You are on page 1of 549

%@@1

% File name
: bhagpur.inf
%-------------------------------------------% Text title
: bhAgavata purANa
% Author
:
% Translation by
:
% Language
: Sanskrit
% Subject
: hinduism/religion
% Description/comments : .txt Provided by Ulrich with a searchable PDF
% Transliterated by
:
% Proofread by
:
% Latest update
: July 16, 2010
% Send corrections to : sanskrit@cheerful.com
%
% Special Instructions:
% i1h.hdr,ijag.inc,itrans.sty,multicol.sty,iarticle.sty
% Transliteration scheme: ITRANS 5.2
% Site access :
% http://sanskritdocuments.org
% http://sanskrit.gde.to
%----------------------------------------------------% The text is to be used for personal studies and research only.
% Any use for commercial purpose is prohibited as a 'gentleman's'
% agreement.
% @@2
%
% Please ignore the following commands upto #indian and others with
% \ mark,
% which are needed for devanaagarii output and formatting.
%-------------------------------------------------------%-------------------------------------------------------%-------------------------------------------------------\documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article}
%\documentclass[11pt]{article}
%\usepackage{multicol}
#include=ijag.inc
#endwordvowel=.h
\portraitwide
\parindent=100pt
\let\usedvng=\Largedvng
% for 1 column
\pagenumbering{itrans}
\def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}}
\def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule}
\def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines}
%%
\begin{document}
\engtitle{Shrimad Bhagavata Purana}##
\itxtitle{.. shrImad bhAgavata purANa ..}##\endtitles ##
|| OM namo bhagavate vAsudevAya ||
01010011 janmAdyasya yato.anvayAditaratashchArtheShvabhij~naH svarAT
01010012 tene brahma hR^idA ya Adikavaye muhyanti yatsUrayaH
01010013 tejovArimR^idAM yathA vinimayo yatra trisargo.amR^iShA
01010014 dhAmnA svena sadA nirastakuhakaM satyaM paraM dhImahi
01010021 dharmaH projjhitakaitavo.atra paramo nirmatsarANAM satAM
01010022 vedyaM vAstavamatra vastu shivadaM tApatrayonmUlanam
01010023 shrImadbhAgavate mahAmunikR^ite kiM vA parairIshvaraH
01010024 sadyo hR^idyavarudhyate.atra kR^itibhiH shushrUShubhistatkShaNAt
01010031 nigamakalpatarorgalitaM phalaM

01010032
01010033
01010034
01010041
01010043
01010051
01010053
01010060
01010061
01010063
01010071
01010073
01010081
01010083
01010091
01010093
01010101
01010103
01010111
01010113
01010115
01010121
01010123
01010131
01010133
01010141
01010143
01010151
01010153
01010161
01010163
01010171
01010173
01010181
01010183
01010191
01010193
01010201
01010203
01010211
01010213
01010221
01010223
01010231
01010233
01020010
01020011
01020013
01020020
01020021
01020023
asmi
01020031
dham
01020033
01020041
01020043
01020051
01020053
01020062

shukamukhAdamR^itadravasaMyutam
pibata bhAgavataM rasamAlayaM
muhuraho rasikA bhuvi bhAvukAH
naimiShe.animiShakShetre IshayaH shaunakAdayaH
satraM svargAya lokAya sahasrasamamAsata
ta ekadA tu munayaH prAtarhutahutAgnayaH
satkR^itaM sUtamAsInaM paprachChuridamAdarAt
R^iShaya UchuH
tvayA khalu purANAni setihAsAni chAnagha
AkhyAtAnyapyadhItAni dharmashAstrANi yAnyuta
yAni vedavidAM shreShTho bhagavAnbAdarAyaNaH
anye cha munayaH sUta parAvaravido viduH
vettha tvaM saumya tatsarvaM tattvatastadanugrahAt
brUyuH snigdhasya shiShyasya guravo guhyamapyuta
tatra tatrA~njasAyuShmanbhavatA yadvinishchitam
puMsAmekAntataH shreyastannaH shaMsitumarhasi
prAyeNAlpAyuShaH sabhya kalAvasminyuge janAH
mandAH sumandamatayo mandabhAgyA hyupadrutAH
bhUrINi bhUrikarmANi shrotavyAni vibhAgashaH
ataH sAdho.atra yatsAraM samuddhR^itya manIShayA
brUhi bhadrAya bhUtAnAM yenAtmA suprasIdati
sUta jAnAsi bhadraM te bhagavAnsAtvatAM patiH
devakyAM vasudevasya jAto yasya chikIrShayA
tannaH shuShrUShamANAnAmarhasya~NgAnuvarNitum
yasyAvatAro bhUtAnAM kShemAya cha bhavAya cha
ApannaH saMsR^itiM ghorAM yannAma vivasho gR^iNan
tataH sadyo vimuchyeta yadbibheti svayaM bhayam
yatpAdasaMshrayAH sUta munayaH prashamAyanAH
sadyaH punantyupaspR^iShTAH svardhunyApo.anusevayA
ko vA bhagavatastasya puNyashlokeDyakarmaNaH
shuddhikAmo na shR^iNuyAdyashaH kalimalApaham
tasya karmANyudArANi parigItAni sUribhiH
brUhi naH shraddadhAnAnAM lIlayA dadhataH kalAH
athAkhyAhi harerdhImannavatArakathAH shubhAH
IlA vidadhataH svairamIshvarasyAtmamAyayA
vayaM tu na vitR^ipyAma uttamashlokavikrame
yachChR^iNvatAM rasaj~nAnAM svAdu svAdu pade pade
kR^itavAnkila karmANi saha rAmeNa keshavaH
atimartyAni bhagavAngUDhaH kapaTamAnuShaH
kalimAgatamAj~nAya kShetre.asminvaiShNave vayam
AsInA dIrghasatreNa kathAyAM sakShaNA hareH
tvaM naH sandarshito dhAtrA dustaraM nistitIrShatAm
kaliM sattvaharaM puMsAM karNadhAra ivArNavam
brUhi yogeshvare kR^iShNe brahmaNye dharmavarmaNi
svAM kAShThAmadhunopete dharmaH kaM sharaNaM gataH
vyAsa uvAcha
iti samprashnasaMhR^iShTo viprANAM raumaharshaNiH
pratipUjya vachasteshAM pravaktumupachakrame
sUta uvAcha
yaM pravrajantamanupetamapetakR^ityaM dvaipAyano virahakAtara AjuhAva
putreti tanmayatayA taravo.abhinedustaM sarvabhUtahR^idayaM munimAnato.
yaH svAnubhAvamakhilashrutisAramekamadhyAtmadIpamatititIrShatAM tamo.an
saMsAriNAM karuNayAha purANaguhyaM taM vyAsasUnumupayAmi guruM munInAm
nArAyaNaM namaskR^itya naraM chaiva narottamam
devIM sarasvatIM vyAsaM tato jayamudIrayet
munayaH sAdhu pR^iShTo.ahaM bhavadbhirlokama~Ngalam
yatkR^itaH kR^iShNasamprashno yenAtmA suprasIdati
sa vai puMsAM paro dharmo yato bhaktiradhokShaje

01020063 ahaitukyapratihatA yayAtmA suprasIdati


01020071 vAsudeve bhagavati bhaktiyogaH prayojitaH
01020073 janayatyAshu vairAgyaM j~nAnaM cha yadahaitukam
01020081 dharmaH svanuShThitaH puMsAM viShvaksenakathAsu yaH
01020083 notpAdayedyadi ratiM shrama eva hi kevalam
01020091 dharmasya hyApavargyasya nArtho.arthAyopakalpate
01020093 nArthasya dharmaikAntasya kAmo lAbhAya hi smR^itaH
01020101 kAmasya nendriyaprItirlAbho jIveta yAvatA
01020103 jIvasya tattvajij~nAsA nArtho yashcheha karmabhiH
01020111 vadanti tattattvavidastattvaM yajj~nAnamadvayam
01020113 brahmeti paramAtmeti bhagavAniti shabdyate
01020121 tachChraddadhAnA munayo j~nAnavairAgyayuktayA
01020123 pashyantyAtmani chAtmAnaM bhaktyA shrutagR^ihItayA
01020131 ataH pumbhirdvijashreShThA varNAshramavibhAgashaH
01020133 svanuShThitasya dharmasya saMsiddhirharitoShaNam
01020141 tasmAdekena manasA bhagavAnsAtvatAM patiH
01020143 shrotavyaH kIrtitavyashcha dhyeyaH pUjyashcha nityadA
01020151 yadanudhyAsinA yuktAH karmagranthinibandhanam
01020153 Chindanti kovidAstasya ko na kuryAtkathAratim
01020161 shushrUShoH shraddadhAnasya vAsudevakathAruchiH
01020163 syAnmahatsevayA viprAH puNyatIrthaniShevaNAt
01020171 shR^iNvatAM svakathAH kR^iShNaH puNyashravaNakIrtanaH
01020173 hR^idyantaHstho hyabhadrANi vidhunoti suhR^itsatAm
01020181 naShTaprAyeShvabhadreShu nityaM bhAgavatasevayA
01020183 bhagavatyuttamashloke bhaktirbhavati naiShThikI
01020191 tadA rajastamobhAvAH kAmalobhAdayashcha ye
01020193 cheta etairanAviddhaM sthitaM sattve prasIdati
01020201 evaM prasannamanaso bhagavadbhaktiyogataH
01020203 bhagavattattvavij~nAnaM muktasa~Ngasya jAyate
01020211 bhidyate hR^idayagranthishChidyante sarvasaMshayAH
01020213 kShIyante chAsya karmANi dR^iShTa evAtmanIshvare
01020221 ato vai kavayo nityaM bhaktiM paramayA mudA
01020223 vAsudeve bhagavati kurvantyAtmaprasAdanIm
01020231 sattvaM rajastama iti prakR^iterguNAstairyuktaH paramapuruSha eka ihAsy
a dhatte
01020233 sthityAdaye hariviri~nchihareti saMj~nAH shreyAMsi tatra khalu sattvata
nornR^iNAM syuH
01020241 pArthivAddAruNo dhUmastasmAdagnistrayImayaH
01020243 tamasastu rajastasmAtsattvaM yadbrahmadarshanam
01020251 bhejire munayo.athAgre bhagavantamadhokShajam
01020253 sattvaM vishuddhaM kShemAya kalpante ye.anu tAniha
01020261 mumukShavo ghorarUpAnhitvA bhUtapatInatha
01020263 nArAyaNakalAH shAntA bhajanti hyanasUyavaH
01020271 rajastamaHprakR^itayaH samashIlA bhajanti vai
01020273 pitR^ibhUtaprajeshAdInshriyaishvaryaprajepsavaH
01020281 vAsudevaparA vedA vAsudevaparA makhAH
01020283 vAsudevaparA yoga vAsudevaparAH kriyAH
01020291 vAsudevaparaM j~nAnaM vAsudevaparaM tapaH
01020293 vAsudevaparo dharmo vAsudevaparA gatiH
01020301 sa evedaM sasarjAgre bhagavAnAtmamAyayA
01020303 sadasadrUpayA chAsau guNamayAguNo vibhuH
01020311 tayA vilasiteShveShu guNeShu guNavAniva
01020313 antaHpraviShTa AbhAti vij~nAnena vijR^imbhitaH
01020321 yathA hyavahito vahnirdAruShvekaH svayoniShu
01020323 nAneva bhAti vishvAtmA bhUteShu cha tathA pumAn
01020331 asau guNamayairbhAvairbhUtasUkShmendriyAtmabhiH
01020333 svanirmiteShu nirviShTo bhu~Nkte bhUteShu tadguNAn
01020341 bhAvayatyeSha sattvena lokAnvai lokabhAvanaH
01020343 lIlAvatArAnurato devatirya~NnarAdiShu
01030010 sUta uvAcha

01030011
01030013
01030021
01030023
01030031
01030033
01030041
01030043
01030051
01030053
01030061
01030063
01030071
01030073
01030081
01030083
01030091
01030093
01030101
01030103
01030111
01030113
01030121
01030123
01030131
01030133
01030141
01030143
01030151
01030153
01030161
01030163
01030171
01030173
01030181
01030183
01030191
01030193
01030201
01030203
01030211
01030213
01030221
01030223
01030231
01030233
01030241
01030243
01030251
01030253
01030261
01030263
01030271
01030273
01030281
01030283
01030291
01030293
01030301
01030303

jagR^ihe pauruShaM rUpaM bhagavAnmahadAdibhiH


sambhUtaM ShoDashakalamAdau lokasisR^ikShayA
yasyAmbhasi shayAnasya yoganidrAM vitanvataH
nAbhihradAmbujAdAsIdbrahmA vishvasR^ijAM patiH
yasyAvayavasaMsthAnaiH kalpito lokavistaraH
tadvai bhagavato rUpaM vishuddhaM sattvamUrjitam
pashyantyado rUpamadabhrachakShuShA sahasrapAdorubhujAnanAdbhutam
sahasramUrdhashravaNAkShinAsikaM sahasramaulyambarakuNDalollasat
etannAnAvatArANAM nidhAnaM bIjamavyayam
yasyAMshAMshena sR^ijyante devatirya~NnarAdayaH
sa eva prathamaM devaH kaumAraM sargamAshritaH
chachAra dushcharaM brahmA brahmacharyamakhaNDitam
dvitIyaM tu bhavAyAsya rasAtalagatAM mahIm
uddhariShyannupAdatta yaj~neshaH saukaraM vapuH
tR^itIyamR^iShisargaM vai devarShitvamupetya saH
tantraM sAtvatamAchaShTa naiShkarmyaM karmaNAM yataH
turye dharmakalAsarge naranArAyaNAvR^iShI
bhUtvAtmopashamopetamakaroddushcharaM tapaH
pa~nchamaH kapilo nAma siddheshaH kAlaviplutam
provAchAsuraye sA~NkhyaM tattvagrAmavinirNayam
ShaShThamatrerapatyatvaM vR^itaH prApto.anasUyayA
AnvIkShikImalarkAya prahlAdAdibhya UchivAn
tataH saptama AkUtyAM rucheryaj~no.abhyajAyata
sa yAmAdyaiH suragaNairapAtsvAyambhuvAntaram
aShTame merudevyAM tu nAbherjAta urukramaH
darshayanvartma dhIrANAM sarvAshramanamaskR^itam
R^iShibhiryAchito bheje navamaM pArthivaM vapuH
dugdhemAmoShadhIrviprAstenAyaM sa ushattamaH
rUpaM sa jagR^ihe mAtsyaM chAkShuShodadhisamplave
nAvyAropya mahImayyAmapAdvaivasvataM manum
surAsurANAmudadhiM mathnatAM mandarAchalam
dadhre kamaTharUpeNa pR^iShTha ekAdashe vibhuH
dhAnvantaraM dvAdashamaM trayodashamameva cha
apAyayatsurAnanyAnmohinyA mohayanstriyA
chaturdashaM nArasiMhaM bibhraddaityendramUrjitam
dadAra karajairUrAverakAM kaTakR^idyathA
pa~nchadashaM vAmanakaM kR^itvAgAdadhvaraM baleH
padatrayaM yAchamAnaH pratyAditsustripiShTapam
avatAre ShoDashame pashyanbrahmadruho nR^ipAn
triHsaptakR^itvaH kupito niHkShatrAmakaronmahIm
tataH saptadashe jAtaH satyavatyAM parAsharAt
chakre vedataroH shAkhA dR^iShTvA puMso.alpamedhasaH
naradevatvamApannaH surakAryachikIrShayA
samudranigrahAdIni chakre vIryANyataH param
ekonaviMshe viMshatime vR^iShNiShu prApya janmanI
rAmakR^iShNAviti bhuvo bhagavAnaharadbharam
tataH kalau sampravR^itte sammohAya suradviShAm
buddho nAmnA~njanasutaH kIkaTeShu bhaviShyati
athAsau yugasandhyAyAM dasyuprAyeShu rAjasu
janitA viShNuyashaso nAmnA kalkirjagatpatiH
avatArA hyasa~NkhyeyA hareH sattvanidherdvijAH
yathAvidAsinaH kulyAH sarasaH syuH sahasrashaH
R^iShayo manavo devA manuputrA mahaujasaH
kalAH sarve harereva saprajApatayaH smR^itAH
ete chAMshakalAH puMsaH kR^iShNastu bhagavAnsvayam
indrArivyAkulaM lokaM mR^iDayanti yuge yuge
janma guhyaM bhagavato ya etatprayato naraH
sAyaM prAtargR^iNanbhaktyA duHkhagrAmAdvimuchyate
etadrUpaM bhagavato hyarUpasya chidAtmanaH
mAyAguNairvirachitaM mahadAdibhirAtmani

01030311 yathA nabhasi meghaugho reNurvA pArthivo.anile


01030313 evaM draShTari dR^ishyatvamAropitamabuddhibhiH
01030321 ataH paraM yadavyaktamavyUDhaguNabR^iMhitam
01030323 adR^iShTAshrutavastutvAtsa jIvo yatpunarbhavaH
01030331 yatreme sadasadrUpe pratiShiddhe svasaMvidA
01030333 avidyayAtmani kR^ite iti tadbrahmadarshanam
01030341 yadyeShoparatA devI mAyA vaishAradI matiH
01030343 sampanna eveti vidurmahimni sve mahIyate
01030351 evaM cha janmAni karmANi hyakarturajanasya cha
01030353 varNayanti sma kavayo vedaguhyAni hR^itpateH
01030361 sa vA idaM vishvamamoghalIlaH sR^ijatyavatyatti na sajjate.asmin
01030363 bhUteShu chAntarhita AtmatantraH ShADvargikaM jighrati ShaDguNeshaH
01030371 na chAsya kashchinnipuNena dhAturavaiti jantuH kumanISha UtIH
01030373 nAmAni rUpANi manovachobhiH santanvato naTacharyAmivAj~naH
01030381 sa veda dhAtuH padavIM parasya durantavIryasya rathA~NgapANeH
01030383 yo.amAyayA santatayAnuvR^ittyA bhajeta tatpAdasarojagandham
01030391 atheha dhanyA bhagavanta itthaM yadvAsudeve.akhilalokanAthe
01030393 kurvanti sarvAtmakamAtmabhAvaM na yatra bhUyaH parivarta ugraH
01030401 idaM bhAgavataM nAma purANaM brahmasammitam
01030403 uttamashlokacharitaM chakAra bhagavAnR^iShiH
01030411 niHshreyasAya lokasya dhanyaM svastyayanaM mahat
01030413 tadidaM grAhayAmAsasutamAtmavatAM varam
01030421 sarvavedetihAsAnAM sAraM sAraM samuddhR^itam
01030423 sa tu saMshrAvayAmAsamahArAjaM parIkShitam
01030431 prAyopaviShTaM ga~NgAyAM parItaM paramarShibhiH
01030433 kR^iShNe svadhAmopagate dharmaj~nAnAdibhiH saha
01030441 kalau naShTadR^ishAmeSha purANArko.adhunoditaH
01030443 tatra kIrtayato viprA viprarSherbhUritejasaH
01030451 ahaM chAdhyagamaM tatra niviShTastadanugrahAt
01030453 so.ahaM vaH shrAvayiShyAmi yathAdhItaM yathAmati
01040010 vyAsa uvAcha
01040011 iti bruvANaM saMstUya munInAM dIrghasatriNAm
01040013 vR^iddhaH kulapatiH sUtaM bahvR^ichaH shaunako.abravIt
01040020 shaunaka uvAcha
01040021 sUta sUta mahAbhAga vada no vadatAM vara
01040023 kathAM bhAgavatIM puNyAM yadAha bhagavA~nChukaH
01040031 kasminyuge pravR^itteyaM sthAne vA kena hetunA
01040033 kutaH sa~nchoditaH kR^iShNaH kR^itavAnsaMhitAM muniH
01040041 tasya putro mahAyogI samadR^i~NnirvikalpakaH
01040043 ekAntamatirunnidro gUDho mUDha iveyate
01040051 dR^iShTvAnuyAntamR^iShimAtmajamapyanagnaM devyo hriyA paridadhurna suta
sya chitram
01040053 tadvIkShya pR^ichChati munau jagadustavAsti strIpumbhidA na tu sutasya
viviktadR^iShTeH
01040061 kathamAlakShitaH pauraiH samprAptaH kurujA~NgalAn
01040063 unmattamUkajaDavadvicharangajasAhvaye
01040071 kathaM vA pANDaveyasya rAjarShermuninA saha
01040073 saMvAdaH samabhUttAta yatraiShA sAtvatI shrutiH
01040081 sa godohanamAtraM hi gR^iheShu gR^ihamedhinAm
01040083 avekShate mahAbhAgastIrthIkurvaMstadAshramam
01040091 abhimanyusutaM sUta prAhurbhAgavatottamam
01040093 tasya janma mahAshcharyaM karmANi cha gR^iNIhi naH
01040101 sa samrATkasya vA hetoH pANDUnAM mAnavardhanaH
01040103 prAyopaviShTo ga~NgAyAmanAdR^ityAdhirATshriyam
01040111 namanti yatpAdaniketamAtmanaH shivAya hAnIya dhanAni shatravaH
01040113 kathaM sa vIraH shriyama~Nga dustyajAM yuvaiShatotsraShTumaho sahAsubhi
H
01040121 shivAya lokasya bhavAya bhUtaye ya uttamashlokaparAyaNA janAH
01040123 jIvanti nAtmArthamasau parAshrayaM mumocha nirvidya kutaH kalevaram
01040131 tatsarvaM naH samAchakShva pR^iShTo yadiha ki~nchana

01040133
01040140
01040141
01040143
01040151
01040153
01040161
01040163
01040171
01040173
01040181
01040183
01040191
01040193
01040201
01040203
01040211
01040213
01040221
01040223
01040231
01040233
01040241
01040243
01040251
01040253
01040255
01040261
01040263
01040271
01040273
01040281
01040283
01040291
01040293
01040301
01040303
01040311
01040313
01040321
01040323
01040331
01040333
01050010
01050011
01050013
01050020
01050021
01050023
01050031
01050033
01050041
01050043
01050050
01050051
01050053
01050061
01050063
01050071
01050073

manye tvAM viShaye vAchAM snAtamanyatra ChAndasAt


sUta uvAcha
dvApare samanuprApte tR^itIye yugaparyaye
jAtaH parAsharAdyogI vAsavyAM kalayA hareH
sa kadAchitsarasvatyA upaspR^ishya jalaM shuchiH
vivikta eka AsIna udite ravimaNDale
parAvaraj~naH sa R^iShiH kAlenAvyaktaraMhasA
yugadharmavyatikaraM prAptaM bhuvi yuge yuge
bhautikAnAM cha bhAvAnAM shaktihrAsaM cha tatkR^itam
ashraddadhAnAnniHsattvAndurmedhAnhrasitAyuShaH
durbhagAMshcha janAnvIkShya munirdivyena chakShuShA
sarvavarNAshramANAM yaddadhyau hitamamoghadR^ik
chAturhotraM karma shuddhaM prajAnAM vIkShya vaidikam
vyadadhAdyaj~nasantatyai vedamekaM chaturvidham
R^igyajuHsAmAtharvAkhyA vedAshchatvAra uddhR^itAH
itihAsapurANaM cha pa~nchamo veda uchyate
tatrargvedadharaH pailaH sAmago jaiminiH kaviH
vaishampAyana evaiko niShNAto yajuShAmuta
atharvA~NgirasAmAsItsumanturdAruNo muniH
itihAsapurANAnAM pitA me romaharShaNaH
ta eta R^iShayo vedaM svaM svaM vyasyannanekadhA
shiShyaiH prashiShyaistachChiShyairvedAste shAkhino.abhavan
ta eva vedA durmedhairdhAryante puruShairyathA
evaM chakAra bhagavAnvyAsaH kR^ipaNavatsalaH
strIshUdradvijabandhUnAM trayI na shrutigocharA
karmashreyasi mUDhAnAM shreya evaM bhavediha
iti bhAratamAkhyAnaM kR^ipayA muninA kR^itam
evaM pravR^ittasya sadA bhUtAnAM shreyasi dvijAH
sarvAtmakenApi yadA nAtuShyaddhR^idayaM tataH
nAtiprasIdaddhR^idayaH sarasvatyAstaTe shuchau
vitarkayanviviktastha idaM chovAcha dharmavit
dhR^itavratena hi mayA ChandAMsi guravo.agnayaH
mAnitA nirvyalIkena gR^ihItaM chAnushAsanam
bhAratavyapadeshena hyAmnAyArthashcha pradarshitaH
dR^ishyate yatra dharmAdi strIshUdrAdibhirapyuta
tathApi bata me daihyo hyAtmA chaivAtmanA vibhuH
asampanna ivAbhAti brahmavarchasya sattamaH
kiM vA bhAgavatA dharmA na prAyeNa nirUpitAH
priyAH paramahaMsAnAM ta eva hyachyutapriyAH
tasyaivaM khilamAtmAnaM manyamAnasya khidyataH
kR^iShNasya nArado.abhyAgAdAshramaM prAgudAhR^itam
tamabhij~nAya sahasA pratyutthAyAgataM muniH
pUjayAmAsa vidhivannAradaM surapUjitam
sUta uvAcha
atha taM sukhamAsIna upAsInaM bR^ihachChravAH
devarShiH prAha viprarShiM vINApANiH smayanniva
nArada uvAcha
pArAsharya mahAbhAga bhavataH kachchidAtmanA
parituShyati shArIra AtmA mAnasa eva vA
jij~nAsitaM susampannamapi te mahadadbhutam
kR^itavAnbhArataM yastvaM sarvArthaparibR^iMhitam
jij~nAsitamadhItaM cha brahma yattatsanAtanam
tathApi shochasyAtmAnamakR^itArtha iva prabho
vyAsa uvAcha
astyeva me sarvamidaM tvayoktaM tathApi nAtmA parituShyate me
tanmUlamavyaktamagAdhabodhaM pR^ichChAmahe tvAtmabhavAtmabhUtam
sa vai bhavAnveda samastaguhyamupAsito yatpuruShaH purANaH
parAvaresho manasaiva vishvaM sR^ijatyavatyatti guNairasa~NgaH
tvaM paryaTannarka iva trilokImantashcharo vAyurivAtmasAkShI
parAvare brahmaNi dharmato vrataiH snAtasya me nyUnamalaM vichakShva

01050080
01050081
01050083
01050091
01050093
01050101
01050103
01050111
01050113
aH
01050121
01050123
01050131
01050133
01050141
bhiH
01050143
01050151
01050153
01050161
01050163
01050171
01050173
aH
01050181
01050183
01050191
01050193
01050201
01050203
am
01050211
01050213
01050221
oH
01050223
01050231
01050233
01050241
01050243
Ni
01050251
01050253
01050261
01050263
uchiH
01050271
01050273
01050281
lam
01050283
01050291
01050293
01050301
01050303
01050311
01050313
01050321
01050323
01050331

shrInArada uvAcha
bhavatAnuditaprAyaM yasho bhagavato.amalam
yenaivAsau na tuShyeta manye taddarshanaM khilam
yathA dharmAdayashchArthA munivaryAnukIrtitAH
na tathA vAsudevasya mahimA hyanuvarNitaH
na yadvachashchitrapadaM hareryasho jagatpavitraM pragR^iNIta karhichit
tadvAyasaM tIrthamushanti mAnasA na yatra haMsA niramantyushikkShayAH
tadvAgvisargo janatAghaviplavo yasminpratishlokamabaddhavatyapi
nAmAnyanantasya yasho.a~NkitAni yatshR^iNvanti gAyanti gR^iNanti sAdhav
naiShkarmyamapyachyutabhAvavarjitaM na shobhate j~nAnamalaM nira~njanam
kutaH punaH shashvadabhadramIshvare na chArpitaM karma yadapyakAraNam
atho mahAbhAga bhavAnamoghadR^ikShuchishravAH satyarato dhR^itavrataH
urukramasyAkhilabandhamuktaye samAdhinAnusmara tadvicheShTitam
tato.anyathA ki~nchana yadvivakShataH pR^ithagdR^ishastatkR^itarUpanAma
na karhichitkvApi cha duHsthitA matirlabheta vAtAhatanaurivAspadam
jugupsitaM dharmakR^ite.anushAsataH svabhAvaraktasya mahAnvyatikramaH
yadvAkyato dharma itItaraH sthito na manyate tasya nivAraNaM janaH
vichakShaNo.asyArhati vedituM vibhoranantapArasya nivR^ittitaH sukham
pravartamAnasya guNairanAtmanastato bhavAndarshaya cheShTitaM vibhoH
tyaktvA svadharmaM charaNAmbujaM harerbhajannapakvo.atha patettato yadi
yatra kva vAbhadramabhUdamuShya kiM ko vArtha Apto.abhajatAM svadharmat
tasyaiva hetoH prayateta kovido na labhyate yadbhramatAmuparyadhaH
tallabhyate duHkhavadanyataH sukhaM kAlena sarvatra gabhIraraMhasA
na vai jano jAtu katha~nchanAvrajenmukundasevyanyavada~Nga saMsR^itim
smaranmukundA~NghryupagUhanaM punarvihAtumichChenna rasagraho janaH
idaM hi vishvaM bhagavAnivetaro yato jagatsthAnanirodhasambhavAH
taddhi svayaM veda bhavAMstathApi te prAdeshamAtraM bhavataH pradarshit
tvamAtmanAtmAnamavehyamoghadR^ikparasya puMsaH paramAtmanaH kalAm
ajaM prajAtaM jagataH shivAya tanmahAnubhAvAbhyudayo.adhigaNyatAm
idaM hi puMsastapasaH shrutasya vA sviShTasya sUktasya cha buddhidattay
avichyuto.arthaH kavibhirnirUpito yaduttamashlokaguNAnuvarNanam
ahaM purAtItabhave.abhavaM mune dAsyAstu kasyAshchana vedavAdinAm
nirUpito bAlaka eva yoginAM shushrUShaNe prAvR^iShi nirvivikShatAm
te mayyapetAkhilachApale.arbhake dAnte.adhR^itakrIDanake.anuvartini
chakruH kR^ipAM yadyapi tulyadarshanAH shushrUShamANe munayo.alpabhAShi
uchChiShTalepAnanumodito dvijaiH sakR^itsma bhu~nje tadapAstakilbiShaH
evaM pravR^ittasya vishuddhachetasastaddharma evAtmaruchiH prajAyate
tatrAnvahaM kR^iShNakathAH pragAyatAmanugraheNAshR^iNavaM manoharAH
tAH shraddhayA me.anupadaM vishR^iNvataH priyashravasya~Nga mamAbhavadr
tasmiMstadA labdharuchermahAmate priyashravasyaskhalitA matirmama
yayAhametatsadasatsvamAyayA pashye mayi brahmaNi kalpitaM pare
itthaM sharatprAvR^iShikAvR^itU harervishR^iNvato me.anusavaM yasho.ama
sa~NkIrtyamAnaM munibhirmahAtmabhirbhaktiH pravR^ittAtmarajastamopahA
tasyaivaM me.anuraktasya prashritasya hatainasaH
shraddadhAnasya bAlasya dAntasyAnucharasya cha
j~nAnaM guhyatamaM yattatsAkShAdbhagavatoditam
anvavochangamiShyantaH kR^ipayA dInavatsalAH
yenaivAhaM bhagavato vAsudevasya vedhasaH
mAyAnubhAvamavidaM yena gachChanti tatpadam
etatsaMsUchitaM brahmaMstApatrayachikitsitam
yadIshvare bhagavati karma brahmaNi bhAvitam
Amayo yashcha bhUtAnAM jAyate yena suvrata

01050333
01050341
01050343
01050351
01050353
01050361
01050363
01050371
01050373
01050381
01050383
01050391
01050393
01050401
01050403
01060010
01060011
01060013
01060020
01060021
01060023
01060031
01060033
01060041
01060043
01060050
01060051
01060053
01060061
01060063
01060071
01060073
01060081
01060083
01060091
01060093
01060101
01060103
01060111
01060113
01060121
01060123
01060131
01060133
01060141
01060143
01060151
01060153
01060161
01060163
01060171
01060173
01060181
01060183
01060191
01060193
01060201
01060203
01060211
01060213

tadeva hyAmayaM dravyaM na punAti chikitsitam


evaM nR^iNAM kriyAyogAH sarve saMsR^itihetavaH
ta evAtmavinAshAya kalpante kalpitAH pare
yadatra kriyate karma bhagavatparitoShaNam
j~nAnaM yattadadhInaM hi bhaktiyogasamanvitam
kurvANA yatra karmANi bhagavachChikShayAsakR^it
gR^iNanti guNanAmAni kR^iShNasyAnusmaranti cha
oM namo bhagavate tubhyaM vAsudevAya dhImahi
pradyumnAyAniruddhAya namaH sa~NkarShaNAya cha
iti mUrtyabhidhAnena mantramUrtimamUrtikam
yajate yaj~napuruShaM sa samyagdarshanaH pumAn
imaM svanigamaM brahmannavetya madanuShThitam
adAnme j~nAnamaishvaryaM svasminbhAvaM cha keshavaH
tvamapyadabhrashruta vishrutaM vibhoH samApyate yena vidAM bubhutsitam
prAkhyAhi duHkhairmuhurarditAtmanAM sa~NkleshanirvANamushanti nAnyathA
sUta uvAcha
evaM nishamya bhagavAndevarSherjanma karma cha
bhUyaH paprachCha taM brahmanvyAsaH satyavatIsutaH
vyAsa uvAcha
bhikShubhirvipravasite vij~nAnAdeShTR^ibhistava
vartamAno vayasyAdye tataH kimakarodbhavAn
svAyambhuva kayA vR^ittyA vartitaM te paraM vayaH
kathaM chedamudasrAkShIH kAle prApte kalevaram
prAkkalpaviShayAmetAM smR^itiM te munisattama
na hyeSha vyavadhAtkAla eSha sarvanirAkR^itiH
nArada uvAcha
bhikShubhirvipravasite vij~nAnAdeShTR^ibhirmama
vartamAno vayasyAdye tata etadakAraSham
ekAtmajA me jananI yoShinmUDhA cha ki~NkarI
mayyAtmaje.ananyagatau chakre snehAnubandhanam
sAsvatantrA na kalpAsIdyogakShemaM mamechChatI
Ishasya hi vashe loko yoShA dArumayI yathA
ahaM cha tadbrahmakule UShivAMstadupekShayA
digdeshakAlAvyutpanno bAlakaH pa~nchahAyanaH
ekadA nirgatAM gehAdduhantIM nishi gAM pathi
sarpo.adashatpadA spR^iShTaH kR^ipaNAM kAlachoditaH
tadA tadahamIshasya bhaktAnAM shamabhIpsataH
anugrahaM manyamAnaH prAtiShThaM dishamuttarAm
sphItA~njanapadAMstatra puragrAmavrajAkarAn
kheTakharvaTavATIshcha vanAnyupavanAni cha
chitradhAtuvichitrAdrInibhabhagnabhujadrumAn
jalAshayA~nChivajalAnnalinIH surasevitAH
chitrasvanaiH patrarathairvibhramadbhramarashriyaH
nalaveNusharastanba kushakIchakagahvaram
eka evAtiyAto.ahamadrAkShaM vipinaM mahat
ghoraM pratibhayAkAraM vyAlolUkashivAjiram
parishrAntendriyAtmAhaM tR^iTparIto bubhukShitaH
snAtvA pItvA hrade nadyA upaspR^iShTo gatashramaH
tasminnirmanuje.araNye pippalopastha AshritaH
AtmanAtmAnamAtmasthaM yathAshrutamachintayam
dhyAyatashcharaNAmbhojaM bhAvanirjitachetasA
autkaNThyAshrukalAkShasya hR^idyAsInme shanairhariH
premAtibharanirbhinna pulakA~Ngo.atinirvR^itaH
Anandasamplave lIno nApashyamubhayaM mune
rUpaM bhagavato yattanmanaHkAntaM shuchApaham
apashyansahasottasthe vaiklavyAddurmanA iva
didR^ikShustadahaM bhUyaH praNidhAya mano hR^idi
vIkShamANo.api nApashyamavitR^ipta ivAturaH
evaM yatantaM vijane mAmAhAgocharo girAm
gambhIrashlakShNayA vAchA shuchaH prashamayanniva

01060221
01060223
01060231
01060233
01060241
01060243
01060251
01060253
01060261
01060263
01060271
01060273
01060281
01060283
01060291
01060293
01060301
01060303
01060311
01060313
01060321
01060323
01060331
01060333
01060341
01060343
01060351
01060353
01060361
01060363
01060371
01060373
01060380
01060381
01060383
01060391
01060393
01070010
01070011
01070011
01070020
01070021
01070023
01070031
01070033
01070041
01070043
01070051
01070053
01070061
01070063
01070071
01070073
01070081
01070083
01070090
01070091
01070093
01070100
01070101

hantAsmi~njanmani bhavAnmA mAM draShTumihArhati


avipakvakaShAyANAM durdarsho.ahaM kuyoginAm
sakR^idyaddarshitaM rUpametatkAmAya te.anagha
matkAmaH shanakaiH sAdhu sarvAnmu~nchati hR^ichChayAn
satsevayAdIrghayApi jAtA mayi dR^iDhA matiH
hitvAvadyamimaM lokaM gantA majjanatAmasi
matirmayi nibaddheyaM na vipadyeta karhichit
prajAsarganirodhe.api smR^itishcha madanugrahAt
etAvaduktvopararAma tanmahadbhUtaM nabholi~Ngamali~NgamIshvaram
ahaM cha tasmai mahatAM mahIyase shIrShNAvanAmaM vidadhe.anukampitaH
nAmAnyanantasya hatatrapaH paThanguhyAni bhadrANi kR^itAni cha smaran
gAM paryaTaMstuShTamanA gataspR^ihaH kAlaM pratIkShanvimado vimatsaraH
evaM kR^iShNamaterbrahmannAsaktasyAmalAtmanaH
kAlaH prAdurabhUtkAle taDitsaudAmanI yathA
prayujyamAne mayi tAM shuddhAM bhAgavatIM tanum
ArabdhakarmanirvANo nyapatatpA~nchabhautikaH
kalpAnta idamAdAya shayAne.ambhasyudanvataH
shishayiShoranuprANaM vivishe.antarahaM vibhoH
sahasrayugaparyante utthAyedaM sisR^ikShataH
marIchimishrA R^iShayaH prANebhyo.ahaM cha jaj~nire
antarbahishcha lokAMstrInparyemyaskanditavrataH
anugrahAnmahAviShNoravighAtagatiH kvachit
devadattAmimAM vINAM svarabrahmavibhUShitAm
mUrchChayitvA harikathAM gAyamAnashcharAmyaham
pragAyataH svavIryANi tIrthapAdaH priyashravAH
AhUta iva me shIghraM darshanaM yAti chetasi
etaddhyAturachittAnAM mAtrAsparshechChayA muhuH
bhavasindhuplavo dR^iShTo haricharyAnuvarNanam
yamAdibhiryogapathaiH kAmalobhahato muhuH
mukundasevayA yadvattathAtmAddhA na shAmyati
sarvaM tadidamAkhyAtaM yatpR^iShTo.ahaM tvayAnagha
janmakarmarahasyaM me bhavatashchAtmatoShaNam
sUta uvAcha
evaM sambhAShya bhagavAnnArado vAsavIsutam
Amantrya vINAM raNayanyayau yAdR^ichChiko muniH
aho devarShirdhanyo.ayaM yatkIrtiM shAr~NgadhanvanaH
gAyanmAdyannidaM tantryA ramayatyAturaM jagat
shaunaka uvAcha
nirgate nArade sUta bhagavAnbAdarAyaNaH
shrutavAMstadabhipretaM tataH kimakarodvibhuH
sUta uvAcha
brahmanadyAM sarasvatyAmAshramaH pashchime taTe
shamyAprAsa iti prokta R^iShINAM satravardhanaH
tasminsva Ashrame vyAso badarIShaNDamaNDite
AsIno.apa upaspR^ishya praNidadhyau manaH svayam
bhaktiyogena manasi samyakpraNihite.amale
apashyatpuruShaM pUrNaM mAyAM cha tadapAshrayam
yayA sammohito jIva AtmAnaM triguNAtmakam
paro.api manute.anarthaM tatkR^itaM chAbhipadyate
anarthopashamaM sAkShAdbhaktiyogamadhokShaje
lokasyAjAnato vidvAMshchakre sAtvatasaMhitAm
yasyAM vai shrUyamANAyAM kR^iShNe paramapUruShe
bhaktirutpadyate puMsaH shokamohabhayApahA
sa saMhitAM bhAgavatIM kR^itvAnukramya chAtmajam
shukamadhyApayAmAsa nivR^ittinirataM muniH
shaunaka uvAcha
sa vai nivR^ittinirataH sarvatropekShako muniH
kasya vA bR^ihatImetAmAtmArAmaH samabhyasat
sUta uvAcha
AtmArAmAshcha munayo nirgranthA apyurukrame

01070103
01070111
01070113
01070121
01070123
01070131
01070133
01070141
01070143
01070151
01070153
01070161
01070163
01070171
01070173
01070181
01070183
01070191
01070193
01070201
01070203
01070211
01070213
01070220
01070221
01070223
01070231
01070233
01070241
01070243
01070251
01070253
01070261
01070263
01070270
01070271
01070273
01070281
01070283
01070290
01070291
01070293
01070301
01070303
01070311
01070313
01070321
01070323
01070331
01070333
01070341
01070343
01070351
01070353
01070361
01070363
01070371
01070373
01070381
01070383

kurvantyahaitukIM bhaktimitthambhUtaguNo hariH


harerguNAkShiptamatirbhagavAnbAdarAyaNiH
adhyagAnmahadAkhyAnaM nityaM viShNujanapriyaH
parIkShito.atha rAjarSherjanmakarmavilApanam
saMsthAM cha pANDuputrANAM vakShye kR^iShNakathodayam
yadA mR^idhe kauravasR^i~njayAnAM vIreShvatho vIragatiM gateShu
vR^ikodarAviddhagadAbhimarsha bhagnorudaNDe dhR^itarAShTraputre
bhartuH priyaM drauNiriti sma pashyankR^iShNAsutAnAM svapatAM shirAMsi
upAharadvipriyameva tasya jugupsitaM karma vigarhayanti
mAtA shishUnAM nidhanaM sutAnAM nishamya ghoraM paritapyamAnA
tadArudadvAShpakalAkulAkShI tAM sAntvayannAha kirITamAlI
tadA shuchaste pramR^ijAmi bhadre yadbrahmabandhoH shira AtatAyinaH
gANDIvamuktairvishikhairupAhare tvAkramya yatsnAsyasi dagdhaputrA
iti priyAM valguvichitrajalpaiH sa sAntvayitvAchyutamitrasUtaH
anvAdravaddaMshita ugradhanvA kapidhvajo guruputraM rathena
tamApatantaM sa vilakShya dUrAtkumArahodvignamanA rathena
parAdravatprANaparIpsururvyAM yAvadgamaM rudrabhayAdyathA kaH
yadAsharaNamAtmAnamaikShata shrAntavAjinam
astraM brahmashiro mene AtmatrANaM dvijAtmajaH
athopaspR^ishya salilaM sandadhe tatsamAhitaH
ajAnannapi saMhAraM prANakR^ichChra upasthite
tataH prAduShkR^itaM tejaH prachaNDaM sarvato disham
prANApadamabhiprekShya viShNuM jiShNuruvAcha ha
arjuna uvAcha
kR^iShNa kR^iShNa mahAbAho bhaktAnAmabhaya~Nkara
tvameko dahyamAnAnAmapavargo.asi saMsR^iteH
tvamAdyaH puruShaH sAkShAdIshvaraH prakR^iteH paraH
mAyAM vyudasya chichChaktyA kaivalye sthita Atmani
sa eva jIvalokasya mAyAmohitachetasaH
vidhatse svena vIryeNa shreyo dharmAdilakShaNam
tathAyaM chAvatAraste bhuvo bhArajihIrShayA
svAnAM chAnanyabhAvAnAmanudhyAnAya chAsakR^it
kimidaM svitkuto veti devadeva na vedmyaham
sarvato mukhamAyAti tejaH paramadAruNam
shrIbhagavAnuvAcha
vetthedaM droNaputrasya brAhmamastraM pradarshitam
naivAsau veda saMhAraM prANabAdha upasthite
na hyasyAnyatamaM ki~nchidastraM pratyavakarshanam
jahyastrateja unnaddhamastraj~no hyastratejasA
sUta uvAcha
shrutvA bhagavatA proktaM phAlgunaH paravIrahA
spR^iShTvApastaM parikramya brAhmaM brAhmAstraM sandadhe
saMhatyAnyonyamubhayostejasI sharasaMvR^ite
AvR^itya rodasI khaM cha vavR^idhAte.arkavahnivat
dR^iShTvAstratejastu tayostrIllokAnpradahanmahat
dahyamAnAH prajAH sarvAH sAMvartakamamaMsata
prajopadravamAlakShya lokavyatikaraM cha tam
mataM cha vAsudevasya sa~njahArArjuno dvayam
tata AsAdya tarasA dAruNaM gautamIsutam
babandhAmarShatAmrAkShaH pashuM rashanayA yathA
shibirAya ninIShantaM rajjvA baddhvA ripuM balAt
prAhArjunaM prakupito bhagavAnambujekShaNaH
mainaM pArthArhasi trAtuM brahmabandhumimaM jahi
yo.asAvanAgasaH suptAnavadhInnishi bAlakAn
mattaM pramattamunmattaM suptaM bAlaM striyaM jaDam
prapannaM virathaM bhItaM na ripuM hanti dharmavit
svaprANAnyaH paraprANaiH prapuShNAtyaghR^iNaH khalaH
tadvadhastasya hi shreyo yaddoShAdyAtyadhaH pumAn
pratishrutaM cha bhavatA pA~nchAlyai shR^iNvato mama
AhariShye shirastasya yaste mAnini putrahA

01070391
01070393
01070400
01070401
01070403
01070411
01070413
01070421
01070423
a
01070431
01070433
01070441
01070443
01070451
01070453
01070461
01070463
01070471
01070473
01070481
01070483
01070490
01070491
01070493
01070501
01070503
01070511
01070513
01070521
01070523
01070530
01070531
01070533
01070541
01070543
01070550
01070551
01070553
01070561
01070563
01070571
01070573
01070581
01070583
01080010
01080011
01080013
01080021
01080023
01080031
01080033
01080041
01080043
01080051
01080053
01080061
01080063
01080071
01080073

tadasau vadhyatAM pApa AtatAyyAtmabandhuhA


bhartushcha vipriyaM vIra kR^itavAnkulapAMsanaH
sUta uvAcha
evaM parIkShatA dharmaM pArthaH kR^iShNena choditaH
naichChaddhantuM gurusutaM yadyapyAtmahanaM mahAn
athopetya svashibiraM govindapriyasArathiH
nyavedayattaM priyAyai shochantyA AtmajAnhatAn
tathAhR^itaM pashuvatpAshabaddhamavA~NmukhaM karmajugupsitena
nirIkShya kR^iShNApakR^itaM guroH sutaM vAmasvabhAvA kR^ipayA nanAma ch
uvAcha chAsahantyasya bandhanAnayanaM satI
muchyatAM muchyatAmeSha brAhmaNo nitarAM guruH
sarahasyo dhanurvedaH savisargopasaMyamaH
astragrAmashcha bhavatA shikShito yadanugrahAt
sa eSha bhagavAndroNaH prajArUpeNa vartate
tasyAtmano.ardhaM patnyAste nAnvagAdvIrasUH kR^ipI
taddharmaj~na mahAbhAga bhavadbhirgauravaM kulam
vR^ijinaM nArhati prAptuM pUjyaM vandyamabhIkShNashaH
mA rodIdasya jananI gautamI patidevatA
yathAhaM mR^itavatsArtA rodimyashrumukhI muhuH
yaiH kopitaM brahmakulaM rAjanyairajitAtmabhiH
tatkulaM pradahatyAshu sAnubandhaM shuchArpitam
sUta uvAcha
dharmyaM nyAyyaM sakaruNaM nirvyalIkaM samaM mahat
rAjA dharmasuto rAj~nyAHpratyanandadvacho dvijAH
nakulaH sahadevashcha yuyudhAno dhana~njayaH
bhagavAndevakIputro ye chAnye yAshcha yoShitaH
tatrAhAmarShito bhImastasya shreyAnvadhaH smR^itaH
na bharturnAtmanashchArthe yo.ahansuptAnshishUnvR^ithA
nishamya bhImagaditaM draupadyAshcha chaturbhujaH
Alokya vadanaM sakhyuridamAha hasanniva
shrIbhagavAnuvAcha
brahmabandhurna hantavya AtatAyI vadhArhaNaH
mayaivobhayamAmnAtaM paripAhyanushAsanam
kuru pratishrutaM satyaM yattatsAntvayatA priyAm
priyaM cha bhImasenasya pA~nchAlyA mahyameva cha
sUta uvAcha
arjunaH sahasAj~nAya harerhArdamathAsinA
maNiM jahAra mUrdhanyaM dvijasya sahamUrdhajam
vimuchya rashanAbaddhaM bAlahatyAhataprabham
tejasA maNinA hInaM shibirAnnirayApayat
vapanaM draviNAdAnaM sthAnAnniryApaNaM tathA
eSha hi brahmabandhUnAM vadho nAnyo.asti daihikaH
putrashokAturAH sarve pANDavAH saha kR^iShNayA
svAnAM mR^itAnAM yatkR^ityaM chakrurnirharaNAdikam
sUta uvAcha
atha te samparetAnAM svAnAmudakamichChatAm
dAtuM sakR^iShNA ga~NgAyAM puraskR^itya yayuH striyaH
te ninIyodakaM sarve vilapya cha bhR^ishaM punaH
AplutA haripAdAbjarajaHpUtasarijjale
tatrAsInaM kurupatiM dhR^itarAShTraM sahAnujam
gAndhArIM putrashokArtAM pR^ithAM kR^iShNAM cha mAdhavaH
sAntvayAmAsa munibhirhatabandhU~nshuchArpitAn
bhUteShu kAlasya gatiM darshayanna pratikriyAm
sAdhayitvAjAtashatroH svaM rAjyaM kitavairhR^itam
ghAtayitvAsato rAj~naH kachasparshakShatAyuShaH
yAjayitvAshvamedhaistaM tribhiruttamakalpakaiH
tadyashaH pAvanaM dikShu shatamanyorivAtanot
Amantrya pANDuputrAMshcha shaineyoddhavasaMyutaH
dvaipAyanAdibhirvipraiH pUjitaiH pratipUjitaH

01080081
01080083
01080090
01080091
01080093
01080101
01080103
01080110
01080111
01080113
01080121
01080123
01080131
01080133
01080141
01080143
01080151
01080153
01080161
01080163
01080171
01080173
01080180
01080181
01080183
01080191
01080193
01080201
01080203
01080211
01080213
01080221
01080223
01080231
01080233
01080241
01080243
ShitAH
01080251
01080253
01080261
01080263
01080271
01080273
01080281
01080283
01080291
01080293
R^iNAm
01080301
01080303
01080311
mAkSham
01080313
bheti
01080321
01080323
01080331
01080333
01080341

gantuM kR^itamatirbrahmandvArakAM rathamAsthitaH


upalebhe.abhidhAvantImuttarAM bhayavihvalAm
uttarovAcha
pAhi pAhi mahAyogindevadeva jagatpate
nAnyaM tvadabhayaM pashye yatra mR^ityuH parasparam
abhidravati mAmIsha sharastaptAyaso vibho
kAmaM dahatu mAM nAtha mA me garbho nipAtyatAm
sUta uvAcha
upadhArya vachastasyA bhagavAnbhaktavatsalaH
apANDavamidaM kartuM drauNerastramabudhyata
tarhyevAtha munishreShTha pANDavAH pa~ncha sAyakAn
Atmano.abhimukhAndIptAnAlakShyAstrANyupAdaduH
vyasanaM vIkShya tatteShAmananyaviShayAtmanAm
sudarshanena svAstreNa svAnAM rakShAM vyadhAdvibhuH
antaHsthaH sarvabhUtAnAmAtmA yogeshvaro hariH
svamAyayAvR^iNodgarbhaM vairATyAH kurutantave
yadyapyastraM brahmashirastvamoghaM chApratikriyam
vaiShNavaM teja AsAdya samashAmyadbhR^igUdvaha
mA maMsthA hyetadAshcharyaM sarvAshcharyamaye ~nchyute
ya idaM mAyayA devyA sR^ijatyavati hantyajaH
brahmatejovinirmuktairAtmajaiH saha kR^iShNayA
prayANAbhimukhaM kR^iShNamidamAha pR^ithA satI
kuntyuvAcha
namasye puruShaM tvAdyamIshvaraM prakR^iteH param
alakShyaM sarvabhUtAnAmantarbahiravasthitam
mAyAjavanikAchChannamaj~nAdhokShajamavyayam
na lakShyase mUDhadR^ishA naTo nATyadharo yathA
tathA paramahaMsAnAM munInAmamalAtmanAm
bhaktiyogavidhAnArthaM kathaM pashyema hi striyaH
kR^iShNAya vAsudevAya devakInandanAya cha
nandagopakumArAya govindAya namo namaH
namaH pa~NkajanAbhAya namaH pa~NkajamAline
namaH pa~NkajanetrAya namaste pa~NkajA~Nghraye
yathA hR^iShIkesha khalena devakI kaMsena ruddhAtichiraM shuchArpitA
vimochitAhaM cha sahAtmajA vibho tvayaiva nAthena muhurvipadgaNAt
viShAnmahAgneH puruShAdadarshanAdasatsabhAyA vanavAsakR^ichChrataH
mR^idhe mR^idhe.anekamahArathAstrato drauNyastratashchAsma hare.abhirak
vipadaH santu tAH shashvattatra tatra jagadguro
bhavato darshanaM yatsyAdapunarbhavadarshanam
janmaishvaryashrutashrIbhiredhamAnamadaH pumAn
naivArhatyabhidhAtuM vai tvAmaki~nchanagocharam
namo.aki~nchanavittAya nivR^ittaguNavR^ittaye
AtmArAmAya shAntAya kaivalyapataye namaH
manye tvAM kAlamIshAnamanAdinidhanaM vibhum
samaM charantaM sarvatra bhUtAnAM yanmithaH kaliH
na veda kashchidbhagavaMshchikIrShitaM tavehamAnasya nR^iNAM viDambanam
na yasya kashchiddayito.asti karhichiddveShyashcha yasminviShamA matirn
janma karma cha vishvAtmannajasyAkarturAtmanaH
tirya~NnR^IShiShu yAdaHsu tadatyantaviDambanam
gopyAdade tvayi kR^itAgasi dAma tAvadyA te dashAshrukalilA~njanasambhra
vaktraM ninIya bhayabhAvanayA sthitasya sA mAM vimohayati bhIrapi yadbi
kechidAhurajaM jAtaM puNyashlokasya kIrtaye
yadoH priyasyAnvavAye malayasyeva chandanam
apare vasudevasya devakyAM yAchito.abhyagAt
ajastvamasya kShemAya vadhAya cha suradviShAm
bhArAvatAraNAyAnye bhuvo nAva ivodadhau

01080343 sIdantyA bhUribhAreNa jAto hyAtmabhuvArthitaH


01080351 bhave.asminklishyamAnAnAmavidyAkAmakarmabhiH
01080353 shravaNasmaraNArhANi kariShyanniti kechana
01080361 shR^iNvanti gAyanti gR^iNantyabhIkShNashaH smaranti nandanti tavehitaM
janAH
01080363 ta eva pashyantyachireNa tAvakaM bhavapravAhoparamaM padAmbujam
01080371 apyadya nastvaM svakR^itehita prabho jihAsasi svitsuhR^ido.anujIvinaH
01080373 yeShAM na chAnyadbhavataH padAmbujAtparAyaNaM rAjasu yojitAMhasAm
01080381 ke vayaM nAmarUpAbhyAM yadubhiH saha pANDavAH
01080383 bhavato.adarshanaM yarhi hR^iShIkANAmiveshituH
01080391 neyaM shobhiShyate tatra yathedAnIM gadAdhara
01080393 tvatpadaira~NkitA bhAti svalakShaNavilakShitaiH
01080401 ime janapadAH svR^iddhAH supakvauShadhivIrudhaH
01080403 vanAdrinadyudanvanto hyedhante tava vIkShitaiH
01080411 atha vishvesha vishvAtmanvishvamUrte svakeShu me
01080413 snehapAshamimaM Chindhi dR^iDhaM pANDuShu vR^iShNiShu
01080421 tvayi me.ananyaviShayA matirmadhupate.asakR^it
01080423 ratimudvahatAdaddhA ga~Ngevaughamudanvati
01080431 shrIkR^iShNa kR^iShNasakha vR^iShNyR^iShabhAvanidhrugrAjanyavaMshadahan
AnapavargavIrya
01080433 govinda godvijasurArtiharAvatAra yogeshvarAkhilaguro bhagavannamaste
01080440 sUta uvAcha
01080441 pR^ithayetthaM kalapadaiH pariNUtAkhilodayaH
01080443 mandaM jahAsa vaikuNTho mohayanniva mAyayA
01080451 tAM bADhamityupAmantrya pravishya gajasAhvayam
01080453 striyashcha svapuraM yAsyanpremNA rAj~nA nivAritaH
01080461 vyAsAdyairIshvarehAj~naiH kR^iShNenAdbhutakarmaNA
01080463 prabodhito.apItihAsairnAbudhyata shuchArpitaH
01080471 Aha rAjA dharmasutashchintayansuhR^idAM vadham
01080473 prAkR^itenAtmanA viprAH snehamohavashaM gataH
01080481 aho me pashyatAj~nAnaM hR^idi rUDhaM durAtmanaH
01080483 pArakyasyaiva dehasya bahvyo me.akShauhiNIrhatAH
01080491 bAladvijasuhR^inmitra pitR^ibhrAtR^igurudruhaH
01080493 na me syAnnirayAnmokSho hyapi varShAyutAyutaiH
01080501 naino rAj~naH prajAbharturdharmayuddhe vadho dviShAm
01080503 iti me na tu bodhAya kalpate shAsanaM vachaH
01080511 strINAM maddhatabandhUnAM droho yo.asAvihotthitaH
01080513 karmabhirgR^ihamedhIyairnAhaM kalpo vyapohitum
01080521 yathA pa~Nkena pa~NkAmbhaH surayA vA surAkR^itam
01080523 bhUtahatyAM tathaivaikAM na yaj~nairmArShTumarhati
01090010 sUta uvAcha
01090011 iti bhItaH prajAdrohAtsarvadharmavivitsayA
01090013 tato vinashanaM prAgAdyatra devavrato.apatat
01090021 tadA te bhrAtaraH sarve sadashvaiH svarNabhUShitaiH
01090023 anvagachChanrathairviprA vyAsadhaumyAdayastathA
01090031 bhagavAnapi viprarShe rathena sadhana~njayaH
01090033 sa tairvyarochata nR^ipaH kuvera iva guhyakaiH
01090041 dR^iShTvA nipatitaM bhUmau divashchyutamivAmaram
01090043 praNemuH pANDavA bhIShmaM sAnugAH saha chakriNA
01090051 tatra brahmarShayaH sarve devarShayashcha sattama
01090053 rAjarShayashcha tatrAsandraShTuM bharatapu~Ngavam
01090061 parvato nArado dhaumyo bhagavAnbAdarAyaNaH
01090063 bR^ihadashvo bharadvAjaH sashiShyo reNukAsutaH
01090071 vasiShTha indrapramadastrito gR^itsamado.asitaH
01090073 kakShIvAngautamo.atrishcha kaushiko.atha sudarshanaH
01090081 anye cha munayo brahmanbrahmarAtAdayo.amalAH
01090083 shiShyairupetA AjagmuH kashyapA~NgirasAdayaH
01090091 tAnsametAnmahAbhAgAnupalabhya vasUttamaH
01090093 pUjayAmAsa dharmaj~no deshakAlavibhAgavit
01090101 kR^iShNaM cha tatprabhAvaj~na AsInaM jagadIshvaram

01090103
01090111
01090113
01090121
01090123
01090131
01090133
01090141
01090143
01090151
01090153
01090161
01090163
01090171
01090173
01090181
01090183
01090191
01090193
01090201
01090203
01090211
01090213
01090221
01090223
01090231
01090233
01090241
01090243
01090250
01090251
01090253
01090261
01090263
01090271
01090273
01090281
01090283
01090291
01090293
01090301
01090303
01090311
01090313
m
01090320
01090321
01090323
01090331
01090333
01090341
01090343
A
01090351
01090353
01090361
01090363
01090371
01090373
01090381

hR^idisthaM pUjayAmAsa mAyayopAttavigraham


pANDuputrAnupAsInAnprashrayapremasa~NgatAn
abhyAchaShTAnurAgAshrairandhIbhUtena chakShuShA
aho kaShTamaho.anyAyyaM yadyUyaM dharmanandanAH
jIvituM nArhatha kliShTaM vipradharmAchyutAshrayAH
saMsthite.atirathe pANDau pR^ithA bAlaprajA vadhUH
yuShmatkR^ite bahUnkleshAnprAptA tokavatI muhuH
sarvaM kAlakR^itaM manye bhavatAM cha yadapriyam
sapAlo yadvashe loko vAyoriva ghanAvaliH
yatra dharmasuto rAjA gadApANirvR^ikodaraH
kR^iShNo.astrI gANDivaM chApaM suhR^itkR^iShNastato vipat
na hyasya karhichidrAjanpumAnveda vidhitsitam
yadvijij~nAsayA yuktA muhyanti kavayo.api hi
tasmAdidaM daivatantraM vyavasya bharatarShabha
tasyAnuvihito.anAthA nAtha pAhi prajAH prabho
eSha vai bhagavAnsAkShAdAdyo nArAyaNaH pumAn
mohayanmAyayA lokaM gUDhashcharati vR^iShNiShu
asyAnubhAvaM bhagavAnveda guhyatamaM shivaH
devarShirnAradaH sAkShAdbhagavAnkapilo nR^ipa
yaM manyase mAtuleyaM priyaM mitraM suhR^ittamam
akaroH sachivaM dUtaM sauhR^idAdatha sArathim
sarvAtmanaH samadR^isho hyadvayasyAnaha~NkR^iteH
tatkR^itaM mativaiShamyaM niravadyasya na kvachit
tathApyekAntabhakteShu pashya bhUpAnukampitam
yanme.asUMstyajataH sAkShAtkR^iShNo darshanamAgataH
bhaktyAveshya mano yasminvAchA yannAma kIrtayan
tyajankalevaraM yogI muchyate kAmakarmabhiH
sa devadevo bhagavAnpratIkShatAM kalevaraM yAvadidaM hinomyaham
prasannahAsAruNalochanollasanmukhAmbujo dhyAnapathashchaturbhujaH
sUta uvAcha
yudhiShThirastadAkarNya shayAnaM sharapa~njare
apR^ichChadvividhAndharmAnR^iShINAM chAnushR^iNvatAm
puruShasvabhAvavihitAnyathAvarNaM yathAshramam
vairAgyarAgopAdhibhyAmAmnAtobhayalakShaNAn
dAnadharmAnrAjadharmAnmokShadharmAnvibhAgashaH
strIdharmAnbhagavaddharmAnsamAsavyAsayogataH
dharmArthakAmamokShAMshcha sahopAyAnyathA mune
nAnAkhyAnetihAseShu varNayAmAsa tattvavit
dharmaM pravadatastasya sa kAlaH pratyupasthitaH
yo yoginashChandamR^ityorvA~nChitastUttarAyaNaH
tadopasaMhR^itya giraH sahasraNIrvimuktasa~NgaM mana AdipUruShe
kR^iShNe lasatpItapaTe chaturbhuje puraH sthite.amIlitadR^igvyadhArayat
vishuddhayA dhAraNayA hatAshubhastadIkShayaivAshu gatAyudhashramaH
nivR^ittasarvendriyavR^ittivibhramastuShTAva janyaM visR^ija~njanArdana
shrIbhIShma uvAcha
iti matirupakalpitA vitR^iShNA bhagavati sAtvatapu~Ngave vibhUmni
svasukhamupagate kvachidvihartuM prakR^itimupeyuShi yadbhavapravAhaH
tribhuvanakamanaM tamAlavarNaM ravikaragauravarAmbaraM dadhAne
vapuralakakulAvR^itAnanAbjaM vijayasakhe ratirastu me.anavadyA
yudhi turagarajovidhUmraviShvakkachalulitashramavAryala~NkR^itAsye
mama nishitasharairvibhidyamAna tvachi vilasatkavache.astu kR^iShNa Atm
sapadi sakhivacho nishamya madhye nijaparayorbalayo rathaM niveshya
sthitavati parasainikAyurakShNA hR^itavati pArthasakhe ratirmamAstu
vyavahitapR^itanAmukhaM nirIkShya svajanavadhAdvimukhasya doShabuddhyA
kumatimaharadAtmavidyayA yashcharaNaratiH paramasya tasya me.astu
svanigamamapahAya matpratij~nAmR^itamadhikartumavapluto rathasthaH
dhR^itarathacharaNo.abhyayAchchaladgurhaririva hantumibhaM gatottarIyaH
shitavishikhahato vishIrNadaMshaH kShatajaparipluta AtatAyino me

01090383
01090391
01090393
01090401
01090403
01090411
01090413
01090421
01090423
01090430
01090431
01090433
01090441
01090443
01090451
01090453
01090461
01090463
01090471
01090473
01090481
01090483
01090491
01090493
01100010
01100011
H
01100013
01100020
01100021
01100023
01100031
01100033
01100041
01100043
01100051
01100053
01100061
01100063
01100071
01100073
01100081
01100083
01100091
01100093
01100101
01100103
01100111
01100113
01100121
01100123
01100131
01100133
01100141
01100143
01100151
01100153
01100161
01100163
01100171

prasabhamabhisasAra madvadhArthaM sa bhavatu me bhagavAngatirmukundaH


vijayarathakuTumba Attatotre dhR^itahayarashmini tachChriyekShaNIye
bhagavati ratirastu me mumUrShoryamiha nirIkShya hatA gatAH svarUpam
lalitagativilAsavalguhAsa praNayanirIkShaNakalpitorumAnAH
kR^itamanukR^itavatya unmadAndhAH prakR^itimagankila yasya gopavadhvaH
munigaNanR^ipavaryasa~Nkule.antaH sadasi yudhiShThirarAjasUya eShAm
arhaNamupapeda IkShaNIyo mama dR^ishigochara eSha AvirAtmA
tamimamahamajaM sharIrabhAjAM hR^idi hR^idi dhiShThitamAtmakalpitAnAm
pratidR^ishamiva naikadhArkamekaM samadhigato.asmi vidhUtabhedamohaH
sUta uvAcha
kR^iShNa evaM bhagavati manovAgdR^iShTivR^ittibhiH
AtmanyAtmAnamAveshya so.antaHshvAsa upAramat
sampadyamAnamAj~nAya bhIShmaM brahmaNi niShkale
sarve babhUvuste tUShNIM vayAMsIva dinAtyaye
tatra dundubhayo nedurdevamAnavavAditAH
shashaMsuH sAdhavo rAj~nAM khAtpetuH puShpavR^iShTayaH
tasya nirharaNAdIni samparetasya bhArgava
yudhiShThiraH kArayitvA muhUrtaM duHkhito.abhavat
tuShTuvurmunayo hR^iShTAH kR^iShNaM tadguhyanAmabhiH
tataste kR^iShNahR^idayAH svAshramAnprayayuH punaH
tato yudhiShThiro gatvA sahakR^iShNo gajAhvayam
pitaraM sAntvayAmAsa gAndhArIM cha tapasvinIm
pitrA chAnumato rAjA vAsudevAnumoditaH
chakAra rAjyaM dharmeNa pitR^ipaitAmahaM vibhuH
shaunaka uvAcha
hatvA svarikthaspR^idha AtatAyino yudhiShThiro dharmabhR^itAM variShTha
sahAnujaiH pratyavaruddhabhojanaH kathaM pravR^ittaH kimakAraShIttataH
sUta uvAcha
vaMshaM kurorvaMshadavAgninirhR^itaM saMrohayitvA bhavabhAvano hariH
niveshayitvA nijarAjya Ishvaro yudhiShThiraM prItamanA babhUva ha
nishamya bhIShmoktamathAchyutoktaM pravR^ittavij~nAnavidhUtavibhramaH
shashAsa gAmindra ivAjitAshrayaH paridhyupAntAmanujAnuvartitaH
kAmaM vavarSha parjanyaH sarvakAmadughA mahI
siShichuH sma vrajAngAvaH payasodhasvatIrmudA
nadyaH samudrA girayaH savanaspativIrudhaH
phalantyoShadhayaH sarvAH kAmamanvR^itu tasya vai
nAdhayo vyAdhayaH kleshA daivabhUtAtmahetavaH
ajAtashatrAvabhavanjantUnAM rAj~ni karhichit
uShitvA hAstinapure mAsAnkatipayAnhariH
suhR^idAM cha vishokAya svasushcha priyakAmyayA
Amantrya chAbhyanuj~nAtaH pariShvajyAbhivAdya tam
Aruroha rathaM kaishchitpariShvakto.abhivAditaH
subhadrA draupadI kuntI virATatanayA tathA
gAndhArI dhR^itarAShTrashcha yuyutsurgautamo yamau
vR^ikodarashcha dhaumyashcha striyo matsyasutAdayaH
na sehire vimuhyanto virahaM shAr~NgadhanvanaH
satsa~NgAnmuktaduHsa~Ngo hAtuM notsahate budhaH
kIrtyamAnaM yasho yasya sakR^idAkarNya rochanam
tasminnyastadhiyaH pArthAH saheranvirahaM katham
darshanasparshasaMlApa shayanAsanabhojanaiH
sarve te.animiShairakShaistamanu drutachetasaH
vIkShantaH snehasambaddhA vichelustatra tatra ha
nyarundhannudgaladbAShpamautkaNThyAddevakIsute
niryAtyagArAnno.abhadramiti syAdbAndhavastriyaH
mR^ida~Ngasha~Nkhabheryashcha vINApaNavagomukhAH
dhundhuryAnakaghaNTAdyA nedurdundubhayastathA
prAsAdashikharArUDhAH kurunAryo didR^ikShayA
vavR^iShuH kusumaiH kR^iShNaM premavrIDAsmitekShaNAH
sitAtapatraM jagrAha muktAdAmavibhUShitam

01100173
01100181
01100183
01100191
01100193
01100201
01100203
01100211
01100213
01100221
01100223
01100231
01100233
01100241
01100243
01100251
01100253
01100261
01100263
hati
01100271
01100273
01100281
01100283
01100291
iNaH
01100293
01100301
01100303
shan
01100311
01100313
01100321
01100323
01100331
01100333
01100341
01100343
01100351
01100353
01100361
01100363
01110010
01110011
01110013
01110021
01110023
01110031
01110033
01110041
01110043
01110051
01110053
01110061
itam
01110063
H
01110071
01110073
a

ratnadaNDaM guDAkeshaH priyaH priyatamasya ha


uddhavaH sAtyakishchaiva vyajane paramAdbhute
vikIryamANaH kusumai reje madhupatiH pathi
ashrUyantAshiShaH satyAstatra tatra dvijeritAH
nAnurUpAnurUpAshcha nirguNasya guNAtmanaH
anyonyamAsItsa~njalpa uttamashlokachetasAm
kauravendrapurastrINAM sarvashrutimanoharaH
sa vai kilAyaM puruShaH purAtano ya eka AsIdavisheSha Atmani
agre guNebhyo jagadAtmanIshvare nimIlitAtmannishi suptashaktiShu
sa eva bhUyo nijavIryachoditAM svajIvamAyAM prakR^itiM sisR^ikShatIm
anAmarUpAtmani rUpanAmanI vidhitsamAno.anusasAra shAstrakR^it
sa vA ayaM yatpadamatra sUrayo jitendriyA nirjitamAtarishvanaH
pashyanti bhaktyutkalitAmalAtmanA nanveSha sattvaM parimArShTumarhati
sa vA ayaM sakhyanugItasatkatho vedeShu guhyeShu cha guhyavAdibhiH
ya eka Isho jagadAtmalIlayA sR^ijatyavatyatti na tatra sajjate
yadA hyadharmeNa tamodhiyo nR^ipA jIvanti tatraiSha hi sattvataH kila
dhatte bhagaM satyamR^itaM dayAM yasho bhavAya rUpANi dadhadyuge yuge
aho alaM shlAghyatamaM yadoH kulamaho alaM puNyatamaM madhorvanam
yadeSha puMsAmR^iShabhaH shriyaH patiH svajanmanA cha~NkramaNena chA~nc
aho bata svaryashasastiraskarI kushasthalI puNyayashaskarI bhuvaH
pashyanti nityaM yadanugraheShitaM smitAvalokaM svapatiM sma yatprajAH
nUnaM vratasnAnahutAdineshvaraH samarchito hyasya gR^ihItapANibhiH
pibanti yAH sakhyadharAmR^itaM muhurvrajastriyaH sammumuhuryadAshayAH
yA vIryashulkena hR^itAH svayaMvare pramathya chaidyapramukhAnhi shuShm
pradyumnasAmbAmbasutAdayo.aparA yAshchAhR^itA bhaumavadhe sahasrashaH
etAH paraM strItvamapAstapeshalaM nirastashauchaM bata sAdhu kurvate
yAsAM gR^ihAtpuShkaralochanaH patirna jAtvapaityAhR^itibhirhR^idi spR^i
evaMvidhA gadantInAM sa giraH purayoShitAm
nirIkShaNenAbhinandansasmitena yayau hariH
ajAtashatruH pR^itanAM gopIthAya madhudviShaH
parebhyaH sha~NkitaH snehAtprAyu~Nkta chatura~NgiNIm
atha dUrAgatAnshauriH kauravAnvirahAturAn
sannivartya dR^iDhaM snigdhAnprAyAtsvanagarIM priyaiH
kurujA~NgalapA~nchAlAnshUrasenAnsayAmunAn
brahmAvartaM kurukShetraM matsyAnsArasvatAnatha
marudhanvamatikramya sauvIrAbhIrayoH parAn
AnartAnbhArgavopAgAchChrAntavAho manAgvibhuH
tatra tatra ha tatratyairhariH pratyudyatArhaNaH
sAyaM bheje dishaM pashchAdgaviShTho gAM gatastadA
sUta uvAcha
AnartAnsa upavrajya svR^iddhA~njanapadAnsvakAn
dadhmau daravaraM teShAM viShAdaM shamayanniva
sa uchchakAshe dhavalodaro daro.apyurukramasyAdharashoNashoNimA
dAdhmAyamAnaH karaka~njasampuTe yathAbjakhaNDe kalahaMsa utsvanaH
tamupashrutya ninadaM jagadbhayabhayAvaham
pratyudyayuH prajAH sarvA bhartR^idarshanalAlasAH
tatropanItabalayo raverdIpamivAdR^itAH
AtmArAmaM pUrNakAmaM nijalAbhena nityadA
prItyutphullamukhAH prochurharShagadgadayA girA
pitaraM sarvasuhR^idamavitAramivArbhakAH
natAH sma te nAtha sadA~Nghripa~NkajaM viri~nchavairi~nchyasurendravand
parAyaNaM kShemamihechChatAM paraM na yatra kAlaH prabhavetparaH prabhu
bhavAya nastvaM bhava vishvabhAvana tvameva mAtAtha suhR^itpatiH pitA
tvaM sadgururnaH paramaM cha daivataM yasyAnuvR^ittyA kR^itino babhUvim

01110081
01110083
01110091
01110093
01110101
01110103
01110111
01110113
01110121
01110123
01110131
01110133
01110141
01110143
01110151
01110153
01110161
01110163
01110171
01110173
01110181
01110183
01110191
01110193
01110195
01110201
01110203
01110211
01110213
01110221
01110223
01110231
01110233
01110241
01110243
01110251
01110253
01110261
01110263
01110271
01110273
01110281
01110283
01110291
01110293
01110301
01110303
01110311
01110313
01110321
01110323
01110331
01110333
01110341
01110343
01110351
01110353
01110361
01110363
01110371

aho sanAthA bhavatA sma yadvayaM traiviShTapAnAmapi dUradarshanam


premasmitasnigdhanirIkShaNAnanaM pashyema rUpaM tava sarvasaubhagam
yarhyambujAkShApasasAra bho bhavAnkurUnmadhUnvAtha suhR^iddidR^ikShayA
tatrAbdakoTipratimaH kShaNo bhavedraviM vinAkShNoriva nastavAchyuta
kathaM vayaM nAtha chiroShite tvayi prasannadR^iShTyAkhilatApashoShaNam
jIvema te sundarahAsashobhitamapashyamAnA vadanaM manoharam
iti chodIritA vAchaH prajAnAM bhaktavatsalaH
shR^iNvAno.anugrahaM dR^iShTyA vitanvanprAvishatpuram
madhubhojadashArhArhakukurAndhakavR^iShNibhiH
AtmatulyabalairguptAM nAgairbhogavatImiva
sarvartusarvavibhavapuNyavR^ikShalatAshramaiH
udyAnopavanArAmairvR^itapadmAkarashriyam
gopuradvAramArgeShu kR^itakautukatoraNAm
chitradhvajapatAkAgrairantaH pratihatAtapAm
sammArjitamahAmArga rathyApaNakachatvarAm
siktAM gandhajalairuptAM phalapuShpAkShatA~NkuraiH
dvAri dvAri gR^ihANAM cha dadhyakShataphalekShubhiH
ala~NkR^itAM pUrNakumbhairbalibhirdhUpadIpakaiH
nishamya preShThamAyAntaM vasudevo mahAmanAH
akrUrashchograsenashcha rAmashchAdbhutavikramaH
pradyumnashchArudeShNashcha sAmbo jAmbavatIsutaH
praharShavegochChashitashayanAsanabhojanAH
vAraNendraM puraskR^itya brAhmaNaiH sasuma~NgalaiH
sha~NkhatUryaninAdena brahmaghoSheNa chAdR^itAH
pratyujjagmU rathairhR^iShTAH praNayAgatasAdhvasAH
vAramukhyAshcha shatasho yAnaistaddarshanotsukAH
lasatkuNDalanirbhAtakapolavadanashriyaH
naTanartakagandharvAH sUtamAgadhavandinaH
gAyanti chottamashlokacharitAnyadbhutAni cha
bhagavAMstatra bandhUnAM paurANAmanuvartinAm
yathAvidhyupasa~Ngamya sarveShAM mAnamAdadhe
prahvAbhivAdanAshleShakarasparshasmitekShaNaiH
AshvAsya chAshvapAkebhyo varaishchAbhimatairvibhuH
svayaM cha gurubhirvipraiH sadAraiH sthavirairapi
AshIrbhiryujyamAno.anyairvandibhishchAvishatpuram
rAjamArgaM gate kR^iShNe dvArakAyAH kulastriyaH
harmyANyAruruhurvipra tadIkShaNamahotsavAH
nityaM nirIkShamANAnAM yadapi dvArakaukasAm
na vitR^ipyanti hi dR^ishaH shriyo dhAmA~Ngamachyutam
shriyo nivAso yasyoraH pAnapAtraM mukhaM dR^ishAm
bAhavo lokapAlAnAM sAra~NgANAM padAmbujam
sitAtapatravyajanairupaskR^itaH prasUnavarShairabhivarShitaH pathi
pisha~NgavAsA vanamAlayA babhau ghano yathArkoDupachApavaidyutaiH
praviShTastu gR^ihaM pitroH pariShvaktaH svamAtR^ibhiH
vavande shirasA sapta devakIpramukhA mudA
tAH putrama~NkamAropya snehasnutapayodharAH
harShavihvalitAtmAnaH siShichurnetrajairjalaiH
athAvishatsvabhavanaM sarvakAmamanuttamam
prAsAdA yatra patnInAM sahasrANi cha ShoDasha
patnyaH patiM proShya gR^ihAnupAgataM vilokya sa~njAtamanomahotsavAH
uttasthurArAtsahasAsanAshayAtsAkaM vratairvrIDitalochanAnanAH
tamAtmajairdR^iShTibhirantarAtmanA durantabhAvAH parirebhire patim
niruddhamapyAsravadambu netrayorvilajjatInAM bhR^iguvarya vaiklavAt
yadyapyasau pArshvagato rahogatastathApi tasyA~NghriyugaM navaM navam
pade pade kA virameta tatpadAchchalApi yachChrIrna jahAti karhichit
evaM nR^ipANAM kShitibhArajanmanAmakShauhiNIbhiH parivR^ittatejasAm
vidhAya vairaM shvasano yathAnalaM mitho vadhenoparato nirAyudhaH
sa eSha naraloke.asminnavatIrNaH svamAyayA
reme strIratnakUTastho bhagavAnprAkR^ito yathA
uddAmabhAvapishunAmalavalguhAsa

01110372
01110373
01110374
01110381
01110383
01110391
01110393
01110401
01110403
01120010
01120011
01120013
01120021
01120023
01120031
01120033
01120040
01120041
01120043
01120051
01120053
01120061
01120063
01120071
01120073
01120081
01120083
01120091
01120093
01120095
01120101
01120103
01120111
01120113
01120121
01120123
01120131
01120133
01120141
01120143
01120151
01120153
01120161
01120163
01120171
01120173
01120180
01120181
01120183
01120190
01120191
01120193
01120201
01120203
01120211
01120213
01120221
01120223
01120231
01120233

vrIDAvalokanihato madano.api yAsAm


sammuhya chApamajahAtpramadottamAstA
yasyendriyaM vimathituM kuhakairna shekuH
tamayaM manyate loko hyasa~Ngamapi sa~Nginam
Atmaupamyena manujaM vyApR^iNvAnaM yato.abudhaH
etadIshanamIshasya prakR^itistho.api tadguNaiH
na yujyate sadAtmasthairyathA buddhistadAshrayA
taM menire.abalA mUDhAH straiNaM chAnuvrataM rahaH
apramANavido bharturIshvaraM matayo yathA
shaunaka uvAcha
ashvatthAmnopasR^iShTena brahmashIrShNorutejasA
uttarAyA hato garbha IshenAjIvitaH punaH
tasya janma mahAbuddheH karmANi cha mahAtmanaH
nidhanaM cha yathaivAsItsa pretya gatavAnyathA
tadidaM shrotumichChAmo gadituM yadi manyase
brUhi naH shraddadhAnAnAM yasya j~nAnamadAchChukaH
sUta uvAcha
apIpaladdharmarAjaH pitR^ivadra~njayanprajAH
niHspR^ihaH sarvakAmebhyaH kR^iShNapAdAnusevayA
sampadaH kratavo lokA mahiShI bhrAtaro mahI
jambUdvIpAdhipatyaM cha yashashcha tridivaM gatam
kiM te kAmAH suraspArhA mukundamanaso dvijAH
adhijahrurmudaM rAj~naH kShudhitasya yathetare
mAturgarbhagato vIraH sa tadA bhR^igunandana
dadarsha puruShaM ka~nchiddahyamAno.astratejasA
a~NguShThamAtramamalaM sphuratpuraTamaulinam
apIvyadarshanaM shyAmaM taDidvAsasamachyutam
shrImaddIrghachaturbAhuM taptakA~nchanakuNDalam
kShatajAkShaM gadApANimAtmanaH sarvato disham
paribhramantamulkAbhAM bhrAmayantaM gadAM muhuH
astratejaH svagadayA nIhAramiva gopatiH
vidhamantaM sannikarShe paryaikShata ka ityasau
vidhUya tadameyAtmA bhagavAndharmagubvibhuH
miShato dashamAsasya tatraivAntardadhe hariH
tataH sarvaguNodarke sAnukUlagrahodaye
jaj~ne vaMshadharaH pANDorbhUyaH pANDurivaujasA
tasya prItamanA rAjA viprairdhaumyakR^ipAdibhiH
jAtakaM kArayAmAsa vAchayitvA cha ma~Ngalam
hiraNyaM gAM mahIM grAmAnhastyashvAnnR^ipatirvarAn
prAdAtsvannaM cha viprebhyaH prajAtIrthe sa tIrthavit
tamUchurbrAhmaNAstuShTA rAjAnaM prashrayAnvitam
eSha hyasminprajAtantau purUNAM pauravarShabha
daivenApratighAtena shukle saMsthAmupeyuShi
rAto vo.anugrahArthAya viShNunA prabhaviShNunA
tasmAnnAmnA viShNurAta iti loke bhaviShyati
na sandeho mahAbhAga mahAbhAgavato mahAn
shrIrAjovAcha
apyeSha vaMshyAnrAjarShInpuNyashlokAnmahAtmanaH
anuvartitA svidyashasA sAdhuvAdena sattamAH
brAhmaNA UchuH
pArtha prajAvitA sAkShAdikShvAkuriva mAnavaH
brahmaNyaH satyasandhashcha rAmo dAsharathiryathA
eSha dAtA sharaNyashcha yathA hyaushInaraH shibiH
yasho vitanitA svAnAM dauShyantiriva yajvanAm
dhanvinAmagraNIreSha tulyashchArjunayordvayoH
hutAsha iva durdharShaH samudra iva dustaraH
mR^igendra iva vikrAnto niShevyo himavAniva
titikShurvasudhevAsau sahiShNuH pitarAviva
pitAmahasamaH sAmye prasAde girishopamaH
AshrayaH sarvabhUtAnAM yathA devo ramAshrayaH

01120241
01120243
01120251
01120253
01120261
01120263
01120271
01120273
01120281
01120283
01120291
01120293
01120301
01120303
01120311
01120313
01120321
01120323
01120331
01120333
01120341
01120343
01120351
01120353
01120361
01120363
01130010
01130011
01130013
01130021
01130023
01130031
01130033
01130041
01130043
01130051
01130053
01130061
01130063
01130071
01130073
01130080
01130081
01130083
01130091
01130093
01130101
01130103
01130111
01130113
01130121
01130123
01130131
01130133
01130141
01130143
01130151
01130153
01130161
01130163

sarvasadguNamAhAtmye eSha kR^iShNamanuvrataH


rantideva ivodAro yayAtiriva dhArmikaH
hR^ityA balisamaH kR^iShNe prahrAda iva sadgrahaH
AhartaiSho.ashvamedhAnAM vR^iddhAnAM paryupAsakaH
rAjarShINAM janayitA shAstA chotpathagAminAm
nigrahItA kalereSha bhuvo dharmasya kAraNAt
takShakAdAtmano mR^ityuM dvijaputropasarjitAt
prapatsyata upashrutya muktasa~NgaH padaM hareH
jij~nAsitAtmayAthArthyo munervyAsasutAdasau
hitvedaM nR^ipa ga~NgAyAM yAsyatyaddhAkutobhayam
iti rAj~na upAdishya viprA jAtakakovidAH
labdhApachitayaH sarve pratijagmuH svakAngR^ihAn
sa eSha loke vikhyAtaH parIkShiditi yatprabhuH
pUrvaM dR^iShTamanudhyAyanparIkSheta nareShviha
sa rAjaputro vavR^idhe Ashu shukla ivoDupaH
ApUryamANaH pitR^ibhiH kAShThAbhiriva so.anvaham
yakShyamANo.ashvamedhena j~nAtidrohajihAsayA
rAjA labdhadhano dadhyau nAnyatra karadaNDayoH
tadabhipretamAlakShya bhrAtaro ~nchyutachoditAH
dhanaM prahINamAjahrurudIchyAM dishi bhUrishaH
tena sambhR^itasambhAro dharmaputro yudhiShThiraH
vAjimedhaistribhirbhIto yaj~naiH samayajaddharim
AhUto bhagavAnrAj~nA yAjayitvA dvijairnR^ipam
uvAsa katichinmAsAnsuhR^idAM priyakAmyayA
tato rAj~nAbhyanuj~nAtaH kR^iShNayA sahabandhubhiH
yayau dvAravatIM brahmansArjuno yadubhirvR^itaH
sUta uvAcha
vidurastIrthayAtrAyAM maitreyAdAtmano gatim
j~nAtvAgAddhAstinapuraM tayAvAptavivitsitaH
yAvataH kR^itavAnprashnAnkShattA kauShAravAgrataH
jAtaikabhaktirgovinde tebhyashchopararAma ha
taM bandhumAgataM dR^iShTvA dharmaputraH sahAnujaH
dhR^itarAShTro yuyutsushcha sUtaH shAradvataH pR^ithA
gAndhArI draupadI brahmansubhadrA chottarA kR^ipI
anyAshcha jAmayaH pANDorj~nAtayaH sasutAH striyaH
pratyujjagmuH praharSheNa prANaM tanva ivAgatam
abhisa~Ngamya vidhivatpariShva~NgAbhivAdanaiH
mumuchuH premabAShpaughaM virahautkaNThyakAtarAH
rAjA tamarhayAM chakre kR^itAsanaparigraham
taM bhuktavantaM vishrAntamAsInaM sukhamAsane
prashrayAvanato rAjA prAha teShAM cha shR^iNvatAm
yudhiShThira uvAcha
api smaratha no yuShmatpakShachChAyAsamedhitAn
vipadgaNAdviShAgnyAdermochitA yatsamAtR^ikAH
kayA vR^ittyA vartitaM vashcharadbhiH kShitimaNDalam
tIrthAni kShetramukhyAni sevitAnIha bhUtale
bhavadvidhA bhAgavatAstIrthabhUtAH svayaM vibho
tIrthIkurvanti tIrthAni svAntaHsthena gadAbhR^itA
api naH suhR^idastAta bAndhavAH kR^iShNadevatAH
dR^iShTAH shrutA vA yadavaH svapuryAM sukhamAsate
ityukto dharmarAjena sarvaM tatsamavarNayat
yathAnubhUtaM kramasho vinA yadukulakShayam
nanvapriyaM durviShahaM nR^iNAM svayamupasthitam
nAvedayatsakaruNo duHkhitAndraShTumakShamaH
ka~nchitkAlamathAvAtsItsatkR^ito devavatsukham
bhrAturjyeShThasya shreyaskR^itsarveShAM sukhamAvahan
abibhradaryamA daNDaM yathAvadaghakAriShu
yAvaddadhAra shUdratvaM shApAdvarShashataM yamaH
yudhiShThiro labdharAjyo dR^iShTvA pautraM kulandharam
bhrAtR^ibhirlokapAlAbhairmumude parayA shriyA

01130171
01130173
01130181
01130183
01130191
01130193
01130201
01130203
01130211
01130213
01130221
01130223
01130231
01130233
01130241
01130243
01130251
01130253
01130261
01130263
01130271
01130273
01130281
01130283
01130291
01130293
A
01130301
01130303
01130311
01130313
01130321
01130323
01130331
01130333
01130335
01130341
01130343
01130350
01130351
01130353
01130361
01130363
01130370
01130371
01130373
01130381
01130383
01130390
01130391
01130393
01130401
01130403
01130410
01130411
01130413
01130415
01130421
01130423
01130431

evaM gR^iheShu saktAnAM pramattAnAM tadIhayA


atyakrAmadavij~nAtaH kAlaH paramadustaraH
vidurastadabhipretya dhR^itarAShTramabhAShata
rAjannirgamyatAM shIghraM pashyedaM bhayamAgatam
pratikriyA na yasyeha kutashchitkarhichitprabho
sa eSha bhagavAnkAlaH sarveShAM naH samAgataH
yena chaivAbhipanno.ayaM prANaiH priyatamairapi
janaH sadyo viyujyeta kimutAnyairdhanAdibhiH
pitR^ibhrAtR^isuhR^itputrA hatAste vigataM vayam
AtmA cha jarayA grastaH paragehamupAsase
andhaH puraiva vadhiro mandapraj~nAshcha sAmpratam
vishIrNadanto mandAgniH sarAgaH kaphamudvahan
aho mahIyasI jantorjIvitAshA yathA bhavAn
bhImApavarjitaM piNDamAdatte gR^ihapAlavat
agnirnisR^iShTo dattashcha garo dArAshcha dUShitAH
hR^itaM kShetraM dhanaM yeShAM taddattairasubhiH kiyat
tasyApi tava deho.ayaM kR^ipaNasya jijIviShoH
paraityanichChato jIrNo jarayA vAsasI iva
gatasvArthamimaM dehaM virakto muktabandhanaH
avij~nAtagatirjahyAtsa vai dhIra udAhR^itaH
yaH svakAtparato veha jAtanirveda AtmavAn
hR^idi kR^itvA hariM gehAtpravrajetsa narottamaH
athodIchIM dishaM yAtu svairaj~nAtagatirbhavAn
ito.arvAkprAyashaH kAlaH puMsAM guNavikarShaNaH
evaM rAjA vidureNAnujena praj~nAchakShurbodhita AjamIDhaH
ChittvA sveShu snehapAshAndraDhimno nishchakrAma bhrAtR^isandarshitAdhv
patiM prayAntaM subalasya putrI pativratA chAnujagAma sAdhvI
himAlayaM nyastadaNDapraharShaM manasvinAmiva satsamprahAraH
ajAtashatruH kR^itamaitro hutAgnirviprAnnatvA tilagobhUmirukmaiH
gR^ihaM praviShTo guruvandanAya na chApashyatpitarau saubalIM cha
tatra sa~njayamAsInaM paprachChodvignamAnasaH
gAvalgaNe kva nastAto vR^iddho hInashcha netrayoH
ambA cha hataputrArtA pitR^ivyaH kva gataH suhR^it
api mayyakR^itapraj~ne hatabandhuH sa bhAryayA
AshaMsamAnaH shamalaM ga~NgAyAM duHkhito.apatat
pitaryuparate pANDau sarvAnnaH suhR^idaH shishUn
arakShatAM vyasanataH pitR^ivyau kva gatAvitaH
sUta uvAcha
kR^ipayA snehavaiklavyAtsUto virahakarshitaH
AtmeshvaramachakShANo na pratyAhAtipIDitaH
vimR^ijyAshrUNi pANibhyAM viShTabhyAtmAnamAtmanA
ajAtashatruM pratyUche prabhoH pAdAvanusmaran
sa~njaya uvAcha
nAhaM veda vyavasitaM pitrorvaH kulanandana
gAndhAryA vA mahAbAho muShito.asmi mahAtmabhiH
athAjagAma bhagavAnnAradaH sahatumburuH
pratyutthAyAbhivAdyAha sAnujo.abhyarchayanmunim
yudhiShThira uvAcha
nAhaM veda gatiM pitrorbhagavankva gatAvitaH
ambA vA hataputrArtA kva gatA cha tapasvinI
karNadhAra ivApAre bhagavAnpAradarshakaH
athAbabhAShe bhagavAnnArado munisattamaH
nArada uvAcha
mA ka~nchana shucho rAjanyadIshvaravashaM jagat
lokAH sapAlA yasyeme vahanti balimIshituH
sa saMyunakti bhUtAni sa eva viyunakti cha
yathA gAvo nasi protAstantyAM baddhAshcha dAmabhiH
vAktantyAM nAmabhirbaddhA vahanti balimIshituH
yathA krIDopaskarANAM saMyogavigamAviha

01130433
01130441
01130443
01130451
01130453
01130461
01130463
01130471
01130473
01130481
01130483
01130491
01130493
01130501
01130503
01130511
01130513
01130521
01130523
01130531
01130533
01130541
01130543
01130551
01130553
01130561
01130563
01130565
01130571
01130573
01130581
01130583
01130591
01130593
01130601
01130603
01140010
01140011
01140013
01140021
01140023
01140031
01140033
01140041
01140043
01140051
01140053
01140060
01140061
01140063
01140071
01140073
01140081
01140083
01140091
01140093
01140101
01140103
01140111
01140113

ichChayA krIDituH syAtAM tathaiveshechChayA nR^iNAm


yanmanyase dhruvaM lokamadhruvaM vA na chobhayam
sarvathA na hi shochyAste snehAdanyatra mohajAt
tasmAjjahya~Nga vaiklavyamaj~nAnakR^itamAtmanaH
kathaM tvanAthAH kR^ipaNA varteraMste cha mAM vinA
kAlakarmaguNAdhIno deho.ayaM pA~nchabhautikaH
kathamanyAMstu gopAyetsarpagrasto yathA param
ahastAni sahastAnAmapadAni chatuShpadAm
phalgUni tatra mahatAM jIvo jIvasya jIvanam
tadidaM bhagavAnrAjanneka AtmAtmanAM svadR^ik
antaro.anantaro bhAti pashya taM mAyayorudhA
so.ayamadya mahArAja bhagavAnbhUtabhAvanaH
kAlarUpo.avatIrNo.asyAmabhAvAya suradviShAm
niShpAditaM devakR^ityamavasheShaM pratIkShate
tAvadyUyamavekShadhvaM bhavedyAvadiheshvaraH
dhR^itarAShTraH saha bhrAtrA gAndhAryA cha svabhAryayA
dakShiNena himavata R^iShINAmAshramaM gataH
srotobhiH saptabhiryA vai svardhunI saptadhA vyadhAt
saptAnAM prItaye nAnA saptasrotaH prachakShate
snAtvAnusavanaM tasminhutvA chAgnInyathAvidhi
abbhakSha upashAntAtmA sa Aste vigataiShaNaH
jitAsano jitashvAsaH pratyAhR^itaShaDindriyaH
haribhAvanayA dhvastarajaHsattvatamomalaH
vij~nAnAtmani saMyojya kShetraj~ne pravilApya tam
brahmaNyAtmAnamAdhAre ghaTAmbaramivAmbare
dhvastamAyAguNodarko niruddhakaraNAshayaH
nivartitAkhilAhAra Aste sthANurivAchalaH
tasyAntarAyo maivAbhUH sannyastAkhilakarmaNaH
sa vA adyatanAdrAjanparataH pa~nchame.ahani
kalevaraM hAsyati svaM tachcha bhasmIbhaviShyati
dahyamAne.agnibhirdehe patyuH patnI sahoTaje
bahiH sthitA patiM sAdhvI tamagnimanu vekShyati
vidurastu tadAshcharyaM nishAmya kurunandana
harShashokayutastasmAdgantA tIrthaniShevakaH
ityuktvAthAruhatsvargaM nAradaH sahatumburuH
yudhiShThiro vachastasya hR^idi kR^itvAjahAchChuchaH
sUta uvAcha
samprasthite dvArakAyAMjiShNau bandhudidR^ikShayA
j~nAtuM cha puNyashlokasya kR^iShNasya cha vicheShTitam
vyatItAH katichinmAsAstadA nAyAttato.arjunaH
dadarsha ghorarUpANi nimittAni kurUdvahaH
kAlasya cha gatiM raudrAM viparyastartudharmiNaH
pApIyasIM nR^iNAM vArtAM krodhalobhAnR^itAtmanAm
jihmaprAyaM vyavahR^itaM shAThyamishraM cha sauhR^idam
pitR^imAtR^isuhR^idbhrAtR^idampatInAM cha kalkanam
nimittAnyatyariShTAni kAle tvanugate nR^iNAm
lobhAdyadharmaprakR^itiM dR^iShTvovAchAnujaM nR^ipaH
yudhiShThira uvAcha
sampreShito dvArakAyAM jiShNurbandhudidR^ikShayAj
~nAtuM cha puNyashlokasya kR^iShNasya cha vicheShTitam
gatAH saptAdhunA mAsA bhImasena tavAnujaH
nAyAti kasya vA hetornAhaM vededama~njasA
api devarShiNAdiShTaH sa kAlo.ayamupasthitaH
yadAtmano.a~NgamAkrIDaM bhagavAnutsisR^ikShati
yasmAnnaH sampado rAjyaM dArAH prANAH kulaM prajAH
Asansapatnavijayo lokAshcha yadanugrahAt
pashyotpAtAnnaravyAghra divyAnbhaumAnsadaihikAn
dAruNAnshaMsato.adUrAdbhayaM no buddhimohanam
UrvakShibAhavo mahyaM sphurantya~Nga punaH punaH
vepathushchApi hR^idaye ArAddAsyanti vipriyam

01140121
01140123
01140131
01140133
01140141
01140143
01140151
01140153
01140161
01140163
01140171
01140173
01140181
01140183
01140191
01140193
01140201
01140203
01140205
01140211
01140213
01140221
01140223
01140231
01140233
01140241
01140243
01140250
01140251
01140253
01140261
01140263
01140271
01140273
01140281
01140283
01140291
01140293
01140301
01140303
01140311
01140313
01140321
01140323
01140331
01140333
01140341
01140343
01140351
01140353
01140361
01140363
01140371
01140373
01140381
01140383
01140391
01140393
01140401
01140403

shivaiShodyantamAdityamabhirautyanalAnanA
mAma~Nga sArameyo.ayamabhirebhatyabhIruvat
shastAH kurvanti mAM savyaM dakShiNaM pashavo.apare
vAhAMshcha puruShavyAghra lakShaye rudato mama
mR^ityudUtaH kapoto.ayamulUkaH kampayanmanaH
pratyulUkashcha kuhvAnairvishvaM vai shUnyamichChataH
dhUmrA dishaH paridhayaH kampate bhUH sahAdribhiH
nirghAtashcha mahAMstAta sAkaM cha stanayitnubhiH
vAyurvAti kharasparsho rajasA visR^ijaMstamaH
asR^igvarShanti jaladA bIbhatsamiva sarvataH
sUryaM hataprabhaM pashya grahamardaM mitho divi
sasa~NkulairbhUtagaNairjvalite iva rodasI
nadyo nadAshcha kShubhitAH sarAMsi cha manAMsi cha
na jvalatyagnirAjyena kAlo.ayaM kiM vidhAsyati
na pibanti stanaM vatsA na duhyanti cha mAtaraH
rudantyashrumukhA gAvo na hR^iShyantyR^iShabhA vraje
daivatAni rudantIva svidyanti hyuchchalanti cha
ime janapadA grAmAH purodyAnAkarAshramAH
bhraShTashriyo nirAnandAH kimaghaM darshayanti naH
manya etairmahotpAtairnUnaM bhagavataH padaiH
ananyapuruShashrIbhirhInA bhUrhatasaubhagA
iti chintayatastasya dR^iShTAriShTena chetasA
rAj~naH pratyAgamadbrahmanyadupuryAH kapidhvajaH
taM pAdayornipatitamayathApUrvamAturam
adhovadanamabbindUnsR^ijantaM nayanAbjayoH
vilokyodvignahR^idayo vichChAyamanujaM nR^ipaH
pR^ichChati sma suhR^inmadhye saMsmarannAraderitam
yudhiShThira uvAcha
kachchidAnartapuryAM naH svajanAH sukhamAsate
madhubhojadashArhArha sAtvatAndhakavR^iShNayaH
shUro mAtAmahaH kachchitsvastyAste vAtha mAriShaH
mAtulaH sAnujaH kachchitkushalyAnakadundubhiH
sapta svasArastatpatnyo mAtulAnyaH sahAtmajAH
Asate sasnuShAH kShemaMdevakIpramukhAH svayam
kachchidrAjAhuko jIvatyasatputro.asya chAnujaH
hR^idIkaH sasuto.akrUro jayantagadasAraNAH
Asate kushalaM kachchidye cha shatrujidAdayaH
kachchidAste sukhaM rAmo bhagavAnsAtvatAM prabhuH
pradyumnaH sarvavR^iShNInAM sukhamAste mahArathaH
gambhIrarayo.aniruddho vardhate bhagavAnuta
suSheNashchArudeShNashcha sAmbo jAmbavatIsutaH
anye cha kArShNipravarAH saputrA R^iShabhAdayaH
tathaivAnucharAH shaureH shrutadevoddhavAdayaH
sunandanandashIrShaNyA ye chAnye sAtvatarShabhAH
api svastyAsate sarve rAmakR^iShNabhujAshrayAH
api smaranti kushalamasmAkaM baddhasauhR^idAH
bhagavAnapi govindo brahmaNyo bhaktavatsalaH
kachchitpure sudharmAyAM sukhamAste suhR^idvR^itaH
ma~NgalAya cha lokAnAM kShemAya cha bhavAya cha
Aste yadukulAmbhodhAvAdyo.anantasakhaH pumAn
yadbAhudaNDaguptAyAM svapuryAM yadavo.architAH
krIDanti paramAnandaM mahApauruShikA iva
yatpAdashushrUShaNamukhyakarmaNA satyAdayo dvyaShTasahasrayoShitaH
nirjitya sa~Nkhye tridashAMstadAshiSho haranti vajrAyudhavallabhochitAH
yadbAhudaNDAbhyudayAnujIvino yadupravIrA hyakutobhayA muhuH
adhikramantya~NghribhirAhR^itAM balAtsabhAM sudharmAM surasattamochitAm
kachchitte.anAmayaM tAta bhraShTatejA vibhAsi me
alabdhamAno.avaj~nAtaH kiM vA tAta chiroShitaH
kachchinnAbhihato.abhAvaiH shabdAdibhirama~NgalaiH
na dattamuktamarthibhya AshayA yatpratishrutam

01140411 kachchittvaM brAhmaNaM bAlaM gAM vR^iddhaM rogiNaM striyam


01140413 sharaNopasR^itaM sattvaM nAtyAkShIH sharaNapradaH
01140421 kachchittvaM nAgamo.agamyAM gamyAM vAsatkR^itAM striyam
01140423 parAjito vAtha bhavAnnottamairnAsamaiH pathi
01140431 api svitparyabhu~NkthAstvaM sambhojyAnvR^iddhabAlakAn
01140433 jugupsitaM karma ki~nchitkR^itavAnna yadakShamam
01140441 kachchitpreShThatamenAtha hR^idayenAtmabandhunA
01140443 shUnyo.asmi rahito nityaM manyase te.anyathA na ruk
01150010 sUta uvAcha
01150011 evaM kR^iShNasakhaH kR^iShNo bhrAtrA rAj~nA vikalpitaH
01150013 nAnAsha~NkAspadaM rUpaM kR^iShNavishleShakarshitaH
01150021 shokena shuShyadvadana hR^itsarojo hataprabhaH
01150023 vibhuM tamevAnusmarannAshaknotpratibhAShitum
01150031 kR^ichChreNa saMstabhya shuchaH pANinAmR^ijya netrayoH
01150033 parokSheNa samunnaddha praNayautkaNThyakAtaraH
01150041 sakhyaM maitrIM sauhR^idaM cha sArathyAdiShu saMsmaran
01150043 nR^ipamagrajamityAha bAShpagadgadayA girA
01150050 arjuna uvAcha
01150051 va~nchito.ahaM mahArAja hariNA bandhurUpiNA
01150053 yena me.apahR^itaM tejo devavismApanaM mahat
01150061 yasya kShaNaviyogena loko hyapriyadarshanaH
01150063 ukthena rahito hyeSha mR^itakaH prochyate yathA
01150071 yatsaMshrayAddrupadagehamupAgatAnAM rAj~nAM svayaMvaramukhe smaradurmad
AnAm
01150073 tejo hR^itaM khalu mayAbhihatashcha matsyaH sajjIkR^itena dhanuShAdhiga
tA cha kR^iShNA
01150081 yatsannidhAvahamu khANDavamagnaye.adAmindraM cha sAmaragaNaM tarasA vij
itya
01150083 labdhA sabhA mayakR^itAdbhutashilpamAyA digbhyo.aharannR^ipatayo balima
dhvare te
01150091 yattejasA nR^ipashiro.a~NghrimahanmakhArthamAryo.anujastava gajAyutasat
tvavIryaH
01150093 tenAhR^itAH pramathanAthamakhAya bhUpA yanmochitAstadanayanbalimadhvare
te
01150101 patnyAstavAdhimakhakL^iptamahAbhiSheka shlAghiShThachArukabaraM kitavai
H sabhAyAm
01150103 spR^iShTaM vikIrya padayoH patitAshrumukhyA yastatstriyo.akR^itahatesha
vimuktakeshAH
01150111 yo no jugopa vana etya durantakR^ichChrAddurvAsaso.arirachitAdayutAgrab
hugyaH
01150113 shAkAnnashiShTamupayujya yatastrilokIM tR^iptAmamaMsta salile vinimagna
sa~NghaH
01150121 yattejasAtha bhagavAnyudhi shUlapANirvismApitaH sagirijo.astramadAnnija
M me
01150123 anye.api chAhamamunaiva kalevareNa prApto mahendrabhavane mahadAsanArdh
am
01150131 tatraiva me viharato bhujadaNDayugmaM gANDIvalakShaNamarAtivadhAya devA
H
01150133 sendrAH shritA yadanubhAvitamAjamIDha tenAhamadya muShitaH puruSheNa bh
UmnA
01150141 yadbAndhavaH kurubalAbdhimanantapArameko rathena tatare.ahamatIryasattv
am
01150143 pratyAhR^itaM bahu dhanaM cha mayA pareShAM tejAspadaM maNimayaM cha hR
^itaM shirobhyaH
01150151 yo bhIShmakarNagurushalyachamUShvadabhra rAjanyavaryarathamaNDalamaNDit
Asu
01150153 agrecharo mama vibho rathayUthapAnAmAyurmanAMsi cha dR^ishA saha oja Ar
chChat
01150161 yaddoHShu mA praNihitaM gurubhIShmakarNa naptR^itrigartashalyasaindhava
bAhlikAdyaiH

01150163 astrANyamoghamahimAni nirUpitAni nopaspR^ishurnR^iharidAsamivAsurANi


01150171 sautye vR^itaH kumatinAtmada Ishvaro me yatpAdapadmamabhavAya bhajanti
bhavyAH
01150173 mAM shrAntavAhamarayo rathino bhuviShThaM na prAharanyadanubhAvanirasta
chittAH
01150181 narmANyudAraruchirasmitashobhitAni he pArtha he.arjuna sakhe kurunandan
eti
01150183 sa~njalpitAni naradeva hR^idispR^ishAni smarturluThanti hR^idayaM mama
mAdhavasya
01150191 shayyAsanATanavikatthanabhojanAdiShvaikyAdvayasya R^itavAniti vipralabd
haH
01150193 sakhyuH sakheva pitR^ivattanayasya sarvaM sehe mahAnmahitayA kumateragh
aM me
01150201 so.ahaM nR^ipendra rahitaH puruShottamena sakhyA priyeNa suhR^idA hR^id
ayena shUnyaH
01150203 adhvanyurukramaparigrahama~Nga rakShangopairasadbhirabaleva vinirjito.a
smi
01150211 tadvai dhanusta iShavaH sa ratho hayAste so.ahaM rathI nR^ipatayo yata
Anamanti
01150213 sarvaM kShaNena tadabhUdasadIshariktaM bhasmanhutaM kuhakarAddhamivopta
mUShyAm
01150221 rAjaMstvayAnupR^iShTAnAM suhR^idAM naH suhR^itpure
01150223 viprashApavimUDhAnAM nighnatAM muShTibhirmithaH
01150231 vAruNIM madirAM pItvA madonmathitachetasAm
01150233 ajAnatAmivAnyonyaM chatuHpa~nchAvasheShitAH
01150241 prAyeNaitadbhagavata Ishvarasya vicheShTitam
01150243 mitho nighnanti bhUtAni bhAvayanti cha yanmithaH
01150251 jalaukasAM jale yadvanmahAnto.adantyaNIyasaH
01150253 durbalAnbalino rAjanmahAnto balino mithaH
01150261 evaM baliShThairyadubhirmahadbhiritarAnvibhuH
01150263 yadUnyadubhiranyonyaM bhUbhArAnsa~njahAra ha
01150271 deshakAlArthayuktAni hR^ittApopashamAni cha
01150273 haranti smaratashchittaM govindAbhihitAni me
01150280 sUta uvAcha
01150281 evaM chintayato jiShNoH kR^iShNapAdasaroruham
01150283 sauhArdenAtigADhena shAntAsIdvimalA matiH
01150291 vAsudevA~NghryanudhyAna paribR^iMhitaraMhasA
01150293 bhaktyA nirmathitAsheSha kaShAyadhiShaNo.arjunaH
01150301 gItaM bhagavatA j~nAnaM yattatsa~NgrAmamUrdhani
01150303 kAlakarmatamoruddhaM punaradhyagamatprabhuH
01150311 vishoko brahmasampattyA sa~nChinnadvaitasaMshayaH
01150313 lInaprakR^itinairguNyAdali~NgatvAdasambhavaH
01150321 nishamya bhagavanmArgaM saMsthAM yadukulasya cha
01150323 svaHpathAya matiM chakre nibhR^itAtmA yudhiShThiraH
01150331 pR^ithApyanushrutya dhana~njayoditaM nAshaM yadUnAM bhagavadgatiM cha t
Am
01150333 ekAntabhaktyA bhagavatyadhokShaje niveshitAtmopararAma saMsR^iteH
01150341 yayAharadbhuvo bhAraM tAM tanuM vijahAvajaH
01150343 kaNTakaM kaNTakeneva dvayaM chApIshituH samam
01150351 yathA matsyAdirUpANi dhatte jahyAdyathA naTaH
01150353 bhUbhAraH kShapito yenajahau tachcha kalevaram
01150361 yadA mukundo bhagavAnimAM mahIM jahau svatanvA shravaNIyasatkathaH
01150363 tadAharevApratibuddhachetasAmabhadrahetuH kaliranvavartata
01150371 yudhiShThirastatparisarpaNaM budhaH pure cha rAShTre cha gR^ihe tathAtm
ani
01150373 vibhAvya lobhAnR^itajihmahiMsanAdyadharmachakraM gamanAya paryadhAt
01150381 svarATpautraM vinayinamAtmanaH susamaM guNaiH
01150383 toyanIvyAH patiM bhUmerabhyaShi~nchadgajAhvaye
01150391 mathurAyAM tathA vajraM shUrasenapatiM tataH
01150393 prAjApatyAM nirUpyeShTimagnInapibadIshvaraH

01150401
01150403
01150411
01150413
01150421
01150423
01150431
01150433
01150441
01150443
01150445
01150451
01150453
01150461
01150463
01150471
01150473
01150481
01150483
01150491
01150493
01150501
01150503
01150511
01150513
01160010
01160011
01160013
01160021
01160023
01160031
01160033
01160041
01160043
01160050
01160051
01160053
01160055
01160061
01160063
01160071
01160073
01160081
01160083
01160085
01160091
01160093
01160100
01160101
01160103
01160111
urAt
01160113
01160121
01160123
01160131
01160133
01160141
01160143
01160151

visR^ijya tatra tatsarvaM dukUlavalayAdikam


nirmamo niraha~NkAraH sa~nChinnAsheShabandhanaH
vAchaM juhAva manasi tatprANa itare cha tam
mR^ityAvapAnaM sotsargaM taM pa~nchatve hyajohavIt
tritve hutvA cha pa~nchatvaM tachchaikatve ~njuhonmuniH
sarvamAtmanyajuhavIdbrahmaNyAtmAnamavyaye
chIravAsA nirAhAro baddhavA~NmuktamUrdhajaH
darshayannAtmano rUpaM jaDonmattapishAchavat
anavekShamANo niragAdashR^iNvanbadhiro yathA
udIchIM praviveshAshAM gatapUrvAM mahAtmabhiH
hR^idi brahma paraM dhyAyannAvarteta yato gataH
sarve tamanunirjagmurbhrAtaraH kR^itanishchayAH
kalinAdharmamitreNa dR^iShTvA spR^iShTAH prajA bhuvi
te sAdhukR^itasarvArthA j~nAtvAtyantikamAtmanaH
manasA dhArayAmAsurvaikuNThacharaNAmbujam
taddhyAnodriktayA bhaktyA vishuddhadhiShaNAH pare
tasminnArAyaNapade ekAntamatayo gatim
avApurduravApAM te asadbhirviShayAtmabhiH
vidhUtakalmaShA sthAnaM virajenAtmanaiva hi
viduro.api parityajya prabhAse dehamAtmanaH
kR^iShNAveshena tachchittaH pitR^ibhiH svakShayaM yayau
draupadI cha tadAj~nAya patInAmanapekShatAm
vAsudeve bhagavati hyekAntamatirApa tam
yaH shraddhayaitadbhagavatpriyANAM pANDoH sutAnAmiti samprayANam
shR^iNotyalaM svastyayanaM pavitraM labdhvA harau bhaktimupaiti siddhim
sUta uvAcha
tataH parIkShiddvijavaryashikShayA mahIM mahAbhAgavataH shashAsa ha
yathA hi sUtyAmabhijAtakovidAH samAdishanvipra mahadguNastathA
sa uttarasya tanayAmupayema irAvatIm
janamejayAdIMshchaturastasyAmutpAdayatsutAn
AjahArAshvamedhAMstrInga~NgAyAM bhUridakShiNAn
shAradvataM guruM kR^itvA devA yatrAkShigocharAH
nijagrAhaujasA vIraH kaliM digvijaye kvachit
nR^ipali~NgadharaM shUdraM ghnantaM gomithunaM padA
shaunaka uvAcha
kasya hetornijagrAha kaliM digvijaye nR^ipaH
nR^idevachihnadhR^ikShUdra ko.asau gAM yaH padAhanat
tatkathyatAM mahAbhAga yadi kR^iShNakathAshrayam
athavAsya padAmbhoja makarandalihAM satAm
kimanyairasadAlApairAyuSho yadasadvyayaH
kShudrAyuShAM nR^iNAma~Nga martyAnAmR^itamichChatAm
ihopahUto bhagavAnmR^ityuH shAmitrakarmaNi
na kashchinmriyate tAvadyAvadAsta ihAntakaH
etadarthaM hi bhagavAnAhUtaH paramarShibhiH
aho nR^iloke pIyeta harilIlAmR^itaM vachaH
mandasya mandapraj~nasya vayo mandAyuShashcha vai
nidrayA hriyate naktaM divA cha vyarthakarmabhiH
sUta uvAcha
yadA parIkShitkurujA~Ngale.avasatkaliM praviShTaM nijachakravartite
nishamya vArtAmanatipriyAM tataH sharAsanaM saMyugashauNDirAdade
svala~NkR^itaM shyAmatura~NgayojitaM rathaM mR^igendradhvajamAshritaH p
vR^ito rathAshvadvipapattiyuktayA svasenayA digvijayAya nirgataH
bhadrAshvaM ketumAlaM cha bhArataM chottarAnkurUn
kimpuruShAdIni varShANi vijitya jagR^ihe balim
nagarAMshcha vanAMshchaiva nadIshcha vimalodakAH
puruShAndevakalpAMshcha nArIshcha priyadarshanAH
adR^iShTapUrvAnsubhagAnsa dadarsha dhana~njayaH
sadanAni cha shubhrANi nArIshchApsarasAM nibhAH
tatra tatropashR^iNvAnaH svapUrveShAM mahAtmanAm

01160153
01160161
01160163
01160171
01160173
01160181
01160182
01160183
01160184
01160191
01160193
01160201
01160203
01160210
01160211
01160213
01160221
01160223
01160231
01160233
01160241
01160243
01160251
01160253
01160261
01160263
01160270
01160271
01160273
01160281
01160283
01160291
01160293
01160301
01160303
01160311
01160313
01160321
01160323
01160331
01160333
01160341
01160342
01160343
01160344
01160351
01160352
01160353
01160354
01160361
01160362
01160363
01160364
01160371
01160372
01160373
01160374
01160381
01160383
01170010

pragIyamANaM cha yashaH kR^iShNamAhAtmyasUchakam


AtmAnaM cha paritrAtamashvatthAmno.astratejasaH
snehaM cha vR^iShNipArthAnAM teShAM bhaktiM cha keshave
tebhyaH paramasantuShTaH prItyujjR^imbhitalochanaH
mahAdhanAni vAsAMsi dadau hArAnmahAmanAH
sArathyapAraShadasevanasakhyadautya
vIrAsanAnugamanastavanapraNAmAn
snigdheShu pANDuShu jagatpraNatiM cha viShNor
bhaktiM karoti nR^ipatishcharaNAravinde
tasyaivaM vartamAnasya pUrveShAM vR^ittimanvaham
nAtidUre kilAshcharyaM yadAsIttannibodha me
dharmaH padaikena charanvichChAyAmupalabhya gAm
pR^ichChati smAshruvadanAM vivatsAmiva mAtaram
dharma uvAcha
kachchidbhadre.anAmayamAtmanaste vichChAyAsi mlAyateShanmukhena
AlakShaye bhavatImantarAdhiM dUre bandhuM shochasi ka~nchanAmba
pAdairnyUnaM shochasi maikapAdamAtmAnaM vA vR^iShalairbhokShyamANam
Aho surAdInhR^itayaj~nabhAgAnprajA uta svinmaghavatyavarShati
arakShyamANAH striya urvi bAlAnshochasyatho puruShAdairivArtAn
vAchaM devIM brahmakule kukarmaNyabrahmaNye rAjakule kulAgryAn
kiM kShatrabandhUnkalinopasR^iShTAnrAShTrANi vA tairavaropitAni
itastato vAshanapAnavAsaH snAnavyavAyonmukhajIvalokam
yadvAmba te bhUribharAvatAra kR^itAvatArasya harerdharitri
antarhitasya smaratI visR^iShTA karmANi nirvANavilambitAni
idaM mamAchakShva tavAdhimUlaM vasundhare yena vikarshitAsi
kAlena vA te balinAM balIyasA surArchitaM kiM hR^itamamba saubhagam
dharaNyuvAcha
bhavAnhi veda tatsarvaM yanmAM dharmAnupR^ichChasi
chaturbhirvartase yena pAdairlokasukhAvahaiH
satyaM shauchaM dayA kShAntistyAgaH santoSha Arjavam
shamo damastapaH sAmyaM titikShoparatiH shrutam
j~nAnaM viraktiraishvaryaM shauryaM tejo balaM smR^itiH
svAtantryaM kaushalaM kAntirdhairyaM mArdavameva cha
prAgalbhyaM prashrayaH shIlaM saha ojo balaM bhagaH
gAmbhIryaM sthairyamAstikyaM kIrtirmAno.anaha~NkR^itiH
ete chAnye cha bhagavannityA yatra mahAguNAH
prArthyA mahattvamichChadbhirna viyanti sma karhichit
tenAhaM guNapAtreNa shrInivAsena sAmpratam
shochAmi rahitaM lokaM pApmanA kalinekShitam
AtmAnaM chAnushochAmi bhavantaM chAmarottamam
devAnpitR^InR^iShInsAdhUnsarvAnvarNAMstathAshramAn
brahmAdayo bahutithaM yadapA~NgamokSha
kAmAstapaH samacharanbhagavatprapannAH
sA shrIH svavAsamaravindavanaM vihAya
yatpAdasaubhagamalaM bhajate.anuraktA
tasyAhamabjakulishA~NkushaketuketaiH
shrImatpadairbhagavataH samala~NkR^itA~NgI
trInatyarocha upalabhya tato vibhUtiM
lokAnsa mAM vyasR^ijadutsmayatIM tadante
yo vai mamAtibharamAsuravaMsharAj~nAm
akShauhiNIshatamapAnudadAtmatantraH
tvAM duHsthamUnapadamAtmani pauruSheNa
sampAdayanyaduShu ramyamabibhrada~Ngam
kA vA saheta virahaM puruShottamasya
premAvalokaruchirasmitavalgujalpaiH
sthairyaM samAnamaharanmadhumAninInAM
romotsavo mama yada~NghriviTa~NkitAyAH
tayorevaM kathayatoH pR^ithivIdharmayostadA
parIkShinnAma rAjarShiH prAptaH prAchIM sarasvatIm
sUta uvAcha

01170011
01170013
01170021
01170023
01170031
01170033
01170041
01170043
01170051
01170053
01170061
01170063
01170071
01170073
01170081
01170083
01170091
01170093
01170101
01170103
01170111
01170113
01170121
01170123
01170131
01170133
01170141
01170143
01170151
01170153
01170161
01170163
01170170
01170171
01170173
01170181
01170183
01170191
01170193
01170201
01170203
01170210
01170211
01170213
01170220
01170221
01170223
01170231
01170233
01170241
01170243
01170251
01170253
01170261
01170263
01170271
01170273
01170281
01170283
01170291

tatra gomithunaM rAjA hanyamAnamanAthavat


daNDahastaM cha vR^iShalaM dadR^ishe nR^ipalA~nChanam
vR^iShaM mR^iNAladhavalaM mehantamiva bibhyatam
vepamAnaM padaikena sIdantaM shUdratADitam
gAM cha dharmadughAM dInAM bhR^ishaM shUdrapadAhatAm
vivatsAmAshruvadanAM kShAmAM yavasamichChatIm
paprachCha rathamArUDhaH kArtasvaraparichChadam
meghagambhIrayA vAchA samAropitakArmukaH
kastvaM machCharaNe loke balAddhaMsyabalAnbalI
naradevo.asi veSheNa naTavatkarmaNAdvijaH
yastvaM kR^iShNe gate dUraM sahagANDIvadhanvanA
shochyo.asyashochyAnrahasi praharanvadhamarhasi
tvaM vA mR^iNAladhavalaH pAdairnyUnaH padA charan
vR^iSharUpeNa kiM kashchiddevo naH parikhedayan
na jAtu kauravendrANAM dordaNDaparirambhite
bhUtale.anupatantyasminvinA te prANinAM shuchaH
mA saurabheyAtra shucho vyetu te vR^iShalAdbhayam
mA rodIramba bhadraM te khalAnAM mayi shAstari
yasya rAShTre prajAH sarvAstrasyante sAdhvyasAdhubhiH
tasya mattasya nashyanti kIrtirAyurbhago gatiH
eSha rAj~nAM paro dharmo hyArtAnAmArtinigrahaH
ata enaM vadhiShyAmi bhUtadruhamasattamam
ko.avR^ishchattava pAdAMstrInsaurabheya chatuShpada
mA bhUvaMstvAdR^ishA rAShTre rAj~nAM kR^iShNAnuvartinAm
AkhyAhi vR^iSha bhadraM vaH sAdhUnAmakR^itAgasAm
AtmavairUpyakartAraM pArthAnAM kIrtidUShaNam
jane.anAgasyaghaM yu~njansarvato.asya cha madbhayam
sAdhUnAM bhadrameva syAdasAdhudamane kR^ite
anAgaHsviha bhUteShu ya AgaskR^innira~NkushaH
AhartAsmi bhujaM sAkShAdamartyasyApi sA~Ngadam
rAj~no hi paramo dharmaH svadharmasthAnupAlanam
shAsato.anyAnyathAshAstramanApadyutpathAniha
dharma uvAcha
etadvaH pANDaveyAnAM yuktamArtAbhayaM vachaH
yeShAM guNagaNaiH kR^iShNo dautyAdau bhagavAnkR^itaH
na vayaM kleshabIjAni yataH syuH puruSharShabha
puruShaM taM vijAnImo vAkyabhedavimohitAH
kechidvikalpavasanA AhurAtmAnamAtmanaH
daivamanye.apare karma svabhAvamapare prabhum
apratarkyAdanirdeshyAditi keShvapi nishchayaH
atrAnurUpaM rAjarShe vimR^isha svamanIShayA
sUta uvAcha
evaM dharme pravadati sa samrADdvijasattamAH
samAhitena manasA vikhedaH paryachaShTa tam
rAjovAcha
dharmaM bravIShi dharmaj~na dharmo.asi vR^iSharUpadhR^ik
yadadharmakR^itaH sthAnaM sUchakasyApi tadbhavet
athavA devamAyAyA nUnaM gatiragocharA
chetaso vachasashchApi bhUtAnAmiti nishchayaH
tapaH shauchaM dayA satyamiti pAdAH kR^ite kR^itAH
adharmAMshaistrayo bhagnAH smayasa~Ngamadaistava
idAnIM dharma pAdaste satyaM nirvartayedyataH
taM jighR^ikShatyadharmo.ayamanR^itenaidhitaH kaliH
iyaM cha bhUmirbhagavatA nyAsitorubharA satI
shrImadbhistatpadanyAsaiH sarvataH kR^itakautukA
shochatyashrukalA sAdhvI durbhagevojjhitA satI
abrahmaNyA nR^ipavyAjAH shUdrA bhokShyanti mAmiti
iti dharmaM mahIM chaiva sAntvayitvA mahArathaH
nishAtamAdade khaDgaM kalaye.adharmahetave
taM jighAMsumabhipretya vihAya nR^ipalA~nChanam

01170293
01170301
01170303
01170310
01170311
01170313
01170321
01170323
H
01170331
01170333
01170341
01170343
01170350
01170351
01170353
01170360
01170361
01170363
01170371
01170373
01170380
01170381
01170383
01170391
01170393
01170401
01170403
01170411
01170413
01170421
01170423
01170431
01170433
01170441
01170443
01170451
01170453
01180010
01180011
01180013
01180021
01180023
01180031
01180033
01180041
01180043
01180051
01180053
01180061
01180063
01180071
01180073
01180081
01180083
01180091
01180093
01180101
01180103
01180110

tatpAdamUlaM shirasA samagAdbhayavihvalaH


patitaM pAdayorvIraH kR^ipayA dInavatsalaH
sharaNyo nAvadhIchChlokya Aha chedaM hasanniva
rAjovAcha
na te guDAkeshayashodharANAM baddhA~njalervai bhayamasti ki~nchit
na vartitavyaM bhavatA katha~nchana kShetre madIye tvamadharmabandhuH
tvAM vartamAnaM naradevadeheShvanupravR^itto.ayamadharmapUgaH
lobho.anR^itaM chauryamanAryamaMho jyeShThA cha mAyA kalahashcha dambha
na vartitavyaM tadadharmabandho dharmeNa satyena cha vartitavye
brahmAvarte yatra yajanti yaj~nairyaj~neshvaraM yaj~navitAnavij~nAH
yasminharirbhagavAnijyamAna ijyAtmamUrtiryajatAM shaM tanoti
kAmAnamoghAnsthiraja~NgamAnAmantarbahirvAyurivaiSha AtmA
sUta uvAcha
parIkShitaivamAdiShTaH sa kalirjAtavepathuH
tamudyatAsimAhedaM daNDapANimivodyatam
kaliruvAcha
yatra kva vAtha vatsyAmi sArvabhauma tavAj~nayA
lakShaye tatra tatrApi tvAmAtteShusharAsanam
tanme dharmabhR^itAM shreShTha sthAnaM nirdeShTumarhasi
yatraiva niyato vatsya AtiShThaMste.anushAsanam
sUta uvAcha
abhyarthitastadA tasmai sthAnAni kalaye dadau
dyUtaM pAnaM striyaH sUnA yatrAdharmashchaturvidhaH
punashcha yAchamAnAya jAtarUpamadAtprabhuH
tato.anR^itaM madaM kAmaM rajo vairaM cha pa~nchamam
amUni pa~ncha sthAnAni hyadharmaprabhavaH kaliH
auttareyeNa dattAni nyavasattannideshakR^it
athaitAni na seveta bubhUShuH puruShaH kvachit
visheShato dharmashIlo rAjA lokapatirguruH
vR^iShasya naShTAMstrInpAdAntapaH shauchaM dayAmiti
pratisandadha AshvAsya mahIM cha samavardhayat
sa eSha etarhyadhyAsta AsanaM pArthivochitam
pitAmahenopanyastaM rAj~nAraNyaM vivikShatA
Aste.adhunA sa rAjarShiH kauravendrashriyollasan
gajAhvaye mahAbhAgashchakravartI bR^ihachChravAH
itthambhUtAnubhAvo.ayamabhimanyusuto nR^ipaH
yasya pAlayataH kShauNIM yUyaM satrAya dIkShitAH
sUta uvAcha
yo vai drauNyastravipluShTo na mAturudare mR^itaH
anugrahAdbhagavataH kR^iShNasyAdbhutakarmaNaH
brahmakopotthitAdyastu takShakAtprANaviplavAt
na sammumohorubhayAdbhagavatyarpitAshayaH
utsR^ijya sarvataH sa~NgaM vij~nAtAjitasaMsthitiH
vaiyAsakerjahau shiShyo ga~NgAyAM svaM kalevaram
nottamashlokavArtAnAM juShatAM tatkathAmR^itam
syAtsambhramo.antakAle.api smaratAM tatpadAmbujam
tAvatkalirna prabhavetpraviShTo.apIha sarvataH
yAvadIsho mahAnurvyAmAbhimanyava ekarAT
yasminnahani yarhyeva bhagavAnutsasarja gAm
tadaivehAnuvR^itto.asAvadharmaprabhavaH kaliH
nAnudveShTi kaliM samrATsAra~Nga iva sArabhuk
kushalAnyAshu siddhyanti netarANi kR^itAni yat
kiM nu bAleShu shUreNa kalinA dhIrabhIruNA
apramattaH pramatteShu yo vR^iko nR^iShu vartate
upavarNitametadvaH puNyaM pArIkShitaM mayA
vAsudevakathopetamAkhyAnaM yadapR^ichChata
yA yAH kathA bhagavataH kathanIyorukarmaNaH
guNakarmAshrayAH pumbhiH saMsevyAstA bubhUShubhiH
R^iShaya UchuH

01180111
01180113
01180121
01180123
01180131
01180133
01180141
01180143
01180151
01180153
01180161
01180163
01180171
01180173
01180180
01180181
01180183
01180191
01180193
01180201
01180203
01180211
01180213
01180221
01180223
01180231
01180233
01180241
01180243
01180251
01180253
01180261
01180263
01180271
01180273
01180281
01180283
01180291
01180293
01180301
01180303
01180311
01180313
01180321
01180323
01180331
01180333
01180341
01180343
01180351
01180353
01180361
01180363
01180371
01180373
01180381
01180383
01180391
01180393
01180401

sUta jIva samAH saumya shAshvatIrvishadaM yashaH


yastvaM shaMsasi kR^iShNasya martyAnAmamR^itaM hi naH
karmaNyasminnanAshvAse dhUmadhUmrAtmanAM bhavAn
ApAyayati govinda pAdapadmAsavaM madhu
tulayAma lavenApi na svargaM nApunarbhavam
bhagavatsa~Ngisa~Ngasya martyAnAM kimutAshiShaH
ko nAma tR^ipyedrasavitkathAyAM mahattamaikAntaparAyaNasya
nAntaM guNAnAmaguNasya jagmuryogeshvarA ye bhavapAdmamukhyAH
tanno bhavAnvai bhagavatpradhAno mahattamaikAntaparAyaNasya
harerudAraM charitaM vishuddhaM shushrUShatAM no vitanotu vidvan
sa vai mahAbhAgavataH parIkShidyenApavargAkhyamadabhrabuddhiH
j~nAnena vaiyAsakishabditena bheje khagendradhvajapAdamUlam
tannaH paraM puNyamasaMvR^itArthamAkhyAnamatyadbhutayoganiShTham
AkhyAhyanantAcharitopapannaM pArIkShitaM bhAgavatAbhirAmam
sUta uvAcha
aho vayaM janmabhR^ito.adya hAsma vR^iddhAnuvR^ittyApi vilomajAtAH
dauShkulyamAdhiM vidhunoti shIghraM mahattamAnAmabhidhAnayogaH
kutaH punargR^iNato nAma tasya mahattamaikAntaparAyaNasya
yo.anantashaktirbhagavAnananto mahadguNatvAdyamanantamAhuH
etAvatAlaM nanu sUchitena guNairasAmyAnatishAyanasya
hitvetarAnprArthayato vibhUtiryasyA~NghrireNuM juShate.anabhIpsoH
athApi yatpAdanakhAvasR^iShTaM jagadviri~nchopahR^itArhaNAmbhaH
seshaM punAtyanyatamo mukundAtko nAma loke bhagavatpadArthaH
yatrAnuraktAH sahasaiva dhIrA vyapohya dehAdiShu sa~NgamUDham
vrajanti tatpAramahaMsyamantyaM yasminnahiMsopashamaH svadharmaH
ahaM hi pR^iShTo.aryamaNo bhavadbhirAchakSha AtmAvagamo.atra yAvAn
nabhaH patantyAtmasamaM patattriNastathA samaM viShNugatiM vipashchitaH
ekadA dhanurudyamya vicharanmR^igayAM vane
mR^igAnanugataH shrAntaH kShudhitastR^iShito bhR^isham
jalAshayamachakShANaH pravivesha tamAshramam
dadarsha munimAsInaM shAntaM mIlitalochanam
pratiruddhendriyaprANa manobuddhimupAratam
sthAnatrayAtparaM prAptaM brahmabhUtamavikriyam
viprakIrNajaTAchChannaM rauraveNAjinena cha
vishuShyattAlurudakaM tathAbhUtamayAchata
alabdhatR^iNabhUmyAdirasamprAptArghyasUnR^itaH
avaj~nAtamivAtmAnaM manyamAnashchukopa ha
abhUtapUrvaH sahasA kShuttR^iDbhyAmarditAtmanaH
brAhmaNaM pratyabhUdbrahmanmatsaro manyureva cha
sa tu brahmaR^iSheraMse gatAsumuragaM ruShA
vinirgachChandhanuShkoTyA nidhAya puramAgataH
eSha kiM nibhR^itAsheSha karaNo mIlitekShaNaH
mR^iShAsamAdhirAhosvitkiM nu syAtkShatrabandhubhiH
tasya putro.atitejasvI viharanbAlako.arbhakaiH
rAj~nAghaM prApitaM tAtaM shrutvA tatredamabravIt
aho adharmaH pAlAnAM pIvnAM balibhujAmiva
svAminyaghaM yaddAsAnAM dvArapAnAM shunAmiva
brAhmaNaiH kShatrabandhurhi gR^ihapAlo nirUpitaH
sa kathaM tadgR^ihe dvAHsthaH sabhANDaM bhoktumarhati
kR^iShNe gate bhagavati shAstaryutpathagAminAm
tadbhinnasetUnadyAhaM shAsmi pashyata me balam
ityuktvA roShatAmrAkSho vayasyAnR^iShibAlakaH
kaushikyApa upaspR^ishya vAgvajraM visasarja ha
iti la~NghitamaryAdaM takShakaH saptame.ahani
da~NkShyati sma kulA~NgAraM chodito me tatadruham
tato.abhyetyAshramaM bAlo gale sarpakalevaram
pitaraM vIkShya duHkhArto muktakaNTho ruroda ha
sa vA A~Ngiraso brahmanshrutvA sutavilApanam
unmIlya shanakairnetre dR^iShTvA chAMse mR^itoragam
visR^ijya taM cha paprachCha vatsa kasmAddhi rodiShi

01180403
01180411
01180413
01180421
01180423
01180431
01180433
01180441
01180443
anAH
01180451
01180453
01180461
01180463
01180465
01180471
01180473
01180481
01180483
01180491
01180493
01180501
01180503
01190010
01190011
01190013
01190021
01190023
01190031
01190033
01190041
aH
01190043
01190051
01190053
01190061
01190063
01190071
01190073
01190081
01190083
01190091
01190093
01190101
01190103
01190111
01190113
01190121
01190123
01190130
01190131
01190133
01190141
01190143
01190151
01190153
01190161
01190163
01190171
01190173

kena vA te.apakR^itamityuktaH sa nyavedayat


nishamya shaptamatadarhaM narendraM sa brAhmaNo nAtmajamabhyanandat
aho batAMho mahadadya te kR^itamalpIyasi droha ururdamo dhR^itaH
na vai nR^ibhirnaradevaM parAkhyaM sammAtumarhasyavipakvabuddhe
yattejasA durviShaheNa guptA vindanti bhadrANyakutobhayAH prajAH
alakShyamANe naradevanAmni rathA~NgapANAvayama~Nga lokaH
tadA hi chauraprachuro vina~NkShyatyarakShyamANo.avivarUthavatkShaNAt
tadadya naH pApamupaityananvayaM yannaShTanAthasya vasorvilumpakAt
parasparaM ghnanti shapanti vR^i~njate pashUnstriyo.arthAnpurudasyavo j
tadAryadharmaH pravilIyate nR^iNAM varNAshramAchArayutastrayImayaH
tato.arthakAmAbhiniveshitAtmanAM shunAM kapInAmiva varNasa~NkaraH
dharmapAlo narapatiH sa tu samrADbR^ihachChravAH
sAkShAnmahAbhAgavato rAjarShirhayamedhayAT
kShuttR^iTshramayuto dIno naivAsmachChApamarhati
apApeShu svabhR^ityeShu bAlenApakvabuddhinA
pApaM kR^itaM tadbhagavAnsarvAtmA kShantumarhati
tiraskR^itA vipralabdhAH shaptAH kShiptA hatA api
nAsya tatpratikurvanti tadbhaktAH prabhavo.api hi
iti putrakR^itAghena so.anutapto mahAmuniH
svayaM viprakR^ito rAj~nA naivAghaM tadachintayat
prAyashaH sAdhavo loke parairdvandveShu yojitAH
na vyathanti na hR^iShyanti yata AtmAguNAshrayaH
sUta uvAcha
mahIpatistvatha tatkarma garhyaM vichintayannAtmakR^itaM sudurmanAH
aho mayA nIchamanAryavatkR^itaM nirAgasi brahmaNi gUDhatejasi
dhruvaM tato me kR^itadevahelanAdduratyayaM vyasanaM nAtidIrghAt
tadastu kAmaM hyaghaniShkR^itAya me yathA na kuryAM punarevamaddhA
adyaiva rAjyaM balamR^iddhakoshaM prakopitabrahmakulAnalo me
dahatvabhadrasya punarna me.abhUtpApIyasI dhIrdvijadevagobhyaH
sa chintayannitthamathAshR^iNodyathA muneH sutokto nirR^itistakShakAkhy
sa sAdhu mene na chireNa takShakA nalaM prasaktasya viraktikAraNam
atho vihAyemamamuM cha lokaM vimarshitau heyatayA purastAt
kR^iShNA~NghrisevAmadhimanyamAna upAvishatprAyamamartyanadyAm
yA vai lasachChrItulasIvimishra kR^iShNA~NghrireNvabhyadhikAmbunetrI
punAti lokAnubhayatra seshAnkastAM na seveta mariShyamANaH
iti vyavachChidya sa pANDaveyaH prAyopaveshaM prati viShNupadyAm
dadhau mukundA~NghrimananyabhAvo munivrato muktasamastasa~NgaH
tatropajagmurbhuvanaM punAnA mahAnubhAvA munayaH sashiShyAH
prAyeNa tIrthAbhigamApadeshaiH svayaM hi tIrthAni punanti santaH
atrirvasiShThashchyavanaH sharadvAnariShTanemirbhR^igura~NgirAshcha
parAsharo gAdhisuto.atha rAma utathya indrapramadedhmavAhau
medhAtithirdevala ArShTiSheNo bhAradvAjo gautamaH pippalAdaH
maitreya aurvaH kavaShaH kumbhayonirdvaipAyano bhagavAnnAradashcha
anye cha devarShibrahmarShivaryA rAjarShivaryA aruNAdayashcha
nAnArSheyapravarAnsametAnabhyarchya rAjA shirasA vavande
sukhopaviShTeShvatha teShu bhUyaH kR^itapraNAmaH svachikIrShitaM yat
vij~nApayAmAsa viviktachetA upasthito.agre.abhigR^ihItapANiH
rAjovAcha
aho vayaM dhanyatamA nR^ipANAM mahattamAnugrahaNIyashIlAH
rAj~nAM kulaM brAhmaNapAdashauchAddUrAdvisR^iShTaM bata garhyakarma
tasyaiva me.aghasya parAvaresho vyAsaktachittasya gR^iheShvabhIkShNam
nirvedamUlo dvijashAparUpo yatra prasakto bhayamAshu dhatte
taM mopayAtaM pratiyantu viprA ga~NgA cha devI dhR^itachittamIshe
dvijopasR^iShTaH kuhakastakShako vA dashatvalaM gAyata viShNugAthAH
punashcha bhUyAdbhagavatyanante ratiH prasa~Ngashcha tadAshrayeShu
mahatsu yAM yAmupayAmi sR^iShTiM maitryastu sarvatra namo dvijebhyaH
iti sma rAjAdhyavasAyayuktaH prAchInamUleShu kusheShu dhIraH
uda~Nmukho dakShiNakUla Aste samudrapatnyAH svasutanyastabhAraH

01190181
01190183
01190191
01190193
01190201
01190203
01190211
01190213
01190221
01190223
01190231
01190233
01190241
AyAm
01190243
H
01190251
01190253
01190261
01190263
01190271
01190273
01190281
01190283
01190291
01190293
01190301
01190303
01190311
01190313
01190320
01190321
01190323
01190331
01190333
01190341
01190343
01190351
01190353
01190361
01190363
01190371
01190373
01190381
01190383
01190391
01190393
01190400
01190401
01190403
02010010
02010011
02010013
02010021
02010023
02010031
02010033
02010041
02010043
02010051

evaM cha tasminnaradevadeve prAyopaviShTe divi devasa~NghAH


prashasya bhUmau vyakiranprasUnairmudA muhurdundubhayashcha neduH
maharShayo vai samupAgatA ye prashasya sAdhvityanumodamAnAH
UchuH prajAnugrahashIlasArA yaduttamashlokaguNAbhirUpam
na vA idaM rAjarShivarya chitraM bhavatsu kR^iShNaM samanuvrateShu
ye.adhyAsanaM rAjakirITajuShTaM sadyo jahurbhagavatpArshvakAmAH
sarve vayaM tAvadihAsmahe.atha kalevaraM yAvadasau vihAya
lokaM paraM virajaskaM vishokaM yAsyatyayaM bhAgavatapradhAnaH
Ashrutya tadR^iShigaNavachaH parIkShitsamaM madhuchyudguru chAvyalIkam
AbhAShatainAnabhinandya yuktAnshushrUShamANashcharitAni viShNoH
samAgatAH sarvata eva sarve vedA yathA mUrtidharAstripR^iShThe
nehAtha nAmutra cha kashchanArtha R^ite parAnugrahamAtmashIlam
tatashcha vaH pR^ichChyamimaM vipR^ichChe vishrabhya viprA iti kR^ityat
sarvAtmanA mriyamANaishcha kR^ityaM shuddhaM cha tatrAmR^ishatAbhiyuktA
tatrAbhavadbhagavAnvyAsaputro yadR^ichChayA gAmaTamAno.anapekShaH
alakShyali~Ngo nijalAbhatuShTo vR^itashcha bAlairavadhUtaveShaH
taM dvyaShTavarShaM sukumArapAda karorubAhvaMsakapolagAtram
chArvAyatAkShonnasatulyakarNa subhrvAnanaM kambusujAtakaNTham
nigUDhajatruM pR^ithutu~NgavakShasamAvartanAbhiM valivalgUdaraM cha
digambaraM vaktravikIrNakeshaM pralambabAhuM svamarottamAbham
shyAmaM sadApIvyavayo.a~NgalakShmyA strINAM manoj~naM ruchirasmitena
pratyutthitAste munayaH svAsanebhyastallakShaNaj~nA api gUDhavarchasam
sa viShNurAto.atithaya AgatAya tasmai saparyAM shirasAjahAra
tato nivR^ittA hyabudhAH striyo.arbhakA mahAsane sopavivesha pUjitaH
sa saMvR^itastatra mahAnmahIyasAM brahmarShirAjarShidevarShisa~NghaiH
vyarochatAlaM bhagavAnyathendurgraharkShatArAnikaraiH parItaH
prashAntamAsInamakuNThamedhasaM muniM nR^ipo bhAgavato.abhyupetya
praNamya mUrdhnAvahitaH kR^itA~njalirnatvA girA sUnR^itayAnvapR^ichChat
parIkShiduvAcha
aho adya vayaM brahmansatsevyAH kShatrabandhavaH
kR^ipayAtithirUpeNa bhavadbhistIrthakAH kR^itAH
yeShAM saMsmaraNAtpuMsAM sadyaH shuddhyanti vai gR^ihAH
kiM punardarshanasparsha pAdashauchAsanAdibhiH
sAnnidhyAtte mahAyoginpAtakAni mahAntyapi
sadyo nashyanti vai puMsAM viShNoriva suretarAH
api me bhagavAnprItaH kR^iShNaH pANDusutapriyaH
paitR^iShvaseyaprItyarthaM tadgotrasyAttabAndhavaH
anyathA te.avyaktagaterdarshanaM naH kathaM nR^iNAm
nitarAM mriyamANAnAM saMsiddhasya vanIyasaH
ataH pR^ichChAmi saMsiddhiM yoginAM paramaM gurum
puruShasyeha yatkAryaM mriyamANasya sarvathA
yachChrotavyamatho japyaM yatkartavyaM nR^ibhiH prabho
smartavyaM bhajanIyaM vA brUhi yadvA viparyayam
nUnaM bhagavato brahmangR^iheShu gR^ihamedhinAm
na lakShyate hyavasthAnamapi godohanaM kvachit
sUta uvAcha
evamAbhAShitaH pR^iShTaH sa rAj~nA shlakShNayA girA
pratyabhAShata dharmaj~no bhagavAnbAdarAyaNiH
shrIshuka uvAcha
varIyAneSha te prashnaH kR^ito lokahitaM nR^ipa
AtmavitsammataH puMsAM shrotavyAdiShu yaH paraH
shrotavyAdIni rAjendra nR^iNAM santi sahasrashaH
apashyatAmAtmatattvaM gR^iheShu gR^ihamedhinAm
nidrayA hriyate naktaM vyavAyena cha vA vayaH
divA chArthehayA rAjankuTumbabharaNena vA
dehApatyakalatrAdiShvAtmasainyeShvasatsvapi
teShAM pramatto nidhanaM pashyannapi na pashyati
tasmAdbhArata sarvAtmA bhagavAnIshvaro hariH

02010053
02010061
02010063
02010071
02010073
02010081
02010083
02010091
02010093
02010101
02010103
02010111
02010113
02010121
02010123
02010131
02010133
02010141
02010143
02010151
02010153
02010161
02010163
02010171
02010173
02010181
02010183
02010191
02010193
02010195
02010201
02010203
02010211
02010213
02010220
02010221
02010223
02010230
02010231
02010233
02010241
02010243
02010251
02010253
02010261
02010263
02010271
02010273
02010281
02010283
02010291
02010293
02010301
02010303
02010311
02010313
02010321
hTham
02010323
ghAH

shrotavyaH kIrtitavyashcha smartavyashchechChatAbhayam


etAvAnsA~NkhyayogAbhyAM svadharmapariniShThayA
janmalAbhaH paraH puMsAmante nArAyaNasmR^itiH
prAyeNa munayo rAjannivR^ittA vidhiShedhataH
nairguNyasthA ramante sma guNAnukathane hareH
idaM bhAgavataM nAma purANaM brahmasammitam
adhItavAndvAparAdau piturdvaipAyanAdaham
pariniShThito.api nairguNya uttamashlokalIlayA
gR^ihItachetA rAjarShe AkhyAnaM yadadhItavAn
tadahaM te.abhidhAsyAmi mahApauruShiko bhavAn
yasya shraddadhatAmAshu syAnmukunde matiH satI
etannirvidyamAnAnAmichChatAmakutobhayam
yoginAM nR^ipa nirNItaM harernAmAnukIrtanam
kiM pramattasya bahubhiH parokShairhAyanairiha
varaM muhUrtaM viditaM ghaTate shreyase yataH
khaTvA~Ngo nAma rAjarShirj~nAtveyattAmihAyuShaH
muhUrtAtsarvamutsR^ijya gatavAnabhayaM harim
tavApyetarhi kauravya saptAhaM jIvitAvadhiH
upakalpaya tatsarvaM tAvadyatsAmparAyikam
antakAle tu puruSha Agate gatasAdhvasaH
ChindyAdasa~NgashastreNa spR^ihAM dehe.anu ye cha tam
gR^ihAtpravrajito dhIraH puNyatIrthajalAplutaH
shuchau vivikta AsIno vidhivatkalpitAsane
abhyasenmanasA shuddhaM trivR^idbrahmAkSharaM param
mano yachChejjitashvAso brahmabIjamavismaran
niyachChedviShayebhyo.akShAnmanasA buddhisArathiH
manaH karmabhirAkShiptaM shubhArthe dhArayeddhiyA
tatraikAvayavaM dhyAyedavyuchChinnena chetasA
mano nirviShayaM yuktvA tataH ki~nchana na smaret
padaM tatparamaM viShNormano yatra prasIdati
rajastamobhyAmAkShiptaM vimUDhaM mana AtmanaH
yachCheddhAraNayA dhIro hanti yA tatkR^itaM malam
yasyAM sandhAryamANAyAM yogino bhaktilakShaNaH
Ashu sampadyate yoga AshrayaM bhadramIkShataH
rAjovAcha
yathA sandhAryate brahmandhAraNA yatra sammatA
yAdR^ishI vA haredAshu puruShasya manomalam
shrIshuka uvAcha
jitAsano jitashvAso jitasa~Ngo jitendriyaH
sthUle bhagavato rUpe manaH sandhArayeddhiyA
visheShastasya deho.ayaM sthaviShThashcha sthavIyasAm
yatredaM vyajyate vishvaM bhUtaM bhavyaM bhavachcha sat
aNDakoshe sharIre.asminsaptAvaraNasaMyute
vairAjaH puruSho yo.asau bhagavAndhAraNAshrayaH
pAtAlametasya hi pAdamUlaM paThanti pArShNiprapade rasAtalam
mahAtalaM vishvasR^ijo.atha gulphau talAtalaM vai puruShasya ja~Nghe
dve jAnunI sutalaM vishvamUrterUrudvayaM vitalaM chAtalaM cha
mahItalaM tajjaghanaM mahIpate nabhastalaM nAbhisaro gR^iNanti
uraHsthalaM jyotiranIkamasya grIvA maharvadanaM vai jano.asya
tapo varATIM vidurAdipuMsaH satyaM tu shIrShANi sahasrashIrShNaH
indrAdayo bAhava AhurusrAH karNau dishaH shrotramamuShya shabdaH
nAsatyadasrau paramasya nAse ghrANo.asya gandho mukhamagniriddhaH
dyaurakShiNI chakShurabhUtpata~NgaH pakShmANi viShNorahanI ubhe cha
tadbhrUvijR^imbhaH parameShThidhiShNyamApo.asya tAlU rasa eva jihvA
ChandAMsyanantasya shiro gR^iNanti daMShTrA yamaH snehakalA dvijAni
hAso janonmAdakarI cha mAyA durantasargo yadapA~NgamokShaH
vrIDottarauShTho.adhara eva lobho dharmaH stano.adharmapatho.asya pR^iS
kastasya meDhraM vR^iShaNau cha mitrau kukShiH samudrA girayo.asthisa~N

02010331
02010333
02010341
02010343
02010351
02010353
02010361
02010363
02010371
02010373
02010381
02010383
chit
02010391
02010393
02020010
02020011
02020013
02020021
02020023
02020031
02020033
02020041
02020043
02020051
02020052
02020053
02020054
02020061
02020063
02020071
02020073
02020081
02020083
02020091
02020093
02020101
02020103
02020111
02020113
02020121
02020123
02020131
02020133
A
02020141
02020143
02020151
02020153
02020161
02020163
02020171
02020173
02020181
02020183
02020191
02020193
02020201
02020203
02020211

nADyo.asya nadyo.atha tanUruhANi mahIruhA vishvatanornR^ipendra


anantavIryaH shvasitaM mAtarishvA gatirvayaH karma guNapravAhaH
Ishasya keshAnvidurambuvAhAnvAsastu sandhyAM kuruvarya bhUmnaH
avyaktamAhurhR^idayaM manashchasa chandramAH sarvavikArakoshaH
vij~nAnashaktiM mahimAmananti sarvAtmano.antaHkaraNaM giritram
ashvAshvataryuShTragajA nakhAni sarve mR^igAH pashavaH shroNideshe
vayAMsi tadvyAkaraNaM vichitraM manurmanIShA manujo nivAsaH
gandharvavidyAdharachAraNApsaraH svarasmR^itIrasurAnIkavIryaH
brahmAnanaM kShatrabhujo mahAtmA viDUrura~NghrishritakR^iShNavarNaH
nAnAbhidhAbhIjyagaNopapanno dravyAtmakaH karma vitAnayogaH
iyAnasAvIshvaravigrahasya yaH sanniveshaH kathito mayA te
sandhAryate.asminvapuShi sthaviShThe manaH svabuddhyA na yato.asti ki~n
sa sarvadhIvR^ittyanubhUtasarva AtmA yathA svapnajanekShitaikaH
taM satyamAnandanidhiM bhajeta nAnyatra sajjedyata AtmapAtaH
shrIshuka uvAcha
evaM purA dhAraNayAtmayonirnaShTAM smR^itiM pratyavarudhya tuShTAt
tathA sasarjedamamoghadR^iShTiryathApyayAtprAgvyavasAyabuddhiH
shAbdasya hi brahmaNa eSha panthA yannAmabhirdhyAyati dhIrapArthaiH
paribhramaMstatra na vindate.arthAnmAyAmaye vAsanayA shayAnaH
ataH kavirnAmasu yAvadarthaH syAdapramatto vyavasAyabuddhiH
siddhe.anyathArthe na yateta tatra parishramaM tatra samIkShamANaH
satyAM kShitau kiM kashipoH prayAsairbAhau svasiddhe hyupabarhaNaiH kim
satya~njalau kiM purudhAnnapAtryA digvalkalAdau sati kiM dukUlaiH
chIrANi kiM pathi na santi dishanti bhikShAM
naivA~NghripAH parabhR^itaH sarito.apyashuShyan
ruddhA guhAH kimajito.avati nopasannAn
kasmAdbhajanti kavayo dhanadurmadAndhAn
evaM svachitte svata eva siddha AtmA priyo.artho bhagavAnanantaH
taM nirvR^ito niyatArtho bhajeta saMsArahetUparamashcha yatra
kastAM tvanAdR^itya parAnuchintAmR^ite pashUnasatIM nAma kuryAt
pashya~njanaM patitaM vaitaraNyAM svakarmajAnparitApA~njuShANam
kechitsvadehAntarhR^idayAvakAshe prAdeshamAtraM puruShaM vasantam
chaturbhujaM ka~njarathA~Ngasha~Nkha gadAdharaM dhAraNayA smaranti
rasannavaktraM nalinAyatekShaNaM kadambaki~njalkapisha~NgavAsasam
lasanmahAratnahiraNmayA~NgadaM sphuranmahAratnakirITakuNDalam
unnidrahR^itpa~NkajakarNikAlaye yogeshvarAsthApitapAdapallavam
shrIlakShaNaM kaustubharatnakandharamamlAnalakShmyA vanamAlayAchitam
vibhUShitaM mekhalayA~NgulIyakairmahAdhanairnUpuraka~NkaNAdibhiH
snigdhAmalAku~nchitanIlakuntalairvirochamAnAnanahAsapeshalam
adInalIlAhasitekShaNollasadbhrUbha~NgasaMsUchitabhUryanugraham
IkSheta chintAmayamenamIshvaraM yAvanmano dhAraNayAvatiShThate
ekaikasho.a~NgAni dhiyAnubhAvayetpAdAdi yAvaddhasitaM gadAbhR^itaH
jitaM jitaM sthAnamapohya dhArayetparaM paraM shuddhyati dhIryathA yath
yAvanna jAyeta parAvare.asminvishveshvare draShTari bhaktiyogaH
tAvatsthavIyaH puruShasya rUpaM kriyAvasAne prayataH smareta
sthiraM sukhaM chAsanamAsthito yatiryadA jihAsurimama~Nga lokam
kAle cha deshe cha mano na sajjayetprANAnniyachChenmanasA jitAsuH
manaH svabuddhyAmalayA niyamya kShetraj~na etAM ninayettamAtmani
AtmAnamAtmanyavarudhya dhIro labdhopashAntirvirameta kR^ityAt
na yatra kAlo.animiShAM paraH prabhuH kuto nu devA jagatAM ya Ishire
na yatra sattvaM na rajastamashcha na vai vikAro na mahAnpradhAnam
paraM padaM vaiShNavamAmananti tadyanneti netItyatadutsisR^ikShavaH
visR^ijya daurAtmyamananyasauhR^idA hR^idopaguhyArhapadaM pade pade
itthaM munistUparamedvyavasthito vij~nAnadR^igvIryasurandhitAshayaH
svapArShNinApIDya gudaM tato.anilaM sthAneShu ShaTsUnnamayejjitaklamaH
nAbhyAM sthitaM hR^idyadhiropya tasmAdudAnagatyorasi taM nayenmuniH
tato.anusandhAya dhiyA manasvI svatAlumUlaM shanakairnayeta
tasmAdbhruvorantaramunnayeta niruddhasaptAyatano.anapekShaH

02020213
aH
02020221
02020223
02020231
02020233
02020241
02020243
02020251
02020253
02020261
02020263
m
02020271
02020273
02020281
02020283
02020291
aiva
02020293
02020301
02020303
02020311
02020313
02020321
02020323
02020331
02020333
02020341
02020343
02020351
02020353
02020361
02020363
02020371
itam
02020373
02030010
02030011
02030013
02030021
02030023
02030031
02030033
02030041
02030043
02030051
02030053
02030061
02030063
02030071
02030073
02030081
02030083
02030091
02030093
02030101
02030103
02030111
02030113

sthitvA muhUrtArdhamakuNThadR^iShTirnirbhidya mUrdhanvisR^ijetparaM gat


yadi prayAsyannR^ipa pArameShThyaM vaihAyasAnAmuta yadvihAram
aShTAdhipatyaM guNasannivAye sahaiva gachChenmanasendriyaishcha
yogeshvarANAM gatimAhurantarbahistrilokyAH pavanAntarAtmanAm
na karmabhistAM gatimApnuvanti vidyAtapoyogasamAdhibhAjAm
vaishvAnaraM yAti vihAyasA gataH suShumNayA brahmapathena shochiShA
vidhUtakalko.atha harerudastAtprayAti chakraM nR^ipa shaishumAram
tadvishvanAbhiM tvativartya viShNoraNIyasA virajenAtmanaikaH
namaskR^itaM brahmavidAmupaiti kalpAyuSho yadvibudhA ramante
atho anantasya mukhAnalena dandahyamAnaM sa nirIkShya vishvam
niryAti siddheshvarayuShTadhiShNyaM yaddvaiparArdhyaM tadu pArameShThya
na yatra shoko na jarA na mR^ityurnArtirna chodvega R^ite kutashchit
yachchittato.adaH kR^ipayAnidaMvidAM durantaduHkhaprabhavAnudarshanAt
tato visheShaM pratipadya nirbhayastenAtmanApo.analamUrtiratvaran
jyotirmayo vAyumupetya kAle vAyvAtmanA khaM bR^ihadAtmali~Ngam
ghrANena gandhaM rasanena vai rasaM rUpaM cha dR^iShTyA shvasanaM tvach
shrotreNa chopetya nabhoguNatvaM prANena chAkUtimupaiti yogI
sa bhUtasUkShmendriyasannikarShaM manomayaM devamayaM vikAryam
saMsAdya gatyA saha tena yAti vij~nAnatattvaM guNasannirodham
tenAtmanAtmAnamupaiti shAntamAnandamAnandamayo.avasAne
etAM gatiM bhAgavatIM gato yaH sa vai punarneha viShajjate.a~Nga
ete sR^itI te nR^ipa vedagIte tvayAbhipR^iShTe cha sanAtane cha
ye vai purA brahmaNa Aha tuShTa ArAdhito bhagavAnvAsudevaH
na hyato.anyaH shivaH panthA vishataH saMsR^itAviha
vAsudeve bhagavati bhaktiyogo yato bhavet
bhagavAnbrahma kArtsnyena triranvIkShya manIShayA
tadadhyavasyatkUTastho ratirAtmanyato bhavet
bhagavAnsarvabhUteShu lakShitaH svAtmanA hariH
dR^ishyairbuddhyAdibhirdraShTA lakShaNairanumApakaiH
tasmAtsarvAtmanA rAjanhariH sarvatra sarvadA
shrotavyaH kIrtitavyashcha smartavyo bhagavAnnR^iNAm
pibanti ye bhagavata AtmanaH satAM kathAmR^itaM shravaNapuTeShu sambhR^
punanti te viShayavidUShitAshayaM vrajanti tachcharaNasaroruhAntikam
shrIshuka uvAcha
evametannigaditaM pR^iShTavAnyadbhavAnmama
nR^iNAM yanmriyamANAnAM manuShyeShu manIShiNAm
brahmavarchasakAmastu yajeta brahmaNaH patim
indramindriyakAmastu prajAkAmaH prajApatIn
devIM mAyAM tu shrIkAmastejaskAmo vibhAvasum
vasukAmo vasUnrudrAnvIryakAmo.atha vIryavAn
annAdyakAmastvaditiM svargakAmo.aditeH sutAn
vishvAndevAnrAjyakAmaH sAdhyAnsaMsAdhako vishAm
AyuShkAmo.ashvinau devau puShTikAma ilAM yajet
pratiShThAkAmaH puruSho rodasI lokamAtarau
rUpAbhikAmo gandharvAnstrIkAmo.apsara urvashIm
AdhipatyakAmaH sarveShAM yajeta parameShThinam
yaj~naM yajedyashaskAmaH koshakAmaH prachetasam
vidyAkAmastu girishaM dAmpatyArtha umAM satIm
dharmArtha uttamashlokaM tantuH tanvanpitnyajet
rakShAkAmaH puNyajanAnojaskAmo marudgaNAn
rAjyakAmo manUndevAnnirR^itiM tvabhicharanyajet
kAmakAmo yajetsomamakAmaH puruShaM param
akAmaH sarvakAmo vA mokShakAma udAradhIH
tIvreNa bhaktiyogena yajeta puruShaM param
etAvAneva yajatAmiha niHshreyasodayaH
bhagavatyachalo bhAvo yadbhAgavatasa~NgataH

02030121
02030122
02030123
02030124
02030130
02030131
02030133
02030141
02030143
02030151
02030153
02030161
02030163
02030171
02030173
02030181
02030183
02030191
02030193
02030201
02030203
02030211
02030213
02030221
02030223
02030231
02030233
02030241
02030243
02030251
02030253
02040010
02040011
02040013
02040021
02040023
02040031
02040033
02040041
02040043
02040050
02040051
02040053
02040061
02040063
02040071
02040073
02040075
02040081
02040083
02040091
02040093
02040101
02040103
02040110
02040111
02040113
02040120
02040121
02040123

j~nAnaM yadApratinivR^ittaguNormichakram
AtmaprasAda uta yatra guNeShvasa~NgaH
kaivalyasammatapathastvatha bhaktiyogaH
ko nirvR^ito harikathAsu ratiM na kuryAt
shaunaka uvAcha
ityabhivyAhR^itaM rAjA nishamya bharatarShabhaH
kimanyatpR^iShTavAnbhUyo vaiyAsakimR^iShiM kavim
etachChushrUShatAM vidvansUta no.arhasi bhAShitum
kathA harikathodarkAH satAM syuH sadasi dhruvam
sa vai bhAgavato rAjA pANDaveyo mahArathaH
bAlakrIDanakaiH krIDankR^iShNakrIDAM ya Adade
vaiyAsakishcha bhagavAnvAsudevaparAyaNaH
urugAyaguNodArAH satAM syurhi samAgame
Ayurharati vai puMsAmudyannastaM cha yannasau
tasyarte yatkShaNo nIta uttamashlokavArtayA
taravaH kiM na jIvanti bhastrAH kiM na shvasantyuta
na khAdanti na mehanti kiM grAme pashavo.apare
shvaviDvarAhoShTrakharaiH saMstutaH puruShaH pashuH
na yatkarNapathopeto jAtu nAma gadAgrajaH
bile batorukramavikramAnye na shR^iNvataH karNapuTe narasya
jihvAsatI dArdurikeva sUta na chopagAyatyurugAyagAthAH
bhAraH paraM paTTakirITajuShTamapyuttamA~NgaM na namenmukundam
shAvau karau no kurute saparyAM harerlasatkA~nchanaka~NkaNau vA
barhAyite te nayane narANAM li~NgAni viShNorna nirIkShato ye
pAdau nR^iNAM tau drumajanmabhAjau kShetrANi nAnuvrajato hareryau
jIva~nChavo bhAgavatA~NghrireNuM na jAtu martyo.abhilabheta yastu
shrIviShNupadyA manujastulasyAH shvasa~nChavo yastu na veda gandham
tadashmasAraM hR^idayaM batedaM yadgR^ihyamANairharinAmadheyaiH
na vikriyetAtha yadA vikAro netre jalaM gAtraruheShu harShaH
athAbhidhehya~Nga mano.anukUlaM prabhAShase bhAgavatapradhAnaH
yadAha vaiyAsakirAtmavidyA vishArado nR^ipatiM sAdhu pR^iShTaH
sUta uvAcha
vaiyAsakeriti vachastattvanishchayamAtmanaH
upadhArya matiM kR^iShNe auttareyaH satIM vyadhAt
AtmajAyAsutAgAra pashudraviNabandhuShu
rAjye chAvikale nityaM virUDhAM mamatAM jahau
paprachCha chemamevArthaM yanmAM pR^ichChatha sattamAH
kR^iShNAnubhAvashravaNe shraddadhAno mahAmanAH
saMsthAM vij~nAya sannyasya karma traivargikaM cha yat
vAsudeve bhagavati AtmabhAvaM dR^iDhaM gataH
rAjovAcha
samIchInaM vacho brahmansarvaj~nasya tavAnagha
tamo vishIryate mahyaM hareH kathayataH kathAm
bhUya eva vivitsAmi bhagavAnAtmamAyayA
yathedaM sR^ijate vishvaM durvibhAvyamadhIshvaraiH
yathA gopAyati vibhuryathA saMyachChate punaH
yAM yAM shaktimupAshritya purushaktiH paraH pumAn
AtmAnaM krIDayankrIDankaroti vikaroti cha
nUnaM bhagavato brahmanhareradbhutakarmaNaH
durvibhAvyamivAbhAti kavibhishchApi cheShTitam
yathA guNAMstu prakR^iteryugapatkramasho.api vA
bibharti bhUrishastvekaH kurvankarmANi janmabhiH
vichikitsitametanme bravItu bhagavAnyathA
shAbde brahmaNi niShNAtaH parasmiMshcha bhavAnkhalu
sUta uvAcha
ityupAmantrito rAj~nA guNAnukathane hareH
hR^iShIkeshamanusmR^itya prativaktuM prachakrame
shrIshuka uvAcha
namaH parasmai puruShAya bhUyase sadudbhavasthAnanirodhalIlayA
gR^ihItashaktitritayAya dehinAmantarbhavAyAnupalakShyavartmane

02040131
02040133
02040141
02040143
02040151
m
02040153
02040161
02040163
02040171
02040173
02040181
02040183
amaH
02040191
02040193
02040201
02040203
02040211
02040213
02040221
02040223
02040231
02040233
Msi me
02040241
02040243
02040251
02040253
02050010
02050011
02050013
02050021
02050023
02050031
02050033
02050041
02050043
02050051
02050053
02050061
02050063
02050071
02050073
02050081
02050083
02050090
02050091
02050093
02050101
02050103
02050111
02050113
02050121
02050123
02050131
02050133
02050141
02050143
02050151

bhUyo namaH sadvR^ijinachChide.asatAmasambhavAyAkhilasattvamUrtaye


puMsAM punaH pAramahaMsya Ashrame vyavasthitAnAmanumR^igyadAshuShe
namo namaste.astvR^iShabhAya sAtvatAM vidUrakAShThAya muhuH kuyoginAm
nirastasAmyAtishayena rAdhasA svadhAmani brahmaNi raMsyate namaH
yatkIrtanaM yatsmaraNaM yadIkShaNaM yadvandanaM yachChravaNaM yadarhaNa
lokasya sadyo vidhunoti kalmaShaM tasmai subhadrashravase namo namaH
vichakShaNA yachcharaNopasAdanAtsa~NgaM vyudasyobhayato.antarAtmanaH
vindanti hi brahmagatiM gataklamAstasmai subhadrashravase namo namaH
tapasvino dAnaparA yashasvino manasvino mantravidaH suma~NgalAH
kShemaM na vindanti vinA yadarpaNaM tasmai subhadrashravase namo namaH
kirAtahUNAndhrapulindapulkashA AbhIrashumbhA yavanAH khasAdayaH
ye.anye cha pApA yadapAshrayAshrayAH shudhyanti tasmai prabhaviShNave n
sa eSha AtmAtmavatAmadhIshvarastrayImayo dharmamayastapomayaH
gatavyalIkairajasha~NkarAdibhirvitarkyali~Ngo bhagavAnprasIdatAm
shriyaH patiryaj~napatiH prajApatirdhiyAM patirlokapatirdharApatiH
patirgatishchAndhakavR^iShNisAtvatAM prasIdatAM me bhagavAnsatAM patiH
yada~NghryabhidhyAnasamAdhidhautayA dhiyAnupashyanti hi tattvamAtmanaH
vadanti chaitatkavayo yathAruchaM sa me mukundo bhagavAnprasIdatAm
prachoditA yena purA sarasvatI vitanvatAjasya satIM smR^itiM hR^idi
svalakShaNA prAdurabhUtkilAsyataH sa me R^iShINAmR^iShabhaH prasIdatAm
bhUtairmahadbhirya imAH puro vibhurnirmAya shete yadamUShu pUruShaH
bhu~Nkte guNAnShoDasha ShoDashAtmakaH so.ala~NkR^iShIShTa bhagavAnvachA
namastasmai bhagavate vAsudevAya vedhase
papurj~nAnamayaM saumyA yanmukhAmburuhAsavam
etadevAtmabhU rAjannAradAya vipR^ichChate
vedagarbho.abhyadhAtsAkShAdyadAha harirAtmanaH
nArada uvAcha
devadeva namaste.astu bhUtabhAvana pUrvaja
tadvijAnIhi yajj~nAnamAtmatattvanidarshanam
yadrUpaM yadadhiShThAnaM yataH sR^iShTamidaM prabho
yatsaMsthaM yatparaM yachcha tattattvaM vada tattvataH
sarvaM hyetadbhavAnveda bhUtabhavyabhavatprabhuH
karAmalakavadvishvaM vij~nAnAvasitaM tava
yadvij~nAno yadAdhAro yatparastvaM yadAtmakaH
ekaH sR^ijasi bhUtAni bhUtairevAtmamAyayA
AtmanbhAvayase tAni na parAbhAvayansvayam
AtmashaktimavaShTabhya UrNanAbhirivAklamaH
nAhaM veda paraM hyasminnAparaM na samaM vibho
nAmarUpaguNairbhAvyaM sadasatki~nchidanyataH
sa bhavAnacharadghoraM yattapaH susamAhitaH
tena khedayase nastvaM parAsha~NkAM cha yachChasi
etanme pR^ichChataH sarvaM sarvaj~na sakaleshvara
vijAnIhi yathaivedamahaM budhye.anushAsitaH
brahmovAcha
samyakkAruNikasyedaM vatsa te vichikitsitam
yadahaM choditaH saumya bhagavadvIryadarshane
nAnR^itaM tava tachchApi yathA mAM prabravIShi bhoH
avij~nAya paraM matta etAvattvaM yato hi me
yena svarochiShA vishvaM rochitaM rochayAmyaham
yathArko.agniryathA somo yatharkShagrahatArakAH
tasmai namo bhagavate vAsudevAya dhImahi
yanmAyayA durjayayA mAM vadanti jagadgurum
vilajjamAnayA yasya sthAtumIkShApathe.amuyA
vimohitA vikatthante mamAhamiti durdhiyaH
dravyaM karma cha kAlashcha svabhAvo jIva eva cha
vAsudevAtparo brahmanna chAnyo.artho.asti tattvataH
nArAyaNaparA vedA devA nArAyaNA~NgajAH

02050153
02050161
02050163
02050171
02050173
02050181
02050183
02050191
02050193
02050201
02050203
02050211
02050213
02050221
02050223
02050231
02050233
02050241
02050243
02050245
02050251
02050253
02050261
02050263
02050271
02050273
02050281
02050283
02050291
02050293
02050301
02050303
02050311
02050313
02050315
02050321
02050323
02050331
02050333
02050341
02050343
02050351
02050353
02050361
02050363
02050371
02050373
02050381
02050383
02050391
02050393
02050401
02050403
02050411
02050413
02050421
02050423
02060010
02060011
02060013

nArAyaNaparA lokA nArAyaNaparA makhAH


nArAyaNaparo yogo nArAyaNaparaM tapaH
nArAyaNaparaM j~nAnaM nArAyaNaparA gatiH
tasyApi draShTurIshasya kUTasthasyAkhilAtmanaH
sR^ijyaM sR^ijAmi sR^iShTo.ahamIkShayaivAbhichoditaH
sattvaM rajastama iti nirguNasya guNAstrayaH
sthitisarganirodheShu gR^ihItA mAyayA vibhoH
kAryakAraNakartR^itve dravyaj~nAnakriyAshrayAH
badhnanti nityadA muktaM mAyinaM puruShaM guNAH
sa eSha bhagavAMlli~NgaistribhiretairadhokShajaH
svalakShitagatirbrahmansarveShAM mama cheshvaraH
kAlaM karma svabhAvaM cha mAyesho mAyayA svayA
AtmanyadR^ichChayA prAptaM vibubhUShurupAdade
kAlAdguNavyatikaraH pariNAmaH svabhAvataH
karmaNo janma mahataH puruShAdhiShThitAdabhUt
mahatastu vikurvANAdrajaHsattvopabR^iMhitAt
tamaHpradhAnastvabhavaddravyaj~nAnakriyAtmakaH
so.aha~NkAra iti prokto vikurvansamabhUttridhA
vaikArikastaijasashcha tAmasashcheti yadbhidA
dravyashaktiH kriyAshaktirj~nAnashaktiriti prabho
tAmasAdapi bhUtAdervikurvANAdabhUnnabhaH
tasya mAtrA guNaH shabdo li~NgaM yaddraShTR^idR^ishyayoH
nabhaso.atha vikurvANAdabhUtsparshaguNo.anilaH
parAnvayAchChabdavAMshcha prANa ojaH saho balam
vAyorapi vikurvANAtkAlakarmasvabhAvataH
udapadyata tejo vai rUpavatsparshashabdavat
tejasastu vikurvANAdAsIdambho rasAtmakam
rUpavatsparshavachchAmbho ghoShavachcha parAnvayAt
visheShastu vikurvANAdambhaso gandhavAnabhUt
parAnvayAdrasasparsha shabdarUpaguNAnvitaH
vaikArikAnmano jaj~ne devA vaikArikA dasha
digvAtArkapracheto.ashvi vahnIndropendramitrakAH
taijasAttu vikurvANAdindriyANi dashAbhavan
j~nAnashaktiH kriyAshaktirbuddhiH prANashcha taijasau
shrotraM tvagghrANadR^igjihvA vAgdormeDhrA~NghripAyavaH
yadaite.asa~NgatA bhAvA bhUtendriyamanoguNAH
yadAyatananirmANe na shekurbrahmavittama
tadA saMhatya chAnyonyaM bhagavachChaktichoditAH
sadasattvamupAdAya chobhayaM sasR^ijurhyadaH
varShapUgasahasrAnte tadaNDamudake shayam
kAlakarmasvabhAvastho jIvo ~njIvamajIvayat
sa eva puruShastasmAdaNDaM nirbhidya nirgataH
sahasrorva~NghribAhvakShaH sahasrAnanashIrShavAn
yasyehAvayavairlokAnkalpayanti manIShiNaH
kaTyAdibhiradhaH sapta saptordhvaM jaghanAdibhiH
puruShasya mukhaM brahma kShatrametasya bAhavaH
Urvorvaishyo bhagavataH padbhyAM shUdro vyajAyata
bhUrlokaH kalpitaH padbhyAM bhuvarloko.asya nAbhitaH
hR^idA svarloka urasA maharloko mahAtmanaH
grIvAyAM janaloko.asya tapolokaH stanadvayAt
mUrdhabhiH satyalokastu brahmalokaH sanAtanaH
tatkaTyAM chAtalaM kL^iptamUrubhyAM vitalaM vibhoH
jAnubhyAM sutalaM shuddhaM ja~NghAbhyAM tu talAtalam
mahAtalaM tu gulphAbhyAM prapadAbhyAM rasAtalam
pAtAlaM pAdatalata iti lokamayaH pumAn
bhUrlokaH kalpitaH padbhyAM bhuvarloko.asya nAbhitaH
svarlokaH kalpito mUrdhnA iti vA lokakalpanA
brahmovAcha
vAchAM vahnermukhaM kShetraM ChandasAM sapta dhAtavaH
havyakavyAmR^itAnnAnAM jihvA sarvarasasya cha

02060021
02060023
02060031
02060033
02060035
02060041
02060043
02060051
02060053
02060061
02060063
02060071
02060073
02060081
02060083
02060091
02060093
02060101
02060103
02060111
02060113
02060121
02060123
02060131
02060133
02060141
02060143
02060151
02060153
02060161
02060163
02060171
02060173
02060181
02060183
02060191
02060193
02060201
02060203
02060211
02060213
02060221
02060223
02060231
02060233
02060241
02060243
02060251
02060253
02060261
02060263
02060271
02060273
02060281
02060283
02060291
02060293
02060301
02060303
02060311

sarvAsUnAM cha vAyoshcha tannAse paramAyaNe


ashvinoroShadhInAM cha ghrANo modapramodayoH
rUpANAM tejasAM chakShurdivaH sUryasya chAkShiNI
karNau dishAM cha tIrthAnAM shrotramAkAshashabdayoH
tadgAtraM vastusArANAM saubhagasya cha bhAjanam
tvagasya sparshavAyoshcha sarvamedhasya chaiva hi
romANyudbhijjajAtInAM yairvA yaj~nastu sambhR^itaH
keshashmashrunakhAnyasya shilAlohAbhravidyutAm
bAhavo lokapAlAnAM prAyashaH kShemakarmaNAm
vikramo bhUrbhuvaH svashcha kShemasya sharaNasya cha
sarvakAmavarasyApi hareshcharaNa Aspadam
apAM vIryasya sargasya parjanyasya prajApateH
puMsaH shishna upasthastu prajAtyAnandanirvR^iteH
pAyuryamasya mitrasya parimokShasya nArada
hiMsAyA nirR^itermR^ityornirayasya gudaM smR^itaH
parAbhUteradharmasya tamasashchApi pashchimaH
nADyo nadanadInAM cha gotrANAmasthisaMhatiH
avyaktarasasindhUnAM bhUtAnAM nidhanasya cha
udaraM viditaM puMso hR^idayaM manasaH padam
dharmasya mama tubhyaM cha kumArANAM bhavasya cha
vij~nAnasya cha sattvasya parasyAtmA parAyaNam
ahaM bhavAnbhavashchaiva ta ime munayo.agrajAH
surAsuranarA nAgAH khagA mR^igasarIsR^ipAH
gandharvApsaraso yakShA rakShobhUtagaNoragAH
pashavaH pitaraH siddhA vidyAdhrAshchAraNA drumAH
anye cha vividhA jIvAjalasthalanabhaukasaH
graharkShaketavastArAstaDitaH stanayitnavaH
sarvaM puruSha evedaM bhUtaM bhavyaM bhavachcha yat
tenedamAvR^itaM vishvaM vitastimadhitiShThati
svadhiShNyaM pratapanprANo bahishcha pratapatyasau
evaM virAjaM pratapaMstapatyantarbahiH pumAn
so.amR^itasyAbhayasyesho martyamannaM yadatyagAt
mahimaiSha tato brahmanpuruShasya duratyayaH
pAdeShu sarvabhUtAni puMsaH sthitipado viduH
amR^itaM kShemamabhayaM trimUrdhno.adhAyi mUrdhasu
pAdAstrayo bahishchAsannaprajAnAM ya AshramAH
antastrilokyAstvaparo gR^ihamedho.abR^ihadvrataH
sR^itI vichakrame vishvamsAshanAnashane ubhe
yadavidyA cha vidyA cha puruShastUbhayAshrayaH
yasmAdaNDaM virADjaj~ne bhUtendriyaguNAtmakaH
taddravyamatyagAdvishvaM gobhiH sUrya ivAtapan
yadAsya nAbhyAnnalinAdahamAsaM mahAtmanaH
nAvidaM yaj~nasambhArAnpuruShAvayavAnR^ite
teShu yaj~nasya pashavaH savanaspatayaH kushAH
idaM cha devayajanaM kAlashchoruguNAnvitaH
vastUnyoShadhayaH snehA rasalohamR^ido jalam
R^icho yajUMShi sAmAni chAturhotraM cha sattama
nAmadheyAni mantrAshcha dakShiNAshcha vratAni cha
devatAnukramaH kalpaH sa~Nkalpastantrameva cha
gatayo matayashchaiva prAyashchittaM samarpaNam
puruShAvayavairete sambhArAH sambhR^itA mayA
iti sambhR^itasambhAraH puruShAvayavairaham
tameva puruShaM yaj~naM tenaivAyajamIshvaram
tataste bhrAtara ime prajAnAM patayo nava
ayajanvyaktamavyaktaM puruShaM susamAhitAH
tatashcha manavaH kAle Ijire R^iShayo.apare
pitaro vibudhA daityA manuShyAH kratubhirvibhum
nArAyaNe bhagavati tadidaM vishvamAhitam
gR^ihItamAyoruguNaH sargAdAvaguNaH svataH
sR^ijAmi tanniyukto.ahaM haro harati tadvashaH

02060313
02060321
02060323
02060331
gatiH
02060333
riH
02060341
02060343
02060351
galam
02060353
02060361
02060363
02060371
02060373
02060381
02060383
02060391
02060393
02060401
02060403
02060411
02060413
02060421
02060423
02060431
02060433
02060435
02060441
02060443
02060451
02060453
02070010
02070011
02070012
02070013
02070014
02070021
02070022
02070023
02070024
02070031
02070032
02070033
02070034
02070041
02070042
02070043
02070044
02070051
02070052
02070053
02070054
02070061
02070062
02070063
02070064
02070071
02070072

vishvaM puruSharUpeNa paripAti trishaktidhR^ik


iti te.abhihitaM tAta yathedamanupR^ichChasi
nAnyadbhagavataH ki~nchidbhAvyaM sadasadAtmakam
na bhAratI me.a~Nga mR^iShopalakShyate na vai kvachinme manaso mR^iShA
na me hR^iShIkANi patantyasatpathe yanme hR^idautkaNThyavatA dhR^ito ha
so.ahaM samAmnAyamayastapomayaH prajApatInAmabhivanditaH patiH
AsthAya yogaM nipuNaM samAhitastaM nAdhyagachChaM yata AtmasambhavaH
nato.asmyahaM tachcharaNaM samIyuShAM bhavachChidaM svastyayanaM suma~N
yo hyAtmamAyAvibhavaM sma paryagAdyathA nabhaH svAntamathApare kutaH
nAhaM na yUyaM yadR^itAM gatiM vidurna vAmadevaH kimutApare surAH
tanmAyayA mohitabuddhayastvidaM vinirmitaM chAtmasamaM vichakShmahe
yasyAvatArakarmANi gAyanti hyasmadAdayaH
na yaM vidanti tattvena tasmai bhagavate namaH
sa eSha AdyaH puruShaH kalpe kalpe sR^ijatyajaH
AtmAtmanyAtmanAtmAnaM sa saMyachChati pAti cha
vishuddhaM kevalaM j~nAnaM pratyaksamyagavasthitam
satyaM pUrNamanAdyantaM nirguNaM nityamadvayam
R^iShe vidanti munayaH prashAntAtmendriyAshayAH
yadA tadevAsattarkaistirodhIyeta viplutam
Adyo.avatAraH puruShaH parasya kAlaH svabhAvaH sadasanmanashcha
dravyaM vikAro guNa indriyANi virATsvarATsthAsnu chariShNu bhUmnaH
ahaM bhavo yaj~na ime prajeshA dakShAdayo ye bhavadAdayashcha
svarlokapAlAH khagalokapAlA nR^ilokapAlAstalalokapAlAH
gandharvavidyAdharachAraNeshA ye yakSharakShoraganAganAthAH
ye vA R^iShINAmR^iShabhAH pitNAM daityendrasiddheshvaradAnavendrAH
anye cha ye pretapishAchabhUta kUShmANDayAdomR^igapakShyadhIshAH
yatki~ncha loke bhagavanmahasvadojaHsahasvadbalavatkShamAvat
shrIhrIvibhUtyAtmavadadbhutArNaM tattvaM paraM rUpavadasvarUpam
prAdhAnyato yAnR^iSha Amananti lIlAvatArAnpuruShasya bhUmnaH
ApIyatAM karNakaShAyashoShAnanukramiShye ta imAnsupeshAn
brahmovAcha
yatrodyataH kShititaloddharaNAya bibhrat
krauDIM tanuM sakalayaj~namayImanantaH
antarmahArNava upAgatamAdidaityaM
taM daMShTrayAdrimiva vajradharo dadAra
jAto rucherajanayatsuyamAnsuyaj~na
AkUtisUnuramarAnatha dakShiNAyAm
lokatrayasya mahatImaharadyadArtiM
svAyambhuvena manunA harirityanUktaH
jaj~ne cha kardamagR^ihe dvija devahUtyAM
strIbhiH samaM navabhirAtmagatiM svamAtre
Uche yayAtmashamalaM guNasa~Ngapa~Nkam
asminvidhUya kapilasya gatiM prapede
atrerapatyamabhikA~NkShata Aha tuShTo
datto mayAhamiti yadbhagavAnsa dattaH
yatpAdapa~NkajaparAgapavitradehA
yogarddhimApurubhayIM yaduhaihayAdyAH
taptaM tapo vividhalokasisR^ikShayA me
Adau sanAtsvatapasaH sa chatuHsano.abhUt
prAkkalpasamplavavinaShTamihAtmatattvaM
samyagjagAda munayo yadachakShatAtman
dharmasya dakShaduhitaryajaniShTa mUrtyAM
nArAyaNo nara iti svatapaHprabhAvaH
dR^iShTvAtmano bhagavato niyamAvalopaM
devyastvana~NgapR^itanA ghaTituM na shekuH
kAmaM dahanti kR^itino nanu roShadR^iShTyA
roShaM dahantamuta te na dahantyasahyam

02070073
02070074
02070081
02070082
02070083
02070084
02070091
02070092
02070093
02070094
02070101
02070102
02070103
02070104
02070111
02070112
02070113
02070114
02070121
02070122
02070123
02070124
02070131
02070132
02070133
02070134
02070141
02070142
02070143
02070144
02070151
02070152
02070153
02070154
02070161
02070162
02070163
02070164
02070171
02070172
02070173
02070174
02070181
02070182
02070183
02070184
02070191
02070192
02070193
02070194
02070201
02070202
02070203
02070204
02070211
02070212
02070213
02070214
02070221
02070222

so.ayaM yadantaramalaM pravishanbibheti


kAmaH kathaM nu punarasya manaH shrayeta
viddhaH sapatnyuditapatribhiranti rAj~no
bAlo.api sannupagatastapase vanAni
tasmA adAddhruvagatiM gR^iNate prasanno
divyAH stuvanti munayo yaduparyadhastAt
yadvenamutpathagataM dvijavAkyavajra
niShpluShTapauruShabhagaM niraye patantam
trAtvArthito jagati putrapadaM cha lebhe
dugdhA vasUni vasudhA sakalAni yena
nAbherasAvR^iShabha Asa sudevisUnur
yo vai chachAra samadR^igjaDayogacharyAm
yatpAramahaMsyamR^iShayaH padamAmananti
svasthaH prashAntakaraNaH parimuktasa~NgaH
satre mamAsa bhagavAnhayashIraShAtho
sAkShAtsa yaj~napuruShastapanIyavarNaH
Chandomayo makhamayo.akhiladevatAtmA
vAcho babhUvurushatIH shvasato.asya nastaH
matsyo yugAntasamaye manunopalabdhaH
kShoNImayo nikhilajIvanikAyaketaH
visraMsitAnurubhaye salile mukhAnme
AdAya tatra vijahAra ha vedamArgAn
kShIrodadhAvamaradAnavayUthapAnAm
unmathnatAmamR^italabdhaya AdidevaH
pR^iShThena kachChapavapurvidadhAra gotraM
nidrAkShaNo.adriparivartakaShANakaNDUH
traipiShTaporubhayahA sa nR^isiMharUpaM
kR^itvA bhramadbhrukuTidaMShTrakarAlavaktram
daityendramAshu gadayAbhipatantamArAd
Urau nipAtya vidadAra nakhaiH sphurantam
antaHsarasyurubalena pade gR^ihIto
grAheNa yUthapatirambujahasta ArtaH
AhedamAdipuruShAkhilalokanAtha
tIrthashravaH shravaNama~NgalanAmadheya
shrutvA haristamaraNArthinamaprameyash
chakrAyudhaH patagarAjabhujAdhirUDhaH
chakreNa nakravadanaM vinipATya tasmAd
dhaste pragR^ihya bhagavAnkR^ipayojjahAra
jyAyAnguNairavarajo.apyaditeH sutAnAM
lokAnvichakrama imAnyadathAdhiyaj~naH
kShmAM vAmanena jagR^ihe tripadachChalena
yAch~nAmR^ite pathi charanprabhubhirna chAlyaH
nArtho balerayamurukramapAdashaucham
ApaH shikhAdhR^itavato vibudhAdhipatyam
yo vai pratishrutamR^ite na chikIrShadanyad
AtmAnama~Nga manasA haraye.abhimene
tubhyaM cha nArada bhR^ishaM bhagavAnvivR^iddha
bhAvena sAdhu parituShTa uvAcha yogam
j~nAnaM cha bhAgavatamAtmasatattvadIpaM
yadvAsudevasharaNA vidura~njasaiva
chakraM cha dikShvavihataM dashasu svatejo
manvantareShu manuvaMshadharo bibharti
duShTeShu rAjasu damaM vyadadhAtsvakIrtiM
satye tripR^iShTha ushatIM prathayaMshcharitraiH
dhanvantarishcha bhagavAnsvayameva kIrtir
nAmnA nR^iNAM pururujAM ruja Ashu hanti
yaj~ne cha bhAgamamR^itAyuravAvarundha
AyuShyavedamanushAstyavatIrya loke
kShatraM kShayAya vidhinopabhR^itaM mahAtmA
brahmadhrugujjhitapathaM narakArtilipsu

02070223
02070224
02070231
02070232
02070233
02070234
02070241
02070242
02070243
02070244
02070251
02070252
02070253
02070254
02070261
02070262
02070263
02070264
02070271
02070272
02070273
02070274
02070281
02070282
02070283
02070284
02070291
02070292
02070293
02070294
02070301
02070302
02070303
02070304
02070311
02070312
02070313
02070314
02070321
02070322
02070323
02070324
02070331
02070332
02070333
02070334
02070341
02070342
02070343
02070344
02070351
02070352
02070353
02070354
02070361
02070362
02070363
02070364
02070371
02070372

uddhantyasAvavanikaNTakamugravIryas
triHsaptakR^itva urudhAraparashvadhena
asmatprasAdasumukhaH kalayA kalesha
ikShvAkuvaMsha avatIrya gurornideshe
tiShThanvanaM sadayitAnuja Avivesha
yasminvirudhya dashakandhara ArtimArchChat
yasmA adAdudadhirUDhabhayA~Ngavepo
mArgaM sapadyaripuraM haravaddidhakShoH
dUre suhR^inmathitaroShasushoNadR^iShTyA
tAtapyamAnamakaroraganakrachakraH
vakShaHsthalasparsharugnamahendravAha
dantairviDambitakakubjuSha UDhahAsam
sadyo.asubhiH saha vineShyati dArahartur
visphUrjitairdhanuSha uchcharato.adhisainye
bhUmeH suretaravarUthavimarditAyAH
kleshavyayAya kalayA sitakR^iShNakeshaH
jAtaH kariShyati janAnupalakShyamArgaH
karmANi chAtmamahimopanibandhanAni
tokena jIvaharaNaM yadulUkikAyAs
traimAsikasya cha padA shakaTo.apavR^ittaH
yadri~NgatAntaragatena divispR^ishorvA
unmUlanaM tvitarathArjunayorna bhAvyam
yadvai vraje vrajapashUnviShatoyapItAn
pAlAMstvajIvayadanugrahadR^iShTivR^iShTyA
tachChuddhaye.ativiShavIryavilolajihvam
uchchATayiShyaduragaM viharanhradinyAm
tatkarma divyamiva yannishi niHshayAnaM
dAvAgninA shuchivane paridahyamAne
unneShyati vrajamato.avasitAntakAlaM
netre pidhApya sabalo.anadhigamyavIryaH
gR^ihNIta yadyadupabandhamamuShya mAtA
shulbaM sutasya na tu tattadamuShya mAti
yajjR^imbhato.asya vadane bhuvanAni gopI
saMvIkShya sha~NkitamanAH pratibodhitAsIt
nandaM cha mokShyati bhayAdvaruNasya pAshAd
gopAnbileShu pihitAnmayasUnunA cha
ahnyApR^itaM nishi shayAnamatishrameNa
lokaM vikuNThamupaneShyati gokulaM sma
gopairmakhe pratihate vrajaviplavAya
deve.abhivarShati pashUnkR^ipayA rirakShuH
dhartochChilIndhramiva saptadinAni sapta
varSho mahIdhramanaghaikakare salIlam
krIDanvane nishi nishAkararashmigauryAM
rAsonmukhaH kalapadAyatamUrchChitena
uddIpitasmararujAM vrajabhR^idvadhUnAM
harturhariShyati shiro dhanadAnugasya
ye cha pralambakharadardurakeshyariShTa
mallebhakaMsayavanAH kapipauNDrakAdyAH
anye cha shAlvakujabalvaladantavakra
saptokShashambaravidUratharukmimukhyAH
ye vA mR^idhe samitishAlina AttachApAH
kAmbojamatsyakurusR^i~njayakaikayAdyAH
yAsyantyadarshanamalaM balapArthabhIma
vyAjAhvayena hariNA nilayaM tadIyam
kAlena mIlitadhiyAmavamR^ishya nNAM
stokAyuShAM svanigamo bata dUrapAraH
AvirhitastvanuyugaM sa hi satyavatyAM
vedadrumaM viTapasho vibhajiShyati sma
devadviShAM nigamavartmani niShThitAnAM
pUrbhirmayena vihitAbhiradR^ishyatUrbhiH

02070373
02070374
02070381
02070382
02070383
02070384
02070391
02070392
02070393
02070394
02070401
02070402
02070403
02070404
02070411
02070412
02070413
02070414
02070421
02070422
02070423
02070424
02070431
02070432
02070433
02070434
02070441
02070442
02070443
02070444
02070451
02070452
02070453
02070454
02070461
02070462
02070463
02070464
02070471
02070472
02070473
02070474
02070481
02070482
02070483
02070484
02070491
02070492
02070493
02070494
02070501
02070503
02070511
02070513
02070521
02070523
02070531
02070533
02080010
02080011

lokAnghnatAM mativimohamatipralobhaM
veShaM vidhAya bahu bhAShyata aupadharmyam
yarhyAlayeShvapi satAM na hareH kathAH syuH
pAShaNDino dvijajanA vR^iShalA nR^idevAH
svAhA svadhA vaShaDiti sma giro na yatra
shAstA bhaviShyati kalerbhagavAnyugAnte
sarge tapo.ahamR^iShayo nava ye prajeshAH
sthAne.atha dharmamakhamanvamarAvanIshAH
ante tvadharmaharamanyuvashAsurAdyA
mAyAvibhUtaya imAH purushaktibhAjaH
viShNornu vIryagaNanAM katamo.arhatIha
yaH pArthivAnyapi kavirvimame rajAMsi
chaskambha yaH svarahasAskhalatA tripR^iShThaM
yasmAttrisAmyasadanAdurukampayAnam
nAntaM vidAmyahamamI munayo.agrajAste
mAyAbalasya puruShasya kuto.avarA ye
gAyanguNAndashashatAnana AdidevaH
sheSho.adhunApi samavasyati nAsya pAram
yeShAM sa eSha bhagavAndayayedanantaH
sarvAtmanAshritapado yadi nirvyalIkam
te dustarAmatitaranti cha devamAyAM
naiShAM mamAhamiti dhIH shvashR^igAlabhakShye
vedAhama~Nga paramasya hi yogamAyAM
yUyaM bhavashcha bhagavAnatha daityavaryaH
patnI manoH sa cha manushcha tadAtmajAshcha
prAchInabarhirR^ibhura~Nga uta dhruvashcha
ikShvAkurailamuchukundavidehagAdhi
raghvambarIShasagarA gayanAhuShAdyAH
mAndhAtralarkashatadhanvanurantidevA
devavrato baliramUrttarayo dilIpaH
saubharyuta~NkashibidevalapippalAda
sArasvatoddhavaparAsharabhUriSheNAH
ye.anye vibhIShaNahanUmadupendradatta
pArthArShTiSheNavidurashrutadevavaryAH
te vai vidantyatitaranti cha devamAyAM
strIshUdrahUNashabarA api pApajIvAH
yadyadbhutakramaparAyaNashIlashikShAs
tiryagjanA api kimu shrutadhAraNA ye
shashvatprashAntamabhayaM pratibodhamAtraM
shuddhaM samaM sadasataH paramAtmatattvam
shabdo na yatra purukArakavAnkriyArtho
mAyA paraityabhimukhe cha vilajjamAnA
tadvai padaM bhagavataH paramasya puMso
brahmeti yadvidurajasrasukhaM vishokam
sadhrya~Nniyamya yatayo yamakartahetiM
jahyuH svarADiva nipAnakhanitramindraH
sa shreyasAmapi vibhurbhagavAnyato.asya
bhAvasvabhAvavihitasya sataH prasiddhiH
dehe svadhAtuvigame.anuvishIryamANe
vyomeva tatra puruSho na vishIryate ~njaH
so.ayaM te.abhihitastAta bhagavAnvishvabhAvanaH
samAsena harernAnyadanyasmAtsadasachcha yat
idaM bhAgavataM nAma yanme bhagavatoditam
sa~Ngraho.ayaM vibhUtInAM tvametadvipulI kuru
yathA harau bhagavati nR^iNAM bhaktirbhaviShyati
sarvAtmanyakhilAdhAre iti sa~Nkalpya varNaya
mAyAM varNayato.amuShya IshvarasyAnumodataH
shR^iNvataH shraddhayA nityaM mAyayAtmA na muhyati
rAjovAcha
brahmaNA chodito brahmanguNAkhyAne.aguNasya cha

02080013
02080021
02080023
02080031
02080033
02080041
02080043
02080051
02080053
02080061
02080063
02080071
02080073
02080081
02080083
02080085
02080091
02080093
02080101
02080103
02080111
02080113
02080121
02080123
02080131
02080133
02080141
02080143
02080151
02080153
02080161
02080163
02080171
02080173
02080181
02080183
02080191
02080193
02080201
02080203
02080211
02080213
02080221
02080223
02080231
02080233
02080241
02080243
02080251
02080253
02080261
02080263
02080270
02080271
02080273
02080281
02080283
02080291
02080293
02090010

yasmai yasmai yathA prAha nArado devadarshanaH


etadveditumichChAmi tattvaM tattvavidAM vara
hareradbhutavIryasya kathA lokasuma~NgalAH
kathayasva mahAbhAga yathAhamakhilAtmani
kR^iShNe niveshya niHsa~NgaM manastyakShye kalevaram
shR^iNvataH shraddhayA nityaM gR^iNatashcha svacheShTitam
kAlena nAtidIrgheNa bhagavAnvishate hR^idi
praviShTaH karNarandhreNa svAnAM bhAvasaroruham
dhunoti shamalaM kR^iShNaH salilasya yathA sharat
dhautAtmA puruShaH kR^iShNa pAdamUlaM na mu~nchati
muktasarvaparikleshaH pAnthaH svasharaNaM yathA
yadadhAtumato brahmandehArambho.asya dhAtubhiH
yadR^ichChayA hetunA vA bhavanto jAnate yathA
AsIdyadudarAtpadmaM lokasaMsthAnalakShaNam
yAvAnayaM vai puruSha iyattAvayavaiH pR^ithak
tAvAnasAviti proktaH saMsthAvayavavAniva
ajaH sR^ijati bhUtAni bhUtAtmA yadanugrahAt
dadR^ishe yena tadrUpaM nAbhipadmasamudbhavaH
sa chApi yatra puruSho vishvasthityudbhavApyayaH
muktvAtmamAyAM mAyeshaH shete sarvaguhAshayaH
puruShAvayavairlokAH sapAlAH pUrvakalpitAH
lokairamuShyAvayavAH sapAlairiti shushruma
yAvAnkalpo vikalpo vA yathA kAlo.anumIyate
bhUtabhavyabhavachChabda AyurmAnaM cha yatsataH
kAlasyAnugatiryA tu lakShyate.aNvI bR^ihatyapi
yAvatyaH karmagatayo yAdR^ishIrdvijasattama
yasminkarmasamAvAyo yathA yenopagR^ihyate
guNAnAM guNinAM chaiva pariNAmamabhIpsatAm
bhUpAtAlakakubvyoma grahanakShatrabhUbhR^itAm
saritsamudradvIpAnAM sambhavashchaitadokasAm
pramANamaNDakoshasya bAhyAbhyantarabhedataH
mahatAM chAnucharitaM varNAshramavinishchayaH
yugAni yugamAnaM cha dharmo yashcha yuge yuge
avatArAnucharitaM yadAshcharyatamaM hareH
nR^iNAM sAdhAraNo dharmaH savisheShashcha yAdR^ishaH
shreNInAM rAjarShINAM cha dharmaH kR^ichChreShu jIvatAm
tattvAnAM parisa~NkhyAnaM lakShaNaM hetulakShaNam
puruShArAdhanavidhiryogasyAdhyAtmikasya cha
yogeshvaraishvaryagatirli~Ngabha~Ngastu yoginAm
vedopavedadharmANAmitihAsapurANayoH
samplavaH sarvabhUtAnAM vikramaH pratisa~NkramaH
iShTApUrtasya kAmyAnAM trivargasya cha yo vidhiH
yo vAnushAyinAM sargaH pAShaNDasya cha sambhavaH
Atmano bandhamokShau cha vyavasthAnaM svarUpataH
yathAtmatantro bhagavAnvikrIDatyAtmamAyayA
visR^ijya vA yathA mAyAmudAste sAkShivadvibhuH
sarvametachcha bhagavanpR^ichChato me.anupUrvashaH
tattvato.arhasyudAhartuM prapannAya mahAmune
atra pramANaM hi bhavAnparameShThI yathAtmabhUH
apare chAnutiShThanti pUrveShAM pUrvajaiH kR^itam
na me.asavaH parAyanti brahmannanashanAdamI
pibato ~nchyutapIyUShamtadvAkyAbdhiviniHsR^itam
sUta uvAcha
sa upAmantrito rAj~nA kathAyAmiti satpateH
brahmarAto bhR^ishaM prIto viShNurAtena saMsadi
prAha bhAgavataM nAma purANaM brahmasammitam
brahmaNe bhagavatproktaM brahmakalpa upAgate
yadyatparIkShidR^iShabhaH pANDUnAmanupR^ichChati
AnupUrvyeNa tatsarvamAkhyAtumupachakrame
shrIshuka uvAcha

02090011
02090013
02090021
02090023
02090031
02090033
02090041
02090043
02090051
02090053
vet
02090061
02090063
uH
02090071
02090073
02090081
02090083
02090091
02090093
02090101
H
02090103
02090111
02090113
02090115
02090121
02090123
02090131
02090133
02090141
02090143
02090151
02090153
02090161
02090163
m
02090171
02090173
02090181
02090183
an
02090190
02090191
02090193
02090201
02090203
02090211
02090213
02090221
02090223
02090231
02090233
02090240
02090241
02090243
02090251
02090253
02090261
02090263

AtmamAyAmR^ite rAjanparasyAnubhavAtmanaH
na ghaTetArthasambandhaH svapnadraShTurivA~njasA
bahurUpa ivAbhAti mAyayA bahurUpayA
ramamANo guNeShvasyA mamAhamiti manyate
yarhi vAva mahimni sve parasminkAlamAyayoH
rameta gatasammohastyaktvodAste tadobhayam
AtmatattvavishuddhyarthaM yadAha bhagavAnR^itam
brahmaNe darshayanrUpamavyalIkavratAdR^itaH
sa Adidevo jagatAM paro guruH svadhiShNyamAsthAya sisR^ikShayaikShata
tAM nAdhyagachChaddR^ishamatra sammatAM prapa~nchanirmANavidhiryayA bha
sa chintayandvyakSharamekadAmbhasyupAshR^iNoddvirgaditaM vacho vibhuH
sparsheShu yatShoDashamekaviMshaM niShki~nchanAnAM nR^ipa yaddhanaM vid
nishamya tadvaktR^ididR^ikShayA disho vilokya tatrAnyadapashyamAnaH
svadhiShNyamAsthAya vimR^ishya taddhitaM tapasyupAdiShTa ivAdadhe manaH
divyaM sahasrAbdamamoghadarshano jitAnilAtmA vijitobhayendriyaH
atapyata smAkhilalokatApanaM tapastapIyAMstapatAM samAhitaH
tasmai svalokaM bhagavAnsabhAjitaH sandarshayAmAsa paraM na yatparam
vyapetasa~NkleshavimohasAdhvasaM svadR^iShTavadbhirpuruShairabhiShTutam
pravartate yatra rajastamastayoH sattvaM cha mishraM na cha kAlavikrama
na yatra mAyA kimutApare hareranuvratA yatra surAsurArchitAH
shyAmAvadAtAH shatapatralochanAH pisha~NgavastrAH suruchaH supeshasaH
sarve chaturbAhava unmiShanmaNi pravekaniShkAbharaNAH suvarchasaH
pravAlavaidUryamR^iNAlavarchasaH parisphuratkuNDalamaulimAlinaH
bhrAjiShNubhiryaH parito virAjate lasadvimAnAvalibhirmahAtmanAm
vidyotamAnaH pramadottamAdyubhiH savidyudabhrAvalibhiryathA nabhaH
shrIryatra rUpiNyurugAyapAdayoH karoti mAnaM bahudhA vibhUtibhiH
pre~NkhaM shritA yA kusumAkarAnugairvigIyamAnA priyakarma gAyatI
dadarsha tatrAkhilasAtvatAM patiM shriyaH patiM yaj~napatiM jagatpatim
sunandanandaprabalArhaNAdibhiH svapArShadAgraiH parisevitaM vibhum
bhR^ityaprasAdAbhimukhaM dR^igAsavaM prasannahAsAruNalochanAnanam
kirITinaM kuNDalinaM chaturbhujaM pItAMshukaM vakShasi lakShitaM shriyA
adhyarhaNIyAsanamAsthitaM paraM vR^itaM chatuHShoDashapa~nchashaktibhiH
yuktaM bhagaiH svairitaratra chAdhruvaiH sva eva dhAmanramamANamIshvara
taddarshanAhlAdapariplutAntaro hR^iShyattanuH premabharAshrulochanaH
nanAma pAdAmbujamasya vishvasR^igyatpAramahaMsyena pathAdhigamyate
taM prIyamANaM samupasthitaM kaviM prajAvisarge nijashAsanArhaNam
babhASha IShatsmitashochiShA girA priyaH priyaM prItamanAH kare spR^ish
shrIbhagavAnuvAcha
tvayAhaM toShitaH samyagvedagarbha sisR^ikShayA
chiraM bhR^itena tapasA dustoShaH kUTayoginAm
varaM varaya bhadraM te vareshaM mAbhivA~nChitam
brahma~nChreyaHparishrAmaH puMsAM maddarshanAvadhiH
manIShitAnubhAvo.ayaM mama lokAvalokanam
yadupashrutya rahasi chakartha paramaM tapaH
pratyAdiShTaM mayA tatra tvayi karmavimohite
tapo me hR^idayaM sAkShAdAtmAhaM tapaso.anagha
sR^ijAmi tapasaivedaM grasAmi tapasA punaH
bibharmi tapasA vishvaM vIryaM me dushcharaM tapaH
brahmovAcha
bhagavansarvabhUtAnAmadhyakSho.avasthito guhAm
veda hyapratiruddhena praj~nAnena chikIrShitam
tathApi nAthamAnasya nAtha nAthaya nAthitam
parAvare yathA rUpejAnIyAM te tvarUpiNaH
yathAtmamAyAyogena nAnAshaktyupabR^iMhitam
vilumpanvisR^ijangR^ihNanbibhradAtmAnamAtmanA

02090271
02090273
02090281
02090283
02090291
02090293
02090300
02090301
02090303
02090311
02090313
02090321
02090323
02090331
02090333
02090341
02090343
02090351
02090353
02090361
02090363
02090370
02090371
02090373
02090381
02090383
02090391
02090393
02090401
02090403
02090411
02090413
02090421
02090423
02090431
02090433
02090441
02090443
02090451
02090453
02100010
02100011
02100013
02100021
02100023
02100031
02100033
02100041
02100043
02100051
02100053
02100061
02100063
02100071
02100073
02100081
02100083
02100091
02100093
02100101

krIDasyamoghasa~Nkalpa UrNanAbhiryathorNute
tathA tadviShayAM dhehi manIShAM mayi mAdhava
bhagavachChikShitamahaM karavANi hyatandritaH
nehamAnaH prajAsargaM badhyeyaM yadanugrahAt
yAvatsakhA sakhyurivesha te kR^itaH prajAvisarge vibhajAmi bho janam
aviklavaste parikarmaNi sthito mA me samunnaddhamado ~nja mAninaH
shrIbhagavAnuvAcha
j~nAnaM paramaguhyaM me yadvij~nAnasamanvitam
sarahasyaM tada~NgaM cha gR^ihANa gaditaM mayA
yAvAnahaM yathAbhAvo yadrUpaguNakarmakaH
tathaiva tattvavij~nAnamastu te madanugrahAt
ahamevAsamevAgre nAnyadyatsadasatparam
pashchAdahaM yadetachcha yo.avashiShyeta so.asmyaham
R^ite.arthaM yatpratIyeta na pratIyeta chAtmani
tadvidyAdAtmano mAyAM yathAbhAso yathA tamaH
yathA mahAnti bhUtAni bhUteShUchchAvacheShvanu
praviShTAnyapraviShTAni tathA teShu na teShvaham
etAvadeva jij~nAsyaM tattvajij~nAsunAtmanaH
anvayavyatirekAbhyAM yatsyAtsarvatra sarvadA
etanmataM samAtiShTha parameNa samAdhinA
bhavAnkalpavikalpeShu na vimuhyati karhichit
shrIshuka uvAcha
sampradishyaivamajano janAnAM parameShThinam
pashyatastasya tadrUpamAtmano nyaruNaddhariH
antarhitendriyArthAya haraye vihitA~njaliH
sarvabhUtamayo vishvaM sasarjedaM sa pUrvavat
prajApatirdharmapatirekadA niyamAnyamAn
bhadraM prajAnAmanvichChannAtiShThatsvArthakAmyayA
taM nAradaH priyatamo rikthAdAnAmanuvrataH
shushrUShamANaH shIlena prashrayeNa damena cha
mAyAM vividiShanviShNormAyeshasya mahAmuniH
mahAbhAgavato rAjanpitaraM paryatoShayat
tuShTaM nishAmya pitaraM lokAnAM prapitAmaham
devarShiH paripaprachCha bhavAnyanmAnupR^ichChati
tasmA idaM bhAgavataM purANaM dashalakShaNam
proktaM bhagavatA prAha prItaH putrAya bhUtakR^it
nAradaH prAha munaye sarasvatyAstaTe nR^ipa
dhyAyate brahma paramaM vyAsAyAmitatejase
yadutAhaM tvayA pR^iShTo vairAjAtpuruShAdidam
yathAsIttadupAkhyAste prashnAnanyAMshcha kR^itsnashaH
shrIshuka uvAcha
atra sargo visargashcha sthAnaM poShaNamUtayaH
manvantareshAnukathA nirodho muktirAshrayaH
dashamasya vishuddhyarthaM navAnAmiha lakShaNam
varNayanti mahAtmAnaH shrutenArthena chA~njasA
bhUtamAtrendriyadhiyAM janma sarga udAhR^itaH
brahmaNo guNavaiShamyAdvisargaH pauruShaH smR^itaH
sthitirvaikuNThavijayaH poShaNaM tadanugrahaH
manvantarANi saddharma UtayaH karmavAsanAH
avatArAnucharitaM hareshchAsyAnuvartinAm
puMsAmIshakathAH proktA nAnAkhyAnopabR^iMhitAH
nirodho.asyAnushayanamAtmanaH saha shaktibhiH
muktirhitvAnyathA rUpaM svarUpeNa vyavasthitiH
AbhAsashcha nirodhashcha yato.astyadhyavasIyate
sa AshrayaH paraM brahma paramAtmeti shabdyate
yo.adhyAtmiko.ayaM puruShaH so.asAvevAdhidaivikaH
yastatrobhayavichChedaH puruSho hyAdhibhautikaH
ekamekatarAbhAve yadA nopalabhAmahe
tritayaM tatra yo veda sa AtmA svAshrayAshrayaH
puruSho.aNDaM vinirbhidya yadAsau sa vinirgataH

02100103
02100111
02100113
02100121
02100123
02100131
02100133
02100141
02100143
02100151
02100153
02100161
02100163
02100171
02100173
02100181
02100183
02100191
02100193
02100201
02100203
02100211
02100213
02100221
02100223
02100231
02100233
02100235
02100241
02100243
02100251
02100253
02100261
02100263
02100271
02100273
02100281
02100283
02100291
02100293
02100301
02100303
02100311
02100313
02100321
02100323
02100331
02100333
02100341
02100343
02100351
02100353
02100361
02100363
02100371
02100373
02100381
02100383
02100391
02100393

Atmano.ayanamanvichChannapo.asrAkShIchChuchiH shuchIH
tAsvavAtsItsvasR^iShTAsu sahasraM parivatsarAn
tena nArAyaNo nAma yadApaH puruShodbhavAH
dravyaM karma cha kAlashcha svabhAvo jIva eva cha
yadanugrahataH santi na santi yadupekShayA
eko nAnAtvamanvichChanyogatalpAtsamutthitaH
vIryaM hiraNmayaM devo mAyayA vyasR^ijattridhA
adhidaivamathAdhyAtmamadhibhUtamiti prabhuH
athaikaM pauruShaM vIryaM tridhAbhidyata tachChR^iNu
antaH sharIra AkAshAtpuruShasya vicheShTataH
ojaH saho balaM jaj~ne tataH prANo mahAnasuH
anuprANanti yaM prANAH prANantaM sarvajantuShu
apAnantamapAnanti naradevamivAnugAH
prANenAkShipatA kShuttR^iDantarA jAyate vibhoH
pipAsato jakShatashcha prA~NmukhaM nirabhidyata
mukhatastAlu nirbhinnaMjihvA tatropajAyate
tato nAnAraso jaj~ne jihvayA yo.adhigamyate
vivakShormukhato bhUmno vahnirvAgvyAhR^itaM tayoH
jale chaitasya suchiraM nirodhaH samajAyata
nAsike nirabhidyetAM dodhUyati nabhasvati
tatra vAyurgandhavaho ghrANo nasi jighR^ikShataH
yadAtmani nirAlokamAtmAnaM cha didR^ikShataH
nirbhinne hyakShiNI tasya jyotishchakShurguNagrahaH
bodhyamAnasya R^iShibhirAtmanastajjighR^ikShataH
karNau cha nirabhidyetAM dishaH shrotraM guNagrahaH
vastuno mR^idukAThinya laghugurvoShNashItatAm
jighR^ikShatastva~NnirbhinnA tasyAM romamahIruhAH
tatra chAntarbahirvAtastvachA labdhaguNo vR^itaH
hastau ruruhatustasya nAnAkarmachikIrShayA
tayostu balavAnindra AdAnamubhayAshrayam
gatiM jigIShataH pAdau ruruhAte.abhikAmikAm
padbhyAM yaj~naH svayaM havyaM karmabhiH kriyate nR^ibhiH
nirabhidyata shishno vai prajAnandAmR^itArthinaH
upastha AsItkAmAnAM priyaM tadubhayAshrayam
utsisR^ikShordhAtumalaM nirabhidyata vai gudam
tataH pAyustato mitra utsarga ubhayAshrayaH
AsisR^ipsoH puraH puryA nAbhidvAramapAnataH
tatrApAnastato mR^ityuH pR^ithaktvamubhayAshrayam
AditsorannapAnAnAmAsankukShyantranADayaH
nadyaH samudrAshcha tayostuShTiH puShTistadAshraye
nididhyAsorAtmamAyAM hR^idayaM nirabhidyata
tato manashchandra iti sa~NkalpaH kAma eva cha
tvakcharmamAMsarudhira medomajjAsthidhAtavaH
bhUmyaptejomayAH sapta prANo vyomAmbuvAyubhiH
guNAtmakAnIndriyANi bhUtAdiprabhavA guNAH
manaH sarvavikArAtmA buddhirvij~nAnarUpiNI
etadbhagavato rUpaM sthUlaM te vyAhR^itaM mayA
mahyAdibhishchAvaraNairaShTabhirbahirAvR^itam
ataH paraM sUkShmatamamavyaktaM nirvisheShaNam
anAdimadhyanidhanaM nityaM vA~NmanasaH param
amunI bhagavadrUpe mayA te hyanuvarNite
ubhe api na gR^ihNanti mAyAsR^iShTe vipashchitaH
sa vAchyavAchakatayA bhagavAnbrahmarUpadhR^ik
nAmarUpakriyA dhatte sakarmAkarmakaH paraH
prajApatInmanUndevAnR^iShInpitR^igaNAnpR^ithak
siddhachAraNagandharvAnvidyAdhrAsuraguhyakAn
kinnarApsaraso nAgAnsarpAnkimpuruShAnnarAn
mAtrakShaHpishAchAMshcha pretabhUtavinAyakAn
kUShmANDonmAdavetAlAnyAtudhAnAngrahAnapi
khagAnmR^igAnpashUnvR^ikShAngirInnR^ipa sarIsR^ipAn

02100401
02100403
02100411
02100413
02100415
02100421
02100423
02100431
02100433
02100441
02100443
02100451
02100453
02100461
02100463
02100471
02100473
02100480
02100481
02100483
02100491
02100493
02100501
02100503
02100510
02100511
02100513
03010010
03010011
03010012
03010021
03010022
03010030
03010031
03010032
03010041
03010042
03010050
03010051
03010052
03010060
03010061
03010062
03010071
03010072
03010081
03010082
03010091
03010092
03010101
03010102
03010111
03010112
03010121
03010122
03010131
03010132
03010141
03010142
03010151

dvividhAshchaturvidhA ye.anye jalasthalanabhaukasaH


kushalAkushalA mishrAH karmaNAM gatayastvimAH
sattvaM rajastama iti tisraH suranR^inArakAH
tatrApyekaikasho rAjanbhidyante gatayastridhA
yadaikaikataro.anyAbhyAM svabhAva upahanyate
sa evedaM jagaddhAtA bhagavAndharmarUpadhR^ik
puShNAti sthApayanvishvaM tirya~NnarasurAdibhiH
tataH kAlAgnirudrAtmA yatsR^iShTamidamAtmanaH
sanniyachChati tatkAle ghanAnIkamivAnilaH
itthambhAvena kathito bhagavAnbhagavattamaH
netthambhAvena hi paraM draShTumarhanti sUrayaH
nAsya karmaNi janmAdau parasyAnuvidhIyate
kartR^itvapratiShedhArthaM mAyayAropitaM hi tat
ayaM tu brahmaNaH kalpaH savikalpa udAhR^itaH
vidhiH sAdhAraNo yatra sargAH prAkR^itavaikR^itAH
parimANaM cha kAlasya kalpalakShaNavigraham
yathA purastAdvyAkhyAsye pAdmaM kalpamatho shR^iNu
shaunaka uvAcha
yadAha no bhavAnsUta kShattA bhAgavatottamaH
chachAra tIrthAni bhuvastyaktvA bandhUnsudustyajAn
kShattuH kaushAravestasya saMvAdo.adhyAtmasaMshritaH
yadvA sa bhagavAMstasmai pR^iShTastattvamuvAcha ha
brUhi nastadidaM saumya vidurasya vicheShTitam
bandhutyAganimittaM cha yathaivAgatavAnpunaH
sUta uvAcha
rAj~nA parIkShitA pR^iShTo yadavochanmahAmuniH
tadvo.abhidhAsye shR^iNuta rAaj~naH prashnAnusArataH
shrIshuka uvAcha
evametatpurA pR^iShTo maitreyo bhagavAnkila
kShattrA vanaM praviShTena tyaktvA svagR^ihamR^iddhimat
yadvA ayaM mantrakR^idvo bhagavAnakhileshvaraH
pauravendragR^ihaM hitvA praviveshAtmasAtkR^itam
rAjovAcha
kutra kShatturbhagavatA maitreyeNAsa sa~NgamaH
kadA vA sahasaMvAda etadvarNaya naH prabho
na hyalpArthodayastasya vidurasyAmalAtmanaH
tasminvarIyasi prashnaH sAdhuvAdopabR^iMhitaH
sUta uvAcha
sa evamR^iShivaryo.ayaM pR^iShTo rAj~nA parIkShitA
pratyAha taM subahuvitprItAtmA shrUyatAmiti
shrIshuka uvAcha
yadA tu rAjA svasutAnasAdhUnpuShNanna dharmeNa vinaShTadR^iShTiH
bhrAturyaviShThasya sutAnvibandhUnpraveshya lAkShAbhavane dadAha
yadA sabhAyAM kurudevadevyAH keshAbhimarshaM sutakarma garhyam
na vArayAmAsa nR^ipaH snuShAyAH svAsrairharantyAH kuchaku~NkumAni
dyUte tvadharmeNa jitasya sAdhoH satyAvalambasya vanaM gatasya
na yAchato.adAtsamayena dAyaM tamojuShANo yadajAtashatroH
yadA cha pArthaprahitaH sabhAyAM jagadgururyAni jagAda kR^iShNaH
na tAni puMsAmamR^itAyanAni rAjoru mene kShatapuNyaleshaH
yadopahUto bhavanaM praviShTo mantrAya pR^iShTaH kila pUrvajena
athAha tanmantradR^ishAM varIyAnyanmantriNo vaidurikaM vadanti
ajAtashatroH pratiyachCha dAyaM titikShato durviShahaM tavAgaH
sahAnujo yatra vR^ikodarAhiH shvasanruShA yattvamalaM bibheShi
pArthAMstu devo bhagavAnmukundo gR^ihItavAnsakShitidevadevaH
Aste svapuryAM yadudevadevo vinirjitAsheShanR^idevadevaH
sa eSha doShaH puruShadviDAste gR^ihAnpraviShTo yamapatyamatyA
puShNAsi kR^iShNAdvimukho gatashrIstyajAshvashaivaM kulakaushalAya
ityUchivAMstatra suyodhanena pravR^iddhakopasphuritAdhareNa
asatkR^itaH satspR^ihaNIyashIlaH kShattA sakarNAnujasaubalena
ka enamatropajuhAva jihmaM dAsyAH sutaM yadbalinaiva puShTaH

03010152
03010161
03010162
03010171
03010172
03010181
03010182
03010191
03010192
03010201
03010202
03010211
03010212
03010221
03010222
03010231
03010232
03010241
03010242
03010251
03010252
03010261
03010262
03010271
03010272
03010281
03010282
03010291
03010292
03010301
H
03010302
03010311
03010312
03010321
03010322
03010331
03010332
03010341
03010342
03010351
03010352
03010361
03010362
03010371
03010372
03010381
03010382
03010391
03010392
03010401
03010402
03010411
03010412
03010421
03010422
03010431
03010432
03010441
03010442

tasminpratIpaH parakR^itya Aste nirvAsyatAmAshu purAchChvasAnaH


svayaM dhanurdvAri nidhAya mAyAM bhrAtuH puro marmasu tADito.api
sa itthamatyulbaNakarNabANairgatavyatho.ayAduru mAnayAnaH
sa nirgataH kauravapuNyalabdho gajAhvayAttIrthapadaH padAni
anvAkramatpuNyachikIrShayorvyAmadhiShThito yAni sahasramUrtiH
pureShu puNyopavanAdriku~njeShvapa~NkatoyeShu saritsaraHsu
anantali~NgaiH samala~NkR^iteShu chachAra tIrthAyataneShvananyaH
gAM paryaTanmedhyaviviktavR^ittiH sadApluto.adhaH shayano.avadhUtaH
alakShitaH svairavadhUtaveSho vratAni chere haritoShaNAni
itthaM vrajanbhAratameva varShaM kAlena yAvadgatavAnprabhAsam
tAvachChashAsa kShitimeka chakrAmlekAtapatrAmajitena pArthaH
tatrAtha shushrAva suhR^idvinaShTiM vanaM yathA veNujavahnisaMshrayam
saMspardhayA dagdhamathAnushochansarasvatIM pratyagiyAya tUShNIm
tasyAM tritasyoshanaso manoshcha pR^ithorathAgnerasitasya vAyoH
tIrthaM sudAsasya gavAM guhasya yachChrAddhadevasya sa AsiSheve
anyAni cheha dvijadevadevaiH kR^itAni nAnAyatanAni viShNoH
pratya~NgamukhyA~NkitamandirANi yaddarshanAtkR^iShNamanusmaranti
tatastvativrajya surAShTramR^iddhaM sauvIramatsyAnkurujA~NgalAMshcha
kAlena tAvadyamunAmupetya tatroddhavaM bhAgavataM dadarsha
sa vAsudevAnucharaM prashAntaM bR^ihaspateH prAktanayaM pratItam
Ali~Ngya gADhaM praNayena bhadraM svAnAmapR^ichChadbhagavatprajAnAm
kachchitpurANau puruShau svanAbhya pAdmAnuvR^ittyeha kilAvatIrNau
AsAta urvyAH kushalaM vidhAya kR^itakShaNau kushalaM shUragehe
kachchitkurUNAM paramaH suhR^inno bhAmaH sa Aste sukhama~Nga shauriH
yo vai svasNAM pitR^ivaddadAti varAnvadAnyo varatarpaNena
kachchidvarUthAdhipatiryadUnAM pradyumna Aste sukhama~Nga vIraH
yaM rukmiNI bhagavato.abhilebhe ArAdhya viprAnsmaramAdisarge
kachchitsukhaM sAtvatavR^iShNibhoja dAshArhakANAmadhipaH sa Aste
yamabhyaShi~nchachChatapatranetro nR^ipAsanAshAM parihR^itya dUrAt
kachchiddhareH saumya sutaH sadR^ikSha Aste.agraNI rathinAM sAdhu sAmba
asUta yaM jAmbavatI vratADhyA devaM guhaM yo.ambikayA dhR^ito.agre
kShemaM sa kachchidyuyudhAna Aste yaH phAlgunAllabdhadhanUrahasyaH
lebhe.a~njasAdhokShajasevayaiva gatiM tadIyAM yatibhirdurApAm
kachchidbudhaH svastyanamIva Aste shvaphalkaputro bhagavatprapannaH
yaH kR^iShNapAdA~NkitamArgapAMsuShvacheShTata premavibhinnadhairyaH
kachchichChivaM devakabhojaputryA viShNuprajAyA iva devamAtuH
yA vai svagarbheNa dadhAra devaM trayI yathA yaj~navitAnamartham
apisvidAste bhagavAnsukhaM vo yaH sAtvatAM kAmadugho.aniruddhaH
yamAmananti sma hi shabdayoniM manomayaM sattvaturIyatattvam
apisvidanye cha nijAtmadaivamananyavR^ittyA samanuvratA ye
hR^idIkasatyAtmajachArudeShNa gadAdayaH svasti charanti saumya
api svadorbhyAM vijayAchyutAbhyAM dharmeNa dharmaH paripAti setum
duryodhano.atapyata yatsabhAyAM sAmrAjyalakShmyA vijayAnuvR^ittyA
kiM vA kR^itAgheShvaghamatyamarShI bhImo.ahivaddIrghatamaM vyamu~nchat
yasyA~NghripAtaM raNabhUrna sehe mArgaM gadAyAshcharato vichitram
kachchidyashodhA rathayUthapAnAM gANDIvadhanvoparatArirAste
alakShito yachCharakUTagUDho mAyAkirAto girishastutoSha
yamAvutasvittanayau pR^ithAyAH pArthairvR^itau pakShmabhirakShiNIva
remAta uddAya mR^idhe svarikthaM parAtsuparNAviva vajrivaktrAt
aho pR^ithApi dhriyate.arbhakArthe rAjarShivaryeNa vinApi tena
yastvekavIro.adhiratho vijigye dhanurdvitIyaH kakubhashchatasraH
saumyAnushoche tamadhaHpatantaM bhrAtre paretAya vidudruhe yaH
niryApito yena suhR^itsvapuryA ahaM svaputrAnsamanuvratena
so.ahaM harermartyaviDambanena dR^isho nR^iNAM chAlayato vidhAtuH
nAnyopalakShyaH padavIM prasAdAchcharAmi pashyangatavismayo.atra
nUnaM nR^ipANAM trimadotpathAnAM mahIM muhushchAlayatAM chamUbhiH
vadhAtprapannArtijihIrShayesho.apyupaikShatAghaM bhagavAnkurUNAm
ajasya janmotpathanAshanAya karmANyakarturgrahaNAya puMsAm
nanvanyathA ko.arhati dehayogaM paro guNAnAmuta karmatantram

03010451
03010452
03020010
03020011
03020012
03020021
03020022
03020031
03020032
03020041
03020042
03020051
03020052
03020061
03020062
03020070
03020071
03020072
03020081
03020082
03020091
03020092
03020101
03020102
03020111
03020112
03020121
03020122
03020131
03020132
03020141
03020142
03020151
03020152
03020161
03020162
03020171
03020172
03020181
03020182
03020191
hiH
03020192
03020201
03020202
03020211
03020212
03020221
03020222
03020231
03020232
03020241
03020242
03020251
03020252
03020261
03020262
03020271
03020272
03020281

tasya prapannAkhilalokapAnAmavasthitAnAmanushAsane sve


arthAya jAtasya yaduShvajasya vArtAM sakhe kIrtaya tIrthakIrteH
shrIshuka uvAcha
iti bhAgavataH pR^iShTaH kShattrA vArtAM priyAshrayAm
prativaktuM na chotseha autkaNThyAtsmAriteshvaraH
yaH pa~nchahAyano mAtrA prAtarAshAya yAchitaH
tannaichChadrachayanyasya saparyAM bAlalIlayA
sa kathaM sevayA tasya kAlena jarasaM gataH
pR^iShTo vArtAM pratibrUyAdbhartuH pAdAvanusmaran
sa muhUrtamabhUttUShNIM kR^iShNA~NghrisudhayA bhR^isham
tIvreNa bhaktiyogena nimagnaH sAdhu nirvR^itaH
pulakodbhinnasarvA~Ngo mu~nchanmIladdR^ishA shuchaH
pUrNArtho lakShitastena snehaprasarasamplutaH
shanakairbhagavallokAnnR^ilokaM punarAgataH
vimR^ijya netre viduraM prItyAhoddhava utsmayan
uddhava uvAcha
kR^iShNadyumaNi nimloche gIrNeShvajagareNa ha
kiM nu naH kushalaM brUyAM gatashrIShu gR^iheShvaham
durbhago bata loko.ayaM yadavo nitarAmapi
ye saMvasanto na vidurhariM mInA ivoDupam
i~Ngitaj~nAH puruprauDhA ekArAmAshcha sAtvatAH
sAtvatAmR^iShabhaM sarve bhUtAvAsamamaMsata
devasya mAyayA spR^iShTA ye chAnyadasadAshritAH
bhrAmyate dhIrna tadvAkyairAtmanyuptAtmano harau
pradarshyAtaptatapasAmavitR^iptadR^ishAM nR^iNAm
AdAyAntaradhAdyastu svabimbaM lokalochanam
yanmartyalIlaupayikaM svayoga mAyAbalaM darshayatA gR^ihItam
vismApanaM svasya cha saubhagarddheH paraM padaM bhUShaNabhUShaNA~Ngam
yaddharmasUnorbata rAjasUye nirIkShya dR^iksvastyayanaM trilokaH
kArtsnyena chAdyeha gataM vidhAturarvAksR^itau kaushalamityamanyata
yasyAnurAgaplutahAsarAsa lIlAvalokapratilabdhamAnAH
vrajastriyo dR^igbhiranupravR^itta dhiyo.avatasthuH kila kR^ityasheShAH
svashAntarUpeShvitaraiH svarUpairabhyardyamAneShvanukampitAtmA
parAvaresho mahadaMshayukto hyajo.api jAto bhagavAnyathAgniH
mAM khedayatyetadajasya janma viDambanaM yadvasudevagehe
vraje cha vAso.aribhayAdiva svayaM purAdvyavAtsIdyadanantavIryaH
dunoti chetaH smarato mamaitadyadAha pAdAvabhivandya pitroH
tAtAmba kaMsAdurusha~NkitAnAM prasIdataM no.akR^itaniShkR^itInAm
ko vA amuShyA~NghrisarojareNuM vismartumIshIta pumAnvijighran
yo visphuradbhrUviTapena bhUmerbhAraM kR^itAntena tirashchakAra
dR^iShTA bhavadbhirnanu rAjasUye chaidyasya kR^iShNaM dviShato.api sidd
yAM yoginaH saMspR^ihayanti samyagyogena kastadvirahaM saheta
tathaiva chAnye naralokavIrA ya Ahave kR^iShNamukhAravindam
netraiH pibanto nayanAbhirAmaM pArthAstrapUtaH padamApurasya
svayaM tvasAmyAtishayastryadhIshaH svArAjyalakShmyAptasamastakAmaH
baliM haradbhishchiralokapAlaiH kirITakoTyeDitapAdapIThaH
tattasya kai~NkaryamalaM bhR^itAnno viglApayatya~Nga yadugrasenam
tiShThanniShaNNaM parameShThidhiShNye nyabodhayaddeva nidhArayeti
aho bakI yaM stanakAlakUTaM jighAMsayApAyayadapyasAdhvI
lebhe gatiM dhAtryuchitAM tato.anyaM kaM vA dayAluM sharaNaM vrajema
manye.asurAnbhAgavatAMstryadhIshe saMrambhamArgAbhiniviShTachittAn
ye saMyuge.achakShata tArkShyaputramaMse sunAbhAyudhamApatantam
vasudevasya devakyAM jAto bhojendrabandhane
chikIrShurbhagavAnasyAH shamajenAbhiyAchitaH
tato nandavrajamitaH pitrA kaMsAdvibibhyatA
ekAdasha samAstatra gUDhArchiH sabalo.avasat
parIto vatsapairvatsAMshchArayanvyaharadvibhuH
yamunopavane kUjad dvijasa~NkulitA~Nghripe
kaumArIM darshayaMshcheShTAM prekShaNIyAM vrajaukasAm

03020282 rudanniva hasanmugdha bAlasiMhAvalokanaH


03020291 sa eva godhanaM lakShmyA niketaM sitagovR^iSham
03020292 chArayannanugAngopAnraNadveNurarIramat
03020301 prayuktAnbhojarAjena mAyinaH kAmarUpiNaH
03020302 lIlayA vyanudattAMstAnbAlaH krIDanakAniva
03020311 vipannAnviShapAnena nigR^ihya bhujagAdhipam
03020312 utthApyApAyayadgAvastattoyaM prakR^itisthitam
03020321 ayAjayadgosavena goparAjaM dvijottamaiH
03020322 vittasya chorubhArasya chikIrShansadvyayaM vibhuH
03020331 varShatIndre vrajaH kopAdbhagnamAne.ativihvalaH
03020332 gotralIlAtapatreNa trAto bhadrAnugR^ihNatA
03020341 sharachChashikarairmR^iShTaM mAnayanrajanImukham
03020342 gAyankalapadaM reme strINAM maNDalamaNDanaH
03030010 uddhava uvAcha
03030011 tataH sa Agatya puraM svapitroshchikIrShayA shaM baladevasaMyutaH
03030012 nipAtya tu~NgAdripuyUthanAthaM hataM vyakarShadvyasumojasorvyAm
03030021 sAndIpaneH sakR^itproktaM brahmAdhItya savistaram
03030022 tasmai prAdAdvaraM putraM mR^itaM pa~nchajanodarAt
03030031 samAhutA bhIShmakakanyayA ye shriyaH savarNena bubhUShayaiShAm
03030032 gAndharvavR^ittyA miShatAM svabhAgaM jahre padaM mUrdhni dadhatsuparNaH
03030041 kakudmino.aviddhanaso damitvA svayaMvare nAgnajitImuvAha
03030042 tadbhagnamAnAnapi gR^idhyato.aj~nA~njaghne.akShataH shastrabhR^itaH sva
shastraiH
03030051 priyaM prabhurgrAmya iva priyAyA vidhitsurArchChaddyutaruM yadarthe
03030052 vajryAdravattaM sagaNo ruShAndhaH krIDAmR^igo nUnamayaM vadhUnAm
03030061 sutaM mR^idhe khaM vapuShA grasantaM dR^iShTvA sunAbhonmathitaM dharitr
yA
03030062 AmantritastattanayAya sheShaM dattvA tadantaHpuramAvivesha
03030071 tatrAhR^itAstA naradevakanyAH kujena dR^iShTvA harimArtabandhum
03030072 utthAya sadyo jagR^ihuH praharSha vrIDAnurAgaprahitAvalokaiH
03030081 AsAM muhUrta ekasminnAnAgAreShu yoShitAm
03030082 savidhaM jagR^ihe pANInanurUpaH svamAyayA
03030091 tAsvapatyAnyajanayadAtmatulyAni sarvataH
03030092 ekaikasyAM dasha dasha prakR^itervibubhUShayA
03030101 kAlamAgadhashAlvAdInanIkai rundhataH puram
03030102 ajIghanatsvayaM divyaM svapuMsAM teja Adishat
03030111 shambaraM dvividaM bANaM muraM balvalameva cha
03030112 anyAMshcha dantavakrAdInavadhItkAMshcha ghAtayat
03030121 atha te bhrAtR^iputrANAM pakShayoH patitAnnR^ipAn
03030122 chachAla bhUH kurukShetraM yeShAmApatatAM balaiH
03030131 sa karNaduHshAsanasaubalAnAM kumantrapAkena hatashriyAyuSham
03030132 suyodhanaM sAnucharaM shayAnaM bhagnorumUrvyAM na nananda pashyan
03030141 kiyAnbhuvo.ayaM kShapitorubhAro yaddroNabhIShmArjunabhImamUlaiH
03030142 aShTAdashAkShauhiNiko madaMshairAste balaM durviShahaM yadUnAm
03030151 mitho yadaiShAM bhavitA vivAdo madhvAmadAtAmravilochanAnAm
03030152 naiShAM vadhopAya iyAnato.anyo mayyudyate.antardadhate svayaM sma
03030161 evaM sa~nchintya bhagavAnsvarAjye sthApya dharmajam
03030162 nandayAmAsa suhR^idaH sAdhUnAM vartma darshayan
03030171 uttarAyAM dhR^itaH pUrorvaMshaH sAdhvabhimanyunA
03030172 sa vai drauNyastrasampluShTaH punarbhagavatA dhR^itaH
03030181 ayAjayaddharmasutamashvamedhaistribhirvibhuH
03030182 so.api kShmAmanujai rakShanreme kR^iShNamanuvrataH
03030191 bhagavAnapi vishvAtmA lokavedapathAnugaH
03030192 kAmAnsiSheve dvArvatyAmasaktaH sA~NkhyamAsthitaH
03030201 snigdhasmitAvalokena vAchA pIyUShakalpayA
03030202 charitreNAnavadyena shrIniketena chAtmanA
03030211 imaM lokamamuM chaiva ramayansutarAM yadUn
03030212 reme kShaNadayA datta kShaNastrIkShaNasauhR^idaH
03030221 tasyaivaM ramamANasya saMvatsaragaNAnbahUn
03030222 gR^ihamedheShu yogeShu virAgaH samajAyata

03030231
03030232
03030241
03030242
03030251
03030252
03030261
03030262
03030271
03030272
03030281
03030282
03040010
03040011
03040012
03040021
03040022
03040031
03040031
03040041
03040042
03040051
03040052
03040061
03040062
03040071
03040072
03040081
03040082
03040091
03040092
03040101
03040102
03040110
03040111
03040112
03040121
03040122
03040131
03040132
03040141
03040142
03040151
03040152
03040161
03040162
03040171
03040172
03040181
03040182
03040191
03040192
03040201
03040202
03040211
03040212
03040221
03040222
03040230
03040231

daivAdhIneShu kAmeShu daivAdhInaH svayaM pumAn


ko vishrambheta yogena yogeshvaramanuvrataH
puryAM kadAchitkrIDadbhiryadubhojakumArakaiH
kopitA munayaH shepurbhagavanmatakovidAH
tataH katipayairmAsairvR^iShNibhojAndhakAdayaH
yayuH prabhAsaM saMhR^iShTA rathairdevavimohitAH
tatra snAtvA pitndevAnR^iShIMshchaiva tadambhasA
tarpayitvAtha viprebhyo gAvo bahuguNA daduH
hiraNyaM rajataM shayyAM vAsAMsyajinakambalAn
yAnaM rathAnibhAnkanyA dharAM vR^ittikarImapi
annaM chorurasaM tebhyo dattvA bhagavadarpaNam
goviprArthAsavaH shUrAH praNemurbhuvi mUrdhabhiH
uddhava uvAcha
atha te tadanuj~nAtA bhuktvA pItvA cha vAruNIm
tayA vibhraMshitaj~nAnA duruktairmarma paspR^ishuH
teShAM maireyadoSheNa viShamIkR^itachetasAm
nimlochati ravAvAsIdveNUnAmiva mardanam
bhagavAnsvAtmamAyAyA gatiM tAmavalokya saH
sarasvatImupaspR^ishya vR^ikShamUlamupAvishat
ahaM chokto bhagavatA prapannArtihareNa ha
badarIM tvaM prayAhIti svakulaM sa~njihIrShuNA
tathApi tadabhipretaM jAnannahamarindama
pR^iShThato.anvagamaM bhartuH pAdavishleShaNAkShamaH
adrAkShamekamAsInaM vichinvandayitaM patim
shrIniketaM sarasvatyAM kR^itaketamaketanam
shyAmAvadAtaM virajaM prashAntAruNalochanam
dorbhishchaturbhirviditaM pItakaushAmbareNa cha
vAma UrAvadhishritya dakShiNA~Nghrisaroruham
apAshritArbhakAshvatthamakR^ishaM tyaktapippalam
tasminmahAbhAgavato dvaipAyanasuhR^itsakhA
lokAnanucharansiddha AsasAda yadR^ichChayA
tasyAnuraktasya munermukundaH pramodabhAvAnatakandharasya
AshR^iNvato mAmanurAgahAsa samIkShayA vishramayannuvAcha
shrIbhagavAnuvAcha
vedAhamantarmanasIpsitaM te dadAmi yattadduravApamanyaiH
satre purA vishvasR^ijAM vasUnAM matsiddhikAmena vaso tvayeShTaH
sa eSha sAdho charamo bhavAnAmAsAditaste madanugraho yat
yanmAM nR^ilokAnraha utsR^ijantaM diShTyA dadR^ishvAnvishadAnuvR^ittyA
purA mayA proktamajAya nAbhye padme niShaNNAya mamAdisarge
j~nAnaM paraM manmahimAvabhAsaM yatsUrayo bhAgavataM vadanti
ityAdR^itoktaH paramasya puMsaH pratikShaNAnugrahabhAjano.aham
snehottharomA skhalitAkSharastaM mu~ncha~nChuchaH prA~njalirAbabhAShe
ko nvIsha te pAdasarojabhAjAM sudurlabho.artheShu chaturShvapIha
tathApi nAhaM pravR^iNomi bhUmanbhavatpadAmbhojaniShevaNotsukaH
karmANyanIhasya bhavo.abhavasya te durgAshrayo.athAribhayAtpalAyanam
kAlAtmano yatpramadAyutAshramaH svAtmanrateH khidyati dhIrvidAmiha
mantreShu mAM vA upahUya yattvamakuNThitAkhaNDasadAtmabodhaH
pR^ichCheH prabho mugdha ivApramattastanno mano mohayatIva deva
j~nAnaM paraM svAtmarahaHprakAshaM provAcha kasmai bhagavAnsamagram
api kShamaM no grahaNAya bhartarvadA~njasA yadvR^ijinaM tarema
ityAveditahArdAya mahyaM sa bhagavAnparaH
AdideshAravindAkSha AtmanaH paramAM sthitim
sa evamArAdhitapAdatIrthAdadhItatattvAtmavibodhamArgaH
praNamya pAdau parivR^itya devamihAgato.ahaM virahAturAtmA
so.ahaM taddarshanAhlAda viyogArtiyutaH prabho
gamiShye dayitaM tasya badaryAshramamaNDalam
yatra nArAyaNo devo narashcha bhagavAnR^iShiH
mR^idu tIvraM tapo dIrghaM tepAte lokabhAvanau
shrIshuka uvAcha
ityuddhavAdupAkarNya suhR^idAM duHsahaM vadham

03040232
03040241
03040242
03040250
03040251
03040252
haranti
03040260
03040261
03040262
03040270
03040271
03040272
03040280
03040281
03040282
H
03040290
03040291
03040292
03040301
03040302
03040311
03040312
03040321
03040322
03040331
03040332
03040341
03040342
03040351
03040352
03040361
03040362
03050010
03050011
03050012
03050020
03050021
03050022
03050031
03050032
03050041
03050042
03050051
03050052
03050061
03050062
03050071
03050072
03050081
03050082
03050091
03050092
03050101
03050102
03050111
03050112
03050121
03050122

j~nAnenAshamayatkShattA shokamutpatitaM budhaH


sa taM mahAbhAgavataM vrajantaM kauravarShabhaH
vishrambhAdabhyadhattedaM mukhyaM kR^iShNaparigrahe
vidura uvAcha
j~nAnaM paraM svAtmarahaHprakAshaM yadAha yogeshvara Ishvaraste
vaktuM bhavAnno.arhati yaddhi viShNorbhR^ityAH svabhR^ityArthakR^itashc
uddhava uvAcha
nanu te tattvasaMrAdhya R^iShiH kauShAravo.antike
sAkShAdbhagavatAdiShTo martyalokaM jihAsatA
shrIshuka uvAcha
iti saha vidureNa vishvamUrterguNakathayA sudhayA plAvitorutApaH
kShaNamiva puline yamasvasustAM samuShita aupagavirnishAM tato.agAt
rAjovAcha
nidhanamupagateShu vR^iShNibhojeShvadhirathayUthapayUthapeShu mukhyaH
sa tu kathamavashiShTa uddhavo yaddharirapi tatyaja AkR^itiM tryadhIsha
shrIshuka uvAcha
brahmashApApadeshena kAlenAmoghavA~nChitaH
saMhR^itya svakulaM sphItaM tyakShyandehamachintayat
asmAllokAduparate mayi j~nAnaM madAshrayam
arhatyuddhava evAddhA sampratyAtmavatAM varaH
noddhavo.aNvapi mannyUno yadguNairnArditaH prabhuH
ato madvayunaM lokaM grAhayanniha tiShThatu
evaM trilokaguruNA sandiShTaH shabdayoninA
badaryAshramamAsAdya harimIje samAdhinA
viduro.apyuddhavAchChrutvA kR^iShNasya paramAtmanaH
krIDayopAttadehasya karmANi shlAghitAni cha
dehanyAsaM cha tasyaivaM dhIrANAM dhairyavardhanam
anyeShAM duShkarataraM pashUnAM viklavAtmanAm
AtmAnaM cha kurushreShTha kR^iShNena manasekShitam
dhyAyangate bhAgavate ruroda premavihvalaH
kAlindyAH katibhiH siddha ahobhirbharatarShabha
prApadyata svaHsaritaM yatra mitrAsuto muniH
shrIshuka uvAcha
dvAri dyunadyA R^iShabhaH kurUNAM maitreyamAsInamagAdhabodham
kShattopasR^ityAchyutabhAvasiddhaH paprachCha saushIlyaguNAbhitR^iptaH
vidura uvAcha
sukhAya karmANi karoti loko na taiH sukhaM vAnyadupAramaM vA
vindeta bhUyastata eva duHkhaM yadatra yuktaM bhagavAnvadennaH
janasya kR^iShNAdvimukhasya daivAdadharmashIlasya suduHkhitasya
anugrahAyeha charanti nUnaM bhUtAni bhavyAni janArdanasya
tatsAdhuvaryAdisha vartma shaM naH saMrAdhito bhagavAnyena puMsAm
hR^idi sthito yachChati bhaktipUte j~nAnaM satattvAdhigamaM purANam
karoti karmANi kR^itAvatAro yAnyAtmatantro bhagavAMstryadhIshaH
yathA sasarjAgra idaM nirIhaH saMsthApya vR^ittiM jagato vidhatte
yathA punaH sve kha idaM niveshya shete guhAyAM sa nivR^ittavR^ittiH
yogeshvarAdhIshvara eka etadanupraviShTo bahudhA yathAsIt
krIDanvidhatte dvijagosurANAM kShemAya karmANyavatArabhedaiH
mano na tR^ipyatyapi shR^iNvatAM naH sushlokamauleshcharitAmR^itAni
yaistattvabhedairadhilokanAtho lokAnalokAnsaha lokapAlAn
achIkL^ipadyatra hi sarvasattva nikAyabhedo.adhikR^itaH pratItaH
yena prajAnAmuta Atmakarma rUpAbhidhAnAM cha bhidAM vyadhatta
nArAyaNo vishvasR^igAtmayoniretachcha no varNaya vipravarya
parAvareShAM bhagavanvratAni shrutAni me vyAsamukhAdabhIkShNam
atR^ipnuma kShullasukhAvahAnAM teShAmR^ite kR^iShNakathAmR^itaughAt
kastR^ipnuyAttIrthapado.abhidhAnAtsatreShu vaH sUribhirIDyamAnAt
yaH karNanADIM puruShasya yAto bhavapradAM geharatiM Chinatti
munirvivakShurbhagavadguNAnAM sakhApi te bhAratamAha kR^iShNaH
yasminnR^iNAM grAmyasukhAnuvAdairmatirgR^ihItA nu hareH kathAyAm

03050131
03050132
03050141
03050142
03050151
03050152
03050161
03050162
03050170
03050171
03050172
03050180
03050181
03050182
03050191
03050192
03050201
03050202
03050211
03050212
03050221
03050222
03050231
03050232
03050241
03050242
03050251
03050252
03050261
03050262
03050271
03050272
03050281
03050282
03050291
03050292
03050301
03050302
03050303
03050311
03050312
03050321
03050322
03050331
03050332
03050341
03050342
03050351
03050352
03050361
03050362
03050371
03050372
03050380
03050381
03050382
03050391
03050392
03050401
03050402

sA shraddadhAnasya vivardhamAnA viraktimanyatra karoti puMsaH


hareH padAnusmR^itinirvR^itasya samastaduHkhApyayamAshu dhatte
tA~nChochyashochyAnavido.anushoche hareH kathAyAM vimukhAnaghena
kShiNoti devo.animiShastu yeShAmAyurvR^ithAvAdagatismR^itInAm
tadasya kauShArava sharmadAturhareH kathAmeva kathAsu sAram
uddhR^itya puShpebhya ivArtabandho shivAya naH kIrtaya tIrthakIrteH
sa vishvajanmasthitisaMyamArthe kR^itAvatAraH pragR^ihItashaktiH
chakAra karmANyatipUruShANi yAnIshvaraH kIrtaya tAni mahyam
shrIshuka uvAcha
sa evaM bhagavAnpR^iShTaH kShattrA kauShAravo muniH
puMsAM niHshreyasArthena tamAha bahumAnayan
maitreya uvAcha
sAdhu pR^iShTaM tvayA sAdho lokAnsAdhvanugR^ihNatA
kIrtiM vitanvatA loke Atmano.adhokShajAtmanaH
naitachchitraM tvayi kShattarbAdarAyaNavIryaje
gR^ihIto.ananyabhAvena yattvayA harirIshvaraH
mANDavyashApAdbhagavAnprajAsaMyamano yamaH
bhrAtuH kShetre bhujiShyAyAM jAtaH satyavatIsutAt
bhavAnbhagavato nityaM sammataH sAnugasya ha
yasya j~nAnopadeshAya mAdishadbhagavAnvrajan
atha te bhagavallIlA yogamAyorubR^iMhitAH
vishvasthityudbhavAntArthA varNayAmyanupUrvashaH
bhagavAneka Asedamagra AtmAtmanAM vibhuH
AtmechChAnugatAvAtmA nAnAmatyupalakShaNaH
sa vA eSha tadA draShTA nApashyaddR^ishyamekarAT
mene.asantamivAtmAnaM suptashaktirasuptadR^ik
sA vA etasya saMdraShTuH shaktiH sadasadAtmikA
mAyA nAma mahAbhAga yayedaM nirmame vibhuH
kAlavR^ittyA tu mAyAyAM guNamayyAmadhokShajaH
puruSheNAtmabhUtena vIryamAdhatta vIryavAn
tato.abhavanmahattattvamavyaktAtkAlachoditAt
vij~nAnAtmAtmadehasthaM vishvaM vya~njaMstamonudaH
so.apyaMshaguNakAlAtmA bhagavaddR^iShTigocharaH
AtmAnaM vyakarodAtmA vishvasyAsya sisR^ikShayA
mahattattvAdvikurvANAdahaMtattvaM vyajAyata
kAryakAraNakartrAtmA bhUtendriyamanomayaH
vaikArikastaijasashcha tAmasashchetyahaM tridhA
ahaMtattvAdvikurvANAnmano vaikArikAdabhUt
vaikArikAshcha ye devA arthAbhivya~njanaM yataH
taijasAnIndriyANyeva j~nAnakarmamayAni cha
tAmaso bhUtasUkShmAdiryataH khaM li~NgamAtmanaH
kAlamAyAMshayogena bhagavadvIkShitaM nabhaH
nabhaso.anusR^itaM sparshaM vikurvannirmame.anilam
anilo.api vikurvANo nabhasorubalAnvitaH
sasarja rUpatanmAtraM jyotirlokasya lochanam
anilenAnvitaM jyotirvikurvatparavIkShitam
AdhattAmbho rasamayaM kAlamAyAMshayogataH
jyotiShAmbho.anusaMsR^iShTaM vikurvadbrahmavIkShitam
mahIM gandhaguNAmAdhAtkAlamAyAMshayogataH
bhUtAnAM nabhaAdInAM yadyadbhavyAvarAvaram
teShAM parAnusaMsargAdyathA sa~NkhyaM guNAnviduH
ete devAH kalA viShNoH kAlamAyAMshali~NginaH
nAnAtvAtsvakriyAnIshAH prochuH prA~njalayo vibhum
devA UchuH
namAma te deva padAravindaM prapannatApopashamAtapatram
yanmUlaketA yatayo.a~njasoru saMsAraduHkhaM bahirutkShipanti
dhAtaryadasminbhava Isha jIvAstApatrayeNAbhihatA na sharma
Atmanlabhante bhagavaMstavA~Nghri chChAyAM savidyAmata Ashrayema
mArganti yatte mukhapadmanIDaishChandaHsuparNairR^iShayo vivikte
yasyAghamarShodasaridvarAyAH padaM padaM tIrthapadaH prapannAH

03050411
03050412
03050421
03050422
03050431
03050432
03050441
03050442
03050451
03050452
03050461
03050462
03050471
03050472
03050481
03050482
03050491
03050492
03050501
03050502
03060010
03060011
03060012
03060021
03060022
03060031
03060032
03060041
03060042
03060051
03060052
03060061
03060062
03060071
03060072
03060081
03060082
03060091
03060092
03060101
03060102
03060111
03060112
03060121
03060122
03060131
03060132
03060141
03060142
03060151
03060152
03060161
03060162
03060171
03060172
03060181
03060182
03060191
03060192
03060201

yachChraddhayA shrutavatyA cha bhaktyA sammR^ijyamAne hR^idaye.avadhAya


j~nAnena vairAgyabalena dhIrA vrajema tatte.a~NghrisarojapITham
vishvasya janmasthitisaMyamArthe kR^itAvatArasya padAmbujaM te
vrajema sarve sharaNaM yadIsha smR^itaM prayachChatyabhayaM svapuMsAm
yatsAnubandhe.asati dehagehe mamAhamityUDhadurAgrahANAm
puMsAM sudUraM vasato.api puryAM bhajema tatte bhagavanpadAbjam
tAnvai hyasadvR^ittibhirakShibhirye parAhR^itAntarmanasaH paresha
atho na pashyantyurugAya nUnaM ye te padanyAsavilAsalakShyAH
pAnena te deva kathAsudhAyAH pravR^iddhabhaktyA vishadAshayA ye
vairAgyasAraM pratilabhya bodhaM yathA~njasAnvIyurakuNThadhiShNyam
tathApare chAtmasamAdhiyoga balena jitvA prakR^itiM baliShThAm
tvAmeva dhIrAH puruShaM vishanti teShAM shramaH syAnna tu sevayA te
tatte vayaM lokasisR^ikShayAdya tvayAnusR^iShTAstribhirAtmabhiH sma
sarve viyuktAH svavihAratantraM na shaknumastatpratihartave te
yAvadbaliM te.aja harAma kAle yathA vayaM chAnnamadAma yatra
yathobhayeShAM ta ime hi lokA baliM haranto.annamadantyanUhAH
tvaM naH surANAmasi sAnvayAnAM kUTastha AdyaH puruShaH purANaH
tvaM deva shaktyAM guNakarmayonau retastvajAyAM kavimAdadhe.ajaH
tato vayaM matpramukhA yadarthe babhUvimAtmankaravAma kiM te
tvaM naH svachakShuH paridehi shaktyA deva kriyArthe yadanugrahANAm
R^iShiruvAcha
iti tAsAM svashaktInAM satInAmasametya saH
prasuptalokatantrANAM nishAmya gatimIshvaraH
kAlasa~nj~nAM tadA devIM bibhrachChaktimurukramaH
trayoviMshati tattvAnAM gaNaM yugapadAvishat
so.anupraviShTo bhagavAMshcheShTArUpeNa taM gaNam
bhinnaM saMyojayAmAsa suptaM karma prabodhayan
prabuddhakarma daivena trayoviMshatiko gaNaH
prerito.ajanayatsvAbhirmAtrAbhiradhipUruSham
pareNa vishatA svasminmAtrayA vishvasR^iggaNaH
chukShobhAnyonyamAsAdya yasminlokAshcharAcharAH
hiraNmayaH sa puruShaH sahasraparivatsarAn
ANDakosha uvAsApsu sarvasattvopabR^iMhitaH
sa vai vishvasR^ijAM garbho devakarmAtmashaktimAn
vibabhAjAtmanAtmAnamekadhA dashadhA tridhA
eSha hyasheShasattvAnAmAtmAMshaH paramAtmanaH
Adyo.avatAro yatrAsau bhUtagrAmo vibhAvyate
sAdhyAtmaH sAdhidaivashcha sAdhibhUta iti tridhA
virATprANo dashavidha ekadhA hR^idayena cha
smaranvishvasR^ijAmIsho vij~nApitamadhokShajaH
virAjamatapatsvena tejasaiShAM vivR^ittaye
atha tasyAbhitaptasya katidhAyatanAni ha
nirabhidyanta devAnAM tAni me gadataH shR^iNu
tasyAgnirAsyaM nirbhinnaM lokapAlo.avishatpadam
vAchA svAMshena vaktavyaM yayAsau pratipadyate
nirbhinnaM tAlu varuNo lokapAlo.avishaddhareH
jihvayAMshena cha rasaM yayAsau pratipadyate
nirbhinne ashvinau nAse viShNorAvishatAM padam
ghrANenAMshena gandhasya pratipattiryato bhavet
nirbhinne akShiNI tvaShTA lokapAlo.avishadvibhoH
chakShuShAMshena rUpANAM pratipattiryato bhavet
nirbhinnAnyasya charmANi lokapAlo.anilo.avishat
prANenAMshena saMsparshaM yenAsau pratipadyate
karNAvasya vinirbhinnau dhiShNyaM svaM vivishurdishaH
shrotreNAMshena shabdasya siddhiM yena prapadyate
tvachamasya vinirbhinnAM vivishurdhiShNyamoShadhIH
aMshena romabhiH kaNDUM yairasau pratipadyate
meDhraM tasya vinirbhinnaM svadhiShNyaM ka upAvishat
retasAMshena yenAsAvAnandaM pratipadyate
gudaM puMso vinirbhinnaM mitro lokesha Avishat

03060202
03060211
03060212
03060221
03060222
03060231
03060232
03060241
03060242
03060251
03060252
03060261
03060262
03060271
03060272
03060281
03060282
03060291
03060292
03060301
03060302
03060311
03060312
03060321
03060322
03060331
03060332
03060341
03060342
03060351
03060352
03060361
03060362
03060371
03060372
03060381
03060382
03060391
03060392
03060401
03060402
03070010
03070011
03070012
03070020
03070021
03070022
03070031
03070032
03070041
03070042
03070051
03070052
03070061
03070062
03070071
03070072
03070080
03070081
03070082

pAyunAMshena yenAsau visargaM pratipadyate


hastAvasya vinirbhinnAvindraH svarpatirAvishat
vArtayAMshena puruSho yayA vR^ittiM prapadyate
pAdAvasya vinirbhinnau lokesho viShNurAvishat
gatyA svAMshena puruSho yayA prApyaM prapadyate
buddhiM chAsya vinirbhinnAM vAgIsho dhiShNyamAvishat
bodhenAMshena boddhavyampratipattiryato bhavet
hR^idayaM chAsya nirbhinnaM chandramA dhiShNyamAvishat
manasAMshena yenAsau vikriyAM pratipadyate
AtmAnaM chAsya nirbhinnamabhimAno.avishatpadam
karmaNAMshena yenAsau kartavyaM pratipadyate
sattvaM chAsya vinirbhinnaM mahAndhiShNyamupAvishat
chittenAMshena yenAsau vij~nAnaM pratipadyate
shIrShNo.asya dyaurdharA padbhyAM khaM nAbherudapadyata
guNAnAM vR^ittayo yeShu pratIyante surAdayaH
Atyantikena sattvena divaM devAH prapedire
dharAM rajaHsvabhAvena paNayo ye cha tAnanu
tArtIyena svabhAvena bhagavannAbhimAshritAH
ubhayorantaraM vyoma ye rudrapArShadAM gaNAH
mukhato.avartata brahma puruShasya kurUdvaha
yastUnmukhatvAdvarNAnAM mukhyo.abhUdbrAhmaNo guruH
bAhubhyo.avartata kShatraM kShatriyastadanuvrataH
yo jAtastrAyate varNAnpauruShaH kaNTakakShatAt
visho.avartanta tasyorvorlokavR^ittikarIrvibhoH
vaishyastadudbhavo vArtAM nR^iNAM yaH samavartayat
padbhyAM bhagavato jaj~ne shushrUShA dharmasiddhaye
tasyAM jAtaH purA shUdro yadvR^ittyA tuShyate hariH
ete varNAH svadharmeNa yajanti svaguruM harim
shraddhayAtmavishuddhyarthaM yajjAtAH saha vR^ittibhiH
etatkShattarbhagavato daivakarmAtmarUpiNaH
kaH shraddadhyAdupAkartuM yogamAyAbalodayam
tathApi kIrtayAmya~Nga yathAmati yathAshrutam
kIrtiM hareH svAM satkartuM giramanyAbhidhAsatIm
ekAntalAbhaM vachaso nu puMsAM sushlokamaulerguNavAdamAhuH
shruteshcha vidvadbhirupAkR^itAyAM kathAsudhAyAmupasamprayogam
Atmano.avasito vatsa mahimA kavinAdinA
saMvatsarasahasrAnte dhiyA yogavipakkayA
ato bhagavato mAyA mAyinAmapi mohinI
yatsvayaM chAtmavartmAtmA na veda kimutApare
yato.aprApya nyavartanta vAchashcha manasA saha
ahaM chAnya ime devAstasmai bhagavate namaH
shrIshuka uvAcha
evaM bruvANaM maitreyaM dvaipAyanasuto budhaH
prINayanniva bhAratyA viduraH pratyabhAShata
vidura uvAcha
brahmankathaM bhagavatashchinmAtrasyAvikAriNaH
lIlayA chApi yujyerannirguNasya guNAH kriyAH
krIDAyAmudyamo.arbhasya kAmashchikrIDiShAnyataH
svatastR^iptasya cha kathaM nivR^ittasya sadAnyataH
asrAkShIdbhagavAnvishvaM guNamayyAtmamAyayA
tayA saMsthApayatyetadbhUyaH pratyapidhAsyati
deshataH kAlato yo.asAvavasthAtaH svato.anyataH
aviluptAvabodhAtmA sa yujyetAjayA katham
bhagavAneka evaiSha sarvakShetreShvavasthitaH
amuShya durbhagatvaM vA klesho vA karmabhiH kutaH
etasminme mano vidvankhidyate.aj~nAnasa~NkaTe
tannaH parANuda vibho kashmalaM mAnasaM mahat
shrIshuka uvAcha
sa itthaM choditaH kShattrA tattvajij~nAsunA muniH
pratyAha bhagavachchittaH smayanniva gatasmayaH

03070090
03070091
03070092
03070101
03070102
03070111
03070112
03070121
03070122
03070131
03070132
03070141
03070142
03070150
03070151
03070152
03070161
03070162
03070171
03070172
03070181
03070182
03070191
03070192
03070201
03070202
03070211
03070212
03070221
03070222
03070231
03070232
03070241
03070242
03070251
03070252
03070261
03070262
03070271
03070272
03070273
03070281
03070282
03070291
03070292
03070301
03070302
03070311
03070312
03070321
03070322
03070331
03070332
03070341
03070342
03070351
03070352
03070361
03070362
03070371

maitreya uvAcha
seyaM bhagavato mAyA yannayena virudhyate
Ishvarasya vimuktasya kArpaNyamuta bandhanam
yadarthena vinAmuShya puMsa AtmaviparyayaH
pratIyata upadraShTuH svashirashChedanAdikaH
yathA jale chandramasaH kampAdistatkR^ito guNaH
dR^ishyate.asannapi draShTurAtmano.anAtmano guNaH
sa vai nivR^ittidharmeNa vAsudevAnukampayA
bhagavadbhaktiyogena tirodhatte shanairiha
yadendriyoparAmo.atha draShTrAtmani pare harau
vilIyante tadA kleshAH saMsuptasyeva kR^itsnashaH
asheShasa~NkleshashamaM vidhatte guNAnuvAdashravaNaM murAreH
kiM vA punastachcharaNAravinda parAgasevAratirAtmalabdhA
vidura uvAcha
sa~nChinnaH saMshayo mahyaM tava sUktAsinA vibho
ubhayatrApi bhagavanmano me sampradhAvati
sAdhvetadvyAhR^itaM vidvannAtmamAyAyanaM hareH
AbhAtyapArthaM nirmUlaM vishvamUlaM na yadbahiH
yashcha mUDhatamo loke yashcha buddheH paraM gataH
tAvubhau sukhamedhete klishyatyantarito janaH
arthAbhAvaM vinishchitya pratItasyApi nAtmanaH
tAM chApi yuShmachcharaNa sevayAhaM parANude
yatsevayA bhagavataH kUTasthasya madhudviShaH
ratirAso bhavettIvraH pAdayorvyasanArdanaH
durApA hyalpatapasaH sevA vaikuNThavartmasu
yatropagIyate nityaM devadevo janArdanaH
sR^iShTvAgre mahadAdIni savikArANyanukramAt
tebhyo virAjamuddhR^itya tamanu prAvishadvibhuH
yamAhurAdyaM puruShaM sahasrA~NghryUrubAhukam
yatra vishva ime lokAH savikAshaM ta Asate
yasmindashavidhaH prANaH sendriyArthendriyastrivR^it
tvayerito yato varNAstadvibhUtIrvadasva naH
yatra putraishcha pautraishcha naptR^ibhiH saha gotrajaiH
prajA vichitrAkR^itaya AsanyAbhiridaM tatam
prajApatInAM sa patishchakL^ipe kAnprajApatIn
sargAMshchaivAnusargAMshcha manUnmanvantarAdhipAn
eteShAmapi vedAMshcha vaMshAnucharitAni cha
uparyadhashcha ye lokA bhUmermitrAtmajAsate
teShAM saMsthAM pramANaM cha bhUrlokasya cha varNaya
tirya~NmAnuShadevAnAM sarIsR^ipapatattriNAm
vada naH sargasaMvyUhaM gArbhasvedadvijodbhidAm
guNAvatArairvishvasya sargasthityapyayAshrayam
sR^ijataH shrInivAsasya vyAchakShvodAravikramam
varNAshramavibhAgAMshcha rUpashIlasvabhAvataH
R^iShINAM janmakarmANi vedasya cha vikarShaNam
yaj~nasya cha vitAnAni yogasya cha pathaH prabho
naiShkarmyasya cha sA~Nkhyasya tantraM vA bhagavatsmR^itam
pAShaNDapathavaiShamyaM pratilomaniveshanam
jIvasya gatayo yAshcha yAvatIrguNakarmajAH
dharmArthakAmamokShANAM nimittAnyavirodhataH
vArtAyA daNDanIteshcha shrutasya cha vidhiM pR^ithak
shrAddhasya cha vidhiM brahmanpitNAM sargameva cha
grahanakShatratArANAM kAlAvayavasaMsthitim
dAnasya tapaso vApi yachcheShTApUrtayoH phalam
pravAsasthasya yo dharmo yashcha puMsa utApadi
yena vA bhagavAMstuShyeddharmayonirjanArdanaH
samprasIdati vA yeShAmetadAkhyAhi me.anagha
anuvratAnAM shiShyANAM putrANAM cha dvijottama
anApR^iShTamapi brUyurguravo dInavatsalAH
tattvAnAM bhagavaMsteShAM katidhA pratisa~NkramaH

03070372
03070381
03070382
03070391
03070392
03070401
03070402
03070411
03070412
03070420
03070421
03070422
03080010
03080011
03080012
03080021
03080022
03080031
03080032
03080041
03080042
03080051
03080052
03080061
03080062
03080071
03080072
03080081
03080082
03080091
03080092
03080101
03080102
03080111
03080112
03080121
03080122
03080131
03080132
03080141
03080142
03080151
03080152
03080161
03080162
03080171
03080172
03080181
03080182
03080191
03080192
03080201
03080202
03080211
03080212
03080221
03080222
03080231
03080232
03080241

tatremaM ka upAsIranka u svidanusherate


puruShasya cha saMsthAnaM svarUpaM vA parasya cha
j~nAnaM cha naigamaM yattadgurushiShyaprayojanam
nimittAni cha tasyeha proktAnyanaghasUribhiH
svato j~nAnaM kutaH puMsAM bhaktirvairAgyameva vA
etAnme pR^ichChataH prashnAnhareH karmavivitsayA
brUhi me.aj~nasya mitratvAdajayA naShTachakShuShaH
sarve vedAshcha yaj~nAshcha tapo dAnAni chAnagha
jIvAbhayapradAnasya na kurvIrankalAmapi
shrIshuka uvAcha
sa itthamApR^iShTapurANakalpaH kurupradhAnena munipradhAnaH
pravR^iddhaharSho bhagavatkathAyAM sa~nchoditastaM prahasannivAha
maitreya uvAcha
satsevanIyo bata pUruvaMsho yallokapAlo bhagavatpradhAnaH
babhUvithehAjitakIrtimAlAM pade pade nUtanayasyabhIkShNam
so.ahaM nR^iNAM kShullasukhAya duHkhaM mahadgatAnAM viramAya tasya
pravartaye bhAgavataM purANaM yadAha sAkShAdbhagavAnR^iShibhyaH
AsInamurvyAM bhagavantamAdyaM sa~NkarShaNaM devamakuNThasattvam
vivitsavastattvamataH parasya kumAramukhyA munayo.anvapR^ichChan
svameva dhiShNyaM bahu mAnayantaM yadvAsudevAbhidhamAmananti
pratyagdhR^itAkShAmbujakoshamIShadunmIlayantaM vibudhodayAya
svardhunyudArdraiH svajaTAkalApairupaspR^ishantashcharaNopadhAnam
padmaM yadarchantyahirAjakanyAH saprema nAnAbalibhirvarArthAH
muhurgR^iNanto vachasAnurAga skhalatpadenAsya kR^itAni tajj~nAH
kirITasAhasramaNipraveka pradyotitoddAmaphaNAsahasram
proktaM kilaitadbhagavattamena nivR^ittidharmAbhiratAya tena
sanatkumArAya sa chAha pR^iShTaH sA~NkhyAyanAyA~Nga dhR^itavratAya
sA~NkhyAyanaH pAramahaMsyamukhyo vivakShamANo bhagavadvibhUtIH
jagAda so.asmadgurave.anvitAya parAsharAyAtha bR^ihaspateshcha
provAcha mahyaM sa dayAlurukto muniH pulastyena purANamAdyam
so.ahaM tavaitatkathayAmi vatsa shraddhAlave nityamanuvratAya
udAplutaM vishvamidaM tadAsIdyannidrayAmIlitadR^i~NnyamIlayat
ahIndratalpe.adhishayAna ekaH kR^itakShaNaH svAtmaratau nirIhaH
so.antaH sharIre.arpitabhUtasUkShmaH kAlAtmikAM shaktimudIrayANaH
uvAsa tasminsalile pade sve yathAnalo dAruNi ruddhavIryaH
chaturyugAnAM cha sahasramapsu svapansvayodIritayA svashaktyA
kAlAkhyayAsAditakarmatantro lokAnapItAndadR^ishe svadehe
tasyArthasUkShmAbhiniviShTadR^iShTerantargato.artho rajasA tanIyAn
guNena kAlAnugatena viddhaH sUShyaMstadAbhidyata nAbhideshAt
sa padmakoshaH sahasodatiShThatkAlena karmapratibodhanena
svarochiShA tatsalilaM vishAlaM vidyotayannarka ivAtmayoniH
tallokapadmaM sa u eva viShNuH prAvIvishatsarvaguNAvabhAsam
tasminsvayaM vedamayo vidhAtA svayambhuvaM yaM sma vadanti so.abhUt
tasyAM sa chAmbhoruhakarNikAyAmavasthito lokamapashyamAnaH
parikramanvyomni vivR^ittanetrashchatvAri lebhe.anudishaM mukhAni
tasmAdyugAntashvasanAvaghUrNa jalormichakrAtsalilAdvirUDham
upAshritaH ka~njamu lokatattvaM nAtmAnamaddhAvidadAdidevaH
ka eSha yo.asAvahamabjapR^iShTha etatkuto vAbjamananyadapsu
asti hyadhastAdiha ki~nchanaitadadhiShThitaM yatra satA nu bhAvyam
sa itthamudvIkShya tadabjanAla nADIbhirantarjalamAvivesha
nArvAggatastatkharanAlanAla nAbhiM vichinvaMstadavindatAjaH
tamasyapAre vidurAtmasargaM vichinvato.abhUtsumahAMstriNemiH
yo dehabhAjAM bhayamIrayANaH parikShiNotyAyurajasya hetiH
tato nivR^itto.apratilabdhakAmaH svadhiShNyamAsAdya punaH sa devaH
shanairjitashvAsanivR^ittachitto nyaShIdadArUDhasamAdhiyogaH
kAlena so.ajaH puruShAyuShAbhi pravR^ittayogena virUDhabodhaH
svayaM tadantarhR^idaye.avabhAtamapashyatApashyata yanna pUrvam
mR^iNAlagaurAyatasheShabhoga parya~Nka ekaM puruShaM shayAnam
phaNAtapatrAyutamUrdharatna dyubhirhatadhvAntayugAntatoye
prekShAM kShipantaM haritopalAdreH sandhyAbhranIverururukmamUrdhnaH

03080242
03080251
03080252
03080261
03080262
03080271
03080272
03080281
03080282
03080291
03080292
03080301
03080302
03080311
03080312
03080321
03080322
03080331
03080332
03090010
03090011
03090012
03090013
03090014
03090021
03090022
03090023
03090024
03090031
03090032
03090033
03090034
03090041
03090042
03090043
03090044
03090051
03090052
03090053
03090054
03090061
03090062
03090063
03090064
03090071
03090072
03090073
03090074
03090081
03090082
03090083
03090084
03090091
03090092
03090093
03090094
03090101
03090102
03090103
03090104

ratnodadhArauShadhisaumanasya vanasrajo veNubhujA~NghripA~NghreH


AyAmato vistarataH svamAna dehena lokatrayasa~NgraheNa
vichitradivyAbharaNAMshukAnAM kR^itashriyApAshritaveShadeham
puMsAM svakAmAya viviktamArgairabhyarchatAM kAmadughA~Nghripadmam
pradarshayantaM kR^ipayA nakhendu mayUkhabhinnA~NgulichArupatram
mukhena lokArtiharasmitena parisphuratkuNDalamaNDitena
shoNAyitenAdharabimbabhAsA pratyarhayantaM sunasena subhrvA
kadambaki~njalkapisha~NgavAsasA svala~NkR^itaM mekhalayA nitambe
hAreNa chAnantadhanena vatsa shrIvatsavakShaHsthalavallabhena
parArdhyakeyUramaNipraveka paryastadordaNDasahasrashAkham
avyaktamUlaM bhuvanA~NghripendramahIndrabhogairadhivItavalsham
charAcharauko bhagavanmahIdhramahIndrabandhuM salilopagUDham
kirITasAhasrahiraNyashR^i~NgamAvirbhavatkaustubharatnagarbham
nivItamAmnAyamadhuvratashriyA svakIrtimayyA vanamAlayA harim
sUryenduvAyvagnyagamaM tridhAmabhiH parikramatprAdhanikairdurAsadam
tarhyeva tannAbhisaraHsarojamAtmAnamambhaH shvasanaM viyachcha
dadarsha devo jagato vidhAtA nAtaH paraM lokavisargadR^iShTiH
sa karmabIjaM rajasoparaktaH prajAH sisR^ikShanniyadeva dR^iShTvA
astaudvisargAbhimukhastamIDyamavyaktavartmanyabhiveshitAtmA
brahmovAcha
j~nAto.asi me.adya suchirAnnanu dehabhAjAM
na j~nAyate bhagavato gatirityavadyam
nAnyattvadasti bhagavannapi tanna shuddhaM
mAyAguNavyatikarAdyadururvibhAsi
rUpaM yadetadavabodharasodayena
shashvannivR^ittatamasaH sadanugrahAya
Adau gR^ihItamavatArashataikabIjaM
yannAbhipadmabhavanAdahamAvirAsam
nAtaH paraM parama yadbhavataH svarUpam
AnandamAtramavikalpamaviddhavarchaH
pashyAmi vishvasR^ijamekamavishvamAtman
bhUtendriyAtmakamadasta upAshrito.asmi
tadvA idaM bhuvanama~Ngala ma~NgalAya
dhyAne sma no darshitaM ta upAsakAnAm
tasmai namo bhagavate.anuvidhema tubhyaM
yo.anAdR^ito narakabhAgbhirasatprasa~NgaiH
ye tu tvadIyacharaNAmbujakoshagandhaM
jighranti karNavivaraiH shrutivAtanItam
bhaktyA gR^ihItacharaNaH parayA cha teShAM
nApaiShi nAtha hR^idayAmburuhAtsvapuMsAm
tAvadbhayaM draviNadehasuhR^innimittaM
shokaH spR^ihA paribhavo vipulashcha lobhaH
tAvanmametyasadavagraha ArtimUlaM
yAvanna te.a~NghrimabhayaM pravR^iNIta lokaH
daivena te hatadhiyo bhavataH prasa~NgAt
sarvAshubhopashamanAdvimukhendriyA ye
kurvanti kAmasukhaleshalavAya dInA
lobhAbhibhUtamanaso.akushalAni shashvat
kShuttR^iTtridhAtubhirimA muhurardyamAnAH
shItoShNavAtavaraShairitaretarAchcha
kAmAgninAchyutaruShA cha sudurbhareNa
sampashyato mana urukrama sIdate me
yAvatpR^ithaktvamidamAtmana indriyArtha
mAyAbalaM bhagavato jana Isha pashyet
tAvanna saMsR^itirasau pratisa~Nkrameta
vyarthApi duHkhanivahaM vahatI kriyArthA
ahnyApR^itArtakaraNA nishi niHshayAnA
nAnAmanorathadhiyA kShaNabhagnanidrAH
daivAhatArtharachanA R^iShayo.api deva
yuShmatprasa~NgavimukhA iha saMsaranti

03090111
03090112
03090113
03090114
03090121
03090122
03090123
03090124
03090131
03090132
03090133
03090134
03090141
03090142
03090143
03090144
03090151
03090152
03090153
03090154
03090161
03090162
03090163
03090164
03090171
03090172
03090173
03090174
03090181
03090182
03090183
03090184
03090191
03090192
03090193
03090194
03090201
03090202
03090203
03090204
03090211
03090212
03090213
03090214
03090221
03090222
03090223
03090224
03090231
03090232
03090233
03090234
03090241
03090242
03090243
03090244
03090251
03090252
03090253
03090254

tvaM bhaktiyogaparibhAvitahR^itsaroja
Asse shrutekShitapatho nanu nAtha puMsAm
yadyaddhiyA ta urugAya vibhAvayanti
tattadvapuH praNayase sadanugrahAya
nAtiprasIdati tathopachitopachArair
ArAdhitaH suragaNairhR^idi baddhakAmaiH
yatsarvabhUtadayayAsadalabhyayaiko
nAnAjaneShvavahitaH suhR^idantarAtmA
puMsAmato vividhakarmabhiradhvarAdyair
dAnena chogratapasA paricharyayA cha
ArAdhanaM bhagavatastava satkriyArtho
dharmo.arpitaH karhichidmriyate na yatra
shashvatsvarUpamahasaiva nipItabheda
mohAya bodhadhiShaNAya namaH parasmai
vishvodbhavasthitilayeShu nimittalIlA
rAsAya te nama idaM chakR^imeshvarAya
yasyAvatAraguNakarmaviDambanAni
nAmAni ye.asuvigame vivashA gR^iNanti
te.anaikajanmashamalaM sahasaiva hitvA
saMyAntyapAvR^itAmR^itaM tamajaM prapadye
yo vA ahaM cha girishashcha vibhuH svayaM cha
sthityudbhavapralayahetava AtmamUlam
bhittvA tripAdvavR^idha eka uruprarohas
tasmai namo bhagavate bhuvanadrumAya
loko vikarmanirataH kushale pramattaH
karmaNyayaM tvadudite bhavadarchane sve
yastAvadasya balavAniha jIvitAshAM
sadyashChinattyanimiShAya namo.astu tasmai
yasmAdbibhemyahamapi dviparArdhadhiShNyam
adhyAsitaH sakalalokanamaskR^itaM yat
tepe tapo bahusavo.avarurutsamAnas
tasmai namo bhagavate.adhimakhAya tubhyam
tirya~NmanuShyavibudhAdiShu jIvayoniShv
AtmechChayAtmakR^itasetuparIpsayA yaH
reme nirastaviShayo.apyavaruddhadehas
tasmai namo bhagavate puruShottamAya
yo.avidyayAnupahato.api dashArdhavR^ittyA
nidrAmuvAha jaTharIkR^italokayAtraH
antarjale.ahikashipusparshAnukUlAM
bhImormimAlini janasya sukhaM vivR^iNvan
yannAbhipadmabhavanAdahamAsamIDya
lokatrayopakaraNo yadanugraheNa
tasmai namasta udarasthabhavAya yoga
nidrAvasAnavikasannalinekShaNAya
so.ayaM samastajagatAM suhR^ideka AtmA
sattvena yanmR^iDayate bhagavAnbhagena
tenaiva me dR^ishamanuspR^ishatAdyathAhaM
srakShyAmi pUrvavadidaM praNatapriyo.asau
eSha prapannavarado ramayAtmashaktyA
yadyatkariShyati gR^ihItaguNAvatAraH
tasminsvavikramamidaM sR^ijato.api cheto
yu~njIta karmashamalaM cha yathA vijahyAm
nAbhihradAdiha sato.ambhasi yasya puMso
vij~nAnashaktirahamAsamanantashakteH
rUpaM vichitramidamasya vivR^iNvato me
mA rIriShIShTa nigamasya girAM visargaH
so.asAvadabhrakaruNo bhagavAnvivR^iddha
premasmitena nayanAmburuhaM vijR^imbhan
utthAya vishvavijayAya cha no viShAdaM
mAdhvyA girApanayatAtpuruShaH purANaH

03090260
03090261
03090262
03090271
03090272
03090281
03090282
03090290
03090291
03090292
03090301
03090302
03090311
03090312
03090321
03090322
03090331
03090332
03090341
03090342
03090351
03090352
03090361
03090362
03090371
03090372
03090381
03090382
03090391
03090392
03090401
03090402
03090411
03090412
03090421
03090422
03090431
03090432
03090440
03090441
03090442
03100010
03100011
03100012
03100021
03100022
03100030
03100031
03100032
03100040
03100041
03100042
03100051
03100052
03100061
03100062
03100071
03100072
03100081
03100082

maitreya uvAcha
svasambhavaM nishAmyaivaM tapovidyAsamAdhibhiH
yAvanmanovachaH stutvA virarAma sa khinnavat
athAbhipretamanvIkShya brahmaNo madhusUdanaH
viShaNNachetasaM tena kalpavyatikarAmbhasA
lokasaMsthAnavij~nAna AtmanaH parikhidyataH
tamAhAgAdhayA vAchA kashmalaM shamayanniva
shrIbhagavAnuvAcha
mA vedagarbha gAstandrIM sarga udyamamAvaha
tanmayApAditaM hyagre yanmAM prArthayate bhavAn
bhUyastvaM tapa AtiShTha vidyAM chaiva madAshrayAm
tAbhyAmantarhR^idi brahmanlokAndrakShyasyapAvR^itAn
tata Atmani loke cha bhaktiyuktaH samAhitaH
draShTAsi mAM tataM brahmanmayi lokAMstvamAtmanaH
yadA tu sarvabhUteShu dAruShvagnimiva sthitam
pratichakShIta mAM loko jahyAttarhyeva kashmalam
yadA rahitamAtmAnaM bhUtendriyaguNAshayaiH
svarUpeNa mayopetaM pashyansvArAjyamR^ichChati
nAnAkarmavitAnena prajA bahvIH sisR^ikShataH
nAtmAvasIdatyasmiMste varShIyAnmadanugrahaH
R^iShimAdyaM na badhnAti pApIyAMstvAM rajoguNaH
yanmano mayi nirbaddhaM prajAH saMsR^ijato.api te
j~nAto.ahaM bhavatA tvadya durvij~neyo.api dehinAm
yanmAM tvaM manyase.ayuktaM bhUtendriyaguNAtmabhiH
tubhyaM madvichikitsAyAmAtmA me darshito.abahiH
nAlena salile mUlaM puShkarasya vichinvataH
yachchakarthA~Nga matstotraM matkathAbhyudayA~Nkitam
yadvA tapasi te niShThA sa eSha madanugrahaH
prIto.ahamastu bhadraM te lokAnAM vijayechChayA
yadastauShIrguNamayaM nirguNaM mAnuvarNayan
ya etena pumAnnityaM stutvA stotreNa mAM bhajet
tasyAshu samprasIdeyaM sarvakAmavareshvaraH
pUrtena tapasA yaj~nairdAnairyogasamAdhinA
rAddhaM niHshreyasaM puMsAM matprItistattvavinmatam
ahamAtmAtmanAM dhAtaH preShThaH sanpreyasAmapi
ato mayi ratiM kuryAddehAdiryatkR^ite priyaH
sarvavedamayenedamAtmanAtmAtmayoninA
prajAH sR^ija yathApUrvaM yAshcha mayyanusherate
maitreya uvAcha
tasmA evaM jagatsraShTre pradhAnapuruSheshvaraH
vyajyedaM svena rUpeNa ka~njanAbhastirodadhe
vidura uvAcha
antarhite bhagavati brahmA lokapitAmahaH
prajAH sasarja katidhA daihikIrmAnasIrvibhuH
ye cha me bhagavanpR^iShTAstvayyarthA bahuvittama
tAnvadasvAnupUrvyeNa Chindhi naH sarvasaMshayAn
sUta uvAcha
evaM sa~nchoditastena kShattrA kauShAravirmuniH
prItaH pratyAha tAnprashnAnhR^idisthAnatha bhArgava
maitreya uvAcha
viri~ncho.api tathA chakre divyaM varShashataM tapaH
AtmanyAtmAnamAveshya yathAha bhagavAnajaH
tadvilokyAbjasambhUto vAyunA yadadhiShThitaH
padmamambhashcha tatkAla kR^itavIryeNa kampitam
tapasA hyedhamAnena vidyayA chAtmasaMsthayA
vivR^iddhavij~nAnabalo nyapAdvAyuM sahAmbhasA
tadvilokya viyadvyApi puShkaraM yadadhiShThitam
anena lokAnprAglInAnkalpitAsmItyachintayat
padmakoshaM tadAvishya bhagavatkarmachoditaH
ekaM vyabhA~NkShIdurudhA tridhA bhAvyaM dvisaptadhA

