Nghin cu v xe chy bng nhin liu hidro c th c thc y th !

t
b"c g#n h$n t"i hin th%c nh& v'o !t dng hidru( "i c )h*t inh
b+i c*c nh' ,ho( h-c thu!c ./012 3oi v4t liu lithi borohidru( l' !t h
th5ng t6ch tr7 n8ng lng #y trin v-ng9 n c ch( :;< tr-ng lng hidro=
iu n'y l' cho n tr+ nn h>) d?n 5i v5i vic @A dBng trong c*c xe chy
bng nhin liu hidro2 CDt hn chE cF( n l' chG giHi )hng r( hidro + nhit
! ,h* c(o Itrn JKKoLM2 Nh nghin cu thu!c ./01 N tO r( !t dng
h) ch>t "i c th giHi )hng r( hidro + iu ,in Pn hQ( h$n2 Rh* )h*
n'y l' iu ho'n to'n b>t ng& nhOn tS gc ! d% b*o lT thuyEt2
9bigU@ile9 c th trong t$ng l(i hidro @V th(y thE ho'n to'n nguWn n8ng
lng x8ng d#u (ng gXy o nhiY v' cn ,it hin n(y
Ng'nh chE to P tP coi hidro l' !t v4t (ng n8ng lng c trin v-ng2 NEu
c*c v4t liu t6ch tr7 hidro t5t c trin ,h(i= thO x8ng trong P tP c th c
th(y thE bng n8ng lng hidro @ch2 N8 ,ilPgr( hidro @Z c th (
chng t( i c !t [uNng &ng t$ng $ng v"i \K l6t x8ng2 Ng'y n(y
c nhiu loi h) ch>t c ch T En= c th t6ch tr7 c !t lng t$ng
5i l"n hidro hoDc c th giHi )hng n= nhng ch( c !t h) ch>t n'o
th6ch h) v"i ng dBng th%c tE2
L*c nh' nghin cu thu!c ]r thA nghi ]hBy /^ _ N(uy = ./01 hin
(ng nghin cu nhiu h) ch>t cF( c*c nguyn t5 nh` v"i hidro v' thA
nghi c*c dng han h) ,h*c nh(u d"i c*c iu ,in *) @u>t v' nhit !
,h*c nh(u2 3ithi borohidru(= 3ibcd l' !t trong nh7ng h) ch>t c ch T
do c h' lng hidro c(o I:;<M2 C!t dng "i cF( h) ch>t n'y N c
c*c nh' ,ho( h-c ,h* )h* cho th>y c nhiu trin v-ng b+i vO n ,hPng en
fnh2 ]S tr"c En n(y= t>t cH c*c dng N c biEt En cF( l-(i v4t liu n'y
u r>t en fnh= iu c ngh^( l' chng ,hPng cho hidro tho*t r(2
g c c dng 3ibcd "i n'y= nh nghin cu N ( ?u v'o iu
,in d"i *) @u>t \KK2KKK b(r2 h) @u>t \KK2KKK b(r c *) dBng 5i v"i
3ibcd trong thA nghi cF( ./01 c(o h$n En ;K l#n @o v"i *) @u>t '
Ni .vere@t t*c !ng ln vi ]r*i >t I*) @u>t n'y c gi* trf bng \=j ,b(rM2
L*c na l%c ,Et h) th%c nghi v"i lT thuyEt cho th>y dng h) ch>t 3ibcd
"i n'y c th giHi )hng hidro + nhit ! th>) h$n2 k(ro@l(v 1ilinchu,=
!t trong @5 c*c t*c giH cPng trOnh nghin cu giHi th6ch= ldng h) ch>t
"i n'y cQn h>) d?n h$n v"i th%c tE l' n c to th'nh ng(y cH d"i *)
@u>t :K2KKK b(r= tc l' *) @u>t c c*c cPng ty dc )h *) dBng nmn
c*c vin thu5cn2 L*c t*c giH l4) lu4n rng dng h) ch>t n'y c th gi7 en
fnh bng nh7ng th(y thE h( h-c ng(y + *) @u>t Pi tr&ng xung [u(nh2
cin ti= b"c tiE) theo cF( nh nghin cu l' ng dBng cPng ngh h(
h-c 5i v"i h) ch>t ll' Png lnhn dng "i n'y + iu ,in Pi
tr&ng xung [u(nh v' ,i tr( xe n c th biu l! c*c Dc t6nh t6ch tr7
hidro t5t h$n lithi borohidru( tinh ,hiEt h(y ,hPng2
CDc do th%c tE l' hidro ni chung ,hPng c )h*t hin t5t d"i ti( p=
nhng c*c nh' ,ho( h-c u5n th>y iu nh& v'o ! i c(o cF( *nh @*ng
xincrotron2 CDc do lT thuyEt N ,hPng d% o*n c v c>u trc "i n'y=
