8/26/2014

Gic Ng Online - Bn v bo hiu trong L hi Vu lan

Gic Ng Online
Bn v bo hiu trong L hi Vu lan
NSGN - Mi khi thng By v, hu ht ngi Vit Nam v c bit l Pht t u c tm trng mong
mun th hin lng hiu knh ca mnh i vi ng b t tin thng qua nghi l Pht gio. L hi
Vu lan t lu i vo lng ngi Vit v tr thnh l hi vn ha bo hiu ln nht Vit Nam.
Tri qua thi gian kh di, l hi dng nh ch ch trng vo s bo hiu ngi khut qua hnh thc
nghi l cu siu. K t khi l Bng hng ci o c t chc rng ri, ni dung ca l hi c s chuyn
bin. Nu nh trc y ni dung ch ch trng vo cu siu ngi qu c th nay ni dung khng ch dnh
cho ngi mt m cn nhn mnh n bo hiu cha m hin tin. S chuyn bin ny rt tch cc v n
ph hp vi li dy ca c Pht Thch Ca Mu Ni c ghi li trong tng kinh Pali. Bi vit ny s cp
n s tch hiu tho ca Tn gi Mc Kin Lin v bn v cch bo hiu c ghi trong hai bn kinh v s
p dng chng trong l Vu lan Vit Nam.

Thng By - ngy rm tm linh, ma bo n ca ngi con Vit - nh minh ha

S bo hiu ca Tn gi Mc Kin Lin v l Vu lan
Nu ai c nghin cu Pht gio th u bit rng l Vu lan l s tip bin vn ha bt ngun t Trung Quc v
dn ph bin mt s nc theo Pht gio i tha, trong c Vit Nam. Ngi ta khng tm thy ngun
gc l Vu lan trong cc kinh Pali v do cng khng c l ny cc nc theo Pht gio Nam truyn. Tuy
http://giacngo.vn/PrintView.aspx?Language=vi&ID=3F7419