03100091
03100092
03100100
03100101
03100102
03100110
03100111
03100112
03100121
03100122
03100131
03100132
03100141
03100142
03100151
03100152
03100161
03100162
03100171
03100172
03100181
03100182
03100191
03100192
03100201
03100202
03100211
03100212
03100221
03100222
03100231
03100232
03100241
03100242
03100251
03100252
03100261
03100262
03100271
03100272
03100281
03100282
03100291
03100292
03100293
03110010
03110011
03110012
03110021
03110022
03110031
03110032
03110041
03110042
03110051
03110052
03110061
03110062
03110071
03110072

etAvA~njIvalokasya saMsthAbhedaH samAhR^itaH


dharmasya hyanimittasya vipAkaH parameShThyasau
vidura uvAcha
yathAttha bahurUpasya hareradbhutakarmaNaH
kAlAkhyaM lakShaNaM brahmanyathA varNaya naH prabho
maitreya uvAcha
guNavyatikarAkAro nirvisheSho.apratiShThitaH
puruShastadupAdAnamAtmAnaM lIlayAsR^ijat
vishvaM vai brahmatanmAtraM saMsthitaM viShNumAyayA
IshvareNa parichChinnaM kAlenAvyaktamUrtinA
yathedAnIM tathAgre cha pashchAdapyetadIdR^isham
sargo navavidhastasya prAkR^ito vaikR^itastu yaH
kAladravyaguNairasya trividhaH pratisa~NkramaH
Adyastu mahataH sargo guNavaiShamyamAtmanaH
dvitIyastvahamo yatra dravyaj~nAnakriyodayaH
bhUtasargastR^itIyastu tanmAtro dravyashaktimAn
chaturtha aindriyaH sargo yastu j~nAnakriyAtmakaH
vaikAriko devasargaH pa~nchamo yanmayaM manaH
ShaShThastu tamasaH sargo yastvabuddhikR^itaH prabhoH
ShaDime prAkR^itAH sargA vaikR^itAnapi me shR^iNu
rajobhAjo bhagavato lIleyaM harimedhasaH
saptamo mukhyasargastu ShaDvidhastasthuShAM cha yaH
vanaspatyoShadhilatA tvaksArA vIrudho drumAH
utsrotasastamaHprAyA antaHsparshA visheShiNaH
tirashchAmaShTamaH sargaH so.aShTAviMshadvidho mataH
avido bhUritamaso ghrANaj~nA hR^idyavedinaH
gaurajo mahiShaH kR^iShNaH sUkaro gavayo ruruH
dvishaphAH pashavashcheme aviruShTrashcha sattama
kharo.ashvo.ashvataro gauraH sharabhashchamarI tathA
ete chaikashaphAH kShattaH shR^iNu pa~nchanakhAnpashUn
shvA sR^igAlo vR^iko vyAghro mArjAraH shashashallakau
siMhaH kapirgajaH kUrmo godhA cha makarAdayaH
ka~NkagR^idhrabakashyena bhAsabhallUkabarhiNaH
haMsasArasachakrAhva kAkolUkAdayaH khagAH
arvAksrotastu navamaH kShattarekavidho nR^iNAm
rajo.adhikAH karmaparA duHkhe cha sukhamAninaH
vaikR^itAstraya evaite devasargashcha sattama
vaikArikastu yaH proktaH kaumArastUbhayAtmakaH
devasargashchAShTavidho vibudhAH pitaro.asurAH
gandharvApsarasaH siddhA yakSharakShAMsi chAraNAH
bhUtapretapishAchAshcha vidyAdhrAH kinnarAdayaH
dashaite vidurAkhyAtAH sargAste vishvasR^ikkR^itAH
ataH paraM pravakShyAmi vaMshAnmanvantarANi cha
evaM rajaHplutaH sraShTA kalpAdiShvAtmabhUrhariH
sR^ijatyamoghasa~Nkalpa AtmaivAtmAnamAtmanA
maitreya uvAcha
charamaH sadvisheShANAmaneko.asaMyutaH sadA
paramANuH sa vij~neyo nR^iNAmaikyabhramo yataH
sata eva padArthasya svarUpAvasthitasya yat
kaivalyaM paramamahAnavisheSho nirantaraH
evaM kAlo.apyanumitaH saukShmye sthaulye cha sattama
saMsthAnabhuktyA bhagavAnavyakto vyaktabhugvibhuH
sa kAlaH paramANurvai yo bhu~Nkte paramANutAm
sato.avisheShabhugyastu sa kAlaH paramo mahAn
aNurdvau paramANU syAttrasareNustrayaH smR^itaH
jAlArkarashmyavagataH khamevAnupatannagAt
trasareNutrikaM bhu~Nkte yaH kAlaH sa truTiH smR^itaH
shatabhAgastu vedhaH syAttaistribhistu lavaH smR^itaH
nimeShastrilavo j~neya AmnAtaste trayaH kShaNaH
kShaNAnpa~ncha viduH kAShThAM laghu tA dasha pa~ncha cha

03110081
03110082
03110091
03110092
03110101
03110102
03110111
03110112
03110121
03110122
03110131
03110132
03110141
03110142
03110151
03110152
03110153
03110154
03110160
03110161
03110162
03110171
03110172
03110180
03110181
03110182
03110191
03110192
03110201
03110202
03110211
03110212
03110221
03110222
03110231
03110232
03110241
03110242
03110243
03110251
03110252
03110261
03110262
03110271
03110272
03110281
03110282
03110291
03110292
03110301
03110302
03110311
03110312
03110321
03110322
03110331
03110332
03110341
03110342
03110351

laghUni vai samAmnAtA dasha pa~ncha cha nADikA


te dve muhUrtaH praharaH ShaDyAmaH sapta vA nR^iNAm
dvAdashArdhapalonmAnaM chaturbhishchatura~NgulaiH
svarNamAShaiH kR^itachChidraM yAvatprasthajalaplutam
yAmAshchatvArashchatvAro martyAnAmahanI ubhe
pakShaH pa~nchadashAhAni shuklaH kR^iShNashcha mAnada
tayoH samuchchayo mAsaH pitR^INAM tadaharnisham
dvau tAvR^ituH ShaDayanaM dakShiNaM chottaraM divi
ayane chAhanI prAhurvatsaro dvAdasha smR^itaH
saMvatsarashataM nNAM paramAyurnirUpitam
graharkShatArAchakrasthaH paramANvAdinA jagat
saMvatsarAvasAnena paryetyanimiSho vibhuH
saMvatsaraH parivatsara iDAvatsara eva cha
anuvatsaro vatsarashcha viduraivaM prabhAShyate
yaH sR^ijyashaktimurudhochChvasayansvashaktyA
puMso.abhramAya divi dhAvati bhUtabhedaH
kAlAkhyayA guNamayaM kratubhirvitanvaMs
tasmai baliM harata vatsarapa~nchakAya
vidura uvAcha
pitR^idevamanuShyANAmAyuH paramidaM smR^itam
pareShAM gatimAchakShva ye syuH kalpAdbahirvidaH
bhagavAnveda kAlasya gatiM bhagavato nanu
vishvaM vichakShate dhIrA yogarAddhena chakShuShA
maitreya uvAcha
kR^itaM tretA dvAparaM cha kalishcheti chaturyugam
divyairdvAdashabhirvarShaiH sAvadhAnaM nirUpitam
chatvAri trINi dve chaikaM kR^itAdiShu yathAkramam
sa~NkhyAtAni sahasrANi dviguNAni shatAni cha
sandhyAsandhyAMshayorantaryaH kAlaH shatasa~NkhyayoH
tamevAhuryugaM tajj~nA yatra dharmo vidhIyate
dharmashchatuShpAnmanujAnkR^ite samanuvartate
sa evAnyeShvadharmeNa vyeti pAdena vardhatA
trilokyA yugasAhasraM bahirAbrahmaNo dinam
tAvatyeva nishA tAta yannimIlati vishvasR^ik
nishAvasAna Arabdho lokakalpo.anuvartate
yAvaddinaM bhagavato manUnbhu~njaMshchaturdasha
svaM svaM kAlaM manurbhu~Nkte sAdhikAM hyekasaptatim
manvantareShu manavastadvaMshyA R^iShayaH surAH
bhavanti chaiva yugapatsureshAshchAnu ye cha tAn
eSha dainandinaH sargo brAhmastrailokyavartanaH
tirya~NnR^ipitR^idevAnAM sambhavo yatra karmabhiH
manvantareShu bhagavAnbibhratsattvaM svamUrtibhiH
manvAdibhiridaM vishvamavatyuditapauruShaH
tamomAtrAmupAdAya pratisaMruddhavikramaH
kAlenAnugatAsheSha Aste tUShNIM dinAtyaye
tamevAnvapi dhIyante lokA bhUrAdayastrayaH
nishAyAmanuvR^ittAyAM nirmuktashashibhAskaram
trilokyAM dahyamAnAyAM shaktyA sa~NkarShaNAgninA
yAntyUShmaNA maharlokAjjanaM bhR^igvAdayo.arditAH
tAvattribhuvanaM sadyaH kalpAntaidhitasindhavaH
plAvayantyutkaTATopa chaNDavAteritormayaH
antaH sa tasminsalila Aste.anantAsano hariH
yoganidrAnimIlAkShaH stUyamAno janAlayaiH
evaMvidhairahorAtraiH kAlagatyopalakShitaiH
apakShitamivAsyApi paramAyurvayaHshatam
yadardhamAyuShastasya parArdhamabhidhIyate
pUrvaH parArdho.apakrAnto hyaparo.adya pravartate
pUrvasyAdau parArdhasya brAhmo nAma mahAnabhUt
kalpo yatrAbhavadbrahmA shabdabrahmeti yaM viduH
tasyaiva chAnte kalpo.abhUdyaM pAdmamabhichakShate

03110352
03110361
03110362
03110371
03110372
03110381
03110382
03110391
03110392
03110401
03110402
03110411
03110412
03120010
03120011
03120012
03120021
03120022
03120031
03120032
03120041
03120042
03120051
03120052
03120061
03120062
03120071
03120072
03120081
03120082
03120091
03120092
03120101
03120102
03120111
03120112
03120121
03120122
03120131
03120132
03120141
03120142
03120151
03120152
03120161
03120162
03120171
03120172
03120181
03120182
03120191
03120192
03120200
03120201
03120202
03120211
03120212
03120221
03120222
03120231

yaddharernAbhisarasa AsIllokasaroruham
ayaM tu kathitaH kalpo dvitIyasyApi bhArata
vArAha iti vikhyAto yatrAsIchChUkaro hariH
kAlo.ayaM dviparArdhAkhyo nimeSha upacharyate
avyAkR^itasyAnantasya hyanAderjagadAtmanaH
kAlo.ayaM paramANvAdirdviparArdhAnta IshvaraH
naiveshituM prabhurbhUmna Ishvaro dhAmamAninAm
vikAraiH sahito yuktairvisheShAdibhirAvR^itaH
ANDakosho bahirayaM pa~nchAshatkoTivistR^itaH
dashottarAdhikairyatra praviShTaH paramANuvat
lakShyate.antargatAshchAnye koTisho hyaNDarAshayaH
tadAhurakSharaM brahma sarvakAraNakAraNam
viShNordhAma paraM sAkShAtpuruShasya mahAtmanaH
maitreya uvAcha
iti te varNitaH kShattaH kAlAkhyaH paramAtmanaH
mahimA vedagarbho.atha yathAsrAkShInnibodha me
sasarjAgre.andhatAmisramatha tAmisramAdikR^it
mahAmohaM cha mohaM cha tamashchAj~nAnavR^ittayaH
dR^iShTvA pApIyasIM sR^iShTiM nAtmAnaM bahvamanyata
bhagavaddhyAnapUtena manasAnyAM tato.asR^ijat
sanakaM cha sanandaM cha sanAtanamathAtmabhUH
sanatkumAraM cha munInniShkriyAnUrdhvaretasaH
tAnbabhAShe svabhUH putrAnprajAH sR^ijata putrakAH
tannaichChanmokShadharmANo vAsudevaparAyaNAH
so.avadhyAtaH sutairevaM pratyAkhyAtAnushAsanaiH
krodhaM durviShahaM jAtaM niyantumupachakrame
dhiyA nigR^ihyamANo.api bhruvormadhyAtprajApateH
sadyo.ajAyata tanmanyuH kumAro nIlalohitaH
sa vai ruroda devAnAM pUrvajo bhagavAnbhavaH
nAmAni kuru me dhAtaH sthAnAni cha jagadguro
iti tasya vachaH pAdmo bhagavAnparipAlayan
abhyadhAdbhadrayA vAchA mA rodIstatkaromi te
yadarodIH surashreShTha sodvega iva bAlakaH
tatastvAmabhidhAsyanti nAmnA rudra iti prajAH
hR^idindriyANyasurvyoma vAyuragnirjalaM mahI
sUryashchandrastapashchaiva sthAnAnyagre kR^itAni te
manyurmanurmahinaso mahA~nChiva R^itadhvajaH
ugraretA bhavaH kAlo vAmadevo dhR^itavrataH
dhIrdhR^itirasalomA cha niyutsarpirilAmbikA
irAvatI svadhA dIkShA rudrANyo rudra te striyaH
gR^ihANaitAni nAmAni sthAnAni cha sayoShaNaH
ebhiH sR^ija prajA bahvIH prajAnAmasi yatpatiH
ityAdiShTaH svaguruNA bhagavAnnIlalohitaH
sattvAkR^itisvabhAvena sasarjAtmasamAH prajAH
rudrANAM rudrasR^iShTAnAM samantAdgrasatAM jagat
nishAmyAsa~Nkhyasho yUthAnprajApatirasha~Nkata
alaM prajAbhiH sR^iShTAbhirIdR^ishIbhiH surottama
mayA saha dahantIbhirdishashchakShurbhirulbaNaiH
tapa AtiShTha bhadraM te sarvabhUtasukhAvaham
tapasaiva yathA pUrvaM sraShTA vishvamidaM bhavAn
tapasaiva paraM jyotirbhagavantamadhokShajam
sarvabhUtaguhAvAsama~njasA vindate pumAn
maitreya uvAcha
evamAtmabhuvAdiShTaH parikramya girAM patim
bADhamityamumAmantrya vivesha tapase vanam
athAbhidhyAyataH sargaM dasha putrAH prajaj~nire
bhagavachChaktiyuktasya lokasantAnahetavaH
marIchiratrya~Ngirasau pulastyaH pulahaH kratuH
bhR^igurvasiShTho dakShashcha dashamastatra nAradaH
utsa~NgAnnArado jaj~ne dakSho.a~NguShThAtsvayambhuvaH

03120232
03120241
03120242
03120251
03120252
03120261
03120262
03120271
03120272
03120281
03120282
03120291
03120292
03120301
03120302
03120311
03120312
03120321
03120322
03120331
03120332
03120333
03120341
03120342
03120351
03120352
03120360
03120361
03120362
03120370
03120371
03120372
03120381
03120382
03120391
03120392
03120401
03120402
03120411
03120412
03120421
03120422
03120431
03120432
03120441
03120442
03120451
03120452
03120461
03120462
03120471
03120472
03120481
03120482
03120491
03120492
03120501
03120502
03120511
03120512

prANAdvasiShThaH sa~njAto bhR^igustvachi karAtkratuH


pulaho nAbhito jaj~ne pulastyaH karNayorR^iShiH
a~NgirA mukhato.akShNo.atrirmarIchirmanaso.abhavat
dharmaH stanAddakShiNato yatra nArAyaNaH svayam
adharmaH pR^iShThato yasmAnmR^ityurlokabhaya~NkaraH
hR^idi kAmo bhruvaH krodho lobhashchAdharadachChadAt
AsyAdvAksindhavo meDhrAnnirR^itiH pAyoraghAshrayaH
ChAyAyAH kardamo jaj~ne devahUtyAH patiH prabhuH
manaso dehatashchedaM jaj~ne vishvakR^ito jagat
vAchaM duhitaraM tanvIM svayambhUrharatIM manaH
akAmAM chakame kShattaH sakAma iti naH shrutam
tamadharme kR^itamatiM vilokya pitaraM sutAH
marIchimukhyA munayo vishrambhAtpratyabodhayan
naitatpUrvaiH kR^itaM tvadye na kariShyanti chApare
yastvaM duhitaraM gachCheranigR^ihyA~NgajaM prabhuH
tejIyasAmapi hyetanna sushlokyaM jagadguro
yadvR^ittamanutiShThanvai lokaH kShemAya kalpate
tasmai namo bhagavate ya idaM svena rochiShA
AtmasthaM vya~njayAmAsa sa dharmaM pAtumarhati
sa itthaM gR^iNataH putrAnpuro dR^iShTvA prajApatIn
prajApatipatistanvaM tatyAja vrIDitastadA
tAM disho jagR^ihurghorAM nIhAraM yadvidustamaH
kadAchiddhyAyataH sraShTurvedA AsaMshchaturmukhAt
kathaM srakShyAmyahaM lokAnsamavetAnyathA purA
chAturhotraM karmatantramupavedanayaiH saha
dharmasya pAdAshchatvArastathaivAshramavR^ittayaH
vidura uvAcha
sa vai vishvasR^ijAmIsho vedAdInmukhato.asR^ijat
yadyadyenAsR^ijaddevastanme brUhi tapodhana
maitreya uvAcha
R^igyajuHsAmAtharvAkhyAnvedAnpUrvAdibhirmukhaiH
shAstramijyAM stutistomaM prAyashchittaM vyadhAtkramAt
AyurvedaM dhanurvedaM gAndharvaM vedamAtmanaH
sthApatyaM chAsR^ijadvedaM kramAtpUrvAdibhirmukhaiH
itihAsapurANAni pa~nchamaM vedamIshvaraH
sarvebhya eva vaktrebhyaH sasR^ije sarvadarshanaH
ShoDashyukthau pUrvavaktrAtpurIShyagniShTutAvatha
AptoryAmAtirAtrau cha vAjapeyaM sagosavam
vidyA dAnaM tapaH satyaM dharmasyeti padAni cha
AshramAMshcha yathAsa~NkhyamasR^ijatsaha vR^ittibhiH
sAvitraM prAjApatyaM cha brAhmaM chAtha bR^ihattathA
vArtA sa~nchayashAlIna shilo~nCha iti vai gR^ihe
vaikhAnasA vAlakhilyau dumbarAH phenapA vane
nyAse kuTIchakaH pUrvaM bahvodo haMsaniShkriyau
AnvIkShikI trayI vArtA daNDanItistathaiva cha
evaM vyAhR^itayashchAsanpraNavo hyasya dahrataH
tasyoShNigAsIllomabhyo gAyatrI cha tvacho vibhoH
triShTummAMsAtsnuto.anuShTubjagatyasthnaH prajApateH
majjAyAH pa~NktirutpannA bR^ihatI prANato.abhavat
sparshastasyAbhavajjIvaH svaro deha udAhR^ita
UShmANamindriyANyAhurantaHsthA balamAtmanaH
svarAH sapta vihAreNa bhavanti sma prajApateH
shabdabrahmAtmanastasya vyaktAvyaktAtmanaH paraH
brahmAvabhAti vitato nAnAshaktyupabR^iMhitaH
tato.aparAmupAdAya sa sargAya mano dadhe
R^iShINAM bhUrivIryANAmapi sargamavistR^itam
j~nAtvA taddhR^idaye bhUyashchintayAmAsa kaurava
aho adbhutametanme vyApR^itasyApi nityadA
na hyedhante prajA nUnaM daivamatra vighAtakam
evaM yuktakR^itastasya daivaM chAvekShatastadA

03120521
03120522
03120531
03120532
03120541
03120542
03120551
03120552
03120561
03120562
03130010
03130011
03130012
03130020
03130021
03130022
03130031
03130032
03130041
03130042
03130050
03130051
03130052
03130060
03130061
03130062
03130071
03130072
03130081
03130082
03130090
03130091
03130092
03130101
03130102
03130111
03130112
03130121
03130122
03130131
03130132
03130140
03130141
03130142
03130151
03130152
03130160
03130161
03130162
03130171
03130172
03130173
03130181
03130182
03130191
03130192
03130201
03130202
03130211
03130212

kasya rUpamabhUddvedhA yatkAyamabhichakShate


tAbhyAM rUpavibhAgAbhyAM mithunaM samapadyata
yastu tatra pumAnso.abhUnmanuH svAyambhuvaH svarAT
strI yAsIchChatarUpAkhyA mahiShyasya mahAtmanaH
tadA mithunadharmeNa prajA hyedhAmbabhUvire
sa chApi shatarUpAyAM pa~nchApatyAnyajIjanat
priyavratottAnapAdau tisraH kanyAshcha bhArata
AkUtirdevahUtishcha prasUtiriti sattama
AkUtiM ruchaye prAdAtkardamAya tu madhyamAm
dakShAyAdAtprasUtiM cha yata ApUritaM jagat
shrIshuka uvAcha
nishamya vAchaM vadato muneH puNyatamAM nR^ipa
bhUyaH paprachCha kauravyo vAsudevakathAdR^itaH
vidura uvAcha
sa vai svAyambhuvaH samrATpriyaH putraH svayambhuvaH
pratilabhya priyAM patnIM kiM chakAra tato mune
charitaM tasya rAjarSherAdirAjasya sattama
brUhi me shraddadhAnAya viShvaksenAshrayo hyasau
shrutasya puMsAM suchirashramasya nanva~njasA sUribhirIDito.arthaH
tattadguNAnushravaNaM mukunda pAdAravindaM hR^idayeShu yeShAm
shrIshuka uvAcha
iti bruvANaM viduraM vinItaM sahasrashIrShNashcharaNopadhAnam
prahR^iShTaromA bhagavatkathAyAM praNIyamAno munirabhyachaShTa
maitreya uvAcha
yadA svabhAryayA sArdhaM jAtaH svAyambhuvo manuH
prA~njaliH praNatashchedaM vedagarbhamabhAShata
tvamekaH sarvabhUtAnAM janmakR^idvR^ittidaH pitA
tathApi naH prajAnAM te shushrUShA kena vA bhavet
tadvidhehi namastubhyaM karmasvIDyAtmashaktiShu
yatkR^itveha yasho viShvagamutra cha bhavedgatiH
brahmovAcha
prItastubhyamahaM tAta svasti stAdvAM kShitIshvara
yannirvyalIkena hR^idA shAdhi metyAtmanArpitam
etAvatyAtmajairvIra kAryA hyapachitirgurau
shaktyApramattairgR^ihyeta sAdaraM gatamatsaraiH
sa tvamasyAmapatyAni sadR^ishAnyAtmano guNaiH
utpAdya shAsa dharmeNa gAM yaj~naiH puruShaM yaja
paraM shushrUShaNaM mahyaM syAtprajArakShayA nR^ipa
bhagavAMste prajAbharturhR^iShIkesho.anutuShyati
yeShAM na tuShTo bhagavAnyaj~nali~Ngo janArdanaH
teShAM shramo hyapArthAya yadAtmA nAdR^itaH svayam
manuruvAcha
Adeshe.ahaM bhagavato varteyAmIvasUdana
sthAnaM tvihAnujAnIhi prajAnAM mama cha prabho
yadokaH sarvabhUtAnAM mahI magnA mahAmbhasi
asyA uddharaNe yatno deva devyA vidhIyatAm
maitreya uvAcha
parameShThI tvapAM madhye tathA sannAmavekShya gAm
kathamenAM samunneShya iti dadhyau dhiyA chiram
sR^ijato me kShitirvArbhiH plAvyamAnA rasAM gatA
athAtra kimanuShTheyamasmAbhiH sargayojitaiH
yasyAhaM hR^idayAdAsaM sa Isho vidadhAtu me
ityabhidhyAyato nAsA vivarAtsahasAnagha
varAhatoko niragAda~NguShThaparimANakaH
tasyAbhipashyataH khasthaH kShaNena kila bhArata
gajamAtraH pravavR^idhe tadadbhutamabhUnmahat
marIchipramukhairvipraiH kumArairmanunA saha
dR^iShTvA tatsaukaraM rUpaM tarkayAmAsa chitradhA
kimetatsUkaravyAjaM sattvaM divyamavasthitam
aho batAshcharyamidaM nAsAyA me viniHsR^itam

03130221
03130222
03130231
03130232
03130241
03130242
03130251
03130252
03130261
03130262
03130271
03130272
03130281
03130282
03130291
03130292
03130301
03130302
03130311
03130312
03130321
03130322
03130331
03130332
03130341
03130342
03130350
03130351
03130352
03130361
03130362
am
03130371
03130372
03130381
03130382
te
03130391
03130392
03130401
03130402
03130411
rA
03130412
03130421
03130422
H
03130431
03130432
03130441
03130442
03130451
03130452
03130461
03130462
03130470
03130471
03130472
03130481
03130482

dR^iShTo.a~NguShThashiromAtraH kShaNAdgaNDashilAsamaH
api svidbhagavAneSha yaj~no me khedayanmanaH
iti mImAMsatastasya brahmaNaH saha sUnubhiH
bhagavAnyaj~napuruSho jagarjAgendrasannibhaH
brahmANaM harShayAmAsa haristAMshcha dvijottamAn
svagarjitena kakubhaH pratisvanayatA vibhuH
nishamya te ghargharitaM svakheda kShayiShNu mAyAmayasUkarasya
janastapaHsatyanivAsinaste tribhiH pavitrairmunayo.agR^iNansma
teShAM satAM vedavitAnamUrtirbrahmAvadhAryAtmaguNAnuvAdam
vinadya bhUyo vibudhodayAya gajendralIlo jalamAvivesha
utkShiptavAlaH khacharaH kaThoraH saTA vidhunvankhararomashatvak
khurAhatAbhraH sitadaMShTra IkShA jyotirbabhAse bhagavAnmahIdhraH
ghrANena pR^ithvyAH padavIM vijighrankroDApadeshaH svayamadhvarA~NgaH
karAladaMShTro.apyakarAladR^igbhyAmudvIkShya viprAngR^iNato.avishatkam
sa vajrakUTA~NganipAtavega vishIrNakukShiH stanayannudanvAn
utsR^iShTadIrghormibhujairivArtashchukrosha yaj~neshvara pAhi meti
khuraiH kShuraprairdarayaMstadApa utpArapAraM triparU rasAyAm
dadarsha gAM tatra suShupsuragre yAM jIvadhAnIM svayamabhyadhatta
pAtAlamUleshvarabhogasaMhatau vinyasya pAdau pR^ithivIM cha bibhrataH
yasyopamAno na babhUva so.achyuto mamAstu mA~NgalyavivR^iddhaye hariH
svadaMShTrayoddhR^itya mahIM nimagnAM sa utthitaH saMruruche rasAyAH
tatrApi daityaM gadayApatantaM sunAbhasandIpitatIvramanyuH
jaghAna rundhAnamasahyavikramaM sa lIlayebhaM mR^igarADivAmbhasi
tadraktapa~NkA~NkitagaNDatuNDo yathA gajendro jagatIM vibhindan
tamAlanIlaM sitadantakoTyA kShmAmutkShipantaM gajalIlayA~Nga
praj~nAya baddhA~njalayo.anuvAkairviri~nchimukhyA upatasthurIsham
R^iShaya UchuH
jitaM jitaM te.ajita yaj~nabhAvana trayIM tanuM svAM paridhunvate namaH
yadromagarteShu nililyuraddhayastasmai namaH kAraNasUkarAya te
rUpaM tavaitannanu duShkR^itAtmanAM durdarshanaM deva yadadhvarAtmakam
ChandAMsi yasya tvachi barhiromasvAjyaM dR^ishi tva~NghriShu chAturhotr
sraktuNDa AsItsruva Isha nAsayoriDodare chamasAH karNarandhre
prAshitramAsye grasane grahAstu te yachcharvaNaM te bhagavannagnihotram
dIkShAnujanmopasadaH shirodharaM tvaM prAyaNIyodayanIyadaMShTraH
jihvA pravargyastava shIrShakaM kratoH satyAvasathyaM chitayo.asavo hi
somastu retaH savanAnyavasthitiH saMsthAvibhedAstava deva dhAtavaH
satrANi sarvANi sharIrasandhistvaM sarvayaj~nakraturiShTibandhanaH
namo namaste.akhilamantradevatA dravyAya sarvakratave kriyAtmane
vairAgyabhaktyAtmajayAnubhAvita j~nAnAya vidyAgurave namo namaH
daMShTrAgrakoTyA bhagavaMstvayA dhR^itA virAjate bhUdhara bhUH sabhUdha
yathA vanAnniHsarato datA dhR^itA mata~Ngajendrasya sapatrapadminI
trayImayaM rUpamidaM cha saukaraM bhUmaNDalenAtha datA dhR^itena te
chakAsti shR^i~NgoDhaghanena bhUyasA kulAchalendrasya yathaiva vibhrama
saMsthApayainAM jagatAM satasthuShAM lokAya patnImasi mAtaraM pitA
vidhema chAsyai namasA saha tvayA yasyAM svatejo.agnimivAraNAvadhAH
kaH shraddadhItAnyatamastava prabho rasAM gatAyA bhuva udvibarhaNam
na vismayo.asau tvayi vishvavismaye yo mAyayedaM sasR^ije.ativismayam
vidhunvatA vedamayaM nijaM vapurjanastapaHsatyanivAsino vayam
saTAshikhoddhUtashivAmbubindubhirvimR^ijyamAnA bhR^ishamIsha pAvitAH
sa vai bata bhraShTamatistavaiShate yaH karmaNAM pAramapArakarmaNaH
yadyogamAyAguNayogamohitaM vishvaM samastaM bhagavanvidhehi sham
maitreya uvAcha
ityupasthIyamAno.asau munibhirbrahmavAdibhiH
salile svakhurAkrAnta upAdhattAvitAvanim
sa itthaM bhagavAnurvIM viShvaksenaH prajApatiH
rasAyA lIlayonnItAmapsu nyasya yayau hariH

03130491
03130492
ti
03130501
iH
03130502
m
03130511
03130512
03140010
03140011
03140012
H
03140020
03140021
03140022
03140031
03140032
03140041
03140042
03140050
03140051
03140052
03140061
03140062
03140071
03140072
03140081
03140082
03140091
03140092
03140100
03140101
03140102
03140111
03140112
03140121
03140122
03140131
03140132
03140141
03140142
03140151
03140152
03140161
03140162
03140171
03140172
03140181
03140182
03140191
03140192
03140201
03140202
03140211
03140212
03140221
03140222
03140231
03140232

ya evametAM harimedhaso hareH kathAM subhadrAM kathanIyamAyinaH


shR^iNvIta bhaktyA shravayeta voshatIM janArdano.asyAshu hR^idi prasIda
tasminprasanne sakalAshiShAM prabhau kiM durlabhaM tAbhiralaM lavAtmabh
ananyadR^iShTyA bhajatAM guhAshayaH svayaM vidhatte svagatiM paraH parA
ko nAma loke puruShArthasAravitpurAkathAnAM bhagavatkathAsudhAm
ApIya karNA~njalibhirbhavApahAmaho virajyeta vinA naretaram
shrIshuka uvAcha
nishamya kauShAraviNopavarNitAM hareH kathAM kAraNasUkarAtmanaH
punaH sa paprachCha tamudyatA~njalirna chAtitR^ipto viduro dhR^itavrata
vidura uvAcha
tenaiva tu munishreShTha hariNA yaj~namUrtinA
Adidaityo hiraNyAkSho hata ityanushushruma
tasya choddharataH kShauNIM svadaMShTrAgreNa lIlayA
daityarAjasya cha brahmankasmAddhetorabhUnmR^idhaH
shraddadhAnAya bhaktAya brUhi tajjanmavistaram
R^iShe na tR^ipyati manaH paraM kautUhalaM hi me
maitreya uvAcha
sAdhu vIra tvayA pR^iShTamavatArakathAM hareH
yattvaM pR^ichChasi martyAnAM mR^ityupAshavishAtanIm
yayottAnapadaH putro muninA gItayArbhakaH
mR^ityoH kR^itvaiva mUrdhnya~NghrimAruroha hareH padam
athAtrApItihAso.ayaM shruto me varNitaH purA
brahmaNA devadevena devAnAmanupR^ichChatAm
ditirdAkShAyaNI kShattarmArIchaM kashyapaM patim
apatyakAmA chakame sandhyAyAM hR^ichChayArditA
iShTvAgnijihvaM payasA puruShaM yajuShAM patim
nimlochatyarka AsInamagnyagAre samAhitam
ditiruvAcha
eSha mAM tvatkR^ite vidvankAma AttasharAsanaH
dunoti dInAM vikramya rambhAmiva mata~NgajaH
tadbhavAndahyamAnAyAM sapatnInAM samR^iddhibhiH
prajAvatInAM bhadraM te mayyAyu~NktAmanugraham
bhartaryAptorumAnAnAM lokAnAvishate yashaH
patirbhavadvidho yAsAM prajayA nanu jAyate
purA pitA no bhagavAndakSho duhitR^ivatsalaH
kaM vR^iNIta varaM vatsA ityapR^ichChata naH pR^ithak
sa viditvAtmajAnAM no bhAvaM santAnabhAvanaH
trayodashAdadAttAsAM yAste shIlamanuvratAH
atha me kuru kalyANaM kAmaM kamalalochana
ArtopasarpaNaM bhUmannamoghaM hi mahIyasi
iti tAM vIra mArIchaH kR^ipaNAM bahubhAShiNIm
pratyAhAnunayanvAchA pravR^iddhAna~NgakashmalAm
eSha te.ahaM vidhAsyAmi priyaM bhIru yadichChasi
tasyAH kAmaM na kaH kuryAtsiddhistraivargikI yataH
sarvAshramAnupAdAya svAshrameNa kalatravAn
vyasanArNavamatyeti jalayAnairyathArNavam
yAmAhurAtmano hyardhaM shreyaskAmasya mAnini
yasyAM svadhuramadhyasya pumAMshcharati vijvaraH
yAmAshrityendriyArAtIndurjayAnitarAshramaiH
vayaM jayema helAbhirdasyUndurgapatiryathA
na vayaM prabhavastAM tvAmanukartuM gR^iheshvari
apyAyuShA vA kArtsnyena ye chAnye guNagR^idhnavaH
athApi kAmametaM te prajAtyai karavANyalam
yathA mAM nAtirochanti muhUrtaM pratipAlaya
eShA ghoratamA velA ghorANAM ghoradarshanA
charanti yasyAM bhUtAni bhUteshAnucharANi ha

03140241
03140242
03140251
03140252
03140261
03140262
03140271
03140272
03140281
03140282
03140291
03140292
03140300
03140301
03140302
03140311
03140312
03140321
03140322
03140331
03140332
03140340
03140341
03140342
03140351
03140352
03140361
03140362
03140370
03140371
03140372
03140380
03140381
03140382
03140391
03140392
03140401
03140402
03140411
03140412
03140420
03140421
03140422
03140431
03140432
03140440
03140441
03140442
03140451
03140452
03140461
03140462
03140471
03140472
03140481
03140482
03140491
03140491
03140501
03140502

etasyAM sAdhvi sandhyAyAM bhagavAnbhUtabhAvanaH


parIto bhUtaparShadbhirvR^iSheNATati bhUtarAT
shmashAnachakrAniladhUlidhUmra vikIrNavidyotajaTAkalApaH
bhasmAvaguNThAmalarukmadeho devastribhiH pashyati devaraste
na yasya loke svajanaH paro vA nAtyAdR^ito nota kashchidvigarhyaH
vayaM vratairyachcharaNApaviddhAmAshAsmahe.ajAM bata bhuktabhogAm
yasyAnavadyAcharitaM manIShiNo gR^iNantyavidyApaTalaM bibhitsavaH
nirastasAmyAtishayo.api yatsvayaM pishAchacharyAmacharadgatiH satAm
hasanti yasyAcharitaM hi durbhagAH svAtmanratasyAviduShaH samIhitam
yairvastramAlyAbharaNAnulepanaiH shvabhojanaM svAtmatayopalAlitam
brahmAdayo yatkR^itasetupAlA yatkAraNaM vishvamidaM cha mAyA
Aj~nAkarI yasya pishAchacharyA aho vibhUmnashcharitaM viDambanam
maitreya uvAcha
saivaM saMvidite bhartrA manmathonmathitendriyA
jagrAha vAso brahmarShervR^iShalIva gatatrapA
sa viditvAtha bhAryAyAstaM nirbandhaM vikarmaNi
natvA diShTAya rahasi tayAthopavivesha hi
athopaspR^ishya salilaM prANAnAyamya vAgyataH
dhyAya~njajApa virajaM brahma jyotiH sanAtanam
ditistu vrIDitA tena karmAvadyena bhArata
upasa~Ngamya viprarShimadhomukhyabhyabhAShata
ditiruvAcha
na me garbhamimaM brahmanbhUtAnAmR^iShabho.avadhIt
rudraH patirhi bhUtAnAM yasyAkaravamaMhasam
namo rudrAya mahate devAyogrAya mIDhuShe
shivAya nyastadaNDAya dhR^itadaNDAya manyave
sa naH prasIdatAM bhAmo bhagavAnurvanugrahaH
vyAdhasyApyanukampyAnAM strINAM devaH satIpatiH
maitreya uvAcha
svasargasyAshiShaM lokyAmAshAsAnAM pravepatIm
nivR^ittasandhyAniyamo bhAryAmAha prajApatiH
kashyapa uvAcha
aprAyatyAdAtmanaste doShAnmauhUrtikAduta
mannideshAtichAreNa devAnAM chAtihelanAt
bhaviShyatastavAbhadrAvabhadre jATharAdhamau
lokAnsapAlAMstrIMshchaNDi muhurAkrandayiShyataH
prANinAM hanyamAnAnAM dInAnAmakR^itAgasAm
strINAM nigR^ihyamANAnAM kopiteShu mahAtmasu
tadA vishveshvaraH kruddho bhagavAllokabhAvanaH
haniShyatyavatIryAsau yathAdrInshataparvadhR^ik
ditiruvAcha
vadhaM bhagavatA sAkShAtsunAbhodArabAhunA
AshAse putrayormahyaM mA kruddhAdbrAhmaNAdprabho
na brahmadaNDadagdhasya na bhUtabhayadasya cha
nArakAshchAnugR^ihNanti yAM yAM yonimasau gataH
kashyapa uvAcha
kR^itashokAnutApena sadyaH pratyavamarshanAt
bhagavatyurumAnAchcha bhave mayyapi chAdarAt
putrasyaiva cha putrANAM bhavitaikaH satAM mataH
gAsyanti yadyashaH shuddhaM bhagavadyashasA samam
yogairhemeva durvarNaM bhAvayiShyanti sAdhavaH
nirvairAdibhirAtmAnaM yachChIlamanuvartitum
yatprasAdAdidaM vishvaM prasIdati yadAtmakam
sa svadR^igbhagavAnyasya toShyate.ananyayA dR^ishA
sa vai mahAbhAgavato mahAtmA mahAnubhAvo mahatAM mahiShThaH
pravR^iddhabhaktyA hyanubhAvitAshaye niveshya vaikuNThamimaM vihAsyati
alampaTaH shIladharo guNAkaro hR^iShTaH pararddhyA vyathito duHkhiteShu
abhUtashatrurjagataH shokahartA naidAghikaM tApamivoDurAjaH
antarbahishchAmalamabjanetraM svapUruShechChAnugR^ihItarUpam
pautrastava shrIlalanAlalAmaM draShTA sphuratkuNDalamaNDitAnanam

03140510
03140511
03140512
03150010
03150011
03150012
03150021
03150022
03150030
03150031
03150032
03150041
03150042
03150051
03150052
03150061
03150062
03150071
03150072
03150081
03150082
03150091
03150092
03150101
03150102
03150110
03150111
03150112
03150120
03150121
03150122
03150131
03150132
03150141
03150142
03150151
03150152
03150161
03150162
03150171
03150172
03150173
03150174
03150181
03150182
03150183
03150184
03150191
03150192
03150193
03150194
03150201
03150202
03150203
03150204
03150211
03150212
03150213
03150214
03150221

maitreya uvAcha
shrutvA bhAgavataM pautramamodata ditirbhR^isham
putrayoshcha vadhaM kR^iShNAdviditvAsInmahAmanAH
maitreya uvAcha
prAjApatyaM tu tattejaH paratejohanaM ditiH
dadhAra varShANi shataM sha~NkamAnA surArdanAt
loke tenAhatAloke lokapAlA hataujasaH
nyavedayanvishvasR^ije dhvAntavyatikaraM dishAm
devA UchuH
tama etadvibho vettha saMvignA yadvayaM bhR^isham
na hyavyaktaM bhagavataH kAlenAspR^iShTavartmanaH
devadeva jagaddhAtarlokanAthashikhAmaNe
pareShAmapareShAM tvaM bhUtAnAmasi bhAvavit
namo vij~nAnavIryAya mAyayedamupeyuShe
gR^ihItaguNabhedAya namaste.avyaktayonaye
ye tvAnanyena bhAvena bhAvayantyAtmabhAvanam
Atmani protabhuvanaM paraM sadasadAtmakam
teShAM supakvayogAnAM jitashvAsendriyAtmanAm
labdhayuShmatprasAdAnAM na kutashchitparAbhavaH
yasya vAchA prajAH sarvA gAvastantyeva yantritAH
haranti balimAyattAstasmai mukhyAya te namaH
sa tvaM vidhatsva shaM bhUmaMstamasA luptakarmaNAm
adabhradayayA dR^iShTyA ApannAnarhasIkShitum
eSha deva ditergarbha ojaH kAshyapamarpitam
dishastimirayansarvA vardhate.agnirivaidhasi
maitreya uvAcha
sa prahasya mahAbAho bhagavAnshabdagocharaH
pratyAchaShTAtmabhUrdevAnprINanruchirayA girA
brahmovAcha
mAnasA me sutA yuShmat pUrvajAH sanakAdayaH
cherurvihAyasA lokAllokeShu vigataspR^ihAH
ta ekadA bhagavato vaikuNThasyAmalAtmanaH
yayurvaikuNThanilayaM sarvalokanamaskR^itam
vasanti yatra puruShAH sarve vaikuNThamUrtayaH
ye.animittanimittena dharmeNArAdhayanharim
yatra chAdyaH pumAnAste bhagavAnshabdagocharaH
sattvaM viShTabhya virajaM svAnAM no mR^iDayanvR^iShaH
yatra naiHshreyasaM nAma vanaM kAmadughairdrumaiH
sarvartushrIbhirvibhrAjatkaivalyamiva mUrtimat
vaimAnikAH salalanAshcharitAni shashvad
gAyanti yatra shamalakShapaNAni bhartuH
antarjale.anuvikasanmadhumAdhavInAM
gandhena khaNDitadhiyo.apyanilaM kShipantaH
pArAvatAnyabhR^itasArasachakravAka
dAtyUhahaMsashukatittiribarhiNAM yaH
kolAhalo viramate.achiramAtramuchchair
bhR^i~NgAdhipe harikathAmiva gAyamAne
mandArakundakurabotpalachampakArNa
punnAganAgabakulAmbujapArijAtAH
gandhe.archite tulasikAbharaNena tasyA
yasmiMstapaH sumanaso bahu mAnayanti
yatsa~NkulaM haripadAnatimAtradR^iShTair
vaidUryamArakatahemamayairvimAnaiH
yeShAM bR^ihatkaTitaTAH smitashobhimukhyaH
kR^iShNAtmanAM na raja AdadhurutsmayAdyaiH
shrI rUpiNI kvaNayatI charaNAravindaM
lIlAmbujena harisadmani muktadoShA
saMlakShyate sphaTikakuDya upetahemni
sammArjatIva yadanugrahaNe.anyayatnaH
vApIShu vidrumataTAsvamalAmR^itApsu

03150222
03150223
03150224
03150231
03150232
03150233
03150234
03150241
03150242
03150243
03150244
03150251
03150252
03150253
03150254
03150261
03150262
03150263
03150264
03150271
03150272
03150273
03150274
03150281
03150282
03150283
03150284
03150291
03150292
03150293
03150294
03150301
03150302
03150303
03150304
03150311
03150312
03150313
03150314
03150320
03150321
03150322
03150323
03150324
03150331
03150332
03150333
03150334
03150341
03150342
03150343
03150344
03150351
03150352
03150353
03150354
03150361
03150362
03150363
03150364

preShyAnvitA nijavane tulasIbhirIsham


abhyarchatI svalakamunnasamIkShya vaktram
uchCheShitaM bhagavatetyamatA~Nga yachChrIH
yanna vrajantyaghabhido rachanAnuvAdAch
ChR^iNvanti ye.anyaviShayAH kukathA matighnIH
yAstu shrutA hatabhagairnR^ibhirAttasArAs
tAMstAnkShipantyasharaNeShu tamaHsu hanta
ye.abhyarthitAmapi cha no nR^igatiM prapannA
j~nAnaM cha tattvaviShayaM sahadharmaM yatra
nArAdhanaM bhagavato vitarantyamuShya
sammohitA vitatayA bata mAyayA te
yachcha vrajantyanimiShAmR^iShabhAnuvR^ittyA
dUre yamA hyupari naH spR^ihaNIyashIlAH
bharturmithaH suyashasaH kathanAnurAga
vaiklavyabAShpakalayA pulakIkR^itA~NgAH
tadvishvagurvadhikR^itaM bhuvanaikavandyaM
divyaM vichitravibudhAgryavimAnashochiH
ApuH parAM mudamapUrvamupetya yoga
mAyAbalena munayastadatho vikuNTham
tasminnatItya munayaH ShaDasajjamAnAH
kakShAH samAnavayasAvatha saptamAyAm
devAvachakShata gR^ihItagadau parArdhya
keyUrakuNDalakirITaviTa~NkaveShau
mattadvirephavanamAlikayA nivItau
vinyastayAsitachatuShTayabAhumadhye
vaktraM bhruvA kuTilayA sphuTanirgamAbhyAM
raktekShaNena cha manAgrabhasaM dadhAnau
dvAryetayornivivishurmiShatorapR^iShTvA
pUrvA yathA puraTavajrakapATikA yAH
sarvatra te.aviShamayA munayaH svadR^iShTyA
ye sa~ncharantyavihatA vigatAbhisha~NkAH
tAnvIkShya vAtarashanAMshchaturaH kumArAn
vR^iddhAndashArdhavayaso viditAtmatattvAn
vetreNa chAskhalayatAmatadarhaNAMstau
tejo vihasya bhagavatpratikUlashIlau
tAbhyAM miShatsvanimiSheShu niShidhyamAnAH
svarhattamA hyapi hareH pratihArapAbhyAm
UchuH suhR^ittamadidR^ikShitabha~Nga IShat
kAmAnujena sahasA ta upaplutAkShAH
munaya UchuH
ko vAmihaitya bhagavatparicharyayochchais
taddharmiNAM nivasatAM viShamaH svabhAvaH
tasminprashAntapuruShe gatavigrahe vAM
ko vAtmavatkuhakayoH parisha~NkanIyaH
na hyantaraM bhagavatIha samastakukShAv
AtmAnamAtmani nabho nabhasIva dhIrAH
pashyanti yatra yuvayoH surali~NginoH kiM
vyutpAditaM hyudarabhedi bhayaM yato.asya
tadvAmamuShya paramasya vikuNThabhartuH
kartuM prakR^iShTamiha dhImahi mandadhIbhyAm
lokAnito vrajatamantarabhAvadR^iShTyA
pApIyasastraya ime ripavo.asya yatra
teShAmitIritamubhAvavadhArya ghoraM
taM brahmadaNDamanivAraNamastrapUgaiH
sadyo hareranucharAvuru bibhyatastat
pAdagrahAvapatatAmatikAtareNa
bhUyAdaghoni bhagavadbhirakAri daNDo
yo nau hareta surahelanamapyasheSham
mA vo.anutApakalayA bhagavatsmR^itighno
moho bhavediha tu nau vrajatoradho.adhaH

03150371
03150372
03150373
03150374
03150381
03150382
03150383
03150384
03150391
03150392
03150393
03150394
03150401
03150402
03150403
03150404
03150411
03150412
03150413
03150414
03150421
03150422
03150423
03150424
03150431
03150432
03150433
03150434
03150441
03150442
03150443
03150444
03150451
03150452
03150453
03150454
03150460
03150461
03150462
03150463
03150464
03150471
03150472
03150473
03150474
03150481
03150482
03150483
03150484
03150491
03150492
03150493
03150494
03150501
03150502
03150503
03150504
03160010
03160011
03160012

evaM tadaiva bhagavAnaravindanAbhaH


svAnAM vibudhya sadatikramamAryahR^idyaH
tasminyayau paramahaMsamahAmunInAm
anveShaNIyacharaNau chalayansahashrIH
taM tvAgataM pratihR^itaupayikaM svapumbhis
te.achakShatAkShaviShayaM svasamAdhibhAgyam
haMsashriyorvyajanayoH shivavAyulolach
ChubhrAtapatrashashikesarashIkarAmbum
kR^itsnaprasAdasumukhaM spR^ihaNIyadhAma
snehAvalokakalayA hR^idi saMspR^ishantam
shyAme pR^ithAvurasi shobhitayA shriyA svash
chUDAmaNiM subhagayantamivAtmadhiShNyam
pItAMshuke pR^ithunitambini visphurantyA
kA~nchyAlibhirvirutayA vanamAlayA cha
valguprakoShThavalayaM vinatAsutAMse
vinyastahastamitareNa dhunAnamabjam
vidyutkShipanmakarakuNDalamaNDanArha
gaNDasthalonnasamukhaM maNimatkirITam
dordaNDaShaNDavivare haratA parArdhya
hAreNa kandharagatena cha kaustubhena
atropasR^iShTamiti chotsmitamindirAyAH
svAnAM dhiyA virachitaM bahusauShThavADhyam
mahyaM bhavasya bhavatAM cha bhajantama~NgaM
nemurnirIkShya na vitR^iptadR^isho mudA kaiH
tasyAravindanayanasya padAravinda
ki~njalkamishratulasImakarandavAyuH
antargataH svavivareNa chakAra teShAM
sa~NkShobhamakSharajuShAmapi chittatanvoH
te vA amuShya vadanAsitapadmakosham
udvIkShya sundaratarAdharakundahAsam
labdhAshiShaH punaravekShya tadIyama~Nghri
dvandvaM nakhAruNamaNishrayaNaM nidadhyuH
puMsAM gatiM mR^igayatAmiha yogamArgair
dhyAnAspadaM bahumataM nayanAbhirAmam
pauMsnaM vapurdarshayAnamananyasiddhair
autpattikaiH samagR^iNanyutamaShTabhogaiH
kumArA UchuH
yo.antarhito hR^idi gato.api durAtmanAM tvaM
so.adyaiva no nayanamUlamananta rAddhaH
yarhyeva karNavivareNa guhAM gato naH
pitrAnuvarNitarahA bhavadudbhavena
taM tvAM vidAma bhagavanparamAtmatattvaM
sattvena samprati ratiM rachayantameShAm
yatte.anutApaviditairdR^iDhabhaktiyogair
udgranthayo hR^idi vidurmunayo virAgAH
nAtyantikaM vigaNayantyapi te prasAdaM
kimvanyadarpitabhayaM bhruva unnayaiste
ye.a~Nga tvada~NghrisharaNA bhavataH kathAyAH
kIrtanyatIrthayashasaH kushalA rasaj~nAH
kAmaM bhavaH svavR^ijinairnirayeShu naH stAch
cheto.alivadyadi nu te padayo rameta
vAchashcha nastulasivadyadi te.a~NghrishobhAH
pUryeta te guNagaNairyadi karNarandhraH
prAdushchakartha yadidaM puruhUta rUpaM
tenesha nirvR^itimavApuralaM dR^isho naH
tasmA idaM bhagavate nama idvidhema
yo.anAtmanAM durudayo bhagavAnpratItaH
brahmovAcha
iti tadgR^iNatAM teShAM munInAM yogadharmiNAm
pratinandya jagAdedaM vikuNThanilayo vibhuH

03160020
03160021
03160022
03160031
03160032
03160041
03160042
03160051
03160052
03160061
03160062
03160063
03160064
03160071
03160072
03160073
03160074
03160081
03160082
03160083
03160084
03160091
03160092
03160093
03160094
03160101
03160102
03160103
03160104
03160111
03160112
03160113
03160114
03160121
03160122
03160123
03160124
03160130
03160131
03160132
03160141
03160142
03160151
03160152
03160160
03160161
03160162
03160171
03160172
03160181
03160182
03160191
03160192
03160201
03160202
03160203
03160204
03160211
03160212
03160213

shrIbhagavAnuvAcha
etau tau pArShadau mahyaM jayo vijaya eva cha
kadarthIkR^itya mAM yadvo bahvakrAtAmatikramam
yastvetayordhR^ito daNDo bhavadbhirmAmanuvrataiH
sa evAnumato.asmAbhirmunayo devahelanAt
tadvaH prasAdayAmyadya brahma daivaM paraM hi me
taddhItyAtmakR^itaM manye yatsvapumbhirasatkR^itAH
yannAmAni cha gR^ihNAti loko bhR^itye kR^itAgasi
so.asAdhuvAdastatkIrtiM hanti tvachamivAmayaH
yasyAmR^itAmalayashaHshravaNAvagAhaH
sadyaH punAti jagadAshvapachAdvikuNThaH
so.ahaM bhavadbhya upalabdhasutIrthakIrtish
ChindyAM svabAhumapi vaH pratikUlavR^ittim
yatsevayA charaNapadmapavitrareNuM
sadyaH kShatAkhilamalaM pratilabdhashIlam
na shrIrviraktamapi mAM vijahAti yasyAH
prekShAlavArtha itare niyamAnvahanti
nAhaM tathAdmi yajamAnahavirvitAne
shchyotadghR^itaplutamadanhutabhu~Nmukhena
yadbrAhmaNasya mukhatashcharato.anughAsaM
tuShTasya mayyavahitairnijakarmapAkaiH
yeShAM bibharmyahamakhaNDavikuNThayoga
mAyAvibhUtiramalA~NghrirajaH kirITaiH
viprAMstu ko na viShaheta yadarhaNAmbhaH
sadyaH punAti sahachandralalAmalokAn
ye me tanUrdvijavarAnduhatIrmadIyA
bhUtAnyalabdhasharaNAni cha bhedabuddhyA
drakShyantyaghakShatadR^isho hyahimanyavastAn
gR^idhrA ruShA mama kuShantyadhidaNDanetuH
ye brAhmaNAnmayi dhiyA kShipato.archayantas
tuShyaddhR^idaH smitasudhokShitapadmavaktrAH
vANyAnurAgakalayAtmajavadgR^iNantaH
sambodhayantyahamivAhamupAhR^itastaiH
tanme svabharturavasAyamalakShamANau
yuShmadvyatikramagatiM pratipadya sadyaH
bhUyo mamAntikamitAM tadanugraho me
yatkalpatAmachirato bhR^itayorvivAsaH
brahmovAcha
atha tasyoshatIM devImR^iShikulyAM sarasvatIm
nAsvAdya manyudaShTAnAM teShAmAtmApyatR^ipyata
satIM vyAdAya shR^iNvanto laghvIM gurvarthagahvarAm
vigAhyAgAdhagambhIrAM na vidustachchikIrShitam
te yogamAyayArabdha pArameShThyamahodayam
prochuH prA~njalayo viprAH prahR^iShTAH kShubhitatvachaH
R^iShaya UchuH
na vayaM bhagavanvidmastava deva chikIrShitam
kR^ito me.anugrahashcheti yadadhyakShaH prabhAShase
brahmaNyasya paraM daivaM brAhmaNAH kila te prabho
viprANAM devadevAnAM bhagavAnAtmadaivatam
tvattaH sanAtano dharmo rakShyate tanubhistava
dharmasya paramo guhyo nirvikAro bhavAnmataH
taranti hya~njasA mR^ityuM nivR^ittA yadanugrahAt
yoginaH sa bhavAnkiM svidanugR^ihyeta yatparaiH
yaM vai vibhUtirupayAtyanuvelamanyair
arthArthibhiH svashirasA dhR^itapAdareNuH
dhanyArpitA~NghritulasInavadAmadhAmno
lokaM madhuvratapateriva kAmayAnA
yastAM viviktacharitairanuvartamAnAM
nAtyAdriyatparamabhAgavataprasa~NgaH
sa tvaM dvijAnupathapuNyarajaHpunItaH

03160214
03160221
03160222
03160223
03160224
03160231
03160232
03160233
03160234
03160241
03160242
03160243
03160244
03160251
03160252
03160253
03160254
03160260
03160261
03160262
03160263
03160264
03160270
03160271
03160272
03160281
03160282
03160291
03160292
03160301
03160302
03160311
03160312
03160321
03160322
03160331
03160332
03160341
03160342
03160351
03160352
03160361
03160362
03160371
03160372
03160373
03160374
03170010
03170011
03170012
03170021
03170022
03170031
03170032
03170041
03170042
03170051
03170052
03170061
03170062

shrIvatsalakShma kimagA bhagabhAjanastvam


dharmasya te bhagavatastriyuga tribhiH svaiH
padbhishcharAcharamidaM dvijadevatArtham
nUnaM bhR^itaM tadabhighAti rajastamashcha
sattvena no varadayA tanuvA nirasya
na tvaM dvijottamakulaM yadi hAtmagopaM
goptA vR^iShaH svarhaNena sasUnR^itena
tarhyeva na~NkShyati shivastava deva panthA
loko.agrahIShyadR^iShabhasya hi tatpramANam
tatte.anabhIShTamiva sattvanidhervidhitsoH
kShemaM janAya nijashaktibhiruddhR^itAreH
naitAvatA tryadhipaterbata vishvabhartus
tejaH kShataM tvavanatasya sa te vinodaH
yaM vAnayordamamadhIsha bhavAnvidhatte
vR^ittiM nu vA tadanumanmahi nirvyalIkam
asmAsu vA ya uchito dhriyatAM sa daNDo
ye.anAgasau vayamayu~NkShmahi kilbiSheNa
shrIbhagavAnuvAcha
etau suretaragatiM pratipadya sadyaH
saMrambhasambhR^itasamAdhyanubaddhayogau
bhUyaH sakAshamupayAsyata Ashu yo vaH
shApo mayaiva nimitastadaveta viprAH
brahmovAcha
atha te munayo dR^iShTvA nayanAnandabhAjanam
vaikuNThaM tadadhiShThAnaM vikuNThaM cha svayaMprabham
bhagavantaM parikramya praNipatyAnumAnya cha
pratijagmuH pramuditAH shaMsanto vaiShNavIM shriyam
bhagavAnanugAvAha yAtaM mA bhaiShTamastu sham
brahmatejaH samartho.api hantuM nechChe mataM tu me
etatpuraiva nirdiShTaM ramayA kruddhayA yadA
purApavAritA dvAri vishantI mayyupArate
mayi saMrambhayogena nistIrya brahmahelanam
pratyeShyataM nikAshaM me kAlenAlpIyasA punaH
dvAHsthAvAdishya bhagavAnvimAnashreNibhUShaNam
sarvAtishayayA lakShmyA juShTaM svaM dhiShNyamAvishat
tau tu gIrvANaR^iShabhau dustarAddharilokataH
hatashriyau brahmashApAdabhUtAM vigatasmayau
tadA vikuNThadhiShaNAttayornipatamAnayoH
hAhAkAro mahAnAsIdvimAnAgryeShu putrakAH
tAveva hyadhunA prAptau pArShadapravarau hareH
diterjaTharanirviShTaM kAshyapaM teja ulbaNam
tayorasurayoradya tejasA yamayorhi vaH
AkShiptaM teja etarhi bhagavAMstadvidhitsati
vishvasya yaH sthitilayodbhavaheturAdyo
yogeshvarairapi duratyayayogamAyaH
kShemaM vidhAsyati sa no bhagavAMstryadhIshas
tatrAsmadIyavimR^ishena kiyAnihArthaH
maitreya uvAcha
nishamyAtmabhuvA gItaM kAraNaM sha~NkayojjhitAH
tataH sarve nyavartanta tridivAya divaukasaH
ditistu bharturAdeshAdapatyaparisha~NkinI
pUrNe varShashate sAdhvI putrau prasuShuve yamau
utpAtA bahavastatra nipeturjAyamAnayoH
divi bhuvyantarikShe cha lokasyorubhayAvahAH
sahAchalA bhuvashchelurdishaH sarvAH prajajvaluH
solkAshchAshanayaH petuH ketavashchArtihetavaH
vavau vAyuH suduHsparshaH phUtkArAnIrayanmuhuH
unmUlayannagapatInvAtyAnIko rajodhvajaH
uddhasattaDidambhoda ghaTayA naShTabhAgaNe
vyomni praviShTatamasA na sma vyAdR^ishyate padam

03170071
03170072
03170081
03170082
03170091
03170092
03170101
03170102
03170111
03170112
03170121
03170122
03170131
03170132
03170141
03170142
03170151
03170152
03170161
03170162
03170171
03170172
H
03170181
03170182
03170191
03170192
03170201
03170202
03170211
03170212
03170221
03170222
03170231
03170232
03170241
03170242
03170251
03170252
03170261
03170262
03170271
03170272
03170281
03170282
03170291
03170292
03170301
03170302
03170311
03170312
03180010
03180011
03180012
03180021
03180022
03180031
03180032
03180041
03180042

chukrosha vimanA vArdhirudUrmiH kShubhitodaraH


sodapAnAshcha saritashchukShubhuH shuShkapa~NkajAH
muhuH paridhayo.abhUvansarAhvoH shashisUryayoH
nirghAtA rathanirhrAdA vivarebhyaH prajaj~nire
antargrAmeShu mukhato vamantyo vahnimulbaNam
sR^igAlolUkaTa~NkAraiH praNedurashivaM shivAH
sa~NgItavadrodanavadunnamayya shirodharAm
vyamu~nchanvividhA vAcho grAmasiMhAstatastataH
kharAshcha karkashaiH kShattaH khurairghnanto dharAtalam
khArkArarabhasA mattAH paryadhAvanvarUthashaH
rudanto rAsabhatrastA nIDAdudapatankhagAH
ghoShe.araNye cha pashavaH shakR^inmUtramakurvata
gAvo.atrasannasR^igdohAstoyadAH pUyavarShiNaH
vyarudandevali~NgAni drumAH peturvinAnilam
grahAnpuNyatamAnanye bhagaNAMshchApi dIpitAH
aticherurvakragatyA yuyudhushcha parasparam
dR^iShTvAnyAMshcha mahotpAtAnatattattvavidaH prajAH
brahmaputrAnR^ite bhItA menire vishvasamplavam
tAvAdidaityau sahasA vyajyamAnAtmapauruShau
vavR^idhAte.ashmasAreNa kAyenAdripatI iva
divispR^ishau hemakirITakoTibhirniruddhakAShThau sphurada~NgadAbhujau
gAM kampayantau charaNaiH pade pade kaTyA sukA~nchyArkamatItya tasthatu
prajApatirnAma tayorakArShIdyaH prAksvadehAdyamayorajAyata
taM vai hiraNyakashipuM viduH prajA yaM taM hiraNyAkShamasUta sAgrataH
chakre hiraNyakashipurdorbhyAM brahmavareNa cha
vashe sapAlAnlokAMstrInakutomR^ityuruddhataH
hiraNyAkSho.anujastasya priyaH prItikR^idanvaham
gadApANirdivaM yAto yuyutsurmR^igayanraNam
taM vIkShya duHsahajavaM raNatkA~nchananUpuram
vaijayantyA srajA juShTamaMsanyastamahAgadam
manovIryavarotsiktamasR^iNyamakutobhayam
bhItA nililyire devAstArkShyatrastA ivAhayaH
sa vai tirohitAndR^iShTvA mahasA svena daityarAT
sendrAndevagaNAnkShIbAnapashyanvyanadadbhR^isham
tato nivR^ittaH krIDiShyangambhIraM bhImanisvanam
vijagAhe mahAsattvo vArdhiM matta iva dvipaH
tasminpraviShTe varuNasya sainikA yAdogaNAH sannadhiyaH sasAdhvasAH
ahanyamAnA api tasya varchasA pradharShitA dUrataraM pradudruvuH
sa varShapUgAnudadhau mahAbalashcharanmahormI~nChvasaneritAnmuhuH
maurvyAbhijaghne gadayA vibhAvarImAsedivAMstAta purIM prachetasaH
tatropalabhyAsuralokapAlakaM yAdogaNAnAmR^iShabhaM prachetasam
smayanpralabdhuM praNipatya nIchavajjagAda me dehyadhirAja saMyugam
tvaM lokapAlo.adhipatirbR^ihachChravA vIryApaho durmadavIramAninAm
vijitya loke.akhiladaityadAnavAnyadrAjasUyena purAyajatprabho
sa evamutsiktamadena vidviShA dR^iDhaM pralabdho bhagavAnapAM patiH
roShaM samutthaM shamayansvayA dhiyA vyavochada~NgopashamaM gatA vayam
pashyAmi nAnyaM puruShAtpurAtanAdyaH saMyuge tvAM raNamArgakovidam
ArAdhayiShyatyasurarShabhehi taM manasvino yaM gR^iNate bhavAdR^ishAH
taM vIramArAdabhipadya vismayaH shayiShyase vIrashaye shvabhirvR^itaH
yastvadvidhAnAmasatAM prashAntaye rUpANi dhatte sadanugrahechChayA
maitreya uvAcha
tadevamAkarNya jaleshabhAShitaM mahAmanAstadvigaNayya durmadaH
harerviditvA gatima~Nga nAradAdrasAtalaM nirvivishe tvarAnvitaH
dadarsha tatrAbhijitaM dharAdharaM pronnIyamAnAvanimagradaMShTrayA
muShNantamakShNA svarucho.aruNashriyA jahAsa chAho vanagocharo mR^igaH
Ahainamehyaj~na mahIM vimu~ncha no rasaukasAM vishvasR^ijeyamarpitA
na svasti yAsyasyanayA mamekShataH surAdhamAsAditasUkarAkR^ite
tvaM naH sapatnairabhavAya kiM bhR^ito yo mAyayA hantyasurAnparokShajit
tvAM yogamAyAbalamalpapauruShaM saMsthApya mUDha pramR^ije suhR^ichChuc

haH
03180051 tvayi saMsthite gadayA shIrNashIrShaNyasmadbhujachyutayA ye cha tubhyam
03180052 baliM harantyR^iShayo ye cha devAH svayaM sarve na bhaviShyantyamUlAH
03180061 sa tudyamAno.ariduruktatomarairdaMShTrAgragAM gAmupalakShya bhItAm
03180062 todaM mR^iShanniragAdambumadhyAdgrAhAhataH sakareNuryathebhaH
03180071 taM niHsarantaM salilAdanudruto hiraNyakesho dviradaM yathA jhaShaH
03180072 karAladaMShTro.ashaninisvano.abravIdgatahriyAM kiM tvasatAM vigarhitam
03180081 sa gAmudastAtsalilasya gochare vinyasya tasyAmadadhAtsvasattvam
03180082 abhiShTuto vishvasR^ijA prasUnairApUryamANo vibudhaiH pashyato.areH
03180091 parAnuShaktaM tapanIyopakalpaM mahAgadaM kA~nchanachitradaMsham
03180092 marmANyabhIkShNaM pratudantaM duruktaiH prachaNDamanyuH prahasaMstaM ba
bhAShe
03180100 shrIbhagavAnuvAcha
03180101 satyaM vayaM bho vanagocharA mR^igA yuShmadvidhAnmR^igaye grAmasiMhAn
03180102 na mR^ityupAshaiH pratimuktasya vIrA vikatthanaM tava gR^ihNantyabhadra
03180111 ete vayaM nyAsaharA rasaukasAM gatahriyo gadayA drAvitAste
03180112 tiShThAmahe.athApi katha~nchidAjau stheyaM kva yAmo balinotpAdya vairam
03180121 tvaM padrathAnAM kila yUthapAdhipo ghaTasva no.asvastaya AshvanUhaH
03180122 saMsthApya chAsmAnpramR^ijAshru svakAnAM yaH svAM pratij~nAM nAtipipart
yasabhyaH
03180130 maitreya uvAcha
03180131 so.adhikShipto bhagavatA pralabdhashcha ruShA bhR^isham
03180132 AjahArolbaNaM krodhaM krIDyamAno.ahirADiva
03180141 sR^ijannamarShitaH shvAsAnmanyuprachalitendriyaH
03180142 AsAdya tarasA daityo gadayA nyahanaddharim
03180151 bhagavAMstu gadAvegaM visR^iShTaM ripuNorasi
03180152 ava~nchayattirashchIno yogArUDha ivAntakam
03180161 punargadAM svAmAdAya bhrAmayantamabhIkShNashaH
03180162 abhyadhAvaddhariH kruddhaH saMrambhAddaShTadachChadam
03180171 tatashcha gadayArAtiM dakShiNasyAM bhruvi prabhuH
03180172 Ajaghne sa tu tAM saumya gadayA kovido.ahanat
03180181 evaM gadAbhyAM gurvIbhyAM haryakSho harireva cha
03180182 jigIShayA susaMrabdhAvanyonyamabhijaghnatuH
03180191 tayoH spR^idhostigmagadAhatA~NgayoH kShatAsravaghrANavivR^iddhamanyvoH
03180192 vichitramArgAMshcharatorjigIShayA vyabhAdilAyAmiva shuShmiNormR^idhaH
03180201 daityasya yaj~nAvayavasya mAyA gR^ihItavArAhatanormahAtmanaH
03180202 kauravya mahyAM dviShatorvimardanaM didR^ikShurAgAdR^iShibhirvR^itaH sv
arAT
03180211 AsannashauNDIramapetasAdhvasaM kR^itapratIkAramahAryavikramam
03180212 vilakShya daityaM bhagavAnsahasraNIrjagAda nArAyaNamAdisUkaram
03180220 brahmovAcha
03180221 eSha te deva devAnAma~NghrimUlamupeyuShAm
03180222 viprANAM saurabheyINAM bhUtAnAmapyanAgasAm
03180231 AgaskR^idbhayakR^idduShkR^idasmadrAddhavaro.asuraH
03180232 anveShannapratiratho lokAnaTati kaNTakaH
03180241 mainaM mAyAvinaM dR^iptaM nira~Nkushamasattamam
03180242 AkrIDa bAlavaddeva yathAshIviShamutthitam
03180251 na yAvadeSha vardheta svAM velAM prApya dAruNaH
03180252 svAM deva mAyAmAsthAya tAvajjahyaghamachyuta
03180261 eShA ghoratamA sandhyA lokachChambaTkarI prabho
03180262 upasarpati sarvAtmansurANAM jayamAvaha
03180271 adhunaiSho.abhijinnAma yogo mauhUrtiko hyagAt
03180272 shivAya nastvaM suhR^idAmAshu nistara dustaram
03180281 diShTyA tvAM vihitaM mR^ityumayamAsAditaH svayam
03180282 vikramyainaM mR^idhe hatvA lokAnAdhehi sharmaNi
03190010 maitreya uvAcha
03190011 avadhArya viri~nchasya nirvyalIkAmR^itaM vachaH
03190012 prahasya premagarbheNa tadapA~Ngena so.agrahIt
03190021 tataH sapatnaM mukhatashcharantamakutobhayam
03190022 jaghAnotpatya gadayA hanAvasuramakShajaH

03190031
03190032
03190041
03190042
03190051
03190052
03190061
03190062
03190071
03190072
03190081
03190082
03190091
03190092
03190101
03190102
03190111
03190112
03190121
03190122
03190131
03190132
03190141
03190142
03190151
03190152
03190161
03190162
03190171
03190172
03190181
03190182
03190191
03190192
03190201
03190202
03190211
03190212
03190221
03190222
03190231
03190232
03190241
03190242
03190251
03190252
03190261
03190262
03190271
am
03190272
03190281
03190282
03190291
03190292
03190300
03190301
03190302
03190310
03190311

sA hatA tena gadayA vihatA bhagavatkarAt


vighUrNitApatadreje tadadbhutamivAbhavat
sa tadA labdhatIrtho.api na babAdhe nirAyudham
mAnayansa mR^idhe dharmaM viShvaksenaM prakopayan
gadAyAmapaviddhAyAM hAhAkAre vinirgate
mAnayAmAsa taddharmaM sunAbhaM chAsmaradvibhuH
taM vyagrachakraM ditiputrAdhamena svapArShadamukhyena viShajjamAnam
chitrA vAcho.atadvidAM khecharANAM tatra smAsansvasti te.amuM jahIti
sa taM nishAmyAttarathA~Ngamagrato vyavasthitaM padmapalAshalochanam
vilokya chAmarShapariplutendriyo ruShA svadantachChadamAdashachChvasan
karAladaMShTrashchakShurbhyAM sa~nchakShANo dahanniva
abhiplutya svagadayA hato.asItyAhanaddharim
padA savyena tAM sAdho bhagavAnyaj~nasUkaraH
lIlayA miShataH shatroH prAharadvAtaraMhasam
Aha chAyudhamAdhatsva ghaTasva tvaM jigIShasi
ityuktaH sa tadA bhUyastADayanvyanadadbhR^isham
tAM sa ApatatIM vIkShya bhagavAnsamavasthitaH
jagrAha lIlayA prAptAM garutmAniva pannagIm
svapauruShe pratihate hatamAno mahAsuraH
naichChadgadAM dIyamAnAM hariNA vigataprabhaH
jagrAha trishikhaM shUlaM jvalajjvalanalolupam
yaj~nAya dhR^itarUpAya viprAyAbhicharanyathA
tadojasA daityamahAbhaTArpitaM chakAsadantaHkha udIrNadIdhiti
chakreNa chichCheda nishAtaneminA hariryathA tArkShyapatatramujjhitam
vR^ikNe svashUle bahudhAriNA hareH pratyetya vistIrNamuro vibhUtimat
pravR^iddharoShaH sa kaThoramuShTinA nadanprahR^ityAntaradhIyatAsuraH
tenetthamAhataH kShattarbhagavAnAdisUkaraH
nAkampata manAkkvApi srajA hata iva dvipaH
athorudhAsR^ijanmAyAM yogamAyeshvare harau
yAM vilokya prajAstrastA menire.asyopasaMyamam
pravavurvAyavashchaNDAstamaH pAMsavamairayan
digbhyo nipeturgrAvANaH kShepaNaiH prahitA iva
dyaurnaShTabhagaNAbhraughaiH savidyutstanayitnubhiH
varShadbhiH pUyakeshAsR^ig viNmUtrAsthIni chAsakR^it
girayaH pratyadR^ishyanta nAnAyudhamucho.anagha
digvAsaso yAtudhAnyaH shUlinyo muktamUrdhajAH
bahubhiryakSharakShobhiH pattyashvarathaku~njaraiH
AtatAyibhirutsR^iShTA hiMsrA vAcho.ativaishasAH
prAduShkR^itAnAM mAyAnAmAsurINAM vinAshayat
sudarshanAstraM bhagavAnprAyu~Nkta dayitaM tripAt
tadA diteH samabhavatsahasA hR^idi vepathuH
smarantyA bharturAdeshaM stanAchchAsR^ikprasusruve
vinaShTAsu svamAyAsu bhUyashchAvrajya keshavam
ruShopagUhamAno.amuM dadR^ishe.avasthitaM bahiH
taM muShTibhirvinighnantaM vajrasArairadhokShajaH
kareNa karNamUle.ahanyathA tvAShTraM marutpatiH
sa Ahato vishvajitA hyavaj~nayA paribhramadgAtra udastalochanaH
vishIrNabAhva~Nghrishiroruho.apatadyathA nagendro lulito nabhasvatA
kShitau shayAnaM tamakuNThavarchasaM karAladaMShTraM paridaShTadachChad
ajAdayo vIkShya shashaMsurAgatA aho imaM ko nu labheta saMsthitim
yaM yogino yogasamAdhinA raho dhyAyanti li~NgAdasato mumukShayA
tasyaiSha daityaR^iShabhaH padAhato mukhaM prapashyaMstanumutsasarja ha
etau tau pArShadAvasya shApAdyAtAvasadgatim
punaH katipayaiH sthAnaM prapatsyete ha janmabhiH
devA UchuH
namo namaste.akhilayaj~natantave sthitau gR^ihItAmalasattvamUrtaye
diShTyA hato.ayaM jagatAmaruntudastvatpAdabhaktyA vayamIsha nirvR^itAH
maitreya uvAcha
evaM hiraNyAkShamasahyavikramaM sa sAdayitvA harirAdisUkaraH

03190312
03190321
03190322
03190330
03190331
03190332
03190341
03190342
03190351
03190352
03190361
03190362
03190371
03190372
03190381
03190382
tAm
03200010
03200011
03200012
03200021
03200022
03200031
03200032
03200041
03200042
03200051
03200052
03200061
03200062
03200071
03200072
03200080
03200081
03200082
03200090
03200091
03200092
03200101
03200102
03200111
03200112
03200120
03200121
03200122
03200131
03200132
03200141
03200142
03200151
03200152
03200161
03200162
03200171
03200172
03200181
03200182
03200191
03200192
03200201

jagAma lokaM svamakhaNDitotsavaM samIDitaH puShkaraviShTarAdibhiH


mayA yathAnUktamavAdi te hareH kR^itAvatArasya sumitra cheShTitam
yathA hiraNyAkSha udAravikramo mahAmR^idhe krIDanavannirAkR^itaH
sUta uvAcha
iti kauShAravAkhyAtAmAshrutya bhagavatkathAm
kShattAnandaM paraM lebhe mahAbhAgavato dvija
anyeShAM puNyashlokAnAmuddAmayashasAM satAm
upashrutya bhavenmodaH shrIvatsA~Nkasya kiM punaH
yo gajendraM jhaShagrastaM dhyAyantaM charaNAmbujam
kroshantInAM kareNUnAM kR^ichChrato.amochayaddrutam
taM sukhArAdhyamR^ijubhirananyasharaNairnR^ibhiH
kR^itaj~naH ko na seveta durArAdhyamasAdhubhiH
yo vai hiraNyAkShavadhaM mahAdbhutaM vikrIDitaM kAraNasUkarAtmanaH
shR^iNoti gAyatyanumodate.a~njasA vimuchyate brahmavadhAdapi dvijAH
etanmahApuNyamalaM pavitraM dhanyaM yashasyaM padamAyurAshiShAm
prANendriyANAM yudhi shauryavardhanaM nArAyaNo.ante gatira~Nga shR^iNva
shaunaka uvAcha
mahIM pratiShThAmadhyasya saute svAyambhuvo manuH
kAnyanvatiShThaddvArANi mArgAyAvarajanmanAm
kShattA mahAbhAgavataH kR^iShNasyaikAntikaH suhR^it
yastatyAjAgrajaM kR^iShNe sApatyamaghavAniti
dvaipAyanAdanavaro mahitve tasya dehajaH
sarvAtmanA shritaH kR^iShNaM tatparAMshchApyanuvrataH
kimanvapR^ichChanmaitreyaM virajAstIrthasevayA
upagamya kushAvarta AsInaM tattvavittamam
tayoH saMvadatoH sUta pravR^ittA hyamalAH kathAH
Apo gA~NgA ivAghaghnIrhareH pAdAmbujAshrayAH
tA naH kIrtaya bhadraM te kIrtanyodArakarmaNaH
rasaj~naH ko nu tR^ipyeta harilIlAmR^itaM piban
evamugrashravAH pR^iShTa R^iShibhirnaimiShAyanaiH
bhagavatyarpitAdhyAtmastAnAha shrUyatAmiti
sUta uvAcha
harerdhR^itakroDatanoH svamAyayA nishamya goruddharaNaM rasAtalAt
lIlAM hiraNyAkShamavaj~nayA hataM sa~njAtaharSho munimAha bhArataH
vidura uvAcha
prajApatipatiH sR^iShTvA prajAsarge prajApatIn
kimArabhata me brahmanprabrUhyavyaktamArgavit
ye marIchyAdayo viprA yastu svAyambhuvo manuH
te vai brahmaNa AdeshAtkathametadabhAvayan
sadvitIyAH kimasR^ijansvatantrA uta karmasu
Aho svitsaMhatAH sarva idaM sma samakalpayan
maitreya uvAcha
daivena durvitarkyeNa pareNAnimiSheNa cha
jAtakShobhAdbhagavato mahAnAsIdguNatrayAt
rajaHpradhAnAnmahatastrili~Ngo daivachoditAt
jAtaH sasarja bhUtAdirviyadAdIni pa~nchashaH
tAni chaikaikashaH sraShTumasamarthAni bhautikam
saMhatya daivayogena haimamaNDamavAsR^ijan
so.ashayiShTAbdhisalile ANDakosho nirAtmakaH
sAgraM vai varShasAhasramanvavAtsIttamIshvaraH
tasya nAbherabhUtpadmaM sahasrArkorudIdhiti
sarvajIvanikAyauko yatra svayamabhUtsvarAT
so.anuviShTo bhagavatA yaH shete salilAshaye
lokasaMsthAM yathA pUrvaM nirmame saMsthayA svayA
sasarja chChAyayAvidyAM pa~nchaparvANamagrataH
tAmisramandhatAmisraM tamo moho mahAtamaH
visasarjAtmanaH kAyaM nAbhinandaMstamomayam
jagR^ihuryakSharakShAMsi rAtriM kShuttR^iTsamudbhavAm
kShuttR^iDbhyAmupasR^iShTAste taM jagdhumabhidudruvuH

03200202
03200211
03200212
03200221
03200222
03200231
03200232
03200241
03200242
03200251
03200252
03200261
03200262
03200271
03200272
03200281
03200282
03200291
03200292
03200301
03200302
03200311
03200312
03200321
03200322
03200331
03200332
03200341
03200342
03200351
03200352
03200361
03200362
03200363
03200364
03200371
03200372
03200381
03200382
03200391
03200392
03200401
03200402
03200411
03200412
03200413
03200421
03200422
03200431
03200432
03200441
03200442
03200451
03200452
03200461
03200462
03200471
03200472
03200481
03200482

mA rakShatainaM jakShadhvamityUchuH kShuttR^iDarditAH


devastAnAha saMvigno mA mAM jakShata rakShata
aho me yakSharakShAMsi prajA yUyaM babhUvitha
devatAH prabhayA yA yA dIvyanpramukhato.asR^ijat
te ahArShurdevayanto visR^iShTAM tAM prabhAmahaH
devo.adevA~njaghanataH sR^ijati smAtilolupAn
ta enaM lolupatayA maithunAyAbhipedire
tato hasansa bhagavAnasurairnirapatrapaiH
anvIyamAnastarasA kruddho bhItaH parApatat
sa upavrajya varadaM prapannArtiharaM harim
anugrahAya bhaktAnAmanurUpAtmadarshanam
pAhi mAM paramAtmaMste preShaNenAsR^ijaM prajAH
tA imA yabhituM pApA upAkrAmanti mAM prabho
tvamekaH kila lokAnAM kliShTAnAM kleshanAshanaH
tvamekaH kleshadasteShAmanAsannapadAM tava
so.avadhAryAsya kArpaNyaM viviktAdhyAtmadarshanaH
vimu~nchAtmatanuM ghorAmityukto vimumocha ha
tAM kvaNachcharaNAmbhojAM madavihvalalochanAm
kA~nchIkalApavilasad dukUlachChannarodhasam
anyonyashleShayottu~Nga nirantarapayodharAm
sunAsAM sudvijAM snigdha hAsalIlAvalokanAm
gUhantIM vrIDayAtmAnaM nIlAlakavarUthinIm
upalabhyAsurA dharma sarve sammumuhuH striyam
aho rUpamaho dhairyamaho asyA navaM vayaH
madhye kAmayamAnAnAmakAmeva visarpati
vitarkayanto bahudhA tAM sandhyAM pramadAkR^itim
abhisambhAvya vishrambhAtparyapR^ichChankumedhasaH
kAsi kasyAsi rambhoru ko vArthaste.atra bhAmini
rUpadraviNapaNyena durbhagAnno vibAdhase
yA vA kAchittvamabale diShTyA sandarshanaM tava
utsunoShIkShamANAnAM kandukakrIDayA manaH
naikatra te jayati shAlini pAdapadmaM
ghnantyA muhuH karatalena patatpata~Ngam
madhyaM viShIdati bR^ihatstanabhArabhItaM
shAnteva dR^iShTiramalA sushikhAsamUhaH
iti sAyantanIM sandhyAmasurAH pramadAyatIm
pralobhayantIM jagR^ihurmatvA mUDhadhiyaH striyam
prahasya bhAvagambhIraM jighrantyAtmAnamAtmanA
kAntyA sasarja bhagavAngandharvApsarasAM gaNAn
visasarja tanuM tAM vai jyotsnAM kAntimatIM priyAm
ta eva chAdaduH prItyA vishvAvasupurogamAH
sR^iShTvA bhUtapishAchAMshcha bhagavAnAtmatandriNA
digvAsaso muktakeshAnvIkShya chAmIlayaddR^ishau
jagR^ihustadvisR^iShTAM tAM jR^imbhaNAkhyAM tanuM prabhoH
nidrAmindriyavikledo yayA bhUteShu dR^ishyate
yenochChiShTAndharShayanti tamunmAdaM prachakShate
UrjasvantaM manyamAna AtmAnaM bhagavAnajaH
sAdhyAngaNAnpitR^igaNAnparokSheNAsR^ijatprabhuH
ta AtmasargaM taM kAyaM pitaraH pratipedire
sAdhyebhyashcha pitR^ibhyashcha kavayo yadvitanvate
siddhAnvidyAdharAMshchaiva tirodhAnena so.asR^ijat
tebhyo.adadAttamAtmAnamantardhAnAkhyamadbhutam
sa kinnarAnkimpuruShAnpratyAtmyenAsR^ijatprabhuH
mAnayannAtmanAtmAnamAtmAbhAsaM vilokayan
te tu tajjagR^ihU rUpaM tyaktaM yatparameShThinA
mithunIbhUya gAyantastamevoShasi karmabhiH
dehena vai bhogavatA shayAno bahuchintayA
sarge.anupachite krodhAdutsasarja ha tadvapuH
ye.ahIyantAmutaH keshA ahayaste.a~Nga jaj~nire
sarpAH prasarpataH krUrA nAgA bhogorukandharAH

03200491
03200492
03200501
03200502
03200511
03200512
03200521
03200522
03200531
03200532
03210010
03210011
03210012
03210021
03210022
03210031
03210032
03210041
03210042
03210051
03210052
03210060
03210061
03210062
03210071
03210072
03210081
03210082
03210091
03210092
03210101
03210102
03210111
03210112
03210121
03210122
03210130
03210131
03210132
03210141
03210142
03210151
03210152
03210161
03210162
03210171
03210172
03210181
03210182
03210191
03210192
03210201
03210202
03210211
03210212
03210220
03210221
03210222
03210230
03210231

sa AtmAnaM manyamAnaH kR^itakR^ityamivAtmabhUH


tadA manUnsasarjAnte manasA lokabhAvanAn
tebhyaH so.asR^ijatsvIyaM puraM puruShamAtmavAn
tAndR^iShTvA ye purA sR^iShTAH prashashaMsuH prajApatim
aho etajjagatsraShTaH sukR^itaM bata te kR^itam
pratiShThitAH kriyA yasminsAkamannamadAma he
tapasA vidyayA yukto yogena susamAdhinA
R^iShInR^iShirhR^iShIkeshaH sasarjAbhimatAH prajAH
tebhyashchaikaikashaH svasya dehasyAMshamadAdajaH
yattatsamAdhiyogarddhi tapovidyAviraktimat
vidura uvAcha
svAyambhuvasya cha manoraMshaH paramasammataH
kathyatAM bhagavanyatra maithunenaidhire prajAH
priyavratottAnapAdau sutau svAyambhuvasya vai
yathAdharmaM jugupatuH saptadvIpavatIM mahIm
tasya vai duhitA brahmandevahUtIti vishrutA
patnI prajApateruktA kardamasya tvayAnagha
tasyAM sa vai mahAyogI yuktAyAM yogalakShaNaiH
sasarja katidhA vIryaM tanme shushrUShave vada
ruchiryo bhagavAnbrahmandakSho vA brahmaNaH sutaH
yathA sasarja bhUtAni labdhvA bhAryAM cha mAnavIm
maitreya uvAcha
prajAH sR^ijeti bhagavAnkardamo brahmaNoditaH
sarasvatyAM tapastepe sahasrANAM samA dasha
tataH samAdhiyuktena kriyAyogena kardamaH
samprapede hariM bhaktyA prapannavaradAshuSham
tAvatprasanno bhagavAnpuShkarAkShaH kR^ite yuge
darshayAmAsa taM kShattaH shAbdaM brahma dadhadvapuH
sa taM virajamarkAbhaM sitapadmotpalasrajam
snigdhanIlAlakavrAta vaktrAbjaM virajo.ambaram
kirITinaM kuNDalinaM sha~NkhachakragadAdharam
shvetotpalakrIDanakaM manaHsparshasmitekShaNam
vinyastacharaNAmbhojamaMsadeshe garutmataH
dR^iShTvA khe.avasthitaM vakShaH shriyaM kaustubhakandharam
jAtaharSho.apatanmUrdhnA kShitau labdhamanorathaH
gIrbhistvabhyagR^iNAtprIti svabhAvAtmA kR^itA~njaliH
R^iShiruvAcha
juShTaM batAdyAkhilasattvarAsheH sAMsiddhyamakShNostava darshanAnnaH
yaddarshanaM janmabhirIDya sadbhirAshAsate yogino rUDhayogAH
ye mAyayA te hatamedhasastvat pAdAravindaM bhavasindhupotam
upAsate kAmalavAya teShAM rAsIsha kAmAnniraye.api ye syuH
tathA sa chAhaM parivoDhukAmaH samAnashIlAM gR^ihamedhadhenum
upeyivAnmUlamasheShamUlaM durAshayaH kAmadughA~Nghripasya
prajApateste vachasAdhIsha tantyA lokaH kilAyaM kAmahato.anubaddhaH
ahaM cha lokAnugato vahAmi baliM cha shuklAnimiShAya tubhyam
lokAMshcha lokAnugatAnpashUMshcha hitvA shritAste charaNAtapatram
parasparaM tvadguNavAdasIdhu pIyUShaniryApitadehadharmAH
na te.ajarAkShabhramirAyureShAM trayodashAraM trishataM ShaShTiparva
ShaNnemyanantachChadi yattriNAbhi karAlasroto jagadAchChidya dhAvat
ekaH svayaM sanjagataH sisR^ikShayA dvitIyayAtmannadhiyogamAyayA
sR^ijasyadaH pAsi punargrasiShyase yathorNanAbhirbhagavansvashaktibhiH
naitadbatAdhIsha padaM tavepsitaM yanmAyayA nastanuShe bhUtasUkShmam
anugrahAyAstvapi yarhi mAyayA lasattulasyA bhagavAnvilakShitaH
taM tvAnubhUtyoparatakriyArthaM svamAyayA vartitalokatantram
namAmyabhIkShNaM namanIyapAda sarojamalpIyasi kAmavarSham
R^iShiruvAcha
ityavyalIkaM praNuto.abjanAbhastamAbabhAShe vachasAmR^itena
suparNapakShopari rochamAnaH premasmitodvIkShaNavibhramadbhrUH
shrIbhagavAnuvAcha
viditvA tava chaityaM me puraiva samayoji tat

03210232
03210241
03210242
03210251
03210252
03210261
03210262
03210271
03210272
03210281
03210282
03210291
03210292
03210301
03210302
03210311
03210312
03210321
03210322
03210330
03210331
03210332
03210341
03210342
03210351
03210352
03210361
03210362
03210371
03210372
03210381
03210382
03210391
03210392
03210401
03210402
03210411
03210412
03210421
03210422
03210431
03210432
03210441
03210442
03210451
03210452
03210461
03210462
03210463
03210471
03210472
03210481
03210482
03210491
03210492
03210501
03210502
03210511
03210512
03210521

yadarthamAtmaniyamaistvayaivAhaM samarchitaH
na vai jAtu mR^iShaiva syAtprajAdhyakSha madarhaNam
bhavadvidheShvatitarAM mayi sa~NgR^ibhitAtmanAm
prajApatisutaH samrANmanurvikhyAtama~NgalaH
brahmAvartaM yo.adhivasanshAsti saptArNavAM mahIm
sa cheha vipra rAjarShirmahiShyA shatarUpayA
AyAsyati didR^ikShustvAM parashvo dharmakovidaH
AtmajAmasitApA~NgIM vayaHshIlaguNAnvitAm
mR^igayantIM patiM dAsyatyanurUpAya te prabho
samAhitaM te hR^idayaM yatremAnparivatsarAn
sA tvAM brahmannR^ipavadhUH kAmamAshu bhajiShyati
yA ta AtmabhR^itaM vIryaM navadhA prasaviShyati
vIrye tvadIye R^iShaya AdhAsyantya~njasAtmanaH
tvaM cha samyaganuShThAya nideshaM ma ushattamaH
mayi tIrthIkR^itAsheSha kriyArtho mAM prapatsyase
kR^itvA dayAM cha jIveShu dattvA chAbhayamAtmavAn
mayyAtmAnaM saha jagaddrakShyasyAtmani chApi mAm
sahAhaM svAMshakalayA tvadvIryeNa mahAmune
tava kShetre devahUtyAM praNeShye tattvasaMhitAm
maitreya uvAcha
evaM tamanubhAShyAtha bhagavAnpratyagakShajaH
jagAma bindusarasaH sarasvatyA parishritAt
nirIkShatastasya yayAvasheSha siddheshvarAbhiShTutasiddhamArgaH
AkarNayanpatrarathendrapakShairuchchAritaM stomamudIrNasAma
atha samprasthite shukle kardamo bhagavAnR^iShiH
Aste sma bindusarasi taM kAlaM pratipAlayan
manuH syandanamAsthAya shAtakaumbhaparichChadam
Aropya svAM duhitaraM sabhAryaH paryaTanmahIm
tasminsudhanvannahani bhagavAnyatsamAdishat
upAyAdAshramapadaM muneH shAntavratasya tat
yasminbhagavato netrAnnyapatannashrubindavaH
kR^ipayA samparItasya prapanne.arpitayA bhR^isham
tadvai bindusaro nAma sarasvatyA pariplutam
puNyaM shivAmR^itajalaM maharShigaNasevitam
puNyadrumalatAjAlaiH kUjatpuNyamR^igadvijaiH
sarvartuphalapuShpADhyaM vanarAjishriyAnvitam
mattadvijagaNairghuShTaM mattabhramaravibhramam
mattabarhinaTATopamAhvayanmattakokilam
kadambachampakAshoka kara~njabakulAsanaiH
kundamandArakuTajaishchUtapotairala~NkR^itam
kAraNDavaiH plavairhaMsaiH kurarairjalakukkuTaiH
sArasaishchakravAkaishcha chakorairvalgu kUjitam
tathaiva hariNaiH kroDaiH shvAvidgavayaku~njaraiH
gopuchChairharibhirmarkairnakulairnAbhibhirvR^itam
pravishya tattIrthavaramAdirAjaH sahAtmajaH
dadarsha munimAsInaM tasminhutahutAshanam
vidyotamAnaM vapuShA tapasyugrayujA chiram
nAtikShAmaM bhagavataH snigdhApA~NgAvalokanAt
tadvyAhR^itAmR^itakalA pIyUShashravaNena cha
prAMshuM padmapalAshAkShaM jaTilaM chIravAsasam
upasaMshritya malinaM yathArhaNamasaMskR^itam
athoTajamupAyAtaM nR^idevaM praNataM puraH
saparyayA paryagR^ihNAtpratinandyAnurUpayA
gR^ihItArhaNamAsInaM saMyataM prINayanmuniH
smaranbhagavadAdeshamityAha shlakShNayA girA
nUnaM cha~NkramaNaM deva satAM saMrakShaNAya te
vadhAya chAsatAM yastvaM hareH shaktirhi pAlinI
yo.arkendvagnIndravAyUnAM yamadharmaprachetasAm
rUpANi sthAna Adhatse tasmai shuklAya te namaH
na yadA rathamAsthAya jaitraM maNigaNArpitam

03210522
03210531
03210532
03210541
03210542
03210551
03210552
03210561
03210562
03220010
03220011
03220012
03220020
03220021
03220022
03220031
03220032
03220041
03220042
03220051
03220052
03220061
03220062
03220071
03220072
03220081
03220082
03220091
03220092
03220101
03220102
03220111
03220112
03220121
03220122
03220131
03220132
03220141
03220142
03220150
03220151
03220152
03220161
03220162
03220171
03220172
03220181
03220182
03220191
03220192
03220201
03220202
03220210
03220211
03220212
03220221
03220222
03220231
03220232
03220241

visphUrjachchaNDakodaNDo rathena trAsayannaghAn


svasainyacharaNakShuNNaM vepayanmaNDalaM bhuvaH
vikarShanbR^ihatIM senAM paryaTasyaMshumAniva
tadaiva setavaH sarve varNAshramanibandhanAH
bhagavadrachitA rAjanbhidyeranbata dasyubhiH
adharmashcha samedheta lolupairvya~NkushairnR^ibhiH
shayAne tvayi loko.ayaM dasyugrasto vina~NkShyati
athApi pR^ichChe tvAM vIra yadarthaM tvamihAgataH
tadvayaM nirvyalIkena pratipadyAmahe hR^idA
maitreya uvAcha
evamAviShkR^itAsheSha guNakarmodayo munim
savrIDa iva taM samrADupAratamuvAcha ha
manuruvAcha
brahmAsR^ijatsvamukhato yuShmAnAtmaparIpsayA
ChandomayastapovidyA yogayuktAnalampaTAn
tattrANAyAsR^ijachchAsmAndoHsahasrAtsahasrapAt
hR^idayaM tasya hi brahma kShatrama~NgaM prachakShate
ato hyanyonyamAtmAnaM brahma kShatraM cha rakShataH
rakShati smAvyayo devaH sa yaH sadasadAtmakaH
tava sandarshanAdeva chChinnA me sarvasaMshayAH
yatsvayaM bhagavAnprItyA dharmamAha rirakShiShoH
diShTyA me bhagavAndR^iShTo durdarsho yo.akR^itAtmanAm
diShTyA pAdarajaH spR^iShTaM shIrShNA me bhavataH shivam
diShTyA tvayAnushiShTo.ahaM kR^itashchAnugraho mahAn
apAvR^itaiH karNarandhrairjuShTA diShTyoshatIrgiraH
sa bhavAnduhitR^isneha parikliShTAtmano mama
shrotumarhasi dInasya shrAvitaM kR^ipayA mune
priyavratottAnapadoH svaseyaM duhitA mama
anvichChati patiM yuktaM vayaHshIlaguNAdibhiH
yadA tu bhavataH shIla shrutarUpavayoguNAn
ashR^iNonnAradAdeShA tvayyAsItkR^itanishchayA
tatpratIchCha dvijAgryemAM shraddhayopahR^itAM mayA
sarvAtmanAnurUpAM te gR^ihamedhiShu karmasu
udyatasya hi kAmasya prativAdo na shasyate
api nirmuktasa~Ngasya kAmaraktasya kiM punaH
ya udyatamanAdR^itya kInAshamabhiyAchate
kShIyate tadyashaH sphItaM mAnashchAvaj~nayA hataH
ahaM tvAshR^iNavaM vidvanvivAhArthaM samudyatam
atastvamupakurvANaH prattAM pratigR^ihANa me
R^iShiruvAcha
bADhamudvoDhukAmo.ahamaprattA cha tavAtmajA
AvayoranurUpo.asAvAdyo vaivAhiko vidhiH
kAmaH sa bhUyAnnaradeva te.asyAH putryAH samAmnAyavidhau pratItaH
ka eva te tanayAM nAdriyeta svayaiva kAntyA kShipatImiva shriyam
yAM harmyapR^iShThe kvaNada~NghrishobhAM vikrIDatIM kandukavihvalAkShIm
vishvAvasurnyapatatsvAdvimAnAdvilokya sammohavimUDhachetAH
tAM prArthayantIM lalanAlalAmamasevitashrIcharaNairadR^iShTAm
vatsAM manoruchchapadaH svasAraM ko nAnumanyeta budho.abhiyAtAm
ato bhajiShye samayena sAdhvIM yAvattejo bibhR^iyAdAtmano me
ato dharmAnpAramahaMsyamukhyAnshuklaproktAnbahu manye.avihiMsrAn
yato.abhavadvishvamidaM vichitraM saMsthAsyate yatra cha vAvatiShThate
prajApatInAM patireSha mahyaM paraM pramANaM bhagavAnanantaH
maitreya uvAcha
sa ugradhanvanniyadevAbabhAShe AsIchcha tUShNImaravindanAbham
dhiyopagR^ihNansmitashobhitena mukhena cheto lulubhe devahUtyAH
so.anu j~nAtvA vyavasitaM mahiShyA duhituH sphuTam
tasmai guNagaNADhyAya dadau tulyAM praharShitaH
shatarUpA mahArAj~nI pAribarhAnmahAdhanAn
dampatyoH paryadAtprItyA bhUShAvAsaH parichChadAn
prattAM duhitaraM samrATsadR^ikShAya gatavyathaH

03220242
03220251
03220252
03220261
03220262
03220271
03220272
03220281
03220282
03220291
03220292
03220301
03220302
03220311
03220312
03220321
03220322
03220331
03220332
03220333
03220341
03220342
03220351
03220352
03220361
03220362
03220371
03220372
03220381
03220382
03220391
03220392
03230010
03230011
03230012
03230021
03230022
03230031
03230032
03230041
03230042
03230051
03230052
03230060
03230061
03230062
03230063
03230064
03230071
03230072
03230073
03230074
03230081
03230082
03230083
03230084
03230091
03230092
03230093
03230094

upaguhya cha bAhubhyAmautkaNThyonmathitAshayaH


ashaknuvaMstadvirahaM mu~nchanbAShpakalAM muhuH
Asi~nchadamba vatseti netrodairduhituH shikhAH
Amantrya taM munivaramanuj~nAtaH sahAnugaH
pratasthe rathamAruhya sabhAryaH svapuraM nR^ipaH
ubhayorR^iShikulyAyAH sarasvatyAH surodhasoH
R^iShINAmupashAntAnAM pashyannAshramasampadaH
tamAyAntamabhipretya brahmAvartAtprajAH patim
gItasaMstutivAditraiH pratyudIyuH praharShitAH
barhiShmatI nAma purI sarvasampatsamanvitA
nyapatanyatra romANi yaj~nasyA~NgaM vidhunvataH
kushAH kAshAsta evAsanshashvaddharitavarchasaH
R^iShayo yaiH parAbhAvya yaj~naghnAnyaj~namIjire
kushakAshamayaM barhirAstIrya bhagavAnmanuH
ayajadyaj~napuruShaM labdhA sthAnaM yato bhuvam
barhiShmatIM nAma vibhuryAM nirvishya samAvasat
tasyAM praviShTo bhavanaM tApatrayavinAshanam
sabhAryaH saprajaH kAmAnbubhuje.anyAvirodhataH
sa~NgIyamAnasatkIrtiH sastrIbhiH suragAyakaiH
pratyUSheShvanubaddhena hR^idA shR^iNvanhareH kathAH
niShNAtaM yogamAyAsu muniM svAyambhuvaM manum
yadAbhraMshayituM bhogA na shekurbhagavatparam
ayAtayAmAstasyAsanyAmAH svAntarayApanAH
shR^iNvato dhyAyato viShNoH kurvato bruvataH kathAH
sa evaM svAntaraM ninye yugAnAmekasaptatim
vAsudevaprasa~Ngena paribhUtagatitrayaH
shArIrA mAnasA divyA vaiyAse ye cha mAnuShAH
bhautikAshcha kathaM kleshA bAdhante harisaMshrayam
yaH pR^iShTo munibhiH prAha dharmAnnAnAvidhAnChubhAn
nR^iNAM varNAshramANAM cha sarvabhUtahitaH sadA
etatta AdirAjasya manoshcharitamadbhutam
varNitaM varNanIyasya tadapatyodayaM shR^iNu
maitreya uvAcha
pitR^ibhyAM prasthite sAdhvI patimi~NgitakovidA
nityaM paryacharatprItyA bhavAnIva bhavaM prabhum
vishrambheNAtmashauchena gauraveNa damena cha
shushrUShayA sauhR^idena vAchA madhurayA cha bhoH
visR^ijya kAmaM dambhaM cha dveShaM lobhamaghaM madam
apramattodyatA nityaM tejIyAMsamatoShayat
sa vai devarShivaryastAM mAnavIM samanuvratAm
daivAdgarIyasaH patyurAshAsAnAM mahAshiShaH
kAlena bhUyasA kShAmAM karshitAM vratacharyayA
premagadgadayA vAchA pIDitaH kR^ipayAbravIt
kardama uvAcha
tuShTo.ahamadya tava mAnavi mAnadAyAH
shushrUShayA paramayA parayA cha bhaktyA
yo dehinAmayamatIva suhR^itsa deho
nAvekShitaH samuchitaH kShapituM madarthe
ye me svadharmaniratasya tapaHsamAdhi
vidyAtmayogavijitA bhagavatprasAdAH
tAneva te madanusevanayAvaruddhAn
dR^iShTiM prapashya vitarAmyabhayAnashokAn
anye punarbhagavato bhruva udvijR^imbha
vibhraMshitArtharachanAH kimurukramasya
siddhAsi bhu~NkShva vibhavAnnijadharmadohAn
divyAnnarairduradhigAnnR^ipavikriyAbhiH
evaM bruvANamabalAkhilayogamAyA
vidyAvichakShaNamavekShya gatAdhirAsIt
samprashrayapraNayavihvalayA gireShad
vrIDAvalokavilasaddhasitAnanAha

03230100
03230101
03230102
03230103
03230104
03230111
03230112
03230113
03230114
03230120
03230121
03230122
03230131
03230132
03230141
03230142
03230151
03230152
03230161
03230162
03230171
03230172
03230181
03230182
03230191
03230192
03230201
03230202
03230211
03230212
03230221
03230222
03230231
03230232
03230241
03230242
03230251
03230252
03230261
03230262
03230271
03230272
03230281
03230282
03230291
03230292
03230301
03230302
03230311
03230312
03230321
03230322
03230331
03230332
03230341
03230342
03230351
03230352
03230361
03230362

devahUtiruvAcha
rAddhaM bata dvijavR^iShaitadamoghayoga
mAyAdhipe tvayi vibho tadavaimi bhartaH
yaste.abhyadhAyi samayaH sakR^ida~Ngasa~Ngo
bhUyAdgarIyasi guNaH prasavaH satInAm
tatretikR^ityamupashikSha yathopadeshaM
yenaiSha me karshito.atiriraMsayAtmA
siddhyeta te kR^itamanobhavadharShitAyA
dInastadIsha bhavanaM sadR^ishaM vichakShva
maitreya uvAcha
priyAyAH priyamanvichChankardamo yogamAsthitaH
vimAnaM kAmagaM kShattastarhyevAvirachIkarat
sarvakAmadughaM divyaM sarvaratnasamanvitam
sarvarddhyupachayodarkaM maNistambhairupaskR^itam
divyopakaraNopetaM sarvakAlasukhAvaham
paTTikAbhiH patAkAbhirvichitrAbhirala~NkR^itam
sragbhirvichitramAlyAbhirma~njushi~njatShaDa~NghribhiH
dukUlakShaumakausheyairnAnAvastrairvirAjitam
uparyupari vinyasta nilayeShu pR^ithakpR^ithak
kShiptaiH kashipubhiH kAntaM parya~NkavyajanAsanaiH
tatra tatra vinikShipta nAnAshilpopashobhitam
mahAmarakatasthalyA juShTaM vidrumavedibhiH
dvAHsu vidrumadehalyA bhAtaM vajrakapATavat
shikhareShvindranIleShu hemakumbhairadhishritam
chakShuShmatpadmarAgAgryairvajrabhittiShu nirmitaiH
juShTaM vichitravaitAnairmahArhairhematoraNaiH
haMsapArAvatavrAtaistatra tatra nikUjitam
kR^itrimAnmanyamAnaiH svAnadhiruhyAdhiruhya cha
vihArasthAnavishrAma saMveshaprA~NgaNAjiraiH
yathopajoShaM rachitairvismApanamivAtmanaH
IdR^iggR^ihaM tatpashyantIM nAtiprItena chetasA
sarvabhUtAshayAbhij~naH prAvochatkardamaH svayam
nimajjyAsminhrade bhIru vimAnamidamAruha
idaM shuklakR^itaM tIrthamAshiShAM yApakaM nR^iNAm
sA tadbhartuH samAdAya vachaH kuvalayekShaNA
sarajaM bibhratI vAso veNIbhUtAMshcha mUrdhajAn
a~NgaM cha malapa~Nkena sa~nChannaM shabalastanam
Avivesha sarasvatyAH saraH shivajalAshayam
sAntaH sarasi veshmasthAH shatAni dasha kanyakAH
sarvAH kishoravayaso dadarshotpalagandhayaH
tAM dR^iShTvA sahasotthAya prochuH prA~njalayaH striyaH
vayaM karmakarIstubhyaM shAdhi naH karavAma kim
snAnena tAM mahArheNa snApayitvA manasvinIm
dukUle nirmale nUtne dadurasyai cha mAnadAH
bhUShaNAni parArdhyAni varIyAMsi dyumanti cha
annaM sarvaguNopetaM pAnaM chaivAmR^itAsavam
athAdarshe svamAtmAnaM sragviNaM virajAmbaram
virajaM kR^itasvastyayanaM kanyAbhirbahumAnitam
snAtaM kR^itashiraHsnAnaM sarvAbharaNabhUShitam
niShkagrIvaM valayinaM kUjatkA~nchananUpuram
shroNyoradhyastayA kA~nchyA kA~nchanyA bahuratnayA
hAreNa cha mahArheNa ruchakena cha bhUShitam
sudatA subhruvA shlakShNa snigdhApA~Ngena chakShuShA
padmakoshaspR^idhA nIlairalakaishcha lasanmukham
yadA sasmAra R^iShabhamR^iShINAM dayitaM patim
tatra chAste saha strIbhiryatrAste sa prajApatiH
bhartuH purastAdAtmAnaM strIsahasravR^itaM tadA
nishAmya tadyogagatiM saMshayaM pratyapadyata
sa tAM kR^itamalasnAnAM vibhrAjantImapUrvavat
Atmano bibhratIM rUpaM saMvItaruchirastanIm

03230371
03230372
03230381
03230382
03230383
03230384
03230391
03230392
03230393
03230394
03230401
03230402
03230411
03230412
03230421
03230422
03230431
03230432
03230441
03230442
03230451
03230452
03230461
03230462
03230471
03230472
03230481
03230482
03230491
03230492
03230501
03230502
03230510
03230511
03230512
03230521
03230522
03230531
03230532
03230541
03230542
03230551
03230552
03230561
03230562
03230571
03230572
03240010
03240011
03240012
03240020
03240021
03240022
03240031
03240032
03240041
03240042
03240050
03240051
03240052

vidyAdharIsahasreNa sevyamAnAM suvAsasam


jAtabhAvo vimAnaM tadArohayadamitrahan
tasminnaluptamahimA priyayAnurakto
vidyAdharIbhirupachIrNavapurvimAne
babhrAja utkachakumudgaNavAnapIchyas
tArAbhirAvR^ita ivoDupatirnabhaHsthaH
tenAShTalokapavihArakulAchalendra
droNIShvana~NgasakhamArutasaubhagAsu
siddhairnuto dyudhunipAtashivasvanAsu
reme chiraM dhanadavallalanAvarUthI
vaishrambhake surasane nandane puShpabhadrake
mAnase chaitrarathye cha sa reme rAmayA rataH
bhrAjiShNunA vimAnena kAmagena mahIyasA
vaimAnikAnatyasheta charallokAnyathAnilaH
kiM durApAdanaM teShAM puMsAmuddAmachetasAm
yairAshritastIrthapadashcharaNo vyasanAtyayaH
prekShayitvA bhuvo golaM patnyai yAvAnsvasaMsthayA
bahvAshcharyaM mahAyogI svAshramAya nyavartata
vibhajya navadhAtmAnaM mAnavIM suratotsukAm
rAmAM niramayanreme varShapUgAnmuhUrtavat
tasminvimAna utkR^iShTAM shayyAM ratikarIM shritA
na chAbudhyata taM kAlaM patyApIchyena sa~NgatA
evaM yogAnubhAvena dampatyo ramamANayoH
shataM vyatIyuH sharadaH kAmalAlasayormanAk
tasyAmAdhatta retastAM bhAvayannAtmanAtmavit
nodhA vidhAya rUpaM svaM sarvasa~NkalpavidvibhuH
ataH sA suShuve sadyo devahUtiH striyaH prajAH
sarvAstAshchArusarvA~Ngyo lohitotpalagandhayaH
patiM sA pravrajiShyantaM tadAlakShyoshatI bahiH
smayamAnA viklavena hR^idayena vidUyatA
likhantyadhomukhI bhUmiM padA nakhamaNishriyA
uvAcha lalitAM vAchaM nirudhyAshrukalAM shanaiH
devahUtiruvAcha
sarvaM tadbhagavAnmahyamupovAha pratishrutam
athApi me prapannAyA abhayaM dAtumarhasi
brahmanduhitR^ibhistubhyaM vimR^igyAH patayaH samAH
kashchitsyAnme vishokAya tvayi pravrajite vanam
etAvatAlaM kAlena vyatikrAntena me prabho
indriyArthaprasa~Ngena parityaktaparAtmanaH
indriyArtheShu sajjantyA prasa~Ngastvayi me kR^itaH
ajAnantyA paraM bhAvaM tathApyastvabhayAya me
sa~Ngo yaH saMsR^iterheturasatsu vihito.adhiyA
sa eva sAdhuShu kR^ito niHsa~NgatvAya kalpate
neha yatkarma dharmAya na virAgAya kalpate
na tIrthapadasevAyai jIvannapi mR^ito hi saH
sAhaM bhagavato nUnaM va~nchitA mAyayA dR^iDham
yattvAM vimuktidaM prApya na mumukSheya bandhanAt
maitreya uvAcha
nirvedavAdinImevaM manorduhitaraM muniH
dayAluH shAlinImAha shuklAbhivyAhR^itaM smaran
R^iShiruvAcha
mA khido rAjaputrItthamAtmAnaM pratyanindite
bhagavAMste.akSharo garbhamadUrAtsamprapatsyate
dhR^itavratAsi bhadraM te damena niyamena cha
tapodraviNadAnaishcha shraddhayA cheshvaraM bhaja
sa tvayArAdhitaH shuklo vitanvanmAmakaM yashaH
ChettA te hR^idayagranthimaudaryo brahmabhAvanaH
maitreya uvAcha
devahUtyapi sandeshaM gauraveNa prajApateH
samyakShraddhAya puruShaM kUTasthamabhajadgurum

03240061
03240062
03240071
03240072
03240081
03240082
03240091
03240092
03240101
03240102
03240111
03240112
03240120
03240121
03240122
03240131
03240132
03240141
03240142
03240151
03240152
03240161
03240162
03240171
03240172
03240181
03240182
03240191
03240192
03240200
03240201
03240202
03240211
03240212
03240221
03240222
03240231
03240232
03240241
03240242
03240251
03240252
03240261
03240262
03240271
03240272
03240281
03240282
03240291
03240292
03240301
03240302
03240311
03240312
03240321
03240322
03240331
03240332
03240341
03240342

tasyAM bahutithe kAle bhagavAnmadhusUdanaH


kArdamaM vIryamApanno jaj~ne.agniriva dAruNi
avAdayaMstadA vyomni vAditrANi ghanAghanAH
gAyanti taM sma gandharvA nR^ityantyapsaraso mudA
petuH sumanaso divyAH khecharairapavarjitAH
prasedushcha dishaH sarvA ambhAMsi cha manAMsi cha
tatkardamAshramapadaM sarasvatyA parishritam
svayambhUH sAkamR^iShibhirmarIchyAdibhirabhyayAt
bhagavantaM paraM brahma sattvenAMshena shatruhan
tattvasa~NkhyAnavij~naptyai jAtaM vidvAnajaH svarAT
sabhAjayanvishuddhena chetasA tachchikIrShitam
prahR^iShyamANairasubhiH kardamaM chedamabhyadhAt
brahmovAcha
tvayA me.apachitistAta kalpitA nirvyalIkataH
yanme sa~njagR^ihe vAkyaM bhavAnmAnada mAnayan
etAvatyeva shushrUShA kAryA pitari putrakaiH
bADhamityanumanyeta gauraveNa gurorvachaH
imA duhitaraH satyastava vatsa sumadhyamAH
sargametaM prabhAvaiH svairbR^iMhayiShyantyanekadhA
atastvamR^iShimukhyebhyo yathAshIlaM yathAruchi
AtmajAH paridehyadya vistR^iNIhi yasho bhuvi
vedAhamAdyaM puruShamavatIrNaM svamAyayA
bhUtAnAM shevadhiM dehaM bibhrANaM kapilaM mune
j~nAnavij~nAnayogena karmaNAmuddharanjaTAH
hiraNyakeshaH padmAkShaH padmamudrApadAmbujaH
eSha mAnavi te garbhaM praviShTaH kaiTabhArdanaH
avidyAsaMshayagranthiM ChittvA gAM vichariShyati
ayaM siddhagaNAdhIshaH sA~NkhyAchAryaiH susammataH
loke kapila ityAkhyAM gantA te kIrtivardhanaH
maitreya uvAcha
tAvAshvAsya jagatsraShTA kumAraiH sahanAradaH
haMso haMsena yAnena tridhAmaparamaM yayau
gate shatadhR^itau kShattaH kardamastena choditaH
yathoditaM svaduhitH prAdAdvishvasR^ijAM tataH
marIchaye kalAM prAdAdanasUyAmathAtraye
shraddhAma~Ngirase.ayachChatpulastyAya havirbhuvam
pulahAya gatiM yuktAM kratave cha kriyAM satIm
khyAtiM cha bhR^igave.ayachChadvasiShThAyApyarundhatIm
atharvaNe.adadAchChAntiM yayA yaj~no vitanyate
viprarShabhAnkR^itodvAhAnsadArAnsamalAlayat
tatasta R^iShayaH kShattaH kR^itadArA nimantrya tam
prAtiShThannandimApannAH svaM svamAshramamaNDalam
sa chAvatIrNaM triyugamAj~nAya vibudharShabham
vivikta upasa~Ngamya praNamya samabhAShata
aho pApachyamAnAnAM niraye svairama~NgalaiH
kAlena bhUyasA nUnaM prasIdantIha devatAH
bahujanmavipakvena samyagyogasamAdhinA
draShTuM yatante yatayaH shUnyAgAreShu yatpadam
sa eva bhagavAnadya helanaM na gaNayya naH
gR^iheShu jAto grAmyANAM yaH svAnAM pakShapoShaNaH
svIyaM vAkyamR^itaM kartumavatIrNo.asi me gR^ihe
chikIrShurbhagavAnj~nAnaM bhaktAnAM mAnavardhanaH
tAnyeva te.abhirUpANi rUpANi bhagavaMstava
yAni yAni cha rochante svajanAnAmarUpiNaH
tvAM sUribhistattvabubhutsayAddhA sadAbhivAdArhaNapAdapITham
aishvaryavairAgyayasho.avabodha vIryashriyA pUrtamahaM prapadye
paraM pradhAnaM puruShaM mahAntaM kAlaM kaviM trivR^itaM lokapAlam
AtmAnubhUtyAnugataprapa~nchaM svachChandashaktiM kapilaM prapadye
a smAbhipR^ichChe.adya patiM prajAnAM tvayAvatIrNarNa utAptakAmaH
parivrajatpadavImAsthito.ahaM chariShye tvAM hR^idi yu~njanvishokaH

03240350
03240351
03240352
03240361
03240362
03240371
03240372
03240381
03240382
03240391
03240392
03240401
03240402
03240410
03240411
03240412
03240421
03240422
03240431
03240432
03240441
03240442
03240451
03240452
03240461
03240462
03240471
03240472
03250010
03250011
03250012
03250021
03250022
03250031
03250032
03250040
03250041
03250042
03250050
03250051
03250052
03250061
03250062
03250070
03250071
03250072
03250081
03250082
03250091
03250092
03250101
03250102
03250111
03250112
03250120
03250121
03250122
03250130
03250131
03250132

shrIbhagavAnuvAcha
mayA proktaM hi lokasya pramANaM satyalaukike
athAjani mayA tubhyaM yadavochamR^itaM mune
etanme janma loke.asminmumukShUNAM durAshayAt
prasa~NkhyAnAya tattvAnAM sammatAyAtmadarshane
eSha Atmapatho.avyakto naShTaH kAlena bhUyasA
taM pravartayituM dehamimaM viddhi mayA bhR^itam
gachCha kAmaM mayApR^iShTo mayi sannyastakarmaNA
jitvA sudurjayaM mR^ityumamR^itatvAya mAM bhaja
mAmAtmAnaM svayaMjyotiH sarvabhUtaguhAshayam
AtmanyevAtmanA vIkShya vishoko.abhayamR^ichChasi
mAtra AdhyAtmikIM vidyAM shamanIM sarvakarmaNAm
vitariShye yayA chAsau bhayaM chAtitariShyati
maitreya uvAcha
evaM samuditastena kapilena prajApatiH
dakShiNIkR^itya taM prIto vanameva jagAma ha
vrataM sa Asthito maunamAtmaikasharaNo muniH
niHsa~Ngo vyacharatkShoNImanagniraniketanaH
mano brahmaNi yu~njAno yattatsadasataH param
guNAvabhAse viguNa ekabhaktyAnubhAvite
niraha~NkR^itirnirmamashcha nirdvandvaH samadR^iksvadR^ik
pratyakprashAntadhIrdhIraH prashAntormirivodadhiH
vAsudeve bhagavati sarvaj~ne pratyagAtmani
pareNa bhaktibhAvena labdhAtmA muktabandhanaH
AtmAnaM sarvabhUteShu bhagavantamavasthitam
apashyatsarvabhUtAni bhagavatyapi chAtmani
ichChAdveShavihInena sarvatra samachetasA
bhagavadbhaktiyuktena prAptA bhAgavatI gatiH
shaunaka uvAcha
kapilastattvasa~NkhyAtA bhagavAnAtmamAyayA
jAtaH svayamajaH sAkShAdAtmapraj~naptaye nR^iNAm
na hyasya varShmaNaH puMsAM varimNaH sarvayoginAm
vishrutau shrutadevasya bhUri tR^ipyanti me.asavaH
yadyadvidhatte bhagavAnsvachChandAtmAtmamAyayA
tAni me shraddadhAnasya kIrtanyAnyanukIrtaya
sUta uvAcha
dvaipAyanasakhastvevaM maitreyo bhagavAMstathA
prAhedaM viduraM prIta AnvIkShikyAM prachoditaH
maitreya uvAcha
pitari prasthite.araNyaM mAtuH priyachikIrShayA
tasminbindusare.avAtsIdbhagavAnkapilaH kila
tamAsInamakarmANaM tattvamArgAgradarshanam
svasutaM devahUtyAha dhAtuH saMsmaratI vachaH
devahUtiruvAcha
nirviNNA nitarAM bhUmannasadindriyatarShaNAt
yena sambhAvyamAnena prapannAndhaM tamaH prabho
tasya tvaM tamaso.andhasya duShpArasyAdya pAragam
sachchakShurjanmanAmante labdhaM me tvadanugrahAt
ya Adyo bhagavAnpuMsAmIshvaro vai bhavAnkila
lokasya tamasAndhasya chakShuH sUrya ivoditaH
atha me deva sammohamapAkraShTuM tvamarhasi
yo.avagraho.ahaM mametItyetasminyojitastvayA
taM tvA gatAhaM sharaNaM sharaNyaM svabhR^ityasaMsArataroH kuThAram
jij~nAsayAhaM prakR^iteH pUruShasya namAmi saddharmavidAM variShTham
maitreya uvAcha
iti svamAturniravadyamIpsitaM nishamya puMsAmapavargavardhanam
dhiyAbhinandyAtmavatAM satAM gatirbabhASha IShatsmitashobhitAnanaH
shrIbhagavAnuvAcha
yoga AdhyAtmikaH puMsAM mato niHshreyasAya me
atyantoparatiryatra duHkhasya cha sukhasya cha

03250141
03250142
03250151
03250152
03250161
03250162
03250171
03250172
03250181
03250182
03250191
03250192
03250201
03250202
03250211
03250212
03250221
03250222
03250231
03250232
03250241
03250242
03250251
03250252
03250261
03250262
03250271
03250272
03250280
03250281
03250282
03250291
03250292
03250301
03250302
03250310
03250311
03250312
03250320
03250321
03250322
03250341
03250342
03250351
03250352
03250361
03250362
03250371
03250372
e
03250381
03250382
ke
03250391
03250392
03250401
03250402
03250411
03250412
03250421

tamimaM te pravakShyAmi yamavochaM purAnaghe


R^iShINAM shrotukAmAnAM yogaM sarvA~NganaipuNam
chetaH khalvasya bandhAya muktaye chAtmano matam
guNeShu saktaM bandhAya rataM vA puMsi muktaye
ahaM mamAbhimAnotthaiH kAmalobhAdibhirmalaiH
vItaM yadA manaH shuddhamaduHkhamasukhaM samam
tadA puruSha AtmAnaM kevalaM prakR^iteH param
nirantaraM svayaMjyotiraNimAnamakhaNDitam
j~nAnavairAgyayuktena bhaktiyuktena chAtmanA
paripashyatyudAsInaM prakR^itiM cha hataujasam
na yujyamAnayA bhaktyA bhagavatyakhilAtmani
sadR^isho.asti shivaH panthA yoginAM brahmasiddhaye
prasa~NgamajaraM pAshamAtmanaH kavayo viduH
sa eva sAdhuShu kR^ito mokShadvAramapAvR^itam
titikShavaH kAruNikAH suhR^idaH sarvadehinAm
ajAtashatravaH shAntAH sAdhavaH sAdhubhUShaNAH
mayyananyena bhAvena bhaktiM kurvanti ye dR^iDhAm
matkR^ite tyaktakarmANastyaktasvajanabAndhavAH
madAshrayAH kathA mR^iShTAH shR^iNvanti kathayanti cha
tapanti vividhAstApA naitAnmadgatachetasaH
ta ete sAdhavaH sAdhvi sarvasa~NgavivarjitAH
sa~NgasteShvatha te prArthyaH sa~NgadoShaharA hi te
satAM prasa~NgAnmama vIryasaMvido bhavanti hR^itkarNarasAyanAH kathAH
tajjoShaNAdAshvapavargavartmani shraddhA ratirbhaktiranukramiShyati
bhaktyA pumAnjAtavirAga aindriyAddR^iShTashrutAnmadrachanAnuchintayA
chittasya yatto grahaNe yogayukto yatiShyate R^ijubhiryogamArgaiH
asevayAyaM prakR^iterguNAnAM j~nAnena vairAgyavijR^imbhitena
yogena mayyarpitayA cha bhaktyA mAM pratyagAtmAnamihAvarundhe
devahUtiruvAcha
kAchittvayyuchitA bhaktiH kIdR^ishI mama gocharA
yayA padaM te nirvANama~njasAnvAshnavA aham
yo yogo bhagavadbANo nirvANAtmaMstvayoditaH
kIdR^ishaH kati chA~NgAni yatastattvAvabodhanam
tadetanme vijAnIhi yathAhaM mandadhIrhare
sukhaM buddhyeya durbodhaM yoShA bhavadanugrahAt
maitreya uvAcha
viditvArthaM kapilo mAturitthaM jAtasneho yatra tanvAbhijAtaH
tattvAmnAyaM yatpravadanti sA~NkhyaM provAcha vai bhaktivitAnayogam
shrIbhagavAnuvAcha
devAnAM guNali~NgAnAmAnushravikakarmaNAm
sattva evaikamanaso vR^ittiH svAbhAvikI tu yA
animittA bhAgavatI bhaktiH siddhergarIyasI
jarayatyAshu yA koshaM nigIrNamanalo yathA
naikAtmatAM me spR^ihayanti kechinmatpAdasevAbhiratA madIhAH
ye.anyonyato bhAgavatAH prasajya sabhAjayante mama pauruShANi
pashyanti te me ruchirANyamba santaH prasannavaktrAruNalochanAni
rUpANi divyAni varapradAni sAkaM vAchaM spR^ihaNIyAM vadanti
tairdarshanIyAvayavairudAra vilAsahAsekShitavAmasUktaiH
hR^itAtmano hR^itaprANAMshcha bhaktiranichChato me gatimaNvIM prayu~Nkt
atho vibhUtiM mama mAyAvinastAmaishvaryamaShTA~NgamanupravR^ittam
shriyaM bhAgavatIM vAspR^ihayanti bhadrAM parasya me te.ashnuvate tu lo
na karhichinmatparAH shAntarUpe na~NkShyanti no me.animiSho leDhi hetiH
yeShAmahaM priya AtmA sutashcha sakhA guruH suhR^ido daivamiShTam
imaM lokaM tathaivAmumAtmAnamubhayAyinam
AtmAnamanu ye cheha ye rAyaH pashavo gR^ihAH
visR^ijya sarvAnanyAMshcha mAmevaM vishvatomukham
bhajantyananyayA bhaktyA tAnmR^ityoratipAraye
nAnyatra madbhagavataH pradhAnapuruSheshvarAt

03250422
03250431
03250432
03250441
03250442
03250451
03250452
03260010
03260011
03260012
03260021
03260022
03260031
03260032
03260041
03260042
03260051
03260052
03260061
03260062
03260071
03260072
03260081
03260082
03260090
03260091
03260092
03260100
03260101
03260102
03260111
03260112
03260121
03260122
03260131
03260132
03260141
03260142
03260151
03260152
03260161
03260162
03260171
03260172
03260181
03260182
03260191
03260192
03260201
03260202
03260211
03260212
03260221
03260222
03260231
03260232
03260241
03260242
03260251
03260252

AtmanaH sarvabhUtAnAM bhayaM tIvraM nivartate


madbhayAdvAti vAto.ayaM sUryastapati madbhayAt
varShatIndro dahatyagnirmR^ityushcharati madbhayAt
j~nAnavairAgyayuktena bhaktiyogena yoginaH
kShemAya pAdamUlaM me pravishantyakutobhayam
etAvAneva loke.asminpuMsAM niHshreyasodayaH
tIvreNa bhaktiyogena mano mayyarpitaM sthiram
shrIbhagavAnuvAcha
atha te sampravakShyAmi tattvAnAM lakShaNaM pR^ithak
yadviditvA vimuchyeta puruShaH prAkR^itairguNaiH
j~nAnaM niHshreyasArthAya puruShasyAtmadarshanam
yadAhurvarNaye tatte hR^idayagranthibhedanam
anAdirAtmA puruSho nirguNaH prakR^iteH paraH
pratyagdhAmA svayaMjyotirvishvaM yena samanvitam
sa eSha prakR^itiM sUkShmAM daivIM guNamayIM vibhuH
yadR^ichChayaivopagatAmabhyapadyata lIlayA
guNairvichitrAH sR^ijatIM sarUpAH prakR^itiM prajAH
vilokya mumuhe sadyaH sa iha j~nAnagUhayA
evaM parAbhidhyAnena kartR^itvaM prakR^iteH pumAn
karmasu kriyamANeShu guNairAtmani manyate
tadasya saMsR^itirbandhaH pAratantryaM cha tatkR^itam
bhavatyakarturIshasya sAkShiNo nirvR^itAtmanaH
kAryakAraNakartR^itve kAraNaM prakR^itiM viduH
bhoktR^itve sukhaduHkhAnAM puruShaM prakR^iteH param
devahUtiruvAcha
prakR^iteH puruShasyApi lakShaNaM puruShottama
brUhi kAraNayorasya sadasachcha yadAtmakam
shrIbhagavAnuvAcha
yattattriguNamavyaktaM nityaM sadasadAtmakam
pradhAnaM prakR^itiM prAhuravisheShaM visheShavat
pa~nchabhiH pa~nchabhirbrahma chaturbhirdashabhistathA
etachchaturviMshatikaM gaNaM prAdhAnikaM viduH
mahAbhUtAni pa~nchaiva bhUrApo.agnirmarunnabhaH
tanmAtrANi cha tAvanti gandhAdIni matAni me
indriyANi dasha shrotraM tvagdR^igrasananAsikAH
vAkkarau charaNau meDhraM pAyurdashama uchyate
mano buddhiraha~NkArashchittamityantarAtmakam
chaturdhA lakShyate bhedo vR^ittyA lakShaNarUpayA
etAvAneva sa~NkhyAto brahmaNaH saguNasya ha
sannivesho mayA prokto yaH kAlaH pa~nchaviMshakaH
prabhAvaM pauruShaM prAhuH kAlameke yato bhayam
aha~NkAravimUDhasya kartuH prakR^itimIyuShaH
prakR^iterguNasAmyasya nirvisheShasya mAnavi
cheShTA yataH sa bhagavAnkAla ityupalakShitaH
antaH puruSharUpeNa kAlarUpeNa yo bahiH
samanvetyeSha sattvAnAM bhagavAnAtmamAyayA
daivAtkShubhitadharmiNyAM svasyAM yonau paraH pumAn
Adhatta vIryaM sAsUta mahattattvaM hiraNmayam
vishvamAtmagataM vya~njankUTastho jagada~NkuraH
svatejasApibattIvramAtmaprasvApanaM tamaH
yattatsattvaguNaM svachChaM shAntaM bhagavataH padam
yadAhurvAsudevAkhyaM chittaM tanmahadAtmakam
svachChatvamavikAritvaM shAntatvamiti chetasaH
vR^ittibhirlakShaNaM proktaM yathApAM prakR^itiH parA
mahattattvAdvikurvANAdbhagavadvIryasambhavAt
kriyAshaktiraha~NkArastrividhaH samapadyata
vaikArikastaijasashcha tAmasashcha yato bhavaH
manasashchendriyANAM cha bhUtAnAM mahatAmapi
sahasrashirasaM sAkShAdyamanantaM prachakShate
sa~NkarShaNAkhyaM puruShaM bhUtendriyamanomayam

03260261
03260262
03260271
03260272
03260281
03260282
03260291
03260292
03260301
03260302
03260311
03260312
03260321
03260322
03260331
03260332
03260341
03260342
03260351
03260352
03260361
03260362
03260371
03260372
03260381
03260382
03260391
03260392
03260401
03260402
03260411
03260412
03260421
03260422
03260431
03260432
03260441
03260442
03260451
03260452
03260461
03260462
03260471
03260472
03260481
03260482
03260483
03260491
03260492
03260501
03260502
03260511
03260512
03260521
03260522
03260523
03260531
03260532
03260541
03260542

kartR^itvaM karaNatvaM cha kAryatvaM cheti lakShaNam


shAntaghoravimUDhatvamiti vA syAdaha~NkR^iteH
vaikArikAdvikurvANAnmanastattvamajAyata
yatsa~NkalpavikalpAbhyAM vartate kAmasambhavaH
yadvidurhyaniruddhAkhyaM hR^iShIkANAmadhIshvaram
shAradendIvarashyAmaM saMrAdhyaM yogibhiH shanaiH
taijasAttu vikurvANAdbuddhitattvamabhUtsati
dravyasphuraNavij~nAnamindriyANAmanugrahaH
saMshayo.atha viparyAso nishchayaH smR^itireva cha
svApa ityuchyate buddherlakShaNaM vR^ittitaH pR^ithak
taijasAnIndriyANyeva kriyAj~nAnavibhAgashaH
prANasya hi kriyAshaktirbuddhervij~nAnashaktitA
tAmasAchcha vikurvANAdbhagavadvIryachoditAt
shabdamAtramabhUttasmAnnabhaH shrotraM tu shabdagam
arthAshrayatvaM shabdasya draShTurli~Ngatvameva cha
tanmAtratvaM cha nabhaso lakShaNaM kavayo viduH
bhUtAnAM ChidradAtR^itvaM bahirantarameva cha
prANendriyAtmadhiShNyatvaM nabhaso vR^ittilakShaNam
nabhasaH shabdatanmAtrAtkAlagatyA vikurvataH
sparsho.abhavattato vAyustvaksparshasya cha sa~NgrahaH
mR^idutvaM kaThinatvaM cha shaityamuShNatvameva cha
etatsparshasya sparshatvaM tanmAtratvaM nabhasvataH
chAlanaM vyUhanaM prAptirnetR^itvaM dravyashabdayoH
sarvendriyANAmAtmatvaM vAyoH karmAbhilakShaNam
vAyoshcha sparshatanmAtrAdrUpaM daiveritAdabhUt
samutthitaM tatastejashchakShU rUpopalambhanam
dravyAkR^ititvaM guNatA vyaktisaMsthAtvameva cha
tejastvaM tejasaH sAdhvi rUpamAtrasya vR^ittayaH
dyotanaM pachanaM pAnamadanaM himamardanam
tejaso vR^ittayastvetAH shoShaNaM kShuttR^iDeva cha
rUpamAtrAdvikurvANAttejaso daivachoditAt
rasamAtramabhUttasmAdambho jihvA rasagrahaH
kaShAyo madhurastiktaH kaTvamla iti naikadhA
bhautikAnAM vikAreNa rasa eko vibhidyate
kledanaM piNDanaM tR^iptiH prANanApyAyanondanam
tApApanodo bhUyastvamambhaso vR^ittayastvimAH
rasamAtrAdvikurvANAdambhaso daivachoditAt
gandhamAtramabhUttasmAtpR^ithvI ghrANastu gandhagaH
karambhapUtisaurabhya shAntogrAmlAdibhiH pR^ithak
dravyAvayavavaiShamyAdgandha eko vibhidyate
bhAvanaM brahmaNaH sthAnaM dhAraNaM sadvisheShaNam
sarvasattvaguNodbhedaH pR^ithivIvR^ittilakShaNam
nabhoguNavisheSho.artho yasya tachChrotramuchyate
vAyorguNavisheSho.artho yasya tatsparshanaM viduH
tejoguNavisheSho.artho yasya tachchakShuruchyate
ambhoguNavisheSho.artho yasya tadrasanaM viduH
bhUmerguNavisheSho.artho yasya sa ghrANa uchyate
parasya dR^ishyate dharmo hyaparasminsamanvayAt
ato visheSho bhAvAnAM bhUmAvevopalakShyate
etAnyasaMhatya yadA mahadAdIni sapta vai
kAlakarmaguNopeto jagadAdirupAvishat
tatastenAnuviddhebhyo yuktebhyo.aNDamachetanam
utthitaM puruSho yasmAdudatiShThadasau virAT
etadaNDaM visheShAkhyaM kramavR^iddhairdashottaraiH
toyAdibhiH parivR^itaM pradhAnenAvR^itairbahiH
yatra lokavitAno.ayaM rUpaM bhagavato hareH
hiraNmayAdaNDakoshAdutthAya salile shayAt
tamAvishya mahAdevo bahudhA nirbibheda kham
nirabhidyatAsya prathamaM mukhaM vANI tato.abhavat
vANyA vahniratho nAse prANoto ghrANa etayoH

03260551
03260552
03260561
03260562
03260571
03260572
03260581
03260582
03260591
03260592
03260601
03260602
03260611
03260612
03260621
03260622
03260631
03260632
03260641
03260642
03260651
03260652
03260661
03260662
03260671
03260672
03260681
03260682
03260691
03260692
03260701
03260702
03260711
03260712
03260721
03260722
03270010
03270011
03270012
03270021
03270022
03270031
03270032
03270041
03270042
03270051
03270052
03270061
03270062
03270071
03270072
03270081
03270082
03270091
03270092
03270101
03270102
03270111
03270112
03270121

ghrANAdvAyurabhidyetAmakShiNI chakShuretayoH
tasmAtsUryo nyabhidyetAM karNau shrotraM tato dishaH
nirbibheda virAjastvag romashmashrvAdayastataH
tata oShadhayashchAsanshishnaM nirbibhide tataH
retastasmAdApa Asannirabhidyata vai gudam
gudAdapAno.apAnAchcha mR^ityurlokabhaya~NkaraH
hastau cha nirabhidyetAM balaM tAbhyAM tataH svarAT
pAdau cha nirabhidyetAM gatistAbhyAM tato hariH
nADyo.asya nirabhidyanta tAbhyo lohitamAbhR^itam
nadyastataH samabhavannudaraM nirabhidyata
kShutpipAse tataH syAtAM samudrastvetayorabhUt
athAsya hR^idayaM bhinnaM hR^idayAnmana utthitam
manasashchandramA jAto buddhirbuddhergirAM patiH
aha~NkArastato rudrashchittaM chaityastato.abhavat
ete hyabhyutthitA devA naivAsyotthApane.ashakan
punarAvivishuH khAni tamutthApayituM kramAt
vahnirvAchA mukhaM bheje nodatiShThattadA virAT
ghrANena nAsike vAyurnodatiShThattadA virAT
akShiNI chakShuShAdityo nodatiShThattadA virAT
shrotreNa karNau cha disho nodatiShThattadA virAT
tvachaM romabhiroShadhyo nodatiShThattadA virAT
retasA shishnamApastu nodatiShThattadA virAT
gudaM mR^ityurapAnena nodatiShThattadA virAT
hastAvindro balenaiva nodatiShThattadA virAT
viShNurgatyaiva charaNau nodatiShThattadA virAT
nADIrnadyo lohitena nodatiShThattadA virAT
kShuttR^iDbhyAmudaraM sindhurnodatiShThattadA virAT
hR^idayaM manasA chandro nodatiShThattadA virAT
buddhyA brahmApi hR^idayaM nodatiShThattadA virAT
rudro.abhimatyA hR^idayaM nodatiShThattadA virAT
chittena hR^idayaM chaityaH kShetraj~naH prAvishadyadA
virATtadaiva puruShaH salilAdudatiShThata
yathA prasuptaM puruShaM prANendriyamanodhiyaH
prabhavanti vinA yena notthApayitumojasA
tamasminpratyagAtmAnaM dhiyA yogapravR^ittayA
bhaktyA viraktyA j~nAnena vivichyAtmani chintayet
shrIbhagavAnuvAcha
prakR^itistho.api puruSho nAjyate prAkR^itairguNaiH
avikArAdakartR^itvAnnirguNatvAjjalArkavat
sa eSha yarhi prakR^iterguNeShvabhiviShajjate
aha~NkriyAvimUDhAtmA kartAsmItyabhimanyate
tena saMsArapadavImavasho.abhyetyanirvR^itaH
prAsa~NgikaiH karmadoShaiH sadasanmishrayoniShu
arthe hyavidyamAne.api saMsR^itirna nivartate
dhyAyato viShayAnasya svapne.anarthAgamo yathA
ata eva shanaishchittaM prasaktamasatAM pathi
bhaktiyogena tIvreNa viraktyA cha nayedvasham
yamAdibhiryogapathairabhyasa~nshraddhayAnvitaH
mayi bhAvena satyena matkathAshravaNena cha
sarvabhUtasamatvena nirvaireNAprasa~NgataH
brahmacharyeNa maunena svadharmeNa balIyasA
yadR^ichChayopalabdhena santuShTo mitabhu~NmuniH
viviktasharaNaH shAnto maitraH karuNa AtmavAn
sAnubandhe cha dehe.asminnakurvannasadAgraham
j~nAnena dR^iShTatattvena prakR^iteH puruShasya cha
nivR^ittabuddhyavasthAno dUrIbhUtAnyadarshanaH
upalabhyAtmanAtmAnaM chakShuShevArkamAtmadR^ik
muktali~NgaM sadAbhAsamasati pratipadyate
sato bandhumasachchakShuH sarvAnusyUtamadvayam
yathA jalastha AbhAsaH sthalasthenAvadR^ishyate

03270122
03270131
03270132
03270141
03270142
03270151
03270152
03270161
03270162
03270170
03270171
03270172
03270181
03270182
03270191
03270192
03270201
03270202
03270210
03270211
03270212
03270221
03270222
03270231
03270232
03270241
03270242
03270251
03270252
03270261
03270262
03270271
03270272
03270281
03270282
03270291
03270292
03270301
03270302
03280010
03280011
03280012
03280021
03280022
03280031
03280032
03280041
03280042
03280051
03280052
03280061
03280062
03280071
03280072
03280081
03280082
03280091
03280092
03280101
03280102

svAbhAsena tathA sUryo jalasthena divi sthitaH


evaM trivR^idaha~NkAro bhUtendriyamanomayaiH
svAbhAsairlakShito.anena sadAbhAsena satyadR^ik
bhUtasUkShmendriyamano buddhyAdiShviha nidrayA
lIneShvasati yastatra vinidro niraha~NkriyaH
manyamAnastadAtmAnamanaShTo naShTavanmR^iShA
naShTe.aha~NkaraNe draShTA naShTavitta ivAturaH
evaM pratyavamR^ishyAsAvAtmAnaM pratipadyate
sAha~NkArasya dravyasya yo.avasthAnamanugrahaH
devahUtiruvAcha
puruShaM prakR^itirbrahmanna vimu~nchati karhichit
anyonyApAshrayatvAchcha nityatvAdanayoH prabho
yathA gandhasya bhUmeshcha na bhAvo vyatirekataH
apAM rasasya cha yathA tathA buddheH parasya cha
akartuH karmabandho.ayaM puruShasya yadAshrayaH
guNeShu satsu prakR^iteH kaivalyaM teShvataH katham
kvachittattvAvamarshena nivR^ittaM bhayamulbaNam
anivR^ittanimittatvAtpunaH pratyavatiShThate
shrIbhagavAnuvAcha
animittanimittena svadharmeNAmalAtmanA
tIvrayA mayi bhaktyA cha shrutasambhR^itayA chiram
j~nAnena dR^iShTatattvena vairAgyeNa balIyasA
tapoyuktena yogena tIvreNAtmasamAdhinA
prakR^itiH puruShasyeha dahyamAnA tvaharnisham
tirobhavitrI shanakairagneryonirivAraNiH
bhuktabhogA parityaktA dR^iShTadoShA cha nityashaH
neshvarasyAshubhaM dhatte sve mahimni sthitasya cha
yathA hyapratibuddhasya prasvApo bahvanarthabhR^it
sa eva pratibuddhasya na vai mohAya kalpate
evaM viditatattvasya prakR^itirmayi mAnasam
yu~njato nApakuruta AtmArAmasya karhichit
yadaivamadhyAtmarataH kAlena bahujanmanA
sarvatra jAtavairAgya AbrahmabhuvanAnmuniH
madbhaktaH pratibuddhArtho matprasAdena bhUyasA
niHshreyasaM svasaMsthAnaM kaivalyAkhyaM madAshrayam
prApnotIhA~njasA dhIraH svadR^ishA chChinnasaMshayaH
yadgatvA na nivarteta yogI li~NgAdvinirgame
yadA na yogopachitAsu cheto mAyAsu siddhasya viShajjate.a~Nga
ananyahetuShvatha me gatiH syAdAtyantikI yatra na mR^ityuhAsaH
shrIbhagavAnuvAcha
yogasya lakShaNaM vakShye sabIjasya nR^ipAtmaje
mano yenaiva vidhinA prasannaM yAti satpatham
svadharmAcharaNaM shaktyA vidharmAchcha nivartanam
daivAllabdhena santoSha AtmavichcharaNArchanam
grAmyadharmanivR^ittishcha mokShadharmaratistathA
mitamedhyAdanaM shashvadviviktakShemasevanam
ahiMsA satyamasteyaM yAvadarthaparigrahaH
brahmacharyaM tapaH shauchaM svAdhyAyaH puruShArchanam
maunaM sadAsanajayaH sthairyaM prANajayaH shanaiH
pratyAhArashchendriyANAM viShayAnmanasA hR^idi
svadhiShNyAnAmekadeshe manasA prANadhAraNam
vaikuNThalIlAbhidhyAnaM samAdhAnaM tathAtmanaH
etairanyaishcha pathibhirmano duShTamasatpatham
buddhyA yu~njIta shanakairjitaprANo hyatandritaH
shuchau deshe pratiShThApya vijitAsana Asanam
tasminsvasti samAsIna R^ijukAyaH samabhyaset
prANasya shodhayenmArgaM pUrakumbhakarechakaiH
pratikUlena vA chittaM yathA sthiramacha~nchalam
mano.achirAtsyAdvirajaM jitashvAsasya yoginaH
vAyvagnibhyAM yathA lohaM dhmAtaM tyajati vai malam

03280111
03280112
03280121
03280122
03280131
03280132
03280141
03280142
03280151
03280152
03280161
03280162
03280171
03280172
03280181
03280182
03280191
03280192
03280201
03280202
03280211
03280212
03280213
03280214
03280221
03280222
03280223
03280224
03280231
03280232
03280233
03280234
03280241
03280242
03280243
03280244
03280251
03280252
03280253
03280254
03280261
03280262
03280263
03280264
03280271
03280272
03280273
03280274
03280281
03280282
03280283
03280284
03280291
03280292
03280293
03280294
03280301
03280302
03280303
03280304

prANAyAmairdaheddoShAndhAraNAbhishcha kilbiShAn
pratyAhAreNa saMsargAndhyAnenAnIshvarAnguNAn
yadA manaH svaM virajaM yogena susamAhitam
kAShThAM bhagavato dhyAyetsvanAsAgrAvalokanaH
prasannavadanAmbhojaM padmagarbhAruNekShaNam
nIlotpaladalashyAmaM sha~NkhachakragadAdharam
lasatpa~Nkajaki~njalka pItakausheyavAsasam
shrIvatsavakShasaM bhrAjatkaustubhAmuktakandharam
mattadvirephakalayA parItaM vanamAlayA
parArdhyahAravalaya kirITA~NgadanUpuram
kA~nchIguNollasachChroNiM hR^idayAmbhojaviShTaram
darshanIyatamaM shAntaM manonayanavardhanam
apIchyadarshanaM shashvatsarvalokanamaskR^itam
santaM vayasi kaishore bhR^ityAnugrahakAtaram
kIrtanyatIrthayashasaM puNyashlokayashaskaram
dhyAyeddevaM samagrA~NgaM yAvanna chyavate manaH
sthitaM vrajantamAsInaM shayAnaM vA guhAshayam
prekShaNIyehitaM dhyAyechChuddhabhAvena chetasA
tasminlabdhapadaM chittaM sarvAvayavasaMsthitam
vilakShyaikatra saMyujyAda~Nge bhagavato muniH
sa~nchintayedbhagavatashcharaNAravindaM
vajrA~NkushadhvajasaroruhalA~nChanADhyam
uttu~NgaraktavilasannakhachakravAla
jyotsnAbhirAhatamahaddhR^idayAndhakAram
yachChauchaniHsR^itasaritpravarodakena
tIrthena mUrdhnyadhikR^itena shivaH shivo.abhUt
dhyAturmanaHshamalashailanisR^iShTavajraM
dhyAyechchiraM bhagavatashcharaNAravindam
jAnudvayaM jalajalochanayA jananyA
lakShmyAkhilasya suravanditayA vidhAtuH
UrvornidhAya karapallavarochiShA yat
saMlAlitaM hR^idi vibhorabhavasya kuryAt
UrU suparNabhujayoradhi shobhamAnAv
ojonidhI atasikAkusumAvabhAsau
vyAlambipItavaravAsasi vartamAna
kA~nchIkalApaparirambhi nitambabimbam
nAbhihradaM bhuvanakoshaguhodarasthaM
yatrAtmayonidhiShaNAkhilalokapadmam
vyUDhaM harinmaNivR^iShastanayoramuShya
dhyAyeddvayaM vishadahAramayUkhagauram
vakSho.adhivAsamR^iShabhasya mahAvibhUteH
puMsAM manonayananirvR^itimAdadhAnam
kaNThaM cha kaustubhamaNeradhibhUShaNArthaM
kuryAnmanasyakhilalokanamaskR^itasya
bAhUMshcha mandaragireH parivartanena
nirNiktabAhuvalayAnadhilokapAlAn
sa~nchintayeddashashatAramasahyatejaH
sha~NkhaM cha tatkarasaroruharAjahaMsam
kaumodakIM bhagavato dayitAM smareta
digdhAmarAtibhaTashoNitakardamena
mAlAM madhuvratavarUthagiropaghuShTAM
chaityasya tattvamamalaM maNimasya kaNThe
bhR^ityAnukampitadhiyeha gR^ihItamUrteH
sa~nchintayedbhagavato vadanAravindam
yadvisphuranmakarakuNDalavalgitena
vidyotitAmalakapolamudAranAsam
yachChrIniketamalibhiH parisevyamAnaM
bhUtyA svayA kuTilakuntalavR^indajuShTam
mInadvayAshrayamadhikShipadabjanetraM
dhyAyenmanomayamatandrita ullasadbhru

03280311
03280312
03280313
03280314
03280321
03280322
03280323
03280324
03280331
03280332
03280333
03280334
03280341
03280342
03280343
03280344
03280351
03280352
03280353
03280354
03280361
03280362
03280363
03280364
03280371
03280372
03280373
03280374
03280381
03280382
03280383
03280384
03280391
03280392
03280401
03280402
03280411
03280412
03280421
03280422
03280431
03280432
03280441
03280442
03290010
03290011
03290012
03290021
03290022
03290031
03290032
03290041
03290042
03290051
03290052
03290060
03290061
03290062
03290070
03290071

tasyAvalokamadhikaM kR^ipayAtighora
tApatrayopashamanAya nisR^iShTamakShNoH
snigdhasmitAnuguNitaM vipulaprasAdaM
dhyAyechchiraM vipulabhAvanayA guhAyAm
hAsaM hareravanatAkhilalokatIvra
shokAshrusAgaravishoShaNamatyudAram
sammohanAya rachitaM nijamAyayAsya
bhrUmaNDalaM munikR^ite makaradhvajasya
dhyAnAyanaM prahasitaM bahulAdharoShTha
bhAsAruNAyitatanudvijakundapa~Nkti
dhyAyetsvadehakuhare.avasitasya viShNor
bhaktyArdrayArpitamanA na pR^ithagdidR^ikShet
evaM harau bhagavati pratilabdhabhAvo
bhaktyA dravaddhR^idaya utpulakaH pramodAt
autkaNThyabAShpakalayA muhurardyamAnas
tachchApi chittabaDishaM shanakairviyu~Nkte
muktAshrayaM yarhi nirviShayaM viraktaM
nirvANamR^ichChati manaH sahasA yathArchiH
AtmAnamatra puruSho.avyavadhAnamekam
anvIkShate pratinivR^ittaguNapravAhaH
so.apyetayA charamayA manaso nivR^ittyA
tasminmahimnyavasitaH sukhaduHkhabAhye
hetutvamapyasati kartari duHkhayoryat
svAtmanvidhatta upalabdhaparAtmakAShThaH
dehaM cha taM na charamaH sthitamutthitaM vA
siddho vipashyati yato.adhyagamatsvarUpam
daivAdupetamatha daivavashAdapetaM
vAso yathA parikR^itaM madirAmadAndhaH
deho.api daivavashagaH khalu karma yAvat
svArambhakaM pratisamIkShata eva sAsuH
taM saprapa~nchamadhirUDhasamAdhiyogaH
svApnaM punarna bhajate pratibuddhavastuH
yathA putrAchcha vittAchcha pR^itha~NmartyaH pratIyate
apyAtmatvenAbhimatAddehAdeH puruShastathA
yatholmukAdvisphuli~NgAddhUmAdvApi svasambhavAt
apyAtmatvenAbhimatAdyathAgniH pR^ithagulmukAt
bhUtendriyAntaHkaraNAtpradhAnAjjIvasaMj~nitAt
AtmA tathA pR^ithagdraShTA bhagavAnbrahmasaMj~nitaH
sarvabhUteShu chAtmAnaM sarvabhUtAni chAtmani
IkShetAnanyabhAvena bhUteShviva tadAtmatAm
svayoniShu yathA jyotirekaM nAnA pratIyate
yonInAM guNavaiShamyAttathAtmA prakR^itau sthitaH
tasmAdimAM svAM prakR^itiM daivIM sadasadAtmikAm
durvibhAvyAM parAbhAvya svarUpeNAvatiShThate
devahUtiruvAcha
lakShaNaM mahadAdInAM prakR^iteH puruShasya cha
svarUpaM lakShyate.amIShAM yena tatpAramArthikam
yathA sA~NkhyeShu kathitaM yanmUlaM tatprachakShate
bhaktiyogasya me mArgaM brUhi vistarashaH prabho
virAgo yena puruSho bhagavansarvato bhavet
AchakShva jIvalokasya vividhA mama saMsR^itIH
kAlasyeshvararUpasya pareShAM cha parasya te
svarUpaM bata kurvanti yaddhetoH kushalaM janAH
lokasya mithyAbhimaterachakShuShashchiraM prasuptasya tamasyanAshraye
shrAntasya karmasvanuviddhayA dhiyA tvamAvirAsIH kila yogabhAskaraH
maitreya uvAcha
iti mAturvachaH shlakShNaM pratinandya mahAmuniH
AbabhAShe kurushreShTha prItastAM karuNArditaH
shrIbhagavAnuvAcha
bhaktiyogo bahuvidho mArgairbhAmini bhAvyate

03290072
03290081
03290082
03290091
03290092
03290101
03290102
03290111
03290112
03290121
03290122
03290131
03290132
03290141
03290142
03290151
03290152
03290161
03290162
03290171
03290172
03290181
03290182
03290191
03290192
03290201
03290202
03290211
03290212
03290221
03290222
03290231
03290232
03290241
03290242
03290251
03290252
03290261
03290262
03290271
03290272
03290281
03290282
03290291
03290292
03290301
03290302
03290311
03290312
03290321
03290322
03290331
03290332
03290333
03290341
03290342
03290351
03290352
03290361
03290362

svabhAvaguNamArgeNa puMsAM bhAvo vibhidyate


abhisandhAya yo hiMsAM dambhaM mAtsaryameva vA
saMrambhI bhinnadR^igbhAvaM mayi kuryAtsa tAmasaH
viShayAnabhisandhAya yasha aishvaryameva vA
archAdAvarchayedyo mAM pR^ithagbhAvaH sa rAjasaH
karmanirhAramuddishya parasminvA tadarpaNam
yajedyaShTavyamiti vA pR^ithagbhAvaH sa sAttvikaH
madguNashrutimAtreNa mayi sarvaguhAshaye
manogatiravichChinnA yathA ga~NgAmbhaso.ambudhau
lakShaNaM bhaktiyogasya nirguNasya hyudAhR^itam
ahaitukyavyavahitA yA bhaktiH puruShottame
sAlokyasArShTisAmIpya sArUpyaikatvamapyuta
dIyamAnaM na gR^ihNanti vinA matsevanaM janAH
sa eva bhaktiyogAkhya Atyantika udAhR^itaH
yenAtivrajya triguNaM madbhAvAyopapadyate
niShevitenAnimittena svadharmeNa mahIyasA
kriyAyogena shastena nAtihiMsreNa nityashaH
maddhiShNyadarshanasparsha pUjAstutyabhivandanaiH
bhUteShu madbhAvanayA sattvenAsa~Ngamena cha
mahatAM bahumAnena dInAnAmanukampayA
maitryA chaivAtmatulyeShu yamena niyamena cha
AdhyAtmikAnushravaNAnnAmasa~NkIrtanAchcha me
ArjavenAryasa~Ngena niraha~NkriyayA tathA
maddharmaNo guNairetaiH parisaMshuddha AshayaH
puruShasyA~njasAbhyeti shrutamAtraguNaM hi mAm
yathA vAtaratho ghrANamAvR^i~Nkte gandha AshayAt
evaM yogarataM cheta AtmAnamavikAri yat
ahaM sarveShu bhUteShu bhUtAtmAvasthitaH sadA
tamavaj~nAya mAM martyaH kurute.archAviDambanam
yo mAM sarveShu bhUteShu santamAtmAnamIshvaram
hitvArchAM bhajate mauDhyAdbhasmanyeva juhoti saH
dviShataH parakAye mAM mAnino bhinnadarshinaH
bhUteShu baddhavairasya na manaH shAntimR^ichChati
ahamuchchAvachairdravyaiH kriyayotpannayAnaghe
naiva tuShye.archito.archAyAM bhUtagrAmAvamAninaH
archAdAvarchayettAvadIshvaraM mAM svakarmakR^it
yAvanna veda svahR^idi sarvabhUteShvavasthitam
Atmanashcha parasyApi yaH karotyantarodaram
tasya bhinnadR^isho mR^ityurvidadhe bhayamulbaNam
atha mAM sarvabhUteShu bhUtAtmAnaM kR^itAlayam
arhayeddAnamAnAbhyAM maitryAbhinnena chakShuShA
jIvAH shreShThA hyajIvAnAM tataH prANabhR^itaH shubhe
tataH sachittAH pravarAstatashchendriyavR^ittayaH
tatrApi sparshavedibhyaH pravarA rasavedinaH
tebhyo gandhavidaH shreShThAstataH shabdavido varAH
rUpabhedavidastatra tatashchobhayatodataH
teShAM bahupadAH shreShThAshchatuShpAdastato dvipAt
tato varNAshcha chatvArasteShAM brAhmaNa uttamaH
brAhmaNeShvapi vedaj~no hyarthaj~no.abhyadhikastataH
arthaj~nAtsaMshayachChettA tataH shreyAnsvakarmakR^it
muktasa~Ngastato bhUyAnadogdhA dharmamAtmanaH
tasmAnmayyarpitAsheSha kriyArthAtmA nirantaraH
mayyarpitAtmanaH puMso mayi sannyastakarmaNaH
na pashyAmi paraM bhUtamakartuH samadarshanAt
manasaitAni bhUtAni praNamedbahumAnayan
Ishvaro jIvakalayA praviShTo bhagavAniti
bhaktiyogashcha yogashcha mayA mAnavyudIritaH
yayorekatareNaiva puruShaH puruShaM vrajet
etadbhagavato rUpaM brahmaNaH paramAtmanaH
paraM pradhAnaM puruShaM daivaM karmavicheShTitam

03290371
03290372
03290381
03290382
03290391
03290392
03290401
03290402
03290411
03290412
03290421
03290422
03290431
03290432
03290441
03290442
03290451
03290452
03300010
03300011
03300012
03300021
03300022
03300031
03300032
03300041
03300042
03300051
03300052
03300061
03300062
03300071
03300072
03300081
03300082
03300091
03300092
03300101
03300102
03300111
03300112
03300121
03300122
03300131
03300132
03300141
03300142
03300151
03300152
03300161
03300162
03300171
03300172
03300181
03300182
03300191
03300192
03300201
03300202
03300211

rUpabhedAspadaM divyaM kAla ityabhidhIyate


bhUtAnAM mahadAdInAM yato bhinnadR^ishAM bhayam
yo.antaH pravishya bhUtAni bhUtairattyakhilAshrayaH
sa viShNvAkhyo.adhiyaj~no.asau kAlaH kalayatAM prabhuH
na chAsya kashchiddayito na dveShyo na cha bAndhavaH
Avishatyapramatto.asau pramattaM janamantakR^it
yadbhayAdvAti vAto.ayaM sUryastapati yadbhayAt
yadbhayAdvarShate devo bhagaNo bhAti yadbhayAt
yadvanaspatayo bhItA latAshchauShadhibhiH saha
sve sve kAle.abhigR^ihNanti puShpANi cha phalAni cha
sravanti sarito bhItA notsarpatyudadhiryataH
agnirindhe sagiribhirbhUrna majjati yadbhayAt
nabho dadAti shvasatAM padaM yanniyamAdadaH
lokaM svadehaM tanute mahAnsaptabhirAvR^itam
guNAbhimAnino devAH sargAdiShvasya yadbhayAt
vartante.anuyugaM yeShAM vasha etachcharAcharam
so.ananto.antakaraH kAlo.anAdirAdikR^idavyayaH
janaM janena janayanmArayanmR^ityunAntakam
kapila uvAcha
tasyaitasya jano nUnaM nAyaM vedoruvikramam
kAlyamAno.api balino vAyoriva ghanAvaliH
yaM yamarthamupAdatte duHkhena sukhahetave
taM taM dhunoti bhagavAnpumAnChochati yatkR^ite
yadadhruvasya dehasya sAnubandhasya durmatiH
dhruvANi manyate mohAdgR^ihakShetravasUni cha
janturvai bhava etasminyAM yAM yonimanuvrajet
tasyAM tasyAM sa labhate nirvR^itiM na virajyate
narakastho.api dehaM vai na pumAMstyaktumichChati
nArakyAM nirvR^itau satyAM devamAyAvimohitaH
AtmajAyAsutAgAra pashudraviNabandhuShu
nirUDhamUlahR^idaya AtmAnaM bahu manyate
sandahyamAnasarvA~Nga eShAmudvahanAdhinA
karotyavirataM mUDho duritAni durAshayaH
AkShiptAtmendriyaH strINAmasatInAM cha mAyayA
raho rachitayAlApaiH shishUnAM kalabhAShiNAm
gR^iheShu kUTadharmeShu duHkhatantreShvatandritaH
kurvanduHkhapratIkAraM sukhavanmanyate gR^ihI
arthairApAditairgurvyA hiMsayetastatashcha tAn
puShNAti yeShAM poSheNa sheShabhugyAtyadhaH svayam
vArtAyAM lupyamAnAyAmArabdhAyAM punaH punaH
lobhAbhibhUto niHsattvaH parArthe kurute spR^ihAm
kuTumbabharaNAkalpo mandabhAgyo vR^ithodyamaH
shriyA vihInaH kR^ipaNo dhyAyanChvasiti mUDhadhIH
evaM svabharaNAkalpaM tatkalatrAdayastathA
nAdriyante yathA pUrvaM kInAshA iva gojaram
tatrApyajAtanirvedo bhriyamANaH svayambhR^itaiH
jarayopAttavairUpyo maraNAbhimukho gR^ihe
Aste.avamatyopanyastaM gR^ihapAla ivAharan
AmayAvyapradIptAgniralpAhAro.alpacheShTitaH
vAyunotkramatottAraH kaphasaMruddhanADikaH
kAsashvAsakR^itAyAsaH kaNThe ghuraghurAyate
shayAnaH parishochadbhiH parivItaH svabandhubhiH
vAchyamAno.api na brUte kAlapAshavashaM gataH
evaM kuTumbabharaNe vyApR^itAtmAjitendriyaH
mriyate rudatAM svAnAmuruvedanayAstadhIH
yamadUtau tadA prAptau bhImau sarabhasekShaNau
sa dR^iShTvA trastahR^idayaH shakR^inmUtraM vimu~nchati
yAtanAdeha AvR^itya pAshairbaddhvA gale balAt
nayato dIrghamadhvAnaM daNDyaM rAjabhaTA yathA
tayornirbhinnahR^idayastarjanairjAtavepathuH

03300212
03300221
03300222
odake
03300231
03300232
03300241
03300242
03300251
03300252
03300261
03300262
03300271
03300272
03300281
03300282
03300291
03300292
03300301
03300302
03300311
03300312
03300321
03300322
03300331
03300332
03300341
03300342
03310010
03310011
03310012
03310021
03310022
03310031
03310032
03310041
03310042
03310051
03310052
03310061
03310062
03310071
03310072
03310081
03310082
03310091
03310092
03310093
03310101
03310102
03310111
03310112
03310120
03310121
03310122
03310123
03310124
03310131
03310132
03310133

pathi shvabhirbhakShyamANa Arto.aghaM svamanusmaran


kShuttR^iTparIto.arkadavAnalAnilaiH santapyamAnaH pathi taptavAluke
kR^ichChreNa pR^iShThe kashayA cha tADitashchalatyashakto.api nirAshram
tatra tatra patanChrAnto mUrchChitaH punarutthitaH
pathA pApIyasA nItastarasA yamasAdanam
yojanAnAM sahasrANi navatiM nava chAdhvanaH
tribhirmuhUrtairdvAbhyAM vA nItaH prApnoti yAtanAH
AdIpanaM svagAtrANAM veShTayitvolmukAdibhiH
AtmamAMsAdanaM kvApi svakR^ittaM parato.api vA
jIvatashchAntrAbhyuddhAraH shvagR^idhrairyamasAdane
sarpavR^ishchikadaMshAdyairdashadbhishchAtmavaishasam
kR^intanaM chAvayavasho gajAdibhyo bhidApanam
pAtanaM girishR^i~Ngebhyo rodhanaM chAmbugartayoH
yAstAmisrAndhatAmisrA rauravAdyAshcha yAtanAH
bhu~Nkte naro vA nArI vA mithaH sa~Ngena nirmitAH
atraiva narakaH svarga iti mAtaH prachakShate
yA yAtanA vai nArakyastA ihApyupalakShitAH
evaM kuTumbaM bibhrANa udarambhara eva vA
visR^ijyehobhayaM pretya bhu~Nkte tatphalamIdR^isham
ekaH prapadyate dhvAntaM hitvedaM svakalevaram
kushaletarapAtheyo bhUtadroheNa yadbhR^itam
daivenAsAditaM tasya shamalaM niraye pumAn
bhu~Nkte kuTumbapoShasya hR^itavitta ivAturaH
kevalena hyadharmeNa kuTumbabharaNotsukaH
yAti jIvo.andhatAmisraM charamaM tamasaH padam
adhastAnnaralokasya yAvatIryAtanAdayaH
kramashaH samanukramya punaratrAvrajechChuchiH
shrIbhagavAnuvAcha
karmaNA daivanetreNa janturdehopapattaye
striyAH praviShTa udaraM puMso retaHkaNAshrayaH
kalalaM tvekarAtreNa pa~ncharAtreNa budbudam
dashAhena tu karkandhUH peshyaNDaM vA tataH param
mAsena tu shiro dvAbhyAM bAhva~NghryAdya~NgavigrahaH
nakhalomAsthicharmANi li~NgachChidrodbhavastribhiH
chaturbhirdhAtavaH sapta pa~nchabhiH kShuttR^iDudbhavaH
ShaDbhirjarAyuNA vItaH kukShau bhrAmyati dakShiNe
mAturjagdhAnnapAnAdyairedhaddhAturasammate
shete viNmUtrayorgarte sa janturjantusambhave
kR^imibhiH kShatasarvA~NgaH saukumAryAtpratikShaNam
mUrchChAmApnotyurukleshastatratyaiH kShudhitairmuhuH
kaTutIkShNoShNalavaNa rUkShAmlAdibhirulbaNaiH
mAtR^ibhuktairupaspR^iShTaH sarvA~NgotthitavedanaH
ulbena saMvR^itastasminnantraishcha bahirAvR^itaH
Aste kR^itvA shiraH kukShau bhugnapR^iShThashirodharaH
akalpaH svA~NgacheShTAyAM shakunta iva pa~njare
tatra labdhasmR^itirdaivAtkarma janmashatodbhavam
smarandIrghamanuchChvAsaM sharma kiM nAma vindate
Arabhya saptamAnmAsAllabdhabodho.api vepitaH
naikatrAste sUtivAtairviShThAbhUriva sodaraH
nAthamAna R^iShirbhItaH saptavadhriH kR^itA~njaliH
stuvIta taM viklavayA vAchA yenodare.arpitaH
janturuvAcha
tasyopasannamavituM jagadichChayAtta
nAnAtanorbhuvi chalachcharaNAravindam
so.ahaM vrajAmi sharaNaM hyakutobhayaM me
yenedR^ishI gatiradarshyasato.anurUpA
yastvatra baddha iva karmabhirAvR^itAtmA
bhUtendriyAshayamayImavalambya mAyAm
Aste vishuddhamavikAramakhaNDabodham

03310134
03310141
03310142
03310143
03310144
03310151
03310152
03310153
03310154
03310161
03310162
03310163
03310164
03310171
03310172
03310173
03310174
03310181
03310182
03310183
03310184
03310191
03310192
03310193
03310194
03310201
03310202
03310203
03310204
03310211
03310212
03310213
03310214
03310220
03310221
03310222
03310231
03310232
03310241
03310242
03310251
03310252
03310261
03310262
03310271
03310272
03310281
03310282
03310291
03310292
03310301
03310302
03310311
03310312
03310321
03310322
03310331
03310332
03310341
03310342

AtapyamAnahR^idaye.avasitaM namAmi
yaH pa~nchabhUtarachite rahitaH sharIre
chChanno.ayathendriyaguNArthachidAtmako.aham
tenAvikuNThamahimAnamR^iShiM tamenaM
vande paraM prakR^itipUruShayoH pumAMsam
yanmAyayoruguNakarmanibandhane.asmin
sAMsArike pathi charaMstadabhishrameNa
naShTasmR^itiH punarayaM pravR^iNIta lokaM
yuktyA kayA mahadanugrahamantareNa
j~nAnaM yadetadadadhAtkatamaH sa devas
traikAlikaM sthirachareShvanuvartitAMshaH
taM jIvakarmapadavImanuvartamAnAs
tApatrayopashamanAya vayaM bhajema
dehyanyadehavivare jaTharAgninAsR^ig
viNmUtrakUpapatito bhR^ishataptadehaH
ichChannito vivasituM gaNayansvamAsAn
nirvAsyate kR^ipaNadhIrbhagavankadA nu
yenedR^ishIM gatimasau dashamAsya Isha
sa~NgrAhitaH purudayena bhavAdR^ishena
svenaiva tuShyatu kR^itena sa dInanAthaH
ko nAma tatprati vinA~njalimasya kuryAt
pashyatyayaM dhiShaNayA nanu saptavadhriH
shArIrake damasharIryaparaH svadehe
yatsR^iShTayAsaM tamahaM puruShaM purANaM
pashye bahirhR^idi cha chaityamiva pratItam
so.ahaM vasannapi vibho bahuduHkhavAsaM
garbhAnna nirjigamiShe bahirandhakUpe
yatropayAtamupasarpati devamAyA
mithyA matiryadanu saMsR^itichakrametat
tasmAdahaM vigataviklava uddhariShya
AtmAnamAshu tamasaH suhR^idAtmanaiva
bhUyo yathA vyasanametadanekarandhraM
mA me bhaviShyadupasAditaviShNupAdaH
kapila uvAcha
evaM kR^itamatirgarbhe dashamAsyaH stuvannR^iShiH
sadyaH kShipatyavAchInaM prasUtyai sUtimArutaH
tenAvasR^iShTaH sahasA kR^itvAvAkShira AturaH
viniShkrAmati kR^ichChreNa niruchChvAso hatasmR^itiH
patito bhuvyasR^i~NmishraH viShThAbhUriva cheShTate
rorUyati gate j~nAne viparItAM gatiM gataH
parachChandaM na viduShA puShyamANo janena saH
anabhipretamApannaH pratyAkhyAtumanIshvaraH
shAyito.ashuchiparya~Nke jantuH svedajadUShite
neshaH kaNDUyane.a~NgAnAmAsanotthAnacheShTane
tudantyAmatvachaM daMshA mashakA matkuNAdayaH
rudantaM vigataj~nAnaM kR^imayaH kR^imikaM yathA
ityevaM shaishavaM bhuktvA duHkhaM paugaNDameva cha
alabdhAbhIpsito.aj~nAnAdiddhamanyuH shuchArpitaH
saha dehena mAnena vardhamAnena manyunA
karoti vigrahaM kAmI kAmiShvantAya chAtmanaH
bhUtaiH pa~nchabhirArabdhe dehe dehyabudho.asakR^it
ahaM mametyasadgrAhaH karoti kumatirmatim
tadarthaM kurute karma yadbaddho yAti saMsR^itim
yo.anuyAti dadatkleshamavidyAkarmabandhanaH
yadyasadbhiH pathi punaH shishnodarakR^itodyamaiH
Asthito ramate jantustamo vishati pUrvavat
satyaM shauchaM dayA maunaM buddhiH shrIrhrIryashaH kShamA
shamo damo bhagashcheti yatsa~NgAdyAti sa~NkShayam
teShvashAnteShu mUDheShu khaNDitAtmasvasAdhuShu
sa~NgaM na kuryAchChochyeShu yoShitkrIDAmR^igeShu cha

03310351
03310352
03310361
03310362
03310371
03310372
03310381
03310382
03310391
03310392
03310401
03310402
03310411
03310412
03310421
03310422
03310431
03310432
03310441
03310442
03310451
03310452
03310461
03310462
03310471
03310472
03310481
03310482
03320010
03320011
03320012
03320021
03320022
03320031
03320032
03320041
03320042
03320051
03320052
03320061
03320062
03320071
03320072
03320081
03320082
03320091
03320092
03320093
03320094
03320101
03320102
03320103
03320104
03320111
03320112
03320121
03320122
03320131
03320132
03320141

na tathAsya bhavenmoho bandhashchAnyaprasa~NgataH


yoShitsa~NgAdyathA puMso yathA tatsa~Ngisa~NgataH
prajApatiH svAM duhitaraM dR^iShTvA tadrUpadharShitaH
rohidbhUtAM so.anvadhAvadR^ikSharUpI hatatrapaH
tatsR^iShTasR^iShTasR^iShTeShu ko nvakhaNDitadhIH pumAn
R^iShiM nArAyaNamR^ite yoShinmayyeha mAyayA
balaM me pashya mAyAyAH strImayyA jayino dishAm
yA karoti padAkrAntAnbhrUvijR^imbheNa kevalam
sa~NgaM na kuryAtpramadAsu jAtu yogasya pAraM paramArurukShuH
matsevayA pratilabdhAtmalAbho vadanti yA nirayadvAramasya
yopayAti shanairmAyA yoShiddevavinirmitA
tAmIkShetAtmano mR^ityuM tR^iNaiH kUpamivAvR^itam
yAM manyate patiM mohAnmanmAyAmR^iShabhAyatIm
strItvaM strIsa~NgataH prApto vittApatyagR^ihapradam
tAmAtmano vijAnIyAtpatyapatyagR^ihAtmakam
daivopasAditaM mR^ityuM mR^igayorgAyanaM yathA
dehena jIvabhUtena lokAllokamanuvrajan
bhu~njAna eva karmANi karotyavirataM pumAn
jIvo hyasyAnugo deho bhUtendriyamanomayaH
tannirodho.asya maraNamAvirbhAvastu sambhavaH
dravyopalabdhisthAnasya dravyekShAyogyatA yadA
tatpa~nchatvamahaMmAnAdutpattirdravyadarshanam
yathAkShNordravyAvayava darshanAyogyatA yadA
tadaiva chakShuSho draShTurdraShTR^itvAyogyatAnayoH
tasmAnna kAryaH santrAso na kArpaNyaM na sambhramaH
buddhvA jIvagatiM dhIro muktasa~Ngashcharediha
samyagdarshanayA buddhyA yogavairAgyayuktayA
mAyAvirachite loke charennyasya kalevaram
kapila uvAcha
atha yo gR^ihamedhIyAndharmAnevAvasangR^ihe
kAmamarthaM cha dharmAnsvAndogdhi bhUyaH piparti tAn
sa chApi bhagavaddharmAtkAmamUDhaH parA~NmukhaH
yajate kratubhirdevAnpitMshcha shraddhayAnvitaH
tachChraddhayAkrAntamatiH pitR^idevavrataH pumAn
gatvA chAndramasaM lokaM somapAH punareShyati
yadA chAhIndrashayyAyAM shete.anantAsano hariH
tadA lokA layaM yAnti ta ete gR^ihamedhinAm
ye svadharmAnna duhyanti dhIrAH kAmArthahetave
niHsa~NgA nyastakarmANaH prashAntAH shuddhachetasaH
nivR^ittidharmaniratA nirmamA niraha~NkR^itAH
svadharmAptena sattvena parishuddhena chetasA
sUryadvAreNa te yAnti puruShaM vishvatomukham
parAvareshaM prakR^itimasyotpattyantabhAvanam
dviparArdhAvasAne yaH pralayo brahmaNastu te
tAvadadhyAsate lokaM parasya parachintakAH
kShmAmbho.analAnilaviyanmanaindriyArtha
bhUtAdibhiH parivR^itaM pratisa~njihIrShuH
avyAkR^itaM vishati yarhi guNatrayAtmAkAlaM
parAkhyamanubhUya paraH svayambhUH
evaM paretya bhagavantamanupraviShTAye
yogino jitamarunmanaso virAgAH
tenaiva sAkamamR^itaM puruShaM purANaM
brahma pradhAnamupayAntyagatAbhimAnAH
atha taM sarvabhUtAnAM hR^itpadmeShu kR^itAlayam
shrutAnubhAvaM sharaNaM vraja bhAvena bhAmini
AdyaH sthiracharANAM yo vedagarbhaH saharShibhiH
yogeshvaraiH kumArAdyaiH siddhairyogapravartakaiH
bhedadR^iShTyAbhimAnena niHsa~NgenApi karmaNA
kartR^itvAtsaguNaM brahma puruShaM puruSharShabham
sa saMsR^itya punaH kAle kAleneshvaramUrtinA

03320142
03320151
03320152
03320161
03320162
03320171
03320172
03320181
03320182
03320191
03320192
03320201
03320202
03320211
03320211
03320221
03320222
03320231
03320232
03320241
03320242
03320251
03320252
03320261
03320262
03320271
03320272
03320281
03320282
03320291
03320292
03320301
03320302
03320311
03320312
03320321
03320322
03320331
03320332
03320341
03320342
03320351
03320352
03320361
03320362
03320371
03320372
03320381
03320382
03320391
03320392
03320401
03320402
03320411
03320412
03320421
03320422
03320431
03320432
03330010

jAte guNavyatikare yathApUrvaM prajAyate


aishvaryaM pArameShThyaM cha te.api dharmavinirmitam
niShevya punarAyAnti guNavyatikare sati
ye tvihAsaktamanasaH karmasu shraddhayAnvitAH
kurvantyapratiShiddhAni nityAnyapi cha kR^itsnashaH
rajasA kuNThamanasaH kAmAtmAno.ajitendriyAH
pitnyajantyanudinaM gR^iheShvabhiratAshayAH
traivargikAste puruShA vimukhA harimedhasaH
kathAyAM kathanIyoru vikramasya madhudviShaH
nUnaM daivena vihatA ye chAchyutakathAsudhAm
hitvA shR^iNvantyasadgAthAH purIShamiva viDbhujaH
dakShiNena pathAryamNaH pitR^ilokaM vrajanti te
prajAmanu prajAyante shmashAnAntakriyAkR^itaH
tataste kShINasukR^itAH punarlokamimaM sati
patanti vivashA devaiH sadyo vibhraMshitodayAH
tasmAttvaM sarvabhAvena bhajasva parameShThinam
tadguNAshrayayA bhaktyA bhajanIyapadAmbujam
vAsudeve bhagavati bhaktiyogaH prayojitaH
janayatyAshu vairAgyaM j~nAnaM yadbrahmadarshanam
yadAsya chittamartheShu sameShvindriyavR^ittibhiH
na vigR^ihNAti vaiShamyaM priyamapriyamityuta
sa tadaivAtmanAtmAnaM niHsa~NgaM samadarshanam
heyopAdeyarahitamArUDhaM padamIkShate
j~nAnamAtraM paraM brahma paramAtmeshvaraH pumAn
dR^ishyAdibhiH pR^ithagbhAvairbhagavAneka Iyate
etAvAneva yogena samagreNeha yoginaH
yujyate.abhimato hyartho yadasa~Ngastu kR^itsnashaH
j~nAnamekaM parAchInairindriyairbrahma nirguNam
avabhAtyartharUpeNa bhrAntyA shabdAdidharmiNA
yathA mahAnahaMrUpastrivR^itpa~nchavidhaH svarAT
ekAdashavidhastasya vapuraNDaM jagadyataH
etadvai shraddhayA bhaktyA yogAbhyAsena nityashaH
samAhitAtmA niHsa~Ngo viraktyA paripashyati
ityetatkathitaM gurvi j~nAnaM tadbrahmadarshanam
yenAnubuddhyate tattvaM prakR^iteH puruShasya cha
j~nAnayogashcha manniShTho nairguNyo bhaktilakShaNaH
dvayorapyeka evArtho bhagavachChabdalakShaNaH
yathendriyaiH pR^ithagdvArairartho bahuguNAshrayaH
eko nAneyate tadvadbhagavAnshAstravartmabhiH
kriyayA kratubhirdAnaistapaHsvAdhyAyamarshanaiH
AtmendriyajayenApi sannyAsena cha karmaNAm
yogena vividhA~Ngena bhaktiyogena chaiva hi
dharmeNobhayachihnena yaH pravR^ittinivR^ittimAn
AtmatattvAvabodhena vairAgyeNa dR^iDhena cha
Iyate bhagavAnebhiH saguNo nirguNaH svadR^ik
prAvochaM bhaktiyogasya svarUpaM te chaturvidham
kAlasya chAvyaktagateryo.antardhAvati jantuShu
jIvasya saMsR^itIrbahvIravidyAkarmanirmitAH
yAsva~Nga pravishannAtmA na veda gatimAtmanaH
naitatkhalAyopadishennAvinItAya karhichit
na stabdhAya na bhinnAya naiva dharmadhvajAya cha
na lolupAyopadishenna gR^ihArUDhachetase
nAbhaktAya cha me jAtu na madbhaktadviShAmapi
shraddadhAnAya bhaktAya vinItAyAnasUyave
bhUteShu kR^itamaitrAya shushrUShAbhiratAya cha
bahirjAtavirAgAya shAntachittAya dIyatAm
nirmatsarAya shuchaye yasyAhaM preyasAM priyaH
ya idaM shR^iNuyAdamba shraddhayA puruShaH sakR^it
yo vAbhidhatte machchittaH sa hyeti padavIM cha me
maitreya uvAcha

03330011
H
03330012
mim
03330020
03330021
03330022
03330031
03330032
03330041
03330042
03330051
03330052
03330061
03330062
03330071
03330072
03330081
03330082
03330090
03330091
03330092
03330100
03330101
03330102
03330111
03330112
03330120
03330121
03330122
03330131
03330132
03330141
03330142
03330151
03330152
03330161
03330162
03330171
03330172
03330181
03330182
03330191
03330192
03330201
03330202
03330211
03330212
03330221
03330222
03330231
03330232
03330241
03330242
03330251
03330252
03330261
03330262
03330271
03330272

evaM nishamya kapilasya vacho janitrIsA kardamasya dayitA kila devahUti


visrastamohapaTalA tamabhipraNamyatuShTAva tattvaviShayA~NkitasiddhibhU
devahUtiruvAcha
athApyajo.antaHsalile shayAnaM bhUtendriyArthAtmamayaM vapuste
guNapravAhaM sadasheShabIjaM dadhyau svayaM yajjaTharAbjajAtaH
sa eva vishvasya bhavAnvidhatte guNapravAheNa vibhaktavIryaH
sargAdyanIho.avitathAbhisandhirAtmeshvaro.atarkyasahasrashaktiH
sa tvaM bhR^ito me jaThareNa nAtha kathaM nu yasyodara etadAsIt
vishvaM yugAnte vaTapatra ekaH shete sma mAyAshishura~NghripAnaH
tvaM dehatantraH prashamAya pApmanAM nideshabhAjAM cha vibho vibhUtaye
yathAvatArAstava sUkarAdayastathAyamapyAtmapathopalabdhaye
yannAmadheyashravaNAnukIrtanAdyatprahvaNAdyatsmaraNAdapi kvachit
shvAdo.api sadyaH savanAya kalpate kutaH punaste bhagavannu darshanAt
aho bata shvapacho.ato garIyAnyajjihvAgre vartate nAma tubhyam
tepustapaste juhuvuH sasnurAryA brahmAnUchurnAma gR^iNanti ye te
taM tvAmahaM brahma paraM pumAMsaM pratyaksrotasyAtmani saMvibhAvyam
svatejasA dhvastaguNapravAhaM vande viShNuM kapilaM vedagarbham
maitreya uvAcha
IDito bhagavAnevaM kapilAkhyaH paraH pumAn
vAchAviklavayetyAha mAtaraM mAtR^ivatsalaH
kapila uvAcha
mArgeNAnena mAtaste susevyenoditena me
Asthitena parAM kAShThAmachirAdavarotsyasi
shraddhatsvaitanmataM mahyaM juShTaM yadbrahmavAdibhiH
yena mAmabhayaM yAyA mR^ityumR^ichChantyatadvidaH
maitreya uvAcha
iti pradarshya bhagavAnsatIM tAmAtmano gatim
svamAtrA brahmavAdinyA kapilo.anumato yayau
sA chApi tanayoktena yogAdeshena yogayuk
tasminnAshrama ApIDe sarasvatyAH samAhitA
abhIkShNAvagAhakapishAnjaTilAnkuTilAlakAn
AtmAnaM chogratapasA bibhratI chIriNaM kR^isham
prajApateH kardamasya tapoyogavijR^imbhitam
svagArhasthyamanaupamyaM prArthyaM vaimAnikairapi
payaHphenanibhAH shayyA dAntA rukmaparichChadAH
AsanAni cha haimAni susparshAstaraNAni cha
svachChasphaTikakuDyeShu mahAmArakateShu cha
ratnapradIpA AbhAnti lalanA ratnasaMyutAH
gR^ihodyAnaM kusumitai ramyaM bahvamaradrumaiH
kUjadviha~NgamithunaM gAyanmattamadhuvratam
yatra praviShTamAtmAnaM vibudhAnucharA jaguH
vApyAmutpalagandhinyAM kardamenopalAlitam
hitvA tadIpsitatamamapyAkhaNDalayoShitAm
ki~nchichchakAra vadanaM putravishleShaNAturA
vanaM pravrajite patyAvapatyavirahAturA
j~nAtatattvApyabhUnnaShTe vatse gauriva vatsalA
tameva dhyAyatI devamapatyaM kapilaM harim
babhUvAchirato vatsa niHspR^ihA tAdR^ishe gR^ihe
dhyAyatI bhagavadrUpaM yadAha dhyAnagocharam
sutaH prasannavadanaM samastavyastachintayA
bhaktipravAhayogena vairAgyeNa balIyasA
yuktAnuShThAnajAtena j~nAnena brahmahetunA
vishuddhena tadAtmAnamAtmanA vishvatomukham
svAnubhUtyA tirobhUta mAyAguNavisheShaNam
brahmaNyavasthitamatirbhagavatyAtmasaMshraye
nivR^ittajIvApattitvAtkShINakleshAptanirvR^itiH
nityArUDhasamAdhitvAtparAvR^ittaguNabhramA
na sasmAra tadAtmAnaM svapne dR^iShTamivotthitaH

03330281
03330282
03330291
03330292
03330301
03330302
03330311
03330312
03330321
03330322
03330331
03330332
03330341
03330342
03330351
03330352
03330361
03330362
03330371
03330372
04010010
04010011
04010012
04010021
04010022
04010031
04010032
04010041
04010042
04010051
04010052
04010061
04010062
04010071
04010072
04010081
04010082
04010091
04010092
04010101
04010102
04010111
04010112
04010121
04010122
04010131
04010132
04010141
04010142
04010151
04010152
04010160
04010161
04010162
04010170
04010171
04010172
04010181
04010182
04010191

taddehaH parataH poSho.apyakR^ishashchAdhyasambhavAt


babhau malairavachChannaH sadhUma iva pAvakaH
svA~NgaM tapoyogamayaM muktakeshaM gatAmbaram
daivaguptaM na bubudhe vAsudevapraviShTadhIH
evaM sA kapiloktena mArgeNAchirataH param
AtmAnaM brahmanirvANaM bhagavantamavApa ha
tadvIrAsItpuNyatamaM kShetraM trailokyavishrutam
nAmnA siddhapadaM yatra sA saMsiddhimupeyuShI
tasyAstadyogavidhuta mArtyaM martyamabhUtsarit
srotasAM pravarA saumya siddhidA siddhasevitA
kapilo.api mahAyogI bhagavAnpiturAshramAt
mAtaraM samanuj~nApya prAgudIchIM dishaM yayau
siddhachAraNagandharvairmunibhishchApsarogaNaiH
stUyamAnaH samudreNa dattArhaNaniketanaH
Aste yogaM samAsthAya sA~NkhyAchAryairabhiShTutaH
trayANAmapi lokAnAmupashAntyai samAhitaH
etannigaditaM tAta yatpR^iShTo.ahaM tavAnagha
kapilasya cha saMvAdo devahUtyAshcha pAvanaH
ya idamanushR^iNoti yo.abhidhatte kapilamunermatamAtmayogaguhyam
bhagavati kR^itadhIH suparNaketAvupalabhate bhagavatpadAravindam
maitreya uvAcha
manostu shatarUpAyAM tisraH kanyAshcha jaj~nire
AkUtirdevahUtishcha prasUtiriti vishrutAH
AkUtiM ruchaye prAdAdapi bhrAtR^imatIM nR^ipaH
putrikAdharmamAshritya shatarUpAnumoditaH
prajApatiH sa bhagavAnruchistasyAmajIjanat
mithunaM brahmavarchasvI parameNa samAdhinA
yastayoH puruShaH sAkShAdviShNuryaj~nasvarUpadhR^ik
yA strI sA dakShiNA bhUteraMshabhUtAnapAyinI
Aninye svagR^ihaM putryAH putraM vitatarochiSham
svAyambhuvo mudA yukto ruchirjagrAha dakShiNAm
tAM kAmayAnAM bhagavAnuvAha yajuShAM patiH
tuShTAyAM toShamApanno.a janayaddvAdashAtmajAn
toShaH pratoShaH santoSho bhadraH shAntiriDaspatiH
idhmaH kavirvibhuH svahnaH sudevo rochano dviShaT
tuShitA nAma te devA AsansvAyambhuvAntare
marIchimishrA R^iShayo yaj~naH suragaNeshvaraH
priyavratottAnapAdau manuputrau mahaujasau
tatputrapautranaptR^INAmanuvR^ittaM tadantaram
devahUtimadAttAta kardamAyAtmajAM manuH
tatsambandhi shrutaprAyaM bhavatA gadato mama
dakShAya brahmaputrAya prasUtiM bhagavAnmanuH
prAyachChadyatkR^itaH sargastrilokyAM vitato mahAn
yAH kardamasutAH proktA nava brahmarShipatnayaH
tAsAM prasUtiprasavaM prochyamAnaM nibodha me
patnI marIchestu kalA suShuve kardamAtmajA
kashyapaM pUrNimAnaM cha yayorApUritaM jagat
pUrNimAsUta virajaM vishvagaM cha parantapa
devakulyAM hareH pAda shauchAdyAbhUtsariddivaH
atreH patnyanasUyA trI~njaj~ne suyashasaH sutAn
dattaM durvAsasaM somamAtmeshabrahmasambhavAn
vidura uvAcha
atrergR^ihe surashreShThAH sthityutpattyantahetavaH
ki~nchichchikIrShavo jAtA etadAkhyAhi me guro
maitreya uvAcha
brahmaNA choditaH sR^iShTAvatrirbrahmavidAM varaH
saha patnyA yayAvR^ikShaM kulAdriM tapasi sthitaH
tasminprasUnastabaka palAshAshokakAnane
vArbhiH sravadbhirudghuShTe nirvindhyAyAH samantataH
prANAyAmena saMyamya mano varShashataM muniH

04010192
04010201
04010202
04010211
04010212
04010221
04010222
04010231
04010232
04010241
04010242
04010251
04010252
04010261
04010262
04010270
04010271
04010272
04010273
04010274
04010281
04010282
04010283
04010284
04010290
04010291
04010292
04010300
04010301
04010302
04010311
04010312
04010321
04010322
04010331
04010332
04010341
04010342
04010351
04010352
04010361
04010362
04010371
04010372
04010381
04010382
04010391
04010392
04010401
04010402
04010411
04010412
04010421
04010422
04010431
04010432
04010441
04010442
04010451
04010452

atiShThadekapAdena nirdvandvo.anilabhojanaH
sharaNaM taM prapadye.ahaM ya eva jagadIshvaraH
prajAmAtmasamAM mahyaM prayachChatviti chintayan
tapyamAnaM tribhuvanaM prANAyAmaidhasAgninA
nirgatena munermUrdhnaH samIkShya prabhavastrayaH
apsaromunigandharva siddhavidyAdharoragaiH
vitAyamAnayashasastadAshramapadaM yayuH
tatprAdurbhAvasaMyoga vidyotitamanA muniH
uttiShThannekapAdena dadarsha vibudharShabhAn
praNamya daNDavadbhUmAvupatasthe.arhaNA~njaliH
vR^iShahaMsasuparNasthAnsvaiH svaishchihnaishcha chihnitAn
kR^ipAvalokena hasad vadanenopalambhitAn
tadrochiShA pratihate nimIlya munirakShiNI
chetastatpravaNaM yu~njannastAvItsaMhatA~njaliH
shlakShNayA sUktayA vAchA sarvalokagarIyasaH
atriruvAcha
vishvodbhavasthitilayeShu vibhajyamAnair
mAyAguNairanuyugaM vigR^ihItadehAH
te brahmaviShNugirishAH praNato.asmyahaM vas
tebhyaH ka eva bhavatAM ma ihopahUtaH
eko mayeha bhagavAnvividhapradhAnaish
chittIkR^itaH prajananAya kathaM nu yUyam
atrAgatAstanubhR^itAM manaso.api dUrAd
brUta prasIdata mahAniha vismayo me
maitreya uvAcha
iti tasya vachaH shrutvA trayaste vibudharShabhAH
pratyAhuH shlakShNayA vAchA prahasya tamR^iShiM prabho
devA UchuH
yathA kR^itaste sa~Nkalpo bhAvyaM tenaiva nAnyathA
satsa~Nkalpasya te brahmanyadvai dhyAyati te vayam
athAsmadaMshabhUtAste AtmajA lokavishrutAH
bhavitAro.a~Nga bhadraM te visrapsyanti cha te yashaH
evaM kAmavaraM dattvA pratijagmuH sureshvarAH
sabhAjitAstayoH samyagdampatyormiShatostataH
somo.abhUdbrahmaNo.aMshena datto viShNostu yogavit
durvAsAH sha~NkarasyAMsho nibodhA~NgirasaH prajAH
shraddhA tva~NgirasaH patnI chatasro.asUta kanyakAH
sinIvAlI kuhU rAkA chaturthyanumatistathA
tatputrAvaparAvAstAM khyAtau svArochiShe.antare
utathyo bhagavAnsAkShAdbrahmiShThashcha bR^ihaspatiH
pulastyo.ajanayatpatnyAmagastyaM cha havirbhuvi
so.anyajanmani dahrAgnirvishravAshcha mahAtapAH
tasya yakShapatirdevaH kuberastviDaviDAsutaH
rAvaNaH kumbhakarNashcha tathAnyasyAM vibhIShaNaH
pulahasya gatirbhAryA trInasUta satI sutAn
karmashreShThaM varIyAMsaM sahiShNuM cha mahAmate
kratorapi kriyA bhAryA vAlakhilyAnasUyata
R^iShInShaShTisahasrANi jvalato brahmatejasA
UrjAyAM jaj~nire putrA vasiShThasya parantapa
chitraketupradhAnAste sapta brahmarShayo.amalAH
chitraketuH surochishcha virajA mitra eva cha
ulbaNo vasubhR^idyAno dyumAnshaktyAdayo.apare
chittistvatharvaNaH patnI lebhe putraM dhR^itavratam
dadhya~nchamashvashirasaM bhR^igorvaMshaM nibodha me
bhR^iguH khyAtyAM mahAbhAgaH patnyAM putrAnajIjanat
dhAtAraM cha vidhAtAraM shriyaM cha bhagavatparAm
AyatiM niyatiM chaiva sute merustayoradAt
tAbhyAM tayorabhavatAM mR^ikaNDaH prANa eva cha
mArkaNDeyo mR^ikaNDasya prANAdvedashirA muniH
kavishcha bhArgavo yasya bhagavAnushanA sutaH

04010461
04010462
04010463
04010471
04010472
04010481
04010482
04010491
04010492
04010501
04010502
04010511
04010512
04010521
04010531
04010532
04010541
04010542
04010551
04010552
04010560
04010561
04010562
04010563
04010564
04010571
04010572
04010573
04010574
04010581
04010582
04010591
04010592
04010601
04010602
04010611
04010612
04010621
04010622
04010631
04010632
04010641
04010642
04010651
04010652
04010661
04010662
04020010
04020011
04020012
04020021
04020022
04020031
04020032
04020040
04020041
04020042
04020051
04020052
04020061

ta ete munayaH kShattarlokAnsargairabhAvayan


eSha kardamadauhitra santAnaH kathitastava
shR^iNvataH shraddadhAnasya sadyaH pApaharaH paraH
prasUtiM mAnavIM dakSha upayeme hyajAtmajaH
tasyAM sasarja duhitR^IH ShoDashAmalalochanAH
trayodashAdAddharmAya tathaikAmagnaye vibhuH
pitR^ibhya ekAM yuktebhyo bhavAyaikAM bhavachChide
shraddhA maitrI dayA shAntistuShTiH puShTiH kriyonnatiH
buddhirmedhA titikShA hrIrmUrtirdharmasya patnayaH
shraddhAsUta shubhaM maitrI prasAdamabhayaM dayA
shAntiH sukhaM mudaM tuShTiH smayaM puShTirasUyata
yogaM kriyonnatirdarpamarthaM buddhirasUyata
medhA smR^itiM titikShA tu kShemaM hrIH prashrayaM sutam
mUrtiH sarvaguNotpattirnaranArAyaNAvR^iShI
yayorjanmanyado vishvamabhyanandatsunirvR^itam
manAMsi kakubho vAtAH praseduH sarito.adrayaH
divyavAdyanta tUryANi petuH kusumavR^iShTayaH
munayastuShTuvustuShTA jagurgandharvakinnarAH
nR^ityanti sma striyo devya AsItparamama~Ngalam
devA brahmAdayaH sarve upatasthurabhiShTavaiH
devA UchuH
yo mAyayA virachitaM nijayAtmanIdaM
khe rUpabhedamiva tatpratichakShaNAya
etena dharmasadane R^iShimUrtinAdya
prAdushchakAra puruShAya namaH parasmai
so.ayaM sthitivyatikaropashamAya sR^iShTAn
sattvena naH suragaNAnanumeyatattvaH
dR^ishyAdadabhrakaruNena vilokanena
yachChrIniketamamalaM kShipatAravindam
evaM suragaNaistAta bhagavantAvabhiShTutau
labdhAvalokairyayaturarchitau gandhamAdanam
tAvimau vai bhagavato hareraMshAvihAgatau
bhAravyayAya cha bhuvaH kR^iShNau yadukurUdvahau
svAhAbhimAninashchAgnerAtmajAMstrInajIjanat
pAvakaM pavamAnaM cha shuchiM cha hutabhojanam
tebhyo.agnayaH samabhavanchatvAriMshachcha pa~ncha cha
ta evaikonapa~nchAshatsAkaM pitR^ipitAmahaiH
vaitAnike karmaNi yan nAmabhirbrahmavAdibhiH
Agneyya iShTayo yaj~ne nirUpyante.agnayastu te
agniShvAttA barhiShadaH saumyAH pitara AjyapAH
sAgnayo.anagnayasteShAM patnI dAkShAyaNI svadhA
tebhyo dadhAra kanye dve vayunAM dhAriNIM svadhA
ubhe te brahmavAdinyau j~nAnavij~nAnapArage
bhavasya patnI tu satI bhavaM devamanuvratA
AtmanaH sadR^ishaM putraM na lebhe guNashIlataH
pitaryapratirUpe sve bhavAyAnAgase ruShA
aprauDhaivAtmanAtmAnamajahAdyogasaMyutA
vidura uvAcha
bhave shIlavatAM shreShThe dakSho duhitR^ivatsalaH
vidveShamakarotkasmAdanAdR^ityAtmajAM satIm
kastaM charAcharaguruM nirvairaM shAntavigraham
AtmArAmaM kathaM dveShTi jagato daivataM mahat
etadAkhyAhi me brahmanjAmAtuH shvashurasya cha
vidveShastu yataH prANAMstatyaje dustyajAnsatI
maitreya uvAcha
purA vishvasR^ijAM satre sametAH paramarShayaH
tathAmaragaNAH sarve sAnugA munayo.agnayaH
tatra praviShTamR^iShayo dR^iShTvArkamiva rochiShA
bhrAjamAnaM vitimiraM kurvantaM tanmahatsadaH
udatiShThansadasyAste svadhiShNyebhyaH sahAgnayaH

04020062
04020071
04020072
04020081
04020082
04020091
04020092
04020101
04020102
04020111
04020112
04020121
04020122
04020131
04020132
04020141
04020142
04020151
04020152
04020153
04020161
04020162
04020170
04020171
04020172
04020181
04020182
04020191
04020192
04020201
04020202
04020211
04020212
04020221
04020222
04020231
04020232
04020241
04020242
04020251
04020252
04020261
04020262
04020271
04020272
04020281
04020282
04020291
04020292
04020301
04020302
04020311
04020312
04020321
04020322
04020330
04020331
04020332
04020341
04020342

R^ite viri~nchAM sharvaM cha tadbhAsAkShiptachetasaH


sadasaspatibhirdakSho bhagavAnsAdhu satkR^itaH
ajaM lokaguruM natvA niShasAda tadAj~nayA
prA~NniShaNNaM mR^iDaM dR^iShTvA nAmR^iShyattadanAdR^itaH
uvAcha vAmaM chakShurbhyAmabhivIkShya dahanniva
shrUyatAM brahmarShayo me sahadevAH sahAgnayaH
sAdhUnAM bruvato vR^ittaM nAj~nAnAnna cha matsarAt
ayaM tu lokapAlAnAM yashoghno nirapatrapaH
sadbhirAcharitaH panthA yena stabdhena dUShitaH
eSha me shiShyatAM prApto yanme duhituragrahIt
pANiM viprAgnimukhataH sAvitryA iva sAdhuvat
gR^ihItvA mR^igashAvAkShyAH pANiM markaTalochanaH
pratyutthAnAbhivAdArhe vAchApyakR^ita nochitam
luptakriyAyAshuchaye mAnine bhinnasetave
anichChannapyadAM bAlAM shUdrAyevoshatIM giram
pretAvAseShu ghoreShu pretairbhUtagaNairvR^itaH
aTatyunmattavannagno vyuptakesho hasanrudan
chitAbhasmakR^itasnAnaH pretasra~NnrasthibhUShaNaH
shivApadesho hyashivo matto mattajanapriyaH
patiH pramathanAthAnAM tamomAtrAtmakAtmanAm
tasmA unmAdanAthAya naShTashauchAya durhR^ide
dattA bata mayA sAdhvI chodite parameShThinA
maitreya uvAcha
vinindyaivaM sa girishamapratIpamavasthitam
dakSho.athApa upaspR^ishya kruddhaH shaptuM prachakrame
ayaM tu devayajana indropendrAdibhirbhavaH
saha bhAgaM na labhatAM devairdevagaNAdhamaH
niShidhyamAnaH sa sadasyamukhyairdakSho giritrAya visR^ijya shApam
tasmAdviniShkramya vivR^iddhamanyurjagAma kauravya nijaM niketanam
vij~nAya shApaM girishAnugAgraNIrnandIshvaro roShakaShAyadUShitaH
dakShAya shApaM visasarja dAruNaM ye chAnvamodaMstadavAchyatAM dvijAH
ya etanmartyamuddishya bhagavatyapratidruhi
druhyatyaj~naH pR^ithagdR^iShTistattvato vimukho bhavet
gR^iheShu kUTadharmeShu sakto grAmyasukhechChayA
karmatantraM vitanute vedavAdavipannadhIH
buddhyA parAbhidhyAyinyA vismR^itAtmagatiH pashuH
strIkAmaH so.astvatitarAM dakSho bastamukho.achirAt
vidyAbuddhiravidyAyAM karmamayyAmasau jaDaH
saMsarantviha ye chAmumanu sharvAvamAninam
giraH shrutAyAH puShpiNyA madhugandhena bhUriNA
mathnA chonmathitAtmAnaH sammuhyantu haradviShaH
sarvabhakShA dvijA vR^ittyai dhR^itavidyAtapovratAH
vittadehendriyArAmA yAchakA vicharantviha
tasyaivaM vadataH shApaM shrutvA dvijakulAya vai
bhR^iguH pratyasR^ijachChApaM brahmadaNDaM duratyayam
bhavavratadharA ye cha ye cha tAnsamanuvratAH
pAShaNDinaste bhavantu sachChAstraparipanthinaH
naShTashauchA mUDhadhiyo jaTAbhasmAsthidhAriNaH
vishantu shivadIkShAyAM yatra daivaM surAsavam
brahma cha brAhmaNAMshchaiva yadyUyaM parinindatha
setuM vidhAraNaM puMsAmataH pAShaNDamAshritAH
eSha eva hi lokAnAM shivaH panthAH sanAtanaH
yaM pUrve chAnusantasthuryatpramANaM janArdanaH
tadbrahma paramaM shuddhaM satAM vartma sanAtanam
vigarhya yAta pAShaNDaM daivaM vo yatra bhUtarAT
maitreya uvAcha
tasyaivaM vadataH shApaM bhR^igoH sa bhagavAnbhavaH
nishchakrAma tataH ki~nchidvimanA iva sAnugaH
te.api vishvasR^ijaH satraM sahasraparivatsarAn
saMvidhAya maheShvAsa yatrejya R^iShabho hariH

04020351 AplutyAvabhR^ithaM yatra ga~NgA yamunayAnvitA


04020352 virajenAtmanA sarve svaM svaM dhAma yayustataH
04030010 maitreya uvAcha
04030011 sadA vidviShatorevaM kAlo vai dhriyamANayoH
04030012 jAmAtuH shvashurasyApi sumahAnatichakrame
04030021 yadAbhiShikto dakShastu brahmaNA parameShThinA
04030022 prajApatInAM sarveShAmAdhipatye smayo.abhavat
04030031 iShTvA sa vAjapeyena brahmiShThAnabhibhUya cha
04030032 bR^ihaspatisavaM nAma samArebhe kratUttamam
04030041 tasminbrahmarShayaH sarve devarShipitR^idevatAH
04030042 AsankR^itasvastyayanAstatpatnyashcha sabhartR^ikAH
04030051 tadupashrutya nabhasi khecharANAM prajalpatAm
04030052 satI dAkShAyaNI devI pitR^iyaj~namahotsavam
04030061 vrajantIH sarvato digbhya upadevavarastriyaH
04030062 vimAnayAnAH sapreShThA niShkakaNThIH suvAsasaH
04030071 dR^iShTvA svanilayAbhyAshe lolAkShIrmR^iShTakuNDalAH
04030072 patiM bhUtapatiM devamautsukyAdabhyabhAShata
04030080 satyuvAcha
04030081 prajApateste shvashurasya sAmprataM niryApito yaj~namahotsavaH kila
04030082 vayaM cha tatrAbhisarAma vAma te yadyarthitAmI vibudhA vrajanti hi
04030091 tasminbhaginyo mama bhartR^ibhiH svakairdhruvaM gamiShyanti suhR^iddidR
^ikShavaH
04030092 ahaM cha tasminbhavatAbhikAmaye sahopanItaM paribarhamarhitum
04030101 tatra svasR^Irme nanu bhartR^isammitA mAtR^iShvasR^IH klinnadhiyaM cha
mAtaram
04030102 drakShye chirotkaNThamanA maharShibhirunnIyamAnaM cha mR^iDAdhvaradhvaj
am
04030111 tvayyetadAshcharyamajAtmamAyayA vinirmitaM bhAti guNatrayAtmakam
04030112 tathApyahaM yoShidatattvavichcha te dInA didR^ikShe bhava me bhavakShit
im
04030121 pashya prayAntIrabhavAnyayoShito.apyala~NkR^itAH kAntasakhA varUthashaH
04030122 yAsAM vrajadbhiH shitikaNTha maNDitaM nabho vimAnaiH kalahaMsapANDubhiH
04030131 kathaM sutAyAH pitR^igehakautukaM nishamya dehaH suravarya ne~Ngate
04030132 anAhutA apyabhiyanti sauhR^idaM bharturgurordehakR^itashcha ketanam
04030141 tanme prasIdedamamartya vA~nChitaM kartuM bhavAnkAruNiko batArhati
04030142 tvayAtmano.ardhe.ahamadabhrachakShuShA nirUpitA mAnugR^ihANa yAchitaH
04030150 R^iShiruvAcha
04030151 evaM giritraH priyayAbhibhAShitaH pratyabhyadhatta prahasansuhR^itpriya
H
04030152 saMsmArito marmabhidaH kuvAgiShUnyAnAha ko vishvasR^ijAM samakShataH
04030160 shrIbhagavAnuvAcha
04030161 tvayoditaM shobhanameva shobhane anAhutA apyabhiyanti bandhuShu
04030162 te yadyanutpAditadoShadR^iShTayo balIyasAnAtmyamadena manyunA
04030171 vidyAtapovittavapurvayaHkulaiH satAM guNaiH ShaDbhirasattametaraiH
04030172 smR^itau hatAyAM bhR^itamAnadurdR^ishaH stabdhA na pashyanti hi dhAma b
hUyasAm
04030181 naitAdR^ishAnAM svajanavyapekShayA gR^ihAnpratIyAdanavasthitAtmanAm
04030182 ye.abhyAgatAnvakradhiyAbhichakShate AropitabhrUbhiramarShaNAkShibhiH
04030191 tathAribhirna vyathate shilImukhaiH shete.arditA~Ngo hR^idayena dUyatA
04030192 svAnAM yathA vakradhiyAM duruktibhirdivAnishaM tapyati marmatADitaH
04030201 vyaktaM tvamutkR^iShTagateH prajApateH priyAtmajAnAmasi subhru me matA
04030202 tathApi mAnaM na pituH prapatsyase madAshrayAtkaH paritapyate yataH
04030211 pApachyamAnena hR^idAturendriyaH samR^iddhibhiH pUruShabuddhisAkShiNAm
04030212 akalpa eShAmadhiroDhuma~njasA paraM padaM dveShTi yathAsurA harim
04030221 pratyudgamaprashrayaNAbhivAdanaM vidhIyate sAdhu mithaH sumadhyame
04030222 prAj~naiH parasmai puruShAya chetasA guhAshayAyaiva na dehamAnine
04030231 sattvaM vishuddhaM vasudevashabditaM yadIyate tatra pumAnapAvR^itaH
04030232 sattve cha tasminbhagavAnvAsudevo hyadhokShajo me namasA vidhIyate
04030241 tatte nirIkShyo na pitApi dehakR^iddakSho mama dviTtadanuvratAshcha ye
04030242 yo vishvasR^igyaj~nagataM varoru mAmanAgasaM durvachasAkarottiraH

04030251 yadi vrajiShyasyatihAya madvacho bhadraM bhavatyA na tato bhaviShyati


04030252 sambhAvitasya svajanAtparAbhavo yadA sa sadyo maraNAya kalpate
04040010 maitreya uvAcha
04040011 etAvaduktvA virarAma sha~NkaraH patnya~NganAshaM hyubhayatra chintayan
04040012 suhR^iddidR^ikShuH parisha~NkitA bhavAnniShkrAmatI nirvishatI dvidhAsa
sA
04040021 suhR^iddidR^ikShApratighAtadurmanAH snehAdrudatyashrukalAtivihvalA
04040022 bhavaM bhavAnyapratipUruShaM ruShA pradhakShyatIvaikShata jAtavepathuH
04040031 tato viniHshvasya satI vihAya taM shokena roSheNa cha dUyatA hR^idA
04040032 pitroragAtstraiNavimUDhadhIrgR^ihAnpremNAtmano yo.ardhamadAtsatAM priya
H
04040041 tAmanvagachChandrutavikramAM satImekAM trinetrAnucharAH sahasrashaH
04040042 sapArShadayakShA maNimanmadAdayaH purovR^iShendrAstarasA gatavyathAH
04040051 tAM sArikAkandukadarpaNAmbuja shvetAtapatravyajanasragAdibhiH
04040052 gItAyanairdundubhisha~NkhaveNubhirvR^iShendramAropya viTa~NkitA yayuH
04040061 AbrahmaghoShorjitayaj~navaishasaM viprarShijuShTaM vibudhaishcha sarvas
haH
04040062 mR^iddArvayaHkA~nchanadarbhacharmabhirnisR^iShTabhANDaM yajanaM samAvis
hat
04040071 tAmAgatAM tatra na kashchanAdriyadvimAnitAM yaj~nakR^ito bhayAjjanaH
04040072 R^ite svasR^Irvai jananIM cha sAdarAH premAshrukaNThyaH pariShasvajurmu
dA
04040081 saudaryasamprashnasamarthavArtayA mAtrA cha mAtR^iShvasR^ibhishcha sAda
ram
04040082 dattAM saparyAM varamAsanaM cha sA nAdatta pitrApratinanditA satI
04040091 arudrabhAgaM tamavekShya chAdhvaraM pitrA cha deve kR^itahelanaM vibhau
04040092 anAdR^itA yaj~nasadasyadhIshvarI chukopa lokAniva dhakShyatI ruShA
04040101 jagarha sAmarShavipannayA girA shivadviShaM dhUmapathashramasmayam
04040102 svatejasA bhUtagaNAnsamutthitAnnigR^ihya devI jagato.abhishR^iNvataH
04040110 devyuvAcha
04040111 na yasya loke.astyatishAyanaH priyastathApriyo dehabhR^itAM priyAtmanaH
04040112 tasminsamastAtmani muktavairake R^ite bhavantaM katamaH pratIpayet
04040121 doShAnpareShAM hi guNeShu sAdhavo gR^ihNanti kechinna bhavAdR^isho dvij
a
04040122 guNAMshcha phalgUnbahulIkariShNavo mahattamAsteShvavidadbhavAnagham
04040131 nAshcharyametadyadasatsu sarvadA mahadvinindA kuNapAtmavAdiShu
04040132 serShyaM mahApUruShapAdapAMsubhirnirastatejaHsu tadeva shobhanam
04040141 yaddvyakSharaM nAma gireritaM nR^iNAM sakR^itprasa~NgAdaghamAshu hanti
tat
04040142 pavitrakIrtiM tamala~NghyashAsanaM bhavAnaho dveShTi shivaM shivetaraH
04040151 yatpAdapadmaM mahatAM mano.alibhirniShevitaM brahmarasAsavArthibhiH
04040152 lokasya yadvarShati chAshiSho.arthinastasmai bhavAndruhyati vishvabandh
ave
04040161 kiM vA shivAkhyamashivaM na vidustvadanye brahmAdayastamavakIrya jaTAH
shmashAne
04040162 tanmAlyabhasmanR^ikapAlyavasatpishAchairye mUrdhabhirdadhati tachcharaN
AvasR^iShTam
04040171 karNau pidhAya nirayAdyadakalpa Ishe dharmAvitaryasR^iNibhirnR^ibhirasy
amAne
04040172 ChindyAtprasahya rushatImasatIM prabhushchejjihvAmasUnapi tato visR^ije
tsa dharmaH
04040181 atastavotpannamidaM kalevaraM na dhArayiShye shitikaNThagarhiNaH
04040182 jagdhasya mohAddhi vishuddhimandhaso jugupsitasyoddharaNaM prachakShate
04040191 na vedavAdAnanuvartate matiH sva eva loke ramato mahAmuneH
04040192 yathA gatirdevamanuShyayoH pR^ithaksva eva dharme na paraM kShipetsthit
aH
04040201 karma pravR^ittaM cha nivR^ittamapyR^itaM vede vivichyobhayali~NgamAshr
itam
04040202 virodhi tadyaugapadaikakartari dvayaM tathA brahmaNi karma narchChati
04040211 mA vaH padavyaH pitarasmadAsthitA yA yaj~nashAlAsu na dhUmavartmabhiH

04040212
04040221
04040222
04040231
04040232
04040240
04040241
04040242
04040251
04040252
yat
04040261
04040262
04040271
04040272
04040281
04040282
04040291
04040292
04040301
i
04040302
H
04040311
04040312
04040321
04040322
04040331
04040332
04040341
04040342
04050010
04050011
04050012
04050021
am
04050022
04050031
04050032
04050041
04050042
04050051
04050052
04050061
04050062
04050071
04050072
04050081
04050082
04050091
04050092
04050101
04050102
04050111
04050112
04050121
04050122
04050131
04050132
04050141

tadannatR^iptairasubhR^idbhirIDitA avyaktali~NgA avadhUtasevitAH


naitena dehena hare kR^itAgaso dehodbhavenAlamalaM kujanmanA
vrIDA mamAbhUtkujanaprasa~Ngatastajjanma dhigyo mahatAmavadyakR^it
gotraM tvadIyaM bhagavAnvR^iShadhvajo dAkShAyaNItyAha yadA sudurmanAH
vyapetanarmasmitamAshu tadAhaM vyutsrakShya etatkuNapaM tvada~Ngajam
maitreya uvAcha
ityadhvare dakShamanUdya shatruhankShitAvudIchIM niShasAda shAntavAk
spR^iShTvA jalaM pItadukUlasaMvR^itA nimIlya dR^igyogapathaM samAvishat
kR^itvA samAnAvanilau jitAsanA sodAnamutthApya cha nAbhichakrataH
shanairhR^idi sthApya dhiyorasi sthitaM kaNThAdbhruvormadhyamaninditAna
evaM svadehaM mahatAM mahIyasA muhuH samAropitama~NkamAdarAt
jihAsatI dakSharuShA manasvinI dadhAra gAtreShvanilAgnidhAraNAm
tataH svabhartushcharaNAmbujAsavaM jagadguroshchintayatI na chAparam
dadarsha deho hatakalmaShaH satI sadyaH prajajvAla samAdhijAgninA
tatpashyatAM khe bhuvi chAdbhutaM mahadhA heti vAdaH sumahAnajAyata
hanta priyA daivatamasya devI jahAvasUnkena satI prakopitA
aho anAtmyaM mahadasya pashyata prajApateryasya charAcharaM prajAH
jahAvasUnyadvimatAtmajA satI manasvinI mAnamabhIkShNamarhati
so.ayaM durmarShahR^idayo brahmadhrukcha loke.apakIrtiM mahatImavApsyat
yada~NgajAM svAM puruShadviDudyatAM na pratyaShedhanmR^itaye.aparAdhata
vadatyevaM jane satyA dR^iShTvAsutyAgamadbhutam
dakShaM tatpArShadA hantumudatiShThannudAyudhAH
teShAmApatatAM vegaM nishAmya bhagavAnbhR^iguH
yaj~naghnaghnena yajuShA dakShiNAgnau juhAva ha
adhvaryuNA hUyamAne devA utpeturojasA
R^ibhavo nAma tapasA somaM prAptAH sahasrashaH
tairalAtAyudhaiH sarve pramathAH sahaguhyakAH
hanyamAnA disho bhejurushadbhirbrahmatejasA
maitreya uvAcha
bhavo bhavAnyA nidhanaM prajApaterasatkR^itAyA avagamya nAradAt
svapArShadasainyaM cha tadadhvararbhubhirvidrAvitaM krodhamapAramAdadhe
kruddhaH sudaShTauShThapuTaH sa dhUrjaTirjaTAM taDidvahnisaTograrochiSh
utkR^itya rudraH sahasotthito hasangambhIranAdo visasarja tAM bhuvi
tato.atikAyastanuvA spR^ishandivaM sahasrabAhurghanaruktrisUryadR^ik
karAladaMShTro jvaladagnimUrdhajaH kapAlamAlI vividhodyatAyudhaH
taM kiM karomIti gR^iNantamAha baddhA~njaliM bhagavAnbhUtanAthaH
dakShaM sayaj~naM jahi madbhaTAnAM tvamagraNI rudra bhaTAMshako me
Aj~napta evaM kupitena manyunA sa devadevaM parichakrame vibhum
menetadAtmAnamasa~NgaraMhasA mahIyasAM tAta sahaH sahiShNum
anvIyamAnaH sa tu rudrapArShadairbhR^ishaM nadadbhirvyanadatsubhairavam
udyamya shUlaM jagadantakAntakaM samprAdravadghoShaNabhUShaNA~NghriH
athartvijo yajamAnaH sadasyAH kakubhyudIchyAM prasamIkShya reNum
tamaH kimetatkuta etadrajo.abhUditi dvijA dvijapatnyashcha dadhyuH
vAtA na vAnti na hi santi dasyavaH prAchInabarhirjIvati hogradaNDaH
gAvo na kAlyanta idaM kuto rajo loko.adhunA kiM pralayAya kalpate
prasUtimishrAH striya udvignachittA UchurvipAko vR^ijinasyaiva tasya
yatpashyantInAM duhitR^INAM prajeshaH sutAM satImavadadhyAvanAgAm
yastvantakAle vyuptajaTAkalApaH svashUlasUchyarpitadiggajendraH
vitatya nR^ityatyuditAstradordhvajAnuchchATTahAsastanayitnubhinnadik
amarShayitvA tamasahyatejasaM manyuplutaM durnirIkShyaM bhrukuTyA
karAladaMShTrAbhirudastabhAgaNaM syAtsvasti kiM kopayato vidhAtuH
bahvevamudvignadR^ishochyamAne janena dakShasya muhurmahAtmanaH
utpeturutpAtatamAH sahasrasho bhayAvahA divi bhUmau cha paryak
tAvatsa rudrAnucharairmahAmakho nAnAyudhairvAmanakairudAyudhaiH
pi~NgaiH pisha~NgairmakarodarAnanaiH paryAdravadbhirvidurAnvarudhyata
kechidbabha~njuH prAgvaMshaM patnIshAlAM tathApare

04050142
04050151
04050152
04050161
04050162
04050171
04050172
04050181
04050182
04050191
04050192
04050201
04050202
04050211
04050212
04050221
04050222
04050231
04050232
04050241
04050242
04050251
04050252
04050261
04050262
04060010
04060011
04060012
04060021
04060022
04060031
04060032
04060041
04060042
04060051
04060052
am
04060061
04060062
04060071
04060072
04060081
04060082
oH
04060091
04060092
04060101
04060102
04060111
04060112
04060121
04060122
04060131
04060132
04060141
04060142
04060151
04060152
04060161
04060162

sada AgnIdhrashAlAM cha tadvihAraM mahAnasam


rurujuryaj~napAtrANi tathaike.agnInanAshayan
kuNDeShvamUtrayankechidbibhidurvedimekhalAH
abAdhanta munInanye eke patnIratarjayan
apare jagR^ihurdevAnpratyAsannAnpalAyitAn
bhR^iguM babandha maNimAnvIrabhadraH prajApatim
chaNDeshaH pUShaNaM devaM bhagaM nandIshvaro.agrahIt
sarva evartvijo dR^iShTvA sadasyAH sadivaukasaH
tairardyamAnAH subhR^ishaM grAvabhirnaikadhAdravan
juhvataH sruvahastasya shmashrUNi bhagavAnbhavaH
bhR^igorlulu~nche sadasi yo.ahasachChmashru darshayan
bhagasya netre bhagavAnpAtitasya ruShA bhuvi
ujjahAra sadastho.akShNA yaH shapantamasUsuchat
pUShNo hyapAtayaddantAnkAli~Ngasya yathA balaH
shapyamAne garimaNi yo.ahasaddarshayandataH
Akramyorasi dakShasya shitadhAreNa hetinA
Chindannapi taduddhartuM nAshaknottryambakastadA
shastrairastrAnvitairevamanirbhinnatvachaM haraH
vismayaM paramApanno dadhyau pashupatishchiram
dR^iShTvA saMj~napanaM yogaM pashUnAM sa patirmakhe
yajamAnapashoH kasya kAyAttenAharachChiraH
sAdhuvAdastadA teShAM karma tattasya pashyatAm
bhUtapretapishAchAnAM anyeShAM tadviparyayaH
juhAvaitachChirastasmindakShiNAgnAvamarShitaH
taddevayajanaM dagdhvA prAtiShThadguhyakAlayam
maitreya uvAcha
atha devagaNAH sarve rudrAnIkaiH parAjitAH
shUlapaTTishanistriMsha gadAparighamudgaraiH
sa~nChinnabhinnasarvA~NgAH sartviksabhyA bhayAkulAH
svayambhuve namaskR^itya kArtsnyenaitannyavedayan
upalabhya puraivaitadbhagavAnabjasambhavaH
nArAyaNashcha vishvAtmA na kasyAdhvaramIyatuH
tadAkarNya vibhuH prAha tejIyasi kR^itAgasi
kShemAya tatra sA bhUyAnna prAyeNa bubhUShatAm
athApi yUyaM kR^itakilbiShA bhavaM ye barhiSho bhAgabhAjaM parAduH
prasAdayadhvaM parishuddhachetasA kShipraprasAdaM pragR^ihItA~Nghripadm
AshAsAnA jIvitamadhvarasya lokaH sapAlaH kupite na yasmin
tamAshu devaM priyayA vihInaM kShamApayadhvaM hR^idi viddhaM duruktaiH
nAhaM na yaj~no na cha yUyamanye ye dehabhAjo munayashcha tattvam
viduH pramANaM balavIryayorvA yasyAtmatantrasya ka upAyaM vidhitset
sa itthamAdishya surAnajastu taiH samanvitaH pitR^ibhiH saprajeshaiH
yayau svadhiShNyAnnilayaM puradviShaH kailAsamadripravaraM priyaM prabh
janmauShadhitapomantra yogasiddhairnaretaraiH
juShTaM kinnaragandharvairapsarobhirvR^itaM sadA
nAnAmaNimayaiH shR^i~NgairnAnAdhAtuvichitritaiH
nAnAdrumalatAgulmairnAnAmR^igagaNAvR^itaiH
nAnAmalaprasravaNairnAnAkandarasAnubhiH
ramaNaM viharantInAM ramaNaiH siddhayoShitAm
mayUrakekAbhirutaM madAndhAlivimUrchChitam
plAvitai raktakaNThAnAM kUjitaishcha patattriNAm
AhvayantamivoddhastairdvijAnkAmadughairdrumaiH
vrajantamiva mAta~NgairgR^iNantamiva nirjharaiH
mandAraiH pArijAtaishcha saralaishchopashobhitam
tamAlaiH shAlatAlaishcha kovidArAsanArjunaiH
chUtaiH kadambairnIpaishcha nAgapunnAgachampakaiH
pATalAshokabakulaiH kundaiH kurabakairapi
svarNArNashatapatraishcha varareNukajAtibhiH
kubjakairmallikAbhishcha mAdhavIbhishcha maNDitam

04060171
04060172
04060181
04060182
04060191
04060192
04060201
04060202
04060211
04060212
04060221
04060222
04060231
04060232
04060241
04060242
04060251
04060252
04060261
04060262
04060271
04060272
04060281
04060282
04060291
04060292
04060301
04060302
04060311
04060312
04060321
04060322
04060331
04060332
04060341
04060342
04060351
04060352
04060361
04060362
04060371
04060372
04060381
04060382
04060391
04060392
04060401
04060402
04060411
04060412
UH
04060420
04060421
04060422
04060431
04060432
04060441
04060442
AH
04060451

panasodumbarAshvattha plakShanyagrodhahi~NgubhiH
bhUrjairoShadhibhiH pUgai rAjapUgaishcha jambubhiH
kharjUrAmrAtakAmrAdyaiH priyAlamadhuke~NgudaiH
drumajAtibhiranyaishcha rAjitaM veNukIchakaiH
kumudotpalakahlAra shatapatravanarddhibhiH
nalinIShu kalaM kUjat khagavR^indopashobhitam
mR^igaiH shAkhAmR^igaiH kroDairmR^igendrairR^ikShashalyakaiH
gavayaiH sharabhairvyAghrai rurubhirmahiShAdibhiH
karNAntraikapadAshvAsyairnirjuShTaM vR^ikanAbhibhiH
kadalIkhaNDasaMruddha nalinIpulinashriyam
paryastaM nandayA satyAH snAnapuNyatarodayA
vilokya bhUteshagiriM vibudhA vismayaM yayuH
dadR^ishustatra te ramyAmalakAM nAma vai purIm
vanaM saugandhikaM chApi yatra tannAma pa~Nkajam
nandA chAlakanandA cha saritau bAhyataH puraH
tIrthapAdapadAmbhoja rajasAtIva pAvane
yayoH surastriyaH kShattaravaruhya svadhiShNyataH
krIDanti puMsaH si~nchantyo vigAhya ratikarshitAH
yayostatsnAnavibhraShTa navaku~Nkumapi~njaram
vitR^iSho.api pibantyambhaH pAyayanto gajA gajIH
tArahemamahAratna vimAnashatasa~NkulAm
juShTAM puNyajanastrIbhiryathA khaM sataDidghanam
hitvA yakSheshvarapurIM vanaM saugandhikaM cha tat
drumaiH kAmadughairhR^idyaM chitramAlyaphalachChadaiH
raktakaNThakhagAnIka svaramaNDitaShaTpadam
kalahaMsakulapreShThaM kharadaNDajalAshayam
vanaku~njarasa~NghR^iShTa harichandanavAyunA
adhi puNyajanastrINAM muhurunmathayanmanaH
vaidUryakR^itasopAnA vApya utpalamAlinIH
prAptaM kimpuruShairdR^iShTvA ta ArAddadR^ishurvaTam
sa yojanashatotsedhaH pAdonaviTapAyataH
paryakkR^itAchalachChAyo nirnIDastApavarjitaH
tasminmahAyogamaye mumukShusharaNe surAH
dadR^ishuH shivamAsInaM tyaktAmarShamivAntakam
sanandanAdyairmahAsiddhaiH shAntaiH saMshAntavigraham
upAsyamAnaM sakhyA cha bhartrA guhyakarakShasAm
vidyAtapoyogapathamAsthitaM tamadhIshvaram
charantaM vishvasuhR^idaM vAtsalyAllokama~Ngalam
li~NgaM cha tApasAbhIShTaM bhasmadaNDajaTAjinam
a~Ngena sandhyAbhraruchA chandralekhAM cha bibhratam
upaviShTaM darbhamayyAM bR^isyAM brahma sanAtanam
nAradAya pravochantaM pR^ichChate shR^iNvatAM satAm
kR^itvorau dakShiNe savyaM pAdapadmaM cha jAnuni
bAhuM prakoShThe.akShamAlAmAsInaM tarkamudrayA
taM brahmanirvANasamAdhimAshritaM vyupAshritaM girishaM yogakakShAm
salokapAlA munayo manUnAmAdyaM manuM prA~njalayaH praNemuH
sa tUpalabhyAgatamAtmayoniM surAsureshairabhivanditA~NghriH
utthAya chakre shirasAbhivandanamarhattamaH kasya yathaiva viShNuH
tathApare siddhagaNA maharShibhirye vai samantAdanu nIlalohitam
namaskR^itaH prAha shashA~NkashekharaM kR^itapraNAmaM prahasannivAtmabh
brahmovAcha
Ane tvAmIshaM vishvasya jagato yonibIjayoH
shakteH shivasya cha paraM yattadbrahmA nirantaram
tvameva bhagavannetachChivashaktyoH svarUpayoH
vishvaM sR^ijasi pAsyatsi krIDannUrNapaTo yathA
tvameva dharmArthadughAbhipattaye dakSheNa sUtreNa sasarjithAdhvaram
tvayaiva loke.avasitAshcha setavo yAnbrAhmaNAH shraddadhate dhR^itavrat
tvaM karmaNAM ma~Ngala ma~NgalAnAM kartuH svalokaM tanuShe svaH paraM v

A
04060452
04060461
a
04060462
shum
04060471
04060472
04060481
aH
04060482
04060491
04060492
04060501
04060502
04060511
04060512
04060521
04060522
04060531
04060532
04070010
04070011
04070012
04070020
04070021
04070022
04070031
04070032
04070041
04070042
04070051
04070052
04070060
04070061
04070062
04070071
04070072
04070081
04070082
04070091
04070092
04070101
04070102
04070111
04070112
04070121
04070122
04070130
04070131
04070132
04070133
04070134
04070141
04070142
04070143
04070144
04070151
04070152
04070153

ama~NgalAnAM cha tamisramulbaNaM viparyayaH kena tadeva kasyachit


na vai satAM tvachcharaNArpitAtmanAM bhUteShu sarveShvabhipashyatAM tav
bhUtAni chAtmanyapR^ithagdidR^ikShatAM prAyeNa roSho.abhibhavedyathA pa
pR^ithagdhiyaH karmadR^isho durAshayAH parodayenArpitahR^idrujo.anisham
parAnduruktairvitudantyaruntudAstAnmAvadhIddaivavadhAnbhavadvidhaH
yasminyadA puShkaranAbhamAyayA durantayA spR^iShTadhiyaH pR^ithagdR^ish
kurvanti tatra hyanukampayA kR^ipAM na sAdhavo daivabalAtkR^ite kramam
bhavAMstu puMsaH paramasya mAyayA durantayAspR^iShTamatiH samastadR^ik
tayA hatAtmasvanukarmachetaHsvanugrahaM kartumihArhasi prabho
kurvadhvarasyoddharaNaM hatasya bhoH tvayAsamAptasya mano prajApateH
na yatra bhAgaM tava bhAgino daduH kuyAjino yena makho ninIyate
jIvatAdyajamAno.ayaM prapadyetAkShiNI bhagaH
bhR^igoH shmashrUNi rohantu pUShNo dantAshcha pUrvavat
devAnAM bhagnagAtrANAmR^itvijAM chAyudhAshmabhiH
bhavatAnugR^ihItAnAmAshu manyo.astvanAturam
eSha te rudra bhAgo.astu yaduchChiShTo.adhvarasya vai
yaj~naste rudra bhAgena kalpatAmadya yaj~nahan
maitreya uvAcha
ityajenAnunItena bhavena parituShyatA
abhyadhAyi mahAbAho prahasya shrUyatAmiti
mahAdeva uvAcha
nAghaM prajesha bAlAnAM varNaye nAnuchintaye
devamAyAbhibhUtAnAM daNDastatra dhR^ito mayA
prajApaterdagdhashIrShNo bhavatvajamukhaM shiraH
mitrasya chakShuShekSheta bhAgaM svaM barhiSho bhagaH
pUShA tu yajamAnasya dadbhirjakShatu piShTabhuk
devAH prakR^itasarvA~NgA ye ma uchCheShaNaM daduH
bAhubhyAmashvinoH pUShNo hastAbhyAM kR^itabAhavaH
bhavantvadhvaryavashchAnye bastashmashrurbhR^igurbhavet
maitreya uvAcha
tadA sarvANi bhUtAni shrutvA mIDhuShTamoditam
parituShTAtmabhistAta sAdhu sAdhvityathAbruvan
tato mIDhvAMsamAmantrya shunAsIrAH saharShibhiH
bhUyastaddevayajanaM samIDhvadvedhaso yayuH
vidhAya kArtsnyena cha tadyadAha bhagavAnbhavaH
sandadhuH kasya kAyena savanIyapashoH shiraH
sandhIyamAne shirasi dakSho rudrAbhivIkShitaH
sadyaH supta ivottasthau dadR^ishe chAgrato mR^iDam
tadA vR^iShadhvajadveSha kalilAtmA prajApatiH
shivAvalokAdabhavachCharaddhrada ivAmalaH
bhavastavAya kR^itadhIrnAshaknodanurAgataH
autkaNThyAdbAShpakalayA samparetAM sutAM smaran
kR^ichChrAtsaMstabhya cha manaH premavihvalitaH sudhIH
shashaMsa nirvyalIkena bhAveneshaM prajApatiH
dakSha uvAcha
bhUyAnanugraha aho bhavatA kR^ito me
daNDastvayA mayi bhR^ito yadapi pralabdhaH
na brahmabandhuShu cha vAM bhagavannavaj~nA
tubhyaM hareshcha kuta eva dhR^itavrateShu
vidyAtapovratadharAnmukhataH sma viprAn
brahmAtmatattvamavituM prathamaM tvamasrAk
tadbrAhmaNAnparama sarvavipatsu pAsi
pAlaH pashUniva vibho pragR^ihItadaNDaH
yo.asau mayAviditatattvadR^ishA sabhAyAM
kShipto duruktivishikhairvigaNayya tanmAm
arvAkpatantamarhattamanindayApAd

04070154
04070160
04070161
04070162
04070171
04070172
04070181
04070182
04070191
04070192
04070201
04070202
04070203
04070204
04070211
04070212
04070213
04070214
04070221
04070222
04070231
04070232
04070241
04070242
04070251
04070252
04070253
04070254
04070260
04070261
04070262
04070263
04070264
04070270
04070271
04070272
04070273
04070274
04070280
04070281
04070282
04070283
04070284
04070290
04070291
04070292
04070293
04070294
04070300
04070301
04070302
04070303
04070304
04070310
04070311
04070312
04070320
04070321
04070322
04070330

dR^iShTyArdrayA sa bhagavAnsvakR^itena tuShyet


maitreya uvAcha
kShamApyaivaM sa mIDhvAMsaM brahmaNA chAnumantritaH
karma santAnayAmAsa sopAdhyAyartvigAdibhiH
vaiShNavaM yaj~nasantatyai trikapAlaM dvijottamAH
puroDAshaM niravapanvIrasaMsargashuddhaye
adhvaryuNAttahaviShA yajamAno vishAmpate
dhiyA vishuddhayA dadhyau tathA prAdurabhUddhariH
tadA svaprabhayA teShAM dyotayantyA disho dasha
muShNaMsteja upAnItastArkShyeNa stotravAjinA
shyAmo hiraNyarashano.arkakirITajuShTo
nIlAlakabhramaramaNDitakuNDalAsyaH
sha~NkhAbjachakrasharachApagadAsicharma
vyagrairhiraNmayabhujairiva karNikAraH
vakShasyadhishritavadhUrvanamAlyudAra
hAsAvalokakalayA ramayaMshcha vishvam
pArshvabhramadvyajanachAmararAjahaMsaH
shvetAtapatrashashinopari rajyamAnaH
tamupAgatamAlakShya sarve suragaNAdayaH
praNemuH sahasotthAya brahmendratryakShanAyakAH
tattejasA hataruchaH sannajihvAH sasAdhvasAH
mUrdhnA dhR^itA~njalipuTA upatasthuradhokShajam
apyarvAgvR^ittayo yasya mahi tvAtmabhuvAdayaH
yathAmati gR^iNanti sma kR^itAnugrahavigraham
dakSho gR^ihItArhaNasAdanottamaM
yaj~neshvaraM vishvasR^ijAM paraM gurum
sunandanandAdyanugairvR^itaM mudA
gR^iNanprapede prayataH kR^itA~njaliH
dakSha uvAcha
shuddhaM svadhAmnyuparatAkhilabuddhyavasthaM
chinmAtramekamabhayaM pratiShidhya mAyAm
tiShThaMstayaiva puruShatvamupetya tasyAm
Aste bhavAnaparishuddha ivAtmatantraH
R^itvija UchuH
tattvaM na te vayamana~njana rudrashApAt
karmaNyavagrahadhiyo bhagavanvidAmaH
dharmopalakShaNamidaM trivR^idadhvarAkhyaM
j~nAtaM yadarthamadhidaivamado vyavasthAH
sadasyA UchuH
utpattyadhvanyasharaNa urukleshadurge.antakogra
vyAlAnviShTe viShayamR^igatR^iShyAtmagehorubhAraH
dvandvashvabhre khalamR^igabhaye shokadAve.aj~nasArthaH
pAdaukaste sharaNada kadA yAti kAmopasR^iShTaH
rudra uvAcha
tava varada varA~NghrAvAshiShehAkhilArthe
hyapi munibhirasaktairAdareNArhaNIye
yadi rachitadhiyaM mAvidyaloko.apaviddhaM
japati na gaNaye tattvatparAnugraheNa
bhR^iguruvAcha
yanmAyayA gahanayApahR^itAtmabodhA
brahmAdayastanubhR^itastamasi svapantaH
nAtmanshritaM tava vidantyadhunApi tattvaM
so.ayaM prasIdatu bhavAnpraNatAtmabandhuH
brahmovAcha
naitatsvarUpaM bhavato.asau padArtha bhedagrahaiH puruSho yAvadIkShet
j~nAnasya chArthasya guNasya chAshrayo mAyAmayAdvyatirikto matastvam
indra uvAcha
idamapyachyuta vishvabhAvanaM vapurAnandakaraM manodR^ishAm
suravidviTkShapaNairudAyudhairbhujadaNDairupapannamaShTabhiH
patnya UchuH

04070331 yaj~no.ayaM tava yajanAya kena sR^iShTo vidhvastaH pashupatinAdya dakSh


akopAt
04070332 taM nastvaM shavashayanAbhashAntamedhaM yaj~nAtmannalinaruchA dR^ishA p
unIhi
04070340 R^iShaya UchuH
04070341 ananvitaM te bhagavanvicheShTitaM yadAtmanA charasi hi karma nAjyase
04070342 vibhUtaye yata upasedurIshvarIM na manyate svayamanuvartatIM bhavAn
04070350 siddhA UchuH
04070351 ayaM tvatkathAmR^iShTapIyUShanadyAM manovAraNaH kleshadAvAgnidagdhaH
04070352 tR^iShArto.avagADho na sasmAra dAvaM na niShkrAmati brahmasampannavanna
H
04070360 yajamAnyuvAcha
04070361 svAgataM te prasIdesha tubhyaM namaH shrInivAsa shriyA kAntayA trAhi na
H
04070362 tvAmR^ite.adhIsha nA~NgairmakhaH shobhate shIrShahInaH kabandho yathA p
uruShaH
04070370 lokapAlA UchuH
04070371 dR^iShTaH kiM no dR^igbhirasadgrahaistvaM pratyagdraShTA dR^ishyate yen
a vishvam
04070372 mAyA hyeShA bhavadIyA hi bhUmanyastvaM ShaShThaH pa~nchabhirbhAsi bhUta
iH
04070380 yogeshvarA UchuH
04070381 preyAnna te.anyo.astyamutastvayi prabho vishvAtmanIkShenna pR^ithagya A
tmanaH
04070382 athApi bhaktyesha tayopadhAvatAmananyavR^ittyAnugR^ihANa vatsala
04070391 jagadudbhavasthitilayeShu daivato bahubhidyamAnaguNayAtmamAyayA
04070392 rachitAtmabhedamataye svasaMsthayA vinivartitabhramaguNAtmane namaH
04070400 brahmovAcha
04070401 namaste shritasattvAya dharmAdInAM cha sUtaye
04070402 nirguNAya cha yatkAShThAM nAhaM vedApare.api cha
04070410 agniruvAcha
04070411 yattejasAhaM susamiddhatejA havyaM vahe svadhvara Ajyasiktam
04070412 taM yaj~niyaM pa~nchavidhaM cha pa~nchabhiH sviShTaM yajurbhiH praNato.
asmi yaj~nam
04070420 devA UchuH
04070421 purA kalpApAye svakR^itamudarIkR^itya vikR^itaM
04070422 tvamevAdyastasminsalila uragendrAdhishayane
04070423 pumAnsheShe siddhairhR^idi vimR^ishitAdhyAtmapadaviH
04070424 sa evAdyAkShNoryaH pathi charasi bhR^ityAnavasi naH
04070430 gandharvA UchuH
04070431 aMshAMshAste deva marIchyAdaya ete brahmendrAdyA devagaNA rudrapurogAH
04070432 krIDAbhANDaM vishvamidaM yasya vibhUmantasmai nityaM nAtha namaste kara
vAma
04070440 vidyAdharA UchuH
04070441 tvanmAyayArthamabhipadya kalevare.asmin
04070442 kR^itvA mamAhamiti durmatirutpathaiH svaiH
04070443 kShipto.apyasadviShayalAlasa AtmamohaM
04070444 yuShmatkathAmR^itaniShevaka udvyudasyet
04070450 brAhmaNA UchuH
04070451 tvaM kratustvaM havistvaM hutAshaH svayaM tvaM hi mantraH samiddarbhapA
trANi cha
04070452 tvaM sadasyartvijo dampatI devatA agnihotraM svadhA soma AjyaM pashuH
04070461 tvaM purA gAM rasAyA mahAsUkaro daMShTrayA padminIM vAraNendro yathA
04070462 stUyamAno nadallIlayA yogibhirvyujjahartha trayIgAtra yaj~nakratuH
04070471 sa prasIda tvamasmAkamAkA~NkShatAM darshanaM te paribhraShTasatkarmaNAm
04070472 kIrtyamAne nR^ibhirnAmni yaj~nesha te yaj~navighnAH kShayaM yAnti tasma
i namaH
04070480 maitreya uvAcha
04070481 iti dakShaH kaviryaj~naM bhadra rudrAbhimarshitam
04070482 kIrtyamAne hR^iShIkeshe sanninye yaj~nabhAvane

04070491
04070492
04070500
04070501
04070502
04070511
04070512
04070521
04070522
04070531
04070532
04070541
04070542
04070550
04070551
04070552
04070561
04070562
04070563
04070571
04070572
04070581
04070582
04070591
04070592
04070601
04070602
04070611
04070612
04080010
04080011
04080012
04080021
04080022
04080031
04080032
04080041
04080042
04080051
04080052
04080061
04080062
04080071
04080072
04080081
04080082
04080091
04080092
04080101
04080102
04080111
04080112
04080121
04080122
04080131
04080132
04080140
04080141
04080142
04080151

bhagavAnsvena bhAgena sarvAtmA sarvabhAgabhuk


dakShaM babhASha AbhAShya prIyamANa ivAnagha
shrIbhagavAnuvAcha
ahaM brahmA cha sharvashcha jagataH kAraNaM param
Atmeshvara upadraShTA svayandR^igavisheShaNaH
AtmamAyAM samAvishya so.ahaM guNamayIM dvija
sR^ijanrakShanharanvishvaM dadhre saMj~nAM kriyochitAm
tasminbrahmaNyadvitIye kevale paramAtmani
brahmarudrau cha bhUtAni bhedenAj~no.anupashyati
yathA pumAnna svA~NgeShu shiraHpANyAdiShu kvachit
pArakyabuddhiM kurute evaM bhUteShu matparaH
trayANAmekabhAvAnAM yo na pashyati vai bhidAm
sarvabhUtAtmanAM brahmansa shAntimadhigachChati
maitreya uvAcha
evaM bhagavatAdiShTaH prajApatipatirharim
architvA kratunA svena devAnubhayato.ayajat
rudraM cha svena bhAgena hyupAdhAvatsamAhitaH
karmaNodavasAnena somapAnitarAnapi
udavasya sahartvigbhiH sasnAvavabhR^ithaM tataH
tasmA apyanubhAvena svenaivAvAptarAdhase
dharma eva matiM dattvA tridashAste divaM yayuH
evaM dAkShAyaNI hitvA satI pUrvakalevaram
jaj~ne himavataH kShetre menAyAmiti shushruma
tameva dayitaM bhUya AvR^i~Nkte patimambikA
ananyabhAvaikagatiM shaktiH supteva pUruSham
etadbhagavataH shambhoH karma dakShAdhvaradruhaH
shrutaM bhAgavatAchChiShyAduddhavAnme bR^ihaspateH
idaM pavitraM paramIshacheShTitaM yashasyamAyuShyamaghaughamarShaNam
yo nityadAkarNya naro.anukIrtayeddhunotyaghaM kaurava bhaktibhAvataH
maitreya uvAcha
sanakAdyA nAradashcha R^ibhurhaMso.aruNiryatiH
naite gR^ihAnbrahmasutA hyAvasannUrdhvaretasaH
mR^iShAdharmasya bhAryAsIddambhaM mAyAM cha shatruhan
asUta mithunaM tattu nirR^itirjagR^ihe.aprajaH
tayoH samabhavallobho nikR^itishcha mahAmate
tAbhyAM krodhashcha hiMsA cha yadduruktiH svasA kaliH
duruktau kalirAdhatta bhayaM mR^ityuM cha sattama
tayoshcha mithunaM jaj~ne yAtanA nirayastathA
sa~NgraheNa mayAkhyAtaH pratisargastavAnagha
triH shrutvaitatpumAnpuNyaM vidhunotyAtmano malam
athAtaH kIrtaye vaMshaM puNyakIrteH kurUdvaha
svAyambhuvasyApi manorhareraMshAMshajanmanaH
priyavratottAnapAdau shatarUpApateH sutau
vAsudevasya kalayA rakShAyAM jagataH sthitau
jAye uttAnapAdasya sunItiH suruchistayoH
suruchiH preyasI patyurnetarA yatsuto dhruvaH
ekadA surucheH putrama~NkamAropya lAlayan
uttamaM nArurukShantaM dhruvaM rAjAbhyanandata
tathA chikIrShamANaM taM sapatnyAstanayaM dhruvam
suruchiH shR^iNvato rAj~naH serShyamAhAtigarvitA
na vatsa nR^ipaterdhiShNyaM bhavAnAroDhumarhati
na gR^ihIto mayA yattvaM kukShAvapi nR^ipAtmajaH
bAlo.asi bata nAtmAnamanyastrIgarbhasambhR^itam
nUnaM veda bhavAnyasya durlabhe.arthe manorathaH
tapasArAdhya puruShaM tasyaivAnugraheNa me
garbhe tvaM sAdhayAtmAnaM yadIchChasi nR^ipAsanam
maitreya uvAcha
mAtuH sapatnyAH sa duruktividdhaH shvasanruShA daNDahato yathAhiH
hitvA miShantaM pitaraM sannavAchaM jagAma mAtuH prarudansakAsham
taM niHshvasantaM sphuritAdharoShThaM sunItirutsa~Nga udUhya bAlam

04080152
04080161
04080162
04080171
04080172
04080181
04080182
04080191
04080192
04080201
04080202
04080211
04080212
04080221
04080222
04080231
04080232
04080240
04080241
04080242
04080251
04080252
04080261
04080262
04080270
04080271
04080272
04080281
04080282
04080291
04080292
04080301
04080302
04080311
04080312
04080321
04080322
04080331
04080332
04080341
04080342
04080350
04080351
04080352
04080361
04080362
04080371
04080372
04080381
04080382
04080390
04080391
04080392
04080400
04080401
04080402
04080411
04080412
04080421
04080422

nishamya tatpauramukhAnnitAntaM sA vivyathe yadgaditaM sapatnyA


sotsR^ijya dhairyaM vilalApa shoka dAvAgninA dAvalateva bAlA
vAkyaM sapatnyAH smaratI saroja shriyA dR^ishA bAShpakalAmuvAha
dIrghaM shvasantI vR^ijinasya pAramapashyatI bAlakamAha bAlA
mAma~NgalaM tAta pareShu maMsthA bhu~Nkte jano yatparaduHkhadastat
satyaM suruchyAbhihitaM bhavAnme yaddurbhagAyA udare gR^ihItaH
stanyena vR^iddhashcha vilajjate yAM bhAryeti vA voDhumiDaspatirmAm
AtiShTha tattAta vimatsarastvamuktaM samAtrApi yadavyalIkam
ArAdhayAdhokShajapAdapadmaM yadIchChase.adhyAsanamuttamo yathA
yasyA~NghripadmaM paricharya vishva vibhAvanAyAttaguNAbhipatteH
ajo.adhyatiShThatkhalu pArameShThyaM padaM jitAtmashvasanAbhivandyam
tathA manurvo bhagavAnpitAmaho yamekamatyA purudakShiNairmakhaiH
iShTvAbhipede duravApamanyato bhaumaM sukhaM divyamathApavargyam
tameva vatsAshraya bhR^ityavatsalaM mumukShubhirmR^igyapadAbjapaddhatim
ananyabhAve nijadharmabhAvite manasyavasthApya bhajasva pUruSham
nAnyaM tataH padmapalAshalochanAdduHkhachChidaM te mR^igayAmi ka~nchana
yo mR^igyate hastagR^ihItapadmayA shriyetaraira~Nga vimR^igyamANayA
maitreya uvAcha
evaM sa~njalpitaM mAturAkarNyArthAgamaM vachaH
sanniyamyAtmanAtmAnaM nishchakrAma pituH purAt
nAradastadupAkarNya j~nAtvA tasya chikIrShitam
spR^iShTvA mUrdhanyaghaghnena pANinA prAha vismitaH
aho tejaH kShatriyANAM mAnabha~NgamamR^iShyatAm
bAlo.apyayaM hR^idA dhatte yatsamAturasadvachaH
nArada uvAcha
nAdhunApyavamAnaM te sammAnaM vApi putraka
lakShayAmaH kumArasya saktasya krIDanAdiShu
vikalpe vidyamAne.api na hyasantoShahetavaH
puMso mohamR^ite bhinnA yalloke nijakarmabhiH
parituShyettatastAta tAvanmAtreNa pUruShaH
daivopasAditaM yAvadvIkShyeshvaragatiM budhaH
atha mAtropadiShTena yogenAvarurutsasi
yatprasAdaM sa vai puMsAM durArAdhyo mato mama
munayaH padavIM yasya niHsa~NgenorujanmabhiH
na vidurmR^igayanto.api tIvrayogasamAdhinA
ato nivartatAmeSha nirbandhastava niShphalaH
yatiShyati bhavAnkAle shreyasAM samupasthite
yasya yaddaivavihitaM sa tena sukhaduHkhayoH
AtmAnaM toShayandehI tamasaH pAramR^ichChati
guNAdhikAnmudaM lipsedanukroshaM guNAdhamAt
maitrIM samAnAdanvichChenna tApairabhibhUyate
dhruva uvAcha
so.ayaM shamo bhagavatA sukhaduHkhahatAtmanAm
darshitaH kR^ipayA puMsAM durdarsho.asmadvidhaistu yaH
athApi me.avinItasya kShAttraM ghoramupeyuShaH
suruchyA durvachobANairna bhinne shrayate hR^idi
padaM tribhuvanotkR^iShTaM jigIShoH sAdhu vartma me
brUhyasmatpitR^ibhirbrahmannanyairapyanadhiShThitam
nUnaM bhavAnbhagavato yo.a~NgajaH parameShThinaH
vitudannaTate vINAM hitAya jagato.arkavat
maitreya uvAcha
ityudAhR^itamAkarNya bhagavAnnAradastadA
prItaH pratyAha taM bAlaM sadvAkyamanukampayA
nArada uvAcha
jananyAbhihitaH panthAH sa vai niHshreyasasya te
bhagavAnvAsudevastaM bhaja taM pravaNAtmanA
dharmArthakAmamokShAkhyaM ya ichChechChreya AtmanaH
ekaM hyeva harestatra kAraNaM pAdasevanam
tattAta gachCha bhadraM te yamunAyAstaTaM shuchi
puNyaM madhuvanaM yatra sAnnidhyaM nityadA hareH

04080431
04080432
04080441
04080442
04080451
04080452
04080461
04080462
04080471
04080472
04080481
04080482
04080491
04080492
04080501
04080502
04080511
04080512
04080521
04080522
04080531
04080532
04080540
04080541
04080542
04080551
04080552
04080561
04080562
04080571
04080572
04080581
04080582
04080591
04080592
04080601
04080602
04080611
04080612
04080621
04080622
04080631
04080632
04080640
04080641
04080642
04080650
04080651
04080652
04080661
04080662
04080671
04080672
04080680
04080681
04080682
04080691
04080692
04080700
04080701

snAtvAnusavanaM tasminkAlindyAH salile shive


kR^itvochitAni nivasannAtmanaH kalpitAsanaH
prANAyAmena trivR^itA prANendriyamanomalam
shanairvyudasyAbhidhyAyenmanasA guruNA gurum
prasAdAbhimukhaM shashvatprasannavadanekShaNam
sunAsaM subhruvaM chAru kapolaM surasundaram
taruNaM ramaNIyA~NgamaruNoShThekShaNAdharam
praNatAshrayaNaM nR^imNaM sharaNyaM karuNArNavam
shrIvatsA~NkaM ghanashyAmaM puruShaM vanamAlinam
sha~NkhachakragadApadmairabhivyaktachaturbhujam
kirITinaM kuNDalinaM keyUravalayAnvitam
kaustubhAbharaNagrIvaM pItakausheyavAsasam
kA~nchIkalApaparyastaM lasatkA~nchananUpuram
darshanIyatamaM shAntaM manonayanavardhanam
padbhyAM nakhamaNishreNyA vilasadbhyAM samarchatAm
hR^itpadmakarNikAdhiShNyamAkramyAtmanyavasthitam
smayamAnamabhidhyAyetsAnurAgAvalokanam
niyatenaikabhUtena manasA varadarShabham
evaM bhagavato rUpaM subhadraM dhyAyato manaH
nirvR^ityA parayA tUrNaM sampannaM na nivartate
japashcha paramo guhyaH shrUyatAM me nR^ipAtmaja
yaM saptarAtraM prapaThanpumAnpashyati khecharAn
oM namo bhagavate vAsudevAya
mantreNAnena devasya kuryAddravyamayIM budhaH
saparyAM vividhairdravyairdeshakAlavibhAgavit
salilaiH shuchibhirmAlyairvanyairmUlaphalAdibhiH
shastA~NkurAMshukaishchArchettulasyA priyayA prabhum
labdhvA dravyamayImarchAM kShityambvAdiShu vArchayet
AbhR^itAtmA muniH shAnto yatavA~Nmitavanyabhuk
svechChAvatAracharitairachintyanijamAyayA
kariShyatyuttamashlokastaddhyAyeddhR^idaya~Ngamam
paricharyA bhagavato yAvatyaH pUrvasevitAH
tA mantrahR^idayenaiva prayu~njyAnmantramUrtaye
evaM kAyena manasA vachasA cha manogatam
paricharyamANo bhagavAnbhaktimatparicharyayA
puMsAmamAyinAM samyagbhajatAM bhAvavardhanaH
shreyo dishatyabhimataM yaddharmAdiShu dehinAm
viraktashchendriyaratau bhaktiyogena bhUyasA
taM nirantarabhAvena bhajetAddhA vimuktaye
ityuktastaM parikramya praNamya cha nR^ipArbhakaH
yayau madhuvanaM puNyaM hareshcharaNacharchitam
tapovanaM gate tasminpraviShTo.antaHpuraM muniH
arhitArhaNako rAj~nA sukhAsIna uvAcha tam
nArada uvAcha
rAjankiM dhyAyase dIrghaM mukhena parishuShyatA
kiM vA na riShyate kAmo dharmo vArthena saMyutaH
rAjovAcha
suto me bAlako brahmanstraiNenAkaruNAtmanA
nirvAsitaH pa~nchavarShaH saha mAtrA mahAnkaviH
apyanAthaM vane brahmanmA smAdantyarbhakaM vR^ikAH
shrAntaM shayAnaM kShudhitaM parimlAnamukhAmbujam
aho me bata daurAtmyaM strIjitasyopadhAraya
yo.a~NkaM premNArurukShantaM nAbhyanandamasattamaH
nArada uvAcha
mA mA shuchaH svatanayaM devaguptaM vishAmpate
tatprabhAvamavij~nAya prAvR^i~Nkte yadyasho jagat
suduShkaraM karma kR^itvA lokapAlairapi prabhuH
aiShyatyachirato rAjanyasho vipulayaMstava
maitreya uvAcha
iti devarShiNA proktaM vishrutya jagatIpatiH

04080702
04080711
04080712
04080721
04080722
04080731
04080732
04080741
04080742
04080751
04080752
04080761
04080762
04080771
04080772
04080781
04080782
04080791
04080792
04080801
04080802
04080810
04080811
04080812
04080820
04080821
04080822
04090010
04090011
04090012
04090021
04090022
04090031
04090032
iShan
04090041
taH
04090042
04090051
04090052
iH
04090060
04090061
04090062
04090063
04090064
04090071
04090072
04090073
04090074
04090081
04090082
04090083
04090084
04090091
04090092
04090093
04090094
04090101
04090102

rAjalakShmImanAdR^itya putramevAnvachintayat
tatrAbhiShiktaH prayatastAmupoShya vibhAvarIm
samAhitaH paryacharadR^iShyAdeshena pUruSham
trirAtrAnte trirAtrAnte kapitthabadarAshanaH
AtmavR^ittyanusAreNa mAsaM ninye.archayanharim
dvitIyaM cha tathA mAsaM ShaShThe ShaShThe.arbhako dine
tR^iNaparNAdibhiH shIrNaiH kR^itAnno.abhyarchayanvibhum
tR^itIyaM chAnayanmAsaM navame navame.ahani
abbhakSha uttamashlokamupAdhAvatsamAdhinA
chaturthamapi vai mAsaM dvAdashe dvAdashe.ahani
vAyubhakSho jitashvAso dhyAyandevamadhArayat
pa~nchame mAsyanuprApte jitashvAso nR^ipAtmajaH
dhyAyanbrahma padaikena tasthau sthANurivAchalaH
sarvato mana AkR^iShya hR^idi bhUtendriyAshayam
dhyAyanbhagavato rUpaM nAdrAkShItki~nchanAparam
AdhAraM mahadAdInAM pradhAnapuruSheshvaram
brahma dhArayamANasya trayo lokAshchakampire
yadaikapAdena sa pArthivArbhakastasthau tada~NguShThanipIDitA mahI
nanAma tatrArdhamibhendradhiShThitA tarIva savyetarataH pade pade
tasminnabhidhyAyati vishvamAtmano dvAraM nirudhyAsumananyayA dhiyA
lokA niruchChvAsanipIDitA bhR^ishaM salokapAlAH sharaNaM yayurharim
devA UchuH
naivaM vidAmo bhagavanprANarodhaM charAcharasyAkhilasattvadhAmnaH
vidhehi tanno vR^ijinAdvimokShaM prAptA vayaM tvAM sharaNaM sharaNyam
shrIbhagavAnuvAcha
mA bhaiShTa bAlaM tapaso duratyayAnnivartayiShye pratiyAta svadhAma
yato hi vaH prANanirodha AsIdauttAnapAdirmayi sa~NgatAtmA
maitreya uvAcha
ta evamutsannabhayA urukrame kR^itAvanAmAH prayayustriviShTapam
sahasrashIrShApi tato garutmatA madhorvanaM bhR^ityadidR^ikShayA gataH
sa vai dhiyA yogavipAkatIvrayA hR^itpadmakoshe sphuritaM taDitprabham
tirohitaM sahasaivopalakShya bahiHsthitaM tadavasthaM dadarsha
taddarshanenAgatasAdhvasaH kShitAvavandatA~NgaM vinamayya daNDavat
dR^igbhyAM prapashyanprapibannivArbhakashchumbannivAsyena bhujairivAshl
sa taM vivakShantamatadvidaM harirj~nAtvAsya sarvasya cha hR^idyavasthi
kR^itA~njaliM brahmamayena kambunA pasparsha bAlaM kR^ipayA kapole
sa vai tadaiva pratipAditAM giraM daivIM parij~nAtaparAtmanirNayaH
taM bhaktibhAvo.abhyagR^iNAdasatvaraM parishrutorushravasaM dhruvakShit
dhruva uvAcha
yo.antaH pravishya mama vAchamimAM prasuptAM
sa~njIvayatyakhilashaktidharaH svadhAmnA
anyAMshcha hastacharaNashravaNatvagAdIn
prANAnnamo bhagavate puruShAya tubhyam
ekastvameva bhagavannidamAtmashaktyA
mAyAkhyayoruguNayA mahadAdyasheSham
sR^iShTvAnuvishya puruShastadasadguNeShu
nAneva dAruShu vibhAvasuvadvibhAsi
tvaddattayA vayunayedamachaShTa vishvaM
suptaprabuddha iva nAtha bhavatprapannaH
tasyApavargyasharaNaM tava pAdamUlaM
vismaryate kR^itavidA kathamArtabandho
nUnaM vimuShTamatayastava mAyayA te
ye tvAM bhavApyayavimokShaNamanyahetoH
archanti kalpakataruM kuNapopabhogyam
ichChanti yatsparshajaM niraye.api nNAm
yA nirvR^itistanubhR^itAM tava pAdapadma
dhyAnAdbhavajjanakathAshravaNena vA syAt

04090103
04090104
04090111
04090112
04090113
04090114
04090121
04090122
04090123
04090124
04090131
04090132
04090133
04090134
04090141
04090142
04090143
04090144
04090151
04090152
04090153
04090154
04090161
04090162
04090163
04090164
04090171
04090172
04090173
04090174
04090180
04090181
04090182
04090190
04090191
04090192
04090201
04090202
04090211
04090212
04090213
04090221
04090222
04090231
04090232
04090241
04090242
04090251
04090252
04090260
04090261
04090262
04090271
04090272
04090280
04090281
04090282
04090290
04090291
04090292

sA brahmaNi svamahimanyapi nAtha mA bhUt


kiM tvantakAsilulitAtpatatAM vimAnAt
bhaktiM muhuH pravahatAM tvayi me prasa~Ngo
bhUyAdananta mahatAmamalAshayAnAm
yenA~njasolbaNamuruvyasanaM bhavAbdhiM
neShye bhavadguNakathAmR^itapAnamattaH
te na smarantyatitarAM priyamIsha martyaM
ye chAnvadaH sutasuhR^idgR^ihavittadArAH
ye tvabjanAbha bhavadIyapadAravinda
saugandhyalubdhahR^idayeShu kR^itaprasa~NgAH
tirya~NnagadvijasarIsR^ipadevadaitya
martyAdibhiH parichitaM sadasadvisheSham
rUpaM sthaviShThamaja te mahadAdyanekaM
nAtaH paraM parama vedmi na yatra vAdaH
kalpAnta etadakhilaM jaThareNa gR^ihNan
shete pumAnsvadR^iganantasakhastada~Nke
yannAbhisindhuruhakA~nchanalokapadma
garbhe dyumAnbhagavate praNato.asmi tasmai
tvaM nityamuktaparishuddhavibuddha AtmA
kUTastha AdipuruSho bhagavAMstryadhIshaH
yadbuddhyavasthitimakhaNDitayA svadR^iShTyA
draShTA sthitAvadhimakho vyatirikta Asse
yasminviruddhagatayo hyanishaM patanti
vidyAdayo vividhashaktaya AnupUrvyAt
tadbrahma vishvabhavamekamanantamAdyam
AnandamAtramavikAramahaM prapadye
satyAshiSho hi bhagavaMstava pAdapadmam
AshIstathAnubhajataH puruShArthamUrteH
apyevamarya bhagavAnparipAti dInAn
vAshreva vatsakamanugrahakAtaro.asmAn
maitreya uvAcha
athAbhiShTuta evaM vai satsa~Nkalpena dhImatA
bhR^ityAnurakto bhagavAnpratinandyedamabravIt
shrIbhagavAnuvAcha
vedAhaM te vyavasitaM hR^idi rAjanyabAlaka
tatprayachChAmi bhadraM te durApamapi suvrata
nAnyairadhiShThitaM bhadra yadbhrAjiShNu dhruvakShiti
yatra graharkShatArANAM jyotiShAM chakramAhitam
meDhyAM gochakravatsthAsnu parastAtkalpavAsinAm
dharmo.agniH kashyapaH shukro munayo ye vanaukasaH
charanti dakShiNIkR^itya bhramanto yatsatArakAH
prasthite tu vanaM pitrA dattvA gAM dharmasaMshrayaH
ShaTtriMshadvarShasAhasraM rakShitAvyAhatendriyaH
tvadbhrAtaryuttame naShTe mR^igayAyAM tu tanmanAH
anveShantI vanaM mAtA dAvAgniM sA pravekShyati
iShTvA mAM yaj~nahR^idayaM yaj~naiH puShkaladakShiNaiH
bhuktvA chehAshiShaH satyA ante mAM saMsmariShyasi
tato gantAsi matsthAnaM sarvalokanamaskR^itam
upariShTAdR^iShibhyastvaM yato nAvartate gataH
maitreya uvAcha
ityarchitaH sa bhagavAnatidishyAtmanaH padam
bAlasya pashyato dhAma svamagAdgaruDadhvajaH
so.api sa~NkalpajaM viShNoH pAdasevopasAditam
prApya sa~NkalpanirvANaM nAtiprIto.abhyagAtpuram
vidura uvAcha
sudurlabhaM yatparamaM padaM harermAyAvinastachcharaNArchanArjitam
labdhvApyasiddhArthamivaikajanmanA kathaM svamAtmAnamamanyatArthavit
maitreya uvAcha
mAtuH sapatnyA vAgbANairhR^idi viddhastu tAnsmaran
naichChanmuktipatermuktiM tasmAttApamupeyivAn

04090300
04090301
04090302
04090311
04090312
04090321
04090322
04090331
04090332
04090341
04090342
04090343
04090351
04090352
04090360
04090361
04090362
dhayaH
04090371
04090372
04090381
04090382
04090391
04090392
04090401
04090402
04090411
04090412
04090421
04090422
04090431
04090432
04090441
04090442
04090451
04090452
04090461
04090462
04090471
04090472
04090481
04090482
04090491
04090492
04090501
04090502
04090511
04090512
04090521
04090522
04090531
04090532
04090541
04090542
04090551
04090552
04090561
04090562
04090571
04090572

dhruva uvAcha
samAdhinA naikabhavena yatpadaM viduH sanandAdaya UrdhvaretasaH
mAsairahaM ShaDbhiramuShya pAdayoshChAyAmupetyApagataH pR^itha~NmatiH
aho bata mamAnAtmyaM mandabhAgyasya pashyata
bhavachChidaH pAdamUlaM gatvA yAche yadantavat
matirvidUShitA devaiH patadbhirasahiShNubhiH
yo nAradavachastathyaM nAgrAhiShamasattamaH
daivIM mAyAmupAshritya prasupta iva bhinnadR^ik
tapye dvitIye.apyasati bhrAtR^ibhrAtR^ivyahR^idrujA
mayaitatprArthitaM vyarthaM chikitseva gatAyuShi
prasAdya jagadAtmAnaM tapasA duShprasAdanam
bhavachChidamayAche.ahaM bhavaM bhAgyavivarjitaH
svArAjyaM yachChato mauDhyAnmAno me bhikShito bata
IshvarAtkShINapuNyena phalIkArAnivAdhanaH
maitreya uvAcha
na vai mukundasya padAravindayo rajojuShastAta bhavAdR^ishA janAH
vA~nChanti taddAsyamR^ite.arthamAtmano yadR^ichChayA labdhamanaHsamR^id
AkarNyAtmajamAyAntaM samparetya yathAgatam
rAjA na shraddadhe bhadramabhadrasya kuto mama
shraddhAya vAkyaM devarSherharShavegena dharShitaH
vArtAharturatiprIto hAraM prAdAnmahAdhanam
sadashvaM rathamAruhya kArtasvarapariShkR^itam
brAhmaNaiH kulavR^iddhaishcha paryasto.amAtyabandhubhiH
sha~NkhadundubhinAdena brahmaghoSheNa veNubhiH
nishchakrAma purAttUrNamAtmajAbhIkShaNotsukaH
sunItiH suruchishchAsya mahiShyau rukmabhUShite
Aruhya shibikAM sArdhamuttamenAbhijagmatuH
taM dR^iShTvopavanAbhyAsha AyAntaM tarasA rathAt
avaruhya nR^ipastUrNamAsAdya premavihvalaH
parirebhe.a~NgajaM dorbhyAM dIrghotkaNThamanAH shvasan
viShvaksenA~NghrisaMsparsha hatAsheShAghabandhanam
athAjighranmuhurmUrdhni shItairnayanavAribhiH
snApayAmAsa tanayaM jAtoddAmamanorathaH
abhivandya pituH pAdAvAshIrbhishchAbhimantritaH
nanAma mAtarau shIrShNA satkR^itaH sajjanAgraNIH
suruchistaM samutthApya pAdAvanatamarbhakam
pariShvajyAha jIveti bAShpagadgadayA girA
yasya prasanno bhagavAnguNairmaitryAdibhirhariH
tasmai namanti bhUtAni nimnamApa iva svayam
uttamashcha dhruvashchobhAvanyonyaM premavihvalau
a~Ngasa~NgAdutpulakAvasraughaM muhurUhatuH
sunItirasya jananI prANebhyo.api priyaM sutam
upaguhya jahAvAdhiM tada~NgasparshanirvR^itA
payaH stanAbhyAM susrAva netrajaiH salilaiH shivaiH
tadAbhiShichyamAnAbhyAM vIra vIrasuvo muhuH
tAM shashaMsurjanA rAj~nIM diShTyA te putra ArtihA
pratilabdhashchiraM naShTo rakShitA maNDalaM bhuvaH
abhyarchitastvayA nUnaM bhagavAnpraNatArtihA
yadanudhyAyino dhIrA mR^ityuM jigyuH sudurjayam
lAlyamAnaM janairevaM dhruvaM sabhrAtaraM nR^ipaH
Aropya kariNIM hR^iShTaH stUyamAno.avishatpuram
tatra tatropasa~NkL^iptairlasanmakaratoraNaiH
savR^indaiH kadalIstambhaiH pUgapotaishcha tadvidhaiH
chUtapallavavAsaHsra~N muktAdAmavilambibhiH
upaskR^itaM pratidvAramapAM kumbhaiH sadIpakaiH
prAkArairgopurAgAraiH shAtakumbhaparichChadaiH
sarvato.ala~NkR^itaM shrImad vimAnashikharadyubhiH
mR^iShTachatvararathyATTa mArgaM chandanacharchitam
lAjAkShataiH puShpaphalaistaNDulairbalibhiryutam

04090581
04090582
04090591
04090592
04090601
04090602
04090611
04090612
04090621
04090622
04090631
04090632
04090641
04090642
04090651
04090652
04090661
04090662
04090671
04090672
04100010
04100011
04100012
04100021
04100022
04100031
04100032
04100041
04100042
04100051
04100052
04100061
04100062
04100071
04100072
04100081
04100082
04100091
04100092
04100101
04100102
04100111
04100112
04100121
04100122
04100131
04100132
04100141
04100142
04100151
04100152
04100161
04100162
04100171
04100172
04100181
04100182
04100191
04100192
04100201

dhruvAya pathi dR^iShTAya tatra tatra purastriyaH


siddhArthAkShatadadhyambu dUrvApuShpaphalAni cha
upajahruH prayu~njAnA vAtsalyAdAshiShaH satIH
shR^iNvaMstadvalgugItAni prAvishadbhavanaM pituH
mahAmaNivrAtamaye sa tasminbhavanottame
lAlito nitarAM pitrA nyavasaddivi devavat
payaHphenanibhAH shayyA dAntA rukmaparichChadAH
AsanAni mahArhANi yatra raukmA upaskarAH
yatra sphaTikakuDyeShu mahAmArakateShu cha
maNipradIpA AbhAnti lalanAratnasaMyutAH
udyAnAni cha ramyANi vichitrairamaradrumaiH
kUjadviha~NgamithunairgAyanmattamadhuvrataiH
vApyo vaidUryasopAnAH padmotpalakumudvatIH
haMsakAraNDavakulairjuShTAshchakrAhvasArasaiH
uttAnapAdo rAjarShiH prabhAvaM tanayasya tam
shrutvA dR^iShTvAdbhutatamaM prapede vismayaM param
vIkShyoDhavayasaM taM cha prakR^itInAM cha sammatam
anuraktaprajaM rAjA dhruvaM chakre bhuvaH patim
AtmAnaM cha pravayasamAkalayya vishAmpatiH
vanaM viraktaH prAtiShThadvimR^ishannAtmano gatim
maitreya uvAcha
prajApaterduhitaraM shishumArasya vai dhruvaH
upayeme bhramiM nAma tatsutau kalpavatsarau
ilAyAmapi bhAryAyAM vAyoH putryAM mahAbalaH
putramutkalanAmAnaM yoShidratnamajIjanat
uttamastvakR^itodvAho mR^igayAyAM balIyasA
hataH puNyajanenAdrau tanmAtAsya gatiM gatA
dhruvo bhrAtR^ivadhaM shrutvA kopAmarShashuchArpitaH
jaitraM syandanamAsthAya gataH puNyajanAlayam
gatvodIchIM dishaM rAjA rudrAnucharasevitAm
dadarsha himavaddroNyAM purIM guhyakasa~NkulAm
dadhmau sha~NkhaM bR^ihadbAhuH khaM dishashchAnunAdayan
yenodvignadR^ishaH kShattarupadevyo.atrasanbhR^isham
tato niShkramya balina upadevamahAbhaTAH
asahantastanninAdamabhipeturudAyudhAH
sa tAnApatato vIra ugradhanvA mahArathaH
ekaikaM yugapatsarvAnahanbANaistribhistribhiH
te vai lalATalagnaistairiShubhiH sarva eva hi
matvA nirastamAtmAnamAshaMsankarma tasya tat
te.api chAmumamR^iShyantaH pAdasparshamivoragAH
sharairavidhyanyugapaddviguNaM prachikIrShavaH
tataH parighanistriMshaiH prAsashUlaparashvadhaiH
shaktyR^iShTibhirbhushuNDIbhishchitravAjaiH sharairapi
abhyavarShanprakupitAH sarathaM sahasArathim
ichChantastatpratIkartumayutAnAM trayodasha
auttAnapAdiH sa tadA shastravarSheNa bhUriNA
na evAdR^ishyatAchChanna AsAreNa yathA giriH
hAhAkArastadaivAsItsiddhAnAM divi pashyatAm
hato.ayaM mAnavaH sUryo magnaH puNyajanArNave
nadatsu yAtudhAneShu jayakAshiShvatho mR^idhe
udatiShThadrathastasya nIhArAdiva bhAskaraH
dhanurvisphUrjayandivyaM dviShatAM khedamudvahan
astraughaM vyadhamadbANairghanAnIkamivAnilaH
tasya te chApanirmuktA bhittvA varmANi rakShasAm
kAyAnAvivishustigmA girInashanayo yathA
bhallaiH sa~nChidyamAnAnAM shirobhishchArukuNDalaiH
UrubhirhematAlAbhairdorbhirvalayavalgubhiH
hArakeyUramukuTairuShNIShaishcha mahAdhanaiH
AstR^itAstA raNabhuvo rejurvIramanoharAH
hatAvashiShTA itare raNAjirAdrakShogaNAH kShatriyavaryasAyakaiH

04100202
04100211
04100212
H
04100221
H
04100222
a
04100231
04100232
04100241
04100242
04100251
04100252
04100261
04100262
04100271
04100272
04100281
04100282
04100291
04100292
04100300
04100301
04100302
04100303
04100304
04110010
04110011
04110012
04110021
04110022
04110031
04110032
04110041
04110042
04110051
04110052
04110061
04110062
04110070
04110071
04110072
04110081
04110082
04110091
04110092
04110101
04110102
04110111
04110112
04110121
04110122
04110131
04110132
04110141
04110142
04110151
04110152
04110161

prAyo vivR^ikNAvayavA vidudruvurmR^igendravikrIDitayUthapA iva


apashyamAnaH sa tadAtatAyinaM mahAmR^idhe ka~nchana mAnavottamaH
purIM didR^ikShannapi nAvishaddviShAM na mAyinAM veda chikIrShitaM jana
iti bruvaMshchitrarathaH svasArathiM yattaH pareShAM pratiyogasha~Nkita
shushrAva shabdaM jaladheriveritaM nabhasvato dikShu rajo.anvadR^ishyat
kShaNenAchChAditaM vyoma ghanAnIkena sarvataH
visphurattaDitA dikShu trAsayatstanayitnunA
vavR^iShU rudhiraughAsR^ik pUyaviNmUtramedasaH
nipeturgaganAdasya kabandhAnyagrato.anagha
tataH khe.adR^ishyata girirnipetuH sarvatodisham
gadAparighanistriMsha musalAH sAshmavarShiNaH
ahayo.ashaniniHshvAsA vamanto.agniM ruShAkShibhiH
abhyadhAvangajA mattAH siMhavyAghrAshcha yUthashaH
samudra UrmibhirbhImaH plAvayansarvato bhuvam
AsasAda mahAhrAdaH kalpAnta iva bhIShaNaH
evaMvidhAnyanekAni trAsanAnyamanasvinAm
sasR^ijustigmagataya AsuryA mAyayAsurAH
dhruve prayuktAmasuraistAM mAyAmatidustarAm
nishamya tasya munayaH shamAshaMsansamAgatAH
munaya UchuH
auttAnapAda bhagavAMstava shAr~NgadhanvA
devaH kShiNotvavanatArtiharo vipakShAn
yannAmadheyamabhidhAya nishamya chAddhA
loko.a~njasA tarati dustarama~Nga mR^ityum
maitreya uvAcha
nishamya gadatAmevamR^iShINAM dhanuShi dhruvaH
sandadhe.astramupaspR^ishya yannArAyaNanirmitam
sandhIyamAna etasminmAyA guhyakanirmitAH
kShipraM vineshurvidura kleshA j~nAnodaye yathA
tasyArShAstraM dhanuShi prayu~njataH suvarNapu~NkhAH kalahaMsavAsasaH
viniHsR^itA AvivishurdviShadbalaM yathA vanaM bhImaravAH shikhaNDinaH
taistigmadhAraiH pradhane shilImukhairitastataH puNyajanA upadrutAH
tamabhyadhAvankupitA udAyudhAH suparNamunnaddhaphaNA ivAhayaH
sa tAnpR^iShatkairabhidhAvato mR^idhe nikR^ittabAhUrushirodharodarAn
ninAya lokaM paramarkamaNDalaM vrajanti nirbhidya yamUrdhvaretasaH
tAnhanyamAnAnabhivIkShya guhyakAnanAgasashchitrarathena bhUrishaH
auttAnapAdiM kR^ipayA pitAmaho manurjagAdopagataH saharShibhiH
manuruvAcha
alaM vatsAtiroSheNa tamodvAreNa pApmanA
yena puNyajanAnetAnavadhIstvamanAgasaH
nAsmatkulochitaM tAta karmaitatsadvigarhitam
vadho yadupadevAnAmArabdhaste.akR^itainasAm
nanvekasyAparAdhena prasa~NgAdbahavo hatAH
bhrAturvadhAbhitaptena tvayA~Nga bhrAtR^ivatsala
nAyaM mArgo hi sAdhUnAM hR^iShIkeshAnuvartinAm
yadAtmAnaM parAggR^ihya pashuvadbhUtavaishasam
sarvabhUtAtmabhAvena bhUtAvAsaM hariM bhavAn
ArAdhyApa durArAdhyaM viShNostatparamaM padam
sa tvaM hareranudhyAtastatpuMsAmapi sammataH
kathaM tvavadyaM kR^itavAnanushikShansatAM vratam
titikShayA karuNayA maitryA chAkhilajantuShu
samatvena cha sarvAtmA bhagavAnsamprasIdati
samprasanne bhagavati puruShaH prAkR^itairguNaiH
vimukto jIvanirmukto brahma nirvANamR^ichChati
bhUtaiH pa~nchabhirArabdhairyoShitpuruSha eva hi
tayorvyavAyAtsambhUtiryoShitpuruShayoriha
evaM pravartate sargaH sthitiH saMyama eva cha

04110162 guNavyatikarAdrAjanmAyayA paramAtmanaH


04110171 nimittamAtraM tatrAsInnirguNaH puruSharShabhaH
04110172 vyaktAvyaktamidaM vishvaM yatra bhramati lohavat
04110181 sa khalvidaM bhagavAnkAlashaktyA guNapravAheNa vibhaktavIryaH
04110182 karotyakartaiva nihantyahantA cheShTA vibhUmnaH khalu durvibhAvyA
04110191 so.ananto.antakaraH kAlo.anAdirAdikR^idavyayaH
04110192 janaM janena janayanmArayanmR^ityunAntakam
04110201 na vai svapakSho.asya vipakSha eva vA parasya mR^ityorvishataH samaM pr
ajAH
04110202 taM dhAvamAnamanudhAvantyanIshA yathA rajAMsyanilaM bhUtasa~NghAH
04110211 AyuSho.apachayaM jantostathaivopachayaM vibhuH
04110212 ubhAbhyAM rahitaH svastho duHsthasya vidadhAtyasau
04110221 kechitkarma vadantyenaM svabhAvamapare nR^ipa
04110222 eke kAlaM pare daivaM puMsaH kAmamutApare
04110231 avyaktasyAprameyasya nAnAshaktyudayasya cha
04110232 na vai chikIrShitaM tAta ko vedAtha svasambhavam
04110241 na chaite putraka bhrAturhantAro dhanadAnugAH
04110242 visargAdAnayostAta puMso daivaM hi kAraNam
04110251 sa eva vishvaM sR^ijati sa evAvati hanti cha
04110252 athApi hyanaha~NkArAnnAjyate guNakarmabhiH
04110261 eSha bhUtAni bhUtAtmA bhUtesho bhUtabhAvanaH
04110262 svashaktyA mAyayA yuktaH sR^ijatyatti cha pAti cha
04110271 tameva mR^ityumamR^itaM tAta daivaM sarvAtmanopehi jagatparAyaNam
04110272 yasmai baliM vishvasR^ijo haranti gAvo yathA vai nasi dAmayantritAH
04110281 yaH pa~nchavarSho jananIM tvaM vihAya mAtuH sapatnyA vachasA bhinnamarm
A
04110282 vanaM gatastapasA pratyagakShamArAdhya lebhe mUrdhni padaM trilokyAH
04110291 tamenama~NgAtmani muktavigrahe vyapAshritaM nirguNamekamakSharam
04110292 AtmAnamanvichCha vimuktamAtmadR^igyasminnidaM bhedamasatpratIyate
04110301 tvaM pratyagAtmani tadA bhagavatyananta AnandamAtra upapannasamastashak
tau
04110302 bhaktiM vidhAya paramAM shanakairavidyA granthiM vibhetsyasi mamAhamiti
prarUDham
04110311 saMyachCha roShaM bhadraM te pratIpaM shreyasAM param
04110312 shrutena bhUyasA rAjannagadena yathAmayam
04110321 yenopasR^iShTAtpuruShAlloka udvijate bhR^isham
04110322 na budhastadvashaM gachChedichChannabhayamAtmanaH
04110331 helanaM girishabhrAturdhanadasya tvayA kR^itam
04110332 yajjaghnivAnpuNyajanAnbhrAtR^ighnAnityamarShitaH
04110341 taM prasAdaya vatsAshu sannatyA prashrayoktibhiH
04110342 na yAvanmahatAM tejaH kulaM no.abhibhaviShyati
04110351 evaM svAyambhuvaH pautramanushAsya manurdhruvam
04110352 tenAbhivanditaH sAkamR^iShibhiH svapuraM yayau
04120010 maitreya uvAcha
04120011 dhruvaM nivR^ittaM pratibuddhya vaishasAdapetamanyuM bhagavAndhaneshvar
aH
04120012 tatrAgatashchAraNayakShakinnaraiH saMstUyamAno nyavadatkR^itA~njalim
04120020 dhanada uvAcha
04120021 bho bhoH kShatriyadAyAda parituShTo.asmi te.anagha
04120022 yattvaM pitAmahAdeshAdvairaM dustyajamatyajaH
04120031 na bhavAnavadhIdyakShAnna yakShA bhrAtaraM tava
04120032 kAla eva hi bhUtAnAM prabhurapyayabhAvayoH
04120041 ahaM tvamityapArthA dhIraj~nAnAtpuruShasya hi
04120042 svApnIvAbhAtyataddhyAnAdyayA bandhaviparyayau
04120051 tadgachCha dhruva bhadraM te bhagavantamadhokShajam
04120052 sarvabhUtAtmabhAvena sarvabhUtAtmavigraham
04120061 bhajasva bhajanIyA~NghrimabhavAya bhavachChidam
04120062 yuktaM virahitaM shaktyA guNamayyAtmamAyayA
04120071 vR^iNIhi kAmaM nR^ipa yanmanogataM mattastvamauttAnapade.avisha~NkitaH
04120072 varaM varArho.ambujanAbhapAdayoranantaraM tvAM vayama~Nga shushruma

04120080
04120081
04120082
04120091
04120092
04120101
04120102
04120111
04120112
04120121
04120122
04120131
04120132
04120141
04120142
04120151
04120152
04120161
04120162
04120163
04120164
04120171
04120172
04120173
04120174
04120181
04120182
04120183
04120184
04120191
04120192
04120201
04120202
04120203
04120204
04120211
04120212
04120213
04120214
04120221
04120222
04120223
04120224
04120230
04120231
04120232
04120241
04120242
04120251
04120252
04120261
04120262
04120271
04120272
04120280
04120281
04120282
04120291
04120292
04120301

maitreya uvAcha
sa rAjarAjena varAya chodito dhruvo mahAbhAgavato mahAmatiH
harau sa vavre.achalitAM smR^itiM yayA taratyayatnena duratyayaM tamaH
tasya prItena manasA tAM dattvaiDaviDastataH
pashyato.antardadhe so.api svapuraM pratyapadyata
athAyajata yaj~neshaM kratubhirbhUridakShiNaiH
dravyakriyAdevatAnAM karma karmaphalapradam
sarvAtmanyachyute.asarve tIvraughAM bhaktimudvahan
dadarshAtmani bhUteShu tamevAvasthitaM vibhum
tamevaM shIlasampannaM brahmaNyaM dInavatsalam
goptAraM dharmasetUnAM menire pitaraM prajAH
ShaTtriMshadvarShasAhasraM shashAsa kShitimaNDalam
bhogaiH puNyakShayaM kurvannabhogairashubhakShayam
evaM bahusavaM kAlaM mahAtmAvichalendriyaH
trivargaupayikaM nItvA putrAyAdAnnR^ipAsanam
manyamAna idaM vishvaM mAyArachitamAtmani
avidyArachitasvapnagandharvanagaropamam
AtmastryapatyasuhR^ido balamR^iddhakosham
antaHpuraM parivihArabhuvashcha ramyAH
bhUmaNDalaM jaladhimekhalamAkalayya
kAlopasR^iShTamiti sa prayayau vishAlAm
tasyAM vishuddhakaraNaH shivavArvigAhya
baddhvAsanaM jitamarunmanasAhR^itAkShaH
sthUle dadhAra bhagavatpratirUpa etad
dhyAyaMstadavyavahito vyasR^ijatsamAdhau
bhaktiM harau bhagavati pravahannajasram
AnandabAShpakalayA muhurardyamAnaH
viklidyamAnahR^idayaH pulakAchitA~Ngo
nAtmAnamasmaradasAviti muktali~NgaH
sa dadarsha vimAnAgryaM nabhaso.avataraddhruvaH
vibhrAjayaddasha disho rAkApatimivoditam
tatrAnu devapravarau chaturbhujau
shyAmau kishorAvaruNAmbujekShaNau
sthitAvavaShTabhya gadAM suvAsasau
kirITahArA~NgadachArukuNDalau
vij~nAya tAvuttamagAyaki~NkarAv
abhyutthitaH sAdhvasavismR^itakramaH
nanAma nAmAni gR^iNanmadhudviShaH
pArShatpradhAnAviti saMhatA~njaliH
taM kR^iShNapAdAbhiniviShTachetasaM
baddhA~njaliM prashrayanamrakandharam
sunandanandAvupasR^itya sasmitaM
pratyUchatuH puShkaranAbhasammatau
sunandanandAvUchatuH
bho bho rAjansubhadraM te vAchaM no.avahitaH shR^iNu
yaH pa~nchavarShastapasA bhavAndevamatItR^ipat
tasyAkhilajagaddhAturAvAM devasya shAr~NgiNaH
pArShadAviha samprAptau netuM tvAM bhagavatpadam
sudurjayaM viShNupadaM jitaM tvayA yatsUrayo.aprApya vichakShate param
AtiShTha tachchandradivAkarAdayo graharkShatArAH pariyanti dakShiNam
anAsthitaM te pitR^ibhiranyairapya~Nga karhichit
AtiShTha jagatAM vandyaM tadviShNoH paramaM padam
etadvimAnapravaramuttamashlokamaulinA
upasthApitamAyuShmannadhiroDhuM tvamarhasi
maitreya uvAcha
nishamya vaikuNThaniyojyamukhyayormadhuchyutaM vAchamurukramapriyaH
kR^itAbhiShekaH kR^itanityama~Ngalo munInpraNamyAshiShamabhyavAdayat
parItyAbhyarchya dhiShNyAgryaM pArShadAvabhivandya cha
iyeSha tadadhiShThAtuM bibhradrUpaM hiraNmayam
tadottAnapadaH putro dadarshAntakamAgatam

