Μελέτη αναπτυξιακών χαρακτηριστικών Δήμων Ν. Κοζάνης

ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΤΑ ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΤΑ

ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ
Α και Β Φάση
Νοέμβριος 2009
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας
& Περιφερειακής Ανάπτυξης
Πεδίον Άρεως • 38 334 Βόλος
Τηλέφωνο 24210 744 34, 62, 61 • Φαξ 24210 74 385
Email: akotios@uth.gr, emkoutou@gmail.com, saratsis@uth.gr
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Εργαστήριο Αξιολόγησης Πολιτικών
και Προγραμμάτων Ανάπτυξης Σελίδα 1 από 170
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ................................................................................................................. 7
i. Οι παραδοχές.................................................................................................. 7
ii. Μεθοδολογική προσέγγιση και εργαλεία τεκμηρίωσης της πρότασης .......... 7
Α' ΜΕΡΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ

ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ................................................................................................... 11
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ

ΤΩΝ ΟΤΑ ................................................................................................................. 19
2.1 Δήμος Κοζάνης.............................................................................................. 19
2.1.1 Ιστορικό διοικητικής μεταβολής...................................................................... 19
2.1.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Κοζάνης..................... 20
2.2 Δήμος Αγίας Παρασκευής ............................................................................. 25
2.2.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Αγίας Παρασκευής ...... 25
2.3 Δήμος Αιανής ................................................................................................ 30
2.3.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Αιανής ....................... 31
2.4 Δήμος Ασκίου................................................................................................ 35
2.4.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Ασκίου....................... 35
2.5 Δήμος Βελβεντού .......................................................................................... 39
2.5.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Βελβεντού ................. 40
2.6 Δήμος Βερμίου .............................................................................................. 44
2.6.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Βερμίου ..................... 44
2.7 Δήμος Δημήτριου Υψηλάντη ........................................................................ 48
2.7.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Δημητρίου Υψηλάντη.. 48
2.8 Δήμος Ελίμειας.............................................................................................. 52

2.8.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Ελίμειας ..................... 52
2.9 Δήμος Ελλησπόντου ..................................................................................... 57
2.9.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Ελλησπόντου ............. 58
2.10 Δήμος Καμβουνίων ..................................................................................... 62
2.10.1 Ιστορικό διοικητικής μεταβολής .................................................................... 62
2.10.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Καμβουνίων ............. 62
2.11 Δήμος Μουρικίου ........................................................................................ 66
2.11.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Μουρικίου ................ 66
2.12 Δήμος Νεάπολης ......................................................................................... 71
2.12.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Νεάπολης................. 72
2.13 Δήμος Πτολεμαΐδας..................................................................................... 76
2.13.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Πτολεμαΐδας............. 77
2.14 Δήμος Σερβίων............................................................................................ 81
2.14.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Σερβίων ................... 82
2.15 Δήμος Σιάτιστας .......................................................................................... 87
2.15.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Σιάτιστας ................. 88
2.16 Δήμος Τσοτυλίου ........................................................................................ 91
2.16.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Τσοτυλίου............... 92
2.17 Κοινότητα Βλάστης ..................................................................................... 97
2.17.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Κοινότητας Βλάστης ............ 98
2.18 Κοινότητα Λιβαδερού................................................................................ 101
2.18.1 Ιστορικό διοικητικής μεταβολής .................................................................. 101
2.18.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Κοινότητας Λιβαδερού ....... 101
2.19 Κοινότητα Πενταλόφου ............................................................................ 105
2.19.1 Ιστορικό διοικητικής μεταβολής .................................................................. 105
2.19.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Κοινότητας Πενταλόφου .... 106
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ ...................................................... 109

3.1 Βαθμός αποδοχής της πιθανής συνένωσης των ΟΤΑ .................................. 109
3.2 Διαμόρφωση του νέου διοικητικού χάρτη .................................................. 111
Β’ ΜΕΡΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 SWOT ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΤΑ ΤΟΥ

ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ................................................................................................. 118
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ

ΠΡΟΤΑΣΗΣ-ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ........................................................................................ 128
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΤΑ................................................. 138

6.1 Χωρική Ενότητα 1: Δ. Αιανής, Δ. Βελβεντού, Δ. Καμβουνίων, Δ. Σερβίων, Κ.
Λιβαδερού ......................................................................................................... 138
6.2 Χωρική Ενότητα 2: Δ. Δημητρίου Υψηλάντη, Δ. Ελιμείας, Δ. Ελλησπόντου, Δ.
Κοζάνης............................................................................................................. 139
6.3 Χωρική Ενότητα 3: Δ. Ασκίου, Δ. Νεάπολης, Δ. Σιάτιστας, Δ. Τσοτυλίου, Κ.
Πενταλόφου...................................................................................................... 142
6.4 Χωρική Ενότητα 4: Δ. Αγίας Παρασκευής, Δ. Βερμίου, Δ. Μουρικίου, Δ.
Πτολεμαΐδας, Κ. Βλάστης .................................................................................. 144
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ
Πίνακας 1 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Κοζάνης ............................................................ 22

Πίνακας 2 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Αγίας Παρασκευής ............................................. 28
Πίνακας 3 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Αιανής .............................................................. 32
Πίνακας 4 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Ασκίου .............................................................. 37
Πίνακας 5 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Βελβεντού......................................................... 42
Πίνακας 6 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Βερμίου ............................................................ 46
Πίνακας 7 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Δημητρίου Υψηλάντη ......................................... 50
Πίνακας 8 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Ελίμειας ............................................................ 55
Πίνακας 9 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Ελλησπόντου..................................................... 60
Πίνακας 10 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Καμβουνίων..................................................... 64
Πίνακας 11 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Μουρικίου ....................................................... 69
Πίνακας 12 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Νεάπολης ........................................................ 74
Πίνακας 13 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Πτολεμαΐδας .................................................... 79
Πίνακας 14 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Σερβίων .......................................................... 84
Πίνακας 15 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Σιάτιστας......................................................... 89
Πίνακας 16 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Τσοτυλίου ....................................................... 94
Πίνακας 17 Βασικά χαρακτηριστικά Κοινότητας Βλάστης ................................................... 99
Πίνακας 18 Βασικά χαρακτηριστικά Κοινότητας Λιβαδερού .............................................. 103
Πίνακας 19 Βασικά χαρακτηριστικά Κοινότητας Πενταλόφου ........................................... 107
Πίνακας 20 Στάση έναντι του υφιστάμενου αριθμού των ΟΤΑ (%)................................... 109
Πίνακας 21 Καταρχήν στάση έναντι της μείωσης του αριθμού των ΟΤΑ (%) ..................... 109
Πίνακας 22 Στάση έναντι της διατήρησης των Κοινοτήτων (%) ....................................... 110
Πίνακας 23 Καταλληλότερος αριθμός ΟΤΑ ..................................................................... 110
Πίνακας 24 Στάση έναντι της μορφής συνενώσεως (%) .................................................. 111
Πίνακας 25 Αξιολόγηση της επιθυμίας συνένωσης με άλλους ΟΤΑ στο Νομό Κοζάνης ........ 113
Πίνακας 26 Σημασία των κριτηρίων συνένωσης ανεξάρτητα του βαθμού βαρύτητας .......... 115
Πίνακας 27 Ποσοστό απαντήσεων που δίνουν πολύ υψηλή ή τουλάχιστον υψηλή βαρύτητα
στα επιλεγμένα κριτήρια .............................................................................................. 115
Πίνακας 28 SWOT ΑΝΑΛΥΣΗ ....................................................................................... 118
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΧΑΡΤΩΝ
Χάρτης 1 Μέσο φορολογούμενο εισόδημα Νομού Κοζάνης ............................................... 15

Χάρτης 2 Βιωσιμότητα ΟΤΑ Νομού Κοζάνης.................................................................... 16
Χάρτης 3 Ανεργία ΟΤΑ Νομού Κοζάνης........................................................................... 17
Χάρτης 4 Τομεακή διάρθρωση απασχόλησης ΟΤΑ Νομού Κοζάνης .................................... 18
Χάρτης 5 Χωροταξική ένταξη Δήμου Κοζάνης στο Ν. Κοζάνης .......................................... 20
Χάρτης 6 Χωροταξική ένταξη Δήμου Αγίας Παρασκευής στο Ν. Κοζάνης ............................ 25
Χάρτης 7 Χωροταξική ένταξη Δήμου Αιανής στο Ν. Κοζάνης............................................. 30
Χάρτης 8 Χωροταξική ένταξη Δήμου Ασκιού στο Ν. Κοζάνης ............................................ 35
Χάρτης 9 Χωροταξική ένταξη Δήμου Βελβεντού στο Ν. Κοζάνης ....................................... 39
Χάρτης 10 Χωροταξική ένταξη Δήμου Βερμίου στο Ν. Κοζάνης ......................................... 44
Χάρτης 11 Χωροταξική ένταξη Δήμου Δημητρίου Υψηλάντη στο Ν. Κοζάνης...................... 48
Χάρτης 12 Χωροταξική ένταξη Δήμου Ελίμειας στο Ν. Κοζάνης......................................... 52
Χάρτης 13 Χωροταξική ένταξη Δήμου Ελλησπόντου στο Ν. Κοζάνης ................................. 57
Χάρτης 14 Χωροταξική ένταξη Δήμου Καμβουνίων στο Ν. Κοζάνης ................................... 62
Χάρτης 15 Χωροταξική ένταξη Δήμου Μουρικίου στο Ν. Κοζάνης...................................... 66
Χάρτης 16 Χωροταξική ένταξη Δήμου Νεάπολης στο Ν. Κοζάνης ...................................... 71
Χάρτης 17 Χωροταξική ένταξη Δήμου Πτολεμαΐδας στο Ν. Κοζάνης .................................. 77
Χάρτης 18 Χωροταξική ένταξη Δήμου Σερβίων στο Ν. Κοζάνης......................................... 82
Χάρτης 19 Χωροταξική ένταξη Δήμου Σιάτιστας στο Ν. Κοζάνης ....................................... 87
Χάρτης 20 Χωροταξική ένταξη Δήμου Τσοτυλίου στο Ν. Κοζάνης ..................................... 91
Χάρτης 21 Χωροταξική ένταξη Κοινότητας Βλάστης στο Ν. Κοζάνης.................................. 97
Χάρτης 22 Χωροταξική ένταξη Κοινότητας Λιβαδερού στο Ν. Κοζάνης............................. 101
Χάρτης 23 Χωροταξική ένταξη Κοινότητας Πενταλόφου στο Ν. Κοζάνης.......................... 105
Χάρτης 24 Αποτελέσματα ερωτηματολογίων – Επιθυμία συνένωσης Δήμων Νομού Κοζάνης
................................................................................................................................. 116
Χάρτης 25 Πολιτικός χάρτης Νομού Κοζάνης................................................................. 168
Χάρτης 26 Γεωμορφολογικός χάρτης Νομού Κοζάνης..................................................... 169
Χάρτης 27 Χρήσεις γης Νομού Κοζάνης ........................................................................ 170
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε με στόχο τη διαμόρφωση ολοκληρωμένης

πρότασης για τη συγκρότηση νέας διοικητικής δομής στην Πρωτοβάθμια Τοπική
Αυτοδιοίκηση, βασίστηκε καταρχήν σε ορισμένες παραδοχές.
i. Οι παραδοχές
Πρώτον: Η διοικητική μεταρρύθμιση εξετάζεται αποκλειστικά στο επίπεδο των ΟΤΑ

Α’ Βαθμού έτσι ώστε να μην υποστούν καμία αλλαγή τα διοικητικά όρια τόσο των
Νομών όσο και των Περιφερειών. Η παραδοχή αυτή είναι απόλυτα συμβατή με την
πρόταση του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης που
κάλεσε τις ΤΕΔΚ όλων των νομών της χώρας να καταθέσουν τις προτάσεις τους για
το νέο καταστατικό χάρτη των ΟΤΑ Α’ βαθμού της περιοχής τους.
Δεύτερον: Η νέα διοικητική δομή κάθε νομού πρέπει να οδηγήσει σε σημαντική

μείωση του αριθμού των Δήμων μέχρι σήμερα, προκειμένου οι νέοι διευρυμένοι
Δήμοι να αποκτήσουν το κατάλληλο – για το χωροταξικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό
- χωρικό και πληθυσμιακό μέγεθος. Κατά συνέπεια, θεωρείται ότι, ο νέος διοικητικός
χάρτης δεν θα πρέπει να διατηρήσει τις μικρές κοινότητες ώστε να εξασφαλισθεί η
πραγματική συγκρότηση κατάλληλων χωροεδαφικών ενοτήτων.
Τρίτον: Η διοικητική ανασυγκρότηση προβλέπει την εξολοκλήρου ένταξη των

«Καποδιστριακών Δήμων» σε νέες ευρύτερες χωροεδαφικές ενότητες. Κατά
συνέπεια, δεν προβλέπεται η διάσπαση των δημοτικών διαμερισμάτων ενός
υφιστάμενου Δήμου σε διαφορετικούς νέους διευρυμένους Δήμους.
ii. Μεθοδολογική προσέγγιση και εργαλεία τεκμηρίωσης της πρότασης
Ο νέος καταστατικός χάρτης των ΟΤΑ Α’ βαθμού πρέπει να λάβει υπόψη του τα
ιστορικά, γεωγραφικά, πολιτισμικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά των
υφιστάμενων Δήμων, καθώς και να είναι αποτέλεσμα της μεγαλύτερης δυνατής
συναίνεσης των τοπικών κοινωνιών και δρώντων. Η συμμετοχική διαδικασία αποτελεί

επομένως απαραίτητη συνιστώσα της προτεινόμενης επιστημονικής τεκμηρίωσης της
διοικητικής μεταρρύθμισης, εξασφαλίζοντας τόσο την ορθολογικότητά της όσο και
την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της.
Στο πλαίσιο αυτό, η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε, βασίστηκε σε δύο παράλληλες

και συμπληρωματικές διαδικασίες:
1. Διαμορφώθηκε ένα πρότυπο «καρτέλας» με στόχο την συστηματική συλλογή

δεδομένων και την συγκέντρωση όλων των κύριων χαρακτηριστικών των Δήμων της
Περιφερείας. Για την συμπλήρωση των 61 καρτελών, αξιοποιήθηκαν όλες οι
διαθέσιμες πηγές (δευτερογενείς, όπως απογραφές πληθυσμού, στοιχεία ΚΕΠΥΟ,
υπάρχουσες μελέτες κ.λπ.).
Η συστηματική - μέσω της καρτέλας - καταγραφή της σημερινής κατάστασης των

Δήμων της Περιφέρειας, επέτρεψε σε δεύτερο στάδιο την αξιολόγησή τους σχετικά
με ορισμένα κριτήρια από τα οποία τα κυριότερα αφορούν:
- τις παραγωγικές δυνατότητες των Δήμων
- τις υπηρεσίες τους
- την προγραμματική ικανότητά τους και,
- την οικονομική βιωσιμότητά τους.
Στη συνέχεια, η στατιστική επεξεργασία των παραπάνω δεδομένων καθώς και η

αξιολόγηση των δυνατοτήτων των Δήμων ως προς την βιωσιμότητά τους οδήγησε σε
μια πρώτη ομαδοποίηση των δήμων με στόχο την συγχώνευσή τους σε μεγαλύτερες
χωροεδαφικές ενότητες. Αξίζει να σημειωθεί ότι, στην πρώτη αυτή απόπειρα
ομαδοποίησης, με σκοπό την οριοθέτηση ευρύτερων χωρικών ενοτήτων, ελήφθησαν
υπόψη και τα γεωμορφολογικά, κοινωνικά και πολιτισμικά κριτήρια τα οποία
αποτελούν πολύ σημαντικές συνιστώσες όχι μόνο για μια ορθολογική πρόταση
διοικητικής ανασυγκρότησης άλλα και για την ομαλή λειτουργία των νέων
διευρυμένων δήμων καθώς και για την εξυπηρέτηση των τοπικών κοινωνιών.
2. Παράλληλα με την καταγραφή και την αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης,

σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε έρευνα πεδίου η οποία περιλάμβανε δύο βασικές
δραστηριότητες:
(α) η αποστολή ερωτηματολογίου στους εκλεγμένους δημοτικούς και κοινοτικούς
συμβούλους καθώς και στους προέδρους τοπικών συμβουλίων των ΟΤΑ των 4
Νομών. Το ερωτηματολόγιο αποτελούσε, για την επιστημονική ομάδα, ένα από τα
βασικά εργαλεία της κοινωνικής διαβούλευσης καθώς και της συλλογής ποιοτικών
πληροφοριών πέραν των κλασσικών δευτερογενών δεδομένων. Το συγκεκριμένο
ερωτηματολόγιο έδωσε τη δυνατότητα στους διαφόρους τοπικούς δρώντες – με την
εξασφάλιση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της εχέμυθης
διαχείρισης των απαντήσεών τους - να καταθέσουν τις απόψεις τους ως προς:.
- την λειτουργία και τα αποτελέσματα (δυνατά στοιχεία και αδυναμίες) του μέχρι
σήμερα «Καποδίστρια Ι» για τους υφιστάμενους δήμους.
- τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα μιας νέας υποχρεωτικής συνένωσης των
Δήμων. Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι τοπικοί δρώντες είχαν με το συγκεκριμένο
ερωτηματολόγιο την ευκαιρία να προτείνουν τον καταλληλότερο αριθμό δήμων για
την χάραξη του νέου διοικητικού χάρτη των νόμων τους (μείωση, διατήρηση ακόμα
και αύξηση του αριθμού) καθώς και να αξιολογήσουν τα σημαντικότερα κριτήρια με
βάση τα οποία θα έπρεπε να εφαρμοστεί η συνένωση των ΟΤΑ.
(β) Εκτός από τα ερωτηματολόγια, η επιστημονική ομάδα πραγματοποίησε

συστηματικές συνεντεύξεις και ανοικτές συναντήσεις με τις τοπικές αρχές όλων των
δήμων.
Η στατιστική και συστηματική επεξεργασία των αποτελεσμάτων των

ερωτηματολογίων και των συνεντεύξεων επέτρεψε τελικά στην επιστημονική ομάδα,
να διαμορφώσει καλύτερη εικόνα ως προς την ομαδοποίηση των δήμων,
ξεπερνώντας την απλή χωρική προσέγγιση που προέκυψε από την ανάλυση και
στατιστική επεξεργασία των δευτερογενών δεδομένων. Με άλλα λόγια, η
ομαδοποίηση των Δήμων, όπως προέκυψε από την πρώτη ανάλυση, σταθμίσθηκε με
τα αποτελέσματα της επιτόπιας έρευνας.
Α’ ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ
Ο Νομός Κοζάνης καλύπτει το ανατολικό τμήμα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

και συνορεύει δυτικά με το Νομό Καστοριάς, νότια με τους Νομούς Λάρισας και
Γρεβενών, βόρεια με τους Νομούς Φλώρινας και Πέλλας και ανατολικά με τους
Νομούς Ημαθίας και Πιερίας.
Ο Νομός Κοζάνης είναι ο μεγαλύτερος νομός της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς η

έκταση του είναι 3.516 τετ.χλμ. και καταλαμβάνει το 37,19% της συνολικής έκτασης
της Περιφέρειας. Πρωτεύουσα του Νομού είναι η Κοζάνη, που παράλληλα αποτελεί
και έδρα της Περιφέρειας και συγκεντρώνει το 30,54% του πληθυσμού του Νομού
για το 2001.
Σύμφωνα με το Νόμο 2539/4-12-97 «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής

Αυτοδιοίκησης», ο Νομός Κοζάνης αποτελείται από 16 Δήμους (Δήμος Κοζάνης,
Δήμος Αγίας Παρασκευής, Δήμος Αιανής, Δήμος Ασκίου, Δήμος Βελβεντού, Δήμος
Βερμίου, Δήμος Δημητρίου Υψηλάντη, Δήμος Ελιμείας, Δήμος Ελλησπόντου, Δήμος
Καμβουνίων, Δήμος Μουρικίου, Δήμος Νεάπολης, Δήμος Πτολεμαΐδας, Δήμος
Σερβίων, Δήμος Σιάτιστας και Δήμος Τσοτιλίου) και 3 Κοινότητες (Κοινότητα
Βλάστης, Κοινότητα Λιβαδερού και Κοινότητα Πενταλόφου).
Ο πληθυσμός του Νομού Κοζάνης, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
155.324 κάτοικοι αντιπροσωπεύοντας το 51,51% του συνολικού πληθυσμού της
Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Αυτό έχει σαν συνέπεια, ο νομός Κοζάνης να
συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της Περιφέρειας σε σύγκριση
με τους άλλους νομούς. Για την περίοδο 1991-2001, ο πληθυσμός του Νομού
παρουσιάζει αύξηση κατά 3,38%, ακολουθώντας τις ίδιες τάσεις με τα ανώτερα
χωρικά επίπεδα (Δυτική Μακεδονία, Ελλάδα) που εμφανίζουν αύξηση κατά 2,95% και
6,86% αντίστοιχα. Επιπλέον, ο πληθυσμός του Νομού είναι κατά 56,64% αστικός και
κατά 43,36% αγροτικός. Από την ανάλυση του δείκτη γήρανσης εξάγεται το
συμπέρασμα ότι ο Νομός Κοζάνης, ακολουθώντας τις γενικότερες τάσεις που
επικρατούν σε εθνικό επίπεδο, εμφανίζει τάσεις γήρανσης, γεγονός που φαίνεται και
από τη ραγδαία αύξηση του δείκτη γήρανσης (αριθμός γερόντων που αναλογούν σε
100 νέους) την περίοδο 1991-2001.
Η οικονομία της περιοχής χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα εκβιομηχάνισης καθώς

στο νομό λειτουργούν εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ με
καύσιμο το λιγνίτη, με συνέπεια η περιοχή να αποτελεί ενεργειακή πηγή της Ελλάδας
και ενεργειακό κόμβο του εγχώριου δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας.. Αυτό βοήθησε
οικονομικά την ανάπτυξη του νομού καθώς κύρια ασχολία των κατοίκων πριν την
εγκατάσταση των εργοστασίων ήταν η γεωργία. Ειδικότερα, από την εξέταση της
τομεακής διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι το 34,90% των κατοίκων
ασχολείται στο δευτερογενή τομέα, ποσοστό που είναι ιδιαίτερα υψηλό, αν
αναλογιστεί κανείς ότι το αντίστοιχο ποσοστό της χώρας είναι 21,75%. Επιπρόσθετα,
το 13,17% των κατοίκων του Νομού ασχολείται στον πρωτογενή τομέα και το
49,51% στον τριτογενή τομέα.
Πέρα από τον κλάδο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, δυναμικοί κλάδοι της τοπικής
οικονομίας είναι ο κλάδος των ορυχείων (εξόρυξη λιγνίτη και μαρμάρων), των
κατασκευών, της δημόσιας διοίκησης, της υγείας, του εμπορίου, των μεταφορών και
διάφορες λοιπές υπηρεσίες. Η μεταποίηση πρώτων υλών αποτελεί, τέλος, ακόμη έναν
σημαντικό τομέα, με κυριότερες επιχειρήσεις του δέρματος, των γουναρικών, των
ειδών διατροφής (το μοναδικό σε Εθνικό επίπεδο αρωματικό φυτό του κρόκου και
παραδοσιακά προϊόντα όπως τυροκομικά Βοΐου – Βλάστης, μήλα Εορδαίας, ροδάκινα
Βελβεντού, πατάτες Πολυμύλου, φασόλια Σισανίου, οπωροκηπευτικά Ελίμειας κ.ά.),
του ξύλου, της κατασκευής τελικών προϊόντων από μέταλλο, των ειδών υποδομής,
της ενδυμασίας και των ειδών από ύφασμα.
Για το 2004, το κ.κ. ΑΕΠ του Νομού Κοζάνης ήταν 15,6 χιλ. ευρώ, ποσό που
αναλογεί στο 103,31% του μέσου όρου της χώρας και κατατάσσει το Νομό στην 19η
θέση ανάμεσα στους 52 νομούς.
Το ποσοστό ανεργίας στο Νομό Κοζάνης για το 2001 είναι 15% και εμφανίζει αύξηση
σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε 12,89%. Το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο
από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), αλλά αρκετά υψηλότερο από το μέσο
όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, το 2001 ο δείκτης ενεργού πληθυσμού (ποσοστό
του πληθυσμού που βρίσκεται σε ηλικία ικανή να απασχοληθεί) εμφανίζει μείωση σε
σύγκριση με το 1991 (από 66,38 σε 65,72).
Αναφορικά με το φυσικό περιβάλλον, ο Αλιάκμονας διασχίζει το Νομό Κοζάνης, και

χύνεται στο Θερμαϊκό κόλπο λίγο νοτιότερα από τις εκβολές του Αξιού ποταμού,
δημιουργώντας ένα εκτεταμένο δέλτα πλούσιο σε χλωρίδα και πανίδα. Σε απόσταση
20 χλμ. νοτιοανατολικά της πόλης της Κοζάνης, βρίσκεται η τεχνητή λίμνη του
Πολυφύτου. Σε ύψος 55 μ. πάνω από την επιφάνειά της διασχίζεται από γέφυρα
μήκους 1.372 μ., πλάτους 13,5 μ. και γνωστή ως Υψηλή Γέφυρα των Σερβίων. Η
λίμνη αυτή δημιουργήθηκε από την τιθάσευση του ποταμού Αλιάκμονα με τη
δημιουργία φράγματος και τη λειτουργία ενός από τους σπουδαιότερους
υδροηλεκτρικούς σταθμούς της χώρας. Είναι μία από τις μεγαλύτερες τεχνητές λίμνες
της Ελλάδας, όπου πρόσφατα κατασκευάστηκε ένα σύγχρονο πλωτό λιμάνι.
Επιπλέον, ο Νομός Κοζάνης αποτελεί έναν από ορεινότερους νομούς της χώρας, με
αποτέλεσμα στην περιοχή να υπάρχουν βουνά κι οροσειρές με σπάνια και πλούσια
φυσική ομορφιά (π.χ. Άσκιο, Μπούρινο, Βόιο), τμήματα των οποίων είναι
προστατευόμενες περιοχές.
Στο Νομό υπάρχει αξιόλογο πολιτιστικό περιβάλλον, καθώς κατά τον 18ο αιώνα η
ενασχόληση των κατοίκων της περιοχής με το εμπόριο προς τη Κεντρική, Βόρεια και
Ανατολική Ευρώπη οδήγησε σε σημαντική οικονομική ανάπτυξη και στην άνθηση των
τεχνών και της αρχιτεκτονικής στη περιοχή. Η ανάπτυξη αυτή διαφαίνεται μέσα από
την ποσότητα και ποιότητα των αρχοντικών της. Ειδικότερα, στην πόλη της Κοζάνης
σώζονται κάποια από τα αρχοντικά εκείνης της εποχής, ενώ περισσότερα αρχοντικά
διατηρήθηκαν στη Σιάτιστα, η οποία υπήρξε σπουδαίο οικονομικό κέντρο. Η Εράτυρα
υπήρξε επίσης σημαντικό οικονομικό και καλλιτεχνικό κέντρο και διασώζει σήμερα
πολλά από τα αρχοντικά της αλλά και αγροτικές κατοικίες αυτής της περιόδου.
Αντίστοιχα αλλά σε μικρότερη κλίμακα κάνουν την εμφάνισή τους αξιόλογα
αρχιτεκτονικά δείγματα στο Τσοτύλι, τη Βλάστη και τους Πύργους Εορδαίας. Στο
δυτικό τμήμα του Βοΐου, συναντιούνται επίσης παραδοσιακοί οικισμοί, αρχιτεκτονικά
σύνολα ή και μεμονωμένα κτίσματα όπως τα πετρόκτιστα γεφύρια. Στο νομό
υπάρχουν επίσης εκκλησίες και μοναστήρια, τα οποία βρίσκονται επίσης στο
Βελβεντό, την Αιανή, στο Βόιο (Σισάνι) και στην Εορδαία (Πύργοι). Επιπλέον,
σημαντικοί οικισμοί – κάστρα, τα οποία είναι προσιτά, βρίσκονται στη περιοχή του
Βοΐου όσο και στη περιοχή της Εορδαίας.
Χάρτης 1 Μέσο φορολογούμενο εισόδημα Νομού Κοζάνης
Πηγή: Ιδία επεξεργασία
Χάρτης 2 Βιωσιμότητα ΟΤΑ Νομού Κοζάνης
Χάρτης 3 Ανεργία ΟΤΑ Νομού Κοζάνης
Χάρτης 4 Τομεακή διάρθρωση απασχόλησης ΟΤΑ Νομού Κοζάνης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΚΑΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΩΝ ΟΤΑ
2.1 Δήμος Κοζάνης
2.1.1 Ιστορικό διοικητικής μεταβολής
Εξετάζοντας τη διοικητική μεταβολή του Δήμου Κοζάνης, που αποτελεί την

πρωτεύουσα του αντίστοιχου Νομού, διαπιστώνεται ότι η σύσταση του Δήμου με
έδρα τον οικισμό Κοζάνη έγινε το 1918 με το ΦΕΚ-98/Α/05-05-1918. Στη συνέχεια,
με το ΦΕΚ-14/03/1971 έγινε η αναγνώριση των οικισμών Ιερά Μονή Αναλήψεως,
Πλατάνια, Σπινάρης, Άγιος Αθανάσιος, Γηροκομείον και η προσάρτηση τους στο
Δήμο. Το 1981, έγινε η αναγνώριση του οικισμού Αγίας Κυριακής, ενώ οι οικισμοί
Πλατάνια και Άγιος Αθανάσιος καταργήθηκαν (ΦΕΚ-05/04/1981). Έπειτα, με το ΦΕΚ-
17/03/1991, έγινε η αναγνώριση του οικισμού Νέα Χαραυγή και η προσάρτησή του
στο Δήμο Κοζάνης, ενώ το 1994, οι Κοινότητες Αργίλου και Νέας Νικοπόλεως
καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το συγκεκριμένο Δήμο (ΦΕΚ-144/Α/31-08-1994).
Το 1997, με το ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997 περί «Συγκρότησης της Πρωτοβάθμιας

Τοπικής Αυτοδιοίκησης», οι Κοινότητες Κοίλων, Πρωτοχωρίου, Καρυδίτσας,
Ανθοτόπου, Λευκοπηγής, Λευκόβρυσης, Λυγερής, Οινόης, Πετρανών, Χαραυγής,
Πτελέας, Ξηρολίμνης, Αλωνακίων, Εξοχής, Καλαμιάς, Σκήτης, Βατερού και
Μεταμορφώσεως καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο Κοζάνης. Τέλος, το
2001, έγινε η αναγνώριση του οικισμού Νέα Χαραυγή και η προσάρτησή του στο
Τοπικό Διαμέρισμα Χαραυγής, καθώς και η κατάργηση των οικισμών Χαραυγής,
Φυλάκιου και Νέας Χαραυγής (ΦΕΚ-18/03/2001).
Χάρτης 5 Χωροταξική ένταξη Δήμου Κοζάνης στο Ν. Κοζάνης
2.1.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Κοζάνης
Ο Δήμος Κοζάνης βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του Νομού και συνορεύει με τους
Δήμους Δημητρίου Υψηλάντη, Ελλησπόντου, Σερβίων, Ελίμειας, Αιανής, Σιάτιστας,
Ασκιού και την Κοινότητα Βλάστης. πρωτεύουσα του Δήμου, όπως και του Νομού και
της Περιφέρειας, είναι η Κοζάνη που συγκεντρώνει το 76% του συνολικού
πληθυσμού του Δήμου. Η Κοζάνη είναι χτισμένη ανάμεσα στις οροσειρές του
Βερμίου, του Μπούρινου και των Πιερίων, 15 χλμ βορειοδυτικά της λίμνης του
Πολυφύτου, σε υψόμετρο 720 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας και απέχει
120 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και 470 χλμ. από την Αθήνα.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Κοζάνης αποτελείται από 21 Δημοτικά Διαμερίσματα: Δ.Δ.
Κοζάνης, Δ.Δ. Αλωνακίων, Δ.Δ. Ανθοτόπου, Δ.Δ. Αργίλου, Δ.Δ. Βατερού, Δ.Δ. Εξοχής,
Δ.Δ. Καλαμιάς, Δ.Δ. Καρυδίτσας, Δ.Δ. Κοίλων, Δ.Δ. Λευκόβρυσης, Δ.Δ. Λευκοπηγής,
Δ.Δ. Λυγερής, Δ.Δ. Μεταμορφώσεως, Δ.Δ. Νέας Νικόπολης, Δ.Δ. Ξηρολίμνης, Δ.Δ.
Οινόης, Δ.Δ. Πετρανών, Δ.Δ. Πρωτοχωρίου, Δ.Δ. Πτελέας, Δ.Δ. Σκήτης και Δ.Δ.
Χαραυγής.
Η θέση της πόλης είναι σε τέτοιο σημείο που την καθιστά συγκοινωνιακό
κόμβο που συνδέει την Μακεδονία με την Ήπειρο και τη Θεσσαλία. Η
κατασκευή της νέας Εγνατίας μείωσε την απόσταση προς τα μεγάλα αστικά
κέντρα και διευκόλυνε την πρόσβαση επισκεπτών και επενδυτών. Η Κοζάνη
συνδέεται αεροπορικώς με την Αθήνα, αφού το αεροδρόμιο "Φίλιππος" βρίσκεται 4
χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης. Επιπλέον, στην Κοζάνη είναι ο τελευταίος
σταθμός της σιδηροδρομικής γραμμής Αμυνταίου - Κοζάνης.
Ο πληθυσμός του Δήμου Κοζάνης, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
47.451 κάτοικοι και η πυκνότητα του ίση με 136,1 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-
2001, ο πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει αύξηση κατά 9,35%, ακολουθώντας τις
ίδιες τάσεις σε σχέση με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα (Νομός Κοζάνης, Δυτική
Μακεδονία, Ελλάδα) που εμφανίζουν, επίσης, αύξηση κατά 3,38%, 2,95% και 6,86%
αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι 2,4%, ενώ ο δείκτης
γήρανσης 12,7.
Αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης, στο Δήμο λειτουργούν 30 Νηπιαγωγεία, 24

