yle.
ISHAK - Onun iin mi kiimizda donumuz yoktur?.. Siz maynaksiniz maynak!
CEMIL- Nedenmis o?
ISHAK - Kimseyi sevmisiniz! Agaya bile kizisiniz.. Nedir? Korucu olmus! Olacak tabii...
CEMIL - Korucu muydun sende?
ISHAK- .... Yok.
CEMIL - Niye korucu olmadin?
ISHAK- ..
CEMIL - Neden seviyorsun agayi?
ISHAK - Sayesinde ekmek yiyiyoruz.
CEMIL - Bence, aga sizin sayenizde ekmek yiyor.
ISHAK - Nasil?
CEMIL - Siz alisiyorsunuz, aga kazaniyor, yle degil mi?
ISHAK - yledir. Aganin isi kazanmak, marabanin ki alismak. Yazi byledir.
CEMIL - Iste o yaziyi degistirmek istiyoruz. Diyoruz ki alisanlar kazansin.
Irkildi Ishak....
ISHAK - Yavas konus ula! Bir duyan olacak, yakacaksin beni! Ondan sonra, isin yoksa hapislerde
r!
CEMIL - Zaten hapisteyiz Ishak...
ISHAK - Olsun! Sus! Basimiza bela gelir!
CEMIL - Zaten idam yemissin, daha basina ne gelecek!?
Durdu Ishak.. Ishak kirilmis, Cemil syledigine pisman...
CEMIL - Kusura bakma Ishak... yle demek istemedim... Aglamakli oldu Ishak..
ISHAK - He, idam yemisik.. Ama anama mektup yazdirdim.. ikacak sayin cumhurbaskanina, o da
affedecek beni.. Affediyor, kanunda yeri var!.. Ama gndermiyor mektubu pust gardiyan!
CEMIL - Okuman yazman var mi senin? ISHAK -Yoktur...
CEMIL - Mektubu kim yazdi?
ISHAK - Gardiyan.. Yazmak iin btn parani aldi, gndermek iin kalmadi.
CEMIL - Parayi dsnme, o kolay da.. Su mektuba bakalim bir..
Yalansiz, oyunsuz bir sevinle siradi yataga Ishak.. Mektubu ikardi yataginin altindan...
ISHAK - Buyur...
Okudu Cemil.. Kizmadi, igrendi.. Insanin bilincini evre kosullari... Ama alaklik genetik sanki....
CEMIL - Alak herif...
ISHAK - Ne oldu?
CEMIL - Yok bir sey.. Ishak, yeni bir mektup yazalim...
ISHAK - Sebep?
CEMIL - Bu pek olmamis da...
ISHAK - Oku hele..
CEMIL - Bosver.. Yenisini yazariz.
ILHAK - Oku diyem Cemil, bir kahbelik var bu iste! Oku!
CEMIL - Peki...
aresiz, okumaya basladi Cemil...
CEMIL - 'Sevgili nenecigim, dedemle araniz nasil? Yatakta neler yapiyorsunuz? Dedemin kusu kalkiyor
mu? Sana ve dedemin kusuna selam ederim!.. Yavsak torunun Ishak!"
Kaldi Ishak.. Bakti.. Dsnd.. Bekledi...
ISHAK - Byle mi yazmis.. Ben yle demedim ki!.. Ben dedim ki.. Anneme sylesin.. Cumhurbaskani
iin.. Ben onun anasini...
igliklara siginip, saldirdi parmakliklara...
ISHAK - Puuust! Ibneeceee! Kahbe oglu kahbe! Ula bu ne biim mektuptur! Parami ver ulan..
Parami...
Dizlerinin stne dst Ishak.. Agladi.. Yanina sokuldu Cemil. Hcrelerin bulundugu taraftan bir trk
duyulmaya basladi:
Bir mumdur iki mumdur.
Bir mumdur iki mumdur.
Ishak'in yanina sokuldu Cemil.
CEMIL - Aglama Ishak, ayiptir.. Yazariz yenisini... Gardiyanin sesi duyuldu birden...
GARDIYAN - Gel ulan buraya, yavsak!.. Uzat elini, uzat! uzat!
Uzatti Ishak titreyen parmaklarini, parmakliklar arasindan.. Bes kez, ard arda aciyla kirpti gzlerini...
GARDIYAN - Kfredersin ha! Yr bakalim simdi..
Gardiyan ve cop, iktilar.. Sustii Ishiak.. Sikti yumrugunu.. Yatagina ikti ve ,sessizce aglamaya basladi...
CEMIL - zlme Ishak, geer birazdan.
ISHAK - yle degil Cemil... Ben ok dayak yemisim. Ama bylesi zoruna gidi insanin. Ben bugn yarin
ikacagim, beni dvmeye ne lzum var degil mi?.. Ne kadar zalimdir..
Yastiginin altini kurcaladi. Bir avu sekerli iklet.. Bir ta nesini Cemil'e uzatti, burnunu eke eke...
