5 un vnh

Thng thng c hai phng php un vnh: un vnh

cc l bng cch ko kim loi thnh vnh xung quanh ming
l c t thng t trc v un vnh theo chu vi ngoi
bng cch ko v nn kim loi theo bin ca phi. Hnh
H.IV.27 gii thiu mt s chi tit c vnh un.
Khi un vnh cc l thng km theo s gim chiu dy
vt liu. khu vc chu un vt liu s c chiu dy nh
nht. Vi cc l trn c th tch chiu dy nh nht S 1 theo
cng thc:
S1 = S

d
D

y:

S chiu dy phi trc khi un vnh (mm)

d v D ng knh l t trc khi un vnh
v ng knh trung bnh ca vnh un.

H.IV.27 - Mt s chi tit c vnh un

Cht lng sn phm un vnh ph thuc nhiu vo mc
bin dng v sch vt ct ca cc mp chu bin
dng. L to ra trc khi un vnh c th bng cch t,
khoan, phay ... Cc l t thng c cc vt nt t vi v b
bin cng nn mc bin dng cho php khi un vnh
nh hn so vi khi un vnh i vi cc l khoan hay phay.

Mc bin dng khi un vnh cc l trn c xc

nh bng t s ng knh l trong phi v ng knh
vnh un; t s s ny c gi l h s un vnh.
Kuv =
y:
(H.IV.28a)

d
D

d - ng knh l t trc khi un vnh (mm);

D - ng knh vnh un (tnh theo ng

trung bnh), (mm).
H s un vnh ph thuc vo trng thi mp l, c
tnh vt liu, hnh dng chy un ... khng xy ra s nt
mp vng l t khi un vnh th h s un vnh nn
chn nh sau: Kuv = 0,72 (khi vt liu un l thp dp c
dn di 25 30%); Kuv = 0,78 (khi vt liu un vnh l thp
dp c dn di 20 25%); Kuv = 0,68 (khi un vt liu
ng thau) v Kuv = 0,70 (khi un vnh chi tit bng nhm).
Vi cc chi tit ch cn un mt ln th chiu cao
vnh un gii hn c tnh theo cng thc:
hmax = D.

1 K uv
0, 43.R (mm)
2

H.IV.28 - Un vnh
Vi cc chi tit c chiu cao ln khng th un c mt
ln th qu trnh un vnh cn tin hnh qua mt s

nguyn cng (H.IV.28b). Cc kch thc hmax v d c xc nh

nh sau:
hmax = D.
y

1 K uv
0,57.R (mm)
2

h chiu cao un y tr (H.IV.28c).

Khi un vnh cc l khng trn cc h s un vnh

gim i mt t, rt nh khng ng k nn c th ly ging
nh i vi cc l trn.
6 tp ming
Tp ming l nguyn cng lm nh ming chi tit rng
c dp vut trc. Ming tp ca chi tit c th l hnh
cn, hnh tr, hnh bn cu hoc nhng mt cong phc
tp.
Khi tp ming t chi tit vo khun di (khun nh
v chi tit) 1, sau dng my p tc
dng lc p ln khun trn c hnh dng
lng khun ging nh hnh dng ming cn
tp ca sn phm thc hin qu trnh
tp ming (H.IV.29). khng to thnh
ln xp ming tp th t l gia ng
knh phi (chi tit c dp vut) D v
ng knh chi tit (ming tp) d phi
nm trong mt gii hn cho php.
H.IV.29 - Tp
ming
d
Kt =
= 1,2 1,3
D

Khi cn tp ming c ng knh nh hn so vi ng

knh phi th phi qua mt s ln tp. S ln tp ming n
c tnh theo cng thc:
n=

lg d lg( mD)
lg mtb

 y m

d
D

mtb h s tp ming trung bnh, mtb =

d
d1 d 2 d3

... n
D d1 d 2
d n 1

Trong
dn v dn-1 - ng knh ca thnh phm ln gia cng
th n v ng knh ca bn thnh phm sau ln gia cng
th (n - 1); h s mtb ph thuc vo c tnh vt liu, t s
gia ng knh v chiu dy thnh, kt cu v trng thi
b mt khun ... khi tnh ton c th chn h s m tb nh
sau:
Vt liu dng
tp ming
ng thau 62,
68
Thp mm

H s mtb khi chiu dy S (mm)

< 0,5
0,5 1
>1
0,85
0,80
0,70
0,80
0,75 0,70 -

7 dn phng
Khi thc hin dn phng phn di
ca phi dp c ng knh c tng
ln ln hn phi ban u (H.IV.30), cn
ming vn gi nguyn v khng lm
thay i chiu dy chi tit.
Chi tit c dp vut c t
vo khun hai na, lng khun c
H.IV.30 - Gin phng
hnh dng nh hnh dng sn phm
cn ch to. Pha trong chi tit dp vut (phi) l khi cao
su (cng c th l bi thp, cht lng hay kh p). Khi tc
dng mt lc chiu trc th m cao su (bi thp, cht lng
hay kh p) s p y thnh chi tit st vo thnh khun
to nn sn phm.