Δημοτικά, 10 Γυμνάσια, 10 Λύκεια-ΤΕΕ-ΣΕΚ, 9 τμήματα ΑΕΙ, 2 τμήματα ΤΕΙ και 1
ΕΕΕΕΚ. Από την ανάλυση των μορφωτικών δεικτών, προκύπτει ότι το ποσοστό
πρωτοβάθμιας είναι 42,5%, το ποσοστό δευτεροβάθμιας είναι 41% και το ποσοστό
τριτοβάθμιας 16,5%.
Η περιοχή είναι γνωστή για την συνεισφορά της στην ηλεκτρική ενέργεια της χώρας,
και ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού δουλεύει στα ατμοηλεκτρικά εργοστάσια της
Δ.Ε.Η., που παράγουν ηλεκτρισμό με πρώτη ύλη το λιγνίτη. Άλλα προϊόντα της
περιοχής είναι τα μάρμαρα, ο κρόκος, φρούτα, κρασιά και διάφορα εξειδικευμένα
βιοτεχνικά είδη. Ειδικότερα, από την εξέταση της τομεακής διάρθρωσης της
απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι η ύπαρξη του αστικού κέντρου της Κοζάνης έχει σαν
συνέπεια μόλις το 3,78% των κατοίκων να ασχολείται στον πρωτογενή τομέα.
Επιπλέον, το 29,88% των κατοίκων ασχολείται στο δευτερογενή τομέα και το
64,06% στον τριτογενή τομέα. Περνώντας στην εξέταση της κλαδικής διάρθρωσης
της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο
ποσοστό απασχολούμενων είναι το εμπόριο (15,87%), η υγεία και η εκπαίδευση

(13,78%), η ενέργεια (9,08%) και οι λοιπές υπηρεσίες (28,68%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Κοζάνης για το 2001 είναι 12,8% και εμφανίζει
πτώση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε 13,3%. Το ποσοστό αυτό είναι
χαμηλότερο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), αλλά υψηλότερο από το
μέσο όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, το 2001, ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός
είναι 44,4%.
Σχετικά με την εργασιακή κινητικότητα, ο Δήμος εμφανίζει δείκτη εκροής

απασχόλησης 14,53 και δείκτη εισροής απασχόλησης 15,02. Ακόμη, εξετάζοντας το
επίπεδο εισοδήματος με στοιχεία του Κέντρου Πληροφορικής του Υπουργείου
Οικονομικών (ΚΕΠΥΟ) για το 2003, το εισόδημα ανά φορολογούμενο ισούται με
8.990 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 111,7% του νομού.
Από την εκτίμηση της προσβασιμότητας του Δήμου μέσω των χρονοαποστάσεων
μεταξύ των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι είναι σε σχετικά ικανοποιητικό
επίπεδο, λαμβανομένου υπόψη της έκτασης και του ανάγλυφου της περιοχής.
Πίνακας 1 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Κοζάνης
Πρόσθετες/ ειδικές
Βασικά Χαρακτηριστικά Δείκτες Δεδομένα
παρατηρήσεις
Α. ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΑ
Α.1 Αριθμός κατοίκων 47451
Α.2 Πληθυσμιακή πυκνότητα 136,1
Α.3 Συγκέντρωση πληθυσμού
στην έδρα του Δήμου 76
% κενών κατοικιών 18,3
Α.4 Κατανομή κατοικιών Αναλογία εξοχικών
προς κύριες 0,1
Β. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ
Β.1 Μέσο μέγεθος
νοικοκυριού 2,9
% α-βάθμιας 42,5
Β.2 Μορφωτικοί δείκτες % β-βάθμιας 41
% γ-βάθμιας 16,5
Β.3 Ποσοστό αλλοδαπών 2,4
Β.4 Δείκτης γήρανσης 12,7
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ
Οικονομικά ενεργός 44,4% (19.592 άτομα) Ο οικονομικά ενεργός

πληθυσμός πληθυσμός και το
(σταθμισμένος για ποσοστό ανέργων
Γ.1 Απασχόληση
εργάσιμες ηλικίες 15- αναφέρεται στις
64) ηλικιακές ομάδες 10-75
% ανέργων 12,8% (2.512 άνεργοι)
Γεωργία, Αλιεία (3,46%)
Εξόρυξη (4,36%)
Μεταποίηση (6,65%)
Ενέργεια (9,08%)
Διάρθρωση Κατασκευές (8,35%)
απασχόλησης σε Εμπόριο (15,87%)
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης
βασικούς τομείς της
Αναψυχή (5,19%)
οικονομίας
Μεταφορές (4,58%)
Υγεία, εκπαίδευση
(13,78%)
Λοιπές υπηρεσίες
(28,68%)
Δείκτης εκροής 14,538
απασχόλησης
Γ.3 Εργασιακή κινητικότητα (=Σεξερχ/Σεντός)
(in & out) Δείκτης εισροής 15,029
(=Σεισερχ/Σεντός)
Εισόδημα ανά Λόγω της εξαγωγής του
Μέσο κατά κεφαλήν φορολογούμενο: 8.990 δείκτη βάσει του
εισόδημα ευρώ ταχυδρομικού κωδικού
111,7% (ΤΚ) της περιοχής, ο
Γ.4 Επίπεδο εισοδημάτων ΟΤΑ περιλαμβάνεται
(Στοιχεία ΚΕΠΥΟ – 2003) στην χωρική ενότητα
των ΟΤΑ που έχουν τον
ίδιο ΤΚ, γεγονός που
επηρεάζει τον δείκτη και
Κατάταξη στο Νομό τα αποτελέσματά του
Γ.5 Οικονομική βιωσιμότητα
Λειτουργικά έξοδα
ΟΤΑ
Επενδυτικές δαπάνες
Δ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ
Χρονο-αποστάσεις
Δ.1 Εκτίμηση
μεταξύ οικισμών και Δ.Δ.Αλωνακίων - 12
προσβασιμότητας
έδρας ΟΤΑ λεπτά (12,9 χλμ.)
Δ.Δ.Ανθοτόπου - 18
λεπτά (15,9 χλμ.)
Δ.Δ.Αργίλου - 8 λεπτά
(6,5 χλμ.)
Δ.Δ.Βατερού - 5 λεπτά
(5,9 χλμ.)
Δ.Δ.Εξοχής - 25 λεπτά
(22,5 χλμ.)
Δ.Δ.Καλαμιάς - 10 λεπτά
(10,6 χλμ.)
Δ.Δ.Καρυδίτσας - 6
Δ.Δ.Κοίλων - 4 λεπτά
(4,1 χλμ.)
Δ.Δ.Λευκόβρυσης - 4
Δ.Δ.Λευκοπηγής - 10
Δ.Δ.Λυγερής - 16 λεπτά
(13,4 χλμ.)
Δ.Δ.Μεταμορφώσεως -
18 λεπτά (18,1 χλμ.)
Δ.Δ.Νέας Νικόπολης - 11
Δ.Δ.Ξηρολίμνης - 12
Δ.Δ.Οινόης - 14 λεπτά
(12,8 χλμ.)
Δ.Δ.Πετρανών - 7 λεπτά
(7,6 χλμ.)
Δ.Δ.Πρωτοχωρίου - 9
λεπτά (9 χλμ.)
Δ.Δ.Πτελέας - 9 λεπτά
(9,4 χλμ.)
Δ.Δ.Σκήτης - 14 λεπτά
(14,7 χλμ.)
Δ.Δ.Χαραυγής - 20 λεπτά
(19,9 χλμ.)
Ε. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ
Αριθμός Στο Δήμο λειτουργούν
εκπαιδευτικών 30 Νηπιαγωγεία, 24
υποδομών Δημοτικά, 10 Γυμνάσια,
Ε.1 Εκπαιδευτικές υποδομές
(νηπιαγωγεία, 10 Λύκεια-ΤΕΕ-ΣΕΚ, 9
δημοτικά, γυμνάσια, τμήματα ΑΕΙ, 2 τμήματα
λύκεια, ΑΕΙ, ΤΕΙ κλπ) ΤΕΙ και 1 ΕΕΕΕΚ.
Αριθμός
Ε.2 Διάρθρωση προσωπικού
εργαζομένων ανά
ΟΤΑ
υπηρεσία
Λειτουργία κύριων
Ε.3 Διαχειριστική επάρκεια και υπηρεσιών (Τεχνική,
δομή υπηρεσιών Οικονομική,
Διοικητική)
Δείκτης
βιωσιμότητας
Ε.4 Αποτελεσματικότητα ΟΤΑ (=επενδυτικές
δαπάνες/λειτουργικές
δαπάνες)
2.2 Δήμος Αγίας Παρασκευής
Αναφορικά με τη διοικητική αναδιάρθρωση του Δήμου Αγίας Παρασκευής, το 1997

πραγματοποιήθηκε η σύσταση του Δήμου με την απόσπαση του οικισμού Άγιος
Χριστόφορος από την Κοινότητα Αγίου Χριστοφόρου και τον ορισμό του ως έδρα του
Δήμου. Την ίδια χρονιά, οι Κοινότητες Καρυοχωρίου, Αγίου Χριστοφόρου, Ερμακιάς
και Σπηλιάς καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο Αγίας Παρασκευής (ΦΕΚ-
244/Α/04-12-1997).
Χάρτης 6 Χωροταξική ένταξη Δήμου Αγίας Παρασκευής στο Ν. Κοζάνης
2.2.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Αγίας

Παρασκευής
Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του Νομού

Κοζάνης και συνορεύει δυτικά με το Δήμο Πτολεμαΐδας, νότια με το Δήμο Κοζάνης,
βόρεια με το Δήμο Βερμίου και ανατολικά με τους Δήμους Βέροιας και Νάουσας. Η
περιοχή είναι χωροθετημένη στην καρδιά του κυριότερου ενεργειακού άξονα της
χώρας (λεκάνη Πτολεμαΐδας –Αμυνταίου), με τεράστια ισχύ παραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας, μέσω καύσης λιγνίτη, εντός των ορίων της. Η έκταση του Δήμου είναι
περίπου 120.137 στρ. και πρωτεύουσα του Δήμου είναι ο Άγιος Χριστόφορος που
συγκεντρώνει το 40% του συνολικού πληθυσμού. Γεωμορφολογικά στην περιοχή
κυριαρχεί ο ορεινός όγκος Βερμίου, ενώ πολύ σημαντικό είναι το υπόγειο υδάτινο
δυναμικό με την παρουσία των υδροφορέων του Βερμίου (καρστικός) .

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Αγίας Παρασκευής αποτελείται από τέσσερα Δημοτικά
Διαμερίσματα: Δ.Δ. Αγίου Χριστοφόρου, Δ.Δ. Ερμακιάς, Δ.Δ. Καρυοχωρίου και Δ.Δ.
Σπηλιάς. Η ονομασία του Δήμου προέρχεται από το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής
που βρίσκεται στους πρόποδες του Βερμίου, βορειοανατολικά του Δήμου και
ανατολικά του Δ.Δ. Αγίου Χριστόφορου.
Ο πληθυσμός του Δήμου Αγίας Παρασκευής, σύμφωνα με την απογραφή του 2001,
είναι 1.977 κάτοικοι και η πυκνότητα του ίση με 13,3 κατ./χλμ2. Για την περίοδο
1991-2001, ο πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει μείωση 2,51%, ακολουθώντας
διαφορετικές τάσεις σε σχέση με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα (Νομός Κοζάνης, Δυτική
Μακεδονία, Ελλάδα) που εμφανίζουν αύξηση κατά 3,38%, 2,95% και 6,86%

Δημοτικά και 1 Γυμνάσιο, ενώ δεν λειτουργεί Λύκειο. Από την ανάλυση των
μορφωτικών δεικτών, προκύπτει ότι το ποσοστό πρωτοβάθμιας είναι 66,3%, το
ποσοστό δευτεροβάθμιας είναι 28,3% και το ποσοστό τριτοβάθμιας 5,4%.
Η οικονομική και παραγωγική δραστηριότητα του Δήμου Αγίας Παρασκευής

χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι μεγάλο τμήμα του οικονομικά ενεργού πληθυσμού
απασχολείται στο δευτερογενή τομέα. Εκτάσεις των Δημοτικών Διαμερισμάτων του
Δήμου έχουν απαλλοτριωθεί από τη ΔΕΗ για την εξόρυξη λιγνίτη συμβάλλοντας έτσι
κατά πολύ μεγάλο ποσοστό στην συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για τη
χώρα. Ειδικότερα, από την εξέταση της τομεακής διάρθρωσης της απασχόλησης,
διαπιστώνεται ότι το 53,74% των κατοίκων ασχολείται στο δευτερογενή τομέα,
ποσοστό που είναι ιδιαίτερα υψηλό, αν αναλογιστεί κανείς ότι το αντίστοιχο ποσοστό
της χώρας είναι 21,75%. Επιπρόσθετα, το 17,69% των κατοίκων του Δήμου
ασχολείται στον πρωτογενή τομέα και το 26,30% στον τριτογενή τομέα.
Περνώντας στην εξέταση της κλαδικής διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται

ότι οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολούμενων είναι οι
κατασκευές (18,78%), η εξόρυξη (13,59%), η γεωργία - αλιεία (13,44%), η ενέργεια
(10,08%) και η μεταποίηση (6,87%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Αγίας Παρασκευής για το 2001 είναι 13,7% και
εμφανίζει πτώση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε 19,25%. Το ποσοστό αυτό
είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), αλλά υψηλότερο από
το μέσο όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, το 2001, ο οικονομικά ενεργός
πληθυσμός είναι 34,9%.

Εκτιμώντας την προσβασιμότητα του Δήμου μέσω των χρονοαποστάσεων μεταξύ

των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο, καθώς
η μεγαλύτερη χρονοαπόσταση είναι μεταξύ Δ.Δ. Αγίου Χριστόφορου και Δ.Δ.
Ερμακιάς (19 λεπτά - 9,8 χλμ.), ενώ η μικρότερη μεταξύ Δ.Δ. Αγίου Χριστόφορου και
Δ.Δ.Καρυοχωρίου (3 λεπτά - 2 χλμ.).
Πίνακας 2 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Αγίας Παρασκευής
Α.2 Πληθυσμιακή
πυκνότητα 13,3
Α.3 Συγκέντρωση
πληθυσμού στην έδρα του
Δήμου 40
νοικοκυριού 3
Β.2 Μορφωτικοί δείκτες % β-βάθμιας 28,3
Οικονομικά ενεργός 34,9% (511 άτομα) Ο οικονομικά ενεργός
πληθυσμός πληθυσμός και το ποσοστό
(σταθμισμένος για ανέργων αναφέρεται στις
εργάσιμες ηλικίες 15- ηλικιακές ομάδες 10-75
64)
% ανέργων 13,7% (70 άνεργοι)
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης σε Εμπόριο (6,56%)
απασχόλησης βασικούς τομείς της
(5,95%)
(19,39%)
εισόδημα ευρώ ταχυδρομικού κωδικού
Γ.4 Επίπεδο εισοδημάτων 113,5% (ΤΚ) της περιοχής, ο ΟΤΑ
(Στοιχεία ΚΕΠΥΟ – 2003) περιλαμβάνεται στην
χωρική ενότητα των ΟΤΑ
που έχουν τον ίδιο ΤΚ,
Κατάταξη στο Νομό γεγονός που επηρεάζει τον
δείκτη και τα
αποτελέσματά του

Λειτουργικά έξοδα 971096,33
ΟΤΑ
Επενδυτικές δαπάνες 2489693,47
Δ.Δ.Ερμακιάς - 19 λεπτά
Χρονο-αποστάσεις (9,8 χλμ.)
μεταξύ οικισμών και Δ.Δ.Καρυοχωρίου - 3
έδρας ΟΤΑ λεπτά (2 χλμ.)
Δ.Δ.Σπηλιάς - 13 λεπτά
(6,5 χλμ.)
Αριθμός Στο Δήμο λειτουργούν 2 Στον ΟΤΑ δεν λειτουργεί
εκπαιδευτικών Νηπιαγωγεία, 3 Δημοτικά Λύκειο.
υποδομών και 1 Γυμνάσιο.
(νηπιαγωγεία,
δημοτικά, γυμνάσια,
λύκεια, ΑΕΙ, ΤΕΙ κλπ)
Αριθμός 6
ΟΤΑ
υπηρεσία
Ε.3 Διαχειριστική επάρκεια υπηρεσιών (Τεχνική,
και δομή υπηρεσιών Οικονομική,
Δείκτης 2,563796601
Ε.4 Αποτελεσματικότητα
(=επενδυτικές
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.3 Δήμος Αιανής
Από την ανάλυση της διοικητικής μεταβολής του Δήμου Αιανής προκύπτει ότι ο εν
λόγω Δήμος αναφερόταν ως Κοινότητα Καλλιανής. Ειδικότερα, με το ΦΕΚ-260/Α/ 31-
12-1918 έγινε η σύσταση της Κοινότητας με έδρα τον οικισμό Καλλιανή, ενώ με το
ΦΕΚ-15/02/1926, ο οικισμός Καλλιανή μετονομάστηκε σε Αιανή και η Κοινότητα
Καλλιανής σε Κοινότητα Αιανής.
Εν συνεχεία, και συγκεκριμένα το 1992, η Κοινότητα Αιανής αναγνωρίστηκε ως Δήμος

Αιανής (ΦΕΚ-143/Α/28-08-1992), ενώ το 1997, οι οικισμοί Κτένι και Κερασέα
αποσπάστηκαν από την Κοινότητα Κερασέας και προσαρτήθηκαν στο Δήμο Αιανής
και οι Κοινότητες Χρωμίου, Αγίας Παρασκευής, Ρυμνίου, Ροδιανής καταργήθηκαν και
συνενώθηκαν με το Δήμο (ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997).
Χάρτης 7 Χωροταξική ένταξη Δήμου Αιανής στο Ν. Κοζάνης
2.3.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Αιανής
Ο Δήμος Αιανής βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Νομού Κοζάνης και συνορεύει δυτικά
με τους Δήμους Σιάτιστας και Βεντζίου, νότια με τους Δήμους Δεσκάτης και
Καμβουνίων, βόρεια με το Δήμο Κοζάνης και ανατολικά με το Δήμο Ελίμειας.
Πρωτεύουσα του Δήμου είναι η Αιανή που συγκεντρώνει το 56% του συνολικού
πληθυσμού.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Αιανής αποτελείται από εφτά Δημοτικά Διαμερίσματα: Δ.Δ.
Αιανής, Δ.Δ. Αγίας Παρασκευής, Δ.Δ. Κερασέας, Δ.Δ. Κτένιον, Δ.Δ. Ροδιανής, Δ.Δ.
Ρυμνίου και Δ.Δ. Χρωμίου.
Ο πληθυσμός του Δήμου Αιανής, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 3.816
κάτοικοι και η πυκνότητα του ίση με 24 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-2001, ο
πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει μείωση κατά 1,93%, ακολουθώντας διαφορετικές
τάσεις σε σχέση με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα (Νομός Κοζάνης, Δυτική Μακεδονία,
Ελλάδα) που εμφανίζουν αύξηση κατά 3,38%, 2,95% και 6,86% αντίστοιχα.
Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι 1,,2%, ενώ ο δείκτης γήρανσης
17,7.

ποσοστό δευτεροβάθμιας είναι 28% και το ποσοστό τριτοβάθμιας 5,7%.
Ο Δήμος Αιανής είναι αγροτική περιοχή με μεγάλη δραστηριότητα στους τομείς της
φυτικής και ζωικής παραγωγής (εμπορία νωπών κρεάτων και παραγωγή τυροκομικών
ειδών) που αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων για τον μόνιμο αγροτικό πληθυσμό.
Ειδικότερα, από την εξέταση της τομεακής διάρθρωσης της απασχόλησης,
διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων ασχολείται στον τριτογενή
τομέα (38,29%). Επιπλέον, το 22,01% των κατοίκων ασχολείται στον πρωτογενή
τομέα και το 35,18% στο δευτερογενή τομέα.

ότι οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολούμενων είναι οι
λοιπές υπηρεσίες (24,86%), η γεωργία - αλιεία (16,88%), οι κατασκευές (16,53%)
και το εμπόριο (10,17%)
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Αιανής για το 2001 είναι 22,9% και εμφανίζει
σημαντική αύξηση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε 15,17%. Το ποσοστό
αυτό είναι αρκετά υψηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%),
όσο και από το μέσο όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, το 2001, ο οικονομικά
ενεργός πληθυσμός είναι 41,2%.


των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι είναι σε σχετικά ικανοποιητικό επίπεδο
καθώς η μεγαλύτερη χρονοαπόσταση είναι μεταξύ Δ.Δ. Αιανής και Δ.Δ. Χρωμίου (20
λεπτά – 13,9 χλμ.), ενώ η μικρότερη μεταξύ Δ.Δ. Αιανής και Δ.Δ. Κερασέας (4 λεπτά
– 4,4 χλμ.).
Πίνακας 3 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Αιανής
πυκνότητα 24
Δήμου 56
Β.2 Μορφωτικοί δείκτες % β-βάθμιας 28
64)
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης σε Εμπόριο (10,17%)
απασχόλησης βασικούς τομείς της
(4,66%)
(24,86%)
Εισόδημα ανά
Γ.4 Επίπεδο εισοδημάτων Μέσο κατά κεφαλήν φορολογούμενο: 5.852
(Στοιχεία ΚΕΠΥΟ – 2003) εισόδημα ευρώ
Κατάταξη στο Νομό 72,7%
1648339
ΟΤΑ
Δ.Δ.Αγίας Παρασκευής -
Δ.Δ.Κερασέα - 4 λεπτά
(4,4 χλμ.)
Δ.1 Εκτίμηση Δ.Δ.Κτένιον
μεταξύ οικισμών και
προσβασιμότητας Δ.Δ.Ροδιανής - 8 λεπτά
έδρας ΟΤΑ
(9,3 χλμ.)
Δ.Δ.Ρυμνίου - 5 λεπτά
(5,5 χλμ.)
Δ.Δ.Χρωμίου - 20 λεπτά
(13,9 χλμ.)

εκπαιδευτικών Νηπιαγωγεία, 1 Δημοτικό Λύκειο.
Αριθμός 12
ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης 2,350359168
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.4 Δήμος Ασκίου
Σύμφωνα με το ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997 περί «Συγκρότησης της Πρωτοβάθμιας

Τοπικής Αυτοδιοίκησης», η σύσταση του Δήμου Ασκίου έγινε με την απόσπαση του
οικισμού Καλονέρι από την Κοινότητα Καλονερίου και τον ορισμό του ως έδρα του
Δήμου. Με το ίδιο ΦΕΚ, οι Κοινότητες Καλονερίου, Γαλατινής, Ερατύρας, Σισανίου,
Πελεκάνου και Ναμάτων καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο Ασκιού.
Χάρτης 8 Χωροταξική ένταξη Δήμου Ασκιού στο Ν. Κοζάνης
2.4.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Ασκίου
Ο Δήμος Ασκίου βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του Νομού Κοζάνης και συνορεύει νότια
με το Δήμο Σιάτιστας, βόρεια με το Δήμο Ίωνος Δραγούμη Βλάστης, ανατολικά με το
Δήμο Κοζάνης, βορειοανατολικά με την Κοινότητα Βλάστης και δυτικά με το Δήμο
Νεάπολης. Η έκταση του Δήμου είναι 196.636 στρ. και πρωτεύουσα του είναι το
Καλονέρι που συγκεντρώνει το 12% του συνολικού πληθυσμού.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Ασκίου αποτελείται από έξι Δημοτικά Διαμερίσματα:.
Δ.Δ.Καλονερίου, Δ.Δ. Γαλατινής, Δ.Δ. Ερατύρας, Δ.Δ. Ναμάτων, Δ.Δ. Πελεκάνου και
Δ.Δ. Σισανίου. Η ονομασία του προήλθε από το όρος Άσκιο, το οποίο εκτείνεται και
φτάνει έως και τον ποταμό Αλιάκμονα. Πρόκειται, δηλαδή, για μια κατά βάση ορεινή
και ημιορεινή περιοχή.
Ο πληθυσμός του Δήμου Ασκίου, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 5.130
κάτοικοι και η πυκνότητα του ίση με 23 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-2001, ο
πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει μείωση 4,79%, ακολουθώντας διαφορετικές
Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι 2%, ενώ ο δείκτης γήρανσης 26,2.
Όσον αφορά τον τομέα της εκπαίδευσης, στο Δήμο λειτουργούν 3 Νηπιαγωγεία, 3
Δημοτικά και 2 Γυμνάσια και 1 Λύκειο. Από την ανάλυση των μορφωτικών δεικτών,
προκύπτει ότι το ποσοστό πρωτοβάθμιας είναι 73,4%, το ποσοστό δευτεροβάθμιας
είναι 21,9% και το ποσοστό τριτοβάθμιας 4,7%.
Από την εξέταση της τομεακής διάρθρωσης της απασχόλησης διαπιστώνεται ότι το
μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων ασχολείται στο δευτερογενή τομέα (45,34%).
Επιπλέον, το 27,75% των κατοίκων ασχολείται στον πρωτογενή τομέα και το 25%
στον τριτογενή τομέα. Περνώντας στην εξέταση της κλαδικής διάρθρωσης της
απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο
ποσοστό απασχολούμενων είναι η μεταποίηση (26,14%), η γεωργία - αλιεία
(21,36%), οι λοιπές υπηρεσίες (18,26%) και οι κατασκευές (11,85%)
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Ασκίου για το 2001 είναι 17,3% και εμφανίζει
σημαντική αύξηση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν μόλις σε 4,63%. Το
ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%),
όσο και από το μέσο όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, το 2001, ο οικονομικά
ενεργός πληθυσμός είναι 41,2%.


των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι δεν βρίσκεται σε ικανοποιητικό
επίπεδο καθώς η μεγαλύτερη χρονοαπόσταση είναι μεταξύ Δ.Δ. Καλονερίου και Δ.Δ.
Ναμάτων (41 λεπτά - 24,9 χλμ.), ενώ η μικρότερη μεταξύ Δ.Δ. Καλονερίου και Δ.Δ.
Ερατύρας (9 λεπτά - 7,4 χλμ.).
Πίνακας 4 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Ασκίου
Α.2 Πληθυσμιακή πυκνότητα 23
Β.3 Ποσοστό αλλοδαπών 2
64)
Διάρθρωση Γεωργία, Αλιεία
απασχόλησης σε (21,36%)
βασικούς τομείς της Εξόρυξη (1,02%)
οικονομίας Μεταποίηση (26,14%)
Κατασκευές (11,85%)
Εμπόριο (6,82%)
(6,46%)
(18,26%)
Γ.4 Επίπεδο εισοδημάτων Μέσο κατά κεφαλήν φορολογούμενο:
(Στοιχεία ΚΕΠΥΟ – 2003) εισόδημα 5.516 ευρώ

ΟΤΑ
Δ.Δ.Γαλατινής - 14
Δ.Δ.Ερατύρας - 9
Δ.1 Εκτίμηση Δ.Δ.Ναμάτων - 41
προσβασιμότητας λεπτά (24,9 χλμ.)
έδρας ΟΤΑ
Δ.Δ.Πελεκάνου - 16
Δ.Δ.Σισανίου - 33
υποδομών Δημοτικά, 2 Γυμνάσια
(νηπιαγωγεία, και 1 Λύκειο.
Αριθμός
ΟΤΑ
υπηρεσία
Λειτουργία κύριων 1 μηχανικός, 2 εξωτ. διαθέτει επάρκεια για Β και
Ε.3 Διαχειριστική επάρκεια και υπηρεσιών (Τεχνική, Συμβούλους, 2 θα πάρει για Α
δομή υπηρεσιών Οικονομική, οικονομολογους
Δείκτης 2,178173937
δαπάνες)
2.5 Δήμος Βελβεντού
Η σύσταση του Δήμου Βελβεντού έγινε το 1985 (ΦΕΚ-169/Α/07-10-1985) με την

απόσπαση του οικισμού Βελβεντός από την Κοινότητα Βελβεντού και τον ορισμό του
ως έδρα του Δήμου. Παράλληλα, με το ίδιο ΦΕΚ, οι Κοινότητες Βελβεντού και Αγίας
Κυριακής καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το συγκεκριμένο Δήμο.
Στη συνέχεια, με τα ΦΕΚ-92/Α/16-06-1994 και ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997 οι Κοινότητες

Πολυφύτου και Καταφυγίου αντίστοιχα, καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο
Βελβεντού.
Χάρτης 9 Χωροταξική ένταξη Δήμου Βελβεντού στο Ν. Κοζάνης
2.5.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Βελβεντού
Ο Δήμος Βελβεντού βρίσκεται στο νοτιοοανατολικό τμήμα του Νομού Κοζάνης και
συνορεύει νοτιοδυτικά με το Δήμο Σερβίων, βόρεια με τους Δήμους Ελλησπόντου και
Μακεδόνιδος, ανατολικά με το Δήμο Πιερίων και νοτιοανατολικά με το Δήμο Πέτρας.
Ο Δήμος Βελβεντού έχει έκταση 126.516 στρέμματα και αποτελεί παραλίμνιο Δήμο,
καθώς στο δυτικό τμήμα του συνορεύει με την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Βελβεντού αποτελείται από τέσσερα Δημοτικά
Διαμερίσματα: Δ.Δ. Βελβεντού, Δ.Δ. Αγίας Κυριακής, Δ.Δ. Καταφυγίου και Δ.Δ.
Πολυφύτου. Πρωτεύουσα του Δήμου είναι ο Βελβεντός.
Ο πληθυσμός του Δήμου Βελβεντού, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
3.754 κάτοικοι και η πυκνότητα του ίση με 28,1 κατ./χλμ2. Στο Δήμο Βελβεντού
παρατηρείται υπερσυγκέντρωση πληθυσμού καθώς η πρωτεύουσα του Δήμου
συγκεντρώνει το 97% του πληθυσμού.
Για την περίοδο 1991-2001, ο πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει μείωση κατά
4,72%, ακολουθώντας διαφορετικές τάσεις σε σχέση με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα
(Νομός Κοζάνης, Δυτική Μακεδονία, Ελλάδα) που εμφανίζουν αύξηση κατά 3,38%,
2,95% και 6,86% αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι
2,8%, ενώ ο δείκτης γήρανσης 22,4.

Δημοτικό και 1 Γυμνάσιο και 1 Λύκειο. Από την ανάλυση των μορφωτικών δεικτών,
Από την εξέταση της τομεακής διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι το
39,31% των κατοίκων ασχολείται στον τριτογενή τομέα, το 31,53% των κατοίκων
του Δήμου ασχολείται στον πρωτογενή τομέα και το 27,98% στο δευτερογενή
τομέα. Το υψηλό ποσοστό του πρωτογενή τομέα βασίζεται στο γεγονός ότι το
Βελβεντό στηρίζεται σήμερα στην αγροτική του οικονομία. Οι συγκροτημένοι

αγροτικοί συνεταιρισμοί δίνουν το στίγμα της απασχόλησης στον τομέα αυτό. Και
γίνονται προσπάθειες περαιτέρω βελτίωσης των συνθηκών για τον αγροτικό κόσμο
του Δήμου.

ότι οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολούμενων είναι η
γεωργία - αλιεία (26,99%), οι κατασκευές (14,69%), οι λοιπές υπηρεσίες (19,11%),
το εμπόριο (9,84%) και η υγεία - εκπαίδευση (9,56%)
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Βελβεντού για το 2001 είναι 11% και εμφανίζει μικρή
χαμηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), όσο και από το μέσο
όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, το 2001, ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός είναι
40,9%.


των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι είναι σε σχετικά ικανοποιητικό
επίπεδο, καθώς η μεγαλύτερη χρονοαπόσταση είναι μεταξύ Δ.Δ. Βελβεντού και Δ.Δ.
Πολυφύτου (17 λεπτά - 8,6 χλμ.), ενώ η μικρότερη μεταξύ Δ.Δ. Βελβεντού και Δ.Δ.
Αγίας Κυριακής (10 λεπτά - 5,4 λεπτά).
Πίνακας 5 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Βελβεντού
Δήμου 97
% κενών κατοικιών 36
νοικοκυριού 3
64)
Γεωργία, Αλιεία
(26,99%)
Διάρθρωση
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης σε
απασχόλησης βασικούς τομείς της Εμπόριο (9,84%)
οικονομίας Αναψυχή (3,87%)
(9,56%)
(19,11%)
Γ.5 Οικονομική
βιωσιμότητα ΟΤΑ Λειτουργικά έξοδα
Δ.Δ.Αγίας Κυριακής - 10
Χρονο-αποστάσεις λεπτά (5,4 λεπτά)
μεταξύ οικισμών και Δ.Δ.Καταφυγίου - 15
Δ.Δ.Πολυφύτου - 17
Αριθμός Στο Δήμο λειτουργούν 2
εκπαιδευτικών Νηπιαγωγεία, 1
Ε.1 Εκπαιδευτικές υποδομών Δημοτικό, 1 Γυμνάσιο
υποδομές (νηπιαγωγεία, και 1 Λύκειο.
Αριθμός
Ε.2 Διάρθρωση
προσωπικού ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.6 Δήμος Βερμίου
Αναφορικά με τη διοικητική αναδιάρθρωση του Δήμου Βερμίου, η σύσταση του

συγκεκριμένου Δήμου έγινε με την απόσπαση του οικισμού Κομνηνά από την
Κοινότητα Κομνηνών και τον ορισμό του ως έδρα του Δήμου (ΦΕΚ-244/Α/04-12-
1997). Με το ίδιο ΦΕΚ, οι Κοινότητες Κομνηνών, Πύργων, Μεσοβούνου και
Ανατολικού καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο. Το 2001, έγινε αναγνώριση
του οικισμού Παρχάρι και προσάρτησή του στο Τοπικό Διαμέρισμα Κομνηνών (ΦΕΚ-
18/03/2001).
Χάρτης 10 Χωροταξική ένταξη Δήμου Βερμίου στο Ν. Κοζάνης
2.6.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Βερμίου
Ο Δήμος Βερμίου βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του Νομού Κοζάνης και συνορεύει
νότια με το Δήμο Αγίας Παρασκευής, ανατολικά με το Δήμο Νάουσας, βόρεια με το
Δήμο Βεγορίτιδας και δυτικά με τους Δήμους Φιλώτα και Πτολεμαίδας. Βασικό
χαρακτηριστικό της περιοχής είναι η ύπαρξη του όρους Βέρμιο το οποίο αποτελεί και
τμήμα του Δήμου.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Βερμίου αποτελείται από τέσσερα Δημοτικά Διαμερίσματα:
Δ.Δ. Κομνηνών, Δ.Δ. Ανατολικού, Δ.Δ. Μεσοβούνου και Δ.Δ. Πύργων. Ο Δήμος έχει
έκταση 187.153 στρέμματα και πρωτεύουσα του είναι τα Κομνηνά που
συγκεντρώνουν το 34% του συνολικού πληθυσμού.
Ο πληθυσμός του Δήμου Βερμίου, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 3.483
κάτοικοι και η πυκνότητα του ίση με 17,6 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-2001, ο
πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει αύξηση κατά 2,53%, ακολουθώντας τις ίδιες
Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι 1,3%, ενώ ο δείκτης γήρανσης
24,9.

μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού απασχολείται στον πρωτογενή τομέα
(37,71%), όπου κυριαρχεί η καλλιέργεια μήλων. Επιπλέον, το 30,10 των κατοίκων
του Δήμου ασχολείται στο δευτερογενή τομέα και το 27,23% στον τριτογενή τομέα.
γεωργία - αλιεία (32,93%), οι λοιπές υπηρεσίες (18,99%), η ενέργεια (10,45%), οι
κατασκευές (9,76%) και το εμπόριο (7,14%). Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο
Βερμίου για το 2001 είναι ιδιαίτερα υψηλό (17%) και εμφανίζει αύξηση σε σχέση με
το 1991, που ανερχόταν σε 16,69%. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο, τόσο από το
αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), όσο και από το μέσο όρο της χώρας
(11,12%). Επιπλέον, το 2001, ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός είναι 36,4%.


η μεγαλύτερη χρονοαπόσταση είναι μεταξύ Δ.Δ. Κομνηνών και Δ.Δ. Πύργων (15
λεπτά - 12,6 χλμ.), ενώ η μικρότερη μεταξύ Δ.Δ. Κομνηνών και Δ.Δ. Ανατολικού – (6
λεπτά - 5,6 χλμ.).
Πίνακας 6 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Βερμίου
Δήμου 34
Οικονομικά ενεργός 36,4% (1.093 Ο οικονομικά ενεργός
πληθυσμός άτομα) πληθυσμός και το ποσοστό
64)
(32,93%)
Διάρθρωση
(4,62%)
(18,99%)
973136,56
ΟΤΑ
Δ.Δ.Ανατολικού - 6
Χρονο-αποστάσεις λεπτά (5,6 χλμ.)
μεταξύ οικισμών και Δ.Δ.Μεσοβούνου - 8
Δ.Δ.Πύργων - 15
Αριθμός Στο Δήμο Στον ΟΤΑ δεν λειτουργεί
εκπαιδευτικών λειτουργούν 4 Λύκειο.
υποδομών Νηπιαγωγεία, 3
(νηπιαγωγεία, Δημοτικά και 1
δημοτικά, γυμνάσια, Γυμνάσιο.
Αριθμός 5
ΟΤΑ
υπηρεσία
Λειτουργία κύριων 1 μηχανικός, 1
Ε.3 Διαχειριστική επάρκεια υπηρεσιών (Τεχνική, γεωπόνος
Δείκτης 5,51249951
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.7 Δήμος Δημήτριου Υψηλάντη
Το 1997, με το ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997 περί «Συγκρότησης της Πρωτοβάθμιας

Τοπικής Αυτοδιοίκησης», έγινε η σύσταση του Δήμου Δημητρίου Υψηλάντη με την
απόσπαση του οικισμού Μαυροδένδρι από την Κοινότητα Μαυροδενδρίου και τον
ορισμό του ως έδρα του εν λόγω Δήμου. Επιπλέον, με το ίδιο ΦΕΚ, οι Κοινότητες
Σιδερά, Ποντοκώμης, Μαυροδενδρίου και Λιβερών καταργήθηκαν και συνενώθηκαν
με το Δήμο.
Χάρτης 11 Χωροταξική ένταξη Δήμου Δημητρίου Υψηλάντη στο Ν. Κοζάνης
2.7.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Δημητρίου

Υψηλάντη
Ο Δήμος Δημητρίου Υψηλάντη βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του Νομού Κοζάνης και
συνορεύει νότια με το Δήμο Κοζάνης, ανατολικά με το Δήμο Ελλήσποντου, βόρεια με
το Δήμο Πτολεμαΐδας, δυτικά με την Κοινότητα Βλάστης και βορειοδυτικά με το Δήμο
Μουρικίου. Η έκταση του Δήμου είναι περίπου 112.071 στρ. και πρωτεύουσα του
Δήμου είναι το Μαυροδένδρι που συγκεντρώνει το 41% του συνολικού πληθυσμού.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Δημητρίου Υψηλάντη αποτελείται από τέσσερα Δημοτικά
Διαμερίσματα: Δ.Δ. Μαυροδενδρίου, Δ.Δ. Λιβερών, Δ.Δ. Ποντοκώμης και Δ.Δ. Σιδερά.
Ο πληθυσμός του Δήμου, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 3.018 κάτοικοι
και η πυκνότητα του ίση με 25,5 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-2001, ο πληθυσμός
του Δήμου παρουσιάζει αύξηση κατά 5,78%, ακολουθώντας τις ίδιες τάσεις σε σχέση
με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα (Νομός Κοζάνης, Δυτική Μακεδονία, Ελλάδα) που
εμφανίζουν αύξηση κατά 3,38%, 2,95% και 6,86% αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό
αλλοδαπών στο Δήμο είναι 2,5%, ενώ ο δείκτης γήρανσης είναι 17,9.

Βασικό χαρακτηριστικό του Δήμου είναι η έντονη παρουσία της ΔΕΗ με τα ορυχεία
και τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Ειδικότερα, από την εξέταση της
τομεακής διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι το 34,93% των κατοίκων
ασχολείται στο δευτερογενή τομέα, ποσοστό που είναι ιδιαίτερα υψηλό, αν
αναλογιστεί κανείς ότι το αντίστοιχο ποσοστό της χώρας είναι 21,75%. Επιπρόσθετα,
το 18,85% των κατοίκων του Δήμου ασχολείται στον πρωτογενή τομέα και το
38,18% στον τριτογενή τομέα. Εξετάζοντας την κλαδική διάρθρωση της
απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο
ποσοστό απασχολούμενων είναι οι λοιπές υπηρεσίες (33,06%), η γεωργία - αλιεία
(14,45%), η ενέργεια (9,76%), το εμπόριο (9,94%) και οι κατασκευές (9,58%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Δημητρίου Υψηλάντη για το 2001 είναι 20,4% και
εμφανίζει πτώση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε 21,42%. Το ποσοστό αυτό
είναι αρκετά υψηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), όσο και
από το μέσο όρο της χώρας (11,12%). Για το έτος 2001, ο οικονομικά ενεργός
πληθυσμός είναι 40,8%.


των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι δεν βρίσκεται σε ικανοποιητικό
επίπεδο, καθώς η χρονοαπόσταση μεταξύ του Δ.Δ. Μαυροδενδρίου και του Δ.Δ.
Λιβερών είναι 28 λεπτά (14,4 χλμ.) και μεταξύ του Δ.Δ. Μαυροδενδρίου και του Δ.Δ.
Σιδερά είναι 23 λεπτά (11,6 χλμ.). Το ανάγλυφο της περιοχής διαδραματίζει
σημαντικό ρόλο στις χρονοαποστάσεις μεταξύ των Δημοτικών Διαμερισμάτων.
Πίνακας 7 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Δημητρίου Υψηλάντη
Δήμου 41
Γ.1 Απασχόληση (σταθμισμένος για ανέργων αναφέρεται στις
64)

Διάρθρωση Ενέργεια (9,76%)
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης σε Κατασκευές (9,58%)
Υγεία, εκπαίδευση (5,78%)
Λοιπές υπηρεσίες (33,06%)
εισόδημα ευρώ ταχυδρομικού κωδικού (ΤΚ)
111,7% της περιοχής, ο ΟΤΑ
Γ.4 Επίπεδο εισοδημάτων
περιλαμβάνεται στην χωρική
(Στοιχεία ΚΕΠΥΟ – 2003)
ενότητα των ΟΤΑ που έχουν
τον ίδιο ΤΚ, γεγονός που
επηρεάζει τον δείκτη και τα
Κατάταξη στο Νομό αποτελέσματά του
1764500
ΟΤΑ
Δ.Δ.Λιβερών - 28
Χρονο-αποστάσεις λεπτά(14,4 χλμ.)
μεταξύ οικισμών και Δ.Δ.Ποντοκώμης - 6 λεπτά
έδρας ΟΤΑ (3,2 χλμ.)
Δ.Δ.Σιδερά - 23 λεπτά
(11,6 χλμ.)
Αριθμός 10
ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης 1,256613075
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.8 Δήμος Ελίμειας
Η σύσταση του Δήμου Ελίμειας έγινε με την απόσπαση του οικισμού Κρόκος από την
Κοινότητα Κρόκου και τον ορισμό του ως έδρα του Δήμου (ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997).
Με το ίδιο ΦΕΚ, ο οικισμός Μηλέα αποσπάστηκε από την Κοινότητα Κερασέας και
προσαρτήθηκε στο Δήμο Ελίμειας, ενώ οι Κοινότητες Κοντοβουνίου, Σπάρτου, Κάτω
Κώμης, Άνω Κώμης, Κρόκου, Αμυγδαλέας και Καισαρείας καταργήθηκαν και
συνενώθηκαν με τον εν λόγω Δήμο.
Χάρτης 12 Χωροταξική ένταξη Δήμου Ελίμειας στο Ν. Κοζάνης
2.8.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Ελίμειας
Ο Δήμος Ελίμειας εκτείνεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Δυτικής Μακεδονίας, στο
κέντρο του Νομού Κοζάνης, και συνορεύει δυτικά με το Δήμο Αιανής, βόρεια με το
Δήμο Κοζάνης, βορειοανατολικά με το Δήμο Σερβίων, ενώ στα όρια δικαιοδοσίας του
Δήμου περιλαμβάνεται ένα σημαντικό τμήμα της τεχνητής λίμνης του φράγματος
Πολυφύτου. Η έκταση του Δήμου είναι 105.864 στρ. και πρωτεύουσα του Δήμου
είναι ο Κρόκος που συγκεντρώνει το 47% του συνολικού πληθυσμού. Μορφολογικά η
περιοχή χαρακτηρίζεται για το ιδιαίτερο ομαλό της ανάγλυφο, με μέσο υψόμετρο τα
450 μ. και το πλούσιο υδρογραφικό της δίκτυο.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Ελίμειας αποτελείται από εφτά Δημοτικά Διαμερίσματα:
Δ.Δ. Κρόκου, Δ.Δ. Αμυγδαλέας, Δ.Δ. Άνω Κώμης, Δ.Δ. Καισάρειας, Δ.Δ. Κάτω Κώμης,
Δ.Δ. Κοντοβουνίου και Δ.Δ.Μηλέα. Το σύνολο των οικισμών της περιοχής παρουσιάζει
έντονες τάσεις εξάρτησης από το αστικό κέντρο της Κοζάνης.
Ο πληθυσμός του Δήμου Ελίμειας, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 6.429
κάτοικοι και η πυκνότητα του ίση με 63,7 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-2001, ο
πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει μικρή μείωση κατά 0,85%, ακολουθώντας
γήρανσης είναι 16,9.

Δημοτικά και 2 Γυμνάσια, ενώ δεν λειτουργεί Λύκειο. Από την ανάλυση των
Όσον αφορά τη διάρθρωση της απασχόλησης, παρατηρείται ότι το 20,94% του

συνόλου των απασχολουμένων συγκεντρώνεται στον πρωτογενή τομέα, το 44,14%
στο δευτερογενή και το 33,48% στον τριτογενή. Ειδικότερα, ο κλάδος των
κατασκευών αποτελεί τη βασικότερη πηγή εισοδήματος για την περιοχή και
συγκεντρώνει το 25,95% των απασχολούμενων. Η έδρα του Δήμου αποτελεί το
επίκεντρο της καλλιέργειας του αρωματικού φυτού κρόκος ή σαφράν, που σε επίπεδο
χώρας καλλιεργείται αποκλειστικά και μόνο στο Νομό Κοζάνης και είναι παγκόσμια
γνωστό για τις αρωματικές, φαρμακευτικές και λοιπές χρήσιμες και ευεργετικές του
ιδιότητες. Η απασχόληση με τη γεωργία αποτελεί συμπληρωματική πηγή εισοδήματος

(περίπου 18% των απασχολούμενων). Κύρια πηγή των γεωργικών εισοδημάτων είναι
ο κρόκος και το σκληρό σιτάρι. Η μεταποιητική δραστηριότητα είναι μικρής κλίμακας
και αφορά μικρές, οικογενειακής μορφής επιχειρήσεις και τα παραγόμενα προϊόντα
απευθύνονται στην τοπική αγορά καλύπτοντας άμεσες ανάγκες των νοικοκυριών. Ο
τριτογενής τομέας αφορά κυρίως εμπορικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις ψυχαγωγίας.
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Ελίμειας για το 2001 είναι 15,4% και εμφανίζει
είναι 43,3%.


των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι είναι σε σχετικά ικανοποιητικό
επίπεδο, καθώς η μεγαλύτερη χρονοαπόσταση είναι μεταξύ Δ.Δ. Κρόκου και
Δ.Δ.Αμυγδαλέας – (20 λεπτά - 10,4 χλμ. και η μικρότερη μεταξύ Δ.Δ. Κρόκου και Δ.Δ.
Άνω Κώμης (4 λεπτά - 4,1 χλμ.).
Πίνακας 8 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Ελίμειας
Δήμου 47
64)
(18,06%)
Διάρθρωση
(4,51%)
(18,10%)
Γ.5 Οικονομική βιωσιμότητα 2162553,36
ΟΤΑ Λειτουργικά έξοδα

Δ.Δ.Αμυγδαλέας - 20
Δ.Δ.Άνω Κώμης 4
Δ.Δ.Καισάρειας - 19
προσβασιμότητας Δ.Δ.Κάτω Κώμης - 9
έδρας ΟΤΑ
Δ.Δ.Κοντοβουνίου - 19
Δ.Δ.Μηλέα
Δ.Δ.Σπάρτου - 15
Αριθμός Στο Δήμο λειτουργούν Στον ΟΤΑ δεν λειτουργεί
εκπαιδευτικών 5 Νηπιαγωγεία, 5 Λύκειο.
υποδομών Δημοτικά και 2
(νηπιαγωγεία, Γυμνάσια.
Αριθμός 8
ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης 2,226460118
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.9 Δήμος Ελλησπόντου
Από την εξέταση της διοικητικής μεταβολής του Δήμου Ελλησπόντου διαπιστώνεται
ότι η σύσταση του συγκεκριμένου Δήμου πραγματοποιήθηκε με την απόσπαση του
οικισμού Κοιλάδα από την Κοινότητα Κοιλάδας και τον ορισμό του ως έδρα του εν
λόγω Δήμου (ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997). Επιπλέον, με το ίδιο ΦΕΚ, οι Κοινότητες
Ακρινής Καπνοχωρίου Κοιλάδας, Δρεπάνου, Αγίου Δημητρίου, Ρυακίου, Κλείτου και οι
Δήμοι Φιλιππούπολης και Πολυμύλου καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο
Ελλησπόντου.
Στη συνέχεια, και συγκεκριμένα το 2001, έγινε η αναγνώριση του οικισμού Αγία
Παρασκευή και η προσάρτησή του στο Τοπικό Διαμέρισμα Πολυμύλου, η αναγνώριση
του οικισμού Άγιο Πνεύμα και η προσάρτησή του στο Τοπικό Διαμέρισμα Αγίου
Δημητρίου, η αναγνώριση του οικισμού Προφήτης Ηλίας και η προσάρτησή του στο
Τοπικό Διαμέρισμα Ακρινής και η κατάργηση του οικισμού Ακρίτας (με το ΦΕΚ-
18/03/2001).
Χάρτης 13 Χωροταξική ένταξη Δήμου Ελλησπόντου στο Ν. Κοζάνης
2.9.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου

Ελλησπόντου
Ο Δήμος Ελλησπόντου βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του Νομού Κοζάνης και
συνορεύει βορειοανατολικά με το Δήμο Βέροιας, νοτιοανατολικά με το Δήμο
Μακεδόνιδος, νότια με το Δήμο Σερβίων, νοτιοδυτικά με το Δήμο Κοζάνης και δυτικά
με το Δήμο Δημητρίου Υψηλάντη. Η έκταση του Δήμου είναι 337.992 στρ. (3ος σε
έκταση στο Νομό) και πρωτεύουσα του Δήμου είναι η Κοιλάδα που συγκεντρώνει το
5% του συνολικού πληθυσμού. Μέσα στα όρια του Δήμου διαπερνά η Εγνατία Oδός
δημιουργώντας νέες προοπτικές ανάπτυξης του Δήμου.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Ελλησπόντου αποτελείται από δώδεκα Δημοτικά
Διαμερίσματα: Δ.Δ. Κοιλάδος, Δ.Δ. Αγίου Δημητρίου, Δ.Δ. Αγίου Χαραλάμπους, Δ.Δ.
Ακρινής, Δ.Δ. Αυγής, Δ.Δ. Βοσκοχωρίου, Δ.Δ. Δρεπάνου, Δ.Δ. Καπνοχωρίου, Δ.Δ.
Κλείτου, Δ.Δ. Πολυμύλου, Δ.Δ. Ρυακίου και Δ.Δ. Τετραλόφου.
Ο πληθυσμός του Δήμου Ελλησπόντου, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι 3%, ενώ ο δείκτης
γήρανσης είναι 22,6.

32,16% των κατοίκων του Δήμου απασχολείται στον πρωτογενή τομέα, το 35,64%
απασχολείται στο δευτερογενή τομέα και το 30,48% στον τριτογενή τομέα.
Ειδικότερα, τα κυριότερα προϊόντα της περιοχής είναι σιτηρά, τεύτλα, πατάτες,

καλαμπόκι. Επιπλέον, στη γεωγραφική περιοχή του Δήμου υπάρχει ένας σημαντικός
αριθμός ορυκτών πρώτων υλών, καθώς έντονη είναι η παρουσία κοιτασμάτων
λιγνίτη, λευκών μαρμάρων στον Πολύμυλο, έγχρωμων διακοσμητικών πετρωμάτων
στο Δρέπανο και στην Ακρινή και αδρανών υλικών στο Δρέπανο και στην Κοιλάδα.

γεωργία (27,32%), οι λοιπές υπηρεσίες (19,01%), η ενέργεια (13,40%), οι
κατασκευές (8,97%) και το εμπόριο (8,10%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Ελλησπόντου για το 2001 είναι 15,1% και εμφανίζει
αύξηση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε 12,5%. Το ποσοστό αυτό είναι
είναι 39,6%.


η μεγαλύτερη χρονοαπόσταση είναι μεταξύ Δ.Δ. Κοιλάδος και Δ.Δ.Ακρινής (16 λεπτά
- 10,8 χλμ.), ενώ η μικρότερη μεταξύ Δ.Δ. Κοιλάδος και Δ.Δ.Καπνοχωρίου (7 λεπτά -
6,8 χλμ.).
Πίνακας 9 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Ελλησπόντου
Δήμου 5
64)
(27,32%)
Διάρθρωση
(3,64%)
(19,01%)
περιλαμβάνεται στην
χωρική ενότητα των ΟΤΑ
Κατάταξη στο Νομό που έχουν τον ίδιο ΤΚ,
γεγονός που επηρεάζει τον

δείκτη και τα αποτελέσματά
του
ΟΤΑ
Δ.Δ.Αγίου Δημητρίου -
Δ.Δ.Αγίου
Χαραλάμπους - 8 λεπτά
(7,8 χλμ.)
Δ.Δ.Ακρινής - 16 λεπτά
(10,8 χλμ.)
Δ.Δ.Αυγής - 16 λεπτά
(13,3 χλμ.)
Δ.Δ.Βοσκοχωρίου - 9
Δ.1 Εκτίμηση λεπτά (9,5 χλμ.)
προσβασιμότητας Δ.Δ.Δρεπάνου - 9
έδρας ΟΤΑ
Δ.Δ.Καπνοχωρίου - 7
Δ.Δ.Κλείτου - 15 λεπτά
(10,9 χλμ.)
Δ.Δ.Πολυμύλου - 12
Δ.Δ.Ρυακίου - 12 λεπτά
(9,8 χλμ.)
Δ.Δ.Τετραλόφου - 8
Αριθμός Στο Δήμο λειτουργούν Στον ΟΤΑ δεν λειτουργεί
εκπαιδευτικών 9 Νηπιαγωγεία, 6 Λύκειο.
υποδομών Δημοτικά και 1
(νηπιαγωγεία, Γυμνάσιο.
Αριθμός 32
ΟΤΑ
υπηρεσία
3 μηχανικούς, 1 διαθέτει επάρκεια
γεωπόνος, 1
οικονομολογος, σε
εξέλιξη διαδικασία
προσλήψεων
Δείκτης
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.10 Δήμος Καμβουνίων
Σύμφωνα με το ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997 περί «Συγκρότησης της Πρωτοβάθμιας

Τοπικής Αυτοδιοίκησης», η σύσταση του Δήμου Καμβουνίων έγινε με την απόσπαση
του οικισμού Τρανόβαλτον από την Κοινότητα Τρανοβάλτου και τον ορισμό του ως
έδρα του Δήμου Καμβουνίων. Επιπροσθέτως, με το ίδιο ΦΕΚ, οι Κοινότητες
Τρανοβάλτου, Μικροβάλτου και Ελάτης καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο.
Χάρτης 14 Χωροταξική ένταξη Δήμου Καμβουνίων στο Ν. Κοζάνης

Καμβουνίων
Ο Δήμος Καμβουνίων στο νότιο τμήμα του Ν. Κοζάνης και συνορεύει με τους Δήμους
Σερβίων, Αιανής, Δεσκάτης, Αντιχασίων και την Κοινότητα Λιβαδερού. Το όνομα του
το πήρε από την αντίστοιχη ονομασία του όρους Καμβούνια. Πρωτεύουσα του Δήμου
είναι ο Τρανόβαλτος που συγκεντρώνει το 37% του συνολικού πληθυσμού.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Καμβουνίων αποτελείται από τρία Δημοτικά Διαμερίσματα:
Δ.Δ.Τρανοβάλτου, Δ.Δ.Ελάτης και Δ.Δ.Μικροβάλτου.
Ο πληθυσμός του Δήμου Καμβουνίων, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
2001, ο πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει σημαντική μείωση κατά 15,94%,
ακολουθώντας διαφορετικές τάσεις σε σχέση με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα (Νομός
Κοζάνης, Δυτική Μακεδονία, Ελλάδα) που εμφανίζουν αύξηση κατά 3,38%, 2,95%
και 6,86% αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι 0,8%, ενώ ο
δείκτης γήρανσης 23,5.

ποσοστό δευτεροβάθμιας είναι 21,2% και το ποσοστό τριτοβάθμιας 3%.
γεωργία - αλιεία (19,43%), οι λοιπές υπηρεσίες (18,76%), η εξόρυξη (17,95%) και η
μεταποίηση (16,87%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Καμβουνίων για το 2001 είναι ιδιαίτερα υψηλό
(26,2%) και εμφανίζει ραγδαία αύξηση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν μόλις σε
7,76%. Το ποσοστό αυτό είναι αρκετά υψηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της
Περιφέρειας (16,27%), όσο και από το μέσο όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, το
2001, ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός της περιοχής είναι 34,5%.

5.782 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 71,8% του νομού. Τέλος, από την εκτίμηση
της προσβασιμότητας του Δήμου μέσω των χρονοαποστάσεων μεταξύ των οικισμών
και της έδρας, διαπιστώνεται ότι είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο.
Πίνακας 10 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Καμβουνίων
Δήμου 37
% γ-βάθμιας 3
Οικονομικά ενεργός 34,5% (652 άτομα) Ο οικονομικά ενεργός
64)
Γ.2 Διάρθρωση Διάρθρωση Γεωργία, Αλιεία
απασχόλησης απασχόλησης σε (19,43%)
βασικούς τομείς της Εξόρυξη (17,95%)
οικονομίας Μεταποίηση (16,87%)
(4,05%)
(18,76%)
ΟΤΑ
Χρονο-αποστάσεις Δ.Δ.Ελάτης - 13 λεπτά

μεταξύ οικισμών και (11,3 χλμ.)
έδρας ΟΤΑ Δ.Δ.Μικροβάλτου - 3
Αριθμός 5
ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης 0,652263564
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.11 Δήμος Μουρικίου
Μελετώντας τη διοικητική αναδιάρθρωση του Δήμου Μουρικίου παρατηρούμε ότι

συστάθηκε το 1997 (ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997) με έδρα τον οικισμό Εμπόριον, ο
οποίος αποσπάστηκε από την Κοινότητα Εμπορίου που καταργήθηκε. Επίσης με το
ίδιο ΦΕΚ καταργούνται και συνενώνονται με το Δήμο Μουρικίου οι Κοινότητες
Μηλοχωρίου, Αρδάσσης, Αναρράχης και Φούφας.
Χάρτης 15 Χωροταξική ένταξη Δήμου Μουρικίου στο Ν. Κοζάνης
2.11.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Μουρικίου
Ο Δήμος Μουρικίου βρίσκεται βορειοδυτικά του Δήμου Κοζάνης και συνορεύει με

τους Δήμους Πτολεμαΐδας, Δημητρίου Υψηλάντη, Κλεισούρας, Ίωνος Δραγούμη και
τις Κοινότητες Βλάστης και Βαρικού. Η έκταση του Δήμου είναι περίπου 112.058 στρ.
και πρωτεύουσα του Δήμου είναι το Εμπόριο που συγκεντρώνει το 21% του
συνολικού πληθυσμού. Ο Δήμος Μουρικίου βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού

«Μουρίκι» (με υψόμετρο 1.708 μ) από όπου και πήρε το όνομά του, ενώ δίπλα του
υψώνεται το Άσκιο όρος με υψόμετρο 2.111 μ.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Μουρικίου αποτελείται από πέντε Δημοτικά Διαμερίσματα:
Δ.Δ. Εμπορίου, Δ.Δ. Αναρράχης, Δ.Δ. Αρδάσσης, Δ.Δ. Μηλοχωρίου και Δ.Δ. Φούφα.
Ο πληθυσμός του Δήμου Μουρικίου, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
2001, ο πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει πολύ μικρή μείωση κατά 0,02%,
ακολουθώντας διαφορετικές τάσεις σε σχέση με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα (Νομός
και 6,86% αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι 1,7%, ενώ ο
δείκτης γήρανσης είναι 22.

Ειδικότερα, Ο Δήμος Μουρικίου, χάρη στην εύφορη γη αλλά και στα πλούσια
επιφανειακά νερά, παράγει προϊόντα τα οποία είναι ονομαστά για την ποιότητά τους
όπως: πατάτες (στο Δ.Δ. Φούφα), ντομάτες (σε όλα τα Δ.Δ. του Δήμου Μουρικίου),
κεράσια (στο Δ.Δ. Εμπορίου), μήλα (στο Δ.Δ. Μηλοχωρίου), τσίπουρο και κρασί (σε
όλα τα Δ.Δ. του Δήμου Μουρικίου).

γεωργία - αλιεία (15,59%), οι κατασκευές (14,62%), η ενέργεια (11,87%), το

εμπόριο (10,90%) και οι λοιπές υπηρεσίες (19,69%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Μουρικίου για το 2001 είναι 19,2% και εμφανίζει
υψηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), όσο και από το μέσο
35,5%.


η μεγαλύτερη χρονοαπόσταση είναι μεταξύ Δ.Δ. Εμπορίου και Δ.Δ.Αρδάσσης (8
λεπτά - 7,2 χλμ.), ενώ η μικρότερη μεταξύ Δ.Δ. Εμπορίου και Δ.Δ.Αναρράχης (1
λεπτό - 1,5 χλμ.)
Πίνακας 11 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Μουρικίου
Δήμου 21
Β.4 Δείκτης γήρανσης 22
(15,59%)
Διάρθρωση Κατασκευές
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης σε (14,62%)
(5,97%)
(19,69%)
Γ.5 Οικονομική βιωσιμότητα 1055150

Δ.Δ.Αναρράχης - 1
λεπτό (1,5 χλμ.)
Χρονο-αποστάσεις Δ.Δ.Αρδάσσης - 8
μεταξύ οικισμών και λεπτά (7,2 χλμ.)
έδρας ΟΤΑ Δ.Δ.Μηλοχωρίου - 2
Δ.Δ.Φούφα - 5 λεπτά
(4,7 χλμ.)
Αριθμός Στο Δήμο Στον ΟΤΑ δεν
εκπαιδευτικών λειτουργούν 4 λειτουργεί Λύκειο.
υποδομών Νηπιαγωγεία, 3
(νηπιαγωγεία, Δημοτικά και 1
Αριθμός 8
ΟΤΑ
υπηρεσία
Λειτουργία κύριων 3 μηχανικοί (ΠΕ και
Ε.3 Διαχειριστική επάρκεια υπηρεσιών (Τεχνική, ΤΕ), 1 γεωπόνος, ΤΕ
και δομή υπηρεσιών Οικονομική, Βιομηχανική
Δείκτης 13,50772364
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.12 Δήμος Νεάπολης
Ο Δήμος Νεάπολης συστάθηκε το 1986 με το ΦΕΚ 120Α - 07/08/1986 με την

απόσπαση του οικισμού Νεάπολις από την Κοινότητα Νεαπόλεως και τον ορισμό του
ως έδρα του Δήμου. Επίσης με το ίδιο ΦΕΚ ο οικισμός Μελιδόνιον αποσπάται από την
Κοινότητα Αλιάκμονος και προσαρτάται στο Δήμο, ενώ καταργούνται και
συνενώνονται με αυτόν οι Κοινότητες Περιστέρας, Αηδονοχωρίου, Πυλωρίου,
Πεπονιάς, Χειμερινού και Νεαπόλεως. Το 1994 (ΦΕΚ 127Α - 05/08/1994) η Κοινότητα
Βελανιδιάς καταργείται και συνενώνεται με το Δήμο, ενώ το 1997 (ΦΕΚ 244Α -
04/12/1997) καταργούνται και συνενώνονται επίσης με το Δήμο οι Κοινότητες
Πολυλάκκου, Σκαλοχωρίου, Λευκοθέας, Χορηγού, Μολόχας, Δρυοβούνου,
Ασπρούλας, Σημάντρου, Μεσολόγγου, Πλατανιάς, Αλιάκμονος, Αξιοκάστρου και
Τραπεζίτσης.
Χάρτης 16 Χωροταξική ένταξη Δήμου Νεάπολης στο Ν. Κοζάνης
2.12.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Νεάπολης
Ο Δήμος Νεάπολης βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του Νομού Κοζάνης και συνορεύει
ανατολικά με το Δήμο Ασκιού, νοτιοανατολικά με το Δήμο Σιάτιστας, νότια με το
Δήμο Ηρακλεωτών, δυτικά με το Δήμο Τσοτυλίου και βόρεια με τους Δήμους
Ορέστιδος και Ίωνος Δραγούμη. Καταλαμβάνει έκταση 243.353 στρεμμάτων και
πρωτεύουσα είναι η Νεάπολη που συγκεντρώνει το 49% του συνολικού πληθυσμού.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Νεάπολης αποτελείται από 20 Δημοτικά Διαμερίσματα:
Δ.Δ.Νεάπολης, Δ.Δ.Αηδονοχωρίου, Δ.Δ.Αλιάκμονος, Δ.Δ.Αξιοκάστρου, Δ.Δ.Ασπρούλας
Δ.Δ.Βελανιδιάς, Δ.Δ.Δρυοβούνου, Δ.Δ.Λευκοθέας, Δ.Δ.Μεσολόγγου, Δ.Δ.Μολόχας,
Δ.Δ.Πεπονιάς, Δ.Δ.Περιστέρας, Δ.Δ.Πλατανιάς, Δ.Δ.Πολυλάκκου, Δ.Δ.Πυλωρίου,
Δ.Δ.Σημάντρου, Δ.Δ.Σκαλοχωρίου, Δ.Δ.Τραπεζίτσης, Δ.Δ.Χειμερινού και Δ.Δ.Χορηγού.
Ο πληθυσμός του Δήμου Νεάπολης, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
2001, ο πληθυσμός του Δήμου παρουσιάζει μείωση κατά 3,36%, ακολουθώντας

Δημοτικά και 1 Γυμνάσιο και 1 Λύκειο. Από την ανάλυση των μορφωτικών δεικτών,
Από την ανάλυση της τομεακής διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι το
μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων του Δήμου απασχολείται στον πρωτογενή τομέα
(40,59%). Ειδικότερα, οι κάτοικοι ασχολούνται με τις καλλιέργειες των καπνών και
των σιτηρών. Επιπλέον, το 17,83% απασχολείται στο δευτερογενή τομέα και το
39,75% στον τριτογενή τομέα. Περνώντας στην εξέταση της κλαδικής διάρθρωσης
της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο

ποσοστό απασχολούμενων είναι η γεωργία-αλιεία (32,64%), η μεταποίηση (10,84%),
το εμπόριο (9,81%), η υγεία και η εκπαίδευση (7,14%) και οι λοιπές υπηρεσίες
(22,72%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Νεάπολης για το 2001 είναι 13,1% και εμφανίζει
είναι 38%.