nhng ho'n to'n Fng h! ,Et [uH thA nghi n'y2 qO v4y cPng trOnh nghin
cu (ng li !t !t )h* trong nghin cu thA nghi v h th5ng gi'u
hidro v' giHi th6ch cho nh7ng th>t bi trong c*c d% o*n lT thuyEt tr"c Xy
v' chG r( rng dng h) ch>t "i l n'y c th l' cPng cB c c c*c v4t
liu t6ch tr7 hidro tin tiEn
L*c nh' chE to xe ) vS( trOnh l'ng !t @Hn )h "i thXn thin v"i Pi
tr&ng9 xe ) chy bng nhin liu hydro2 LhiEc xe r c gi"i thiu ti
!t h!i ch [u5c tE vS( ,h(i c ng'y jrs + ]hng cHi I]rung tu5cM r
gW c !t ng8n ch( )in v' h(i ch(i %ng ,h6 hydro to th'nh h th5ng
@Hn @inh n8ng lng2
LPng ty @Hn xu>t chiEc xe ) !c *o ni trn cho biEt h- vS( ho'n th'nh
@Hn )h cF( Onh v'o th*ng tr"c v' hin N nh4n c nhiu $n Dt
h'ng tS c*c ,h*ch h'ng trong v' ngo'i n"c2
htt)9uu,ho(hoc2co2vnu)hoto@uv(geu\KKwuKs222rlUcydrogen2x)g
q"i h(i bOnh ,h6 #y= chiEc xe n'y c th i c :KK , v"i v4n t5c \j
,uh2
lg( @5 ng&i u( hin n(y l' nh7ng c* nhXn u5n dong c*c @Hn )h x'i
n8ng lng @chn= ]i(n binglun= teng gi* 5c cPng ty giHi th6ch2 lq"i ,h6
hydro= b! )in n'y @Z @Hn @inh n8ng lng v4n h'nh chiEc xe2 N ,hPng
thHi ,h6 gXy hi ' chG @inh r( !t 6t n"cn2
LhiEc xe chy bng nhin liu hydro n'y cyng c nhiu u i9 chG c#n JK
)ht N c th n) #y li bOnh ,h6 @o v"i 6t nh>t J gi& @c b! )in chO cF(
!t chiEc xe ) in2
]o'n b! h th5ng to n8ng lng= gW ng8n ch( )in v' c*c bOnh ,h6= nh`
h$n !t nA( @o v"i b! )in + nh7ng chiEc xe ) in thPng th&ng2 lLhng
tPi c th l' cho h th5ng n'y nh` h$n n7( bng c*ch @A dBng c*c v4t liu
,h*c chE to ng8n ch( )inn= ]i(n cho biEt2
zi* chiEc xe Dc bit n'y v'o ,hoHng \K2KKK nhXn dXn t I\2{J\ |/}M= tuy
nhin c th giH xu5ng chG cQn d2KKK nhXn dXn t nEu c @Hn xu>t i tr'
r c gi* rV h$n r>t nhiu @o v"i c*c dQng xe ) in ,h*c2 L*c nh' chE to
cho biEt h- @Z cHi tiEn cPng ngh cF( Onh nh to r( th nhiu @Hn )h
,hPng gXy P nhiY= v6 dB xe P tP hng nh` chy bng ,h6 hydro222
THC HNH TH NGHIM HO V C 1
Bi 2. HIRO
I~h$ng )h*) iu chE v' t6nh ch>tM
TH NGHIM THC HNH
Th nghim 12 iu ch kh hiro bng cch cho km kim loi tc dng
vi axit.
Ho cht v! dng c2 RZ ht dung dfch (xit @uuric :K< 5ng
nghi c nt 5ng d?n ,h6 !t #u vu5t nh-n cD) ga n2
"in h!nh th nghi#m.
(=3>y 5ng nghi %ng ,hoHng :r\ l dung dfch (xit @uuric :K<2 Nghing
5ng nghi= cho v'i ht ,Z trt theo th'nh 5ng Iti @(oM2 g4y 5ng
nghi bng nt c (ng 5ng d?n ,h6 !t #u vu5t nh-n2
tu(n @*t hin tng2 qiEt )h$ng trOnh )hHn ng2
b= 3>y !t 5ng nghi ,h*c nhi h$n ) ln 5ng thu tinh= ,hoHng
!t )ht= dong ngn t(y c*i bft chDt ing 5ng= ing 5ng li g#n ng-n
lA( n cWn= @Z c tiEng ne tiE) tBc l' nh trn cho En ,hi ,hPng cQn
tiEng ne hoDc tiEng ne bm thO thPi2
0t 5ng nghi nhi= chX lA( 5t #u 5ng thu tinh vu5t nh-n2 tu(n
@*t 'u ng-n lA( ,h6 hiro2
ziHi th6ch [u* trOnh th6 nghi2
Th nghim 22 iu ch kh hiro bng cch cho nh$m tc dng vi dung
d%ch kim.