V p lc tc dng ln thnh chi tit khng t ngt

nn qu trnh thc hin rt m.
8 - in ni
In ni hay dp du l to nn trn b mt sn phm
nhng v tr li lm c hnh dng v kch thc theo yu
cu. In ni l nguyn cng dp ngui c dng rng ri
ch to cc loi qun hiu, huy chng, hun chng, huy
hiu, nhn hiu gn tn cc my mc v sn phm ...
c im qu trnh in ni l s thay i kim loi
khng ng k. Khi in ni vi mc li lm ca vt dp
khng ln lm c th dng chy dp pha trn c hnh
dng b mt nh hnh dng nhng vt ni cn in. Nu mc
li lm ca cc vt dp ln, hnh in ni cn phi r nt
th ngoi chy dp du t pha trn cn phi t
khun dp du pha di na. Cng c th ch to khun di
c hnh in yu cu, sau t sn phm ln v dng chy
cao su p lm cho kim loi bin dng v p vo thnh
lng khun, hoc thay th cao su bng cht lng, vt xp,
kh p, qu trnh n ...
Khi mc bin dng cng ln, bn ca vt liu
cng cao, chnh xc in ni yu cu cng cao th lc dp
cng phi ln. Lc dp ni c th c tnh theo cng thc:
P = q.F
y
P - lc dp khi in ni;
q - p lc n v khi dp ph thuc vo loi vt
liu v chiu cao li lm ca cc vt in (N/mm 2), khi tnh
ton c th dng cc s liu sau:
+ i vi vng v ng q = 1200 1500 (N/mm2);
+ i vi ng thau: - Nu dp g ni q = 200
500 (N/mm2);

- Nu dp hnh v q = 800 900

(N/mm );
2

- Nu dp ch q = 2500 3000

(N/mm );
2

+ i vi thp khng g q = 2500 3000 (N/mm2);

F - din tch phn phi liu cn dp ni (mm2).
9 - dp ng gn sng

Dp ng gn sng l
nguyn cng to nn nhng ch
li, lm su cc b nh vic ko
di v dch chuyn mt b phn
kim loi.
Khi dp ng gn sng qu
trnh xy ra ch yu l do ko
v s bin mng vt liu. cho
vt liu khng b t do bin
H.IV.31 - Dp ng gn
dng cc b gy ra, tr s bin
sng
dng di tng i khu vc
bin dng ln nht phi tho mn biu thc sau:
l1 l
.100 0,75
l

y
l1 - chiu di vt liu theo tit din chn
sau khi to hnh, mm;
l - chiu di cng ca phn vt liu trc khi to
hnh, mm;
- dn di tng i cho php, %.

Gn ni phi cch cnh tm vt liu (3,5 5)S; nu

khng m bo iu kin ny th sau khi dp mp vt
liu s b co vo trong v phi thm nguyn cng sa ph.

Cc gn ni dp trn sn phm ch yu tng

cng vng cho chi tit khi lm vic. Lc dp c tnh nh
sau:
P = L.S. b .K
y

L - chiu di gn cng vng, mm.

S - chiu dy vt liu dp, mm.
b - gii hn bn ca vt liu, N/mm.
K - h s ph thuc vo chiu rng v chiu
su ca gn cng vng (k = 0,7 1).
10 - cun mp
Cun mp cc chi tit c dp
hay p thng c thc hin trn cc my
p, my gp mp ... chi tit c cun
mp c cng vng cao v an ton
khi s dng. Cun mp l nguyn cng
dp ngui c dng rng ri nht trong
sn xut cc loi bt, a, ca cc,
chu ...
Ngi ta thng tnh ton cc phi - H.IV.32 - Trnh t cun
c cun mp theo ng knh trung
mp
bnh theo gi thit l kim loi ch chu
un. Trnh t cun mp gii thiu trn hnh H.IV.32.
m bo cht lng cun mp cn phi chun b
cn thn b mt ca chy cun mp. Chiu dy ln nht
ca vt liu khi cun mp trong khun l 1,6 mm (i vi
thp) l 2 mm (i vi nhm). H.IV.33 l s cun mp
trn my gp mp.
11 - mit
Mit (cn gi l tin p) dng ch to vt trn xoay.
Khi mit phi c kp cht vo mt u ca khun (Hnh
H.IV.34). Khun c gi cht trong mm cp ca my tin

p v c quay cng mm cp ny. Tc dng lc vo cn

p p dn phi liu ln khun p. Kt thc qu trnh
bin dng phi liu s c hnh dng ca sn phm cn ch
to.
Khi gia cng ln cui thng dng cn p c gn con ln
u p mit ln phi m bo cho b mt sn
phm c bng cao. Tin p c th ch to c cc sn
phm hnh dng phc tp c chiu dy ti 25 mm (thp
mm) hoc ti 15 18 mm (thp khng g).

H.IV.33 - Cun mp trn

my gp mp

H.IV.34 - S mit
phi