1

Proraun u dinamikim uslovima

(odredjivanje kritinih napona)

2
Kritini naponi mainskih delova u uslovim
dinamikog optereenja (sa konstantnim amplitudama)
R

= -1

t
+
R

= 1

t
R

= 0

t

d
=
1
;
g
d
d g
=

= =
= =
o
o
o
o
o o o o
R 0
2
0
0 ; 2
g
d
d g
= = =
= =
o o
o
o o o
R
-
1
;
g
d
d g
= = =
= =
o
o
o
o
o o o o
R
2
3
Kritini naponi mainskih delova u uslovim
dinamikog optereenja (sa konstantnim amplitudama)

A
R

= -1
t
R

= 0

t

SR
=0

D(-1) A
SR
A SR D(-1)
0
o o
o
o o o
=
=
+ =

SR

D(0)

D(-1)
2
D(0)
A SR
A SR D(0)
o
o o
o o o
= =
+ =
4
Whler-ov dijagram nastanak
[]

t

SR

A3

A2

A
N

SR
= const.

A1

1
N
1

2
N
2

3
N
3

SR

D
N
D
5

A
Whler-ov dijagram = (N)
N

SR

D
const.
m
N
= N o
6
Whler-ov dijagram log = (logN)
logN
log

SR

D
N
D
7
Whler-ovi dijagrami epruvete i mainskog dela
logN
log

SR

D
N
D

DM
Epruveta
Mainski deo
8
logN
log

SR

D
N
D

DM
Epruveta
Mainski deo
Elastine deformacije
(vea osetljivost na koncentraciju napona)
Elastine i plastine deformacije
(mala osetljivost na koncentraciju napona)

k
= 1

k
= 1

Whler-ovi dijagrami epruvete i mainskog dela
9
Whler-ovi dijagrami epruvete i mainskog dela

DM

D


1
AM
A
D
> =
o
o
K
Faktor dinamike vrstoe
logN
Mainski deo
log

SR

D
N
D

DM
Epruveta
logN
Mainski deo
log

SR

D
N
D

DM
log

SR

D
N
D

DM
Epruveta
10
Faktor dinamike vrstoe K
D
2 2 1
k
D

|
= K
( ) 1 1
k k k
+ = q o |

k
efektivni faktor koncentracije napona

k
teorijski (geometrijski) faktor koncentracije napona

k
faktor osetljivosti materijala na koncentraciju napona

1
faktor veliine poprenog preseka

2
faktor stanja povrine

3
faktor koji uzima u obzir ostale uticaje (termika obrada, radna sredina i dr.)
11
Whler-ov dijagram radno stanje
logN
log

DM
N
D
R
s
n

Oblast trajne dinamike vrstoe

g
<
DM
n > N
D

SR
12
Whler-ov i Smith-ov dijagram
Whler-ov dijagram: = f(N)

SR
= const.
Smith-ov dijagram:
D
= f(
SR
)

SR
= vario
13
Smith-ov dijagram
14
Smith-ov dijagram elik 0545
2
D(-1) A
SR
2
D(-1)
N/mm 220
0
N/mm 220
= =
=
=
o o
o
o

A
=220

t t

SR
=0

A
= 175

SR

N/mm
2

D(-
1)
=220

2
D(0)
A SR
2
D(0)
N/mm 175
2
N/mm 350
= = =
=
o
o o
o

D(0)
=350


N/mm
2

SR
= 175

15
Smith-ov dijagram elik 0545
2
D(-1) A
SR
2
D(-1)
N/mm 220
0
N/mm 220
= =
=
=
o o
o
o
2
D(0)
A SR
2
D(0)
N/mm 175
2
N/mm 350
= = =
=
o
o o
o

SR
I (
SR
,
D
) = I (0,
D(-1)
) = I (0,220) II (
SR
,
D
) = II (
D(0)
/2,
D(0)
) = II (175,350)
16
Smith-ov dijagram elik 0545
I (
SR
,
D
) = I (0,
D(-1)
) = I (0,220)