04120302
04120311
04120312
04120321
04120322
04120331
04120332
04120341
04120342
04120351
04120352
04120361
04120362
04120371
04120372
04120381
04120382
04120391
04120392
04120401
04120402
04120410
04120411
04120412
04120421
04120422
04120431
04120432
04120440
04120441
04120442
04120451
04120452
04120461
04120462
04120471
04120472
04120481
04120482
04120491
04120492
04120501
04120502
04120511
04120512
04120521
04120522
04130010
04130011
04130012
04130020
04130021
04130022
04130031
04130032
04130041
04130042
04130051
04130052
04130060

mR^ityormUrdhni padaM dattvA ArurohAdbhutaM gR^iham


tadA dundubhayo nedurmR^ida~NgapaNavAdayaH
gandharvamukhyAH prajaguH petuH kusumavR^iShTayaH
sa cha svarlokamArokShyansunItiM jananIM dhruvaH
anvasmaradagaM hitvA dInAM yAsye triviShTapam
iti vyavasitaM tasya vyavasAya surottamau
darshayAmAsaturdevIM puro yAnena gachChatIm
tatra tatra prashaMsadbhiH pathi vaimAnikaiH suraiH
avakIryamANo dadR^ishe kusumaiH kramasho grahAn
trilokIM devayAnena so.ativrajya munInapi
parastAdyaddhruvagatirviShNoH padamathAbhyagAt
yadbhrAjamAnaM svaruchaiva sarvato lokAstrayo hyanu vibhrAjanta ete
yannAvrajanjantuShu ye.ananugrahA vrajanti bhadrANi charanti ye.anisham
shAntAH samadR^ishaH shuddhAH sarvabhUtAnura~njanAH
yAntya~njasAchyutapadamachyutapriyabAndhavAH
ityuttAnapadaH putro dhruvaH kR^iShNaparAyaNaH
abhUttrayANAM lokAnAM chUDAmaNirivAmalaH
gambhIravego.animiShaM jyotiShAM chakramAhitam
yasminbhramati kauravya meDhyAmiva gavAM gaNaH
mahimAnaM vilokyAsya nArado bhagavAnR^iShiH
AtodyaM vituda~nshlokAnsatre.agAyatprachetasAm
nArada uvAcha
nUnaM sunIteH patidevatAyAstapaHprabhAvasya sutasya tAM gatim
dR^iShTvAbhyupAyAnapi vedavAdino naivAdhigantuM prabhavanti kiM nR^ipAH
yaH pa~nchavarSho gurudAravAkSharairbhinnena yAto hR^idayena dUyatA
vanaM madAdeshakaro.ajitaM prabhuM jigAya tadbhaktaguNaiH parAjitam
yaH kShatrabandhurbhuvi tasyAdhirUDhamanvArurukShedapi varShapUgaiH
ShaTpa~nchavarSho yadahobhiralpaiH prasAdya vaikuNThamavApa tatpadam
maitreya uvAcha
etatte.abhihitaM sarvaM yatpR^iShTo.ahamiha tvayA
dhruvasyoddAmayashasashcharitaM sammataM satAm
dhanyaM yashasyamAyuShyaM puNyaM svastyayanaM mahat
svargyaM dhrauvyaM saumanasyaM prashasyamaghamarShaNam
shrutvaitachChraddhayAbhIkShNamachyutapriyacheShTitam
bhavedbhaktirbhagavati yayA syAtkleshasa~NkShayaH
mahattvamichChatAM tIrthaM shrotuH shIlAdayo guNAH
yatra tejastadichChUnAM mAno yatra manasvinAm
prayataH kIrtayetprAtaH samavAye dvijanmanAm
sAyaM cha puNyashlokasya dhruvasya charitaM mahat
paurNamAsyAM sinIvAlyAM dvAdashyAM shravaNe.athavA
dinakShaye vyatIpAte sa~Nkrame.arkadine.api vA
shrAvayechChraddadhAnAnAM tIrthapAdapadAshrayaH
nechChaMstatrAtmanAtmAnaM santuShTa iti sidhyati
j~nAnamaj~nAtatattvAya yo dadyAtsatpathe.amR^itam
kR^ipAlordInanAthasya devAstasyAnugR^ihNate
idaM mayA te.abhihitaM kurUdvaha dhruvasya vikhyAtavishuddhakarmaNaH
hitvArbhakaH krIDanakAni mAturgR^ihaM cha viShNuM sharaNaM yo jagAma
sUta uvAcha
nishamya kauShAraviNopavarNitaM dhruvasya vaikuNThapadAdhirohaNam
prarUDhabhAvo bhagavatyadhokShaje praShTuM punastaM viduraH prachakrame
vidura uvAcha
ke te prachetaso nAma kasyApatyAni suvrata
kasyAnvavAye prakhyAtAH kutra vA satramAsata
manye mahAbhAgavataM nAradaM devadarshanam
yena proktaH kriyAyogaH paricharyAvidhirhareH
svadharmashIlaiH puruShairbhagavAnyaj~napUruShaH
ijyamAno bhaktimatA nAradeneritaH kila
yAstA devarShiNA tatra varNitA bhagavatkathAH
mahyaM shushrUShave brahmankArtsnyenAchaShTumarhasi
maitreya uvAcha

04130061
04130062
04130071
04130072
04130081
04130082
04130091
04130092
04130101
04130102
04130111
04130112
04130121
04130122
04130131
04130132
04130141
04130142
04130151
04130152
04130161
04130162
04130171
04130172
04130181
04130182
04130191
04130192
04130201
04130202
04130210
04130211
04130212
04130221
04130222
04130231
04130232
04130241
04130242
04130250
04130251
04130252
04130261
04130262
04130271
04130272
04130281
04130282
04130290
04130291
04130292
04130301
04130302
04130310
04130311
04130312
04130321
04130322
04130331
04130332

dhruvasya chotkalaH putraH pitari prasthite vanam


sArvabhaumashriyaM naichChadadhirAjAsanaM pituH
sa janmanopashAntAtmA niHsa~NgaH samadarshanaH
dadarsha loke vitatamAtmAnaM lokamAtmani
AtmAnaM brahma nirvANaM pratyastamitavigraham
avabodharasaikAtmyamAnandamanusantatam
avyavachChinnayogAgni dagdhakarmamalAshayaH
svarUpamavarundhAno nAtmano.anyaM tadaikShata
jaDAndhabadhironmatta mUkAkR^itiratanmatiH
lakShitaH pathi bAlAnAM prashAntArchirivAnalaH
matvA taM jaDamunmattaM kulavR^iddhAH samantriNaH
vatsaraM bhUpatiM chakruryavIyAMsaM bhrameH sutam
svarvIthirvatsarasyeShTA bhAryAsUta ShaDAtmajAn
puShpArNaM tigmaketuM cha iShamUrjaM vasuM jayam
puShpArNasya prabhA bhAryA doShA cha dve babhUvatuH
prAtarmadhyandinaM sAyamiti hyAsanprabhAsutAH
pradoSho nishitho vyuShTa iti doShAsutAstrayaH
vyuShTaH sutaM puShkariNyAM sarvatejasamAdadhe
sa chakShuH sutamAkUtyAM patnyAM manumavApa ha
manorasUta mahiShI virajAnnaDvalA sutAn
puruM kutsaM tritaM dyumnaM satyavantamR^itaM vratam
agniShTomamatIrAtraM pradyumnaM shibimulmukam
ulmuko.ajanayatputrAnpuShkariNyAM ShaDuttamAn
a~NgaM sumanasaM khyAtiM kratuma~NgirasaM gayam
sunIthA~Ngasya yA patnI suShuve venamulbaNam
yaddauHshIlyAtsa rAjarShirnirviNNo niragAtpurAt
yama~Nga shepuH kupitA vAgvajrA munayaH kila
gatAsostasya bhUyaste mamanthurdakShiNaM karam
arAjake tadA loke dasyubhiH pIDitAH prajAH
jAto nArAyaNAMshena pR^ithurAdyaH kShitIshvaraH
vidura uvAcha
tasya shIlanidheH sAdhorbrahmaNyasya mahAtmanaH
rAj~naH kathamabhUdduShTA prajA yadvimanA yayau
kiM vAMho vena uddishya brahmadaNDamayUyujan
daNDavratadhare rAj~ni munayo dharmakovidAH
nAvadhyeyaH prajApAlaH prajAbhiraghavAnapi
yadasau lokapAlAnAM bibhartyojaH svatejasA
etadAkhyAhi me brahmansunIthAtmajacheShTitam
shraddadhAnAya bhaktAya tvaM parAvaravittamaH
maitreya uvAcha
a~Ngo.ashvamedhaM rAjarShirAjahAra mahAkratum
nAjagmurdevatAstasminnAhUtA brahmavAdibhiH
tamUchurvismitAstatra yajamAnamathartvijaH
havIMShi hUyamAnAni na te gR^ihNanti devatAH
rAjanhavIMShyaduShTAni shraddhayAsAditAni te
ChandAMsyayAtayAmAni yojitAni dhR^itavrataiH
na vidAmeha devAnAM helanaM vayamaNvapi
yanna gR^ihNanti bhAgAnsvAnye devAH karmasAkShiNaH
maitreya uvAcha
a~Ngo dvijavachaH shrutvA yajamAnaH sudurmanAH
tatpraShTuM vyasR^ijadvAchaM sadasyAMstadanuj~nayA
nAgachChantyAhutA devA na gR^ihNanti grahAniha
sadasaspatayo brUta kimavadyaM mayA kR^itam
sadasaspataya UchuH
naradeveha bhavato nAghaM tAvanmanAksthitam
astyekaM prAktanamaghaM yadihedR^iktvamaprajaH
tathA sAdhaya bhadraM te AtmAnaM suprajaM nR^ipa
iShTaste putrakAmasya putraM dAsyati yaj~nabhuk
tathA svabhAgadheyAni grahIShyanti divaukasaH
yadyaj~napuruShaH sAkShAdapatyAya harirvR^itaH

04130341
04130342
04130351
04130352
04130361
04130362
04130371
04130372
04130381
04130382
04130391
04130392
04130401
04130402
04130411
04130412
04130421
04130422
04130431
04130432
04130441
04130442
04130451
04130452
04130461
04130462
04130471
04130472
04130481
04130482
04130491
04130492
04140010
04140011
04140012
04140021
04140022
04140031
04140032
04140041
04140042
04140051
04140052
04140061
04140062
04140071
04140072
04140081
04140082
04140091
04140092
04140101
04140102
04140111
04140112
04140121
04140122
04140131
04140132
04140133

tAMstAnkAmAnharirdadyAdyAnyAnkAmayate janaH
ArAdhito yathaivaiSha tathA puMsAM phalodayaH
iti vyavasitA viprAstasya rAj~naH prajAtaye
puroDAshaM niravapanshipiviShTAya viShNave
tasmAtpuruSha uttasthau hemamAlyamalAmbaraH
hiraNmayena pAtreNa siddhamAdAya pAyasam
sa viprAnumato rAjA gR^ihItvA~njalinaudanam
avaghrAya mudA yuktaH prAdAtpatnyA udAradhIH
sA tatpuMsavanaM rAj~nI prAshya vai patyurAdadhe
garbhaM kAla upAvR^itte kumAraM suShuve.aprajA
sa bAla eva puruSho mAtAmahamanuvrataH
adharmAMshodbhavaM mR^ityuM tenAbhavadadhArmikaH
sa sharAsanamudyamya mR^igayurvanagocharaH
hantyasAdhurmR^igAndInAnveno.asAvityaraujjanaH
AkrIDe krIDato bAlAnvayasyAnatidAruNaH
prasahya niranukroshaH pashumAramamArayat
taM vichakShya khalaM putraM shAsanairvividhairnR^ipaH
yadA na shAsituM kalpo bhR^ishamAsItsudurmanAH
prAyeNAbhyarchito devo ye.aprajA gR^ihamedhinaH
kadapatyabhR^itaM duHkhaM ye na vindanti durbharam
yataH pApIyasI kIrtiradharmashcha mahAnnR^iNAm
yato virodhaH sarveShAM yata AdhiranantakaH
kastaM prajApadeshaM vai mohabandhanamAtmanaH
paNDito bahu manyeta yadarthAH kleshadA gR^ihAH
kadapatyaM varaM manye sadapatyAchChuchAM padAt
nirvidyeta gR^ihAnmartyo yatkleshanivahA gR^ihAH
evaM sa nirviNNamanA nR^ipo gR^ihAnnishItha utthAya mahodayodayAt
alabdhanidro.anupalakShito nR^ibhirhitvA gato venasuvaM prasuptAm
vij~nAya nirvidya gataM patiM prajAH purohitAmAtyasuhR^idgaNAdayaH
vichikyururvyAmatishokakAtarA yathA nigUDhaM puruShaM kuyoginaH
alakShayantaH padavIM prajApaterhatodyamAH pratyupasR^itya te purIm
R^iShInsametAnabhivandya sAshravo nyavedayanpaurava bhartR^iviplavam
maitreya uvAcha
bhR^igvAdayaste munayo lokAnAM kShemadarshinaH
goptaryasati vai nR^INAM pashyantaH pashusAmyatAm
vIramAtaramAhUya sunIthAM brahmavAdinaH
prakR^ityasammataM venamabhyaShi~nchanpatiM bhuvaH
shrutvA nR^ipAsanagataM venamatyugrashAsanam
nililyurdasyavaH sadyaH sarpatrastA ivAkhavaH
sa ArUDhanR^ipasthAna unnaddho.aShTavibhUtibhiH
avamene mahAbhAgAnstabdhaH sambhAvitaH svataH
evaM madAndha utsikto nira~Nkusha iva dvipaH
paryaTanrathamAsthAya kampayanniva rodasI
na yaShTavyaM na dAtavyaM na hotavyaM dvijAH kvachit
iti nyavArayaddharmaM bherIghoSheNa sarvashaH
venasyAvekShya munayo durvR^ittasya vicheShTitam
vimR^ishya lokavyasanaM kR^ipayochuH sma satriNaH
aho ubhayataH prAptaM lokasya vyasanaM mahat
dAruNyubhayato dIpte iva taskarapAlayoH
arAjakabhayAdeSha kR^ito rAjAtadarhaNaH
tato.apyAsIdbhayaM tvadya kathaM syAtsvasti dehinAm
aheriva payaHpoShaH poShakasyApyanarthabhR^it
venaH prakR^ityaiva khalaH sunIthAgarbhasambhavaH
nirUpitaH prajApAlaH sa jighAMsati vai prajAH
tathApi sAntvayemAmuM nAsmAMstatpAtakaM spR^ishet
tadvidvadbhirasadvR^itto veno.asmAbhiH kR^ito nR^ipaH
sAntvito yadi no vAchaM na grahIShyatyadharmakR^it
lokadhikkArasandagdhaM dahiShyAmaH svatejasA
evamadhyavasAyainaM munayo gUDhamanyavaH
upavrajyAbruvanvenaM sAntvayitvA cha sAmabhiH

04140140
04140141
04140142
04140151
04140152
04140161
04140162
04140171
04140172
04140181
04140182
04140191
04140192
04140201
04140202
04140211
04140212
04140221
04140222
hTitum
04140230
04140231
04140232
04140241
04140242
04140251
04140252
04140261
04140262
04140271
04140272
04140281
04140282
04140290
04140291
04140292
04140301
04140302
04140311
04140312
04140321
04140322
04140331
04140332
04140341
04140342
04140351
04140352
04140361
04140362
04140371
04140372
04140381
04140382
04140391
04140392
04140401
04140402
04140411
04140412

munaya UchuH
nR^ipavarya nibodhaitadyatte vij~nApayAma bhoH
AyuHshrIbalakIrtInAM tava tAta vivardhanam
dharma AcharitaH puMsAM vA~NmanaHkAyabuddhibhiH
lokAnvishokAnvitaratyathAnantyamasa~NginAm
sa te mA vinashedvIra prajAnAM kShemalakShaNaH
yasminvinaShTe nR^ipatiraishvaryAdavarohati
rAjannasAdhvamAtyebhyashchorAdibhyaH prajA nR^ipaH
rakShanyathA baliM gR^ihNanniha pretya cha modate
yasya rAShTre pure chaiva bhagavAnyaj~napUruShaH
ijyate svena dharmeNa janairvarNAshramAnvitaiH
tasya rAj~no mahAbhAga bhagavAnbhUtabhAvanaH
parituShyati vishvAtmA tiShThato nijashAsane
tasmiMstuShTe kimaprApyaMjagatAmIshvareshvare
lokAH sapAlA hyetasmai haranti balimAdR^itAH
taM sarvalokAmarayaj~nasa~NgrahaM trayImayaM dravyamayaM tapomayam
yaj~nairvichitrairyajato bhavAya te rAjansvadeshAnanuroddhumarhasi
yaj~nena yuShmadviShaye dvijAtibhirvitAyamAnena surAH kalA hareH
sviShTAH sutuShTAH pradishanti vA~nChitaM taddhelanaM nArhasi vIra cheS
vena uvAcha
bAlishA bata yUyaM vA adharme dharmamAninaH
ye vR^ittidaM patiM hitvA jAraM patimupAsate
avajAnantyamI mUDhA nR^iparUpiNamIshvaram
nAnuvindanti te bhadramiha loke paratra cha
ko yaj~napuruSho nAma yatra vo bhaktirIdR^ishI
bhartR^isnehavidUrANAM yathA jAre kuyoShitAm
viShNurviri~ncho girisha indro vAyuryamo raviH
parjanyo dhanadaH somaH kShitiragnirapAmpatiH
ete chAnye cha vibudhAH prabhavo varashApayoH
dehe bhavanti nR^ipateH sarvadevamayo nR^ipaH
tasmAnmAM karmabhirviprA yajadhvaM gatamatsarAH
baliM cha mahyaM harata matto.anyaH ko.agrabhukpumAn
maitreya uvAcha
itthaM viparyayamatiH pApIyAnutpathaM gataH
anunIyamAnastadyAch~nAM na chakre bhraShTama~NgalaH
iti te.asatkR^itAstena dvijAH paNDitamAninA
bhagnAyAM bhavyayAch~nAyAM tasmai vidura chukrudhuH
hanyatAM hanyatAmeSha pApaH prakR^itidAruNaH
jIvanjagadasAvAshu kurute bhasmasAddhruvam
nAyamarhatyasadvR^itto naradevavarAsanam
yo.adhiyaj~napatiM viShNuM vinindatyanapatrapaH
ko vainaM parichakShIta venamekamR^ite.ashubham
prApta IdR^ishamaishvaryaM yadanugrahabhAjanaH
itthaM vyavasitA hantumR^iShayo rUDhamanyavaH
nijaghnurhu~NkR^itairvenaM hatamachyutanindayA
R^iShibhiH svAshramapadaM gate putrakalevaram
sunIthA pAlayAmAsa vidyAyogena shochatI
ekadA munayaste tu sarasvatsalilAplutAH
hutvAgnInsatkathAshchakrurupaviShTAH sarittaTe
vIkShyotthitAMstadotpAtAnAhurlokabhaya~NkarAn
apyabhadramanAthAyA dasyubhyo na bhavedbhuvaH
evaM mR^ishanta R^iShayo dhAvatAM sarvatodisham
pAMsuH samutthito bhUrishchorANAmabhilumpatAm
tadupadravamAj~nAya lokasya vasu lumpatAm
bhartaryuparate tasminnanyonyaM cha jighAMsatAm
choraprAyaM janapadaM hInasattvamarAjakam
lokAnnAvAraya~nChaktA api taddoShadarshinaH
brAhmaNaH samadR^ikShAnto dInAnAM samupekShakaH
sravate brahma tasyApi bhinnabhANDAtpayo yathA

04140421
04140422
04140431
04140432
04140441
04140442
04140451
04140452
04140461
04140462
04150010
04150011
04150012
04150021
04150022
04150030
04150031
04150032
04150041
04150042
04150051
04150052
04150061
04150062
04150070
04150071
04150072
04150081
04150082
04150091
04150092
04150101
04150102
04150111
04150112
04150121
04150122
04150131
04150132
04150141
04150142
04150151
04150152
04150161
04150162
04150171
04150172
04150181
04150182
04150191
04150192
04150201
04150202
04150211
04150212
04150220
04150221
04150222
04150231
04150232

nA~Ngasya vaMsho rAjarShereSha saMsthAtumarhati


amoghavIryA hi nR^ipA vaMshe.asminkeshavAshrayAH
vinishchityaivamR^iShayo vipannasya mahIpateH
mamanthurUruM tarasA tatrAsIdbAhuko naraH
kAkakR^iShNo.atihrasvA~Ngo hrasvabAhurmahAhanuH
hrasvapAnnimnanAsAgro raktAkShastAmramUrdhajaH
taM tu te.avanataM dInaM kiM karomIti vAdinam
niShIdetyabruvaMstAta sa niShAdastato.abhavat
tasya vaMshyAstu naiShAdA girikAnanagocharAH
yenAharajjAyamAno venakalmaShamulbaNam
maitreya uvAcha
atha tasya punarviprairaputrasya mahIpateH
bAhubhyAM mathyamAnAbhyAM mithunaM samapadyata
taddR^iShTvA mithunaM jAtamR^iShayo brahmavAdinaH
UchuH paramasantuShTA viditvA bhagavatkalAm
R^iShaya UchuH
eSha viShNorbhagavataH kalA bhuvanapAlinI
iyaM cha lakShmyAH sambhUtiH puruShasyAnapAyinI
ayaM tu prathamo rAj~nAM pumAnprathayitA yashaH
pR^ithurnAma mahArAjo bhaviShyati pR^ithushravAH
iyaM cha sudatI devI guNabhUShaNabhUShaNA
archirnAma varArohA pR^ithumevAvarundhatI
eSha sAkShAddhareraMshojAto lokarirakShayA
iyaM cha tatparA hi shrIranujaj~ne.anapAyinI
maitreya uvAcha
prashaMsanti sma taM viprA gandharvapravarA jaguH
mumuchuH sumanodhArAH siddhA nR^ityanti svaHstriyaH
sha~NkhatUryamR^ida~NgAdyA nedurdundubhayo divi
tatra sarva upAjagmurdevarShipitR^INAM gaNAH
brahmA jagadgururdevaiH sahAsR^itya sureshvaraiH
vainyasya dakShiNe haste dR^iShTvA chihnaM gadAbhR^itaH
pAdayoraravindaM cha taM vai mene hareH kalAm
yasyApratihataM chakramaMshaH sa parameShThinaH
tasyAbhiSheka Arabdho brAhmaNairbrahmavAdibhiH
AbhiShechanikAnyasmai AjahruH sarvato janAH
saritsamudrA girayo nAgA gAvaH khagA mR^igAH
dyauH kShitiH sarvabhUtAni samAjahrurupAyanam
so.abhiShikto mahArAjaH suvAsAH sAdhvala~NkR^itaH
patnyArchiShAla~NkR^itayA vireje.agnirivAparaH
tasmai jahAra dhanado haimaM vIra varAsanam
varuNaH salilasrAvamAtapatraM shashiprabham
vAyushcha vAlavyajane dharmaH kIrtimayIM srajam
indraH kirITamutkR^iShTaM daNDaM saMyamanaM yamaH
brahmA brahmamayaM varma bhAratI hAramuttamam
hariH sudarshanaM chakraM tatpatnyavyAhatAM shriyam
dashachandramasiM rudraH shatachandraM tathAmbikA
somo.amR^itamayAnashvAMstvaShTA rUpAshrayaM ratham
agnirAjagavaM chApaM sUryo rashmimayAniShUn
bhUH pAduke yogamayyau dyauH puShpAvalimanvaham
nATyaM sugItaM vAditramantardhAnaM cha khecharAH
R^iShayashchAshiShaH satyAH samudraH sha~NkhamAtmajam
sindhavaH parvatA nadyo rathavIthIrmahAtmanaH
sUto.atha mAgadho vandI taM stotumupatasthire
stAvakAMstAnabhipretya pR^ithurvainyaH pratApavAn
meghanirhrAdayA vAchA prahasannidamabravIt
pR^ithuruvAcha
bhoH sUta he mAgadha saumya vandinloke.adhunAspaShTaguNasya me syAt
kimAshrayo me stava eSha yojyatAM mA mayyabhUvanvitathA giro vaH
tasmAtparokShe.asmadupashrutAnyalaM kariShyatha stotramapIchyavAchaH
satyuttamashlokaguNAnuvAde jugupsitaM na stavayanti sabhyAH

04150241
04150242
04150251
04150252
04150261
04150262
04160010
04160011
04160012
04160021
04160022
04160031
04160032
04160041
04160042
04160051
04160052
04160061
04160062
04160071
04160072
04160081
04160082
04160091
04160092
04160101
04160102
04160111
04160112
04160121
04160122
04160131
04160132
04160141
04160142
04160151
04160152
04160161
04160162
04160171
04160172
04160181
04160182
04160191
04160192
04160201
04160202
04160211
04160212
04160221
04160222
04160231
04160232
04160241
04160242
04160251
04160252
04160261
04160262
04160271

mahadguNAnAtmani kartumIshaH kaH stAvakaiH stAvayate.asato.api


te.asyAbhaviShyanniti vipralabdho janAvahAsaM kumatirna veda
prabhavo hyAtmanaH stotraMjugupsantyapi vishrutAH
hrImantaH paramodArAH pauruShaM vA vigarhitam
vayaM tvaviditA loke sUtAdyApi varImabhiH
karmabhiH kathamAtmAnaM gApayiShyAma bAlavat
maitreya uvAcha
iti bruvANaM nR^ipatiM gAyakA munichoditAH
tuShTuvustuShTamanasastadvAgamR^itasevayA
nAlaM vayaM te mahimAnuvarNane yo devavaryo.avatatAra mAyayA
venA~NgajAtasya cha pauruShANi te vAchaspatInAmapi babhramurdhiyaH
athApyudArashravasaH pR^ithorhareH kalAvatArasya kathAmR^itAdR^itAH
yathopadeshaM munibhiH prachoditAH shlAghyAni karmANi vayaM vitanmahi
eSha dharmabhR^itAM shreShTho lokaM dharme.anuvartayan
goptA cha dharmasetUnAM shAstA tatparipanthinAm
eSha vai lokapAlAnAM bibhartyekastanau tanUH
kAle kAle yathAbhAgaM lokayorubhayorhitam
vasu kAla upAdatte kAle chAyaM vimu~nchati
samaH sarveShu bhUteShu pratapansUryavadvibhuH
titikShatyakramaM vainya uparyAkramatAmapi
bhUtAnAM karuNaH shashvadArtAnAM kShitivR^ittimAn
deve.avarShatyasau devo naradevavapurhariH
kR^ichChraprANAH prajA hyeSha rakShiShyatya~njasendravat
ApyAyayatyasau lokaM vadanAmR^itamUrtinA
sAnurAgAvalokena vishadasmitachAruNA
avyaktavartmaiSha nigUDhakAryo gambhIravedhA upaguptavittaH
anantamAhAtmyaguNaikadhAmA pR^ithuH prachetA iva saMvR^itAtmA
durAsado durviShaha Asanno.api vidUravat
naivAbhibhavituM shakyo venAraNyutthito.analaH
antarbahishcha bhUtAnAM pashyankarmANi chAraNaiH
udAsIna ivAdhyakSho vAyurAtmeva dehinAm
nAdaNDyaM daNDayatyeSha sutamAtmadviShAmapi
daNDayatyAtmajamapi daNDyaM dharmapathe sthitaH
asyApratihataM chakraM pR^ithorAmAnasAchalAt
vartate bhagavAnarko yAvattapati gogaNaiH
ra~njayiShyati yallokamayamAtmavicheShTitaiH
athAmumAhU rAjAnaM manora~njanakaiH prajAH
dR^iDhavrataH satyasandho brahmaNyo vR^iddhasevakaH
sharaNyaH sarvabhUtAnAM mAnado dInavatsalaH
mAtR^ibhaktiH parastrIShu patnyAmardha ivAtmanaH
prajAsu pitR^ivatsnigdhaH ki~Nkaro brahmavAdinAm
dehinAmAtmavatpreShThaH suhR^idAM nandivardhanaH
muktasa~Ngaprasa~Ngo.ayaM daNDapANirasAdhuShu
ayaM tu sAkShAdbhagavAMstryadhIshaH kUTastha AtmA kalayAvatIrNaH
yasminnavidyArachitaM nirarthakaM pashyanti nAnAtvamapi pratItam
ayaM bhuvo maNDalamodayAdrergoptaikavIro naradevanAthaH
AsthAya jaitraM rathamAttachApaH paryasyate dakShiNato yathArkaH
asmai nR^ipAlAH kila tatra tatra baliM hariShyanti salokapAlAH
maMsyanta eShAM striya AdirAjaM chakrAyudhaM tadyasha uddharantyaH
ayaM mahIM gAM duduhe.adhirAjaH prajApatirvR^ittikaraH prajAnAm
yo lIlayAdrInsvasharAsakoTyA bhindansamAM gAmakarodyathendraH
visphUrjayannAjagavaM dhanuH svayaM yadAcharatkShmAmaviShahyamAjau
tadA nililyurdishi dishyasanto lA~NgUlamudyamya yathA mR^igendraH
eSho.ashvamedhA~nshatamAjahAra sarasvatI prAdurabhAvi yatra
ahArShIdyasya hayaM purandaraH shatakratushcharame vartamAne
eSha svasadmopavane sametya sanatkumAraM bhagavantamekam
ArAdhya bhaktyAlabhatAmalaM tajj~nAnaM yato brahma paraM vidanti
tatra tatra girastAstA iti vishrutavikramaH
shroShyatyAtmAshritA gAthAH pR^ithuH pR^ithuparAkramaH
disho vijityApratiruddhachakraH svatejasotpATitalokashalyaH

04160272
04170010
04170011
04170012
04170021
04170022
04170030
04170031
04170032
04170041
04170042
04170051
04170052
04170061
04170062
04170071
04170072
04170080
04170081
04170082
04170090
04170091
04170092
04170101
04170102
04170111
04170112
04170120
04170121
04170122
04170131
04170132
04170141
04170142
04170151
04170152
04170161
04170162
04170171
04170172
04170181
04170182
04170191
04170192
04170201
04170202
04170211
04170212
04170220
04170221
04170222
04170231
04170232
04170241
04170242
04170251
04170252
04170261
04170262
04170271

surAsurendrairupagIyamAna mahAnubhAvo bhavitA patirbhuvaH


maitreya uvAcha
evaM sa bhagavAnvainyaH khyApito guNakarmabhiH
ChandayAmAsa tAnkAmaiH pratipUjyAbhinandya cha
brAhmaNapramukhAnvarNAnbhR^ityAmAtyapurodhasaH
paurAnjAnapadAnshreNIH prakR^itIH samapUjayat
vidura uvAcha
kasmAddadhAra gorUpaM dharitrI bahurUpiNI
yAM dudoha pR^ithustatra ko vatso dohanaM cha kim
prakR^ityA viShamA devI kR^itA tena samA katham
tasya medhyaM hayaM devaH kasya hetorapAharat
sanatkumArAdbhagavato brahmanbrahmaviduttamAt
labdhvA j~nAnaM savij~nAnaM rAjarShiH kAM gatiM gataH
yachchAnyadapi kR^iShNasya bhavAnbhagavataH prabhoH
shravaH sushravasaH puNyaM pUrvadehakathAshrayam
bhaktAya me.anuraktAya tava chAdhokShajasya cha
vaktumarhasi yo.aduhyadvainyarUpeNa gAmimAm
sUta uvAcha
chodito vidureNaivaM vAsudevakathAM prati
prashasya taM prItamanA maitreyaH pratyabhAShata
maitreya uvAcha
yadAbhiShiktaH pR^ithura~Nga viprairAmantrito janatAyAshcha pAlaH
prajA niranne kShitipR^iShTha etya kShutkShAmadehAH patimabhyavochan
vayaM rAja~njAThareNAbhitaptA yathAgninA koTarasthena vR^ikShAH
tvAmadya yAtAH sharaNaM sharaNyaM yaH sAdhito vR^ittikaraH patirnaH
tanno bhavAnIhatu rAtave.annaM kShudhArditAnAM naradevadeva
yAvanna na~NkShyAmaha ujjhitorjA vArtApatistvaM kila lokapAlaH
maitreya uvAcha
pR^ithuH prajAnAM karuNaM nishamya paridevitam
dIrghaM dadhyau kurushreShTha nimittaM so.anvapadyata
iti vyavasito buddhyA pragR^ihItasharAsanaH
sandadhe vishikhaM bhUmeH kruddhastripurahA yathA
pravepamAnA dharaNI nishAmyodAyudhaM cha tam
gauH satyapAdravadbhItA mR^igIva mR^igayudrutA
tAmanvadhAvattadvainyaH kupito.atyaruNekShaNaH
sharaM dhanuShi sandhAya yatra yatra palAyate
sA disho vidisho devI rodasI chAntaraM tayoH
dhAvantI tatra tatrainaM dadarshAnUdyatAyudham
loke nAvindata trANaM vainyAnmR^ityoriva prajAH
trastA tadA nivavR^ite hR^idayena vidUyatA
uvAcha cha mahAbhAgaM dharmaj~nApannavatsala
trAhi mAmapi bhUtAnAM pAlane.avasthito bhavAn
sa tvaM jighAMsase kasmAddInAmakR^itakilbiShAm
ahaniShyatkathaM yoShAM dharmaj~na iti yo mataH
praharanti na vai strIShu kR^itAgaHsvapi jantavaH
kimuta tvadvidhA rAjankaruNA dInavatsalAH
mAM vipATyAjarAM nAvaM yatra vishvaM pratiShThitam
AtmAnaM cha prajAshchemAH kathamambhasi dhAsyasi
pR^ithuruvAcha
vasudhe tvAM vadhiShyAmi machChAsanaparA~NmukhIm
bhAgaM barhiShi yA vR^i~Nkte na tanoti cha no vasu
yavasaM jagdhyanudinaM naiva dogdhyaudhasaM payaH
tasyAmevaM hi duShTAyAM daNDo nAtra na shasyate
tvaM khalvoShadhibIjAni prAksR^iShTAni svayambhuvA
na mu~nchasyAtmaruddhAni mAmavaj~nAya mandadhIH
amUShAM kShutparItAnAmArtAnAM paridevitam
shamayiShyAmi madbANairbhinnAyAstava medasA
pumAnyoShiduta klIba AtmasambhAvano.adhamaH
bhUteShu niranukrosho nR^ipANAM tadvadho.avadhaH
tvAM stabdhAM durmadAM nItvA mAyAgAM tilashaH sharaiH

04170272
04170281
04170282
04170290
04170291
04170292
04170301
04170302
04170311
04170312
04170321
04170322
04170331
04170332
04170341
04170342
04170351
04170352
04170361
04170362
04180010
04180011
04180012
04180021
04180022
04180031
04180032
04180041
04180042
04180051
04180052
04180061
04180062
04180071
04180072
04180081
04180082
04180091
04180092
04180101
04180102
04180111
04180112
04180121
04180122
04180131
04180132
04180141
04180142
04180151
04180152
04180161
04180162
04180171
04180172
04180181
04180182
04180191
04180192
04180201

AtmayogabalenemA dhArayiShyAmyahaM prajAH


evaM manyumayIM mUrtiM kR^itAntamiva bibhratam
praNatA prA~njaliH prAha mahI sa~njAtavepathuH
dharovAcha
namaH parasmai puruShAya mAyayA vinyastanAnAtanave guNAtmane
namaH svarUpAnubhavena nirdhuta dravyakriyAkArakavibhramormaye
yenAhamAtmAyatanaM vinirmitA dhAtrA yato.ayaM guNasargasa~NgrahaH
sa eva mAM hantumudAyudhaH svarADupasthito.anyaM sharaNaM kamAshraye
ya etadAdAvasR^ijachcharAcharaM svamAyayAtmAshrayayAvitarkyayA
tayaiva so.ayaM kila goptumudyataH kathaM nu mAM dharmaparo jighAMsati
nUnaM bateshasya samIhitaM janaistanmAyayA durjayayAkR^itAtmabhiH
na lakShyate yastvakarodakArayadyo.aneka ekaH paratashcha IshvaraH
sargAdi yo.asyAnuruNaddhi shaktibhirdravyakriyAkArakachetanAtmabhiH
tasmai samunnaddhaniruddhashaktaye namaH parasmai puruShAya vedhase
sa vai bhavAnAtmavinirmitaM jagadbhUtendriyAntaHkaraNAtmakaM vibho
saMsthApayiShyannaja mAM rasAtalAdabhyujjahArAmbhasa AdisUkaraH
apAmupasthe mayi nAvyavasthitAH prajA bhavAnadya rirakShiShuH kila
sa vIramUrtiH samabhUddharAdharo yo mAM payasyugrasharo jighAMsasi
nUnaM janairIhitamIshvarANAmasmadvidhaistadguNasargamAyayA
na j~nAyate mohitachittavartmabhistebhyo namo vIrayashaskarebhyaH
maitreya uvAcha
itthaM pR^ithumabhiShTUya ruShA prasphuritAdharam
punarAhAvanirbhItA saMstabhyAtmAnamAtmanA
sanniyachChAbhibho manyuM nibodha shrAvitaM cha me
sarvataH sAramAdatte yathA madhukaro budhaH
asminloke.athavAmuShminmunibhistattvadarshibhiH
dR^iShTA yogAH prayuktAshcha puMsAM shreyaHprasiddhaye
tAnAtiShThati yaH samyagupAyAnpUrvadarshitAn
avaraH shraddhayopeta upeyAnvindate.a~njasA
tAnanAdR^itya yo.avidvAnarthAnArabhate svayam
tasya vyabhicharantyarthA ArabdhAshcha punaH punaH
purA sR^iShTA hyoShadhayo brahmaNA yA vishAmpate
bhujyamAnA mayA dR^iShTA asadbhiradhR^itavrataiH
apAlitAnAdR^itA cha bhavadbhirlokapAlakaiH
chorIbhUte.atha loke.ahaM yaj~nArthe.agrasamoShadhIH
nUnaM tA vIrudhaH kShINA mayi kAlena bhUyasA
tatra yogena dR^iShTena bhavAnAdAtumarhati
vatsaM kalpaya me vIra yenAhaM vatsalA tava
dhokShye kShIramayAnkAmAnanurUpaM cha dohanam
dogdhAraM cha mahAbAho bhUtAnAM bhUtabhAvana
annamIpsitamUrjasvadbhagavAnvA~nChate yadi
samAM cha kuru mAM rAjandevavR^iShTaM yathA payaH
apartAvapi bhadraM te upAvarteta me vibho
iti priyaM hitaM vAkyaM bhuva AdAya bhUpatiH
vatsaM kR^itvA manuM pANAvaduhatsakalauShadhIH
tathApare cha sarvatra sAramAdadate budhAH
tato.anye cha yathAkAmaM duduhuH pR^ithubhAvitAm
R^iShayo duduhurdevImindriyeShvatha sattama
vatsaM bR^ihaspatiM kR^itvA payashChandomayaM shuchi
kR^itvA vatsaM suragaNA indraM somamadUduhan
hiraNmayena pAtreNa vIryamojo balaM payaH
daiteyA dAnavA vatsaM prahlAdamasurarShabham
vidhAyAdUduhankShIramayaHpAtre surAsavam
gandharvApsaraso.adhukShanpAtre padmamaye payaH
vatsaM vishvAvasuM kR^itvA gAndharvaM madhu saubhagam
vatsena pitaro.aryamNA kavyaM kShIramadhukShata
AmapAtre mahAbhAgAH shraddhayA shrAddhadevatAH
prakalpya vatsaM kapilaM siddhAH sa~NkalpanAmayIm
siddhiM nabhasi vidyAM cha ye cha vidyAdharAdayaH
anye cha mAyino mAyAmantardhAnAdbhutAtmanAm

04180202
04180211
04180212
04180221
04180222
04180231
04180232
04180241
04180242
04180251
04180252
04180261
04180262
04180271
04180272
04180281
04180282
04180291
04180292
04180301
04180302
04180311
04180312
04180321
04180322
04190010
04190011
04190012
04190021
04190022
04190031
04190032
04190041
04190042
04190051
04190052
04190061
04190062
04190071
04190072
04190081
04190082
04190091
04190092
04190101
04190102
04190111
04190112
04190121
04190122
04190131
04190132
04190141
04190142
04190151
04190152
04190161
04190162
04190171
04190172

mayaM prakalpya vatsaM te duduhurdhAraNAmayIm


yakSharakShAMsi bhUtAni pishAchAH pishitAshanAH
bhUteshavatsA duduhuH kapAle kShatajAsavam
tathAhayo dandashUkAH sarpA nAgAshcha takShakam
vidhAya vatsaM duduhurbilapAtre viShaM payaH
pashavo yavasaM kShIraM vatsaM kR^itvA cha govR^iSham
araNyapAtre chAdhukShanmR^igendreNa cha daMShTriNaH
kravyAdAH prANinaH kravyaM duduhuH sve kalevare
suparNavatsA vihagAshcharaM chAcharameva cha
vaTavatsA vanaspatayaH pR^ithagrasamayaM payaH
girayo himavadvatsA nAnAdhAtUnsvasAnuShu
sarve svamukhyavatsena sve sve pAtre pR^ithakpayaH
sarvakAmadughAM pR^ithvIM duduhuH pR^ithubhAvitAm
evaM pR^ithvAdayaH pR^ithvImannAdAH svannamAtmanaH
dohavatsAdibhedena kShIrabhedaM kurUdvaha
tato mahIpatiH prItaH sarvakAmadughAM pR^ithuH
duhitR^itve chakAremAM premNA duhitR^ivatsalaH
chUrNayansvadhanuShkoTyA girikUTAni rAjarAT
bhUmaNDalamidaM vainyaH prAyashchakre samaM vibhuH
athAsminbhagavAnvainyaH prajAnAM vR^ittidaH pitA
nivAsAnkalpayAM chakre tatra tatra yathArhataH
grAmAnpuraH pattanAni durgANi vividhAni cha
ghoShAnvrajAnsashibirAnAkarAnkheTakharvaTAn
prAkpR^ithoriha naivaiShA puragrAmAdikalpanA
yathAsukhaM vasanti sma tatra tatrAkutobhayAH
maitreya uvAcha
athAdIkShata rAjA tu hayamedhashatena saH
brahmAvarte manoH kShetre yatra prAchI sarasvatI
tadabhipretya bhagavAnkarmAtishayamAtmanaH
shatakraturna mamR^iShe pR^ithoryaj~namahotsavam
yatra yaj~napatiH sAkShAdbhagavAnharirIshvaraH
anvabhUyata sarvAtmA sarvalokaguruH prabhuH
anvito brahmasharvAbhyAM lokapAlaiH sahAnugaiH
upagIyamAno gandharvairmunibhishchApsarogaNaiH
siddhA vidyAdharA daityA dAnavA guhyakAdayaH
sunandanandapramukhAH pArShadapravarA hareH
kapilo nArado datto yogeshAH sanakAdayaH
tamanvIyurbhAgavatA ye cha tatsevanotsukAH
yatra dharmadughA bhUmiH sarvakAmadughA satI
dogdhi smAbhIpsitAnarthAnyajamAnasya bhArata
UhuH sarvarasAnnadyaH kShIradadhyannagorasAn
taravo bhUrivarShmANaH prAsUyanta madhuchyutaH
sindhavo ratnanikarAngirayo.annaM chaturvidham
upAyanamupAjahruH sarve lokAH sapAlakAH
iti chAdhokShajeshasya pR^ithostu paramodayam
asUyanbhagavAnindraH pratighAtamachIkarat
charameNAshvamedhena yajamAne yajuShpatim
vainye yaj~napashuM spardhannapovAha tirohitaH
tamatrirbhagavAnaikShattvaramANaM vihAyasA
Amuktamiva pAkhaNDaM yo.adharme dharmavibhramaH
atriNA chodito hantuM pR^ithuputro mahArathaH
anvadhAvata sa~NkruddhastiShTha tiShTheti chAbravIt
taM tAdR^ishAkR^itiM vIkShya mene dharmaM sharIriNam
jaTilaM bhasmanAchChannaM tasmai bANaM na mu~nchati
vadhAnnivR^ittaM taM bhUyo hantave.atrirachodayat
jahi yaj~nahanaM tAta mahendraM vibudhAdhamam
evaM vainyasutaH proktastvaramANaM vihAyasA
anvadravadabhikruddho rAvaNaM gR^idhrarADiva
so.ashvaM rUpaM cha taddhitvA tasmA antarhitaH svarAT
vIraH svapashumAdAya pituryaj~namupeyivAn

04190181
04190182
04190191
04190192
04190201
04190202
04190211
04190212
04190221
04190222
04190231
04190232
04190241
04190242
04190251
04190252
04190261
04190262
04190271
asam
04190272
04190281
04190282
04190291
04190292
04190301
04190302
04190311
04190312
04190321
04190322
04190331
04190332
04190341
04190342
04190351
04190352
04190361
04190362
04190371
04190372
04190381
R^ihi
04190382
04190390
04190391
04190392
04190401
04190402
04190411
04190412
04190421
04190422
04200010
04200011
04200012
04200020
04200021
04200022
04200031

tattasya chAdbhutaM karma vichakShya paramarShayaH


nAmadheyaM dadustasmai vijitAshva iti prabho
upasR^ijya tamastIvraM jahArAshvaM punarhariH
chaShAlayUpatashChanno hiraNyarashanaM vibhuH
atriH sandarshayAmAsa tvaramANaM vihAyasA
kapAlakhaTvA~NgadharaM vIro nainamabAdhata
atriNA choditastasmai sandadhe vishikhaM ruShA
so.ashvaM rUpaM cha taddhitvA tasthAvantarhitaH svarAT
vIrashchAshvamupAdAya pitR^iyaj~namathAvrajat
tadavadyaM hare rUpaM jagR^ihurj~nAnadurbalAH
yAni rUpANi jagR^ihe indro hayajihIrShayA
tAni pApasya khaNDAni li~NgaM khaNDamihochyate
evamindre haratyashvaM vainyayaj~najighAMsayA
tadgR^ihItavisR^iShTeShu pAkhaNDeShu matirnR^iNAm
dharma ityupadharmeShu nagnaraktapaTAdiShu
prAyeNa sajjate bhrAntyA peshaleShu cha vAgmiShu
tadabhij~nAya bhagavAnpR^ithuH pR^ithuparAkramaH
indrAya kupito bANamAdattodyatakArmukaH
tamR^itvijaH shakravadhAbhisandhitaM vichakShya duShprekShyamasahyaraMh
nivArayAmAsuraho mahAmate na yujyate.atrAnyavadhaH prachoditAt
vayaM marutvantamihArthanAshanaM hvayAmahe tvachChravasA hatatviSham
ayAtayAmopahavairanantaraM prasahya rAjanjuhavAma te.ahitam
ityAmantrya kratupatiM vidurAsyartvijo ruShA
srugghastAnjuhvato.abhyetya svayambhUH pratyaShedhata
na vadhyo bhavatAmindro yadyaj~no bhagavattanuH
yaM jighAMsatha yaj~nena yasyeShTAstanavaH surAH
tadidaM pashyata mahad dharmavyatikaraM dvijAH
indreNAnuShThitaM rAj~naH karmaitadvijighAMsatA
pR^ithukIrteH pR^ithorbhUyAttarhyekonashatakratuH
alaM te kratubhiH sviShTairyadbhavAnmokShadharmavit
naivAtmane mahendrAya roShamAhartumarhasi
ubhAvapi hi bhadraM te uttamashlokavigrahau
mAsminmahArAja kR^ithAH sma chintAM nishAmayAsmadvacha AdR^itAtmA
yaddhyAyato daivahataM nu kartuM mano.atiruShTaM vishate tamo.andham
kraturviramatAmeSha deveShu duravagrahaH
dharmavyatikaro yatra pAkhaNDairindranirmitaiH
ebhirindropasaMsR^iShTaiH pAkhaNDairhAribhirjanam
hriyamANaM vichakShvainaM yaste yaj~nadhrugashvamuT
bhavAnparitrAtumihAvatIrNo dharmaM janAnAM samayAnurUpam
venApachArAdavaluptamadya taddehato viShNukalAsi vainya
sa tvaM vimR^ishyAsya bhavaM prajApate sa~NkalpanaM vishvasR^ijAM pipIp
aindrIM cha mAyAmupadharmamAtaraM prachaNDapAkhaNDapathaM prabho jahi
maitreya uvAcha
itthaM sa lokaguruNA samAdiShTo vishAmpatiH
tathA cha kR^itvA vAtsalyaM maghonApi cha sandadhe
kR^itAvabhR^ithasnAnAya pR^ithave bhUrikarmaNe
varAndaduste varadA ye tadbarhiShi tarpitAH
viprAH satyAshiShastuShTAH shraddhayA labdhadakShiNAH
AshiSho yuyujuH kShattarAdirAjAya satkR^itAH
tvayAhUtA mahAbAho sarva eva samAgatAH
pUjitA dAnamAnAbhyAM pitR^idevarShimAnavAH
maitreya uvAcha
bhagavAnapi vaikuNThaH sAkaM maghavatA vibhuH
yaj~nairyaj~napatistuShTo yaj~nabhuktamabhAShata
shrIbhagavAnuvAcha
eSha te.akArShIdbha~NgaM hayamedhashatasya ha
kShamApayata AtmAnamamuShya kShantumarhasi
sudhiyaH sAdhavo loke naradeva narottamAH

04200032
04200041
04200042
04200051
04200052
04200061
04200062
04200071
04200072
04200081
04200082
04200091
04200092
04200101
04200102
04200111
04200112
04200121
04200122
04200131
04200132
04200141
04200142
04200151
04200152
04200161
04200162
04200170
04200171
04200172
04200181
04200182
04200191
04200192
04200201
04200202
04200211
04200212
04200221
04200222
04200230
04200231
04200232
04200241
04200242
04200251
04200252
04200261
R^it
04200262
A
04200271
04200272
04200281
04200282
04200291
04200292
04200301
04200302
04200311

nAbhidruhyanti bhUtebhyo yarhi nAtmA kalevaram


puruShA yadi muhyanti tvAdR^ishA devamAyayA
shrama eva paraM jAto dIrghayA vR^iddhasevayA
ataH kAyamimaM vidvAnavidyAkAmakarmabhiH
Arabdha iti naivAsminpratibuddho.anuShajjate
asaMsaktaH sharIre.asminnamunotpAdite gR^ihe
apatye draviNe vApi kaH kuryAnmamatAM budhaH
ekaH shuddhaH svayaMjyotirnirguNo.asau guNAshrayaH
sarvago.anAvR^itaH sAkShI nirAtmAtmAtmanaH paraH
ya evaM santamAtmAnamAtmasthaM veda pUruShaH
nAjyate prakR^itistho.api tadguNaiH sa mayi sthitaH
yaH svadharmeNa mAM nityaM nirAshIH shraddhayAnvitaH
bhajate shanakaistasya mano rAjanprasIdati
parityaktaguNaH samyagdarshano vishadAshayaH
shAntiM me samavasthAnaM brahma kaivalyamashnute
udAsInamivAdhyakShaM dravyaj~nAnakriyAtmanAm
kUTasthamimamAtmAnaM yo vedApnoti shobhanam
bhinnasya li~Ngasya guNapravAho dravyakriyAkArakachetanAtmanaH
dR^iShTAsu sampatsu vipatsu sUrayo na vikriyante mayi baddhasauhR^idAH
samaH samAnottamamadhyamAdhamaH sukhe cha duHkhe cha jitendriyAshayaH
mayopakL^iptAkhilalokasaMyuto vidhatsva vIrAkhilalokarakShaNam
shreyaH prajApAlanameva rAj~no yatsAmparAye sukR^itAtShaShThamaMsham
hartAnyathA hR^itapuNyaH prajAnAmarakShitA karahAro.aghamatti
evaM dvijAgryAnumatAnuvR^itta dharmapradhAno.anyatamo.avitAsyAH
hrasvena kAlena gR^ihopayAtAndraShTAsi siddhAnanuraktalokaH
varaM cha matka~nchana mAnavendra vR^iNIShva te.ahaM guNashIlayantritaH
nAhaM makhairvai sulabhastapobhiryogena vA yatsamachittavartI
maitreya uvAcha
sa itthaM lokaguruNA viShvaksenena vishvajit
anushAsita AdeshaM shirasA jagR^ihe hareH
spR^ishantaM pAdayoH premNA vrIDitaM svena karmaNA
shatakratuM pariShvajya vidveShaM visasarja ha
bhagavAnatha vishvAtmA pR^ithunopahR^itArhaNaH
samujjihAnayA bhaktyA gR^ihItacharaNAmbujaH
prasthAnAbhimukho.apyenamanugrahavilambitaH
pashyanpadmapalAshAkSho na pratasthe suhR^itsatAm
sa AdirAjo rachitA~njalirhariM vilokituM nAshakadashrulochanaH
na ki~nchanovAcha sa bAShpaviklavo hR^idopaguhyAmumadhAdavasthitaH
athAvamR^ijyAshrukalA vilokayannatR^iptadR^iggocharamAha pUruSham
padA spR^ishantaM kShitimaMsa unnate vinyastahastAgramura~NgavidviShaH
pR^ithuruvAcha
varAnvibho tvadvaradeshvarAdbudhaH kathaM vR^iNIte guNavikriyAtmanAm
ye nArakANAmapi santi dehinAM tAnIsha kaivalyapate vR^iNe na cha
na kAmaye nAtha tadapyahaM kvachinna yatra yuShmachcharaNAmbujAsavaH
mahattamAntarhR^idayAnmukhachyuto vidhatsva karNAyutameSha me varaH
sa uttamashloka mahanmukhachyuto bhavatpadAmbhojasudhA kaNAnilaH
smR^itiM punarvismR^itatattvavartmanAM kuyoginAM no vitaratyalaM varaiH
yashaH shivaM sushrava Aryasa~Ngame yadR^ichChayA chopashR^iNoti te sak
kathaM guNaj~no viramedvinA pashuM shrIryatpravavre guNasa~NgrahechChay
athAbhaje tvAkhilapUruShottamaM guNAlayaM padmakareva lAlasaH
apyAvayorekapatispR^idhoH kalirna syAtkR^itatvachcharaNaikatAnayoH
jagajjananyAM jagadIsha vaishasaM syAdeva yatkarmaNi naH samIhitam
karoShi phalgvapyuru dInavatsalaH sva eva dhiShNye.abhiratasya kiM tayA
bhajantyatha tvAmata eva sAdhavo vyudastamAyAguNavibhramodayam
bhavatpadAnusmaraNAdR^ite satAM nimittamanyadbhagavanna vidmahe
manye giraM te jagatAM vimohinIM varaM vR^iNIShveti bhajantamAttha yat
vAchA nu tantyA yadi te jano.asitaH kathaM punaH karma karoti mohitaH
tvanmAyayAddhA jana Isha khaNDito yadanyadAshAsta R^itAtmano.abudhaH

04200312
04200320
04200321
04200322
Am
04200331
04200332
04200340
04200341
04200342
04200351
04200352
04200361
04200362
04200371
04200372
04200381
04200382
04210010
04210011
04210012
04210021
04210022
04210031
04210032
04210041
04210042
04210051
04210052
04210061
04210062
04210071
04210072
04210080
04210081
04210082
04210090
04210091
04210092
04210101
04210102
04210110
04210111
04210112
04210121
04210122
04210131
04210132
04210141
04210142
04210151
04210152
04210161
04210162
04210171
04210172
04210181
04210182
04210191
04210192

yathA charedbAlahitaM pitA svayaM tathA tvamevArhasi naH samIhitum


maitreya uvAcha
ityAdirAjena nutaH sa vishvadR^iktamAha rAjanmayi bhaktirastu te
diShTyedR^ishI dhIrmayi te kR^itA yayA mAyAM madIyAM tarati sma dustyaj
tattvaM kuru mayAdiShTamapramattaH prajApate
madAdeshakaro lokaH sarvatrApnoti shobhanam
maitreya uvAcha
iti vainyasya rAjarSheH pratinandyArthavadvachaH
pUjito.anugR^ihItvainaM gantuM chakre.achyuto matim
devarShipitR^igandharva siddhachAraNapannagAH
kinnarApsaraso martyAH khagA bhUtAnyanekashaH
yaj~neshvaradhiyA rAj~nA vAgvittA~njalibhaktitaH
sabhAjitA yayuH sarve vaikuNThAnugatAstataH
bhagavAnapi rAjarSheH sopAdhyAyasya chAchyutaH
haranniva mano.amuShya svadhAma pratyapadyata
adR^iShTAya namaskR^itya nR^ipaH sandarshitAtmane
avyaktAya cha devAnAM devAya svapuraM yayau
maitreya uvAcha
mauktikaiH kusumasragbhirdukUlaiH svarNatoraNaiH
mahAsurabhibhirdhUpairmaNDitaM tatra tatra vai
chandanAgurutoyArdra rathyAchatvaramArgavat
puShpAkShataphalaistokmairlAjairarchirbhirarchitam
savR^indaiH kadalIstambhaiH pUgapotaiH pariShkR^itam
tarupallavamAlAbhiH sarvataH samala~NkR^itam
prajAstaM dIpabalibhiH sambhR^itAsheShama~NgalaiH
abhIyurmR^iShTakanyAshcha mR^iShTakuNDalamaNDitAH
sha~NkhadundubhighoSheNa brahmaghoSheNa chartvijAm
vivesha bhavanaM vIraH stUyamAno gatasmayaH
pUjitaH pUjayAmAsa tatra tatra mahAyashAH
paurA~njAnapadAMstAMstAnprItaH priyavarapradaH
sa evamAdInyanavadyacheShTitaH karmANi bhUyAMsi mahAnmahattamaH
kurvanshashAsAvanimaNDalaM yashaH sphItaM nidhAyAruruhe paraM padam
sUta uvAcha
tadAdirAjasya yasho vijR^imbhitaM guNairasheShairguNavatsabhAjitam
kShattA mahAbhAgavataH sadaspate kauShAraviM prAha gR^iNantamarchayan
vidura uvAcha
so.abhiShiktaH pR^ithurviprairlabdhAsheShasurArhaNaH
bibhratsa vaiShNavaM tejo bAhvoryAbhyAM dudoha gAm
ko nvasya kIrtiM na shR^iNotyabhij~no yadvikramochChiShTamasheShabhUpAH
lokAH sapAlA upajIvanti kAmamadyApi tanme vada karma shuddham
maitreya uvAcha
ga~NgAyamunayornadyorantarA kShetramAvasan
ArabdhAneva bubhuje bhogAnpuNyajihAsayA
sarvatrAskhalitAdeshaH saptadvIpaikadaNDadhR^ik
anyatra brAhmaNakulAdanyatrAchyutagotrataH
ekadAsInmahAsatra dIkShA tatra divaukasAm
samAjo brahmarShINAM cha rAjarShINAM cha sattama
tasminnarhatsu sarveShu svarchiteShu yathArhataH
utthitaH sadaso madhye tArANAmuDurADiva
prAMshuH pInAyatabhujo gauraH ka~njAruNekShaNaH
sunAsaH sumukhaH saumyaH pInAMsaH sudvijasmitaH
vyUDhavakShA bR^ihachChroNirvalivalgudalodaraH
AvartanAbhirojasvI kA~nchanorurudagrapAt
sUkShmavakrAsitasnigdha mUrdhajaH kambukandharaH
mahAdhane dukUlAgrye paridhAyopavIya cha
vya~njitAsheShagAtrashrIrniyame nyastabhUShaNaH
kR^iShNAjinadharaH shrImAnkushapANiH kR^itochitaH
shishirasnigdhatArAkShaH samaikShata samantataH
UchivAnidamurvIshaH sadaH saMharShayanniva

04210201
04210202
04210210
04210211
04210212
04210221
04210222
04210231
04210232
04210241
04210242
04210251
04210252
04210261
04210262
04210271
04210272
04210281
04210282
04210291
04210292
04210301
04210302
04210311
04210312
04210321
04210322
04210331
04210332
04210341
04210342
04210351
04210352
04210361
04210362
04210371
04210372
04210381
04210382
04210391
04210392
04210401
04210402
04210411
04210412
04210421
04210422
04210431
04210432
04210441
daH
04210442
04210450
04210461
04210462
04210471
04210472
04210481
04210482
04210491

chAru chitrapadaM shlakShNaM mR^iShTaM gUDhamaviklavam


sarveShAmupakArArthaM tadA anuvadanniva
rAjovAcha
sabhyAH shR^iNuta bhadraM vaH sAdhavo ya ihAgatAH
satsu jij~nAsubhirdharmamAvedyaM svamanIShitam
ahaM daNDadharo rAjA prajAnAmiha yojitaH
rakShitA vR^ittidaH sveShu setuShu sthApitA pR^ithak
tasya me tadanuShThAnAdyAnAhurbrahmavAdinaH
lokAH syuH kAmasandohA yasya tuShyati diShTadR^ik
ya uddharetkaraM rAjA prajA dharmeShvashikShayan
prajAnAM shamalaM bhu~Nkte bhagaM cha svaM jahAti saH
tatprajA bhartR^ipiNDArthaM svArthamevAnasUyavaH
kurutAdhokShajadhiyastarhi me.anugrahaH kR^itaH
yUyaM tadanumodadhvaM pitR^idevarShayo.amalAH
kartuH shAsturanuj~nAtustulyaM yatpretya tatphalam
asti yaj~napatirnAma keShA~nchidarhasattamAH
ihAmutra cha lakShyante jyotsnAvatyaH kvachidbhuvaH
manoruttAnapAdasya dhruvasyApi mahIpateH
priyavratasya rAjarShera~NgasyAsmatpituH pituH
IdR^ishAnAmathAnyeShAmajasya cha bhavasya cha
prahlAdasya baleshchApi kR^ityamasti gadAbhR^itA
dauhitrAdInR^ite mR^ityoH shochyAndharmavimohitAn
vargasvargApavargANAM prAyeNaikAtmyahetunA
yatpAdasevAbhiruchistapasvinAmasheShajanmopachitaM malaM dhiyaH
sadyaH kShiNotyanvahamedhatI satI yathA padA~NguShThaviniHsR^itA sarit
vinirdhutAsheShamanomalaH pumAnasa~Ngavij~nAnavisheShavIryavAn
yada~NghrimUle kR^itaketanaH punarna saMsR^itiM kleshavahAM prapadyate
tameva yUyaM bhajatAtmavR^ittibhirmanovachaHkAyaguNaiH svakarmabhiH
amAyinaH kAmadughA~Nghripa~NkajaM yathAdhikArAvasitArthasiddhayaH
asAvihAnekaguNo.aguNo.adhvaraH pR^ithagvidhadravyaguNakriyoktibhiH
sampadyate.arthAshayali~NganAmabhirvishuddhavij~nAnaghanaH svarUpataH
pradhAnakAlAshayadharmasa~Ngrahe sharIra eSha pratipadya chetanAm
kriyAphalatvena vibhurvibhAvyate yathAnalo dAruShu tadguNAtmakaH
aho mamAmI vitarantyanugrahaM hariM guruM yaj~nabhujAmadhIshvaram
svadharmayogena yajanti mAmakA nirantaraM kShoNitale dR^iDhavratAH
mA jAtu tejaH prabhavenmaharddhibhistitikShayA tapasA vidyayA cha
dedIpyamAne.ajitadevatAnAM kule svayaM rAjakulAddvijAnAm
brahmaNyadevaH puruShaH purAtano nityaM hariryachcharaNAbhivandanAt
avApa lakShmImanapAyinIM yasho jagatpavitraM cha mahattamAgraNIH
yatsevayAsheShaguhAshayaH svarADviprapriyastuShyati kAmamIshvaraH
tadeva taddharmaparairvinItaiH sarvAtmanA brahmakulaM niShevyatAm
pumAnlabhetAnativelamAtmanaH prasIdato.atyantashamaM svataH svayam
yannityasambandhaniShevayA tataH paraM kimatrAsti mukhaM havirbhujAm
ashnAtyanantaH khalu tattvakovidaiH shraddhAhutaM yanmukha ijyanAmabhiH
na vai tathA chetanayA bahiShkR^ite hutAshane pAramahaMsyaparyaguH
yadbrahma nityaM virajaM sanAtanaM shraddhAtapoma~NgalamaunasaMyamaiH
samAdhinA bibhrati hArthadR^iShTaye yatredamAdarsha ivAvabhAsate
teShAmahaM pAdasarojareNumAryA vaheyAdhikirITamAyuH
yaM nityadA bibhrata Ashu pApaM nashyatyamuM sarvaguNA bhajanti
guNAyanaM shIladhanaM kR^itaj~naM vR^iddhAshrayaM saMvR^iNate.anu sampa
prasIdatAM brahmakulaM gavAM cha janArdanaH sAnucharashcha mahyam
maitreya uvAcha
iti bruvANaM nR^ipatiM pitR^idevadvijAtayaH
tuShTuvurhR^iShTamanasaH sAdhuvAdena sAdhavaH
putreNa jayate lokAniti satyavatI shrutiH
brahmadaNDahataH pApo yadveno.atyatarattamaH
hiraNyakashipushchApi bhagavannindayA tamaH
vivikShuratyagAtsUnoH prahlAdasyAnubhAvataH
vIravarya pitaH pR^ithvyAH samAH sa~njIva shAshvatIH

04210492
04210501
04210502
04210511
04210512
04210521
04210522
04210531
04210532
04220010
04220011
04220012
04220021
04220022
04220031
04220032
04220041
04220042
04220051
04220052
04220061
04220062
04220070
04220071
04220072
04220081
04220082
04220091
04220092
04220101
04220102
04220111
04220112
04220121
04220122
04220131
04220132
04220141
04220142
04220151
04220152
04220161
04220162
04220170
04220171
04220172
04220180
04220181
04220182
04220191
04220192
04220201
04220202
04220211
tuH
04220212
04220221
04220222
04220231
04220232

yasyedR^ishyachyute bhaktiH sarvalokaikabhartari


aho vayaM hyadya pavitrakIrte tvayaiva nAthena mukundanAthAH
ya uttamashlokatamasya viShNorbrahmaNyadevasya kathAM vyanakti
nAtyadbhutamidaM nAtha tavAjIvyAnushAsanam
prajAnurAgo mahatAM prakR^itiH karuNAtmanAm
adya nastamasaH pArastvayopAsAditaH prabho
bhrAmyatAM naShTadR^iShTInAM karmabhirdaivasaMj~nitaiH
namo vivR^iddhasattvAya puruShAya mahIyase
yo brahma kShatramAvishya bibhartIdaM svatejasA
maitreya uvAcha
janeShu pragR^iNatsvevaM pR^ithuM pR^ithulavikramam
tatropajagmurmunayashchatvAraH sUryavarchasaH
tAMstu siddheshvarAnrAjA vyomno.avatarato.archiShA
lokAnapApAnkurvANAnsAnugo.achaShTa lakShitAn
taddarshanodgatAnprANAnpratyAditsurivotthitaH
sasadasyAnugo vainya indriyesho guNAniva
gauravAdyantritaH sabhyaH prashrayAnatakandharaH
vidhivatpUjayAM chakre gR^ihItAdhyarhaNAsanAn
tatpAdashauchasalilairmArjitAlakabandhanaH
tatra shIlavatAM vR^ittamAcharanmAnayanniva
hATakAsana AsInAnsvadhiShNyeShviva pAvakAn
shraddhAsaMyamasaMyuktaH prItaH prAha bhavAgrajAn
pR^ithuruvAcha
aho AcharitaM kiM me ma~NgalaM ma~NgalAyanAH
yasya vo darshanaM hyAsIddurdarshAnAM cha yogibhiH
kiM tasya durlabhataramiha loke paratra cha
yasya viprAH prasIdanti shivo viShNushcha sAnugaH
naiva lakShayate loko lokAnparyaTato.api yAn
yathA sarvadR^ishaM sarva AtmAnaM ye.asya hetavaH
adhanA api te dhanyAH sAdhavo gR^ihamedhinaH
yadgR^ihA hyarhavaryAmbu tR^iNabhUmIshvarAvarAH
vyAlAlayadrumA vai teShvariktAkhilasampadaH
yadgR^ihAstIrthapAdIya pAdatIrthavivarjitAH
svAgataM vo dvijashreShThA yadvratAni mumukShavaH
charanti shraddhayA dhIrA bAlA eva bR^ihanti cha
kachchinnaH kushalaM nAthA indriyArthArthavedinAm
vyasanAvApa etasminpatitAnAM svakarmabhiH
bhavatsu kushalaprashna AtmArAmeShu neShyate
kushalAkushalA yatra na santi mativR^ittayaH
tadahaM kR^itavishrambhaH suhR^ido vastapasvinAm
sampR^ichChe bhava etasminkShemaH kenA~njasA bhavet
vyaktamAtmavatAmAtmA bhagavAnAtmabhAvanaH
svAnAmanugrahAyemAM siddharUpI charatyajaH
maitreya uvAcha
pR^ithostatsUktamAkarNya sAraM suShThu mitaM madhu
smayamAna iva prItyA kumAraH pratyuvAcha ha
sanatkumAra uvAcha
sAdhu pR^iShTaM mahArAja sarvabhUtahitAtmanA
bhavatA viduShA chApi sAdhUnAM matirIdR^ishI
sa~NgamaH khalu sAdhUnAmubhayeShAM cha sammataH
yatsambhAShaNasamprashnaH sarveShAM vitanoti sham
astyeva rAjanbhavato madhudviShaH pAdAravindasya guNAnuvAdane
ratirdurApA vidhunoti naiShThikI kAmaM kaShAyaM malamantarAtmanaH
shAstreShviyAneva sunishchito nR^iNAM kShemasya sadhryagvimR^isheShu he
asa~Nga Atmavyatirikta Atmani dR^iDhA ratirbrahmaNi nirguNe cha yA
sA shraddhayA bhagavaddharmacharyayA jij~nAsayAdhyAtmikayoganiShThayA
yogeshvaropAsanayA cha nityaM puNyashravaHkathayA puNyayA cha
arthendriyArAmasagoShThyatR^iShNayA tatsammatAnAmaparigraheNa cha
viviktaruchyA paritoSha Atmani vinA harerguNapIyUShapAnAt

04220241
04220242
04220251
04220252
H
04220261
04220262
04220271
04220272
04220281
04220282
04220291
04220292
04220301
04220302
04220311
04220312
04220321
04220322
04220331
04220332
04220341
04220342
04220351
04220352
04220361
04220362
04220371
04220372
04220373
04220374
04220381
04220382
04220383
04220384
04220391
04220392
04220393
04220394
04220401
04220402
04220403
04220404
04220410
04220411
04220412
04220420
04220421
04220422
04220431
04220432
04220441
04220442
04220451
04220452
04220461
04220462
04220471
04220472
04220473

ahiMsayA pAramahaMsyacharyayA smR^ityA mukundAcharitAgryasIdhunA


yamairakAmairniyamaishchApyanindayA nirIhayA dvandvatitikShayA cha
harermuhustatparakarNapUra guNAbhidhAnena vijR^imbhamANayA
bhaktyA hyasa~NgaH sadasatyanAtmani syAnnirguNe brahmaNi chA~njasA rati
yadA ratirbrahmaNi naiShThikI pumAnAchAryavAnj~nAnavirAgaraMhasA
dahatyavIryaM hR^idayaM jIvakoshaM pa~nchAtmakaM yonimivotthito.agniH
dagdhAshayo muktasamastatadguNo naivAtmano bahirantarvichaShTe
parAtmanoryadvyavadhAnaM purastAtsvapne yathA puruShastadvinAshe
AtmAnamindriyArthaM cha paraM yadubhayorapi
satyAshaya upAdhau vai pumAnpashyati nAnyadA
nimitte sati sarvatra jalAdAvapi pUruShaH
Atmanashcha parasyApi bhidAM pashyati nAnyadA
indriyairviShayAkR^iShTairAkShiptaM dhyAyatAM manaH
chetanAM harate buddheH stambastoyamiva hradAt
bhrashyatyanusmR^itishchittaM j~nAnabhraMshaH smR^itikShaye
tadrodhaM kavayaH prAhurAtmApahnavamAtmanaH
nAtaH parataro loke puMsaH svArthavyatikramaH
yadadhyanyasya preyastvamAtmanaH svavyatikramAt
arthendriyArthAbhidhyAnaM sarvArthApahnavo nR^iNAm
bhraMshito j~nAnavij~nAnAdyenAvishati mukhyatAm
na kuryAtkarhichitsa~NgaM tamastIvraM titIriShuH
dharmArthakAmamokShANAM yadatyantavighAtakam
tatrApi mokSha evArtha AtyantikatayeShyate
traivargyo.artho yato nityaM kR^itAntabhayasaMyutaH
pare.avare cha ye bhAvA guNavyatikarAdanu
na teShAM vidyate kShemamIshavidhvaMsitAshiShAm
tattvaM narendra jagatAmatha tasthUShAM cha
dehendriyAsudhiShaNAtmabhirAvR^itAnAm
yaH kShetravittapatayA hR^idi vishvagAviH
pratyakchakAsti bhagavAMstamavehi so.asmi
yasminnidaM sadasadAtmatayA vibhAti
mAyA vivekavidhuti sraji vAhibuddhiH
taM nityamuktaparishuddhavishuddhatattvaM
pratyUDhakarmakalilaprakR^itiM prapadye
yatpAdapa~NkajapalAshavilAsabhaktyA
karmAshayaM grathitamudgrathayanti santaH
tadvanna riktamatayo yatayo.api ruddha
srotogaNAstamaraNaM bhaja vAsudevam
kR^ichChro mahAniha bhavArNavamaplaveshAM
ShaDvarganakramasukhena titIrShanti
tattvaM harerbhagavato bhajanIyama~NghriM
kR^itvoDupaM vyasanamuttara dustarArNam
maitreya uvAcha
sa evaM brahmaputreNa kumAreNAtmamedhasA
darshitAtmagatiH samyakprashasyovAcha taM nR^ipaH
rAjovAcha
kR^ito me.anugrahaH pUrvaM hariNArtAnukampinA
tamApAdayituM brahmanbhagavanyUyamAgatAH
niShpAditashcha kArtsnyena bhagavadbhirghR^iNAlubhiH
sAdhUchChiShTaM hi me sarvamAtmanA saha kiM dade
prANA dArAH sutA brahmangR^ihAshcha saparichChadAH
rAjyaM balaM mahI kosha iti sarvaM niveditam
sainApatyaM cha rAjyaM cha daNDanetR^itvameva cha
sarva lokAdhipatyaM cha vedashAstravidarhati
svameva brAhmaNo bhu~Nkte svaM vaste svaM dadAti cha
tasyaivAnugraheNAnnaM bhu~njate kShatriyAdayaH
yairIdR^ishI bhagavato gatirAtmavAda
ekAntato nigamibhiH pratipAditA naH
tuShyantvadabhrakaruNAH svakR^itena nityaM

04220474
04220480
04220481
04220482
04220491
04220492
04220501
04220502
04220511
04220512
04220521
04220522
04220531
04220532
04220541
04220542
04220551
04220552
04220561
04220562
04220571
04220572
04220581
04220582
04220591
04220592
04220601
04220602
04220611
04220612
04220621
04220622
04220623
04220631
04220632
04230010
04230011
04230012
04230021
04230022
04230031
04230032
04230041
04230042
04230051
04230052
04230061
04230062
04230071
04230072
04230081
04230082
04230091
04230092
04230101
04230102
04230111
04230112
04230113
04230114

ko nAma tatpratikaroti vinodapAtram


maitreya uvAcha
ta Atmayogapataya AdirAjena pUjitAH
shIlaM tadIyaM shaMsantaH khe.abhavanmiShatAM nR^iNAm
vainyastu dhuryo mahatAM saMsthityAdhyAtmashikShayA
AptakAmamivAtmAnaM mena AtmanyavasthitaH
karmANi cha yathAkAlaM yathAdeshaM yathAbalam
yathochitaM yathAvittamakarodbrahmasAtkR^itam
phalaM brahmaNi sannyasya nirviSha~NgaH samAhitaH
karmAdhyakShaM cha manvAna AtmAnaM prakR^iteH param
gR^iheShu vartamAno.api sa sAmrAjyashriyAnvitaH
nAsajjatendriyArtheShu nirahammatirarkavat
evamadhyAtmayogena karmANyanusamAcharan
putrAnutpAdayAmAsa pa~nchArchiShyAtmasammatAn
vijitAshvaM dhUmrakeshaM haryakShaM draviNaM vR^ikam
sarveShAM lokapAlAnAM dadhAraikaH pR^ithurguNAn
gopIthAya jagatsR^iShTeH kAle sve sve.achyutAtmakaH
manovAgvR^ittibhiH saumyairguNaiH saMra~njayanprajAH
rAjetyadhAnnAmadheyaM somarAja ivAparaH
sUryavadvisR^ijangR^ihNanpratapaMshcha bhuvo vasu
durdharShastejasevAgnirmahendra iva durjayaH
titikShayA dharitrIva dyaurivAbhIShTado nR^iNAm
varShati sma yathAkAmaM parjanya iva tarpayan
samudra iva durbodhaH sattvenAchalarADiva
dharmarADiva shikShAyAmAshcharye himavAniva
kuvera iva koshADhyo guptArtho varuNo yathA
mAtarishveva sarvAtmA balena mahasaujasA
aviShahyatayA devo bhagavAnbhUtarADiva
kandarpa iva saundarye manasvI mR^igarADiva
vAtsalye manuvannR^iNAM prabhutve bhagavAnajaH
bR^ihaspatirbrahmavAde Atmavattve svayaM hariH
bhaktyA goguruvipreShu viShvaksenAnuvartiShu
hriyA prashrayashIlAbhyAmAtmatulyaH parodyame
kIrtyordhvagItayA pumbhistrailokye tatra tatra ha
praviShTaH karNarandhreShu strINAM rAmaH satAmiva
maitreya uvAcha
dR^iShTvAtmAnaM pravayasamekadA vainya AtmavAn
AtmanA vardhitAsheSha svAnusargaH prajApatiH
jagatastasthuShashchApi vR^ittido dharmabhR^itsatAm
niShpAditeshvarAdesho yadarthamiha jaj~nivAn
AtmajeShvAtmajAM nyasya virahAdrudatImiva
prajAsu vimanaHsvekaH sadAro.agAttapovanam
tatrApyadAbhyaniyamo vaikhAnasasusammate
Arabdha ugratapasi yathA svavijaye purA
kandamUlaphalAhAraH shuShkaparNAshanaH kvachit
abbhakShaH katichitpakShAnvAyubhakShastataH param
grIShme pa~nchatapA vIro varShAsvAsAraShANmuniH
AkaNThamagnaH shishire udake sthaNDileshayaH
titikShuryatavAgdAnta UrdhvaretA jitAnilaH
ArirAdhayiShuH kR^iShNamacharattapa uttamam
tena kramAnusiddhena dhvastakarmamalAshayaH
prANAyAmaiH sanniruddha ShaDvargashChinnabandhanaH
sanatkumAro bhagavAnyadAhAdhyAtmikaM param
yogaM tenaiva puruShamabhajatpuruSharShabhaH
bhagavaddharmiNaH sAdhoH shraddhayA yatataH sadA
bhaktirbhagavati brahmaNyananyaviShayAbhavat
tasyAnayA bhagavataH parikarmashuddha
sattvAtmanastadanusaMsmaraNAnupUrtyA
j~nAnaM viraktimadabhUnnishitena yena
chichCheda saMshayapadaM nijajIvakosham

04230121
04230122
04230123
04230124
04230131
04230132
04230141
04230142
04230151
04230152
04230161
04230162
04230171
04230172
04230181
04230182
04230183
04230191
04230192
04230201
04230202
04230211
04230212
04230221
04230222
pAdau
04230231
04230232
04230241
04230242
04230250
04230251
04230252
04230261
04230262
04230271
04230272
04230281
04230282
04230290
04230291
04230292
04230301
04230302
04230311
04230312
04230321
04230322
04230331
04230332
04230341
04230342
04230351
04230352
04230353
04230361
04230362
04230371
04230372
04230381

ChinnAnyadhIradhigatAtmagatirnirIhas
tattatyaje.achChinadidaM vayunena yena
tAvanna yogagatibhiryatirapramatto
yAvadgadAgrajakathAsu ratiM na kuryAt
evaM sa vIrapravaraH saMyojyAtmAnamAtmani
brahmabhUto dR^iDhaM kAle tatyAja svaM kalevaram
sampIDya pAyuM pArShNibhyAM vAyumutsAraya~nChanaiH
nAbhyAM koShTheShvavasthApya hR^iduraHkaNThashIrShaNi
utsarpayaMstu taM mUrdhni krameNAveshya niHspR^ihaH
vAyuM vAyau kShitau kAyaM tejastejasyayUyujat
khAnyAkAshe dravaM toye yathAsthAnaM vibhAgashaH
kShitimambhasi tattejasyado vAyau nabhasyamum
indriyeShu manastAni tanmAtreShu yathodbhavam
bhUtAdinAmUnyutkR^iShya mahatyAtmani sandadhe
taM sarvaguNavinyAsaM jIve mAyAmaye nyadhAt
taM chAnushayamAtmasthamasAvanushayI pumAn
nAnavairAgyavIryeNa svarUpastho.ajahAtprabhuH
archirnAma mahArAj~nI tatpatnyanugatA vanam
sukumAryatadarhA cha yatpadbhyAM sparshanaM bhuvaH
atIva bharturvratadharmaniShThayA shushrUShayA chArShadehayAtrayA
nAvindatArtiM parikarshitApi sA preyaskarasparshanamAnanirvR^itiH
dehaM vipannAkhilachetanAdikaM patyuH pR^ithivyA dayitasya chAtmanaH
AlakShya ki~nchichcha vilapya sA satI chitAmathAropayadadrisAnuni
vidhAya kR^ityaM hradinIjalAplutA dattvodakaM bharturudArakarmaNaH
natvA divisthAMstridashAMstriH parItya vivesha vahniM dhyAyatI bhartR^i
vilokyAnugatAM sAdhvIM pR^ithuM vIravaraM patim
tuShTuvurvaradA devairdevapatnyaH sahasrashaH
kurvatyaH kusumAsAraM tasminmandarasAnuni
nadatsvamaratUryeShu gR^iNanti sma parasparam
devya UchuH
aho iyaM vadhUrdhanyA yA chaivaM bhUbhujAM patim
sarvAtmanA patiM bheje yaj~neshaM shrIrvadhUriva
saiShA nUnaM vrajatyUrdhvamanu vainyaM patiM satI
pashyatAsmAnatItyArchirdurvibhAvyena karmaNA
teShAM durApaM kiM tvanyanmartyAnAM bhagavatpadam
bhuvi lolAyuSho ye vai naiShkarmyaM sAdhayantyuta
sa va~nchito batAtmadhrukkR^ichChreNa mahatA bhuvi
labdhvApavargyaM mAnuShyaM viShayeShu viShajjate
maitreya uvAcha
stuvatIShvamarastrIShu patilokaM gatA vadhUH
yaM vA AtmavidAM dhuryo vainyaH prApAchyutAshrayaH
itthambhUtAnubhAvo.asau pR^ithuH sa bhagavattamaH
kIrtitaM tasya charitamuddAmacharitasya te
ya idaM sumahatpuNyaM shraddhayAvahitaH paThet
shrAvayechChR^iNuyAdvApi sa pR^ithoH padavImiyAt
brAhmaNo brahmavarchasvI rAjanyo jagatIpatiH
vaishyaH paThanviTpatiH syAchChUdraH sattamatAmiyAt
triH kR^itva idamAkarNya naro nAryathavAdR^itA
aprajaH suprajatamo nirdhano dhanavattamaH
aspaShTakIrtiH suyashA mUrkho bhavati paNDitaH
idaM svastyayanaM puMsAmama~NgalyanivAraNam
dhanyaM yashasyamAyuShyaM svargyaM kalimalApaham
dharmArthakAmamokShANAM samyaksiddhimabhIpsubhiH
shraddhayaitadanushrAvyaM chaturNAM kAraNaM param
vijayAbhimukho rAjA shrutvaitadabhiyAti yAn
baliM tasmai harantyagre rAjAnaH pR^ithave yathA
muktAnyasa~Ngo bhagavatyamalAM bhaktimudvahan
vainyasya charitaM puNyaM shR^iNuyAchChrAvayetpaThet
vaichitravIryAbhihitaM mahanmAhAtmyasUchakam

04230382
04230391
04230392
04240010
04240011
04240012
04240021
04240022
04240031
04240032
04240041
04240042
04240051
04240052
04240061
04240062
04240071
04240072
04240081
04240082
04240091
04240092
04240101
04240102
04240111
04240112
04240113
04240121
04240122
04240131
04240132
04240141
04240142
04240151
04240152
04240160
04240161
04240162
04240171
04240172
04240181
04240182
04240190
04240191
04240192
04240201
04240202
04240211
04240212
04240221
04240222
04240231
04240232
04240241
04240242
04240251
04240252
04240261
04240262
04240270

asminkR^itamatimartyaM pArthavIM gatimApnuyAt


anudinamidamAdareNa shR^iNvanpR^ithucharitaM prathayanvimuktasa~NgaH
bhagavati bhavasindhupotapAde sa cha nipuNAM labhate ratiM manuShyaH
maitreya uvAcha
vijitAshvo.adhirAjAsItpR^ithuputraH pR^ithushravAH
yavIyobhyo.adadAtkAShThA bhrAtR^ibhyo bhrAtR^ivatsalaH
haryakShAyAdishatprAchIM dhUmrakeshAya dakShiNAm
pratIchIM vR^ikasaMj~nAya turyAM draviNase vibhuH
antardhAnagatiM shakrAllabdhvAntardhAnasaMj~nitaH
apatyatrayamAdhatta shikhaNDinyAM susammatam
pAvakaH pavamAnashcha shuchirityagnayaH purA
vasiShThashApAdutpannAH punaryogagatiM gatAH
antardhAno nabhasvatyAM havirdhAnamavindata
ya indramashvahartAraM vidvAnapi na jaghnivAn
rAj~nAM vR^ittiM karAdAna daNDashulkAdidAruNAm
manyamAno dIrghasattra vyAjena visasarja ha
tatrApi haMsaM puruShaM paramAtmAnamAtmadR^ik
yajaMstallokatAmApa kushalena samAdhinA
havirdhAnAddhavirdhAnI vidurAsUta ShaTsutAn
barhiShadaM gayaM shuklaM kR^iShNaM satyaM jitavratam
barhiShatsumahAbhAgo hAvirdhAniH prajApatiH
kriyAkANDeShu niShNAto yogeShu cha kurUdvaha
yasyedaM devayajanamanuyaj~naM vitanvataH
prAchInAgraiH kushairAsIdAstR^itaM vasudhAtalam
sAmudrIM devadevoktAmupayeme shatadrutim
yAM vIkShya chArusarvA~NgIM kishorIM suShThvala~NkR^itAm
parikramantImudvAhe chakame.agniH shukImiva
vibudhAsuragandharva munisiddhanaroragAH
vijitAH sUryayA dikShu kvaNayantyaiva nUpuraiH
prAchInabarhiShaH putrAH shatadrutyAM dashAbhavan
tulyanAmavratAH sarve dharmasnAtAH prachetasaH
pitrAdiShTAH prajAsarge tapase.arNavamAvishan
dashavarShasahasrANi tapasArchaMstapaspatim
yaduktaM pathi dR^iShTena girishena prasIdatA
taddhyAyanto japantashcha pUjayantashcha saMyatAH
vidura uvAcha
prachetasAM giritreNa yathAsItpathi sa~NgamaH
yadutAha haraH prItastanno brahmanvadArthavat
sa~NgamaH khalu viprarShe shiveneha sharIriNAm
durlabho munayo dadhyurasa~NgAdyamabhIpsitam
AtmArAmo.api yastvasya lokakalpasya rAdhase
shaktyA yukto vicharati ghorayA bhagavAnbhavaH
maitreya uvAcha
prachetasaH piturvAkyaM shirasAdAya sAdhavaH
dishaM pratIchIM prayayustapasyAdR^itachetasaH
sasamudramupa vistIrNamapashyansumahatsaraH
mahanmana iva svachChaM prasannasalilAshayam
nIlaraktotpalAmbhoja kahlArendIvarAkaram
haMsasArasachakrAhva kAraNDavanikUjitam
mattabhramarasausvarya hR^iShTaromalatA~Nghripam
padmakosharajo dikShu vikShipatpavanotsavam
tatra gAndharvamAkarNya divyamArgamanoharam
visismyU rAjaputrAste mR^ida~NgapaNavAdyanu
tarhyeva sarasastasmAnniShkrAmantaM sahAnugam
upagIyamAnamamara pravaraM vibudhAnugaiH
taptahemanikAyAbhaM shitikaNThaM trilochanam
prasAdasumukhaM vIkShya praNemurjAtakautukAH
sa tAnprapannArtiharo bhagavAndharmavatsalaH
dharmaj~nAnshIlasampannAnprItaH prItAnuvAcha ha
shrIrudra uvAcha

04240271
04240272
04240281
04240282
04240291
m
04240292
04240301
04240302
04240311
04240312
04240320
04240321
04240322
04240330
04240331
04240332
04240341
04240342
04240351
04240352
04240361
04240362
04240371
04240372
04240381
04240382
04240391
04240392
04240401
04240402
04240411
04240412
04240421
04240422
04240423
04240431
04240432
04240441
04240442
04240451
04240452
04240461
04240462
04240471
04240472
04240481
04240482
04240491
04240492
04240501
04240502
04240511
04240512
04240521
04240522
04240531
04240532
04240541
04240542

yUyaM vediShadaH putrA viditaM vashchikIrShitam


anugrahAya bhadraM va evaM me darshanaM kR^itam
yaH paraM raMhasaH sAkShAttriguNAjjIvasaMj~nitAt
bhagavantaM vAsudevaM prapannaH sa priyo hi me
svadharmaniShThaH shatajanmabhiH pumAnviri~nchatAmeti tataH paraM hi mA
avyAkR^itaM bhAgavato.atha vaiShNavaM padaM yathAhaM vibudhAH kalAtyaye
atha bhAgavatA yUyaM priyAH stha bhagavAnyathA
na madbhAgavatAnAM cha preyAnanyo.asti karhichit
idaM viviktaM japtavyaM pavitraM ma~NgalaM param
niHshreyasakaraM chApi shrUyatAM tadvadAmi vaH
maitreya uvAcha
ityanukroshahR^idayo bhagavAnAha tA~nChivaH
baddhA~njalInrAjaputrAnnArAyaNaparo vachaH
shrIrudra uvAcha
jitaM ta Atmavidvarya svastaye svastirastu me
bhavatArAdhasA rAddhaM sarvasmA Atmane namaH
namaH pa~NkajanAbhAya bhUtasUkShmendriyAtmane
vAsudevAya shAntAya kUTasthAya svarochiShe
sa~NkarShaNAya sUkShmAya durantAyAntakAya cha
namo vishvaprabodhAya pradyumnAyAntarAtmane
namo namo.aniruddhAya hR^iShIkeshendriyAtmane
namaH paramahaMsAya pUrNAya nibhR^itAtmane
svargApavargadvArAya nityaM shuchiShade namaH
namo hiraNyavIryAya chAturhotrAya tantave
nama Urja iShe trayyAH pataye yaj~naretase
tR^iptidAya cha jIvAnAM namaH sarvarasAtmane
sarvasattvAtmadehAya visheShAya sthavIyase
namastrailokyapAlAya saha ojobalAya cha
arthali~NgAya nabhase namo.antarbahirAtmane
namaH puNyAya lokAya amuShmai bhUrivarchase
pravR^ittAya nivR^ittAya pitR^idevAya karmaNe
namo.adharmavipAkAya mR^ityave duHkhadAya cha
namasta AshiShAmIsha manave kAraNAtmane
namo dharmAya bR^ihate kR^iShNAyAkuNThamedhase
puruShAya purANAya sA~NkhyayogeshvarAya cha
shaktitrayasametAya mIDhuShe.aha~NkR^itAtmane
chetaAkUtirUpAya namo vAcho vibhUtaye
darshanaM no didR^ikShUNAM dehi bhAgavatArchitam
rUpaM priyatamaM svAnAM sarvendriyaguNA~njanam
snigdhaprAvR^iDghanashyAmaM sarvasaundaryasa~Ngraham
chArvAyatachaturbAhu sujAtaruchirAnanam
padmakoshapalAshAkShaM sundarabhru sunAsikam
sudvijaM sukapolAsyaM samakarNavibhUShaNam
prItiprahasitApA~Ngamalakai rUpashobhitam
lasatpa~Nkajaki~njalka dukUlaM mR^iShTakuNDalam
sphuratkirITavalaya hAranUpuramekhalam
sha~NkhachakragadApadma mAlAmaNyuttamarddhimat
siMhaskandhatviSho bibhratsaubhagagrIvakaustubham
shriyAnapAyinyA kShipta nikaShAshmorasollasat
pUrarechakasaMvigna valivalgudalodaram
pratisa~NkrAmayadvishvaM nAbhyAvartagabhIrayA
shyAmashroNyadhirochiShNu dukUlasvarNamekhalam
samachArva~Nghrija~Nghoru nimnajAnusudarshanam
padA sharatpadmapalAsharochiShA nakhadyubhirno.antaraghaM vidhunvatA
pradarshaya svIyamapAstasAdhvasaM padaM guro mArgagurustamojuShAm
etadrUpamanudhyeyamAtmashuddhimabhIpsatAm
yadbhaktiyogo.abhayadaH svadharmamanutiShThatAm
bhavAnbhaktimatA labhyo durlabhaH sarvadehinAm
svArAjyasyApyabhimata ekAntenAtmavidgatiH

04240551
04240552
04240561
04240562
04240571
04240572
04240581
04240582
04240591
04240592
04240601
04240602
04240611
04240612
04240621
04240622
04240631
04240632
04240641
04240642
H
04240651
04240652
04240661
am
04240662
04240671
04240672
04240681
04240682
04240691
04240692
04240701
04240702
04240711
04240712
04240721
04240722
04240731
04240732
04240741
04240742
04240751
04240752
04240761
04240762
04240771
04240772
04240781
04240782
04240791
04240792
04250010
04250011
04250012
04250021
04250022
04250031
04250032
04250041

taM durArAdhyamArAdhya satAmapi durApayA


ekAntabhaktyA ko vA~nChetpAdamUlaM vinA bahiH
yatra nirviShTamaraNaM kR^itAnto nAbhimanyate
vishvaM vidhvaMsayanvIrya shauryavisphUrjitabhruvA
kShaNArdhenApi tulaye na svargaM nApunarbhavam
bhagavatsa~Ngisa~Ngasya martyAnAM kimutAshiShaH
athAnaghA~Nghrestava kIrtitIrthayorantarbahiHsnAnavidhUtapApmanAm
bhUteShvanukroshasusattvashIlinAM syAtsa~Ngamo.anugraha eSha nastava
na yasya chittaM bahirarthavibhramaM tamoguhAyAM cha vishuddhamAvishat
yadbhaktiyogAnugR^ihItama~njasA munirvichaShTe nanu tatra te gatim
yatredaM vyajyate vishvaM vishvasminnavabhAti yat
tattvaM brahma paraM jyotirAkAshamiva vistR^itam
yo mAyayedaM pururUpayAsR^ijadbibharti bhUyaH kShapayatyavikriyaH
yadbhedabuddhiH sadivAtmaduHsthayA tvamAtmatantraM bhagavanpratImahi
kriyAkalApairidameva yoginaH shraddhAnvitAH sAdhu yajanti siddhaye
bhUtendriyAntaHkaraNopalakShitaM vede cha tantre cha ta eva kovidAH
tvameka AdyaH puruShaH suptashaktistayA rajaHsattvatamo vibhidyate
mahAnahaM khaM marudagnivArdharAH surarShayo bhUtagaNA idaM yataH
sR^iShTaM svashaktyedamanupraviShTashchaturvidhaM puramAtmAMshakena
atho vidustaM puruShaM santamantarbhu~Nkte hR^iShIkairmadhu sAraghaM ya
sa eSha lokAnatichaNDavego vikarShasi tvaM khalu kAlayAnaH
bhUtAni bhUtairanumeyatattvo ghanAvalIrvAyurivAviShahyaH
pramattamuchchairiti kR^ityachintayA pravR^iddhalobhaM viShayeShu lAlas
tvamapramattaH sahasAbhipadyase kShullelihAno.ahirivAkhumantakaH
kastvatpadAbjaM vijahAti paNDito yaste.avamAnavyayamAnaketanaH
visha~NkayAsmadgururarchati sma yadvinopapattiM manavashchaturdasha
atha tvamasi no brahmanparamAtmanvipashchitAm
vishvaM rudrabhayadhvastamakutashchidbhayA gatiH
idaM japata bhadraM vo vishuddhA nR^ipanandanAH
svadharmamanutiShThanto bhagavatyarpitAshayAH
tamevAtmAnamAtmasthaM sarvabhUteShvavasthitam
pUjayadhvaM gR^iNantashcha dhyAyantashchAsakR^iddharim
yogAdeshamupAsAdya dhArayanto munivratAH
samAhitadhiyaH sarva etadabhyasatAdR^itAH
idamAha purAsmAkaM bhagavAnvishvasR^ikpatiH
bhR^igvAdInAmAtmajAnAM sisR^ikShuH saMsisR^ikShatAm
te vayaM noditAH sarve prajAsarge prajeshvarAH
anena dhvastatamasaH sisR^ikShmo vividhAH prajAH
athedaM nityadA yukto japannavahitaH pumAn
achirAchChreya Apnoti vAsudevaparAyaNaH
shreyasAmiha sarveShAM j~nAnaM niHshreyasaM param
sukhaM tarati duShpAraM j~nAnanaurvyasanArNavam
ya imaM shraddhayA yukto madgItaM bhagavatstavam
adhIyAno durArAdhyaM harimArAdhayatyasau
vindate puruSho.amuShmAdyadyadichChatyasatvaram
madgItagItAtsuprItAchChreyasAmekavallabhAt
idaM yaH kalya utthAya prA~njaliH shraddhayAnvitaH
shR^iNuyAchChrAvayenmartyo muchyate karmabandhanaiH
gItaM mayedaM naradevanandanAH parasya puMsaH paramAtmanaH stavam
japanta ekAgradhiyastapo mahatcharadhvamante tata Apsyathepsitam
maitreya uvAcha
iti sandishya bhagavAnbArhiShadairabhipUjitaH
pashyatAM rAjaputrANAM tatraivAntardadhe haraH
rudragItaM bhagavataH stotraM sarve prachetasaH
japantaste tapastepurvarShANAmayutaM jale
prAchInabarhiShaM kShattaH karmasvAsaktamAnasam
nArado.adhyAtmatattvaj~naH kR^ipAluH pratyabodhayat
shreyastvaM katamadrAjankarmaNAtmana Ihase

04250042
04250050
04250051
04250052
04250061
04250062
04250070
04250071
04250072
04250081
04250082
04250091
04250092
04250101
04250102
04250111
04250112
04250121
04250122
04250131
04250132
04250141
04250142
04250151
04250152
04250161
04250162
04250171
04250172
04250181
04250182
04250191
04250192
04250201
04250202
04250211
04250212
04250221
04250222
04250231
04250232
04250241
04250242
04250251
04250252
04250261
04250262
04250271
04250272
04250281
04250282
04250291
04250292
04250301
04250302
04250311
04250312
04250320
04250321
04250322

duHkhahAniH sukhAvAptiH shreyastanneha cheShyate


rAjovAcha
na jAnAmi mahAbhAga paraM karmApaviddhadhIH
brUhi me vimalaM j~nAnaM yena muchyeya karmabhiH
gR^iheShu kUTadharmeShu putradAradhanArthadhIH
na paraM vindate mUDho bhrAmyansaMsAravartmasu
nArada uvAcha
bho bhoH prajApate rAjanpashUnpashya tvayAdhvare
saMj~nApitA~njIvasa~NghAnnirghR^iNena sahasrashaH
ete tvAM sampratIkShante smaranto vaishasaM tava
samparetamayaHkUTaishChindantyutthitamanyavaH
atra te kathayiShye.amumitihAsaM purAtanam
pura~njanasya charitaM nibodha gadato mama
AsItpura~njano nAma rAjA rAjanbR^ihachChravAH
tasyAvij~nAtanAmAsItsakhAvij~nAtacheShTitaH
so.anveShamANaH sharaNaM babhrAma pR^ithivIM prabhuH
nAnurUpaM yadAvindadabhUtsa vimanA iva
na sAdhu mene tAH sarvA bhUtale yAvatIH puraH
kAmAnkAmayamAno.asau tasya tasyopapattaye
sa ekadA himavato dakShiNeShvatha sAnuShu
dadarsha navabhirdvArbhiH puraM lakShitalakShaNAm
prAkAropavanATTAla parikhairakShatoraNaiH
svarNaraupyAyasaiH shR^i~NgaiH sa~NkulAM sarvato gR^ihaiH
nIlasphaTikavaidUrya muktAmarakatAruNaiH
kL^iptaharmyasthalIM dIptAM shriyA bhogavatImiva
sabhAchatvararathyAbhirAkrIDAyatanApaNaiH
chaityadhvajapatAkAbhiryuktAM vidrumavedibhiH
puryAstu bAhyopavane divyadrumalatAkule
nadadviha~NgAlikula kolAhalajalAshaye
himanirjharavipruShmat kusumAkaravAyunA
chalatpravAlaviTapa nalinItaTasampadi
nAnAraNyamR^igavrAtairanAbAdhe munivrataiH
AhUtaM manyate pAntho yatra kokilakUjitaiH
yadR^ichChayAgatAM tatra dadarsha pramadottamAm
bhR^ityairdashabhirAyAntImekaikashatanAyakaiH
a~nchashIrShAhinA guptAM pratIhAreNa sarvataH
anveShamANAmR^iShabhamaprauDhAM kAmarUpiNIm
sunAsAM sudatIM bAlAM sukapolAM varAnanAm
samavinyastakarNAbhyAM bibhratIM kuNDalashriyam
pisha~NganIvIM sushroNIM shyAmAM kanakamekhalAm
padbhyAM kvaNadbhyAM chalantIM nUpurairdevatAmiva
stanau vya~njitakaishorau samavR^ittau nirantarau
vastrAntena nigUhantIM vrIDayA gajagAminIm
tAmAha lalitaM vIraH savrIDasmitashobhanAm
snigdhenApA~Ngapu~Nkhena spR^iShTaH premodbhramadbhruvA
kA tvaM ka~njapalAshAkShi kasyAsIha kutaH sati
imAmupa purIM bhIru kiM chikIrShasi shaMsa me
ka ete.anupathA ye ta ekAdasha mahAbhaTAH
etA vA lalanAH subhru ko.ayaM te.ahiH puraHsaraH
tvaM hrIrbhavAnyasyatha vAgramA patiM vichinvatI kiM munivadraho vane
tvada~NghrikAmAptasamastakAmaM kva padmakoshaH patitaH karAgrAt
nAsAM varorvanyatamA bhuvispR^ikpurImimAM vIravareNa sAkam
arhasyala~NkartumadabhrakarmaNA lokaM paraM shrIriva yaj~napuMsA
yadeSha mApA~NgavikhaNDitendriyaM savrIDabhAvasmitavibhramadbhruvA
tvayopasR^iShTo bhagavAnmanobhavaH prabAdhate.athAnugR^ihANa shobhane
tvadAnanaM subhru sutAralochanaM vyAlambinIlAlakavR^indasaMvR^itam
unnIya me darshaya valguvAchakaM yadvrIDayA nAbhimukhaM shuchismite
nArada uvAcha
itthaM pura~njanaM nArI yAchamAnamadhIravat
abhyanandata taM vIraM hasantI vIra mohitA

04250331
04250332
04250341
04250342
04250351
04250352
04250361
04250362
04250371
04250372
04250381
04250382
04250391
04250392
04250401
04250402
04250411
04250412
04250421
04250422
04250430
04250431
04250432
04250441
04250442
04250451
04250452
04250461
04250462
04250471
04250472
04250481
04250482
04250491
04250492
04250501
04250502
04250511
04250512
04250521
04250522
04250531
04250532
04250541
04250542
04250551
04250552
04250561
04250562
04250571
04250572
04250581
04250582
04250591
04250592
04250601
04250602
04250611
04250612
04250621

na vidAma vayaM samyakkartAraM puruSharShabha


Atmanashcha parasyApi gotraM nAma cha yatkR^itam
ihAdya santamAtmAnaM vidAma na tataH param
yeneyaM nirmitA vIra purI sharaNamAtmanaH
ete sakhAyaH sakhyo me narA nAryashcha mAnada
suptAyAM mayi jAgarti nAgo.ayaM pAlayanpurIm
diShTyAgato.asi bhadraM te grAmyAnkAmAnabhIpsase
udvahiShyAmi tAMste.ahaM svabandhubhirarindama
imAM tvamadhitiShThasva purIM navamukhIM vibho
mayopanItAngR^ihNAnaH kAmabhogAnshataM samAH
kaM nu tvadanyaM ramaye hyaratij~namakovidam
asamparAyAbhimukhamashvastanavidaM pashum
dharmo hyatrArthakAmau cha prajAnando.amR^itaM yashaH
lokA vishokA virajA yAnna kevalino viduH
pitR^idevarShimartyAnAM bhUtAnAmAtmanashcha ha
kShemyaM vadanti sharaNaM bhave.asminyadgR^ihAshramaH
kA nAma vIra vikhyAtaM vadAnyaM priyadarshanam
na vR^iNIta priyaM prAptaM mAdR^ishI tvAdR^ishaM patim
kasyA manaste bhuvi bhogibhogayoH striyA na sajjedbhujayormahAbhuja
yo.anAthavargAdhimalaM ghR^iNoddhata smitAvalokena charatyapohitum
nArada uvAcha
iti tau dampatI tatra samudya samayaM mithaH
tAM pravishya purIM rAjanmumudAte shataM samAH
upagIyamAno lalitaM tatra tatra cha gAyakaiH
krIDanparivR^itaH strIbhirhradinImAvishachChuchau
saptopari kR^itA dvAraH purastasyAstu dve adhaH
pR^ithagviShayagatyarthaM tasyAM yaH kashchaneshvaraH
pa~ncha dvArastu paurastyA dakShiNaikA tathottarA
pashchime dve amUShAM te nAmAni nR^ipa varNaye
khadyotAvirmukhI cha prAgdvArAvekatra nirmite
vibhrAjitaM janapadaM yAti tAbhyAM dyumatsakhaH
nalinI nAlinI cha prAgdvArAvekatra nirmite
avadhUtasakhastAbhyAM viShayaM yAti saurabham
mukhyA nAma purastAddvAstayApaNabahUdanau
viShayau yAti purarADrasaj~navipaNAnvitaH
pitR^ihUrnR^ipa puryA dvArdakShiNena pura~njanaH
rAShTraM dakShiNapa~nchAlaM yAti shrutadharAnvitaH
devahUrnAma puryA dvA uttareNa pura~njanaH
rAShTramuttarapa~nchAlaM yAti shrutadharAnvitaH
AsurI nAma pashchAddvAstayA yAti pura~njanaH
grAmakaM nAma viShayaM durmadena samanvitaH
nirR^itirnAma pashchAddvAstayA yAti pura~njanaH
vaishasaM nAma viShayaM lubdhakena samanvitaH
andhAvamIShAM paurANAM nirvAkpeshaskR^itAvubhau
akShaNvatAmadhipatistAbhyAM yAti karoti cha
sa yarhyantaHpuragato viShUchInasamanvitaH
mohaM prasAdaM harShaM vA yAti jAyAtmajodbhavam
evaM karmasu saMsaktaH kAmAtmA va~nchito.abudhaH
mahiShI yadyadIheta tattadevAnvavartata
kvachitpibantyAM pibati madirAM madavihvalaH
ashnantyAM kvachidashnAti jakShatyAM saha jakShiti
kvachidgAyati gAyantyAM rudatyAM rudati kvachit
kvachiddhasantyAM hasati jalpantyAmanu jalpati
kvachiddhAvati dhAvantyAM tiShThantyAmanu tiShThati
anu shete shayAnAyAmanvAste kvachidAsatIm
kvachichChR^iNoti shR^iNvantyAM pashyantyAmanu pashyati
kvachijjighrati jighrantyAM spR^ishantyAM spR^ishati kvachit
kvachichcha shochatIM jAyAmanu shochati dInavat
anu hR^iShyati hR^iShyantyAM muditAmanu modate
vipralabdho mahiShyaivaM sarvaprakR^itiva~nchitaH

04250622
04260010
04260011
04260012
04260021
04260022
04260031
04260032
04260041
04260042
04260051
04260052
04260061
04260062
04260071
04260072
04260081
04260082
04260091
04260092
04260101
04260102
04260111
04260112
04260121
04260122
04260131
04260132
04260141
04260142
04260151
04260152
04260153
04260161
04260162
04260170
04260171
04260172
04260180
04260181
04260182
04260191
04260192
04260201
04260202
04260210
04260211
04260212
04260221
04260222
04260231
kam
04260232
vAkyam
04260241
Shastam
04260242
sAt
04260251
etarAgam

nechChannanukarotyaj~naH klaibyAtkrIDAmR^igo yathA


nArada uvAcha
sa ekadA maheShvAso rathaM pa~nchAshvamAshugam
dvIShaM dvichakramekAkShaM triveNuM pa~nchabandhuram
ekarashmyekadamanamekanIDaM dvikUbaram
pa~nchapraharaNaM sapta varUthaM pa~nchavikramam
haimopaskaramAruhya svarNavarmAkShayeShudhiH
ekAdashachamUnAthaH pa~nchaprasthamagAdvanam
chachAra mR^igayAM tatra dR^ipta AtteShukArmukaH
vihAya jAyAmatadarhAM mR^igavyasanalAlasaH
AsurIM vR^ittimAshritya ghorAtmA niranugrahaH
nyahanannishitairbANairvaneShu vanagocharAn
tIrtheShu pratidR^iShTeShu rAjA medhyAnpashUnvane
yAvadarthamalaM lubdho hanyAditi niyamyate
ya evaM karma niyataM vidvAnkurvIta mAnavaH
karmaNA tena rAjendra j~nAnena na sa lipyate
anyathA karma kurvANo mAnArUDho nibadhyate
guNapravAhapatito naShTapraj~no vrajatyadhaH
tatra nirbhinnagAtrANAM chitravAjaiH shilImukhaiH
viplavo.abhUdduHkhitAnAM duHsahaH karuNAtmanAm
shashAnvarAhAnmahiShAngavayAnrurushalyakAn
medhyAnanyAMshcha vividhAnvinighnanshramamadhyagAt
tataH kShuttR^iTparishrAnto nivR^itto gR^ihameyivAn
kR^itasnAnochitAhAraH saMvivesha gataklamaH
AtmAnamarhayAM chakre dhUpAlepasragAdibhiH
sAdhvala~NkR^itasarvA~Ngo mahiShyAmAdadhe manaH
tR^ipto hR^iShTaH sudR^iptashcha kandarpAkR^iShTamAnasaH
na vyachaShTa varArohAM gR^ihiNIM gR^ihamedhinIm
antaHpurastriyo.apR^ichChadvimanA iva vediShat
api vaH kushalaM rAmAH seshvarINAM yathA purA
na tathaitarhi rochante gR^iheShu gR^ihasampadaH
yadi na syAdgR^ihe mAtA patnI vA patidevatA
vya~Nge ratha iva prAj~naH ko nAmAsIta dInavat
kva vartate sA lalanA majjantaM vyasanArNave
yA mAmuddharate praj~nAM dIpayantI pade pade
rAmA UchuH
naranAtha na jAnImastvatpriyA yadvyavasyati
bhUtale niravastAre shayAnAM pashya shatruhan
nArada uvAcha
pura~njanaH svamahiShIM nirIkShyAvadhutAM bhuvi
tatsa~Ngonmathitaj~nAno vaiklavyaM paramaM yayau
sAntvayanshlakShNayA vAchA hR^idayena vidUyatA
preyasyAH snehasaMrambha li~NgamAtmani nAbhyagAt
anuninye.atha shanakairvIro.anunayakovidaH
pasparsha pAdayugalamAha chotsa~NgalAlitAm
pura~njana uvAcha
nUnaM tvakR^itapuNyAste bhR^ityA yeShvIshvarAH shubhe
kR^itAgaHsvAtmasAtkR^itvA shikShAdaNDaM na yu~njate
paramo.anugraho daNDo bhR^ityeShu prabhuNArpitaH
bAlo na veda tattanvi bandhukR^ityamamarShaNaH
sA tvaM mukhaM sudati subhrvanurAgabhAra vrIDAvilambavilasaddhasitAvalo
nIlAlakAlibhirupaskR^itamunnasaM naH svAnAM pradarshaya manasvini valgu
tasmindadhe damamahaM tava vIrapatni yo.anyatra bhUsurakulAtkR^itakilbi
pashye na vItabhayamunmuditaM trilokyAmanyatra vai murariporitaratra dA
vaktraM na te vitilakaM malinaM viharShaM saMrambhabhImamavimR^iShTamap

04260252 pashye stanAvapi shuchopahatau sujAtau bimbAdharaM vigataku~Nkumapa~Nka


rAgam
04260261 tanme prasIda suhR^idaH kR^itakilbiShasya svairaM gatasya mR^igayAM vya
sanAturasya
04260262 kA devaraM vashagataM kusumAstravega visrastapauMsnamushatI na bhajeta
kR^itye
04270010 nArada uvAcha
04270011 itthaM pura~njanaM sadhryagvashamAnIya vibhramaiH
04270012 pura~njanI mahArAja reme ramayatI patim
04270021 sa rAjA mahiShIM rAjansusnAtAM ruchirAnanAm
04270022 kR^itasvastyayanAM tR^iptAmabhyanandadupAgatAm
04270031 tayopagUDhaH parirabdhakandharo raho.anumantrairapakR^iShTachetanaH
04270032 na kAlaraMho bubudhe duratyayaM divA nisheti pramadAparigrahaH
04270041 shayAna unnaddhamado mahAmanA mahArhatalpe mahiShIbhujopadhiH
04270042 tAmeva vIro manute paraM yatastamo.abhibhUto na nijaM paraM cha yat
04270051 tayaivaM ramamANasya kAmakashmalachetasaH
04270052 kShaNArdhamiva rAjendra vyatikrAntaM navaM vayaH
04270061 tasyAmajanayatputrAnpura~njanyAM pura~njanaH
04270062 shatAnyekAdasha virADAyuSho.ardhamathAtyagAt
04270071 duhitR^IrdashottarashataM pitR^imAtR^iyashaskarIH
04270072 shIlaudAryaguNopetAH paura~njanyaH prajApate
04270081 sa pa~nchAlapatiH putrAnpitR^ivaMshavivardhanAn
04270082 dAraiH saMyojayAmAsa duhitR^IH sadR^ishairvaraiH
04270091 putrANAM chAbhavanputrA ekaikasya shataM shatam
04270092 yairvai paura~njano vaMshaH pa~nchAleShu samedhitaH
04270101 teShu tadrikthahAreShu gR^ihakoshAnujIviShu
04270102 nirUDhena mamatvena viShayeShvanvabadhyata
04270111 Ije cha kratubhirghorairdIkShitaH pashumArakaiH
04270112 devAnpitR^InbhUtapatInnAnAkAmo yathA bhavAn
04270121 yukteShvevaM pramattasya kuTumbAsaktachetasaH
04270122 AsasAda sa vai kAlo yo.apriyaH priyayoShitAm
04270131 chaNDavega iti khyAto gandharvAdhipatirnR^ipa
04270132 gandharvAstasya balinaH ShaShTyuttarashatatrayam
04270141 gandharvyastAdR^ishIrasya maithunyashcha sitAsitAH
04270142 parivR^ittyA vilumpanti sarvakAmavinirmitAm
04270151 te chaNDavegAnucharAH pura~njanapuraM yadA
04270152 hartumArebhire tatra pratyaShedhatprajAgaraH
04270161 sa saptabhiH shataireko viMshatyA cha shataM samAH
04270162 pura~njanapurAdhyakSho gandharvairyuyudhe balI
04270171 kShIyamANe svasambandhe ekasminbahubhiryudhA
04270172 chintAM parAM jagAmArtaH sarAShTrapurabAndhavaH
04270181 sa eva puryAM madhubhukpa~nchAleShu svapArShadaiH
04270182 upanItaM baliM gR^ihNanstrIjito nAvidadbhayam
04270191 kAlasya duhitA kAchittrilokIM varamichChatI
04270192 paryaTantI na barhiShmanpratyanandata kashchana
04270201 daurbhAgyenAtmano loke vishrutA durbhageti sA
04270202 yA tuShTA rAjarShaye tu vR^itAdAtpUrave varam
04270211 kadAchidaTamAnA sA brahmalokAnmahIM gatam
04270212 vavre bR^ihadvrataM mAM tu jAnatI kAmamohitA
04270221 mayi saMrabhya vipula madAchChApaM suduHsaham
04270222 sthAtumarhasi naikatra madyAch~nAvimukho mune
04270231 tato vihatasa~NkalpA kanyakA yavaneshvaram
04270232 mayopadiShTamAsAdya vavre nAmnA bhayaM patim
04270241 R^iShabhaM yavanAnAM tvAM vR^iNe vIrepsitaM patim
04270242 sa~Nkalpastvayi bhUtAnAM kR^itaH kila na riShyati
04270251 dvAvimAvanushochanti bAlAvasadavagrahau
04270252 yallokashAstropanataM na rAti na tadichChati
04270261 atho bhajasva mAM bhadra bhajantIM me dayAM kuru
04270262 etAvAnpauruSho dharmo yadArtAnanukampate
04270271 kAlakanyoditavacho nishamya yavaneshvaraH

04270272
04270281
04270282
04270291
04270292
04270301
04270302
04280010
04280011
04280012
04280021
04280022
04280031
04280032
04280041
04280042
04280051
04280052
04280061
04280062
04280071
04280072
04280081
04280082
04280091
04280092
04280101
04280102
04280111
04280112
04280121
04280122
04280131
04280132
04280141
04280142
04280151
04280152
04280161
04280162
04280171
04280172
04280181
04280182
04280191
04280192
04280201
04280202
04280211
04280212
04280221
04280222
04280231
04280232
04280241
04280242
04280251
04280252
04280261
04280262

chikIrShurdevaguhyaM sa sasmitaM tAmabhAShata


mayA nirUpitastubhyaM patirAtmasamAdhinA
nAbhinandati loko.ayaM tvAmabhadrAmasammatAm
tvamavyaktagatirbhu~NkShva lokaM karmavinirmitam
yA hi me pR^itanAyuktA prajAnAshaM praNeShyasi
prajvAro.ayaM mama bhrAtA tvaM cha me bhaginI bhava
charAmyubhAbhyAM loke.asminnavyakto bhImasainikaH
nArada uvAcha
sainikA bhayanAmno ye barhiShmandiShTakAriNaH
prajvArakAlakanyAbhyAM vicheruravanImimAm
ta ekadA tu rabhasA pura~njanapurIM nR^ipa
rurudhurbhaumabhogADhyAM jaratpannagapAlitAm
kAlakanyApi bubhuje pura~njanapuraM balAt
yayAbhibhUtaH puruShaH sadyo niHsAratAmiyAt
tayopabhujyamAnAM vai yavanAH sarvatodisham
dvArbhiH pravishya subhR^ishaM prArdayansakalAM purIm
tasyAM prapIDyamAnAyAmabhimAnI pura~njanaH
avAporuvidhAMstApAnkuTumbI mamatAkulaH
kanyopagUDho naShTashrIH kR^ipaNo viShayAtmakaH
naShTapraj~no hR^itaishvaryo gandharvayavanairbalAt
vishIrNAM svapurIM vIkShya pratikUlAnanAdR^itAn
putrAnpautrAnugAmAtyAnjAyAM cha gatasauhR^idAm
AtmAnaM kanyayA grastaM pa~nchAlAnaridUShitAn
durantachintAmApanno na lebhe tatpratikriyAm
kAmAnabhilaShandIno yAtayAmAMshcha kanyayA
vigatAtmagatisnehaH putradArAMshcha lAlayan
gandharvayavanAkrAntAM kAlakanyopamarditAm
hAtuM prachakrame rAjA tAM purImanikAmataH
bhayanAmno.agrajo bhrAtA prajvAraH pratyupasthitaH
dadAha tAM purIM kR^itsnAM bhrAtuH priyachikIrShayA
tasyAM sandahyamAnAyAM sapauraH saparichChadaH
kauTumbikaH kuTumbinyA upAtapyata sAnvayaH
yavanoparuddhAyatano grastAyAM kAlakanyayA
puryAM prajvArasaMsR^iShTaH purapAlo.anvatapyata
na sheke so.avituM tatra purukR^ichChroruvepathuH
gantumaichChattato vR^ikSha koTarAdiva sAnalAt
shithilAvayavo yarhi gandharvairhR^itapauruShaH
yavanairaribhI rAjannuparuddho ruroda ha
duhitR^IH putrapautrAMshcha jAmijAmAtR^ipArShadAn
svatvAvashiShTaM yatki~nchidgR^ihakoshaparichChadam
ahaM mameti svIkR^itya gR^iheShu kumatirgR^ihI
dadhyau pramadayA dIno viprayoga upasthite
lokAntaraM gatavati mayyanAthA kuTumbinI
vartiShyate kathaM tveShA bAlakAnanushochatI
na mayyanAshite bhu~Nkte nAsnAte snAti matparA
mayi ruShTe susantrastA bhartsite yatavAgbhayAt
prabodhayati mAvij~naM vyuShite shokakarshitA
vartmaitadgR^ihamedhIyaM vIrasUrapi neShyati
kathaM nu dArakA dInA dArakIrvAparAyaNAH
vartiShyante mayi gate bhinnanAva ivodadhau
evaM kR^ipaNayA buddhyA shochantamatadarhaNam
grahItuM kR^itadhIrenaM bhayanAmAbhyapadyata
pashuvadyavanaireSha nIyamAnaH svakaM kShayam
anvadravannanupathAH shochanto bhR^ishamAturAH
purIM vihAyopagata uparuddho bhuja~NgamaH
yadA tamevAnu purI vishIrNA prakR^itiM gatA
vikR^iShyamANaH prasabhaM yavanena balIyasA
nAvindattamasAviShTaH sakhAyaM suhR^idaM puraH
taM yaj~napashavo.anena saMj~naptA ye.adayAlunA
kuThAraishchichChiduH kruddhAH smaranto.amIvamasya tat

04280271
04280272
04280281
04280282
04280291
04280292
04280301
04280302
04280311
04280312
04280321
04280322
04280331
04280332
04280341
04280342
04280351
04280352
04280361
04280362
04280371
04280372
04280381
04280382
04280391
04280392
04280401
04280402
04280411
04280412
04280421
04280422
04280431
04280432
04280441
04280442
04280451
04280452
04280461
04280462
04280471
04280472
04280481
04280482
04280491
04280492
04280501
04280502
04280511
04280512
04280520
04280521
04280522
04280531
04280532
04280541
04280542
04280551
04280552
04280561

anantapAre tamasi magno naShTasmR^itiH samAH


shAshvatIranubhUyArtiM pramadAsa~NgadUShitaH
tAmeva manasA gR^ihNanbabhUva pramadottamA
anantaraM vidarbhasya rAjasiMhasya veshmani
upayeme vIryapaNAM vaidarbhIM malayadhvajaH
yudhi nirjitya rAjanyAnpANDyaH parapura~njayaH
tasyAM sa janayAM chakra AtmajAmasitekShaNAm
yavIyasaH sapta sutAnsapta draviDabhUbhR^itaH
ekaikasyAbhavatteShAM rAjannarbudamarbudam
bhokShyate yadvaMshadharairmahI manvantaraM param
agastyaH prAgduhitaramupayeme dhR^itavratAm
yasyAM dR^iDhachyuto jAta idhmavAhAtmajo muniH
vibhajya tanayebhyaH kShmAM rAjarShirmalayadhvajaH
ArirAdhayiShuH kR^iShNaM sa jagAma kulAchalam
hitvA gR^ihAnsutAnbhogAnvaidarbhI madirekShaNA
anvadhAvata pANDyeshaM jyotsneva rajanIkaram
tatra chandravasA nAma tAmraparNI vaTodakA
tatpuNyasalilairnityamubhayatrAtmano mR^ijan
kandAShTibhirmUlaphalaiH puShpaparNaistR^iNodakaiH
vartamAnaH shanairgAtra karshanaM tapa AsthitaH
shItoShNavAtavarShANi kShutpipAse priyApriye
sukhaduHkhe iti dvandvAnyajayatsamadarshanaH
tapasA vidyayA pakva kaShAyo niyamairyamaiH
yuyuje brahmaNyAtmAnaM vijitAkShAnilAshayaH
Aste sthANurivaikatra divyaM varShashataM sthiraH
vAsudeve bhagavati nAnyadvedodvahanratim
sa vyApakatayAtmAnaM vyatiriktatayAtmani
vidvAnsvapna ivAmarsha sAkShiNaM virarAma ha
sAkShAdbhagavatoktena guruNA hariNA nR^ipa
vishuddhaj~nAnadIpena sphuratA vishvatomukham
pare brahmaNi chAtmAnaM paraM brahma tathAtmani
vIkShamANo vihAyekShAmasmAdupararAma ha
patiM paramadharmaj~naM vaidarbhI malayadhvajam
premNA paryacharaddhitvA bhogAnsA patidevatA
chIravAsA vratakShAmA veNIbhUtashiroruhA
babhAvupa patiM shAntA shikhA shAntamivAnalam
ajAnatI priyatamaM yadoparatama~NganA
susthirAsanamAsAdya yathApUrvamupAcharat
yadA nopalabhetA~NghrAvUShmANaM patyurarchatI
AsItsaMvignahR^idayA yUthabhraShTA mR^igI yathA
AtmAnaM shochatI dInamabandhuM viklavAshrubhiH
stanAvAsichya vipine susvaraM praruroda sA
uttiShThottiShTha rAjarShe imAmudadhimekhalAm
dasyubhyaH kShatrabandhubhyo bibhyatIM pAtumarhasi
evaM vilapantI bAlA vipine.anugatA patim
patitA pAdayorbhartU rudatyashrUNyavartayat
chitiM dArumayIM chitvA tasyAM patyuH kalevaram
AdIpya chAnumaraNe vilapantI mano dadhe
tatra pUrvataraH kashchitsakhA brAhmaNa AtmavAn
sAntvayanvalgunA sAmnA tAmAha rudatIM prabho
brAhmaNa uvAcha
kA tvaM kasyAsi ko vAyaM shayAno yasya shochasi
jAnAsi kiM sakhAyaM mAM yenAgre vichachartha ha
api smarasi chAtmAnamavij~nAtasakhaM sakhe
hitvA mAM padamanvichChanbhaumabhogarato gataH
haMsAvahaM cha tvaM chArya sakhAyau mAnasAyanau
abhUtAmantarA vaukaH sahasraparivatsarAn
sa tvaM vihAya mAM bandho gato grAmyamatirmahIm
vicharanpadamadrAkShIH kayAchinnirmitaM striyA
pa~nchArAmaM navadvAramekapAlaM trikoShThakam

04280562
04280571
04280572
04280581
04280582
04280591
04280592
04280601
04280602
04280611
04280612
04280621
04280622
04280631
04280632
04280641
04280642
04280651
04280652
04290010
04290011
04290012
04290020
04290021
04290022
04290031
04290032
04290041
04290042
04290051
04290052
04290061
04290062
04290071
04290072
04290081
04290082
04290091
04290092
04290101
04290102
04290103
04290111
04290112
04290121
04290122
04290131
04290132
04290141
04290142
04290151
04290152
04290161
04290162
04290171
04290172
04290181
04290182
04290191
04290192

ShaTkulaM pa~nchavipaNaM pa~nchaprakR^iti strIdhavam


pa~nchendriyArthA ArAmA dvAraH prANA nava prabho
tejo.abannAni koShThAni kulamindriyasa~NgrahaH
vipaNastu kriyAshaktirbhUtaprakR^itiravyayA
shaktyadhIshaH pumAMstvatra praviShTo nAvabudhyate
tasmiMstvaM rAmayA spR^iShTo ramamANo.ashrutasmR^itiH
tatsa~NgAdIdR^ishIM prApto dashAM pApIyasIM prabho
na tvaM vidarbhaduhitA nAyaM vIraH suhR^ittava
na patistvaM pura~njanyA ruddho navamukhe yayA
mAyA hyeShA mayA sR^iShTA yatpumAMsaM striyaM satIm
manyase nobhayaM yadvai haMsau pashyAvayorgatim
ahaM bhavAnna chAnyastvaM tvamevAhaM vichakShva bhoH
na nau pashyanti kavayashChidraM jAtu manAgapi
yathA puruSha AtmAnamekamAdarshachakShuShoH
dvidhAbhUtamavekSheta tathaivAntaramAvayoH
evaM sa mAnaso haMso haMsena pratibodhitaH
svasthastadvyabhichAreNa naShTAmApa punaH smR^itim
barhiShmannetadadhyAtmaM pArokShyeNa pradarshitam
yatparokShapriyo devo bhagavAnvishvabhAvanaH
prAchInabarhiruvAcha
bhagavaMste vacho.asmAbhirna samyagavagamyate
kavayastadvijAnanti na vayaM karmamohitAH
nArada uvAcha
puruShaM pura~njanaM vidyAdyadvyanaktyAtmanaH puram
ekadvitrichatuShpAdaM bahupAdamapAdakam
yo.avij~nAtAhR^itastasya puruShasya sakheshvaraH
yanna vij~nAyate pumbhirnAmabhirvA kriyAguNaiH
yadA jighR^ikShanpuruShaH kArtsnyena prakR^iterguNAn
navadvAraM dvihastA~Nghri tatrAmanuta sAdhviti
buddhiM tu pramadAM vidyAnmamAhamiti yatkR^itam
yAmadhiShThAya dehe.asminpumAnbhu~Nkte.akShabhirguNAn
sakhAya indriyagaNA j~nAnaM karma cha yatkR^itam
sakhyastadvR^ittayaH prANaH pa~nchavR^ittiryathoragaH
bR^ihadbalaM mano vidyAdubhayendriyanAyakam
pa~nchAlAH pa~ncha viShayA yanmadhye navakhaM puram
akShiNI nAsike karNau mukhaM shishnagudAviti
dve dve dvArau bahiryAti yastadindriyasaMyutaH
akShiNI nAsike Asyamiti pa~ncha puraH kR^itAH
dakShiNA dakShiNaH karNa uttarA chottaraH smR^itaH
pashchime ityadho dvArau gudaM shishnamihochyate
khadyotAvirmukhI chAtra netre ekatra nirmite
rUpaM vibhrAjitaM tAbhyAM vichaShTe chakShuSheshvaraH
nalinI nAlinI nAse gandhaH saurabha uchyate
ghrANo.avadhUto mukhyAsyaM vipaNo vAgrasavidrasaH
ApaNo vyavahAro.atra chitramandho bahUdanam
pitR^ihUrdakShiNaH karNa uttaro devahUH smR^itaH
pravR^ittaM cha nivR^ittaM cha shAstraM pa~nchAlasaMj~nitam
pitR^iyAnaM devayAnaM shrotrAchChrutadharAdvrajet
AsurI meDhramarvAgdvArvyavAyo grAmiNAM ratiH
upastho durmadaH prokto nirR^itirguda uchyate
vaishasaM narakaM pAyurlubdhako.andhau tu me shR^iNu
hastapAdau pumAMstAbhyAM yukto yAti karoti cha
antaHpuraM cha hR^idayaM viShUchirmana uchyate
tatra mohaM prasAdaM vA harShaM prApnoti tadguNaiH
yathA yathA vikriyate guNAkto vikaroti vA
tathA tathopadraShTAtmA tadvR^ittIranukAryate
deho rathastvindriyAshvaH saMvatsararayo.agatiH
dvikarmachakrastriguNa dhvajaH pa~nchAsubandhuraH
manorashmirbuddhisUto hR^innIDo dvandvakUbaraH
pa~nchendriyArthaprakShepaH saptadhAtuvarUthakaH

04290201 AkUtirvikramo bAhyo mR^igatR^iShNAM pradhAvati


04290202 ekAdashendriyachamUH pa~nchasUnAvinodakR^it
04290211 saMvatsarashchaNDavegaH kAlo yenopalakShitaH
04290212 tasyAhAnIha gandharvA gandharvyo rAtrayaH smR^itAH
04290213 harantyAyuH parikrAntyA ShaShTyuttarashatatrayam
04290221 kAlakanyA jarA sAkShAllokastAM nAbhinandati
04290222 svasAraM jagR^ihe mR^ityuH kShayAya yavaneshvaraH
04290231 Adhayo vyAdhayastasya sainikA yavanAshcharAH
04290232 bhUtopasargAshurayaH prajvAro dvividho jvaraH
04290241 evaM bahuvidhairduHkhairdaivabhUtAtmasambhavaiH
04290242 klishyamAnaH shataM varShaM dehe dehI tamovR^itaH
04290251 prANendriyamanodharmAnAtmanyadhyasya nirguNaH
04290252 shete kAmalavAndhyAyanmamAhamiti karmakR^it
04290261 yadAtmAnamavij~nAya bhagavantaM paraM gurum
04290262 puruShastu viShajjeta guNeShu prakR^iteH svadR^ik
04290271 guNAbhimAnI sa tadA karmANi kurute.avashaH
04290272 shuklaM kR^iShNaM lohitaM vA yathAkarmAbhijAyate
04290281 shuklAtprakAshabhUyiShThA lokAnApnoti karhichit
04290282 duHkhodarkAnkriyAyAsAMstamaHshokotkaTAnkvachit
04290291 kvachitpumAnkvachichcha strI kvachinnobhayamandhadhIH
04290292 devo manuShyastiryagvA yathAkarmaguNaM bhavaH
04290301 kShutparIto yathA dInaH sArameyo gR^ihaM gR^iham
04290302 charanvindati yaddiShTaM daNDamodanameva vA
04290311 tathA kAmAshayo jIva uchchAvachapathA bhraman
04290312 uparyadho vA madhye vA yAti diShTaM priyApriyam
04290321 duHkheShvekatareNApi daivabhUtAtmahetuShu
04290322 jIvasya na vyavachChedaH syAchchettattatpratikriyA
04290331 yathA hi puruSho bhAraM shirasA gurumudvahan
04290332 taM skandhena sa Adhatte tathA sarvAH pratikriyAH
04290341 naikAntataH pratIkAraH karmaNAM karma kevalam
04290342 dvayaM hyavidyopasR^itaM svapne svapna ivAnagha
04290351 arthe hyavidyamAne.api saMsR^itirna nivartate
04290352 manasA li~NgarUpeNa svapne vicharato yathA
04290361 athAtmano.arthabhUtasya yato.anarthaparamparA
04290362 saMsR^itistadvyavachChedo bhaktyA paramayA gurau
04290371 vAsudeve bhagavati bhaktiyogaH samAhitaH
04290372 sadhrIchInena vairAgyaM j~nAnaM cha janayiShyati
04290381 so.achirAdeva rAjarShe syAdachyutakathAshrayaH
04290382 shR^iNvataH shraddadhAnasya nityadA syAdadhIyataH
04290391 yatra bhAgavatA rAjansAdhavo vishadAshayAH
04290392 bhagavadguNAnukathana shravaNavyagrachetasaH
04290401 tasminmahanmukharitA madhubhich charitrapIyUShasheShasaritaH paritaH sr
avanti
04290402 tA ye pibantyavitR^iSho nR^ipa gADhakarNaistAnna spR^ishantyashanatR^iD
bhayashokamohAH
04290411 etairupadruto nityaM jIvalokaH svabhAvajaiH
04290412 na karoti harernUnaM kathAmR^itanidhau ratim
04290421 prajApatipatiH sAkShAdbhagavAngirisho manuH
04290422 dakShAdayaH prajAdhyakShA naiShThikAH sanakAdayaH
04290431 marIchiratrya~Ngirasau pulastyaH pulahaH kratuH
04290432 bhR^igurvasiShTha ityete madantA brahmavAdinaH
04290441 adyApi vAchaspatayastapovidyAsamAdhibhiH
04290442 pashyanto.api na pashyanti pashyantaM parameshvaram
04290451 shabdabrahmaNi duShpAre charanta uruvistare
04290452 mantrali~NgairvyavachChinnaM bhajanto na viduH param
04290461 sarveShAmeva jantUnAM satataM dehapoShaNe ##vedabase 4.29.1a)##
04290462 asti praj~nA samAyattA ko visheShastadA nR^iNAm ##vedabase 4.29.1a)##
04290471 labdhvehAnte manuShyatvaM hitvA dehAdyasadgraham ##vedabase 4.29.2a)##
04290472 AtmasR^ityA vihAyedaM jIvAtmA sa vishiShyate ##vedabase 4.29.2a)##
04290461 yadA yasyAnugR^ihNAti bhagavAnAtmabhAvitaH

04290462 sa jahAti matiM loke vede cha pariniShThitAm


04290471 tasmAtkarmasu barhiShmannaj~nAnAdarthakAshiShu
04290472 mArthadR^iShTiM kR^ithAH shrotra sparshiShvaspR^iShTavastuShu
04290481 svaM lokaM na viduste vai yatra devo janArdanaH
04290482 AhurdhUmradhiyo vedaM sakarmakamatadvidaH
04290491 AstIrya darbhaiH prAgagraiH kArtsnyena kShitimaNDalam
04290492 stabdho bR^ihadvadhAnmAnI karma nAvaiShi yatparam
04290493 tatkarma haritoShaM yatsA vidyA tanmatiryayA
04290501 harirdehabhR^itAmAtmA svayaM prakR^itirIshvaraH
04290502 tatpAdamUlaM sharaNaM yataH kShemo nR^iNAmiha
04290511 sa vai priyatamashchAtmA yato na bhayamaNvapi
04290512 iti veda sa vai vidvAnyo vidvAnsa gururhariH
04290520 nArada uvAcha
04290521 prashna evaM hi sa~nChinno bhavataH puruSharShabha
04290522 atra me vadato guhyaM nishAmaya sunishchitam
04290531 kShudraM charaM sumanasAM sharaNe mithitvA
04290532 raktaM ShaDa~NghrigaNasAmasu lubdhakarNam
04290533 agre vR^ikAnasutR^ipo.avigaNayya yAntaM
04290534 pR^iShThe mR^igaM mR^igaya lubdhakabANabhinnam
04290541 asyArthaH sumanaHsamadharmaNAM strINAM sharaNa Ashrame puShpamadhugandh
avatkShudratamaM
kAmyakarmavipAkajaM kAmasukhalavaM jaihvyaupasthyAdi vichinvantaM mithunIbhUya t
adabhiniveshita
manasaM ShaDa~NghrigaNasAmagItavadatimanoharavanitAdijanAlApeShvatitarAmatipralo
bhitakarNamagre
vR^ikayUthavadAtmana Ayurharato.ahorAtrAntAnkAlalavavisheShAnavigaNayya gR^iheSh
u viharantaM pR^iShThata eva
parokShamanupravR^itto lubdhakaH kR^itAnto.antaH shareNa yamiha parAvidhyati tam
imamAtmAnamaho
rAjanbhinnahR^idayaM draShTumarhasIti
04290551 sa tvaM vichakShya mR^igacheShTitamAtmano.antash
04290552 chittaM niyachCha hR^idi karNadhunIM cha chitte
04290553 jahya~NganAshramamasattamayUthagAthaM
04290554 prINIhi haMsasharaNaM virama krameNa
04290560 rAjovAcha
04290561 shrutamanvIkShitaM brahmanbhagavAnyadabhAShata
04290562 naitajjAnantyupAdhyAyAH kiM na brUyurviduryadi
04290571 saMshayo.atra tu me vipra sa~nChinnastatkR^ito mahAn
04290572 R^iShayo.api hi muhyanti yatra nendriyavR^ittayaH
04290581 karmANyArabhate yena pumAniha vihAya tam
04290582 amutrAnyena dehena juShTAni sa yadashnute
04290591 iti vedavidAM vAdaH shrUyate tatra tatra ha
04290592 karma yatkriyate proktaM parokShaM na prakAshate
04290600 nArada uvAcha
04290601 yenaivArabhate karma tenaivAmutra tatpumAn
04290602 bhu~Nkte hyavyavadhAnena li~Ngena manasA svayam
04290611 shayAnamimamutsR^ijya shvasantaM puruSho yathA
04290612 karmAtmanyAhitaM bhu~Nkte tAdR^ishenetareNa vA
04290621 mamaite manasA yadyadasAvahamiti bruvan
04290622 gR^ihNIyAttatpumAnrAddhaM karma yena punarbhavaH
04290631 yathAnumIyate chittamubhayairindriyehitaiH
04290632 evaM prAgdehajaM karma lakShyate chittavR^ittibhiH
04290641 nAnubhUtaM kva chAnena dehenAdR^iShTamashrutam
04290642 kadAchidupalabhyeta yadrUpaM yAdR^igAtmani
04290651 tenAsya tAdR^ishaM rAja li~Ngino dehasambhavam
04290652 shraddhatsvAnanubhUto.artho na manaH spraShTumarhati
04290661 mana eva manuShyasya pUrvarUpANi shaMsati
04290662 bhaviShyatashcha bhadraM te tathaiva na bhaviShyataH
04290671 adR^iShTamashrutaM chAtra kvachinmanasi dR^ishyate
04290672 yathA tathAnumantavyaM deshakAlakriyAshrayam

04290681
04290682
04290691
04290692
04290701
04290702
04290711
04290712
04290721
04290722
04290731
04290732
04290741
04290742
04290751
04290752
04290761
04290762
04290761
04290762
04290771
2b)##
04290772
04290771
04290772
04290781
04290782
04290791
04290792
04290800
04290801
04290802
04290811
04290812
04290821
04290822
04290831
04290832
04290841
04290842
04290843
04290844
04290851
04290852
04300010
04300011
04300012
04300021
04300022
04300030
04300031
04300032
04300041
04300042
04300051
04300052
04300061
04300062
04300063
04300064

sarve kramAnurodhena manasIndriyagocharAH


AyAnti bahusho yAnti sarve samanaso janAH
sattvaikaniShThe manasi bhagavatpArshvavartini
tamashchandramasIvedamuparajyAvabhAsate
nAhaM mameti bhAvo.ayaM puruShe vyavadhIyate
yAvadbuddhimano.akShArtha guNavyUho hyanAdimAn
suptimUrchChopatApeShu prANAyanavighAtataH
nehate.ahamiti j~nAnaM mR^ityuprajvArayorapi
garbhe bAlye.apyapauShkalyAdekAdashavidhaM tadA
li~NgaM na dR^ishyate yUnaH kuhvAM chandramaso yathA
arthe hyavidyamAne.api saMsR^itirna nivartate
dhyAyato viShayAnasya svapne.anarthAgamo yathA
evaM pa~nchavidhaM li~NgaM trivR^itShoDasha vistR^itam
eSha chetanayA yukto jIva ityabhidhIyate
anena puruSho dehAnupAdatte vimu~nchati
harShaM shokaM bhayaM duHkhaM sukhaM chAnena vindati
bhaktiH kR^iShNe dayA jIveShvakuNThaj~nAnamAtmani ##vedabase 4.29.1b)##
yadi syAdAtmano bhUyAdapavargastu saMsR^iteH ##vedabase 4.29.1b)##
yathA tR^iNajalUkeyaM nApayAtyapayAti cha
na tyajenmriyamANo.api prAgdehAbhimatiM janaH
adR^iShTaM dR^iShTavanna~NkShedbhUtaM svapnavadanyathA ##vedabase 4.29.
bhUtaM bhavadbhaviShyachcha suptaM sarvarahorahaH ##vedabase 4.29.2b)##
yAvadanyaM na vindeta vyavadhAnena karmaNAm
mana eva manuShyendra bhUtAnAM bhavabhAvanam
yadAkShaishcharitAndhyAyankarmANyAchinute.asakR^it
sati karmaNyavidyAyAM bandhaH karmaNyanAtmanaH
atastadapavAdArthaM bhaja sarvAtmanA harim
pashyaMstadAtmakaM vishvaM sthityutpattyapyayA yataH
maitreya uvAcha
bhAgavatamukhyo bhagavAnnArado haMsayorgatim
pradarshya hyamumAmantrya siddhalokaM tato.agamat
prAchInabarhI rAjarShiH prajAsargAbhirakShaNe
Adishya putrAnagamattapase kapilAshramam
tatraikAgramanA dhIro govindacharaNAmbujam
vimuktasa~Ngo.anubhajanbhaktyA tatsAmyatAmagAt
etadadhyAtmapArokShyaM gItaM devarShiNAnagha
yaH shrAvayedyaH shR^iNuyAtsa li~Ngena vimuchyate
etanmukundayashasA bhuvanaM punAnaM
devarShivaryamukhaniHsR^itamAtmashaucham
yaH kIrtyamAnamadhigachChati pArameShThyaM
nAsminbhave bhramati muktasamastabandhaH
adhyAtmapArokShyamidaM mayAdhigatamadbhutam
evaM striyAshramaH puMsashChinno.amutra cha saMshayaH
vidura uvAcha
ye tvayAbhihitA brahmansutAH prAchInabarhiShaH
te rudragItena hariM siddhimApuH pratoShya kAm
kiM bArhaspatyeha paratra vAtha kaivalyanAthapriyapArshvavartinaH
AsAdya devaM girishaM yadR^ichChayA prApuH paraM nUnamatha prachetasaH
maitreya uvAcha
prachetaso.antarudadhau piturAdeshakAriNaH
apayaj~nena tapasA pura~njanamatoShayan
dashavarShasahasrAnte puruShastu sanAtanaH
teShAmAvirabhUtkR^ichChraM shAntena shamayanruchA
suparNaskandhamArUDho merushR^i~NgamivAmbudaH
pItavAsA maNigrIvaH kurvanvitimirA dishaH
kAshiShNunA kanakavarNavibhUShaNena
bhrAjatkapolavadano vilasatkirITaH
aShTAyudhairanucharairmunibhiH surendrair
Asevito garuDakinnaragItakIrtiH

04300071
04300072
04300073
04300074
04300080
04300081
04300082
04300091
04300092
04300101
04300102
04300111
04300112
04300121
04300122
04300131
04300132
04300141
04300142
04300151
04300152
04300161
04300162
04300171
04300172
04300181
04300182
04300191
04300192
04300201
04300202
04300210
04300211
04300212
04300220
04300221
04300222
04300231
04300232
04300241
04300242
04300251
04300252
04300261
04300262
04300271
04300272
04300281
04300282
04300291
04300292
04300301
04300302
04300311
04300312
04300321
04300322
04300331
04300332
04300341

pInAyatAShTabhujamaNDalamadhyalakShmyA
spardhachChriyA parivR^ito vanamAlayAdyaH
barhiShmataH puruSha Aha sutAnprapannAn
parjanyanAdarutayA saghR^iNAvalokaH
shrIbhagavAnuvAcha
varaM vR^iNIdhvaM bhadraM vo yUyaM me nR^ipanandanAH
sauhArdenApR^ithagdharmAstuShTo.ahaM sauhR^idena vaH
yo.anusmarati sandhyAyAM yuShmAnanudinaM naraH
tasya bhrAtR^iShvAtmasAmyaM tathA bhUteShu sauhR^idam
ye tu mAM rudragItena sAyaM prAtaH samAhitAH
stuvantyahaM kAmavarAndAsye praj~nAM cha shobhanAm
yadyUyaM piturAdeshamagrahIShTa mudAnvitAH
atho va ushatI kIrtirlokAnanu bhaviShyati
bhavitA vishrutaH putro.anavamo brahmaNo guNaiH
ya etAmAtmavIryeNa trilokIM pUrayiShyati
kaNDoH pramlochayA labdhA kanyA kamalalochanA
tAM chApaviddhAM jagR^ihurbhUruhA nR^ipanandanAH
kShutkShAmAyA mukhe rAjA somaH pIyUShavarShiNIm
deshinIM rodamAnAyA nidadhe sa dayAnvitaH
prajAvisarga AdiShTAH pitrA mAmanuvartatA
tatra kanyAM varArohAM tAmudvahata mA chiram
apR^ithagdharmashIlAnAM sarveShAM vaH sumadhyamA
apR^ithagdharmashIleyaM bhUyAtpatnyarpitAshayA
divyavarShasahasrANAM sahasramahataujasaH
bhaumAnbhokShyatha bhogAnvai divyAMshchAnugrahAnmama
atha mayyanapAyinyA bhaktyA pakvaguNAshayAH
upayAsyatha maddhAma nirvidya nirayAdataH
gR^iheShvAvishatAM chApi puMsAM kushalakarmaNAm
madvArtAyAtayAmAnAM na bandhAya gR^ihA matAH
navyavaddhR^idaye yajj~no brahmaitadbrahmavAdibhiH
na muhyanti na shochanti na hR^iShyanti yato gatAH
maitreya uvAcha
evaM bruvANaM puruShArthabhAjanaM janArdanaM prA~njalayaH prachetasaH
taddarshanadhvastatamorajomalA girAgR^iNangadgadayA suhR^ittamam
prachetasa UchuH
namo namaH kleshavinAshanAya nirUpitodAraguNAhvayAya
manovachovegapurojavAya sarvAkShamArgairagatAdhvane namaH
shuddhAya shAntAya namaH svaniShThayA manasyapArthaM vilasaddvayAya
namo jagatsthAnalayodayeShu gR^ihItamAyAguNavigrahAya
namo vishuddhasattvAya haraye harimedhase
vAsudevAya kR^iShNAya prabhave sarvasAtvatAm
namaH kamalanAbhAya namaH kamalamAline
namaH kamalapAdAya namaste kamalekShaNa
namaH kamalaki~njalka pisha~NgAmalavAsase
sarvabhUtanivAsAya namo.ayu~NkShmahi sAkShiNe
rUpaM bhagavatA tvetadasheShakleshasa~NkShayam
AviShkR^itaM naH kliShTAnAM kimanyadanukampitam
etAvattvaM hi vibhubhirbhAvyaM dIneShu vatsalaiH
yadanusmaryate kAle svabuddhyAbhadrarandhana
yenopashAntirbhUtAnAM kShullakAnAmapIhatAm
antarhito.antarhR^idaye kasmAnno veda nAshiShaH
asAveva varo.asmAkamIpsito jagataH pate
prasanno bhagavAnyeShAmapavargaH gururgatiH
varaM vR^iNImahe.athApi nAtha tvatparataH parAt
na hyantastvadvibhUtInAM so.ananta iti gIyase
pArijAte.a~njasA labdhe sAra~Ngo.anyanna sevate
tvada~NghrimUlamAsAdya sAkShAtkiM kiM vR^iNImahi
yAvatte mAyayA spR^iShTA bhramAma iha karmabhiH
tAvadbhavatprasa~NgAnAM sa~NgaH syAnno bhave bhave
tulayAma lavenApi na svargaM nApunarbhavam

04300342
04300351
04300352
04300361
04300362
04300371
04300372
04300381
04300382
04300391
tyA
04300392
04300401
04300402
04300411
04300412
04300421
04300422
04300430
04300431
04300432
04300441
04300442
04300451
04300452
04300461
04300462
04300471
04300472
04300481
04300482
04300491
04300492
04300501
04300502
04300511
04300512
04310010
04310011
04310012
04310021
04310022
04310031
04310032
04310041
04310042
04310050
04310051
04310052
04310061
04310062
04310071
04310072
04310080
04310081
04310082
04310090
04310091
04310092
04310101

bhagavatsa~Ngisa~Ngasya martyAnAM kimutAshiShaH


yatreDyante kathA mR^iShTAstR^iShNAyAH prashamo yataH
nirvairaM yatra bhUteShu nodvego yatra kashchana
yatra nArAyaNaH sAkShAdbhagavAnnyAsinAM gatiH
saMstUyate satkathAsu muktasa~NgaiH punaH punaH
teShAM vicharatAM padbhyAM tIrthAnAM pAvanechChayA
bhItasya kiM na rocheta tAvakAnAM samAgamaH
vayaM tu sAkShAdbhagavanbhavasya priyasya sakhyuH kShaNasa~Ngamena
sudushchikitsyasya bhavasya mR^ityorbhiShaktamaM tvAdya gatiM gatAH sma
yannaH svadhItaM guravaH prasAditA viprAshcha vR^iddhAshcha sadAnuvR^it
AryA natAH suhR^ido bhrAtarashcha sarvANi bhUtAnyanasUyayaiva
yannaH sutaptaM tapa etadIsha nirandhasAM kAlamadabhramapsu
sarvaM tadetatpuruShasya bhUmno vR^iNImahe te paritoShaNAya
manuH svayambhUrbhagavAnbhavashcha ye.anye tapoj~nAnavishuddhasattvAH
adR^iShTapArA api yanmahimnaH stuvantyatho tvAtmasamaM gR^iNImaH
namaH samAya shuddhAya puruShAya parAya cha
vAsudevAya sattvAya tubhyaM bhagavate namaH
maitreya uvAcha
iti prachetobhirabhiShTuto hariH prItastathetyAha sharaNyavatsalaH
anichChatAM yAnamatR^iptachakShuShAM yayau svadhAmAnapavargavIryaH
atha niryAya salilAtprachetasa udanvataH
vIkShyAkupyandrumaishChannAM gAM gAM roddhumivochChritaiH
tato.agnimArutau rAjannamu~nchanmukhato ruShA
mahIM nirvIrudhaM kartuM saMvartaka ivAtyaye
bhasmasAtkriyamANAMstAndrumAnvIkShya pitAmahaH
AgataH shamayAmAsa putrAnbarhiShmato nayaiH
tatrAvashiShTA ye vR^ikShA bhItA duhitaraM tadA
ujjahruste prachetobhya upadiShTAH svayambhuvA
te cha brahmaNa AdeshAnmAriShAmupayemire
yasyAM mahadavaj~nAnAdajanyajanayonijaH
chAkShuShe tvantare prApte prAksarge kAlavidrute
yaH sasarja prajA iShTAH sa dakSho daivachoditaH
yo jAyamAnaH sarveShAM tejastejasvinAM ruchA
svayopAdatta dAkShyAchcha karmaNAM dakShamabruvan
taM prajAsargarakShAyAmanAdirabhiShichya cha
yuyoja yuyuje.anyAMshcha sa vai sarvaprajApatIn
maitreya uvAcha
tata utpannavij~nAnA AshvadhokShajabhAShitam
smaranta Atmaje bhAryAM visR^ijya prAvrajangR^ihAt
dIkShitA brahmasatreNa sarvabhUtAtmamedhasA
pratIchyAM dishi velAyAM siddho.abhUdyatra jAjaliH
tAnnirjitaprANamanovachodR^isho jitAsanAnshAntasamAnavigrahAn
pare.amale brahmaNi yojitAtmanaH surAsureDyo dadR^ishe sma nAradaH
tamAgataM ta utthAya praNipatyAbhinandya cha
pUjayitvA yathAdeshaM sukhAsInamathAbruvan
prachetasa UchuH
svAgataM te surarShe.adya diShTyA no darshanaM gataH
tava cha~NkramaNaM brahmannabhayAya yathA raveH
yadAdiShTaM bhagavatA shivenAdhokShajena cha
tadgR^iheShu prasaktAnAM prAyashaH kShapitaM prabho
tannaH pradyotayAdhyAtma j~nAnaM tattvArthadarshanam
yenA~njasA tariShyAmo dustaraM bhavasAgaram
maitreya uvAcha
iti prachetasAM pR^iShTo bhagavAnnArado muniH
bhagavatyuttamashloka AviShTAtmAbravInnR^ipAn
nArada uvAcha
tajjanma tAni karmANi tadAyustanmano vachaH
nR^iNAM yena hi vishvAtmA sevyate harirIshvaraH
kiM janmabhistribhirveha shaukrasAvitrayAj~nikaiH

04310102
04310111
04310112
04310121
04310122
04310131
04310132
04310141
04310142
04310151
04310152
04310161
04310162
04310171
04310172
04310181
04310182
04310191
04310192
04310201
04310202
04310211
04310212
04310221
aH
04310222
aH
04310230
04310231
04310232
04310241
04310242
04310251
04310252
04310260
04310261
04310262
04310271
04310272
04310281
04310282
eH
04310290
04310291
04310292
04310300
04310301
04310302
04310311
04310312
05010010
05010011
05010012
05010021
05010022
05010031
05010032
05010041
05010042
05010050

karmabhirvA trayIproktaiH puMso.api vibudhAyuShA


shrutena tapasA vA kiM vachobhishchittavR^ittibhiH
buddhyA vA kiM nipuNayA balenendriyarAdhasA
kiM vA yogena sA~Nkhyena nyAsasvAdhyAyayorapi
kiM vA shreyobhiranyaishcha na yatrAtmaprado hariH
shreyasAmapi sarveShAmAtmA hyavadhirarthataH
sarveShAmapi bhUtAnAM harirAtmAtmadaH priyaH
yathA tarormUlaniShechanena tR^ipyanti tatskandhabhujopashAkhAH
prANopahArAchcha yathendriyANAM tathaiva sarvArhaNamachyutejyA
yathaiva sUryAtprabhavanti vAraH punashcha tasminpravishanti kAle
bhUtAni bhUmau sthiraja~NgamAni tathA harAveva guNapravAhaH
etatpadaM tajjagadAtmanaH paraM sakR^idvibhAtaM savituryathA prabhA
yathAsavo jAgrati suptashaktayo dravyakriyAj~nAnabhidAbhramAtyayaH
yathA nabhasyabhratamaHprakAshA bhavanti bhUpA na bhavantyanukramAt
evaM pare brahmaNi shaktayastvamU rajastamaH sattvamiti pravAhaH
tenaikamAtmAnamasheShadehinAM kAlaM pradhAnaM puruShaM paresham
svatejasA dhvastaguNapravAhamAtmaikabhAvena bhajadhvamaddhA
dayayA sarvabhUteShu santuShTyA yena kena vA
sarvendriyopashAntyA cha tuShyatyAshu janArdanaH
apahatasakalaiShaNAmalAtmanyaviratamedhitabhAvanopahUtaH
nijajanavashagatvamAtmano.ayanna sarati ChidravadakSharaH satAM hi
na bhajati kumanIShiNAM sa ijyAM hariradhanAtmadhanapriyo rasaj~naH
shrutadhanakulakarmaNAM madairye vidadhati pApamaki~nchaneShu satsu
shriyamanucharatIM tadarthinashcha dvipadapatInvibudhAMshcha yatsvapUrN
na bhajati nijabhR^ityavargatantraH kathamamumudvisR^ijetpumAnkR^itaj~n
maitreya uvAcha
iti prachetaso rAjannanyAshcha bhagavatkathAH
shrAvayitvA brahmalokaM yayau svAyambhuvo muniH
te.api tanmukhaniryAtaM yasho lokamalApaham
harernishamya tatpAdaM dhyAyantastadgatiM yayuH
etatte.abhihitaM kShattaryanmAM tvaM paripR^iShTavAn
prachetasAM nAradasya saMvAdaM harikIrtanam
shrIshuka uvAcha
ya eSha uttAnapado mAnavasyAnuvarNitaH
vaMshaH priyavratasyApi nibodha nR^ipasattama
yo nAradAdAtmavidyAmadhigamya punarmahIm
bhuktvA vibhajya putrebhya aishvaraM samagAtpadam
imAM tu kauShAraviNopavarNitAM kShattA nishamyAjitavAdasatkathAm
pravR^iddhabhAvo.ashrukalAkulo munerdadhAra mUrdhnA charaNaM hR^idA har
vidura uvAcha
so.ayamadya mahAyoginbhavatA karuNAtmanA
darshitastamasaH pAro yatrAki~nchanago hariH
shrIshuka uvAcha
ityAnamya tamAmantrya viduro gajasAhvayam
svAnAM didR^ikShuH prayayau j~nAtInAM nirvR^itAshayaH
etadyaH shR^iNuyAdrAjanrAj~nAM haryarpitAtmanAm
AyurdhanaM yashaH svasti gatimaishvaryamApnuyAt
rAjovAcha
priyavrato bhAgavatAatmArAmaH kathaM mune
gR^ihe.aramata yanmUlaH karmabandhaH parAbhavaH
na nUnaM muktasa~NgAnAM tAdR^ishAnAM dvijarShabha
gR^iheShvabhinivesho.ayaM puMsAM bhavitumarhati
mahatAM khalu viprarShe uttamashlokapAdayoH
ChAyAnirvR^itachittAnAM na kuTumbe spR^ihAmatiH
saMshayo.ayaM mahAnbrahmandArAgArasutAdiShu
saktasya yatsiddhirabhUtkR^iShNe cha matirachyutA
shrIshuka uvAcha

05010051 bADhamuktaM bhagavata uttamashlokasya shrImachcharaNAravindamakarandara


sa Aveshitachetaso
bhAgavataparamahaMsadayitakathAM ki~nchidantarAyavihatAM svAM shivatamAM padavIM
na prAyeNa hinvanti
05010061 yarhi vAva ha rAjansa rAjaputraH priyavrataH paramabhAgavato nAradasya
charaNopasevayA~njasAvagataparamArthasatattvo brahmasatreNa dIkShiShyamANo.avani
talaparipAlanAyAmnAta
pravaraguNagaNaikAntabhAjanatayA svapitropAmantrito bhagavati vAsudeva evAvyavad
hAnasamAdhiyogena
samAveshitasakalakArakakriyAkalApo naivAbhyanandadyadyapi tadapratyAmnAtavyaM ta
dadhikaraNa
Atmano.anyasmAdasato.api parAbhavamanvIkShamANaH
05010071 atha ha bhagavAnAdideva etasya guNavisargasya paribR^iMhaNAnudhyAnavyav
asitasakalajagad
abhiprAya AtmayonirakhilanigamanijagaNapariveShTitaH svabhavanAdavatatAra
05010081 sa tatra tatra gaganatala uDupatiriva vimAnAvalibhiranupathamamara
parivR^iDhairabhipUjyamAnaH pathi pathi cha varUthashaH siddhagandharvasAdhyachA
raNamuni
gaNairupagIyamAno gandhamAdanadroNImavabhAsayannupasasarpa
05010091 tatra ha vA enaM devarShirhaMsayAnena pitaraM bhagavantaM hiraNyagarbha
mupalabhamAnaH
sahasaivotthAyArhaNena saha pitAputrAbhyAmavahitA~njalirupatasthe
05010101 bhagavAnapi bhArata tadupanItArhaNaH sUktavAkenAtitarAmuditaguNagaNAvat
ArasujayaH
priyavratamAdipuruShastaM sadayahAsAvaloka iti hovAcha
05010110 shrIbhagavAnuvAcha
05010111 nibodha tAtedamR^itaM bravImi mAsUyituM devamarhasyaprameyam
05010112 vayaM bhavaste tata eSha maharShirvahAma sarve vivashA yasya diShTam
05010121 na tasya kashchittapasA vidyayA vA na yogavIryeNa manIShayA vA
05010122 naivArthadharmaiH parataH svato vA kR^itaM vihantuM tanubhR^idvibhUyAt
05010131 bhavAya nAshAya cha karma kartuM shokAya mohAya sadA bhayAya
05010132 sukhAya duHkhAya cha dehayogamavyaktadiShTaM janatA~Nga dhatte
05010141 yadvAchi tantyAM guNakarmadAmabhiH sudustarairvatsa vayaM suyojitAH
05010142 sarve vahAmo balimIshvarAya protA nasIva dvipade chatuShpadaH
05010151 IshAbhisR^iShTaM hyavarundhmahe.a~Nga duHkhaM sukhaM vA guNakarmasa~NgA
t
05010152 AsthAya tattadyadayu~Nkta nAthashchakShuShmatAndhA iva nIyamAnAH
05010161 mukto.api tAvadbibhR^iyAtsvadehamArabdhamashnannabhimAnashUnyaH
05010162 yathAnubhUtaM pratiyAtanidraH kiM tvanyadehAya guNAnna vR^i~Nkte
05010171 bhayaM pramattasya vaneShvapi syAdyataH sa Aste sahaShaTsapatnaH
05010172 jitendriyasyAtmaraterbudhasya gR^ihAshramaH kiM nu karotyavadyam
05010181 yaH ShaTsapatnAnvijigIShamANo gR^iheShu nirvishya yateta pUrvam
05010182 atyeti durgAshrita UrjitArInkShINeShu kAmaM vicharedvipashchit
05010191 tvaM tvabjanAbhA~Nghrisarojakosha durgAshrito nirjitaShaTsapatnaH
05010192 bhu~NkShveha bhogAnpuruShAtidiShTAnvimuktasa~NgaH prakR^itiM bhajasva
05010200 shrIshuka uvAcha
05010201 iti samabhihito mahAbhAgavato bhagavatastribhuvanaguroranushAsanamAtman
o laghutayAvanata
shirodharo bADhamiti sabahumAnamuvAha
05010211 bhagavAnapi manunA yathAvadupakalpitApachitiH priyavrata
nAradayoraviShamamabhisamIkShamANayorAtmasamavasthAnamavA~NmanasaM kShayamavyava
hR^itaM
pravartayannagamat
05010221 manurapi pareNaivaM pratisandhitamanorathaH surarShivarAnumatenAtmajama
khiladharAmaNDala
sthitiguptaya AsthApya svayamativiShamaviShayaviShajalAshayAshAyA upararAma
05010231 iti ha vAva sa jagatIpatirIshvarechChayAdhiniveshitakarmAdhikAro.akhila
jagadbandhadhvaMsana
parAnubhAvasya bhagavata AdipuruShasyA~NghriyugalAnavaratadhyAnAnubhAvena parira
ndhitakaShAyAshayo

.avadAto.api mAnavardhano mahatAM mahItalamanushashAsa


05010241 atha cha duhitaraM prajApatervishvakarmaNa upayeme barhiShmatIM nAma ta
syAmu ha vAva
AtmajAnAtmasamAnashIlaguNakarmarUpavIryodArAndasha bhAvayAmbabhUva kanyAM cha
yavIyasImUrjasvatIM nAma
05010251 AgnIdhredhmajihvayaj~nabAhumahAvIrahiraNyaretoghR^itapR^iShThasavanamed
hAtithivItihotrakavaya
iti sarva evAgninAmAnaH
05010261 eteShAM kavirmahAvIraH savana iti traya AsannUrdhvaretasasta AtmavidyAy
Amarbha
bhAvAdArabhya kR^itaparichayAH pAramahaMsyamevAshramamabhajan
05010271 tasminnu ha vA upashamashIlAH paramarShayaH sakalajIvanikAyAvAsasya bha
gavato vAsudevasya
bhItAnAM sharaNabhUtasya shrImachcharaNAravindAviratasmaraNAvigalitaparamabhakti
yogAnubhAvena
paribhAvitAntarhR^idayAdhigate bhagavati sarveShAM bhUtAnAmAtmabhUte pratyag
AtmanyevAtmanastAdAtmyamavisheSheNa samIyuH
05010281 anyasyAmapi jAyAyAM trayaH putrA AsannuttamastAmaso raivata iti manvant
arAdhipatayaH
05010291 evamupashamAyaneShu svatanayeShvatha jagatIpatirjagatImarbudAnyekAdasha
parivatsarANAmavyAhatAkhilapuruShakArasArasambhR^itadordaNDayugalApIDitamaurvIgu
Nastanitaviramita
dharmapratipakSho barhiShmatyAshchAnudinamedhamAnapramodaprasaraNayauShiNyavrIDA
pramuShita
hAsAvalokaruchirakShvelyAdibhiH parAbhUyamAnaviveka ivAnavabudhyamAna iva mahAma
nA bubhuje
05010301 yAvadavabhAsayati suragirimanuparikrAmanbhagavAnAdityo vasudhAtalamardh
enaiva
pratapatyardhenAvachChAdayati tadA hi bhagavadupAsanopachitAtipuruSha
prabhAvastadanabhinandansamajavena rathena jyotirmayena rajanImapi dinaM kariShy
AmIti sapta
kR^itvastaraNimanuparyakrAmaddvitIya iva pata~NgaH
05010311 ye vA u ha tadrathacharaNanemikR^itaparikhAtAste sapta sindhava Asanyat
a eva kR^itAH sapta bhuvo
dvIpAH
05010321 jambUplakShashAlmalikushakrau~nchashAkapuShkarasaMj~nAsteShAM parimANaM
pUrvasmAtpUrvasmAduttara uttaro yathAsa~NkhyaM dviguNamAnena bahiH samantata upa
kL^iptAH
05010331 duhitaraM chorjasvatIM nAmoshanase prAyachChadyasyAmAsIddevayAnI nAma k
AvyasutA
05010341 naivaMvidhaH puruShakAra urukramasya
05010342 puMsAM tada~NghrirajasA jitaShaDguNAnAm
05010343 chitraM vidUravigataH sakR^idAdadIta
05010344 yannAmadheyamadhunA sa jahAti bandham
05010351 sa evamaparimitabalaparAkrama ekadA tu devarShicharaNAnushayanAnupatita
guNavisarga
saMsargeNAnirvR^itamivAtmAnaM manyamAna Atmanirveda idamAha
05010361 aho asAdhvanuShThitaM yadabhiniveshito.ahamindriyairavidyArachitaviSham
aviShayAndhakUpe
tadalamalamamuShyA vanitAyA vinodamR^igaM mAM dhigdhigiti garhayAM chakAra
05010371 paradevatAprasAdAdhigatAtmapratyavamarshenAnupravR^ittebhyaH putrebhya
imAM yathAdAyaM
vibhajya bhuktabhogAM cha mahiShIM mR^itakamiva saha mahAvibhUtimapahAya svayaM
nihitanirvedo hR^idi
gR^ihItaharivihArAnubhAvo bhagavato nAradasya padavIM punarevAnusasAra
05010380 tasya ha vA ete shlokAH
05010381 priyavratakR^itaM karma ko nu kuryAdvineshvaram
05010382 yo neminimnairakarochChAyAM ghnansapta vAridhIn
05010391 bhUsaMsthAnaM kR^itaM yena saridgirivanAdibhiH
05010392 sImA cha bhUtanirvR^ityai dvIpe dvIpe vibhAgashaH

05010401 bhaumaM divyaM mAnuShaM cha mahitvaM karmayogajam


05010402 yashchakre nirayaupamyaM puruShAnujanapriyaH
05020010 shrIshuka uvAcha
05020011 evaM pitari sampravR^itte tadanushAsane vartamAna AgnIdhro jambUdvIpauk
asaH prajA
aurasavaddharmAvekShamANaH paryagopAyat
05020021 sa cha kadAchitpitR^ilokakAmaH suravaravanitAkrIDAchaladroNyAM bhagavan
taM vishvasR^ijAM
patimAbhR^itaparicharyopakaraNa Atma ikAgryeNa tapasvyArAdhayAM babhUva
05020031 tadupalabhya bhagavAnAdipuruShaH sadasi gAyantIM pUrvachittiM nAmApsara
samabhiyApayAmAsa
05020041 sA cha tadAshramopavanamatiramaNIyaM vividhanibiDaviTapiviTapanikarasaM
shliShTapuraTa
latArUDhasthalaviha~NgamamithunaiH prochyamAnashrutibhiH pratibodhyamAnasalilaku
kkuTakAraNDava
kalahaMsAdibhirvichitramupakUjitAmalajalAshayakamalAkaramupababhrAma
05020051 tasyAH sulalitagamanapadavinyAsagativilAsAyAshchAnupadaM khaNakhaNAyamA
naruchira
charaNAbharaNasvanamupAkarNya naradevakumAraH samAdhiyogenAmIlitanayananalinamuk
ula
yugalamIShadvikachayya vyachaShTa
05020061 tAmevAvidUre madhukarImiva sumanasa upajighrantIM divijamanujamanonayan
AhlAda
dughairgativihAravrIDAvinayAvalokasusvarAkSharAvayavairmanasi nR^iNAM kusumAyudh
asya vidadhatIM
vivaraM nijamukhavigalitAmR^itAsavasahAsabhAShaNAmodamadAndhamadhukaranikaroparo
dhena drutapada
vinyAsena valguspandanastanakalashakabarabhArarashanAM devIM tadavalokanena vivR
^itAvasarasya
bhagavato makaradhvajasya vashamupanIto jaDavaditi hovAcha
05020071 kA tvaM chikIrShasi cha kiM munivarya shaile
05020072 mAyAsi kApi bhagavatparadevatAyAH
05020073 vijye bibharShi dhanuShI suhR^idAtmano.arthe
05020074 kiM vA mR^igAnmR^igayase vipine pramattAn
05020081 bANAvimau bhagavataH shatapatrapatrau
05020082 shAntAvapu~NkharuchirAvatitigmadantau
05020083 kasmai yuyu~NkShasi vane vicharanna vidmaH
05020084 kShemAya no jaDadhiyAM tava vikramo.astu
05020091 shiShyA ime bhagavataH paritaH paThanti
05020092 gAyanti sAma sarahasyamajasramIsham
05020093 yuShmachChikhAvilulitAH sumano.abhivR^iShTIH
05020094 sarve bhajantyR^iShigaNA iva vedashAkhAH
05020101 vAchaM paraM charaNapa~njaratittirINAM
05020102 brahmannarUpamukharAM shR^iNavAma tubhyam
05020103 labdhA kadambaruchira~NkaviTa~Nkabimbe
05020104 yasyAmalAtaparidhiH kva cha valkalaM te
05020111 kiM sambhR^itaM ruchirayordvija shR^i~Ngayoste
05020112 madhye kR^isho vahasi yatra dR^ishiH shritA me
05020113 pa~Nko.aruNaH surabhirAtmaviShANa IdR^ig
05020114 yenAshramaM subhaga me surabhIkaroShi
05020121 lokaM pradarshaya suhR^ittama tAvakaM me
05020122 yatratya itthamurasAvayavAvapUrvau
05020123 asmadvidhasya manaunnayanau bibharti
05020124 bahvadbhutaM sarasarAsasudhAdi vaktre
05020131 kA vAtmavR^ittiradanAddhavira~Nga vAti
05020132 viShNoH kalAsyanimiShonmakarau cha karNau
05020133 udvignamInayugalaM dvijapa~Nktishochir
05020134 AsannabhR^i~NganikaraM sara inmukhaM te
05020141 yo.asau tvayA karasarojahataH pata~Ngo
05020142 dikShu bhramanbhramata ejayate.akShiNI me

05020143 muktaM na te smarasi vakrajaTAvarUthaM


05020144 kaShTo.anilo harati lampaTa eSha nIvIm
05020151 rUpaM tapodhana tapashcharatAM tapoghnaM
05020152 hyetattu kena tapasA bhavatopalabdham
05020153 chartuM tapo.arhasi mayA saha mitra mahyaM
05020154 kiM vA prasIdati sa vai bhavabhAvano me
05020161 na tvAM tyajAmi dayitaM dvijadevadattaM
05020162 yasminmano dR^igapi no na viyAti lagnam
05020163 mAM chArushR^i~Ngyarhasi netumanuvrataM te
05020164 chittaM yataH pratisarantu shivAH sachivyaH
05020170 shrIshuka uvAcha
05020171 iti lalanAnunayAtivishArado grAmyavaidagdhyayA paribhAShayA tAM vibudha
vadhUM vibudha
matiradhisabhAjayAmAsa
05020181 sA cha tatastasya vIrayUthapaterbuddhishIlarUpavayaHshriyaudAryeNa parA
kShiptamanAstena
sahAyutAyutaparivatsaropalakShaNaM kAlaM jambUdvIpapatinA bhaumasvargabhogAnbubh
uje
05020191 tasyAmu ha vA AtmajAnsa rAjavara AgnIdhro nAbhikimpuruShaharivarShelAvR
^itaramyakahiraNmaya
kurubhadrAshvaketumAlasaMj~nAnnava putrAnajanayat
05020201 sA sUtvAtha sutAnnavAnuvatsaraM gR^iha evApahAya pUrvachittirbhUya evAj
aM devamupatasthe
05020211 AgnIdhrasutAste mAturanugrahAdautpattikenaiva saMhananabalopetAH pitrA
vibhaktA Atmatulya
nAmAni yathAbhAgaM jambUdvIpavarShANi bubhujuH
05020221 AgnIdhro rAjAtR^iptaH kAmAnAmapsarasamevAnudinamadhimanyamAnastasyAH sa
lokatAM
shrutibhiravArundha yatra pitaro mAdayante
05020231 samparete pitari nava bhrAtaro meruduhitrmerudevIM pratirUpAmugradaMShT
rIM latAM ramyAM
shyAmAM nArIM bhadrAM devavItimiti saMj~nA navodavahan
05030010 shrIshuka uvAcha
05030011 nAbhirapatyakAmo.aprajayA merudevyA bhagavantaM yaj~napuruShamavahitAtm
Ayajata
05030021 tasya ha vAva shraddhayA vishuddhabhAvena yajataH pravargyeShu prachara
tsu dravyadeshakAla
mantrartvigdakShiNAvidhAnayogopapattyA duradhigamo.api bhagavAnbhAgavatavAtsalya
tayA supratIka
AtmAnamaparAjitaM nijajanAbhipretArthavidhitsayA gR^ihItahR^idayo hR^idaya~Ngama
M mano
nayanAnandanAvayavAbhirAmamAvishchakAra
05030031 atha ha tamAviShkR^itabhujayugaladvayaM hiraNmayaM puruShavisheShaM kap
ishakausheyAmbara
dharamurasi vilasachChrIvatsalalAmaM daravaravanaruhavanamAlAchChUryamR^itamaNi
gadAdibhirupalakShitaM sphuTakiraNapravaramukuTakuNDalakaTakakaTisUtrahArakeyUra
nUpurAdya~Nga
bhUShaNavibhUShitamR^itviksadasyagR^ihapatayo.adhanA ivottamadhanamupalabhya sab
ahu
mAnamarhaNenAvanatashIrShANa upatasthuH
05030040 R^itvija UchuH
05030041 arhasi muhurarhattamArhaNamasmAkamanupathAnAM namo nama ityetAvatsadupa
shikShitaM ko
.arhati pumAnprakR^itiguNavyatikaramatiranIsha Ishvarasya parasya prakR^itipuruS
hayorarvAktanAbhirnAma
rUpAkR^itibhI rUpanirUpaNamsakalajananikAyavR^ijinanirasanashivatamapravaraguNag
aNaikadesha
kathanAdR^ite
05030051 parijanAnurAgavirachitashabalasaMshabdasalilasitakisalayatulasikAdUrvA~
Nkurairapi sambhR^itayA

saparyayA kila parama parituShyasi


05030061 athAnayApi na bhavata ijyayorubhArabharayA samuchitamarthamihopalabhAma
he
05030071 Atmana evAnusavanama~njasAvyatirekeNa bobhUyamAnAsheShapuruShArthasvarU
pasya kintu nAthAshiSha
AshAsAnAnAmetadabhisaMrAdhanamAtraM bhavitumarhati
05030081 tadyathA bAlishAnAM svayamAtmanaH shreyaH paramaviduShAM paramaparamapu
ruSha prakarSha
karuNayA svamahimAnaM chApavargAkhyamupakalpayiShyansvayaM nApachita evetaravadi
hopalakShitaH
05030091 athAyameva varo hyarhattama yarhi barhiShi rAjarShervaradarShabho bhavA
nnijapuruShekShaNaviShaya
AsIt
05030101 asa~Nganishitaj~nAnAnalavidhUtAsheShamalAnAM bhavatsvabhAvAnAmAtmArAmAN
AM
munInAmanavaratapariguNitaguNagaNa paramama~NgalAyanaguNagaNakathano.asi
05030111 atha katha~nchitskhalanakShutpatanajR^imbhaNaduravasthAnAdiShu vivashAn
AM naH smaraNAya jvara
maraNadashAyAmapi sakalakashmalanirasanAni tava guNakR^itanAmadheyAni vachanagoc
harANi bhavantu
05030121 ki~nchAyaM rAjarShirapatyakAmaH prajAM bhavAdR^ishImAshAsAna IshvaramAs
hiShAM svargApavargayorapi
bhavantamupadhAvati prajAyAmarthapratyayo dhanadamivAdhanaH phalIkaraNam
05030131 ko vA iha te.aparAjito.aparAjitayA mAyayAnavasitapadavyAnAvR^itamatirvi
ShayaviSharayAnAvR^ita
prakR^itiranupAsitamahachcharaNaH
05030141 yadu ha vAva tava punaradabhrakartariha samAhUtastatrArthadhiyAM mandAn
AM
nastadyaddevahelanaM devadevArhasi sAmyena sarvAnprativoDhumaviduShAm
05030150 shrIshuka uvAcha
05030151 iti nigadenAbhiShTUyamAno bhagavAnanimiSharShabho varShadharAbhivAditAb
hivanditacharaNaH
sadayamidamAha
05030160 shrIbhagavAnuvAcha
05030161 aho batAhamR^iShayo bhavadbhiravitathagIrbhirvaramasulabhamabhiyAchito
yadamuShyAtmajo mayA
sadR^isho bhUyAditi mamAhamevAbhirUpaH kaivalyAdathApi brahmavAdo na mR^iShA bha
vitumarhati mamaiva hi
mukhaM yaddvijadevakulam
05030171 tata AgnIdhrIye.aMshakalayAvatariShyAmyAtmatulyamanupalabhamAnaH
05030180 shrIshuka uvAcha
05030181 iti nishAmayantyA merudevyAH patimabhidhAyAntardadhe bhagavAn
05040010 shrIshuka uvAcha
05040011 atha ha tamutpattyaivAbhivyajyamAnabhagavallakShaNaM sAmyopashamavairAg
yaishvaryamahA
vibhUtibhiranudinamedhamAnAnubhAvaM prakR^itayaH prajA brAhmaNA devatAshchAvanit
alasamavanAyAtitarAM
jagR^idhuH
05040021 tasya ha vA itthaM varShmaNA varIyasA bR^ihachChlokena chaujasA balena
shriyA yashasA vIryashauryAbhyAM
cha pitA R^iShabha itIdaM nAma chakAra
05040031 yasya hIndraH spardhamAno bhagavAnvarShe na vavarSha tadavadhArya bhaga
vAnR^iShabhadevo
yogeshvaraH prahasyAtmayogamAyayA svavarShamajanAbhaM nAmAbhyavarShat
05040041 nAbhistu yathAbhilaShitaM suprajastvamavarudhyAtipramodabharavihvalo ga
dgadAkSharayA girA
svairaM gR^ihItanaralokasadharmaM bhagavantaM purANapuruShaM mAyAvilasitamatirva
tsa tAteti
sAnurAgamupalAlayanparAM nirvR^itimupagataH
05040051 viditAnurAgamApauraprakR^iti janapado rAjA nAbhirAtmajaM samayaseturakS

hAyAmabhiShichya
brAhmaNeShUpanidhAya saha merudevyA vishAlAyAM prasannanipuNena tapasA samAdhiyo
gena nara
nArAyaNAkhyaM bhagavantaM vAsudevamupAsInaH kAlena tanmahimAnamavApa
05040060 yasya ha pANDaveya shlokAvudAharanti
05040061 ko nu tatkarma rAjarShernAbheranvAcharetpumAn
05040062 apatyatAmagAdyasya hariH shuddhena karmaNA
05040071 brahmaNyo.anyaH kuto nAbherviprA ma~NgalapUjitAH
05040072 yasya barhiShi yaj~neshaM darshayAmAsurojasA
05040081 atha ha bhagavAnR^iShabhadevaH svavarShaM karmakShetramanumanyamAnaH pr
adarshitagurukulavAso
labdhavarairgurubhiranuj~nAto gR^ihamedhinAM dharmAnanushikShamANo jayantyAmindr
adattAyAmubhaya
lakShaNaM karma samAmnAyAmnAtamabhiyu~njannAtmajAnAmAtmasamAnAnAM shataM janayAm
Asa
05040091 yeShAM khalu mahAyogI bharato jyeShThaH shreShThaguNa AsIdyenedaM
varShaM bhAratamiti vyapadishanti
05040101 tamanu kushAvarta ilAvarto brahmAvarto malayaH keturbhadrasena
indraspR^igvidarbhaH kIkaTa iti
nava navati pradhAnAH
05040111 kavirhavirantarikShaH prabuddhaH pippalAyanaH
05040112 Avirhotro.atha drumilashchamasaH karabhAjanaH
05040121 iti bhAgavatadharmadarshanA nava mahAbhAgavatAsteShAM sucharitaM
bhagavanmahimopabR^iMhitaM
vasudevanAradasaMvAdamupashamAyanamupariShTAdvarNayiShyAmaH
05040131 yavIyAMsa ekAshItirjAyanteyAH piturAdeshakarA mahAshAlInA
mahAshrotriyA yaj~nashIlAH karmavishuddhA brAhmaNA babhUvuH
05040141 bhagavAnR^iShabhasaMj~na AtmatantraH svayaM nityanivR^ittAnarthaparampa
raH kevalAnandAnubhava
Ishvara eva viparItavatkarmANyArabhamANaH kAlenAnugataM dharmamAcharaNenopashikS
hayannatadvidAM
sama upashAnto maitraH kAruNiko dharmArthayashaHprajAnandAmR^itAvarodhena gR^ihe
Shu lokaM niyamayat
05040151 yadyachChIrShaNyAcharitaM tattadanuvartate lokaH
05040161 yadyapi svaviditaM sakaladharmaM brAhmaM guhyaM brAhmaNairdarshitamArge
Na
sAmAdibhirupAyairjanatAmanushashAsa
05040171 dravyadeshakAlavayaHshraddhartvigvividhoddeshopachitaiH sarvairapi krat
ubhiryathopadeshaM shata
kR^itva iyAja
05040181 bhagavatarShabheNa parirakShyamANa etasminvarShe na kashchana puruSho
vA~nChatyavidyamAnamivAtmano.anyasmAtkatha~nchana kimapi karhichidavekShate bhar
taryanusavanaM
vijR^imbhitasnehAtishayamantareNa
05040191 sa kadAchidaTamAno bhagavAnR^iShabho brahmAvartagato brahmarShipravaras
abhAyAM prajAnAM
nishAmayantInAmAtmajAnavahitAtmanaH prashrayapraNayabharasuyantritAnapyupashikSh
ayanniti hovAcha
05050010 R^iShabha uvAcha
05050011 nAyaM deho dehabhAjAM nR^iloke kaShTAnkAmAnarhate viDbhujAM ye
05050012 tapo divyaM putrakA yena sattvaM shuddhyedyasmAdbrahmasaukhyaM tvananta
m
05050021 mahatsevAM dvAramAhurvimuktestamodvAraM yoShitAM sa~Ngisa~Ngam
05050022 mahAntaste samachittAH prashAntA vimanyavaH suhR^idaH sAdhavo ye
05050031 ye vA mayIshe kR^itasauhR^idArthA janeShu dehambharavArtikeShu
05050032 gR^iheShu jAyAtmajarAtimatsu na prItiyuktA yAvadarthAshcha loke
05050041 nUnaM pramattaH kurute vikarma yadindriyaprItaya ApR^iNoti
05050042 na sAdhu manye yata Atmano.ayamasannapi kleshada Asa dehaH
05050051 parAbhavastAvadabodhajAto yAvanna jij~nAsata Atmatattvam
05050052 yAvatkriyAstAvadidaM mano vai karmAtmakaM yena sharIrabandhaH

05050061 evaM manaH karmavashaM prayu~Nkte avidyayAtmanyupadhIyamAne


05050062 prItirna yAvanmayi vAsudeve na muchyate dehayogena tAvat
05050071 yadA na pashyatyayathA guNehAM svArthe pramattaH sahasA vipashchit
05050072 gatasmR^itirvindati tatra tApAnAsAdya maithunyamagAramaj~naH
05050081 puMsaH striyA mithunIbhAvametaM tayormitho hR^idayagranthimAhuH
05050082 ato gR^ihakShetrasutAptavittairjanasya moho.ayamahaM mameti
05050091 yadA manohR^idayagranthirasya karmAnubaddho dR^iDha Ashlatheta
05050092 tadA janaH samparivartate.asmAdmuktaH paraM yAtyatihAya hetum
05050101 haMse gurau mayi bhaktyAnuvR^ityA vitR^iShNayA dvandvatitikShayA cha
05050102 sarvatra jantorvyasanAvagatyA jij~nAsayA tapasehAnivR^ittyA
05050111 matkarmabhirmatkathayA cha nityaM maddevasa~NgAdguNakIrtanAnme
05050112 nirvairasAmyopashamena putrA jihAsayA dehagehAtmabuddheH
05050121 adhyAtmayogena viviktasevayA prANendriyAtmAbhijayena sadhryak
05050122 sachChraddhayA brahmacharyeNa shashvadasampramAdena yamena vAchAm
05050131 sarvatra madbhAvavichakShaNena j~nAnena vij~nAnavirAjitena
05050132 yogena dhR^ityudyamasattvayukto li~NgaM vyapohetkushalo.ahamAkhyam
05050141 karmAshayaM hR^idayagranthibandhamavidyayAsAditamapramattaH
05050142 anena yogena yathopadeshaM samyagvyapohyoparameta yogAt
05050151 putrAMshcha shiShyAMshcha nR^ipo gururvA mallokakAmo madanugrahArthaH
05050152 itthaM vimanyuranushiShyAdatajj~nAnna yojayetkarmasu karmamUDhAn
05050153 kaM yojayanmanujo.arthaM labheta nipAtayannaShTadR^ishaM hi garte
05050161 lokaH svayaM shreyasi naShTadR^iShTiryo.arthAnsamIheta nikAmakAmaH
05050162 anyonyavairaH sukhaleshahetoranantaduHkhaM cha na veda mUDhaH
05050171 kastaM svayaM tadabhij~no vipashchidavidyAyAmantare vartamAnam
05050172 dR^iShTvA punastaM saghR^iNaH kubuddhiM prayojayedutpathagaM yathAndham
05050181 gururna sa syAtsvajano na sa syAtpitA na sa syAjjananI na sA syAt
05050182 daivaM na tatsyAnna patishcha sa syAnna mochayedyaH samupetamR^ityum
05050191 idaM sharIraM mama durvibhAvyaM sattvaM hi me hR^idayaM yatra dharmaH
05050192 pR^iShThe kR^ito me yadadharma ArAdato hi mAmR^iShabhaM prAhurAryAH
05050201 tasmAdbhavanto hR^idayena jAtAH sarve mahIyAMsamamuM sanAbham
05050202 akliShTabuddhyA bharataM bhajadhvaM shushrUShaNaM tadbharaNaM prajAnAm
05050211 bhUteShu vIrudbhya uduttamA ye sarIsR^ipAsteShu sabodhaniShThAH
05050212 tato manuShyAH pramathAstato.api gandharvasiddhA vibudhAnugA ye
05050221 devAsurebhyo maghavatpradhAnA dakShAdayo brahmasutAstu teShAm
05050222 bhavaH paraH so.atha viri~nchavIryaH sa matparo.ahaM dvijadevadevaH
05050231 na brAhmaNaistulaye bhUtamanyatpashyAmi viprAH kimataH paraM tu
05050232 yasminnR^ibhiH prahutaM shraddhayAhamashnAmi kAmaM na tathAgnihotre
05050241 dhR^itA tanUrushatI me purANI yeneha sattvaM paramaM pavitram
05050242 shamo damaH satyamanugrahashcha tapastitikShAnubhavashcha yatra
05050251 matto.apyanantAtparataH parasmAtsvargApavargAdhipaterna ki~nchit
05050252 yeShAM kimu syAditareNa teShAmaki~nchanAnAM mayi bhaktibhAjAm
05050261 sarvANi maddhiShNyatayA bhavadbhishcharANi bhUtAni sutA dhruvANi
05050262 sambhAvitavyAni pade pade vo viviktadR^igbhistadu hArhaNaM me
05050271 manovachodR^ikkaraNehitasya sAkShAtkR^itaM me paribarhaNaM hi
05050272 vinA pumAnyena mahAvimohAtkR^itAntapAshAnna vimoktumIshet
05050280 shrIshuka uvAcha
05050281 evamanushAsyAtmajAnsvayamanushiShTAnapi lokAnushAsanArthaM mahAnubhAvaH
parama
suhR^idbhagavAnR^iShabhApadesha upashamashIlAnAmuparatakarmaNAM mahAmunInAM bhak
tij~nAnavairAgya
lakShaNaM pAramahaMsyadharmamupashikShamANaH svatanayashatajyeShThaM paramabhAga
vataM bhagavaj
janaparAyaNaM bharataM dharaNipAlanAyAbhiShichya svayaM bhavana evorvaritasharIr
amAtraparigraha unmatta
iva gaganaparidhAnaH prakIrNakesha AtmanyAropitAhavanIyo brahmAvartAtpravavrAja
05050291 jaDAndhamUkabadhirapishAchonmAdakavadavadhUtaveSho.abhibhAShyamANo.api
janAnAM gR^ihItamauna
vratastUShNIM babhUva
05050301 tatra tatra puragrAmAkarakheTavATakharvaTashibiravrajaghoShasArthagiri
vanAshramAdiShvanupathamavanicharApasadaiH paribhUyamAno makShikAbhiriva vanagaj

astarjana
tADanAvamehanaShThIvanagrAvashakR^idrajaHprakShepapUtivAtaduruktaistadavigaNayan
nevAsatsaMsthAna
etasmindehopalakShaNe sadapadesha ubhayAnubhavasvarUpeNa svamahimAvasthAnenAsamA
ropitAhaM
mamAbhimAnatvAdavikhaNDitamanAH pR^ithivImekacharaH paribabhrAma
05050311 atisukumArakaracharaNoraHsthalavipulabAhvaMsagalavadanAdyavayavavinyAsa
H prakR^iti
sundarasvabhAvahAsasumukho navanalinadalAyamAnashishiratArAruNAyatanayanaruchira
H sadR^ishasubhaga
kapolakarNakaNThanAso vigUDhasmitavadanamahotsavena puravanitAnAM manasi kusuma
sharAsanamupadadhAnaH parAgavalambamAnakuTilajaTilakapishakeshabhUribhAro.avadhU
tamalinanija
sharIreNa grahagR^ihIta ivAdR^ishyata
05050321 yarhi vAva sa bhagavAnlokamimaM yogasyAddhA pratIpamivAchakShANastatpra
tikriyAkarma
bIbhatsitamiti vratamAjagaramAsthitaH shayAna evAshnAti pibati khAdatyavamehati
hadati sma cheShTamAna
uchcharita AdigdhoddeshaH
05050331 tasya ha yaH purIShasurabhisaugandhyavAyustaM deshaM dashayojanaM saman
tAtsurabhiM chakAra
05050341 evaM gomR^igakAkacharyayA vrajaMstiShThannAsInaH shayAnaH kAkamR^igagoc
haritaH pibati
khAdatyavamehati sma
05050351 iti nAnAyogacharyAcharaNo bhagavAnkaivalyapatirR^iShabho.avirataparamam
ahAnandAnubhava Atmani
sarveShAM bhUtAnAmAtmabhUte bhagavati vAsudeva Atmano.avyavadhAnAnantarodarabhAv
ena siddha
samastArthaparipUrNo yogaishvaryANi vaihAyasamanojavAntardhAnaparakAyapraveshadU
ragrahaNAdIni
yadR^ichChayopagatAni nA~njasA nR^ipa hR^idayenAbhyanandat
05060010 rAjovAcha
05060011 na nUnaM bhagava AtmArAmANAM yogasamIritaj~nAnAvabharjitakarmabIjAnAmai
shvaryANi punaH
kleshadAni bhavitumarhanti yadR^ichChayopagatAni
05060020 R^iShiruvAcha
05060021 satyamuktaM kintviha vA eke na manaso.addhA vishrambhamanavasthAnasya s
haThakirAta iva
sa~NgachChante
05060030 tathA choktam
05060031 na kuryAtkarhichitsakhyaM manasi hyanavasthite
05060032 yadvishrambhAchchirAchchIrNaM chaskanda tapa aishvaram
05060041 nityaM dadAti kAmasya chChidraM tamanu ye.arayaH
05060042 yoginaH kR^itamaitrasya patyurjAyeva puMshchalI
05060051 kAmo manyurmado lobhaH shokamohabhayAdayaH
05060052 karmabandhashcha yanmUlaH svIkuryAtko nu tadbudhaH
05060061 athaivamakhilalokapAlalalAmo.api vilakShaNairjaDavadavadhUtaveShabhAShA
charitairavilakShita
bhagavatprabhAvo yoginAM sAmparAyavidhimanushikShayansvakalevaraM
jihAsurAtmanyAtmAnamasaMvyavahitamanarthAntarabhAvenAnvIkShamANa uparatAnuvR^itt
irupararAma
05060071 tasya ha vA evaM muktali~Ngasya bhagavata R^iShabhasya yogamAyAvAsanayA
deha imAM
jagatImabhimAnAbhAsena sa~NkramamANaH ko~Nkave~NkakuTakAndakShiNa
karNATakAndeshAnyadR^ichChayopagataH kuTakAchalopavana Asya kR^itAshmakavala unm
Ada iva muktamUrdhajo
.asaMvIta eva vichachAra
05060081 atha samIravegavidhUtaveNuvikarShaNajAtogradAvAnalastadvanamAlelihAnaH
saha tena dadAha
05060091 yasya kilAnucharitamupAkarNya ko~Nkave~NkakuTakAnAM rAjArhannAmopashikS

hya kalAvadharma
utkR^iShyamANe bhavitavyena vimohitaH svadharmapathamakutobhayamapahAya kupatha
pAkhaNDamasama~njasaM nijamanIShayA mandaH sampravartayiShyate
05060101 yena ha vAva kalau manujApasadA devamAyAmohitAH svavidhiniyogashauchach
AritravihInA deva
helanAnyapavratAni nijanijechChayA gR^ihNAnA asnAnAnAchamanAshauchakeshollu~ncha
nAdIni kalinAdharma
bahulenopahatadhiyo brahmabrAhmaNayaj~napuruShalokavidUShakAH prAyeNa bhaviShyan
ti
05060111 te cha hyarvAktanayA nijalokayAtrayAndhaparamparayAshvastAstamasyandhe
svayameva
prapatiShyanti
05060121 ayamavatAro rajasopaplutakaivalyopashikShaNArthaH
05060130 tasyAnuguNAnshlokAngAyanti
05060131 aho bhuvaH saptasamudravatyA dvIpeShu varSheShvadhipuNyametat
05060132 gAyanti yatratyajanA murAreH karmANi bhadrANyavatAravanti
05060141 aho nu vaMsho yashasAvadAtaH praiyavrato yatra pumAnpurANaH
05060142 kR^itAvatAraH puruShaH sa AdyashchachAra dharmaM yadakarmahetum
05060151 ko nvasya kAShThAmaparo.anugachChenmanorathenApyabhavasya yogI
05060152 yo yogamAyAH spR^ihayatyudastA hyasattayA yena kR^itaprayatnAH
05060161 iti ha sma sakalavedalokadevabrAhmaNagavAM paramagurorbhagavata R^iShab
hAkhyasya
vishuddhAcharitamIritaM puMsAM samastadushcharitAbhiharaNaM paramamahA
ma~NgalAyanamidamanushraddhayopachitayAnushR^iNotyAshrAvayati vAvahito bhagavati
tasminvAsudeva ekAntato
bhaktiranayorapi samanuvartate
05060171 yasyAmeva kavaya AtmAnamavirataM vividhavR^ijinasaMsAraparitApopatapyam
AnamanusavanaM
snApayantastayaiva parayA nirvR^ityA hyapavargamAtyantikaM paramapuruShArthamapi
svayamAsAditaM no
evAdriyante bhagavadIyatvenaiva parisamAptasarvArthAH
05060181 rAjanpatirgururalaM bhavatAM yadUnAM
05060182 daivaM priyaH kulapatiH kva cha ki~Nkaro vaH
05060183 astvevama~Nga bhagavAnbhajatAM mukundo
05060184 muktiM dadAti karhichitsma na bhaktiyogam
05060191 nityAnubhUtanijalAbhanivR^ittatR^iShNaH
05060192 shreyasyatadrachanayA chirasuptabuddheH
05060193 lokasya yaH karuNayAbhayamAtmalokam
05060194 AkhyAnnamo bhagavate R^iShabhAya tasmai
05070010 shrIshuka uvAcha
05070011 bharatastu mahAbhAgavato yadA bhagavatAvanitalaparipAlanAya sa~nchintit
astadanushAsanaparaH
pa~nchajanIM vishvarUpaduhitaramupayeme
05070021 tasyAmu ha vA AtmajAnkArtsnyenAnurUpAnAtmanaH pa~ncha janayAmAsa bhUtAd
iriva bhUta
sUkShmANi sumatiM rAShTrabhR^itaM sudarshanamAvaraNaM dhUmraketumiti
05070031 ajanAbhaM nAmaitadvarShaM bhAratamiti yata Arabhya vyapadishanti
05070041 sa bahuvinmahIpatiH pitR^ipitAmahavaduruvatsalatayA sve sve karmaNi var
tamAnAH prajAH sva
dharmamanuvartamAnaH paryapAlayat
05070051 Ije cha bhagavantaM yaj~nakraturUpaM kratubhiruchchAvachaiH shraddhayAh
R^itAgnihotradarshapUrNamAsa
chAturmAsyapashusomAnAM prakR^itivikR^itibhiranusavanaM chAturhotravidhinA
05070061 sampracharatsu nAnAyAgeShu virachitA~NgakriyeShvapUrvaM yattatkriyAphal
aM dharmAkhyaM pare
brahmaNi yaj~napuruShe sarvadevatAli~NgAnAM mantrANAmarthaniyAmakatayA sAkShAtka
rtari paradevatAyAM
bhagavati vAsudeva eva bhAvayamAna AtmanaipuNyamR^iditakaShAyo haviHShvadhvaryub
hirgR^ihyamANeShu sa
yajamAno yaj~nabhAjo devAMstAnpuruShAvayaveShvabhyadhyAyat

05070071 evaM karmavishuddhyA vishuddhasattvasyAntarhR^idayAkAshasharIre brahmaN


i bhagavati vAsudeve mahA
puruSharUpopalakShaNe shrIvatsakaustubhavanamAlAridaragadAdibhirupalakShite nija
puruShahR^illikhitenAtmani
puruSharUpeNa virochamAna uchchaistarAM bhaktiranudinamedhamAnarayAjAyata
05070081 evaM varShAyutasahasraparyantAvasitakarmanirvANAvasaro.adhibhujyamAnaM
svatanayebhyo
rikthaM pitR^ipaitAmahaM yathAdAyaM vibhajya svayaM sakalasampanniketAtsvaniketA
tpulahAshramaM
pravavrAja
05070091 yatra ha vAva bhagavAnhariradyApi tatratyAnAM nijajanAnAM vAtsalyena sa
nnidhApyata ichChA
rUpeNa
05070101 yatrAshramapadAnyubhayato nAbhibhirdR^iShachchakraishchakranadI nAma sa
ritpravarA sarvataH pavitrI
karoti
05070111 tasminvAva kila sa ekalaH pulahAshramopavane vividhakusumakisalayatulas
ikAmbubhiH kandamUla
phalopahAraishcha samIhamAno bhagavata ArAdhanaM vivikta uparataviShayAbhilASha
upabhR^itopashamaH parAM
nirvR^itimavApa
05070121 tayetthamaviratapuruShaparicharyayA bhagavati pravardhamAnAnurAgabharad
rutahR^idayashaithilyaH
praharShavegenAtmanyudbhidyamAnaromapulakakulaka autkaNThyapravR^ittapraNayabASh
paniruddhAvaloka
nayana evaM nijaramaNAruNacharaNAravindAnudhyAnaparichitabhaktiyogena pariplutap
aramAhlAdagambhIra
hR^idayahradAvagADhadhiShaNastAmapi kriyamANAM bhagavatsaparyAM na sasmAra
05070131 itthaM dhR^itabhagavadvrata aiNeyAjinavAsasAnusavanAbhiShekArdrakapisha
kuTilajaTAkalApena cha
virochamAnaH sUryarchA bhagavantaM hiraNmayaM puruShamujjihAne sUryamaNDale.abhy
upatiShThannetadu
hovAcha
05070141 parorajaH saviturjAtavedo devasya bhargo manasedaM jajAna
05070142 suretasAdaH punarAvishya chaShTe haMsaM gR^idhrANaM nR^iShadri~NgirAmim
aH
05080010 shrIshuka uvAcha
05080011 ekadA tu mahAnadyAM kR^itAbhiShekanaiyamikAvashyako brahmAkSharamabhigR
^iNAno muhUrta
trayamudakAnta upavivesha
05080021 tatra tadA rAjanhariNI pipAsayA jalAshayAbhyAshamekaivopajagAma
05080031 tayA pepIyamAna udake tAvadevAvidUreNa nadato mR^igapaterunnAdo lokabha
ya~Nkara udapatat
05080041 tamupashrutya sA mR^igavadhUH prakR^itiviklavA chakitanirIkShaNA sutarA
mapi haribhayAbhinivesha
vyagrahR^idayA pAriplavadR^iShTiragatatR^iShA bhayAtsahasaivochchakrAma
05080051 tasyA utpatantyA antarvatnyA urubhayAvagalito yoninirgato garbhaH srota
si nipapAta
05080061 tatprasavotsarpaNabhayakhedAturA svagaNena viyujyamAnA kasyA~nchiddaryA
M kR^iShNasArasatI
nipapAtAtha cha mamAra
05080071 taM tveNakuNakaM kR^ipaNaM srotasAnUhyamAnamabhivIkShyApaviddhaM bandhu
rivAnukampayA
rAjarShirbharata AdAya mR^itamAtaramityAshramapadamanayat
05080081 tasya ha vA eNakuNaka uchchairetasminkR^itanijAbhimAnasyAharahastatpoSh
aNapAlanalAlana
prINanAnudhyAnenAtmaniyamAH sahayamAH puruShaparicharyAdaya ekaikashaH katipayen
AhargaNena
viyujyamAnAH kila sarva evodavasan
05080091 aho batAyaM hariNakuNakaH kR^ipaNa IshvararathacharaNaparibhramaNarayeN

a svagaNasuhR^id
bandhubhyaH parivarjitaH sharaNaM cha mopasAdito mAmeva mAtApitarau bhrAtR^ij~nA
tInyauthikAMshchaivopeyAya
nAnyaM ka~nchana veda mayyativisrabdhashchAta eva mayA matparAyaNasya poShaNapAl
anaprINana
lAlanamanasUyunAnuShTheyaM sharaNyopekShAdoShaviduShA
05080101 nUnaM hyAryAH sAdhava upashamashIlAH kR^ipaNasuhR^ida evaMvidhArthe svA
rthAnapi
gurutarAnupekShante
05080111 iti kR^itAnuSha~Nga AsanashayanATanasnAnAshanAdiShu saha mR^igajahunA s
nehAnubaddhahR^idaya AsIt
05080121 kushakusumasamitpalAshaphalamUlodakAnyAhariShyamANo vR^ikasAlAvR^ikAdib
hyo
bhayamAshaMsamAno yadA saha hariNakuNakena vanaM samAvishati
05080131 pathiShu cha mugdhabhAvena tatra tatra viShaktamatipraNayabharahR^idaya
H
kArpaNyAtskandhenodvahati evamutsa~Nga urasi chAdhAyopalAlayanmudaM paramAmavApa
05080141 kriyAyAM nirvartyamAnAyAmantarAle.apyutthAyotthAya yadainamabhichakShIt
a tarhi vAva sa varSha
patiH prakR^itisthena manasA tasmA AshiSha AshAste svasti stAdvatsa te sarvata i
ti
05080151 anyadA bhR^ishamudvignamanA naShTadraviNa iva kR^ipaNaH sakaruNamatitar
SheNa hariNakuNakaviraha
vihvalahR^idayasantApastamevAnushochankila kashmalaM mahadabhirambhita iti hovAc
ha
05080161 api bata sa vai kR^ipaNa eNabAlako mR^itahariNIsuto.aho mamAnAryasya sh
aThakirAtamaterakR^ita
sukR^itasya kR^itavisrambha Atmapratyayena tadavigaNayansujana ivAgamiShyati
05080171 api kShemeNAsminnAshramopavane shaShpANi charantaM devaguptaM drakShyAm
i
05080181 api cha na vR^ikaH sAlAvR^iko.anyatamo vA naikachara ekacharo vA bhakSh
ayati
05080191 nimlochati ha bhagavAnsakalajagatkShemodayastrayyAtmAdyApi mama na mR^i
gavadhUnyAsa
AgachChati
05080201 api svidakR^itasukR^itamAgatya mAM sukhayiShyati hariNarAjakumAro vivid
haruchiradarshanIyanija
mR^igadArakavinodairasantoShaM svAnAmapanudan
05080211 kShvelikAyAM mAM mR^iShAsamAdhinAmIlitadR^ishaM premasaMrambheNa chakit
achakita Agatya pR^iShad
aparuShaviShANAgreNa luThati
05080221 AsAditahaviShi barhiShi dUShite mayopAlabdho bhItabhItaH sapadyuparatar
Asa R^iShikumAravadavahita
karaNakalApa Aste
05080231 kiM vA are AcharitaM tapastapasvinyAnayA yadiyamavaniH savinayakR^iShNa
sAratanayatanutara
subhagashivatamAkharakhurapadapa~NktibhirdraviNavidhurAturasya kR^ipaNasya mama
draviNapadavIM
sUchayantyAtmAnaM cha sarvataH kR^itakautukaM dvijAnAM svargApavargakAmAnAM deva
yajanaM karoti
05080241 api svidasau bhagavAnuDupatirenaM mR^igapatibhayAnmR^itamAtaraM mR^igab
AlakaM svAshrama
paribhraShTamanukampayA kR^ipaNajanavatsalaH paripAti
05080251 kiM vAtmajavishleShajvaradavadahanashikhAbhirupatapyamAnahR^idayasthala
nalinIkaM
mAmupasR^itamR^igItanayaM shishirashAntAnurAgaguNitanijavadanasalilAmR^itamayaga
bhastibhiH svadhayatIti cha
05080261 evamaghaTamAnamanorathAkulahR^idayo mR^igadArakAbhAsena svArabdhakarmaN
A yogArambhaNato
vibhraMshitaH sa yogatApaso bhagavadArAdhanalakShaNAchcha kathamitarathA jAtyant

ara eNakuNaka Asa~NgaH


sAkShAnniHshreyasapratipakShatayA prAkparityaktadustyajahR^idayAbhijAtasya tasya
ivamantarAyavihata
yogArambhaNasya rAjarSherbharatasya tAvanmR^igArbhakapoShaNapAlanaprINanalAlanAn
uSha~NgeNAvigaNayata
AtmAnamahirivAkhubilaM duratikramaH kAlaH karAlarabhasa Apadyata
05080271 tadAnImapi pArshvavartinamAtmajamivAnushochantamabhivIkShamANo mR^iga e
vAbhiniveshitamanA
visR^ijya lokamimaM saha mR^igeNa kalevaraM mR^itamanu na mR^itajanmAnusmR^itiri
taravanmR^igasharIramavApa
05080281 tatrApi ha vA Atmano mR^igatvakAraNaM bhagavadArAdhanasamIhAnubhAvenAnu
smR^itya
bhR^ishamanutapyamAna Aha
05080291 aho kaShTaM bhraShTo.ahamAtmavatAmanupathAdyadvimuktasamastasa~Ngasya v
iviktapuNyAraNya
sharaNasyAtmavata Atmani sarveShAmAtmanAM bhagavati vAsudeve tadanushravaNamanan
a
sa~NkIrtanArAdhanAnusmaraNAbhiyogenAshUnyasakalayAmena kAlena samAveshitaM samAh
itaM kArtsnyena
manastattu punarmamAbudhasyArAnmR^igasutamanu parisusrAva
05080301 ityevaM nigUDhanirvedo visR^ijya mR^igIM mAtaraM punarbhagavatkShetramu
pashamashIlamunigaNa
dayitaM shAlagrAmaM pulastyapulahAshramaM kAla~njarAtpratyAjagAma
05080311 tasminnapi kAlaM pratIkShamANaH sa~NgAchcha bhR^ishamudvigna Atmasahach
araH shuShkaparNatR^iNa
vIrudhA vartamAno mR^igatvanimittAvasAnameva gaNayanmR^igasharIraM tIrthodakakli
nnamutsasarja
05090010 shrIshuka uvAcha
05090011 atha kasyachiddvijavarasyA~NgiraHpravarasya shamadamatapaHsvAdhyAyAdhya
yanatyAgasantoSha
titikShAprashrayavidyAnasUyAtmaj~nAnAnandayuktasyAtmasadR^ishashrutashIlAchArarU
paudAryaguNA nava sodaryA
a~NgajA babhUvurmithunaM cha yavIyasyAM bhAryAyAmyastu tatra pumAMstaM paramabhA
gavataM rAjarShi
pravaraM bharatamutsR^iShTamR^igasharIraM charamasharIreNa vipratvaM gatamAhuH
05090021 tatrApi svajanasa~NgAchcha bhR^ishamudvijamAno bhagavataH karmabandhavi
dhvaMsanashravaNa
smaraNaguNavivaraNacharaNAravindayugalaM manasA vidadhadAtmanaH pratighAtamAsha~
NkamAno bhagavad
anugraheNAnusmR^itasvapUrvajanmAvalirAtmAnamunmattajaDAndhabadhirasvarUpeNa dars
hayAmAsa
lokasya
05090031 tasyApi ha vA Atmajasya vipraH putrasnehAnubaddhamanA AsamAvartanAtsaMs
kArAnyathopadeshaM
vidadhAna upanItasya cha punaH shauchAchamanAdInkarmaniyamAnanabhipretAnapi sama
shikShayadanushiShTena hi
bhAvyaM pituH putreNeti
05090041 sa chApi tadu ha pitR^isannidhAvevAsadhrIchInamiva sma karoti ChandAMsy
adhyApayiShyansaha
vyAhR^itibhiH sapraNavashirastripadIM sAvitrIM graiShmavAsantikAnmAsAnadhIyAnama
pyasamavetarUpaM
grAhayAmAsa
05090051 evaM svatanuja AtmanyanurAgAveshitachittaH shauchAdhyayanavrataniyamagu
rvanalashushrUShaNAdy
aupakurvANakakarmANyanabhiyuktAnyapi samanushiShTena bhAvyamityasadAgrahaH putra
manushAsya
svayaM tAvadanadhigatamanorathaH kAlenApramattena svayaM gR^iha eva pramatta upa
saMhR^itaH
05090061 atha yavIyasI dvijasatI svagarbhajAtaM mithunaM sapatnyA upanyasya svay
amanusaMsthayA

patilokamagAt
05090071 pitaryuparate bhrAtara enamatatprabhAvavidastrayyAM vidyAyAmeva paryava
sitamatayo na
paravidyAyAM jaDamatiriti bhrAturanushAsananirbandhAnnyavR^itsanta
05090081 sa cha prAkR^itairdvipadapashubhirunmattajaDabadhiramUketyabhibhAShyamA
No yadA tadanurUpANi
prabhAShate karmANi cha kAryamANaH parechChayA karoti viShTito vetanato vA yAch~
nyA yadR^ichChayA vopasAditamalpaM
bahu mR^iShTaM kadannaM vAbhyavaharati paraM nendriyaprItinimittamnityanivR^itta
nimittasvasiddha
vishuddhAnubhavAnandasvAtmalAbhAdhigamaH sukhaduHkhayordvandvanimittayorasambhAv
ita
dehAbhimAnaH
05090101 shItoShNavAtavarSheShu vR^iSha ivAnAvR^itA~NgaH pInaH saMhananA~NgaH st
haNDila
saMveshanAnunmardanAmajjanarajasA mahAmaNirivAnabhivyaktabrahmavarchasaH kupaTAv
R^ita
kaTirupavItenorumaShiNA dvijAtiriti brahmabandhuriti saMj~nayAtajj~najanAvamato
vichachAra
05090111 yadA tu parata AhAraM karmavetanata IhamAnaH svabhrAtR^ibhirapi kedArak
armaNi nirUpitastadapi
karoti kintu na samaM viShamaM nyUnamadhikamiti veda kaNapiNyAkaphalIkaraNakulmA
Sha
sthAlIpurIShAdInyapyamR^itavadabhyavaharati
05090121 atha kadAchitkashchidvR^iShalapatirbhadrakAlyai puruShapashumAlabhatApa
tyakAmaH
05090131 tasya ha daivamuktasya pashoH padavIM tadanucharAH paridhAvanto nishi n
ishIthasamaye
tamasAvR^itAyAmanadhigatapashava Akasmikena vidhinA kedArAnvIrAsanena mR^igavarA
hAdibhyaH
saMrakShamANama~NgiraHpravarasutamapashyan
05090141 atha ta enamanavadyalakShaNamavamR^ishya bhartR^ikarmaniShpattiM manyam
AnA baddhvA rashanayA
chaNDikAgR^ihamupaninyurmudA vikasitavadanAH
05090151 atha paNayastaM svavidhinAbhiShichyAhatena vAsasAchChAdya bhUShaNAlepas
raktilakAdibhirupaskR^itaM
bhuktavantaM dhUpadIpamAlyalAjakisalayA~NkuraphalopahAropetayA vaishasasaMsthayA
mahatA gItastuti
mR^ida~NgapaNavaghoSheNa cha puruShapashuM bhadrakAlyAH purata upaveshayAmAsuH
05090161 atha vR^iShalarAjapaNiH puruShapashorasR^igAsavena devIM bhadrakAlIM ya
kShyamANastad
abhimantritamasimatikarAlanishitamupAdade
05090171 iti teShAM vR^iShalAnAM rajastamaHprakR^itInAM dhanamadarajautsiktamana
sAM bhagavatkalAvIra
kulaM kadarthIkR^ityotpathena svairaM viharatAM hiMsAvihArANAM karmAtidAruNaM ya
dbrahmabhUtasya
sAkShAdbrahmarShisutasya nirvairasya sarvabhUtasuhR^idaH sUnAyAmapyananumatamAla
mbhanaM
tadupalabhya brahmatejasAtidurviShaheNa dandahyamAnena vapuShA sahasochchachATa
saiva devI bhadrakAlI
05090181 bhR^ishamamarSharoShAvesharabhasavilasitabhrukuTiviTapakuTiladaMShTrAru
NekShaNATopAtibhayAnaka
vadanA hantukAmevedaM mahATTahAsamatisaMrambheNa vimu~nchantI tata utpatya pApIy
asAM duShTAnAM
tenaivAsinA vivR^ikNashIrShNAM galAtsravantamasR^igAsavamatyuShNaM saha gaNena n
ipIyAtipAnamada
vihvalochchaistarAM svapArShadaiH saha jagau nanarta cha vijahAra cha shiraHkand
ukalIlayA
05090191 evameva khalu mahadabhichArAtikramaH kArtsnyenAtmane phalati
05090201 na vA etadviShNudatta mahadadbhutaM yadasambhramaH svashirashChedana Ap

atite.api vimukta
dehAdyAtmabhAvasudR^iDhahR^idayagranthInAM sarvasattvasuhR^idAtmanAM nirvairANAM
sAkShAdbhagavatAnimiShArivarAyudhenApramattena taistairbhAvaiH parirakShyamANAnA
M tatpAda
mUlamakutashchidbhayamupasR^itAnAM bhAgavataparamahaMsAnAm
05100010 shrIshuka uvAcha
05100011 atha sindhusauvIrapate rahUgaNasya vrajata ikShumatyAstaTe tatkulapatin
A shibikAvAha
puruShAnveShaNasamaye daivenopasAditaH sa dvijavara upalabdha eSha pIvA yuvA saM
hananA~Ngo go
kharavaddhuraM voDhumalamiti pUrvaviShTigR^ihItaiH saha gR^ihItaH prasabhamatada
rha uvAha shibikAM sa
mahAnubhAvaH
05100021 yadA hi dvijavarasyeShumAtrAvalokAnugaterna samAhitA puruShagatistadA v
iShamagatAM svashibikAM
rahUgaNa upadhArya puruShAnadhivahata Aha he voDhAraH sAdhvatikramata kimiti viS
hamamuhyate yAnamiti
05100031 atha ta IshvaravachaH sopAlambhamupAkarNyopAyaturIyAchCha~Nkitamanasast
aM vij~nApayAM
babhUvuH
05100041 na vayaM naradeva pramattA bhavanniyamAnupathAH sAdhveva vahAmaH ayamad
hunaiva niyukto
.api na drutaM vrajati nAnena saha voDhumu ha vayaM pArayAma iti
05100051 sAMsargiko doSha eva nUnamekasyApi sarveShAM sAMsargikANAM bhavitumarha
tIti nishchitya nishamya
kR^ipaNavacho rAjA rahUgaNa upAsitavR^iddho.api nisargeNa balAtkR^ita IShadutthi
tamanyuravispaShTabrahma
tejasaM jAtavedasamiva rajasAvR^itamatirAha
05100061 aho kaShTaM bhrAtarvyaktamuruparishrAnto dIrghamadhvAnameka eva UhivAns
uchiraM nAtipIvA na
saMhananA~Ngo jarasA chopadruto bhavAnsakhe no evApara ete sa~NghaTTina iti bahu
vipralabdho.apyavidyayA
rachitadravyaguNakarmAshayasvacharamakalevare.avastuni saMsthAnavisheShe.ahaM ma
metyanadhyAropita
mithyApratyayo brahmabhUtastUShNIM shibikAM pUrvavaduvAha
05100071 atha punaH svashibikAyAM viShamagatAyAM prakupita uvAcha rahUgaNaH kimi
damare tvaM jIvanmR^ito
mAM kadarthIkR^itya bhartR^ishAsanamaticharasi pramattasya cha te karomi chikits
AM daNDapANiriva janatAyA yathA
prakR^itiM svAM bhajiShyasa iti
05100081 evaM bahvabaddhamapi bhAShamANaM naradevAbhimAnaM rajasA tamasAnuviddhe
na madena
tiraskR^itAsheShabhagavatpriyaniketaM paNDitamAninaM sa bhagavAnbrAhmaNo brahmab
hUtasarvabhUta
suhR^idAtmA yogeshvaracharyAyAM nAtivyutpannamatiM smayamAna iva vigatasmaya ida
mAha
05100090 brAhmaNa uvAcha
05100091 tvayoditaM vyaktamavipralabdhaM bhartuH sa me syAdyadi vIra bhAraH
05100092 ganturyadi syAdadhigamyamadhvA pIveti rAshau na vidAM pravAdaH
05100101 sthaulyaM kArshyaM vyAdhaya Adhayashcha kShuttR^iDbhayaM kalirichChA ja
rA cha
05100102 nidrA ratirmanyurahaM madaH shucho dehena jAtasya hi me na santi
05100111 jIvanmR^itatvaM niyamena rAjanAdyantavadyadvikR^itasya dR^iShTam
05100112 svasvAmyabhAvo dhruva IDya yatra tarhyuchyate.asau vidhikR^ityayogaH
05100121 visheShabuddhervivaraM manAkcha pashyAma yanna vyavahArato.anyat
05100122 ka Ishvarastatra kimIshitavyaM tathApi rAjankaravAma kiM te
05100131 unmattamattajaDavatsvasaMsthAM gatasya me vIra chikitsitena
05100132 arthaH kiyAnbhavatA shikShitena stabdhapramattasya cha piShTapeShaH
05100140 shrIshuka uvAcha
05100141 etAvadanuvAdaparibhAShayA pratyudIrya munivara upashamashIla uparatAnAt

myanimitta upabhogena
karmArabdhaM vyapanayanrAjayAnamapi tathovAha
05100151 sa chApi pANDaveya sindhusauvIrapatistattvajij~nAsAyAM samyak
shraddhayAdhikR^itAdhikArastaddhR^idayagranthimochanaM dvijavacha Ashrutya bahuy
ogagranthasammataM
tvarayAvaruhya shirasA pAdamUlamupasR^itaH kShamApayanvigatanR^ipadevasmaya uvAc
ha
05100161 kastvaM nigUDhashcharasi dvijAnAM bibharShi sUtraM katamo.avadhUtaH
05100162 kasyAsi kutratya ihApi kasmAtkShemAya nashchedasi nota shuklaH
05100171 nAhaM visha~Nke surarAjavajrAnna tryakShashUlAnna yamasya daNDAt
05100172 nAgnyarkasomAnilavittapAstrAchCha~Nke bhR^ishaM brahmakulAvamAnAt
05100181 tadbrUhyasa~Ngo jaDavannigUDha vij~nAnavIryo vicharasyapAraH
05100182 vachAMsi yogagrathitAni sAdho na naH kShamante manasApi bhettum
05100191 ahaM cha yogeshvaramAtmatattva vidAM munInAM paramaM guruM vai
05100192 praShTuM pravR^ittaH kimihAraNaM tatsAkShAddhariM j~nAnakalAvatIrNam
05100201 sa vai bhavA lokanirIkShaNArthamavyaktali~Ngo vicharatyapi svit
05100202 yogeshvarANAM gatimandhabuddhiH kathaM vichakShIta gR^ihAnubandhaH
05100211 dR^iShTaH shramaH karmata Atmano vai bharturganturbhavatashchAnumanye
05100212 yathAsatodAnayanAdyabhAvAtsamUla iShTo vyavahAramArgaH
05100221 sthAlyagnitApAtpayaso.abhitApastattApatastaNDulagarbharandhiH
05100222 dehendriyAsvAshayasannikarShAttatsaMsR^itiH puruShasyAnurodhAt
05100231 shAstAbhigoptA nR^ipatiH prajAnAM yaH ki~Nkaro vai na pinaShTi piShTam
05100232 svadharmamArAdhanamachyutasya yadIhamAno vijahAtyaghaugham
05100241 tanme bhavAnnaradevAbhimAna madena tuchChIkR^itasattamasya
05100242 kR^iShIShTa maitrIdR^ishamArtabandho yathA tare sadavadhyAnamaMhaH
05100251 na vikriyA vishvasuhR^itsakhasya sAmyena vItAbhimatestavApi
05100252 mahadvimAnAtsvakR^itAddhi mAdR^i~Nna~NkShyatyadUrAdapi shUlapANiH
05110010 brAhmaNa uvAcha
05110011 akovidaH kovidavAdavAdAnvadasyatho nAtividAM variShThaH
05110012 na sUrayo hi vyavahAramenaM tattvAvamarshena sahAmananti
05110021 tathaiva rAjannurugArhamedha vitAnavidyoruvijR^imbhiteShu
05110022 na vedavAdeShu hi tattvavAdaH prAyeNa shuddho nu chakAsti sAdhuH
05110031 na tasya tattvagrahaNAya sAkShAdvarIyasIrapi vAchaH samAsan
05110032 svapne niruktyA gR^ihamedhisaukhyaM na yasya heyAnumitaM svayaM syAt
05110041 yAvanmano rajasA pUruShasya sattvena vA tamasA vAnuruddham
05110042 chetobhirAkUtibhirAtanoti nira~NkushaM kushalaM chetaraM vA
05110051 sa vAsanAtmA viShayoparakto guNapravAho vikR^itaH ShoDashAtmA
05110052 bibhratpR^itha~NnAmabhi rUpabhedamantarbahiShTvaM cha puraistanoti
05110061 duHkhaM sukhaM vyatiriktaM cha tIvraM kAlopapannaM phalamAvyanakti
05110062 Ali~Ngya mAyArachitAntarAtmA svadehinaM saMsR^itichakrakUTaH
05110071 tAvAnayaM vyavahAraH sadAviH kShetraj~nasAkShyo bhavati sthUlasUkShmaH
05110072 tasmAnmano li~Ngamado vadanti guNAguNatvasya parAvarasya
05110081 guNAnuraktaM vyasanAya jantoH kShemAya nairguNyamatho manaH syAt
05110082 yathA pradIpo ghR^itavartimashnanshikhAH sadhUmA bhajati hyanyadA svam
05110083 padaM tathA guNakarmAnubaddhaM vR^ittIrmanaH shrayate.anyatra tattvam
05110091 ekAdashAsanmanaso hi vR^ittaya AkUtayaH pa~ncha dhiyo.abhimAnaH
05110092 mAtrANi karmANi puraM cha tAsAM vadanti haikAdasha vIra bhUmIH
05110101 gandhAkR^itisparsharasashravAMsi visargaratyartyabhijalpashilpAH
05110102 ekAdashaM svIkaraNaM mameti shayyAmahaM dvAdashameka AhuH
05110111 dravyasvabhAvAshayakarmakAlairekAdashAmI manaso vikArAH
05110112 sahasrashaH shatashaH koTishashcha kShetraj~nato na mitho na svataH syu
H
05110121 kShetraj~na etA manaso vibhUtIrjIvasya mAyArachitasya nityAH
05110122 AvirhitAH kvApi tirohitAshcha shuddho vichaShTe hyavishuddhakartuH
05110131 kShetraj~na AtmA puruShaH purANaH sAkShAtsvayaM jyotirajaH pareshaH
05110132 nArAyaNo bhagavAnvAsudevaH svamAyayAtmanyavadhIyamAnaH
05110141 yathAnilaH sthAvaraja~NgamAnAmAtmasvarUpeNa niviShTa Ishet
05110142 evaM paro bhagavAnvAsudevaH kShetraj~na AtmedamanupraviShTaH
05110151 na yAvadetAM tanubhR^innarendra vidhUya mAyAM vayunodayena
05110152 vimuktasa~Ngo jitaShaTsapatno vedAtmatattvaM bhramatIha tAvat

05110161
05110162
05110171
05110172
05120010
05120011
05120012
05120021
05120022
05120031
05120032
05120041
05120042
05120050
05120051
05120052
05120061
05120062
05120071
05120072
05120081
05120082
05120091
05120092
05120101
05120102
05120111
05120112
05120121
05120122
05120131
05120132
05120141
05120142
05120151
05120152
05120161
05120162
05130010
05130011
05130012
05130021
05130022
05130031
05130032
am
05130041
05130042
05130051
05130052
05130061
05130062
05130071
lam
05130072
05130081
05130082
05130091
05130092
05130101

na yAvadetanmana Atmali~NgaM saMsAratApAvapanaM janasya


yachChokamohAmayarAgalobha vairAnubandhaM mamatAM vidhatte
bhrAtR^ivyamenaM tadadabhravIryamupekShayAdhyedhitamapramattaH
gurorhareshcharaNopAsanAstro jahi vyalIkaM svayamAtmamoSham
rahUgaNa uvAcha
namo namaH kAraNavigrahAya svarUpatuchChIkR^itavigrahAya
namo.avadhUta dvijabandhuli~Nga nigUDhanityAnubhavAya tubhyam
jvarAmayArtasya yathAgadaM satnidAghadagdhasya yathA himAmbhaH
kudehamAnAhividaShTadR^iShTeH brahmanvachaste.amR^itamauShadhaM me
tasmAdbhavantaM mama saMshayArthaM prakShyAmi pashchAdadhunA subodham
adhyAtmayogagrathitaM tavoktamAkhyAhi kautUhalachetaso me
yadAha yogeshvara dR^ishyamAnaM kriyAphalaM sadvyavahAramUlam
na hya~njasA tattvavimarshanAya bhavAnamuShminbhramate mano me
brAhmaNa uvAcha
ayaM jano nAma chalanpR^ithivyAM yaH pArthivaH pArthiva kasya hetoH
tasyApi chA~Nghryoradhi gulphaja~NghA jAnUrumadhyorashirodharAMsAH
aMse.adhi dArvI shibikA cha yasyAM sauvIrarAjetyapadesha Aste
yasminbhavAnrUDhanijAbhimAno rAjAsmi sindhuShviti durmadAndhaH
shochyAnimAMstvamadhikaShTadInAnviShTyA nigR^ihNanniranugraho.asi
janasya goptAsmi vikatthamAno na shobhase vR^iddhasabhAsu dhR^iShTaH
yadA kShitAveva charAcharasya vidAma niShThAM prabhavaM cha nityam
tannAmato.anyadvyavahAramUlaM nirUpyatAM satkriyayAnumeyam
evaM niruktaM kShitishabdavR^ittamasannidhAnAtparamANavo ye
avidyayA manasA kalpitAste yeShAM samUhena kR^ito visheShaH
evaM kR^ishaM sthUlamaNurbR^ihadyadasachcha sajjIvamajIvamanyat
dravyasvabhAvAshayakAlakarma nAmnAjayAvehi kR^itaM dvitIyam
j~nAnaM vishuddhaM paramArthamekamanantaraM tvabahirbrahma satyam
pratyakprashAntaM bhagavachChabdasaMj~naM yadvAsudevaM kavayo vadanti
rahUgaNaitattapasA na yAti na chejyayA nirvapaNAdgR^ihAdvA
na chChandasA naiva jalAgnisUryairvinA mahatpAdarajo.abhiShekam
yatrottamashlokaguNAnuvAdaH prastUyate grAmyakathAvighAtaH
niShevyamANo.anudinaM mumukShormatiM satIM yachChati vAsudeve
ahaM purA bharato nAma rAjA vimuktadR^iShTashrutasa~NgabandhaH
ArAdhanaM bhagavata IhamAno mR^igo.abhavaM mR^igasa~NgAddhatArthaH
sA mAM smR^itirmR^igadehe.api vIra kR^iShNArchanaprabhavA no jahAti
atho ahaM janasa~NgAdasa~Ngo visha~NkamAno.avivR^itashcharAmi
tasmAnnaro.asa~Ngasusa~NgajAta j~nAnAsinehaiva vivR^ikNamohaH
hariM tadIhAkathanashrutAbhyAM labdhasmR^itiryAtyatipAramadhvanaH
brAhmaNa uvAcha
duratyaye.adhvanyajayA niveshito rajastamaHsattvavibhaktakarmadR^ik
sa eSha sArtho.arthaparaH paribhramanbhavATavIM yAti na sharma vindati
yasyAmime ShaNnaradeva dasyavaH sArthaM vilumpanti kunAyakaM balAt
gomAyavo yatra haranti sArthikaM pramattamAvishya yathoraNaM vR^ikAH
prabhUtavIruttR^iNagulmagahvare kaThoradaMshairmashakairupadrutaH
kvachittu gandharvapuraM prapashyati kvachitkvachichchAshurayolmukagrah
nivAsatoyadraviNAtmabuddhistatastato dhAvati bho aTavyAm
kvachichcha vAtyotthitapAMsudhUmrA disho na jAnAti rajasvalAkShaH
adR^ishyajhillIsvanakarNashUla ulUkavAgbhirvyathitAntarAtmA
apuNyavR^ikShAnshrayate kShudhArdito marIchitoyAnyabhidhAvati kvachit
kvachidvitoyAH sarito.abhiyAti parasparaM chAlaShate nirandhaH
AsAdya dAvaM kvachidagnitapto nirvidyate kva cha yakShairhR^itAsuH
shUrairhR^itasvaH kva cha nirviNNachetAH shochanvimuhyannupayAti kashma
kvachichcha gandharvapuraM praviShTaH pramodate nirvR^itavanmuhUrtam
chalankvachitkaNTakasharkarA~NghrirnagArurukShurvimanA ivAste
pade pade.abhyantaravahninArditaH kauTumbikaH krudhyati vai janAya
kvachinnigIrNo.ajagarAhinA jano nAvaiti ki~nchidvipine.apaviddhaH
daShTaH sma shete kva cha dandashUkairandho.andhakUpe patitastamisre
karhi sma chitkShudrarasAnvichinvaMstanmakShikAbhirvyathito vimAnaH

05130102 tatrAtikR^ichChrAtpratilabdhamAno balAdvilumpantyatha taM tato.anye


05130111 kvachichcha shItAtapavAtavarSha pratikriyAM kartumanIsha Aste
05130112 kvachinmitho vipaNanyachcha ki~nchidvidveShamR^ichChatyuta vittashAThyA
t
05130121 kvachitkvachitkShINadhanastu tasminshayyAsanasthAnavihArahInaH
05130122 yAchanparAdapratilabdhakAmaH pArakyadR^iShTirlabhate.avamAnam
05130131 anyonyavittavyatiSha~NgavR^iddha vairAnubandho vivahanmithashcha
05130132 adhvanyamuShminnurukR^ichChravitta bAdhopasargairviharanvipannaH
05130141 tAMstAnvipannAnsa hi tatra tatra vihAya jAtaM parigR^ihya sArthaH
05130142 Avartate.adyApi na kashchidatra vIrAdhvanaH pAramupaiti yogam
05130151 manasvino nirjitadiggajendrA mameti sarve bhuvi baddhavairAH
05130152 mR^idhe shayIranna tu tadvrajanti yannyastadaNDo gatavairo.abhiyAti
05130161 prasajjati kvApi latAbhujAshrayastadAshrayAvyaktapadadvijaspR^ihaH
05130162 kvachitkadAchiddharichakratastrasansakhyaM vidhatte bakaka~NkagR^idhrai
H
05130171 tairva~nchito haMsakulaM samAvishannarochayanshIlamupaiti vAnarAn
05130172 tajjAtirAsena sunirvR^itendriyaH parasparodvIkShaNavismR^itAvadhiH
05130181 drumeShu raMsyansutadAravatsalo vyavAyadIno vivashaH svabandhane
05130182 kvachitpramAdAdgirikandare patanvallIM gR^ihItvA gajabhIta AsthitaH
05130191 ataH katha~nchitsa vimukta ApadaH punashcha sArthaM pravishatyarindama
05130192 adhvanyamuShminnajayA niveshito bhrama~njano.adyApi na veda kashchana
05130201 rahUgaNa tvamapi hyadhvano.asya sannyastadaNDaH kR^itabhUtamaitraH
05130202 asajjitAtmA harisevayA shitaM j~nAnAsimAdAya tarAtipAram
05130210 rAjovAcha
05130211 aho nR^ijanmAkhilajanmashobhanaM kiM janmabhistvaparairapyamuShmin
05130212 na yaddhR^iShIkeshayashaHkR^itAtmanAM mahAtmanAM vaH prachuraH samAgama
H
05130221 na hyadbhutaM tvachcharaNAbjareNubhirhatAMhaso bhaktiradhokShaje.amalA
05130222 mauhUrtikAdyasya samAgamAchcha me dustarkamUlo.apahato.avivekaH
05130231 namo mahadbhyo.astu namaH shishubhyo namo yuvabhyo nama AvaTubhyaH
05130232 ye brAhmaNA gAmavadhUtali~NgAshcharanti tebhyaH shivamastu rAj~nAm
05130240 shrIshuka uvAcha
05130241 ityevamuttarAmAtaH sa vai brahmarShisutaH sindhupataya AtmasatattvaM vi
gaNayataH
parAnubhAvaH paramakAruNikatayopadishya rahUgaNena sakaruNamabhivanditacharaNa A
pUrNArNava iva
nibhR^itakaraNormyAshayo dharaNimimAM vichachAra
05130251 sauvIrapatirapi sujanasamavagataparamAtmasatattva AtmanyavidyAdhyAropit
AM cha dehAtma
matiM visasarja evaM hi nR^ipa bhagavadAshritAshritAnubhAvaH
05130260 rAjovAcha
05130261 yo ha vA iha bahuvidA mahAbhAgavata tvayAbhihitaH parokSheNa vachasA jI
valokabhavAdhvA sa
hyAryamanIShayA kalpitaviShayonA~njasAvyutpannalokasamadhigamaH atha tadevaitadd
uravagamaM
samavetAnukalpena nirdishyatAmiti
05140010 sa hovAcha
05140011 sa eSha dehAtmamAninAM sattvAdiguNavisheShavikalpitakushalAkushalasamav
ahAravinirmitavividha
dehAvalibhirviyogasaMyogAdyanAdisaMsArAnubhavasya dvArabhUtena ShaDindriyavargeN
a
tasmindurgAdhvavadasugame.adhvanyApatita Ishvarasya bhagavato viShNorvashavartin
yA mAyayA jIvaloko
.ayaM yathA vaNiksArtho.arthaparaH svadehaniShpAditakarmAnubhavaH shmashAnavadas
hivatamAyAM
saMsArATavyAM gato nAdyApi viphalabahupratiyogehastattApopashamanIM hariguruchar
aNAravinda
madhukarAnupadavImavarundhe
05140021 yasyAmu ha vA ete ShaDindriyanAmAnaH karmaNA dasyava eva te tadyathA pu
ruShasya dhanaM

yatki~nchiddharmaupayikaM bahukR^ichChrAdhigataM sAkShAtparamapuruShArAdhanalakS


haNo yo.asau dharmastaM
tu sAmparAya udAharanti taddharmyaM dhanaM darshanasparshanashravaNAsvAdanAvaghr
ANasa~Nkalpa
vyavasAyagR^ihagrAmyopabhogena kunAthasyAjitAtmano yathA sArthasya vilumpanti
05140031 atha cha yatra kauTumbikA dArApatyAdayo nAmnA karmaNA vR^ikasR^igAlA ev
AnichChato.api kadaryasya
kuTumbina uraNakavatsaMrakShyamANaM miShato.api haranti
05140041 yathA hyanuvatsaraM kR^iShyamANamapyadagdhabIjaM kShetraM punarevAvapan
akAle gulmatR^iNa
vIrudbhirgahvaramiva bhavatyevameva gR^ihAshramaH karmakShetraM yasminna hi karm
ANyutsIdanti
yadayaM kAmakaraNDa eSha AvasathaH
05140051 tatra gato daMshamashakasamApasadairmanujaiH shalabhashakuntataskara
mUShakAdibhiruparudhyamAnabahiHprANaH kvachitparivartamAno.asminnadhvanyavidyAkA
ma
karmabhiruparaktamanasAnupapannArthaM naralokaM gandharvanagaramupapannamiti mit
hyA
dR^iShTiranupashyati
05140061 tatra cha kvachidAtapodakanibhAnviShayAnupadhAvati pAnabhojanavyavAyAdi
vyasanalolupaH
05140071 kvachichchAsheShadoShaniShadanaM purIShavisheShaM tadvarNaguNanirmitama
tiH
suvarNamupAditsatyagnikAmakAtara ivolmukapishAcham
05140081 atha kadAchinnivAsapAnIyadraviNAdyanekAtmopajIvanAbhinivesha etasyAM sa
MsArATavyAmitastataH
paridhAvati
05140091 kvachichcha vAtyaupamyayA pramadayArohamAropitastatkAlarajasA rajanIbhU
ta ivAsAdhumaryAdo
rajasvalAkSho.api digdevatA atirajasvalamatirna vijAnAti
05140101 kvachitsakR^idavagataviShayavaitathyaH svayaM parAbhidhyAnena vibhraMsh
itasmR^itistayaiva marIchi
toyaprAyAMstAnevAbhidhAvati
05140111 kvachidulUkajhillIsvanavadatiparuSharabhasATopaM pratyakShaM parokShaM
vA ripurAjakula
nirbhartsitenAtivyathitakarNamUlahR^idayaH
05140121 sa yadA dugdhapUrvasukR^itastadA kAraskarakAkatuNDAdyapuNyadrumalatAviS
hoda
pAnavadubhayArthashUnyadraviNAnjIvanmR^itAnsvayaM jIvanmriyamANa upadhAvati
05140131 ekadAsatprasa~NgAnnikR^itamatirvyudakasrotaHskhalanavadubhayato.api duH
khadaM
pAkhaNDamabhiyAti
05140141 yadA tu parabAdhayAndha Atmane nopanamati tadA hi pitR^iputrabarhiShmat
aH pitR^iputrAnvA sa khalu
bhakShayati
05140151 kvachidAsAdya gR^ihaM dAvavatpriyArthavidhuramasukhodarkaM shokAgninA d
ahyamAno bhR^ishaM
nirvedamupagachChati
05140161 kvachitkAlaviShamitarAjakularakShasApahR^itapriyatamadhanAsuH pramR^ita
ka iva vigatajIvalakShaNa
Aste
05140171 kadAchinmanorathopagatapitR^ipitAmahAdyasatsaditi svapnanirvR^itilakSha
Namanubhavati
05140181 kvachidgR^ihAshramakarmachodanAtibharagirimArurukShamANo lokavyasanakar
ShitamanAH kaNTaka
sharkarAkShetraM pravishanniva sIdati
05140191 kvachichcha duHsahena kAyAbhyantaravahninA gR^ihItasAraH svakuTumbAya k
rudhyati
05140201 sa eva punarnidrAjagaragR^ihIto.andhe tamasi magnaH shUnyAraNya iva she
te nAnyatki~nchana veda shava

ivApaviddhaH
05140211 kadAchidbhagnamAnadaMShTro durjanadandashUkairalabdhanidrAkShaNo vyathi
ta
hR^idayenAnukShIyamANavij~nAno.andhakUpe.andhavatpatati
05140221 karhi sma chitkAmamadhulavAnvichinvanyadA paradAraparadravyANyavarundhA
no rAj~nA
svAmibhirvA nihataH patatyapAre niraye
05140231 atha cha tasmAdubhayathApi hi karmAsminnAtmanaH saMsArAvapanamudAharant
i
05140241 muktastato yadi bandhAddevadatta upAchChinatti tasmAdapi viShNumitra it
yanavasthitiH
05140251 kvachichcha shItavAtAdyanekAdhidaivikabhautikAtmIyAnAM dashAnAM pratini
vAraNe.akalpo duranta
chintayA viShaNNa Aste
05140261 kvachinmitho vyavaharanyatki~nchiddhanamanyebhyo vA kAkiNikA
mAtramapyapaharanyatki~nchidvA vidveShameti vittashAThyAt
05140271 adhvanyamuShminnima upasargAstathA sukhaduHkharAgadveShabhayAbhimAnapra
mAdonmAda
shokamohalobhamAtsaryerShyAvamAnakShutpipAsAdhivyAdhijanmajarAmaraNAdayaH
05140281 kvApi devamAyayA striyA bhujalatopagUDhaH praskannavivekavij~nAno yadvi
hAragR^ihArambhAkula
hR^idayastadAshrayAvasaktasutaduhitR^ikalatrabhAShitAvalokavicheShTitApahR^itahR
^idaya AtmAnamajitAtmApAre
.andhe tamasi prahiNoti
05140291 kadAchidIshvarasya bhagavato viShNoshchakrAtparamANvAdidviparArdhApavar
ga
kAlopalakShaNAtparivartitena vayasA raMhasA harata AbrahmatR^iNastambAdInAM bhUt
AnAmanimiShato miShatAM
vitrastahR^idayastameveshvaraM kAlachakranijAyudhaM sAkShAdbhagavantaM yaj~napur
uShamanAdR^itya
pAkhaNDadevatAH ka~NkagR^idhrabakavaTaprAyA AryasamayaparihR^itAH sA~NketyenAbhi
dhatte
05140301 yadA pAkhaNDibhirAtmava~nchitaistairuru va~nchito brahmakulaM samAvasaM
steShAM
shIlamupanayanAdishrautasmArtakarmAnuShThAnena bhagavato yaj~napuruShasyArAdhana
meva
tadarochayanshUdrakulaM bhajate nigamAchAre.ashuddhito yasya mithunIbhAvaH kuTum
babharaNaM yathA
vAnarajAteH
05140311 tatrApi niravarodhaH svaireNa viharannatikR^ipaNabuddhiranyonyamukhanir
IkShaNAdinA grAmya
karmaNaiva vismR^itakAlAvadhiH
05140321 kvachiddrumavadaihikArtheShu gR^iheShu raMsyanyathA vAnaraH sutadAravat
salo vyavAyakShaNaH
05140331 evamadhvanyavarundhAno mR^ityugajabhayAttamasi girikandaraprAye
05140341 kvachichChItavAtAdyanekadaivikabhautikAtmIyAnAM duHkhAnAM pratinivAraNe
.akalpo durantaviShaya
viShaNNa Aste
05140351 kvachinmitho vyavaharanyatki~nchiddhanamupayAti vittashAThyena
05140361 kvachitkShINadhanaH shayyAsanAshanAdyupabhogavihIno yAvadapratilabdhama
norathopagatAdAne
.avasitamatistatastato.avamAnAdIni janAdabhilabhate
05140371 evaM vittavyatiSha~NgavivR^iddhavairAnubandho.api pUrvavAsanayA mitha u
dvahatyathApavahati
05140381 etasminsaMsArAdhvani nAnAkleshopasargabAdhita Apannavipanno yatra yasta
mu ha
vAvetarastatra visR^ijya jAtaM jAtamupAdAya shochanmuhyanbibhyad
vivadankrandansaMhR^iShyangAyannahyamAnaH sAdhuvarjito naivAvartate.adyApi yata
Arabdha eSha naraloka
sArtho yamadhvanaH pAramupadishanti

05140391 yadidaM yogAnushAsanaM na vA etadavarundhate yannyastadaNDA munaya upas


hamashIlA
uparatAtmAnaH samavagachChanti
05140401 yadapi digibhajayino yajvino ye vai rAjarShayaH kiM tu paraM mR^idhe sh
ayIrannasyAmeva
mameyamiti kR^itavairAnubandhAyAM visR^ijya svayamupasaMhR^itAH
05140411 karmavallImavalambya tata ApadaH katha~nchinnarakAdvimuktaH punarapyeva
M saMsArAdhvani
vartamAno naralokasArthamupayAti evamupari gato.api
05140420 tasyedamupagAyanti
05140421 ArShabhasyeha rAjarShermanasApi mahAtmanaH
05140422 nAnuvartmArhati nR^ipo makShikeva garutmataH
05140431 yo dustyajAndArasutAnsuhR^idrAjyaM hR^idispR^ishaH
05140432 jahau yuvaiva malavaduttamashlokalAlasaH
05140441 yo dustyajAnkShitisutasvajanArthadArAn
05140442 prArthyAM shriyaM suravaraiH sadayAvalokAm
05140443 naichChannR^ipastaduchitaM mahatAM madhudviT
05140444 sevAnuraktamanasAmabhavo.api phalguH
05140451 yaj~nAya dharmapataye vidhinaipuNAya
05140452 yogAya sA~Nkhyashirase prakR^itIshvarAya
05140453 nArAyaNAya haraye nama ityudAraM
05140454 hAsyanmR^igatvamapi yaH samudAjahAra
05140461 ya idaM bhAgavatasabhAjitAvadAtaguNakarmaNo rAjarSherbharatasyAnucharit
aM svasty
ayanamAyuShyaM dhanyaM yashasyaM svargyApavargyaM vAnushR^iNotyAkhyAsyatyabhinan
dati cha sarvA evAshiSha
Atmana AshAste na kA~nchana parata iti
05150010 shrIshuka uvAcha
05150011 bharatasyAtmajaH sumatirnAmAbhihito yamu ha vAva kechitpAkhaNDina R^iSh
abha
padavImanuvartamAnaM chAnAryA avedasamAmnAtAM devatAM svamanIShayA pApIyasyA kal
au kalpayiShyanti
05150021 tasmAdvR^iddhasenAyAM devatAjinnAma putro.abhavat
05150031 athAsuryAM tattanayo devadyumnastato dhenumatyAM sutaH parameShThI tasy
a suvarchalAyAM pratIha
upajAtaH
05150041 ya AtmavidyAmAkhyAya svayaM saMshuddho mahApuruShamanusasmAra
05150051 pratIhAtsuvarchalAyAM pratihartrAdayastraya AsannijyAkovidAH sUnavaH pr
atihartuH stutyAmaja
bhUmAnAvajaniShAtAm
05150061 bhUmna R^iShikulyAyAmudgIthastataH prastAvo devakulyAyAM prastAvAnniyut
sAyAM hR^idayaja
AsIdvibhurvibho ratyAM cha pR^ithuSheNastasmAnnakta AkUtyAM jaj~ne naktAddrutipu
tro gayo rAjarShipravara
udArashravA ajAyata sAkShAdbhagavato viShNorjagadrirakShiShayA gR^ihItasattvasya
kalAtmavattvAdilakShaNena
mahApuruShatAM prAptaH
05150071 sa vai svadharmeNa prajApAlanapoShaNaprINanopalAlanAnushAsanalakShaNene
jyAdinA cha bhagavati
mahApuruShe parAvare brahmaNi sarvAtmanArpitaparamArthalakShaNena brahmavichchar
aNAnusevayApAdita
bhagavadbhaktiyogena chAbhIkShNashaH paribhAvitAtishuddhamatiruparatAnAtmya Atma
ni
svayamupalabhyamAnabrahmAtmAnubhavo.api nirabhimAna evAvanimajUgupat
05150081 tasyemAM gAthAM pANDaveya purAvida upagAyanti
05150091 gayaM nR^ipaH kaH pratiyAti karmabhiryajvAbhimAnI bahuviddharmagoptA
05150092 samAgatashrIH sadasaspatiH satAM satsevako.anyo bhagavatkalAmR^ite
05150101 yamabhyaShi~nchanparayA mudA satIH satyAshiSho dakShakanyAH saridbhiH
05150102 yasya prajAnAM duduhe dharAshiSho nirAshiSho guNavatsasnutodhAH
05150111 ChandAMsyakAmasya cha yasya kAmAndudUhurAjahruratho baliM nR^ipAH

05150112 pratya~nchitA yudhi dharmeNa viprA yadAshiShAM ShaShThamaMshaM paretya


05150121 yasyAdhvare bhagavAnadhvarAtmA maghoni mAdyatyurusomapIthe
05150122 shraddhAvishuddhAchalabhaktiyoga samarpitejyAphalamAjahAra
05150131 yatprINanAdbarhiShi devatirya~N manuShyavIruttR^iNamAviri~nchAt
05150132 prIyeta sadyaH sa ha vishvajIvaH prItaH svayaM prItimagAdgayasya
05150141 gayAdgayantyAM chitrarathaH sugatiravarodhana iti trayaH putrA babhUvus
hchitrarathAdUrNAyAM
samrADajaniShTa tata utkalAyAM marIchirmarIcherbindumatyAM bindumAnudapadyata ta
smAtsaraghAyAM
madhurnAmAbhavanmadhoH sumanasi vIravratastato bhojAyAM manthupramanthU jaj~nAte
manthoH
satyAyAM bhauvanastato dUShaNAyAM tvaShTAjaniShTa tvaShTurvirochanAyAM virajo vi
rajasya shatajitpravaraM putra
shataM kanyA cha viShUchyAM kila jAtam
05150150 tatrAyaM shlokaH
05150151 praiyavrataM vaMshamimaM virajashcharamodbhavaH
05150152 akarodatyalaM kIrtyA viShNuH suragaNaM yathA
05160010 rAjovAcha
05160011 uktastvayA bhUmaNDalAyAmavisheSho yAvadAdityastapati yatra chAsau jyoti
ShAM gaNaishchandramA vA
saha dR^ishyate
05160021 tatrApi priyavratarathacharaNaparikhAtaiH saptabhiH sapta sindhava upak
L^iptA yata etasyAH sapta
dvIpavisheShavikalpastvayA bhagavankhalu sUchita etadevAkhilamahaM mAnato lakSha
Natashcha sarvaM vi
jij~nAsAmi
05160031 bhagavato guNamaye sthUlarUpa AveshitaM mano hyaguNe.api sUkShmatama At
majyotiShi pare brahmaNi
bhagavati vAsudevAkhye kShamamAveshituM tadu haitadguro.arhasyanuvarNayitumiti
05160040 R^iShiruvAcha
05160041 na vai mahArAja bhagavato mAyAguNavibhUteH kAShThAM manasA vachasA vAdh
igantumalaM
vibudhAyuShApi puruShastasmAtprAdhAnyenaiva bhUgolakavisheShaM nAmarUpamAnalakSh
aNato
vyAkhyAsyAmaH
05160051 yo vAyaM dvIpaH kuvalayakamalakoshAbhyantarakosho niyutayojanavishAlaH
samavartulo yathA
puShkarapatram
05160061 yasminnava varShANi navayojanasahasrAyAmAnyaShTabhirmaryAdAgiribhiH suv
ibhaktAni bhavanti
05160071 eShAM madhye ilAvR^itaM nAmAbhyantaravarShaM yasya nAbhyAmavasthitaH sa
rvataH sauvarNaH kula
girirAjo merurdvIpAyAmasamunnAhaH karNikAbhUtaH kuvalayakamalasya mUrdhani dvAtr
iMshatsahasra
yojanavitato mUle ShoDashasahasraM tAvatAntarbhUmyAM praviShTaH
05160081 uttarottareNelAvR^itaM nIlaH shvetaH shR^i~NgavAniti trayo ramyakahiraN
mayakurUNAM varShANAM maryAdA
girayaH prAgAyatA ubhayataH kShArodAvadhayo dvisahasrapR^ithava ekaikashaH pUrva
smAtpUrvasmAduttara
uttaro dashAMshAdhikAMshena dairghya eva hrasanti
05160091 evaM dakShiNenelAvR^itaM niShadho hemakUTo himAlaya iti prAgAyatA yathA
nIlAdayo.ayutayojanotsedhA
harivarShakimpuruShabhAratAnAM yathAsa~Nkhyam
05160101 tathaivelAvR^itamapareNa pUrveNa cha mAlyavadgandhamAdanAvAnIlaniShadhA
yatau dvisahasraM
paprathatuH ketumAlabhadrAshvayoH sImAnaM vidadhAte
05160111 mandaro merumandaraH supArshvaH kumuda ityayutayojanavistAronnAhA meros
hchatur
dishamavaShTambhagiraya upakL^iptAH
05160121 chaturShveteShu chUtajambUkadambanyagrodhAshchatvAraH pAdapapravarAH pa

rvataketava ivAdhi
sahasrayojanonnAhAstAvadviTapavitatayaH shatayojanapariNAhAH
05160131 hradAshchatvAraH payomadhvikShurasamR^iShTajalA yadupasparshina upadeva
gaNA yogaishvaryANi
svAbhAvikAni bharatarShabha dhArayanti
05160141 devodyAnAni cha bhavanti chatvAri nandanaM chaitrarathaM vaibhrAjakaM s
arvatobhadramiti
05160151 yeShvamaraparivR^iDhAH saha suralalanAlalAmayUthapataya upadevagaNairup
agIyamAna
mahimAnaH kila viharanti
05160161 mandarotsa~Nga ekAdashashatayojanottu~NgadevachUtashiraso girishikharas
thUlAni phalAnyamR^ita
kalpAni patanti
05160171 teShAM vishIryamANAnAmatimadhurasurabhisugandhibahulAruNarasodenAruNodA
nAma nadI
mandaragirishikharAnnipatantI pUrveNelAvR^itamupaplAvayati
05160181 yadupajoShaNAdbhavAnyA anucharINAM puNyajanavadhUnAmavayavasparshasugan
dhavAto dasha
yojanaM samantAdanuvAsayati
05160191 evaM jambUphalAnAmatyuchchanipAtavishIrNAnAmanasthiprAyANAmibhakAyanibh
AnAM rasena
jambU nAma nadI merumandarashikharAdayutayojanAdavanitale nipatantI dakShiNenAtm
AnaM
yAvadilAvR^itamupasyandayati
05160201 tAvadubhayorapi rodhasoryA mR^ittikA tadrasenAnuvidhyamAnA vAyvarkasaMy
ogavipAkena
sadAmaralokAbharaNaM jAmbUnadaM nAma suvarNaM bhavati
05160211 yadu ha vAva vibudhAdayaH saha yuvatibhirmukuTakaTakakaTisUtrAdyAbharaN
arUpeNa khalu
dhArayanti
05160221 yastu mahAkadambaH supArshvanirUDho yAstasya koTarebhyo viniHsR^itAH pa
~nchAyAmapariNAhAH
pa~ncha madhudhArAH supArshvashikharAtpatantyo.apareNAtmAnamilAvR^itamanumodayan
ti
05160231 yA hyupayu~njAnAnAM mukhanirvAsito vAyuH samantAchChatayojanamanuvAsaya
ti
05160241 evaM kumudanirUDho yaH shatavalsho nAma vaTastasya skandhebhyo nIchInAH
payodadhimadhughR^ita
guDAnnAdyambarashayyAsanAbharaNAdayaH sarva eva kAmadughA nadAH
kumudAgrAtpatantastamuttareNelAvR^itamupayojayanti
05160251 yAnupajuShANAnAM na kadAchidapi prajAnAM valIpalitaklamasvedadaurgandhy
ajarAmayamR^ityu
shItoShNavaivarNyopasargAdayastApavisheShA bhavanti yAvajjIvaM sukhaM niratishay
ameva
05160261 kura~Ngakurarakusumbhavaika~NkatrikUTashishirapata~NgaruchakaniShadhash
inIvAsakapilasha~Nkha
vaidUryajArudhihaMsaR^iShabhanAgakAla~njaranAradAdayo viMshatigirayo meroH karNi
kAyA iva kesarabhUtA
mUladeshe parita upakL^iptAH
05160271 jaTharadevakUTau meruM pUrveNAShTAdashayojanasahasramudagAyatau dvisaha
sraM pR^ithutu~Ngau
bhavataH evamapareNa pavanapAriyAtrau dakShiNena kailAsakaravIrau prAgAyatAvevam
uttaratastrishR^i~Nga
makarAvaShTabhiretaiH parisR^ito.agniriva paritashchakAsti kA~nchanagiriH
05160281 merormUrdhani bhagavata Atmayonermadhyata upakL^iptAM purImayutayojanas
AhasrIM sama
chaturasrAM shAtakaumbhIM vadanti
05160291 tAmanuparito lokapAlAnAmaShTAnAM yathAdishaM yathArUpaM turIyamAnena pu
ro.aShTAvupakL^iptAH
05170010 shrIshuka uvAcha

05170011 tatra bhagavataH sAkShAdyaj~nali~Ngasya viShNorvikramato vAmapAdA~NguSh


Thanakha
nirbhinnordhvANDakaTAhavivareNAntaHpraviShTA yA bAhyajaladhArA tachcharaNapa~Nka
jAvanejanAruNa
ki~njalkopara~njitAkhilajagadaghamalApahopasparshanAmalA sAkShAdbhagavatpadItyan
upalakShitavacho
.abhidhIyamAnAtimahatA kAlena yugasahasropalakShaNena divo mUrdhanyavatatAra yat
tadviShNupadamAhuH
05170021 yatra ha vAva vIravrata auttAnapAdiH paramabhAgavato.asmatkuladevatAcha
raNAravindodakamiti
yAmanusavanamutkR^iShyamANabhagavadbhaktiyogena dR^iDhaM klidyamAnAntarhR^idaya
autkaNThya
vivashAmIlitalochanayugalakuDmalavigalitAmalabAShpakalayAbhivyajyamAnaromapulaka
kulako.adhunApi
paramAdareNa shirasA bibharti
05170031 tataH sapta R^iShayastatprabhAvAbhij~nA yAM nanu tapasa AtyantikI siddh
iretAvatI bhagavati
sarvAtmani vAsudeve.anuparatabhaktiyogalAbhenaivopekShitAnyArthAtmagatayo muktim
ivAgatAM mumukShava
iva sabahumAnamadyApi jaTAjUTairudvahanti
05170041 tato.anekasahasrakoTivimAnAnIkasa~NkuladevayAnenAvatarantIndu maNDalamA
vArya brahma
sadane nipatati
05170051 tatra chaturdhA bhidyamAnA chaturbhirnAmabhishchaturdishamabhispandantI
nadanadI
patimevAbhinivishati sItAlakanandA chakShurbhadreti
05170061 sItA tu brahmasadanAtkesarAchalAdigirishikharebhyo.adho.adhaH prasravan
tI gandhamAdanamUrdhasu
patitvAntareNa bhadrAshvavarShaM prAchyAM dishi kShArasamudramabhipravishati
05170071 evaM mAlyavachChikharAnniShpatantI tato.anuparatavegA ketumAlamabhi cha
kShuH pratIchyAM dishi sarit
patiM pravishati
05170081 bhadrA chottarato merushiraso nipatitA girishikharAdgirishikharamatihAy
a shR^i~NgavataH
shR^i~NgAdavasyandamAnA uttarAMstu kurUnabhita udIchyAM dishi jaladhimabhipravis
hati
05170091 tathaivAlakanandA dakShiNena brahmasadanAdbahUni girikUTAnyatikramya
hemakUTAddhaimakUTAnyatirabhasatararaMhasA luThayantI bhAratamabhivarShaM dakShi
NasyAM dishi
jaladhimabhipravishati yasyAM snAnArthaM chAgachChataH puMsaH pade pade.ashvamed
harAjasUyAdInAM phalaM
na durlabhamiti
05170101 anye cha nadA nadyashcha varShe varShe santi bahusho mervAdigiriduhitar
aH shatashaH
05170111 tatrApi bhAratameva varShaM karmakShetramanyAnyaShTa varShANi svargiNAM
puNyasheShopabhoga
sthAnAni bhaumAni svargapadAni vyapadishanti
05170121 eShu puruShANAmayutapuruShAyurvarShANAM devakalpAnAM nAgAyutaprANAnAM v
ajrasaMhananabala
vayomodapramuditamahAsauratamithunavyavAyApavargavarShadhR^itaikagarbhakalatrANA
M tatra tu tretA
yugasamaH kAlo vartate
05170131 yatra ha devapatayaH svaiH svairgaNanAyakairvihitamahArhaNAH sarvartuku
sumastabakaphala
kisalayashriyAnamyamAnaviTapalatAviTapibhirupashumbhamAnaruchirakAnanAshramAyata
navarShagiridroNIShu
tathA chAmalajalAshayeShu vikachavividhanavavanaruhAmodamuditarAjahaMsajalakukku
TakAraNDavasArasa
chakravAkAdibhirmadhukaranikarAkR^itibhirupakUjiteShu jalakrIDAdibhirvichitravin
odaiH sulalitasurasundarINAM

kAmakalilavilAsahAsalIlAvalokAkR^iShTamanodR^iShTayaH svairaM viharanti


05170141 navasvapi varSheShu bhagavAnnArAyaNo mahApuruShaH puruShANAM tadanugrah
AyAtmatattva
vyUhenAtmanAdyApi sannidhIyate
05170151 ilAvR^ite tu bhagavAnbhava eka eva pumAnna hyanyastatrAparo nirvishati
bhavAnyAH shApanimittaj~no
yatpravekShyataH strIbhAvastatpashchAdvakShyAmi
05170161 bhavAnInAthaiH strIgaNArbudasahasrairavarudhyamAno bhagavatashchaturmUr
termahApuruShasya
turIyAM tAmasIM mUrtiM prakR^itimAtmanaH sa~NkarShaNasaMj~nAmAtmasamAdhirUpeNa
sannidhApyaitadabhigR^iNanbhava upadhAvati
05170170 shrIbhagavAnuvAcha
05170171 oM namo bhagavate mahApuruShAya sarvaguNasa~NkhyAnAyAnantAyAvyaktAya na
ma iti
05170171 bhaje bhajanyAraNapAdapa~NkajaM bhagasya kR^itsnasya paraM parAyaNam
05170172 bhakteShvalaM bhAvitabhUtabhAvanaM bhavApahaM tvA bhavabhAvamIshvaram
05170181 na yasya mAyAguNachittavR^ittibhirnirIkShato hyaNvapi dR^iShTirajyate
05170182 Ishe yathA no.ajitamanyuraMhasAM kastaM na manyeta jigIShurAtmanaH
05170191 asaddR^isho yaH pratibhAti mAyayA kShIbeva madhvAsavatAmralochanaH
05170192 na nAgavadhvo.arhaNa Ishire hriyA yatpAdayoH sparshanadharShitendriyAH
05170201 yamAhurasya sthitijanmasaMyamaM tribhirvihInaM yamanantamR^iShayaH
05170202 na veda siddhArthamiva kvachitsthitaM bhUmaNDalaM mUrdhasahasradhAmasu
05170211 yasyAdya AsIdguNavigraho mahAnvij~nAnadhiShNyo bhagavAnajaH kila
05170212 yatsambhavo.ahaM trivR^itA svatejasA vaikArikaM tAmasamaindriyaM sR^ije
05170221 ete vayaM yasya vashe mahAtmanaH sthitAH shakuntA iva sUtrayantritAH
05170222 mahAnahaM vaikR^itatAmasendriyAH sR^ijAma sarve yadanugrahAdidam
05170231 yannirmitAM karhyapi karmaparvaNIM mAyAM jano.ayaM guNasargamohitaH
05170232 na veda nistAraNayogama~njasA tasmai namaste vilayodayAtmane
05180010 shrIshuka uvAcha
05180011 tathA cha bhadrashravA nAma dharmasutastatkulapatayaH puruShA bhadrAshv
avarShe sAkShAdbhagavato
vAsudevasya priyAM tanuM dharmamayIM hayashIrShAbhidhAnAM parameNa samAdhinA
sannidhApyedamabhigR^iNanta upadhAvanti
05180020 bhadrashravasa UchuH
05180021 oM namo bhagavate dharmAyAtmavishodhanAya nama iti
05180031 aho vichitraM bhagavadvicheShTitaM ghnantaM jano.ayaM hi miShanna pashy
ati
05180032 dhyAyannasadyarhi vikarma sevituM nirhR^itya putraM pitaraM jijIviShati
05180041 vadanti vishvaM kavayaH sma nashvaraM pashyanti chAdhyAtmavido vipashch
itaH
05180042 tathApi muhyanti tavAja mAyayA suvismitaM kR^ityamajaM nato.asmi tam
05180051 vishvodbhavasthAnanirodhakarma te hyakartura~NgIkR^itamapyapAvR^itaH
05180052 yuktaM na chitraM tvayi kAryakAraNe sarvAtmani vyatirikte cha vastutaH
05180061 vedAnyugAnte tamasA tiraskR^itAnrasAtalAdyo nR^itura~NgavigrahaH
05180062 pratyAdade vai kavaye.abhiyAchate tasmai namaste.avitathehitAya iti
05180071 harivarShe chApi bhagavAnnaraharirUpeNAste tadrUpagrahaNanimittamuttara
trAbhidhAsye
taddayitaM rUpaM mahApuruShaguNabhAjano mahAbhAgavato daityadAnavakulatIrthIkara
NashIlAcharitaH
prahlAdo.avyavadhAnAnanyabhaktiyogena saha tadvarShapuruShairupAste idaM chodAha
rati
05180081 oM namo bhagavate narasiMhAya namastejastejase AvirAvirbhava vajranakha
vajradaMShTra
karmAshayAnrandhaya randhaya tamo grasa grasa oM svAhA abhayamabhayamAtmani bhUy
iShThA oM kShraum
05180091 svastyastu vishvasya khalaH prasIdatAM dhyAyantu bhUtAni shivaM mitho d
hiyA
05180092 manashcha bhadraM bhajatAdadhokShaje AveshyatAM no matirapyahaitukI
05180101 mAgAradArAtmajavittabandhuShu sa~Ngo yadi syAdbhagavatpriyeShu naH
05180102 yaH prANavR^ittyA parituShTa AtmavAnsiddhyatyadUrAnna tathendriyapriyaH

05180111 yatsa~NgalabdhaM nijavIryavaibhavaM tIrthaM muhuH saMspR^ishatAM hi mAn


asam
05180112 haratyajo.antaH shrutibhirgato.a~NgajaM ko vai na seveta mukundavikrama
m
05180121 yasyAsti bhaktirbhagavatyaki~nchanA sarvairguNaistatra samAsate surAH
05180122 harAvabhaktasya kuto mahadguNA manorathenAsati dhAvato bahiH
05180131 harirhi sAkShAdbhagavAnsharIriNAmAtmA jhaShANAmiva toyamIpsitam
05180132 hitvA mahAMstaM yadi sajjate gR^ihe tadA mahattvaM vayasA dampatInAm
05180141 tasmAdrajorAgaviShAdamanyu mAnaspR^ihAbhayadainyAdhimUlam
05180142 hitvA gR^ihaM saMsR^itichakravAlaM nR^isiMhapAdaM bhajatAkutobhayamiti
05180151 ketumAle.api bhagavAnkAmadevasvarUpeNa lakShmyAH priyachikIrShayA prajA
paterduhitNAM putrANAM
tadvarShapatInAM puruShAyuShAhorAtraparisa~NkhyAnAnAM yAsAM garbhA mahApuruShama
hAstratejasodvejita
manasAM vidhvastA vyasavaH saMvatsarAnte vinipatanti
05180161 atIva sulalitagativilAsavilasitaruchirahAsaleshAvalokalIlayA
ki~nchiduttambhitasundarabhrUmaNDala
subhagavadanAravindashriyA ramAM ramayannindriyANi ramayate
05180171 tadbhagavato mAyAmayaM rUpaM paramasamAdhiyogena ramA devI saMvatsarasy
a rAtriShu
prajApaterduhitR^ibhirupetAhaHsu cha tadbhartR^ibhirupAste idaM chodAharati
05180181 oM hrAM hrIM hrUM oM namo bhagavate hR^iShIkeshAya sarvaguNavisheShairv
ilakShitAtmane AkUtInAM
chittInAM chetasAM visheShANAM chAdhipataye ShoDashakalAya chChandomayAyAnnamayA
yAmR^itamayAya sarvamayAya
sahase ojase balAya kAntAya kAmAya namaste ubhayatra bhUyAt
05180191 striyo vrataistvA hR^iShIkeshvaraM svato hyArAdhya loke patimAshAsate.a
nyam
05180192 tAsAM na te vai paripAntyapatyaM priyaM dhanAyUMShi yato.asvatantrAH
05180201 sa vai patiH syAdakutobhayaH svayaM samantataH pAti bhayAturaM janam
05180202 sa eka evetarathA mitho bhayaM naivAtmalAbhAdadhi manyate param
05180211 yA tasya te pAdasaroruhArhaNaM nikAmayetsAkhilakAmalampaTA
05180212 tadeva rAsIpsitamIpsito.archito yadbhagnayAch~nA bhagavanpratapyate
05180221 matprAptaye.ajeshasurAsurAdayastapyanta ugraM tapa aindriye dhiyaH
05180222 R^ite bhavatpAdaparAyaNAnna mAM vindantyahaM tvaddhR^idayA yato.ajita
05180231 sa tvaM mamApyachyuta shIrShNi vanditaM karAmbujaM yattvadadhAyi sAtvat
Am
05180232 bibharShi mAM lakShma vareNya mAyayA ka IshvarasyehitamUhituM vibhuriti
05180241 ramyake cha bhagavataH priyatamaM mAtsyamavatArarUpaM tadvarShapuruShas
ya manoH prAk
pradarshitaM sa idAnImapi mahatA bhaktiyogenArAdhayatIdaM chodAharati
05180251 oM namo bhagavate mukhyatamAya namaH sattvAya prANAyaujase sahase balAy
a mahAmatsyAya
nama iti
05180261 antarbahishchAkhilalokapAlakairadR^iShTarUpo vicharasyurusvanaH
05180262 sa IshvarastvaM ya idaM vashe.anayannAmnA yathA dArumayIM naraH striyam
05180271 yaM lokapAlAH kila matsarajvarA hitvA yatanto.api pR^ithaksametya cha
05180272 pAtuM na shekurdvipadashchatuShpadaH sarIsR^ipaM sthANu yadatra dR^ishy
ate
05180281 bhavAnyugAntArNava UrmimAlini kShoNImimAmoShadhivIrudhAM nidhim
05180282 mayA sahoru kramate.aja ojasA tasmai jagatprANagaNAtmane nama iti
05180291 hiraNmaye.api bhagavAnnivasati kUrmatanuM bibhrANastasya tatpriyatamAM
tanumaryamA saha
varShapuruShaiH pitR^igaNAdhipatirupadhAvati mantramimaM chAnujapati
05180301 oM namo bhagavate akUpArAya sarvasattvaguNavisheShaNAyAnupalakShitasthA
nAya namo varShmaNe
namo bhUmne namo namo.avasthAnAya namaste
05180311 yadrUpametannijamAyayArpitamarthasvarUpaM bahurUparUpitam
05180312 sa~NkhyA na yasyAstyayathopalambhanAttasmai namaste.avyapadesharUpiNe
05180321 jarAyujaM svedajamaNDajodbhidaM charAcharaM devarShipitR^ibhUtamaindriy

am
05180322 dyauH khaM kShitiH shailasaritsamudra dvIpagraharkShetyabhidheya ekaH
05180331 yasminnasa~NkhyeyavisheShanAma rUpAkR^itau kavibhiH kalpiteyam
05180332 sa~NkhyA yayA tattvadR^ishApanIyate tasmai namaH sA~NkhyanidarshanAya t
e iti
05180341 uttareShu cha kuruShu bhagavAnyaj~napuruShaH kR^itavarAharUpa Aste taM
tu devI haiShA bhUH saha
kurubhiraskhalitabhaktiyogenopadhAvati imAM cha paramAmupaniShadamAvartayati
05180351 oM namo bhagavate mantratattvali~NgAya yaj~nakratave mahAdhvarAvayavAya
mahApuruShAya namaH
karmashuklAya triyugAya namaste
05180361 yasya svarUpaM kavayo vipashchito guNeShu dAruShviva jAtavedasam
05180362 mathnanti mathnA manasA didR^ikShavo gUDhaM kriyArthairnama IritAtmane
05180371 dravyakriyAhetvayaneshakartR^ibhirmAyAguNairvastunirIkShitAtmane
05180372 anvIkShayA~NgAtishayAtmabuddhibhirnirastamAyAkR^itaye namo namaH
05180381 karoti vishvasthitisaMyamodayaM yasyepsitaM nepsitamIkShiturguNaiH
05180382 mAyA yathAyo bhramate tadAshrayaM grAvNo namaste guNakarmasAkShiNe
05180391 pramathya daityaM prativAraNaM mR^idhe yo mAM rasAyA jagadAdisUkaraH
05180392 kR^itvAgradaMShTre niragAdudanvataH krIDannivebhaH praNatAsmi taM vibhu
miti
05190010 shrIshuka uvAcha
05190011 kimpuruShe varShe bhagavantamAdipuruShaM lakShmaNAgrajaM sItAbhirAmaM r
AmaM tachcharaNa
sannikarShAbhirataH paramabhAgavato hanumAnsaha kimpuruShairaviratabhaktirupAste
05190021 ArShTiSheNena saha gandharvairanugIyamAnAM paramakalyANIM bhartR^ibhaga
vatkathAM samupashR^iNoti
svayaM chedaM gAyati
05190031 oM namo bhagavate uttamashlokAya nama AryalakShaNashIlavratAya nama upa
shikShitAtmana upAsita
lokAya namaH sAdhuvAdanikaShaNAya namo brahmaNyadevAya mahApuruShAya mahArAjAya
nama iti
05190041 yattadvishuddhAnubhavamAtramekaM svatejasA dhvastaguNavyavastham
05190042 pratyakprashAntaM sudhiyopalambhanaM hyanAmarUpaM nirahaM prapadye
05190051 martyAvatArastviha martyashikShaNaM rakShovadhAyaiva na kevalaM vibhoH
05190052 kuto.anyathA syAdramataH sva AtmanaH sItAkR^itAni vyasanAnIshvarasya
05190061 na vai sa AtmAtmavatAM suhR^ittamaH saktastrilokyAM bhagavAnvAsudevaH
05190062 na strIkR^itaM kashmalamashnuvIta na lakShmaNaM chApi vihAtumarhati
05190071 na janma nUnaM mahato na saubhagaM na vA~Nna buddhirnAkR^itistoShahetuH
05190072 tairyadvisR^iShTAnapi no vanaukasashchakAra sakhye bata lakShmaNAgrajaH
05190081 suro.asuro vApyatha vAnaro naraH sarvAtmanA yaH sukR^itaj~namuttamam
05190082 bhajeta rAmaM manujAkR^itiM hariM ya uttarAnanayatkosalAndivamiti
05190091 bhArate.api varShe bhagavAnnaranArAyaNAkhya AkalpAntamupachitadharmaj~n
Ana
vairAgyaishvaryopashamoparamAtmopalambhanamanugrahAyAtmavatAmanukampayA tapo.avy
aktagatishcharati
05190101 taM bhagavAnnArado varNAshramavatIbhirbhAratIbhiH prajAbhirbhagavatprok
tAbhyAM sA~Nkhya
yogAbhyAM bhagavadanubhAvopavarNanaM sAvarNerupadekShyamANaH paramabhaktibhAveno
pasarati idaM
chAbhigR^iNAti
05190111 oM namo bhagavate upashamashIlAyoparatAnAtmyAya namo.aki~nchanavittAya
R^iShiR^iShabhAya nara
nArAyaNAya paramahaMsaparamagurave AtmArAmAdhipataye namo nama iti
05190120 gAyati chedam
05190121 kartAsya sargAdiShu yo na badhyate na hanyate dehagato.api daihikaiH
05190122 draShTurna dR^igyasya guNairvidUShyate tasmai namo.asaktaviviktasAkShiN
e
05190131 idaM hi yogeshvara yoganaipuNaM hiraNyagarbho bhagavA~njagAda yat
05190132 yadantakAle tvayi nirguNe mano bhaktyA dadhItojjhitaduShkalevaraH
05190141 yathaihikAmuShmikakAmalampaTaH suteShu dAreShu dhaneShu chintayan

05190142 sha~Nketa vidvAnkukalevarAtyayAdyastasya yatnaH shrama eva kevalam


05190151 tannaH prabho tvaM kukalevarArpitAM tvanmAyayAhaMmamatAmadhokShaja
05190152 bhindyAma yenAshu vayaM sudurbhidAM vidhehi yogaM tvayi naH svabhAvamit
i
05190161 bhArate.apyasminvarShe sarichChailAH santi bahavo malayo ma~Ngalaprasth
o mainAkastrikUTa R^iShabhaH
kUTakaH kollakaH sahyo devagirirR^iShyamUkaH shrIshailo ve~NkaTo mahendro vAridh
Aro vindhyaH shuktimAnR^ikShagiriH
pAriyAtro droNashchitrakUTo govardhano raivatakaH kakubho nIlo gokAmukha indrakI
laH kAmagiririti chAnye cha
shatasahasrashaH shailAsteShAM nitambaprabhavA nadA nadyashcha santyasa~NkhyAtAH
05190171 etAsAmapo bhAratyaH prajA nAmabhireva punantInAmAtmanA chopaspR^ishanti
05190181 chandravasA tAmraparNI avaTodA kR^itamAlA vaihAyasI kAverI veNI payasvi
nI sharkarAvartA tu~NgabhadrA
kR^iShNAveNyA bhImarathI godAvarI nirvindhyA payoShNI tApI revA surasA narmadA c
harmaNvatI sindhurandhaH
shoNashcha nadau mahAnadI vedasmR^itirR^iShikulyA trisAmA kaushikI mandAkinI yam
unA sarasvatI dR^iShadvatI gomatI
sarayU rodhasvatI saptavatI suShomA shatadrUshchandrabhAgA marudvR^idhA vitastA
asiknI vishveti mahAnadyaH
05190191 asminneva varShe puruShairlabdhajanmabhiH shuklalohitakR^iShNavarNena s
vArabdhena karmaNA divya
mAnuShanArakagatayo bahvya Atmana AnupUrvyeNa sarvA hyeva sarveShAM vidhIyante y
athAvarNa
vidhAnamapavargashchApi bhavati
05190201 yo.asau bhagavati sarvabhUtAtmanyanAtmye.anirukte.anilayane paramAtmani
vAsudeve.ananya
nimittabhaktiyogalakShaNo nAnAgatinimittAvidyAgranthirandhanadvAreNa yadA hi mah
ApuruShapuruSha
prasa~NgaH
05190210 etadeva hi devA gAyanti
05190211 aho amIShAM kimakAri shobhanaM prasanna eShAM sviduta svayaM hariH
05190212 yairjanma labdhaM nR^iShu bhAratAjire mukundasevaupayikaM spR^ihA hi na
H
05190221 kiM duShkarairnaH kratubhistapovratairdAnAdibhirvA dyujayena phalgunA
05190222 na yatra nArAyaNapAdapa~Nkaja smR^itiH pramuShTAtishayendriyotsavAt
05190231 kalpAyuShAM sthAnajayAtpunarbhavAtkShaNAyuShAM bhAratabhUjayo varam
05190232 kShaNena martyena kR^itaM manasvinaH sannyasya saMyAntyabhayaM padaM ha
reH
05190241 na yatra vaikuNThakathAsudhApagA na sAdhavo bhAgavatAstadAshrayAH
05190242 na yatra yaj~neshamakhA mahotsavAH sureshaloko.api na vai sa sevyatAm
05190251 prAptA nR^ijAtiM tviha ye cha jantavo j~nAnakriyAdravyakalApasambhR^itA
m
05190252 na vai yaterannapunarbhavAya te bhUyo vanaukA iva yAnti bandhanam
05190261 yaiH shraddhayA barhiShi bhAgasho havirniruptamiShTaM vidhimantravastut
aH
05190262 ekaH pR^itha~NnAmabhirAhuto mudA gR^ihNAti pUrNaH svayamAshiShAM prabhu
H
05190271 satyaM dishatyarthitamarthito nR^iNAM naivArthado yatpunararthitA yataH
05190272 svayaM vidhatte bhajatAmanichChatAmichChApidhAnaM nijapAdapallavam
05190281 yadyatra naH svargasukhAvasheShitaM sviShTasya sUktasya kR^itasya shobh
anam
05190282 tenAjanAbhe smR^itimajjanma naH syAdvarShe hariryadbhajatAM shaM tanoti
05190290 shrIshuka uvAcha
05190291 jambUdvIpasya cha rAjannupadvIpAnaShTau haika upadishanti sagarAtmajair
ashvAnveShaNa imAM mahIM
parito nikhanadbhirupakalpitAn
05190301 tadyathA svarNaprasthashchandrashukla Avartano ramaNako mandarahariNaH
pA~nchajanyaH siMhalo
la~Nketi