Ho cht v! dng c. NhP ,i loi dung dfch n(tri hiroxit : N
5ng nghi2
"in h!nh th nghi#m. Lho 6t nhP vBn v'o 5ng nghi %ng
,hoHng :r \ l dung dfch n(tri hiroxit 2
tu(n @*t hin tng2 qiEt )h$ng trOnh )hHn ng2
Th nghim . iu ch kh hiro bng cch cho natri kim loi tc dng
vi n&c
Ho cht v! dng c2 N(tri ,i loi n"c c>t ch4u thu tinh gi* @t
cD) @t dong cD) 5ng nghi cD) chmn nung IhoDc cD) )(nhM t> ,6nh
[ue hoDc 5ng thu tinh hOnh trB IhoDc 5ng nghiM2
"in h!nh th nghi#m. 3) dBng cB nh hOnh vZ2
Lho n"c c>t v'o ,hoHng h(i )h#n b( ch4u thu tinh2 3>y 5ng nghi
%ng #y n"c c>t= dong ngn t(y c*i bft chDt ing 5ng= ) v'o trong ch4u=
H bHo ,hPng cQn b-t ,h6 trong 5ng ing 5ng nghi n d"i Dt
n"c2 3) 5ng nghi v'o gi*2 INEu c 5ng thu tinh hOnh trB thO dong t>
,6nh 4y ing 5ng tr"c ,hi ) 5ng v'o ch4uM2
}ong chmn nung hoDc cD) )(nh g) !t iEng n(tri tS l- %ng n(tri
ch( trong d#u hoH trung t6nh= l(u ,hP bng gi>y l-c= nh(nh chng dong d(o
,hP ct !t iEng nhi Ibng ht ngPM= )h#n cQn li bi ng(y v'o l-2
}ong cD)= cD) iEng n(tri ( nh(nh v'o ing 5ng nghi2 tu(n
@*t hin tng2
Rhi biEt ,h6 hiro N #y 5ng nghi= dong t> thu tinh Dt v'o
ing 5ng nghi= cn th4n th*o 5ng nghi r( ,hii gi*= dong [ue
(ng ch*y ( nh(nh v'o ing 5ng nghi9 Rh6 hiro @Z b5c ch*y2 I3t
t(y c# 5ng ch( ,h6 hiro bng ,h8n tr"c ,hi ( v'o ing 5ngM2
Th nghim !. "c dng c'a kh hiro vi oxi.
Ho cht v! dng c2 RZ ht (xit @uuric :K< ,(li clor(t (ng(n
ioxit bOnh ,6) iu chE ,h6 hiro bOnh ch( ,h6 oxi 5ng nghi n cWn2
]iEn h'nh th6 nghi2 Rh6 hiro c iu chE tS bOnh ,6) v"i ,Z v'
(xit @uuric :K< ,h6 oxi c iu chE bng )h$ng )h*) nhit )hXn ,(li
clor(t v"i (ng(n ioxit l' xc t*c2 N) ,h6 oxi v'o bOnh ch( ,h62
3>y ,h6 hiro v'o \uJ th t6ch cF( 5ng nghi bng )h$ng )h*) thu
[u( n"c= @(u tiE) tBc l>y ,h6 oxi En #y 5ng ItS bOnh ch( ,h6M2 }ong
ngn t(y c*i bft chDt ing 5ng2 3t t(y bng ,h8n Dt IhoDc giV d'yM= c#
5ng nghi= ( ing 5ng nghi v'o g#n ng-n lA( n cWn = Wng th&i
+ ngn t(y c*i r(2 Nu hin tng v' giHi th6ch2
Th nghim ". (h) oxit kim loi bng hiro.
co* ch>t c' dBng cB2 gWng IvvM oxit bOnh ,6) iu chE ,h6 hiro tS
,Z v' (xit @uuric bOnh rA( ,h6 v"i (xit @uuric Dc 5ng thu tinh hOnh ch7
q n cWn gi* cD)2
]iEn h'nh th6 nghi2 3) dBng cB nh hOnh vZ2
:2 Lho !t 6t b!t Wng IvvM oxit N c @>y ,hP v'o 'y 5ng hOnh ch7 q2 ]S
bOnh ,6) cho luWng ,h6 hiro IN c l' ,hP bng (xit @uuric DcM i [u(
5ng ch7 q2 /(u !t lc ,h6 hiro N uei hEt ,hPng ,h6 r( ,hii to'n b! h
th5ng )hHn ng Il' thE n'o biEtM= dong dn cWn Pt nng *y 5ng ch7
q IWng th&i v?n cho ,h6 hiro i [u(M cho En ,hi )hHn ng xong2
]t n cWn tiE) tBc= tiE) tBc cho luWng ,h6 hiro [u( 5ng ch7 q cho
En ,hi 5ng ngu!i hn2
Rho* vQi bOnh ,6)2 ]h*o 5ng ch7 q ngX 5ng %ng v'o (xit nitric
Dc2 Nh4n xmt hin tng2
\2 Cu5n chng inh rng trong [u* trOnh )hHn ng c to r( n"c thO
dong 5ng thu tinh chfu nng= )h6( trong c Dt thuyn @ ch( oxit ,i loi
v' l) dBng cB nh hOnh vZ= h$i n"c to r( @Z ngng tB + bOnh h(i ce cu5i
h th5ng2
Th nghim #. "c dng c'a hiro vi dung d%ch bc nitrat.
