(Thuaj) A pos All-llahut t krkoj un gjykats (mes meje dhe juve)?

Kur Ai sht q ua zbriti Librin q

qartson do gj? Atyre q u dham Librin e din se ai (Kur'ani) sht i zbritur prej Zotit tnd saktsisht, pra
assesi mos u b prej atyre q dyshojn.
(Sure Enam: 114)

PARATHNIE
Shoqrit q jan t larguara prej fes e kuptojn at n mnyr t shtrembruar, dhe popujt e tyre, ndrsa
formohen, mbledhin informacionin e tyre pr t prej burimeve krejtsisht t dyshimta. Pr kt arsye, nn
maskn e fes njerzit prvetsojn rituale, rregulla, t drejta dhe padrejtsi t ndryshme q ata mendojn
se u prshtaten atyre. Mirpo, burimi kryesor i dituris s sakt pr fen e vrtet sht Kurani, sepse ai
sht Fjala sublime e Allahut, Zotit ton i Cili krijoi gjithsin nga asgjja dhe Ai i Cili ka dijeni pr gjithka.
Stili i qart i Kuranit e bn at t kuptueshm pr t gjith njerzit n mnyr q ata t prfitojn nga urtsia
e tij unike. Mirpo, prkundr ksaj, ata t cilt nuk jan t sinqert apo q jan madje armiqsor ndaj
Allahut dhe fes s Tij i qasen Kuranit me paragjykim dhe t ndikuar nga arsyeja e tyre e shtrembruar, i
keqinterpretojn vargjet e tij. Disa njerz, duke shpresuar q ta paraqesin fen si nj gj t vshtir,
fabrikojn shum besime t rrejshme, herezi dhe mite.
Besimtart, t cilt e njohin mir Kuranin, e kuptojn se trillime t tilla nuk jan asgj m shum se mite dhe
kshtu nuk i pranojn ato. Mirpo, ata t cilt nuk e njohin Allahun dhe Kuranin mbeten nn ndikimin e
ktyre miteve nga mosdija dhe kshtu pandehin se kjo fe e rrejshme, e cila nuk bazohet n Kuran, sht
feja e vrtet. Ve ksaj, ata dshtojn t shohin bukurit e paraqitura nga Islami, t cilat Allahu i ka
zgjedhur dhe prsosur, pr arsye se ata nuk e lexojn Kuranin.
sht interesant fakti se Kurani, t cilin Allahu e drgoi pr t udhzuar njerzimin n rrugn e drejt, kurr
nuk trheq vmendjen e njerzve t till. Kur ata pyetin dika n lidhje me fen, ata shikojn gjithkund
prve n Kuran, edhepse ai sht burimi i vetm i sakt i zbatueshm pr t gjitha kohrat. Kurani e
shpreh kt si: E i Drguari tha: O Zoti im, vrtet, populli im e konsideroi kt Kur'an si (di) q
duhet injoruar (Sure Furkan: 30).
N t vrtet, Kurani sht burimi i vetm i besueshm i Islamit, sepse ai sht fjala e pandryshuar e
Allahut dhe Sunneti (q Profeti Muhammed (saas) vendosi me an t thnieve, veprave dhe miratimit t
heshtur). Allahu shpalli Kuranin n mnyr q njerzimi ta lexonte dhe ta kuptonte at; t fitonte dituri t
sakt pr Zotin e tij, I Cili krijoi gjithsin nga asgjja; t msoj se si ta adhuroj At dhe se si t veproj n
prputhje me urdhrat e Tij pr t fituar knaqsin e Tij. Allahu shpjegoi/sqaroi vargjet e Tij prmes
shembujve dhe tregimeve. Si e bn t qart n: Asgj nuk kemi ln pas dore n Libr (Sure Enam:
38), Kurani prfshin do gj. Hollsira t shumta q i prkasin ksaj bote dhe bots tjetr shpjegohen n
mnyrn m t kuptueshme, sepse, si na njofton Allahu: Ne ty ta shpallm Librin q sqaron do gj
dhe si udhzim e mshir dhe myzhde pr Muslimant. (Sure Nahl: 89).
Qllimi i ktij libri sht t shpjegoj se Kurani sht Fjala e Allahut, udhzim pr njerzimin q i drejtohet
donjrit dhe se urdhrat e tij jan t zbatueshme pr t gjitha kohrat. Prandaj ai duhet t jet referimi m i
rndsishm.
Nj kuptim i sakt i Islamit dhe kuptim i drejt i vargjeve t tij jan thelbsore pr ata t cilt duan t
udhzohen prej tij. N kt kuptim, njra prej detyrave m t rndsishme pr do Musliman i cili posedon
menuri, ndrgjegje dhe mendje t shndosh sht tua prcjell porosin e tij gjith njerzve.
ALLAHU KA PREMTUAR SE DO TA MBROJ
KURANIN
Ne me madhrin Ton e shpallm Kur'anin dhe Ne gjithsesi jemi mbrojts t tij. (Sure Hixhr: 9)
Njra prej vetive m t rndsishme t Kuranit sht se ka arritur tek ne n po at form n t ciln iu
shpall Profetit ton (saas). N: Ne e zbritm Prkujtuesin, dhe Ne do ta mbrojm at (Sure Hixhr: 9),
Allahu premtoi se do ta mbroj at.
Shkrimet Hyjnore q u shpalln para Islamit humbn format e tyre origjinale me kalimin e kohs; ata jan
ose t mangta ose nuk jan plotsisht t sakta. Mirpo, n rastin e Kuranit, Allahu vendosi shpalljet n
kujtesn e Profetit ton (saas). Ve ksaj, pasiq ai pranoi seciln shpallje, Profeti (saas) u tha
Shoqruesve t tij t shumt ti shkruajn ato, duke siguruar n kt mnyr ruajtjen e tij n formn e tij
origjinale tekstuale. Kalifi Ebu Bekr (632-634) e kishte grumbulluar Kuranin n nj kopje t vetme, dhe
Kalifi Uthman (644-656) drgoi kopjet e tij n qytetet e rndsishme Islamike. Vargjet n vijim shpjegojn
mnyrn se si Profeti jon (saas) u prpoq t mbaj n mend shpalljet dhe mnyrn se si Allahu i ndihmoi atij
ta bj kt:
Ti (Muhammed) mos shqipto at (Kur'anin) me gjuhn tnde pr ta nxn at me t shpejt! Sepse
Ne e kemi pr detyr tubimin dhe leximin e tij. E kur ta lexojn at ty, ti prcille me t dgjuar leximin
e tij. Dhe pastaj sht obligim i Yni q ta shpjegojm at. (Sure Kijame: 16-19)
Si pohohet n kto vargje, Profeti jon (saas) e mbajti n mend Kuranin n mnyr unike, sepse Allahu i
rrnjosi vargjet e tij n mendjen e tij. Meqense Shoqruesit e tij i shkruajtn t gjitha gjersa ai ishte ende
gjall, n pajtim me premtimin e Tij, secila prej shkronjave t tij ka mbetur e pandryshuar q nga fillimi i
shpalljes s tij mbi 1,400 vjet m par. Prandaj, shpallja e Allahut ka mbijetuar e paprekur deri n ditt tona.
Mungesa n Kuran e fardo kundrthnie dhe mospajtimi t brendshm poashtu tregon se sht prej
Allahut dhe sht imun ndaj ndryshimeve. Kurani sht nga brenda i qndrueshm dhe n harmoni t plot
me zhvillimet historike dhe zbulimet shkencore. Kjo veti sht aq e sigurt dhe e qart sa q Zoti yn pohoi:
A nuk e prfillin ata (me vmendje) Kur'anin? Sikur t ishte prej dikujt tjetr, prve prej All-llahut, do
t gjenin n t shum kundrthnie. (Sure Nisa: 82)
Shum kundrthnie mund t gjehen n librat e zakonshm. Mirpo, do fjal e Kuranit sht n harmoni t
plot me t tjerat. Ve ksaj, Kurani ofron informacion pr gjeneratat e mparshme, komunitetet, format e
ndryshme t administrimit, strategjit ushtarake dhe pr shum shtje tjera, si edhe pr ngjarjet e t
kaluars dhe t ardhms. Kurani sht gjithashtu n harmoni absolute me faktet historike si edhe me t
gjitha zhvillimet q ndodhn pas shpalljes s tij. Pr shembull, vargjet e para t Sures Rum (Perandoria
Bizantine) shpallin se Perandoria Bizantine do t psonte nj disfat t rnd, por megjithat do t ishte
fitimtare pak koh pas ksaj, si vijon:
Elif, Lam, Mim. Bizantint (Romakt) u mundn, n tokn m t ult, por pas disfats s tyre, ata
do t ngadhnjejn, brenda pak viteve. shtja sht vendim i All-llahut, fillim e mbarim (pr disfat
dhe pr fitore). (Sure Rum: 1-4)
Kto vargje u shpalln rreth vitit 620, gadi 7 vjet pasiq Persiant idhujtar mposhtn Bizantint e Krishter.
N t vrtet, Bizanti ishte mposhtur aq rnd sa q vet mbijetesa e tij ishte n pikpyetje. Pra fitorja e
parashikuar e tij dukej e pamundshme pr shum njerz, duke prfshir Arabt politeist.
N Dhjetor t vitit 627, perandorit Bizantine dhe Persiane zhvilluan nj betej vendimtare n Nineveh. Kt
her, Bizantint papritur mposhtn Persiant. Disa muaj m von, Persiant u detyruan ta bjn nj
marrveshje me Bizantin, e cila i obligonte ata ti kthejn territoret e Bizantit. N fund, fitorja e Romakve
q Allahu e premtoi n mnyr t mrekullueshme u realizua. Ky shembull i vetm ofron dshmi se Kurani
sht Fjala e Allahut.
Nj veti tjetr e Kuranit sht se ai prmban fakte kye n lidhje me shum shtje (pr shembull, pr
astronomi, fizik dhe biologji), n nj koh kur njerzit kishin shum pak dijeni pr gjra t tilla. Kurani iu
shpall banorve t shekullit t shtat t Arabis, shoqria e t cilve prmbante shum besime
paragjykuese dhe t pabaza q merreshin si shkencore. Duke mos pasur teknologjin pr ta studiuar
gjithsin dhe natyrn, ata besonin n legjenda t trashguara prej gjeneratave t kaluara. Pr shembull,
ata mendonin se mallet mbshtetnin qiellin, se Toka ishte e rrafsht dhe kishte male t larta n t dy skajet
e saj dhe se kto male shrbenin si shtylla pr t mbajtur kupn qiellore lart mbi kokat e tyre. Kurani
mnjanoi paragjykimet/bestytnit e tilla, si lexojm n:
All-llahu sht Ai q ngriti qiejt pa ndonj shtyll. Ju i shihni ato (Sure Rrad: 2)
Disa t vrteta shkencore vetm tani s voni t zbuluara me an t teknologjis u shpalln n Kuran 1,400
vjet m par. Faktet e tilla jan dshmi tjera se Kurani sht Fjala e Allahut (Pr informacion m t
hollsishm, shiko Mrekullit e Kuranit t Harun J ahjas, Botimet e Al-Attique t vitit 2000)
Kurani sht i shkruar n nj gjuh me nj bukuri dhe pasuri t pakrahasueshme sa q ia kalon t folurit e
rndomt. N kohn e shpalljes s tij, poett Arab garonin me njri tjetrin pr t krijuar veprat m t mira
letrare. Mirpo, stili n mnyr unike i bukur i Kuranit fitoi admirimin e tyre dhe nuk mund e t mos pranonin
natyrn e tij t mrekullueshme n kuptimin letrar.
Nse e lm kt anash, nj kod matematikor i ndrlikuar, fare i pakapshm pr inteligjencn njerzore,
sht i rrnjosur n ndrtimin e Kuranit. Disa fjal t lidhura prsriten n numr t njjt n Kuran. Pr
shembull: fjala dit prsritet 365 her, ditt prsritet 30 her, muaji prsritet 12 her, shejtan dhe engjull
prsritet 88 her, bota/dynjaja dhe jeta e prtejme/ahireti prsriten 115 her, vera-nxehtsia dhe dimri-t
ftohtit prsriten 5 her, ndshkimi prsritet 117 her, falja prsritet 234 her (dyfishi i fjals ndshkim),
pasuria prsritet 26 her dhe varfria prsritet 13 her.
Fakte t tilla qart tregojn se Kurani sht Fjala e Allahut, jo e njerzimit. Ajo sht shpallje e Allahut
Profetit Muhammed (saas) dhe ka mbetur e pandryshuar q prej se u shpall.
