Modul Pembelajaran Kendiri Kemahiran Proses Sains : Sains UPSR Bahagian B

MODUL pemBELAJARan KENDIRI

KEMAHIRAN
PROSES SAINS
(Sains UPSR Bahagian B)

Disusun oleh:
HAJI NASARUDDIN BIN SHAARANI
GURU CEMERLANG (SAINS)
SK Sri Tiram
Tanjong Karang, Selangor
1
2011 Haji Nasaruddin bin Shaarani, Guru Cemerlang (Sains)

Modul Pembelajaran Kendiri Kemahiran Proses Sains : Sains UPSR Bahagian B

3. CORAK
-

Merupakan salah satu proses mentafsir data.

Merujuk kepada data pada pemboleh ubah bergerak balas / Apa yang diukur.
Perlu pastikan pemboleh ubah dimanipulasikan dalam corak semakin bertambah
atau semakin berkurang.
Pastikan menjawab mengikut kehendak soalan.

Contoh Soalan
-

Nyatakan corak
Apakah corak

Cara Menulis Jawapan

-

Bertambah / berkurang / sekata

Gabungan dua atau tiga jawapan di atas. Contohnya;
Bertambah dan sekata / Berkurang dan bertambah /
Bertambah, sekata, berkurang / Berkurang bertambah dan
sekata.
Jika lebih daripada 3 corak, jawapannya TIDAK SEKATA
sahaja.

LATIHAN 3.1:
Nyatakan sama ada data atau maklumat di bawah mempunyai corak atau tidak.
a)

10

12

b)

c)

123

234

345

456 678

d)

1.00 pm

2.00 pm

3.15 pm

Biru

Hitam

Merah

Putih

e)

Plastik
Kayu
Besi

f)

Cerah Malap
Gelap

g)

Besar
Sederhana
Kecil

h)

Dingin
Sejuk
Panas

i)

j)
Acer Panasonic Toshiba HP
Sharp
Samsung
Akira

2
2011 Haji Nasaruddin bin Shaarani, Guru Cemerlang (Sains)

Modul Pembelajaran Kendiri Kemahiran Proses Sains : Sains UPSR Bahagian B

CARA MENCARI CORAK.

Contoh 1 :
Corak bagi PUM :

Suhu / oC
Bilangan buah tomato

2
50

4
80

6
110

8
140

Bertambah
+

10
160

12
170

14
180

Corak bagi PUB :

+

+
= +
Bertambah

Maka, corak bagi PUM: Bertambah

corak bagi PUB: Bertambah
Contoh 2 :

Bertambah

Corak bagi PUM :

Isipadu air / ml
Bilangan buah X

100
3

Corak bagi PUB :

200
10

300
16

400
21

500
25

600
25

700
25

800
29

Bertambah

Sekata

Bertambah

Maka, corak bagi PUM:.

corak bagi PUB:
Contoh 3:
Bilangan buah yang
dihasilkan

Jisim baja

Maka, corak bagi PUB:.

3
2011 Haji Nasaruddin bin Shaarani, Guru Cemerlang (Sains)

Modul Pembelajaran Kendiri Kemahiran Proses Sains : Sains UPSR Bahagian B

Contoh 4: (UPSR 2004)
Bilangan
spesies
haiwan
yang
pupus

Bertambah

+
+

+
+

1800

1850

1900

1950

2000 Tahun

Corak bagi PUB:.

Contoh 5: (UPSR 2001)
Bilangan biji benih yang bercambah daripada 80 biji benih yang ditanam pada suhu
20oC adalah 10, pada suhu 25oC adalah 20, pada suhu 30oC adalah 40, pada suhu 35oC
dan 40oC adalah 70, pada suhu 45oC adalah 10 dan tiada biji benih yang bercambah
pada suhu 50oC.
Corak bagi PUB:.
Contoh 6: (UPSR 2006)

Corak bagi PUB:.

Contoh 7: (UPSR 2007)-Gerhana Matahari

Nyatakan corak perubahan kecerahan Matahari pada waktu petang :

4
2011 Haji Nasaruddin bin Shaarani, Guru Cemerlang (Sains)

Modul Pembelajaran Kendiri Kemahiran Proses Sains : Sains UPSR Bahagian B

LATIHAN 3.2:
1. UPSR 2002
Planet
J
K
L
M
N

Jarak dari Matahari / juta km

230
780
1470
2870
4500

Tempoh peredaran / Tahun

2
12
76
84
165

Nyatakan corak tempoh peredaran planet J, K, L, M, dan N mengelilingi matahari.