ISHAK - Al.. sakiz...
CEMIL - Sakizi nereden buldun Ishak?
ISHAK - Bulmusum iste.. ok seviyorum ama sekeri gi dince hos degil...
CEMIL - Kagit-kalem var mi, mektup iin? ISHAK - He, getirmisti o ibne.
Ishak yine, ocuk heyecanini giyindi ve aceleyle hazir etti, kagit-kalemi...
ISHAK - Cemil... Sagolasin...
CEMIL - Birak simdi.. Hadi syle...
ISHAK - Yaz!.. Ezbillahiminessaytanirracim, bismilla hirrahmariirrahim..
CEMIL - Biraz yavas syle Ishak, nasil yazilir bu?
ISHAK - Yahu ben bilsem, sana niye yazdirayim?
CEMIL - Bunun yerine "sevgili anacigim" diye baslasak?
ISHAK - Kafire bak! Hi besmelesiz ise baslanir mi? Yaz.. Bismillahirrahmanirrahim... Anacigim
nasilsin, anacigim amcam nasil, anacigim amcamogullari nasil, anacigim dayim nasil...
CEMIL - Ishak, btn ky sayacak miyiz?
ISHAK - Hepsini sormazsam, kserler.
CEMIL - Bari sunlari anacigim parantezine alalim.
ISHAK - Ne?
CEMIL - Yani, her seferinde anacigim anacigim demeyelim.
ISHA - Yahu sen yazacaksin, yoksa yok? Tamam, ver ben kendim . yazamam!
CEMIL - Kizma Ishak, yaziyorum syle...
ISHAK - Anacigim kardaslarim nasildir? Iyidirler? Beni soracak olursaniz, ok ok iyiyim, ok skr
rahatim yerindedir...
Ishak'in yzne bakti Cemil.,
ISHAK - zlmesinler, biliyorsun?.. Yaz... Anacigim, bu rada bir gardiyan var, kendisi pusttur!
CEMIL - Bunu yazamayiz Ishak.. Gitmez mektup.
ISHAK - Niye?
CEMIL - Okurlar, gndermezler.
ISHAK - O zaman de ki, gardiyan sanki pust gibidir!
CEMIL - Byle de olmaz.
ISHAK - Tamam de ki, bizim gardiyan iin pusttur diyi ler ama yle degil!
CEMIL - Ishak!. Gardiyani hi karistirmayalim.
ISHAK - yle olsun. Anacigim sayin cumhurbaskani idamlari affediyormus.. Muhtara syle, seni sayin
cumhurbaskanina gtrsn.. Sen de vaziyeti anlat.. Diyiler ki, cumhurbaskani iyi adamdir, affeder..
Anacigim byklerin ellerinden, kklerin gzlerinden perim. Oglun Ishak Tamamdir?
CEMIL - Tamamdir Ishak.
ISHAK - Cemil kardas, benim yerime bir imza atarsin? Hani desinler, bizim Ishak okur-yazar olmus,
keyifleri gelsin...
CEMIL - Peki Ishak, olur.
Kagidi katlayip verdi Cemil.. Kagidi yatagin altina koydu Ishak.. Pantolonuna takildi yine...
ISHAK - Yahu dzgn olmamis.. Iki aydir stne ikiyorum, olmuyor.
CEMIL - Ne yapacaksin onu?
ISHAK - iktigim gn giyecegim, kye giderken...
CEMIL - Haa... yle ya...
Kalkti Cemil.. Yrd parmakliklara... Bakti karsilara...
CEMIL - Simdi bahardir... Belki yagmur... Belki hl biraz kar...
ISHAK - Nereye bakisin sen?
CEMIL - Daglara.
ISHAK - Hangi daglara?
CEMIL - Cilolara.. Agri'ya.. Su karsidakilere iste.
ISHAK - Hani? Birsey grnmi ki!
CEMIL - Grnyor Ishak! Nergislerin kokusu bile geliyor, bak Mis gibi...
ISHAK - Hani!... Peeeh! Bok kokuyor, sen zannedisin iektir! Ben diyorum siz maynaksiniz, inanmisin!
CEMIL - Biraz hayal gcn kullansana Ishak?
ISHAK - Ne?
CEMIL - Grmek istersen grrsn!.. Yani...
ISHAK - Yahu grnmi ki birsey!
CEMIL - Grnyor!
ISHAK - Grnmi!
CEMIL -- Grnyor iste!
ISHAK - Grnmi! Aha, bakiyorum, birsey yoktur, aha kokluyorum bok kokuyor!.. Siz maynaksiniz
maynak!
CEMIL - Kes sunu artik be Biz manyak filan degiliz. Ayrica maynak denmez, manyak denir.
ISHAK- E, tamam biz ne diyoruz, maynak!
CEMIL - Allah'im, sen ne biim adamsin be! Nasil bu kadar dz olabiliyorsun? Hibir seyin farkinda
degil sin! Hibir seyi anlamiyorsun! Senin iin, senin y znden burada oldugumu bile bilmiyorsun!!!