05190311 evaM tava bhAratottama jambUdvIpavarShavibhAgo yathopadeshamupavarNita


iti
05200010 shrIshuka uvAcha
05200011 ataH paraM plakShAdInAM pramANalakShaNasaMsthAnato varShavibhAga upavar
Nyate
05200021 jambUdvIpo.ayaM yAvatpramANavistArastAvatA kShArodadhinA pariveShTito y
athA merurjambvAkhyena
lavaNodadhirapi tato dviguNavishAlena plakShAkhyena parikShipto yathA parikhA bA
hyopavanena plakSho jambU
pramANo dvIpAkhyAkaro hiraNmaya utthito yatrAgnirupAste saptajihvastasyAdhipatiH
priyavratAtmaja
idhmajihvaH svaM dvIpaM saptavarShANi vibhajya saptavarShanAmabhya Atmajebhya Ak
alayya svayamAtma
yogenopararAma
05200031 shivaM yavasaM subhadraM shAntaM kShemamamR^itamabhayamiti varShANi teS
hu girayo nadyashcha
saptaivAbhij~nAtAH
05200041 maNikUTo vajrakUTa indraseno jyotiShmAnsuparNo hiraNyaShThIvo meghamAla
iti setushailAH aruNA
nR^imNA~NgirasI sAvitrI suptabhAtA R^itambharA satyambharA iti mahAnadyaH yAsAM
jalopasparshanavidhUtarajas
tamaso haMsapata~NgordhvAyanasatyA~NgasaMj~nAshchatvAro varNAH sahasrAyuSho vibu
dhopamasandarshana
prajananAH svargadvAraM trayyA vidyayA bhagavantaM trayImayaM sUryamAtmAnaM yaja
nte
05200051 pratnasya viShNo rUpaM yatsatyasyartasya brahmaNaH
05200052 amR^itasya cha mR^ityoshcha sUryamAtmAnamImahIti
05200061 plakShAdiShu pa~nchasu puruShANAmAyurindriyamojaH saho balaM buddhirvik
rama iti cha
sarveShAmautpattikI siddhiravisheSheNa vartate
05200071 plakShaH svasamAnenekShurasodenAvR^ito yathA tathA dvIpo.api shAlmalo d
viguNavishAlaH samAnena
surodenAvR^itaH parivR^i~Nkte
05200081 yatra ha vai shAlmalI plakShAyAmA yasyAM vAva kila nilayamAhurbhagavata
shChandaHstutaH patattri
rAjasya sA dvIpahUtaye upalakShyate
05200091 taddvIpAdhipatiH priyavratAtmajo yaj~nabAhuH svasutebhyaH saptabhyastan
nAmAni saptavarShANi
vyabhajatsurochanaM saumanasyaM ramaNakaM devavarShaM pAribhadramApyAyanamavij~n
Atamiti
05200101 teShu varShAdrayo nadyashcha saptaivAbhij~nAtAH svarasaH shatashR^i~Ngo
vAmadevaH kundo mukundaH puShpa
varShaH sahasrashrutiriti anumatiH sinIvAlI sarasvatI kuhU rajanI nandA rAketi
05200111 tadvarShapuruShAH shrutadharavIryadharavasundhareShandharasaMj~nA bhaga
vantaM vedamayaM
somamAtmAnaM vedena yajante
05200121 svagobhiH pitR^idevebhyo vibhajankR^iShNashuklayoH
05200122 prajAnAM sarvAsAM rAjA ndhaH somo na Astviti
05200131 evaM surodAdbahistaddviguNaH samAnenAvR^ito ghR^itodena yathApUrvaH kus
hadvIpo yasminkusha
stambo devakR^itastaddvIpAkhyAkaro jvalana ivAparaH svashaShparochiShA disho vir
Ajayati
05200141 taddvIpapatiH praiyavrato rAjanhiraNyaretA nAma svaM dvIpaM saptabhyaH
svaputrebhyo yathA
bhAgaM vibhajya svayaM tapa AtiShThata vasuvasudAnadR^iDharuchinAbhiguptastutyav
rataviviktavAmadeva
nAmabhyaH
05200151 teShAM varSheShu sImAgirayo nadyashchAbhij~nAtAH sapta saptaiva chakras
hchatuHshR^i~NgaH kapilashchitrakUTo
devAnIka UrdhvaromA draviNa iti rasakulyA madhukulyA mitravindA shrutavindA deva

garbhA ghR^itachyutA
mantramAleti
05200161 yAsAM payobhiH kushadvIpaukasaH kushalakovidAbhiyuktakulakasaMj~nA bhag
avantaM jAtaveda
sarUpiNaM karmakaushalena yajante
05200171 parasya brahmaNaH sAkShAjjAtavedo.asi havyavAT
05200172 devAnAM puruShA~NgAnAM yaj~nena puruShaM yajeti
05200181 tathA ghR^itodAdbahiH krau~nchadvIpo dviguNaH svamAnena kShIrodena pari
ta upakL^ipto vR^ito yathA
kushadvIpo ghR^itodena yasminkrau~ncho nAma parvatarAjo dvIpanAmanirvartaka Aste
05200191 yo.asau guhapraharaNonmathitanitambaku~njo.api kShIrodenAsichyamAno bha
gavatA varuNenAbhigupto
vibhayo babhUva
05200201 tasminnapi praiyavrato ghR^itapR^iShTho nAmAdhipatiH sve dvIpe varShANi
sapta vibhajya teShu putranAmasu
sapta rikthAdAnvarShapAnniveshya svayaM bhagavAnbhagavataH paramakalyANayashasa
AtmabhUtasya
hareshcharaNAravindamupajagAma
05200211 Amo madhuruho meghapR^iShThaH sudhAmA bhrAjiShTho lohitArNo vanaspatiri
ti ghR^itapR^iShThasutAsteShAM
varShagirayaH sapta saptaiva nadyashchAbhikhyAtAH shuklo vardhamAno bhojana upab
arhiNo nando nandanaH
sarvatobhadra iti abhayA amR^itaughA AryakA tIrthavatI rUpavatI pavitravatI shuk
leti
05200221 yAsAmambhaH pavitramamalamupayu~njAnAH puruShaR^iShabhadraviNadevakasaM
j~nA varShapuruShA
ApomayaM devamapAM pUrNenA~njalinA yajante
05200231 ApaH puruShavIryAH stha punantIrbhUrbhuvaHsuvaH
05200232 tA naH punItAmIvaghnIH spR^ishatAmAtmanA bhuva iti
05200241 evaM purastAtkShIrodAtparita upaveshitaH shAkadvIpo dvAtriMshallakShayo
janAyAmaH samAnena cha
dadhimaNDodena parIto yasminshAko nAma mahIruhaH svakShetravyapadeshako yasya ha
mahAsurabhi
gandhastaM dvIpamanuvAsayati
05200251 tasyApi praiyavrata evAdhipatirnAmnA medhAtithiH so.api vibhajya sapta
varShANi putranAmAni teShu
svAtmajAnpurojavamanojavapavamAnadhUmrAnIkachitrarephabahurUpavishvadhAra
saMj~nAnnidhApyAdhipatInsvayaM bhagavatyananta AveshitamatistapovanaM pravivesha
05200261 eteShAM varShamaryAdAgirayo nadyashcha sapta saptaiva IshAna urushR^i~N
go balabhadraH shatakesaraH
sahasrasroto devapAlo mahAnasa iti anaghAyurdA ubhayaspR^iShTiraparAjitA pa~ncha
padI sahasrasrutirnijadhR^itiriti
05200271 tadvarShapuruShA R^itavratasatyavratadAnavratAnuvratanAmAno bhagavantaM
vAyvAtmakaM
prANAyAmavidhUtarajastamasaH paramasamAdhinA yajante
05200281 antaHpravishya bhUtAni yo bibhartyAtmaketubhiH
05200282 antaryAmIshvaraH sAkShAtpAtu no yadvashe sphuTam
05200291 evameva dadhimaNDodAtparataH puShkaradvIpastato dviguNAyAmaH samantata
upakalpitaH
samAnena svAdUdakena samudreNa bahirAvR^ito yasminbR^ihatpuShkaraM jvalanashikhA
malakanaka
patrAyutAyutaM bhagavataH kamalAsanasyAdhyAsanaM parikalpitam
05200301 taddvIpamadhye mAnasottaranAmaika evArvAchInaparAchInavarShayormaryAdAc
halo.ayuta
yojanochChrAyAyAmo yatra tu chatasR^iShu dikShu chatvAri purANi lokapAlAnAmindrA
dInAM yadupariShTAtsUrya
rathasya meruM paribhramataH saMvatsarAtmakaM chakraM devAnAmahorAtrAbhyAM parib
hramati
05200311 taddvIpasyApyadhipatiH praiyavrato vItihotro nAmaitasyAtmajau ramaNakad
hAtakinAmAnau varSha

patI niyujya sa svayaM pUrvajavadbhagavatkarmashIla evAste


05200321 tadvarShapuruShA bhagavantaM brahmarUpiNaM sakarmakeNa karmaNArAdhayant
IdaM chodAharanti
05200331 yattatkarmamayaM li~NgaM brahmali~NgaM jano.archayet
05200332 ekAntamadvayaM shAntaM tasmai bhagavate nama iti
05200341 tataH parastAllokAlokanAmAchalo lokAlokayorantarAle parita upakShiptaH
05200351 yAvanmAnasottaramervorantaraM tAvatI bhUmiH kA~nchanyanyAdarshatalopamA
yasyAM prahitaH
padArtho na katha~nchitpunaH pratyupalabhyate tasmAtsarvasattvaparihR^itAsIt
05200361 lokAloka iti samAkhyA yadanenAchalena lokAlokasyAntarvartinAvasthApyate
05200371 sa lokatrayAnte parita IshvareNa vihito yasmAtsUryAdInAM dhruvApavargAN
AM jyotirgaNAnAM
gabhastayo.arvAchInAMstrInlokAnAvitanvAnA na kadAchitparAchInA bhavitumutsahante
tAvadunnahanAyAmaH
05200381 etAvAnlokavinyAso mAnalakShaNasaMsthAbhirvichintitaH kavibhiH sa tu pa~
nchAshatkoTigaNitasya bhU
golasya turIyabhAgo.ayaM lokAlokAchalaH
05200391 tadupariShTAchchatasR^iShvAshAsvAtmayoninAkhilajagadguruNAdhiniveshitA
ye dviradapataya R^iShabhaH
puShkarachUDo vAmano.aparAjita iti sakalalokasthitihetavaH
05200401 teShAM svavibhUtInAM lokapAlAnAM cha vividhavIryopabR^iMhaNAya bhagavAn
paramamahApuruSho
mahAvibhUtipatirantaryAmyAtmano vishuddhasattvaM dharmaj~nAnavairAgyaishvaryAdya
ShTamahAsiddhy
upalakShaNaM viShvaksenAdibhiH svapArShadapravaraiH parivArito nijavarAyudhopash
obhitairnijabhujadaNDaiH
sandhArayamANastasmingirivare samantAtsakalalokasvastaya Aste
05200411 AkalpamevaM veShaM gata eSha bhagavAnAtmayogamAyayA virachitavividhalok
ayAtrA
gopIyAyetyarthaH
05200421 yo.antarvistAra etena hyalokaparimANaM cha vyAkhyAtaM yadbahirlokAlokAc
halAttataH
parastAdyogeshvaragatiM vishuddhAmudAharanti
05200431 aNDamadhyagataH sUryo dyAvAbhUmyoryadantaram
05200432 sUryANDagolayormadhye koTyaH syuH pa~nchaviMshatiH
05200441 mR^ite.aNDa eSha etasminyadabhUttato mArtaNDa iti vyapadeshaH hiraNyaga
rbha iti yaddhiraNyANDa
samudbhavaH
05200451 sUryeNa hi vibhajyante dishaH khaM dyaurmahI bhidA
05200452 svargApavargau narakA rasaukAMsi cha sarvashaH
05200461 devatirya~NmanuShyANAM sarIsR^ipasavIrudhAm
05200462 sarvajIvanikAyAnAM sUrya AtmA dR^igIshvaraH
05210010 shrIshuka uvAcha
05210011 etAvAneva bhUvalayasya sanniveshaH pramANalakShaNato vyAkhyAtaH
05210021 etena hi divo maNDalamAnaM tadvida upadishanti yathA dvidalayorniShpAvA
dInAM te
antareNAntarikShaM tadubhayasandhitam
05210031 yanmadhyagato bhagavAMstapatAM patistapana Atapena trilokIM pratapatyav
abhAsayatyAtma
bhAsA sa eSha udagayanadakShiNAyanavaiShuvatasaMj~nAbhirmAndyashaighrya
samAnAbhirgatibhirArohaNAvarohaNasamAnasthAneShu yathAsavanamabhipadyamAno makar
AdiShu
rAshiShvahorAtrANi dIrghahrasvasamAnAni vidhatte
05210041 yadA meShatulayorvartate tadAhorAtrANi samAnAni bhavanti yadA vR^iShabh
AdiShu pa~nchasu cha rAshiShu
charati tadAhAnyeva vardhante hrasati cha mAsi mAsyekaikA ghaTikA rAtriShu
05210051 yadA vR^ishchikAdiShu pa~nchasu vartate tadAhorAtrANi viparyayANi bhava
nti
05210061 yAvaddakShiNAyanamahAni vardhante yAvadudagayanaM rAtrayaH
05210071 evaM nava koTaya ekapa~nchAshallakShANi yojanAnAM mAnasottaragiripariva

rtanasyopadishanti
tasminnaindrIM purIM pUrvasmAnmerordevadhAnIM nAma dakShiNato yAmyAM saMyamanIM
nAma
pashchAdvAruNIM nimlochanIM nAma uttarataH saumyAM vibhAvarIM nAma tAsUdayamadhy
AhnAstamaya
nishIthAnIti bhUtAnAM pravR^ittinivR^ittinimittAni samayavisheSheNa meroshchatur
disham
05210081 tatratyAnAM divasamadhya~Ngata eva sadAdityastapati savyenAchalaM dakSh
iNena karoti
05210091 yatrodeti tasya ha samAnasUtranipAte nimlochati yatra kvachana syandenA
bhitapati tasya haiSha samAna
sUtranipAte prasvApayati tatra gataM na pashyanti ye taM samanupashyeran
05210101 yadA chaindryAH puryAH prachalate pa~nchadashaghaTikAbhiryAmyAM sapAdak
oTidvayaM yojanAnAM
sArdhadvAdashalakShANi sAdhikAni chopayAti
05210111 evaM tato vAruNIM saumyAmaindrIM cha punastathAnye cha grahAH somAdayo
nakShatraiH saha jyotish
chakre samabhyudyanti saha vA nimlochanti
05210121 evaM muhUrtena chatustriMshallakShayojanAnyaShTashatAdhikAni sauro rath
astrayImayo.asau chatasR^iShu
parivartate purIShu
05210131 yasyaikaM chakraM dvAdashAraM ShaNnemi triNAbhi saMvatsarAtmakaM samAma
nanti tasyAkSho
merormUrdhani kR^ito mAnasottare kR^itetarabhAgo yatra protaM ravirathachakraM t
ailayantra
chakravadbhramanmAnasottaragirau paribhramati
05210141 tasminnakShe kR^itamUlo dvitIyo.akShasturyamAnena sammitastailayantrAkS
havaddhruve kR^itopari
bhAgaH
05210151 rathanIDastu ShaTtriMshallakShayojanAyatastatturIyabhAgavishAlastAvAnra
virathayugo yatra
hayAshChandonAmAnaH saptAruNayojitA vahanti devamAdityam
05210161 purastAtsavituraruNaH pashchAchcha niyuktaH sautye karmaNi kilAste
05210171 tathA vAlikhilyA R^iShayo.a~NguShThaparvamAtrAH ShaShTisahasrANi purata
H sUryaM sUktavAkAya niyuktAH
saMstuvanti
05210181 tathAnye cha R^iShayo gandharvApsaraso nAgA grAmaNyo yAtudhAnA devA ity
ekaikasho gaNAH sapta
chaturdasha mAsi mAsi bhagavantaM sUryamAtmAnaM nAnAnAmAnaM pR^itha~NnAnAnAmAnaH
pR^ithak
karmabhirdvandvasha upAsate
05220010 rAjovAcha
05220011 yadetadbhagavata Adityasya meruM dhruvaM cha pradakShiNena parikrAmato
rAshInAmabhimukhaM
prachalitaM chApradakShiNaM bhagavatopavarNitamamuShya vayaM kathamanumimImahIti
05220020 sa hovAcha
05220021 yathA kulAlachakreNa bhramatA saha bhramatAM tadAshrayANAM pipIlikAdInA
M gatiranyaiva
pradeshAntareShvapyupalabhyamAnatvAdevaM nakShatrarAshibhirupalakShitena kAlacha
kreNa dhruvaM meruM cha
pradakShiNena paridhAvatA saha paridhAvamAnAnAM tadAshrayANAM sUryAdInAM grahANA
M gatiranyaiva
nakShatrAntare rAshyantare chopalabhyamAnatvAt
05220031 sa eSha bhagavAnAdipuruSha eva sAkShAnnArAyaNo lokAnAM svastaya AtmAnaM
trayImayaM karma
vishuddhinimittaM kavibhirapi cha vedena vijij~nAsyamAno dvAdashadhA vibhajya Sh
aTsu vasantAdiShvR^ituShu yathopa
joShamR^ituguNAnvidadhAti
05220041 tametamiha puruShAstrayyA vidyayA varNAshramAchArAnupathA uchchAvachaiH
karmabhirAmnAtairyoga

vitAnaishcha shraddhayA yajanto.a~njasA shreyaH samadhigachChanti


05220051 atha sa eSha AtmA lokAnAM dyAvApR^ithivyorantareNa nabhovalayasya kAlac
hakragato dvAdasha
mAsAnbhu~Nkte rAshisaMj~nAnsaMvatsarAvayavAnmAsaH pakShadvayaM divA naktaM cheti
sapAdarkSha
dvayamupadishanti yAvatA ShaShThamaMshaM bhu~njIta sa vai R^iturityupadishyate s
aMvatsarAvayavaH
05220061 atha cha yAvatArdhena nabhovIthyAM pracharati taM kAlamayanamAchakShate
05220071 atha cha yAvannabhomaNDalaM saha dyAvApR^ithivyormaNDalAbhyAM kArtsnyen
a sa ha bhu~njIta taM
kAlaM saMvatsaraM parivatsaramiDAvatsaramanuvatsaraM vatsaramiti bhAnormAndyasha
ighryasama
gatibhiH samAmananti
05220081 evaM chandramA arkagabhastibhya upariShTAllakShayojanata upalabhyamAno.
arkasya saMvatsara
bhuktiM pakShAbhyAM mAsabhuktiM sapAdarkShAbhyAM dinenaiva pakShabhuktimagrachAr
I drutataragamano
bhu~Nkte
05220091 atha chApUryamANAbhishcha kalAbhiramarANAM kShIyamANAbhishcha kalAbhiH
pitNAmahorAtrANi pUrva
pakShAparapakShAbhyAM vitanvAnaH sarvajIvanivahaprANo jIvashchaikamekaM nakShatr
aM triMshatA
muhUrtairbhu~Nkte
05220101 ya eSha ShoDashakalaH puruSho bhagavAnmanomayo.annamayo.amR^itamayo dev
apitR^imanuShyabhUtapashu
pakShisarIsR^ipavIrudhAM prANApyAyanashIlatvAtsarvamaya iti varNayanti
05220111 tata upariShTAddvilakShayojanato nakShatrANi meruM dakShiNenaiva kAlAya
na IshvarayojitAni
sahAbhijitAShTAviMshatiH
05220121 tata upariShTAdushanA dvilakShayojanata upalabhyate purataH pashchAtsah
aiva vArkasya shaighrya
mAndyasAmyAbhirgatibhirarkavachcharati lokAnAM nityadAnukUla eva prAyeNa varShay
aMshchAreNAnumIyate sa
vR^iShTiviShTambhagrahopashamanaH
05220131 ushanasA budho vyAkhyAtastata upariShTAddvilakShayojanato budhaH somasu
ta upalabhyamAnaH
prAyeNa shubhakR^idyadArkAdvyatirichyeta tadAtivAtAbhraprAyAnAvR^iShTyAdibhayamA
shaMsate
05220141 ata Urdhvama~NgArako.api yojanalakShadvitaya upalabhyamAnastribhistribh
iH pakShairekaikasho
rAshIndvAdashAnubhu~Nkte yadi na vakreNAbhivartate prAyeNAshubhagraho.aghashaMsa
H
05220151 tata upariShTAddvilakShayojanAntaragatA bhagavAnbR^ihaspatirekaikasminr
Ashau parivatsaraM
parivatsaraM charati yadi na vakraH syAtprAyeNAnukUlo brAhmaNakulasya
05220161 tata upariShTAdyojanalakShadvayAtpratIyamAnaH shanaishchara ekaikasminr
Ashau
triMshanmAsAnvilambamAnaH sarvAnevAnuparyeti tAvadbhiranuvatsaraiH prAyeNa hi sa
rveShAmashAntikaraH
05220171 tata uttarasmAdR^iShaya ekAdashalakShayojanAntara upalabhyante ya eva l
okAnAM shamanubhAvayanto
bhagavato viShNoryatparamaM padaM pradakShiNaM prakramanti
05230010 shrIshuka uvAcha
05230011 atha tasmAtparatastrayodashalakShayojanAntarato yattadviShNoH paramaM p
adamabhivadanti yatra
ha mahAbhAgavato dhruva auttAnapAdiragninendreNa prajApatinA kashyapena dharmeNa
cha samakAlayugbhiH
sabahumAnaM dakShiNataH kriyamANa idAnImapi kalpajIvinAmAjIvya upAste tasyehAnub
hAva upavarNitaH
05230021 sa hi sarveShAM jyotirgaNAnAM grahanakShatrAdInAmanimiSheNAvyaktaraMhas

A bhagavatA kAlena
bhrAmyamANAnAM sthANurivAvaShTambha IshvareNa vihitaH shashvadavabhAsate
05230031 yathA meDhIstambha AkramaNapashavaH saMyojitAstribhistribhiH savanairya
thAsthAnaM maNDalAni
charantyevaM bhagaNA grahAdaya etasminnantarbahiryogena kAlachakra AyojitA dhruv
amevAvalambya
vAyunodIryamANA AkalpAntaM paricha~Nkramanti nabhasi yathA meghAH shyenAdayo vAy
uvashAH karmasArathayaH
parivartante evaM jyotirgaNAH prakR^itipuruShasaMyogAnugR^ihItAH karmanirmitagat
ayo bhuvi na patanti
05230041 kechanaitajjyotiranIkaM shishumArasaMsthAnena bhagavato vAsudevasya yog
a
dhAraNAyAmanuvarNayanti
05230051 yasya puchChAgre.avAkShirasaH kuNDalIbhUtadehasya dhruva upakalpitastas
ya lA~NgUle
prajApatiragnirindro dharma iti puchChamUle dhAtA vidhAtA cha kaTyAM saptarShaya
H tasya dakShiNAvartakuNDalI
bhUtasharIrasya yAnyudagayanAni dakShiNapArshve tu nakShatrANyupakalpayanti dakS
hiNAyanAni tu savye yathA
shishumArasya kuNDalAbhogasanniveshasya pArshvayorubhayorapyavayavAH samasa~Nkhy
A bhavanti pR^iShThe
tvajavIthI AkAshaga~NgA chodarataH
05230061 punarvasupuShyau dakShiNavAmayoH shroNyorArdrAshleShe cha dakShiNavAmay
oH pashchimayoH
pAdayorabhijiduttarAShADhe dakShiNavAmayornAsikayoryathAsa~NkhyaM shravaNapUrvAS
hADhe dakShiNa
vAmayorlochanayordhaniShThA mUlaM cha dakShiNavAmayoH karNayormaghAdInyaShTa nak
ShatrANi dakShiNAyanAni
vAmapArshvava~NkriShu yu~njIta tathaiva mR^igashIrShAdInyudagayanAni dakShiNapAr
shvava~NkriShu prAtilomyena
prayu~njIta shatabhiShAjyeShThe skandhayordakShiNavAmayornyaset
05230071 uttarAhanAvagastiradharAhanau yamo mukheShu chA~NgArakaH shanaishchara
upasthe bR^ihaspatiH kakudi
vakShasyAdityo hR^idaye nArAyaNo manasi chandro nAbhyAmushanA stanayorashvinau b
udhaH prANApAnayo
rAhurgale ketavaH sarvA~NgeShu romasu sarve tArAgaNAH
05230081 etadu haiva bhagavato viShNoH sarvadevatAmayaM rUpamaharahaH sandhyAyAM
prayato vAgyato
nirIkShamANa upatiShTheta namo jyotirlokAya kAlAyanAyAnimiShAM pataye mahApuruSh
AyAbhidhImahIti
05230091 graharkShatArAmayamAdhidaivikaM pApApahaM mantrakR^itAM trikAlam
05230092 namasyataH smarato vA trikAlaM nashyeta tatkAlajamAshu pApam
05240010 shrIshuka uvAcha
05240011 adhastAtsavituryojanAyute svarbhAnurnakShatravachcharatItyeke yo.asAvam
aratvaM grahatvaM
chAlabhata bhagavadanukampayA svayamasurApasadaH saiMhikeyo hyatadarhastasya tAt
a janma karmANi
chopariShTAdvakShyAmaH
05240021 yadadastaraNermaNDalaM pratapatastadvistarato yojanAyutamAchakShate dvA
dashasahasraM
somasya trayodashasahasraM rAhoryaH parvaNi tadvyavadhAnakR^idvairAnubandhaH sUr
yA
chandramasAvabhidhAvati
05240031 tannishamyobhayatrApi bhagavatA rakShaNAya prayuktaM sudarshanaM nAma b
hAgavataM
dayitamastraM tattejasA durviShahaM muhuH parivartamAnamabhyavasthito muhUrtamud
vijamAnashchakita
hR^idaya ArAdeva nivartate taduparAgamiti vadanti lokAH
05240041 tato.adhastAtsiddhachAraNavidyAdharANAM sadanAni tAvanmAtra eva
05240051 tato.adhastAdyakSharakShaHpishAchapretabhUtagaNAnAM vihArAjiramantarikS

haM yAvadvAyuH pravAti


yAvanmeghA upalabhyante
05240061 tato.adhastAchChatayojanAntara iyaM pR^ithivI yAvaddhaMsabhAsashyenasup
arNAdayaH patattri
pravarA utpatantIti
05240071 upavarNitaM bhUmeryathAsanniveshAvasthAnamavanerapyadhastAtsapta bhUviv
arA ekaikasho
yojanAyutAntareNAyAmavistAreNopakL^iptA atalaM vitalaM sutalaM talAtalaM mahAtal
aM rasAtalaM pAtAlamiti
05240081 eteShu hi bilasvargeShu svargAdapyadhikakAmabhogaishvaryAnandabhUtivibh
UtibhiH susamR^iddha
bhavanodyAnAkrIDavihAreShu daityadAnavakAdraveyA nityapramuditAnuraktakalatrApat
yabandhusuhR^id
anucharA gR^ihapataya IshvarAdapyapratihatakAmA mAyAvinodA nivasanti
05240091 yeShu mahArAja mayena mAyAvinA vinirmitAH puro nAnAmaNipravarapravekavi
rachitavichitrabhavana
prAkAragopurasabhAchaityachatvarAyatanAdibhirnAgAsuramithunapArAvatashukasArikAk
IrNakR^itrima
bhUmibhirvivareshvaragR^ihottamaiH samala~NkR^itAshchakAsati
05240101 udyAnAni chAtitarAM manaindriyAnandibhiH kusumaphalastabakasubhagakisal
ayAvanataruchira
viTapaviTapinAM latA~NgAli~NgitAnAM shrIbhiH samithunavividhaviha~NgamajalAshayA
nAmamalajalapUrNAnAM
jhaShakulolla~NghanakShubhitanIranIrajakumudakuvalayakahlAranIlotpalalohitashata
patrAdivaneShu kR^ita
niketanAnAmekavihArAkulamadhuravividhasvanAdibhirindriyotsavairamaralokashriyama
tishayitAni
05240111 yatra ha vAva na bhayamahorAtrAdibhiH kAlavibhAgairupalakShyate
05240121 yatra hi mahAhipravarashiromaNayaH sarvaM tamaH prabAdhante
05240131 na vA eteShu vasatAM divyauShadhirasarasAyanAnnapAnasnAnAdibhirAdhayo v
yAdhayo valIpalita
jarAdayashcha dehavaivarNyadaurgandhyasvedaklamaglAniriti vayo.avasthAshcha bhav
anti
05240141 na hi teShAM kalyANAnAM prabhavati kutashchana mR^ityurvinA bhagavattej
asashchakrApadeshAt
05240151 yasminpraviShTe.asuravadhUnAM prAyaH puMsavanAni bhayAdeva sravanti pat
anti cha
05240161 athAtale mayaputro.asuro balo nivasati yena ha vA iha sR^iShTAH ShaNNav
atirmAyAH kAshchanAdyApi
mAyAvino dhArayanti yasya cha jR^imbhamANasya mukhatastrayaH strIgaNA udapadyant
a svairiNyaH kAminyaH
puMshchalya iti yA vai bilAyanaM praviShTaM puruShaM rasena hATakAkhyena sAdhayi
tvA svavilAsAvalokanAnurAga
smitasaMlApopagUhanAdibhiH svairaM kila ramayanti yasminnupayukte puruSha Ishvar
o.ahaM siddho
.ahamityayutamahAgajabalamAtmAnamabhimanyamAnaH katthate madAndha iva
05240171 tato.adhastAdvitale haro bhagavAnhATakeshvaraH svapArShadabhUtagaNAvR^i
taH prajApati
sargopabR^iMhaNAya bhavo bhavAnyA saha mithunIbhUta Aste yataH pravR^ittA saritp
ravarA hATakI nAma
bhavayorvIryeNa yatra chitrabhAnurmAtarishvanA samidhyamAna ojasA pibati tanniSh
ThyUtaM hATakAkhyaM
suvarNaM bhUShaNenAsurendrAvarodheShu puruShAH saha puruShIbhirdhArayanti
05240181 tato.adhastAtsutale udArashravAH puNyashloko virochanAtmajo balirbhagav
atA mahendrasya priyaM
chikIrShamANenAditerlabdhakAyo bhUtvA vaTuvAmanarUpeNa parAkShiptalokatrayo bhag
avadanukampayaiva
punaH praveshita indrAdiShvavidyamAnayA susamR^iddhayA shriyAbhijuShTaH svadharm
eNArAdhayaMstameva
bhagavantamArAdhanIyamapagatasAdhvasa Aste.adhunApi

05240191 no evaitatsAkShAtkAro bhUmidAnasya yattadbhagavatyasheShajIvanikAyAnAM


jIvabhUtAtmabhUte
paramAtmani vAsudeve tIrthatame pAtra upapanne parayA shraddhayA paramAdarasamAh
itamanasA
sampratipAditasya sAkShAdapavargadvArasya yadbilanilayaishvaryam
05240201 yasya ha vAva kShutapatanapraskhalanAdiShu vivashaH sakR^innAmAbhigR^iN
anpuruShaH karma
bandhanama~njasA vidhunoti yasya haiva pratibAdhanaM mumukShavo.anyathaivopalabh
ante
05240211 tadbhaktAnAmAtmavatAM sarveShAmAtmanyAtmada Atmatayaiva
05240221 na vai bhagavAnnUnamamuShyAnujagrAha yaduta punarAtmAnusmR^itimoShaNaM
mAyAmaya
bhogaishvaryamevAtanuteti
05240231 yattadbhagavatAnadhigatAnyopAyena yAch~nAchChalenApahR^itasvasharIrAvas
heShitalokatrayo varuNa
pAshaishcha sampratimukto giridaryAM chApaviddha iti hovAcha
05240241 nUnaM batAyaM bhagavAnartheShu na niShNAto yo.asAvindro yasya sachivo m
antrAya vR^ita ekAntato
bR^ihaspatistamatihAya svayamupendreNAtmAnamayAchatAtmanashchAshiSho no eva tadd
AsyamatigambhIra
vayasaH kAlasya manvantaraparivR^ittaM kiyallokatrayamidam
05240251 yasyAnudAsyamevAsmatpitAmahaH kila vavre na tu svapitryaM yadutAkutobha
yaM padaM
dIyamAnaM bhagavataH paramiti bhagavatoparate khalu svapitari
05240261 tasya mahAnubhAvasyAnupathamamR^ijitakaShAyaH ko vAsmadvidhaH parihINab
hagavadanugraha
upajigamiShatIti
05240271 tasyAnucharitamupariShTAdvistariShyate yasya bhagavAnsvayamakhilajagadg
ururnArAyaNo dvAri
gadApANiravatiShThate nijajanAnukampitahR^idayo yenA~NguShThena padA dashakandha
ro yojanAyutAyutaM dig
vijaya uchchATitaH
05240281 tato.adhastAttalAtale mayo nAma dAnavendrastripurAdhipatirbhagavatA pur
AriNA trilokIshaM
chikIrShuNA nirdagdhasvapuratrayastatprasAdAllabdhapado mAyAvinAmAchAryo mahAdev
ena parirakShito
vigatasudarshanabhayo mahIyate
05240291 tato.adhastAnmahAtale kAdraveyANAM sarpANAM naikashirasAM krodhavasho n
Ama gaNaH kuhaka
takShakakAliyasuSheNAdipradhAnA mahAbhogavantaH patattrirAjAdhipateH puruSha
vAhAdanavaratamudvijamAnAH svakalatrApatyasuhR^itkuTumbasa~Ngena kvachitpramattA
viharanti
05240301 tato.adhastAdrasAtale daiteyA dAnavAH paNayo nAma nivAtakavachAH kAleyA
hiraNyapuravAsina iti
vibudhapratyanIkA utpattyA mahaujaso mahAsAhasino bhagavataH sakalalokAnubhAvasy
a harereva tejasA
pratihatabalAvalepA bileshayA iva vasanti ye vai saramayendradUtyA vAgbhirmantra
varNAbhirindrAdbibhyati
05240311 tato.adhastAtpAtAle nAgalokapatayo vAsukipramukhAH sha~NkhakulikamahAsh
a~Nkhashveta
dhana~njayadhR^itarAShTrasha~NkhachUDakambalAshvataradevadattAdayo mahAbhogino m
ahAmarShA nivasanti
yeShAmu ha vai pa~nchasaptadashashatasahasrashIrShANAM phaNAsu virachitA mahAmaN
ayo rochiShNavaH pAtAla
vivaratimiranikaraM svarochiShA vidhamanti
05250010 shrIshuka uvAcha
05250011 tasya mUladeshe triMshadyojanasahasrAntara Aste yA vai kalA bhagavatast
AmasI samAkhyAtAnanta iti
sAtvatIyA draShTR^idR^ishyayoH sa~NkarShaNamahamityabhimAnalakShaNaM yaM sa~Nkar
ShaNamityAchakShate

05250021 yasyedaM kShitimaNDalaM bhagavato.anantamUrteH sahasrashirasa ekasminne


va shIrShaNi dhriyamANaM
siddhArtha iva lakShyate
05250031 yasya ha vA idaM kAlenopasa~njihIrShato.amarShavirachitaruchirabhramadb
hruvorantareNa sA~NkarShaNo
nAma rudra ekAdashavyUhastryakShastrishikhaM shUlamuttambhayannudatiShThat
05250041 yasyA~NghrikamalayugalAruNavishadanakhamaNiShaNDamaNDaleShvahipatayaH s
aha
sAtvatarShabhairekAntabhaktiyogenAvanamantaH svavadanAni parisphuratkuNDalaprabh
AmaNDitagaNDa
sthalAnyatimanoharANi pramuditamanasaH khalu vilokayanti
05250051 yasyaiva hi nAgarAjakumArya AshiSha AshAsAnAshchArva~Ngavalayavilasitav
ishadavipuladhavala
subhagaruchirabhujarajatastambheShvaguruchandanaku~Nkumapa~NkAnulepenAvalimpamAn
Astad
abhimarshanonmathitahR^idayamakaradhvajAvesharuchiralalitasmitAstadanurAgamadamu
ditamada
vighUrNitAruNakaruNAvalokanayanavadanAravindaM savrIDaM kila vilokayanti
05250061 sa eva bhagavAnananto.anantaguNArNava Adideva upasaMhR^itAmarSharoShave
go lokAnAM svastaya
Aste
05250071 dhyAyamAnaH surAsuroragasiddhagandharvavidyAdharamunigaNairanavaratamad
amuditavikR^ita
vihvalalochanaH sulalitamukharikAmR^itenApyAyamAnaH svapArShadavibudhayUthapatIn
aparimlAnarAganava
tulasikAmodamadhvAsavena mAdyanmadhukaravrAtamadhuragItashriyaM vaijayantIM svAM
vanamAlAM nIla
vAsA ekakuNDalo halakakudi kR^itasubhagasundarabhujo bhagavAnmahendro vAraNendra
iva kA~nchanIM
kakShAmudAralIlo bibharti
05250081 ya eSha evamanushruto dhyAyamAno mumukShUNAmanAdikAlakarmavAsanAgrathit
amavidyAmayaM
hR^idayagranthiM sattvarajastamomayamantarhR^idayaM gata Ashu nirbhinatti
tasyAnubhAvAnbhagavAnsvAyambhuvo nAradaH saha tumburuNA sabhAyAM brahmaNaH saMsh
lokayAmAsa
05250091 utpattisthitilayahetavo.asya kalpAH
05250092 sattvAdyAH prakR^itiguNA yadIkShayAsan
05250093 yadrUpaM dhruvamakR^itaM yadekamAtman
05250094 nAnAdhAtkathamu ha veda tasya vartma
05250101 mUrtiM naH purukR^ipayA babhAra sattvaM
05250102 saMshuddhaM sadasadidaM vibhAti tatra
05250103 yallIlAM mR^igapatirAdade.anavadyAm
05250104 AdAtuM svajanamanAMsyudAravIryaH
05250111 yannAma shrutamanukIrtayedakasmAd
05250112 Arto vA yadi patitaH pralambhanAdvA
05250113 hantyaMhaH sapadi nR^iNAmasheShamanyaM
05250114 kaM sheShAdbhagavata AshrayenmumukShuH
05250121 mUrdhanyarpitamaNuvatsahasramUrdhno
05250122 bhUgolaM sagirisaritsamudrasattvam
05250123 AnantyAdanimitavikramasya bhUmnaH
05250124 ko vIryANyadhi gaNayetsahasrajihvaH
05250131 evamprabhAvo bhagavAnananto
05250132 durantavIryoruguNAnubhAvaH
05250133 mUle rasAyAH sthita Atmatantro
05250134 yo lIlayA kShmAM sthitaye bibharti
05250141 etA hyeveha nR^ibhirupagantavyA gatayo yathAkarmavinirmitA yathopadesha
manuvarNitAH
kAmAnkAmayamAnaiH
05250151 etAvatIrhi rAjanpuMsaH pravR^ittilakShaNasya dharmasya vipAkagataya uch
chAvachA visadR^ishA yathA

prashnaM vyAchakhye kimanyatkathayAma iti


05260010 rAjovAcha
05260011 maharSha etadvaichitryaM lokasya kathamiti
05260020 R^iShiruvAcha
05260021 triguNatvAtkartuH shraddhayA karmagatayaH pR^ithagvidhAH sarvA eva sarv
asya tAratamyena bhavanti
05260021 athedAnIM pratiShiddhalakShaNasyAdharmasya tathaiva kartuH shraddhAyA v
aisAdR^ishyAtkarmaphalaM
visadR^ishaM bhavati yA hyanAdyavidyayA kR^itakAmAnAM tatpariNAmalakShaNAH sR^it
ayaH sahasrashaH
pravR^ittAstAsAM prAchuryeNAnuvarNayiShyAmaH
05260030 rAjovAcha
05260031 narakA nAma bhagavankiM deshavisheShA athavA bahistrilokyA Ahosvidantar
Ala iti
05260040 R^iShiruvAcha
05260041 antarAla eva trijagatyAstu dishi dakShiNasyAmadhastAdbhUmerupariShTAchc
ha
jalAdyasyAmagniShvAttAdayaH pitR^igaNA dishi svAnAM gotrANAM parameNa samAdhinA
satyA evAshiSha AshAsAnA
nivasanti
05260051 yatra ha vAva bhagavAnpitR^irAjo vaivasvataH svaviShayaM prApiteShu sva
puruShairjantuShu sampareteShu
yathAkarmAvadyaM doShamevAnulla~NghitabhagavachChAsanaH sagaNo damaM dhArayati
05260061 tatra haike narakAnekaviMshatiM gaNayanti atha tAMste rAjannAmarUpalakS
haNato
.anukramiShyAmastAmisro.andhatAmisro rauravo mahArauravaH kumbhIpAkaH kAlasUtram
asipatravanaM
sUkaramukhamandhakUpaH kR^imibhojanaH sandaMshastaptasUrmirvajrakaNTakashAlmalI
vaitaraNI pUyodaH
prANarodho vishasanaM lAlAbhakShaH sArameyAdanamavIchirayaHpAnamiti ki~ncha kShA
rakardamo rakShogaNa
bhojanaH shUlaproto dandashUko.avaTanirodhanaH paryAvartanaH sUchImukhamityaShTA
viMshatirnarakA vividha
yAtanAbhUmayaH
05260071 tatra yastu paravittApatyakalatrANyapaharati sa hi kAlapAshabaddho yama
puruShairati
bhayAnakaistAmisre narake balAnnipAtyate anashanAnudapAnadaNDatADana
santarjanAdibhiryAtanAbhiryAtyamAno janturyatra kashmalamAsAdita ekadaiva mUrchC
hAmupayAti tAmisra
prAye
05260081 evamevAndhatAmisre yastu va~nchayitvA puruShaM dArAdInupayu~Nkte yatra
sharIrI nipAtyamAno yAtanA
stho vedanayA naShTamatirnaShTadR^iShTishcha bhavati yathA vanaspatirvR^ishchyam
AnamUlastasmAdandhatAmisraM
tamupadishanti
05260091 yastviha vA etadahamiti mamedamiti bhUtadroheNa kevalaM svakuTumbamevAn
udinaM
prapuShNAti sa tadiha vihAya svayameva tadashubhena raurave nipatati
05260101 ye tviha yathaivAmunA vihiMsitA jantavaH paratra yamayAtanAmupagataM ta
eva ruravo bhUtvA
tathA tameva vihiMsanti tasmAdrauravamityAhU rururiti sarpAdatikrUrasattvasyApad
eshaH
05260111 evameva mahArauravo yatra nipatitaM puruShaM kravyAdA nAma ruravastaM k
ravyeNa ghAtayanti yaH
kevalaM dehambharaH
05260121 yastviha vA ugraH pashUnpakShiNo vA prANata uparandhayati tamapakaruNaM
puruShAdairapi
vigarhitamamutra yamAnucharAH kumbhIpAke taptataile uparandhayanti
05260131 yastviha brahmadhruksa kAlasUtrasaMj~nake narake ayutayojanaparimaNDale
tAmramaye tapta

khale uparyadhastAdagnyarkAbhyAmatitapyamAne.abhiniveshitaH kShutpipAsAbhyAM cha


dahyamAnAntarbahiH
sharIra Aste shete cheShTate.avatiShThati paridhAvati cha yAvanti pashuromANi tA
vadvarShasahasrANi
05260141 yastviha vai nijavedapathAdanApadyapagataH pAkhaNDaM chopagatastamasipa
travanaM
praveshya kashayA praharanti tatra hAsAvitastato dhAvamAna ubhayato dhAraistAlav
anAsipatraishChidyamAna
sarvA~Ngo hA hato.asmIti paramayA vedanayA mUrchChitaH pade pade nipatati svadha
rmahA pAkhaNDAnugataM
phalaM bhu~Nkte
05260151 yastviha vai rAjA rAjapuruSho vA adaNDye daNDaM praNayati brAhmaNe vA s
harIradaNDaM sa
pApIyAnnarake.amutra sUkaramukhe nipatati tatrAtibalairviniShpiShyamANAvayavo ya
thaivehekShukhaNDa Arta
svareNa svanayankvachinmUrchChitaH kashmalamupagato yathaivehAdR^iShTadoShA upar
uddhAH
05260161 yastviha vai bhUtAnAmIshvaropakalpitavR^ittInAmaviviktaparavyathAnAM sv
ayaM puruShopakalpita
vR^ittirviviktaparavyatho vyathAmAcharati sa paratrAndhakUpe tadabhidroheNa nipa
tati tatra hAsau
tairjantubhiH pashumR^igapakShisarIsR^ipairmashakayUkAmatkuNamakShikAdibhirye ke
chAbhidrugdhAstaiH
sarvato.abhidruhyamANastamasi vihatanidrAnirvR^itiralabdhAvasthAnaH parikrAmati
yathA kusharIre jIvaH
05260171 yastviha vA asaMvibhajyAshnAti yatki~nchanopanatamanirmitapa~nchayaj~no
vAyasasaMstutaH sa
paratra kR^imibhojane narakAdhame nipatati tatra shatasahasrayojane kR^imikuNDe
kR^imibhUtaH svayaM
kR^imibhireva bhakShyamANaH kR^imibhojano yAvattadaprattAprahUtAdo.anirveshamAtm
AnaM yAtayate
05260181 yastviha vai steyena balAdvA hiraNyaratnAdIni brAhmaNasya vApaharatyany
asya vAnApadi
puruShastamamutra rAjanyamapuruShA ayasmayairagnipiNDaiH sandaMshaistvachi niShk
uShanti
05260191 yastviha vA agamyAM striyamagamyaM vA puruShaM yoShidabhigachChati tAva
mutra kashayA
tADayantastigmayA sUrmyA lohamayyA puruShamAli~Ngayanti striyaM cha puruSharUpay
A sUrmyA
05260201 yastviha vai sarvAbhigamastamamutra niraye vartamAnaM vajrakaNTakashAlm
alImAropya
niShkarShanti
05260211 ye tviha vai rAjanyA rAjapuruShA vA apAkhaNDA dharmasetUnbhindanti te s
amparetya vaitaraNyAM
nipatanti bhinnamaryAdAstasyAM nirayaparikhAbhUtAyAM nadyAM yAdogaNairitastato b
hakShyamANA
AtmanA na viyujyamAnAshchAsubhiruhyamAnAH svAghena karmapAkamanusmaranto viNmUtr
apUyashoNita
keshanakhAsthimedomAMsavasAvAhinyAmupatapyante
05260221 ye tviha vai vR^iShalIpatayo naShTashauchAchAraniyamAstyaktalajjAH pash
ucharyAM charanti te chApi pretya
pUyaviNmUtrashleShmamalApUrNArNave nipatanti tadevAtibIbhatsitamashnanti
05260231 ye tviha vai shvagardabhapatayo brAhmaNAdayo mR^igayA vihArA atIrthe ch
a mR^igAnnighnanti tAnapi
samparetAnlakShyabhUtAnyamapuruShA iShubhirvidhyanti
05260241 ye tviha vai dAmbhikA dambhayaj~neShu pashUnvishasanti tAnamuShminloke
vaishase narake
patitAnnirayapatayo yAtayitvA vishasanti
05260251 yastviha vai savarNAM bhAryAM dvijo retaH pAyayati kAmamohitastaM pApak
R^itamamutra retaH

kulyAyAM pAtayitvA retaH sampAyayanti


05260261 ye tviha vai dasyavo.agnidA garadA grAmAnsArthAnvA vilumpanti rAjAno rA
jabhaTA vA tAMshchApi hi
paretya yamadUtA vajradaMShTrAH shvAnaH saptashatAni viMshatishcha sarabhasaM kh
Adanti
05260271 yastviha vA anR^itaM vadati sAkShye dravyavinimaye dAne vA katha~nchits
a vai pretya narake
.avIchimatyadhaHshirA niravakAshe yojanashatochChrAyAdgirimUrdhnaH sampAtyate ya
tra jalamiva sthalamashma
pR^iShThamavabhAsate tadavIchimattilasho vishIryamANasharIro na mriyamANaH punar
Aropito nipatati
05260281 yastviha vai vipro rAjanyo vaishyo vA somapIthastatkalatraM vA surAM vr
atastho.api vA pibati
pramAdatasteShAM nirayaM nItAnAmurasi padAkramyAsye vahninA dravamANaM kArShNAya
saM niShi~nchanti
05260291 atha cha yastviha vA AtmasambhAvanena svayamadhamo janmatapovidyAchArav
arNAshramavato
varIyaso na bahu manyeta sa mR^itaka eva mR^itvA kShArakardame niraye.avAkShirA
nipAtito durantA yAtanA hyashnute
05260301 ye tviha vai puruShAH puruShamedhena yajante yAshcha striyo nR^ipashUnk
hAdanti tAMshcha te pashava iva
nihatA yamasadane yAtayanto rakShogaNAH saunikA iva svadhitinAvadAyAsR^ikpibanti
nR^ityanti cha gAyanti cha
hR^iShyamANA yatheha puruShAdAH
05260311 ye tviha vA anAgaso.araNye grAme vA vaishrambhakairupasR^itAnupavishram
bhayya jijIviShUnshUla
sUtrAdiShUpaprotAnkrIDanakatayA yAtayanti te.api cha pretya yamayAtanAsu shUlAdi
Shu protAtmAnaH kShuttR^iDbhyAM
chAbhihatAH ka~NkavaTAdibhishchetastatastigmatuNDairAhanyamAnA AtmashamalaM smar
anti
05260321 ye tviha vai bhUtAnyudvejayanti narA ulbaNasvabhAvA yathA dandashUkAste
.api pretya narake
dandashUkAkhye nipatanti yatra nR^ipa dandashUkAH pa~nchamukhAH saptamukhA upasR
^itya grasanti yathA bileshayAn
05260331 ye tviha vA andhAvaTakusUlaguhAdiShu bhUtAni nirundhanti tathAmutra teS
hvevopaveshya sagareNa
vahninA dhUmena nirundhanti
05260341 yastviha vA atithInabhyAgatAnvA gR^ihapatirasakR^idupagatamanyurdidhakS
huriva pApena
chakShuShA nirIkShate tasya chApi niraye pApadR^iShTerakShiNI vajratuNDA gR^idhr
AH ka~NkakAkavaTAdayaH prasahyoru
balAdutpATayanti
05260351 yastviha vA ADhyAbhimatiraha~NkR^itistiryakprekShaNaH sarvato.abhivisha
~NkI arthavyayanAshachintayA
parishuShyamANahR^idayavadano nirvR^itimanavagato graha ivArthamabhirakShati sa
chApi pretya tad
utpAdanotkarShaNasaMrakShaNashamalagrahaH sUchImukhe narake nipatati yatra ha vi
ttagrahaM pApapuruShaM
dharmarAjapuruShA vAyakA iva sarvato.a~NgeShu sUtraiH parivayanti
05260361 evaMvidhA narakA yamAlaye santi shatashaH sahasrashasteShu sarveShu cha
sarva evAdharmavartino ye
kechidihoditA anuditAshchAvanipate paryAyeNa vishanti tathaiva dharmAnuvartina i
taratra iha tu punarbhave ta
ubhayasheShAbhyAM nivishanti
05260371 nivR^ittilakShaNamArga AdAveva vyAkhyAtaH etAvAnevANDakosho yashchaturd
ashadhA purANeShu vikalpita
upagIyate yattadbhagavato nArAyaNasya sAkShAnmahApuruShasya sthaviShThaM rUpamAt
mamAyA
guNamayamanuvarNitamAdR^itaH paThati shR^iNoti shrAvayati sa upageyaM bhagavataH
paramAtmano.agrAhyamapi

shraddhAbhaktivishuddhabuddhirveda
05260381 shrutvA sthUlaM tathA sUkShmaM rUpaM bhagavato yatiH
05260382 sthUle nirjitamAtmAnaM shanaiH sUkShmaM dhiyA nayediti
05260391 bhUdvIpavarShasaridadrinabhaHsamudra
05260392 pAtAladi~NnarakabhAgaNalokasaMsthA
05260393 gItA mayA tava nR^ipAdbhutamIshvarasya
05260394 sthUlaM vapuH sakalajIvanikAyadhAma
06010010 shrIparIkShiduvAcha
06010011 nivR^ittimArgaH kathita Adau bhagavatA yathA
06010012 kramayogopalabdhena brahmaNA yadasaMsR^itiH
06010021 pravR^ittilakShaNashchaiva traiguNyaviShayo mune
06010022 yo.asAvalInaprakR^iterguNasargaH punaH punaH
06010031 adharmalakShaNA nAnA narakAshchAnuvarNitAH
06010032 manvantarashcha vyAkhyAta AdyaH svAyambhuvo yataH
06010041 priyavratottAnapadorvaMshastachcharitAni cha
06010042 dvIpavarShasamudrAdri nadyudyAnavanaspatIn
06010051 dharAmaNDalasaMsthAnaM bhAgalakShaNamAnataH
06010052 jyotiShAM vivarANAM cha yathedamasR^ijadvibhuH
06010061 adhuneha mahAbhAga yathaiva narakAnnaraH
06010062 nAnograyAtanAnneyAttanme vyAkhyAtumarhasi
06010070 shrIshuka uvAcha
06010071 na chedihaivApachitiM yathAMhasaH kR^itasya kuryAnmanauktapANibhiH
06010072 dhruvaM sa vai pretya narakAnupaiti ye kIrtitA me bhavatastigmayAtanAH
06010081 tasmAtpuraivAshviha pApaniShkR^itau yateta mR^ityoravipadyatAtmanA
06010082 doShasya dR^iShTvA gurulAghavaM yathA bhiShakchikitseta rujAM nidAnavit
06010090 shrIrAjovAcha
06010091 dR^iShTashrutAbhyAM yatpApaM jAnannapyAtmano.ahitam
06010092 karoti bhUyo vivashaH prAyashchittamatho katham
06010101 kvachinnivartate.abhadrAtkvachichcharati tatpunaH
06010102 prAyashchittamatho.apArthaM manye ku~njarashauchavat
06010110 shrIbAdarAyaNiruvAcha
06010111 karmaNA karmanirhAro na hyAtyantika iShyate
06010112 avidvadadhikAritvAtprAyashchittaM vimarshanam
06010121 nAshnataH pathyamevAnnaM vyAdhayo.abhibhavanti hi
06010122 evaM niyamakR^idrAjanshanaiH kShemAya kalpate
06010131 tapasA brahmacharyeNa shamena cha damena cha
06010132 tyAgena satyashauchAbhyAM yamena niyamena vA
06010141 dehavAgbuddhijaM dhIrA dharmaj~nAH shraddhayAnvitAH
06010142 kShipantyaghaM mahadapi veNugulmamivAnalaH
06010151 kechitkevalayA bhaktyA vAsudevaparAyaNAH
06010152 aghaM dhunvanti kArtsnyena nIhAramiva bhAskaraH
06010161 na tathA hyaghavAnrAjanpUyeta tapAadibhiH
06010162 yathA kR^iShNArpitaprANastatpuruShaniShevayA
06010171 sadhrIchIno hyayaM loke panthAH kShemo.akutobhayaH
06010172 sushIlAH sAdhavo yatra nArAyaNaparAyaNAH
06010181 prAyashchittAni chIrNAni nArAyaNaparA~Nmukham
06010182 na niShpunanti rAjendra surAkumbhamivApagAH
06010191 sakR^inmanaH kR^iShNapadAravindayorniveshitaM tadguNarAgi yairiha
06010192 na te yamaM pAshabhR^itashcha tadbhaTAnsvapne.api pashyanti hi chIrNani
ShkR^itAH
06010201 atra chodAharantImamitihAsaM purAtanam
06010202 dUtAnAM viShNuyamayoH saMvAdastaM nibodha me
06010211 kAnyakubje dvijaH kashchiddAsIpatirajAmilaH
06010212 nAmnA naShTasadAchAro dAsyAH saMsargadUShitaH
06010221 bandyakShaiH kaitavaishchauryairgarhitAM vR^ittimAsthitaH
06010222 bibhratkuTumbamashuchiryAtayAmAsa dehinaH
06010231 evaM nivasatastasya lAlayAnasya tatsutAn
06010232 kAlo.atyagAnmahAnrAjannaShTAshItyAyuShaH samAH
06010241 tasya pravayasaH putrA dasha teShAM tu yo.avamaH
06010242 bAlo nArAyaNo nAmnA pitroshcha dayito bhR^isham

06010251
06010252
06010261
06010262
06010271
06010272
06010281
06010282
06010291
06010292
06010301
06010302
06010311
06010312
06010321
06010322
06010331
06010332
06010341
06010342
06010351
06010352
06010361
06010362
06010370
06010371
06010372
06010380
06010381
06010382
06010391
06010392
06010400
06010401
06010402
06010411
06010412
06010421
06010422
06010431
06010432
06010441
06010442
06010451
06010452
06010461
06010462
06010471
06010472
06010481
06010482
06010491
06010492
06010501
06010502
06010511
06010512
06010521
06010522
06010531

sa baddhahR^idayastasminnarbhake kalabhAShiNi
nirIkShamANastallIlAM mumude jaraTho bhR^isham
bhu~njAnaH prapibankhAdanbAlakaM snehayantritaH
bhojayanpAyayanmUDho na vedAgatamantakam
sa evaM vartamAno.aj~no mR^ityukAla upasthite
matiM chakAra tanaye bAle nArAyaNAhvaye
sa pAshahastAMstrIndR^iShTvA puruShAnatidAruNAn
vakratuNDAnUrdhvaromNa AtmAnaM netumAgatAn
dUre krIDanakAsaktaM putraM nArAyaNAhvayam
plAvitena svareNochchairAjuhAvAkulendriyaH
nishamya mriyamANasya mukhato harikIrtanam
bharturnAma mahArAja pArShadAH sahasApatan
vikarShato.antarhR^idayAddAsIpatimajAmilam
yamapreShyAnviShNudUtA vArayAmAsurojasA
UchurniShedhitAstAMste vaivasvatapuraHsarAH
ke yUyaM pratiSheddhAro dharmarAjasya shAsanam
kasya vA kuta AyAtAH kasmAdasya niShedhatha
kiM devA upadevA yA yUyaM kiM siddhasattamAH
sarve padmapalAshAkShAH pItakausheyavAsasaH
kirITinaH kuNDalino lasatpuShkaramAlinaH
sarve cha nUtnavayasaH sarve chAruchaturbhujAH
dhanurniSha~NgAsigadA sha~NkhachakrAmbujashriyaH
disho vitimirAlokAH kurvantaH svena tejasA
kimarthaM dharmapAlasya ki~NkarAnno niShedhatha
shrIshuka uvAcha
ityukte yamadUtaiste vAsudevoktakAriNaH
tAnpratyUchuH prahasyedaM meghanirhrAdayA girA
shrIviShNudUtA UchuH
yUyaM vai dharmarAjasya yadi nirdeshakAriNaH
brUta dharmasya nastattvaM yachchAdharmasya lakShaNam
kathaM sviddhriyate daNDaH kiM vAsya sthAnamIpsitam
daNDyAH kiM kAriNaH sarve Aho svitkatichinnR^iNAm
yamadUtA UchuH
vedapraNihito dharmo hyadharmastadviparyayaH
vedo nArAyaNaH sAkShAtsvayambhUriti shushruma
yena svadhAmnyamI bhAvA rajaHsattvatamomayAH
guNanAmakriyArUpairvibhAvyante yathAtatham
sUryo.agniH khaM maruddevaH somaH sandhyAhanI dishaH
kaM kuH svayaM dharma iti hyete daihyasya sAkShiNaH
etairadharmo vij~nAtaH sthAnaM daNDasya yujyate
sarve karmAnurodhena daNDamarhanti kAriNaH
sambhavanti hi bhadrANi viparItAni chAnaghAH
kAriNAM guNasa~Ngo.asti dehavAnna hyakarmakR^it
yena yAvAnyathAdharmo dharmo veha samIhitaH
sa eva tatphalaM bhu~Nkte tathA tAvadamutra vai
yatheha devapravarAstraividhyamupalabhyate
bhUteShu guNavaichitryAttathAnyatrAnumIyate
vartamAno.anyayoH kAlo guNAbhij~nApako yathA
evaM janmAnyayoretaddharmAdharmanidarshanam
manasaiva pure devaH pUrvarUpaM vipashyati
anumImAMsate.apUrvaM manasA bhagavAnajaH
yathAj~nastamasA yukta upAste vyaktameva hi
na veda pUrvamaparaM naShTajanmasmR^itistathA
pa~nchabhiH kurute svArthAnpa~ncha vedAtha pa~nchabhiH
ekastu ShoDashena trInsvayaM saptadasho.ashnute
tadetatShoDashakalaM li~NgaM shaktitrayaM mahat
dhatte.anusaMsR^itiM puMsi harShashokabhayArtidAm
dehyaj~no.ajitaShaDvargo nechChankarmANi kAryate
koshakAra ivAtmAnaM karmaNAchChAdya muhyati
na hi kashchitkShaNamapi jAtu tiShThatyakarmakR^it

06010532
06010541
06010542
06010551
06010552
06010561
06010562
06010571
06010572
06010581
06010582
06010591
06010592
06010601
06010602
06010611
06010612
06010621
06010622
06010631
06010632
06010641
06010642
06010651
06010652
06010661
06010662
06010671
06010672
06010681
06010682
06020010
06020011
06020012
06020020
06020021
06020022
06020031
06020032
06020041
06020042
06020051
06020052
06020061
06020062
06020071
06020072
06020081
06020082
06020091
06020092
06020101
06020102
06020111
H
06020112
06020121
he
06020122
06020131

kAryate hyavashaH karma guNaiH svAbhAvikairbalAt


labdhvA nimittamavyaktaM vyaktAvyaktaM bhavatyuta
yathAyoni yathAbIjaM svabhAvena balIyasA
eSha prakR^itisa~Ngena puruShasya viparyayaH
AsItsa eva na chirAdIshasa~NgAdvilIyate
ayaM hi shrutasampannaH shIlavR^ittaguNAlayaH
dhR^itavrato mR^idurdAntaH satyavA~NmantravichChuchiH
gurvagnyatithivR^iddhAnAM shushrUShuranaha~NkR^itaH
sarvabhUtasuhR^itsAdhurmitavAganasUyakaH
ekadAsau vanaM yAtaH pitR^isandeshakR^iddvijaH
AdAya tata AvR^ittaH phalapuShpasamitkushAn
dadarsha kAminaM ka~nchichChUdraM saha bhujiShyayA
pItvA cha madhu maireyaM madAghUrNitanetrayA
mattayA vishlathannIvyA vyapetaM nirapatrapam
krIDantamanugAyantaM hasantamanayAntike
dR^iShTvA tAM kAmaliptena bAhunA parirambhitAm
jagAma hR^ichChayavashaM sahasaiva vimohitaH
stambhayannAtmanAtmAnaM yAvatsattvaM yathAshrutam
na shashAka samAdhAtuM mano madanavepitam
tannimittasmaravyAja grahagrasto vichetanaH
tAmeva manasA dhyAyansvadharmAdvirarAma ha
tAmeva toShayAmAsa pitryeNArthena yAvatA
grAmyairmanoramaiH kAmaiH prasIdeta yathA tathA
viprAM svabhAryAmaprauDhAM kule mahati lambhitAm
visasarjAchirAtpApaH svairiNyApA~NgaviddhadhIH
yatastatashchopaninye nyAyato.anyAyato dhanam
babhArAsyAH kuTumbinyAH kuTumbaM mandadhIrayam
yadasau shAstramulla~Nghya svairachAryatigarhitaH
avartata chiraM kAlamaghAyurashuchirmalAt
tata enaM daNDapANeH sakAshaM kR^itakilbiSham
neShyAmo.akR^itanirveshaM yatra daNDena shuddhyati
shrIbAdarAyaNiruvAcha
evaM te bhagavaddUtA yamadUtAbhibhAShitam
upadhAryAtha tAnrAjanpratyAhurnayakovidAH
shrIviShNudUtA UchuH
aho kaShTaM dharmadR^ishAmadharmaH spR^ishate sabhAm
yatrAdaNDyeShvapApeShu daNDo yairdhriyate vR^ithA
prajAnAM pitaro ye cha shAstAraH sAdhavaH samAH
yadi syAtteShu vaiShamyaM kaM yAnti sharaNaM prajAH
yadyadAcharati shreyAnitarastattadIhate
sa yatpramANaM kurute lokastadanuvartate
yasyA~Nke shira AdhAya lokaH svapiti nirvR^itaH
svayaM dharmamadharmaM vA na hi veda yathA pashuH
sa kathaM nyarpitAtmAnaM kR^itamaitramachetanam
visrambhaNIyo bhUtAnAM saghR^iNo dogdhumarhati
ayaM hi kR^itanirvesho janmakoTyaMhasAmapi
yadvyAjahAra vivasho nAma svastyayanaM hareH
etenaiva hyaghono.asya kR^itaM syAdaghaniShkR^itam
yadA nArAyaNAyeti jagAda chaturakSharam
stenaH surApo mitradhrugbrahmahA gurutalpagaH
strIrAjapitR^igohantA ye cha pAtakino.apare
sarveShAmapyaghavatAmidameva suniShkR^itam
nAmavyAharaNaM viShNoryatastadviShayA matiH
na niShkR^itairuditairbrahmavAdibhistathA vishuddhyatyaghavAnvratAdibhi
yathA harernAmapadairudAhR^itaistaduttamashlokaguNopalambhakam
naikAntikaM taddhi kR^ite.api niShkR^ite manaH punardhAvati chedasatpat
tatkarmanirhAramabhIpsatAM harerguNAnuvAdaH khalu sattvabhAvanaH
athainaM mApanayata kR^itAsheShAghaniShkR^itam

06020132
06020141
06020142
06020151
06020152
06020161
06020162
06020171
06020172
06020181
06020182
06020191
06020192
06020200
06020201
06020202
06020211
06020212
06020221
06020222
06020231
06020232
06020241
06020242
06020251
06020252
06020261
06020262
06020271
06020272
06020281
06020282
06020291
06020292
06020301
06020302
06020311
06020312
06020321
06020322
06020331
06020332
06020341
06020342
06020351
06020352
06020361
06020362
06020371
06020372
06020381
06020382
06020390
06020391
06020392
06020401
06020402
06020411
06020412
06020421

yadasau bhagavannAma mriyamANaH samagrahIt


sA~NketyaM pArihAsyaM vA stobhaM helanameva vA
vaikuNThanAmagrahaNamasheShAghaharaM viduH
patitaH skhalito bhagnaH sandaShTastapta AhataH
harirityavashenAha pumAnnArhati yAtanAH
gurUNAM cha laghUnAM cha gurUNi cha laghUni cha
prAyashchittAni pApAnAM j~nAtvoktAni maharShibhiH
taistAnyaghAni pUyante tapodAnavratAdibhiH
nAdharmajaM taddhR^idayaM tadapIshA~NghrisevayA
aj~nAnAdathavA j~nAnAduttamashlokanAma yat
sa~NkIrtitamaghaM puMso dahededho yathAnalaH
yathAgadaM vIryatamamupayuktaM yadR^ichChayA
ajAnato.apyAtmaguNaM kuryAnmantro.apyudAhR^itaH
shrIshuka uvAcha
ta evaM suvinirNIya dharmaM bhAgavataM nR^ipa
taM yAmyapAshAnnirmuchya vipraM mR^ityoramUmuchan
iti pratyuditA yAmyA dUtA yAtvA yamAntikam
yamarAj~ne yathA sarvamAchachakShurarindama
dvijaH pAshAdvinirmukto gatabhIH prakR^itiM gataH
vavande shirasA viShNoH ki~NkarAndarshanotsavaH
taM vivakShumabhipretya mahApuruShaki~NkarAH
sahasA pashyatastasya tatrAntardadhire.anagha
ajAmilo.apyathAkarNya dUtAnAM yamakR^iShNayoH
dharmaM bhAgavataM shuddhaM traivedyaM cha guNAshrayam
bhaktimAnbhagavatyAshu mAhAtmyashravaNAddhareH
anutApo mahAnAsItsmarato.ashubhamAtmanaH
aho me paramaM kaShTamabhUdavijitAtmanaH
yena viplAvitaM brahma vR^iShalyAM jAyatAtmanA
dhi~NmAM vigarhitaM sadbhirduShkR^itaM kulakajjalam
hitvA bAlAM satIM yo.ahaM surApImasatImagAm
vR^iddhAvanAthau pitarau nAnyabandhU tapasvinau
aho mayAdhunA tyaktAvakR^itaj~nena nIchavat
so.ahaM vyaktaM patiShyAmi narake bhR^ishadAruNe
dharmaghnAH kAmino yatra vindanti yamayAtanAH
kimidaM svapna Aho svitsAkShAddR^iShTamihAdbhutam
kva yAtA adya te ye mAM vyakarShanpAshapANayaH
atha te kva gatAH siddhAshchatvArashchArudarshanAH
vyAmochayannIyamAnaM baddhvA pAshairadho bhuvaH
athApi me durbhagasya vibudhottamadarshane
bhavitavyaM ma~Ngalena yenAtmA me prasIdati
anyathA mriyamANasya nAshuchervR^iShalIpateH
vaikuNThanAmagrahaNaM jihvA vaktumihArhati
kva chAhaM kitavaH pApo brahmaghno nirapatrapaH
kva cha nArAyaNetyetadbhagavannAma ma~Ngalam
so.ahaM tathA yatiShyAmi yatachittendriyAnilaH
yathA na bhUya AtmAnamandhe tamasi majjaye
vimuchya tamimaM bandhamavidyAkAmakarmajam
sarvabhUtasuhR^ichChAnto maitraH karuNa AtmavAn
mochaye grastamAtmAnaM yoShinmayyAtmamAyayA
vikrIDito yayaivAhaM krIDAmR^iga ivAdhamaH
mamAhamiti dehAdau hitvAmithyArthadhIrmatim
dhAsye mano bhagavati shuddhaM tatkIrtanAdibhiH
shrIshuka uvAcha
iti jAtasunirvedaH kShaNasa~Ngena sAdhuShu
ga~NgAdvAramupeyAya muktasarvAnubandhanaH
sa tasmindevasadana AsIno yogamAsthitaH
pratyAhR^itendriyagrAmo yuyoja mana Atmani
tato guNebhya AtmAnaM viyujyAtmasamAdhinA
yuyuje bhagavaddhAmni brahmaNyanubhavAtmani
yarhyupAratadhIstasminnadrAkShItpuruShAnpuraH

06020422
06020431
06020432
06020441
06020442
06020451
06020452
06020461
06020462
06020471
06020472
06020481
06020482
06020491
06020492
06030010
06030011
06030012
06030021
06030022
06030030
06030031
06030032
06030040
06030041
06030042
06030051
06030052
06030061
06030062
06030071
06030072
06030081
06030082
06030091
06030092
06030101
06030102
06030110
06030111
06030112
06030120
06030121
06030122
06030131
06030132
06030141
06030142
06030151
06030152
06030161
06030162
06030171
06030172
06030181
06030182
06030191
06030192
06030201
06030202

upalabhyopalabdhAnprAgvavande shirasA dvijaH


hitvA kalevaraM tIrthe ga~NgAyAM darshanAdanu
sadyaH svarUpaM jagR^ihe bhagavatpArshvavartinAm
sAkaM vihAyasA vipro mahApuruShaki~NkaraiH
haimaM vimAnamAruhya yayau yatra shriyaH patiH
evaM sa viplAvitasarvadharmA dAsyAH patiH patito garhyakarmaNA
nipAtyamAno niraye hatavrataH sadyo vimukto bhagavannAma gR^ihNan
nAtaH paraM karmanibandhakR^intanaM mumukShatAM tIrthapadAnukIrtanAt
na yatpunaH karmasu sajjate mano rajastamobhyAM kalilaM tato.anyathA
ya etaM paramaM guhyamitihAsamaghApaham
shR^iNuyAchChraddhayA yukto yashcha bhaktyAnukIrtayet
na vai sa narakaM yAti nekShito yamaki~NkaraiH
yadyapyama~Ngalo martyo viShNuloke mahIyate
mriyamANo harernAma gR^iNanputropachAritam
ajAmilo.apyagAddhAma kimuta shraddhayA gR^iNan
shrIrAjovAcha
nishamya devaH svabhaTopavarNitaM pratyAha kiM tAnapi dharmarAjaH
evaM hatAj~no vihatAnmurArernaideshikairyasya vashe jano.ayam
yamasya devasya na daNDabha~NgaH kutashchanarShe shrutapUrva AsIt
etanmune vR^ishchati lokasaMshayaM na hi tvadanya iti me vinishchitam
shrIshuka uvAcha
bhagavatpuruShai rAjanyAmyAH pratihatodyamAH
patiM vij~nApayAmAsuryamaM saMyamanIpatim
yamadUtA UchuH
kati santIha shAstAro jIvalokasya vai prabho
traividhyaM kurvataH karma phalAbhivyaktihetavaH
yadi syurbahavo loke shAstAro daNDadhAriNaH
kasya syAtAM na vA kasya mR^ityushchAmR^itameva vA
kintu shAstR^ibahutve syAdbahUnAmiha karmiNAm
shAstR^itvamupachAro hi yathA maNDalavartinAm
atastvameko bhUtAnAM seshvarANAmadhIshvaraH
shAstA daNDadharo nR^INAM shubhAshubhavivechanaH
tasya te vihito daNDo na loke vartate.adhunA
chaturbhiradbhutaiH siddhairAj~nA te vipralambhitA
nIyamAnaM tavAdeshAdasmAbhiryAtanAgR^ihAn
vyAmochayanpAtakinaM ChittvA pAshAnprasahya te
tAMste veditumichChAmo yadi no manyase kShamam
nArAyaNetyabhihite mA bhairityAyayurdrutam
shrIbAdarAyaNiruvAcha
iti devaH sa ApR^iShTaH prajAsaMyamano yamaH
prItaH svadUtAnpratyAha smaranpAdAmbujaM hareH
yama uvAcha
paro madanyo jagatastasthuShashcha otaM protaM paTavadyatra vishvam
yadaMshato.asya sthitijanmanAshA nasyotavadyasya vashe cha lokaH
yo nAmabhirvAchi janaM nijAyAM badhnAti tantryAmiva dAmabhirgAH
yasmai baliM ta ime nAmakarma nibandhabaddhAshchakitA vahanti
ahaM mahendro nirR^itiH prachetAH somo.agnirIshaH pavano viri~nchiH
Adityavishve vasavo.atha sAdhyA marudgaNA rudragaNAH sasiddhAH
anye cha ye vishvasR^ijo.amareshA bhR^igvAdayo.aspR^iShTarajastamaskAH
yasyehitaM na viduH spR^iShTamAyAH sattvapradhAnA api kiM tato.anye
yaM vai na gobhirmanasAsubhirvA hR^idA girA vAsubhR^ito vichakShate
AtmAnamantarhR^idi santamAtmanAM chakShuryathaivAkR^itayastataH param
tasyAtmatantrasya hareradhIshituH parasya mAyAdhipatermahAtmanaH
prAyeNa dUtA iha vai manoharAshcharanti tadrUpaguNasvabhAvAH
bhUtAni viShNoH surapUjitAni durdarshali~NgAni mahAdbhutAni
rakShanti tadbhaktimataH parebhyo mattashcha martyAnatha sarvatashcha
dharmaM tu sAkShAdbhagavatpraNItaM na vai vidurR^iShayo nApi devAH
na siddhamukhyA asurA manuShyAH kuto nu vidyAdharachAraNAdayaH
svayambhUrnAradaH shambhuH kumAraH kapilo manuH
prahlAdo janako bhIShmo balirvaiyAsakirvayam

06030211
06030212
06030221
06030222
06030231
06030232
06030241
06030242
06030243
06030244
06030251
06030252
06030253
06030254
06030261
06030262
06030263
06030264
06030271
06030272
06030273
06030274
06030281
06030282
06030283
06030284
06030291
06030292
06030293
06030294
06030301
06030302
06030303
06030304
06030311
06030312
06030321
06030322
06030331
06030332
06030333
06030334
06030341
06030342
06030343
06030344
06030351
06030352
06040010
06040011
06040012
06040021
06040022
06040030
06040031
06040032
06040040
06040041
06040042
06040051

dvAdashaite vijAnImo dharmaM bhAgavataM bhaTAH


guhyaM vishuddhaM durbodhaM yaM j~nAtvAmR^itamashnute
etAvAneva loke.asminpuMsAM dharmaH paraH smR^itaH
bhaktiyogo bhagavati tannAmagrahaNAdibhiH
nAmochchAraNamAhAtmyaM hareH pashyata putrakAH
ajAmilo.api yenaiva mR^ityupAshAdamuchyata
etAvatAlamaghanirharaNAya puMsAM
sa~NkIrtanaM bhagavato guNakarmanAmnAm
vikrushya putramaghavAnyadajAmilo.api
nArAyaNeti mriyamANa iyAya muktim
prAyeNa veda tadidaM na mahAjano.ayaM
devyA vimohitamatirbata mAyayAlam
trayyAM jaDIkR^itamatirmadhupuShpitAyAM
vaitAnike mahati karmaNi yujyamAnaH
evaM vimR^ishya sudhiyo bhagavatyanante
sarvAtmanA vidadhate khalu bhAvayogam
te me na daNDamarhantyatha yadyamIShAM
syAtpAtakaM tadapi hantyurugAyavAdaH
te devasiddhaparigItapavitragAthA
ye sAdhavaH samadR^isho bhagavatprapannAH
tAnnopasIdata harergadayAbhiguptAn
naiShAM vayaM na cha vayaH prabhavAma daNDe
tAnAnayadhvamasato vimukhAnmukunda
pAdAravindamakarandarasAdajasram
niShki~nchanaiH paramahaMsakulairasa~Ngair
juShTAdgR^ihe nirayavartmani baddhatR^iShNAn
jihvA na vakti bhagavadguNanAmadheyaM
chetashcha na smarati tachcharaNAravindam
kR^iShNAya no namati yachChira ekadApi
tAnAnayadhvamasato.akR^itaviShNukR^ityAn
tatkShamyatAM sa bhagavAnpuruShaH purANo
nArAyaNaH svapuruShairyadasatkR^itaM naH
svAnAmaho na viduShAM rachitA~njalInAM
kShAntirgarIyasi namaH puruShAya bhUmne
tasmAtsa~NkIrtanaM viShNorjaganma~NgalamaMhasAm
mahatAmapi kauravya viddhyaikAntikaniShkR^itam
shR^iNvatAM gR^iNatAM vIryANyuddAmAni harermuhuH
yathA sujAtayA bhaktyA shuddhyennAtmA vratAdibhiH
kR^iShNA~NghripadmamadhuliNna punarvisR^iShTa
mAyAguNeShu ramate vR^ijinAvaheShu
anyastu kAmahata AtmarajaH pramArShTum
Iheta karma yata eva rajaH punaH syAt
itthaM svabhartR^igaditaM bhagavanmahitvaM
saMsmR^itya vismitadhiyo yamaki~NkarAste
naivAchyutAshrayajanaM pratisha~NkamAnA
draShTuM cha bibhyati tataH prabhR^iti sma rAjan
itihAsamimaM guhyaM bhagavAnkumbhasambhavaH
kathayAmAsa malaya AsIno harimarchayan
shrIrAjovAcha
devAsuranR^iNAM sargo nAgAnAM mR^igapakShiNAm
sAmAsikastvayA prokto yastu svAyambhuve.antare
tasyaiva vyAsamichChAmi j~nAtuM te bhagavanyathA
anusargaM yayA shaktyA sasarja bhagavAnparaH
shrIsUta uvAcha
iti samprashnamAkarNya rAjarSherbAdarAyaNiH
pratinandya mahAyogI jagAda munisattamAH
shrIshuka uvAcha
yadA prachetasaH putrA dasha prAchInabarhiShaH
antaHsamudrAdunmagnA dadR^ishurgAM drumairvR^itAm
drumebhyaH krudhyamAnAste tapodIpitamanyavaH

06040052
06040061
06040062
06040071
06040072
06040081
06040082
06040091
06040092
06040101
06040102
06040111
06040112
06040121
06040122
06040131
06040132
06040141
06040142
06040151
06040152
06040161
06040162
06040171
06040172
06040181
06040182
06040191
06040192
06040201
06040202
06040211
06040212
06040221
06040222
06040230
06040231
06040232
06040241
n
06040242
06040251
06040252
06040261
06040262
06040271
hiH
06040272
06040281
06040282
06040291
06040292
06040301
06040302
06040311
06040312
06040321
06040322
06040331
06040332

mukhato vAyumagniM cha sasR^ijustaddidhakShayA


tAbhyAM nirdahyamAnAMstAnupalabhya kurUdvaha
rAjovAcha mahAnsomo manyuM prashamayanniva
na drumebhyo mahAbhAgA dInebhyo drogdhumarhatha
vivardhayiShavo yUyaM prajAnAM patayaH smR^itAH
aho prajApatipatirbhagavAnhariravyayaH
vanaspatInoShadhIshcha sasarjorjamiShaM vibhuH
annaM charANAmacharA hyapadaH pAdachAriNAm
ahastA hastayuktAnAM dvipadAM cha chatuShpadaH
yUyaM cha pitrAnvAdiShTA devadevena chAnaghAH
prajAsargAya hi kathaM vR^ikShAnnirdagdhumarhatha
AtiShThata satAM mArgaM kopaM yachChata dIpitam
pitrA pitAmahenApi juShTaM vaH prapitAmahaiH
tokAnAM pitarau bandhU dR^ishaH pakShma striyAH patiH
patiH prajAnAM bhikShUNAM gR^ihyaj~nAnAM budhaH suhR^it
antardeheShu bhUtAnAmAtmAste harirIshvaraH
sarvaM taddhiShNyamIkShadhvamevaM vastoShito hyasau
yaH samutpatitaM deha AkAshAnmanyumulbaNam
Atmajij~nAsayA yachChetsa guNAnativartate
alaM dagdhairdrumairdInaiH khilAnAM shivamastu vaH
vArkShI hyeShA varA kanyA patnItve pratigR^ihyatAm
ityAmantrya varArohAM kanyAmApsarasIM nR^ipa
somo rAjA yayau dattvA te dharmeNopayemire
tebhyastasyAM samabhavaddakShaH prAchetasaH kila
yasya prajAvisargeNa lokA ApUritAstrayaH
yathA sasarja bhUtAni dakSho duhitR^ivatsalaH
retasA manasA chaiva tanmamAvahitaH shR^iNu
manasaivAsR^ijatpUrvaM prajApatirimAH prajAH
devAsuramanuShyAdInnabhaHsthalajalaukasaH
tamabR^iMhitamAlokya prajAsargaM prajApatiH
vindhyapAdAnupavrajya so.acharadduShkaraM tapaH
tatrAghamarShaNaM nAma tIrthaM pApaharaM param
upaspR^ishyAnusavanaM tapasAtoShayaddharim
astauShIddhaMsaguhyena bhagavantamadhokShajam
tubhyaM tadabhidhAsyAmi kasyAtuShyadyathA hariH
shrIprajApatiruvAcha
namaH parAyAvitathAnubhUtaye guNatrayAbhAsanimittabandhave
adR^iShTadhAmne guNatattvabuddhibhirnivR^ittamAnAya dadhe svayambhuve
na yasya sakhyaM puruSho.avaiti sakhyuH sakhA vasansaMvasataH pure.asmi
guNo yathA guNino vyaktadR^iShTestasmai maheshAya namaskaromi
deho.asavo.akShA manavo bhUtamAtrAmAtmAnamanyaM cha viduH paraM yat
sarvaM pumAnveda guNAMshcha tajj~no na veda sarvaj~namanantamIDe
yadoparAmo manaso nAmarUpa rUpasya dR^iShTasmR^itisampramoShAt
ya Iyate kevalayA svasaMsthayA haMsAya tasmai shuchisadmane namaH
manIShiNo.antarhR^idi sanniveshitaM svashaktibhirnavabhishcha trivR^idb
vahniM yathA dAruNi pA~nchadashyaM manIShayA niShkarShanti gUDham
sa vai mamAsheShavisheShamAyA niShedhanirvANasukhAnubhUtiH
sa sarvanAmA sa cha vishvarUpaH prasIdatAmaniruktAtmashaktiH
yadyanniruktaM vachasA nirUpitaM dhiyAkShabhirvA manasota yasya
mA bhUtsvarUpaM guNarUpaM hi tattatsa vai guNApAyavisargalakShaNaH
yasminyato yena cha yasya yasmai yadyo yathA kurute kAryate cha
parAvareShAM paramaM prAkprasiddhaM tadbrahma taddheturananyadekam
yachChaktayo vadatAM vAdinAM vai vivAdasaMvAdabhuvo bhavanti
kurvanti chaiShAM muhurAtmamohaM tasmai namo.anantaguNAya bhUmne
astIti nAstIti cha vastuniShThayorekasthayorbhinnaviruddhadharmaNoH
avekShitaM ki~nchana yogasA~NkhyayoH samaM paraM hyanukUlaM bR^ihattat
yo.anugrahArthaM bhajatAM pAdamUlamanAmarUpo bhagavAnanantaH
nAmAni rUpANi cha janmakarmabhirbheje sa mahyaM paramaH prasIdatu

06040341
06040342
06040350
06040351
06040352
06040361
06040362
06040371
06040372
06040381
06040382
06040391
06040392
06040401
06040402
06040411
06040412
06040413
06040421
06040422
06040430
06040431
06040432
06040441
06040442
06040451
06040452
06040461
06040462
06040471
06040472
06040481
06040482
06040491
06040492
06040501
06040502
06040511
06040512
06040521
06040522
06040531
06040532
06040540
06040541
06040542
06050010
06050011
06050012
06050021
06050022
06050031
06050032
06050041
06050042
06050051
06050052
06050061
06050062
06050071

yaH prAkR^itairj~nAnapathairjanAnAM yathAshayaM dehagato vibhAti


yathAnilaH pArthivamAshrito guNaM sa Ishvaro me kurutAM manoratham
shrIshuka uvAcha
iti stutaH saMstuvataH sa tasminnaghamarShaNe
prAdurAsItkurushreShTha bhagavAnbhaktavatsalaH
kR^itapAdaH suparNAMse pralambAShTamahAbhujaH
chakrasha~NkhAsicharmeShu dhanuHpAshagadAdharaH
pItavAsA ghanashyAmaH prasannavadanekShaNaH
vanamAlAnivItA~Ngo lasachChrIvatsakaustubhaH
mahAkirITakaTakaH sphuranmakarakuNDalaH
kA~nchya~NgulIyavalaya nUpurA~NgadabhUShitaH
trailokyamohanaM rUpaM bibhrattribhuvaneshvaraH
vR^ito nAradanandAdyaiH pArShadaiH surayUthapaiH
stUyamAno.anugAyadbhiH siddhagandharvachAraNaiH
rUpaM tanmahadAshcharyaM vichakShyAgatasAdhvasaH
nanAma daNDavadbhUmau prahR^iShTAtmA prajApatiH
na ki~nchanodIrayitumashakattIvrayA mudA
ApUritamanodvArairhradinya iva nirjharaiH
taM tathAvanataM bhaktaM prajAkAmaM prajApatim
chittaj~naH sarvabhUtAnAmidamAha janArdanaH
shrIbhagavAnuvAcha
prAchetasa mahAbhAga saMsiddhastapasA bhavAn
yachChraddhayA matparayA mayi bhAvaM paraM gataH
prIto.ahaM te prajAnAtha yatte.asyodbR^iMhaNaM tapaH
mamaiSha kAmo bhUtAnAM yadbhUyAsurvibhUtayaH
brahmA bhavo bhavantashcha manavo vibudheshvarAH
vibhUtayo mama hyetA bhUtAnAM bhUtihetavaH
tapo me hR^idayaM brahmaMstanurvidyA kriyAkR^itiH
a~NgAni kratavo jAtA dharma AtmAsavaH surAH
ahamevAsamevAgre nAnyatki~nchAntaraM bahiH
saMj~nAnamAtramavyaktaM prasuptamiva vishvataH
mayyanantaguNe.anante guNato guNavigrahaH
yadAsIttata evAdyaH svayambhUH samabhUdajaH
sa vai yadA mahAdevo mama vIryopabR^iMhitaH
mene khilamivAtmAnamudyataH svargakarmaNi
atha me.abhihito devastapo.atapyata dAruNam
nava vishvasR^ijo yuShmAnyenAdAvasR^ijadvibhuH
eShA pa~nchajanasyA~Nga duhitA vai prajApateH
asiknI nAma patnItve prajesha pratigR^ihyatAm
mithunavyavAyadharmastvaM prajAsargamimaM punaH
mithunavyavAyadharmiNyAM bhUrisho bhAvayiShyasi
tvatto.adhastAtprajAH sarvA mithunIbhUya mAyayA
madIyayA bhaviShyanti hariShyanti cha me balim
shrIshuka uvAcha
ityuktvA miShatastasya bhagavAnvishvabhAvanaH
svapnopalabdhArtha iva tatraivAntardadhe hariH
shrIshuka uvAcha
tasyAM sa pA~nchajanyAM vai viShNumAyopabR^iMhitaH
haryashvasaMj~nAnayutaM putrAnajanayadvibhuH
apR^ithagdharmashIlAste sarve dAkShAyaNA nR^ipa
pitrA proktAH prajAsarge pratIchIM prayayurdisham
tatra nArAyaNasarastIrthaM sindhusamudrayoH
sa~Ngamo yatra sumahanmunisiddhaniShevitam
tadupasparshanAdeva vinirdhUtamalAshayAH
dharme pAramahaMsye cha protpannamatayo.apyuta
tepire tapa evograM pitrAdeshena yantritAH
prajAvivR^iddhaye yattAndevarShistAndadarsha ha
uvAcha chAtha haryashvAH kathaM srakShyatha vai prajAH
adR^iShTvAntaM bhuvo yUyaM bAlishA bata pAlakAH
tathaikapuruShaM rAShTraM bilaM chAdR^iShTanirgamam

06050072
06050081
06050082
06050091
06050092
06050100
06050101
06050102
06050111
06050112
06050121
06050122
06050131
06050132
06050141
06050142
06050151
06050152
06050161
06050162
06050171
06050172
06050181
06050182
06050191
06050192
06050201
06050202
06050211
06050212
06050221
06050222
06050231
06050232
06050241
06050242
06050251
06050252
06050261
06050262
06050271
06050272
06050281
06050282
06050291
06050292
06050301
06050302
06050311
06050312
06050321
06050322
06050331
06050332
06050341
06050342
06050351
06050352
06050360
06050361

bahurUpAM striyaM chApi pumAMsaM puMshchalIpatim


nadImubhayato vAhAM pa~nchapa~nchAdbhutaM gR^iham
kvachiddhaMsaM chitrakathaM kShaurapavyaM svayaM bhrami
kathaM svapiturAdeshamavidvAMso vipashchitaH
anurUpamavij~nAya aho sargaM kariShyatha
shrIshuka uvAcha
tannishamyAtha haryashvA autpattikamanIShayA
vAchaH kUTaM tu devarSheH svayaM vimamR^ishurdhiyA
bhUH kShetraM jIvasaMj~naM yadanAdi nijabandhanam
adR^iShTvA tasya nirvANaM kimasatkarmabhirbhavet
eka eveshvarasturyo bhagavAnsvAshrayaH paraH
tamadR^iShTvAbhavaM puMsaH kimasatkarmabhirbhavet
pumAnnaivaiti yadgatvA bilasvargaM gato yathA
pratyagdhAmAvida iha kimasatkarmabhirbhavet
nAnArUpAtmano buddhiH svairiNIva guNAnvitA
tanniShThAmagatasyeha kimasatkarmabhirbhavet
tatsa~NgabhraMshitaishvaryaM saMsarantaM kubhAryavat
tadgatIrabudhasyeha kimasatkarmabhirbhavet
sR^iShTyapyayakarIM mAyAM velAkUlAntavegitAm
mattasya tAmavij~nasya kimasatkarmabhirbhavet
pa~nchaviMshatitattvAnAM puruSho.adbhutadarpaNaH
adhyAtmamabudhasyeha kimasatkarmabhirbhavet
aishvaraM shAstramutsR^ijya bandhamokShAnudarshanam
viviktapadamaj~nAya kimasatkarmabhirbhavet
kAlachakraM bhrami tIkShNaM sarvaM niShkarShayajjagat
svatantramabudhasyeha kimasatkarmabhirbhavet
shAstrasya piturAdeshaM yo na veda nivartakam
kathaM tadanurUpAya guNavisrambhyupakramet
iti vyavasitA rAjanharyashvA ekachetasaH
prayayustaM parikramya panthAnamanivartanam
svarabrahmaNi nirbhAta hR^iShIkeshapadAmbuje
akhaNDaM chittamAveshya lokAnanucharanmuniH
nAshaM nishamya putrANAM nAradAchChIlashAlinAm
anvatapyata kaH shochansuprajastvaM shuchAM padam
sa bhUyaH pA~nchajanyAyAmajena parisAntvitaH
putrAnajanayaddakShaH savalAshvAnsahasriNaH
te cha pitrA samAdiShTAH prajAsarge dhR^itavratAH
nArAyaNasaro jagmuryatra siddhAH svapUrvajAH
tadupasparshanAdeva vinirdhUtamalAshayAH
japanto brahma paramaM tepustatra mahattapaH
abbhakShAH katichinmAsAnkatichidvAyubhojanAH
ArAdhayanmantramimamabhyasyanta iDaspatim
oM namo nArAyaNAya puruShAya mahAtmane
vishuddhasattvadhiShNyAya mahAhaMsAya dhImahi
iti tAnapi rAjendra prajAsargadhiyo muniH
upetya nAradaH prAha vAchaH kUTAni pUrvavat
dAkShAyaNAH saMshR^iNuta gadato nigamaM mama
anvichChatAnupadavIM bhrAtR^INAM bhrAtR^ivatsalAH
bhrAtR^INAM prAyaNaM bhrAtA yo.anutiShThati dharmavit
sa puNyabandhuH puruSho marudbhiH saha modate
etAvaduktvA prayayau nArado.amoghadarshanaH
te.api chAnvagamanmArgaM bhrAtR^INAmeva mAriSha
sadhrIchInaM pratIchInaM parasyAnupathaM gatAH
nAdyApi te nivartante pashchimA yAminIriva
etasminkAla utpAtAnbahUnpashyanprajApatiH
pUrvavannAradakR^itaM putranAshamupAshR^iNot
chukrodha nAradAyAsau putrashokavimUrchChitaH
devarShimupalabhyAha roShAdvisphuritAdharaH
shrIdakSha uvAcha
aho asAdho sAdhUnAM sAdhuli~Ngena nastvayA

06050362
06050371
06050372
06050381
06050382
06050391
06050392
06050401
06050402
06050411
06050412
06050421
06050422
06050431
06050432
06050440
06050441
06050442
06060010
06060012
06060021
06060022
06060031
06060032
06060041
06060042
06060051
06060052
06060061
06060062
06060071
06060072
06060081
06060082
06060091
06060092
06060101
06060102
06060111
06060112
06060121
06060122
06060131
06060132
06060141
06060142
06060151
06060152
06060161
06060162
06060171
06060172
06060181
06060182
06060191
06060192
06060201
06060202
06060211
06060212

asAdhvakAryarbhakANAM bhikShormArgaH pradarshitaH


R^iNaistribhiramuktAnAmamImAMsitakarmaNAm
vighAtaH shreyasaH pApa lokayorubhayoH kR^itaH
evaM tvaM niranukrosho bAlAnAM matibhiddhareH
pArShadamadhye charasi yashohA nirapatrapaH
nanu bhAgavatA nityaM bhUtAnugrahakAtarAH
R^ite tvAM sauhR^idaghnaM vai vaira~NkaramavairiNAm
netthaM puMsAM virAgaH syAttvayA kevalinA mR^iShA
manyase yadyupashamaM snehapAshanikR^intanam
nAnubhUya na jAnAti pumAnviShayatIkShNatAm
nirvidyate svayaM tasmAnna tathA bhinnadhIH paraiH
yannastvaM karmasandhAnAM sAdhUnAM gR^ihamedhinAm
kR^itavAnasi durmarShaM vipriyaM tava marShitam
tantukR^intana yannastvamabhadramacharaH punaH
tasmAllokeShu te mUDha na bhavedbhramataH padam
shrIshuka uvAcha
pratijagrAha tadbADhaM nAradaH sAdhusammataH
etAvAnsAdhuvAdo hi titikSheteshvaraH svayam
shrIshuka uvAcha
tataH prAchetaso.asiknyAmanunItaH svayambhuvA
ShaShTiM sa~njanayAmAsa duhitR^IH pitR^ivatsalAH
dasha dharmAya kAyAdAddviShaTtriNava chendave
bhUtA~NgiraHkR^ishAshvebhyo dve dve tArkShyAya chAparAH
nAmadheyAnyamUShAM tvaM sApatyAnAM cha me shR^iNu
yAsAM prasUtiprasavairlokA ApUritAstrayaH
bhAnurlambA kakudyAmirvishvA sAdhyA marutvatI
vasurmuhUrtA sa~NkalpA dharmapatnyaH sutA~nshR^iNu
bhAnostu devaR^iShabha indrasenastato nR^ipa
vidyota AsIllambAyAstatashcha stanayitnavaH
kakudaH sa~NkaTastasya kIkaTastanayo yataH
bhuvo durgANi yAmeyaH svargo nandistato.abhavat
vishvedevAstu vishvAyA aprajAMstAnprachakShate
sAdhyogaNashcha sAdhyAyA arthasiddhistu tatsutaH
marutvAMshcha jayantashcha marutvatyA babhUvatuH
jayanto vAsudevAMsha upendra iti yaM viduH
mauhUrtikA devagaNA muhUrtAyAshcha jaj~nire
ye vai phalaM prayachChanti bhUtAnAM svasvakAlajam
sa~NkalpAyAstu sa~NkalpaH kAmaH sa~NkalpajaH smR^itaH
vasavo.aShTau vasoH putrAsteShAM nAmAni me shR^iNu
droNaH prANo dhruvo.arko.agnirdoSho vAsturvibhAvasuH
droNasyAbhimateH patnyA harShashokabhayAdayaH
prANasyorjasvatI bhAryA saha AyuH purojavaH
dhruvasya bhAryA dharaNirasUta vividhAH puraH
arkasya vAsanA bhAryA putrAstarShAdayaH smR^itAH
agnerbhAryA vasordhArA putrA draviNakAdayaH
skandashcha kR^ittikAputro ye vishAkhAdayastataH
doShasya sharvarIputraH shishumAro hareH kalA
vAstorA~NgirasIputro vishvakarmAkR^itIpatiH
tato manushchAkShuSho.abhUdvishve sAdhyA manoH sutAH
vibhAvasorasUtoShA vyuShTaM rochiShamAtapam
pa~nchayAmo.atha bhUtAni yena jAgrati karmasu
sarUpAsUta bhUtasya bhAryA rudrAMshcha koTishaH
raivato.ajo bhavo bhImo vAma ugro vR^iShAkapiH
ajaikapAdahirbradhno bahurUpo mahAniti
rudrasya pArShadAshchAnye ghorAH pretavinAyakAH
prajApatera~NgirasaH svadhA patnI pitR^Inatha
atharvA~NgirasaM vedaM putratve chAkarotsatI
kR^ishAshvo.archiShi bhAryAyAM dhUmaketumajIjanat
dhiShaNAyAM vedashiro devalaM vayunaM manum
tArkShyasya vinatA kadrUH pata~NgI yAminIti cha

06060221
06060222
06060222
06060231
06060232
06060241
06060242
06060251
06060252
06060261
06060262
06060271
06060272
06060281
06060282
06060291
06060292
06060301
06060302
06060311
06060312
06060321
06060322
06060331
06060332
06060341
06060342
06060351
06060352
06060361
06060362
06060371
06060372
06060381
06060382
06060391
06060392
06060401
06060402
06060403
06060411
06060412
06060421
06060422
06060431
06060432
06060441
06060442
06060451
06060452
06070010
06070011
06070012
06070020
06070021
06070022
06070031
06070032
06070041
06070042

pata~NgyasUta patagAnyAminI shalabhAnatha


suparNAsUta garuDaM sAkShAdyaj~neshavAhanam
sUryasUtamanUruM cha kadrUrnAgAnanekashaH
kR^ittikAdIni nakShatrANIndoH patnyastu bhArata
dakShashApAtso.anapatyastAsu yakShmagrahArditaH
punaH prasAdya taM somaH kalA lebhe kShaye ditAH
shR^iNu nAmAni lokAnAM mAtR^INAM sha~NkarANi cha
atha kashyapapatnInAM yatprasUtamidaM jagat
aditirditirdanuH kAShThA ariShTA surasA ilA
muniH krodhavashA tAmrA surabhiH saramA timiH
timeryAdogaNA AsanshvApadAH saramAsutAH
surabhermahiShA gAvo ye chAnye dvishaphA nR^ipa
tAmrAyAH shyenagR^idhrAdyA munerapsarasAM gaNAH
dandashUkAdayaH sarpA rAjankrodhavashAtmajAH
ilAyA bhUruhAH sarve yAtudhAnAshcha saurasAH
ariShTAyAstu gandharvAH kAShThAyA dvishaphetarAH
sutA danorekaShaShTisteShAM prAdhAnikA~nshR^iNu
dvimUrdhA shambaro.ariShTo hayagrIvo vibhAvasuH
ayomukhaH sha~NkushirAH svarbhAnuH kapilo.aruNaH
pulomA vR^iShaparvA cha ekachakro.anutApanaH
dhUmrakesho virUpAkSho viprachittishcha durjayaH
svarbhAnoH suprabhAM kanyAmuvAha namuchiH kila
vR^iShaparvaNastu sharmiShThAM yayAtirnAhuSho balI
vaishvAnarasutA yAshcha chatasrashchArudarshanAH
upadAnavI hayashirA pulomA kAlakA tathA
upadAnavIM hiraNyAkShaH kraturhayashirAM nR^ipa
pulomAM kAlakAM cha dve vaishvAnarasute tu kaH
upayeme.atha bhagavAnkashyapo brahmachoditaH
paulomAH kAlakeyAshcha dAnavA yuddhashAlinaH
tayoH ShaShTisahasrANi yaj~naghnAMste pituH pitA
jaghAna svargato rAjanneka indrapriya~NkaraH
viprachittiH siMhikAyAM shataM chaikamajIjanat
rAhujyeShThaM ketushataM grahatvaM ya upAgatAH
athAtaH shrUyatAM vaMsho yo.aditeranupUrvashaH
yatra nArAyaNo devaH svAMshenAvAtaradvibhuH
vivasvAnaryamA pUShA tvaShTAtha savitA bhagaH
dhAtA vidhAtA varuNo mitraH shatru urukramaH
vivasvataH shrAddhadevaM saMj~nAsUyata vai manum
mithunaM cha mahAbhAgA yamaM devaM yamIM tathA
saiva bhUtvAtha vaDavA nAsatyau suShuve bhuvi
ChAyA shanaishcharaM lebhe sAvarNiM cha manuM tataH
kanyAM cha tapatIM yA vai vavre saMvaraNaM patim
aryamNo mAtR^ikA patnI tayoshcharShaNayaH sutAH
yatra vai mAnuShI jAtirbrahmaNA chopakalpitA
pUShAnapatyaH piShTAdo bhagnadanto.abhavatpurA
yo.asau dakShAya kupitaM jahAsa vivR^itadvijaH
tvaShTurdaityAtmajA bhAryA rachanA nAma kanyakA
sanniveshastayorjaj~ne vishvarUpashcha vIryavAn
taM vavrire suragaNA svasrIyaM dviShatAmapi
vimatena parityaktA guruNA~Ngirasena yat
shrIrAjovAcha
kasya hetoH parityaktA AchAryeNAtmanaH surAH
etadAchakShva bhagava~nChiShyANAmakramaM gurau
shrIbAdarAyaNiruvAcha
indrastribhuvanaishvarya madolla~NghitasatpathaH
marudbhirvasubhI rudrairAdityairR^ibhubhirnR^ipa
vishvedevaishcha sAdhyaishcha nAsatyAbhyAM parishritaH
siddhachAraNagandharvairmunibhirbrahmavAdibhiH
vidyAdharApsarobhishcha kinnaraiH patagoragaiH
niShevyamANo maghavAnstUyamAnashcha bhArata

06070051
06070052
06070061
06070062
06070071
06070072
06070081
06070082
06070091
06070092
06070101
06070102
06070111
06070112
06070121
06070122
06070131
06070132
06070141
06070142
06070151
06070152
06070161
06070162
06070171
06070172
06070181
06070182
06070191
06070192
06070201
06070202
06070210
06070211
06070212
06070221
06070222
06070231
06070232
06070233
06070241
06070242
06070251
06070252
06070260
06070261
06070262
06070270
06070271
06070272
06070281
06070282
06070291
06070292
06070301
06070302
06070311
06070312
06070321
06070322

upagIyamAno lalitamAsthAnAdhyAsanAshritaH
pANDureNAtapatreNa chandramaNDalachAruNA
yuktashchAnyaiH pArameShThyaishchAmaravyajanAdibhiH
virAjamAnaH paulamyA sahArdhAsanayA bhR^isham
sa yadA paramAchAryaM devAnAmAtmanashcha ha
nAbhyanandata samprAptaM pratyutthAnAsanAdibhiH
vAchaspatiM munivaraM surAsuranamaskR^itam
nochchachAlAsanAdindraH pashyannapi sabhAgatam
tato nirgatya sahasA kavirA~NgirasaH prabhuH
Ayayau svagR^ihaM tUShNIM vidvAnshrImadavikriyAm
tarhyeva pratibudhyendro guruhelanamAtmanaH
garhayAmAsa sadasi svayamAtmAnamAtmanA
aho bata mayAsAdhu kR^itaM vai dabhrabuddhinA
yanmayaishvaryamattena guruH sadasi kAtkR^itaH
ko gR^idhyetpaNDito lakShmIM tripiShTapapaterapi
yayAhamAsuraM bhAvaM nIto.adya vibudheshvaraH
yaH pArameShThyaM dhiShaNamadhitiShThanna ka~nchana
pratyuttiShThediti brUyurdharmaM te na paraM viduH
teShAM kupathadeShTR^INAM patatAM tamasi hyadhaH
ye shraddadhyurvachaste vai majjantyashmaplavA iva
athAhamamarAchAryamagAdhadhiShaNaM dvijam
prasAdayiShye nishaThaH shIrShNA tachcharaNaM spR^ishan
evaM chintayatastasya maghono bhagavAngR^ihAt
bR^ihaspatirgato.adR^iShTAM gatimadhyAtmamAyayA
gurornAdhigataH saMj~nAM parIkShanbhagavAnsvarAT
dhyAyandhiyA surairyuktaH sharma nAlabhatAtmanaH
tachChrutvaivAsurAH sarva AshrityaushanasaM matam
devAnpratyudyamaM chakrurdurmadA AtatAyinaH
tairvisR^iShTeShubhistIkShNairnirbhinnA~NgorubAhavaH
brahmANaM sharaNaM jagmuH sahendrA natakandharAH
tAMstathAbhyarditAnvIkShya bhagavAnAtmabhUrajaH
kR^ipayA parayA deva uvAcha parisAntvayan
shrIbrahmovAcha
aho bata surashreShThA hyabhadraM vaH kR^itaM mahat
brahmiShThaM brAhmaNaM dAntamaishvaryAnnAbhyanandata
tasyAyamanayasyAsItparebhyo vaH parAbhavaH
prakShINebhyaH svavairibhyaH samR^iddhAnAM cha yatsurAH
maghavandviShataH pashya prakShINAngurvatikramAt
sampratyupachitAnbhUyaH kAvyamArAdhya bhaktitaH
AdadIrannilayanaM mamApi bhR^igudevatAH
tripiShTapaM kiM gaNayantyabhedya mantrA bhR^igUNAmanushikShitArthAH
na vipragovindagavIshvarANAM bhavantyabhadrANi nareshvarANAm
tadvishvarUpaM bhajatAshu vipraM tapasvinaM tvAShTramathAtmavantam
sabhAjito.arthAnsa vidhAsyate vo yadi kShamiShyadhvamutAsya karma
shrIshuka uvAcha
ta evamuditA rAjanbrahmaNA vigatajvarAH
R^iShiM tvAShTramupavrajya pariShvajyedamabruvan
shrIdevA UchuH
vayaM te.atithayaH prAptA AshramaM bhadramastu te
kAmaH sampAdyatAM tAta pitR^INAM samayochitaH
putrANAM hi paro dharmaH pitR^ishushrUShaNaM satAm
api putravatAM brahmankimuta brahmachAriNAm
AchAryo brahmaNo mUrtiH pitA mUrtiH prajApateH
bhrAtA marutpatermUrtirmAtA sAkShAtkShitestanuH
dayAyA bhaginI mUrtirdharmasyAtmAtithiH svayam
agnerabhyAgato mUrtiH sarvabhUtAni chAtmanaH
tasmAtpitR^INAmArtAnAmArtiM paraparAbhavam
tapasApanayaMstAta sandeshaM kartumarhasi
vR^iNImahe tvopAdhyAyaM brahmiShThaM brAhmaNaM gurum
yathA~njasA vijeShyAmaH sapatnAMstava tejasA

06070331
06070332
06070340
06070341
06070342
06070350
06070351
06070352
06070353
06070361
06070362
tiH
06070371
06070372
06070380
06070381
06070382
06070391
06070392
06070401
06070402
06080010
06080011
06080012
06080021
06080022
06080030
06080031
06080032
06080040
06080041
06080042
06080051
06080052
06080061
06080062
06080071
06080072
06080081
06080082
06080091
06080092
06080101
06080102
06080111
06080112
06080121
he
06080122
06080131
06080132
06080141
06080142
06080151
06080152
06080161
06080162
06080171
06080172
06080181

na garhayanti hyartheShu yaviShThA~NghryabhivAdanam


Chandobhyo.anyatra na brahmanvayo jyaiShThyasya kAraNam
shrIR^iShiruvAcha
abhyarthitaH suragaNaiH paurahitye mahAtapAH
sa vishvarUpastAnAha prasannaH shlakShNayA girA
shrIvishvarUpa uvAcha
vigarhitaM dharmashIlairbrahmavarchaupavyayam
kathaM nu madvidho nAthA lokeshairabhiyAchitam
pratyAkhyAsyati tachChiShyaH sa eva svArtha uchyate
aki~nchanAnAM hi dhanaM shilo~nChanaM teneha nirvartitasAdhusatkriyaH
kathaM vigarhyaM nu karomyadhIshvarAH paurodhasaM hR^iShyati yena durma
tathApi na pratibrUyAM gurubhiH prArthitaM kiyat
bhavatAM prArthitaM sarvaM prANairarthaishcha sAdhaye
shrIbAdarAyaNiruvAcha
tebhya evaM pratishrutya vishvarUpo mahAtapAH
paurahityaM vR^itashchakre parameNa samAdhinA
suradviShAM shriyaM guptAmaushanasyApi vidyayA
AchChidyAdAnmahendrAya vaiShNavyA vidyayA vibhuH
yayA guptaH sahasrAkSho jigye.asurachamUrvibhuH
tAM prAha sa mahendrAya vishvarUpa udAradhIH
shrIrAjovAcha
yayA guptaH sahasrAkShaH savAhAnripusainikAn
krIDanniva vinirjitya trilokyA bubhuje shriyam
bhagavaMstanmamAkhyAhi varma nArAyaNAtmakam
yathAtatAyinaH shatrUnyena gupto.ajayanmR^idhe
shrIbAdarAyaNiruvAcha
vR^itaH purohitastvAShTro mahendrAyAnupR^ichChate
nArAyaNAkhyaM varmAha tadihaikamanAH shR^iNu
shrIvishvarUpa uvAcha
dhautA~NghripANirAchamya sapavitra uda~NmukhaH
kR^itasvA~NgakaranyAso mantrAbhyAM vAgyataH shuchiH
nArAyaNaparaM varma sannahyedbhaya Agate
pAdayorjAnunorUrvorudare hR^idyathorasi
mukhe shirasyAnupUrvyAdoMkArAdIni vinyaset
oM namo nArAyaNAyeti viparyayamathApi vA
karanyAsaM tataH kuryAddvAdashAkSharavidyayA
praNavAdiyakArAntama~Ngulya~NguShThaparvasu
nyaseddhR^idaya oMkAraM vikAramanu mUrdhani
ShakAraM tu bhruvormadhye NakAraM shikhayA nyaset
vekAraM netrayoryu~njyAnnakAraM sarvasandhiShu
makAramastramuddishya mantramUrtirbhavedbudhaH
savisargaM phaDantaM tatsarvadikShu vinirdishet
oM viShNave nama iti
AtmAnaM paramaM dhyAyeddhyeyaM ShaTshaktibhiryutam
vidyAtejastapomUrtimimaM mantramudAharet
oM harirvidadhyAnmama sarvarakShAM nyastA~NghripadmaH patagendrapR^iShT
darAricharmAsigadeShuchApa pAshAndadhAno.aShTaguNo.aShTabAhuH
jaleShu mAM rakShatu matsyamUrtiryAdogaNebhyo varuNasya pAshAt
sthaleShu mAyAvaTuvAmano.avyAttrivikramaH khe.avatu vishvarUpaH
durgeShvaTavyAjimukhAdiShu prabhuH pAyAnnR^isiMho.asurayUthapAriH
vimu~nchato yasya mahATTahAsaM disho vinedurnyapataMshcha garbhAH
rakShatvasau mAdhvani yaj~nakalpaH svadaMShTrayonnItadharo varAhaH
rAmo.adrikUTeShvatha vipravAse salakShmaNo.avyAdbharatAgrajo.asmAn
mAmugradharmAdakhilAtpramAdAnnArAyaNaH pAtu narashcha hAsAt
dattastvayogAdatha yoganAthaH pAyAdguNeshaH kapilaH karmabandhAt
sanatkumAro.avatu kAmadevAddhayashIrShA mAM pathi devahelanAt
devarShivaryaH puruShArchanAntarAtkUrmo harirmAM nirayAdasheShAt
dhanvantarirbhagavAnpAtvapathyAddvandvAdbhayAdR^iShabho nirjitAtmA

06080182
06080191
06080192
06080201
06080202
06080211
06080212
06080221
06080222
06080231
06080232
06080241
06080242
06080251
06080252
06080261
06080262
ShAm
06080271
06080272
06080281
06080282
06080291
06080292
06080301
06080302
06080311
06080312
06080321
06080322
06080331
06080332
06080341
06080342
06080351
06080352
06080361
06080362
06080371
06080372
06080381
06080382
06080391
06080392
06080401
06080402
06080403
06080410
06080411
06080412
06080421
06080422
06090010
06090011
06090012
06090021
06090022
06090031
06090032
06090041

yaj~nashcha lokAdavatAjjanAntAdbalo gaNAtkrodhavashAdahIndraH


dvaipAyano bhagavAnaprabodhAdbuddhastu pAShaNDagaNapramAdAt
kalkiH kaleH kAlamalAtprapAtu dharmAvanAyorukR^itAvatAraH
mAM keshavo gadayA prAtaravyAdgovinda Asa~NgavamAttaveNuH
nArAyaNaH prAhNa udAttashaktirmadhyandine viShNurarIndrapANiH
devo.aparAhNe madhuhogradhanvA sAyaM tridhAmAvatu mAdhavo mAm
doShe hR^iShIkesha utArdharAtre nishItha eko.avatu padmanAbhaH
shrIvatsadhAmApararAtra IshaH pratyUSha Isho.asidharo janArdanaH
dAmodaro.avyAdanusandhyaM prabhAte vishveshvaro bhagavAnkAlamUrtiH
chakraM yugAntAnalatigmanemi bhramatsamantAdbhagavatprayuktam
dandagdhi dandagdhyarisainyamAshu kakShaM yathA vAtasakho hutAshaH
gade.ashanisparshanavisphuli~Nge niShpiNDhi niShpiNDhyajitapriyAsi
kuShmANDavainAyakayakSharakSho bhUtagrahAMshchUrNaya chUrNayArIn
tvaM yAtudhAnapramathapretamAtR^i pishAchavipragrahaghoradR^iShTIn
darendra vidrAvaya kR^iShNapUrito bhImasvano.arerhR^idayAni kampayan
tvaM tigmadhArAsivarArisainyamIshaprayukto mama Chindhi Chindhi
chakShUMShi charmanChatachandra ChAdaya dviShAmaghonAM hara pApachakShu
yanno bhayaM grahebhyo.abhUtketubhyo nR^ibhya eva cha
sarIsR^ipebhyo daMShTribhyo bhUtebhyo.aMhobhya eva cha
sarvANyetAni bhagavannAmarUpAnukIrtanAt
prayAntu sa~NkShayaM sadyo ye naH shreyaHpratIpakAH
garuDo bhagavAnstotra stobhashChandomayaH prabhuH
rakShatvasheShakR^ichChrebhyo viShvaksenaH svanAmabhiH
sarvApadbhyo harernAma rUpayAnAyudhAni naH
buddhIndriyamanaHprANAnpAntu pArShadabhUShaNAH
yathA hi bhagavAneva vastutaH sadasachcha yat
satyenAnena naH sarve yAntu nAshamupadravAH
yathaikAtmyAnubhAvAnAM vikalparahitaH svayam
bhUShaNAyudhali~NgAkhyA dhatte shaktIH svamAyayA
tenaiva satyamAnena sarvaj~no bhagavAnhariH
pAtu sarvaiH svarUpairnaH sadA sarvatra sarvagaH
vidikShu dikShUrdhvamadhaH samantAdantarbahirbhagavAnnArasiMhaH
prahApaya lokabhayaM svanena svatejasA grastasamastatejAH
maghavannidamAkhyAtaM varma nArAyaNAtmakam
vijeShyase.a~njasA yena daMshito.asurayUthapAn
etaddhArayamANastu yaM yaM pashyati chakShuShA
padA vA saMspR^ishetsadyaH sAdhvasAtsa vimuchyate
na kutashchidbhayaM tasya vidyAM dhArayato bhavet
rAjadasyugrahAdibhyo vyAdhyAdibhyashcha karhichit
imAM vidyAM purA kashchitkaushiko dhArayandvijaH
yogadhAraNayA svA~NgaM jahau sa marudhanvani
tasyopari vimAnena gandharvapatirekadA
yayau chitrarathaH strIbhirvR^ito yatra dvijakShayaH
gaganAnnyapatatsadyaH savimAno hyavAkShirAH
sa vAlikhilyavachanAdasthInyAdAya vismitaH
prAsya prAchIsarasvatyAM snAtvA dhAma svamanvagAt
shrIshuka uvAcha
ya idaM shR^iNuyAtkAle yo dhArayati chAdR^itaH
taM namasyanti bhUtAni muchyate sarvato bhayAt
etAM vidyAmadhigato vishvarUpAchChatakratuH
trailokyalakShmIM bubhuje vinirjitya mR^idhe.asurAn
shrIshuka uvAcha
tasyAsanvishvarUpasya shirAMsi trINi bhArata
somapIthaM surApIthamannAdamiti shushruma
sa vai barhiShi devebhyo bhAgaM pratyakShamuchchakaiH
adadadyasya pitaro devAH saprashrayaM nR^ipa
sa eva hi dadau bhAgaM parokShamasurAnprati
yajamAno.avahadbhAgaM mAtR^isnehavashAnugaH
taddevahelanaM tasya dharmAlIkaM sureshvaraH

06090042
06090051
06090052
06090061
06090062
06090063
06090071
06090072
06090081
06090082
06090091
06090092
06090101
06090102
06090111
06090112
06090121
06090122
06090131
06090132
06090141
06090151
06090152
06090161
06090162
06090171
06090172
06090181
06090182
06090191
06090192
06090201
06090202
06090210
06090211
06090212
06090221
06090222
06090231
06090232
06090241
06090242
06090251
06090252
06090261
06090262
06090271
06090272
06090280
06090281
06090282
06090291
06090292
06090301
06090302
06090310
06090311
06090312
06090321
06090322

AlakShya tarasA bhItastachChIrShANyachChinadruShA


somapIthaM tu yattasya shira AsItkapi~njalaH
kalavi~NkaH surApIthamannAdaM yatsa tittiriH
brahmahatyAma~njalinA jagrAha yadapIshvaraH
saMvatsarAnte tadaghaM bhUtAnAM sa vishuddhaye
bhUmyambudrumayoShidbhyashchaturdhA vyabhajaddhariH
bhUmisturIyaM jagrAha khAtapUravareNa vai
IriNaM brahmahatyAyA rUpaM bhUmau pradR^ishyate
turyaM ChedaviroheNa vareNa jagR^ihurdrumAH
teShAM niryAsarUpeNa brahmahatyA pradR^ishyate
shashvatkAmavareNAMhasturIyaM jagR^ihuH striyaH
rajorUpeNa tAsvaMho mAsi mAsi pradR^ishyate
dravyabhUyovareNApasturIyaM jagR^ihurmalam
tAsu budbudaphenAbhyAM dR^iShTaM taddharati kShipan
hataputrastatastvaShTA juhAvendrAya shatrave
indrashatro vivardhasva mA chiraM jahi vidviSham
athAnvAhAryapachanAdutthito ghoradarshanaH
kR^itAnta iva lokAnAM yugAntasamaye yathA
viShvagvivardhamAnaM tamiShumAtraM dine dine
dagdhashailapratIkAshaM sandhyAbhrAnIkavarchasam
taptatAmrashikhAshmashruM madhyAhnArkogralochanam
dedIpyamAne trishikhe shUla Aropya rodasI
nR^ityantamunnadantaM cha chAlayantaM padA mahIm
darIgambhIravaktreNa pibatA cha nabhastalam
lihatA jihvayarkShANi grasatA bhuvanatrayam
mahatA raudradaMShTreNa jR^imbhamANaM muhurmuhuH
vitrastA dudruvurlokA vIkShya sarve disho dasha
yenAvR^itA ime lokAstapasA tvAShTramUrtinA
sa vai vR^itra iti proktaH pApaH paramadAruNaH
taM nijaghnurabhidrutya sagaNA vibudharShabhAH
svaiH svairdivyAstrashastraughaiH so.agrasattAni kR^itsnashaH
tataste vismitAH sarve viShaNNA grastatejasaH
pratya~nchamAdipuruShamupatasthuH samAhitAH
shrIdevA UchuH
vAyvambarAgnyapkShitayastrilokA brahmAdayo ye vayamudvijantaH
harAma yasmai balimantako.asau bibheti yasmAdaraNaM tato naH
avismitaM taM paripUrNakAmaM svenaiva lAbhena samaM prashAntam
vinopasarpatyaparaM hi bAlishaH shvalA~NgulenAtititarti sindhum
yasyorushR^i~Nge jagatIM svanAvaM manuryathAbadhya tatAra durgam
sa eva nastvAShTrabhayAddurantAttrAtAshritAnvAricharo.api nUnam
purA svayambhUrapi saMyamAmbhasyudIrNavAtormiravaiH karAle
eko.aravindAtpatitastatAra tasmAdbhayAdyena sa no.astu pAraH
ya eka Isho nijamAyayA naH sasarja yenAnusR^ijAma vishvam
vayaM na yasyApi puraH samIhataH pashyAma li~NgaM pR^ithagIshamAninaH
yo naH sapatnairbhR^ishamardyamAnAndevarShitirya~NnR^iShu nitya eva
kR^itAvatArastanubhiH svamAyayA kR^itvAtmasAtpAti yuge yuge cha
tameva devaM vayamAtmadaivataM paraM pradhAnaM puruShaM vishvamanyam
vrajAma sarve sharaNaM sharaNyaM svAnAM sa no dhAsyati shaM mahAtmA
shrIshuka uvAcha
iti teShAM mahArAja surANAmupatiShThatAm
pratIchyAM dishyabhUdAviH sha~NkhachakragadAdharaH
AtmatulyaiH ShoDashabhirvinA shrIvatsakaustubhau
paryupAsitamunnidra sharadamburuhekShaNam
dR^iShTvA tamavanau sarva IkShaNAhlAdaviklavAH
daNDavatpatitA rAja~nChanairutthAya tuShTuvuH
shrIdevA UchuH
namaste yaj~navIryAya vayase uta te namaH
namaste hyastachakrAya namaH supuruhUtaye
yatte gatInAM tisR^iNAmIshituH paramaM padam
nArvAchIno visargasya dhAtarveditumarhati

06090331 oM namaste.astu bhagavannArAyaNa vAsudevAdipuruSha mahApuruSha mahAnubh


Ava paramama~Ngala
paramakalyANa paramakAruNika kevala jagadAdhAra lokaikanAtha sarveshvara lakShmI
nAtha
paramahaMsaparivrAjakaiH parameNAtmayogasamAdhinA
paribhAvitaparisphuTapAramahaMsyadharmeNodghATitatamaHkapATadvAre chitte.apAvR^i
ta Atmaloke
svayamupalabdhanijasukhAnubhavo bhavAn
06090341 duravabodha iva tavAyaM vihArayogo yadasharaNo.asharIra idamanavekShitA
smatsamavAya
AtmanaivAvikriyamANena saguNamaguNaH sR^ijasi pAsi harasi
06090351 atha tatra bhavAnkiM devadattavadiha guNavisargapatitaH pAratantryeNa s
vakR^itakushalAkushalaM
phalamupAdadAtyAhosvidAtmArAma upashamashIlaH sama~njasadarshana udAsta iti ha v
Ava na vidAmaH
06090361 na hi virodha ubhayaM bhagavatyaparimitaguNagaNa Ishvare.anavagAhyamAhA
tmye
.arvAchInavikalpavitarkavichArapramANAbhAsakutarkashAstrakalilAntaHkaraNAshrayad
uravagrahavAdinAM
vivAdAnavasara uparatasamastamAyAmaye kevala evAtmamAyAmantardhAya ko nvartho du
rghaTa iva bhavati
svarUpadvayAbhAvAt
06090371 samaviShamamatInAM matamanusarasi yathA rajjukhaNDaH sarpAdidhiyAm
06090381 sa eva hi punaH sarvavastuni vastusvarUpaH sarveshvaraH sakalajagatkAra
NakAraNabhUtaH
sarvapratyagAtmatvAtsarvaguNAbhAsopalakShita eka eva paryavasheShitaH
06090391 atha ha vAva tava mahimAmR^itarasasamudravipruShA sakR^idavalIDhayA sva
manasi
niShyandamAnAnavaratasukhena vismAritadR^iShTashrutaviShayasukhaleshAbhAsAH para
mabhAgavatA ekAntino
bhagavati sarvabhUtapriyasuhR^idi sarvAtmani nitarAM nirantaraM nirvR^itamanasaH
kathamu ha vA ete
madhumathana punaH svArthakushalA hyAtmapriyasuhR^idaH sAdhavastvachcharaNAmbujA
nusevAM visR^ijanti na yatra
punarayaM saMsAraparyAvartaH
06090401 tribhuvanAtmabhavana trivikrama trinayana trilokamanoharAnubhAva tavaiv
a vibhUtayo
ditijadanujAdayashchApi teShAmupakramasamayo.ayamiti svAtmamAyayA
suranaramR^igamishritajalacharAkR^itibhiryathAparAdhaM daNDaM daNDadhara dadhart
ha evamenamapi bhagavanjahi
tvAShTramuta yadi manyase
06090411 asmAkaM tAvakAnAM tatatata natAnAM hare tava
charaNanalinayugaladhyAnAnubaddhahR^idayanigaDAnAM
svali~NgavivaraNenAtmasAtkR^itAnAmanukampAnura~njitavishadaruchirashishirasmitAv
alokena
vigalitamadhuramukharasAmR^itakalayA chAntastApamanaghArhasi shamayitum
06090421 atha bhagavaMstavAsmAbhirakhilajagadutpattisthitilayanimittAyamAnadivya
mAyAvinodasya
sakalajIvanikAyAnAmantarhR^idayeShu bahirapi cha brahmapratyagAtmasvarUpeNa prad
hAnarUpeNa cha
yathAdeshakAladehAvasthAnavisheShaM tadupAdAnopalambhakatayAnubhavataH sarvaprat
yayasAkShiNa
AkAshasharIrasya sAkShAtparabrahmaNaH paramAtmanaH kiyAniha vArthavisheSho vij~n
ApanIyaH
syAdvisphuli~NgAdibhiriva hiraNyaretasaH
06090431 ata eva svayaM tadupakalpayAsmAkaM bhagavataH paramagurostava charaNash
atapalAshachChAyAM
vividhavR^ijinasaMsAraparishramopashamanImupasR^itAnAM vayaM yatkAmenopasAditAH
06090441 atho Isha jahi tvAShTraM grasantaM bhuvanatrayam
06090442 grastAni yena naH kR^iShNa tejAMsyastrAyudhAni cha

06090451
mAya
06090452
ste
06090460
06090461
06090462
06090470
06090471
06090472
06090481
06090482
06090491
06090492
06090501
06090502
06090511
06090512
06090521
06090522
06090531
06090532
06090541
06090542
06090543
06090551
06090552
06100010
06100011
06100012
06100021
06100022
06100031
06100032
06100041
06100042
06100050
06100051
06100052
06100061
06100062
06100070
06100071
06100072
06100081
06100082
06100091
06100092
06100101
06100102
06100110
06100111
06100112
06100121
06100122
06100131
06100132
06100141
06100142
06100151

haMsAya dahranilayAya nirIkShakAya kR^iShNAya mR^iShTayashase nirupakra


satsa~NgrahAya bhavapAnthanijAshramAptAvante parIShTagataye haraye nama
shrIshuka uvAcha
athaivamIDito rAjansAdaraM tridashairhariH
svamupasthAnamAkarNya prAha tAnabhinanditaH
shrIbhagavAnuvAcha
prIto.ahaM vaH surashreShThA madupasthAnavidyayA
AtmaishvaryasmR^itiH puMsAM bhaktishchaiva yayA mayi
kiM durApaM mayi prIte tathApi vibudharShabhAH
mayyekAntamatirnAnyanmatto vA~nChati tattvavit
na veda kR^ipaNaH shreya Atmano guNavastudR^ik
tasya tAnichChato yachChedyadi so.api tathAvidhaH
svayaM niHshreyasaM vidvAnna vaktyaj~nAya karma hi
na rAti rogiNo.apathyaM vA~nChato.api bhiShaktamaH
maghavanyAta bhadraM vo dadhya~nchamR^iShisattamam
vidyAvratatapaHsAraM gAtraM yAchata mA chiram
sa vA adhigato dadhya~N~NashvibhyAM brahma niShkalam
yadvA ashvashiro nAma tayoramaratAM vyadhAt
dadhya~N~NAtharvaNastvaShTre varmAbhedyaM madAtmakam
vishvarUpAya yatprAdAttvaShTA yattvamadhAstataH
yuShmabhyaM yAchito.ashvibhyAM dharmaj~no.a~NgAni dAsyati
tatastairAyudhashreShTho vishvakarmavinirmitaH
yena vR^itrashiro hartA mattejaupabR^iMhitaH
tasminvinihate yUyaM tejo.astrAyudhasampadaH
bhUyaH prApsyatha bhadraM vo na hiMsanti cha matparAn
shrIbAdarAyaNiruvAcha
indramevaM samAdishya bhagavAnvishvabhAvanaH
pashyatAmanimeShANAM atraivAntardadhe hariH
tathAbhiyAchito devairR^iShirAtharvaNo mahAn
modamAna uvAchedaM prahasanniva bhArata
api vR^indArakA yUyaM na jAnItha sharIriNAm
saMsthAyAM yastvabhidroho duHsahashchetanApahaH
jijIviShUNAM jIvAnAmAtmA preShTha ihepsitaH
ka utsaheta taM dAtuM bhikShamANAya viShNave
shrIdevA UchuH
kiM nu taddustyajaM brahmanpuMsAM bhUtAnukampinAm
bhavadvidhAnAM mahatAM puNyashlokeDyakarmaNAm
nUnaM svArthaparo loko na veda parasa~NkaTam
yadi veda na yAcheta neti nAha yadIshvaraH
shrIR^iShiruvAcha
dharmaM vaH shrotukAmena yUyaM me pratyudAhR^itAH
eSha vaH priyamAtmAnaM tyajantaM santyajAmyaham
yo.adhruveNAtmanA nAthA na dharmaM na yashaH pumAn
Iheta bhUtadayayA sa shochyaH sthAvarairapi
etAvAnavyayo dharmaH puNyashlokairupAsitaH
yo bhUtashokaharShAbhyAmAtmA shochati hR^iShyati
aho dainyamaho kaShTaM pArakyaiH kShaNabha~NguraiH
yannopakuryAdasvArthairmartyaH svaj~nAtivigrahaiH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
evaM kR^itavyavasito dadhya~N~NAtharvaNastanum
pare bhagavati brahmaNyAtmAnaM sannayanjahau
yatAkShAsumanobuddhistattvadR^igdhvastabandhanaH
AsthitaH paramaM yogaM na dehaM bubudhe gatam
athendro vajramudyamya nirmitaM vishvakarmaNA
muneH shaktibhirutsikto bhagavattejasAnvitaH
vR^ito devagaNaiH sarvairgajendroparyashobhata
stUyamAno munigaNaistrailokyaM harShayanniva
vR^itramabhyadravachChatrumasurAnIkayUthapaiH

06100152
06100161
06100162
06100171
06100172
06100181
06100182
06100191
06100192
06100201
06100202
06100211
06100212
06100221
06100222
06100231
06100232
06100241
06100242
06100251
06100252
06100261
06100262
06100271
06100272
n
06100281
06100282
06100291
06100292
06100301
06100302
06100311
06100312
06100321
06100322
06100331
06100332
06110010
06110011
06110012
06110021
06110022
06110031
06110032
06110041
06110042
06110051
06110052
06110061
06110062
06110071
06110072
06110081
06110082
06110091
06110092
06110101
06110102
06110111

paryastamojasA rAjankruddho rudra ivAntakam


tataH surANAmasurai raNaH paramadAruNaH
tretAmukhe narmadAyAmabhavatprathame yuge
rudrairvasubhirAdityairashvibhyAM pitR^ivahnibhiH
marudbhirR^ibhubhiH sAdhyairvishvedevairmarutpatim
dR^iShTvA vajradharaM shakraM rochamAnaM svayA shriyA
nAmR^iShyannasurA rAjanmR^idhe vR^itrapuraHsarAH
namuchiH shambaro.anarvA dvimUrdhA R^iShabho.asuraH
hayagrIvaH sha~NkushirA viprachittirayomukhaH
pulomA vR^iShaparvA cha prahetirhetirutkalaH
daiteyA dAnavA yakShA rakShAMsi cha sahasrashaH
sumAlimAlipramukhAH kArtasvaraparichChadAH
pratiShidhyendrasenAgraM mR^ityorapi durAsadam
abhyardayannasambhrAntAH siMhanAdena durmadAH
gadAbhiH parighairbANaiH prAsamudgaratomaraiH
shUlaiH parashvadhaiH khaDgaiH shataghnIbhirbhushuNDibhiH
sarvato.avAkiranshastrairastraishcha vibudharShabhAn
na te.adR^ishyanta sa~nChannAH sharajAlaiH samantataH
pu~NkhAnupu~NkhapatitairjyotIMShIva nabhoghanaiH
na te shastrAstravarShaughA hyAseduH surasainikAn
ChinnAH siddhapathe devairlaghuhastaiH sahasradhA
atha kShINAstrashastraughA girishR^i~NgadrumopalaiH
abhyavarShansurabalaM chichChidustAMshcha pUrvavat
tAnakShatAnsvastimato nishAmya shastrAstrapUgairatha vR^itranAthAH
drumairdR^iShadbhirvividhAdrishR^i~NgairavikShatAMstatrasurindrasainikA
sarve prayAsA abhavanvimoghAH kR^itAH kR^itA devagaNeShu daityaiH
kR^iShNAnukUleShu yathA mahatsu kShudraiH prayuktA UShatI rUkShavAchaH
te svaprayAsaM vitathaM nirIkShya harAvabhaktA hatayuddhadarpAH
palAyanAyAjimukhe visR^ijya patiM manaste dadhurAttasArAH
vR^itro.asurAMstAnanugAnmanasvI pradhAvataH prekShya babhASha etat
palAyitaM prekShya balaM cha bhagnaM bhayena tIvreNa vihasya vIraH
kAlopapannAM ruchirAM manasvinAM jagAda vAchaM puruShapravIraH
he viprachitte namuche pulomanmayAnarvanChambara me shR^iNudhvam
jAtasya mR^ityurdhruva eva sarvataH pratikriyA yasya na cheha kL^iptA
loko yashashchAtha tato yadi hyamuM ko nAma mR^ityuM na vR^iNIta yuktam
dvau sammatAviha mR^ityU durApau yadbrahmasandhAraNayA jitAsuH
kalevaraM yogarato vijahyAdyadagraNIrvIrashaye.anivR^ittaH
shrIshuka uvAcha
ta evaM shaMsato dharmaM vachaH patyurachetasaH
naivAgR^ihNanta sambhrAntAH palAyanaparA nR^ipa
vishIryamANAM pR^itanAmAsurImasurarShabhaH
kAlAnukUlaistridashaiH kAlyamAnAmanAthavat
dR^iShTvAtapyata sa~Nkruddha indrashatruramarShitaH
tAnnivAryaujasA rAjannirbhartsyedamuvAcha ha
kiM va uchcharitairmAturdhAvadbhiH pR^iShThato hataiH
na hi bhItavadhaH shlAghyo na svargyaH shUramAninAm
yadi vaH pradhane shraddhA sAraM vA kShullakA hR^idi
agre tiShThata mAtraM me na chedgrAmyasukhe spR^ihA
evaM suragaNAnkruddho bhIShayanvapuShA ripUn
vyanadatsumahAprANo yena lokA vichetasaH
tena devagaNAH sarve vR^itravisphoTanena vai
nipeturmUrchChitA bhUmau yathaivAshaninA hatAH
mamarda padbhyAM surasainyamAturaM nimIlitAkShaM raNara~NgadurmadaH
gAM kampayannudyatashUla ojasA nAlaM vanaM yUthapatiryathonmadaH
vilokya taM vajradharo.atyamarShitaH svashatrave.abhidravate mahAgadAm
chikShepa tAmApatatIM suduHsahAM jagrAha vAmena kareNa lIlayA
sa indrashatruH kupito bhR^ishaM tayA mahendravAhaM gadayoruvikramaH
jaghAna kumbhasthala unnadanmR^idhe tatkarma sarve samapUjayannR^ipa
airAvato vR^itragadAbhimR^iShTo vighUrNito.adriH kulishAhato yathA

06110112
06110121
06110122
06110131
06110132
06110140
06110141
06110142
irAt
06110151
06110152
06110161
06110162
06110171
06110172
06110181
06110182
06110191
06110192
06110201
06110202
06110211
06110212
06110221
06110222
06110231
06110232
06110241
06110242
06110251
06110252
06110261
06110262
06110271
06110272
06120010
06120011
06120012
06120021
06120022
06120031
06120032
06120041
06120042
06120051
06120052
06120061
06120062
06120071
06120072
06120081
06120082
06120091
06120092
06120101
06120102
06120111
06120112
06120121
06120122

apAsaradbhinnamukhaH sahendro mu~nchannasR^iksaptadhanurbhR^ishArtaH


na sannavAhAya viShaNNachetase prAyu~Nkta bhUyaH sa gadAM mahAtmA
indro.amR^itasyandikarAbhimarsha vItavyathakShatavAho.avatasthe
sa taM nR^ipendrAhavakAmyayA ripuM vajrAyudhaM bhrAtR^ihaNaM vilokya
smaraMshcha tatkarma nR^ishaMsamaMhaH shokena mohena hasanjagAda
shrIvR^itra uvAcha
diShTyA bhavAnme samavasthito ripuryo brahmahA guruhA bhrAtR^ihA cha
diShTyAnR^iNo.adyAhamasattama tvayA machChUlanirbhinnadR^iShaddhR^idAch
yo no.agrajasyAtmavido dvijAtergurorapApasya cha dIkShitasya
vishrabhya khaDgena shirAMsyavR^ishchatpashorivAkaruNaH svargakAmaH
shrIhrIdayAkIrtibhirujjhitaM tvAM svakarmaNA puruShAdaishcha garhyam
kR^ichChreNa machChUlavibhinnadehamaspR^iShTavahniM samadanti gR^idhrAH
anye.anu ye tveha nR^ishaMsamaj~nA yadudyatAstrAH praharanti mahyam
tairbhUtanAthAnsagaNAnnishAta trishUlanirbhinnagalairyajAmi
atho hare me kulishena vIra hartA pramathyaiva shiro yadIha
tatrAnR^iNo bhUtabaliM vidhAya manasvinAM pAdarajaH prapatsye
suresha kasmAnna hinoShi vajraM puraH sthite vairiNi mayyamogham
mA saMshayiShThA na gadeva vajraH syAnniShphalaH kR^ipaNArtheva yAch~nA
nanveSha vajrastava shakra tejasA harerdadhIchestapasA cha tejitaH
tenaiva shatruM jahi viShNuyantrito yato harirvijayaH shrIrguNAstataH
ahaM samAdhAya mano yathAha naH sa~NkarShaNastachcharaNAravinde
tvadvajraraMholulitagrAmyapAsho gatiM muneryAmyapaviddhalokaH
puMsAM kilaikAntadhiyAM svakAnAM yAH sampado divi bhUmau rasAyAm
na rAti yaddveSha udvega AdhirmadaH kalirvyasanaM samprayAsaH
traivargikAyAsavighAtamasmatpatirvidhatte puruShasya shakra
tato.anumeyo bhagavatprasAdo yo durlabho.aki~nchanagocharo.anyaiH
ahaM hare tava pAdaikamUla dAsAnudAso bhavitAsmi bhUyaH
manaH smaretAsupaterguNAMste gR^iNIta vAkkarma karotu kAyaH
na nAkapR^iShThaM na cha pArameShThyaM na sArvabhaumaM na rasAdhipatyam
na yogasiddhIrapunarbhavaM vA sama~njasa tvA virahayya kA~NkShe
ajAtapakShA iva mAtaraM khagAH stanyaM yathA vatsatarAH kShudhArtAH
priyaM priyeva vyuShitaM viShaNNA mano.aravindAkSha didR^ikShate tvAm
mamottamashlokajaneShu sakhyaM saMsArachakre bhramataH svakarmabhiH
tvanmAyayAtmAtmajadArageheShvAsaktachittasya na nAtha bhUyAt
shrIR^iShiruvAcha
evaM jihAsurnR^ipa dehamAjau mR^ityuM varaM vijayAnmanyamAnaH
shUlaM pragR^ihyAbhyapatatsurendraM yathA mahApuruShaM kaiTabho.apsu
tato yugAntAgnikaThorajihvamAvidhya shUlaM tarasAsurendraH
kShiptvA mahendrAya vinadya vIro hato.asi pApeti ruShA jagAda
kha ApatattadvichaladgraholkavannirIkShya duShprekShyamajAtaviklavaH
vajreNa vajrI shataparvaNAchChinadbhujaM cha tasyoragarAjabhogam
ChinnaikabAhuH parigheNa vR^itraH saMrabdha AsAdya gR^ihItavajram
hanau tatADendramathAmarebhaM vajraM cha hastAnnyapatanmaghonaH
vR^itrasya karmAtimahAdbhutaM tatsurAsurAshchAraNasiddhasa~NghAH
apUjayaMstatpuruhUtasa~NkaTaM nirIkShya hA heti vichukrushurbhR^isham
indro na vajraM jagR^ihe vilajjitashchyutaM svahastAdarisannidhau punaH
tamAha vR^itro hara Attavajro jahi svashatruM na viShAdakAlaH
yuyutsatAM kutrachidAtatAyinAM jayaH sadaikatra na vai parAtmanAm
vinaikamutpattilayasthitIshvaraM sarvaj~namAdyaM puruShaM sanAtanam
lokAH sapAlA yasyeme shvasanti vivashA vashe
dvijA iva shichA baddhAH sa kAla iha kAraNam
ojaH saho balaM prANamamR^itaM mR^ityumeva cha
tamaj~nAya jano hetumAtmAnaM manyate jaDam
yathA dArumayI nArI yathA patramayo mR^igaH
evaM bhUtAni maghavannIshatantrANi viddhi bhoH
puruShaH prakR^itirvyaktamAtmA bhUtendriyAshayAH
shaknuvantyasya sargAdau na vinA yadanugrahAt
avidvAnevamAtmAnaM manyate.anIshamIshvaram
bhUtaiH sR^ijati bhUtAni grasate tAni taiH svayam

06120131
06120132
06120141
06120142
06120151
06120152
06120161
06120162
06120171
06120172
06120180
06120181
06120182
06120190
06120191
06120192
06120201
06120202
06120211
06120212
06120221
06120222
06120230
06120231
06120232
06120241
06120242
06120251
06120252
06120261
06120262
06120271
06120272
06120281
06120282
06120291
06120292
06120301
06120302
06120303
06120311
06120312
06120321
06120322
06120331
06120332
06120341
06120342
06120351
06120352
06130010
06130011
06130012
06130021
06130022
06130030
06130031
06130032
06130040
06130041

AyuH shrIH kIrtiraishvaryamAshiShaH puruShasya yAH


bhavantyeva hi tatkAle yathAnichChorviparyayAH
tasmAdakIrtiyashasorjayApajayayorapi
samaH syAtsukhaduHkhAbhyAM mR^ityujIvitayostathA
sattvaM rajastama iti prakR^iternAtmano guNAH
tatra sAkShiNamAtmAnaM yo veda sa na badhyate
pashya mAM nirjitaM shatru vR^ikNAyudhabhujaM mR^idhe
ghaTamAnaM yathAshakti tava prANajihIrShayA
prANaglaho.ayaM samara iShvakSho vAhanAsanaH
atra na j~nAyate.amuShya jayo.amuShya parAjayaH
shrIshuka uvAcha
indro vR^itravachaH shrutvA gatAlIkamapUjayat
gR^ihItavajraH prahasaMstamAha gatavismayaH
indra uvAcha
aho dAnava siddho.asi yasya te matirIdR^ishI
bhaktaH sarvAtmanAtmAnaM suhR^idaM jagadIshvaram
bhavAnatArShInmAyAM vai vaiShNavIM janamohinIm
yadvihAyAsuraM bhAvaM mahApuruShatAM gataH
khalvidaM mahadAshcharyaM yadrajaHprakR^itestava
vAsudeve bhagavati sattvAtmani dR^iDhA matiH
yasya bhaktirbhagavati harau niHshreyaseshvare
vikrIDato.amR^itAmbhodhau kiM kShudraiH khAtakodakaiH
shrIshuka uvAcha
iti bruvANAvanyonyaM dharmajij~nAsayA nR^ipa
yuyudhAte mahAvIryAvindravR^itrau yudhAmpatI
Avidhya parighaM vR^itraH kArShNAyasamarindamaH
indrAya prAhiNodghoraM vAmahastena mAriSha
sa tu vR^itrasya parighaM karaM cha karabhopamam
chichCheda yugapaddevo vajreNa shataparvaNA
dorbhyAmutkR^ittamUlAbhyAM babhau raktasravo.asuraH
ChinnapakSho yathA gotraH khAdbhraShTo vajriNA hataH
mahAprANo mahAvIryo mahAsarpa iva dvipam
kR^itvAdharAM hanuM bhUmau daityo divyuttarAM hanum
nabhogambhIravaktreNa leliholbaNajihvayA
daMShTrAbhiH kAlakalpAbhirgrasanniva jagattrayam
atimAtramahAkAya AkShipaMstarasA girIn
girirATpAdachArIva padbhyAM nirjarayanmahIm
jagrAsa sa samAsAdya vajriNaM sahavAhanam
vR^itragrastaM tamAlokya saprajApatayaH surAH
hA kaShTamiti nirviNNAshchukrushuH samaharShayaH
nigIrNo.apyasurendreNa na mamArodaraM gataH
mahApuruShasannaddho yogamAyAbalena cha
bhittvA vajreNa tatkukShiM niShkramya balabhidvibhuH
uchchakarta shiraH shatrorgirishR^i~NgamivaujasA
vajrastu tatkandharamAshuvegaH kR^intansamantAtparivartamAnaH
nyapAtayattAvadahargaNena yo jyotiShAmayane vArtrahatye
tadA cha khe dundubhayo vinedurgandharvasiddhAH samaharShisa~NghAH
vArtraghnali~NgaistamabhiShTuvAnA mantrairmudA kusumairabhyavarShan
vR^itrasya dehAnniShkrAntamAtmajyotirarindama
pashyatAM sarvadevAnAmalokaM samapadyata
shrIshuka uvAcha
vR^itre hate trayo lokA vinA shakreNa bhUrida
sapAlA hyabhavansadyo vijvarA nirvR^itendriyAH
devarShipitR^ibhUtAni daityA devAnugAH svayam
pratijagmuH svadhiShNyAni brahmeshendrAdayastataH
shrIrAjovAcha
indrasyAnirvR^iterhetuM shrotumichChAmi bho mune
yenAsansukhino devA harerduHkhaM kuto.abhavat
shrIshuka uvAcha
vR^itravikramasaMvignAH sarve devAH saharShibhiH

06130042
06130050
06130051
06130052
06130060
06130061
06130062
06130071
06130072
06130081
06130082
06130091
06130092
06130100
06130101
06130102
06130111
06130112
06130121
06130122
06130131
06130132
06130141
06130142
06130151
06130152
06130161
06130162
06130171
06130172
06130181
06130182
06130191
06130192
06130201
06130202
06130211
06130212
06130221
06130222
H
06130231
06130232
am
06140010
06140011
06140012
06140021
06140022
06140031
06140032
06140041
06140042
06140051
06140052
06140061
06140062
06140071
06140072
06140080

tadvadhAyArthayannindraM naichChadbhIto bR^ihadvadhAt


indra uvAcha
strIbhUdrumajalaireno vishvarUpavadhodbhavam
vibhaktamanugR^ihNadbhirvR^itrahatyAM kva mArjmyaham
shrIshuka uvAcha
R^iShayastadupAkarNya mahendramidamabruvan
yAjayiShyAma bhadraM te hayamedhena mA sma bhaiH
hayamedhena puruShaM paramAtmAnamIshvaram
iShTvA nArAyaNaM devaM mokShyase.api jagadvadhAt
brahmahA pitR^ihA goghno mAtR^ihAchAryahAghavAn
shvAdaH pulkasako vApi shuddhyeranyasya kIrtanAt
tamashvamedhena mahAmakhena shraddhAnvito.asmAbhiranuShThitena
hatvApi sabrahmacharAcharaM tvaM na lipyase kiM khalanigraheNa
shrIshuka uvAcha
evaM sa~nchodito viprairmarutvAnahanadripum
brahmahatyA hate tasminnAsasAda vR^iShAkapim
tayendraH smAsahattApaM nirvR^itirnAmumAvishat
hrImantaM vAchyatAM prAptaM sukhayantyapi no guNAH
tAM dadarshAnudhAvantIM chANDAlImiva rUpiNIm
jarayA vepamAnA~NgIM yakShmagrastAmasR^ikpaTAm
vikIrya palitAnkeshAMstiShTha tiShTheti bhAShiNIm
mInagandhyasugandhena kurvatIM mArgadUShaNam
nabho gato dishaH sarvAH sahasrAkSho vishAmpate
prAgudIchIM dishaM tUrNaM praviShTo nR^ipa mAnasam
sa AvasatpuShkaranAlatantUnalabdhabhogo yadihAgnidUtaH
varShANi sAhasramalakShito.antaH sa~nchintayanbrahmavadhAdvimokSham
tAvattriNAkaM nahuShaH shashAsa vidyAtapoyogabalAnubhAvaH
sa sampadaishvaryamadAndhabuddhirnItastirashchAM gatimindrapatnyA
tato gato brahmagiropahUta R^itambharadhyAnanivAritAghaH
pApastu digdevatayA hataujAstaM nAbhyabhUdavitaM viShNupatnyA
taM cha brahmarShayo.abhyetya hayamedhena bhArata
yathAvaddIkShayAM chakruH puruShArAdhanena ha
athejyamAne puruShe sarvadevamayAtmani
ashvamedhe mahendreNa vitate brahmavAdibhiH
sa vai tvAShTravadho bhUyAnapi pApachayo nR^ipa
nItastenaiva shUnyAya nIhAra iva bhAnunA
sa vAjimedhena yathoditena vitAyamAnena marIchimishraiH
iShTvAdhiyaj~naM puruShaM purANamindro mahAnAsa vidhUtapApaH
idaM mahAkhyAnamasheShapApmanAM prakShAlanaM tIrthapadAnukIrtanam
bhaktyuchChrayaM bhaktajanAnuvarNanaM mahendramokShaM vijayaM marutvata
paTheyurAkhyAnamidaM sadA budhAH shR^iNvantyatho parvaNi parvaNIndriyam
dhanyaM yashasyaM nikhilAghamochanaM ripu~njayaM svastyayanaM tathAyuSh
shrIparIkShiduvAcha
rajastamaHsvabhAvasya brahmanvR^itrasya pApmanaH
nArAyaNe bhagavati kathamAsIddR^iDhA matiH
devAnAM shuddhasattvAnAmR^iShINAM chAmalAtmanAm
bhaktirmukundacharaNe na prAyeNopajAyate
rajobhiH samasa~NkhyAtAH pArthivairiha jantavaH
teShAM ye kechanehante shreyo vai manujAdayaH
prAyo mumukShavasteShAM kechanaiva dvijottama
mumukShUNAM sahasreShu kashchinmuchyeta sidhyati
muktAnAmapi siddhAnAM nArAyaNaparAyaNaH
sudurlabhaH prashAntAtmA koTiShvapi mahAmune
vR^itrastu sa kathaM pApaH sarvalokopatApanaH
itthaM dR^iDhamatiH kR^iShNa AsItsa~NgrAma ulbaNe
atra naH saMshayo bhUyA~nChrotuM kautUhalaM prabho
yaH pauruSheNa samare sahasrAkShamatoShayat
shrIsUta uvAcha

06140081
06140082
06140090
06140091
06140092
06140101
06140102
06140111
06140112
06140121
06140122
06140131
06140132
06140141
06140142
06140151
06140152
06140161
06140162
06140170
06140171
06140172
06140181
06140182
06140191
06140192
06140201
06140202
06140211
06140212
06140221
06140222
06140230
06140231
06140232
06140241
06140242
06140251
06140252
06140261
06140262
06140270
06140271
06140272
06140281
06140282
06140291
06140292
06140301
06140302
06140311
06140312
06140321
06140322
06140331
06140332
06140341
06140342
06140351
06140352

parIkShito.atha samprashnaM bhagavAnbAdarAyaNiH


nishamya shraddadhAnasya pratinandya vacho.abravIt
shrIshuka uvAcha
shR^iNuShvAvahito rAjannitihAsamimaM yathA
shrutaM dvaipAyanamukhAnnAradAddevalAdapi
AsIdrAjA sArvabhaumaH shUraseneShu vai nR^ipa
chitraketuriti khyAto yasyAsItkAmadhu~NmahI
tasya bhAryAsahasrANAM sahasrANi dashAbhavan
sAntAnikashchApi nR^ipo na lebhe tAsu santatim
rUpaudAryavayojanma vidyaishvaryashriyAdibhiH
sampannasya guNaiH sarvaishchintA bandhyApaterabhUt
na tasya sampadaH sarvA mahiShyo vAmalochanAH
sArvabhaumasya bhUshcheyamabhavanprItihetavaH
tasyaikadA tu bhavanama~NgirA bhagavAnR^iShiH
lokAnanucharannetAnupAgachChadyadR^ichChayA
taM pUjayitvA vidhivatpratyutthAnArhaNAdibhiH
kR^itAtithyamupAsIdatsukhAsInaM samAhitaH
maharShistamupAsInaM prashrayAvanataM kShitau
pratipUjya mahArAja samAbhAShyedamabravIt
a~NgirA uvAcha
api te.anAmayaM svasti prakR^itInAM tathAtmanaH
yathA prakR^itibhirguptaH pumAnrAjA cha saptabhiH
AtmAnaM prakR^itiShvaddhA nidhAya shreya ApnuyAt
rAj~nA tathA prakR^itayo naradevAhitAdhayaH
api dArAH prajAmAtyA bhR^ityAH shreNyo.atha mantriNaH
paurA jAnapadA bhUpA AtmajA vashavartinaH
yasyAtmAnuvashashchetsyAtsarve tadvashagA ime
lokAH sapAlA yachChanti sarve balimatandritAH
AtmanaH prIyate nAtmA parataH svata eva vA
lakShaye.alabdhakAmaM tvAM chintayA shabalaM mukham
evaM vikalpito rAjanviduShA muninApi saH
prashrayAvanato.abhyAha prajAkAmastato munim
chitraketuruvAcha
bhagavankiM na viditaM tapoj~nAnasamAdhibhiH
yoginAM dhvastapApAnAM bahirantaH sharIriShu
tathApi pR^ichChato brUyAM brahmannAtmani chintitam
bhavato viduShashchApi choditastvadanuj~nayA
lokapAlairapi prArthyAH sAmrAjyaishvaryasampadaH
na nandayantyaprajaM mAM kShuttR^iTkAmamivApare
tataH pAhi mahAbhAga pUrvaiH saha gataM tamaH
yathA tarema duShpAraM prajayA tadvidhehi naH
shrIshuka uvAcha
ityarthitaH sa bhagavAnkR^ipAlurbrahmaNaH sutaH
shrapayitvA charuM tvAShTraM tvaShTAramayajadvibhuH
jyeShThA shreShThA cha yA rAj~no mahiShINAM cha bhArata
nAmnA kR^itadyutistasyai yaj~nochChiShTamadAddvijaH
athAha nR^ipatiM rAjanbhavitaikastavAtmajaH
harShashokapradastubhyamiti brahmasuto yayau
sApi tatprAshanAdeva chitraketoradhArayat
garbhaM kR^itadyutirdevI kR^ittikAgnerivAtmajam
tasyA anudinaM garbhaH shuklapakSha ivoDupaH
vavR^idhe shUrasenesha tejasA shanakairnR^ipa
atha kAla upAvR^itte kumAraH samajAyata
janayanshUrasenAnAM shR^iNvatAM paramAM mudam
hR^iShTo rAjA kumArasya snAtaH shuchirala~NkR^itaH
vAchayitvAshiSho vipraiH kArayAmAsa jAtakam
tebhyo hiraNyaM rajataM vAsAMsyAbharaNAni cha
grAmAnhayAngajAnprAdAddhenUnAmarbudAni ShaT
vavarSha kAmAnanyeShAM parjanya iva dehinAm
dhanyaM yashasyamAyuShyaM kumArasya mahAmanAH

06140361
06140362
06140371
06140372
06140381
06140382
06140391
06140392
06140401
06140402
06140411
06140412
06140421
06140422
06140431
06140432
06140441
06140442
06140451
06140452
06140461
06140462
06140471
api
06140472
06140481
06140491
06140492
06140501
pathi
06140502
rvR^itaH
06140511
06140512
06140521
06140522
A
06140531
06140532
06140541
06140542
06140551
06140552
si
06140561
06140562
06140563
06140564
06140571
06140572
06140573
06140574
06140581
06140582
06140583
06140584
06140590
06140591
06140592
06140601

kR^ichChralabdhe.atha rAjarShestanaye.anudinaM pituH


yathA niHsvasya kR^ichChrApte dhane sneho.anvavardhata
mAtustvatitarAM putre sneho mohasamudbhavaH
kR^itadyuteH sapatnInAM prajAkAmajvaro.abhavat
chitraketoratiprItiryathA dAre prajAvati
na tathAnyeShu sa~njaj~ne bAlaM lAlayato.anvaham
tAH paryatapyannAtmAnaM garhayantyo.abhyasUyayA
Anapatyena duHkhena rAj~nashchAnAdareNa cha
dhigaprajAM striyaM pApAM patyushchAgR^ihasammatAm
suprajAbhiH sapatnIbhirdAsImiva tiraskR^itAm
dAsInAM ko nu santApaH svAminaH paricharyayA
abhIkShNaM labdhamAnAnAM dAsyA dAsIva durbhagAH
evaM sandahyamAnAnAM sapatnyAH putrasampadA
rAj~no.asammatavR^ittInAM vidveSho balavAnabhUt
vidveShanaShTamatayaH striyo dAruNachetasaH
garaM daduH kumArAya durmarShA nR^ipatiM prati
kR^itadyutirajAnantI sapatnInAmaghaM mahat
supta eveti sa~nchintya nirIkShya vyacharadgR^ihe
shayAnaM suchiraM bAlamupadhArya manIShiNI
putramAnaya me bhadre iti dhAtrImachodayat
sA shayAnamupavrajya dR^iShTvA chottAralochanam
prANendriyAtmabhistyaktaM hatAsmItyapatadbhuvi
tasyAstadAkarNya bhR^ishAturaM svaraM ghnantyAH karAbhyAmura uchchakair
pravishya rAj~nI tvarayAtmajAntikaM dadarsha bAlaM sahasA mR^itaM sutam
papAta bhUmau parivR^iddhayA shuchA mumoha vibhraShTashiroruhAmbarA
tato nR^ipAntaHpuravartino janA narAshcha nAryashcha nishamya rodanam
Agatya tulyavyasanAH suduHkhitAstAshcha vyalIkaM ruruduH kR^itAgasaH
shrutvA mR^itaM putramalakShitAntakaM vinaShTadR^iShTiH prapatanskhalan
snehAnubandhaidhitayA shuchA bhR^ishaM vimUrchChito.anuprakR^itirdvijai
papAta bAlasya sa pAdamUle mR^itasya visrastashiroruhAmbaraH
dIrghaM shvasanbAShpakaloparodhato niruddhakaNTho na shashAka bhAShitum
patiM nirIkShyorushuchArpitaM tadA mR^itaM cha bAlaM sutamekasantatim
janasya rAj~nI prakR^iteshcha hR^idrujaM satI dadhAnA vilalApa chitradh
stanadvayaM ku~Nkumapa~NkamaNDitaM niShi~nchatI sA~njanabAShpabindubhiH
vikIrya keshAnvigalatsrajaH sutaM shushocha chitraM kurarIva susvaram
aho vidhAtastvamatIva bAlisho yastvAtmasR^iShTyapratirUpamIhase
pare nu jIvatyaparasya yA mR^itirviparyayashchettvamasi dhruvaH paraH
na hi kramashchediha mR^ityujanmanoH sharIriNAmastu tadAtmakarmabhiH
yaH snehapAsho nijasargavR^iddhaye svayaM kR^itaste tamimaM vivR^ishcha
tvaM tAta nArhasi cha mAM kR^ipaNAmanAthAM
tyaktuM vichakShva pitaraM tava shokataptam
a~njastarema bhavatAprajadustaraM yad
dhvAntaM na yAhyakaruNena yamena dUram
uttiShTha tAta ta ime shishavo vayasyAs
tvAmAhvayanti nR^ipanandana saMvihartum
suptashchiraM hyashanayA cha bhavAnparIto
bhu~NkShva stanaM piba shucho hara naH svakAnAm
nAhaM tanUja dadR^ishe hatama~NgalA te
mugdhasmitaM muditavIkShaNamAnanAbjam
kiM vA gato.asyapunaranvayamanyalokaM
nIto.aghR^iNena na shR^iNomi kalA giraste
shrIshuka uvAcha
vilapantyA mR^itaM putramiti chitravilApanaiH
chitraketurbhR^ishaM tapto muktakaNTho ruroda ha
tayorvilapatoH sarve dampatyostadanuvratAH

06140602
06140611
06140612
06150010
06150011
06150012
06150021
06150022
06150031
06150032
06150041
06150042
06150051
06150052
06150061
06150062
06150071
06150072
06150081
06150082
06150090
06150091
06150092
06150100
06150101
06150102
06150111
06150112
06150121
06150122
06150131
06150132
06150141
06150142
06150151
06150152
06150161
06150162
06150170
06150171
06150172
06150181
06150182
06150191
06150192
06150201
06150202
06150211
06150212
06150221
06150222
06150231
06150232
06150241
06150242
06150251
06150252
06150261
06150262
06150270

ruruduH sma narA nAryaH sarvamAsIdachetanam


evaM kashmalamApannaM naShTasaMj~namanAyakam
j~nAtvA~NgirA nAma R^iShirAjagAma sanAradaH
shrIshuka uvAcha
UchaturmR^itakopAnte patitaM mR^itakopamam
shokAbhibhUtaM rAjAnaM bodhayantau saduktibhiH
ko.ayaM syAttava rAjendra bhavAnyamanushochati
tvaM chAsya katamaH sR^iShTau puredAnImataH param
yathA prayAnti saMyAnti srotovegena bAlukAH
saMyujyante viyujyante tathA kAlena dehinaH
yathA dhAnAsu vai dhAnA bhavanti na bhavanti cha
evaM bhUtAni bhUteShu choditAnIshamAyayA
vayaM cha tvaM cha ye cheme tulyakAlAshcharAcharAH
janmamR^ityoryathA pashchAtprA~NnaivamadhunApi bhoH
bhUtairbhUtAni bhUteshaH sR^ijatyavati hanti cha
AtmasR^iShTairasvatantrairanapekSho.api bAlavat
dehena dehino rAjandehAddeho.abhijAyate
bIjAdeva yathA bIjaM dehyartha iva shAshvataH
dehadehivibhAgo.ayamavivekakR^itaH purA
jAtivyaktivibhAgo.ayaM yathA vastuni kalpitaH
shrIshuka uvAcha
evamAshvAsito rAjA chitraketurdvijoktibhiH
vimR^ijya pANinA vaktramAdhimlAnamabhAShata
shrIrAjovAcha
kau yuvAM j~nAnasampannau mahiShThau cha mahIyasAm
avadhUtena veSheNa gUDhAviha samAgatau
charanti hyavanau kAmaM brAhmaNA bhagavatpriyAH
mAdR^ishAM grAmyabuddhInAM bodhAyonmattali~NginaH
kumAro nArada R^ibhura~NgirA devalo.asitaH
apAntaratamA vyAso mArkaNDeyo.atha gautamaH
vasiShTho bhagavAnrAmaH kapilo bAdarAyaNiH
durvAsA yAj~navalkyashcha jAtukarNastathAruNiH
romashashchyavano datta AsuriH sapata~njaliH
R^iShirvedashirA dhaumyo muniH pa~nchashikhastathA
hiraNyanAbhaH kaushalyaH shrutadeva R^itadhvajaH
ete pare cha siddheshAshcharanti j~nAnahetavaH
tasmAdyuvAM grAmyapashormama mUDhadhiyaH prabhU
andhe tamasi magnasya j~nAnadIpa udIryatAm
shrIa~NgirA uvAcha
ahaM te putrakAmasya putrado.asmya~NgirA nR^ipa
eSha brahmasutaH sAkShAnnArado bhagavAnR^iShiH
itthaM tvAM putrashokena magnaM tamasi dustare
atadarhamanusmR^itya mahApuruShagocharam
anugrahAya bhavataH prAptAvAvAmiha prabho
brahmaNyo bhagavadbhakto nAvAsAditumarhasi
tadaiva te paraM j~nAnaM dadAmi gR^ihamAgataH
j~nAtvAnyAbhiniveshaM te putrameva dadAmyaham
adhunA putriNAM tApo bhavataivAnubhUyate
evaM dArA gR^ihA rAyo vividhaishvaryasampadaH
shabdAdayashcha viShayAshchalA rAjyavibhUtayaH
mahI rAjyaM balaM koSho bhR^ityAmAtyasuhR^ijjanAH
sarve.api shUraseneme shokamohabhayArtidAH
gandharvanagaraprakhyAH svapnamAyAmanorathAH
dR^ishyamAnA vinArthena na dR^ishyante manobhavAH
karmabhirdhyAyato nAnA karmANi manaso.abhavan
ayaM hi dehino deho dravyaj~nAnakriyAtmakaH
dehino vividhaklesha santApakR^idudAhR^itaH
tasmAtsvasthena manasA vimR^ishya gatimAtmanaH
dvaite dhruvArthavishrambhaM tyajopashamamAvisha
shrInArada uvAcha

06150271
06150272
06150281
06150282
06150283
06150284
06160010
06160011
06160012
06160020
06160021
06160022
06160031
06160032
06160040
06160041
06160042
06160051
06160052
06160061
06160062
06160071
06160072
06160081
06160082
06160091
06160092
06160101
06160102
06160111
06160112
06160120
06160121
06160122
06160131
06160132
06160141
06160142
06160143
06160151
06160152
06160161
06160162
06160171
06160172
06160181
06160182
06160191
06160192
06160201
06160202
06160211
06160212
06160221
06160222
06160231
06160232
06160241
06160242
06160251

etAM mantropaniShadaM pratIchCha prayato mama


yAM dhArayansaptarAtrAddraShTA sa~NkarShaNaM vibhum
yatpAdamUlamupasR^itya narendra pUrve
sharvAdayo bhramamimaM dvitayaM visR^ijya
sadyastadIyamatulAnadhikaM mahitvaM
prApurbhavAnapi paraM na chirAdupaiti
shrIbAdarAyaNiruvAcha
atha devaR^iShI rAjansamparetaM nR^ipAtmajam
darshayitveti hovAcha j~nAtInAmanushochatAm
shrInArada uvAcha
jIvAtmanpashya bhadraM te mAtaraM pitaraM cha te
suhR^ido bAndhavAstaptAH shuchA tvatkR^itayA bhR^isham
kalevaraM svamAvishya sheShamAyuH suhR^idvR^itaH
bhu~NkShva bhogAnpitR^iprattAnadhitiShTha nR^ipAsanam
jIva uvAcha
kasminjanmanyamI mahyaM pitaro mAtaro.abhavan
karmabhirbhrAmyamANasya devatirya~NnR^iyoniShu
bandhuj~nAtyarimadhyastha mitrodAsInavidviShaH
sarva eva hi sarveShAM bhavanti kramasho mithaH
yathA vastUni paNyAni hemAdIni tatastataH
paryaTanti nareShvevaM jIvo yoniShu kartR^iShu
nityasyArthasya sambandho hyanityo dR^ishyate nR^iShu
yAvadyasya hi sambandho mamatvaM tAvadeva hi
evaM yonigato jIvaH sa nityo niraha~NkR^itaH
yAvadyatropalabhyeta tAvatsvatvaM hi tasya tat
eSha nityo.avyayaH sUkShma eSha sarvAshrayaH svadR^ik
AtmamAyAguNairvishvamAtmAnaM sR^ijate prabhuH
na hyasyAsti priyaH kashchinnApriyaH svaH paro.api vA
ekaH sarvadhiyAM draShTA kartR^INAM guNadoShayoH
nAdatta AtmA hi guNaM na doShaM na kriyAphalam
udAsInavadAsInaH parAvaradR^igIshvaraH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
ityudIrya gato jIvo j~nAtayastasya te tadA
vismitA mumuchuH shokaM ChittvAtmasnehashR^i~NkhalAm
nirhR^itya j~nAtayo j~nAterdehaM kR^itvochitAH kriyAH
tatyajurdustyajaM snehaM shokamohabhayArtidam
bAlaghnyo vrIDitAstatra bAlahatyAhataprabhAH
bAlahatyAvrataM cherurbrAhmaNairyannirUpitam
yamunAyAM mahArAja smarantyo dvijabhAShitam
sa itthaM pratibuddhAtmA chitraketurdvijoktibhiH
gR^ihAndhakUpAnniShkrAntaH saraHpa~NkAdiva dvipaH
kAlindyAM vidhivatsnAtvA kR^itapuNyajalakriyaH
maunena saMyataprANo brahmaputrAvavandata
atha tasmai prapannAya bhaktAya prayatAtmane
bhagavAnnAradaH prIto vidyAmetAmuvAcha ha
oM namastubhyaM bhagavate vAsudevAya dhImahi
pradyumnAyAniruddhAya namaH sa~NkarShaNAya cha
namo vij~nAnamAtrAya paramAnandamUrtaye
AtmArAmAya shAntAya nivR^ittadvaitadR^iShTaye
AtmAnandAnubhUtyaiva nyastashaktyUrmaye namaH
hR^iShIkeshAya mahate namaste.anantamUrtaye
vachasyuparate.aprApya ya eko manasA saha
anAmarUpashchinmAtraH so.avyAnnaH sadasatparaH
yasminnidaM yatashchedaM tiShThatyapyeti jAyate
mR^iNmayeShviva mR^ijjAtistasmai te brahmaNe namaH
yanna spR^ishanti na vidurmanobuddhIndriyAsavaH
antarbahishcha vitataM vyomavattannato.asmyaham
dehendriyaprANamanodhiyo.amI yadaMshaviddhAH pracharanti karmasu
naivAnyadA lauhamivAprataptaM sthAneShu taddraShTrapadeshameti
oM namo bhagavate mahApuruShAya mahAnubhAvAya mahAvibhUtipataye

sakalasAtvataparivR^iDhanikarakarakamalakuDmalopalAlitacharaNAravindayugala para
maparameShThinnamaste
06160260 shrIshuka uvAcha
06160261 bhaktAyaitAM prapannAya vidyAmAdishya nAradaH
06160262 yayAva~NgirasA sAkaM dhAma svAyambhuvaM prabho
06160271 chitraketustu tAM vidyAM yathA nAradabhAShitAm
06160272 dhArayAmAsa saptAhamabbhakShaH susamAhitaH
06160281 tataH sa saptarAtrAnte vidyayA dhAryamANayA
06160282 vidyAdharAdhipatyaM cha lebhe.apratihataM nR^ipa
06160291 tataH katipayAhobhirvidyayeddhamanogatiH
06160292 jagAma devadevasya sheShasya charaNAntikam
06160301 mR^iNAlagauraM shitivAsasaM sphuratkirITakeyUrakaTitraka~NkaNam
06160302 prasannavaktrAruNalochanaM vR^itaM dadarsha siddheshvaramaNDalaiH prabh
um
06160311 taddarshanadhvastasamastakilbiShaH svasthAmalAntaHkaraNo.abhyayAnmuniH
06160312 pravR^iddhabhaktyA praNayAshrulochanaH prahR^iShTaromAnamadAdipuruSham
06160321 sa uttamashlokapadAbjaviShTaraM premAshruleshairupamehayanmuhuH
06160322 premoparuddhAkhilavarNanirgamo naivAshakattaM prasamIDituM chiram
06160331 tataH samAdhAya mano manIShayA babhASha etatpratilabdhavAgasau
06160332 niyamya sarvendriyabAhyavartanaM jagadguruM sAtvatashAstravigraham
06160340 chitraketuruvAcha
06160341 ajita jitaH samamatibhiH sAdhubhirbhavAnjitAtmabhirbhavatA
06160342 vijitAste.api cha bhajatAmakAmAtmanAM ya Atmado.atikaruNaH
06160351 tava vibhavaH khalu bhagavanjagadudayasthitilayAdIni
06160352 vishvasR^ijaste.aMshAMshAstatra mR^iShA spardhanti pR^ithagabhimatyA
06160361 paramANuparamamahatostvamAdyantAntaravartI trayavidhuraH
06160362 AdAvante.api cha sattvAnAM yaddhruvaM tadevAntarAle.api
06160371 kShityAdibhireSha kilAvR^itaH saptabhirdashaguNottarairaNDakoshaH
06160372 yatra patatyaNukalpaH sahANDakoTikoTibhistadanantaH
06160381 viShayatR^iSho narapashavo ya upAsate vibhUtIrna paraM tvAm
06160382 teShAmAshiSha Isha tadanu vinashyanti yathA rAjakulam
06160391 kAmadhiyastvayi rachitA na parama rohanti yathA karambhabIjAni
06160392 j~nAnAtmanyaguNamaye guNagaNato.asya dvandvajAlAni
06160401 jitamajita tadA bhavatA yadAha bhAgavataM dharmamanavadyam
06160402 niShki~nchanA ye munaya AtmArAmA yamupAsate.apavargAya
06160411 viShamamatirna yatra nR^iNAM tvamahamiti mama taveti cha yadanyatra
06160412 viShamadhiyA rachito yaH sa hyavishuddhaH kShayiShNuradharmabahulaH
06160421 kaH kShemo nijaparayoH kiyAnvArthaH svaparadruhA dharmeNa
06160422 svadrohAttava kopaH parasampIDayA cha tathAdharmaH
06160431 na vyabhicharati tavekShA yayA hyabhihito bhAgavato dharmaH
06160432 sthiracharasattvakadambeShvapR^ithagdhiyo yamupAsate tvAryAH
06160441 na hi bhagavannaghaTitamidaM tvaddarshanAnnR^iNAmakhilapApakShayaH
06160442 yannAma sakR^ichChravaNAtpukkasho.api vimuchyate saMsArAt
06160451 atha bhagavanvayamadhunA tvadavalokaparimR^iShTAshayamalAH
06160452 suraR^iShiNA yatkathitaM tAvakena kathamanyathA bhavati
06160461 viditamananta samastaM tava jagadAtmano janairihAcharitam
06160462 vij~nApyaM paramaguroH kiyadiva savituriva khadyotaiH
06160471 namastubhyaM bhagavate sakalajagatsthitilayodayeshAya
06160472 duravasitAtmagataye kuyoginAM bhidA paramahaMsAya
06160481 yaM vai shvasantamanu vishvasR^ijaH shvasanti
06160482 yaM chekitAnamanu chittaya uchchakanti
06160483 bhUmaNDalaM sarShapAyati yasya mUrdhni
06160484 tasmai namo bhagavate.astu sahasramUrdhne
06160490 shrIshuka uvAcha
06160491 saMstuto bhagavAnevamanantastamabhAShata
06160492 vidyAdharapatiM prItashchitraketuM kurUdvaha
06160500 shrIbhagavAnuvAcha
06160501 yannAradA~NgirobhyAM te vyAhR^itaM me.anushAsanam
06160502 saMsiddho.asi tayA rAjanvidyayA darshanAchcha me
06160511 ahaM vai sarvabhUtAni bhUtAtmA bhUtabhAvanaH

06160512
06160521
06160522
06160531
06160532
06160541
06160542
06160551
06160552
06160561
06160562
06160571
06160572
06160581
06160582
06160591
06160592
06160601
06160602
06160611
06160612
06160621
06160622
06160631
06160632
06160641
06160642
06160650
06160651
06160652
06170010
06170011
06170012
06170021
06170022
06170031
06170032
06170041
06170042
06170051
06170052
06170060
06170061
06170062
06170071
06170072
06170081
06170082
06170090
06170091
06170092
06170101
06170102
06170110
06170111
06170112
06170121
06170122
06170131
06170132

shabdabrahma paraM brahma mamobhe shAshvatI tanU


loke vitatamAtmAnaM lokaM chAtmani santatam
ubhayaM cha mayA vyAptaM mayi chaivobhayaM kR^itam
yathA suShuptaH puruSho vishvaM pashyati chAtmani
AtmAnamekadeshasthaM manyate svapna utthitaH
evaM jAgaraNAdIni jIvasthAnAni chAtmanaH
mAyAmAtrANi vij~nAya taddraShTAraM paraM smaret
yena prasuptaH puruShaH svApaM vedAtmanastadA
sukhaM cha nirguNaM brahma tamAtmAnamavehi mAm
ubhayaM smarataH puMsaH prasvApapratibodhayoH
anveti vyatirichyeta tajj~nAnaM brahma tatparam
yadetadvismR^itaM puMso madbhAvaM bhinnamAtmanaH
tataH saMsAra etasya dehAddeho mR^itermR^itiH
labdhveha mAnuShIM yoniM j~nAnavij~nAnasambhavAm
AtmAnaM yo na buddhyeta na kvachitkShemamApnuyAt
smR^itvehAyAM parikleshaM tataH phalaviparyayam
abhayaM chApyanIhAyAM sa~NkalpAdvirametkaviH
sukhAya duHkhamokShAya kurvAte dampatI kriyAH
tato.anivR^ittiraprAptirduHkhasya cha sukhasya cha
evaM viparyayaM buddhvA nR^iNAM vij~nAbhimAninAm
Atmanashcha gatiM sUkShmAM sthAnatrayavilakShaNAm
dR^iShTashrutAbhirmAtrAbhirnirmuktaH svena tejasA
j~nAnavij~nAnasantR^ipto madbhaktaH puruSho bhavet
etAvAneva manujairyoganaipuNyabuddhibhiH
svArthaH sarvAtmanA j~neyo yatparAtmaikadarshanam
tvametachChraddhayA rAjannapramatto vacho mama
j~nAnavij~nAnasampanno dhArayannAshu sidhyasi
shrIshuka uvAcha
AshvAsya bhagavAnitthaM chitraketuM jagadguruH
pashyatastasya vishvAtmA tatashchAntardadhe hariH
shrIshuka uvAcha
yatashchAntarhito.anantastasyai kR^itvA dishe namaH
vidyAdharashchitraketushchachAra gagane charaH
sa lakShaM varShalakShANAmavyAhatabalendriyaH
stUyamAno mahAyogI munibhiH siddhachAraNaiH
kulAchalendradroNIShu nAnAsa~NkalpasiddhiShu
reme vidyAdharastrIbhirgApayanharimIshvaram
ekadA sa vimAnena viShNudattena bhAsvatA
girishaM dadR^ishe gachChanparItaM siddhachAraNaiH
Ali~NgyA~NkIkR^itAM devIM bAhunA munisaMsadi
uvAcha devyAH shR^iNvantyA jahAsochchaistadantike
chitraketuruvAcha
eSha lokaguruH sAkShAddharmaM vaktA sharIriNAm
Aste mukhyaH sabhAyAM vai mithunIbhUya bhAryayA
jaTAdharastIvratapA brahmavAdisabhApatiH
a~NkIkR^itya striyaM chAste gatahrIH prAkR^ito yathA
prAyashaH prAkR^itAshchApi striyaM rahasi bibhrati
ayaM mahAvratadharo bibharti sadasi striyam
shrIshuka uvAcha
bhagavAnapi tachChrutvA prahasyAgAdhadhIrnR^ipa
tUShNIM babhUva sadasi sabhyAshcha tadanuvratAH
ityatadvIryaviduShi bruvANe bahvashobhanam
ruShAha devI dhR^iShTAya nirjitAtmAbhimAnine
shrIpArvatyuvAcha
ayaM kimadhunA loke shAstA daNDadharaH prabhuH
asmadvidhAnAM duShTAnAM nirlajjAnAM cha viprakR^it
na veda dharmaM kila padmayonirna brahmaputrA bhR^igunAradAdyAH
na vai kumAraH kapilo manushcha ye no niShedhantyativartinaM haram
eShAmanudhyeyapadAbjayugmaM jagadguruM ma~Ngalama~NgalaM svayam
yaH kShatrabandhuH paribhUya sUrInprashAsti dhR^iShTastadayaM hi daNDya

H
06170141
06170142
06170151
06170152
06170160
06170161
06170162
06170170
06170171
06170172
06170181
06170182
06170191
06170192
06170201
06170202
06170211
06170212
06170221
06170222
06170231
06170232
06170241
06170242
06170250
06170251
06170252
06170261
06170262
06170270
06170271
06170272
06170281
06170282
06170291
06170292
06170301
06170302
06170311
06170312
06170321
06170322
06170331
06170332
06170341
06170342
06170351
06170352
06170360
06170361
06170362
06170371
06170372
06170381
06170382
06170391
06170392
06170401
06170402

nAyamarhati vaikuNTha pAdamUlopasarpaNam


sambhAvitamatiH stabdhaH sAdhubhiH paryupAsitam
ataH pApIyasIM yonimAsurIM yAhi durmate
yatheha bhUyo mahatAM na kartA putra kilbiSham
shrIshuka uvAcha
evaM shaptashchitraketurvimAnAdavaruhya saH
prasAdayAmAsa satIM mUrdhnA namreNa bhArata
chitraketuruvAcha
pratigR^ihNAmi te shApamAtmano.a~njalinAmbike
devairmartyAya yatproktaM pUrvadiShTaM hi tasya tat
saMsArachakra etasmi~njanturaj~nAnamohitaH
bhrAmyansukhaM cha duHkhaM cha bhu~Nkte sarvatra sarvadA
naivAtmA na parashchApi kartA syAtsukhaduHkhayoH
kartAraM manyate.atrAj~na AtmAnaM parameva cha
guNapravAha etasminkaH shApaH ko nvanugrahaH
kaH svargo narakaH ko vA kiM sukhaM duHkhameva vA
ekaH sR^ijati bhUtAni bhagavAnAtmamAyayA
eShAM bandhaM cha mokShaM cha sukhaM duHkhaM cha niShkalaH
na tasya kashchiddayitaH pratIpo na j~nAtibandhurna paro na cha svaH
samasya sarvatra nira~njanasya sukhe na rAgaH kuta eva roShaH
tathApi tachChaktivisarga eShAM sukhAya duHkhAya hitAhitAya
bandhAya mokShAya cha mR^ityujanmanoH sharIriNAM saMsR^itaye.avakalpate
atha prasAdaye na tvAM shApamokShAya bhAmini
yanmanyase hyasAdhUktaM mama tatkShamyatAM sati
shrIshuka uvAcha
iti prasAdya girishau chitraketurarindama
jagAma svavimAnena pashyatoH smayatostayoH
tatastu bhagavAnrudro rudrANImidamabravIt
devarShidaityasiddhAnAM pArShadAnAM cha shR^iNvatAm
shrIrudra uvAcha
dR^iShTavatyasi sushroNi hareradbhutakarmaNaH
mAhAtmyaM bhR^ityabhR^ityAnAM niHspR^ihANAM mahAtmanAm
nArAyaNaparAH sarve na kutashchana bibhyati
svargApavarganarakeShvapi tulyArthadarshinaH
dehinAM dehasaMyogAddvandvAnIshvaralIlayA
sukhaM duHkhaM mR^itirjanma shApo.anugraha eva cha
avivekakR^itaH puMso hyarthabheda ivAtmani
guNadoShavikalpashcha bhideva srajivatkR^itaH
vAsudeve bhagavati bhaktimudvahatAM nR^iNAm
j~nAnavairAgyavIryANAM na hi kashchidvyapAshrayaH
nAhaM viri~ncho na kumAranAradau na brahmaputrA munayaH sureshAH
vidAma yasyehitamaMshakAMshakA na tatsvarUpaM pR^ithagIshamAninaH
na hyasyAsti priyaH kashchinnApriyaH svaH paro.api vA
AtmatvAtsarvabhUtAnAM sarvabhUtapriyo hariH
tasya chAyaM mahAbhAgashchitraketuH priyo.anugaH
sarvatra samadR^ikShAnto hyahaM chaivAchyutapriyaH
tasmAnna vismayaH kAryaH puruSheShu mahAtmasu
mahApuruShabhakteShu shAnteShu samadarshiShu
shrIshuka uvAcha
iti shrutvA bhagavataH shivasyomAbhibhAShitam
babhUva shAntadhI rAjandevI vigatavismayA
iti bhAgavato devyAH pratishaptumalantamaH
mUrdhnA sa jagR^ihe shApametAvatsAdhulakShaNam
jaj~ne tvaShTurdakShiNAgnau dAnavIM yonimAshritaH
vR^itra ityabhivikhyAto j~nAnavij~nAnasaMyutaH
etatte sarvamAkhyAtaM yanmAM tvaM paripR^ichChasi
vR^itrasyAsurajAteshcha kAraNaM bhagavanmateH
itihAsamimaM puNyaM chitraketormahAtmanaH
mAhAtmyaM viShNubhaktAnAM shrutvA bandhAdvimuchyate

06170411
06170412
06180010
06180011
06180012
06180021
06180022
06180031
06180032
06180041
06180042
06180051
06180052
06180061
06180062
06180071
06180072
06180081
06180082
06180091
06180092
06180101
06180102
06180111
06180112
06180121
06180122
06180131
06180132
06180141
06180142
06180151
06180152
06180161
06180162
06180171
06180172
06180181
06180182
06180191
06180192
06180200
06180201
06180202
06180211
06180212
06180220
06180221
06180222
06180230
06180231
06180232
06180241
06180242
06180251
06180252
06180261
06180262
06180271
06180272

ya etatprAtarutthAya shraddhayA vAgyataH paThet


itihAsaM hariM smR^itvA sa yAti paramAM gatim
shrIshuka uvAcha
pR^ishnistu patnI savituH sAvitrIM vyAhR^itiM trayIm
agnihotraM pashuM somaM chAturmAsyaM mahAmakhAn
siddhirbhagasya bhAryA~Nga mahimAnaM vibhuM prabhum
AshiShaM cha varArohAM kanyAM prAsUta suvratAm
dhAtuH kuhUH sinIvAlI rAkA chAnumatistathA
sAyaM darshamatha prAtaH pUrNamAsamanukramAt
agnInpurIShyAnAdhatta kriyAyAM samanantaraH
charShaNI varuNasyAsIdyasyAM jAto bhR^iguH punaH
vAlmIkishcha mahAyogI valmIkAdabhavatkila
agastyashcha vasiShThashcha mitrAvaruNayorR^iShI
retaH siShichatuH kumbhe urvashyAH sannidhau drutam
revatyAM mitra utsargamariShTaM pippalaM vyadhAt
paulomyAmindra Adhatta trInputrAniti naH shrutam
jayantamR^iShabhaM tAta tR^itIyaM mIDhuShaM prabhuH
urukramasya devasya mAyAvAmanarUpiNaH
kIrtau patnyAM bR^ihachChlokastasyAsansaubhagAdayaH
tatkarmaguNavIryANi kAshyapasya mahAtmanaH
pashchAdvakShyAmahe.adityAM yathaivAvatatAra ha
atha kashyapadAyAdAndaiteyAnkIrtayAmi te
yatra bhAgavataH shrImAnprahrAdo balireva cha
diterdvAveva dAyAdau daityadAnavavanditau
hiraNyakashipurnAma hiraNyAkShashcha kIrtitau
hiraNyakashiporbhAryA kayAdhurnAma dAnavI
jambhasya tanayA sA tu suShuve chaturaH sutAn
saMhrAdaM prAganuhrAdaM hrAdaM prahrAdameva cha
tatsvasA siMhikA nAma rAhuM viprachito.agrahIt
shiro.aharadyasya harishchakreNa pibato.amR^itam
saMhrAdasya kR^itirbhAryA sUta pa~nchajanaM tataH
hrAdasya dhamanirbhAryA sUta vAtApimilvalam
yo.agastyAya tvatithaye peche vAtApimilvalaH
anuhrAdasya sUryAyAM bAShkalo mahiShastathA
virochanastu prAhrAdirdevyAM tasyAbhavadbaliH
bANajyeShThaM putrashatamashanAyAM tato.abhavat
tasyAnubhAvaM sushlokyaM pashchAdevAbhidhAsyate
bANa ArAdhya girishaM lebhe tadgaNamukhyatAm
yatpArshve bhagavAnAste hyadyApi purapAlakaH
marutashcha diteH putrAshchatvAriMshannavAdhikAH
ta AsannaprajAH sarve nItA indreNa sAtmatAm
shrIrAjovAcha
kathaM ta AsuraM bhAvamapohyautpattikaM guro
indreNa prApitAH sAtmyaM kiM tatsAdhu kR^itaM hi taiH
ime shraddadhate brahmannR^iShayo hi mayA saha
parij~nAnAya bhagavaMstanno vyAkhyAtumarhasi
shrIsUta uvAcha
tadviShNurAtasya sa bAdarAyaNirvacho nishamyAdR^itamalpamarthavat
sabhAjayansannibhR^itena chetasA jagAda satrAyaNa sarvadarshanaH
shrIshuka uvAcha
hataputrA ditiH shakra pArShNigrAheNa viShNunA
manyunA shokadIptena jvalantI paryachintayat
kadA nu bhrAtR^ihantAramindriyArAmamulbaNam
aklinnahR^idayaM pApaM ghAtayitvA shaye sukham
kR^imiviDbhasmasaMj~nAsIdyasyeshAbhihitasya cha
bhUtadhruktatkR^ite svArthaM kiM veda nirayo yataH
AshAsAnasya tasyedaM dhruvamunnaddhachetasaH
madashoShaka indrasya bhUyAdyena suto hi me
iti bhAvena sA bharturAchachArAsakR^itpriyam
shushrUShayAnurAgeNa prashrayeNa damena cha

06180281
06180282
06180291
06180292
06180301
06180302
06180311
06180312
06180320
06180321
06180322
06180331
06180332
06180341
06180342
06180351
06180352
06180361
06180362
06180370
06180371
06180372
06180381
06180382
06180391
06180392
06180401
06180402
06180411
06180412
06180421
06180422
06180431
06180432
06180441
06180442
06180450
06180451
06180452
06180460
06180461
06180462
06180470
06180471
06180472
06180481
06180482
06180491
06180492
06180501
06180502
06180511
06180512
06180521
06180522
06180531
06180532
06180541
06180542
06180551

bhaktyA paramayA rAjanmanoj~nairvalgubhAShitaiH


mano jagrAha bhAvaj~nA sasmitApA~NgavIkShaNaiH
evaM striyA jaDIbhUto vidvAnapi manoj~nayA
bADhamityAha vivasho na tachchitraM hi yoShiti
vilokyaikAntabhUtAni bhUtAnyAdau prajApatiH
striyaM chakre svadehArdhaM yayA puMsAM matirhR^itA
evaM shushrUShitastAta bhagavAnkashyapaH striyA
prahasya paramaprIto ditimAhAbhinandya cha
shrIkashyapa uvAcha
varaM varaya vAmoru prItaste.ahamanindite
striyA bhartari suprIte kaH kAma iha chAgamaH
patireva hi nArINAM daivataM paramaM smR^itam
mAnasaH sarvabhUtAnAM vAsudevaH shriyaH patiH
sa eva devatAli~NgairnAmarUpavikalpitaiH
ijyate bhagavAnpumbhiH strIbhishcha patirUpadhR^ik
tasmAtpativratA nAryaH shreyaskAmAH sumadhyame
yajante.ananyabhAvena patimAtmAnamIshvaram
so.ahaM tvayArchito bhadre IdR^igbhAvena bhaktitaH
taM te sampAdaye kAmamasatInAM sudurlabham
ditiruvAcha
varado yadi me brahmanputramindrahaNaM vR^iNe
amR^ityuM mR^itaputrAhaM yena me ghAtitau sutau
nishamya tadvacho vipro vimanAH paryatapyata
aho adharmaH sumahAnadya me samupasthitaH
aho arthendriyArAmo yoShinmayyeha mAyayA
gR^ihItachetAH kR^ipaNaH patiShye narake dhruvam
ko.atikramo.anuvartantyAH svabhAvamiha yoShitaH
dhi~NmAM batAbudhaM svArthe yadahaM tvajitendriyaH
sharatpadmotsavaM vaktraM vachashcha shravaNAmR^itam
hR^idayaM kShuradhArAbhaM strINAM ko veda cheShTitam
na hi kashchitpriyaH strINAma~njasA svAshiShAtmanAm
patiM putraM bhrAtaraM vA ghnantyarthe ghAtayanti cha
pratishrutaM dadAmIti vachastanna mR^iShA bhavet
vadhaM nArhati chendro.api tatredamupakalpate
iti sa~nchintya bhagavAnmArIchaH kurunandana
uvAcha ki~nchitkupita AtmAnaM cha vigarhayan
shrIkashyapa uvAcha
putraste bhavitA bhadre indrahAdevabAndhavaH
saMvatsaraM vratamidaM yadya~njo dhArayiShyasi
ditiruvAcha
dhArayiShye vrataM brahmanbrUhi kAryANi yAni me
yAni cheha niShiddhAni na vrataM ghnanti yAnyuta
shrIkashyapa uvAcha
na hiMsyAdbhUtajAtAni na shapennAnR^itaM vadet
na ChindyAnnakharomANi na spR^ishedyadama~Ngalam
nApsu snAyAnna kupyeta na sambhASheta durjanaiH
na vasItAdhautavAsaH srajaM cha vidhR^itAM kvachit
nochChiShTaM chaNDikAnnaM cha sAmiShaM vR^iShalAhR^itam
bhu~njItodakyayA dR^iShTaM pibennA~njalinA tvapaH
nochChiShTAspR^iShTasalilA sandhyAyAM muktamUrdhajA
anarchitAsaMyatavAknAsaMvItA bahishcharet
nAdhautapAdAprayatA nArdrapAdA udakShirAH
shayIta nAparA~NnAnyairna nagnA na cha sandhyayoH
dhautavAsA shuchirnityaM sarvama~NgalasaMyutA
pUjayetprAtarAshAtprAggoviprA~nshriyamachyutam
striyo vIravatIshchArchetsraggandhabalimaNDanaiH
patiM chArchyopatiShTheta dhyAyetkoShThagataM cha tam
sAMvatsaraM puMsavanaM vratametadaviplutam
dhArayiShyasi chettubhyaM shakrahA bhavitA sutaH
bADhamityabhyupetyAtha ditI rAjanmahAmanAH

06180552
06180561
06180562
06180571
06180572
06180581
06180582
06180591
06180592
06180601
06180602
06180611
06180612
06180621
06180622
06180631
06180632
06180641
06180642
06180651
06180652
06180661
06180662
06180671
06180672
06180681
06180682
06180691
06180692
06180701
06180702
06180710
06180711
06180712
06180721
06180722
06180731
06180732
06180741
06180742
06180751
06180752
06180761
06180762
06180770
06180771
06180772
06180781
06180782
06190010
06190011
06190012
06190020
06190021
06190022
06190031
06190032
06190033
06190041
06190042

kashyapAdgarbhamAdhatta vrataM chA~njo dadhAra sA


mAtR^iShvasurabhiprAyamindra Aj~nAya mAnada
shushrUShaNenAshramasthAM ditiM paryacharatkaviH
nityaM vanAtsumanasaH phalamUlasamitkushAn
patrA~NkuramR^ido.apashcha kAle kAla upAharat
evaM tasyA vratasthAyA vratachChidraM harirnR^ipa
prepsuH paryacharajjihmo mR^igaheva mR^igAkR^itiH
nAdhyagachChadvratachChidraM tatparo.atha mahIpate
chintAM tIvrAM gataH shakraH kena me syAchChivaM tviha
ekadA sA tu sandhyAyAmuchChiShTA vratakarshitA
aspR^iShTavAryadhautA~NghriH suShvApa vidhimohitA
labdhvA tadantaraM shakro nidrApahR^itachetasaH
diteH praviShTa udaraM yogesho yogamAyayA
chakarta saptadhA garbhaM vajreNa kanakaprabham
rudantaM saptadhaikaikaM mA rodIriti tAnpunaH
tamUchuH pATyamAnAste sarve prA~njalayo nR^ipa
kiM na indra jighAMsasi bhrAtaro marutastava
mA bhaiShTa bhrAtaro mahyaM yUyamityAha kaushikaH
ananyabhAvAnpArShadAnAtmano marutAM gaNAn
na mamAra ditergarbhaH shrInivAsAnukampayA
bahudhA kulishakShuNNo drauNyastreNa yathA bhavAn
sakR^idiShTvAdipuruShaM puruSho yAti sAmyatAm
saMvatsaraM ki~nchidUnaM dityA yaddharirarchitaH
sajUrindreNa pa~nchAshaddevAste maruto.abhavan
vyapohya mAtR^idoShaM te hariNA somapAH kR^itAH
ditirutthAya dadR^ishe kumArAnanalaprabhAn
indreNa sahitAndevI paryatuShyadaninditA
athendramAha tAtAhamAdityAnAM bhayAvaham
apatyamichChantyacharaM vratametatsuduShkaram
ekaH sa~NkalpitaH putraH sapta saptAbhavankatham
yadi te viditaM putra satyaM kathaya mA mR^iShA
indra uvAcha
amba te.ahaM vyavasitamupadhAryAgato.antikam
labdhAntaro.achChidaM garbhamarthabuddhirna dharmadR^ik
kR^itto me saptadhA garbha Asansapta kumArakAH
te.api chaikaikasho vR^ikNAH saptadhA nApi mamrire
tatastatparamAshcharyaM vIkShya vyavasitaM mayA
mahApuruShapUjAyAH siddhiH kApyAnuSha~NgiNI
ArAdhanaM bhagavata IhamAnA nirAshiShaH
ye tu nechChantyapi paraM te svArthakushalAH smR^itAH
ArAdhyAtmapradaM devaM svAtmAnaM jagadIshvaram
ko vR^iNIta guNasparshaM budhaH syAnnarake.api yat
tadidaM mama daurjanyaM bAlishasya mahIyasi
kShantumarhasi mAtastvaM diShTyA garbho mR^itotthitaH
shrIshuka uvAcha
indrastayAbhyanuj~nAtaH shuddhabhAvena tuShTayA
marudbhiH saha tAM natvA jagAma tridivaM prabhuH
evaM te sarvamAkhyAtaM yanmAM tvaM paripR^ichChasi
ma~NgalaM marutAM janma kiM bhUyaH kathayAmi te
shrIrAjovAcha
vrataM puMsavanaM brahmanbhavatA yadudIritam
tasya veditumichChAmi yena viShNuH prasIdati
shrIshuka uvAcha
shukle mArgashire pakShe yoShidbharturanuj~nayA
Arabheta vratamidaM sArvakAmikamAditaH
nishamya marutAM janma brAhmaNAnanumantrya cha
snAtvA shukladatI shukle vasItAla~NkR^itAmbare
pUjayetprAtarAshAtprAgbhagavantaM shriyA saha
alaM te nirapekShAya pUrNakAma namo.astu te
mahAvibhUtipataye namaH sakalasiddhaye

06190051 yathA tvaM kR^ipayA bhUtyA tejasA mahimaujasA


06190052 juShTa Isha guNaiH sarvaistato.asi bhagavAnprabhuH
06190061 viShNupatni mahAmAye mahApuruShalakShaNe
06190062 prIyethA me mahAbhAge lokamAtarnamo.astu te
06190071 oM namo bhagavate mahApuruShAya mahAnubhAvAya mahAvibhUtipataye saha
mahAvibhUtibhirbalimupaharAmIti anenAharaharmantreNa
viShNorAvAhanArghyapAdyopasparshanasnAnavAsaupavItavibhUShaNagandhapuShpadhUpadI
popahArAdyupachArAnsus
amAhitopAharet
06190081 haviHsheShaM cha juhuyAdanale dvAdashAhutIH
06190082 oM namo bhagavate mahApuruShAya mahAvibhUtipataye svAheti
06190091 shriyaM viShNuM cha varadAvAshiShAM prabhavAvubhau
06190092 bhaktyA sampUjayennityaM yadIchChetsarvasampadaH
06190101 praNameddaNDavadbhUmau bhaktiprahveNa chetasA
06190102 dashavAraM japenmantraM tataH stotramudIrayet
06190111 yuvAM tu vishvasya vibhU jagataH kAraNaM param
06190112 iyaM hi prakR^itiH sUkShmA mAyAshaktirduratyayA
06190121 tasyA adhIshvaraH sAkShAttvameva puruShaH paraH
06190122 tvaM sarvayaj~na ijyeyaM kriyeyaM phalabhugbhavAn
06190131 guNavyaktiriyaM devI vya~njako guNabhugbhavAn
06190132 tvaM hi sarvasharIryAtmA shrIH sharIrendriyAshayAH
06190133 nAmarUpe bhagavatI pratyayastvamapAshrayaH
06190141 yathA yuvAM trilokasya varadau parameShThinau
06190142 tathA ma uttamashloka santu satyA mahAshiShaH
06190151 ityabhiShTUya varadaM shrInivAsaM shriyA saha
06190152 tanniHsAryopaharaNaM dattvAchamanamarchayet
06190161 tataH stuvIta stotreNa bhaktiprahveNa chetasA
06190162 yaj~nochChiShTamavaghrAya punarabhyarchayeddharim
06190171 patiM cha parayA bhaktyA mahApuruShachetasA
06190172 priyaistaistairupanametpremashIlaH svayaM patiH
06190173 bibhR^iyAtsarvakarmANi patnyA uchchAvachAni cha
06190181 kR^itamekatareNApi dampatyorubhayorapi
06190182 patnyAM kuryAdanarhAyAM patiretatsamAhitaH
06190191 viShNorvratamidaM bibhranna vihanyAtkatha~nchana
06190192 viprAnstriyo vIravatIH sraggandhabalimaNDanaiH
06190193 archedaharaharbhaktyA devaM niyamamAsthitA
06190201 udvAsya devaM sve dhAmni tanniveditamagrataH
06190202 adyAdAtmavishuddhyarthaM sarvakAmasamR^iddhaye
06190211 etena pUjAvidhinA mAsAndvAdasha hAyanam
06190212 nItvAthoparametsAdhvI kArtike charame.ahani
06190221 shvobhUte.apa upaspR^ishya kR^iShNamabhyarchya pUrvavat
06190222 payaHshR^itena juhuyAchcharuNA saha sarpiShA
06190223 pAkayaj~navidhAnena dvAdashaivAhutIH patiH
06190231 AshiShaH shirasAdAya dvijaiH prItaiH samIritAH
06190232 praNamya shirasA bhaktyA bhu~njIta tadanuj~nayA
06190241 AchAryamagrataH kR^itvA vAgyataH saha bandhubhiH
06190242 dadyAtpatnyai charoH sheShaM suprajAstvaM susaubhagam
06190251 etachcharitvA vidhivadvrataM vibhorabhIpsitArthaM labhate pumAniha
06190252 strI chaitadAsthAya labheta saubhagaM shriyaM prajAM jIvapatiM yasho gR
^iham
06190261 kanyA cha vindeta samagralakShaNaM patiM tvavIrA hatakilbiShAM gatim
06190262 mR^itaprajA jIvasutA dhaneshvarI sudurbhagA subhagA rUpamagryam
06190271 vindedvirUpA virujA vimuchyate ya AmayAvIndriyakalyadeham
06190272 etatpaThannabhyudaye cha karmaNyanantatR^iptiH pitR^idevatAnAm
06190281 tuShTAH prayachChanti samastakAmAnhomAvasAne hutabhukShrIharishcha
06190282 rAjanmahanmarutAM janma puNyaM ditervrataM chAbhihitaM mahatte
07010010 shrIrAjovAcha
07010011 samaH priyaH suhR^idbrahmanbhUtAnAM bhagavAnsvayam
07010012 indrasyArthe kathaM daityAnavadhIdviShamo yathA
07010021 na hyasyArthaH suragaNaiH sAkShAnniHshreyasAtmanaH

07010022
07010031
07010032
07010040
07010041
07010042
07010051
07010052
07010061
07010062
07010071
07010072
07010081
07010082
07010091
07010092
07010101
07010102
07010111
it
07010112
07010113
07010121
07010122
07010131
07010132
07010141
07010142
07010150
07010151
07010152
07010161
07010162
07010171
07010172
07010181
07010182
07010191
07010192
07010201
07010202
07010210
07010211
07010212
07010220
07010221
07010222
07010231
07010232
07010241
07010242
07010243
07010251
07010252
07010261
07010262
07010271
07010272
07010281
07010282

naivAsurebhyo vidveSho nodvegashchAguNasya hi


iti naH sumahAbhAga nArAyaNaguNAnprati
saMshayaH sumahAnjAtastadbhavAMshChettumarhati
shrIR^iShiruvAcha
sAdhu pR^iShTaM mahArAja hareshcharitamadbhutam
yadbhAgavatamAhAtmyaM bhagavadbhaktivardhanam
gIyate paramaM puNyamR^iShibhirnAradAdibhiH
natvA kR^iShNAya munaye kathayiShye hareH kathAm
nirguNo.api hyajo.avyakto bhagavAnprakR^iteH paraH
svamAyAguNamAvishya bAdhyabAdhakatAM gataH
sattvaM rajastama iti prakR^iternAtmano guNAH
na teShAM yugapadrAjanhrAsa ullAsa eva vA
jayakAle tu sattvasya devarShInrajaso.asurAn
tamaso yakSharakShAMsi tatkAlAnuguNo.abhajat
jyotirAdirivAbhAti sa~NghAtAnna vivichyate
vidantyAtmAnamAtmasthaM mathitvA kavayo.antataH
yadA sisR^ikShuH pura AtmanaH paro rajaH sR^ijatyeSha pR^ithaksvamAyayA
sattvaM vichitrAsu riraMsurIshvaraH shayiShyamANastama Irayatyasau
kAlaM charantaM sR^ijatIsha AshrayaM pradhAnapumbhyAM naradeva satyakR^
ya eSha rAjannapi kAla IshitA sattvaM surAnIkamivaidhayatyataH
tatpratyanIkAnasurAnsurapriyo rajastamaskAnpramiNotyurushravAH
atraivodAhR^itaH pUrvamitihAsaH surarShiNA
prItyA mahAkratau rAjanpR^ichChate.ajAtashatrave
dR^iShTvA mahAdbhutaM rAjA rAjasUye mahAkratau
vAsudeve bhagavati sAyujyaM chedibhUbhujaH
tatrAsInaM suraR^iShiM rAjA pANDusutaH kratau
paprachCha vismitamanA munInAM shR^iNvatAmidam
shrIyudhiShThira uvAcha
aho atyadbhutaM hyetaddurlabhaikAntinAmapi
vAsudeve pare tattve prAptishchaidyasya vidviShaH
etadveditumichChAmaH sarva eva vayaM mune
bhagavannindayA veno dvijaistamasi pAtitaH
damaghoShasutaH pApa Arabhya kalabhAShaNAt
sampratyamarShI govinde dantavakrashcha durmatiH
shapatorasakR^idviShNuM yadbrahma paramavyayam
shvitro na jAto jihvAyAM nAndhaM vivishatustamaH
kathaM tasminbhagavati duravagrAhyadhAmani
pashyatAM sarvalokAnAM layamIyatura~njasA
etadbhrAmyati me buddhirdIpArchiriva vAyunA
brUhyetadadbhutatamaM bhagavAnhyatra kAraNam
shrIbAdarAyaNiruvAcha
rAj~nastadvacha AkarNya nArado bhagavAnR^iShiH
tuShTaH prAha tamAbhAShya shR^iNvatyAstatsadaH kathAH
shrInArada uvAcha
nindanastavasatkAra nyakkArArthaM kalevaram
pradhAnaparayo rAjannavivekena kalpitam
hiMsA tadabhimAnena daNDapAruShyayoryathA
vaiShamyamiha bhUtAnAM mamAhamiti pArthiva
yannibaddho.abhimAno.ayaM tadvadhAtprANinAM vadhaH
tathA na yasya kaivalyAdabhimAno.akhilAtmanaH
parasya damakarturhi hiMsA kenAsya kalpyate
tasmAdvairAnubandhena nirvaireNa bhayena vA
snehAtkAmena vA yu~njyAtkatha~nchinnekShate pR^ithak
yathA vairAnubandhena martyastanmayatAmiyAt
na tathA bhaktiyogena iti me nishchitA matiH
kITaH peshaskR^itA ruddhaH kuDyAyAM tamanusmaran
saMrambhabhayayogena vindate tatsvarUpatAm
evaM kR^iShNe bhagavati mAyAmanuja Ishvare
vaireNa pUtapApmAnastamApuranuchintayA

07010291
07010292
07010301
07010302
07010311
07010312
07010321
07010322
07010330
07010331
07010332
07010341
07010342
07010350
07010351
07010352
07010361
07010362
07010371
07010372
07010373
07010381
07010382
07010391
07010392
07010401
07010402
07010411
07010412
07010421
07010422
07010431
07010432
07010441
07010442
07010451
07010452
07010461
07010462
07010470
07010471
07010472
07020010
07020011
07020012
07020021
07020022
07020031
07020032
07020041
07020042
07020051
07020052
07020061
07020062
07020071
07020072
07020081
07020082
07020091

kAmAddveShAdbhayAtsnehAdyathA bhaktyeshvare manaH


Aveshya tadaghaM hitvA bahavastadgatiM gatAH
gopyaH kAmAdbhayAtkaMso dveShAchchaidyAdayo nR^ipAH
sambandhAdvR^iShNayaH snehAdyUyaM bhaktyA vayaM vibho
katamo.api na venaH syAtpa~nchAnAM puruShaM prati
tasmAtkenApyupAyena manaH kR^iShNe niveshayet
mAtR^iShvasreyo vashchaidyo dantavakrashcha pANDava
pArShadapravarau viShNorviprashApAtpadachyutau
shrIyudhiShThira uvAcha
kIdR^ishaH kasya vA shApo haridAsAbhimarshanaH
ashraddheya ivAbhAti harerekAntinAM bhavaH
dehendriyAsuhInAnAM vaikuNThapuravAsinAm
dehasambandhasambaddhametadAkhyAtumarhasi
shrInArada uvAcha
ekadA brahmaNaH putrA viShNulokaM yadR^ichChayA
sanandanAdayo jagmushcharanto bhuvanatrayam
pa~nchaShaDDhAyanArbhAbhAH pUrveShAmapi pUrvajAH
digvAsasaH shishUnmatvA dvAHsthau tAnpratyaShedhatAm
ashapankupitA evaM yuvAM vAsaM na chArhathaH
rajastamobhyAM rahite pAdamUle madhudviShaH
pApiShThAmAsurIM yoniM bAlishau yAtamAshvataH
evaM shaptau svabhavanAtpatantau tau kR^ipAlubhiH
proktau punarjanmabhirvAM tribhirlokAya kalpatAm
jaj~nAte tau diteH putrau daityadAnavavanditau
hiraNyakashipurjyeShTho hiraNyAkSho.anujastataH
hato hiraNyakashipurhariNA siMharUpiNA
hiraNyAkSho dharoddhAre bibhratA shaukaraM vapuH
hiraNyakashipuH putraM prahlAdaM keshavapriyam
jighAMsurakaronnAnA yAtanA mR^ityuhetave
taM sarvabhUtAtmabhUtaM prashAntaM samadarshanam
bhagavattejasA spR^iShTaM nAshaknoddhantumudyamaiH
tatastau rAkShasau jAtau keshinyAM vishravaHsutau
rAvaNaH kumbhakarNashcha sarvalokopatApanau
tatrApi rAghavo bhUtvA nyahanachChApamuktaye
rAmavIryaM shroShyasi tvaM mArkaNDeyamukhAtprabho
tAvatra kShatriyau jAtau mAtR^iShvasrAtmajau tava
adhunA shApanirmuktau kR^iShNachakrahatAMhasau
vairAnubandhatIvreNa dhyAnenAchyutasAtmatAm
nItau punarhareH pArshvaM jagmaturviShNupArShadau
shrIyudhiShThira uvAcha
vidveSho dayite putre kathamAsInmahAtmani
brUhi me bhagavanyena prahlAdasyAchyutAtmatA
shrInArada uvAcha
bhrAtaryevaM vinihate hariNA kroDamUrtinA
hiraNyakashipU rAjanparyatapyadruShA shuchA
Aha chedaM ruShA pUrNaH sandaShTadashanachChadaH
kopojjvaladbhyAM chakShurbhyAM nirIkShandhUmramambaram
karAladaMShTrogradR^iShTyA duShprekShyabhrukuTImukhaH
shUlamudyamya sadasi dAnavAnidamabravIt
bho bho dAnavadaiteyA dvimUrdhaMstryakSha shambara
shatabAho hayagrIva namuche pAka ilvala
viprachitte mama vachaH pulomanshakunAdayaH
shR^iNutAnantaraM sarve kriyatAmAshu mA chiram
sapatnairghAtitaH kShudrairbhrAtA me dayitaH suhR^it
pArShNigrAheNa hariNA samenApyupadhAvanaiH
tasya tyaktasvabhAvasya ghR^iNermAyAvanaukasaH
bhajantaM bhajamAnasya bAlasyevAsthirAtmanaH
machChUlabhinnagrIvasya bhUriNA rudhireNa vai
asR^ikpriyaM tarpayiShye bhrAtaraM me gatavyathaH
tasminkUTe.ahite naShTe kR^ittamUle vanaspatau

07020092
07020101
07020102
07020111
07020112
07020121
07020122
07020131
07020132
07020141
07020142
07020151
07020152
07020153
07020161
07020162
07020171
07020172
07020181
07020182
07020191
07020192
07020200
07020201
07020202
07020211
07020212
07020221
07020222
07020231
07020232
07020241
07020242
07020251
07020252
07020261
07020262
07020271
07020272
07020281
07020282
07020291
07020292
07020301
07020302
07020311
tAH
07020312
07020321
uNaiH
07020322
07020331
07020332
07020341
07020342
07020351
07020352
07020361
07020362
07020370

viTapA iva shuShyanti viShNuprANA divaukasaH


tAvadyAta bhuvaM yUyaM brahmakShatrasamedhitAm
sUdayadhvaM tapoyaj~na svAdhyAyavratadAninaH
viShNurdvijakriyAmUlo yaj~no dharmamayaH pumAn
devarShipitR^ibhUtAnAM dharmasya cha parAyaNam
yatra yatra dvijA gAvo vedA varNAshramakriyAH
taM taM janapadaM yAta sandIpayata vR^ishchata
iti te bhartR^inirdeshamAdAya shirasAdR^itAH
tathA prajAnAM kadanaM vidadhuH kadanapriyAH
puragrAmavrajodyAna kShetrArAmAshramAkarAn
kheTakharvaTaghoShAMshcha dadahuH pattanAni cha
kechitkhanitrairbibhiduH setuprAkAragopurAn
AjIvyAMshchichChidurvR^ikShAnkechitparashupANayaH
prAdahansharaNAnyeke prajAnAM jvalitolmukaiH
evaM viprakR^ite loke daityendrAnucharairmuhuH
divaM devAH parityajya bhuvi cheruralakShitAH
hiraNyakashipurbhrAtuH samparetasya duHkhitaH
kR^itvA kaTodakAdIni bhrAtR^iputrAnasAntvayat
shakuniM shambaraM dhR^iShTiM bhUtasantApanaM vR^ikam
kAlanAbhaM mahAnAbhaM harishmashrumathotkacham
tanmAtaraM ruShAbhAnuM ditiM cha jananIM girA
shlakShNayA deshakAlaj~na idamAha janeshvara
shrIhiraNyakashipuruvAcha
ambAmba he vadhUH putrA vIraM mArhatha shochitum
riporabhimukhe shlAghyaH shUrANAM vadha IpsitaH
bhUtAnAmiha saMvAsaH prapAyAmiva suvrate
daivenaikatra nItAnAmunnItAnAM svakarmabhiH
nitya AtmAvyayaH shuddhaH sarvagaH sarvavitparaH
dhatte.asAvAtmano li~NgaM mAyayA visR^ijanguNAn
yathAmbhasA prachalatA taravo.api chalA iva
chakShuShA bhrAmyamANena dR^ishyate chalatIva bhUH
evaM guNairbhrAmyamANe manasyavikalaH pumAn
yAti tatsAmyatAM bhadre hyali~Ngo li~NgavAniva
eSha AtmaviparyAso hyali~Nge li~NgabhAvanA
eSha priyApriyairyogo viyogaH karmasaMsR^itiH
sambhavashcha vinAshashcha shokashcha vividhaH smR^itaH
avivekashcha chintA cha vivekAsmR^itireva cha
atrApyudAharantImamitihAsaM purAtanam
yamasya pretabandhUnAM saMvAdaM taM nibodhata
ushInareShvabhUdrAjA suyaj~na iti vishrutaH
sapatnairnihato yuddhe j~nAtayastamupAsata
vishIrNaratnakavachaM vibhraShTAbharaNasrajam
sharanirbhinnahR^idayaM shayAnamasR^igAvilam
prakIrNakeshaM dhvastAkShaM rabhasA daShTadachChadam
rajaHkuNThamukhAmbhojaM ChinnAyudhabhujaM mR^idhe
ushInarendraM vidhinA tathA kR^itaM patiM mahiShyaH prasamIkShya duHkhi
hatAH sma nAtheti karairuro bhR^ishaM ghnantyo muhustatpadayorupApatan
rudatya uchchairdayitA~Nghripa~NkajaM si~nchantya asraiH kuchaku~NkumAr
visrastakeshAbharaNAH shuchaM nR^iNAM sR^ijantya AkrandanayA vilepire
aho vidhAtrAkaruNena naH prabho bhavAnpraNIto dR^igagocharAM dashAm
ushInarANAmasi vR^ittidaH purA kR^ito.adhunA yena shuchAM vivardhanaH
tvayA kR^itaj~nena vayaM mahIpate kathaM vinA syAma suhR^ittamena te
tatrAnuyAnaM tava vIra pAdayoH shushrUShatInAM disha yatra yAsyasi
evaM vilapatInAM vai parigR^ihya mR^itaM patim
anichChatInAM nirhAramarko.astaM sannyavartata
tatra ha pretabandhUnAmAshrutya paridevitam
Aha tAnbAlako bhUtvA yamaH svayamupAgataH
shrIyama uvAcha

07020371
07020372
07020381
07020382
07020391
07020392
07020401
hyati
07020402
07020411
07020412
07020421
07020422
07020431
07020432
07020441
07020442
07020451
07020452
07020461
07020462
07020471
07020472
07020481
07020482
07020491
07020492
07020501
07020502
07020511
07020512
07020521
07020522
07020523
07020531
07020532
07020541
07020542
07020551
07020552
07020561
07020562
07020571
07020572
07020580
07020581
07020582
07020591
07020592
07020601
07020602
07020603
07020610
07020611
07020612
07030010
07030011
07030012
07030021
07030022

aho amIShAM vayasAdhikAnAM vipashyatAM lokavidhiM vimohaH


yatrAgatastatra gataM manuShyaM svayaM sadharmA api shochantyapArtham
aho vayaM dhanyatamA yadatra tyaktAH pitR^ibhyAM na vichintayAmaH
abhakShyamANA abalA vR^ikAdibhiH sa rakShitA rakShati yo hi garbhe
ya ichChayeshaH sR^ijatIdamavyayo ya eva rakShatyavalumpate cha yaH
tasyAbalAH krIDanamAhurIshitushcharAcharaM nigrahasa~Ngrahe prabhuH
pathi chyutaM tiShThati diShTarakShitaM gR^ihe sthitaM tadvihataM vinas
jIvatyanAtho.api tadIkShito vane gR^ihe.abhigupto.asya hato na jIvati
bhUtAni taistairnijayonikarmabhirbhavanti kAle na bhavanti sarvashaH
na tatra hAtmA prakR^itAvapi sthitastasyA guNairanyatamo hi badhyate
idaM sharIraM puruShasya mohajaM yathA pR^ithagbhautikamIyate gR^iham
yathaudakaiH pArthivataijasairjanaH kAlena jAto vikR^ito vinashyati
yathAnalo dAruShu bhinna Iyate yathAnilo dehagataH pR^ithaksthitaH
yathA nabhaH sarvagataM na sajjate tathA pumAnsarvaguNAshrayaH paraH
suyaj~no nanvayaM shete mUDhA yamanushochatha
yaH shrotA yo.anuvakteha sa na dR^ishyeta karhichit
na shrotA nAnuvaktAyaM mukhyo.apyatra mahAnasuH
yastvihendriyavAnAtmA sa chAnyaH prANadehayoH
bhUtendriyamanoli~NgAndehAnuchchAvachAnvibhuH
bhajatyutsR^ijati hyanyastachchApi svena tejasA
yAvalli~NgAnvito hyAtmA tAvatkarmanibandhanam
tato viparyayaH klesho mAyAyogo.anuvartate
vitathAbhinivesho.ayaM yadguNeShvarthadR^igvachaH
yathA manorathaH svapnaH sarvamaindriyakaM mR^iShA
atha nityamanityaM vA neha shochanti tadvidaH
nAnyathA shakyate kartuM svabhAvaH shochatAmiti
lubdhako vipine kashchitpakShiNAM nirmito.antakaH
vitatya jAlaM vidadhe tatra tatra pralobhayan
kuli~NgamithunaM tatra vicharatsamadR^ishyata
tayoH kuli~NgI sahasA lubdhakena pralobhitA
Asajjata sichastantryAM mahiShyaH kAlayantritA
kuli~NgastAM tathApannAM nirIkShya bhR^ishaduHkhitaH
snehAdakalpaH kR^ipaNaH kR^ipaNAM paryadevayat
aho akaruNo devaH striyAkaruNayA vibhuH
kR^ipaNaM mAmanushochantyA dInayA kiM kariShyati
kAmaM nayatu mAM devaH kimardhenAtmano hi me
dInena jIvatA duHkhamanena vidhurAyuShA
kathaM tvajAtapakShAMstAnmAtR^ihInAnbibharmyaham
mandabhAgyAH pratIkShante nIDe me mAtaraM prajAH
evaM kuli~NgaM vilapantamArAtpriyAviyogAturamashrukaNTham
sa eva taM shAkunikaH shareNa vivyAdha kAlaprahito vilInaH
evaM yUyamapashyantya AtmApAyamabuddhayaH
nainaM prApsyatha shochantyaH patiM varShashatairapi
shrIhiraNyakashipuruvAcha
bAla evaM pravadati sarve vismitachetasaH
j~nAtayo menire sarvamanityamayathotthitam
yama etadupAkhyAya tatraivAntaradhIyata
j~nAtayo hi suyaj~nasya chakruryatsAmparAyikam
ataH shochata mA yUyaM paraM chAtmAnameva vA
ka AtmA kaH paro vAtra svIyaH pArakya eva vA
svaparAbhiniveshena vinAj~nAnena dehinAm
shrInArada uvAcha
iti daityapatervAkyaM ditirAkarNya sasnuShA
putrashokaM kShaNAttyaktvA tattve chittamadhArayat
shrInArada uvAcha
hiraNyakashipU rAjannajeyamajarAmaram
AtmAnamapratidvandvamekarAjaM vyadhitsata
sa tepe mandaradroNyAM tapaH paramadAruNam
UrdhvabAhurnabhodR^iShTiH pAdA~NguShThAshritAvaniH

07030031
07030032
07030041
07030042
07030051
07030052
07030061
07030062
07030071
07030072
07030073
07030081
07030082
07030091
07030092
07030101
07030102
07030111
07030112
07030121
07030122
07030131
07030132
07030141
07030142
07030151
07030152
07030161
07030162
07030170
07030171
07030172
07030181
07030182
07030191
07030192
07030201
07030202
07030211
07030212
07030220
07030221
07030222
07030231
07030232
07030233
07030241
07030242
07030251
07030252
07030260
07030261
07030262
07030271
07030272
07030281
07030282
07030291
07030292
07030301

jaTAdIdhitibhI reje saMvartArka ivAMshubhiH


tasmiMstapastapyamAne devAH sthAnAni bhejire
tasya mUrdhnaH samudbhUtaH sadhUmo.agnistapomayaH
tIryagUrdhvamadho lokAnprAtapadviShvagIritaH
chukShubhurnadyudanvantaH sadvIpAdrishchachAla bhUH
nipetuH sagrahAstArA jajvalushcha disho dasha
tena taptA divaM tyaktvA brahmalokaM yayuH surAH
dhAtre vij~nApayAmAsurdevadeva jagatpate
daityendratapasA taptA divi sthAtuM na shaknumaH
tasya chopashamaM bhUmanvidhehi yadi manyase
lokA na yAvanna~NkShyanti balihArAstavAbhibhUH
tasyAyaM kila sa~Nkalpashcharato dushcharaM tapaH
shrUyatAM kiM na viditastavAthApi niveditam
sR^iShTvA charAcharamidaM tapoyogasamAdhinA
adhyAste sarvadhiShNyebhyaH parameShThI nijAsanam
tadahaM vardhamAnena tapoyogasamAdhinA
kAlAtmanoshcha nityatvAtsAdhayiShye tathAtmanaH
anyathedaM vidhAsye.ahamayathA pUrvamojasA
kimanyaiH kAlanirdhUtaiH kalpAnte vaiShNavAdibhiH
iti shushruma nirbandhaM tapaH paramamAsthitaH
vidhatsvAnantaraM yuktaM svayaM tribhuvaneshvara
tavAsanaM dvijagavAM pArameShThyaM jagatpate
bhavAya shreyase bhUtyai kShemAya vijayAya cha
iti vij~nApito devairbhagavAnAtmabhUrnR^ipa
parito bhR^igudakShAdyairyayau daityeshvarAshramam
na dadarsha pratichChannaM valmIkatR^iNakIchakaiH
pipIlikAbhirAchIrNaM medastva~NmAMsashoNitam
tapantaM tapasA lokAnyathAbhrApihitaM ravim
vilakShya vismitaH prAha hasaMstaM haMsavAhanaH
shrIbrahmovAcha
uttiShThottiShTha bhadraM te tapaHsiddho.asi kAshyapa
varado.ahamanuprApto vriyatAmIpsito varaH
adrAkShamahametaM te hR^itsAraM mahadadbhutam
daMshabhakShitadehasya prANA hyasthiShu sherate
naitatpUrvarShayashchakrurna kariShyanti chApare
niramburdhArayetprANAnko vai divyasamAH shatam
vyavasAyena te.anena duShkareNa manasvinAm
taponiShThena bhavatAjito.ahaM ditinandana
tatasta AshiShaH sarvA dadAmyasurapu~Ngava
martasya te hyamartasya darshanaM nAphalaM mama
shrInArada uvAcha
ityuktvAdibhavo devo bhakShitA~NgaM pipIlikaiH
kamaNDalujalenaukShaddivyenAmogharAdhasA
sa tatkIchakavalmIkAtsahaojobalAnvitaH
sarvAvayavasampanno vajrasaMhanano yuvA
utthitastaptahemAbho vibhAvasurivaidhasaH
sa nirIkShyAmbare devaM haMsavAhamupasthitam
nanAma shirasA bhUmau taddarshanamahotsavaH
utthAya prA~njaliH prahva IkShamANo dR^ishA vibhum
harShAshrupulakodbhedo girA gadgadayAgR^iNAt
shrIhiraNyakashipuruvAcha
kalpAnte kAlasR^iShTena yo.andhena tamasAvR^itam
abhivyanagjagadidaM svaya~njyotiH svarochiShA
AtmanA trivR^itA chedaM sR^ijatyavati lumpati
rajaHsattvatamodhAmne parAya mahate namaH
nama AdyAya bIjAya j~nAnavij~nAnamUrtaye
prANendriyamanobuddhi vikArairvyaktimIyuShe
tvamIshiShe jagatastasthuShashcha prANena mukhyena patiH prajAnAm
chittasya chittairmanaindriyANAM patirmahAnbhUtaguNAshayeshaH
tvaM saptatantUnvitanoShi tanvA trayyA chaturhotrakavidyayA cha

07030302
07030311
07030312
07030321
07030322
07030331
07030332
07030341
07030342
07030351
07030352
07030361
07030362
07030371
07030372
07030381
07030382
07040010
07040011
07040012
07040020
07040021
07040022
07040031
07040032
07040041
07040042
07040051
07040052
07040061
07040062
07040071
07040072
07040081
07040082
07040083
07040091
07040092
07040101
07040102
07040111
07040112
07040121
07040122
07040131
07040132
07040141
07040142
a
07040151
07040152
07040161
07040162
07040171
07040172
07040181
07040182
07040191
07040192
07040201

tvameka AtmAtmavatAmanAdiranantapAraH kavirantarAtmA


tvameva kAlo.animiSho janAnAmAyurlavAdyavayavaiH kShiNoShi
kUTastha AtmA parameShThyajo mahAMstvaM jIvalokasya cha jIva AtmA
tvattaH paraM nAparamapyanejadejachcha ki~nchidvyatiriktamasti
vidyAH kalAste tanavashcha sarvA hiraNyagarbho.asi bR^ihattripR^iShThaH
vyaktaM vibho sthUlamidaM sharIraM yenendriyaprANamanoguNAMstvam
bhu~NkShe sthito dhAmani pArameShThye avyakta AtmA puruShaH purANaH
anantAvyaktarUpeNa yenedamakhilaM tatam
chidachichChaktiyuktAya tasmai bhagavate namaH
yadi dAsyasyabhimatAnvarAnme varadottama
bhUtebhyastvadvisR^iShTebhyo mR^ityurmA bhUnmama prabho
nAntarbahirdivA naktamanyasmAdapi chAyudhaiH
na bhUmau nAmbare mR^ityurna narairna mR^igairapi
vyasubhirvAsumadbhirvA surAsuramahoragaiH
apratidvandvatAM yuddhe aikapatyaM cha dehinAm
sarveShAM lokapAlAnAM mahimAnaM yathAtmanaH
tapoyogaprabhAvANAM yanna riShyati karhichit
shrInArada uvAcha
evaM vR^itaH shatadhR^itirhiraNyakashiporatha
prAdAttattapasA prIto varAMstasya sudurlabhAn
shrIbrahmovAcha
tAteme durlabhAH puMsAM yAnvR^iNIShe varAnmama
tathApi vitarAmya~Nga varAnyadyapi durlabhAn
tato jagAma bhagavAnamoghAnugraho vibhuH
pUjito.asuravaryeNa stUyamAnaH prajeshvaraiH
evaM labdhavaro daityo bibhraddhemamayaM vapuH
bhagavatyakaroddveShaM bhrAturvadhamanusmaran
sa vijitya dishaH sarvA lokAMshcha trInmahAsuraH
devAsuramanuShyendra gandharvagaruDoragAn
siddhachAraNavidyAdhrAnR^iShInpitR^ipatInmanUn
yakSharakShaHpishAcheshAnpretabhUtapatInapi
sarvasattvapatInjitvA vashamAnIya vishvajit
jahAra lokapAlAnAM sthAnAni saha tejasA
devodyAnashriyA juShTamadhyAste sma tripiShTapam
mahendrabhavanaM sAkShAnnirmitaM vishvakarmaNA
trailokyalakShmyAyatanamadhyuvAsAkhilarddhimat
yatra vidrumasopAnA mahAmArakatA bhuvaH
yatra sphATikakuDyAni vaidUryastambhapa~NktayaH
yatra chitravitAnAni padmarAgAsanAni cha
payaHphenanibhAH shayyA muktAdAmaparichChadAH
kUjadbhirnUpurairdevyaH shabdayantya itastataH
ratnasthalIShu pashyanti sudatIH sundaraM mukham
tasminmahendrabhavane mahAbalo mahAmanA nirjitaloka ekarAT
reme.abhivandyA~NghriyugaH surAdibhiH pratApitairUrjitachaNDashAsanaH
tama~Nga mattaM madhunorugandhinA vivR^ittatAmrAkShamasheShadhiShNyapAH
upAsatopAyanapANibhirvinA tribhistapoyogabalaujasAM padam
jagurmahendrAsanamojasA sthitaM vishvAvasustumbururasmadAdayaH
gandharvasiddhA R^iShayo.astuvanmuhurvidyAdharAshchApsarasashcha pANDav
sa eva varNAshramibhiH kratubhirbhUridakShiNaiH
ijyamAno havirbhAgAnagrahItsvena tejasA
akR^iShTapachyA tasyAsItsaptadvIpavatI mahI
tathA kAmadughA gAvo nAnAshcharyapadaM nabhaH
ratnAkarAshcha ratnaughAMstatpatnyashchohurUrmibhiH
kShArasIdhughR^itakShaudra dadhikShIrAmR^itodakAH
shailA droNIbhirAkrIDaM sarvartuShu guNAndrumAH
dadhAra lokapAlAnAmeka eva pR^ithagguNAn
sa itthaM nirjitakakubekarADviShayAnpriyAn
yathopajoShaM bhu~njAno nAtR^ipyadajitendriyaH
evamaishvaryamattasya dR^iptasyochChAstravartinaH

07040202
07040211
07040212
07040221
07040222
07040231
07040232
07040241
07040242
07040251
07040252
07040261
07040262
07040271
07040272
07040281
07040282
07040290
07040291
07040292
07040301
07040302
07040311
07040312
07040321
07040322
07040323
07040331
tudR^ik
07040332
07040341
07040342
07040351
07040352
07040361
07040362
07040371
07040372
07040381
07040382
07040391
07040392
07040401
07040402
07040411
07040412
07040421
07040422
07040431
07040432
07040440
07040441
07040442
07040451
07040452
07040461
07040462
07040463
07050010
07050011

kAlo mahAnvyatIyAya brahmashApamupeyuShaH


tasyogradaNDasaMvignAH sarve lokAH sapAlakAH
anyatrAlabdhasharaNAH sharaNaM yayurachyutam
tasyai namo.astu kAShThAyai yatrAtmA harirIshvaraH
yadgatvA na nivartante shAntAH sannyAsino.amalAH
iti te saMyatAtmAnaH samAhitadhiyo.amalAH
upatasthurhR^iShIkeshaM vinidrA vAyubhojanAH
teShAmAvirabhUdvANI arUpA meghaniHsvanA
sannAdayantI kakubhaH sAdhUnAmabhaya~NkarI
mA bhaiShTa vibudhashreShThAH sarveShAM bhadramastu vaH
maddarshanaM hi bhUtAnAM sarvashreyopapattaye
j~nAtametasya daurAtmyaM daiteyApasadasya yat
tasya shAntiM kariShyAmi kAlaM tAvatpratIkShata
yadA deveShu vedeShu goShu vipreShu sAdhuShu
dharme mayi cha vidveShaH sa vA Ashu vinashyati
nirvairAya prashAntAya svasutAya mahAtmane
prahrAdAya yadA druhyeddhaniShye.api varorjitam
shrInArada uvAcha
ityuktA lokaguruNA taM praNamya divaukasaH
nyavartanta gatodvegA menire chAsuraM hatam
tasya daityapateH putrAshchatvAraH paramAdbhutAH
prahrAdo.abhUnmahAMsteShAM guNairmahadupAsakaH
brahmaNyaH shIlasampannaH satyasandho jitendriyaH
AtmavatsarvabhUtAnAmekapriyasuhR^ittamaH
dAsavatsannatAryA~NghriH pitR^ivaddInavatsalaH
bhrAtR^ivatsadR^ishe snigdho guruShvIshvarabhAvanaH
vidyArtharUpajanmADhyo mAnastambhavivarjitaH
nodvignachitto vyasaneShu niHspR^ihaH shruteShu dR^iShTeShu guNeShvavas
dAntendriyaprANasharIradhIH sadA prashAntakAmo rahitAsuro.asuraH
yasminmahadguNA rAjangR^ihyante kavibhirmuhuH
na te.adhunA pidhIyante yathA bhagavatIshvare
yaM sAdhugAthAsadasi ripavo.api surA nR^ipa
pratimAnaM prakurvanti kimutAnye bhavAdR^ishAH
guNairalamasa~NkhyeyairmAhAtmyaM tasya sUchyate
vAsudeve bhagavati yasya naisargikI ratiH
nyastakrIDanako bAlo jaDavattanmanastayA
kR^iShNagrahagR^ihItAtmA na veda jagadIdR^isham
AsInaH paryaTannashnanshayAnaH prapibanbruvan
nAnusandhatta etAni govindaparirambhitaH
kvachidrudati vaikuNTha chintAshabalachetanaH
kvachiddhasati tachchintA hlAda udgAyati kvachit
nadati kvachidutkaNTho vilajjo nR^ityati kvachit
kvachittadbhAvanAyuktastanmayo.anuchakAra ha
kvachidutpulakastUShNImAste saMsparshanirvR^itaH
aspandapraNayAnanda salilAmIlitekShaNaH
sa uttamashlokapadAravindayorniShevayAki~nchanasa~NgalabdhayA
tanvanparAM nirvR^itimAtmano muhurduHsa~NgadInasya manaH shamaM vyadhAt
tasminmahAbhAgavate mahAbhAge mahAtmani
hiraNyakashipU rAjannakarodaghamAtmaje
shrIyudhiShThira uvAcha
devarSha etadichChAmo vedituM tava suvrata
yadAtmajAya shuddhAya pitAdAtsAdhave hyagham
putrAnvipratikUlAnsvAnpitaraH putravatsalAH
upAlabhante shikShArthaM naivAghamaparo yathA
kimutAnuvashAnsAdhUMstAdR^ishAngurudevatAn
etatkautUhalaM brahmannasmAkaM vidhama prabho
pituH putrAya yaddveSho maraNAya prayojitaH
shrInArada uvAcha
paurohityAya bhagavAnvR^itaH kAvyaH kilAsuraiH

07050012
07050021
07050022
07050031
07050032
07050041
07050042
07050050
07050051
07050052
07050060
07050061
07050062
07050071
07050072
07050081
07050082
07050091
07050092
07050101
07050102
07050110
07050111
07050112
07050121
07050122
07050131
07050132
07050141
07050142
07050150
07050151
07050152
07050161
07050162
07050171
07050172
07050181
07050182
07050191
07050192
07050201
07050202
07050211
07050212
07050220
07050221
07050222
07050230
07050231
07050232
07050241
07050242
07050251
07050252
07050261
07050262
07050271
07050272
07050280

ShaNDAmarkau sutau tasya daityarAjagR^ihAntike


tau rAj~nA prApitaM bAlaM prahlAdaM nayakovidam
pAThayAmAsatuH pAThyAnanyAMshchAsurabAlakAn
yattatra guruNA proktaM shushruve.anupapATha cha
na sAdhu manasA mene svaparAsadgrahAshrayam
ekadAsurarATputrama~NkamAropya pANDava
paprachCha kathyatAM vatsa manyate sAdhu yadbhavAn
shrIprahlAda uvAcha
tatsAdhu manye.asuravarya dehinAM sadA samudvignadhiyAmasadgrahAt
hitvAtmapAtaM gR^ihamandhakUpaM vanaM gato yaddharimAshrayeta
shrInArada uvAcha
shrutvA putragiro daityaH parapakShasamAhitAH
jahAsa buddhirbAlAnAM bhidyate parabuddhibhiH
samyagvidhAryatAM bAlo gurugehe dvijAtibhiH
viShNupakShaiH pratichChannairna bhidyetAsya dhIryathA
gR^ihamAnItamAhUya prahrAdaM daityayAjakAH
prashasya shlakShNayA vAchA samapR^ichChanta sAmabhiH
vatsa prahrAda bhadraM te satyaM kathaya mA mR^iShA
bAlAnati kutastubhyameSha buddhiviparyayaH
buddhibhedaH parakR^ita utAho te svato.abhavat
bhaNyatAM shrotukAmAnAM gurUNAM kulanandana
shrIprahrAda uvAcha
paraH svashchetyasadgrAhaH puMsAM yanmAyayA kR^itaH
vimohitadhiyAM dR^iShTastasmai bhagavate namaH
sa yadAnuvrataH puMsAM pashubuddhirvibhidyate
anya eSha tathAnyo.ahamiti bhedagatAsatI
sa eSha AtmA svaparetyabuddhibhirduratyayAnukramaNo nirUpyate
muhyanti yadvartmani vedavAdino brahmAdayo hyeSha bhinatti me matim
yathA bhrAmyatyayo brahmansvayamAkarShasannidhau
tathA me bhidyate chetashchakrapANeryadR^ichChayA
shrInArada uvAcha
etAvadbrAhmaNAyoktvA virarAma mahAmatiH
taM sannibhartsya kupitaH sudIno rAjasevakaH
AnIyatAmare vetramasmAkamayashaskaraH
kulA~NgArasya durbuddheshchaturtho.asyodito damaH
daiteyachandanavane jAto.ayaM kaNTakadrumaH
yanmUlonmUlaparashorviShNornAlAyito.arbhakaH
iti taM vividhopAyairbhIShayaMstarjanAdibhiH
prahrAdaM grAhayAmAsa trivargasyopapAdanam
tata enaM gururj~nAtvA j~nAtaj~neyachatuShTayam
daityendraM darshayAmAsa mAtR^imR^iShTamala~NkR^itam
pAdayoH patitaM bAlaM pratinandyAshiShAsuraH
pariShvajya chiraM dorbhyAM paramAmApa nirvR^itim
AropyA~NkamavaghrAya mUrdhanyashrukalAmbubhiH
Asi~nchanvikasadvaktramidamAha yudhiShThira
hiraNyakashipuruvAcha
prahrAdAnUchyatAM tAta svadhItaM ki~nchiduttamam
kAlenaitAvatAyuShmanyadashikShadgurorbhavAn
shrIprahrAda uvAcha
shravaNaM kIrtanaM viShNoH smaraNaM pAdasevanam
archanaM vandanaM dAsyaM sakhyamAtmanivedanam
iti puMsArpitA viShNau bhaktishchennavalakShaNA
kriyeta bhagavatyaddhA tanmanye.adhItamuttamam
nishamyaitatsutavacho hiraNyakashipustadA
guruputramuvAchedaM ruShA prasphuritAdharaH
brahmabandho kimetatte vipakShaM shrayatAsatA
asAraM grAhito bAlo mAmanAdR^itya durmate
santi hyasAdhavo loke durmaitrAshChadmaveShiNaH
teShAmudetyaghaM kAle rogaH pAtakinAmiva
shrIguruputra uvAcha

07050281
07050282
07050290
07050291
07050292
07050300
07050301
07050302
07050311
07050312
07050321
07050322
07050331
07050332
07050341
07050342
07050351
07050352
07050361
07050362
07050371
07050372
t
07050381
07050382
07050391
07050392
07050401
07050402
07050411
07050412
07050421
07050422
07050431
07050432
07050441
07050442
07050443
07050451
07050452
07050461
07050462
07050471
07050472
07050481
07050482
07050491
m
07050492
adam
07050501
07050502
07050511
07050512
07050521
07050522
07050531
07050532
07050541
07050542

na matpraNItaM na parapraNItaM suto vadatyeSha tavendrashatro


naisargikIyaM matirasya rAjanniyachCha manyuM kadadAH sma mA naH
shrInArada uvAcha
guruNaivaM pratiprokto bhUya AhAsuraH sutam
na chedgurumukhIyaM te kuto.abhadrAsatI matiH
shrIprahrAda uvAcha
matirna kR^iShNe parataH svato vA mitho.abhipadyeta gR^ihavratAnAm
adAntagobhirvishatAM tamisraM punaH punashcharvitacharvaNAnAm
na te viduH svArthagatiM hi viShNuM durAshayA ye bahirarthamAninaH
andhA yathAndhairupanIyamAnAste.apIshatantryAmurudAmni baddhAH
naiShAM matistAvadurukramA~NghriM spR^ishatyanarthApagamo yadarthaH
mahIyasAM pAdarajo.abhiShekaM niShki~nchanAnAM na vR^iNIta yAvat
ityuktvoparataM putraM hiraNyakashipU ruShA
andhIkR^itAtmA svotsa~NgAnnirasyata mahItale
AhAmarSharuShAviShTaH kaShAyIbhUtalochanaH
vadhyatAmAshvayaM vadhyo niHsArayata nairR^itAH
ayaM me bhrAtR^ihA so.ayaM hitvA svAnsuhR^ido.adhamaH
pitR^ivyahantuH pAdau yo viShNordAsavadarchati
viShNorvA sAdhvasau kiM nu kariShyatyasama~njasaH
sauhR^idaM dustyajaM pitrorahAdyaH pa~nchahAyanaH
paro.apyapatyaM hitakR^idyathauShadhaM svadehajo.apyAmayavatsuto.ahitaH
ChindyAttada~NgaM yadutAtmano.ahitaM sheShaM sukhaM jIvati yadvivarjanA
sarvairupAyairhantavyaH sambhojashayanAsanaiH
suhR^illi~NgadharaH shatrurmunerduShTamivendriyam
nairR^itAste samAdiShTA bhartrA vai shUlapANayaH
tigmadaMShTrakarAlAsyAstAmrashmashrushiroruhAH
nadanto bhairavaM nAdaM Chindhi bhindhIti vAdinaH
AsInaM chAhananshUlaiH prahrAdaM sarvamarmasu
pare brahmaNyanirdeshye bhagavatyakhilAtmani
yuktAtmanyaphalA AsannapuNyasyeva satkriyAH
prayAse.apahate tasmindaityendraH parisha~NkitaH
chakAra tadvadhopAyAnnirbandhena yudhiShThira
diggajairdandashUkendrairabhichArAvapAtanaiH
mAyAbhiH sannirodhaishcha garadAnairabhojanaiH
himavAyvagnisalilaiH parvatAkramaNairapi
na shashAka yadA hantumapApamasuraH sutam
chintAM dIrghatamAM prAptastatkartuM nAbhyapadyata
eSha me bahvasAdhUkto vadhopAyAshcha nirmitAH
taistairdrohairasaddharmairmuktaH svenaiva tejasA
vartamAno.avidUre vai bAlo.apyajaDadhIrayam
na vismarati me.anAryaM shunaH shepa iva prabhuH
aprameyAnubhAvo.ayamakutashchidbhayo.amaraH
nUnametadvirodhena mR^ityurme bhavitA na vA
iti tachchintayA ki~nchinmlAnashriyamadhomukham
shaNDAmarkAvaushanasau vivikta iti hochatuH
jitaM tvayaikena jagattrayaM bhruvorvijR^imbhaNatrastasamastadhiShNyapa
na tasya chintyaM tava nAtha chakShvahe na vai shishUnAM guNadoShayoH p
imaM tu pAshairvaruNasya baddhvA nidhehi bhIto na palAyate yathA
buddhishcha puMso vayasAryasevayA yAvadgururbhArgava AgamiShyati
tatheti guruputroktamanuj~nAyedamabravIt
dharmo hyasyopadeShTavyo rAj~nAM yo gR^ihamedhinAm
dharmamarthaM cha kAmaM cha nitarAM chAnupUrvashaH
prahrAdAyochatU rAjanprashritAvanatAya cha
yathA trivargaM gurubhirAtmane upashikShitam
na sAdhu mene tachChikShAM dvandvArAmopavarNitAm
yadAchAryaH parAvR^itto gR^ihamedhIyakarmasu
vayasyairbAlakaistatra sopahUtaH kR^itakShaNaiH

07050551
07050552
07050561
07050562
07050571
07050572
07060010
07060011
07060012
07060021
07060022
07060031
07060032
07060041
07060042
07060051
07060052
07060061
07060062
07060071
07060072
07060081
07060082
07060091
07060092
07060101
07060102
07060111
07060112
07060121
u
07060122
gAn
07060131
07060132
07060141
07060142
07060151
07060152
07060161
07060162
07060171
07060172
07060181
07060182
07060191
07060192
07060201
07060202
07060211
07060212
07060221
07060222
07060231
07060232
07060241
07060242
07060251
07060252
07060253

atha tAnshlakShNayA vAchA pratyAhUya mahAbudhaH


uvAcha vidvAMstanniShThAM kR^ipayA prahasanniva
te tu tadgauravAtsarve tyaktakrIDAparichChadAH
bAlA adUShitadhiyo dvandvArAmeritehitaiH
paryupAsata rAjendra tannyastahR^idayekShaNAH
tAnAha karuNo maitro mahAbhAgavato.asuraH
shrIprahrAda uvAcha
kaumAra AcharetprAj~no dharmAnbhAgavatAniha
durlabhaM mAnuShaM janma tadapyadhruvamarthadam
yathA hi puruShasyeha viShNoH pAdopasarpaNam
yadeSha sarvabhUtAnAM priya AtmeshvaraH suhR^it
sukhamaindriyakaM daityA dehayogena dehinAm
sarvatra labhyate daivAdyathA duHkhamayatnataH
tatprayAso na kartavyo yata AyurvyayaH param
na tathA vindate kShemaM mukundacharaNAmbujam
tato yateta kushalaH kShemAya bhavamAshritaH
sharIraM pauruShaM yAvanna vipadyeta puShkalam
puMso varShashataM hyAyustadardhaM chAjitAtmanaH
niShphalaM yadasau rAtryAM shete.andhaM prApitastamaH
mugdhasya bAlye kaishore krIDato yAti viMshatiH
jarayA grastadehasya yAtyakalpasya viMshatiH
durApUreNa kAmena mohena cha balIyasA
sheShaM gR^iheShu saktasya pramattasyApayAti hi
ko gR^iheShu pumAnsaktamAtmAnamajitendriyaH
snehapAshairdR^iDhairbaddhamutsaheta vimochitum
ko nvarthatR^iShNAM visR^ijetprANebhyo.api ya IpsitaH
yaM krINAtyasubhiH preShThaistaskaraH sevako vaNik
kathaM priyAyA anukampitAyAH sa~NgaM rahasyaM ruchirAMshcha mantrAn
suhR^itsu tatsnehasitaH shishUnAM kalAkSharANAmanuraktachittaH
putrAnsmaraMstA duhitR^IrhR^idayyA bhrAtR^InsvasR^IrvA pitarau cha dIna
gR^ihAnmanoj~noruparichChadAMshcha vR^ittIshcha kulyAH pashubhR^ityavar
tyajeta koshaskR^idivehamAnaH karmANi lobhAdavitR^iptakAmaH
aupasthyajaihvaM bahumanyamAnaH kathaM virajyeta durantamohaH
kuTumbapoShAya viyannijAyurna budhyate.arthaM vihataM pramattaH
sarvatra tApatrayaduHkhitAtmA nirvidyate na svakuTumbarAmaH
vitteShu nityAbhiniviShTachetA vidvAMshcha doShaM paravittahartuH
pretyeha vAthApyajitendriyastadashAntakAmo harate kuTumbI
vidvAnapItthaM danujAH kuTumbaM puShNansvalokAya na kalpate vai
yaH svIyapArakyavibhinnabhAvastamaH prapadyeta yathA vimUDhaH
yato na kashchitkva cha kutrachidvA dInaH svamAtmAnamalaM samarthaH
vimochituM kAmadR^ishAM vihAra krIDAmR^igo yannigaDo visargaH
tato vidUrAtparihR^itya daityA daityeShu sa~NgaM viShayAtmakeShu
upeta nArAyaNamAdidevaM sa muktasa~NgairiShito.apavargaH
na hyachyutaM prINayato bahvAyAso.asurAtmajAH
AtmatvAtsarvabhUtAnAM siddhatvAdiha sarvataH
parAvareShu bhUteShu brahmAntasthAvarAdiShu
bhautikeShu vikAreShu bhUteShvatha mahatsu cha
guNeShu guNasAmye cha guNavyatikare tathA
eka eva paro hyAtmA bhagavAnIshvaro.avyayaH
pratyagAtmasvarUpeNa dR^ishyarUpeNa cha svayam
vyApyavyApakanirdeshyo hyanirdeshyo.avikalpitaH
kevalAnubhavAnanda svarUpaH parameshvaraH
mAyayAntarhitaishvarya Iyate guNasargayA
tasmAtsarveShu bhUteShu dayAM kuruta sauhR^idam
bhAvamAsuramunmuchya yayA tuShyatyadhokShajaH
tuShTe cha tatra kimalabhyamananta Adye
kiM tairguNavyatikarAdiha ye svasiddhAH
dharmAdayaH kimaguNena cha kA~NkShitena

07060254
07060261
07060262
07060263
07060264
07060271
07060272
07060273
07060274
07060281
07060282
07060290
07060291
07060292
07060301
07060302
07070010
07070011
07070012
07070020
07070021
07070022
07070031
07070032
07070041
07070042
07070051
07070052
07070061
07070062
07070071
07070072
07070081
07070082
07070090
07070091
07070092
07070100
07070101
07070102
07070111
07070112
07070121
07070122
07070131
07070132
07070141
07070142
07070151
07070152
07070161
07070162
07070171
07070172
07070181
07070182
07070191
07070192
07070201
07070202

sAraM juShAM charaNayorupagAyatAM naH


dharmArthakAma iti yo.abhihitastrivarga
IkShA trayI nayadamau vividhA cha vArtA
manye tadetadakhilaM nigamasya satyaM
svAtmArpaNaM svasuhR^idaH paramasya puMsaH
j~nAnaM tadetadamalaM duravApamAha
nArAyaNo narasakhaH kila nAradAya
ekAntinAM bhagavatastadaki~nchanAnAM
pAdAravindarajasAplutadehinAM syAt
shrutametanmayA pUrvaM j~nAnaM vij~nAnasaMyutam
dharmaM bhAgavataM shuddhaM nAradAddevadarshanAt
shrIdaityaputrA UchuH
prahrAda tvaM vayaM chApi narte.anyaM vidmahe gurum
etAbhyAM guruputrAbhyAM bAlAnAmapi hIshvarau
bAlasyAntaHpurasthasya mahatsa~Ngo duranvayaH
Chindhi naH saMshayaM saumya syAchchedvisrambhakAraNam
shrInArada uvAcha
evaM daityasutaiH pR^iShTo mahAbhAgavato.asuraH
uvAcha tAnsmayamAnaH smaranmadanubhAShitam
shrIprahrAda uvAcha
pitari prasthite.asmAkaM tapase mandarAchalam
yuddhodyamaM paraM chakrurvibudhA dAnavAnprati
pipIlikairahiriva diShTyA lokopatApanaH
pApena pApo.abhakShIti vadanto vAsavAdayaH
teShAmatibalodyogaM nishamyAsurayUthapAH
vadhyamAnAH surairbhItA dudruvuH sarvato disham
kalatraputravittAptAngR^ihAnpashuparichChadAn
nAvekShyamANAstvaritAH sarve prANaparIpsavaH
vyalumpanrAjashibiramamarA jayakA~NkShiNaH
indrastu rAjamahiShIM mAtaraM mama chAgrahIt
nIyamAnAM bhayodvignAM rudatIM kurarImiva
yadR^ichChayAgatastatra devarShirdadR^ishe pathi
prAha nainAM surapate netumarhasyanAgasam
mu~ncha mu~ncha mahAbhAga satIM paraparigraham
shrIindra uvAcha
Aste.asyA jaThare vIryamaviShahyaM suradviShaH
AsyatAM yAvatprasavaM mokShye.arthapadavIM gataH
shrInArada uvAcha
ayaM niShkilbiShaH sAkShAnmahAbhAgavato mahAn
tvayA na prApsyate saMsthAmanantAnucharo balI
ityuktastAM vihAyendro devarShermAnayanvachaH
anantapriyabhaktyainAM parikramya divaM yayau
tato me mAtaramR^iShiH samAnIya nijAshrame
AshvAsyehoShyatAM vatse yAvatte bharturAgamaH
tathetyavAtsIddevarSherantike sAkutobhayA
yAvaddaityapatirghorAttapaso na nyavartata
R^iShiM paryacharattatra bhaktyA paramayA satI
antarvatnI svagarbhasya kShemAyechChAprasUtaye
R^iShiH kAruNikastasyAH prAdAdubhayamIshvaraH
dharmasya tattvaM j~nAnaM cha mAmapyuddishya nirmalam
tattu kAlasya dIrghatvAtstrItvAnmAtustirodadhe
R^iShiNAnugR^ihItaM mAM nAdhunApyajahAtsmR^itiH
bhavatAmapi bhUyAnme yadi shraddadhate vachaH
vaishAradI dhIH shraddhAtaH strIbAlAnAM cha me yathA
janmAdyAH ShaDime bhAvA dR^iShTA dehasya nAtmanaH
phalAnAmiva vR^ikShasya kAleneshvaramUrtinA
AtmA nityo.avyayaH shuddha ekaH kShetraj~na AshrayaH
avikriyaH svadR^igheturvyApako.asa~NgyanAvR^itaH
etairdvAdashabhirvidvAnAtmano lakShaNaiH paraiH
ahaM mametyasadbhAvaM dehAdau mohajaM tyajet

07070211
07070212
07070221
07070222
07070231
07070232
07070241
07070242
07070251
07070252
07070261
07070262
07070271
07070272
07070281
07070282
07070291
07070292
07070301
07070302
07070311
07070312
07070321
07070322
07070331
07070332
07070341
07070342
07070351
07070352
07070361
07070362
07070371
07070372
m
07070381
07070382
07070391
07070392
halAH
07070401
07070402
07070411
07070412
07070421
07070422
07070431
07070432
07070441
07070442
07070451
07070452
07070461
07070462
07070471
07070472
07070481
07070482
07070491
07070492

svarNaM yathA grAvasu hemakAraH kShetreShu yogaistadabhij~na ApnuyAt


kShetreShu deheShu tathAtmayogairadhyAtmavidbrahmagatiM labheta
aShTau prakR^itayaH proktAstraya eva hi tadguNAH
vikArAH ShoDashAchAryaiH pumAnekaH samanvayAt
dehastu sarvasa~NghAto jagattasthuriti dvidhA
atraiva mR^igyaH puruSho neti netItyatattyajan
anvayavyatirekeNa vivekenoshatAtmanA
svargasthAnasamAmnAyairvimR^ishadbhirasatvaraiH
buddherjAgaraNaM svapnaH suShuptiriti vR^ittayaH
tA yenaivAnubhUyante so.adhyakShaH puruShaH paraH
ebhistrivarNaiH paryastairbuddhibhedaiH kriyodbhavaiH
svarUpamAtmano budhyedgandhairvAyumivAnvayAt
etaddvAro hi saMsAro guNakarmanibandhanaH
aj~nAnamUlo.apArtho.api puMsaH svapna ivArpyate
tasmAdbhavadbhiH kartavyaM karmaNAM triguNAtmanAm
bIjanirharaNaM yogaH pravAhoparamo dhiyaH
tatropAyasahasrANAmayaM bhagavatoditaH
yadIshvare bhagavati yathA yaira~njasA ratiH
gurushushrUShayA bhaktyA sarvalabdhArpaNena cha
sa~Ngena sAdhubhaktAnAmIshvarArAdhanena cha
shraddhayA tatkathAyAM cha kIrtanairguNakarmaNAm
tatpAdAmburuhadhyAnAttalli~NgekShArhaNAdibhiH
hariH sarveShu bhUteShu bhagavAnAsta IshvaraH
iti bhUtAni manasA kAmaistaiH sAdhu mAnayet
evaM nirjitaShaDvargaiH kriyate bhaktirIshvare
vAsudeve bhagavati yayA saMlabhyate ratiH
nishamya karmANi guNAnatulyAnvIryANi lIlAtanubhiH kR^itAni
yadAtiharShotpulakAshrugadgadaM protkaNTha udgAyati rauti nR^ityati
yadA grahagrasta iva kvachiddhasatyAkrandate dhyAyati vandate janam
muhuH shvasanvakti hare jagatpate nArAyaNetyAtmamatirgatatrapaH
tadA pumAnmuktasamastabandhanastadbhAvabhAvAnukR^itAshayAkR^itiH
nirdagdhabIjAnushayo mahIyasA bhaktiprayogeNa sametyadhokShajam
adhokShajAlambhamihAshubhAtmanaH sharIriNaH saMsR^itichakrashAtanam
tadbrahmanirvANasukhaM vidurbudhAstato bhajadhvaM hR^idaye hR^idIshvara
ko.atiprayAso.asurabAlakA harerupAsane sve hR^idi ChidravatsataH
svasyAtmanaH sakhyurasheShadehinAM sAmAnyataH kiM viShayopapAdanaiH
rAyaH kalatraM pashavaH sutAdayo gR^ihA mahI ku~njarakoshabhUtayaH
sarve.arthakAmAH kShaNabha~NgurAyuShaH kurvanti martyasya kiyatpriyaM c
evaM hi lokAH kratubhiH kR^itA amI kShayiShNavaH sAtishayA na nirmalAH
tasmAdadR^iShTashrutadUShaNaM paraM bhaktyoktayeshaM bhajatAtmalabdhaye
yadartha iha karmANi vidvanmAnyasakR^innaraH
karotyato viparyAsamamoghaM vindate phalam
sukhAya duHkhamokShAya sa~Nkalpa iha karmiNaH
sadApnotIhayA duHkhamanIhAyAH sukhAvR^itaH
kAmAnkAmayate kAmyairyadarthamiha pUruShaH
sa vai dehastu pArakyo bha~Nguro yAtyupaiti cha
kimu vyavahitApatya dArAgAradhanAdayaH
rAjyakoshagajAmAtya bhR^ityAptA mamatAspadAH
kimetairAtmanastuchChaiH saha dehena nashvaraiH
anarthairarthasa~NkAshairnityAnandarasodadheH
nirUpyatAmiha svArthaH kiyAndehabhR^ito.asurAH
niShekAdiShvavasthAsu klishyamAnasya karmabhiH
karmANyArabhate dehI dehenAtmAnuvartinA
karmabhistanute dehamubhayaM tvavivekataH
tasmAdarthAshcha kAmAshcha dharmAshcha yadapAshrayAH
bhajatAnIhayAtmAnamanIhaM harimIshvaram
sarveShAmapi bhUtAnAM harirAtmeshvaraH priyaH
bhUtairmahadbhiH svakR^itaiH kR^itAnAM jIvasaMj~nitaH

07070501
07070502
07070511
07070512
07070521
07070522
07070531
07070532
07070541
07070542
07070551
07070552
07080010
07080011
07080012
07080021
07080022
07080031
07080032
07080041
07080042
07080051
07080052
07080060
07080061
07080062
07080071
07080072
07080080
07080081
07080082
07080091
07080092
07080101
07080102
07080111
07080112
07080120
07080121
07080122
07080131
07080132
07080141
07080142
07080151
07080152
07080161
07080162
e
07080171
07080172
07080181
tmanaH
07080182
07080191
07080192
07080201
07080202
07080211
07080212

devo.asuro manuShyo vA yakSho gandharva eva vA


bhajanmukundacharaNaM svastimAnsyAdyathA vayam
nAlaM dvijatvaM devatvamR^iShitvaM vAsurAtmajAH
prINanAya mukundasya na vR^ittaM na bahuj~natA
na dAnaM na tapo nejyA na shauchaM na vratAni cha
prIyate.amalayA bhaktyA hariranyadviDambanam
tato harau bhagavati bhaktiM kuruta dAnavAH
Atmaupamyena sarvatra sarvabhUtAtmanIshvare
daiteyA yakSharakShAMsi striyaH shUdrA vrajaukasaH
khagA mR^igAH pApajIvAH santi hyachyutatAM gatAH
etAvAneva loke.asminpuMsaH svArthaH paraH smR^itaH
ekAntabhaktirgovinde yatsarvatra tadIkShaNam
shrInArada uvAcha
atha daityasutAH sarve shrutvA tadanuvarNitam
jagR^ihurniravadyatvAnnaiva gurvanushikShitam
athAchAryasutasteShAM buddhimekAntasaMsthitAm
AlakShya bhItastvarito rAj~na AvedayadyathA
shrutvA tadapriyaM daityo duHsahaM tanayAnayam
kopAveshachaladgAtraH putraM hantuM mano dadhe
kShiptvA paruShayA vAchA prahrAdamatadarhaNam
AhekShamANaH pApena tirashchInena chakShuShA
prashrayAvanataM dAntaM baddhA~njalimavasthitam
sarpaH padAhata iva shvasanprakR^itidAruNaH
shrIhiraNyakashipuruvAcha
he durvinIta mandAtmankulabhedakarAdhama
stabdhaM machChAsanodvR^ittaM neShye tvAdya yamakShayam
kruddhasya yasya kampante trayo lokAH saheshvarAH
tasya me.abhItavanmUDha shAsanaM kiM balo.atyagAH
shrIprahrAda uvAcha
na kevalaM me bhavatashcha rAjansa vai balaM balinAM chApareShAm
pare.avare.amI sthiraja~NgamA ye brahmAdayo yena vashaM praNItAH
sa IshvaraH kAla urukramo.asAvojaH sahaH sattvabalendriyAtmA
sa eva vishvaM paramaH svashaktibhiH sR^ijatyavatyatti guNatrayeshaH
jahyAsuraM bhAvamimaM tvamAtmanaH samaM mano dhatsva na santi vidviShaH
R^ite.ajitAdAtmana utpathe sthitAttaddhi hyanantasya mahatsamarhaNam
dasyUnpurA ShaNna vijitya lumpato manyanta eke svajitA disho dasha
jitAtmano j~nasya samasya dehinAM sAdhoH svamohaprabhavAH kutaH pare
shrIhiraNyakashipuruvAcha
vyaktaM tvaM martukAmo.asi yo.atimAtraM vikatthase
mumUrShUNAM hi mandAtmannanu syurviklavA giraH
yastvayA mandabhAgyokto madanyo jagadIshvaraH
kvAsau yadi sa sarvatra kasmAtstambhe na dR^ishyate
so.ahaM vikatthamAnasya shiraH kAyAddharAmi te
gopAyeta haristvAdya yaste sharaNamIpsitam
evaM duruktairmuhurardayanruShA sutaM mahAbhAgavataM mahAsuraH
khaDgaM pragR^ihyotpatito varAsanAtstambhaM tatADAtibalaH svamuShTinA
tadaiva tasminninado.atibhIShaNo babhUva yenANDakaTAhamasphuTat
yaM vai svadhiShNyopagataM tvajAdayaH shrutvA svadhAmAtyayama~Nga menir
sa vikramanputravadhepsurojasA nishamya nirhrAdamapUrvamadbhutam
antaHsabhAyAM na dadarsha tatpadaM vitatrasuryena surAriyUthapAH
satyaM vidhAtuM nijabhR^ityabhAShitaM vyAptiM cha bhUteShvakhileShu chA
adR^ishyatAtyadbhutarUpamudvahanstambhe sabhAyAM na mR^igaM na mAnuSham
sa sattvamenaM parito vipashyanstambhasya madhyAdanunirjihAnam
nAyaM mR^igo nApi naro vichitramaho kimetannR^imR^igendrarUpam
mImAMsamAnasya samutthito.agrato nR^isiMharUpastadalaM bhayAnakam
prataptachAmIkarachaNDalochanaM sphuratsaTAkesharajR^imbhitAnanam
karAladaMShTraM karavAlacha~nchala kShurAntajihvaM bhrukuTImukholbaNam
stabdhordhvakarNaM girikandarAdbhuta vyAttAsyanAsaM hanubhedabhIShaNam

07080221
07080222
m
07080231
07080232
07080241
07080242
07080251
07080252
07080261
07080262
07080271
07080272
07080273
07080281
iH
07080282
07080291
m
07080292
07080301
07080302
07080311
07080312
07080321
07080322
07080331
07080332
07080341
07080342
07080351
07080352
07080361
07080362
H
07080371
07080372
07080381
07080382
07080391
07080392
07080393
07080400
07080401
07080402
07080410
07080411
07080412
07080420
07080421
07080422
07080423
07080424
07080430
07080431
07080432
07080433
07080434
07080440
07080441

divispR^ishatkAyamadIrghapIvara grIvoruvakShaHsthalamalpamadhyamam
chandrAMshugauraishChuritaM tanUruhairviShvagbhujAnIkashataM nakhAyudha
durAsadaM sarvanijetarAyudha pravekavidrAvitadaityadAnavam
prAyeNa me.ayaM hariNorumAyinA vadhaH smR^ito.anena samudyatena kim
evaM bruvaMstvabhyapatadgadAyudho nadannR^isiMhaM prati daityaku~njaraH
alakShito.agnau patitaH pata~Ngamo yathA nR^isiMhaujasi so.asurastadA
na tadvichitraM khalu sattvadhAmani svatejasA yo nu purApibattamaH
tato.abhipadyAbhyahananmahAsuro ruShA nR^isiMhaM gadayoruvegayA
taM vikramantaM sagadaM gadAdharo mahoragaM tArkShyasuto yathAgrahIt
sa tasya hastotkalitastadAsuro vikrIDato yadvadahirgarutmataH
asAdhvamanyanta hR^itaukaso.amarA ghanachChadA bhArata sarvadhiShNyapAH
taM manyamAno nijavIryasha~NkitaM yaddhastamukto nR^ihariM mahAsuraH
punastamAsajjata khaDgacharmaNI pragR^ihya vegena gatashramo mR^idhe
taM shyenavegaM shatachandravartmabhishcharantamachChidramuparyadho har
kR^itvATTahAsaM kharamutsvanolbaNaM nimIlitAkShaM jagR^ihe mahAjavaH
viShvaksphurantaM grahaNAturaM harirvyAlo yathAkhuM kulishAkShatatvacha
dvAryUrumApatya dadAra lIlayA nakhairyathAhiM garuDo mahAviSham
saMrambhaduShprekShyakarAlalochano vyAttAnanAntaM vilihansvajihvayA
asR^iglavAktAruNakesharAnano yathAntramAlI dvipahatyayA hariH
nakhA~NkurotpATitahR^itsaroruhaM visR^ijya tasyAnucharAnudAyudhAn
ahansamastAnnakhashastrapANibhirdordaNDayUtho.anupathAnsahasrashaH
saTAvadhUtA jaladAH parApatangrahAshcha taddR^iShTivimuShTarochiShaH
ambhodhayaH shvAsahatA vichukShubhurnirhrAdabhItA digibhA vichukrushuH
dyaustatsaTotkShiptavimAnasa~NkulA protsarpata kShmA cha padAbhipIDitA
shailAH samutpeturamuShya raMhasA tattejasA khaM kakubho na rejire
tataH sabhAyAmupaviShTamuttame nR^ipAsane sambhR^itatejasaM vibhum
alakShitadvairathamatyamarShaNaM prachaNDavaktraM na babhAja kashchana
nishAmya lokatrayamastakajvaraM tamAdidaityaM hariNA hataM mR^idhe
praharShavegotkalitAnanA muhuH prasUnavarShairvavR^iShuH surastriyaH
tadA vimAnAvalibhirnabhastalaM didR^ikShatAM sa~NkulamAsa nAkinAm
surAnakA dundubhayo.atha jaghnire gandharvamukhyA nanR^iturjaguH striya
tatropavrajya vibudhA brahmendragirishAdayaH
R^iShayaH pitaraH siddhA vidyAdharamahoragAH
manavaH prajAnAM patayo gandharvApsarachAraNAH
yakShAH kimpuruShAstAta vetAlAH sahakinnarAH
te viShNupArShadAH sarve sunandakumudAdayaH
mUrdhni baddhA~njalipuTA AsInaM tIvratejasam
IDire narashArdulaM nAtidUracharAH pR^ithak
shrIbrahmovAcha
nato.asmyanantAya durantashaktaye vichitravIryAya pavitrakarmaNe
vishvasya sargasthitisaMyamAnguNaiH svalIlayA sandadhate.avyayAtmane
shrIrudra uvAcha
kopakAlo yugAntaste hato.ayamasuro.alpakaH
tatsutaM pAhyupasR^itaM bhaktaM te bhaktavatsala
shrIindra uvAcha
pratyAnItAH parama bhavatA trAyatA naH svabhAgA
daityAkrAntaM hR^idayakamalaM tadgR^ihaM pratyabodhi
kAlagrastaM kiyadidamaho nAtha shushrUShatAM te
muktisteShAM na hi bahumatA nArasiMhAparaiH kim
shrIR^iShaya UchuH
tvaM nastapaH paramamAttha yadAtmatejo
yenedamAdipuruShAtmagataM sasarktha
tadvipraluptamamunAdya sharaNyapAla
rakShAgR^ihItavapuShA punaranvamaMsthAH
shrIpitara UchuH
shrAddhAni no.adhibubhuje prasabhaM tanUjair

07080442
07080443
07080444
07080450
07080451
07080452
07080460
07080461
07080462
07080470
07080471
07080472
07080480
07080481
07080482
An
07080490
07080491
hAH
07080492
07080500
07080501
07080502
07080510
07080511
07080512
07080520
07080521
07080522
07080523
07080524
07080530
07080531
07080532
07080540
07080541
07080542
07080550
07080551
07080552
07080560
07080561
ma
07080562
H
07090010
07090011
07090012
07090021
07090022
07090031
07090032
07090041
07090042
07090051
07090052
m
07090061
07090062
chanaH

dattAni tIrthasamaye.apyapibattilAmbu
tasyodarAnnakhavidIrNavapAdya ArchChat
tasmai namo nR^iharaye.akhiladharmagoptre
shrIsiddhA UchuH
yo no gatiM yogasiddhAmasAdhurahArShIdyogatapobalena
nAnA darpaM taM nakhairvidadAra tasmai tubhyaM praNatAH smo nR^isiMha
shrIvidyAdharA UchuH
vidyAM pR^ithagdhAraNayAnurAddhAM nyaShedhadaj~no balavIryadR^iptaH
sa yena sa~Nkhye pashuvaddhatastaM mAyAnR^isiMhaM praNatAH sma nityam
shrInAgA UchuH
yena pApena ratnAni strIratnAni hR^itAni naH
tadvakShaHpATanenAsAM dattAnanda namo.astu te
shrImanava UchuH
manavo vayaM tava nideshakAriNo ditijena deva paribhUtasetavaH
bhavatA khalaH sa upasaMhR^itaH prabho karavAma te kimanushAdhi ki~Nkar
shrIprajApataya UchuH
prajeshA vayaM te pareshAbhisR^iShTA na yena prajA vai sR^ijAmo niShidd
sa eSha tvayA bhinnavakShA nu shete jaganma~NgalaM sattvamUrte.avatAraH
shrIgandharvA UchuH
vayaM vibho te naTanATyagAyakA yenAtmasAdvIryabalaujasA kR^itAH
sa eSha nIto bhavatA dashAmimAM kimutpathasthaH kushalAya kalpate
shrIchAraNA UchuH
hare tavA~Nghripa~NkajaM bhavApavargamAshritAH
yadeSha sAdhuhR^ichChayastvayAsuraH samApitaH
shrIyakShA UchuH
vayamanucharamukhyAH karmabhiste manoj~nais
ta iha ditisutena prApitA vAhakatvam
sa tu janaparitApaM tatkR^itaM jAnatA te
narahara upanItaH pa~nchatAM pa~nchaviMsha
shrIkimpuruShA UchuH
vayaM kimpuruShAstvaM tu mahApuruSha IshvaraH
ayaM kupuruSho naShTo dhikkR^itaH sAdhubhiryadA
shrIvaitAlikA UchuH
sabhAsu satreShu tavAmalaM yasho gItvA saparyAM mahatIM labhAmahe
yastAmanaiShIdvashameSha durjano dviShTyA hataste bhagavanyathAmayaH
shrIkinnarA UchuH
vayamIsha kinnaragaNAstavAnugA ditijena viShTimamunAnukAritAH
bhavatA hare sa vR^ijino.avasAdito narasiMha nAtha vibhavAya no bhava
shrIviShNupArShadA UchuH
adyaitaddharinararUpamadbhutaM te dR^iShTaM naH sharaNada sarvalokashar
so.ayaM te vidhikara Isha viprashaptastasyedaM nidhanamanugrahAya vidma
shrInArada uvAcha
evaM surAdayaH sarve brahmarudrapuraH sarAH
nopaitumashakanmanyu saMrambhaM sudurAsadam
sAkShAtshrIH preShitA devairdR^iShTvA taM mahadadbhutam
adR^iShTAshrutapUrvatvAtsA nopeyAya sha~NkitA
prahrAdaM preShayAmAsa brahmAvasthitamantike
tAta prashamayopehi svapitre kupitaM prabhum
tatheti shanakai rAjanmahAbhAgavato.arbhakaH
upetya bhuvi kAyena nanAma vidhR^itA~njaliH
svapAdamUle patitaM tamarbhakaM vilokya devaH kR^ipayA pariplutaH
utthApya tachChIrShNyadadhAtkarAmbujaM kAlAhivitrastadhiyAM kR^itAbhaya
sa tatkarasparshadhutAkhilAshubhaH sapadyabhivyaktaparAtmadarshanaH
tatpAdapadmaM hR^idi nirvR^ito dadhau hR^iShyattanuH klinnahR^idashrulo

07090071
07090072
07090080
07090081
07090082
07090083
07090084
07090091
07090092
07090093
07090094
07090101
07090102
07090103
07090104
07090111
07090112
07090113
07090114
07090121
07090122
07090123
07090124
07090131
07090132
07090133
07090134
07090141
07090142
07090143
07090144
07090151
07090152
07090153
07090154
07090161
07090162
07090163
07090164
07090171
07090172
07090173
07090174
07090181
07090182
07090183
07090184
07090191
07090192
07090193
07090194
07090201
07090202
07090203
07090204
07090211
07090212
07090213
07090214
07090221

astauShIddharimekAgra manasA susamAhitaH


premagadgadayA vAchA tannyastahR^idayekShaNaH
shrIprahrAda uvAcha
brahmAdayaH suragaNA munayo.atha siddhAH
sattvaikatAnagatayo vachasAM pravAhaiH
nArAdhituM puruguNairadhunApi pipruH
kiM toShTumarhati sa me harirugrajAteH
manye dhanAbhijanarUpatapaHshrutaujas
tejaHprabhAvabalapauruShabuddhiyogAH
nArAdhanAya hi bhavanti parasya puMso
bhaktyA tutoSha bhagavAngajayUthapAya
viprAddviShaDguNayutAdaravindanAbha
pAdAravindavimukhAtshvapachaM variShTham
manye tadarpitamanovachanehitArtha
prANaM punAti sa kulaM na tu bhUrimAnaH
naivAtmanaH prabhurayaM nijalAbhapUrNo
mAnaM janAdaviduShaH karuNo vR^iNIte
yadyajjano bhagavate vidadhIta mAnaM
tachchAtmane pratimukhasya yathA mukhashrIH
tasmAdahaM vigataviklava Ishvarasya
sarvAtmanA mahi gR^iNAmi yathA manISham
nIcho.ajayA guNavisargamanupraviShTaH
pUyeta yena hi pumAnanuvarNitena
sarve hyamI vidhikarAstava sattvadhAmno
brahmAdayo vayamivesha na chodvijantaH
kShemAya bhUtaya utAtmasukhAya chAsya
vikrIDitaM bhagavato ruchirAvatAraiH
tadyachCha manyumasurashcha hatastvayAdya
modeta sAdhurapi vR^ishchikasarpahatyA
lokAshcha nirvR^itimitAH pratiyanti sarve
rUpaM nR^isiMha vibhayAya janAH smaranti
nAhaM bibhemyajita te.atibhayAnakAsya
jihvArkanetrabhrukuTIrabhasogradaMShTrAt
AntrasrajaHkShatajakesharasha~NkukarNAn
nirhrAdabhItadigibhAdaribhinnakhAgrAt
trasto.asmyahaM kR^ipaNavatsala duHsahogra
saMsArachakrakadanAdgrasatAM praNItaH
baddhaH svakarmabhirushattama te.a~NghrimUlaM
prIto.apavargasharaNaM hvayase kadA nu
yasmAtpriyApriyaviyogasaMyogajanma
shokAgninA sakalayoniShu dahyamAnaH
duHkhauShadhaM tadapi duHkhamataddhiyAhaM
bhUmanbhramAmi vada me tava dAsyayogam
so.ahaM priyasya suhR^idaH paradevatAyA
lIlAkathAstava nR^isiMha viri~nchagItAH
a~njastitarmyanugR^iNanguNavipramukto
durgANi te padayugAlayahaMsasa~NgaH
bAlasya neha sharaNaM pitarau nR^isiMha
nArtasya chAgadamudanvati majjato nauH
taptasya tatpratividhirya ihA~njaseShTas
tAvadvibho tanubhR^itAM tvadupekShitAnAm
yasminyato yarhi yena cha yasya yasmAd
yasmai yathA yaduta yastvaparaH paro vA
bhAvaH karoti vikaroti pR^ithaksvabhAvaH
sa~nchoditastadakhilaM bhavataH svarUpam
mAyA manaH sR^ijati karmamayaM balIyaH
kAlena choditaguNAnumatena puMsaH
ChandomayaM yadajayArpitaShoDashAraM
saMsArachakramaja ko.atitarettvadanyaH
sa tvaM hi nityavijitAtmaguNaH svadhAmnA

07090222
07090223
07090224
07090231
07090232
07090233
07090234
07090241
07090242
07090243
07090244
07090251
07090252
07090253
07090254
07090261
07090262
07090263
07090264
07090271
07090272
07090273
07090274
07090281
07090282
07090283
07090284
07090291
07090292
07090293
07090294
07090301
07090302
07090303
07090304
07090311
07090312
07090313
07090314
07090321
07090322
07090323
07090324
07090331
07090332
07090333
07090334
07090341
07090342
07090343
07090344
07090351
07090352
07090353
07090354
07090361
07090362
07090363
07090364
07090371

kAlo vashIkR^itavisR^ijyavisargashaktiH
chakre visR^iShTamajayeshvara ShoDashAre
niShpIDyamAnamupakarSha vibho prapannam
dR^iShTA mayA divi vibho.akhiladhiShNyapAnAm
AyuH shriyo vibhava ichChati yAnjano.ayam
ye.asmatpituH kupitahAsavijR^imbhitabhrU
visphUrjitena lulitAH sa tu te nirastaH
tasmAdamUstanubhR^itAmahamAshiSho.aj~na
AyuH shriyaM vibhavamaindriyamAviri~nchyAt
nechChAmi te vilulitAnuruvikrameNa
kAlAtmanopanaya mAM nijabhR^ityapArshvam
kutrAshiShaH shrutisukhA mR^igatR^iShNirUpAH
kvedaM kalevaramasheSharujAM virohaH
nirvidyate na tu jano yadapIti vidvAn
kAmAnalaM madhulavaiH shamayandurApaiH
kvAhaM rajaHprabhava Isha tamo.adhike.asmin
jAtaH suretarakule kva tavAnukampA
na brahmaNo na tu bhavasya na vai ramAyA
yanme.arpitaH shirasi padmakaraH prasAdaH
naiShA parAvaramatirbhavato nanu syAj
jantoryathAtmasuhR^ido jagatastathApi
saMsevayA surataroriva te prasAdaH
sevAnurUpamudayo na parAvaratvam
evaM janaM nipatitaM prabhavAhikUpe
kAmAbhikAmamanu yaH prapatanprasa~NgAt
kR^itvAtmasAtsurarShiNA bhagavangR^ihItaH
so.ahaM kathaM nu visR^ije tava bhR^ityasevAm
matprANarakShaNamananta piturvadhashcha
manye svabhR^ityaR^iShivAkyamR^itaM vidhAtum
khaDgaM pragR^ihya yadavochadasadvidhitsus
tvAmIshvaro madaparo.avatu kaM harAmi
ekastvameva jagadetamamuShya yattvam
AdyantayoH pR^ithagavasyasi madhyatashcha
sR^iShTvA guNavyatikaraM nijamAyayedaM
nAneva tairavasitastadanupraviShTaH
tvamvA idaM sadasadIsha bhavAMstato.anyo
mAyA yadAtmaparabuddhiriyaM hyapArthA
yadyasya janma nidhanaM sthitirIkShaNaM cha
tadvaitadeva vasukAlavadaShTitarvoH
nyasyedamAtmani jagadvilayAmbumadhye
sheShetmanA nijasukhAnubhavo nirIhaH
yogena mIlitadR^igAtmanipItanidras
turye sthito na tu tamo na guNAMshcha yu~NkShe
tasyaiva te vapuridaM nijakAlashaktyA
sa~nchoditaprakR^itidharmaNa AtmagUDham
ambhasyanantashayanAdviramatsamAdher
nAbherabhUtsvakaNikAvaTavanmahAbjam
tatsambhavaH kavirato.anyadapashyamAnas
tvAM bIjamAtmani tataM sa bahirvichintya
nAvindadabdashatamapsu nimajjamAno
jAte.a~Nkure kathamuhopalabheta bIjam
sa tvAtmayonirativismita Ashrito.abjaM
kAlena tIvratapasA parishuddhabhAvaH
tvAmAtmanIsha bhuvi gandhamivAtisUkShmaM
bhUtendriyAshayamaye vitataM dadarsha
evaM sahasravadanA~NghrishiraHkaroru
nAsAdyakarNanayanAbharaNAyudhADhyam
mAyAmayaM sadupalakShitasanniveshaM
dR^iShTvA mahApuruShamApa mudaM viri~nchaH
tasmai bhavAnhayashirastanuvaM hi bibhrad

07090372
07090373
07090374
07090381
07090382
07090383
07090384
07090391
07090392
07090393
07090394
07090401
07090402
07090403
07090404
07090411
07090412
07090413
07090414
07090421
07090422
07090423
07090424
07090431
07090432
07090433
07090434
07090441
07090442
07090443
07090444
07090451
07090452
07090453
07090454
07090461
07090462
07090463
07090464
07090471
07090472
07090473
07090474
07090481
07090482
07090483
07090484
07090491
07090492
07090493
07090494
07090501
07090502
07090503
07090504
07090510
07090511
07090512
07090520
07090521

vedadruhAvatibalau madhukaiTabhAkhyau
hatvAnayachChrutigaNAMshcha rajastamashcha
sattvaM tava priyatamAM tanumAmananti
itthaM nR^itiryagR^iShidevajhaShAvatArair
lokAnvibhAvayasi haMsi jagatpratIpAn
dharmaM mahApuruSha pAsi yugAnuvR^ittaM
ChannaH kalau yadabhavastriyugo.atha sa tvam
naitanmanastava kathAsu vikuNThanAtha
samprIyate duritaduShTamasAdhu tIvram
kAmAturaM harShashokabhayaiShaNArtaM
tasminkathaM tava gatiM vimR^ishAmi dInaH
jihvaikato.achyuta vikarShati mAvitR^iptA
shishno.anyatastvagudaraM shravaNaM kutashchit
ghrANo.anyatashchapaladR^ikkva cha karmashaktir
bahvyaH sapatnya iva gehapatiM lunanti
evaM svakarmapatitaM bhavavaitaraNyAm
anyonyajanmamaraNAshanabhItabhItam
pashyanjanaM svaparavigrahavairamaitraM
hanteti pArachara pIpR^ihi mUDhamadya
ko nvatra te.akhilaguro bhagavanprayAsa
uttAraNe.asya bhavasambhavalopahetoH
mUDheShu vai mahadanugraha Artabandho
kiM tena te priyajanAnanusevatAM naH
naivodvije para duratyayavaitaraNyAs
tvadvIryagAyanamahAmR^itamagnachittaH
shoche tato vimukhachetasa indriyArtha
mAyAsukhAya bharamudvahato vimUDhAn
prAyeNa deva munayaH svavimuktikAmA
maunaM charanti vijane na parArthaniShThAH
naitAnvihAya kR^ipaNAnvimumukSha eko
nAnyaM tvadasya sharaNaM bhramato.anupashye
yanmaithunAdigR^ihamedhisukhaM hi tuchChaM
kaNDUyanena karayoriva duHkhaduHkham
tR^ipyanti neha kR^ipaNA bahuduHkhabhAjaH
kaNDUtivanmanasijaM viShaheta dhIraH
maunavratashrutatapo.adhyayanasvadharma
vyAkhyArahojapasamAdhaya ApavargyAH
prAyaH paraM puruSha te tvajitendriyANAM
vArtA bhavantyuta na vAtra tu dAmbhikAnAm
rUpe ime sadasatI tava vedasR^iShTe
bIjA~NkurAviva na chAnyadarUpakasya
yuktAH samakShamubhayatra vichakShante tvAM
yogena vahnimiva dAruShu nAnyataH syAt
tvaM vAyuragniravanirviyadambu mAtrAH
prANendriyANi hR^idayaM chidanugrahashcha
sarvaM tvameva saguNo viguNashcha bhUman
nAnyattvadastyapi manovachasA niruktam
naite guNA na guNino mahadAdayo ye
sarve manaH prabhR^itayaH sahadevamartyAH
Adyantavanta urugAya vidanti hi tvAm
evaM vimR^ishya sudhiyo viramanti shabdAt
tatte.arhattama namaH stutikarmapUjAH
karma smR^itishcharaNayoH shravaNaM kathAyAm
saMsevayA tvayi vineti ShaDa~NgayA kiM
bhaktiM janaH paramahaMsagatau labheta
shrInArada uvAcha
etAvadvarNitaguNo bhaktyA bhaktena nirguNaH
prahrAdaM praNataM prIto yatamanyurabhAShata
shrIbhagavAnuvAcha
prahrAda bhadra bhadraM te prIto.ahaM te.asurottama

07090522
07090531
07090532
07090541
07090542
07090550
07090551
07090552
07100010
07100011
07100012
07100020
07100021
07100022
07100031
07100032
07100041
07100042
07100051
07100052
07100061
07100062
07100071
07100072
07100081
07100082
07100091
07100092
07100101
07100102
07100110
07100111
07100112
07100121
07100122
07100131
07100132
07100141
07100142
07100150
07100151
07100152
07100161
07100162
07100171
07100172
07100180
07100181
07100182
07100191
07100192
07100201
07100202
07100211
07100212
07100221
07100222
07100231
07100232
07100240

varaM vR^iNIShvAbhimataM kAmapUro.asmyahaM nR^iNAm


mAmaprINata AyuShmandarshanaM durlabhaM hi me
dR^iShTvA mAM na punarjanturAtmAnaM taptumarhati
prINanti hyatha mAM dhIrAH sarvabhAvena sAdhavaH
shreyaskAmA mahAbhAga sarvAsAmAshiShAM patim
shrInArada uvAcha
evaM pralobhyamAno.api varairlokapralobhanaiH
ekAntitvAdbhagavati naichChattAnasurottamaH
shrInArada uvAcha
bhaktiyogasya tatsarvamantarAyatayArbhakaH
manyamAno hR^iShIkeshaM smayamAna uvAcha ha
shrIprahrAda uvAcha
mA mAM pralobhayotpattyA saktaMkAmeShu tairvaraiH
tatsa~NgabhIto nirviNNo mumukShustvAmupAshritaH
bhR^ityalakShaNajij~nAsurbhaktaM kAmeShvachodayat
bhavAnsaMsArabIjeShu hR^idayagranthiShu prabho
nAnyathA te.akhilaguro ghaTeta karuNAtmanaH
yasta AshiSha AshAste na sa bhR^ityaH sa vai vaNik
AshAsAno na vai bhR^ityaH svAminyAshiSha AtmanaH
na svAmI bhR^ityataH svAmyamichChanyo rAti chAshiShaH
ahaM tvakAmastvadbhaktastvaM cha svAmyanapAshrayaH
nAnyathehAvayorartho rAjasevakayoriva
yadi dAsyasi me kAmAnvarAMstvaM varadarShabha
kAmAnAM hR^idyasaMrohaM bhavatastu vR^iNe varam
indriyANi manaH prANa AtmA dharmo dhR^itirmatiH
hrIH shrIstejaH smR^itiH satyaM yasya nashyanti janmanA
vimu~nchati yadA kAmAnmAnavo manasi sthitAn
tarhyeva puNDarIkAkSha bhagavattvAya kalpate
oM namo bhagavate tubhyaM puruShAya mahAtmane
haraye.adbhutasiMhAya brahmaNe paramAtmane
shrIbhagavAnuvAcha
naikAntino me mayi jAtvihAshiSha AshAsate.amutra cha ye bhavadvidhAH
tathApi manvantarametadatra daityeshvarANAmanubhu~NkShva bhogAn
kathA madIyA juShamANaH priyAstvamAveshya mAmAtmani santamekam
sarveShu bhUteShvadhiyaj~namIshaM yajasva yogena cha karma hinvan
bhogena puNyaM kushalena pApaM kalevaraM kAlajavena hitvA
kIrtiM vishuddhAM suralokagItAM vitAya mAmeShyasi muktabandhaH
ya etatkIrtayenmahyaM tvayA gItamidaM naraH
tvAM cha mAM cha smarankAle karmabandhAtpramuchyate
shrIprahrAda uvAcha
varaM varaya etatte varadeshAnmaheshvara
yadanindatpitA me tvAmavidvAMsteja aishvaram
viddhAmarShAshayaH sAkShAtsarvalokaguruM prabhum
bhrAtR^iheti mR^iShAdR^iShTistvadbhakte mayi chAghavAn
tasmAtpitA me pUyeta durantAddustarAdaghAt
pUtaste.apA~NgasaMdR^iShTastadA kR^ipaNavatsala
shrIbhagavAnuvAcha
triHsaptabhiH pitA pUtaH pitR^ibhiH saha te.anagha
yatsAdho.asya kule jAto bhavAnvai kulapAvanaH
yatra yatra cha madbhaktAH prashAntAH samadarshinaH
sAdhavaH samudAchArAste pUyante.api kIkaTAH
sarvAtmanA na hiMsanti bhUtagrAmeShu ki~nchana
uchchAvacheShu daityendra madbhAvavigataspR^ihAH
bhavanti puruShA loke madbhaktAstvAmanuvratAH
bhavAnme khalu bhaktAnAM sarveShAM pratirUpadhR^ik
kuru tvaM pretakR^ityAni pituH pUtasya sarvashaH
mada~NgasparshanenA~Nga lokAnyAsyati suprajAH
pitryaM cha sthAnamAtiShTha yathoktaM brahmavAdibhiH
mayyAveshya manastAta kuru karmANi matparaH
shrInArada uvAcha

07100241
07100242
07100251
07100252
07100260
07100261
07100262
07100271
07100272
07100281
07100282
07100291
07100292
07100300
07100301
07100302
07100310
07100311
07100312
07100321
07100322
07100331
07100332
07100341
07100342
07100351
07100352
07100361
07100362
07100371
07100372
07100381
07100382
07100391
07100392
07100401
07100402
07100411
07100412
07100421
07100422
07100431
07100432
07100441
07100442
07100451
07100452
07100461
07100462
07100471
07100472
07100473
07100474
07100481
07100482
07100491
07100492
07100501
07100502
07100511

prahrAdo.api tathA chakre pituryatsAmparAyikam


yathAha bhagavAnrAjannabhiShikto dvijAtibhiH
prasAdasumukhaM dR^iShTvA brahmA narahariM harim
stutvA vAgbhiH pavitrAbhiH prAha devAdibhirvR^itaH
shrIbrahmovAcha
devadevAkhilAdhyakSha bhUtabhAvana pUrvaja
diShTyA te nihataH pApo lokasantApano.asuraH
yo.asau labdhavaro matto na vadhyo mama sR^iShTibhiH
tapoyogabalonnaddhaH samastanigamAnahan
diShTyA tattanayaH sAdhurmahAbhAgavato.arbhakaH
tvayA vimochito mR^ityordiShTyA tvAM samito.adhunA
etadvapuste bhagavandhyAyataH paramAtmanaH
sarvato goptR^i santrAsAnmR^ityorapi jighAMsataH
shrIbhagavAnuvAcha
maivaM vibho.asurANAM te pradeyaH padmasambhava
varaH krUranisargANAmahInAmamR^itaM yathA
shrInArada uvAcha
ityuktvA bhagavAnrAjaMstatashchAntardadhe hariH
adR^ishyaH sarvabhUtAnAM pUjitaH parameShThinA
tataH sampUjya shirasA vavande parameShThinam
bhavaM prajApatIndevAnprahrAdo bhagavatkalAH
tataH kAvyAdibhiH sArdhaM munibhiH kamalAsanaH
daityAnAM dAnavAnAM cha prahrAdamakarotpatim
pratinandya tato devAH prayujya paramAshiShaH
svadhAmAni yayU rAjanbrahmAdyAH pratipUjitAH
evaM cha pArShadau viShNoH putratvaM prApitau diteH
hR^idi sthitena hariNA vairabhAvena tau hatau
punashcha viprashApena rAkShasau tau babhUvatuH
kumbhakarNadashagrIvau hatau tau rAmavikramaiH
shayAnau yudhi nirbhinna hR^idayau rAmashAyakaiH
tachchittau jahaturdehaM yathA prAktanajanmani
tAvihAtha punarjAtau shishupAlakarUShajau
harau vairAnubandhena pashyataste samIyatuH
enaH pUrvakR^itaM yattadrAjAnaH kR^iShNavairiNaH
jahuste.ante tadAtmAnaH kITaH peshaskR^ito yathA
yathA yathA bhagavato bhaktyA paramayAbhidA
nR^ipAshchaidyAdayaH sAtmyaM harestachchintayA yayuH
AkhyAtaM sarvametatte yanmAM tvaM paripR^iShTavAn
damaghoShasutAdInAM hareH sAtmyamapi dviShAm
eShA brahmaNyadevasya kR^iShNasya cha mahAtmanaH
avatArakathA puNyA vadho yatrAdidaityayoH
prahrAdasyAnucharitaM mahAbhAgavatasya cha
bhaktirj~nAnaM viraktishcha yAthArthyaM chAsya vai hareH
sargasthityapyayeshasya guNakarmAnuvarNanam
parAvareShAM sthAnAnAM kAlena vyatyayo mahAn
dharmo bhAgavatAnAM cha bhagavAnyena gamyate
AkhyAne.asminsamAmnAtamAdhyAtmikamasheShataH
ya etatpuNyamAkhyAnaM viShNorvIryopabR^iMhitam
kIrtayechChraddhayA shrutvA karmapAshairvimuchyate
etadya AdipuruShasya mR^igendralIlAM
daityendrayUthapavadhaM prayataH paTheta
daityAtmajasya cha satAM pravarasya puNyaM
shrutvAnubhAvamakutobhayameti lokam
yUyaM nR^iloke bata bhUribhAgA lokaM punAnA munayo.abhiyanti
yeShAM gR^ihAnAvasatIti sAkShAdgUDhaM paraM brahma manuShyali~Ngam
sa vA ayaM brahma mahadvimR^igya kaivalyanirvANasukhAnubhUtiH
priyaH suhR^idvaH khalu mAtuleya AtmArhaNIyo vidhikR^idgurushcha
na yasya sAkShAdbhavapadmajAdibhI rUpaM dhiyA vastutayopavarNitam
maunena bhaktyopashamena pUjitaH prasIdatAmeSha sa sAtvatAM patiH
sa eSha bhagavAnrAjanvyatanodvihataM yashaH