Allahu shpreh kt veti superiore si vijon:
E n qoft se dyshoni n at q Ne ia shpallm gradualisht robit Ton, ather silleni ju nj kaptin
t ngjashme me t (Kur'anin) dhe thirrni (pr ndihm) dshmitart tuaj (zotrat) pos All-llahut, nse
jeni t sinqert (n thniet tuaja se Kur'ani nuk sht prej Zotit). E mos e pait br (deri m tash), e
as q do ta bni kurr (edhe n t ardhmn), ather ruajuni Zjarrit, lnd e t cilit jan njerzit dhe
gurt, q sht i prgatitur pr mosbesimtart. (Sure Bekare: 23-24)
Thuaj: " Edhe sikur t bashkoheshin njerzit dhe xhint pr t sjell t ngjashm me Kur'anin, ata
nuk do t mund t bnin si ky sado q do ta ndihmonin njri - tjetrin" . (Sure Isra: 88)
ALLAHU SHT I VETMI GJYKUES
A thua mos po krkojn gjykimin e Kohs s Injorancs? Po pr nj popull q bindshm beson, a ka
gjykim m i mir se ai i All-llahut? (Sure Maide: 50)
T Drguarit e Allahut dhe Kurani jan udhzuesit e vetm pr besimtart, si lexojm n:
Thuaj: A t krkoj Zot tjetr pos All-llahut, e Ai sht Zot i do sendi? (Sure Enam: 164)
Mirpo, mosbesimtart gjejn dhe pasojn udhzues dhe udhheqs tjer pos Allahut, ndjekin ideologji dhe
lvizje t padrejta dhe kshtu jetojn n lajthitje t plot. Por, kur vdesin dhe shohin mundimin e prjetshm
t Ferrit (Xhehenemit), do ta pranojn kt mashtrim t madh: Dhe thon: Zoti yn, ne i dgjuam
udhheqsit ton dhe t part ton, por ata na shmangn nga Rruga e Drejt (Sure Ahzab: 67) dhe
shfaqin pendimin e tyre.
Faktort q prcaktojn qndrimet dhe besimet e shumics s ktyre njerzve, t cilt shtiren si t paditur
pr at q do tu ndodh atyre pas vdekjes, jan rregullat, parimet dhe zakonet e shoqris. Duke i pasuar
paraardhsit e tyre, shoqrin q i rrethon apo udhheqsit e tyre, kta njerz devijojn, sepse do mendim
apo qndrim q nuk sht n pajtim me Kuranin sht i mangt.
Besimtart, n ann tjetr, veprojn n prputhje me urdhrat e Allahut dhe me prpikmri ju shmangen t
gjitha mendimeve dhe qndrimeve t ndaluara, pa marr parasysh kohn dhe vendin. Kurdo q bjn dika
apo sjellin nj vendim, ata i referohen Kuranit dhe Sunnetit t Profetit ton (saas) dhe marrin parasysh
urdhrin e Allahut n lidhje me at situat t veant. Ata sillen n pajtim me urdhrat e Kuranit dhe jo n
pajtim me trillet dhe dshirat e tyre, zakonet e padrejta shoqrore apo zakonet e trashguara. Vrtet, Allahu
u thot besimtarve:
Dhe ky sht Libr dobiprurs q Ne e zbritm, prmbajuni atij dhe ruajuni ashtu q t mshiroheni.
(Sure Enam: 155)
Ata q nuk e pranojn Allahun si Gjykatsin e vetm, q u kundrvihen urdhrave t Tij apo sajojn gjykime
t tjera pos t Tij devijojn nga rruga e drejt. Ata i konsiderojn normat dhe zakonet e shoqrive t tyre m
t shtrenjta se urdhrat e Allahut dhe qndrojn kmbnguls dhe t paepur n kt qndrim. Edhepse
ndrgjegja e tyre pranon kt t vrtet, ata refuzojn urdhrat e Allahut nga mendjemadhsia dhe
fanatizmi. N Kuran, Allahu na njofton pr njerz t till, si vijon:
E kur u thuhet atyre (idhujtarve): " Pranoni at q All-llahu e shpalli," ata thon: " Jo, ne ndjekim at
rrug n t ciln i gjetm prindrit tan." Edhe sikur prindrit e tyre t mos ken kuptuar dhe t mos
jen udhzuar n rrugn e drejt (ata do t'i pasonin)? (Sure Bekare: 170)
Ja pra, Ne nuk kemi drguar para teje Paralajmrues (Pejgamber) n ndonj vendbanim, q t mos i
ket thn paria e pasur e tij: " Ne i gjetm t part tan n kt f dhe ne jemi t orientuar gjurmve
t tyre." Thuaj: " A edhe nse ju kam sjell rrug m t mir nga ajo q i gjett t part tuaj?" Ata
thon: " Ne nuk i besojm asaj me ka ju jeni drguar!" (Sure Zukhruf: 23-24)
Ky qndrim vetm se pengon njerzit t prqafojn Islamin dhe t besojn n Allahun. Pr shembull,
Faraoni dhe krert e popullit t tij than: " A keni ardhur te ne t na largoni nga ajo q adhuruan
baballart ton dhe t bheni sundues n tok? Ne nuk ju besojm. (Sure J usuf: 78), kur Profeti Musa
(as) dhe vllau i tij Profeti Harun (as) i thirrn ata q t adhurojn Allahun dhe ti nnshtrohen Atij.
N t njjtn mnyr, populli i Profetit Shuajb (as) pyeti: " O Shuajb, a namazi yt po t thot t na
urdhrosh q ta braktisim at q adhuruan prindrit ton, ose t mos punojm me pasurin ton
ashtu si t dshirojm? (Sure Hud: 87), dhe pastaj kundrshtuan. Si pohojn kto vargje, njerzit e
thirrur n rrugn e Allahut nga ana e Profetve gjithmon prgjigjen: Argumenti juaj nuk sht n pajtim me
rrugn q baballart dhe strgjyshrit ton pasuan.
N do koh, njerzit reaguan ndaj udhzimeve t Profetve me armiqsi dhe kundrshtim dhe
kmbnguln n qndrimin e tyre. Pra, t gjith Profett thirrn njerzit t adhurojn Allahu, ti nnshtrohen
Atij, ta pasojn n mnyr t sinqert fen e Tij dhe ta adhurojn vetm At duke krkuar vetm knaqsin
e Tij.
Profeti jon (saas) gjithashtu i thirri njerzit ti nnshtrohen vetm Allahut dhe ti binden urdhrave t Tij.
Kurani na tregon se n Ditn e Gjykimit, njerzit do t jen prgjegjs pr bindjen apo mosbindjen ndaj
urdhrave t Allahut. N Kuran, Allahu paralajmron ata t cilt adhurojn zotra tjer prve Tij dhe
sajojn religjion t ri t shtrembruar duke u mbshtetur n trillet e tyre me kto fjal:
A mos kan ata ortak (zotra ose idhuj) q u prcaktuan atyre f, t ciln nuk e urdhroi All-llahu?
Po, sikur t mos ishte fjala vendimtare (e All-llahut q shprblimi dhe ndshkimi t jen n ahiret),
do t kryhej dnimi mbi ta, e megjithat, mohuesit do t ken dnim t dhimbshm. (Sure Shura: 21)
N nj varg tjetr, Zoti yn urdhron:
Po a nuk u mjaftoi atyre q Ne ta shpallm Librin, i cili u lexohet atyre? E s'ka dyshim se kjo sht
dhurat e prkujtim pr njerz q duan t besojn" . (Sure Ankebut: 51)
Si pohojn kto vargje, disa prej atyre q refuzojn udhzimin e t Drguarve bjn ashtu n emr t feve
t rrejshme t sajuara nga njeriu dhe akuzojn t Drguarit pr shtrembrim t ksaj feje. Ndryshe, duke e
konsideruar argumentin e Allahut dhe t Drguarin e Tij si t pamjaftueshm, ata sajojn fe t rrejshme.
Mirpo, qndron fakti se Kurani q na e zbriti Allahu mjafton pr njerzit.
Besimtart nuk merakosen pr besimin dhe praktikat e lidhura me besimin e njerzve tjer, sepse ata i
kushtojn vmendje vetm urdhrave t Allahut dhe zakoneve t Profetit ton (saas). Shpallja e Kuranit u
dha fund besimeve dhe praktikave t padrejta t shum njerzve. Profeti yn (saas), q nuk prfilli akuzat
dhe armiqsin e njerzve, u mbshtet fuqishm n Allahun dhe Kuranin. N ditt tona, besimtart duhet t
mbshteten fuqishm n Allahun, Kuranin dhe Sunnetin e Profetit ton (saas) dhe kurr t mos krkojn
rrug tjetr pos asaj t Kuranit.
Praktikat e shumics s njerzve jan kryesisht t mangta
Njra prej ideve t gabuara m t mdha e atyre q pasojn mendimin e shumics, q nuk prfillin vendimet
e Allahut dhe kshtu jan larg prej vlerave t Islamit sht besimi i gabuar q shumica gjithmon
prfaqson t vrtetn. Si lexojm n Kuran, shumica e njerzve nuk jan n rrug t drejt: N qoft se
u bindesh shumics (mohuese q jan) n tok, ata do t largojn ty nga rruga e All-llahut. Ata nuk
ndjekin tjetr vetm supozime dhe nuk jan tjetr vetm se rrenacak. (Sure Enam: 116).
Poqese vendimet e shumics nuk jan n pajtim me Kuranin, ato nuk pasqyrojn t vrtetn, sepse natyra
e drejt e nj lvizjeje nuk prcaktohet prej asaj se sa njerz e pasojn at. Ky varg poashtu pohon se
mendimet e shumics s njerzve mbshteten n supozime dhe prandaj largojn shum njerz nga rruga e
drejt.
Largimi nga urdhrat e Allahut pr tiu bashkangjitur vendimeve t shumics i bn ata humbs si n kt
bot ashtu edhe n botn tjetr, sepse ata mbeten krejtsisht t vetmuar: Ata shkatrruan vetveten dhe
u shkoi huq trillimi q e bnin. (Sure Araf: 53). Ndrrimi i shpalljes s Allahut me nj trillim bn q
njerzit t vuajn zhgnjim t madh:
E kush sht m mizor se ai q trillon pr All-llahun? T tillt paraqiten para Zotit t tyre, e
dshmitart thon: " Kta ishin t cilt gnjyen ndaj Zotit t tyre, pra mallkimi i All-llahut qoft kundr
mizorve!" (Sure Hud: 18)
E kush sht m mizor se ai q shpif gnjeshtr ndaj All-llahut, ose prgnjeshtron t vrtetn pasi
t'i ket ardhur ajo? Po, a nuk sht Xhehennemi vend pr jobesimtart? (Sure Ankebut: 68)
N ann tjetr, besimtart i nnshtrohen sinqerisht urdhrit t Allahut. Prsosmria morale pasuese e
tyre shpjegohet n vargjet n vijim:
Zoti yn ka prfshir me diturin e vet do send, ne ju kemi mbshtetur All-llahut. Zoti yn, vendos
mes nesh dhe mes popullit ton gjykimin tnd t drejt, se Ti je m i miri gjykats. (Sure Araf: 89)
Un nuk mund t largoj prej jush asnj send nga caktimi i All-llahut, vendimi nuk sht i tjetrkujt
vetm i All-llahut, vetm Atij iu kam mbshtetur dhe vetm Atij le t'i mbshteten ata q besuan. (Sure
Jusuf: 67)
Thuaj: " O All-llah, Krijues i qiejve e i toks, Njohs i t fshehts edhe i t dukshms, Ti je q gjykon
mes robrve Tu pr at q ata kundrshtoheshin" . (Sure Zumer: 46)
ATA Q GJYKOJN N EMRIN E ALLAHUT
A mos kan ata ortak (zota ose idhuj) q u prcaktuan atyre f, t ciln nuk e urdhroi All-llahu?
(Sure Shura: 21)
Si u b fjal m heret, disa njerz sjellin vendime t padrejta q nuk kan asgj t prbashkt me Islamin,
prcaktojn ka sht e ligjshme dhe e paligjshme dhe shpallin at q Allahu e ka shpallur t ligjshme si t
paligjshme dhe anasjelltas. N ndrkoh, ata ndryshojn origjinalitetin dhe thelbin e fes dhe sajojn nj fe
t rrejshme t sajuar prej njeriut me besimet dhe praktikat e veta. Shum njerz, t cilt nuk e njohin
Kuranin dhe Islamin, dshtojn t njohin natyrn e padrejt t ksaj feje dhe kshtu mashtrohen dhe e
pasojn at n mnyr t pandrgjegjshme. N kt mnyr ata t cilt vendosin urdhra n emr t
Allahut ojn njerzit n gjynah dhe kundrshtim. Kurani prshkruan gjendjen e tyre si vijon:
N t vertet, nj grup prej tyre jan ata q pshtjellojn gjuht e tyre kur lexojn librin (pr t
deformuar kuptimin) ashtu q ju t mendoni se ajo (shprehje) sht nga Libri, po ajo nuk sht nga
Libri. Madje thon: Kjo sht nga All-llahu," por ajo nuk sht nga All-llahu. Ata duke ditur thon
gnjeshtra pr All-llahun. (Sure Ali Imran: 78)
Disa shoqri t cilat nuk e prqafojn fen e drejt t Allahut dhe kmbngulin n besimet e tyre t
trashguara madje shkojn aq larg sa t bjn shpifje pr Allahun. Pasiq ata as q e fusin n pun
urtsin dhe ndrgjegjen e tyre dhe as nuk din ta vlersojn shtrirjen e dituris s Allahut, ata mbeten pa
asnj arsyetim q do ti udhzoj ata drejt t vrtets. Dhe kshtu ata shpikin shum besime q jan t
papajtueshme me Kuranin dhe ojn t paditurit n rrugt e padrejtsis. Ata bjn at q sht e ligjshme
t paligjshme dhe anasjelltas dhe bjn akuza t pabaza, si lexojm n vargjet n vijim:
Dhe sipas bindjes s tyre ata thon: " Kto kafsh dhe kto bim jan t ndaluara. Askush nuk mund
t ushqehet me to, prve ata, t cilve ne ua lejom; kto jan kafsh q sht e ndaluar t'u hipet;
kto jan kafsh q gjat therrjes s tyre nuk prmendin emrin e All-llahut, duke shpifur ndaj Tij. Ai
do t'i ndshkoj ata pr shpifjet e tyre. Madje ata thon: " ka sht n barqet e ktyre kafshve
sht vetm pr mashkujt tan, e ndaluar pr grat tona. E nse (fruti n bark) ishte i ngordhur, ata
(mashkuj e femra) ishin t barabart n t. Ai (All-llahu) do t ndshkoj cilsimin e tyre t rrejshm.