1/4

8/26/2014

Gic Ng Online - Bn v bo hiu trong L hi Vu lan

nhin, trong tng kinh ch Hn bn kinh Vu lan bn c tm thy. Cho n nay, cha ai c th ni chnh
xc tc gi ca bn kinh, ngoi tr u ng rng do cc T phng tin bin son theo tinh thn Pht
gio tn ngng(1). V ni dung, mc d l Vu lan c gii thch c nhiu ngha nhng mc ch ch yu
ca n l nhn mnh o hiu thng qua tm gng hiu tho ca c Mc Kin Lin c ghi trong bn
kinh ny.
Theo kinh Vu lan bn, Tn gi Mc Kin Lin cu c m phn ln nh tha lc ca ch Tng. Bn kinh k
rng Tn gi Mc Kin Lin dng thn thng thy m b a lm qu i. Ngi c gng tm phm vt dng cho
m b n i kht. Tuy nhin, ngi khng th gip m c v tm bn xn ca b qu ln. Do ,
ngi tr v bch Pht ch phng php cu m. c Pht dy (theo bn kinh ny) l phi cung thnh cc
Thnh tng khp ni vn tp li mt tr x dng phm vt cng dng. Nh s cng dng v nh thn
lc ch nguyn ca ch Tng m cha m ng b by i c siu thot, cha m v b con hin tin cng
tng phc bu. c Mc Kin Lin tun theo li dy trn nn cu c m v t php bo hiu y
c truyn b cho hng Pht t hnh tr.
Tuy nhin, c Mc Kin Lin l mt nhn vt lch s sng trong nn vn ha hiu tho hin tin. Theo lch
s, ngi thuc dng B-la-mn. Cha m ngi u thuc dng di B-la-mn giu c v danh gi(2). Ngun s
liu Pali khng cp n s kin m ca ngi mt v ti sinh lm qu i v c Ngi cu . Chng ta
nn ch rng nn vn ha n nhn mnh s bo hiu hin tin hn l sau khi mt nh vn ha Trung
Quc. Chnh c Pht bo hiu cha bng cch thuyt php cho ng trc khi ng mt nhm gip ng
chuyn ha tm thc c ti sanh cnh an lnh theo nghip thc (c thuyt ni ng chng qu A-la-hn
trc khi qua i). Vi m, ngi ta cho rng c Pht ln cung tri ao Li thuyt php cho b. C
l, y thuc v nim tin hn l thc t. Sng trong mi trng vi vn ha ch trng bo hiu phi thc
hin ngay hin i v hc tp tm gng bo hiu ca c Pht, Mc Kin Lin khng th ch cha m mt
mi bo hiu v trong trng hp h qua i ngi cng thn lc v tr tu thuyt phc cha m
chuyn nghip?
T mt nhn vt lch s, c Mc Kin Lin c thi thm vo nhng yu t siu nhin v do s hiu
tho ca ngi cng mang m tnh siu hnh. Mc Kin Lin l mt trong mi t ln ca c Pht v
c phong cho l ngi c thn thng bc nht trong hng t Pht. Vi kh nng c bit ny, vic dn
dng cnh ngi tm m ang u l mt kch bn logic (tht ra cc v A-la-hn c th lm c iu ny
bng cch nhp nh qun chiu - thin nhn thng)(3). Tuy nhin, im ng ch y l thn thng ca
Mc Kin Lin khng b cng iu ha nh l thn thnh hay thng c kh nng chuyn ha nghip
lc ca ngi khc d l cha m. iu cho thy gio l nghip ca o Pht c cc nh hong
php tun th ng theo nguyn l ca n. Nhng vn lm ngi ta tht vng l mt ngi chng c
thn thng nh th li khng kh nng gip mt ngi thn chuyn ha nghip thc ca h m phi nh
n mt Tng on gm c c Pht v Thnh tng mi c mt ngi. S kin ny c v mu thun
vi nhng li dy ca c Pht v chnh bn thn Ngi.
Theo o Pht, nghip lun hot ng theo nguyn l ca n. Nghip ca ai th ngi phi chuyn ha
ch khng th c chuyn ha bi ngi khc, ngoi tr s tr gip. V nh vic hc th t mi ngi
phi hc ly ch khng th nh ngi khc hc thay. D s tr duyn rt quan trng nhng quan trng hn
vn l ch nhn ca nghip. S thng trm ca mt con ngi u do ch nhn ca n quyt nh ch
http://giacngo.vn/PrintView.aspx?Language=vi&ID=3F7419