ISHAK - Seni ben mi agirdim!?
Kaldi Cemil... Yine pantolonuna saldirdi Ishak...
CEMIL - Ne yapiyorsun?
ISHAK - Pantolonumu tlyorum!
CEMIL - Bosuna ugrasma, tlenmeyecek o!
ISHAK - tlenecek!
CEMIL - tlenmeyecek!.. Hibir zaman!
ISHAK - tlenecek! Hem de buz gibi! ikinca giyecegim. Kyde demesinler, koskoca
cumhurbaskaninin affettigi adamin pantolonu tszdr!.. Oturacagim divanhanede, ayagimda bu
pantolon! Herkes gelecek gemis olsuna, ayagimda bu pantolon! ay getirecekler.. Ayagimda bu
pantolon!... Ulaaaa! Mektubu unut tuk.. Cemil, verelim?
CEMIL - Verelim...
ISHAK - Cemil.
CEMIL- Hi?
ISHAK - Kizdin bana?
CEMIL - Yok.. Kizmadim Ishak.. Korkuyorum.
ISHAK - Niye korkisin?
CEMIL - lmden Ishak...
ISHAK - Korkma ula, beni ldrmeyecekler, mektup yazdik ya!
CEMIL - Ya beni?
ISHAK - Seni? Sen de mi?
CEMIL - Ya.
ISHAK - E, sen de mektup yaz... Sayin cumhurbaskani iyi adamdir, seni de affeder!
CEMIL - Senin sayin cumhurbaskanin beni affetmez.
ISHAK - Aha, siz bylesiniz iste! adam affedecek, sen is temisin!
CEMIL - Tamam Ishak, agir su gardiyani hadi! Disari seslendi Ishak...
ISHAK - Gardiyaaan! Ula Gardiyaaan!
Girdi gardiyan...
GARDIYAN - Ne var gene?
ISHAK - Mektup! Senin yazdigin degil ama... O ok gzeldi!
CEMIL - Ishak! Parayi ver...
Cemil 'in uzattigi parayi aldi Ishak...
ISHAK-Sagol.. ikinca derim..
CEMIL- Ver sunu Ishak!
tzk parayi ve mektubu verdi gardiyana... Gitti gardiyan..
Gitti mektup...
ISHAK - Mektup isini de hallettik. Ka gnde gider?
CEMIL - Bilmem.. Bir hafta da falan...
ISHAK - Bir haftada gitse, bir haftada annem cumhur- baskanina gitse, iki hafta.. E, o zaman iki hafta
sonra ben ikarim, yle degil mi?
CEMIL - yle...
Hcrelerin oldugu blmden trk duyulmaya basladi yine:
SES - Bir mumdur iki mumdur.
Bir mumdur iki mumdur.
Bir mumdur iki mumdur...
Metal sesli insanlarin bagirtilari duyuldu sonra:
SESLER - Kes ulan sunu ibne! Bizi deli mi edeceksin! Adini syle ulan adini!
Cemil parmakliga gitti.. Kulak kesildi...
CEMIL - Ishak, kim bu trk syleyen?
ISHAK - Bilmiyem.. Siyasidir.. Devamli bu trky syli.. O da siyasidir.. Maynaktir...
Cemil'in ters baktigini grnce, hemen konuyu degistirdi Ishak...
ISHAK - Bence cumhurbasakin seni de affeder.
CEMIL - Niye affetsin ki?
ISHAK - nk akilli adamdir. Biliyor ki idam yanlis tir.. Simdi, ben birini vurdum, mahkeme de beni
vursa, lazim biri de mahkemeyi vursun: e, kan davasi da byledir..
CEMIL - Sen nereden biliyorsun, cumhurbaskaninin akilli bir adam oldugunu?
ISHAK - Biliyorum tabiii. Akilli olmasa cumhurbaskani olabilir mi?
Ishak, yatagin altindan pantolonunu ikarirken, bir tomar jelatinli kagit saildi yere...
CEMIL - Onlar ne yle?
ISHAK - Ula ben unutmusum bunlari.. Cigara kagidi dir.
CEMIL-Jelatin.
ISHAK - Hc, kebap kagididir. Kendime topluyorum.
CEMIL - Ne yapacaksin?
ISHAK - Lazimdir.. Bunlardan bin tane toplayana araba verilermis, gardiyan syledi.. Tekerlekli araba...
CEMIL - Tekerleksiz araba olmaz zaten Ishak.
ISHAK - Yahu hani sakatlaz biniyorlar ya... Ondan..
CEMIL - Ne yapacaksin sakat arabasini?
ISHAK - Lazimdir.. ikmci birisine veririm. Sevaptir.. Cemil.
CEMIL - Syle..
ISHAK - Bu kagitlar ayna gibidir ama insan bakinca ken dismi grmyor. Niye?
CEMIL - Tamam artik, soru sorma Ishak.. Yatacagim ben.