Ai sht i prsosur n punt e Tij, i dijshm pr krijesat e Tij. S'ka dyshim se kan dshtuar keq ata
q mbytn fmijt e tyre nga mendjelehtsia e pa kurrfar dije dhe ata q duke i shpifur Zotit,
shpalln t ndaluar at q Zoti u kishte dhuruar. Ata kan humbur rrugn e drejt dhe prej fillimit nuk
ishin t udhzuar. (Sure Enam: 138-140)
Prandaj, ata t cilt merren me aktivitete t tilla njoftohen pr mnyrn se si do t ndshkohen n Ahiret dhe
pr faktin se nuk mund ta shmangin at. N Suren Enam, Allahu jap shembullin n vijim n lidhje me
mizorin q kryejn kta njerz pa kurrfar dijenie
Ai (krijoi) edhe nga devet dy (lloje) dhe nga lopt dy (lloje). Thuaj: " A dy meshkujt i ka ndaluar, a dy
femrat, ose ka mban mitra e dy (llojeve t tyre) femrave? A mos ishit t pranishm kur All-llahu ju
porositi me kt (hallall apo haram)?" E kush sht m mizor se ai q trillon rren pr All-llahun dhe
ashtu t'i humb njerzit n munges t dijes. All-llahu nuk v n rrug t drejt mizort. (Sure Enam:
144)
Kto vargje bjn t qart gjithashtu se shumica e njerzve kan prirje t gjykojn n emr t Allahut dhe ia
mveshin ato gjra pr t cilat nuk kan kurrfar dijenie fes. Duke qen kshtu, Zoti yn, I Cili e njeh m s
miri natyrn njerzore, paralajmron njerzimin kshtu: Mos i thoni asaj (rrens) q gjuht tuaja thon:
Kjo sht e ligjshme e kjo sht e paligjshme, e t shpifni rren ndaj All-llahut. Vrtet, ata q shpifin
rren ndaj All-llahut, nuk kan shptim. (Sure Nahl: 116). N Suren Saffat, n ann tjetr, Allahu i pyet
kta njerz:
Po 'keni ju kshtu? Si po gjykoni ashtu? A nuk jeni duke menduar? A mos keni ju ndonj argument
t sigurt? Silleni pra, Librin tuaj, nse e flisni t vrtetn! (Sure Saffat: 154-157)
Allahu sht i vetmi gjykues, dhe Kurani prcjell gjykimet/vendimet e Tij n formn m t qart dhe m t
kuptueshme. Allahu trheq nj vij absolute midis asaj q sht e ligjshme dhe e paligjshme dhe qartson
gjithka q ka t bj me kto gjykime/vendime n mnyr q asgj t mos mbetet e hapur pr tu vn n
dyshim. Njerzit mund t prcaktojn nse nj vendim sht i drejt apo jo duke iu referuar Kuranit dhe
Sunnetit t Profetit ton (saas). Kjo sht mshir dhe lehtsi e madhe q Allahut ia dhuroi njerzimit. Me t
vrtet, Profeti yn (saas) pohon se Kurani sht udhzuesi dhe burimi i vetm q i nevojitet njerzimit:
Ju kam ln at q, pr sa koh q i prmbaheni, kurr sdo tju l t devijoni pas meje: Librin e Allahut, nj
Litar q shtrihet prej qiejve n Tok dhe Ahl al-Bayt-in tim. (Tirmidhiu)
Kurani u drejtohet njerzve t t gjitha kohrave. Pr kt arsye, pohimet e tij se Allahu sht i vetmi
gjykues dhe se ata q pretendojn t gjykojn n emrin e Tij do t prjetojn fund t keq meritojn q t
mendojm seriozisht pr to. Kurani ofron shpjegim t hollsishm pr fet dhe besimet e rrejshme t
popujve t kaluar t sajuara nga njeriu. N ditt tona, disa njerz formulojn gjykime t mangta dhe
shpjegim t paarsyeshm n emr t fes, pasiq ata nuk pasojn udhzimin Hyjnor t Kuranit dhe t
Sunnetit t Profetit ton (saas). N vend t ksaj, ata prpiqen t mbshtesin gjykimet e tyre mbi at q ata
dgjojn apo shohin. Pr shembull, shum njerz gnjejn n bisedat e tyre t prditshme, edhepse Kurani
pohon se nj praktik e till sht mkat q do t ndshkohet n Ahiret. Si alternativ, ata konstatojn se
gnjeshtrat nga nevoja jan t falshme. Por ky sht nj iluzion i madh, sepse Allahu shpalli do lloj
gnjeshtre si mkat.
Apo, dikush q nxit njerzit n veprime q Allahu nuk i plqen mundet padrejtsisht t pretendoj se mban
prgjegjsin pr mkatin q pason. Por Allahu e bn t qart se kjo nuk sht e mundshme: Asnj
mkatar nuk do t bart mkatin e tjetrit. (Sure Fatir: 18)
Rrjedhimisht, ata t cilt pohojn se jetojn n pajtim me vendimet e Allahut duhet ti binden ktij urdhri
dhe ti shmangen fardo besimi apo qndrimi q bie n kundrshtim me Kuranin dhe Sunnetin e Profetit
ton (saas). Pr m tepr, Kurani na njofton se ata q e pasojn fen e tyre t sajuar dhe braktisin shpalljen
e Allahut poashtu akuzojn t Drguarit e Tij pr shtrembrim t fes dhe pr t qenit gnjeshtar. N nj
varg lexon si vijon:
Ata (idhujtart) habiten, ngase u erdhi Paralajmruesi (Pejgamberi) nga mesi i tyre, e mosbesimtart
thon: " Ky sht magjistar i rrem. A mendon ai t'i bj zotrat Nj Zot? Vrtet, kjo sht gj shum
e uditshme! Paria nga mesi i tyre shkoi duke i thn njri-tjetrit: Vazhdoni t jeni t qndrueshm
n adhurimin e zotrave tuaj, se kjo sht nj gj e kurdisur. Ne nuk kemi dgjuar dika t ktill n
fen e fundit; kjo nuk sht tjetr, pos nj trillim! A mos atij, nga mesi yn, iu zbrit Kur'ani
(Prkujtuesi)? Jo, por ata jan n dyshim ndaj Kur'anit (Prkujtuesit) Tim, por pr shkak se ende nuk
e kan shijuar dnimin Tim. (Sure Sad: 4-8)
Njerzit e till n prgjithsi pohojn se veprojn n emr t fes, sepse ata nuk kan dijeni pr Islamin. Ata
t cilt nuk prfillin vendimet e Allahut apo q i ndryshojn ato sepse jan n kundrshtim me interesat e
tyre personale nuk kan respekt pr Allahun dhe Librin e Tij. T tillt dshtojn t vlersojn se Zoti yn, i
Cili krijoi gjithka nga asgjja, mund t bj far t doj Ai, se Dituria e Tij prfshin gjithka dhe se Ai i din
fshehtsit e njeriut dhe at q sht edhe m e fsheht. Mirpo, dituria e tyre sht e kufizuar me
paragjykim dhe bestytni.
Allahu e shfaq Rrugn e Tij t Drejt n Kuran:
Ti (Muhammed) praktiko at q t'u shpall nga Zoti yt. S'ka zot, prve Tij. Largohu prej idhujtarve.
(Sure Enam: 106)
MARRJA E KURANIT SI UDHRRFYES
Ai (Xhibrili) me urdhrin e All-llahut e zbriti Kur'anin n zemrn tnde, q sht vrtetues i asaj q
ishte m par dhe udhrrfyes e prgzues pr besimtart. (Sure Bekare: 97)
Kurani paraqet fakte t sigurta dhe n do rast prfshin informacionin m t sakt q iu shpall Profetit
Muhammed (saas). Pr kt arsye, ata t cilt e marrin at dhe Sunnetin e Profetit ton (saas) si kriterin e
tyre t vetm n jet udhzohen n Mshirn e Allahut. Kjo veti e Kuranit rrfehet si vijon:
sht e vrtet se ky Kur'an udhzon pr at rrug q sht m e vrteta, e besimtart q bjn
vepra t mira i prgzon se ata pa dyshim do t ken shprblim t madh. (Sure Isra: 9)
Ky (Kur'ani) sht drit e dijes pr njerz, sht udhzues e mshir pr nj popull q beson
bindshm. (Sure Xhathije: 20)
Ata t cilt e prvetsojn Kuranin dhe rrugn e Profetit ton (saas) si udhzues kan nj mnyr t jetess
q dallon shum prej t tjerve. Pr shembull, ata nuk ndiejn dshprim, shqetsim, munges shprese,
mrzi apo kokkrisje dhe nuk vuajn nga bezdia apo paniku kur prballen me ngjarje t papritura, sepse
Kurani dhe Sunneti i Profetit ton (saas) i udhzojn ata gjith kohn. Duke prkujtuar se jetojn sipas fatit
q Allahu ka zgjedhur pr ta, ata i nnshtrohen Atij dhe kshtu jetojn n qetsi dhe reagojn ndaj t gjitha
ngjarjeve me urdhrat e Allahut n mendje. do vendim, fjal e shqiptuar dhe rresht i shkruar tregon pr
besnikrin e tyre ndaj vlerave t Kuranit. Duke qen kshtu, ata gjithmon kan ndrgjegje t pastr dhe e
prjetojn paqen shpirtrore q sjell kjo gjendje. Allahu rrfen pr kt n Suren J unus si vijon:
O ju njerz! Juve ju erdhi nga Zoti juaj kshilla (Kur'ani) dhe shrimi i asaj q gjendet n krahrort
tuaj (n zemra), edhe udhzim e mshir pr besimtart. (Sure Junus: 57)
Mirpo, vetm ata q e duan dhe i friksohen Allahut, i nnshtrohen Atij sinqerisht dhe paraplqejn Ahiretin
ndaj dynjas dhe i kushtojn vmendje Kuranit dhe mendojn pr vargjet e tij. N nj varg tjetr, Allahu na
urdhron si vijon:
Ne nuk ta shpallm Kur'anin pr t munduar ty. Ta shpallm vetm si Kshill (Prkujtim) pr ata q
friksohen. (Sure Ta Ha: 2-3)
Kjo shtje sht poashtu nj fshehtsi e rndsishme e Kuranit. Pr ta kuptuar at, gjithka nevojitet sht
nj qllim i vendosur, nj besim i thell dhe sinqeriteti, n kundrshtim me nivelin e lart t zgjuarsis, sepse
Allahu i udhzon robrit e Tij t vrtet, siguron se ata prfitojn nga Kurani dhe e arrijn shptimin. Mirpo,
kjo Shpallje e Allahut njerzimit i udhzon vetm ata t cilt e duan dhe ia kan frikn Atij dhe i respektojn
kufizimet/ndalesat e Tij. Disa nga vargjet e rrfyera jan si vijon:
Dhe (prkujtoju njerzve) at Dit, kur n secilin popull do t sjellim dshmitar kundr tyre, e ty t
sjellim dshmitar kundr atyre. Ne ty t shpallm Librin sqarim pr do send, udhzim e mshir
dhe myzhde pr Muslimant. (Sure Nahl: 89)
Thuaj; " At (Kur'anin) e solli " Ruhul Kudus" - shpirti i shenjt - plot vrtetsi nga Zoti yt, pr t'i
prforcuar edhe m ata q besuan, dhe pr t qen udhrrfyes e myzhde pr Muslimant. (Sure
Nahl: 102)
Ato jan Ajete t Librit me plot urtsi t prsosur. E q jan udhzim e mshir pr ata q jan
punmir. (Sure Lukman: 2-3)
O ju njerz! Juve ju erdhi nga zoti juaj Kshilla (Kur'ani) dhe shrimi i asaj q gjendet n krahrort
tuaj (n zemra), edhe udhzim e mshir pr besimtart. (Sure Junus: 57)
Si shpallin kto vargje, Kurani paralajmron njerzimin dhe udhzon t gjith Muslimant q jan t
prulur dhe i respektojn ndalesat e Allahut. Bediuzzaman Said Nursi, nj dijetar Islamik i madh Turk,
shkruan se Kurani sht udhzim pr robrit e devotshm t Allahut: Kurani i t Gjithdijshmit sht
udhzues pr t vetdijshmit dhe t ndrgjegjshmit, udhzim pr exhint dhe njerzit (dhe femrat), msues i
atyre q prpiqen ta arrijn prsosmrin dhe msues i atyre q krkojn realitetin. (Bediuzzaman Said
Nursi, Prmbledhja Risale-i Nur, Letrat: Letra e 26-t)
KURANI SHT PRKUJTUES PR T GJITHA BOTRAT
Ky (Kur'ani) nuk sht tjetr vetm se kshill pr botrat. (Sure Sad: 87)
Gjykimet e Kuranit, Librit unik t urtsis q Allahu e drgoi si prkujtues pr t gjitha botrat, do t vlejn
deri n Ditn e Gjykimit. Mirpo, disa njerz jo t sinqert t cilt sajojn arsyetime pr tmos iu bindur
gjykimeve t tij padrejtsisht pohojn se Kurani i drejtohet vetm nj periudhe t caktuar dhe vetm
shoqris Arabe t asaj kohe. Sipas kndvshtrimit t cekt t tyre, disa prej mendimeve t tij mund t mos
merren parasysh.