2/4

8/26/2014

Gic Ng Online - Bn v bo hiu trong L hi Vu lan

khng phi Thng . Lin h n trng hp m ca Mc Kin Lin, gi s b b a vo cnh qu i th

siu thot cnh y chnh b phi chuyn ha tm thc ca mnh. Chuyn ha tm tc l biu hin ca s
gic ng tnh thc ca tm khi v y nhn ra nghip thin c v c chiu hng theo ng thin. Vic tr
duyn chuyn ha tm thc mt ngi c l khng cn n qu nhiu Thnh tng m thng thng ch
cn mt v o s hu duyn. Khng l Pht khng bit ai hu duyn trong trng hp ny. Do , s kin
cn mt Tng on mt chng sanh ng qu c th chp nhn c nu ta t n trong bi cnh c
bit no vi dng khuyn khch tn cung dng duy tr Tng on ni ring v Pht gio ni chung.
Qua hnh nh Mc Kin Lin lch s v Mc Kin Lin trong kinh Vu lan, chng ta nhn thy c s khc bit
rt ln. Mc Kin Lin lch s l mt A-la-hn c thn thng bc nht nhng vn l t th hai sau ngi X
Li Pht. Kinh in thuc tng Pali khng cp n s bo hiu ca ngi nn ta khng bit Ngi cha
m th no. Trong khi , Mc Kin Lin trong kinh Vu lan c tn knh l mt v B-tt hiu tho v c
tn chng bit n nhiu hn l ngi X Li Pht. ng tic, s hiu tho ca ngi li b gii hn trong cch
thc th ng. Ngha l, ngi phi cn tha lc cu nguyn ca Thnh chng m thay v chnh bn thn
ngi hng o cho m. C ngi hi rng, ngi kht s lc by gi ch c ba y v bnh bt th lm sao c
th sm sanh phm vt cng dng cho Tng on? Nu khng cng dng th lm sao m siu thot v
nu nh ngi khc cng th phc u thuc v ngi. Hn na, t tng nh tha lc cu nguyn cng
mu thun vi t tng nht nhn thnh o cu huyn thng(4) vn xut pht v thnh hnh Trung Quc.
Phi chng Mc Kin Lin c ni trong kinh Vu lan l mt B-tt ha thn v l biu tng kinh nhm
n i tng chnh l ngi c s? Ngi c s b th cng dng l hp li Pht dy. Pht gio Trung
Quc xy dng nhiu hnh tng B-tt th vic xy dng hnh tng B-tt Mc Kin Lin cng l iu
bnh thng.
Bo hiu theo hai bn kinh v s p dng chng trong l Vu lan Vit Nam
Vo ma Vu lan, hai bn kinh c chn tr tng thng xuyn l kinh Vu lan bn (1) v kinh Bo p cng
n cha m (2). Qua hai bn kinh, chng ta hc c mt s phng php bo hiu. Nu bn kinh mt ch
nhn mnh n lng hiu tho ca Mc Kin Lin thng qua vic tm m th bn kinh th hai k rt chi tit
nhng ni kh ca ngi m v cc hnh vi bt hiu ca nhng ngi con. Tuy vy, c hai bn kinh u c
im chung l nhn mnh phng php bo hiu bng cch cng dng Tam bo hay c th l cng dng
ch Tng. Ngoi phng php ny, bn kinh th hai cn nu thm mt s iu cn thit b sung cho vic
bo hiu bao gm phi truyn b kinh in, n nn ti li lm, tu phc, v c bit l quy y Tam bo v
gi gn nm gii.
T bn kinh th hai, chng ta c th rt ra hai hnh thc bo hiu. Th nht l to phc bng cch cng
dng Tam bo, tng kinh, truyn b kinh in v lm cc cng c khc. Th hai l quy y Tam bo, gi gn
cc gii th. Mt ngi con c o c (quy y v gi gii) v c lng t bi th hin qua vic tu phc
chc chn l mt ngi con hiu tho xt v phng din c nhn t lp. Ngi con khng lm cha m lo
u, bun phin cn em li nim vui cho cha m t danh thm ting tt ca mnh th r rng bo hiu
phn no. Hn na, trong x hi c nhiu a con h n, gy kh au cho cha m th nhng a con bit
t lo v lm an lng cha m qu l rt qu. Nu ngi con cn bit tng kinh, to phc ri cu nguyn cho
cha m th ngi y ng c tn dng hn. R rng, cc cch bo hiu va nu l tch cc nhng
ch l cch gin tip v ch yu nhn mnh hiu knh i vi ngi khut. Cch bo hiu trc tip i vi
http://giacngo.vn/PrintView.aspx?Language=vi&ID=3F7419

3/4

8/26/2014

Gic Ng Online - Bn v bo hiu trong L hi Vu lan

cha m hin ti c dy trong tng kinh Pali cha c cp.

Do nh hng ca hai bn kinh trn nn cc hot ng v nghi thc bo biu trong l Vu lan ch yu l cu
nguyn. Nh cha ch trng phc v nhu cu cu siu cu huyn tht t v chn th c hn thng qua cc
nghi thc cng bi. Cc hot ng nhn mnh bo hiu cha m hin ti t c cp. V pha tn , a
phn n cha tng kinh, cng dng, to phc nhm cu siu cho ng b cha m khut nh kinh
ghi. Cu nguyn v trng ch s mu nhim t Tam bo, v t thn lc ch nguyn ca ch T

http://giacngo.vn/PrintView.aspx?Language=vi&ID=3F7419

4/4