07100512
07100520
07100521
07100522
07100530
07100531
07100532
07100541
07100542
07100551
07100552
07100561
07100562
07100571
07100572
07100581
07100582
07100591
07100592
07100601
07100602
07100611
07100612
07100621
07100622
07100631
07100632
07100641
07100642
07100651
07100652
07100661
07100662
07100671
07100672
07100681
07100682
07100691
07100692
07100701
07100702
07100711
07100712
07110010
07110011
07110012
H
07110020
07110021
07110022
07110031
07110032
07110041
07110042
07110050
07110051
07110052
07110061
07110062
07110071

purA rudrasya devasya mayenAnantamAyinA


rAjovAcha
kasminkarmaNi devasya mayo.ahanjagadIshituH
yathA chopachitA kIrtiH kR^iShNenAnena kathyatAm
shrInArada uvAcha
nirjitA asurA devairyudhyanenopabR^iMhitaiH
mAyinAM paramAchAryaM mayaM sharaNamAyayuH
sa nirmAya purastisro haimIraupyAyasIrvibhuH
durlakShyApAyasaMyogA durvitarkyaparichChadAH
tAbhiste.asurasenAnyo lokAMstrInseshvarAnnR^ipa
smaranto nAshayAM chakruH pUrvavairamalakShitAH
tataste seshvarA lokA upAsAdyeshvaraM natAH
trAhi nastAvakAndeva vinaShTAMstripurAlayaiH
athAnugR^ihya bhagavAnmA bhaiShTeti surAnvibhuH
sharaM dhanuShi sandhAya pureShvastraM vyamu~nchata
tato.agnivarNA iShava utpetuH sUryamaNDalAt
yathA mayUkhasandohA nAdR^ishyanta puro yataH
taiH spR^iShTA vyasavaH sarve nipetuH sma puraukasaH
tAnAnIya mahAyogI mayaH kUparase.akShipat
siddhAmR^itarasaspR^iShTA vajrasArA mahaujasaH
uttasthurmeghadalanA vaidyutA iva vahnayaH
vilokya bhagnasa~NkalpaM vimanaskaM vR^iShadhvajam
tadAyaM bhagavAnviShNustatropAyamakalpayat
vatsashchAsIttadA brahmA svayaM viShNurayaM hi gauH
pravishya tripuraM kAle rasakUpAmR^itaM papau
te.asurA hyapi pashyanto na nyaShedhanvimohitAH
tadvij~nAya mahAyogI rasapAlAnidaM jagau
smayanvishokaH shokArtAnsmarandaivagatiM cha tAm
devo.asuro naro.anyo vA neshvaro.astIha kashchana
Atmano.anyasya vA diShTaM daivenApohituM dvayoH
athAsau shaktibhiH svAbhiH shambhoH prAdhAnikaM vyadhAt
dharmaj~nAnaviraktyR^iddhi tapovidyAkriyAdibhiH
rathaM sUtaM dhvajaM vAhAndhanurvarmasharAdi yat
sannaddho rathamAsthAya sharaM dhanurupAdade
sharaM dhanuShi sandhAya muhUrte.abhijitIshvaraH
dadAha tena durbhedyA haro.atha tripuro nR^ipa
divi dundubhayo nedurvimAnashatasa~NkulAH
devarShipitR^isiddheshA jayeti kusumotkaraiH
avAkiranjagurhR^iShTA nanR^itushchApsarogaNAH
evaM dagdhvA purastisro bhagavAnpurahA nR^ipa
brahmAdibhiH stUyamAnaH svaM dhAma pratyapadyata
evaM vidhAnyasya hareH svamAyayA viDambamAnasya nR^ilokamAtmanaH
vIryANi gItAnyR^iShibhirjagadgurorlokaM punAnAnyaparaM vadAmi kim
shrIshuka uvAcha
shrutvehitaM sAdhu sabhAsabhAjitaM mahattamAgraNya urukramAtmanaH
yudhiShThiro daityapatermudAnvitaH paprachCha bhUyastanayaM svayambhuva
shrIyudhiShThira uvAcha
bhagavanshrotumichChAmi nR^iNAM dharmaM sanAtanam
varNAshramAchArayutaM yatpumAnvindate param
bhavAnprajApateH sAkShAdAtmajaH parameShThinaH
sutAnAM sammato brahmaMstapoyogasamAdhibhiH
nArAyaNaparA viprA dharmaM guhyaM paraM viduH
karuNAH sAdhavaH shAntAstvadvidhA na tathApare
shrInArada uvAcha
natvA bhagavate.ajAya lokAnAM dharmasetave
vakShye sanAtanaM dharmaM nArAyaNamukhAchChrutam
yo.avatIryAtmano.aMshena dAkShAyaNyAM tu dharmataH
lokAnAM svastaye.adhyAste tapo badarikAshrame
dharmamUlaM hi bhagavAnsarvavedamayo hariH

07110072
07110081
07110082
07110091
07110092
07110101
07110102
07110111
07110112
07110121
07110122
07110131
07110132
07110133
07110141
07110142
07110151
07110152
07110161
07110162
07110171
07110172
07110181
07110182
07110191
07110192
07110201
07110202
07110203
07110211
07110212
07110221
07110222
07110231
07110232
07110241
07110242
07110251
07110252
07110261
07110262
07110271
07110272
07110281
07110282
07110291
07110292
07110301
07110302
07110311
07110312
07110321
07110322
07110331
07110332
07110341
07110342
07110351
07110352
07120010

smR^itaM cha tadvidAM rAjanyena chAtmA prasIdati


satyaM dayA tapaH shauchaM titikShekShA shamo damaH
ahiMsA brahmacharyaM cha tyAgaH svAdhyAya Arjavam
santoShaH samadR^iksevA grAmyehoparamaH shanaiH
nR^iNAM viparyayehekShA maunamAtmavimarshanam
annAdyAdeH saMvibhAgo bhUtebhyashcha yathArhataH
teShvAtmadevatAbuddhiH sutarAM nR^iShu pANDava
shravaNaM kIrtanaM chAsya smaraNaM mahatAM gateH
sevejyAvanatirdAsyaM sakhyamAtmasamarpaNam
nR^iNAmayaM paro dharmaH sarveShAM samudAhR^itaH
triMshallakShaNavAnrAjansarvAtmA yena tuShyati
saMskArA yatrAvichChinnAH sa dvijo.ajo jagAda yam
ijyAdhyayanadAnAni vihitAni dvijanmanAm
janmakarmAvadAtAnAM kriyAshchAshramachoditAH
viprasyAdhyayanAdIni ShaDanyasyApratigrahaH
rAj~no vR^ittiH prajAgopturaviprAdvA karAdibhiH
vaishyastu vArtAvR^ittiH syAnnityaM brahmakulAnugaH
shUdrasya dvijashushrUShA vR^ittishcha svAmino bhavet
vArtA vichitrA shAlIna yAyAvarashilo~nChanam
vipravR^ittishchaturdheyaM shreyasI chottarottarA
jaghanyo nottamAM vR^ittimanApadi bhajennaraH
R^ite rAjanyamApatsu sarveShAmapi sarvashaH
R^itAmR^itAbhyAM jIveta mR^itena pramR^itena vA
satyAnR^itAbhyAmapi vA na shvavR^ittyA kadAchana
R^itamu~nChashilaM proktamamR^itaM yadayAchitam
mR^itaM tu nityayAch~nA syAtpramR^itaM karShaNaM smR^itam
satyAnR^itaM cha vANijyaM shvavR^ittirnIchasevanam
varjayettAM sadA vipro rAjanyashcha jugupsitAm
sarvavedamayo vipraH sarvadevamayo nR^ipaH
shamo damastapaH shauchaM santoShaH kShAntirArjavam
j~nAnaM dayAchyutAtmatvaM satyaM cha brahmalakShaNam
shauryaM vIryaM dhR^itistejastyAgashchAtmajayaH kShamA
brahmaNyatA prasAdashcha satyaM cha kShatralakShaNam
devagurvachyute bhaktistrivargaparipoShaNam
Astikyamudyamo nityaM naipuNyaM vaishyalakShaNam
shUdrasya sannatiH shauchaM sevA svAminyamAyayA
amantrayaj~no hyasteyaM satyaM goviprarakShaNam
strINAM cha patidevAnAM tachChushrUShAnukUlatA
tadbandhuShvanuvR^ittishcha nityaM tadvratadhAraNam
sammArjanopalepAbhyAM gR^ihamaNDanavartanaiH
svayaM cha maNDitA nityaM parimR^iShTaparichChadA
kAmairuchchAvachaiH sAdhvI prashrayeNa damena cha
vAkyaiH satyaiH priyaiH premNA kAle kAle bhajetpatim
santuShTAlolupA dakShA dharmaj~nA priyasatyavAk
apramattA shuchiH snigdhA patiM tvapatitaM bhajet
yA patiM haribhAvena bhajetshrIriva tatparA
haryAtmanA harerloke patyA shrIriva modate
vR^ittiH sa~NkarajAtInAM tattatkulakR^itA bhavet
achaurANAmapApAnAmantyajAntevasAyinAm
prAyaH svabhAvavihito nR^iNAM dharmo yuge yuge
vedadR^igbhiH smR^ito rAjanpretya cheha cha sharmakR^it
vR^ittyA svabhAvakR^itayA vartamAnaH svakarmakR^it
hitvA svabhAvajaM karma shanairnirguNatAmiyAt
upyamAnaM muhuH kShetraM svayaM nirvIryatAmiyAt
na kalpate punaH sUtyai uptaM bIjaM cha nashyati
evaM kAmAshayaM chittaM kAmAnAmatisevayA
virajyeta yathA rAjannagnivatkAmabindubhiH
yasya yallakShaNaM proktaM puMso varNAbhivya~njakam
yadanyatrApi dR^ishyeta tattenaiva vinirdishet
shrInArada uvAcha

07120011
07120012
07120021
07120022
07120031
07120032
07120041
07120042
07120051
07120052
07120061
07120062
07120071
07120072
07120081
07120082
07120091
07120092
07120101
07120102
07120111
07120112
07120121
07120122
07120131
07120132
07120141
07120142
07120151
07120152
07120161
07120162
07120171
07120172
07120181
07120182
07120191
07120192
07120201
07120202
07120211
07120212
07120221
07120222
07120231
07120232
07120241
07120242
07120251
07120252
07120261
07120262
07120271
07120272
07120281
07120282
07120291
07120292
07120293
07120301

brahmachArI gurukule vasandAnto gurorhitam


AcharandAsavannIcho gurau sudR^iDhasauhR^idaH
sAyaM prAtarupAsIta gurvagnyarkasurottamAn
sandhye ubhe cha yatavAgjapanbrahma samAhitaH
ChandAMsyadhIyIta gurorAhUtashchetsuyantritaH
upakrame.avasAne cha charaNau shirasA namet
mekhalAjinavAsAMsi jaTAdaNDakamaNDalUn
bibhR^iyAdupavItaM cha darbhapANiryathoditam
sAyaM prAtashcharedbhaikShyaM gurave tannivedayet
bhu~njIta yadyanuj~nAto no chedupavasetkvachit
sushIlo mitabhugdakShaH shraddadhAno jitendriyaH
yAvadarthaM vyavaharetstrIShu strInirjiteShu cha
varjayetpramadAgAthAmagR^ihastho bR^ihadvrataH
indriyANi pramAthIni harantyapi yatermanaH
keshaprasAdhanonmarda snapanAbhya~njanAdikam
gurustrIbhiryuvatibhiH kArayennAtmano yuvA
nanvagniH pramadA nAma ghR^itakumbhasamaH pumAn
sutAmapi raho jahyAdanyadA yAvadarthakR^it
kalpayitvAtmanA yAvadAbhAsamidamIshvaraH
dvaitaM tAvanna viramettato hyasya viparyayaH
etatsarvaM gR^ihasthasya samAmnAtaM yaterapi
guruvR^ittirvikalpena gR^ihasthasyartugAminaH
a~njanAbhya~njanonmarda stryavalekhAmiShaM madhu
sraggandhalepAla~NkArAMstyajeyurye bR^ihadvratAH
uShitvaivaM gurukule dvijo.adhItyAvabudhya cha
trayIM sA~NgopaniShadaM yAvadarthaM yathAbalam
dattvA varamanuj~nAto guroH kAmaM yadIshvaraH
gR^ihaM vanaM vA pravishetpravrajettatra vA vaset
agnau gurAvAtmani cha sarvabhUteShvadhokShajam
bhUtaiH svadhAmabhiH pashyedapraviShTaM praviShTavat
evaM vidho brahmachArI vAnaprastho yatirgR^ihI
charanviditavij~nAnaH paraM brahmAdhigachChati
vAnaprasthasya vakShyAmi niyamAnmunisammatAn
yAnAsthAya munirgachChedR^iShilokamuhA~njasA
na kR^iShTapachyamashnIyAdakR^iShTaM chApyakAlataH
agnipakvamathAmaM vA arkapakvamutAharet
vanyaishcharupuroDAshAnnirvapetkAlachoditAn
labdhe nave nave.annAdye purANaM cha parityajet
agnyarthameva sharaNamuTajaM vAdrikandaram
shrayeta himavAyvagni varShArkAtapaShATsvayam
kesharomanakhashmashru malAni jaTilo dadhat
kamaNDalvajine daNDa valkalAgniparichChadAn
charedvane dvAdashAbdAnaShTau vA chaturo muniH
dvAvekaM vA yathA buddhirna vipadyeta kR^ichChrataH
yadAkalpaH svakriyAyAM vyAdhibhirjarayAthavA
AnvIkShikyAM vA vidyAyAM kuryAdanashanAdikam
AtmanyagnInsamAropya sannyasyAhaM mamAtmatAm
kAraNeShu nyasetsamyaksa~NghAtaM tu yathArhataH
khe khAni vAyau nishvAsAMstejaHsUShmANamAtmavAn
apsvasR^ikShleShmapUyAni kShitau sheShaM yathodbhavam
vAchamagnau savaktavyAmindre shilpaM karAvapi
padAni gatyA vayasi ratyopasthaM prajApatau
mR^ityau pAyuM visargaM cha yathAsthAnaM vinirdishet
dikShu shrotraM sanAdena sparshenAdhyAtmani tvacham
rUpANi chakShuShA rAjanjyotiShyabhiniveshayet
apsu prachetasA jihvAM ghreyairghrANaM kShitau nyaset
mano manorathaishchandre buddhiM bodhyaiH kavau pare
karmANyadhyAtmanA rudre yadahaM mamatAkriyA
sattvena chittaM kShetraj~ne guNairvaikArikaM pare
apsu kShitimapo jyotiShyado vAyau nabhasyamum

07120302
07120311
07120312
07130010
07130011
07130012
07130021
07130022
07130031
07130032
07130041
07130042
07130051
07130052
07130061
07130062
07130071
07130072
07130081
07130082
07130091
07130092
07130101
07130102
07130111
07130112
07130121
07130122
07130131
07130132
07130141
07130142
07130151
07130152
07130161
07130162
07130163
07130171
07130172
07130181
07130182
07130190
07130191
07130192
07130200
07130201
07130202
07130211
07130212
07130221
07130222
07130231
07130232
07130241
07130242
07130251
07130252
07130261
07130262
07130271

kUTasthe tachcha mahati tadavyakte.akShare cha tat


ityakSharatayAtmAnaM chinmAtramavasheShitam
j~nAtvAdvayo.atha virameddagdhayonirivAnalaH
shrInArada uvAcha
kalpastvevaM parivrajya dehamAtrAvasheShitaH
grAmaikarAtravidhinA nirapekShashcharenmahIm
bibhR^iyAdyadyasau vAsaH kaupInAchChAdanaM param
tyaktaM na li~NgAddaNDAderanyatki~nchidanApadi
eka eva charedbhikShurAtmArAmo.anapAshrayaH
sarvabhUtasuhR^ichChAnto nArAyaNaparAyaNaH
pashyedAtmanyado vishvaM pare sadasato.avyaye
AtmAnaM cha paraM brahma sarvatra sadasanmaye
suptiprabodhayoH sandhAvAtmano gatimAtmadR^ik
pashyanbandhaM cha mokShaM cha mAyAmAtraM na vastutaH
nAbhinandeddhruvaM mR^ityumadhruvaM vAsya jIvitam
kAlaM paraM pratIkSheta bhUtAnAM prabhavApyayam
nAsachChAstreShu sajjeta nopajIveta jIvikAm
vAdavAdAMstyajettarkAnpakShaM kaMcha na saMshrayet
na shiShyAnanubadhnIta granthAnnaivAbhyasedbahUn
na vyAkhyAmupayu~njIta nArambhAnArabhetkvachit
na yaterAshramaH prAyo dharmaheturmahAtmanaH
shAntasya samachittasya bibhR^iyAduta vA tyajet
avyaktali~Ngo vyaktArtho manIShyunmattabAlavat
kavirmUkavadAtmAnaM sa dR^iShTyA darshayennR^iNAm
atrApyudAharantImamitihAsaM purAtanam
prahrAdasya cha saMvAdaM munerAjagarasya cha
taM shayAnaM dharopasthe kAveryAM sahyasAnuni
rajasvalaistanUdeshairnigUDhAmalatejasam
dadarsha lokAnvicharanlokatattvavivitsayA
vR^ito.amAtyaiH katipayaiH prahrAdo bhagavatpriyaH
karmaNAkR^itibhirvAchA li~NgairvarNAshramAdibhiH
na vidanti janA yaM vai so.asAviti na veti cha
taM natvAbhyarchya vidhivatpAdayoH shirasA spR^ishan
vivitsuridamaprAkShInmahAbhAgavato.asuraH
bibharShi kAyaM pIvAnaM sodyamo bhogavAnyathA
vittaM chaivodyamavatAM bhogo vittavatAmiha
bhoginAM khalu deho.ayaM pIvA bhavati nAnyathA
na te shayAnasya nirudyamasya brahmannu hArtho yata eva bhogaH
abhogino.ayaM tava vipra dehaH pIvA yatastadvada naH kShamaM chet
kaviH kalpo nipuNadR^ikchitrapriyakathaH samaH
lokasya kurvataH karma sheShe tadvIkShitApi vA
shrInArada uvAcha
sa itthaM daityapatinA paripR^iShTo mahAmuniH
smayamAnastamabhyAha tadvAgamR^itayantritaH
shrIbrAhmaNa uvAcha
vededamasurashreShTha bhavAnnanvAryasammataH
IhoparamayornR^INAM padAnyadhyAtmachakShuShA
yasya nArAyaNo devo bhagavAnhR^idgataH sadA
bhaktyA kevalayAj~nAnaM dhunoti dhvAntamarkavat
tathApi brUmahe prashnAMstava rAjanyathAshrutam
sambhAShaNIyo hi bhavAnAtmanaH shuddhimichChatA
tR^iShNayA bhavavAhinyA yogyaiH kAmairapUryayA
karmANi kAryamANo.ahaM nAnAyoniShu yojitaH
yadR^ichChayA lokamimaM prApitaH karmabhirbhraman
svargApavargayordvAraM tirashchAM punarasya cha
tatrApi dampatInAM cha sukhAyAnyApanuttaye
karmANi kurvatAM dR^iShTvA nivR^itto.asmi viparyayam
sukhamasyAtmano rUpaM sarvehoparatistanuH
manaHsaMsparshajAndR^iShTvA bhogAnsvapsyAmi saMvishan
ityetadAtmanaH svArthaM santaM vismR^itya vai pumAn

07130272
07130281
07130282
07130291
07130292
07130301
07130302
07130311
07130312
07130321
07130322
07130331
07130332
07130341
07130342
07130351
07130352
07130361
07130362
07130371
07130372
07130381
07130382
07130391
07130392
07130401
07130402
07130411
07130412
07130421
07130422
07130431
07130432
07130441
07130442
07130451
07130452
07130460
07130461
07130462
07140010
07140011
07140012
07140020
07140021
07140022
07140031
07140032
07140041
07140042
07140051
07140052
07140061
07140062
07140071
07140072
07140081
07140082
07140091
07140092

vichitrAmasati dvaite ghorAmApnoti saMsR^itim


jalaM tadudbhavaishChannaM hitvAj~no jalakAmyayA
mR^igatR^iShNAmupAdhAvettathAnyatrArthadR^iksvataH
dehAdibhirdaivatantrairAtmanaH sukhamIhataH
duHkhAtyayaM chAnIshasya kriyA moghAH kR^itAH kR^itAH
AdhyAtmikAdibhirduHkhairavimuktasya karhichit
martyasya kR^ichChropanatairarthaiH kAmaiH kriyeta kim
pashyAmi dhaninAM kleshaM lubdhAnAmajitAtmanAm
bhayAdalabdhanidrANAM sarvato.abhivisha~NkinAm
rAjatashchaurataH shatroH svajanAtpashupakShitaH
arthibhyaH kAlataH svasmAnnityaM prANArthavadbhayam
shokamohabhayakrodha rAgaklaibyashramAdayaH
yanmUlAH syurnR^iNAM jahyAtspR^ihAM prANArthayorbudhaH
madhukAramahAsarpau loke.asminno gurUttamau
vairAgyaM paritoShaM cha prAptA yachChikShayA vayam
virAgaH sarvakAmebhyaH shikShito me madhuvratAt
kR^ichChrAptaM madhuvadvittaM hatvApyanyo haretpatim
anIhaH parituShTAtmA yadR^ichChopanatAdaham
no chechChaye bahvahAni mahAhiriva sattvavAn
kvachidalpaM kvachidbhUri bhu~nje.annaM svAdvasvAdu vA
kvachidbhUri guNopetaM guNahInamuta kvachit
shraddhayopahR^itaM kvApi kadAchinmAnavarjitam
bhu~nje bhuktvAtha kasmiMshchiddivA naktaM yadR^ichChayA
kShaumaM dukUlamajinaM chIraM valkalameva vA
vase.anyadapi samprAptaM diShTabhuktuShTadhIraham
kvachichChaye dharopasthe tR^iNaparNAshmabhasmasu
kvachitprAsAdaparya~Nke kashipau vA parechChayA
kvachitsnAto.anuliptA~NgaH suvAsAH sragvyala~NkR^itaH
rathebhAshvaishchare kvApi digvAsA grahavadvibho
nAhaM ninde na cha staumi svabhAvaviShamaM janam
eteShAM shreya AshAse utaikAtmyaM mahAtmani
vikalpaM juhuyAchchittau tAM manasyarthavibhrame
mano vaikArike hutvA taM mAyAyAM juhotyanu
AtmAnubhUtau tAM mAyAM juhuyAtsatyadR^i~NmuniH
tato nirIho virametsvAnubhUtyAtmani sthitaH
svAtmavR^ittaM mayetthaM te suguptamapi varNitam
vyapetaM lokashAstrAbhyAM bhavAnhi bhagavatparaH
shrInArada uvAcha
dharmaM pAramahaMsyaM vai muneH shrutvAsureshvaraH
pUjayitvA tataH prIta Amantrya prayayau gR^iham
shrIyudhiShThira uvAcha
gR^ihastha etAM padavIM vidhinA yena chA~njasA
yAyAddevaR^iShe brUhi mAdR^isho gR^ihamUDhadhIH
shrInArada uvAcha
gR^iheShvavasthito rAjankriyAH kurvanyathochitAH
vAsudevArpaNaM sAkShAdupAsIta mahAmunIn
shR^iNvanbhagavato.abhIkShNamavatArakathAmR^itam
shraddadhAno yathAkAlamupashAntajanAvR^itaH
satsa~NgAchChanakaiH sa~NgamAtmajAyAtmajAdiShu
vimu~nchenmuchyamAneShu svayaM svapnavadutthitaH
yAvadarthamupAsIno dehe gehe cha paNDitaH
virakto raktavattatra nR^iloke naratAM nyaset
j~nAtayaH pitarau putrA bhrAtaraH suhR^ido.apare
yadvadanti yadichChanti chAnumodeta nirmamaH
divyaM bhaumaM chAntarIkShaM vittamachyutanirmitam
tatsarvamupayu~njAna etatkuryAtsvato budhaH
yAvadbhriyeta jaTharaM tAvatsvatvaM hi dehinAm
adhikaM yo.abhimanyeta sa steno daNDamarhati
mR^igoShTrakharamarkAkhu sarIsR^ipkhagamakShikAH
AtmanaH putravatpashyettaireShAmantaraM kiyat

07140101
07140102
07140111
07140112
07140121
07140122
07140131
07140132
07140141
07140142
07140151
07140152
07140161
07140162
07140171
07140172
07140181
07140182
07140191
07140192
07140201
07140202
07140211
07140212
07140221
07140222
07140231
07140232
07140241
07140242
07140251
07140252
07140261
07140262
07140271
07140272
07140281
07140282
07140291
07140292
07140301
07140302
07140311
07140312
07140321
07140322
07140331
07140332
07140333
07140341
07140342
07140351
07140352
07140361
07140362
07140371
07140372
07140381
07140382
07140391

trivargaM nAtikR^ichChreNa bhajeta gR^ihamedhyapi


yathAdeshaM yathAkAlaM yAvaddaivopapAditam
AshvAghAnte.avasAyibhyaH kAmAnsaMvibhajedyathA
apyekAmAtmano dArAM nR^iNAM svatvagraho yataH
jahyAdyadarthe svAnprANAnhanyAdvA pitaraM gurum
tasyAM svatvaM striyAM jahyAdyastena hyajito jitaH
kR^imiviDbhasmaniShThAntaM kvedaM tuchChaM kalevaram
kva tadIyaratirbhAryA kvAyamAtmA nabhashChadiH
siddhairyaj~nAvashiShTArthaiH kalpayedvR^ittimAtmanaH
sheShe svatvaM tyajanprAj~naH padavIM mahatAmiyAt
devAnR^iShInnR^ibhUtAni pitR^InAtmAnamanvaham
svavR^ittyAgatavittena yajeta puruShaM pR^ithak
yarhyAtmano.adhikArAdyAH sarvAH syuryaj~nasampadaH
vaitAnikena vidhinA agnihotrAdinA yajet
na hyagnimukhato.ayaM vai bhagavAnsarvayaj~nabhuk
ijyeta haviShA rAjanyathA vipramukhe hutaiH
tasmAdbrAhmaNadeveShu martyAdiShu yathArhataH
taistaiH kAmairyajasvainaM kShetraj~naM brAhmaNAnanu
kuryAdaparapakShIyaM mAsi prauShThapade dvijaH
shrAddhaM pitroryathAvittaM tadbandhUnAM cha vittavAn
ayane viShuve kuryAdvyatIpAte dinakShaye
chandrAdityoparAge cha dvAdashyAM shravaNeShu cha
tR^itIyAyAM shuklapakShe navamyAmatha kArtike
chatasR^iShvapyaShTakAsu hemante shishire tathA
mAghe cha sitasaptamyAM maghArAkAsamAgame
rAkayA chAnumatyA cha mAsarkShANi yutAnyapi
dvAdashyAmanurAdhA syAchChravaNastisra uttarAH
tisR^iShvekAdashI vAsu janmarkShashroNayogayuk
ta ete shreyasaH kAlA nR^INAM shreyovivardhanAH
kuryAtsarvAtmanaiteShu shreyo.amoghaM tadAyuShaH
eShu snAnaM japo homo vrataM devadvijArchanam
pitR^idevanR^ibhUtebhyo yaddattaM taddhyanashvaram
saMskArakAlo jAyAyA apatyasyAtmanastathA
pretasaMsthA mR^itAhashcha karmaNyabhyudaye nR^ipa
atha deshAnpravakShyAmi dharmAdishreyAavahAn
sa vai puNyatamo deshaH satpAtraM yatra labhyate
bimbaM bhagavato yatra sarvametachcharAcharam
yatra ha brAhmaNakulaM tapovidyAdayAnvitam
yatra yatra harerarchA sa deshaH shreyasAM padam
yatra ga~NgAdayo nadyaH purANeShu cha vishrutAH
sarAMsi puShkarAdIni kShetrANyarhAshritAnyuta
kurukShetraM gayashiraH prayAgaH pulahAshramaH
naimiShaM phAlgunaM setuH prabhAso.atha kushasthalI
vArANasI madhupurI pampA bindusarastathA
nArAyaNAshramo nandA sItArAmAshramAdayaH
sarve kulAchalA rAjanmahendramalayAdayaH
ete puNyatamA deshA harerarchAshritAshcha ye
etAndeshAnniSheveta shreyaskAmo hyabhIkShNashaH
dharmo hyatrehitaH puMsAM sahasrAdhiphalodayaH
pAtraM tvatra niruktaM vai kavibhiH pAtravittamaiH
harirevaika urvIsha yanmayaM vai charAcharam
devarShyarhatsu vai satsu tatra brahmAtmajAdiShu
rAjanyadagrapUjAyAM mataH pAtratayAchyutaH
jIvarAshibhirAkIrNa aNDakoshA~Nghripo mahAn
tanmUlatvAdachyutejyA sarvajIvAtmatarpaNam
purANyanena sR^iShTAni nR^itiryagR^iShidevatAH
shete jIvena rUpeNa pureShu puruSho hyasau
teShveva bhagavAnrAjaMstAratamyena vartate
tasmAtpAtraM hi puruSho yAvAnAtmA yatheyate
dR^iShTvA teShAM mitho nR^iNAmavaj~nAnAtmatAM nR^ipa

07140392
07140401
07140402
07140411
07140412
07140421
07140422
07150010
07150011
07150012
07150021
07150022
07150031
07150032
07150041
07150042
07150051
07150052
07150061
07150062
07150071
07150072
07150081
07150082
07150091
07150092
07150101
07150102
07150111
07150112
07150121
07150122
07150131
07150132
07150141
07150142
07150151
07150152
07150161
07150162
07150171
07150172
07150181
07150182
07150191
07150192
07150201
07150202
07150211
07150212
07150221
07150222
07150231
07150232
07150241
07150242
07150251
07150252
07150261
07150262

tretAdiShu harerarchA kriyAyai kavibhiH kR^itA


tato.archAyAM hariM kechitsaMshraddhAya saparyayA
upAsata upAstApi nArthadA puruShadviShAm
puruSheShvapi rAjendra supAtraM brAhmaNaM viduH
tapasA vidyayA tuShTyA dhatte vedaM harestanum
nanvasya brAhmaNA rAjankR^iShNasya jagadAtmanaH
punantaH pAdarajasA trilokIM daivataM mahat
shrInArada uvAcha
karmaniShThA dvijAH kechittaponiShThA nR^ipApare
svAdhyAye.anye pravachane kechana j~nAnayogayoH
j~nAnaniShThAya deyAni kavyAnyAnantyamichChatA
daive cha tadabhAve syAditarebhyo yathArhataH
dvau daive pitR^ikArye trInekaikamubhayatra vA
bhojayetsusamR^iddho.api shrAddhe kuryAnna vistaram
deshakAlochitashraddhA dravyapAtrArhaNAni cha
samyagbhavanti naitAni vistarAtsvajanArpaNAt
deshe kAle cha samprApte munyannaM haridaivatam
shraddhayA vidhivatpAtre nyastaM kAmadhugakShayam
devarShipitR^ibhUtebhya Atmane svajanAya cha
annaM saMvibhajanpashyetsarvaM tatpuruShAtmakam
na dadyAdAmiShaM shrAddhe na chAdyAddharmatattvavit
munyannaiH syAtparA prItiryathA na pashuhiMsayA
naitAdR^ishaH paro dharmo nR^iNAM saddharmamichChatAm
nyAso daNDasya bhUteShu manovAkkAyajasya yaH
eke karmamayAnyaj~nAnj~nAnino yaj~navittamAH
AtmasaMyamane.anIhA juhvati j~nAnadIpite
dravyayaj~nairyakShyamANaM dR^iShTvA bhUtAni bibhyati
eSha mAkaruNo hanyAdatajj~no hyasutR^ipdhruvam
tasmAddaivopapannena munyannenApi dharmavit
santuShTo.aharahaH kuryAnnityanaimittikIH kriyAH
vidharmaH paradharmashcha AbhAsa upamA ChalaH
adharmashAkhAH pa~nchemA dharmaj~no.adharmavattyajet
dharmabAdho vidharmaH syAtparadharmo.anyachoditaH
upadharmastu pAkhaNDo dambho vA shabdabhichChalaH
yastvichChayA kR^itaH pumbhirAbhAso hyAshramAtpR^ithak
svabhAvavihito dharmaH kasya neShTaH prashAntaye
dharmArthamapi neheta yAtrArthaM vAdhano dhanam
anIhAnIhamAnasya mahAheriva vR^ittidA
santuShTasya nirIhasya svAtmArAmasya yatsukham
kutastatkAmalobhena dhAvato.arthehayA dishaH
sadA santuShTamanasaH sarvAH shivamayA dishaH
sharkarAkaNTakAdibhyo yathopAnatpadaH shivam
santuShTaH kena vA rAjanna vartetApi vAriNA
aupasthyajaihvyakArpaNyAdgR^ihapAlAyate janaH
asantuShTasya viprasya tejo vidyA tapo yashaH
sravantIndriyalaulyena j~nAnaM chaivAvakIryate
kAmasyAntaM hi kShuttR^iDbhyAM krodhasyaitatphalodayAt
jano yAti na lobhasya jitvA bhuktvA disho bhuvaH
paNDitA bahavo rAjanbahuj~nAH saMshayachChidaH
sadasaspatayo.apyeke asantoShAtpatantyadhaH
asa~NkalpAjjayetkAmaM krodhaM kAmavivarjanAt
arthAnarthekShayA lobhaM bhayaM tattvAvamarshanAt
AnvIkShikyA shokamohau dambhaM mahadupAsayA
yogAntarAyAnmaunena hiMsAM kAmAdyanIhayA
kR^ipayA bhUtajaM duHkhaM daivaM jahyAtsamAdhinA
AtmajaM yogavIryeNa nidrAM sattvaniShevayA
rajastamashcha sattvena sattvaM chopashamena cha
etatsarvaM gurau bhaktyA puruSho hya~njasA jayet
yasya sAkShAdbhagavati j~nAnadIpaprade gurau
martyAsaddhIH shrutaM tasya sarvaM ku~njarashauchavat

07150271
07150272
07150281
07150282
07150291
07150292
07150301
07150302
07150311
07150312
07150321
07150322
07150331
07150332
07150341
07150342
07150351
07150352
07150361
07150362
07150371
07150372
07150381
07150382
07150391
07150392
07150401
07150402
07150411
07150412
m
07150421
07150422
07150431
07150432
07150441
07150442
07150451
07150452
07150453
07150454
07150461
07150462
07150463
07150464
07150471
07150472
07150481
07150482
07150491
07150492
07150501
07150502
07150511
07150512
07150521
07150522
07150531
07150532
07150533

eSha vai bhagavAnsAkShAtpradhAnapuruSheshvaraH


yogeshvarairvimR^igyA~Nghrirloko yaM manyate naram
ShaDvargasaMyamaikAntAH sarvA niyamachodanAH
tadantA yadi no yogAnAvaheyuH shramAvahAH
yathA vArtAdayo hyarthA yogasyArthaM na bibhrati
anarthAya bhaveyuH sma pUrtamiShTaM tathAsataH
yashchittavijaye yattaH syAnniHsa~Ngo.aparigrahaH
eko viviktasharaNo bhikShurbhaikShyamitAshanaH
deshe shuchau same rAjansaMsthApyAsanamAtmanaH
sthiraM sukhaM samaM tasminnAsItarjva~Nga omiti
prANApAnau sannirundhyAtpUrakumbhakarechakaiH
yAvanmanastyajetkAmAnsvanAsAgranirIkShaNaH
yato yato niHsarati manaH kAmahataM bhramat
tatastata upAhR^itya hR^idi rundhyAchChanairbudhaH
evamabhyasyatashchittaM kAlenAlpIyasA yateH
anishaM tasya nirvANaM yAtyanindhanavahnivat
kAmAdibhiranAviddhaM prashAntAkhilavR^itti yat
chittaM brahmasukhaspR^iShTaM naivottiShTheta karhichit
yaH pravrajya gR^ihAtpUrvaM trivargAvapanAtpunaH
yadi seveta tAnbhikShuH sa vai vAntAshyapatrapaH
yaiH svadehaH smR^ito.anAtmA martyo viTkR^imibhasmavat
ta enamAtmasAtkR^itvA shlAghayanti hyasattamAH
gR^ihasthasya kriyAtyAgo vratatyAgo vaTorapi
tapasvino grAmasevA bhikShorindriyalolatA
AshramApasadA hyete khalvAshramaviDambanAH
devamAyAvimUDhAMstAnupekShetAnukampayA
AtmAnaM chedvijAnIyAtparaM j~nAnadhutAshayaH
kimichChankasya vA hetordehaM puShNAti lampaTaH
AhuH sharIraM rathamindriyANi hayAnabhIShUnmana indriyesham
vartmAni mAtrA dhiShaNAM cha sUtaM sattvaM bR^ihadbandhuramIshasR^iShTa
akShaM dashaprANamadharmadharmau chakre.abhimAnaM rathinaM cha jIvam
dhanurhi tasya praNavaM paThanti sharaM tu jIvaM parameva lakShyam
rAgo dveShashcha lobhashcha shokamohau bhayaM madaH
mAno.avamAno.asUyA cha mAyA hiMsA cha matsaraH
rajaH pramAdaH kShunnidrA shatravastvevamAdayaH
rajastamaHprakR^itayaH sattvaprakR^itayaH kvachit
yAvannR^ikAyarathamAtmavashopakalpaM
dhatte gariShThacharaNArchanayA nishAtam
j~nAnAsimachyutabalo dadhadastashatruH
svAnandatuShTa upashAnta idaM vijahyAt
nochetpramattamasadindriyavAjisUtA
nItvotpathaM viShayadasyuShu nikShipanti
te dasyavaH sahayasUtamamuM tamo.andhe
saMsArakUpa urumR^ityubhaye kShipanti
pravR^ittaM cha nivR^ittaM cha dvividhaM karma vaidikam
Avartate pravR^ittena nivR^ittenAshnute.amR^itam
hiMsraM dravyamayaM kAmyamagnihotrAdyashAntidam
darshashcha pUrNamAsashcha chAturmAsyaM pashuH sutaH
etadiShTaM pravR^ittAkhyaM hutaM prahutameva cha
pUrtaM surAlayArAma kUpAjIvyAdilakShaNam
dravyasUkShmavipAkashcha dhUmo rAtrirapakShayaH
ayanaM dakShiNaM somo darsha oShadhivIrudhaH
annaM reta iti kShmesha pitR^iyAnaM punarbhavaH
ekaikashyenAnupUrvaM bhUtvA bhUtveha jAyate
niShekAdishmashAnAntaiH saMskAraiH saMskR^ito dvijaH
indriyeShu kriyAyaj~nAnj~nAnadIpeShu juhvati
indriyANi manasyUrmau vAchi vaikArikaM manaH
vAchaM varNasamAmnAye tamoMkAre svare nyaset
oMkAraM bindau nAde taM taM tu prANe mahatyamum

07150541
07150542
07150551
07150552
07150561
07150562
07150571
07150572
07150581
07150582
07150591
07150592
07150601
07150602
07150611
07150612
07150621
07150622
07150631
07150632
07150641
07150642
07150651
07150652
07150661
07150662
07150671
07150672
07150681
07150682
07150691
07150692
07150701
07150702
07150711
07150712
07150721
07150722
07150723
07150731
07150732
07150741
07150742
07150751
07150752
07150761
07150762
07150771
07150772
07150780
07150781
07150782
07150791
07150792
07150801
07150802
08010010
08010011
08010013
08010021

agniH sUryo divA prAhNaH shuklo rAkottaraM svarAT


vishvo.atha taijasaH prAj~nasturya AtmA samanvayAt
devayAnamidaM prAhurbhUtvA bhUtvAnupUrvashaH
AtmayAjyupashAntAtmA hyAtmastho na nivartate
ya ete pitR^idevAnAmayane vedanirmite
shAstreNa chakShuShA veda janastho.api na muhyati
AdAvante janAnAM sadbahirantaH parAvaram
j~nAnaM j~neyaM vacho vAchyaM tamo jyotistvayaM svayam
AbAdhito.api hyAbhAso yathA vastutayA smR^itaH
durghaTatvAdaindriyakaM tadvadarthavikalpitam
kShityAdInAmihArthAnAM ChAyA na katamApi hi
na sa~NghAto vikAro.api na pR^itha~NnAnvito mR^iShA
dhAtavo.avayavitvAchcha tanmAtrAvayavairvinA
na syurhyasatyavayavinyasannavayavo.antataH
syAtsAdR^ishyabhramastAvadvikalpe sati vastunaH
jAgratsvApau yathA svapne tathA vidhiniShedhatA
bhAvAdvaitaM kriyAdvaitaM dravyAdvaitaM tathAtmanaH
vartayansvAnubhUtyeha trInsvapnAndhunute muniH
kAryakAraNavastvaikya darshanaM paTatantuvat
avastutvAdvikalpasya bhAvAdvaitaM taduchyate
yadbrahmaNi pare sAkShAtsarvakarmasamarpaNam
manovAktanubhiH pArtha kriyAdvaitaM taduchyate
AtmajAyAsutAdInAmanyeShAM sarvadehinAm
yatsvArthakAmayoraikyaM dravyAdvaitaM taduchyate
yadyasya vAniShiddhaM syAdyena yatra yato nR^ipa
sa teneheta kAryANi naro nAnyairanApadi
etairanyaishcha vedoktairvartamAnaH svakarmabhiH
gR^ihe.apyasya gatiM yAyAdrAjaMstadbhaktibhA~NnaraH
yathA hi yUyaM nR^ipadeva dustyajAdApadgaNAduttaratAtmanaH prabhoH
yatpAdapa~NkeruhasevayA bhavAnahAraShInnirjitadiggajaH kratUn
ahaM purAbhavaM kashchidgandharva upabarhaNaH
nAmnAtIte mahAkalpe gandharvANAM susammataH
rUpapeshalamAdhurya saugandhyapriyadarshanaH
strINAM priyatamo nityaM mattaH svapuralampaTaH
ekadA devasatre tu gandharvApsarasAM gaNAH
upahUtA vishvasR^igbhirharigAthopagAyane
ahaM cha gAyaMstadvidvAnstrIbhiH parivR^ito gataH
j~nAtvA vishvasR^ijastanme helanaM shepurojasA
yAhi tvaM shUdratAmAshu naShTashrIH kR^itahelanaH
tAvaddAsyAmahaM jaj~ne tatrApi brahmavAdinAm
shushrUShayAnuSha~NgeNa prApto.ahaM brahmaputratAm
dharmaste gR^ihamedhIyo varNitaH pApanAshanaH
gR^ihastho yena padavIma~njasA nyAsinAmiyAt
yUyaM nR^iloke bata bhUribhAgA lokaM punAnA munayo.abhiyanti
yeShAM gR^ihAnAvasatIti sAkShAdgUDhaM paraM brahma manuShyali~Ngam
sa vA ayaM brahma mahadvimR^igya kaivalyanirvANasukhAnubhUtiH
priyaH suhR^idvaH khalu mAtuleya AtmArhaNIyo vidhikR^idgurushcha
na yasya sAkShAdbhavapadmajAdibhI rUpaM dhiyA vastutayopavarNitam
maunena bhaktyopashamena pUjitaH prasIdatAmeSha sa sAtvatAM patiH
shrIshuka uvAcha
iti devarShiNA proktaM nishamya bharatarShabhaH
pUjayAmAsa suprItaH kR^iShNaM cha premavihvalaH
kR^iShNapArthAvupAmantrya pUjitaH prayayau muniH
shrutvA kR^iShNaM paraM brahma pArthaH paramavismitaH
iti dAkShAyiNInAM te pR^ithagvaMshA prakIrtitAH
devAsuramanuShyAdyA lokA yatra charAcharAH
shrIrAjovAcha
svAyambhuvasyeha guro vaMsho.ayaM vistarAchChrutaH
yatra vishvasR^ijAM sargo manUnanyAnvadasva naH
manvantare harerjanma karmANi cha mahIyasaH

08010023
08010031
08010033
08010040
08010041
08010043
08010051
08010053
08010061
08010063
08010071
08010073
08010081
08010083
08010090
08010091
08010093
08010101
08010103
08010111
08010113
08010121
08010123
08010131
08010133
08010141
08010143
08010151
08010153
08010161
08010163
Avanam
08010170
08010171
08010173
08010181
08010183
08010191
08010193
08010201
08010203
08010211
08010213
08010221
08010223
08010231
08010233
08010241
08010243
08010251
08010253
08010261
08010263
08010271
08010273
08010281
08010283
08010291
08010293
08010301

gR^iNanti kavayo brahmaMstAni no vada shR^iNvatAm


yadyasminnantare brahmanbhagavAnvishvabhAvanaH
kR^itavAnkurute kartA hyatIte.anAgate.adya vA
shrIR^iShiruvAcha
manavo.asminvyatItAH ShaTkalpe svAyambhuvAdayaH
Adyaste kathito yatra devAdInAM cha sambhavaH
AkUtyAM devahUtyAM cha duhitrostasya vai manoH
dharmaj~nAnopadeshArthaM bhagavAnputratAM gataH
kR^itaM purA bhagavataH kapilasyAnuvarNitam
AkhyAsye bhagavAnyaj~no yachchakAra kurUdvaha
viraktaH kAmabhogeShu shatarUpApatiH prabhuH
visR^ijya rAjyaM tapase sabhAryo vanamAvishat
sunandAyAM varShashataM padaikena bhuvaM spR^ishan
tapyamAnastapo ghoramidamanvAha bhArata
shrImanuruvAcha
yena chetayate vishvaM vishvaM chetayate na yam
yo jAgarti shayAne.asminnAyaM taM veda veda saH
AtmAvAsyamidaM vishvaM yatki~nchijjagatyAM jagat
tena tyaktena bhu~njIthA mA gR^idhaH kasya sviddhanam
yaM pashyati na pashyantaM chakShuryasya na riShyati
taM bhUtanilayaM devaM suparNamupadhAvata
na yasyAdyantau madhyaM cha svaH paro nAntaraM bahiH
vishvasyAmUni yadyasmAdvishvaM cha tadR^itaM mahat
sa vishvakAyaH puruhUtaIshaH satyaH svayaMjyotirajaH purANaH
dhatte.asya janmAdyajayAtmashaktyA tAM vidyayodasya nirIha Aste
athAgre R^iShayaH karmANIhante.akarmahetave
IhamAno hi puruShaH prAyo.anIhAM prapadyate
Ihate bhagavAnIsho na hi tatra visajjate
AtmalAbhena pUrNArtho nAvasIdanti ye.anu tam
tamIhamAnaM niraha~NkR^itaM budhaM nirAshiShaM pUrNamananyachoditam
nR^InshikShayantaM nijavartmasaMsthitaM prabhuM prapadye.akhiladharmabh
shrIshuka uvAcha
iti mantropaniShadaM vyAharantaM samAhitam
dR^iShTvAsurA yAtudhAnA jagdhumabhyadravankShudhA
tAMstathAvasitAnvIkShya yaj~naH sarvagato hariH
yAmaiH parivR^ito devairhatvAshAsattriviShTapam
svArochiSho dvitIyastu manuragneH suto.abhavat
dyumatsuSheNarochiShmatpramukhAstasya chAtmajAH
tatrendro rochanastvAsIddevAshcha tuShitAdayaH
UrjastambhAdayaH sapta R^iShayo brahmavAdinaH
R^iShestu vedashirasastuShitA nAma patnyabhUt
tasyAM jaj~ne tato devo vibhurityabhivishrutaH
aShTAshItisahasrANi munayo ye dhR^itavratAH
anvashikShanvrataM tasya kaumArabrahmachAriNaH
tR^itIya uttamo nAma priyavratasuto manuH
pavanaH sR^i~njayo yaj~na hotrAdyAstatsutA nR^ipa
vasiShThatanayAH sapta R^iShayaH pramadAdayaH
satyA vedashrutA bhadrA devA indrastu satyajit
dharmasya sUnR^itAyAM tu bhagavAnpuruShottamaH
satyasena iti khyAto jAtaH satyavrataiH saha
so.anR^itavrataduHshIlAnasato yakSharAkShasAn
bhUtadruho bhUtagaNAMshchAvadhItsatyajitsakhaH
chaturtha uttamabhrAtA manurnAmnA cha tAmasaH
pR^ithuH khyAtirnaraH keturityAdyA dasha tatsutAH
satyakA harayo vIrA devAstrishikha IshvaraH
jyotirdhAmAdayaH sapta R^iShayastAmase.antare
devA vaidhR^itayo nAma vidhR^itestanayA nR^ipa
naShTAH kAlena yairvedA vidhR^itAH svena tejasA
tatrApi jaj~ne bhagavAnhariNyAM harimedhasaH

08010303
08010310
08010311
08010313
08010321
08010323
08010330
08010331
08010333
08020010
08020011
08020013
08020021
08020023
08020031
08020033
08020041
08020043
08020051
08020053
08020061
08020063
08020071
08020073
08020081
08020083
08020091
08020093
08020101
08020103
08020111
08020113
08020121
08020123
08020131
08020133
08020141
08020143
08020151
08020153
08020161
08020163
08020171
08020173
08020181
08020183
08020191
08020193
08020201
08020203
08020211
08020213
08020221
08020223
08020231
08020233
08020241
08020243
08020251
08020253

harirityAhR^ito yena gajendro mochito grahAt


shrIrAjovAcha
bAdarAyaNa etatte shrotumichChAmahe vayam
hariryathA gajapatiM grAhagrastamamUmuchat
tatkathAsu mahatpuNyaM dhanyaM svastyayanaM shubham
yatra yatrottamashloko bhagavAngIyate hariH
shrIsUta uvAcha
parIkShitaivaM sa tu bAdarAyaNiH prAyopaviShTena kathAsu choditaH
uvAcha viprAH pratinandya pArthivaM mudA munInAM sadasi sma shR^iNvatAm
shrIshuka uvAcha
AsIdgirivaro rAjaMstrikUTa iti vishrutaH
kShIrodenAvR^itaH shrImAnyojanAyutamuchChritaH
tAvatA vistR^itaH paryaktribhiH shR^i~NgaiH payonidhim
dishaH khaM rochayannAste raupyAyasahiraNmayaiH
anyaishcha kakubhaH sarvA ratnadhAtuvichitritaiH
nAnAdrumalatAgulmairnirghoShairnirjharAmbhasAm
sa chAvanijyamAnA~NghriH samantAtpayaUrmibhiH
karoti shyAmalAM bhUmiM harinmarakatAshmabhiH
siddhachAraNagandharvairvidyAdharamahoragaiH
kinnarairapsarobhishcha krIDadbhirjuShTakandaraH
yatra sa~NgItasannAdairnadadguhamamarShayA
abhigarjanti harayaH shlAghinaH parasha~NkayA
nAnAraNyapashuvrAta sa~NkuladroNyala~NkR^itaH
chitradrumasurodyAna kalakaNThaviha~NgamaH
saritsarobhirachChodaiH pulinairmaNivAlukaiH
devastrImajjanAmoda saurabhAmbvanilairyutaH
tasya droNyAM bhagavato varuNasya mahAtmanaH
udyAnamR^itumannAma AkrIDaM surayoShitAm
sarvato.ala~NkR^itaM divyairnityapuShpaphaladrumaiH
mandAraiH pArijAtaishcha pATalAshokachampakaiH
chUtaiH piyAlaiH panasairAmrairAmrAtakairapi
kramukairnArikelaishcha kharjUrairbIjapUrakaiH
madhukaiH shAlatAlaishcha tamAlairasanArjunaiH
ariShToDumbaraplakShairvaTaiH kiMshukachandanaiH
pichumardaiH kovidAraiH saralaiH suradArubhiH
drAkShekShurambhAjambubhirbadaryakShAbhayAmalaiH
bilvaiH kapitthairjambIrairvR^ito bhallAtakAdibhiH
tasminsaraH suvipulaM lasatkA~nchanapa~Nkajam
kumudotpalakahlAra shatapatrashriyorjitam
mattaShaTpadanirghuShTaM shakuntaishcha kalasvanaiH
haMsakAraNDavAkIrNaM chakrAhvaiH sArasairapi
jalakukkuTakoyaShTi dAtyUhakulakUjitam
matsyakachChapasa~nchAra chalatpadmarajaHpayaH
kadambavetasanala nIpava~njulakairvR^itam
kundaiH kurubakAshokaiH shirIShaiH kUTaje~NgudaiH
kubjakaiH svarNayUthIbhirnAgapunnAgajAtibhiH
mallikAshatapatraishcha mAdhavIjAlakAdibhiH
shobhitaM tIrajaishchAnyairnityartubhiralaM drumaiH
tatraikadA tadgirikAnanAshrayaH kareNubhirvAraNayUthapashcharan
sakaNTakaM kIchakaveNuvetravadvishAlagulmaM prarujanvanaspatIn
yadgandhamAtrAddharayo gajendrA vyAghrAdayo vyAlamR^igAH sakhaDgAH
mahoragAshchApi bhayAddravanti sagaurakR^iShNAH sarabhAshchamaryaH
vR^ikA varAhA mahiSharkShashalyA gopuchChashAlAvR^ikamarkaTAshcha
anyatra kShudrA hariNAH shashAdayashcharantyabhItA yadanugraheNa
sa gharmataptaH karibhiH kareNubhirvR^ito madachyutkarabhairanudrutaH
giriM garimNA paritaH prakampayanniShevyamANo.alikulairmadAshanaiH
saro.anilaM pa~NkajareNurUShitaM jighranvidUrAnmadavihvalekShaNaH
vR^itaH svayUthena tR^iShArditena tatsarovarAbhyAsamathAgamaddrutam
vigAhya tasminnamR^itAmbu nirmalaM hemAravindotpalareNurUShitam
papau nikAmaM nijapuShkaroddhR^itamAtmAnamadbhiH snapayangataklamaH

08020261 sa puShkareNoddhR^itashIkarAmbubhirnipAyayansaMsnapayanyathA gR^ihI


08020263 ghR^iNI kareNuH karabhAMshcha durmado nAchaShTa kR^ichChraM kR^ipaNo.aj
amAyayA
08020271 taM tatra kashchinnR^ipa daivachodito grAho balIyAMshcharaNe ruShAgrahI
t
08020273 yadR^ichChayaivaM vyasanaM gato gajo yathAbalaM so.atibalo vichakrame
08020281 tathAturaM yUthapatiM kareNavo vikR^iShyamANaM tarasA balIyasA
08020283 vichukrushurdInadhiyo.apare gajAH pArShNigrahAstArayituM na chAshakan
08020291 niyudhyatorevamibhendranakrayorvikarShatorantarato bahirmithaH
08020293 samAH sahasraM vyagamanmahIpate saprANayoshchitramamaMsatAmarAH
08020301 tato gajendrasya manobalaujasAM kAlena dIrgheNa mahAnabhUdvyayaH
08020303 vikR^iShyamANasya jale.avasIdato viparyayo.abhUtsakalaM jalaukasaH
08020311 itthaM gajendraH sa yadApa sa~NkaTaM prANasya dehI vivasho yadR^ichChay
A
08020313 apArayannAtmavimokShaNe chiraM dadhyAvimAM buddhimathAbhyapadyata
08020321 na mAmime j~nAtaya AturaM gajAH kutaH kariNyaH prabhavanti mochitum
08020323 grAheNa pAshena vidhAturAvR^ito.apyahaM cha taM yAmi paraM parAyaNam
08020331 yaH kashchanesho balino.antakoragAtprachaNDavegAdabhidhAvato bhR^isham
08020333 bhItaM prapannaM paripAti yadbhayAnmR^ityuH pradhAvatyaraNaM tamImahi
08030010 shrIbAdarAyaNiruvAcha
08030011 evaM vyavasito buddhyA samAdhAya mano hR^idi
08030013 jajApa paramaM jApyaM prAgjanmanyanushikShitam
08030020 shrIgajendra uvAcha
08030021 oM namo bhagavate tasmai yata etachchidAtmakam
08030023 puruShAyAdibIjAya pareshAyAbhidhImahi
08030031 yasminnidaM yatashchedaM yenedaM ya idaM svayam
08030033 yo.asmAtparasmAchcha parastaM prapadye svayambhuvam
08030041 yaH svAtmanIdaM nijamAyayArpitaM kvachidvibhAtaM kva cha tattirohitam
08030043 aviddhadR^iksAkShyubhayaM tadIkShate sa AtmamUlo.avatu mAM parAtparaH
08030051 kAlena pa~nchatvamiteShu kR^itsnasho lokeShu pAleShu cha sarvahetuShu
08030053 tamastadAsIdgahanaM gabhIraM yastasya pAre.abhivirAjate vibhuH
08030061 na yasya devA R^iShayaH padaM vidurjantuH punaH ko.arhati gantumIritum
08030063 yathA naTasyAkR^itibhirvicheShTato duratyayAnukramaNaH sa mAvatu
08030071 didR^ikShavo yasya padaM suma~NgalaM vimuktasa~NgA munayaH susAdhavaH
08030073 charantyalokavratamavraNaM vane bhUtAtmabhUtAH suhR^idaH sa me gatiH
08030081 na vidyate yasya cha janma karma vA na nAmarUpe guNadoSha eva vA
08030083 tathApi lokApyayasambhavAya yaH svamAyayA tAnyanukAlamR^ichChati
08030091 tasmai namaH pareshAya brahmaNe.anantashaktaye
08030093 arUpAyorurUpAya nama AshcharyakarmaNe
08030101 nama AtmapradIpAya sAkShiNe paramAtmane
08030103 namo girAM vidUrAya manasashchetasAmapi
08030111 sattvena pratilabhyAya naiShkarmyeNa vipashchitA
08030113 namaH kaivalyanAthAya nirvANasukhasaMvide
08030121 namaH shAntAya ghorAya mUDhAya guNadharmiNe
08030123 nirvisheShAya sAmyAya namo j~nAnaghanAya cha
08030131 kShetraj~nAya namastubhyaM sarvAdhyakShAya sAkShiNe
08030133 puruShAyAtmamUlAya mUlaprakR^itaye namaH
08030141 sarvendriyaguNadraShTre sarvapratyayahetave
08030143 asatA chChAyayoktAya sadAbhAsAya te namaH
08030151 namo namaste.akhilakAraNAya niShkAraNAyAdbhutakAraNAya
08030153 sarvAgamAmnAyamahArNavAya namo.apavargAya parAyaNAya
08030161 guNAraNichChannachiduShmapAya tatkShobhavisphUrjitamAnasAya
08030163 naiShkarmyabhAvena vivarjitAgama svayaMprakAshAya namaskaromi
08030171 mAdR^ikprapannapashupAshavimokShaNAya muktAya bhUrikaruNAya namo.alayAy
a
08030173 svAMshena sarvatanubhR^inmanasi pratIta pratyagdR^ishe bhagavate bR^iha
te namaste
08030181 AtmAtmajAptagR^ihavittajaneShu saktairduShprApaNAya guNasa~NgavivarjitA
ya
08030183 muktAtmabhiH svahR^idaye paribhAvitAya j~nAnAtmane bhagavate nama Ishva

rAya
08030191
08030193
08030201
08030203
08030211
08030213
08030221
08030223
08030231
haH
08030233
08030241
08030243
08030251
08030253
08030261
08030263
08030271
08030273
08030281
08030283
08030291
08030293
08030300
08030301
08030302
08030303
08030304
08030311
08030312
08030313
08030314
08030321
08030322
08030323
08030324
08030331
08030332
08030333
08030334
08040010
08040011
08040013
08040021
08040023
08040031
08040033
08040041
08040043
08040051
08040053
08040061
08040063
08040071
08040073
08040081
08040083
08040091
08040093

yaM dharmakAmArthavimuktikAmA bhajanta iShTAM gatimApnuvanti


kiM chAshiSho rAtyapi dehamavyayaM karotu me.adabhradayo vimokShaNam
ekAntino yasya na ka~nchanArthaM vA~nChanti ye vai bhagavatprapannAH
atyadbhutaM tachcharitaM suma~NgalaM gAyanta AnandasamudramagnAH
tamakSharaM brahma paraM pareshamavyaktamAdhyAtmikayogagamyam
atIndriyaM sUkShmamivAtidUramanantamAdyaM paripUrNamIDe
yasya brahmAdayo devA vedA lokAshcharAcharAH
nAmarUpavibhedena phalgvyA cha kalayA kR^itAH
yathArchiSho.agneH saviturgabhastayo niryAnti saMyAntyasakR^itsvarochiS
tathA yato.ayaM guNasampravAho buddhirmanaH khAni sharIrasargAH
sa vai na devAsuramartyatirya~Nna strI na ShaNDho na pumAnna jantuH
nAyaM guNaH karma na sanna chAsanniShedhasheSho jayatAdasheShaH
jijIviShe nAhamihAmuyA kimantarbahishchAvR^itayebhayonyA
ichChAmi kAlena na yasya viplavastasyAtmalokAvaraNasya mokSham
so.ahaM vishvasR^ijaM vishvamavishvaM vishvavedasam
vishvAtmAnamajaM brahma praNato.asmi paraM padam
yogarandhitakarmANo hR^idi yogavibhAvite
yogino yaM prapashyanti yogeshaM taM nato.asmyaham
namo namastubhyamasahyavega shaktitrayAyAkhiladhIguNAya
prapannapAlAya durantashaktaye kadindriyANAmanavApyavartmane
nAyaM veda svamAtmAnaM yachChaktyAhaMdhiyA hatam
taM duratyayamAhAtmyaM bhagavantamito.asmyaham
shrIshuka uvAcha
evaM gajendramupavarNitanirvisheShaM
brahmAdayo vividhali~NgabhidAbhimAnAH
naite yadopasasR^ipurnikhilAtmakatvAt
tatrAkhilAmaramayo harirAvirAsIt
taM tadvadArtamupalabhya jagannivAsaH
stotraM nishamya divijaiH saha saMstuvadbhiH
Chandomayena garuDena samuhyamAnash
chakrAyudho.abhyagamadAshu yato gajendraH
so.antaHsarasyurubalena gR^ihIta Arto
dR^iShTvA garutmati hariM kha upAttachakram
utkShipya sAmbujakaraM giramAha kR^ichChrAn
nArAyaNAkhilaguro bhagavannamaste
taM vIkShya pIDitamajaH sahasAvatIrya
sagrAhamAshu sarasaH kR^ipayojjahAra
grAhAdvipATitamukhAdariNA gajendraM
saMpashyatAM hariramUmuchaduchChriyANAm
shrIshuka uvAcha
tadA devarShigandharvA brahmeshAnapurogamAH
mumuchuH kusumAsAraM shaMsantaH karma taddhareH
nedurdundubhayo divyA gandharvA nanR^iturjaguH
R^iShayashchAraNAH siddhAstuShTuvuH puruShottamam
yo.asau grAhaH sa vai sadyaH paramAshcharyarUpadhR^ik
mukto devalashApena hUhUrgandharvasattamaH
praNamya shirasAdhIshamuttamashlokamavyayam
agAyata yashodhAma kIrtanyaguNasatkatham
so.anukampita Ishena parikramya praNamya tam
lokasya pashyato lokaM svamagAnmuktakilbiShaH
gajendro bhagavatsparshAdvimukto.aj~nAnabandhanAt
prApto bhagavato rUpaM pItavAsAshchaturbhujaH
sa vai pUrvamabhUdrAjA pANDyo draviDasattamaH
indradyumna iti khyAto viShNuvrataparAyaNaH
sa ekadArAdhanakAla AtmavAngR^ihItamaunavrata IshvaraM harim
jaTAdharastApasa Apluto.achyutaM samarchayAmAsa kulAchalAshramaH
yadR^ichChayA tatra mahAyashA muniH samAgamachChiShyagaNaiH parishritaH
taM vIkShya tUShNImakR^itArhaNAdikaM rahasyupAsInamR^iShishchukopa ha

08040101
08040103
08040110
08040111
08040113
08040121
08040123
08040131
08040132
08040133
08040134
08040141
08040143
tAm
08040151
08040153
08040161
08040163
08040170
08040171
08040173
08040181
08040183
08040191
08040193
08040201
08040203
08040211
08040213
08040221
08040223
08040231
08040233
08040241
08040243
08040251
08040253
08040260
08040261
08040263
08050010
08050011
08050013
08050021
08050023
08050031
08050033
08050041
08050043
08050051
08050053
08050061
08050063
08050071
08050073
08050081
08050083
08050091
08050093
08050101

tasmA imaM shApamadAdasAdhurayaM durAtmAkR^itabuddhiradya


viprAvamantA vishatAM tamisraM yathA gajaH stabdhamatiH sa eva
shrIshuka uvAcha
evaM shaptvA gato.agastyo bhagavAnnR^ipa sAnugaH
indradyumno.api rAjarShirdiShTaM tadupadhArayan
ApannaH kau~njarIM yonimAtmasmR^itivinAshinIm
haryarchanAnubhAvena yadgajatve.apyanusmR^itiH
evaM vimokShya gajayUthapamabjanAbhas
tenApi pArShadagatiM gamitena yuktaH
gandharvasiddhavibudhairupagIyamAna
karmAdbhutaM svabhavanaM garuDAsano.agAt
etanmahArAja taverito mayA kR^iShNAnubhAvo gajarAjamokShaNam
svargyaM yashasyaM kalikalmaShApahaM duHsvapnanAshaM kuruvarya shR^iNva
yathAnukIrtayantyetachChreyaskAmA dvijAtayaH
shuchayaH prAtarutthAya duHsvapnAdyupashAntaye
idamAha hariH prIto gajendraM kurusattama
shR^iNvatAM sarvabhUtAnAM sarvabhUtamayo vibhuH
shrIbhagavAnuvAcha
ye mAM tvAM cha sarashchedaM girikandarakAnanam
vetrakIchakaveNUnAM gulmAni surapAdapAn
shR^i~NgANImAni dhiShNyAni brahmaNo me shivasya cha
kShIrodaM me priyaM dhAma shvetadvIpaM cha bhAsvaram
shrIvatsaM kaustubhaM mAlAM gadAM kaumodakIM mama
sudarshanaM pA~nchajanyaM suparNaM patageshvaram
sheShaM cha matkalAM sUkShmAM shriyaM devIM madAshrayAm
brahmANaM nAradamR^iShiM bhavaM prahrAdameva cha
matsyakUrmavarAhAdyairavatAraiH kR^itAni me
karmANyanantapuNyAni sUryaM somaM hutAshanam
praNavaM satyamavyaktaM goviprAndharmamavyayam
dAkShAyaNIrdharmapatnIH somakashyapayorapi
ga~NgAM sarasvatIM nandAM kAlindIM sitavAraNam
dhruvaM brahmaR^iShInsapta puNyashlokAMshcha mAnavAn
utthAyApararAtrAnte prayatAH susamAhitAH
smaranti mama rUpANi muchyante te.aMhaso.akhilAt
ye mAM stuvantyanenA~Nga pratibudhya nishAtyaye
teShAM prANAtyaye chAhaM dadAmi vipulAM gatim
shrIshuka uvAcha
ityAdishya hR^iShIkeshaH prAdhmAya jalajottamam
harShayanvibudhAnIkamAruroha khagAdhipam
shrIshuka uvAcha
rAjannuditametatte hareH karmAghanAshanam
gajendramokShaNaM puNyaM raivataM tvantaraM shR^iNu
pa~nchamo raivato nAma manustAmasasodaraH
balivindhyAdayastasya sutA hArjunapUrvakAH
vibhurindraH suragaNA rAjanbhUtarayAdayaH
hiraNyaromA vedashirA UrdhvabAhvAdayo dvijAH
patnI vikuNThA shubhrasya vaikuNThaiH surasattamaiH
tayoH svakalayA jaj~ne vaikuNTho bhagavAnsvayam
vaikuNThaH kalpito yena loko lokanamaskR^itaH
ramayA prArthyamAnena devyA tatpriyakAmyayA
tasyAnubhAvaH kathito guNAshcha paramodayAH
bhaumAnreNUnsa vimame yo viShNorvarNayedguNAn
ShaShThashcha chakShuShaH putrashchAkShuSho nAma vai manuH
pUrupUruShasudyumna pramukhAshchAkShuShAtmajAH
indro mantradrumastatra devA ApyAdayo gaNAH
munayastatra vai rAjanhaviShmadvIrakAdayaH
tatrApi devasambhUtyAM vairAjasyAbhavatsutaH
ajito nAma bhagavAnaMshena jagataH patiH
payodhiM yena nirmathya surANAM sAdhitA sudhA

08050103
08050110
08050111
08050113
08050121
08050123
08050131
08050133
08050140
08050141
08050143
08050150
08050151
08050153
08050161
08050163
08050171
08050173
08050181
08050183
08050191
08050193
08050201
08050203
08050211
08050213
08050221
08050223
08050231
08050233
H
08050240
08050241
08050243
08050251
08050253
08050260
08050261
08050263
08050271
08050273
08050281
08050283
08050291
08050293
08050301
08050303
08050311
08050313
08050321
08050323
08050331
08050333
08050341
08050343
08050351
08050353
08050361
08050363
08050371

bhramamANo.ambhasi dhR^itaH kUrmarUpeNa mandaraH


shrIrAjovAcha
yathA bhagavatA brahmanmathitaH kShIrasAgaraH
yadarthaM vA yatashchAdriM dadhArAmbucharAtmanA
yathAmR^itaM suraiH prAptaM kiM chAnyadabhavattataH
etadbhagavataH karma vadasva paramAdbhutam
tvayA sa~NkathyamAnena mahimnA sAtvatAM pateH
nAtitR^ipyati me chittaM suchiraM tApatApitam
shrIsUta uvAcha
sampR^iShTo bhagavAnevaM dvaipAyanasuto dvijAH
abhinandya harervIryamabhyAchaShTuM prachakrame
shrIshuka uvAcha
yadA yuddhe.asurairdevA badhyamAnAH shitAyudhaiH
gatAsavo nipatitA nottiShTheransma bhUrishaH
yadA durvAsaH shApena sendrA lokAstrayo nR^ipa
niHshrIkAshchAbhavaMstatra neshurijyAdayaH kriyAH
nishAmyaitatsuragaNA mahendravaruNAdayaH
nAdhyagachChansvayaM mantrairmantrayanto vinishchitam
tato brahmasabhAM jagmurmerormUrdhani sarvashaH
sarvaM vij~nApayAM chakruH praNatAH parameShThine
sa vilokyendravAyvAdInniHsattvAnvigataprabhAn
lokAnama~NgalaprAyAnasurAnayathA vibhuH
samAhitena manasA saMsmaranpuruShaM param
uvAchotphullavadano devAnsa bhagavAnparaH
ahaM bhavo yUyamatho.asurAdayo manuShyatiryagdrumagharmajAtayaH
yasyAvatArAMshakalAvisarjitA vrajAma sarve sharaNaM tamavyayam
na yasya vadhyo na cha rakShaNIyo nopekShaNIyAdaraNIyapakShaH
tathApi sargasthitisaMyamArthaM dhatte rajaHsattvatamAMsi kAle
ayaM cha tasya sthitipAlanakShaNaH sattvaM juShANasya bhavAya dehinAm
tasmAdvrajAmaH sharaNaM jagadguruM svAnAM sa no dhAsyati shaM surapriya
shrIshuka uvAcha
ityAbhAShya surAnvedhAH saha devairarindama
ajitasya padaM sAkShAjjagAma tamasaH param
tatrAdR^iShTasvarUpAya shrutapUrvAya vai prabhuH
stutimabrUta daivIbhirgIrbhistvavahitendriyaH
shrIbrahmovAcha
avikriyaM satyamanantamAdyaM guhAshayaM niShkalamapratarkyam
mano.agrayAnaM vachasAniruktaM namAmahe devavaraM vareNyam
vipashchitaM prANamanodhiyAtmanAmarthendriyAbhAsamanidramavraNam
ChAyAtapau yatra na gR^idhrapakShau tamakSharaM khaM triyugaM vrajAmahe
ajasya chakraM tvajayeryamANaM manomayaM pa~nchadashAramAshu
trinAbhi vidyuchchalamaShTanemi yadakShamAhustamR^itaM prapadye
ya ekavarNaM tamasaH paraM tadalokamavyaktamanantapAram
AsAM chakAropasuparNamenamupAsate yogarathena dhIrAH
na yasya kashchAtititarti mAyAM yayA jano muhyati veda nArtham
taM nirjitAtmAtmaguNaM pareshaM namAma bhUteShu samaM charantam
ime vayaM yatpriyayaiva tanvA sattvena sR^iShTA bahirantarAviH
gatiM na sUkShmAmR^iShayashcha vidmahe kuto.asurAdyA itarapradhAnAH
pAdau mahIyaM svakR^itaiva yasya chaturvidho yatra hi bhUtasargaH
sa vai mahApUruSha AtmatantraH prasIdatAM brahma mahAvibhUtiH
ambhastu yadreta udAravIryaM sidhyanti jIvantyuta vardhamAnAH
lokA yato.athAkhilalokapAlAH prasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
somaM mano yasya samAmananti divaukasAM yo balamandha AyuH
Isho nagAnAM prajanaH prajAnAM prasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
agnirmukhaM yasya tu jAtavedA jAtaH kriyAkANDanimittajanmA
antaHsamudre.anupachansvadhAtUnprasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
yachchakShurAsIttaraNirdevayAnaM trayImayo brahmaNa eSha dhiShNyam
dvAraM cha mukteramR^itaM cha mR^ityuH prasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
prANAdabhUdyasya charAcharANAM prANaH saho balamojashcha vAyuH

08050373
08050381
AH
08050383
08050391
08050393
iH
08050401
08050403
08050411
08050413
08050421
08050423
08050431
08050433
08050441
08050443
08050451
08050453
08050461
08050463
08050471
08050473
08050481
08050483
08050491
08050493
08050501
08050503
08060010
08060011
08060013
08060021
08060023
08060031
08060033
08060041
08060043
08060051
08060053
08060061
08060063
08060071
08060073
08060075
08060080
08060081
08060083
08060091
08060093
08060101
08060103
08060111
08060113
08060121
08060123
08060131
08060133
08060141
08060143

anvAsma samrAjamivAnugA vayaM prasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH


shrotrAddisho yasya hR^idashcha khAni prajaj~nire khaM puruShasya nAbhy
prANendriyAtmAsusharIraketaH prasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
balAnmahendrastridashAH prasAdAnmanyorgirIsho dhiShaNAdviri~nchaH
khebhyastu ChandAMsyR^iShayo meDhrataH kaH prasIdatAM naH sa mahAvibhUt
shrIrvakShasaH pitarashChAyayAsandharmaH stanAditaraH pR^iShThato.abhUt
dyauryasya shIrShNo.apsaraso vihArAtprasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
vipro mukhAdbrahma cha yasya guhyaM rAjanya AsIdbhujayorbalaM cha
UrvorviDojo.a~NghriravedashUdrau prasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
lobho.adharAtprItiruparyabhUddyutirnastaH pashavyaH sparshena kAmaH
bhruvoryamaH pakShmabhavastu kAlaH prasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
dravyaM vayaH karma guNAnvisheShaM yadyogamAyAvihitAnvadanti
yaddurvibhAvyaM prabudhApabAdhaM prasIdatAM naH sa mahAvibhUtiH
namo.astu tasmA upashAntashaktaye svArAjyalAbhapratipUritAtmane
guNeShu mAyArachiteShu vR^ittibhirna sajjamAnAya nabhasvadUtaye
sa tvaM no darshayAtmAnamasmatkaraNagocharam
prapannAnAM didR^ikShUNAM sasmitaM te mukhAmbujam
taistaiH svechChAbhUtai rUpaiH kAle kAle svayaM vibho
karma durviShahaM yanno bhagavAMstatkaroti hi
kleshabhUryalpasArANi karmANi viphalAni vA
dehinAM viShayArtAnAM na tathaivArpitaM tvayi
nAvamaH karmakalpo.api viphalAyeshvarArpitaH
kalpate puruShasyaiva sa hyAtmA dayito hitaH
yathA hi skandhashAkhAnAM tarormUlAvasechanam
evamArAdhanaM viShNoH sarveShAmAtmanashcha hi
namastubhyamanantAya durvitarkyAtmakarmaNe
nirguNAya guNeshAya sattvasthAya cha sAmpratam
shrIshuka uvAcha
evaM stutaH suragaNairbhagavAnharirIshvaraH
teShAmAvirabhUdrAjansahasrArkodayadyutiH
tenaiva sahasA sarve devAH pratihatekShaNAH
nApashyankhaM dishaH kShauNImAtmAnaM cha kuto vibhum
viri~ncho bhagavAndR^iShTvA saha sharveNa tAM tanum
svachChAM marakatashyAmAM ka~njagarbhAruNekShaNAm
taptahemAvadAtena lasatkausheyavAsasA
prasannachArusarvA~NgIM sumukhIM sundarabhruvam
mahAmaNikirITena keyUrAbhyAM cha bhUShitAm
karNAbharaNanirbhAta kapolashrImukhAmbujAm
kA~nchIkalApavalaya hAranUpurashobhitAm
kaustubhAbharaNAM lakShmIM bibhratIM vanamAlinIm
sudarshanAdibhiH svAstrairmUrtimadbhirupAsitAm
tuShTAva devapravaraH sasharvaH puruShaM param
sarvAmaragaNaiH sAkaM sarvA~NgairavaniM gataiH
shrIbrahmovAcha
ajAtajanmasthitisaMyamAyA guNAya nirvANasukhArNavAya
aNoraNimne.aparigaNyadhAmne mahAnubhAvAya namo namaste
rUpaM tavaitatpuruSharShabhejyaM shreyo.arthibhirvaidikatAntrikeNa
yogena dhAtaH saha nastrilokAnpashyAmyamuShminnu ha vishvamUrtau
tvayyagra AsIttvayi madhya AsIttvayyanta AsIdidamAtmatantre
tvamAdiranto jagato.asya madhyaM ghaTasya mR^itsneva paraH parasmAt
tvaM mAyayAtmAshrayayA svayedaM nirmAya vishvaM tadanupraviShTaH
pashyanti yuktA manasA manIShiNo guNavyavAye.apyaguNaM vipashchitaH
yathAgnimedhasyamR^itaM cha goShu bhuvyannamambUdyamane cha vR^ittim
yogairmanuShyA adhiyanti hi tvAM guNeShu buddhyA kavayo vadanti
taM tvAM vayaM nAtha samujjihAnaM sarojanAbhAtichirepsitArtham
dR^iShTvA gatA nirvR^itamadya sarve gajA davArtA iva gA~NgamambhaH
sa tvaM vidhatsvAkhilalokapAlA vayaM yadarthAstava pAdamUlam
samAgatAste bahirantarAtmankiM vAnyavij~nApyamasheShasAkShiNaH

08060151
08060153
08060160
08060161
08060163
08060171
08060173
08060180
08060181
08060183
08060191
08060193
08060201
08060203
08060211
08060213
08060221
08060223
08060231
08060233
08060241
08060243
08060251
08060253
08060260
08060261
08060263
08060271
08060273
08060281
08060283
08060291
08060293
08060301
08060303
08060311
08060313
08060321
08060323
08060331
08060333
08060341
08060343
08060351
08060353
08060361
08060363
08060371
08060373
08060381
08060383
08060391
08060393
08070010
08070011
08070013
08070021
08070023
08070031
08070033

ahaM giritrashcha surAdayo ye dakShAdayo.agneriva ketavaste


kiM vA vidAmesha pR^ithagvibhAtA vidhatsva shaM no dvijadevamantram
shrIshuka uvAcha
evaM viri~nchAdibhirIDitastadvij~nAya teShAM hR^idayaM yathaiva
jagAda jImUtagabhIrayA girA baddhA~njalInsaMvR^itasarvakArakAn
eka eveshvarastasminsurakArye sureshvaraH
vihartukAmastAnAha samudronmathanAdibhiH
shrIbhagavAnuvAcha
hanta brahmannaho shambho he devA mama bhAShitam
shR^iNutAvahitAH sarve shreyo vaH syAdyathA surAH
yAta dAnavadaiteyaistAvatsandhirvidhIyatAm
kAlenAnugR^ihItaistairyAvadvo bhava AtmanaH
arayo.api hi sandheyAH sati kAryArthagaurave
ahimUShikavaddevA hyarthasya padavIM gataiH
amR^itotpAdane yatnaH kriyatAmavilambitam
yasya pItasya vai janturmR^ityugrasto.amaro bhavet
kShiptvA kShIrodadhau sarvA vIruttR^iNalatauShadhIH
manthAnaM mandaraM kR^itvA netraM kR^itvA tu vAsukim
sahAyena mayA devA nirmanthadhvamatandritAH
kleshabhAjo bhaviShyanti daityA yUyaM phalagrahAH
yUyaM tadanumodadhvaM yadichChantyasurAH surAH
na saMrambheNa sidhyanti sarvArthAH sAntvayA yathA
na bhetavyaM kAlakUTAdviShAjjaladhisambhavAt
lobhaH kAryo na vo jAtu roShaH kAmastu vastuShu
shrIshuka uvAcha
iti devAnsamAdishya bhagavAnpuruShottamaH
teShAmantardadhe rAjansvachChandagatirIshvaraH
atha tasmai bhagavate namaskR^itya pitAmahaH
bhavashcha jagmatuH svaM svaM dhAmopeyurbaliM surAH
dR^iShTvArInapyasaMyattAnjAtakShobhAnsvanAyakAn
nyaShedhaddaityarATshlokyaH sandhivigrahakAlavit
te vairochanimAsInaM guptaM chAsurayUthapaiH
shriyA paramayA juShTaM jitAsheShamupAgaman
mahendraH shlakShNayA vAchA sAntvayitvA mahAmatiH
abhyabhAShata tatsarvaM shikShitaM puruShottamAt
tattvarochata daityasya tatrAnye ye.asurAdhipAH
shambaro.ariShTanemishcha ye cha tripuravAsinaH
tato devAsurAH kR^itvA saMvidaM kR^itasauhR^idAH
udyamaM paramaM chakruramR^itArthe parantapa
tataste mandaragirimojasotpATya durmadAH
nadanta udadhiM ninyuH shaktAH parighabAhavaH
dUrabhArodvahashrAntAH shakravairochanAdayaH
apArayantastaM voDhuM vivashA vijahuH pathi
nipatansa giristatra bahUnamaradAnavAn
chUrNayAmAsa mahatA bhAreNa kanakAchalaH
tAMstathA bhagnamanaso bhagnabAhUrukandharAn
vij~nAya bhagavAMstatra babhUva garuDadhvajaH
giripAtaviniShpiShTAnvilokyAmaradAnavAn
IkShayA jIvayAmAsa nirjarAnnirvraNAnyathA
giriM chAropya garuDe hastenaikena lIlayA
Aruhya prayayAvabdhiM surAsuragaNairvR^itaH
avaropya giriM skandhAtsuparNaH patatAM varaH
yayau jalAnta utsR^ijya hariNA sa visarjitaH
shrIshuka uvAcha
te nAgarAjamAmantrya phalabhAgena vAsukim
parivIya girau tasminnetramabdhiM mudAnvitAH
Arebhire surA yattA amR^itArthe kurUdvaha
hariH purastAjjagR^ihe pUrvaM devAstato.abhavan
tannaichChandaityapatayo mahApuruShacheShTitam
na gR^ihNImo vayaM puchChamahera~Ngamama~Ngalam

08070041
08070043
08070045
08070061
08070063
08070071
08070073
08070081
08070083
08070091
08070093
08070101
08070103
08070111
08070113
08070121
08070123
08070131
08070133
H
08070141
08070143
08070151
08070153
08070161
08070163
08070171
08070173
08070181
08070182
08070183
08070184
08070191
08070193
08070201
08070203
08070211
08070213
08070220
08070221
08070223
08070231
08070233
08070241
08070243
08070251
08070253
08070261
08070263
08070271
08070273
08070281
H
08070283
08070291
08070293
08070301
08070303
08070311
08070313

svAdhyAyashrutasampannAH prakhyAtA janmakarmabhiH


iti tUShNIM sthitAndaityAnvilokya puruShottamaH
smayamAno visR^ijyAgraM puchChaM jagrAha sAmaraH
kR^itasthAnavibhAgAsta evaM kashyapanandanAH
mamanthuH paramaM yattA amR^itArthaM payonidhim
mathyamAne.arNave so.adriranAdhAro hyapo.avishat
dhriyamANo.api balibhirgauravAtpANDunandana
te sunirviNNamanasaH parimlAnamukhashriyaH
AsansvapauruShe naShTe daivenAtibalIyasA
vilokya vighneshavidhiM tadeshvaro durantavIryo.avitathAbhisandhiH
kR^itvA vapuH kachChapamadbhutaM mahatpravishya toyaM girimujjahAra
tamutthitaM vIkShya kulAchalaM punaH samudyatA nirmathituM surAsurAH
dadhAra pR^iShThena sa lakShayojana prastAriNA dvIpa ivAparo mahAn
surAsurendrairbhujavIryavepitaM paribhramantaM girima~Nga pR^iShThataH
bibhrattadAvartanamAdikachChapo mene.a~NgakaNDUyanamaprameyaH
tathAsurAnAvishadAsureNa rUpeNa teShAM balavIryamIrayan
uddIpayandevagaNAMshcha viShNurdaivena nAgendramabodharUpaH
uparyagendraM girirADivAnya Akramya hastena sahasrabAhuH
tasthau divi brahmabhavendramukhyairabhiShTuvadbhiH sumano.abhivR^iShTa
uparyadhashchAtmani gotranetrayoH pareNa te prAvishatA samedhitAH
mamanthurabdhiM tarasA madotkaTA mahAdriNA kShobhitanakrachakram
ahIndrasAhasrakaThoradR^i~Nmukha shvAsAgnidhUmAhatavarchaso.asurAH
paulomakAleyabalIlvalAdayo davAgnidagdhAH saralA ivAbhavan
devAMshcha tachChvAsashikhAhataprabhAndhUmrAmbarasragvaraka~nchukAnanAn
samabhyavarShanbhagavadvashA ghanA vavuH samudrormyupagUDhavAyavaH
mathyamAnAttathA sindhordevAsuravarUthapaiH
yadA sudhA na jAyeta nirmamanthAjitaH svayam
meghashyAmaH kanakaparidhiH karNavidyotavidyun
mUrdhni bhrAjadvilulitakachaH sragdharo raktanetraH
jaitrairdorbhirjagadabhayadairdandashUkaM gR^ihItvA
mathnanmathnA pratigiririvAshobhatAtho dhR^itAdriH
nirmathyamAnAdudadherabhUdviShaM maholbaNaM hAlahalAhvamagrataH
sambhrAntamInonmakarAhikachChapAttimidvipagrAhatimi~NgilAkulAt
tadugravegaM dishi dishyuparyadho visarpadutsarpadasahyamaprati
bhItAH prajA dudruvura~Nga seshvarA arakShyamANAH sharaNaM sadAshivam
vilokya taM devavaraM trilokyA bhavAya devyAbhimataM munInAm
AsInamadrAvapavargahetostapo juShANaM stutibhiH praNemuH
shrIprajApataya UchuH
devadeva mahAdeva bhUtAtmanbhUtabhAvana
trAhi naH sharaNApannAMstrailokyadahanAdviShAt
tvamekaH sarvajagata Ishvaro bandhamokShayoH
taM tvAmarchanti kushalAH prapannArtiharaM gurum
guNamayyA svashaktyAsya sargasthityapyayAnvibho
dhatse yadA svadR^igbhUmanbrahmaviShNushivAbhidhAm
tvaM brahma paramaM guhyaM sadasadbhAvabhAvanam
nAnAshaktibhirAbhAtastvamAtmA jagadIshvaraH
tvaM shabdayonirjagadAdirAtmA prANendriyadravyaguNaH svabhAvaH
kAlaH kratuH satyamR^itaM cha dharmastvayyakSharaM yattrivR^idAmananti
agnirmukhaM te.akhiladevatAtmA kShitiM vidurlokabhavA~Nghripa~Nkajam
kAlaM gatiM te.akhiladevatAtmano dishashcha karNau rasanaM jalesham
nAbhirnabhaste shvasanaM nabhasvAnsUryashcha chakShUMShi jalaM sma reta
parAvarAtmAshrayaNaM tavAtmA somo mano dyaurbhagavanshiraste
kukShiH samudrA girayo.asthisa~NghA romANi sarvauShadhivIrudhaste
ChandAMsi sAkShAttava sapta dhAtavastrayImayAtmanhR^idayaM sarvadharmaH
mukhAni pa~nchopaniShadastavesha yaistriMshadaShTottaramantravargaH
yattachChivAkhyaM paramAtmatattvaM deva svayaMjyotiravasthitiste
ChAyA tvadharmormiShu yairvisargo netratrayaM sattvarajastamAMsi
sA~NkhyAtmanaH shAstrakR^itastavekShA Chandomayo deva R^iShiH purANaH

08070321
08070323
08070331
08070332
08070333
08070334
08070341
08070342
08070343
08070344
08070351
08070352
08070353
08070354
08070361
08070363
08070370
08070371
08070373
08070380
08070381
08070383
08070391
08070393
08070401
08070403
08070411
08070413
08070415
08070420
08070421
08070423
08070431
08070433
08070441
08070443
08070451
08070453
08070461
08070463
08070471
08070473
08080010
08080011
08080013
08080021
08080023
08080031
08080033
08080041
08080043
08080051
08080053
08080061
08080063
08080071
08080073
08080081
08080083
08080091

na te giritrAkhilalokapAla viri~nchavaikuNThasurendragamyam
jyotiH paraM yatra rajastamashcha sattvaM na yadbrahma nirastabhedam
kAmAdhvaratripurakAlagarAdyaneka
bhUtadruhaH kShapayataH stutaye na tatte
yastvantakAla idamAtmakR^itaM svanetra
vahnisphuli~NgashikhayA bhasitaM na veda
ye tvAtmarAmagurubhirhR^idi chintitA~Nghri
dvandvaM charantamumayA tapasAbhitaptam
katthanta ugraparuShaM nirataM shmashAne
te nUnamUtimavidaMstava hAtalajjAH
tattasya te sadasatoH parataH parasya
nA~njaH svarUpagamane prabhavanti bhUmnaH
brahmAdayaH kimuta saMstavane vayaM tu
tatsargasargaviShayA api shaktimAtram
etatparaM prapashyAmo na paraM te maheshvara
mR^iDanAya hi lokasya vyaktiste.avyaktakarmaNaH
shrIshuka uvAcha
tadvIkShya vyasanaM tAsAM kR^ipayA bhR^ishapIDitaH
sarvabhUtasuhR^iddeva idamAha satIM priyAm
shrIshiva uvAcha
aho bata bhavAnyetatprajAnAM pashya vaishasam
kShIrodamathanodbhUtAtkAlakUTAdupasthitam
AsAM prANaparIpsUnAM vidheyamabhayaM hi me
etAvAnhi prabhorartho yaddInaparipAlanam
prANaiH svaiH prANinaH pAnti sAdhavaH kShaNabha~NguraiH
baddhavaireShu bhUteShu mohiteShvAtmamAyayA
puMsaH kR^ipayato bhadre sarvAtmA prIyate hariH
prIte harau bhagavati prIye.ahaM sacharAcharaH
tasmAdidaM garaM bhu~nje prajAnAM svastirastu me
shrIshuka uvAcha
evamAmantrya bhagavAnbhavAnIM vishvabhAvanaH
tadviShaM jagdhumArebhe prabhAvaj~nAnvamodata
tataH karatalIkR^itya vyApi hAlAhalaM viSham
abhakShayanmahAdevaH kR^ipayA bhUtabhAvanaH
tasyApi darshayAmAsa svavIryaM jalakalmaShaH
yachchakAra gale nIlaM tachcha sAdhorvibhUShaNam
tapyante lokatApena sAdhavaH prAyasho janAH
paramArAdhanaM taddhi puruShasyAkhilAtmanaH
nishamya karma tachChambhordevadevasya mIDhuShaH
prajA dAkShAyaNI brahmA vaikuNThashcha shashaMsire
praskannaM pibataH pANeryatki~nchijjagR^ihuH sma tat
vR^ishchikAhiviShauShadhyo dandashUkAshcha ye.apare
shrIshuka uvAcha
pIte gare vR^iShA~NkeNa prItAste.amaradAnavAH
mamanthustarasA sindhuM havirdhAnI tato.abhavat
tAmagnihotrImR^iShayo jagR^ihurbrahmavAdinaH
yaj~nasya devayAnasya medhyAya haviShe nR^ipa
tata uchchaiHshravA nAma hayo.abhUchchandrapANDuraH
tasminbaliH spR^ihAM chakre nendra IshvarashikShayA
tata airAvato nAma vAraNendro vinirgataH
dantaishchaturbhiH shvetAdrerharanbhagavato mahim
airAvaNAdayastvaShTau diggajA abhavaMstataH
abhramuprabhR^itayo.aShTau cha kariNyastvabhavannR^ipa
kaustubhAkhyamabhUdratnaM padmarAgo mahodadheH
tasminmaNau spR^ihAM chakre vakSho.ala~NkaraNe hariH
tato.abhavatpArijAtaH suralokavibhUShaNam
pUrayatyarthino yo.arthaiH shashvadbhuvi yathA bhavAn
tatashchApsaraso jAtA niShkakaNThyaH suvAsasaH
ramaNyaH svargiNAM valgu gatilIlAvalokanaiH
tatashchAvirabhUtsAkShAchChrI ramA bhagavatparA

08080093
08080101
08080103
08080111
08080113
08080121
08080123
08080131
08080133
08080141
08080143
08080151
08080153
08080161
08080163
08080171
08080173
08080181
08080183
08080191
08080193
08080201
08080203
08080211
am
08080213
08080221
aNam
08080223
08080231
08080233
e hi mAm
08080241
08080243
08080251
08080252
08080253
08080254
08080261
08080262
08080263
08080264
08080271
08080273
08080281
08080283
08080291
08080293
08080301
08080303
08080311
08080313
08080321
08080323
08080331
08080333
08080341
08080343
08080351
08080353

ra~njayantI dishaH kAntyA vidyutsaudAmanI yathA


tasyAM chakruH spR^ihAM sarve sasurAsuramAnavAH
rUpaudAryavayovarNa mahimAkShiptachetasaH
tasyA AsanamAninye mahendro mahadadbhutam
mUrtimatyaH sarichChreShThA hemakumbhairjalaM shuchi
AbhiShechanikA bhUmirAharatsakalauShadhIH
gAvaH pa~ncha pavitrANi vasanto madhumAdhavau
R^iShayaH kalpayAM chakrurAbhiShekaM yathAvidhi
jagurbhadrANi gandharvA naTyashcha nanR^iturjaguH
meghA mR^ida~NgapaNava murajAnakagomukhAn
vyanAdayansha~NkhaveNu vINAstumulaniHsvanAn
tato.abhiShiShichurdevIM shriyaM padmakarAM satIm
digibhAH pUrNakalashaiH sUktavAkyairdvijeritaiH
samudraH pItakausheya vAsasI samupAharat
varuNaH srajaM vaijayantIM madhunA mattaShaTpadAm
bhUShaNAni vichitrANi vishvakarmA prajApatiH
hAraM sarasvatI padmamajo nAgAshcha kuNDale
tataH kR^itasvastyayanotpalasrajaM nadaddvirephAM parigR^ihya pANinA
chachAla vaktraM sukapolakuNDalaM savrIDahAsaM dadhatI sushobhanam
stanadvayaM chAtikR^ishodarI samaM nirantaraM chandanaku~NkumokShitam
tatastato nUpuravalgu shi~njitairvisarpatI hemalateva sA babhau
vilokayantI niravadyamAtmanaH padaM dhruvaM chAvyabhichArisadguNam
gandharvasiddhAsurayakShachAraNa traipiShTapeyAdiShu nAnvavindata
nUnaM tapo yasya na manyunirjayo j~nAnaM kvachittachcha na sa~Ngavarjit
kashchinmahAMstasya na kAmanirjayaH sa IshvaraH kiM parato vyapAshrayaH
dharmaH kvachittatra na bhUtasauhR^idaM tyAgaH kvachittatra na muktikAr
vIryaM na puMso.astyajaveganiShkR^itaM na hi dvitIyo guNasa~NgavarjitaH
kvachichchirAyurna hi shIlama~NgalaM kvachittadapyasti na vedyamAyuShaH
yatrobhayaM kutra cha so.apyama~NgalaH suma~NgalaH kashcha na kA~NkShat
evaM vimR^ishyAvyabhichArisadguNairvaraM nijaikAshrayatayAguNAshrayam
vavre varaM sarvaguNairapekShitaM ramA mukundaM nirapekShamIpsitam
tasyAMsadesha ushatIM navaka~njamAlAM
mAdyanmadhuvratavarUthagiropaghuShTAm
tasthau nidhAya nikaTe taduraH svadhAma
savrIDahAsavikasannayanena yAtA
tasyAH shriyastrijagato janako jananyA
vakSho nivAsamakarotparamaM vibhUteH
shrIH svAH prajAH sakaruNena nirIkShaNena
yatra sthitaidhayata sAdhipatIMstrilokAn
sha~NkhatUryamR^ida~NgAnAM vAditrANAM pR^ithuH svanaH
devAnugAnAM sastrINAM nR^ityatAM gAyatAmabhUt
brahmarudrA~NgiromukhyAH sarve vishvasR^ijo vibhum
IDire.avitathairmantraistalli~NgaiH puShpavarShiNaH
shriyAvalokitA devAH saprajApatayaH prajAH
shIlAdiguNasampannA lebhire nirvR^itiM parAm
niHsattvA lolupA rAjannirudyogA gatatrapAH
yadA chopekShitA lakShmyA babhUvurdaityadAnavAH
athAsIdvAruNI devI kanyA kamalalochanA
asurA jagR^ihustAM vai hareranumatena te
athodadhermathyamAnAtkAshyapairamR^itArthibhiH
udatiShThanmahArAja puruShaH paramAdbhutaH
dIrghapIvaradordaNDaH kambugrIvo.aruNekShaNaH
shyAmalastaruNaH sragvI sarvAbharaNabhUShitaH
pItavAsA mahoraskaH sumR^iShTamaNikuNDalaH
snigdhaku~nchitakeshAnta subhagaH siMhavikramaH
amR^itApUrNakalasaM bibhradvalayabhUShitaH
sa vai bhagavataH sAkShAdviShNoraMshAMshasambhavaH

08080361
08080363
08080371
08080373
08080381
08080383
08080385
08080391
08080393
08080401
08080403
08080411
08080413
08080421
08080423
08080431
08080433
08080441
08080443
08080451
08080453
08080461
08080463
08080471
08080473
08090010
08090011
08090013
08090021
08090023
08090031
08090033
08090041
08090043
08090051
08090053
08090061
08090063
08090071
08090073
08090081
08090083
08090090
08090091
08090093
08090101
08090103
08090110
08090111
08090113
08090121
08090123
m
08090131
08090133
08090141
08090143
08090151
08090153
08090161

dhanvantaririti khyAta AyurvedadR^igijyabhAk


tamAlokyAsurAH sarve kalasaM chAmR^itAbhR^itam
lipsantaH sarvavastUni kalasaM tarasAharan
nIyamAne.asuraistasminkalase.amR^itabhAjane
viShaNNamanaso devA hariM sharaNamAyayuH
iti taddainyamAlokya bhagavAnbhR^ityakAmakR^it
mA khidyata mitho.arthaM vaH sAdhayiShye svamAyayA
mithaH kalirabhUtteShAM tadarthe tarShachetasAm
ahaM pUrvamahaM pUrvaM na tvaM na tvamiti prabho
devAH svaM bhAgamarhanti ye tulyAyAsahetavaH
satrayAga ivaitasminneSha dharmaH sanAtanaH
iti svAnpratyaShedhanvai daiteyA jAtamatsarAH
durbalAH prabalAnrAjangR^ihItakalasAnmuhuH
etasminnantare viShNuH sarvopAyavidIshvaraH
yoShidrUpamanirdeshyaM dadhAraparamAdbhutam
prekShaNIyotpalashyAmaM sarvAvayavasundaram
samAnakarNAbharaNaM sukapolonnasAnanam
navayauvananirvR^itta stanabhArakR^ishodaram
mukhAmodAnuraktAli jha~NkArodvignalochanam
bibhratsukeshabhAreNa mAlAmutphullamallikAm
sugrIvakaNThAbharaNaM subhujA~NgadabhUShitam
virajAmbarasaMvIta nitambadvIpashobhayA
kA~nchyA pravilasadvalgu chalachcharaNanUpuram
savrIDasmitavikShipta bhrUvilAsAvalokanaiH
daityayUthapachetaHsu kAmamuddIpayanmuhuH
shrIshuka uvAcha
te.anyonyato.asurAH pAtraM harantastyaktasauhR^idAH
kShipanto dasyudharmANa AyAntIM dadR^ishuH striyam
aho rUpamaho dhAma aho asyA navaM vayaH
iti te tAmabhidrutya paprachChurjAtahR^ichChayAH
kA tvaM ka~njapalAshAkShi kuto vA kiM chikIrShasi
kasyAsi vada vAmoru mathnatIva manAMsi naH
na vayaM tvAmarairdaityaiH siddhagandharvachAraNaiH
nAspR^iShTapUrvAM jAnImo lokeshaishcha kuto nR^ibhiH
nUnaM tvaM vidhinA subhrUH preShitAsi sharIriNAm
sarvendriyamanaHprItiM vidhAtuM saghR^iNena kim
sA tvaM naH spardhamAnAnAmekavastuni mAnini
j~nAtInAM baddhavairANAM shaM vidhatsva sumadhyame
vayaM kashyapadAyAdA bhrAtaraH kR^itapauruShAH
vibhajasva yathAnyAyaM naiva bhedo yathA bhavet
ityupAmantrito daityairmAyAyoShidvapurhariH
prahasya ruchirApA~NgairnirIkShannidamabravIt
shrIbhagavAnuvAcha
kathaM kashyapadAyAdAH puMshchalyAM mayi sa~NgatAH
vishvAsaM paNDito jAtu kAminIShu na yAti hi
sAlAvR^ikANAM strINAM cha svairiNInAM suradviShaH
sakhyAnyAhuranityAni nUtnaM nUtnaM vichinvatAm
shrIshuka uvAcha
iti te kShvelitaistasyA Ashvastamanaso.asurAH
jahasurbhAvagambhIraM dadushchAmR^itabhAjanam
tato gR^ihItvAmR^itabhAjanaM harirbabhASha IShatsmitashobhayA girA
yadyabhyupetaM kva cha sAdhvasAdhu vA kR^itaM mayA vo vibhaje sudhAmimA
ityabhivyAhR^itaM tasyA AkarNyAsurapu~NgavAH
apramANavidastasyAstattathetyanvamaMsata
athopoShya kR^itasnAnA hutvA cha haviShAnalam
dattvA goviprabhUtebhyaH kR^itasvastyayanA dvijaiH
yathopajoShaM vAsAMsi paridhAyAhatAni te
kusheShu prAvishansarve prAgagreShvabhibhUShitAH
prA~NmukheShUpaviShTeShu sureShu ditijeShu cha

08090163
08090171
I
08090173
08090181
m
08090183
m
08090191
08090193
08090201
08090203
08090211
08090213
08090221
08090223
08090231
08090233
08090241
08090243
08090251
08090253
08090261
08090263
08090271
08090273
08090281
08090282
08090283
08090284
08090291
08090292
08090293
08090294
08100010
08100011
08100013
08100021
08100023
08100031
08100033
08100041
08100043
08100051
08100053
08100061
08100063
08100071
08100073
08100081
08100083
08100091
08100093
08100101
08100103
08100111
08100113
08100121
08100123
08100131

dhUpAmoditashAlAyAMjuShTAyAM mAlyadIpakaiH
tasyAM narendra karabhorurushaddukUla shroNItaTAlasagatirmadavihvalAkSh
sA kUjatI kanakanUpurashi~njitena kumbhastanI kalasapANirathAvivesha
tAM shrIsakhIM kanakakuNDalachArukarNa nAsAkapolavadanAM paradevatAkhyA
saMvIkShya sammumuhurutsmitavIkShaNena devAsurA vigalitastanapaTTikAntA
asurANAM sudhAdAnaM sarpANAmiva durnayam
matvA jAtinR^ishaMsAnAM na tAM vyabhajadachyutaH
kalpayitvA pR^ithakpa~NktIrubhayeShAM jagatpatiH
tAMshchopaveshayAmAsa sveShu sveShu cha pa~NktiShu
daityAngR^ihItakalaso va~nchayannupasa~ncharaiH
dUrasthAnpAyayAmAsajarAmR^ityuharAM sudhAm
te pAlayantaH samayamasurAH svakR^itaM nR^ipa
tUShNImAsankR^itasnehAH strIvivAdajugupsayA
tasyAM kR^itAtipraNayAH praNayApAyakAtarAH
bahumAnena chAbaddhA nochuH ki~nchana vipriyam
devali~NgapratichChannaH svarbhAnurdevasaMsadi
praviShTaH somamapibachchandrArkAbhyAM cha sUchitaH
chakreNa kShuradhAreNa jahAra pibataH shiraH
haristasya kabandhastu sudhayAplAvito.apatat
shirastvamaratAM nItamajo grahamachIkL^ipat
yastu parvaNi chandrArkAvabhidhAvati vairadhIH
pItaprAye.amR^ite devairbhagavAnlokabhAvanaH
pashyatAmasurendrANAM svaM rUpaM jagR^ihe hariH
evaM surAsuragaNAH samadeshakAla
hetvarthakarmamatayo.api phale vikalpAH
tatrAmR^itaM suragaNAH phalama~njasApur
yatpAdapa~NkajarajaHshrayaNAnna daityAH
yadyujyate.asuvasukarmamanovachobhir
dehAtmajAdiShu nR^ibhistadasatpR^ithaktvAt
taireva sadbhavati yatkriyate.apR^ithaktvAt
sarvasya tadbhavati mUlaniShechanaM yat
shrIshuka uvAcha
iti dAnavadaiteyA nAvindannamR^itaM nR^ipa
yuktAH karmaNi yattAshcha vAsudevaparA~NmukhAH
sAdhayitvAmR^itaM rAjanpAyayitvA svakAnsurAn
pashyatAM sarvabhUtAnAM yayau garuDavAhanaH
sapatnAnAM parAmR^iddhiM dR^iShTvA te ditinandanAH
amR^iShyamANA utpeturdevAnpratyudyatAyudhAH
tataH suragaNAH sarve sudhayA pItayaidhitAH
pratisaMyuyudhuH shastrairnArAyaNapadAshrayAH
tatra daivAsuro nAma raNaH paramadAruNaH
rodhasyudanvato rAjaMstumulo romaharShaNaH
tatrAnyonyaM sapatnAste saMrabdhamanaso raNe
samAsAdyAsibhirbANairnijaghnurvividhAyudhaiH
sha~NkhatUryamR^ida~NgAnAM bherIDamariNAM mahAn
hastyashvarathapattInAM nadatAM nisvano.abhavat
rathino rathibhistatra pattibhiH saha pattayaH
hayA hayairibhAshchebhaiH samasajjanta saMyuge
uShTraiH kechidibhaiH kechidapare yuyudhuH kharaiH
kechidgauramukhairR^ikShairdvIpibhirharibhirbhaTAH
gR^idhraiH ka~Nkairbakairanye shyenabhAsaistimi~NgilaiH
sharabhairmahiShaiH khaDgairgovR^iShairgavayAruNaiH
shivAbhirAkhubhiH kechitkR^ikalAsaiH shashairnaraiH
bastaireke kR^iShNasArairhaMsairanye cha sUkaraiH
anye jalasthalakhagaiH sattvairvikR^itavigrahaiH
senayorubhayo rAjanvivishuste.agrato.agrataH
chitradhvajapaTai rAjannAtapatraiH sitAmalaiH

08100133 mahAdhanairvajradaNDairvyajanairbArhachAmaraiH
08100141 vAtoddhUtottaroShNIShairarchirbhirvarmabhUShaNaiH
08100143 sphuradbhirvishadaiH shastraiH sutarAM sUryarashmibhiH
08100151 devadAnavavIrANAM dhvajinyau pANDunandana
08100153 rejaturvIramAlAbhiryAdasAmiva sAgarau
08100161 vairochano baliH sa~Nkhye so.asurANAM chamUpatiH
08100163 yAnaM vaihAyasaM nAma kAmagaM mayanirmitam
08100171 sarvasA~NgrAmikopetaM sarvAshcharyamayaM prabho
08100173 apratarkyamanirdeshyaM dR^ishyamAnamadarshanam
08100181 AsthitastadvimAnAgryaM sarvAnIkAdhipairvR^itaH
08100183 bAlavyajanaChatrAgryai reje chandra ivodaye
08100191 tasyAsansarvato yAnairyUthAnAM patayo.asurAH
08100193 namuchiH shambaro bANo viprachittirayomukhaH
08100201 dvimUrdhA kAlanAbho.atha prahetirhetirilvalaH
08100203 shakunirbhUtasantApo vajradaMShTro virochanaH
08100211 hayagrIvaH sha~NkushirAH kapilo meghadundubhiH
08100213 tArakashchakradR^ikShumbho nishumbho jambha utkalaH
08100221 ariShTo.ariShTanemishcha mayashcha tripurAdhipaH
08100223 anye paulomakAleyA nivAtakavachAdayaH
08100231 alabdhabhAgAH somasya kevalaM kleshabhAginaH
08100233 sarva ete raNamukhe bahusho nirjitAmarAH
08100241 siMhanAdAnvimu~nchantaH sha~NkhAndadhmurmahAravAn
08100243 dR^iShTvA sapatnAnutsiktAnbalabhitkupito bhR^isham
08100251 airAvataM dikkariNamArUDhaH shushubhe svarAT
08100253 yathA sravatprasravaNamudayAdrimaharpatiH
08100261 tasyAsansarvato devA nAnAvAhadhvajAyudhAH
08100263 lokapAlAH sahagaNairvAyvagnivaruNAdayaH
08100271 te.anyonyamabhisaMsR^itya kShipanto marmabhirmithaH
08100273 Ahvayanto vishanto.agre yuyudhurdvandvayodhinaH
08100281 yuyodha balirindreNa tArakeNa guho.asyata
08100283 varuNo hetinAyudhyanmitro rAjanprahetinA
08100291 yamastu kAlanAbhena vishvakarmA mayena vai
08100293 shambaro yuyudhe tvaShTrA savitrA tu virochanaH
08100301 aparAjitena namuchirashvinau vR^iShaparvaNA
08100303 sUryo balisutairdevo bANajyeShThaiH shatena cha
08100311 rAhuNA cha tathA somaH pulomnA yuyudhe.anilaH
08100313 nishumbhashumbhayordevI bhadrakAlI tarasvinI
08100321 vR^iShAkapistu jambhena mahiSheNa vibhAvasuH
08100323 ilvalaH saha vAtApirbrahmaputrairarindama
08100331 kAmadevena durmarSha utkalo mAtR^ibhiH saha
08100333 bR^ihaspatishchoshanasA narakeNa shanaishcharaH
08100341 maruto nivAtakavachaiH kAleyairvasavo.amarAH
08100343 vishvedevAstu paulomai rudrAH krodhavashaiH saha
08100351 ta evamAjAvasurAH surendrA dvandvena saMhatya cha yudhyamAnAH
08100353 anyonyamAsAdya nijaghnurojasA jigIShavastIkShNasharAsitomaraiH
08100361 bhushuNDibhishchakragadarShTipaTTishaiH shaktyulmukaiH prAsaparashvadha
irapi
08100363 nistriMshabhallaiH parighaiH samudgaraiH sabhindipAlaishcha shirAMsi ch
ichChiduH
08100371 gajAstura~NgAH sarathAH padAtayaH sArohavAhA vividhA vikhaNDitAH
08100373 nikR^ittabAhUrushirodharA~NghrayashChinnadhvajeShvAsatanutrabhUShaNAH
08100381 teShAM padAghAtarathA~NgachUrNitAdAyodhanAdulbaNa utthitastadA
08100383 reNurdishaH khaM dyumaNiM cha ChAdayannyavartatAsR^iksrutibhiH pariplut
At
08100391 shirobhiruddhUtakirITakuNDalaiH saMrambhadR^igbhiH paridaShTadachChadai
H
08100393 mahAbhujaiH sAbharaNaiH sahAyudhaiH sA prAstR^itA bhUH karabhorubhirbab
hau
08100401 kabandhAstatra chotpetuH patitasvashiro.akShibhiH
08100403 udyatAyudhadordaNDairAdhAvanto bhaTAnmR^idhe

08100411
08100413
08100421
08100423
08100431
08100433
08100441
08100443
08100451
08100453
08100461
08100463
08100471
08100473
08100481
08100483
08100491
08100493
08100501
08100503
08100511
08100513
08100521
08100523
08100531
08100533
08100541
08100543
08100551
08100553
08100561
miH
08100563
dhIshaH
08100571
vAMstam
08100573
AdyaH
08110010
08110011
08110013
08110021
08110023
08110031
08110033
08110041
08110043
08110051
08110053
08110061
08110063
08110070
08110071
08110073
08110081
08110083
08110091
08110093
08110100
08110101

balirmahendraM dashabhistribhirairAvataM sharaiH


chaturbhishchaturo vAhAnekenArohamArchChayat
sa tAnApatataH shakrastAvadbhiH shIghravikramaH
chichCheda nishitairbhallairasamprAptAnhasanniva
tasya karmottamaM vIkShya durmarShaH shaktimAdade
tAM jvalantIM maholkAbhAM hastasthAmachChinaddhariH
tataH shUlaM tataH prAsaM tatastomaramR^iShTayaH
yadyachChastraM samAdadyAtsarvaM tadachChinadvibhuH
sasarjAthAsurIM mAyAmantardhAnagato.asuraH
tataH prAdurabhUchChailaH surAnIkopari prabho
tato nipetustaravo dahyamAnA davAgninA
shilAH saTa~NkashikharAshchUrNayantyo dviShadbalam
mahoragAH samutpeturdandashUkAH savR^ishchikAH
siMhavyAghravarAhAshcha mardayanto mahAgajAH
yAtudhAnyashcha shatashaH shUlahastA vivAsasaH
Chindhi bhindhIti vAdinyastathA rakShogaNAH prabho
tato mahAghanA vyomni gambhIraparuShasvanAH
a~NgArAnmumuchurvAtairAhatAH stanayitnavaH
sR^iShTo daityena sumahAnvahniH shvasanasArathiH
sAMvartaka ivAtyugro vibudhadhvajinImadhAk
tataH samudra udvelaH sarvataH pratyadR^ishyata
prachaNDavAtairuddhUta tara~NgAvartabhIShaNaH
evaM daityairmahAmAyairalakShyagatibhI raNe
sR^ijyamAnAsu mAyAsu viSheduH surasainikAH
na tatpratividhiM yatra vidurindrAdayo nR^ipa
dhyAtaH prAdurabhUttatra bhagavAnvishvabhAvanaH
tataH suparNAMsakR^itA~NghripallavaH pisha~NgavAsA navaka~njalochanaH
adR^ishyatAShTAyudhabAhurullasachChrIkaustubhAnarghyakirITakuNDalaH
tasminpraviShTe.asurakUTakarmajA mAyA vineshurmahinA mahIyasaH
svapno yathA hi pratibodha Agate harismR^itiH sarvavipadvimokShaNam
dR^iShTvA mR^idhe garuDavAhamibhArivAha Avidhya shUlamahinodatha kAlane
tallIlayA garuDamUrdhni patadgR^ihItvA tenAhanannR^ipa savAhamariM trya
mAlI sumAlyatibalau yudhi petaturyachchakreNa kR^ittashirasAvatha mAlya
Ahatya tigmagadayAhanadaNDajendraM tAvachChiro.achChinadarernadato.ariN
shrIshuka uvAcha
atho surAH pratyupalabdhachetasaH parasya puMsaH parayAnukampayA
jaghnurbhR^ishaM shakrasamIraNAdayastAMstAnraNe yairabhisaMhatAH purA
vairochanAya saMrabdho bhagavAnpAkashAsanaH
udayachChadyadA vajraM prajA hA heti chukrushuH
vajrapANistamAhedaM tiraskR^itya puraHsthitam
manasvinaM susampannaM vicharantaM mahAmR^idhe
naTavanmUDha mAyAbhirmAyeshAnno jigIShasi
jitvA bAlAnnibaddhAkShAnnaTo harati taddhanam
ArurukShanti mAyAbhirutsisR^ipsanti ye divam
tAndasyUnvidhunomyaj~nAnpUrvasmAchcha padAdadhaH
so.ahaM durmAyinaste.adya vajreNa shataparvaNA
shiro hariShye mandAtmanghaTasva j~nAtibhiH saha
shrIbaliruvAcha
sa~NgrAme vartamAnAnAM kAlachoditakarmaNAm
kIrtirjayo.ajayo mR^ityuH sarveShAM syuranukramAt
tadidaM kAlarashanaM jagatpashyanti sUrayaH
na hR^iShyanti na shochanti tatra yUyamapaNDitAH
na vayaM manyamAnAnAmAtmAnaM tatra sAdhanam
giro vaH sAdhushochyAnAM gR^ihNImo marmatADanAH
shrIshuka uvAcha
ityAkShipya vibhuM vIro nArAchairvIramardanaH

08110103
08110111
08110113
08110121
08110123
08110131
08110133
08110141
08110143
08110151
08110153
08110161
08110163
08110171
08110173
08110181
08110183
08110191
08110193
08110201
08110203
08110211
08110213
08110221
08110223
08110231
08110233
08110241
08110243
08110251
08110253
08110261
08110263
ye
08110271
08110273
08110281
08110283
08110291
08110293
08110301
08110303
08110305
08110311
08110313
08110321
08110323
08110331
08110333
08110341
08110343
08110351
08110353
08110361
08110363
08110371
08110373
08110381
08110383
08110391

AkarNapUrNairahanadAkShepairAha taM punaH


evaM nirAkR^ito devo vairiNA tathyavAdinA
nAmR^iShyattadadhikShepaM totrAhata iva dvipaH
prAharatkulishaM tasmA amoghaM paramardanaH
sayAno nyapatadbhUmau ChinnapakSha ivAchalaH
sakhAyaM patitaM dR^iShTvA jambho balisakhaH suhR^it
abhyayAtsauhR^idaM sakhyurhatasyApi samAcharan
sa siMhavAha AsAdya gadAmudyamya raMhasA
jatrAvatADayachChakraM gajaM cha sumahAbalaH
gadAprahAravyathito bhR^ishaM vihvalito gajaH
jAnubhyAM dharaNIM spR^iShTvA kashmalaM paramaM yayau
tato ratho mAtalinA haribhirdashashatairvR^itaH
AnIto dvipamutsR^ijya rathamAruruhe vibhuH
tasya tatpUjayankarma yanturdAnavasattamaH
shUlena jvalatA taM tu smayamAno.ahananmR^idhe
sehe rujaM sudurmarShAM sattvamAlambya mAtaliH
indro jambhasya sa~Nkruddho vajreNApAharachChiraH
jambhaM shrutvA hataM tasya j~nAtayo nAradAdR^iSheH
namuchishcha balaH pAkastatrApetustvarAnvitAH
vachobhiH paruShairindramardayanto.asya marmasu
sharairavAkiranmeghA dhArAbhiriva parvatam
harIndashashatAnyAjau haryashvasya balaH sharaiH
tAvadbhirardayAmAsa yugapallaghuhastavAn
shatAbhyAM mAtaliM pAko rathaM sAvayavaM pR^ithak
sakR^itsandhAnamokSheNa tadadbhutamabhUdraNe
namuchiH pa~nchadashabhiH svarNapu~NkhairmaheShubhiH
Ahatya vyanadatsa~Nkhye satoya iva toyadaH
sarvataH sharakUTena shakraM sarathasArathim
ChAdayAmAsurasurAH prAvR^iTsUryamivAmbudAH
alakShayantastamatIva vihvalA vichukrushurdevagaNAH sahAnugAH
anAyakAH shatrubalena nirjitA vaNikpathA bhinnanavo yathArNave
tatasturAShADiShubaddhapa~njarAdvinirgataH sAshvarathadhvajAgraNIH
babhau dishaH khaM pR^ithivIM cha rochayansvatejasA sUrya iva kShapAtya
nirIkShya pR^itanAM devaH parairabhyarditAM raNe
udayachChadripuM hantuM vajraM vajradharo ruShA
sa tenaivAShTadhAreNa shirasI balapAkayoH
j~nAtInAM pashyatAM rAjanjahAra janayanbhayam
namuchistadvadhaM dR^iShTvA shokAmarSharuShAnvitaH
jighAMsurindraM nR^ipate chakAra paramodyamam
ashmasAramayaM shUlaM ghaNTAvaddhemabhUShaNam
pragR^ihyAbhyadravatkruddho hato.asIti vitarjayan
prAhiNoddevarAjAya ninadanmR^igarADiva
tadApatadgaganatale mahAjavaM vichichChide haririShubhiH sahasradhA
tamAhanannR^ipa kulishena kandhare ruShAnvitastridashapatiH shiro haran
na tasya hi tvachamapi vajra Urjito bibheda yaH surapatinaujaseritaH
tadadbhutaM paramativIryavR^itrabhittiraskR^ito namuchishirodharatvachA
tasmAdindro.abibhechChatrorvajraH pratihato yataH
kimidaM daivayogena bhUtaM lokavimohanam
yena me pUrvamadrINAM pakShachChedaH prajAtyaye
kR^ito nivishatAM bhAraiH patattraiH patatAM bhuvi
tapaHsAramayaM tvAShTraM vR^itro yena vipATitaH
anye chApi balopetAH sarvAstrairakShatatvachaH
so.ayaM pratihato vajro mayA mukto.asure.alpake
nAhaM tadAdade daNDaM brahmatejo.apyakAraNam
iti shakraM viShIdantamAha vAgasharIriNI
nAyaM shuShkairatho nArdrairvadhamarhati dAnavaH
mayAsmai yadvaro datto mR^ityurnaivArdrashuShkayoH
ato.anyashchintanIyaste upAyo maghavanripoH
tAM daivIM giramAkarNya maghavAnsusamAhitaH

08110393
08110401
08110403
08110411
08110413
08110421
08110423
08110431
08110433
08110440
08110441
08110443
08110450
08110451
08110453
08110461
08110463
08110471
08110473
08110481
08110483
08120010
08120011
08120013
08120021
08120023
08120031
08120033
08120040
08120041
08120043
08120051
08120053
08120061
08120063
08120071
08120072
08120073
08120074
08120081
08120082
08120083
08120084
08120091
08120092
08120093
08120094
08120101
08120102
08120103
08120104
08120111
08120112
08120113
08120114
08120121
08120122
08120131
08120132
08120140

dhyAyanphenamathApashyadupAyamubhayAtmakam
na shuShkeNa na chArdreNa jahAra namucheH shiraH
taM tuShTuvurmunigaNA mAlyaishchAvAkiranvibhum
gandharvamukhyau jagaturvishvAvasuparAvasU
devadundubhayo nedurnartakyo nanR^iturmudA
anye.apyevaM pratidvandvAnvAyvagnivaruNAdayaH
sUdayAmAsurasurAnmR^igAnkesariNo yathA
brahmaNA preShito devAndevarShirnArado nR^ipa
vArayAmAsa vibudhAndR^iShTvA dAnavasa~NkShayam
shrInArada uvAcha
bhavadbhiramR^itaM prAptaM nArAyaNabhujAshrayaiH
shriyA samedhitAH sarva upAramata vigrahAt
shrIshuka uvAcha
saMyamya manyusaMrambhaM mAnayanto munervachaH
upagIyamAnAnucharairyayuH sarve triviShTapam
ye.avashiShTA raNe tasminnAradAnumatena te
baliM vipannamAdAya astaM girimupAgaman
tatrAvinaShTAvayavAnvidyamAnashirodharAn
ushanA jIvayAmAsa saMjIvanyA svavidyayA
balishchoshanasA spR^iShTaH pratyApannendriyasmR^itiH
parAjito.api nAkhidyallokatattvavichakShaNaH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
vR^iShadhvajo nishamyedaM yoShidrUpeNa dAnavAn
mohayitvA suragaNAnhariH somamapAyayat
vR^iShamAruhya girishaH sarvabhUtagaNairvR^itaH
saha devyA yayau draShTuM yatrAste madhusUdanaH
sabhAjito bhagavatA sAdaraM somayA bhavaH
sUpaviShTa uvAchedaM pratipUjya smayanharim
shrImahAdeva uvAcha
devadeva jagadvyApinjagadIsha jaganmaya
sarveShAmapi bhAvAnAM tvamAtmA heturIshvaraH
AdyantAvasya yanmadhyamidamanyadahaM bahiH
yato.avyayasya naitAni tatsatyaM brahma chidbhavAn
tavaiva charaNAmbhojaM shreyaskAmA nirAshiShaH
visR^ijyobhayataH sa~NgaM munayaH samupAsate
tvaM brahma pUrNamamR^itaM viguNaM vishokam
AnandamAtramavikAramananyadanyat
vishvasya heturudayasthitisaMyamAnAm
Atmeshvarashcha tadapekShatayAnapekShaH
ekastvameva sadasaddvayamadvayaM cha
svarNaM kR^itAkR^itamiveha na vastubhedaH
aj~nAnatastvayi janairvihito vikalpo
yasmAdguNavyatikaro nirupAdhikasya
tvAM brahma kechidavayantyuta dharmameke
eke paraM sadasatoH puruShaM paresham
anye.avayanti navashaktiyutaM paraM tvAM
kechinmahApuruShamavyayamAtmatantram
nAhaM parAyurR^iShayo na marIchimukhyA
jAnanti yadvirachitaM khalu sattvasargAH
yanmAyayA muShitachetasa Isha daitya
martyAdayaH kimuta shashvadabhadravR^ittAH
sa tvaM samIhitamadaH sthitijanmanAshaM
bhUtehitaM cha jagato bhavabandhamokShau
vAyuryathA vishati khaM cha charAcharAkhyaM
sarvaM tadAtmakatayAvagamo.avaruntse
avatArA mayA dR^iShTA ramamANasya te guNaiH
so.ahaM taddraShTumichChAmi yatte yoShidvapurdhR^itam
yena sammohitA daityAH pAyitAshchAmR^itaM surAH
taddidR^ikShava AyAtAH paraM kautUhalaM hi naH
shrIshuka uvAcha

08120141
08120143
08120150
08120151
08120153
08120161
08120163
08120170
08120171
08120173
08120181
08120183
08120191
08120193
08120201
08120203
08120211
08120213
08120221
amuShTaH
08120223
a veda
08120231
08120233
08120241
08120243
08120251
08120253
08120261
08120263
08120271
08120273
08120281
08120283
08120291
08120293
08120301
08120303
08120311
08120313
08120321
08120323
08120331
08120333
08120341
08120343
08120351
08120353
08120361
08120363
08120371
08120373
08120380
08120381
08120383
08120391
08120393
08120401
08120403
08120410

evamabhyarthito viShNurbhagavAnshUlapANinA
prahasya bhAvagambhIraM girishaM pratyabhAShata
shrIbhagavAnuvAcha
kautUhalAya daityAnAM yoShidveSho mayA dhR^itaH
pashyatA surakAryANi gate pIyUShabhAjane
tatte.ahaM darshayiShyAmi didR^ikShoH surasattama
kAminAM bahu mantavyaM sa~Nkalpaprabhavodayam
shrIshuka uvAcha
iti bruvANo bhagavAMstatraivAntaradhIyata
sarvatashchArayaMshchakShurbhava Aste sahomayA
tato dadarshopavane varastriyaM vichitrapuShpAruNapallavadrume
vikrIDatIM kandukalIlayA lasaddukUlaparyastanitambamekhalAm
Avartanodvartanakampitastana prakR^iShTahArorubharaiH pade pade
prabhajyamAnAmiva madhyatashchalatpadapravAlaM nayatIM tatastataH
dikShu bhramatkandukachApalairbhR^ishaM prodvignatArAyatalolalochanAm
svakarNavibhrAjitakuNDalollasatkapolanIlAlakamaNDitAnanAm
shlathaddukUlaM kabarIM cha vichyutAM sannahyatIM vAmakareNa valgunA
vinighnatImanyakareNa kandukaM vimohayantIM jagadAtmamAyayA
tAM vIkShya deva iti kandukalIlayeShadvrIDAsphuTasmitavisR^iShTakaTAkSh
strIprekShaNapratisamIkShaNavihvalAtmA nAtmAnamantika umAM svagaNAMshch
tasyAH karAgrAtsa tu kanduko yadA gato vidUraM tamanuvrajatstriyAH
vAsaH sasUtraM laghu mAruto.aharadbhavasya devasya kilAnupashyataH
evaM tAM ruchirApA~NgIM darshanIyAM manoramAm
dR^iShTvA tasyAM manashchakre viShajjantyAM bhavaH kila
tayApahR^itavij~nAnastatkR^itasmaravihvalaH
bhavAnyA api pashyantyA gatahrIstatpadaM yayau
sA tamAyAntamAlokya vivastrA vrIDitA bhR^isham
nilIyamAnA vR^ikSheShu hasantI nAnvatiShThata
tAmanvagachChadbhagavAnbhavaH pramuShitendriyaH
kAmasya cha vashaM nItaH kareNumiva yUthapaH
so.anuvrajyAtivegena gR^ihItvAnichChatIM striyam
keshabandha upAnIya bAhubhyAM pariShasvaje
sopagUDhA bhagavatA kariNA kariNI yathA
itastataH prasarpantI viprakIrNashiroruhA
AtmAnaM mochayitvA~Nga surarShabhabhujAntarAt
prAdravatsA pR^ithushroNI mAyA devavinirmitA
tasyAsau padavIM rudro viShNoradbhutakarmaNaH
pratyapadyata kAmena vairiNeva vinirjitaH
tasyAnudhAvato retashchaskandAmogharetasaH
shuShmiNo yUthapasyeva vAsitAmanudhAvataH
yatra yatrApatanmahyAM retastasya mahAtmanaH
tAni rUpyasya hemnashcha kShetrANyAsanmahIpate
saritsaraHsu shaileShu vaneShUpavaneShu cha
yatra kva chAsannR^iShayastatra sannihito haraH
skanne retasi so.apashyadAtmAnaM devamAyayA
jaDIkR^itaM nR^ipashreShTha sannyavartata kashmalAt
athAvagatamAhAtmya Atmano jagadAtmanaH
aparij~neyavIryasya na mene tadu hAdbhutam
tamaviklavamavrIDamAlakShya madhusUdanaH
uvAcha paramaprIto bibhratsvAM pauruShIM tanum
shrIbhagavAnuvAcha
diShTyA tvaM vibudhashreShTha svAM niShThAmAtmanA sthitaH
yanme strIrUpayA svairaM mohito.apya~Nga mAyayA
ko nu me.atitarenmAyAM viShaktastvadR^ite pumAn
tAMstAnvisR^ijatIM bhAvAndustarAmakR^itAtmabhiH
seyaM guNamayI mAyA na tvAmabhibhaviShyati
mayA sametA kAlena kAlarUpeNa bhAgashaH
shrIshuka uvAcha

08120411
08120413
08120421
08120423
08120431
08120433
08120441
08120443
08120450
08120451
08120453
08120461
08120463
08120471
08120473
08120473
08120474
08130010
08130011
08130013
08130021
08130023
08130031
08130033
08130041
08130043
08130051
08130053
08130061
08130063
08130071
08130073
08130081
08130083
08130091
08130093
08130101
08130103
08130111
08130113
08130121
08130123
08130131
08130133
08130141
08130143
08130151
08130153
08130161
08130163
08130171
08130173
08130181
08130183
08130191
08130193
08130201
08130203
08130211
08130213

evaM bhagavatA rAjanshrIvatsA~Nkena satkR^itaH


Amantrya taM parikramya sagaNaH svAlayaM yayau
AtmAMshabhUtAM tAM mAyAM bhavAnIM bhagavAnbhavaH
sammatAmR^iShimukhyAnAM prItyAchaShTAtha bhArata
ayi vyapashyastvamajasya mAyAM parasya puMsaH paradevatAyAH
ahaM kalAnAmR^iShabho.api muhye yayAvasho.anye kimutAsvatantrAH
yaM mAmapR^ichChastvamupetya yogAtsamAsahasrAnta upArataM vai
sa eSha sAkShAtpuruShaH purANo na yatra kAlo vishate na vedaH
shrIshuka uvAcha
iti te.abhihitastAta vikramaH shAr~NgadhanvanaH
sindhornirmathane yena dhR^itaH pR^iShThe mahAchalaH
etanmuhuH kIrtayato.anushR^iNvato na riShyate jAtu samudyamaH kvachit
yaduttamashlokaguNAnuvarNanaM samastasaMsAraparishramApaham
asadaviShayama~NghriM bhAvagamyaM prapannAn
amR^itamamaravaryAnAshayatsindhumathyam
kapaTayuvativeSho mohayanyaH surArIMs
tamahamupasR^itAnAM kAmapUraM nato.asmi
shrIshuka uvAcha
manurvivasvataH putraH shrAddhadeva iti shrutaH
saptamo vartamAno yastadapatyAni me shR^iNu
ikShvAkurnabhagashchaiva dhR^iShTaH sharyAtireva cha
nariShyanto.atha nAbhAgaH saptamo diShTa uchyate
tarUShashcha pR^iShadhrashcha dashamo vasumAnsmR^itaH
manorvaivasvatasyaite dashaputrAH parantapa
AdityA vasavo rudrA vishvedevA marudgaNAH
ashvinAvR^ibhavo rAjannindrasteShAM purandaraH
kashyapo.atrirvasiShThashcha vishvAmitro.atha gautamaH
jamadagnirbharadvAja iti saptarShayaH smR^itAH
atrApi bhagavajjanma kashyapAdaditerabhUt
AdityAnAmavarajo viShNurvAmanarUpadhR^ik
sa~NkShepato mayoktAni saptamanvantarANi te
bhaviShyANyatha vakShyAmi viShNoH shaktyAnvitAni cha
vivasvatashcha dve jAye vishvakarmasute ubhe
saMj~nA ChAyA cha rAjendra ye prAgabhihite tava
tR^itIyAM vaDavAmeke tAsAM saMj~nAsutAstrayaH
yamo yamI shrAddhadevashChAyAyAshcha sutAnChR^iNu
sAvarNistapatI kanyA bhAryA saMvaraNasya yA
shanaishcharastR^itIyo.abhUdashvinau vaDavAtmajau
aShTame.antara AyAte sAvarNirbhavitA manuH
nirmokavirajaskAdyAH sAvarNitanayA nR^ipa
tatra devAH sutapaso virajA amR^itaprabhAH
teShAM virochanasuto balirindro bhaviShyati
dattvemAM yAchamAnAya viShNave yaH padatrayam
rAddhamindrapadaM hitvA tataH siddhimavApsyati
yo.asau bhagavatA baddhaH prItena sutale punaH
niveshito.adhike svargAdadhunAste svarADiva
gAlavo dIptimAnrAmo droNaputraH kR^ipastathA
R^iShyashR^i~NgaH pitAsmAkaM bhagavAnbAdarAyaNaH
ime saptarShayastatra bhaviShyanti svayogataH
idAnImAsate rAjansve sva AshramamaNDale
devaguhyAtsarasvatyAM sArvabhauma iti prabhuH
sthAnaM purandarAddhR^itvA balaye dAsyatIshvaraH
navamo dakShasAvarNirmanurvaruNasambhavaH
bhUtaketurdIptaketurityAdyAstatsutA nR^ipa
pArAmarIchigarbhAdyA devA indro.adbhutaH smR^itaH
dyutimatpramukhAstatra bhaviShyantyR^iShayastataH
AyuShmato.ambudhArAyAmR^iShabho bhagavatkalA
bhavitA yena saMrAddhAM trilokIM bhokShyate.adbhutaH
dashamo brahmasAvarNirupashlokasuto manuH
tatsutA bhUriSheNAdyA haviShmatpramukhA dvijAH

08130221
08130223
08130231
08130233
08130241
08130243
08130251
08130253
08130261
08130263
08130271
08130273
08130281
08130283
08130291
08130293
08130301
08130303
08130311
08130313
08130321
08130323
08130331
08130333
08130341
08130343
08130351
08130353
08130361
08130363
08140010
08140011
08140013
08140020
08140021
08140023
08140031
08140033
08140041
08140043
08140051
08140053
08140061
08140063
08140071
08140073
08140081
08140083
08140091
08140093
08140101
08140103
08140111
08140113
08150010
08150011
08150013
08150021
08150023
08150030

haviShmAnsukR^itaH satyo jayo mUrtistadA dvijAH


suvAsanaviruddhAdyA devAH shambhuH sureshvaraH
viShvakseno viShUchyAM tu shambhoH sakhyaM kariShyati
jAtaH svAMshena bhagavAngR^ihe vishvasR^ijo vibhuH
manurvai dharmasAvarNirekAdashama AtmavAn
anAgatAstatsutAshcha satyadharmAdayo dasha
viha~NgamAH kAmagamA nirvANaruchayaH surAH
indrashcha vaidhR^itasteShAmR^iShayashchAruNAdayaH
Aryakasya sutastatra dharmaseturiti smR^itaH
vaidhR^itAyAM hareraMshastrilokIM dhArayiShyati
bhavitA rudrasAvarNI rAjandvAdashamo manuH
devavAnupadevashcha devashreShThAdayaH sutAH
R^itadhAmA cha tatrendro devAshcha haritAdayaH
R^iShayashcha tapomUrtistapasvyAgnIdhrakAdayaH
svadhAmAkhyo hareraMshaH sAdhayiShyati tanmanoH
antaraM satyasahasaH sunR^itAyAH suto vibhuH
manustrayodasho bhAvyo devasAvarNirAtmavAn
chitrasenavichitrAdyA devasAvarNidehajAH
devAH sukarmasutrAma saMj~nA indro divaspatiH
nirmokatattvadarshAdyA bhaviShyantyR^iShayastadA
devahotrasya tanaya upahartA divaspateH
yogeshvaro hareraMsho bR^ihatyAM sambhaviShyati
manurvA indrasAvarNishchaturdashama eShyati
urugambhIrabudhAdyA indrasAvarNivIryajAH
pavitrAshchAkShuShA devAH shuchirindro bhaviShyati
agnirbAhuH shuchiH shuddho mAgadhAdyAstapasvinaH
satrAyaNasya tanayo bR^ihadbhAnustadA hariH
vitAnAyAM mahArAja kriyAtantUnvitAyitA
rAjaMshchaturdashaitAni trikAlAnugatAni te
proktAnyebhirmitaH kalpo yugasAhasraparyayaH
shrIrAjovAcha
manvantareShu bhagavanyathA manvAdayastvime
yasminkarmaNi ye yena niyuktAstadvadasva me
shrIR^iShiruvAcha
manavo manuputrAshcha munayashcha mahIpate
indrAH suragaNAshchaiva sarve puruShashAsanAH
yaj~nAdayo yAH kathitAH pauruShyastanavo nR^ipa
manvAdayo jagadyAtrAM nayantyAbhiH prachoditAH
chaturyugAnte kAlena grastAnChrutigaNAnyathA
tapasA R^iShayo.apashyanyato dharmaH sanAtanaH
tato dharmaM chatuShpAdaM manavo hariNoditAH
yuktAH sa~nchArayantyaddhA sve sve kAle mahIM nR^ipa
pAlayanti prajApAlA yAvadantaM vibhAgashaH
yaj~nabhAgabhujo devA ye cha tatrAnvitAshcha taiH
indro bhagavatA dattAM trailokyashriyamUrjitAm
bhu~njAnaH pAti lokAMstrInkAmaM loke pravarShati
j~nAnaM chAnuyugaM brUte hariH siddhasvarUpadhR^ik
R^iShirUpadharaH karma yogaM yogesharUpadhR^ik
sargaM prajesharUpeNa dasyUnhanyAtsvarADvapuH
kAlarUpeNa sarveShAmabhAvAya pR^ithagguNaH
stUyamAno janairebhirmAyayA nAmarUpayA
vimohitAtmabhirnAnA darshanairna cha dR^ishyate
etatkalpavikalpasya pramANaM parikIrtitam
yatra manvantarANyAhushchaturdasha purAvidaH
shrIrAjovAcha
baleH padatrayaM bhUmeH kasmAddharirayAchata
bhUteshvaraH kR^ipaNavallabdhArtho.api babandha tam
etadveditumichChAmo mahatkautUhalaM hi naH
yaj~neshvarasya pUrNasya bandhanaM chApyanAgasaH
shrIshuka uvAcha

08150031
08150033
08150041
08150043
08150051
08150053
08150061
08150063
08150071
08150073
08150081
08150083
08150091
08150093
08150101
08150103
08150111
08150113
08150121
08150123
08150131
08150133
08150135
08150141
08150143
08150151
08150153
08150161
08150163
08150171
08150173
08150181
08150183
08150191
08150193
08150201
08150203
08150211
08150213
08150221
08150223
08150231
08150233
08150241
08150243
08150251
08150253
08150261
08150263
08150265
08150271
08150273
08150280
08150281
08150283
08150291
08150293
08150301
08150303
08150311

parAjitashrIrasubhishcha hApito hIndreNa rAjanbhR^igubhiH sa jIvitaH


sarvAtmanA tAnabhajadbhR^igUnbaliH shiShyo mahAtmArthanivedanena
taM brAhmaNA bhR^igavaH prIyamANA ayAjayanvishvajitA triNAkam
jigIShamANaM vidhinAbhiShichya mahAbhiShekeNa mahAnubhAvAH
tato rathaH kA~nchanapaTTanaddho hayAshcha haryashvatura~NgavarNAH
dhvajashcha siMhena virAjamAno hutAshanAdAsa havirbhiriShTAt
dhanushcha divyaM puraTopanaddhaM tUNAvariktau kavachaM cha divyam
pitAmahastasya dadau cha mAlAmamlAnapuShpAM jalajaM cha shukraH
evaM sa viprArjitayodhanArthastaiH kalpitasvastyayano.atha viprAn
pradakShiNIkR^itya kR^itapraNAmaH prahrAdamAmantrya namashchakAra
athAruhya rathaM divyaM bhR^igudattaM mahArathaH
susragdharo.atha sannahya dhanvI khaDgI dhR^iteShudhiH
hemA~NgadalasadbAhuH sphuranmakarakuNDalaH
rarAja rathamArUDho dhiShNyastha iva havyavAT
tulyaishvaryabalashrIbhiH svayUthairdaityayUthapaiH
pibadbhiriva khaM dR^igbhirdahadbhiH paridhIniva
vR^ito vikarShanmahatImAsurIM dhvajinIM vibhuH
yayAvindrapurIM svR^iddhAM kampayanniva rodasI
ramyAmupavanodyAnaiH shrImadbhirnandanAdibhiH
kUjadviha~NgamithunairgAyanmattamadhuvrataiH
pravAlaphalapuShporu bhArashAkhAmaradrumaiH
haMsasArasachakrAhva kAraNDavakulAkulAH
nalinyo yatra krIDanti pramadAH surasevitAH
AkAshaga~NgayA devyA vR^itAM parikhabhUtayA
prAkAreNAgnivarNena sATTAlenonnatena cha
rukmapaTTakapATaishcha dvAraiH sphaTikagopuraiH
juShTAM vibhaktaprapathAM vishvakarmavinirmitAm
sabhAchatvararathyADhyAM vimAnairnyarbudairyutAm
shR^i~NgATakairmaNimayairvajravidrumavedibhiH
yatra nityavayorUpAH shyAmA virajavAsasaH
bhrAjante rUpavannAryo hyarchirbhiriva vahnayaH
surastrIkeshavibhraShTa navasaugandhikasrajAm
yatrAmodamupAdAya mArga AvAti mArutaH
hemajAlAkShanirgachChaddhUmenAgurugandhinA
pANDureNa pratichChanna mArge yAnti surapriyAH
muktAvitAnairmaNihemaketubhirnAnApatAkAvalabhIbhirAvR^itAm
shikhaNDipArAvatabhR^i~NganAditAM vaimAnikastrIkalagItama~NgalAm
mR^ida~Ngasha~NkhAnakadundubhisvanaiH satAlavINAmurajeShTaveNubhiH
nR^ityaiH savAdyairupadevagItakairmanoramAM svaprabhayA jitaprabhAm
yAM na vrajantyadharmiShThAH khalA bhUtadruhaH shaThAH
mAninaH kAmino lubdhA ebhirhInA vrajanti yat
tAM devadhAnIM sa varUthinIpatirbahiH samantAdrurudhe pR^itanyayA
AchAryadattaM jalajaM mahAsvanaM dadhmau prayu~njanbhayamindrayoShitAm
maghavAMstamabhipretya baleH paramamudyamam
sarvadevagaNopeto gurumetaduvAcha ha
bhagavannudyamo bhUyAnbalernaH pUrvavairiNaH
aviShahyamimaM manye kenAsIttejasorjitaH
nainaM kashchitkuto vApi prativyoDhumadhIshvaraH
pibanniva mukhenedaM lihanniva disho dasha
dahanniva disho dR^igbhiH saMvartAgnirivotthitaH
brUhi kAraNametasya durdharShatvasya madripoH
ojaH saho balaM tejo yata etatsamudyamaH
shrIgururuvAcha
jAnAmi maghavanChatrorunnaterasya kAraNam
shiShyAyopabhR^itaM tejo bhR^igubhirbrahmavAdibhiH
ojasvinaM baliM jetuM na samartho.asti kashchana
bhavadvidho bhavAnvApi varjayitveshvaraM harim
vijeShyati na ko.apyenaM brahmatejaHsamedhitam
nAsya shaktaH puraH sthAtuM kR^itAntasya yathA janAH
tasmAnnilayamutsR^ijya yUyaM sarve triviShTapam

08150313
08150321
08150323
08150331
08150333
08150341
08150343
08150351
08150353
08150361
08150363
08150371
08150373
08160010
08160011
08160013
08160021
08160023
08160031
08160033
08160041
08160043
08160051
08160053
08160061
08160063
08160071
08160073
08160081
08160083
08160091
08160093
08160101
08160103
08160110
08160111
08160113
08160121
08160123
08160131
08160133
08160141
08160143
08160151
08160153
08160161
08160163
08160171
08160173
08160180
08160181
08160183
08160191
08160193
08160201
08160203
08160211
08160213
08160220
08160221

yAta kAlaM pratIkShanto yataH shatrorviparyayaH


eSha viprabalodarkaH sampratyUrjitavikramaH
teShAmevApamAnena sAnubandho vina~NkShyati
evaM sumantritArthAste guruNArthAnudarshinA
hitvA triviShTapaM jagmurgIrvANAH kAmarUpiNaH
deveShvatha nilIneShu balirvairochanaH purIm
devadhAnImadhiShThAya vashaM ninye jagattrayam
taM vishvajayinaM shiShyaM bhR^igavaH shiShyavatsalAH
shatena hayamedhAnAmanuvratamayAjayan
tatastadanubhAvena bhuvanatrayavishrutAm
kIrtiM dikShuvitanvAnaH sa reja uDurADiva
bubhuje cha shriyaM svR^iddhAM dvijadevopalambhitAm
kR^itakR^ityamivAtmAnaM manyamAno mahAmanAH
shrIshuka uvAcha
evaM putreShu naShTeShu devamAtAditistadA
hR^ite triviShTape daityaiH paryatapyadanAthavat
ekadA kashyapastasyA AshramaM bhagavAnagAt
nirutsavaM nirAnandaM samAdherviratashchirAt
sa patnIM dInavadanAM kR^itAsanaparigrahaH
sabhAjito yathAnyAyamidamAha kurUdvaha
apyabhadraM na viprANAM bhadre loke.adhunAgatam
na dharmasya na lokasya mR^ityoshChandAnuvartinaH
api vAkushalaM ki~nchidgR^iheShu gR^ihamedhini
dharmasyArthasya kAmasya yatra yogo hyayoginAm
api vAtithayo.abhyetya kuTumbAsaktayA tvayA
gR^ihAdapUjitA yAtAH pratyutthAnena vA kvachit
gR^iheShu yeShvatithayo nArchitAH salilairapi
yadi niryAnti te nUnaM pherurAjagR^ihopamAH
apyagnayastu velAyAM na hutA haviShA sati
tvayodvignadhiyA bhadre proShite mayi karhichit
yatpUjayA kAmadughAnyAti lokAngR^ihAnvitaH
brAhmaNo.agnishcha vai viShNoH sarvadevAtmano mukham
api sarve kushalinastava putrA manasvini
lakShaye.asvasthamAtmAnaM bhavatyA lakShaNairaham
shrIaditiruvAcha
bhadraM dvijagavAM brahmandharmasyAsya janasya cha
trivargasya paraM kShetraM gR^ihamedhingR^ihA ime
agnayo.atithayo bhR^ityA bhikShavo ye cha lipsavaH
sarvaM bhagavato brahmannanudhyAnAnna riShyati
ko nu me bhagavankAmo na sampadyeta mAnasaH
yasyA bhavAnprajAdhyakSha evaM dharmAnprabhAShate
tavaiva mArIcha manaHsharIrajAH prajA imAH sattvarajastamojuShaH
samo bhavAMstAsvasurAdiShu prabho tathApi bhaktaM bhajate maheshvaraH
tasmAdIsha bhajantyA me shreyashchintaya suvrata
hR^itashriyo hR^itasthAnAnsapatnaiH pAhi naH prabho
parairvivAsitA sAhaM magnA vyasanasAgare
aishvaryaM shrIryashaH sthAnaM hR^itAni prabalairmama
yathA tAni punaH sAdho prapadyeranmamAtmajAH
tathA vidhehi kalyANaM dhiyA kalyANakR^ittama
shrIshuka uvAcha
evamabhyarthito.adityA kastAmAha smayanniva
aho mAyAbalaM viShNoH snehabaddhamidaM jagat
kva deho bhautiko.anAtmA kva chAtmA prakR^iteH paraH
kasya ke patiputrAdyA moha eva hi kAraNam
upatiShThasva puruShaM bhagavantaM janArdanam
sarvabhUtaguhAvAsaM vAsudevaM jagadgurum
sa vidhAsyati te kAmAnharirdInAnukampanaH
amoghA bhagavadbhaktirnetareti matirmama
shrIaditiruvAcha
kenAhaM vidhinA brahmannupasthAsye jagatpatim

08160223
08160231
08160231
08160240
08160241
08160243
08160251
08160253
08160261
08160263
08160271
08160273
08160281
08160283
08160291
08160293
08160301
08160303
08160311
08160313
08160321
08160323
08160331
08160333
08160341
08160343
08160351
08160353
08160361
08160363
08160371
08160373
08160381
08160383
08160391
08160393
08160395
08160401
08160403
08160411
08160413
08160421
08160423
08160431
08160433
08160441
08160443
08160451
08160453
08160461
08160463
08160471
08160473
08160481
08160483
08160491
08160493
08160501
08160503
08160511

yathA me satyasa~Nkalpo vidadhyAtsa manoratham


Adisha tvaM dvijashreShTha vidhiM tadupadhAvanam
Ashu tuShyati me devaH sIdantyAH saha putrakaiH
shrIkashyapa uvAcha
etanme bhagavAnpR^iShTaH prajAkAmasya padmajaH
yadAha te pravakShyAmi vrataM keshavatoShaNam
phAlgunasyAmale pakShe dvAdashAhaM payovratam
archayedaravindAkShaM bhaktyA paramayAnvitaH
sinIvAlyAM mR^idAlipya snAyAtkroDavidIrNayA
yadi labhyeta vai srotasyetaM mantramudIrayet
tvaM devyAdivarAheNa rasAyAH sthAnamichChatA
uddhR^itAsi namastubhyaM pApmAnaM me praNAshaya
nirvartitAtmaniyamo devamarchetsamAhitaH
archAyAM sthaNDile sUrye jale vahnau gurAvapi
namastubhyaM bhagavate puruShAya mahIyase
sarvabhUtanivAsAya vAsudevAya sAkShiNe
namo.avyaktAya sUkShmAya pradhAnapuruShAya cha
chaturviMshadguNaj~nAya guNasa~NkhyAnahetave
namo dvishIrShNe tripade chatuHshR^i~NgAya tantave
saptahastAya yaj~nAya trayIvidyAtmane namaH
namaH shivAya rudrAya namaH shaktidharAya cha
sarvavidyAdhipataye bhUtAnAM pataye namaH
namo hiraNyagarbhAya prANAya jagadAtmane
yogaishvaryasharIrAya namaste yogahetave
namasta AdidevAya sAkShibhUtAya te namaH
nArAyaNAya R^iShaye narAya haraye namaH
namo marakatashyAma vapuShe.adhigatashriye
keshavAya namastubhyaM namaste pItavAsase
tvaM sarvavaradaH puMsAM vareNya varadarShabha
ataste shreyase dhIrAH pAdareNumupAsate
anvavartanta yaM devAH shrIshcha tatpAdapadmayoH
spR^ihayanta ivAmodaM bhagavAnme prasIdatAm
etairmantrairhR^iShIkeshamAvAhanapuraskR^itam
archayechChraddhayA yuktaH pAdyopasparshanAdibhiH
architvA gandhamAlyAdyaiH payasA snapayedvibhum
vastropavItAbharaNa pAdyopasparshanaistataH
gandhadhUpAdibhishchArcheddvAdashAkSharavidyayA
shR^itaM payasi naivedyaM shAlyannaM vibhave sati
sasarpiH saguDaM dattvA juhuyAnmUlavidyayA
niveditaM tadbhaktAya dadyAdbhu~njIta vA svayam
dattvAchamanamarchitvA tAmbUlaM cha nivedayet
japedaShTottarashataM stuvIta stutibhiH prabhum
kR^itvA pradakShiNaM bhUmau praNameddaNDavanmudA
kR^itvA shirasi tachCheShAM devamudvAsayettataH
dvyavarAnbhojayedviprAnpAyasena yathochitam
bhu~njIta tairanuj~nAtaH seShTaH sheShaM sabhAjitaiH
brahmachAryatha tadrAtryAM shvo bhUte prathame.ahani
snAtaH shuchiryathoktena vidhinA susamAhitaH
payasA snApayitvArchedyAvadvratasamApanam
payobhakSho vratamidaM charedviShNvarchanAdR^itaH
pUrvavajjuhuyAdagniM brAhmaNAMshchApi bhojayet
evaM tvaharahaH kuryAddvAdashAhaM payovratam
harerArAdhanaM homamarhaNaM dvijatarpaNam
pratipaddinamArabhya yAvachChuklatrayodashIm
brahmacharyamadhaHsvapnaM snAnaM triShavaNaM charet
varjayedasadAlApaM bhogAnuchchAvachAMstathA
ahiMsraH sarvabhUtAnAM vAsudevaparAyaNaH
trayodashyAmatho viShNoH snapanaM pa~nchakairvibhoH
kArayechChAstradR^iShTena vidhinA vidhikovidaiH
pUjAM cha mahatIM kuryAdvittashAThyavivarjitaH

08160513
08160521
08160523
08160531
08160533
08160541
08160543
08160551
08160553
08160561
08160563
08160571
08160573
08160581
08160583
08160591
08160593
08160601
08160603
08160611
08160613
08160621
08160623
08170010
08170011
08170013
08170021
08170023
08170031
08170033
08170041
08170043
08170051
08170053
08170061
08170063
08170071
08170073
08170080
08170081
08170082
08170083
08170084
08170091
08170092
08170093
08170094
08170101
08170102
08170103
08170104
08170110
08170111
08170113
08170120
08170121
08170123
08170131
08170133
08170141

charuM nirUpya payasi shipiviShTAya viShNave


sUktena tena puruShaM yajeta susamAhitaH
naivedyaM chAtiguNavaddadyAtpuruShatuShTidam
AchAryaM j~nAnasampannaM vastrAbharaNadhenubhiH
toShayedR^itvijashchaiva tadviddhyArAdhanaM hareH
bhojayettAnguNavatA sadannena shuchismite
anyAMshcha brAhmaNAnChaktyA ye cha tatra samAgatAH
dakShiNAM gurave dadyAdR^itvigbhyashcha yathArhataH
annAdyenAshvapAkAMshcha prINayetsamupAgatAn
bhuktavatsu cha sarveShu dInAndhakR^ipaNAdiShu
viShNostatprINanaM vidvAnbhu~njIta saha bandhubhiH
nR^ityavAditragItaishcha stutibhiH svastivAchakaiH
kArayettatkathAbhishcha pUjAM bhagavato.anvaham
etatpayovrataM nAma puruShArAdhanaM param
pitAmahenAbhihitaM mayA te samudAhR^itam
tvaM chAnena mahAbhAge samyakchIrNena keshavam
AtmanA shuddhabhAvena niyatAtmA bhajAvyayam
ayaM vai sarvayaj~nAkhyaH sarvavratamiti smR^itam
tapaHsAramidaM bhadre dAnaM cheshvaratarpaNam
ta eva niyamAH sAkShAtta eva cha yamottamAH
tapo dAnaM vrataM yaj~no yena tuShyatyadhokShajaH
tasmAdetadvrataM bhadre prayatA shraddhayAchara
bhagavAnparituShTaste varAnAshu vidhAsyati
shrIshuka uvAcha
ityuktA sAditI rAjansvabhartrA kashyapena vai
anvatiShThadvratamidaM dvAdashAhamatandritA
chintayantyekayA buddhyA mahApuruShamIshvaram
pragR^ihyendriyaduShTAshvAnmanasA buddhisArathiH
manashchaikAgrayA buddhyA bhagavatyakhilAtmani
vAsudeve samAdhAya chachAra ha payovratam
tasyAH prAdurabhUttAta bhagavAnAdipuruShaH
pItavAsAshchaturbAhuH sha~NkhachakragadAdharaH
taM netragocharaM vIkShya sahasotthAya sAdaram
nanAma bhuvi kAyena daNDavatprItivihvalA
sotthAya baddhA~njalirIDituM sthitA notseha AnandajalAkulekShaNA
babhUva tUShNIM pulakAkulAkR^itistaddarshanAtyutsavagAtravepathuH
prItyA shanairgadgadayA girA hariM tuShTAva sA devyaditiH kurUdvaha
udvIkShatI sA pibatIva chakShuShA ramApatiM yaj~napatiM jagatpatim
shrIaditiruvAcha
yaj~nesha yaj~napuruShAchyuta tIrthapAda
tIrthashravaH shravaNama~NgalanAmadheya
ApannalokavR^ijinopashamodayAdya
shaM naH kR^idhIsha bhagavannasi dInanAthaH
vishvAya vishvabhavanasthitisaMyamAya
svairaM gR^ihItapurushaktiguNAya bhUmne
svasthAya shashvadupabR^iMhitapUrNabodha
vyApAditAtmatamase haraye namaste
AyuH paraM vapurabhIShTamatulyalakShmIr
dyobhUrasAH sakalayogaguNAstrivargaH
j~nAnaM cha kevalamananta bhavanti tuShTAt
tvatto nR^iNAM kimu sapatnajayAdirAshIH
shrIshuka uvAcha
adityaivaM stuto rAjanbhagavAnpuShkarekShaNaH
kShetraj~naH sarvabhUtAnAmiti hovAcha bhArata
shrIbhagavAnuvAcha
devamAtarbhavatyA me vij~nAtaM chirakA~NkShitam
yatsapatnairhR^itashrINAM chyAvitAnAM svadhAmataH
tAnvinirjitya samare durmadAnasurarShabhAn
pratilabdhajayashrIbhiH putrairichChasyupAsitum
indrajyeShThaiH svatanayairhatAnAM yudhi vidviShAm

08170143
08170151
08170153
08170161
08170163
08170171
08170173
08170181
08170183
08170191
08170193
08170201
08170203
08170210
08170211
08170213
08170221
08170223
08170231
08170233
08170235
08170241
08170243
08170250
08170251
08170253
08170261
08170263
08170271
08170273
08170281
08170283
08180010
08180011
08180013
08180021
08180023
08180031
08180033
08180041
08180043
08180051
08180053
08180061
08180063
08180071
08180073
08180081
08180083
08180091
08180093
08180101
08180103
08180111
08180113
08180121
08180123
08180131
08180133
08180141

striyo rudantIrAsAdya draShTumichChasi duHkhitAH


AtmajAnsusamR^iddhAMstvaM pratyAhR^itayashaHshriyaH
nAkapR^iShThamadhiShThAya krIDato draShTumichChasi
prAyo.adhunA te.asurayUthanAthA apAraNIyA iti devi me matiH
yatte.anukUleshvaravipraguptA na vikramastatra sukhaM dadAti
athApyupAyo mama devi chintyaH santoShitasya vratacharyayA te
mamArchanaM nArhati gantumanyathA shraddhAnurUpaM phalahetukatvAt
tvayArchitashchAhamapatyaguptaye payovratenAnuguNaM samIDitaH
svAMshena putratvamupetya te sutAngoptAsmi mArIchatapasyadhiShThitaH
upadhAva patiM bhadre prajApatimakalmaSham
mAM cha bhAvayatI patyAvevaM rUpamavasthitam
naitatparasmA AkhyeyaM pR^iShTayApi katha~nchana
sarvaM sampadyate devi devaguhyaM susaMvR^itam
shrIshuka uvAcha
etAvaduktvA bhagavAMstatraivAntaradhIyata
aditirdurlabhaM labdhvA harerjanmAtmani prabhoH
upAdhAvatpatiM bhaktyA parayA kR^itakR^ityavat
sa vai samAdhiyogena kashyapastadabudhyata
praviShTamAtmani hareraMshaM hyavitathekShaNaH
so.adityAM vIryamAdhatta tapasA chirasambhR^itam
amAhitamanA rAjandAruNyagniM yathAnilaH
aditerdhiShThitaM garbhaM bhagavantaM sanAtanam
hiraNyagarbho vij~nAya samIDe guhyanAmabhiH
shrIbrahmovAcha
jayorugAya bhagavannurukrama namo.astu te
namo brahmaNyadevAya triguNAya namo namaH
namaste pR^ishnigarbhAya vedagarbhAya vedhase
trinAbhAya tripR^iShThAya shipiviShTAya viShNave
tvamAdiranto bhuvanasya madhyamanantashaktiM puruShaM yamAhuH
kAlo bhavAnAkShipatIsha vishvaM sroto yathAntaH patitaM gabhIram
tvaM vai prajAnAM sthiraja~NgamAnAM prajApatInAmasi sambhaviShNuH
divaukasAM deva divashchyutAnAM parAyaNaM nauriva majjato.apsu
shrIshuka uvAcha
itthaM viri~nchastutakarmavIryaH prAdurbabhUvAmR^itabhUradityAm
chaturbhujaH sha~NkhagadAbjachakraH pisha~NgavAsA nalinAyatekShaNaH
shyAmAvadAto jhaSharAjakuNDala tviShollasachChrIvadanAmbujaH pumAn
shrIvatsavakShA balayA~NgadollasatkirITakA~nchIguNachArunUpuraH
madhuvrAtavratavighuShTayA svayA virAjitaH shrIvanamAlayA hariH
prajApaterveshmatamaH svarochiShA vinAshayankaNThaniviShTakaustubhaH
dishaH praseduH salilAshayAstadA prajAH prahR^iShTA R^itavo guNAnvitAH
dyaurantarIkShaM kShitiragnijihvA gAvo dvijAH sa~njahR^iShurnagAshcha
shroNAyAM shravaNadvAdashyAM muhUrte.abhijiti prabhuH
sarve nakShatratArAdyAshchakrustajjanma dakShiNam
dvAdashyAM savitAtiShThanmadhyandinagato nR^ipa
vijayAnAma sA proktA yasyAM janma vidurhareH
sha~Nkhadundubhayo nedurmR^ida~NgapaNavAnakAH
chitravAditratUryANAM nirghoShastumulo.abhavat
prItAshchApsaraso.anR^ityangandharvapravarA jaguH
tuShTuvurmunayo devA manavaH pitaro.agnayaH
siddhavidyAdharagaNAH sakimpuruShakinnarAH
chAraNA yakSharakShAMsi suparNA bhujagottamAH
gAyanto.atiprashaMsanto nR^ityanto vibudhAnugAH
adityA AshramapadaM kusumaiH samavAkiran
dR^iShTvAditistaM nijagarbhasambhavaM paraM pumAMsaM mudamApa vismitA
gR^ihItadehaM nijayogamAyayA prajApatishchAha jayeti vismitaH
yattadvapurbhAti vibhUShaNAyudhairavyaktachidvyaktamadhArayaddhariH
babhUva tenaiva sa vAmano vaTuH sampashyatordivyagatiryathA naTaH
taM vaTuM vAmanaM dR^iShTvA modamAnA maharShayaH
karmANi kArayAmAsuH puraskR^itya prajApatim
tasyopanIyamAnasya sAvitrIM savitAbravIt

08180143
08180151
08180153
08180161
08180163
08180171
08180173
08180181
08180183
08180191
08180193
08180201
08180203
08180211
08180213
08180221
08180223
08180231
08180233
08180241
08180243
08180251
08180253
08180261
08180263
08180271
08180273
08180281
08180283
08180290
08180291
08180293
08180301
08180303
08180311
08180313
08180321
08180323
08180325
08190010
08190011
08190013
08190020
08190021
08190023
08190031
08190033
08190041
pa
08190043
08190051
08190053
08190061
08190063
08190071
08190073
08190081
08190083
08190091
08190093

bR^ihaspatirbrahmasUtraM mekhalAM kashyapo.adadAt


dadau kR^iShNAjinaM bhUmirdaNDaM somo vanaspatiH
kaupInAchChAdanaM mAtA dyaushChatraM jagataH pateH
kamaNDaluM vedagarbhaH kushAnsaptarShayo daduH
akShamAlAM mahArAja sarasvatyavyayAtmanaH
tasmA ityupanItAya yakSharATpAtrikAmadAt
bhikShAM bhagavatI sAkShAdumAdAdambikA satI
sa brahmavarchasenaivaM sabhAM sambhAvito vaTuH
brahmarShigaNasa~njuShTAmatyarochata mAriShaH
samiddhamAhitaM vahniM kR^itvA parisamUhanam
paristIrya samabhyarchya samidbhirajuhoddvijaH
shrutvAshvamedhairyajamAnamUrjitaM baliM bhR^igUNAmupakalpitaistataH
jagAma tatrAkhilasArasambhR^ito bhAreNa gAM sannamayanpade pade
taM narmadAyAstaTa uttare balerya R^itvijaste bhR^igukachChasaMj~nake
pravartayanto bhR^igavaH kratUttamaM vyachakShatArAduditaM yathA ravim
te R^itvijo yajamAnaH sadasyA hatatviSho vAmanatejasA nR^ipa
sUryaH kilAyAtyuta vA vibhAvasuH sanatkumAro.atha didR^ikShayA kratoH
itthaM sashiShyeShu bhR^iguShvanekadhA vitarkyamANo bhagavAnsa vAmanaH
ChatraM sadaNDaM sajalaM kamaNDaluM vivesha bibhraddhayamedhavATam
mau~njyA mekhalayA vItamupavItAjinottaram
jaTilaM vAmanaM vipraM mAyAmANavakaM harim
praviShTaM vIkShya bhR^igavaH sashiShyAste sahAgnibhiH
pratyagR^ihNansamutthAya sa~NkShiptAstasya tejasA
yajamAnaH pramudito darshanIyaM manoramam
rUpAnurUpAvayavaM tasmA AsanamAharat
svAgatenAbhinandyAtha pAdau bhagavato baliH
avanijyArchayAmAsa muktasa~Ngamanoramam
tatpAdashauchaM janakalmaShApahaM sa dharmavinmUrdhnyadadhAtsuma~Ngalam
yaddevadevo girishashchandramaulirdadhAra mUrdhnA parayA cha bhaktyA
shrIbaliruvAcha
svAgataM te namastubhyaM brahmankiM karavAma te
brahmarShINAM tapaH sAkShAnmanye tvArya vapurdharam
adya naH pitarastR^iptA adya naH pAvitaM kulam
adya sviShTaH kraturayaM yadbhavAnAgato gR^ihAn
adyAgnayo me suhutA yathAvidhi dvijAtmaja tvachcharaNAvanejanaiH
hatAMhaso vArbhiriyaM cha bhUraho tathA punItA tanubhiH padaistava
yadyadvaTo vA~nChasi tatpratIchCha me tvAmarthinaM viprasutAnutarkaye
gAM kA~nchanaM guNavaddhAma mR^iShTaM tathAnnapeyamuta vA viprakanyAm
grAmAnsamR^iddhAMsturagAngajAnvA rathAMstathArhattama sampratIchCha
shrIshuka uvAcha
iti vairochanervAkyaM dharmayuktaM sa sUnR^itam
nishamya bhagavAnprItaH pratinandyedamabravIt
shrIbhagavAnuvAcha
vachastavaitajjanadeva sUnR^itaM kulochitaM dharmayutaM yashaskaram
yasya pramANaM bhR^igavaH sAmparAye pitAmahaH kulavR^iddhaH prashAntaH
na hyetasminkule kashchinniHsattvaH kR^ipaNaH pumAn
pratyAkhyAtA pratishrutya yo vAdAtA dvijAtaye
na santi tIrthe yudhi chArthinArthitAH parA~NmukhA ye tvamanasvino nR^i
yuShmatkule yadyashasAmalena prahrAda udbhAti yathoDupaH khe
yato jAto hiraNyAkShashcharanneka imAM mahIm
prativIraM digvijaye nAvindata gadAyudhaH
yaM vinirjitya kR^ichChreNa viShNuH kShmoddhAra Agatam
AtmAnaM jayinaM mene tadvIryaM bhUryanusmaran
nishamya tadvadhaM bhrAtA hiraNyakashipuH purA
hantuM bhrAtR^ihaNaM kruddho jagAma nilayaM hareH
tamAyAntaM samAlokya shUlapANiM kR^itAntavat
chintayAmAsa kAlaj~no viShNurmAyAvinAM varaH
yato yato.ahaM tatrAsau mR^ityuH prANabhR^itAmiva
ato.ahamasya hR^idayaM pravekShyAmi parAgdR^ishaH

08190101
08190103
08190111
08190113
aH
08190121
08190123
08190131
08190133
08190141
08190143
08190151
08190153
08190161
08190163
08190171
08190173
08190180
08190181
08190183
08190191
08190193
08190201
08190203
08190210
08190211
08190213
08190221
08190223
08190231
08190233
08190241
08190243
08190251
08190253
08190261
08190263
08190271
08190273
08190280
08190281
08190283
08190291
08190293
08190300
08190301
08190303
08190311
08190313
08190321
08190323
08190331
08190333
08190341
08190343
08190351
08190353
08190361
08190363
08190371

evaM sa nishchitya ripoH sharIramAdhAvato nirvivishe.asurendra


shvAsAnilAntarhitasUkShmadehastatprANarandhreNa vivignachetAH
sa tanniketaM parimR^ishya shUnyamapashyamAnaH kupito nanAda
kShmAM dyAM dishaH khaM vivarAnsamudrAnviShNuM vichinvanna dadarsha vIr
apashyanniti hovAcha mayAnviShTamidaM jagat
bhrAtR^ihA me gato nUnaM yato nAvartate pumAn
vairAnubandha etAvAnAmR^ityoriha dehinAm
aj~nAnaprabhavo manyurahaMmAnopabR^iMhitaH
pitA prahrAdaputraste tadvidvAndvijavatsalaH
svamAyurdvijali~Ngebhyo devebhyo.adAtsa yAchitaH
bhavAnAcharitAndharmAnAsthito gR^ihamedhibhiH
brAhmaNaiH pUrvajaiH shUrairanyaishchoddAmakIrtibhiH
tasmAttvatto mahImIShadvR^iNe.ahaM varadarShabhAt
padAni trINi daityendra sammitAni padA mama
nAnyatte kAmaye rAjanvadAnyAjjagadIshvarAt
nainaH prApnoti vai vidvAnyAvadarthapratigrahaH
shrIbaliruvAcha
aho brAhmaNadAyAda vAchaste vR^iddhasammatAH
tvaM bAlo bAlishamatiH svArthaM pratyabudho yathA
mAM vachobhiH samArAdhya lokAnAmekamIshvaram
padatrayaM vR^iNIte yo.abuddhimAndvIpadAshuSham
na pumAnmAmupavrajya bhUyo yAchitumarhati
tasmAdvR^ittikarIM bhUmiM vaTo kAmaM pratIchCha me
shrIbhagavAnuvAcha
yAvanto viShayAH preShThAstrilokyAmajitendriyam
na shaknuvanti te sarve pratipUrayituM nR^ipa
tribhiH kramairasantuShTo dvIpenApi na pUryate
navavarShasametena saptadvIpavarechChayA
saptadvIpAdhipatayo nR^ipA vaiNyagayAdayaH
arthaiH kAmairgatA nAntaM tR^iShNAyA iti naH shrutam
yadR^ichChayopapannena santuShTo vartate sukham
nAsantuShTastribhirlokairajitAtmopasAditaiH
puMso.ayaM saMsR^iterheturasantoSho.arthakAmayoH
yadR^ichChayopapannena santoSho muktaye smR^itaH
yadR^ichChAlAbhatuShTasya tejo viprasya vardhate
tatprashAmyatyasantoShAdambhasevAshushukShaNiH
tasmAttrINi padAnyeva vR^iNe tvadvaradarShabhAt
etAvataiva siddho.ahaM vittaM yAvatprayojanam
shrIshuka uvAcha
ityuktaH sa hasannAha vA~nChAtaH pratigR^ihyatAm
vAmanAya mahIM dAtuM jagrAha jalabhAjanam
viShNave kShmAM pradAsyantamushanA asureshvaram
jAnaMshchikIrShitaM viShNoH shiShyaM prAha vidAM varaH
shrIshukra uvAcha
eSha vairochane sAkShAdbhagavAnviShNuravyayaH
kashyapAdaditerjAto devAnAM kAryasAdhakaH
pratishrutaM tvayaitasmai yadanarthamajAnatA
na sAdhu manye daityAnAM mahAnupagato.anayaH
eSha te sthAnamaishvaryaM shriyaM tejo yashaH shrutam
dAsyatyAchChidya shakrAya mAyAmANavako hariH
tribhiH kramairimAllokAnvishvakAyaH kramiShyati
sarvasvaM viShNave dattvA mUDha vartiShyase katham
kramato gAM padaikena dvitIyena divaM vibhoH
khaM cha kAyena mahatA tArtIyasya kuto gatiH
niShThAM te narake manye hyapradAtuH pratishrutam
pratishrutasya yo.anIshaH pratipAdayituM bhavAn
na taddAnaM prashaMsanti yena vR^ittirvipadyate
dAnaM yaj~nastapaH karma loke vR^ittimato yataH
dharmAya yashase.arthAya kAmAya svajanAya cha

08190373
08190381
08190383
08190391
08190393
08190401
08190403
08190411
08190413
08190415
08190421
08190423
08190431
08190433
08200010
08200011
08200013
08200020
08200021
08200023
08200031
08200033
08200041
08200043
08200051
08200053
08200061
08200063
08200071
08200073
08200081
08200083
08200091
08200093
08200101
08200103
08200111
08200113
08200121
08200123
08200131
08200133
08200140
08200141
08200143
08200151
08200153
08200161
08200163
08200171
08200173
08200181
08200183
08200191
08200193
H
08200201
08200203
08200211
08200213

pa~nchadhA vibhajanvittamihAmutra cha modate


atrApi bahvR^ichairgItaM shR^iNu me.asurasattama
satyamomiti yatproktaM yannetyAhAnR^itaM hi tat
satyaM puShpaphalaM vidyAdAtmavR^ikShasya gIyate
vR^ikShe.ajIvati tanna syAdanR^itaM mUlamAtmanaH
tadyathA vR^ikSha unmUlaH shuShyatyudvartate.achirAt
evaM naShTAnR^itaH sadya AtmA shuShyenna saMshayaH
parAgriktamapUrNaM vA akSharaM yattadomiti
yatki~nchidomiti brUyAttena richyeta vai pumAn
bhikShave sarvamoM kurvannAlaM kAmena chAtmane
athaitatpUrNamabhyAtmaM yachcha netyanR^itaM vachaH
sarvaM netyanR^itaM brUyAtsa duShkIrtiH shvasanmR^itaH
strIShu narmavivAhe cha vR^ittyarthe prANasa~NkaTe
gobrAhmaNArthe hiMsAyAM nAnR^itaM syAjjugupsitam
shrIshuka uvAcha
balirevaM gR^ihapatiH kulAchAryeNa bhAShitaH
tUShNIM bhUtvA kShaNaM rAjannuvAchAvahito gurum
shrIbaliruvAcha
satyaM bhagavatA proktaM dharmo.ayaM gR^ihamedhinAm
arthaM kAmaM yasho vR^ittiM yo na bAdheta karhichit
sa chAhaM vittalobhena pratyAchakShe kathaM dvijam
pratishrutya dadAmIti prAhrAdiH kitavo yathA
na hyasatyAtparo.adharma iti hovAcha bhUriyam
sarvaM soDhumalaM manye R^ite.alIkaparaM naram
nAhaM bibhemi nirayAnnAdhanyAdasukhArNavAt
na sthAnachyavanAnmR^ityoryathA viprapralambhanAt
yadyaddhAsyati loke.asminsamparetaM dhanAdikam
tasya tyAge nimittaM kiM viprastuShyenna tena chet
shreyaH kurvanti bhUtAnAM sAdhavo dustyajAsubhiH
dadhya~NshibiprabhR^itayaH ko vikalpo dharAdiShu
yairiyaM bubhuje brahmandaityendrairanivartibhiH
teShAM kAlo.agrasIllokAnna yasho.adhigataM bhuvi
sulabhA yudhi viprarShe hyanivR^ittAstanutyajaH
na tathA tIrtha AyAte shraddhayA ye dhanatyajaH
manasvinaH kAruNikasya shobhanaM yadarthikAmopanayena durgatiH
kutaH punarbrahmavidAM bhavAdR^ishAM tato vaTorasya dadAmi vA~nChitam
yajanti yaj~naM kratubhiryamAdR^itA bhavanta AmnAyavidhAnakovidAH
sa eva viShNurvarado.astu vA paro dAsyAmyamuShmai kShitimIpsitAM mune
yadyapyasAvadharmeNa mAM badhnIyAdanAgasam
tathApyenaM na hiMsiShye bhItaM brahmatanuM ripum
eSha vA uttamashloko na jihAsati yadyashaH
hatvA mainAM haredyuddhe shayIta nihato mayA
shrIshuka uvAcha
evamashraddhitaM shiShyamanAdeshakaraM guruH
shashApa daivaprahitaH satyasandhaM manasvinam
dR^iDhaM paNDitamAnyaj~naH stabdho.asyasmadupekShayA
machChAsanAtigo yastvamachirAdbhrashyase shriyaH
evaM shaptaH svaguruNA satyAnna chalito mahAn
vAmanAya dadAvenAmarchitvodakapUrvakam
vindhyAvalistadAgatya patnI jAlakamAlinI
Aninye kalashaM haimamavanejanyapAM bhR^itam
yajamAnaH svayaM tasya shrImatpAdayugaM mudA
avanijyAvahanmUrdhni tadapo vishvapAvanIH
tadAsurendraM divi devatAgaNA gandharvavidyAdharasiddhachAraNAH
tatkarma sarve.api gR^iNanta ArjavaM prasUnavarShairvavR^iShurmudAnvitA
nedurmuhurdundubhayaH sahasrasho gandharvakimpUruShakinnarA jaguH
manasvinAnena kR^itaM suduShkaraM vidvAnadAdyadripave jagattrayam
tadvAmanaM rUpamavardhatAdbhutaM hareranantasya guNatrayAtmakam
bhUH khaM disho dyaurvivarAH payodhayastirya~NnR^idevA R^iShayo yadAsat

a
08200221
08200223
08200231
H
08200233
08200241
08200243
08200251
08200253
08200261
08200263
08200271
hmasu
08200273
08200281
j~nam
08200283
08200291
08200293
08200301
08200303
08200311
08200313
08200321
08200323
08200331
08200333
08200341
08200343
08210010
08210011
08210013
08210021
08210023
08210025
08210031
08210033
vayam
08210041
08210043
a kIrtiH
08210051
08210053
08210061
08210063
08210071
08210073
08210081
08210083
08210091
08210093
08210101
08210103
08210111
08210113
08210121
08210123
08210131
08210133

kAye balistasya mahAvibhUteH sahartvigAchAryasadasya etat


dadarsha vishvaM triguNaM guNAtmake bhUtendriyArthAshayajIvayuktam
rasAmachaShTA~Nghritale.atha pAdayormahIM mahIdhrAnpuruShasya ja~Nghayo
patattriNo jAnuni vishvamUrterUrvorgaNaM mArutamindrasenaH
sandhyAM vibhorvAsasi guhya aikShatprajApatInjaghane AtmamukhyAn
nAbhyAM nabhaH kukShiShu saptasindhUnurukramasyorasi charkShamAlAm
hR^idya~Nga dharmaM stanayormurArerR^itaM cha satyaM cha manasyathendum
shriyaM cha vakShasyaravindahastAM kaNThe cha sAmAni samastarephAn
indrapradhAnAnamarAnbhujeShu tatkarNayoH kakubho dyaushcha mUrdhni
kesheShu meghAnChvasanaM nAsikAyAmakShNoshcha sUryaM vadane cha vahnim
vANyAM cha ChandAMsi rase jaleshaM bhruvorniShedhaM cha vidhiM cha pakS
ahashcha rAtriM cha parasya puMso manyuM lalATe.adhara eva lobham
sparshe cha kAmaM nR^ipa retasAmbhaH pR^iShThe tvadharmaM kramaNeShu ya
ChAyAsu mR^ityuM hasite cha mAyAM tanUruheShvoShadhijAtayashcha
nadIshcha nADIShu shilA nakheShu buddhAvajaM devagaNAnR^iShIMshcha
prANeShu gAtre sthiraja~NgamAni sarvANi bhUtAni dadarsha vIraH
sarvAtmanIdaM bhuvanaM nirIkShya sarve.asurAH kashmalamApura~Nga
sudarshanaM chakramasahyatejo dhanushcha shAr~NgaM stanayitnughoSham
parjanyaghoSho jalajaH pA~nchajanyaH kaumodakI viShNugadA tarasvinI
vidyAdharo.asiH shatachandrayuktastUNottamAvakShayasAyakau cha
sunandamukhyA upatasthurIshaM pArShadamukhyAH sahalokapAlAH
sphuratkirITA~NgadamInakuNDalaH shrIvatsaratnottamamekhalAmbaraiH
madhuvratasragvanamAlayAvR^ito rarAja rAjanbhagavAnurukramaH
kShitiM padaikena balervichakrame nabhaH sharIreNa dishashcha bAhubhiH
padaM dvitIyaM kramatastriviShTapaM na vai tR^itIyAya tadIyamaNvapi
urukramasyA~Nghriruparyuparyatho maharjanAbhyAM tapasaH paraM gataH
shrIshuka uvAcha
satyaM samIkShyAbjabhavo nakhendubhirhatasvadhAmadyutirAvR^ito.abhyagAt
marIchimishrA R^iShayo bR^ihadvratAH sanandanAdyA naradeva yoginaH
vedopavedA niyamA yamAnvitAstarketihAsA~NgapurANasaMhitAH
ye chApare yogasamIradIpita j~nAnAgninA randhitakarmakalmaShAH
vavandire yatsmaraNAnubhAvataH svAyambhuvaM dhAma gatA akarmakam
athA~Nghraye pronnamitAya viShNorupAharatpadmabhavo.arhaNodakam
samarchya bhaktyAbhyagR^iNAchChuchishravA yannAbhipa~NkeruhasambhavaH s
dhAtuH kamaNDalujalaM tadurukramasya pAdAvanejanapavitratayA narendra
svardhunyabhUnnabhasi sA patatI nimArShTi lokatrayaM bhagavato vishadev
brahmAdayo lokanAthAH svanAthAya samAdR^itAH
sAnugA balimAjahruH sa~NkShiptAtmavibhUtaye
toyaiH samarhaNaiH sragbhirdivyagandhAnulepanaiH
dhUpairdIpaiH surabhibhirlAjAkShataphalA~NkuraiH
stavanairjayashabdaishcha tadvIryamahimA~NkitaiH
nR^ityavAditragItaishcha sha~NkhadundubhiniHsvanaiH
jAmbavAnR^ikSharAjastu bherIshabdairmanojavaH
vijayaM dikShu sarvAsu mahotsavamaghoShayat
mahIM sarvAM hR^itAM dR^iShTvA tripadavyAjayAch~nayA
UchuH svabharturasurA dIkShitasyAtyamarShitAH
na vAyaM brahmabandhurviShNurmAyAvinAM varaH
dvijarUpapratichChanno devakAryaM chikIrShati
anena yAchamAnena shatruNA vaTurUpiNA
sarvasvaM no hR^itaM bharturnyastadaNDasya barhiShi
satyavratasya satataM dIkShitasya visheShataH
nAnR^itaM bhAShituM shakyaM brahmaNyasya dayAvataH
tasmAdasya vadho dharmo bhartuH shushrUShaNaM cha naH
ityAyudhAni jagR^ihurbaleranucharAsurAH

08210141
08210143
08210151
08210153
08210161
08210163
08210171
08210173
08210181
08210183
08210191
08210193
08210201
08210203
08210211
08210213
08210221
08210223
08210231
08210233
08210241
08210243
08210250
08210251
08210253
08210261
08210263
08210271
08210273
08210281
08210283
08210291
08210293
08210301
08210303
08210311
08210313
08210321
08210323
08210331
08210333
08210341
08210343
08220010
08220011
08220013
08220020
08220021
08220023
nijam
08220031
08220033
08220041
08220043
08220051
08220053
08220061
08220063
08220071
08220073

te sarve vAmanaM hantuM shUlapaTTishapANayaH


anichChanto bale rAjanprAdravanjAtamanyavaH
tAnabhidravato dR^iShTvA ditijAnIkapAnnR^ipa
prahasyAnucharA viShNoH pratyaShedhannudAyudhAH
nandaH sunando.atha jayo vijayaH prabalo balaH
kumudaH kumudAkShashcha viShvaksenaH patattrirAT
jayantaH shrutadevashcha puShpadanto.atha sAtvataH
sarve nAgAyutaprANAshchamUM te jaghnurAsurIm
hanyamAnAnsvakAndR^iShTvA puruShAnucharairbaliH
vArayAmAsa saMrabdhAnkAvyashApamanusmaran
he viprachitte he rAho he neme shrUyatAM vachaH
mA yudhyata nivartadhvaM na naH kAlo.ayamarthakR^it
yaH prabhuH sarvabhUtAnAM sukhaduHkhopapattaye
taM nAtivartituM daityAH pauruShairIshvaraH pumAn
yo no bhavAya prAgAsIdabhavAya divaukasAm
sa eva bhagavAnadya vartate tadviparyayam
balena sachivairbuddhyA durgairmantrauShadhAdibhiH
sAmAdibhirupAyaishcha kAlaM nAtyeti vai janaH
bhavadbhirnirjitA hyete bahusho.anucharA hareH
daivenarddhaista evAdya yudhi jitvA nadanti naH
etAnvayaM vijeShyAmo yadi daivaM prasIdati
tasmAtkAlaM pratIkShadhvaM yo no.arthatvAya kalpate
shrIshuka uvAcha
patyurnigaditaM shrutvA daityadAnavayUthapAH
rasAM nirvivishU rAjanviShNupArShada tADitAH
atha tArkShyasuto j~nAtvA virATprabhuchikIrShitam
babandha vAruNaiH pAshairbaliM sUtye.ahani kratau
hAhAkAro mahAnAsIdrodasyoH sarvato disham
nigR^ihyamANe.asurapatau viShNunA prabhaviShNunA
taM baddhaM vAruNaiH pAshairbhagavAnAha vAmanaH
naShTashriyaM sthirapraj~namudArayashasaM nR^ipa
padAni trINi dattAni bhUmermahyaM tvayAsura
dvAbhyAM krAntA mahI sarvA tR^itIyamupakalpaya
yAvattapatyasau gobhiryAvadinduH sahoDubhiH
yAvadvarShati parjanyastAvatI bhUriyaM tava
padaikena mayAkrAnto bhUrlokaH khaM dishastanoH
svarlokaste dvitIyena pashyataste svamAtmanA
pratishrutamadAtuste niraye vAsa iShyate
visha tvaM nirayaM tasmAdguruNA chAnumoditaH
vR^ithA manorathastasya dUraH svargaH patatyadhaH
pratishrutasyAdAnena yo.arthinaM vipralambhate
vipralabdho dadAmIti tvayAhaM chADhyamAninA
tadvyalIkaphalaM bhu~NkShva nirayaM katichitsamAH
shrIshuka uvAcha
evaM viprakR^ito rAjanbalirbhagavatAsuraH
bhidyamAno.apyabhinnAtmA pratyAhAviklavaM vachaH
shrIbaliruvAcha
yadyuttamashloka bhavAnmameritaM vacho vyalIkaM suravarya manyate
karomyR^itaM tanna bhavetpralambhanaM padaM tR^itIyaM kuru shIrShNi me
bibhemi nAhaM nirayAtpadachyuto na pAshabandhAdvyasanAdduratyayAt
naivArthakR^ichChrAdbhavato vinigrahAdasAdhuvAdAdbhR^ishamudvije yathA
puMsAM shlAghyatamaM manye daNDamarhattamArpitam
yaM na mAtA pitA bhrAtA suhR^idashchAdishanti hi
tvaM nUnamasurANAM naH parokShaH paramo guruH
yo no.anekamadAndhAnAM vibhraMshaM chakShurAdishat
yasminvairAnubandhena vyUDhena vibudhetarAH
bahavo lebhire siddhiM yAmu haikAntayoginaH
tenAhaM nigR^ihIto.asmi bhavatA bhUrikarmaNA
baddhashcha vAruNaiH pAshairnAtivrIDe na cha vyathe

08220081 pitAmaho me bhavadIyasammataH prahrAda AviShkR^itasAdhuvAdaH


08220083 bhavadvipakSheNa vichitravaishasaM samprApitastvaM paramaH svapitrA
08220091 kimAtmanAnena jahAti yo.antataH kiM rikthahAraiH svajanAkhyadasyubhiH
08220093 kiM jAyayA saMsR^itihetubhUtayA martyasya gehaiH kimihAyuSho vyayaH
08220101 itthaM sa nishchitya pitAmaho mahAnagAdhabodho bhavataH pAdapadmam
08220103 dhruvaM prapede hyakutobhayaM janAdbhItaH svapakShakShapaNasya sattama
08220111 athAhamapyAtmaripostavAntikaM daivena nItaH prasabhaM tyAjitashrIH
08220113 idaM kR^itAntAntikavarti jIvitaM yayAdhruvaM stabdhamatirna budhyate
08220120 shrIshuka uvAcha
08220121 tasyetthaM bhAShamANasya prahrAdo bhagavatpriyaH
08220123 AjagAma kurushreShTha rAkApatirivotthitaH
08220131 tamindrasenaH svapitAmahaM shriyA virAjamAnaM nalinAyatekShaNam
08220133 prAMshuM pisha~NgAmbarama~njanatviShaM pralambabAhuM shubhagarShabhamai
kShata
08220141 tasmai balirvAruNapAshayantritaH samarhaNaM nopajahAra pUrvavat
08220143 nanAma mUrdhnAshruvilolalochanaH savrIDanIchInamukho babhUva ha
08220151 sa tatra hAsInamudIkShya satpatiM hariM sunandAdyanugairupAsitam
08220153 upetya bhUmau shirasA mahAmanA nanAma mUrdhnA pulakAshruviklavaH
08220160 shrIprahrAda uvAcha
08220161 tvayaiva dattaM padamaindramUrjitaM hR^itaM tadevAdya tathaiva shobhana
m
08220163 manye mahAnasya kR^ito hyanugraho vibhraMshito yachChriya AtmamohanAt
08220171 yayA hi vidvAnapi muhyate yatastatko vichaShTe gatimAtmano yathA
08220173 tasmai namaste jagadIshvarAya vai nArAyaNAyAkhilalokasAkShiNe
08220180 shrIshuka uvAcha
08220181 tasyAnushR^iNvato rAjanprahrAdasya kR^itA~njaleH
08220183 hiraNyagarbho bhagavAnuvAcha madhusUdanam
08220191 baddhaM vIkShya patiM sAdhvI tatpatnI bhayavihvalA
08220193 prA~njaliH praNatopendraM babhAShe.avA~NmukhI nR^ipa
08220200 shrIvindhyAvaliruvAcha
08220201 krIDArthamAtmana idaM trijagatkR^itaM te svAmyaM tu tatra kudhiyo.apara
Isha kuryuH
08220203 kartuH prabhostava kimasyata Avahanti tyaktahriyastvadavaropitakartR^iv
AdAH
08220210 shrIbrahmovAcha
08220211 bhUtabhAvana bhUtesha devadeva jaganmaya
08220213 mu~nchainaM hR^itasarvasvaM nAyamarhati nigraham
08220221 kR^itsnA te.anena dattA bhUrlokAH karmArjitAshcha ye
08220223 niveditaM cha sarvasvamAtmAviklavayA dhiyA
08220231 yatpAdayorashaThadhIH salilaM pradAya
08220232 dUrvA~Nkurairapi vidhAya satIM saparyAm
08220233 apyuttamAM gatimasau bhajate trilokIM
08220234 dAshvAnaviklavamanAH kathamArtimR^ichChet
08220240 shrIbhagavAnuvAcha
08220241 brahmanyamanugR^ihNAmi tadvisho vidhunomyaham
08220243 yanmadaH puruShaH stabdho lokaM mAM chAvamanyate
08220251 yadA kadAchijjIvAtmA saMsarannijakarmabhiH
08220253 nAnAyoniShvanIsho.ayaM pauruShIM gatimAvrajet
08220261 janmakarmavayorUpa vidyaishvaryadhanAdibhiH
08220263 yadyasya na bhavetstambhastatrAyaM madanugrahaH
08220271 mAnastambhanimittAnAM janmAdInAM samantataH
08220273 sarvashreyaHpratIpAnAM hanta muhyenna matparaH
08220281 eSha dAnavadaityAnAmagranIH kIrtivardhanaH
08220283 ajaiShIdajayAM mAyAM sIdannapi na muhyati
08220291 kShINarikthashchyutaH sthAnAtkShipto baddhashcha shatrubhiH
08220293 j~nAtibhishcha parityakto yAtanAmanuyApitaH
08220301 guruNA bhartsitaH shapto jahau satyaM na suvrataH
08220303 Chalairukto mayA dharmo nAyaM tyajati satyavAk
08220311 eSha me prApitaH sthAnaM duShprApamamarairapi
08220313 sAvarNerantarasyAyaM bhavitendro madAshrayaH

08220321
08220323
08220325
08220331
08220333
08220341
08220343
08220351
08220353
08220361
08220363
08230010
08230011
08230013
08230020
08230021
08230023
08230030
08230031
08230033
08230041
08230043
08230051
08230053
08230060
08230061
08230063
08230071
08230072
08230073
08230074
08230081
08230082
08230083
08230084
08230090
08230091
08230093
08230101
08230103
08230110
08230111
08230113
08230121
08230123
08230131
08230133
08230141
08230143
08230150
08230151
08230153
08230161
08230163
08230171
08230173
08230180
08230181
08230183
08230191

tAvatsutalamadhyAstAM vishvakarmavinirmitam
yadAdhayo vyAdhayashcha klamastandrA parAbhavaH
nopasargA nivasatAM sambhavanti mamekShayA
indrasena mahArAja yAhi bho bhadramastu te
sutalaM svargibhiH prArthyaM j~nAtibhiH parivAritaH
na tvAmabhibhaviShyanti lokeshAH kimutApare
tvachChAsanAtigAndaityAMshchakraM me sUdayiShyati
rakShiShye sarvato.ahaM tvAM sAnugaM saparichChadam
sadA sannihitaM vIra tatra mAM drakShyate bhavAn
tatra dAnavadaityAnAM sa~NgAtte bhAva AsuraH
dR^iShTvA madanubhAvaM vai sadyaH kuNTho vina~NkShyati
shrIshuka uvAcha
ityuktavantaM puruShaM purAtanaM mahAnubhAvo.akhilasAdhusammataH
baddhA~njalirbAShpakalAkulekShaNo bhaktyutkalo gadgadayA girAbravIt
shrIbaliruvAcha
aho praNAmAya kR^itaH samudyamaH prapannabhaktArthavidhau samAhitaH
yallokapAlaistvadanugraho.amarairalabdhapUrvo.apasade.asure.arpitaH
shrIshuka uvAcha
ityuktvA harimAnatya brahmANaM sabhavaM tataH
vivesha sutalaM prIto balirmuktaH sahAsuraiH
evamindrAya bhagavAnpratyAnIya triviShTapam
pUrayitvAditeH kAmamashAsatsakalaM jagat
labdhaprasAdaM nirmuktaM pautraM vaMshadharaM balim
nishAmya bhaktipravaNaH prahrAda idamabravIt
shrIprahrAda uvAcha
nemaM viri~ncho labhate prasAdaM na shrIrna sharvaH kimutApare.anye
yanno.asurANAmasi durgapAlo vishvAbhivandyairabhivanditA~NghriH
yatpAdapadmamakarandaniShevaNena
brahmAdayaH sharaNadAshnuvate vibhUtIH
kasmAdvayaM kusR^itayaH khalayonayaste
dAkShiNyadR^iShTipadavIM bhavataH praNItAH
chitraM tavehitamaho.amitayogamAyA
lIlAvisR^iShTabhuvanasya vishAradasya
sarvAtmanaH samadR^isho.aviShamaH svabhAvo
bhaktapriyo yadasi kalpatarusvabhAvaH
shrIbhagavAnuvAcha
vatsa prahrAda bhadraM te prayAhi sutalAlayam
modamAnaH svapautreNa j~nAtInAM sukhamAvaha
nityaM draShTAsi mAM tatra gadApANimavasthitam
maddarshanamahAhlAda dhvastakarmanibandhanaH
shrIshuka uvAcha
Aj~nAM bhagavato rAjanprahrAdo balinA saha
bADhamityamalapraj~no mUrdhnyAdhAya kR^itA~njaliH
parikramyAdipuruShaM sarvAsurachamUpatiH
praNatastadanuj~nAtaH pravivesha mahAbilam
athAhoshanasaM rAjanharirnArAyaNo.antike
AsInamR^itvijAM madhye sadasi brahmavAdinAm
brahmansantanu shiShyasya karmachChidraM vitanvataH
yattatkarmasu vaiShamyaM brahmadR^iShTaM samaM bhavet
shrIshukra uvAcha
kutastatkarmavaiShamyaM yasya karmeshvaro bhavAn
yaj~nesho yaj~napuruShaH sarvabhAvena pUjitaH
mantratastantratashChidraM deshakAlArhavastutaH
sarvaM karoti nishChidramanusa~NkIrtanaM tava
tathApi vadato bhUmankariShyAmyanushAsanam
etachChreyaH paraM puMsAM yattavAj~nAnupAlanam
shrIshuka uvAcha
pratinandya harerAj~nAmushanA bhagavAniti
yaj~nachChidraM samAdhatta balerviprarShibhiH saha
evaM balermahIM rAjanbhikShitvA vAmano hariH

08230193
08230201
08230203
08230211
08230213
08230221
08230223
08230231
08230233
08230241
08230243
08230251
08230253
08230261
08230263
08230271
08230273
08230281
08230283
08230291
08230292
08230293
08230294
08230301
08230303
08230311
08230313
08240010
08240011
08240013
08240021
08240023
08240031
08240033
08240040
08240041
08240043
08240050
08240051
08240053
08240061
08240063
08240071
08240073
08240081
08240083
08240091
08240093
08240101
08240103
08240111
08240113
08240121
08240123
08240131
08240133
08240141
08240143
08240145
08240151

dadau bhrAtre mahendrAya tridivaM yatparairhR^itam


prajApatipatirbrahmA devarShipitR^ibhUmipaiH
dakShabhR^igva~NgiromukhyaiH kumAreNa bhavena cha
kashyapasyAditeH prItyai sarvabhUtabhavAya cha
lokAnAM lokapAlAnAmakarodvAmanaM patim
vedAnAM sarvadevAnAM dharmasya yashasaH shriyaH
ma~NgalAnAM vratAnAM cha kalpaM svargApavargayoH
upendraM kalpayAM chakre patiM sarvavibhUtaye
tadA sarvANi bhUtAni bhR^ishaM mumudire nR^ipa
tatastvindraH puraskR^itya devayAnena vAmanam
lokapAlairdivaM ninye brahmaNA chAnumoditaH
prApya tribhuvanaM chendra upendrabhujapAlitaH
shriyA paramayA juShTo mumude gatasAdhvasaH
brahmA sharvaH kumArashcha bhR^igvAdyA munayo nR^ipa
pitaraH sarvabhUtAni siddhA vaimAnikAshcha ye
sumahatkarma tadviShNorgAyantaH paramadbhutam
dhiShNyAni svAni te jagmuraditiM cha shashaMsire
sarvametanmayAkhyAtaM bhavataH kulanandana
urukramasya charitaM shrotR^INAmaghamochanam
pAraM mahimna uruvikramato gR^iNAno
yaH pArthivAni vimame sa rajAMsi martyaH
kiM jAyamAna uta jAta upaiti martya
ityAha mantradR^igR^iShiH puruShasya yasya
ya idaM devadevasya hareradbhutakarmaNaH
avatArAnucharitaM shR^iNvanyAti parAM gatim
kriyamANe karmaNIdaM daive pitrye.atha mAnuShe
yatra yatrAnukIrtyeta tatteShAM sukR^itaM viduH
shrIrAjovAcha
bhagavanChrotumichChAmi hareradbhutakarmaNaH
avatArakathAmAdyAM mAyAmatsyaviDambanam
yadarthamadadhAdrUpaM mAtsyaM lokajugupsitam
tamaHprakR^itidurmarShaM karmagrasta iveshvaraH
etanno bhagavansarvaM yathAvadvaktumarhasi
uttamashlokacharitaM sarvalokasukhAvaham
shrIsUta uvAcha
ityukto viShNurAtena bhagavAnbAdarAyaNiH
uvAcha charitaM viShNormatsyarUpeNa yatkR^itam
shrIshuka uvAcha
goviprasurasAdhUnAM ChandasAmapi cheshvaraH
rakShAmichChaMstanUrdhatte dharmasyArthasya chaiva hi
uchchAvacheShu bhUteShu charanvAyuriveshvaraH
nochchAvachatvaM bhajate nirguNatvAddhiyo guNaiH
AsIdatItakalpAnte brAhmo naimittiko layaH
samudropaplutAstatra lokA bhUrAdayo nR^ipa
kAlenAgatanidrasya dhAtuH shishayiShorbalI
mukhato niHsR^itAnvedAnhayagrIvo.antike.aharat
j~nAtvA taddAnavendrasya hayagrIvasya cheShTitam
dadhAra shapharIrUpaM bhagavAnharirIshvaraH
tatra rAjaR^iShiH kashchinnAmnA satyavrato mahAn
nArAyaNaparo.atapattapaH sa salilAshanaH
yo.asAvasminmahAkalpe tanayaH sa vivasvataH
shrAddhadeva iti khyAto manutve hariNArpitaH
ekadA kR^itamAlAyAM kurvato jalatarpaNam
tasyA~njalyudake kAchichChapharyekAbhyapadyata
satyavrato.a~njaligatAM saha toyena bhArata
utsasarja nadItoye shapharIM draviDeshvaraH
tamAha sAtikaruNaM mahAkAruNikaM nR^ipam
yAdobhyo j~nAtighAtibhyo dInAM mAM dInavatsala
kathaM visR^ijase rAjanbhItAmasminsarijjale
tamAtmano.anugrahArthaM prItyA matsyavapurdharam

08240153
08240161
08240163
08240171
08240173
08240181
08240183
08240191
08240193
08240201
08240203
08240211
08240213
08240221
08240223
08240231
08240233
08240241
08240243
08240251
08240253
08240261
08240263
08240271
08240273
08240281
08240283
08240291
08240293
08240301
08240303
08240310
08240311
08240313
08240320
08240321
08240323
08240331
08240333
08240341
08240343
08240351
08240353
08240361
08240363
08240371
08240373
08240381
08240383
08240391
08240393
08240401
08240403
08240411
08240413
08240421
08240423
08240431
08240433
08240441

ajAnanrakShaNArthAya shapharyAH sa mano dadhe


tasyA dInataraM vAkyamAshrutya sa mahIpatiH
kalashApsu nidhAyainAM dayAlurninya Ashramam
sA tu tatraikarAtreNa vardhamAnA kamaNDalau
alabdhvAtmAvakAshaM vA idamAha mahIpatim
nAhaM kamaNDalAvasminkR^ichChraM vastumihotsahe
kalpayaukaH suvipulaM yatrAhaM nivase sukham
sa enAM tata AdAya nyadhAdauda~nchanodake
tatra kShiptA muhUrtena hastatrayamavardhata
na ma etadalaM rAjansukhaM vastumuda~nchanam
pR^ithu dehi padaM mahyaM yattvAhaM sharaNaM gatA
tata AdAya sA rAj~nA kShiptA rAjansarovare
tadAvR^ityAtmanA so.ayaM mahAmIno.anvavardhata
naitanme svastaye rAjannudakaM salilaukasaH
nidhehi rakShAyogena hrade mAmavidAsini
ityuktaH so.anayanmatsyaM tatra tatrAvidAsini
jalAshaye.asammitaM taM samudre prAkShipajjhaSham
kShipyamANastamAhedamiha mAM makarAdayaH
adantyatibalA vIra mAM nehotsraShTumarhasi
evaM vimohitastena vadatA valgubhAratIm
tamAha ko bhavAnasmAnmatsyarUpeNa mohayan
naivaM vIryo jalacharo dR^iShTo.asmAbhiH shruto.api vA
yo bhavAnyojanashatamahnAbhivyAnashe saraH
nUnaM tvaM bhagavAnsAkShAddharirnArAyaNo.avyayaH
anugrahAya bhUtAnAM dhatse rUpaM jalaukasAm
namaste puruShashreShTha sthityutpattyapyayeshvara
bhaktAnAM naH prapannAnAM mukhyo hyAtmagatirvibho
sarve lIlAvatArAste bhUtAnAM bhUtihetavaH
j~nAtumichChAmyado rUpaM yadarthaM bhavatA dhR^itam
na te.aravindAkSha padopasarpaNaM mR^iShA bhavetsarvasuhR^itpriyAtmanaH
yathetareShAM pR^ithagAtmanAM satAmadIdR^isho yadvapuradbhutaM hi naH
shrIshuka uvAcha
iti bruvANaM nR^ipatiM jagatpatiH satyavrataM matsyavapuryugakShaye
vihartukAmaH pralayArNave.abravIchchikIrShurekAntajanapriyaH priyam
shrIbhagavAnuvAcha
saptame hyadyatanAdUrdhvamahanyetadarindama
nima~NkShyatyapyayAmbhodhau trailokyaM bhUrbhuvAdikam
trilokyAM lIyamAnAyAM saMvartAmbhasi vai tadA
upasthAsyati nauH kAchidvishAlA tvAM mayeritA
tvaM tAvadoShadhIH sarvA bIjAnyuchchAvachAni cha
saptarShibhiH parivR^itaH sarvasattvopabR^iMhitaH
Aruhya bR^ihatIM nAvaM vichariShyasyaviklavaH
ekArNave nirAloke R^iShINAmeva varchasA
dodhUyamAnAM tAM nAvaM samIreNa balIyasA
upasthitasya me shR^i~Nge nibadhnIhi mahAhinA
ahaM tvAmR^iShibhiH sArdhaM sahanAvamudanvati
vikarShanvichariShyAmi yAvadbrAhmI nishA prabho
madIyaM mahimAnaM cha paraM brahmeti shabditam
vetsyasyanugR^ihItaM me samprashnairvivR^itaM hR^idi
itthamAdishya rAjAnaM harirantaradhIyata
so.anvavaikShata taM kAlaM yaM hR^iShIkesha Adishat
AstIrya darbhAnprAkkUlAnrAjarShiH prAguda~NmukhaH
niShasAda hareH pAdau chintayanmatsyarUpiNaH
tataH samudra udvelaH sarvataH plAvayanmahIm
vardhamAno mahAmeghairvarShadbhiH samadR^ishyata
dhyAyanbhagavadAdeshaM dadR^ishe nAvamAgatAm
tAmAruroha viprendrairAdAyauShadhivIrudhaH
tamUchurmunayaH prItA rAjandhyAyasva keshavam
sa vai naH sa~NkaTAdasmAdavitA shaM vidhAsyati
so.anudhyAtastato rAj~nA prAdurAsInmahArNave

08240443
08240451
08240453
08240460
08240461
08240463
08240471
08240473
uruH
08240481
08240483
08240491
08240493
08240501
08240503
tAm
08240511
08240513
08240521
08240523
08240531
08240533
08240540
08240541
08240543
08240551
08240553
08240561
08240563
08240571
08240573
08240581
08240583
08240591
08240593
08240601
08240603
08240611
08240612
08240613
08240614
09010010
09010011
09010012
09010021
09010022
09010031
09010032
09010041
09010042
09010051
09010052
09010060
09010061
09010062
09010070
09010071
09010072
09010081
09010082

ekashR^i~Ngadharo matsyo haimo niyutayojanaH


nibadhya nAvaM tachChR^i~Nge yathokto hariNA purA
varatreNAhinA tuShTastuShTAva madhusUdanam
shrIrAjovAcha
anAdyavidyopahatAtmasaMvidastanmUlasaMsAraparishramAturAH
yadR^ichChayopasR^itA yamApnuyurvimuktido naH paramo gururbhavAn
jano.abudho.ayaM nijakarmabandhanaH sukhechChayA karma samIhate.asukham
yatsevayA tAM vidhunotyasanmatiM granthiM sa bhindyAddhR^idayaM sa no g
yatsevayAgneriva rudrarodanaM pumAnvijahyAnmalamAtmanastamaH
bhajeta varNaM nijameSha so.avyayo bhUyAtsa IshaH paramo gurorguruH
na yatprasAdAyutabhAgaleshamanye cha devA guravo janAH svayam
kartuM sametAH prabhavanti puMsastamIshvaraM tvAM sharaNaM prapadye
achakShurandhasya yathAgraNIH kR^itastathA janasyAviduSho.abudho guruH
tvamarkadR^iksarvadR^ishAM samIkShaNo vR^ito gururnaH svagatiM bubhutsa
jano janasyAdishate.asatIM gatiM yayA prapadyeta duratyayaM tamaH
tvaM tvavyayaM j~nAnamamoghama~njasA prapadyate yena jano nijaM padam
tvaM sarvalokasya suhR^itpriyeshvaro hyAtmA gururj~nAnamabhIShTasiddhiH
tathApi loko na bhavantamandhadhIrjAnAti santaM hR^idi baddhakAmaH
taM tvAmahaM devavaraM vareNyaM prapadya IshaM pratibodhanAya
ChindhyarthadIpairbhagavanvachobhirgranthInhR^idayyAnvivR^iNu svamokaH
shrIshuka uvAcha
ityuktavantaM nR^ipatiM bhagavAnAdipUruShaH
matsyarUpI mahAmbhodhau viharaMstattvamabravIt
purANasaMhitAM divyAM sA~NkhyayogakriyAvatIm
satyavratasya rAjarSherAtmaguhyamasheShataH
ashrauShIdR^iShibhiH sAkamAtmatattvamasaMshayam
nAvyAsIno bhagavatA proktaM brahma sanAtanam
atItapralayApAya utthitAya sa vedhase
hatvAsuraM hayagrIvaM vedAnpratyAharaddhariH
sa tu satyavrato rAjA j~nAnavij~nAnasaMyutaH
viShNoH prasAdAtkalpe.asminnAsIdvaivasvato manuH
satyavratasya rAjarShermAyAmatsyasya shAr~NgiNaH
saMvAdaM mahadAkhyAnaM shrutvA muchyeta kilbiShAt
avatAraM hareryo.ayaM kIrtayedanvahaM naraH
sa~NkalpAstasya sidhyanti sa yAti paramAM gatim
pralayapayasi dhAtuH suptashaktermukhebhyaH
shrutigaNamapanItaM pratyupAdatta hatvA
ditijamakathayadyo brahma satyavratAnAM
tamahamakhilahetuM jihmamInaM nato.asmi
shrIrAjovAcha
manvantarANi sarvANi tvayoktAni shrutAni me
vIryANyanantavIryasya harestatra kR^itAni cha
yo.asau satyavrato nAma rAjarShirdraviDeshvaraH
j~nAnaM yo.atItakalpAnte lebhe puruShasevayA
sa vai vivasvataH putro manurAsIditi shrutam
tvattastasya sutAH proktA ikShvAkupramukhA nR^ipAH
teShAM vaMshaM pR^ithagbrahmanvaMshAnucharitAni cha
kIrtayasva mahAbhAga nityaM shushrUShatAM hi naH
ye bhUtA ye bhaviShyAshcha bhavantyadyatanAshcha ye
teShAM naH puNyakIrtInAM sarveShAM vada vikramAn
shrIsUta uvAcha
evaM parIkShitA rAj~nA sadasi brahmavAdinAm
pR^iShTaH provAcha bhagavA~nChukaH paramadharmavit
shrIshuka uvAcha
shrUyatAM mAnavo vaMshaH prAchuryeNa parantapa
na shakyate vistarato vaktuM varShashatairapi
parAvareShAM bhUtAnAmAtmA yaH puruShaH paraH
sa evAsIdidaM vishvaM kalpAnte.anyanna ki~nchana

09010091
09010092
09010101
09010102
09010111
09010112
09010121
09010122
09010131
09010132
09010141
09010142
09010151
09010152
09010161
09010162
09010171
09010172
09010181
09010182
09010191
09010192
09010201
09010202
09010211
09010212
09010221
09010222
09010231
09010232
09010241
09010242
09010251
09010252
09010261
09010262
09010271
09010272
09010280
09010281
09010282
09010290
09010291
09010292
09010301
09010302
09010311
09010312
09010321
09010322
09010331
09010332
09010341
09010342
09010351
09010352
09010361
09010362
09010371
09010372

tasya nAbheH samabhavatpadmakoSho hiraNmayaH


tasminjaj~ne mahArAja svayambhUshchaturAnanaH
marIchirmanasastasya jaj~ne tasyApi kashyapaH
dAkShAyaNyAM tato.adityAM vivasvAnabhavatsutaH
tato manuH shrAddhadevaH saMj~nAyAmAsa bhArata
shraddhAyAM janayAmAsa dasha putrAnsa AtmavAn
ikShvAkunR^igasharyAti diShTadhR^iShTakarUShakAn
nariShyantaM pR^iShadhraM cha nabhagaM cha kaviM vibhuH
aprajasya manoH pUrvaM vasiShTho bhagavAnkila
mitrAvaruNayoriShTiM prajArthamakarodvibhuH
tatra shraddhA manoH patnI hotAraM samayAchata
duhitrarthamupAgamya praNipatya payovratA
preShito.adhvaryuNA hotA vyacharattatsamAhitaH
gR^ihIte haviShi vAchA vaShaTkAraM gR^iNandvijaH
hotustadvyabhichAreNa kanyelA nAma sAbhavat
tAM vilokya manuH prAha nAtituShTamanA gurum
bhagavankimidaM jAtaM karma vo brahmavAdinAm
viparyayamaho kaShTaM maivaM syAdbrahmavikriyA
yUyaM brahmavido yuktAstapasA dagdhakilbiShAH
kutaH sa~NkalpavaiShamyamanR^itaM vibudheShviva
nishamya tadvachastasya bhagavAnprapitAmahaH
hoturvyatikramaM j~nAtvA babhAShe ravinandanam
etatsa~NkalpavaiShamyaM hotuste vyabhichArataH
tathApi sAdhayiShye te suprajAstvaM svatejasA
evaM vyavasito rAjanbhagavAnsa mahAyashAH
astauShIdAdipuruShamilAyAH puMstvakAmyayA
tasmai kAmavaraM tuShTo bhagavAnharirIshvaraH
dadAvilAbhavattena sudyumnaH puruSharShabhaH
sa ekadA mahArAja vicharanmR^igayAM vane
vR^itaH katipayAmAtyairashvamAruhya saindhavam
pragR^ihya ruchiraM chApaM sharAMshcha paramAdbhutAn
daMshito.anumR^igaM vIro jagAma dishamuttarAm
sukumAravanaM meroradhastAtpravivesha ha
yatrAste bhagavAnCharvo ramamANaH sahomayA
tasminpraviShTa evAsau sudyumnaH paravIrahA
apashyatstriyamAtmAnamashvaM cha vaDavAM nR^ipa
tathA tadanugAH sarve Atmali~Ngaviparyayam
dR^iShTvA vimanaso.abhUvanvIkShamANAH parasparam
shrIrAjovAcha
kathamevaM guNo deshaH kena vA bhagavankR^itaH
prashnamenaM samAchakShva paraM kautUhalaM hi naH
shrIshuka uvAcha
ekadA girishaM draShTumR^iShayastatra suvratAH
disho vitimirAbhAsAH kurvantaH samupAgaman
tAnvilokyAmbikA devI vivAsA vrIDitA bhR^isham
bhartura~NkAtsamutthAya nIvImAshvatha paryadhAt
R^iShayo.api tayorvIkShya prasa~NgaM ramamANayoH
nivR^ittAH prayayustasmAnnaranArAyaNAshramam
tadidaM bhagavAnAha priyAyAH priyakAmyayA
sthAnaM yaH pravishedetatsa vai yoShidbhavediti
tata UrdhvaM vanaM tadvai puruShA varjayanti hi
sA chAnucharasaMyuktA vichachAra vanAdvanam
atha tAmAshramAbhyAshe charantIM pramadottamAm
strIbhiH parivR^itAM vIkShya chakame bhagavAnbudhaH
sApi taM chakame subhrUH somarAjasutaM patim
sa tasyAM janayAmAsa purUravasamAtmajam
evaM strItvamanuprAptaH sudyumno mAnavo nR^ipaH
sasmAra sa kulAchAryaM vasiShThamiti shushruma
sa tasya tAM dashAM dR^iShTvA kR^ipayA bhR^ishapIDitaH
sudyumnasyAshayanpuMstvamupAdhAvata sha~Nkaram

09010381
09010382
09010391
09010392
09010401
09010402
09010411
09010412
09010421
09010422
09020010
09020011
09020012
09020021
09020022
09020031
09020032
09020041
09020042
09020051
09020052
09020061
09020062
09020071
09020072
09020081
09020082
09020091
09020092
09020101
09020102
09020111
09020112
09020121
09020122
09020131
09020132
09020141
09020142
09020151
m
09020152
09020161
09020162
09020171
09020172
09020181
09020182
09020191
09020192
09020201
09020202
09020211
09020212
09020221
09020222
09020231
09020232
09020241
09020242

tuShTastasmai sa bhagavAnR^iShaye priyamAvahan


svAM cha vAchamR^itAM kurvannidamAha vishAmpate
mAsaM pumAnsa bhavitA mAsaM strI tava gotrajaH
itthaM vyavasthayA kAmaM sudyumno.avatu medinIm
AchAryAnugrahAtkAmaM labdhvA puMstvaM vyavasthayA
pAlayAmAsa jagatIM nAbhyanandansma taM prajAH
tasyotkalo gayo rAjanvimalashcha trayaH sutAH
dakShiNApatharAjAno babhUvurdharmavatsalAH
tataH pariNate kAle pratiShThAnapatiH prabhuH
purUravasa utsR^ijya gAM putrAya gato vanam
shrIshuka uvAcha
evaM gate.atha sudyumne manurvaivasvataH sute
putrakAmastapastepe yamunAyAM shataM samAH
tato.ayajanmanurdevamapatyArthaM hariM prabhum
ikShvAkupUrvajAnputrAnlebhe svasadR^ishAndasha
pR^iShadhrastu manoH putro gopAlo guruNA kR^itaH
pAlayAmAsa gA yatto rAtryAM vIrAsanavrataH
ekadA prAvishadgoShThaM shArdUlo nishi varShati
shayAnA gAva utthAya bhItAstA babhramurvraje
ekAM jagrAha balavAnsA chukrosha bhayAturA
tasyAstu kranditaM shrutvA pR^iShadhro.anusasAra ha
khaDgamAdAya tarasA pralInoDugaNe nishi
ajAnannachChinodbabhroH shiraH shArdUlasha~NkayA
vyAghro.api vR^ikNashravaNo nistriMshAgrAhatastataH
nishchakrAma bhR^ishaM bhIto raktaM pathi samutsR^ijan
manyamAno hataM vyAghraM pR^iShadhraH paravIrahA
adrAkShItsvahatAM babhruM vyuShTAyAM nishi duHkhitaH
taM shashApa kulAchAryaH kR^itAgasamakAmataH
na kShatrabandhuH shUdrastvaM karmaNA bhavitAmunA
evaM shaptastu guruNA pratyagR^ihNAtkR^itA~njaliH
adhArayadvrataM vIra UrdhvaretA munipriyam
vAsudeve bhagavati sarvAtmani pare.amale
ekAntitvaM gato bhaktyA sarvabhUtasuhR^itsamaH
vimuktasa~NgaH shAntAtmA saMyatAkSho.aparigrahaH
yadR^ichChayopapannena kalpayanvR^ittimAtmanaH
AtmanyAtmAnamAdhAya j~nAnatR^iptaH samAhitaH
vichachAra mahImetAM jaDAndhabadhirAkR^itiH
evaM vR^itto vanaM gatvA dR^iShTvA dAvAgnimutthitam
tenopayuktakaraNo brahma prApa paraM muniH
kaviH kanIyAnviShayeShu niHspR^iho visR^ijya rAjyaM saha bandhubhirvana
niveshya chitte puruShaM svarochiShaM vivesha kaishoravayAH paraM gataH
karUShAnmAnavAdAsankArUShAH kShatrajAtayaH
uttarApathagoptAro brahmaNyA dharmavatsalAH
dhR^iShTAddhArShTamabhUtkShatraM brahmabhUyaM gataM kShitau
nR^igasya vaMshaH sumatirbhUtajyotistato vasuH
vasoH pratIkastatputra oghavAnoghavatpitA
kanyA chaughavatI nAma sudarshana uvAha tAm
chitraseno nariShyantAdR^ikShastasya suto.abhavat
tasya mIDhvAMstataH pUrNa indrasenastu tatsutaH
vItihotrastvindrasenAttasya satyashravA abhUt
urushravAH sutastasya devadattastato.abhavat
tato.agniveshyo bhagavAnagniH svayamabhUtsutaH
kAnIna iti vikhyAto jAtUkarNyo mahAnR^iShiH
tato brahmakulaM jAtamAgniveshyAyanaM nR^ipa
nariShyantAnvayaH prokto diShTavaMshamataH shR^iNu
nAbhAgo diShTaputro.anyaH karmaNA vaishyatAM gataH
bhalandanaH sutastasya vatsaprItirbhalandanAt
vatsaprIteH sutaH prAMshustatsutaM pramatiM viduH
khanitraH pramatestasmAchchAkShuSho.atha viviMshatiH

09020251
09020252
09020261
09020262
09020271
09020272
09020281
09020282
09020291
09020292
09020301
09020302
09020311
09020312
09020321
09020322
09020331
09020332
09020341
09020342
09020351
09020352
09020361
09020362
09030010
09030011
09030012
09030021
09030022
09030031
09030032
09030041
09030042
09030051
09030052
09030061
09030062
09030071
09030072
09030081
09030082
09030091
09030092
09030101
09030102
09030111
09030112
09030121
09030122
09030131
09030132
09030141
09030142
09030151
09030152
09030161
09030162
09030171
09030172
09030181

viviMshateH suto rambhaH khanInetro.asya dhArmikaH


karandhamo mahArAja tasyAsIdAtmajo nR^ipa
tasyAvIkShitsuto yasya maruttashchakravartyabhUt
saMvarto.ayAjayadyaM vai mahAyogya~NgiraHsutaH
maruttasya yathA yaj~no na tathAnyo.asti kashchana
sarvaM hiraNmayaM tvAsIdyatki~nchichchAsya shobhanam
amAdyadindraH somena dakShiNAbhirdvijAtayaH
marutaH pariveShTAro vishvedevAH sabhAsadaH
maruttasya damaH putrastasyAsIdrAjyavardhanaH
sudhR^itistatsuto jaj~ne saudhR^iteyo naraH sutaH
tatsutaH kevalastasmAddhundhumAnvegavAMstataH
budhastasyAbhavadyasya tR^iNabindurmahIpatiH
taM bheje.alambuShA devI bhajanIyaguNAlayam
varApsarA yataH putrAH kanyA chelavilAbhavat
yasyAmutpAdayAmAsa vishravA dhanadaM sutam
prAdAya vidyAM paramAmR^iShiryogeshvaraH pituH
vishAlaH shUnyabandhushcha dhUmraketushcha tatsutAH
vishAlo vaMshakR^idrAjA vaishAlIM nirmame purIm
hemachandraH sutastasya dhUmrAkShastasya chAtmajaH
tatputrAtsaMyamAdAsItkR^ishAshvaH sahadevajaH
kR^ishAshvAtsomadatto.abhUdyo.ashvamedhairiDaspatim
iShTvA puruShamApAgryAM gatiM yogeshvarAshritAm
saumadattistu sumatistatputro janamejayaH
ete vaishAlabhUpAlAstR^iNabindoryashodharAH
shrIshuka uvAcha
sharyAtirmAnavo rAjA brahmiShThaH sambabhUva ha
yo vA a~NgirasAM satre dvitIyamaharUchivAn
sukanyA nAma tasyAsItkanyA kamalalochanA
tayA sArdhaM vanagato hyagamachchyavanAshramam
sA sakhIbhiH parivR^itA vichinvantya~NghripAnvane
valmIkarandhre dadR^ishe khadyote iva jyotiShI
te daivachoditA bAlA jyotiShI kaNTakena vai
avidhyanmugdhabhAvena susrAvAsR^iktato bahiH
shakR^inmUtranirodho.abhUtsainikAnAM cha tatkShaNAt
rAjarShistamupAlakShya puruShAnvismito.abravIt
apyabhadraM na yuShmAbhirbhArgavasya vicheShTitam
vyaktaM kenApi nastasya kR^itamAshramadUShaNam
sukanyA prAha pitaraM bhItA ki~nchitkR^itaM mayA
dve jyotiShI ajAnantyA nirbhinne kaNTakena vai
duhitustadvachaH shrutvA sharyAtirjAtasAdhvasaH
muniM prasAdayAmAsa valmIkAntarhitaM shanaiH
tadabhiprAyamAj~nAya prAdAdduhitaraM muneH
kR^ichChrAnmuktastamAmantrya puraM prAyAtsamAhitaH
sukanyA chyavanaM prApya patiM paramakopanam
prINayAmAsa chittaj~nA apramattAnuvR^ittibhiH
kasyachittvatha kAlasya nAsatyAvAshramAgatau
tau pUjayitvA provAcha vayo me dattamIshvarau
grahaM grahIShye somasya yaj~ne vAmapyasomapoH
kriyatAM me vayorUpaM pramadAnAM yadIpsitam
bADhamityUchaturvipramabhinandya bhiShaktamau
nimajjatAM bhavAnasminhrade siddhavinirmite
ityukto jarayA grasta deho dhamanisantataH
hradaM praveshito.ashvibhyAM valIpalitavigrahaH
puruShAstraya uttasthurapIvyA vanitApriyAH
padmasrajaH kuNDalinastulyarUpAH suvAsasaH
tAnnirIkShya varArohA sarUpAnsUryavarchasaH
ajAnatI patiM sAdhvI ashvinau sharaNaM yayau
darshayitvA patiM tasyai pAtivratyena toShitau
R^iShimAmantrya yayaturvimAnena triviShTapam
yakShyamANo.atha sharyAtishchyavanasyAshramaM gataH

09030182
09030191
09030192
09030201
09030202
09030211
09030212
H
09030221
09030222
09030231
09030232
09030241
09030242
09030251
09030252
09030261
09030262
09030271
09030272
09030281
09030282
09030291
09030292
09030301
09030302
09030311
09030312
09030321
09030322
09030331
09030332
09030341
09030342
09030351
09030352
09030353
09030361
09030362
09040010
09040011
09040012
09040021
09040022
09040031
09040032
09040041
09040042
09040051
09040052
09040061
09040062
09040071
09040072
09040081
09040082
09040091
09040092
09040101
09040102

dadarsha duhituH pArshve puruShaM sUryavarchasam


rAjA duhitaraM prAha kR^itapAdAbhivandanAm
AshiShashchAprayu~njAno nAtiprItimanA iva
chikIrShitaM te kimidaM patistvayA pralambhito lokanamaskR^ito muniH
yattvaM jarAgrastamasatyasammataM vihAya jAraM bhajase.amumadhvagam
kathaM matiste.avagatAnyathA satAM kulaprasUte kuladUShaNaM tvidam
bibharShi jAraM yadapatrapA kulaM pitushcha bhartushcha nayasyadhastama
evaM bruvANaM pitaraM smayamAnA shuchismitA
uvAcha tAta jAmAtA tavaiSha bhR^igunandanaH
shashaMsa pitre tatsarvaM vayorUpAbhilambhanam
vismitaH paramaprItastanayAM pariShasvaje
somena yAjayanvIraM grahaM somasya chAgrahIt
asomaporapyashvinoshchyavanaH svena tejasA
hantuM tamAdade vajraM sadyo manyuramarShitaH
savajraM stambhayAmAsa bhujamindrasya bhArgavaH
anvajAnaMstataH sarve grahaM somasya chAshvinoH
bhiShajAviti yatpUrvaM somAhutyA bahiShkR^itau
uttAnabarhirAnarto bhUriSheNa iti trayaH
sharyAterabhavanputrA AnartAdrevato.abhavat
so.antaHsamudre nagarIM vinirmAya kushasthalIm
Asthito.abhu~Nkta viShayAnAnartAdInarindama
tasya putrashataM jaj~ne kakudmijyeShThamuttamam
kakudmI revatIM kanyAM svAmAdAya vibhuM gataH
putryA varaM paripraShTuM brahmalokamapAvR^itam
AvartamAne gAndharve sthito.alabdhakShaNaH kShaNam
tadanta AdyamAnamya svAbhiprAyaM nyavedayat
tachChrutvA bhagavAnbrahmA prahasya tamuvAcha ha
aho rAjanniruddhAste kAlena hR^idi ye kR^itAH
tatputrapautranaptNAM gotrANi cha na shR^iNmahe
kAlo.abhiyAtastriNava chaturyugavikalpitaH
tadgachCha devadevAMsho baladevo mahAbalaH
kanyAratnamidaM rAjannararatnAya dehi bhoH
bhuvo bhArAvatArAya bhagavAnbhUtabhAvanaH
avatIrNo nijAMshena puNyashravaNakIrtanaH
ityAdiShTo.abhivandyAjaM nR^ipaH svapuramAgataH
tyaktaM puNyajanatrAsAdbhrAtR^ibhirdikShvavasthitaiH
sutAM dattvAnavadyA~NgIM balAya balashAline
badaryAkhyaM gato rAjA taptuM nArAyaNAshramam
shrIshuka uvAcha
nAbhAgo nabhagApatyaM yaM tataM bhrAtaraH kavim
yaviShThaM vyabhajandAyaM brahmachAriNamAgatam
bhrAtaro.abhA~Nkta kiM mahyaM bhajAma pitaraM tava
tvAM mamAryAstatAbhA~NkShurmA putraka tadAdR^ithAH
ime a~NgirasaH satramAsate.adya sumedhasaH
ShaShThaM ShaShThamupetyAhaH kave muhyanti karmaNi
tAMstvaM shaMsaya sUkte dve vaishvadeve mahAtmanaH
te svaryanto dhanaM satra parisheShitamAtmanaH
dAsyanti te.atha tAnarchCha tathA sa kR^itavAnyathA
tasmai dattvA yayuH svargaM te satraparisheShaNam
taM kashchitsvIkariShyantaM puruShaH kR^iShNadarshanaH
uvAchottarato.abhyetya mamedaM vAstukaM vasu
mamedamR^iShibhirdattamiti tarhi sma mAnavaH
syAnnau te pitari prashnaH pR^iShTavAnpitaraM yathA
yaj~navAstugataM sarvamuchChiShTamR^iShayaH kvachit
chakrurhi bhAgaM rudrAya sa devaH sarvamarhati
nAbhAgastaM praNamyAha tavesha kila vAstukam
ityAha me pitA brahma~nChirasA tvAM prasAdaye
yatte pitAvadaddharmaM tvaM cha satyaM prabhAShase
dadAmi te mantradR^isho j~nAnaM brahma sanAtanam

09040111
09040112
09040121
09040122
09040131
09040132
09040140
09040141
09040142
09040150
09040151
09040152
09040161
09040162
09040171
09040172
09040181
09040182
09040191
am
09040192
09040201
09040202
09040211
09040212
09040221
09040222
09040231
09040232
09040241
09040242
09040251
09040252
09040261
09040262
09040271
09040272
09040281
09040282
09040291
09040292
09040301
09040302
09040311
09040312
09040321
09040322
09040331
09040332
09040341
09040342
09040351
09040352
09040361
09040362
09040371
09040372
09040381
09040382
09040391

gR^ihANa draviNaM dattaM matsatraparisheShitam


ityuktvAntarhito rudro bhagavAndharmavatsalaH
ya etatsaMsmaretprAtaH sAyaM cha susamAhitaH
kavirbhavati mantraj~no gatiM chaiva tathAtmanaH
nAbhAgAdambarISho.abhUnmahAbhAgavataH kR^itI
nAspR^ishadbrahmashApo.api yaM na pratihataH kvachit
shrIrAjovAcha
bhagavanChrotumichChAmi rAjarShestasya dhImataH
na prAbhUdyatra nirmukto brahmadaNDo duratyayaH
shrIshuka uvAcha
ambarISho mahAbhAgaH saptadvIpavatIM mahIm
avyayAM cha shriyaM labdhvA vibhavaM chAtulaM bhuvi
mene.atidurlabhaM puMsAM sarvaM tatsvapnasaMstutam
vidvAnvibhavanirvANaM tamo vishati yatpumAn
vAsudeve bhagavati tadbhakteShu cha sAdhuShu
prApto bhAvaM paraM vishvaM yenedaM loShTravatsmR^itam
sa vai manaH kR^iShNapadAravindayorvachAMsi vaikuNThaguNAnuvarNane
karau harermandiramArjanAdiShu shrutiM chakArAchyutasatkathodaye
mukundali~NgAlayadarshane dR^ishau tadbhR^ityagAtrasparshe.a~Ngasa~Ngam
ghrANaM cha tatpAdasarojasaurabhe shrImattulasyA rasanAM tadarpite
pAdau hareH kShetrapadAnusarpaNe shiro hR^iShIkeshapadAbhivandane
kAmaM cha dAsye na tu kAmakAmyayA yathottamashlokajanAshrayA ratiH
evaM sadA karmakalApamAtmanaH pare.adhiyaj~ne bhagavatyadhokShaje
sarvAtmabhAvaM vidadhanmahImimAM tanniShThaviprAbhihitaH shashAsa ha
Ije.ashvamedhairadhiyaj~namIshvaraM mahAvibhUtyopachitA~NgadakShiNaiH
tatairvasiShThAsitagautamAdibhirdhanvanyabhisrotamasau sarasvatIm
yasya kratuShu gIrvANaiH sadasyA R^itvijo janAH
tulyarUpAshchAnimiShA vyadR^ishyanta suvAsasaH
svargo na prArthito yasya manujairamarapriyaH
shR^iNvadbhirupagAyadbhiruttamashlokacheShTitam
saMvardhayanti yatkAmAH svArAjyaparibhAvitAH
durlabhA nApi siddhAnAM mukundaM hR^idi pashyataH
sa itthaM bhaktiyogena tapoyuktena pArthivaH
svadharmeNa hariM prINansarvAnkAmAnshanairjahau
gR^iheShu dAreShu suteShu bandhuShu dvipottamasyandanavAjivastuShu
akShayyaratnAbharaNAmbarAdiShvanantakosheShvakarodasanmatim
tasmA adAddharishchakraM pratyanIkabhayAvaham
ekAntabhaktibhAvena prIto bhaktAbhirakShaNam
ArirAdhayiShuH kR^iShNaM mahiShyA tulyashIlayA
yuktaH sAMvatsaraM vIro dadhAra dvAdashIvratam
vratAnte kArtike mAsi trirAtraM samupoShitaH
snAtaH kadAchitkAlindyAM hariM madhuvane.archayat
mahAbhiShekavidhinA sarvopaskarasampadA
abhiShichyAmbarAkalpairgandhamAlyArhaNAdibhiH
tadgatAntarabhAvena pUjayAmAsa keshavam
brAhmaNAMshcha mahAbhAgAnsiddhArthAnapi bhaktitaH
gavAM rukmaviShANInAM rUpyA~NghrINAM suvAsasAm
payaHshIlavayorUpa vatsopaskarasampadAm
prAhiNotsAdhuviprebhyo gR^iheShu nyarbudAni ShaT
bhojayitvA dvijAnagre svAdvannaM guNavattamam
labdhakAmairanuj~nAtaH pAraNAyopachakrame
tasya tarhyatithiH sAkShAddurvAsA bhagavAnabhUt
tamAnarchAtithiM bhUpaH pratyutthAnAsanArhaNaiH
yayAche.abhyavahArAya pAdamUlamupAgataH
pratinandya sa tAM yAch~nAM kartumAvashyakaM gataH
nimamajja bR^ihaddhyAyankAlindIsalile shubhe
muhUrtArdhAvashiShTAyAM dvAdashyAM pAraNaM prati
chintayAmAsa dharmaj~no dvijaistaddharmasa~NkaTe
brAhmaNAtikrame doSho dvAdashyAM yadapAraNe

09040392
09040401
09040402
09040411
09040412
09040421
09040422
09040431
09040432
09040441
09040442
09040451
09040452
09040461
09040462
09040471
09040472
09040481
09040482
09040491
09040492
09040501
09040502
09040511
09040512
09040521
09040522
09040530
09040531
09040532
09040541
09040542
09040551
09040552
09040560
09040561
09040562
09040571
09040572
09040581
09040582
09040591
09040592
09040601
09040602
09040611
09040612
09040621
09040622
09040630
09040631
09040632
09040641
09040642
09040651
09040652
09040661
09040662
09040671
09040672

yatkR^itvA sAdhu me bhUyAdadharmo vA na mAM spR^ishet


ambhasA kevalenAtha kariShye vratapAraNam
AhurabbhakShaNaM viprA hyashitaM nAshitaM cha tat
ityapaH prAshya rAjarShishchintayanmanasAchyutam
pratyachaShTa kurushreShTha dvijAgamanameva saH
durvAsA yamunAkUlAtkR^itAvashyaka AgataH
rAj~nAbhinanditastasya bubudhe cheShTitaM dhiyA
manyunA prachaladgAtro bhrukuTIkuTilAnanaH
bubhukShitashcha sutarAM kR^itA~njalimabhAShata
aho asya nR^ishaMsasya shriyonmattasya pashyata
dharmavyatikramaM viShNorabhaktasyeshamAninaH
yo mAmatithimAyAtamAtithyena nimantrya cha
adattvA bhuktavAMstasya sadyaste darshaye phalam
evaM bruvANa utkR^itya jaTAM roShapradIpitaH
tayA sa nirmame tasmai kR^ityAM kAlAnalopamAm
tAmApatantIM jvalatImasihastAM padA bhuvam
vepayantIM samudvIkShya na chachAla padAnnR^ipaH
prAgdiShTaM bhR^ityarakShAyAM puruSheNa mahAtmanA
dadAha kR^ityAM tAM chakraM kruddhAhimiva pAvakaH
tadabhidravadudvIkShya svaprayAsaM cha niShphalam
durvAsA dudruve bhIto dikShu prANaparIpsayA
tamanvadhAvadbhagavadrathA~NgaM dAvAgniruddhUtashikho yathAhim
tathAnuShaktaM munirIkShamANo guhAM vivikShuH prasasAra meroH
disho nabhaH kShmAM vivarAnsamudrAnlokAnsapAlAMstridivaM gataH saH
yato yato dhAvati tatra tatra sudarshanaM duShprasahaM dadarsha
alabdhanAthaH sa sadA kutashchitsantrastachitto.araNameShamANaH
devaM viri~nchaM samagAdvidhAtastrAhyAtmayone.ajitatejaso mAm
shrIbrahmovAcha
sthAnaM madIyaM sahavishvametatkrIDAvasAne dviparArdhasaMj~ne
bhrUbha~NgamAtreNa hi sandidhakShoH kAlAtmano yasya tirobhaviShyati
ahaM bhavo dakShabhR^igupradhAnAH prajeshabhUteshasureshamukhyAH
sarve vayaM yanniyamaM prapannA mUrdhnyArpitaM lokahitaM vahAmaH
pratyAkhyAto viri~nchena viShNuchakropatApitaH
durvAsAH sharaNaM yAtaH sharvaM kailAsavAsinam
shrIsha~Nkara uvAcha
vayaM na tAta prabhavAma bhUmni yasminpare.anye.apyajajIvakoshAH
bhavanti kAle na bhavanti hIdR^ishAH sahasrasho yatra vayaM bhramAmaH
ahaM sanatkumArashcha nArado bhagavAnajaH
kapilo.apAntaratamo devalo dharma AsuriH
marIchipramukhAshchAnye siddheshAH pAradarshanAH
vidAma na vayaM sarve yanmAyAM mAyayAvR^itAH
tasya vishveshvarasyedaM shastraM durviShahaM hi naH
tamevaM sharaNaM yAhi hariste shaM vidhAsyati
tato nirAsho durvAsAH padaM bhagavato yayau
vaikuNThAkhyaM yadadhyAste shrInivAsaH shriyA saha
sandahyamAno.ajitashastravahninA tatpAdamUle patitaH savepathuH
AhAchyutAnanta sadIpsita prabho kR^itAgasaM mAvahi vishvabhAvana
ajAnatA te paramAnubhAvaM kR^itaM mayAghaM bhavataH priyANAm
vidhehi tasyApachitiM vidhAtarmuchyeta yannAmnyudite nArako.api
shrIbhagavAnuvAcha
ahaM bhaktaparAdhIno hyasvatantra iva dvija
sAdhubhirgrastahR^idayo bhaktairbhaktajanapriyaH
nAhamAtmAnamAshAse madbhaktaiH sAdhubhirvinA
shriyaM chAtyantikIM brahmanyeShAM gatirahaM parA
ye dArAgAraputrApta prANAnvittamimaM param
hitvA mAM sharaNaM yAtAH kathaM tAMstyaktumutsahe
mayi nirbaddhahR^idayAH sAdhavaH samadarshanAH
vashe kurvanti mAM bhaktyA satstriyaH satpatiM yathA
matsevayA pratItaM te sAlokyAdichatuShTayam
nechChanti sevayA pUrNAH kuto.anyatkAlaviplutam

09040681
09040682
09040691
09040692
09040693
09040701
09040702
09040711
09040712
09050010
09050011
09050012
09050021
09050022
09050030
09050031
09050032
09050041
09050042
09050051
09050052
09050061
09050062
09050071
Am
09050072
09050081
09050082
09050091
09050092
09050101
09050102
09050111
09050112
09050120
09050121
09050122
09050131
09050132
09050140
09050141
09050142
09050151
09050152
09050161
09050162
09050171
09050172
09050181
09050182
09050191
09050192
09050201
09050202
09050211
09050212
09050220
09050221
09050222
09050231

sAdhavo hR^idayaM mahyaM sAdhUnAM hR^idayaM tvaham


madanyatte na jAnanti nAhaM tebhyo manAgapi
upAyaM kathayiShyAmi tava vipra shR^iNuShva tat
ayaM hyAtmAbhichAraste yatastaM yAhi mA chiram
sAdhuShu prahitaM tejaH prahartuH kurute.ashivam
tapo vidyA cha viprANAM niHshreyasakare ubhe
te eva durvinItasya kalpete karturanyathA
brahmaMstadgachCha bhadraM te nAbhAgatanayaM nR^ipam
kShamApaya mahAbhAgaM tataH shAntirbhaviShyati
shrIshuka uvAcha
evaM bhagavatAdiShTo durvAsAshchakratApitaH
ambarIShamupAvR^itya tatpAdau duHkhito.agrahIt
tasya sodyamamAvIkShya pAdasparshavilajjitaH
astAvIttaddharerastraM kR^ipayA pIDito bhR^isham
ambarISha uvAcha
tvamagnirbhagavAnsUryastvaM somo jyotiShAM patiH
tvamApastvaM kShitirvyoma vAyurmAtrendriyANi cha
sudarshana namastubhyaM sahasrArAchyutapriya
sarvAstraghAtinviprAya svasti bhUyA iDaspate
tvaM dharmastvamR^itaM satyaM tvaM yaj~no.akhilayaj~nabhuk
tvaM lokapAlaH sarvAtmA tvaM tejaH pauruShaM param
namaH sunAbhAkhiladharmasetave hyadharmashIlAsuradhUmaketave
trailokyagopAya vishuddhavarchase manojavAyAdbhutakarmaNe gR^iNe
tvattejasA dharmamayena saMhR^itaM tamaH prakAshashcha dR^isho mahAtman
duratyayaste mahimA girAM pate tvadrUpametatsadasatparAvaram
yadA visR^iShTastvamana~njanena vai balaM praviShTo.ajita daityadAnavam
bAhUdarorva~NghrishirodharANi vR^ishchannajasraM pradhane virAjase
sa tvaM jagattrANa khalaprahANaye nirUpitaH sarvasaho gadAbhR^itA
viprasya chAsmatkuladaivahetave vidhehi bhadraM tadanugraho hi naH
yadyasti dattamiShTaM vA svadharmo vA svanuShThitaH
kulaM no vipradaivaM cheddvijo bhavatu vijvaraH
yadi no bhagavAnprIta ekaH sarvaguNAshrayaH
sarvabhUtAtmabhAvena dvijo bhavatu vijvaraH
shrIshuka uvAcha
iti saMstuvato rAj~no viShNuchakraM sudarshanam
ashAmyatsarvato vipraM pradahadrAjayAch~nayA
sa mukto.astrAgnitApena durvAsAH svastimAMstataH
prashashaMsa tamurvIshaM yu~njAnaH paramAshiShaH
durvAsA uvAcha
aho anantadAsAnAM mahattvaM dR^iShTamadya me
kR^itAgaso.api yadrAjanma~NgalAni samIhase
duShkaraH ko nu sAdhUnAM dustyajo vA mahAtmanAm
yaiH sa~NgR^ihIto bhagavAnsAtvatAmR^iShabho hariH
yannAmashrutimAtreNa pumAnbhavati nirmalaH
tasya tIrthapadaH kiM vA dAsAnAmavashiShyate
rAjannanugR^ihIto.ahaM tvayAtikaruNAtmanA
madaghaM pR^iShThataH kR^itvA prANA yanme.abhirakShitAH
rAjA tamakR^itAhAraH pratyAgamanakA~NkShayA
charaNAvupasa~NgR^ihya prasAdya samabhojayat
so.ashitvAdR^itamAnItamAtithyaM sArvakAmikam
tR^iptAtmA nR^ipatiM prAha bhujyatAmiti sAdaram
prIto.asmyanugR^ihIto.asmi tava bhAgavatasya vai
darshanasparshanAlApairAtithyenAtmamedhasA
karmAvadAtametatte gAyanti svaHstriyo muhuH
kIrtiM paramapuNyAM cha kIrtayiShyati bhUriyam
shrIshuka uvAcha
evaM sa~NkIrtya rAjAnaM durvAsAH paritoShitaH
yayau vihAyasAmantrya brahmalokamahaitukam
saMvatsaro.atyagAttAvadyAvatA nAgato gataH

09050232
09050241
09050242
09050251
09050252
09050260
09050261
09050262
09050271
09050272
09050281
09050282
09060010
09060011
09060012
09060021
09060022
09060031
09060032
09060041
09060042
09060051
09060052
09060061
09060062
09060071
09060072
09060081
09060082
09060091
09060092
09060101
09060102
09060111
09060112
09060121
09060122
09060131
09060132
09060141
09060142
09060151
09060152
09060161
09060162
09060171
09060172
09060181
09060182
09060191
09060192
09060201
09060202
09060211
09060212
09060221
09060222
09060231
09060232
09060241

munistaddarshanAkA~NkSho rAjAbbhakSho babhUva ha


gate.atha durvAsasi so.ambarISho dvijopayogAtipavitramAharat
R^iShervimokShaM vyasanaM cha vIkShya mene svavIryaM cha parAnubhAvam
evaM vidhAnekaguNaH sa rAjA parAtmani brahmaNi vAsudeve
kriyAkalApaiH samuvAha bhaktiM yayAviri~nchyAnnirayAMshchakAra
shrIshuka uvAcha
athAmbarIShastanayeShu rAjyaM samAnashIleShu visR^ijya dhIraH
vanaM viveshAtmani vAsudeve mano dadhaddhvastaguNapravAhaH
ityetatpuNyamAkhyAnamambarIShasya bhUpate
sa~NkIrtayannanudhyAyanbhakto bhagavato bhavet
ambarIShasya charitaM ye shR^iNvanti mahAtmanaH
muktiM prayAnti te sarve bhaktyA viShNoH prasAdataH
shrIshuka uvAcha
virUpaH ketumAnChambhurambarIShasutAstrayaH
virUpAtpR^iShadashvo.abhUttatputrastu rathItaraH
rathItarasyAprajasya bhAryAyAM tantave.arthitaH
a~NgirA janayAmAsa brahmavarchasvinaH sutAn
ete kShetraprasUtA vai punastvA~NgirasAH smR^itAH
rathItarANAM pravarAH kShetropetA dvijAtayaH
kShuvatastu manorjaj~ne ikShvAkurghrANataH sutaH
tasya putrashatajyeShThA vikukShinimidaNDakAH
teShAM purastAdabhavannAryAvarte nR^ipA nR^ipa
pa~nchaviMshatiH pashchAchcha trayo madhye.apare.anyataH
sa ekadAShTakAshrAddhe ikShvAkuH sutamAdishat
mAMsamAnIyatAM medhyaM vikukShe gachCha mA chiram
tatheti sa vanaM gatvA mR^igAnhatvA kriyArhaNAn
shrAnto bubhukShito vIraH shashaM chAdadapasmR^itiH
sheShaM nivedayAmAsa pitre tena cha tadguruH
choditaH prokShaNAyAha duShTametadakarmakam
j~nAtvA putrasya tatkarma guruNAbhihitaM nR^ipaH
deshAnniHsArayAmAsa sutaM tyaktavidhiM ruShA
sa tu vipreNa saMvAdaM j~nApakena samAcharan
tyaktvA kalevaraM yogI sa tenAvApa yatparam
pitaryuparate.abhyetya vikukShiH pR^ithivImimAm
shAsadIje hariM yaj~naiH shashAda iti vishrutaH
pura~njayastasya suta indravAha itIritaH
kakutstha iti chApyuktaH shR^iNu nAmAni karmabhiH
kR^itAnta AsItsamaro devAnAM saha dAnavaiH
pArShNigrAho vR^ito vIro devairdaityaparAjitaiH
vachanAddevadevasya viShNorvishvAtmanaH prabhoH
vAhanatve vR^itastasya babhUvendro mahAvR^iShaH
sa sannaddho dhanurdivyamAdAya vishikhAnChitAn
stUyamAnastamAruhya yuyutsuH kakudi sthitaH
tejasApyAyito viShNoH puruShasya mahAtmanaH
pratIchyAM dishi daityAnAM nyaruNattridashaiH puram
taistasya chAbhUtpradhanaM tumulaM lomaharShaNam
yamAya bhallairanayaddaityAnabhiyayurmR^idhe
tasyeShupAtAbhimukhaM yugAntAgnimivolbaNam
visR^ijya dudruvurdaityA hanyamAnAH svamAlayam
jitvA paraM dhanaM sarvaM sastrIkaM vajrapANaye
pratyayachChatsa rAjarShiriti nAmabhirAhR^itaH
pura~njayasya putro.abhUdanenAstatsutaH pR^ithuH
vishvagandhistatashchandro yuvanAshvastu tatsutaH
shrAvastastatsuto yena shrAvastI nirmame purI
bR^ihadashvastu shrAvastistataH kuvalayAshvakaH
yaH priyArthamuta~Nkasya dhundhunAmAsuraM balI
sutAnAmekaviMshatyA sahasrairahanadvR^itaH
dhundhumAra iti khyAtastatsutAste cha jajvaluH
dhundhormukhAgninA sarve traya evAvasheShitAH
dR^iDhAshvaH kapilAshvashcha bhadrAshva iti bhArata

09060242
09060251
09060252
09060261
09060262
09060271
09060272
09060281
09060282
09060291
09060292
09060301
09060302
09060311
09060312
09060321
09060322
09060331
09060332
09060341
09060342
09060351
09060352
09060361
09060362
09060371
09060372
09060381
09060382
09060383
09060391
09060392
09060401
09060402
09060411
09060412
09060421
09060422
09060431
09060432
09060441
09060442
09060451
09060452
09060461
09060462
09060471
09060472
09060481
09060482
09060491
09060492
09060501
09060502
09060511
09060512
09060513
09060514
09060521
09060522

dR^iDhAshvaputro haryashvo nikumbhastatsutaH smR^itaH


bahulAshvo nikumbhasya kR^ishAshvo.athAsya senajit
yuvanAshvo.abhavattasya so.anapatyo vanaM gataH
bhAryAshatena nirviNNa R^iShayo.asya kR^ipAlavaH
iShTiM sma vartayAM chakruraindrIM te susamAhitAH
rAjA tadyaj~nasadanaM praviShTo nishi tarShitaH
dR^iShTvA shayAnAnviprAMstAnpapau mantrajalaM svayam
utthitAste nishamyAtha vyudakaM kalashaM prabho
paprachChuH kasya karmedaM pItaM puMsavanaM jalam
rAj~nA pItaM viditvA vai Ishvaraprahitena te
IshvarAya namashchakruraho daivabalaM balam
tataH kAla upAvR^itte kukShiM nirbhidya dakShiNam
yuvanAshvasya tanayashchakravartI jajAna ha
kaM dhAsyati kumAro.ayaM stanye rorUyate bhR^isham
mAM dhAtA vatsa mA rodIritIndro deshinImadAt
na mamAra pitA tasya vipradevaprasAdataH
yuvanAshvo.atha tatraiva tapasA siddhimanvagAt
trasaddasyuritIndro.a~Nga vidadhe nAma yasya vai
yasmAttrasanti hyudvignA dasyavo rAvaNAdayaH
yauvanAshvo.atha mAndhAtA chakravartyavanIM prabhuH
saptadvIpavatImekaH shashAsAchyutatejasA
Ije cha yaj~naM kratubhirAtmavidbhUridakShiNaiH
sarvadevamayaM devaM sarvAtmakamatIndriyam
dravyaM mantro vidhiryaj~no yajamAnastathartvijaH
dharmo deshashcha kAlashcha sarvametadyadAtmakam
yAvatsUrya udeti sma yAvachcha pratitiShThati
tatsarvaM yauvanAshvasya mAndhAtuH kShetramuchyate
shashabindorduhitari bindumatyAmadhAnnR^ipaH
purukutsamambarIShaM muchukundaM cha yoginam
teShAM svasAraH pa~nchAshatsaubhariM vavrire patim
yamunAntarjale magnastapyamAnaH paraM tapaH
nirvR^itiM mInarAjasya dR^iShTvA maithunadharmiNaH
jAtaspR^iho nR^ipaM vipraH kanyAmekAmayAchata
so.apyAha gR^ihyatAM brahmankAmaM kanyA svayaMvare
sa vichintyApriyaM strINAM jaraTho.ahamasanmataH
valIpalita ejatka ityahaM pratyudAhR^itaH
sAdhayiShye tathAtmAnaM surastrINAmabhIpsitam
kiM punarmanujendrANAmiti vyavasitaH prabhuH
muniH praveshitaH kShatrA kanyAntaHpuramR^iddhimat
vR^itaH sa rAjakanyAbhirekaM pa~nchAshatA varaH
tAsAM kalirabhUdbhUyAMstadarthe.apohya sauhR^idam
mamAnurUpo nAyaM va iti tadgatachetasAm
sa bahvR^ichastAbhirapAraNIya tapaHshriyAnarghyaparichChadeShu
gR^iheShu nAnopavanAmalAmbhaH saraHsu saugandhikakAnaneShu
mahArhashayyAsanavastrabhUShaNa snAnAnulepAbhyavahAramAlyakaiH
svala~NkR^itastrIpuruSheShu nityadA reme.anugAyaddvijabhR^i~NgavandiShu
yadgArhasthyaM tu saMvIkShya saptadvIpavatIpatiH
vismitaH stambhamajahAtsArvabhaumashriyAnvitam
evaM gR^iheShvabhirato viShayAnvividhaiH sukhaiH
sevamAno na chAtuShyadAjyastokairivAnalaH
sa kadAchidupAsIna AtmApahnavamAtmanaH
dadarsha bahvR^ichAchAryo mInasa~Ngasamutthitam
aho imaM pashyata me vinAshaM tapasvinaH sachcharitavratasya
antarjale vAricharaprasa~NgAtprachyAvitaM brahma chiraM dhR^itaM yat
sa~NgaM tyajeta mithunavratInAM mumukShuH
sarvAtmanA na visR^ijedbahirindriyANi
ekashcharanrahasi chittamananta Ishe
yu~njIta tadvratiShu sAdhuShu chetprasa~NgaH
ekastapasvyahamathAmbhasi matsyasa~NgAt
pa~nchAshadAsamuta pa~nchasahasrasargaH

09060523
09060524
09060531
09060532
09060541
09060542
09060551
09060552
09070010
09070011
09070012
09070013
09070021
09070022
09070031
09070032
09070041
09070042
09070051
09070052
09070061
09070062
09070071
09070072
09070081
09070082
09070091
09070092
09070101
09070102
09070111
09070112
09070121
09070122
09070131
09070132
09070141
09070142
09070151
09070152
09070161
09070162
09070171
09070172
09070181
09070182
09070191
09070192
09070201
09070202
09070211
09070212
09070221
09070222
09070231
09070232
09070241
09070242
09070251
09070252

nAntaM vrajAmyubhayakR^ityamanorathAnAM
mAyAguNairhR^itamatirviShaye.arthabhAvaH
evaM vasangR^ihe kAlaM virakto nyAsamAsthitaH
vanaM jagAmAnuyayustatpatnyaH patidevatAH
tatra taptvA tapastIkShNamAtmadarshanamAtmavAn
sahaivAgnibhirAtmAnaM yuyoja paramAtmani
tAH svapatyurmahArAja nirIkShyAdhyAtmikIM gatim
anvIyustatprabhAveNa agniM shAntamivArchiShaH
shrIshuka uvAcha
mAndhAtuH putrapravaro yo.ambarIShaH prakIrtitaH
pitAmahena pravR^ito yauvanAshvastu tatsutaH
hArItastasya putro.abhUnmAndhAtR^ipravarA ime
narmadA bhrAtR^ibhirdattA purukutsAya yoragaiH
tayA rasAtalaM nIto bhujagendraprayuktayA
gandharvAnavadhIttatra vadhyAnvai viShNushaktidhR^ik
nAgAllabdhavaraH sarpAdabhayaM smaratAmidam
trasaddasyuH paurukutso yo.anaraNyasya dehakR^it
haryashvastatsutastasmAtprAruNo.atha tribandhanaH
tasya satyavrataH putrastrisha~Nkuriti vishrutaH
prAptashchANDAlatAM shApAdguroH kaushikatejasA
sasharIro gataH svargamadyApi divi dR^ishyate
pAtito.avAkShirA devaistenaiva stambhito balAt
traisha~Nkavo harishchandro vishvAmitravasiShThayoH
yannimittamabhUdyuddhaM pakShiNorbahuvArShikam
so.anapatyo viShaNNAtmA nAradasyopadeshataH
varuNaM sharaNaM yAtaH putro me jAyatAM prabho
yadi vIro mahArAja tenaiva tvAM yaje iti
tatheti varuNenAsya putro jAtastu rohitaH
jAtaH suto hyanenA~Nga mAM yajasveti so.abravIt
yadA pashurnirdashaH syAdatha medhyo bhavediti
nirdashe cha sa Agatya yajasvetyAha so.abravIt
dantAH pashoryajjAyerannatha medhyo bhavediti
dantA jAtA yajasveti sa pratyAhAtha so.abravIt
yadA patantyasya dantA atha medhyo bhavediti
pashornipatitA dantA yajasvetyAha so.abravIt
yadA pashoH punardantA jAyante.atha pashuH shuchiH
punarjAtA yajasveti sa pratyAhAtha so.abravIt
sAnnAhiko yadA rAjanrAjanyo.atha pashuH shuchiH
iti putrAnurAgeNa snehayantritachetasA
kAlaM va~nchayatA taM tamukto devastamaikShata
rohitastadabhij~nAya pituH karma chikIrShitam
prANaprepsurdhanuShpANiraraNyaM pratyapadyata
pitaraM varuNagrastaM shrutvA jAtamahodaram
rohito grAmameyAya tamindraH pratyaShedhata
bhUmeH paryaTanaM puNyaM tIrthakShetraniShevaNaiH
rohitAyAdishachChakraH so.apyaraNye.avasatsamAm
evaM dvitIye tR^itIye chaturthe pa~nchame tathA
abhyetyAbhyetya sthaviro vipro bhUtvAha vR^itrahA
ShaShThaM saMvatsaraM tatra charitvA rohitaH purIm
upavrajannajIgartAdakrINAnmadhyamaM sutam
shunaHshephaM pashuM pitre pradAya samavandata
tataH puruShamedhena harishchandro mahAyashAH
muktodaro.ayajaddevAnvaruNAdInmahatkathaH
vishvAmitro.abhavattasminhotA chAdhvaryurAtmavAn
jamadagnirabhUdbrahmA vasiShTho.ayAsyaH sAmagaH
tasmai tuShTo dadAvindraH shAtakaumbhamayaM ratham
shunaHshephasya mAhAtmyamupariShTAtprachakShyate
satyaM sAraM dhR^itiM dR^iShTvA sabhAryasya cha bhUpateH
vishvAmitro bhR^ishaM prIto dadAvavihatAM gatim
manaH pR^ithivyAM tAmadbhistejasApo.anilena tat

09070261
09070262
09070271
09070272
09080010
09080011
09080012
09080021
09080022
09080031
09080032
09080041
09080042
09080051
09080052
09080061
09080062
09080071
09080072
09080081
09080082
09080091
09080092
09080101
09080102
09080111
09080112
09080121
09080122
09080131
09080132
09080141
09080142
matiH
09080151
09080152
09080161
09080162
09080171
09080172
09080181
09080182
09080191
09080192
09080201
09080202
09080211
09080212
09080220
09080221
09080222
09080231
09080232
09080241
09080242
09080251
09080252
09080261
09080262
09080271

khe vAyuM dhArayaMstachcha bhUtAdau taM mahAtmani


tasminj~nAnakalAM dhyAtvA tayAj~nAnaM vinirdahan
hitvA tAM svena bhAvena nirvANasukhasaMvidA
anirdeshyApratarkyeNa tasthau vidhvastabandhanaH
shrIshuka uvAcha
harito rohitasutashchampastasmAdvinirmitA
champApurI sudevo.ato vijayo yasya chAtmajaH
bharukastatsutastasmAdvR^ikastasyApi bAhukaH
so.aribhirhR^itabhU rAjA sabhAryo vanamAvishat
vR^iddhaM taM pa~nchatAM prAptaM mahiShyanumariShyatI
aurveNa jAnatAtmAnaM prajAvantaM nivAritA
Aj~nAyAsyai sapatnIbhirgaro datto.andhasA saha
saha tenaiva sa~njAtaH sagarAkhyo mahAyashAH
sagarashchakravartyAsItsAgaro yatsutaiH kR^itaH
yastAlaja~NghAnyavanA~nChakAnhaihayabarbarAn
nAvadhIdguruvAkyena chakre vikR^itaveShiNaH
muNDAnChmashrudharAnkAMshchinmuktakeshArdhamuNDitAn
anantarvAsasaH kAMshchidabahirvAsaso.aparAn
so.ashvamedhairayajata sarvavedasurAtmakam
aurvopadiShTayogena harimAtmAnamIshvaram
tasyotsR^iShTaM pashuM yaj~ne jahArAshvaM purandaraH
sumatyAstanayA dR^iptAH piturAdeshakAriNaH
hayamanveShamANAste samantAnnyakhananmahIm
prAgudIchyAM dishi hayaM dadR^ishuH kapilAntike
eSha vAjiharashchaura Aste mIlitalochanaH
hanyatAM hanyatAM pApa iti ShaShTisahasriNaH
udAyudhA abhiyayurunmimeSha tadA muniH
svasharIrAgninA tAvanmahendrahR^itachetasaH
mahadvyatikramahatA bhasmasAdabhavankShaNAt
na sAdhuvAdo munikopabharjitA nR^ipendraputrA iti sattvadhAmani
kathaM tamo roShamayaM vibhAvyate jagatpavitrAtmani khe rajo bhuvaH
yasyeritA sA~NkhyamayI dR^iDheha nauryayA mumukShustarate duratyayam
bhavArNavaM mR^ityupathaM vipashchitaH parAtmabhUtasya kathaM pR^itha~N
yo.asama~njasa ityuktaH sa keshinyA nR^ipAtmajaH
tasya putro.aMshumAnnAma pitAmahahite rataH
asama~njasa AtmAnaM darshayannasama~njasam
jAtismaraH purA sa~NgAdyogI yogAdvichAlitaH
AcharangarhitaM loke j~nAtInAM karma vipriyam
sarayvAM krIDato bAlAnprAsyadudvejayanjanam
evaM vR^ittaH parityaktaH pitrA snehamapohya vai
yogaishvaryeNa bAlAMstAndarshayitvA tato yayau
ayodhyAvAsinaH sarve bAlakAnpunarAgatAn
dR^iShTvA visismire rAjanrAjA chApyanvatapyata
aMshumAMshchodito rAj~nA turagAnveShaNe yayau
pitR^ivyakhAtAnupathaM bhasmAnti dadR^ishe hayam
tatrAsInaM muniM vIkShya kapilAkhyamadhokShajam
astautsamAhitamanAH prA~njaliH praNato mahAn
aMshumAnuvAcha
na pashyati tvAM paramAtmano.ajano na budhyate.adyApi samAdhiyuktibhiH
kuto.apare tasya manaHsharIradhI visargasR^iShTA vayamaprakAshAH
ye dehabhAjastriguNapradhAnA guNAnvipashyantyuta vA tamashcha
yanmAyayA mohitachetasastvAM viduH svasaMsthaM na bahiHprakAshAH
taM tvAM ahaM j~nAnaghanaM svabhAva pradhvastamAyAguNabhedamohaiH
sanandanAdyairmunibhirvibhAvyaM kathaM vimUDhaH paribhAvayAmi
prashAnta mAyAguNakarmali~NgamanAmarUpaM sadasadvimuktam
j~nAnopadeshAya gR^ihItadehaM namAmahe tvAM puruShaM purANam
tvanmAyArachite loke vastubuddhyA gR^ihAdiShu
bhramanti kAmalobherShyA mohavibhrAntachetasaH
adya naH sarvabhUtAtmankAmakarmendriyAshayaH

09080272
09080280
09080281
09080282
09080290
09080291
09080292
09080301
09080302
09080311
09080312
09090010
09090011
09090012
09090021
09090022
09090031
09090032
09090041
09090042
09090051
09090052
09090060
09090061
09090062
09090071
09090072
09090081
09090082
09090091
09090092
09090101
09090102
09090111
09090112
09090121
09090122
09090131
09090132
09090141
09090142
09090151
09090152
09090161
09090162
09090171
09090172
09090181
09090182
09090183
09090190
09090191
09090192
09090200
09090201
09090202
09090211
09090212
09090221
09090222

mohapAsho dR^iDhashChinno bhagavaMstava darshanAt


shrIshuka uvAcha
itthaM gItAnubhAvastaM bhagavAnkapilo muniH
aMshumantamuvAchedamanugrAhya dhiyA nR^ipa
shrIbhagavAnuvAcha
ashvo.ayaM nIyatAM vatsa pitAmahapashustava
ime cha pitaro dagdhA ga~NgAmbho.arhanti netarat
taM parikramya shirasA prasAdya hayamAnayat
sagarastena pashunA yaj~nasheShaM samApayat
rAjyamaMshumate nyasya niHspR^iho muktabandhanaH
aurvopadiShTamArgeNa lebhe gatimanuttamAm
shrIshuka uvAcha
aMshumAMshcha tapastepe ga~NgAnayanakAmyayA
kAlaM mahAntaM nAshaknottataH kAlena saMsthitaH
dilIpastatsutastadvadashaktaH kAlameyivAn
bhagIrathastasya sutastepe sa sumahattapaH
darshayAmAsa taM devI prasannA varadAsmi te
ityuktaH svamabhiprAyaM shashaMsAvanato nR^ipaH
ko.api dhArayitA vegaM patantyA me mahItale
anyathA bhUtalaM bhittvA nR^ipa yAsye rasAtalam
kiM chAhaM na bhuvaM yAsye narA mayyAmR^ijantyagham
mR^ijAmi tadaghaM kvAhaM rAjaMstatra vichintyatAm
shrIbhagIratha uvAcha
sAdhavo nyAsinaH shAntA brahmiShThA lokapAvanAH
harantyaghaM te.a~Ngasa~NgAtteShvAste hyaghabhiddhariH
dhArayiShyati te vegaM rudrastvAtmA sharIriNAm
yasminnotamidaM protaM vishvaM shATIva tantuShu
ityuktvA sa nR^ipo devaM tapasAtoShayachChivam
kAlenAlpIyasA rAjaMstasyeshashchAshvatuShyata
tatheti rAj~nAbhihitaM sarvalokahitaH shivaH
dadhArAvahito ga~NgAM pAdapUtajalAM hareH
bhagIrathaH sa rAjarShirninye bhuvanapAvanIm
yatra svapitNAM dehA bhasmIbhUtAH sma sherate
rathena vAyuvegena prayAntamanudhAvatI
deshAnpunantI nirdagdhAnAsi~nchatsagarAtmajAn
yajjalasparshamAtreNa brahmadaNDahatA api
sagarAtmajA divaM jagmuH kevalaM dehabhasmabhiH
bhasmIbhUtA~Ngasa~Ngena svaryAtAH sagarAtmajAH
kiM punaH shraddhayA devIM sevante ye dhR^itavratAH
na hyetatparamAshcharyaM svardhunyA yadihoditam
anantacharaNAmbhoja prasUtAyA bhavachChidaH
sanniveshya mano yasmi~nChraddhayA munayo.amalAH
traiguNyaM dustyajaM hitvA sadyo yAtAstadAtmatAm
shruto bhagIrathAjjaj~ne tasya nAbho.aparo.abhavat
sindhudvIpastatastasmAdayutAyustato.abhavat
R^itUparNo nalasakho yo.ashvavidyAmayAnnalAt
dattvAkShahR^idayaM chAsmai sarvakAmastu tatsutam
tataH sudAsastatputro damayantIpatirnR^ipaH
AhurmitrasahaM yaM vai kalmAShA~Nghrimuta kvachit
vasiShThashApAdrakSho.abhUdanapatyaH svakarmaNA
shrIrAjovAcha
kiM nimitto guroH shApaH saudAsasya mahAtmanaH
etadveditumichChAmaH kathyatAM na raho yadi
shrIshuka uvAcha
saudAso mR^igayAM ki~nchichcharanrakSho jaghAna ha
mumocha bhrAtaraM so.atha gataH pratichikIrShayA
sa~nchintayannaghaM rAj~naH sUdarUpadharo gR^ihe
gurave bhoktukAmAya paktvA ninye narAmiSham
parivekShyamANaM bhagavAnvilokyAbhakShyama~njasA
rAjAnamashapatkruddho rakSho hyevaM bhaviShyasi

09090231
09090232
09090241
09090242
09090251
09090252
09090261
09090262
09090271
09090272
09090281
09090282
09090291
09090292
09090293
09090301
09090302
09090311
09090312
09090321
09090322
09090331
09090332
09090341
09090342
09090351
09090352
09090361
09090362
09090371
09090372
09090381
09090382
09090391
09090392
09090401
09090402
09090411
09090412
09090421
09090422
09090431
09090432
09090441
09090442
09090451
09090452
09090461
09090462
09090471
09090472
09090481
09090482
09090491
09090492
09100010
09100011
09100012
09100021
09100022

rakShaHkR^itaM tadviditvA chakre dvAdashavArShikam


so.apyapo.a~njalimAdAya guruM shaptuM samudyataH
vArito madayantyApo rushatIH pAdayorjahau
dishaH khamavanIM sarvaM pashyanjIvamayaM nR^ipaH
rAkShasaM bhAvamApannaH pAde kalmAShatAM gataH
vyavAyakAle dadR^ishe vanaukodampatI dvijau
kShudhArto jagR^ihe vipraM tatpatnyAhAkR^itArthavat
na bhavAnrAkShasaH sAkShAdikShvAkUNAM mahArathaH
madayantyAH patirvIra nAdharmaM kartumarhasi
dehi me.apatyakAmAyA akR^itArthaM patiM dvijam
deho.ayaM mAnuSho rAjanpuruShasyAkhilArthadaH
tasmAdasya vadho vIra sarvArthavadha uchyate
eSha hi brAhmaNo vidvAMstapaHshIlaguNAnvitaH
ArirAdhayiShurbrahma mahApuruShasaMj~nitam
sarvabhUtAtmabhAvena bhUteShvantarhitaM guNaiH
so.ayaM brahmarShivaryaste rAjarShipravarAdvibho
kathamarhati dharmaj~na vadhaM piturivAtmajaH
tasya sAdhorapApasya bhrUNasya brahmavAdinaH
kathaM vadhaM yathA babhrormanyate sanmato bhavAn
yadyayaM kriyate bhakShyastarhi mAM khAda pUrvataH
na jIviShye vinA yena kShaNaM cha mR^itakaM yathA
evaM karuNabhAShiNyA vilapantyA anAthavat
vyAghraH pashumivAkhAdatsaudAsaH shApamohitaH
brAhmaNI vIkShya didhiShuM puruShAdena bhakShitam
shochantyAtmAnamurvIshamashapatkupitA satI
yasmAnme bhakShitaH pApa kAmArtAyAH patistvayA
tavApi mR^ityurAdhAnAdakR^itapraj~na darshitaH
evaM mitrasahaM shaptvA patilokaparAyaNA
tadasthIni samiddhe.agnau prAsya bharturgatiM gatA
vishApo dvAdashAbdAnte maithunAya samudyataH
vij~nApya brAhmaNIshApaM mahiShyA sa nivAritaH
ata UrdhvaM sa tatyAja strIsukhaM karmaNAprajAH
vasiShThastadanuj~nAto madayantyAM prajAmadhAt
sA vai sapta samA garbhamabibhranna vyajAyata
jaghne.ashmanodaraM tasyAH so.ashmakastena kathyate
ashmakAdbAliko jaj~ne yaH strIbhiH parirakShitaH
nArIkavacha ityukto niHkShatre mUlako.abhavat
tato dasharathastasmAtputra aiDaviDistataH
rAjA vishvasaho yasya khaTvA~NgashchakravartyabhUt
yo devairarthito daityAnavadhIdyudhi durjayaH
muhUrtamAyurj~nAtvaitya svapuraM sandadhe manaH
na me brahmakulAtprANAH kuladaivAnna chAtmajAH
na shriyo na mahI rAjyaM na dArAshchAtivallabhAH
na bAlye.api matirmahyamadharme ramate kvachit
nApashyamuttamashlokAdanyatki~nchana vastvaham
devaiH kAmavaro datto mahyaM tribhuvaneshvaraiH
na vR^iNe tamahaM kAmaM bhUtabhAvanabhAvanaH
ye vikShiptendriyadhiyo devAste svahR^idi sthitam
na vindanti priyaM shashvadAtmAnaM kimutApare
atheshamAyArachiteShu sa~NgaM guNeShu gandharvapuropameShu
rUDhaM prakR^ityAtmani vishvakarturbhAvena hitvA tamahaM prapadye
iti vyavasito buddhyA nArAyaNagR^ihItayA
hitvAnyabhAvamaj~nAnaM tataH svaM bhAvamAsthitaH
yattadbrahma paraM sUkShmamashUnyaM shUnyakalpitam
bhagavAnvAsudeveti yaM gR^iNanti hi sAtvatAH
shrIshuka uvAcha
khaTvA~NgAddIrghabAhushcha raghustasmAtpR^ithushravAH
ajastato mahArAjastasmAddasharatho.abhavat
tasyApi bhagavAneSha sAkShAdbrahmamayo hariH
aMshAMshena chaturdhAgAtputratvaM prArthitaH suraiH

09100023
09100031
09100032
09100041
09100042
09100043
09100044
09100051
09100052
09100061
09100062
09100063
09100064
09100071
09100072
09100073
09100074
09100081
09100082
09100083
09100084
09100091
09100092
09100093
09100094
09100101
09100102
09100103
09100104
09100111
09100112
09100113
09100114
09100121
09100122
09100123
09100124
09100131
09100132
09100133
09100134
09100141
09100142
09100143
09100144
09100151
09100152
09100153
09100154
09100161
09100162
09100163
09100164
09100171
09100172
09100173
09100174
09100181
09100182
09100183

rAmalakShmaNabharata shatrughnA iti saMj~nayA


tasyAnucharitaM rAjannR^iShibhistattvadarshibhiH
shrutaM hi varNitaM bhUri tvayA sItApatermuhuH
gurvarthe tyaktarAjyo vyacharadanuvanaM padmapadbhyAM priyAyAH
pANisparshAkShamAbhyAM mR^ijitapatharujo yo harIndrAnujAbhyAm
vairUpyAchChUrpaNakhyAH priyaviraharuShAropitabhrUvijR^imbha
trastAbdhirbaddhasetuH khaladavadahanaH kosalendro.avatAnnaH
vishvAmitrAdhvare yena mArIchAdyA nishAcharAH
pashyato lakShmaNasyaiva hatA nairR^itapu~NgavAH
yo lokavIrasamitau dhanuraishamugraM
sItAsvayaMvaragR^ihe trishatopanItam
AdAya bAlagajalIla ivekShuyaShTiM
sajjyIkR^itaM nR^ipa vikR^iShya babha~nja madhye
jitvAnurUpaguNashIlavayo.a~NgarUpAM
sItAbhidhAM shriyamurasyabhilabdhamAnAm
mArge vrajanbhR^igupatervyanayatprarUDhaM
darpaM mahImakR^ita yastrirarAjabIjAm
yaH satyapAshaparivItapiturnideshaM
straiNasya chApi shirasA jagR^ihe sabhAryaH
rAjyaM shriyaM praNayinaH suhR^ido nivAsaM
tyaktvA yayau vanamasUniva muktasa~NgaH
rakShaHsvasurvyakR^ita rUpamashuddhabuddhes
tasyAH kharatrishiradUShaNamukhyabandhUn
jaghne chaturdashasahasramapAraNIya
kodaNDapANiraTamAna uvAsa kR^ichChram
sItAkathAshravaNadIpitahR^ichChayena
sR^iShTaM vilokya nR^ipate dashakandhareNa
jaghne.adbhutaiNavapuShAshramato.apakR^iShTo
mArIchamAshu vishikhena yathA kamugraH
rakSho.adhamena vR^ikavadvipine.asamakShaM
vaideharAjaduhitaryapayApitAyAm
bhrAtrA vane kR^ipaNavatpriyayA viyuktaH
strIsa~NginAM gatimiti prathayaMshchachAra
dagdhvAtmakR^ityahatakR^ityamahankabandhaM
sakhyaM vidhAya kapibhirdayitAgatiM taiH
buddhvAtha vAlini hate plavagendrasainyair
velAmagAtsa manujo.ajabhavArchitA~NghriH
yadroShavibhramavivR^ittakaTAkShapAta
sambhrAntanakramakaro bhayagIrNaghoShaH
sindhuH shirasyarhaNaM parigR^ihya rUpI
pAdAravindamupagamya babhASha etat
na tvAM vayaM jaDadhiyo nu vidAma bhUman
kUTasthamAdipuruShaM jagatAmadhIsham
yatsattvataH suragaNA rajasaH prajeshA
manyoshcha bhUtapatayaH sa bhavAnguNeshaH
kAmaM prayAhi jahi vishravaso.avamehaM
trailokyarAvaNamavApnuhi vIra patnIm
badhnIhi setumiha te yashaso vitatyai
gAyanti digvijayino yamupetya bhUpAH
baddhvodadhau raghupatirvividhAdrikUTaiH
setuM kapIndrakarakampitabhUruhA~NgaiH
sugrIvanIlahanumatpramukhairanIkair
la~NkAM vibhIShaNadR^ishAvishadagradagdhAm
sA vAnarendrabalaruddhavihArakoShTha
shrIdvAragopurasadovalabhIviTa~NkA
nirbhajyamAnadhiShaNadhvajahemakumbha
shR^i~NgATakA gajakulairhradinIva ghUrNA
rakShaHpatistadavalokya nikumbhakumbha
dhUmrAkShadurmukhasurAntakanarAntakAdIn
putraM prahastamatikAyavikampanAdIn

09100184
09100191
09100192
09100193
09100194
09100201
09100202
09100203
09100204
09100211
09100212
09100213
09100214
09100221
09100222
09100223
09100224
09100231
09100232
09100233
09100234
09100241
09100242
09100251
09100252
09100261
09100262
09100271
09100272
09100281
09100282
09100290
09100291
09100292
09100301
09100302
09100311
09100312
09100321
09100322
09100331
09100332
09100341
09100342
09100351
09100352
09100361
09100362
09100371
09100372
09100381
09100382
09100391
09100392
09100401
09100402
09100411
09100412
09100421
09100422

sarvAnugAnsamahinodatha kumbhakarNam
tAM yAtudhAnapR^itanAmasishUlachApa
prAsarShTishaktisharatomarakhaDgadurgAm
sugrIvalakShmaNamarutsutagandhamAda
nIlA~NgadarkShapanasAdibhiranvito.agAt
te.anIkapA raghupaterabhipatya sarve
dvandvaM varUthamibhapattirathAshvayodhaiH
jaghnurdrumairgirigadeShubhira~NgadAdyAH
sItAbhimarShahatama~NgalarAvaNeshAn
rakShaHpatiH svabalanaShTimavekShya ruShTa
Aruhya yAnakamathAbhisasAra rAmam
svaHsyandane dyumati mAtalinopanIte
vibhrAjamAnamahanannishitaiH kShurapraiH
rAmastamAha puruShAdapurISha yannaH
kAntAsamakShamasatApahR^itA shvavatte
tyaktatrapasya phalamadya jugupsitasya
yachChAmi kAla iva karturala~NghyavIryaH
evaM kShipandhanuShi sandhitamutsasarja
bANaM sa vajramiva taddhR^idayaM bibheda
so.asR^igvamandashamukhairnyapatadvimAnAd
dhAheti jalpati jane sukR^itIva riktaH
tato niShkramya la~NkAyA yAtudhAnyaH sahasrashaH
mandodaryA samaM tatra prarudantya upAdravan
svAnsvAnbandhUnpariShvajya lakShmaNeShubhirarditAn
ruruduH susvaraM dInA ghnantya AtmAnamAtmanA
hA hatAH sma vayaM nAtha lokarAvaNa rAvaNa
kaM yAyAchCharaNaM la~NkA tvadvihInA parArditA
na vai veda mahAbhAga bhavAnkAmavashaM gataH
tejo.anubhAvaM sItAyA yena nIto dashAmimAm
kR^itaiShA vidhavA la~NkA vayaM cha kulanandana
dehaH kR^ito.annaM gR^idhrANAmAtmA narakahetave
shrIshuka uvAcha
svAnAM vibhIShaNashchakre kosalendrAnumoditaH
pitR^imedhavidhAnena yaduktaM sAmparAyikam
tato dadarsha bhagavAnashokavanikAshrame
kShAmAM svavirahavyAdhiM shiMshapAmUlamAshritAm
rAmaH priyatamAM bhAryAM dInAM vIkShyAnvakampata
AtmasandarshanAhlAda vikasanmukhapa~NkajAm
AropyAruruhe yAnaM bhrAtR^ibhyAM hanumadyutaH
vibhIShaNAya bhagavAndattvA rakShogaNeshatAm
la~NkAmAyushcha kalpAntaM yayau chIrNavrataH purIm
avakIryamANaH sukusumairlokapAlArpitaiH pathi
upagIyamAnacharitaH shatadhR^ityAdibhirmudA
gomUtrayAvakaM shrutvA bhrAtaraM valkalAmbaram
mahAkAruNiko.atapyajjaTilaM sthaNDileshayam
bharataH prAptamAkarNya paurAmAtyapurohitaiH
pAduke shirasi nyasya rAmaM pratyudyato.agrajam
nandigrAmAtsvashibirAdgItavAditraniHsvanaiH
brahmaghoSheNa cha muhuH paThadbhirbrahmavAdibhiH
svarNakakShapatAkAbhirhaimaishchitradhvajai rathaiH
sadashvai rukmasannAhairbhaTaiH puraTavarmabhiH
shreNIbhirvAramukhyAbhirbhR^ityaishchaiva padAnugaiH
pArameShThyAnyupAdAya paNyAnyuchchAvachAni cha
pAdayornyapatatpremNA praklinnahR^idayekShaNaH
pAduke nyasya purataH prA~njalirbAShpalochanaH
tamAshliShya chiraM dorbhyAM snApayannetrajairjalaiH
rAmo lakShmaNasItAbhyAM viprebhyo ye.arhasattamAH
tebhyaH svayaM namashchakre prajAbhishcha namaskR^itaH
dhunvanta uttarAsa~NgAnpatiM vIkShya chirAgatam
uttarAH kosalA mAlyaiH kiranto nanR^iturmudA

09100431
09100432
09100441
09100442
09100451
09100452
09100461
09100462
09100471
09100472
09100481
09100482
09100491
09100492
09100501
09100502
09100511
09100512
09100513
09100521
09100522
09100531
09100532
09100541
09100542
09100551
09100552
09100561
09100562
09110010
09110011
09110012
09110021
09110022
09110031
09110032
09110041
09110042
09110051
09110052
09110061
09110062
09110071
09110072
09110081
09110082
09110091
09110092
09110101
09110102
09110111
09110112
09110121
09110122
09110131
09110132
09110141
09110142
09110143
09110151

pAduke bharato.agR^ihNAchchAmaravyajanottame
vibhIShaNaH sasugrIvaH shvetachChatraM marutsutaH
dhanurniSha~NgAnChatrughnaH sItA tIrthakamaNDalum
abibhrada~NgadaH khaDgaM haimaM charmarkSharANnR^ipa
puShpakastho nutaH strIbhiH stUyamAnashcha vandibhiH
vireje bhagavAnrAjangrahaishchandra ivoditaH
bhrAtrAbhinanditaH so.atha sotsavAM prAvishatpurIm
pravishya rAjabhavanaM gurupatnIH svamAtaram
gurUnvayasyAvarajAnpUjitaH pratyapUjayat
vaidehI lakShmaNashchaiva yathAvatsamupeyatuH
putrAnsvamAtarastAstu prANAMstanva ivotthitAH
AropyA~Nke.abhiShi~nchantyo bAShpaughairvijahuH shuchaH
jaTA nirmuchya vidhivatkulavR^iddhaiH samaM guruH
abhyaShi~nchadyathaivendraM chatuHsindhujalAdibhiH
evaM kR^itashiraHsnAnaH suvAsAH sragvyala~NkR^itaH
svala~NkR^itaiH suvAsobhirbhrAtR^ibhirbhAryayA babhau
agrahIdAsanaM bhrAtrA praNipatya prasAditaH
prajAH svadharmaniratA varNAshramaguNAnvitAH
jugopa pitR^ivadrAmo menire pitaraM cha tam
tretAyAM vartamAnAyAM kAlaH kR^itasamo.abhavat
rAme rAjani dharmaj~ne sarvabhUtasukhAvahe
vanAni nadyo girayo varShANi dvIpasindhavaH
sarve kAmadughA AsanprajAnAM bharatarShabha
nAdhivyAdhijarAglAni duHkhashokabhayaklamAH
mR^ityushchAnichChatAM nAsIdrAme rAjanyadhokShaje
ekapatnIvratadharo rAjarShicharitaH shuchiH
svadharmaM gR^ihamedhIyaM shikShayansvayamAcharat
premNAnuvR^ittyA shIlena prashrayAvanatA satI
bhiyA hriyA cha bhAvaj~nA bhartuH sItAharanmanaH
shrIshuka uvAcha
bhagavAnAtmanAtmAnaM rAma uttamakalpakaiH
sarvadevamayaM devamIje.athAchAryavAnmakhaiH
hotre.adadAddishaM prAchIM brahmaNe dakShiNAM prabhuH
adhvaryave pratIchIM vA uttarAM sAmagAya saH
AchAryAya dadau sheShAM yAvatI bhUstadantarA
anyamAna idaM kR^itsnaM brAhmaNo.arhati niHspR^ihaH
ityayaM tadala~NkAra vAsobhyAmavasheShitaH
tathA rAj~nyapi vaidehI sauma~NgalyAvasheShitA
te tu brAhmaNadevasya vAtsalyaM vIkShya saMstutam
prItAH klinnadhiyastasmai pratyarpyedaM babhAShire
aprattaM nastvayA kiM nu bhagavanbhuvaneshvara
yanno.antarhR^idayaM vishya tamo haMsi svarochiShA
namo brahmaNyadevAya rAmAyAkuNThamedhase
uttamashlokadhuryAya nyastadaNDArpitA~Nghraye
kadAchillokajij~nAsurgUDho rAtryAmalakShitaH
charanvAcho.ashR^iNodrAmo bhAryAmuddishya kasyachit
nAhaM bibharmi tvAM duShTAmasatIM paraveshmagAm
straiNo hi bibhR^iyAtsItAM rAmo nAhaM bhaje punaH
iti lokAdbahumukhAddurArAdhyAdasaMvidaH
patyA bhItena sA tyaktA prAptA prAchetasAshramam
antarvatnyAgate kAle yamau sA suShuve sutau
kusho lava iti khyAtau tayoshchakre kriyA muniH
a~Ngadashchitraketushcha lakShmaNasyAtmajau smR^itau
takShaH puShkala ityAstAM bharatasya mahIpate
subAhuH shrutasenashcha shatrughnasya babhUvatuH
gandharvAnkoTisho jaghne bharato vijaye dishAm
tadIyaM dhanamAnIya sarvaM rAj~ne nyavedayat
shatrughnashcha madhoH putraM lavaNaM nAma rAkShasam
hatvA madhuvane chakre mathurAM nAma vai purIm
munau nikShipya tanayau sItA bhartrA vivAsitA

09110152
09110161
09110162
09110171
09110172
09110181
09110182
09110191
09110192
09110201
09110202
09110203
09110204
09110211
09110212
09110213
09110214
09110221
09110222
09110231
09110232
09110240
09110241
09110242
09110250
09110251
09110252
09110261
09110262
09110271
09110272
09110281
09110282
09110291
09110292
09110301
o narAH
09110302
09110311
09110312
09110321
09110322
09110331
09110332
09110341
09110342
09110351
09110352
09110361
09110362
09120010
09120011
09120012
09120021
09120022
09120031
09120032
09120041
09120042
09120051

dhyAyantI rAmacharaNau vivaraM pravivesha ha


tachChrutvA bhagavAnrAmo rundhannapi dhiyA shuchaH
smaraMstasyA guNAMstAMstAnnAshaknodroddhumIshvaraH
strIpuMprasa~Nga etAdR^iksarvatra trAsamAvahaH
apIshvarANAM kimuta grAmyasya gR^ihachetasaH
tata UrdhvaM brahmacharyaM dhAryannajuhotprabhuH
trayodashAbdasAhasramagnihotramakhaNDitam
smaratAM hR^idi vinyasya viddhaM daNDakakaNTakaiH
svapAdapallavaM rAma AtmajyotiragAttataH
nedaM yasho raghupateH surayAch~nayAtta
lIlAtanoradhikasAmyavimuktadhAmnaH
rakShovadho jaladhibandhanamastrapUgaiH
kiM tasya shatruhanane kapayaH sahAyAH
yasyAmalaM nR^ipasadaHsu yasho.adhunApi
gAyantyaghaghnamR^iShayo digibhendrapaTTam
taM nAkapAlavasupAlakirITajuShTa
pAdAmbujaM raghupatiM sharaNaM prapadye
sa yaiH spR^iShTo.abhidR^iShTo vA saMviShTo.anugato.api vA
kosalAste yayuH sthAnaM yatra gachChanti yoginaH
puruSho rAmacharitaM shravaNairupadhArayan
AnR^ishaMsyaparo rAjankarmabandhairvimuchyate
shrIrAjovAcha
kathaM sa bhagavAnrAmo bhrAtnvA svayamAtmanaH
tasminvA te.anvavartanta prajAH paurAshcha Ishvare
shrIbAdarAyaNiruvAcha
athAdishaddigvijaye bhrAtMstribhuvaneshvaraH
AtmAnaM darshayansvAnAM purImaikShata sAnugaH
AsiktamArgAM gandhodaiH kariNAM madashIkaraiH
svAminaM prAptamAlokya mattAM vA sutarAmiva
prAsAdagopurasabhA chaityadevagR^ihAdiShu
vinyastahemakalashaiH patAkAbhishcha maNDitAm
pUgaiH savR^intai rambhAbhiH paTTikAbhiH suvAsasAm
AdarshairaMshukaiH sragbhiH kR^itakautukatoraNAm
tamupeyustatra tatra paurA arhaNapANayaH
AshiSho yuyujurdeva pAhImAM prAktvayoddhR^itAm
tataH prajA vIkShya patiM chirAgataM didR^ikShayotsR^iShTagR^ihAH striy
Aruhya harmyANyaravindalochanamatR^iptanetrAH kusumairavAkiran
atha praviShTaH svagR^ihaM juShTaM svaiH pUrvarAjabhiH
anantAkhilakoShADhyamanarghyoruparichChadam
vidrumodumbaradvArairvaidUryastambhapa~NktibhiH
sthalairmArakataiH svachChairbhrAjatsphaTikabhittibhiH
chitrasragbhiH paTTikAbhirvAsomaNigaNAMshukaiH
muktAphalaishchidullAsaiH kAntakAmopapattibhiH
dhUpadIpaiH surabhibhirmaNDitaM puShpamaNDanaiH
strIpumbhiH surasa~NkAshairjuShTaM bhUShaNabhUShaNaiH
tasminsa bhagavAnrAmaH snigdhayA priyayeShTayA
reme svArAmadhIrANAmR^iShabhaH sItayA kila
bubhuje cha yathAkAlaM kAmAndharmamapIDayan
varShapUgAnbahUnnR^INAmabhidhyAtA~NghripallavaH
shrIshuka uvAcha
kushasya chAtithistasmAnniShadhastatsuto nabhaH
puNDarIko.atha tatputraH kShemadhanvAbhavattataH
devAnIkastato.anIhaH pAriyAtro.atha tatsutaH
tato balasthalastasmAdvajranAbho.arkasambhavaH
sagaNastatsutastasmAdvidhR^itishchAbhavatsutaH
tato hiraNyanAbho.abhUdyogAchAryastu jaimineH
shiShyaH kaushalya AdhyAtmaM yAj~navalkyo.adhyagAdyataH
yogaM mahodayamR^iShirhR^idayagranthibhedakam
puShpo hiraNyanAbhasya dhruvasandhistato.abhavat