των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι η μεγάλη έκταση του Δήμου σε
συνδυασμό με το ανάγλυφο, έχει σαν συνέπεια οι χρονοαποστάσεις μεταξύ κάποιων
Δημοτικών Διαμερισμάτων (π.χ. Δ.Δ. Σκαλοχωρίου, Δ.Δ. Μεσολόγγου, Δ.Δ.
Σημάντρου, Δ.Δ. Ασπρούλας) και της έδρας να είναι μεγάλες.
Πίνακας 12 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Νεάπολης
Δήμου 49
Α.4 Κατανομή κατοικιών Αναλογία εξοχικών προς
κύριες 0,3
64)
(32,64%)
Μεταποίηση
(10,84%)
Διάρθρωση Ενέργεια (1,85%)
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης σε Κατασκευές (5,50%)
(7,14%)
(22,72%)
Γ.5 Οικονομική βιωσιμότητα 2977197,17

Δ.Δ.Αηδονοχωρίου -
Δ.Δ.Αλιάκμονος - 6
Δ.Δ.Αξιοκάστρου -
Δ.Δ.Ασπρούλας - 20
Δ.Δ.Βελανιδιάς - 13
Δ.Δ.Δρυοβούνου -
Δ.Δ.Λευκοθέας - 16
Δ.Δ.Μεσολόγγου -
Δ.Δ.Μολόχας - 15
μεταξύ οικισμών και Δ.Δ.Πεπονιάς - 7
Δ.Δ.Περιστέρας - 13
Δ.Δ.Πλατανιάς - 19
Δ.Δ.Πολυλάκκου -
Δ.Δ.Πυλωρίου - 10
Δ.Δ.Σημάντρου - 22
Δ.Δ.Σκαλοχωρίου -
Δ.Δ.Τραπεζίτσης - 15
Δ.Δ.Χειμερινού - 8
Δ.Δ.Χορηγού - 10
Στο Δήμο
Αριθμός εκπαιδευτικών
λειτουργούν 2
υποδομών
Νηπιαγωγεία, 3
Ε.1 Εκπαιδευτικές υποδομές (νηπιαγωγεία, δημοτικά,
Δημοτικά, 1
γυμνάσια, λύκεια, ΑΕΙ,
Γυμνάσιο και 1
ΤΕΙ κλπ)
Λύκειο.
Ε.2 Διάρθρωση προσωπικού Αριθμός εργαζομένων 24
ΟΤΑ ανά υπηρεσία
Ε.3 Διαχειριστική επάρκεια
υπηρεσιών (Τεχνική,
και δομή υπηρεσιών
Οικονομική, Διοικητική)
Δείκτης βιωσιμότητας 1,150038911
Ε.4 Αποτελεσματικότητα (=επενδυτικές
ΟΤΑ δαπάνες/λειτουργικές
δαπάνες)
2.13 Δήμος Πτολεμαΐδας
Μελετώντας την ιστορική διαδρομή του Δήμου Πτολεμαΐδας βλέπουμε ότι το 1918 με
το ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 συστάθηκε η Κοινότητα Καϊλαρίων με έδρα τον οικισμό
Καϊλάρια, ο οποίος ωστόσο μετονομάστηκε το 1927 (ΦΕΚ 18Α - 01/02/1927) σε
Πτολεμαϊς και αντίστοιχα η κοινότητα μετονομάστηκε σε Κοινότητα Πτολεμαΐδας. Το
1928 με το ΦΕΚ - 16/05/1928 αναγνωρίζεται ο οικισμός Πεντάβρυσος και
προσαρτάται στην Κοινότητα. Ωστόσο με το ΦΕΚ 378Α - 06/12/1933 ο οικισμός
αποσπάται και πάλι από την Κοινότητα και ορίζεται έδρα της Κοινότητας
Πενταβρύσου. Το 1942 η Κοινότητα Πτολεμαΐδας αναγνωρίζεται σε Δήμο
Πτολεμαΐδας (ΦΕΚ 228Α - 08/09/1942). Επόμενος σταθμός στη διοικητική εξέλιξη
του Δήμου αποτελεί το έτος 1991 όταν με το ΦΕΚ - 17/03/1991 αναγνωρίζονται οι
οικισμοί Ξενοδοχείο Πτολεμαίος, Ξενοδοχείο Παντελίδης και Γενικό Νοσοκομείο
Μποδοσάκειο και προσαρτούνται στο Δήμο. Τέλος το 1997 (ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997)
καταργούνται και συνενώνονται με το Δήμο Πτολεμαΐδας οι Κοινότητες Δροσερού,
Κομάνου, Ολυμπιάδος, Ασβεστόπετρας, Πενταβρύσου, Μαυροπηγής, Καρδιάς,
Προαστίου, Περδίκκα, Πτελεώνος και Γαλατείας.
Χάρτης 17 Χωροταξική ένταξη Δήμου Πτολεμαΐδας στο Ν. Κοζάνης

Πτολεμαΐδας
Ο Δήμος Πτολεμαΐδας βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του Νομού Κοζάνης και συνορεύει
ανατολικά με τους Δήμους Αγ. Παρασκευής και Βερμίου, βόρεια με τους Δήμους
Φιλώτα και Αετού, δυτικά με το Δήμο Μουρικίου και την Κοινότητα Βαρικού και νότια
με το Δήμο Δ. Υψηλάντη. Πρωτεύουσα του Δήμου είναι η Πτολεμαΐδα που
συγκεντρώνει το 82% του συνολικού πληθυσμού.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Πτολεμαΐδας αποτελείται από 11 Δημοτικά Διαμερίσματα:
Δ.Δ.Πτολεμαΐδος, Δ.Δ.Ασβεστοπέτρας, Δ.Δ.Γαλατείας, Δ.Δ.Δροσερού, Δ.Δ.Κομάνου,
Δ.Δ.Μαυροπηγής, Δ.Δ.Ολυμπιάδος, Δ.Δ.Πενταβρύσου, Δ.Δ.Περδίκκα, Δ.Δ.Προαστίου
και Δ.Δ.Πτελεώνος.
Ο πληθυσμός του Δήμου Πτολεμαΐδας, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
35.539 κάτοικοι και η πυκνότητα του ίση με 167 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-


Δημοτικά και 8 Γυμνάσιο, 8 Λύκεια και 1 ΕΕΕΕΚ. Από την ανάλυση των μορφωτικών
δεικτών, προκύπτει ότι το ποσοστό πρωτοβάθμιας είναι 46,1%, το ποσοστό
δευτεροβάθμιας είναι 40,3% και το ποσοστό τριτοβάθμιας 13,6%.
Σε γενικές γραμμές, ο Δήμος αποτελεί σημαντικό βιομηχανικό και εμπορικό κέντρο,

που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία της ευρύτερης περιοχής. Από την
ανάλυση της τομεακής διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι το 43,05%
των κατοίκων του Δήμου απασχολείται στο δευτερογενή τομέα, το 51,84% στον
τριτογενή τομέα και μόλις το 2,49% στον πρωτογενή τομέα. Περνώντας στην
εξέταση της κλαδικής διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι οι κλάδοι που
συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολούμενων είναι το εμπόριο
(14,40%), η ενέργεια (13,84%), η υγεία και η εκπαίδευση (11,36%), οι κατασκευές
(10,65%) και οι λοιπές υπηρεσίες (24,65%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Πτολεμαΐδας για το 2001 είναι 12,5% και εμφανίζει
πτώση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε 15%. Το ποσοστό αυτό είναι
είναι 41,3%.


των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι, εκτός από τη χρονοαπόσταση μεταξύ
Δ.Δ. Πτολεμαΐδας και Δ.Δ.Πτελεώνος (23 λεπτά - 15,4 χλμ.), οι υπόλοιπες
χρονοαποστάσεις είναι σε σχετικά ικανοποιητικό επίπεδο.
Πίνακας 13 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Πτολεμαΐδας

Α.2 Πληθυσμιακή πυκνότητα 167
Β.1 Μέσο μέγεθος νοικοκυριού 3,1
Γ.1 Απασχόληση εργάσιμες ηλικίες 15- ηλικιακές ομάδες 10-75
64)
12,5% (1.646
% ανέργων άνεργοι)
(2,19%)
βασικούς τομείς της Εμπόριο (14,40%)
(11,36%)
(24,65%)

Μέσο κατά κεφαλήν φορολογούμενο: δείκτη βάσει του
εισόδημα 9.134 ευρώ ταχυδρομικού κωδικού (ΤΚ)
ενότητα των ΟΤΑ που
έχουν τον ίδιο ΤΚ, γεγονός
που επηρεάζει τον δείκτη
Κατάταξη στο Νομό και τα αποτελέσματά του
7851100
ΟΤΑ
Δ.Δ.Ασβεστοπέτρας -
Δ.Δ.Γαλατείας - 12
Δ.Δ.Δροσερού - 9
Δ.Δ.Καρδίας - 16
Δ.Δ.Κομάνου - 9
μεταξύ οικισμών και Δ.Δ.Μαυροπηγής - 13
Δ.Δ.Ολυμπιάδος - 14
Δ.Δ.Πενταβρύσου - 7
Δ.Δ.Περδίκκα - 4
Δ.Δ.Προαστίου - 6
Δ.Δ.Πτελεώνος - 23
Αριθμός Στο Δήμο Ορισμένα Λύκεια
εκπαιδευτικών λειτουργούν 28 λειτουργούν με τη μορφή
υποδομών Νηπιαγωγεία, 19 λυκειακών τάξεων στο
(νηπιαγωγεία, Δημοτικά, 8 Γυμνάσιο.
δημοτικά, γυμνάσια, Γυμνάσια, 8 Λύκεια
λύκεια, ΑΕΙ, ΤΕΙ κλπ) και 1 ΕΕΕΕΚ.
Αριθμός 159
ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης 0,247820646
δαπάνες)
2.14 Δήμος Σερβίων
Από την ανάλυση της διοικητικής μεταβολής του Δήμου Σερβίων, προκύπτει ότι ο εν
λόγω Δήμος συστάθηκε ως Κοινότητα Σερβίων το 1918 με το ΦΕΚ 260Α -
31/12/1918 και προσαρτήθηκαν σε αυτή οι οικισμοί Γούλες, Ορτά Κιόϊ, Ρύμνιον,
Ράχοβον και Αυλές. Ωστόσο το 1919 με το ΦΕΚ 211Α - 24/09/1919 ο οικισμός Ορτά
Κιόϊ αποσπάται από την Κοινότητα Σερβίων και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Ορτά-
Κιόϊ, ενώ με το ΦΕΚ 229Α - 17/10/1919 ο οικισμός Καλιντάδες μετονομάζεται σε
Καλντάδες. Οι οικισμοί Αυλές και Ράχοβον αποσπώνται από την Κοινότητα το 1920
και ορίζονται έδρες των Κοινοτήτων Αυλών και Ραχόβου (ΦΕΚ 74Α - 31/03/1920),
ενώ οι οικισμοί Γούλες και Ρύμνιον αποσπόνται και αυτοί από την Κοινότητα και
προσαρτώνται στην Κοινότητα Γουλών (ΦΕΚ 158Α - 18/07/1920), με τον πρώτο να
αποτελεί πλέον την έδρα του. Το 1925 με το ΦΕΚ 139Α - 04/06/1925 και ο οικισμός
Καλντάδες αποσπάται από την Κοινότητα και προσαρτάται στην Κοινότητα Ραχόβου.
Στη συνέχεια, το 1964 η Κοινότητα Σερβίων αναγνωρίζεται σε Δήμο Σερβίων (ΦΕΚ

185Α - 30/10/1964). Το ΦΕΚ 64Α - 10/04/1975 καταργεί και συνενώνει με το Δήμο
την Κοινότητα Λάβας, ενώ το ΦΕΚ - 05/04/1981 αναγνωρίζει και προσαρτά στο Δήμο
τον οικισμό Νέα Λάβα. Επίσης το 1994 με το ΦΕΚ 56Α - 14/04/1994 η Κοινότητα
Καστανιάς καταργείται και συνενώνεται με το Δήμο, ενώ το 1997 με το ΦΕΚ 244Α -
04/12/1997 καταργούνται και συνενώνονται με το Δήμο οι Κοινότητες Ροδίτου,
Πολυρράχου, Αυλών, Λευκάρων, Πλατανορρεύματος, Ιμέρων, Μεσιανής,
Βαθυλάκκου, Γουλών, Νεράϊδας, Τριγωνικού, Μεταξά και Κρανιδίων. Τέλος το 2001
με το ΦΕΚ - 18/03/2001 καταργούνται οι οικισμοί Προφήτης Ηλίας και Παραλίμνη.
Χάρτης 18 Χωροταξική ένταξη Δήμου Σερβίων στο Ν. Κοζάνης
2.14.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Σερβίων
Ο Δήμος Σερβίων βρίσκεται στις βορειοδυτικές απολήξεις των Πιερίων όρεων και
εκτείνεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του Νομού Κοζάνης. Ο Δήμος έχει έκταση
400.116 στρέμματα και πρωτεύουσα του είναι τα Σέρβια που συγκεντρώνουν το 36%
του συνολικού πληθυσμού. Ο Δήμος Σερβίων είναι ένας από τους παραλίμνιος
Δήμους του Νομού Κοζάνης και ένα σημαντικό ποσοστό της έκτασης της λίμνης
βρίσκεται στην επικράτεια του. Η τεχνητή λίμνη είναι ουσιαστικός παράγοντας που
καθορίζει το χωροταξικό πλαίσιο της περιοχής και οι οικισμοί που αποτελούν την
παραλίμνια ζώνη παρουσιάζουν λόγω της θέσης τους, σημαντικό πλεονέκτημα.
Επιπλέον, η κεντροβαρική θέση της πόλης των Σερβίων και η χωροθέτηση
λειτουργιών του τριτογενή τομέα συντελούν στην ανάδειξη τους σε κέντρο άμεσης
επιρροής και εξάρτησης των υπολοίπων οικισμών του Δήμου.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Σερβίων αποτελείται από 15 Δημοτικά Διαμερίσματα:
Δ.Δ.Σερβίων, Δ.Δ.Αυλών, Δ.Δ.Βαθυλάκκου, Δ.Δ.Γουλών, Δ.Δ.Ιμέρων , Δ.Δ.Καστανιάς,

Δ.Δ.Κρανιδίων, Δ.Δ.Λευκάρων, Δ.Δ.Μεσιανής, Δ.Δ.Μεταξά, Δ.Δ.Νεράιδας,
Δ.Δ.Πλατανορρεύματος, Δ.Δ.Πολυρράχου, Δ.Δ.Ροδίτου και Δ.Δ.Τριγωνικού
Ο πληθυσμός του Δήμου Σερβίων, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι

Δημοτικά, 1 Γυμνάσιο και 2 Λύκεια. Από την ανάλυση των μορφωτικών δεικτών,
είναι 29,2% και το ποσοστό τριτοβάθμιας 8%.
στο δευτερογενή τομέα και το 42,08% στον τριτογενή τομέα. Ειδικότερα, στο Δήμο
Σερβίων έχουν αρχίσει να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μια ραγδαία αγροτική
ανάπτυξη με τη δυνατότητα άρδευσης από τα νερά της λίμνης, ενώ με την αλιεία
ασχολούνται ελάχιστοι κάτοικοι. Η μεταποιητική δραστηριότητα στο Δήμο
περιορίζεται σε μικρές οικογενειακής μορφής επιχειρήσεις, η παραγωγή των οποίων
διατίθεται στην τοπική αγορά και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αναγκών. Ακόμη, ο
κύριος όγκος των καταστημάτων εμπορίου-υπηρεσιών, συγκεντρώνεται στα Σέρβια
τα οποία μπορούμε καλύπτουν, κατά βάση, τις ανάγκες της περιοχής του Δήμου
Σερβίων ενώ ο τουρισμός είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος στο δημοτικό διαμέρισμα
Νεράιδας όπου το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού ασχολείται με επιχειρήσεις
παροχής υπηρεσιών ( εστιατόρια, καφετέριες, ξενοδοχεία).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Σερβίων για το 2001 είναι 15,7% και εμφανίζει

κυμαίνεται στο 41%.

8.522 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 105,9% του νομού. Επιπλέον, από την
εκτίμηση της προσβασιμότητας του Δήμου μέσω των χρονοαποστάσεων μεταξύ των
οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι είναι σε σχετικά ικανοποιητικό επίπεδο,
λαμβανομένου υπόψη και του ανάγλυφου της περιοχής.
Πίνακας 14 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Σερβίων
Δήμου 36
Γ.2 Διάρθρωση Διάρθρωση Γεωργία, Αλιεία (24,09%)
απασχόλησης απασχόλησης σε Εξόρυξη (3,84%)
Υγεία, εκπαίδευση (7,85%)
Λοιπές υπηρεσίες (21,10%)
4747600
Γ.5 Οικονομική βιωσιμότητα Λειτουργικά έξοδα
ΟΤΑ
Επενδυτικές δαπάνες 6350500
Δ.Δ.Αυλών - 3 λεπτά (3
χλμ.)
Δ.Δ.Βαθυλάκκου - 10
Δ.Δ.Γουλών - 8 λεπτά (7,3
χλμ.)
Δ.Δ.Ιμέρων - 18 λεπτά
(17,6 χλμ.)
Δ.Δ.Καστανιάς - 2 λεπτά
(2,4 χλμ.)
Δ.Δ.Κρανιδίων - 7 λεπτά
(3,8 χλμ.)
Χρονο-αποστάσεις Δ.Δ.Λευκάρων - 18 λεπτά
μεταξύ οικισμών και (13,5 χλμ.)
έδρας ΟΤΑ
Δ.Δ.Μεσιανής - 12 λεπτά
(13,6 χλμ.)
Δ.Δ.Μεταξά - 16 λεπτά
(18,1 χλμ.)
Δ.Δ.Νεράιδας - 8 λεπτά (9
χλμ.)
Δ.Δ.Πλατανορρεύματος - 4
Δ.Δ.Πολυρράχου - 7 λεπτά
(9,3 χλμ.)
Δ.Δ.Ροδίτου - 12 λεπτά
(10,7 χλμ.)
Δ.Δ.Τριγωνικού
Αριθμός Στο Δήμο λειτουργούν 9
εκπαιδευτικών Νηπιαγωγεία, 6 Δημοτικά,
υποδομών 1 Γυμνάσιο και 2 Λύκεια.
Ε.2 Διάρθρωση προσωπικού Αριθμός 22
ΟΤΑ εργαζομένων ανά
υπηρεσία
Δείκτης 1,33762322
ΟΤΑ
δαπάνες)
2.15 Δήμος Σιάτιστας
Εξετάζοντας τη διοικητική μεταβολή του Δήμου Σιάτιστας παρατηρούμε ότι το 1918

συστάθηκε Κοινότητα Σιάτιστας με έδρα τον οικισμό Σιάτιστας (ΦΕΚ 260Α -
31/12/1918), ενώ με το ίδιο ΦΕΚ οι οικισμοί Τσιρούσινον και Γιάγκοβη
προσαρτούνται στην Κοινότητα. Ωστόσο με τα ΦΕΚ 298Α - 31/12/1920 και 111Α -
31/03/1926 οι οικισμοί Τσιρούσινον και Γιάγκοβη αποσπώνται ξανά από την
Κοινότητα και προσαρτώνται στην Κοινότητα Τσιρουσίνου, με τον πρώτο να αποτελεί
πλέον έδρα της. Το 1952 με το ΦΕΚ 29Α - 13/02/1952 η Κοινότητα Σιάτιστας
αναγνωρίζεται σε Δήμο Σιάτιστας. Τέλος, το 1997 με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997
καταργούνται και συνενώνονται με το Δήμο οι Κοινότητες Μικροκάστρου και
Παλαιοκάστρου.
Χάρτης 19 Χωροταξική ένταξη Δήμου Σιάτιστας στο Ν. Κοζάνης
2.15.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Σιάτιστας
Ο Δήμος Σιάτιστας βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του Νομού Κοζάνης και συνορεύει
ανατολικά με το Δήμο Κοζάνης, νότια με το Δήμο Βεντζίου, νοτιοανατολικά με το
Δήμο Αιανής, δυτικά με τους Δήμους Ηρακλεωτών και Νεάπολης και βόρεια με το
Δήμο Ασκιού. Πρωτεύουσα του Δήμου είναι η Σιάτιστα που συγκεντρώνει το 86%
του συνολικού πληθυσμού.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Σιάτιστας αποτελείται από τέσσερα Δημοτικά Διαμερίσματα:
Δ.Δ.Σιατίστης, Δ.Δ.Μικροκάστρου και Δ.Δ.Παλαιοκάστρου.
Ο πληθυσμός του Δήμου Σιάτιστας, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στο Δήμο είναι 1%, ενώ ο δείκτης

Δημοτικά, 2 Γυμνάσια και 3 Λύκεια. Από την ανάλυση των μορφωτικών δεικτών,
προκύπτει ότι το ποσοστό πρωτοβάθμιας είναι 64%, το ποσοστό δευτεροβάθμιας
στο δευτερογενή τομέα και το 37,34% στον τριτογενή τομέα. Με παράδοση πάρα
πολλών χρόνων σε δέρμα και γούνα, στη Σιάτιστα συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να
ασχολούνται στον τομέα των γουναρικών. Περνώντας στην εξέταση της κλαδικής
διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι οι κλάδοι που συγκεντρώνουν το
μεγαλύτερο ποσοστό απασχολούμενων είναι η μεταποίηση (46,03%), η γεωργία
(8,47%), το εμπόριο (7,19%) και οι λοιπές υπηρεσίες (20,03%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Σιάτιστας για το 2001 είναι εξαιρετικά υψηλό
(31,8%) και εμφανίζει ραγδαία αύξηση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν μόλις σε
7,34%. Το ποσοστό αυτό είναι υπερβολικά υψηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της
Περιφέρειας (16,27%), όσο και από το μέσο όρο της χώρας (11,12%). Για το έτος
2001, ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός είναι 48,1%.

5.638 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 70% του νομού. Επιπλέον, από την εκτίμηση
της προσβασιμότητας του Δήμου μέσω των χρονοαποστάσεων μεταξύ των οικισμών
Πίνακας 15 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Σιάτιστας
Δήμου 86
% α-βάθμιας 64
64) ηλικιακές ομάδες 10-
% ανέργων 31,8% (897 άνεργοι) 75
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης Διάρθρωση Γεωργία, Αλιεία (8,47%)
απασχόλησης σε Εξόρυξη (0,21%)

βασικούς τομείς της Μεταποίηση (46,03%)
(6,83%)
(20,03%)
2937364,01
ΟΤΑ
Χρονο-αποστάσεις Δ.Δ.Μικροκάστρου - 6
μεταξύ οικισμών και λεπτά (3,6 χλμ.)
έδρας ΟΤΑ Δ.Δ.Παλαιοκάστρου - 10
Αριθμός εκπαιδευτικών Στο Δήμο λειτουργούν 7 Ορισμένα Λύκεια
υποδομών Νηπιαγωγεία, 5 Δημοτικά, λειτουργούν με τη
Ε.1 Εκπαιδευτικές υποδομές (νηπιαγωγεία, 2 Γυμνάσια και 3 Λύκεια. μορφή λυκειακών
δημοτικά, γυμνάσια, τάξεων στο Γυμνάσιο.
Ε.2 Διάρθρωση προσωπικού Αριθμός εργαζομένων 27
ΟΤΑ ανά υπηρεσία
3 μηχανικούς, 1 διαθέτει επάρκεια
Ε.3 Διαχειριστική επάρκεια γεωπόνος, 2 τύπου Β
υπηρεσιών (Τεχνική,
και δομή υπηρεσιών οικονομολόγος
Οικονομική, Διοικητική)
Δείκτης βιωσιμότητας 3,063751278
Ε.4 Αποτελεσματικότητα (=επενδυτικές
ΟΤΑ δαπάνες/λειτουργικές
δαπάνες)
2.16 Δήμος Τσοτυλίου
Ο Δήμος Τσοτυλίου συστάθηκε το 1986 με την απόσπαση του οικισμού Τσοτύλιον

από την Κοινότητα Τσοτυλίου και τον ορισμό του ως έδρα του Δήμου, ενώ στο Δήμο
Τσοτυλίου προσαρτήθηκε ο οικισμός Απιδέα μετά την απόσπαση του από την
Κοινότητα Λευκοθέας (ΦΕΚ 123Α - 19/08/1986). Επίσης με το ίδιο ΦΕΚ
καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο οι Κοινότητες Ανθούσης, Τσοτιλίου,
Λουκουμίου, Σταυροδρομίου, Βουχωρίνης, Βροντής, Ομαλής και Ανθοχωρίου.
Επόμενος σταθμός στη διοικητική εξέλιξη του Δήμου αποτελεί το έτος 1997, όταν με
το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με το Δήμο οι
Κοινότητες Διχειμάρρου, Δάφνης, Πολυκαστάνου, Αγιάσματος, Κορυφής, Ζώνης,
Δραγασιάς, Ροδοχωρίου, Πλακίδας, Αυγερινού, Κριμηνίου, Μόρφης, Λούβρης,
Δαμασκηνιάς, Κλεισωρείας, Αγίων Αναργύρων, Χρυσαυγής και Λικνάδων. Τέλος το
2006 με το ΦΕΚ 36Α - 16/02/2006 ο Δήμος μετονομάζεται σε Δήμο Τσοτυλίου.
Χάρτης 20 Χωροταξική ένταξη Δήμου Τσοτυλίου στο Ν. Κοζάνης
2.16.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Τσοτυλίου
Ο Δήμος Τσοτυλίου εκτείνεται στο δυτικό άκρο του Νομού Κοζάνης και συνορεύει
ανατολικά με το Δήμο Νεάπολης, νοτιοανατολικά με το Δήμο Ηρακλεωτών, νότια με
το Δήμο Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, δυτικά με την Κοινότητα Πενταλόφου,
βορειοδυτικά με το Δήμο Νεστορίου και βόρεια με το Δήμο Ορέστιδος. Η έκταση του
νέου Δήμου Τσοτυλίου είναι 325.193 στρέμματα και πρωτεύουσα του είναι το
Τσοτύλι που συγκεντρώνει το 42% του συνολικού πληθυσμού.

Αυτοδιοίκησης», ο Δήμος Τσοτυλίου αποτελείται από 26 Δημοτικά Διαμερίσματα: Δ.Δ.
Τσοτιλίου, Δ.Δ. Αγιάσματος, Δ.Δ. Αγίων Αναργύρων, Δ.Δ. Ανθούσης, Δ.Δ.
Ανθοχωρίου, Δ.Δ. Αυγερινού, Δ.Δ. Βουχωρίνας, Δ.Δ. Βροντής, Δ.Δ. Δαμασκηνιάς,
Δ.Δ. Δάφνης, Δ.Δ. Διχειμάρρου, Δ.Δ. Δραγασιάς, Δ.Δ. Ζώνης, Δ.Δ. Κλεισωρείας, Δ.Δ.
Κορυφής, Δ.Δ. Κριμηνίου, Δ.Δ. Λικνάδων, Δ.Δ. Λούβρης, Δ.Δ. Λουκομίου, Δ.Δ.
Μόρφης, Δ.Δ. Ομαλής, Δ.Δ. Πλακίδας, Δ.Δ. Πολυκαστάνου, Δ.Δ. Ροδοχωρίου, Δ.Δ.
Σταυροδρομίου και Δ.Δ. Χρυσαυγής.
Ο πληθυσμός του Δήμου Τσοτυλίου, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
Αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης, στο Δήμο λειτουργούν 1 Νηπιαγωγείο, 2

Δημοτικά και 1 Γυμνάσιο και 1 Λύκειο. Από την ανάλυση των μορφωτικών δεικτών,
είναι 22,6% και το ποσοστό τριτοβάθμιας 6%.
στο δευτερογενή τομέα και το 39,98% στον τριτογενή τομέα.

γεωργία (30,04%) με κύριες καλλιέργειες τα σιτηρά και τον καπνό, το εμπόριο
(10,58%) και οι λοιπές υπηρεσίες (25,78%).
Το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Τσοτυλίου για το 2001 είναι 13,5% και εμφανίζει
είναι 32,8%.


των οικισμών και της έδρας, διαπιστώνεται ότι η μεγάλη έκταση του Δήμου σε
συνδυασμό με το ανάγλυφο, έχει σαν συνέπεια οι χρονοαποστάσεις μεταξύ κάποιων
Δημοτικών Διαμερισμάτων (π.χ. Δ.Δ. Αυγερινού, Δ.Δ. Αγίων Αναργύρων, Δ.Δ. Ζώνης,
Δ.Δ. Δραγασιάς κλπ.) και της έδρας να είναι μεγάλες
Πίνακας 16 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Τσοτυλίου
(30,04%)
Διάρθρωση
απασχόλησης σε
Γ.2 Διάρθρωση απασχόλησης Εμπόριο (10,58%)
(8,32%)
(25,78%)

ΟΤΑ
Δ.Δ.Αγιάσματος
Δ.Δ.Αγίων Αναργύρων -
Δ.Δ.Ανθούσης - 18
Δ.Δ.Ανθοχωρίου - 7
Δ.Δ.Αυγερινού - 29
Δ.Δ.Βουχωρίνας - 11
Δ.Δ.Βροντής - 8 λεπτά
(4,9 χλμ.)
Δ.Δ.Δαμασκηνιάς - 24
Δ.Δ.Δάφνης - 25 λεπτά
(20,6 χλμ.)
Δ.Δ.Διχειμάρρου - 18
Δ.Δ.Δραγασιάς - 26
Δ.Δ.Ζώνης - 27 λεπτά
Χρονο-αποστάσεις (21,4 χλμ.)
μεταξύ οικισμών και Δ.Δ.Κλεισωρείας - 21
Δ.Δ.Κορυφής - 18
Δ.Δ.Κριμηνίου - 10
Δ.Δ.Λικνάδων - 24
Δ.Δ.Λούβρης - 5 λεπτά
(4,9 χλμ.)
Δ.Δ.Λουκομίου - 2
Δ.Δ.Μόρφης - 15 λεπτά
(15,9 χλμ.)
Δ.Δ.Ομαλής - 7 λεπτά
(6 χλμ.)
Δ.Δ.Πλακίδας - 24
Δ.Δ.Πολυκαστάνου - 23
Δ.Δ.Ροδοχωρίου - 13
Δ.Δ.Σταυροδρομίου -
Δ.Δ.Χρυσαυγής - 23
υποδομών Δημοτικά, 1 Γυμνάσιο
(νηπιαγωγεία, και 1 Λύκειο.
Αριθμός 25
ΟΤΑ
υπηρεσία
Λειτουργία κύριων δεν διαθέτει μηχανικούς
Ε.3 Διαχειριστική επάρκεια και υπηρεσιών (Τεχνική, μόνιμους, 1
δομή υπηρεσιών Οικονομική, δασολόγους, 1
Διοικητική) οικονομόλογος
Δείκτης 1,56237741
δαπάνες)
2.17 Κοινότητα Βλάστης
Από την ανάλυση της διοικητικής μεταβολής της Κοινότητας Βλάστης, προκύπτει ότι
το 1918 συστάθηκε η Κοινότητα Βλάτσης με έδρα τον οικισμό Βλάτση (ΦΕΚ 260Α -
31/12/1918). Το 1927 με το ΦΕΚ 179Α - 30/08/1927 ο οικισμός Βλάτση
μετονομάζεται σε Πολυνέρι και αντίστοιχα η Κοινότητα μετονομάζεται σε Κοινότητα
Πολυνερίου. Ωστόσο ο οικισμός μετονομάζεται ξανά και αυτή τη φορά παίρνει την
ονομασία Βλάστη και αντίστοιχα η Κοινότητα μετονομάζεται σε Κοινότητα Βλάστης
(ΦΕΚ 81Α - 14/05/1928).
Χάρτης 21 Χωροταξική ένταξη Κοινότητας Βλάστης στο Ν. Κοζάνης
2.17.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Κοινότητας

Βλάστης
Η Κοινότητα Βλάστης βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του Νομού Κοζάνης και
συνορεύει με τους Δήμους Κοζάνης, Δημητρίου Υψηλάντη, Μουρικίου, Ασκιού και
Ίωνος Δραγούμη. Πρωτεύουσα της Κοινότητας είναι η Βλάστη που συγκεντρώνει το
100% του συνολικού πληθυσμού, καθώς αποτελεί το μοναδικό οικισμό της
Κοινότητας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Νόμο 2539/4-12-97 «Συγκρότηση της
Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης», η Κοινότητα Βλάστης αποτελείται από ένα
Κοινοτικό Διαμέρισμα, το Κ.Δ. Βλάστης.
Ο πληθυσμός της Κοινότητας, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 645
κάτοικοι και η πυκνότητα της ίση με 7,2 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-2001, ο
πληθυσμός της Κοινότητας παρουσιάζει μείωση κατά 3,87%, ακολουθώντας
αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στην Κοινότητα είναι 2,9%, ενώ ο
δείκτης γήρανσης είναι 31,2.
Αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης, στην Κοινότητα δεν λειτουργούν

εκπαιδευτικές υποδομές. Από την ανάλυση των μορφωτικών δεικτών, προκύπτει ότι
το ποσοστό πρωτοβάθμιας είναι 61,6%, το ποσοστό δευτεροβάθμιας είναι 29,6% και
το ποσοστό τριτοβάθμιας 8,7%.
19,29% των κατοίκων της Κοινότητας απασχολείται στον πρωτογενή τομέα, το
24,29% στο δευτερογενή τομέα και το 52,86% στον τριτογενή τομέα. Περνώντας
στην εξέταση της κλαδικής διάρθρωσης της απασχόλησης, διαπιστώνεται ότι οι
κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολούμενων είναι η
γεωργία (16,18%), η μεταποίηση (11,27%), η υγεία και η εκπαίδευση (14,22%) και
οι λοιπές υπηρεσίες (22,55%).
Το ποσοστό ανεργίας στην Κοινότητα Βλάστης για το 2001 είναι 6,7% και εμφανίζει
χαμηλότερο τόσο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), όσο και από το μέσο
31,2%.
Σχετικά με την εργασιακή κινητικότητα, η Κοινότητα εμφανίζει δείκτη εκροής

Πίνακας 17 Βασικά χαρακτηριστικά Κοινότητας Βλάστης
Οικονομικά ενεργός 31,2% (150 Ο οικονομικά ενεργός
πληθυσμός άτομα) πληθυσμός και το
Γ.1 Απασχόληση εργάσιμες ηλικίες 15- αναφέρεται στις
6,7% (10
βασικούς τομείς της Εξόρυξη (0%)
οικονομίας Μεταποίηση
(11,27%)
Ενέργεια
(8,33%)
Κατασκευές
(4,90%)
Εμπόριο
(9,80%)
Αναψυχή
(8,82%)
Μεταφορές
(3,92%)
Υγεία,
εκπαίδευση
(14,22%)
Λοιπές
υπηρεσίες
(22,55%)
Αποτελέσματα
χρήσης για 2 έτη
Αποθεματικό
Γ.5 Οικονομική βιωσιμότητα Σχέση ανελαστικών
ΟΤΑ δαπανών προς
συνολικές
Εκτίμηση παγίων
ΟΤΑ (πρόσοδοι κ.α.)
μεταξύ οικισμών και -
έδρας ΟΤΑ
Αριθμός Στον ΟΤΑ δεν
εκπαιδευτικών λειτουργούν
υποδομών εκπαιδευτικές υποδομές.
Αριθμός
ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης
δαπάνες)
2.18 Κοινότητα Λιβαδερού
Αναφορικά με τη διοικητική αναδιάρθρωση της Κοινότητας Λιβαδερού, το 1918

πραγματοποιήθηκε η σύσταση της Κοινότητας Μόκρου με έδρα τον οικισμό Μόκρον
(ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918). Το 1928 με το ΦΕΚ 156Α - 08/08/1928 ο οικισμός
Μόκρον της Κοινότητας μετονομάζεται σε Λιβαδερόν και αντίστοιχα η Κοινότητα
μετονομάστηκε σε Κοινότητα Λιβαδερού.
Χάρτης 22 Χωροταξική ένταξη Κοινότητας Λιβαδερού στο Ν. Κοζάνης

Λιβαδερού
Η Κοινότητα Λιβαδερού βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Νομού Κοζάνης και συνορεύει
δυτικά με το Δήμο Καμβουνίων, βόρεια και ανατολικά με το Δήμο Σερβίων και νότια
με το Δήμο Αντιχασίων. Πρωτεύουσα της Κοινότητας είναι το Λιβαδερό που
συγκεντρώνει το 100% του συνολικού πληθυσμού, καθώς αποτελεί το μοναδικό

οικισμό της Κοινότητας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Νόμο 2539/4-12-97
«Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης», η Κοινότητα Λιβαδερού
αποτελείται από ένα Κοινοτικό Διαμέρισμα, το Κ.Δ. Λιβαδερού. Απέχει 23 χιλιόμετρα
από τα Σέρβια, 55 χιλιόμετρα από την Κοζάνη και 6 χιλιόμετρα από τον εθνικό δρόμο
Κοζάνης-Λάρισας.
Ο πληθυσμός της Κοινότητας Λιβαδερού, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι
1.645 κάτοικοι και η πυκνότητα της ίση με 30,7 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-
2001, ο πληθυσμός της Κοινότητας παρουσιάζει αύξηση κατά 3,59%, ακολουθώντας
τις ίδιες τάσεις σε σχέση με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα (Νομός Κοζάνης, Δυτική
αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στην Κοινότητα είναι 0,8%, ενώ ο
δείκτης γήρανσης 19,5.
Αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης, στην Κοινότητα Λιβαδερού λειτουργεί 1

Νηπιαγωγείο, 1 Δημοτικό και 1 Γυμνάσιο, ενώ δεν λειτουργεί Λύκειο. Από την
ανάλυση των μορφωτικών δεικτών, προκύπτει ότι το ποσοστό πρωτοβάθμιας είναι
65,7%, το ποσοστό δευτεροβάθμιας είναι 28,1% και το ποσοστό τριτοβάθμιας 6,1%.
κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολούμενων είναι η
γεωργία (31,68%), οι κατασκευές (7,92%), το εμπόριο (7,73%) και οι λοιπές
υπηρεσίες (30,02%).
Το ποσοστό ανεργίας στην Κοινότητα Λιβαδερού για το 2001 είναι ιδιαίτερα υψηλό
(28,2%) και εμφανίζει σημαντική αύξηση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε
16,5%. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας
(16,27%), όσο από το μέσο όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, για το έτος 2001, ο
οικονομικά ενεργός πληθυσμός είναι 35,5%.

