Professional Documents
Culture Documents
ng
thang DE cat ng tron ngoai tiep tam giac tai hai iem
M va N.
1. Chng minh:BEDC noi tiep.
2. Chng minh: goc DEA=ACB.
3. Chng minh: DE // vi tiep tuyen tai A cua ng tron
ngoai tiep tam giac.
4. Goi O la tam ng tron ngoai tiep tam giac
ABC.Chng minh: OA la phan giac cua goc MAN.
5. Chng to: AM2=AE.AB.
Gi y:
1.C/m BEDC noi tiep:
C/m goc BEC=BDE=1v. Hia
y
iem D va E cung lam
A
vi hai au oan thang
x
BC mot goc vuong.
N 2.C/m goc DEA=ACB.
E
D
Do BECD ntDMB+DCB=2v.
M
O
Ma DEB+AED=2v
B
C
AED=ACB
3.Goi tiep tuyen tai A
Hnh 1
cua (O) la ng thang
Ta phai c/m xy//DE.
xy (Hnh 1)
1
Do xy la tiep tuyen,AB la day cung nen s goc xAB=
2
s cung AB.
Ma s ACB=
1
s AB. goc xAB=ACB ma goc ACB=AED(cmt)
2
MA
AE
MA2=AE.AB.
AB
MA
Bai 2:
Cho(O) ng knh AC.tren oan OC lay iem B va ve
ng tron tam O, ng knh BC.Goi M la trung iem cua
oan AB.T M ve day cung DE vuong goc vi AB;DC cat
ng tron tam O tai I.
1.T giac ADBE la hnh g?
2.C/m DMBI noi tiep.
3.C/m B;I;C thang hang va MI=MD.
4.C/m MC.DB=MI.DC
5.C/m MI la tiep tuyen cua (O)
Gi y:
1.Do MA=MB va ABDE
tai M nen ta co
I
DM=ME.
ADBE la hnh bnh
A
M
O
B
O
C
hanh.
Ma BD=BE(AB la
ng trung trc cua
DE) vay ADBE ;la hnh
E
thoi.
2.C/m DMBI noi tiep.
Hnh 2
BC la ng knh,I(O)
nen Goc BID=1v.Ma
3.C/m B;I;E thang hang.
DMB=1v(gt)
Do AEBD la hnh thoi BE//AD magoc
ADDC
(goc noi tiep
BID+DMB=2vpcm.
chan na ng tron)BEDC; CMDE(gt).Do goc BIC=1v
BIDC.Qua 1 iem B co hai ng thang BI va BE cung
vuong goc vi DC B;I;E thang hang.
C/m MI=MD: Do M la trung iem DE; EID vuong IMI la
ng trung tuyen cua tam giac vuong DEI MI=MD.
4. C/m MC.DB=MI.DC.
hay chng minh MCI DCB (goc C chung;BDI=IMB cung
chan cung MI do DMBI noi tiep)
5.C/m MI la tiep tuyen cua (O)
-Ta co OIC Can goc OIC=OCI. MBID noi tiep MIB=MDB
(cung chan cung MB) BDE can B goc MDB=MEB .Do
MECI noi tiep goc MEB=MCI (cung chan cung MI)
T o suy ra goc OIC=MIB MIB+BIO=OIC+BIO=1v
Vay MI OI tai I nam tren ng tron (O) MI la tiep
tuyen cua (O).
D
Bai 3:
Cho ABC co goc A=1v.Tren AC lay iem M sao cho
AM<MC.Ve ng tron tam O ng knh CM;ng thang
BM cat (O) tai D;AD keo dai cat (O) tai S.
1. C/m BADC noi tiep.
2. BC cat (O) E.Cmr:MR la phan giac cua goc
AED.
3. C/m CA la phan giac cua goc BCS.
Gi y:
1.C/m ABCD noi
tiep:
C/m A va D cung
lam vi hai au
D
S
oan thang BC mot
goc vuong..
A
M
2.C/m ME la phan
giac cua goc AED.
O
Hay
c/m AMEB noi
B
E
C
tiep.
Goc
Hnh 3
ABM=AEM( cung
chan cung AM)
AEM=MED.
Goc
4.C/m CA la phan giac cua goc BCS.
ABM=ACD( Cung
-Goc ACB=ADB (Cung chan cung AB)
chan
cung
MD)
-Goc ADB=DMS+DSM (goc ngoai tam
giac
MDS)
Bai 4:
Cho ABC co goc A=1v.Tren canh AC lay iem M sao cho
AM>MC.Dng ng tron tam O ng knh MC;ng tron
nay cat BC tai E.ng thang BM cat (O) tai D va ng
thang AD cat (O) tai S.
1. C/m ADCB noi tiep.
2. C/m ME la phan giac cua goc AED.
3. C/m: Goc ASM=ACD.
4. Chng to ME la phan giac cua goc AED.
5. C/m ba ng thang BA;EM;CD ong quy.
Gi y:
1.C/m ADCB noi
tiep:
A
Hay chng minh:
Goc MDC=BDC=1v
S
DT o suy ra A vad
M
D cung lam vi
hai au oan
B
E
C thang BC mot goc
vuong
Hnh 4
2.C/m ME la phan
giac cua goc AED.
ABD=ACD (Cung chan cung AD)
Do ABCD
tiep
Do MECD noi tiep nen MCD=MED (Cung
channoi
cung
MD)
nen
Do MC la ng knh;E(O)Goc MEC=1vMEB=1v ABEM
noi tiepGoc MEA=ABD. Goc MEA=MEDpcm
3.C/m goc ASM=ACD.
Ta co A SM=SMD+SDM(Goc ngoai tam giac SMD)
Ma goc SMD=SCD(Cung chan cung SD) va Goc
SDM=SCM(Cung chan cung SM)SMD+SDM=SCD+SCM=MCD.
Vay Goc A SM=ACD.
4.C/m ME la phan giac cua goc AED (Chng minh nh
cau 2 bai 2)
5.Chng minh AB;ME;CD ong quy.
Goi giao iem AB;CD la K.Ta chng minh 3 iem K;M;E
thang hang.
Do CAAB(gt);BDDC(cmt) va AC cat BD MM la trc
tam cua tam giac KBCKM la ng cao th 3 nen
KMBC.Ma MEBC(cmt) nen K;M;E thang hang pcm.
Bai 5:
Cho tam giac ABC co 3 goc nhon va AB<AC noi tiep
trong ng tron tam O.Ke ng cao AD va ng knh
AA.Goi E:F theo th t la chan ng vuong goc ke t B
va C xuong ng knh AA.
1. C/m AEDB noi tiep.
2. C/m DB.AA=AD.AC
3. C/m:DEAC.
4. Goi M la trung iem BC.Chng minh MD=ME=MF.
Gi y:
A
N
I
Hnh 5
A
1/C/m AEDB noi tiep.(S dung hai iem D;E cung
lam vi hai au oan AB)
2/C/m: DB.AA=AD.AC .Chng minh c hai tam giac
vuong DBA va ACA ong dang.