- II -

Ne kadar zaman geti, kimse biliniyor. Kimse de merak etmiyor zaten.. Bir safak vaktini syledi saatler..
Uyuyordu Ishak.. Uyuyordu Cemil Aildi demir kapi. Girdi gardiyan.. Uyandirdi ieridekileri.. imam, bir
adim gerisinde duruyordu gardiyanin.. Ve diger lmller...

GARDIYAN - Ishak... Ishak...
ISHAK - Hi? Ne var?
GARDIYAN - Kalk... Vakit geldi.. Gidiyoruz..
Iinden bir seyler skld Cemil'in
CEMIL - Nereye?
Birden havalara siradi Ishak...
ISHAK - Iste! Cnm geldi! ikiyorum Cemil... Dur, dur.. Pantolonumu...
Aldi pantolonumu yatagin altindan
ISHAK -Aha! Gri misin Cemil, pantolon da tlenmis!.. Tam zamaninda hem de...
Artik ne duyuyordu ne de gryordu Ishak...
CEMIL -. Ishak.
ISHAK - Tam zamaninda tlendi! Hem de tam zamaninda! Mektup ise yaradi gri misin Cemil! Bi
dakka gardiyan kardasim pantolonumu giyeyim.
Hirsla giymeye basladi Ishak...
ISHAK - Cemil kardasim, benim iin ettiklerini unutmayacagim! Ben gidiyorum, darisi basina.. Bak, su
mektup isini bir daha dsn!.. Merak etme hep seni ziyarete gelecegim.. Bak kurtuldum gri misin Cemil.
Dedim sana akilli adamdir.. Tam zamaninda tlen di.. Akilli olmasa pantolonu tsz olur mu? yle degil
mi Cemil.. yle degil mi...
CEMIL - Gle gle Ishak.. Mektup yazdir..
Ishak 'i srkleyerek gtrdklerinde hala bagiriyordu...
ISHAK - Tani zamaninda tlendi grdn m Cemil.. Bak sen tlenmez diyordun ama tlendi iste hem
de tam zamaninda degil mi Cemil! yle degil mi Cemil! Cemiiil!!
Tas zeminin ortasinda, zeminden daha tas bir durusla kaldi Cemil.. Ve tek bir ses duyuluyordu artik...
Bir mumdur iki mumdur..
Bir mumdur iki mumdur..

1989

agriyan ( I I)

SEVIM TASAN BENIM!

I

Karanlikta radyo spikerinin sesi duyulur...