Duke qen se Kurani qndron mbi gjith kohrat dhe vendet, sht prkujtues pr t gjith njerzit pr jetn
e amshueshme dhe i thrret ata n rrugn e drejt. Si lexojm: Dhe se ajo (shpallja) sht lvdat e
madhe pr ty dhe pr popullin tnd dhe pr kt (lvdat) m von do t prgjigjeni. (Sure Zukhruf:
44), dhe prandaj njerzit do t thirren q t japin prgjegjsi pr veprimet e tyre n J etn e Prtejme (n
Ahiret).
Me urtsin e tij unike dhe superiore, informacioni q prcjell pr t kaluarn dhe t ardhmn, si edhe stili i
tij, i cili mnjanon harresn dhe sjelljen e br t zakonshme, Kurani sht Libr i pashoq/i
pakrahasueshm. Kjo veti unike vlen pr t gjith njerzit t cilt jan krijuar q nga shpallja e tij dhe t cilt
do t krijohen deri n Ditn e Gjykimit.
Citimi n vazhdim nga Bediuzzaman Said Nursi konstaton se urtsia e Kuranit sht e amshueshme:
Njerzit e t vrtets dhe dijetart kmbnguls. Ata thon: Kurani sht nj thesar i pafund dhe i
pashtershm. Prve nnshtrimit dhe pranimit t shtjeve t vendosura dhe t pakundrshtueshme, secila
epok pranon poashtu pjesn e saj t t vrtetave t fshehta t saj, n formn e nj shtojce; nuk mund t
futet pa leje n pjesn e nj tjetre e cila sht e fsheht. (Ibid., Letra e 29-t)
Bediuzzamani, i cili gjithashtu prmendi ndikimin e Kuranit n njerz, e prshkruan kt ndikim si vijon:
Kjo sht rinia e Kuranit. Ai ruan freskin dhe rinin e tij n seciln koh sikurse t ishte shpallur rishtas. N
t vrtet, Kurani duhet t ket rini t prjetshme pasiq, si adres e para-prjetsis, i drejtohet prnjher
t gjith njerzve t secils koh. (Bediuzzaman Said Nursi, Prmbledhja Risale-i Nur, Fjalt: Fjala e 25-
t)
Vendimet dhe ligjet e Kuranit jan aq bindse dhe t bazuara sa q forcohen vazhdimisht me kalimin e
shekujve. (Ibid.)
Bediuzzamani m tutje konstaton se Kurani sht nj Libr i pashoq q nuk mund t zvendsohet me
asnj libr tjetr:
Kurani assesi as nuk ka as nuk mund t ket asnj t barabart. Absolutisht asgj nuk mund ta zr
vendin e ksaj mrekullie m madhshtore. (Ibid., Fjala e 13-t)
Pr m tepr:
Ai tregon stilin e tij madhshtor, t bukur dhe original, t cilin askush smund ta imitoj, edhepse e knaq
dokend. Kalimi i kohs nuk bn q stili i tij t vjetrsohet; ai gjithmon mbetet i freskt dhe i ri. Proza e tij
dhe renditja e fjalve jan aq mir t rradhitura sa q sht si i lart ashtu edhe i kndshm. Pr falltart
dhe parashikuesit/profetizuesit tjer t t Padukshmes, shfaq natyrn e tij t mrekullueshme n njoftimet e
tij t mrekullueshme n lidhje me t Padukshmen. Pr historiant, ai shfaq natyrn e tij t mrekullueshme
duke dhn informata n lidhje me ngjarjet e kohrave t kaluara, si edhe pr ngjarjet e s ardhms dhe pr
Mbretrin (Jetn) e Ndrmjetme dhe pr Ahiretin (Jetn e Prtejme). Pr shkenctart social dhe politik,
tregon natyrn e tij t mrekullueshme n parimet e tij t shenjta Pr njerzit e pajisur me dijeni prej Allahut
dhe me t vrtetat kozmike, ai tregon natyrn e mrekullueshme t t vrtetave t shenjta Hyjnore n Kuran,
prndryshe tregon pr ekzistencn e ksaj natyre t mrekullueshme. Pr Sufit dhe t shenjtt tregon
natyrn e tij t mrekullueshme n misteriet e fshehta t vargjeve t tij, t cilat pandrprer ngriten dhe bien
sikurse valt n detin e Kuranit. Dhe kshtu me rradh. Pr seciln prej kategorive t njerzve, hap nj
dritare dhe shfaq natyrn e tij t mrekullueshme. Madje edhe njerzit e rndomt, t cilt vetm e dgjojn
Kuranin duke kuptuar pak nga domethnia e tij, vrtetojn se nuk ka ngjashmri me asnj libr tjetr.
(Nursi, Letra e 19-t)
Prgjegjsia parsore e secilit person sht ti shrbej Allahut. Vetm kthimi drejt Allahut me zemr t
sinqert dhe marrja e Kuranit si udhrrfyes e mundson kt. Secili person duhet ta marr kt prgjegjsi
dhe me vendosmri ta prqafoj Kuranin. N Suren Hashr, Allahu rrfen superioritetin e Kuranit dhe
shpjegon se far prgjegjsie e madhe sht q Kurani t merret si udhrrfyes:
Sikur Ne ta zbritnim kt Kur'an mbi ndonj kodr, do ta shihje at t strukur e t ar prej friks nga
All-llahu. Kta jan shembuj q ua shkoqisim njerzve, q ata t mendojn. (Sure Hashr: 21)
KURANI SHT KRITER Q BN DALLIMIN N MES T S DREJTS DHE
T GABUARS
Udhrrfim pr njerz, e zbriti edhe Furkanin (dalluesin e s vrtets nga gnjeshtra). S'ka dyshim se
ata q mohojn argumentet e All-llahut i pret ndshkimi i rrept. All-llahu sht ngadhnjyes,
shpagimtar. (Sure Ali Imran: 4)
N Kuran, Allahu kshillon njerzit dhe u tregon atyre rrugn e drejt. Kurani sht burimi i vetm q i
udhheq njerzit drejt dituris s drejt t Allahut, vlerave t Islamit, se si t jetohet n mnyrn me t ciln
Allahu sht i knaqur dhe kriter absolut q dallon t drejtn nga e gabuara. Pr kt arsye, njri prej
emrave t Kuranit sht Furkan: libr q bn dallimin n mes t s drejts dhe t gabuars.
N kt bot, njerzit kan besimet, synimet, vlerat, mendimet dhe botkuptimin e tyre pr jetn. Mirpo,
gjykimet q Allahu shpall n Kuran jan t vetmet vlera q mund t konsiderohen si t drejta dhe t sakta.
Si shpall Allahu n Suren Bekare: 120: Udhzimi i Allahut sht udhzim i drejt. Prandaj, synimet
dhe mnyrat e sajuara nga njerzit pr t jetsuar interesat e tyre personale kurr nuk mund ti udhzojn
ata drejt t vrtets dhe shptimit. Qllimi i ekzistencs s njerzimit dhe si t arrihet kjo, parimet ideale
morale dhe sjellja e mir q duhet t tregohet gjat gjith jets s njeriut, mnyra se si t jetohet nj jet e
shndosh fizike dhe shpirtrore, momenti i vdekjes dhe ajo q do ti ndodh shpirtit t njeriut n Ditn e
Gjykimit t gjitha kto rrfehen n Kuran.
Njeriu duhet ta lexoj Kuranin me vmendje pr t prfituar prej tij dhe pr t qen i udhzuar drejt:
Atyre, t cilve Ne u dham Librin dhe t cilt e lexojn drejt at ashtu si duhet, ata e besojn at
(Kur'anin). E ata q e mohojn at, t tillt jan ata q dshtuan (n dynja e n ahiret). (Sure Bekare:
121)
Leximi i Kuranit ashtu si duhet t lexohet bhet i mundshm kur njerzit ndiejn dashuri dhe frik pr
Allahun dhe e pasojn at. Ata t cilt e lexojn Kuranin n kt mnyr i nnshtrohen do gjykimi t
Kuranit dhe i prkushtohen krejtsisht zbatimit t prpikt t do vargu.
Duke pasur parasysh kt, ata t cilt e pasojn at i mbshtesin t gjitha vendimet e tyre n dritn e
Kuranit dhe t Sunnetit t Profetit ton (saas). Duke iu falnderuar ksaj vetie, besimtart mund t bjn
dallimin n mes t s drejts dhe t gabuars dhe t sjellin vendimin m t mir. Si e bn poashtu t qart
vargu: Udhzimi i drejt sht br qart i dallueshm nga lajthitja/mkati (Sure Bekare: 256),
besimtart nuk prpiqen t gjejn nj rrug t mesme n mes t vlerave t Kuranit dhe jetess n mosdije;
n vend t ksaj, ata i binden plotsisht dhe me siguri Kuranit, i cili sht rruga m e drejt. Allahu i
urdhron besimtart t mbshteten fuqishm n Kuran, si vijon:
Andaj, ti prmbaju asaj q po t shpallet, e s'ka dyshim se ti je n rrug t drejt. Dhe se ajo
(shpallja) sht kshill pr ty dhe pr popullin tnd dhe pr t m von do t prgjigjeni. (Sure
Zukhruf: 43-44)
Ata t cilt largojn vetveten nga shpalljet e Allahut dhe kmbngulin n mosbesim kan zgjedhur mundim
dhe vuajtje si n kt bot ashtu edhe n at t ardhmn, sepse mnyra e jetess q Allahu na urdhron q
ta jetojm sht ajo q m s shumti i shkon pr shtati natyrn s njeriut. Prandaj, ata t cilt nuk jetojn n
pajtim me Kuranin kurr nuk mund t arrijn qetsi dhe lumturi t vrtet, sepse e kan braktisur nj
mnyr t jetess q sht n pajtim me vet natyrn e tyre. Pr t arritur shptimin dhe lumturin si n kt
bot ashtu edhe n tjetrn, njerzit duhet ta msojn fen e vrtet, urdhrat e Zotit ton dhe ti binden me
prpikmri Kuranit. Vrtet, Allahu paralajmron njerzit kshtu:
A thua mos po krkojn gjykimin e Kohs s Injorancs, po pr nj popull q bindshm beson, a ka
gjykim m i mir se ai i All-llahut? (Sure Maide: 50)
Po a nuk u mjaftoi atyre q Ne ta shpallm Librin, i cili u lexohet atyre, e s'ka dyshim se kjo sht
dhurat e prkujtim pr njerzit q duan t besojn" . (Sure Ankebut: 51)
Prcaktimi i sakt, komentet, arsyetimi/gjykimi dhe rekomandimet e njerzve t ciln jetojn n pajtim me
Kuranin dhe aftsia e tyre pr t gjetur zgjidhje pr problemet me t cilat ata prballen burojn drejtprdrejt
prej Kuranit. Pr kt arsye, ata kan gjithnj t drejt, jan gjithnj t drejt dhe t urt.
Gjendja e atyre t cilt dshtojn ti binden Kuranit tregohet si n vazhdim:
A mos krkojn ata (ithtart e librit) fe, pos fes s shpallur nga All-llahu? E Atij i sht dorzuar
gjith 'ka n qiej e n tok, me dashje apo pa dashje dhe te Ai kthehen. (Sure Ali Imran: 83)
E, kush krkon fe tjetr prve fes Islame, atij kurrsesi nuk do ti pranohet dhe ai n botn tjetr
sht nga t dshpruarit. (Sure Ali Imran: 85)
Feja e pranueshme tek All-llahu sht Islami, e atyre q u sht dhn Libri, pasi msuam pr t
vrtetn, vetm nga zilia mes vete kundrshtuan. E kush mohon argumentet e All-llahut, le ta dij se
All-llahu shpejt do t'i jap llogarin. (Sure Ali Imran: 19)
Pr kto arsye, njerzit duhet ti braktisin t gjitha besimet e rrejshme dhe t marrin si shembull vetm
Kuranin dhe Sunnetin e Profetit ton (saas). Prndryshe, ata do t pushtohen nga pikllimi dhe pendimi i
madh n Ahiret dhe do t pranojn nj ndshkim t rnd.