3/ C/m DEAC.
Do ABDE noi tiep nen goc EDC=BAE(Cung bu vi goc
BDE).Ma goc BAE=BCA(cung chan cung BA) suy ra goc
CDE=DCA. Suy ra DE//AC. Ma goc ACA=1v nen DEAC.
4/C/m MD=ME=MF.
Goi N la trung iem AB.Nen N la tam ng tron
ngoai tiep t giac ABDE. Do M;N la trung iem BC va AB
MN//AC(Tnh chat ng trung bnh)
Do DEAC MNDE (ng knh i qua trung iem mot
day)MN la ng trung trc cua DE ME=MD.
Goi I la trung iem AC.MI//AB(tnh chat ng
trung bnh)
ABC=AAC (Cung chan cung AC).
Do ADFC noi tiep Goc FAC=FDC(Cung chan cung FC) Goc
ABC=FDC hay DF//BA Ma ABA=1vMIDF.ng knh
MIday cung DFMI la ng trung trc cua DFMD=MF.
Vay MD=ME=MF.
Bai 6:
Cho ABC co ba goc nhon noi tiep trong ng tron
tam O.Goi M la mot iem bat ky tren cung nho AC.Goi E
va F lan lt la chan cac ng vuong goc ke t M
en BC va AC.P la trung iem AB;Q la trung iem FE.
1/C/m MFEC noi tiep.
2/C/m BM.EF=BA.EM
3/C/M AMPFMQ.
4/C/m goc PQM=90o.
Giai:
1/C/m MFEC noi tiep:
A
M
(S dung hai iem E;F
F
cung lam vi hai au
oan thang CM)
P
2/C/m BM.EF=BA.EM
C/m:EFMABM:
B
C Ta co goc ABM=ACM (V
Hnh 6
AM=2AP;FE=2FQ (gt) 2 FQ
AB AM
ma
FE
MF
AM
AP
AM
MF
FQ FM
va goc PAM=MFQ
(suy ra t EFMABM)
Vay: AMPFMQ.
4/C/m goc:PQM=90o.
Do goc AMP=FMQ PMQ=AMF PQMAFM goc MQP=AFM
Ma goc AFM=1vMQP=1v(pcm).
Bai 7:
Cho (O) ng knh BC,iem A nam tren cung BC.Tren
tia AC lay iem D sao cho AB=AD.Dng hnh vuong ABED;AE
cat (O) tai iem th hai F;Tiep tuyen tai B cat ng
thang DE tai G.
1. C/m BGDC noi tiep.Xac nh tam I cua ng tron
nay.
2. C/m BFC vuong can va F la tam ng tron ngoai
tiep BCD.
3. C/m GEFB noi tiep.
4. Chng to:C;F;G thang hang va G cung nam tren
ng tron ngoai tiep BCD.Co nhan xet g ve I
va F
1/C/m BGEC noi tiep:
-S dung tong hai goc
oi
A
-I la trung iem GC.
2/C/mBFC vuong can:
B
O
C Goc BCF=FBA(Cung
chan cung BF) ma goc
FBA=45o (tnh chat hnh
F I
vuong)
D
Goc BCF=45o.
Goc BFC=1v(goc noi
tiep chan na ng
G
E Hnh 7
tron)pcm.
Xet hai tam giac FEB va FED co:E
F chung;
C/m
F la tam ng
o
Goc BE F=FED =45 ;BE=ED(hai canh
cua
hnhtiep
vuong
tron ngoai
BDC.ta
ABED).BFE=E FD BF=FDBF=FC=FD.pcm.
C/m F cach eu cac
3/C/m GE FB noi tiep:
nh B;C;D
Do BFC vuong can F Cung BF=FC=90o.
sgoc GBF=
1
1
S cung BF= .90o=45o.(Goc gia tiep tuyen BG va day
2
2
BF)
Ma goc FED=45o(tnh chat hnh vuong)Goc
FED=GBF=45o.ta lai co goc FED+FEG=2vGoc GBF+FEG=2v
GEFB noi tiep.
4/ C/m C;F;G thang hang:Do GEFB noi tiep Goc BFG=BEG
ma BEG=1vBFG=1v.Do BFG vuong can FGoc
BFC=1v.Goc BFG+CFB=2vG;F;C thang hang.
C/m G
cung nam tren :Do GBC=GDC=1vtam ng tron ngt
A
O
B
SgocECD=
1
s cung EC(Goc
2
S goc E FC=
1
s cung
2
1
scungBC (2)
2
Bai 9:
Cho (O),day cung AB.T iem M bat ky tren cung
AB(MA va MB),ke day cung MN vuong goc vi AB tai
H.Goi MQ la ng cao cua tam giac MAN.
1. C/m 4 iem A;M;H;Q cung nam tren mot ng
tron.
2. C/m:NQ.NA=NH.NM
3. C/m Mn la phan giac cua goc BMQ.
4. Ha oan thang MP vuong goc vi BN;xac nh v tr
cua M tren cung AB e MQ.AN+MP.BN co giac tr
ln nhat.
Giai:Co 2 hnh ve,cach c/m tng t.Sau ay ch C/m
tren hnh 9-a.
Hnh
9a
M
I
Hnh
9b
N
1/ C/m:A,Q,H,M cung nam tren mot ng tron.(Tuy vao
hnh ve e s dung mot trong cac phng phap sau:-Cung
lam vi hai au mot goc vuong.
-Tong hai goc oi.
2/C/m: NQ.NA=NH.NM.
Xet hai vuong NQM va NAH ong dang.
3/C/m MN la phan giac cua goc BMQ. Co hai cach:
Cach 1:Goi giao iem MQ va AB la I.C/m tam giac MIB
can M
Cach 2: Goc QMN=NAH(Cung phu vi goc ANH)
Goc NAH=NMB(Cung chan cung NB)pcm
4/ xac nh v tr cua M tren cung AB e MQ.AN+MP.BN co
giac tr ln nhat.
Ta co
2SMAN=MQ.AN
2SMBN=MP.BN.
2SMAN + 2SMBN = MQ.AN+MP.BN
10
AB MN
2
=AB.MN
Vay: MQ.AN+MP.BN=AB.MN
Ma AB khong oi nen tch AB.MN ln nhat MN ln
nhatMN la ng knh
M la iem chnh gia cung AB.
Bai 10:
Cho (O;R) va (I;r) tiep xuc ngoai tai A (R> r) .Dng
tiep tuyen chung ngoai BC (B nam tren ng tron tam
O va C nam tren ng tron tam (I).Tiep tuyen BC cat
tiep tuyen tai A cua hai ng tron E.
1/ Chng minh tam giac ABC vuong A.