RADYO SPIKERI .Uzun sredir kamuoyunu mesgul eden, kadin terrist Sevim Tasanin
yakalanmasi iin baslatilan genis apli operasyonlar sryor. Srekli kilik degistirdigi iin kamuoyunda
Binbir Surat Sevim olarak anilan terristin, bir trl yakalanamamasi em niyet teskilatini g durumda
birakti.. .Emniyet M dr Mehmet ztopuz elestirilere karsilik, yaptigi aiklamada Sevim Tasan on iki
saat iinde yakalanmazsa istifa edecegim dedi...
Yavasa aydinlanan karakolda gergin saatler yasanmakta.. Komiser telefonda ter atmakta.. Komiser
Yardimcisinda derin sessizlik...
KOMISER Tabii efendim. Haklisiniz efendim.. Ayrica beni bu greve semeniz duygulanmama
sebep oldu efendim.. Zaten yakalamak zereyiz efendim.. ok gzel bagiriyorsunuz efendim. Ne gzel
kapattiniz telefonu efendim.. Hrmet ederim efendim... Komiser telefonu kapatir ve yumrugunu masaya
vurur.
KOMISER Nerede ulan bu kadin?! Bulamadiniz degil mi? Akraba evliliklerinin talihsiz mahslleri!..
Ah, lserim azdi gene.. Amir saat te buraya gelecek! Nerede ulan bu kadin?
Beki Riza ve Temizliki Kadin Hatice Baci hizla ieri girerler...
BEKI Getirdim amirim!
KOMISER Kimi getirdin?
BEKI Kadim amirim!
KOMISER Kadini mi?
BEKI Amirim gelecek dediniz ya amirim! Amirim gelince ortaligi temiz grsn dediniz ya amirim!
Ben de dsndm, amirime karsi, amirim mahup olmasin, amirim ortaligi pis grrse amirime kizar, beni
de dver sevdigim.. yani amirim!
KOMISER Riza! Evladim! Ne diyorsun sen be!
BEKI Amirim gelecek dediniz ya amirim! KOMISER Eee?
BEKI Ben de amirim gelince ortaligi temiz grsn di ye, temizliki kadin getirdim amirim..
Tanistirayim amirim.. Amirim, temizliki kadin!
KOMISER (Yardimcisina) Suat! Bu Rizayi gtr, klozete dk! stne de sifonu ek, gel!
HATICE Msaadeniz olursa, ben vazifeme baslayabilir miyim hanimim!
KOMISER Hanim mi?
BEKI - Amirim kusura bakmayiniz, Hatice Baci ekseriyetle ev temizligine gittigi iin, agiz aliskanligi
mahiyetinde bir dil srmesi iktiza etti amirim!
KOMISER - Sus Riza! Sus! Susmakla da yetinme, hizla disari ik! Senelik iznini al, memleketine git ve
orada l!
BEKI - Basstne amirim!.. Yalniz, ben senelik iznimi, geen hasat zamani kullandim amirim?
KOMISER YARDIMCISI - Izninizle komserim Riza!
BEKI - Buyrun!
KOMISER YARDIMCISI - Siktir git!
BEKI - Basstne amirim! Beki hizla ikar...
KOMISER YARDIMCISI - Hadi sen de, temizlik mi yapi yorsun, ne yapiyorsan yap!
HATICE - Basstne! (trkye ve temizlige baslar) it it it edene de sar bedeni bedene.. Dnya dolu
yar olsa da alacagim bir tene...
KOMISER - Ne oluyor be! Ne oluyor!
H - Msaadeniz olursa, ben vazifemi yaparken bir trk okumak mecburiyetindeyim. E, adetim byle..
(YENIDEN TEMIZLIGE VE TRKYE DNER) it it edene de sar bedeni bedene.. Dnya dolu
yar olsa da alacagim... Kanamali bir hasta iin A grubu er as ne gatif kan aranmaktadir Kan verecek
olanlarin Kizilay Kan Merkezine mracaatlari rica olunur.. bir tanee.. it it edene de sar bedeni...
KOMISER - Bu ne biim trk be?
HATICE - ok gzel bir trk! Radyodan duyup ezberledim! Bilhassa bu, ortasindaki kanli konusma
bana ok dokunuyor..
KOMISER YARDIMCISI - O blmn trkyle alakasi yok salak! Yayini kesmisler!
HATICE - Kesmisler mi? Kim kesmis?
KOMISER - Isine bak hadi, isine!.. Hey Allah'im bir bu eksikti.. Suat ne yapacagiz oglum? Bir are
syle.. Vaktimiz azaliyor!.. Amir de bize gvenerek istifa edecegim, diyor.. El kondsyonuyla gerdege
giriyorlar!
KOMISER YARDIMCISI - Komserim, iz stndeyiz ama kadinin esgali belli degil! Byle bir kadin var
mi, yok mu, o bile belli degil!
KOMISER - O ne demek yle?
KOM. YARD. - Basinin izdigi bir tip var ortada.. Gazete ler bir canavar yaratti, bize de yakalamak
dst!.. Amire syleseniz, iki gn sonra gelse?
KOMISER - Ulan adam bize ili kfte yemeye mi geliyor? Ne diyeyim yani? "Bugn amasir gnmz,
iki gn sonra buyrun' mu diyeyim?.. Ah.. lserim.. Saat e kadar bu kadini bulmak zorundayiz!
KOM. YARD. - Daha dogrusu BIR KADIN bulmak zorundayiz.. Esgali bilinmedigine gre..
KOMISER - Eveeet! Bravo lan Suat! Netice itibariyle, herhangi bir kadin bizim isimizi grr!
KOM. YARD.- Tabii. Yeter ki, sirti zayif, aldigimizda grlt ikarmayacak biri olsun.
KOMISER - Nereden bulacagiz bu kadini?
Komiser ve Yardimcisi, durur, dsnr ve ayni anda, ayni karara varip Hatice 'ye dnerler.. Birbirlerine
bakarlar.. Iste, aradiklari kadin bulunmustur.. Komiser hemen telefona kosar...
KOMISER - Alo.. Benim, sayin amirim! Mjde efendim mjde! Sevim Tasan' i yakaladik efendim! Evet
efendim!.. Hayir efendim, maalesef sag olarak!.. Yok efendim, bizim terfide falan gzmz yok.. Ama siz
nasil mnasip grrseniz. Tabii efendim, derhal basma ve televizyona haber veriyoruz efendim!
Komiser telefonu kapatir... Ferahlamistir..
KOMISER - Gzeeel.... Ssst.. Sen.. Gel bakayim buraya gel..
Hatice komiserin yanina gelir..
KOMISER- Senin adin ne?
HATICE - Hatice.
KOMISER - Bak Hatice, bu byle olmaz. Senin adin da Hatice, benim adim da Hatice! Karisiklik
oluyor. Onun iin bundan byle senin adin Sevim Tasan olsun!

II

Hatice, st silah ve rgtsel dokmanla dolu masanin ardinda teshir edilmekte.. Basin mensuplari
fotograf ekmekteler...
HATICE Ne oluyor? Yahu kardesim kirletmeyin ortaligi! Daha yeni temizlemisim.. Basmayin.
amurlu ayaklarinizla ortaligi kirletmeyin!
Radyo spikerinin sesi duyulur...
RADYO SPIKERI Sevim Tasan, basina gsterildigi sirada, amurlu ayaklarinizla yolumuzu
kirletemeyecek siniz! Zafer bizim olacak! seklinde slogan atti!.. Terristin evinde yapilan arama
sonucunda, bir adet uzun namlulu koca, esitli ap ve markada yoksulluk ve ok sayida rgtsel
dokman bulundu!
III

Sorgu odasi... Hatice sandalyede oturmakta.. Yznde sorgu isigi.. Sivil Sorgucu sandalyenin etrafinda
dolanip durmakta.
SORGUCU Ne alirsin. Sana bir mesrubat ikram edelim. Gazoz? Kola?
HATICE Yok.. Sagolun, migdemi agritiyor.
SORGUCU Merak etme, migdene bir sey olmaz. Imeyeceksin ki!
HATICE Ya?