09120052
09120061
09120062
09120071
09120072
09120081
09120082
09120091
09120092
09120101
09120102
09120111
09120112
09120121
09120122
09120131
09120132
09120141
09120142
09120151
09120152
09120161
09120162
09130010
09130011
09130012
09130021
09130022
09130031
09130032
09130041
09130042
09130051
09130052
09130061
09130062
09130071
09130072
09130081
09130082
09130091
09130092
09130101
09130102
09130110
09130111
09130112
09130121
09130122
09130131
09130132
09130141
09130142
09130151
09130152
09130161
09130162
09130171
09130172
09130181

sudarshano.athAgnivarNaH shIghrastasya maruH sutaH


so.asAvAste yogasiddhaH kalApagrAmamAsthitaH
kalerante sUryavaMshaM naShTaM bhAvayitA punaH
tasmAtprasushrutastasya sandhistasyApyamarShaNaH
mahasvAMstatsutastasmAdvishvabAhurajAyata
tataH prasenajittasmAttakShako bhavitA punaH
tato bR^ihadbalo yastu pitrA te samare hataH
ete hIkShvAkubhUpAlA atItAH shR^iNvanAgatAn
bR^ihadbalasya bhavitA putro nAmnA bR^ihadraNaH
UrukriyaH sutastasya vatsavR^iddho bhaviShyati
prativyomastato bhAnurdivAko vAhinIpatiH
sahadevastato vIro bR^ihadashvo.atha bhAnumAn
pratIkAshvo bhAnumataH supratIko.atha tatsutaH
bhavitA marudevo.atha sunakShatro.atha puShkaraH
tasyAntarikShastatputraH sutapAstadamitrajit
bR^ihadrAjastu tasyApi barhistasmAtkR^ita~njayaH
raNa~njayastasya sutaH sa~njayo bhavitA tataH
tasmAchChAkyo.atha shuddhodo lA~NgalastatsutaH smR^itaH
tataH prasenajittasmAtkShudrako bhavitA tataH
raNako bhavitA tasmAtsurathastanayastataH
sumitro nAma niShThAnta ete bArhadbalAnvayAH
ikShvAkUNAmayaM vaMshaH sumitrAnto bhaviShyati
yatastaM prApya rAjAnaM saMsthAM prApsyati vai kalau
shrIshuka uvAcha
nimirikShvAkutanayo vasiShThamavR^itartvijam
Arabhya satraM so.apyAha shakreNa prAgvR^ito.asmi bhoH
taM nirvartyAgamiShyAmi tAvanmAM pratipAlaya
tUShNImAsIdgR^ihapatiH so.apIndrasyAkaronmakham
nimittashchalamidaM vidvAnsatramArabhatAmAtmavAn
R^itvigbhiraparaistAvannAgamadyAvatA guruH
shiShyavyatikramaM vIkShya taM nirvartyAgato guruH
ashapatpatatAddeho nimeH paNDitamAninaH
nimiH pratidadau shApaM gurave.adharmavartine
tavApi patatAddeho lobhAddharmamajAnataH
ityutsasarja svaM dehaM nimiradhyAtmakovidaH
mitrAvaruNayorjaj~ne urvashyAM prapitAmahaH
gandhavastuShu taddehaM nidhAya munisattamAH
samApte satrayAge cha devAnUchuH samAgatAn
rAj~no jIvatu deho.ayaM prasannAH prabhavo yadi
tathetyukte nimiH prAha mA bhUnme dehabandhanam
yasya yogaM na vA~nChanti viyogabhayakAtarAH
bhajanti charaNAmbhojaM munayo harimedhasaH
dehaM nAvarurutse.ahaM duHkhashokabhayAvaham
sarvatrAsya yato mR^ityurmatsyAnAmudake yathA
devA UchuH
videha uShyatAM kAmaM lochaneShu sharIriNAm
unmeShaNanimeShAbhyAM lakShito.adhyAtmasaMsthitaH
arAjakabhayaM nNAM manyamAnA maharShayaH
dehaM mamanthuH sma nimeH kumAraH samajAyata
janmanA janakaH so.abhUdvaidehastu videhajaH
mithilo mathanAjjAto mithilA yena nirmitA
tasmAdudAvasustasya putro.abhUnnandivardhanaH
tataH suketustasyApi devarAto mahIpate
tasmAdbR^ihadrathastasya mahAvIryaH sudhR^itpitA
sudhR^iterdhR^iShTaketurvai haryashvo.atha marustataH
maroH pratIpakastasmAjjAtaH kR^itaratho yataH
devamIDhastasya putro vishruto.atha mahAdhR^itiH
kR^itirAtastatastasmAnmahAromA cha tatsutaH
svarNaromA sutastasya hrasvaromA vyajAyata
tataH shIradhvajo jaj~ne yaj~nArthaM karShato mahIm

09130182
09130191
09130192
09130201
09130202
09130211
09130212
09130221
09130222
09130231
09130232
09130241
09130242
09130251
09130252
09130261
09130262
09130271
09130272
09140010
09140011
09140012
09140021
09140022
09140031
09140032
09140041
09140042
09140051
09140052
09140061
09140062
09140071
09140072
09140081
09140082
09140091
09140092
09140101
09140102
09140111
09140112
09140121
09140122
09140131
09140132
09140141
09140142
09140151
09140152
09140161
09140162
09140171
09140172
09140173
09140181
09140182
09140190
09140191
09140192

sItA shIrAgrato jAtA tasmAtshIradhvajaH smR^itaH


kushadhvajastasya putrastato dharmadhvajo nR^ipaH
dharmadhvajasya dvau putrau kR^itadhvajamitadhvajau
kR^itadhvajAtkeshidhvajaH khANDikyastu mitadhvajAt
kR^itadhvajasuto rAjannAtmavidyAvishAradaH
khANDikyaH karmatattvaj~no bhItaH keshidhvajAddrutaH
bhAnumAMstasya putro.abhUchChatadyumnastu tatsutaH
shuchistu tanayastasmAtsanadvAjaH suto.abhavat
UrjaketuH sanadvAjAdajo.atha purujitsutaH
ariShTanemistasyApi shrutAyustatsupArshvakaH
tatashchitraratho yasya kShemAdhirmithilAdhipaH
tasmAtsamarathastasya sutaH satyarathastataH
AsIdupagurustasmAdupagupto.agnisambhavaH
vasvananto.atha tatputro yuyudho yatsubhAShaNaH
shrutastato jayastasmAdvijayo.asmAdR^itaH sutaH
shunakastatsuto jaj~ne vItahavyo dhR^itistataH
bahulAshvo dhR^itestasya kR^itirasya mahAvashI
ete vai maithilA rAjannAtmavidyAvishAradAH
yogeshvaraprasAdena dvandvairmuktA gR^iheShvapi
shrIshuka uvAcha
athAtaH shrUyatAM rAjanvaMshaH somasya pAvanaH
yasminnailAdayo bhUpAH kIrtyante puNyakIrtayaH
sahasrashirasaH puMso nAbhihradasaroruhAt
jAtasyAsItsuto dhAturatriH pitR^isamo guNaiH
tasya dR^igbhyo.abhavatputraH somo.amR^itamayaH kila
viprauShadhyuDugaNAnAM brahmaNA kalpitaH patiH
so.ayajadrAjasUyena vijitya bhuvanatrayam
patnIM bR^ihaspaterdarpAttArAM nAmAharadbalAt
yadA sa devaguruNA yAchito.abhIkShNasho madAt
nAtyajattatkR^ite jaj~ne suradAnavavigrahaH
shukro bR^ihaspaterdveShAdagrahItsAsuroDupam
haro gurusutaM snehAtsarvabhUtagaNAvR^itaH
sarvadevagaNopeto mahendro gurumanvayAt
surAsuravinAsho.abhUtsamarastArakAmayaH
nivedito.athA~NgirasA somaM nirbhartsya vishvakR^it
tArAM svabhartre prAyachChadantarvatnImavaitpatiH
tyaja tyajAshu duShpraj~ne matkShetrAdAhitaM paraiH
nAhaM tvAM bhasmasAtkuryAM striyaM sAntAnike.asati
tatyAja vrIDitA tArA kumAraM kanakaprabham
spR^ihAmA~Ngirasashchakre kumAre soma eva cha
mamAyaM na tavetyuchchaistasminvivadamAnayoH
paprachChurR^iShayo devA naivoche vrIDitA tu sA
kumAro mAtaraM prAha kupito.alIkalajjayA
kiM na vachasyasadvR^itte AtmAvadyaM vadAshu me
brahmA tAM raha AhUya samaprAkShIchcha sAntvayan
somasyetyAha shanakaiH somastaM tAvadagrahIt
tasyAtmayonirakR^ita budha ityabhidhAM nR^ipa
buddhyA gambhIrayA yena putreNApoDurANmudam
tataH purUravA jaj~ne ilAyAM ya udAhR^itaH
tasya rUpaguNaudArya shIladraviNavikramAn
shrutvorvashIndrabhavane gIyamAnAnsurarShiNA
tadantikamupeyAya devI smarasharArditA
mitrAvaruNayoH shApAdApannA naralokatAm
nishamya puruShashreShThaM kandarpamiva rUpiNam
dhR^itiM viShTabhya lalanA upatasthe tadantike
sa tAM vilokya nR^ipatirharSheNotphullalochanaH
uvAcha shlakShNayA vAchA devIM hR^iShTatanUruhaH
shrIrAjovAcha
svAgataM te varArohe AsyatAM karavAma kim
saMramasva mayA sAkaM ratirnau shAshvatIH samAH

09140200
09140201
09140202
09140211
09140212
09140221
09140222
09140231
09140232
09140241
09140242
09140251
09140252
09140261
09140262
09140271
09140272
09140281
09140282
09140291
09140292
09140301
09140302
09140311
09140312
09140321
09140322
09140331
09140332
09140341
09140342
09140351
09140352
09140360
09140361
09140362
09140371
09140372
09140381
09140382
09140391
09140392
09140401
09140402
09140411
09140412
09140421
09140422
09140423
09140431
09140432
09140441
09140442
09140451
09140452
09140461
09140462
09140471
09140472
09140481

urvashyuvAcha
kasyAstvayi na sajjeta mano dR^iShTishcha sundara
yada~NgAntaramAsAdya chyavate ha riraMsayA
etAvuraNakau rAjannyAsau rakShasva mAnada
saMraMsye bhavatA sAkaM shlAghyaH strINAM varaH smR^itaH
ghR^itaM me vIra bhakShyaM syAnnekShe tvAnyatra maithunAt
vivAsasaM tattatheti pratipede mahAmanAH
aho rUpamaho bhAvo naralokavimohanam
ko na seveta manujo devIM tvAM svayamAgatAm
tayA sa puruShashreShTho ramayantyA yathArhataH
reme suravihAreShu kAmaM chaitrarathAdiShu
ramamANastayA devyA padmaki~njalkagandhayA
tanmukhAmodamuShito mumude.ahargaNAnbahUn
apashyannurvashImindro gandharvAnsamachodayat
urvashIrahitaM mahyamAsthAnaM nAtishobhate
te upetya mahArAtre tamasi pratyupasthite
urvashyA uraNau jahrurnyastau rAjani jAyayA
nishamyAkranditaM devI putrayornIyamAnayoH
hatAsmyahaM kunAthena napuMsA vIramAninA
yadvishrambhAdahaM naShTA hR^itApatyA cha dasyubhiH
yaH shete nishi santrasto yathA nArI divA pumAn
iti vAksAyakairbiddhaH pratottrairiva ku~njaraH
nishi nistriMshamAdAya vivastro.abhyadravadruShA
te visR^ijyoraNau tatra vyadyotanta sma vidyutaH
AdAya meShAvAyAntaM nagnamaikShata sA patim
ailo.api shayane jAyAmapashyanvimanA iva
tachchitto vihvalaH shochanbabhrAmonmattavanmahIm
sa tAM vIkShya kurukShetre sarasvatyAM cha tatsakhIH
pa~ncha prahR^iShTavadanaH prAha sUktaM purUravAH
aho jAye tiShTha tiShTha ghore na tyaktumarhasi
mAM tvamadyApyanirvR^itya vachAMsi kR^iNavAvahai
sudeho.ayaM patatyatra devi dUraM hR^itastvayA
khAdantyenaM vR^ikA gR^idhrAstvatprasAdasya nAspadam
urvashyuvAcha
mA mR^ithAH puruSho.asi tvaM mA sma tvAdyurvR^ikA ime
kvApi sakhyaM na vai strINAM vR^ikANAM hR^idayaM yathA
striyo hyakaruNAH krUrA durmarShAH priyasAhasAH
ghnantyalpArthe.api vishrabdhaM patiM bhrAtaramapyuta
vidhAyAlIkavishrambhamaj~neShu tyaktasauhR^idAH
navaM navamabhIpsantyaH puMshchalyaH svairavR^ittayaH
saMvatsarAnte hi bhavAnekarAtraM mayeshvaraH
raMsyatyapatyAni cha te bhaviShyantyaparANi bhoH
antarvatnImupAlakShya devIM sa prayayau purIm
punastatra gato.abdAnte urvashIM vIramAtaram
upalabhya mudA yuktaH samuvAsa tayA nishAm
athainamurvashI prAha kR^ipaNaM virahAturam
gandharvAnupadhAvemAMstubhyaM dAsyanti mAmiti
tasya saMstuvatastuShTA agnisthAlIM dadurnR^ipa
urvashIM manyamAnastAM so.abudhyata charanvane
sthAlIM nyasya vane gatvA gR^ihAnAdhyAyato nishi
tretAyAM sampravR^ittAyAM manasi trayyavartata
sthAlIsthAnaM gato.ashvatthaM shamIgarbhaM vilakShya saH
tena dve araNI kR^itvA urvashIlokakAmyayA
urvashIM mantrato dhyAyannadharAraNimuttarAm
AtmAnamubhayormadhye yattatprajananaM prabhuH
tasya nirmanthanAjjAto jAtavedA vibhAvasuH
trayyA sa vidyayA rAj~nA putratve kalpitastrivR^it
tenAyajata yaj~neshaM bhagavantamadhokShajam
urvashIlokamanvichChansarvadevamayaM harim
eka eva purA vedaH praNavaH sarvavA~NmayaH

09140482
09140491
09140492
09150010
09150011
09150012
09150021
09150022
09150031
09150032
09150033
09150041
09150042
09150051
09150052
09150061
09150062
09150071
09150072
09150081
09150082
09150091
09150092
09150101
09150102
09150111
09150112
09150121
09150122
09150131
09150132
09150141
09150142
09150151
09150152
09150160
09150161
09150162
09150170
09150171
09150172
09150181
09150182
09150191
09150192
09150201
09150202
09150211
09150212
09150221
09150222
09150231
09150232
09150241
09150242
09150251
09150252
09150261
09150262
09150271

devo nArAyaNo nAnya eko.agnirvarNa eva cha


purUravasa evAsIttrayI tretAmukhe nR^ipa
agninA prajayA rAjA lokaM gAndharvameyivAn
shrIbAdarAyaNiruvAcha
ailasya chorvashIgarbhAtShaDAsannAtmajA nR^ipa
AyuH shrutAyuH satyAyU rayo.atha vijayo jayaH
shrutAyorvasumAnputraH satyAyoshcha shruta~njayaH
rayasya suta ekashcha jayasya tanayo.amitaH
bhImastu vijayasyAtha kA~nchano hotrakastataH
tasya jahnuH suto ga~NgAM gaNDUShIkR^itya yo.apibat
jahnostu purustasyAtha balAkashchAtmajo.ajakaH
tataH kushaH kushasyApi kushAmbustanayo vasuH
kushanAbhashcha chatvAro gAdhirAsItkushAmbujaH
tasya satyavatIM kanyAmR^ichIko.ayAchata dvijaH
varaM visadR^ishaM matvA gAdhirbhArgavamabravIt
ekataH shyAmakarNAnAM hayAnAM chandravarchasAm
sahasraM dIyatAM shulkaM kanyAyAH kushikA vayam
ityuktastanmataM j~nAtvA gataH sa varuNAntikam
AnIya dattvA tAnashvAnupayeme varAnanAm
sa R^iShiH prArthitaH patnyA shvashrvA chApatyakAmyayA
shrapayitvobhayairmantraishcharuM snAtuM gato muniH
tAvatsatyavatI mAtrA svacharuM yAchitA satI
shreShThaM matvA tayAyachChanmAtre mAturadatsvayam
tadviditvA muniH prAha patnIM kaShTamakAraShIH
ghoro daNDadharaH putro bhrAtA te brahmavittamaH
prasAditaH satyavatyA maivaM bhUriti bhArgavaH
atha tarhi bhavetpautrojamadagnistato.abhavat
sA chAbhUtsumahatpuNyA kaushikI lokapAvanI
reNoH sutAM reNukAM vai jamadagniruvAha yAm
tasyAM vai bhArgavaR^iSheH sutA vasumadAdayaH
yavIyAnjaj~na eteShAM rAma ityabhivishrutaH
yamAhurvAsudevAMshaM haihayAnAM kulAntakam
triHsaptakR^itvo ya imAM chakre niHkShatriyAM mahIm
dR^iptaM kShatraM bhuvo bhAramabrahmaNyamanInashat
rajastamovR^itamahanphalgunyapi kR^ite.aMhasi
shrIrAjovAcha
kiM tadaMho bhagavato rAjanyairajitAtmabhiH
kR^itaM yena kulaM naShTaM kShatriyANAmabhIkShNashaH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
haihayAnAmadhipatirarjunaH kShatriyarShabhaH
dattaM nArAyaNAMshAMshamArAdhya parikarmabhiH
bAhUndashashataM lebhe durdharShatvamarAtiShu
avyAhatendriyaujaH shrI tejovIryayashobalam
yogeshvaratvamaishvaryaM guNA yatrANimAdayaH
chachArAvyAhatagatirlokeShu pavano yathA
strIratnairAvR^itaH krIDanrevAmbhasi madotkaTaH
vaijayantIM srajaM bibhradrurodha saritaM bhujaiH
viplAvitaM svashibiraM pratisrotaHsarijjalaiH
nAmR^iShyattasya tadvIryaM vIramAnI dashAnanaH
gR^ihIto lIlayA strINAM samakShaM kR^itakilbiShaH
mAhiShmatyAM sanniruddho mukto yena kapiryathA
sa ekadA tu mR^igayAM vicharanvijane vane
yadR^ichChayAshramapadaM jamadagnerupAvishat
tasmai sa naradevAya munirarhaNamAharat
sasainyAmAtyavAhAya haviShmatyA tapodhanaH
sa vai ratnaM tu taddR^iShTvA AtmaishvaryAtishAyanam
tannAdriyatAgnihotryAM sAbhilAShaH sahaihayaH
havirdhAnImR^iSherdarpAnnarAnhartumachodayat
te cha mAhiShmatIM ninyuH savatsAM krandatIM balAt
atha rAjani niryAte rAma Ashrama AgataH

09150272
09150281
09150282
09150291
09150292
09150301
09150302
09150311
09150312
09150321
09150322
09150331
09150332
09150341
hi
09150342
09150351
09150352
09150361
09150362
09150371
09150372
09150381
09150382
09150391
09150392
09150401
09150402
09150411
09150412
09160010
09160011
09160012
09160021
09160022
09160031
09160032
09160041
09160042
09160051
09160052
09160061
09160062
09160071
09160072
09160081
09160082
09160091
09160092
09160101
09160102
09160111
09160112
09160121
09160122
09160131
09160132
09160141
09160142
09160151

shrutvA tattasya daurAtmyaM chukrodhAhirivAhataH


ghoramAdAya parashuM satUNaM varma kArmukam
anvadhAvata durmarSho mR^igendra iva yUthapam
tamApatantaM bhR^iguvaryamojasA dhanurdharaM bANaparashvadhAyudham
aiNeyacharmAmbaramarkadhAmabhiryutaM jaTAbhirdadR^ishe purIM vishan
achodayaddhastirathAshvapattibhirgadAsibANarShTishataghnishaktibhiH
akShauhiNIH saptadashAtibhIShaNAstA rAma eko bhagavAnasUdayat
yato yato.asau praharatparashvadho mano.anilaujAH parachakrasUdanaH
tatashtatasChinnabhujorukandharA nipetururvyAM hatasUtavAhanAH
dR^iShTvA svasainyaM rudhiraughakardame raNAjire rAmakuThArasAyakaiH
vivR^ikNavarmadhvajachApavigrahaM nipAtitaM haihaya ApatadruShA
athArjunaH pa~nchashateShu bAhubhirdhanuHShu bANAnyugapatsa sandadhe
rAmAya rAmo.astrabhR^itAM samagraNIstAnyekadhanveShubhirAchChinatsamam
punaH svahastairachalAnmR^idhe.a~NghripAnutkShipya vegAdabhidhAvato yud
bhujAnkuThAreNa kaThoraneminA chichCheda rAmaH prasabhaM tvaheriva
kR^ittabAhoH shirastasya gireH shR^i~NgamivAharat
hate pitari tatputrA ayutaM dudruvurbhayAt
agnihotrImupAvartya savatsAM paravIrahA
samupetyAshramaM pitre parikliShTAM samarpayat
svakarma tatkR^itaM rAmaH pitre bhrAtR^ibhya eva cha
varNayAmAsa tachChrutvAjamadagnirabhAShata
rAma rAma mahAbAho bhavAnpApamakAraShIt
avadhInnaradevaM yatsarvadevamayaM vR^ithA
vayaM hi brAhmaNAstAta kShamayArhaNatAM gatAH
yayA lokagururdevaH pArameShThyamagAtpadam
kShamayA rochate lakShmIrbrAhmI saurI yathA prabhA
kShamiNAmAshu bhagavAMstuShyate harirIshvaraH
rAj~no mUrdhAbhiShiktasya vadho brahmavadhAdguruH
tIrthasaMsevayA chAMho jahya~NgAchyutachetanaH
shrIshuka uvAcha
pitropashikShito rAmastatheti kurunandana
saMvatsaraM tIrthayAtrAM charitvAshramamAvrajat
kadAchidreNukA yAtA ga~NgAyAM padmamAlinam
gandharvarAjaM krIDantamapsarobhirapashyata
vilokayantI krIDantamudakArthaM nadIM gatA
homavelAM na sasmAra ki~nchichchitrarathaspR^ihA
kAlAtyayaM taM vilokya muneH shApavisha~NkitA
Agatya kalashaM tasthau purodhAya kR^itA~njaliH
vyabhichAraM munirj~nAtvA patnyAH prakupito.abravIt
ghnatainAM putrakAH pApAmityuktAste na chakrire
rAmaH sa~nchoditaH pitrA bhrAtnmAtrA sahAvadhIt
prabhAvaj~no muneH samyaksamAdhestapasashcha saH
vareNa chChandayAmAsa prItaH satyavatIsutaH
vavre hatAnAM rAmo.api jIvitaM chAsmR^itiM vadhe
uttasthuste kushalino nidrApAya ivA~njasA
piturvidvAMstapovIryaM rAmashchakre suhR^idvadham
ye.arjunasya sutA rAjansmarantaH svapiturvadham
rAmavIryaparAbhUtA lebhire sharma na kvachit
ekadAshramato rAme sabhrAtari vanaM gate
vairaM siShAdhayiShavo labdhachChidrA upAgaman
dR^iShTvAgnyAgAra AsInamAveshitadhiyaM munim
bhagavatyuttamashloke jaghnuste pApanishchayAH
yAchyamAnAH kR^ipaNayA rAmamAtrAtidAruNAH
prasahya shira utkR^itya ninyuste kShatrabandhavaH
reNukA duHkhashokArtA nighnantyAtmAnamAtmanA
rAma rAmeti tAteti vichukroshochchakaiH satI
tadupashrutya dUrasthA hA rAmetyArtavatsvanam
tvarayAshramamAsAdya dadR^ishuH pitaraM hatam
te duHkharoShAmarShArti shokavegavimohitAH

09160152
09160161
09160162
09160171
09160172
09160181
09160182
09160191
09160192
09160201
09160202
09160211
09160212
09160221
09160222
09160231
09160232
09160241
09160242
09160251
09160252
09160261
09160262
09160271
09160272
09160281
09160282
09160291
09160292
09160301
09160302
09160311
09160312
09160321
09160322
09160331
09160332
09160341
09160342
09160351
09160352
09160353
09160361
09160362
09160371
09160372
09170010
09170011
09170012
09170021
09170022
09170031
09170032
09170041
09170042
09170051
09170052
09170061
09170062
09170063

hA tAta sAdho dharmiShTha tyaktvAsmAnsvargato bhavAn


vilapyaivaM piturdehaM nidhAya bhrAtR^iShu svayam
pragR^ihya parashuM rAmaH kShatrAntAya mano dadhe
gatvA mAhiShmatIM rAmo brahmaghnavihatashriyam
teShAM sa shIrShabhI rAjanmadhye chakre mahAgirim
tadraktena nadIM ghorAmabrahmaNyabhayAvahAm
hetuM kR^itvA pitR^ivadhaM kShatre.ama~NgalakAriNi
triHsaptakR^itvaH pR^ithivIM kR^itvA niHkShatriyAM prabhuH
samantapa~nchake chakre shoNitodAnhradAnnava
pituH kAyena sandhAya shira AdAya barhiShi
sarvadevamayaM devamAtmAnamayajanmakhaiH
dadau prAchIM dishaM hotre brahmaNe dakShiNAM disham
adhvaryave pratIchIM vai udgAtre uttarAM disham
anyebhyo.avAntaradishaH kashyapAya cha madhyataH
AryAvartamupadraShTre sadasyebhyastataH param
tatashchAvabhR^ithasnAna vidhUtAsheShakilbiShaH
sarasvatyAM mahAnadyAM reje vyabbhra ivAMshumAn
svadehaM jamadagnistu labdhvA saMj~nAnalakShaNam
R^iShINAM maNDale so.abhUtsaptamo rAmapUjitaH
jAmadagnyo.api bhagavAnrAmaH kamalalochanaH
AgAminyantare rAjanvartayiShyati vai bR^ihat
Aste.adyApi mahendrAdrau nyastadaNDaH prashAntadhIH
upagIyamAnacharitaH siddhagandharvachAraNaiH
evaM bhR^iguShu vishvAtmA bhagavAnharirIshvaraH
avatIrya paraM bhAraM bhuvo.ahanbahusho nR^ipAn
gAdherabhUnmahAtejAH samiddha iva pAvakaH
tapasA kShAtramutsR^ijya yo lebhe brahmavarchasam
vishvAmitrasya chaivAsanputrA ekashataM nR^ipa
madhyamastu madhuchChandA madhuchChandasa eva te
putraM kR^itvA shunaHshephaM devarAtaM cha bhArgavam
AjIgartaM sutAnAha jyeShTha eSha prakalpyatAm
yo vai harishchandramakhe vikrItaH puruShaH pashuH
stutvA devAnprajeshAdInmumuche pAshabandhanAt
yo rAto devayajane devairgAdhiShu tApasaH
devarAta iti khyAtaH shunaHshephastu bhArgavaH
ye madhuchChandaso jyeShThAH kushalaM menire na tat
ashapattAnmuniH kruddho mlechChA bhavata durjanAH
sa hovAcha madhuchChandAH sArdhaM pa~nchAshatA tataH
yanno bhavAnsa~njAnIte tasmiMstiShThAmahe vayam
jyeShThaM mantradR^ishaM chakrustvAmanva~ncho vayaM sma hi
vishvAmitraH sutAnAha vIravanto bhaviShyatha
ye mAnaM me.anugR^ihNanto vIravantamakarta mAm
eSha vaH kushikA vIro devarAtastamanvita
anye chAShTakahArIta jayakratumadAdayaH
evaM kaushikagotraM tu vishvAmitraiH pR^ithagvidham
pravarAntaramApannaM taddhi chaivaM prakalpitam
shrIbAdarAyaNiruvAcha
yaH purUravasaH putra AyustasyAbhavansutAH
nahuShaH kShatravR^iddhashcha rajI rAbhashcha vIryavAn
anenA iti rAjendra shR^iNu kShatravR^idho.anvayam
kShatravR^iddhasutasyAsansuhotrasyAtmajAstrayaH
kAshyaH kusho gR^itsamada iti gR^itsamadAdabhUt
shunakaH shaunako yasya bahvR^ichapravaro muniH
kAshyasya kAshistatputro rAShTro dIrghatamaHpitA
dhanvantarirdIrghatamasa AyurvedapravartakaH
yaj~nabhugvAsudevAMshaH smR^itamAtrArtinAshanaH
tatputraH ketumAnasya jaj~ne bhImarathastataH
divodAso dyumAMstasmAtpratardana iti smR^itaH
sa eva shatrujidvatsa R^itadhvaja itIritaH
tathA kuvalayAshveti prokto.alarkAdayastataH

09170071
09170072
09170081
09170082
09170091
09170092
09170101
09170102
09170111
09170112
09170121
09170122
09170131
09170132
09170141
09170142
09170151
09170152
09170161
09170162
09170171
09170172
09170181
09170182
09180010
09180011
09180012
09180021
09180022
09180031
09180032
09180041
09180042
09180050
09180051
09180052
09180060
09180061
09180062
09180071
09180072
09180081
09180082
09180091
09180092
09180101
09180102
09180111
09180112
09180121
09180122
09180131
09180132
09180141
09180142
09180151
09180152
09180161
09180162
09180171

ShaShTiM varShasahasrANi ShaShTiM varShashatAni cha


nAlarkAdaparo rAjanbubhuje medinIM yuvA
alarkAtsantatistasmAtsunItho.atha niketanaH
dharmaketuH sutastasmAtsatyaketurajAyata
dhR^iShTaketustatastasmAtsukumAraH kShitIshvaraH
vItihotro.asya bhargo.ato bhArgabhUmirabhUnnR^ipa
itIme kAshayo bhUpAH kShatravR^iddhAnvayAyinaH
rAbhasya rabhasaH putro gambhIrashchAkriyastataH
tadgotraM brahmavijjaj~ne shR^iNu vaMshamanenasaH
shuddhastataH shuchistasmAchchitrakR^iddharmasArathiH
tataH shAntarajo jaj~ne kR^itakR^ityaH sa AtmavAn
rajeH pa~nchashatAnyAsanputrANAmamitaujasAm
devairabhyarthito daityAnhatvendrAyAdadAddivam
indrastasmai punardattvA gR^ihItvA charaNau rajeH
AtmAnamarpayAmAsa prahrAdAdyarisha~NkitaH
pitaryuparate putrA yAchamAnAya no daduH
triviShTapaM mahendrAya yaj~nabhAgAnsamAdaduH
guruNA hUyamAne.agnau balabhittanayAnrajeH
avadhIdbhraMshitAnmArgAnna kashchidavasheShitaH
kushAtpratiH kShAtravR^iddhAtsa~njayastatsuto jayaH
tataH kR^itaH kR^itasyApi jaj~ne haryabalo nR^ipaH
sahadevastato hIno jayasenastu tatsutaH
sa~NkR^itistasya cha jayaH kShatradharmA mahArathaH
kShatravR^iddhAnvayA bhUpA ime shR^iNvatha nAhuShAn
shrIshuka uvAcha
yatiryayAtiH saMyAtirAyatirviyatiH kR^itiH
ShaDime nahuShasyAsannindriyANIva dehinaH
rAjyaM naichChadyatiH pitrA dattaM tatpariNAmavit
yatra praviShTaH puruSha AtmAnaM nAvabudhyate
pitari bhraMshite sthAnAdindrANyA dharShaNAddvijaiH
prApite.ajagaratvaM vai yayAtirabhavannR^ipaH
chatasR^iShvAdishaddikShu bhrAtnbhrAtA yavIyasaH
kR^itadAro jugoporvIM kAvyasya vR^iShaparvaNaH
shrIrAjovAcha
brahmarShirbhagavAnkAvyaH kShatrabandhushcha nAhuShaH
rAjanyaviprayoH kasmAdvivAhaH pratilomakaH
shrIshuka uvAcha
ekadA dAnavendrasya sharmiShThA nAma kanyakA
sakhIsahasrasaMyuktA guruputryA cha bhAminI
devayAnyA purodyAne puShpitadrumasa~Nkule
vyacharatkalagItAli nalinIpuline.abalA
tA jalAshayamAsAdya kanyAH kamalalochanAH
tIre nyasya dukUlAni vijahruH si~nchatIrmithaH
vIkShya vrajantaM girishaM saha devyA vR^iShasthitam
sahasottIrya vAsAMsi paryadhurvrIDitAH striyaH
sharmiShThAjAnatI vAso guruputryAH samavyayat
svIyaM matvA prakupitA devayAnIdamabravIt
aho nirIkShyatAmasyA dAsyAH karma hyasAmpratam
asmaddhAryaM dhR^itavatI shunIva haviradhvare
yairidaM tapasA sR^iShTaM mukhaM puMsaH parasya ye
dhAryate yairiha jyotiH shivaH panthAH pradarshitaH
yAnvandantyupatiShThante lokanAthAH sureshvarAH
bhagavAnapi vishvAtmA pAvanaH shrIniketanaH
vayaM tatrApi bhR^igavaH shiShyo.asyA naH pitAsuraH
asmaddhAryaM dhR^itavatI shUdro vedamivAsatI
evaM kShipantIM sharmiShThA guruputrImabhAShata
ruShA shvasantyura~NgIva dharShitA daShTadachChadA
AtmavR^ittamavij~nAya katthase bahu bhikShuki
kiM na pratIkShase.asmAkaM gR^ihAnbalibhujo yathA
evaMvidhaiH suparuShaiH kShiptvAchAryasutAM satIm

09180172
09180181
09180182
09180191
09180192
09180201
09180202
09180211
09180212
09180213
09180221
09180222
09180231
09180232
09180241
09180242
09180251
09180252
09180261
09180262
09180271
09180272
09180281
09180282
09180291
09180292
09180293
09180301
09180302
09180311
09180312
09180321
09180322
09180331
09180332
09180341
09180342
09180351
09180352
09180361
09180362
09180370
09180371
09180372
09180381
09180382
09180391
09180392
09180400
09180401
09180402
09180411
09180412
09180421
09180422
09180430
09180431
09180432
09180441
09180442

sharmiShThA prAkShipatkUpe vAsashchAdAya manyunA


tasyAM gatAyAM svagR^ihaM yayAtirmR^igayAM charan
prApto yadR^ichChayA kUpe jalArthI tAM dadarsha ha
dattvA svamuttaraM vAsastasyai rAjA vivAsase
gR^ihItvA pANinA pANimujjahAra dayAparaH
taM vIramAhaushanasI premanirbharayA girA
rAjaMstvayA gR^ihIto me pANiH parapura~njaya
hastagrAho.aparo mA bhUdgR^ihItAyAstvayA hi me
eSha IshakR^ito vIra sambandho nau na pauruShaH
yadidaM kUpamagnAyA bhavato darshanaM mama
na brAhmaNo me bhavitA hastagrAho mahAbhuja
kachasya bArhaspatyasya shApAdyamashapaM purA
yayAtiranabhipretaM daivopahR^itamAtmanaH
manastu tadgataM buddhvA pratijagrAha tadvachaH
gate rAjani sA dhIre tatra sma rudatI pituH
nyavedayattataH sarvamuktaM sharmiShThayA kR^itam
durmanA bhagavAnkAvyaH paurohityaM vigarhayan
stuvanvR^ittiM cha kApotIM duhitrA sa yayau purAt
vR^iShaparvA tamAj~nAya pratyanIkavivakShitam
guruM prasAdayanmUrdhnA pAdayoH patitaH pathi
kShaNArdhamanyurbhagavAnshiShyaM vyAchaShTa bhArgavaH
kAmo.asyAH kriyatAM rAjannainAM tyaktumihotsahe
tathetyavasthite prAha devayAnI manogatam
pitrA dattA yato yAsye sAnugA yAtu mAmanu
pitrA dattA devayAnyai sharmiShThA sAnugA tadA
svAnAM tatsa~NkaTaM vIkShya tadarthasya cha gauravam
devayAnIM paryacharatstrIsahasreNa dAsavat
nAhuShAya sutAM dattvA saha sharmiShThayoshanA
tamAha rAjanCharmiShThAmAdhAstalpe na karhichit
vilokyaushanasIM rAja~nCharmiShThA suprajAM kvachit
tameva vavre rahasi sakhyAH patimR^itau satI
rAjaputryArthito.apatye dharmaM chAvekShya dharmavit
smaranChukravachaH kAle diShTamevAbhyapadyata
yaduM cha turvasuM chaiva devayAnI vyajAyata
druhyuM chAnuM cha pUruM cha sharmiShThA vArShaparvaNI
garbhasambhavamAsuryA bharturvij~nAya mAninI
devayAnI piturgehaM yayau krodhavimUrChitA
priyAmanugataH kAmI vachobhirupamantrayan
na prasAdayituM sheke pAdasaMvAhanAdibhiH
shukrastamAha kupitaH strIkAmAnR^itapUruSha
tvAM jarA vishatAM manda virUpakaraNI nR^iNAm
shrIyayAtiruvAcha
atR^ipto.asmyadya kAmAnAM brahmanduhitari sma te
vyatyasyatAM yathAkAmaM vayasA yo.abhidhAsyati
iti labdhavyavasthAnaH putraM jyeShThamavochata
yado tAta pratIchChemAM jarAM dehi nijaM vayaH
mAtAmahakR^itAM vatsa na tR^ipto viShayeShvaham
vayasA bhavadIyena raMsye katipayAH samAH
shrIyaduruvAcha
notsahe jarasA sthAtumantarA prAptayA tava
aviditvA sukhaM grAmyaM vaitR^iShNyaM naiti pUruShaH
turvasushchoditaH pitrA druhyushchAnushcha bhArata
pratyAchakhyuradharmaj~nA hyanitye nityabuddhayaH
apR^ichChattanayaM pUruM vayasonaM guNAdhikam
na tvamagrajavadvatsa mAM pratyAkhyAtumarhasi
shrIpUruruvAcha
ko nu loke manuShyendra piturAtmakR^itaH pumAn
pratikartuM kShamo yasya prasAdAdvindate param
uttamashchintitaM kuryAtproktakArI tu madhyamaH
adhamo.ashraddhayA kuryAdakartochcharitaM pituH

09180451
09180452
09180461
09180462
09180471
09180472
09180481
09180482
09180491
09180492
09180501
09180502
09180511
09180512
09190010
09190011
09190012
09190021
09190022
09190031
09190032
09190041
09190042
09190051
09190052
09190061
09190062
09190063
09190071
09190072
09190081
09190082
09190091
09190092
09190101
09190102
09190111
09190112
09190121
09190122
09190131
09190132
09190141
09190142
09190151
09190152
09190161
09190162
09190171
09190172
09190181
09190182
09190191
09190192
09190201
09190202
09190211
09190212
09190221
09190222

iti pramuditaH pUruH pratyagR^ihNAjjarAM pituH


so.api tadvayasA kAmAnyathAvajjujuShe nR^ipa
saptadvIpapatiH saMyakpitR^ivatpAlayanprajAH
yathopajoShaM viShayA~njujuShe.avyAhatendriyaH
devayAnyapyanudinaM manovAgdehavastubhiH
preyasaH paramAM prItimuvAha preyasI rahaH
ayajadyaj~napuruShaM kratubhirbhUridakShiNaiH
sarvadevamayaM devaM sarvavedamayaM harim
yasminnidaM virachitaM vyomnIva jaladAvaliH
nAneva bhAti nAbhAti svapnamAyAmanorathaH
tameva hR^idi vinyasya vAsudevaM guhAshayam
nArAyaNamaNIyAMsaM nirAshIrayajatprabhum
evaM varShasahasrANi manaHShaShThairmanaHsukham
vidadhAno.api nAtR^ipyatsArvabhaumaH kadindriyaiH
shrIshuka uvAcha
sa itthamAcharankAmAnstraiNo.apahnavamAtmanaH
buddhvA priyAyai nirviNNo gAthAmetAmagAyata
shR^iNu bhArgavyamUM gAthAM madvidhAcharitAM bhuvi
dhIrA yasyAnushochanti vane grAmanivAsinaH
basta eko vane kashchidvichinvanpriyamAtmanaH
dadarsha kUpe patitAM svakarmavashagAmajAm
tasyA uddharaNopAyaM bastaH kAmI vichintayan
vyadhatta tIrthamuddhR^itya viShANAgreNa rodhasI
sottIrya kUpAtsushroNI tameva chakame kila
tayA vR^itaM samudvIkShya bahvyo.ajAH kAntakAminIH
pIvAnaM shmashrulaM preShThaM mIDhvAMsaM yAbhakovidam
sa eko.ajavR^iShastAsAM bahvInAM rativardhanaH
reme kAmagrahagrasta AtmAnaM nAvabudhyata
tameva preShThatamayA ramamANamajAnyayA
vilokya kUpasaMvignA nAmR^iShyadbastakarma tat
taM durhR^idaM suhR^idrUpaM kAminaM kShaNasauhR^idam
indriyArAmamutsR^ijya svAminaM duHkhitA yayau
so.api chAnugataH straiNaH kR^ipaNastAM prasAditum
kurvanniDaviDAkAraM nAshaknotpathi sandhitum
tasya tatra dvijaH kashchidajAsvAmyachChinadruShA
lambantaM vR^iShaNaM bhUyaH sandadhe.arthAya yogavit
sambaddhavR^iShaNaH so.api hyajayA kUpalabdhayA
kAlaM bahutithaM bhadre kAmairnAdyApi tuShyati
tathAhaM kR^ipaNaH subhru bhavatyAH premayantritaH
AtmAnaM nAbhijAnAmi mohitastava mAyayA
yatpR^ithivyAM vrIhiyavaM hiraNyaM pashavaH striyaH
na duhyanti manaHprItiM puMsaH kAmahatasya te
na jAtu kAmaH kAmAnAmupabhogena shAMyati
haviShA kR^iShNavartmeva bhUya evAbhivardhate
yadA na kurute bhAvaM sarvabhUteShvama~Ngalam
samadR^iShTestadA puMsaH sarvAH sukhamayA dishaH
yA dustyajA durmatibhirjIryato yA na jIryate
tAM tR^iShNAM duHkhanivahAM sharmakAmo drutaM tyajet
mAtrA svasrA duhitrA vA nAviviktAsano bhavet
balavAnindriyagrAmo vidvAMsamapi karShati
pUrNaM varShasahasraM me viShayAnsevato.asakR^it
tathApi chAnusavanaM tR^iShNA teShUpajAyate
tasmAdetAmahaM tyaktvA brahmaNyadhyAya mAnasam
nirdvandvo niraha~NkArashchariShyAmi mR^igaiH saha
dR^iShTaM shrutamasadbuddhvA nAnudhyAyenna sandishet
saMsR^itiM chAtmanAshaM cha tatra vidvAnsa AtmadR^ik
ityuktvA nAhuSho jAyAM tadIyaM pUrave vayaH
dattvA svajarasaM tasmAdAdade vigataspR^ihaH
dishi dakShiNapUrvasyAM druhyuM dakShiNato yadum
pratIchyAM turvasuM chakra udIchyAmanumIshvaram

09190231
09190232
09190241
09190242
09190251
09190252
09190261
09190262
09190271
09190272
09190281
09190282
09190291
09190292
09200010
09200011
09200012
09200021
09200022
09200031
09200032
09200041
09200042
09200051
09200052
09200061
09200062
09200071
09200072
09200081
09200082
09200091
09200092
09200101
09200102
09200111
09200112
09200121
09200122
09200130
09200131
09200132
09200141
09200142
09200150
09200151
09200152
09200161
09200162
09200171
09200172
09200181
09200182
09200191
09200192
09200201
09200202
09200211
09200212
09200221

bhUmaNDalasya sarvasya pUrumarhattamaM vishAm


abhiShichyAgrajAMstasya vashe sthApya vanaM yayau
AsevitaM varShapUgAnShaDvargaM viShayeShu saH
kShaNena mumuche nIDaM jAtapakSha iva dvijaH
sa tatra nirmuktasamastasa~Nga AtmAnubhUtyA vidhutatrili~NgaH
pare.amale brahmaNi vAsudeve lebhe gatiM bhAgavatIM pratItaH
shrutvA gAthAM devayAnI mene prastobhamAtmanaH
strIpuMsoH snehavaiklavyAtparihAsamiveritam
sA sannivAsaM suhR^idAM prapAyAmiva gachChatAm
vij~nAyeshvaratantrANAM mAyAvirachitaM prabhoH
sarvatra sa~NgamutsR^ijya svapnaupamyena bhArgavI
kR^iShNe manaH samAveshya vyadhunolli~NgamAtmanaH
namastubhyaM bhagavate vAsudevAya vedhase
sarvabhUtAdhivAsAya shAntAya bR^ihate namaH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
pUrorvaMshaM pravakShyAmi yatra jAto.asi bhArata
yatra rAjarShayo vaMshyA brahmavaMshyAshcha jaj~nire
janamejayo hyabhUtpUroH prachinvAMstatsutastataH
pravIro.atha manusyurvai tasmAchchArupado.abhavat
tasya sudyurabhUtputrastasmAdbahugavastataH
saMyAtistasyAhaMyAtI raudrAshvastatsutaH smR^itaH
R^iteyustasya kakSheyuH sthaNDileyuH kR^iteyukaH
jaleyuH sannateyushcha dharmasatyavrateyavaH
dashaite.apsarasaH putrA vaneyushchAvamaH smR^itaH
ghR^itAchyAmindriyANIva mukhyasya jagadAtmanaH
R^iteyo rantinAvo.abhUttrayastasyAtmajA nR^ipa
sumatirdhruvo.apratirathaH kaNvo.apratirathAtmajaH
tasya medhAtithistasmAtpraskannAdyA dvijAtayaH
putro.abhUtsumate rebhirduShmantastatsuto mataH
duShmanto mR^igayAM yAtaH kaNvAshramapadaM gataH
tatrAsInAM svaprabhayA maNDayantIM ramAmiva
vilokya sadyo mumuhe devamAyAmiva striyam
babhAShe tAM varArohAM bhaTaiH katipayairvR^itaH
taddarshanapramuditaH sannivR^ittaparishramaH
paprachCha kAmasantaptaH prahasa~nshlakShNayA girA
kA tvaM kamalapatrAkShi kasyAsi hR^idaya~Ngame
kiM svichchikIrShitaM tatra bhavatyA nirjane vane
vyaktaM rAjanyatanayAM vedmyahaM tvAM sumadhyame
na hi chetaH pauravANAmadharme ramate kvachit
shrIshakuntalovAcha
vishvAmitrAtmajaivAhaM tyaktA menakayA vane
vedaitadbhagavAnkaNvo vIra kiM karavAma te
AsyatAM hyaravindAkSha gR^ihyatAmarhaNaM cha naH
bhujyatAM santi nIvArA uShyatAM yadi rochate
shrIduShmanta uvAcha
upapannamidaM subhru jAtAyAH kushikAnvaye
svayaM hi vR^iNute rAj~nAM kanyakAH sadR^ishaM varam
omityukte yathAdharmamupayeme shakuntalAm
gAndharvavidhinA rAjA deshakAlavidhAnavit
amoghavIryo rAjarShirmahiShyAM vIryamAdadhe
shvobhUte svapuraM yAtaH kAlenAsUta sA sutam
kaNvaH kumArasya vane chakre samuchitAH kriyAH
baddhvA mR^igendraM tarasA krIDati sma sa bAlakaH
taM duratyayavikrAntamAdAya pramadottamA
hareraMshAMshasambhUtaM bharturantikamAgamat
yadA na jagR^ihe rAjA bhAryAputrAvaninditau
shR^iNvatAM sarvabhUtAnAM khe vAgAhAsharIriNI
mAtA bhastrA pituH putro yena jAtaH sa eva saH
bharasva putraM duShmanta mAvamaMsthAH shakuntalAm
retodhAH putro nayati naradeva yamakShayAt

09200222
09200231
09200232
09200241
09200242
09200251
09200252
09200261
09200262
09200263
09200271
09200272
09200281
09200282
09200291
09200292
09200301
09200302
09200311
09200312
09200321
09200322
09200331
09200332
09200341
09200342
09200351
09200352
09200361
09200362
09200371
09200372
09200381
09200382
09200391
09200392
09210010
09210011
09210012
09210021
09210022
09210031
09210032
09210041
09210042
09210051
09210052
09210061
09210062
09210071
09210072
09210081
09210082
09210091
09210092
09210101
09210102
09210111
09210112
09210121

tvaM chAsya dhAtA garbhasya satyamAha shakuntalA


pitaryuparate so.api chakravartI mahAyashAH
mahimA gIyate tasya hareraMshabhuvo bhuvi
chakraM dakShiNahaste.asya padmakosho.asya pAdayoH
Ije mahAbhiShekeNa so.abhiShikto.adhirADvibhuH
pa~nchapa~nchAshatA medhyairga~NgAyAmanu vAjibhiH
mAmateyaM purodhAya yamunAmanu cha prabhuH
aShTasaptatimedhyAshvAnbabandha pradadadvasu
bharatasya hi dauShmanteragniH sAchIguNe chitaH
sahasraM badvasho yasminbrAhmaNA gA vibhejire
trayastriMshachChataM hyashvAnbaddhvA vismApayannR^ipAn
dauShmantiratyagAnmAyAM devAnAM gurumAyayau
mR^igAnChukladataH kR^iShNAnhiraNyena parIvR^itAn
adAtkarmaNi maShNAre niyutAni chaturdasha
bharatasya mahatkarma na pUrve nApare nR^ipAH
naivApurnaiva prApsyanti bAhubhyAM tridivaM yathA
kirAtahUNAnyavanAnpauNDrAnka~NkAnkhashAnChakAn
abrahmaNyanR^ipAMshchAhanmlechChAndigvijaye.akhilAn
jitvA purAsurA devAnye rasaukAMsi bhejire
devastriyo rasAM nItAH prANibhiH punarAharat
sarvAnkAmAnduduhatuH prajAnAM tasya rodasI
samAstriNavasAhasrIrdikShu chakramavartayat
sa saMrADlokapAlAkhyamaishvaryamadhirATshriyam
chakraM chAskhalitaM prANAnmR^iShetyupararAma ha
tasyAsannR^ipa vaidarbhyaH patnyastisraH susammatAH
jaghnustyAgabhayAtputrAnnAnurUpA itIrite
tasyaivaM vitathe vaMshe tadarthaM yajataH sutam
marutstomena maruto bharadvAjamupAdaduH
antarvatnyAM bhrAtR^ipatnyAM maithunAya bR^ihaspatiH
pravR^itto vArito garbhaM shaptvA vIryamupAsR^ijat
taM tyaktukAmAM mamatAM bhartustyAgavisha~NkitAm
nAmanirvAchanaM tasya shlokamenaM surA jaguH
mUDhe bhara dvAjamimaM bhara dvAjaM bR^ihaspate
yAtau yaduktvA pitarau bharadvAjastatastvayam
chodyamAnA surairevaM matvA vitathamAtmajam
vyasR^ijanmaruto.abibhrandatto.ayaM vitathe.anvaye
shrIshuka uvAcha
vitathasya sutAnmanyorbR^ihatkShatro jayastataH
mahAvIryo naro gargaH sa~NkR^itistu narAtmajaH
gurushcha rantidevashcha sa~NkR^iteH pANDunandana
rantidevasya mahimA ihAmutra cha gIyate
viyadvittasya dadato labdhaM labdhaM bubhukShataH
niShki~nchanasya dhIrasya sakuTumbasya sIdataH
vyatIyuraShTachatvAriMshadahAnyapibataH kila
ghR^itapAyasasaMyAvaM toyaM prAtarupasthitam
kR^ichChraprAptakuTumbasya kShuttR^iDbhyAM jAtavepathoH
atithirbrAhmaNaH kAle bhoktukAmasya chAgamat
tasmai saMvyabhajatso.annamAdR^itya shraddhayAnvitaH
hariM sarvatra sampashyansa bhuktvA prayayau dvijaH
athAnyo bhokShyamANasya vibhaktasya mahIpateH
vibhaktaM vyabhajattasmai vR^iShalAya hariM smaran
yAte shUdre tamanyo.agAdatithiH shvabhirAvR^itaH
rAjanme dIyatAmannaM sagaNAya bubhukShate
sa AdR^ityAvashiShTaM yadbahumAnapuraskR^itam
tachcha dattvA namashchakre shvabhyaH shvapataye vibhuH
pAnIyamAtramuchCheShaM tachchaikaparitarpaNam
pAsyataH pulkaso.abhyAgAdapo dehyashubhAya me
tasya tAM karuNAM vAchaM nishamya vipulashramAm
kR^ipayA bhR^ishasantapta idamAhAmR^itaM vachaH
na kAmaye.ahaM gatimIshvarAtparAmaShTarddhiyuktAmapunarbhavaM vA

09210122
09210131
09210132
09210141
09210142
09210151
09210152
09210161
09210162
09210171
09210172
09210181
09210182
09210191
09210192
09210201
09210202
09210211
09210212
09210221
09210222
09210231
09210232
09210241
09210242
09210251
09210252
09210261
09210262
09210271
09210272
09210281
09210282
09210291
09210292
09210301
09210302
09210311
09210312
09210321
09210322
09210331
09210332
09210341
09210342
09210351
09210352
09210361
09210362
09210363
09220010
09220011
09220012
09220021
09220022
09220023
09220031
09220032
09220041
09220042

ArtiM prapadye.akhiladehabhAjAmantaHsthito yena bhavantyaduHkhAH


kShuttR^iTshramo gAtraparibhramashcha dainyaM klamaH shokaviShAdamohAH
sarve nivR^ittAH kR^ipaNasya jantorjijIviShorjIvajalArpaNAnme
iti prabhAShya pAnIyaM mriyamANaH pipAsayA
pulkasAyAdadAddhIro nisargakaruNo nR^ipaH
tasya tribhuvanAdhIshAH phaladAH phalamichChatAm
AtmAnaM darshayAM chakrurmAyA viShNuvinirmitAH
sa vai tebhyo namaskR^itya niHsa~Ngo vigataspR^ihaH
vAsudeve bhagavati bhaktyA chakre manaH param
IshvarAlambanaM chittaM kurvato.ananyarAdhasaH
mAyA guNamayI rAjansvapnavatpratyalIyata
tatprasa~NgAnubhAvena rantidevAnuvartinaH
abhavanyoginaH sarve nArAyaNaparAyaNAH
gargAchChinistato gArgyaH kShatrAdbrahma hyavartata
duritakShayo mahAvIryAttasya trayyAruNiH kaviH
puShkarAruNirityatra ye brAhmaNagatiM gatAH
bR^ihatkShatrasya putro.abhUddhastI yaddhastinApuram
ajamIDho dvimIDhashcha purumIDhashcha hastinaH
ajamIDhasya vaMshyAH syuH priyamedhAdayo dvijAH
ajamIDhAdbR^ihadiShustasya putro bR^ihaddhanuH
bR^ihatkAyastatastasya putra AsIjjayadrathaH
tatsuto vishadastasya syenajitsamajAyata
ruchirAshvo dR^iDhahanuH kAshyo vatsashcha tatsutAH
ruchirAshvasutaH pAraH pR^ithusenastadAtmajaH
pArasya tanayo nIpastasya putrashataM tvabhUt
sa kR^itvyAM shukakanyAyAM brahmadattamajIjanat
yogI sa gavi bhAryAyAM viShvaksenamadhAtsutam
jaigIShavyopadeshena yogatantraM chakAra ha
udaksenastatastasmAdbhallATo bArhadIShavAH
yavInaro dvimIDhasya kR^itimAMstatsutaH smR^itaH
nAmnA satyadhR^itistasya dR^iDhanemiH supArshvakR^it
supArshvAtsumatistasya putraH sannatimAMstataH
kR^itI hiraNyanAbhAdyo yogaM prApya jagau sma ShaT
saMhitAH prAchyasAmnAM vai nIpo hyudgrAyudhastataH
tasya kShemyaH suvIro.atha suvIrasya ripu~njayaH
tato bahuratho nAma purumIDho.aprajo.abhavat
nalinyAmajamIDhasya nIlaH shAntistu tatsutaH
shAnteH sushAntistatputraH purujo.arkastato.abhavat
bharmyAshvastanayastasya pa~nchAsanmudgalAdayaH
yavInaro bR^ihadvishvaH kAmpillaH sa~njayaH sutAH
bharmyAshvaH prAha putrA me pa~nchAnAM rakShaNAya hi
viShayANAmalamime iti pa~nchAlasaMj~nitAH
mudgalAdbrahmanirvR^ittaM gotraM maudgalyasaMj~nitam
mithunaM mudgalAdbhArmyAddivodAsaH pumAnabhUt
ahalyA kanyakA yasyAM shatAnandastu gautamAt
tasya satyadhR^itiH putro dhanurvedavishAradaH
sharadvAMstatsuto yasmAdurvashIdarshanAtkila
sharastambe.apatadreto mithunaM tadabhUchChubham
taddR^iShTvA kR^ipayAgR^ihNAchChAntanurmR^igayAM charan
kR^ipaH kumAraH kanyA cha droNapatnyabhavatkR^ipI
shrIshuka uvAcha
mitrAyushcha divodAsAchchyavanastatsuto nR^ipa
sudAsaH sahadevo.atha somako jantujanmakR^it
tasya putrashataM teShAM yavIyAnpR^iShataH sutaH
sa tasmAddrupado jaj~ne sarvasampatsamanvitaH
drupadAddraupadI tasya dhR^iShTadyumnAdayaH sutAH
dhR^iShTadyumnAddhR^iShTaketurbhArmyAH pA~nchAlakA ime
yo.ajamIDhasuto hyanya R^ikShaH saMvaraNastataH
tapatyAM sUryakanyAyAM kurukShetrapatiH kuruH
parIkShiH sudhanurjahnurniShadhashcha kuroH sutAH

09220051
09220052
09220061
09220062
09220071
09220072
09220081
09220082
09220091
09220092
09220101
09220102
09220111
09220112
09220121
09220122
09220131
09220132
09220141
09220142
09220151
09220152
09220161
09220162
09220171
09220172
09220181
09220182
09220191
09220192
09220201
09220202
09220211
09220212
09220221
09220222
09220231
09220232
09220241
09220242
09220251
09220252
09220261
09220262
09220271
09220272
09220281
09220282
09220291
09220292
09220301
09220302
09220311
09220312
09220321
09220322
09220323
09220331
09220332
09220341

suhotro.abhUtsudhanuShashchyavano.atha tataH kR^itI


vasustasyoparicharo bR^ihadrathamukhAstataH
kushAmbamatsyapratyagra chedipAdyAshcha chedipAH
bR^ihadrathAtkushAgro.abhUdR^iShabhastasya tatsutaH
jaj~ne satyahito.apatyaM puShpavAMstatsuto jahuH
anyasyAmapi bhAryAyAM shakale dve bR^ihadrathAt
ye mAtrA bahirutsR^iShTe jarayA chAbhisandhite
jIva jIveti krIDantyA jarAsandho.abhavatsutaH
tatashcha sahadevo.abhUtsomApiryachChrutashravAH
parIkShiranapatyo.abhUtsuratho nAma jAhnavaH
tato vidUrathastasmAtsArvabhaumastato.abhavat
jayasenastattanayo rAdhiko.ato.ayutAyvabhUt
tatashchAkrodhanastasmAddevAtithiramuShya cha
R^ikShastasya dilIpo.abhUtpratIpastasya chAtmajaH
devApiH shAntanustasya bAhlIka iti chAtmajAH
pitR^irAjyaM parityajya devApistu vanaM gataH
abhavachChAntanU rAjA prA~NmahAbhiShasaMj~nitaH
yaM yaM karAbhyAM spR^ishati jIrNaM yauvanameti saH
shAntimApnoti chaivAgryAM karmaNA tena shAntanuH
samA dvAdasha tadrAjye na vavarSha yadA vibhuH
shAntanurbrAhmaNairuktaH parivettAyamagrabhuk
rAjyaM dehyagrajAyAshu purarAShTravivR^iddhaye
evamukto dvijairjyeShThaM ChandayAmAsa so.abravIt
tanmantriprahitairviprairvedAdvibhraMshito girA
vedavAdAtivAdAnvai tadA devo vavarSha ha
devApiryogamAsthAya kalApagrAmamAshritaH
somavaMshe kalau naShTe kR^itAdau sthApayiShyati
bAhlIkAtsomadatto.abhUdbhUrirbhUrishravAstataH
shalashcha shAntanorAsIdga~NgAyAM bhIShma AtmavAn
sarvadharmavidAM shreShTho mahAbhAgavataH kaviH
vIrayUthAgraNIryena rAmo.api yudhi toShitaH
shAntanordAsakanyAyAM jaj~ne chitrA~NgadaH sutaH
vichitravIryashchAvarajo nAmnA chitrA~Ngado hataH
yasyAM parAsharAtsAkShAdavatIrNo hareH kalA
vedagupto muniH kR^iShNo yato.ahamidamadhyagAm
hitvA svashiShyAnpailAdInbhagavAnbAdarAyaNaH
mahyaM putrAya shAntAya paraM guhyamidaM jagau
vichitravIryo.athovAha kAshIrAjasute balAt
svayaMvarAdupAnIte ambikAmbAlike ubhe
tayorAsaktahR^idayo gR^ihIto yakShmaNA mR^itaH
kShetre.aprajasya vai bhrAturmAtrokto bAdarAyaNaH
dhR^itarAShTraM cha pANDuM cha viduraM chApyajIjanat
gAndhAryAM dhR^itarAShTrasya jaj~ne putrashataM nR^ipa
tatra duryodhano jyeShTho duHshalA chApi kanyakA
shApAnmaithunaruddhasya pANDoH kuntyAM mahArathAH
jAtA dharmAnilendrebhyo yudhiShThiramukhAstrayaH
nakulaH sahadevashcha mAdryAM nAsatyadasrayoH
draupadyAM pa~ncha pa~nchabhyaH putrAste pitaro.abhavan
yudhiShThirAtprativindhyaH shrutaseno vR^ikodarAt
arjunAchChrutakIrtistu shatAnIkastu nAkuliH
sahadevasuto rAjanChrutakarmA tathApare
yudhiShThirAttu pauravyAM devako.atha ghaTotkachaH
bhImasenAddhiDimbAyAM kAlyAM sarvagatastataH
sahadevAtsuhotraM tu vijayAsUta pArvatI
kareNumatyAM nakulo naramitraM tathArjunaH
irAvantamulupyAM vai sutAyAM babhruvAhanam
maNipurapateH so.api tatputraH putrikAsutaH
tava tAtaH subhadrAyAmabhimanyurajAyata
sarvAtirathajidvIra uttarAyAM tato bhavAn
parikShINeShu kuruShu drauNerbrahmAstratejasA

09220342
09220351
09220352
09220361
09220362
09220371
09220372
09220381
09220382
09220391
09220392
09220401
09220402
09220411
09220412
09220421
09220422
09220431
09220432
09220441
09220442
09220451
09220452
09220461
09220462
09220471
09220472
09220481
09220482
09220491
09220492
09230010
09230011
09230012
09230021
09230022
09230031
09230032
09230041
09230042
09230051
09230052
09230061
09230062
09230071
09230072
09230081
09230082
09230091
09230092
09230101
09230102
09230111
09230112
09230121
09230122
09230131
09230132
09230141
09230142

tvaM cha kR^iShNAnubhAvena sajIvo mochito.antakAt


taveme tanayAstAta janamejayapUrvakAH
shrutaseno bhImasena ugrasenashcha vIryavAn
janamejayastvAM viditvA takShakAnnidhanaM gatam
sarpAnvai sarpayAgAgnau sa hoShyati ruShAnvitaH
kAlaSheyaM purodhAya turaM turagamedhaShAT
samantAtpR^ithivIM sarvAM jitvA yakShyati chAdhvaraiH
tasya putraH shatAnIko yAj~navalkyAttrayIM paThan
astraj~nAnaM kriyAj~nAnaM shaunakAtparameShyati
sahasrAnIkastatputrastatashchaivAshvamedhajaH
asImakR^iShNastasyApi nemichakrastu tatsutaH
gajAhvaye hR^ite nadyA kaushAmbyAM sAdhu vatsyati
uktastatashchitrarathastasmAchChuchirathaH sutaH
tasmAchcha vR^iShTimAMstasya suSheNo.atha mahIpatiH
sunIthastasya bhavitA nR^ichakShuryatsukhInalaH
pariplavaH sutastasmAnmedhAvI sunayAtmajaH
nR^ipa~njayastato dUrvastimistasmAjjaniShyati
timerbR^ihadrathastasmAchChatAnIkaH sudAsajaH
shatAnIkAddurdamanastasyApatyaM mahInaraH
daNDapANirnimistasya kShemako bhavitA yataH
brahmakShatrasya vai yonirvaMsho devarShisatkR^itaH
kShemakaM prApya rAjAnaM saMsthAM prApsyati vai kalau
atha mAgadharAjAno bhAvino ye vadAmi te
bhavitA sahadevasya mArjAriryachChrutashravAH
tato yutAyustasyApi niramitro.atha tatsutaH
sunakShatraH sunakShatrAdbR^ihatseno.atha karmajit
tataH suta~njayAdvipraH shuchistasya bhaviShyati
kShemo.atha suvratastasmAddharmasUtraH samastataH
dyumatseno.atha sumatiH subalo janitA tataH
sunIthaH satyajidatha vishvajidyadripu~njayaH
bArhadrathAshcha bhUpAlA bhAvyAH sAhasravatsaram
shrIshuka uvAcha
anoH sabhAnarashchakShuH pareShNushcha trayaH sutAH
sabhAnarAtkAlanaraH sR^i~njayastatsutastataH
janamejayastasya putro mahAshAlo mahAmanAH
ushInarastitikShushcha mahAmanasa Atmajau
shibirvaraH kR^imirdakShashchatvAroshInarAtmajAH
vR^iShAdarbhaH sudhIrashcha madraH kekaya AtmavAn
shibeshchatvAra evAsaMstitikShoshcha ruShadrathaH
tato homo.atha sutapA baliH sutapaso.abhavat
a~Ngava~Ngakali~NgAdyAH suhmapuNDrauDrasaMj~nitAH
jaj~nire dIrghatamaso baleH kShetre mahIkShitaH
chakruH svanAmnA viShayAnShaDimAnprAchyakAMshcha te
khalapAno.a~Ngato jaj~ne tasmAddivirathastataH
suto dharmaratho yasya jaj~ne chitraratho.aprajAH
romapAda iti khyAtastasmai dasharathaH sakhA
shAntAM svakanyAM prAyachChadR^iShyashR^i~Nga uvAha yAm
deve.avarShati yaM rAmA AninyurhariNIsutam
nATyasa~NgItavAditrairvibhramAli~NganArhaNaiH
sa tu rAj~no.anapatyasya nirUpyeShTiM marutvate
prajAmadAddasharatho yena lebhe.aprajAH prajAH
chatura~Ngo romapAdAtpR^ithulAkShastu tatsutaH
bR^ihadratho bR^ihatkarmA bR^ihadbhAnushcha tatsutAH
AdyAdbR^ihanmanAstasmAjjayadratha udAhR^itaH
vijayastasya sambhUtyAM tato dhR^itirajAyata
tato dhR^itavratastasya satkarmAdhirathastataH
yo.asau ga~NgAtaTe krIDanma~njUShAntargataM shishum
kuntyApaviddhaM kAnInamanapatyo.akarotsutam
vR^iShasenaH sutastasya karNasya jagatIpate
druhyoshcha tanayo babhruH setustasyAtmajastataH

09230151
09230152
09230161
09230162
09230171
09230172
09230181
09230182
09230191
09230192
09230201
09230202
09230211
09230212
09230221
09230222
09230231
09230232
09230241
09230242
09230251
09230252
09230261
09230262
09230271
09230272
09230281
09230282
09230291
09230292
09230301
09230302
09230311
09230312
09230321
09230322
09230331
09230332
09230341
09230342
09230351
09230352
09230361
09230362
09230371
09230372
09230381
09230382
09230391
09230392
09230393
09240010
09240011
09240012
09240021
09240022
09240031
09240032
09240041
09240042

Arabdhastasya gAndhArastasya dharmastato dhR^itaH


dhR^itasya durmadastasmAtprachetAH prAchetasaH shatam
mlechChAdhipatayo.abhUvannudIchIM dishamAshritAH
turvasoshcha suto vahnirvahnerbhargo.atha bhAnumAn
tribhAnustatsuto.asyApi karandhama udAradhIH
marutastatsuto.aputraH putraM pauravamanvabhUt
duShmantaH sa punarbheje svavaMshaM rAjyakAmukaH
yayAterjyeShThaputrasya yadorvaMshaM nararShabha
varNayAmi mahApuNyaM sarvapApaharaM nR^iNAm
yadorvaMshaM naraH shrutvA sarvapApaiH pramuchyate
yatrAvatIrNo bhagavAnparamAtmA narAkR^itiH
yadoH sahasrajitkroShTA nalo ripuriti shrutAH
chatvAraH sUnavastatra shatajitprathamAtmajaH
mahAhayo reNuhayo haihayashcheti tatsutAH
dharmastu haihayasuto netraH kunteH pitA tataH
soha~njirabhavatkuntermahiShmAnbhadrasenakaH
durmado bhadrasenasya dhanakaH kR^itavIryasUH
kR^itAgniH kR^itavarmA cha kR^itaujA dhanakAtmajAH
arjunaH kR^itavIryasya saptadvIpeshvaro.abhavat
dattAtreyAddhareraMshAtprAptayogamahAguNaH
na nUnaM kArtavIryasya gatiM yAsyanti pArthivAH
yaj~nadAnatapoyogaiH shrutavIryadayAdibhiH
pa~nchAshIti sahasrANi hyavyAhatabalaH samAH
anaShTavittasmaraNo bubhuje.akShayyaShaDvasu
tasya putrasahasreShu pa~nchaivorvaritA mR^idhe
jayadhvajaH shUraseno vR^iShabho madhurUrjitaH
jayadhvajAttAlaja~Nghastasya putrashataM tvabhUt
kShatraM yattAlaja~NghAkhyamaurvatejopasaMhR^itam
teShAM jyeShTho vItihotro vR^iShNiH putro madhoH smR^itaH
tasya putrashataM tvAsIdvR^iShNijyeShThaM yataH kulam
mAdhavA vR^iShNayo rAjanyAdavAshcheti saMj~nitAH
yaduputrasya cha kroShToH putro vR^ijinavAMstataH
svAhito.ato viShadgurvai tasya chitrarathastataH
shashabindurmahAyogI mahAbhAgo mahAnabhUt
chaturdashamahAratnashchakravartyaparAjitaH
tasya patnIsahasrANAM dashAnAM sumahAyashAH
dashalakShasahasrANi putrANAM tAsvajIjanat
teShAM tu ShaTpradhAnAnAM pR^ithushravasa AtmajaH
dharmo nAmoshanA tasya hayamedhashatasya yAT
tatsuto ruchakastasya pa~nchAsannAtmajAH shR^iNu
purujidrukmarukmeShu pR^ithujyAmaghasaMj~nitAH
jyAmaghastvaprajo.apyanyAM bhAryAM shaibyApatirbhayAt
nAvindachChatrubhavanAdbhojyAM kanyAmahAraShIt
rathasthAM tAM nirIkShyAha shaibyA patimamarShitA
keyaM kuhaka matsthAnaM rathamAropiteti vai
snuShA tavetyabhihite smayantI patimabravIt
ahaM bandhyAsapatnI cha snuShA me yujyate katham
janayiShyasi yaM rAj~ni tasyeyamupayujyate
anvamodanta tadvishve devAH pitara eva cha
shaibyA garbhamadhAtkAle kumAraM suShuve shubham
sa vidarbha iti prokta upayeme snuShAM satIm
shrIshuka uvAcha
tasyAM vidarbho.ajanayatputrau nAmnA kushakrathau
tR^itIyaM romapAdaM cha vidarbhakulanandanam
romapAdasuto babhrurbabhroH kR^itirajAyata
ushikastatsutastasmAchchedishchaidyAdayo nR^ipAH
krathasya kuntiH putro.abhUdvR^iShNistasyAtha nirvR^itiH
tato dashArho nAmnAbhUttasya vyomaH sutastataH
jImUto vikR^itistasya yasya bhImarathaH sutaH
tato navarathaH putro jAto dasharathastataH

09240051
09240052
09240061
09240062
09240071
09240072
09240081
09240082
09240091
09240092
09240101
09240102
09240111
09240112
09240121
09240122
09240131
09240132
09240141
09240142
09240151
09240152
09240161
09240162
09240171
09240172
09240181
09240182
09240191
09240192
09240201
09240202
09240211
09240212
09240221
09240222
09240231
09240232
09240241
09240242
09240251
09240252
09240261
09240262
09240271
09240272
09240281
09240282
09240291
09240292
09240301
09240302
09240311
09240312
09240321
09240322
09240331
09240332
09240341
09240342

karambhiH shakuneH putro devarAtastadAtmajaH


devakShatrastatastasya madhuH kuruvashAdanuH
puruhotrastvanoH putrastasyAyuH sAtvatastataH
bhajamAno bhajirdivyo vR^iShNirdevAvR^idho.andhakaH
sAtvatasya sutAH sapta mahAbhojashcha mAriSha
bhajamAnasya nimlochiH ki~NkaNo dhR^iShTireva cha
ekasyAmAtmajAH patnyAmanyasyAM cha trayaH sutAH
shatAjichcha sahasrAjidayutAjiditi prabho
babhrurdevAvR^idhasutastayoH shlokau paThantyamU
yathaiva shR^iNumo dUrAtsampashyAmastathAntikAt
babhruH shreShTho manuShyANAM devairdevAvR^idhaH samaH
puruShAH pa~nchaShaShTishcha ShaTsahasrANi chAShTa cha
ye.amR^itatvamanuprAptA babhrordevAvR^idhAdapi
mahAbhojo.atidharmAtmA bhojA AsaMstadanvaye
vR^iShNeH sumitraH putro.abhUdyudhAjichcha parantapa
shinistasyAnamitrashcha nighno.abhUdanamitrataH
satrAjitaH prasenashcha nighnasyAthAsatuH sutau
anamitrasuto yo.anyaH shinistasya cha satyakaH
yuyudhAnaH sAtyakirvai jayastasya kuNistataH
yugandharo.anamitrasya vR^iShNiH putro.aparastataH
shvaphalkashchitrarathashcha gAndinyAM cha shvaphalkataH
akrUrapramukhA AsanputrA dvAdasha vishrutAH
Asa~NgaH sArameyashcha mR^iduro mR^iduvidgiriH
dharmavR^iddhaH sukarmA cha kShetropekSho.arimardanaH
shatrughno gandhamAdashcha pratibAhushcha dvAdasha
teShAM svasA suchArAkhyA dvAvakrUrasutAvapi
devavAnupadevashcha tathA chitrarathAtmajAH
pR^ithurvidUrathAdyAshcha bahavo vR^iShNinandanAH
kukuro bhajamAnashcha shuchiH kambalabarhiShaH
kukurasya suto vahnirvilomA tanayastataH
kapotaromA tasyAnuH sakhA yasya cha tumburuH
andhakAddundubhistasmAdavidyotaH punarvasuH
tasyAhukashchAhukI cha kanyA chaivAhukAtmajau
devakashchograsenashcha chatvAro devakAtmajAH
devavAnupadevashcha sudevo devavardhanaH
teShAM svasAraH saptAsandhR^itadevAdayo nR^ipa
shAntidevopadevA cha shrIdevA devarakShitA
sahadevA devakI cha vasudeva uvAha tAH
kaMsaH sunAmA nyagrodhaH ka~NkaH sha~NkuH suhUstathA
rAShTrapAlo.atha dhR^iShTishcha tuShTimAnaugrasenayaH
kaMsA kaMsavatI ka~NkA shUrabhU rAShTrapAlikA
ugrasenaduhitaro vasudevAnujastriyaH
shUro vidUrathAdAsIdbhajamAnastu tatsutaH
shinistasmAtsvayaM bhojo hR^idikastatsuto mataH
devamIDhaH shatadhanuH kR^itavarmeti tatsutAH
devamIDhasya shUrasya mAriShA nAma patnyabhUt
tasyAM sa janayAmAsa dasha putrAnakalmaShAn
vasudevaM devabhAgaM devashravasamAnakam
sR^i~njayaM shyAmakaM ka~NkaM shamIkaM vatsakaM vR^ikam
devadundubhayo nedurAnakA yasya janmani
vasudevaM hareH sthAnaM vadantyAnakadundubhim
pR^ithA cha shrutadevA cha shrutakIrtiH shrutashravAH
rAjAdhidevI chaiteShAM bhaginyaH pa~ncha kanyakAH
kunteH sakhyuH pitA shUro hyaputrasya pR^ithAmadAt
sApa durvAsaso vidyAM devahUtIM pratoShitAt
tasyA vIryaparIkShArthamAjuhAva raviM shuchiH
tadaivopAgataM devaM vIkShya vismitamAnasA
pratyayArthaM prayuktA me yAhi deva kShamasva me
amoghaM devasandarshamAdadhe tvayi chAtmajam
yoniryathA na duShyeta kartAhaM te sumadhyame

09240351
09240352
09240361
09240362
09240371
09240372
09240381
09240382
09240391
09240392
09240401
09240402
09240411
09240412
09240421
09240422
09240431
09240432
09240441
09240442
09240451
09240452
09240461
09240462
09240471
09240472
09240481
09240482
09240491
09240492
09240501
09240502
09240511
09240512
09240521
09240522
09240531
09240532
09240541
09240542
09240551
09240552
09240561
09240562
09240571
09240572
09240581
09240582
09240591
09240592
09240601
09240602
09240611
09240612
09240621
09240622
09240631
09240632
09240641
09240642

iti tasyAM sa AdhAya garbhaM sUryo divaM gataH


sadyaH kumAraH sa~njaj~ne dvitIya iva bhAskaraH
taM sAtyajannadItoye kR^ichChrAllokasya bibhyatI
prapitAmahastAmuvAha pANDurvai satyavikramaH
shrutadevAM tu kArUSho vR^iddhasharmA samagrahIt
yasyAmabhUddantavakra R^iShishapto diteH sutaH
kaikeyo dhR^iShTaketushcha shrutakIrtimavindata
santardanAdayastasyAM pa~nchAsankaikayAH sutAH
rAjAdhidevyAmAvantyau jayaseno.ajaniShTa ha
damaghoShashchedirAjaH shrutashravasamagrahIt
shishupAlaH sutastasyAH kathitastasya sambhavaH
devabhAgasya kaMsAyAM chitraketubR^ihadbalau
kaMsavatyAM devashravasaH suvIra iShumAMstathA
bakaH ka~NkAttu ka~NkAyAM satyajitpurujittathA
sR^i~njayo rAShTrapAlyAM cha vR^iShadurmarShaNAdikAn
harikeshahiraNyAkShau shUrabhUmyAM cha shyAmakaH
mishrakeshyAmapsarasi vR^ikAdInvatsakastathA
takShapuShkarashAlAdIndurvAkShyAM vR^ika Adadhe
sumitrArjunapAlAdInsamIkAttu sudAmanI
AnakaH karNikAyAM vai R^itadhAmAjayAvapi
pauravI rohiNI bhadrA madirA rochanA ilA
devakIpramukhAshchAsanpatnya AnakadundubheH
balaM gadaM sAraNaM cha durmadaM vipulaM dhruvam
vasudevastu rohiNyAM kR^itAdInudapAdayat
subhadro bhadrabAhushcha durmado bhadra eva cha
pauravyAstanayA hyete bhUtAdyA dvAdashAbhavan
nandopanandakR^itaka shUrAdyA madirAtmajAH
kaushalyA keshinaM tvekamasUta kulanandanam
rochanAyAmato jAtA hastahemA~NgadAdayaH
ilAyAmuruvalkAdInyadumukhyAnajIjanat
vipR^iShTho dhR^itadevAyAmeka AnakadundubheH
shAntidevAtmajA rAjanprashamaprasitAdayaH
rAjanyakalpavarShAdyA upadevAsutA dasha
vasuhaMsasuvaMshAdyAH shrIdevAyAstu ShaTsutAH
devarakShitayA labdhA nava chAtra gadAdayaH
vasudevaH sutAnaShTAvAdadhe sahadevayA
pravarashrutamukhyAMshcha sAkShAddharmo vasUniva
vasudevastu devakyAmaShTa putrAnajIjanat
kIrtimantaM suSheNaM cha bhadrasenamudAradhIH
R^ijuM sammardanaM bhadraM sa~NkarShaNamahIshvaram
aShTamastu tayorAsItsvayameva hariH kila
subhadrA cha mahAbhAgA tava rAjanpitAmahI
yadA yadA hi dharmasya kShayo vR^iddhishcha pApmanaH
tadA tu bhagavAnIsha AtmAnaM sR^ijate hariH
na hyasya janmano hetuH karmaNo vA mahIpate
AtmamAyAM vineshasya parasya draShTurAtmanaH
yanmAyAcheShTitaM puMsaH sthityutpattyapyayAya hi
anugrahastannivR^itterAtmalAbhAya cheShyate
akShauhiNInAM patibhirasurairnR^ipalA~nChanaiH
bhuva AkramyamANAyA abhArAya kR^itodyamaH
karmANyaparimeyANi manasApi sureshvaraiH
sahasa~NkarShaNashchakre bhagavAnmadhusUdanaH
kalau janiShyamANAnAM duHkhashokatamonudam
anugrahAya bhaktAnAM supuNyaM vyatanodyashaH
yasminsatkarNapIyuShe yashastIrthavare sakR^it
shrotrA~njalirupaspR^ishya dhunute karmavAsanAm
bhojavR^iShNyandhakamadhu shUrasenadashArhakaiH
shlAghanIyehitaH shashvatkurusR^i~njayapANDubhiH
snigdhasmitekShitodArairvAkyairvikramalIlayA
nR^ilokaM ramayAmAsa mUrtyA sarvA~NgaramyayA

09240651 yasyAnanaM makarakuNDalachArukarNa bhrAjatkapolasubhagaM savilAsahAsam


09240652 nityotsavaM na tatR^ipurdR^ishibhiH pibantyo nAryo narAshcha muditAH ku
pitA nimeshcha
09240661 jAto gataH pitR^igR^ihAdvrajamedhitArtho hatvA ripUnsutashatAni kR^itor
udAraH
09240662 utpAdya teShu puruShaH kratubhiH samIje AtmAnamAtmanigamaM prathayanjan
eShu
09240671 pR^ithvyAH sa vai gurubharaM kShapayankurUNAmantaHsamutthakalinA yudhi
bhUpachamvaH
09240672 dR^iShTyA vidhUya vijaye jayamudvighoShya prochyoddhavAya cha paraM sam
agAtsvadhAma
10010010 shrIrAjovAcha
10010011 kathito vaMshavistAro bhavatA somasUryayoH
10010013 rAj~nAM chobhayavaMshyAnAM charitaM paramAdbhutam
10010021 yadoshcha dharmashIlasya nitarAM munisattama
10010023 tatrAMshenAvatIrNasya viShNorvIryANi shaMsa naH
10010031 avatIrya yadorvaMshe bhagavAnbhUtabhAvanaH
10010033 kR^itavAnyAni vishvAtmA tAni no vada vistarAt
10010041 nivR^ittatarShairupagIyamAnAdbhavauShadhAchChrotramano.abhirAmAt
10010043 ka uttamashlokaguNAnuvAdAtpumAnvirajyeta vinA pashughnAt
10010051 pitAmahA me samare.amara~njayairdevavratAdyAtirathaistimi~NgilaiH
10010053 duratyayaM kauravasainyasAgaraM kR^itvAtaranvatsapadaM sma yatplavAH
10010061 drauNyastravipluShTamidaM mada~NgaM santAnabIjaM kurupANDavAnAm
10010063 jugopa kukShiM gata Attachakro mAtushcha me yaH sharaNaM gatAyAH
10010071 vIryANi tasyAkhiladehabhAjAmantarbahiH pUruShakAlarUpaiH
10010073 prayachChato mR^ityumutAmR^itaM cha mAyAmanuShyasya vadasva vidvan
10010081 rohiNyAstanayaH prokto rAmaH sa~NkarShaNastvayA
10010083 devakyA garbhasambandhaH kuto dehAntaraM vinA
10010091 kasmAnmukundo bhagavAnpiturgehAdvrajaM gataH
10010093 kva vAsaM j~nAtibhiH sArdhaM kR^itavAnsAtvatAM patiH
10010101 vraje vasankimakaronmadhupuryAM cha keshavaH
10010103 bhrAtaraM chAvadhItkaMsaM mAturaddhAtadarhaNam
10010111 dehaM mAnuShamAshritya kati varShANi vR^iShNibhiH
10010113 yadupuryAM sahAvAtsItpatnyaH katyabhavanprabhoH
10010121 etadanyachcha sarvaM me mune kR^iShNavicheShTitam
10010123 vaktumarhasi sarvaj~na shraddadhAnAya vistR^itam
10010131 naiShAtiduHsahA kShunmAM tyaktodamapi bAdhate
10010133 pibantaM tvanmukhAmbhoja chyutaM harikathAmR^itam
10010140 sUta uvAcha
10010141 evaM nishamya bhR^igunandana sAdhuvAdaM
10010142 vaiyAsakiH sa bhagavAnatha viShNurAtam
10010143 pratyarchya kR^iShNacharitaM kalikalmaShaghnaM
10010144 vyAhartumArabhata bhAgavatapradhAnaH
10010150 shrIshuka uvAcha
10010151 samyagvyavasitA buddhistava rAjarShisattama
10010153 vAsudevakathAyAM te yajjAtA naiShThikI ratiH
10010161 vAsudevakathAprashnaH puruShAMstrInpunAti hi
10010163 vaktAraM prachChakaM shrotR^IMstatpAdasalilaM yathA
10010171 bhUmirdR^iptanR^ipavyAja daityAnIkashatAyutaiH
10010173 AkrAntA bhUribhAreNa brahmANaM sharaNaM yayau
10010181 gaurbhUtvAshrumukhI khinnA krandantI karuNaM vibhoH
10010183 upasthitAntike tasmai vyasanaM samavochata
10010191 brahmA tadupadhAryAtha saha devaistayA saha
10010193 jagAma satrinayanastIraM kShIrapayonidheH
10010201 tatra gatvA jagannAthaM devadevaM vR^iShAkapim
10010203 puruShaM puruShasUktena upatasthe samAhitaH
10010211 giraM samAdhau gagane samIritAM nishamya vedhAstridashAnuvAcha ha
10010213 gAM pauruShIM me shR^iNutAmarAH punarvidhIyatAmAshu tathaiva mA chiram
10010221 puraiva puMsAvadhR^ito dharAjvaro bhavadbhiraMshairyaduShUpajanyatAm
10010223 sa yAvadurvyA bharamIshvareshvaraH svakAlashaktyA kShapayaMshcharedbhuv

i
10010231
10010233
10010241
10010243
10010251
10010253
10010260
10010261
10010263
10010271
10010273
10010281
10010283
10010291
10010293
10010301
10010303
10010311
10010313
10010321
10010323
10010331
10010333
10010341
10010343
10010351
10010353
10010361
10010363
10010370
10010371
10010373
10010381
10010383
10010391
10010393
10010401
10010403
10010411
10010413
10010421
10010423
10010431
10010432
10010433
10010434
10010441
10010443
10010451
10010453
10010460
10010461
10010463
10010471
10010473
10010481
10010483
10010491
10010493

vasudevagR^ihe sAkShAdbhagavAnpuruShaH paraH


janiShyate tatpriyArthaM sambhavantu surastriyaH
vAsudevakalAnantaH sahasravadanaH svarAT
agrato bhavitA devo hareH priyachikIrShayA
viShNormAyA bhagavatI yayA sammohitaM jagat
AdiShTA prabhuNAMshena kAryArthe sambhaviShyati
shrIshuka uvAcha
ityAdishyAmaragaNAnprajApatipatirvibhuH
AshvAsya cha mahIM gIrbhiH svadhAma paramaM yayau
shUraseno yadupatirmathurAmAvasanpurIm
mAthurA~nChUrasenAMshcha viShayAnbubhuje purA
rAjadhAnI tataH sAbhUtsarvayAdavabhUbhujAm
mathurA bhagavAnyatra nityaM sannihito hariH
tasyAM tu karhichichChaurirvasudevaH kR^itodvahaH
devakyA sUryayA sArdhaM prayANe rathamAruhat
ugrasenasutaH kaMsaH svasuH priyachikIrShayA
rashmInhayAnAM jagrAha raukmai rathashatairvR^itaH
chatuHshataM pAribarhaM gajAnAM hemamAlinAm
ashvAnAmayutaM sArdhaM rathAnAM cha triShaTshatam
dAsInAM sukumArINAM dve shate samala~NkR^ite
duhitre devakaH prAdAdyAne duhitR^ivatsalaH
sha~NkhatUryamR^ida~NgAshcha nedurdundubhayaH samam
prayANaprakrame tAta varavadhvoH suma~Ngalam
pathi pragrahiNaM kaMsamAbhAShyAhAsharIravAk
asyAstvAmaShTamo garbho hantA yAM vahase.abudha
ityuktaH sa khalaH pApo bhojAnAM kulapAMsanaH
bhaginIM hantumArabdhaM khaDgapANiH kache.agrahIt
taM jugupsitakarmANaM nR^ishaMsaM nirapatrapam
vasudevo mahAbhAga uvAcha parisAntvayan
shrIvasudeva uvAcha
shlAghanIyaguNaH shUrairbhavAnbhojayashaskaraH
sa kathaM bhaginIM hanyAtstriyamudvAhaparvaNi
mR^ityurjanmavatAM vIra dehena saha jAyate
adya vAbdashatAnte vA mR^ityurvai prANinAM dhruvaH
dehe pa~nchatvamApanne dehI karmAnugo.avashaH
dehAntaramanuprApya prAktanaM tyajate vapuH
vrajaMstiShThanpadaikena yathaivaikena gachChati
yathA tR^iNajalaukaivaM dehI karmagatiM gataH
svapne yathA pashyati dehamIdR^ishaM manorathenAbhiniviShTachetanaH
dR^iShTashrutAbhyAM manasAnuchintayanprapadyate tatkimapi hyapasmR^itiH
yato yato dhAvati daivachoditaM mano vikArAtmakamApa pa~nchasu
guNeShu mAyArochiteShu dehyasau prapadyamAnaH saha tena jAyate
jyotiryathaivodakapArthiveShvadaH
samIravegAnugataM vibhAvyate
evaM svamAyArachiteShvasau pumAn
guNeShu rAgAnugato vimuhyati
tasmAnna kasyachiddrohamAcharetsa tathAvidhaH
AtmanaH kShemamanvichChandrogdhurvai parato bhayam
eShA tavAnujA bAlA kR^ipaNA putrikopamA
hantuM nArhasi kalyANImimAM tvaM dInavatsalaH
shrIshuka uvAcha
evaM sa sAmabhirbhedairbodhyamAno.api dAruNaH
na nyavartata kauravya puruShAdAnanuvrataH
nirbandhaM tasya taM j~nAtvA vichintyAnakadundubhiH
prAptaM kAlaM prativyoDhumidaM tatrAnvapadyata
mR^ityurbuddhimatApohyo yAvadbuddhibalodayam
yadyasau na nivarteta nAparAdho.asti dehinaH
pradAya mR^ityave putrAnmochaye kR^ipaNAmimAm
sutA me yadi jAyeranmR^ityurvA na mriyeta chet

10010501
10010503
10010511
10010513
10010521
10010523
10010531
10010533
10010540
10010541
10010543
10010550
10010551
10010553
10010561
10010563
10010571
10010573
10010581
10010583
10010591
10010593
10010601
10010603
10010611
10010613
10010621
10010623
10010631
10010633
10010641
10010643
10010651
10010653
10010661
10010663
10010671
10010673
10010681
10010683
10010691
10010693
10020010
10020011
10020013
10020021
10020023
10020031
10020033
10020041
10020043
10020051
10020053
10020061
10020063
10020071
10020073
10020075
10020081
10020083

viparyayo vA kiM na syAdgatirdhAturduratyayA


upasthito nivarteta nivR^ittaH punarApatet
agneryathA dAruviyogayogayoradR^iShTato.anyanna nimittamasti
evaM hi jantorapi durvibhAvyaH sharIrasaMyogaviyogahetuH
evaM vimR^ishya taM pApaM yAvadAtmanidarshanam
pUjayAmAsa vai shaurirbahumAnapuraHsaram
prasannavadanAmbhojo nR^ishaMsaM nirapatrapam
manasA dUyamAnena vihasannidamabravIt
shrIvasudeva uvAcha
na hyasyAste bhayaM saumya yadvai sAhAsharIravAk
putrAnsamarpayiShye.asyA yataste bhayamutthitam
shrIshuka uvAcha
svasurvadhAnnivavR^ite kaMsastadvAkyasAravit
vasudevo.api taM prItaH prashasya prAvishadgR^iham
atha kAla upAvR^itte devakI sarvadevatA
putrAnprasuShuve chAShTau kanyAM chaivAnuvatsaram
kIrtimantaM prathamajaM kaMsAyAnakadundubhiH
arpayAmAsa kR^ichChreNa so.anR^itAdativihvalaH
kiM duHsahaM nu sAdhUnAM viduShAM kimapekShitam
kimakAryaM kadaryANAM dustyajaM kiM dhR^itAtmanAm
dR^iShTvA samatvaM tachChaureH satye chaiva vyavasthitim
kaMsastuShTamanA rAjanprahasannidamabravIt
pratiyAtu kumAro.ayaM na hyasmAdasti me bhayam
aShTamAdyuvayorgarbhAnmR^ityurme vihitaH kila
tatheti sutamAdAya yayAvAnakadundubhiH
nAbhyanandata tadvAkyamasato.avijitAtmanaH
nandAdyA ye vraje gopA yAshchAmIShAM cha yoShitaH
vR^iShNayo vasudevAdyA devakyAdyA yadustriyaH
sarve vai devatAprAyA ubhayorapi bhArata
j~nAtayo bandhusuhR^ido ye cha kaMsamanuvratAH
etatkaMsAya bhagavA~nChashaMsAbhyetya nAradaH
bhUmerbhArAyamANAnAM daityAnAM cha vadhodyamam
R^iShervinirgame kaMso yadUnmatvA surAniti
devakyA garbhasambhUtaM viShNuM cha svavadhaM prati
devakIM vasudevaM cha nigR^ihya nigaDairgR^ihe
jAtaM jAtamahanputraM tayorajanasha~NkayA
mAtaraM pitaraM bhrAtR^InsarvAMshcha suhR^idastathA
ghnanti hyasutR^ipo lubdhA rAjAnaH prAyasho bhuvi
AtmAnamiha sa~njAtaM jAnanprAgviShNunA hatam
mahAsuraM kAlanemiM yadubhiH sa vyarudhyata
ugrasenaM cha pitaraM yadubhojAndhakAdhipam
svayaM nigR^ihya bubhuje shUrasenAnmahAbalaH
shrIshuka uvAcha
pralambabakachANUra tR^iNAvartamahAshanaiH
muShTikAriShTadvivida pUtanAkeshIdhenukaiH
anyaishchAsurabhUpAlairbANabhaumAdibhiryutaH
yadUnAM kadanaM chakre balI mAgadhasaMshrayaH
te pIDitA nivivishuH kurupa~nchAlakekayAn
shAlvAnvidarbhAnniShadhAnvidehAnkoshalAnapi
eke tamanurundhAnA j~nAtayaH paryupAsate
hateShu ShaTsu bAleShu devakyA augraseninA
saptamo vaiShNavaM dhAma yamanantaM prachakShate
garbho babhUva devakyA harShashokavivardhanaH
bhagavAnapi vishvAtmA viditvA kaMsajaM bhayam
yadUnAM nijanAthAnAM yogamAyAM samAdishat
gachCha devi vrajaM bhadre gopagobhirala~NkR^itam
rohiNI vasudevasya bhAryAste nandagokule
anyAshcha kaMsasaMvignA vivareShu vasanti hi
devakyA jaThare garbhaM sheShAkhyaM dhAma mAmakam
tatsannikR^iShya rohiNyA udare sanniveshaya

10020091
10020093
10020101
10020103
10020111
10020113
10020121
10020123
10020131
10020133
10020141
10020143
10020151
10020153
10020161
10020163
10020171
10020173
10020181
10020183
10020191
10020193
10020201
10020202
10020203
10020204
10020211
10020213
10020221
10020223
10020231
10020233
10020241
10020243
10020251
10020253
10020261
10020262
10020263
10020264
10020271
10020273
10020281
10020283
10020291
10020293
10020301
10020303
10020311
10020312
10020313
10020314
10020321
10020322
10020323
10020324
10020331
idAH
10020333
10020341

athAhamaMshabhAgena devakyAH putratAM shubhe


prApsyAmi tvaM yashodAyAM nandapatnyAM bhaviShyasi
archiShyanti manuShyAstvAM sarvakAmavareshvarIm
dhUpopahArabalibhiH sarvakAmavarapradAm
nAmadheyAni kurvanti sthAnAni cha narA bhuvi
durgeti bhadrakAlIti vijayA vaiShNavIti cha
kumudA chaNDikA kR^iShNA mAdhavI kanyaketi cha
mAyA nArAyaNIshAnI shAradetyambiketi cha
garbhasa~NkarShaNAttaM vai prAhuH sa~NkarShaNaM bhuvi
rAmeti lokaramaNAdbalabhadraM balochChrayAt
sandiShTaivaM bhagavatA tathetyomiti tadvachaH
pratigR^ihya parikramya gAM gatA tattathAkarot
garbhe praNIte devakyA rohiNIM yoganidrayA
aho visraMsito garbha iti paurA vichukrushuH
bhagavAnapi vishvAtmA bhaktAnAmabhaya~NkaraH
AviveshAMshabhAgena mana AnakadundubheH
sa bibhratpauruShaM dhAma bhrAjamAno yathA raviH
durAsado.atidurdharSho bhUtAnAM sambabhUva ha
tato jaganma~NgalamachyutAMshaM samAhitaM shUrasutena devI
dadhAra sarvAtmakamAtmabhUtaM kAShThA yathAnandakaraM manastaH
sA devakI sarvajagannivAsa nivAsabhUtA nitarAM na reje
bhojendragehe.agnishikheva ruddhA sarasvatI j~nAnakhale yathA satI
tAM vIkShya kaMsaH prabhayAjitAntarAM
virochayantIM bhavanaM shuchismitAm
AhaiSha me prANaharo harirguhAM
dhruvaM shrito yanna pureyamIdR^ishI
kimadya tasminkaraNIyamAshu me yadarthatantro na vihanti vikramam
striyAH svasurgurumatyA vadho.ayaM yashaH shriyaM hantyanukAlamAyuH
sa eSha jIvankhalu sampareto varteta yo.atyantanR^ishaMsitena
dehe mR^ite taM manujAH shapanti gantA tamo.andhaM tanumAnino dhruvam
iti ghoratamAdbhAvAtsannivR^ittaH svayaM prabhuH
Aste pratIkShaMstajjanma harervairAnubandhakR^it
AsInaH saMvishaMstiShThanbhu~njAnaH paryaTanmahIm
chintayAno hR^iShIkeshamapashyattanmayaM jagat
brahmA bhavashcha tatraitya munibhirnAradAdibhiH
devaiH sAnucharaiH sAkaM gIrbhirvR^iShaNamaiDayan
satyavrataM satyaparaM trisatyaM
satyasya yoniM nihitaM cha satye
satyasya satyamR^itasatyanetraM
satyAtmakaM tvAM sharaNaM prapannAH
ekAyano.asau dviphalastrimUlashchatUrasaH pa~nchavidhaH ShaDAtmA
saptatvagaShTaviTapo navAkSho dashachChadI dvikhago hyAdivR^ikShaH
tvameka evAsya sataH prasUtistvaM sannidhAnaM tvamanugrahashcha
tvanmAyayA saMvR^itachetasastvAM pashyanti nAnA na vipashchito ye
bibharShi rUpANyavabodha AtmA kShemAya lokasya charAcharasya
sattvopapannAni sukhAvahAni satAmabhadrANi muhuH khalAnAm
tvayyambujAkShAkhilasattvadhAmni samAdhinAveshitachetasaike
tvatpAdapotena mahatkR^itena kurvanti govatsapadaM bhavAbdhim
svayaM samuttIrya sudustaraM dyuman
bhavArNavaM bhImamadabhrasauhR^idAH
bhavatpadAmbhoruhanAvamatra te
nidhAya yAtAH sadanugraho bhavAn
ye.anye.aravindAkSha vimuktamAninas
tvayyastabhAvAdavishuddhabuddhayaH
Aruhya kR^ichChreNa paraM padaM tataH
patantyadho.anAdR^itayuShmada~NghrayaH
tathA na te mAdhava tAvakAH kvachidbhrashyanti mArgAttvayi baddhasauhR^
tvayAbhiguptA vicharanti nirbhayA vinAyakAnIkapamUrdhasu prabho
sattvaM vishuddhaM shrayate bhavAnsthitau

10020342
10020343
10020344
10020351
10020352
10020353
10020354
10020361
10020363
10020371
10020372
10020373
10020374
10020381
10020382
10020383
10020384
10020391
10020393
10020401
10020402
10020403
10020404
10020411
10020412
10020413
10020414
10020420
10020421
10020423
10030010
10030011
10030013
10030021
10030023
10030031
10030033
10030041
10030043
10030051
10030053
10030061
10030063
10030071
10030073
10030081
10030083
10030085
10030091
10030093
10030101
10030103
10030111
10030113
m
10030121
iH
10030123
10030130
10030131

sharIriNAM shreyaupAyanaM vapuH


vedakriyAyogatapaHsamAdhibhis
tavArhaNaM yena janaH samIhate
sattvaM na cheddhAtaridaM nijaM bhaved
vij~nAnamaj~nAnabhidApamArjanam
guNaprakAshairanumIyate bhavAn
prakAshate yasya cha yena vA guNaH
na nAmarUpe guNajanmakarmabhirnirUpitavye tava tasya sAkShiNaH
manovachobhyAmanumeyavartmano deva kriyAyAM pratiyantyathApi hi
shR^iNvangR^iNansaMsmarayaMshcha chintayan
nAmAni rUpANi cha ma~NgalAni te
kriyAsu yastvachcharaNAravindayor
AviShTachetA na bhavAya kalpate
diShTyA hare.asyA bhavataH pado bhuvo
bhAro.apanItastava janmaneshituH
diShTyA~NkitAM tvatpadakaiH sushobhanair
drakShyAma gAM dyAM cha tavAnukampitAm
na te.abhavasyesha bhavasya kAraNaM vinA vinodaM bata tarkayAmahe
bhavo nirodhaH sthitirapyavidyayA kR^itA yatastvayyabhayAshrayAtmani
matsyAshvakachChapanR^isiMhavarAhahaMsa
rAjanyavipravibudheShu kR^itAvatAraH
tvaM pAsi nastribhuvanaM cha yathAdhunesha
bhAraM bhuvo hara yadUttama vandanaM te
diShTyAmba te kukShigataH paraH pumAn
aMshena sAkShAdbhagavAnbhavAya naH
mAbhUdbhayaM bhojapatermumUrShor
goptA yadUnAM bhavitA tavAtmajaH
shrIshuka uvAcha
ityabhiShTUya puruShaM yadrUpamanidaM yathA
brahmeshAnau purodhAya devAH pratiyayurdivam
shrIshuka uvAcha
atha sarvaguNopetaH kAlaH paramashobhanaH
yarhyevAjanajanmarkShaM shAntarkShagrahatArakam
dishaH prasedurgaganaM nirmaloDugaNodayam
mahI ma~NgalabhUyiShTha puragrAmavrajAkarA
nadyaH prasannasalilA hradA jalaruhashriyaH
dvijAlikulasannAda stavakA vanarAjayaH
vavau vAyuH sukhasparshaH puNyagandhavahaH shuchiH
agnayashcha dvijAtInAM shAntAstatra samindhata
manAMsyAsanprasannAni sAdhUnAmasuradruhAm
jAyamAne.ajane tasminnedurdundubhayaH samam
jaguH kinnaragandharvAstuShTuvuH siddhachAraNAH
vidyAdharyashcha nanR^iturapsarobhiH samaM mudA
mumuchurmunayo devAH sumanAMsi mudAnvitAH
mandaM mandaM jaladharA jagarjuranusAgaram
nishIthe tamaudbhUte jAyamAne janArdane
devakyAM devarUpiNyAM viShNuH sarvaguhAshayaH
AvirAsIdyathA prAchyAM dishInduriva puShkalaH
tamadbhutaM bAlakamambujekShaNaM chaturbhujaM sha~NkhagadAdyudAyudham
shrIvatsalakShmaM galashobhikaustubhaM pItAmbaraM sAndrapayodasaubhagam
mahArhavaidUryakirITakuNDala tviShA pariShvaktasahasrakuntalam
uddAmakA~nchya~Ngadaka~NkaNAdibhirvirochamAnaM vasudeva aikShata
sa vismayotphullavilochano hariM sutaM vilokyAnakadundubhistadA
kR^iShNAvatArotsavasambhramo.aspR^ishanmudA dvijebhyo.ayutamApluto gavA
athainamastaudavadhArya pUruShaM paraM natA~NgaH kR^itadhIH kR^itA~njal
svarochiShA bhArata sUtikAgR^ihaM virochayantaM gatabhIH prabhAvavit
shrIvasudeva uvAcha
vidito.asi bhavAnsAkShAtpuruShaH prakR^iteH paraH

10030133 kevalAnubhavAnanda svarUpaH sarvabuddhidR^ik


10030141 sa eva svaprakR^ityedaM sR^iShTvAgre triguNAtmakam
10030143 tadanu tvaM hyapraviShTaH praviShTa iva bhAvyase
10030151 yatheme.avikR^itA bhAvAstathA te vikR^itaiH saha
10030153 nAnAvIryAH pR^ithagbhUtA virAjaM janayanti hi
10030161 sannipatya samutpAdya dR^ishyante.anugatA iva
10030163 prAgeva vidyamAnatvAnna teShAmiha sambhavaH
10030171 evaM bhavAnbuddhyanumeyalakShaNairgrAhyairguNaiH sannapi tadguNAgrahaH
10030173 anAvR^itatvAdbahirantaraM na te sarvasya sarvAtmana AtmavastunaH
10030181 ya Atmano dR^ishyaguNeShu sanniti vyavasyate svavyatirekato.abudhaH
10030183 vinAnuvAdaM na cha tanmanIShitaM samyagyatastyaktamupAdadatpumAn
10030191 tvatto.asya janmasthitisaMyamAnvibho
10030192 vadantyanIhAdaguNAdavikriyAt
10030193 tvayIshvare brahmaNi no virudhyate
10030194 tvadAshrayatvAdupacharyate guNaiH
10030201 sa tvaM trilokasthitaye svamAyayA
10030202 bibharShi shuklaM khalu varNamAtmanaH
10030203 sargAya raktaM rajasopabR^iMhitaM
10030204 kR^iShNaM cha varNaM tamasA janAtyaye
10030211 tvamasya lokasya vibho rirakShiShurgR^ihe.avatIrNo.asi mamAkhileshvara
10030213 rAjanyasaMj~nAsurakoTiyUthapairnirvyUhyamAnA nihaniShyase chamUH
10030221 ayaM tvasabhyastava janma nau gR^ihe
10030222 shrutvAgrajAMste nyavadhItsureshvara
10030223 sa te.avatAraM puruShaiH samarpitaM
10030224 shrutvAdhunaivAbhisaratyudAyudhaH
10030230 shrIshuka uvAcha
10030231 athainamAtmajaM vIkShya mahApuruShalakShaNam
10030233 devakI tamupAdhAvatkaMsAdbhItA suvismitA
10030240 shrIdevakyuvAcha
10030241 rUpaM yattatprAhuravyaktamAdyaM
10030242 brahma jyotirnirguNaM nirvikAram
10030243 sattAmAtraM nirvisheShaM nirIhaM
10030244 sa tvaM sAkShAdviShNuradhyAtmadIpaH
10030251 naShTe loke dviparArdhAvasAne mahAbhUteShvAdibhUtaM gateShu
10030253 vyakte.avyaktaM kAlavegena yAte bhavAnekaH shiShyate.asheShasaMj~naH
10030261 yo.ayaM kAlastasya te.avyaktabandho
10030262 cheShTAmAhushcheShTate yena vishvam
10030263 nimeShAdirvatsarAnto mahIyAMs
10030264 taM tveshAnaM kShemadhAma prapadye
10030271 martyo mR^ityuvyAlabhItaH palAyanlokAnsarvAnnirbhayaM nAdhyagachChat
10030273 tvatpAdAbjaM prApya yadR^ichChayAdya susthaH shete mR^ityurasmAdapaiti
10030281 sa tvaM ghorAdugrasenAtmajAnnastrAhi trastAnbhR^ityavitrAsahAsi
10030283 rUpaM chedaM pauruShaM dhyAnadhiShNyaM mA pratyakShaM mAMsadR^ishAM kR^
iShIShThAH
10030291 janma te mayyasau pApo mA vidyAnmadhusUdana
10030293 samudvije bhavaddhetoH kaMsAdahamadhIradhIH
10030301 upasaMhara vishvAtmannado rUpamalaukikam
10030303 sha~NkhachakragadApadma shriyA juShTaM chaturbhujam
10030311 vishvaM yadetatsvatanau nishAnte yathAvakAshaM puruShaH paro bhavAn
10030313 bibharti so.ayaM mama garbhago.abhUdaho nR^ilokasya viDambanaM hi tat
10030320 shrIbhagavAnuvAcha
10030321 tvameva pUrvasarge.abhUH pR^ishniH svAyambhuve sati
10030323 tadAyaM sutapA nAma prajApatirakalmaShaH
10030331 yuvAM vai brahmaNAdiShTau prajAsarge yadA tataH
10030333 sanniyamyendriyagrAmaM tepAthe paramaM tapaH
10030341 varShavAtAtapahima gharmakAlaguNAnanu
10030343 sahamAnau shvAsarodha vinirdhUtamanomalau
10030351 shIrNaparNAnilAhArAvupashAntena chetasA
10030353 mattaH kAmAnabhIpsantau madArAdhanamIhatuH
10030361 evaM vAM tapyatostIvraM tapaH paramaduShkaram

10030363
10030371
10030373
10030381
10030383
10030391
10030393
10030401
10030403
10030411
10030413
10030421
10030423
10030431
10030433
10030441
10030443
10030451
10030453
10030460
10030461
10030463
10030471
10030472
10030473
10030474
10030481
ha
10030483
10030491
10030493
10030501
10030503
10030511
10030512
10030513
10030514
10030521
10030523
10030531
10030533
10040010
10040011
10040013
10040021
10040023
10040031
10040033
10040041
10040043
10040051
10040053
10040061
10040063
10040070
10040071
10040073
10040081
10040083
10040091

divyavarShasahasrANi dvAdasheyurmadAtmanoH
tadA vAM parituShTo.ahamamunA vapuShAnaghe
tapasA shraddhayA nityaM bhaktyA cha hR^idi bhAvitaH
prAdurAsaM varadarADyuvayoH kAmaditsayA
vriyatAM vara ityukte mAdR^isho vAM vR^itaH sutaH
ajuShTagrAmyaviShayAvanapatyau cha dampatI
na vavrAthe.apavargaM me mohitau devamAyayA
gate mayi yuvAM labdhvA varaM matsadR^ishaM sutam
grAmyAnbhogAnabhu~njAthAM yuvAM prAptamanorathau
adR^iShTvAnyatamaM loke shIlaudAryaguNaiH samam
ahaM suto vAmabhavaM pR^ishnigarbha iti shrutaH
tayorvAM punarevAhamadityAmAsa kashyapAt
upendra iti vikhyAto vAmanatvAchcha vAmanaH
tR^itIye.asminbhave.ahaM vai tenaiva vapuShAtha vAm
jAto bhUyastayoreva satyaM me vyAhR^itaM sati
etadvAM darshitaM rUpaM prAgjanmasmaraNAya me
nAnyathA madbhavaM j~nAnaM martyali~Ngena jAyate
yuvAM mAM putrabhAvena brahmabhAvena chAsakR^it
chintayantau kR^itasnehau yAsyethe madgatiM parAm
shrIshuka uvAcha
ityuktvAsIddharistUShNIM bhagavAnAtmamAyayA
pitroH sampashyatoH sadyo babhUva prAkR^itaH shishuH
tatashcha shaurirbhagavatprachoditaH
sutaM samAdAya sa sUtikAgR^ihAt
yadA bahirgantumiyeSha tarhyajA
yA yogamAyAjani nandajAyayA
tayA hR^itapratyayasarvavR^ittiShu dvAHstheShu paureShvapi shAyiteShvat
dvArashcha sarvAH pihitA duratyayA bR^ihatkapATAyasakIlashR^i~NkhalaiH
tAH kR^iShNavAhe vasudeva Agate svayaM vyavaryanta yathA tamo raveH
vavarSha parjanya upAMshugarjitaH sheSho.anvagAdvAri nivArayanphaNaiH
maghoni varShatyasakR^idyamAnujA gambhIratoyaughajavormiphenilA
bhayAnakAvartashatAkulA nadI mArgaM dadau sindhuriva shriyaH pateH
nandavrajaM shaurirupetya tatra tAn
gopAnprasuptAnupalabhya nidrayA
sutaM yashodAshayane nidhAya tat
sutAmupAdAya punargR^ihAnagAt
devakyAH shayane nyasya vasudevo.atha dArikAm
pratimuchya padorlohamAste pUrvavadAvR^itaH
yashodA nandapatnI cha jAtaM paramabudhyata
na talli~NgaM parishrAntA nidrayApagatasmR^itiH
shrIshuka uvAcha
bahirantaHpuradvAraH sarvAH pUrvavadAvR^itAH
tato bAladhvaniM shrutvA gR^ihapAlAH samutthitAH
te tu tUrNamupavrajya devakyA garbhajanma tat
AchakhyurbhojarAjAya yadudvignaH pratIkShate
sa talpAttUrNamutthAya kAlo.ayamiti vihvalaH
sUtIgR^ihamagAttUrNaM praskhalanmuktamUrdhajaH
tamAha bhrAtaraM devI kR^ipaNA karuNaM satI
snuSheyaM tava kalyANa striyaM mA hantumarhasi
bahavo hiMsitA bhrAtaH shishavaH pAvakopamAH
tvayA daivanisR^iShTena putrikaikA pradIyatAm
nanvahaM te hyavarajA dInA hatasutA prabho
dAtumarhasi mandAyA a~NgemAM charamAM prajAm
shrIshuka uvAcha
upaguhyAtmajAmevaM rudatyA dInadInavat
yAchitastAM vinirbhartsya hastAdAchichChide khalaH
tAM gR^ihItvA charaNayorjAtamAtrAM svasuH sutAm
apothayachChilApR^iShThe svArthonmUlitasauhR^idaH
sA taddhastAtsamutpatya sadyo devyambaraM gatA

10040093
10040101
10040103
10040111
10040113
10040121
10040123
10040131
10040133
10040141
10040143
10040151
10040153
10040161
10040163
10040171
10040173
10040181
10040183
10040191
10040193
10040201
10040203
10040211
10040213
10040221
10040223
10040231
10040233
10040241
10040243
10040251
10040253
10040261
10040263
10040271
10040273
10040280
10040281
10040283
10040291
10040293
10040301
10040303
10040311
10040313
10040321
10040323
10040331
10040333
10040341
10040343
10040351
10040353
10040361
10040363
10040365
10040371
10040373
10040381

adR^ishyatAnujA viShNoH sAyudhAShTamahAbhujA


divyasragambarAlepa ratnAbharaNabhUShitA
dhanuHshUleShucharmAsi sha~NkhachakragadAdharA
siddhachAraNagandharvairapsaraHkinnaroragaiH
upAhR^itorubalibhiH stUyamAnedamabravIt
kiM mayA hatayA manda jAtaH khalu tavAntakR^it
yatra kva vA pUrvashatrurmA hiMsIH kR^ipaNAnvR^ithA
iti prabhAShya taM devI mAyA bhagavatI bhuvi
bahunAmaniketeShu bahunAmA babhUva ha
tayAbhihitamAkarNya kaMsaH paramavismitaH
devakIM vasudevaM cha vimuchya prashrito.abravIt
aho bhaginyaho bhAma mayA vAM bata pApmanA
puruShAda ivApatyaM bahavo hiMsitAH sutAH
sa tvahaM tyaktakAruNyastyaktaj~nAtisuhR^itkhalaH
kAnlokAnvai gamiShyAmi brahmaheva mR^itaH shvasan
daivamapyanR^itaM vakti na martyA eva kevalam
yadvishrambhAdahaM pApaH svasurnihatavA~nChishUn
mA shochataM mahAbhAgAvAtmajAnsvakR^itaM bhujaH
jAntavo na sadaikatra daivAdhInAstadAsate
bhuvi bhaumAni bhUtAni yathA yAntyapayAnti cha
nAyamAtmA tathaiteShu viparyeti yathaiva bhUH
yathAnevaMvido bhedo yata AtmaviparyayaH
dehayogaviyogau cha saMsR^itirna nivartate
tasmAdbhadre svatanayAnmayA vyApAditAnapi
mAnushocha yataH sarvaH svakR^itaM vindate.avashaH
yAvaddhato.asmi hantAsmI tyAtmAnaM manyate.asvadR^ik
tAvattadabhimAnyaj~no bAdhyabAdhakatAmiyAt
kShamadhvaM mama daurAtmyaM sAdhavo dInavatsalAH
ityuktvAshrumukhaH pAdau shyAlaH svasrorathAgrahIt
mochayAmAsa nigaDAdvishrabdhaH kanyakAgirA
devakIM vasudevaM cha darshayannAtmasauhR^idam
bhrAtuH samanutaptasya kShAntaroShA cha devakI
vyasR^ijadvasudevashcha prahasya tamuvAcha ha
evametanmahAbhAga yathA vadasi dehinAm
aj~nAnaprabhavAhaMdhIH svapareti bhidA yataH
shokaharShabhayadveSha lobhamohamadAnvitAH
mitho ghnantaM na pashyanti bhAvairbhAvaM pR^ithagdR^ishaH
shrIshuka uvAcha
kaMsa evaM prasannAbhyAM vishuddhaM pratibhAShitaH
devakIvasudevAbhyAmanuj~nAto.avishadgR^iham
tasyAM rAtryAM vyatItAyAM kaMsa AhUya mantriNaH
tebhya AchaShTa tatsarvaM yaduktaM yoganidrayA
AkarNya bharturgaditaM tamUchurdevashatravaH
devAnprati kR^itAmarShA daiteyA nAtikovidAH
evaM chettarhi bhojendra puragrAmavrajAdiShu
anirdashAnnirdashAMshcha haniShyAmo.adya vai shishUn
kimudyamaiH kariShyanti devAH samarabhIravaH
nityamudvignamanaso jyAghoShairdhanuShastava
asyataste sharavrAtairhanyamAnAH samantataH
jijIviShava utsR^ijya palAyanaparA yayuH
kechitprA~njalayo dInA nyastashastrA divaukasaH
muktakachChashikhAH kechidbhItAH sma iti vAdinaH
na tvaM vismR^itashastrAstrAnvirathAnbhayasaMvR^itAn
haMsyanyAsaktavimukhAnbhagnachApAnayudhyataH
kiM kShemashUrairvibudhairasaMyugavikatthanaiH
rahojuShA kiM hariNA shambhunA vA vanaukasA
kimindreNAlpavIryeNa brahmaNA vA tapasyatA
tathApi devAH sApatnyAnnopekShyA iti manmahe
tatastanmUlakhanane niyu~NkShvAsmAnanuvratAn
yathAmayo.a~Nge samupekShito nR^ibhirna shakyate rUDhapadashchikitsitum

10040383
10040391
10040393
10040401
10040403
10040411
10040413
10040421
10040423
10040425
10040430
10040431
10040433
10040441
10040443
10040451
10040453
10040461
10040463
10050010
10050011
10050013
10050021
10050023
10050031
10050033
10050041
10050043
10050051
10050053
10050061
10050063
10050071
10050073
10050081
10050083
10050091
10050093
10050101
10050103
10050111
10050112
10050113
10050114
10050121
10050123
10050131
10050133
10050141
10050143
10050151
10050153
10050161
10050163
10050171
10050173
10050181
10050183
10050191
10050193

yathendriyagrAma upekShitastathA ripurmahAnbaddhabalo na chAlyate


mUlaM hi viShNurdevAnAM yatra dharmaH sanAtanaH
tasya cha brahmagoviprAstapo yaj~nAH sadakShiNAH
tasmAtsarvAtmanA rAjanbrAhmaNAnbrahmavAdinaH
tapasvino yaj~nashIlAngAshcha hanmo havirdughAH
viprA gAvashcha vedAshcha tapaH satyaM damaH shamaH
shraddhA dayA titikShA cha kratavashcha harestanUH
sa hi sarvasurAdhyakSho hyasuradviDguhAshayaH
tanmUlA devatAH sarvAH seshvarAH sachaturmukhAH
ayaM vai tadvadhopAyo yadR^iShINAM vihiMsanam
shrIshuka uvAcha
evaM durmantribhiH kaMsaH saha sammantrya durmatiH
brahmahiMsAM hitaM mene kAlapAshAvR^ito.asuraH
sandishya sAdhulokasya kadane kadanapriyAn
kAmarUpadharAndikShu dAnavAngR^ihamAvishat
te vai rajaHprakR^itayastamasA mUDhachetasaH
satAM vidveShamAcherurArAdAgatamR^ityavaH
AyuH shriyaM yasho dharmaM lokAnAshiSha eva cha
hanti shreyAMsi sarvANi puMso mahadatikramaH
shrIshuka uvAcha
nandastvAtmaja utpanne jAtAhlAdo mahAmanAH
AhUya viprAnvedaj~nAnsnAtaH shuchirala~NkR^itaH
vAchayitvA svastyayanaM jAtakarmAtmajasya vai
kArayAmAsa vidhivatpitR^idevArchanaM tathA
dhenUnAM niyute prAdAdviprebhyaH samala~NkR^ite
tilAdrInsapta ratnaugha shAtakaumbhAmbarAvR^itAn
kAlena snAnashauchAbhyAM saMskAraistapasejyayA
shudhyanti dAnaiH santuShTyA dravyANyAtmAtmavidyayA
sauma~Ngalyagiro viprAH sUtamAgadhavandinaH
gAyakAshcha jagurnedurbheryo dundubhayo muhuH
vrajaH sammR^iShTasaMsikta dvArAjiragR^ihAntaraH
chitradhvajapatAkAsrak chailapallavatoraNaiH
gAvo vR^iShA vatsatarA haridrAtailarUShitAH
vichitradhAtubarhasrag vastrakA~nchanamAlinaH
mahArhavastrAbharaNa ka~nchukoShNIShabhUShitAH
gopAH samAyayU rAjannAnopAyanapANayaH
gopyashchAkarNya muditA yashodAyAH sutodbhavam
AtmAnaM bhUShayAM chakrurvastrAkalpA~njanAdibhiH
navaku~Nkumaki~njalka mukhapa~NkajabhUtayaH
balibhistvaritaM jagmuH pR^ithushroNyashchalatkuchAH
gopyaH sumR^iShTamaNikuNDalaniShkakaNThyash
chitrAmbarAH pathi shikhAchyutamAlyavarShAH
nandAlayaM savalayA vrajatIrvirejur
vyAlolakuNDalapayodharahArashobhAH
tA AshiShaH prayu~njAnAshchiraM pAhIti bAlake
haridrAchUrNatailAdbhiH si~nchantyo.ajanamujjaguH
avAdyanta vichitrANi vAditrANi mahotsave
kR^iShNe vishveshvare.anante nandasya vrajamAgate
gopAH parasparaM hR^iShTA dadhikShIraghR^itAmbubhiH
Asi~nchanto vilimpanto navanItaishcha chikShipuH
nando mahAmanAstebhyo vAso.ala~NkAragodhanam
sUtamAgadhavandibhyo ye.anye vidyopajIvinaH
taistaiH kAmairadInAtmA yathochitamapUjayat
viShNorArAdhanArthAya svaputrasyodayAya cha
rohiNI cha mahAbhAgA nandagopAbhinanditA
vyacharaddivyavAsasrak kaNThAbharaNabhUShitA
tata Arabhya nandasya vrajaH sarvasamR^iddhimAn
harernivAsAtmaguNai ramAkrIDamabhUnnR^ipa
gopAngokularakShAyAM nirUpya mathurAM gataH
nandaH kaMsasya vArShikyaM karaM dAtuM kurUdvaha

10050201
10050203
10050211
10050213
10050221
10050223
10050231
10050233
10050241
10050243
10050251
10050253
10050261
10050263
10050271
10050273
10050281
10050283
10050290
10050291
10050293
10050301
10050303
10050310
10050311
10050313
10050320
10050321
10050323
10060010
10060011
10060013
10060021
10060023
10060031
10060033
10060041
10060043
10060051
10060052
10060053
10060054
10060061
10060062
10060063
10060064
10060071
10060073
10060081
10060083
10060091
10060093
m
10060101
10060102
10060103
10060104
10060111
10060113
10060121

vasudeva upashrutya bhrAtaraM nandamAgatam


j~nAtvA dattakaraM rAj~ne yayau tadavamochanam
taM dR^iShTvA sahasotthAya dehaH prANamivAgatam
prItaH priyatamaM dorbhyAM sasvaje premavihvalaH
pUjitaH sukhamAsInaH pR^iShTvAnAmayamAdR^itaH
prasaktadhIH svAtmajayoridamAha vishAmpate
diShTyA bhrAtaH pravayasa idAnImaprajasya te
prajAshAyA nivR^ittasya prajA yatsamapadyata
diShTyA saMsArachakre.asminvartamAnaH punarbhavaH
upalabdho bhavAnadya durlabhaM priyadarshanam
naikatra priyasaMvAsaH suhR^idAM chitrakarmaNAm
oghena vyUhyamAnAnAM plavAnAM srotaso yathA
kachchitpashavyaM nirujaM bhUryambutR^iNavIrudham
bR^ihadvanaM tadadhunA yatrAsse tvaM suhR^idvR^itaH
bhrAtarmama sutaH kachchinmAtrA saha bhavadvraje
tAtaM bhavantaM manvAno bhavadbhyAmupalAlitaH
puMsastrivargo vihitaH suhR^ido hyanubhAvitaH
na teShu klishyamAneShu trivargo.arthAya kalpate
shrInanda uvAcha
aho te devakIputrAH kaMsena bahavo hatAH
ekAvashiShTAvarajA kanyA sApi divaM gatA
nUnaM hyadR^iShTaniShTho.ayamadR^iShTaparamo janaH
adR^iShTamAtmanastattvaM yo veda na sa muhyati
shrIvasudeva uvAcha
karo vai vArShiko datto rAj~ne dR^iShTA vayaM cha vaH
neha stheyaM bahutithaM santyutpAtAshcha gokule
shrIshuka uvAcha
iti nandAdayo gopAH proktAste shauriNA yayuH
anobhiranaDudyuktaistamanuj~nApya gokulam
shrIshuka uvAcha
nandaH pathi vachaH shaurerna mR^iSheti vichintayan
hariM jagAma sharaNamutpAtAgamasha~NkitaH
kaMsena prahitA ghorA pUtanA bAlaghAtinI
shishUMshchachAra nighnantI puragrAmavrajAdiShu
na yatra shravaNAdIni rakShoghnAni svakarmasu
kurvanti sAtvatAM bharturyAtudhAnyashcha tatra hi
sA khecharyekadotpatya pUtanA nandagokulam
yoShitvA mAyayAtmAnaM prAvishatkAmachAriNI
tAM keshabandhavyatiShaktamallikAM
bR^ihannitambastanakR^ichChramadhyamAm
suvAsasaM kalpitakarNabhUShaNa
tviShollasatkuntalamaNDitAnanAm
valgusmitApA~NgavisargavIkShitair
mano harantIM vanitAM vrajaukasAm
amaMsatAmbhojakareNa rUpiNIM
gopyaH shriyaM draShTumivAgatAM patim
bAlagrahastatra vichinvatI shishUnyadR^ichChayA nandagR^ihe.asadantakam
bAlaM pratichChannanijorutejasaM dadarsha talpe.agnimivAhitaM bhasi
vibudhya tAM bAlakamArikAgrahaM charAcharAtmA sa nimIlitekShaNaH
anantamAropayada~NkamantakaM yathoragaM suptamabuddhirajjudhIH
tAM tIkShNachittAmativAmacheShTitAM vIkShyAntarA koShaparichChadAsivat
varastriyaM tatprabhayA cha dharShite nirIkShyamANe jananI hyatiShThatA
tasminstanaM durjaravIryamulbaNaM
ghorA~NkamAdAya shishordadAvatha
gADhaM karAbhyAM bhagavAnprapIDya tat
prANaiH samaM roShasamanvito.apibat
sA mu~ncha mu~nchAlamiti prabhAShiNI niShpIDyamAnAkhilajIvamarmaNi
vivR^itya netre charaNau bhujau muhuH prasvinnagAtrA kShipatI ruroda ha
tasyAH svanenAtigabhIraraMhasA sAdrirmahI dyaushcha chachAla sagrahA

10060123
10060131
10060132
10060133
10060134
10060141
10060143
10060151
10060153
10060161
10060163
10060171
10060173
10060181
10060183
10060191
10060193
10060201
10060203
10060211
10060213
10060221
10060222
10060223
10060224
10060231
10060232
10060233
10060234
10060241
10060243
10060251
10060253
10060261
10060263
10060271
10060273
10060281
10060283
10060291
10060293
10060300
10060301
10060303
10060311
10060313
10060321
10060323
10060331
10060333
10060341
10060343
10060351
10060353
10060361
10060363
10060371
10060373
10060381
10060383

rasA dishashcha pratinedire janAH petuH kShitau vajranipAtasha~NkayA


nishAcharItthaM vyathitastanA vyasur
vyAdAya keshAMshcharaNau bhujAvapi
prasArya goShThe nijarUpamAsthitA
vajrAhato vR^itra ivApatannR^ipa
patamAno.api taddehastrigavyUtyantaradrumAn
chUrNayAmAsa rAjendra mahadAsIttadadbhutam
IShAmAtrogradaMShTrAsyaM girikandaranAsikam
gaNDashailastanaM raudraM prakIrNAruNamUrdhajam
andhakUpagabhIrAkShaM pulinArohabhIShaNam
baddhasetubhujorva~Nghri shUnyatoyahradodaram
santatrasuH sma tadvIkShya gopA gopyaH kalevaram
pUrvaM tu tanniHsvanita bhinnahR^itkarNamastakAH
bAlaM cha tasyA urasi krIDantamakutobhayam
gopyastUrNaM samabhyetya jagR^ihurjAtasambhramAH
yashodArohiNIbhyAM tAH samaM bAlasya sarvataH
rakShAM vidadhire samyaggopuchChabhramaNAdibhiH
gomUtreNa snApayitvA punargorajasArbhakam
rakShAM chakrushcha shakR^itA dvAdashA~NgeShu nAmabhiH
gopyaH saMspR^iShTasalilA a~NgeShu karayoH pR^ithak
nyasyAtmanyatha bAlasya bIjanyAsamakurvata
avyAdajo.a~Nghri maNimAMstava jAnvathorU
yaj~no.achyutaH kaTitaTaM jaTharaM hayAsyaH
hR^itkeshavastvadura Isha inastu kaNThaM
viShNurbhujaM mukhamurukrama IshvaraH kam
chakryagrataH sahagado harirastu pashchAt
tvatpArshvayordhanurasI madhuhAjanashcha
koNeShu sha~Nkha urugAya uparyupendras
tArkShyaH kShitau haladharaH puruShaH samantAt
indriyANi hR^iShIkeshaH prANAnnArAyaNo.avatu
shvetadvIpapatishchittaM mano yogeshvaro.avatu
pR^ishnigarbhastu te buddhimAtmAnaM bhagavAnparaH
krIDantaM pAtu govindaH shayAnaM pAtu mAdhavaH
vrajantamavyAdvaikuNTha AsInaM tvAM shriyaH patiH
bhu~njAnaM yaj~nabhukpAtu sarvagrahabhaya~NkaraH
DAkinyo yAtudhAnyashcha kuShmANDA ye.arbhakagrahAH
bhUtapretapishAchAshcha yakSharakShovinAyakAH
koTarA revatI jyeShThA pUtanA mAtR^ikAdayaH
unmAdA ye hyapasmArA dehaprANendriyadruhaH
svapnadR^iShTA mahotpAtA vR^iddhA bAlagrahAshcha ye
sarve nashyantu te viShNornAmagrahaNabhIravaH
shrIshuka uvAcha
iti praNayabaddhAbhirgopIbhiH kR^itarakShaNam
pAyayitvA stanaM mAtA sannyaveshayadAtmajam
tAvannandAdayo gopA mathurAyA vrajaM gatAH
vilokya pUtanAdehaM babhUvurativismitAH
nUnaM batarShiH sa~njAto yogesho vA samAsa saH
sa eva dR^iShTo hyutpAto yadAhAnakadundubhiH
kalevaraM parashubhishChittvA tatte vrajaukasaH
dUre kShiptvAvayavasho nyadahankAShThaveShTitam
dahyamAnasya dehasya dhUmashchAgurusaurabhaH
utthitaH kR^iShNanirbhukta sapadyAhatapApmanaH
pUtanA lokabAlaghnI rAkShasI rudhirAshanA
jighAMsayApi haraye stanaM dattvApa sadgatim
kiM punaH shraddhayA bhaktyA kR^iShNAya paramAtmane
yachChanpriyatamaM kiM nu raktAstanmAtaro yathA
padbhyAM bhaktahR^idisthAbhyAM vandyAbhyAM lokavanditaiH
a~NgaM yasyAH samAkramya bhagavAnapi tatstanam
yAtudhAnyapi sA svargamavApa jananIgatim
kR^iShNabhuktastanakShIrAH kimu gAvo.anumAtaraH

10060391
10060393
10060401
10060403
10060411
10060413
10060421
10060423
10060431
10060433
10060441
10060443
10070010
10070011
10070013
10070021
MsaH
10070023
10070031
10070033
10070040
10070041
10070043
10070051
10070053
10070061
10070063
10070071
10070073
10070081
10070082
10070083
10070084
10070091
10070093
10070101
10070103
10070111
10070113
10070121
10070123
10070131
10070133
10070141
10070143
10070151
10070153
10070161
10070163
10070171
10070173
10070181
10070183
10070191
10070193
10070201
10070203
10070211
10070213
10070221

payAMsi yAsAmapibatputrasnehasnutAnyalam
bhagavAndevakIputraH kaivalyAdyakhilapradaH
tAsAmavirataM kR^iShNe kurvatInAM sutekShaNam
na punaH kalpate rAjansaMsAro.aj~nAnasambhavaH
kaTadhUmasya saurabhyamavaghrAya vrajaukasaH
kimidaM kuta eveti vadanto vrajamAyayuH
te tatra varNitaM gopaiH pUtanAgamanAdikam
shrutvA tannidhanaM svasti shishoshchAsansuvismitAH
nandaH svaputramAdAya pretyAgatamudAradhIH
mUrdhnyupAghrAya paramAM mudaM lebhe kurUdvaha
ya etatpUtanAmokShaM kR^iShNasyArbhakamadbhutam
shR^iNuyAchChraddhayA martyo govinde labhate ratim
shrIrAjovAcha
yena yenAvatAreNa bhagavAnharirIshvaraH
karoti karNaramyANi manoj~nAni cha naH prabho
yachChR^iNvato.apaityaratirvitR^iShNA sattvaM cha shuddhyatyachireNa pu
bhaktirharau tatpuruShe cha sakhyaM tadeva hAraM vada manyase chet
athAnyadapi kR^iShNasya tokAcharitamadbhutam
mAnuShaM lokamAsAdya tajjAtimanurundhataH
shrIshuka uvAcha
kadAchidautthAnikakautukAplave janmarkShayoge samavetayoShitAm
vAditragItadvijamantravAchakaishchakAra sUnorabhiShechanaM satI
nandasya patnI kR^itamajjanAdikaM vipraiH kR^itasvastyayanaM supUjitaiH
annAdyavAsaHsragabhIShTadhenubhiH sa~njAtanidrAkShamashIshayachChanaiH
autthAnikautsukyamanA manasvinI samAgatAnpUjayatI vrajaukasaH
naivAshR^iNodvai ruditaM sutasya sA rudanstanArthI charaNAvudakShipat
adhaHshayAnasya shishorano.alpaka pravAlamR^idva~NghrihataM vyavartata
vidhvastanAnArasakupyabhAjanaM vyatyastachakrAkShavibhinnakUbaram
dR^iShTvA yashodApramukhA vrajastriya
autthAnike karmaNi yAH samAgatAH
nandAdayashchAdbhutadarshanAkulAH
kathaM svayaM vai shakaTaM viparyagAt
UchuravyavasitamatIngopAngopIshcha bAlakAH
rudatAnena pAdena kShiptametanna saMshayaH
na te shraddadhire gopA bAlabhAShitamityuta
aprameyaM balaM tasya bAlakasya na te viduH
rudantaM sutamAdAya yashodA grahasha~NkitA
kR^itasvastyayanaM vipraiH sUktaiH stanamapAyayat
pUrvavatsthApitaM gopairbalibhiH saparichChadam
viprA hutvArchayAM chakrurdadhyakShatakushAmbubhiH
ye.asUyAnR^itadambherShA hiMsAmAnavivarjitAH
na teShAM satyashIlAnAmAshiSho viphalAH kR^itAH
iti bAlakamAdAya sAmargyajurupAkR^itaiH
jalaiH pavitrauShadhibhirabhiShichya dvijottamaiH
vAchayitvA svastyayanaM nandagopaH samAhitaH
hutvA chAgniM dvijAtibhyaH prAdAdannaM mahAguNam
gAvaH sarvaguNopetA vAsaHsragrukmamAlinIH
AtmajAbhyudayArthAya prAdAtte chAnvayu~njata
viprA mantravido yuktAstairyAH proktAstathAshiShaH
tA niShphalA bhaviShyanti na kadAchidapi sphuTam
ekadArohamArUDhaM lAlayantI sutaM satI
garimANaM shishorvoDhuM na sehe girikUTavat
bhUmau nidhAya taM gopI vismitA bhArapIDitA
mahApuruShamAdadhyau jagatAmAsa karmasu
daityo nAmnA tR^iNAvartaH kaMsabhR^ityaH praNoditaH
chakravAtasvarUpeNa jahArAsInamarbhakam
gokulaM sarvamAvR^iNvanmuShNaMshchakShUMShi reNubhiH
IrayansumahAghora shabdena pradisho dishaH
muhUrtamabhavadgoShThaM rajasA tamasAvR^itam

10070223
10070231
10070233
10070241
10070243
10070251
10070253
10070261
10070263
10070271
10070273
10070281
10070283
10070291
10070293
10070301
10070303
10070305
10070311
10070313
10070321
10070322
10070323
10070324
10070331
10070333
10070341
10070343
10070351
10070353
10070361
10070363
10070371
10070373
10080010
10080011
10080013
10080021
10080023
10080031
10080033
10080041
10080043
10080051
10080053
10080061
10080063
10080070
10080071
10080073
10080081
10080083
10080091
10080093
10080100
10080101
10080103
10080110
10080111
10080113

sutaM yashodA nApashyattasminnyastavatI yataH


nApashyatkashchanAtmAnaM paraM chApi vimohitaH
tR^iNAvartanisR^iShTAbhiH sharkarAbhirupadrutaH
iti kharapavanachakrapAMshuvarShe sutapadavImabalAvilakShya mAtA
atikaruNamanusmarantyashochadbhuvi patitA mR^itavatsakA yathA gauH
ruditamanunishamya tatra gopyo bhR^ishamanutaptadhiyo.ashrupUrNamukhyaH
ruruduranupalabhya nandasUnuM pavana upAratapAMshuvarShavege
tR^iNAvartaH shAntarayo vAtyArUpadharo haran
kR^iShNaM nabhogato gantuM nAshaknodbhUribhArabhR^it
tamashmAnaM manyamAna Atmano gurumattayA
gale gR^ihIta utsraShTuM nAshaknodadbhutArbhakam
galagrahaNanishcheShTo daityo nirgatalochanaH
avyaktarAvo nyapatatsahabAlo vyasurvraje
tamantarikShAtpatitaM shilAyAM vishIrNasarvAvayavaM karAlam
puraM yathA rudrashareNa viddhaM striyo rudatyo dadR^ishuH sametAH
prAdAya mAtre pratihR^itya vismitAH kR^iShNaM cha tasyorasi lambamAnam
taM svastimantaM puruShAdanItaM vihAyasA mR^ityumukhAtpramuktam
gopyashcha gopAH kila nandamukhyA labdhvA punaH prApuratIva modam
aho batAtyadbhutameSha rakShasA bAlo nivR^ittiM gamito.abhyagAtpunaH
hiMsraH svapApena vihiMsitaH khalaH sAdhuH samatvena bhayAdvimuchyate
kiM nastapashchIrNamadhokShajArchanaM
pUrteShTadattamuta bhUtasauhR^idam
yatsamparetaH punareva bAlako
diShTyA svabandhUnpraNayannupasthitaH
dR^iShTvAdbhutAni bahusho nandagopo bR^ihadvane
vasudevavacho bhUyo mAnayAmAsa vismitaH
ekadArbhakamAdAya svA~NkamAropya bhAminI
prasnutaM pAyayAmAsa stanaM snehapariplutA
pItaprAyasya jananI sutasya ruchirasmitam
mukhaM lAlayatI rAja~njR^imbhato dadR^ishe idam
khaM rodasI jyotiranIkamAshAH sUryenduvahnishvasanAmbudhIMshcha
dvIpAnnagAMstadduhitR^IrvanAni bhUtAni yAni sthiraja~NgamAni
sA vIkShya vishvaM sahasA rAjansa~njAtavepathuH
sammIlya mR^igashAvAkShI netre AsItsuvismitA
shrIshuka uvAcha
gargaH purohito rAjanyadUnAM sumahAtapAH
vrajaM jagAma nandasya vasudevaprachoditaH
taM dR^iShTvA paramaprItaH pratyutthAya kR^itA~njaliH
AnarchAdhokShajadhiyA praNipAtapuraHsaram
sUpaviShTaM kR^itAtithyaM girA sUnR^itayA munim
nandayitvAbravIdbrahmanpUrNasya karavAma kim
mahadvichalanaM nR^INAM gR^ihiNAM dInachetasAm
niHshreyasAya bhagavankalpate nAnyathA kvachit
jyotiShAmayanaM sAkShAdyattajj~nAnamatIndriyam
praNItaM bhavatA yena pumAnveda parAvaram
tvaM hi brahmavidAM shreShThaH saMskArAnkartumarhasi
bAlayoranayornR^INAM janmanA brAhmaNo guruH
shrIgarga uvAcha
yadUnAmahamAchAryaH khyAtashcha bhuvi sarvadA
sutaM mayA saMskR^itaM te manyate devakIsutam
kaMsaH pApamatiH sakhyaM tava chAnakadundubheH
devakyA aShTamo garbho na strI bhavitumarhati
iti sa~nchintaya~nChrutvA devakyA dArikAvachaH
api hantA gatAsha~Nkastarhi tanno.anayo bhavet
shrInanda uvAcha
alakShito.asminrahasi mAmakairapi govraje
kuru dvijAtisaMskAraM svastivAchanapUrvakam
shrIshuka uvAcha
evaM samprArthito vipraH svachikIrShitameva tat
chakAra nAmakaraNaM gUDho rahasi bAlayoH

10080120
10080121
10080123
10080125
10080131
10080133
10080141
10080143
10080151
10080153
10080161
10080163
10080171
10080173
10080181
10080183
10080191
10080193
10080200
10080201
10080203
10080211
10080213
10080221
10080222
10080223
10080224
10080231
10080232
10080233
10080234
10080241
10080242
10080243
10080244
10080251
10080252
10080253
10080254
10080261
10080263
10080271
10080273
10080281
10080283
10080291
10080292
10080293
10080294
10080301
10080302
10080303
10080304
10080311
10080312
10080313
10080314
10080321
10080323
10080331

shrIgarga uvAcha
ayaM hi rohiNIputro ramayansuhR^ido guNaiH
AkhyAsyate rAma iti balAdhikyAdbalaM viduH
yadUnAmapR^ithagbhAvAtsa~NkarShaNamushantyapi
AsanvarNAstrayo hyasya gR^ihNato.anuyugaM tanUH
shuklo raktastathA pIta idAnIM kR^iShNatAM gataH
prAgayaM vasudevasya kvachijjAtastavAtmajaH
vAsudeva iti shrImAnabhij~nAH samprachakShate
bahUni santi nAmAni rUpANi cha sutasya te
guNakarmAnurUpANi tAnyahaM veda no janAH
eSha vaH shreya AdhAsyadgopagokulanandanaH
anena sarvadurgANi yUyama~njastariShyatha
purAnena vrajapate sAdhavo dasyupIDitAH
arAjake rakShyamANA jigyurdasyUnsamedhitAH
ya etasminmahAbhAgAH prItiM kurvanti mAnavAH
nArayo.abhibhavantyetAnviShNupakShAnivAsurAH
tasmAnnandAtmajo.ayaM te nArAyaNasamo guNaiH
shriyA kIrtyAnubhAvena gopAyasva samAhitaH
shrIshuka uvAcha
ityAtmAnaM samAdishya garge cha svagR^ihaM gate
nandaH pramudito mene AtmAnaM pUrNamAshiShAm
kAlena vrajatAlpena gokule rAmakeshavau
jAnubhyAM saha pANibhyAM ri~NgamANau vijahratuH
tAva~NghriyugmamanukR^iShya sarIsR^ipantau
ghoShapraghoSharuchiraM vrajakardameShu
tannAdahR^iShTamanasAvanusR^itya lokaM
mugdhaprabhItavadupeyaturanti mAtroH
tanmAtarau nijasutau ghR^iNayA snuvantyau
pa~NkA~NgarAgaruchirAvupagR^ihya dorbhyAm
dattvA stanaM prapibatoH sma mukhaM nirIkShya
mugdhasmitAlpadashanaM yayatuH pramodam
yarhya~NganAdarshanIyakumAralIlAv
antarvraje tadabalAH pragR^ihItapuchChaiH
vatsairitastata ubhAvanukR^iShyamANau
prekShantya ujjhitagR^ihA jahR^iShurhasantyaH
shR^i~NgyagnidaMShTryasijaladvijakaNTakebhyaH
krIDAparAvatichalau svasutau niSheddhum
gR^ihyANi kartumapi yatra na tajjananyau
shekAta ApaturalaM manaso.anavasthAm
kAlenAlpena rAjarShe rAmaH kR^iShNashcha gokule
aghR^iShTajAnubhiH padbhirvichakramatura~njasA
tatastu bhagavAnkR^iShNo vayasyairvrajabAlakaiH
saharAmo vrajastrINAM chikrIDe janayanmudam
kR^iShNasya gopyo ruchiraM vIkShya kaumArachApalam
shR^iNvantyAH kila tanmAturiti hochuH samAgatAH
vatsAnmu~nchankvachidasamaye kroshasa~njAtahAsaH
steyaM svAdvattyatha dadhipayaH kalpitaiH steyayogaiH
markAnbhokShyanvibhajati sa chennAtti bhANDaM bhinnatti
dravyAlAbhe sagR^ihakupito yAtyupakroshya tokAn
hastAgrAhye rachayati vidhiM pIThakolUkhalAdyaish
ChidraM hyantarnihitavayunaH shikyabhANDeShu tadvit
dhvAntAgAre dhR^itamaNigaNaM svA~NgamarthapradIpaM
kAle gopyo yarhi gR^ihakR^ityeShu suvyagrachittAH
evaM dhArShTyAnyushati kurute mehanAdIni vAstau
steyopAyairvirachitakR^itiH supratIko yathAste
itthaM strIbhiH sabhayanayanashrImukhAlokinIbhir
vyAkhyAtArthA prahasitamukhI na hyupAlabdhumaichChat
ekadA krIDamAnAste rAmAdyA gopadArakAH
kR^iShNo mR^idaM bhakShitavAniti mAtre nyavedayan
sA gR^ihItvA kare kR^iShNamupAlabhya hitaiShiNI

10080333
10080341
10080343
10080351
10080353
10080361
10080363
10080371
10080373
10080381
10080383
10080391
10080393
10080401
10080403
10080411
10080413
10080421
10080423
10080431
10080433
10080441
10080443
10080451
10080453
10080460
10080461
10080463
10080471
10080473
10080480
10080481
10080483
10080491
10080493
10080501
10080503
10080511
10080513
10080521
10080523
10090010
10090011
10090013
10090021
10090023
10090031
10090032
10090033
10090034
10090041
10090043
10090051
10090053
10090061
10090063
taH
10090071
rakam
10090073

yashodA bhayasambhrAnta prekShaNAkShamabhAShata


kasmAnmR^idamadAntAtmanbhavAnbhakShitavAnrahaH
vadanti tAvakA hyete kumArAste.agrajo.apyayam
nAhaM bhakShitavAnamba sarve mithyAbhishaMsinaH
yadi satyagirastarhi samakShaM pashya me mukham
yadyevaM tarhi vyAdehI tyuktaH sa bhagavAnhariH
vyAdattAvyAhataishvaryaH krIDAmanujabAlakaH
sA tatra dadR^ishe vishvaM jagatsthAsnu cha khaM dishaH
sAdridvIpAbdhibhUgolaM savAyvagnIndutArakam
jyotishchakraM jalaM tejo nabhasvAnviyadeva cha
vaikArikANIndriyANi mano mAtrA guNAstrayaH
etadvichitraM sahajIvakAla svabhAvakarmAshayali~Ngabhedam
sUnostanau vIkShya vidAritAsye vrajaM sahAtmAnamavApa sha~NkAm
kiM svapna etaduta devamAyA kiM vA madIyo bata buddhimohaH
atho amuShyaiva mamArbhakasya yaH kashchanautpattika AtmayogaH
atho yathAvanna vitarkagocharaM chetomanaHkarmavachobhira~njasA
yadAshrayaM yena yataH pratIyate sudurvibhAvyaM praNatAsmi tatpadam
ahaM mamAsau patireSha me suto vrajeshvarasyAkhilavittapA satI
gopyashcha gopAH sahagodhanAshcha me yanmAyayetthaM kumatiH sa me gatiH
itthaM viditatattvAyAM gopikAyAM sa IshvaraH
vaiShNavIM vyatanonmAyAM putrasnehamayIM vibhuH
sadyo naShTasmR^itirgopI sAropyArohamAtmajam
pravR^iddhasnehakalila hR^idayAsIdyathA purA
trayyA chopaniShadbhishcha sA~Nkhyayogaishcha sAtvataiH
upagIyamAnamAhAtmyaM hariM sAmanyatAtmajam
shrIrAjovAcha
nandaH kimakarodbrahmanshreya evaM mahodayam
yashodA cha mahAbhAgA papau yasyAH stanaM hariH
pitarau nAnvavindetAM kR^iShNodArArbhakehitam
gAyantyadyApi kavayo yallokashamalApaham
shrIshuka uvAcha
droNo vasUnAM pravaro dharayA bhAryayA saha
kariShyamANa AdeshAnbrahmaNastamuvAcha ha
jAtayornau mahAdeve bhuvi vishveshvare harau
bhaktiH syAtparamA loke yayA~njo durgatiM taret
astvityuktaH sa bhagavAnvraje droNo mahAyashAH
jaj~ne nanda iti khyAto yashodA sA dharAbhavat
tato bhaktirbhagavati putrIbhUte janArdane
dampatyornitarAmAsIdgopagopIShu bhArata
kR^iShNo brahmaNa AdeshaM satyaM kartuM vraje vibhuH
saharAmo vasaMshchakre teShAM prItiM svalIlayA
shrIshuka uvAcha
ekadA gR^ihadAsIShu yashodA nandagehinI
karmAntaraniyuktAsu nirmamantha svayaM dadhi
yAni yAnIha gItAni tadbAlacharitAni cha
dadhinirmanthane kAle smarantI tAnyagAyata
kShaumaM vAsaH pR^ithukaTitaTe bibhratI sUtranaddhaM
putrasnehasnutakuchayugaM jAtakampaM cha subhrUH
rajjvAkarShashramabhujachalatka~NkaNau kuNDale cha
svinnaM vaktraM kabaravigalanmAlatI nirmamantha
tAM stanyakAma AsAdya mathnantIM jananIM hariH
gR^ihItvA dadhimanthAnaM nyaShedhatprItimAvahan
tama~NkamArUDhamapAyayatstanaM snehasnutaM sasmitamIkShatI mukham
atR^iptamutsR^ijya javena sA yayAvutsichyamAne payasi tvadhishrite
sa~njAtakopaH sphuritAruNAdharaM sandashya dadbhirdadhimanthabhAjanam
bhittvA mR^iShAshrurdR^iShadashmanA raho jaghAsa haiya~NgavamantaraM ga
uttArya gopI sushR^itaM payaH punaH pravishya saMdR^ishya cha dadhyamat
bhagnaM vilokya svasutasya karma tajjahAsa taM chApi na tatra pashyatI

10090081
10090083
anaiH
10090091
10090092
10090093
10090094
10090101
10090103
10090111
10090113
10090121
10090123
10090131
10090133
10090141
10090143
10090151
10090153
10090161
10090163
10090171
10090173
10090181
10090183
10090191
10090193
10090201
10090203
10090211
10090213
10090221
10090223
10090231
10090233
10100010
10100011
10100013
10100020
10100021
10100023
10100031
10100033
10100041
10100043
10100051
10100053
10100061
10100063
10100071
10100073
10100080
10100081
10100083
10100091
10100093
10100101
10100103
10100111
10100113

ulUkhalA~Nghrerupari vyavasthitaM markAya kAmaM dadataM shichi sthitam


haiya~NgavaM chauryavisha~NkitekShaNaM nirIkShya pashchAtsutamAgamachCh
tAmAttayaShTiM prasamIkShya satvaras
tato.avaruhyApasasAra bhItavat
gopyanvadhAvanna yamApa yoginAM
kShamaM praveShTuM tapaseritaM manaH
anva~nchamAnA jananI bR^ihachchalach ChroNIbharAkrAntagatiH sumadhyamA
javena visraMsitakeshabandhana chyutaprasUnAnugatiH parAmR^ishat
kR^itAgasaM taM prarudantamakShiNI kaShantama~njanmaShiNI svapANinA
udvIkShamANaM bhayavihvalekShaNaM haste gR^ihItvA bhiShayantyavAgurat
tyaktvA yaShTiM sutaM bhItaM vij~nAyArbhakavatsalA
iyeSha kila taM baddhuM dAmnAtadvIryakovidA
na chAntarna bahiryasya na pUrvaM nApi chAparam
pUrvAparaM bahishchAntarjagato yo jagachcha yaH
taM matvAtmajamavyaktaM martyali~NgamadhokShajam
gopikolUkhale dAmnA babandha prAkR^itaM yathA
taddAma badhyamAnasya svArbhakasya kR^itAgasaH
dvya~NgulonamabhUttena sandadhe.anyachcha gopikA
yadAsIttadapi nyUnaM tenAnyadapi sandadhe
tadapi dvya~NgulaM nyUnaM yadyadAdatta bandhanam
evaM svagehadAmAni yashodA sandadhatyapi
gopInAM susmayantInAM smayantI vismitAbhavat
svamAtuH svinnagAtrAyA visrastakabarasrajaH
dR^iShTvA parishramaM kR^iShNaH kR^ipayAsItsvabandhane
evaM sandarshitA hya~Nga hariNA bhR^ityavashyatA
svavashenApi kR^iShNena yasyedaM seshvaraM vashe
nemaM viri~ncho na bhavo na shrIrapya~NgasaMshrayA
prasAdaM lebhire gopI yattatprApa vimuktidAt
nAyaM sukhApo bhagavAndehinAM gopikAsutaH
j~nAninAM chAtmabhUtAnAM yathA bhaktimatAmiha
kR^iShNastu gR^ihakR^ityeShu vyagrAyAM mAtari prabhuH
adrAkShIdarjunau pUrvaM guhyakau dhanadAtmajau
purA nAradashApena vR^ikShatAM prApitau madAt
nalakUvaramaNigrIvAviti khyAtau shriyAnvitau
shrIrAjovAcha
kathyatAM bhagavannetattayoH shApasya kAraNam
yattadvigarhitaM karma yena vA devarShestamaH
shrIshuka uvAcha
rudrasyAnucharau bhUtvA sudR^iptau dhanadAtmajau
kailAsopavane ramye mandAkinyAM madotkaTau
vAruNIM madirAM pItvA madAghUrNitalochanau
strIjanairanugAyadbhishcheratuH puShpite vane
antaH pravishya ga~NgAyAmambhojavanarAjini
chikrIDaturyuvatibhirgajAviva kareNubhiH
yadR^ichChayA cha devarShirbhagavAMstatra kaurava
apashyannArado devau kShIbANau samabudhyata
taM dR^iShTvA vrIDitA devyo vivastrAH shApasha~NkitAH
vAsAMsi paryadhuH shIghraM vivastrau naiva guhyakau
tau dR^iShTvA madirAmattau shrImadAndhau surAtmajau
tayoranugrahArthAya shApaM dAsyannidaM jagau
shrInArada uvAcha
na hyanyo juShato joShyAnbuddhibhraMsho rajoguNaH
shrImadAdAbhijAtyAdiryatra strI dyUtamAsavaH
hanyante pashavo yatra nirdayairajitAtmabhiH
manyamAnairimaM dehamajarAmR^ityu nashvaram
devasaMj~nitamapyante kR^imiviDbhasmasaMj~nitam
bhUtadhruktatkR^ite svArthaM kiM veda nirayo yataH
dehaH kimannadAtuH svaM niShekturmAtureva cha
mAtuH piturvA balinaH kreturagneH shuno.api vA

10100121
10100123
10100131
10100133
10100141
10100143
10100151
10100153
10100161
10100163
10100171
10100173
10100181
10100183
10100191
10100193
10100201
10100203
10100211
10100213
10100221
10100223
10100230
10100231
10100233
10100241
10100243
10100251
10100253
10100261
10100263
10100271
10100272
10100273
10100274
10100281
10100282
10100283
10100284
10100291
10100293
10100301
10100303
10100311
10100313
10100321
10100323
10100331
10100333
10100341
10100343
10100351
10100353
10100361
10100363
10100371
10100373
10100381
10100382
10100383

evaM sAdhAraNaM dehamavyaktaprabhavApyayam


ko vidvAnAtmasAtkR^itvA hanti jantUnR^ite.asataH
asataH shrImadAndhasya dAridryaM parama~njanam
Atmaupamyena bhUtAni daridraH paramIkShate
yathA kaNTakaviddhA~Ngo jantornechChati tAM vyathAm
jIvasAmyaM gato li~Ngairna tathAviddhakaNTakaH
daridro nirahaMstambho muktaH sarvamadairiha
kR^ichChraM yadR^ichChayApnoti taddhi tasya paraM tapaH
nityaM kShutkShAmadehasya daridrasyAnnakA~NkShiNaH
indriyANyanushuShyanti hiMsApi vinivartate
daridrasyaiva yujyante sAdhavaH samadarshinaH
sadbhiH kShiNoti taM tarShaM tata ArAdvishuddhyati
sAdhUnAM samachittAnAM mukundacharaNaiShiNAm
upekShyaiH kiM dhanastambhairasadbhirasadAshrayaiH
tadahaM mattayormAdhvyA vAruNyA shrImadAndhayoH
tamomadaM hariShyAmi straiNayorajitAtmanoH
yadimau lokapAlasya putrau bhUtvA tamaHplutau
na vivAsasamAtmAnaM vijAnItaH sudurmadau
ato.arhataH sthAvaratAM syAtAM naivaM yathA punaH
smR^itiH syAnmatprasAdena tatrApi madanugrahAt
vAsudevasya sAnnidhyaM labdhvA divyasharachChate
vR^itte svarlokatAM bhUyo labdhabhaktI bhaviShyataH
shrIshuka uvAcha
evamuktvA sa devarShirgato nArAyaNAshramam
nalakUvaramaNigrIvAvAsaturyamalArjunau
R^iSherbhAgavatamukhyasya satyaM kartuM vacho hariH
jagAma shanakaistatra yatrAstAM yamalArjunau
devarShirme priyatamo yadimau dhanadAtmajau
tattathA sAdhayiShyAmi yadgItaM tanmahAtmanA
ityantareNArjunayoH kR^iShNastu yamayoryayau
AtmanirveshamAtreNa tiryaggatamulUkhalam
bAlena niShkarShayatAnvagulUkhalaM tad
dAmodareNa tarasotkalitA~Nghribandhau
niShpetatuH paramavikramitAtivepa
skandhapravAlaviTapau kR^itachaNDashabdau
tatra shriyA paramayA kakubhaH sphurantau
siddhAvupetya kujayoriva jAtavedAH
kR^iShNaM praNamya shirasAkhilalokanAthaM
baddhA~njalI virajasAvidamUchatuH sma
kR^iShNa kR^iShNa mahAyogiMstvamAdyaH puruShaH paraH
vyaktAvyaktamidaM vishvaM rUpaM te brAhmaNA viduH
tvamekaH sarvabhUtAnAM dehAsvAtmendriyeshvaraH
tvameva kAlo bhagavAnviShNuravyaya IshvaraH
tvaM mahAnprakR^itiH sUkShmA rajaHsattvatamomayI
tvameva puruSho.adhyakShaH sarvakShetravikAravit
gR^ihyamANaistvamagrAhyo vikAraiH prAkR^itairguNaiH
ko nvihArhati vij~nAtuM prAksiddhaM guNasaMvR^itaH
tasmai tubhyaM bhagavate vAsudevAya vedhase
AtmadyotaguNaishChanna mahimne brahmaNe namaH
yasyAvatArA j~nAyante sharIreShvasharIriNaH
taistairatulyAtishayairvIryairdehiShvasa~NgataiH
sa bhavAnsarvalokasya bhavAya vibhavAya cha
avatIrNo.aMshabhAgena sAmprataM patirAshiShAm
namaH paramakalyANa namaH paramama~Ngala
vAsudevAya shAntAya yadUnAM pataye namaH
anujAnIhi nau bhUmaMstavAnucharaki~Nkarau
darshanaM nau bhagavata R^iSherAsIdanugrahAt
vANI guNAnukathane shravaNau kathAyAM
hastau cha karmasu manastava pAdayornaH
smR^ityAM shirastava nivAsajagatpraNAme

10100384
10100390
10100391
10100393
10100400
10100401
10100403
10100411
10100413
10100421
10100423
10100430
10100431
10100433
10110010
10110011
10110013
10110021
10110023
10110031
10110033
10110041
10110043
10110051
10110053
10110061
10110063
10110071
10110073
10110081
10110083
10110091
10110093
10110101
10110103
10110111
10110113
10110121
10110123
10110131
10110133
10110141
10110143
10110151
10110153
10110161
10110163
10110171
10110173
10110181
10110183
10110191
10110193
10110201
10110203
10110210
10110211
10110213
10110221
10110223

dR^iShTiH satAM darshane.astu bhavattanUnAm


shrIshuka uvAcha
itthaM sa~NkIrtitastAbhyAM bhagavAngokuleshvaraH
dAmnA cholUkhale baddhaH prahasannAha guhyakau
shrIbhagavAnuvAcha
j~nAtaM mama puraivaitadR^iShiNA karuNAtmanA
yachChrImadAndhayorvAgbhirvibhraMsho.anugrahaH kR^itaH
sAdhUnAM samachittAnAM sutarAM matkR^itAtmanAm
darshanAnno bhavedbandhaH puMso.akShNoH savituryathA
tadgachChataM matparamau nalakUvara sAdanam
sa~njAto mayi bhAvo vAmIpsitaH paramo.abhavaH
shrIshuka uvAcha
ityuktau tau parikramya praNamya cha punaH punaH
baddholUkhalamAmantrya jagmaturdishamuttarAm
shrIshuka uvAcha
gopA nandAdayaH shrutvA drumayoH patato ravam
tatrAjagmuH kurushreShTha nirghAtabhayasha~NkitAH
bhUmyAM nipatitau tatra dadR^ishuryamalArjunau
babhramustadavij~nAya lakShyaM patanakAraNam
ulUkhalaM vikarShantaM dAmnA baddhaM cha bAlakam
kasyedaM kuta AshcharyamutpAta iti kAtarAH
bAlA Uchuraneneti tiryaggatamulUkhalam
vikarShatA madhyagena puruShAvapyachakShmahi
na te taduktaM jagR^ihurna ghaTeteti tasya tat
bAlasyotpATanaM tarvoH kechitsandigdhachetasaH
ulUkhalaM vikarShantaM dAmnA baddhaM svamAtmajam
vilokya nandaH prahasad vadano vimumocha ha
gopIbhiH stobhito.anR^ityadbhagavAnbAlavatkvachit
udgAyati kvachinmugdhastadvasho dAruyantravat
bibharti kvachidAj~naptaH pIThakonmAnapAdukam
bAhukShepaM cha kurute svAnAM cha prItimAvahan
darshayaMstadvidAM loka Atmano bhR^ityavashyatAm
vrajasyovAha vai harShaM bhagavAnbAlacheShTitaiH
krINIhi bhoH phalAnIti shrutvA satvaramachyutaH
phalArthI dhAnyamAdAya yayau sarvaphalapradaH
phalavikrayiNI tasya chyutadhAnyakaradvayam
phalairapUrayadratnaiH phalabhANDamapUri cha
sarittIragataM kR^iShNaM bhagnArjunamathAhvayat
rAmaM cha rohiNI devI krIDantaM bAlakairbhR^isham
nopeyAtAM yadAhUtau krIDAsa~Ngena putrakau
yashodAM preShayAmAsa rohiNI putravatsalAm
krIDantaM sA sutaM bAlairativelaM sahAgrajam
yashodAjohavItkR^iShNaM putrasnehasnutastanI
kR^iShNa kR^iShNAravindAkSha tAta ehi stanaM piba
alaM vihAraiH kShutkShAntaH krIDAshrAnto.asi putraka
he rAmAgachCha tAtAshu sAnujaH kulanandana
prAtareva kR^itAhArastadbhavAnbhoktumarhati
pratIkShate tvAM dAshArha bhokShyamANo vrajAdhipaH
ehyAvayoH priyaM dhehi svagR^ihAnyAta bAlakAH
dhUlidhUsaritA~NgastvaM putra majjanamAvaha
janmarkShaM te.adya bhavati viprebhyo dehi gAH shuchiH
pashya pashya vayasyAMste mAtR^imR^iShTAnsvala~NkR^itAn
tvaM cha snAtaH kR^itAhAro viharasva svala~NkR^itaH
itthaM yashodA tamasheShashekharaM matvA sutaM snehanibaddhadhIrnR^ipa
haste gR^ihItvA saharAmamachyutaM nItvA svavATaM kR^itavatyathodayam
shrIshuka uvAcha
gopavR^iddhA mahotpAtAnanubhUya bR^ihadvane
nandAdayaH samAgamya vrajakAryamamantrayan
tatropAnandanAmAha gopo j~nAnavayo.adhikaH
deshakAlArthatattvaj~naH priyakR^idrAmakR^iShNayoH

10110231
10110233
10110241
10110243
10110251
10110253
10110261
10110263
10110271
10110273
10110281
10110283
10110291
10110293
10110301
10110303
10110311
10110313
10110321
10110323
10110331
10110333
10110341
10110343
10110351
10110353
10110361
10110363
10110371
10110373
10110381
10110383
10110391
10110393
10110401
10110403
10110411
10110413
10110421
10110423
10110431
10110433
10110435
10110441
10110443
10110451
10110453
10110461
10110463
10110471
10110473
10110481
10110483
10110491
10110493
10110501
10110503
10110511
H
10110513

utthAtavyamito.asmAbhirgokulasya hitaiShibhiH
AyAntyatra mahotpAtA bAlAnAM nAshahetavaH
muktaH katha~nchidrAkShasyA bAlaghnyA bAlako hyasau
hareranugrahAnnUnamanashchopari nApatat
chakravAtena nIto.ayaM daityena vipadaM viyat
shilAyAM patitastatra paritrAtaH sureshvaraiH
yanna mriyeta drumayorantaraM prApya bAlakaH
asAvanyatamo vApi tadapyachyutarakShaNam
yAvadautpAtiko.ariShTo vrajaM nAbhibhaveditaH
tAvadbAlAnupAdAya yAsyAmo.anyatra sAnugAH
vanaM vR^indAvanaM nAma pashavyaM navakAnanam
gopagopIgavAM sevyaM puNyAdritR^iNavIrudham
tattatrAdyaiva yAsyAmaH shakaTAnyu~Nkta mA chiram
godhanAnyagrato yAntu bhavatAM yadi rochate
tachChrutvaikadhiyo gopAH sAdhu sAdhviti vAdinaH
vrajAnsvAnsvAnsamAyujya yayU rUDhaparichChadAH
vR^iddhAnbAlAnstriyo rAjansarvopakaraNAni cha
anaHsvAropya gopAlA yattA AttasharAsanAH
godhanAni puraskR^itya shR^i~NgANyApUrya sarvataH
tUryaghoSheNa mahatA yayuH sahapurohitAH
gopyo rUDharathA nUtna kuchaku~NkumakAntayaH
kR^iShNalIlA jaguH prItyA niShkakaNThyaH suvAsasaH
tathA yashodArohiNyAvekaM shakaTamAsthite
rejatuH kR^iShNarAmAbhyAM tatkathAshravaNotsuke
vR^indAvanaM sampravishya sarvakAlasukhAvaham
tatra chakrurvrajAvAsaM shakaTairardhachandravat
vR^indAvanaM govardhanaM yamunApulinAni cha
vIkShyAsIduttamA prItI rAmamAdhavayornR^ipa
evaM vrajaukasAM prItiM yachChantau bAlacheShTitaiH
kalavAkyaiH svakAlena vatsapAlau babhUvatuH
avidUre vrajabhuvaH saha gopAladArakaiH
chArayAmAsaturvatsAnnAnAkrIDAparichChadau
kvachidvAdayato veNuM kShepaNaiH kShipataH kvachit
kvachitpAdaiH ki~NkiNIbhiH kvachitkR^itrimagovR^iShaiH
vR^iShAyamANau nardantau yuyudhAte parasparam
anukR^itya rutairjantUMshcheratuH prAkR^itau yathA
kadAchidyamunAtIre vatsAMshchArayatoH svakaiH
vayasyaiH kR^iShNabalayorjighAMsurdaitya Agamat
taM vatsarUpiNaM vIkShya vatsayUthagataM hariH
darshayanbaladevAya shanairmugdha ivAsadat
gR^ihItvAparapAdAbhyAM sahalA~NgUlamachyutaH
bhrAmayitvA kapitthAgre prAhiNodgatajIvitam
sa kapitthairmahAkAyaH pAtyamAnaiH papAta ha
taM vIkShya vismitA bAlAH shashaMsuH sAdhu sAdhviti
devAshcha parisantuShTA babhUvuH puShpavarShiNaH
tau vatsapAlakau bhUtvA sarvalokaikapAlakau
saprAtarAshau govatsAMshchArayantau vicheratuH
svaM svaM vatsakulaM sarve pAyayiShyanta ekadA
gatvA jalAshayAbhyAshaM pAyayitvA papurjalam
te tatra dadR^ishurbAlA mahAsattvamavasthitam
tatrasurvajranirbhinnaM gireH shR^i~Ngamiva chyutam
sa vai bako nAma mahAnasuro bakarUpadhR^ik
Agatya sahasA kR^iShNaM tIkShNatuNDo.agrasadbalI
kR^iShNaM mahAbakagrastaM dR^iShTvA rAmAdayo.arbhakAH
babhUvurindriyANIva vinA prANaM vichetasaH
taM tAlumUlaM pradahantamagnivadgopAlasUnuM pitaraM jagadguroH
chachCharda sadyo.atiruShAkShataM bakastuNDena hantuM punarabhyapadyata
tamApatantaM sa nigR^ihya tuNDayordorbhyAM bakaM kaMsasakhaM satAM pati
pashyatsu bAleShu dadAra lIlayA mudAvaho vIraNavaddivaukasAm

10110521
10110523
10110531
10110533
10110541
10110543
10110551
10110553
10110561
10110563
10110571
10110573
10110581
10110583
10110591
10110593
10120010
10120011
10120013
10120021
10120023
10120031
10120033
10120041
10120043
10120051
10120053
10120061
10120063
10120071
10120073
10120081
10120083
10120091
10120093
10120101
10120103
10120111
10120113
10120121
10120122
10120123
10120124
10120131
10120133
10120141
10120142
10120143
10120144
10120151
10120153
10120161
10120163
10120171
10120173
10120181
10120183
10120191
10120193
10120201

tadA bakAriM suralokavAsinaH samAkirannandanamallikAdibhiH


samIDire chAnakasha~NkhasaMstavaistadvIkShya gopAlasutA visismire
muktaM bakAsyAdupalabhya bAlakA rAmAdayaH prANamivendriyo gaNaH
sthAnAgataM taM parirabhya nirvR^itAH praNIya vatsAnvrajametya tajjaguH
shrutvA tadvismitA gopA gopyashchAtipriyAdR^itAH
pretyAgatamivotsukyAdaikShanta tR^iShitekShaNAH
aho batAsya bAlasya bahavo mR^ityavo.abhavan
apyAsIdvipriyaM teShAM kR^itaM pUrvaM yato bhayam
athApyabhibhavantyenaM naiva te ghoradarshanAH
jighAMsayainamAsAdya nashyantyagnau pata~Ngavat
aho brahmavidAM vAcho nAsatyAH santi karhichit
gargo yadAha bhagavAnanvabhAvi tathaiva tat
iti nandAdayo gopAH kR^iShNarAmakathAM mudA
kurvanto ramamANAshcha nAvindanbhavavedanAm
evaM vihAraiH kaumAraiH kaumAraM jahaturvraje
nilAyanaiH setubandhairmarkaTotplavanAdibhiH
shrIshuka uvAcha
kvachidvanAshAya mano dadhadvrajAtprAtaH samutthAya vayasyavatsapAn
prabodhaya~nChR^i~NgaraveNa chAruNA vinirgato vatsapuraHsaro hariH
tenaiva sAkaM pR^ithukAH sahasrashaH snigdhAH sushigvetraviShANaveNavaH
svAnsvAnsahasroparisa~NkhyayAnvitAnvatsAnpuraskR^itya viniryayurmudA
kR^iShNavatsairasa~NkhyAtairyUthIkR^itya svavatsakAn
chArayanto.arbhalIlAbhirvijahrustatra tatra ha
phalaprabAlastavaka sumanaHpichChadhAtubhiH
kAchagu~njAmaNisvarNa bhUShitA apyabhUShayan
muShNanto.anyonyashikyAdInj~nAtAnArAchcha chikShipuH
tatratyAshcha punardUrAddhasantashcha punardaduH
yadi dUraM gataH kR^iShNo vanashobhekShaNAya tam
ahaM pUrvamahaM pUrvamiti saMspR^ishya remire
kechidveNUnvAdayanto dhmAntaH shR^i~NgANi kechana
kechidbhR^i~NgaiH pragAyantaH kUjantaH kokilaiH pare
vichChAyAbhiH pradhAvanto gachChantaH sAdhuhaMsakaiH
bakairupavishantashcha nR^ityantashcha kalApibhiH
vikarShantaH kIshabAlAnArohantashcha tairdrumAn
vikurvantashcha taiH sAkaM plavantashcha palAshiShu
sAkaM bhekairvila~NghantaH saritaH sravasamplutAH
vihasantaH pratichChAyAH shapantashcha pratisvanAn
itthaM satAM brahmasukhAnubhUtyA dAsyaM gatAnAM paradaivatena
mAyAshritAnAM naradArakeNa sAkaM vijahruH kR^itapuNyapu~njAH
yatpAdapAMsurbahujanmakR^ichChrato
dhR^itAtmabhiryogibhirapyalabhyaH
sa eva yaddR^igviShayaH svayaM sthitaH
kiM varNyate diShTamato vrajaukasAm
athAghanAmAbhyapatanmahAsurasteShAM sukhakrIDanavIkShaNAkShamaH
nityaM yadantarnijajIvitepsubhiH pItAmR^itairapyamaraiH pratIkShyate
dR^iShTvArbhakAnkR^iShNamukhAnaghAsuraH
kaMsAnushiShTaH sa bakIbakAnujaH
ayaM tu me sodaranAshakR^ittayor
dvayormamainaM sabalaM haniShye
ete yadA matsuhR^idostilApaH kR^itAstadA naShTasamA vrajaukasaH
prANe gate varShmasu kA nu chintA prajAsavaH prANabhR^ito hi ye te
iti vyavasyAjagaraM bR^ihadvapuH sa yojanAyAmamahAdripIvaram
dhR^itvAdbhutaM vyAttaguhAnanaM tadA pathi vyasheta grasanAshayA khalaH
dharAdharoShTho jaladottaroShTho daryAnanAnto girishR^i~NgadaMShTraH
dhvAntAntarAsyo vitatAdhvajihvaH paruShAnilashvAsadavekShaNoShNaH
dR^iShTvA taM tAdR^ishaM sarve matvA vR^indAvanashriyam
vyAttAjagaratuNDena hyutprekShante sma lIlayA
aho mitrANi gadata sattvakUTaM puraH sthitam
asmatsa~NgrasanavyAtta vyAlatuNDAyate na vA
satyamarkakarAraktamuttarAhanuvadghanam

10120203
10120211
10120213
10120221
10120223
10120231
10120233
10120241
10120243
10120251
10120252
10120253
10120254
10120261
10120263
10120271
10120272
10120273
10120274
10120281
10120282
10120283
10120284
10120291
10120293
10120301
10120303
10120311
10120313
10120321
10120323
u
10120331
10120333
10120341
10120342
10120343
10120344
10120351
10120353
ayam
10120361
10120363
10120371
10120373
10120381
10120383
10120391
10120393
10120400
10120401
10120403
10120410
10120411
10120413
10120421
10120423
10120431
10120433
10120440

adharAhanuvadrodhastatpratichChAyayAruNam
pratispardhete sR^ikkabhyAM savyAsavye nagodare
tu~NgashR^i~NgAlayo.apyetAstaddaMShTrAbhishcha pashyata
AstR^itAyAmamArgo.ayaM rasanAM pratigarjati
eShAM antargataM dhvAntametadapyantarAnanam
dAvoShNakharavAto.ayaM shvAsavadbhAti pashyata
taddagdhasattvadurgandho.apyantarAmiShagandhavat
asmAnkimatra grasitA niviShTAnayaM tathA chedbakavadvina~NkShyati
kShaNAdaneneti bakAryushanmukhaM vIkShyoddhasantaH karatADanairyayuH
itthaM mitho.atathyamatajj~nabhAShitaM
shrutvA vichintyetyamR^iShA mR^iShAyate
rakSho viditvAkhilabhUtahR^itsthitaH
svAnAM niroddhuM bhagavAnmano dadhe
tAvatpraviShTAstvasurodarAntaraM paraM na gIrNAH shishavaH savatsAH
pratIkShamANena bakAriveshanaM hatasvakAntasmaraNena rakShasA
tAnvIkShya kR^iShNaH sakalAbhayaprado
hyananyanAthAnsvakarAdavachyutAn
dInAMshcha mR^ityorjaTharAgnighAsAn
ghR^iNArdito diShTakR^itena vismitaH
kR^ityaM kimatrAsya khalasya jIvanaM
na vA amIShAM cha satAM vihiMsanam
dvayaM kathaM syAditi saMvichintya
j~nAtvAvishattuNDamasheShadR^igghariH
tadA ghanachChadA devA bhayAddhAheti chukrushuH
jahR^iShurye cha kaMsAdyAH kauNapAstvaghabAndhavAH
tachChrutvA bhagavAnkR^iShNastvavyayaH sArbhavatsakam
chUrNIchikIrShorAtmAnaM tarasA vavR^idhe gale
tato.atikAyasya niruddhamArgiNo hyudgIrNadR^iShTerbhramatastvitastataH
pUrNo.antara~Nge pavano niruddho mUrdhanvinirbhidya vinirgato bahiH
tenaiva sarveShu bahirgateShu prANeShu vatsAnsuhR^idaH paretAn
dR^iShTyA svayotthApya tadanvitaH punarvaktrAnmukundo bhagavAnviniryaya
pInAhibhogotthitamadbhutaM mahajjyotiH svadhAmnA jvalayaddisho dasha
pratIkShya khe.avasthitamIshanirgamaM vivesha tasminmiShatAM divaukasAm
tato.atihR^iShTAH svakR^ito.akR^itArhaNaM
puShpaiH sugA apsarasashcha nartanaiH
gItaiH surA vAdyadharAshcha vAdyakaiH
stavaishcha viprA jayaniHsvanairgaNAH
tadadbhutastotrasuvAdyagItikA jayAdinaikotsavama~NgalasvanAn
shrutvA svadhAmno.antyaja Agato.achirAddR^iShTvA mahIshasya jagAma vism
rAjannAjagaraM charma shuShkaM vR^indAvane.adbhutam
vrajaukasAM bahutithaM babhUvAkrIDagahvaram
etatkaumArajaM karma harerAtmAhimokShaNam
mR^ityoH paugaNDake bAlA dR^iShTvochurvismitA vraje
naitadvichitraM manujArbhamAyinaH parAvarANAM paramasya vedhasaH
agho.api yatsparshanadhautapAtakaH prApAtmasAmyaM tvasatAM sudurlabham
sakR^idyada~NgapratimAntarAhitA manomayI bhAgavatIM dadau gatim
sa eva nityAtmasukhAnubhUtyabhi vyudastamAyo.antargato hi kiM punaH
shrIsUta uvAcha
itthaM dvijA yAdavadevadattaH shrutvA svarAtushcharitaM vichitram
paprachCha bhUyo.api tadeva puNyaM vaiyAsakiM yannigR^ihItachetAH
shrIrAjovAcha
brahmankAlAntarakR^itaM tatkAlInaM kathaM bhavet
yatkaumAre harikR^itaM jaguH paugaNDake.arbhakAH
tadbrUhi me mahAyoginparaM kautUhalaM guro
nUnametaddharereva mAyA bhavati nAnyathA
vayaM dhanyatamA loke guro.api kShatrabandhavaH
vayaM pibAmo muhustvattaH puNyaM kR^iShNakathAmR^itam
shrIsUta uvAcha

10120441
10120442
10120443
10120444
10130010
10130011
10130013
10130021
10130023
10130031
10130033
10130041
10130043
10130051
10130053
10130061
10130063
10130071
10130073
10130081
10130082
10130083
10130084
10130091
10130093
10130101
10130103
10130111
10130112
10130113
10130114
10130121
10130123
10130131
10130133
10130141
10130143
10130151
10130152
10130153
10130154
10130161
10130163
10130171
10130173
10130181
10130183
10130191
10130192
10130193
10130194
10130201
10130203
10130211
10130213
10130221
10130223
10130231
10130233
10130241

itthaM sma pR^iShTaH sa tu bAdarAyaNis


tatsmAritAnantahR^itAkhilendriyaH
kR^ichChrAtpunarlabdhabahirdR^ishiH shanaiH
pratyAha taM bhAgavatottamottama
shrIshuka uvAcha
sAdhu pR^iShTaM mahAbhAga tvayA bhAgavatottama
yannUtanayasIshasya shR^iNvannapi kathAM muhuH
satAmayaM sArabhR^itAM nisargo yadarthavANIshrutichetasAmapi
pratikShaNaM navyavadachyutasya yatstriyA viTAnAmiva sAdhu vArtA
shR^iNuShvAvahito rAjannapi guhyaM vadAmi te
brUyuH snigdhasya shiShyasya guravo guhyamapyuta
tathAghavadanAnmR^ityo rakShitvA vatsapAlakAn
saritpulinamAnIya bhagavAnidamabravIt
aho.atiramyaM pulinaM vayasyAH svakelisampanmR^idulAchChabAlukam
sphuTatsarogandhahR^itAlipatrika dhvanipratidhvAnalasaddrumAkulam
atra bhoktavyamasmAbhirdivArUDhaM kShudhArditAH
vatsAH samIpe.apaH pItvA charantu shanakaistR^iNam
tatheti pAyayitvArbhA vatsAnArudhya shAdvale
muktvA shikyAni bubhujuH samaM bhagavatA mudA
kR^iShNasya viShvakpururAjimaNDalair
abhyAnanAH phulladR^isho vrajArbhakAH
sahopaviShTA vipine virejush
ChadA yathAmbhoruhakarNikAyAH
kechitpuShpairdalaiH kechitpallavaira~NkuraiH phalaiH
shigbhistvagbhirdR^iShadbhishcha bubhujuH kR^itabhAjanAH
sarve mitho darshayantaH svasvabhojyaruchiM pR^ithak
hasanto hAsayantashchA bhyavajahruH saheshvarAH
bibhradveNuM jaTharapaTayoH shR^i~Ngavetre cha kakShe
vAme pANau masR^iNakavalaM tatphalAnya~NgulIShu
tiShThanmadhye svaparisuhR^ido hAsayannarmabhiH svaiH
svarge loke miShati bubhuje yaj~nabhugbAlakeliH
bhArataivaM vatsapeShu bhu~njAneShvachyutAtmasu
vatsAstvantarvane dUraM vivishustR^iNalobhitAH
tAndR^iShTvA bhayasantrastAnUche kR^iShNo.asya bhIbhayam
mitrANyAshAnmA viramate hAneShye vatsakAnaham
ityuktvAdridarIku~nja gahvareShvAtmavatsakAn
vichinvanbhagavAnkR^iShNaH sapANikavalo yayau
ambhojanmajanistadantaragato mAyArbhakasyeshitur
draShTuM ma~nju mahitvamanyadapi tadvatsAnito vatsapAn
nItvAnyatra kurUdvahAntaradadhAtkhe.avasthito yaH purA
dR^iShTvAghAsuramokShaNaM prabhavataH prAptaH paraM vismayam
tato vatsAnadR^iShTvaitya puline.api cha vatsapAn
ubhAvapi vane kR^iShNo vichikAya samantataH
kvApyadR^iShTvAntarvipine vatsAnpAlAMshcha vishvavit
sarvaM vidhikR^itaM kR^iShNaH sahasAvajagAma ha
tataH kR^iShNo mudaM kartuM tanmAtR^INAM cha kasya cha
ubhayAyitamAtmAnaM chakre vishvakR^idIshvaraH
yAvadvatsapavatsakAlpakavapuryAvatkarA~NghryAdikaM
yAvadyaShTiviShANaveNudalashigyAvadvibhUShAmbaram
yAvachChIlaguNAbhidhAkR^itivayo yAvadvihArAdikaM
sarvaM viShNumayaM giro.a~NgavadajaH sarvasvarUpo babhau
svayamAtmAtmagovatsAnprativAryAtmavatsapaiH
krIDannAtmavihAraishcha sarvAtmA prAvishadvrajam
tattadvatsAnpR^itha~NnItvA tattadgoShThe niveshya saH
tattadAtmAbhavadrAjaMstattatsadma praviShTavAn
tanmAtaro veNuravatvarotthitA utthApya dorbhiH parirabhya nirbharam
snehasnutastanyapayaHsudhAsavaM matvA paraM brahma sutAnapAyayan
tato nR^iponmardanamajjalepanA la~NkArarakShAtilakAshanAdibhiH
saMlAlitaH svAcharitaiH praharShayansAyaM gato yAmayamena mAdhavaH
gAvastato goShThamupetya satvaraM hu~NkAraghoShaiH parihUtasa~NgatAn

10130243
10130251
10130253
10130261
10130263
10130271
10130273
10130281
10130283
10130291
10130293
10130301
10130303
10130311
10130313
10130321
10130323
10130331
10130333
10130341
10130343
10130351
10130353
10130361
10130363
10130371
10130373
10130381
10130383
10130391
10130393
vait
10130401
10130403
10130411
10130413
10130421
10130423
10130431
10130433
10130441
10130443
10130451
10130453
10130461
10130463
10130471
10130473
10130481
10130483
10130491
10130493
10130501
10130503
10130511
10130513
10130521
10130523
10130531
10130533

svakAnsvakAnvatsatarAnapAyayanmuhurlihantyaH sravadaudhasaM payaH


gogopInAM mAtR^itAsminnAsItsnehardhikAM vinA
purovadAsvapi harestokatA mAyayA vinA
vrajaukasAM svatokeShu snehavallyAbdamanvaham
shanairniHsIma vavR^idhe yathA kR^iShNe tvapUrvavat
itthamAtmAtmanAtmAnaM vatsapAlamiSheNa saH
pAlayanvatsapo varShaM chikrIDe vanagoShThayoH
ekadA chArayanvatsAnsarAmo vanamAvishat
pa~nchaShAsu triyAmAsu hAyanApUraNIShvajaH
tato vidUrAchcharato gAvo vatsAnupavrajam
govardhanAdrishirasi charantyo dadR^ishustR^iNam
dR^iShTvAtha tatsnehavasho.asmR^itAtmA sa govrajo.atyAtmapadurgamArgaH
dvipAtkakudgrIva udAsyapuchCho.agAddhu~NkR^itairAsrupayA javena
sametya gAvo.adho vatsAnvatsavatyo.apyapAyayan
gilantya iva chA~NgAni lihantyaH svaudhasaM payaH
gopAstadrodhanAyAsa maughyalajjorumanyunA
durgAdhvakR^ichChrato.abhyetya govatsairdadR^ishuH sutAn
tadIkShaNotpremarasAplutAshayA jAtAnurAgA gatamanyavo.arbhakAn
uduhya dorbhiH parirabhya mUrdhani ghrANairavApuH paramAM mudaM te
tataH pravayaso gopAstokAshleShasunirvR^itAH
kR^ichChrAchChanairapagatAstadanusmR^ityudashravaH
vrajasya rAmaH premardhervIkShyautkaNThyamanukShaNam
muktastaneShvapatyeShvapyahetuvidachintayat
kimetadadbhutamiva vAsudeve.akhilAtmani
vrajasya sAtmanastokeShvapUrvaM prema vardhate
keyaM vA kuta AyAtA daivI vA nAryutAsurI
prAyo mAyAstu me bharturnAnyA me.api vimohinI
iti sa~nchintya dAshArho vatsAnsavayasAnapi
sarvAnAchaShTa vaikuNThaM chakShuShA vayunena saH
naite sureshA R^iShayo na chaite tvameva bhAsIsha bhidAshraye.api
sarvaM pR^ithaktvaM nigamAtkathaM vadetyuktena vR^ittaM prabhuNA balo.a
tAvadetyAtmabhUrAtma mAnena truTyanehasA
purovadAbdaM krIDantaM dadR^ishe sakalaM harim
yAvanto gokule bAlAH savatsAH sarva eva hi
mAyAshaye shayAnA me nAdyApi punarutthitAH
ita ete.atra kutratyA manmAyAmohitetare
tAvanta eva tatrAbdaM krIDanto viShNunA samam
evameteShu bhedeShu chiraM dhyAtvA sa AtmabhUH
satyAH ke katare neti j~nAtuM neShTe katha~nchana
evaM sammohayanviShNuM vimohaM vishvamohanam
svayaiva mAyayAjo.api svayameva vimohitaH
tamyAM tamovannaihAraM khadyotArchirivAhani
mahatItaramAyaishyaM nihantyAtmani yu~njataH
tAvatsarve vatsapAlAH pashyato.ajasya tatkShaNAt
vyadR^ishyanta ghanashyAmAH pItakausheyavAsasaH
chaturbhujAH sha~Nkhachakra gadArAjIvapANayaH
kirITinaH kuNDalino hAriNo vanamAlinaH
shrIvatsA~Ngadadoratna kambuka~NkaNapANayaH
nUpuraiH kaTakairbhAtAH kaTisUtrA~NgulIyakaiH
A~NghrimastakamApUrNAstulasInavadAmabhiH
komalaiH sarvagAtreShu bhUripuNyavadarpitaiH
chandrikAvishadasmeraiH sAruNApA~NgavIkShitaiH
svakArthAnAmiva rajaH sattvAbhyAM sraShTR^ipAlakAH
AtmAdistambaparyantairmUrtimadbhishcharAcharaiH
nR^ityagItAdyanekArhaiH pR^ithakpR^ithagupAsitAH
aNimAdyairmahimabhirajAdyAbhirvibhUtibhiH
chaturviMshatibhistattvaiH parItA mahadAdibhiH
kAlasvabhAvasaMskAra kAmakarmaguNAdibhiH
svamahidhvastamahibhirmUrtimadbhirupAsitAH

10130541
10130543
10130551
10130553
10130561
10130563
10130571
10130572
10130573
10130574
10130581
10130583
10130591
10130593
10130601
10130603
10130611
10130612
10130613
10130614
10130621
10130622
10130623
10130624
10130631
10130633
10130641
10130643
10140010
10140011
10140012
10140013
10140014
10140021
o.api
10140023
eH
10140031
10140032
10140033
10140034
10140041
10140042
10140043
10140044
10140051
10140053
m
10140061
10140063
10140071
10140073
10140081
10140083
10140091
10140093
10140101
10140103
10140111
10140112

satyaj~nAnAnantAnanda mAtraikarasamUrtayaH
aspR^iShTabhUrimAhAtmyA api hyupaniShaddR^ishAm
evaM sakR^iddadarshAjaH parabrahmAtmano.akhilAn
yasya bhAsA sarvamidaM vibhAti sacharAcharam
tato.atikutukodvR^itya stimitaikAdashendriyaH
taddhAmnAbhUdajastUShNIM pUrdevyantIva putrikA
itIreshe.atarkye nijamahimani svapramitike
paratrAjAto.atannirasanamukhabrahmakamitau
anIshe.api draShTuM kimidamiti vA muhyati sati
chachChAdAjo j~nAtvA sapadi paramo.ajAjavanikAm
tato.arvAkpratilabdhAkShaH kaH paretavadutthitaH
kR^ichChrAdunmIlya vai dR^iShTIrAchaShTedaM sahAtmanA
sapadyevAbhitaH pashyandisho.apashyatpuraHsthitam
vR^indAvanaM janAjIvya drumAkIrNaM samApriyam
yatra naisargadurvairAH sahAsannR^imR^igAdayaH
mitrANIvAjitAvAsa drutaruTtarShakAdikam
tatrodvahatpashupavaMshashishutvanATyaM
brahmAdvayaM paramanantamagAdhabodham
vatsAnsakhIniva purA parito vichinvad
ekaM sapANikavalaM parameShThyachaShTa
dR^iShTvA tvareNa nijadhoraNato.avatIrya
pR^ithvyAM vapuH kanakadaNDamivAbhipAtya
spR^iShTvA chaturmukuTakoTibhira~NghriyugmaM
natvA mudashrusujalairakR^itAbhiShekam
utthAyotthAya kR^iShNasya chirasya pAdayoH patan
Aste mahitvaM prAgdR^iShTaM smR^itvA smR^itvA punaH punaH
shanairathotthAya vimR^ijya lochane mukundamudvIkShya vinamrakandharaH
kR^itA~njaliH prashrayavAnsamAhitaH savepathurgadgadayailatelayA
shrIbrahmovAcha
naumIDya te.abhravapuShe taDidambarAya
gu~njAvataMsaparipichChalasanmukhAya
vanyasraje kavalavetraviShANaveNu
lakShmashriye mR^idupade pashupA~NgajAya
asyApi deva vapuSho madanugrahasya svechChAmayasya na tu bhUtamayasya k
neshe mahi tvavasituM manasAntareNa sAkShAttavaiva kimutAtmasukhAnubhUt
j~nAne prayAsamudapAsya namanta eva
jIvanti sanmukharitAM bhavadIyavArtAm
sthAne sthitAH shrutigatAM tanuvA~Nmanobhir
ye prAyasho.ajita jito.apyasi taistrilokyAm
shreyaHsR^itiM bhaktimudasya te vibho
klishyanti ye kevalabodhalabdhaye
teShAmasau kleshala eva shiShyate
nAnyadyathA sthUlatuShAvaghAtinAm
pureha bhUmanbahavo.api yoginastvadarpitehA nijakarmalabdhayA
vibudhya bhaktyaiva kathopanItayA prapedire.a~njo.achyuta te gatiM parA
tathApi bhUmanmahimAguNasya te viboddhumarhatyamalAntarAtmabhiH
avikriyAtsvAnubhavAdarUpato hyananyabodhyAtmatayA na chAnyathA
guNAtmanaste.api guNAnvimAtuM hitAvatIR^inasya ka Ishire.asya
kAlena yairvA vimitAH sukalpairbhUpAMshavaH khe mihikA dyubhAsaH
tatte.anukampAM susamIkShamANo bhu~njAna evAtmakR^itaM vipAkam
hR^idvAgvapurbhirvidadhannamaste jIveta yo muktipade sa dAyabhAk
pashyesha me.anAryamananta Adye parAtmani tvayyapi mAyimAyini
mAyAM vitatyekShitumAtmavaibhavaM hyahaM kiyAnaichChamivArchiragnau
ataH kShamasvAchyuta me rajobhuvo hyajAnatastvatpR^ithagIshamAninaH
ajAvalepAndhatamo.andhachakShuSha eSho.anukampyo mayi nAthavAniti
kvAhaM tamomahadahaMkhacharAgnivArbhU
saMveShTitANDaghaTasaptavitastikAyaH

10140113
10140114
10140121
10140123
10140131
10140133
mi
10140141
10140143
10140151
10140152
10140153
10140154
10140161
10140163
10140171
10140173
10140181
10140182
10140183
10140184
10140191
10140193
10140201
ya
10140203
10140211
10140213
10140221
10140222
10140223
10140224
10140231
10140233
H
10140241
10140243
10140251
10140253
10140261
10140263
10140271
10140273
10140281
10140283
10140291
10140293
10140301
10140303
10140311
10140313
10140321
10140323
10140331
10140332
10140333
10140334
10140341
10140342
10140343

kvedR^igvidhAvigaNitANDaparANucharyA
vAtAdhvaromavivarasya cha te mahitvam
utkShepaNaM garbhagatasya pAdayoH kiM kalpate mAturadhokShajAgase
kimastinAstivyapadeshabhUShitaM tavAsti kukSheH kiyadapyanantaH
jagattrayAntodadhisamplavode nArAyaNasyodaranAbhinAlAt
vinirgato.ajastviti vA~Nna vai mR^iShA kintvIshvara tvanna vinirgato.as
nArAyaNastvaM na hi sarvadehinAmAtmAsyadhIshAkhilalokasAkShI
nArAyaNo.a~NgaM narabhUjalAyanAttachchApi satyaM na tavaiva mAyA
tachchejjalasthaM tava sajjagadvapuH
kiM me na dR^iShTaM bhagavaMstadaiva
kiM vA sudR^iShTaM hR^idi me tadaiva
kiM no sapadyeva punarvyadarshi
atraiva mAyAdhamanAvatAre hyasya prapa~nchasya bahiH sphuTasya
kR^itsnasya chAntarjaThare jananyA mAyAtvameva prakaTIkR^itaM te
yasya kukShAvidaM sarvaM sAtmaM bhAti yathA tathA
tattvayyapIha tatsarvaM kimidaM mAyayA vinA
adyaiva tvadR^ite.asya kiM mama na te mAyAtvamAdarshitam
eko.asi prathamaM tato vrajasuhR^idvatsAH samastA api
tAvanto.asi chaturbhujAstadakhilaiH sAkaM mayopAsitAs
tAvantyeva jagantyabhUstadamitaM brahmAdvayaM shiShyate
ajAnatAM tvatpadavImanAtmanyAtmAtmanA bhAsi vitatya mAyAm
sR^iShTAvivAhaM jagato vidhAna iva tvameSho.anta iva trinetraH
sureShvR^iShiShvIsha tathaiva nR^iShvapi tiryakShu yAdaHsvapi te.ajanas
janmAsatAM durmadanigrahAya prabho vidhAtaH sadanugrahAya cha
ko vetti bhUmanbhagavanparAtmanyogeshvarotIrbhavatastrilokyAm
kva vA kathaM vA kati vA kadeti vistArayankrIDasi yogamAyAm
tasmAdidaM jagadasheShamasatsvarUpaM
svapnAbhamastadhiShaNaM puruduHkhaduHkham
tvayyeva nityasukhabodhatanAvanante
mAyAta udyadapi yatsadivAvabhAti
ekastvamAtmA puruShaH purANaH satyaH svayaMjyotirananta AdyaH
nityo.akSharo.ajasrasukho nira~njanaH pUrNAdvayo mukta upAdhito.amR^ita
evaMvidhaM tvAM sakalAtmanAmapi svAtmAnamAtmAtmatayA vichakShate
gurvarkalabdhopaniShatsuchakShuShA ye te tarantIva bhavAnR^itAmbudhim
AtmAnamevAtmatayAvijAnatAM tenaiva jAtaM nikhilaM prapa~nchitam
j~nAnena bhUyo.api cha tatpralIyate rajjvAmaherbhogabhavAbhavau yathA
aj~nAnasaMj~nau bhavabandhamokShau dvau nAma nAnyau sta R^itaj~nabhAvAt
ajasrachityAtmani kevale pare vichAryamANe taraNAvivAhanI
tvAmAtmAnaM paraM matvA paramAtmAnameva cha
AtmA punarbahirmR^igya aho.aj~najanatAj~natA
antarbhave.ananta bhavantameva hyatattyajanto mR^igayanti santaH
asantamapyantyahimantareNa santaM guNaM taM kimu yanti santaH
athApi te deva padAmbujadvaya prasAdaleshAnugR^ihIta eva hi
jAnAti tattvaM bhagavanmahimno na chAnya eko.api chiraM vichinvan
tadastu me nAtha sa bhUribhAgo bhave.atra vAnyatra tu vA tirashchAm
yenAhameko.api bhavajjanAnAM bhUtvA niSheve tava pAdapallavam
aho.atidhanyA vrajagoramaNyaH stanyAmR^itaM pItamatIva te mudA
yAsAM vibho vatsatarAtmajAtmanA yattR^iptaye.adyApi na chAlamadhvarAH
aho bhAgyamaho bhAgyaM nandagopavrajaukasAm
yanmitraM paramAnandaM pUrNaM brahma sanAtanam
eShAM tu bhAgyamahimAchyuta tAvadAstAm
ekAdashaiva hi vayaM bata bhUribhAgAH
etaddhR^iShIkachaShakairasakR^itpibAmaH
sharvAdayo.a~NghryudajamadhvamR^itAsavaM te
tadbhUribhAgyamiha janma kimapyaTavyAM
yadgokule.api katamA~Nghrirajo.abhiShekam
yajjIvitaM tu nikhilaM bhagavAnmukundas

10140344
10140351
10140352
10140353
10140354
10140361
10140363
10140371
10140373
10140381
10140383
10140391
10140393
10140401
10140402
10140403
10140404
10140410
10140411
10140413
10140421
10140423
10140431
10140433
10140441
10140443
10140451
10140453
10140461
10140463
10140471
10140472
10140473
10140474
10140481
10140483
10140490
10140491
10140493
10140500
10140501
10140503
10140511
10140513
10140521
10140523
10140531
10140533
10140541
10140543
10140551
10140553
10140561
10140563
10140571
10140573
10140581
10140583
10140591
10140593

tvadyApi yatpadarajaH shrutimR^igyameva


eShAM ghoShanivAsinAmuta bhavAnkiM deva rAteti nash
cheto vishvaphalAtphalaM tvadaparaM kutrApyayanmuhyati
sadveShAdiva pUtanApi sakulA tvAmeva devApitA
yaddhAmArthasuhR^itpriyAtmatanayaprANAshayAstvatkR^ite
tAvadrAgAdayaH stenAstAvatkArAgR^ihaM gR^iham
tAvanmoho.a~NghrinigaDo yAvatkR^iShNa na te janAH
prapa~nchaM niShprapa~ncho.api viDambayasi bhUtale
prapannajanatAnanda sandohaM prathituM prabho
jAnanta eva jAnantu kiM bahUktyA na me prabho
manaso vapuSho vAcho vaibhavaM tava gocharaH
anujAnIhi mAM kR^iShNa sarvaM tvaM vetsi sarvadR^ik
tvameva jagatAM nAtho jagadetattavArpitam
shrIkR^iShNa vR^iShNikulapuShkarajoShadAyin
kShmAnirjaradvijapashUdadhivR^iddhikArin
uddharmashArvarahara kShitirAkShasadhrug
AkalpamArkamarhanbhagavannamaste
shrIshuka uvAcha
ityabhiShTUya bhUmAnaM triH parikramya pAdayoH
natvAbhIShTaM jagaddhAtA svadhAma pratyapadyata
tato.anuj~nApya bhagavAnsvabhuvaM prAgavasthitAn
vatsAnpulinamAninye yathApUrvasakhaM svakam
ekasminnapi yAte.abde prANeshaM chAntarAtmanaH
kR^iShNamAyAhatA rAjankShaNArdhaM menire.arbhakAH
kiM kiM na vismarantIha mAyAmohitachetasaH
yanmohitaM jagatsarvamabhIkShNaM vismR^itAtmakam
Uchushcha suhR^idaH kR^iShNaM svAgataM te.atiraMhasA
naiko.apyabhoji kavala ehItaH sAdhu bhujyatAm
tato hasanhR^iShIkesho.abhyavahR^itya sahArbhakaiH
darshayaMshcharmAjagaraM nyavartata vanAdvrajam
barhaprasUnavanadhAtuvichitritA~NgaH
proddAmaveNudalashR^i~NgaravotsavADhyaH
vatsAngR^iNannanugagItapavitrakIrtir
gopIdR^igutsavadR^ishiH pravivesha goShTham
adyAnena mahAvyAlo yashodAnandasUnunA
hato.avitA vayaM chAsmAditi bAlA vraje jaguH
shrIrAjovAcha
brahmanparodbhave kR^iShNe iyAnpremA kathaM bhavet
yo.abhUtapUrvastokeShu svodbhaveShvapi kathyatAm
shrIshuka uvAcha
sarveShAmapi bhUtAnAM nR^ipa svAtmaiva vallabhaH
itare.apatyavittAdyAstadvallabhatayaiva hi
tadrAjendra yathA snehaH svasvakAtmani dehinAm
na tathA mamatAlambi putravittagR^ihAdiShu
dehAtmavAdinAM puMsAmapi rAjanyasattama
yathA dehaH priyatamastathA na hyanu ye cha tam
deho.api mamatAbhAkchettarhyasau nAtmavatpriyaH
yajjIryatyapi dehe.asminjIvitAshA balIyasI
tasmAtpriyatamaH svAtmA sarveShAmapi dehinAm
tadarthameva sakalaM jagadetachcharAcharam
kR^iShNamenamavehi tvamAtmAnamakhilAtmanAm
jagaddhitAya so.apyatra dehIvAbhAti mAyayA
vastuto jAnatAmatra kR^iShNaM sthAsnu chariShNu cha
bhagavadrUpamakhilaM nAnyadvastviha ki~nchana
sarveShAmapi vastUnAM bhAvArtho bhavati sthitaH
tasyApi bhagavAnkR^iShNaH kimatadvastu rUpyatAm
samAshritA ye padapallavaplavaM mahatpadaM puNyayasho murAreH
bhavAmbudhirvatsapadaM paraM padaM padaM padaM yadvipadAM na teShAm
etatte sarvamAkhyAtaM yatpR^iShTo.ahamiha tvayA
tatkaumAre harikR^itaM paugaNDe parikIrtitam

10140601
10140603
10140611
10140613
10150010
10150011
10150012
10150013
10150014
10150021
10150023
10150031
10150033
10150041
10150043
10150050
10150051
10150053
10150061
10150062
10150063
10150064
10150071
10150072
10150073
10150074
10150081
10150082
10150083
10150084
10150090
10150091
10150093
10150101
10150103
10150111
10150113
10150115
10150117
10150121
10150123
10150131
10150133
10150141
10150143
10150151
10150153
10150161
10150163
10150171
10150173
10150181
10150183
10150191
10150193
10150201
10150203
10150211
10150213
10150221

etatsuhR^idbhishcharitaM murAreraghArdanaM shAdvalajemanaM cha


vyaktetaradrUpamajorvabhiShTavaM shR^iNvangR^iNanneti naro.akhilArthAn
evaM vihAraiH kaumAraiH kaumAraM jahaturvraje
nilAyanaiH setubandhairmarkaTotplavanAdibhiH
shrIshuka uvAcha
tatashcha paugaNDavayaHshrItau vraje
babhUvatustau pashupAlasammatau
gAshchArayantau sakhibhiH samaM padair
vR^indAvanaM puNyamatIva chakratuH
tanmAdhavo veNumudIrayanvR^ito gopairgR^iNadbhiH svayasho balAnvitaH
pashUnpuraskR^itya pashavyamAvishadvihartukAmaH kusumAkaraM vanam
tanma~njughoShAlimR^igadvijAkulaM mahanmanaHprakhyapayaHsarasvatA
vAtena juShTaM shatapatragandhinA nirIkShya rantuM bhagavAnmano dadhe
sa tatra tatrAruNapallavashriyA phalaprasUnorubhareNa pAdayoH
spR^ishachChikhAnvIkShya vanaspatInmudA smayannivAhAgrajamAdipUruShaH
shrIbhagavAnuvAcha
aho amI devavarAmarArchitaM pAdAmbujaM te sumanaHphalArhaNam
namantyupAdAya shikhAbhirAtmanastamo.apahatyai tarujanma yatkR^itam
ete.alinastava yasho.akhilalokatIrthaM
gAyanta AdipuruShAnupathaM bhajante
prAyo amI munigaNA bhavadIyamukhyA
gUDhaM vane.api na jahatyanaghAtmadaivam
nR^ityantyamI shikhina IDya mudA hariNyaH
kurvanti gopya iva te priyamIkShaNena
sUktaishcha kokilagaNA gR^ihamAgatAya
dhanyA vanaukasa iyAnhi satAM nisargaH
dhanyeyamadya dharaNI tR^iNavIrudhastvat
pAdaspR^isho drumalatAH karajAbhimR^iShTAH
nadyo.adrayaH khagamR^igAH sadayAvalokair
gopyo.antareNa bhujayorapi yatspR^ihA shrIH
shrIshuka uvAcha
evaM vR^indAvanaM shrImatkR^iShNaH prItamanAH pashUn
reme sa~nchArayannadreH saridrodhaHsu sAnugaH
kvachidgAyati gAyatsu madAndhAliShvanuvrataiH
upagIyamAnacharitaH pathi sa~NkarShaNAnvitaH
anujalpati jalpantaM kalavAkyaiH shukaM kvachit
kvachitsavalgu kUjantamanukUjati kokilam
kvachichcha kAlahaMsAnAmanukUjati kUjitam
abhinR^ityati nR^ityantaM barhiNaM hAsayankvachit
meghagambhIrayA vAchA nAmabhirdUragAnpashUn
kvachidAhvayati prItyA gogopAlamanoj~nayA
chakorakrau~nchachakrAhva bhAradvAjAMshcha barhiNaH
anurauti sma sattvAnAM bhItavadvyAghrasiMhayoH
kvachitkrIDAparishrAntaM gopotsa~NgopabarhaNam
svayaM vishramayatyAryaM pAdasaMvAhanAdibhiH
nR^ityato gAyataH kvApi valgato yudhyato mithaH
gR^ihItahastau gopAlAnhasantau prashashaMsatuH
kvachitpallavatalpeShu niyuddhashramakarshitaH
vR^ikShamUlAshrayaH shete gopotsa~NgopabarhaNaH
pAdasaMvAhanaM chakruH kechittasya mahAtmanaH
apare hatapApmAno vyajanaiH samavIjayan
anye tadanurUpANi manoj~nAni mahAtmanaH
gAyanti sma mahArAja snehaklinnadhiyaH shanaiH
evaM nigUDhAtmagatiH svamAyayA gopAtmajatvaM charitairviDambayan
reme ramAlAlitapAdapallavo grAmyaiH samaM grAmyavadIshacheShTitaH
shrIdAmA nAma gopAlo rAmakeshavayoH sakhA
subalastokakR^iShNAdyA gopAH premNedamabruvan
rAma rAma mahAbAho kR^iShNa duShTanibarhaNa
ito.avidUre sumahadvanaM tAlAlisa~Nkulam
phalAni tatra bhUrINi patanti patitAni cha

10150223
10150231
10150233
10150241
10150243
10150251
10150253
10150261
10150263
10150271
10150273
10150281
10150283
10150291
10150293
10150301
10150303
10150311
10150313
10150321
10150323
10150331
10150333
10150341
10150343
10150351
10150353
10150361
10150363
10150371
10150373
10150381
10150383
10150391
10150393
10150401
10150403
10150411
10150413
10150421
10150422
10150423
10150424
10150431
10150432
10150433
10150434
10150441
10150443
10150451
10150453
10150461
10150463
10150471
10150473
10150481
10150483
10150491
10150493
10150501

santi kintvavaruddhAni dhenukena durAtmanA


so.ativIryo.asuro rAma he kR^iShNa khararUpadhR^ik
Atmatulyabalairanyairj~nAtibhirbahubhirvR^itaH
tasmAtkR^itanarAhArAdbhItairnR^ibhiramitrahan
na sevyate pashugaNaiH pakShisa~Nghairvivarjitam
vidyante.abhuktapUrvANi phalAni surabhINi cha
eSha vai surabhirgandho viShUchIno.avagR^ihyate
prayachCha tAni naH kR^iShNa gandhalobhitachetasAm
vA~nChAsti mahatI rAma gamyatAM yadi rochate
evaM suhR^idvachaH shrutvA suhR^itpriyachikIrShayA
prahasya jagmaturgopairvR^itau tAlavanaM prabhU
balaH pravishya bAhubhyAM tAlAnsamparikampayan
phalAni pAtayAmAsa mata~Ngaja ivaujasA
phalAnAM patatAM shabdaM nishamyAsurarAsabhaH
abhyadhAvatkShititalaM sanagaM parikampayan
sametya tarasA pratyagdvAbhyAM padbhyAM balaM balI
nihatyorasi kAshabdaM mu~nchanparyasaratkhalaH
punarAsAdya saMrabdha upakroShTA parAksthitaH
charaNAvaparau rAjanbalAya prAkShipadruShA
sa taM gR^ihItvA prapadorbhrAmayitvaikapANinA
chikShepa tR^iNarAjAgre bhrAmaNatyaktajIvitam
tenAhato mahAtAlo vepamAno bR^ihachChirAH
pArshvasthaM kampayanbhagnaH sa chAnyaM so.api chAparam
balasya lIlayotsR^iShTa kharadehahatAhatAH
tAlAshchakampire sarve mahAvAteritA iva
naitachchitraM bhagavati hyanante jagadIshvare
otaprotamidaM yasmiMstantuShva~Nga yathA paTaH
tataH kR^iShNaM cha rAmaM cha j~nAtayo dhenukasya ye
kroShTAro.abhyadravansarve saMrabdhA hatabAndhavAH
tAMstAnApatataH kR^iShNo rAmashcha nR^ipa lIlayA
gR^ihItapashchAchcharaNAnprAhiNottR^iNarAjasu
phalaprakarasa~NkIrNaM daityadehairgatAsubhiH
rarAja bhUH satAlAgrairghanairiva nabhastalam
tayostatsumahatkarma nishamya vibudhAdayaH
mumuchuH puShpavarShANi chakrurvAdyAni tuShTuvuH
atha tAlaphalAnyAdanmanuShyA gatasAdhvasAH
tR^iNaM cha pashavashcherurhatadhenukakAnane
kR^iShNaH kamalapatrAkShaH puNyashravaNakIrtanaH
stUyamAno.anugairgopaiH sAgrajo vrajamAvrajat
taM gorajashChuritakuntalabaddhabarha
vanyaprasUnaruchirekShaNachAruhAsam
veNumkvaNantamanugairupagItakIrtiM
gopyo didR^ikShitadR^isho.abhyagamansametAH
pItvA mukundamukhasAraghamakShibhR^i~Ngais
tApaM jahurvirahajaM vrajayoShito.ahni
tatsatkR^itiM samadhigamya vivesha goShThaM
savrIDahAsavinayaM yadapA~NgamokSham
tayoryashodArohiNyau putrayoH putravatsale
yathAkAmaM yathAkAlaM vyadhattAM paramAshiShaH
gatAdhvAnashramau tatra majjanonmardanAdibhiH
nIvIM vasitvA ruchirAM divyasraggandhamaNDitau
jananyupahR^itaM prAshya svAdyannamupalAlitau
saMvishya varashayyAyAM sukhaM suShupaturvraje
evaM sa bhagavAnkR^iShNo vR^indAvanacharaH kvachit
yayau rAmamR^ite rAjankAlindIM sakhibhirvR^itaH
atha gAvashcha gopAshcha nidAghAtapapIDitAH
duShTaM jalaM papustasyAstR^iShNArtA viShadUShitam
viShAmbhastadupaspR^ishya daivopahatachetasaH
nipeturvyasavaH sarve salilAnte kurUdvaha
vIkShya tAnvai tathAbhUtAnkR^iShNo yogeshvareshvaraH

10150503
10150511
10150513
10150521
10150523
10160010
10160011
10160013
10160020
10160021
10160023
10160031
10160033
10160040
10160041
10160043
10160051
10160053
10160061
10160062
10160063
10160064
10160071
10160072
10160073
10160074
10160081
10160082
10160083
10160084
10160091
10160092
10160093
10160094
10160101
10160102
10160103
10160104
10160111
10160113
10160121
10160123
10160131
10160133
10160141
10160143
10160151
10160153
10160161
10160163
10160171
10160173
10160181
10160183
10160191
10160192
10160193
10160194
10160201
10160202

IkShayAmR^itavarShiNyA svanAthAnsamajIvayat
te sampratItasmR^itayaH samutthAya jalAntikAt
AsansuvismitAH sarve vIkShamANAH parasparam
anvamaMsata tadrAjangovindAnugrahekShitam
pItvA viShaM paretasya punarutthAnamAtmanaH
shrIshuka uvAcha
vilokya dUShitAM kR^iShNAM kR^iShNaH kR^iShNAhinA vibhuH
tasyA vishuddhimanvichChansarpaM tamudavAsayat
shrIrAjovAcha
kathamantarjale.agAdhe nyagR^ihNAdbhagavAnahim
sa vai bahuyugAvAsaM yathAsIdvipra kathyatAm
brahmanbhagavatastasya bhUmnaH svachChandavartinaH
gopAlodAracharitaM kastR^ipyetAmR^itaM juShan
shrIshuka uvAcha
kAlindyAM kAliyasyAsIdhradaH kashchidviShAgninA
shrapyamANapayA yasminpatantyuparigAH khagAH
vipruShmatA viShadormi mArutenAbhimarshitAH
mriyante tIragA yasya prANinaH sthiraja~NgamAH
taM chaNDavegaviShavIryamavekShya tena
duShTAM nadIM cha khalasaMyamanAvatAraH
kR^iShNaH kadambamadhiruhya tato.atitu~Ngam
AsphoTya gADharashano nyapatadviShode
sarpahradaH puruShasAranipAtavega
sa~NkShobhitoragaviShochChvasitAmburAshiH
paryakpluto viShakaShAyabibhIShaNormir
dhAvandhanuHshatamanantabalasya kiM tat
tasya hrade viharato bhujadaNDaghUrNa
vArghoShama~Nga varavAraNavikramasya
Ashrutya tatsvasadanAbhibhavaM nirIkShya
chakShuHshravAH samasarattadamR^iShyamANaH
taM prekShaNIyasukumAraghanAvadAtaM
shrIvatsapItavasanaM smitasundarAsyam
krIDantamapratibhayaM kamalodarA~NghriM
sandashya marmasu ruShA bhujayA chaChAda
taM nAgabhogaparivItamadR^iShTacheShTam
Alokya tatpriyasakhAH pashupA bhR^ishArtAH
kR^iShNe.arpitAtmasuhR^idarthakalatrakAmA
duHkhAnushokabhayamUDhadhiyo nipetuH
gAvo vR^iShA vatsataryaH krandamAnAH suduHkhitAH
kR^iShNe nyastekShaNA bhItA rudantya iva tasthire
atha vraje mahotpAtAstrividhA hyatidAruNAH
utpeturbhuvi divyAtmanyAsannabhayashaMsinaH
tAnAlakShya bhayodvignA gopA nandapurogamAH
vinA rAmeNa gAH kR^iShNaM j~nAtvA chArayituM gatam
tairdurnimittairnidhanaM matvA prAptamatadvidaH
tatprANAstanmanaskAste duHkhashokabhayAturAH
AbAlavR^iddhavanitAH sarve.a~Nga pashuvR^ittayaH
nirjagmurgokulAddInAH kR^iShNadarshanalAlasAH
tAMstathA kAtarAnvIkShya bhagavAnmAdhavo balaH
prahasya ki~nchinnovAcha prabhAvaj~no.anujasya saH
te.anveShamANA dayitaM kR^iShNaM sUchitayA padaiH
bhagavallakShaNairjagmuH padavyA yamunAtaTam
te tatra tatrAbjayavA~NkushAshani dhvajopapannAni padAni vishpateH
mArge gavAmanyapadAntarAntare nirIkShamANA yayura~Nga satvarAH
antarhrade bhujagabhogaparItamArAt
kR^iShNaM nirIhamupalabhya jalAshayAnte
gopAMshcha mUDhadhiShaNAnparitaH pashUMshcha
sa~NkrandataH paramakashmalamApurArtAH
gopyo.anuraktamanaso bhagavatyanante
tatsauhR^idasmitavilokagiraH smarantyaH

10160203
10160204
10160211
10160212
10160213
10160214
10160221
10160223
10160231
10160232
10160233
10160234
10160241
10160242
10160243
10160244
10160251
10160252
10160253
10160254
10160261
10160262
10160263
10160264
10160271
10160272
10160273
10160274
10160281
10160282
10160283
10160284
10160291
10160292
10160293
10160294
10160301
10160302
10160303
10160304
10160311
10160312
10160313
10160314
10160321
10160322
10160323
10160324
10160330
10160331
10160332
10160333
10160334
10160341
10160343
10160351
10160353
10160361
10160363
10160371

graste.ahinA priyatame bhR^ishaduHkhataptAH


shUnyaM priyavyatihR^itaM dadR^ishustrilokam
tAH kR^iShNamAtaramapatyamanupraviShTAM
tulyavyathAH samanugR^ihya shuchaH sravantyaH
tAstA vrajapriyakathAH kathayantya Asan
kR^iShNAnane.arpitadR^isho mR^itakapratIkAH
kR^iShNaprANAnnirvishato nandAdInvIkShya taM hradam
pratyaShedhatsa bhagavAnrAmaH kR^iShNAnubhAvavit
itthamsvagokulamananyagatiM nirIkShya
sastrIkumAramatiduHkhitamAtmahetoH
Aj~nAya martyapadavImanuvartamAnaH
sthitvA muhUrtamudatiShThadura~NgabandhAt
tatprathyamAnavapuShA vyathitAtmabhogas
tyaktvonnamayya kupitaH svaphaNAnbhuja~NgaH
tasthau shvasa~nChvasanarandhraviShAmbarISha
stabdhekShaNolmukamukho harimIkShamANaH
taM jihvayA dvishikhayA parilelihAnaM
dve sR^ikvaNI hyatikarAlaviShAgnidR^iShTim
krIDannamuM parisasAra yathA khagendro
babhrAma so.apyavasaraM prasamIkShamANaH
evaM paribhramahataujasamunnatAMsam
Anamya tatpR^ithushiraHsvadhirUDha AdyaH
tanmUrdharatnanikarasparshAtitAmra
pAdAmbujo.akhilakalAdigururnanarta
taM nartumudyatamavekShya tadA tadIya
gandharvasiddhamunichAraNadevavadhvaH
prItyA mR^ida~NgapaNavAnakavAdyagIta
puShpopahAranutibhiH sahasopaseduH
yadyachChiro na namate.a~Nga shataikashIrShNas
tattanmamarda kharadaNDadharo.a~NghripAtaiH
kShINAyuSho bhramata ulbaNamAsyato.asR^i~N
nasto vamanparamakashmalamApa nAgaH
tasyAkShibhirgaralamudvamataH shiraHsu
yadyatsamunnamati niHshvasato ruShochchaiH
nR^ityanpadAnunamayandamayAM babhUva
puShpaiH prapUjita iveha pumAnpurANaH
tachchitratANDavavirugnaphaNAsahasro
raktaM mukhairuru vamannR^ipa bhagnagAtraH
smR^itvA charAcharaguruM puruShaM purANaM
nArAyaNaM tamaraNaM manasA jagAma
kR^iShNasya garbhajagato.atibharAvasannaM
pArShNiprahAraparirugnaphaNAtapatram
dR^iShTvAhimAdyamupaseduramuShya patnya
ArtAH shlathadvasanabhUShaNakeshabandhAH
tAstaM suvignamanaso.atha puraskR^itArbhAH
kAyaM nidhAya bhuvi bhUtapatiM praNemuH
sAdhvyaH kR^itA~njalipuTAH shamalasya bhartur
mokShepsavaH sharaNadaM sharaNaM prapannAH
nAgapatnya UchuH
nyAyyo hi daNDaH kR^itakilbiShe.asmiMs
tavAvatAraH khalanigrahAya
ripoH sutAnAmapi tulyadR^iShTir
dhatse damaM phalamevAnushaMsan
anugraho.ayaM bhavataH kR^ito hi no daNDo.asatAM te khalu kalmaShApahaH
yaddandashUkatvamamuShya dehinaH krodho.api te.anugraha eva sammataH
tapaH sutaptaM kimanena pUrvaM nirastamAnena cha mAnadena
dharmo.atha vA sarvajanAnukampayA yato bhavAMstuShyati sarvajIvaH
kasyAnubhAvo.asya na deva vidmahe tavA~NghrireNusparashAdhikAraH
yadvA~nChayA shrIrlalanAcharattapo vihAya kAmAnsuchiraM dhR^itavratA
na nAkapR^iShThaM na cha sArvabhaumaM

10160372
10160373
10160374
10160381
10160383
10160391
10160393
10160401
10160403
10160411
10160413
10160421
10160423
10160431
10160433
10160441
10160443
10160451
10160453
10160461
10160463
10160471
10160473
10160481
10160483
10160491
10160492
10160493
10160494
10160501
10160502
10160503
10160504
10160511
10160513
10160521
10160523
10160531
10160533
10160540
10160541
10160543
10160551
10160553
10160560
10160561
10160563
10160571
10160573
10160581
10160583
10160591
10160593
10160600
10160601
10160603
10160605
10160611
10160613
10160621

na pArameShThyaM na rasAdhipatyam
na yogasiddhIrapunarbhavaM vA
vA~nChanti yatpAdarajaHprapannAH
tadeSha nAthApa durApamanyaistamojaniH krodhavasho.apyahIshaH
saMsArachakre bhramataH sharIriNo yadichChataH syAdvibhavaH samakShaH
namastubhyaM bhagavate puruShAya mahAtmane
bhUtAvAsAya bhUtAya parAya paramAtmane
j~nAnavij~nAnanIdhaye brahmaNe.anantashaktaye
aguNAyAvikArAya namaste prAkR^itAya cha
kAlAya kAlanAbhAya kAlAvayavasAkShiNe
vishvAya tadupadraShTre tatkartre vishvahetave
bhUtamAtrendriyaprANa manobuddhyAshayAtmane
triguNenAbhimAnena gUDhasvAtmAnubhUtaye
namo.anantAya sUkShmAya kUTasthAya vipashchite
nAnAvAdAnurodhAya vAchyavAchakashaktaye
namaH pramANamUlAya kavaye shAstrayonaye
pravR^ittAya nivR^ittAya nigamAya namo namaH
namaH kR^iShNAya rAmAya vasudevasutAya cha
pradyumnAyAniruddhAya sAtvatAM pataye namaH
namo guNapradIpAya guNAtmachChAdanAya cha
guNavR^ittyupalakShyAya guNadraShTre svasaMvide
avyAkR^itavihArAya sarvavyAkR^itasiddhaye
hR^iShIkesha namaste.astu munaye maunashIline
parAvaragatij~nAya sarvAdhyakShAya te namaH
avishvAya cha vishvAya taddraShTre.asya cha hetave
tvaM hyasya janmasthitisaMyamAnvibho
guNairanIho.akR^itakAlashaktidhR^ik
tattatsvabhAvAnpratibodhayansataH
samIkShayAmoghavihAra Ihase
tasyaiva te.amUstanavastrilokyAM
shAntA ashAntA uta mUDhayonayaH
shAntAH priyAste hyadhunAvituM satAM
sthAtushcha te dharmaparIpsayehataH
aparAdhaH sakR^idbhartrA soDhavyaH svaprajAkR^itaH
kShantumarhasi shAntAtmanmUDhasya tvAmajAnataH
anugR^ihNIShva bhagavanprANAMstyajati pannagaH
strINAM naH sAdhushochyAnAM patiH prANaH pradIyatAm
vidhehi te ki~NkarINAmanuShTheyaM tavAj~nayA
yachChraddhayAnutiShThanvai muchyate sarvato bhayAt
shrIshuka uvAcha
itthaM sa nAgapatnIbhirbhagavAnsamabhiShTutaH
mUrchChitaM bhagnashirasaM visasarjA~NghrikuTTanaiH
pratilabdhendriyaprANaH kAliyaH shanakairharim
kR^ichChrAtsamuchChvasandInaH kR^iShNaM prAha kR^itA~njaliH
kAliya uvAcha
vayaM khalAH sahotpattyA tamasA dIrghamanyavaH
svabhAvo dustyajo nAtha lokAnAM yadasadgrahaH
tvayA sR^iShTamidaM vishvaM dhAtarguNavisarjanam
nAnAsvabhAvavIryaujo yonibIjAshayAkR^iti
vayaM cha tatra bhagavansarpA jAtyurumanyavaH
kathaM tyajAmastvanmAyAM dustyajAM mohitAH svayam
bhavAnhi kAraNaM tatra sarvaj~no jagadIshvaraH
anugrahaM nigrahaM vA manyase tadvidhehi naH
shrIshuka uvAcha
ityAkarNya vachaH prAha bhagavAnkAryamAnuShaH
nAtra stheyaM tvayA sarpa samudraM yAhi mA chiram
svaj~nAtyapatyadArADhyo gonR^ibhirbhujyate nadI
ya etatsaMsmarenmartyastubhyaM madanushAsanam
kIrtayannubhayoH sandhyorna yuShmadbhayamApnuyAt
yo.asminsnAtvA madAkrIDe devAdIMstarpayejjalaiH

10160623
10160631
10160633
10160640
10160641
10160643
10160651
10160653
10160661
10160663
10160671
10160673
10160677
10170010
10170011
10170013
10170020
10170021
10170023
10170031
10170033
10170041
10170043
10170051
10170053
10170061
10170063
10170071
10170072
10170073
10170074
10170081
10170083
10170091
10170093
10170101
10170103
10170111
10170113
10170121
10170123
10170131
10170133
10170141
10170143
10170151
10170153
10170161
10170163
10170165
10170171
10170173
10170181
10170183
10170191
10170193
10170201
10170203
10170211
10170213

upoShya mAM smarannarchetsarvapApaiH pramuchyate


dvIpaM ramaNakaM hitvA hradametamupAshritaH
yadbhayAtsa suparNastvAM nAdyAnmatpAdalA~nChitam
shrIR^iShiruvAcha
mukto bhagavatA rAjankR^iShNenAdbhutakarmaNA
taM pUjayAmAsa mudA nAgapatnyashcha sAdaram
divyAmbarasra~NmaNibhiH parArdhyairapi bhUShaNaiH
divyagandhAnulepaishcha mahatyotpalamAlayA
pUjayitvA jagannAthaM prasAdya garuDadhvajam
tataH prIto.abhyanuj~nAtaH parikramyAbhivandya tam
sakalatrasuhR^itputro dvIpamabdherjagAma ha
tadaiva sAmR^itajalA yamunA nirviShAbhavat
anugrahAdbhagavataH krIDAmAnuSharUpiNaH
shrIrAjovAcha
nAgAlayaM ramaNakaM kathaM tatyAja kAliyaH
kR^itaM kiM vA suparNasya tenaikenAsama~njasam
shrIshuka uvAcha
upahAryaiH sarpajanairmAsi mAsIha yo baliH
vAnaspatyo mahAbAho nAgAnAM prA~NnirUpitaH
svaM svaM bhAgaM prayachChanti nAgAH parvaNi parvaNi
gopIthAyAtmanaH sarve suparNAya mahAtmane
viShavIryamadAviShTaH kAdraveyastu kAliyaH
kadarthIkR^itya garuDaM svayaM taM bubhuje balim
tachChrutvA kupito rAjanbhagavAnbhagavatpriyaH
vijighAMsurmahAvegaH kAliyaM samapAdravat
tamApatantaM tarasA viShAyudhaH pratyabhyayAdutthitanaikamastakaH
dadbhiH suparNaM vyadashaddadAyudhaH karAlajihrochChvasitogralochanaH
taM tArkShyaputraH sa nirasya manyumAn
prachaNDavego madhusUdanAsanaH
pakSheNa savyena hiraNyarochiShA
jaghAna kadrusutamugravikramaH
suparNapakShAbhihataH kAliyo.atIva vihvalaH
hradaM vivesha kAlindyAstadagamyaM durAsadam
tatraikadA jalacharaM garuDo bhakShyamIpsitam
nivAritaH saubhariNA prasahya kShudhito.aharat
mInAnsuduHkhitAndR^iShTvA dInAnmInapatau hate
kR^ipayA saubhariH prAha tatratyakShemamAcharan
atra pravishya garuDo yadi matsyAnsa khAdati
sadyaH prANairviyujyeta satyametadbravImyaham
tatkAliyaH paraM veda nAnyaH kashchana lelihaH
avAtsIdgaruDAdbhItaH kR^iShNena cha vivAsitaH
kR^iShNaM hradAdviniShkrAntaM divyasraggandhavAsasam
mahAmaNigaNAkIrNaM jAmbUnadapariShkR^itam
upalabhyotthitAH sarve labdhaprANA ivAsavaH
pramodanibhR^itAtmAno gopAH prItyAbhirebhire
yashodA rohiNI nando gopyo gopAshcha kaurava
kR^iShNaM sametya labdhehA AsanshuShkA nagA api
rAmashchAchyutamAli~Ngya jahAsAsyAnubhAvavit
premNA tama~NkamAropya punaH punarudaikShata
gAvo vR^iShA vatsataryo lebhire paramAM mudam
nandaM viprAH samAgatya guravaH sakalatrakAH
Uchuste kAliyagrasto diShTyA muktastavAtmajaH
dehi dAnaM dvijAtInAM kR^iShNanirmuktihetave
nandaH prItamanA rAjangAH suvarNaM tadAdishat
yashodApi mahAbhAgA naShTalabdhaprajA satI
pariShvajyA~NkamAropya mumochAshrukalAM muhuH
tAM rAtriM tatra rAjendra kShuttR^iDbhyAM shramakarShitAH
UShurvrayaukaso gAvaH kAlindyA upakUlataH
tadA shuchivanodbhUto dAvAgniH sarvato vrajam
suptaM nishItha AvR^itya pradagdhumupachakrame

10170221
10170223
10170231
10170233
10170241
10170243
10170251
10170253
10180010
10180011
10180013
10180021
10180023
10180031
10180033
10180041
10180043
10180051
10180053
10180061
10180063
e
10180071
10180073
10180081
10180083
10180091
10180093
10180101
10180103
10180111
10180113
10180121
10180123
10180131
10180133
10180141
10180143
10180151
10180153
10180161
10180163
10180171
10180173
10180181
10180183
10180191
10180193
10180201
10180203
10180211
10180213
10180221
10180223
10180231
10180233
10180241
10180243
10180251
10180253

tata utthAya sambhrAntA dahyamAnA vrajaukasaH


kR^iShNaM yayuste sharaNaM mAyAmanujamIshvaram
kR^iShNa kR^iShNa mahAbhaga he rAmAmitavikrama
eSha ghoratamo vahnistAvakAngrasate hi naH
sudustarAnnaH svAnpAhi kAlAgneH suhR^idaH prabho
na shaknumastvachcharaNaM santyaktumakutobhayam
itthaM svajanavaiklavyaM nirIkShya jagadIshvaraH
tamagnimapibattIvramananto.anantashaktidhR^ik
shrIshuka uvAcha
atha kR^iShNaH parivR^ito j~nAtibhirmuditAtmabhiH
anugIyamAno nyavishadvrajaM gokulamaNDitam
vraje vikrIDatorevaM gopAlachChadmamAyayA
grIShmo nAmarturabhavannAtipreyA~nCharIriNAm
sa cha vR^indAvanaguNairvasanta iva lakShitaH
yatrAste bhagavAnsAkShAdrAmeNa saha keshavaH
yatra nirjharanirhrAda nivR^ittasvanajhillikam
shashvattachChIkararjISha drumamaNDalamaNDitam
saritsaraHprasravaNormivAyunA kahlAraka~njotpalareNuhAriNA
na vidyate yatra vanaukasAM davo nidAghavahnyarkabhavo.atishAdvale
agAdhatoyahradinItaTormibhirdravatpurIShyAH pulinaiH samantataH
na yatra chaNDAMshukarA viSholbaNA bhuvo rasaM shAdvalitaM cha gR^ihNat
vanaM kusumitaM shrImannadachchitramR^igadvijam
gAyanmayUrabhramaraM kUjatkokilasArasam
krIDiShyamANastatkrShNo bhagavAnbalasaMyutaH
veNuM viraNayangopairgodhanaiH saMvR^ito.avishat
pravAlabarhastabaka sragdhAtukR^itabhUShaNAH
rAmakR^iShNAdayo gopA nanR^ituryuyudhurjaguH
kR^iShNasya nR^ityataH kechijjaguH kechidavAdayan
veNupANitalaiH shR^i~NgaiH prashashaMsurathApare
gopajAtipratichChannA devA gopAlarUpiNau
IDire kR^iShNarAmau cha naTA iva naTaM nR^ipa
bhramaNairla~NghanaiH kShepairAsphoTanavikarShaNaiH
chikrIDaturniyuddhena kAkapakShadharau kvachit
kvachinnR^ityatsu chAnyeShu gAyakau vAdakau svayam
shashaMsaturmahArAja sAdhu sAdhviti vAdinau
kvachidbilvaiH kvachitkumbhaiH kvachAmalakamuShTibhiH
aspR^ishyanetrabandhAdyaiH kvachinmR^igakhagehayA
kvachichcha darduraplAvairvividhairupahAsakaiH
kadAchitsyandolikayA karhichinnR^ipacheShTayA
evaM tau lokasiddhAbhiH krIDAbhishcheraturvane
nadyadridroNiku~njeShu kAnaneShu saraHsu cha
pashUMshchArayatorgopaistadvane rAmakR^iShNayoH
goparUpI pralambo.agAdasurastajjihIrShayA
taM vidvAnapi dAshArho bhagavAnsarvadarshanaH
anvamodata tatsakhyaM vadhaM tasya vichintayan
tatropAhUya gopAlAnkR^iShNaH prAha vihAravit
he gopA vihariShyAmo dvandvIbhUya yathAyatham
tatra chakruH parivR^iDhau gopA rAmajanArdanau
kR^iShNasa~NghaTTinaH kechidAsanrAmasya chApare
AcherurvividhAH krIDA vAhyavAhakalakShaNAH
yatrArohanti jetAro vahanti cha parAjitAH
vahanto vAhyamAnAshcha chArayantashcha godhanam
bhANDIrakaM nAma vaTaM jagmuH kR^iShNapurogamAH
rAmasa~NghaTTino yarhi shrIdAmavR^iShabhAdayaH
krIDAyAM jayinastAMstAnUhuH kR^iShNAdayo nR^ipa
uvAha kR^iShNo bhagavAnshrIdAmAnaM parAjitaH
vR^iShabhaM bhadrasenastu pralambo rohiNIsutam
aviShahyaM manyamAnaH kR^iShNaM dAnavapu~NgavaH
vahandrutataraM prAgAdavarohaNataH param

10180261
10180262
10180263
10180264
10180271
10180272
10180273
10180274
10180281
10180283
10180291
10180293
10180301
10180303
10180311
10180313
10180321
10180323
10190010
10190011
10190013
10190021
10190023
10190031
10190033
10190041
10190043
10190051
10190053
10190061
10190063
10190071
10190073
10190081
10190083
H
10190091
10190093
10190101
10190103
10190110
10190111
10190113
10190121
10190123
10190131
10190133
10190141
10190143
10190151
10190153
10190161
10190163
10200010
10200011
10200013
10200021
10200023
10200031
10200033

tamudvahandharaNidharendragauravaM
mahAsuro vigatarayo nijaM vapuH
sa AsthitaH puraTaparichChado babhau
taDiddyumAnuDupativADivAmbudaH
nirIkShya tadvapuralamambare charat
pradIptadR^igbhrukuTitaTogradaMShTrakam
jvalachChikhaM kaTakakirITakuNDala
tviShAdbhutaM haladhara IShadatrasat
athAgatasmR^itirabhayo ripuM balo vihAya sArthamiva harantamAtmanaH
ruShAhanachChirasi dR^iDhena muShTinA surAdhipo girimiva vajraraMhasA
sa AhataH sapadi vishIrNamastako mukhAdvamanrudhiramapasmR^ito.asuraH
mahAravaM vyasurapatatsamIrayangiriryathA maghavata AyudhAhataH
dR^iShTvA pralambaM nihataM balena balashAlinA
gopAH suvismitA AsansAdhu sAdhviti vAdinaH
AshiSho.abhigR^iNantastaM prashashaMsustadarhaNam
pretyAgatamivAli~Ngya premavihvalachetasaH
pApe pralambe nihate devAH paramanirvR^itAH
abhyavarShanbalaM mAlyaiH shashaMsuH sAdhu sAdhviti
shrIshuka uvAcha
krIDAsakteShu gopeShu tadgAvo dUrachAriNIH
svairaM charantyo vivishustR^iNalobhena gahvaram
ajA gAvo mahiShyashcha nirvishantyo vanAdvanam
IShIkATavIM nirvivishuH krandantyo dAvatarShitAH
te.apashyantaH pashUngopAH kR^iShNarAmAdayastadA
jAtAnutApA na vidurvichinvanto gavAM gatim
tR^iNaistatkhuradachChinnairgoShpadaira~NkitairgavAm
mArgamanvagamansarve naShTAjIvyA vichetasaH
mu~njATavyAM bhraShTamArgaM krandamAnaM svagodhanam
samprApya tR^iShitAH shrAntAstataste sannyavartayan
tA AhUtA bhagavatA meghagambhIrayA girA
svanAmnAM ninadaM shrutvA pratineduH praharShitAH
tataH samantAddavadhUmaketuryadR^ichChayAbhUtkShayakR^idvanaukasAm
samIritaH sArathinolbaNolmukairvilelihAnaH sthiraja~NgamAnmahAn
tamApatantaM parito davAgniM gopAshcha gAvaH prasamIkShya bhItAH
Uchushcha kR^iShNaM sabalaM prapannA yathA hariM mR^ityubhayArditA janA
kR^iShNa kR^iShNa mahAvIra he rAmAmogha vikrama
dAvAgninA dahyamAnAnprapannAMstrAtumarhathaH
nUnaM tvadbAndhavAH kR^iShNa na chArhantyavasAditum
vayaM hi sarvadharmaj~na tvannAthAstvatparAyaNAH
shrIshuka uvAcha
vacho nishamya kR^ipaNaM bandhUnAM bhagavAnhariH
nimIlayata mA bhaiShTa lochanAnItyabhAShata
tatheti mIlitAkSheShu bhagavAnagnimulbaNam
pItvA mukhena tAnkR^ichChrAdyogAdhIsho vyamochayat
tatashcha te.akShINyunmIlya punarbhANDIramApitAH
nishamya vismitA AsannAtmAnaM gAshcha mochitAH
kR^iShNasya yogavIryaM tadyogamAyAnubhAvitam
dAvAgnerAtmanaH kShemaM vIkShya te menire.amaram
gAH sannivartya sAyAhne saharAmo janArdanaH
veNuM viraNayangoShThamagAdgopairabhiShTutaH
gopInAM paramAnanda AsIdgovindadarshane
kShaNaM yugashatamiva yAsAM yena vinAbhavat
shrIshuka uvAcha
tayostadadbhutaM karma dAvAgnermokShamAtmanaH
gopAH strIbhyaH samAchakhyuH pralambavadhameva cha
gopavR^iddhAshcha gopyashcha tadupAkarNya vismitAH
menire devapravarau kR^iShNarAmau vrajaM gatau
tataH prAvartata prAvR^iTsarvasattvasamudbhavA
vidyotamAnaparidhirvisphUrjitanabhastalA

10200041
10200043
10200051
10200053
10200061
10200063
10200071
10200073
10200081
10200083
10200091
10200093
10200101
10200103
10200111
10200113
10200121
10200123
10200131
10200133
10200141
10200143
10200151
10200153
10200161
10200163
10200171
10200173
10200181
10200183
10200191
10200193
10200201
10200203
10200211
10200213
10200221
10200223
10200231
10200233
10200241
10200243
10200251
10200253
10200261
10200263
10200271
10200273
10200281
10200283
10200291
10200293
10200301
10200303
10200311
10200313
10200321
10200323
10200331
10200333

sAndranIlAmbudairvyoma savidyutstanayitnubhiH
aspaShTajyotirAchChannaM brahmeva saguNaM babhau
aShTau mAsAnnipItaM yadbhUmyAshchodamayaM vasu
svagobhirmoktumArebhe parjanyaH kAla Agate
taDidvanto mahAmeghAshchaNDa shvasana vepitAH
prINanaM jIvanaM hyasya mumuchuH karuNA iva
tapaHkR^ishA devamIDhA AsIdvarShIyasI mahI
yathaiva kAmyatapasastanuH samprApya tatphalam
nishAmukheShu khadyotAstamasA bhAnti na grahAH
yathA pApena pAShaNDA na hi vedAH kalau yuge
shrutvA parjanyaninadaM maNDukAH sasR^ijurgiraH
tUShNIM shayAnAH prAgyadvadbrAhmaNA niyamAtyaye
AsannutpathagAminyaH kShudranadyo.anushuShyatIH
puMso yathAsvatantrasya dehadraviNa sampadaH
haritA haribhiH shaShpairindragopaishcha lohitA
uchChilIndhrakR^itachChAyA nR^iNAM shrIriva bhUrabhUt
kShetrANi shaShyasampadbhiH karShakANAM mudaM daduH
mAninAmanutApaM vai daivAdhInamajAnatAm
jalasthalaukasaH sarve navavAriniShevayA
abibhranruchiraM rUpaM yathA hariniShevayA
saridbhiH sa~NgataH sindhushchukShobha shvasanormimAn
apakvayoginashchittaM kAmAktaM guNayugyathA
girayo varShadhArAbhirhanyamAnA na vivyathuH
abhibhUyamAnA vyasanairyathAdhokShajachetasaH
mArgA babhUvuH sandigdhAstR^iNaishChannA hyasaMskR^itAH
nAbhyasyamAnAH shrutayo dvijaiH kAlena chAhatAH
lokabandhuShu megheShu vidyutashchalasauhR^idAH
sthairyaM na chakruH kAminyaH puruSheShu guNiShviva
dhanurviyati mAhendraM nirguNaM cha guNinyabhAt
vyakte guNavyatikare.aguNavAnpuruSho yathA
na rarAjoDupashChannaH svajyotsnArAjitairghanaiH
ahaMmatyA bhAsitayA svabhAsA puruSho yathA
meghAgamotsavA hR^iShTAH pratyananda~nChikhaNDinaH
gR^iheShu taptanirviNNA yathAchyutajanAgame
pItvApaH pAdapAH padbhirAsannAnAtmamUrtayaH
prAkkShAmAstapasA shrAntA yathA kAmAnusevayA
saraHsvashAntarodhaHsu nyUShura~NgApi sArasAH
gR^iheShvashAntakR^ityeShu grAmyA iva durAshayAH
jalaughairnirabhidyanta setavo varShatIshvare
pAShaNDinAmasadvAdairvedamArgAH kalau yathA
vyamu~nchanvAyubhirnunnA bhUtebhyashchAmR^itaM ghanAH
yathAshiSho vishpatayaH kAle kAle dvijeritAH
evaM vanaM tadvarShiShThaM pakvakharjurajambumat
gogopAlairvR^ito rantuM sabalaH prAvishaddhariH
dhenavo mandagAminya UdhobhAreNa bhUyasA
yayurbhagavatAhUtA drutaM prItyA snutastanAH
vanaukasaH pramuditA vanarAjIrmadhuchyutaH
jaladhArA girernAdAdAsannA dadR^ishe guhAH
kvachidvanaspatikroDe guhAyAM chAbhivarShati
nirvishya bhagavAnreme kandamUlaphalAshanaH
dadhyodanaM samAnItaM shilAyAM salilAntike
sambhojanIyairbubhuje gopaiH sa~NkarShaNAnvitaH
shAdvalopari saMvishya charvato mIlitekShaNAn
tR^iptAnvR^iShAnvatsatarAngAshcha svodhobharashramAH
prAvR^iTshriyaM cha tAM vIkShya sarvakAlasukhAvahAm
bhagavAnpUjayAM chakre AtmashaktyupabR^iMhitAm
evaM nivasatostasminrAmakeshavayorvraje
sharatsamabhavadvyabhrA svachChAmbvaparuShAnilA
sharadA nIrajotpattyA nIrANi prakR^itiM yayuH
bhraShTAnAmiva chetAMsi punaryoganiShevayA

10200341
10200343
10200351
10200353
10200361
10200363
10200371
10200373
10200381
10200383
10200391
10200393
10200401
10200403
10200411
10200413
10200421
10200423
10200431
10200433
10200441
10200443
10200451
10200453
10200461
10200463
10200471
10200473
10200481
10200483
10200491
10200493
10210010
10210011
10210013
10210021
10210023
10210031
10210033
10210041
10210043
10210051
10210052
10210053
10210054
10210061
10210063
10210070
10210071
10210072
10210073
10210074
10210081
10210083
AyamAnau
10210091
10210092
10210093
10210094
10210101

vyomno.abbhraM bhUtashAbalyaM bhuvaH pa~NkamapAM malam


sharajjahArAshramiNAM kR^iShNe bhaktiryathAshubham
sarvasvaM jaladA hitvA virejuH shubhravarchasaH
yathA tyaktaiShaNAH shAntA munayo muktakilbiShAH
girayo mumuchustoyaM kvachinna mumuchuH shivam
yathA j~nAnAmR^itaM kAle j~nAnino dadate na vA
naivAvidankShIyamANaM jalaM gAdhajalecharAH
yathAyuranvahaM kShayyaM narA mUDhAH kuTumbinaH
gAdhavAricharAstApamavinda~nCharadarkajam
yathA daridraH kR^ipaNaH kuTumbyavijitendriyaH
shanaiH shanairjahuH pa~NkaM sthalAnyAmaM cha vIrudhaH
yathAhaMmamatAM dhIrAH sharIrAdiShvanAtmasu
nishchalAmburabhUttUShNIM samudraH sharadAgame
Atmanyuparate samya~NmunirvyuparatAgamaH
kedArebhyastvapo.agR^ihNankarShakA dR^iDhasetubhiH
yathA prANaiH sravajj~nAnaM tannirodhena yoginaH
sharadarkAMshujAMstApAnbhUtAnAmuDupo.aharat
dehAbhimAnajaM bodho mukundo vrajayoShitAm
khamashobhata nirmeghaM sharadvimalatArakam
sattvayuktaM yathA chittaM shabdabrahmArthadarshanam
akhaNDamaNDalo vyomni rarAjoDugaNaiH shashI
yathA yadupatiH kR^iShNo vR^iShNichakrAvR^ito bhuvi
AshliShya samashItoShNaM prasUnavanamArutam
janAstApaM jahurgopyo na kR^iShNahR^itachetasaH
gAvo mR^igAH khagA nAryaH puShpiNyaH sharadAbhavan
anvIyamAnAH svavR^iShaiH phalairIshakriyA iva
udahR^iShyanvArijAni sUryotthAne kumudvinA
rAj~nA tu nirbhayA lokA yathA dasyUnvinA nR^ipa
puragrAmeShvAgrayaNairindriyaishcha mahotsavaiH
babhau bhUH pakvashaShyADhyA kalAbhyAM nitarAM hareH
vaNi~NmuninR^ipasnAtA nirgamyArthAnprapedire
varSharuddhA yathA siddhAH svapiNDAnkAla Agate
shrIshuka uvAcha
itthaM sharatsvachChajalaM padmAkarasugandhinA
nyavishadvAyunA vAtaM sa gogopAlako.achyutaH
kusumitavanarAjishuShmibhR^i~Nga dvijakulaghuShTasaraHsarinmahIdhram
madhupatiravagAhya chArayangAH sahapashupAlabalashchukUja veNum
tadvrajastriya Ashrutya veNugItaM smarodayam
kAshchitparokShaM kR^iShNasya svasakhIbhyo.anvavarNayan
tadvarNayitumArabdhAH smarantyaH kR^iShNacheShTitam
nAshakansmaravegena vikShiptamanaso nR^ipa
barhApIDaM naTavaravapuH karNayoH karNikAraM
bibhradvAsaH kanakakapishaM vaijayantIM cha mAlAm
randhrAnveNoradharasudhayApUrayangopavR^indair
vR^indAraNyaM svapadaramaNaM prAvishadgItakIrtiH
iti veNuravaM rAjansarvabhUtamanoharam
shrutvA vrajastriyaH sarvA varNayantyo.abhirebhire
shrIgopya UchuH
akShaNvatAM phalamidaM na paraM vidAmaH
sakhyaH pashUnanaviveshayatorvayasyaiH
vaktraM vrajeshasutayoranaveNujuShTaM
yairvA nipItamanuraktakaTAkShamokSham
chUtapravAlabarhastabakotpalAbja mAlAnupR^iktaparidhAnavichitraveshau
madhye virejaturalaM pashupAlagoShThyAM ra~Nge yathA naTavarau kvacha g
gopyaH kimAcharadayaM kushalaM sma veNur
dAmodarAdharasudhAmapi gopikAnAm
bhu~Nkte svayaM yadavashiShTarasaM hradinyo
hR^iShyattvacho.ashru mumuchustaravo yathAryaH
vR^indAvanaM sakhi bhuvo vitanoti kIR^itiM

10210102
10210103
10210104
10210111
10210112
10210113
10210114
10210121
10210122
10210123
10210124
10210131
10210132
10210133
10210134
10210141
10210142
10210143
10210144
10210151
10210152
10210153
10210154
10210161
10210162
10210163
10210164
10210171
10210172
10210173
10210174
10210181
10210182
10210183
10210184
10210191
10210192
10210193
10210194
10210201
10210203
10220010
10220011
10220013
10220021
10220023
10220031
10220033
10220041
10220043
10220045
10220051
10220053
10220061
10220063
10220071
10220073
10220081
10220083
10220091

yaddevakIsutapadAmbujalabdhalakShmi
govindaveNumanu mattamayUranR^ityaM
prekShyAdrisAnvavaratAnyasamastasattvam
dhanyAH sma mUDhagatayo.api hariNya etA
yA nandanandanamupAttavichitravesham
AkarNya veNuraNitaM sahakR^iShNasArAH
pUjAM dadhurvirachitAM praNayAvalokaiH
kR^iShNaM nirIkShya vanitotsavarUpashIlaM
shrutvA cha tatkvaNitaveNuviviktagItam
devyo vimAnagatayaH smaranunnasArA
bhrashyatprasUnakabarA mumuhurvinIvyaH
gAvashcha kR^iShNamukhanirgataveNugIta
pIyUShamuttabhitakarNapuTaiH pibantyaH
shAvAH snutastanapayaHkavalAH sma tasthur
govindamAtmani dR^ishAshrukalAH spR^ishantyaH
prAyo batAmba vihagA munayo vane.asmin
kR^iShNekShitaM taduditaM kalaveNugItam
Aruhya ye drumabhujAnruchirapravAlAn
shR^iNvanti mIlitadR^isho vigatAnyavAchaH
nadyastadA tadupadhArya mukundagItam
AvartalakShitamanobhavabhagnavegAH
Ali~NganasthagitamUrmibhujairmurArer
gR^ihNanti pAdayugalaM kamalopahArAH
dR^iShTvAtape vrajapashUnsaha rAmagopaiH
sa~nchArayantamanu veNumudIrayantam
premapravR^iddha uditaH kusumAvalIbhiH
sakhyurvyadhAtsvavapuShAmbuda Atapatram
pUrNAH pulindya urugAyapadAbjarAga
shrIku~Nkumena dayitAstanamaNDitena
taddarshanasmararujastR^iNarUShitena
limpantya AnanakucheShu jahustadAdhim
hantAyamadrirabalA haridAsavaryo
yadrAmakR^iShNacharaNasparashapramodaH
mAnaM tanoti sahagogaNayostayoryat
pAnIyasUyavasakandarakandamUlaiH
gA gopakairanuvanaM nayatorudAra
veNusvanaiH kalapadaistanubhR^itsu sakhyaH
aspandanaM gatimatAM pulakastaruNAM
niryogapAshakR^italakShaNayorvichitram
evaMvidhA bhagavato yA vR^indAvanachAriNaH
varNayantyo mitho gopyaH krIDAstanmayatAM yayuH
shrIshuka uvAcha
hemante prathame mAsi nandavrajakamArikAH
cherurhaviShyaM bhu~njAnAH kAtyAyanyarchanavratam
AplutyAmbhasi kAlindyA jalAnte chodite.aruNe
kR^itvA pratikR^itiM devImAnarchurnR^ipa saikatIm
gandhairmAlyaiH surabhibhirbalibhirdhUpadIpakaiH
uchchAvachaishchopahAraiH pravAlaphalataNDulaiH
kAtyAyani mahAmAye mahAyoginyadhIshvari
nandagopasutaM devi patiM me kuru te namaH
iti mantraM japantyastAH pUjAM chakruH kamArikAH
evaM mAsaM vrataM cheruH kumAryaH kR^iShNachetasaH
bhadrakAlIM samAnarchurbhUyAnnandasutaH patiH
UShasyutthAya gotraiH svairanyonyAbaddhabAhavaH
kR^iShNamuchchairjaguryAntyaH kAlindyAM snAtumanvaham
nadyAH kadAchidAgatya tIre nikShipya pUrvavat
vAsAMsi kR^iShNaM gAyantyo vijahruH salile mudA
bhagavAMstadabhipretya kR^iShno yogeshvareshvaraH
vayasyairAvR^itastatra gatastatkarmasiddhaye
tAsAM vAsAMsyupAdAya nIpamAruhya satvaraH

10220093
10220101
10220103
10220111
10220113
10220121
10220123
10220131
10220133
10220141
10220143
10220151
10220153
10220160
10220161
10220163
10220165
10220171
10220173
10220181
10220183
10220191
10220193
^ihyatAm
10220201
10220203
10220211
10220213
10220221
10220222
10220223
10220224
10220231
10220233
10220241
10220243
10220251
10220253
10220261
10220263
10220271
10220273
10220280
10220281
10220283
10220291
10220293
10220301
10220303
10220311
10220313
10220321
10220323
10220331
10220333
10220341
10220343
10220351
10220353
10220361

hasadbhiH prahasanbAlaiH parihAsamuvAcha ha


atrAgatyAbalAH kAmaM svaM svaM vAsaH pragR^ihyatAm
satyaM bravANi no narma yadyUyaM vratakarshitAH
na mayoditapUrvaM vA anR^itaM tadime viduH
ekaikashaH pratIchChadhvaM sahaiveti sumadhyamAH
tasya tatkShvelitaM dR^iShTvA gopyaH premapariplutAH
vrIDitAH prekShya chAnyonyaM jAtahAsA na niryayuH
evaM bruvati govinde narmaNAkShiptachetasaH
AkaNThamagnAH shItode vepamAnAstamabruvan
mAnayaM bhoH kR^ithAstvAM tu nandagopasutaM priyam
jAnImo.a~Nga vrajashlAghyaM dehi vAsAMsi vepitAH
shyAmasundara te dAsyaH karavAma tavoditam
dehi vAsAMsi dharmaj~na no chedrAj~ne bruvAma he
shrIbhagavAnuvAcha
bhavatyo yadi me dAsyo mayoktaM vA kariShyatha
atrAgatya svavAsAMsi pratIchChata shuchismitAH
no chennAhaM pradAsye kiM kruddho rAjA kariShyati
tato jalAshayAtsarvA dArikAH shItavepitAH
pANibhyAM yonimAchChAdya protteruH shItakarshitAH
bhagavAnAhatA vIkShya shuddha bhAvaprasAditaH
skandhe nidhAya vAsAMsi prItaH provAcha sasmitam
yUyaM vivastrA yadapo dhR^itavratA vyagAhataitattadu devahelanam
baddhvA~njaliM mUrdhnyapanuttaye.aMhasaH kR^itvA namo.adhovasanaM pragR
ityachyutenAbhihitaM vrajAbalA matvA vivastrAplavanaM vratachyutim
tatpUrtikAmAstadasheShakarmaNAM sAkShAtkR^itaM nemuravadyamR^igyataH
tAstathAvanatA dR^iShTvA bhagavAndevakIsutaH
vAsAMsi tAbhyaH prAyachChatkaruNastena toShitaH
dR^iDhaM pralabdhAstrapayA cha hApitAH
prastobhitAH krIDanavachcha kAritAH
vastrANi chaivApahR^itAnyathApyamuM
tA nAbhyasUyanpriyasa~NganirvR^itAH
paridhAya svavAsAMsi preShThasa~NgamasajjitAH
gR^ihItachittA no chelustasminlajjAyitekShaNAH
tAsAM vij~nAya bhagavAnsvapAdasparshakAmyayA
dhR^itavratAnAM sa~NkalpamAha dAmodaro.abalAH
sa~Nkalpo viditaH sAdhvyo bhavatInAM madarchanam
mayAnumoditaH so.asau satyo bhavitumarhati
na mayyAveshitadhiyAM kAmaH kAmAya kalpate
bharjitA kvathitA dhAnAH prAyo bIjAya neshate
yAtAbalA vrajaM siddhA mayemA raMsyathA kShapAH
yaduddishya vratamidaM cherurAryArchanaM satIH
shrIshuka uvAcha
ityAdiShTA bhagavatA labdhakAmAH kumArikAH
dhyAyantyastatpadAmbhojamkR^ichChrAnnirvivishurvrajam
atha gopaiH parivR^ito bhagavAndevakIsutaH
vR^indAvanAdgato dUraM chArayangAH sahAgrajaH
nidaghArkAtape tigme ChAyAbhiH svAbhirAtmanaH
AtapatrAyitAnvIkShya drumAnAha vrajaukasaH
he stokakR^iShNa he aMsho shrIdAmansubalArjuna
vishAla vR^iShabhaujasvindevaprastha varUthapa
pashyataitAnmahAbhAgAnparArthaikAntajIvitAn
vAtavarShAtapahimAnsahanto vArayanti naH
aho eShAM varaM janma sarva prANyupajIvanam
sujanasyeva yeShAM vai vimukhA yAnti nArthinaH
patrapuShpaphalachChAyA mUlavalkaladArubhiH
gandhaniryAsabhasmAsthi tokmaiH kAmAnvitanvate
etAvajjanmasAphalyaM dehinAmiha dehiShu
prANairarthairdhiyA vAchA shreyaAcharaNaM sadA
iti pravAlastabaka phalapuShpadalotkaraiH

10220363
10220371
10220373
10220381
10220383
10230010
10230011
10230013
10230020
10230021
10230023
10230031
10230033
10230041
10230043
10230051
10230053
10230061
10230063
10230071
10230073
10230081
10230083
10230091
10230093
10230101
10230103
10230111
10230113
10230121
10230123
10230131
10230133
10230141
10230143
10230151
10230153
10230161
10230163
10230171
10230173
10230181
10230183
10230191
10230193
10230201
10230203
10230211
10230213
10230221
10230222
10230223
10230224
10230231
10230232
10230233
10230234
10230241
10230243
10230251

tarUNAM namrashAkhAnAM madhyato yamunAM gataH


tatra gAH pAyayitvApaH sumR^iShTAH shItalAH shivAH
tato nR^ipa svayaM gopAH kAmaM svAdu papurjalam
tasyA upavane kAmaM chArayantaH pashUnnR^ipa
kR^iShNarAmAvupAgamya kShudhArtA idamabravan
shrIgopa UchuH
rAma rAma mahAbAho kR^iShNa duShTanibarhaNa
eShA vai bAdhate kShunnastachChAntiM kartumarhathaH
shrIshuka uvAcha
iti vij~nApito gopairbhagavAndevakIsutaH
bhaktAyA viprabhAryAyAH prasIdannidamabravIt
prayAta devayajanaM brAhmaNA brahmavAdinaH
satramA~NgirasaM nAma hyAsate svargakAmyayA
tatra gatvaudanaM gopA yAchatAsmadvisarjitAH
kIrtayanto bhagavata Aryasya mama chAbhidhAm
ityAdiShTA bhagavatA gatvA yAchanta te tathA
kR^itA~njalipuTA viprAndaNDavatpatitA bhuvi
he bhUmidevAH shR^iNuta kR^iShNasyAdeshakAriNaH
prAptA~njAnIta bhadraM vo gopAnno rAmachoditAn
gAshchArayantAvavidUra odanaM rAmAchyutau vo laShato bubhukShitau
tayordvijA odanamarthinoryadi shraddhA cha vo yachChata dharmavittamAH
dIkShAyAH pashusaMsthAyAH sautrAmaNyAshcha sattamAH
anyatra dIkShitasyApi nAnnamashnanhi duShyati
iti te bhagavadyAch~nAM shR^iNvanto.api na shushruvuH
kShudrAshA bhUrikarmANo bAlishA vR^iddhamAninaH
deshaH kAlaH pR^ithagdravyaM mantratantrartvijo.agnayaH
devatA yajamAnashcha kraturdharmashcha yanmayaH
taM brahma paramaM sAkShAdbhagavantamadhokShajam
manuShyadR^iShTyA duShpraj~nA martyAtmAno na menire
na te yadomiti prochurna neti cha parantapa
gopA nirAshAH pratyetya tathochuH kR^iShNarAmayoH
tadupAkarNya bhagavAnprahasya jagadIshvaraH
vyAjahAra punargopAndarshayanlaukikIM gatim
mAM j~nApayata patnIbhyaH sasa~NkarShaNamAgatam
dAsyanti kAmamannaM vaH snigdhA mayyuShitA dhiyA
gatvAtha patnIshAlAyAM dR^iShTvAsInAH svala~NkR^itAH
natvA dvijasatIrgopAH prashritA idamabruvan
namo vo viprapatnIbhyo nibodhata vachAMsi naH
ito.avidUre charatA kR^iShNeneheShitA vayam
gAshchArayansa gopAlaiH sarAmo dUramAgataH
bubhukShitasya tasyAnnaM sAnugasya pradIyatAm
shrutvAchyutamupAyAtaM nityaM taddarshanotsukAH
tatkathAkShiptamanaso babhUvurjAtasambhramAH
chaturvidhaM bahuguNamannamAdAya bhAjanaiH
abhisasruH priyaM sarvAH samudramiva nimnagAH
niShidhyamAnAH patibhirbhrAtR^ibhirbandhubhiH sutaiH
bhagavatyuttamashloke dIrghashruta dhR^itAshayAH
yamunopavane.ashoka navapallavamaNDite
vicharantaM vR^itaM gopaiH sAgrajaM dadR^ishuH striyaH
shyAmaM hiraNyaparidhiM vanamAlyabarha
dhAtupravAlanaTaveShamanavratAMse
vinyastahastamitareNa dhunAnamabjaM
karNotpalAlakakapolamukhAbjahAsam
prAyaHshrutapriyatamodayakarNapUrair
yasminnimagnamanasastamathAkShirandraiH
antaH praveshya suchiraM parirabhya tApaM
prAj~naM yathAbhimatayo vijahurnarendra
tAstathA tyaktasarvAshAH prAptA AtmadidR^ikShayA
vij~nAyAkhiladR^igdraShTA prAha prahasitAnanaH
svAgataM vo mahAbhAgA AsyatAM karavAma kim

10230253
10230261
10230263
10230271
10230273
10230281
10230283
10230290
10230291
10230292
10230293
10230294
10230301
10230302
10230303
10230304
10230310
10230311
10230313
10230321
10230323
10230331
10230333
10230340
10230341
10230343
10230351
10230353
10230361
10230363
10230371
10230373
10230381
10230383
10230391
10230393
10230401
10230403
10230411
10230413
10230421
10230423
10230431
10230433
10230441
10230443
10230451
10230453
10230461
10230463
10230471
10230473
10230481
10230483
10230491
10230493
10230501
10230503
10230511
10230513

yanno didR^ikShayA prAptA upapannamidaM hi vaH


nanvaddhA mayi kurvanti kushalAH svArthadarshinaH
ahaitukyavyavahitAM bhaktimAtmapriye yathA
prANabuddhimanaHsvAtma dArApatyadhanAdayaH
yatsamparkAtpriyA AsaMstataH ko nvaparaH priyaH
tadyAta devayajanaM patayo vo dvijAtayaH
svasatraM pArayiShyanti yuShmAbhirgR^ihamedhinaH
shrIpatnya UchuH
maivaM vibho.arhati bhavAngadituM nrshaMsaM
satyaM kuruShva nigamaM tava padamUlam
prAptA vayaM tulasidAma padAvasR^iShTaM
keshairnivoDhumatila~Nghya samastabandhUn
gR^ihNanti no na patayaH pitarau sutA vA
na bhrAtR^ibandhusuhR^idaH kuta eva chAnye
tasmAdbhavatprapadayoH patitAtmanAM no
nAnyA bhavedgatirarindama tadvidhehi
shrIbhagavAnuvAcha
patayo nAbhyasUyeranpitR^ibhrAtR^isutAdayaH
lokAshcha vo mayopetA devA apyanumanvate
na prItaye.anurAgAya hya~Ngasa~Ngo nR^iNAmiha
tanmano mayi yu~njAnA achirAnmAmavApsyatha
shravaNAddarshanAddhyAnAnmayi bhAvo.anukIrtanAt
na tathA sannikarSheNa pratiyAta tato gR^ihAn
shrIshuka uvAcha
ityuktA dvijapatnyastA yaj~navATaM punargatAH
te chAnasUyavastAbhiH strIbhiH satramapArayan
tatraikA vidhR^itA bhartrA bhagavantaM yathAshrutam
hR^iDopaguhya vijahau dehaM karmAnubandhanam
bhagavAnapi govindastenaivAnnena gopakAn
chaturvidhenAshayitvA svayaM cha bubhuje prabhuH
evaM lIlAnaravapurnrlokamanushIlayan
reme gogopagopInAM ramayanrUpavAkkR^itaiH
athAnusmR^itya viprAste anvatapyankR^itAgasaH
yadvishveshvarayoryAch~nAmahanma nR^iviDambayoH
dR^iShTvA strINAM bhagavati kR^iShNe bhaktimalaukikIm
AtmAnaM cha tayA hInamanutaptA vyagarhayan
dhigjanma nastrivR^idyattaddhigvrataM dhigbahuj~natAm
dhikkulaM dhikkriyAdAkShyaM vimukhA ye tvadhokShaje
nUnaM bhagavato mAyA yoginAmapi mohinI
yadvayaM guravo nR^iNAM svArthe muhyAmahe dvijAH
aho pashyata nArINAmapi kR^iShNe jagadgurau
durantabhAvaM yo.avidhyanmR^ityupAshAngR^ihAbhidhAn
nAsAM dvijAtisaMskAro na nivAso gurAvapi
na tapo nAtmamImAMsA na shauchaM na kriyAH shubhAH
tathApi hyuttamaHshloke kR^iShNe yogeshvareshvare
bhaktirdR^iDhA na chAsmAkaM saMskArAdimatAmapi
nanu svArthavimUDhAnAM pramattAnAM gR^ihehayA
aho naH smArayAmAsa gopavAkyaiH satAM gatiH
anyathA pUrNakAmasya kaivalyAdyashiShAM pateH
IshitavyaiH kimasmAbhirIshasyaitadviDambanam
hitvAnyAnbhajate yaM shrIH pAdasparshAshayAsakR^it
svAtmadoShApavargeNa tadyAch~nA janamohinI
deshaH kAlaH pR^ithagdravyaM mantratantrartvijo.agnayaH
devatA yajamAnashcha kraturdharmashcha yanmayaH
sa eva bhagavAnsAkShAdviShNuryogeshvareshvaraH
jAto yaduShvityAshR^iNma hyapi mUDhA na vidmahe
tasmai namo bhagavate kR^iShNAyAkuNThamedhase
yanmAyAmohitadhiyo bhramAmaH karmavartmasu
sa vai na AdyaH puruShaH svamAyAmohitAtmanAm
avij~natAnubhAvAnAM kShantumarhatyatikramam

10230521
10230523
10240010
10240011
10240013
10240021
10240023
10240031
10240033
10240041
10240043
10240045
10240051
10240052
10240061
10240063
10240071
10240073
10240080
10240081
10240083
10240091
10240093
10240101
10240103
10240111
10240113
10240120
10240121
10240123
10240130
10240131
10240133
10240141
10240143
10240151
10240153
10240161
10240163
10240171
10240173
10240181
10240183
10240191
10240193
10240201
10240203
10240211
10240213
10240221
10240223
10240231
10240233
10240241
10240243
10240251
10240253
10240261
10240263
10240271

iti svAghamanusmR^itya kR^iShNe te kR^itahelanAH


didR^ikShavo vrajamatha kaMsAdbhItA na chAchalan
shrIshuka uvAcha
bhagavAnapi tatraiva baladevena saMyutaH
apashyannivasangopAnindrayAgakR^itodyamAn
tadabhij~no.api bhagavAnsarvAtmA sarvadarshanaH
prashrayAvanato.apR^ichChadvR^iddhAnnandapurogamAn
kathyatAM me pitaH ko.ayaM sambhramo va upAgataH
kiM phalaM kasya voddeshaH kena vA sAdhyate makhaH
etadbrUhi mahAnkAmo mahyaM shushrUShave pitaH
na hi gopyaM hi sadhUnAM kR^ityaM sarvAtmanAmiha
astyasvaparadR^iShTInAmamitrodAstavidviShAm
udAsIno.arivadvarjya
AtmavatsuhR^iduchyate
j~natvAj~nAtvA cha karmANi jano.ayamanutiShThati
viduShaH karmasiddhiH syAdyathA nAviduSho bhavet
tatra tAvatkriyAyogo bhavatAM kiM vichAritaH
atha vA laukikastanme pR^ichChataH sAdhu bhaNyatAm
shrInanda uvAcha
parjanyo bhagavAnindro meghAstasyAtmamUrtayaH
te.abhivarShanti bhUtAnAM prINanaM jIvanaM payaH
taM tAta vayamanye cha vArmuchAM patimIshvaram
dravyaistadretasA siddhairyajante kratubhirnarAH
tachCheSheNopajIvanti trivargaphalahetave
puMsAM puruShakArANAM parjanyaH phalabhAvanaH
ya enaM visR^ijeddharmaM paramparyAgataM naraH
kAmAddveShAdbhayAllobhAtsa vai nApnoti shobhanam
shrIshuka uvAcha
vacho nishamya nandasya tathAnyeShAM vrajaukasAm
indrAya manyuM janayanpitaraM prAha keshavaH
shrIbhagavAnuvAcha
karmaNA jAyate jantuH karmaNaiva pralIyate
sukhaM duHkhaM bhayaM kShemaM karmaNaivAbhipadyate
asti chedIshvaraH kashchitphalarUpyanyakarmaNAm
kartAraM bhajate so.api na hyakartuH prabhurhi saH
kimindreNeha bhUtAnAM svasvakarmAnuvartinAm
anIshenAnyathA kartuM svabhAvavihitaM nR^iNAm
svabhAvatantro hi janaH svabhAvamanuvartate
svabhAvasthamidaM sarvaM sadevAsuramAnuSham
dehAnuchchAvachA~njantuH prApyotsR^ijati karmaNA
shatrurmitramudAsInaH karmaiva gururIshvaraH
tasmAtsampUjayetkarma svabhAvasthaH svakarmakR^it
anjasA yena varteta tadevAsya hi daivatam
AjIvyaikataraM bhAvaM yastvanyamupajIvati
na tasmAdvindate kShemaM jArAnnAryasatI yathA
varteta brahmaNA vipro rAjanyo rakShayA bhuvaH
vaishyastu vArtayA jIvechChUdrastu dvijasevayA
kR^iShivANijyagorakShA kusIdaM tUryamuchyate
vArtA chaturvidhA tatra vayaM govR^ittayo.anisham
sattvaM rajastama iti sthityutpattyantahetavaH
rajasotpadyate vishvamanyonyaM vividhaM jagat
rajasA choditA meghA varShantyambUni sarvataH
prajAstaireva sidhyanti mahendraH kiM kariShyati
na naH purojanapadA na grAmA na gR^ihA vayam
vanaukasastAta nityaM vanashailanivAsinaH
tasmAdgavAM brAhmaNAnAmadreshchArabhyatAM makhaH
ya indrayAgasambhArAstairayaM sAdhyatAM makhaH
pachyantAM vividhAH pAkAH sUpAntAH pAyasAdayaH
saMyAvApUpashaShkulyaH sarvadohashcha gR^ihyatAm
hUyantAmagnayaH samyagbrAhmaNairbrahmavAdibhiH

10240273
10240281
10240283
10240291
10240293
10240301
10240303
10240310
10240311
10240313
10240321
10240323
10240331
10240333
10240341
10240343
10240351
10240353
10240361
10240363
10240371
10240373
10240381
10240383
10250010
10250011
10250013
10250021
10250023
10250031
10250033
10250041
10250043
10250051
10250053
10250061
10250063
10250071
10250073
10250080
10250081
10250083
10250091
10250093
10250101
10250103
10250111
10250113
10250121
10250123
10250131
10250133
10250141
10250143
10250151
10250153
10250161
10250163
10250171
10250173

annaM bahuguNaM tebhyo deyaM vo dhenudakShiNAH


anyebhyashchAshvachANDAla patitebhyo yathArhataH
yavasaM cha gavAM dattvA giraye dIyatAM baliH
svala~NkR^itA bhuktavantaH svanuliptAH suvAsasaH
pradakShiNAM cha kuruta goviprAnalaparvatAn
etanmama mataM tAta kriyatAM yadi rochate
ayaM gobrAhmaNAdrINAM mahyaM cha dayito makhaH
shrIshuka uvAcha
kAlAtmanA bhagavatA shakradarpajighAMsayA
proktaM nishamya nandAdyAH sAdhvagR^ihNanta tadvachaH
tathA cha vyadadhuH sarvaM yathAha madhusUdanaH
vAchayitvA svastyayanaM taddravyeNa giridvijAn
upahR^itya balInsamyagAdR^itA yavasaM gavAm
godhanAni puraskR^itya giriM chakruH pradakShiNam
anAMsyanaDudyuktAni te chAruhya svala~NkR^itAH
gopyashcha kR^iShNavIryANi gAyantyaH sadvijAshiShaH
kR^iShNastvanyatamaM rUpaM gopavishrambhaNaM gataH
shailo.asmIti bruvanbhUri balimAdadbR^ihadvapuH
tasmai namo vrajajanaiH saha chakra AtmanAtmane
aho pashyata shailo.asau rUpI no.anugrahaM vyadhAt
eSho.avajAnato martyAnkAmarUpI vanaukasaH
hanti hyasmai namasyAmaH sharmaNe Atmano gavAm
ityadrigodvijamakhaM vAsudevaprachoditAH
yathA vidhAya te gopA sahakR^iShNA vrajaM yayuH
shrIshuka uvAcha
indrastadAtmanaH pUjAM vij~nAya vihatAM nR^ipa
gopebhyaH kR^iShNanAthebhyo nandAdibhyashchukopa ha
gaNaM sAMvartakaM nAma meghAnAM chAntakArINAm
indraH prachodayatkruddho vAkyaM chAheshamAnyuta
aho shrImadamAhAtmyaM gopAnAM kAnanaukasAm
kR^iShNaM martyamupAshritya ye chakrurdevahelanam
yathAdR^iDhaiH karmamayaiH kratubhirnAmanaunibhaiH
vidyAmAnvIkShikIM hitvA titIrShanti bhavArNavam
vAchAlaM bAlishaM stabdhamaj~naM paNDitamAninam
kR^iShNaM martyamupAshritya gopA me chakrurapriyam
eShAM shriyAvaliptAnAM kR^iShNenAdhmApitAtmanAm
dhunuta shrImadastambhaM pashUnnayata sa~NkShayam
ahaM chairAvataM nAgamAruhyAnuvraje vrajam
marudgaNairmahAvegairnandagoShThajighAMsayA
shrIshuka uvAcha
itthaM maghavatAj~naptA meghA nirmuktabandhanAH
nandagokulamAsAraiH pIDayAmAsurojasA
vidyotamAnA vidyudbhiH stanantaH stanayitnubhiH
tIvrairmarudgaNairnunnA vavR^iShurjalasharkarAH
sthUNAsthUlA varShadhArA mu~nchatsvabhreShvabhIkShNashaH
jalaughaiH plAvyamAnA bhUrnAdR^ishyata natonnatam
atyAsArAtivAtena pashavo jAtavepanAH
gopA gopyashcha shItArtA govindaM sharaNaM yayuH
shiraH sutAMshcha kAyena prachChAdyAsArapIDitAH
vepamAnA bhagavataH pAdamUlamupAyayuH
kR^iShNa kR^iShNa mahAbhAga tvannAthaM gokulaM prabho
trAtumarhasi devAnnaH kupitAdbhaktavatsala
shilAvarShAtivAtena hanyamAnamachetanam
nirIkShya bhagavAnmene kupitendrakR^itaM hariH
apartvatyulbaNaM varShamativAtaM shilAmayam
svayAge vihate.asmAbhirindro nAshAya varShati
tatra pratividhiM samyagAtmayogena sAdhaye
lokeshamAninAM mauDhyAddhaniShye shrImadaM tamaH
na hi sadbhAvayuktAnAM surANAmIshavismayaH
matto.asatAM mAnabha~NgaH prashamAyopakalpate

10250181
10250183
10250191
10250193
10250201
10250203
10250211
10250213
10250221
10250223
10250231
10250233
10250241
10250243
10250251
10250253
10250261
10250263
10250271
10250273
10250281
10250283
10250291
10250292
10250293
10250294
10250301
10250303
10250311
10250313
10250321
10250323
10250331
riH
10250333
10260010
10260011
10260013
10260021
10260023
10260031
10260033
10260041
10260043
10260051
10260053
10260061
10260063
10260071
10260073
10260081
10260083
10260091
10260093
10260101
10260103
10260111
10260113
10260121
10260123

tasmAnmachCharaNaM goShThaM mannAthaM matparigraham


gopAye svAtmayogena so.ayaM me vrata AhitaH
ityuktvaikena hastena kR^itvA govardhanAchalam
dadhAra lIlayA viShNushChatrAkamiva bAlakaH
athAha bhagavAngopAnhe.amba tAta vrajaukasaH
yathopajoShaM vishata girigartaM sagodhanAH
na trAsa iha vaH kAryo maddhastAdrinipAtanAt
vAtavarShabhayenAlaM tattrANaM vihitaM hi vaH
tathA nirvivishurgartaM kR^iShNAshvAsitamAnasaH
yathAvakAshaM sadhanAH savrajAH sopajIvinaH
kShuttR^iDvyathAM sukhApekShAM hitvA tairvrajavAsibhiH
vIkShyamANo dadhArAdriM saptAhaM nAchalatpadAt
kR^iShNayogAnubhAvaM taM nishamyendro.ativismitaH
nistambho bhraShTasa~NkalpaH svAnmeghAnsannyavArayat
khaM vyabhramuditAdityaM vAtavarShaM cha dAruNam
nishamyoparataM gopAngovardhanadharo.abravIt
niryAta tyajata trAsaM gopAH sastrIdhanArbhakAH
upArataM vAtavarShaM vyudaprAyAshcha nimnagAH
tataste niryayurgopAH svaM svamAdAya godhanam
shakaToDhopakaraNaM strIbAlasthavirAH shanaiH
bhagavAnapi taM shailaM svasthAne pUrvavatprabhuH
pashyatAM sarvabhUtAnAM sthApayAmAsa lIlayA
taM premavegAnnirbhR^itA vrajaukaso
yathA samIyuH parirambhaNAdibhiH
gopyashcha sasnehamapUjayanmudA
dadhyakShatAdbhiryuyujuH sadAshiShaH
yashodA rohiNI nando rAmashcha balinAM varaH
kR^iShNamAli~Ngya yuyujurAshiShaH snehakAtarAH
divi devagaNAH siddhAH sAdhyA gandharvachAraNAH
tuShTuvurmumuchustuShTAH puShpavarShANi pArthiva
sha~Nkhadundubhayo nedurdivi devaprachoditAH
jagurgandharvapatayastumburupramukhA nR^ipa
tato.anuraktaiH pashupaiH parishrito rAjansvagoShThaM sabalo.avrajaddha
tathAvidhAnyasya kR^itAni gopikA gAyantya IyurmuditA hR^idispR^ishaH
shrIshuka uvAcha
evaMvidhAni karmANi gopAH kR^iShNasya vIkShya te
atadvIryavidaH prochuH samabhyetya suvismitAH
bAlakasya yadetAni karmANyatyadbhutAni vai
kathamarhatyasau janma grAmyeShvAtmajugupsitam
yaH saptahAyano bAlaH kareNaikena lIlayA
kathaM bibhradgirivaraM puShkaraM gajarADiva
tokenAmIlitAkSheNa pUtanAyA mahaujasaH
pItaH stanaH saha prANaiH kAleneva vayastanoH
hinvato.adhaH shayAnasya mAsyasya charaNAvudak
ano.apatadviparyastaM rudataH prapadAhatam
ekahAyana AsIno hriyamANo vihAyasA
daityena yastR^iNAvartamahankaNThagrahAturam
kvachiddhaiya~Ngavastainye mAtrA baddha udUkhale
gachChannarjunayormadhye bAhubhyAM tAvapAtayat
vane sa~nchArayanvatsAnsarAmo bAlakairvR^itaH
hantukAmaM bakaM dorbhyAM mukhato.arimapATayat
vatseShu vatsarUpeNa pravishantaM jighAMsayA
hatvA nyapAtayattena kapitthAni cha lIlayA
hatvA rAsabhadaiteyaM tadbandhUMshcha balAnvitaH
chakre tAlavanaM kShemaM paripakvaphalAnvitam
pralambaM ghAtayitvograM balena balashAlinA
amochayadvrajapashUngopAMshchAraNyavahnitaH
AshIviShatamAhIndraM damitvA vimadaM hradAt
prasahyodvAsya yamunAM chakre.asau nirviShodakAm

10260131
10260133
10260141
10260143
10260150
10260151
10260153
10260161
10260163
10260171
10260173
10260181
10260183
10260191
10260193
10260201
10260203
10260211
10260213
10260221
10260223
10260231
10260233
10260241
10260243
10260251
10260252
10260253
10260254
10270010
10270011
10270013
10270021
10270023
10270031
10270033
10270040
10270041
10270043
10270051
10270053
10270061
10270063
10270071
10270073
10270081
10270083
tI
10270091
10270093
10270101
10270103
10270111
10270113
10270121
10270123
10270131
10270133
10270140
10270141

dustyajashchAnurAgo.asminsarveShAM no vrajaukasAm
nanda te tanaye.asmAsu tasyApyautpattikaH katham
kva saptahAyano bAlaH kva mahAdrividhAraNam
tato no jAyate sha~NkA vrajanAtha tavAtmaje
shrInanda uvAcha
shrUyatAM me vacho gopA vyetu sha~NkA cha vo.arbhake
enamkumAramuddishya gargo me yaduvAcha ha
varNAstrayaH kilAsyAsangR^ihNato.anuyugaM tanUH
shuklo raktastathA pIta idAnIM kR^iShNatAM gataH
prAgayaM vasudevasya kvachijjAtastavAtmajaH
vAsudeva iti shrImAnabhij~nAH samprachakShate
bahUni santi nAmAni rUpANi cha sutasya te
guNa karmAnurUpANi tAnyahaM veda no janAH
eSha vaH shreya AdhAsyadgopagokulanandanaH
anena sarvadurgANi yUyama~njastariShyatha
purAnena vrajapate sAdhavo dasyupIDitAH
arAjake rakShyamANA jigyurdasyUnsamedhitAH
ya etasminmahAbhAge prItiM kurvanti mAnavAH
nArayo.abhibhavantyetAnviShNupakShAnivAsurAH
tasmAnnanda kumAro.ayaM nArAyaNasamo guNaiH
shriyA kIrtyAnubhAvena tatkarmasu na vismayaH
ityaddhA mAM samAdishya garge cha svagR^ihaM gate
manye nArAyaNasyAMshaM kR^iShNamakliShTakAriNam
iti nandavachaH shrutvA gargagItaM taM vrajaukasaH
muditA nandamAnarchuH kR^iShNaM cha gatavismayAH
deve varShati yaj~naviplavaruShA vajrAsmavarShAnilaiH
sIdatpAlapashustriyAtmasharaNaM dR^iShTvAnukampyutsmayan
utpATyaikakareNa shailamabalo lIlochChilIndhraM yathA
bibhradgoShThamapAnmahendramadabhitprIyAnna indro gavAm
shrIshuka uvAcha
govardhane dhR^ite shaile AsArAdrakShite vraje
golokAdAvrajatkR^iShNaM surabhiH shakra eva cha
vivikta upasa~Ngamya vrIDItaH kR^itahelanaH
pasparsha pAdayorenaM kirITenArkavarchasA
dR^iShTashrutAnubhAvo.asya kR^iShNasyAmitatejasaH
naShTatrilokeshamada idamAha kR^itA~njaliH
indra uvAcha
vishuddhasattvaM tava dhAma shAntaM tapomayaM dhvastarajastamaskam
mAyAmayo.ayaM guNasampravAho na vidyate te grahaNAnubandhaH
kuto nu taddhetava Isha tatkR^itA lobhAdayo ye.abudhalingabhAvAH
tathApi daNDaM bhagavAnbibharti dharmasya guptyai khalanigrahAya
pitA gurustvaM jagatAmadhIsho duratyayaH kAla upAttadaNDaH
hitAya chechChAtanubhiH samIhase mAnaM vidhunvanjagadIshamAninAm
ye madvidhAj~nA jagadIshamAninastvAM vIkShya kAle.abhayamAshu tanmadam
hitvAryamArgaM prabhajantyapasmayA IhA khalAnAmapi te.anushAsanam
sa tvaM mamaishvaryamadaplutasya kR^itAgasaste.aviduShaH prabhAvam
kShantuM prabho.athArhasi mUDhachetaso maivaM punarbhUnmatirIsha me.asa
tavAvatAro.ayamadhokShajeha bhuvo bharANAmurubhArajanmanAm
chamUpatInAmabhavAya deva bhavAya yuShmachcharaNAnuvartinAm
namastubhyaM bhagavate puruShAya mahAtmane
vAsudevAya kR^iShNAya sAtvatAM pataye namaH
svachChandopAttadehAya vishuddhaj~nAnamUrtaye
sarvasmai sarvabIjAya sarvabhUtAtmane namaH
mayedaM bhagavangoShTha nAshAyAsAravAyubhiH
cheShTitaM vihate yaj~ne mAninA tIvramanyunA
tvayeshAnugR^ihIto.asmi dhvastastambho vR^ithodyamaH
IshvaraM gurumAtmAnaM tvAmahaM sharaNaM gataH
shrIshuka uvAcha
evaM sa~NkIrtitaH kR^iShNo maghonA bhagavAnamum

