10 Mat KA 3 BLM - Kopija

KNC DERECEDEN DENKLEMLER
ETSZLKLER ve FONKSYONLAR
NTE
2. NTE
2. NTE
2. NTE
kinci Dereceden Denklemler

1. Kazanm
kinci dereceden bir bilinmeyenli denklemlerin kklerini ve zm kmesini belirler.
2. Kazanm
kinci dereceden bir bilinmeyenli denklemlerin kklerini veren banty gsterir ve kklerin varln
diskriminantn iaretine gre belirler.
3. Kazanm
kinci dereceden bir denklemin kkleri ile kat saylar arasndaki bantlar gsterir.
4. Kazanm
Kkleri verilen ikinci dereceden bir bilinmeyenli denklemi kurar.
5. Kazanm
kinci dereceden bir bilinmeyenli denkleme dntrlebilen denklemlerin zm kmesini bulur.
6. Kazanm
kinci dereceden iki bilinmeyenli denklem sistemlerini aklar ve ikinci dereceden bir bilinmeyenli denkleme dntrlebilen ikinci dereceden iki bilinmeyenli denklem sistemlerinin zm kmesini bulur.
Eitsizlikler
1. Kazanm
f(x) = ax + b ile verilen fonksiyonun alaca deerlerin iaretini inceler ve tabloda gsterir, birinci dereceden bir bilinmeyenli eitsizliklerin zm kmesini bulur.
2. Kazanm
f(x) = ax2 + bx + c eklinde verilen fonksiyonun alaca deerlerin iaretini inceler ve tabloda gsterir,
ikinci dereceden bir bilinmeyenli eitsizliklerin zm kmesini bulur.
3. Kazanm
Birinci veya ikinci dereceden polinomlarn arpm veya blm biiminde verilen eitsizliklerin zm
kmesini bulur.
4. Kazanm
Birinci veya ikinci dereceden eitsizlik sistemlerinin zm kmesini bulur.
5. Kazanm
kinci dereceden bir bilinmeyenli bir denklemi zmeden kklerinin varln ve iaretini belirler.
kinci Dereceden Fonksiyonlar
1. Kazanm
f(x) = ax2 + bx + c eklinde verilen fonksiyonlarn en kk ya da en byk deerini hesaplar.
2. Kazanm
kinci dereceden bir fonksiyonun grafiinin tepe noktasn, eksenleri kestii noktalar ve simetri eksenini
bulur, fonksiyonun deiim tablosunu dzenler ve grafiini izer.
3. Kazanm
Grafii zerinde tepe noktas ile herhangi bir noktas ya da herhangi noktas verilen ikinci dereceden
fonksiyonu bulur.
4. Kazanm
ki bilinmeyenli eitsizliin ve eitsizlik sisteminin zm kmesini grafik zerinde gsterir.
2. NT
KNC DERECEDEN DENKLEMLER
KNC DERECEDEN BR BLNMEYENL DENKLEMLER

a, b, c D R ve a 0 olmak zere ax2 + bx + c = 0 biimindeki ak nermelere ikinci dereceden bir bilinmeyenli denklem denir.
Bu ak nermeyi dorulayan (eer varsa) x reel saylarna denklemin kkleri ve kklerin oluturduu kmeye
de denklemin zm kmesi denir. Denklemin kk yoksa, zm kmesi dir. a, b, c reel saylarna ise
denklemin kat saylar denir.
Buna gre aadaki tabloda verilen denklem ve kat saylarn inceleyiniz.
'()*+*,(*+*)*-*.
'
/()*+*)(*-*.
/1
,()*-*.
'(*/*()*-*.
/1
'
() (
/ +*1*-*.
,
)
1
,
1
)
v)()*/*v,*-*.
v)
/ v,
KNC DERECEDEN BR BLNMEYENL

DENKLEMN ZM
arpanlarna Ayrarak Denklem zme
f(x).g(x) = 0 f(x) = 0 g(x) = 0 dr.
RNEK 2
x2 3x + 2 = 0
ESEN YAYINLARI
!"#$%"&
denkleminin zm kmesini bulunuz.

zm
RNEK 1
(m + n 2)xn+3 + 3x 1 = 0
denkleminin ikinci dereceden bir bilinmeyenli bir
denklem olmas iin m ka olamaz?
zm
RNEK 3
x2 4x = 0
zm
127
kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

zm
RNEK 4
2x2 18 = 0
denkleminin zm kmesi nedir?
zm
RNEK 8
2x2 + 3x 5 = 0
RNEK 5
x2 + 3 = 0
zm
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 6
4x2 + 1 = 4x
Diskriminant ( 6 y) Bularak Denklem zme
zm
kinci dereceden bir bilinmeyenli bir denklem

ax2 + bx + c = 0 olsun.
6 = b2 4ac olmak zere, denklemin kkleri
x1 =
b + T
2a
veya
x2 =
b T
dr.
2a
6 < 0 ise denklemin reel kk yoktur.

zm kmesi, dir.
6 = 0 ise denklemin eit (akk) iki kk
vardr. Bu durumda denklem bir tam karedir.
zm kmesi bir elemanldr.
RNEK 7
2
m D R olmak zere, x mx 2m = 0 denkleminin

zm kmesi nedir?
128
6 > 0 ise denklemin farkl iki reel kk vardr.

zm kmesi iki elemanldr.

RNEK 9
RNEK 12
x2 + 2x + 3 = 0
2x2 + x 1 = 0
zm
zm
RNEK 10
x2 6x + 9 = 0
RNEK 13
zm
ESEN YAYINLARI
x2 + 2x + k 1 = 0
RNEK 11
x2 2x 1 = 0
zm
denkleminin eit iki reel kknn olmas iin k ka

olmaldr?
zm
RNEK 14
2x2 x + m 1 = 0
denkleminin farkl iki reel kknn olmas iin m ne
olmaldr?
zm
129

KNC DERECEYE DNTRLEBLEN
RNEK 15
DENKLEMLER
x2 (m 1)x 3m = 0
denkleminin kklerinden biri 2
Polinomlarn arpm veya Blm
ise dier kk
Biiminde Verilen Denklemler
nedir?
P(x).Q(x) = 0 P(x) = 0 Q(x) = 0
zm
P (x)
= 0 P(x) = 0 Q(x) 0
Q (x)
RNEK 17
x3 + 2x2 3x = 0
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 16
x2 kx + 3 = 0 ve x2 3x + k = 0
denklemlerinin birer kkleri ortak ise k katr?
RNEK 18
zm
x 2 5x + 6
=0
x 2 4
zm
130

Deiken Deitirilerek zlebilen
RNEK 19
Denklemler
1
1
4
+
=
x 1 x + 1 3
kinci dereceden daha byk dereceli olan baz denk-
lemlerin zm kmesini bulmak iin yardmc deiken kullanlarak, ikinci dereceye dntrp zeriz.
zm
RNEK 21
x4 5x2 + 4 = 0
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 20
3x
4x 2
= 2
x + 1 x + 2x + 1
RNEK 22
x 5 4 x + 6 = 0
zm
zm
131

RNEK 23
(x2 x)2 8(x2 x) + 12 = 0

zm
Kkl Denklemler
Kk iinde bilinmeyen bulunan denklemlere kkl
denklemler denir. Bu tr denklemler,
n
f (x) = g (x) biimine getirilir ve eitliin her iki ya-
nnn n. kuvveti alnarak kkten kurtarlr. Elde edilen

yeni denklem zlerek kkler bulunur. Fakat, kkn
derecesi ift ise bulunan kklerin verilen ilk denklemi
salayp salamad kontrol edilir. Salamayan kk-
RNEK 24
x
9 10.3 + 9 = 0
zm
ESEN YAYINLARI
ler zm kmesine alnmaz.
RNEK 26
3x + 1 = x + 1
zm
RNEK 25
2x + 2x 2 = 0
zm
132

RNEK 27
3
x + 16
x =3 4
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 29
x 1 + x + 3 = 2x + 2
zm
RNEK 28
x + 2 = 20 2x
zm
133

zm
RNEK 30
x 2 x + 2 = x 2 x
zm
RNEK 32
|x + 1|2 2|x + 1| + 1 = 0
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 33
x 2 4x + 4 x 2 2x = 0
Mutlak Deerli Denklemler
x D R iin |x| 0 ve
f (x) = *
f (x)
f (x) 0 ise
f (x) ,
f (x) < 0 ise
RNEK 31
x.|x 1| 6 = 0
134
zm
ALITIRMALAR 1
1.
!"#$%"&
)
40( *+*2(*+*3*-*.5
x2 2x + m 1 = 0
3.
Aada verilen tablodaki boluklar doldurunuz.
denkleminin eit iki gerel kk varsa m ka0
tr?
,()*/*'(*/*1*-*.
'()*+*)(*/*,*-*.
()*/*'(*-*.
()*+*6*-*.
2x2 x + m + 1 = 0
4.
()*/*v)(*+*(*/*)*-*.
denkleminin farkl iki gerel kk varsa m hangi

aralkta deer alr?
Aadaki denklemlerin zm kmelerini bulunuz.

a. x2 5x = 0
5.
b. 2x2 8 = 0
c. 2x2 + 2 = 0
Aadaki denklemlerin zm kmelerini bulunuz.
ESEN YAYINLARI
2.
a. x4 3x2 + 2 = 0
b. (x2 x)2 8(x2 x) + 12 = 0

d. x2 3x + 2 = 0
e. x2 6x + 9 = 0
f.
c. vx 4. 4 x + 3 = 0
x2 2x + 4 = 0
d.
2x + 1 + 1 x = 0
g. 2x2 + 5x 3 = 0
h. 12x2 17x + 6 = 0
e.
2x +
8
=6
2x
135

x
3x 3
+
4 = 0
x 1
x
f.
2x + 5
g.
1
x = x 1
m.
1
x
x
x2 +
x+2 = 1
n.
x
x
2 x 3
+
+ =0
x + 2 x 1 1 x 2
2x + 1 + x + 1 = 3
h.
x|x| 4 = 0
j.
x2 + |x| 6 = 0
k.
x
x
8
+
=
x 1 x + 1 3
l.
x + 2 x 1 2 x 3 x
+
=4
x 1 x 2 1 x 2 x
136
ESEN YAYINLARI
o. x
3
3
= 3+
x 2
2 x
p. x3 x2 x + 1 = 0
r.
6.
|x2 4x| |x 4| = 0
2x2 mx + 4m 1 = 0
denkleminin bir kk 2 ise m katr?