SORCUCU - Bize sisesi lazim!
HATICE - Nasil yani?
SORGUCU - Yani, Sevim Tasan oldugunu inkar etmeye devam edersen, birazdan anlayacaksin!..
Konus.. Anlat!
HATICE - Ne anlatayim?
SORGUCU - Ne bileyim canim? Basindan basla ister sen.. Sanat hayatina nasil atildin? Sahneye sadece
para iin mi ikiyorsun? Yeni projeler var mi?
HATICE - Demek ki aradiklari kadin artis...
SORGUCU - Konus hadi, konus! Anlat! Isimler! rgt evleri
HATICE - Yahu siddetli bir yanlislik oluyor. Bir kan siklik oluyor.. Ben ne anlatabilirim ki!? Bizim
gibilerin hayatinda anlatacak drt kelime var. Dogdum.. Evlendim.. alisiyorum.. alisiyorum!
SORGUCU - Inkar ediyorsun yani? Gzlerimin iine baka baka, Sevim Tasan oldugunu inkar
ediyorsun!.. Bak, ben alaninda uzman bir sahsiyetim.. esitli statlardan ders aldim. Meshur iskenceci
Elektrik Kontagi Hamdi Efendi'nin grencisiyim. Elimden kimse kurtulamaz!
HATICE - yle mi?.. Peki, hani artik karakollar naylon olacakti?
SORCUCU - Naylon mu? Ne naylonu?
HATICE - Yok ula yok, seffaf diyecektim seffaf!
SORGUCU - Haa.. yle zaten.. Bizim kimseden gizlimiz saklimiz yok ki! Herkes, burada neler olup
bittigini bi liyor. Hatta bu sorgulari Inter Star yayinlamak istedi
de, parada anlasamadik!
HATICE - yle mi? Ayriyeten bir de su husus var, hani karakollor pembekol olacakti?.. Geri ha
pembe, ha kara! Neticede kol degil mi?.. Bak, gzel kardasim, muhabbet hos da, daha bir sr isim var..
Ortalik yle pis kaldi. Amir beyden fira yiyecegim Polis milleti bunlar, belli olmaz ki.. Basim belaya
girecek.. Ne oluyor burada? Neyse ben gideyim artik.. ocuklar evde atir, ge kaliyorum..
SORGUCU - Otur ulan, oturdugun yerde!.. Byle saf ayaklarina yatip, kurtulacagini zannetme!..
Anlasilan o ki, sen tatli dilden anlamiyorsun!.. Ben sana biraz kablo getireyim!
HATICE - Ne kablosu?
SORGUCU - Elektrik kablosu!
HATICE - Ne?! Yahu ben size ne ettim ki!? Ne su islemi sim?
SORGUCU - Devlet dsmanligi yapmissin! Devlete karsi gelmissin!
HATICE - Ben mi? Ben nasil yapabilirim? Biz devleti tam grmemisik bile!.. Biz gideriz devlet kapisina,
kapinin stnde syle yazar: GIRILMEZ!.. yahut da ISI OL MAYAN GIREMEZ.. Biz de girmeyiz..
Devlet askerdir, polistir, bir de korucular var simdi kyde! Benim adim Hatice, soyadim Durdu, buraya
temizlik iin geldim..
SORGUCU - Peki, rgt yeniden toparlamak iin lkemize kim sizdi? Kim bu vatani blp, paralayip
suyunu sikmak istiyor? Bu vatanin suyuna pilav yapmak isteyen kim? Bizim pilavin dsmanlara yedirmek
isteyen kim? Hi ?
HATICE - Vallahi bizim byle seylerle a1akami. yoktur! Korkariz biz.. Kocamla ikimiz, seimde oy bile
ver meyiz! Gider, pasa pasa cezamizi deriz!.. Hos, oy versek de ceza ekiyoruz vermesek de.. Hem
ben, yrys bile dikkat ederim. Protesto mrotesto zannetmesinler diye yavas yavas yrrm. Isten eve,
iki gnde gidiyorum bu yzden.. Uzun sryor yani! Hem sonra devlet bize ne derse biz onu yapariz.
Vergi de derler, deriz, fis topla derler, toplariz!
SORGUCU - Tamam iste! topladigin fisler sana elektrik olarak geri dnecek!.. Sen simdi kt yapim
Binbir Surat Sevim!.. Beni ok sinirlendirdin! Muameleye basliyorum!
Bakkal iragi ieri girer...
IRAK - Bakar misin agbi?
SORG -Ne var lan? Sen de kimsin.
IRAK - Ben bakkalin iragiyim. Bakkal agbim dedi ki, siseleri alip alip parasini demiyormus Alti tane
sise kalmis. Ya paralari verin ya siseleri! Yoksa agbim sizi polise sikayet edecek!
SORGUCU - Kes ulan sesini! Siseler verilir mi? O siseler vatanin btnlgn sagliyor! o siseler birer
milli kahraman Ne dersin Binbir Surat, sana alti sise yeter mi, yoksa bir alti sise daha getirteyim mi?
HATICE - Kabul ediyorum polis efendi. Ben, Sevim Tasan, memnun oldum!
Karanlikta radyo spikerinin sesi duyulur...
RADYO SPIKERI - Sevim Tasan, ilk sorgusunda samimi itiraflarda bulunup, pismanlik yasasindan
faydalanmak istedigini syledi.. Ifadesini kendi hr iradesiyle verdigini syleyen ve pisman oldugu iin ok
sevindigini belirten Sevin Tasan: Bir daha dnyaya gelsem, yine itirafi olurdum" dedi!
Komiserin odasi... Beki telasla ieri girer!
BEKI - Yakaladik amirim! Yakaladik! Basardik amirim! Bulduk amirimi Tuttuk amirim! Ve getirdik
amirim!
KOMISER - Ne oluyor be? Kimi yakaladiniz? Kimi basardiniz? Kimi bulup tutup, getirdiniz? Ayrica bu
ne tuhaf cmle?
BEKI - Sevim Tasan'i amirim! Binbir Surat Sevim'i yakaladik, ieride amirim!
KOMISER - Biz Onu yakalamistik ya?
BEKI - Bir tane daha yakaladik amirim!
KOMISER - Ne oluyor be? Bogazda Sevim Tasan akini mi var?
BEKI - Bu, sahicisi amirim! Fakat enteresan bir durum var ki, o kadar seetmemize ragmen, kendisi
Sevim Tasan oldugunu kabul etmiyor. stnde kimlik de
yok! Yani vaziyet bu sekilde amirim: bizim, temizliki Hatice Baci, Sevim Tasan oldugunu kabul etti.
Fakat essah Sevim Tasan, Sevim Tasan oldugunu red ve inkar ederek, Sevim Tasan mevzuunu kansik bir
ha le soktu amirim!
KOMISER Sus be Riza sus!... Temizliki kadini biraksak mi?
BEKI Ifade imzaladi amirim! KOMISER Ne yapacagiz peki?
BEKI Biz de amirim, bunu amirim, size amirim, soracaktik amirim! Fakat bu kadin, fena halde disli
ikti! Asagida kendisine epey muamele yaptik, sana mi sin.. veyahut bana misin, demedi amirim!.. Fakat,
bence ikisini ayni hcreye koyarsak, neticeye varabiliriz amirim!
KOMISER Hayir!.. Bence, ikisini ayni hcreye koyar sak, neticeye varabiliriz?
BEKI Hi aklima gelmemisti! Hay aklinla bin yasa amirim!