Ho cht v! dng c2 }ung dfch bc nitr(t K2KjN dung dfch chO
nitr(t K2jN IhoDc chO (xet(tM dung dfch ,(li )e(ng(n(t trong ,i bOnh
,6) dong iu chE hiro tS ,Z v' (xit @uuric :K< bOnh rA( ,h6 v' 5ng
nghi2
"in h!nh th nghi#m. N5i bOnh ,6) v"i h(i bOnh rA( ,h62 bOnh th
nh>t %ng dung dfch chO nitr(t IhoDc chO (xet(tM bOnh th h(i %ng dung dfch
,(li )e(ng(n(t trong Pi tr&ng ,i2
Rh6 hiro tS bOnh ,6) cu5n theo !t 6t t) ,h6 l' hiro @uu( Ic
\
/M2
hiro (@enu( I@c
J
M= ,hi [u( c*c bOnh rA( ,h6= c* t) ch>t N bf gi7 li2
N5i bOnh rA( ,h6 th h(i v"i 5ng d?n ,h6 nhng v'o 5ng nghi c
ch( dung dfch bc nitr(t2
Rhi cho ,h6 hiro i [u( dung dfch bc nitr(t= @(u :Kr:j )ht= dung
dfch tS trong @u5t ,hPng 'u @Z t5i d#n v' cu5i cong chuyn @(ng 'u en
theo )hHn ng9
\g

c
\
\g \c

Th nghim $. *o +nh tnh kh) c'a hiro ,h-n t) v! hiro mi +inh

co* ch>t v' dBng cB2 }ung dfch @t IvvvM cloru( loNng dung dfch n(tri
hiroxit :K< dung dfch (xit @unuric :K< dung dfch ,(li )e(ng(n(t
K2KKjN ,Z ht bOnh ,6) iu chE ,h6 hiro tS ,Z v' (xit @uuric :K<
5ng nghi bO( cng 'u trng gi* cD)2
"in h!nh th nghi#m.
:2 ng nghi %ng ,hoHng d l dung dfch @t IvvvM cloru(= th v'o d
_ j gi-t dung dfch (xit @uuric :K<2 Lhi( dung dfch v'o h(i 5ng
nghi9
ng :9 Lho th v'i ht ,Z2
ng \9 Lho ,h6 hiro tS tS i [u(2
/(u jr :K )ht= @o @*nh 'u @c + h(i 5ng2 Nhi v'o ai 5ng v'i gi-t dung
dfch n(tri hiroxit2 Nh4n xmt 'u cF( ,Et tF(
:2 ng nghi ,h*c %ng \ l dung dfch ,(li )e(ng(n(t K2KKjN= th
v'o : l dung dfch c
\
/
d
:K<2 ]r!n u2 Lhi( dung dfch v'o b( 5ng
nghi9
ng :9 g @o @*nh2
ng \9 Lho th v'i ht ,Z2
ng J9 Lho ,h6 hiro ItS bOnh ,6)M tS tS [u( dung dfch2
/(u j _ :K )ht = @o @*nh 'u @c cF( dung dfch + b( 5ng nghi2 qiEt
)h$ng trOnh )hHn ng2
TH NGHIM CH%NG MINH
Th nghim &. ". kh/i c'a kh hiro
Ho cht v! dng c0 RZ ht (xit @uuric :K< bOnh ,6) bOnh rA( ,h6
cXn ,^ thu4t h(i c5c thu tinh loi jKK _ :KKK l 5ng thu tinh hOnh th"c
th 5ng c(o @u dXy thm) nhi2
CBc 6ch v' yu c#u cF( th6 nghi2
Lhng inh rng ,h6 hiro nh` h$n ,hPng ,h6 nn cXn lch v )h6( c5cIM
ch( ,hPng ,h62
"in h!nh th nghi#m2 3) dBng cB nh hOnh vZ2
}ong h(i c5c thu tinh loi jKK _ :KKK l c ,h5i lng t$ng $ng= N
c @>y ,hP= dong dXy thm) treo ngc h(i c5c v' cXn ,^ thu4t2 giu chGnh
cho cXn th8ng bng2
Lho luWng ,h6 hiro ,hP ItS bOnh ,6) i [u( bOnh rA( %ng (xit @unuric
s;<M tS tS v'o c5c I:M2
LXn tS tS lch v )h6( c5c ch( ,hPng ,h62
Th nghim '. (h hiro khuch tn 1ua /ng x/,2
Ho cht v! dng c. RZ ht (xit @unuric :K< bOnh ,6) bOnh rA(
,h6 bbOnh h(i ce 5ng @ x5) c5c thu tinh 5ng thu tinh d'i tS jK _ wK c
I&ng ,6nh ,hoHng : cM 5ng thu tinh d?n ,h6 5ng thFy tinh l' vQi
)hun ch4u thFy tinh dung dfch 'u2
CBc 6ch v' yu c#u th6 nghi2 qO hiro nh` v' c ,6ch th"c nhi @o
v"i c*c ,h6 ,h*c= c t5c ! ,huEch t*n l"n nh>t= nn @(u ,hi b(n 'u th6
nghi ,hoHng : _ \ )ht c b-t ,h6 @Fi + bOnh h(i ce v' @(u c n"c
)hun ln + vQi )hun2
"in h!nh th nghi#m. 3) dBng cB nh hOnh w2
ng @ x5) hOnh trB= h(i *y 4y ,6n= + gi7( !t *y c c 5ng thFy
tinh d'i2 bOnh h(i ce nt ,6n bng nt c(o @u2 C!t ce c (ng 5ng thFy tinh
d'i dong l' vQi )hun= xuyn [u( nt= nhng xu5ng g#n @*t *y bOnh2
bOnh h(i c ch( dung dfch ch>t 'u chiE ,hoHng \uJ _ duj th t6ch
bOnh2
) c5c thFy tinh ln 5ng @ x5)2 N5i h th5ng iu chE ,h6 hiro v"i
5ng d?n ,h6 hOnh th"c th= !t 'u 5ng luWn v'o c5c bn cnh 5ng @ x5)2
LQn n7(2
Th nghim 1(. 2g3n l)a hiro v! ng3n l)a h4i b5n65n.