KKLER LE KAT SAYILAR ARASINDAK BAINTILAR
ax2 + bx + c = 0 denkleminde 6 = b2 4ac > 0 olmak zere,
x1 =
b + T
2a
ve x 2 =
b T
2a
olduunu biliyoruz. imdi de bu kkler ile a, b, c kat saylar arasnda baz bantlar kuralm.
x 1 + x 2 =
x 1 .x 2 =
b
;
a
c
;
a
x1 + x2 =
b 2 (b 2 4ac) 4ac c
b + T b T ( b) 2 ( T ) 2
=
=
=
=
olur.
2
2a
2a
4a
4a 2
4a 2 a
x 1 .x 2 =
x2 + x1
1
1
b
olur.
+
=
= a =
x1 x2
x 1 .x 2
c
c
a
1
1
b
;
+
=
x1 x2
c
x 1 x 2 =
x 21 + x 22 =
b 2 2ac
;
a2
x 31 + x 32 =
3abc b 3
;
a3
T
;
a
b + T b T 2b
b
olur.
+
=
=
2a
2a
2a
a
x 1 x 2 =
b + T b T
2 T
T
olur.
=
=
2a
2a
2a
a
x 21 + x 22 = ^ x 1 + x 2h2 2x 1 .x 2 = c
b 2
c b 2 2ac
olur.
m 2 =
a
a
a2
x 31 + x 32 = (x 1 + x 2) 3 3x 1 .x 2 ^ x 1 + x 2h = c
=
b 3
c
b
m 3 c m
a
a
a
b 3 3bc b 3 + 3abc
+ 2 =
olur.
a3
a
a3
RNEK 34
Aadaki tabloyu inceleyiniz.
!"#$%"&
(1*+*()
(1*8*()
1
1
+
(1 ()
9(1*/*()9
0()*+*2(*+*3*-*.
2
0
3
0
2
3
6
909
)()*/*(*/*1*-*.
1
)
1
)
/1
,
)
,()*/*)(*/*)*-*.
)
,
)
,
/1
) C
,
()*/*'(*+*1*-*.
'
'
)v,
/()*/*(*+*'*-*.
/1
/*'
1
'
c1C
137

zm
RNEK 35
2x2 4x 1 = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 olmak zere,
x1 + x2 , x1.x2 ,
1
1
, |x1 x2| ,
+
x1 x2
x12 + x22 ve x13 + x23 deerlerini bulunuz.

zm
RNEK 38
x2 + mx 27 = 0
x1 = x22 ise m katr?
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 36
x2 + 4x 1 = 0
x1.x22 + x12.x2 ifadesinin eiti katr?
zm
RNEK 39
x2 4mx + 1 = 0
denkleminin kklerinin geometrik ortalamas aritmetik
ortalamasna eit ise m katr?
zm
RNEK 37
x2 + 6x + k 1 = 0
x1 x2 = 2 ise k katr?
138

RNEK 40
RNEK 42
x2 2(m + 1)x + m 1 = 0
x2 + 2x 4 = 0
denkleminin kklerinin birer eksiinin arpm 2 ise
denkleminin kkleri x1 ve x2 ise
kklerinin birer fazlasnn toplam katr?
katr?
1
1
+
x 1 1 x 2 1
zm
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 43
x2 6x + m = 0 denkleminin kkleri
x2 2x m + 1 = 0 denkleminin kklerinin 2 er kat
ise m katr?
zm
RNEK 41
(m 1)x2 + 2mx + 4 = 0
denkleminin simetrik iki kk varsa m katr?
zm
139

RNEK 44
RNEK 45
x2 + 2mx + m 2 = 0
denkleminin kkleri arasnda
x2 mx + n = 0 denkleminin bir kk 2 ,
x2 + px + r = 0 denkleminin bir kk 3 tr.
m ye bal olmayan
bir bant bulunuz.
Bu iki denklemin dier kkleri ortak ise m + p
zm
katr?
ESEN YAYINLARI
zm
KKLER VERLEN KNC DERECEDEN DENKLEMN YAZILMASI

Kkleri x1 ve x2 olan ikinci dereceden denklem
(x x1).(x x2) = 0
biiminde yazlabilir. arpma ilemini yaparsak,
4( < ( 1584( < ( ) 5 = .
x2 x2x x1x + x1.x2 = 0 x2 (x1 + x2).x + x1.x2 = 0 olur.
Bu eitlikte x1 + x2 = T ve x1.x2 = yazlrsa x2 Tx + = 0 bulunur.
Aadaki tabloda kkler toplam ve kkler arpm verilen denklemler yazlmtr. nceleyiniz.
Kkler Toplam (x1 + x2)
Kkler arpm (x1.x2)
Denklem
x2 2x 3 = 0
x2 + x + 4 = 0
x2 2 = 0
140

RNEK 46
Aada zm kmeleri verilen ikinci dereceden
Rasyonel kat sayl ikinci dereceden bir bilinme-
denklemleri yaznz.
yenli denklemin
bir kk a + vb ise dieri a vb dir.
a) { 3, 1 }
5
b) ' 1
2
c) { 1 + v2, 1 v2 }
RNEK 47
Kklerinden biri 2 + v5 olan rasyonel kat sayl ikinci
zm
dereceden denklemi yaznz.
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 48
Kklerinden biri
1
2 1
olan rasyonel kat sayl
ikinci dereceden denklemi yaznz.

zm
141

KNC DERECEDEN K BLNMEYENL
RNEK 49
DENKLEMLER
x2 + 2x 2 = 0
a, b, c, d, e, f D R ve a, b, c saylarndan en az ikisi
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir. Kkleri 2x1 + 1 ve
sfrdan farkl olmak zere,
2x2 + 1 olan ikinci dereceden denklemi yaznz.
ax2 + by2 + cxy + dx + ey + f = 0
zm
biimindeki denklemlere ikinci dereceden iki bilinmeyenli denklem denir. Bu denklemi salayan
(x, y)
reel say ikililerinin kmesine de denklemin zm

kmesi denir.
RNEK 50
2x2 + y2 = 19
x2 y2 = 8
denklem sisteminin zm kmesini bulunuz.
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 51
A = x2 + 4y2 + 2x 12y + 5
ifadesinin en kk deeri katr?
142

zm
RNEK 53
x2 y2 + x + y = 12
x y = 2
zm
RNEK 52
x2 y2 = 3
x.y = 2
ESEN YAYINLARI
zm
ETKNLK
!
(+)
)(+'
(+,
ekildeki ABCD dikdrtgeninde |AB| = (2x + 4) br

ve |AD| = x br, FKE dik geninde,
|EF| = (x + 2) br ve |FK| = (x + 3) br dir.
Dikdrtgenin alan, genin alanna eit olduuna
gre |EK| ka br dir?
zm
143
ETKNLK
nc Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemler
a, b, c, d D R ve a 0 olmak zere, ax3 + bx2 + cx + d = 0 denkleminin kkleri x1, x2, x3 olsun.
x1 + x2 + x3 =
b
a
x1.x2.x3 =
d
a
RNEK 54
3
x1.x2 + x1.x3 + x2.x3 =
c
a
RNEK 56
2
x3 + (3m 1)x2 + 2x 8 = 0
x 4x + x + m = 0
denkleminin kklerinden biri dier ikisinin geometrik
varsa, x1.x2 katr?
ortas ise m katr?
zm
zm
ESEN YAYINLARI
denkleminin kkleri arasnda x1 + x2 = x3 bants
RNEK 55
x3 + mx + 2m + 4 = 0
denkleminin bir kk 2 ise dier iki kkn toplamn
ve arpmn bulunuz.
zm
RNEK 57
x3 + mx2 + x + 4 m = 0
denkleminin kklerinin arpmaya gre tersleri topla1
ise m katr?
m
2
zm
144

RNEK 58
RNEK 60
x2 + x + n + 1 = 0 ve x3 + 2x2 + mx 2 = 0
x3 + 3x2 + 4x + 1 = 0
denklemlerinin ikier kkleri ortak ise m + n katr?
denkleminin kklerinin kareleri toplam katr?
zm
zm
RNEK 61
ESEN YAYINLARI
x3 7x + 6 = 0
denkleminin bir kk x = 1 ise dier iki kkn
bulunuz.
zm
RNEK 59
x3 mx 16 = 0
denkleminin iki kk eit ise m katr?
zm
145
ALITIRMALAR 2
1.
Aadaki tabloyu uygun deerlerle doldurunuz.

!"#$%"&
(1*+*()
1
1
+
(1 ( )
(1*8*()
(1*+*()
9(1*/*()9
)()*/*(*/*'*-*.
()*/*6(*+*)*-*.
/()*+*)(*+*,*-*.
,()*/*)(*/*1*-*.
()*/*(*-*.
)()*/*'*-*.
2x2 3x 1 = 0
2.
x2 (m + 10)x + 8 = 0
6.
denkleminin kkleri x1 ve x2 ise (x1 2)(x2 2)
denkleminin kklerinden biri dierinin 2 kat ise
katr?
bu kkleri bulunuz.
x2 mx + m 2 = 0
3.
mx2 (m + 1)x + 9m 2 = 0
7.
denkleminin kklerinin aritmetik ortalamas 2 ise
kat ise m katr?
geometrik ortalamas katr?
ESEN YAYINLARI
denkleminin kkler toplam kkler arpmnn 3
x2 3x + 1 = 0
4.
x2 + mx + n = 0
8.
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir. Buna gre,
denkleminin kklerinden biri 3,
x13 x22 + x12 x23 katr?
x2 + kx + p = 0
denkleminin kklerinden biri 4 tr.
Bu iki denklemin dier kkleri ortak ise
a. m k katr?
5.
2x 3x 2 = 0
katr?
146
1
1
+
x1 + 2 x2 + 2
b.
n
p
katr?

9.
13. Kklerinden biri 2 v3 olan 2. dereceden ras-
Aadakilerden doru olanlarn iin bo kutulara

D yanl olanlar iin bo kutulara Y yaznz.
yonel kat sayl denklemi bulunuz.
2. dereceden bir denklemde = 0 ise

denklemin eit iki kk vardr.
ax2 + bx + c = 0 denkleminin simetrik iki
1
olan rasyonel kat sayl,
2 3
2. dereceden denklemi bulunuz.
14. Kklerinden biri
kk varsa b = 0 dr.
2. dereceden bir denklemin kklerinin
aritmetik ortalamas geometrik ortalamasna eit ise = 0 dr.
ax2 + bx + c = 0 denkleminde x1.x2 < 0
15. Kkleri x2 3x + 1 = 0 denkleminin kklerinden

ikier eksik olan 2. dereceden denklemi bulu-
ise > 0 dr.
nuz.
10.
x2 4mx + 2m 1 = 0
ESEN YAYINLARI
denkleminin kkleri arasnda m ye bal olmayan bir bant bulunuz.
11.
16.
x2 4x 2 = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 ise, kkleri 2x1 1
ve 2x2 1 olan 2. dereceden denklemi bulunuz.
x2 + (1 m)x + 2 + m = 0
x1 x2
+
= 2 banx2 x1
ts varsa m nin alaca deerler toplam katr?
17.
mx2 (1 m)x 1 = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir.
Kkleri x12 ve x22 olan 2. dereceden denklemi
bulunuz.
12. Aada zm kmeleri verilen 2. dereceden

denklemleri bulunuz.
a. {2, 3}
b. {1, 2}
18.
c. {1, 4}
d. {2}
(mx)2 + (2 m)x 1 = 0
denkleminin simetrik iki kk varsa m katr?
147

x2 x 4m + 2 = 0
19.
24.
denkleminin kklerinden biri 1 ise zm kmesi-
denkleminin x1 ve x2 kkleri iin x13 + x23 = 7
ni bulunuz.
ise m katr?
25. Aada zm kmeleri verilen 3. dereceden
x2 3x 1 = 0
20.
denklemleri yaznz.