2. UPSR 2005
Jenis Objek
Masa diambil untuk
menyerap / saat

Kertas tisu

Kapas

Tuala tangan

Span

15

23

40

Apakah corak bagi masa air diserap oleh pelbagai objek?

3. UPSR 2006
Masa
Jumlah berat lapan kertas tisu / g
1 jam
180
2 jam
160
3 jam
135
4 jam
110
Apakah corak perubahan jumlah berat kertas tisu itu semasa penyiasatan?
.
4.
Ketinggian landasan / m
Masa untuk beban sampai ke bahagian atas
landasan / saat

0.3

0.6

0.9

1.2

10

15

20

Apakah corak perubahan masa untuk beban sampai ke bahagian atas landasan?
.
5.
Bilangan bateri
Kecerahan mentol
1
Malap
2
Cerah
3
Paling cerah
Apakah corak kecerahan mentol?
.

5
2011 Haji Nasaruddin bin Shaarani, Guru Cemerlang (Sains)

Modul Pembelajaran Kendiri Kemahiran Proses Sains : Sains UPSR Bahagian B

6.

Bilangan beruang

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Tahun

Apakah corak perubahan bagi bilangan beruang dari tahun 2002 sehingga 2009?
.
7.
Masa

9.30 pagi

11.30 pagi

1.30 petang

3.30 petang

Arah bayangbayang

Panjang
bayangbayang

1.5 m

0.9 m

0.3 m

0.9 m

Apakah corak perubahan panjang bayang-bayang dari pukul 9.30 pagi hingga pukul
1.30 petang?
..
8.
Bilangan
mengepam

10

20

Saiz belon
Apakah corak perubahan saiz belon?
..

6
2011 Haji Nasaruddin bin Shaarani, Guru Cemerlang (Sains)

Modul Pembelajaran Kendiri Kemahiran Proses Sains : Sains UPSR Bahagian B

9.
Masa cecair X dipanaskan / minit
5
10 15 20 25 30 35 40 45
o
Suhu cecair X / C
25 30 40 55 75 85 90 90 90
Apakah corak perubahan suhu cecair apabila masa cecair dipanaskan berkurangan?
..
10.
Suhu / oC
10
13
16
18
21
25
28
Bilangan bunga ros yang dihasilkan
50
49
38
30
21
16
11
Apakah corak perubahan bilangan bunga ros yang dihasilkan?
..
11.
Ketinggian bola
1
2
3
4
dilepaskan / m
Tinggi lantunan
0.4
0.8
1.2
1.6
bola / m
Apakah corak perubahan tinggi lantunan bola apabila ketinggian bola dilepaskan
berkurang?
..

12.
Tinggi lantunan bola (cm)

Jenis bola
A

Apakah corak perubahan tinggi lantunan bola?

..
13.
Bilangan hari
2
4
6
8
10
12
14
Bilangan burung di pokok X
4
7
9
2
3
1
9
Apakah corak perubahan bilangan bunga ros yang dihasilkan?
..

7
2011 Haji Nasaruddin bin Shaarani, Guru Cemerlang (Sains)

Modul Pembelajaran Kendiri Kemahiran Proses Sains : Sains UPSR Bahagian B

14.

Bilangan ayunan : 10

Bilangan ayunan : 20

Apakah corak perubahan bilangan ayunan apabila panjang tali bertambah?

..
15.
Suhu air (oC)

5
10
15
20
25 Jisim bahan X (gram)
Apakah corak perubahan jisim bahan X apabila suhu air bertambah?
..
16.
Suhu / oC
20 25 30 35
Bilangan biji benih yang bercambah
10 20 40 70
Apakah corak perubahan jisim bahan X apabila suhu air bertambah?

40
70

45
10

50
0

..
17.
Masa pemanasan air / Minit
Suhu air / oC

10
40

15
50

20
65

25
80

30
100

35
100

40
100

Apakah corak perubahan suhu air apabila masa pemanasan air bertambah?
..

8
2011 Haji Nasaruddin bin Shaarani, Guru Cemerlang (Sains)