2/ O E cat AB N ; IE cat AC tai F .Chng minh N;E;F;A
cung nam tren mot ng tron .
3/ Chng to : BC2= 4 Rr
4/ Tnh dien tch t giac BCIO theo R;r
Giai:
A.
I 2/C/m A;E;N;F cung
nam tren
-Theo tnh chat hai
tiep tuyen cat
nhau th EO la
Hnh
phan giac cua
10
can
AEBEO la ng trung trc cua ABtam
haygiac
OEAB
hay goc
ENA=1v
Tng t goc EFA=2vtong hai goc oi4 iem
3/C/m BC2=4Rr.
Ta co t giac FANE co 3 goc vuong(Cmt)FANE la hnh
vuongOEI vuong E va EAOI(Tnh chat tiep tuyen).Ap
dung he thc lng trong tam giac vuong co:
AH2=OA.AI(Bnh phng ng cao bang tch hai hnh chieu)
O
11
Ma AH=
BC
BC 2
RrBC2=Rr
va OA=R;AI=r
2
4
OB IC
BC
2
(r R ) rR
2
Bai 11:
Tren hai canh goc vuong xOy lay hai iem A va B sao
cho OA=OB. Mot ng thang qua A cat OB tai M(M nam
tren oan OB).T B ha ng vuong goc vi AM tai H,cat
AO keo dai tai I.
1. C/m OMHI noi tiep.
2. Tnh goc OMI.
3. T O ve ng vuong goc vi BI tai K.C/m OK=KH
4. Tm tap hp cac iem K khi M thay oi tren OB.
Giai:
1/C/m OMHI noi tiep:
S dung tong hai goc oi.
2/Tnh goc OMI
A
Do OBAI;AHAB(gt) va OBAH=M
Nen M la trc tam cua tam giac
ABI
IM la ng cao th 3 IMAB
goc OIM=ABO(Goc co canh
Ma vuong OAB co
tng ng vuong goc)
OA=OB OAB vuong
O
M
B
can O goc
OBA=45ogoc OMI=45o
H
3/C/m OK=KH
Ta co OHK=HOB+HBO
K
(Goc ngoai OHB)
I
Do AOHB noi tiep(V goc
Hnh
AOB=AHB=1v) Goc
11
HOB=HAB (Cungo.chan
Cung chan cung OH)OHK=HAB+HAO=OAB=45
cung HB) va
OKH vuong can KOH=KH
OBH=OAH(Cung chan
4/Tap hp cac iem K
Do OKKB OKB=1v;OB khong oi khi M di ong K nam
tren ng tron ng knh OB.
Khi MOth KO Khi MB th K la iem chnh gia cung AB.Vay
quy tch iem K la
1
ng tron ng knh OB.
4
12
13
Bai 12:
Cho (O) ng knh AB va day CD vuong goc vi AB
tai F.Tren cung BC lay iem M.Noi A vi M cat CD tai E.
1. C/m AM la phan giac cua goc CMD.
2. C/m EFBM noi tiep.
3. Chng to:AC2=AE.AM
4. Goi giao iem CB vi AM la N;MD vi AB la I.C/m
NI//CD
5. Chng minh N la tam ng treon noi tiep CIM
Giai:
1/C/m AM la phan giac cua
goc CMD
C
Do ABCD AB la phan giac
N
M
cua tam giac can COD.
COA=AOD.
A F
O
B
Cac goc tam AOC va AOD
I
bang nhau nen cac cung b
D
chan bang nhau cung
AC=ADcac goc noi tiep
chan cac cung nay bang
nhau.Vay CMA=AMD.
2/C/m EFBM noi tiep.
AMB+EFB=2vpcm.
Ta co AMB=1v(Goc noi tiep
3/C/m AC2=AE.AM
chan na ng tron)
C/m hai ACEAMC (A chung;goc ACD=AMD cung chan cung
AD va AMD=CMA cmt ACE=AMC)
4/C/m NI//CD. Do cung AC=AD CBA=AMD(Goc noi tiep chan
cac cung bang nhau) hay NMI=NBIM va B cung lam vi hai
au oan thang NI nhng goc bang nhauMNIB noi
tiepNMB+NIM=2v. ma NMB=1v(cmt)NIB=1v hay NIAB.Ma
CDAB(gt) NI//CD.
5/Chng to N la tam ng tron noi tiep ICM.
Ta phai C/m N la giao iem 3 ng phan giac cua CIM.
Theo c/m ta co MN la phan giac cua CMI
Do MNIB noi tiep(cmt) NIM=NBM(cung chan cung MN)
Goc MBC=MAC(cung chan cung CM)
Ta lai co CAN=1v(goc noi tiepACB=1v);NIA=1v(v
NIB=1v)ACNI noi tiepCAN=CIN(cung chan cung
CN)CIN=NIMIN la phan giac CIM
Vay N la tam ng tron
14
Bai 13:
Cho (O) va iem A nam ngoai ng tron.Ve cac
tiep tuyen AB;AC va cat tuyen ADE.Goi H la trung iem DE.
1. C/m A;B;H;O;C cung nam tren 1 ng tron.
2. C/m HA la phan giac cua goc BHC.
3. Goi I la giao iem cua BC va DE.C/m AB2=AI.AH.
4. BH cat (O) K.C/m AE//CK.
Hnh
13
B
E
K
C
1/C/m:A;B;O;C;H cung nam tren mot ng tron: H la trung
iem EBOHED(ng knh i qua trung iem cua day
)AHO=1v. Ma OBA=OCA=1v (Tnh chat tiep tuyen)
A;B;O;H;C cung nam tren ng tron ng knh OA.
2/C/m HA la phan giac cua goc BHC.
Do AB;AC la 2 tiep tuyen cat nhau BAO=OAC va AB=AC
cung AB=AC(hai day bang nhau cua ng tron kOA)
ma BHA=BOA(Cung chan cung AB) va COA=CHA(cung chan
cung AC) ma cung AB=AC COA=BOH CHA=AHBpcm.
3/Xet hai tam giac ABH va AIB (co A chung va CBA=BHA hai
goc noi tiep chan hai cung bang nhau) ABHAIBpcm.
4/C/m AE//CK.
Do goc BHA=BCA(cung chan cung AB) va s BKC=
1
S
2
1
s cung BC(goc gia tt va 1 day)
2
BHA=BKCCK//AB
Bai 14:
15
Bai 15:
Cho tam giac ABC noi tiep trong ng tron tam O.Goi D
la 1 iem tren cung nho BC.Ke DE;DF;DG lan lt vuong goc
16
Q
P
O
G
E
M D
Hnh
15
1
s cung AB;
2
1
4/C/m: DE.DG=DF.DH .
