PREDMET, CILJEVI I ZADACI PSIHOLOGIJE

Etimoloki gledano, rije psihologija se sastoji iz dvije rijei Psiha, to znai dua
ili dah ivota i Logos nauka (znanje). Dua se smatrala osnovom ivota ili osnovnim
principom ivota to je neto unutranje to se ne moe vidjeti ali utie na nae
ponaanje. Dakle, rije psihologija u svom prvobitnom nastanku, odnosila se na znanje o
dui ili nauku o duevnim (psihikim pojavama). Tada se smatralo da sve u prirodi
(stvari, biljke, ivotinje, ljudi) ima duu, jer je sve u kretanju, a to se ne moe objasniti
niti zamisliti bez unutranje energije (duha ili due). Npr.smatralo se da magnet ima duu
pomou koje provlai eljezne opiljke i sl. No psihologija se danas odreuje i definie
drugaije. Razlog za to lei u tome to je psihike pojave i psihike procese veoma teko
prouavati direktno. Zato se znatan broj psihologa XX vijeka orijentisao na izuavanje
onoga to je dostupno spoljanjem posmatranju i mjerenju, a to je ponaanje ljudi i
ivotinja.
Ipak, najvei broj savremenih psihologa smatra da psihologija kao nauka treba da
se bavi izuavanjem ne samo spolja vidljivog ponaanja, ve i unutranjih psihikih
procesa.
Psihologiju definiemo kao nauku o psihikom ivotu i ponaanju koji su
rezultat odreenih fiziolokih funkcija organizma i brojnih uticaja drutvene
sredine u kojoj taj organizam ivi.
ovjekov psihiki ivot predstavljaju psihiki procesi i osobine linosti. Neki od
psihikih procesa jesu opaanje, pamenje, uenje, miljenje, osjeanja, motivacija, a
osobinama linosti pripadaju izmeu ostalog sposobnosti, temperament, karakter.
Ono to je determinie kao nauku o unutranjim, fiziolokim deavanjima jesu
procesi ali i osobine, koji se zbivaju i realizuju na osnovu biolokih i fiziolokih
funkcionisanja unutar organizma, a prije svega u receptorima, nervnom i endokrinom
sistemu.
Psiholoko saznanje ima i teorijsku i praktinu vrijednost. Ono pomae ovjeku da bolje
upozna sebe i druge; da unapreuje svoje sposobnosti i osobine linosti, da uoava i
otklanja psiholoke smetnje, da to efikasnije i uspjenije obavlja razliite oblasti rada i
stvaranje. Tako je jedna od vanih oblasti u psihologiji zapravo psihologija uenja, iji se
rezultati koriste i za unapreivanje sposobnosti uenja i odgojno-obrazovne prakse u
cjelini. Dakle, psihologija se bavi i procesima uenja, to je od velike vanosti za sve one
koji pohaaju kolu i osposobljavaju se za razliite djelatnosti.