ALLAHU SQARON DO GJ N KURAN
Ne ty t shpallm Librin sqarim pr do send, udhzim e mshir dhe myzhde pr
Muslimant. (Sure Nahl: 89)
Pr t nxjerrur njerzit nga errsira pr n drit, Allahu na drgoi Kuranin pr t sqaruar do shtje dhe pr
t ofruar do zgjidhje. Si lexojm:
Ne ty t shpallm Librin sqarim pr do send, udhzim e mshir dhe myzhde pr
Muslimant. (Sure Nahl: 89)
N ann tjetr, Allahu shpall: Asgj nuk kemi ln pas dore nga evidence (n Libr). M n fund te
Zoti i tyre do t tubohen. (Sure Enam: 38). N Kuran, Allahu shpjegon do gj n mnyrn m t
prsosur, m t urt dhe m t ngjeshur. Kjo sht nj shfaqje e Mshirs s Allahut pr robrit e Tij. N
Kuran, Ai na informon pr parimet themelore t besimit t vrtet, pr shum shtje n lidhje me jetn n
kt bot dhe n tjetrn, parimet ideale morale pr besimtar dhe shum shtje tjera q udhzojn
njerzimin. Allahu e prezanton Veten tek ne prmes Kuranit, shpjegon se Ai krijoi do gj prej asgjje, se Ai
sht i lartsuar mbi do gj, se Ai sheh dhe dgjon fshehtsit dhe far sht edhe m e fsheht dhe se
Ai din do gj.
Kurani na jap nj shpjegim t hollsishm pr arsyen dhe mnyrn se si u krijua njeriu, mnyrn e jets q
fiton knaqsin e Allahut, mnyrat e adhurimit, nj prshkrim t prsosmris morale, mnyrat pr t
qndruar i shndosh fizikisht dhe mentalisht dhe se si t trajtohen problemet, nevojat e ngutshme dhe
njerz t ndryshm n shoqri. Ai poashtu prmban dshmi t fakteve shkencore, dituri n lidhje me jetn e
prditshme, pr problemet shoqrore, Ditn e Gjykimit, Parajsn dhe Ferrin dhe shum shtje tjera. Me
fjal t tjera, Kurani ofron gjith diturin themelore q mund tju nevojitet njerzve n do koh. Si lexojm:
Kshtu Ne e shpallm kt Kur'an Arabisht dhe prsritm n t vrejtjet, n mnyr
q ata t ruhen ose q ai (Kur'ani) t'u sjell atyre prvoj msimi. (Sure Ta Ha: 113)
N kt Kur'an Ne shtruam do lloji shembulli pr hir t njerzve, por njeriu
(jobesimtari), m shum se do tjetr sht kundrshtar. (Sure Kehf: 54)
N Kuran, Allahu i bn me dije t gjith njerzit se ata duhet ti binden gjykimeve t Tij pa kushtzime, ta
marrin At si shokun dhe mbrojtsin e tyre t vetm dhe ta bjn prfitimin e knaqsis s Tij dhe t
Parajss qllimin e tyre t vetm n jet. Pr ata t cilt jetojn n pajtim me Kuranin, Kurani sht i vetmi
kriter dhe rruga e Profetit ton (saas) e vetmja rrug q vlen pr tu ndjekur. Kurani na bn me dije se
Muslimant e vrtet t t gjitha epokave kan braktisur fen e rrejshme t shoqris s tyre dhe i jan
kthyer Allahut dhe urdhrave t Tij. Pr shembull, Kurani rrfen pr mnyrn se si Shokt e Shpells, nj
grup i besimtarve t rinj, u dnuan dhe u krcnuan me vdekje sepse nuk pranuan fen e strgjyshrve t
tyre dhe krkuan strehim n nj shpell (Sure Kehf: 13-16). Kthimi i Profetit J usuf (as) tek Allahu sht nj
shembull pr kt:
Un kam braktisur fen e nj populli q nuk e beson All-llahun as botn tjetr, e ata
ishin jobesimtar. Un e ndoqa fen e prindrve t mi: Ibrahimit, Is-hakut, Jakubit.
Neve nuk na takoi t'i prshkruajm kurr nj send shok All-llahut. (Sure Jusuf: 37-
38)
N kuptimin shpirtror, braktisja e fes s rrejshme t shoqris nnkupton ndarjen n trsi prej pasuesve
t asaj feje. Me fjal t tjera, nnkupton se nj person sht pastruar plotsisht prej mnyrs s mparshme
t adhurimit, besimit, gjykimeve t vlers, mnyrs s arsyetimit, kodeve morale, zakoneve dhe traditave,
mnyrave t sjelljes dhe t jetess q bien ndesh me Kuranin, edhepse shoqria e tyre ende pason gjra t
tilla dhe q e kan prqafuar shpalljen e Allahut si pikn themelore t referimit.
Allahu sht i knaqur me Islamin si fe pr robrit e Tij. Pr at arsye, Ai zbriti Kuranin si udhzim pr ta
dhe e bri jetn e Profetit ton (saas) shembull. E vetmja rrug e vrtet dhe e drejt sht rruga e Allahut,
si prshkruhet n Kuran. T gjitha rrugt tjera jan t padrejta dhe t gabueshme dhe mbshteten n
fanatizm, herezi dhe hamendje. Prandaj, njerzit mund t shpresojn q t jen t trajtuar mir n shikimin
e Allahut, me kusht q ata ti binden n prpikmri urdhrave t Tij, t bjn vepra t mira pr t fituar
knaqsin e Tij dhe t ndjekin gjurmt e Profetit ton (saas).
Si na bn me dije Allahu n Kuran, fjalt e Zotit ton jan t prkryera me vrtetsi dhe drejtsi, dhe
vetm ata t cilt pasojn Kuranin dhe Sunnetin e Profetit ton (saas) mund t arrijn diturin m t vrtet
dhe m t sakt. Nuk ka gjykues tjetr pos Allahut, si theksohet n vargun n vazhdim:
(Thuaj) A pos All-llahut t krkoj un gjykats (mes meje dhe juve)? Kur Ai sht
q zbriti Librin q qartson do gj? Atyre q u dham Librin e din se ai (Kur'ani)
sht i zbritur prej Zotit tnd saktsisht, pra mos u b prej atyre q dyshojn. Fjalt
e Zotit tnd jan plot t vrteta (ka lajmrojn) dhe plot t drejta (ka gjykojn).
S'ka kush q t mund t ndryshoj fjalt (vendimet) e Tij. Ai sht q dgjon e di.
(Sure Enam: 114-115)
Gjithashtu, Profeti yn (saas) ka thn se ai sht burimi i vetm t cilit t gjith njerzit duhet ti drejtohen.
Disa prej kshillimeve t tij i gjejm n traditat profetike t dhna n vazhdim:
Kurani sht nj litar i fort i Allahut, q domthn se sht ai nj mjet i sigurt pr tu lidhur me Allahun dhe
nj statut i fort i udhzimit. Ai sht rruga e drejt. Kurani sht e vrteta e qart q nuk lejon q mendimet
t devijojn. (Tirmidhiu)
I Drguari i Allahut ka thn: Kto zemra ndryshken, mu sikurse hekuri q ndryshket kur i hyn uji. Dikush
pyeti: O i Drguar i Allahut, si mund t pastrohen ato? Ai tha: Prkujtimi i shumt i vdekjes dhe leximi i
Kuranit. (Bayhaqi; Manzoor Nomani, Maariful Hadith (Pakistan), 85.)
Gzohu, sepse me t vrtet ky Kuran nj pjes e tij sht n duart e Allahut dhe pjesa tjetr sht n
duart tuaja. Prandaj, prmbajuni atij, sepse kurr nuk do t shkatrroheni apo t devijoni pas tij! (Musnad
Ahmad).
T JETUARIT SIPAS VLERAVE T KURANIT SHT I LEHT
Ne Kur'anin e bm t leht pr msim, po a ka ndokush q merr msim? (Sure
Kamer: 17)
Allahu zbriti Kuranin si udhzim pr njerzimin dhe komunikoi mnyrn m t thjesht dhe m t mir q
njeriu duhet t jetoj. Vargjet na japin lajmin e mir se Islami sht i leht pr tu praktikuar: All-llahu me
kt dshiron lehtsim pr ju. Ai nuk dshiron vshtirsim pr ju (Sure Bekare: 185).
Kurani sht paralajmrim i qart pr njerzit e t gjitha moshave dhe kulturave. Megjithat, disa njerz iu
referohen burimeve t pasigurta, n vend t Kuranit, gj q bn q ata t besojn gabimisht se Islami sht
i vshtir. Arsyeja kryesore q qndron pas ktij qndrimi sht dituria e tyre jo e plot pr Islamin.
N ditt tona, shum njerz mbeten krejtsisht t pavetdijshm pr faktet e komunikuara nga Kurani, si
sht ekzistenca e Ahiretit, jeta e amshueshme n Ferr, mirsit e pakrahasueshme t Parajss dhe
kshillimet dhe paralajmrimet e Zotit ton pr njerzimin. Mirpo, Kurani u zbrit n mnyr q njerzit t
mund ta lexonin dhe t paralajmroheshin. Kurani shpall se Allahu i tha Profetit (saas) t thot: (Jam
urdhruar) ta lexoj Kuranin (Sure Naml: 92).
Njra prej prgjegjsive m t rndsishme t nj Muslimani sht ta lexoj dhe ti bindet Kuranit. Allahu
bn q njerzit t kuptojn Kuranin dhe vetm ata t cilt jan t udhzuar prej Tij mund ta kuptojn
kuptimin e plot t vargjeve t tij. Ai poashtu premton udhzim pr robrit e sinqert q i drejtohen Atij.
Ata t cilt pohojn se Kurani sht i vshtir pr tu kuptuar prpiqen q ti ndalojn njerzit nga leximi i tij,
q ti drejtohen Allahut dhe q t jetojn n pajtim me vlerat e tij. Mirpo, Allahu shpall n shum pjes t
Kuranit se ai sht i leht pr tu kuptuar:
Ne t kemi shpallur ty (Muhammed) Argumente t Qarta dhe ato nuk i mohon
askush, prve atyre q kan dal respektit. (Sure Bekare: 99)
O ju njerz, juve ju erdhi nga Zoti juaj argument i qart dhe Ne ju zbritm Drit t
Qart. (Sure Nisa: 174)
Ve Kuranit, gjykimet dhe praktikat e tij jan poashtu shum t lehta. Vargu n vijim sht i
vetkuptueshm:
Ne nuk ta shpallm Kur'anin pr t munduar ty. Ta shpallm vetm kshill
(prkujtim) pr at q friksohet. (Sure Ta Ha: 2-3)
Parimet morale t Kuranit jan e vetmja mnyr e jetess q i shkon pr shtati natyrs njerzore. Allahu,
Krijuesi i njeriut nga asgjja, sht Ai i Cili i di m s miri nevojat e njerzve, mnyrat e adhurimit q ata
mund t zbatojn dhe rrugt q shpien drejt nj jete t qet dhe pa shqetsime. Pr kt arsye, Allahu na
informon se Ai nuk i ngarkon njerzit me m shum se q ata mund t prballojn:
All-llahu nuk ngarkon asknd prtej mundsi ve t veta, atij (njeriut) i takon ajo q e
fitoi dhe atij i bie ajo (e keqe) q e meritoi. " Zoti yn, mos na dno nse harrojm
ose gabojm! Zoti yn, mos na ngarko neve barr t rnd si i ngarkove ata para
nesh! Dhe Zoti yn, mos na ngarko me at pr t ciln nuk kemi fuqi! Na i shlyej
mkatet, na i mbulo t kqijat, na mshiro. Ti je Mbrojtsi yn, na ndihmo kundr
popullit pabesimtar! (Sure Bekare: 286)
Prej Mshirs dhe Dhembshuris s Tij t pafund pr robrit e Tij, Allahu jap nj shpjegim t hollsishm pr
mnyrn e jetess q do t dhuroj lumturi, paqe dhe qetsi pr njerzit. Pr shembull, njerzit natyrshm e
duan dashurin, respektin, mshirn dhe dhembshurin dhe presin kujdes t till prej tjerve. Ata i
shmangen vrazhdsis, t keqes dhe imoralitetit dhe natyrshm i friksohen ekspozimit t tyre. Ndjenja dhe
shpresa t tilla jan frymzim i Allahut pr shpirtin e njeriut.
Pasiq kjo sht mnyra se si Allahu krijoi natyrn njerzore, mnyra e jets q sht n pajtim me parimet
morale t Islamit sht jeta q ofron knaqsi m t plot pr njerzimin. Allahu e thekson kt fakt n
Suren Rum, si vijon:
Prqendro veten tnde sinqerisht n Fen, i larguar prej do t kote, (e ajo f), feja e
All-llahut n t ciln i krijoi njerzit, s'ka ndryshim (mos ndryshoni) t asaj
natyrshmrie t krijuar nga All-llahu, ajo sht feja e drejt por shumica e njerzve
nuk e din. (Sure Rum: 30)
Kurani shpall n disa vende se feja e prshkruar n Kuran sht m e lehta n shum aspekte, si vijon:
All-llahu me kt dshiron lehtsim pr ju. Ai nuk dshiron vshtrsim pr ju. (Sure
Bekare: 185)
Sa i prket atij q besoi dhe bri vepra t mira, atij i takon shprblimi m i mir
(Xhenneti) dhe atij nga ana Jon do t'i bjm lehtsi (n jet). (Sure Kehf: 88)
Ne Kur'anin e bm t leht pr msim, po a ka ndokush q merr msim? (Sure
Kamer: 17)
Ai ju zgjodhi ju (ju prcaktoi pr t luftuar n rrugn e Tij) dhe nuk ju obligoi n f
me ndonj vshtirsi, n fen e babait tuaj, Ibrahimit. (Sure Haxhxh: 78)
Sunneti i Profetit ton (saas) sht poashtu i leht pr tu praktikuar. Profeti jon (saas), i cili mori Kuranin si
udhzues t tij, ka thn: Lehtso (shtjet fetare pr njerzit) dhe mos i bn (gjrat) t vshtira. Dgjoni
njri tjetrin dhe mos u grindni (n mes vete). (Bukhari dhe Muslimi).