H7a cht v! dng c2 benen bOnh ,6) iu chE ,h6 hiro nh trn
bOnh rA( ,h6 v"i (xit @unuric s;< )hYu gi-t 5ng ch7 |2
Bi 2. )IM *O+I ),M
(Tnh cht ca cc n cht Phng php iu ch
v tnh cht ca cc hp cht).
TH NGHIM THC HNH
Th nghim 12. "c dng c'a kim loi kim vi n&c.
H7a cht v! dng c2 L*c ,i loi liti n(tri ,(li dung dfch
)henol)ht(lein cD) @t IcD) g)M ch4u thFy tinh )hYu thFy tinh2
"in h!nh th nghi#m2 }ong cD) @t g) n(tri %ng trong l- d#u hi(=
Dt ln t> ,6nh= dong d(o ,hP ct !t u bng nA( ht ngP2 tu(n @*t b
Dt lc "i ct v' @(u !t th&i gi(n2 Nh4n xmt
z) u ,i loi trn cho v'o ch4u thFy tinh c ch( n"c En \uJ
th t6ch2 3>y )hYu thFy tinh Ic &ng ,6nh ing )hYu l"n h$n &ng ,6nh
cF( ch4uM ) ln ch4u2 tu( th'nh )hYu= [u(n @*t hin tng xHy r(2 /(u ,hi
n(tri N t(n hEt= cho v'o ch4u !t v'i gi-t dung dfch )henol)ht(lein2 ziHi
th6ch ,Et [uH2
3#n lt l' th6 nghi nh trn v"i liti v' ,(li2
/o @*nh c*c hin tng + cH b( tr&ng h) v' rt r( ,Et lu4n v ,hH
n8ng hot !ng cF( c*c ,i loi ,i2
Thi- nghim 1. 89u ng3n l)a c'a cc kim loi kim2
H7a cht v! dng c2 L*c dung dfch liti cloru(= n(tri cloru(= ,(li
cloru(= y( )l(tin= n ,h6 Ic th dong n cWnM dung dfch (xit clohiric
Dc2
"in h!nh th nghi#m2 3>y y( thFy tinh= e h$ nng !t #u trn
ng-n lA( n ,h6 IhoDc n cWnM En ,hi 2 Lt !t on dXy )l(tin d'i
,hoHng j c= dong ,O cD) !t #u dXy c v'o #u y( thFy tinh IN
c nung M2 /(u ,hi c c= tt n= l' ngu!i y( thFy tinh tS tS
trong ,hPng ,h6 I,hPng t y( xu5ng b'n * hoDc v4t lnh= dY bf nt y(2
}ong ,O u5n 'u dXy )l(tin cQn li th'nh vQng trQn nhi2
g rA( y( )l(tin= ng&i t( nhng y( I)h#n dXy )l(tinMv'o dug dfch
(xit clohric Dc= @(u 5t trn ng-n lA( n ,h6 Ic th dong n cWnM2
cNy [u(n @*t 'u cF( ng-n lA(2
/(u ,hi l' th6 nghi xong c#n rA( @ch y( )l(tin theo )hu$ng
)h*) nh trn2 3#n lt l' th6 nghi v"i dung dfch bNo hQ( n(tri cloru(
v' ,(li cloru(2
/o @*nh #u ng-n lA( cF( c*c ,i loi ,i2 Ing-n lA( cF( liti 'u
i t6(= n(tri 'u v'ng= ,(li 'u t6M2
Th nghim 1!. iu ch natri ,5oxit :2a
;
<
;
=.