-VI-

Karakol kararirken, hcre aydinlanir... Hatice uzanmis tir... Beki girer, Haticeyi drterek uyandirir...
BEKI Hatice baci! Ssst.. Hatice baci...
HATICE Ne var ula ne var!.. Senin yznden dstm buralara!.. Git buradan!.. Gzm grmesin
seni!.. Git buradan, git hadi...
BEKI Senin iin getirdigim dner ekmekleri unutu yorsun ama!..
HATICE Istemiyorum artik.. Aylar geiyor.. Hani kurtaracaktin? Yahu sen benim sahidim degil
misin? Sen getirmedin mi beni temizlige?
BEKI Ugrasiyorum bacim.. Bak, sirf seni kurtarmak iin essah Sevim Tasani yakaladim. Fakat
inkar ediyor namissiz!.. Yani, senin kurtulusun, Onun iki dudaginin arasinda.. Eger derse ki Sevim Tasan
benim!, yirttin! Yoksa durum kt amirim... yani bacim..
Beki ikar... Sevim Tasani ieri iter...
BEKI Gir hadi!
Beki iki kadini basbasa birakir.. Sevim, hcrenin bir kse sine ker.. Yorgundur her yani yara bere
iindedir.
HATICE ....Sen Sen Sen O musun?O kahpe sen misin he!
Hatice Sevimin bogazina sarilir.
HATICE O devlet dsman sen misin he? 0, beni mali feden kari sen misin? Niye kaiyorsun?
Devletten kailir mi?
Sevim yaka sana kurtarir..
SEVIM Birak yakami be!
HATICE Bunlar benim yakami birakiyorlar mi?.. Senin yznden ekmedigim eziyet kalmadi...
Tamam... Madem geldin, bu isi halledelim.. Hadi, onlara benim sen olmadigimi, senin ben olmadigim, senli
benli olmadigimizi, senin benim birseyim olmadigini syle! Hadi!
SEVIM .
HATICE Bak ikinca seni ziyarete gelirim. Sana yemek getiririm. Gelir, tnel kazmana yardim
ederim.
SEVIM - Ben hibir sey bilmiyorum !
HATICE - O nasil laf yle! Insan kim oldugunu bilmez mi hi? Hadi gzel bacim, syle beni biraksinlar...
Sevim alayli alayli bakar...
SEVIM - Yok ya?
HATICE - Vallahi... Senin haberin yok, beni mahfettiler. Ben burada ocuklarla babalari evde., ne
yiyorlar, ne iiyorlar?
Sevim Hatice 'yi iter, bagirmaya baslar:
SEVIM - Kes sesini be asagilik kadin! Bosuna ugrasma, skmez bu numaralar!,, Igrensiniz Her yolu
deneyeceksiniz degil mi?.. Uydurmadan bir canavar yarattiniz, simdi de bana kabul ettirmeye
ugrasiyorsunuz!. Siz benim, cani, katil, gz dnms bir canavar oldugum hkmne vardiniz zaten.
Gazeteler de yazdi.. Artik kabul etsem ne olur, etmesem ne olur? Mahkemeye ne hacet? Hkm pesinen
verilip infaz yapiliyor zaten!.. Ama her yolu deneyeceksiniz degil mi? st izilmis bir hayatin ne nemi var
sizin iin! Bir insan daha harcamis olacaksiniz o kadar!.. Sizin iin nemli olan, televizyona ikarip "Iste
terristleri yakaladik!" demek Niye anlatiyorum ki bunlari?
HATICE - Ne Yahu sen ne anlatiyorsun?
SEVIM - Bosuna ugrasma, diyorum!.. Senin polis oldugunu biliyorum!
HATICE - Ne?!
SEVIM - Bana bak, bu igren oyuna bir son ver artik! Bana, hibir sey, hibir sey syletemeyeceksiniz!
Hatirlamiyorum! Bilmiyorum! Duymadim!
HATICE - Ben mi polisim? Ben mi? Ben mi? Hatice aglamaya baslar....
HATICE - Ben mi? Ne polisi yahu? Allah'ina kurban oldugum, ne polisi? Ben polis degilim! Ben Sevim
Tasan'im!.. Yok.. O da degilim.. Ben Hatice Durdu.. Onun bunun pisligini temizlerim. Simdi kimin pisligini
temizletiyorlar bana? Kimim ben? Demek ki var bende birsey! Devlet bu, bosu bosuna yapmaz ki!
Herhal, ben bir sey yaptim.. Ama tam ne yaptigimdan benim de haberim yok!.. Allah kahretsin! Devlete
karsi geldim ben! Allah beni kahretsin! Allah beni kahretsin!..
Hatice hcrenin bir ksesine yigilir, sessizce aglamayi srdrr. Sevim, bir sre Hatice'yi izler.. Sonra
yanina sokulur.
SEVIM - Peki Sen Kimsin sen.
Iste Hatice'yi ildirtan soru!
HATICE - Herkes bana bunu soruyor! Ben de bilmiyorum artik! Sevim Tasan 'sin dediler, kabul ettim!
Evet! Ben Sevim Tasanim!
SEVIM - Seni buldular demek' Niye kabul
ettin peki? Nasil kabul edersin byle bir seyi?
HATICE - Bana sorgu yaptiklari zaman, drt kere sigorta atti bili misin sen?.. Zaten yalan degil ki!
Suluyum ben! Koskoca devlet bu, yalan syler mi hi? Bana, "Sen Sevim Tasan'sin! dediklerine gre,
bir bildikleri vardir! Koskoca devlet bu, yalan syler mi hi?
SEVIM - Samalama! Sen hibir sey yapmadin!