T gjith Muslimant jan prgjegjs pr ta paraqitur lehtsin e Islamit (q sht pikrisht thelbi i tij), duke i
pajtuar zemrat e njerzve me Kuranin dhe Islamin, duke i informuar njerzit pr Kuranin dhe Sunnetin e
Profetit ton (saas) dhe duke i br ata udhzues t vetm n jetn e njeriut.
BINDJA NDAJ KURANIT LARGON BARRN E NJERIUT
All-llahu dshiron t'ju lehtsoj (dispozitat), e megjithat njeriu sht i paaft (pr t
prballuar epshet). (Sure Nisa: 28)
Secili njeri vie n jet dhe rritet me Vullnetin e Allahut dhe ka nevoj pr mbrojtjen e Tij n seciln faz t
jets. Allahu sht mbrojtsi, udhzuesi dhe mbshtetsi i vetm i t gjith njerzve, i Gjalli, i Cili sht
Krijuesi i do gjje. Vargu n vazhdim e pohon kt fakt:
O ju njerz, ju keni nevoj pr All-llahun e All-llahu nuk ka nevoj pr ju; Ai sht i
falnderuari. (Sure Fatir: 15)
Allahu, Krijuesi i gjithsis dhe t gjitha qenieve, qofshin t gjalla apo t vdekura, zbriti Kuranin si mshir
pr njerzimin. Mirpo, disa njerz sajojn arsyetime t ndryshme pr t mos jetuar sipas vlerave t tij. Njra
prej ktyre sht ideja e gabuar se parimet morale Islame disi kufizojn mnyrn e tyre t zgjedhur t jets.
Por ky sht nj mashtrim i madh, sepse ata t cilt jetojn n shoqrit q nuk ndjekin parimet morale t
Kuranit prjetojn ankth t madh, vshtirsi dhe kufizime, ndrsa parimet morale t Kuranit paraqesin nj
jet t lumtur, t qet dhe t sigurt. Kurani sht mshir q lehtson trysnin q njerzit e shkaktojn mbi
njri tjetrin, largon rregullat e ashpra dhe parimet e panevojshme dhe kufizuese, lehtson problemet e
njerzve dhe siguron nj jet t qet.
Vrtet, Allahu shpall se duke komunikuar porosin e Tij, i Drguari ua lehtson njerzve barrat e tyre t
rnda dhe ua heq zinxhirt rreth tyre. Ve ksaj, ata t cilt i prgjigjen thirrjes s t Drguarit dhe pastaj e
mbshtesin, ndihmojn dhe mbrojn at dhe ndjekin rrugn e vrtet t Allahut do t arrijn shptimin:
paqen, lumturin dhe mirsit. Si lexojm:
Ata q e pranojn t Drguarin (Muhammedin), Pejgamberin arab, (q nuk shkruan
as nuk lexon), t cilin e gjejn t cilsuar (t prshkruar me virtytet e tij), te ata n
Tevrat dhe n Inxhil, e q i urdhron ata pr do t mir dhe i ndalon nga do e
keqe, u lejon ushqimet e kndshme dhe u ndalon ato t pakndshmet, dhe heq nga
ata barrn e rnd t tyre dhe prangat q ishin mbi ta. Pra, ata t cilt e besojn at,
e nderojn dhe e ndihmojn at dhe veprojn me Dritn q u zbrit me t, t tillt jan
t shptuarit. (Sure Araf: 157)
N shoqrit ku njerzit nuk jetojn sipas parimeve t Kuranit, disa rregulla t ashpra pa nevoj i bjn
jetrat e njerzve t vshtira dhe bjn q shum probleme t mbeten t pazgjidhura. Parimet dhe
botkuptimi i ushqyer n mendjet e njerzve vendosin rregulla dhe ndalesa t reja dhe prmes ktyre
kufizimeve, i nnshtrojn njerzit ndaj trysnis s panevojshme. Pr shembull, mund t ndalohet ndonj
ushqim i lejuar. Ose, sjellja e njerzve mund t kufizohet pr arsye se veprime t caktuara shpallen t
palejueshme. do shoqri ka disa rregulla dhe praktika q burojn prej vet kulturs dhe interesave t tyre.
Edhepse ato nuk shprehen gojarisht, ato praktikohen dhe zbatohen n prgjithsi, prej t gjith pjestarve
t shoqris.
N fund t fundit, njerzit prpiqen t dshmohen tek t tjert dhe paraqesin vetveten sikur ata t kishin
cilsi superiore. Rrjedhimisht, nn rregullat dhe kufizimet shtypse t shoqris, njerzit nuk mund t flasin
lirshm, t qeshin apo t jetojn si kan dshir, sepse jetojn nn krcnimin e vazhdueshm shoqror t
poshtrimit, dnimit apo prgojimit.
Njerzit t cilt nuk e njohin Allahun, q nuk e mbshtesin besimin e tyre n T dhe nuk i nnshtrohen Atij
dhe q nuk jetojn n pajtim me parimet e Kuranit bhen streh e shqetsimeve t panumrta: e friks pr
t ardhmn, t mbeturit vetm, e plakjes, e psimit t nj aksidenti, e vdekjes, e prjetimit t rrezikimit t
shndetit t fmijve t tyre, humbjes s pasuris, dshtimit n biznes apo martes, t qenit i privuar nga nj
shkollim i mir dhe kshtu me rradh.
T gjitha kto jan burim i ankthit aspak t palehtsuar. Padyshim, parimet morale t Kuranit u mundsojn
njerzve tju shmangen shqetsimeve t tilla, sepse njerzit q jan t larguar prej vlerave t Islamit jan t
pavetdijshm se do gj ndodh me Vullnetin e Allahut dhe se gjithka sht e paracaktuar. Ata nuk arrijn
t gjykojn se ndodhit e mira dhe t kqija n jet jan sprova dhe se Allahu dhuron dhe sht pronar i t
gjitha mirsive dhe bukurive. Pr kt arsye, shoqrit e prbra prej individve t till karakterizohen me
tendosje, kaos, shqetsim, ankth dhe pasiguri.
Nj shoqri e prbr prej njerzve t cilt zbatojn parimet morale t Kuranit sht imune ndaj gjrave t
tilla negative, gj q mund t vrehet n prsosmrin morale t pjestarve t saj. T tillt mbshtesin
besimin e tyre n Allahun dhe jan kmbnguls dhe poashtu tregojn mshir, dhembshuri dhe dashuri. T
prulur dhe t knaqur thell n qenien e tyre, ata ndiejn qetsi dhe ngushllim q jetojn n pajtim me
fen e prshkruar prej Allahut. Si porosit Kurani, ata nuk i friksohen askujt pos Tij dhe punojn pr t
fituar knaqsin e Tij mbi do gj tjetr. Ata e dijn se do mirsi q gzojn sht prej Allahut dhe se
humbja e do gjje t shtrenjt sht sprov prej Allahut dhe kshtu ruajn qetsin e tyre kur arrijn sukses
apo kur ndeshen me ndonj ndodhi t papritur. Ata poashtu nuk reagojn pa menduar kur prballen me
vshtirsi apo probleme.
Kurani qart shpjegon at q sht e ligjshme dhe e paligjshme dhe shpjegon n hollsi parimet morale me
t cilat Allahu sht i knaqur. Pr kt arsye, rregullat e vetma q udhheqin jetn e besimtarve jan ato
q prmenden n Kuran, sepse ai paraqet gjykimet q i prshtaten natyrs s njeriut duke siguruar nj
lehtsim t ndrgjegjs dhe duke sjellur qetsi dhe siguri. Allahu pohon se Ai ka pr qllim tua lehtsoj
njerzve barrat e rnda t tyre, si vijon:
All-llahu dshiron t'ju sqaroj shtjet e t'ju drejtoj n rrugn e atyre q ishin para
jush (pejgambert) dhe t'ju pranoj pendimin. All-llahu e di m s miri gjendjen e
robrve dhe sht m i Urti. All-llahu dshiron t'ju pranoj pendimin, e ata q
ndjekin dshirat e epsheve, dshirojn q ju t shmangeni n trsi (nga rruga e
drejt). All-llahu dshiron t'ju lehtsoj (dispozitat), e megjithat njeriu sht i paaft
(pr t prballuar epshet). (Sure Nisa: 26-28)
Bediuzzaman Said Nursi shpjegon parajsn shpirtrore q do ta gzojn ata, pikrisht n kt jet, t cilt
jetojn n pajtim me Kuranin dhe urdhrat e tij:
N momentin q e pash kt bot n mes t errsirs, zemra, shpirti dhe mendja ime dhe t gjitha aftsit
e mia njerzore, vrtet, t gjitha grimcat e qenies sime, ishin t gatshme t qajn dhe t klithin nga dhimbja.
Por papritur, Emri i Allahut t Plotfuqishm i t Drejtit u ngrit n simbolin e t Gjithdijshmit, dhe Emri i
Mshirplotit n simbolin e Bujarit t Madh, Emri i t Gjithmshirshmit n simbolin (domethn, n kuptimin
e) Atij q fal gjithnj, Emri i Ringjallsit n simbolin e Trashguesit, Emri i Dhuruesit t Jets n simbolin e
Zemrgjerit dhe Emri i Mbshtetsit u ngrit n simbolin e Zotruesit. Ato praruan dhe mbushn me drit
shum botra brenda bots s njerzimit. Duke hapur dritaret e bots s ndritshme t jets s prtejme, ato
shprndan drita mbi botn e errt t njeriut. (Nursi, Letrat: Letra e 29-t)
Allahu pajisi njerzimin me nj natyr q kurr nuk gjen qetsi dhe prehje n nj sistem jo-Islam. Duke
nnvizuar dallimin n mes t besimtarve dhe mosbesimtarve, kjo cilsi e besimtarve bhet m e
dukshme n Ahiret. Ata t cilt nuk jetojn n pajtim me Kuranin jan t dshpruar, ndrsa besimtart
prjetojn lumturi t madhe:
E kur t vij ajo Dit (e Gjykimit), askush nuk do t flas, pos me lejen e Tij, e prej
tyre (t tubuarve), ka fatzi dhe fatbardh. (Sure Hud: 105)
ALLAHU PARALAJMRON NJERZIMIN ME KURAN
Ai (All-llahu) ia shpalli (Kuranin) t sakt (pa shmangje), pt t'ua trhequr vrejtjen
(atyre q nuk besojn) ndaj nj dnimi t rnd prej Tij, e pr t'i prgzuar
besimtart q bjn vepra t mira, se ata do t ken nj shprblim t
mrekullueshm. (Sure Kehf: 2)
Vargjet q paralajmrojn njerzimin pr vuajtjet e Ferrit jan njra prej vetive m t rndsishme t
Kuranit. Ata t cilt paralajmrohen kuptojn plotsisht se si t bjn dallimin n mes t s drejts dhe t
gabuars, t mirs dhe t keqes. Kjo veti rrfehet si vijon:
Ai (All-llahu) ia shpalli (Kuranin) t sakt (pa shmangje), pt t'ua trhequr vrejtjen
(atyre q nuk besojn) ndaj nj dnimi t rnd prej Tij, e pr t'i prgzuar
besimtart q bjn vepra t mira, se ata do t ken nj shprblim t
mrekullueshm. (Sure Kehf: 2)
Ne e bm at (Kur'anin) t leht me gjuhn tnde vetm q me t t'i prgzosh t
devotshmit, dhe me t t'i trheqsh vrejtjen nj populli q sh kryene. (Sure
Merjem: 97)
Si sugjeron vargu n: Mua m sht shpallur ky Kur'an q me t t'ju trheq vrejtjen juve dhe atij q
i komunikohet (dhe t gjith atyre q vijn pas jush deri n ditn e kijametit)" (Sure Enam: 19), Profeti
yn (saas) mori prgjegjsin q t paralajmroj dokend q mund t arrinte. N nj varg tjetr, Allahu
pohon se Ai ia shpalli Kuranin Profetit ton (saas) n mnyr q ai t mund ti paralajmronte njerzit:
Prandaj, Ne t shpallm ty Kur'an Arabisht q ta kshillosh kryefshatin (Mekn) dhe ata prreth saj,
dhe t'u trheqsh vrejtjen pr Ditn e Tubimit (kijametit), pr t ciln nuk ka dyshim. Nj grup pr n
Xhennet, kurse nj grup pr n Zjarr. (Sure Shura: 7)
Si pohojn kto vargje, Allahu prshkruan n Kuran momentin e vdekjes, mnyrn se si engjujt do ta
nxjerrin shpirtin e personit t ndjer, mnyrn se si njerzimi do t tubohet, mnyrn se si do t zhvillohet
dhnia e llogaris, ngjarjet n lidhje me Ditn e Gjykimit, mnyrn se si njerzit do t drgohen n Ferr t
shoqruar pas dhnies s llogaris, pr at se far do t prjetoj secili shpirt at dit, vuajtjet e
prjetshme n Ferr, vuajtjet shpirtrore dhe materiale dhe dhimbjen q banort e tij do t vuajn si edhe
bukurin dhe mirsit e pashembullta t Parajss dhe paralajmron njerzit pr Ditn e Gjykimit.