Πίνακας 18 Βασικά χαρακτηριστικά Κοινότητας Λιβαδερού
Γ.1 Απασχόληση εργάσιμες ηλικίες 15- ηλικιακές ομάδες 10-75
64)
28,2% (147
(31,68%)
(5,34%)
βασικούς τομείς της Εμπόριο (7,73%)
Μεταφορές
(5,52%)
(5,52%)
(30,02%)

Μέσο κατά κεφαλήν φορολογούμενο: δείκτη βάσει του
εισόδημα 5.782 ευρώ ταχυδρομικού κωδικού (ΤΚ)
Αποτελέσματα
χρήσης για 2 έτη
Αποθεματικό
Γ.5 Οικονομική βιωσιμότητα Σχέση ανελαστικών
ΟΤΑ δαπανών προς
συνολικές
Εκτίμηση παγίων
ΟΤΑ (πρόσοδοι κ.α.)
μεταξύ οικισμών και -
έδρας ΟΤΑ
Αριθμός Στην Κοινότητα Στον ΟΤΑ δεν λειτουργεί
εκπαιδευτικών λειτουργούν 1 Λύκειο.
υποδομών Νηπιαγωγείο, 1
(νηπιαγωγεία, Δημοτικό και 1
Αριθμός
ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης
δαπάνες)
2.19 Κοινότητα Πενταλόφου
Αναφορικά με τη διοικητική αναδιάρθρωση της Κοινότητας Πενταλόφου, το 1918

(ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918) πραγματοποιήθηκε η σύσταση της Κοινότητας Ζουπανίου
με έδρα τον οικισμό Ζουπάνιον, ο οποίος το 1927 (ΦΕΚ 179Α - 30/08/1927)
μετονομάστηκε σε Πετρόβουνος και αντίστοιχα η Κοινότητα μετονομάστηκε σε
Κοινότητα Πετροβούνου. Το 1928 ωστόσο ο οικισμός μετονομάστηκε για μια ακόμη
φορά και πήρε την ονομασία Πεντάλοφος (ΦΕΚ 81Α - 14/05/1928). Με το ίδιο ΦΕΚ η
Κοινότητα μετονομάστηκε και αυτή σε Κοινότητα Πενταλόφου. Τέλος το 1997 οι
Κοινότητες Αγίας Σωτήρας, Διλόφου και Βυθού καταργήθηκαν και συνενώθηκαν με
την Κοινότητα Πενταλόφου.
Χάρτης 23 Χωροταξική ένταξη Κοινότητας Πενταλόφου στο Ν. Κοζάνης

Πενταλόφου
Η Κοινότητα Πενταλόφου βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Νομού Κοζάνης και
συνορεύει δυτικά με την Κοινότητα Αρρένων, βορειοανατολικά με το Δήμο
Τσοτυλίου, νοτιοανατολικά με το Δήμο Αγίου Κοσμά Αιτωλού και νότια με τις
Κοινότητες Δοτσικού και Σαμαρίνης. Πρωτεύουσα της Κοινότητας είναι ο Πεντάλοφος
που συγκεντρώνει το 72% του συνολικού πληθυσμού,

Αυτοδιοίκησης», η Κοινότητα Πενταλόφου αποτελείται από τέσσερα Κοινοτικά
Διαμερίσματα: Κ.Δ. Πενταλόφου, Κ.Δ. Αγίας Σωτήρας, Κ.Δ. Βυθού και Κ.Δ. Διλόφου.
Ο πληθυσμός της Κοινότητας Πενταλόφου, σύμφωνα με την απογραφή του 2001,

είναι 896 κάτοικοι και η πυκνότητα της ίση με 9,4 κατ./χλμ2. Για την περίοδο 1991-
2001, ο πληθυσμός της Κοινότητας παρουσιάζει σημαντική μείωση κατά 18,32%,
ακολουθώντας τις ίδιες τάσεις σε σχέση με τα ανώτερα χωρικά επίπεδα (Νομός
και 6,86% αντίστοιχα. Επιπλέον, το ποσοστό αλλοδαπών στην Κοινότητα είναι
11,5%, ενώ ο δείκτης γήρανσης 39,8.
Αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης, στην Κοινότητα Πενταλόφου λειτουργεί 1

Νηπιαγωγείο, 1 Δημοτικό και 1 Γυμνάσιο και 1 Λύκειο. Από την ανάλυση των
κλάδοι που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολούμενων είναι οι
κατασκευές (31,25%), η γεωργία (11,67%), η υγεία και η εκπαίδευση (10,00%) και
οι λοιπές υπηρεσίες (19,58%).
Το ποσοστό ανεργίας στην Κοινότητα Πενταλόφου για το 2001 είναι 17,5% και
εμφανίζει αύξηση σε σχέση με το 1991, που ανερχόταν σε 12,37%. Το ποσοστό αυτό
είναι υψηλότερο, τόσο από το αντίστοιχο της Περιφέρειας (16,27%), όσο από το
μέσο όρο της χώρας (11,12%). Επιπλέον, για το έτος 2001, ο οικονομικά ενεργός
πληθυσμός είναι 25%.

5.338 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 66,3% του νομού. Τέλος, εκτιμώντας την
προσβασιμότητα της Κοινότητας μέσω των χρονοαποστάσεων μεταξύ των οικισμών
Πίνακας 19 Βασικά χαρακτηριστικά Κοινότητας Πενταλόφου
% κενών κατοικιών 54
πληθυσμός άτομα) πληθυσμός και το
Γ.1 Απασχόληση εργάσιμες ηλικίες 15- αναφέρεται στις ηλικιακές
64) ομάδες 10-75
17,5% (33
βασικούς τομείς της Εξόρυξη
οικονομίας (1,67%)
(5,00%)
Ενέργεια
(2,92%)
Κατασκευές
(31,25%)
Εμπόριο
(7,50%)
Αναψυχή
(5,42%)
Μεταφορές
(5,00%)
Υγεία,
εκπαίδευση
(10,00%)
(19,58%)
Γ.5 Οικονομική βιωσιμότητα Λειτουργικά έξοδα 260335
ΟΤΑ Επενδυτικές δαπάνες 1379228
Κ.Δ.Αγίας
Σωτήρας - 8
μεταξύ οικισμών και Κ.Δ.Βυθού - 2
Κ.Δ.Διλόφου - 8
Αριθμός Στην Κοινότητα
εκπαιδευτικών λειτουργούν 1
υποδομών Νηπιαγωγείο, 1
(νηπιαγωγεία, Δημοτικό, 1
δημοτικά, γυμνάσια, Γυμνάσιο και 1
λύκεια, ΑΕΙ, ΤΕΙ κλπ) Λύκειο.
Αριθμός 2
ΟΤΑ
υπηρεσία
Δείκτης 5,29789694
δαπάνες)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ
3.1 Βαθμός αποδοχής της πιθανής συνένωσης των ΟΤΑ
Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (54%) αποδέχεται ότι, ο αριθμός των ΟΤΑ στο νομό
τους είναι τουλάχιστον μεγάλος και ως εκ τούτου πρέπει να μειωθεί. Το γεγονός όμως
ότι, ένα αρκετά σημαντικό τμήμα των ερωτηθέντων, ειδικά στο Νομό Γρεβενών, είναι
ικανοποιημένο με την υπάρχουσα κατάσταση (κανονικός αριθμός) αναδεικνύει μια
σχετική δυσπιστία ως προς την αναγκαιότητα της νέας συνένωσης των Δήμων,
δυσπιστία η οποία είναι συστηματικά εντονότερη στις μικρές ή/και απομακρυσμένες
κοινότητες.
Πίνακας 20 Στάση έναντι του υφιστάμενου αριθμού των ΟΤΑ (%)
Υπερβολικά Πολύ
Νομός Μεγάλος Κανονικός Μικρός ΔΓ/ΔΑ Σύνολο
Μεγάλος Μικρός
Γρεβενών 22 28 43 4 0 3 100
Καστοριάς 20 34 35 3 4 4 100
Κοζάνης 20 38 25 5 3 10 100
Φλώρινας 29 23 37 6 0 6 100
Σύνολο 22 32 34 4 2 6 100
Κατά συνέπεια, διακρίνεται στο εσωτερικό των τεσσάρων νομών, σημαντική

διαφοροποίηση απόψεων όσον αφορά την αναγκαιότητα δημιουργίας νέου
διοικητικού χάρτη η οποία θα οδηγούσε σε μείωση του αριθμού των δήμων, ενώ
επιβεβαιώνεται ότι, ο σχετικός προβληματισμός αφορά καταρχήν τους εκπροσώπους
των μικρών και απομακρυσμένων ΟΤΑ.
Πίνακας 21 Καταρχήν στάση έναντι της μείωσης του αριθμού των ΟΤΑ (%)
Να Να παραμείνει ο
Να Να
Νομός μείνουν ίδιος αριθμός με ΔΓ/ΔΑ Σύνολο
μειωθούν αυξηθούν
ως έχουν αναδιάρθρωση
Γρεβενών 51 30 12 3 4 100
Καστοριάς 50 27 14 1 8 100
Κοζάνης 57 10 23 2 8 100
Φλώρινας 48 26 15 3 7 100
Σύνολο 52 23 16 2 7 100
Αξίζει επιπλέον να σημειωθεί ότι, κυριαρχεί η άποψη σύμφωνα με την οποία πρέπει
να καταργηθούν οι υφιστάμενες κοινότητες. Στο προκαταρτικό στάδιο της
διαβούλευσης, φαίνεται να υπήρξε ήδη στο Νομό Φλώρινας, ευρύτερη αποδοχή της
πρότασης για κατάργηση των υφιστάμενων Κοινοτήτων.
Πίνακας 22 Στάση έναντι της διατήρησης των Κοινοτήτων (%)
Υπέρ της Κατά της

Νομός ΔΓ/ΔΑ Σύνολο
διατήρησης διατήρησης
Γρεβενών 41 49 11 100
Καστοριάς 36 49 15 100
Κοζάνης 33 51 16 100
Φλώρινας 32 58 10 100
Σύνολο 35 51 13 100
Αξίζει να σημειωθεί ότι, πολύ λιγότεροι είναι εκείνοι που, στο πλαίσιο του
διακηρυγμένου στόχου της μείωσης του αριθμού των ΟΤΑ, συνεχίζουν να
υποστηρίζουν ότι, ο αριθμός των ΟΤΑ πρέπει να διατηρηθεί. Σε αυτή την περίπτωση,
το συγκεκριμένο ποσοστό διακυμαίνεται μεταξύ 17% για το Νομό Γρεβενών και 33%
για το Νομό Φλώρινας, γεγονός που αναδεικνύει ότι, στη φάση εφαρμογής της
διοικητικής μεταρρύθμισης, ο στόχος της μεγαλύτερης δυνατής συναίνεσης μπορεί να
επιτευχθεί σχετικά εύκολα.
Ακόμη και αν δεν υπάρχει – καταρχήν - μεγάλη συναίνεση ως προς τον

καταλληλότερο αριθμό νέων δήμων, ορισμένες προτάσεις παρουσιάζουν σχετικά
καλύτερο βαθμό αποδοχής (Πίνακας 4), επιβεβαιώνοντας εκ των υστέρων την
αναγκαιότητα για σημαντική μείωση του αριθμού των δήμων και στους τέσσερις
νομούς της Περιφέρειας.
Πίνακας 23 Καταλληλότερος αριθμός ΟΤΑ
Νέος αριθμός Βαθμός

Νομός
ΟΤΑ αποδοχής Εναλλακτικές προτάσεις(1)
Γρεβενών 2 41% 5 ΟΤΑ (17%) & 3 ΟΤΑ (12%)
Καστοριάς 4 32% 2 ΟΤΑ (17%) & 3 ΟΤΑ (14%)
Κοζάνης 4 32% 6 ΟΤΑ (12,5%)
Φλώρινας 2 42% 3 ΟΤΑ (9%)
(1) σε παρένθεση δίνεται ο αντίστοιχος βαθμός αποδοχής
Τελικά, αν και κυριαρχεί η θετική στάση έναντι της συνένωσης των ΟΤΑ,
παρατηρείται όμως μεγάλη επιφύλαξη ως προς τον υποχρεωτικό της χαρακτήρα,
ειδικά στο Νομό Γρεβενών όπου ελάχιστοι είναι οι ερωτηθέντες που θεωρούν ότι, η
υποχρεωτική συνένωση αποτελεί την καλύτερη διαδικασία. Αξίζει να σημειωθεί ότι, η

προτίμηση για την υποχρεωτική διαδικασία εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό (ι) από την
στάση που είχαν οι ερωτηθέντες πριν την εφαρμογή της πρώτης ενοποίησης των
ΟΤΑ το 1998 καθώς και από (ιι) την προσωπική τους αξιολόγηση μετά από 10 έτη
εφαρμογής του Καποδίστρια Ι. Όσο πιο θετική ήταν η τότε στάση τους καθώς και η
συνολική γνώμη τους για τον Καποδίστρια Ι, τόσο περισσότερο θεωρούν σήμερα ότι,
η δεύτερη ενοποίηση πρέπει να είναι υποχρεωτική.
Πίνακας 24 Στάση έναντι της μορφής συνενώσεως (%)
Νομός Εθελούσια Υποχρεωτική ΔΓ/ΔΑ Σύνολο

Γρεβενών 82 17 1 100
Καστοριάς 59 31 9 100
Κοζάνης 69 30 1 100
Φλώρινας 53 37 10 100
Σύνολο 64 30 6 100
3.2 Διαμόρφωση του νέου διοικητικού χάρτη
Παρά το γεγονός ότι, δεν διαθέτουμε στοιχεία για όλους τους δήμους και κοινότητες,
η ανάλυση των προτάσεων συνένωσης και ειδικότερα της επιλογής των δήμων με
βάση τις οποίες προτείνεται να διαμορφωθούν οι νέοι δήμοι, επιτρέπει την εξαγωγή
σημαντικών συμπερασμάτων.
Σύμφωνα με τις επιθυμίες / επιλογές των εκπροσώπων των δήμων, διαμορφώνονται
σε αυτή την προκαταρτική φάση, τέσσερις χωρικές ενότητες (Πίνακας 25),
αποτέλεσμα απόλυτα συμβατό με την προαναφερομένη στάση ως προς τον
κατάλληλο αριθμό δήμων.
- Η πρώτη ενότητα με ιδιαίτερα υψηλή δηλωθείσα επιθυμία αποτελείται από
τους ΟΤΑ του δυτικού τμήματος του Νομού: Κ. Πενταλόφου, Δ. Τσοτιλίου,
Νεάπολης, Ασκίου και Σιάτιστας.
- Η δεύτερη ενότητα αφορά τη συνένωση με το Δ. Κοζάνης από ΟΤΑ που
βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση και ειδικότερα: οι Δ. Δημητρίου Υψηλάντη και
Ελλησπόντου. Η έλλειψη απαντήσεων από γειτονικούς δήμους όπως οι δήμοι
Ελιμείας και Αιανής σημαίνει ότι, η διαμόρφωση αυτού του νέου δήμου
απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση.
- Η τρίτη ενότητα, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις των εκπροσώπων των
νοτιοανατολικών δήμων του νομού, περιλαμβάνει τους δήμους γύρω από την
τεχνική λίμνη Αλιάκμονα και πιο συγκεκριμένα τους δήμους Καμβουνίων,
Σερβίων, Βελβεντού, στους οποίους μπορεί να προστίθεται η κοινότητα
Λιβαδερού. Για τους λόγους που ήδη αναφέρθηκαν, η συμμετοχή των δήμων
Ελιμείας και Αιανής σε αυτό το τρίτο δήμο παραμένει ανοικτή. Πρέπει όμως
να αναφερθεί ότι, συστηματικά οι εκπρόσωποι του Δ. Βελβεντού επιθυμούν
την συνένωση με συγκεκριμένα δημοτικά διαμερίσματα του Δ. Σερβίων και
όχι με το δήμο στο σύνολο του.
- Η τέταρτη ενότητα αφορά τη συνένωση των δήμων του βορείου τμήματος
του νομού και περιλαμβάνει τους δήμους Βερμίου, Πτολεμαΐδας, Αγίας
Παρασκευής και Μουρικίου.
Όσον αφορά την κοινότητα Βλάστης, οι απόψεις διίστανται ως προς την συνένωσή
της με το βόρειο ή το δυτικό τμήμα του νομού και ως εκ τούτου, το ζήτημα αυτό δεν
μπορεί να αποσαφηνιστεί στην παρούσα φάση της ανάλυσης.
Πίνακας 25 Αξιολόγηση της επιθυμίας συνένωσης με άλλους ΟΤΑ στο Νομό Κοζάνης
ΔΗΜΟΙ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΧΤΗΚΑΝ
προτεινόμενο σχέδιο
% απαντήσεων στο
ΔΗΜ. ΥΨΗΛΑΝΤΗ
ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ
ΕΛΛΗΣΠΟΝΤΟΥ
ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑΣ
συνένωσης
ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ
ΚΑΜΒΟΥΝΙΩΝ
ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ
ΤΣΟΤΥΛΙΟΥ
ΜΟΥΡΙΚΙΟΥ
ΛΙΒΑΔΕΡΟΥ
ΝΕΑΠΟΛΗΣ
ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ
ΕΛΙΜΕΙΑΣ
ΚΟΖΑΝΗΣ
ΒΛΑΣΤΗΣ
ΒΕΡΜΙΟΥ
ΣΕΡΒΙΩΝ
ΑΙΑΝΗΣ
ΑΣΚΙΟΥ
ΜΟΥΡΙΚΙΟΥ 3 2 5 4 4 78
ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 11 2 1 93
ΒΕΡΜΙΟΥ 1 100
ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑΣ -
ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ
ΒΛΑΣΤΗΣ -
ΔΗΜ. ΥΨΗΛΑΝΤΗ 6 8 100
ΕΛΛΗΣΠΟΝΤΟΥ 1 1 2 75
ΚΟΖΑΝΗΣ 1 1 1 2 40
ΣΕΡΒΙΩΝ 8 8 8 15 8 100
ΚΑΜΒΟΥΝΙΩΝ 1 19 3 1 9 97
ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ 25(*) 100
ΑΙΑΝΗΣ -
ΕΛΙΜΕΙΑΣ -
ΛΙΒΑΔΕΡΟΥ -
ΝΕΑΠΟΛΗΣ 13 25 19 16 100
ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ 9 11 11 8 100
ΤΣΟΤΥΛΙΟΥ 6 1 1 6 100
ΑΣΚΙΟΥ 8 20 19 18 10 89
ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ -
% απαντήσεων στο
- 75 100 100 33 100 88 91 100 100 100 92 89 100 100 100 100 89 100
προτεινόμενο σχέδιο συνένωσης
(*) Στην περίπτωση του Δήμου Βελβεντού, οι επιθυμίες συνένωσης αφορούν συγκεκριμένα Δ.Δ. του Δήμου Σερβίων και πιο συγκεκριμένα, το Πλατανόρρευμα,
τα Ίμερα και η Νεράιδα.
Συμπερασματικά, προέκυψε από την ανωτέρω επεξεργασία των απαντήσεων των

εκπροσώπων των ΟΤΑ ότι, υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω διαβούλευση με όλους
τους εκπρόσωπους έτσι ώστε ο νέος διοικητικός χάρτης να διαμορφωθεί με την
μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση όλων των τοπικών δρώντων. Ιδιαίτερη προσοχή
πρέπει να δοθεί :
(α) στους δήμους που δεν συμμετείχαν στη 1η φάση διαβούλευσης, γεγονός που
αναδεικνύεται έμμεσα τουλάχιστον από τη σοβαρή δυσπιστία ως προς την μελλοντική
συνένωση δήμων και κοινοτήτων. Όμως στο πλαίσιο του διακηρυγμένου στόχου της
διοικητικής μεταρρύθμισης και μείωσης του αριθμού των ΟΤΑ, είναι απαραίτητο –
έστω και αν ουσιαστικά διαφωνούν με την πολιτική αυτή απόφαση - να δηλώσουν με
ποιους δήμους κατά ανάγκη – θα προτιμούσαν να συνενωθούν.
(β) στους δήμους όπου σημαντικό τμήμα των εκπροσώπων δήλωσαν άμεσα την
άρνησή τους για συνένωση. Η δυσπιστία αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στους δήμους
Ηρακλεωτών και Σμίξης στο Νομό Γρεβενών, στους δήμους Άργους Ορεστικού,
Αρρένων και Κορεστίων στο Νομό Καστοριάς, στην κοινότητα Βλάστης του Νομού
Κοζάνης και τέλος στο Δήμο Πρεσπών του Νομού Φλώρινας.
Στο πλαίσιο της ευρύτερης διαβούλευσης και διαμόρφωσης του τελικού διοικητικού
χάρτη, είναι αποδεδειγμένο ότι, αρκετά κριτήρια θα πρέπει να ληφθούν υπόψη. Η
δημιουργία των νέων δήμων δεν πρέπει να βασιστεί αποκλειστικά στην απόκτηση
ενός κατάλληλου - για το σχεδιασμό πολιτικών και προγραμμάτων – μεγέθους άλλα
πρέπει να λαμβάνει υπόψη τόσο τα κοινωνικο-οικονομικά και αναπτυξιακά
χαρακτηριστικά της περιοχής όσο και τα χωροταξικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά
της. Για τους τοπικούς φορείς, όλα τα προαναφερόμενα κριτήρια έχουν σημασία
(Πίνακας 26). Με εξαίρεση το Νομό Καστοριάς, τα πληθυσμιακά κριτήρια φαίνεται να
έχουν σχετικά μικρότερη σημασία.
Πίνακας 26 Σημασία των κριτηρίων συνένωσης ανεξάρτητα του βαθμού βαρύτητας
Ποσοστό επιλογής των κριτήριων

Κριτήρια
Γεωγραφικά- σχετικά με Πολιτιστικά-
Νομός Πληθυσμιακά Κοινωνικά Οικονομικά Αναπτυξιακά
χωροταξικά τη ιστορικά
κριτήρια κριτήρια κριτήρια κριτήρια
κριτήρια συμμετοχή κριτήρια
του πολίτη
Γρεβενών 65,8 72,4 71,1 84,2 69,7 73,7 82,9
Καστοριάς 81,5 85,6 89,7 87,2 79,5 87,2 86,2
Κοζάνης 69,9 71,2 88,9 80,4 81,0 82,4 88,2
Φλώρινας 77,8 86,5 90,5 88,9 83,3 92,9 82,5
Σύνολο 75,3 80,0 87,1 85,3 79,5 85,3 85,5
Η συστηματική ανάλυση των απαντήσεων και του βαθμού σημασίας των κριτήριων
έδειξε ότι, όλα τα κριτήρια δεν έχουν την ίδια βαρύτητα για τους τοπικούς φορείς,
γεγονός πολύ σημαντικό για την διαμόρφωση της τελικής πρότασης. Όπως προκύπτει
από τον ακόλουθο πίνακα, πολύ υψηλή ή τουλάχιστον υψηλή βαρύτητα αποκτούν τα
οικονομικά και αναπτυξιακά κριτήρια για σημαντικό τμήμα των ερωτηθέντων.
Ακολουθούν τα γεωγραφικά – χωροταξικά με εξαίρεση το Νομό Γρεβενών όπου τα
πολιτιστικά – ιστορικά κριτήρια είναι πιο σημαντικά και από τα οικονομικά ενώ, τα
πληθυσμιακά κριτήρια είναι δευτερεύουσας σημασίας.
Πίνακας 27 Ποσοστό απαντήσεων που δίνουν πολύ υψηλή ή τουλάχιστον υψηλή

βαρύτητα στα επιλεγμένα κριτήρια
Πολύ υψηλή – υψηλή βαρύτητα

Κριτήρια
Γεωγραφικά- σχετικά με Πολιτιστικά-
Νομός Πληθυσμιακά Κοινωνικά Οικονομικά Αναπτυξιακά
χωροταξικά τη ιστορικά
κριτήρια κριτήρια κριτήρια κριτήρια
κριτήρια συμμετοχή κριτήρια
του πολίτη
Γρεβενών 9,2 19,7 30,3 21,1 35,5 39,5 36,8
Καστοριάς 34,4 44,6 55,4 53,8 34,4 51,3 31,3
Κοζάνης 33,3 30,1 45,8 39,9 26,8 46,4 35,3
Φλώρινας 40,5 34,1 48,4 48,4 24,6 50,8 33,3
Σύνολο 32,0 34,7 47,6 44,2 30,2 48,2 33,6
Χάρτης 24 Αποτελέσματα ερωτηματολογίων – Επιθυμία συνένωσης Δήμων Νομού Κοζάνης
Β’ ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 SWOT ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΤΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ
Στόχος της παρούσας ενότητας είναι η συνοπτική παρουσίαση των βασικών ευρημάτων
για τους ΟΤΑ του Ν. Κοζάνης, αναφορικά με βασικά μεγέθη και δείκτες όπως είναι ο
πληθυσμός, η οικονομική αυτοτέλεια και βιωσιμότητα, η σχεδιαστική και προγραμματική
ικανότητα, η χωρο-εδαφική συνοχή, οι εξωτερικές δικτυώσεις και συνεργασίες κ.α.
Πίνακας 28 SWOT ΑΝΑΛΥΣΗ
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
• Ικανοποιητική προσβασιμότητα στις • Μεγάλος αριθμός ΟΤΑ, διοικητική

έδρες των δήμων πολυδιάσπαση
• Εγγύτητα στον πολίτη • Κατά μέσο όρο χαμηλός πληθυσμός ανά
• Υψηλός βαθμός χωρικής συνοχής των ΟΤΑ
δήμων • Υψηλές κατά κεφαλή λειτουργικές
• Ύπαρξη σημαντικών εκπαιδευτικών δαπάνες
υποδομών • Χαμηλός βαθμός στελέχωσης των
• Αξιόλογες επενδυτικές δαπάνες περισσοτέρων ΟΤΑ, ειδικά των τεχνικών
• Ύπαρξη αξιόλογου ανθρώπινου υπηρεσιών
δυναμικού • Ελλείψεις σε υποδομές και εξοπλισμούς
• Μειωμένη διαδημοτική συνεργασία
• Οικονομικές αδυναμίες (εξάρτηση από
πρωτογενή τομέα, αποβιομηχάνιση,
ανεργία, χαμηλά κατά κεφαλή
εισοδήματα, μειωμένη εργασιακή
κινητικότητα)
• Τάσεις συγκέντρωσης πληθυσμού στην
Κοζάνη και στις έδρες των ΟΤΑ
• Περιβαλλοντικά προβλήματα (μονάδες
ΔΕΗ)
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ
• ΕΣΠΑ • Μείωση πόρων από ΕΕ

• Εθνικά προγράμματα για ΟΤΑ • Συνέχιση οικονομικής κρίσης
• Διοικητική μεταρρύθμιση • Αποτυχία διοικητικής μεταρρύθμισης
• Τεχνολογική πρόοδος • Όξυνση των περιβαλλοντικών
• Νέοι οδικοί άξονες προβλημάτων
• Ανάπτυξη ιδρυμάτων τριτοβάθμιας • Εκροή πληθυσμού
εκπαίδευσης • Αποχωροθέτηση δραστηριοτήτων
• Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών
τουρισμού
Η λεπτομερής εξέταση κάθε ΟΤΑ ξεχωριστά που διεξήχθη στην πρώτη ενότητα της
έρευνας κατέδειξε, παρά τις επί μέρους διαφοροποιήσεις, ορισμένες κοινές τάσεις, η
συνοπτική καταγραφή των οποίων κρίνεται αναγκαία για το επόμενο βήμα που είναι η
διατύπωση πρότασης για μια νέα διάρθρωση των ΟΤΑ της περιοχής.
Ως πλεονεκτήματα των ΟΤΑ της περιοχής δύνανται να αναφερθούν τα εξής:
• Ικανοποιητική προσβασιμότητα στις έδρες των δήμων
Η διαπίστωση αυτή προέκυψε από την ανάλυση των χρονοαποστάσεων των δημοτικών
διαμερισμάτων από τις έδρες των ΟΤΑ. Πράγματι στη συντριπτική πλειοψηφία των ΟΤΑ
η απόσταση αυτή είναι κάτω από 30 λεπτά. Η προσβασιμότητα αυτή σαφώς και
βελτιώθηκε με την κατασκευή της Εγνατίας οδού, αλλά και τη βελτίωση του υπόλοιποι
εθνικού και νομαρχιακού οδικού δικτύου. Η γρήγορη πρόσβαση στις έδρες των ΟΤΑ
υποδηλώνει καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, αλλά και τάσεις συγκέντρωσης
λειτουργιών και δραστηριοτήτων στις έδρες των ΟΤΑ.
• Εγγύτητα στον πολίτη
Η ύπαρξη πολλών μικρών δήμων, σε συνδυασμό με την ύπαρξη ΚΕΠ και τη διατήρηση
κάποιων παλιών κοινοτικών καταστημάτων διασφαλίζει ικανοποιητικό επίπεδο
εξυπηρέτησης των πολιτών. Η διαπίστωση αυτή δεν προέκυψε μόνον αντικειμενικά από
την καταγραφή των υποδομών και δομών εξυπηρέτησης των πολιτών , αλλά και από
συνομιλίες με πολίτες και αρμοδίους της περιοχής.
• Υψηλός βαθμός χωρικής συνοχής των δήμων
Από την χαρτογραφική και επιτόπια έρευνα διαφάνηκε πως οι περισσότεροι ΟΤΑ της
περιοχής εμφανίζουν υψηλό βαθμό χωροεδαφικής συνοχής, δηλαδή δεν υπάρχουν
σοβαρές χωρικές ασυνέχειες, παρά την ύπαρξη του Αλιάκμονα και των ορεινών όγκων. Η
εδαφική συνοχή οφείλεται και στο μικρό μέγεθος των ΟΤΑ, αλλά και στην ύπαρξη ενός
πυκνού οδικού δικτύου.
• Ύπαρξη σημαντικών εκπαιδευτικών υποδομών
Ο Νομός Κοζάνης διαθέτει αξιόλογες εκπαιδευτικές υποδομές και δομές όλων των
βαθμίδων. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην ύπαρξη του ΑΕΙ και του ΤΕΙ, τα οποία παρά
τα προβλήματα με τον αριθμό σπουδαστών, συνεισφέρουν καθοριστικά στην οικονομική
και πνευματική ανάπτυξη του τόπου. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι ΟΤΑ
διαθέτουν σημαντικές υποδομές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
• Αξιόλογες επενδυτικές δαπάνες
Οι επενδυτικές δαπάνες των ΟΤΑ είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη των
τεχνικών, οικονομικών και κοινωνικών υποδομών. Ένας αποτελεσματικός ΟΤΑ θα πρέπει
να επιδιώκει συνεχώς τη μείωση των λειτουργικών του δαπανών και την αύξηση των
επενδυτικών του δαπανών. Η ανάλυση έδειξε πως στους περισσότερους ΟΤΑ οι
επενδυτικές δαπάνες ήσαν πάνω από το διπλάσιο των λειτουργικών, γεγονός που
υποδηλώνει αξιόλογη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχονται. Υπήρξαν βέβαια και
ΟΤΑ με πολύ χαμηλό βαθμό επενδυτικών δαπανών.
• Ύπαρξη αξιόλογου ανθρώπινου δυναμικού
Τόσο οι δείκτες όσο και η επιτόπια έρευνα έδειξε πως στην περιοχή υπάρχει αξιόλογο και
δυναμικό ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο παρά τη διαρθρωτική κρίση όπως η μείωση του
αγροτικού εισοδήματος λόγω της νέας ΚΑΠ αλλά και της σημαντικής αποβιομηχάνισης
αναζητά νέους τομείς δραστηριότητας, κυρίως σε κλάδους των υπηρεσιών (π.χ.
εκπαίδευση, τουρισμός, εμπόριο, πληροφορική, επικοινωνίες, μεταφορές) αλλά και στον
αγρο-διατροφικό τομέα. Επίσης, στο πλαίσιο των συνεντεύξεων και της διαβούλευσης
διαπιστώθηκε ότι οι εκπρόσωποι των ΟΤΑ είναι ιδιαίτερα υψηλού μορφωτικού επιπέδου,
δραστήριοι και με μεγάλο ενδιαφέρον για τις υποθέσεις των ΟΤΑ τους.
Όσον αφορά στα μειονεκτήματα των ΟΤΑ της περιοχής, η ανάλυση της πρώτης
ενότητας, αλλά και η εμπειρία που αποκτήθηκε από τις επιτόπιες έρευνες, ανέδειξε τα
εξής:
• Μεγάλος αριθμός ΟΤΑ, διοικητική πολυδιάσπαση
Οι 16 δήμοι και οι 3 κοινότητας της περιοχής, με συνολικό πληθυσμό κάτω από τις 160
χιλιάδες, κρίνεται ιδιαίτερα μεγάλος, γεγονός που προκαλεί σημαντικό διοικητικό
κατακερματισμό, περιορισμένες δυνατότητες στελέχωσης, αναπτυξιακού σχεδιασμού και
προγραμματισμού, ανάπτυξης πολλαπλών δομών και υποδομών. Επίσης, η ύπαρξη
πολλών ΟΤΑ προκαλεί υψηλά κόστη τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και διάσπαση των
παλιών επαρχιών οι οποίες διαμορφώθηκαν ιστορικά ως διακριτές οντότητες με
πολλαπλές λειτουργίες και τοπική συνείδηση.
• Κατά μέσο όρο χαμηλός πληθυσμός ανά ΟΤΑ, υψηλές κατά κεφαλή λειτουργικές
δαπάνες
Με εξαίρεση τους δήμους Κοζάνης και Πτολεμαΐδας, οι ΟΤΑ της περιοχής έχουν ιδιαίτερα
χαμηλό πληθυσμό. Εάν εξαιρεθεί και ο δήμος Σερβίων, όλοι οι υπόλοιποι ΟΤΑ έχουν
πληθυσμού κάτω από τις 10 χιλιάδες, πολλοί δε κάτω από τις 5 χιλιάδες. Αυτό
συνεπάγεται υψηλές κατά κεφαλή λειτουργικές δαπάνες αλλά και μειωμένη δυνατότητα
αναπτυξιακής πολιτικής και δυναμικής εκπροσώπησης.
• Χαμηλός βαθμός στελέχωσης των περισσοτέρων ΟΤΑ, ειδικά των τεχνικών