Kkleri
x1
x
ve 2
x2
x1
x3 + 2mx2 + mx + 2 = 0
a. {1, 1, 2}
olan 2. dereceden denklemi
bulunuz.
b. {1, 0, 1}
26. 3x3 2x2 + 3x 2 = 0 denkleminde
x2 + mx + n = 0
21.
x1 + x2 + x3 , x1.x2.x3 ve x1x2 + x1x3 + x2x3
kklerinden 2 er fazla ise m p katr?
deerlerini bulunuz.
22. Kkleri x1 ve x2 olan 2. dereceden bir denklemde
ESEN YAYINLARI
denkleminin kkleri x2 + px + k = 0 denkleminin
27.
x3 3x2 + 2x 4 = 0
x1(3 x2) + 3x2 = 5
denkleminin kkleri x1, x2, x3 ise
x2(x1 2) 2x1 = 3
katr?
1
1
1
+
+
x1 x2 x3
bantlar salanyorsa bu denklemi bulunuz.
28.
x3 mx2 + (m 1)x 8 = 0
denkleminin kklerinden biri dier ikisinin geometrik ortas ise m katr?
23. Aadaki 3. dereceden denklemlerin zm kmelerini bulunuz.

a. x3 x2 2x + 2 = 0
29.
3
b. x 4x + 3x = 0
x3 3x2 + mx 3m + 1 = 0
denkleminin kklerinden biri dier ikisinin aritmetik ortas ise m katr?
148
TEST 1
5.
x+1
1
+
=3
x a x + 1
1.
x2 = 4x
denkleminin zm kmesi aadakilerden han-
denkleminin kklerinden biri x = 1 ise a reel
gisidir?
says katr?
1
C)
4
1
B)
2
A) 1
D) 1
5
A) {0}
E) 1
6
D) {0, 4}
x2 (a + 3)x + 2a 1 = 0
2.
denkleminin kklerinden biri
m katr?
C) 2
D) 3
A) 4
E) 4
x1 = x
lemin kk olduuna gre, m katr?

13
C) 1
6
6
D)
2
3
E)
1
2
B)
5
3
C)
7
3
E) 0
D)
7
3
2
2
1
2
ise, k katr?
B)
1
2
C) 2
D)
3
2
E) 5
2
x2 5x + n 2 = 0
8.
denkleminin kkleri arasnda x1 + 2x2 = 6
denkleminin bir kk varsa, m nedir?

A)
A)
5
6
x 2 + mx 3
=0
x+2
4.
D) 1
denkleminin reel kkleri x1 ve x2 dir.
zere A kmesindeki elemanlardan biri bu denk-
B)
C) 2
x2 + (2k + 1)x 8 = 0
7.
denklemi veriliyor. A = { 2, 1, 0, 2, 3 } olmak
A) 5
6
B) 3
ESEN YAYINLARI
B) 1
2
m
3
+
=
x 2 4 x x 2 3x
3.
E) {4, 4}
denkleminin kkler arpm 1 ise kkler topla-
ise dier kk
katr?
A) 0
C) {4}
x2 (n + 2)x + 2n 5 = 0
6.
3
B) {4}
bants varsa, n katr?

E) 2
A) 2
B) 3
C) 4
D) 6
E) 8
149

x2 + 5x + a 1 = 0
9.
x2 5x + 1 = 0
13.
denkleminin kkleri 2 ve 3 ile orantl olduuna
gre, a katr?
1
1
ifa+
x1
x2
desinin eiti nedir?

A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7
A) v3
x2 2m(m 1)x + m + 3 = 0
10.
14.
1
1
+
= x 1 .x 2
x1 x2
C) v5
B) 2
E) v7
D)v6
x2 + 3x 2 = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 olsun.
x1 + 4
nedir?
ve x2 + 4 kk kabul eden denklem
A) 1 ve 9
B) 1 ve 9
C) 9 ve 1
D) 1 ve 5
E) 1 ve 5
A) x2 5x + 2 = 0
C) x2 5x 2 = 0
E) x2 6x 1 = 0
B) x2 + 5x + 2 = 0
D) x2 + 5x 2 = 0
ESEN YAYINLARI
bants olduuna gre, m nin alaca deerler

aadakilerden hangisidir?
15. Rasyonel kat sayl x2 (3m 5)x + n 2 = 0
denkleminde kklerin birisi 2 v3 ise, m + n
11.
x 3x + 2m = 0
2
1
katr?
2
2
x x = 27 ise m katr?
A) 6
B) 3
C) 6
A) 3
D) 9
x2 (2a 3)x + 3a + 1 = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir. Kenar uzunluklar x1 ve x2 olan bir dikdrtgenin evresi 26 birim
1. D
2. B
150
B) 24
3. E
C) 25
4. A
5. D
D) 30
6. A
D) 6
E) 7
E) 32
7. D
8. D
x2 2x 7 = 0
Kkleri 2x1 + 1 ve 2x2 + 1 olan ikinci dereceden
denklem aadakilerden hangisidir?
A) x2 + 6x 23 = 0
C) x2 6x 21 = 0
E) x2 4x 23 = 0
ise bu dikdrtgenin alan ka birimkaredir?

A) 20
C) 5
E) 12
16.
12.
B) 4
9. E
10. B
11. D
12. C
B) x2 + 6x + 23 = 0
D) x2 6x 23 = 0
13. E
14. A
15. D
16. D
TEST 3
1.
5.
zm kmesi {2, 3} olan 2. dereceden denklem aadakilerden hangisidir?
x2 mx 3m + 1 = 0
denkleminin kkler toplam 2 ise kkler arpm
katr?
A) x + x 6 = 0
B) x 5x 6 = 0
C) x2 + 5x 6 = 0
D) x2 x 6 = 0
A) 5
B) 4
C) 2
D) 4
E) 5
E) x x + 6 = 0
4x 7 = x 1
6.
denkleminin zm kmesi aadakilerden hangisidir?

(a b + 2) xb1 3x + 1 = 0
2.
A) {2}
denklemi 2. dereceden bir denklem gsteriyorsa
B) {4}
D) {2, 4}
a aadakilerden hangisi olamaz?

B) 0
C) 1
D) 2
E) {2, 4}
E) 3
ESEN YAYINLARI
A) 1
C) {2}
x + 1 + x 1 = 2
7.

A) '
x2 6x + 2 = 0
3.
x12x2 + x1x22 katr?

B) 8
C) 6
D) 8
x 8x + m + 1 = 0
denkleminin kklerinden biri dierinin 3 kat ise
m katr?
B) 10
C) 11
4
C) ' 1
5
6
E) ' 1
5
x + 1 x 1 3
=
x 1 x + 1 2
A) 9
4
1
5
E) 12
8.
4.
B) '
5
D) ' 1
4
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir. Buna gre
A) 12
5
1
4
D) 12
E) 13
A) '
1
, 31
3
B) ' 3,
1
D) ' , 1 1
3
1
1
3
E) '
C) ' 1,
1
, 11
3
153
1
1
3

13.
x
x + 1 x 2 x + 3
=
+
x 1 x + 2 x 1 x + 2
9.
x2 3mx + 6m + 1 = 0
denkleminin kkleri arasnda m ye bal olma-
denkleminin zm kmesi aadakilerden han-
yan bir bant aadakilerden hangisidir?
gisidir?
A) {1, 2}
B) {1}
D) {2}
C) {1, 2}
E) {1, 2}
A) x1.x2 + x1 + x2 = 1
B) x1.x2 x1 x2 = 1
C) x1.x2 2(x1 + x2) = 1
D) x1.x2 = x1 + x2
E) x1.x2 + 2(x1 + x2) = 1
10. 2. dereceden bir denklemin farkl x1 ve x2 ger-
14.
el kkleri arasnda,
x2 + y2 10 = 0
x + y 4 = 0
x1(x2 + 1) + x2 = m + 2
denklem sisteminin zm kmesi aadakiler-
x2(2x1 1) x1 = 1 m
den hangisidir?
bantlar bulunduuna gre m nin deer aral aadakilerden hangisidir?

B) (3, ')
D) (1, 4)
B) {(1, 3)}
C) {(3, 1)}
D) {(1, 3), (3, 1)}
E) {(1, 3), (3, 1)}
C) (3, 1)
E) R [3, 1]
ESEN YAYINLARI
A) (', 1)
A) {(1, 3)}
15. Kkleri, x2 + mx + 1 = 0 denkleminin kklerinden

birer eksik olan 2. dereceden denklem aada-
(3x 2)3 = (3x 2)5
11.
kilerden hangisidir?
denklemini salayan farkl x deerlerinin toplam

katr?
4
A)
3
A) x2 + x(m + 2) + m + 2 = 0
B) 5
3
C) 2
B) x2 + x(m + 2) + m + 1 = 0
10
E)
3
D) 3
C) x2 + x(m 2) + 2 m = 0
D) x2 + x(2 m) + m 2 = 0
E) x2 + x(m + 2) + m 2 = 0
1
10
= 1
x 2 + 2x + 1 3x + 3
12.

A) ' 2,
16. m + n = 1 olmak zere,

2
1
3
D) '
1. D
2. C
154
3. E
C) '
B) {2}
2
1
3
4. C
mx2 + nx + 1 = 0 denkleminin bir kk aada-
2
, 21
3
2
E) ' 1
3
5. A
6. D
A) 2
7. D
8. A
9. D
10. E
B) 1
11. C
C) 0
12. C
13. C
D) 1
14. D
E) 2
15. A
16. D
TEST 6
x3 + 4x2 + mx + 3 = 0
1.
x3 3x2 + (m + 2)x + m = 0
5.
denkleminin kkleri arasnda,
denkleminin kklerinden biri dier ikisinin aritme-
x1.x2.x3 = x1 + x2 bants varsa m katr?
tik ortas ise m katr?
A) 3
A) 2
B) 2
C) 2
D) 4
E) 6
B) 1
C) 0
D) 1
E) 2
x3 + mx 3 = 0
2.
denkleminin
kkleri
arasnda,
x1 =
1
1
+
x2 x3
6.
Kkleri 1, 2 ve 3 olan 3. dereceden denklem

aadakilerden hangisi olabilir?
bants varsa m katr?

A) x3 4x2 + x + 6 = 0
A) 10
B) 9
C) 8
D) 7
E) 6
B) x3 + 4x2 5x 6 = 0
C) x3 4x2 + 5x + 6 = 0
D) x3 + 4x2 5x + 6 = 0
x3 + x 4 = 0
3.
denkleminin kklerinin iaretleri iin aadakiler-
ESEN YAYINLARI
E) x3 4x2 5x + 6 = 0
den hangisi dorudur?
denkleminin kkleri x1, x2 ve x3 ise x12 + x22 + x32
B) ki kk negatif bir kk pozitiftir.
katr?
C) kk de negatiftir.
D) kk de pozitiftir.
A) 25
E) Kklerin biri 0, dierleri negatiftir.
x3 (m + 1)x2 + (m + 6)x 6 = 0
4.
x3 5x2 + 2x 4 = 0
7.
A) ki kk pozitif bir kk negatiftir.
B) 24
C) 23
D) 22
x3 (m + 1)x2 + (m + 2)x 6 = 0
8.
denkleminin kkleri ardk tam say ise m
denkleminin kkleri x1, x2 ve x3 tr.
katr?
x1.x2 = 2 ise x1 + x2 + x3 katr?
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7
E) 21
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7
159

x3 x2 x + 1 = 0
9.
x3 + 2mx2 mx + m 5 = 0
13.
denkleminin bir kk 1 dir. Bu denklemin dier

iki kknn arpmaya gre terslerinin toplam
A) {1, 0, 1}
B) {1, 1, 2}
D) {1, 2}
C) {1, 1}
katr?
E) {1, 2}
5
2
A)
B)
5
3
C) 2
D) 5
2
E) 2
x3 2x2 2x + m + 1 = 0
10.
x3 + mx2 + x m 2 = 0
14.
denkleminin kkleri x1 , x2 ve x3 tr.
1
1
1
1
koulu+
+
=
x1 x2 x3
2
denkleminin kkleri
x1 + x2 = 4 ise x1.x2.x3 katr?
nu salyorsa m katr?
A) 12
B) 11
C) 10
D) 11
E) 12
B) 5
C) 4
D) 3
E) 2
ESEN YAYINLARI
A) 6
x3 ax2 + 2bx 8 = 0
11.
denkleminin kklerinden biri dier ikisinin geoa