10270143
10270150
10270151
10270153
10270161
10270163
10270171
10270173
10270181
10270183
10270190
10270191
10270193
10270201
10270203
10270211
10270213
10270220
10270221
10270223
10270231
10270233
10270241
10270243
10270251
10270253
10270261
10270263
10270271
10270273
10270281
10270283
10280010
10280011
10280013
10280021
10280023
10280031
10280033
10280035
10280041
10280043
10280050
10280051
10280053
10280061
10280063
10280071
10280073
10280081
10280083
10280090
10280091
10280093
10280101
10280103
10280111
10280113
10280121
10280123

meghagambhIrayA vAchA prahasannidamabravIt


shrIbhagavAnuvAcha
mayA te.akAri maghavanmakhabha~Ngo.anugR^ihNatA
madanusmR^itaye nityaM mattasyendrashriyA bhR^isham
mAmaishvaryashrImadAndho daNDa pANiM na pashyati
taM bhraMshayAmi sampadbhyo yasya chechChAmyanugraham
gamyatAM shakra bhadraM vaH kriyatAM me.anushAsanam
sthIyatAM svAdhikAreShu yuktairvaH stambhavarjitaiH
athAha surabhiH kR^iShNamabhivandya manasvinI
svasantAnairupAmantrya goparUpiNamIshvaram
surabhiruvAcha
kR^iShNa kR^iShNa mahAyoginvishvAtmanvishvasambhava
bhavatA lokanAthena sanAthA vayamachyuta
tvaM naH paramakaM daivaM tvaM na indro jagatpate
bhavAya bhava govipra devAnAM ye cha sAdhavaH
indraM nastvAbhiShekShyAmo brahmaNA choditA vayam
avatIrNo.asi vishvAtmanbhUmerbhArApanuttaye
shR^iIshuka uvAcha
evaM kR^iShNamupAmantrya surabhiH payasAtmanaH
jalairAkAshaga~NgAyA airAvatakaroddhR^itaiH
indraH surarShibhiH sAkaM chodito devamAtR^ibhiH
abhyasi~nchata dAshArhaM govinda iti chAbhyadhAt
tatrAgatAstumburunAradAdayo gandharvavidyAdharasiddhachAraNAH
jaguryasho lokamalApahaM hareH surA~NganAH sannanR^iturmudAnvitAH
taM tuShTuvurdevanikAyaketavo hyavAkiraMshchAdbhutapuShpavR^iShTibhiH
lokAH parAM nirvR^itimApnuvaMstrayo gAvastadA gAmanayanpayodrutAm
nAnArasaughAH sarito vR^ikShA AsanmadhusravAH
akR^iShTapachyauShadhayo girayo.abibhranunmaNIn
kR^iShNe.abhiShikta etAni sarvANi kurunandana
nirvairANyabhavaMstAta krUrANyapi nisargataH
iti gogokulapatiM govindamabhiShichya saH
anuj~nAto yayau shakro vR^ito devAdibhirdivam
shrIbAdarAyaNiruvAcha
ekAdashyAM nirAhAraH samabhyarchya janArdanam
snAtuM nandastu kAlindyAM dvAdashyAM jalamAvishat
taM gR^ihItvAnayadbhR^ityo varuNasyAsuro.antikam
avaj~nAyAsurIM velAM praviShTamudakaM nishi
chukrushustamapashyantaH kR^iShNa rAmeti gopakAH
bhagavAMstadupashrutya pitaraM varuNAhR^itam
tadantikaM gato rAjansvAnAmabhayado vibhuH
prAptaM vIkShya hR^iShIkeshaM lokapAlaH saparyayA
mahatyA pUjayitvAha taddarshanamahotsavaH
shrIvaruNa uvAcha
adya me nibhR^ito deho.adyaivArtho.adhigataH prabho
tvatpAdabhAjo bhagavannavApuH pAramadhvanaH
namastubhyaM bhagavate brahmaNe paramAtmane
na yatra shrUyate mAyA lokasR^iShTivikalpanA
ajAnatA mAmakena mUDhenAkAryavedinA
AnIto.ayaM tava pitA tadbhavAnkShantumarhati
mamApyanugrahaM kR^iShNa kartumarhasyasheShadR^ik
govinda nIyatAmeSha pitA te pitR^ivatsala
shrIshuka uvAcha
evaM prasAditaH kR^iShNo bhagavAnIshvareshvaraH
AdAyAgAtsvapitaraM bandhUnAM chAvahanmudam
nandastvatIndriyaM dR^iShTvA lokapAlamahodayam
kR^iShNe cha sannatiM teShAM j~nAtibhyo vismito.abravIt
te chautsukyadhiyo rAjanmatvA gopAstamIshvaram
api naH svagatiM sUkShmAmupAdhAsyadadhIshvaraH
iti svAnAM sa bhagavAnvij~nAyAkhiladR^iksvayam
sa~Nkalpasiddhaye teShAM kR^ipayaitadachintayat

10280131
10280133
10280141
10280143
10280151
10280153
10280161
10280163
10280171
10280173
10290010
10290011
10290013
10290021
10290023
10290031
10290032
10290033
10290034
10290041
10290043
10290051
10290053
10290061
10290063
10290071
10290073
10290081
10290083
10290091
10290093
10290101
10290103
10290111
10290113
10290120
10290121
10290123
10290130
10290131
10290133
10290141
10290143
10290151
10290153
10290161
10290163
10290171
10290173
10290180
10290181
10290183
10290191
10290193
10290201
10290203
10290211
10290213
10290221
10290223

jano vai loka etasminnavidyAkAmakarmabhiH


uchchAvachAsu gatiShu na veda svAM gatiM bhraman
iti sa~nchintya bhagavAnmahAkAruNiko hariH
darshayAmAsa lokaM svaM gopAnAM tamasaH param
satyaM j~nAnamanantaM yadbrahmajyotiH sanAtanam
yaddhi pashyanti munayo guNApAye samAhitAH
te tu brahmahradamnItA magnAH kR^iShNena choddhR^itAH
dadR^ishurbrahmaNo lokaM yatrAkrUro.adhyagAtpurA
nandAdayastu taM dR^iShTvA paramAnandanivR^itAH
kR^iShNaM cha tatra chChandobhiH stUyamAnaM suvismitAH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
bhagavAnapi tA rAtR^iIH shAradotphullamallikAH
vIkShya rantuM manashchakre yogamAyAmupAshritaH
tadoDurAjaH kakubhaH karairmukhaM prAchyA vilimpannaruNena shantamaiH
sa charShaNInAmudagAchChucho mR^ijanpriyaH priyAyA iva dIrghadarshanaH
dR^iShTvA kumudvantamakhaNDamaNDalaM
ramAnanAbhaM navaku~NkumAruNam
vanaM cha tatkomalagobhI ra~njitaM
jagau kalaM vAmadR^ishAM manoharam
nishamya gItAM tadana~NgavardhanaM vrajastriyaH kR^iShNagR^ihItamAnasAH
AjagmuranyonyamalakShitodyamAH sa yatra kAnto javalolakuNDalAH
duhantyo.abhiyayuH kAshchiddohaM hitvA samutsukAH
payo.adhishritya saMyAvamanudvAsyAparA yayuH
pariveShayantyastaddhitvA pAyayantyaH shishUnpayaH
shushrUShantyaH patInkAshchidashnantyo.apAsya bhojanam
limpantyaH pramR^ijantyo.anyA a~njantyaH kAshcha lochane
vyatyastavastrAbharaNAH kAshchitkR^iShNAntikaM yayuH
tA vAryamANAH patibhiH pitR^ibhirbhrAtR^ibandhubhiH
govindApahR^itAtmAno na nyavartanta mohitAH
antargR^ihagatAH kAshchidgopyo.alabdhavinirgamAH
kR^iShNaM tadbhAvanAyuktA dadhyurmIlitalochanAH
duHsahapreShThaviraha tIvratApadhutAshubhAH
dhyAnaprAptAchyutAshleSha nirvR^ityA kShINama~NgalAH
tameva paramAtmAnaM jArabuddhyApi sa~NgatAH
jahurguNamayaM dehaM sadyaH prakShINabandhanAH
shrIparIkShiduvAcha
kR^iShNaM viduH paraM kAntaM na tu brahmatayA mune
guNapravAhoparamastAsAM guNadhiyAM katham
shrIshuka uvAcha
uktaM purastAdetatte chaidyaH siddhiM yathA gataH
dviShannapi hR^iShIkeshaM kimutAdhokShajapriyAH
nR^iNAM niHshreyasArthAya vyaktirbhagavato nR^ipa
avyayasyAprameyasya nirguNasya guNAtmanaH
kAmaM krodhaM bhayaM snehamaikyaM sauhR^idameva cha
nityaM harau vidadhato yAnti tanmayatAM hi te
na chaivaM vismayaH kAryo bhavatA bhagavatyaje
yogeshvareshvare kR^iShNe yata etadvimuchyate
tA dR^iShTvAntikamAyAtA bhagavAnvrajayoShitaH
avadadvadatAM shreShTho vAchaH peshairvimohayan
shrIbhagavAnuvAcha
svAgataM vo mahAbhAgAH priyaM kiM karavANi vaH
vrajasyAnAmayaM kachchidbrUtAgamanakAraNam
rajanyeShA ghorarUpA ghorasattvaniShevitA
pratiyAta vrajaM neha stheyaM strIbhiH sumadhyamAH
mAtaraH pitaraH putrA bhrAtaraH patayashcha vaH
vichinvanti hyapashyanto mA kR^iDhvaM bandhusAdhvasam
dR^iShTaM vanaM kusumitaM rAkeshakarara~njitam
yamunAnilalIlaijattarupallavashobhitam
tadyAta mA chiraM goShThaM shushrUShadhvaM patInsatIH
krandanti vatsA bAlAshcha tAnpAyayata duhyata

10290231
10290233
10290241
10290243
10290251
10290253
10290261
10290263
10290271
10290273
10290280
10290281
10290283
10290291
10290292
10290293
10290294
10290301
10290302
10290303
10290304
10290310
10290311
10290312
10290313
10290314
10290321
10290322
10290323
10290324
10290331
10290332
10290333
10290334
10290341
10290342
10290343
10290344
10290351
10290352
10290353
10290354
10290361
10290362
10290363
10290364
10290371
10290372
10290373
10290374
10290381
10290382
10290383
10290384
10290391
10290392
10290393
10290394
10290401
10290402

atha vA madabhisnehAdbhavatyo yantritAshayAH


AgatA hyupapannaM vaH prIyante mayi jantavaH
bhartuH shushrUShaNaM strINAM paro dharmo hyamAyayA
tadbandhUnAM cha kalyANaH prajAnAM chAnupoShaNam
duHshIlo durbhago vR^iddho jaDo rogyadhano.api vA
patiH strIbhirna hAtavyo lokepsubhirapAtakI
asvargyamayashasyaM cha phalgu kR^ichChraM bhayAvaham
jugupsitaM cha sarvatra hyaupapatyaM kulastriyaH
shravaNAddarshanAddhyAnAnmayi bhAvo.anukIrtanAt
na tathA sannikarSheNa pratiyAta tato gR^ihAn
shrIshuka uvAcha
iti vipriyamAkarNya gopyo govindabhAShitam
viShaNNA bhagnasa~NkalpAshchintAmApurduratyayAm
kR^itvA mukhAnyava shuchaH shvasanena shuShyad
bimbAdharANi charaNena bhuvaH likhantyaH
asrairupAttamasibhiH kuchaku~NkumAni
tasthurmR^ijantya uruduHkhabharAH sma tUShNIm
preShThaM priyetaramiva pratibhAShamANaM
kR^iShNaM tadarthavinivartitasarvakAmAH
netre vimR^ijya ruditopahate sma ki~nchit
saMrambhagadgadagiro.abruvatAnuraktAH
shrIgopya UchuH
maivaM vibho.arhati bhavAngadituM nR^ishaMsaM
santyajya sarvaviShayAMstava pAdamUlam
bhaktA bhajasva duravagraha mA tyajAsmAn
devo yathAdipuruSho bhajate mumukShUn
yatpatyapatyasuhR^idAmanuvR^ittira~Nga
strINAM svadharma iti dharmavidA tvayoktam
astvevametadupadeshapade tvayIshe
preShTho bhavAMstanubhR^itAM kila bandhurAtmA
kurvanti hi tvayi ratiM kushalAH sva Atman
nityapriye patisutAdibhirArtidaiH kim
tannaH prasIda parameshvara mA sma ChindyA
AshAM dhR^itAM tvayi chirAdaravindanetra
chittaM sukhena bhavatApahR^itaM gR^iheShu
yannirvishatyuta karAvapi gR^ihyakR^itye
pAdau padaM na chalatastava pAdamUlAd
yAmaH kathaM vrajamatho karavAma kiM vA
si~nchA~Nga nastvadadharAmR^itapUrakeNa
hAsAvalokakalagItajahR^ichChayAgnim
no chedvayaM virahajAgnyupayuktadehA
dhyAnena yAma padayoH padavIM sakhe te
yarhyambujAkSha tava pAdatalaM ramAyA
dattakShaNaM kvachidaraNyajanapriyasya
asprAkShma tatprabhR^iti nAnyasamakShama~njaH
sthAtuMstvayAbhiramitA bata pArayAmaH
shrIryatpadAmbujarajashchakame tulasyA
labdhvApi vakShasi padaM kila bhR^ityajuShTam
yasyAH svavIkShaNa utAnyasuraprayAsas
tadvadvayaM cha tava pAdarajaH prapannAH
tannaH prasIda vR^ijinArdana te.anghrimUlaM
prAptA visR^ijya vasatIstvadupAsanAshAH
tvatsundarasmitanirIkShaNatIvrakAma
taptAtmanAM puruShabhUShaNa dehi dAsyam
vIkShyAlakAvR^itamukhaM tava kuNdalashrI
gaNDasthalAdharasudhaM hasitAvalokam
dattAbhayaM cha bhujadaNDayugaM vilokya
vakShaH shriyaikaramaNaM cha bhavAma dAsyaH
kA strya~Nga te kalapadAyataveNugIta
sammohitAryacharitAnna chalettrilokyAm

10290403 trailokyasaubhagamidaM cha nirIkShya rUpaM


10290404 yadgodvijadrumamR^igAH pulakAnyabibhran
10290411 vyaktaM bhavAnvrajabhayArtiharo.abhijAto
10290412 devo yathAdipuruShaH suralokagoptA
10290413 tanno nidhehi karapa~NkajamArtabandho
10290414 taptastaneShu cha shiraHsu cha ki~NkarINAm
10290420 shrIshuka uvAcha
10290421 iti viklavitaM tAsAM shrutvA yogeshvareshvaraH
10290423 prahasya sadayaM gopIrAtmArAmo.apyarIramat
10290431 tAbhiH sametAbhirudAracheShTitaH priyekShaNotphullamukhIbhirachyutaH
10290433 udArahAsadvijakundadIdhatirvyarochataiNA~Nka ivoDubhirvR^itaH
10290441 upagIyamAna udgAyanvanitAshatayUthapaH
10290443 mAlAM bibhradvaijayantIM vyacharanmaNDayanvanam
10290451 nadyAH pulinamAvishya gopIbhirhimavAlukam
10290453 juShTaM tattaralAnandi kumudAmodavAyunA
10290461 bAhuprasAraparirambhakarAlakoru nIvIstanAlabhananarmanakhAgrapAtaiH
10290463 kShvelyAvalokahasitairvrajasundarINAmuttambhayanratipatiM ramayAM chakA
ra
10290471 evaM bhagavataH kR^iShNAllabdhamAnA mahAtmanaH
10290473 AtmAnaM menire strINAM mAninyo hyadhikaM bhuvi
10290481 tAsAM tatsaubhagamadaM vIkShya mAnaM cha keshavaH
10290483 prashamAya prasAdAya tatraivAntaradhIyata
10300010 shrIshuka uvAcha
10300011 antarhite bhagavati sahasaiva vrajA~NganAH
10300013 atapyaMstamachakShANAH kariNya iva yUthapam
10300021 gatyAnurAgasmitavibhramekShitairmanoramAlApavihAravibhramaiH
10300023 AkShiptachittAH pramadA ramApatestAstA vicheShTA jagR^ihustadAtmikAH
10300031 gatismitaprekShaNabhAShaNAdiShu priyAH priyasya pratirUDhamUrtayaH
10300033 asAvahaM tvityabalAstadAtmikA nyavediShuH kR^iShNavihAravibhramAH
10300041 gAyantya uchchairamumeva saMhatA vichikyurunmattakavadvanAdvanam
10300043 paprachChurAkAshavadantaraM bahirbhUteShu santaM puruShaM vanaspatIn
10300051 dR^iShTo vaH kachchidashvattha plakSha nyagrodha no manaH
10300053 nandasUnurgato hR^itvA premahAsAvalokanaiH
10300061 kachchitkurabakAshoka nAgapunnAgachampakAH
10300063 rAmAnujo mAninInAmito darpaharasmitaH
10300071 kachchittulasi kalyANi govindacharaNapriye
10300073 saha tvAlikulairbibhraddR^iShTaste.atipriyo.achyutaH
10300081 mAlatyadarshi vaH kachchinmallike jAtiyUthike
10300083 prItiM vo janayanyAtaH karasparshena mAdhavaH
10300091 chUtapriyAlapanasAsanakovidAra jambvarkabilvabakulAmrakadambanIpAH
10300093 ye.anye parArthabhavakA yamunopakUlAH shaMsantu kR^iShNapadavIM rahitAt
manAM naH
10300101 kiM te kR^itaM kShiti tapo bata keshavA~Nghri
10300102 sparshotsavotpulakitA~NganahairvibhAsi
10300103 apya~Nghrisambhava urukramavikramAdvA
10300104 Aho varAhavapuShaH parirambhaNena
10300111 apyeNapatnyupagataH priyayeha gAtrais
10300112 tanvandR^ishAM sakhi sunirvR^itimachyuto vaH
10300113 kAntA~Ngasa~Ngakuchaku~Nkumara~njitAyAH
10300114 kundasrajaH kulapateriha vAti gandhaH
10300121 bAhuM priyAMsa upadhAya gR^ihItapadmo
10300122 rAmAnujastulasikAlikulairmadAndhaiH
10300123 anvIyamAna iha vastaravaH praNAmaM
10300124 kiM vAbhinandati charanpraNayAvalokaiH
10300131 pR^ichChatemA latA bAhUnapyAshliShTA vanaspateH
10300133 nUnaM tatkarajaspR^iShTA bibhratyutpulakAnyaho
10300141 ityunmattavacho gopyaH kR^iShNAnveShaNakAtarAH
10300143 lIlA bhagavatastAstA hyanuchakrustadAtmikAH
10300151 kasyAchitpUtanAyantyAH kR^iShNAyantyapibatstanam
10300153 tokayitvA rudatyanyA padAhanshakaTAyatIm

10300161
10300163
10300171
10300173
10300181
10300183
10300191
10300193
10300201
10300203
10300211
10300213
10300221
10300223
10300231
10300233
10300235
10300241
10300243
10300251
10300253
10300261
10300263
10300271
10300273
10300281
10300283
10300291
10300293
10300301
10300303
10300305
10300307
10300311
10300313
10300315
10300321
10300323
10300331
10300333
10300341
10300343
10300351
10300353
10300361
10300363
10300371
10300373
10300381
10300383
10300391
10300393
10300400
10300401
10300403
10300411
10300413
10300421
10300423
10300431

daityAyitvA jahArAnyAmeko kR^iShNArbhabhAvanAm


ri~NgayAmAsa kApya~NghrI karShantI ghoShaniHsvanaiH
kR^iShNarAmAyite dve tu gopAyantyashcha kAshchana
vatsAyatIM hanti chAnyA tatraikA tu bakAyatIm
AhUya dUragA yadvatkR^iShNastamanuvartatIm
veNuM kvaNantIM krIDantImanyAH shaMsanti sAdhviti
kasyA~nchitsvabhujaM nyasya chalantyAhAparA nanu
kR^iShNo.ahaM pashyata gatiM lalitAmiti tanmanAH
mA bhaiShTa vAtavarShAbhyAM tattrANaM vihitaM maya
ityuktvaikena hastena yatantyunnidadhe.ambaram
AruhyaikA padAkramya shirasyAhAparAM nR^ipa
duShTAhe gachCha jAto.ahaM khalAnAmnanu daNDakR^it
tatraikovAcha he gopA dAvAgniM pashyatolbaNam
chakShUMShyAshvapidadhvaM vo vidhAsye kShemama~njasA
baddhAnyayA srajA kAchittanvI tatra ulUkhale
badhnAmi bhANDabhettAraM haiya~NgavamuShaM tviti
bhItA sudR^ikpidhAyAsyaM bheje bhItiviDambanam
evaM kR^iShNaM pR^ichChamAnA vrNdAvanalatAstarUn
vyachakShata vanoddeshe padAni paramAtmanaH
padAni vyaktametAni nandasUnormahAtmanaH
lakShyante hi dhvajAmbhoja vajrA~NkushayavAdibhiH
taistaiH padaistatpadavImanvichChantyo.agrato.abalAH
vadhvAH padaiH supR^iktAni vilokyArtAH samabruvan
kasyAH padAni chaitAni yAtAyA nandasUnunA
aMsanyastaprakoShThAyAH kareNoH kariNA yathA
anayArAdhito nUnaM bhagavAnharirIshvaraH
yanno vihAya govindaH prIto yAmanayadrahaH
dhanyA aho amI Alyo govindA~NghryabjareNavaH
yAnbrahmeshau ramA devI dadhurmUrdhnyaghanuttaye
tasyA amUni naH kShobhaM kurvantyuchchaiH padAni yat
yaikApahR^itya gopInAmraho bhunkte.achyutAdharam
na lakShyante padAnyatra tasyA nUnaM tR^iNA~NkuraiH
khidyatsujAtA~NghritalAmunninye preyasIM priyaH
imAnyadhikamagnAni padAni vahato vadhUm
gopyaH pashyata kR^iShNasya bhArAkrAntasya kAminaH
atrAvaropitA kAntA puShpahetormahAtmanA
atra prasUnAvachayaH priyArthe preyasA kR^itaH
prapadAkramaNa ete pashyatAsakale pade
keshaprasAdhanaM tvatra kAminyAH kAminA kR^itam
tAni chUDayatA kAntAmupaviShTamiha dhruvam
reme tayA chAtmarata AtmArAmo.apyakhaNDitaH
kAminAM darshayandainyaM strINAM chaiva durAtmatAm
ityevaM darshayantyastAshcherurgopyo vichetasaH
yAM gopImanayatkR^iShNo vihAyAnyAH striyo vane
sA cha mene tadAtmAnaM variShThaM sarvayoShitAm
hitvA gopIH kAmayAnA mAmasau bhajate priyaH
tato gatvA vanoddeshaM dR^iptA keshavamabravIt
na pAraye.ahaM chalituM naya mAM yatra te manaH
evamuktaH priyAmAha skandha AruhyatAmiti
tatashchAntardadhe kR^iShNaH sA vadhUranvatapyata
hA nAtha ramaNa preShTha kvAsi kvAsi mahAbhuja
dAsyAste kR^ipaNAyA me sakhe darshaya sannidhim
shrIshuka uvAcha
anvichChantyo bhagavato mArgaM gopyo.avidUritaH
dadR^ishuH priyavishleShAnmohitAM duHkhitAM sakhIm
tayA kathitamAkarNya mAnaprAptiM cha mAdhavAt
avamAnaM cha daurAtmyAdvismayaM paramaM yayuH
tato.avishanvanaM chandra jyotsnA yAvadvibhAvyate
tamaH praviShTamAlakShya tato nivavR^ituH striyaH
tanmanaskAstadalApAstadvicheShTAstadAtmikAH

10300433
10300441
10300443
10310010
10310011
10310013
10310021
10310023
10310031
10310033
10310041
10310043
10310051
10310053
10310061
10310063
10310071
10310073
m
10310081
10310083
10310091
10310093
10310101
10310103
10310111
10310113
10310121
10310123
10310131
10310133
10310141
10310143
10310151
10310153
10310161
10310163
10310171
10310173
10310181
10310183
10310191
10310192
10310193
10310194
10320010
10320011
10320013
10320021
10320023
10320031
10320033
10320041
10320043
10320051
10320053
10320061
10320063
10320071
10320073

tadguNAneva gAyantyo nAtmagArANi sasmaruH


punaH pulinamAgatya kAlindyAH kR^iShNabhAvanAH
samavetA jaguH kR^iShNaM tadAgamanakA~NkShitAH
gopya UchuH
jayati te.adhikaM janmanA vrajaH shrayata indirA shashvadatra hi
dayita dR^ishyatAM dikShu tAvakAstvayi dhR^itAsavastvAM vichinvate
sharadudAshaye sAdhujAtasat sarasijodarashrImuShA dR^ishA
suratanAtha te.ashulkadAsikA varada nighnato neha kiM vadhaH
viShajalApyayAdvyAlarAkShasAdvarShamArutAdvaidyutAnalAt
vR^iShamayAtmajAdvishvato bhayAdR^iShabha te vayaM rakShitA muhuH
na khalu gopIkAnandano bhavAnakhiladehinAmantarAtmadR^ik
vikhanasArthito vishvaguptaye sakha udeyivAnsAtvatAM kule
virachitAbhayaM vR^iShNidhUrya te charaNamIyuShAM saMsR^iterbhayAt
karasaroruhaM kAnta kAmadaM shirasi dhehi naH shrIkaragraham
vrajajanArtihanvIra yoShitAM nijajanasmayadhvaMsanasmita
bhaja sakhe bhavatki~NkarIH sma no jalaruhAnanaM chAru darshaya
praNatadehinAM pApakarShaNaM tR^iNacharAnugaM shrIniketanam
phaNiphaNArpitaM te padAmbujaM kR^iNu kucheShu naH kR^indhi hR^ichChaya
madhurayA girA valguvAkyayA budhamanoj~nayA puShkarekShaNa
vidhikarIrimA vIra muhyatIradharasIdhunApyAyayasva naH
tava kathAmR^itaM taptajIvanaM kavibhirIDitaM kalmaShApaham
shravaNama~NgalaM shrImadAtataM bhuvi gR^iNanti ye bhUridA janAH
prahasitaM priyapremavIkShaNaM viharaNaM cha te dhyAnama~Ngalam
rahasi saMvido yA hR^idi spR^ishaH kuhaka no manaH kShobhayanti hi
chalasi yadvrajAchchArayanpashUnnalinasundaraM nAtha te padam
shilatR^iNA~NkuraiH sIdatIti naH kalilatAM manaH kAnta gachChati
dinaparikShaye nIlakuntalairvanaruhAnanaM bibhradAvR^itam
ghanarajasvalaM darshayanmuhurmanasi naH smaraM vIra yachChasi
praNatakAmadaM padmajArchitaM dharaNimaNDanaM dhyeyamApadi
charaNapa~NkajaM shantamaM cha te ramaNa naH staneShvarpayAdhihan
suratavardhanaM shokanAshanaM svaritaveNunA suShThu chumbitam
itararAgavismAraNaM nR^iNAM vitara vIra naste.adharAmR^itam
aTati yadbhavAnahni kAnanaM truTi yugAyate tvAmapashyatAm
kuTilakuntalaM shrImukhaM cha te jaDa udIkShatAM pakShmakR^iddR^ishAm
patisutAnvayabhrAtR^ibAndhavAnativila~Nghya te.antyachyutAgatAH
gatividastavodgItamohitAH kitava yoShitaH kastyajennishi
rahasi saMvidaM hR^ichChayodayaM prahasitAnanaM premavIkShaNam
bR^ihaduraH shriyo vIkShya dhAma te muhuratispR^ihA muhyate manaH
vrajavanaukasAM vyaktira~Nga te vR^ijinahantryalaM vishvama~Ngalam
tyaja manAkcha nastvatspR^ihAtmanAM svajanahR^idrujAM yanniShUdanam
yatte sujAtacharaNAmburuhaM staneShu
bhItAH shanaiH priya dadhImahi karkasheShu
tenATavImaTasi tadvyathate na kiM svit
kUrpAdibhirbhramati dhIrbhavadAyuShAM naH
shrIshuka uvAcha
iti gopyaH pragAyantyaH pralapantyashcha chitradhA
ruruduH susvaraM rAjankR^iShNadarshanalAlasAH
tAsAmAvirabhUchChauriH smayamAnamukhAmbujaH
pItAmbaradharaH sragvI sAkShAnmanmathamanmathaH
taM vilokyAgataM preShThaM prItyutphulladR^isho.abalAH
uttasthuryugapatsarvAstanvaH prANamivAgatam
kAchitkarAmbujaM shaurerjagR^ihe.a~njalinA mudA
kAchiddadhAra tadbAhumaMse chandanabhUShitam
kAchida~njalinAgR^ihNAttanvI tAmbUlacharvitam
ekA tada~NghrikamalaM santaptA stanayoradhAt
ekA bhrukuTimAbadhya premasaMrambhavihvalA
ghnantIvaikShatkaTAkShepaiH sandaShTadashanachChadA
aparAnimiShaddR^igbhyAM juShANA tanmukhAmbujam
ApItamapi nAtR^ipyatsantastachcharaNaM yathA

10320081
10320083
10320091
10320093
10320101
10320103
10320111
10320113
10320121
10320123
10320131
10320133
10320141
10320143
10320151
10320153
10320160
10320161
10320163
10320170
10320171
10320173
10320181
10320183
10320191
10320193
10320201
10320203
10320211
10320213
10320221
10320223
unA
10330010
10330011
10330013
10330021
10330023
10330031
10330033
10330035
10330037
10330039
10330041
10330043
10330051
10330053
10330061
10330063
10330071
10330072
10330073
10330074
10330081
10330083
10330091
10330093
10330095
10330101
10330103

taM kAchinnetrarandhreNa hR^idi kR^itvA nimIlya cha


pulakA~NgyupaguhyAste yogIvAnandasamplutA
sarvAstAH keshavAloka paramotsavanirvR^itAH
jahurvirahajaM tApaM prAj~naM prApya yathA janAH
tAbhirvidhUtashokAbhirbhagavAnachyuto vR^itaH
vyarochatAdhikaM tAta puruShaH shaktibhiryathA
tAH samAdAya kAlindyA nirvishya pulinaM vibhuH
vikasatkundamandAra surabhyanilaShaTpadam
sharachchandrAMshusandoha dhvastadoShAtamaH shivam
kR^iShNAyA hastataralA chitakomalavAlukam
taddarshanAhlAdavidhUtahR^idrujo manorathAntaM shrutayo yathA yayuH
svairuttarIyaiH kuchaku~NkumA~NkitairachIkL^ipannAsanamAtmabandhave
tatropaviShTo bhagavAnsa Ishvaro yogeshvarAntarhR^idi kalpitAsanaH
chakAsa gopIpariShadgato.architastrailokyalakShmyekapadaM vapurdadhat
sabhAjayitvA tamana~NgadIpanaM sahAsalIlekShaNavibhramabhruvA
saMsparshanenA~NkakR^itA~NghrihastayoH saMstutya IShatkupitA babhAShire
shrIgopya UchuH
bhajato.anubhajantyeka eka etadviparyayam
nobhayAMshcha bhajantyeka etanno brUhi sAdhu bhoH
shrIbhagavAnuvAcha
mitho bhajanti ye sakhyaH svArthaikAntodyamA hi te
na tatra sauhR^idaM dharmaH svArthArthaM taddhi nAnyathA
bhajantyabhajato ye vai karuNAH pitarau yathA
dharmo nirapavAdo.atra sauhR^idaM cha sumadhyamAH
bhajato.api na vai kechidbhajantyabhajataH kutaH
AtmArAmA hyAptakAmA akR^itaj~nA gurudruhaH
nAhaM tu sakhyo bhajato.api jantUnbhajAmyamIShAmanuvR^ittivR^ittaye
yathAdhano labdhadhane vinaShTe tachchintayAnyannibhR^ito na veda
evaM madarthojjhitalokaveda svAnAmhi vo mayyanuvR^ittaye.abalAH
mayAparokShaM bhajatA tirohitaM mAsUyituM mArhatha tatpriyaM priyAH
na pAraye.ahaM niravadyasaMyujAM svasAdhukR^ityaM vibudhAyuShApi vaH
yA mAbhajandurjaragehashR^i~NkhalAH saMvR^ishchya tadvaH pratiyAtu sAdh
shrIshuka uvAcha
itthaM bhagavato gopyaH shrutvA vAchaH supeshalAH
jahurvirahajaM tApaM tada~NgopachitAshiShaH
tatrArabhata govindo rAsakrIDAmanuvrataiH
strIratnairanvitaH prItairanyonyAbaddhabAhubhiH
rAsotsavaH sampravR^itto gopImaNDalamaNDitaH
yogeshvareNa kR^iShNena tAsAM madhye dvayordvayoH
praviShTena gR^ihItAnAM kaNThe svanikaTaM striyaH
yaM manyerannabhastAvadvimAnashatasa~Nkulam
divaukasAM sadArANAmautsukyApahR^itAtmanAm
tato dundubhayo nedurnipetuH puShpavR^iShTayaH
jagurgandharvapatayaH sastrIkAstadyasho.amalam
valayAnAM nUpurANAM ki~NkiNInAM cha yoShitAm
sapriyANAmabhUchChabdastumulo rAsamaNDale
tatrAtishushubhe tAbhirbhagavAndevakIsutaH
madhye maNInAM haimAnAM mahAmarakato yathA
pAdanyAsairbhujavidhutibhiH sasmitairbhrUvilAsair
bhajyanmadhyaishchalakuchapaTaiH kuNDalairgaNDalolaiH
svidyanmukhyaH kavararasanAgranthayaH kR^iShNavadhvo
gAyantyastaM taDita iva tA meghachakre virejuH
uchchairjagurnR^ityamAnA raktakaNThyo ratipriyAH
kR^iShNAbhimarshamuditA yadgItenedamAvR^itam
kAchitsamaM mukundena svarajAtIramishritAH
unninye pUjitA tena prIyatA sAdhu sAdhviti
tadeva dhruvamunninye tasyai mAnaM cha bahvadAt
kAchidrAsaparishrAntA pArshvasthasya gadAbhR^itaH
jagrAha bAhunA skandhaM shlathadvalayamallikA

10330111
10330113
10330121
10330123
10330131
10330133
10330141
10330143
10330151
10330152
10330153
10330154
10330161
10330163
10330171
10330173
10330181
10330183
10330191
10330193
10330201
10330203
10330211
10330212
10330213
10330214
10330221
10330222
10330223
10330224
10330231
10330232
10330233
10330234
10330241
10330243
10330251
10330253
10330260
10330261
10330263
10330271
10330273
10330281
10330283
10330290
10330291
10330293
10330301
10330303
10330311
10330313
10330321
10330323
10330331
10330333
10330341
10330342
10330343
10330344

tatraikAMsagataM bAhuM kR^iShNasyotpalasaurabham


chandanAliptamAghrAya hR^iShTaromA chuchumba ha
kasyAshchinnATyavikShipta kuNDalatviShamaNDitam
gaNDaM gaNDe sandadhatyAH prAdAttAmbUlacharvitam
nR^ityatI gAyatI kAchitkUjannUpuramekhalA
pArshvasthAchyutahastAbjaM shrAntAdhAtstanayoH shivam
gopyo labdhvAchyutaM kAntaM shriya ekAntavallabham
gR^ihItakaNThyastaddorbhyAM gAyantyastamvijahrire
karNotpalAlakaviTa~Nkakapolagharma
vaktrashriyo valayanUpuraghoShavAdyaiH
gopyaH samaM bhagavatA nanR^ituH svakesha
srastasrajo bhramaragAyakarAsagoShThyAm
evaM pariShva~NgakarAbhimarsha snigdhekShaNoddAmavilAsahAsaiH
reme ramesho vrajasundarIbhiryathArbhakaH svapratibimbavibhramaH
tada~Ngasa~NgapramudAkulendriyAH keshAndukUlaM kuchapaTTikAM vA
nA~njaH prativyoDhumalaM vrajastriyo visrastamAlAbharaNAH kurUdvaha
kR^iShNavikrIDitaM vIkShya mumuhuH khecharastriyaH
kAmArditAH shashA~Nkashcha sagaNo vismito.abhavat
kR^itvA tAvantamAtmAnaM yAvatIrgopayoShitaH
reme sa bhagavAMstAbhirAtmArAmo.api lIlayA
tAsAM rativihAreNa shrAntAnAM vadanAni saH
prAmR^ijatkaruNaH premNA shantamenA~Nga pANinA
gopyaH sphuratpuraTakuNDalakuntalatviD
gaNDashriyA sudhitahAsanirIkShaNena
mAnaM dadhatya R^iShabhasya jaguH kR^itAni
puNyAni tatkararuhasparshapramodAH
tAbhiryutaH shramamapohituma~Ngasa~Nga
ghR^iShTasrajaH sa kuchaku~Nkumara~njitAyAH
gandharvapAlibhiranudruta AvishadvAH
shrAnto gajIbhiribharADiva bhinnasetuH
so.ambhasyalaM yuvatibhiH pariShichyamAnaH
premNekShitaH prahasatIbhiritastato.a~Nga
vaimAnikaiH kusumavarShibhirIdyamAno
reme svayaM svaratiratra gajendralIlaH
tatashcha kR^iShNopavane jalasthala prasUnagandhAnilajuShTadiktaTe
chachAra bhR^i~NgapramadAgaNAvR^ito yathA madachyuddviradaH kareNubhiH
evaM shashA~NkAMshuvirAjitA nishAH sa satyakAmo.anuratAbalAgaNaH
siSheva AtmanyavaruddhasaurataH sarvAH sharatkAvyakathArasAshrayAH
shrIparIkShiduvAcha
saMsthApanAya dharmasya prashamAyetarasya cha
avatIrNo hi bhagavAnaMshena jagadIshvaraH
sa kathaM dharmasetUnAM vaktA kartAbhirakShitA
pratIpamAcharadbrahmanparadArAbhimarshanam
AptakAmo yadupatiH kR^itavAnvai jugupsitam
kimabhiprAya etannaH shaMshayaM Chindhi suvrata
shrIshuka uvAcha
dharmavyatikramo dR^iShTa IshvarANAM cha sAhasam
tejIyasAM na doShAya vahneH sarvabhujo yathA
naitatsamAcharejjAtu manasApi hyanIshvaraH
vinashyatyAcharanmauDhyAdyathArudro.abdhijaM viSham
IshvarANAM vachaH satyaM tathaivAcharitaM kvachit
teShAM yatsvavachoyuktaM buddhimAMstatsamAcharet
kushalAcharitenaiShAmiha svArtho na vidyate
viparyayeNa vAnartho niraha~NkAriNAM prabho
kimutAkhilasattvAnAM tirya~NmartyadivaukasAm
IshitushcheshitavyAnAM kushalAkushalAnvayaH
yatpAdapa~NkajaparAganiShevatR^iptA
yogaprabhAvavidhutAkhilakarmabandhAH
svairaM charanti munayo.api na nahyamAnAs
tasyechChayAttavapuShaH kuta eva bandhaH

10330351
10330353
10330361
10330363
10330371
10330373
10330381
10330383
10330391
10330392
10330393
10330394
10340010
10340011
10340013
10340021
10340023
10340031
10340033
10340041
10340043
10340051
10340053
10340061
10340063
10340071
10340073
10340081
10340083
10340091
10340093
10340101
10340103
10340111
10340113
10340120
10340121
10340123
10340131
10340133
10340141
10340143
10340151
10340153
10340161
10340163
10340171
10340173
10340175
10340181
10340183
10340191
10340192
10340193
10340194
10340201
10340203
10340211
10340213
10340221

gopInAM tatpatInAM cha sarveShAmeva dehinAm


yo.antashcharati so.adhyakShaH krIDaneneha dehabhAk
anugrahAya bhaktAnAM mAnuShaM dehamAsthitaH
bhajate tAdR^ishIH krIDa yAH shrutvA tatparo bhavet
nAsUyankhalu kR^iShNAya mohitAstasya mAyayA
manyamAnAH svapArshvasthAnsvAnsvAndArAnvrajaukasaH
brahmarAtra upAvR^itte vAsudevAnumoditAH
anichChantyo yayurgopyaH svagR^ihAnbhagavatpriyAH
vikrIDitaM vrajavadhUbhiridaM cha viShNoH
shraddhAnvito.anushR^iNuyAdatha varNayedyaH
bhaktiM parAM bhagavati pratilabhya kAmaM
hR^idrogamAshvapahinotyachireNa dhIraH
shrIshuka uvAcha
ekadA devayAtrAyAM gopAlA jAtakautukAH
anobhiranaDudyuktaiH prayayuste.ambikAvanam
tatra snAtvA sarasvatyAM devaM pashupatiM vibhum
AnarchurarhaNairbhaktyA devIM cha NR^ipate.ambikAm
gAvo hiraNyaM vAsAMsi madhu madhvannamAdR^itAH
brAhmaNebhyo daduH sarve devo naH prIyatAmiti
UShuH sarasvatItIre jalaM prAshya yatavratAH
rajanIM tAM mahAbhAgA nandasunandakAdayaH
kashchinmahAnahistasminvipine.atibubhukShitaH
yadR^ichChayAgato nandaM shayAnamurago.agrasIt
sa chukroshAhinA grastaH kR^iShNa kR^iShNa mahAnayam
sarpo mAM grasate tAta prapannaM parimochaya
tasya chAkranditaM shrutvA gopAlAH sahasotthitAH
grastaM cha dR^iShTvA vibhrAntAH sarpaM vivyadhurulmukaiH
alAtairdahyamAno.api nAmu~nchattamura~NgamaH
tamaspR^ishatpadAbhyetya bhagavAnsAtvatAM patiH
sa vai bhagavataH shrImatpAdasparshahatAshubhaH
bheje sarpavapurhitvA rUpaM vidyAdharArchitam
tamapR^ichChaddhR^iShIkeshaH praNataM samavasthitam
dIpyamAnena vapuShA puruShaM hemamAlinam
ko bhavAnparayA lakShmyA rochate.adbhutadarshanaH
kathaM jugupsitAmetAM gatiM vA prApito.avashaH
sarpa uvAcha
ahaM vidyAdharaH kashchitsudarshana iti shrutaH
shriyA svarUpasampattyA vimAnenAcharandishaH
R^iShInvirUpA~NgirasaH prAhasaM rUpadarpitaH
tairimAM prApito yoniM pralabdhaiH svena pApmanA
shApo me.anugrahAyaiva kR^itastaiH karuNAtmabhiH
yadahaM lokaguruNA padA spR^iShTo hatAshubhaH
taM tvAhaM bhavabhItAnAM prapannAnAM bhayApaham
ApR^ichChe shApanirmuktaH pAdasparshAdamIvahan
prapanno.asmi mahAyoginmahApuruSha satpate
anujAnIhi mAM deva sarvalokeshvareshvara
brahmadaNDAdvimukto.ahaM sadyaste.achyuta darshanAt
yannAma gR^ihNannakhilAnshrotR^InAtmAnameva cha
sadyaH punAti kiM bhUyastasya spR^iShTaH padA hi te
ityanuj~nApya dAshArhaM parikramyAbhivandya cha
sudarshano divaM yAtaH kR^ichChrAnnandashcha mochitaH
nishAmya kR^iShNasya tadAtmavaibhavaM
vrajaukaso vismitachetasastataH
samApya tasminniyamaM punarvrajaM
NR^ipAyayustatkathayanta AdR^itAH
kadAchidatha govindo rAmashchAdbhutavikramaH
vijahraturvane rAtryAM madhyagau vrajayoShitAm
upagIyamAnau lalitaM strIjanairbaddhasauhR^idaiH
svala~NkR^itAnuliptA~Ngau sragvinau virajo.ambarau
nishAmukhaM mAnayantAvuditoDupatArakam

10340223
10340231
10340233
10340241
10340243
10340251
10340253
10340261
10340263
10340271
10340273
10340281
10340283
10340291
10340293
10340301
10340303
10340311
10340313
10340321
10340323
10350010
10350011
10350013
10350020
10350021
10350023
10350031
10350033
10350041
10350043
10350051
10350053
10350061
10350063
10350071
10350073
10350081
10350083
10350091
10350093
10350101
10350103
10350111
10350113
10350121
10350123
10350131
10350133
10350141
10350143
10350151
10350153
10350161
10350163
10350171
10350173
10350181
10350183
10350191

mallikAgandhamattAli juShTaM kumudavAyunA


jagatuH sarvabhUtAnAM manaHshravaNama~Ngalam
tau kalpayantau yugapatsvaramaNDalamUrchChitam
gopyastadgItamAkarNya mUrchChitA nAvidannR^ipa
sraMsaddukUlamAtmAnaM srastakeshasrajaM tataH
evaM vikrIDatoH svairaM gAyatoH sampramattavat
sha~NkhachUDa iti khyAto dhanadAnucharo.abhyagAt
tayornirIkShato rAjaMstannAthaM pramadAjanam
kroshantaM kAlayAmAsa dishyudIchyAmasha~NkitaH
kroshantaM kR^iShNa rAmeti vilokya svaparigraham
yathA gA dasyunA grastA bhrAtarAvanvadhAvatAm
mA bhaiShTetyabhayArAvau shAlahastau tarasvinau
AsedatustaM tarasA tvaritaM guhyakAdhamam
sa vIkShya tAvanuprAptau kAlamR^ityU ivodvijan
viShR^ijya strIjanaM mUDhaH prAdravajjIvitechChayA
tamanvadhAvadgovindo yatra yatra sa dhAvati
jihIrShustachChiroratnaM tasthau rakShanstriyo balaH
avidUra ivAbhyetya shirastasya durAtmanaH
jahAra muShTinaivA~Nga sahachUDamaNiM vibhuH
sha~NkhachUDaM nihatyaivaM maNimAdAya bhAsvaram
agrajAyAdadAtprItyA pashyantInAM cha yoShitAm
shrIshuka uvAcha
gopyaH kR^iShNe vanaM yAte tamanudrutachetasaH
kR^iShNalIlAH pragAyantyo ninyurduHkhena vAsarAn
shrIgopya UchuH
vAmabAhukR^itavAmakapolo valgitabhruradharArpitaveNum
komalA~NgulibhirAshritamArgaM gopya Irayati yatra mukundaH
vyomayAnavanitAH saha siddhairvismitAstadupadhArya salajjAH
kAmamArgaNasamarpitachittAH kashmalaM yayurapasmR^itanIvyaH
hanta chitramabalAH shR^iNutedaM hArahAsa urasi sthiravidyut
nandasUnurayamArtajanAnAM narmado yarhi kUjitaveNuH
vR^indasho vrajavR^iShA mR^igagAvo veNuvAdyahR^itachetasa ArAt
dantadaShTakavalA dhR^itakarNA nidritA likhitachitramivAsan
barhiNastabakadhAtupalAshairbaddhamallaparibarhaviDambaH
karhichitsabala Ali sa gopairgAH samAhvayati yatra mukundaH
tarhi bhagnagatayaH sarito vai tatpadAmbujarajo.anilanItam
spR^ihayatIrvayamivAbahupuNyAH premavepitabhujAH stimitApaH
anucharaiH samanuvarNitavIrya AdipUruSha ivAchalabhUtiH
vanacharo giritaTeShu charantIrveNunAhvayati gAH sa yadA hi
vanalatAstarava Atmani viShNuM vya~njayantya iva puShpaphalADhyAH
praNatabhAraviTapA madhudhArAH premahR^iShTatanavo vavR^iShuH sma
darshanIyatilako vanamAlA divyagandhatulasImadhumattaiH
alikulairalaghu gItAmabhIShTamAdriyanyarhi sandhitaveNuH
sarasi sArasahaMsaviha~NgAshchArugItAhR^itachetasa etya
harimupAsata te yatachittA hanta mIlitadR^isho dhR^itamaunAH
sahabalaH sragavataMsavilAsaH sAnuShu kShitibhR^ito vrajadevyaH
harShayanyarhi veNuraveNa jAtaharSha uparambhati vishvam
mahadatikramaNasha~NkitachetA mandamandamanugarjati meghaH
suhR^idamabhyavarShatsumanobhishChAyayA cha vidadhatpratapatram
vividhagopacharaNeShu vidagdho veNuvAdya urudhA nijashikShAH
tava sutaH sati yadAdharabimbe dattaveNuranayatsvarajAtIH
savanashastadupadhArya sureshAH shakrasharvaparameShThipurogAH
kavaya AnatakandharachittAH kashmalaM yayuranishchitatattvAH
nijapadAbjadalairdhvajavajra nIrajA~NkushavichitralalAmaiH
vrajabhuvaH shamayankhuratodaM varShmadhuryagatirIDitaveNuH
vrajati tena vayaM savilAsa vIkShaNArpitamanobhavavegAH
kujagatiM gamitA na vidAmaH kashmalena kavaraM vasanaM vA
maNidharaH kvachidAgaNayangA mAlayA dayitagandhatulasyAH
praNayino.anucharasya kadAMse prakShipanbhujamagAyata yatra
kvaNitaveNuravava~nchitachittAH kR^iShNamanvasata kR^iShNagR^ihiNyaH

10350193
10350201
10350203
10350211
10350213
10350221
10350223
10350231
10350233
10350241
10350243
10350251
10350253
10350260
10350261
10350263
10360010
10360011
10360013
10360021
10360023
10360025
10360031
10360033
10360041
10360043
10360051
10360053
10360061
10360063
10360071
10360073
10360081
10360083
10360091
10360093
10360101
10360103
10360111
10360113
10360121
10360123
10360131
10360133
10360141
H
10360143
rAH
10360151
10360153
10360161
10360163
10360171
10360173
10360175
10360181
10360183
10360191
10360193
10360201

guNagaNArNamanugatya hariNyo gopikA iva vimuktagR^ihAshAH


kundadAmakR^itakautukaveSho gopagodhanavR^ito yamunAyAm
nandasUnuranaghe tava vatso narmadaH praNayiNAM vijahAra
mandavAyurupavAtyanakUlaM mAnayanmalayajasparshena
vandinastamupadevagaNA ye vAdyagItabalibhiH parivavruH
vatsalo vrajagavAM yadagadhro vandyamAnacharaNaH pathi vR^iddhaiH
kR^itsnagodhanamupohya dinAnte gItaveNuranugeDitakIrtiH
utsavaM shramaruchApi dR^ishInAmunnayankhurarajashChuritasrak
ditsayaiti suhR^idAsiSha eSha devakIjaTharabhUruDurAjaH
madavighUrNitalochana IShatmAnadaH svasuhR^idAM vanamAlI
badarapANDuvadano mR^idugaNDaM maNDayankanakakuNDalalakShmyA
yadupatirdviradarAjavihAro yAminIpatirivaiSha dinAnte
muditavaktra upayAti durantaM mochayanvrajagavAM dinatApam
shrIshuka uvAcha
evaM vrajastriyo rAjankR^iShNalIlAnugAyatIH
remire.ahaHsu tachchittAstanmanaskA mahodayAH
shrI bAdarAyaNiruvAcha
atha tarhyAgato goShThamariShTo vR^iShabhAsuraH
mahImmahAkakutkAyaH kampayankhuravikShatAm
rambhamANaH kharataraM padA cha vilikhanmahIm
udyamya puchChaM vaprANi viShANAgreNa choddharan
ki~nchitki~nchichChakR^inmu~nchanmUtrayanstabdhalochanaH
yasya nirhrAditenA~Nga niShThureNa gavAM nR^iNAm
patantyakAlato garbhAH sravanti sma bhayena vai
nirvishanti ghanA yasya kakudyachalasha~NkayA
taM tIkShNashR^i~NgamudvIkShya gopyo gopAshcha tatrasuH
pashavo dudruvurbhItA rAjansantyajya gokulam
kR^iShNa kR^iShNeti te sarve govindaM sharaNaM yayuH
bhagavAnapi tadvIkShya gokulaM bhayavidrutam
mA bhaiShTeti girAshvAsya vR^iShAsuramupAhvayat
gopAlaiH pashubhirmanda trAsitaiH kimasattama
mayi shAstari duShTAnAM tvadvidhAnAM durAtmanAm
ityAsphotyAchyuto.ariShTaM talashabdena kopayan
sakhyuraMse bhujAbhogaM prasAryAvasthito hariH
so.apyevaM kopito.ariShTaH khureNAvanimullikhan
udyatpuchChabhramanmeghaH kruddhaH kR^iShNamupAdravat
agranyastaviShANAgraH stabdhAsR^iglochano.achyutam
kaTAkShipyAdravattUrNamindramukto.ashaniryathA
gR^ihItvA shR^i~NgayostaM vA aShTAdasha padAni saH
pratyapovAha bhagavAngajaH pratigajaM yathA
so.apaviddho bhagavatA punarutthAya satvaram
ApatatsvinnasarvA~Ngo niHshvasankrodhamUrchChitaH
tamApatantaM sa nigR^ihya shR^i~NgayoH padA samAkramya nipAtya bhUtale
niShpIDayAmAsa yathArdramambaraM kR^itvA viShANena jaghAna so.apatat
asR^igvamanmUtrashakR^itsamutsR^ijankShipaMshcha pAdAnanavasthitekShaNa
jagAma kR^ichChraM nirR^iteratha kShayaM puShpaiH kiranto harimIDire su
evaM kukudminaM hatvA stUyamAnaH dvijAtibhiH
vivesha goShThaM sabalo gopInAM nayanotsavaH
ariShTe nihate daitye kR^iShNenAdbhutakarmaNA
kaMsAyAthAha bhagavAnnArado devadarshanaH
yashodAyAH sutAM kanyAM devakyAH kR^iShNameva cha
rAmaM cha rohiNIputraM vasudevena bibhyatA
nyastau svamitre nande vai yAbhyAM te puruShA hatAH
nishamya tadbhojapatiH kopAtprachalitendriyaH
nishAtamasimAdatta vasudevajighAMsayA
nivArito nAradena tatsutau mR^ityumAtmanaH
j~nAtvA lohamayaiH pAshairbabandha saha bhAryayA
pratiyAte tu devarShau kaMsa AbhAShya keshinam

10360203
10360211
10360213
10360221
10360223
10360231
10360233
10360241
10360243
10360251
10360253
10360261
10360263
10360271
10360273
10360281
10360283
10360291
10360293
10360301
10360303
10360311
10360313
10360321
10360323
10360331
10360333
10360341
10360343
10360351
10360352
10360361
10360363
10360365
10360371
10360373
10360380
10360381
10360383
10360391
10360393
10360400
10360401
10360403
10370010
10370011
10370012
10370013
10370014
10370021
10370022
10370023
10370024
10370031
10370032
10370033
10370034
10370041
yoH
10370043

preShayAmAsa hanyetAM bhavatA rAmakeshavau


tato muShTikachANUra shalatoshalakAdikAn
amAtyAnhastipAMshchaiva samAhUyAha bhojarAT
bho bho nishamyatAmetadvIrachANUramuShTikau
nandavraje kilAsAte sutAvAnakadundubheH
rAmakR^iShNau tato mahyaM mR^ityuH kila nidarshitaH
bhavadbhyAmiha samprAptau hanyetAM mallalIlayA
ma~nchAH kriyantAM vividhA mallara~NgaparishritAH
paurA jAnapadAH sarve pashyantu svairasaMyugam
mahAmAtra tvayA bhadra ra~NgadvAryupanIyatAm
dvipaH kuvalayApIDo jahi tena mamAhitau
ArabhyatAM dhanuryAgashchaturdashyAM yathAvidhi
vishasantu pashUnmedhyAnbhUtarAjAya mIDhuShe
ityAj~nApyArthatantraj~na AhUya yadupu~Ngavam
gR^ihItvA pANinA pANiM tato.akrUramuvAcha ha
bho bho dAnapate mahyaM kriyatAM maitramAdR^itaH
nAnyastvatto hitatamo vidyate bhojavR^iShNiShu
atastvAmAshritaH saumya kAryagauravasAdhanam
yathendro viShNumAshritya svArthamadhyagamadvibhuH
gachCha nandavrajaM tatra sutAvAnakadundubheH
AsAte tAvihAnena rathenAnaya mA chiram
nisR^iShTaH kila me mR^ityurdevairvaikuNThasaMshrayaiH
tAvAnaya samaM gopairnandAdyaiH sAbhyupAyanaiH
ghAtayiShya ihAnItau kAlakalpena hastinA
yadi muktau tato mallairghAtaye vaidyutopamaiH
tayornihatayostaptAnvasudevapurogamAn
tadbandhUnnihaniShyAmi vR^iShNibhojadashArhakAn
ugrasenaM cha pitaraM sthaviraM rAjyakAmukaM
tadbhrAtaraM devakaM cha ye chAnye vidviSho mama
tatashchaiShA mahI mitra
bhavitrI naShTakaNTakA
jarAsandho mama gururdvivido dayitaH sakhA
shambaro narako bANo mayyeva kR^itasauhR^idAH
tairahaM surapakShIyAnhatvA bhokShye mahIM nR^ipAn
etajj~nAtvAnaya kShipraM rAmakR^iShNAvihArbhakau
dhanurmakhanirIkShArthaM draShTuM yadupurashriyam
shrIakrUra uvAcha
rAjanmanIShitaM sadhryaktava svAvadyamArjanam
siddhyasiddhyoH samaM kuryAddaivaM hi phalasAdhanam
manorathAnkarotyuchchairjano daivahatAnapi
yujyate harShashokAbhyAM tathApyAj~nAM karomi te
shrIshuka uvAcha
evamAdishya chAkrUraM mantriNashcha viShR^ijya saH
pravivesha gR^ihaM kaMsastathAkrUraH svamAlayam
shrIshuka uvAcha
keshI tu kaMsaprahitaH khurairmahIM
mahAhayo nirjarayanmanojavaH
saTAvadhUtAbhravimAnasa~NkulaM
kurvannabho heShitabhIShitAkhilaH
taM trAsayantaM bhagavAnsvagokulaM
taddheShitairvAlavighUrNitAmbudam
AtmAnamAjau mR^igayantamagraNIr
upAhvayatsa vyanadanmR^igendravat
sa taM nishAmyAbhimukho makhena khaM
pibannivAbhyadravadatyamarShaNaH
jaghAna padbhyAmaravindalochanaM
durAsadashchaNDajavo duratyayaH
tadva~nchayitvA tamadhokShajo ruShA pragR^ihya dorbhyAM parividhya pAda
sAvaj~namutsR^ijya dhanuHshatAntare yathoragaM tArkShyasuto vyavasthita

H
10370051
10370052
10370053
10370054
10370061
10370062
10370063
10370064
10370071
10370073
uH
10370081
10370083
10370091
10370093
10370101
10370103
10370111
10370113
10370121
10370123
10370131
10370133
10370141
10370143
10370151
10370153
10370161
10370163
10370171
10370173
10370181
10370183
10370191
10370193
10370201
10370203
10370211
10370213
10370221
10370222
10370223
10370224
10370231
10370233
m
10370240
10370241
10370243
10370251
10370253
10370261
10370263
10370271
10370273
10370281
10370283
10370291
10370293

saH labdhasaMj~naH punarutthito ruShA


vyAdAya keshI tarasApataddharim
so.apyasya vaktre bhujamuttaraM smayan
praveshayAmAsa yathoragaM bile
dantA nipeturbhagavadbhujaspR^ishas
te keshinastaptamayaspR^isho yathA
bAhushcha taddehagato mahAtmano
yathAmayaH saMvavR^idhe upekShitaH
samedhamAnena sa kR^iShNabAhunA niruddhavAyushcharaNAMshcha vikShipan
prasvinnagAtraH parivR^ittalochanaH papAta laNDaM visR^ijankShitau vyas
taddehataH karkaTikAphalopamAdvyasorapAkR^iShya bhujaM mahAbhujaH
avismito.ayatnahatArikaH suraiH prasUnavarShairvarShadbhirIDitaH
devarShirupasa~Ngamya bhAgavatapravaro nR^ipa
kR^iShNamakliShTakarmANaM rahasyetadabhAShata
kR^iShNa kR^iShNAprameyAtmanyogesha jagadIshvara
vAsudevAkhilAvAsa sAtvatAM pravara prabho
tvamAtmA sarvabhUtAnAmeko jyotirivaidhasAm
gUDho guhAshayaH sAkShI mahApuruSha IshvaraH
AtmanAtmAshrayaH pUrvaM mAyayA sasR^ije guNAn
tairidaM satyasa~NkalpaH sR^ijasyatsyavasIshvaraH
sa tvaM bhUdharabhUtAnAM daityapramatharakShasAm
avatIrNo vinAshAya sAdhunAM rakShaNAya cha
diShTyA te nihato daityo lIlayAyaM hayAkR^itiH
yasya heShitasantrastAstyajantyanimiShA divam
chANUraM muShTikaM chaiva mallAnanyAMshcha hastinam
kaMsaM cha nihataM drakShye parashvo.ahani te vibho
tasyAnu sha~Nkhayavana murANAM narakasya cha
pArijAtApaharaNamindrasya cha parAjayam
udvAhaM vIrakanyAnAM vIryashulkAdilakShaNam
nR^igasya mokShaNaM shApAddvArakAyAM jagatpate
syamantakasya cha maNerAdAnaM saha bhAryayA
mR^itaputrapradAnaM cha brAhmaNasya svadhAmataH
pauNDrakasya vadhaM pashchAtkAshipuryAshcha dIpanam
dantavakrasya nidhanaM chaidyasya cha mahAkratau
yAni chAnyAni vIryANi dvArakAmAvasanbhavAn
kartA drakShyAmyahaM tAni geyAni kavibhirbhuvi
atha te kAlarUpasya kShapayiShNoramuShya vai
akShauhiNInAM nidhanaM drakShyAmyarjunasAratheH
vishuddhavij~nAnaghanaM svasaMsthayA
samAptasarvArthamamoghavA~nChitam
svatejasA nityanivR^ittamAyA
guNapravAhaM bhagavantamImahi
tvAmIshvaraM svAshrayamAtmamAyayA vinirmitAsheShavisheShakalpanam
krIDArthamadyAttamanuShyavigrahaM nato.asmi dhuryaM yaduvR^iShNisAtvatA
shrIshuka uvAcha
evaM yadupatiM kR^iShNaM bhAgavatapravaro muniH
praNipatyAbhyanuj~nAto yayau taddarshanotsavaH
bhagavAnapi govindo hatvA keshinamAhave
pashUnapAlayatpAlaiH prItairvrajasukhAvahaH
ekadA te pashUnpAlAshchArayanto.adrisAnuShu
chakrurnilAyanakrIDAshchorapAlApadeshataH
tatrAsankatichichchorAH pAlAshcha katichinnR^ipa
meShAyitAshcha tatraike vijahrurakutobhayAH
mayaputro mahAmAyo vyomo gopAlaveShadhR^ik
meShAyitAnapovAha prAyashchorAyito bahUn
giridaryAM vinikShipya nItaM nItaM mahAsuraH
shilayA pidadhe dvAraM chatuHpa~nchAvasheShitAH

10370301
10370303
10370311
10370313
10370321
10370323
10370331
10370333
10380010
10380011
10380013
10380021
10380023
10380031
10380033
10380041
10380043
10380051
10380053
10380061
10380063
10380071
A hareH
10380073
10380081
10380082
10380083
10380084
10380091
10380093
AH
10380101
10380103
H
10380111
10380113
10380121
10380123
10380131
10380133
10380141
10380142
10380143
10380144
10380151
10380153
saH
10380161
10380162
10380163
10380164
10380171
10380173
10380181
10380182
10380183
10380184
10380191
10380192
10380193

tasya tatkarma vij~nAya kR^iShNaH sharaNadaH satAm


gopAnnayantaM jagrAha vR^ikaM haririvaujasA
sa nijaM rUpamAsthAya girIndrasadR^ishaM balI
ichChanvimoktumAtmAnaM nAshaknodgrahaNAturaH
taM nigR^ihyAchyuto dorbhyAM pAtayitvA mahItale
pashyatAM divi devAnAM pashumAramamArayat
guhApidhAnaM nirbhidya gopAnniHsArya kR^ichChrataH
stUyamAnaH surairgopaiH pravivesha svagokulam
shrIshuka uvAcha
akrUro.api cha tAM rAtriM madhupuryAM mahAmatiH
uShitvA rathamAsthAya prayayau nandagokulam
gachChanpathi mahAbhAgo bhagavatyambujekShaNe
bhaktiM parAmupagata evametadachintayat
kiM mayAcharitaM bhadraM kiM taptaM paramaM tapaH
kiM vAthApyarhate dattaM yaddrakShyAmyadya keshavam
mamaitaddurlabhaM manya uttamaHshlokadarshanam
viShayAtmano yathA brahma kIrtanaM shUdrajanmanaH
maivaM mamAdhamasyApi syAdevAchyutadarshanam
hriyamANaH kalanadyA kvachittarati kashchana
mamAdyAma~NgalaM naShTaM phalavAMshchaiva me bhavaH
yannamasye bhagavato yogidhyeyAnghripa~Nkajam
kaMso batAdyAkR^ita me.atyanugrahaM drakShye.a~NghripadmaM prahito.amun
kR^itAvatArasya duratyayaM tamaH pUrve.ataranyannakhamaNDalatviShA
yadarchitaM brahmabhavAdibhiH suraiH
shriyA cha devyA munibhiH sasAtvataiH
gochAraNAyAnucharaishcharadvane
yadgopikAnAM kuchaku~NkumA~Nkitam
drakShyAmi nUnaM sukapolanAsikaM smitAvalokAruNaka~njalochanam
mukhaM mukundasya guDAlakAvR^itaM pradakShiNaM me pracharanti vai mR^ig
apyadya viShNormanujatvamIyuSho bhArAvatArAya bhuvo nijechChayA
lAvaNyadhAmno bhavitopalambhanaM mahyaM na na syAtphalama~njasA dR^isha
ya IkShitAhaMrahito.apyasatsatoH svatejasApAstatamobhidAbhramaH
svamAyayAtmanrachitaistadIkShayA prANAkShadhIbhiH sadaneShvabhIyate
yasyAkhilAmIvahabhiH suma~NgalaiH vAcho vimishrA guNakarmajanmabhiH
prANanti shumbhanti punanti vai jagatyAstadviraktAH shavashobhanA matAH
sa chAvatIrNaH kila satvatAnvaye svasetupAlAmaravaryasharmakR^it
yasho vitanvanvraja Asta Ishvaro gAyanti devA yadasheShama~Ngalam
taM tvadya nUnaM mahatAM gatiM guruM
trailokyakAntaM dR^ishimanmahotsavam
rUpaM dadhAnaM shriya IpsitAspadaM
drakShye mamAsannuShasaH sudarshanAH
athAvarUDhaH sapadIshayo rathAtpradhAnapuMsoshcharaNaM svalabdhaye
dhiyA dhR^itaM yogibhirapyahaM dhruvaM namasya AbhyAM cha sakhInvanauka
apya~NghrimUle patitasya me vibhuH
shirasyadhAsyannijahastapa~Nkajam
dattAbhayaM kAlabhujA~NgaraMhasA
prodvejitAnAM sharaNaiShiNAM NR^inAm
samarhaNaM yatra nidhAya kaushikastathA balishchApa jagattrayendratAm
yadvA vihAre vrajayoShitAM shramaM sparshena saugandhikagandhyapAnudat
na mayyupaiShyatyaribuddhimachyutaH
kaMsasya dUtaH prahito.api vishvadR^ik
yo.antarbahishchetasa etadIhitaM
kShetraj~na IkShatyamalena chakShuShA
apya~NghrimUle.avahitaM kR^itA~njaliM
mAmIkShitA sasmitamArdrayA dR^ishA
sapadyapadhvastasamastakilbiSho

10380194
10380201
tha mAm
10380203
10380211
10380212
10380213
10380214
10380221
A
10380223
10380231
10380233
dhuShu
10380240
10380241
10380243
10380251
10380253
10380261
10380262
10380263
10380264
10380271
10380273
10380281
10380282
10380291
10380293
10380301
10380303
10380311
10380313
10380321
10380323
10380331
10380333
10380341
10380343
10380351
10380353
10380361
10380363
10380371
10380373
10380381
10380383
10380391
10380393
10380401
10380403
10380411
10380413
10380421
10380423
10380431
10380433
10390010
10390011
10390013

voDhA mudaM vItavisha~Nka UrjitAm


suhR^ittamaM j~nAtimananyadaivataM dorbhyAM bR^ihadbhyAM parirapsyate.a
AtmA hi tIrthIkriyate tadaiva me bandhashcha karmAtmaka uchChvasityataH
labdhvA~Ngasa~NgampraNatamkR^itA~njaliM
mAM vakShyate.akrUra tatetyurushravAH
tadA vayaM janmabhR^ito mahIyasA
naivAdR^ito yo dhigamuShya janma tat
na tasya kashchiddayitaH suhR^ittamo na chApriyo dveShya upekShya eva v
tathApi bhaktAnbhajate yathA tathA suradrumo yadvadupAshrito.arthadaH
kiM chAgrajo mAvanataM yadUttamaH smayanpariShvajya gR^ihItama~njalau
gR^ihaM praveShyAptasamastasatkR^itaM samprakShyate kaMsakR^itaM svaban
shrIshuka uvAcha
iti sa~nchintayankR^iShNaM shvaphalkatanayo.adhvani
rathena gokulaM prAptaH sUryashchAstagiriM nR^ipa
padAni tasyAkhilalokapAla kirITajuShTAmalapAdareNoH
dadarsha goShThe kShitikautukAni vilakShitAnyabjayavA~NkushAdyaiH
taddarshanAhlAdavivR^iddhasambhramaH
premNordhvaromAshrukalAkulekShaNaH
rathAdavaskandya sa teShvacheShTata
prabhoramUnya~NghrirajAMsyaho iti
dehaMbhR^itAmiyAnartho hitvA dambhaM bhiyaM shucham
sandeshAdyo harerli~Nga darshanashravaNAdibhiH
dadarsha kR^iShNaM rAmaM cha vraje godohanaM gatau
pItanIlAmbaradharau sharadamburahekShaNau
kishorau shyAmalashvetau shrIniketau bR^ihadbhujau
sumukhau sundaravarau baladviradavikramau
dhvajavajrA~NkushAmbhojaishchihnitaira~Nghribhirvrajam
shobhayantau mahAtmAnau sAnukroshasmitekShaNau
udAraruchirakrIDau sragviNau vanamAlinau
puNyagandhAnuliptA~Ngau snAtau virajavAsasau
pradhAnapuruShAvAdyau jagaddhetU jagatpatI
avatIrNau jagatyarthe svAMshena balakeshavau
disho vitimirA rAjankurvANau prabhayA svayA
yathA mArakataH shailo raupyashcha kanakAchitau
rathAttUrNamavaplutya so.akrUraH snehavihvalaH
papAta charaNopAnte daNDavadrAmakR^iShNayoH
bhagavaddarshanAhlAda bAShpaparyAkulekShaNaH
pulakachitA~Nga autkaNThyAtsvAkhyAne nAshakannR^ipa
bhagavAMstamabhipretya rathA~NgA~NkitapANinA
parirebhe.abhyupAkR^iShya prItaH praNatavatsalaH
sa~NkarShaNashcha praNatamupaguhya mahAmanAH
gR^ihItvA pANinA pANI anayatsAnujo gR^iham
pR^iShTvAtha svAgataM tasmai nivedya cha varAsanam
prakShAlya vidhivatpAdau madhuparkArhaNamAharat
nivedya gAM chAtithaye saMvAhya shrAntamADR^itaH
annaM bahuguNaM medhyaM shraddhayopAharadvibhuH
tasmai bhuktavate prItyA rAmaH paramadharmavit
makhavAsairgandhamAlyaiH parAM prItiM vyadhAtpunaH
paprachCha satkR^itaM nandaH kathaM stha niranugrahe
kaMse jIvati dAshArha saunapAlA ivAvayaH
yo.avadhItsvasvasustokAnkroshantyA asutR^ipkhalaH
kiM nu svittatprajAnAM vaH kushalaM vimR^ishAmahe
itthaM sUnR^itayA vAchA nandena susabhAjitaH
akrUraH paripR^iShTena jahAvadhvaparishramam
shrIshuka uvAcha
sukhopaviShTaH parya~Nke ramakR^iShNorumAnitaH
lebhe manorathAnsarvAnpathi yAnsa chakAra ha

10390021
10390023
10390031
10390033
10390040
10390041
10390043
10390051
10390053
10390061
10390063
10390071
10390073
10390080
10390081
10390083
10390091
10390093
10390101
10390103
10390111
10390113
10390121
10390123
10390125
10390131
10390133
10390141
10390143
10390151
10390153
10390161
10390163
10390171
10390173
10390181
10390183
10390190
10390191
10390193
aM yathA
10390201
10390202
10390203
10390204
10390211
10390212
10390213
10390214
10390221
10390222
10390223
10390224
10390231
10390233
10390241
10390242
10390243
10390244
10390251

kimalabhyaM bhagavati prasanne shrIniketane


tathApi tatparA rAjanna hi vA~nChanti ki~nchana
sAyantanAshanaM kR^itvA bhagavAndevakIsutaH
suhR^itsu vR^ittaM kaMsasya paprachChAnyachchikIrShitam
shrIbhagavAnuvAcha
tAta saumyAgataH kachchitsvAgataM bhadramastu vaH
api svaj~nAtibandhUnAmanamIvamanAmayam
kiM nu naH kushalaM pR^ichChe edhamAne kulAmaye
kaMse mAtulanAmnA~Nga svAnAM nastatprajAsu cha
aho asmadabhUdbhUri pitrorvR^ijinamAryayoH
yaddhetoH putramaraNaM yaddhetorbandhanaM tayoH
diShTyAdya darshanaM svAnAM mahyaM vaH saumya kA~NkShitam
sa~njAtaM varNyatAM tAta tavAgamanakAraNam
shrIshuka uvAcha
pR^iShTo bhagavatA sarvaM varNayAmAsa mAdhavaH
vairAnubandhaM yaduShu vasudevavadhodyamam
yatsandesho yadarthaM vA dUtaH sampreShitaH svayam
yaduktaM nAradenAsya svajanmAnakadundubheH
shrutvAkrUravachaH kR^iShNo balashcha paravIrahA
prahasya nandaM pitaraM rAj~nA diShTaM vijaj~natuH
gopAnsamAdishatso.api gR^ihyatAM sarvagorasaH
upAyanAni gR^ihNIdhvaM yujyantAM shakaTAni cha
yAsyAmaH shvo madhupurIM dAsyAmo nR^ipate rasAn
drakShyAmaH sumahatparva yAnti jAnapadAH kila
evamAghoShayatkShatrA nandagopaH svagokule
gopyastAstadupashrutya babhUvurvyathitA bhR^isham
rAmakR^iShNau purIM netumakrUraM vrajamAgatam
kAshchittatkR^itahR^ittApa shvAsamlAnamukhashriyaH
sraMsaddukUlavalaya keshagranthyashcha kAshchana
anyAshcha tadanudhyAna nivR^ittAsheShavR^ittayaH
nAbhyajAnannimaM lokamAtmalokaM gatA iva
smarantyashchAparAH shaureranurAgasmiteritAH
hR^idispR^ishashchitrapadA giraH sammumuhuH striyaH
gatiM sulalitAM cheShTAM snigdhahAsAvalokanam
shokApahAni narmANi proddAmacharitAni cha
chintayantyo mukundasya bhItA virahakAtarAH
sametAH sa~NghashaH prochurashrumukhyo.achyutAshayAH
shrIgopya UchuH
aho vidhAtastava na kvachiddayA saMyojya maitryA praNayena dehinaH
tAMshchAkR^itArthAnviyuna~NkShyapArthakaM vikrIDitaM te.arbhakacheShTit
yastvaM pradarshyAsitakuntalAvR^itaM
mukundavaktraM sukapolamunnasam
shokApanodasmitaleshasundaraM
karoShi pArokShyamasAdhu te kR^itam
krUrastvamakrUrasamAkhyayA sma nash
chakShurhi dattaM harase batAj~navat
yenaikadeshe.akhilasargasauShThavaM
tvadIyamadrAkShma vayaM madhudviShaH
na nandasUnuH kShaNabha~NgasauhR^idaH
samIkShate naH svakR^itAturA bata
vihAya gehAnsvajanAnsutAnpatIMs
taddAsyamaddhopagatA navapriyaH
sukhaM prabhAtA rajanIyamAshiShaH satyA babhUvuH purayoShitAM dhruvam
yAH saMpraviShTasya mukhaM vrajaspateH pAsyantyapA~NgotkalitasmitAsavam
tAsAM mukundo madhuma~njubhAShitair
gR^ihItachittaH paravAnmanasvyapi
kathaM punarnaH pratiyAsyate.abalA
grAmyAH salajjasmitavibhramairbhraman
adya dhruvaM tatra dR^isho bhaviShyate dAshArhabhojAndhakavR^iShNisAtva

tAm
10390253
10390261
10390263
10390271
10390273
10390281
10390283
10390291
10390292
10390293
10390294
10390301
10390302
10390303
10390304
10390310
10390311
10390313
10390321
10390323
10390331
10390333
10390341
10390343
10390351
10390353
10390361
10390363
10390371
10390373
10390381
10390383
10390391
10390393
10390401
10390403
10390411
10390413
10390421
10390423
10390431
10390433
10390441
10390443
10390451
10390453
10390461
10390463
10390471
10390473
10390481
10390483
10390491
10390493
10390501
10390503
10390511
10390513
10390521

mahotsavaH shrIramaNaM guNAspadaM drakShyanti ye chAdhvani devakIsutam


maitadvidhasyAkaruNasya nAma bhUdakrUra ityetadatIva dAruNaH
yo.asAvanAshvAsya suduHkhitamjanaM priyAtpriyaM neShyati pAramadhvanaH
anArdradhIreSha samAsthito rathaM tamanvamI cha tvarayanti durmadAH
gopA anobhiH sthavirairupekShitaM daivaM cha no.adya pratikUlamIhate
nivArayAmaH samupetya mAdhavaM kiM no.akariShyankulavR^iddhabAndhavAH
mukundasa~NgAnnimiShArdhadustyajAddaivena vidhvaMsitadInachetasAm
yasyAnurAgalalitasmitavalgumantra
lIlAvalokaparirambhaNarAsagoShThAm
nItAH sma naH kShaNamiva kShaNadA vinA taM
gopyaH kathaM nvatitarema tamo durantam
yo.ahnaH kShaye vrajamanantasakhaH parIto
gopairvishankhurarajashChuritAlakasrak
veNuM kvaNansmitakatAkShanirIkShaNena
chittaM kShiNotyamumR^ite nu kathaM bhavema
shrIshuka uvAcha
evaM bruvANA virahAturA bhR^ishaM vrajastriyaH kR^iShNaviShaktamAnasAH
visR^ijya lajjAM ruruduH sma susvaraM govinda dAmodara mAdhaveti
strINAmevaM rudantInAmudite savitaryatha
akrUrashchodayAmAsa kR^itamaitrAdiko ratham
gopAstamanvasajjanta nandAdyAH shakaTaistataH
AdAyopAyanaM bhUri kumbhAngorasasambhR^itAn
gopyashcha dayitaM kR^iShNamanuvrajyAnura~njitAH
pratyAdeshaM bhagavataH kA~NkShantyashchAvatasthire
tAstathA tapyatIrvIkShya svaprasthANe yadUttamaH
sAntvayAmasa sapremairAyAsya iti dautyakaiH
yAvadAlakShyate keturyAvadreNU rathasya cha
anuprasthApitAtmAno lekhyAnIvopalakShitAH
tA nirAshA nivavR^iturgovindavinivartane
vishokA ahanI ninyurgAyantyaH priyacheShTitam
bhagavAnapi samprApto rAmAkrUrayuto nR^ipa
rathena vAyuvegena kAlindImaghanAshinIm
tatropaspR^ishya pAnIyaM pItvA mR^iShTaM maNiprabham
vR^ikShaShaNDamupavrajya sarAmo rathamAvishat
akrUrastAvupAmantrya niveshya cha rathopari
kAlindyA hradamAgatya snAnaM vidhivadAcharat
nimajjya tasminsalile japanbrahma sanAtanam
tAveva dadR^ishe.akrUro rAmakR^iShNau samanvitau
tau rathasthau kathamiha sutAvAnakadundubheH
tarhi svitsyandane na sta ityunmajjya vyachaShTa saH
tatrApi cha yathApUrvamAsInau punareva saH
nyamajjaddarshanaM yanme mR^iShA kiM salile tayoH
bhUyastatrApi so.adrAkShItstUyamAnamahIshvaram
siddhachAraNagandharvairasurairnatakandharaiH
sahasrashirasaM devaM sahasraphaNamaulinam
nIlAmbaraM visashvetaM shR^i~NgaiH shvetamiva sthitam
tasyotsa~Nge ghanasyAmaM pItakausheyavAsasam
puruShaM chaturbhujaM shAntampadmapatrAruNekShaNam
chAruprasannavadanaM chAruhAsanirIkShaNam
subhrUnnasaM charukarNaM sukapolAruNAdharam
pralambapIvarabhujaM tu~NgAMsoraHsthalashriyam
kambukaNThaM nimnanAbhiM valimatpallavodaram
bR^ihatkatitatashroNi karabhorudvayAnvitam
chArujAnuyugaM chAru ja~NghAyugalasaMyutam
tu~NgagulphAruNanakha vrAtadIdhitibhirvR^itam
navA~Ngulya~NguShThadalairvilasatpAdapa~Nkajam
sumahArhamaNivrAta kirITakaTakA~NgadaiH
kaTisUtrabrahmasUtra hAranUpurakuNDalaiH
bhrAjamAnaM padmakaraM sha~NkhachakragadAdharam

10390523
10390531
10390533
10390541
10390543
10390551
10390553
10390561
10390563
10390571
10390573
10400010
10400011
10400013
10400021
10400023
10400031
10400033
10400041
10400043
10400051
10400053
10400061
10400063
10400071
10400073
10400081
10400083
10400091
10400093
10400101
10400103
10400111
10400113
10400121
10400122
10400123
10400124
10400131
10400132
10400133
10400134
10400141
10400142
10400143
10400144
10400151
10400153
10400161
10400163
10400171
10400173
10400181
10400183
10400191
10400193
10400201
10400203
10400211
10400213

shrIvatsavakShasaM bhrAjatkaustubhaM vanamAlinam


sunandanandapramukhaiH parShadaiH sanakAdibhiH
sureshairbrahmarudrAdyairnavabhishcha dvijottamaiH
prahrAdanAradavasu pramukhairbhAgavatottamaiH
stUyamAnaM pR^ithagbhAvairvachobhiramalAtmabhiH
shriyA puShTyA girA kAntyA kIrtyA tuShTyelayorjayA
vidyayAvidyayA shaktyA mAyayA cha niShevitam
vilokya subhR^ishaM prIto bhaktyA paramayA yutaH
hR^iShyattanUruho bhAva pariklinnAtmalochanaH
girA gadgadayAstauShItsattvamAlambya sAtvataH
praNamya mUrdhnAvahitaH kR^itA~njalipuTaH shanaiH
shrIakrUra uvAcha
nato.asmyahaM tvAkhilahetuhetuM nArAyaNaM pUruShamAdyamavyayam
yannAbhijAtAdaravindakoShAdbrahmAvirAsIdyata eSha lokaH
bhUstoyamagniH pavanaM khamAdirmahAnajAdirmana indriyANi
sarvendriyArthA vibudhAshcha sarve ye hetavaste jagato.a~NgabhUtAH
naite svarUpaM vidurAtmanaste hyajAdayo.anAtmatayA gR^ihItaH
ajo.anubaddhaH sa guNairajAyA guNAtparaM veda na te svarUpam
tvAM yogino yajantyaddhA mahApuruShamIshvaram
sAdhyAtmaM sAdhibhUtaM cha sAdhidaivaM cha sAdhavaH
trayyA cha vidyayA kechittvAM vai vaitAnikA dvijAH
yajante vitatairyaj~nairnAnArUpAmarAkhyayA
eke tvAkhilakarmANi sannyasyopashamaM gatAH
j~nAnino j~nAnayaj~nena yajanti j~nAnavigraham
anye cha saMskR^itAtmAno vidhinAbhihitena te
yajanti tvanmayAstvAM vai bahumUrtyekamUrtikam
tvAmevAnye shivoktena mArgeNa shivarUpiNam
bahvAchAryavibhedena bhagavantarnupAsate
sarva eva yajanti tvAM sarvadevamayeshvaram
ye.apyanyadevatAbhaktA yadyapyanyadhiyaH prabho
yathAdriprabhavA nadyaH parjanyApUritAH prabho
vishanti sarvataH sindhuM tadvattvAM gatayo.antataH
sattvaM rajastama iti bhavataH prakR^iterguNAH
teShu hi prAkR^itAH protA AbrahmasthAvarAdayaH
tubhyaM namaste tvaviShaktadR^iShTaye
sarvAtmane sarvadhiyAM cha sAkShiNe
guNapravAho.ayamavidyayA kR^itaH
pravartate devanR^itiryagAtmasu
agnirmukhaM te.avanira~NghrirIkShaNaM
sUryo nabho nAbhiratho dishaH shrutiH
dyauH kaM surendrAstava bAhavo.arNavAH
kukShirmarutprANabalaM prakalpitam
romANi vR^ikShauShadhayaH shiroruhA
meghAH parasyAsthinakhAni te.adrayaH
nimeShaNaM rAtryahanI prajApatir
meDhrastu vR^iShTistava vIryamiShyate
tvayyavyayAtmanpuruShe prakalpitA lokAH sapAlA bahujIvasa~NkulAH
yathA jale sa~njihate jalaukaso.apyudumbare vA mashakA manomaye
yAni yAnIha rUpANi krIDanArthaM bibharShi hi
tairAmR^iShTashucho lokA mudA gAyanti te yashaH
namaH kAraNamatsyAya pralayAbdhicharAya cha
hayashIrShNe namastubhyaM madhukaiTabhamR^ityave
akUpArAya bR^ihate namo mandaradhAriNe
kShityuddhAravihArAya namaH shUkaramUrtaye
namaste.adbhutasiMhAya sAdhulokabhayApaha
vAmanAya namastubhyaM krAntatribhuvanAya cha
namo bhR^iguNAM pataye dR^iptakShatravanachChide
namaste raghuvaryAya rAvaNAntakarAya cha
namaste vAsudevAya namaH sa~NkarShaNAya cha
pradyumnAyaniruddhAya sAtvatAM pataye namaH

10400221
10400223
10400231
10400233
10400241
10400243
10400251
10400253
10400261
10400263
10400271
10400273
10400281
10400282
10400283
10400284
10400291
10400293
10400301
10400303
10410010
10410011
10410013
10410021
10410023
10410031
10410033
10410040
10410041
10410043
10410051
10410053
10410061
10410063
10410071
10410073
10410081
10410083
10410091
10410093
10410101
10410103
10410110
10410111
10410113
10410121
10410123
10410131
10410133
10410141
10410143
10410151
10410153
10410161
10410163
10410170
10410171
10410173
10410180
10410181

namo buddhAya shuddhAya daityadAnavamohine


mlechChaprAyakShatrahantre namaste kalkirUpiNe
bhagavanjIvaloko.ayaM mohitastava mAyayA
ahaM mametyasadgrAho bhrAmyate karmavartmasu
ahaM chAtmAtmajAgAra dArArthasvajanAdiShu
bhramAmi svapnakalpeShu mUDhaH satyadhiyA vibho
anityAnAtmaduHkheShu viparyayamatirhyaham
dvandvArAmastamoviShTo na jAne tvAtmanaH priyam
yathAbudho jalaM hitvA pratichChannaM tadudbhavaiH
abhyeti mR^igatR^iShNAM vai tadvattvAhaM parA~NmukhaH
notsahe.ahaM kR^ipaNadhIH kAmakarmahataM manaH
roddhuM pramAthibhishchAkShairhriyamANamitastataH
so.ahaM tavA~Nghryupagato.asmyasatAM durApaM
tachchApyahaM bhavadanugraha Isha manye
puMso bhavedyarhi saMsaraNApavargas
tvayyabjanAbha sadupAsanayA matiH syAt
namo vij~nAnamAtrAya sarvapratyayahetave
puruSheshapradhAnAya brahmaNe.anantashaktaye
namaste vAsudevAya sarvabhUtakShayAya cha
hR^iShIkesha namastubhyaM prapannaM pAhi mAM prabho
shrIshuka uvAcha
stuvatastasya bhagavAndarshayitvA jale vapuH
bhUyaH samAharatkR^iShNo naTo nATyamivAtmanaH
so.api chAntarhitaM vIkShya jalAdunmajya satvaraH
kR^itvA chAvashyakaM sarvaM vismito rathamAgamat
tamapR^ichChaddhR^iShIkeshaH kiM te dR^iShTamivAdbhutam
bhUmau viyati toye vA tathA tvAM lakShayAmahe
shrIakrUra uvAcha
adbhutAnIha yAvanti bhUmau viyati vA jale
tvayi vishvAtmake tAni kiM me.adR^iShTaM vipashyataH
yatrAdbhutAni sarvANi bhUmau viyati vA jale
taM tvAnupashyato brahmankiM me dR^iShTamihAdbhutam
ityuktvA chodayAmAsa syandanaM gAndinIsutaH
mathurAmanayadrAmaM kR^iShNaM chaiva dinAtyaye
mArge grAmajanA rAjaMstatra tatropasa~NgatAH
vasudevasutau vIkShya prItA dR^iShTiM na chAdaduH
tAvadvrajaukasastatra nandagopAdayo.agrataH
puropavanamAsAdya pratIkShanto.avatasthire
tAnsametyAha bhagavAnakrUraM jagadIshvaraH
gR^ihItvA pANinA pANiM prashritaM prahasanniva
bhavAnpravishatAmagre sahayAnaH purIM gR^iham
vayaM tvihAvamuchyAtha tato drakShyAmahe purIm
shrIakrUra uvAcha
nAhaM bhavadbhyAM rahitaH pravekShye mathurAM prabho
tyaktuM nArhasi mAM nAtha bhaktaM te bhaktavatsala
AgachCha yAma gehAnnaH sanAthAnkurvadhokShaja
sahAgrajaH sagopAlaiH suhR^idbhishcha suhR^ittama
punIhi pAdarajasA gR^ihAnno gR^ihamedhinAm
yachChauchenAnutR^ipyanti pitaraH sAgnayaH surAH
avanijyA~NghriyugalamAsItshlokyo balirmahAn
aishvaryamatulaM lebhe gatiM chaikAntinAM tu yA
Apaste.a~NghryavanejanyastrIMllokAnshuchayo.apunan
shirasAdhatta yAH sharvaH svaryAtAH sagarAtmajAH
devadeva jagannAtha puNyashravaNakIrtana
yadUttamottamaHshloka nArAyaNa namo.astu te
shrIbhagavanuvAcha
AyAsye bhavato gehamahamaryasamanvitaH
yaduchakradruhaM hatvA vitariShye suhR^itpriyam
shrIshuka uvAcha
evamukto bhagavatA so.akrUro vimanA iva

10410183
10410191
10410193
10410201
10410203
10410211
Am
10410213
10410221
10410223
10410231
10410233
iH
10410241
10410243
10410251
10410252
10410253
10410254
10410261
10410263
10410271
10410273
10410281
10410282
10410283
10410284
10410291
10410293
10410301
10410303
10410311
10410313
10410321
10410323
10410331
10410333
10410341
10410343
10410351
10410353
10410361
10410363
10410371
10410373
10410381
10410383
10410391
10410393
10410401
10410403
10410411
10410413
10410421
10410423
10410431
10410433
10410441
10410443
10410451

purIM praviShTaH kaMsAya karmAvedya gR^ihaM yayau


athAparAhne bhagavAnkR^iShNaH sa~NkarShaNAnvitaH
mathurAM prAvishadgopairdidR^ikShuH parivAritaH
dadarsha tAM sphATikatuNgagopura dvArAM bR^ihaddhemakapATatoraNAm
tAmrArakoShThAM parikhAdurAsadAmudyAnaramyopavanopashobhitAm
sauvarNashR^i~NgATakaharmyaniShkuTaiH shreNIsabhAbhirbhavanairupaskR^it
vaidUryavajrAmalanIlavidrumairmuktAharidbhirvalabhIShu vediShu
juShTeShu jAlAmukharandhrakuTTimeShvAviShTapArAvatabarhinAditAm
saMsiktarathyApaNamArgachatvarAM prakIrNamAlyA~NkuralAjataNDulAm
ApUrNakumbhairdadhichandanokShitaiH prasUnadIpAvalibhiH sapallavaiH
savR^indarambhAkramukaiH saketubhiH svala~NkR^itadvAragR^ihAM sapaTTika
tAM sampraviShTau vasudevanandanau vR^itau vayasyairnaradevavartmanA
draShTuM samIyustvaritAH purastriyo harmyANi chaivAruruhurnR^ipotsukAH
kAshchidviparyagdhR^itavastrabhUShaNA
vismR^itya chaikaM yugaleShvathAparAH
kR^itaikapatrashravanaikanUpurA
nA~NktvA dvitIyaM tvaparAshcha lochanam
ashnantya ekAstadapAsya sotsavA abhyajyamAnA akR^itopamajjanAH
svapantya utthAya nishamya niHsvanaM prapAyayantyo.arbhamapohya mAtaraH
manAMsi tAsAmaravindalochanaH pragalbhalIlAhasitAvalokaiH
jahAra mattadviradendravikramo dR^ishAM dadachChrIramaNAtmanotsavam
dR^iShTvA muhuH shrutamanudrutachetasastaM
tatprekShaNotsmitasudhokShaNalabdhamAnAH
AnandamUrtimupaguhya dR^ishAtmalabdhaM
hR^iShyattvacho jahuranantamarindamAdhim
prAsAdashikharArUDhAH prItyutphullamukhAmbujAH
abhyavarShansaumanasyaiH pramadA balakeshavau
dadhyakShataiH sodapAtraiH sraggandhairabhyupAyanaiH
tAvAnarchuH pramuditAstatra tatra dvijAtayaH
UchuH paurA aho gopyastapaH kimacharanmahat
yA hyetAvanupashyanti naralokamahotsavau
rajakaM ka~nchidAyAntaM ra~NgakAraM gadAgrajaH
dR^iShTvAyAchata vAsAMsi dhautAnyatyuttamAni cha
dehyAvayoH samuchitAnya~Nga vAsAMsi chArhatoH
bhaviShyati paraM shreyo dAtuste nAtra saMshayaH
sa yAchito bhagavatA paripUrNena sarvataH
sAkShepaM ruShitaH prAha bhR^ityo rAj~naH sudurmadaH
IdR^ishAnyeva vAsAMsI nityaM girivanecharaH
paridhatta kimudvR^ittA rAjadravyANyabhIpsatha
yAtAshu bAlishA maivaM prArthyaM yadi jijIvIShA
badhnanti ghnanti lumpanti dR^iptaM rAjakulAni vai
evaM vikatthamAnasya kupito devakIsutaH
rajakasya karAgreNa shiraH kAyAdapAtayat
tasyAnujIvinaH sarve vAsaHkoshAnvisR^ijya vai
dudruvuH sarvato mArgaM vAsAMsi jagR^ihe.achyutaH
vasitvAtmapriye vastre kR^iShNaH sa~NkarShaNastathA
sheShANyAdatta gopebhyo visR^ijya bhuvi kAnichit
tatastu vAyakaH prItastayorveShamakalpayat
vichitravarNaishchaileyairAkalpairanurUpataH
nAnAlakShaNaveShAbhyAM kR^iShNarAmau virejatuH
svala~NkR^itau bAlagajau parvaNIva sitetarau
tasya prasanno bhagavAnprAdAtsArUpyamAtmanaH
shriyaM cha paramAM loke balaishvaryasmR^itIndriyam
tataH sudAmno bhavanaM mAlAkArasya jagmatuH
tau dR^iShTvA sa samutthAya nanAma shirasA bhuvi
tayorAsanamAnIya pAdyaM chArghyArhaNAdibhiH
pUjAM sAnugayoshchakre sraktAmbUlAnulepanaiH
prAha naH sArthakaM janma pAvitaM cha kulaM prabho

10410453
10410461
10410463
10410471
10410473
10410481
10410483
10410491
10410493
10410501
10410503
10410511
10410513
10410521
10410523
10420010
10420011
10420013
10420021
10420023
10420030
10420031
10420032
10420033
10420034
10420041
10420043
10420051
10420053
10420061
10420063
10420071
10420073
10420081
10420083
10420091
10420093
10420101
10420103
10420111
10420113
10420121
10420123
10420131
10420133
10420141
10420143
10420151
10420153
10420161
10420163
10420171
10420173
maH
10420181
10420183
10420191
10420193
10420201
10420203

pitR^idevarShayo mahyaM tuShTA hyAgamanena vAm


bhavantau kila vishvasya jagataH kAraNaM param
avatIrNAvihAMshena kShemAya cha bhavAya cha
na hi vAM viShamA dR^iShTiH suhR^idorjagadAtmanoH
samayoH sarvabhUteShu bhajantaM bhajatorapi
tAvaj~nApayataM bhR^ityaM kimahaM karavANi vAm
puMso.atyanugraho hyeSha bhavadbhiryanniyujyate
ityabhipretya rAjendra sudAmA prItamAnasaH
shastaiH sugandhaiH kusumairmAlA virachitA dadau
tAbhiH svala~NkR^itau prItau kR^iShNarAmau sahAnugau
praNatAya prapannAya dadaturvaradau varAn
so.api vavre.achalAM bhaktiM tasminnevAkhilAtmani
tadbhakteShu cha sauhArdaM bhUteShu cha dayAM parAm
iti tasmai varaM dattvA shriyaM chAnvayavardhinIm
balamAyuryashaH kAntiM nirjagAma sahAgrajaH
shrIshuka uvAcha
atha vrajanrAjapathena mAdhavaH striyaM gR^ihItA~NgavilepabhAjanAm
vilokya kubjAM yuvatIM varAnanAM paprachCha yAntIM prahasanrasapradaH
kA tvaM varorvetadu hAnulepanaM kasyA~Ngane vA kathayasva sAdhu naH
dehyAvayora~NgavilepamuttamaM shreyastataste na chirAdbhaviShyati
sairandhryuvAcha
dAsyasmyahaM sundara kaMsasammatA
trivakranAmA hyanulepakarmaNi
madbhAvitaM bhojapateratipriyaM
vinA yuvAM ko.anyatamastadarhati
rUpapeshalamAdhurya hasitAlApavIkShitaiH
dharShitAtmA dadau sAndramubhayoranulepanam
tatastAva~NgarAgeNa svavarNetarashobhinA
samprAptaparabhAgena shushubhAte.anura~njitau
prasanno bhagavAnkubjAM trivakrAM ruchirAnanAm
R^ijvIM kartuM manashchakre darshayandarshane phalam
padbhyAmAkramya prapade drya~NgulyuttAnapANinA
pragR^ihya chibuke.adhyAtmamudanInamadachyutaH
sA tadarjusamAnA~NgI bR^ihachChroNipayodharA
mukundasparshanAtsadyo babhUva pramadottamA
tato rUpaguNaudArya sampannA prAha keshavam
uttarIyAntamakR^iShya smayantI jAtahR^ichChayA
ehi vIra gR^ihaM yAmo na tvAM tyaktumihotsahe
tvayonmathitachittAyAH prasIda puruSharShabha
evaM striyA yAchyamAnaH kR^iShNo rAmasya pashyataH
mukhaM vIkShyAnu gopAnAM prahasaMstAmuvAcha ha
eShyAmi te gR^ihaM subhru puMsAmAdhivikarshanam
sAdhitArtho.agR^ihANAM naH pAnthAnAM tvaM parAyaNam
visR^ijya mAdhvyA vANyA tAmvrajanmArge vaNikpathaiH
nAnopAyanatAmbUla sraggandhaiH sAgrajo.architaH
taddarshanasmarakShobhAdAtmAnaM nAvidanstriyaH
visrastavAsaHkavara valayA lekhyamUrtayaH
tataH paurAnpR^ichChamAno dhanuShaH sthAnamachyutaH
tasminpraviShTo dadR^ishe dhanuraindramivAdbhutam
puruShairbahubhirguptamarchitaM paramarddhimat
vAryamANo nR^ibhiH kR^iShNaH prasahya dhanurAdade
kareNa vAmena salIlamuddhR^itaM sajyaM cha kR^itvA nimiSheNa pashyatAm
nR^iNAM vikR^iShya prababha~nja madhyato yathekShudaNDaM madakaryurukra
dhanuSho bhajyamAnasya shabdaH khaM rodasI dishaH
pUrayAmAsa yaM shrutvA kaMsastrAsamupAgamat
tadrakShiNaH sAnucharaM kupitA AtatAyinaH
gR^ihItukAmA AvavrurgR^ihyatAM vadhyatAmiti
atha tAndurabhiprAyAnvilokya balakeshavau
kruddhau dhanvana AdAya shakale tAMshcha jaghnatuH

10420211 balaM cha kaMsaprahitaM hatvA shAlAmukhAttataH


10420213 niShkramya cheraturhR^iShTau nirIkShya purasampadaH
10420221 tayostadadbhutaM vIryaM nishAmya puravAsinaH
10420223 tejaH prAgalbhyaM rUpaM cha menire vibudhottamau
10420231 tayorvicharatoH svairamAdityo.astamupeyivAn
10420233 kR^iShNarAmau vR^itau gopaiH purAchChakaTamIyatuH
10420241 gopyo mukundavigame virahAturA yA AshAsatAshiSha R^itA madhupuryabhUvan
10420243 sampashyatAM puruShabhUShaNagAtralakShmIM hitvetarAnnu bhajatashchakame
.ayanaM shrIH
10420251 avaniktA~Nghriyugalau bhuktvA kShIropasechanam
10420253 UShatustAM sukhaM rAtriM j~nAtvA kaMsachikIrShitam
10420261 kaMsastu dhanuSho bha~NgaM rakShiNAM svabalasya cha
10420263 vadhaM nishamya govinda rAmavikrIDitaM param
10420271 dIrghaprajAgaro bhIto durnimittAni durmatiH
10420273 bahUnyachaShTobhayathA mR^ityordautyakarANi cha
10420281 adarshanaM svashirasaH pratirUpe cha satyapi
10420283 asatyapi dvitIye cha dvairUpyaM jyotiShAM tathA
10420291 ChidrapratItishChAyAyAM prANaghoShAnupashrutiH
10420293 svarNapratItirvR^ikSheShu svapadAnAmadarshanam
10420301 svapne pretapariShva~NgaH kharayAnaM viShAdanam
10420303 yAyAnnaladamAlyekastailAbhyakto digambaraH
10420311 anyAni chetthaMbhUtAni svapnajAgaritAni cha
10420313 pashyanmaraNasantrasto nidrAM lebhe na chintayA
10420321 vyuShTAyAM nishi kauravya sUrye chAdbhyaH samutthite
10420323 kArayAmAsa vai kaMso mallakrIDAmahotsavam
10420331 AnarchuH puruShA ra~NgaM tUryabheryashcha jaghnire
10420333 ma~nchAshchAla~NkR^itAH sragbhiH patAkAchailatoraNaiH
10420341 teShu paurA jAnapadA brahmakShatrapurogamAH
10420343 yathopajoShaM vivishU rAjAnashcha kR^itAsanAH
10420351 kaMsaH parivR^ito.amAtyai rAjama~ncha upAvishat
10420353 maNDaleshvaramadhyastho hR^idayena vidUyatA
10420361 vAdyamAnesu tUryeShu mallatAlottareShu cha
10420363 mallAH svala~NkR^itAH dR^iptAH sopAdhyAyAH samAsata
10420371 chANUro muShTikaH kUtaH shalastoshala eva cha
10420373 ta AsedurupasthAnaM valguvAdyapraharShitAH
10420381 nandagopAdayo gopA bhojarAjasamAhutAH
10420383 niveditopAyanAsta ekasminma~ncha Avishan
10430010 shrIshuka uvAcha
10430011 atha kR^iShNashcha rAmashcha kR^itashauchau parantapa
10430013 malladundubhinirghoShaM shrutvA draShTumupeyatuH
10430021 ra~NgadvAraM samAsAdya tasminnAgamavasthitam
10430023 apashyatkuvalayApIDaM kR^iShNo.ambaShThaprachoditam
10430031 baddhvA parikaraM shauriH samuhya kuTilAlakAn
10430033 uvAcha hastipaM vAchA meghanAdagabhIrayA
10430041 ambaShThAmbaShTha mArgaM nau dehyapakrama mA chiram
10430043 no chetsaku~njaraM tvAdya nayAmi yamasAdanam
10430051 evaM nirbhartsito.ambaShThaH kupitaH kopitaM gajam
10430053 chodayAmAsa kR^iShNAya kAlAntakayamopamam
10430061 karIndrastamabhidrutya kareNa tarasAgrahIt
10430063 karAdvigalitaH so.amuM nihatyA~NghriShvalIyata
10430071 sa~NkruddhastamachakShANo ghrANadR^iShTiH sa keshavam
10430073 parAmR^ishatpuShkareNa sa prasahya vinirgataH
10430081 puchChe pragR^ihyAtibalaM dhanuShaH pa~nchaviMshatim
10430083 vichakarSha yathA nAgaM suparNa iva lIlayA
10430091 sa paryAvartamAnena savyadakShiNato.achyutaH
10430093 babhrAma bhrAmyamANena govatseneva bAlakaH
10430101 tato.abhimakhamabhyetya pANinAhatya vAraNam
10430103 prAdravanpAtayAmAsa spR^ishyamAnaH pade pade
10430111 sa dhAvankR^iIdayA bhUmau patitvA sahasotthitaH
10430113 tammatvA patitaM kruddho dantAbhyAM so.ahanatkShitim

10430121
10430123
10430131
10430133
10430141
10430143
10430151
10430153
10430155
10430161
10430163
10430171
10430172
10430173
10430174
10430181
10430183
10430191
10430193
10430201
10430203
10430211
10430213
10430221
10430223
10430231
10430233
10430241
10430243
10430251
10430253
10430261
10430263
10430271
10430273
10430281
10430283
10430291
10430293
10430301
10430303
10430311
10430313
10430321
10430323
10430331
10430333
10430341
10430343
10430351
10430353
10430361
10430363
10430371
10430373
10430381
10430383
10430390
10430391
10430393

svavikrame pratihate ku~njarendro.atyamarShitaH


chodyamAno mahAmAtraiH kR^iShNamabhyadravadruShA
tamApatantamAsAdya bhagavAnmadhusUdanaH
nigR^ihya pANinA hastaM pAtayAmAsa bhUtale
patitasya padAkramya mR^igendra iva lIlayA
dantamutpATya tenebhaM hastipAMshchAhanaddhariH
mR^itakaM dvipamutsR^ijya dantapANiH samAvishat
aMsanyastaviShANo.asR^i~N madabindubhira~NkitaH
virUDhasvedakaNikA vadanAmburuho babhau
vR^itau gopaiH katipayairbaladevajanArdanau
ra~NgaM vivishatU rAjangajadantavarAyudhau
mallAnAmashanirnR^iNAM naravaraH strINAM smaro mUrtimAn
gopAnAM svajano.asatAM kShitibhujAM shAstA svapitroH shishuH
mR^ityurbhojapatervirADaviduShAM tattvaM paraM yoginAM
vR^iShNInAM paradevateti vidito ra~NgaM gataH sAgrajaH
hataM kuvalayApIDaM dR^iShTvA tAvapi durjayau
kaMso manasyapi tadA bhR^ishamudvivije nR^ipa
tau rejatU ra~Ngagatau mahAbhujau vichitraveShAbharaNasragambarau
yathA naTAvuttamaveShadhAriNau manaH kShipantau prabhayA nirIkShatAm
nirIkShya tAvuttamapUruShau janA ma~nchasthitA nAgararAShTrakA nR^ipa
praharShavegotkalitekShaNAnanAH papurna tR^iptA nayanaistadAnanam
pibanta iva chakShurbhyAM lihanta iva jihvayA
jighranta iva nAsAbhyAM shliShyanta iva bAhubhiH
UchuH parasparaM te vai yathAdR^iShTaM yathAshrutam
tadrUpaguNamAdhurya prAgalbhyasmAritA iva
etau bhagavataH sAkShAddharernArAyaNasya hi
avatIrNAvihAMshena vasudevasya veshmani
eSha vai kila devakyAM jAto nItashcha gokulam
kAlametaM vasangUDho vavR^idhe nandaveshmani
pUtanAnena nItAntaM chakravAtashcha dAnavaH
arjunau guhyakaH keshI dhenuko.anye cha tadvidhAH
gAvaH sapAlA etena dAvAgneH parimochitAH
kAliyo damitaH sarpa indrashcha vimadaH kR^itaH
saptAhamekahastena dhR^ito.adripravaro.amunA
varShavAtAshanibhyashcha paritrAtaM cha gokulam
gopyo.asya nityamudita hasitaprekShaNaM mukham
pashyantyo vividhAMstApAMstaranti smAshramaM mudA
vadantyanena vaMsho.ayaM yadoH subahuvishrutaH
shriyaM yasho mahatvaM cha lapsyate parirakShitaH
ayaM chAsyAgrajaH shrImAnrAmaH kamalalochanaH
pralambo nihato yena vatsako ye bakAdayaH
janeShvevaM bruvANeShu tUryeShu ninadatsu cha
kR^iShNarAmau samAbhAShya chANUro vAkyamabravIt
he nandasUno he rAma bhavantau vIrasammatau
niyuddhakushalau shrutvA rAj~nAhUtau didR^ikShuNA
priyaM rAj~naH prakurvatyaH shreyo vindanti vai prajAH
manasA karmaNA vAchA viparItamato.anyathA
nityaM pramuditA gopA vatsapAlA yathAsphuTam
vaneShu mallayuddhena krIDantashchArayanti gAH
tasmAdrAj~naH priyaM yUyaM vayaM cha karavAma he
bhUtAni naH prasIdanti sarvabhUtamayo nR^ipaH
tannishamyAbravItkR^iShNo deshakAlochitaM vachaH
niyuddhamAtmano.abhIShTaM manyamAno.abhinandya cha
prajA bhojapaterasya vayaM chApi vanecharAH
karavAma priyaM nityaM tannaH paramanugrahaH
bAlA vayaM tulyabalaiH krIDiShyAmo yathochitam
bhavenniyuddhaM mAdharmaH spR^ishenmallasabhAsadaH
chANUra uvAcha
na bAlo na kishorastvaM balashcha balinAM varaH
lIlayebho hato yena sahasradvipasattvabhR^it

10430401 tasmAdbhavadbhyAM balibhiryoddhavyaM nAnayo.atra vai


10430403 mayi vikrama vArShNeya balena saha muShTikaH
10440010 shrIshuka uvAcha
10440011 evaM charchitasa~Nkalpo bhagavAnmadhusUdanaH
10440013 AsasAdAtha chaNUraM muShTtikaM rohiNIsutaH
10440021 hastAbhyAM hastayorbaddhvA padbhyAmeva cha pAdayoH
10440023 vichakarShaturanyonyaM prasahya vijigIShayA
10440031 aratnI dve aratnibhyAM jAnubhyAM chaiva jAnunI
10440033 shiraH shIrShNorasorastAvanyonyamabhijaghnatuH
10440041 paribhrAmaNavikShepa parirambhAvapAtanaiH
10440043 utsarpaNApasarpaNaishchAnyonyaM pratyarundhatAm
10440051 utthApanairunnayanaishchAlanaiH sthApanairapi
10440053 parasparaM jigIShantAvapachakraturAtmanaH
10440061 tadbalAbalavadyuddhaM sametAH sarvayoShitaH
10440063 UchuH parasparaM rAjansAnukampA varUthashaH
10440071 mahAnayaM batAdharma eShAM rAjasabhAsadAm
10440073 ye balAbalavadyuddhaM rAj~no.anvichChanti pashyataH
10440081 kva vajrasArasarvA~Ngau mallau shailendrasannibhau
10440083 kva chAtisukumArA~Ngau kishorau nAptayauvanau
10440091 dharmavyatikramo hyasya samAjasya dhruvaM bhavet
10440093 yatrAdharmaH samuttiShThenna stheyaM tatra karhichit
10440101 na sabhAM pravishetprAj~naH sabhyadoShAnanusmaran
10440103 abruvanvibruvannaj~no naraH kilbiShamashnute
10440111 valgataH shatrumabhitaH kR^iShNasya vadanAmbujam
10440113 vIkShyatAM shramavAryuptaM padmakoshamivAmbubhiH
10440121 kiM na pashyata rAmasya mukhamAtAmralochanam
10440123 muShTikaM prati sAmarShaM hAsasaMrambhashobhitam
10440131 puNyA bata vrajabhuvo yadayaM nR^ili~Nga
10440132 gUDhaH purANapuruSho vanachitramAlyaH
10440133 gAH pAlayansahabalaH kvaNayaMshcha veNuM
10440134 vikrIdayA~nchati giritraramArchitA~NghriH
10440141 gopyastapaH kimacharanyadamuShya rUpaM
10440142 lAvaNyasAramasamordhvamananyasiddham
10440143 dR^igbhiH pibantyanusavAbhinavaM durApam
10440144 ekAntadhAma yashasaH shrIya aishvarasya
10440151 yA dohane.avahanane mathanopalepa pre~Nkhe~NkhanArbharuditokShaNamArjan
Adau
10440153 gAyanti chainamanuraktadhiyo.ashrukaNThyo dhanyA vrajastriya urukramach
ittayAnAH
10440161 prAtarvrajAdvrajata Avishatashcha sAyaM
10440162 gobhiH samaM kvaNayato.asya nishamya veNum
10440163 nirgamya tUrNamabalAH pathi bhUripuNyAH
10440164 pashyanti sasmitamukhaM sadayAvalokam
10440171 evaM prabhAShamANAsu strIShu yogeshvaro hariH
10440173 shatruM hantuM manashchakre bhagavAnbharatarShabha
10440181 sabhayAH strIgiraH shrutvA putrasnehashuchAturau
10440183 pitarAvanvatapyetAM putrayorabudhau balam
10440191 taistairniyuddhavidhibhirvividhairachyutetarau
10440193 yuyudhAte yathAnyonyaM tathaiva balamuShTikau
10440201 bhagavadgAtraniShpAtairvajranIShpeShaniShThuraiH
10440203 chANUro bhajyamAnA~Ngo muhurglAnimavApa ha
10440211 sa shyenavega utpatya muShTIkR^itya karAvubhau
10440213 bhagavantaM vAsudevaM kruddho vakShasyabAdhata
10440221 nAchalattatprahAreNa mAlAhata iva dvipaH
10440223 bAhvornigR^ihya chANUraM bahusho bhrAmayanhariH
10440231 bhUpR^iShThe pothayAmAsa tarasA kShINa jIvitam
10440233 visrastAkalpakeshasragindradhvaja ivApatat
10440241 tathaiva muShTikaH pUrvaM svamuShTyAbhihatena vai
10440243 balabhadreNa balinA talenAbhihato bhR^isham
10440251 pravepitaH sa rudhiramudvamanmukhato.arditaH

10440253
10440261
10440263
10440271
10440273
10440281
10440283
10440291
10440293
10440301
10440303
10440311
10440313
10440321
10440323
10440331
10440333
10440341
10440343
10440351
10440353
10440361
10440363
10440371
10440373
10440381
10440383
10440391
10440393
10440401
10440403
10440411
10440413
10440421
10440423
10440431
10440433
10440441
10440443
10440451
10440453
10440461
10440463
10440471
10440473
10440481
10440483
10440490
10440491
10440493
10440501
10440503
10440511
10440513
10450010
10450011
10450013
10450021
10450023
10450031

vyasuH papAtorvyupasthe vAtAhata ivA~NghripaH


tataH kUTamanuprAptaM rAmaH praharatAM varaH
avadhIllIlayA rAjansAvaj~naM vAmamuShTinA
tarhyeva hi shalaH kR^iShNa prapadAhatashIrShakaH
dvidhA vidIrNastoshalaka ubhAvapi nipetatuH
chANUre muShTike kUTe shale toshalake hate
sheShAH pradudruvurmallAH sarve prANaparIpsavaH
gopAnvayasyAnAkR^iShya taiH saMsR^ijya vijahratuH
vAdyamAneShu tUryeShu valgantau rutanUpurau
janAH prajahR^iShuH sarve karmaNA rAmakR^iShNayoH
R^ite kaMsaM vipramukhyAH sAdhavaH sAdhu sAdhviti
hateShu mallavaryeShu vidruteShu cha bhojarAT
nyavArayatsvatUryANi vAkyaM chedamuvAcha ha
niHsArayata durvR^ittau vasudevAtmajau purAt
dhanaM harata gopAnAM nandaM badhnIta durmatim
vasudevastu durmedhA hanyatAmAshvasattamaH
ugrasenaH pitA chApi sAnugaH parapakShagaH
evaM vikatthamAne vai kaMse prakupito.avyayaH
laghimnotpatya tarasA ma~nchamuttu~NgamAruhat
tamAvishantamAlokya mR^ityumAtmana AsanAt
manasvI sahasotthAya jagR^ihe so.asicharmaNI
taM khaDgapANiM vicharantamAshu shyenaM yathA dakShiNasavyamambare
samagrahIddurviShahogratejA yathoragaM tArkShyasutaH prasahya
pragR^ihya kesheShu chalatkirItaM nipAtya ra~Ngopari tu~Ngama~nchAt
tasyopariShTAtsvayamabjanAbhaH papAta vishvAshraya AtmatantraH
taM samparetaM vichakarSha bhUmau hariryathebhaM jagato vipashyataH
hA heti shabdaH sumahAMstadAbhUdudIritaH sarvajanairnarendra
sa nityadodvignadhiyA tamIshvaraM pibannadanvA vicharansvapanshvasan
dadarsha chakrAyudhamagrato yatastadeva rUpaM duravApamApa
tasyAnujA bhrAtaro.aShTau ka~NkanyagrodhakAdayaH
abhyadhAvannatikruddhA bhrAturnirveshakAriNaH
tathAtirabhasAMstAMstu saMyattAnrohiNIsutaH
ahanparighamudyamya pashUniva mR^igAdhipaH
nedurdundubhayo vyomni brahmeshAdyA vibhUtayaH
puShpaiH kirantastaM prItAH shashaMsurnanR^ituH striyaH
teShAM striyo mahArAja suhR^inmaraNaduHkhitAH
tatrAbhIyurvinighnantyaH shIrShANyashruvilochanAH
shayAnAnvIrashayAyAM patInAli~Ngya shochatIH
vilepuH susvaraM nAryo visR^ijantyo muhuH shuchaH
hA nAtha priya dharmaj~na karuNAnAthavatsala
tvayA hatena nihatA vayaM te sagR^ihaprajAH
tvayA virahitA patyA purIyaM puruSharShabha
na shobhate vayamiva nivR^ittotsavama~NgalA
anAgasAM tvaM bhUtAnAM kR^itavAndrohamulbaNam
tenemAM bho dashAM nIto bhUtadhrukko labheta sham
sarveShAmiha bhUtAnAmeSha hi prabhavApyayaH
goptA cha tadavadhyAyI na kvachitsukhamedhate
shrIshuka uvAcha
rAjayoShita AshvAsya bhagavAMllokabhAvanaH
yAmAhurlaukikIM saMsthAM hatAnAM samakArayat
mAtaraM pitaraM chaiva mochayitvAtha bandhanAt
kR^iShNarAmau vavandAte shirasA spR^ishya pAdayoH
devakI vasudevashcha vij~nAya jagadIshvarau
kR^itasaMvandanau putrau sasvajAte na sha~Nkitau
shrIshuka uvAcha
pitarAvupalabdhArthau viditvA puruShottamaH
mA bhUditi nijAM mAyAM tatAna janamohinIm
uvAcha pitarAvetya sAgrajaH sAtvanarShabhaH
prashrayAvanataH prINannamba tAteti sAdaram
nAsmatto yuvayostAta nityotkaNThitayorapi

10450033
10450041
10450043
10450051
10450053
10450061
10450063
10450071
10450073
10450081
10450083
10450091
10450093
10450100
10450101
10450103
10450111
10450113
10450121
10450123
10450131
10450133
10450141
10450143
10450151
10450153
10450161
10450163
10450171
10450173
10450181
10450183
10450191
10450193
10450201
10450203
10450211
10450213
10450221
10450223
10450231
10450233
10450241
10450243
10450251
10450253
10450261
10450263
10450271
10450273
10450281
10450283
10450291
10450293
10450301
10450303
10450311
10450313
10450321
10450323

bAlyapaugaNDakaishorAH putrAbhyAmabhavankvachit
na labdho daivahatayorvAso nau bhavadantike
yAM bAlAH pitR^igehasthA vindante lAlitA mudam
sarvArthasambhavo deho janitaH poShito yataH
na tayoryAti nirveshaM pitrormartyaH shatAyuShA
yastayorAtmajaH kalpa AtmanA cha dhanena cha
vR^ittiM na dadyAttaM pretya svamAMsaM khAdayanti hi
mAtaraM pitaraM vR^iddhaM bhAryAM sAdhvIM sutamshishum
guruM vipraM prapannaM cha kalpo.abibhrachChvasanmR^itaH
tannAvakalpayoH kaMsAnnityamudvignachetasoH
moghamete vyatikrAntA divasA vAmanarchatoH
tatkShantumarhathastAta mAtarnau paratantrayoH
akurvatorvAM shushrUShAM kliShTayordurhR^idA bhR^isham
shrIshuka uvAcha
iti mAyAmanuShyasya harervishvAtmano girA
mohitAva~NkamAropya pariShvajyApaturmudam
si~nchantAvashrudhArAbhiH snehapAshena chAvR^itau
na ki~nchidUchatU rAjanbAShpakaNThau vimohitau
evamAshvAsya pitarau bhagavAndevakIsutaH
mAtAmahaM tUgrasenaM yadUnAmakaronNR^ipam
Aha chAsmAnmahArAja prajAshchAj~naptumarhasi
yayAtishApAdyadubhirnAsitavyaM nR^ipAsane
mayi bhR^itya upAsIne bhavato vibudhAdayaH
baliM harantyavanatAH kimutAnye narAdhipAH
sarvAnsvAnj~natisambandhAndigbhyaH kaMsabhayAkulAn
yaduvR^iShNyandhakamadhu dAshArhakukurAdikAn
sabhAjitAnsamAshvAsya videshAvAsakarshitAn
nyavAsayatsvageheShu vittaiH santarpya vishvakR^it
kR^iShNasa~NkarShaNabhujairguptA labdhamanorathAH
gR^iheShu remire siddhAH kR^iShNarAmagatajvarAH
vIkShanto.aharahaH prItA mukundavadanAmbujam
nityaM pramuditaM shrImatsadayasmitavIkShaNam
tatra pravayaso.apyAsanyuvAno.atibalaujasaH
pibanto.akShairmukundasya mukhAmbujasudhAM muhuH
atha nandaM samasAdya bhagavAndevakIsutaH
sa~NkarShaNashcha rAjendra pariShvajyedamUchatuH
pitaryuvAbhyAM snigdhAbhyAM poShitau lAlitau bhR^isham
pitrorabhyadhikA prItirAtmajeShvAtmano.api hi
sa pitA sA cha jananI yau puShNItAM svaputravat
shishUnbandhubhirutsR^iShTAnakalpaiH poSharakShaNe
yAta yUyaM vrajaMntAta vayaM cha snehaduHkhitAn
j~nAtInvo draShTumeShyAmo vidhAya suhR^idAM sukham
evaM sAntvayya bhagavAnnandaM savrajamachyutaH
vAso.ala~NkArakupyAdyairarhayAmAsa sAdaram
ityuktastau pariShvajya nandaH praNayavihvalaH
pUrayannashrubhirnetre saha gopairvrajaM yayau
atha shUrasuto rAjanputrayoH samakArayat
purodhasA brAhmaNaishcha yathAvaddvijasaMskR^itim
tebhyo.adAddakShiNA gAvo rukmamAlAH svala~NkR^itAH
svala~NkR^itebhyaH sampUjya savatsAH kShaumamAlinIH
yAH kR^iShNarAmajanmarkShe manodattA mahAmatiH
tAshchAdadAdanusmR^itya kaMsenAdharmato hR^itAH
tatashcha labdhasaMskArau dvijatvaM prApya suvratau
gargAdyadukulAchAryAdgAyatraM vratamAsthitau
prabhavau sarvavidyAnAM sarvaj~nau jagadIshvarau
nAnyasiddhAmalaM j~nAnaM gUhamAnau narehitaiH
atho gurukule vAsamichChantAvupajagmatuH
kAshyaM sAndIpaniM nAma hyavantipuravAsinam
yathopasAdya tau dAntau gurau vR^ittimaninditAm
grAhayantAvupetau sma bhaktyA devamivAdR^itau

10450331
10450333
10450341
10450343
10450351
10450353
10450361
10450363
10450371
10450372
10450373
10450374
10450381
10450382
10450383
10450384
10450391
10450393
10450400
10450401
10450403
10450411
10450413
10450421
10450423
10450431
10450432
10450441
10450443
10450445
10450450
10450451
10450453
10450461
10450463
10450470
10450471
10450473
10450481
10450483
10450491
10450493
10450501
10450503
10460010
10460011
10460013
10460021
10460023
10460031
10460033
10460041
10460043
10460045
10460051
10460053
10460061
10460063
10460070
10460071

tayordvijavarastuShTaH shuddhabhAvAnuvR^ittibhiH
provAcha vedAnakhilAnsa~NgopaniShado guruH
sarahasyaM dhanurvedaM dharmAnnyAyapathAMstathA
tathA chAnvIkShikIM vidyAM rAjanItiM cha ShaDvidhAm
sarvaM naravarashreShThau sarvavidyApravartakau
sakR^innigadamAtreNa tau sa~njagR^ihaturnR^ipa
ahorAtraishchatuHShaShTyA saMyattau tAvatIH kalAH
gurudakShiNayAchAryaM ChandayAmAsaturnR^ipa
dvijastayostaM mahimAnamadbhutaM
saMlokShya rAjannatimAnusIM matim
sammantrya patnyA sa mahArNave mR^itaM
bAlaM prabhAse varayAM babhUva ha
tethetyathAruhya mahArathau rathaM
prabhAsamAsAdya durantavikramau
velAmupavrajya niShIdatuH kShanaM
sindhurviditvArhanamAharattayoH
tamAha bhagavAnAshu guruputraH pradIyatAm
yo.asAviha tvayA grasto bAlako mahatormiNA
shrIsamudra uvAcha
na chAhArShamahaM deva daityaH pa~nchajano mahAn
antarjalacharaH kR^iShNa sha~NkharUpadharo.asuraH
Aste tenAhR^ito nUnaM tachChrutvA satvaraM prabhuH
jalamAvishya taM hatvA nApashyadudare.arbhakam
tada~NgaprabhavaM sha~NkhamAdAya rathamAgamat
tataH saMyamanIM nAma yamasya dayitAM purIm
gatvA janArdanaH sha~NkhaM pradadhmau sahalAyudhaH
sha~NkhanirhrAdamAkarNya prajAsaMyamano yamaH
tayoH saparyAM mahatIM chakre bhaktyupabR^iMhitAm
uvAchAvanataH kR^iShNaM sarvabhUtAshayAlayam
lIlAmanuShyayorviShNo yuvayoH karavAma kim
shrIbhagavAnuvAcha
guruputramihAnItaM nijakarmanibandhanam
Anayasva mahArAja machChAsanapuraskR^itaH
tatheti tenopAnItaM guruputraM yadUttamau
dattvA svagurave bhUyo vR^iNIShveti tamUchatuH
shrIgururuvAcha
samyaksampAdito vatsa bhavadbhyAM guruniShkrayaH
ko nu yuShmadvidhaguroH kAmAnAmavashiShyate
gachChataM svagR^ihaM vIrau kIrtirvAmastu pAvanI
ChandAMsyayAtayAmAni bhavantviha paratra cha
guruNaivamanuj~nAtau rathenAnilaraMhasA
AyAtau svapuraM tAta parjanyaninadena vai
samanandanprajAH sarvA dR^iShTvA rAmajanArdanau
apashyantyo bahvahAni naShTalabdhadhanA iva
shrIshuka uvAcha
vR^iShNInAM pravaro mantrI kR^iShNasya dayitaH sakhA
shiShyo bR^ihaspateH sAkShAduddhavo buddhisattamaH
tamAha bhagavAnpreShThaM bhaktamekAntinaM kvachit
gR^ihItvA pANinA pANiM prapannArtiharo hariH
gachChoddhava vrajaM saumya pitrornau prItimAvaha
gopInAM madviyogAdhiM matsandeshairvimochaya
tA manmanaskA tR^iShTprANA madarthe tyaktadaihikAH
mAmeva dayitaM preShThamAtmAnaM manasA gatAH
ye tyaktalokadharmAshcha madarthe tAnbibharmyaham
mayi tAH preyasAM preShThe dUrasthe gokulastriyaH
smarantyo.a~Nga vimuhyanti virahautkaNThyavihvalAH
dhArayantyatikR^ichChreNa prAyaH prANAnkatha~nchana
pratyAgamanasandeshairballavyo me madAtmikAH
shrIshuka uvAcha
ityukta uddhavo rAjansandeshaM bharturAdR^itaH

10460073
10460081
10460083
10460091
10460093
10460101
10460103
10460111
10460113
10460121
10460123
10460131
10460133
10460141
10460143
10460151
10460153
10460161
10460163
10460171
10460173
10460181
10460183
10460191
10460193
10460201
10460203
10460211
10460213
10460221
10460223
10460231
10460233
10460241
10460243
10460251
10460253
10460261
10460263
10460270
10460271
10460273
10460281
10460283
10460291
10460293
10460300
10460301
10460303
10460311
10460313
10460321
10460323
10460331
10460333
10460341
10460343
10460351
10460353
10460361

AdAya rathamAruhya prayayau nandagokulam


prApto nandavrajaM shrImAnnimlochati vibhAvasau
ChannayAnaH pravishatAM pashUnAM khurareNubhiH
vAsitArthe.abhiyudhyadbhirnAditaM shushmibhirvR^iShaiH
dhAvantIbhishcha vAsrAbhirudhobhAraiH svavatsakAn
itastato vila~NghadbhirgovatsairmaNDitaM sitaiH
godohashabdAbhiravaM veNUnAM niHsvanena cha
gAyantIbhishcha karmANi shubhAni balakR^iShNayoH
svala~NkR^itAbhirgopIbhirgopaishcha suvirAjitam
agnyarkAtithigovipra pitR^idevArchanAnvitaiH
dhUpadIpaishcha mAlyaishcha gopAvAsairmanoramam
sarvataH puShpitavanaM dvijAlikulanAditam
haMsakAraNDavAkIrNaiH padmaShaNDaishcha maNDitam
tamAgataM samAgamya kR^iShNasyAnucharaM priyam
nandaH prItaH pariShvajya vAsudevadhiyArchayat
bhojitaM paramAnnena saMviShTaM kashipau sukham
gatashramaM paryapR^ichChatpAdasaMvAhanAdibhiH
kachchida~Nga mahAbhAga sakhA naH shUranandanaH
Aste kushalyapatyAdyairyukto muktaH suhR^idvrataH
diShTyA kaMso hataH pApaH sAnugaH svena pApmanA
sAdhUnAM dharmashIlAnAM yadUnAM dveShTi yaH sadA
api smarati naH kR^iShNo mAtaraM suhR^idaH sakhIn
gopAnvrajaM chAtmanAthaM gAvo vR^indAvanaM girim
apyAyAsyati govindaH svajanAnsakR^idIkShitum
tarhi drakShyAma tadvaktraM sunasaM susmitekShaNam
dAvAgnervAtavarShAchcha vR^iShasarpAchcha rakShitAH
duratyayebhyo mR^ityubhyaH kR^iShNena sumahAtmanA
smaratAM kR^iShNavIryANi lIlApA~NganirIkShitam
hasitaM bhAShitaM chA~Nga sarvA naH shithilAH kriyAH
sarichChailavanoddeshAnmukundapadabhUShitAn
AkrIDAnIkShyamANAnAM mano yAti tadAtmatAm
manye kR^iShNaM cha rAmaM cha prAptAviha surottamau
surANAM mahadarthAya gargasya vachanaM yathA
kaMsaM nAgAyutaprANaM mallau gajapatiM yathA
avadhiShTAM lIlayaiva pashUniva mR^igAdhipaH
tAlatrayaM mahAsAraM dhanuryaShTimivebharAT
babha~njaikena hastena saptAhamadadhAdgirim
pralambo dhenuko.ariShTastR^iNAvarto bakAdayaH
daityAH surAsurajito hatA yeneha lIlayA
shrIshuka uvAcha
iti saMsmR^itya saMsmR^itya nandaH kR^iShNAnuraktadhIH
atyutkaNTho.abhavattUShNIM premaprasaravihvalaH
yashodA varNyamAnAni putrasya charitAni cha
shR^iNvantyashrUNyavAsrAkShItsnehasnutapayodharA
tayoritthaM bhagavati kR^iShNe nandayashodayoH
vIkShyAnurAgaM paramaM nandamAhoddhavo mudA
shrIuddhava uvAcha
yuvAM shlAghyatamau nUnaM dehinAmiha mAnada
nArAyaNe.akhilagurau yatkR^itA matirIdR^ishI
etau hi vishvasya cha bIjayonI rAmo mukundaH puruShaH pradhAnam
anvIya bhUteShu vilakShaNasya j~nAnasya cheshAta imau purANau
yasminjanaH prANaviyogakAle kShanaM samAveshya mano.avishuddham
nirhR^itya karmAshayamAshu yAti parAM gatiM brahmamayo.arkavarNaH
tasminbhavantAvakhilAtmahetau nArAyaNe kAraNamartyamUrtau
bhAvaM vidhattAM nitarAM mahAtmankiM vAvashiShTaM yuvayoH sukR^ityam
AgamiShyatyadIrgheNa kAlena vrajamachyutaH
priyaM vidhAsyate pitrorbhagavAnsAtvatAM patiH
hatvA kaMsaM ra~Ngamadhye pratIpaM sarvasAtvatAm
yadAha vaH samAgatya kR^iShNaH satyaM karoti tat
mA khidyataM mahAbhAgau drakShyathaH kR^iShNamantike

10460363
10460371
10460373
10460381
10460383
10460391
10460393
10460401
10460403
10460411
10460413
10460421
10460423
10460431
10460432
10460433
10460434
10460441
10460443
10460451
10460453
10460461
10460463
10460471
10460473
10460481
10460483
10460491
10460493
10470010
10470011
10470012
10470013
10470014
10470021
10470022
10470023
10470024
10470031
10470033
10470041
10470043
10470051
10470053
10470061
10470063
10470071
10470073
10470081
10470083
10470091
10470093
10470101
10470103
10470111
10470113
10470120
10470121
10470122
10470123

antarhR^idi sa bhUtAnAmAste jyotirivaidhasi


na hyasyAsti priyaH kashchinnApriyo vAstyamAninaH
nottamo nAdhamo vApi samAnasyAsamo.api vA
na mAtA na pitA tasya na bhAryA na sutAdayaH
nAtmIyo na parashchApi na deho janma eva cha
na chAsya karma vA loke sadasanmishrayoniShu
krIDArthaM so.api sAdhUnAM paritrANAya kalpate
sattvaM rajastama iti bhajate nirguNo guNAn
krIDannatIto.api guNaiH sR^ijatyavanhantyajaH
yathA bhramarikAdR^iShTyA bhrAmyatIva mahIyate
chitte kartari tatrAtmA kartevAhaMdhiyA smR^itaH
yuvayoreva naivAyamAtmajo bhagavAnhariH
sarveShAmAtmajo hyAtmA pitA mAtA sa IshvaraH
dR^iShTaM shrutaM bhUtabhavadbhaviShyat
sthAsnushchariShNurmahadalpakaM cha
vinAchyutAdvastu tarAM na vAchyaM
sa eva sarvaM paramAtmabhUtaH
evaM nishA sA bruvatorvyatItA nandasya kR^iShNAnucharasya rAjan
gopyaH samutthAya nirUpya dIpAnvAstUnsamabhyarchya daudhInyamanthun
tA dIpadIptairmaNibhirvirejU rajjUrvikarShadbhujaka~NkaNasrajaH
chalannitambastanahArakuNDala tviShatkapolAruNaku~NkumAnanAH
udgAyatInAmaravindalochanaM vrajA~NganAnAM divamaspR^ishaddhvaniH
dadhnashcha nirmanthanashabdamishrito nirasyate yena dishAmama~Ngalam
bhagavatyudite sUrye nandadvAri vrajaukasaH
dR^iShTvA rathaM shAtakaumbhaM kasyAyamiti chAbruvan
akrUra AgataH kiM vA yaH kaMsasyArthasAdhakaH
yena nIto madhupurIM kR^iShNaH kamalalochanaH
kiM sAdhayiShyatyasmAbhirbhartuH prItasya niShkR^itim
tataH strINAM vadantInAmuddhavo.agAtkR^itAhnikaH
shrIshuka uvAcha
taM vIkShya kR^iShAnucharaM vrajastriyaH
pralambabAhuM navaka~njalochanam
pItAmbaraM puShkaramAlinaM lasan
mukhAravindaM parimR^iShTakuNDalam
suvismitAH ko.ayamapIvyadarshanaH
kutashcha kasyAchyutaveShabhUShaNaH
iti sma sarvAH parivavrurutsukAs
tamuttamaHshlokapadAmbujAshrayam
taM prashrayeNAvanatAH susatkR^itaM savrIDahAsekShaNasUnR^itAdibhiH
rahasyapR^ichChannupaviShTamAsane vij~nAya sandeshaharaM ramApateH
jAnImastvAM yadupateH pArShadaM samupAgatam
bhartreha preShitaH pitrorbhavAnpriyachikIrShayA
anyathA govraje tasya smaraNIyaM na chakShmahe
snehAnubandho bandhUnAM munerapi sudustyajaH
anyeShvarthakR^itA maitrI yAvadarthaviDambanam
pumbhiH strIShu kR^itA yadvatsumanaHsviva ShaTpadaiH
niHsvaM tyajanti gaNikA akalpaM nR^ipatiM prajAH
adhItavidyA AchAryamR^itvijo dattadakShiNam
khagA vItaphalaM vR^ikShaM bhuktvA chAtithayo gR^iham
dagdhaM mR^igAstathAraNyaM jArA bhuktvA ratAM striyam
iti gopyo hi govinde gatavAkkAyamAnasAH
kR^iShNadUte samAyAte uddhave tyaktalaukikAH
gAyantyaH prIyakarmANi rudantyashcha gatahriyaH
tasya saMsmR^itya saMsmR^itya yAni kaishorabAlyayoH
kAchinmadhukaraM dR^iShTvA dhyAyantI kR^iShNasa~Ngamam
priyaprasthApitaM dUtaM kalpayitvedamabravIt
gopyuvAcha
madhupa kitavabandho mA spR^isha~NghriM sapatnyAH
kuchavilulitamAlAku~NkumashmashrubhirnaH
vahatu madhupatistanmAninInAM prasAdaM

10470124
10470131
10470132
10470133
10470134
10470141
10470142
10470143
10470144
10470151
10470152
10470153
10470154
10470161
10470162
10470163
10470164
10470171
10470172
10470173
10470174
10470181
10470182
10470183
10470184
10470191
10470192
10470193
10470194
10470201
10470202
10470203
10470204
10470211
10470212
10470213
10470214
10470220
10470221
10470223
10470230
10470231
10470233
10470241
10470243
10470251
10470253
10470261
10470263
10470271
10470273
10470281
10470283
10470290
10470291
10470293
10470295
10470301
10470303
10470311

yadusadasi viDambyaM yasya dUtastvamIdR^ik


sakR^idadharasudhAM svAM mohinIM pAyayitvA
sumanasa iva sadyastatyaje.asmAnbhavAdR^ik
paricharati kathaM tatpAdapadmaM nu padmA
hyapi bata hR^itachetA hyuttamaHshlokajalpaiH
kimiha bahu ShaDa~Nghre gAyasi tvaM yadUnAm
adhipatimagR^ihANAmagrato naH purANam
vijayasakhasakhInAM gIyatAM tatprasa~NgaH
kShapitakucharujaste kalpayantIShTamiShTAH
divi bhuvi cha rasAyAM kAH striyastaddurApAH
kapaTaruchirahAsabhrUvijR^imbhasya yAH syuH
charaNaraja upAste yasya bhUtirvayaM kA
api cha kR^ipaNapakShe hyuttamaHshlokashabdaH
visR^ija shirasi pAdaM vedmyahaM chAtukArair
anunayaviduShaste.abhyetya dautyairmukundAt
svakR^ita iha viShR^iShTApatyapatyanyalokA
vyasR^ijadakR^itachetAH kiM nu sandheyamasmin
mR^igayuriva kapIndraM vivyadhe lubdhadharmA
striyamakR^ita virUpAM strIjitaH kAmayAnAm
balimapi balimattvAveShTayaddhvA~NkShavadyas
tadalamasitasakhyairdustyajastatkathArthaH
yadanucharitalIlAkarNapIyUShavipruT
sakR^idadanavidhUtadvandvadharmA vinaShTAH
sapadi gR^ihakuTumbaM dInamutsR^ijya dInA
bahava iha viha~NgA bhikShucharyAM charanti
vayamR^itamiva jihmavyAhR^itaM shraddadhAnAH
kulikarutamivAj~nAH kR^iShNavadhvo hariNyaH
dadR^ishurasakR^idetattannakhasparshatIvra
smararuja upamantrinbhaNyatAmanyavArtA
priyasakha punarAgAH preyasA preShitaH kiM
varaya kimanurundhe mAnanIyo.asi me.a~Nga
nayasi kathamihAsmAndustyajadvandvapArshvaM
satatamurasi saumya shrIrvadhUH sAkamAste
api bata madhupuryAmAryaputro.adhunAste
smarati sa pitR^igehAnsaumya bandhUMshcha gopAn
kvachidapi sa kathA naH ki~NkarINAM gR^iNIte
bhujamagurusugandhaM mUrdhnyadhAsyatkadA nu
shrIshuka uvAcha
athoddhavo nishamyaivaM kR^iShNadarshanalAlasAH
sAntvayanpriyasandeshairgopIridamabhAShata
shrIuddhava uvAcha
aho yUyaM sma pUrNArthA bhavatyo lokapUjitAH
vAsudeve bhagavati yAsAmityarpitaM manaH
dAnavratatapohoma japasvAdhyAyasaMyamaiH
shreyobhirvividhaishchAnyaiH kR^iShNe bhaktirhi sAdhyate
bhagavatyuttamaHshloke bhavatIbhiranuttamA
bhaktiH pravartitA diShTyA munInAmapi durlabhA
diShTyA putrAnpatIndehAnsvajanAnbhavanAni cha
hitvAvR^inIta yUyaM yatkR^iShNAkhyaM puruShaM param
sarvAtmabhAvo.adhikR^ito bhavatInAmadhokShaje
viraheNa mahAbhAgA mahAnme.anugrahaH kR^itaH
shrUyatAM priyasandesho bhavatInAM sukhAvahaH
yamAdAyAgato bhadrA ahaM bhartU rahaskaraH
shrIbhagavAnuvAcha
bhavatInAM viyogo me na hi sarvAtmanA kvachit
yathA bhUtAni bhUteShu khaM vAyvagnirjalaM mahI
tathAhaM cha manaHprANa bhUtendriyaguNAshrayaH
AtmanyevAtmanAtmAnaM sR^ije hanmyanupAlaye
AtmamAyAnubhAvena bhUtendriyaguNAtmanA
AtmA j~nAnamayaH shuddho vyatirikto.aguNAnvayaH

10470313
10470321
10470323
10470331
10470333
10470341
10470343
10470351
10470353
10470361
10470363
10470371
10470373
10470380
10470381
10470383
10470390
10470391
10470393
10470401
10470403
10470411
10470413
10470421
10470423
10470431
10470432
10470433
10470434
10470441
10470443
10470451
10470453
10470461
10470463
10470471
10470473
10470481
10470483
10470491
10470493
10470501
10470503
10470511
10470513
10470521
10470523
10470530
10470531
10470533
10470541
10470543
10470551
10470553
10470561
10470563
10470571
10470573
10470581
10470582

suShuptisvapnajAgradbhirmAyAvR^ittibhirIyate
yenendriyArthAndhyAyeta mR^iShA svapnavadutthitaH
tannirundhyAdindriyANi vinidraH pratyapadyata
etadantaH samAmnAyo yogaH sA~NkhyaM manIShiNAm
tyAgastapo damaH satyaM samudrAntA ivApagAH
yattvahaM bhavatInAM vai dUre varte priyo dR^ishAm
manasaH sannikarShArthaM madanudhyAnakAmyayA
yathA dUrachare preShThe mana Avishya vartate
strINAM cha na tathA chetaH sannikR^iShTe.akShigochare
mayyAveshya manaH kR^itsnaM vimuktAsheShavR^itti yat
anusmarantyo mAM nityamachirAnmAmupaiShyatha
yA mayA krIDatA rAtryAM vane.asminvraja AsthitAH
alabdharAsAH kalyANyo mApurmadvIryachintayA
shrIshuka uvAcha
evaM priyatamAdiShTamAkarNya vrajayoShitaH
tA UchuruddhavaM prItAstatsandeshAgatasmR^itIH
gopya UchuH
diShTyAhito hataH kaMso yadUnAM sAnugo.aghakR^it
diShTyAptairlabdhasarvArthaiH kushalyAste.achyuto.adhunA
kachchidgadAgrajaH saumya karoti purayoShitAm
prItiM naH snigdhasavrIDa hAsodArekShaNArchitaH
kathaM rativisheShaj~naH priyashcha purayoShitAm
nAnubadhyeta tadvAkyairvibhramaishchAnubhAjitaH
api smarati naH sAdho govindaH prastute kvachit
goShThimadhye purastrINAmgrAmyAH svairakathAntare
tAH kiM nishAH smarati yAsu tadA priyAbhir
vR^indAvane kumudakundashashA~Nkaramye
reme kvaNachcharaNanUpurarAsagoShThyAm
asmAbhirIDitamanoj~nakathaH kadAchit
apyeShyatIha dAshArhastaptAH svakR^itayA shuchA
sa~njIvayannu no gAtrairyathendro vanamambudaiH
kasmAtkR^iShNa ihAyAti prAptarAjyo hatAhitaH
narendrakanyA udvAhya prItaH sarvasuhR^idvR^itaH
kimasmAbhirvanaukobhiranyAbhirvA mahAtmanaH
shrIpaterAptakAmasya kriyetArthaH kR^itAtmanaH
paraM saukhyaM hi nairAshyaM svairiNyapyAha pi~NgalA
tajjAnatInAM naH kR^iShNe tathApyAshA duratyayA
ka utsaheta santyaktumuttamaHshlokasaMvidam
anichChato.api yasya shrIra~NgAnna chyavate kvachit
sarichChailavanoddeshA gAvo veNuravA ime
sa~NkarShaNasahAyena kR^iShNenAcharitAH prabho
punaH punaH smArayanti nandagopasutaM bata
shrIniketaistatpadakairvismartuM naiva shaknumaH
gatyA lalitayodAra hAsalIlAvalokanaiH
mAdhvyA girA hR^itadhiyaH kathaM taM vismarAma he
he nAtha he ramAnAtha vrajanAthArtinAshana
magnamuddhara govinda gokulaM vR^ijinArNavAt
shrIshuka uvAcha
tatastAH kR^iShNasandeshairvyapetavirahajvarAH
uddhavaM pUjayAM chakrurj~nAtvAtmAnamadhokShajam
uvAsa katichinmAsAngopInAM vinudanshuchaH
kR^iShNalIlAkathAM gAyanramayAmAsa gokulam
yAvantyahAni nandasya vraje.avAtsItsa uddhavaH
vrajaukasAM kShaNaprAyANyAsankR^iShNasya vArtayA
saridvanagiridroNIrvIkShankusumitAndrumAn
kR^iShNaM saMsmArayanreme haridAso vrajaukasAm
dR^iShTvaivamAdi gopInAM kR^iShNAveshAtmaviklavam
uddhavaH paramaprItastA namasyannidaM jagau
etAH paraM tanubhR^ito bhuvi gopavadhvo
govinda eva nikhilAtmani rUDhabhAvAH

10470583
10470584
10470591
10470592
10470593
10470594
10470601
10470602
10470603
10470604
10470611
10470612
10470613
10470614
10470621
10470622
10470623
10470624
10470631
10470633
10470640
10470641
10470643
10470651
10470653
10470661
10470663
10470671
10470673
10470681
10470683
10470691
10470693
10480010
10480011
10480013
10480021
10480023
10480025
10480031
10480033
10480041
10480043
10480051
10480053
10480061
10480063
10480071
10480072
10480073
10480074
10480081
10480083
10480091
10480093
10480101
10480103
10480111
10480113
10480121

vA~nChanti yadbhavabhiyo munayo vayaM cha


kiM brahmajanmabhiranantakathArasasya
kvemAH striyo vanacharIrvyabhichAraduShTAH
kR^iShNe kva chaiSha paramAtmani rUDhabhAvaH
nanvIshvaro.anubhajato.aviduSho.api sAkShAch
ChreyastanotyagadarAja ivopayuktaH
nAyaM shriyo.a~Nga u nitAntarateH prasAdaH
svaryoShitAM nalinagandharuchAM kuto.anyAH
rAsotsave.asya bhujadaNDagR^ihItakaNTha
labdhAshiShAM ya udagAdvrajavallabhInAm
AsAmaho charaNareNujuShAmahaM syAM
vR^indAvane kimapi gulmalatauShadhInAm
yA dustyajaM svajanamAryapathaM cha hitvA
bhejurmukundapadavIM shrutibhirvimR^igyAm
yA vai shriyArchitamajAdibhirAptakAmair
yogeshvarairapi yadAtmani rAsagoShThyAm
kR^iShNasya tadbhagavataH charaNAravindaM
nyastaM staneShu vijahuH parirabhya tApam
vande nandavrajastrINAM pAdareNumabhIkShNashaH
yAsAM harikathodgItaM punAti bhuvanatrayam
shrIshuka uvAcha
atha gopIranuj~nApya yashodAM nandameva cha
gopAnAmantrya dAshArho yAsyannAruruhe ratham
taM nirgataM samAsAdya nAnopAyanapANayaH
nandAdayo.anurAgeNa prAvochannashrulochanAH
manaso vR^ittayo naH syuH kR^iShNa pAdAmbujAshrayAH
vAcho.abhidhAyinIrnAmnAM kAyastatprahvaNAdiShu
karmabhirbhrAmyamANAnAM yatra kvApIshvarechChayA
ma~NgalAcharitairdAnai ratirnaH kR^iShNa Ishvare
evaM sabhAjito gopaiH kR^iShNabhaktyA narAdhipa
uddhavaH punarAgachChanmathurAM kR^iShNapAlitAm
kR^iShNAya praNipatyAha bhaktyudrekaM vrajaukasAm
vasudevAya rAmAya rAj~ne chopAyanAnyadAt
shrIshuka uvAcha
atha vij~nAya bhagavAnsarvAtmA sarvadarshanaH
sairandhryAH kAmataptAyAH priyamichChangR^ihaM yayau
mahArhopaskarairADhyaM kAmopAyopabR^iMhitam
muktAdAmapatAkAbhirvitAnashayanAsanaiH
dhUpaiH surabhibhirdIpaiH sraggandhairapi maNDitam
gR^ihaM tamAyAntamavekShya sAsanAtsadyaH samutthAya hi jAtasambhramA
yathopasa~Ngamya sakhIbhirachyutaM sabhAjayAmAsa sadAsanAdibhiH
tathoddhavaH sAdhutayAbhipUjito nyaShIdadurvyAmabhimR^ishya chAsanam
kR^iShNo.api tUrNaM shayanaM mahAdhanaM vivesha lokAcharitAnyanuvrataH
sA majjanAlepadukUlabhUShaNa sraggandhatAmbUlasudhAsavAdibhiH
prasAdhitAtmopasasAra mAdhavaM savrIDalIlotsmitavibhramekShitaiH
AhUya kAntAM navasa~NgamahriyA visha~NkitAM ka~NkaNabhUShite kare
pragR^ihya shayyAmadhiveshya rAmayA reme.anulepArpaNapuNyaleshayA
sAna~NgataptakuchayorurasastathAkShNor
jighrantyanantacharaNena rujo mR^ijantI
dorbhyAM stanAntaragataM parirabhya kAntam
AnandamUrtimajahAdatidIrghatApam
saivaM kaivalyanAthaM taM prApya duShprApyamIshvaram
a~NgarAgArpaNenAho durbhagedamayAchata
sahoShyatAmiha preShTha dinAni katichinmayA
ramasva notsahe tyaktuM sa~NgaM te.amburuhekShaNa
tasyai kAmavaraM dattvA mAnayitvA cha mAnadaH
sahoddhavena sarveshaH svadhAmAgamadR^iddhimat
durArdhyaM samArAdhya viShNuM sarveshvareshvaram
yo vR^iNIte manogrAhyamasattvAtkumanIShyasau
akrUrabhavanaM kR^iShNaH saharAmoddhavaH prabhuH

10480123
10480131
10480133
10480141
10480143
10480151
10480153
10480161
10480163
10480171
10480173
10480181
10480183
10480191
10480193
10480201
10480203
10480211
10480213
10480221
10480223
10480231
10480233
10480241
10480242
10480243
10480244
10480251
10480252
10480253
10480254
10480261
10480262
10480263
10480264
10480271
10480272
10480273
10480274
10480281
10480283
10480290
10480291
10480293
10480301
10480303
10480311
10480313
10480321
10480323
10480331
10480333
10480341
10480343
10480351
10480353
10480361
10480363
10490010
10490011

ki~nchichchikIrShayanprAgAdakrUraprIyakAmyayA
sa tAnnaravarashreShThAnArAdvIkShya svabAndhavAn
pratyutthAya pramuditaH pariShvajyAbhinandya cha
nanAma kR^iShNaM rAmaM cha sa tairapyabhivAditaH
pUjayAmAsa vidhivatkR^itAsanaparigrahAn
pAdAvanejanIrApo dhArayanshirasA nR^ipa
arhaNenAmbarairdivyairgandhasragbhUShaNottamaiH
architvA shirasAnamya pAdAva~Nkagatau mR^ijan
prashrayAvanato.akrUraH kR^iShNarAmAvabhAShata
diShTyA pApo hataH kaMsaH sAnugo vAmidaM kulam
bhavadbhyAmuddhR^itaM kR^ichChrAddurantAchcha samedhitam
yuvAM pradhAnapuruShau jagaddhetU jaganmayau
bhavadbhyAM na vinA ki~nchitparamasti na chAparam
AtmasR^iShTamidaM vishvamanvAvishya svashaktibhiH
Iyate bahudhA brahmanshru tapratyakShagocharam
yathA hi bhUteShu charAchareShu mahyAdayo yoniShu bhAnti nAnA
evaM bhavAnkevala AtmayoniShvAtmAtmatantro bahudhA vibhAti
sR^ijasyatho lumpasi pAsi vishvaM rajastamaHsattvaguNaiH svashaktibhiH
na badhyase tadguNakarmabhirvA j~nAnAtmanaste kva cha bandhahetuH
dehAdyupAdheranirUpitatvAdbhavo na sAkShAnna bhidAtmanaH syAt
ato na bandhastava naiva mokShaH syAtAmnikAmastvayi no.avivekaH
tvayodito.ayaM jagato hitAya yadA yadA vedapathaH purANaH
bAdhyeta pAShaNDapathairasadbhistadA bhavAnsattvaguNaM bibharti
sa tvamprabho.adya vasudevagR^ihe.avatIrNaH
svAMshena bhAramapanetumihAsi bhUmeH
akShauhiNIshatavadhena suretarAMsha
rAj~nAmamuShya cha kulasya yasho vitanvan
adyesha no vasatayaH khalu bhUribhAgA
yaH sarvadevapitR^ibhUtanR^idevamUrtiH
yatpAdashauchasalilaM trijagatpunAti
sa tvaM jagadgururadhokShaja yAH praviShTaH
kaH paNDitastvadaparaM sharaNaM samIyAd
bhaktapriyAdR^itagiraH suhR^idaH kR^itaj~nAt
sarvAndadAti suhR^ido bhajato.abhikAmAn
AtmAnamapyupachayApachayau na yasya
diShTyA janArdana bhavAniha naH pratIto
yogeshvarairapi durApagatiH sureshaiH
ChindhyAshu naH sutakalatradhanAptageha
dehAdimoharashanAM bhavadIyamAyAm
ityarchitaH saMstutashcha bhaktena bhagavAnhariH
akrUraM sasmitaM prAha gIrbhiH sammohayanniva
shrIbhagavAnuvAcha
tvaM no guruH pitR^ivyashcha shlAghyo bandhushcha nityadA
vayaM tu rakShyAH poShyAshcha anukampyAH prajA hi vaH
bhavadvidhA mahAbhAgA niShevyA arhasattamAH
shreyaskAmairnR^ibhirnityaM devAH svArthA na sAdhavaH
na hyammayAni tIrthAni na devA mR^ichChilAmayAH
te punantyurukAlena darshanAdeva sAdhavaH
sa bhavAnsuhR^idAM vai naH shreyAnshreyashchikIrShayA
jij~nAsArthaM pANDavAnAM gachChasva tvaM gajAhvayam
pitaryuparate bAlAH saha mAtrA suduHkhitAH
AnItAH svapuraM rAj~nA vasanta iti shushruma
teShu rAjAmbikAputro bhrAtR^iputreShu dInadhIH
samo na vartate nUnaM duShputravashago.andhadR^ik
gachCha jAnIhi tadvR^ittamadhunA sAdhvasAdhu vA
vij~nAya tadvidhAsyAmo yathA shaM suhR^idAM bhavet
ityakrUraM samAdishya bhagavAnharirIshvaraH
sa~NkarShaNoddhavAbhyAM vai tataH svabhavanaM yayau
shrIshuka uvAcha
sa gatvA hAstinapuraM pauravendrayasho.a~Nkitam

10490013
10490021
10490023
10490031
10490033
10490041
10490043
10490051
10490053
10490061
10490063
10490071
10490073
10490081
10490083
10490091
10490093
10490101
10490103
10490111
10490113
10490121
10490123
10490131
10490133
10490140
10490141
10490143
10490151
10490153
10490161
10490163
10490170
10490171
10490173
10490181
10490183
10490191
10490193
10490201
10490203
10490211
10490213
10490221
10490223
10490231
10490233
10490241
10490243
10490251
10490253
10490260
10490261
10490263
10490271
10490273
10490281
10490283
10490291
10490292

dadarsha tatrAmbikeyaM sabhIShmaM viduraM pR^ithAm


sahaputraM cha bAhlIkaM bhAradvAjaM sagautamam
karnaM suyodhanaM drauNiM pANDavAnsuhR^ido.aparAn
yathAvadupasa~Ngamya bandhubhirgAndinIsutaH
sampR^iShTastaiH suhR^idvArtAM svayaM chApR^ichChadavyayam
uvAsa katichinmAsAnrAj~no vR^ittavivitsayA
duShprajasyAlpasArasya khalachChandAnuvartinaH
teja ojo balaM vIryaM prashrayAdIMshcha sadguNAn
prajAnurAgaM pArtheShu na sahadbhishchikIR^iShitam
kR^itaM cha dhArtarAShTrairyadgaradAnAdyapeshalam
Achakhyau sarvamevAsmai pR^ithA vidura eva cha
pR^ithA tu bhrAtaraM prAptamakrUramupasR^itya tam
uvAcha janmanilayaM smarantyashrukalekShaNA
api smaranti naH saumya pitarau bhrAtarashcha me
bhaginyau bhrAtR^iputrAshcha jAmayaH sakhya eva cha
bhrAtreyo bhagavAnkR^iShNaH sharaNyo bhaktavatsalaH
paitR^iShvasreyAnsmarati rAmashchAmburuhekShaNaH
sapatnamadhye shochantIM vR^ikAnAM hariNImiva
sAntvayiShyati mAM vAkyaiH pitR^ihInAMshcha bAlakAn
kR^iShNa kR^iShNa mahAyoginvishvAtmanvishvabhAvana
prapannAM pAhi govinda shishubhishchAvasIdatIm
nAnyattava padAmbhojAtpashyAmi sharaNaM nR^iNAm
bibhyatAM mR^ityusaMsArAdIsvarasyApavargikAt
namaH kR^iShNAya shuddhAya brahmaNe paramAtmane
yogeshvarAya yogAya tvAmahaM sharaNaM gatA
shrIshuka uvAcha
ityanusmR^itya svajanaM kR^iShNaM cha jagadIshvaram
prArudadduHkhitA rAjanbhavatAM prapitAmahI
samaduHkhasukho.akrUro vidurashcha mahAyashAH
sAntvayAmAsatuH kuntIM tatputrotpattihetubhiH
yAsyanrAjAnamabhyetya viShamaM putralAlasam
avadatsuhR^idAM madhye bandhubhiH sauhR^idoditam
akrUra uvAcha
bho bho vaichitravIrya tvaM kurUNAM kIrtivardhana
bhrAtaryuparate pANDAvadhunAsanamAsthitaH
dharmeNa pAlayannurvIM prajAH shIlena ra~njayan
vartamAnaH samaH sveShu shreyaH kIrtimavApsyasi
anyathA tvAcharaMlloke garhito yAsyase tamaH
tasmAtsamatve vartasva pANDaveShvAtmajeShu cha
neha chAtyantasaMvAsaH kasyachitkenachitsaha
rAjansvenApi dehena kimu jAyAtmajAdibhiH
ekaH prasUyate jantureka eva pralIyate
eko.anubhu~Nkte sukR^itameka eva cha duShkR^itam
adharmopachitaM vittaM harantyanye.alpamedhasaH
sambhojanIyApadeshairjalAnIva jalaukasaH
puShNAti yAnadharmeNa svabuddhyA tamapaNDitam
te.akR^itArthaM prahiNvanti prANA rAyaH sutAdayaH
svayaM kilbiShamAdAya taistyakto nArthakovidaH
asiddhArtho vishatyandhaM svadharmavimukhastamaH
tasmAllokamimaM rAjansvapnamAyAmanoratham
vIkShyAyamyAtmanAtmAnaM samaH shAnto bhava prabho
dhR^itarAShTra uvAcha
yathA vadati kalyANIM vAchaM dAnapate bhavAn
tathAnayA na tR^ipyAmi martyaH prApya yathAmR^itam
tathApi sUnR^itA saumya hR^idi na sthIyate chale
putrAnurAgaviShame vidyutsaudAmanI yathA
Ishvarasya vidhiM ko nu vidhunotyanyathA pumAn
bhUmerbhArAvatArAya yo.avatIrNo yadoH kule
yo durvimarshapathayA nijamAyayedaM
sR^iShTvA guNAnvibhajate tadanupraviShTaH

10490293
10490294
10490300
10490301
10490303
10490311
10490313
10500010
10500011
10500013
10500021
10500023
10500031
10500033
10500041
10500043
10500051
10500053
10500061
10500063
10500071
10500073
10500081
10500083
10500091
10500093
10500101
10500103
10500111
10500113
10500121
10500123
10500131
10500133
10500141
10500143
10500151
10500153
10500161
10500163
10500171
10500173
10500175
10500181
10500183
10500190
10500191
10500193
10500200
10500201
10500203
10500211
10500212
10500213
10500214
10500221
10500223
10500231
10500232
10500233

tasmai namo duravabodhavihAratantra


saMsArachakragataye parameshvarAya
shrIshuka uvAcha
ityabhipretya nR^ipaterabhiprAyaM sa yAdavaH
suhR^idbhiH samanuj~nAtaH punaryadupurImagAt
shashaMsa rAmakR^iShNAbhyAM dhR^itarAShTravicheShTitam
pANdavAnprati kauravya yadarthaM preShitaH svayam
shrIshuka uvAcha
astiH prAptishcha kaMsasya mahiShyau bharatarShabha
mR^ite bhartari duHkhArte IyatuH sma piturgR^ihAn
pitre magadharAjAya jarAsandhAya duHkhite
vedayAM chakratuH sarvamAtmavaidhavyakAraNam
sa tadapriyamAkarNya shokAmarShayuto nR^ipa
ayAdavIM mahIM kartuM chakre paramamudyamam
akShauhiNIbhirviMshatyA tisR^ibhishchApi saMvR^itaH
yadurAjadhAnIM mathurAM nyarudhatsarvato disham
nirIkShya tadbalaM kR^iShNa udvelamiva sAgaram
svapuraM tena saMruddhaM svajanaM cha bhayAkulam
chintayAmAsa bhagavAnhariH kAraNamAnuShaH
taddeshakAlAnuguNaM svAvatAraprayojanam
haniShyAmi balaM hyetadbhuvi bhAraM samAhitam
mAgadhena samAnItaM vashyAnAM sarvabhUbhujAm
akShauhiNIbhiH sa~NkhyAtaM bhaTAshvarathaku~njaraiH
mAgadhastu na hantavyo bhUyaH kartA balodyamam
etadartho.avatAro.ayaM bhUbhAraharaNAya me
saMrakShaNAya sAdhUnAM kR^ito.anyeShAM vadhAya cha
anyo.api dharmarakShAyai dehaH saMbhriyate mayA
virAmAyApyadharmasya kAle prabhavataH kvachit
evaM dhyAyati govinda AkAshAtsUryavarchasau
rathAvupasthitau sadyaH sasUtau saparichChadau
AyudhAni cha divyAni purANAni yadR^ichChayA
dR^iShTvA tAni hR^iShIkeshaH sa~NkarShaNamathAbravIt
pashyArya vyasanaM prAptaM yadUnAM tvAvatAM prabho
eSha te ratha AyAto dayitAnyAyudhAni cha
etadarthaM hi nau janma sAdhUnAmIsha sharmakR^it
trayoviMshatyanIkAkhyaM bhUmerbhAramapAkuru
evaM sammantrya dAshArhau daMshitau rathinau purAt
nirjagmatuH svAyudhADhyau balenAlpIyasA vR^itau
sha~NkhaM dadhmau vinirgatya harirdArukasArathiH
tato.abhUtparasainyAnAM hR^idi vitrAsavepathuH
tAvAha mAgadho vIkShya he kR^iShNa puruShAdhama
na tvayA yoddhumichChAmi bAlenaikena lajjayA
guptena hi tvayA manda na yotsye yAhi bandhuhan
tava rAma yadi shraddhA yudhyasva dhairyamudvaha
hitvA vA machCharaishChinnaM dehaM svaryAhi mAM jahi
shrIbhagavAnuvAcha
na vai shUrA vikatthante darshayantyeva pauruSham
na gR^ihNImo vacho rAjannAturasya mumUrShataH
shrIshuka uvAcha
jarAsutastAvabhisR^itya mAdhavau mahAbalaughena balIyasAvR^inot
sasainyayAnadhvajavAjisArathI sUryAnalau vAyurivAbhrareNubhiH
suparNatAladhvajachihitnau rathAv
alakShayantyo harirAmayormR^idhe
striyaH purATTAlakaharmyagopuraM
samAshritAH sammumuhuH shuchArditaH
hariH parAnIkapayomuchAM muhuH shilImukhAtyulbaNavarShapIDitam
svasainyamAlokya surAsurArchitaM vyasphUrjayachChAr~NgasharAsanottamam
gR^ihNannisha~NgAdatha sandadhachCharAn
vikR^iShya mu~nchanshitabANapUgAn
nighnanrathAnku~njaravAjipattIn

10500234
10500241
10500243
10500251
10500253
10500261
10500263
10500271
10500273
10500281
10500283
10500291
10500292
10500293
10500294
10500301
10500303
10500311
10500313
10500321
10500323
10500331
10500333
10500341
10500343
10500351
10500353
10500361
10500363
10500371
10500373
10500381
10500383
10500391
10500393
10500401
10500403
10500411
10500413
10500421
10500423
10500431
10500433
10500441
10500443
10500451
10500453
10500461
10500463
10500471
10500473
10500481
10500483
10500491
10500493
10500501
10500503
10500511
10500513
10500521

nirantaraM yadvadalAtachakram
nirbhinnakumbhAH kariNo nipeturanekasho.ashvAH sharavR^ikNakandharAH
rathA hatAshvadhvajasUtanAyakAH padAyatashChinnabhujorukandharAH
sa~nChidyamAnadvipadebhavAjinAma~NgaprasUtAH shatasho.asR^igApagAH
bhujAhayaH pUruShashIrShakachChapA hatadvipadvIpahaya grahAkulAH
karorumInA narakeshashaivalA dhanustara~NgAyudhagulmasa~NkulAH
achChUrikAvartabhayAnakA mahA maNipravekAbharaNAshmasharkarAH
pravartitA bhIrubhayAvahA mR^idhe manasvinAM harShakarIH parasparam
vinighnatArInmuShalena durmadAnsa~NkarShaNenAparImeyatejasA
balaM tada~NgArNavadurgabhairavaM durantapAraM magadhendrapAlitam
kShayaM praNItaM vasudevaputrayorvikrIDitaM tajjagadIshayoH param
sthityudbhavAntaM bhuvanatrayasya yaH
samIhite.anantaguNaH svalIlayA
na tasya chitraM parapakShanigrahas
tathApi martyAnuvidhasya varNyate
jagrAha virathaM rAmo jarAsandhaM mahAbalam
hatAnIkAvashiShTAsuM siMhaH siMhamivaujasA
badhyamAnaM hatArAtiM pAshairvAruNamAnuShaiH
vArayAmAsa govindastena kAryachikIrShayA
sA mukto lokanAthAbhyAM vrIDito vIrasammataH
tapase kR^itasa~Nkalpo vAritaH pathi rAjabhiH
vAkyaiH pavitrArthapadairnayanaiH prAkR^itairapi
svakarmabandhaprApto.ayaM yadubhiste parAbhavaH
hateShu sarvAnIkeShu nR^ipo bArhadrathastadA
upekShito bhagavatA magadhAndurmanA yayau
mukundo.apyakShatabalo nistIrNAribalArNavaH
vikIryamANaH kusumaistrIdashairanumoditaH
mAthurairupasa~Ngamya vijvarairmuditAtmabhiH
upagIyamAnavijayaH sUtamAgadhavandibhiH
sha~Nkhadundubhayo nedurbherItUryANyanekashaH
vINAveNumR^ida~NgAni puraM pravishati prabhau
siktamArgAM hR^iShTajanAM patAkAbhirabhyala~NkR^itAm
nirghuShTAM brahmaghoSheNa kautukAbaddhatoraNAm
nichIyamAno nArIbhirmAlyadadhyakShatA~NkuraiH
nirIkShyamANaH sasnehaM prItyutkalitalochanaiH
AyodhanagataM vittamanantaM vIrabhUShaNam
yadurAjAya tatsarvamAhR^itaM prAdishatprabhuH
evaM saptadashakR^itvastAvatyakShauhiNIbalaH
yuyudhe mAgadho rAjA yadubhiH kR^iShNapAlitaiH
akShiNvaMstadbalaM sarvaM vR^iShNayaH kR^iShNatejasA
hateShu sveShvanIkeShu tyakto.agAdaribhirnR^ipaH
aShTAdashama sa~NgrAma AgAmini tadantarA
nAradapreShito vIro yavanaH pratyadR^ishyata
rurodha mathurAmetya tisR^ibhirmlechChakoTibhiH
nR^iloke chApratidvandvo vR^iShNInshrutvAtmasammitAn
taM dR^iShTvAchintayatkR^iShNaH sa~NkarShaNa sahAyavAn
aho yadUnAM vR^ijinaM prAptaM hyubhayato mahat
yavano.ayaM nirundhe.asmAnadya tAvanmahAbalaH
mAgadho.apyadya vA shvo vA parashvo vAgamiShyati
AvayoH yudhyatorasya yadyAgantA jarAsutaH
bandhUnhaniShyatyatha vA neShyate svapuraM balI
tasmAdadya vidhAsyAmo durgaM dvipadadurgamam
tatra j~nAtInsamAdhAya yavanaM ghAtayAmahe
iti sammantrya bhagavAndurgaM dvAdashayojanam
antaHsamudre nagaraM kR^itsnAdbhutamachIkarat
dR^ishyate yatra hi tvAShTraM vij~nAnaM shilpanaipuNam
rathyAchatvaravIthIbhiryathAvAstu vinirmitam
suradrumalatodyAna vichitropavanAnvitam
hemashR^i~NgairdivispR^igbhiH sphaTikATTAlagopuraiH
rAjatArakuTaiH koShThairhemakumbhairala~NkR^itaiH

10500523
10500531
10500533
10500541
10500543
10500551
10500553
10500561
10500563
10500571
10500573
10500575
10510010
10510011
10510013
10510021
10510023
10510031
10510033
10510041
10510043
10510051
10510053
10510061
10510063
10510071
10510073
10510081
10510083
10510091
10510093
10510101
10510103
10510111
10510113
10510121
10510123
10510130
10510131
10510133
10510140
10510141
10510143
10510151
10510153
10510161
10510163
10510171
10510173
10510181
10510183
10510191
10510193
10510201
10510203
10510211
10510213
10510221
10510223
10510231

ratnakUtairgR^ihairhemairmahAmArakatasthalaiH
vAstoShpatInAM cha gR^ihairvallabhIbhishcha nirmitam
chAturvarNyajanAkIrNaM yadudevagR^ihollasat
sudharmAM pArijAtaM cha mahendraH prAhiNoddhareH
yatra chAvasthito martyo martyadharmairna yujyate
shyAmaikavarNAnvaruNo hayAnshuklAnmanojavAn
aShTau nidhipatiH koshAnlokapAlo nijodayAn
yadyadbhagavatA dattamAdhipatyaM svasiddhaye
sarvaM pratyarpayAmAsurharau bhUmigate nR^ipa
tatra yogaprabhAvena nItvA sarvajanaM hariH
prajApAlena rAmeNa kR^iShNaH samanumantritaH
nirjagAma puradvArAtpadmamAlI nirAyudhaH
shrIshuka uvAcha
taM vilokya viniShkrAntamujjihAnamivoDupam
darshanIyatamaM shyAmaM pItakausheyavAsasam
shrIvatsavakShasaM bhrAjatkaustubhAmuktakandharam
pR^ithudIrghachaturbAhuM navaka~njAruNekShaNam
nityapramuditaM shrImatsukapolaM shuchismitam
mukhAravindaM bibhrANaM sphuranmakarakuNDalam
vAsudevo hyayamiti pumAnshrIvatsalA~nChanaH
chaturbhujo.aravindAkSho vanamAlyatisundaraH
lakShaNairnAradaproktairnAnyo bhavitumarhati
nirAyudhashchalanpadbhyAM yotsye.anena nirAyudhaH
iti nishchitya yavanaH prAdravadtaM parA~Nmukham
anvadhAvajjighR^ikShustaM durApamapi yoginAm
hastaprAptamivAtmAnaM harINA sa pade pade
nIto darshayatA dUraM yavanesho.adrikandaram
palAyanaM yadukule jAtasya tava nochitam
iti kShipannanugato nainaM prApAhatAshubhaH
evaM kShipto.api bhagavAnprAvishadgirikandaram
so.api praviShTastatrAnyaM shayAnaM dadR^ishe naram
nanvasau dUramAnIya shete mAmiha sAdhuvat
iti matvAchyutaM mUDhastaM padA samatADayat
sa utthAya chiraM suptaH shanairunmIlya lochane
disho vilokayanpArshve tamadrAkShIdavasthitam
sa tAvattasya ruShTasya dR^iShTipAtena bhArata
dehajenAgninA dagdho bhasmasAdabhavatkShaNAt
shrIrAjovAcha
ko nAma sa pumAnbrahmankasya kiMvIrya eva cha
kasmAdguhAM gataH shiShye kiMtejo yavanArdanaH
shrIshuka uvAcha
sa ikShvAkukule jAto mAndhAtR^itanayo mahAn
muchukunda iti khyAto brahmaNyaH satyasa~NgaraH
sa yAchitaH suragaNairindrAdyairAtmarakShaNe
asurebhyaH paritrastaistadrakShAM so.akarochchiram
labdhvA guhaM te svaHpAlaM muchukundamathAbruvan
rAjanviramatAM kR^ichChrAdbhavAnnaH paripAlanAt
naralokaM parityajya rAjyaM nihatakaNTakam
asmAnpAlayato vIra kAmAste sarva ujjhitAH
sutA mahiShyo bhavato j~nAtayo.amAtyamantrinaH
prajAshcha tulyakAlInA nAdhunA santi kAlitAH
kAlo balIyAnbalinAM bhagavAnIshvaro.avyayaH
prajAH kAlayate krIDanpashupAlo yathA pashUn
varaM vR^iNIShva bhadraM te R^ite kaivalyamadya naH
eka eveshvarastasya bhagavAnviShNuravyayaH
evamuktaH sa vai devAnabhivandya mahAyashAH
ashayiShTa guhAviShTo nidrayA devadattayA
yavane bhasmasAnnIte bhagavAnsAtvatarShabhaH
AtmAnaM darshayAmAsa muchukundAya dhImate
tamAlokya ghanashyAmaM pItakausheyavAsasam

10510233
10510241
10510243
10510251
10510253
10510261
10510263
10510270
10510271
10510273
10510281
10510283
10510291
10510293
10510301
10510303
10510311
10510313
10510321
10510323
10510331
10510333
10510341
10510343
10510351
10510353
10510360
10510361
10510363
10510371
10510373
10510381
10510383
10510391
10510393
10510401
10510403
10510405
10510411
10510413
10510421
10510423
10510431
10510433
10510440
10510441
10510443
10510450
10510451
10510453
aH
10510461
10510462
10510463
10510464
10510471
10510473
10510481
10510482
10510483

shrIvatsavakShasaM bhrAjatkaustubhena virAjitam


chaturbhujaM rochamAnaM vaijayantyA cha mAlayA
chAruprasannavadanaM sphuranmakarakuNDalam
prekShaNIyaM nR^ilokasya sAnurAgasmitekShaNam
apIvyavayasaM matta mR^igendrodAravikramam
paryapR^ichChanmahAbuddhistejasA tasya dharShitaH
sha~NkitaH shanakai rAjA durdharShamiva tejasA
shrImuchukunda uvAcha
ko bhavAniha samprApto vipine girigahvare
padbhyAM padmapalAshAbhyAM vicharasyurukaNTake
kiM svittejasvinAM tejo bhagavAnvA vibhAvasuH
sUryaH somo mahendro vA lokapAlo paro.api vA
manye tvAM devadevAnAM trayANAM puruSharShabham
yadbAdhase guhAdhvAntaM pradIpaH prabhayA yathA
shushrUShatAmavyalIkamasmAkaM narapu~Ngava
svajanma karma gotraM vA kathyatAM yadi rochate
vayaM tu puruShavyAghra aikShvAkAH kShatrabandhavaH
muchukunda iti prokto yauvanAshvAtmajaH prabho
chiraprajAgarashrAnto nidrayApahatendriyaH
shaye.asminvijane kAmaM kenApyutthApito.adhunA
so.api bhasmIkR^ito nUnamAtmIyenaiva pApmanA
anantaraM bhavAnshrImAMllakShito.amitrashAsanaH
tejasA te.aviShahyeNa bhUri draShTuM na shaknumaH
hataujasA mahAbhAga mAnanIyo.asi dehinAm
evaM sambhAShito rAj~nA bhagavAnbhUtabhAvanaH
pratyAha prahasanvANyA meghanAdagabhIrayA
shrIbhagavAnuvAcha
janmakarmAbhidhAnAni santi me.a~Nga sahasrashaH
na shakyante.anusa~NkhyAtumanantatvAnmayApi hi
kvachidrajAMsi vimame pArthivAnyurujanmabhiH
guNakarmAbhidhAnAni na me janmAni karhichit
kAlatrayopapannAni janmakarmANi me nR^ipa
anukramanto naivAntaM gachChanti paramarShayaH
tathApyadyatanAnya~Nga shR^inuShva gadato mama
vij~nApito viri~nchena purAhaM dharmaguptaye
bhUmerbhArAyamANAnAmasurANAM kShayAya cha
avatIrNo yadukule gR^iha AnakadundubheH
vadanti vAsudeveti vasudevasutaM hi mAm
kAlanemirhataH kaMsaH pralambAdyAshcha saddviShaH
ayaM cha yavano dagdho rAjaMste tigmachakShuShA
so.ahaM tavAnugrahArthaM guhAmetAmupAgataH
prArthitaH prachuraM pUrvaM tvayAhaM bhaktavatsalaH
varAnvR^iNIShva rAjarShe sarvAnkAmAndadAmi te
mAM prasanno janaH kashchinna bhUyo.arhati shochitum
shrIshuka uvAcha
ityuktastaM praNamyAha muchukundo mudAnvitaH
j~nAtvA nArAyaNaM devaM gargavAkyamanusmaran
shrImuchukunda uvAcha
vimohito.ayaM jana Isha mAyayA tvadIyayA tvAM na bhajatyanarthadR^ik
sukhAya duHkhaprabhaveShu sajjate gR^iheShu yoShitpuruShashcha va~nchit
labdhvA jano durlabhamatra mAnuShaM
katha~nchidavya~Ngamayatnato.anagha
pAdAravindaM na bhajatyasanmatir
gR^ihAndhakUpe patito yathA pashuH
mamaiSha kAlo.ajita niShphalo gato rAjyashriyonnaddhamadasya bhUpateH
martyAtmabuddheH sutadArakoshabhUShvAsajjamAnasya durantachintayA
kalevare.asminghaTakuDyasannibhe
nirUDhamAno naradeva ityaham
vR^ito rathebhAshvapadAtyanIkapair

10510484
10510491
m
10510493
10510501
10510502
10510503
10510504
10510511
10510513
10510521
10510523
10510531
10510533
10510541
10510543
10510551
10510553
10510561
10510563
am
10510571
10510572
10510573
10510574
10510580
10510581
10510583
10510591
10510593
10510601
10510603
10510611
10510613
10510621
10510623
10510631
10510633
10520010
10520011
10520013
10520021
10520023
10520031
10520033
10520041
10520043
10520051
10520053
10520061
10520063
10520071
10520073
10520081
10520083
10520091
10520093
10520101
10520103
10520111

gAM paryaTaMstvAgaNayansudurmadaH
pramattamuchchairitikR^ityachintayA pravR^iddhalobhaM viShayeShu lAlasa
tvamapramattaH sahasAbhipadyase kShullelihAno.ahirivAkhumantakaH
purA rathairhemapariShkR^itaishcharan
mataMgajairvA naradevasaMj~nitaH
sa eva kAlena duratyayena te
kalevaro viTkR^imibhasmasaMj~nitaH
nirjitya dikchakramabhUtavigraho varAsanasthaH samarAjavanditaH
gR^iheShu maithunyasukheShu yoShitAM krIDAmR^igaH pUruSha Isha nIyate
karoti karmANi tapaHsuniShThito nivR^ittabhogastadapekShayAdadat
punashcha bhUyAsamahaM svarADiti pravR^iddhatarSho na sukhAya kalpate
bhavApavargo bhramato yadA bhavejjanasya tarhyachyuta satsamAgamaH
satsa~Ngamo yarhi tadaiva sadgatau parAvareshe tvayi jAyate matiH
manye mamAnugraha Isha te kR^ito rAjyAnubandhApagamo yadR^ichChayA
yaH prArthyate sAdhubhirekacharyayA vanaM vivikShadbhirakhaNDabhUmipaiH
na kAmaye.anyaM tava pAdasevanAdaki~nchanaprArthyatamAdvaraM vibho
ArAdhya kastvAM hyapavargadaM hare vR^iNIta Aryo varamAtmabandhanam
tasmAdvisR^ijyAshiSha Isha sarvato rajastamaHsattvaguNAnubandhanAH
nira~njanaM nirguNamadvayaM paraM tvAM j~nAptimAtraM puruShaM vrajAmyah
chiramiha vR^ijinArtastapyamAno.anutApair
avitR^iShaShaDamitro.alabdhashAntiH katha~nchit
sharaNada samupetastvatpadAbjaM parAtman
abhayamR^itamashokaM pAhi mApannamIsha
shrIbhagavAnuvAcha
sArvabhauma mahArAja matiste vimalorjitA
varaiH pralobhitasyApi na kAmairvihatA yataH
pralobhito varairyattvamapramAdAya viddhi tat
na dhIrekAntabhaktAnAmAshIrbhirbhidyate kvachit
yu~njAnAnAmabhaktAnAM prANAyAmAdibhirmanaH
akShINavAsanaM rAjandR^ishyate punarutthitam
vicharasva mahIM kAmaM mayyAveshitamAnasaH
astvevaM nityadA tubhyaM bhaktirmayyanapAyinI
kShAtradharmasthito jantUnnyavadhIrmR^igayAdibhiH
samAhitastattapasA jahyaghaM madupAshritaH
janmanyanantare rAjansarvabhUtasuhR^ittamaH
bhUtvA dvijavarastvaM vai mAmupaiShyasi kevalam
shrIshuka uvAcha
itthaM so.anagrahIto.anga kR^iShNenekShvAku nandanaH
taM parikramya sannamya nishchakrAma guhAmukhAt
saMvIkShya kShullakAnmartyAnpashUnvIrudvanaspatIn
matvA kaliyugaM prAptaM jagAma dishamuttarAm
tapaHshraddhAyuto dhIro niHsa~Ngo muktasaMshayaH
samAdhAya manaH kR^iShNe prAvishadgandhamAdanam
badaryAshramamAsAdya naranArAyaNAlayam
sarvadvandvasahaH shAntastapasArAdhayaddharim
bhagavAnpunarAvrajya purIM yavanaveShTitAm
hatvA mlechChabalaM ninye tadIyaM dvArakAM dhanam
nIyamAne dhane gobhirnR^ibhishchAchyutachoditaiH
AjagAma jarAsandhastrayoviMshatyanIkapaH
vilokya vegarabhasaM ripusainyasya mAdhavau
manuShyacheShTAmApannau rAjandudruvaturdrutam
vihAya vittaM prachuramabhItau bhIrubhItavat
padbhyAM palAshAbhyAM chelaturbahuyojanam
palAyamAnau tau dR^iShTvA mAgadhaH prahasanbalI
anvadhAvadrathAnIkairIshayorapramANavit
pradrutya dUraM saMshrAntau tu~NgamAruhatAM girim
pravarShaNAkhyaM bhagavAnnityadA yatra varShati
girau nilInAvAj~nAya nAdhigamya padaM nR^ipa

10520113
10520121
10520123
10520131
10520133
10520141
10520143
10520151
10520153
10520161
10520163
10520171
10520173
10520180
10520181
10520183
10520191
10520193
10520201
10520203
10520210
10520211
10520213
10520221
10520223
10520231
10520233
10520241
10520243
10520251
10520253
10520261
10520263
10520271
10520273
10520281
10520283
10520291
10520293
10520301
10520303
10520311
10520313
10520321
10520323
10520331
10520333
10520341
10520343
10520351
10520353
10520361
10520363
10520370
10520371
10520372
10520373
10520374
10520381
10520382

dadAha girimedhobhiH samantAdagnimutsR^ijan


tata utpatya tarasA dahyamAnataTAdubhau
dashaikayojanAttu~NgAnnipetaturadho bhuvi
alakShyamANau ripuNA sAnugena yadUttamau
svapuraM punarAyAtau samudraparikhAM nR^ipa
so.api dagdhAviti mR^iShA manvAno balakeshavau
balamAkR^iShya sumahanmagadhAnmAgadho yayau
AnartAdhipatiH shrImAnraivato raivatIM sutAm
brahmaNA choditaH prAdAdbalAyeti puroditam
bhagavAnapi govinda upayeme kurUdvaha
vaidarbhIM bhIShmakasutAM shriyo mAtrAM svayaMvare
pramathya tarasA rAj~naH shAlvAdIMshchaidyapakShagAn
pashyatAM sarvalokAnAM tArkShyaputraH sudhAmiva
shrIrAjovAcha
bhagavAnbhIShmakasutAM rukmiNIM ruchirAnanAm
rAkShasena vidhAnena upayema iti shrutam
bhagavanshrotumichChAmi kR^iShNasyAmitatejasaH
yathA mAgadhashAlvAdInjitvA kanyAmupAharat
brahmankR^iShNakathAH puNyA mAdhvIrlokamalApahAH
ko nu tR^ipyeta shR^iNvAnaH shrutaj~no nityanUtanAH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
rAjAsIdbhIShmako nAma vidarbhAdhipatirmahAn
tasya panchAbhavanputrAH kanyaikA cha varAnanA
rukmyagrajo rukmaratho rukmabAhuranantaraH
rukmakesho rukmamAlI rukmiNyeShA svasA satI
sopashrutya mukundasya rUpavIryaguNashriyaH
gR^ihAgatairgIyamAnAstaM mene sadR^ishaM patim
tAM buddhilakShaNaudArya rUpashIlaguNAshrayAm
kR^iShNashcha sadR^ishIM bhAryAM samudvoDhuM mano dadhe
bandhUnAmichChatAM dAtuM kR^iShNAya bhaginIM nR^ipa
tato nivArya kR^iShNadviDrukmI chaidyamamanyata
tadavetyAsitApA~NgI vaidarbhI durmanA bhR^isham
vichintyAptaM dvijaM ka~nchitkR^iShNAya prAhiNoddrutam
dvArakAM sa samabhyetya pratIhAraiH praveshitaH
apashyadAdyaM puruShamAsInaM kA~nchanAsane
dR^iShTvA brahmaNyadevastamavaruhya nijAsanAt
upaveshyArhayAM chakre yathAtmAnaM divaukasaH
taM bhuktavantaM vishrAntamupagamya satAM gatiH
pANinAbhimR^ishanpAdAvavyagrastamapR^ichChata
kachchiddvijavarashreShTha dharmaste vR^iddhasammataH
vartate nAtikR^ichChreNa santuShTamanasaH sadA
santuShTo yarhi varteta brAhmaNo yena kenachit
ahIyamAnaH svaddharmAtsa hyasyAkhilakAmadhuk
asantuShTo.asakR^illokAnApnotyapi sureshvaraH
aki~nchano.api santuShTaH shete sarvA~NgavijvaraH
viprAnsvalAbhasantuShTAnsAdhUnbhUtasuhR^ittamAn
niraha~NkAriNaH shAntAnnamasye shirasAsakR^it
kachchidvaH kushalaM brahmanrAjato yasya hi prajAH
sukhaM vasanti viShaye pAlyamAnAH sa me priyaH
yatastvamAgato durgaM nistIryeha yadichChayA
sarvaM no brUhyaguhyaM chetkiM kAryaM karavAma te
evaM sampR^iShTasamprashno brAhmaNaH parameShThinA
lIlAgR^ihItadehena tasmai sarvamavarNayat
shrIrukmiNyuvAcha
shrutvA guNAnbhuvanasundara shR^iNvatAM te
nirvishya karNavivarairharato.a~NgatApam
rUpaM dR^ishAM dR^ishimatAmakhilArthalAbhaM
tvayyachyutAvishati chittamapatrapaM me
kA tvA mukunda mahatI kulashIlarUpa
vidyAvayodraviNadhAmabhirAtmatulyam

10520383
10520384
10520391
10520392
10520393
10520394
10520401
10520402
10520403
10520404
10520411
10520412
10520413
10520414
10520421
10520422
10520423
10520424
10520431
10520432
10520433
10520434
10520440
10520441
10520443
10530010
10530011
10530013
10530020
10530021
10530023
10530031
10530033
10530040
10530041
10530043
10530051
10530053
10530061
10530063
10530071
10530073
10530081
10530083
10530091
10530093
10530101
10530103
10530111
10530113
10530121
10530123
10530131
10530133
10530141
10530143
10530151
10530153
10530161
10530163

dhIrA patiM kulavatI na vR^iNIta kanyA


kAle nR^isiMha naralokamano.abhirAmam
tanme bhavAnkhalu vR^itaH patira~Nga jAyAm
AtmArpitashcha bhavato.atra vibho vidhehi
mA vIrabhAgamabhimarshatu chaidya ArAd
gomAyuvanmR^igapaterbalimambujAkSha
pUrteShTadattaniyamavratadevavipra
gurvarchanAdibhiralaM bhagavAnpareshaH
ArAdhito yadi gadAgraja etya pANiM
gR^ihNAtu me na damaghoShasutAdayo.anye
shvo bhAvini tvamajitodvahane vidarbhAn
guptaH sametya pR^itanApatibhiH parItaH
nirmathya chaidyamagadhendrabalaM prasahya
mAM rAkShasena vidhinodvaha vIryashulkAm
antaHpurAntaracharImanihatya bandhUn
tvAmudvahe kathamiti pravadAmyupAyam
pUrvedyurasti mahatI kuladevayAtrA
yasyAM bahirnavavadhUrgirijAmupeyAt
yasyA~Nghripa~NkajarajaHsnapanaM mahAnto
vA~nChantyumApatirivAtmatamo.apahatyai
yarhyambujAkSha na labheya bhavatprasAdaM
jahyAmasUnvratakR^ishAnshatajanmabhiH syAt
brAhmaNa uvAcha
ityete guhyasandeshA yadudeva mayAhR^itAH
vimR^ishya kartuM yachchAtra kriyatAM tadanantaram
shrIshuka uvAcha
vaidarbhyAH sa tu sandeshaM nishamya yadunandanaH
pragR^ihya pANinA pANiM prahasannidamabravIt
shrIbhagavAnuvAcha
tathAhamapi tachchitto nidrAM cha na labhe nishi
vedAhamrukmiNA dveShAnmamodvAho nivAritaH
tAmAnayiShya unmathya rAjanyApasadAnmR^idhe
matparAmanavadyA~NgImedhaso.agnishikhAmiva
shrIshuka uvAcha
udvAharkShaM cha vij~nAya rukmiNyA madhusUdanaH
rathaH saMyujyatAmAshu dAruketyAha sArathim
sa chAshvaiH shaibyasugrIva meghapuShpabalAhakaiH
yuktaM rathamupAnIya tasthau prA~njaliragrataH
Aruhya syandanaM shaurirdvijamAropya tUrNagaiH
AnartAdekarAtreNa vidarbhAnagamaddhayaiH
rAjA sa kuNDinapatiH putrasnehavashAnugaH
shishupAlAya svAM kanyAM dAsyankarmANyakArayat
puraM sammR^iShTasaMsikta mArgarathyAchatuShpatham
chitradhvajapatAkAbhistoraNaiH samala~NkR^itam
sraggandhamAlyAbharaNairvirajo.ambarabhUShitaiH
juShTaM strIpuruShaiH shrImad gR^ihairagurudhUpitaiH
pitR^IndevAnsamabhyarchya viprAMshcha vidhivannR^ipa
bhojayitvA yathAnyAyaM vAchayAmAsa ma~Ngalam
susnAtAM sudatIM kanyAM kR^itakautukama~NgalAm
AhatAMshukayugmena bhUShitAM bhUShaNottamaiH
chakruH sAmargyajurmantrairvadhvA rakShAM dvijottamAH
purohito.atharvavidvai juhAva grahashAntaye
hiraNyarUpya vAsAMsi tilAMshcha guDamishritAn
prAdAddhenUshcha viprebhyo rAjA vidhividAM varaH
evaM chedipatI rAjA damaghoShaH sutAya vai
kArayAmAsa mantraj~naiH sarvamabhyudayochitam
madachyudbhirgajAnIkaiH syandanairhemamAlibhiH
pattyashvasa~NkulaiH sainyaiH parItaH kuNdInaM yayau
taM vai vidarbhAdhipatiH samabhyetyAbhipUjya cha
niveshayAmAsa mudA kalpitAnyaniveshane

10530171
10530173
10530181
10530183
10530191
10530193
10530201
10530203
10530211
10530213
10530221
10530223
10530231
10530233
10530235
10530241
10530243
10530251
10530253
10530261
10530263
10530271
10530273
10530281
10530283
10530291
10530293
10530301
10530303
10530311
10530313
10530321
10530323
10530331
10530333
10530341
10530343
10530351
10530353
10530361
10530363
10530371
10530373
10530381
10530383
10530391
10530393
10530401
10530403
10530411
10530413
10530415
10530421
10530423
10530431
10530433
10530441
10530443
10530451
10530453

tatra shAlvo jarAsandho dantavakro vidUrathaH


AjagmushchaidyapakShIyAH pauNDrakAdyAH sahasrashaH
kR^iShNarAmadviSho yattAH kanyAM chaidyAya sAdhitum
yadyAgatya haretkR^iShno rAmAdyairyadubhirvR^itaH
yotsyAmaH saMhatAstena iti nishchitamAnasAH
AjagmurbhUbhujaH sarve samagrabalavAhanAH
shrutvaitadbhagavAnrAmo vipakShIya nR^ipodyamam
kR^iShNaM chaikaM gataM hartuM kanyAM kalahasha~NkitaH
balena mahatA sArdhaM bhrAtR^isnehapariplutaH
tvaritaH kuNDinaM prAgAdgajAshvarathapattibhiH
bhIShmakanyA varArohA kA~NkShantyAgamanaM hareH
pratyApattimapashyantI dvijasyAchintayattadA
aho triyAmAntarita udvAho me.alparAdhasaH
nAgachChatyaravindAkSho nAhaM vedmyatra kAraNam
so.api nAvartate.adyApi matsandeshaharo dvijaH
api mayyanavadyAtmA dR^iShTvA ki~nchijjugupsitam
matpANigrahaNe nUnaM nAyAti hi kR^itodyamaH
durbhagAyA na me dhAtA nAnukUlo maheshvaraH
devI vA vimukhI gaurI rudrANI girijA satI
evaM chintayatI bAlA govindahR^itamAnasA
nyamIlayata kAlaj~nA netre chAshrukalAkule
evaM vadhvAH pratIkShantyA govindAgamanaM nR^ipa
vAma Ururbhujo netramasphuranpriyabhAShiNaH
atha kR^iShNavinirdiShTaH sa eva dvijasattamaH
antaHpuracharIM devIM rAjaputrImdadarsha ha
sA taM prahR^iShTavadanamavyagrAtmagatiM satI
AlakShya lakShaNAbhij~nA samapR^ichChachChuchismitA
tasyA AvedayatprAptaM shashaMsa yadunandanam
uktaM cha satyavachanamAtmopanayanaM prati
tamAgataM samAj~nAya vaidarbhI hR^iShTamAnasA
na pashyantI brAhmaNAya priyamanyannanAma sA
prAptau shrutvA svaduhiturudvAhaprekShaNotsukau
abhyayAttUryaghoSheNa rAmakR^iShNau samarhaNaiH
madhuparkamupAnIya vAsAMsi virajAMsi saH
upAyanAnyabhIShTAni vidhivatsamapUjayat
tayorniveshanaM shrImadupAkalpya mahAmatiH
sasainyayoH sAnugayorAtithyaM vidadhe yathA
evaM rAj~nAM sametAnAM yathAvIryaM yathAvayaH
yathAbalaM yathAvittaM sarvaiH kAmaiH samarhayat
kR^iShNamAgatamAkarNya vidarbhapuravAsinaH
Agatya netrA~njalibhiH papustanmukhapa~Nkajam
asyaiva bhAryA bhavituM rukmiNyarhati nAparA
asAvapyanavadyAtmA bhaiShmyAH samuchitaH patiH
ki~nchitsucharitaM yannastena tuShTastrilokakR^it
anugR^ihNAtu gR^ihNAtu vaidarbhyAH pANimachyutaH
evaM premakalAbaddhA vadanti sma puraukasaH
kanyA chAntaHpurAtprAgAdbhaTairguptAmbikAlayam
padbhyAM viniryayau draShTuM bhavAnyAH pAdapallavam
sA chAnudhyAyatI samya~NmukundacharaNAmbujam
yatavA~NmAtR^ibhiH sArdhaM sakhIbhiH parivAritA
guptA rAjabhaTaiH shUraiH sannaddhairudyatAyudhaiH
mR^iDa~Ngasha~NkhapaNavAstUryabheryashcha jaghnire
nAnopahAra balibhirvAramukhyAH sahasrashaH
sraggandhavastrAbharaNairdvijapatnyaH svala~NkR^itAH
gAyantyashcha stuvantashcha gAyakA vAdyavAdakAH
parivArya vadhUM jagmuH sUtamAgadhavandinaH
AsAdya devIsadanaM dhautapAdakarAmbujA
upaspR^ishya shuchiH shAntA praviveshAmbikAntikam
tAM vai pravayaso bAlAM vidhij~nA viprayoShitaH
bhavAnIM vandayAM chakrurbhavapatnIM bhavAnvitAm

10530461 namasye tvAmbike.abhIkShNaM svasantAnayutAM shivAm


10530463 bhUyAtpatirme bhagavAnkR^iShNastadanumodatAm
10530471 adbhirgandhAkShatairdhUpairvAsaHsra~NmAlya bhUShaNaiH
10530473 nAnopahArabalibhiH pradIpAvalibhiH pR^ithak
10530481 viprastriyaH patimatIstathA taiH samapUjayat
10530483 lavaNApUpatAmbUla kaNThasUtraphalekShubhiH
10530491 tasyai striyastAH pradaduH sheShAM yuyujurAshiShaH
10530493 tAbhyo devyai namashchakre sheShAM cha jagR^ihe vadhUH
10530501 munivratamatha tyaktvA nishchakrAmAmbikAgR^ihAt
10530503 pragR^ihya pANinA bhR^ityAM ratnamudropashobhinA
10530511 tAM devamAyAmiva dhIramohinIM sumadhyamAM kuNDalamaNDitAnanAm
10530513 shyAmAM nitambArpitaratnamekhalAM vya~njatstanIM kuntalasha~NkitekShaNA
m
10530521 shuchismitAM bimbaphalAdharadyuti shoNAyamAnadvijakundakuDmalAm
10530523 padA chalantIM kalahaMsagAminIM si~njatkalAnUpuradhAmashobhinA
10530531 vilokya vIrA mumuhuH samAgatA yashasvinastatkR^itahR^ichChayArditAH
10530533 yAM vIkShya te nR^ipatayastadudArahAsa vrIdAvalokahR^itachetasa ujjhitA
strAH
10530541 petuH kShitau gajarathAshvagatA vimUDhA yAtrAchChalena haraye.arpayatIM
svashobhAm
10530543 saivaM shanaishchalayatI chalapadmakoshau prAptiM tadA bhagavataH prasa
mIkShamANA
10530551 utsArya vAmakarajairalakAnapa~NgaiH prAptAnhriyaikShata nR^ipAndadR^ish
e.achyutaM cha
10530553 tAM rAjakanyAM rathamArurakShatIM jahAra kR^iShNo dviShatAM samIkShatAm
10530561 rathaM samAropya suparNalakShaNaM rAjanyachakraM paribhUya mAdhavaH
10530563 tato yayau rAmapurogamaH shanaiH shR^igAlamadhyAdiva bhAgahR^iddhariH
10530571 taM mAninaH svAbhibhavaM yashaHkShayaM
10530572 pare jarAsandhamukhA na sehire
10530573 aho dhigasmAnyasha AttadhanvanAM
10530574 gopairhR^itaM keshariNAM mR^igairiva
10540010 shrIshuka uvAcha
10540011 iti sarve susaMrabdhA vAhAnAruhya daMshitAH
10540013 svaiH svairbalaiH parikrAntA anvIyurdhR^itakArmukAH
10540021 tAnApatata Alokya yAdavAnIkayUthapAH
10540023 tasthustatsammukhA rAjanvisphUrjya svadhanUMShi te
10540031 ashvapR^iShThe gajaskandhe rathopasthe.astra kovidAH
10540033 mumuchuH sharavarShANi meghA adriShvapo yathA
10540041 patyurbalaM sharAsAraishChannaM vIkShya sumadhyamA
10540043 savrIDmaikShattadvaktraM bhayavihvalalochanA
10540051 prahasya bhagavAnAha mA sma bhairvAmalochane
10540053 vina~NkShyatyadhunaivaitattAvakaiH shAtravaM balam
10540061 teShAM tadvikramaM vIrA gadasa~NkarShanAdayaH
10540063 amR^iShyamANA nArAchairjaghnurhayagajAnrathAn
10540071 petuH shirAMsi rathinAmashvinAM gajinAM bhuvi
10540073 sakuNDalakirITAni soShNIShANi cha koTishaH
10540081 hastAH sAsigadeShvAsAH karabhA Uravo.a~NghrayaH
10540083 ashvAshvataranAgoShTra kharamartyashirAMsi cha
10540091 hanyamAnabalAnIkA vR^iShNibhirjayakA~NkShibhiH
10540093 rAjAno vimukhA jagmurjarAsandhapuraHsarAH
10540101 shishupAlaM samabhyetya hR^itadAramivAturam
10540103 naShTatviShaM gatotsAhaM shuShyadvadanamabruvan
10540111 bho bhoH puruShashArdUla daurmanasyamidaM tyaja
10540113 na priyApriyayo rAjanniShThA dehiShu dR^ishyate
10540121 yathA dArumayI yoShitnR^ityate kuhakechChayA
10540123 evamIshvaratantro.ayamIhate sukhaduHkhayoH
10540131 shaureH saptadashAhaM vai saMyugAni parAjitaH
10540133 trayoviMshatibhiH sainyairjigye ekamahaM param
10540141 tathApyahaM na shochAmi na prahR^iShyAmi karhichit
10540143 kAlena daivayuktena jAnanvidrAvitaM jagat

10540151
10540153
10540161
10540163
10540170
10540171
10540173
10540181
10540183
10540191
10540193
10540201
10540203
10540211
10540213
10540221
10540223
10540231
10540233
10540241
10540243
10540251
10540253
10540261
10540263
10540271
10540273
10540281
10540283
10540291
10540293
10540301
10540303
10540311
10540313
10540321
10540323
10540330
10540331
10540333
10540340
10540341
10540343
10540351
10540353
10540361
10540363
10540365
10540371
10540373
10540381
10540383
10540391
10540393
10540401
10540403
10540411
10540413
10540421
10540423

adhunApi vayaM sarve vIrayUthapayUthapAH


parAjitAH phalgutantrairyadubhiH kR^iShNapAlitaiH
ripavo jigyuradhunA kAla AtmAnusAriNi
tadA vayaM vijeShyAmo yadA kAlaH pradakShiNaH
shrIshuka uvAcha
evaM prabodhito mitraishchaidyo.agAtsAnugaH puram
hatasheShAH punaste.api yayuH svaM svaM puraM nR^ipAH
rukmI tu rAkShasodvAhaM kR^iShNadviDasahansvasuH
pR^iShThato.anvagamatkR^iShNamakShauhiNyA vR^ito balI
rukmyamarShI susaMrabdhaH shR^iNvatAM sarvabhUbhujAm
pratijaj~ne mahAbAhurdaMshitaH sasharAsanaH
ahatvA samare kR^iShNamapratyUhya cha rukmiNIm
kuNDinaM na pravekShyAmi satyametadbravImi vaH
ityuktvA rathamAruhya sArathiM prAha satvaraH
chodayAshvAnyataH kR^iShNaH tasya me saMyugaM bhavet
adyAhaM nishitairbANairgopAlasya sudurmateH
neShye vIryamadaM yena svasA me prasabhaM hR^itA
vikatthamAnaH kumatirIshvarasyApramANavit
rathenaikena govindaM tiShTha tiShThetyathAhvayat
dhanurvikR^iShya sudR^iDhaM jaghne kR^iShNaM tribhiH sharaiH
Aha chAtra kShaNaM tiShTha yadUnAM kulapAMsana
yatra yAsi svasAraM me muShitvA dhvA~NkShavaddhaviH
hariShye.adya madaM manda mAyinaH kUTayodhinaH
yAvanna me hato bANaiH shayIthA mu~ncha dArIkAm
smayankR^iShNo dhanushChittvA ShaDbhirvivyAdha rukmiNam
aShTabhishchaturo vAhAndvAbhyAM sUtaM dhvajaM tribhiH
sa chAnyaddhanurAdhAya kR^iShNaM vivyAdha pa~nchabhiH
taistAditaH sharaughaistu chichCheda dhanurachyutaH
punaranyadupAdatta tadapyachChinadavyayaH
parighaM paTTishaM shUlaM charmAsI shaktitomarau
yadyadAyudhamAdatta tatsarvaM so.achChinaddhariH
tato rathAdavaplutya khaDgapANirjighAMsayA
kR^iShNamabhyadravatkruddhaH pata~Nga iva pAvakam
tasya chApatataH khaDgaM tilashashcharma cheShubhiH
ChittvAsimAdade tigmaM rukmiNaM hantumudyataH
dR^iShTvA bhrAtR^ivadhodyogaM rukmiNI bhayavihvalA
patitvA pAdayorbharturuvAcha karuNaM satI
shrIrukmiNyuvAcha
yogeshvarAprameyAtmandevadeva jagatpate
hantuM nArhasi kalyANa bhrAtaraM me mahAbhuja
shrIshuka uvAcha
tayA paritrAsavikampitA~NgayA shuchAvashuShyanmukharuddhakaNThayA
kAtaryavisraMsitahemamAlayA gR^ihItapAdaH karuNo nyavartata
chailena baddhvA tamasAdhukArINaM sashmashrukeshaM pravapanvyarUpayat
tAvanmamarduH parasainyamadbhutaM yadupravIrA nalinIM yathA gajAH
kR^iShNAntikamupavrajya dadR^ishustatra rukmiNam
tathAbhUtaM hataprAyaM dR^iShTvA sa~NkarShaNo vibhuH
vimuchya baddhaM karuNo bhagavAnkR^iShNamabravIt
asAdhvidaM tvayA kR^iShNa kR^itamasmajjugupsitam
vapanaM shmashrukeshAnAM vairUpyaM suhR^ido vadhaH
maivAsmAnsAdhvyasUyethA bhrAturvairUpyachintayA
sukhaduHkhado na chAnyo.asti yataH svakR^itabhukpumAn
bandhurvadhArhadoSho.api na bandhorvadhamarhati
tyAjyaH svenaiva doSheNa hataH kiM hanyate punaH
kShatriyANAmayaM dharmaH prajApativinirmitaH
bhrAtApi bhrAtaraM hanyAdyena ghoratamastataH
rAjyasya bhUmervittasya striyo mAnasya tejasaH
mAnino.anyasya vA hetoH shrImadAndhAH kShipanti hi
taveyaM viShamA buddhiH sarvabhUteShu durhR^idAm
yanmanyase sadAbhadraM suhR^idAM bhadramaj~navat

10540431
10540433
10540441
10540443
10540451
10540453
10540461
10540463
10540471
10540473
10540481
10540483
10540491
10540493
10540500
10540501
10540503
10540511
10540513
10540515
10540521
10540523
10540531
10540533
10540541
10540543
10540551
10540553
10540561
10540562
10540563
10540564
10540571
10540573
10540581
10540583
10540591
10540593
10540601
10540603
10550010
10550011
10550013
10550021
10550023
10550031
10550033
10550041
10550043
10550051
10550053
10550061
10550063
10550065
10550071
10550073
10550081
10550083
10550091
10550093

Atmamoho nR^iNAmeva kalpate devamAyayA


suhR^iddurhR^idudAsIna iti dehAtmamAninAm
eka eva paro hyAtmA sarveShAmapi dehinAm
nAneva gR^ihyate mUDhairyathA jyotiryathA nabhaH
deha AdyantavAneSha dravyaprANaguNAtmakaH
AtmanyavidyayA kL^iptaH saMsArayati dehinam
nAtmano.anyena saMyogo viyogashchasataH sati
taddhetutvAttatprasiddherdR^igrUpAbhyAM yathA raveH
janmAdayastu dehasya vikriyA nAtmanaH kvachit
kalAnAmiva naivendormR^itirhyasya kuhUriva
yathA shayAna AtmAnaM viShayAnphalameva cha
anubhu~Nkte.apyasatyarthe tathApnotyabudho bhavam
tasmAdaj~nAnajaM shokamAtmashoShavimohanam
tattvaj~nAnena nirhR^itya svasthA bhava shuchismite
shrIshuka uvAcha
evaM bhagavatA tanvI rAmeNa pratibodhitA
vaimanasyaM parityajya mano buddhyA samAdadhe
prANAvasheSha utsR^iShTo dviDbhirhatabalaprabhaH
smaranvirUpakaraNaM vitathAtmamanorathaH
chakre bhojakaTaM nAma nivAsAya mahatpuram
ahatvA durmatiM kR^iShNamapratyUhya yavIyasIm
kuNDinaM na pravekShyAmItyuktvA tatrAvasadruShA
bhagavAnbhIShmakasutAmevaM nirjitya bhUmipAn
puramAnIya vidhivadupayeme kurUdvaha
tadA mahotsavo nR^INAM yadupuryAM gR^ihe gR^ihe
abhUdananyabhAvAnAM kR^iShNe yadupatau nR^ipa
narA nAryashcha muditAH pramR^iShTamaNikuNDalAH
pAribarhamupAjahrurvarayoshchitravAsasoH
sA vR^iShNipuryuttambhitendraketubhir
vichitramAlyAmbararatnatoraNaiH
babhau pratidvAryupakL^iptama~Ngalair
ApUrNakumbhAgurudhUpadIpakaiH
siktamArgA madachyudbhirAhUtapreShThabhUbhujAm
gajairdvAHsu parAmR^iShTa rambhApUgopashobhitA
kurusR^i~njayakaikeya vidarbhayadukuntayaH
mitho mumudire tasminsambhramAtparidhAvatAm
rukmiNyA haraNaM shrutvA gIyamAnaM tatastataH
rAjAno rAjakanyAshcha babhUvurbhR^ishavismitAH
dvArakAyAmabhUdrAjanmahAmodaH puraukasAm
rukmiNyA ramayopetaM dR^iShTvA kR^iShNaM shriyaH patim
shrIshuka uvAcha
kAmastu vAsudevAMsho dagdhaH prAgrudramanyunA
dehopapattaye bhUyastameva pratyapadyata
sa eva jAto vaidarbhyAM kR^iShNavIryasamudbhavaH
pradyumna iti vikhyAtaH sarvato.anavamaH pituH
taM shambaraH kAmarUpI hR^itvA tokamanirdasham
sa viditvAtmanaH shatruM prAsyodanvatyagAdgR^iham
taM nirjagAra balavAnmInaH so.apyaparaiH saha
vR^ito jAlena mahatA gR^ihIto matsyajIvibhiH
taM shambarAya kaivartA upAjahrurupAyanam
sUdA mahAnasaM nItvA vadyansudhitinAdbhutam
dR^iShTvA tadudare bAlammAyAvatyai nyavedayan
nArado.akathayatsarvaM tasyAH sha~NkitachetasaH
bAlasya tattvamutpattiM matsyodaraniveshanam
sA cha kAmasya vai patnI ratirnAma yashasvinI
patyurnirdagdhadehasya dehotpattimpratIkShatI
nirUpitA shambareNa sA sUdaudanasAdhane
kAmadevaM shishuM buddhvA chakre snehaM tadArbhake
nAtidIrgheNa kAlena sa kArShNi rUDhayauvanaH
janayAmAsa nArINAM vIkShantInAM cha vibhramam

10550101
10550103
10550111
10550113
10550120
10550121
10550123
10550131
10550133
10550141
10550143
10550151
10550153
10550161
10550163
10550171
10550173
10550181
10550183
10550191
10550193
10550201
10550203
10550211
10550213
10550221
10550223
10550231
10550233
10550241
10550243
10550251
10550253
10550261
10550263
10550271
10550273
10550281
10550283
10550291
10550293
10550301
10550303
10550311
10550313
10550321
10550323
10550331
10550333
10550341
10550343
10550351
10550353
10550361
10550363
10550371
10550373
10550381
10550383
10550391

sA tampatiM padmadalAyatekShaNaM pralambabAhuM naralokasundaram


savrIDahAsottabhitabhruvekShatI prItyopatasthe ratira~Nga saurataiH
tAmaha bhagavAnkArShNirmAtaste matiranyathA
mAtR^ibhAvamatikramya vartase kAminI yathA
ratiruvAcha
bhavAnnArAyaNasutaH shambareNa hR^ito gR^ihAt
ahaM te.adhikR^itA patnI ratiH kAmo bhavAnprabho
eSha tvAnirdashaM sindhAvakShipachChambaro.asuraH
matsyo.agrasIttadudarAditaH prApto bhavAnprabho
tamimaM jahi durdharShaM durjayaM shatrumAtmanaH
mAyAshatavidaM taM cha mAyAbhirmohanAdibhiH
parIshochati te mAtA kurarIva gataprajA
putrasnehAkulA dInA vivatsA gaurivAturA
prabhAShyaivaM dadau vidyAM pradyumnAya mahAtmane
mAyAvatI mahAmAyAM sarvamAyAvinAshinIm
sa cha shambaramabhyetya saMyugAya samAhvayat
aviShahyaistamAkShepaiH kShipansa~njanayankalim
so.adhikShipto durvAchobhiH padAhata ivoragaH
nishchakrAma gadApANiramarShAttAmralochanaH
gadAmAvidhya tarasA pradyumnAya mahAtmane
prakShipya vyanadannAdaM vajraniShpeShaniShThuram
tAmApatantIM bhagavAnpradyumno gadayA gadAm
apAsya shatrave kruddhaH prAhiNotsvagadAM nR^ipa
sa cha mAyAM samAshritya daiteyIM mayadarshitam
mumuche.astramayaM varShaM kArShNau vaihAyaso.asuraH
bAdhyamAno.astravarSheNa raukmiNeyo mahArathaH
sattvAtmikAM mahAvidyAM sarvamAyopamardinIm
tato gauhyakagAndharva paishAchoragarAkShasIH
prAyu~Nkta shatasho daityaH kArShNirvyadhamayatsa tAH
nishAtamasimudyamya sakirITaM sakuNDalam
shambarasya shiraH kAyAttAmrashmashrvojasAharat
AkIryamANo divijaiH stuvadbhiH kusumotkaraiH
bhAryayAmbarachAriNyA puraM nIto vihAyasA
antaHpuravaraM rAjanlalanAshatasa~Nkulam
vivesha patnyA gaganAdvidyuteva balAhakaH
taM dR^iShTvA jaladashyAmaM pItakausheyavAsasam
pralambabAhuM tAmrAkShaM susmitaM ruchirAnanam
svala~NkR^itamukhAmbhojaM nIlavakrAlakAlibhiH
kR^iShNaM matvA striyo hrItA nililyustatra tatra ha
avadhArya shanairIShadvailakShaNyena yoShitaH
upajagmuH pramuditAH sastrI ratnaM suvismitAH
atha tatrAsitApA~NgI vaidarbhI valgubhAShiNI
asmaratsvasutaM naShTaM snehasnutapayodharA
ko nvayamnaravaidUryaH kasya vA kamalekShaNaH
dhR^itaH kayA vA jaThare keyaM labdhA tvanena vA
mama chApyAtmajo naShTo nIto yaH sUtikAgR^ihAt
etattulyavayorUpo yadi jIvati kutrachit
kathaM tvanena samprAptaM sArUpyaM shAr~NgadhanvanaH
AkR^ityAvayavairgatyA svarahAsAvalokanaiH
sa eva vA bhavennUnaM yo me garbhe dhR^ito.arbhakaH
amuShminprItiradhikA vAmaH sphurati me bhujaH
evaM mImAMsamaNAyAM vaidarbhyAM devakIsutaH
devakyAnakadundubhyAmuttamaHshloka Agamat
vij~nAtArtho.api bhagavAMstUShNImAsa janArdanaH
nArado.akathayatsarvaM shambarAharaNAdikam
tachChrutvA mahadAshcharyaM kR^iShNAntaHpurayoShitaH
abhyanandanbahUnabdAnnaShTaM mR^itamivAgatam
devakI vasudevashcha kR^iShNarAmau tathA striyaH
dampatI tau pariShvajya rukmiNI cha yayurmudam
naShTaM pradyumnamAyAtamAkarNya dvArakaukasaH

10550393
10550401
10550402
10550403
10550404
10560010
10560011
10560013
10560020
10560021
10560023
10560030
10560031
10560033
10560041
10560043
10560051
10560053
10560061
10560063
10560071
10560073
10560081
10560083
10560090
10560091
10560093
10560101
10560103
10560111
10560113
10560115
10560121
10560123
10560131
10560133
10560141
10560143
10560151
10560153
10560161
10560163
10560171
10560173
10560181
10560183
10560191
10560193
10560201
10560203
10560211
10560213
10560221
10560223
10560231
10560233
10560241
10560243
10560251
10560253

aho mR^ita ivAyAto bAlo diShTyeti hAbruvan


yaM vai muhuH pitR^isarUpanijeshabhAvAs
tanmAtaro yadabhajanraharUDhabhAvAH
chitraM na tatkhalu ramAspadabimbabimbe
kAme smare.akShaviShaye kimutAnyanAryaH
shrIshuka uvAcha
satrAjitaH svatanayAM kR^iShNAya kR^itakilbiShaH
syamantakena maNinA svayamudyamya dattavAn
shrIrAjovAcha
satrAjitaH kimakarodbrahmankR^iShNasya kilbiShaH
syamantakaH kutastasya kasmAddattA sutA hareH
shrIshuka uvAcha
AsItsatrAjitaH sUryo bhaktasya paramaH sakhA
prItastasmai maNiM prAdAtsa cha tuShTaH syamantakam
sa taM bibhranmaNiM kaNThe bhrAjamAno yathA raviH
praviShTo dvArakAM rAjantejasA nopalakShitaH
taM vilokya janA dUrAttejasA muShTadR^iShTayaH
dIvyate.akShairbhagavate shashaMsuH sUryasha~NkitAH
nArAyaNa namaste.astu sha~NkhachakragadAdhara
dAmodarAravindAkSha govinda yadunandana
eSha AyAti savitA tvAM didR^ikShurjagatpate
muShNangabhastichakreNa nR^iNAM chakShUMShi tigmaguH
nanvanvichChanti te mArgaM trIlokyAM vibudharShabhAH
j~nAtvAdya gUDhaM yaduShu draShTuM tvAM yAtyajaH prabho
shrIshuka uvAcha
nishamya bAlavachanaM prahasyAmbujalochanaH
prAha nAsau ravirdevaH satrAjinmaNinA jvalan
satrAjitsvagR^ihaM shrImatkR^itakautukama~Ngalam
pravishya devasadane maNiM viprairnyaveshayat
dine dine svarNabhArAnaShTau sa sR^ijati prabho
durbhikShamAryariShTAni sarpAdhivyAdhayo.ashubhAH
na santi mAyinastatra yatrAste.abhyarchito maNiH
sa yAchito maNiM kvApi yadurAjAya shauriNA
naivArthakAmukaH prAdAdyAch~nAbha~Ngamatarkayan
tamekadA maNiM kaNThe pratimuchya mahAprabham
praseno hayamAruhya mR^igAyAM vyacharadvane
prasenaM sahayaM hatvA maNimAchChidya kesharI
giriM vishanjAmbavatA nihato maNimichChatA
so.api chakre kumArasya maNiM krIDanakaM bile
apashyanbhrAtaraM bhrAtA satrAjitparyatapyata
prAyaH kR^iShNena nihato maNigrIvo vanaM gataH
bhrAtA mameti tachChrutvA karNe karNe.ajapanjanAH
bhagavAMstadupashrutya duryasho liptamAtmani
mArShTuM prasenapadavImanvapadyata nAgaraiH
hataM prasenaM ashvaM cha vIkShya keshariNA vane
taM chAdripR^iShThe nihatamR^ikSheNa dadR^ishurjanAH
R^ikSharAjabilaM bhImamandhena tamasAvR^itam
eko vivesha bhagavAnavasthApya bahiH prajAH
tatra dR^iShTvA maNipreShThaM bAlakrIDanakaM kR^itam
hartuM kR^itamatistasminnavatasthe.arbhakAntike
tamapUrvaM naraM dR^iShTvA dhAtrI chukrosha bhItavat
tachChrutvAbhyadravatkruddho jAmbavAnbalinAM varaH
sa vai bhagavatA tena yuyudhe svAmInAtmanaH
puruShamprAkR^itaM matvA kupito nAnubhAvavit
dvandvayuddhaM sutumulamubhayorvijigIShatoH
AyudhAshmadrumairdorbhiH kravyArthe shyenayoriva
AsIttadaShTAvimshAhamitaretaramuShTibhiH
vajraniShpeShaparuShairavishramamaharnisham
kR^iShNamuShTiviniShpAta niShpiShTA~Ngoru bandhanaH
kShINasattvaH svinnagAtrastamAhAtIva vismitaH

10560261
10560263
10560271
10560273
10560281
10560282
10560283
10560284
10560291
10560293
10560301
10560303
10560311
10560313
10560321
10560323
10560331
10560333
10560341
10560343
10560351
10560353
10560361
10560363
10560371
10560373
10560381
10560383
10560391
10560393
10560401
10560403
10560411
10560413
10560421
10560423
10560431
10560433
10560441
10560443
10560451
10560453
10570010
10570011
10570013
10570021
10570023
10570031
10570033
10570041
10570043
10570051
10570053
10570061
10570063
10570071
10570073
10570081
10570083
10570091

jAne tvAM saR^ivabhUtAnAM prANa ojaH saho balam


viShNuM purANapuruShaM prabhaviShNumadhIshvaram
tvaM hi vishvasR^ijAmsraShTA sR^iShTAnAmapi yachcha sat
kAlaH kalayatAmIshaH para AtmA tathAtmanAm
yasyeShadutkalitaroShakaTAkShamokShair
vartmAdishatkShubhitanakratimi~Ngalo.abdhiH
setuH kR^itaH svayasha ujjvalitA cha la~NkA
rakShaHshirAMsi bhuvi peturiShukShatAni
iti vij~nAtavIj~nAnamR^ikSharAjAnamachyutaH
vyAjahAra mahArAja bhagavAndevakIsutaH
abhimR^ishyAravindAkShaH pANinA shaMkareNa tam
kR^ipayA parayA bhaktaM meghagambhIrayA girA
maNihetoriha prAptA vayamR^ikShapate bilam
mithyAbhishApaM pramR^ijannAtmano maNinAmunA
ityuktaH svAM duhitaraM kanyAM jAmbavatIM mudA
arhaNArthamsa maNinA kR^iShNAyopajahAra ha
adR^iShTvA nirgamaM shaureH praviShTasya bilaM janAH
pratIkShya dvAdashAhAni duHkhitAH svapuraM yayuH
nishamya devakI devI rakmiNyAnakadundubhiH
suhR^ido j~nAtayo.ashochanbilAtkR^iShNamanirgatam
satrAjitaM shapantaste duHkhitA dvArakaukasaH
upatasthushchandrabhAgAM durgAM kR^iShNopalabdhaye
teShAM tu devyupasthAnAtpratyAdiShTAshiShA sa cha
prAdurbabhUva siddhArthaH sadAro harShayanhariH
upalabhya hR^iShIkeshaM mR^itaM punarivAgatam
saha patnyA maNigrIvaM sarve jAtamahotsavAH
satrAjitaM samAhUya sabhAyAM rAjasannidhau
prAptiM chAkhyAya bhagavAnmaNiM tasmai nyavedayat
sa chAtivrIDito ratnaM gR^ihItvAvA~NmukhastataH
anutapyamAno bhavanamagamatsvena pApmanA
so.anudhyAyaMstadevAghaM balavadvigrahAkulaH
kathaM mR^ijAmyAtmarajaH prasIdedvAchyutaH katham
kimkR^itvA sAdhu mahyaM syAnna shapedvA jano yathA
adIrghadarshanaM kShudraM mUDhaM draviNalolupam
dAsye duhitaraM tasmai strIratnaM ratnameva cha
upAyo.ayaM samIchInastasya shAntirna chAnyathA
evaM vyavasito buddhyA satrAjitsvasutAM shubhAm
maNiM cha svayamudyamya kR^iShNAyopajahAra ha
tAM satyabhAmAM bhagavAnupayeme yathAvidhi
bahubhiryAchitAM shIla rUpaudAryaguNAnvitAm
bhagavAnAha na maNiM pratIchChAmo vayaM nR^ipa
tavAstAM devabhaktasya vayaM cha phalabhAginaH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
vij~nAtArtho.api govindo dagdhAnAkarNya pANDavAn
kuntIM cha kulyakaraNe saharAmo yayau kurUn
bhIShmaM kR^ipaM sa viduraM gAndhArIM droNameva cha
tulyaduHkhau cha sa~Ngamya hA kaShTamiti hochatuH
labdhvaitadantaraM rAjanshatadhanvAnamUchatuH
akrUrakR^itavarmANau maniH kasmAnna gR^ihyate
yo.asmabhyaM sampratishrutya kanyAratnaM vigarhya naH
kR^iShNAyAdAnna satrAjitkasmAdbhrAtaramanviyAt
evaM bhinnamatistAbhyAM satrAjitamasattamaH
shayAnamavadhIllobhAtsa pApaH kShINa jIvitaH
strINAM vikroshamAnAnAM krandantInAmanAthavat
hatvA pashUnsaunikavanmaNimAdAya jagmivAn
satyabhAmA cha pitaraM hataM vIkShya shuchArpitA
vyalapattAta tAteti hA hatAsmIti muhyatI
tailadroNyAM mR^itaM prAsya jagAma gajasAhvayam
kR^iShNAya viditArthAya taptAchakhyau piturvadham
tadAkarNyeshvarau rAjannanusR^itya nR^ilokatAm

10570093
10570101
10570103
10570111
10570113
10570121
10570123
10570131
10570133
10570141
10570143
10570151
10570153
10570161
10570163
10570171
10570173
10570181
10570183
10570191
10570193
10570201
10570203
10570211
10570213
10570221
10570223
10570231
10570233
10570241
10570243
10570251
10570253
10570261
10570263
10570265
10570271
10570273
10570281
10570283
10570291
10570293
10570301
10570303
10570311
10570313
10570321
10570323
10570331
10570333
10570341
10570343
10570351
10570353
10570361
10570363
10570371
10570373
10570381
10570383

aho naH paramaM kaShTamityasrAkShau vilepatuH


Agatya bhagavAMstasmAtsabhAryaH sAgrajaH puram
shatadhanvAnamArebhe hantuM hartuM maNiM tataH
so.api kR^itodyamaM j~nAtvA bhItaH prANaparIpsayA
sAhAyye kR^itavarmANamayAchata sa chAbravIt
nAhamIsvarayoH kuryAM helanaM rAmakR^iShNayoH
ko nu kShemAya kalpeta tayorvR^ijinamAcharan
kaMsaH sahAnugo.apIto yaddveShAttyAjitaH shriyA
jarAsandhaH saptadasha saMyugAdviratho gataH
pratyAkhyAtaH sa chAkrUraM pArShNigrAhamayAchata
so.apyAha ko virudhyeta vidvAnIshvarayorbalam
ya idaM lIlayA vishvaM sR^ijatyavati hanti cha
cheShTAM vishvasR^ijo yasya na vidurmohitAjayA
yaH saptahAyanaH shailamutpATyaikena pANinA
dadhAra lIlayA bAla uchChilIndhramivArbhakaH
namastasmai bhagavate kR^iShNAyAdbhutakarmaNe
anantAyAdibhUtAya kUTasthAyAtmane namaH
pratyAkhyAtaH sa tenApi shatadhanvA mahAmaNim
tasminnyasyAshvamAruhya shatayojanagaM yayau
garuDadhvajamAruhya rathaM rAmajanArdanau
anvayAtAM mahAvegairashvai rAjangurudruham
mithilAyAmupavane visR^ijya patitaM hayam
padbhyAmadhAvatsantrastaH kR^iShNo.apyanvadravadruShA
padAterbhagavAMstasya padAtistigmaneminA
chakreNa shira utkR^itya vAsasorvyachinonmaNim
alabdhamaNirAgatya kR^iShNa AhAgrajAntikam
vR^ithA hataH shatadhanurmaNistatra na vidyate
tata Aha balo nUnaM sa maNiH shatadhanvanA
kasmiMshchitpuruShe nyastastamanveSha puraM vraja
ahaM vaidehamichChAmi draShTuM priyatamaM mama
ityuktvA mithilAM rAjanvivesha yadanandanaH
taM dR^iShTvA sahasotthAya maithilaH prItamAnasaH
arhayAM Asa vidhivadarhaNIyaM samarhaNaiH
uvAsa tasyAM katichinmithilAyAM samA vibhuH
mAnitaH prItiyuktena janakena mahAtmanA
tato.ashikShadgadAM kAle dhArtarAShTraH suyodhanaH
keshavo dvArakAmetya nidhanaM shatadhanvanaH
aprAptiM cha maNeH prAha priyAyAH priyakR^idvibhuH
tataH sa kArayAmAsa kriyA bandhorhatasya vai
sAkaM suhR^idbhirbhagavAnyA yAH syuH sAmparAyikIH
akrUraH kR^itavarmA cha shrutvA shatadhanorvadham
vyUShaturbhayavitrastau dvArakAyAH prayojakau
akrUre proShite.ariShTAnyAsanvai dvArakaukasAm
shArIrA mAnasAstApA muhurdaivikabhautikAH
itya~Ngopadishantyeke vismR^itya prAgudAhR^itam
munivAsanivAse kiM ghaTetAriShTadarshanam
deve.avarShati kAshIshaH shvaphalkAyAgatAya vai
svasutAM gANdinIM prAdAttato.avarShatsma kAshiShu
tatsutastatprabhAvo.asAvakrUro yatra yatra ha
devo.abhivarShate tatra nopatApA na mArIkAH
iti vR^iddhavachaH shrutvA naitAvadiha kAraNam
iti matvA samAnAyya prAhAkrUraM janArdanaH
pUjayitvAbhibhAShyainaM kathayitvA priyAH kathAH
vij~natAkhilachitta j~naH smayamAna uvAcha ha
nanu dAnapate nyastastvayyAste shatadhanvanA
syamantako maniH shrImAnviditaH pUrvameva naH
satrAjito.anapatyatvAdgR^ihNIyurduhituH sutAH
dAyaM ninIyApaH piNDAnvimuchyarNaM cha sheShitam
tathApi durdharastvanyaistvayyAstAM suvrate maNiH
kintu mAmagrajaH samya~Nna pratyeti maNiM prati

10570391
10570393
10570401
10570403
10570411
10570413
10570421
10570422
10570423
10570424
10580010
10580011
10580013
10580021
10580023
10580031
10580033
10580041
10580043
10580051
10580053
10580061
10580063
10580071
10580073
vaH
10580081
10580083
10580091
10580093
10580101
10580103
10580110
10580111
10580113
10580121
10580123
10580131
10580133
10580141
10580143
10580151
10580153
10580161
10580163
10580171
10580173
10580181
10580183
10580191
10580193
10580200
10580201
10580203
10580211
10580213
10580221
10580223
10580231
10580233

darshayasva mahAbhAga bandhUnAM shAntimAvaha


avyuchChinnA makhAste.adya vartante rukmavedayaH
evaM sAmabhirAlabdhaH shvaphalkatanayo maNim
AdAya vAsasAchChannaH dadau sUryasamaprabham
syamantakaM darshayitvA j~nAtibhyo raja AtmanaH
vimR^ijya maNinA bhUyastasmai pratyarpayatprabhuH
yastvetadbhagavata Ishvarasya viShNor
vIryADhyaM vR^ijinaharaM suma~NgalaM cha
AkhyAnaM paThati shR^iNotyanusmaredvA
duShkIrtiM duritamapohya yAti shAntim
shrIshuka uvAcha
ekadA pANDavAndraShTuM pratItAnpuruShottamaH
indraprasthaM gataH shR^iImAnyuyudhAnAdibhirvR^itaH
dR^iShTvA tamAgataM pArthA mukundamakhileshvaram
uttasthuryugapadvIrAH prANA mukhyamivAgatam
pariShvajyAchyutaM vIrA a~Ngasa~NgahatainasaH
sAnurAgasmitaM vaktraM vIkShya tasya mudaM yayuH
yudhiShThirasya bhImasya kR^itvA pAdAbhivandanam
phAlgunaM parirabhyAtha yamAbhyAM chAbhivanditaH
paramAsana AsInaM kR^iShNA kR^iShNamaninditA
navoDhA vrIDitA ki~nchichChanairetyAbhyavandata
tathaiva sAtyakiH pArthaiH pUjitashchAbhivanditaH
niShasAdAsane.anye cha pUjitAH paryupAsata
pR^ithAmsamAgatya kR^itAbhivAdanastayAtihArdArdradR^ishAbhirambhitaH
ApR^iShTavAMstAM kushalaM sahasnuShAM pitR^iShvasAramparipR^iShTabAndha
tamAha premavaiklavya ruddhakaNThAshrulochanA
smarantI tAnbahUnkleshAnkleshApAyAtmadarshanam
tadaiva kushalaM no.abhUtsanAthAste kR^itA vayam
j~natInnaH smaratA kR^iShNa bhrAtA me preShitastvayA
na te.asti svaparabhrAntirvishvasya suhR^idAtmanaH
tathApi smaratAM shashvatkleshAnhaMsi hR^idi sthitaH
yudhiShThira uvAcha
kiM na AcharitaM shreyo na vedAhamadhIshvara
yogeshvarANAM durdarsho yanno dR^iShTaH kumedhasAm
iti vai vArShikAnmAsAnrAj~nA so.abhyarthitaH sukham
janayannayanAnandamindraprasthaukasAM vibhuH
ekadA rathamAruhya vijayo vAnaradhvajam
gANDIvaM dhanurAdAya tUNau chAkShayasAyakau
sAkaM kR^iShNena sannaddho vihartuM vipinaM mahat
bahuvyAlamR^igAkIrNaM prAvishatparavIrahA
tatrAvidhyachCharairvyAghrAnshUkarAnmahiShAnrurUn
sharabhAngavayAnkhaDgAnhariNAnshashashallakAn
tAnninyuH ki~NkarA rAj~ne medhyAnparvaNyupAgate
tR^iTparItaH parishrAnto bibhatsuryamunAmagAt
tatropaspR^ishya vishadaM pItvA vAri mahArathau
kR^iShNau dadR^ishatuH kanyAM charantIM chArudarshanAm
tAmAsAdya varArohAM sudvijAM ruchirAnanAm
paprachCha preShitaH sakhyA phAlgunaH pramadottamAm
kA tvaM kasyAsi sushroNi kuto vA kiM chikIrShasi
manye tvAM patimichChantIM sarvaM kathaya shobhane
shrIkAlindyuvAcha
ahaM devasya saviturduhitA patimichChatI
viShNuM vareNyaM varadaM tapaH paramamAsthitaH
nAnyaM patiM vR^iNe vIra tamR^ite shrIniketanam
tuShyatAM me sa bhagavAnmukundo.anAthasaMshrayaH
kAlindIti samAkhyAtA vasAmi yamunAjale
nirmite bhavane pitrA yAvadachyutadarshanam
tathAvadadguDAkesho vAsudevAya so.api tAm
rathamAropya tadvidvAndharmarAjamupAgamat

10580241
10580243
10580251
10580253
10580261
10580263
10580271
10580273
10580281
10580283
10580291
10580293
10580301
10580303
10580311
10580313
10580321
10580323
10580331
10580333
10580341
10580343
10580351
10580353
10580361
10580363
10580371
10580372
10580373
10580374
10580381
10580383
10580390
10580391
10580393
10580400
10580401
10580403
m
10580410
10580411
10580413
10580421
10580423
10580431
10580433
10580441
10580443
10580451
10580453
10580461
10580463
10580471
10580473
10580481
10580483
10580491
10580493
10580501
10580503

yadaiva kR^iShNaH sandiShTaH pArthAnAM paramAdbutam


kArayAmAsa nagaraM vichitraM vishvakarmaNA
bhagavAMstatra nivasansvAnAM priyachikIrShayA
agnaye khANDavaM dAtumarjunasyAsa sArathiH
so.agnistuShTo dhanuradAddhayAnshvetAnrathaM nR^ipa
arjunAyAkShayau tUNau varma chAbhedyamastribhiH
mayashcha mochito vahneH sabhAM sakhya upAharat
yasminduryodhanasyAsIjjalasthaladR^ishibhramaH
sa tena samanuj~nAtaH suhR^idbhishchAnumoditaH
Ayayau dvArakAM bhUyaH sAtyakipramakhairvR^itaH
athopayeme kAlindIM supuNyartvR^ikSha Urjite
vitanvanparamAnandaM svAnAM paramama~NgalaH
vindyAnuvindyAvAvantyau duryodhanavashAnugau
svayaMvare svabhaginIM kR^iShNe saktAM nyaShedhatAm
rAjAdhidevyAstanayAM mitravindAM pitR^iShvasuH
prasahya hR^itavAnkR^iShNo rAjanrAj~nAM prapashyatAm
nagnajinnAma kaushalya AsIdrAjAtidhArmikaH
tasya satyAbhavatkanyA devI nAgnajitI nR^ipa
na tAM shekurnR^ipA voDhumajitvA saptagovR^iShAn
tIkShNashR^i~NgAnsudurdharShAnvIryagandhAsahAnkhalAn
tAM shrutvA vR^iShajillabhyAM bhagavAnsAtvatAM patiH
jagAma kaushalyapuraM sainyena mahatA vR^itaH
sa koshalapatiH prItaH pratyutthAnAsanAdibhiH
arhaNenApi guruNA pUjayanpratinanditaH
varaM vilokyAbhimataM samAgataM narendrakanyA chakame ramApatim
bhUyAdayaM me patirAshiSho.analaH karotu satyA yadi me dhR^ito vrataH
yatpAdapa~NkajarajaH shirasA bibharti
shR^iIrabyajaH sagirishaH saha lokapAlaiH
lIlAtanuH svakR^itasetuparIpsayA yaH
kAle.adadhatsa bhagavAnmama kena tuShyet
architaM punarityAha nArAyaNa jagatpate
AtmAnandena pUrNasya karavANi kimalpakaH
shrIshuka uvAcha
tamAha bhagavAnhR^iShTaH kR^itAsanaparigrahaH
meghagambhIrayA vAchA sasmitaM kurunandana
shrIbhagavAnuvAcha
narendra yAch~nA kavibhirvigarhitA rAjanyabandhornijadharmavartinaH
tathApi yAche tava sauhR^idechChayA kanyAM tvadIyAM na hi shulkadA vaya
shrIrAjovAcha
ko.anyaste.abhyadhiko nAtha kanyAvara ihepsitaH
guNaikadhAmno yasyA~Nge shrIrvasatyanapAyinI
kintvasmAbhiH kR^itaH pUrvaM samayaH sAtvatarShabha
puMsAM vIryaparIkShArthaM kanyAvaraparIpsayA
saptaite govR^iShA vIra durdAntA duravagrahAH
etairbhagnAH subahavo bhinnagAtrA nR^ipAtmajAH
yadime nigR^ihItAH syustvayaiva yadunandana
varo bhavAnabhimato duhiturme shriyaHpate
evaM samayamAkarNya baddhvA parikaraM prabhuH
AtmAnaM saptadhA kR^itvA nyagR^ihNAllIlayaiva tAn
baddhvA tAndAmabhiH shaurirbhagnadarpAnhataujasaH
vyakarsallIlayA baddhAnbAlo dArumayAnyathA
tataH prItaH sutAM rAjA dadau kR^iShNAya vismitaH
tAM pratyagR^ihNAdbhagavAnvidhivatsadR^ishIM prabhuH
rAjapatnyashcha duhituH kR^iShNaM labdhvA priyaM patim
lebhire paramAnandaM jAtashcha paramotsavaH
sha~NkhabheryAnakA nedurgItavAdyadvijAshiShaH
narA nAryaH pramuditAH suvAsaHsragala~NkR^itAH
dashadhenusahasrANi pAribarhamadAdvibhuH
yuvatInAM trisAhasraM niShkagrIvasuvAsasam

10580511
10580513
10580521
10580523
10580531
10580533
10580541
10580543
10580551
10580553
10580561
10580563
10580571
10580573
10580581
10580583
10590011
10590013
10590020
10590021
10590023
10590031
10590033
10590035
10590041
10590043
10590051
10590053
10590061
10590063
10590071
10590073
H
10590081
10590083
10590091
10590093
a
10590101
10590103
10590111
A
10590113
10590121
10590122
10590123
10590124
10590131
10590133
10590141
10590142
10590143
10590144
10590145
10590146
10590151
10590152
10590153
10590154
10590161

navanAgasahasrANi nAgAchChataguNAnrathAn
rathAchChataguNAnashvAnashvAchChataguNAnnarAn
dampatI rathamAropya mahatyA senayA vR^itau
snehapraklinnahR^idayo yApayAmAsa koshalaH
shrutvaitadrurudhurbhUpA nayantaM pathi kanyakAm
bhagnavIryAH sudurmarShA yadubhirgovR^iShaiH purA
tAnasyataH sharavrAtAnbandhupriyakR^idarjunaH
gANDIvI kAlayAmAsa siMhaH kShudramR^igAniva
pAribarhamupAgR^ihya dvArakAmetya satyayA
reme yadUnAmR^iShabho bhagavAndevakIsutaH
shrutakIrteH sutAM bhadrAM upayeme pitR^iShvasuH
kaikeyIM bhrAtR^ibhirdattAM kR^iShNaH santardanAdibhiH
sutAM cha madrAdhipaterlakShmaNAM lakShaNairyatAm
svayaMvare jahAraikaH sa suparNaH sudhAmiva
anyAshchaivaMvidhA bhAryAH kR^iShNasyAsansahasrashaH
bhaumaM hatvA tannirodhAdAhR^itAshchArudarshanAH
shrIrAjovAcha yathA hato bhagavatA bhaumo yene cha tAH striyaH
niruddhA etadAchakShva vikramaM shAr~NgadhanvanaH
shrIshuka uvAcha
indreNa hR^itaChatreNa hR^itakuNDalabandhunA
hR^itAmarAdristhAnena j~nApito bhaumacheShTitam
sabhAryo garuDArUDhaH prAgjyotiShapuraM yayau
giridurgaiH shastradurgairjalAgnyaniladurgamam
murapAshAyutairghorairdR^iDhaiH sarvata AvR^itam
gadayA nirbibhedAdrInshastradurgANi sAyakaiH
chakreNAgniM jalaM vAyuM murapAshAMstathAsinA
sha~NkhanAdena yantrANi hR^idayAni manasvinAm
prAkAraM gadayA gurvyA nirbibheda gadAdharaH
pA~nchajanyadhvaniM shrutvA yugAntashanibhIShaNam
muraH shayAna uttasthau daityaH pa~nchashirA jalAt
trishUlamudyamya sudurnirIkShaNo yugAntasUryAnalarochirulbaNaH
grasaMstrilokImiva pa~nchabhirmukhairabhyadravattArkShyasutaM yathoraga
Avidhya shUlaM tarasA garutmate nirasya vaktrairvyanadatsa pa~nchabhiH
sa rodasI sarvadisho.ambaraM mahAnApUrayannaNDakaTAhamAvR^iNot
tadApatadvai trishikhaM garutmate hariH sharAbhyAmabhinattridhojasA
mukheShu taM chApi sharairatADayattasmai gadAM so.api ruShA vyamu~nchat
tAmApatantIM gadayA gadAM mR^idhe gadAgrajo nirbibhide sahasradhA
udyamya bAhUnabhidhAvato.ajitaH shirAMsi chakreNa jahAra lIlayA
vyasuH papAtAmbhasi kR^ittashIrSho nikR^ittashR^i~Ngo.adririvendratejas
tasyAtmajAH sapta piturvadhAturAH pratikriyAmarShajuShaH samudyatAH
tAmro.antarikShaH shravaNo vibhAvasur
vasurnabhasvAnaruNashcha saptamaH
pIThaM puraskR^itya chamUpatiM mR^idhe
bhaumaprayuktA niragandhR^itAyudhAH
prAyu~njatAsAdya sharAnasIngadAH shaktyR^iShTishUlAnyajite ruSholbaNAH
tachChastrakUTaM bhagavAnsvamArgaNairamoghavIryastilashashchakarta ha
tAnpIThamukhyAnanayadyamakShayaM
nikR^ittashIrShorubhujA~NghrivarmaNaH
svAnIkapAnachyutachakrasAyakais
tathA nirastAnnarako dharAsutaH
nirIkShya durmarShaNa Asravanmadair
gajaiH payodhiprabhavairnirAkramAt
dR^iShTvA sabhAryaM garuDopari sthitaM
sUryopariShTAtsataDidghanaM yathA
kR^iShNaM sa tasmai vyasR^ijachChataghnIM
yodhAshcha sarve yugapachcha vivyadhuH
tadbhaumasainyaM bhagavAngadAgrajo

10590162
10590163
10590164
10590171
10590173
10590181
10590183
10590191
10590201
10590203
10590205
10590211
10590213
10590215
10590221
10590223
10590231
10590232
10590233
10590234
10590241
10590243
10590250
10590251
10590253
10590261
10590263
10590271
10590273
10590281
10590283
10590291
10590292
10590293
10590294
10590301
10590303
10590311
10590313
10590320
10590321
10590323
10590331
10590333
10590341
10590343
10590351
10590353
10590361
10590363
10590371
10590373
10590381
10590383
10590391
10590393
10590401
10590403
10590411
10590413

vichitravAjairnishitaiH shilImukhaiH
nikR^ittabAhUrushirodhravigrahaM
chakAra tarhyeva hatAshvaku~njaram
yAni yodhaiH prayuktAni shastrAstrANi kurUdvaha
haristAnyachChinattIkShNaiH sharairekaikashastrIbhiH
uhyamAnaH suparNena pakShAbhyAM nighnatA gajAn
gurutmatA hanyamAnAstuNDapakShanakhergajAH
puramevAvishannArtA narako yudhyayudhyata
dR^iShTvA vidrAvitaM sainyaM garuDenArditaM svakaM
taM bhaumaH prAharachChaktyA vajraH pratihato yataH
nAkampata tayA viddho mAlAhata iva dvipaH
shUlaM bhaumo.achyutaM hantumAdade vitathodyamaH
tadvisargAtpUrvameva narakasya shiro hariH
apAharadgajasthasya chakreNa kShuraneminA
sakuNDalaM chArukirITabhUShaNaM babhau pR^ithivyAM patitamsamujjvalam
ha heti sAdhvityR^iShayaH sureshvarA mAlyairmukundaM vikiranta Idire
tatashcha bhUH kR^iShNamupetya kuNDale
prataptajAmbUnadaratnabhAsvare
savaijayantyA vanamAlayArpayat
prAchetasaM Chatramatho mahAmaNim
astauShIdatha vishveshaM devI devavarArchitam
prA~njaliH praNatA rAjanbhaktipravaNayA dhiyA
bhUmiruvAcha
namaste devadevesha sha~NkhachakragadAdhara
bhaktechChopAttarUpAya paramAtmannamo.astu te
namaH pa~NkajanAbhAya namaH pa~NkajamAline
namaH pa~NkajanetrAya namastepa~NkajA~Nghraye
namo bhagavate tubhyaM vAsudevAya viShNave
puruShAyAdibIjAya pUrNabodhAya te namaH
ajAya janayitre.asya brahmaNe.anantashaktaye
parAvarAtmanbhUtAtmanparamAtmannamo.astu te
tvaM vai sisR^ikShuraja utkaTaM prabho
tamo nirodhAya bibharShyasaMvR^itaH
sthAnAya sattvaM jagato jagatpate
kAlaH pradhAnaM puruSho bhavAnparaH
ahaM payo jyotirathAnilo nabho mAtrANi devA mana indriyANi
kartA mahAnityakhilaM charAcharaM tvayyadvitIye bhagavanayaM bhramaH
tasyAtmajo.ayaM tava pAdapa~NkajaM bhItaH prapannArtiharopasAditaH
tatpAlayainaM kuru hastapa~NkajaM shirasyamuShyAkhilakalmaShApaham
shrIshuka uvAcha
iti bhUmyarthito vAgbhirbhagavAnbhaktinamrayA
dattvAbhayaM bhaumagR^ihamprAvishatsakalarddhimat
tatra rAjanyakanyAnAM ShaTsahasrAdhikAyutam
bhaumAhR^itAnAM vikramya rAjabhyo dadR^ishe hariH
tampraviShTaM striyo vIkShya naravaryaM vimohitAH
manasA vavrire.abhIShTaM patiM daivopasAditam
bhUyAtpatirayaM mahyaM dhAtA tadanumodatAm
iti sarvAH pR^ithakkR^iShNe bhAvena hR^idayaM dadhuH
tAH prAhiNoddvAravatIM sumR^iShTavirajo.ambarAH
narayAnairmahAkoshAnrathAshvAndraviNaM mahAt
airAvatakulebhAMshcha chaturdantAMstarasvinaH
pANDurAMshcha chatuHShaShTiM prerayAmAsa keshavaH
gatvA surendrabhavanaM dattvAdityai cha kuNDale
pUjitastridashendreNa mahendryANyA cha sapriyaH
chodito bhAryayotpATya pArIjAtaM garutmati
Aropya sendrAnvibudhAnnirjityopAnayatpuram
sthApitaH satyabhAmAyA gR^ihodyAnopashobhanaH
anvagurbhramarAH svargAttadgandhAsavalampaTAH
yayAcha Anamya kirITakoTibhiH pAdau spR^ishannachyutamarthasAdhanam
siddhArtha etena vigR^ihyate mahAnaho surANAM cha tamo dhigADhyatAm

10590421
10590423
10590431
10590433
10590441
10590442
10590443
10590444
10590451
10590452
10590453
10590454
10600010
10600011
10600013
10600021
10600023
10600031
10600033
10600041
10600043
10600051
10600053
10600061
10600063
10600071
10600073
10600081
10600082
10600083
10600084
10600091
10600092
10600093
10600094
10600100
10600101
10600103
10600111
10600113
10600121
10600123
10600131
10600133
10600141
10600143
10600151
10600153
10600161
10600163
10600171
10600173
10600181
10600183
10600191
10600193
10600201
10600203
10600210
10600211

atho muhUrta ekasminnAnAgAreShu tAH striyaH


yathopayeme bhagavAntAvadrUpadharo.avyayaH
gR^iheShu tAsAmanapAyyatarkakR^innirastasAmyAtishayeShvavasthitaH
reme ramAbhirnijakAmasampluto yathetaro gArhakamedhikAMshcharan
itthaM ramApatimavApya patiM striyastA
brahmAdayo.api na viduH padavIM yadIyAm
bhejurmudAviratamedhitayAnurAga
hAsAvalokanavasa~NgamajalpalajjAH
pratyudgamAsanavarArhaNapadashaucha
tAmbUlavishramaNavIjanagandhamAlyaiH
keshaprasArashayanasnapanopahAryaiH
dAsIshatA api vibhorvidadhuH sma dAsyam
shrIbAdarAyaNiruvAcha
karhichitsukhamAsInaM svatalpasthaM jagadgurum
patiM paryacharadbhaiShmI vyajanena sakhIjanaiH
yastvetallIlayA vishvaM sR^ijatyattyavatIshvaraH
sa hi jAtaH svasetUnAM gopIthAya yaduShvajaH
tasminantargR^ihe bhrAjan muktAdAmavilambinA
virAjite vitAnena dIpairmaNimayairapi
mallikAdAmabhiH puShpairdvirephakulanAdite
jAlarandhrapraviShTaishcha gobhishchandramaso.amalaiH
pArijAtavanAmoda vAyunodyAnashAlinA
dhUpairagurujai rAjanjAlarandhravinirgataiH
payaHphenanibhe shubhre parya~Nke kashipUttame
upatasthe sukhAsInaM jagatAmIshvaraM patim
vAlavyajanamAdAya ratnadaNDaM sakhIkarAt
tena vIjayatI devI upAsAM chakra Ishvaram
sopAchyutaM kvaNayatI maNinUpurAbhyAM
reje.a~NgulIyavalayavyajanAgrahastA
vastrAntagUDhakuchaku~NkumashoNahAra
bhAsA nitambadhR^itayA cha parArdhyakA~nchyA
tAM rUpiNIM shrIyamananyagatiM nirIkShya
yA lIlayA dhR^itatanoranurUparUpA
prItaH smayannalakakuNDalaniShkakaNTha
vaktrollasatsmitasudhAM harirAbabhAShe
shrIbhagavAnuvAcha
rAjaputrIpsitA bhUpairlokapAlavibhUtibhiH
mahAnubhAvaiH shrImadbhI rUpaudAryabalorjitaiH
tAnprAptAnarthino hitvA chaidyAdInsmaradurmadAn
dattA bhrAtrA svapitrA cha kasmAnno vavR^iShe.asamAn
rAjabhyo bibhyataH subhru samudraM sharaNaM gatAn
balavadbhiH kR^itadveShAnprAyastyaktanR^ipAsanAn
aspaShTavartmanAmpuMsAmalokapathamIyuShAm
AsthitAH padavIM subhru prAyaH sIdanti yoShitaH
niShki~nchanA vayaM shashvanniShki~nchanajanapriyAH
tasmA tprAyeNa na hyADhyA mAM bhajanti sumadhyame
yayorAtmasamaM vittaM janmaishvaryAkR^itirbhavaH
tayorvivAho maitrI cha nottamAdhamayoH kvachit
vaidarbhyetadavij~nAya tvayAdIrghasamIkShayA
vR^itA vayaM guNairhInA bhikShubhiH shlAghitA mudhA
athAtmano.anurUpaM vai bhajasva kShatriyarShabham
yena tvamAshiShaH satyA ihAmutra cha lapsyase
chaidyashAlvajarAsandha dantavakrAdayo nR^ipAH
mama dviShanti vAmoru rukmI chApi tavAgrajaH
teShAM vIryamadAndhAnAM dR^iptAnAM smayanuttaye
AnitAsi mayA bhadre tejopaharatAsatAm
udAsInA vayaM nUnaM na stryapatyArthakAmukAH
AtmalabdhyAsmahe pUrNA gehayorjyotirakriyAH
shrIshuka uvAcha
etAvaduktvA bhagavAnAtmAnaM vallabhAmiva

10600213 manyamAnAmavishleShAttaddarpaghna upAramat


10600221 iti trilokeshapatestadAtmanaH priyasya devyashrutapUrvamapriyam
10600223 Ashrutya bhItA hR^idi jAtavepathushchintAM durantAM rudatI jagAma ha
10600231 padA sujAtena nakhAruNashrIyA bhuvaM likhantyashrubhira~njanAsitaiH
10600233 Asi~nchatI ku~NkumarUShitau stanau tasthAvadhomukhyatiduHkharuddhavAk
10600241 tasyAH suduHkhabhayashokavinaShTabuddher
10600242 hastAchChlathadvalayato vyajanaM papAta
10600243 dehashcha viklavadhiyaH sahasaiva muhyan
10600244 rambheva vAyuvihato pravikIrya keshAn
10600251 taddR^iShTvA bhagavAnkR^iShNaH priyAyAH premabandhanam
10600253 hAsyaprauDhimajAnantyAH karuNaH so.anvakampata
10600261 parya~NkAdavaruhyAshu tAmutthApya chaturbhujaH
10600263 keshAnsamuhya tadvaktraM prAmR^ijatpadmapANinA
10600271 pramR^ijyAshrukale netre stanau chopahatau shuchA
10600273 AshliShya bAhunA rAjanananyaviShayAM satIm
10600281 sAntvayAmAsa sAntvaj~naH kR^ipayA kR^ipaNAM prabhuH
10600283 hAsyaprauDhibhramachchittAmatadarhAM satAM gatiH
10600290 shrIbhagavAnuvAcha
10600291 mA mA vaidarbhyasUyethA jAne tvAM matparAyaNAm
10600293 tvadvachaH shrotukAmena kShvelyAcharitama~Ngane
10600301 mukhaM cha premasaMrambha sphuritAdharamIkShitum
10600303 kaTAkShepAruNApA~NgaM sundarabhrukuTItaTam
10600311 ayaM hi paramo lAbho gR^iheShu gR^ihamedhinAm
10600313 yannarmairIyate yAmaH priyayA bhIru bhAmini
10600320 shrIshuka uvAcha
10600321 saivaM bhagavatA rAjanvaidarbhI parisAntvitA
10600323 j~nAtvA tatparihAsoktiM priyatyAgabhayaM jahau
10600331 babhASha R^iShabhaM puMsAM vIkShantI bhagavanmukham
10600333 savrIDahAsaruchira snigdhApA~Ngena bhArata
10600340 shrIrukmiNyuvAcha
10600341 nanvevametadaravindavilochanAha yadvai bhavAnbhagavato.asadR^ishI vibhU
mnaH
10600343 kva sve mahimnyabhirato bhagavAMstryadhIshaH kvAhaM guNaprakR^itiraj~na
gR^ihItapAdA
10600351 satyaM bhayAdiva guNebhya urukramAntaH
10600352 shete samudra upalambhanamAtra AtmA
10600353 nityaM kadindriyagaNaiH kR^itavigrahastvaM
10600354 tvatsevakairnR^ipapadaM vidhutaM tamo.andham
10600361 tvatpAdapadmamakarandajuShAM munInAM
10600362 vartmAsphuTaM nrpashubhirnanu durvibhAvyam
10600363 yasmAdalaukikamivehitamIshvarasya
10600364 bhUmaMstavehitamatho anu ye bhavantam
10600371 niShki~nchano nanu bhavAnna yato.asti ki~nchid
10600372 yasmai baliM balibhujo.api harantyajAdyAH
10600373 na tvA vidantyasutR^ipo.antakamADhyatAndhAH
10600374 preShTho bhavAnbalibhujAmapi te.api tubhyam
10600381 tvaM vai samastapuruShArthamayaH phalAtmA
10600382 yadvA~nChayA sumatayo visR^ijanti kR^itsnam
10600383 teShAM vibho samuchito bhavataH samAjaH
10600384 puMsaH striyAshcha ratayoH sukhaduHkhinorna
10600391 tvaM nyastadaNDamunibhirgaditAnubhAva
10600392 AtmAtmadashcha jagatAmiti me vR^ito.asi
10600393 hitvA bhavadbhruva udIritakAlavega
10600394 dhvastAshiSho.abjabhavanAkapatInkuto.anye
10600401 jADyaM vachastava gadAgraja yastu bhUpAn
10600402 vidrAvya shAr~Nganinadena jahartha mAM tvam
10600403 siMho yathA svabalimIsha pashUnsvabhAgaM
10600404 tebhyo bhayAdyadudadhiM sharaNaM prapannaH
10600411 yadvA~nChayA nR^ipashikhAmaNayo.angavainya
10600412 jAyantanAhuShagayAdaya aikyapatyam

10600413
10600414
10600421
10600422
10600423
10600424
10600431
10600432
10600433
10600434
10600441
10600442
10600443
10600444
10600451
10600452
10600453
10600454
10600461
10600462
10600463
10600464
10600471
10600473
10600481
10600483
10600490
10600491
10600493
10600501
10600503
10600511
10600513
10600521
10600523
10600531
10600532
10600533
10600534
10600541
laiH
10600543
10600551
10600552
10600553
10600554
10600561
10600562
10600563
10600564
10600571
10600572
10600573
10600574
10600580
10600581
10600583
10600591
10600593
10610010

rAjyaM visR^ijya vivishurvanamambujAkSha


sIdanti te.anupadavIM ta ihAsthitAH kim
kAnyaM shrayeta tava pAdasarojagandham
AghrAya sanmukharitaM janatApavargam
lakShmyAlayaM tvavigaNayya guNAlayasya
martyA sadorubhayamarthavivItadR^iShTiH
taM tvAnurUpamabhajaM jagatAmadhIsham
AtmAnamatra cha paratra cha kAmapUram
syAnme tavA~NghriraraNaM sR^itibhirbhramantyA
yo vai bhajantamupayAtyanR^itApavargaH
tasyAH syurachyuta nR^ipA bhavatopadiShTAH
strINAM gR^iheShu kharagoshvaviDAlabhR^ityAH
yatkarNamUlamankarShaNa nopayAyAd
yuShmatkathA mR^iDaviri~nchasabhAsu gItA
tvakShmashruromanakhakeshapinaddhamantar
mAMsAsthiraktakR^imiviTkaphapittavAtam
jIvachChavaM bhajati kAntamatirvimUDhA
yA te padAbjamakarandamajighratI strI
astvambujAkSha mama te charaNAnurAga
Atmanratasya mayi chAnatiriktadR^iShTeH
yarhyasya vR^iddhaya upAttarajo.atimAtro
mAmIkShase tadu ha naH paramAnukampA
naivAlIkamahaM manye vachaste madhusUdana
ambAyA eva hi prAyaH kanyAyAH syAdratiH kvachit
vyUDhAyAshchApi puMshchalyA mano.abhyeti navaM navam
budho.asatIM na bibhR^iyAttAM bibhradubhayachyutaH
shrIbhagavAnuvAcha
sAdhvyetachChrotukAmaistvaM rAjaputrI pralambhitA
mayoditaM yadanvAttha sarvaM tatsatyameva hi
yAnyAnkAmayase kAmAnmayyakAmAya bhAmini
santi hyekAntabhaktAyAstava kalyANi nityada
upalabdhaM patiprema pAtivratyaM cha te.anaghe
yadvAkyaishchAlyamAnAyA na dhIrmayyapakarShitA
ye mAM bhajanti dAmpatye tapasA vratacharyayA
kAmAtmAno.apavargeshaM mohitA mama mAyayA
mAM prApya mAninyapavargasampadaM
vA~nChanti ye sampada eva tatpatim
te mandabhAgA niraye.api ye nR^iNAM
mAtrAtmakatvAtnirayaH susa~NgamaH
diShTyA gR^iheshvaryasakR^inmayi tvayA kR^itAnuvR^ittirbhavamochanI kha
suduShkarAsau sutarAM durAshiSho hyasuMbharAyA nikR^itiM juShaH striyAH
na tvAdR^ishImpraNayinIM gR^ihiNIM gR^iheShu
pashyAmi mAnini yayA svavivAhakAle
prAptAnnR^ipAnna vigaNayya rahoharo me
prasthApito dvija upashrutasatkathasya
bhrAturvirUpakaraNaM yudhi nirjitasya
prodvAhaparvaNi cha tadvadhamakShagoShThyAm
duHkhaM samutthamasaho.asmadayogabhItyA
naivAbravIH kimapi tena vayaM jitAste
dUtastvayAtmalabhane suviviktamantraH
prasthApito mayi chirAyati shUnyametat
matvA jihAsa idaM a~NgamananyayogyaM
tiShTheta tattvayi vayaM pratinandayAmaH
shrIshuka uvAcha
evaM sauratasaMlApairbhagavAnjagadIshvaraH
svarato ramayA reme naralokaM viDambayan
tathAnyAsAmapi vibhurgR^ihesu gR^ihavAniva
Asthito gR^ihamedhIyAndharmAnlokagururhariH
shrIshuka uvAcha

10610011
10610013
10610021
10610023
10610031
10610032
10610033
10610034
10610041
10610042
10610043
10610044
10610051
10610052
10610053
10610054
10610061
10610062
10610063
10610064
10610071
10610073
10610081
10610083
10610091
10610093
10610101
10610103
10610111
10610113
10610121
10610123
10610131
10610133
10610141
10610143
10610151
10610153
10610161
10610163
10610171
10610173
10610181
10610183
10610185
10610191
10610193
10610200
10610201
10610203
10610205
10610211
10610213
10610220
10610221
10610223
10610231
10610233
10610241
10610243

ekaikashastAH kR^iShNasya putrAndashadashAbaAH


ajIjanannanavamAnpituH sarvAtmasampadA
gR^ihAdanapagaM vIkShya rAjaputryo.achyutaM sthitam
preShThaM nyamaMsata svaM svaM na tattattvavidaH striyaH
chArvabjakoshavadanAyatabAhunetra
sapremahAsarasavIkShitavalgujalpaiH
sammohitA bhagavato na mano vijetuM
svairvibhramaiH samashakanvanitA vibhUmnaH
smAyAvalokalavadarshitabhAvahAri
bhrUmaNDalaprahitasauratamantrashauNDaiH
patnyastu shoDashasahasramana~NgabANair
yasyendriyaM vimathitumkaraNairna shekuH
itthaM ramApatimavApya patiM striyastA
brahmAdayo.api na viduH padavIM yadIyAm
bhejurmudAviratamedhitayAnurAga
hAsAvalokanavasa~NgamalAlasAdyam
pratyudgamAsanavarArhaNapAdashaucha
tAmbUlavishramaNavIjanagandhamAlyaiH
keshaprasArashayanasnapanopahAryaiH
dAsIshatA api vibhorvidadhuH sma dAsyam
tAsAM yA dashaputrANAM kR^iShNastrINAM puroditAH
aShTau mahiShyastatputrAnpradyumnAdIngR^iNAmi te
chArudeShNaH sudeShNashcha chArudehashcha vIryavAn
suchArushchAruguptashcha bhadrachArustathAparaH
chAruchandro vichArushcha chArushcha dashamo hareH
pradyumnapramukhA jAtA rukmiNyAM nAvamAH pituH
bhAnuH subhAnuH svarbhAnuH prabhAnurbhAnumAMstathA
chandrabhAnurbR^ihadbhAnuratibhAnustathAShTamaH
shrIbhAnuH pratibhAnushcha satyabhAmAtmajA dasha
sAmbaH sumitraH purujichChatajichcha sahasrajit
viyayashchitraketushcha vasumAndraviDaH kratuH
jAmbavatyAH sutA hyete sAmbAdyAH pitR^isammatAH
vIrashchandro.ashvasenashcha chitragurvegavAnvR^iShaH
AmaH sha~NkurvasuH shrImAnkuntirnAgnajiteH sutAH
shrutaH kavirvR^iSho vIraH subAhurbhadra ekalaH
shAntirdarshaH pUrNamAsaH kAlindyAH somako.avaraH
praghoSho gAtravAnsiMho balaH prabala UrdhagaH
mAdryAH putrA mahAshaktiH saha ojo.aparAjitaH
vR^iko harSho.anilo gR^idhro vardhanonnAda eva cha
mahAMsaH pAvano vahnirmitravindAtmajAH kShudhiH
sa~NgrAmajidbR^ihatsenaH shUraH praharaNo.arijit
jayaH subhadro bhadrAyA vAma Ayushcha satyakaH
dIptimAMstAmrataptAdyA rohiNyAstanayA hareH
pradyamnAchchAniruddho.abhUdrukmavatyAM mahAbalaH
putryAM tu rukmiNo rAjannAmnA bhojakaTe pure
eteShAM putrapautrAshcha babhUvuH koTisho nR^ipa
mAtaraH kR^iShNajAtInAM sahasrANi cha ShoDasha
shrIrAjovAcha
kathaM rukmyarIputrAya prAdAdduhitaraM yudhi
kR^iShNena paribhUtastaM hantuM randhraM pratIkShate
etadAkhyAhi me vidvandviShorvaivAhikaM mithaH
anAgatamatItaM cha vartamAnamatIndriyam
viprakR^iShTaM vyavahitaM samyakpashyanti yoginaH
shrIshuka uvAcha
vR^itaH svayaMvare sAkShAdanaNgo.aNgayutastayA
rAj~naH sametAnnirjitya jahAraikaratho yudhi
yadyapyanusmaranvairaM rukmI kR^iShNAvamAnitaH
vyataradbhAgineyAya sutAM kurvansvasuH priyam
rukmiNyAstanayAM rAjankR^itavarmasuto balI
upayeme vishAlAkShIM kanyAM chArumatIM kila

10610251
10610253
10610255
10610261
10610263
10610271
10610273
10610281
10610283
10610291
10610293
10610295
10610301
10610303
10610311
10610313
10610321
10610323
10610331
10610333
10610341
10610343
10610351
10610353
10610361
10610363
10610371
10610373
10610381
10610383
10610391
10610393
10610401
10610403
10620010
10620011
10620013
10620015
10620020
10620021
10620023
10620025
10620021
10620023
10620025
10620021
10620031
10620033
10620041
10620043
10620051
10620053
10620061
10620063
10620071
10620073
10620081
10620083
10620091
10620093

dauhitrAyAniruddhAya pautrIM rukmyAdadAddhareH


rochanAM baddhavairo.api svasuH priyachikIrShayA
jAnannadharmaM tadyaunaM snehapAshAnubandhanaH
tasminnabhyudaye rAjanrukmiNI rAmakeshavau
puraM bhojakaTaM jagmuH sAmbapradyumnakAdayaH
tasminnivR^itta udvAhe kAli~NgapramukhA nR^ipAH
dR^iptAste rukmiNaM prochurbalamakShairvinirjaya
anakShaj~no hyayaM rAjannapi tadvyasanaM mahat
ityukto balamAhUya tenAkShairrukmyadIvyata
shataM sahasramayutaM rAmastatrAdade paNam
taM tu rukmyajayattatra kAli~NgaH prAhasadbalam
dantAnsandarshayannuchchairnAmR^iShyattaddhalAyudhaH
tato lakShaM rukmyagR^ihNAdglahaM tatrAjayadbalaH
jitavAnahamityAha rukmI kaitavamAshritaH
manyunA kShubhitaH shrImAnsamudra iva parvaNi
jAtyAruNAkSho.atiruShA nyarbudaM glahamAdade
taM chApi jitavAnrAmo dharmeNa ChalamAshritaH
rukmI jitaM mayAtreme vadantu prAshnikA iti
tadAbravInnabhovANI balenaiva jito glahaH
dharmato vachanenaiva rukmI vadati vai mR^iShA
tAmanAdR^itya vaidarbho duShTarAjanyachoditaH
sa~NkarShaNaM parihasanbabhAShe kAlachoditaH
naivAkShakovidA yUyaM gopAlA vanagocharAH
akShairdIvyanti rAjAno bANaishcha na bhavAdR^ishAH
rukmiNaivamadhikShipto rAjabhishchopahAsitaH
kruddhaH parighamudyamya jaghne taM nR^imNasaMsadi
kali~NgarAjaM tarasA gR^ihItvA dashame pade
dantAnapAtayatkruddho yo.ahasadvivR^itairdvijaiH
anye nirbhinnabAhUru shiraso rudhirokShitAH
rAjAno dudravarbhItA balena pa~NghArditAH
nihate rukmiNi shyAle nAbravItsAdhvasAdhu vA
rakmiNIbalayo rAjansnehabha~NgabhayAddhariH
tato.aniruddhaM saha sUryayA varaM rathaM samAropya yayuH kushasthalIm
rAmAdayo bhojakaTAddashArhAH siddhAkhilArthA madhusUdanAshrayAH
shrIrAjovAcha
bANasya tanayAmUShAmupayeme yadUttamaH
tatra yuddhamabhUdghoraM harisha~Nkarayormahat
etatsarvaM mahAyoginsamAkhyAtuM tvamarhasi
shrIshuka uvAcha
bANaH putrashatajyeShTho balerAsInmahAtmanaH
yena vAmanarUpAya haraye.adAyi medinI
tasyaurasaH suto bAnaH shivabhaktirataH sadA
mAnyo vadAnyo dhImAMshcha satyasandho dR^iDhavrataH
shoNitAkhye pure ramye sa rAjyamakarotpurA
tasya shambhoH prasAdena ki~NkarA iva te.amarAH
sahasrabAhurvAdyena tANdave.atoShayanmR^iDam
bhagavAnsarvabhUteshaH sharaNyo bhaktavatsalaH
vareNa ChandayAmAsa sa taM vavre purAdhipam
sa ekadAha girishaM pArshvasthaM vIryadurmadaH
kirITenArkavarNena saMspR^ishaMstatpadAmbujam
namasye tvAM mahAdeva lokAnAM gurumIshvaram
puMsAmapUrNakAmAnAM kAmapUrAmarA~Nghripam
doHsahasraM tvayA dattaM paraM bhArAya me.abhavat
trilokyAM pratiyoddhAraM na labhe tvadR^ite samam
kaNDUtyA nibhR^itairdorbhiryuyutsurdiggajAnaham
AdyAyAM chUrNayannadrInbhItAste.api pradudruvuH
tachChrutvA bhagavAnkruddhaH ketuste bhajyate yadA
tvaddarpaghnaM bhavenmUDha saMyugaM matsamena te
ityuktaH kumatirhR^iShTaH svagR^ihaM prAvishannR^ipa
pratIkShangirishAdeshaM svavIryanashanamkudhIH

10620101
10620103
10620111
10620113
10620121
10620123
10620131
10620133
10620141
10620143
10620151
10620153
10620160
10620161
10620163
10620171
10620173
10620181
10620183
10620191
10620193
10620201
10620203
10620211
10620213
10620221
10620223
10620231
10620233
10620241
10620243
10620251
10620253
10620261
10620263
10620271
10620273
10620281
10620283
10620291
10620293
10620301
10620303
10620311
10620313
10620321
10620323
10620331
10620333
10630010
10630011
10630013
10630021
10630023
10630031
10630033
10630041
10630043
10630051
10630053

tasyoShA nAma duhitA svapne prAdyumninA ratim


kanyAlabhata kAntena prAgadR^iShTashrutena sA
sA tatra tamapashyantI kvAsi kAnteti vAdinI
sakhInAM madhya uttasthau vihvalA vrIDitA bhR^isham
bANasya mantrI kumbhANDashchitralekhA cha tatsutA
sakhyapR^ichChatsakhImUShAM kautUhalasamanvitA
kaM tvaM mR^igayase subhru kIdR^ishaste manorathaH
hastagrAhaM na te.adyApi rAjaputryupalakShaye
dR^iShTaH kashchinnaraH svapne shyAmaH kamalalochanaH
pItavAsA bR^ihadbAhuryoShitAM hR^idayaMgamaH
tamahaM mR^igaye kAntaM pAyayitvAdharaM madhu
kvApi yAtaH spR^ihayatIM kShiptvA mAM vR^ijinArNave
chitralekhovAcha
vyasanaM te.apakarShAmi trilokyAM yadi bhAvyate
tamAneShye varaM yaste manohartA tamAdisha
ityuktvA devagandharva siddhachAraNapannagAn
daityavidyAdharAnyakShAnmanujAMshcha yathAlikhat
manujeShu cha sA vR^iShnInshUramAnakadundubhim
vyalikhadrAmakR^iShNau cha pradyumnaM vIkShya lajjitA
aniruddhaM vilikhitaM vIkShyoShAvA~NmukhI hriyA
so.asAvasAviti prAha smayamAnA mahIpate
chitralekhA tamAj~nAya pautraM kR^iShNasya yoginI
yayau vihAyasA rAjandvArakAM kR^iShNapAlitAm
tatra suptaM suparya~Nke prAdyumniM yogamAsthitA
gR^ihItvA shoNitapuraM sakhyai priyamadarshayat
sA cha taM sundaravaraM vilokya muditAnanA
duShprekShye svagR^ihe pumbhI reme prAdyumninA samam
parArdhyavAsaHsraggandha dhUpadIpAsanAdibhiH
pAnabhojanabhakShyaishcha vAkyaiH shushrUShaNArchitaH
gUDhaH kanyApure shashvat pravR^iddhasnehayA tayA
nAhargaNAnsa bubudhe UShayApahR^itendriyaH
tAM tathA yaduvIreNa bhujyamAnAM hatavratAm
hetubhirlakShayAM chakrurApR^iItAM duravachChadaiH
bhaTA AvedayAM chakrU rAjaMste duhiturvayam
vicheShTitaM lakShayAma kanyAyAH kuladUShaNam
anapAyibhirasmAbhirguptAyAshcha gR^ihe prabho
kanyAyA dUShaNaM pumbhirduShprekShyAyA na vidmahe
tataH pravyathito bANo duhituH shrutadUShaNaH
tvaritaH kanyakAgAraM prApto.adrAkShIdyadUdvaham
kAmAtmajaM taM bhuvanaikasundaraM shyAmaM pisha~NgAmbaramambujekShaNam
bR^ihadbhujaM kuNDalakuntalatviShA smitAvalokena cha maNDitAnanam
dIvyantamakShaiH priyayAbhinR^imNayA tada~Ngasa~Ngastanaku~Nkumasrajam
bAhvordadhAnaM madhumallikAshritAM tasyAgra AsInamavekShya vismitaH
sa taM praviShTaM vR^itamAtatAyibhirbhaTairanIkairavalokya mAdhavaH
udyamya maurvaM parighaM vyavasthito yathAntako daNDadharo jighAMsayA
jighR^ikShayA tAnparitaH prasarpataH shuno yathA shUkarayUthapo.ahanat
te hanyamAnA bhavanAdvinirgatA nirbhinnamUrdhorubhujAH pradudruvuH
taM nAgapAshairbalinandano balI ghnantaM svasainyaM kupito babandha ha
UShA bhR^ishaM shokaviShAdavihvalA baddhaM nishamyAshrukalAkShyarautsIt
shR^iIshuka uvAcha
apashyatAM chAniruddhaM tadbandhUnAM cha bhArata
chatvAro vArShikA mAsA vyatIyuranushochatAm
nAradAttadupAkarNya vArtAM baddhasya karma cha
prayayuH shoNitapuraM vR^iShNayaH kR^iShNadaivatAH
pradyumno yuyudhAnashcha gadaH sAmbo.atha sAraNaH
nandopanandabhadrAdyA rAmakR^iShNAnuvartinaH
akShauhiNIbhirdvAdashabhiH sametAH sarvato disham
rurudhurbANanagaraM samantAtsAtvatarShabhAH
bhajyamAnapurodyAna prAkArATTAlagopuram
prekShamANo ruShAviShTastulyasainyo.abhiniryayau

10630061
10630063
10630071
10630073
10630081
10630083
10630091
10630093
10630101
10630103
10630111
10630113
10630121
10630123
10630131
10630133
10630141
10630143
10630151
10630153
10630161
10630163
10630171
10630173
10630181
10630183
10630191
10630193
10630201
10630203
10630211
10630213
10630221
10630223
10630231
10630233
10630241
10630243
10630245
10630250
10630251
10630253
10630261
10630263
10630271
10630273
10630281
10630283
10630290
10630291
10630293
10630301
10630303
10630311
10630313
10630321
10630323
10630331
10630333
10630340

bANArthe bhagavAnrudraH sasutaH pramathairvR^itaH


Aruhya nandivR^iShabhaM yuyudhe rAmakR^iShNayoH
AsItsutumulaM yuddhamadbhutaM romaharShaNam
kR^iShNasha~Nkarayo rAjanpradyumnaguhayorapi
kumbhANDakUpakarNAbhyAM balena saha saMyugaH
sAmbasya bANaputreNa bANena saha sAtyakeH
brahmAdayaH surAdhIshA munayaH siddhachAraNAH
gandharvApsaraso yakShA vimAnairdraShTumAgaman
sha~NkarAnucharAnshaurirbhUtapramathaguhyakAn
DAkinIryAtudhAnAMshcha vetAlAnsavinAyakAn
pretamAtR^ipishAchAMshcha kuShmANDAnbrahmarAkShasAn
drAvayAmAsa tIkShNAgraiH sharaiH shAr~NgadhanushchyutaiH
pR^ithagvidhAni prAyu~Nkta piNAkyastrANi shAr~NgiNe
pratyastraiH shamayAmAsa shAr~NgapANiravismitaH
brahmAstrasya cha brahmAstraM vAyavyasya cha pArvatam
Agneyasya cha pArjanyaM naijaM pAshupatasya cha
mohayitvA tu girishaM jR^imbhaNAstreNa jR^imbhitam
bANasya pR^itanAM shaurirjaghAnAsigadeShubhiH
skandaH pradyumnabANaughairardyamAnaH samantataH
asR^igvimu~nchangAtrebhyaH shikhinApakramadraNAt
kumbhANDakUpakarNashcha petaturmuShalArditau
dudruvustadanIkani hatanAthAni sarvataH
vishIryamANamsvabalaM dR^iShTvA bANo.atyamarShitaH
kR^iShNamabhyadravatsa~Nkhye rathI hitvaiva sAtyakim
dhanUMShyAkR^iShya yugapadbANaH pa~nchashatAni vai
ekaikasminsharau dvau dvau sandadhe raNadurmadaH
tAni chichCheda bhagavAndhanUMsi yugapaddhariH
sArathiM rathamashvAMshcha hatvA sha~NkhamapUrayat
tanmAtA koTarA nAma nagnA maktashiroruhA
puro.avatasthe kR^iShNasya putraprANarirakShayA
tatastirya~Nmukho nagnAmanirIkShangadAgrajaH
bANashcha tAvadvirathashChinnadhanvAvishatpuram
vidrAvite bhUtagaNe jvarastu trIshirAstrIpAt
abhyadhAvata dAshArhaM dahanniva disho dasha
atha nArAyaNaH devaH taM dR^iShTvA vyasR^ijajjvaram
mAheshvaro vaiShNavashcha yuyudhAte jvarAvubhau
mAheshvaraH samAkrandanvaiShNavena balArditaH
alabdhvAbhayamanyatra bhIto mAheshvaro jvaraH
sharaNArthI hR^iShIkeshaM tuShTAva prayatA~njaliH
jvara uvAcha
namAmi tvAnantashaktiM pareshamsarvAtmAnaM kevalaM j~naptimAtram
vishvotpattisthAnasaMrodhahetuM yattadbrahma brahmali~NgamprashAntam
kAlo daivaM karma jIvaH svabhAvo dravyaM kShetraM prANa AtmA vikAraH
tatsa~NghAto bIjarohapravAhastvanmAyaiShA tanniShedhaM prapadye
nAnAbhAvairlIlayaivopapannairdevAnsAdhUnlokasetUnbibharShi
haMsyunmArgAnhiMsayA vartamAnAnjanmaitatte bhArahArAya bhUmeH
tapto.ahamte tejasA duHsahena shAntogreNAtyulbaNena jvareNa
tAvattApo dehinAM te.anghrimUlaM no severanyAvadAshAnubaddhAH
shrIbhagavAnuvAcha
trishiraste prasanno.asmi vyetu te majjvarAdbhayam
yo nau smarati saMvAdaM tasya tvanna bhavedbhayam
ityukto.achyutamAnamya gato mAheshvaro jvaraH
bANastu rathamArUDhaH prAgAdyotsyanjanArdanam
tato bAhusahasreNa nAnAyudhadharo.asuraH
mumocha paramakruddho bANAMshchakrAyudhe nR^ipa
tasyAsyato.astrANyasakR^ichchakreNa kShuraneminA
chichCheda bhagavAnbAhUnshAkhA iva vanaspateH
bAhuShu ChidyamAneShu bANasya bhagavAnbhavaH
bhaktAnakampyupavrajya chakrAyudhamabhAShata
shrIrudra uvAcha

10630341
10630343
10630351
10630352
10630353
10630354
10630361
10630362
10630363
10630364
10630371
10630373
10630381
10630383
10630391
10630392
10630393
10630394
10630401
10630403
10630411
10630413
10630421
10630423
10630431
10630433
10630441
10630442
10630443
10630444
10630451
10630453
10630460
10630461
10630463
10630471
10630473
10630481
10630483
10630491
10630493
10630501
10630503
10630511
10630513
10630521
10630522
10630523
10630524
10630531
10630533
10640010
10640011
10640013
10640021
10640023
10640031
10640033
10640041
10640043

tvaM hi brahma paraM jyotirgUDhaM brahmaNi vA~Nmaye


yaM pashyantyamalAtmAna AkAshamiva kevalam
nAbhirnabho.agnirmukhamambu reto
dyauH shIrShamAshAH shrutira~NghrirurvI
chandro mano yasya dR^igarka AtmA
ahaM samudro jaTharaM bhujendraH
romANi yasyauShadhayo.ambuvAhAH
keshA viri~ncho dhiShaNA visargaH
prajApatirhR^idayaM yasya dharmaH
sa vai bhavAnpuruSho lokakalpaH
tavAvatAro.ayamakuNThadhAmandharmasya guptyai jagato hitAya
vayaM cha sarve bhavatAnubhAvitA vibhAvayAmo bhuvanAni sapta
tvameka AdyaH puruSho.advitIyasturyaH svadR^igdheturaheturIshaH
pratIyase.athApi yathAvikAraM svamAyayA sarvaguNaprasiddhyai
yathaiva sUryaH pihitashChAyayA svayA
ChAyAM cha rUpANi cha sa~nchakAsti
evaM guNenApihito guNAMstvam
AtmapradIpo guNinashcha bhUman
yanmAyAmohitadhiyaH putradAragR^ihAdiShu
unmajjanti nimajjanti prasaktA vR^ijinArNave
devadattamimaM labdhvA nR^ilokamajitendriyaH
yo nAdriyeta tvatpAdau sa shochyo hyAtmava~nchakaH
yastvAM visR^ijate martya AtmAnaM priyamIshvaram
viparyayendriyArthArthaM viShamattyamR^itaM tyajan
ahaM brahmAtha vibudhA munayashchAmalAshayAH
sarvAtmanA prapannAstvAmAtmAnaM preShThamIshvaram
taM tvA jagatsthityudayAntahetuM
samaM prasAntaM suhR^idAtmadaivam
ananyamekaM jagadAtmaketaM
bhavApavargAya bhajAma devam
ayaM mameShTo dayito.anuvartI mayAbhayaM dattamamuShya deva
sampAdyatAM tadbhavataH prasAdo yathA hi te daityapatau prasAdaH
shrIbhagavAnuvAcha
yadAttha bhagavaMstvaM naH karavAma priyaM tava
bhavato yadvyavasitaM tanme sAdhvanumoditam
avadhyo.ayaM mamApyeSha vairochanisuto.asuraH
prahrAdAya varo datto na vadhyo me tavAnvayaH
darpopashamanAyAsya pravR^ikNA bAhavo mayA
sUditaM cha balaM bhUri yachcha bhArAyitaM bhuvaH
chatvAro.asya bhujAH shiShTA bhaviShyatyajarAmaraH
pArShadamukhyo bhavato na kutashchidbhayo.asuraH
iti labdhvAbhayaM kR^iShNaM praNamya shirasAsuraH
prAdyumniM rathamAropya savadhvo samupAnayat
akShauhiNyA parivR^itaM suvAsaHsamala~NkR^itam
sapatnIkaM puraskR^itya yayau rudrAnumoditaH
svarAjadhAnIM samala~NkR^itAM dhvajaiH
satoraNairukShitamArgachatvarAm
vivesha sha~NkhAnakadundubhisvanair
abhyudyataH paurasuhR^iddvijAtibhiH
ya evaM kR^iShNavijayaM sha~NkareNa cha saMyugam
saMsmaretprAtarutthAya na tasya syAtparAjayaH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
ekadopavanaM rAjanjagmuryadukumArakAH
vihartuM sAmbapradyumna chArubhAnugadAdayaH
krIDitvA suchiraM tatra vichinvantaH pipAsitAH
jalaM nirudake kUpe dadR^ishuH sattvamadbhutam
kR^ikalAsaM girinibhaM vIkShya vismitamAnasAH
tasya choddharaNe yatnaM chakruste kR^ipayAnvitAH
charmajaistAntavaiH pAshairbaddhvA patitamarbhakAH
nAshaknuransamuddhartuM kR^iShNAyAchakhyurutsukAH

10640051
10640053
10640061
10640063
10640071
10640073
10640081
10640083
10640090
10640091
10640093
10640100
10640101
10640103
10640111
10640113
10640121
10640123
10640131
10640133
10640141
10640143
10640151
10640153
am
10640161
10640163
10640171
10640173
10640181
10640183
10640191
10640193
10640201
10640203
10640211
10640213
10640221
10640223
10640231
10640233
10640241
10640243
10640251
10640253
10640261
10640262
10640263
10640264
10640271
10640273
10640281
10640283
10640291
10640293
10640301
10640303
10640311
10640313
10640321

tatrAgatyAravindAkSho bhagavAnvishvabhAvanaH
vIkShyojjahAra vAmena taM kareNa sa lIlayA
sa uttamaHshlokakarAbhimR^iShTo vihAya sadyaH kR^ikalAsarUpam
santaptachAmIkarachAruvarNaH svargyadbhutAla~NkaraNAmbarasrak
paprachCha vidvAnapi tannidAnaM janeShu vikhyApayituM mukundaH
kastvaM mahAbhAga vareNyarUpo devottamaM tvAM gaNayAmi nUnam
dashAmimAM vA katamena karmaNA samprApito.asyatadarhaH subhadra
AtmAnamAkhyAhi vivitsatAM no yanmanyase naH kShamamatra vaktum
shrIshuka uvAcha
iti sma rAjA sampR^iShTaH kR^iShNenAnantamUrtinA
mAdhavaM praNipatyAha kirITenArkavarchasA
nR^iga uvAcha
nR^igo nAma narendro.ahamikShvAkutanayaH prabho
dAniShvAkhyAyamAneShu yadi te karNamaspR^isham
kiM nu te.aviditaM nAtha sarvabhUtAtmasAkShiNaH
kAlenAvyAhatadR^isho vakShye.athApi tavAj~nayA
yAvatyaH sikatA bhUmeryAvatyo divi tArakAH
yAvatyo varShadhArAshcha tAvatIradadaM sma gAH
payasvinIstaruNIH shIlarUpa guNopapannAH kapilA hemasR^i~NgIH
nyAyArjitA rUpyakhurAH savatsA dukUlamAlAbharaNA dadAvaham
svala~NkR^itebhyo guNashIlavadbhyaH sIdatkuTumbebhya R^itavratebhyaH
tapaHshrutabrahmavadAnyasadbhyaH prAdAM yuvabhyo dvijapu~NgavebhyaH
gobhUhiraNyAyatanAshvahastinaH kanyAH sadAsIstilarUpyashayyAH
vAsAMsi ratnAni parichChadAnrathAniShTaM cha yaj~naishcharitaM cha pUrt
kasyachiddvijamukhyasya bhraShTA gaurmama godhane
sampR^iktAviduShA sA cha mayA dattA dvijAtaye
tAM nIyamAnAM tatsvAmI dR^iShTrovAcha mameti tam
mameti parigrAhyAha nR^igo me dattavAniti
viprau vivadamAnau mAmUchatuH svArthasAdhakau
bhavAndAtApaharteti tachChrutvA me.abhavadbhramaH
anunItAvubhau viprau dharmakR^ichChragatena vai
gavAM lakShaM prakR^iShTAnAM dAsyAmyeShA pradIyatAm
bhavantAvanugR^ihNItAM ki~NkarasyAvijAnataH
samuddharataM mAM kR^ichChrAtpatantaM niraye.ashuchau
nAhaM pratIchChe vai rAjannityuktvA svAmyapAkramat
nAnyadgavAmapyayutamichChAmItyaparo yayau
etasminnantare yAmairdUtairnIto yamakShayam
yamena pR^iShTastatrAhaM devadeva jagatpate
pUrvaM tvamashubhaM bhu~NkSha utAho nR^ipate shubham
nAntaM dAnasya dharmasya pashye lokasya bhAsvataH
pUrvaM devAshubhaM bhu~nja iti prAha pateti saH
tAvadadrAkShamAtmAnaM kR^ikalAsaM patanprabho
brahmaNyasya vadAnyasya tava dAsasya keshava
smR^itirnAdyApi vidhvastA bhavatsandarshanArthinaH
sa tvaM kathaM mama vibho.akShipathaH parAtmA
yogeshvaraH shrutidR^ishAmalahR^idvibhAvyaH
sAkShAdadhokShaja uruvyasanAndhabuddheH
syAnme.anudR^ishya iha yasya bhavApavargaH
devadeva jagannAtha govinda puruShottama
nArAyaNa hR^iShIkesha puNyashlokAchyutAvyaya
anujAnIhi mAM kR^iShNa yAntaM devagatiM prabho
yatra kvApi satashcheto bhUyAnme tvatpadAspadam
namaste sarvabhAvAya brahmaNe.anantashaktaye
kR^iShNAya vAsudevAya yogAnAM pataye namaH
ityuktvA taM parikramya pAdau spR^iShTvA svamaulinA
anuj~nAto vimAnAgryamAruhatpashyatAM nR^iNAm
kR^iShNaH parijanaM prAha bhagavAndevakIsutaH
brahmaNyadevo dharmAtmA rAjanyAnanushikShayan
durjaraM bata brahmasvaM bhuktamagnermanAgapi