υπηρεσιών
Με εξαίρεση τους μεγάλους δήμους, οι υπόλοιποι ΟΤΑ εμφανίζουν σημαντικές αδυναμίες

στη στελέχωσή τους με αξιόλογο και επαρκές προσωπικό, ειδικά με μηχανικούς,
οικονομολόγους, χωροτάκτες-πολεοδόμους, περιφερειολόγους, γεωπόνους και
κτηνιάτρους, περιβαλλοντολόγους, δημοτικούς ιατρούς κ.α. Το γεγονός αυτό
συνεπάγεται μειωμένη δυνατότητα σχεδιασμού και υλοποίησης έργων, μειωμένη
ποσότητα και ποιότητα παροχής υπηρεσιών στους πολίτες, υπερβολικό φόρτο εργασίας
και πολυδιάσπαση δραστηριοτήτων στο υφιστάμενο προσωπικό, ανάληψη και

διοικητικού έργου από δημάρχους και αντιδημάρχους, εξάρτηση από άλλες υπηρεσίες και
δομές κ.α.
• Ελλείψεις σε υποδομές και εξοπλισμούς
Το μικρό μέγεθος των ΟΤΑ συνεπάγεται την αδυναμία απόκτησης και βιώσιμης
διαχείρισης εξοπλισμών και οχημάτων, αλλά και την αντικειμενική αδυναμία δημιουργίας
και ανάπτυξης υποδομών όπως π.χ. βιώσιμων περιβαλλοντικών υποδομών, βιοτεχνικών
πάρκων, κοινωνικών υποδομών κ.α.
• Μειωμένη διαδημοτική συνεργασία
Παρά το μικρό μέγεθος των ΟΤΑ η διαδημοτική συνεργασία περιορίζεται στο πλαίσιο της
ΤΕΔΚ και των ΤΟΕΒ. Δεν διαπιστώθηκε σημαντική συνεργασία μεταξύ όμορων δήμων για
την ανάπτυξη κοινών δομών και υποδομών ή για την από κοινού διαχείριση και
αντιμετώπιση προβλημάτων. Επίσης, το μικρό μέγεθος των ΟΤΑ δεν επέτρεψε την
ανάπτυξη στρατηγικών εξωστρέφειας και υπερτοπικής ή διεθνούς συνεργασίας και την
αξιοποίηση σχετικών προγραμμάτων (π.χ. Interreg).
• Οικονομικές αδυναμίες (εξάρτηση από πρωτογενή τομέα, αποβιομηχάνιση,

ανεργία, χαμηλά κατά κεφαλή εισοδήματα, μειωμένη εργασιακή κινητικότητα)
Από την οικονομική ανάλυση διαπιστώθηκε ότι η περιοχή εμφανίζει μεγάλη εξάρτηση
από τον κλάδο της ενέργειας, ενώ ο πρωτογενής τομέας είναι κυρίαρχη δραστηριότητα
στους περισσότερους ΟΤΑ, γεγονός που υποδηλώνει μειωμένες δυνατότητες
εναλλακτικής απασχόλησης. Επίσης, το κλείσιμο ορισμένων μονάδων και
αποχωροθέτηση άλλων (π.χ. ένδυμα, γούνα), σε συνδυασμό με την επιβράδυνση των
παραγωγικών επενδύσεων και την έξοδο του πληθυσμού από τη γεωργία προκάλεσε
αύξηση της ανεργίας, σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
• Τάσεις συγκέντρωσης πληθυσμού στην Κοζάνη και στις έδρες των ΟΤΑ
Οι μειωμένες δυνατότητες απασχόλησης στον αγροτικό χώρο, σε συνδυασμό με την

επιθυμία για καλύτερες υπηρεσίες και εναλλακτικές διαπιστώνεται σημαντική τάση
συγκέντρωσης του πληθυσμού στην πόλη της Κοζάνης, στην οποία κατοικεί περίπου το
1/3 του συνολικού πληθυσμού. Όμοιες τάσεις σημαντικής πληθυσμιακής αύξησης
εμφανίζει και ο δήμος Πτολεμαϊδας, καθώς και ορισμένες έδρες των ΟΤΑ, γεγονός που
υποδηλώνει αφαίμαξη του εξωαστικού πληθυσμού. Περίπου τα 2/3 του συνολικού
πληθυσμού του νομού Κοζάνης κατοικεί στις πόλεις Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Σέρβια,
Σιάτιστα και Βελβεντό.
• Περιβαλλοντικά προβλήματα (μονάδες ΔΕΗ)
Η λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ προκάλεσε την υποβάθμιση του
περιβάλλοντος σε ορισμένα τμήματα του νομού Κοζάνης, όπως ατμοσφαιρική ρύπανσης,
εδαφική ρύπανση, υποβάθμιση των τοπίων κ.α.
Οι ΟΤΑ της περιοχής θα έχουν στο μέλλον αρκετές ευκαιρίες για την προώθηση της
οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξής τους, καθώς και για την προστασία του φυσικού
και δομημένου περιβάλλοντος. Οι εν λόγω ευκαιρίες αναμένεται να προκύψουν από:
• Το ΕΣΠΑ
Τόσο τα τομεακά προγράμματα, όσο και το ΕΠ Δυτικής Μακεδονίας προβλέπουν

σημαντικές δαπάνες για επενδύσεις στις υποδομές, σε νέες δομές αλλά και στους τομείς
της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και του περιβάλλοντος. Για τους μικρούς ορεινούς και
αγροτικούς ΟΤΑ σημαντικές ευκαιρίες προσφέρει και το ΕΠ του Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης, δεδομένου ότι χρηματοδοτεί σημαντικές δράσεις στους τομείς υποδομών,
περιβάλλοντος και αγροτικής οικονομίας, αλλά και εναλλακτικές δραστηριότητες για
αύξηση πολυαπασχόλησης στον ύπαιθρο χώρο. Ασφαλώς, αποτελεσματικότερη
πρόσβαση στους ανταγωνιστικούς πόρους του ΕΣΠΑ έχουν οι ΟΤΑ με τεχνοκρατική και
στελεχική υποδομή και ανάλογη πιστοποίηση της διοικητικής επάρκειας και
επιλεξιμότητάς τους. Με δεδομένη την άδικη (λόγω της ύπαρξης των μονάδων της ΔΕΗ)
μελλοντική εξαίρεση από το στόχο «Σύγκλισης», οι ΟΤΑ της Κοζάνης έχουν μια
τελευταία ευκαιρία να αξιοποιήσουν αποδοτικά τους πόρους του τρέχοντος ΕΣΠΑ.
• Τα Εθνικά προγράμματα για τους ΟΤΑ
Η συνέχιση και αναβάθμιση προγραμμάτων όπως ο ΘΗΣΕΑΣ θα προσφέρει σημαντικές

δυνατότητες για χρηματοδότηση επενδύσεων. Επίσης, η απλοποίηση και διεύρυνση
ειδικών χρηματοδοτικών εργαλείων όπως είναι π.χ. τα ΣΔΙΤ και τα έργα με παραχώρηση
θα βοηθήσουν τους ΟΤΑ να προωθήσουν μεγάλες επενδυτικές δράσεις. Η αξιοποίηση
των νέων πόρων και χρηματοδοτικών εργαλείων προϋποθέτει και στην προκειμένη
περίπτωση την ύπαρξη διοικητικής και προγραμματικής επάρκειας κάθε ΟΤΑ.
• Τη διοικητική μεταρρύθμιση
Η ανακοινωθείσα από την Κυβέρνηση νέα Διοικητική Μεταρρύθμιση με πιο μεγάλους και
πιο ισχυρούς ΟΤΑ σε συνδυασμό με τη νέα δομή μιας αυτοδιοικούμενης περιφέρειας με
καλύτερο και πιο αποκεντρωμένο αναπτυξιακό προγραμματισμό, πολύ πιθανό θα
προσφέρει στους ΟΤΑ της περιοχής νέες αναπτυξιακές ευκαιρίες.
• Την τεχνολογική πρόοδος
Η τεχνολογική πρόοδος, ειδικά στους τομείς των επικοινωνιών και πληροφορικής είναι
καθοριστικής σημασίας για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη μιας περιοχής, αλλά
και για την μείωση της απομόνωσης και των αποστάσεων. Αναγκαία κρίνεται η ανάπτυξη
ευρυζωνικών δικτύων σε όλους τους ΟΤΑ, η ενθάρρυνση και διάδοση της χρήσης του
Διαδικτύου, η μηχανογράφηση όλων των υπηρεσιών των ΟΤΑ, η ηλεκτρονική
διακυβέρνηση κ.α. Επίσης, η ταχύτατη εξέλιξη των περιβαλλοντικών τεχνολογιών (π.χ.
νέα υβριδικά φίλτρα για τις μονάδες της ΔΕΗ) μπορούν να δώσουν λύσεις σε πολλά
σύγχρονα και πιεστικά προβλήματα.
• Τους νέους οδικούς άξονες
Η Εγνατία Οδός, η κατασκευή ή/και αναβάθμιση των καθέτων αξόνων (π.χ. προς
Κρυσταλλοπηγή, Νίκη), η Ε 65, η βελτίωση του άξονα Κοζάνη-Σέρβια-Λάρισα, η
αναβάθμιση του ενδονομαρχιακού δικτύου κ.α. δημιουργούν συνθήκες ταχύτερης,
ασφαλέστερης και οικονομικότερης μεταφοράς ανθρώπων και αγαθών. Επίσης, βγάζουν
την περιοχή από την απομόνωση και τη φέρνουν πιο κοντά στα μεγάλα αναπτυξιακά
κέντρα της χώρας και τη συνδέουν με τον αναπτυξιακό άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη.
• Την ανάπτυξη ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
Η περαιτέρω ανάπτυξη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και του ΤΕΙ Κοζάνης είναι
βέβαιο ότι θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της περιοχής και για το λόγο ότι το
επιστημονικό δυναμικό των δύο ιδρυμάτων θα συνεισφέρει με ιδέες, συμβουλές,
προτάσεις, μελέτες κλπ. στη συνολικότερη κοινωνικοοικονομική και πνευματική
ανάπτυξη της περιοχής. Επίσης, η αναμενόμενη διευκόλυνση της πρόσβασης στα
ΑΕΙ/ΤΕΙ και η αύξηση των τμημάτων του ΑΕΙ θα αυξήσει τον αριθμό των φοιτητών.
• Την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού
Ορισμένοι ΟΤΑ της περιοχής, ιδιαίτερα οι ορεινοί και οι παραλίμνιοι-παραποτάμιοι,

μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι νέες τάσεις του τουρισμού,
όπως είναι ο αγροτουρισμός, ο οικολογικός τουρισμός, ο τουρισμός ειδικών σπορ, ο
τουρισμός αποκατάστασης και αναψυχής κ.α.
Οι ΟΤΑ της περιοχής θα κληθούν όμως στο μέλλον να αντιμετωπίσουν μια σειρά από
ενδεχόμενες προκλήσεις και απειλές όπως:
• Μείωση πόρων από ΕΕ
Η Δυτική Μακεδονία, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, είναι περιοχή σταδιακής εξόδου από
το στόχο της «Σύγκλισης» της πολιτικής συνοχής της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον
θα μειωθούν σημαντικά οι πόροι για την ανάπτυξη της περιοχής. Αυτή η απώλεια θα
πρέπει να αντισταθμιστεί από εθνικούς πόρους, δεδομένου ότι η ύπαρξη των μονάδων
της ΔΕΗ αυξάνουν το κατά κεφαλή περιφερειακό προϊόν, όχι όμως στον ίδιο βαθμό και
το κατά κεφαλή περιφερειακό εισόδημα. Επίσης, θα μπορούσε να υπάρξει νέος
υπολογισμός του περιφερειακού προϊόντος, ώστε να αρθεί η αδικία.
• Συνέχιση οικονομικής κρίσης
Η συνέχιση της οικονομικής κρίσης προκάλεσε και στη χώρα μας μεγάλα προβλήματα
όπως ύφεση, αύξηση της ανεργίας, μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα και απογείωση
του δημόσιου χρέους. Είναι πολύ πιθανό ότι θα υπάρξει μείωση των δαπανών του
δημοσίου και, συνεπώς, μειωμένες δυνατότητες χρηματοδότησης των ΟΤΑ. Επίσης,
μειωμένες είναι ήδη και οι δυνατότητες δανεισμού των ΟΤΑ από Τράπεζες, αλλά και οι
μικτές επενδύσεις με ιδιώτες. Είναι επίσης πιθανό να υπάρξουν και μειώσεις στα έσοδα
από φόρους και τέλη είτε λόγω μείωσης του ΑΕΠ είτε λόγω αδυναμίας πληρωμών από
τους πολίτες. Για το λόγο αυτό οι ΟΤΑ καλούνται να αναζητήσουν εναλλακτικές και
καινοτόμες μορφές χρηματοδότησης ή να περιορ4ίσουν τις δαπάνες τους σε μια δύσκολη
οικονομική συγκυρία.
• Αποτυχία διοικητικής μεταρρύθμισης
Η διοικητική μεταρρύθμιση από μόνη της δεν διασφαλίζει την πρόοδο των ΟΤΑ.
Καταρχάς θα πρέπει να μην προκαλέσει κοινωνικές εντάσεις. Επίσης, θα πρέπει να
δημιουργηθούν νέοι βιώσιμοι θεσμοί (Αυτοδιοικητική Περιφέρεια, νέοι ΟΤΑ), με
προστιθέμενη αξία για την τοπική ανάπτυξη. Η διοικητική μεταρρύθμιση οφείλει να
συνοδεύεται από αύξηση και αποκέντρωση των πόρων των ΟΤΑ, από αναβάθμιση
αρμοδιοτήτων σε ζητήματα αναπτυξιακού σχεδιασμού και προγραμματισμού,
χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, περιβαλλοντικού και ενεργειακού
σχεδιασμού, κ.α. Τέλος, η δημιουργία νέων μεγάλων ΟΤΑ δεν θα πρέπει να λειτουργήσει
σε βάρος της εξυπηρέτησης των πολιτών στα μικρότερα δημοτικά διαμερίσματα.
• Όξυνση των περιβαλλοντικών προβλημάτων
Η περιοχή δέχεται μεγάλες πιέσεις από τις ενεργειακές μονάδες, αλλά και από άλλες
μεταποιητικές και αγροτικές δραστηριότητες. Οι κίνδυνοι περαιτέρω υποβάθμισης είναι
ορατοί, ειδικά για την ατμόσφαιρα και το υδατικό δυναμικό της περιοχής. Επίσης, η
αύξηση των πόλεων όπως η Κοζάνη και η Πτολεμαΐδα ενδεχομένως να προκαλέσουν και
υποβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος. Η πρόληψη αυτών των κινδύνων συνιστά
σημαντική πρόκληση για την αστική πολιτική.
• Εκροή πληθυσμού
Η οικονομική ύφεση, η πτώση του αγροτικού εισοδήματος, η αυξανόμενη ανεργία είναι

πιθανό να προκαλέσει δημογραφικές αλλαγές όπως μετακινήσεις πληθυσμών προς τα
αστικά κέντρα του Νομού αλλά και προς άλλες περιοχές της χώρας ή του εξωτερικού.
Μια πιθανή εκροή πληθυσμού αλλάζει τις προοπτικές ανάπτυξης της περιοχής προς το
χειρότερο.
• Αποχωροθέτηση δραστηριοτήτων
Είναι πιθανή μια συνέχιση της τάσης για μεταφορά παραγωγικών δραστηριοτήτων σε
όμορες χώρες της Βαλκανικής, με πολύ χαμηλότερο κόστος εργασίας και με λιγότερους
περιορισμούς στην οικονομική δραστηριότητα. Αν και στο μεγαλύτερο της βαθμό έχει
ήδη συντελεστεί.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ-ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ
Για τη διατύπωση της τελικής πρότασης λαμβάνονται υπόψη τα εξής:

• Ο διακηρυγμένος στόχος της νέας Κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσα στη
διοικητική μεταρρύθμιση, αλλά και η θετική στάση της αξιωματικής
αντιπολίτευσης, γεγονός που υποδηλώνει υψηλό βαθμό πολιτικής αποδοχής και
συναίνεσης σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο.
• Οι παραδοχές και περιορισμοί που τέθηκαν από την ΤΕΔΚ ή/και το αρμόδιο
Υπουργείο, αλλά και από την ΚΕΔΚΕ όπως:
o Πρώτον: Η διοικητική μεταρρύθμιση εξετάζεται αποκλειστικά στο
επίπεδο των ΟΤΑ Α’ Βαθμού έτσι ώστε να μην υποστούν καμία αλλαγή τα
διοικητικά όρια τόσο των Νομών όσο και των Περιφερειών. Η παραδοχή
αυτή είναι απόλυτα συμβατή με τη δέσμευση που τέθηκε από την ΤΕΔΚ.
o Δεύτερον: Η νέα διοικητική δομή κάθε νομού πρέπει να οδηγήσει σε
σημαντική μείωση του αριθμού των Δήμων μέχρι σήμερα, προκειμένου οι
νέοι διευρυμένοι Δήμοι να αποκτήσουν το κατάλληλο – για το
χωροταξικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό - χωρικό και πληθυσμιακό
μέγεθος. Κατά συνέπεια, θεωρείται ότι, ο νέος διοικητικός χάρτης δεν θα
πρέπει να διατηρήσει τους μικρούς δήμους και τις κοινότητες, ώστε να
εξασφαλισθεί η πραγματική συγκρότηση κατάλληλων χωροεδαφικών
ενοτήτων.
o Τρίτον: Η διοικητική ανασυγκρότηση προβλέπει την εξολοκλήρου
ένταξη των «Καποδιστριακών Δήμων» σε νέες ευρύτερες χωροεδαφικές
ενότητες. Κατά συνέπεια, δεν προβλέπεται η διάσπαση των δημοτικών
διαμερισμάτων ενός υφιστάμενου Δήμου σε διαφορετικούς νέους
διευρυμένους Δήμους.
• Το υψηλό ποσοστό των εκπροσώπων των ΟΤΑ του Ν. Κοζάνης που είναι υπέρ
μιας εθελούσιας συνένωσης των ΟΤΑ, Επίσης, η διαβούλευση έδειξε ότι η
πλειοψηφία των τοπικών εκπροσώπων θεωρεί ότι ο αριθμός των υφιστάμενων
ΟΤΑ είναι μεγάλος και ότι θα πρέπει να μειωθεί.
• Τις ιδέες και τοποθετήσεις που διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης
σχετικά με τον αριθμό των ΟΤΑ. Οι απόψεις που κατατέθηκαν στρέφονται γύρω
από 3 εναλλακτικά σενάρια: Το σενάριο της μη αλλαγής, δηλαδή της διατήρηση
του status quo (Σενάριο 1), το σενάριο των 4 νέων ΟΤΑ (σενάριο 2) και το
σενάριο των 6 ΟΤΑ (σενάριο 3). Το σενάριο 2 συγκεντρώνει το υψηλότερο
ποσοστό των προτιμήσεων. Αναλυτικότερα τα τρία εναλλακτικά σενάρια έχουν
ως εξής:
ΣΕΝΑΡΙΟ 1
Διατήρηση υφιστάμενων ΟΤΑ
ΣΕΝΑΡΙΟ 2
Ενότητα Υφιστάμενοι ΟΤΑ

Ενότητα 1 Δ. Αιανής, Δ. Βελβεντού, Δ. Καμβουνίων, Δ. Σερβίων, Κ. Λιβαδερού
Ενότητα 2 Δ. Δημητρίου Υψηλάντη, Δ. Ελιμείας, Δ. Ελλησπόντου, Δ. Κοζάνης
Ενότητα 3 Δ. Ασκίου, Δ. Νεάπολης, Δ. Σιάτιστας, Δ. Τσοτυλίου, Κ. Πενταλόφου
Ενότητα 4 Δ. Αγίας Παρασκευής, Δ. Βερμίου, Δ. Μουρικίου, Δ. Πτολεμαΐδας, Κ. Βλάστης
ΣΕΝΑΡΙΟ 3
Ενότητα Υφιστάμενοι ΟΤΑ

Ενότητα 1 Δ. Κοζάνης, Δ. Ελιμείας, Δ. Αιανής
Ενότητα 2 Δ. Δημητρίου Υψηλάντη, Δ. Ελλησπόντου, Δ. Αγίας Παρασκευής
Ενότητα 3 Δ. Βερμίου, Δ. Πτολεμαΐδας
Ενότητα 4 Δ. Βελβεντού, Δ. Σερβίων, Δ. Καμβουνίων, Κ. Λιβαδερού
Ενότητα 5 Δ. Ασκίου Δ. Μουρικίου, Κ. Βλάστης
Ενότητα 6 Δ. Σιάτιστας, Δ. Νεάπολης, Δ. Τσοτυλίου, Κ. Πενταλόφου
• Τα αποτελέσματα της πολιτικής και κοινωνικής διαβούλευσης και της διεξαχθείσας

έρευνας σχετικά με τα βασικά χαρακτηριστικά των υφιστάμενων ΟΤΑ καθώς και
τα αποτελέσματα της ανάλυσης SWOT. Ειδικότερα, φάνηκε πως οι περισσότεροι
ΟΤΑ έχουν πολύ μικρό πληθυσμό, γεγονός που περιορίζει τις αναπτυξιακές τους
δυνατότητες, θέτει όρια στα έσοδα και στις δαπάνες, μειώνει τη δυνατότητα
διεκδικήσεων κ.α. Επίσης, διαπιστώθηκαν σημαντικές αδυναμίες των μικρών ΟΤΑ
στη στελέχωση και στη δυνατότητα αναπτυξιακού, πολεοδομικού, χωροταξικού
και περιβαλλοντικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, στην ανάπτυξη
κοινωνικών και παραγωγικών υποδομών και δομών, στην άντληση επενδυτικών
πόρων κ.α.
• Τα κριτήρια συνένωσης, τα οποία στο σύνολό τους χαρακτηρίζονται ως
σημαντικά από τους εκπροσώπους των ΟΤΑ της περιοχής, αν και με διαφορετική
βαρύτητα. Στην περίπτωση της Κοζάνης η ιεράρχηση της βαρύτητας
καταγράφεται στον Πίνακα που ακολουθεί.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ * ΒΑΡΥΤΗΤΑ
Αναπτυξιακά 5
Οικονομικά 5
Γεωγραφικά-χωροταξικά 4
Πολιτιστικά-ιστορικά 3
Πληθυσμιακά 3
Κοινωνικά 3
Συμμετοχικότητα του πολίτη 2
†
Πολιτική συναίνεση 5
Από τον παραπάνω Πίνακα προκύπτει η επιθυμία των εκπροσώπων των ΟΤΑ για
ισχυρούς και αποτελεσματικούς δήμους, για δήμους ικανούς να σχεδιάζουν και να
προγραμματίζουν την ανάπτυξή τους, να είναι οικονομικά βιώσιμοι και να αντλούν
επενδυτικούς πόρους, να προσφέρουν ένα ευρύτερο φάσμα υπηρεσιών, να έχουν
χωρική συνοχή και να απαρτίζουν σαφώς οριοθετημένες συμπαγείς γεωγραφικές
ενότητες, να εμφανίζουν κοινές πολιτιστικές παραδόσεις, να υπάρχει μια ιστορικά
διαμορφωμένη χωρολειτουργική ενότητα (π.χ. παλιές επαρχίες), να μην υπάρχουν
*
Τα κριτήρια αυτά είναι συμβατά με αυτά που αναφέρονται σε αντίστοιχη μελέτη του ΙΤΑ και έγιναν σε
πολύ μεγάλο βαθμό αποδεκτά και από την ΚΕΔΚΕ. Στην παρούσα εργασία υπήρξε προσπάθεια για
απλοποίηση των κριτηρίων συνένωσης αλλά και αλλαγή του περιεχομένου τους.
†
Η ομάδα έργου, με βάση τη διαβούλευση αλλά και τη σχετική βούληση της Κυβέρνησης, έκρινε ότι το
κριτήριο της συναίνεσης θα πρέπει να έχει σημαντική βαρύτητα
εσωτερικές κοινωνικές αντιθέσεις και διαχωρισμοί και να είναι σε θέση να αναπτύξουν τις
κοινωνικές δομές και υποδομές τους και τέλος να ενθαρρύνουν και αναβαθμίζουν τη
συμμετοχή στα κοινά και στη διαβούλευση τους πολίτες, διευκολύνοντας παράλληλα την
πρόσβασή τους στις υπηρεσίες του Δήμου. Για να επιτευχθούν τα παραπάνω οι νέοι ΟΤΑ
θα πρέπει να διαθέτουν σύγχρονες υπηρεσίες όπως οικονομική, νομική, τεχνική,
πληροφορικής, χωροταξίας, πολεοδομίας και περιβάλλοντος, κοινωνική και πολιτική
προστασία. Αυτές τις υπηρεσίες μπορούν να αναπτύξουν μόνον δήμοι με σημαντικό
πληθυσμιακό μέγεθος.
Τα πολιτικά και τα υπόλοιπα κριτήρια της συνένωσης είναι αδύνατο να ποσοτικοποιηθούν

και εν συνεχεία να χρησιμοποιηθούν σε ένα υπόδειγμα με πολλαπλές μεταβλητές. Για το
λόγο αυτό χρησιμοποιήθηκε η Δελφική Μέθοδος, με την αξιολόγηση των εναλλακτικών
σεναρίων. Έτσι, η Ομάδα Έργου αξιολόγησε τα τρία επικρατέστερα σενάρια και κατέληξε
στον παρακάτω Πίνακα.
ΣΕΝΑΡΙΟ 1: ΚΑΜΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΣΕΝΑΡΙΟ 2: 4 ΟΤΑ ΣΕΝΑΡΙΟ 3: 6 ΟΤΑ

Βαθμός Συντελεστής Σύνολο Βαθμός Συντελεστής Σύνολο Βαθμός Συντελεστής Σύνολο ΣΧΟΛΙΑ-
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ικανοποίησης βαρύτητας ικανοποίησης βαρύτητας ικανοποίησης βαρύτητας
του κριτηρίου του του
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
κριτηρίου κριτηρίου
Πολιτική 2 5 10 3 5 15 1 5 5 Η δημιουργία 4 ΟΤΑ
συναίνεση έρχεται πρώτη στις
προτιμήσεις των
εκπροσώπων των ΟΤΑ,
Τρίτο στις προτιμήσεις
είναι το τρίτο σενάριο,
ενώ η μη αλλαγή
φαίνεται να έρχεται
δεύτερη στις
προτιμήσεις. Συνεπώς,
υπάρχει συναίνεση για 4
νέους ΟΤΑ, Σημειώνεται
πως συναίνεση δεν
σημαίνει ομοφωνία, αλλά
άποψη που συσπειρώνει
περισσότερες γνώμες.
Αναπτυξιακά 1 5 5 3 5 15 2 5 10 Μεγάλοι δήμοι δύνανται
να αναπτύξουν και να
χρηματοδοτήσουν
επιτελικές υπηρεσίες και
να προσλάβουν
εξειδικευμένο
προσωπικό. Επίσης,
δύνανται να
προσελκύσουν
περισσότερους πόρους
για επενδύσεις και να
αξιοποιήσουν τα νέα
χρηματοδοτικά εργαλεία,
αλλά και να ασκήσουν
πολιτικές προσέλκυσης

παραγωγικών
δραστηριοτήτων καθώς
και μάρκετινγκ τόπου.
Οικονομικά 1 5 5 3 5 15 2 5 10 Μεγάλοι δήμοι, χωρίς να
είναι απόλυτο, έχουν
περισσότερους ίδιους
πόρους και
επιχορηγήσεις, πιο
αποτελεσματική
διεκδίκηση πόρων, πιο
οργανωμένες οικονομικές
και εποπτικές υπηρεσίες,
καθώς και λιγότερες
δαπάνες λόγω
αξιοποίησης οικονομιών
κλίμακας και συνεπώς
χαμηλότερα κατά κεφαλή
κόστη λειτουργίας.
Γεωγραφικά- 1 4 4 3 4 12 2 4 8 Η οικονομική και
χωροταξικά κοινωνική ανάπτυξη
λαμβάνει χώρα στο
φυσικό περιβάλλον. ΟΤΑ
με μεγαλύτερη έκταση
αναμένεται να διαθέτουν
περισσότερους φυσικούς
πόρους και χώρους για
τη χωροθέτηση
λειτουργιών και την
πολύπλευρη ανάπτυξη.
Θα πρέπει όμως οι νέοι
ΟΤΑ να διαθέτουν

εσωτερική χωρική
συνοχή και να
απαρτίζουν συμπαγείς
γεωγραφικές ενότητες.
Πολιτιστικά- 3 3 9 1 3 3 2 3 6 Είναι σχεδόν βέβαιο ότι
ιστορικά πολιτιστική συγγένεια και
κοινή ιστορική πορεία
έχουν πρωτίστως οι
μεμονωμένοι οικισμοί.
Όσο μεγαλώνει ο ΟΤΑ
τόσο αυξάνεται και η
πολιτιστική του
ετερογένεια. Αυτό
δύναται να μετριασθεί
εφόσον επιλεγούν οι 4
ιστορικά διαμορφωμένες
επαρχίες του νομού
Κοζάνης.
Πληθυσμιακά 1 3 3 3 3 9 2 3 6 Το σενάριο των 4 ΟΤΑ
υπερέχει των άλλων ως
προς το πληθυσμιακό
κριτήριο. Δημιουργούνται
4 ΟΤΑ με κρίσιμη μάζα
πληθυσμού, ικανή να
συμβάλει στην ανάπτυξή
τους. Εκτιμάται ότι ΟΤΑ
με πληθυσμό άνω των
20.000 κατοίκων
μπορούν να
αξιοποιήσουν οικονομίες
κλίμακας και να

διευρύνουν τις υπηρεσίες
τους προς τους πολίτες.
Κοινωνικά 1 3 3 3 3 9 2 3 6 Μεγαλύτεροι ΟΤΑ
δύνανται να αναπτύξουν
κοινωνικές δράσεις,
δομές, υποδομές και
πολιτικές. Επίσης, λόγω
της δομής της
παραγωγής και της
απασχόλησης δεν
αναμένονται κοινωνικές
αντιθέσεις και
διαχωρισμοί.
Συμμετοχικότητα 3 2 6 1 3 3 2 3 6 Η συμμετοχή του πολίτη
του πολίτη και η εμπλοκή του στις
τοπικές υποθέσεις, η
ενημέρωσή του, η
συμμετοχή του σε
διαβούλευση κ.α.
αναμένεται να είναι
υψηλότερη στη
μικρότερη κλίμακα. Η
επικρατούσα άποψη ότι
μεγαλύτεροι ΟΤΑ
μειώνουν την
προσβασιμότητα στις
υπηρεσίες του δήμου
λόγω των αυξανόμενων
χρονο-αποστάσεων είναι
καταρχήν ορθή.
Υπάρχουν όμως πολλές