katr?
metrik ortas ise
b
A) 2
B) 1
C) 1
D) 2
denkleminin iki kk eit ise m katr?
E) 3
A) 12
x3 2x2 + mx + 2 = 0 ve x2 x + n = 0
12.
denkleminin ikier kkleri ortak ise m n ka-
1. E
2. A
160
B) 1
3. B
C) 0
4. C
D) 1
5. C
6. A
A) 4
8. B
C) 6
D) 6
E) 12
denkleminin kklerinin kareleri toplam katr?
E) 2
7. E
B) 8
x3 + 4x2 + 2x 2 = 0
16.
tr?
A) 2
x3 + mx 16 = 0
15.
9. C
10. A
B) 6
11. C
C) 8
12. D
13. B
D) 10
14. C
E) 12
15. A
16. E
ETSZLKLER
Birinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Eitsizliklerin zm

a ve b reel saylar ve a 0 olmak zere,
ax + b > 0
ax + b 0
ax + b < 0
ax + b 0
biiminde ifade edilen ak nermelerin herbirine, birinci dereceden bir bilinmeyenli eitsizlik denir.
Bu eitsizliklerin zm kmesi bulunurken y = ax + b nin iaret incelemesi aadaki gibi yaplr.
ax + b = 0 x =
%
!"#"$%"&"'
b
olacandan iaret incelemeyi bu kke gre aadaki gibi yaparz.
a
'
$
('
"
$")*+",-.
)/$0+.*)
'
$")*+"$!1)/$0+.*)
RNEK 62
RNEK 63
2x 1 3x + 2
3
6
3x 6 > 0
eitsizliinin zm kmesi nedir?
zm
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 64
8x
2 < x
5
olduuna gre, x in en byk tam say deeri katr?
zm
161

kinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Eitsizliklerin zm
a, b, c D R ve a 0 olmak zere,
ax2 + bx + c > 0
ax2 + bx + c 0
ax2 + bx + c < 0
ax2 + bx + c 0
biiminde ifade edilen eitsizliklerin herbirine, ikinci dereceden bir bilinmeyenli eitsizlik denir.
y = ax2 + bx + c nin grnt kmesinin iareti, x2 nin kat says olan a ya ve 6 ya (diskriminanta) baldr.
6 > 0 durumunda
%
!"#"$%8"&"'%"&";
("'
%9
$")*+"$!1)/$0+.*)
%8
$")*+",-.
)/$0+.*)
'
$")*+"$!1)/$0+.*)
6 = 0 durumunda
%
'
%9#%8# $
("'
$")*+"$!1)/$0+.*)
!"#"$%8"&"'%"&";
'
$")*+"$!1)/$0+.*)
6 < 0 durumunda
%
("'
!"#"$%8"&"'%"&";
'
$")*+"$!1)/$0+.*)
RNEK 65
RNEK 66
x2 2x 3 < 0
x2 + 7x 6 0
eitsizliinin zm kmesini bulunuz.
zm
zm
ESEN YAYINLARI
162

RNEK 67
RNEK 69
x2 4x + 4 0
3x2 2x + 4 0
zm
zm
ESEN YAYINLARI
RNEK 70
(x2 x).(x + 3) < 0

zm
RNEK 68
x2 + 3x 3 < 0
zm
163

II. Yol: arpm veya blm durumunda olan
RNEK 72
ifadelerin ba kat saylar alnarak arplr. kan
x< 1
x
sonucun iareti, tablonun en sadaki aralnn
iaretidir. Dier aralklarda iaret deitirilerek

yazlr.
zm
Eer ift kat kk varsa, yani ayn kkten 2 veya

2 nin kat kadar bulunmusa, bu kkn sandaki
ve solundaki iaret ayndr.
imdi verilen eitsizlii bu yolla zelim.
Kklerimiz 3 , 0 ve 1 olup birer tanedir. Yani ift
katl kk yoktur.
x2 x in ba kat says: 1
x + 3 n ba kat says: 1
1.1 = 1 olup
tabloda en sadaki araln iareti + dr.
>% "("%?>%"&"2?
("'
(
45,67
(2
=
&
9
(
45,67
O halde, = (', 3) F (0, 1) dir.
RNEK 71
(x 1) . (x 2 3x 4)
0
x + 4
zm
164
"
'
&
ESEN YAYINLARI
%
8
RNEK 73
(2 x) 4 (x 1) 5
0
x+1
zm

ETSZLK SSTEM
RNEK 74
Birden fazla eitsizliin oluturduu sisteme, eitsizlik
( x 2 4) (x 2 4)
0
2x
sistemi denir.
Eitsizlik sistemindeki her eitsizliin zm aral
ayr ayr bulunur. Bulunan aralklarn kesiim kmesi

eitsizlik sisteminin zm kmesidir.
zm
RNEK 76
x 1 > 0
3
4 < 0
x2
eitsizlik sisteminin zm kmesi nedir?
ESEN YAYINLARI
zm
RNEK 75
x+1 +2
x 2 4x + 3

zm
RNEK 77
2+x<4<x+6
eitsizlik sisteminin zm aral nedir?
zm
165

%
( "'
%<8
3< %
&
<<
&
&
RNEK 78
2
2x 4 < x + 2 < x
eitsizlik sisteminin zm kmesi nedir?
% 8 <93
zm
(<
<
3
&
45,67
zm kmesi = (4, 6) olur.
RNEK 80
x 2 6
<1
x
zm
_
x 2
>0 b
b
6 x
`
4
< 0bb
2
x 16
a
eitsizlik sisteminin zm kmesini bulunuz.
zm
166
ESEN YAYINLARI
RNEK 79
&"'

KNC DERECEDEN BR BLNMEYENL DENKLEMN KKLERNN ARET
ax2 + bx + c = 0 denkleminin kkleri x1 ve x2 olsun. 6 = b2 4ac olmak zere, bu denklemin zm kmesini
bulmadan, kklerinin iareti ile ilgili aadaki yorumlar yapabiliriz.
A"B"=
C+1D*+7)1"0++*"D5D6"!ED.F0G
%9"&"%8"K"=""""="B"%9"#"%8
A"#"=
H/).")D)"D5D
I$0J-0G
H/).")D)"LE,).)M"D5D"I$0J-0G
%9"&"%8"#"=""""%9"#"%8"#"=
%9"&"%8"B"=""""%9"#"%8"B"=
H/).")D)"1+N$.)M"D5D"I$0J-0G
%9"&"%8"K"="" "="B"%9"B"%8
%9G%8"K"=
QE,).)M")D)"D5D"I$0J-0G
P5D*+0"$!1)/$0+.*)J)0G
%9"&"%8"B"="" "%9"B"%8"B"=
R+N$.)M")D)"D5D"I$0J-0G
A"K"=
O$0D*-")D)"D5D
I$0J-0G
%9"&"%8"K"=""""="#"%9"B"%8
%9G%8"#"=
P646D"D5D"="J-0G
P5D*+0J+1
')0)"="J-0G
%9"&"%8"B"=""""%9"B"%8"#"=
S6!6D"D5D"="J-0G
%9G%8"B"=
P5D*+0",-.
)/$0+.*)J)0G
%9"&"%8"K"=""""%9"B"="B"%8"""I+"""T%9T"B"%8
%9"&"%8"#"="" "%9"B"="B"%8"""I+"""T%9T"#"%8
%9"&"%8"B"="" "%9"B"="B"%8"""I+"""T%9T"K"%8
RNEK 81
2x2 5x + 1 = 0
RNEK 82
(m 1)x2 4x + m 4 = 0
denkleminin kklerini bulmadan varln ve iaretini
denkleminin ters iaretli iki gerel kk varsa m nin
inceleyiniz.
deer araln bulunuz.
zm
zm
167

RNEK 83
x1 < 0 < x2 6 > 0 dr.
x2 + 2x m + 1 = 0
denkleminin ayn iaretli iki kknn olmas iin m
x1 < 0 < x2 x1.x2 < 0
hangi aralkta deer almaldr?
zm
c
< 0 c.a < 0 olacandan
a
6 = b2 4ac > 0 bulunur.
RNEK 85
(a + 1)x2 + (a 2)x + 1 = 0
denkleminin pozitif farkl iki kknn olmas iin a
reel says hangi aralkta deer almaldr?
zm
(m + 2)x2 + (m + 4)x 2m + 4 = 0
denkleminin kkleri arasnda x1 < 0 < x2 ve
|x1| > x2 koullar salandna gre, m hangi aralkta deer alr?
zm
168
ESEN YAYINLARI
RNEK 84

ax2 + bx + c > 0 veya ax2 + bx + c < 0
Eitsizliklerinin x D R in Salanmas
.
Her x D R iin
ax2 + bx + c > 0 a > 0 ve < 0
ax2 + bx + c < 0 a < 0 ve < 0 dr.
RNEK 86
mx2 (4 2m)x + 1 > 0

eitsizliini x D R iin salanyorsa m nin deer
araln bulunuz.
ETKNLK
zm
kinci Dereceden Bir Denklemin Kklerinin
k D R Says le Karlatrlmas
k D R , f(x) = ax2 + bx + c olmak zere
ESEN YAYINLARI
k says kkler arasnda (x1 < k < x2 ) ise

a.f(k) < 0 olmaldr.
(Ayrca 6 > 0 incelemeye gerek yoktur.)
k says her iki kkten kk (k < x1 < x2 ) ise

6 > 0, a.f(k) > 0 ve k <
b
olmaldr.
2a
k says her iki kkten byk (x1 < x2 < k) ise

6 > 0, a.f(k) > 0 ve k >
b
olmaldr.
2a
RNEK 88
mx2 + (m 1)x m + 2 = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir. x1 < 1 < x2 ise m
zm
RNEK 87
(m 2)x2 2(m 1)x + m 3 < 0

eitsizlii x D R iin salanyorsa, m nin deer
araln bulunuz.
zm
169
ALITIRMALAR 3
Aadaki eitsizliklerin zm kmelerini bulunuz.
j.
x 2 1
>0
4 x 2
k.
x 1
<2
x+1
l.
(x2 4)(x 3)(2 x)2 0
a. 4 x2 < 0
b. x x2 > 0
c. x2 + 1 < 0
m. x3 4x
n. x2(x2 4) < 0
d. x2 2x + 1 0
e. x2 4x + 4 > 0
f.
ESEN YAYINLARI
1.
o.
x (x 1) (x 2 + 2)
>0
x 2 x + 6
p.
x 2 4x + 3
0
x 3 3x 2 + x
r.
2x (x 1) (x 2 4)
>0
2 x 2
s.
(x 2 1) (x x 2)
0
x 2 4x + 4
t.
(3 x + 1) (x 2 4)
0
9 x 2
u.
x+2 +1
0
4 x 2
x2 + x + 3 < 0
g. x2 x 2 0
h.
1 x
>0
x 4
1
<3
x 2
170

3.
Aadaki eitsizlik sistemlerinin zm kmelerini bulunuz.
Aadaki ifadelerden doru olanlar iin bo kutulara D yanl olanlar iin Y yaznz.
a. 2(x 1) 2 < 3
2(x 4) + 1 > 0
= 0, x1.x2 > 0 ve x1 + x2 > 0 ise

x1 = x2 > 0 dr.
b. x 1 < 2x 1 < x + 2
= 0, x1.x2 > 0 ve x1 + x2 < 0 ise
x1 = x2 < 0 dr.
c. 1 <
1
<2
x 1
d. 1 <
x1.x2 < 0 ise x1 < 0 < x2 dir.
1
<2
x 1
> 0, x1.x2 > 0 ve x1 + x2 > 0 ise

x1 > x2 > 0 dr.
= 0, x1.x2 > 0 ve x1 + x2 < 0 ise
e. x2 x > 0
x1 < 0 < x2 dir.
x2 + x 0
f.
2 < x2 x < 6
ESEN YAYINLARI
2.
4.
ax2 + bx + c = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir. ax2 + bx + c < 0
ise aadakilerden doru olanlar iin bo kutuya
g. |x 3x| < 4
h. x 1 > 1
x
x 2
<2
x
x 2 4
<0
x 3
x 2 9
<0
x 2
D yanl olanlar iin Y yaznz.
> 0 ve a > 0 ise, = {x1, x2}
< 0 ve a > 0 ise, =
< 0 ve a < 0 ise, = R
= 0 ve a < 0 ise, = R
j.
x2 4x + 3 0
|x 1| < 2
= 0 ve a > 0 ise, =
171