Me t vrtet, shum vargje prshkruajn mnyrn se si njerzit n Ferr bisedojn me njri tjetrin, jetn e
tyre shoqrore dhe mnyrn se si do t vazhdojn t fjalosen prkundr gjith vuajtjes s tyre. Disa vargje
madje prmendin argumentet e tyre, si vijon:
Dhe ti trhiqju vrejtjen njerzve pr ditn kur atyre do t'u vij dnimi, e ata q ishin
mizor thon: " Zoti yn, na jep afat pr nj koh t shkurtr t'i prgjigjemi thirrjes
tnde (pr besim) dhe t'i pasojm t Drguarit!" Do tu thuhet: A nuk u betuat ju m
par se pr ju nuk ka lkundje (prej dynjas n botn tjetr)? (Sure Ibrahim: 44)
Ai (All-llahu) thot: " Mos u grindni tash para Meje, se Un m par ju trhoqa
vrejtjen. Tek Un nuk ndryshon fjala (vendimi) dhe Un nuk jam zullumqar pr
robrit" . (Prkujto) Ditn kur Ne Xhehennemit i themi: " A je mbushur?" E, ai thot: " A
ka ende?" (Sure Kaf: 28-30)
Dhe ata q nuk besuan than: " Ne nuk i besojm ktij Kur'ani, e as atij q ishte para
tij, (librave t tjer)." E sikur t'i shihje zullumqart kur t dalin para Zotit t tyre t
ndalen, kthejn fjaln (fyese) njri-tjerit, atyre q ishin pari, u thon: " Sikur t mos
ishit ju, ne do t kishim qen besimtar!" (Sure Sebe: 31)
Posa t gllabrohen nga vuajtjet, nuk do t ket shptim pr ata q ua kthyen shpinn paralajmrimeve t
Kuranit. Ata do t pendohen kur do t shohin Engjujt e Vdekjes duke ardhur pr ta. Mirpo, nj pendim i till
i madh nuk do tu sjell dobi atyre, sepse kta njerz zgjodhn rrugn e mosbesimit kur t Drguarit e
komunikuan porosin e Allahut. Nj varg lexon:
Dhe ata do t klithin aty: " O Zoti yn, nxjerrna e t bjm vepra t mira, e jo si ato q
i bnim!" Po a nuk u dham juve jet aq sa q ai q ka dashur t mendoj, ka
mundur t mendoj gjat asaj kohe, madje juve u ka ardhur edhe Pejgamberi
(Paralajmruesi), pra shijoni, se pr zullumqart nuk ka ndonj ndihmtar. (Sure
Fatir: 37)
Besimtart t cilt kalojn do moment t jets s tyre pr t fituar knaqsin dhe mshirn e Allahut, dhe
t cilt jetojn n pajtim me ndrgjegjet e tyre, shprblehen me Parajs n J etn e Prtejme. Kurani rrfen
se Engjujt e Vdekjes do ti marrin shpirtrat e njerzve t till t virtytshm n Parajs n grupe n mnyrn
e dhn n vazhdim:
sht Xhenneti i Adn-it, ku do t hyjn, nn t rrjedhin lumenj, aty kan ka t
dshirojn, ashtu i shprblen All-llahu t ruajturit. T cilt duke qen t pastr,
engjjt ua marrin shpirtin, duke u thn: " Esselamu alejkum (Paqja qoft mbi ju!)
Hyni n Xhennet, pr hir t asaj q vepruat. (Sure Nahl: 31-32)
Kurani poashtu prcjell fjalt e besimtarve, t cilve u japet nj pozit e nderuar dhe e lart n Parajs.
Ata gjithmon lartsojn/lavdrojn Allahun n bisedat e tyre, t cilat jan gjithmon t bazuara n temat e
bukuris, dashuris, paqes dhe mirsis:
E ata thon: " Falnderuar qoft All-llahu q largoi prej nesh brengat; vrtet, Zoti yn
sht q fal shum dhe sht Bamirs. i Cili nga mirsia e Tij na vendosi n vendin
e prjetshm, ku nuk do t na prek ndonj mundim fizik dhe ku nuk na prek ndonj
molisje. (Sure Fatir: 34-35)
E ata (t Xhennetit) than: " Falnderuar qoft All-llahu, i cili premtimin e Vet e bri
realitet ndaj nesh dhe na la n disponim tokn e Xhennetit q t vendosemi aty ku t
duam! Sa shprblim i mir sht i atyre q vepruan drejt" . (Sure Zumer: 74)
(Kta) Thon: " Ne edhe kur ishim n familjet tona, ishim ata q friksoheshim. E All-
llahu na dhuroi t mira dhe na ruajti prej dnimit t ers (flaks) s nxeht t zjarrit.
Ne m par ishim ndr ata q lutm At, e Ai sht Bamirs, Mshirues" . (Sure Tur:
26-28)
Si bhet e qart n kto vargje, besimtart jan t vetdijshm se mund t arrijn kt fund t lumtur vetm
me Vullnetin dhe Mshirn e Allahut. Duke marr parasysh t kuptuarit e tyre se vetm Mshira dhe mbrojtja
e Allahut mund ti udhzoj ata n rrugn e drejt, besimtart gjithmon falnderojn Allahun n Parajs,
pikrisht sikurse e falnderojn n kt jet.

MUSLIMANT JETOJN PLOTSISHT SIPAS
VLERAVE T KURANIT
Ky (Kur'ani) sht sqarim pr njerzit, sht udhzim dhe kshill pr t devotshmit. (Sure Ali Imran:
138)
Kriteri i vetm mbi t cilin mbshteten jetrat e Muslimanve sht Kurani dhe Sunneti i Profetit ton (saas).
Derisa t vdesin, ata n prpikmri u binden urdhrave t Allahut, i friksohen vetm Allahut, krkojn
ndihm vetm prej Tij dhe kurr nuk ndiejn frik, panik apo dshprim. Ata nuk i friksohen fajsimit t
cilitdo njeri. Kur ndeshen me ndodhi t papritura, ata gjithmon sillen n pajtim me Kuranin dhe Sunnetin e
Profetit ton (saas). Ata shfaqin t njjtn prsosmri morale n kohra t vshtirsis dhe telasheve,
pikrisht sikurse veprojn kur tu jen dhuruar mirsi dhe begati, sepse ata jan t vetdijshm se vetm
Allahu dhuron m shum mirsi apo ju kufizon ato atyre pr nj qllim hyjnor dhe se Allahu drgon
vshtirsi pr ti br njerzit m t pjekur.
Mirpo, ata q nuk e prfillin Kuranin dhe dshtojn n prqafimin e Islamit mbshtesin tr jetrat e tyre
n fitimin e miratimit t njerzve. Filozofia e tyre e jets, parimet dhe pikpamjet bien n kundrshtim me
Kuranin. Duke mos qen n gjendje t pasojn Kuranin dhe Sunnetin e Profetit ton (saas) si udhrrfyes,
ata formulojn rituale, zakone dhe forma t adhurimit q nuk jan n pajtim me parimet morale Islamike.
Si u tha njerzve t tij Profeti Shuajb (as), n vend se t zbatojn urdhrat e Allahut, t tillt pasojn t
gjitha format e besimeve dhe rregullave t padrejta, sikur ato t ishin gjykime hyjnore: " O populli im, a
sht m i muar te ju farefisi im se All-llahu, q me prbuzje e keni hedhur pas shpine? (Sure Hud:
92). Madje edhe nse e shohin t vrtetn n Kuran, nuk mund ti braktisin besimet e tyre t padrejta. T
kuptuarit e tyre t asaj q sht e ligjshme dhe e paligjshme ndryshon n pajtim me arsyen dhe mendimet e
tyre t shtrembruara, gjykimet e vlerave t shoqris s tyre dhe ajo q ata trashgojn prej paraardhsve
t tyre. Ata respektojn mendimet e njerzve m shum se gjykimet e Kuranit.
Botkuptimi i njerzve t till theksohet n Kuran si vijon: " Ne i gjetm t part tan n kt f dhe ne
jemi t orientuar gjurmve t tyre" . (Sure Zukhruf: 23).
Kurani, Fjala e pandryshueshme e Allahut, transmeton rrugn e vetme drejt shptimit si n kt bot ashtu
edhe n at t ardhmn. Ndrsa, prsosmria morale e shfaqur nga Profeti yn (saas) sht shembull pr
besimtart.
UDHRRFYESI I VETM I PROFETIT TON (SAAS) ISHTE KURANI
Ti (Muhammed) praktiko at q t'u shpall nga Zoti yt. S'ka Zot, prve Tij. Largohu prej idhujtarve.
(Sure Enam: 106)
Allahu zgjodhi Profetin ton (saas) dhe i shpalli atij Kuranin, i cili do t zbatohet deri n Ditn e Gjykimit.
Kurani poashtu na informon se Profeti Muhammed (saas) sht Profeti i fundit. Profeti yn (saas) pasoi
Kuranin dhe kshilloi njerzit q ta lexojn at dhe ti respektojn vetm gjykimet e tij. Vargjet n lidhje me
kt japen n vazhdim:
Ti (Muhammed) praktiko at q t'u shpall nga Zoti yt. S'ka Zot, prve Tij. Largohu prej idhujtarve.
(Sure Enam: 50)
Ti ec pas asaj q t shpallet dhe bhu i durueshm derisa All-llahu t gjykoj. Ai sht m i miri i
gjykatsve! (Sure Junus: 109)
Profeti yn (saas) poashtu u rekomandoi shoqruesve t tij q t lexojn Kuranin dhe ti zbatojn urdhrat e
tij:
Pse disa njerz imponojn kushte q nuk jan t pranishme n Librin e Allahut (Ligjet)?
Kushdo q e imponon nj kusht q nuk sht prej Ligjeve t Allahut, ather ai kusht sht i pavler edhe
nse ai imponon njqind kushte, sepse kushtet e Allahut jan m detyruese dhe m t besueshme.
(Bukhariu)
Libri i Allahut sht litari i Allahut; ai i cili e pason at sht i udhzuar dhe ai i cili e braktis at sht n
gabim. (Muslimi)
Ai i cili foli n pajtim me Kuranin foli t vrtetn dhe ai i cili vepron n pajtim me udhzimet e tij i jap t drejt
vetes pr shprblim. Prsri, ai i cili gjykon n pajtim me Kuranin sht i drejt dhe i qart. Pastaj, sa pr
at i cili i fton njerzit n Kuran sht vrtet i udhzuar n Rrugn e Drejt. (Tirmidhiu)
Ndrsa urdhronte t mirn dhe ndalonte t keqen, Profeti yn (saas) ndjekte vetm Kuranin si udhzues.
T gjitha fjalt e tij buronin prej tij: " Un (nuk trilloj) i prmbahem vetm asaj q m shpallet nga Zoti im.
Ky (Kur'ani) sht argument i qart (me t cilin ndriohen zemrat) nga Zoti juaj, sht udhrrfyes
dhe mshir pr popullin q beson. (Sure Araf: 203). Pr shembull, populli i tij e pyeti at pr fetva
(mendim ligjor n lidhje me ligjin Islamik) pr femrat. Allahu i tha t Drguarit t Tij (saas) t thot: " All-llahu
ju sqaron nga libri (Kur' ani) prkitazi me grat jetime (Sure Nisa: 127). Ngjashm, kur njerzit pyetn
pr fetva pr trashgimi, Allahu e urdhroi at t thot: Allahu ju jap fetva/prgjigje pr njerzit t cilt
vdesin pa trashgimtar t drejtprdrejt dhe All-llahu ju sqaron, ashtu q t mos humbni. All-llahu di
pr do send. (Sure Nisa: 176)
N nj varg tjetr, Allahu i shpall Profetit ton (saas) q tu prgjigjet si n vazhdim atyre t cilt thon:
" Sillna nj Kur'an tjetr, ose ndryshoje kt!"
Thuaj: " Mua nuk m takon q ta ndryshoj vet, un prcjelli vetm at q m shpallet. Nse e
kundrshtoj Zotin tim i friksohem dnimit t nj Dite t Madhe. (Sure Junus: 15)
Rrjedhimisht, Sunneti i Profetit ton (saas) sht t zbatohet Kurani n jetn e prditshme. Pr kt arsye,
Allahu na bn me dije se bindja ndaj tij sht nj parim themelor i besimit. N nj varg, Allahu pohon se
bindja e till sht n t vrtet bindje ndaj Tij (Sure Nisa: 80).