δυνατότητες
αντιμετώπισης αυτού του
πιθανού προβλήματος
όπως μέσω της
ηλεκτρονικής
διακυβέρνησης, της
διατήρησης των ΚΕΠ, τη
διατήρηση μέρους των
υφιστάμενων υπηρεσιών
στις έδρες των πρώην
δήμων και κοινοτήτων,
αναβάθμιση του ρόλου
των τοπικών
συμβουλίων, καθιέρωση
θεματικών αλλά και
γεωγραφικών
αντιδημάρχων κ.α.
Σύνολο 45 81 57
Βαθμολογίας
ΒΑΘΜΟΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ: 3 (ΥΨΗΛΗ), 2 (ΜΕΣΑΙΑ), 1 (ΧΑΜΗΛΗ)
Με βάση την παραπάνω ανάλυση η Ομάδα Έργου εισηγείται το Σενάριο 2, το οποίο συγκεντρώνει και την υψηλότερη συνολική
βαθμολογία. Παρακάτω τεκμηριώνεται λεπτομερέστερα η επιλογή στη βάση των νέων δεδομένων και των νέων δεικτών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΤΑ
6.1 Χωρική Ενότητα 1: Δ. Αιανής, Δ. Βελβεντού, Δ. Καμβουνίων, Δ. Σερβίων,

Κ. Λιβαδερού
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΧΟΛΙΑ

1. Αναπτυξιακά
1.1 Δομή υπηρεσιών Η νέα διοικητική μονάδα που δημιουργείται θα πληροί τις προϋποθέσεις
και διαχειριστική επαρκούς στελέχωσης υποδομών και κατάρτισης προσωπικού και ύπαρξης
επάρκεια διαδικασιών προγραμματισμού και άρα η απόκτηση διαχειριστικής
επάρκειας θεωρείται δεδομένη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, στη
διοικητική ενότητα που δημιουργείται ορισμένοι ΟΤΑ διαθέτουν ήδη
διαχειριστική επάρκεια.
1.2 Αριθμός Το στελεχικό δυναμικό θα
προσωπικού και καλύπτει και τις ανάγκες
διάρθρωση αυτού των ΟΤΑ που σήμερα δεν
το διαθέτουν. Καλύπτει
τις αναγκαίες ειδικότητες,
ικανές να στελεχώσουν
σύγχρονες διευθύνσεις.
Με κάλυψη κενών
οργανικών θέσεων, θα
αυξηθεί. Στο πλαίσιο της
ενοποίησης, δύναται να
υπάρξει νέα οργανωτική
δομή και κίνητρα για νέες
39 θέσεις και ειδικότητες.
1.3 Επενδυτικές Είναι το άθροισμα των
δαπάνες υφιστάμενων
επενδυτικών δαπανών.
Αναμένεται αύξηση λόγω
καλύτερης οργάνωσης και
λόγω διεύρυνσης των
αναπτυξιακών
11525219,78 δυνατοτήτων.
1.4 Κατά κεφαλή ισχύει ομοίως
επενδυτικές δαπάνες 536,73
2. Οικονομικά
2.1 Λειτουργικές Αναμένεται μείωση λόγω
δαπάνες εξορθολογισμού της
οργάνωσης και
λειτουργίας. Μείωση και
λόγο οικονομιών κλίμακας
και αποφυγής
8389812,6 παράλληλων δαπανών.
λειτουργικές δαπάνες 390,71
2.3 Επενδυτικές προς αναμένεται αύξηση
λειτουργικές δαπάνες 1,37 του δείκτη
3. Χωροταξικά-γεωγραφικά
3.1 Έκταση νέου ΟΤΑ 884,17 τ.χλμ.
3.2 Αποστάσεις Αιανή – Βελβεντός Æ 32,8 χλμ (36 λεπτά)
μεταξύ εδρών Αιανή – Τρανόβαλτο Æ 16,6 χλμ (17 λεπτά)
υφιστάμενων ΟΤΑ Αιανή – Σέρβια Æ 18,4 χλμ (20 λεπτά)
Αιανή – Λιβαδερό Æ 25,2 χλμ (25 λεπτά)
Βελβεντός – Τρανόβαλτο Æ 35,0 χλμ (39 λεπτά)
Βελβεντός – Σέρβια Æ 14,4 χλμ (16 λεπτά)
Βελβεντός – Λιβαδερό Æ 39,5 χλμ (40 λεπτά)
Τρανόβαλτο – Σέρβια Æ 20,5 χλμ (23 λεπτά)
Τρανόβαλτο – Λιβαδερό Æ 11,4 χλμ (20 λεπτά)
Σέρβια – Λιβαδερό Æ 25,0 χλμ (24 λεπτά)
4. Πληθυσμιακά
4.1 Συνολικός
πληθυσμός 21473
4.2 % επί του
συνόλου του νομού 13,82%
4.3 Πληθυσμιακή
α΄ βάθμια 61,90%
4.4 Μορφωτικό
β΄ βάθμια 30,08%
επίπεδο
γ΄ βάθμια 8,03%
Οικονομικά ενεργός 39,90% (7.414
πληθυσμός άτομα)
(σταθμισμένος για
4.5 Απασχόληση εργάσιμες ηλικίες 15-
64)
% ανέργων 17,97% (1.332
άτομα)
(28,22%)
4.6 Διάρθρωση
Απασχόλησης
(12,04%)
(28,68%)
5. Κοινωνικά
5.1 Εκπαιδευτικές 18 Νηπιαγωγεία, 13
υποδομές Δημοτικά Σχολεία, 5
Γυμνάσια, 3 Λύκεια
5.2 Υποδομές υγείας Κέντρο Υγείας
Σερβίων
6.2 Χωρική Ενότητα 2: Δ. Δημητρίου Υψηλάντη, Δ. Ελιμείας, Δ. Ελλησπόντου,

Δ. Κοζάνης
1.1 Δομή υπηρεσιών Η νέα διοικητική μονάδα που δημιουργείται θα πληροί τις προϋποθέσεις
και διαχειριστική επαρκούς στελέχωσης υποδομών και κατάρτισης προσωπικού και ύπαρξης
επάρκεια διαδικασιών προγραμματισμού και άρα η απόκτηση διαχειριστικής
επάρκειας θεωρείται δεδομένη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, στη
διοικητική ενότητα που δημιουργείται ορισμένοι ΟΤΑ διαθέτουν ήδη
διαχειριστική επάρκεια.
1.2 Αριθμός Μαζί με το δυναμικό του
προσωπικού και δήμου Κοζάνης, ο
διάρθρωση αυτού αριθμός των στελεχών θα
ανέβει αισθητά.
Το στελεχικό δυναμικό θα
καλύπτει και πολύ
ανάγκες των ΟΤΑ που
σήμερα δεν το διαθέτουν.
Καλύπτει πολύ αναγκαίες
ειδικότητες, ικανές να
στελεχώσουν σύγχρονες
διευθύνσεις. Με κάλυψη
κενών οργανικών
θέσεων, θα αυξηθεί. Στο
πλαίσιο πολύ ενοποίησης,
18 (χωρίς το δήμο δύναται να υπάρξει νέα
Κοζάνης, από τον οργανωτική δομή και
οποίο η ομάδα έργου κίνητρα για νέες θέσεις
δεν έλαβε στοιχεία0 και ειδικότητες.
Αναμένεται αύξηση λόγω
καλύτερης οργάνωσης και
λόγω διεύρυνσης των
2.1 Λειτουργικές Αναμένεται μείωση λόγω
δαπάνες εξορθολογισμού πολύ
οργάνωσης και
λόγο οικονομιών κλίμακας
και αποφυγής
2.3 Επενδυτικές πολύ αναμένεται αύξηση
3.2 Αποστάσεις Μαυροδένδρι – Κρόκος Æ 17,3 χλμ (18 λεπτά)
μεταξύ εδρών Μαυροδένδρι – Κοιλάδα Æ 20,1 χλμ (20 λεπτά)
υφιστάμενων ΟΤΑ Μαυροδένδρι – Κοζάνη Æ 12,4 χλμ (11 λεπτά)
Κρόκος – Κοιλάδα Æ 21,8 χλμ (22 λεπτά)
Κρόκος – Κοζάνη Æ 4,8 χλμ (5 λεπτά)
Κοιλάδα – Κοζάνη Æ 17,0 χλμ (15 λεπτά)
4.2 % επί του
επίπεδο
4.5 Απασχόληση
εργάσιμες ηλικίες 15-
64)
% ανέργων 5,94% (3.506 άτομα)
(14,04%)
(10,08%)
4.6 Διάρθρωση Κατασκευές (12,19%)
Απασχόλησης Εμπόριο (13,57%)
(10,33%)
(15,25%)
Γυμνάσια, 10 Λύκεια-
ΤΕΕ-ΣΕΚ, 9 τμήματα
ΑΕΙ, 2 τμήματα ΤΕΙ
και 1 ΕΕΕΕΚ
5.2 Υποδομές υγείας Γενικό Νομαρχιακό
Νοσοκομείο Κοζάνης
6.3 Χωρική Ενότητα 3: Δ. Ασκίου, Δ. Νεάπολης, Δ. Σιάτιστας, Δ. Τσοτυλίου, Κ.
Πενταλόφου

1.1 Δομή υπηρεσιών Η νέα διοικητική μονάδα που δημιουργείται θα πληροί πολύ
και διαχειριστική προϋποθέσεις επαρκούς στελέχωσης υποδομών και κατάρτισης
επάρκεια προσωπικού και ύπαρξης διαδικασιών προγραμματισμού και άρα η
απόκτηση διαχειριστικής επάρκειας θεωρείται δεδομένη. Στη
συγκεκριμένη περίπτωση, στη διοικητική ενότητα που δημιουργείται
ορισμένοι ΟΤΑ θα διαθέτουν ήδη διαχειριστική επάρκεια.
1.2 Αριθμός Σημαντικός αριθμός
προσωπικού και στελεχών. Το στελεχικό
διάρθρωση αυτού δυναμικό θα καλύπτει
και πολύ ανάγκες των
ΟΤΑ που σήμερα δεν
πολύ αναγκαίες
στελεχώσουν
αυξηθεί. Στο πλαίσιο
πολύ ενοποίησης,
δύναται να υπάρξει νέα
οργανωτική δομή και
κίνητρα για νέες θέσεις
78 και ειδικότητες.
Αναμένεται αύξηση
λόγω καλύτερης
οργάνωσης και λόγω
διεύρυνσης των
2.1 Λειτουργικές Αναμένεται μείωση
δαπάνες λόγω εξορθολογισμού
πολύ οργάνωσης και
λόγο οικονομιών
κλίμακας και αποφυγής
3.2 Αποστάσεις Καλονέρι – Νεάπολη Æ 10,8 χλμ (9 λεπτά)
μεταξύ εδρών Καλονέρι – Σιάτιστα Æ 7,4 χλμ (9 λεπτά)
υφιστάμενων ΟΤΑ Καλονέρι – Τσοτύλι Æ 19,7 χλμ (18 λεπτά)
Καλονέρι – Πεντάλοφος Æ 46,4 χλμ (40 λεπτά)
Νεάπολη – Σιάτιστα Æ 18,2 χλμ (18 λεπτά)
Νεάπολη – Τσοτύλι Æ 8,8 χλμ (8 λεπτά)
Νεάπολη – Πεντάλοφος Æ 35,6 χλμ (30 λεπτά)
Σιάτιστα – Τσοτύλι Æ 27,1 χλμ (27 λεπτά)
Σιάτιστα – Πεντάλοφος Æ 53,8 χλμ (49 λεπτά)
Τσοτύλι – Πεντάλοφος Æ 28,8 χλμ (25 λεπτά)
4.2 % επί του
επίπεδο
64)
% ανέργων 21,25% (1.598
άτομα)
(23,13%)
(28,07%)
4.6 Διάρθρωση Κατασκευές (8,65%)
Απασχόλησης Εμπόριο (9,21%)
(7,95%)
(12,83%)
Γυμνάσια, 7Λύκεια
5.2 Υποδομές υγείας Κέντρο Υγείας
Σιάτιστας, Κέντρο
Υγείας Τσοτυλίου
6.4 Χωρική Ενότητα 4: Δ. Αγίας Παρασκευής, Δ. Βερμίου, Δ. Μουρικίου, Δ.
Πτολεμαΐδας, Κ. Βλάστης

1.1 Δομή υπηρεσιών Η νέα διοικητική μονάδα που δημιουργείται θα πληροί πολύ
και διαχειριστική προϋποθέσεις επαρκούς στελέχωσης υποδομών και κατάρτισης
επάρκεια προσωπικού και ύπαρξης διαδικασιών προγραμματισμού και άρα η
απόκτηση διαχειριστικής επάρκειας θεωρείται δεδομένη. Στη
συγκεκριμένη περίπτωση, στη διοικητική ενότητα που δημιουργείται
ορισμένοι διαθέτουν ήδη διαχειριστική επάρκεια.
1.2 Αριθμός Σημαντικός αριθμός
προσωπικού και στελεχών. Το στελεχικό
διάρθρωση αυτού δυναμικό θα καλύπτει
και πολύ ανάγκες των
ΟΤΑ που σήμερα δεν
πολύ αναγκαίες
στελεχώσουν
αυξηθεί. Στο πλαίσιο
πολύ ενοποίησης,
δύναται να υπάρξει νέα
οργανωτική δομή και
κίνητρα για νέες θέσεις
178 και ειδικότητες.
Αναμένεται αύξηση
λόγω καλύτερης
οργάνωσης και λόγω
διεύρυνσης των
2.1 Λειτουργικές Αναμένεται μείωση
δαπάνες λόγω εξορθολογισμού
πολύ οργάνωσης και
λόγο οικονομιών
κλίμακας και αποφυγής
3.2 Αποστάσεις Άγιος Χριστόφορος – Κομνηνά Æ 9,5 χλμ (14 λεπτά)
μεταξύ εδρών Άγιος Χριστόφορος – Εμπόριο Æ 21,5 χλμ (29 λεπτά)
υφιστάμενων ΟΤΑ Άγιος Χριστόφορος – Πτολεμαίδα Æ 7,5 χλμ (12 λεπτά)
Άγιος Χριστόφορος – Βλάστη Æ 29,0 χλμ (38 λεπτά)
Κομνηνά – Εμπόριο Æ 26,6 χλμ (32 λεπτά)
Κομνηνά – Πτολεμαίδα Æ 12,6 χλμ (15 λεπτά)
Κομνηνά – Βλάστη Æ 34,1 χλμ (41 λεπτά)
Εμπόριο – Πτολεμαίδα Æ 14,0 χλμ (16 λεπτά)
Εμπόριο – Βλάστη Æ 10,4 χλμ (12 λεπτά)
Πτολεμαίδα – Βλάστη Æ 21,5 χλμ (25 λεπτά)
4.1 Συνολικός 46540
πληθυσμός
4.2 % επί του
επίπεδο
64)
% ανέργων 12,95% (2.119
άτομα)
(7,00%)
4.6 Διάρθρωση
Απασχόλησης
(11,40%)
(14,49%)
Γυμνάσια, 8 Λύκεια
και 1 ΕΕΕΕΚ.
5.2 Υποδομές υγείας Μποδοσάκειο
Νοσοκομείο
Πτολεμαΐδας
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α
ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ – ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
Ληφθείσες Απαντήσεις Ανά Νομό
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 76
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 195
ΚΟΖΑΝΗΣ 153
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 126
Σύνολο Δ.Μ. 550
Ερώτημα 1
Ποια ήταν η στάση πολύ έναντι του ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ Ι (πρώτη ενοποίηση των ΟΤΑ το
1998);
Νομοί ΘΕΤΙΚΗ ΟΥΔΕΤΕΡΗ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΔΓ/ΔΑ Σύνολο

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 40,79% 26,32% 23,68% 9,21% 100,00%
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 63,59% 21,54% 13,33% 1,54% 100,00%
ΚΟΖΑΝΗΣ 64,71% 15,69% 17,65% 1,96% 100,00%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 78,57% 10,32% 8,73% 2,38% 100,00%
Σύνολο Δ.Μ. 64,18% 18,00% 14,91% 2,91% 100,00%
Ερώτημα 2
Ποια είναι η γνώμη πολύ συνολικά για τον ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ Ι μετά από 10 έτη
εφαρμογής του;
Νομοί ΠΕΤΥΧΕ ΠΕΤΥΧΕ ΔΕΝ ΑΛΛΑΞΕ ΑΠΕΤΥΧΕ ΑΠΕΤΥΧΕ Σύνολο

ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΜΕΤΡΙΑ ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΜΕΡΙΚΩΣ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 7,89% 56,58% 3,95% 10,53% 21,05% 100,00%
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 9,23% 69,23% 5,13% 7,69% 8,72% 100,00%
ΚΟΖΑΝΗΣ 13,07% 58,17% 4,58% 5,88% 18,30% 100,00%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 11,11% 73,81% 1,59% 5,56% 7,94% 100,00%
Σύνολο Δ.Μ. 10,55% 65,45% 4,00% 7,09% 12,91% 100,00%
Ερώτημα 3
Ποια ήταν κατά τη γνώμη πολύ τα θετικά του ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ Ι στο Δήμο πολύ;
(βαθμολογείστε από 3 έως 1, με το 3 να συμβολίζει το πιο θετικό και με το 1 το λιγότερο θετικό και
αφήνετε κενό εάν θεωρείτε ότι κάποιο από τα θετικά που αναφέρονται δεν υφίσταται)
ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ Σύνολο Δεν

Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
Η μεγαλύτερη ΓΡΕΒΕΝΩΝ 28,95% 13,16% 7,89% 50,00% 50,00%
έκταση του ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16,92% 15,38% 21,54% 53,85% 46,15%
Δήμου ΚΟΖΑΝΗΣ 25,49% 20,92% 18,30% 64,71% 35,29%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 25,40% 11,11% 28,57% 65,08% 34,92%
Σύνολο Δ.Μ. 22,91% 15,64% 20,36% 58,91% 41,09%
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 27,63% 17,11% 11,84% 56,58% 43,42%
Ο μεγαλύτερος
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 12,82% 16,92% 22,05% 51,79% 48,21%
πληθυσμός
ΚΟΖΑΝΗΣ 21,57% 16,34% 26,14% 64,05% 35,95%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 21,43% 16,67% 26,98% 65,08% 34,92%
Σύνολο Δ.Μ. 19,27% 16,73% 22,91% 58,91% 41,09%
Η ενίσχυση και
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 2,63% 15,79% 46,05% 64,47% 35,53%
βελτίωση των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 14,87% 25,64% 38,46% 78,97% 21,03%
υπηρεσιών του
ΚΟΖΑΝΗΣ 15,03% 31,37% 33,33% 79,74% 20,26%
Δήμου
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 5,56% 26,98% 48,41% 80,95% 19,05%
Σύνολο Δ.Μ. 11,09% 26,18% 40,36% 77,64% 22,36%
Η δημιουργία Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
κοινών υποδομών ΓΡΕΒΕΝΩΝ 3,95% 11,84% 36,84% 52,63% 47,37%
και υπηρεσιών για ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16,92% 20,51% 26,67% 64,10% 35,90%
αποφυγή ΚΟΖΑΝΗΣ 20,26% 18,95% 18,95% 58,17% 41,83%
επικαλύψεων ΦΛΩΡΙΝΑΣ 24,60% 23,02% 24,60% 72,22% 27,78%
Σύνολο Δ.Μ. 17,82% 19,45% 25,45% 62,73% 37,27%
Η βελτίωση των ΓΡΕΒΕΝΩΝ 11,84% 17,11% 22,37% 51,32% 48,68%
οικονομικών του ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 21,54% 21,03% 21,03% 63,59% 36,41%
Δήμου ΚΟΖΑΝΗΣ 28,76% 15,69% 20,26% 64,71% 35,29%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 19,05% 41,27% 14,29% 74,60% 25,40%
Σύνολο Δ.Μ. 21,64% 23,64% 19,45% 64,73% 35,27%
Η μείωση του ΓΡΕΒΕΝΩΝ 10,53% 17,11% 27,63% 55,26% 44,74%
κόστους παροχής ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 21,03% 23,59% 16,92% 61,54% 38,46%
υπηρεσιών ΚΟΖΑΝΗΣ 31,37% 16,99% 15,69% 64,05% 35,95%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 15,08% 34,92% 19,05% 69,05% 30,95%
Σύνολο Δ.Μ. 21,09% 23,45% 18,55% 63,09% 36,91%
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 1,32% 15,79% 39,47% 56,58% 43,42%
Η ισχυρότερη
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 8,72% 22,05% 34,36% 65,13% 34,87%
εκπροσώπησή του
ΚΟΖΑΝΗΣ 13,07% 19,61% 41,18% 73,86% 26,14%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 7,94% 23,81% 48,41% 80,16% 19,84%
Σύνολο Δ.Μ. 8,73% 20,91% 40,18% 69,82% 30,18%
Η ενεργοποίηση
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 18,42% 21,05% 13,16% 52,63% 47,37%
ικανών ανθρώπων
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 18,46% 16,92% 33,85% 69,23% 30,77%
να συμμετάσχουν
ΚΟΖΑΝΗΣ 21,57% 24,84% 23,53% 69,93% 30,07%
στα ψηφοδέλτια
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 7,94% 34,92% 33,33% 76,19% 23,81%
Σύνολο Δ.Μ. 16,91% 23,82% 28,00% 68,73% 31,27%
Ο καλύτερος ΓΡΕΒΕΝΩΝ 6,58% 30,26% 23,68% 60,53% 39,47%
σχεδιασμός πολύ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 17,95% 26,15% 28,72% 72,82% 27,18%
ανάπτυξής του ΚΟΖΑΝΗΣ 19,61% 22,88% 34,64% 77,12% 22,88%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 13,49% 17,46% 46,03% 76,98% 23,02%
Σύνολο Δ.Μ. 15,82% 23,82% 33,64% 73,27% 26,73%
Η αύξηση των ΓΡΕΒΕΝΩΝ 9,21% 26,32% 23,68% 59,21% 40,79%
χρηματοδοτούμενω ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 15,38% 27,69% 25,64% 68,72% 31,28%
ν έργων ΚΟΖΑΝΗΣ 12,42% 32,03% 35,29% 79,74% 20,26%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 20,63% 16,67% 42,86% 80,16% 19,84%
Σύνολο Δ.Μ. 14,91% 26,18% 32,00% 73,09% 26,91%
Η αύξηση και
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 1,32% 35,53% 22,37% 59,21% 40,79%
καλύτερη οργάνωση
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,85% 29,23% 27,18% 70,26% 29,74%
του προσωπικού του
ΚΟΖΑΝΗΣ 20,92% 27,45% 25,49% 73,86% 26,14%
Δήμου
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 15,87% 30,16% 30,95% 76,98% 23,02%
Σύνολο Δ.Μ. 14,55% 29,82% 26,91% 71,27% 28,73%
Η βελτίωση πολύ Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
ποιότητας των
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 2,63% 14,47% 40,79% 57,89% 42,11%
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,85% 29,23% 19,49% 62,56% 37,44%
Δήμου πολύ πολύ
ΚΟΖΑΝΗΣ 12,42% 32,68% 26,14% 71,24% 28,76%
πολίτες και πολύ
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 13,49% 27,78% 36,51% 77,78% 22,22%
επιχειρήσεις
Σύνολο Δ.Μ. 11,82% 27,82% 28,18% 67,82% 32,18%
Η βελτίωση πολύ Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
πρόσβασης των
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 0,00% 18,42% 36,84% 55,26% 44,74%
πολιτών και των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 14,36% 21,03% 20,00% 55,38% 44,62%
επιχειρήσεων πολύ
ΚΟΖΑΝΗΣ 15,03% 28,76% 24,18% 67,97% 32,03%
υπηρεσίες του
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 13,49% 31,75% 29,37% 74,60% 25,40%
Δήμου
Σύνολο Δ.Μ. 12,36% 25,27% 25,64% 63,27% 36,73%
Η ενίσχυση πολύ ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ Σύνολο Δεν
εξωστρέφειας πολύ Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
περιοχής μέσω ΓΡΕΒΕΝΩΝ 11,84% 10,53% 31,58% 53,95% 46,05%
διαδημοτικών ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 17,95% 20,51% 15,38% 53,85% 46,15%
συνεργασιών, ΚΟΖΑΝΗΣ 16,34% 26,80% 17,65% 60,78% 39,22%
αδελφοποιήσεων, ΦΛΩΡΙΝΑΣ 23,02% 21,43% 22,22% 66,67% 33,33%
κοινών Σύνολο Δ.Μ. 17,82% 21,09% 19,82% 58,73% 41,27%
προγραμμάτων κ.α.
Η δημιουργία ΓΡΕΒΕΝΩΝ 6,58% 13,16% 35,53% 55,26% 44,74%
κοινής δημοτικής ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 20,00% 19,49% 21,54% 61,03% 38,97%
συνείδησης ΚΟΖΑΝΗΣ 21,57% 18,30% 17,65% 57,52% 42,48%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 20,63% 23,81% 24,60% 69,05% 30,95%
Σύνολο Δ.Μ. 18,73% 19,27% 23,09% 61,09% 38,91%
Ερώτημα 4
Ποια ήταν κατά τη γνώμη πολύ τα αρνητικά του ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ Ι στο δήμο πολύ
(βαθμολογείστε από 3 έως 1, με το 3 να συμβολίζει το πιο αρνητικό και το 1 το λιγότερο
αρνητικό και αφήνετε κενό εάν θεωρείτε ότι κάποιο από τα αρνητικά που αναφέρονται δεν
υφίσταται)
Η υπερ- ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ Σύνολο Δεν

συγκέντρωση Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
λειτουργιών, ΓΡΕΒΕΝΩΝ 36,84% 10,53% 0,00% 47,37% 52,63%
διαδικασιών και ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 20,00% 13,33% 31,28% 64,62% 35,38%
πόρων στην ΚΟΖΑΝΗΣ 30,07% 15,03% 14,38% 59,48% 40,52%
πρωτεύουσα του ΦΛΩΡΙΝΑΣ 35,71% 8,73% 20,63% 65,08% 34,92%
Δήμου και Σύνολο Δ.Μ. 28,73% 12,36% 19,82% 60,91% 39,09%
ενίσχυση αυτής
Η αποδυνάμωση
Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
του ρόλου των
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 25,00% 26,32% 2,63% 53,95% 46,05%
τοπικών
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 24,62% 25,13% 30,26% 80,00% 20,00%
κοινωνιών στα
ΚΟΖΑΝΗΣ 22,22% 16,34% 43,79% 82,35% 17,65%
δημοτικά
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 22,22% 28,57% 33,33% 84,13% 15,87%
διαμερίσματα
Σύνολο Δ.Μ. 23,45% 23,64% 30,91% 78,00% 22,00%
Η χειροτέρευση
στην παροχή
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 34,21% 9,21% 3,95% 47,37% 52,63%
υπηρεσιών πολύ
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 31,79% 12,31% 10,77% 54,87% 45,13%
πολύ πολίτες των
ΚΟΖΑΝΗΣ 33,99% 14,38% 9,15% 57,52% 42,48%
τοπικών
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 32,54% 9,52% 20,63% 62,70% 37,30%
διαμερισμάτων
Σύνολο Δ.Μ. 32,91% 11,82% 11,64% 56,36% 43,64%
Η αύξηση του
πληθυσμού πολύ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 32,89% 2,63% 0,00% 35,53% 64,47%
πρωτεύουσας του
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 25,64% 5,64% 18,97% 50,26% 49,74%
Δήμου σε βάρος
ΚΟΖΑΝΗΣ 32,03% 11,76% 15,69% 59,48% 40,52%
των δημοτικών
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 32,54% 5,56% 14,29% 52,38% 47,62%
Σύνολο Δ.Μ. 30,00% 6,91% 14,36% 51,27% 48,73%
Η μείωση του ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ Σύνολο Δεν
προσωπικού των Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
πρώην ΓΡΕΒΕΝΩΝ 34,21% 7,89% 0,00% 42,11% 57,89%
κοινοτήτων υπέρ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 22,56% 9,23% 15,90% 47,69% 52,31%
πολύ αύξησης ΚΟΖΑΝΗΣ 25,49% 16,34% 26,14% 67,97% 32,03%
του προσωπικού ΦΛΩΡΙΝΑΣ 30,95% 12,70% 22,22% 65,87% 34,13%
του κεντρικού Σύνολο Δ.Μ. 26,91% 11,82% 18,00% 56,73% 43,27%
δήμου
Η αύξηση πολύ
αδιαφάνειας και η
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35,53% 5,26% 1,32% 42,11% 57,89%
μείωση του
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 26,15% 13,85% 10,26% 50,26% 49,74%
δημοκρατικού
ΚΟΖΑΝΗΣ 24,18% 17,65% 10,46% 52,29% 47,71%
ελέγχου του
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 32,54% 10,32% 16,67% 59,52% 40,48%
Δήμου
Σύνολο Δ.Μ. 28,36% 12,91% 10,55% 51,82% 48,18%
Η διασπορά
πόρων σε πολλά
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 34,21% 11,84% 11,84% 57,89% 42,11%
μικρά έργα ώστε
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 29,74% 13,33% 17,44% 60,51% 39,49%
να ικανοποιηθούν
ΚΟΖΑΝΗΣ 22,22% 20,26% 27,45% 69,93% 30,07%
όλα τα δημοτικά
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 34,13% 15,08% 18,25% 67,46% 32,54%
διαμερίσματα
Σύνολο Δ.Μ. 29,27% 15,45% 19,64% 64,36% 35,64%
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 26,32% 15,79% 6,58% 48,68% 51,32%
κόστους πολύ
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 24,10% 15,90% 20,51% 60,51% 39,49%
δημοτικής
ΚΟΖΑΝΗΣ 18,95% 14,38% 25,49% 58,82% 41,18%
διοίκησης
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 30,95% 11,90% 21,43% 64,29% 35,71%
Σύνολο Δ.Μ. 24,55% 14,55% 20,18% 59,27% 40,73%
Η χειροτέρευση
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35,53% 11,84% 3,95% 51,32% 48,68%
των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 24,10% 12,31% 18,97% 55,38% 44,62%
οικονομικών
ΚΟΖΑΝΗΣ 28,10% 9,80% 23,53% 61,44% 38,56%
του Δήμου
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 29,37% 15,08% 17,46% 61,90% 38,10%
Σύνολο Δ.Μ. 28,00% 12,18% 17,82% 58,00% 42,00%
Η ενίσχυση του
ρόλου πολύ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35,53% 9,21% 1,32% 46,05% 53,95%
γραφειοκρατίας
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16,41% 18,97% 13,33% 48,72% 51,28%
στην
ΚΟΖΑΝΗΣ 31,37% 14,38% 8,50% 54,25% 45,75%
πρωτεύουσα
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 32,54% 12,70% 19,84% 65,08% 34,92%
του Δήμου
Σύνολο Δ.Μ. 26,91% 14,91% 11,82% 53,64% 46,36%
Η μεροληψία
στα
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 36,84% 6,58% 3,95% 47,37% 52,63%
αναπτυξιακά
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 23,08% 12,82% 28,21% 64,10% 35,90%
έργα σε βάρος
ΚΟΖΑΝΗΣ 22,88% 17,65% 20,26% 60,78% 39,22%
των δημοτικών
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 30,95% 11,11% 23,81% 65,87% 34,13%
Σύνολο Δ.Μ. 26,73% 12,91% 21,64% 61,27% 38,73%
Η μεροληψία σε ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ Σύνολο Δεν
βάρος Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
δημοτικών ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35,53% 2,63% 3,95% 42,11% 57,89%
διαμερισμάτων ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 27,69% 8,72% 23,59% 60,00% 40,00%
με τοπικά ΚΟΖΑΝΗΣ 22,22% 16,34% 19,61% 58,17% 41,83%
συμβούλια που ΦΛΩΡΙΝΑΣ 17,46% 25,40% 25,40% 68,25% 31,75%
ανήκουν στην Σύνολο Δ.Μ. 24,91% 13,82% 20,18% 58,91% 41,09%
αντιπολίτευση
Η δυσχέρεια Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
στην κατάρτιση ΓΡΕΒΕΝΩΝ 31,58% 18,42% 2,63% 52,63% 47,37%
ψηφοδελτίων ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 28,21% 20,00% 18,97% 67,18% 32,82%
στα δημοτικά ΚΟΖΑΝΗΣ 16,99% 7,19% 44,44% 68,63% 31,37%
διαμερίσματα ΦΛΩΡΙΝΑΣ 22,22% 24,60% 17,46% 64,29% 35,71%
Σύνολο Δ.Μ. 24,18% 17,27% 23,45% 64,91% 35,09%
Η απαξίωση των ΓΡΕΒΕΝΩΝ 22,37% 18,42% 10,53% 51,32% 48,68%
Τοπικών ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 21,03% 16,92% 32,31% 70,26% 29,74%
Συμβουλίων ΚΟΖΑΝΗΣ 18,30% 16,99% 41,18% 76,47% 23,53%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 16,67% 26,19% 28,57% 71,43% 28,57%
Σύνολο Δ.Μ. 19,45% 19,27% 30,91% 69,64% 30,36%
Ο αρνητικός
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 22,37% 7,89% 5,26% 35,53% 64,47%
ρόλος των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 24,10% 10,77% 18,46% 53,33% 46,67%
Τοπικών
ΚΟΖΑΝΗΣ 14,38% 16,34% 23,53% 54,25% 45,75%
Συμβουλίων
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 14,29% 35,71% 21,43% 71,43% 28,57%
Σύνολο Δ.Μ. 18,91% 17,64% 18,73% 55,27% 44,73%
Η διάλυση των Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής επιλέχθηκε
ιστορικά ΓΡΕΒΕΝΩΝ 38,16% 5,26% 1,32% 44,74% 55,26%
διαμορφωμένων ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 21,03% 8,72% 21,03% 50,77% 49,23%
παλιών ΚΟΖΑΝΗΣ 23,53% 9,15% 22,88% 55,56% 44,44%
επαρχιών ΦΛΩΡΙΝΑΣ 23,02% 7,14% 15,87% 46,03% 53,97%
Σύνολο Δ.Μ. 24,55% 8,00% 17,64% 50,18% 49,82%
Ερώτημα 5
Σε περίπτωση που κρίνετε ότι ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Ι δεν λειτούργησε θετικά, κατά τη