H7a cht v! dng c2 R(li clor(t (ng(nioxit n(tri ,i loi bOnh
urt iu chE oxi bOnh ch( ,h6 Ig(oetM bOnh l-c ,h6 v"i (xit @unuric
Dc l- thFy tinh ing r!ng c n) 4y I\r J l6tM thO( nhP nhi gi* @t cD)
@t n cWn d(o cD) )(nh2
"in h!nh th nghi#m2 ]S bOnh urt iu chE ,h6 oxi n) v'o bOnh
ch( ,h62 N5i bOnh ch( ,h6 v"i bOnh rA( ,h6 %ng (xit @unuric Dc2
3>y thO( nhi bng nhP u5n g>) ,hc hOnh th"c th th'nh c*i Pi=
dong y( thFy tinh hoDc [ue tre n5i th'nh t(y c# d'i2
3>y l- r!ng ing= ,hP= c n)= th t6ch l- ,hoHng K2j l6t= thu ,h6 oxi
v'o #y l-2 Rh6 oxi c l>y tS bOnh ch( ,h6 v' N c l' ,hP [u( bOnh
l-c ,h6 ch( (xit @unuric Dc2
}ong d(o ,hP ct !t u n(tri ,i loi bng ht ngP2 3(u ,hP vEt
d#u hi( bng gi>y l-c2 }ong cD) )(nh g) u n(tri bi v'o thO( nhP2 g5t
ch*y n(tri trong ,hPng ,h6 En ,hi c ng-n lA(= c# thO( nhng thO( v'o l-
%ng ,h6 oxi= trong ,hi n(tri (ng ch*y tiE) tBc cho th ,h6 oxi v'o bOnh
bng c*ch cho ,h6 oxi [u( 5ng d?n ,h62 g4y bOnh li2
/(u ,hi )hHn ng xong= ,h( vQi bOnh ch( ,h62 C+ n) l-= [u(n @*t
'u @c @Hn )h2
Lho @Hn )h v'o trong 5ng nghi %ng ,hoHng \r J l n"c c>t2
tu(n @*t hin tng2
Th nghim 1". "c dng c'a natri ,5oxit vi n&c.
H7a cht v! dng c2 N(tri )eoxit n"c c>t thO( thFy tinh 5ng
nghi n cWn 5ng nhi giot2
"in h!nh th nghi#m2 3>y !t thO( nhi n(tri )eoxit cho v'o 5ng
nghi2 }ong 5ng nhi gi-t th v'o v'i giot n"c2 ]O c*ch thA ,h6 tho*t
r(
3' li th6 nghi nh trn nhng nhng 5ng nghi v'o c5c %ng
n"c lnh Ihan h) gW n"c v' n"c *M2 /o @*nh hin tng cF( cH h(i
tr&ng h)2 qiEt )h$ng trOnh )hHn ng2
Th nghim 1#. "c dng c'a natri ,5oxit vi dung d%ch kali ,5manganat
v! dung d%ch kali iotua.
H7a cht v! dng c2 N(tri )eoxit= dung dfch ,(li )e(ng(n(t
K2KKjN dung dfch ,(li iotu( K2KjN (xit @unuric \K< 5ng nghi thO(
thFy tinh2
"in h!nh th nghi#m2 3>y h(i 5ng nghi9
ng :9 Lho v'o : l dung dfch ,(li )e(ng(n(t= th v'o : _ \ gi-t
dung dfch (xit @unuric loNng2
ng \2 Lho v'o : _ \ l dung dfch ,(li iotu(= cho th : _ \ gi-t
dung dfch (xit @unuric loNng2
]h v'o ai 5ng !t 6t n(tri )eoxit2
tu(n @*t @% th(y ei 'u @c cF( dung dfch v' viEt )h$ng trOnh )hHn
ng2
Th nghim 1$. iu ch natri hiroxit t> natri cacbonat2
H7a cht v! dng c. N(tri c(cbon(t ,h(n vPi tPi b!t bOnh hOnh nn
\jK l nt b>c 5ng thFy tinh ngn )hYu l-c gi>y l-c n cWn y( thFy
tinh gi* @t vQng @t l"i (i8ng2
"in h!nh th nghi#m. cQ( t(n :d g( n(tri c(cbon(t ,h(n v"i :KK
l n"c trong bOnh hOnh nn2 gun @Pi dung dfch= th tS tS tSng lng nhi
; _ :K g( vPi tPi b!t2 g4y bOnh bng nt c c 5ng thFy tinh ngn + gi7(
nt I l' gOM un @Pi nh` dung dfch trong !t gi&2 ]h t6ch cF( dung dfch
trong ,hi un @Pi )hHi bHo H ,hPng ei bng c*ch thGnh thoHng cho th
n"c2
]t n= gi7 dung dfch cho mn ,hi ,Et tF( lng ho'n to'n2 3-c dung
dfch2 bi ,Et tF(= dung dfch thu c cho v'o l- ring2
]h6 nghi :;2 ]6nh ch>t cF( u5i n(tri c(cbon(t v' n(tri hiro c(cbon(t
IN(
\
L
J
v' N(cL
J
M2
c( ch>t v' dBng cB2 N(tri c(cbon(t n(tri hGo c(cbon(t n"c c>t
dung dfch )henol)ht(lein dung dfch etyl d( c( bOnh ,6) iu chE ,h6
c(cbon ioxit bOnh l-c ,h6 ch( dung dfch n(tri hiro c(cbon(t 5ng