5.
8.
Aadaki denklemlerin kklerini bulmadan kklerinin iaretlerini tespit ediniz.
x2 (m 4)x + m 4 = 0
denkleminin farkl iki pozitif kk varsa m nin
deer araln bulunuz.
a. 3x2 2x 4 = 0
9.
b. 2x2 3x + 1 = 0
(m 1)x2 + mx + 2m + 2 = 0
denkleminin gerel kkleri x1 ve x2 dir.
x1 < 0 < x2 ve |x1| > |x2| ise m hangi aralkta
deer alr?
c. x2 + 6x + 2 = 0
d. 3x2 4x = 0
10.
x2 mx + 2(m 2) = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir. x1 < 0 < x2 ve
6.
mx2 3mx + m 1 = 0
denkleminin ters iaretli iki kknn bulunmas
ESEN YAYINLARI
e. x2 + x 1 = 0
|x1| < |x2| ise m nin deer araln bulunuz.
11.
eitsizlii x D R iin salanyorsa m nin deer
iin m ne olmaldr?
(m + 1)x2 4x + m + 4 = 0
7.
denkleminin ayn iaretli iki farkl gerek kk

varsa m hangi aralkta deer alr?
172
(m + 1)x2 + 2(m 1)x + 1 > 0

araln bulunuz.
12.
x2 2(m + 1)x + 2m + 2 > 0

eitsizlii x D R iin salanyorsa m nin deer
araln bulunuz.
TEST 7
3x 10
+x5
2
1.
5.
eitsizliinin zm kmesi aadakilerden hangisidir?

A) [0, 4]
B) ( , 4]
D) [ 4, )
x 2 < 4 x
eitsizliini gerekleyen x gerel deerleri hangi
aralkta bulunur?
A) (, 3]
B) [2, 4)
C) [2, )
D) [2, 3)
E) (, 3) F (6, )
C) ( , 4]
E) [4, )
(2 x) ( x 4) 2
0
x 6
6.
2.
eitsizliini gerekleyen x tam saylar ka tane-
(x2 4).(x2 3x 4) 0
eitsizliini salayan x tam saylarnn toplam
katr?
B) 3
C) 4
D) 5
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
E) 6
E) 6
ESEN YAYINLARI
A) 0
dir?
(x 2 4) 3
0
x 2 7x + 10
7.
eitsizliini salayan ka tane tam say vardr?
3.
A) 5
x tam say olmak zere (x2 9).(x + 5)2 0

eitsizliinin zm kmesi ka elemanldr?
A) 4
B) 5
C) 6
D) 7
eitsizliini salayan ka tane tam say vardr?

B) 6
C) 7
D) 8
E) 9
x 2 2x 5
1
x 1
x 2 11x + 18
0
(x 4) 2
A) 5
C) 7
E) 8
8.
4.
B) 6
D) 8
E) 9
A) (1, 4]
B) [ 1, 1)
C) [ 1, 4]
D) [ 1, 1) F [4, )
E) ( , 1] F (1, 4]
173

2x
x
x+1
9.
13.
eitsizliini gerekleyen ka tane negatif olma-
aral aadakilerden hangisidir?
yan tam say vardr?

A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
B) (3, 4)
C) ( 1, 4)
A) ( 1, 3)
D) (0, 3)
E) ( , 1)
E) 5
x
20
5
<
x 2 x 2 4 x + 2
10.
3
>1
x
4 eitsizlik sisteminin zm
x 2 3x 4 < 0
14.
eitsizliini salayan reel saylar hangi aralkta

bulunur?
3
<0
x 1
4
x 2 + 3x 0
1
eitsizlik sistemini salayan aralk aadakilerden hangisidir?

B) (, 2) F (2, 5)
D) (5, )
A) ( 3, 0)
B) (0, 1)
C) (1, 4]
D) (0, 1]
E) (1, 4)
ESEN YAYINLARI
A) (2, 5)
C) (2, 5)
E) (2, 2) F (2, 5)
x 3 1
11.
>0
2
x x 2
eitsizliini salayan aralk hangisidir?
A) ( 1, 0)
B) ( 1, 1) F (2, )
C) (1, 2)
D) ( , 1) F (2, )
_
x 2 x 2 0b
b
15.
x 2 9 < 0
`
b
2
x + 1 > 0 b
a
sisteminin zm kmesi hangisidir?
A) ( 3, 1)
B) ( 3, 2)
C) ( 1, 2)
D) ( 1, 1)
E) (1, 2)
E) ( , 1)F(1, 2)
16.
12.
( m + 1)x2 (m 2)x + m + 3 = 0
denkleminin kkleri x1 ve x2 dir. x1 < 0 < x2
x2 + x 6 > 0
x2 3x 4 < 0
sisteminin zm aral hangisidir?
ve |x2| > |x1| ise m nin alabilecei deerler
A) ( , 3 )
B) (3, 1)
C) (1, 2)
D) (2, 4)
E) (4, )
B) (1, 2)
C) (2, 3)
A) (1, 3)
D) ( 1, 3)
E) (2, )
1. B
2. E
174
3. E
4. C
5. D
6. D
hangi aralktadr?
7. B
8. E
9. B
10. A
11. B
12. D
13. D
14. E
15. D
16. B
TEST 11
1.
x 2 x
0 eitsizliinin zm kmesi nedir?
x 2 1
5.
1 <
2x 1
< 2 eitsizliinin zm kmesi nex
dir?
A) (1, ')
B) (', 1)
D) (1, 0]
C) [0, 2)
A) c 3,
E) (0, 1)
1
m
3
E) c 0,
D) (', 0)
2.
1
C) c , 3 m
3
B) (0, ')
1
m
3
x 2 3x 10
0 eitsizliinin zm kmesi ne(x + 1) 2
dir?
6.
A) [2, 5]
B) (', 2]
A) (3, 5)
E) [2, 5] {1}
B) (2, 3)
D) (3, ')
C) (2, 5)
E) (', 3)
ESEN YAYINLARI
D) [5, 2]
C) (2, ')
x2 < 8x 15 eitsizliinin zm kmesi nedir?
3.
2
1 eitsizliinin zm kmesi nedir?
x
A) ( ', 0)
B) (0, ')
D) [2, ')
4.
7.
x 2 16
0 eitsizliini salayan x tam
7x + 12
saylarnn toplam katr?
C) (0, 2]
E) (', 2]
(x 2 4) (3 x)
< 0 eitsizliinin zm kmesi
(x 2 1) x
x2
A) 8
8.
C) 6
D) 5
E) 4
(5 m)x2 2(m + 2)x + 3 m < 0 eitsizliinin

daima salanmas iin m hangi aralkta olmal-
dr?
A) (2, 0) F (2, 3)
B) (', 2) F (3, ')
C) ( ', 0) F (2, ')
D) (0, 2) F (3, 5)
A) c
E) ( ', 2)
B) 7
11
, 3m
12
B) c
D) (0, ')
11
, 3m
12
E) c 3,
C) (', 0)
11
m
12
181

2x < x2 < x + 20
13.
(1 x) 2 (x 2) 3
0 eitsizliinin zm kmesi
x 2 2x
9.
eitsizlik sisteminin zm kmesi aadakiler-
nedir?
den hangisidir?
A) (0, ')
B) (', 2) F (3, ')
A) (0, 2)
B) (4, 5)
C) (0, 1)
D) (0, ') {1}
C) (4, 2)
D) ( ', 0) F (2, ')
E) ( ', 0) F {1}
E) (4, 0) F (2, 5)
3x 2 + 4
>0
x 2 6x + 1 2m
14.
2x 1
1 eitsizliini salayan ka tane x tam
x+1
10.
eitsizlii her
says vardr?
reel says iin salandna
gre, m aadaki aralklarn hangisinde deer

A) 6
B) 5
C) 4
D) 3
E) 2
alr?
A) ( ', 4)
D) (4, ')
ESEN YAYINLARI
(m 4)x2 3x + m + 2 = 0
11.
B) ( ', 0)
C) (4, 0)
E) (0, ')
denkleminin ters iaretli iki reel kknn olmas

f(x) = x2 + 9x ve g(x) = 3x + 6
15.
iin m hangi aralkta deer almaldr?
olmak zere, (fog)(x) < 0

A) ( ', 2)
B) ( ', 4)
D) (2, ')
C) (2, 4)
eitsizliinin zm
kmesi aadakilerden hangisidir?
E) (4, ')
A) (2, 5)
B) (0, 2)
D) ( ', 2)
C) (0, 5)
E) (5, ')
x2 + (k + 1)x + 4 = 0
12.
denkleminin farkl iki reel kknn olmas iin k
2x + a
0
bx + 3
16.
eitsizliinin zm aral
A) ( ', 5)
B) (5, 3)
C) (3, 5)
D) ( ', 3) F (5, ')
2.E
182
3.C
4.A
A) 0
5.C
6.A
olduuna
D) 3
E) 4
gre, a + b katr?
E) ( ', 5) F (3, ')

1.D
[2, 1)
7.B
8.E
9.E
10.D
B) 1
11.C
C) 2
12.E
13.E
14.A
15.A
16.B
KNC DERECEDEN FONKSYONLAR
a, b, c D R ve a 0 olmak zere
f: R A R , f(x) = ax2 + bx + c
biiminde tanmlanan f fonksiyonlarna ikinci dereceden bir bilinmeyenli fonksiyonlar denir. Bu fonksiyonlarn
grafiklerine ise parabol ad verilir.
y = f(x) = ax2 Fonksiyonunun Grafii
a < 0 ise deiim tablosu;
a > 0 ise deiim tablosu;

%
+ ,'
+$
+*
/'
",#,.%$
/'
0.
0.
/'
+,'
+$
+*
/'
",#,.%$ +,'
0.
0.
+ ,'
eklinde olup x D R iin y = ax2 0 dr.
eklinde olup x D R iin y = ax2 0 dr.
Paraboln kollar yukar doru olup, tepe noktas da
Paraboln kollar aa doru olup, tepe noktas da
O(0, 0) dr.
O(0, 0) dr.
"
"
",#,.,%$
&,.,1,!,)
0.
+$ +*
.
.
+$ +*
RNEK 89
f(x) = 2x2 fonksiyonun grafiklerini iziniz.

zm
0.
",#,.,%$
&,.,2,!)
RNEK 90
f(x) = 3x2 fonksiyonun grafiklerini iziniz.

zm
183

RNEK 91
"
RNEK 92
"
",#,8%$
Yanda verilen para-
"# * %$
-
",#,7%$
",#,.%$
bol grafiklerine gre
a, b ve c yi sralaynz.
zm
1 2
x parabolnn grafii verilmitir.
3
OABC bir kare ise A(OABC) ka br2 dir?
ekilde y =
zm
y = ax2 + c Fonksiyonunu Grafii

y = ax2 fonksiyonunun grafiini y ekseni zerinde c kadar kaydrrsak y = ax2 + c fonksiyonunun grafiini elde
ederiz. O halde, y = ax2 + c fonksiyonunun grafiinin tepe noktas T(0, c) dir.
"
"#.% $ /7
"#.% $
7
%
RNEK 93
RNEK 94
y = 2x2 + 1 fonksiyonunun grafiini iziniz.
y = x2 + 4 fonksiyonunun grafiini izelim.
zm
zm
184

y = f(x) = ax2 + bx + c Fonksiyonunun Grafii
f: R A R, y = f(x) = ax2 + bx + c
fonksiyonunun grafiini (parabol) izebilmek iin aadaki ilemler yaplmaldr.
Paraboln kollarnn yn tesbit edilir.

a > 0 ise kollar yukar dorudur.
a < 0 ise kollar aa dorudur.
Paraboln tepe noktas bulunur.

y = ax2 + bx + c parabolnn tepe noktas T(r, k) olmak zere,
r =
4ac b 2
b
ve k = f(r) =
dr.
4a
2a
Paraboln eksenleri kestii noktalar bulunur.

x = 0 f(0) = c olup parabol y eksenini (0, c) noktasnda keser.
y = 0 ax2 + bx + c = 0 olur. Burada,
6 < 0 ise parabol x eksenini kesmez.
6 = 0 ise parabol x eksenine teettir.
6 > 0 ise parabol x eksenini farkl iki noktada keser.
Bulunan bu noktalar birletirilirse parabol izilmi olur.