SHDM= s cung QM
2
Xet hai tam giac DEH va DFG co:
Ma sHAB=
cung
Do EHAD noi tiep HAE=HDE(cung
chan cung HE)(1)
AM=QMAB=QM
Va EHD=EAD(cung chan cung
ED)(2)
V F=G=90oDFGC noi tiepFDG=FCG(cung chan cung FG)
(3)
FGD=FCD(cung chan cung FD)(4)
Nhng FCG=BCA=HAB(5).T (1)(3)(5)EDH=FDG(6).
T (2);(4) va BCD=BAD(cung chan cungBD)EHD=FGD(7)
T (6)va (7)EDHFDG
ED DH
pcm.
DF
DG
Bai 16:
Cho tam giac ABC co A=1v;AB<AC.Goi I la trung iem
BC;qua I ke IKBC(K nam tren BC).Tren tia oi cua tia AC
lay iem M sao cho MA=AK.
17
N
M
A
K
I
Hnh
16
IC=
BC CK pcm
IC
CK
2
2
4/C/m AC=BN
Do AIB=IAC+ICA(goc ngoai IAC) va IAC Can IIAC=ICA
AIB=2IAC(1). Ta lai co BKM=BMK va BKM=AIB(cung chan
cung AB-t giac AKIB noi tiep)
AIB=BMK(2) ma BMK=MNA+MAN(goc ngoai tam giac MNA)
Do MNA can M(gt)MAN=MNABMK=2MNA(3)
T (1);(2);(3)IAC=MNA va MAN=IAC( )
5/C/m NMIC noi tiep:
do MNA=ACI hay MNI=MCI hai iem N;C cung lam thanh vi
hai au)
Bai 17:
Cho (O) ng knh AB co nh,iem C di ong tren
na ng tron.Tia phan giac cua ACB cat (O) tai M.Goi
H;K la hnh chieu cua M len AC va AB.
18
1.
2.
3.
4.
Bai 18:
Cho hnh ch nhat ABCD co chieu dai AB=2a,chieu rong
BC=a.Ke tia phan giac cua goc ACD,t A ha AH vuong goc
vi ng phan giac noi tren.
1/Chng minhAHDC nt trong ng tron tam O ma ta phai
nh ro tam va ban knh theo a.
2/HB cat AD tai I va cat AC tai M;HC cat DB tai N.Chng
to HB=HC. Va AB.AC=BH.BI
3/Chng to MN song song vi tiep tuyen tai H cua (O)
19
x A
H
B
M
N
K
C
HC
AC
ma HB=HCpcm
AB
BI
AD
ma cung
2
20
Bai 19:
Cho na ng tron (O) ng knh AB,ban knh
OCAB.Goi M la 1 iem tren cung BC.Ke ng cao CH cua
tam giac ACM.
1. Chng minh AOHC noi tiep.
2. Chng to CHM vuong can va OH la phan giac cua
goc COM.
3. Goi giao iem cua OH vi BC la I.MI cat (O) tai
D.Cmr:CDBM la hnh thang can.
4. BM cat OH tai N.Chng minh BNI va AMC ong
dang,t o suy ra: BN.MC=IN.MA.
N 1/C/m AOHC noi
tiep:
(hoc sinh t chng
I
M
minh)
B
O H
Hnh
A
19
2/C/mCHM
vuong
1
S
CMA=
can:2 scung
Do OCAB trai trung
AC=45o.CHM vuong can M.
iem
OCung
C/m OH la phan giac cua goc COM:Do
CHM
vuong can
o
AC=CB=90
.
HCH=HM; CO=OB(ban knh);OH
Ta lai co:
chungCHO=HOMCOH=HOMpcm.
3/C/m:CDBM la thang can:
Do OCM can O co OH la phan giacOH la ng trung
trc cua CM ma IOHICM can IICM=IMC ma
ICM=MDB(cung chan cung BM)
IMC=IDB hay CM//DB.Do IDB can IIDB=IBD va
MBC=MDC(cung chan cungCM) nen CDB=MBDCDBM la
thang can.
4/C/m BNI va AMC ong dang:
Do OH la ng trung trc cua CM va NOH CN=NM.
Do AMB=1vHMB=1v hay NMAM ma CHAMCH//NM,co goc
CMH=45oNHM=45oMNH vuong can M vay CHMN la
hnh vuong INB=CMA=45o.
Do CMBD la thang canCD=BM cungCD=BM ma cung
AC=CBcungAD=CM
va CAM=CBM(cung chan cung CM)
INB=CMA pcm
D
Bai 20:
21
R
+CD2-CD2=3R2.
2
1
BF ma AB=BC=AB=AF.Do AOAI(t/c tt) va AJBCAI//BC co
2
Ma FI=CIAK=KJ (pcm)
Bai 21:
Cho ABC (A=1v)noi tiep trong ng tron tam (O).Goi
M la trung iem canh AC.ng tron tam I ng knh MC
cat canh BC N va cat (O) tai D.
22
Bai 22:
Cho hnh vuong ABCD co canh bang a.Goi I la iem bat
ky tren ng cheo AC.Qua I ke cac ng thang song
23
Tnh SMNQP=SMIP+SMNI+SNIQ+SPIQ=
=
1
1
1
1
SAMIP+ SMDNI+ SNIQC+ SPIQB
2
2
2
2
1
1
SABCD= a2.
2
2
Bai 23:
24
Q
A
E
M
I
N
Hnh
23
25
Bai 24:
Cho ABC co 3 goc nhon(AB<AC).Ve ng cao AH.T H
ke HK;HM lan lt vuong goc vi AB;AC.Goi J la giao iem
cua AH va MK.
1. C/m AMHK noi tiep.
2. C/m JA.JH=JK.JM
3. T C ke tia Cxvi AC va Cx cat AH keo dai D.Ve
HI;HN lan lt vuong goc vi DB va DC. Cmr :
HKM=HCN
4. C/m M;N;I;K cung nam tren mot ng tron.
1/C/m AMHK noi
tiep:
Dung tong hai
goc oi)
J
M
2/C/m: JA.JH=JK.JM
K
Xet hai tam
B
H
C
giac:JAM
va JHK
co: AJM=KJH
I
().Do AKHM nt
HAM=HKM( cung
N
chan cung HM)
JAMJKH
pcm
D
3/C/m HKM=HCN
Hnh
v AKHM noi tiep
Ma HAM=MHC24(cung phu vi goc ACH).
HKM=HAM(cung
Do HMC=MCN=CNH=1v(gt)MCNH la hnh ch nhat MH//CN
chan cung HM)
hay MHC=HCNHKM=HCN.
4/C/m: M;N;I;K cung nam tren mot ng tron.
Do BKHI noi tiepBKI=BHI(cung chan cung
BI);BHI=IDH(cung phu vi goc IBH)
Do IHND noi tiepIDH=INH(cung chan cung IH)BKI=HNI
Do AKHM noi tiepAKM=AHM(cung chan cung
AM);AHM=MCH(cung phu vi HAM)
Do HMCN noi tiepMCH=MNH(cung chan cung
MH)AKM=MNH
ma BKI+AKM+MKI=2vHNI+MNH+MKI=2v hay IKM+MNI=2v
M;N;I;K cung nam tren mot ng tron.