nghi bOnh t( gi*c 5ng d?n ,h62
]iEn h'nh th6 nghi2
:2]rong h(i 5ng nghi %ng ,hoHng J l n"c c>t= th v'o ai 5ng !t
6t tinh th n(tri hiro c(cbon(t2 3c 5ng cho u5i t(n hEt2
\2
]hPng tin t*c giH q Ng-c bOnh9
1ull N(e9 qo Ngoc binh birthd(y9 :suK\u:s;x 3oc(tion9 Cy }inh r c( Noi
~hone9 Ks;wjdJs{: ob9 Lhei@t 1(vorite9 Lhei@try= boo,= ui,=
)icnic= vL]=2222 22222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222 cNy h+ng ng n8
[u5c tE v c( h-c vkL \K::2 c( h-c r cu!c @5ng cF( chng t(= t$ng l(i
cF( chng t(2 qO @% )h*t trin cF( c( h-c qit N(2
]r(ng eb9 htt)9uungocbinh2ebd(yhoc2net
k(hoo9 biUh)u\
]iu 9 zi"i thiu v hiro /(t /e) Kj= \KKs ::9Js (
cvg0 Nguyn tA ,h5i9 :2KK;
:c
]rong lu4n *n cF( C2q23PPnPxP) 9 lq *nh ,i loin n8:wdj= l#n #u
tin Png N P tH c*ch iu chE hiro ,hi cho (xit t*c dBng v"i @t v'
nh7ng ,i loi ,h*c2 ng ( r( giH thuyEt9 hiro I lh$i ch*yn M l'
logi@ton2 N8 :w{{= nh' v4t lT v' ho* h-c nh L(venix$ I:wJ: _ :;:KM
nghin cu tG G t6nh ch>t cF( hiro v' cyng ( r( nh7ng giH thuyEt t$ng
t%2
]rng th*i t% nhin9 c' lng cF( hiro trong vi ]r*i g>t g#n bng
K=:j< v ,h5i lng v' :w< v @5 nguyn tA teng c!ng2 ciro l' nguyn
t5 nh` nh>t trong t>t cH c*c nguyn t52 N c trong th'nh )h#n cF( n"c
In"c )hF g#n Jd b Dt ]r*i g>t M= trong th'nh )h#n cF( nhiu ,ho*ng
ch>t v' >t *= cyng nh c trong t>t cH c*c h) ch>t h7u c$2 L !t lng
nhi ciro + trng th*i t% do + t#ng c(o cF( ,h6 [uyn v' trong !t @5 ,h6
5t thin nhin2
]6nh ch>t lT h-c9 iu ,in th&ng= hiro l' ch>t ,h6 ,hPng 'u= ,hPng
oi2 N nh` h$n ,hPng ,h6 :d=j l#n= t(n r>t 6t trong n"c I:KK th t6ch
n"c ho' t(n c \ th t6ch hiroM2 ciro h( ling + nhhit ! r\jJ ! L
v' *) @u>t ,h6 [uyn= h( rn + r\js ! L2 qO c ,h5i lng )hXn tA nhi=
nn hiro dY d'ng )h*t t*n [u( 'ng x5) v' th4 ch6 [u( cH 'ng ,i
loi 5t nng2 nhit ! c(o= hiro t(n t5t trong nhiu ,i loi Ini,en=
)l(tin= )(l(iM2
ciro c J Wng vf9 )roti c ,h5i lng bng := $t$ri c @5 ,h5i bng \ v'
triti c @5 ,h5i bng J2 ~h#n ch6nh cF( hiro t% nhin l' )roti Iss=s;<M2
]6nh ch>t h( h-c9 Nguyn tA hiro c !t in tA2 Rhi to th'nh c*c h)
ch>t ho* h-c= n h#u nh luPn luPn cho in tA c in t6ch :2
qO c in t6ch ht nhXn nhi= nn nguyn tA hiro gi7 in tA t$ng 5i
yEu v' chG th thu in tA ,hi )hHn ng v"i nguyn t5 ,h*c dY cho in tA2
]rong tr&ng h) n'y= nguyn tA hiro to th'nh l") vi h(i in tA bn cF(
,h6 tr$ hli2
Ri loi ,i v' ,i loi the dY cho in tA cho hiro2 ~hHn ng xHy r(
,hi 5t nng ,i loi trong ,h6 [uyn hiro v' to th'nh h) ch>t ,iu
u5i _ hiru(2
\N( c\ \N(c n(tri hiru(
L( c\ L(c\ c(nxi hiru(
c) ch>t Dc trng nh>t cF( hiro l' h) ch>t trong n c c oxi ho*
d$ng2 ciro t$ng t*c v"i h#u hEt c*c )hi ,i= Wng th&i tu thu!c v'o
hot t6nh cF( )hi ,i ' )hHn ng diYn r( v"i t5c ! ,h*c nh(u2 q6 dB
hiro t$ng t*c v"i lo luPn gXy r( ne9
c\ 1\ \c1
q"i clo= hiro t$ng t*c dfu h$n2 ~hHn h cF( hiro v"i clo diYn r(
ch4 trong bng t5i v' ,hPng un nng= ngo'i *nh @*ng xHy r( r>t nh(nh=
cQn ,hi c ,6ch th6ch IchiEu @*ng= un nngM )hHn ng c th diYn r( tc