Paraboln en byk ya da en kk deerini ald noktaya paraboln tepe noktas denir ve
T(r, k) ile gsterilir.
"
"
%
9
a < 0 iken kollar aa doru olur.
a > 0 iken kollar yukar doru olur.
x = r iin k = f(r) paraboln en byk deeridir.
x = r iin k = f(r) paraboln en kk deeridir.
Parabol
x = r yani x =
b
dorusuna gre simetriktir. Yani, x = r dorusu paraboln simetri eksenidir.
2a
185

RNEK 95
RNEK 96
f(x) = x2 2x 3
f(x) = x2 + 4x 4
fonksiyonunun grafiini izelim.
zm
zm
ESEN YAYINLARI
RNEK 97
f(x) = 2x2 3x + m 1
fonksiyonunun grafii x eksenine teet ise m katr?
zm
186

RNEK 98
RNEK 100
f(x) = x2 2x + 3
f(x) = x2 + 2x + m 4
parabolnn alabildii en byk deer
ise
katr?
zm
zm
RNEK 101
ESEN YAYINLARI
"
!
3&+$',+$)
5&0',+$)
B&%)
Grafii verilen f(x) parabol A(2, 2) ve B(4, 2)

noktalarndan getiine gre, x eksenini kestii noktalarn apsisleri toplam katr?
zm
RNEK 99
f(x) = 3x2 (2m + 1)x + 2

parabolnn simetri ekseni x = 2 dorusu olduuna
gre, m katr?
zm
187

y = a(x r)2 + k Fonksiyonunun Grafii
y = a(x r)2 + k fonksiyonunun tepe noktas T(r, k) olup grafii aadaki gibidir.
"
"#.&%+?) $ /@
.1!
Yukardaki grafik a > 0 durumu iin izilmitir. a < 0 iken tepe noktas yine T(r, k) dr.
Ayrca x = 0 iin y, y = 0 iin x deerleri bulunarak (varsa) eksenleri kesen noktalar da iaretlenir.
RNEK 102
RNEK 103
y = (x + 1)2 + 4
y = 2(x 1)2 + 2
zm
ESEN YAYINLARI
zm
188

Grafii Verilen Bir Paraboln Denklemini Bulma
1.
RNEK 105
"
"
Yanda grafii verilen paraboln denklemini bu-
lunuz.
%*
%$
$
%
!
9&-'+*)
Eksenleri kestii noktalar verilen paraboln

denklemini bulmak iin,
zm
f(x) = a.(x x1)(x x2) yazlr. (0, c) noktas

bu denklemde salatlarak a kat says da bulunur.
"
2.
9&?'@)
7
%
paraboln denklemi, y = a.(x r)2 + k eklindedir.

Verilen (0, c) noktas da salatlarak a kat says
bulunur.
ESEN YAYINLARI
Tepe noktas ile herhangi bir noktas verilen
RNEK 106
Yanda grafii verilen pa-
RNEK 104
Yanda grafii verilen pa-
"
lunuz.
raboln denklemini bulunuz.
+0
+*
!
"
raboln denklemini bu-
zm
zm
189

BR PARABOL LE BR DORUNUN DURUMU
y = ax2 + bx + c parabol ile y = mx + n dorusunun denklemleri ortak zlrse,
y = ax 2 + bx + c
4 ax2 + bx + c = mx + n ax2 + (b m)x + c n = 0 olur.
y = mx + n
Bu denklemde;
> 0 ise
= 0 ise
< 0 ise
doru, parabol farkl iki
doru, parabole teettir.
doru ile paraboln ortak noktas
noktada keser.
yoktur. Yani kesimezler.
RNEK 107
RNEK 108
2
y = x2 2x + m + 1
f(x) = x x + 1
parabol ile y = 2x 1 dorusunun birbirlerine gre
parabol ile y = x + 1 dorusunun birbirine teet
durumlarn inceleyiniz ve varsa kesim noktalarn
olmas iin m ka olmaldr?
bulunuz.
zm
ESEN YAYINLARI
zm
190

RNEK 110
RNEK 109
y = x2 2x + 3
parabolnn y =
y = x2 2x + 2
1
x 1 dorusuna en yakn nokta2
parabol ile y = x + 3 dorusunun kesim noktalar A

ve B dir. [AB] nn orta noktasn bulunuz.
snn koordinatlar nedir?

zm
ESEN YAYINLARI
zm
191

ki Bilinmeyenli Eitsizliklerin Grafikle zm
Bir eitsizlii salayan btn noktalarn koordinat dzleminde iaretlenmesiyle oluan ekil, bu eitsizliin
grafiidir.
y < mx + n ve y > mx + n eitsizlikleri,
y = mx + n dorusunun dzlemde ayrd farkl iki yar dzlemi gsterir.
Eitsizliklerin zm kmesini analitik dzlemde gstermek iin nce y = mx + n dorusu izilir.
Bu doru zerinde olmayan herhangi bir nokta seilir. Seilen bu nokta eitsizlii salyorsa noktann bulunduu yar dzlem, salamyorsa dier yar dzlem eitsizliin zm kmesi olarak taranr.
y mx + n veya y ax + b eitsizliklerin grafii izilirken y = ax + b dorusu da zme dahil edilir.
y > ax2 + bx + c
ve y < ax2 + bx + c eitsizliklerinin grafikleri izilirken de y = ax2 + bx + c parabol izilerek
yukardaki yntem uygulanr.
RNEK 111
RNEK 112
yx+4
y > 4 x2
eitsizliini salayan (x, y) noktalarnn kmesini ana-
eitsizliinin grafiini iziniz.
litik dzlemde gsteriniz.

zm
ESEN YAYINLARI
zm
192

RNEK 113
RNEK 114
y x2 2x
y x2 4
y < x 1
y > x2 + 2x
eitsizlik sistemini salayan noktalar analitik dzlem-
eitsizlik sistemini salayan noktalar analitik dzlem-
de gsteriniz.
de gsteriniz.
zm
ESEN YAYINLARI
zm
ETKNLK
Bir tanktan frlatlan topun t. saniyedeki ykseklii (metre cinsinden) f(t) = t2 + 16t 23 fonksiyonu ile modellenmitir. Buna gre bu cismin yerden ykseklii kanc saniyelerde 5 metre olur?
zm
193
ALITIRMALAR 4
g. y = x2 2x + 1
Aadaki fonksiyonlarn grafiklerini iziniz.

a. y =
x2
2
h. y = x2 2x + 4
b. y = 2x2 + 2
c. y = 3x2 3
y = 2(x 1)2 + 4
j.
y = 3(x + 1)2 3
ESEN YAYINLARI
1.
d. y = x2 4x + 3
e. y = x2 2x
f.
y = 3x x2
194
k. y = 2(x 1)2
l.
y = (x + 3)2

f.
Aadaki fonksiyonlarn simetri eksenlerini ve
y = x2 + x
varsa en byk ya da en kk deerlerini bulunuz.

a. y = 2x2
g. y = 3(x 2)2 + 1
b. y = 4x2 + 1
h. y = 2(x + 1)2 4
c. y = x2 4x + 1
ESEN YAYINLARI
2.
3.
Aadaki ifadeler doru ise bo kutulara D

yanl ise Y yaznz.
y = ax2
parabolnde
|a|
bydke
paraboln kollar y eksenine yaklar.

d. y = x2 + 4x 2
y = ax2 + c parabolnn simetri ekseni
x = 0 dorusudur.
y = ax2 + bx + c fonksiyonunda a > 0

ise y nin en byk deeri vardr.
x D R iin ax2 + bx + c > 0 ise

e. y = 2x2 4x
a > 0 ve > 0 dr.
195

y = (m 1)x2 mx + 2
4.
b.
"
parabolnn simetri ekseni x + 1 = 0 dorusu

$
ise m katr?
+*
0
!
f(x) = x2 2mx + m + 3
5.
fonksiyonunun en kk deeri 2 ise m nin

alabilecei deerler toplam katr?
c.
"
fonksiyonunun en byk deeri 2 ise m katr?
7.
+* !
ESEN YAYINLARI
y = 2x2 + 2x + m + 2
6.
Aada grafikleri verilen parabollerin denklemlerini bulunuz.

a.
d.
"
"
$
$
!
196
9&*'*)
%
!

e.
10. Aadaki eitsizliklerin grafiklerini iziniz.
"
a. y > x2 1
F 3&E'+$)
b. y 2 x2
f.
"
*
!
ESEN YAYINLARI
c. y 2(x 1)2 + 1
y = x2 2x + 4
8.
parabol ile y = x + 2 dorusunun varsa kesim
d. y x2 2x
noktalarn bulunuz.
y = 2x2 2x + m 1
9.
parabol y = x 1 dorusuna teet ise m ka-
e. y x2 + 4
tr?
197

y = x2 x + m 1
11.
parabol ile
c. y < x2 x
y = 2x m dorusu iki noktada
yx
kesiiyorsa m nin deer aral nedir?
y = x2 x + 3
12.
parabolnn y = x + 1 dorusuna en yakn noktasn bulunuz.

d. y > x2 1
y = x2 2x + 2
13.
parabol ile y = x + 5 dorusunun kesim noktalar A ve B dir.