Bai 25:
A
26
BC
MAC=MCA;ma
2
ABE=ACB(cmt)MAC=ADE.
Ta lai co:ADE+AED=1v(v A=1v)CAM+AED=1vAIE=1v vay
AMED.
4/C/m AHOM la hnh bnh hanh:
Do O la tam ng tron ngoai tiep BECDOM la ng
trung trc cua BC OMBCOM//AH.
Do H la trung iem DE(DE la ng knh cua ng tron
tam H)OHDE ma AMDEAM//OHAHOM la hnh bnh
hanh.
27
Bai 26:
Cho ABC co 2 goc nhon,ng cao AH.Goi K la iem
doi xng cua H qua AB;I la iem oi xng cua H qua
AC.E;F la giao iem cua KI vi AB va AC.
1. Chng minh AICH noi tiep.
2. C/m AI=AK
3. C/m cac iem: A;E;H;C;I cung nam tren mot ng
tron.
4. C/m CE;BF la cac ng cao cua ABC.
5. Chng to giao iem 3 ng phan giac cua HFE
chnh la trc tam cua ABC.
A
F
E
K
M
B
H
Hnh
26
2/C/m AI=AK:
Theo chng minh tren ta co:AI=AH.Do K x vi H qua AB nen AB
la ng trung trc cua KHAH=AK AI=AK(=AH)
3/C/m A;E;H;C;I cung nam tren mot ng tron:
DoEABva ABla trung trc cua KHEK=EH;EA
chung;AH=AKAKE=AHEAKE=EHA maAKI can A(theo c/m
tren AK=AI) AKI=AIK.EHA=AIE hai iem I va K cung lam vi
hai au oan AEA;E;H;I cung nam tren mot ng tron ky
hieu la (C)
Theo cmt th A;I;CV;H cung nam tren ng tron(C)
(C) va
(C) trung nhau v co chung 3 iem A;H;I khong thang hang)
4/C/m:CE;BF la ng cao cua ABC.
Do AEHCI cung nam tren mot ng tron co AIC=1vAC la
ng knh.AEC=1v
( goc noi tiep chan na ng tron)Hay CE la ng cao cua
ABC.Chng minh tng t ta co BF la ng cao
5/Goi M la giao iemAH va EC.Ta C/m M la giao iem 3 ng
phan giac cua HFE.
EBHM nt MHE=MBE(cung chan cungEM) EHM=MHF
BEFC nt FBE=ECF (Cung chan cung EF)
HA la pg
HMFC ntFCM=FMH(cung chan cung MF)
28
1
BDBCD vuong C
2
1
BD
2
29
Bai 28:
Cho t giac ABCD noi tiep trong(O).Goi I la iem chnh
gia cung AB(Cung AB khong cha iem C;D).IC va ID cat AB
M;N.
1. C/m D;M;N;C cung nam tren mot ng tron.
2. C/m NA.NB=NI.NC
3. DI keo dai cat ng thang BC F;ng thang IC
cat ng thang AD E.C/m:EF//AB.
4. C/m :IA2=IM.ID.
E
F
I
M N
S IMB=
Ma cung IB=IAIMB=NCD
D
CIMB=NCD.
Ta lai co IMN+DMN=2v
NCD+DMN=2vMNCD
Hnh
28
noitiep.
IAB=ICB(cung chan cung BI)
2/Xet 2NBC va NAI co:
INA=BNC( )NAINCBpcm.
3/C/m EF//AB:
Do IDA=ICB(cung chan hai cung hai cung bang nhau IA=IB) hay
EDF=ECF
hai iem D va C cung lam vi hai au oan EFEDCF
noi tiep
EFD=ECD(cung chan cung ED),ma ECD=IMN(cmt)
EFD=FMN EF//AB.
4/C/m: IA2=IM.ID.
2 AIMDIA v: I chung;IAM=IDA(hai goc nt chan hai cung
bang nhau)
pcm.
30
Bai 29:
Cho hnh vuong ABCD,tren canh BC lay iem E.Dng tia Ax
vuong goc vi AE, Ax cat canh CD keo dai tai F.Ke trung tuyen
AI cua AEF,AI keo dai cat CD tai K.qua E dng ng thang song
song vi AB,cat AI tai G.
1.C/m AECF noi tiep.
2.C/m: AF2=KF.CF
3.C/m:EGFK la hnh thoi.
4.Cmr:khi E di ong tren BC th EK=BE+DK va chu vi CKE co
gia tr khong oi.
5.Goi giao iem cua EF vi AD la J.C/m:GJJK.
Giai:
J
G
E
Hnh
29
FA
FK
pcm.
FC
FA
1
GKGJK vuong J hay GJJK.
2
31
Bai 30:
Cho ABC.Goi H la trc tam cua tam giac.Dng hnh bnh
hanh BHCD. Goi I la giao iem cua HD va BC.
1. C/m:ABDC noi tiep trong ng tron tam O;neu cah
dng tam O.
2. So sanh BAH va OAC.
3. CH cat OD tai E.C/m AB.AE=AH.AC
4.Goi giao iem cua AI va OH la G.C/m G la trong tam
cua ABC.
A
1/c/m:ABDC noi tiep:
Goi cac ng cao
cua ABC la AN;BM;CN.
M
Q
Do
H G
B
AQH+HMA=2vAQHM
O
C
N
I
noi
tiepBAC+QHM=2v
D
Hnh
ma QHM=BHC( )
30
BHC=CDB(2
goc
oi
Va BHACCDAC hay ACD=1v,ma
A;D;C nam
tren
ng
cua
hnh
bnh
hanh)
tronAD la ng knh.Vay O la trung iem AD.
BAC+CDB=2VABDC
2/So sanh BAH va OAC:
tiep.
BAN=QCB(cung phu vi ABC) manoi
CH//BD(
do BHCD la hnh
Cach
xac
nhcung
tam
bnh hanh) QCB=CBD(so le);CBD=DAC(cung chan
O:do CD//BH(t/c hnh bnh
CD)BAH=OAC.
hanh)
3/c/m: AB.AE=AH.AC:
Xet hai tam giac ABH va ACE co
EAC=HCB(cmt);ACE=HBA(cung phu vi
BAC)ABHACEpcm
4/C/m G la trong tam cua ABC.ta phai cm G la giao iem
ba ng trung tuyen hay GJ=
1
AI.
3
Bai 31:
32
AMD=BMH( )
BMI=45oBIM vuong canMBI=45oMBH=MBI+IBH=90o hay
MBN=1vMN la ng knh cua (O).
5/C/m OH//DH.