γνώμη σας σε ποιους παράγοντες μπορεί να οφείλεται;
(σημειώστε με (9) στο αντίστοιχο κελί σύμφωνο ή δεν συμφωνώ)
ΔΕΝ
Νομοί ΣΥΜΦΩΝΩ ΣΥΜΦΩΝΩ Δ/Α
Οι νέοι ΟΤΑ δημιουργήθηκαν
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 71,05% 5,26% 23,68%
αυθαίρετα από την κεντρική
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 63,08% 16,92% 20,00%
διοίκηση – Δεν ελήφθη υπόψη η
ΚΟΖΑΝΗΣ 60,13% 20,26% 19,61%
γνώμη των τοπικών κοινωνιών
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 62,70% 16,67% 20,63%
Σύνολο Δ.Μ 63,27% 16,18% 20,55%
ΔΕΝ
Ο σχεδιασμός ήταν λανθασμένος ΓΡΕΒΕΝΩΝ 57,89% 7,89% 34,21%
επειδή δεν στηρίχθηκε σε ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 49,74% 28,21% 22,05%
επιστημονικά κριτήρια ΚΟΖΑΝΗΣ 60,78% 17,65% 21,57%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 56,35% 23,81% 19,84%
Σύνολο Δ.Μ 55,45% 21,45% 23,09%
ΔΕΝ
Η επικράτηση τοπικών
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 61,84% 6,58% 31,58%
μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων και
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 59,49% 17,95% 22,56%
προσωπικών επιδιώξεων στο
ΚΟΖΑΝΗΣ 66,01% 15,69% 18,30%
σχεδιασμό
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 67,46% 15,87% 16,67%
Σύνολο Δ.Μ 63,45% 15,27% 21,27%
ΔΕΝ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 26,32% 36,84% 36,84%
Η επίδραση του τοπικισμού και των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 38,46% 33,85% 27,69%
συναισθηματικών αντιδράσεων
ΚΟΖΑΝΗΣ 49,67% 20,92% 29,41%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 59,52% 15,87% 24,60%
Σύνολο Δ.Μ 44,73% 26,55% 28,73%
ΔΕΝ
Προβλήματα στις διαδικασίες ΓΡΕΒΕΝΩΝ 23,68% 40,79% 35,53%
λήψης αποφάσεων και στη ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 32,82% 36,41% 30,77%
συμμετοχή των πολιτών ΚΟΖΑΝΗΣ 35,29% 32,68% 32,03%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 41,27% 30,95% 27,78%
Σύνολο Δ.Μ 34,18% 34,73% 31,09%
ΔΕΝ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 31,58% 34,21% 34,21%
Η δημιουργία πολλών μη βιώσιμων
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 54,87% 23,08% 22,05%
δήμων
ΚΟΖΑΝΗΣ 54,25% 26,14% 19,61%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 61,90% 16,67% 21,43%
Σύνολο Δ.Μ 53,09% 24,00% 22,91%
ΔΕΝ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 17,11% 48,68% 34,21%
Η αποδυνάμωση του ρόλου των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 49,23% 31,79% 18,97%
παλιών κοινοτήτων
ΚΟΖΑΝΗΣ 47,71% 32,03% 20,26%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 48,41% 35,71% 15,87%
Σύνολο Δ.Μ 44,18% 35,09% 20,73%
ΔΕΝ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 51,32% 10,53% 38,16%
Ελλείψεις στελεχιακού δυναμικού
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 54,36% 20,00% 25,64%
υψηλού επιπέδου
ΚΟΖΑΝΗΣ 56,86% 15,69% 27,45%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 72,22% 10,32% 17,46%
Σύνολο Δ.Μ 58,73% 15,27% 26,00%
ΔΕΝ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 61,84% 3,95% 34,21%
Ελλιπής χρηματοδότηση από το
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 64,10% 14,87% 21,03%
κράτος
ΚΟΖΑΝΗΣ 66,01% 18,30% 15,69%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 72,22% 9,52% 18,25%
Σύνολο Δ.Μ 66,18% 13,09% 20,73%
ΔΕΝ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 27,63% 35,53% 36,84%
Αδυναμία συγκρότησης
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 46,67% 28,72% 24,62%
οργανωμένων υπηρεσιών
ΚΟΖΑΝΗΣ 54,90% 16,99% 28,10%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 63,49% 13,49% 23,02%
Σύνολο Δ.Μ 50,18% 22,91% 26,91%
ΔΕΝ
Η αποτυχία των δημοτικών αρχών
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 10,53% 46,05% 43,42%
να διαχειριστούν αποτελεσματικά
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 31,79% 38,46% 29,74%
της υποθέσεις και όχι ο
ΚΟΖΑΝΗΣ 33,33% 35,95% 30,72%
ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Ι
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 43,65% 28,57% 27,78%
Σύνολο Δ.Μ 32,00% 36,55% 31,45%
Ερώτημα 6
Ποια από τα παρακάτω είναι κατά τη γνώμη σας τα ισχυρά σημεία του Δήμου/
Κοινότητάς σας σήμερα;
(σημειώστε με (9) στο αντίστοιχο κελί)
Νομοί ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 46,05%
Η γεωγραφική του θέση και η ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 65,64%
προσβασιμότητά του ΚΟΖΑΝΗΣ 63,40%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 61,11%
Σύνολο Δ.Μ 61,27%
Η γεωγραφική και χωροταξική
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 46,15%
συνοχή και οργάνωση της
ΚΟΖΑΝΗΣ 40,52%
περιοχής του Δήμου
Η γειτνίαση με τοπικά ή ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 25,64%
υπερτοπικά κέντρα ανάπτυξης ΚΟΖΑΝΗΣ 30,72%
Το μέγεθος του πληθυσμού του
Η ποιότητα και ο δυναμισμός του ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 40,51%
τοπικού πληθυσμού ΚΟΖΑΝΗΣ 50,33%
Η έκταση του
Το φυσικό περιβάλλον και οι
φυσικοί και ενεργειακοί του
πόροι
Η ύπαρξη υδατικών πόρων
Οι τουριστικοί του πόροι και η ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 40,00%
τουριστική ανάπτυξη ΚΟΖΑΝΗΣ 43,14%
Οι πολιτιστικοί πόροι και η ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 46,67%
πολιτιστική κληρονομιά ΚΟΖΑΝΗΣ 53,59%
Η αναπτυγμένη γεωργία και ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 55,90%
κτηνοτροφία ΚΟΖΑΝΗΣ 56,86%
Η ύπαρξη μεταποιητικής ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16,41%
δραστηριότητας ΚΟΖΑΝΗΣ 21,57%
Η αύξηση των επενδύσεων
Οι υποδομές του (τεχνικές, ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 29,23%
κοινωνικές, παραγωγικές) ΚΟΖΑΝΗΣ 40,52%
Η υλικοτεχνική υποδομή του
Η στελέχωση και
αποτελεσματικότητα των
Η υψηλή ποιότητα υπηρεσιών
προς τους πολίτες και τις
επιχειρήσεις
Η οικονομική του κατάσταση
Η απορρόφηση κονδυλίων από
εθνικά και κοινοτικά
προγράμματα
Η ισχυρή εκπροσώπηση του σε
τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και
διεθνές επίπεδο
Η ύπαρξη τοπικής κοινωνίας των ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 21,54%
πολιτών ΚΟΖΑΝΗΣ 33,99%
Ερώτημα 7
Ποια από τα παρακάτω είναι κατά τη γνώμη σας τα αδύνατα σημεία του Δήμου ή της
Κοινότητάς σας σήμερα
(σημειώστε με (9) στο αντίστοιχο κελί)
Νομοί ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ
Η περιορισμένη έκταση του ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 12,82%
Δήμου ΚΟΖΑΝΗΣ 16,99%
Η γεωγραφική του θέση και η ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,33%
μειωμένη προσβασιμότητα ΚΟΖΑΝΗΣ 16,34%
Η προβληματική χωροταξική ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 21,03%
και πολεοδομική οργάνωσή του ΚΟΖΑΝΗΣ 26,80%
Η ύπαρξη χωρικών ασυνεχειών ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 17,44%
(μειωμένη χωρική συνοχή) ΚΟΖΑΝΗΣ 9,15%
Η απόσταση από αναπτυγμένα ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 32,82%
οικονομικά κέντρα ΚΟΖΑΝΗΣ 35,95%
Το μικρό μέγεθος του ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 41,03%
πληθυσμού ΚΟΖΑΝΗΣ 53,59%
Η γήρανση του πληθυσμού
Η μείωση του πληθυσμού λόγω ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 38,46%
αστυφιλίας ΚΟΖΑΝΗΣ 70,59%
Οι μετακινούμενοι πληθυσμοί
Η υπερσυγκέντρωση του
πληθυσμού στην πρωτεύουσα
του Δήμου με αντίστοιχη
μείωση του πληθυσμού των
δημοτικών διαμερισμάτων
Η φθίνουσα παραγωγή και η ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 62,05%
ανεργία ΚΟΖΑΝΗΣ 64,71%
Η έλλειψη σύγχρονων τεχνικών ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 37,44%
υποδομών ΚΟΖΑΝΗΣ 38,56%
Η έλλειψη σύγχρονων
κοινωνικών υποδομών και
δομών
Η έλλειψη σύγχρονων
παραγωγικών υποδομών και
δομών
Οι κακές συγκοινωνιακές ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 40,51%
υποδομές ΚΟΖΑΝΗΣ 38,56%
Η κακή οικονομική κατάσταση ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 37,44%
του Δήμου ΚΟΖΑΝΗΣ 32,03%
Η επενδυτική στασιμότητα
Οι ενδοδημοτικές αναπτυξιακές ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16,41%
ανισότητες ΚΟΖΑΝΗΣ 17,65%
Η έλλειψη προσωπικού για τη
στελέχωση των δημοτικών
υπηρεσιών
Η χαμηλής ποιότητας δημοτικές ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 11,79%
υπηρεσίες προς τους πολίτες ΚΟΖΑΝΗΣ 16,99%
Η μη αξιοποίηση της περιουσίας ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 26,67%
του Δήμου ΚΟΖΑΝΗΣ 13,07%
Τα προβλήματα στο φυσικό και ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 17,95%
δομημένο περιβάλλον ΚΟΖΑΝΗΣ 20,92%
Η απουσία φυσικών πόρων
Η αδύναμη εκπροσώπηση του ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 24,10%
Δήμου προς τα έξω ΚΟΖΑΝΗΣ 17,65%
Η αδυναμία διεκδίκησης και ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 37,44%
υλοποίησης μεγάλων έργων ΚΟΖΑΝΗΣ 26,80%
Ερώτημα 8
Σε περίπτωση συνένωσης του Δήμου ή της Κοινότητάς σας με άλλον ή άλλους

δήμους του Νομού ποια θα ήταν τα σημαντικότερα πιθανά πλεονεκτήματα κατά τη
γνώμη σας
(βαθμολογείστε από 3 έως 1, με το 3 να συμβολίζει το πιο θετικό και το 1 το λιγότερο θετικό και αφήνετε
κενό εάν θεωρείτε ότι κάποιο από τα πιθανά πλεονεκτήματα που αναφέρονται δεν αναμένεται να
εμφανιστεί)

Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 28,95% 17,11% 5,26% 51,32% 48,68%
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 10,26% 12,82% 31,28% 54,36% 45,64%
πληθυσμού
ΚΟΖΑΝΗΣ 16,99% 15,03% 30,07% 62,09% 37,91%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 14,29% 23,81% 21,43% 59,52% 40,48%
Σύνολο Δ.Μ. 15,64% 16,55% 25,09% 57,27% 42,73%
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 32,89% 10,53% 5,26% 48,68% 51,32%
Η αύξηση της
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,33% 11,79% 27,69% 52,82% 47,18%
έκτασης
ΚΟΖΑΝΗΣ 19,61% 14,38% 23,53% 57,52% 42,48%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 17,46% 23,02% 13,49% 53,97% 46,03%
Σύνολο Δ.Μ. 18,73% 14,91% 20,18% 53,82% 46,18%
Η δημιουργία
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 18,42% 28,95% 6,58% 53,95% 46,05%
ισχυρών
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 10,26% 18,46% 38,46% 67,18% 32,82%
δημοτικών
ΚΟΖΑΝΗΣ 5,88% 18,95% 46,41% 71,24% 28,76%
υπηρεσιών
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 11,11% 26,98% 34,92% 73,02% 26,98%
Σύνολο Δ.Μ. 10,36% 22,00% 35,45% 67,82% 32,18%
Η αναβάθμιση Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
των υπηρεσιών ΓΡΕΒΕΝΩΝ 11,84% 10,53% 6,58% 28,95% 71,05%
προς τους ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 12,31% 13,33% 34,36% 60,00% 40,00%
πολίτες και τις ΚΟΖΑΝΗΣ 12,42% 19,61% 30,07% 62,09% 37,91%
επιχειρήσεις ΦΛΩΡΙΝΑΣ 12,70% 23,02% 32,54% 68,25% 31,75%
Σύνολο Δ.Μ. 12,36% 16,91% 28,91% 58,18% 41,82%
Η αύξηση και
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 26,32% 14,47% 6,58% 47,37% 52,63%
βελτίωση της
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 7,69% 16,92% 25,13% 49,74% 50,26%
υλικοτεχνικής
ΚΟΖΑΝΗΣ 13,07% 22,88% 26,14% 62,09% 37,91%
υποδομής
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 13,49% 30,95% 23,81% 68,25% 31,75%
Σύνολο Δ.Μ. 13,09% 21,45% 22,55% 57,09% 42,91%
Η μείωση του ΓΡΕΒΕΝΩΝ 11,84% 10,53% 6,58% 28,95% 71,05%
κόστους παροχής ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 12,82% 13,33% 16,92% 43,08% 56,92%
υπηρεσιών ΚΟΖΑΝΗΣ 17,65% 18,95% 19,61% 56,21% 43,79%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 24,60% 23,02% 11,11% 58,73% 41,27%
Σύνολο Δ.Μ. 16,73% 16,73% 14,91% 48,36% 51,64%
Η βελτίωση της
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 9,21% 13,16% 3,95% 26,32% 73,68%
οικονομικής
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 12,31% 17,95% 28,21% 58,46% 41,54%
κατάστασης του
ΚΟΖΑΝΗΣ 16,34% 16,99% 22,88% 56,21% 43,79%
νέου Δήμου
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 12,70% 30,95% 14,29% 57,94% 42,06%
Σύνολο Δ.Μ. 13,09% 20,00% 20,18% 53,27% 46,73%
Η βελτίωση του Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
αναπτυξιακού ΓΡΕΒΕΝΩΝ 11,84% 18,42% 3,95% 34,21% 65,79%
σχεδιασμού και ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 11,79% 14,36% 34,36% 60,51% 39,49%
του σχεδιασμού ΚΟΖΑΝΗΣ 6,54% 20,92% 31,37% 58,82% 41,18%
των υποδομών ΦΛΩΡΙΝΑΣ 9,52% 38,89% 17,46% 65,87% 34,13%
Σύνολο Δ.Μ. 9,82% 22,36% 25,45% 57,64% 42,36%
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 13,16% 19,74% 3,95% 36,84% 63,16%
Η βελτίωση των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,33% 12,82% 30,26% 56,41% 43,59%
υποδομών
ΚΟΖΑΝΗΣ 7,19% 26,80% 26,14% 60,13% 39,87%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 11,90% 40,48% 16,67% 69,05% 30,95%
Σύνολο Δ.Μ. 11,27% 24,00% 22,36% 57,64% 42,36%
Η καλύτερη Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
οργάνωση της ΓΡΕΒΕΝΩΝ 18,42% 23,68% 2,63% 44,74% 55,26%
τοπικής ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,33% 13,33% 23,08% 49,74% 50,26%
παραγωγικής ΚΟΖΑΝΗΣ 9,80% 11,11% 26,14% 47,06% 52,94%
δραστηριότητας ΦΛΩΡΙΝΑΣ 16,67% 28,57% 10,32% 55,56% 44,44%
Σύνολο Δ.Μ. 13,82% 17,64% 18,18% 49,64% 50,36%
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 25,00% 18,42% 1,32% 44,74% 55,26%
Η αύξηση των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 14,36% 14,87% 27,18% 56,41% 43,59%
επενδύσεων
ΚΟΖΑΝΗΣ 13,73% 16,34% 21,57% 51,63% 48,37%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 18,25% 27,78% 18,25% 64,29% 35,71%
Σύνολο Δ.Μ. 16,55% 18,73% 20,00% 55,27% 44,73%
Η μεγαλύτερη
απορρόφηση
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 14,47% 28,95% 10,53% 53,95% 46,05%
πόρων από
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 6,67% 18,46% 42,05% 67,18% 32,82%
εθνικά και
ΚΟΖΑΝΗΣ 1,96% 24,18% 49,67% 75,82% 24,18%
ευρωπαϊκά
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 9,52% 30,95% 34,92% 75,40% 24,60%
προγράμματα
Σύνολο Δ.Μ. 7,09% 24,36% 38,18% 69,64% 30,36%
Η μείωση των ΓΡΕΒΕΝΩΝ 9,21% 7,89% 5,26% 22,37% 77,63%
ενδοδημοτικών ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 14,36% 13,33% 15,38% 43,08% 56,92%
ανισοτήτων ΚΟΖΑΝΗΣ 13,73% 11,76% 15,03% 40,52% 59,48%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 19,84% 23,81% 5,56% 49,21% 50,79%
Σύνολο Δ.Μ. 14,73% 14,55% 11,64% 40,91% 59,09%
Η καλύτερη
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 17,11% 7,89% 2,63% 27,63% 72,37%
αξιοποίηση της
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,33% 14,87% 21,54% 49,74% 50,26%
ακίνητης
ΚΟΖΑΝΗΣ 12,42% 13,73% 16,34% 42,48% 57,52%
περιουσίας
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 18,25% 26,19% 9,52% 53,97% 46,03%
Σύνολο Δ.Μ. 14,73% 16,18% 14,73% 45,64% 54,36%
Η ισχυρότερη ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ Σύνολο Δεν
εκπροσώπηση και η Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
αποτελεσματικότερ ΓΡΕΒΕΝΩΝ 27,63% 15,79% 10,53% 53,95% 46,05%
η διεκδίκηση του ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 12,82% 14,36% 34,36% 61,54% 38,46%
νέου Δήμου σε ΚΟΖΑΝΗΣ 6,54% 17,65% 41,18% 65,36% 34,64%
τοπικό, ΦΛΩΡΙΝΑΣ 6,35% 24,60% 36,51% 67,46% 32,54%
περιφερειακό, Σύνολο Δ.Μ. 11,64% 17,82% 33,45% 62,91% 37,09%
εθνικό και διεθνές
επίπεδο
Η βελτίωση των
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 14,47% 25,00% 5,26% 44,74% 55,26%
διαδημοτικών και
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 12,82% 20,51% 24,62% 57,95% 42,05%
λοιπών
ΚΟΖΑΝΗΣ 7,19% 18,95% 21,57% 47,71% 52,29%
συνεργασιών
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 10,32% 12,70% 18,25% 41,27% 58,73%
Σύνολο Δ.Μ. 10,91% 18,91% 19,64% 49,45% 50,55%
Η αποφυγή Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
επικάλυψης στη ΓΡΕΒΕΝΩΝ 23,68% 6,58% 3,95% 34,21% 65,79%
δημιουργία ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 9,74% 11,28% 13,85% 34,87% 65,13%
δημοτικών δομών ΚΟΖΑΝΗΣ 13,73% 11,11% 12,42% 37,25% 62,75%
και υποδομών ΦΛΩΡΙΝΑΣ 14,29% 30,16% 3,17% 47,62% 52,38%
Σύνολο Δ.Μ. 13,82% 14,91% 9,64% 38,36% 61,64%
Η ενεργοποίηση
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 6,58% 15,79% 1,32% 23,68% 76,32%
πολιτών να
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16,92% 12,31% 21,54% 50,77% 49,23%
συμμετάσχουν στα
ΚΟΖΑΝΗΣ 12,42% 13,73% 16,99% 43,14% 56,86%
κοινά
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 21,43% 28,57% 6,35% 56,35% 43,65%
Σύνολο Δ.Μ. 15,27% 16,91% 14,00% 46,18% 53,82%
Η αύξηση του Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
βαθμού διαφάνειας ΓΡΕΒΕΝΩΝ 7,89% 9,21% 5,26% 22,37% 77,63%
στη διαχείριση των ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,85% 8,21% 17,44% 39,49% 60,51%
υποθέσεων του ΚΟΖΑΝΗΣ 16,34% 7,19% 22,88% 46,41% 53,59%
νέου Δήμου ΦΛΩΡΙΝΑΣ 19,05% 30,16% 7,14% 56,35% 43,65%
Σύνολο Δ.Μ. 14,91% 13,09% 14,91% 42,91% 57,09%
Η αύξηση του Νομοί ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
βαθμού ΓΡΕΒΕΝΩΝ 13,16% 26,32% 6,58% 46,05% 53,95%
αναγνωρισιμότητας ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 6,67% 14,87% 29,74% 51,28% 48,72%
και προβολής του ΚΟΖΑΝΗΣ 5,88% 18,95% 33,33% 58,17% 41,83%
νέου Δήμου ΦΛΩΡΙΝΑΣ 6,35% 35,71% 12,70% 54,76% 45,24%
Σύνολο Δ.Μ. 7,27% 22,36% 23,64% 53,27% 46,73%
Ερώτημα 9
Σε περίπτωση συνένωσης του Δήμου ή της Κοινότητάς σας με άλλον ή άλλους
δήμους του Νομού ποια θα ήταν τα σημαντικότερα πιθανά μειονεκτήματα κατά τη
γνώμη σας
(βαθμολογείστε από 3 έως 1, με το 3 να συμβολίζει το πιο αρνητικό και το 1 το λιγότερο
αρνητικό και αφήνετε κενό εάν θεωρείτε ότι κάποιο από τα πιθανά μειονεκτήματα που
αναφέρονται δεν αναμένεται να εμφανιστεί)

Η
Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
αποστασιοποίησ
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 3,95% 22,37% 47,37% 73,68% 26,32%
η της δημοτικής
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 13,85% 14,87% 44,10% 72,82% 27,18%
αρχής από τις
ΚΟΖΑΝΗΣ 18,30% 29,41% 32,03% 79,74% 20,26%
τοπικές
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 24,60% 14,29% 38,10% 76,98% 23,02%
κοινωνίες
Σύνολο Δ.Μ 16,18% 19,82% 39,82% 75,82% 24,18%
Η χειροτέρευση ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ Σύνολο Δεν
στην παροχή Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
υπηρεσιών του ΓΡΕΒΕΝΩΝ 10,53% 18,42% 40,79% 69,74% 30,26%
Δήμου προς τους ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 15,38% 15,90% 35,90% 67,18% 32,82%
πολίτες και τις ΚΟΖΑΝΗΣ 20,26% 22,22% 22,22% 64,71% 35,29%
επιχειρήσεις ΦΛΩΡΙΝΑΣ 31,75% 14,29% 26,98% 73,02% 26,98%
λόγω Σύνολο Δ.Μ 19,82% 17,64% 30,73% 68,18% 31,82%
συγκεντρωτισμο
ύ
Η χειροτέρευση ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ Σύνολο Δεν
της πρόσβασης Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
των πολιτών και ΓΡΕΒΕΝΩΝ 10,53% 11,84% 39,47% 61,84% 38,16%
των ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16,41% 17,95% 27,69% 62,05% 37,95%
επιχειρήσεων ΚΟΖΑΝΗΣ 21,57% 24,84% 20,26% 66,67% 33,33%
στις υπηρεσίες ΦΛΩΡΙΝΑΣ 23,81% 23,81% 26,98% 74,60% 25,40%
του Δήμου Σύνολο Δ.Μ 18,73% 20,36% 27,09% 66,18% 33,82%
Η αποδυνάμωση
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 9,21% 15,79% 44,74% 69,74% 30,26%
του ρόλου των
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 15,90% 17,95% 44,62% 78,46% 21,54%
τοπικών
ΚΟΖΑΝΗΣ 14,38% 32,68% 39,87% 86,93% 13,07%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 23,81% 27,78% 37,30% 88,89% 11,11%
Σύνολο Δ.Μ 16,36% 24,00% 41,64% 82,00% 18,00%
Η αύξηση της
αδιαφάνειας και
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 7,89% 6,58% 38,16% 52,63% 47,37%
του ελέγχου στη
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 15,38% 12,31% 24,10% 51,79% 48,21%
διαχείριση των
ΚΟΖΑΝΗΣ 20,26% 18,30% 17,65% 56,21% 43,79%
τοπικών
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 26,19% 15,87% 25,40% 67,46% 32,54%
υποθέσεων
Σύνολο Δ.Μ 18,18% 14,00% 24,55% 56,73% 43,27%
Η μείωση της Νομοί ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ Επιλογής Επιλέχθηκε
χωρικής συνοχής ΓΡΕΒΕΝΩΝ 2,63% 11,84% 34,21% 48,68% 51,32%
και της ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 23,08% 13,33% 15,38% 51,79% 48,21%
προσβασιμότητα ΚΟΖΑΝΗΣ 20,26% 24,18% 12,42% 56,86% 43,14%
ς ΦΛΩΡΙΝΑΣ 34,13% 16,67% 11,11% 61,90% 38,10%
Σύνολο Δ.Μ 22,00% 16,91% 16,18% 55,09% 44,91%
Η αύξηση του ΓΡΕΒΕΝΩΝ 5,26% 36,84% 23,68% 65,79% 34,21%
κόστους στην ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 20,00% 10,26% 23,08% 53,33% 46,67%
παροχή υπηρεσιών ΚΟΖΑΝΗΣ 16,99% 31,37% 13,73% 62,09% 37,91%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 30,16% 23,81% 17,46% 71,43% 28,57%
Σύνολο Δ.Μ 19,45% 22,91% 19,27% 61,64% 38,36%
Η χειροτέρευση ΓΡΕΒΕΝΩΝ 7,89% 25,00% 38,16% 71,05% 28,95%
των οικονομικών ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 15,38% 15,90% 18,46% 49,74% 50,26%
του νέου Δήμου ΚΟΖΑΝΗΣ 16,99% 28,10% 15,69% 60,78% 39,22%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 34,13% 12,70% 14,29% 61,11% 38,89%
Σύνολο Δ.Μ 19,09% 19,82% 19,45% 58,36% 41,64%
Η αύξηση των ΓΡΕΒΕΝΩΝ 13,16% 39,47% 22,37% 75,00% 25,00%
συγκρούσεων ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 21,54% 22,56% 28,21% 72,31% 27,69%
λόγω τοπικισμών ΚΟΖΑΝΗΣ 14,38% 26,80% 26,14% 67,32% 32,68%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 29,37% 22,22% 26,19% 77,78% 22,22%
Σύνολο Δ.Μ 20,18% 26,00% 26,36% 72,55% 27,45%
Η μετακίνηση
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 17,11% 9,21% 32,89% 59,21% 40,79%
πληθυσμού προς
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 30,26% 11,28% 20,00% 61,54% 38,46%
την πρωτεύουσα
ΚΟΖΑΝΗΣ 18,95% 26,14% 6,54% 51,63% 48,37%
του νέου Δήμου
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 36,51% 15,87% 19,84% 72,22% 27,78%
Σύνολο Δ.Μ 26,73% 16,18% 18,00% 60,91% 39,09%
Η ενδυνάμωση
των
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 6,58% 11,84% 40,79% 59,21% 40,79%
ενδοδημοτικών
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 14,36% 13,85% 34,87% 63,08% 36,92%
ανισοτήτων υπέρ
ΚΟΖΑΝΗΣ 12,42% 33,33% 18,95% 64,71% 35,29%
της πρωτεύουσας
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 25,40% 23,02% 23,81% 72,22% 27,78%
του νέου Δήμου
Σύνολο Δ.Μ 15,27% 21,09% 28,73% 65,09% 34,91%
Η μείωση της ΓΡΕΒΕΝΩΝ 7,89% 42,11% 19,74% 69,74% 30,26%
κοινωνικής ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16,92% 22,56% 13,85% 53,33% 46,67%
συνοχής ΚΟΖΑΝΗΣ 16,34% 28,76% 15,03% 60,13% 39,87%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 31,75% 17,46% 15,08% 64,29% 35,71%
Σύνολο Δ.Μ 18,91% 25,82% 15,27% 60,00% 40,00%
ΓΡΕΒΕΝΩΝ 38,16% 18,42% 9,21% 65,79% 34,21%
Η υποβάθμιση του
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 24,62% 8,72% 14,36% 47,69% 52,31%
περιβάλλοντος
ΚΟΖΑΝΗΣ 24,84% 21,57% 7,84% 54,25% 45,75%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 40,48% 10,32% 14,29% 65,08% 34,92%
Σύνολο Δ.Μ 30,18% 14,00% 11,82% 56,00% 44,00%
Η αύξηση στο ΓΡΕΒΕΝΩΝ 18,42% 32,89% 21,05% 72,37% 27,63%
βαθμό δυσχέρειας ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 14,87% 16,41% 29,74% 61,03% 38,97%
λήψης αποφάσεων ΚΟΖΑΝΗΣ 13,07% 38,56% 18,30% 69,93% 30,07%
ΦΛΩΡΙΝΑΣ 23,02% 23,81% 19,84% 66,67% 33,33%
Σύνολο Δ.Μ 16,73% 26,55% 23,09% 66,36% 33,64%
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β
ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ
Χάρτης 25 Πολιτικός χάρτης Νομού Κοζάνης
Χάρτης 26 Γεωμορφολογικός χάρτης Νομού Κοζάνης
Χάρτης 27 Χρήσεις γης Νομού Κοζάνης

Μελέτη αναπτυξιακών χαρακτηριστικών Δήμων Ν. Κοζάνης

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Μελέτη αναπτυξιακών χαρακτηριστικών Δήμων Ν. Κοζάνης

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΤΑ ΝΟΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ

2.8.1 Ιστορικό διοικητικής μεταβολής...................................................................... 52

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ ...................................................... 109

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 SWOT ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΤΑ ΤΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΤΑ................................................. 138

Πίνακας 1 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Κοζάνης ............................................................ 22

Χάρτης 1 Μέσο φορολογούμενο εισόδημα Νομού Κοζάνης ............................................... 15

Η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε με στόχο τη διαμόρφωση ολοκληρωμένης

Πρώτον: Η διοικητική μεταρρύθμιση εξετάζεται αποκλειστικά στο επίπεδο των ΟΤΑ

Δεύτερον: Η νέα διοικητική δομή κάθε νομού πρέπει να οδηγήσει σε σημαντική

Τρίτον: Η διοικητική ανασυγκρότηση προβλέπει την εξολοκλήρου ένταξη των

ii. Μεθοδολογική προσέγγιση και εργαλεία τεκμηρίωσης της πρότασης

συναίνεσης των τοπικών κοινωνιών και δρώντων. Η συμμετοχική διαδικασία αποτελεί

Στο πλαίσιο αυτό, η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε, βασίστηκε σε δύο παράλληλες

1. Διαμορφώθηκε ένα πρότυπο «καρτέλας» με στόχο την συστηματική συλλογή

Η συστηματική - μέσω της καρτέλας - καταγραφή της σημερινής κατάστασης των

Στη συνέχεια, η στατιστική επεξεργασία των παραπάνω δεδομένων καθώς και η

2. Παράλληλα με την καταγραφή και την αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης,

(β) Εκτός από τα ερωτηματολόγια, η επιστημονική ομάδα πραγματοποίησε

Η στατιστική και συστηματική επεξεργασία των αποτελεσμάτων των

Α’ ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ

Ο Νομός Κοζάνης καλύπτει το ανατολικό τμήμα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Ο Νομός Κοζάνης είναι ο μεγαλύτερος νομός της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς η

Σύμφωνα με το Νόμο 2539/4-12-97 «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής

Η οικονομία της περιοχής χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα εκβιομηχάνισης καθώς

Αναφορικά με το φυσικό περιβάλλον, ο Αλιάκμονας διασχίζει το Νομό Κοζάνης, και

Χάρτης 1 Μέσο φορολογούμενο εισόδημα Νομού Κοζάνης

Πηγή: Ιδία επεξεργασία

Χάρτης 2 Βιωσιμότητα ΟΤΑ Νομού Κοζάνης

Πηγή: Ιδία επεξεργασία

Χάρτης 3 Ανεργία ΟΤΑ Νομού Κοζάνης

Πηγή: Ιδία επεξεργασία

Χάρτης 4 Τομεακή διάρθρωση απασχόλησης ΟΤΑ Νομού Κοζάνης

Πηγή: Ιδία επεξεργασία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΚΑΙ

2.1 Δήμος Κοζάνης

2.1.1 Ιστορικό διοικητικής μεταβολής

Εξετάζοντας τη διοικητική μεταβολή του Δήμου Κοζάνης, που αποτελεί την

Το 1997, με το ΦΕΚ-244/Α/04-12-1997 περί «Συγκρότησης της Πρωτοβάθμιας

Χάρτης 5 Χωροταξική ένταξη Δήμου Κοζάνης στο Ν. Κοζάνης

Πηγή: Ιδία επεξεργασία

2.1.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Κοζάνης

Σύμφωνα με το Νόμο 2539/4-12-97 «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής

Αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης, στο Δήμο λειτουργούν 30 Νηπιαγωγεία, 24

ποσοστό απασχολούμενων είναι το εμπόριο (15,87%), η υγεία και η εκπαίδευση

Σχετικά με την εργασιακή κινητικότητα, ο Δήμος εμφανίζει δείκτη εκροής

Πίνακας 1 Βασικά χαρακτηριστικά Δήμου Κοζάνης

Οικονομικά ενεργός 44,4% (19.592 άτομα) Ο οικονομικά ενεργός

2.2 Δήμος Αγίας Παρασκευής

2.2.1 Ιστορικό διοικητικής μεταβολής

Αναφορικά με τη διοικητική αναδιάρθρωση του Δήμου Αγίας Παρασκευής, το 1997

Χάρτης 6 Χωροταξική ένταξη Δήμου Αγίας Παρασκευής στο Ν. Κοζάνης

Πηγή: Ιδία επεξεργασία

2.2.2 Συνοπτική παρουσίαση βασικών χαρακτηριστικών Δήμου Αγίας

Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του Νομού

Σύμφωνα με το Νόμο 2539/4-12-97 «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής

Αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης, στο Δήμο λειτουργούν 2 Νηπιαγωγεία, 3

Η οικονομική και παραγωγική δραστηριότητα του Δήμου Αγίας Παρασκευής