[AB] nin orta noktasn bulunuz.
ESEN YAYINLARI
y x2 + 2
e. x2 < |y| x2
14. Aadaki eitsizlik sistemlerinin grafiklerini iziniz.

a. y x + 1
y x2 1
b. y 1 x2
y > x2
198
f. 1 y 1
y x2 + 2
TEST 12
1.
y = 2mx2 mx + 2
parabolnn tepe noktasnn y = 1 dorusu
zerinde olmas iin m ka olmaldr?
A) 4
2.
B) 2
C) 4
D) 6
5.
E) 8
A) 5
f(x) = x2 4x + p 2
fonksiyonunun minimum deeri 6 ise, fonksiyonun y eksenini kestii noktann ordinat nedir?
A) 6
B) 7
C) 8
D) 9
f(x) = x2 6x + m 1
fonksiyonunun en kk deeri
nedir?
6.
E) 10
B) 10
C) 12
D) 15
ise m
E) 18
y = x2 (3m 5)x + 2
fonksiyonu en kk deerini x = 1 noktasnda almaktadr. Buna gre, fonksiyonun en kk
deeri nedir?
B) 1
C) 1
D) 2
E) 3
ESEN YAYINLARI
A) 2
3.
f(x) = x2 4mx + n
parabolnn tepe noktasnn (2, 3) olmas halinde y eksenini hangi noktada keser?
A) 4
B) 5
C) 6
D) 7
7.
E) 8
f(x) = a(x 2)2 + k

fonksiyonunun en byk deeri 2 dir. Bu fonksiyonun getii noktalardan biri A(1, 3) ise f(0)
katr?
A) 0
4.
f(x) = mx2 2x + 3
parabolnn x eksenine gre simetrii (1, 2)
noktasndan getiine gre, m nedir?
A) 2
B) 1
C) 0
D) 1
E) 2
8.
B) 2
C) 3
D) 4
E) 6
y = x2 mx + 2m + 1
parabolleri ile y = mx 3 dorularnn teet olmas iin, m nin alabilecei deerler arpm katr?
A) 4
B) 2
C) 0
D) 2
E) 4
199

f(x) = x2 4x + 2
9.
f(x) = mx2 + (2m 1)x + m + 3
13.
parabolnn tepe noktasnn koordinatlar aa-
fonksiyonu T(2, k) noktasnda en byk deerini
dakilerden hangisidir?
aldna gre, m katr?
A) (2, 2 )
B) (2, 2)
D) (2, 2)
B) 1
5
A) 1
6
C) (2, 2)
C) 1
4
D) 1
3
E) 1
2
E) (2, 0)
"
10. Yandaki ekilde veG
rilen paraboln tepe
14. Yandaki ekilde verilen
"
y = ax2 + bx + c para-
noktasnn koordinat+*
lar toplam katr?
bolnn tepe noktas T
dir. Buna gre, a, b, c
A) 8
B) 9
C) 10
D) 11
srasyla aada-
E) 12
"
y = x2 + bx 2 parabol x eksenini A ve B
!
noktalarnda kesmek-
tedir. |AB| = 4 birim
B) v3
D) v6
"
y = ax2 + bx + 2
parabolne
C) 2v3
E) , +,
ekilde verilen
pozitif deeri katr?

A) 3v2
C) +, , +
15. Yandaki
",#,+%$,/,8%,+,$
olduuna gre, b nin
B) +, +,
D) +, ,
ESEN YAYINLARI
11. Yandaki ekilde

grafii verilen
A) +, +, +
OABC
E) 2v6
kat saylarnn iaretleri
gre,
G
+*
dikdrtge-
C) 8
D) 10
E) 12
ninin alan ka br
dir?
A) 4
12. Yandaki ekilde

"
y = (fog)(x) fonksi-
B) 6
",#,&BHI)&%)
yonunun grafii verilmitir. f(x) = x + 1
olduuna gre
A) 4
1. E
2. E
200
B) 2
3. D
f(x) = x2 4x + 2m 1
16.
g(2) katr?
+*
+$
C) 0
4. B
fonksiyonunun grafii x eksenine teet olduuna

gre, m katr?
D) 2
5. D
6. C
A) 4
E) 4
7. E
8. E
9. A
10. D
B) 7
2
11. E
C) 3
12. B
13. A
D) 5
2
14. B
E) 2
15. C
16. D
TEST 16
1.
ekildeki
5.
y = x + x 6
parabolnn eksenleri
kestii noktalarn
koordinatlarnn toplam
B) 5
C) 6
D) 7
ekildeki paraboln simetri ekseninin y eksenine
E) 8
olan uzakl ka br dir?

A)
2.
olan a + b + c katr?
A) 4
1
3
B)
1
2
C) 1
D)
3
2
E) 2
y = x2 + (m 2)x m 4
parabolnn x eksenini kestii noktalardan birinin apsisi 2 ise paraboln y eksenini kestii noktann ordinat katr?
B) 7
C) 6
D) 5
E) 4
ESEN YAYINLARI
A) 8
6.
ekilde verilen y = f(x) parabolnn

tepe noktas B olmak zere, OABC karesinin
3.
y = x2 + mx m 1
alan ka birimkaredir?
parabol x eksenine teet olduuna gre,

m katr?
A) 4
4.
B) 2
A) 6
C) 0
D) 2
7.
parabolnn tepe noktasnn analitik dzlemin

IV. blgesinde olmas iin m aadaki aralklarn
hangisinde deer almaldr?
B) (4, 4)
D) (', 2)
C) 12
D) 16
E) 36
E) 4
y = x2 + mx + 4
A) (4, ')
B) 9
C) (', 0)
E) (', 4)
y = 2(x 1)2 + 3
parabolnn x = 2 dorusuna gre simetriinin
denklemi aadakilerden hangisidir?
A) y = 2x2 6x + 21
B) y = 2x2 6x + 19
C) y = 2x2 12x + 21
D) y = 2x2 12x + 19
E) y = 2x2 16x + 13
207

8.
11.
y=x2+4x
A
y=x2+3x
O
B
y = x+1
ekilde verilenlere gre, ABCD karesinin alan

ekildeki taral alan ifade eden eitsizlik sistemi
ka birimkaredir?
B) 12 4 5
A) 3 +
D) 24 4 5
C) 24 8 5
A) y x2 + 3x
E) 6 + 2 5
B) y < x2 + 3x
y < x + 1
y x + 1
C) y < x2 + 3x
D) y > x2 + 3x
y x + 1
y x + 1
9.
E) y > x + 3x
y x + 1
f(x)
A(1,2)
Tepe noktas orijinde olan ekildeki f(x) parabolnn zerindeki A(1, 2) noktasndan izilen
ESEN YAYINLARI
12. 3x + y = 5 dorusu zerinde bulunan bir noktann

koordinatlarnn kareleri toplam en az ka olabilir?
A)
teetin denklemi aadakilerden hangisidir?

A) y = x + 1
B) y = 2x
D) y = 4x 2
5
2
B) 3
C)
7
2
D) 4
E)
9
2
C) y = 3x 1
E) y = 5x 3
13. y = x2 6x + n 1 ve y = x2 (m 1)x + 4
parabollerinin tepe noktalar akk olduuna
10.
gre, m + n katr?
A) 14
B) 16
C) 18
D) 20
E) 22
f(x)=ax2+bx+c
ekilde verilen f(x) = ax2 + bx + c parabolnn
14. y = (x 3)2 parabolnn y = 5x 6 dorusuna
grafiine gre, a + b + c toplam katr?

A)
1.D
208
5
3
2.A
B)
4
3
3.B
C) 1
4.E
D)
5.C
2
3
E)
6.B
en yakn noktasnn ordinat katr?

1
3
A) 4
7.C
8.C
9.D
B)
25
4
10.B
C) 9
11.E
D)
12.A
49
4
13.C
E) 16
14.B
NVERSTEYE GR SINAV SORULARI
1.
1985 YS
5.
1 1
1
1
+ =
a b a+b+x x
a + b 0 koulu ile
x3 + ax 4 = 0
denkleminin kk de gerek olduuna gre,
denkleminin kklerinin arpm nedir?

A) ab
1
C)
ab
B) ab
1986 YS
aadakilerden hangisi dorudur?
1
a
D)
E)
ab
b
A) Kklerin de pozitiftir.
B) Kklerin biri pozitif ikisi negatiftir.
2.
C) Kklerin ikisi pozitif biri negatiftir.
1985 YS
D) Kklerin de negatiftir.
f(x) = mx2 + (m +1)x + m 2 veriliyor. f(x) = 0
E) Kklerden biri sfra eittir.
denkleminin kkleri x1, x2 dir. 1 < x1 < x2 olmas

iin, > 0 kouluna ek olarak aadakilerden
hangisi de salanmaldr?
m+1
>0
m
A) m.f ( 1) > 1,
B) f ( 1) > 0,
6.
m+1
>0
m
C) m.f ( 1) < 0,
x2 2x + a = 0
denkleminin kkleri x1, x2 olduuna gre, a nn
(m + 1)
> 1
m
hangi deeri iin, x1 + x2 + x1.x2 = 5 olur?
3.
ESEN YAYINLARI
(m + 1)
> 1
D) m.f ( 1) > 0,
2m
E) m.f ( 1) < 0,
1987 YS
m+1
> 1
2m
A) 1
C) 3
D) 4
E) 5
1986 YS
x2 (m + 1)x + m = 0
7.
1987 YS
Ix2 + 1I 3
denkleminin, 0 < x1 < 2 < x2 koulunu salayan

kk olmas iin, m hangi aralkta olmaldr?
A) < m < 1
B) 1 < m < 0
C) 0 < m < 1
D) 1 < m < 2
n zm kmesi, aadakilerden hangisidir?

A) R
B) R [2, 2]
D) R [ v2, v2]
C) [2, 2]
E) [ v2, v2]
E) 2 < m <
4.
B) 2
1986 YS
x3 + ax2 + bx + c = 0
denkleminin kkleri, bir aritmetik dizi oluturduuna gre, ortanca kkn deeri aadakilerden
8.
hangisidir?
A)
a+b+c
3
D) a
3
1989 YS
2x2 5x + p2 + q2 = 0
B)
a+b
2
C)
E)
a b
2
b
3
denkleminin kkleri, p ve q olduuna gre, diskriminant katr?

A) 17
B) 9
C) 1
D) 0
E) 1
213

9.
1989 YS
13. 1992 YS
Denklemi, y =
x2
"
olan parabol, a nn hangi
deeri iin, denklemi x y = 1 olan doruya
teettir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5
Denklemi, y = cax (a > 0) olan ekildeki parabol

yay zerinde P ve Q noktalar alnarak birbirine
e OHPS ve HKLP kareleri izilmitir.
Buna gre, |KQ| ka birimdir?
10. 1990 YS
3a 2 3ab + b 2
=7
b2
eitliini dorulayan a nn, b cinsinden deerleri
A)
3a
4
2a
3
B)
C) a
D) av2
E) av3
toplam aadakilerden hangisidir?

b
3
B)
b
2
C) b
D) 3b
E) 4b
14. 1993 YS
x2 + (x1 + 4)x 3x2 = 0
ESEN YAYINLARI
A)
denkleminin kkleri, sfrdan farkl olan x1 ve x2

saylardr. Buna gre, byk kk katr?
A) 3
B) 2
C) 1
D) 0
E) 2
11. 1991 YS
(x + t)2 + 2b(x + t) + c = 0 , t D R
denkleminde kklerin gerek olmamas iin, b ile
15. 1993 YS
c arasndaki bant ne olmaldr?

A) b2 + c2 > 1
B) b2 + c2 < 1
D) b2 > c
C) b2 < c
"
B&%)
I&%)
E) b2 = c
&G',G)
&0',!)
ekilde, ekseni y eksenine paralel olan f(x) parabol ile g(x) dorusunun ortak noktalar (5, 5)
ve (0, 0) dr.
12. 1992 YS
x2 2x + 4 = 0
Buna gre,
denkleminin kkleri, x1, x2 ise,
(fog) (8)
deeri katr?
(fof) (2)
x 1 + x 2 nin pozitif deeri katr?