Do MN la ng knh MAN=1v(goc nt chan na tron) ma CAN
=45o.
MAC=45o hay cung MC=90oMNC=45o.Goc tam MOC chan cung
MC=90oMOC=90oOCMN.
Do DBNH;HADN;AH va DB cat nhau MM la trc tam cua
DNH MNDHOC//DH.
33
Bai 32:
Cho hnh vuong ABCD.Goi N la mot iem bat ky tren CD
sao cho CN<ND;Ve ng tron tam O n knh BN.(O) cat
AC tai F;BF cat AD tai M;BN cat AC tai E.
1. C/m BFN vuong can.
2. C/m:MEBA noi tiep
3. Goi giao iem cua ME va NF la Q.MN cat (O)
P.C/m B;Q;P thang hang.
4. Chng to ME//PC va BP=BC.
5. C/m FPE la tam giac vuong
1/c/m:BFN vuong
can:
ANB=FCB(cung chan
F
cung FB).Ma FCB=45o
M
O
Q
(tnh chat hnh
P
vuong)
E
o
D
N
C
ANB=45
Ma NFB=1v(goc nt
Hnh
na ng
o
o
32
FME=45o va MAC=45
(tnh chat hnhchan
vuong)FME=MAC=45
.
tron)
MABE noi tiep.
BFN vuong can
3/C/m B;Q;P thang hang:
F
Do MABE ntMAB+NEB=2v;ma MAB=1v(t/c hnh
2/C/m MEBA Noi
vuong)MEB=1v hay MEBN.Theo cmt NFBMQ la trc tam
cua BMNBQMN(1)
Ta lai co BPN=1v(goc noi tiep chan na ng tron) hay
BPMN(2).
T (1)va(2)B;Q;P thang hang.
4/C/m MF//PC.
Do MFN=MEN=1vMFEN noi tiepFNM=FEM(cung chan cung
MF)
Ma FNP=FNM=FCD(cung chan cung PF cua (O)
FEM=FCPME//CP
C/m:BP=BC:Do ME//CP va MEBNCPBN.ng knh MN
vuong goc vi day CPBN la ng trung trc cua CP hay
BCP can BBC=BP.
5/C/m FPE vuong:
Do FPNB noi tiepFPB=FNB=45o(cmt)
De dang cm c QENP noi tiepQPE=QNE=45opcm.
A
34
Bai 33:
Tren ng tron tam O lan lt lay bon iem A;B;C;D
sao cho AB=DB.AB va CD cat nhau E.BC cat tiep tuyen tai
A cua ng tron(O) Q;DB cat AC tai K.
1. Cm: CB la phan giac cua goc ACE.
2. c/m:AQEC noi tiep.
3. C/m:KA.KC=KB.KD
4. C/m:QE//AD.
E
B
C
O
Hnh
33
Bai 34:
Cho (O) va tiep tuyen Ax.Tren Ax lay hai iem B va C sao
cho AB=BC.Ke cat tuyen BEF vi ng tron.CE va CF cat
(O) lan lt M va N.Dng hnh bnh hanh AECD.
1. C/m:D nam tren ng thang BF.
2. C/m ADCF noi tiep.
3. C/m: CF.CN=CE.CM
4. C/m:MN//AC.
5. Goi giao iem cua AF vi MN la I.Cmr:DF i qua trung
iem cua NI.
35
C
D
B
E
N
J
O
I
M
Hnh
34
1
Cung AE(goc
2
gia
tt va
mot
day) ma
hai iem F va C cung lam vi
2 au
oan
ADpcm
1
3/C/m: CF.CN=CE.CM. ta c/m CEFCNM.
EFA=s AE
2
4/C/m:MN//AC.
CAE=EFADFA=DCA
Do ADCF ntDAC=DFC(cung chan cung CD).Ma ADCE la hnh
bnh hanh DAC=ACE(so le),ta lai co CFD=NME(cung chan
cung EN)ACM=CMN AC//MN.
5/C/m:DF i qua trung iem NI:Goi giao iem cua NI vi FE la
J
Do NI//AC(v MN//AB)
JE
NJ
FB BCJI NJ
JF
JI AB BC
FB AB
Bai 35:
1/C/m:ACBD
la hnh
Cho (O;R) va ng knh
AB;CD vuong
gocvuong:
vi nhau.Goi M
V
O
la
trung
iem
cua
AB;CD
la mot iem tren cung nho CB.
nen ACBD la hnh bnh hanh.
1. C/m:ACBD la hnh vuong.
va iem
2. AM cat CD ;CB lanMa
ltAC=BD(ng
P va I.Goi knh)
J la giao
ACDB
(gt)hnh bnh hanh ACBD
cua DM va AB.C/m
IB.IC=IA.IM
laIJhnh
vuong.
3. Chng to IJ//PD va
la phan
giac cua goc CJM.
2/C/m:
IB.IC=IA.IM
4. Tnh dien tch AID theo R.
Xet 2 IAC va IBM co CIA=MIB(
)
IAC=IBM(cung chan cung CM)
IACIBMpcm.
3/C/m IJ//PD.
Do ACBD la hnh vuong
36
CBO=45o.
Va cung AC=CB=BD=DA.
AMD=DMB=45o
C
P
A
I
J
D
Hnh
35
ABCD
goc)SABCD=
1
2R.2R=2R2SIAD=R2.
2
Bai 37:
Cho ABC(A=1v).Ke AHBC.Goi O va O la tam ng
tron noi tiep cac tam giac AHB va AHC.ng thang O O
cat canh AB;AC ta M;N.
1. C/m: OHO la tam giac vuong.
2. C/m:HB.HO=HA.HO
3. C/m: HOOHBA.
4. C/m:Cac t giac BMHO;HONC noi tiep.
5. C/m AMN vuong can.
37
1/C/m:OHO vuong:
Do AHB=1v va O la tam
ng tron noi tiep
M
O
O
N
AHBO la giao iem ba
ng phan giac cua tam
B
H
C
giacAHO=OHB=45o.
Hnh
Tng t AHO=OHC=45o.
36
OHO=45o+45o=90o.
hay OHO vuong H.
2/C/m: HB.HO=HA.HO
Do ABC vuong A va
Phan giac cua hai goc trenOBH=OAH va OHB=OHA=45o.
AHBCABH=CAH(cung phu
HB
OH
(1) pcm.
HBOHAO
vi goc C) ma OB;OA lan
HA O ' H
lt la
3/c/m HOOHBA.
A
T (1)
HB
HO
HO' HO
Bai 37:
Cho na ng tron O,ng knh AB=2R,goi I la trung
iem AO.Qua I dng ng thang vuong goc vi AB,ng
nay cat na ng tron K.Tren IK lay iem C,AC cat
(O) tai M;MB cat ng thang IK tai D.Goi giao iem cua IK
vi tiep tuyen tai M la N.