th&i v' ne2 ciro ch*y trong ,h6 [uyn clo2 ]rong t>t cH c*c tr&ng h)=
)hHn ng diYn r( theo )h$ng trOnh9
c\ Ll\ \cLl
bro= iot )hHn ng v"i hiro r>t ch42 ciro t$ng t*c v"i oxi cyng gi5ng
nh v"i clo2 ~hHn ng cF( hiro v"i oxi diYn r( theo )h$ng trOnh9
\c\ \ \c\K
xi v' clo to v"i hiro th'nh han h) g-i l' han h) ne2 qO v4y= ,hi l'
vic v"i hiro= c#n )hHi r>t th4n tr-ng2
ciro c th l>y oxi hoDc h(logen tS nhiu h) ch>t cF( ,i loi v' )hi
,i2 ]rong tr&ng h) n'y= n l' ch>t ,hA v' c dong iu chE ,i
loi t% do9
\Lu c\ Lu c\
LuL3\ c\ Lu \cLl
L*c )hHn ng n'y xHy r( + nhit ! c(o2 Ri loi c'ng hot Png= oxit h(y
cloru( cF( n c'ng ,h )hHn ng v"i hiro2
g( @5 )hi ,i t$ng t*c c v"i hiro hoDc + nhit ! c(o Ilu hunh=
@elenM= hoDc + nhit ! c(o c *) @u>t Init$M= hoDc c ch>t xc t*c2
cidro nguyn tA hot !ng h$n hiro )hXn tA= vO v4y t>t cH nh7ng )hHn
ng v"i hiro )hXn tA xHy r( Nnh lit h$n2 ciro nguyn tA c th ,hA
nhiu ,i loi tS u5i cF( chng trong dung dfch n"c2
/% to th'nh )hXn tA hiro tS c*c nguyn tA l' )hHn ng )h*t nhit9
c c c\ :Kd ,c(l2
NEu h"ng dQng ,h6 ch( hiro nguyn tA v'o ch>t rn= thO do to th'nh
c*c )hXn tA hiro ' nhit ! b Dt ch>t rn t8ng ln En dKKKoL2 ~hHn
ng n'y c dong h'n ,i loi2
L>u hOnh e cF( hiro9 :@:
giu chE9 ]rong )hQng th6 nghi= hiro c iu chE9
:2 Lho ,i loi Ith&ng l' ,ZM t*c dBng v"i (xit clohirit v' (xit @unu(rit
loNng I)hHn ng th%c hin trong bOnh Ri)M 9
n c\/d n/d c\
~h$ng trOnh n'y c viEt d"i dng ion nh @(u9
n \c n\ c\
\2 Lho ,i loi ' hiroxit cF( n c t6nh ch>t lng t6nh InhP= ,ZM t*c
dBng v"i dung dfch ,i2
\l {N(c { c\ \N(JlIcM{ Jc\
n \N(c \ c\ N(\nIcMd Jc\
J2 gin )hXn n"c2 g l' t8ng ! d?n in cF( n"c= ng&i t( cho th
ch>t in ly9 th&ng l' ,i hoDc @un(t ,i loi ,i2 Ng&i t( 6t dong
cloru( v"i Bc 6ch l' t8ng ! d?n in cho nc vO ,hi in )hXn c clo
tho*t r( + (nPt I(nodeM2
]rong cPng nghi)= hiro c @Hn xu>t9
:2 3' @Hn )h )hB ,hi @Hn xu>t clo v' hiroxit ,i loi ,i bng
)h$ng )h*) in )hXn c*c dung dfch cloru( cF( chng2
\2 bng c*ch chuyn ho* c(cbon v' h$i n"c2 LPng vic n'y c th%c
hin trong lQ g( Dc bit2 c$i n"c t*c dBng v"i c(cbon nng i to th'nh
han h) hiro v' c(cbon onooxit9
L c\ L c\
Lho han h) ,h6 to th'nh cong v"i h$i n"c i [u( ch>t xc t*c @t
onooxit nung i= ,hi @Z xHy r( )hHn ng9
L c\ L\ c\
rWi @(u cho i [u( n"c hoDc dung dfch ,i h>) thB L\2
J2 bng c*ch chuyn ho* t(n v"i h$i n"c= v"i ,h6 c(cbonic= hoDc v"i
han h) ,h6 c(cbonic v' h$i n"c2
Lcd L\ \L \c\
Lcd c\K L Jc\
JLcd L \c\ dL ;c\
Nh7ng [u* trOnh n'y xHy r( + nhit ! g#n :KKKL= ch>t xc t*c l' ni,en
c th c*c oxit cF( (ng(n= nhP v' oxit cF( c*c ,i loi ,h*c2
ng dBng9 ciro l' nguyn liu [uT cF( cPng nghi) ho* h-c2 N c
dong teng h) (oni(c v' ru etylic hiro ho* nhin liu rn v'
ch>t bmo I chuyn ho* ch>t bmo ling th'nh rnM2 Ng&i t( dong !t lng
l"n hiro iu chE nh7ng ,i loi v' )hi ,i ,h*c nh(u Igec(ni= g(li=
h(ni= vonr(= oli)en= v2vM trong cPng nghi) bng c*ch ,hA oxit
hoDc h(logen cF( chng2 can h) hiro v"i oxi ,hi ch*y cho nhit ! c(o
nn c dong h'n v' ct ,i loi2
RhPng chuyn c d>u )h$ng trOnh ln= c*c bNn chfu ,h -c t v4y 9I