A) v6
214
B) v5
C) v3
D) v2
E) 1
A) 1
B) 2
C) 4
3
D)
5
3
E)
3
4

16. 1993 YS
20. 1995 SS
[1, 3] kapal aralnda tanml, f(x) = 4 x2
(x 4)2 . (x + 5) . (6 x) > 0
fonksiyonunun en kk deeri katr?
eitsizliini salayan tam saylarn toplam katr?
A) 6
B) 5
C) 4
D) 2
E) 3
A) 1
B) 0
C) 1
D) 2
E) 3
17. 1993 YS
"
M
21. 1995 YS
(p + 6)x2 + 17(p + 1)x + 5(p 2) = 0
L
denkleminin gerek kkleri, x1 , x2 dir.

x1 < 0 < x2 , |x1| > x2 olmas iin p nin alabilecei
deerler, aadaki aralklardan hangisidir?

ekildeki paraboln denklemi y = x2 dir.
A) (6, 1)
Bir kesi O(0, 0) da, P ve Q keleri de parabol
B) (1, 3)
D) (1, 2)
zerinde olan OPHQ karesinin alan ka birim
C) (0, 3)
E) ( , 6)
A) v5
B) v3
C) v2
D) 3
E) 2
ESEN YAYINLARI
karedir?
22. 1995 YS
y = x2 4x ve y = 3x2 + x
parabollerinin kesim noktalarndan ve (1, 0) noktasndan geen trde (ayn trden) paraboln
18. 1993 YS
denklemi aadakilerden hangisidir?
(x + 4) . (x + 5) 2
>0
x
eitsizliini salayan negatif tam saylardan en

k katr?
A) 6
A) 13x2 13x 7y = 0
B) 13x2 7x 3y = 0
C) 7x2 6x y = 0
D) 7x2 7y 13 = 0
E) 6x 7x y = 0
B) 5
C) 3
D) 2
E) 1
23. 1996 YS
x2 3mx + m 3 = 0
1
1
> 4 ol+
x1 x2
duuna gre, m nin alabilecei deerler kmesi
denkleminin kkleri, x1 ve x2 dir.
19. 1994 YS
x3 4x2 x + 4 = 0
denkleminin kkleri, 1, b, c dir.
2
Buna gre, b + c
toplam katr?
A) ( , +)
A) 17
B) 16
C) 15
D) 14
E) 13
B) ( , 12)
D) (3, 12)
C) R {12}
E) (0, 12)
215

24. 1996 YS
28. 1997 YS
9&<
y = ax2 8x + 2a 4
"
G
' G)
$
erisi, x eksenine teet olduuna gre, a aa&!',0)
dakilerden hangisi olabilir?

A) 5
B) 3
C) 2
D) 3
E) 6
ekilde grafii verilen paraboln tepe noktas,

T c
5
, 5 m ve y eksenini kestii nokta, A(0, 4)
2
29. 1997 YS
tr. Bu paraboln denklemi, y = ax2 + bx + c
"
olduuna gre, b katr?

A)
5
4
B)
4
5
C)
3
2
D) 1
2
E) 3
5
B&%),#,+%$,/,G%,+,-<,+,*
Yukardaki ekilde, denklemi
25. 1997 SS
y = x2 + 5x 3m 1 olan fonksiyonun grafii ve-
x 3
> 0
2 x
olduuna gre, x in alabilecei en kk tam say
deeri katr?
A) 4
B) 2
C) 1
D) 2
E) 4
ESEN YAYINLARI
rilmitir. |OL| = 4.|OK| olduuna gre m katr?

A) 2
B) 1
C) 1
D) 2
E) 3
30. 1998 YS
x2 + 2x + a
26. 1997 YS
4 katnn 5 fazlas kendisinin karesinden byk
olan en byk tam say aadakilerden hangisidir?
terimlisi x in btn deerleri iin 5 ten byk

olduuna gre, a iin aadakilerden hangisidir?
A) < a < 2
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7
B) 2 < a < 1
D) 3 < a < 5
C) 1 < a < 3
E) 6 < a <
27. 1997 YS
31. 1998 YS
4x2 5x 1 = 0
a 1

Buna gre,
olmak zere, (a + 1)x2 2(a + 7)x + 27 = 0
1
1
toplam katr?
+
2 x 1 2 x 2
denkleminin kkleri eit olduuna gre, a

alabilecei deerler toplam katr?
A) 1
216
B) 2
C) 9
4
D)
11
5
E)
13
5
A) 15
B) 13
C) 11
D) 10
E) 9
nn

32. 1998 YS
35. 2006 SS
"
"
B&%)
5&0',!)
%
-
6&!',+,0)
ekilde verilen paraboln denklemi
f(x) fonksiyonunun grafii, ekildeki gibi Ox ek-
y = x + bx + c olduuna gre, A(x, 0) noktas-
senine (1, 0) noktasnda teet olan ve (0, 3)
nn apsisi ( x ) katr?
noktasndan geen paraboldr. Buna gre, f(3)

katr?
A) 1
B) 2
1
C)
2
3
D)
2
5
E)
2
A) 3
B) 4
C) 6
D) 7
E) 12
36. 2007 SS
ESEN YAYINLARI
(x 2)(x + 2)(x + 5) = (x 1)(x + 1)(x + 4)
33. 1999 SS
1 2
1
c x + m 6 c x + m + 9 = 0
x
x
denkleminin kklerinden biri x1 dir.
Buna gre, x 21 +
A) 3
B) 5
denklemiyle aadaki denklemlerden hangisinin

zm kmesi ayndr?
A) x3 + 5x2 + 4x = 0
B) x2 3x 16 = 0
C) x 4x + 24 = 0
D) 3x + 16 = 0
E) 5x 4 = 0
1
deeri katr?
x 21
C) 7
D) 9
E) 11
37. 2007 SS
(x2 x 2)(x + 5) = 0
denkleminin kklerinin toplam katr?
A) 3
34. 1999 SS
a pozitif bir gerek (reel) say olmak zere, kenarlar a cm ve (8 2a) cm olan dikdrtgenin
alan en ok ka cm2 olur?
A) 64
B) 32
C) 24
D) 16
E) 8
B) 1
C) 2
D) 4
E) 6
38. 2008 SS
x2 ax + 16 = 0
1
+ x 2 = 5 olduuna gre, a katr?
x1
A) 10
B) 12
C) 14
D) 15
E) 17
217

39. 2009 SS
2
3
1 + 2 = 0
x x
43. 2011 LYS

x (3 x) > 0
(2x + 1) (x 2) < 0
denklemini salayan x gerel saylarnn toplam
Yukarda verilen eitsizlik sisteminin zm k-
katr?
mesi (a, b) ak aral olduuna gre, a b
A) 2
B) 1
C) 0
D) 1
E) 2
fark katr?
A) 2
B) 0
C) 1
D)
1
2
E)
3
2
40. 2009 SS
x2 2x 4 = 0
44. 2011 LYS
denkleminin kkleri m1 ve m2 dir.
22x 2.2x 8 = 0
Buna gre, aadaki denklemlerden hangisinin

kkleri
oluduna gre, x aadakilerden hangisidir?
1
1
dir?
ve
m1
m2
A) 2x2 x + 4 = 0
B) 2x2 + x + 1 = 0
C) 4x2 + 2x 1 = 0
D) 4x2 + 3x 4 = 0
A) 2
B) 1
D) ln4
C) ln2
E) 2ln4
ESEN YAYINLARI
E) 8x 3x + 4 = 0
45. 2011 LYS
41. 2010 LYS
f(x) = x2 2x + 3
(2x 1)(4x2 1) < 0

eitsizliinin gerel saylardaki zm kmesi
aadaki ak aralklarn hangisidir?
A) c 3,
1
m
2
B) c
1 1
D) c , m
4 2
1
, 0m
2
C) c
1 1
, m
2 2
f(x) = mx 1 +
fonksiyonu veriliyor.
218
ifadesinin deeri katr?

B) 5
C) 6
D) 7
E) 8
y = x2
1
x
parabol ile y = 2 x dorusu arasnda kalan
salayan en kk m deeri katr?

B)
nunun grafii elde ediliyor. Buna gre, |a| + |b|
A) 4
1
E) c , 3 m
2
Buna gre, her x > 0 iin f(x) 0 zelliini

1
2
aa telenerek g(x) = x2 8x + 14 fonksiyo-
46. 2011 LYS
42. 2010 LYS
A)
fonksiyonunun grafii a birim saa ve b birim
1
3
C)
1
4
D)
1
5
E)
1
6
snrl blgenin snrlar zerindeki (x, y) noktalar iin x2 + y2 ifadesinin alabilecei en byk
deer katr?
A) 25
B) 20
C) 17
D) 13
E) 10

47. 2012 LYS
48. 2012 LYS
y = x2 2(a + 1)x + a2 1
P(x) = x 2x + m
Q(x) = x2 + 3x + n
parabol y = 1 dorusuna teet olduuna gre,
polinomlar veriliyor.
a katr?
Bu iki polinom ortak bir kke sahip ve P(x) poli-
A)
nomunun kkleri eit olduuna gre, m + n top-
3
2
B)
3
4
C) 0
D) 1
E) 2
lam katr?
B) 3
C) 2
D) 4
E) 5
ESEN YAYINLARI
A) 5
219

10 Mat KA 3 BLM - Kopija

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

10 Mat KA 3 BLM - Kopija

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KNC DERECEDEN DENKLEMLER

kinci Dereceden Denklemler

KNC DERECEDEN DENKLEMLER

KNC DERECEDEN BR BLNMEYENL DENKLEMLER

KNC DERECEDEN BR BLNMEYENL

denkleminin zm kmesini bulunuz.

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

denkleminin zm kmesi nedir?

Diskriminant ( 6 y) Bularak Denklem zme

kinci dereceden bir bilinmeyenli bir denklem

6 < 0 ise denklemin reel kk yoktur.

m D R olmak zere, x mx 2m = 0 denkleminin

6 > 0 ise denklemin farkl iki reel kk vardr.

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

denkleminin zm kmesi nedir?

denkleminin zm kmesi nedir?

denkleminin eit iki reel kknn olmas iin k ka

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

Polinomlarn arpm veya Blm

Biiminde Verilen Denklemler

P(x).Q(x) = 0 P(x) = 0 Q(x) = 0

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

kinci dereceden daha byk dereceli olan baz denk-

denkleminin zm kmesini bulunuz.

denkleminin zm kmesini bulunuz.

denkleminin zm kmesi nedir?

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

(x2 x)2 8(x2 x) + 12 = 0

f (x) = g (x) biimine getirilir ve eitliin her iki ya-

nnn n. kuvveti alnarak kkten kurtarlr. Elde edilen

ler zm kmesine alnmaz.

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

denkleminin zm kmesi nedir?

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

f (x) < 0 ise

Aada verilen tablodaki boluklar doldurunuz.

denkleminin eit iki gerel kk varsa m ka0

denkleminin farkl iki gerel kk varsa m hangi

Aadaki denklemlerin zm kmelerini bulunuz.

Aadaki denklemlerin zm kmelerini bulunuz.

b. (x2 x)2 8(x2 x) + 12 = 0

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

Aadaki tabloyu inceleyiniz.

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

x12 + x22 ve x13 + x23 deerlerini bulunuz.

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

denkleminin kklerinin birer eksiinin arpm 2 ise

denkleminin kkleri x1 ve x2 ise

kklerinin birer fazlasnn toplam katr?

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

bir bant bulunuz.

Bu iki denklemin dier kkleri ortak ise m + p

KKLER VERLEN KNC DERECEDEN DENKLEMN YAZILMASI

x2 x2x x1x + x1.x2 = 0 x2 (x1 + x2).x + x1.x2 = 0 olur.

Bu eitlikte x1 + x2 = T ve x1.x2 = yazlrsa x2 Tx + = 0 bulunur.

Kkler arpm (x1.x2)

kinci Dereceden Denklemler, Eitsizlikler ve Fonksiyonlar

Aada zm kmeleri verilen ikinci dereceden

Rasyonel kat sayl ikinci dereceden bir bilinme-

Kklerinden biri 2 + v5 olan rasyonel kat sayl ikinci

dereceden denklemi yaznz.

olan rasyonel kat sayl