SR
I

D(-1)
= 220
17
Smith-ov dijagram elik 0545
II (
SR
,
D
) = II (
D(0)
/2,
D(0)
) = II (175,350)

SR
I

D(-1)
= 220
I

D(0)
= 350
II

D(0)
/2 = 175

SR
=
D(0)
/2 = 175
18
Smith-ov dijagram elik 0545
II (
SR
,
D
) = II (
D(0)
/2,
D(0)
) = II (175,350)

SR
I

D(-1)
= 220
I

D(0)
= 350
II

D(0)
/2 = 175

SR
=
D(0)
/2 = 175
19
Smith-ov dijagram elik 0545

SR
I

D(-1)
= 220
I

D(0)
= 350
II

SR
=
D(0)
/2 = 175
Epruveta
20
Smith-ov dijagram elik 0545

d
=0

SR
=0

D(-1)

D(0)
21
Smith-ov dijagram mainskog dela
(elik 0545, K
D
=2)

SR
I

D(-1)
= 220
I

D(0)
= 350
II

SR
=
D(0)
/2 = 175
Epruveta
1
AM
A
D
> =
o
o
K
D
A
AM
K
o
o =
22
I
Smith-ov dijagram mainskog dela
(elik 0545, K
D
=2)

SR
I

D(-1)
= 220

D(0)
= 350
II

SR
=
D(0)
/2 = 175
Epruveta
1
AM
A
D
> =
o
o
K
D
A
AM
K
o
o =

D(-1)M
= 110
23
Smith-ov dijagram mainskog dela
(elik 0545, K
D
=2)
I

SR
I

D(-1)
= 220

D(0)
= 350
II

SR
=
D(0)
/2 = 175
Epruveta

D(-1)M
= 110
175
2
D(0)
A
= =
o
o
175
2
D(0)
SR
= =
o
o
24
Smith-ov dijagram mainskog dela
(elik 0545, K
D
=2)
I

SR
I

D(-1)
= 220

D(0)
= 350
II

SR
=
D(0)
/2 = 175
Epruveta

D(-1)M
= 110

D(0)M
= 262,5
175
2
D(0)
A
= =
o
o
5 , 87
2
D
D(0)
D
A
AM
= = =
K K
o
o
o
175
2
D(0)
SR
= =
o
o
25
Smith-ov dijagram mainskog dela
(elik 0545, K
D
=2)

SR

SR
=
D(0)
/2 = 175
I

D
I

D(-1)
= 220

D(0)
= 350
II
Epruveta

D(-1)M
= 110

D(0)M
= 262,5
II
I
Mainski deo (K
D
=2)
D
D(0)
SR
D
A
SR D(0)M
2
K K
o
o
o
o o + = + =
26
Smith-ov dijagram mainskog dela
(elik 0545, K
D
=2 i K
D
=1,5)

SR

SR
=
D(0)
/2

D(-1)

D(0)

Epruveta

D(-1)M

D(0)M

Mainski deo (K
D
=2)
Mainski deo (K
D
=1,5)

D(0)M

27
Smith-ov dijagram mainskog dela
(elik 0545, K
D
=2)

SR

SR
=
D(0)
/2

D(-1)

D(0)

Epruveta

D(-1)M

D(0)M

Mainski deo

M

|
|
.
|

\
|
+ =

D(0)
1) D(
D
M
2 1
1
1 tg
o
o
o
K
28
Smith-ov dijagram radno stanje R
s

D(-1)M

D(0)M

SR
= const.

SR

SR
=const.

D
Mainski deo
R
s
R
s
K

DM

29
Smith-ov dijagram radno stanje R
s

SR
/
A
= const.

D(-1)M

D(0)M

SR

D
Mainski deo
R
s
R
s
K

DM

30
Smith-ov dijagram radno stanje R
s

D(-1)M

d
= 0

D(0)M

SR

D
Mainski deo
R
s
R
s
K

DM

31
Smith-ov dijagram radno stanje R
s

D(-1)M

d
= const.

D(0)M

SR

D
Mainski deo
R
s
R
s
K

DM

d
=const.