I-GMRK KAPILARI GVENLK SSTEMLER PROJES (GMSS)

Mstearlmz, gmrk kaplarnn teknolojinin salad modern imkanlarla donatlmas ve

her bakmndan salkl bir altyapya kavuturulmas konusunda almalarn hzlandrmtr.
Bu konu ulusal gvenliimiz asndan nemli olduu kadar ekonomik ve jeopolitik unsurlar
asndan da byk nem ve ncelik tamaktadr. Bu bilinle, Babakanlk Makamnn
23.10.2000 tarihli Oluru kapsamnda Gmrk Mstearlnn bata uyuturucu olmak zere
yasad eya, ara ve insan trafiiyle mcadelesinde etkinlii artrmak amacyla zellikle
tarama sistemleri, haberleme ve gvenlik sistemleri olmak zere gmrk kaplarndaki
sistemlerin gelitirilmesi ngrlm ve bu grev Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma
Kurumuna (TBTAK) verilmitir.
Bu kapsamda, TBTAKdan (Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumu) Gmrk
Gvenlik Sistemlerini hazrlanmas talep edilmi ve Mstearlmz ile TBTAK arasnda bu
konuda 13.11.2001 tarihinde bir protokol imzalanmtr. Bu protokol kapsamnda aada
belirtilen i paketleri yer almaktadr.

PROJE ALT PAKETLER
1- Komuta Kontrol Merkezi
2- Kapal Devre TV Sistemi (CCTV)
3- Kriptografik Haberleme Sistemi (WAN Gvenlii)
4- Ara ve Konteyner Tarama Sistemi
5- Ara Takip Sistemi (ATS)
6- Plaka Okuma Sistemi (POS)
7- Tmletirme

1. KOMUTA KONTROL MERKEZ

Gmrk kaplarnda kurulan her trl gvenlik sisteminin, Ankaradaki merkezi bir binadan
kontrol ve komuta edilmektedir. Bu merkez, organizasyon ve ilev asndan detayl olarak
tasarlanm olup u an kullanlan ve proje kapsamnda gelitirilecek olan tm sistemlerin
kontrol ve komuta edildii merkezdir. Merkez Mstearlmz Ek Binas 14.katta kurulmutur.
Kontrol Merkezi, proje kapsamnda gelitirilen gvenlik sistemlerinin (Ara Takip Sistemi, CCTV
Sistemi, WAN Gvenlii) ve Gmrk Mstearlnn mevcut yazlmlar (Karakaplar Ara Takip
ve hbar Takip Program) ile tmleik olarak altrlabildii bir merkezdir.

2. KAPALI DEVRE TV SSTEM (CCTV)

Gmrk sahasnda belirlenen yerlere gvenlik ve kontrol salamak amacyla yerletirilen
hareketli ve sabit kameralar ile bir Kapal Devre TV Sistemi kurulmutur. Kamera grntleri
saha ierisindeki bir merkezden izlenebilmekte ve kayt edilebilmektedir. Sistemin istenilen
grnty bytme, ileme ve depolama kabiliyeti bulunmaktadr. Kapkule, psala, Grbulak,
Habur ve Sarp Snr kaplarna kurulumu tamamlanarak faaliyete gemitir.
2004 yl sonunda, 5 Gmrk Kapmzda bulunan CCTV Sistemine, Bamdrlklerden gelen
ihtiyalar dahilinde ek kameralar yerletirilerek sahalardaki kamera says arttrlmtr. te
yandan, Habur, Sarp ve Kapkule gmrk sahalarnn Yap-let-Devret projeleri kapsamnda
yeniden yaplyor/yaplm olmalar sebebiyle, bu sahalarda GMSS Projesi kapsamnda
kurulmu olan CCTV sistemleri sklerek iletici kurulua yeni kameralarla donatlmtr.
3. KRPTOGRAFK HABERLEME SSTEM