Cilido q i bindet fjalve t tij dhe pason Sunnetin e tij zbaton poashtu gjykimet e Kuranit, sepse do
qndrim, vendim dhe fjal e Profetit ton (saas) buron prej Kuranit. N traditn profetike t dhn n
vazhdim, Profeti yn (saas) tha:
Ai i cili m bindet mua i sht bindur Allahut dhe ai i cili nuk m bindet mua nuk i sht bindur Allahut; ai i cili
i bindet Emirit (Sunduesit q un e emroj) m sht bindur mua dhe ai i cili nuk i bindet Emirit nuk m
sht bindur mua. (Bukhariu)
Si pohon Kurani, Profeti yn (saas) ishte nj person me prsosmri morale i cili pikllohej nga vuajtja e
besimtarve. Ai ishte thellsisht i brengosur pr besimtart dhe ishte i but dhe i mshirshm ndaj tyre
(Sure Teube: 128); nj person fisnik i cili urdhronte t mirn dhe ndalonte t gabuarn dhe i cili ua lehtsoi
besimtarve barrat e rnda t tyre dhe ua hoqi zinxhirt rreth tyre (prangat q ishin mbi ta) (Sure Araf: 157);
dhe ishte bekim pr njerzit, i pastroj ata dhe ua msoi atyre Librin dhe Urtsin (Kuranin dhe Sheriatin)
(Sure Ali Imran: 164).
Pr t qen Musliman i vrtet me t cilin Allahu sht i knaqur, njeriu duhet ti bindet urdhrave t
Kuranit, t prqafoj Sunnetin e Profetit ton (saas) dhe t praktikoj n prpikmri fardo q ato na thon
t bjm. Pasiq Kurani jap shpjegim t hollsishm pr jetn e Profetit ton (saas), Muslimant jan t
detyruar ta studiojn jetn e tij, t shkojn hapave t tij dhe t prpiqen t shfaqin prsosmrin e tij morale.
N Kuran, Allahu shpjegon se Profeti (saas) jap shembullin m t mir pr besimtart:
Ju e kishit shembullin m t lart n t drguarin e All-llahut, kuptohet, ai q shpreson n
shprblimin e All-llahut n botn jetr, ai q at shpres e shoqron duke e prmendur shum
shpesh All-llahun. (Sure Ahzab: 21)
EDUKIMI I NJ BREZI SHEMBULL Q PASON KURANIN
Nga ju le t jet grup q thrret n at q sht e dobishme, urdhron pr pun t mbara dhe ndalon
nga e keqja. T tillt jan ata t shptuarit. (Sure Ali Imran: 104)
Shum njerz marrin njerz t tjer si shembuj dhe prpiqen t jen sikur ata. Q nga kultura e tyre deri te
mnyra se si flasin apo vishen, ata imitojn kta njerz dhe ju pikon zemra pr mnyrn e jetess s tyre.
Por gadi t gjith kta shembuj kan dshtimet e tyre dhe posedojn parime morale ose kuptim q shpiejn
njerzit drejt t keqes. Pr njerzimin, shembulli m i mir pr ta ndjekur sht ai i Profetit ton (saas),
sepse zanafilla e parimeve t tij morale dhe e prsosmris s tij morale sht Kurani. Profeti yn (saas)
dhe shokt e tij ishin t ndrgjegjshm, njerz q kishin frikn e Allahut dhe ishin mshruar me parimet
morale t Kuranit dhe ndienin dashuri t thell pr Allahun.
Allahu nderoi besimtart me vetin e sunduesve (zvendsuesve) n Tok (Sure Enam: 165), dhe ju
dha nder si n kt bot ashtu edhe n at t ardhmn. Historia ishte dshmitare e formave m t
prsosura t paqes, lumturis, siguris, drejtsis, dashuris, miqsis, vllazris dhe motrsis,
dhembshuris dhe sakrifics n tokat e sunduara nga Profeti yn (saas). Vrtet, kjo periudh u quajt
Periudha e Lumturis. Allahu dha lajmin e mir t ktij shprblimi, t cilin besimtart e sinqert do ta
marrin derisa jan ende duke jetuar n kt bot:
Kush bn vepr t mir, qoft mashkull ose femr, e duke qen besimtar, Ne do t'i japim atij nj jet
t mir (n kt bot), e (n botn tjetr) do t'u japim shprblimin m t mir pr veprat e tyre. (Sure
Nahl: 97)
Pr kt arsye, sht e nj rndsie t madhe q ky brez i tanishm t edukoj nj brez t ri t prbr prej
njerzve t cilt mendojn, sundojn, flasin dhe vendosin n pajtim me Kuranin dhe Sunnetin e Profetit ton
(saas). Kurani jap nj shpjegim t hollsishm t vetive t nj shoqrie t till Muslimane, shoqri n t
ciln besimtart e sinqert ndjekin hapat e t Drguarit (saas) dhe prpiqen t fitojn vetm knaqsin e
Allahut. Disa prej vetive t tyre jan si vijon:
Ata e adhurojn vetm Allahun. (Sure Fatiha: 3)
Ata i jan nnshtruar Allahut. (Sure Teube: 51)
Ata jan t vetdijshm se jan t dobt/t pafuqishm n Pranin e Allahut. (Sure Xhinn: 22)
Ata i friksohen Allahut dhe me devotshmri i shmangen fardo forme t moralit q nuk i plqen Atij. (Sure
Rad: 21)
Ata jan mirnjohs ndaj Allahut nn fardo rrethana. (Sure Bekare: 172)
Ata jan q falin dhe jan tolerant. (Sure Hixhr: 85)
Ata jan q ecin npr tok t qet. (Sure Furkan: 63)
Ata jan t ndijshm dhe t mshirshm. (Sure Teube: 128)
Ata urdhrojn pr pun t mbara dhe ndalojn nga e keqja. (Sure Ali Imran: 104)
Ata jan t bashkuar dhe solidar. (Sure Saff: 4)
Ata mbrojn gjithmon ndershmrin dhe drejtsin dhe nuk i prkrahin kurr keqbrsit. (Sure Nisa: 58,
105)
Ata jan q mbajn premtimet e tyre. (Sure Bekare: 177)
Ata i shmangen t folurit kufr (mosbesues). (Sure Furkan: 72)
Ata jan t durueshm dhe dhe pr at q i godet n rrugn e All-llahut, ata as nuk dobsohen dhe as nuk
prulen. (Sure Hud: 55)
Ata jan t besueshm dhe t guximshm. (Sure J unus: 71)
Ata veprojn n prputhje me parimet e Islamit. (Sure Araf: 89)
Ata nuk i shtyjn me forc njerzit q ti pranojn idet e tyre; ata vetm i shpjegojn ato. (Sure Nahl: 125)
Ata nuk krkojn ndonj shprblim pr prpjekjet e tyre. (Sure Shura: 23)
Ata nuk i shmangen thnies t s vrtets. (Sure Maide: 54)
Ata gjejn knaqsi n art dhe estetik.
Ata jan kundr fanatizmit dhe jotolerancs.
Kur kto cilsi t bhen dominante, shtrembrimi moral, luftrat, vrazhdsia, varfria, mashtrimi, fatkeqsit
shoqrore, problemet dhe vshtirsit q mbisundojn aktualisht n mbar botn do t zvendsohen me
paqe, siguri, drejtsi, toleranc, miqsi dhe bamirsi, sepse parimet morale t Kuranit i sjellin pasuri dhe
bukuri shpirtrore dhe materiale njerzimit. N prgjithsi, t jetuarit n pajtim me Kuranin do t krijoj
zgjidhje t prhershme pr t gjitha problemet.
Me vargun: O ju q besuat, hyni n Islam trsisht (Prqafoni fen Islame n trsi), e mos ndiqni
rrugn e djallit, sepse ai sht armik i juaji i hapt. (Sure Bekare: 208), Allahu thrret njerzit t jetojn
sipas vlerave t Kuranit.
Ata t cilt i refuzojn traditat dhe zakonet e padrejta t shoqris s tyre dhe ndjekin Kuranin jan, n
terminologjin e Kuranit, ata t cilt hyjn n Islam. Prndryshe, krijohen shoqrit fanatike, t pasinqerta,
t frikshme, t druajtura, mendjengushta, t paditura, t paurta dhe t pamatura q strehojn besime t
panumrta t padrejta. Pjestart e tyre jetojn vetm pr ti knaqur trillet dhe dshirat e tyre, ndjekin
qllime toksore, nuk njohin kufinj n imoralitet dhe ndihen t pushtuar nga trysnia e rregullave dhe
parimeve q burojn prej sistemeve t paditura. Natyrisht se njeriu nuk do mund t shpresoj t jetoj nj
jet tolerante, t qytetruar, t qet dhe t sigurt n nj shoqri t till.
Pr kt arsye, do njeri q beson duhet t jet mirnjohs ndaj Allahut, sepse Ai dhuroi besim t sinqert
pr t gjith besimtart, i udhzoi ata drejt t vrtets dhe i nderoi ata me njohjen e Profetit ton (saas).
Mnyra pr t treguar kt mirnjohje sht t shfaqen plotsisht parimet morale t Kuranit dhe t pasohet
Sunneti i Profetit ton (saas). Refuzimi i ksaj sht mosmirnjohje ndaj Allahut, nj qndrim q do t
ndshkohet rnd n Ahiret.
PRFUNDIM
Kur njerzit pyesin pr fen e tyre, shumica e njerzve thon se ata jan Musliman. Mirpo, shumica prej
tyre nuk e kan lexuar Kuranin, Librin e drejt t Islamit, madje edhe vetm nj her. Megjithat, si sht
prmendur gjat ktij libri, Kurani sht shpallja e Allahut nprmjet s cils Ai paraqet Veten dhe shpjegon
qllimin e vrtet t jets son n kt bot dhe n botn tjetr, si edhe veorit e prsosmris morale.
T jetuarit e jets i pavetdijshm pr pritjet e Allahut dhe t qenit i knaqur me fe t sajuara nuk i shkon pr
shtati ndrgjegjes dhe dituris s nj personi. Allahu pohon se Ai zbriti Kuranin q njerzit ta lexojn:
Ne me urtsi e zbritm at (Kur'anin) dhe me urtsi sht zbritur. E ty nuk t drguam tjetr vetm se
prgzues dhe qortues. Dhe (ta shpallm) Kur'anin q Ne e ndam pjes - pjes pr t'ua lexuar
njerzve dalngadal dhe ashtu e shpallm at nj pas nj. (Sure Isra: 105-106)
Kurani sht unik dhe prandaj shum m superior se do libr tjetr. Pr kt arsye, informacioni q
prmban ai sht shum m superior se do informacion tjetr. do person i cili e lexon at me qllim t
sinqert dhe sheh mrekullit, urtsin unike dhe superioritetin q vargjet e tij prcjellin do t udhzohet n t
vrtetn. Pa marr parasysh se a besojn njerzit n t apo jo, Kurani sht prkujtues pr t gjitha botrat
dhe nj mrekulli e Zotit ton, si lexojm n:
Thuaj: " I besuat ju atij ose nuk i besuat (atij nuk i bhet dm), e atyre q u sht dhn dijeni (nga
librat e par) para tij, kur u lexohet atyre, ata hudhen me fytyra (prdhe) duke i br sexhde" , dhe
thon: " I lartsuar sht Zoti yn, premtimi i Zotit ton sht i realizuar" . Dhe duke qar hudhen me
fytyra (kur dgjojn Kur'anin) dhe ai ua shton edhe m pruljen (ndaj All-llahut) (Sure Isra: 107-109)
Njeriu kurr nuk sht tepr i vjetr pr ta lexuar Kuranin, pr ta kuptuar at dhe pr ti zbatuar urdhrat e tij
n jetn e tij apo t saj. Duke qen kshtu, njeriu nuk duhet t pushtohet nga nxitjet q i pshprit Shejtani,
si: Nuk e ke br kt deri m sot, prandaj a do t kesh ndonj dobi nse e bn kt tani e tutje? dhe t
jeni t kujdesshm ndaj kshillave t ngjashme t shejtanit. Allahu do ti mbaj njerzit prgjegjs pr
gjendjen e tyre m t vonshme. Nse nj person, duke e par t vrtetn, kthehet nga Allahu dhe Kurani
dhe fillon t jetoj nj jet duke krkuar knaqsin e Tij, Mshirn dhe Parajsn, Allahu do ta pranoj
pendimin e tij apo t saj.
N kt mnyr, ata t cilt e din se do t vdesin nj dit dhe do t jetojn nj jet t amshueshme dhe t
cilt jan t vetdijshm pr Parajsn dhe Ferrin, duhet ta ken parasysh gjendjen e tyre me ndrgjegje dhe
urtsi dhe pastaj t vendosin se si t sillen. Ajo q i shkon pr shtati ndrgjegjes dhe urtsis s njeriut
sht q ta jetoj jetn duke krkuar knaqsin e Allahut, Mshirn e Tij dhe Parajsn dhe tu bindet
urdhrave t Tij. Si pohon Ai n Kuran:
Lexo ka t sht shpallur ty nga Libri i Zotit tnd! Nuk ka kush q mund t'i ndryshoj fjalt e Tij dhe
pos Tij, nuk mund t gjesh stehim. (Sure Kehf: 27)