1. C/m:AIMD noi tiep.
2. C?m CM.CA=CI.CD.
3. C/m ND=NC.
4. Cb cat AD tai E.C/m E nam tren ng tron (O) va
C la tam ng tron noi tiep EIM.
5. Gia s C la trung iem IK.Tnh CD theo R.
38
sNAM=
N
M
E
I
Hnh
1
s cung AM
2
1
s cung AM
2
37
Ma MBA=ACI(cung
phu vi goc CAI);CAI=KCM(
NAM=MAB
)NCM+NMC NMC can NNC=NM. Do NMD+NMC=1v
NCM+NDM=1v va NCM=NMC NDM=NMDNMD can
NND=NMNC=ND(pcm)
4/C/m C la tam ng tron noi tiep EMI.Ta phai c/m C la
giao iem 3 ng phan giac cua EMI (xem cau 3 bai
35)
5/Tnh CD theo R:
Do KI la trung trc cua AOAKO can KKA=KO ma
R 3
2
CI=KC=
KI
=
2
3R 2 R 2 R 7
4R 7
7
3R 3
.
4
MC=AM-AC=
9R 7
28
Bai 38:
Cho ABC.Goi P la mot iem nam trong tam giac sao cho
goc PBA=PAC.Goi H va K lan lt la chan cac ng
vuong goc ha t P xuong AB;AC.
1. C/m AHPK noi tiep.
39
2. C/m HB.KP=HP.KC.
3. Goi D;E;F lan lt la trung iem cua
PB;PC;BC.Cmr:HD=EF; DF=EK
4. C/m:ng trung trc cua HK i qua F.
A
Bai 39:
Cho hnh bnh hanh ABCD(A>90o).T C ke CE;Cf;CG lan lt
vuong goc vi AD;DB;AB.
1. C/m DEFC noi tiep.
2. C/m:CF2=EF.GF.
3. Goi O la giao iem AC va DB.Ke OICD.Cmr: OI i qua
trung iem cua AG.
4. Chng to EOFG noi tiep.
A
E
F
40
Hnh
39
Bai 40:
Cho hai ng tron (O) va (O) cat nhau A va B.Cac
ng thang AO cat (O) lan lt C va D;ng thang
AO cat (O) va (O) lan lt E va F.
1. C/m:C;B;F thang hang.
2. C/m CDEF noi tiep.
3. Chng to DA.FE=DC.EA
4. C/m A la tam ng tron noi tiep BDE.
5. Tm ieu kien e DE la tiep tuyen chung cua hai
ng tron (O);(O)
D
E
41
O
I
O
B
Hnh
40
Bai 41:
Cho (O;R).Mot cat tuyen xy cat (O) E va F.Tren xy
lay iem A nam ngoai oan EF,ve 2 tiep tuyen AB va AC
vi (O).Goi H la trung iem EF.
1. Chng to 5 iem:A;B;C;O;H cung nam tren mot
ng tron.
2. ng thang BC cat OA I va cat ng thang OH
K.C/m: OI.OA=OH.OK=R2.
3. Khi A di ong tren xy th I di ong tren ng nao?
4. C/m KE va KF la hai tiep tyuen cua (O)
42
1/ C/m:A;B;C;H;O
cung nam
tren mot
ng tron:
Ta co
ABO=ACO(tnh
F tiep
y
chat
tuyen).V H l;a
trung iem
day FE nen
OHFE (ng
knh i qua trung
iem 1 day)
hay knh AO.
B
O
E
A
C
Hnh
41
K
OHA=1v5 iem A;B;O;C;H cung nam tren ng tron
ng knh AO.
2/C/m: OI.OA=OH.OK=R2
Do ABO vuong B co BI la ng cao.Ap dung he thc
lng trong tam giac vuong ta co:OB2=OI.OA ;ma
OB=R.OI.OA=R2.(1)
Xet hai vuong OHA va OIK co IOH chung.AHOKIO
OA OH
OK
OI
OI.OA=OH.OK (2).
T (1) va (2)pcm.
4/C/m KE va KF la hai tt cua ung ton (O).
-Xet hai EKO va EHO.Do OH.OK=R2=OE2
OH
OE
OE OK
va EOH
chung
EOKHOE(cgc)OEK=OHE ma OHE=1vOEK=1v hay OEEK
tai iem E nam tren (O)EK la tt cua (O)
-c/m
Bai 42:
Cho ABC (AB<AC) co hai ng phan giac CM,BN cat
nhau D.Qua A ke AE va AF lan lt vuong goc vi BN va
CM.Cac ng thang AE va AF cat BC I;K.
43
N
F
Hnh
42
BD
AB
(1)
DN
AN
BD
BC
(2)
DN CN
BC
AB
pcm
CN
AN
3/c/M fe//bc:
Do BE la phan giac cua ABI va BEAIBE la ng trung
trc cua AI.Tng t CF la phan giac cua ACK va
CFAKCF la ng trung trc cua AK E la F lan lt la
trung iem cua AI va AK FE la ng trung bnh cua
AKIFE//KI hay EF//BC.
4/C/m ADIC nt:
Do AEDF ntDAE=DFE(cung chan cung DAI=DCIADIC
DE)
noi
Do FE//BCEFD=DCI(so le)
tiep
Bai 43:
44
Cho ABC(A=1v);AB=15;AC=20(cung n v o o
dai).Dng ng tron tam O ng knh AB va (O) ng
knh AC.Hai ng tron (O) va (O) cat nhau tai iem th hai
D.
1. Chng to D nam tren BC.
2. Goi M la iem chnh gia cung nho DC.AM cat DC E
va cat (O) N. C/m DE.AC=AE.MC
3. C/m AN=NE va O;N;O thang hang.
4. Goi I la trung iem MN.C/m goc OIO=90 o.
5. Tnh dien tch tam giac AMC.
1/Chng to:D
nam tren
ng thang
A
BC:Do
O
N
O ADB=1v;ADC=1v
(goc nt chan
na ng
I
tron)
B
D
E
C
ADB+ADC=2v
M
Hnh
D;B;C thang
43
2
-Tnh DB: Theo PiTaGo trong vuong ABC co: BC= AC
AB 2 15 2 20 2 25
hang.
.Ap dung he thc lng trong tam giac vuong ABC co:
AD.BC=AB.ACAD=20.15:25=12
2/C/m: DE.AC=AE.MC.Xet hai tam giac ADE va AMC.Co ADE=1v(cmt) va
AMC=1v (goc nt chan na ng tron).Do cung MC=DB(gt)DAE=MAC(2
DA
DE
AE
45
Bai 44:
P
J
I
O
D
M
Hnh
44
cung(AD+BC)=180o=90o.ACDB.
Do cung BC=90o BOC=90o BOC vuong can
cung
OBC=AD=R 2 Do cung
3/Do
o
AB=60ooAOB=60
AOB
DK
R 3 la tam
CD=120o DOC=120o.Ke OKCDDOK=60osin
60
=
DK=
.
giac euAB=R.