TBTAK-MAM sadece Gmrk Gvenlik Sistemi Projesi kapsamnda kullanlmak zere zel bir
kriptografik (simetrik) ifreleme algoritmas ihtiyacn belirtmitir. Bu ihtiyaca gre TBTAK
Marmara Aratrma Merkezinde bulunan Ulusal Elektronik ve Kripto Aratrma Enstits zel
bir ifreleme algoritmas gelitirmitir. Merkez ile birimlerin her trl ses, grnt ve veri
haberlemesi zel kriptografik bir sistemle salanmaktadr.
4. ARA VE KONTEYNER TARAMA SSTEM

Snr gmrk kaplarndan ve limanlardan gei yapacak her trl boyut ve biimdeki motorlu
tatlar ile bu tatlarn eklentilerinin ve konteynerlerin gvenlik amac ile taranmasn ve geii
yasak olan maddelerin bulunmasn salayan bir sistemdir. 28 Ocak 2002 tarihinde yaplan
uluslararas bir ihale ile 2 adet yar sabit ve 1 adet mobil tarama sisteminin alm
gerekletirilmitir. Sistemlerin finansman Dnya Bankas Kredisinden karlanmtr. Yar sabit
sistemler Kapkule ve psala Gmrk Kaplarna, mobil sistem ise nce Ambarl Limanna
kurulmu, 09.03.2007de Habur Gmrk Kapsna, ardndan Austos 2008de Kapkule
Gmrk Kapsna tanmtr.
Gerek AB gerekse Yap-let-Devret Projeleri ile alm gerekletirilen ara ve konteyner
sistemleri birok saha ve limanlarmzda faaliyet gstermektedir.

5. ARA TAKP SSTEM (ATS)

Gmrk Kaplar Gvenlik Sistemleri (GMSS) Projesinin alt i paketlerinden biri olan Ara
Takip Sistemi, lkemiz zerinden gei yapacak olan riskli transit aralarn lkemiz snrlar
iinde kaldklar srece izlenmelerini salayan bir sistem olup, 500 adet mobil nite ile 2003 yl
itibariyle faaliyete geirilmitir. Proje maliyeti milli bteden finanse edilmitir. letme giderleri
de Mstearlmz Btesinden karlanmaktadr. lgili Gmrk idareleri tarafndan yaplan
deerlendirme ile izlenmesine karar verilen aralara mobil nite taklmaktadr. Bu mobil
nitelere, kullanlan bir yazlm vastasyla ara, yk, ofr ve gzergaha ilikin bilgiler
yklenmektedir.

Dier taraftan, ara takip sisteminin uygulamasnda grlen eksikliklerin giderilmesi ve
sistemin yaygnlatrlmas amacyla Mstearlmzca, Avrupa Birlii 2006 yl Katlm ncesi
Mali Yardm Programlar kapsamnda Avrupa Birliine bir proje sunulmu ve proje Avrupa
Birliince de kabul edilmitir.

Sz konusu proje kapsamnda, Ara Takip Sistemi Yazlm, 1250 adet Mobil nite, 14 adet
Mobil Ekip Arac ve aralarda kullanlacak Narkotik ve Patlayc Madde z Dedektr, Younluk
lm Cihaz, Videoskop, Mobil Takip Sistemi ve Dizst Arazi Bilgisayarnn alm
gerekletirilmi ve sistem 02.08.2010 tarihi itibariyle 24 Gmrk Muhafaza daresinde
uygulanmaya balanmtr.

6. PLAKA OKUMA SSTEM (POS)

Kapkule, psala, Habur, Grbulak ve Sarp Gmrk Kaplarna kurulmu olan sistem, herhangi
bir kaaklk olayna karmas nedeniyle aranan ya da yurda giri veya knda el konulmas
istenen aralarn plakalarnn tannmas ve Kara Kaplar Ara Takip Programna iletilmesi ile
otomatik olarak alarm vermektedir. POS, halihazrda kullanlmakta olan ihbar ve kara kaplar
tat takip programnn plaka giriini kolaylatran bir aratr.
Gerek AB gerekse Yap-let-Devret Projeleri ile saha ve limanlarmza kurulumu
gerekletirilmitir.

7. TMLETRME

Halihazrda kullanlan programlar ile bu proje kapsamnda gelitirilecek olan programlarn
(rnein; POS ile ihbar ve kara kaplar tat takip program ve ATS ile ihbar ve kara kaplar
tat takip program, vb.) entegrasyonu yaplmtr.