HATICE yleyse niye Yapiyorlar bunu bana?
SEVIM .. Eeee? Simdi ne olacak?,. Direndim... Her seye karsin direndim teslim olmadim
onlara.. Peki, bu iskenceye nasil direnecegjm? Onlara bir sulu gerekiyordu Onu da bulmuslar iste!
Nereden iktin sen be?... Hadi, birak aglamayi da konusalim biraz... Adin neydi Senin?
HATICE Sevim...
SEVIM Hayir asil adini soruyorum
HATICE Hatice Tasan Sevim Durdu!, Sevim Hatice Durdu!
SEVIM Allahim akimi yitiriyor bu kadin.. Ne yapacagim simdi?.. Bu garibandan ne istediniz be!!!
HATICE .Bagirma Sus! Devlete bagirilmaz Devlet yle bir eder ki insan mahfeder! Sen kimsin ki,
bagiriyorsun devlete!. Sikayet edecegim seni!
SEV Kendine gel Hatice!.. Ne olursun. Dzelecek her sey.
Sevim disari dogru seslen ir...
SEVIM Heeey! Poliiis! Buraya bakin Ben yeniden ifade vermek istiyorum.
HATICE Sen hibir sey veremezsin ekil oradan.
Komiser, Yardimcisi ve Beki kosarak ieri girerler..
KOMISER Ne oluyor burada?
SEVIM Ben Sevim Tasan oldugumu
Hatice herkesi susturacak biimde haykirmaya baslar:
HATICE Evet! Evet! Evet! Evet! Herkesi ben ldrdmm! Hatta eceliyle lenleri bile! rgt
mensubuyum ben!
SEVIM Hatice...
HATICE Evet evet, rgt mensubuyum ben! Beni bu ise, Ihsan Sabri aglayangil tevsik etti!
BEKI O da kim?
HATICE O, bir esit Celal Bayardir.. Ve haberlerde yasar! Ayrica teskilatimizda Mzeyyen Senar
da vardi! Ama ben emirleri Kayahandan aliyordum! Itiraf ediyorum, polis efendi, san salarimdan ben
sulu yum!
SEVIM Sus Hatice! Yalvaririm sus!
HATICE Evet Sevim Tasan benim!.. Aslinda ben Sevim
Tasan da degilim! Nene Hatunum ben! Muhacirlik zamaninda cephedekilere lavas ekmek gtrdm. Ben
hikimse degilim ulan!.. BEN HI KIMSE DEGILIIM ULAN. KONUS!.. SYLE!.. CEVAP VER!..
BEN KIMIM ULAN!.. KIMIM BEN!.. KIMIM
BEN!.. KIMIM BEEEEEEEN!...
KARANLIK
1992- Haziran