OD
2
CD=2DK=R
2
R 2
R 6
=
Tng t IC=
;
2
2
2
R 2 R 6 (1 3) R 2
2
2
2
4/PN cat CD tai E;MQ cat AB tai I;PM cat AB tai J.
AC = DB=IA+IC =
JN
PN
ME
PE
AN
PN
Do AN//DE
DE
PE
AN
JN
DE
ME
NI
NQ
Do NI//ME
ME
QE
NB
NQ
NB//ME
DE
QE
NI
NB
ME DE
Do JN//ME
V NB=NA
JN
NI
ME ME
46
Bai45:
Cho eu ABC co canh bang a.Goi D la giao iem hai ng
phan giac goc A va goc B cua tam giacBC.T D dng tia Dx
vuong goc vi DB.Tren Dx lay iem E sao cho ED=DB(D va E
nam hai pha cua ng thang AB).T E ke EFBC. Goi O la
trung iem EB.
1. C/m AEBC va EDFB noi tiep,xac nh tam va ban knh
cua cac ng tron ngoai tiep cac t giac tren theo a.
2. Keo dai FE ve pha F,cat (D) tai M.EC cat (O) N.C/m EBMC
la thang can.Tnh dien tch.
3. c/m EC la phan giac cua goc DAC.
4. C/m FD la ng trung trc cua MB.
5. Chng to A;D;N thang hang.
6. Tnh dien tch phan mat trang c tao bi cung nho EB
cua hai ng tron.
a 3
o
180
2 sin 60 o
ngoai tiep a giac eu ta co: DB=
2 Sin
3
n
co:EB2=2ED2=2.(
EB=
a 6
3
OE=
)2.
47
1
1
BC.EM (BC=EM=a)SEBMC= a2.
2
2
S(O)=.OE =.(
2
a 6
6
1
a 2
= 6 S 2
BD 2 .90 o
S quat EBD=
= 4
o
360
SEBD=
a 2
12
1
a
DB2=
2
6
a 6
6
a 2
(O)= 12
a 2 ( 2)
a 2 a 2
=
12
6
12
a 2 a 2 ( 2)
a2
= 12 = 6 .
12
Bai 46:
Cho na ng tron (O) ng knh BC.Goi a la mot iem bat
ky tren na ng tron;BA keo dai cat tiep tuyen Cy F.Goi
48
D la iem chnh gia cung AC;DB keo dai cat tiep tuyen Cy tai
E.
1. C/m BD la phan giac cua goc ABC va OD//AB.
2. C/m ADEF noi tiep.
3. Goi I la giao iem BD va AC.Chng to CI=CE va
IA.IC=ID.IB.
4. C/m goc AFD=AED
F C/mBD la phan
1/*
giac cua goc
A
ABC:Do cung
FAD=DC(gt)ABD=
D
E
ADBC(hai goc nt
I
chan hai cung
bang nhau)BD la
B
O
C giac cua
phan
goc ABC.
Hnh
*Do cung AD=DC
47
goc AOD=DOC(2
Hay OD la phan giac cua can AOCODAC.
OD//BA
cung bang
nhau th
V BAC la goc nt chan na ng tron
BAAC
hai goc tam
2/C/m ADEF noi tiep:
bang nhau).
Do ADB=ACB(cung chan cung AB)ADB=AFE
Do ACB=BFC(cung phu vi goc ABC)
Ma ADB+ADE=2vAFE+ADE=2vADEF noi tiep.
3/C/m: *CI=CE:
Ta co:s DCA=
1
1
s cung AD(goc nt chan cung AD) S ECD=
2
2
Bai47:
Cho na tron (O);ng knh AD.Tren na ng tron
lay hai iem B va C sao cho cung AB<AC.AC cat BD E.Ke
EFAD tai F.
1. C/m:ABEF nt.
2. Chng to DE.DB=DF.DA.
3. C/m:I la tam ng tron noi tiep CJD.
4. Goi I la giao iem BD vi CF.C/m BI2=BF.BC-IF.IC
49
1
EDCac tam giac FEM;MFD can
2
BF
BM
BF.BC=BM.BI
BI
BC
IB
IC
IC.IF=IM.IB
FI
IM
Lay tr ve theo ve
BF.BC-IF.IC=BM.IB-IM.IB=IB.(BM-IM)=BI.BI=BI2.
Bai 48:
Cho (O) ng knh AB;P la mot iem di ong tren cung
AB sao cho PA<PB. Dng hnh vuong APQR vao pha trong
ng tron.Tia PR cat (O) tai C.
1. C/m ACB vuong can.
2. Ve phan giac AI cua goc PAB(I nam tren(O);AI cat
PC tai J.C/m 4 iem J;A;Q;B cung nam tren mot ng
1/ C/mABC vuong can:
tron.
3. Chng to: CI.QJ=CJ.QP.Ta co ACB=1v(goc nt
4. RR
chan na t) Va
APB=1v ;Do APQR la
I
hvuong co PC la ng
P
cheo PC la pg cua
goc APB cung AC=CB
J
Q
day AC=CB ABC
B
vuong can.
O
2/C/m JANQ noi tiep:
V APJ=JPQ=45o.(t/c hv);PJ
chung;AP=PQPAJ=QPJ
50
goc PAJ=PQJ ma
JAB=PAJ va PQJ+JQB=2v
R
C
Hnh
48
3/C/m: CI.QJ=CJ.QP.
Ta can chng minh CIJQPJ v AIC=APC(cung chan cung
AC) va APC=JPQ=45oJIC=QPJ
Hn na PCI=IAP( cung chan cung PI);IAP=PQJ(cmt) PQJ=ICJ
4/
Bai 49:
Cho na (O) ng knh AB=2R.Tren na ng tron lay
iem M sao cho cung AM<MB.Tiep tuyen vi na ng
tron tai M cat tt Ax va By lan lt D va C.
1. Chng to ADMO noi tiep.
2. Chng to AD.BC=R2.
3. ng thang DC cat ng thang AB tai N;MO cat
Ax F;MB cat Ax E. Chng minh:AMFN la hnh
thang can.
4. Xac nh v tr cua M tren na ng tron e
DE=EF
F
Hnh
49
E
M
D
N
B
1/C/m ADMO nt:S dung tong hai goc oi.
2/C/m: AD.BC=R2.
51
Bai 50:
Cho hnh vuong ABCD,E la mot iem thuoc canh BC.Qua B
ke ng thang vuong goc vi DE ,ng nay cat cac
ng thang DE va DC theo th t H va K.
Chng
minh:BHCD nt.
1. Tnh goc CHK.
2. C/m KC.KD=KH.KB.
3. Khi E di ong tren BC th H di ong tren ng nao?
E
H
Hnh
50
52
53