10640323
10640331
10640333
10640341
10640343
10640351
10640353
10640361
10640363
10640371
10640373
10640381
10640383
10640391
10640393
10640401
10640403
10640411
10640413
10640421
10640423
10640431
10640433
10640441
10640443
10650010
10650011
10650013
10650021
10650023
10650031
10650033
10650041
10650043
10650051
10650053
10650061
10650063
10650071
10650073
10650081
10650083
10650091
10650093
10650101
10650103
10650105
10650111
10650113
10650121
10650123
10650131
10650132
10650133
10650134
10650141
10650143
10650151
10650153
10650161

tejIyaso.api kimuta rAj~nAM IshvaramAninAm


nAhaM hAlAhalaM manye viShaM yasya pratikriyA
brahmasvaM hi viShaM proktaM nAsya pratividhirbhuvi
hinasti viShamattAraM vahniradbhiH prashAmyati
kulaM samUlaM dahati brahmasvAraNipAvakaH
brahmasvaM duranuj~nAtaM bhuktaM hanti tripUruSham
prasahya tu balAdbhuktaM dasha pUrvAndashAparAn
rAjAno rAjalakShmyAndhA nAtmapAtaM vichakShate
nirayaM ye.abhimanyante brahmasvaM sAdhu bAlishAH
gR^ihNanti yAvataH pAMshUnkrandatAmashrubindavaH
viprANAM hR^itavR^ittInAmvadAnyAnAM kuTumbinAm
rAjAno rAjakulyAshcha tAvato.abdAnnira~NkushAH
kumbhIpAkeShu pachyante brahmadAyApahAriNaH
svadattAM paradattAM vA brahmavR^ittiM harechcha yaH
ShaShTivarShasahasrANi viShThAyAM jAyate kR^imiH
na me brahmadhanaM bhUyAdyadgR^idhvAlpAyuSho narAH
parAjitAshchyutA rAjyAdbhavantyudvejino.ahayaH
vipraM kR^itAgasamapi naiva druhyata mAmakAH
ghnantaM bahu shapantaM vA namaskuruta nityashaH
yathAhaM praName viprAnanukAlaM samAhitaH
tathA namata yUyaM cha yo.anyathA me sa daNDabhAk
brAhmaNArtho hyapahR^ito hartAraM pAtayatyadhaH
ajAnantamapi hyenaM nR^igaM brAhmaNagauriva
evaM vishrAvya bhagavAnmukundo dvArakaukasaH
pAvanaH sarvalokAnAM vivesha nijamandiram
shrIshuka uvAcha
balabhadraH kurushreShTha bhagavAnrathamAsthitaH
suhR^iddidR^ikShurutkaNThaH prayayau nandagokulam
pariShvaktashchirotkaNThairgopairgopIbhireva cha
rAmo.abhivAdya pitarAvAshIrbhirabhinanditaH
chiraM naH pAhi dAshArha sAnujo jagadIshvaraH
ityAropyA~NkamAli~Ngya netraiH siShichaturjalaiH
gopavR^iddhAMshcha vidhivadyaviShThairabhivanditaH
yathAvayo yathAsakhyaM yathAsambandhamAtmanaH
samupetyAtha gopAlAnhAsyahastagrahAdibhiH
vishrAntamsukhamAsInaM paprachChuH paryupAgatAH
pR^iShTAshchAnAmayaM sveShu premagadgadayA girA
kR^iShNe kamalapatrAkShe sannyastAkhilarAdhasaH
kachchinno bAndhavA rAma sarve kushalamAsate
kachchitsmaratha no rAma yUyaM dArasutAnvitAH
diShTyA kaMso hataH pApo diShTyA muktAH suhR^ijjanAH
nihatya nirjitya ripUndiShTyA durgaM samAshrItAH
gopyo hasantyaH paprachChU rAmasandarshanAdR^itAH
kachchidAste sukhaM kR^iShNaH purastrIjanavallabhaH
kachchitsmarati vA bandhUnpitaraM mAtaraM cha saH
apyasau mAtaraM draShTuM sakR^idapyAgamiShyati
api vA smarate.asmAkamanusevAM mahAbhujaH
mAtaraM pitaraM bhrAtR^InpatInputrAnsvasR^Inapi
yadarthe jahima dAshArha dustyajAnsvajanAnprabho
tA naH sadyaH parityajya gataH sa~nChinnasauhR^idaH
kathaM nu tAdR^ishaM strIbhirna shraddhIyeta bhAShitam
kathaM nu gR^ihNantyanavasthitAtmano
vachaH kR^itaghnasya budhAH purastriyaH
gR^ihNanti vai chitrakathasya sundara
smitAvalokochChvasitasmarAturAH
kiM nastatkathayA gopyaH kathAH kathayatAparAH
yAtyasmAbhirvinA kAlo yadi tasya tathaiva naH
iti prahasitaM shaurerjalpitaM chAruvIkShitam
gatiM premapariShva~NgaM smarantyo ruruduH striyaH
sa~NkarShaNastAH kR^iShNasya sandeshairhR^idayaMgamaiH

10650163
10650171
10650173
10650181
10650183
10650191
10650193
10650201
10650203
10650211
10650213
10650221
10650223
10650231
10650233
10650241
10650243
10650251
10650253
10650251
10650261
10650263
10650271
10650273
10650281
10650283
10650291
10650293
10650301
10650303
10650311
10650313
10650321
10650323
10650331
10650333
10650341
10650343
10660010
10660011
10660013
10660021
10660023
10660031
10660033
10660041
10660043
10660051
10660053
10660061
10660063
10660070
10660071
10660073
10660081
10660083
10660091
10660093
10660101
10660103

sAntvayAmAsa bhagavAnnAnAnunayakovidaH
dvau mAsau tatra chAvAtsInmadhuM mAdhavaM eva cha
rAmaH kShapAsu bhagavAngopInAM ratimAvahan
pUrNachandrakalAmR^iShTe kaumudIgandhavAyunA
yamunopavane reme sevite strIgaNairvR^itaH
varuNapreShitA devI vAruNI vR^ikShakoTarAt
patantI tadvanaM sarvaM svagandhenAdhyavAsayat
taM gandhaM madhudhArAyA vAyunopahR^itaM balaH
AghrAyopagatastatra lalanAbhiH samaM papau
upagIyamAno gandharvairvanitAshobhimaNDale
reme kareNuyUthesho mAhendra iva vAraNaH
nedurdundubhayo vyomni vavR^iShuH kusumairmudA
gandharvA munayo rAmaM tadvIryairIDire tadA
upagIyamAnacharito vanitAbhirhalAyudha
vaneShu vyacharatkShIvo madavihvalalochanaH
sragvyekakuNDalo matto vaijayantyA cha mAlayA
bibhratsmitamukhAmbhojaM svedaprAleyabhUShitam
sa AjuhAva yamunAM jalakrIDArthamIshvaraH
nijaM vAkyamanAdR^itya matta ityApagAM balaH
anAgatAM halAgreNa kupito vichakarSha ha
pApe tvaM mAmavaj~nAya yannAyAsi mayAhutA
neShye tvAM lA~NgalAgreNa shatadhA kAmachAriNIm
evaM nirbhartsitA bhItA yamunA yadunandanam
uvAcha chakitA vAchaM patitA pAdayornR^ipa
rAma rAma mahAbAho na jAne tava vikramam
yasyaikAMshena vidhR^itA jagatI jagataH pate
paraM bhAvaM bhagavato bhagavanmAmajAnatIm
moktumarhasi vishvAtmanprapannAM bhaktavatsala
tato vyamu~nchadyamunAM yAchito bhagavAnbalaH
vijagAha jalaM strIbhiH kareNubhirivebharAT
kAmaM vihR^itya salilAduttIrNAyAsItAmbare
bhUShaNAni mahArhANi dadau kAntiH shubhAM srajam
vasitvA vAsasI nIle mAlAM Amuchya kA~nchanIm
reye svala~NkR^ito lipto mAhendra iva vAraNaH
adyApi dR^ishyate rAjanyamunAkR^iShTavartmanA
balasyAnantavIryasya vIryaM sUchayatIva hi
evaM sarvA nishA yAtA ekeva ramato vraje
rAmasyAkShiptachittasya mAdhuryairvrajayoShitAm
shrIshuka uvAcha
nandavrajaM gate rAme karUShAdhipatirnR^ipa
vAsudevo.ahamityaj~no dUtaM kR^iShNAya prAhiNot
tvaM vAsudevo bhagavAnavatIR^ino jagatpatiH
iti prastobhito bAlairmena AtmAnamachyutam
dUtaM cha prAhiNonmandaH kR^iShNAyAvyaktavartmane
dvArakAyAM yathA bAlo nR^ipo bAlakR^ito.abudhaH
dUtastu dvArakAmetya sabhAyAmAsthitaM prabhum
kR^iShNaM kamalapatrAkShaM rAjasandeshamabravIt
vAsudevo.avatIrno.ahameka eva na chAparaH
bhUtAnAmanukampArthaM tvaM tu mithyAbhidhAM tyaja
yAni tvamasmachchihnAni mauDhyAdbibharShi sAtvata
tyaktvaihi mAM tvaM sharaNaM no cheddehi mamAhavam
shrIshuka uvAcha
katthanaM tadupAkarNya pauNDrakasyAlpamedhasaH
ugrasenAdayaH sabhyA uchchakairjahasustadA
uvAcha dUtaM bhagavAnparihAsakathAmanu
utsrakShye mUDha chihnAni yaistvamevaM vikatthase
mukhaM tadapidhAyAj~na ka~NkagR^idhravaTairvR^itaH
shayiShyase hatastatra bhavitA sharaNaM shunAm
iti dUtastamAkShepaM svAmine sarvamAharat
kR^iShNo.api rathamAsthAya kAshImupajagAma ha

10660111
10660113
10660121
10660123
10660131
10660133
10660141
10660143
10660151
10660153
10660161
10660163
10660171
10660172
10660173
10660174
10660181
10660183
10660191
10660193
10660201
10660203
10660211
10660213
10660221
10660223
10660231
10660233
10660241
10660243
10660251
10660253
10660261
10660263
10660271
10660273
10660281
10660283
10660291
10660293
10660301
10660303
10660311
10660313
10660321
10660323
10660331
10660333
10660341
10660343
10660351
10660353
10660361
10660363
10660371
10660373
10660381
10660383
10660391
10660393

pauNDrako.api tadudyogamupalabhya mahArathaH


akShauhiNIbhyAM saMyukto nishchakrAma purAddrutam
tasya kAshIpatirmitraM pArShNigrAho.anvayAnnR^ipa
akShauhiNIbhistisR^ibhirapashyatpauNDrakaM hariH
sha~NkhAryasigadAshAr~Nga shrIvatsAdyupalakShitam
bibhrANaM kaustubhamaNiM vanamAlAvibhUShitam
kausheyavAsasI pIte vasAnaM garuDadhvajam
amUlyamaulyAbharaNaM sphuranmakarakuNDalam
dR^iShTvA tamAtmanastulyaM veShaM kR^itrimamAsthitam
yathA naTaM ra~NgagataM vijahAsa bhR^ishaM harIH
shulairgadAbhiH parighaiH shaktyR^iShTiprAsatomaraiH
asibhiH paTTishairbANaiH prAharannarayo harim
kR^iShNastu tatpauNDrakakAshirAjayor
balaM gajasyandanavAjipattimat
gadAsichakreShubhirArdayadbhR^ishaM
yathA yugAnte hutabhukpR^ithakprajAH
AyodhanaM tadrathavAjiku~njara dvipatkharoShTrairariNAvakhaNDitaiH
babhau chitaM modavahaM manasvinAmAkrIDanaM bhUtapaterivolbaNam
athAha pauNDrakaM shaurirbho bho pauNDraka yadbhavAn
dUtavAkyena mAmAha tAnyastraNyutsR^ijAmi te
tyAjayiShye.abhidhAnaM me yattvayAj~na mR^iShA dhR^itam
vrajAmi sharanaM te.adya yadi nechChAmi saMyugam
iti kShiptvA shitairbANairvirathIkR^itya pauNDrakam
shiro.avR^ishchadrathA~Ngena vajreNendro yathA gireH
tathA kAshIpateH kAyAchChira utkR^itya patribhiH
nyapAtayatkAshIpuryAM padmakoshamivAnilaH
evaM matsariNamhatvA pauNDrakaM sasakhaM hariH
dvArakAmAvishatsiddhairgIyamAnakathAmR^itaH
sa nityaM bhagavaddhyAna pradhvastAkhilabandhanaH
bibhrANashcha hare rAjansvarUpaM tanmayo.abhavat
shiraH patitamAlokya rAjadvAre sakuNDalam
kimidaM kasya vA vaktramiti saMshishire janAH
rAj~naH kAshIpaterj~nAtvA mahiShyaH putrabAndhavAH
paurAshcha hA hatA rAjannAtha nAtheti prArudan
sudakShiNastasya sutaH kR^itvA saMsthAvidhiM pateH
nihatya pitR^ihantAraM yAsyAmyapachitiM pituH
ityAtmanAbhisandhAya sopAdhyAyo maheshvaram
sudakShiNo.archayAmAsa parameNa samAdhinA
prIto.avimukte bhagavAMstasmai varamadAdvibhuH
pitR^ihantR^ivadhopAyaM sa vavre varamIpsitam
dakShiNAgniM parichara brAhmaNaiH samamR^itvijam
abhichAravidhAnena sa chAgniH pramathairvR^itaH
sAdhayiShyati sa~NkalpamabrahmaNye prayojitaH
ityAdiShTastathA chakre kR^iShNAyAbhicharanvratI
tato.agnirutthitaH kuNDAnmUrtimAnatibhIShaNaH
taptatAmrashikhAshmashrura~NgArodgArilochanaH
daMShTrograbhrukuTIdaNDa kaThorAsyaH svajihvayA
AlihansR^ikvaNI nagno vidhunvaMstrishikhaM jvalat
padbhyAM tAlapramANAbhyAM kampayannavanItalam
so.abhyadhAvadvR^ito bhUtairdvArakAM pradahandishaH
tamAbhichAradahanamAyAntaM dvArakaukasaH
vilokya tatrasuH sarve vanadAhe mR^igA yathA
akShaiH sabhAyAM krIDantaM bhagavantaM bhayAturAH
trAhi trAhi trilokesha vahneH pradahataH puram
shrutvA tajjanavaiklavyaM dR^iShTvA svAnAM cha sAdhvasam
sharaNyaH samprahasyAha mA bhaiShTetyavitAsmyaham
sarvasyAntarbahiHsAkShI kR^ityAM mAheshvarIM vibhuH
vij~nAya tadvighAtArthaM pArshvasthaM chakramAdishat
tatsUryakoTipratimaM sudarshanaM jAjvalyamAnaM pralayAnalaprabham
svatejasA khaM kakubho.atha rodasI chakraM mukundAstraM athAgnimArdayat

10660401
10660402
10660403
10660404
10660411
10660413
10660421
10660423
10660431
10660433
10670010
10670011
10670013
10670020
10670021
10670023
10670031
10670033
10670041
10670043
10670051
10670053
10670061
10670063
10670071
10670073
10670081
10670083
10670091
10670093
10670101
10670103
10670111
10670113
10670121
10670123
10670131
10670133
10670141
10670143
10670151
10670153
10670155
10670161
10670163
10670171
10670173
10670181
10670183
10670191
10670193
10670201
10670203
10670211
10670221
10670223
10670231
10670233
10670241
10670243

kR^ityAnalaH pratihataH sa rathAngapANer


astraujasA sa nR^ipa bhagnamukho nivR^ittaH
vArANasIM parisametya sudakShiNaM taM
sartvigjanaM samadahatsvakR^ito.abhichAraH
chakraM cha viShNostadanupraviShTaM vArAnasIM sATTasabhAlayApaNAm
sagopurATTAlakakoShThasa~NkulAM sakoshahastyashvarathAnnashAlinIm
dagdhvA vArANasIM sarvAM viShNoshchakraM sudarshanam
bhUyaH pArshvamupAtiShThatkR^iShNasyAkliShTakarmaNaH
ya enaM shrAvayenmartya uttamaHshlokavikramam
samAhito vA shR^iNuyAtsarvapApaiH pramuchyate
shrIrAjovAcha
bhuyo.ahaM shrotumichChAmi rAmasyAdbhutakarmaNaH
anantasyAprameyasya yadanyatkR^itavAnprabhuH
shrIshuka uvAcha
narakasya sakhA kashchiddvivido nAma vAnaraH
sugrIvasachivaH so.atha bhrAtA maindasya vIryavAn
sakhyuH so.apachitiM kurvanvAnaro rAShTraviplavam
puragrAmAkarAnghoShAnadahadvahnimutsR^ijan
kvachitsa shailAnutpATya tairdeshAnsamachUrNayat
AnartAnsutarAmeva yatrAste mitrahA hariH
kvachitsamudramadhyastho dorbhyAmutkShipya tajjalam
deshAnnAgAyutaprANo velAkUle nyamajjayat
AshramAnR^iShimukhyAnAM kR^itvA bhagnavanaspatIn
adUShayachChakR^inmUtrairagnInvaitAnikAnkhalaH
puruShAnyoShito dR^iptaH kShmAbhR^iddronIguhAsu saH
nikShipya chApyadhAchChailaiH peshaShkArIva kITakam
evaM deshAnviprakurvandUShayaMshcha kulastriyaH
shrutvA sulalitaM gItaM giriM raivatakaM yayau
tatrApashyadyadupatiM rAmaM puShkaramAlinam
sudarshanIyasarvA~NgaM lalanAyUthamadhyagam
gAyantaM vAruNIM pItvA madavihvalalochanam
vibhrAjamAnaM vapuShA prabhinnamiva vAraNam
duShTaH shAkhAmR^igaH shAkhAmArUDhaH kampayandrumAn
chakre kilakilAshabdamAtmAnaM sampradarshayan
tasya dhArShTyaM kapervIkShya taruNyo jAtichApalAH
hAsyapriyA vijahasurbaladevaparigrahAH
tA helayAmAsa kapirbhrUkShepairsammukhAdibhiH
darshayansvagudaM tAsAM rAmasya cha nirIkShitaH
taM grAvNA prAharatkruddho balaH praharatAM varaH
sa va~nchayitvA grAvANaM madirAkalashaM kapiH
gR^ihItvA helayAmAsa dhUrtastaM kopayanhasan
nirbhidya kalashaM duShTo vAsAMsyAsphAlayadbalam
kadarthIkR^itya balavAnviprachakre madoddhataH
taM tasyAvinayaM dR^iShTvA deshAMshcha tadupadrutAn
kruddho muShalamAdatta halaM chArijighAMsayA
dvivido.api mahAvIryaH shAlamudyamya pANinA
abhyetya tarasA tena balaM mUrdhanyatADayat
taM tu sa~NkarShaNo mUrdhni patantamachalo yathA
pratijagrAha balavAnsunandenAhanachcha tam
mUShalAhatamastiShko vireje raktadhArayA
giriryathA gairikayA prahAraM nAnuchintayan
punaranyaM samutkShipya kR^itvA niShpatramojasA
tenAhanatsusa~NkruddhastaM balaH shatadhAchChinat
tato.anyena ruShA jaghne taM chApi shatadhAchChinat
evaM yudhyanbhagavatA bhagne bhagne punaH punaH
AkR^iShya sarvato vR^ikShAnnirvR^ikShamakarodvanam
tato.amu~nchachChilAvarShaM balasyoparyamarShitaH
tatsarvaM chUrNayAM Asa lIlayA muShalAyudhaH
sa bAhU tAlasa~NkAshau muShTIkR^itya kapIshvaraH
AsAdya rohiNIputraM tAbhyAM vakShasyarUrujat

10670251
10670253
10670261
10670263
10670271
10670273
10670281
10670283
10680010
10680011
10680013
10680021
10680023
10680031
10680033
10680041
10680043
10680051
10680053
10680061
10680063
10680071
10680073
10680081
10680083
10680091
10680093
10680101
10680103
10680111
10680113
10680121
10680123
10680131
10680133
10680141
10680143
10680151
10680153
10680161
10680163
10680171
10680173
10680181
10680183
10680191
10680193
10680201
10680203
10680211
10680213
10680221
10680223
10680231
10680233
10680241
10680243
10680251
10680253
10680261

yAdavendro.api taM dorbhyAM tyaktvA muShalalA~Ngale


jatrAvabhyardayatkruddhaH so.apatadrudhiraM vaman
chakampe tena patatA saTa~NkaH savanaspatiH
parvataH kurushArdUla vAyunA naurivAmbhasi
jayashabdo namaHshabdaH sAdhu sAdhviti chAmbare
surasiddhamunIndrANAmAsItkusumavarShiNAm
evaM nihatya dvividaM jagadvyatikarAvaham
saMstUyamAno bhagavAnjanaiH svapuramAvishat
shrIshuka uvAcha
duryodhanasutAM rAjanlakShmaNAM samitiMjayaH
svayaMvarasthAmaharatsAmbo jAmbavatIsutaH
kauravAH kupitA UchurdurvinIto.ayamarbhakaH
kadarthIkR^itya naH kanyAmakAmAmaharadbalAt
badhnItemaM durvinItaM kiM kariShyanti vR^iShNayaH
ye.asmatprasAdopachitAM dattAM no bhu~njate mahIm
nigR^ihItaM sutaM shrutvA yadyeShyantIha vR^iShNayaH
bhagnadarpAH shamaM yAnti prANA iva susaMyatAH
iti karNaH shalo bhUriryaj~naketuH suyodhanaH
sAmbamArebhire yoddhuM kuruvR^iddhAnumoditAH
dR^iShTvAnudhAvataH sAmbo dhArtarAShTrAnmahArathaH
pragR^ihya ruchiraM chApaM tasthau siMha ivaikalaH
taM te jighR^ikShavaH kruddhAstiShTha tiShTheti bhAShiNaH
AsAdya dhanvino bANaiH karNAgraNyaH samAkiran
so.apaviddhaH kurushreShTha kurubhiryadunandanaH
nAmR^iShyattadachintyArbhaH siMha kShudramR^igairiva
visphUrjya ruchiraM chApaM sarvAnvivyAdha sAyakaiH
karNAdInShaDrathAnvIrastAvadbhiryugapatpR^ithak
chaturbhishchaturo vAhAnekaikena cha sArathIn
rathinashcha maheShvAsAMstasya tatte.abhyapUjayan
taM tu te virathaM chakrushchatvArashchaturo hayAn
ekastu sArathiM jaghne chichChedaNyaH sharAsanam
taM baddhvA virathIkR^itya kR^ichChreNa kuravo yudhi
kumAraM svasya kanyAM cha svapuraM jayino.avishan
tachChrutvA nAradoktena rAjansa~njAtamanyavaH
kurUnpratyudyamaM chakrurugrasenaprachoditAH
sAntvayitvA tu tAnrAmaH sannaddhAnvR^iShNipu~NgavAn
naichChatkurUNAM vR^iShNInAM kaliM kalimalApahaH
jagAma hAstinapuraM rathenAdityavarchasA
brAhmaNaiH kulavR^iddhaishcha vR^itashchandra iva grahaiH
gatvA gajAhvayaM rAmo bAhyopavanamAsthitaH
uddhavaM preShayAmAsa dhR^itarAShTraM bubhutsayA
so.abhivandyAmbikAputraM bhIShmaM droNaM cha bAhlikam
duryodhanaM cha vidhivadrAmamAgataM abravIt
te.atiprItAstamAkarNya prAptaM rAmaM suhR^ittamam
tamarchayitvAbhiyayuH sarve ma~NgalapANayaH
taM sa~Ngamya yathAnyAyaM gAmarghyaM cha nyavedayan
teShAM ye tatprabhAvaj~nAH praNemuH shirasA balam
bandhUnkushalinaH shrutvA pR^iShTvA shivamanAmayam
parasparamatho rAmo babhAShe.aviklavaM vachaH
ugrasenaH kShiteshesho yadva Aj~nApayatprabhuH
tadavyagradhiyaH shrutvA kurudhvamavilambitam
yadyUyaM bahavastvekaM jitvAdharmeNa dhArmikam
abadhnItAtha tanmR^iShye bandhUnAmaikyakAmyayA
vIryashauryabalonnaddhamAtmashaktisamaM vachaH
kuravo baladevasya nishamyochuH prakopitAH
aho mahachchitramidaM kAlagatyA duratyayA
ArurukShatyupAnadvai shiro mukuTasevitam
ete yaunena sambaddhAH sahashayyAsanAshanAH
vR^iShNayastulyatAM nItA asmaddattanR^ipAsanAH
chAmaravyajane sha~NkhamAtapatraM cha pANDuram

10680263
10680271
10680273
10680281
10680283
10680290
10680291
10680293
10680301
10680303
10680311
10680313
10680321
10680323
10680331
10680333
10680341
10680343
10680351
10680353
10680361
10680363
10680371
10680372
10680373
10680374
10680381
10680383
10680391
10680393
10680401
10680403
10680411
10680413
10680421
10680423
10680431
10680433
10680441
10680443
10680451
10680453
10680461
10680463
10680471
10680473
10680481
10680483
10680490
10680491
10680493
10680501
10680503
10680511
10680513
10680521
10680523
10680531
10680532
10680533

kirITamAsanaM shayyAM bhu~njate.asmadupekShayA


alaM yadUnAM naradevalA~nChanairdAtuH pratIpaiH phaNinAmivAmR^itam
ye.asmatprasAdopachitA hi yAdavA Aj~nApayantyadya gatatrapA bata
kathamindro.api kurubhirbhIShmadroNArjunAdibhiH
adattamavarundhIta siMhagrastamivoraNaH
shrIbAdarAyaNiruvAcha
janmabandhushrIyonnaddha madAste bharatarShabha
AshrAvya rAmaM durvAchyamasabhyAH puramAvishan
dR^iShTvA kurUnAM dauHshIlyaM shrutvAvAchyAni chAchyutaH
avochatkopasaMrabdho duShprekShyaH prahasanmuhuH
nUnaM nAnAmadonnaddhAH shAntiM nechChantyasAdhavaH
teShAM hi prashamo daNDaH pashUnAM laguDo yathA
aho yadUnsusaMrabdhAnkR^iShNaM cha kupitaM shanaiH
sAntvayitvAhameteShAM shamamichChannihAgataH
ta ime mandamatayaH kalahAbhiratAH khalAH
taM mAmavaj~nAya muhurdurbhAShAnmAnino.abruvan
nograsenaH kila vibhurbhojavR^iShNyandhakeshvaraH
shakrAdayo lokapAlA yasyAdeshAnuvartinaH
sudharmAkramyate yena pArijAto.amarA~NghripaH
AnIya bhujyate so.asau na kilAdhyAsanArhaNaH
yasya pAdayugaM sAkShAchChrIrupAste.akhileshvarI
sa nArhati kila shrIsho naradevaparichChadAn
yasyA~Nghripa~Nkajarajo.akhilalokapAlair
maulyuttamairdhR^itamupAsitatIrthatIrtham
brahmA bhavo.ahamapi yasya kalAH kalAyAH
shrIshchodvahema chiramasya nR^ipAsanaM kva
bhu~njate kurubhirdattaM bhUkhaNDaM vR^iShNayaH kila
upAnahaH kila vayaM svayaM tu kuravaH shiraH
aho aishvaryamattAnAM mattAnAmiva mAninAm
asambaddhA giR^io rukShAH kaH sahetAnushAsItA
adya niShkauravaM pR^ithvIM kariShyAmItyamarShitaH
gR^ihItvA halamuttasthau dahanniva jagattrayam
lA~NgalAgreNa nagaramudvidArya gajAhvayam
vichakarSha sa ga~NgAyAM prahariShyannamarShitaH
jalayAnamivAghUrNaM ga~NgAyAM nagaraM patat
AkR^iShyamANamAlokya kauravAH jAtasambhramAH
tameva sharaNaM jagmuH sakuTumbA jijIviShavaH
salakShmaNaM puraskR^itya sAmbaM prA~njalayaH prabhum
rAma rAmAkhilAdhAra prabhAvaM na vidAma te
mUDhAnAM naH kubuddhInAM kShantumarhasyatikramam
sthityutpattyapyayAnAM tvameko heturnirAshrayaH
lokAnkrIDanakAnIsha krIDataste vadanti hi
tvameva mUrdhnIdamananta lIlayA bhUmaNDalaM bibharShi sahasramUrdhan
ante cha yaH svAtmaniruddhavishvaH sheShe.advitIyaH parishiShyamANaH
kopaste.akhilashikShArthaM na dveShAnna cha matsarAt
bibhrato bhagavansattvaM sthitipAlanatatparaH
namaste sarvabhUtAtmansarvashaktidharAvyaya
vishvakarmannamaste.astu tvAM vayaM sharaNaM gatAH
shrIshuka uvAcha
evaM prapannaiH saMvignairvepamAnAyanairbalaH
prasAditaH suprasanno mA bhaiShTetyabhayaM dadau
duryodhanaH pAribarhaM ku~njarAnShaShTihAyanAn
dadau cha dvAdashashatAnyayutAni tura~NgamAn
rathAnAM ShaTsahasrANi raukmANAM sUryavarchasAm
dAsInAM niShkakaNThInAM sahasraM duhitR^ivatsalaH
pratigR^ihya tu tatsarvaM bhagavAnsAtvatarShabhaH
sasutaH sasnuShaH prAyAtsuhR^idbhirabhinanditaH
tataH praviShTaH svapuraM halAyudhaH
sametya bandhUnanuraktachetasaH
shashaMsa sarvaM yadupu~NgavAnAM

10680534 madhye sabhAyAM kuruShu svacheShTitam


10680541 adyApi cha puraM hyetatsUchayadrAmavikramam
10680543 samunnataM dakShiNato ga~NgAyAmanudR^ishyate
10690010 shrIshuka uvAcha
10690011 narakaM nihataM shrutvA tathodvAhaM cha yoShitAm
10690013 kR^iShNenaikena bahvInAM taddidR^ikShuH sma nAradaH
10690021 chitraM bataitadekena vapuShA yugapatpR^ithak
10690023 gR^iheShu dvyaShTasAhasraM striya eka udAvahat
10690031 ityutsuko dvAravatIM devarShirdraShTumAgamat
10690033 puShpitopavanArAma dvijAlikulanAditAm
10690041 utphullendIvarAmbhoja kahlArakumudotpalaiH
10690043 ChuriteShu saraHsUchchaiH kUjitAM haMsasArasaiH
10690051 prAsAdalakShairnavabhirjuShTAM sphATikarAjataiH
10690053 mahAmarakataprakhyaiH svarNaratnaparichChadaiH
10690061 vibhaktarathyApathachatvarApaNaiH shAlAsabhAbhI ruchirAM surAlayaiH
10690063 saMsiktamArgA~NganavIthidehalIM patatpatAkadhvajavAritAtapAm
10690071 tasyAmantaHpuraM shrImadarchitaM sarvadhiShNyapaiH
10690073 hareH svakaushalaM yatra tvaShTrA kArtsnyena darshitam
10690081 tatra ShoDashabhiH sadma sahasraiH samala~NkR^itam
10690083 viveshaikatomaM shaureH patnInAM bhavanaM mahat
10690091 viShTabdhaM vidrumastambhairvaidUryaphalakottamaiH
10690093 indranIlamayaiH kuDyairjagatyA chAhatatviShA
10690101 vitAnairnirmitaistvaShTrA muktAdAmavilambibhiH
10690103 dAntairAsanaparya~NkairmaNyuttamapariShkR^itaiH
10690111 dAsIbhirniShkakaNThIbhiH suvAsobhirala~NkR^itam
10690113 pumbhiH saka~nchukoShNISha suvastramaNikuNDalaiH
10690121 ratnapradIpanikaradyutibhirnirasta dhvAntaM vichitravalabhIShu shikhaND
ino.a~Nga
10690123 nR^ityanti yatra vihitAgurudhUpamakShairniryAntamIkShya ghanabuddhaya u
nnadantaH
10690131 tasminsamAnaguNarUpavayaHsuveSha
10690132 dAsIsahasrayutayAnusavaM gR^ihiNyA
10690133 vipro dadarsha chamaravyajanena rukma
10690134 daNDena sAtvatapatiM parivIjayantyA
10690141 taM sannirIkShya bhagavAnsahasotthitashrI
10690142 parya~NkataH sakaladharmabhR^itAM variShThaH
10690143 Anamya pAdayugalaM shirasA kirITa
10690144 juShTena sA~njaliravIvishadAsane sve
10690151 tasyAvanijya charaNau tadapaH svamUrdhnA
10690152 bibhrajjagadgurutamo.api satAM patirhi
10690153 brahmaNyadeva iti yadguNanAma yuktaM
10690154 tasyaiva yachcharaNashauchamasheShatIrtham
10690161 sampUjya devaR^iShivaryamR^iShiH purANo
10690162 nArAyaNo narasakho vidhinoditena
10690163 vANyAbhibhAShya mitayAmR^itamiShTayA taM
10690164 prAha prabho bhagavate karavAma he kim
10690170 shrInArada uvAcha
10690171 naivAdbhutaM tvayi vibho.akhilalokanAthe
10690172 maitrI janeShu sakaleShu damaH khalAnAm
10690173 niHshreyasAya hi jagatsthitirakShaNAbhyAM
10690174 svairAvatAra urugAya vidAma suShThu
10690181 dR^iShTaM tavA~NghriyugalaM janatApavargaM
10690182 brahmAdibhirhR^idi vichintyamagAdhabodhaiH
10690183 saMsArakUpapatitottaraNAvalambaM
10690184 dhyAyaMshcharAmyanugR^ihANa yathA smR^itiH syAt
10690191 tato.anyadAvishadgehaM kR^iShNapatnyAH sa nAradaH
10690193 yogeshvareshvarasyA~Nga yogamAyAvivitsayA
10690201 dIvyantamakShaistatrApi priyayA choddhavena cha
10690203 pUjitaH parayA bhaktyA pratyutthAnAsanAdibhiH
10690211 pR^iShTashchAviduShevAsau kadAyAto bhavAniti

10690213
10690221
10690223
10690231
10690233
10690241
10690243
10690251
10690253
10690261
10690263
10690271
10690273
10690281
10690283
10690291
10690293
10690301
10690303
10690311
10690313
10690321
10690323
10690331
10690333
10690341
10690343
10690351
10690353
10690361
10690363
10690371
10690373
10690381
10690383
10690391
10690393
10690400
10690401
10690403
10690410
10690411
10690413
10690421
10690423
10690431
10690433
10690441
10690443
ShTaH
10690451
10690452
10690453
10690454
10700010
10700011
10700013
10700021
10700023
10700031

kriyate kiM nu pUrNAnAmapUrNairasmadAdibhiH


athApi brUhi no brahmanjanmaitachChobhanaM kuru
sa tu vismita utthAya tUShNImanyadagAdgR^iham
tatrApyachaShTa govindaM lAlayantaM sutAnshishUn
tato.anyasmingR^ihe.apashyanmajjanAya kR^itodyamam
juhvantaM cha vitAnAgnInyajantaM pa~nchabhirmakhaiH
bhojayantaM dvijAnkvApi bhu~njAnamavasheShitam
kvApi sandhyAmupAsInaM japantaM brahma vAgyatam
ekatra chAsicharmAbhyAM charantamasivartmasu
ashvairgajai rathaiH kvApi vicharantaM gadAgrajam
kvachichChayAnaM parya~Nke stUyamAnaM cha vandibhiH
mantrayantaM cha kasmiMshchinmantribhishchoddhavAdibhiH
jalakrIDArataM kvApi vAramukhyAbalAvR^itam
kutrachiddvijamukhyebhyo dadataM gAH svala~NkR^itAH
itihAsapurANAni shR^iNvantaM ma~NgalAni cha
hasantaM hAsakathayA kadAchitpriyayA gR^ihe
kvApi dharmaM sevamAnamarthakAmau cha kutrachit
dhyAyantamekamAsInaM puruShaM prakR^iteH param
shushrUShantaM gurUnkvApi kAmairbhogaiH saparyayA
kurvantaM vigrahaM kaishchitsandhiM chAnyatra keshavam
kutrApi saha rAmeNa chintayantaM satAM shivam
putrANAM duhitR^INAM cha kAle vidhyupayApanam
dArairvaraistatsadR^ishaiH kalpayantaM vibhUtibhiH
prasthApanopanayanairapatyAnAM mahotsavAn
vIkShya yogeshvareshasya yeShAM lokA visismire
yajantaM sakalAndevAnkvApi kratubhirUrjitaiH
pUrtayantaM kvachiddharmaM kUrpArAmamaThAdibhiH
charantaM mR^igayAM kvApi hayamAruhya saindhavam
ghnantaM tatra pashUnmedhyAnparItaM yadupu~NgavaiH
avyaktalingaM prakR^itiShvantaHpuragR^ihAdiShu
kvachichcharantaM yogeshaM tattadbhAvabubhutsayA
athovAcha hR^iShIkeshaM nAradaH prahasanniva
yogamAyodayaM vIkShya mAnuShImIyuSho gatim
vidAma yogamAyAste durdarshA api mAyinAm
yogeshvarAtmannirbhAtA bhavatpAdaniShevayA
anujAnIhi mAM deva lokAMste yashasAplutAn
paryaTAmi tavodgAyanlIlA bhuvanapAvanIH
shrIbhagavAnuvAcha
brahmandhannasya vaktAhaM kartA tadanumoditA
tachChikShayanlokamimamAsthitaH putra mA khidaH
shrIshuka uvAcha
ityAcharantaM saddharmAnpAvanAngR^ihamedhinAm
tameva sarvageheShu santamekaM dadarsha ha
kR^iShNasyAnantavIryasya yogamAyAmahodayam
muhurdR^iShTvA R^iShirabhUdvismito jAtakautukaH
ityarthakAmadharmeShu kR^iShNena shraddhitAtmanA
samyaksabhAjitaH prItastamevAnusmaranyayau
evaM manuShyapadavImanuvartamAno nArAyaNo.akhilabhavAya gR^ihItashaktiH
reme.aNga ShoDashasahasravarA~NganAnAM savrIDasauhR^idanirIkShaNahAsaju
yAnIha vishvavilayodbhavavR^ittihetuH
karmANyananyaviShayANi harIshchakAra
yastva~Nga gAyati shR^iNotyanumodate vA
bhaktirbhavedbhagavati hyapavargamArge
shrIshuka uvAcha
athoShasyupavR^ittAyAM kukkuTAnkUjato.ashapan
gR^ihItakaNThyaH patibhirmAdhavyo virahAturAH
vayAMsyaroruvankR^iShNaM bodhayantIva vandinaH
gAyatsvaliShvanidrANi mandAravanavAyubhiH
muhUrtaM taM tu vaidarbhI nAmR^iShyadatishobhanam

10700033
10700041
10700043
10700051
10700053
10700061
10700062
10700063
10700064
10700071
10700073
10700081
10700083
10700091
10700093
10700101
10700103
10700111
10700113
10700121
10700123
10700125
10700131
10700133
10700141
10700143
10700151
10700153
10700161
10700163
10700171
10700173
10700181
10700183
10700191
10700193
10700201
10700203
10700211
10700213
10700221
10700223
10700231
10700233
10700241
10700243
10700250
10700251
10700253
10700261
10700262
10700263
10700264
10700271
10700272
10700273
10700274
10700281
10700282
10700283

parirambhaNavishleShAtpriyabAhvantaraM gatA
brAhme muhUrta utthAya vAryupaspR^ishya mAdhavaH
dadhyau prasannakaraNa AtmAnaM tamasaH param
ekaM svayaMjyotirananyamavyayaM svasaMsthayA nityanirastakalmaSham
brahmAkhyamasyodbhavanAshahetubhiH svashaktibhirlakShitabhAvanirvR^itim
athApluto.ambhasyamale yathAvidhi
kriyAkalApaM paridhAya vAsasI
chakAra sandhyopagamAdi sattamo
hutAnalo brahma jajApa vAgyataH
upasthAyArkamudyantaM tarpayitvAtmanaH kalAH
devAnR^iShInpitR^InvR^iddhAnviprAnabhyarchya chAtmavAn
dhenUnAM rukmashR^i~NgInAM sAdhvInAM mauktikasrajAm
payasvinInAM gR^iShTInAM savatsAnAM suvAsasAm
dadau rUpyakhurAgrANAM kShaumAjinatilaiH saha
ala~NkR^itebhyo viprebhyo badvaM badvaM dine dine
govipradevatAvR^iddha gurUnbhUtAni sarvashaH
namaskR^ityAtmasambhUtIrma~NgalAni samaspR^ishat
AtmAnaM bhUShayAmAsa naralokavibhUShaNam
vAsobhirbhUShaNaiH svIyairdivyasraganulepanaiH
avekShyAjyaM tathAdarshaM govR^iShadvijadevatAH
kAmAMshcha sarvavarNAnAM paurAntaHpurachAriNAm
pradApya prakR^itIH kAmaiH pratoShya pratyanandata
saMvibhajyAgrato viprAnsraktAmbUlAnulepanaiH
suhR^idaH prakR^itIrdArAnupAyu~Nkta tataH svayam
tAvatsUta upAnIya syandanaM paramAdbhutam
sugrIvAdyairhayairyuktaM praNamyAvasthito.agrataH
gR^ihItvA pANinA pANI sArathestamathAruhat
sAtyakyuddhavasaMyuktaH pUrvAdrimiva bhAskaraH
IkShito.antaHpurastrINAM savrIDapremavIkShitaiH
kR^ichChrAdvisR^iShTo niragAjjAtahAso haranmanaH
sudharmAkhyAM sabhAM sarvairvR^iShNibhiH parivAritaH
prAvishadyanniviShTAnAM na santya~Nga ShaDUrmayaH
tatropavistaH paramAsane vibhurbabhau svabhAsA kakubho.avabhAsayan
vR^ito nR^isiMhairyadubhiryadUttamo yathoDurAjo divi tArakAgaNaiH
tatropamantriNo rAjannAnAhAsyarasairvibhum
upatasthurnaTAchAryA nartakyastANDavaiH pR^ithak
mR^ida~NgavINAmuraja veNutAladarasvanaiH
nanR^iturjagustuShTuvushcha sUtamAgadhavandinaH
tatrAhurbrAhmaNAH kechidAsInA brahmavAdinaH
pUrveShAM puNyayashasAM rAj~nAM chAkathayankathAH
tatraikaH puruSho rAjannAgato.apUrvadarshanaH
vij~nApito bhagavate pratIhAraiH praveshitaH
sa namaskR^itya kR^iShNAya pareshAya kR^itA~njaliH
rAj~nAmAvedayadduHkhaM jarAsandhanirodhajam
ye cha digvijaye tasya sannatiM na yayurnR^ipAH
prasahya ruddhAstenAsannayute dve girivraje
rAjAna UchuH
kR^iShNa kR^iShNAprameyAtmanprapannabhayabha~njana
vayaM tvAM sharaNaM yAmo bhavabhItAH pR^ithagdhiyaH
loko vikarmanirataH kushale pramattaH
karmaNyayaM tvadudite bhavadarchane sve
yastAvadasya balavAniha jIvitAshAM
sadyashChinattyanimiShAya namo.astu tasmai
loke bhavA~njagadinaH kalayAvatIrNaH
sadrakShaNAya khalanigrahaNAya chAnyaH
kashchittvadIyamatiyAti nideshamIsha
kiM vA janaH svakR^itamR^ichChati tanna vidmaH
svapnAyitaM nR^ipasukhaM paratantramIsha
shashvadbhayena mR^itakena dhuraM vahAmaH
hitvA tadAtmani sukhaM tvadanIhalabhyaM

10700284
10700291
10700292
10700293
10700294
10700301
10700302
10700303
10700304
10700310
10700311
10700313
10700320
10700321
10700323
10700331
10700333
10700341
10700343
10700351
10700353
10700361
10700363
10700370
10700371
10700373
bhutam
10700381
10700383
10700391
10700393
10700401
10700403
10700411
10700413
10700421
10700423
10700431
10700433
10700441
10700442
10700443
10700444
10700450
10700451
10700453
10700460
10700461
10700463
10700471
10700473
10710010
10710011
10710013
10710020
10710021
10710023
10710031
10710033
10710041

klishyAmahe.atikR^ipaNAstava mAyayeha
tanno bhavAnpraNatashokaharA~Nghriyugmo
baddhAnviyu~NkShva magadhAhvayakarmapAshAt
yo bhUbhujo.ayutamata~NgajavIryameko
bibhradrurodha bhavane mR^igarADivAvIH
yo vai tvayA dvinavakR^itva udAttachakra
bhagno mR^idhe khalu bhavantamanantavIryam
jitvA nR^ilokanirataM sakR^idUDhadarpo
yuShmatprajA rujati no.ajita tadvidhehi
dUta uvAcha
iti mAgadhasaMruddhA bhavaddarshanaka~NkShiNaH
prapannAH pAdamUlaM te dInAnAM shaM vidhIyatAm
shrIshuka uvAcha
rAjadUte bruvatyevaM devarShiH paramadyutiH
bibhratpi~NgajaTAbhAraM prAdurAsIdyathA raviH
taM dR^iShTvA bhagavAnkR^iShNaH sarvalokeshvareshvaraH
vavanda utthitaH shIrShNA sasabhyaH sAnugo mudA
sabhAjayitvA vidhivatkR^itAsanaparigraham
babhAShe sunR^itairvAkyaiH shraddhayA tarpayanmunim
api svidadya lokAnAM trayANAmakutobhayam
nanu bhUyAnbhagavato lokAnparyaTato guNaH
na hi te.aviditaM ki~nchillokeShvIshvarakartR^iShu
atha pR^ichChAmahe yuShmAnpANDavAnAM chikIrShitam
shrInArada uvAcha
dR^iShTA mAyA te bahusho duratyayA mAyA vibho vishvasR^ijashcha mAyinaH
bhUteShu bhUmaMshcharataH svashaktibhirvahneriva chChannarucho na me.ad
tavehitaM ko.arhati sAdhu vedituM svamAyayedaM sR^ijato niyachChataH
yadvidyamAnAtmatayAvabhAsate tasmai namaste svavilakShaNAtmane
jIvasya yaH saMsarato vimokShaNaM na jAnato.anarthavahAchCharIrataH
lIlAvatAraiH svayashaH pradIpakaM prAjvAlayattvA tamahaM prapadye
athApyAshrAvaye brahma naralokaviDambanam
rAj~naH paitR^iShvasreyasya bhaktasya cha chikIrShitam
yakShyati tvAM makhendreNa rAjasUyena pANDavaH
pArameShThyakAmo nR^ipatistadbhavAnanumodatAm
tasmindeva kratuvare bhavantaM vai surAdayaH
didR^ikShavaH sameShyanti rAjAnashcha yashasvinaH
shravaNAtkIrtanAddhyAnAtpUyante.antevasAyinaH
tava brahmamayasyesha kimutekShAbhimarshinaH
yasyAmalaM divi yashaH prathitaM rasAyAM
bhUmau cha te bhuvanama~Ngala digvitAnam
mandAkinIti divi bhogavatIti chAdho
ga~Ngeti cheha charaNAmbu punAti vishvam
shrIshuka uvAcha
tatra teShvAtmapakSheShva gR^iNatsu vijigIShayA
vAchaH peshaiH smayanbhR^ityamuddhavaM prAha keshavaH
shrIbhagavAnuvAcha
tvaM hi naH paramaM chakShuH suhR^inmantrArthatattvavit
athAtra brUhyanuShTheyaM shraddadhmaH karavAma tat
ityupAmantrito bhartrA sarvaj~nenApi mugdhavat
nideshaM shirasAdhAya uddhavaH pratyabhAShata
shrIshuka uvAcha
ityudIritamAkarNya devaR^iSheruddhavo.abravIt
sabhyAnAM matamAj~nAya kR^iShNasya cha mahAmatiH
shrIuddhava uvAcha
yaduktamR^iShinA deva sAchivyaM yakShyatastvayA
kAryaM paitR^iShvasreyasya rakShA cha sharaNaiShiNAm
yaShTavyamrAjasUyena dikchakrajayinA vibho
ato jarAsutajaya ubhayArtho mato mama
asmAkaM cha mahAnartho hyetenaiva bhaviShyati

10710043
10710051
10710053
10710061
10710063
10710071
10710073
10710081
10710083
10710091
10710092
10710093
10710094
10710101
10710103
10710110
10710111
10710113
10710121
10710123
10710131
10710133
10710135
10710141
10710142
10710143
10710144
10710151
10710153
10710161
10710162
10710163
10710164
10710171
10710172
10710173
10710174
10710181
10710183
10710191
10710193
10710201
10710203
10710211
10710213
10710221
10710223
10710231
10710233
10710241
10710243
10710251
10710253
10710261
10710263
10710271
10710273
tam
10710281
10710283

yashashcha tava govinda rAj~no baddhAnvimu~nchataH


sa vai durviShaho rAjA nAgAyutasamo bale
balinAmapi chAnyeShAM bhImaM samabalaM vinA
dvairathe sa tu jetavyo mA shatAkShauhiNIyutaH
brAhmaNyo.abhyarthito viprairna pratyAkhyAti karhichit
brahmaveShadharo gatvA taM bhikSheta vR^ikodaraH
haniShyati na sandeho dvairathe tava sannidhau
nimittaM paramIshasya vishvasarganirodhayoH
hiraNyagarbhaH sharvashcha kAlasyArUpiNastava
gAyanti te vishadakarma gR^iheShu devyo
rAj~nAM svashatruvadhamAtmavimokShaNaM cha
gopyashcha ku~njarapaterjanakAtmajAyAH
pitroshcha labdhasharaNA munayo vayaM cha
jarAsandhavadhaH kR^iShNa bhUryarthAyopakalpate
prAyaH pAkavipAkena tava chAbhimataH kratuH
shrIshuka uvAcha
ityuddhavavacho rAjansarvatobhadramachyutam
devarShiryaduvR^iddhAshcha kR^iShNashcha pratyapUjayan
athAdishatprayANAya bhagavAndevakIsutaH
bhR^ityAndArukajaitrAdInanuj~nApya gurUnvibhuH
nirgamayyAvarodhAnsvAnsasutAnsaparichChadAn
sa~NkarShaNamanuj~nApya yadurAjaM cha shatruhan
sUtopanItaM svarathamAruhadgaruDadhvajam
tato rathadvipabhaTasAdinAyakaiH
karAlayA parivR^ita AtmasenayA
mR^ida~NgabheryAnakasha~NkhagomukhaiH
praghoShaghoShitakakubho nirakramat
nR^ivAjikA~nchanashibikAbhirachyutaM sahAtmajAH patimanu suvratA yayuH
varAmbarAbharaNavilepanasrajaH susaMvR^itA nR^ibhirasicharmapANibhiH
naroShTragomahiShakharAshvataryanaH
kareNubhiH parijanavArayoShitaH
svala~NkR^itAH kaTakuTikambalAmbarAdy
upaskarA yayuradhiyujya sarvataH
balaM bR^ihaddhvajapaTaChatrachAmarair
varAyudhAbharaNakirITavarmabhiH
divAMshubhistumularavaM babhau raver
yathArNavaH kShubhitatimi~NgilormibhiH
atho muniryadupatinA sabhAjitaH praNamya taM hR^idi vidadhadvihAyasA
nishamya tadvyavasitamAhR^itArhaNo mukundasandarashananirvR^itendriyaH
rAjadUtamuvAchedaM bhagavAnprINayangirA
mA bhaiShTa dUta bhadraM vo ghAtayiShyAmi mAgadham
ityuktaH prasthito dUto yathAvadavadannR^ipAn
te.api sandarshanaM shaureH pratyaikShanyanmumukShavaH
AnartasauvIramarUMstIrtvA vinashanaM hariH
girInnadIratIyAya puragrAmavrajAkarAn
tato dR^iShadvatIM tIrtvA mukundo.atha sarasvatIm
pa~nchAlAnatha matsyAMshcha shakraprasthamathAgamat
tamupAgatamAkarNya prIto durdarshanaM nR^inAm
ajAtashatrurniragAtsopadhyAyaH suhR^idvR^itaH
gItavAditraghoSheNa brahmaghoSheNa bhUyasA
abhyayAtsa hR^iShIkeshaM prANAH prANamivAdR^itaH
dR^iShTvA viklinnahR^idayaH kR^iShNaM snehena pANDavaH
chirAddR^iShTaM priyatamaM sasvaje.atha punaH punaH
dorbhyAM pariShvajya ramAmalAlayaM mukundagAtraM nR^ipatirhatAshubhaH
lebhe parAM nirvR^itimashrulochano hR^iShyattanurvismR^italokavibhramaH
taM mAtuleyaM parirabhya nirvR^ito bhImaH smayanpremajalAkulendriyaH
yamau kirITI cha suhR^ittamaM mudA pravR^iddhabAShpAH parirebhire.achyu
arjunena pariShvakto yamAbhyAmabhivAditaH
brAhmaNebhyo namaskR^itya vR^iddhebhyashcha yathArhataH

10710285
10710291
10710293
10710295
10710301
10710303
10710311
10710312
10710313
10710314
10710321
10710322
10710323
10710324
10710331
10710332
10710333
10710334
10710341
10710342
10710343
10710344
10710351
10710352
10710353
10710354
10710361
10710363
10710371
10710373
10710381
10710383
10710391
10710393
10710401
10710403
10710411
10710413
10710421
10710423
10710431
10710433
10710441
10710443
10710451
10710453
10720010
10720011
10720013
10720021
10720023
10720030
10720031
10720033
10720041
10720042
10720043
10720044
10720051
10720052

mAnino mAnayAmAsa kurusR^i~njayakaikayAn


sUtamAgadhagandharvA vandinashchopamantriNaH
mR^ida~Ngasha~NkhapaTaha vINApaNavagomukhaiH
brAhmaNAshchAravindAkShaM tuShTuvurnanR^iturjaguH
evaM suhR^idbhiH paryastaH puNyashlokashikhAmaNiH
saMstUyamAno bhagavAnviveshAla~NkR^itaM puram
saMsiktavartma kariNAM madagandhatoyaish
chitradhvajaiH kanakatoraNapUrNakumbhaiH
mR^iShTAtmabhirnavadukUlavibhUShaNasrag
gandhairnR^ibhiryuvatibhishcha virAjamAnam
uddIptadIpabalibhiH pratisadma jAla
niryAtadhUparuchiraM vilasatpatAkam
mUrdhanyahemakalashai rajatorushR^i~Ngair
juShTaM dadarsha bhavanaiH kururAjadhAma
prAptaM nishamya naralochanapAnapAtram
autsukyavishlathitakeshadukUlabandhAH
sadyo visR^ijya gR^ihakarma patIMshcha talpe
draShTuM yayuryuvatayaH sma narendramArge
tasminsusa~Nkula ibhAshvarathadvipadbhiH
kR^iShNamsabhAryamupalabhya gR^ihAdhirUDhAH
nAryo vikIrya kusumairmanasopaguhya
susvAgataM vidadhurutsmayavIkShitena
UchuH striyaH pathi nirIkShya mukundapatnIs
tArA yathoDupasahAH kimakAryamUbhiH
yachchakShuShAM puruShamaulirudArahAsa
lIlAvalokakalayotsavamAtanoti
tatra tatropasa~Ngamya paurA ma~NgalapANayaH
chakruH saparyAM kR^iShNAya shreNImukhyA hatainasaH
antaHpurajanaiH prItyA mukundaH phullalochanaiH
sasambhramairabhyupetaH prAvishadrAjamandiram
pR^ithA vilokya bhrAtreyaM kR^iShNaM tribhuvaneshvaram
prItAtmotthAya parya~NkAtsasnuShA pariShasvaje
govindaM gR^ihamAnIya devadeveshamAdR^itaH
pUjAyAM nAvidatkR^ityaM pramodopahato nR^ipaH
pitR^isvasurgurustrINAM kR^iShNashchakre.abhivAdanam
svayaM cha kR^iShNayA rAjanbhaginyA chAbhivanditaH
shvashR^ivA sa~nchoditA kR^iShNA kR^iShNapatnIshcha sarvashaH
Anarcha rukmiNIM satyAM bhadrAM jAmbavatIM tathA
kAlindIM mitravindAM cha shaibyAM nAgnajitIM satIm
anyAshchAbhyAgatA yAstu vAsaHsra~NmaNDanAdibhiH
sukhaM nivAsayAmAsa dharmarAjo janArdanam
sasainyaM sAnugAmatyaM sabhAryaM cha navaM navam
tarpayitvA khANDavena vahniM phAlgunasaMyutaH
mochayitvA mayaM yena rAj~ne divyA sabhA kR^itA
uvAsa katichinmAsAnrAj~naH priyachikIrShayA
viharanrathamAruhya phAlgunena bhaTairvR^itaH
shrIshuka uvAcha
ekadA tu sabhAmadhya Asthito munibhirvR^itaH
brAhmaNaiH kShatriyairvaishyairbhrAtR^ibhishcha yudhiShThiraH
AchAryaiH kulavR^iddhaishcha j~nAtisambandhibAndhavaiH
shR^iNvatAmeva chaiteShAmAbhAShyedamuvAcha ha
shrIyudhiShThira uvAcha
kraturAjena govinda rAjasUyena pAvanIH
yakShye vibhUtIrbhavatastatsampAdaya naH prabho
tvatpAduke avirataM pari ye charanti
dhyAyantyabhadranashane shuchayo gR^iNanti
vindanti te kamalanAbha bhavApavargam
AshAsate yadi ta AshiSha Isha nAnye
taddevadeva bhavatashcharaNAravinda
sevAnubhAvamiha pashyatu loka eShaH

10720053
10720054
10720061
10720062
10720063
10720064
10720070
10720071
10720073
10720081
10720083
10720091
10720093
10720101
10720103
10720111
10720113
10720120
10720121
10720123
10720131
10720133
10720135
10720141
10720143
10720151
10720153
10720161
10720163
10720171
10720173
10720181
10720183
10720191
10720193
10720201
10720203
10720211
10720213
10720220
10720221
10720223
10720231
10720233
10720241
10720243
10720251
10720253
10720261
10720263
10720271
10720273
10720280
10720281
10720283
10720291
10720293
10720301
10720303
10720311

ye tvAM bhajanti na bhajantyuta vobhayeShAM


niShThAM pradarshaya vibho kurusR^i~njayAnAm
na brahmaNaH svaparabhedamatistava syAt
sarvAtmanaH samadR^ishaH svasukhAnubhUteH
saMsevatAM surataroriva te prasAdaH
sevAnurUpamudayo na viparyayo.atra
shrIbhagavAnuvAcha
samyagvyavasitaM rAjanbhavatA shatrukarshana
kalyANI yena te kIrtirlokAnanubhaviShyati
R^iShINAM pitR^idevAnAM suhR^idAmapi naH prabho
sarveShAmapi bhUtAnAmIpsitaH kraturADayam
vijitya nR^ipatInsarvAnkR^itvA cha jagatIM vashe
sambhR^itya sarvasambhArAnAharasva mahAkratum
ete te bhrAtaro rAjaMllokapAlAMshasambhavAH
jito.asmyAtmavatA te.ahaM durjayo yo.akR^itAtmabhiH
na kashchinmatparaM loke tejasA yashasA shriyA
vibhUtibhirvAbhibhaveddevo.api kimu pArthivaH
shrIshuka uvAcha
nishamya bhagavadgItaM prItaH phullamukhAmbujaH
bhrAtR^Indigvijaye.ayu~Nkta viShNutejopabR^iMhitAn
sahadevaM dakShiNasyAmAdishatsaha sR^i~njayaiH
dishi pratIchyAM nakulamudIchyAM savyasAchinam
prAchyAM vR^ikodaraM matsyaiH kekayaiH saha madrakaiH
te vijitya nR^ipAnvIrA Ajahrurdigbhya ojasA
ajAtashatrave bhUri draviNaM nR^ipa yakShyate
shrutvAjitaM jarAsandhaM nR^ipaterdhyAyato hariH
AhopAyaM tamevAdya uddhavo yamuvAcha ha
bhImaseno.arjunaH kR^iShNo brahmalingadharAstrayaH
jagmurgirivrajaM tAta bR^ihadrathasuto yataH
te gatvAtithyavelAyAM gR^iheShu gR^ihamedhinam
brahmaNyaM samayAcheranrAjanyA brahmali~NginaH
rAjanviddhyatithInprAptAnarthino dUramAgatAn
tannaH prayachCha bhadraM te yadvayaM kAmayAmahe
kiM durmarShaM titikShUNAM kimakAryamasAdhubhiH
kiM na deyaM vadAnyAnAM kaH paraH samadarshinAm
yo.anityena sharIreNa satAM geyaM yasho dhruvam
nAchinoti svayaM kalpaH sa vAchyaH shochya eva saH
harishchandro rantideva u~nChavR^ittiH shibirbaliH
vyAdhaH kapoto bahavo hyadhruveNa dhruvaM gatAH
shrIshuka uvAcha
svarairAkR^itibhistAMstu prakoShThairjyAhatairapi
rAjanyabandhUnvij~nAya dR^iShTapUrvAnachintayat
rAjanyabandhavo hyete brahmali~NgAni bibhrati
dadAni bhikShitaM tebhya AtmAnamapi dustyajam
balernu shrUyate kIrtirvitatA dikShvakalmaShA
aishvaryAdbhraMshitasyApi vipravyAjena viShNunA
shriyaM jihIrShatendrasya viShNave dvijarUpiNe
jAnannapi mahImprAdAdvAryamANo.api daityarAT
jIvatA brAhmaNArthAya ko nvarthaH kShatrabandhunA
dehena patamAnena nehatA vipulaM yashaH
ityudAramatiH prAha kR^iShNArjunavR^ikodarAn
he viprA vriyatAM kAmo dadAmyAtmashiro.api vaH
shrIbhagavAnuvAcha
yuddhaM no dehi rAjendra dvandvasho yadi manyase
yuddhArthino vayaM prAptA rAjanyA nAnyakA~NkShiNaH
asau vR^ikodaraH pArthastasya bhrAtArjuno hyayam
anayormAtuleyaM mAM kR^iShNaM jAnIhi te ripum
evamAvedito rAjA jahAsochchaiH sma mAgadhaH
Aha chAmarShito mandA yuddhaM tarhi dadAmi vaH
na tvayA bhIruNA yotsye yudhi viklavatejasA

10720313
10720321
10720323
10720331
10720333
10720341
10720343
10720351
10720353
10720361
10720363
10720371
10720372
10720373
10720374
10720381
10720382
10720383
10720384
10720391
10720393
10720401
10720403
10720411
10720413
10720421
10720423
10720431
10720433
10720441
10720443
10720451
10720453
10720461
10720463
10720465
10730010
10730011
10730013
10730021
10730023
10730031
10730033
10730041
10730043
10730051
10730053
10730061
10730063
10730071
10730073
10730080
10730081
10730083
10730091
10730093
10730101
10730103
10730111
10730113

mathurAM svapurIM tyaktvA samudraM sharaNaM gataH


ayaM tu vayasAtulyo nAtisattvo na me samaH
arjuno na bhavedyoddhA bhImastulyabalo mama
ityuktvA bhImasenAya prAdAya mahatIM gadAm
dvitIyAM svayamAdAya nirjagAma purAdbahiH
tataH samekhale vIrau saMyuktAvitaretaram
jaghnaturvajrakalpAbhyAM gadAbhyAM raNadurmadau
maNDalAni vichitrANi savyaM dakShiNameva cha
charatoH shushubhe yuddhaM naTayoriva ra~NgiNoH
tatashchaTachaTAshabdo vajraniShpesasannibhaH
gadayoH kShiptayo rAjandantayoriva dantinoH
te vai gade bhujajavena nipAtyamAne
anyonyato.aMsakaTipAdakarorujatrum
chUrNIbabhUvaturupetya yathArkashAkhe
saMyudhyatordviradayoriva dIptamanvyoH
itthaM tayoH prahatayorgadayornR^ivIrau
kruddhau svamuShTibhirayaHsparashairapiShTAm
shabdastayoH praharatoribhayorivAsIn
nirghAtavajraparuShastalatADanotthaH
tayorevaM praharatoH samashikShAbalaujasoH
nirvisheShamabhUdyuddhamakShINajavayornR^ipa
shatrorjanmamR^itI vidvA~njIvitaM cha jarAkR^itam
pArthamApyAyayansvena tejasAchintayaddhariH
sa~nchintyArIvadhopAyaM bhImasyAmoghadarshanaH
darshayAmAsa viTapaM pATayanniva saMj~nayA
tadvij~nAya mahAsattvo bhImaH praharatAM varaH
gR^ihItvA pAdayoH shatruM pAtayAmAsa bhUtale
ekampAdaM padAkramya dorbhyAmanyaM pragR^ihya saH
gudataH pATayAmAsa shAkhamiva mahAgajaH
ekapAdoruvR^iShaNa kaTipR^iShThastanAMsake
ekabAhvakShibhrUkarNe shakale dadR^ishuH prajAH
hAhAkAro mahAnAsInnihate magadheshvare
pUjayAmAsaturbhImaM parirabhya jayAchyatau
sahadevaM tattanayaM bhagavAnbhUtabhAvanaH
abhyaShi~nchadameyAtmA magadhAnAM patiM prabhuH
mochayAmAsa rAjanyAnsaMruddhA mAgadhena ye
shrIshuka uvAcha
ayute dve shatAnyaShTau niruddhA yudhi nirjitAH
te nirgatA giridroNyAM malinA malavAsasaH
kShutkShAmAH shuShkavadanAH saMrodhaparikarshitAH
dadR^ishuste ghanashyAmaM pItakausheyavAsasam
shrIvatsA~NkaM chaturbAhuM padmagarbhAruNekShaNam
chAruprasannavadanaM sphuranmakarakuNDalam
padmahastaM gadAsha~Nkha rathA~NgairupalakShitam
kirITahArakaTaka kaTisUtrA~NgadA~nchitam
bhrAjadvaramaNigrIvaM nivItaM vanamAlayA
pibanta iva chakShurbhyAM lihanta iva jihvayA
jighranta iva nAsAbhyAM rambhanta iva bAhubhiH
praNemurhatapApmAno mUrdhabhiH pAdayorhareH
kR^iShNasandarshanAhlAda dhvastasaMrodhanaklamAH
prashashaMsurhR^iShIkeshaM gIrbhiH prA~njalayo nR^ipAH
rAjAna UchuH
namaste devadevesha prapannArtiharAvyaya
prapannAnpAhi naH kR^iShNa nirviNNAnghorasaMsR^iteH
nainaM nAthAnusUyAmo mAgadhaM madhusUdana
anugraho yadbhavato rAj~nAM rAjyachyutirvibho
rAjyaishvaryamadonnaddho na shreyo vindate nR^ipaH
tvanmAyAmohito.anityA manyate sampado.achalAH
mR^igatR^iShNAM yathA bAlA manyanta udakAshayam
evaM vaikArikIM mAyAmayuktA vastu chakShate

10730121
10730123
rmadAH
10730131
10730133
10730141
10730143
10730151
10730153
10730161
10730163
10730170
10730171
10730173
10730180
10730181
10730183
10730191
10730193
10730201
10730203
10730211
10730213
10730221
10730223
10730231
10730233
10730240
10730241
10730243
10730251
10730253
10730261
10730263
10730271
10730273
10730281
10730283
10730291
10730293
10730301
10730303
10730311
10730313
10730321
10730323
10730331
10730333
10730341
10730343
10730351
10730353
10740010
10740011
10740013
10740020
10740021
10740023
10740031
10740033

vayaM purA shrImadanaShTadR^iShTayo jigIShayAsyA itaretaraspR^idhaH


ghnantaH prajAH svA atinirghR^iNAH prabho mR^ityuM purastvAvigaNayya du
ta eva kR^iShNAdya gabhIraraMhasA durantevIryeNa vichAlitAH shriyaH
kAlena tanvA bhavato.anukampayA vinaShTadarpAshcharaNau smarAma te
atho na rAjyammR^igatR^iShNirUpitaM dehena shashvatpatatA rujAM bhuvA
upAsitavyaM spR^ihayAmahe vibho kriyAphalaM pretya cha karNarochanam
taM naH samAdishopAyaM yena te charaNAbjayoH
smR^itiryathA na viramedapi saMsaratAmiha
kR^iShNAya vAsudevAya haraye paramAtmane
praNatakleshanAshAya govindAya namo namaH
shrIshuka uvAcha
saMstUyamAno bhagavAnrAjabhirmuktabandhanaiH
tAnAha karuNastAta sharaNyaH shlakShNayA girA
shrIbhagavAnuvAcha
adya prabhR^iti vo bhUpA mayyAtmanyakhileshvare
sudR^iDhA jAyate bhaktirbADhamAshaMsitaM tathA
diShTyA vyavasitaM bhUpA bhavanta R^itabhAShiNaH
shrIyaishvaryamadonnAhaM pashya unmAdakaM nR^iNAm
haihayo nahuSho veNo rAvaNo narako.apare
shrImadAdbhraMshitAH sthAnAddevadaityanareshvarAH
bhavanta etadvij~nAya dehAdyutpAdyamantavat
mAM yajanto.adhvarairyuktAH prajA dharmeNa rakShyatha
santanvantaH prajAtantUnsukhaM duHkhaM bhavAbhavau
prAptaM prAptaM cha sevanto machchittA vichariShyatha
udAsInAshcha dehAdAvAtmArAmA dhR^itavratAH
mayyAveshya manaH samya~NmAmante brahma yAsyatha
shrIshuka uvAcha
ityAdishya nR^ipAnkR^iShNo bhagavAnbhuvaneshvaraH
teShAM nyayu~Nkta puruShAnstriyo majjanakarmaNi
saparyAM kArayAmAsa sahadevena bhArata
naradevochitairvastrairbhUShaNaiH sragvilepanaiH
bhojayitvA varAnnena susnAtAnsamala~NkR^itAn
bhogaishcha vividhairyuktAMstAmbUlAdyairnR^ipochitaiH
te pUjitA mukundena rAjAno mR^iShTakuNDalAH
virejurmochitAH kleshAtprAvR^iDante yathA grahAH
rathAnsadashvAnAropya maNikA~nchanabhUShitAn
prINayya sunR^itairvAkyaiH svadeshAnpratyayApayat
ta evaM mochitAH kR^ichChrAtkR^iShNena sumahAtmanA
yayustameva dhyAyantaH kR^itAni cha jagatpateH
jagaduH prakR^itibhyaste mahApuruShacheShTitam
yathAnvashAsadbhagavAMstathA chakruratandritAH
jarAsandhaM ghAtayitvA bhImasenena keshavaH
pArthAbhyAM saMyutaH prAyAtsahadevena pUjitaH
gatvA te khANDavaprasthaM sha~NkhAndadhmurjitArayaH
harShayantaH svasuhR^ido durhR^idAM chAsukhAvahAH
tachChrutvA prItamanasa indraprasthanivAsinaH
menire mAgadhaM shAntaM rAjA chAptamanorathaH
abhivandyAtha rAjAnaM bhImArjunajanArdanAH
sarvamAshrAvayAM chakrurAtmanA yadanuShThitam
nishamya dharmarAjastatkeshavenAnukampitam
AnandAshrukalAM mu~nchanpremNA novAcha ki~nchana
shrIshuka uvAcha
evaM yudhiShThiro rAjA jarAsandhavadhaM vibhoH
kR^iShNasya chAnubhAvaM taM shrutvA prItastamabravIt
shrIyudhiShThira uvAcha
ye syustrailokyaguravaH sarve lokA maheshvarAH
vahanti durlabhaM labdvA shirasaivAnushAsanam
sa bhavAnaravindAkSho dInAnAmIshamAninAm
dhatte.anushAsanaM bhUmaMstadatyantaviDambanam

10740041
10740043
10740051
10740053
10740060
10740061
10740063
10740071
10740073
10740081
10740083
10740091
10740093
10740101
10740103
10740111
10740113
10740121
10740123
10740131
10740133
10740141
10740143
10740151
10740153
10740155
10740161
10740163
10740171
10740173
10740181
10740183
10740191
10740193
10740201
10740203
10740211
10740213
10740221
10740223
10740231
10740233
10740241
10740243
10740251
10740253
10740261
10740263
10740271
10740273
10740281
10740283
10740291
10740293
10740301
10740302
10740303
10740304
10740311
10740313

na hyekasyAdvitIyasya brahmaNaH paramAtmanaH


karmabhirvardhate tejo hrasate cha yathA raveH
na vai te.ajita bhaktAnAM mamAhamiti mAdhava
tvaM taveti cha nAnAdhIH pashUnAmiva vaikR^itI
shrIshuka uvAcha
ityuktvA yaj~niye kAle vavre yuktAnsa R^itvijaH
kR^iShNAnumoditaH pArtho brAhmaNAnbrahmavAdinaH
dvaipAyano bharadvAjaH sumanturgotamo.asitaH
vasiShThashchyavanaH kaNvo maitreyaH kavaShastritaH
vishvAmitro vAmadevaH sumatirjaiminiH kratuH
pailaH parAsharo gargo vaishampAyana eva cha
atharvA kashyapo dhaumyo rAmo bhArgava AsuriH
vItihotro madhuchChandA vIraseno.akR^itavraNaH
upahUtAstathA chAnye droNabhIShmakR^ipAdayaH
dhR^itarAShTraH sahasuto vidurashcha mahAmatiH
brAhmaNAH kShatriyA vaishyAH shUdrA yaj~nadidR^ikShavaH
tatreyuH sarvarAjAno rAj~nAM prakR^itayo nR^ipa
tataste devayajanaM brAhmaNAH svarNalA~NgalaiH
kR^iShTvA tatra yathAmnAyaM dIkShayAM chakrire nR^ipam
haimAH kilopakaraNA varuNasya yathA purA
indrAdayo lokapAlA viri~nchibhavasaMyutAH
sagaNAH siddhagandharvA vidyAdharamahoragAH
munayo yakSharakShAMsi khagakinnarachAraNAH
rAjAnashcha samAhUtA rAjapatnyashcha sarvashaH
rAjasUyaM samIyuH sma rAj~naH pANDusutasya vai
menire kR^iShNabhaktasya sUpapannamavismitAH
ayAjayanmahArAjaM yAjakA devavarchasaH
rAjasUyena vidhivatprachetasamivAmarAH
sUtye.ahanyavanIpAlo yAjakAnsadasaspatIn
apUjayanmahAbhAgAnyathAvatsusamAhitaH
sadasyAgryArhaNArhaM vai vimR^ishantaH sabhAsadaH
nAdhyagachChannanaikAntyAtsahadevastadAbravIt
arhati hyachyutaH shraiShThyaM bhagavAnsAtvatAM patiH
eSha vai devatAH sarvA deshakAladhanAdayaH
yadAtmakamidaM vishvaM kratavashcha yadAtmakAH
agnirAhutayo mantrA sA~NkhyaM yogashcha yatparaH
eka evAdvitIyo.asAvaitadAtmyamidaM jagat
AtmanAtmAshrayaH sabhyAH sR^ijatyavati hantyajaH
vividhAnIha karmANi janayanyadavekShayA
Ihate yadayaM sarvaH shreyo dharmAdilakShaNam
tasmAtkR^iShNAya mahate dIyatAM paramArhaNam
evaM chetsarvabhUtAnAmAtmanashchArhaNaM bhavet
sarvabhUtAtmabhUtAya kR^iShNAyAnanyadarshine
deyaM shAntAya pUrNAya dattasyAnantyamichChatA
ityuktvA sahadevo.abhUttUShNIM kR^iShNAnubhAvavit
tachChrutvA tuShTuvuH sarve sAdhu sAdhviti sattamAH
shrutvA dvijeritaM rAjA j~nAtvA hArdaM sabhAsadAm
samarhayaddhR^iShIkeshaM prItaH praNayavihvalaH
tatpAdAvavanijyApaH shirasA lokapAvanIH
sabhAryaH sAnujAmAtyaH sakuTumbo vahanmudA
vAsobhiH pItakauSheyairbhUShaNaishcha mahAdhanaiH
arhayitvAshrupUrNAkSho nAshakatsamavekShitum
itthaM sabhAjitaM vIkShya sarve prA~njalayo janAH
namo jayeti nemustaM nipetuH puShpavR^iShTayaH
itthaM nishamya damaghoShasutaH svapIThAd
utthAya kR^iShNaguNavarNanajAtamanyuH
utkShipya bAhumidamAha sadasyamarShI
saMshrAvayanbhagavate paruShANyabhItaH
Isho duratyayaH kAla iti satyavatI srutiH
vR^iddhAnAmapi yadbuddhirbAlavAkyairvibhidyate

10740321
10740323
10740331
10740333
10740341
10740343
10740351
10740353
10740361
10740363
10740371
10740373
10740381
10740383
10740391
10740393
10740401
10740403
10740411
10740413
10740421
10740423
10740431
10740433
10740441
10740443
10740451
10740453
10740461
10740463
10740471
10740473
10740481
10740483
10740491
10740493
10740501
10740503
10740511
10740513
10740521
10740523
10740531
10740533
10740541
10740543
10750010
10750011
10750013
10750021
10750023
10750030
10750031
10750033
10750041
10750043
10750051
10750053
10750061
10750063

yUyaM pAtravidAM shreShThA mA mandhvaM bAlabhAShItam


sadasaspatayaH sarve kR^iShNo yatsammato.arhaNe
tapovidyAvratadharAnj~nAnavidhvastakalmaShAn
paramaR^iShInbrahmaniShThAMllokapAlaishcha pUjitAn
sadaspatInatikramya gopAlaH kulapAMsanaH
yathA kAkaH puroDAshaM saparyAM kathamarhati
varNAshramakulApetaH sarvadharmabahiShkR^itaH
svairavartI guNairhInaH saparyAM kathamarhati
yayAtinaiShAM hi kulaM shaptaM sadbhirbahiShkR^itam
vR^ithApAnarataM shashvatsaparyAM kathamarhati
brahmarShisevitAndeshAnhitvaite.abrahmavarchasam
samudraM durgamAshritya bAdhante dasyavaH prajAH
evamAdInyabhadrANi babhAShe naShTama~NgalaH
novAcha ki~nchidbhagavAnyathA siMhaH shivArutam
bhagavannindanaM shrutvA duHsahaM tatsabhAsadaH
karNau pidhAya nirjagmuH shapantashchedipaM ruShA
nindAM bhagavataH shR^iNvaMstatparasya janasya vA
tato nApaiti yaH so.api yAtyadhaH sukR^itAchchyutaH
tataH pANDusutAH kruddhA matsyakaikayasR^i~njayAH
udAyudhAH samuttasthuH shishupAlajighAMsavaH
tatashchaidyastvasambhrAnto jagR^ihe khaDgacharmaNI
bhartsayankR^iShNapakShIyAnrAj~naH sadasi bhArata
tAvadutthAya bhagavAnsvAnnivArya svayaM ruShA
shiraH kShurAntachakreNa jahAra patato ripoH
shabdaH kolAhalo.athAsIchChishupAle hate mahAn
tasyAnuyAyino bhUpA dudruvurjIvitaiShiNaH
chaidyadehotthitaM jyotirvAsudevamupAvishat
pashyatAM sarvabhUtAnAmulkeva bhuvi khAchchyutA
janmatrayAnuguNita vairasaMrabdhayA dhiyA
dhyAyaMstanmayatAM yAto bhAvo hi bhavakAraNam
R^itvigbhyaH sasadasyebhyo dakShinAM vipulAmadAt
sarvAnsampUjya vidhivachchakre.avabhR^ithamekarAT
sAdhayitvA kratuH rAj~naH kR^iShNo yogeshvareshvaraH
uvAsa katichinmAsAnsuhR^idbhirabhiyAchitaH
tato.anuj~nApya rAjAnamanichChantamapIshvaraH
yayau sabhAryaH sAmAtyaH svapuraM devakIsutaH
varNitaM tadupAkhyAnaM mayA te bahuvistaram
vaikuNThavAsinorjanma viprashApAtpunaH punaH
rAjasUyAvabhR^ithyena snAto rAjA yudhiShThiraH
brahmakShatrasabhAmadhye shushubhe surarADiva
rAj~nA sabhAjitAH sarve suramAnavakhecharAH
kR^iShNaM kratuM cha shaMsantaH svadhAmAni yayurmudA
duryodhanamR^ite pApaM kaliM kurukulAmayam
yo na sehe shrIyaM sphItAM dR^iShTvA pANDusutasya tAm
ya idaM kIrtayedviShNoH karma chaidyavadhAdikam
rAjamokShaM vitAnaM cha sarvapApaiH pramuchyate
shrIrAjovAcha
ajAtashatrostamdR^iShTvA rAjasUyamahodayam
sarve mumudire brahmannR^idevA ye samAgatAH
duryodhanaM varjayitvA rAjAnaH sarShayaH surAH
iti shrutaM no bhagavaMstatra kAraNamuchyatAm
shrIbAdarAyaNiruvAcha
pitAmahasya te yaj~ne rAjasUye mahAtmanaH
bAndhavAH paricharyAyAM tasyAsanpremabandhanAH
bhImo mahAnasAdhyakSho dhanAdhyakShaH suyodhanaH
sahadevastu pUjAyAM nakulo dravyasAdhane
gurushushrUShaNe jiShNuH kR^iShNaH pAdAvanejane
pariveShaNe drupadajA karNo dAne mahAmanAH
yuyudhAno vikarNashcha hArdikyo vidurAdayaH
bAhlIkaputrA bhUryAdyA ye cha santardanAdayaH

10750071
10750073
10750081
10750082
10750083
10750084
10750091
10750093
10750101
10750103
10750111
10750113
10750121
10750123
10750131
10750133
10750141
10750143
10750151
10750153
10750161
10750162
10750163
10750164
10750171
10750172
10750173
10750174
10750181
10750183
10750191
10750193
10750201
10750203
10750211
10750213
10750221
10750223
10750231
10750233
10750241
10750242
10750243
10750244
10750251
10750253
10750261
10750263
10750271
10750273
10750281
10750283
10750291
10750293
10750301
10750303
10750311
10750313
10750321
10750322

nirUpitA mahAyaj~ne nAnAkarmasu te tadA


pravartante sma rAjendra rAj~naH priyachikIrShavaH
R^itviksadasyabahuvitsu suhR^ittameShu
sviShTeShu sUnR^itasamarhaNadakShiNAbhiH
chaidye cha sAtvatapateshcharaNaM praviShTe
chakrustatastvavabhR^ithasnapanaM dyunadyAm
mR^ida~Ngasha~NkhapaNava dhundhuryAnakagomukhAH
vAditrANi vichitrANi nedurAvabhR^ithotsave
nArtakyo nanR^iturhR^iShTA gAyakA yUthasho jaguH
vINAveNutalonnAdasteShAM sa divamaspR^ishat
chitradhvajapatAkAgrairibhendrasyandanArvabhiH
svala~NkR^itairbhaTairbhUpA niryayU rukmamAlinaH
yadusR^i~njayakAmboja kurukekayakoshalAH
kampayanto bhuvaM sainyairyayamAnapuraHsarAH
sadasyartvigdvijashreShThA brahmaghoSheNa bhUyasA
devarShipitR^igandharvAstuShTuvuH puShpavarShiNaH
svalaNkR^itA narA nAryo gandhasragbhUShaNAmbaraiH
vilimpantyo.abhisi~nchantyo vijahrurvividhai rasaiH
tailagorasagandhoda haridrAsAndraku~NkumaiH
pumbhirliptAH pralimpantyo vijahrurvArayoShitaH
guptA nR^ibhirniragamannupalabdhumetad
devyo yathA divi vimAnavarairnR^idevyo
tA mAtuleyasakhibhiH pariShichyamAnAH
savrIDahAsavikasadvadanA virejuH
tA devarAnuta sakhInsiShichurdR^itIbhiH
klinnAmbarA vivR^itagAtrakuchorumadhyAH
autsukyamuktakavarAchchyavamAnamAlyAH
kShobhaM dadhurmaladhiyAM ruchirairvihAraiH
sa samrADrathamAruDhaH sadashvaM rukmamAlinam
vyarochata svapatnIbhiH kriyAbhiH kraturADiva
patnIsamyAjAvabhR^ithyaishcharitvA te tamR^itvijaH
AchAntaM snApayAM chakrurga~NgAyAM saha kR^iShNayA
devadundubhayo nedurnaradundubhibhiH samam
mumuchuH puShpavarShANi devarShipitR^imAnavAH
sasnustatra tataH sarve varNAshramayutA narAH
mahApAtakyapi yataH sadyo muchyeta kilbiShAt
atha rAjAhate kShaume paridhAya svala~NkR^itaH
R^itviksadasyaviprAdInAnarchAbharaNAmbaraiH
bandhU~nj~nAtInnR^ipAnmitra suhR^ido.anyAMshcha sarvashaH
abhIkShnaM pUjayAmAsa nArAyaNaparo nR^ipaH
sarve janAH surarucho maNikuNDalasrag
uShNIShaka~nchukadukUlamahArghyahArAH
nAryashcha kuNDalayugAlakavR^indajuShTa
vaktrashriyaH kanakamekhalayA virejuH
athartvijo mahAshIlAH sadasyA brahmavAdinaH
brahmakShatriyaviTshudrA rAjAno ye samAgatAH
devarShipitR^ibhUtAni lokapAlAH sahAnugAH
pUjitAstamanuj~nApya svadhAmAni yayurnR^ipa
haridAsasya rAjarShe rAjasUyamahodayam
naivAtR^ipyanprashaMsantaH pibanmartyo.amR^itaM yathA
tato yudhiShThiro rAjA suhR^itsambandhibAndhavAn
premNA nivArayAmAsa kR^iShNaM cha tyAgakAtaraH
bhagavAnapi tatrA~Nga nyAvAtsIttatpriyaMkaraH
prasthApya yaduvIrAMshcha sAmbAdIMshcha kushasthalIm
itthaM rAjA dharmasuto manorathamahArNavam
sudustaraM samuttIrya kR^iShNenAsIdgatajvaraH
ekadAntaHpure tasya vIkShya duryodhanaH shriyam
atapyadrAjasUyasya mahitvaM chAchyutAtmanaH
yasmiMsnarendraditijendrasurendralakShmIr
nAnA vibhAnti kila vishvasR^ijopakL^iptAH

10750323
10750324
10750331
10750332
10750333
10750334
10750341
10750343
10750351
10750353
10750361
10750363
10750371
10750373
10750381
10750383
10750391
m
10750393
10750395
shA
10750401
10750403
10760010
10760011
10760013
10760021
10760023
10760031
10760033
10760041
10760043
10760051
10760053
10760061
10760063
10760071
10760073
10760081
10760083
10760091
10760093
10760101
10760103
10760111
10760113
10760121
10760123
10760131
10760133
10760141
10760143
10760151
10760153
10760161
10760163
10760171
10760173
10760181
10760183

tAbhiH patIndrupadarAjasutopatasthe
yasyAM viShaktahR^idayaH kururADatapyat
yasmintadA madhupatermahiShIsahasraM
shroNIbhareNa shanakaiH kvaNada~Nghrishobham
madhye suchAru kuchaku~NkumashoNahAraM
shrImanmukhaM prachalakuNDalakuntalADhyam
sabhAyAM mayakL^iptAyAM kvApi dharmasuto.adhirAT
vR^ito.anugairbandhubhishcha kR^iShNenApi svachakShuShA
AsInaH kA~nchane sAkShAdAsane maghavAniva
pArameShThyashrIyA juShTaH stUyamAnashcha vandibhiH
tatra duryodhano mAnI parIto bhrAtR^ibhirnR^ipa
kirITamAlI nyavishadasihastaH kShipanruShA
sthale.abhyagR^ihNAdvastrAntaM jalaM matvA sthale.apatat
jale cha sthalavadbhrAntyA mayamAyAvimohitaH
jahAsa bhImastaM dR^iShTvA striyo nR^ipatayo pare
nivAryamANA apya~Nga rAj~nA kR^iShNAnumoditAH
sa vrIDito.avagvadano ruShA jvalanniShkramya tUShNIM prayayau gajAhvaya
hAheti shabdaH sumahAnabhUtsatAmajAtashatrurvimanA ivAbhavat
babhUva tUShNIM bhagavAnbhuvo bharaM samujjihIrShurbhramati sma yaddR^i
etatte.abhihitaM rAjanyatpR^iShTo.ahamiha tvayA
suyodhanasya daurAtmyaM rAjasUye mahAkratau
shrIshuka uvAcha
athAnyadapi kR^iShNasya shR^iNu karmAdbhutaM nR^ipa
krIDAnarasharIrasya yathA saubhapatirhataH
shishupAlasakhaH shAlvo rukmiNyudvAha AgataH
yadubhirnirjitaH sa~Nkhye jarAsandhAdayastathA
shAlvaH pratij~nAmakarochChR^iNvatAM sarvabhUbhujAm
ayAdavAM kShmAM kariShye pauruShaM mama pashyata
iti mUDhaH pratij~nAya devaM pashupatiM prabhum
ArAdhayAmAsa nR^ipaH pAMshumuShTiM sakR^idgrasan
saMvatsarAnte bhagavAnAshutoSha umApatiH
vareNa chChandayAmAsa shAlvaM sharaNamAgatam
devAsuramanuShyANAM gandharvoragarakShasAm
abhedyaM kAmagaM vavre sa yAnaM vR^iShNibhIShaNam
tatheti girishAdiShTo mayaH parapuraMjayaH
puraM nirmAya shAlvAya prAdAtsaubhamayasmayam
sa labdhvA kAmagaM yAnaM tamodhAma durAsadam
yayasdvAravatIM shAlvo vairaM vR^iShNikR^itaM smaran
nirudhya senayA shAlvo mahatyA bharatarShabha
purIM babha~njopavanAnudyAnAni cha sarvashaH
sagopurANi dvArANi prAsAdATTAlatolikAH
vihArAnsa vimAnAgryAnnipetuH shastravR^iShTayaH
shilAdrumAshchAshanayaH sarpA AsArasharkarAH
prachaNDashchakravAto.abhUdrajasAchChAditA dishaH
ityardyamAnA saubhena kR^iShNasya nagarI bhR^isham
nAbhyapadyata shaM rAjaMstripureNa yathA mahI
pradyumno bhagavAnvIkShya bAdhyamAnA nijAH prajAH
ma bhaiShTetyabhyadhAdvIro rathArUDho mahAyashAH
sAtyakishchArudeShNashcha sAmbo.akrUraH sahAnujaH
hArdikyo bhAnuvindashcha gadashcha shukasAraNau
apare cha maheShvAsA rathayUthapayUthapAH
niryayurdaMshitA guptA rathebhAshvapadAtibhiH
tataH pravavR^ite yuddhaM shAlvAnAM yadubhiH saha
yathAsurANAM vibudhaistumulaM lomaharShaNam
tAshcha saubhapatermAyA divyAstrai rukmiNIsutaH
kShaNena nAshayAmAsa naishaM tama ivoShNaguH
vivyAdha pa~nchaviMshatyA svarNapu~NkhairayomukhaiH
shAlvasya dhvajinIpAlaM sharaiH sannataparvabhiH

10760191
10760193
10760201
10760203
10760211
10760213
10760221
10760223
10760231
10760233
10760241
10760243
10760251
10760253
10760261
10760263
10760271
10760273
10760281
10760283
10760291
10760293
10760301
10760303
10760311
10760313
10760320
10760321
10760323
10760331
10760333
10770010
10770011
10770013
10770021
10770023
10770031
10770033
10770041
10770043
10770051
10770053
10770061
10770063
10770071
10770073
10770081
10770083
10770091
10770093
10770101
10770103
10770111
10770113
10770121
10770123
10770131
10770133
10770141
10770143

shatenAtADayachChAlvamekaikenAsya sainikAn
dashabhirdashabhirnetR^InvAhanAni tribhistribhiH
tadadbhutaM mahatkarma pradyumnasya mahAtmanaH
dR^iShTvA taM pUjayAmAsuH sarve svaparasainikAH
bahurUpaikarUpaM taddR^ishyate na cha dR^ishyate
mAyAmayaM mayakR^itaM durvibhAvyaM parairabhUt
kvachidbhUmau kvachidvyomni girimUrdhni jale kvachit
alAtachakravadbhrAmyatsaubhaM tadduravasthitam
yatra yatropalakShyeta sasaubhaH sahasainikaH
shAlvastatastato.amu~ncha~nCharAnsAtvatayUthapAH
sharairagnyarkasaMsparshairAshIviShadurAsadaiH
pIDyamAnapurAnIkaH shAlvo.amuhyatpareritaiH
shAlvAnIkapashastraughairvR^iShNivIrA bhR^ishArditAH
na tatyajU raNaM svaM svaM lokadvayajigIShavaH
shAlvAmAtyo dyumAnnAma pradyumnaM prakprapIDitaH
AsAdya gadayA maurvyA vyAhatya vyanadadbalI
pradyumnaM gadayA sIrNa vakShaHsthalamariMdamam
apovAha raNAtsUto dharmaviddArukAtmajaH
labdhasamj~no muhUrtena kArShNiH sArathimabravIt
aho asAdhvidaM sUta yadraNAnme.apasarpaNam
na yadUnAM kule jAtaH shrUyate raNavichyutaH
vinA matklIbachittena sUtena prAptakilbiShAt
kiM nu vakShye.abhisa~Ngamya pitarau rAmakeshavau
yuddhAtsamyagapakrAntaH pR^iShTastatrAtmanaH kShamam
vyaktaM me kathayiShyanti hasantyo bhrAtR^ijAmayaH
klaibyaM kathaM kathaM vIra tavAnyaiH kathyatAM mR^idhe
sArathiruvAcha
dharmaM vijAnatAyuShmankR^itametanmayA vibho
sUtaH kR^ichChragataM rakShedrathinaM sArathiM rathI
etadviditvA tu bhavAnmayApovAhito raNAt
upasR^iShTaH pareNeti mUrchChito gadayA hataH
shrIshuka uvAcha
sa upaspR^ishya salilaM daMshito dhR^itakArmukaH
naya mAM dyumataH pArshvaM vIrasyetyAha sArathim
vidhamantaM svasainyAni dyumantaM rukmiNIsutaH
pratihatya pratyavidhyAnnArAchairaShTabhiH smayan
chaturbhishchaturo vAhAnsUtamekena chAhanat
dvAbhyaM dhanushcha ketuM cha shareNAnyena vai shiraH
gadasAtyakisAmbAdyA jaghnuH saubhapaterbalam
petuH samudre saubheyAH sarve sa~nChinnakandharAH
evaM yadUnAM shAlvAnAM nighnatAmitaretaram
yuddhaM trinavarAtraM tadabhUttumulamulbaNam
indraprasthaM gataH kR^iShNa AhUto dharmasUnunA
rAjasUye.atha nivR^itte shishupAle cha saMsthite
kuruvR^iddhAnanuj~nApya munIMshcha sasutAM pR^ithAm
nimittAnyatighorANi pashyandvAravatIM yayau
Aha chAhamihAyAta AryamishrAbhisa~NgataH
rAjanyAshchaidyapakShIyA nUnaM hanyuH purIM mama
vIkShya tatkadanaM svAnAM nirUpya purarakShaNam
saubhaM cha shAlvarAjaM cha dArukaM prAha keshavaH
rathaM prApaya me sUta shAlvasyAntikamAshu vai
sambhramaste na kartavyo mAyAvI saubharADayam
ityuktashchodayAmAsa rathamAsthAya dArukaH
vishantaM dadR^ishuH sarve sve pare chAruNAnujam
shAlvashcha kR^iShNamAlokya hataprAyabaleshvaraH
prAharatkR^iShNasUtaya shaktiM bhImaravAM mR^idhe
tAmApatantIM nabhasi maholkAmiva raMhasA
bhAsayantIM dishaH shauriH sAyakaiH shatadhAchChinat
taM cha ShoDashabhirviddhvA bAnaiH saubhaM cha khe bhramat
avidhyachCharasandohaiH khaM sUrya iva rashmibhiH

10770151
10770153
10770161
10770163
10770171
10770173
10770181
10770183
10770190
10770191
10770193
10770201
10770203
10770211
10770213
10770215
10770221
10770223
10770231
10770233
10770241
10770243
10770251
10770253
10770261
10770263
10770271
10770273
10770281
10770283
10770291
10770293
10770301
10770303
10770311
10770313
10770321
10770323
10770331
10770332
10770333
10770334
10770341
10770343
10770351
10770353
10770361
10770363
10770371
10770373
10770375
10780010
10780011
10780013
10780021
10780023
10780031
10780033
10780041
10780043

shAlvaH shaurestu doH savyaM sashAr~NgaM shAr~NgadhanvanaH


bibheda nyapataddhastAchChAr~NgamAsIttadadbhutam
hAhAkAro mahAnAsIdbhUtAnAM tatra pashyatAm
ninadya saubharADuchchairidamAha janArdanam
yattvayA mUDha naH sakhyurbhrAturbhAryA hR^itekShatAm
pramattaH sa sabhAmadhye tvayA vyApAditaH sakhA
taM tvAdya nishitairbANairaparAjitamAninam
nayAmyapunarAvR^ittiM yadi tiShThermamAgrataH
shrIbhagavAnuvAcha
vR^ithA tvaM katthase manda na pashyasyantike.antakam
paurusaM darshayanti sma shUrA na bahubhAShiNaH
ityuktvA bhagavA~nChAlvaM gadayA bhImavegayA
tatADa jatrau saMrabdhaH sa chakampe vamannasR^ik
gadAyAM sannivR^ittAyAM shAlvastvantaradhIyata
tato muhUrta Agatya puruShaH shirasAchyutam
devakyA prahito.asmIti natvA prAha vacho rudan
kR^iShNa kR^iShNa mahAbAho pitA te pitR^ivatsala
baddhvApanItaH shAlvena saunikena yathA pashuH
nishamya vipriyaM kR^iShNo mAnusIM prakR^itiM gataH
vimanasko ghR^iNI snehAdbabhAShe prAkR^ito yathA
kathaM rAmamasambhrAntaM jitvAjeyaM surAsuraiH
shAlvenAlpIyasA nItaH pitA me balavAnvidhiH
iti bruvANe govinde saubharATpratyupasthitaH
vasudevamivAnIya kR^iShNaM chedamuvAcha saH
eSha te janitA tAto yadarthamiha jIvasi
vadhiShye vIkShataste.amumIshashchetpAhi bAlisha
evaM nirbhartsya mAyAvI khaDgenAnakadundubheH
utkR^itya shira AdAya khasthaM saubhaM samAvishat
tato muhUrtaM prakR^itAvupaplutaH svabodha Aste svajanAnuSha~NgataH
mahAnubhAvastadabudhyadAsurIM mAyAM sa shAlvaprasR^itAM mayoditAm
na tatra dUtaM na pituH kalevaraM prabuddha Ajau samapashyadachyutaH
svApnaM yathA chAmbarachAriNaM ripuM saubhasthamAlokya nihantumudyataH
evaM vadanti rAjarShe R^iShayaH ke cha nAnvitAH
yatsvavAcho virudhyeta nUnaM te na smarantyuta
kva shokamohau sneho vA bhayaM vA ye.aj~nasambhavAH
kva chAkhaNDitavij~nAna j~nAnaishvaryastvakhaNDitaH
yatpAdasevorjitayAtmavidyayA hinvantyanAdyAtmaviparyayagraham
labhanta AtmIyamanantamaishvaraM kuto nu mohaH paramasya sadgateH
taM shastrapUgaiH praharantamojasA
shAlvaM sharaiH shauriramoghavikramaH
viddhvAchChinadvarma dhanuH shiromaNiM
saubhaM cha shatrorgadayA ruroja ha
tatkR^iShNahasteritayA vichUrNitaM papAta toye gadayA sahasradhA
visR^ijya tadbhUtalamAsthito gadAmudyamya shAlvo.achyutamabhyagAddrutam
AdhAvataH sagadaM tasya bAhuM bhallena ChittvAtha rathA~Ngamadbhutam
vadhAya shAlvasya layArkasannibhaM bibhradbabhau sArka ivodayAchalaH
jahAra tenaiva shiraH sakuNDalaM kirITayuktaM purumAyino hariH
vajreNa vR^itrasya yathA purandaro babhUva hAheti vachastadA nR^iNAm
tasminnipatite pApe saubhe cha gadayA hate
nedurdundubhayo rAjandivi devagaNeritAH
sakhInAmapachitiM kurvandantavakro ruShAbhyagAt
shrIshuka uvAcha
shishupAlasya shAlvasya pauNDrakasyApi durmatiH
paralokagatAnAM cha kurvanpArokShyasauhR^idam
ekaH padAtiH sa~Nkruddho gadApANiH prakampayan
padbhyAmimAM mahArAja mahAsattvo vyadR^ishyata
taM tathAyAntamAlokya gadAmAdAya satvaraH
avaplutya rathAtkR^iShNaH sindhuM veleva pratyadhAt
gadAmudyamya kArUSho mukundaM prAha durmadaH
diShTyA diShTyA bhavAnadya mama dR^iShTipathaM gataH

10780051
10780053
10780061
10780063
10780071
10780073
10780081
10780083
10780091
10780093
10780101
10780103
10780111
10780113
10780121
10780123
10780131
10780133
10780141
10780143
10780151
10780153
10780161
10780163
10780171
10780173
10780181
10780183
10780191
10780193
10780201
10780203
10780211
10780213
10780221
10780223
10780231
10780233
10780241
10780243
10780251
10780253
10780261
10780263
10780271
10780273
10780281
10780283
10780291
10780293
10780301
10780303
10780311
10780313
10780321
10780323
10780330
10780331
10780333
10780341

tvaM mAtuleyo naH kR^iShNa mitradhru~NmAM jighAMsasi


atastvAM gadayA manda haniShye vajrakalpayA
tarhyAnR^iNyamupaimyaj~na mitrANAM mitravatsalaH
bandhurUpamariM hatvA vyAdhiM dehacharaM yathA
evaM rUkShaistudanvAkyaiH kR^iShNaM totrairiva dvipam
gadayAtADayanmUrdhni siMhavadvyanadachcha saH
gadayAbhihato.apyAjau na chachAla yadUdvahaH
kR^iShNo.api tamahangurvyA kaumodakyA stanAntare
gadAnirbhinnahR^idaya udvamanrudhiraM mukhAt
prasArya keshabAhva~NghrIndharaNyAM nyapatadvyasuH
tataH sUkShmataraM jyotiH kR^iShNamAvishadadbhutam
pashyatAM sarvabhUtAnAM yathA chaidyavadhe nR^ipa
vidUrathastu tadbhrAtA bhrAtR^ishokapariplutaH
AgachChadasicharmAbhyAmuchChvasaMstajjighAMsayA
tasya chApatataH kR^iShNashchakreNa kShuraneminA
shiro jahAra rAjendra sakirITaM sakuNDalam
evaM saubhaM cha shAlvaM cha dantavakraM sahAnujam
hatvA durviShahAnanyairIDitaH suramAnavaiH
munibhiH siddhagandharvairvidyAdharamahoragaiH
apsarobhiH pitR^igaNairyakShaiH kinnarachAraNaiH
upagIyamAnavijayaH kusumairabhivarShitaH
vR^itashcha vR^iShNipravarairviveshAla~NkR^itAM purIm
evaM yogeshvaraH kR^iShNo bhagavAnjagadIshvaraH
Iyate pashudR^iShTInAM nirjito jayatIti saH
shrutvA yuddhodyamaM rAmaH kurUNAM saha pANDavaiH
tIrthAbhiShekavyAjena madhyasthaH prayayau kila
snAtvA prabhAse santarpya devarShipitR^imAnavAn
sarasvatIM pratisrotaM yayau brAhmaNasaMvR^itaH
pR^ithUdakaM bindusarastritakUpaM sudarshanam
vishAlaM brahmatIrthaM cha chakraM prAchIM sarasvatIm
yamunAmanu yAnyeva ga~NgAmanu cha bhArata
jagAma naimiShaM yatra R^iShayaH satramAsate
tamAgatamabhipretya munayo dIrghasatriNaH
abhinandya yathAnyAyaM praNamyotthAya chArchayan
so.architaH saparIvAraH kR^itAsanaparigrahaH
romaharShaNamAsInaM maharSheH shiShyamaikShata
apratyutthAyinaM sUtamakR^itaprahvaNA~njalim
adhyAsInaM cha tAnviprAMshchukopodvIkShya mAdhavaH
yasmAdasAvimAnviprAnadhyAste pratilomajaH
dharmapAlAMstathaivAsmAnvadhamarhati durmatiH
R^iSherbhagavato bhUtvA shiShyo.adhItya bahUni cha
setihAsapurANAni dharmashAstrANi sarvashaH
adAntasyAvinItasya vR^ithA paNDitamAninaH
na guNAya bhavanti sma naTasyevAjitAtmanaH
etadartho hi loke.asminnavatAro mayA kR^itaH
vadhyA me dharmadhvajinaste hi pAtakino.adhikAH
etAvaduktvA bhagavAnnivR^itto.asadvadhAdapi
bhAvitvAttaM kushAgreNa karasthenAhanatprabhuH
hAhetivAdinaH sarve munayaH khinnamAnasAH
UchuH sa~NkarShaNaM devamadharmaste kR^itaH prabho
asya brahmAsanaM dattamasmAbhiryadunandana
AyushchAtmAklamaM tAvadyAvatsatraM samApyate
ajAnataivAcharitastvayA brahmavadho yathA
yogeshvarasya bhavato nAmnAyo.api niyAmakaH
yadyetadbrahmahatyAyAH pAvanaM lokapAvana
chariShyati bhavAMlloka sa~Ngraho.ananyachoditaH
shrIbhagavAnuvAcha
chariShye vadhanirveshaM lokAnugrahakAmyayA
niyamaH prathame kalpe yAvAnsa tu vidhIyatAm
dIrghamAyurbataitasya sattvamindriyameva cha

10780343
10780350
10780351
10780353
10780360
10780361
10780363
10780371
10780373
10780380
10780381
10780383
10780391
10780393
10780401
10780403
10790010
10790011
10790013
10790021
10790023
10790031
10790033
10790041
10790043
10790051
10790053
10790061
10790063
10790071
10790073
10790081
10790083
10790091
10790093
10790101
10790103
10790111
10790113
10790121
10790123
10790131
10790133
10790141
10790143
10790151
10790153
10790161
10790163
10790171
10790173
10790175
10790181
10790183
10790191
10790193
10790201
10790203
10790211
10790213

AshAsitaM yattadbrUte sAdhaye yogamAyayA


R^iShaya UchuH
astrasya tava vIryasya mR^ityorasmAkameva cha
yathA bhavedvachaH satyaM tathA rAma vidhIyatAm
shrIbhagavAnuvAcha
AtmA vai putra utpanna iti vedAnushAsanam
tasmAdasya bhavedvaktA AyurindriyasattvavAn
kiM vaH kAmo munishreShThA brUtAhaM karavANyatha
ajAnatastvapachitiM yathA me chintyatAM budhAH
R^iShaya UchuH
ilvalasya suto ghoro balvalo nAma dAnavaH
sa dUShayati naH satrametya parvaNi parvaNi
taM pApaM jahi dAshArha tannaH shushrUShaNaM param
pUyashoNitavinmUtra surAmAMsAbhivarShiNam
tatashcha bhArataM varShaM parItya susamAhitaH
charitvA dvAdashamAsAMstIrthasnAyI vishudhyasi
shrIshuka uvAcha
tataH parvaNyupAvR^itte prachaNDaH pAMshuvarShaNaH
bhImo vAyurabhUdrAjanpUyagandhastu sarvashaH
tato.amedhyamayaM varShaM balvalena vinirmitam
abhavadyaj~nashAlAyAM so.anvadR^ishyata shUladhR^ik
taM vilokya bR^ihatkAyaM bhinnA~njanachayopamam
taptatAmrashikhAshmashruM daMShTrograbhrukuTImukham
sasmAra mUShalaM rAmaH parasainyavidAraNam
halaM cha daityadamanaM te tUrNamupatasthatuH
tamAkR^iShya halAgreNa balvalaM gaganecharam
mUShalenAhanatkruddho mUrdhni brahmadruhaM balaH
so.apatadbhuvi nirbhinna lalATo.asR^iksamutsR^ijan
mu~nchannArtasvaraM shailo yathA vajrahato.aruNaH
saMstutya munayo rAmaM prayujyAvitathAshiShaH
abhyaShi~nchanmahAbhAgA vR^itraghnaM vibudhA yathA
vaijayantIM dadurmAlAM shrIdhAmAmlAnapa~NkajAM
rAmAya vAsasI divye divyAnyAbharaNAni cha
atha tairabhyanuj~nAtaH kaushikImetya brAhmaNaiH
snAtvA sarovaramagAdyataH sarayUrAsravat
anusrotena sarayUM prayAgamupagamya saH
snAtvA santarpya devAdInjagAma pulahAshramam
gomatIM gaNDakIM snAtvA vipAshAM shoNa AplutaH
gayAM gatvA pitR^IniShTvA ga~NgAsAgarasa~Ngame
upaspR^ishya mahendrAdrau rAmaM dR^iShTvAbhivAdya cha
saptagodAvarIM veNAM pampAM bhImarathIM tataH
skandaM dR^iShTvA yayau rAmaH shrIshailaM girishAlayam
draviDeShu mahApuNyaM dR^iShTvAdriM ve~NkaTaM prabhuH
kAmakoShNIM purIM kA~nchIM kAverIM cha saridvarAm
shrIrangAkhyaM mahApuNyaM yatra sannihito hariH
R^iShabhAdriM hareH kShetraM dakShiNAM mathurAM tathA
sAmudraM setumagamatmahApAtakanAshanam
tatrAyutamadAddhenUrbrAhmaNebhyo halAyudhaH
kR^itamAlAM tAmraparNIM malayaM cha kulAchalam
tatrAgastyaM samAsInaM namaskR^ityAbhivAdya cha
yojitastena chAshIrbhiranuj~nAto gato.arNavam
dakShiNaM tatra kanyAkhyAM durgAM devIM dadarsha saH
tataH phAlgunamAsAdya pa~nchApsarasamuttamam
viShNuH sannihito yatra snAtvAsparshadgavAyutam
tato.abhivrajya bhagavAnkeralAMstu trigartakAn
gokarNAkhyaM shivakShetraM sAnnidhyaM yatra dhUrjaTeH
AryAM dvaipAyanIM dR^iShTvA shUrpArakamagAdbalaH
tApIM payoShNIM nirvindhyAmupaspR^ishyAtha daNDakam
pravishya revAmagamadyatra mAhiShmatI purI
manutIrthamupaspR^ishya prabhAsaM punarAgamat

10790221
10790223
10790231
10790233
10790241
10790243
10790251
10790253
10790261
10790263
10790271
10790273
10790281
10790283
10790291
10790293
10790301
10790303
10790311
10790313
10790321
10790323
10790331
10790333
10790341
10790343
10800010
10800011
10800013
10800021
10800023
10800031
10800033
10800041
10800043
10800050
10800051
10800053
10800060
10800061
10800063
10800071
10800073
10800081
10800083
10800091
10800093
10800101
10800103
10800111
10800113
10800115
10800121
10800123
10800131
10800133
10800141
10800143
10800151
10800153

shrutvA dvijaiH kathyamAnaM kurupANDavasaMyuge


sarvarAjanyanidhanaM bhAraM mene hR^itaM bhuvaH
sa bhImaduryodhanayorgadAbhyAM yudhyatormR^idhe
vArayiShyanvinashanaM jagAma yadunandanaH
yudhiShThirastu taM dR^iShTvA yamau kR^iShNArjunAvapi
abhivAdyAbhavaMstuShNIM kiM vivakShurihAgataH
gadApANI ubhau dR^iShTvA saMrabdhau vijayaiShiNau
maNDalAni vichitrANi charantAvidamabravIt
yuvAM tulyabalau vIrau he rAjanhe vR^ikodara
ekaM prANAdhikaM manye utaikaM shikShayAdhikam
tasmAdekatarasyeha yuvayoH samavIryayoH
na lakShyate jayo.anyo vA viramatvaphalo raNaH
na tadvAkyaM jagR^ihaturbaddhavairau nR^ipArthavat
anusmarantAvanyonyaM duruktaM duShkR^itAni cha
diShTaM tadanumanvAno rAmo dvAravatIM yayau
ugrasenAdibhiH prItairj~nAtibhiH samupAgataH
taM punarnaimiShaM prAptamR^iShayo.ayAjayanmudA
kratva~NgaM kratubhiH sarvairnivR^ittAkhilavigraham
tebhyo vishuddhaM vij~nAnaM bhagavAnvyataradvibhuH
yenaivAtmanyado vishvamAtmAnaM vishvagaM viduH
svapatyAvabhR^ithasnAto j~nAtibandhusuhR^idvR^itaH
reje svajyotsnayevenduH suvAsAH suShThvala~NkR^itaH
IdR^igvidhAnyasa~NkhyAni balasya balashAlinaH
anantasyAprameyasya mAyAmartyasya santi hi
yo.anusmareta rAmasya karmANyadbhutakarmaNaH
sAyaM prAtaranantasya viShNoH sa dayito bhavet
shrIrAjovAcha
bhagavanyAni chAnyAni mukundasya mahAtmanaH
vIryANyanantavIryasya shrotumichChAmi he prabho
ko nu shrutvAsakR^idbrahmannuttamaHshlokasatkathAH
virameta visheShaj~no viShaNNaH kAmamArgaNaiH
sA vAgyayA tasya guNAngR^iNIte karau cha tatkarmakarau manashcha
smaredvasantaM sthiraja~NgameShu shR^iNoti tatpuNyakathAH sa karNaH
shirastu tasyobhayali~NgamAnamettadeva yatpashyati taddhi chakShuH
a~NgAni viShNoratha tajjanAnAM pAdodakaM yAni bhajanti nityam
sUta uvAcha
viShNurAtena sampR^iShTo bhagavAnbAdarAyaNiH
vAsudeve bhagavati nimagnahR^idayo.abravIt
shrIshuka uvAcha
kR^iShNasyAsItsakhA kashchidbrAhmaNo brahmavittamaH
virakta indriyArtheShu prashAntAtmA jitendriyaH
yadR^ichChayopapannena vartamAno gR^ihAshramI
tasya bhAryA kuchailasya kShutkShAmA cha tathAvidhA
pativratA patiM prAha mlAyatA vadanena sA
daridraM sIdamAnA vai vepamAnAbhigamya cha
nanu brahmanbhagavataH sakhA sAkShAchChriyaH patiH
brahmaNyashcha sharaNyashcha bhagavAnsAtvatarShabhaH
tamupaihi mahAbhAga sAdhUnAM cha parAyaNam
dAsyati draviNaM bhUri sIdate te kuTumbine
Aste.adhunA dvAravatyAM bhojavR^iShNyandhakeshvaraH
smarataH pAdakamalamAtmAnamapi yachChati
kiM nvarthakAmAnbhajato nAtyabhIShTAnjagadguruH
sa evaM bhAryayA vipro bahushaH prArthito muhuH
ayaM hi paramo lAbha uttamaHshlokadarshanam
iti sa~nchintya manasA gamanAya matiM dadhe
apyastyupAyanaM ki~nchidgR^ihe kalyANi dIyatAm
yAchitvA chaturo muShTInviprAnpR^ithukataNDulAn
chailakhaNDena tAnbaddhvA bhartre prAdAdupAyanam
sa tAnAdAya viprAgryaH prayayau dvArakAM kila
kR^iShNasandarshanaM mahyaM kathaM syAditi chintayan

10800161
10800163
10800171
10800173
10800181
10800183
10800191
10800193
10800201
10800203
10800211
10800213
10800221
10800223
10800231
10800233
10800241
10800243
10800251
10800253
10800261
10800263
10800271
10800273
10800280
10800281
10800283
10800291
10800293
10800301
10800303
10800311
10800313
10800321
10800323
10800331
10800333
10800341
10800343
10800351
10800353
10800361
10800363
10800371
10800373
10800381
10800383
10800391
10800393
10800401
10800403
10800411
10800413
10800421
10800423
10800431
10800433
10800440
10800441
10800443

trINi gulmAnyatIyAya tisraH kakShAshcha sadvijaH


vipro.agamyAndhakavR^iShNInAM gR^iheShvachyutadharmiNAm
gR^ihaM dvyaShTasahasrANAM mahiShINAM harerdvijaH
viveshaikatamaM shrImadbrahmAnandaM gato yathA
taM vilokyAchyuto dUrAtpriyAparya~NkamAsthitaH
sahasotthAya chAbhyetya dorbhyAM paryagrahInmudA
sakhyuH priyasya viprarShera~Ngasa~NgAtinirvR^itaH
prIto vyamu~nchadabbindUnnetrAbhyAM puShkarekShaNaH
athopaveshya parya~Nke svayamsakhyuH samarhaNam
upahR^ityAvanijyAsya pAdau pAdAvanejanIH
agrahIchChirasA rAjanbhagavAMllokapAvanaH
vyalimpaddivyagandhena chandanAguruku~NkamaiH
dhUpaiH surabhibhirmitraM pradIpAvalibhirmudA
architvAvedya tAmbUlaM gAM cha svAgatamabravIt
kuchailaM malinaM kShAmaM dvijaM dhamanisantatam
devI paryacharatsAkShAchchAmaravyajanena vai
antaHpurajano dR^iShTvA kR^iShNenAmalakIrtinA
vismito.abhUdatiprItyA avadhUtaM sabhAjitam
kimanena kR^itaM puNyamavadhUtena bhikShuNA
shriyA hInena loke.asmingarhitenAdhamena cha
yo.asau trilokaguruNA shrInivAsena sambhR^itaH
parya~NkasthAM shriyaM hitvA pariShvakto.agrajo yathA
kathayAM chakraturgAthAH pUrvA gurukule satoH
AtmanorlalitA rAjankarau gR^ihya parasparam
shrIbhagavAnuvAcha
api brahmangurukulAdbhavatA labdhadakShiNAt
samAvR^ittena dharmaj~na bhAryoDhA sadR^ishI na vA
prAyo gR^iheShu te chittamakAmavihitaM tathA
naivAtiprIyase vidvandhaneShu viditaM hi me
kechitkurvanti karmANi kAmairahatachetasaH
tyajantaH prakR^itIrdaivIryathAhaM lokasa~Ngraham
kachchidgurukule vAsaM brahmansmarasi nau yataH
dvijo vij~nAya vij~neyaM tamasaH pAramashnute
sa vai satkarmaNAM sAkShAddvijAteriha sambhavaH
Adyo.a~Nga yatrAshramiNAM yathAhaM j~nAnado guruH
nanvarthakovidA brahmanvarNAshramavatAmiha
ye mayA guruNA vAchA tarantya~njo bhavArNavam
nAhamijyAprajAtibhyAM tapasopashamena vA
tuShyeyaM sarvabhUtAtmA gurushushrUShayA yathA
api naH smaryate brahmanvR^ittaM nivasatAM gurau
gurudAraishchoditAnAmindhanAnayane kvachit
praviShTAnAM mahAraNyamapartau sumahaddvija
vAtavarShamabhUttIvraM niShThurAH stanayitnavaH
sUryashchAstaM gatastAvattamasA chAvR^itA dishaH
nimnaM kUlaM jalamayaM na prAj~nAyata ki~nchana
vayaM bhR^ishamtatra mahAnilAmbubhirnihanyamAnA mahurambusamplave
disho.avidanto.atha parasparaM vane gR^ihItahastAH paribabhrimAturAH
etadviditvA udite ravau sAndIpanirguruH
anveShamANo naH shiShyAnAchAryo.apashyadAturAn
aho he putrakA yUyamasmadarthe.atiduHkhitAH
AtmA vai prANinAmpreShThastamanAdR^itya matparAH
etadeva hi sachChiShyaiH kartavyaM guruniShkR^itam
yadvai vishuddhabhAvena sarvArthAtmArpaNaM gurau
tuShTo.ahaM bho dvijashreShThAH satyAH santu manorathAH
ChandAMsyayAtayAmAni bhavantviha paratra cha
itthaMvidhAnyanekAni vasatAM guruveshmani
guroranugraheNaiva pumAnpUrNaH prashAntaye
shrIbrAhmaNa uvAcha
kimasmAbhiranirvR^ittaM devadeva jagadguro
bhavatA satyakAmena yeShAM vAso gurorabhUt

10800451
10800453
10810010
10810011
10810013
10810021
10810023
10810030
10810031
10810033
10810035
10810041
10810043
10810051
10810053
10810061
10810063
10810071
10810073
10810081
10810083
10810091
10810093
10810101
10810103
10810111
10810113
10810121
10810123
10810131
10810133
10810141
10810143
10810151
10810153
10810161
10810163
10810171
10810173
10810181
10810183
10810191
10810193
10810201
10810203
10810211
10810213
10810221
10810223
10810231
10810233
10810241
10810243
10810251
10810253
10810261
10810263
10810271
10810273
10810281

yasya chChandomayaM brahma deha AvapanaM vibho


shreyasAM tasya guruShu vAso.atyantaviDambanam
shrIshuka uvAcha
sa itthaM dvijamukhyena saha sa~NkathayanhariH
sarvabhUtamano.abhij~naH smayamAna uvAcha tam
brahmaNyo brAhmaNaM kR^iShNo bhagavAnprahasanpriyam
premNA nirIkShaNenaiva prekShankhalu satAM gatiH
shrIbhagavAnuvAcha
kimupAyanamAnItaM brahmanme bhavatA gR^ihAt
aNvapyupAhR^itaM bhaktaiH premNA bhuryeva me bhavet
bhUryapyabhaktopahR^itaM na me toShAya kalpate
patraM puShpaM phalaM toyaM yo me bhaktyA prayachChati
tadahaM bhaktyupahR^itamashnAmi prayatAtmanaH
ityukto.api dviyastasmai vrIDitaH pataye shriyaH
pR^ithukaprasR^itiM rAjanna prAyachChadavA~NmukhaH
sarvabhUtAtmadR^iksAkShAttasyAgamanakAraNam
vij~NAyAchintayannAyaM shrIkAmo mAbhajatpurA
patnyAH pativratAyAstu sakhA priyachikIrShayA
prApto mAmasya dAsyAmi sampado.amartyadurlabhAH
itthaM vichintya vasanAchchIrabaddhAndvijanmanaH
svayaM jahAra kimidamiti pR^ithukataNDulAn
nanvetadupanItaM me paramaprINanaM sakhe
tarpayantya~Nga mAM vishvamete pR^ithukataNDulAH
iti muShTiM sakR^ijjagdhvA dvitIyAM jagdhumAdade
tAvachChrIrjagR^ihe hastaM tatparA parameShThinaH
etAvatAlaM vishvAtmansarvasampatsamR^iddhaye
asminloke.atha vAmuShminpuMsastvattoShakAraNam
brAhmaNastAM tu rajanImuShitvAchyutamandire
bhuktvA pItvA sukhaM mene AtmAnaM svargataM yathA
shvobhUte vishvabhAvena svasukhenAbhivanditaH
jagAma svAlayaM tAta pathyanavrajya nanditaH
sa chAlabdhvA dhanaM kR^iShNAnna tu yAchitavAnsvayam
svagR^ihAnvrIDito.agachChanmahaddarshananirvR^itaH
aho brahmaNyadevasya dR^iShTA brahmaNyatA mayA
yaddaridratamo lakShmImAshliShTo bibhratorasi
kvAhaM daridraH pApIyAnkva kR^iShNaH shrIniketanaH
brahmabandhuriti smAhaM bAhubhyAM parirambhitaH
nivAsitaH priyAjuShTe parya~Nke bhrAtaro yathA
mahiShyA vIjitaH shrAnto bAlavyajanahastayA
shushrUShayA paramayA pAdasaMvAhanAdibhiH
pUjito devadevena vipradevena devavat
svargApavargayoH puMsAM rasAyAM bhuvi sampadAm
sarvAsAmapi siddhInAM mUlaM tachcharaNArchanam
adhano.ayaM dhanaM prApya mAdyannuchchairna mAM smaret
iti kAruNiko nUnaM dhanaM me.abhUri nAdadAt
iti tachchintayannantaH prApto niyagR^ihAntikam
sUryAnalendusa~NkAshairvimAnaiH sarvato vR^itam
vichitropavanodyAnaiH kUjaddvijakulAkulaiH
protphullakamudAmbhoja kahlArotpalavAribhiH
juShTaM svala~NkR^itaiH pumbhiH strIbhishcha hariNAkShibhiH
kimidaM kasya vA sthAnaM kathaM tadidamityabhUt
evaM mImAMsamAnaM taM narA nAryo.amaraprabhAH
pratyagR^ihNanmahAbhAgaM gItavAdyena bhUyasA
patimAgatamAkarNya patnyuddharShAtisambhramA
nishchakrAma gR^ihAttUrNaM rUpiNI shrIrivAlayAt
pativratA patiM dR^iShTvA premotkaNThAshrulochanA
mIlitAkShyanamadbuddhyA manasA pariShasvaje
patnIM vIkShya visphurantIM devIM vaimAnikImiva
dAsInAM niShkakaNThInAM madhye bhAntIM sa vismitaH
prItaH svayaM tayA yuktaH praviShTo nijamandiram

10810283
10810291
10810293
10810301
10810303
10810311
10810323
10810321
10810323
10810331
10810333
10810341
10810343
10810351
10810352
10810353
10810354
10810361
10810363
10810371
10810373
10810381
10810383
10810391
10810393
10810401
am
10810403
10810411
10810413
10820010
10820011
10820013
10820021
10820023
10820031
10820033
10820041
10820043
10820051
10820053
10820061
10820063
10820065
10820071
10820073
10820081
10820083
10820091
10820093
10820101
10820103
10820111
10820113
10820121
10820123
10820131
10820133
10820135
10820141

maNistambhashatopetaM mahendrabhavanaM yathA


payaHphenanibhAH shayyA dAntA rukmaparichChadAH
parya~NkA hemadaNDAni chAmaravyajanAni cha
AsanAni cha haimAni mR^idUpastaraNAni cha
muktAdAmavilambIni vitAnAni dyumanti cha
svachChasphaTikakuDyeShu mahAmArakateShu cha
ratnadIpAnbhrAjamAnAnlalanA ratnasaMyutAH
vilokya brAhmaNastatra samR^iddhIH sarvasampadAm
tarkayAmAsa nirvyagraH svasamR^iddhimahaitukIm
nUnaM bataitanmama durbhagasya shashvaddaridrasya samR^iddhihetuH
mahAvibhUteravalokato.anyo naivopapadyeta yadUttamasya
nanvabruvANo dishate samakShaM yAchiShNave bhUryapi bhUribhojaH
parjanyavattatsvayamIkShamANo dAshArhakANAmR^iShabhaH sakhA me
ki~nchitkarotyurvapi yatsvadattaM
suhR^itkR^itaM phalgvapi bhUrikArI
mayopaNItaM pR^ithukaikamuShTiM
pratyagrahItprItiyuto mahAtmA
tasyaiva me sauhR^idasakhyamaitrI dAsyaM punarjanmani janmani syAt
mahAnubhAvena guNAlayena viShajjatastatpuruShaprasa~NgaH
bhaktAya chitrA bhagavAnhi sampado rAjyaM vibhUtIrna samarthayatyajaH
adIrghabodhAya vichakShaNaH svayaM pashyannipAtaM dhaninAM madodbhavam
itthaM vyavasito buddhyA bhakto.atIva janArdane
viShayAnjAyayA tyakShyanbubhuje nAtilampaTaH
tasya vai devadevasya hareryaj~napateH prabhoH
brAhmaNAH prabhavo daivaM na tebhyo vidyate param
evaM sa vipro bhagavatsuhR^ittadA dR^iShTvA svabhR^ityairajitaM parAjit
taddhyAnavegodgrathitAtmabandhanastaddhAma lebhe.achirataH satAM gatim
etadbrahmaNyadevasya shrutvA brahmaNyatAM naraH
labdhabhAvo bhagavati karmabandhAdvimuchyate
shrIshuka uvAcha
athaikadA dvAravatyAM vasato rAmakR^iShNayoH
sUryoparAgaH sumahAnAsItkalpakShaye yathA
taM j~nAtvA manujA rAjanpurastAdeva sarvataH
samantapa~nchakaM kShetraM yayuH shreyovidhitsayA
niHkShatriyAM mahIM kurvanrAmaH shastrabhR^itAM varaH
nR^ipANAM rudhiraugheNa yatra chakre mahAhradAn
Ije cha bhagavAnrAmo yatrAspR^iShTo.api karmaNA
lokaM sa~NgrAhayannIsho yathAnyo.aghApanuttaye
mahatyAM tIrthayAtrAyAM tatrAganbhAratIH prajAH
vR^iShNayashcha tathAkrUra vasudevAhukAdayaH
yayurbhArata tatkShetraM svamaghaM kShapayiShNavaH
gadapradyumnasAmbAdyAH suchandrashukasAraNaiH
Aste.aniruddho rakShAyAM kR^itavarmA cha yUthapaH
te rathairdevadhiShNyAbhairhayaishcha taralaplavaiH
gajairnadadbhirabhrAbhairnR^ibhirvidyAdharadyubhiH
vyarochanta mahAtejAH pathi kA~nchanamAlinaH
divyasragvastrasannAhAH kalatraiH khecharA iva
tatra snAtvA mahAbhAgA upoShya susamAhitAH
brAhmaNebhyo dadurdhenUrvAsaHsragrukmamAlinIH
rAmahradeShu vidhivatpunarAplutya vR^iShNayaH
dadaH svannaM dvijAgryebhyaH kR^iShNe no bhaktirastviti
svayaM cha tadanuj~nAtA vR^iShNayaH kR^iShNadevatAH
bhuktvopavivishuH kAmaM snigdhachChAyA~NghripA~NghriShu
tatrAgatAMste dadR^ishuH suhR^itsambandhino nR^ipAn
matsyoshInarakaushalya vidarbhakurusR^i~njayAn
kAmbojakaikayAnmadrAnkuntInAnartakeralAn
anyAMshchaivAtmapakShIyAnparAMshcha shatasho nR^ipa
nandAdInsuhR^ido gopAngopIshchotkaNThitAshchiram
anyonyasandarshanaharSharaMhasA protphullahR^idvaktrasaroruhashriyaH

10820143
dam
10820151
10820152
10820153
10820154
10820161
10820163
10820171
10820173
10820180
10820181
10820183
10820191
10820193
10820200
10820201
10820203
10820211
10820213
10820220
10820221
10820223
10820231
10820233
10820241
10820243
10820251
10820253
10820261
10820263
10820271
10820273
10820281
10820283
10820291
10820292
10820293
10820294
10820301
10820302
10820303
10820304
10820310
10820311
10820313
10820321
10820323
10820331
10820333
10820341
10820343
10820351
10820353
10820361
10820363
10820371
10820373
10820381
10820382

AshliShya gADhaM nayanaiH sravajjalA hR^iShyattvacho ruddhagiro yayurmu


striyashcha saMvIkShya mitho.atisauhR^ida
smitAmalApA~NgadR^isho.abhirebhire
stanaiH stanAnku~Nkumapa~NkarUShitAn
nihatya dorbhiH praNayAshrulochanAH
tato.abhivAdya te vR^iddhAnyaviShThairabhivAditAH
svAgataM kushalaM pR^iShTvA chakruH kR^iShNakathA mithaH
pR^ithA bhrAtR^InsvasR^IrvIkShya tatputrAnpitarAvapi
bhrAtR^ipatnIrmukundaM cha jahau sa~NkathayA shuchaH
kuntyuvAcha
Arya bhrAtarahaM manye AtmAnamakR^itAshiSham
yadvA Apatsu madvArtAM nAnusmaratha sattamAH
suhR^ido j~nAtayaH putrA bhrAtaraH pitarAvapi
nAnusmaranti svajanaM yasya daivamadakShiNam
shrIvasudeva uvAcha
amba mAsmAnasUyethA daivakrIDanakAnnarAn
Ishasya hi vashe lokaH kurute kAryate.atha vA
kaMsapratApitAH sarve vayaM yAtA dishaM disham
etarhyeva punaH sthAnaM daivenAsAditAH svasaH
shrIshuka uvAcha
vasudevograsenAdyairyadubhiste.architA nR^ipAH
Asannachyutasandarsha paramAnandanirvR^itAH
bhIShmo droNo.ambikAputro gAndhArI sasutA tathA
sadArAH pANDavAH kuntI sa~njayo viduraH kR^ipaH
kuntIbhojo virATashcha bhIShmako nagnajinmahAn
purujiddrupadaH shalyo dhR^iShTaketuH sa kAshirAT
damaghoSho vishAlAkSho maithilo madrakekayau
yudhAmanyuH susharmA cha sasutA bAhlikAdayaH
rAjAno ye cha rAjendra yudhiShThiramanuvratAH
shrIniketaM vapuH shaureH sastrIkaM vIkShya vismitAH
atha te rAmakR^iShNAbhyAM samyakprAptasamarhaNAH
prashashaMsurmudA yuktA vR^iShNInkR^iShNaparigrahAn
aho bhojapate yUyaM janmabhAjo nR^iNAmiha
yatpashyathAsakR^itkR^iShNaM durdarshamapi yoginAm
yadvishrutiH shrutinutedamalaM punAti
pAdAvanejanapayashcha vachashcha shAstram
bhUH kAlabharjitabhagApi yada~Nghripadma
sparshotthashaktirabhivarShati no.akhilArthAn
taddarshanasparshanAnupathaprajalpa
shayyAsanAshanasayaunasapiNDabandhaH
yeShAM gR^ihe nirayavartmani vartatAM vaH
svargApavargaviramaH svayamAsa viShNuH
shrIshuka uvAcha
nandastatra yadUnprAptAnj~nAtvA kR^iShNapurogamAn
tatrAgamadvR^ito gopairanaHsthArthairdidR^ikShayA
taM dR^iShTvA vR^iShNayo hR^iShTAstanvaH prANamivotthitAH
pariShasvajire gADhaM chiradarshanakAtarAH
vasudevaH pariShvajya samprItaH premavihvalaH
smarankaMsakR^itAnkleshAnputranyAsaM cha gokule
kR^iShNarAmau pariShvajya pitarAvabhivAdya cha
na ki~nchanochatuH premNA sAshrukaNThau kurUdvaha
tAvAtmAsanamAropya bAhubhyAM parirabhya cha
yashodA cha mahAbhAgA sutau vijahatuH shuchaH
rohiNI devakI chAtha pariShvajya vrajeshvarIm
smarantyau tatkR^itAM maitrIM bAShpakaNThyau samUchatuH
kA vismareta vAM maitrImanivR^ittAM vrajeshvari
avApyApyaindramaishvaryaM yasyA neha pratikriyA
etAvadR^iShTapitarau yuvayoH sma pitroH
samprINanAbhyudayapoShaNapAlanAni

10820383
10820384
10820390
10820391
10820392
10820393
10820394
10820401
10820403
10820411
10820413
10820421
10820423
10820431
10820433
10820441
10820443
10820451
10820453
10820461
10820463
10820470
10820471
10820473
10820481
10820482
10820483
10820484
10830010
10830011
10830013
10830021
10830023
10830031
t
10830033
am
10830041
10830042
10830043
10830044
10830050
10830051
10830052
10830053
10830054
10830060
10830061
10830063
10830071
10830073
10830080
10830081
10830082
10830083
10830084
10830090
10830091
10830092
10830093

prApyoShaturbhavati pakShma ha yadvadakShNor


nyastAvakutra cha bhayau na satAM paraH svaH
shrIshuka uvAcha
gopyashcha kR^iShNamupalabhya chirAdabhIShTaM
yatprekShaNe dR^ishiShu pakShmakR^itaM shapanti
dR^igbhirhR^idIkR^itamalaM parirabhya sarvAs
tadbhAvamApurapi nityayujAM durApam
bhagavAMstAstathAbhUtA vivikta upasa~NgataH
AshliShyAnAmayaM pR^iShTvA prahasannidamabravIt
api smaratha naH sakhyaH svAnAmarthachikIrShayA
gatAMshchirAyitA~nChatru pakShakShapaNachetasaH
apyavadhyAyathAsmAnsvidakR^itaj~nAvisha~NkayA
nUnaM bhUtAni bhagavAnyunakti viyunakti cha
vAyuryathA ghanAnIkaM tR^iNaM tUlaM rajAMsi cha
saMyojyAkShipate bhUyastathA bhUtAni bhUtakR^it
mayi bhaktirhi bhUtAnAmamR^itatvAya kalpate
diShTyA yadAsInmatsneho bhavatInAM madApanaH
ahaM hi sarvabhUtAnAmAdiranto.antaraM bahiH
bhautikAnAM yathA khaM vArbhUrvAyurjyotira~NganAH
evaM hyetAni bhUtAni bhUteShvAtmAtmanA tataH
ubhayaM mayyatha pare pashyatAbhAtamakShare
shrIshuka uvAcha
adhyAtmashikShayA gopya evaM kR^iShNena shikShitAH
tadanusmaraNadhvasta jIvakoshAstamadhyagan
Ahushcha te nalinanAbha padAravindaM
yogeshvarairhR^idi vichintyamagAdhabodhaiH
saMsArakUpapatitottaraNAvalambaM
gehaM juShAmapi manasyudiyAtsadA naH
shrIshuka uvAcha
tathAnugR^ihya bhagavAngopInAM sa gururgatiH
yudhiShThiramathApR^ichChatsarvAMshcha suhR^ido.avyayam
ta evaM lokanAthena paripR^iShTAH susatkR^itAH
pratyUchurhR^iShTamanasastatpAdekShAhatAMhasaH
kuto.ashivaM tvachcharaNAmbujAsavaM mahanmanasto mukhaniHsR^itaM kvachi
pibanti ye karNapuTairalaM prabho dehaMbhR^itAM dehakR^idasmR^itichChid
hi tvAtma dhAmavidhutAtmakR^itatryavasthAm
AnandasamplavamakhaNDamakuNThabodham
kAlopasR^iShTanigamAvana Attayoga
mAyAkR^itiM paramahaMsagatiM natAH sma
shrIR^iShiruvAcha
ityuttamaHshlokashikhAmaNiM janeShv
abhiShTuvatsvandhakakauravastriyaH
sametya govindakathA mitho.agR^inaMs
trilokagItAH shR^iNu varNayAmi te
shrIdraupadyuvAcha
he vaidarbhyachyuto bhadre he jAmbavati kaushale
he satyabhAme kAlindi shaibye rohiNi lakShmaNe
he kR^iShNapatnya etanno brUte vo bhagavAnsvayam
upayeme yathA lokamanukurvansvamAyayA
shrIrukmiNyuvAcha
chaidyAya mArpayitumudyatakArmukeShu
rAjasvajeyabhaTashekharitA~NghrireNuH
ninye mR^igendra iva bhAgamajAviyUthAt
tachChrIniketacharaNo.astu mamArchanAya
shrIsatyabhAmovAcha
yo me sanAbhivadhataptahR^idA tatena
liptAbhishApamapamArShTumupAjahAra
jitvarkSharAjamatha ratnamadAtsa tena

10830094
10830100
10830101
10830102
10830103
10830104
10830110
10830111
10830113
10830120
10830121
10830122
10830123
10830124
10830130
10830131
10830132
10830133
10830134
10830141
10830142
10830143
10830144
10830150
10830153
10830161
10830163
10830170
10830171
10830173
10830181
10830183
10830191
10830193
10830201
10830203
10830211
10830213
10830221
10830223
10830231
10830233
10830241
10830243
10830251
10830253
10830261
10830263
10830271
10830273
10830281
10830282
10830283
10830284
10830291
10830292
10830293
10830294
10830301
10830303

bhItaH pitAdishata mAM prabhave.api dattAm


shrIjAmbavatyuvAcha
prAj~nAya dehakR^idamuM nijanAthadaivaM
sItApatiM trinavahAnyamunAbhyayudhyat
j~nAtvA parIkShita upAharadarhaNaM mAM
pAdau pragR^ihya maNinAhamamuShya dAsI
shrIkAlindyuvAcha
tapashcharantImAj~nAya svapAdasparshanAshayA
sakhyopetyAgrahItpANiM yo.ahaM tadgR^ihamArjanI
shrImitravindovAcha
yo mAM svayaMvara upetya vijitya bhUpAn
ninye shvayUthagaM ivAtmabaliM dvipAriH
bhrAtR^IMshcha me.apakurutaH svapuraM shriyaukas
tasyAstu me.anubhavama~Nghryavanejanatvam
shrIsatyovAcha
saptokShaNo.atibalavIryasutIkShNashR^i~NgAn
pitrA kR^itAnkShitipavIryaparIkShaNAya
tAnvIradurmadahanastarasA nigR^ihya
krIDanbabandha ha yathA shishavo.ajatokAn
ya itthaM vIryashulkAM mAM
dAsIbhishchaturangiNIm
pathi nirjitya rAjanyAn
ninye taddAsyamastu me
shrIbhadrovAcha10830151 pitA me mAtuleyAya svayamAhUya dattavAn
kR^iShNe kR^iShNAya tachchittAmakShauhiNyA sakhIjanaiH
asya me pAdasaMsparsho bhavejjanmani janmani
karmabhirbhrAmyamANAyA yena tachChreya AtmanaH
shrIlakShmaNovAcha
mamApi rAj~nyachyutajanmakarma shrutvA muhurnAradagItamAsa ha
chittaM mukunde kila padmahastayA vR^itaH susammR^ishya vihAya lokapAn
j~nAtvA mama mataM sAdhvi pitA duhitR^ivatsalaH
bR^ihatsena iti khyAtastatropAyamachIkarat
yathA svayaMvare rAj~ni matsyaH pArthepsayA kR^itaH
ayaM tu bahirAchChanno dR^ishyate sa jale param
shrutvaitatsarvato bhUpA AyayurmatpituH puram
sarvAstrashastratattvaj~nAH sopAdhyAyAH sahasrashaH
pitrA sampUjitAH sarve yathAvIryaM yathAvayaH
AdaduH sasharaM chApaM veddhuM parShadi maddhiyaH
AdAya vyasR^ijankechitsajyaM kartumanIshvarAH
AkoShThaM jyAM samutkR^iShya petureke.amunAhatAH
sajyaM kR^itvApare vIrA mAgadhAmbaShThachedipAH
bhImo duryodhanaH karNo nAvidaMstadavasthitim
matsyAbhAsaM jale vIkShya j~nAtvA cha tadavasthitim
pArtho yatto.asR^ijadbANaM nAchChinatpaspR^ishe param
rAjanyeShu nivR^itteShu bhagnamAneShu mAniShu
bhagavAndhanurAdAya sajyaM kR^itvAtha lIlayA
tasminsandhAya vishikhaM matsyaM vIkShya sakR^ijjale
ChittveShuNApAtayattaM sUrye chAbhijiti sthite
divi dundubhayo nedurjayashabdayutA bhuvi
devAshcha kusumAsArAnmumuchurharShavihvalAH
tadra~NgamAvishamahaM kalanUpurAbhyAM
padbhyAM pragR^ihya kanakoijvalaratnamAlAm
nUtne nivIya paridhAya cha kaushikAgrye
savrIDahAsavadanA kavarIdhR^itasrak
unnIya vaktramurukuntalakuNDalatviD
gaNDasthalaM shishirahAsakaTAkShamokShaiH
rAj~no nirIkShya paritaH shanakairmurArer
aMse.anuraktahR^idayA nidadhe svamAlAm
tAvanmR^ida~NgapaTahAH sha~NkhabheryAnakAdayaH
ninedurnaTanartakyo nanR^iturgAyakA jaguH

10830311
10830313
10830321
10830323
10830331
10830333
10830341
10830343
10830351
10830353
10830361
10830362
10830363
10830364
10830371
10830373
10830381
10830383
10830391
10830393
10830400
10830401
10830402
10830403
10830404
10830411
10830413
10830421
10830423
10830431
10830433
10840010
10840011
10840012
10840013
10840014
10840021
10840023
10840031
10840033
10840041
10840043
10840051
10840053
10840061
10840063
10840071
10840073
10840081
10840083
10840090
10840091
10840093
10840101
10840103
10840111
10840113
10840121
10840122
10840123

evaM vR^ite bhagavati mayeshe nR^ipayUthapAH


na sehire yAj~naseni spardhanto hR^ichChayAturAH
mAM tAvadrathamAropya hayaratnachatuShTayam
shAr~Ngamudyamya sannaddhastasthAvAjau chaturbhujaH
dArukashchodayAmAsa kA~nchanopaskaraM ratham
miShatAM bhUbhujAM rAj~ni mR^igANAM mR^igarADiva
te.anvasajjanta rAjanyA niSheddhuM pathi kechana
saMyattA uddhR^iteShvAsA grAmasiMhA yathA harim
te shAr~NgachyutabANaughaiH kR^ittabAhva~NghrikandharAH
nipetuH pradhane kechideke santyajya dudruvuH
tataH purIM yadupatiratyala~NkR^itAM
ravichChadadhvajapaTachitratoraNAm
kushasthalIM divi bhuvi chAbhisaMstutAM
samAvishattaraNiriva svaketanam
pitA me pUjayAmAsa suhR^itsambandhibAndhavAn
mahArhavAso.ala~NkAraiH shayyAsanaparichChadaiH
dAsIbhiH sarvasampadbhirbhaTebharathavAjibhiH
AyudhAni mahArhANi dadau pUrNasya bhaktitaH
AtmArAmasya tasyemA vayaM vai gR^ihadAsikAH
sarvasa~NganivR^ittyAddhA tapasA cha babhUvima
mahiShya UchuH
bhaumaM nihatya sagaNaM yudhi tena ruddhA
j~nAtvAtha naH kShitijaye jitarAjakanyAH
nirmuchya saMsR^itivimokShamanusmarantIH
pAdAmbujaM pariNinAya ya AptakAmaH
na vayaM sAdhvi sAmrAjyaM svArAjyaM bhaujyamapyuta
vairAjyaM pArameShThyaM cha AnantyaM vA hareH padam
kAmayAmaha etasya shrImatpAdarajaH shriyaH
kuchaku~NkumagandhADhyaM mUrdhnA voDhuM gadAbhR^itaH
vrajastriyo yadvA~nChanti pulindyastR^iNavIrudhaH
gAvashchArayato gopAH padasparshaM mahAtmanaH
shrIshuka uvAcha
shrutvA pR^ithA subalaputryatha yAj~nasenI
mAdhavyatha kShitipapatnya uta svagopyaH
kR^iShNe.akhilAtmani harau praNayAnubandhaM
sarvA visismyuralamashrukalAkulAkShyaH
iti sambhAShamANAsu strIbhiH strIShu nR^ibhirnR^iShu
Ayayurmunayastatra kR^iShNarAmadidR^ikShayA
dvaipAyano nAradashcha chyavano devalo.asitaH
vishvAmitraH shatAnando bharadvAjo.atha gautamaH
rAmaH sashiShyo bhagavAnvasiShTho gAlavo bhR^iguH
pulastyaH kashyapo.atrishcha mArkaNDeyo bR^ihaspatiH
dvitastritashchaikatashcha brahmaputrAstathA~NgirAH
agastyo yAj~navalkyashcha vAmadevAdayo.apare
tAndR^iShTvA sahasotthAya prAgAsInA nR^ipAdayaH
pANDavAH kR^iShNarAmau cha praNemurvishvavanditAn
tAnAnarchuryathA sarve saharAmo.achyuto.archayat
svAgatAsanapAdyArghya mAlyadhUpAnulepanaiH
uvAcha sukhamAsInAnbhagavAndharmaguptanuH
sadasastasya mahato yatavAcho.anushR^iNvataH
shrIbhagavAnuvAcha
aho vayaM janmabhR^ito labdhaM kArtsnyena tatphalam
devAnAmapi duShprApaM yadyogeshvaradarshanam
kiM svalpatapasAM nR^INAmarchAyAM devachakShuShAm
darshanasparshanaprashna prahvapAdArchanAdikam
na hyammayAni tIrthAni na devA mR^ichChilAmayAH
te punantyurukAlena darshanAdeva sAdhavaH
nAgnirna sUryo na cha chandratArakA
na bhUrjalaM khaM shvasano.atha vA~NmanaH
upAsitA bhedakR^ito harantyaghaM

10840124
10840131
10840132
10840133
10840134
10840140
10840141
10840143
10840151
10840153
10840160
10840161
10840163
10840171
10840173
10840181
10840183
10840191
10840193
10840201
10840203
10840211
10840213
10840221
10840223
10840231
10840233
10840241
10840243
10840251
10840253
10840261
10840262
10840263
10840264
10840270
10840271
10840273
10840281
10840283
10840290
10840291
10840293
10840300
10840301
10840303
10840311
10840313
10840321
10840323
10840331
10840333
iH
10840341
10840343
10840351
10840353
10840361
10840363
10840371

vipashchito ghnanti muhUrtasevayA


yasyAtmabuddhiH kuNape tridhAtuke
svadhIH kalatrAdiShu bhauma ijyadhIH
yattIrthabuddhiH salile na karhichij
janeShvabhij~neShu sa eva gokharaH
shrIshuka uvAcha
nishamyetthaM bhagavataH kR^iShNasyAkuNthamedhasaH
vacho duranvayaM viprAstUShNImAsanbhramaddhiyaH
chiraM vimR^ishya munaya IshvarasyeshitavyatAm
janasa~Ngraha ityUchuH smayantastaM jagadgurum
shrImunaya UchuH
yanmAyayA tattvaviduttamA vayaM vimohitA vishvasR^ijAmadhIshvarAH
yadIshitavyAyati gUDha IhayA aho vichitrambhagavadvicheShTitam
anIha etadbahudhaika AtmanA sR^ijatyavatyatti na badhyate yathA
bhaumairhi bhUmirbahunAmarUpiNI aho vibhUmnashcharitaM viDambanam
athApi kAle svajanAbhiguptaye bibharShi sattvaM khalanigrahAya cha
svalIlayA vedapathaM sanAtanaM varNAshramAtmA puruShaH paro bhavAn
brahma te hR^idayaM shuklaM tapaHsvAdhyAyasaMyamaiH
yatropalabdhaM sadvyaktamavyaktaM cha tataH param
tasmAdbrahmakulaM brahmanshAstrayonestvamAtmanaH
sabhAjayasi saddhAma tadbrahmaNyAgraNIrbhavAn
adya no janmasAphalyaM vidyAyAstapaso dR^ishaH
tvayA sa~Ngamya sadgatyA yadantaH shreyasAM paraH
namastasmai bhagavate kR^iShNAyAkuNThamedhase
svayogamAyayAchChanna mahimne paramAtmane
na yaM vidantyamI bhUpA ekArAmAshcha vR^iShNayaH
mAyAjavanikAchChannamAtmAnaM kAlamIshvaram
yathA shayAnaH puruSha AtmAnaM guNatattvadR^ik
nAmamAtrendriyAbhAtaM na veda rahitaM param
evaM tvA nAmamAtreShu viShayeShvindriyehayA
mAyayA vibhramachchitto na veda smR^ityupaplavAt
tasyAdya te dadR^ishimA~NghrimaghaughamarSha
tIrthAspadaM hR^idi kR^itaM suvipakvayogaiH
utsiktabhaktyupahatAshaya jIvakoshA
ApurbhavadgatimathAnugR^ihAna bhaktAn
shrIshuka uvAcha
ityanuj~nApya dAshArhaM dhR^itarAShTraM yudhiShThiram
rAjarShe svAshramAngantuM munayo dadhire manaH
tadvIkShya tAnupavrajya vasudevo mahAyashAH
praNamya chopasa~NgR^ihya babhAShedaM suyantritaH
shrIvasudeva uvAcha
namo vaH sarvadevebhya R^iShayaH shrotumarhatha
karmaNA karmanirhAro yathA syAnnastaduchyatAm
shrInArada uvAcha
nAtichitramidaM viprA vasudevo bubhutsayA
kR^iShNammatvArbhakaM yannaH pR^ichChati shreya AtmanaH
sannikarSho.atra martyAnAmanAdaraNakAraNam
gA~NgaM hitvA yathAnyAmbhastatratyo yAti shuddhaye
yasyAnubhUtiH kAlena layotpattyAdinAsya vai
svato.anyasmAchcha guNato na kutashchana riShyati
taM kleshakarmaparipAkaguNapravAhairavyAhatAnubhavamIshvaramadvitIyam
prANAdibhiH svavibhavairupagUDhamanyo manyeta sUryamiva meghahimoparAga
athochurmunayo rAjannAbhAShyAnalsadundabhim
sarveShAM shR^iNvatAM rAj~nAM tathaivAchyutarAmayoH
karmaNA karmanirhAra eSha sAdhunirUpitaH
yachChraddhayA yajedviShNuM sarvayaj~neshvaraM makhaiH
chittasyopashamo.ayaM vai kavibhiH shAstrachakShusA
darshitaH sugamo yogo dharmashchAtmamudAvahaH
ayaM svastyayanaH panthA dvijAtergR^ihamedhinaH

10840373
10840381
10840383
10840385
10840391
10840393
10840401
10840403
10840411
10840413
10840420
10840421
10840423
10840431
10840433
10840441
10840443
10840451
10840453
10840461
10840463
10840465
10840471
10840473
10840481
10840483
10840491
10840493
10840501
10840503
10840511
10840513
10840521
10840523
10840531
10840533
10840541
10840543
10840551
10840553
10840561
10840563
10840571
10840573
10840581
10840583
10840591
10840593
10840601
10840603
10840610
10840611
10840613
10840621
10840623
10840631
10840633
10840641
10840643
10840650

yachChraddhayAptavittena shuklenejyeta pUruShaH


vittaiShaNAM yaj~nadAnairgR^ihairdArasutaiShaNAm
AtmalokaiShaNAM deva kAlena visR^ijedbudhaH
grAme tyaktaiShaNAH sarve yayurdhIrAstapovanam
R^iNaistribhirdvijo jAto devarShipitR^INAM prabho
yaj~nAdhyayanaputraistAnyanistIrya tyajanpatet
tvaM tvadya mukto dvAbhyAM vai R^iShipitrormahAmate
yaj~nairdevarNamunmuchya nirR^iNo.asharaNo bhava
vasudeva bhavAnnUnaM bhaktyA paramayA harim
jagatAmIshvaraM prArchaH sa yadvAM putratAM gataH
shrIshuka uvAcha
iti tadvachanaM shrutvA vasudevo mahAmanAH
tAnR^iShInR^itvijo vavre mUrdhnAnamya prasAdya cha
ta enamR^iShayo rAjanvR^itA dharmeNa dhArmikam
tasminnayAjayankShetre makhairuttamakalpakaiH
taddIkShAyAM pravR^ittAyAM vR^iShNayaH puShkarasrajaH
snAtAH suvAsaso rAjanrAjAnaH suShThvala~NkR^itAH
tanmahiShyashcha muditA niShkakaNThyaH suvAsasaH
dIkShAshAlAmupAjagmurAliptA vastupANayaH
nedurmR^ida~NgapaTaha sha~NkhabheryAnakAdayaH
nanR^iturnaTanartakyastuShTuvuH sUtamAgadhAH
jaguH sukaNThyo gandharvyaH sa~NgItaM sahabhartR^ikAH
tamabhyaShi~nchanvidhivadaktamabhyaktamR^itvijaH
patnIbhiraShTAdashabhiH somarAjamivoDubhiH
tAbhirdukUlavalayairhAranUpurakuNDalaiH
svala~NkR^itAbhirvibabhau dIkShito.ajinasaMvR^itaH
tasyartvijo mahArAja ratnakausheyavAsasaH
sasadasyA virejuste yathA vR^itrahaNo.adhvare
tadA rAmashcha kR^iShNashcha svaiH svairbandhubhiranvitau
rejatuH svasutairdArairjIveshau svavibhUtibhiH
Ije.anuyaj~naM vidhinA agnihotrAdilakShaNaiH
prAkR^itairvaikR^itairyaj~nairdravyaj~nAnakriyeshvaram
athartvigbhyo.adadAtkAle yathAmnAtaM sa dakShiNAH
svala~NkR^itebhyo.ala~NkR^itya gobhUkanyA mahAdhanAH
patnIsaMyAjAvabhR^ithyaishcharitvA te maharShayaH
sasnU rAmahrade viprA yajamAnapuraHsarAH
snAto.ala~NkAravAsAMsi vandibhyo.adAttathA striyaH
tataH svala~NkR^ito varNAnAshvabhyo.annena pUjayat
bandhUnsadArAnsasutAnpAribarheNa bhUyasA
vidarbhakoshalakurUnkAshikekayasR^i~njayAn
sadasyartviksuragaNAnnR^ibhUtapitR^ichAraNAn
shrIniketamanuj~nApya shaMsantaH prayayuH kratum
dhR^itarAShTro.anujaH pArthA bhIShmo droNaH pR^ithA yamau
nArado bhagavAnvyAsaH suhR^itsambandhibAndhavAH
bandhUnpariShvajya yadUnsauhR^idAklinnachetasaH
yayurvirahakR^ichChreNa svadeshAMshchApare janAH
nandastu saha gopAlairbR^ihatyA pUjayArchitaH
kR^iShNarAmograsenAdyairnyavAtsIdbandhuvatsalaH
vasudevo.a~njasottIrya manorathamahArNavam
suhR^idvR^itaH prItamanA nandamAha kare spR^ishan
shrIvasudeva uvAcha
bhrAtarIshakR^itaH pAsho nR^inAM yaH snehasaMj~nitaH
taM dustyajamahaM manye shUrANAmapi yoginAm
asmAsvapratikalpeyaM yatkR^itAj~neShu sattamaiH
maitryarpitAphalA chApi na nivarteta karhichit
prAgakalpAchcha kushalaM bhrAtarvo nAcharAma hi
adhunA shrImadAndhAkShA na pashyAmaH puraH sataH
mA rAjyashrIrabhUtpuMsaH shreyaskAmasya mAnada
svajanAnuta bandhUnvA na pashyati yayAndhadR^ik
shrIshuka uvAcha

10840651
10840653
10840661
10840663
10840671
10840673
10840681
10840683
10840691
10840693
10840701
10840703
10840711
10840713
10850010
10850011
10850013
10850021
10850023
10850031
10850033
10850041
10850043
10850051
10850053
10850061
10850063
10850071
10850073
10850081
10850083
10850091
10850093
10850101
10850103
10850111
10850113
10850121
10850123
10850131
10850133
10850141
10850143
10850151
10850153
10850161
10850163
10850171
10850173
10850181
10850183
10850191
10850192
10850193
10850194
10850201
10850202
10850203
10850204
10850210

evaM sauhR^idashaithilya chitta AnakadundubhiH


ruroda tatkR^itAM maitrIM smarannashruvilochanaH
nandastu sakhyuH priyakR^itpremNA govindarAmayoH
adya shva iti mAsAMstrInyadubhirmAnito.avasat
tataH kAmaiH pUryamANaH savrajaH sahabAndhavaH
parArdhyAbharaNakShauma nAnAnarghyaparichChadaiH
vasudevograsenAbhyAM kR^iShNoddhavabalAdibhiH
dattamAdAya pAribarhaM yApito yadubhiryayau
nando gopAshcha gopyashcha govindacharaNAmbuje
manaH kShiptaM punarhartumanIshA mathurAM yayuH
bandhuShu pratiyAteShu vR^iShNayaH kR^iShNadevatAH
vIkShya prAvR^iShamAsannAdyayurdvAravatIM punaH
janebhyaH kathayAM chakruryadudevamahotsavam
yadAsIttIrthayAtrAyAM suhR^itsandarshanAdikam
shrIbAdarAyaNiruvAcha
athaikadAtmajau prAptau kR^itapAdAbhivandanau
vasudevo.abhinandyAha prItyA sa~NkarShaNAchyutau
munInAM sa vachaH shrutvA putrayordhAmasUchakam
tadvIryairjAtavishrambhaH paribhAShyAbhyabhAShata
kR^iShNa kR^iShNa mahAyoginsa~NkarShaNa sanAtana
jAne vAmasya yatsAkShAtpradhAnapuruShau parau
yatra yena yato yasya yasmai yadyadyathA yadA
syAdidaM bhagavAnsAkShAtpradhAnapuruSheshvaraH
etannAnAvidhaM vishvamAtmasR^iShTamadhokShaja
AtmanAnupravishyAtmanprANo jIvo bibharShyaja
prANAdInAM vishvasR^ijAM shaktayo yAH parasya tAH
pAratantryAdvaisAdR^iShyAddvayoshcheShTaiva cheShTatAm
kAntistejaH prabhA sattA chandrAgnyarkarkShavidyutAm
yatsthairyaM bhUbhR^itAM bhUmervR^ittirgandho.arthato bhavAn
tarpaNaM prANanamapAM deva tvaM tAshcha tadrasaH
ojaH saho balaM cheShTA gatirvAyostaveshvara
dishAM tvamavakAsho.asi dishaH khaM sphoTa AshrayaH
nAdo varNastvamoMkAra AkR^itInAM pR^ithakkR^itiH
indriyaM tvindriyANAM tvaM devAshcha tadanugrahaH
avabodho bhavAnbuddherjIvasyAnusmR^itiH satI
bhUtAnAmasi bhUtAdirindriyANAM cha taijasaH
vaikAriko vikalpAnAM pradhAnamanushAyinam
nashvareShviha bhAveShu tadasi tvamanashvaram
yathA dravyavikAreShu dravyamAtraM nirUpitam
sattvamrajastama iti guNAstadvR^ittayashcha yAH
tvayyaddhA brahmaNi pare kalpitA yogamAyayA
tasmAnna santyamI bhAvA yarhi tvayi vikalpitAH
tvaM chAmIShu vikAreShu hyanyadAvyAvahArikaH
guNapravAha etasminnabudhAstvakhilAtmanaH
gatiM sUkShmAmabodhena saMsarantIha karmabhiH
yadR^ichChayA nR^itAM prApya sukalpAmiha durlabhAm
svArthe pramattasya vayo gataM tvanmAyayeshvara
asAvahammamaivaite dehe chAsyAnvayAdiShu
snehapAshairnibadhnAti bhavAnsarvamidaM jagat
yuvAM na naH sutau sAkShAtpradhAnapuruSheshvarau
bhUbhArakShatrakShapaNa avatIrNau tathAttha ha
tatte gato.asmyaraNamadya padAravindam
ApannasaMsR^itibhayApahamArtabandho
etAvatAlamalamindriyalAlasena
martyAtmadR^iktvayi pare yadapatyabuddhiH
sUtIgR^ihe nanu jagAda bhavAnajo nau
sa~njaj~na ityanuyugaM nijadharmaguptyai
nAnAtanUrgaganavadvidadhajjahAsi
ko veda bhUmna urugAya vibhUtimAyAm
shrIshuka uvAcha

10850211
10850213
10850220
10850221
10850223
10850231
10850233
10850241
10850243
10850251
10850253
10850260
10850261
10850263
10850271
10850273
10850281
10850283
10850290
10850291
10850293
10850301
10850303
10850311
10850313
10850321
10850323
10850331
10850333
10850340
10850341
10850343
10850351
10850352
10850353
10850354
10850361
10850363
10850371
10850373
10850381
10850383
10850390
10850391
10850393
10850401
10850403
10850411
10850413
10850421
10850423
10850431
10850433
10850441
10850443
10850451
10850452
10850453
10850454
10850461

AkarNyetthaM piturvAkyaM bhagavAnsAtvatarShabhaH


pratyAha prashrayAnamraH prahasanshlakShNayA girA
shrIbhagavAnuvAcha
vacho vaH samavetArthaM tAtaitadupamanmahe
yannaH putrAnsamuddishya tattvagrAma udAhR^itaH
ahaM yUyamasAvArya ime cha dvArakAukasaH
sarve.apyevaM yadushreShTha vimR^igyAH sacharAcharam
AtmA hyekaH svayaMjyotirnityo.anyo nirguNo guNaiH
AtmasR^iShTaistatkR^iteShu bhUteShu bahudheyate
khaM vAyurjyotirApo bhUstatkR^iteShu yathAshayam
Avistiro.alpabhUryeko nAnAtvaM yAtyasAvapi
shrIshuka uvAcha
evaM bhagavatA rAjanvasudeva udAhR^itaH
shrutvA vinaShTanAnAdhIstUShNIM prItamanA abhUt
atha tatra kurushreShTha devakI sarvadevatA
shrutvAnItaM guroH putramAtmajAbhyAM suvismitA
kR^iShNarAmau samAshrAvya putrAnkaMsavihiMsitAn
smarantI kR^ipaNaM prAha vaiklavyAdashrulochanA
shrIdevakyuvAcha
rAma rAmAprameyAtmankR^iShNa yogeshvareshvara
vedAhaM vAM vishvasR^ijAmIshvarAvAdipUruShau
kalavidhvastasattvAnAM rAj~nAmuchChAstravartinAm
bhUmerbhArAyamANAnAmavatIrNau kilAdya me
yasyAMshAMshAMshabhAgena vishvotpattilayodayAH
bhavanti kila vishvAtmaMstaM tvAdyAhaM gatiM gatA
chirAnmR^itasutAdAne guruNA kila choditau
AninyathuH pitR^isthAnAdgurave gurudakShiNAm
tathA me kurutaM kAmaM yuvAM yogeshvareshvarau
bhojarAjahatAnputrAnkAmaye draShTumAhR^itAn
R^iShiruvAcha
evaM sa~nchoditau mAtrA rAmaH kR^iShNashcha bhArata
sutalaM saMvivishaturyogamAyAmupAshritau
tasminpraviShTAvupalabhya daityarAD
vishvAtmadaivaM sutarAM tathAtmanaH
taddarshanAhlAdapariplutAshayaH
sadyaH samutthAya nanAma sAnvayaH
tayoH samAnIya varAsanaM mudA niviShTayostatra mahAtmanostayoH
dadhAra pAdAvavanijya tajjalaM savR^inda Abrahma punadyadambu ha
samarhayAmAsa sa tau vibhUtibhirmahArhavastrAbharaNAnulepanaiH
tAmbUladIpAmR^itabhakShaNAdibhiH svagotravittAtmasamarpaNena cha
sa indraseno bhagavatpadAmbujaM bibhranmuhuH premavibhinnayA dhiyA
uvAcha hAnandajalAkulekShaNaH prahR^iShTaromA nR^ipa gadgadAkSharam
baliruvAcha
namo.anantAya bR^ihate namaH kR^iShNAya vedhase
sA~NkhyayogavitAnAya brahmaNe paramAtmane
darshanaM vAM hi bhUtAnAM duShprApaM chApyadurlabham
rajastamaHsvabhAvAnAM yannaH prAptau yadR^ichChayA
daityadAnavagandharvAH siddhavidyAdhrachAraNAH
yakSharakShaHpishAchAshcha bhUtapramathanAyakAH
vishuddhasattvadhAmnyaddhA tvayi shAstrasharIriNi
nityaM nibaddhavairAste vayaM chAnye cha tAdR^ishAH
kechanodbaddhavaireNa bhaktyA kechana kAmataH
na tathA sattvasaMrabdhAH sannikR^iShTAH surAdayaH
idamitthamiti prAyastava yogeshvareshvara
na vidantyapi yogeshA yogamAyAM kuto vayam
tannaH prasIda nirapekShavimR^igyayuShmat
pAdAravindadhiShaNAnyagR^ihAndhakUpAt
niShkramya vishvasharaNA~NghryupalabdhavR^ittiH
shAnto yathaika uta sarvasakhaishcharAmi
shAdhyasmAnIshitavyesha niShpApAnkuru naH prabho

10850463
10850470
10850471
10850473
10850481
10850483
10850491
10850493
10850501
10850503
10850511
10850513
10850521
10850523
10850531
10850533
10850541
10850543
10850551
10850553
10850561
10850563
10850571
10850573
10850581
10850583
10850590
10850591
10850592
10850593
10850594
10860010
10860011
10860013
10860020
10860021
10860023
10860031
10860033
10860041
10860043
10860051
10860053
10860061
10860063
10860071
10860073
10860081
10860083
10860091
10860093
10860101
10860103
10860111
10860113
10860121
10860123
10860130
10860131
10860133

pumAnyachChraddhayAtiShThaMshchodanAyA vimuchyate
shrIbhagavAnuvAcha
AsanmarIcheH ShaTputrA UrNAyAM prathame.antare
devAH kaM jahasurvIkShya sutaM yabhitumudyatam
tenAsurImaganyonimadhunAvadyakarmaNA
hiraNyakashiporjAtA nItAste yogamAyayA
devakyA udare jAtA rAjankaMsavihiMsitAH
sA tAnshochatyAtmajAnsvAMsta ime.adhyAsate.antike
ita etAnpraNeShyAmo mAtR^ishokApanuttaye
tataH shApAdvinirmaktA lokaM yAsyanti vijvarAH
smarodgIthaH pariShva~NgaH pata~NgaH kShudrabhR^idghR^iNI
ShaDime matprasAdena punaryAsyanti sadgatim
ityuktvA tAnsamAdAya indrasenena pUjitau
punardvAravatImetya mAtuH putrAnayachChatAm
tAndR^iShTvA bAlakAndevI putrasnehasnutastanI
pariShvajyA~NkamAropya mUrdhnyajighradabhIkShNashaH
apAyayatstanaM prItA sutasparshaparisnutam
mohitA mAyayA viShNoryayA sR^iShTiH pravartate
pItvAmR^itaM payastasyAH pItasheShaM gadAbhR^itaH
nArAyaNA~NgasaMsparsha pratilabdhAtmadarshanAH
te namaskR^itya govindaM devakIM pitaraM balam
miShatAM sarvabhUtAnAM yayurdhAma divaukasAm
taM dR^iShTvA devakI devI mR^itAgamananirgamam
mene suvismitA mAyAM kR^iShNasya rachitAM nR^ipa
evaMvidhAnyadbhutAni kR^iShNasya paramAtmanaH
vIryANyanantavIryasya santyanantAni bhArata
shrIsUta uvAcha
ya idamanushR^iNoti shrAvayedvA murAresh
charitamamR^itakIrtervarNitaM vyAsaputraiH
jagadaghabhidalaM tadbhaktasatkarNapUraM
bhagavati kR^itachitto yAti tatkShemadhAma
shrIrAjovAcha
brahmanveditumichChAmaH svasArAM rAmakR^iShNayoH
yathopayeme vijayo yA mamAsItpitAmahI
shrIshuka uvAcha
arjunastIrthayAtrAyAM paryaTannavanIM prabhuH
gataH prabhAsamashR^iNonmAtuleyIM sa AtmanaH
duryodhanAya rAmastAM dAsyatIti na chApare
tallipsuH sa yatirbhUtvA tridaNDI dvArakAmagAt
tatra vai vArShitAnmAsAnavAtsItsvArthasAdhakaH
pauraiH sabhAjito.abhIkShNaM rAmeNAjAnatA cha saH
ekadA gR^ihamAnIya Atithyena nimantrya tam
shraddhayopahR^itaM bhaikShyaM balena bubhuje kila
so.apashyattatra mahatIM kanyAM vIramanoharAm
prItyutphullekShaNastasyAM bhAvakShubdhaM mano dadhe
sApi taM chakame vIkShya nArINAM hR^idayaMgamam
hasantI vrIDitApa~NgI tannyastahR^idayekShaNA
tAM paraM samanudhyAyannantaraM prepsurarjunaH
na lebhe shaM bhramachchittaH kAmenAtibalIyasA
mahatyAM devayAtrAyAM rathasthAM durganirgatAM
jahArAnumataH pitroH kR^iShNasya cha mahArathaH
rathastho dhanurAdAya shUrAMshchArundhato bhaTAn
vidrAvya kroshatAM svAnAM svabhAgaM mR^igarADiva
tachChrutvA kShubhito rAmaH parvaNIva mahArNavaH
gR^ihItapAdaH kR^iShNena suhR^idbhishchAnusAntvitaH
prAhiNotpAribarhANi varavadhvormudA balaH
mahAdhanopaskarebha rathAshvanarayoShitaH
shrIshuka uvAcha
kR^iShNasyAsIddvijashreShThaH shrutadeva iti shrutaH
kR^iShNaikabhaktyA pUrNArthaH shAntaH kaviralampataH

10860141
10860143
10860151
10860153
10860161
10860163
10860171
10860173
10860181
10860183
10860191
10860193
10860201
10860202
10860203
10860204
10860211
10860212
10860213
10860214
10860221
10860223
10860231
10860233
10860241
10860243
10860251
10860253
10860261
10860263
10860271
10860273
10860281
10860283
10860291
10860293
10860301
10860303
10860310
10860311
10860313
10860321
10860323
10860331
10860333
10860341
10860343
10860351
10860353
10860361
10860363
10860371
10860373
10860381
10860383
10860391
10860393
10860401
10860403
10860411

sa uvAsa videheShu mithilAyAM gR^ihAshramI


anIhayAgatAhArya nirvartitanijakriyaH
yAtrAmAtraM tvaharahardaivAdupanamatyuta
nAdhikaM tAvatA tuShTaH kriyA chakre yathochitAH
tathA tadrAShTrapAlo.a~Nga bahulAshva iti shrutaH
maithilo nirahammAna ubhAvapyachyutapriyau
tayoH prasanno bhagavAndArukeNAhR^itaM ratham
Aruhya sAkaM munibhirvidehAnprayayau prabhuH
nArado vAmadevo.atriH kR^iShNo rAmo.asito.aruNiH
ahaM bR^ihaspatiH kaNvo maitreyashchyavanAdayaH
tatra tatra tamAyAntaM paurA jAnapadA nR^ipa
upatasthuH sArghyahastA grahaiH sUryamivoditam
AnartadhanvakurujA~Ngalaka~Nkamatsya
pA~nchAlakuntimadhukekayakoshalArNAH
anye cha tanmukhasarojamudArahAsa
snigdhekShaNaM nR^ipa papurdR^ishibhirnrnAryaH
tebhyaH svavIkShaNavinaShTatamisradR^igbhyaH
kShemaM trilokagururarthadR^ishaM cha yachChan
shR^iNvandigantadhavalaM svayasho.ashubhaghnaM
gItaM surairnR^ibhiragAchChanakairvidehAn
te.achyutaM prAptamAkarNya paurA jAnapadA nR^ipa
abhIyurmuditAstasmai gR^ihItArhaNapANayaH
dR^iShTvA ta uttamaHshlokaM prItyutphulAnanAshayAH
kairdhR^itA~njalibhirnemuH shrutapUrvAMstathA munIn
svAnugrahAya samprAptaM manvAnau taM jagadgurum
maithilaH shrutadevashcha pAdayoH petatuH prabhoH
nyamantrayetAM dAshArhamAtithyena saha dvijaiH
maithilaH shrutadevashcha yugapatsaMhatA~njalI
bhagavAMstadabhipretya dvayoH priyachikIrShayA
ubhayorAvishadgehamubhAbhyAM tadalakShitaH
shrAntAnapyatha tAndUrAjjanakaH svagR^ihAgatAn
AnIteShvAsanAgryeShu sukhAsInAnmahAmanAH
pravR^iddhabhaktyA uddharSha hR^idayAsrAvilekShaNaH
natvA tada~NghrInprakShAlya tadapo lokapAvanIH
sakuTumbo vahanmUrdhnA pUjayAM chakra IshvarAn
gandhamAlyAmbarAkalpa dhUpadIpArghyagovR^iShaiH
vAchA madhurayA prINannidamAhAnnatarpitAn
pAdAva~Nkagatau viShNoH saMspR^isha~nChanakairmudA
shrIbahulAshva uvAcha
bhavAnhi sarvabhUtAnAmAtmA sAkShI svadR^igvibho
atha nastvatpadAmbhojaM smaratAM darshanaM gataH
svavachastadR^itaM kartumasmaddR^iggocharo bhavAn
yadAtthaikAntabhaktAnme nAnantaH shrIrajaH priyaH
ko nu tvachcharaNAmbhojamevaMvidvisR^ijetpumAn
niShki~nchanAnAM shAntAnAM munInAM yastvamAtmadaH
yo.avatIrya yadorvaMshe nR^iNAM saMsaratAmiha
yasho vitene tachChAntyai trailokyavR^ijinApaham
namastubhyaM bhagavate kR^iShNAyAkuNThamedhase
nArAyaNAya R^iShaye sushAntaM tapa IyuShe
dinAni katichidbhUmangR^ihAnno nivasa dvijaiH
sametaH pAdarajasA punIhIdaM nimeH kulam
ityupAmantrito rAj~nA bhagavAMllokabhAvanaH
uvAsa kurvankalyANaM mithilAnarayoShitAm
shrutadevo.achyutaM prAptaM svagR^ihA~njanako yathA
natvA munInsusaMhR^iShTo dhunvanvAso nanarta ha
tR^iNapIThabR^iShIShvetAnAnIteShUpaveshya saH
svAgatenAbhinandyA~NghrInsabhAryo.avanije mudA
tadambhasA mahAbhAga AtmAnaM sagR^ihAnvayam
snApayAM chakra uddharSho labdhasarvamanorathaH
phalArhaNoshIrashivAmR^itAmbubhirmR^idA surabhyA tulasIkushAmbuyaiH

10860413
10860421
10860423
10860431
10860433
10860440
10860441
10860443
10860451
10860453
10860461
10860463
10860471
10860473
10860481
10860482
10860483
10860484
10860491
10860493
10860500
10860501
10860503
10860510
10860511
10860513
10860521
10860523
10860531
10860533
10860541
10860543
10860551
10860553
10860561
10860563
10860571
10860573
10860580
10860581
10860583
10860591
10860593
10870010
10870011
10870013
10870020
10870021
10870023
10870031
10870033
10870041
10870043
10870051
10870053
10870061
10870063
10870071
10870073
10870081

ArAdhayAmAsa yathopapannayA saparyayA sattvavivardhanAndhasA


sa tarkayAmAsa kuto mamAnvabhUtgR^ihAndhakupe patitasya sa~NgamaH
yaH sarvatIrthAspadapAdareNubhiH kR^iShNena chAsyAtmaniketabhUsuraiH
sUpaviShTAnkR^itAtithyAnshrutadeva upasthitaH
sabhAryasvajanApatya uvAchA~NghryabhimarshanaH
shrutadeva uvAcha
nAdya no darshanaM prAptaH paraM paramapUruShaH
yarhIdaM shaktibhiH sR^iShTvA praviShTo hyAtmasattayA
yathA shayAnaH puruSho manasaivAtmamAyayA
sR^iShTvA lokaM paraM svApnamanuvishyAvabhAsate
shR^iNvatAM gadatAM shashvadarchatAM tvAbhivandatAm
NR^iNAM saMvadatAmantarhR^idi bhAsyamalAtmanAm
hR^idistho.apyatidUrasthaH karmavikShiptachetasAm
AtmashaktibhiragrAhyo.apyantyupetaguNAtmanAm
namo.astu te.adhyAtmavidAM parAtmane
anAtmane svAtmavibhaktamR^ityave
sakAraNAkAraNali~NgamIyuShe
svamAyayAsaMvR^itaruddhadR^iShTaye
sa tvaM shAdhi svabhR^ityAnnaH kiM deva karavAma he
etadanto nR^iNAM klesho yadbhavAnakShigocharaH
shrIshuka uvAcha
taduktamityupAkarNya bhagavAnpraNatArtihA
gR^ihItvA pANinA pANiM prahasaMstamuvAcha ha
shrIbhagavAnuvAcha
brahmaMste.anugrahArthAya samprAptAnviddhyamUnmunIn
sa~ncharanti mayA lokAnpunantaH pAdareNubhiH
devAH kShetrANi tIrthAni darshanasparshanArchanaiH
shanaiH punanti kAlena tadapyarhattamekShayA
brAhmaNo janmanA shreyAnsarveShAmprANinAmiha
tapasA vidyayA tuShTyA kimu matkalayA yutaH
na brAhmaNAnme dayitaM rUpametachchaturbhujam
sarvavedamayo vipraH sarvadevamayo hyaham
duShpraj~nA aviditvaivamavajAnantyasUyavaH
guruM mAM vipramAtmAnamarchAdAvijyadR^iShTayaH
charAcharamidaM vishvaM bhAvA ye chAsya hetavaH
madrUpANIti chetasyAdhatte vipro madIkShayA
tasmAdbrahmaR^iShInetAnbrahmanmachChraddhayArchaya
evaM chedarchito.asmyaddhA nAnyathA bhUribhUtibhiH
shrIshuka uvAcha
sa itthaM prabhunAdiShTaH sahakR^iShNAndvijottamAn
ArAdhyaikAtmabhAvena maithilashchApa sadgatim
evaM svabhaktayo rAjanbhagavAnbhaktabhaktimAn
uShitvAdishya sanmArgaM punardvAravatImagAt
shrIparIkShiduvAcha
brahmanbrahmaNyanirdeshye nirguNe guNavR^ittayaH
kathaM charanti shrutayaH sAkShAtsadasataH pare
shrIshuka uvAcha
buddhIndriyamanaHprANAnjanAnAmasR^ijatprabhuH
mAtrArthaM cha bhavArthaM cha Atmane.akalpanAya cha
saiShA hyupaniShadbrAhmI pUrveshAM pUrvajairdhR^itA
shrraddhayA dhArayedyastAM kShemaM gachChedaki~nchanaH
atra te varNayiShyAmi gAthAM nArAyaNAnvitAm
nAradasya cha saMvAdamR^iShernArAyaNasya cha
ekadA nArado lokAnparyaTanbhagavatpriyaH
sanAtanamR^iShiM draShTuM yayau nArAyaNAshramam
yo vai bhAratavarShe.asminkShemAya svastaye nR^iNAm
dharmaj~nAnashamopetamAkalpAdAsthitastapaH
tatropaviShTamR^iShibhiH kalApagrAmavAsibhiH
parItaM praNato.apR^ichChadidameva kurUdvaha
tasmai hyavochadbhagavAnR^iShINAM shR^iNvatAmidam

10870083
10870090
10870091
10870093
10870101
10870103
10870105
10870111
10870113
10870120
10870121
10870123
10870131
10870133
10870140
10870141
10870142
10870143
10870144
10870151
10870152
10870153
10870154
10870161
10870162
10870163
10870164
10870171
10870172
10870173
10870174
10870181
10870182
10870183
10870184
10870191
10870192
10870193
10870194
10870201
10870202
10870203
10870204
10870211
10870212
10870213
10870214
10870221
10870222
10870223
10870224
10870231
10870232
10870233
10870234
10870241
10870242
10870243
10870244
10870251

yo brahmavAdaH pUrveShAM janalokanivAsinAm


shrIbhagavAnuvAcha
svAyambhuva brahmasatraM janaloke.abhavatpurA
tatrasthAnAM mAnasAnAM munInAmUrdhvaretasAm
shvetadvIpaM gatavati tvayi draShTuM tadIshvaram
brahmavAdaH susaMvR^ittaH shrutayo yatra sherate
tatra hAyamabhUtprashnastvaM mAM yamanupR^ichChasi
tulyashrutatapaHshIlAstulyasvIyArimadhyamAH
api chakruH pravachanamekaM shushrUShavo.apare
shrIsanandana uvAcha
svasR^iShTamidamApIya shayAnaM saha shaktibhiH
tadante bodhayAM chakrustalli~NgaiH shrutayaH param
yathA shayAnaM saMrAjaM vandinastatparAkramaiH
pratyUShe.abhetya sushlokairbodhayantyanujIvinaH
shrIshrutaya UchuH
jaya jaya jahyajAmajita doShagR^ibhItaguNAM
tvamasi yadAtmanA samavaruddhasamastabhagaH
agajagadokasAmakhilashaktyavabodhaka te
kvachidajayAtmanA cha charato.anucharennigamaH
bR^ihadupalabdhametadavayantyavasheShatayA
yata udayAstamayau vikR^itermR^idi vAvikR^itAt
ata R^iShayo dadhustvayi manovachanAcharitaM
kathamayathA bhavanti bhuvi dattapadAni nR^iNAm
iti tava sUrayastryadhipate.akhilalokamala
kShapaNakathAmR^itAbdhimavagAhya tapAMsi jahuH
kimuta punaH svadhAmavidhutAshayakAlaguNAH
parama bhajanti ye padamajasrasukhAnubhavam
dR^itaya iva shvasantyasubhR^ito yadi te.anuvidhA
mahadahamAdayo.aNDamasR^ijanyadanugrahataH
puruShavidho.anvayo.atra charamo.annamayAdiShu yaH
sadasataH paraM tvamatha yadeShvavasheShamR^itam
udaramupAsate ya R^iShivartmasu kUrpadR^ishaH
parisarapaddhatiM hR^idayamAruNayo daharam
tata udagAdananta tava dhAma shiraH paramaM
punariha yatsametya na patanti kR^itAntamukhe
svakR^itavichitrayoniShu vishanniva hetutayA
taratamatashchakAssyanalavatsvakR^itAnukR^itiH
atha vitathAsvamUShvavitathAM tava dhAma samaM
virajadhiyo.anuyantyabhivipaNyava ekarasam
svakR^itapureShvamIShvabahirantarasaMvaraNaM
tava puruShaM vadantyakhilashaktidhR^ito.aMshakR^itam
iti nR^igatiM vivichya kavayo nigamAvapanaM
bhavata upAsate.a~Nghrimabhavambhuvi vishvasitAH
duravagamAtmatattvanigamAya tavAttatanosh
charitamahAmR^itAbdhiparivartaparishramaNAH
na parilaShanti kechidapavargamapIshvara te
charaNasarojahaMsakulasa~NgavisR^iShTagR^ihAH
tvadanupathaM kulAyamidamAtmasuhR^itpriyavach
charati tathonmukhe tvayi hite priya Atmani cha
na bata ramantyaho asadupAsanayAtmahano
yadanushayA bhramantyurubhaye kusharIrabhR^itaH
nibhR^itamarunmano.akShadR^iDhayogayujo hR^idi yan
munaya upAsate tadarayo.api yayuH smaraNAt
striya uragendrabhogabhujadaNDaviShaktadhiyo
vayamapi te samAH samadR^isho.a~NghrisarojasudhAH
ka iha nu veda batAvarajanmalayo.agrasaraM
yata udagAdR^iShiryamanu devagaNA ubhaye
tarhi na sanna chAsadubhayaM na cha kAlajavaH
kimapi na tatra shAstramavakR^iShya shayIta yadA
janimasataH sato mR^itimutAtmani ye cha bhidAM

10870252
10870253
10870254
10870261
10870262
10870263
10870264
10870271
10870272
10870273
10870274
10870281
10870282
10870283
10870284
10870291
10870292
10870293
10870294
10870301
10870302
10870303
10870304
10870311
10870312
10870313
10870314
10870321
10870322
10870323
10870324
10870331
10870332
10870333
10870334
10870341
10870342
10870343
10870344
10870351
10870352
10870353
10870354
10870361
10870362
10870363
10870364
10870371
10870372
10870373
10870374
10870381
10870382
10870383
10870384
10870391
10870392
10870393
10870394
10870401

vipaNamR^itaM smarantyupadishanti ta ArupitaiH


triguNamayaH pumAniti bhidA yadabodhakR^itA
tvayi na tataH paratra sa bhavedavabodharase
sadiva manastrivR^ittvayi vibhAtyasadAmanujAt
sadabhimR^ishantyasheShamidamAtmatayAtmavidaH
na hi vikR^itiM tyajanti kanakasya tadAtmatayA
svakR^itamanupraviShTamidamAtmatayAvasitam
tava pari ye charantyakhilasattvaniketatayA
ta uta padAkramantyavigaNayya shiro nirR^iteH
parivayase pashUniva girA vibudhAnapi tAMs
tvayi kR^itasauhR^idAH khalu punanti na ye vimukhAH
tvamakaraNaH svarADakhilakArakashaktidharas
tava balimudvahanti samadantyajayAnimiShAH
varShabhujo.akhilakShitipateriva vishvasR^ijo
vidadhati yatra ye tvadhikR^itA bhavatashchakitAH
sthiracharajAtayaH syurajayotthanimittayujo
vihara udIkShayA yadi parasya vimukta tataH
na hi paramasya kashchidaparo na parashcha bhaved
viyata ivApadasya tava shUnyatulAM dadhataH
aparimitA dhruvAstanubhR^ito yadi sarvagatAs
tarhi na shAsyateti niyamo dhrava netarathA
ajani cha yanmayaM tadavimuchya niyantR^i bhavet
samamanujAnatAM yadamataM mataduShTatayA
na ghaTata udbhavaH prakR^itipUruShayorajayor
ubhayayujA bhavantyasubhR^ito jalabudbudavat
tvayi ta ime tato vividhanAmaguNaiH parame
sarita ivArNave madhuni lilyurasheSharasAH
nR^iShu tava mayayA bhramamamIShvavagatya bhR^ishaM
tvayi sudhiyo.abhave dadhati bhAvamanuprabhavam
kathamanuvartatAM bhavabhayaM tava yadbhrukuTiH
sR^ijati muhustrinemirabhavachCharaNeShu bhayam
vijitahR^iShIkavAyubhiradAntamanasturagaM
ya iha yatanti yantumatilolamupAyakhidaH
vyasanashatAnvitAH samavahAya guroshcharaNaM
vaNija ivAja santyakR^itakarNadharA jaladhau
svajanasutAtmadAradhanadhAmadharAsurathais
tvayi sati kiM nR^iNAmshrayata Atmani sarvarase
iti sadajAnatAM mithunato rataye charatAM
sukhayati ko nviha svavihate svanirastabhage
bhuvi purupuNyatIrthasadanAnyR^iShayo vimadAs
ta uta bhavatpadAmbujahR^ido.aghabhida~NghrijalAH
dadhati sakR^inmanastvayi ya Atmani nityasukhe
na punarupAsate puruShasAraharAvasathAn
sata idaM utthitaM saditi chennanu tarkahataM
vyabhicharati kva cha kva cha mR^iShA na tathobhayayuk
vyavahR^itaye vikalpa iShito.andhaparamparayA
bhramayati bhAratI ta uruvR^ittibhirukthajaDAn
na yadidamagra Asa na bhaviShyadato nidhanAd
anu mitamantarA tvayi vibhAti mR^iShaikarase
ata upamIyate draviNajAtivikalpapathair
vitathamanovilAsamR^itamityavayantyabudhAH
sa yadajayA tvajAmanushayIta guNAMshcha juShan
bhajati sarUpatAM tadanu mR^ityumapetabhagaH
tvamuta jahAsi tAmahiriva tvachamAttabhago
mahasi mahIyase.aShTaguNite.aparimeyabhagaH
yadi na samuddharanti yatayo hR^idi kAmajaTA
duradhigamo.asatAM hR^idi gato.asmR^itakaNThamaNiH
asutR^ipayoginAmubhayato.apyasukhaM bhagavann
anapagatAntakAdanadhirUDhapadAdbhavataH
tvadavagamI na vetti bhavadutthashubhAshubhayor

10870402
10870403
10870404
10870411
10870412
10870413
10870414
10870420
10870421
10870423
10870431
10870433
10870441
10870443
10870450
10870451
10870453
10870460
10870461
10870463
10870471
10870473
10870481
10870483
10870491
10870493
10870501
10870502
10870503
10870504
10880010
10880011
10880013
10880021
10880023
10880030
10880031
10880033
10880041
10880043
10880051
10880053
10880061
10880063
10880071
10880073
10880080
10880081
10880083
10880091
10880093
10880101
10880103
10880111
10880113
10880115
10880120
10880121
10880123
10880131

guNaviguNAnvayAMstarhi dehabhR^itAM cha giraH


anuyugamanvahaM saguNa gItaparamparayA
shravaNabhR^ito yatastvamapavargagatirmanujaiH
dyupataya eva te na yayurantamanantatayA
tvamapi yadantarANDanichayA nanu sAvaraNAH
kha iva rajAMsi vAnti vayasA saha yachChrutayas
tvayi hi phalantyatannirasanena bhavannidhanAH
shrIbhagavAnuvAcha
ityetadbrahmaNaH putrA AshrutyAtmAnushAsanam
sanandanamathAnarchuH siddhA j~nAtvAtmano gatim
ityasheShasamAmnAya purANopaniShadrasaH
samuddhR^itaH pUrvajAtairvyomayAnairmahAtmabhiH
tvaM chaitadbrahmadAyAda shraddhayAtmAnushAsanam
dhArayaMshchara gAM kAmaM kAmAnAM bharjanaM nR^iNAm
shrIshuka uvAcha
evaM sa R^iShiNAdiShTaM gR^ihItvA shraddhayAtmavAn
pUrNaH shrutadharo rAjannAha vIravrato muniH
shrInArada uvAcha
namastasmai bhagavate kR^iShNAyAmalakIrtaye
yo dhatte sarvabhUtAnAmabhavAyoshatIH kalAH
ityAdyamR^iShimAnamya tachChiShyAMshcha mahAtmanaH
tato.agAdAshramaM sAkShAtpiturdvaipAyanasya me
sabhAjito bhagavatA kR^itAsanaparigrahaH
tasmai tadvarNayAmAsa nArAyaNamukhAchChrutam
ityetadvarNitaM rAjanyannaH prashnaH kR^itastvayA
yathA brahmaNyanirdeshye nIR^iguNe.api manashcharet
yo.asyotprekShaka Adimadhyanidhane yo.avyaktajIveshvaro
yaH sR^iShTvedamanupravishya R^iShiNA chakre puraH shAsti tAH
yaM sampadya jahAtyajAmanushayI suptaH kulAyaM yathA
taM kaivalyanirastayonimabhayaM dhyAyedajasraM harim
shrIrAjovAcha
devAsuramanuShyesu ye bhajantyashivaM shivam
prAyaste dhanino bhojA na tu lakShmyAH patiM harim
etadveditumichChAmaH sandeho.atra mahAnhi naH
viruddhashIlayoH prabhvorviruddhA bhajatAM gatiH
shrIshuka uvAcha
shivaH shaktiyutaH shashvattrili~Ngo guNasaMvR^itaH
vaikArikastaijasashcha tAmasashchetyahaM tridhA
tato vikArA abhavanShoDashAmIShu ka~nchana
upadhAvanvibhUtInAM sarvAsAmashnute gatim
harirhi nirguNaH sAkShAtpuruShaH prakR^iteH paraH
sa sarvadR^igupadraShTA taM bhajannirguNo bhavet
nivR^itteShvashvamedheShu rAjA yuShmatpitAmahaH
shR^iNvanbhagavato dharmAnapR^ichChadidamachyutam
sa Aha bhagavAMstasmai prItaH shushrUShave prabhuH
nR^iNAM niHshreyasArthAya yo.avatIrNo yadoH kule
shrIbhagavAnuvAcha
yasyAhamanugR^ihNAmi hariShye taddhanaM shanaiH
tato.adhanaM tyajantyasya svajanA duHkhaduHkhitam
sa yadA vitathodyogo nirviNNaH syAddhanehayA
matparaiH kR^itamaitrasya kariShye madanugraham
tadbrahma paramaM sUkShmaM chinmAtraM sadanantakam
vij~nAyAtmatayA dhIraH saMsArAtparimuchyate
ato mAM sudurArAdhyaM hitvAnyAnbhajate janaH
tatasta AshutoShebhyo labdharAjyashriyoddhatAH
mattAH pramattA varadAnvismayantyavajAnate
shrIshuka uvAcha
shApaprasAdayorIshA brahmaviShNushivAdayaH
sadyaH shApaprasAdo.a~Nga shivo brahmA na chAchyutaH
atra chodAharantImamitihAsaM purAtanam

10880133
10880141
10880143
10880151
10880153
10880161
10880163
10880171
10880173
10880181
10880183
10880191
10880193
iH
10880201
10880203
10880211
10880213
10880221
10880223
10880231
10880233
10880241
10880243
10880251
10880253
10880261
10880263
10880271
10880273
10880281
10880283
10880290
10880291
10880293
10880301
10880303
10880310
10880311
10880313
10880320
10880321
10880323
10880331
10880333
10880341
10880343
10880351
10880353
10880361
10880363
10880371
10880373
10880381
10880383
10880391
10880393
10880401
10880403
H

vR^ikAsurAya girisho varaM dattvApa sa~NkaTam


vR^iko nAmAsuraH putraH shakuneH pathi nAradam
dR^iShTvAshutoShaM paprachCha deveShu triShu durmatiH
sa Aha devaM girishamupAdhAvAshu siddhyasi
yo.alpAbhyAM guNadoShAbhyAmAshu tuShyati kupyati
dashAsyabANayostuShTaH stuvatorvandinoriva
aishvaryamatulaM dattvA tata Apa susa~NkaTam
ityAdiShTastamasura upAdhAvatsvagAtrataH
kedAra AtmakravyeNa juhvAno gnimukhaM haram
devopalabdhimaprApya nirvedAtsaptame.ahani
shiro.avR^ishchatsudhitinA tattIrthaklinnamUrdhajam
tadA mahAkAruNiko sa dhUrjaTiryathA vayaM chAgnirivotthito.analAt
nigR^ihya dorbhyAM bhujayornyavArayattatsparshanAdbhUya upaskR^itAkR^it
tamAha chA~NgAlamalaM vR^iNIShva me yathAbhikAmaM vitarAmi te varam
prIyeya toyena nR^iNAM prapadyatAmaho tvayAtmA bhR^ishamardyate vR^ithA
devaM sa vavre pApIyAnvaraM bhUtabhayAvaham
yasya yasya karaM shIrShNi dhAsye sa mriyatAmiti
tachChrutvA bhagavAnrudro durmanA iva bhArata
oM iti prahasaMstasmai dade.aheramR^itaM yathA
sa tadvaraparIkShArthaM shambhormUrdhni kilAsuraH
svahastaM dhAtumArebhe so.abibhyatsvakR^itAchChivaH
tenopasR^iShTaH santrastaH parAdhAvansavepathuH
yAvadantaM divo bhUmeH kaShThAnAmudagAdudak
ajAnantaH pratividhiM tUShNImAsansureshvarAH
tato vaikuNThamagamadbhAsvaraM tamasaH param
yatra nArAyaNaH sAkShAnnyAsinAM paramo gatiH
shAntAnAM nyastadaNDAnAM yato nAvartate gataH
taM tathA vyasanaM dR^iShTvA bhagavAnvR^ijinArdanaH
dUrAtpratyudiyAdbhUtvA baTuko yogamAyayA
mekhalAjinadaNDAkShaistejasAgniriva jvalan
abhivAdayAmAsa cha taM kushapANirvinItavat
shrIbhagavAnuvAcha
shAkuneya bhavAnvyaktaM shrAntaH kiM dUramAgataH
kShaNaM vishramyatAM puMsa AtmAyaM sarvakAmadhuk
yadi naH shravaNAyAlaM yuShmadvyavasitaM vibho
bhaNyatAM prAyashaH pumbhirdhR^itaiH svArthAnsamIhate
shrIshuka uvAcha
evaM bhagavatA pR^iShTo vachasAmR^itavarShiNA
gataklamo.abravIttasmai yathApUrvamanuShThitam
shrIbhagavAnuvAcha
evaM chettarhi tadvAkyaM na vayaM shraddadhImahi
yo dakShashApAtpaishAchyaM prAptaH pretapishAcharAT
yadi vastatra vishrambho dAnavendra jagadgurau
tarhya~NgAshu svashirasi hastaM nyasya pratIyatAm
yadyasatyaM vachaH shambhoH katha~nchiddAnavarShabha
tadainaM jahyasadvAchaM na yadvaktAnR^itaM punaH
itthaM bhagavatashchitrairvachobhiH sa supeshalaiH
bhinnadhIrvismR^itaH shIrShNi svahastaM kumatirnyadhAt
athApatadbhinnashirAH vrajAhata iva kShaNAt
jayashabdo namaHshabdaH sAdhushabdo.abhavaddivi
mumuchuH puShpavarShANi hate pApe vR^ikAsure
devarShipitR^igandharvA mochitaH sa~NkaTAchChivaH
muktaM girishamabhyAha bhagavAnpuruShottamaH
aho deva mahAdeva pApo.ayaM svena pApmanA
hataH ko nu mahatsvIsha janturvai kR^itakilbiShaH
kShemI syAtkimu vishveshe kR^itAgasko jagadgurau
ya evamavyAkR^itashaktyudanvataH parasya sAkShAtparamAtmano hareH
giritramokShaM kathayechChR^iNoti vA vimuchyate saMsR^itibhistathAribhi

10890010
10890011
10890013
10890021
10890023
10890031
10890033
10890041
10890043
10890051
10890053
10890061
10890063
10890071
10890073
10890081
10890083
10890091
10890093
10890095
10890101
10890103
10890111
10890113
10890120
10890121
10890123
10890131
10890133
10890141
10890143
10890151
10890153
10890161
10890163
10890171
10890173
10890181
10890183
10890190
10890191
10890193
10890200
10890201
10890202
10890203
10890204
10890210
10890211
10890213
10890221
10890223
10890231
10890233
10890241
10890243
10890251
10890253
10890261
10890263

shrIshuka uvAcha
sarasvatyAstaTe rAjannR^iShayaH satramAsata
vitarkaH samabhUtteShAM triShvadhIsheShu ko mahAn
tasya jij~nAsayA te vai bhR^iguM brahmasutaM nR^ipa
tajj~naptyai preShayAmAsuH so.abhjagAdbrahmaNaH sabhAm
na tasmai prahvaNaM stotraM chakre sattvaparIkShayA
tasmai chukrodha bhagavAnprajvalansvena tejasA
sa AtmanyutthitammanyumAtmajAyAtmanA prabhuH
ashIshamadyathA vahniM svayonyA vAriNAtmabhUH
tataH kailAsamagamatsa taM devo maheshvaraH
parirabdhuM samArebha utthAya bhrAtaraM mudA
naichChattvamasyutpathaga iti devashchukopa ha
shUlamudyamya taM hantumArebhe tigmalochanaH
patitvA pAdayordevI sAntvayAmAsa taM girA
atho jagAma vaikuNThaM yatra devo janArdanaH
shayAnaM shriya utsa~Nge padA vakShasyatADayat
tata utthAya bhagavAnsaha lakShmyA satAM gatiH
svatalpAdavaruhyAtha nanAma shirasA munim
Aha te svAgataM brahmanniShIdAtrAsane kShaNam
ajAnatAmAgatAnvaH kShantumarhatha naH prabho
punIhi sahalokaM mAM lokapAlAMshcha madgatAn
pAdodakena bhavatastIrthAnAM tIrthakAriNA
adyAhaM bhagavaMllakShmyA AsamekAntabhAjanam
vatsyatyurasi me bhUtirbhavatpAdahatAMhasaH
shrIshuka uvAcha
evaM bruvANe vaikuNThe bhR^igustanmandrayA girA
nirvR^itastarpitastUShNIM bhaktyutkaNTho.ashrulochanaH
punashcha satramAvrajya munInAM brahmavAdinAm
svAnubhUtamasheSheNa rAjanbhR^iguravarNayat
tannishamyAtha munayo vismitA muktasaMshayAH
bhUyAMsaM shraddadhurviShNuM yataH shAntiryato.abhayam
dharmaH sAkShAdyato j~nAnaM vairAgyaM cha tadanvitam
aishvaryaM chAShTadhA yasmAdyashashchAtmamalApaham
munInAM nyastadaNDAnAM shAntAnAM samachetasAm
aki~nchanAnAM sAdhUnAM yamAhuH paramAM gatim
sattvaM yasya priyA mUrtirbrAhmaNAstviShTadevatAH
bhajantyanAshiShaH shAntA yaM vA nipuNabuddhayaH
trividhAkR^itayastasya rAkShasA asurAH surAH
guNinyA mAyayA sR^iShTAH sattvaM tattIrthasAdhanam
shrIshuka uvAcha
itthaM sArasvatA viprA nR^iNAmsaMshayanuttaye
puruShasya padAmbhoja sevayA tadgatiM gatAH
shrIsUta uvAcha
ityetanmunitanayAsyapadmagandha
pIyUShaM bhavabhayabhitparasya puMsaH
sushlokaM shravaNapuTaiH pibatyabhIkShNam
pAntho.adhvabhramaNaparishramaM jahAti
shrIshuka uvAcha
ekadA dvAravatyAM tu viprapatnyAH kumArakaH
jAtamAtro bhuvaM spR^iShTvA mamAra kila bhArata
vipro gR^ihItvA mR^itakaM rAjadvAryupadhAya saH
idaM provAcha vilapannAturo dInamAnasaH
brahmadviShaH shaThadhiyo lubdhasya viShayAtmanaH
kShatrabandhoH karmadoShAtpa~nchatvaM me gato.arbhakaH
hiMsAvihAraM nR^ipatiM duHshIlamajitendriyam
prajA bhajantyaH sIdanti daridrA nityaduHkhitAH
evaM dvitIyaM viprarShistR^itIyaM tvevameva cha
visR^ijya sa nR^ipadvAri tAM gAthAM samagAyata
tAmarjuna upashrutya karhichitkeshavAntike
parete navame bAle brAhmaNaM samabhAShata

10890271
10890273
10890281
10890283
10890291
10890293
10890300
10890301
10890303
10890311
10890313
10890320
10890321
10890323
10890331
10890333
10890341
10890343
10890351
10890353
10890361
10890363
10890371
10890373
10890381
10890383
10890391
10890393
10890401
10890403
10890411
10890413
10890421
10890423
10890431
10890433
10890441
10890443
10890445
10890451
10890453
10890461
10890463
10890471
10890473
10890481
10890483
10890491
10890493
10890501
10890502
10890503
10890504
10890511
10890513
10890521
10890523
m
10890531
10890532

kiM svidbrahmaMstvannivAse iha nAsti dhanurdharaH


rAjanyabandhurete vai brAhmaNAH satramAsate
dhanadArAtmajApR^iktA yatra shochanti brAhmaNAH
te vai rAjanyaveSheNa naTA jIvantyasumbharAH
ahaM prajAH vAM bhagavanrakShiShye dInayoriha
anistIrNapratij~no.agniM pravekShye hatakalmaShaH
shrIbrAhmaNa uvAcha
sa~NkarShaNo vAsudevaH pradyumno dhanvinAM varaH
aniruddho.apratiratho na trAtuM shaknuvanti yat
tatkathaM nu bhavAnkarma duShkaraM jagadIshvaraiH
tvaM chikIrShasi bAlishyAttanna shraddadhmahe vayam
shrIarjuna uvAcha
nAhaM sa~NkarShaNo brahmanna kR^iShNaH kArShNireva cha
ahaM vA arjuno nAma gANDIvaM yasya vai dhanuH
mAvamaMsthA mama brahmanvIryaM tryambakatoShaNam
mR^ityuM vijitya pradhane AneShye te prajAH prabho
evaM vishrambhito vipraH phAlgunena parantapa
jagAma svagR^ihaM prItaH pArthavIryaM nishAmayan
prasUtikAla Asanne bhAryAyA dvijasattamaH
pAhi pAhi prajAM mR^ityorityAhArjunamAturaH
sa upaspR^ishya shuchyambho namaskR^itya maheshvaram
divyAnyastrANi saMsmR^itya sajyaM gANDIvamAdade
nyaruNatsUtikAgAraM sharairnAnAstrayojitaiH
tiryagUrdhvamadhaH pArthashchakAra sharapa~njaram
tataH kumAraH sa~njAto viprapatnyA rudanmuhuH
sadyo.adarshanamApede sasharIro vihAyasA
tadAha vipro vijayaM vinindankR^iShNasannidhau
mauDhyaM pashyata me yo.ahaM shraddadhe klIbakatthanam
na pradyumno nAniruddho na rAmo na cha keshavaH
yasya shekuH paritrAtuM ko.anyastadaviteshvaraH
dhigarjunaM mR^iShAvAdaM dhigAtmashlAghino dhanuH
daivopasR^iShTaM yo mauDhyAdAninIShati durmatiH
evaM shapati viprarShau vidyAmAsthAya phAlgunaH
yayau saMyamanImAshu yatrAste bhagavAnyamaH
viprApatyamachakShANastata aindrImagAtpurIm
AgneyIM nairR^itIM saumyAM vAyavyAM vAruNImatha
rasAtalaM nAkapR^iShThaM dhiShNyAnyanyAnyudAyudhaH
tato.alabdhadvijasuto hyanistIrNapratishrutaH
agniM vivikShuH kR^iShNena pratyuktaH pratiShedhatA
darshaye dvijasUnUMste mAvaj~nAtmAnamAtmanA
ye te naH kIrtiM vimalAM manuShyAH sthApayiShyanti
iti sambhAShya bhagavAnarjunena saheshvaraH
divyaM svarathamAsthAya pratIchIM dishamAvishat
sapta dvIpAnsasindhUMshcha sapta sapta girInatha
lokAlokaM tathAtItya vivesha sumahattamaH
tatrAshvAH shaibyasugrIva meghapuShpabalAhakAH
tamasi bhraShTagatayo babhUvurbharatarShabha
tAndR^iShTvA bhagavAnkR^iShNo mahAyogeshvareshvaraH
sahasrAdityasa~NkAshaM svachakraM prAhiNotpuraH
tamaH sughoraM gahanaM kR^itaM mahad
vidArayadbhUritareNa rochiShA
manojavaM nirvivishe sudarshanaM
guNachyuto rAmasharo yathA chamUH
dvAreNa chakrAnupathena tattamaH paraM paraM jyotiranantapAram
samashnuvAnaM prasamIkShya phAlgunaH pratADitAkSho pidadhe.akShiNI ubhe
tataH praviShTaH salilaM nabhasvatA balIyasaijadbR^ihadUrmibhUShaNam
tatrAdbhutaM vai bhavanaM dyumattamaM bhrAjanmaNistambhasahasrashobhita
tasminmahAbhogamanantamadbhutaM
sahasramUrdhanyaphaNAmaNidyubhiH

10890533
10890534
10890541
10890542
10890543
10890544
10890551
10890552
10890553
10890554
10890561
10890562
10890563
10890564
10890571
10890573
10890581
10890583
10890591
10890593
10890601
10890603
10890611
10890613
10890621
10890623
10890631
10890633
10890641
10890643
10890651
10890653
10900010
10900011
10900013
10900021
10900023
10900031
10900041
10900043
10900051
10900053
10900061
10900063
10900071
10900073
10900075
10900081
10900083
10900091
10900093
10900101
10900102
10900103
10900104
10900111
10900112
10900113
10900114
10900121

vibhrAjamAnaM dviguNekShaNolbaNaM
sitAchalAbhaM shitikaNThajihvam
dadarsha tadbhogasukhAsanaM vibhuM
mahAnubhAvaM puruShottamottamam
sAndrAmbudAbhaM supisha~NgavAsasaM
prasannavaktraM ruchirAyatekShaNam
mahAmaNivrAtakirITakuNDala
prabhAparikShiptasahasrakuntalam
pralambachArvaShTabhujaM sakaustubhaM
shrIvatsalakShmaM vanamAlayAvR^itam
mahAmaNivrAtakirITakuNDala
prabhAparikShiptasahasrakuntalam
pralambachArvaShTabhujaM sakaustubhaM
shrIvatsalakShmaM vanamAlayAvR^itam
vavanda AtmAnamanantamachyuto jiShNushcha taddarshanajAtasAdhvasaH
tAvAha bhUmA parameShThinAM prabhurbeddhA~njalI sasmitamUrjayA girA
dvijAtmajA me yuvayordidR^ikShuNA mayopanItA bhuvi dharmaguptaye
kalAvatIrNAvavanerbharAsurAnhatveha bhUyastvarayetamanti me
pUrNakAmAvapi yuvAM naranArAyaNAvR^iShI
dharmamAcharatAM sthityai R^iShabhau lokasa~Ngraham
ityAdiShTau bhagavatA tau kR^iShNau parameShThinA
oM ityAnamya bhUmAnamAdAya dvijadArakAn
nyavartetAM svakaM dhAma samprahR^iShTau yathAgatam
viprAya dadatuH putrAnyathArUpaM yathAvayaH
nishAmya vaiShNavaM dhAma pArthaH paramavismitaH
yatki~nchitpauruShaM puMsAM mene kR^iShNAnukampitam
itIdR^ishAnyanekAni vIryANIha pradarshayan
bubhuje viShayAngrAmyAnIje chAtyurjitairmakhaiH
pravavarShAkhilAnkAmAnprajAsu brAhmaNAdiShu
yathAkAlaM yathaivendro bhagavAnshraiShThyamAsthitaH
hatvA nR^ipAnadharmiShThAnghATayitvArjunAdibhiH
a~njasA vartayAmAsa dharmaM dharmasutAdibhiH
shrIshuka uvAcha
sukhaM svapuryAM nivasandvArakAyAM shriyaH patiH
sarvasampatsamR^iddhAyAM juShTAyAM vR^iShNipu~NgavaiH
strIbhishchottamaveShAbhirnavayauvanakAntibhiH
kandukAdibhirharmyeShu krIDantIbhistaDiddyubhiH
nityaM sa~NkulamArgAyAM madachyudbhirmata~NgajaiH
svala~NkR^itairbhaTairashvai rathaishcha kanakojjvalaiH
udyAnopavanADhyAyAM puShpitadrumarAjiShu
nirvishadbhR^i~NgavihagairnAditAyAM samantataH
reme ShoDashasAhasra patnInAM ekavallabhaH
tAvadvichitrarUpo.asau tadgeheShu maharddhiShu
protphullotpalakahlAra kumudAmbhojareNubhiH
vAsitAmalatoyeShu kUjaddvijakuleShu cha
vijahAra vigAhyAmbho hradinIShu mahodayaH
kuchaku~NkumaliptA~NgaH parirabdhashcha yoShitAm
upagIyamAno gandharvairmR^ida~NgapaNavAnakAn
vAdayadbhirmudA vINAM sUtamAgadhavandibhiH
sichyamAno.achyutastAbhirhasantIbhiH sma rechakaiH
pratiShi~nchanvichikrIDe yakShIbhiryakSharADiva
tAH klinnavastravivR^itorukuchapradeshAH
si~nchantya uddhR^itabR^ihatkavaraprasUnAH
kAntaM sma rechakajihIrShayayopaguhya
jAtasmarotsmayalasadvadanA virejuH
kR^iShNastu tatstanaviShajjitaku~Nkumasrak
krIDAbhiSha~NgadhutakuntalavR^indabandhaH
si~nchanmuhuryuvatibhiH pratiShichyamAno
reme kareNubhirivebhapatiH parItaH
naTAnAM nartakInAM cha gItavAdyopajIvinAm

10900123
10900131
10900133
10900141
10900143
10900150
10900151
10900152
10900153
10900154
10900161
10900162
10900163
10900164
10900171
10900173
yAm
10900181
10900182
10900183
10900184
10900191
10900193
10900201
10900202
10900203
10900204
10900211
10900213
10900221
10900223
10900231
10900232
10900233
10900234
10900241
10900242
10900243
10900244
10900250
10900251
10900253
10900261
10900263
10900271
10900273
10900281
10900283
10900291
10900293
10900301
10900303
10900311
10900313
10900321
10900323
10900331
10900333
10900341
10900343

krIDAla~NkAravAsAMsi kR^iShNo.adAttasya cha striyaH


kR^iShNasyaivaM viharato gatyAlApekShitasmitaiH
narmakShvelipariShva~NgaiH strINAM kila hR^itA dhiyaH
Uchurmukundaikadhiyo gira unmattavajjaDam
chintayantyo.aravindAkShaM tAni me gadataH shR^iNu
mahiShya UchuH
kurari vilapasi tvaM vItanidrA na sheShe
svapiti jagati rAtryAmIshvaro guptabodhaH
vayamiva sakhi kachchidgADhanirviddhachetA
nalinanayanahAsodAralIlekShitena
netre nimIlayasi naktamadR^iShTabandhus
tvaM roravIShi karuNaM bata chakravAki
dAsyaM gata vayamivAchyutapAdajuShTAM
kiM vA srajaM spR^ihayase kavareNa voDhum
bho bhoH sadA niShTanase udanvannalabdhanidro.adhigataprajAgaraH
kimvA mukundApahR^itAtmalA~nChanaH prAptAM dashAM tvaM cha gato duratya
tvaM yakShmaNA balavatAsi gR^ihIta indo
kShINastamo na nijadIdhitibhiH kShiNoShi
kachchinmukundagaditAni yathA vayaM tvaM
vismR^itya bhoH sthagitagIrupalakShyase naH
kiM nvAcharitamasmAbhirmalayAnila te.apriyam
govindApA~Nganirbhinne hR^idIrayasi naH smaram
megha shrImaMstvamasi dayito yAdavendrasya nUnaM
shrIvatsA~NkaM vayamiva bhavAndhyAyati premabaddhaH
atyutkaNThaH shavalahR^idayo.asmadvidho bAShpadhArAH
smR^itvA smR^itvA visR^ijasi muhurduHkhadastatprasa~NgaH
priyarAvapadAni bhAShase mR^itasa~njIvikayAnayA girA
karavANi kimadya te priyaM vada me valgitakaNTha kokila
na chalasi na vadasyudArabuddhe kShitidhara chintayase mahAntamartham
api bata vasudevanandanA~NghriM vayamiva kAmayase stanairvidhartum
shuShyaddhradAH karashitA bata sindhupatnyaH
sampratyapAstakamalashriya iShTabhartuH
yadvadvayaM madhupateH praNayAvalokam
aprApya muShTahR^idayAH purukarshitAH sma
haMsa svAgatamAsyatAM piba payo brUhya~Nga shaureH kathAM
dUtaM tvAM nu vidAma kachchidajitaH svastyAsta uktaM purA
kiM vA nashchalasauhR^idaH smarati taM kasmAdbhajAmo vayaM
kShaudrAlApaya kAmadaM shriyamR^ite saivaikaniShThA striyAm
shrIshuka uvAcha
itIdR^ishena bhAvena kR^iShNe yogeshvareshvare
kriyamANena mAdhavyo lebhire paramAM gatim
shrutamAtro.api yaH strINAM prasahyAkarShate manaH
urugAyorugIto vA pashyantInAM cha kiM punaH
yAH samparyacharanpremNA pAdasaMvAhanAdibhiH
jagadguruM bhartR^ibuddhyA tAsAM kimvarNyate tapaH
evaM vedoditaM dharmamanutiShThansatAM gatiH
gR^ihaM dharmArthakAmAnAM muhushchAdarshayatpadam
Asthitasya paraM dharmaM kR^iShNasya gR^ihamedhinAm
AsanShoDashasAhasraM mahiShyashcha shatAdhikam
tAsAM strIratnabhUtAnAmaShTau yAH prAgudAhR^itAH
rukmiNIpramukhA rAjaMstatputrAshchAnupUrvashaH
ekaikasyAM dasha dasha kR^iShNo.ajIjanadAtmajAn
yAvatya Atmano bhAryA amoghagatirIshvaraH
teShAmuddAmavIryANAmaShTAdasha mahArathAH
AsannudArayashasasteShAM nAmAni me shR^iNu
pradyumnashchAniruddhashcha dIptimAnbhAnureva cha
sAmbo madhurbR^ihadbhAnushchitrabhAnurvR^iko.aruNaH
puShkaro vedabAhushcha shrutadevaH sunandanaH
chitrabAhurvirUpashcha kavirnyagrodha eva cha

10900351
10900353
10900361
10900363
10900371
10900373
10900381
10900383
10900391
10900393
10900401
10900403
10900411
10900413
10900421
10900423
10900431
10900433
10900441
10900443
10900451
10900453
10900461
10900463
10900471
10900472
10900473
10900474
10900481
10900482
10900483
10900484
10900491
10900492
10900493
10900494
10900501
10900502
10900503
10900504
11010010
11010011
11010013
11010021
11010022
11010023
11010024
11010031
11010032
11010033
11010034
11010041
11010042
11010043
11010044
11010051
11010053
11010061
11010063
11010071

eteShAmapi rAjendra tanujAnAM madhudviShaH


pradyumna AsItprathamaH pitR^ivadrukmiNIsutaH
sa rukmiNo duhitaramupayeme mahArathaH
tasyAM tato.aniruddho.abhUtnAgAyatabalAnvitaH
sa chApi rukmiNaH pautrIM dauhitro jagR^ihe tataH
vajrastasyAbhavadyastu mauShalAdavasheShitaH
pratibAhurabhUttasmAtsubAhustasya chAtmajaH
subAhoH shAntaseno.abhUchChatasenastu tatsutaH
na hyetasminkule jAtA adhanA abahuprajAH
alpAyuSho.alpavIryAshcha abrahmaNyAshcha jaj~nire
yaduvaMshaprasUtAnAM puMsAM vikhyAtakarmaNAm
sa~NkhyA na shakyate kartumapi varShAyutairnR^ipa
tisraH koTyaH sahasrANAmaShTAshItishatAni cha
AsanyadukulAchAryAH kumArANAmiti shrutam
sa~NkhyAnaM yAdavAnAM kaH kariShyati mahAtmanAm
yatrAyutAnAmayuta lakSheNAste sa AhukaH
devAsurAhavahatA daiteyA ye sudAruNAH
te chotpannA manuShyeShu prajA dR^iptA babAdhire
tannigrahAya hariNA proktA devA yadoH kule
avatIrNAH kulashataM teShAmekAdhikaM nR^ipa
teShAM pramANaM bhagavAnprabhutvenAbhavaddhariH
ye chAnuvartinastasya vavR^idhuH sarvayAdavAH
shayyAsanATanAlApa krIDAsnAnAdikarmasu
na viduH santamAtmAnaM vR^iShNayaH kR^iShNachetasaH
tIrthaM chakre nR^iponaM yadajani yaduShu svaHsaritpAdashauchaM
vidviTsnigdhAH svarUpaM yayurajitapara shrIryadarthe.anyayatnaH
yannAmAma~NgalaghnaM shrutamatha gaditaM yatkR^ito gotradharmaH
kR^iShNasyaitanna chitraM kShitibharaharaNaM kAlachakrAyudhasya
jayati jananivAso devakIjanmavAdo
yaduvarapariShatsvairdorbhirasyannadharmam
sthiracharavR^ijinaghnaH susmitashrImukhena
vrajapuravanitAnAM vardhayankAmadevam
itthaM parasya nijavartmarirakShayAtta
lIlAtanostadanurUpaviDambanAni
karmANi karmakaShaNAni yadUttamasya
shrUyAdamuShya padayoranuvR^ittimichChan
martyastayAnusavamedhitayA mukunda
shrImatkathAshravaNakIrtanachintayaiti
taddhAma dustarakR^itAntajavApavargaM
grAmAdvanaM kShitibhujo.api yayuryadarthAH
shrIshuka uvAcha
kR^itvA daityavadhaM kR^iShNaH sarAmo yadubhirvR^itaH
bhuvo.avatArayadbhAraM javiShThaM janayankalim
ye kopitAH subahu pANDusutAH sapatnair
durdyUtahelanakachagrahaNAdibhistAn
kR^itvA nimittamitaretarataH sametAn
hatvA nR^ipAnniraharatkShitibhAramIshaH
bhUbhArarAjapR^itanA yadubhirnirasya
guptaiH svabAhubhirachintayadaprameyaH
manye.avanernanu gato.apyagataM hi bhAraM
yadyAdavaM kulamaho aviShahyamAste
naivAnyataH paribhavo.asya bhavetkatha~nchin
matsaMshrayasya vibhavonnahanasya nityam
antaH kaliM yadukulasya vidhAya veNu
stambasya vahnimiva shAntimupaimi dhAma
evaM vyavasito rAjansatyasa~Nkalpa IshvaraH
shApavyAjena viprANAM sa~njahre svakulaM vibhuH
svamUrtyA lokalAvaNya nirmuktyA lochanaM nR^iNAm
gIrbhistAH smaratAM chittaM padaistAnIkShatAM kriyAH
AchChidya kIrtiM sushlokAM vitatya hya~njasA nu kau

11010073
11010080
11010081
11010083
11010091
11010093
11010100
11010101
11010102
11010103
11010104
11010111
11010112
11010113
11010114
11010121
11010122
11010123
11010124
11010131
11010133
11010141
11010143
11010151
11010153
11010161
11010163
11010171
11010173
11010181
11010183
11010191
11010193
11010201
11010203
11010211
11010213
11010221
11010223
11010231
11010233
11010241
11010243
11020010
11020011
11020013
11020021
11020023
11020031
11020033
11020040
11020041
11020043
11020051
11020053
11020061
11020063
11020071
11020073
11020081

tamo.anayA tariShyantItyagAtsvaM padamIshvaraH


shrIrAjovAcha
brahmaNyAnAM vadAnyAnAM nityaM vR^iddhopasevinAm
viprashApaH kathamabhUdvR^iShNInAM kR^iShNachetasAm
yannimittaH sa vai shApo yAdR^isho dvijasattama
kathamekAtmanAM bheda etatsarvaM vadasva me
shrIbAdarAyaNiruvAcha
bibhradvapuH sakalasundarasanniveshaM
karmAcharanbhuvi suma~NgalamAptakAmaH
AsthAya dhAma ramamANa udArakIR^itiH
saMhartumaichChata kulaM sthitakR^ityasheShaH
karmAni puNyanivahAni suma~NgalAni
gAyajjagatkalimalApaharANi kR^itvA
kAlAtmanA nivasatA yadudevagehe
piNDArakaM samagamanmunayo nisR^iShTAH
vishvAmitro.asitaH kaNvo
durvAsA bhR^igura~NgirAH
kashyapo vAmadevo.atrir
vasiShTho nAradAdayaH
krIDantastAnupavrajya kumArA yadunandanAH
upasa~NgR^ihya paprachChuravinItA vinItavat
te veShayitvA strIveShaiH sAmbaM jAmbavatIsutam
eShA pR^ichChati vo viprA antarvatnyasitekShaNA
praShTuM vilajjatI sAkShAtprabrUtAmoghadarshanAH
prasoShyantI putrakAmA kiM svitsa~njanayiShyati
evaM pralabdhA munayastAnUchuH kupitA nR^ipa
janayiShyati vo mandA muShalaM kulanAshanam
tachChrutvA te.atisantrastA vimuchya sahasodaram
sAmbasya dadR^ishustasminmuShalaM khalvayasmayam
kiM kR^itaM mandabhAgyairnaH kiM vadiShyanti no janAH
iti vihvalitA gehAnAdAya muShalaM yayuH
tachchopanIya sadasi parimlAnamukhashriyaH
rAj~na AvedayAM chakruH sarvayAdavasannidhau
shrutvAmoghaM viprashApaM dR^iShTvA cha muShalaM nR^ipa
vismitA bhayasantrastA babhUvurdvArakaukasaH
tachchUrNayitvA muShalaM yadurAjaH sa AhukaH
samudrasalile prAsyallohaM chAsyAvasheShitam
kashchinmatsyo.agrasIllohaM chUrNAni taralaistataH
uhyamAnAni velAyAM lagnAnyAsankilairakAH
matsyo gR^ihIto matsyaghnairjAlenAnyaiH sahArNave
tasyodaragataM lohaM sa shalye lubdhako.akarot
bhagavAnj~nAtasarvArtha Ishvaro.api tadanyathA
kartuM naichChadviprashApaM kAlarUpyanvamodata
shrIshuka uvAcha
govindabhujaguptAyAM dvAravatyAM kurUdvaha
avAtsInnArado.abhIkShNaM kR^iShNopAsanalAlasaH
ko nu rAjannindriyavAnmukundacharaNAmbujam
na bhajetsarvatomR^ityurupAsyamamarottamaiH
tamekadA tu devarShiM vasudevo gR^ihAgatam
architaM sukhamAsInamabhivAdyedamabravIt
shrIvasudeva uvAcha
bhagavanbhavato yAtrA svastaye sarvadehinAm
kR^ipaNAnAM yathA pitroruttamashlokavartmanAm
bhUtAnAM devacharitaM duHkhAya cha sukhAya cha
sukhAyaiva hi sAdhUnAM tvAdR^ishAmachyutAtmanAm
bhajanti ye yathA devAndevA api tathaiva tAn
ChAyeva karmasachivAH sAdhavo dInavatsalAH
brahmaMstathApi pR^ichChAmo dharmAnbhAgavatAMstava
yAnshrutvA shraddhayA martyo muchyate sarvato bhayAt
ahaM kila purAnantaM prajArtho bhuvi muktidam

11020083
11020091
11020093
11020100
11020101
11020103
11020110
11020111
11020113
11020121
11020123
11020131
11020133
11020141
11020143
11020151
11020153
11020161
11020163
11020171
11020173
11020181
11020183
11020191
11020193
11020201
11020203
11020211
11020213
11020221
11020223
11020231
11020232
11020233
11020234
11020241
11020243
11020251
11020253
11020261
11020263
11020271
11020273
11020280
11020281
11020283
11020291
11020293
11020301
11020303
11020311
11020313
11020320
11020321
11020323
11020330
11020331
11020333
11020341
11020343

apUjayaM na mokShAya mohito devamAyayA


yathA vichitravyasanAdbhavadbhirvishvatobhayAt
muchyema hya~njasaivAddhA tathA naH shAdhi suvrata
shrIshuka uvAcha
rAjannevaM kR^itaprashno vasudevena dhImatA
prItastamAha devarShirhareH saMsmArito guNaiH
shrInArada uvAcha
samyagetadvyavasitaM bhavatA sAtvatarShabha
yatpR^ichChase bhAgavatAndharmAMstvaM vishvabhAvanAn
shruto.anupaThito dhyAta AdR^ito vAnumoditaH
sadyaH punAti saddharmo devavishvadruho.api hi
tvayA paramakalyANaH puNyashravaNakIrtanaH
smArito bhagavAnadya devo nArAyaNo mama
atrApyudAharantImamitihAsaM purAtanam
ArShabhANAM cha saMvAdaM videhasya mahAtmanaH
priyavrato nAma suto manoH svAyambhuvasya yaH
tasyAgnIdhrastato nAbhirR^iShabhastatsutaH smR^itaH
tamAhurvAsudevAMshaM mokShadharmavivakShayA
avatIrNaM sutashataM tasyAsIdbrahmapAragam
teShAM vai bharato jyeShTho nArAyaNaparAyaNaH
vikhyAtaM varShametadyan nAmnA bhAratamadbhutam
sa bhuktabhogAM tyaktvemAM nirgatastapasA harim
upAsInastatpadavIM lebhe vai janR^inabhistribhiH
teShAM nava navadvIpa patayo.asya samantataH
karmatantrapraNetAra ekAshItirdvijAtayaH
navAbhavanmahAbhAgA munayo hyarthashaMsinaH
shramaNA vAtarasanA AtmavidyAvishAradAH
kavirhavirantarIkShaH prabuddhaH pippalAyanaH
Avirhotro.atha drumilashchamasaH karabhAjanaH
ta ete bhagavadrUpaM vishvaM sadasadAtmakam
Atmano.avyatirekeNa pashyanto vyacharanmahIm
avyAhateShTagatayaH surasiddhasAdhya
gandharvayakShanarakinnaranAgalokAn
muktAshcharanti munichAraNabhUtanAtha
vidyAdharadvijagavAM bhuvanAni kAmam
ta ekadA nimeH satramupajagmuryadR^ichChayA
vitAyamAnamR^iShibhirajanAbhe mahAtmanaH
tAndR^iShTvA sUryasa~NkAshAnmahAbhAgavatAnnR^ipa
yajamAno.agnayo viprAH sarva evopatasthire
videhastAnabhipretya nArAyaNaparAyaNAn
prItaH sampUjayAM chakre AsanasthAnyathArhataH
tAnrochamAnAnsvaruchA brahmaputropamAnnava
paprachCha paramaprItaH prashrayAvanato nR^ipaH
shrIvideha uvAcha
manye bhagavataH sAkShAtpArShadAnvo madhudvisaH
viShNorbhUtAni lokAnAM pAvanAya charanti hi
durlabho mAnuSho deho dehinAM kShaNabha~NguraH
tatrApi durlabhaM manye vaikuNThapriyadarshanam
ata AtyantikaM kShemaM pR^ichChAmo bhavato.anaghAH
saMsAre.asminkShaNArdho.api satsa~NgaH shevadhirnR^iNAm
dharmAnbhAgavatAnbrUta yadi naH shrutaye kShamam
yaiH prasannaH prapannAya dAsyatyAtmAnamapyajaH
shrInArada uvAcha
evaM te niminA pR^iShTA vasudeva mahattamAH
pratipUjyAbruvanprItyA sasadasyartvijaM nR^ipam
shrIkaviruvAcha
manye.akutashchidbhayamachyutasya pAdAmbujopAsanamatra nityam
udvignabuddherasadAtmabhAvAdvishvAtmanA yatra nivartate bhIH
ye vai bhagavatA proktA upAyA hyAtmalabdhaye
a~njaH puMsAmaviduShAM viddhi bhAgavatAnhi tAn

11020351
11020353
11020361
11020363
11020371
11020373
11020381
11020383
11020391
11020393
11020401
11020403
11020411
11020413
11020421
11020423
11020431
11020433
11020440
11020441
11020443
11020450
11020451
11020453
11020461
11020463
11020471
11020473
11020481
11020483
11020491
11020493
11020501
11020503
11020511
11020513
11020521
11020523
11020531
11020532
11020533
11020534
11020541
11020543
11020551
haH
11020553
11030010
11030011
11030013
11030021
11030023
11030030
11030031
11030033
11030041
11030043
11030051
11030053
11030061

yAnAsthAya naro rAjanna pramAdyeta karhichit


dhAvannimIlya vA netre na skhalenna patediha
kAyena vAchA manasendriyairvA buddhyAtmanA vAnusR^itasvabhAvAt
karoti yadyatsakalaM parasmai nArAyaNAyeti samarpayettat
bhayaM dvitIyAbhiniveshataH syAdIshAdapetasya viparyayo.asmR^itiH
tanmAyayAto budha AbhajettaM bhaktyaikayeshaM gurudevatAtmA
avidyamAno.apyavabhAti hi dvayo dhyAturdhiyA svapnamanorathau yathA
tatkarmasa~NkalpavikalpakaM mano budho nirundhyAdabhayaM tataH syAt
shR^iNvansubhadrANi rathA~NgapANerjanmAni karmANi cha yAni loke
gItAni nAmAni tadarthakAni gAyanvilajjo vicharedasa~NgaH
evaMvrataH svapriyanAmakIrtyA jAtAnurAgo drutachitta uchchaiH
hasatyatho roditi rauti gAyatyunmAdavannR^ityati lokabAhyaH
khaM vAyumagniM salilaM mahIM cha jyotIMShi sattvAni disho drumAdIn
saritsamudrAMshcha hareH sharIraM yatkiM cha bhUtaM praNamedananyaH
bhaktiH pareshAnubhavo viraktiranyatra chaiSha trika ekakAlaH
prapadyamAnasya yathAshnataH syustuShTiH puShTiH kShudapAyo.anughAsam
ityachyutA~NghriM bhajato.anuvR^ittyA bhaktirviraktirbhagavatprabodhaH
bhavanti vai bhAgavatasya rAjaMstataH parAM shAntimupaiti sAkShAt
shrIrAjovAcha
atha bhAgavataM brUta yaddharmo yAdR^isho nR^iNAm
yathAcharati yadbrUte yairli~NgairbhagavatpriyaH
shrIhaviruvAcha
sarvabhUteShu yaH pashyedbhagavadbhAvamAtmanaH
bhUtAni bhagavatyAtmanyeSha bhAgavatottamaH
Isvare tadadhIneShu bAlisheShu dviShatsu cha
premamaitrIkR^ipopekShA yaH karoti sa madhyamaH
archAyAmeva haraye pUjAM yaH shraddhayehate
na tadbhakteShu chAnyeShu sa bhaktaH prAkR^itaH smR^itaH
gR^ihItvApIndriyairarthAnyo na dveShTi na hR^iShyati
viShNormAyAmidaM pashyansa vai bhAgavatottamaH
dehendriyaprANamanodhiyAM yo janmApyayakShudbhayatarShakR^ichChraiH
saMsAradharmairavimuhyamAnaH smR^ityA harerbhAgavatapradhAnaH
na kAmakarmabIjAnAM yasya chetasi sambhavaH
vAsudevaikanilayaH sa vai bhAgavatottamaH
na yasya janmakarmabhyAM na varNAshramajAtibhiH
sajjate.asminnahaMbhAvo dehe vai sa hareH priyaH
na yasya svaH para iti vitteShvAtmani vA bhidA
sarvabhUtasamaH shAntaH sa vai bhAgavatottamaH
tribhuvanavibhavahetave.apyakuNTha
smR^itirajitAtmasurAdibhirvimR^igyAt
na chalati bhagavatpadAravindAl
lavanimiShArdhamapi yaH sa vaiShNavAgryaH
bhagavata uruvikramA~NghrishAkhA nakhamaNichandrikayA nirastatApe
hR^idi kathamupasIdatAM punaH sa prabhavati chandra ivodite.arkatApaH
visR^ijati hR^idayaM na yasya sAkShAddhariravashAbhihito.apyaghaughanAs
praNayarasanayA dhR^itA~NghripadmaH sa bhavati bhAgavatapradhAna uktaH
shrIrAjovAcha
parasya viShNorIshasya mAyinAmapi mohinIm
mAyAM veditumichChAmo bhagavanto bruvantu naH
nAnutR^ipye juShanyuShmad vacho harikathAmR^itam
saMsAratApanistapto martyastattApabheShajam
shrIantarIkSha uvAcha
ebhirbhUtAni bhUtAtmA mahAbhUtairmahAbhuja
sasarjochchAvachAnyAdyaH svamAtrAtmaprasiddhaye
evaM sR^iShTAni bhUtAni praviShTaH pa~nchadhAtubhiH
ekadhA dashadhAtmAnaM vibhajanjuShate guNAn
guNairguNAnsa bhu~njAna AtmapradyotitaiH prabhuH
manyamAna idaM sR^iShTamAtmAnamiha sajjate
karmANi karmabhiH kurvansanimittAni dehabhR^it

11030063
11030071
11030073
11030081
11030083
11030091
11030093
11030101
11030103
11030111
11030113
11030121
11030123
11030131
11030133
11030141
11030143
11030145
11030151
11030153
11030161
11030163
11030170
11030171
11030173
11030180
11030181
11030183
11030191
11030193
11030201
11030203
11030211
11030213
11030221
11030223
11030231
11030233
11030241
11030243
11030251
11030253
11030261
11030263
11030271
11030273
11030281
11030283
11030291
11030293
11030301
11030303
11030311
11030313
11030321
11030322
11030323
11030324
11030331
11030333

tattatkarmaphalaM gR^ihNanbhramatIha sukhetaram


itthaM karmagatIrgachChanbahvabhadravahAH pumAn
AbhUtasamplavAtsarga pralayAvashnute.avashaH
dhAtUpaplava Asanne vyaktaM dravyaguNAtmakam
anAdinidhanaH kAlo hyavyaktAyApakarShati
shatavarShA hyanAvR^iShTirbhaviShyatyulbaNA bhuvi
tatkAlopachitoShNArko lokAMstrInpratapiShyati
pAtAlatalamArabhya sa~NkarShaNamukhAnalaH
dahannUrdhvashikho viShvagvardhate vAyuneritaH
saMvartako meghagaNo varShati sma shataM samAH
dhArAbhirhastihastAbhirlIyate salile virAT
tato virAjamutsR^ijy vairAjaH puruSho nR^ipa
avyaktaM vishate sUkShmaM nirindhana ivAnalaH
vAyunA hR^itagandhA bhUH salilatvAya kalpate
salilaM taddhR^itarasaM jyotiShTvAyopakalpate
hR^itarUpaM tu tamasA vAyau jyotiH pralIyate
hR^itasparsho.avakAshena vAyurnabhasi lIyate
kAlAtmanA hR^itaguNaM nabha Atmani lIyate
indriyANi mano buddhiH saha vaikArikairnR^ipa
pravishanti hyaha~NkAraM svaguNairahamAtmani
eShA mAyA bhagavataH sargasthityantakAriNI
trivarNA varNitAsmAbhiH kiM bhUyaH shrotumichChasi
shrIrAjovAcha
yathaitAmaishvarIM mAyAM dustarAmakR^itAtmabhiH
tarantya~njaH sthUladhiyo maharSha idamuchyatAm
shrIprabuddha uvAcha
karmANyArabhamANAnAM duHkhahatyai sukhAya cha
pashyetpAkaviparyAsaM mithunIchAriNAM nR^iNAm
nityArtidena vittena durlabhenAtmamR^ityunA
gR^ihApatyAptapashubhiH kA prItiH sAdhitaishchalaiH
evaM lokaM paramvidyAnnashvaraM karmanirmitam
satulyAtishayadhvaMsaM yathA maNDalavartinAm
tasmAdguruM prapadyeta jij~nAsuH shreya uttamam
shAbde pare cha niShNAtaM brahmaNyupashamAshrayam
tatra bhAgavatAndharmAnshikShedgurvAtmadaivataH
amAyayAnuvR^ittyA yaistuShyedAtmAtmado hariH
sarvato manaso.asa~NgamAdau sa~NgaM cha sAdhuShu
dayAM maitrIM prashrayaM cha bhUteShvaddhA yathochitam
shauchaM tapastitikShAM cha maunaM svAdhyAyamArjavam
brahmacharyamahiMsAM cha samatvaM dvandvasaMj~nayoH
sarvatrAtmeshvarAnvIkShAM kaivalyamaniketatAm
viviktachIravasanaM santoShaM yena kenachit
shraddhAM bhAgavate shAstre.anindAmanyatra chApi hi
manovAkkarmadaNDaM cha satyaM shamadamAvapi
shravaNaM kIrtanaM dhyAnaM hareradbhutakarmaNaH
janmakarmaguNAnAM cha tadarthe.akhilacheShTitam
iShTaM dattaM tapo japtaM vR^ittaM yachchAtmanaH priyam
dArAnsutAngR^ihAnprANAnyatparasmai nivedanam
evaM kR^iShNAtmanAtheShu manuShyeShu cha sauhR^idam
paricharyAM chobhayatra mahatsu nR^iShu sAdhuShu
parasparAnukathanaM pAvanaM bhagavadyashaH
mitho ratirmithastuShTirnivR^ittirmitha AtmanaH
smarantaH smArayantashcha mitho.aghaughaharaM harim
bhaktyA sa~njAtayA bhaktyA bibhratyutpulakAM tanum
kvachidrudantyachyutachintayA kvachid
dhasanti nandanti vadantyalaukikAH
nR^ityanti gAyantyanushIlayantyajaM
bhavanti tUShNIM parametya nirvR^itAH
iti bhAgavatAndharmAnshikShanbhaktyA tadutthayA
nArAyaNaparo mAyAma~njastarati dustarAm

11030340
11030341
11030343
11030350
11030351
11030352
11030353
11030354
11030361
11030362
11030363
11030364
11030371
11030372
11030373
11030374
11030381
11030382
11030383
11030384
11030391
tatra
11030393
^itirnaH
11030401
11030402
11030403
11030404
11030410
11030411
11030413
11030421
11030423
11030430
11030431
11030433
11030441
11030443
11030451
11030453
11030461
11030463
11030471
11030473
11030481
11030483
11030491
11030493
11030501
11030503
11030511
11030513
11030521
11030523
11030531
11030533
11030541
11030543
11030551
11030553

shrIrAjovAcha
nArAyaNAbhidhAnasya brahmaNaH paramAtmanaH
niShThAmarhatha no vaktuM yUyaM hi brahmavittamAH
shrIpippalAyana uvAcha
sthityudbhavapralayaheturaheturasya
yatsvapnajAgarasuShuptiShu sadbahishcha
dehendriyAsuhR^idayAni charanti yena
sa~njIvitAni tadavehi paraM narendra
naitanmano vishati vAguta chakShurAtmA
prANendriyANi cha yathAnalamarchiShaH svAH
shabdo.api bodhakaniShedhatayAtmamUlam
arthoktamAha yadR^ite na niShedhasiddhiH
sattvaM rajastama iti trivR^idekamAdau
sUtraM mahAnahamiti pravadanti jIvam
j~nAnakriyArthaphalarUpatayorushakti
brahmaiva bhAti sadasachcha tayoH paraM yat
nAtmA jajAna na mariShyati naidhate.asau
na kShIyate savanavidvyabhichAriNAM hi
sarvatra shashvadanapAyyupalabdhimAtraM
prANo yathendriyabalena vikalpitaM sat
aNDeShu peshiShu taruShvavinishchiteShu prANo hi jIvamupadhAvati tatra
sanne yadindriyagaNe.ahami cha prasupte kUTastha AshayamR^ite tadanusmR
yarhyabjanAbhacharaNaiShaNayorubhaktyA
chetomalAni vidhamedguNakarmajAni
tasminvishuddha upalabhyata AtmatattvaM
shAkShAdyathAmaladR^ishoH savitR^iprakAshaH
shrIrAjovAcha
karmayogaM vadata naH puruSho yena saMskR^itaH
vidhUyehAshu karmANi naiShkarmyaM vindate param
evaM prashnamR^iShInpUrvamapR^ichChaM piturantike
nAbruvanbrahmaNaH putrAstatra kAraNamuchyatAm
shrIAvirhotra uvAcha
karmAkarma vikarmeti vedavAdo na laukikaH
vedasya cheshvarAtmatvAttatra muhyanti sUrayaH
parokShavAdo vedo.ayaM bAlAnAmanushAsanam
karmamokShAya karmANi vidhatte hyagadaM yathA
nAcharedyastu vedoktaM svayamaj~no.ajitendriyaH
vikarmaNA hyadharmeNa mR^ityormR^ityumupaiti saH
vedoktameva kurvANo niHsa~Ngo.arpitamIshvare
naiShkarmyaM labhate siddhiM rochanArthA phalashrutiH
ya Ashu hR^idayagranthiM nirjihIR^iShuH parAtmanaH
vidhinopachareddevaM tantroktena cha keshavam
labdhvAnugraha AchAryAttena sandarshitAgamaH
mahApuruShamabhyarchenmUrtyAbhimatayAtmanaH
shuchiH sammukhamAsInaH prANasaMyamanAdibhiH
piNDaM vishodhya sannyAsa kR^itarakSho.archayeddharim
archAdau hR^idaye chApi yathAlabdhopachArakaiH
dravyakShityAtmaliNgAni niShpAdya prokShya chAsanam
pAdyAdInupakalpyAtha sannidhApya samAhitaH
hR^idAdibhiH kR^itanyAso mUlamantreNa chArchayet
sA~NgopA~NgAM sapArShadAM tAM tAM mUrtiM svamantrataH
pAdyArghyAchamanIyAdyaiH snAnavAsovibhUShaNaiH
gandhamAlyAkShatasragbhirdhUpadIpopahArakaiH
sA~NgamsampUjya vidhivatstavaiH stutvA nameddharim
AtmAnamtanmayamdhyAyanmUrtiM sampUjayeddhareH
sheShAmAdhAya shirasA svadhAmnyudvAsya satkR^itam
evamagnyarkatoyAdAvatithau hR^idaye cha yaH
yajatIshvaramAtmAnamachirAnmuchyate hi saH

11040010
11040011
11040013
11040020
11040021
11040023
11040031
11040032
11040033
11040034
11040041
11040042
11040043
11040044
11040051
11040052
11040053
11040054
11040061
11040062
11040063
11040064
11040071
11040072
11040073
11040074
11040081
11040082
11040083
11040084
11040091
11040092
11040093
11040094
11040101
11040102
11040103
11040104
11040111
11040112
11040113
11040114
11040121
11040123
11040131
11040133
11040141
11040143
11040151
11040153
11040161
11040163
11040171
11040172
11040173
11040174
11040181
11040182
11040183
11040184

shrIrAjovAcha
yAni yAnIha karmANi yairyaiH svachChandajanmabhiH
chakre karoti kartA vA haristAni bruvantu naH
shrIdrumila uvAcha
yo vA anantasya gunAnanantAnanukramiShyansa tu bAlabuddhiH
rajAMsi bhUmergaNayetkatha~nchitkAlena naivAkhilashaktidhAmnaH
bhUtairyadA pa~nchabhirAtmasR^iShTaiH
puraM virAjaM virachayya tasmin
svAMshena viShTaH puruShAbhidhAnam
avApa nArAyaNa AdidevaH
yatkAya eSha bhuvanatrayasannivesho
yasyendriyaistanubhR^itAmubhayendriyANi
j~nAnaM svataH shvasanato balamoja IhA
sattvAdibhiH sthitilayodbhava AdikartA
AdAvabhUchChatadhR^itI rajasAsya sarge
viShNuH sthitau kratupatirdvijadharmasetuH
rudro.apyayAya tamasA puruShaH sa Adya
ityudbhavasthitilayAH satataM prajAsu
dharmasya dakShaduhitaryajaniShTa mUrtyAM
nArAyaNo nara R^iShipravaraH prashAntaH
naiShkarmyalakShaNamuvAcha chachAra karma
yo.adyApi chAsta R^iShivaryaniShevitA~NghriH
indro visha~Nkya mama dhAma jighR^ikShatIti
kAmaM nyayu~Nkta sagaNaM sa badaryupAkhyam
gatvApsarogaNavasantasumandavAtaiH
strIprekShaNeShubhiravidhyadatanmahij~naH
vij~nAya shakrakR^itamakramamAdidevaH
prAha prahasya gatavismaya ejamAnAn
mA bhairvibho madana mAruta devavadhvo
gR^ihNIta no balimashUnyamimaM kurudhvam
itthaM bruvatyabhayade naradeva devAH
savrIDanamrashirasaH saghR^iNaM tamUchuH
naitadvibho tvayi pare.avikR^ite vichitraM
svArAmadhIranikarAnatapAdapadme
tvAM sevatAM surakR^itA bahavo.antarAyAH
svauko vila~Nghya paramaM vrajatAM padaM te
nAnyasya barhiShi balIndadataH svabhAgAn
dhatte padaM tvamavitA yadi vighnamUrdhni
kShuttR^iTtrikAlaguNamArutajaihvashaiShNAn
asmAnapArajaladhInatitIrya kechit
krodhasya yAnti viphalasya vashaM pade gor
majjanti dushcharatapashcha vR^ithotsR^ijanti
iti pragR^iNatAM teShAM striyo.atyadbhutadarshanAH
darshayAmAsa shushrUShAM svarchitAH kurvatIrvibhuH
te devAnucharA dR^iShTvA striyaH shrIriva rUpiNIH
gandhena mumuhustAsAM rUpaudAryahatashriyaH
tAnAha devadeveshaH praNatAnprahasanniva
AsAmekatamAM vR^i~NdhvaM savarNAM svargabhUShaNAm
omityAdeshamAdAya natvA taM suravandinaH
urvashImapsaraHshreShThAM puraskR^itya divaM yayuH
indrAyAnamya sadasi shR^iNvatAM tridivaukasAm
UchurnArAyaNabalaM shakrastatrAsa vismitaH
haMsasvarUpyavadadachyuta AtmayogaM
dattaH kumAra R^iShabho bhagavAnpitA naH
viShNuH shivAya jagatAM kalayAvatirNas
tenAhR^itA madhubhidA shrutayo hayAsye
gupto.apyaye manurilauShadhayashcha mAtsye
krauDe hato ditija uddharatAmbhasaH kShmAm
kaurme dhR^ito.adriramR^itonmathane svapR^iShThe
grAhAtprapannamibharAjamamu~nchadArtam

11040191
11040192
11040193
11040194
11040201
11040202
11040203
11040204
11040211
11040212
11040213
11040214
11040221
11040222
11040223
11040224
11040231
11040233
11050010
11050011
11050013
11050020
11050021
11050023
11050031
11050033
11050041
11050043
11050051
11050053
11050061
11050063
11050071
11050073
11050081
11050083
idaH
11050091
11050093
11050101
11050102
11050103
11050104
11050111
11050113
11050121
11050122
11050123
11050124
11050131
11050133
11050141
11050143
11050151
11050153
11050161
11050163
11050171
11050173
11050181

saMstunvato nipatitAnshramaNAnR^iShIMshcha
shakraM cha vR^itravadhatastamasi praviShTam
devastriyo.asuragR^ihe pihitA anAthA
jaghne.asurendramabhayAya satAM nR^isiMhe
devAsure yudhi cha daityapatInsurArthe
hatvAntareShu bhuvanAnyadadhAtkalAbhiH
bhUtvAtha vAmana imAmaharadbaleH kShmAM
yAch~nAchChalena samadAdaditeH sutebhyaH
niHkShatriyAmakR^ita gAM cha triHsaptakR^itvo
rAmastu haihayakulApyayabhArgavAgniH
so.abdhiM babandha dashavaktramahansala~NkaM
sItApatirjayati lokamalaghnakIR^itiH
bhUmerbharAvataraNAya yaduShvajanmA
jAtaH kariShyati surairapi duShkarANi
vAdairvimohayati yaj~nakR^ito.atadarhAn
shUdrAnkalau kShitibhujo nyahaniShyadante
evaMvidhAni janmAni karmANi cha jagatpateH
bhUrINi bhUriyashaso varNitAni mahAbhuja
shrIrAjovAcha
bhagavantaM hariM prAyo na bhajantyAtmavittamAH
teShAmashAntakAmAnAM ka niShThAvijitAtmanAm
shrIchamasa uvAcha
mukhabAhUrupAdebhyaH puruShasyAshramaiH saha
chatvAro jaj~nire varNA guNairviprAdayaH pR^ithak
ya eShAM puruShaM sAkShAdAtmaprabhavamIshvaram
na bhajantyavajAnanti sthAnAdbhraShTAH patantyadhaH
dUre harikathAH kechiddUre chAchyutakIrtanAH
striyaH shUdrAdayashchaiva te.anukampyA bhavAdR^ishAm
vipro rAjanyavaishyau vA hareH prAptAH padAntikam
shrautena janmanAthApi muhyantyAmnAyavAdinaH
karmaNyakovidAH stabdhA mUrkhAH paNDitamAninaH
vadanti chATukAnmUDhA yayA mAdhvyA girotsukAH
rajasA ghorasa~NkalpAH kAmukA ahimanyavaH
dAmbhikA mAninaH pApA vihasantyachyutapriyAn
vadanti te.anyonyamupAsitastriyo gR^iheShu maithunyapareShu chAshiShaH
yajantyasR^iShTAnnavidhAnadakShiNaM vR^ittyai paraM ghnanti pashUnatadv
shriyA vibhUtyAbhijanena vidyayA tyAgena rUpeNa balena karmaNA
jAtasmayenAndhadhiyaH saheshvarAnsato.avamanyanti haripriyAnkhalAH
sarveShu shashvattanubhR^itsvavasthitaM
yathA khamAtmAnamabhIShTamIshvaram
vedopagItaM cha na shR^iNvate.abudhA
manorathAnAM pravadanti vArtayA
loke vyavAyAmiShamadyasevA nityA hi jantorna hi tatra chodanA
vyavasthitisteShu vivAhayaj~na surAgrahairAsu nivR^ittiriShTA
dhanaM cha dharmaikaphalaM yato vai
j~nAnaM savij~nAnamanuprashAnti
gR^iheShu yu~njanti kalevarasya
mR^ityuM na pashyanti durantavIryam
yadghrANabhakSho vihitaH surAyAstathA pashorAlabhanaM na hiMsA
evaM vyavAyaH prajayA na ratyA imaM vishuddhaM na viduH svadharmam
ye tvanevaMvido.asantaH stabdhAH sadabhimAninaH
pashUndruhyanti vishrabdhAH pretya khAdanti te cha tAn
dviShantaH parakAyeShu svAtmAnaM harimIshvaram
mR^itake sAnubandhe.asminbaddhasnehAH patantyadhaH
ye kaivalyamasamprAptA ye chAtItAshcha mUDhatAm
traivargikA hyakShaNikA AtmAnaM ghAtayanti te
eta Atmahano.ashAntA aj~nAne j~nAnamAninaH
sIdantyakR^itakR^ityA vai kAladhvastamanorathAH
hitvAtmamAyArachitA gR^ihApatyasuhR^itstriyaH

11050183
11050190
11050191
11050193
11050200
11050201
11050203
11050211
11050213
11050221
11050223
11050231
11050233
11050241
11050243
11050251
11050253
11050261
11050263
11050271
11050273
11050281
11050283
11050291
11050293
11050301
11050303
11050311
11050313
11050321
11050323
11050331
11050332
11050333
11050334
11050341
11050342
11050343
11050344
11050351
11050353
11050361
11050363
11050371
11050373
11050381
11050383
11050391
11050393
11050401
11050403
11050405
11050411
11050413
11050421
11050423
11050430
11050431
11050433
11050441

tamo vishantyanichChanto vAsudevaparA~NmukhAH


shrI rAjovAcha
kasminkAle sa bhagavAnkiM varNaH kIdR^isho nR^ibhiH
nAmnA vA kena vidhinA pUjyate tadihochyatAm
shrIkarabhAjana uvAcha
kR^itaM tretA dvAparaM cha kalirityeShu keshavaH
nAnAvarNAbhidhAkAro nAnaiva vidhinejyate
kR^ite shuklashchaturbAhurjaTilo valkalAmbaraH
kR^iShNAjinopavItAkShAnbibhraddaNDakamaNDalU
manuShyAstu tadA shAntA nirvairAH suhR^idaH samAH
yajanti tapasA devaM shamena cha damena cha
haMsaH suparNo vaikuNTho dharmo yogeshvaro.amalaH
IshvaraH puruSho.avyaktaH paramAtmeti gIyate
tretAyAM raktavarNo.asau chaturbAhustrimekhalaH
hiraNyakeshastrayyAtmA sruksruvAdyupalakShaNaH
taM tadA manujA devaM sarvadevamayaM harim
yajanti vidyayA trayyA dharmiShThA brahmavAdinaH
viShNuryaj~naH pR^ishnigarbhaH sarvadeva urukramaH
vR^iShAkapirjayantashcha urugAya itIryate
dvApare bhagavA~nshyAmaH pItavAsA nijAyudhaH
shrIvatsAdibhira~Nkaishcha lakShaNairupalakShitaH
taM tadA puruShaM martyA mahArAjopalakShaNam
yajanti vedatantrAbhyAM paraM jij~nAsavo nR^ipa
namaste vAsudevAya namaH sa~NkarShaNAya cha
pradyumnAyAniruddhAya tubhyaM bhagavate namaH
nArAyaNAya R^iShaye puruShAya mahAtmane
vishveshvarAya vishvAya sarvabhUtAtmane namaH
iti dvApara urvIsha stuvanti jagadIshvaram
nAnAtantravidhAnena kalAvapi tathA shR^iNu
kR^iShNavarNaM tviShAkR^iShNaM sA~NgopA~NgAstrapArShadam
yaj~naiH sa~NkIrtanaprAyairyajanti hi sumedhasaH
dhyeyaM sadA paribhavaghnamabhIShTadohaM
tIrthAspadaM shivaviri~nchinutaM sharaNyam
bhR^ityArtihaM praNatapAla bhavAbdhipotaM
vande mahApuruSha te charaNAravindam
tyaktvA sudustyajasurepsitarAjyalakShmIM
dharmiShTha AryavachasA yadagAdaraNyam
mAyAmR^igaM dayitayepsitamanvadhAvad
vande mahApuruSha te charaNAravindam
evaM yugAnurUpAbhyAM bhagavAnyugavartibhiH
manujairijyate rAjanshreyasAmIshvaro hariH
kaliM sabhAjayantyAryA guNa j~nAH sArabhAginaH
yatra sa~NkIrtanenaiva sarvasvArtho.abhilabhyate
na hyataH paramo lAbho dehinAM bhrAmyatAmiha
yato vindeta paramAM shAntiM nashyati saMsR^itiH
kR^itAdiShu prajA rAjankalAvichChanti sambhavam
kalau khalu bhaviShyanti nArAyaNaparAyaNAH
kvachitkvachinmahArAja draviDeShu cha bhUrishaH
tAmraparNI nadI yatra kR^itamAlA payasvinI
kAverI cha mahApuNyA pratIchI cha mahAnadI
ye pibanti jalaM tAsAM manujA manujeshvara
prAyo bhaktA bhagavati vAsudeve.amalAshayAH
devarShibhUtAptanR^iNAM pitR^INAM na ki~Nkaro nAyamR^iNI cha rAjan
sarvAtmanA yaH sharaNaM sharaNyaM gato mukundaM parihR^itya kartam
svapAdamUlambhajataH priyasya tyaktAnyabhAvasya hariH pareshaH
vikarma yachchotpatitaM katha~nchiddhunoti sarvaM hR^idi sanniviShTaH
shrInArada uvAcha
dharmAnbhAgavatAnitthaM shrutvAtha mithileshvaraH
jAyanteyAnmunInprItaH sopAdhyAyo hyapUjayat
tato.antardadhire siddhAH sarvalokasya pashyataH

11050443
11050451
11050453
11050461
11050463
11050471
11050473
11050481
11050482
11050483
11050484
11050491
11050493
11050501
11050503
11050510
11050511
11050513
11050521
11050523
11060010
11060011
11060013
11060021
11060023
11060031
11060033
11060041
11060043
11060045
11060051
11060053
11060061
11060063
11060070
11060071
11060073
11060081
11060082
11060083
11060084
11060091
11060092
11060093
11060094
11060101
11060102
11060103
11060104
11060111
11060112
11060113
11060114
11060121
11060122
11060123
11060124
11060131
11060132
11060133

rAjA dharmAnupAtiShThannavApa paramAM gatim


tvamapyetAnmahAbhAga dharmAnbhAgavatAnshrutAn
AsthitaH shraddhayA yukto niHsa~Ngo yAsyase param
yuvayoH khalu dampatyoryashasA pUritaM jagat
putratAmagamadyadvAM bhagavAnIshvaro hariH
darshanAli~NganAlApaiH shayanAsanabhojanaiH
AtmA vAM pAvitaH kR^iShNe putrasnehaM prakurvatoH
vaireNa yaM nR^ipatayaH shishupAlapauNDra
shAlvAdayo gativilAsavilokanAdyaiH
dhyAyanta AkR^itadhiyaH shayanAsanAdau
tatsAmyamApuranuraktadhiyAM punaH kim
mApatyabuddhimakR^ithAH kR^iShNe sarvAtmanIshvare
mAyAmanuShyabhAvena gUDhaishvarye pare.avyaye
bhUbhArAsurarAjanya hantave guptaye satAm
avatIrNasya nirvR^ityai yasho loke vitanyate
shrIshuka uvAcha
etachChrutvA mahAbhAgo vasudevo.ativismitaH
devakI cha mahAbhAgA jahaturmohamAtmanaH
itihAsamimaM puNyaM dhArayedyaH samAhitaH
sa vidhUyeha shamalaM brahmabhUyAya kalpate
shrIshuka uvAcha
atha brahmAtmajaiH devaiH prajeshairAvR^ito.abhyagAt
bhavashcha bhUtabhavyesho yayau bhUtagaNairvR^itaH
indro marudbhirbhagavAnAdityA vasavo.ashvinau
R^ibhavo.a~Ngiraso rudrA vishve sAdhyAshcha devatAH
gandharvApsaraso nAgAH siddhachAraNaguhyakAH
R^iShayaH pitarashchaiva savidyAdharakinnarAH
dvArakAmupasa~njagmuH sarve kR^iShNadidR^ikShavaH
vapuShA yena bhagavAnnaralokamanoramaH
yasho vitene lokeShu sarvalokamalApaham
tasyAM vibhrAjamAnAyAM samR^iddhAyAM maharddhibhiH
vyachakShatAvitR^iptAkShAH kR^iShNamadbhutadarshanam
svargodyAnopagairmAlyaishChAdayanto yudUttamam
gIrbhishchitrapadArthAbhistuShTuvurjagadIshvaram
shrIdevA UchuH
natAH sma te nAtha padAravindaM buddhIndriyaprANamanovachobhiH
yachchintyate.antarhR^idi bhAvayuktairmumukShubhiH karmamayorupAshAt
tvaM mAyayA triguNayAtmani durvibhAvyaM
vyaktaM sR^ijasyavasi lumpasi tadguNasthaH
naitairbhavAnajita karmabhirajyate vai
yatsve sukhe.avyavahite.abhirato.anavadyaH
shuddhirnR^iNAM na tu tatheDya durAshayAnAM
vidyAshrutAdhyayanadAnatapaHkriyAbhiH
sattvAtmanAmR^iShabha te yashasi pravR^iddha
sachChraddhayA shravaNasambhR^itayA yathA syAt
syAnnastavA~NghrirashubhAshayadhUmaketuH
kShemAya yo munibhirArdrahR^idohyamAnaH
yaH sAtvataiH samavibhUtaya Atmavadbhir
vyUhe.architaH savanashaH svaratikramAya
yaschintyate prayatapANibhiradhvarAgnau
trayyA niruktavidhinesha havirgR^ihItvA
adhyAtmayoga uta yogibhirAtmamAyAM
jij~nAsubhiH paramabhAgavataiH parIShTaH
paryuShTayA tava vibho vanamAlayeyaM
saMspArdhinI bhagavatI pratipatnIvachChrIH
yaH supraNItamamuyArhaNamAdadanno
bhUyAtsadA~NghrirashubhAshayadhUmaketuH
ketustrivikramayutastripatatpatAko
yaste bhayAbhayakaro.asuradevachamvoH
svargAya sAdhuShu khaleShvitarAya bhUman

11060134
11060141
11060142
11060143
11060144
11060151
11060152
11060153
11060154
11060161
11060162
11060163
11060164
11060171
11060172
11060173
11060174
11060181
11060182
11060183
11060184
11060191
11060192
11060193
11060194
11060200
11060201
11060203
11060210
11060211
11060213
11060221
11060223
11060231
11060233
11060241
11060243
11060251
11060253
11060261
11060263
11060271
11060273
11060280
11060281
11060283
11060291
11060293
11060301
11060303
11060311
11060313
11060320
11060321
11060323
11060331
11060333
11060340
11060341
11060343

padaH punAtu bhagavanbhajatAmaghaM naH


nasyotagAva iva yasya vashe bhavanti
brahmAdayastanubhR^ito mithurardyamAnAH
kAlasya te prakR^itipUruShayoH parasya
shaM nastanotu charaNaH puruShottamasya
asyAsi heturudayasthitisaMyamAnAm
avyaktajIvamahatAmapi kAlamAhuH
so.ayaM triNAbhirakhilApachaye pravR^ittaH
kAlo gabhIraraya uttamapUruShastvam
tvattaH pumAnsamadhigamya yayAsya vIryaM
dhatte mahAntamiva garbhamamoghavIryaH
so.ayaM tayAnugata Atmana ANDakoshaM
haimaM sasarja bahirAvaraNairupetam
tattasthUShashcha jagatashcha bhavAnadhIsho
yanmAyayotthaguNavikriyayopanItAn
arthA~njuShannapi hR^iShIkapate na lipto
ye.anye svataH parihR^itAdapi bibhyati sma
smAyAvalokalavadarshitabhAvahAri
bhrUmaNDalaprahitasauratamantrashauNDaiH
patnyastu ShoDashasahasramana~NgabANair
yasyendriyaM vimathituM karaNairna vibhvyaH
vibhvyastavAmR^itakathodavahAstrilokyAH
pAdAvanejasaritaH shamalAni hantum
AnushravaM shrutibhira~Nghrijama~Ngasa~Ngais
tIrthadvayaM shuchiShadasta upaspR^ishanti
shrIbAdarAyaNiruvAcha
ityabhiShTUya vibudhaiH seshaH shatadhR^itirharim
abhyabhAShata govindaM praNamyAmbaramAshritaH
shrIbrahmovAcha
bhUmerbhArAvatArAya purA vij~nApitaH prabho
tvamasmAbhirasheShAtmantattathaivopapAditam
dharmashcha sthApitaH satsu satyasandheShu vai tvayA
kIrtishcha dikShu vikShiptA sarvalokamalApahA
avatIrya yadorvaMshe bibhradrUpamanuttamam
karmANyuddAmavR^ittAni hitAya jagato.akR^ithAH
yAni te charitAnIsha manuShyAH sAdhavaH kalau
shR^iNvantaH kIrtayantashcha tariShyantya~njasA tamaH
yaduvaMshe.avatIrNasya bhavataH puruShottama
sharachChataM vyatIyAya pa~nchaviMshAdhikaM prabho
nAdhunA te.akhilAdhAra devakAryAvasheShitam
kulaM cha viprashApena naShTaprAyamabhUdidam
tataH svadhAma paramaM vishasva yadi manyase
salokAllokapAlAnnaH pAhi vaikuNThaki~NkarAn
shrIbhagavAnuvAcha
avadhAritametanme yadAttha vibudheshvara
kR^itaM vaH kAryamakhilaM bhUmerbhAro.avatAritaH
tadidaM yAdavakulaM vIryashauryashriyoddhatam
lokaM jighR^ikShadruddhaM me velayeva mahArNavaH
yadyasaMhR^itya dR^iptAnAM yadUnAM vipulaM kulam
gantAsmyanena loko.ayamudvelena vina~NkShyati
idAnIM nAsha ArabdhaH kulasya dvijashApajaH
yAsyAmi bhavanaM brahmannetadante tavAnagha
shrIshuka uvAcha
ityukto lokanAthena svayambhUH praNipatya tam
saha devagaNairdevaH svadhAma samapadyata
atha tasyAM mahotpAtAndvAravatyAM samutthitAn
vilokya bhagavAnAha yaduvR^iddhAnsamAgatAn
shrIbhagavAnuvAcha
ete vai sumahotpAtA vyuttiShThantIha sarvataH
shApashcha naH kulasyAsIdbrAhmaNebhyo duratyayaH

11060351
11060353
11060361
11060363
11060371
11060373
11060381
11060383
11060390
11060391
11060393
11060401
11060403
11060411
11060413
11060420
11060421
11060423
11060425
11060431
11060433
11060441
11060443
11060451
11060453
11060461
11060463
11060471
11060473
11060481
11060483
11060491
11060493
11060500
11060501
11060503
11070010
11070011
11070013
11070021
11070023
11070031
11070033
11070041
11070043
11070051
11070053
11070061
11070063
11070071
11070073
11070081
11070083
11070091
11070093
11070101
11070103
11070111
11070113
11070121

na vastavyamihAsmAbhirjijIviShubhirAryakAH
prabhAsaM sumahatpuNyaM yAsyAmo.adyaiva mA chiram
yatra snAtvA dakShashApAdgR^ihIto yakShmaNodurAT
vimuktaH kilbiShAtsadyo bheje bhUyaH kalodayam
vayaM cha tasminnAplutya tarpayitvA pitR^InsurAn
bhojayitvoShijo viprAnnAnAguNavatAndhasA
teShu dAnAni pAtreShu shraddhayoptvA mahAnti vai
vR^ijinAni tariShyAmo dAnairnaubhirivArNavam
shrIshuka uvAcha
evaM bhagavatAdiShTA yAdavAH kurunandana
gantuM kR^itadhiyastIrthaM syandanAnsamayUyujan
tannirIkShyoddhavo rAjanshrutvA bhagavatoditam
dR^iShTvAriShTAni ghorANi nityaM kR^iShNamanuvrataH
vivikta upasa~Ngamya jagatAmIshvareshvaram
praNamya shirisA pAdau prA~njalistamabhAShata
shrIuddhava uvAcha
devadevesha yogesha puNyashravaNakIrtana
saMhR^ityaitatkulaM nUnaM lokaM santyakShyate bhavAn
viprashApaM samartho.api pratyahanna yadIshvaraH
nAhaM tavA~NghrikamalaM kShaNArdhamapi keshava
tyaktuM samutsahe nAtha svadhAma naya mAmapi
tava vikrIDitaM kR^iShNa nR^inAM paramama~Ngalam
karNapIyUShamAsAdya tyajantyanyaspR^ihAM janAH
shayyAsanATanasthAna snAnakrIDAshanAdiShu
kathaM tvAM priyamAtmAnaM vayaM bhaktAstyajema hi
tvayopabhuktasraggandha vAso.ala~NkAracharchitAH
uchChiShTabhojino dAsAstava mAyAM jayema hi
vAtavasanA ya R^iShayaH shramaNA UrdhramanthinaH
brahmAkhyaM dhAma te yAnti shAntAH sannyAsIno.amalAH
vayaM tviha mahAyoginbhramantaH karmavartmasu
tvadvArtayA tariShyAmastAvakairdustaraM tamaH
smarantaH kIrtayantaste kR^itAni gaditAni cha
gatyutsmitekShaNakShveli yannR^ilokaviDambanam
shrIshuka uvAcha
evaM vij~nApito rAjanbhagavAndevakIsutaH
ekAntinaM priyaM bhR^ityamuddhavaM samabhAShata
shrIbhagavAnuvAcha
yadAttha mAM mahAbhAga tachchikIrShitameva me
brahmA bhavo lokapAlAH svarvAsaM me.abhikA~NkShiNaH
mayA niShpAditaM hyatra devakAryamasheShataH
yadarthamavatIrNo.ahamaMshena brahmaNArthitaH
kulaM vai shApanirdagdhaM na~NkShyatyanyonyavigrahAt
samudraH saptame hyenAM purIM cha plAvayiShyati
yarhyevAyaM mayA tyakto loko.ayaM naShTama~NgalaH
bhaviShyatyachirAtsAdho kalinApi nirAkR^itaH
na vastavyaM tvayaiveha mayA tyakte mahItale
jano.abhadraruchirbhadra bhaviShyati kalau yuge
tvaM tu sarvaM parityajya snehaM svajanabandhuShu
mayyAveshya manaH saMyaksamadR^igvicharasva gAm
yadidaM manasA vAchA chakShurbhyAM shravaNAdibhiH
nashvaraM gR^ihyamANaM cha viddhi mAyAmanomayam
puMso.ayuktasya nAnArtho bhramaH sa guNadoShabhAk
karmAkarmavikarmeti guNadoShadhiyo bhidA
tasmAdyuktendriyagrAmo yuktachitta idamjagat
AtmanIkShasva vitatamAtmAnaM mayyadhIshvare
j~nAnavij~nAnasaMyukta AtmabhUtaH sharIriNAm
atmAnubhavatuShTAtmA nAntarAyairvihanyase
doShabuddhyobhayAtIto niShedhAnna nivartate
guNabuddhyA cha vihitaM na karoti yathArbhakaH
sarvabhUtasuhR^ichChAnto j~nAnavij~nAnanishchayaH

11070123
11070130
11070131
11070133
11070140
11070141
11070143
11070151
11070153
11070161
11070162
11070163
11070164
11070171
11070172
11070173
11070174
11070181
11070182
11070183
11070184
11070190
11070191
11070193
11070201
11070203
11070211
11070213
11070221
11070223
11070231
11070233
11070241
11070243
11070251
11070253
11070260
11070261
11070263
11070271
11070273
11070281
11070283
11070291
11070293
11070301
11070303
11070310
11070311
11070313
11070320
11070321
11070323
11070331
11070333
11070341
11070343
11070351
11070353
11070361

pashyanmadAtmakaM vishvaM na vipadyeta vai punaH


shrIshuka uvAcha
ityAdiShTo bhagavatA mahAbhAgavato nR^ipa
uddhavaH praNipatyAha tattvaM jij~nAsurachyutam
shrIuddhava uvAcha
yogesha yogavinyAsa yogAtmanyogasambhava
niHshreyasAya me proktastyAgaH sannyAsalakShaNaH
tyAgo.ayaM duShkaro bhUmankAmAnAM viShayAtmabhiH
sutarAM tvayi sarvAtmannabhaktairiti me matiH
so.ahaM mamAhamiti mUDhamatirvigADhas
tvanmAyayA virachitAtmani sAnubandhe
tattva~njasA nigaditaM bhavatA yathAhaM
saMsAdhayAmi bhagavannanushAdhi bhR^ityam
satyasya te svadR^isha Atmana Atmano.anyaM
vaktAramIsha vibudheShvapi nAnuchakShe
sarve vimohitadhiyastava mAyayeme
brahmAdayastanubhR^ito bahirarthabhAvAH
tasmAdbhavantamanavadyamanantapAraM
sarvaj~namIshvaramakuNThavikuNThadhiShNyam
nirviNNadhIrahamu he vR^ijinAbhitapto
nArAyaNaM narasakhaM sharaNaM prapadye
shrIbhagavAnuvAcha
prAyeNa manujA loke lokatattvavichakShaNAH
samuddharanti hyAtmAnamAtmanaivAshubhAshayAt
Atmano gururAtmaiva puruShasya visheShataH
yatpratyakShAnumAnAbhyAM shreyo.asAvanuvindate
puruShatve cha mAM dhIrAH sA~NkhyayogavishAradAH
AvistarAM prapashyanti sarvashaktyupabR^iMhitam
ekadvitrichatuspAdo bahupAdastathApadaH
bahvyaH santi puraH sR^iShTAstAsAM me pauruShI priyA
atra mAM mR^igayantyaddhA yuktA hetubhirIshvaram
gR^ihyamANairguNairli~NgairagrAhyamanumAnataH
atrApyudAharantImamitihAsaM purAtanam
avadhUtasya saMvAdaM yadoramitatejasaH
avadhUtaM dviyaM ka~nchichcharantamakutobhayam
kaviM nirIkShya taruNaM yaduH paprachCha dharmavit
shrIyaduruvAcha
kuto buddhiriyaM brahmannakartuH suvishAradA
yAmAsAdya bhavAllokaM vidvAMshcharati bAlavat
prAyo dharmArthakAmeShu vivitsAyAM cha mAnavAH
hetunaiva samIhanta AyuSho yashasaH shriyaH
tvaM tu kalpaH kavirdakShaH subhago.amR^itabhAShaNaH
na kartA nehase ki~nchijjaDonmattapishAchavat
janeShu dahyamAneShu kAmalobhadavAgninA
na tapyase.agninA mukto ga~NgAmbhaHstha iva dvipaH
tvaM hi naH pR^ichChatAM brahmannAtmanyAnandakAraNam
brUhi sparshavihInasya bhavataH kevalAtmanaH
shrIbhagavAnuvAcha
yadunaivaM mahAbhAgo brahmaNyena sumedhasA
pR^iShTaH sabhAjitaH prAha prashrayAvanataM dvijaH
shrIbrAhmaNa uvAcha
santi me guravo rAjanbahavo buddhyupashritAH
yato buddhimupAdAya mukto.aTAmIha tAnshR^iNu
pR^ithivI vAyurAkAshamApo.agnishchandramA raviH
kapoto.ajagaraH sindhuH pata~Ngo madhukR^idgajaH
madhuhA hariNo mInaH pi~NgalA kuraro.arbhakaH
kumArI sharakR^itsarpa UrNanAbhiH supeshakR^it
ete me guravo rAjanchaturviMshatirAshritAH
shikShA vR^ittibhireteShAmanvashikShamihAtmanaH
yato yadanushikShAmi yathA vA nAhuShAtmaja

11070363
11070371
11070373
11070381
11070383
11070391
11070393
11070401
11070403
11070411
11070413
11070421
11070423
11070431
11070433
11070441
11070443
11070451
11070453
11070461
11070463
11070471
11070473
11070481
11070483
11070491
11070493
11070501
11070503
11070511
11070513
11070521
11070523
11070531
11070533
11070541
11070543
11070551
11070553
11070561
11070563
11070571
11070573
11070581
11070583
11070591
11070593
11070601
11070603
11070611
11070613
11070621
11070623
11070631
11070633
11070641
11070643
11070651
11070653
11070661

tattathA puruShavyAghra nibodha kathayAmi te


bhUtairAkramyamANo.api dhIro daivavashAnugaiH
tadvidvAnna chalenmArgAdanvashikShaM kShitervratam
shashvatparArthasarvehaH parArthaikAntasambhavaH
sAdhuH shikSheta bhUbhR^itto nagashiShyaH parAtmatAm
prANavR^ittyaiva santuShyenmunirnaivendriyapriyaiH
j~nAnaM yathA na nashyeta nAvakIryeta vA~NmanaH
viShayeShvAvishanyogI nAnAdharmeShu sarvataH
guNadoShavyapetAtmA na viShajjeta vAyuvat
pArthiveShviha deheShu praviShTastadguNAshrayaH
guNairna yujyate yogI gandhairvAyurivAtmadR^ik
antarhitashcha sthiraja~NgameShu brahmAtmabhAvena samanvayena
vyAptyAvyavachChedamasa~NgamAtmano munirnabhastvaM vitatasya bhAvayet
tejo.abannamayairbhAvairmeghAdyairvAyuneritaiH
na spR^ishyate nabhastadvatkAlasR^iShTairguNaiH pumAn
svachChaH prakR^ititaH snigdho mAdhuryastIrthabhUrnR^iNAm
muniH punAtyapAM mitramIkShopasparshakIrtanaiH
tejasvI tapasA dIpto durdharShodarabhAjanaH
sarvabhakShyo.api yuktAtmA nAdatte malamagnivat
kvachichChannaH kvachitspaShTa upAsyaH shreya ichChatAm
bhu~Nkte sarvatra dAtR^iNAM dahanprAguttarAshubham
svamAyayA sR^iShTamidaM sadasallakShaNaM vibhuH
praviShTa Iyate tattat svarUpo.agnirivaidhasi
visargAdyAH shmashAnAntA bhAvA dehasya nAtmanaH
kalAnAmiva chandrasya kAlenAvyaktavartmanA
kAlena hyoghavegena bhUtAnAM prabhavApyayau
nityAvapi na dR^ishyete Atmano.agneryathArchiShAm
guNairguNAnupAdatte yathAkAlaM vimu~nchati
na teShu yujyate yogI gobhirgA iva gopatiH
budhyate sve na bhedena vyaktistha iva tadgataH
lakShyate sthUlamatibhirAtmA chAvasthito.arkavat
nAtisnehaH prasa~Ngo vA kartavyaH kvApi kenachit
kurvanvindeta santApaM kapota iva dInadhIH
kapotaH kashchanAraNye kR^itanIDo vanaspatau
kapotyA bhAryayA sArdhamuvAsa katichitsamAH
kapotau snehaguNita hR^idayau gR^ihadharmiNau
dR^iShTiM dR^iShTyA~Ngama~Ngena buddhiM buddhyA babandhatuH
shayyAsanATanasthAna vArtAkrIDAshanAdikam
mithunIbhUya vishrabdhau cheraturvanarAjiShu
yaM yaM vA~nChati sA rAjantarpayantyanukampitA
taM taM samanayatkAmaM kR^ichChreNApyajitendriyaH
kapotI prathamaM garbhaM gR^ihNantI kAla Agate
aNDAni suShuve nIDe stapatyuH sannidhau satI
teShu kAle vyajAyanta rachitAvayavA hareH
shaktibhirdurvibhAvyAbhiH komalA~NgatanUruhAH
prajAH pupuShatuH prItau dampatI putravatsalau
shR^iNvantau kUjitaM tAsAM nirvR^itau kalabhAShitaiH
tAsAM patatraiH susparshaiH kUjitairmugdhacheShTitaiH
pratyudgamairadInAnAM pitarau mudamApatuH
snehAnubaddhahR^idayAvanyonyaM viShNumAyayA
vimohitau dInadhiyau shishUnpupuShatuH prajAH
ekadA jagmatustAsAmannArthaM tau kuTumbinau
paritaH kAnane tasminnarthinau cheratushchiram
dR^iShTvA tAnlubdhakaH kashchidyadR^ichChAto vanecharaH
jagR^ihe jAlamAtatya charataH svAlayAntike
kapotashcha kapotI cha prajApoShe sadotsukau
gatau poShaNamAdAya svanIDamupajagmatuH
kapotI svAtmajAnvIkShya bAlakAnjAlasamvR^itAn
tAnabhyadhAvatkroshantI kroshato bhR^ishaduHkhitA
sAsakR^itsnehaguNitA dInachittAjamAyayA

11070663
11070671
11070673
11070681
11070683
11070691
11070693
11070701
11070703
11070711
11070713
11070721
11070723
11070731
11070733
11070741
11070743
11080010
11080011
11080013
11080021
11080023
11080031
11080033
11080041
11080043
11080051
11080053
11080061
11080063
11080071
11080073
11080081
11080083
11080091
11080093
11080101
11080103
11080111
11080113
11080121
11080123
11080131
11080133
11080141
11080143
11080151
11080153
11080161
11080163
11080171
11080173
11080181
11080183
11080191
11080193
11080201
11080203
11080211
11080213

svayaM chAbadhyata shichA baddhAnpashyantyapasmR^itiH


kapotaH svAtmajAnbaddhAnAtmano.apyadhikAnpriyAn
bhAryAM chAtmasamAM dIno vilalApAtiduHkhitaH
aho me pashyatApAyamalpapuNyasya durmateH
atR^iptasyAkR^itArthasya gR^ihastraivargiko hataH
anurUpAnukUlA cha yasya me patidevatA
shUnye gR^ihe mAM santyajya putraiH svaryAti sAdhubhiH
so.ahaM shUnye gR^ihe dIno mR^itadAro mR^itaprajaH
jijIviShe kimarthaM vA vidhuro duHkhajIvitaH
tAMstathaivAvR^itAnshigbhirmR^ityugrastAnvicheShTataH
svayaM cha kR^ipaNaH shikShu pashyannapyabudho.apatat
taM labdhvA lubdhakaH krUraH kapotaM gR^ihamedhinam
kapotakAnkapotIM cha siddhArthaH prayayau gR^iham
evaM kuTumbyashAntAtmA dvandvArAmaH patatrivat
puShNankuTumbaM kR^ipaNaH sAnubandho.avasIdati
yaH prApya mAnuShaM lokaM muktidvAramapAvR^itam
gR^iheShu khagavatsaktastamArUDhachyutaM viduH
shrIbrAhmaNa uvAcha
sukhamaindriyakaM rAjansvarge naraka eva cha
dehinAM yadyathA duHkhaM tasmAnnechCheta tadbudhaH
grAsaM sumR^iShTaM virasaM mahAntaM stokameva vA
yadR^ichChayaivApatitaM grasedAjagaro.akriyaH
shayItAhAni bhUrINi nirAhAro.anupakramaH
yadi nopanayedgrAso mahAhiriva diShTabhuk
ojaHsahobalayutaM bibhraddehamakarmakam
shayAno vItanidrashcha nehetendriyavAnapi
muniH prasannagambhIro durvigAhyo duratyayaH
anantapAro hyakShobhyaH stimitoda ivArNavaH
samR^iddhakAmo hIno vA nArAyaNaparo muniH
notsarpeta na shuShyeta saridbhiriva sAgaraH
dR^iShTvA striyaM devamAyAM tadbhAvairajitendriyaH
pralobhitaH patatyandhe tamasyagnau pata~Ngavat
yoShiddhiraNyAbharaNAmbarAdi dravyeShu mAyArachiteShu mUDhaH
pralobhitAtmA hyupabhogabuddhyA pata~Ngavannashyati naShTadR^iShTiH
stokaM stokaM grasedgrAsaM deho varteta yAvatA
gR^ihAnahiMsannAtiShThedvR^ittiM mAdhukarIM muniH
aNubhyashcha mahadbhyashcha shAstrebhyaH kushalo naraH
sarvataH sAramAdadyAtpuShpebhya iva ShaTpadaH
sAyantanaM shvastanaM vA na sa~NgR^ihNIta bhikShitam
pANipAtrodarAmatro makShikeva na sa~NgrahI
sAyantanaM shvastanaM vA na sa~NgR^ihNIta bhikShukaH
makShikA iva sa~NgR^ihNansaha tena vinashyati
padApi yuvatIM bhikShurna spR^isheddAravImapi
spR^ishankarIva badhyeta kariNyA a~Ngasa~NgataH
nAdhigachChetstriyaM prAj~naH karhichinmR^ityumAtmanaH
balAdhikaiH sa hanyeta gajairanyairgajo yathA
na deyaM nopabhogyaM cha lubdhairyadduHkhasa~nchitam
bhu~Nkte tadapi tachchAnyo madhuhevArthavinmadhu
suduHkhopArjitairvittairAshAsAnAM gR^ihAshiShaH
madhuhevAgrato bhu~Nkte yatirvai gR^ihamedhinAm
grAmyagItaM na shR^iNuyAdyatirvanacharaH kvachit
shikSheta hariNAdbaddhAnmR^igayorgItamohitAt
nR^ityavAditragItAni juShangrAmyANi yoShitAm
AsAM krIDanako vashya R^iShyashR^i~Ngo mR^igIsutaH
jihvayAtipramAthinyA jano rasavimohitaH
mR^ityumR^ichChatyasadbuddhirmInastu baDishairyathA
indriyANi jayantyAshu nirAhArA manIShiNaH
varjayitvA tu rasanaM tannirannasya vardhate
tAvajjitendriyo na syAdvijitAnyendriyaH pumAn
na jayedrasanaM yAvajjitaM sarvaM jite rase

11080221
11080223
11080231
11080233
11080241
11080243
11080251
11080253
11080261
11080263
11080271
11080273
11080281
11080283
11080291
11080293
11080300
11080301
11080303
11080311
11080313
11080321
11080323
11080331
11080332
11080333
11080334
11080341
11080343
11080351
11080353
11080361
11080363
11080371
11080373
11080381
11080383
11080391
11080393
11080401
11080403
11080411
11080413
11080421
11080423
11080430
11080431
11080433
11080441
11080443
11090010
11090011
11090013
11090021
11090023
11090031
11090033
11090041
11090043
11090051

pi~NgalA nAma veshyAsIdvidehanagare purA


tasyA me shikShitaM ki~nchinnibodha nR^ipanandana
sA svairiNyekadA kAntaM sa~Nketa upaneShyatI
abhUtkAle bahirdvAre bibhratI rUpamuttamam
mArga AgachChato vIkShya puruShAnpuruSharShabha
tAnshulkadAnvittavataH kAntAnmene.arthakAmukI
AgateShvapayAteShu sA sa~NketopajIvinI
apyanyo vittavAnko.api mAmupaiShyati bhUridaH
evaM durAshayA dhvasta nidrA dvAryavalambatI
nirgachChantI pravishatI nishIthaM samapadyata
tasyA vittAshayA shuShyad vaktrAyA dInachetasaH
nirvedaH paramo jaj~ne chintAhetuH sukhAvahaH
tasyA nirviNNachittAyA gItaM shR^iNu yathA mama
nirveda AshApAshAnAM puruShasya yathA hyasiH
na hya~NgAjAtanirvedo dehabandhaM jihAsati
yathA vij~nAnarahito manujo mamatAM nR^ipa
pi~NgalovAcha
aho me mohavitatiM pashyatAvijitAtmanaH
yA kAntAdasataH kAmaM kAmaye yena bAlishA
santaM samIpe ramaNaM ratipradaM vittapradaM nityamimaM vihAya
akAmadaM duHkhabhayAdhishoka mohapradaM tuchChamahaM bhaje.aj~nA
aho mayAtmA paritApito vR^ithA sA~NketyavR^ittyAtivigarhyavArtayA
straiNAnnarAdyArthatR^iSho.anushochyAtkrItena vittaM ratimAtmanechChatI
yadasthibhirnirmitavaMshavaMsya
sthUNaM tvachA romanakhaiH pinaddham
kSharannavadvAramagArametad
viNmUtrapUrNaM madupaiti kAnyA
videhAnAM pure hyasminnahamekaiva mUDhadhIH
yAnyamichChantyasatyasmAdAtmadAtkAmamachyutAt
suhR^itpreShThatamo nAtha AtmA chAyaM sharIriNAm
taM vikrIyAtmanaivAhaM rame.anena yathA ramA
kiyatpriyaM te vyabhajankAmA ye kAmadA narAH
Adyantavanto bhAryAyA devA vA kAlavidrutAH
nUnaM me bhagavAnprIto viShNuH kenApi karmaNA
nirvedo.ayaM durAshAyA yanme jAtaH sukhAvahaH
maivaM syurmandabhAgyAyAH kleshA nirvedahetavaH
yenAnubandhaM nirhR^itya puruShaH shamamR^ichChati
tenopakR^itamAdAya shirasA grAmyasa~NgatAH
tyaktvA durAshAH sharaNaM vrajAmi tamadhIshvaram
santuShTA shraddadhatyetadyathAlAbhena jIvatI
viharAmyamunaivAhamAtmanA ramaNena vai
saMsArakUpe patitaM viShayairmuShitekShaNam
grastaM kAlAhinAtmAnaM ko.anyastrAtumadhIshvaraH
Atmaiva hyAtmano goptA nirvidyeta yadAkhilAt
apramatta idaM pashyedgrastaM kAlAhinA jagat
shrIbrAhmaNa uvAcha
evaM vyavasitamatirdurAshAM kAntatarShajAm
ChittvopashamamAsthAya shayyAmupavivesha sA
AshA hi paramaM duHkhaM nairAshyaM paramaM sukham
yathA sa~nChidya kAntAshAM sukhaM suShvApa pi~NgalA
shrIbrAhmaNa uvAcha
parigraho hi duHkhAya yadyatpriyatamaM nR^iNAm
anantaM sukhamApnoti tadvidvAnyastvaki~nchanaH
sAmiShaM kuraraM jaghnurbalino.anye nirAmiShAH
tadAmiShaM parityajya sa sukhaM samavindata
na me mAnApamAnau sto na chintA gehaputriNAm
AtmakrIDa AtmaratirvicharAmIha bAlavat
dvAveva chintayA muktau paramAnanda Aplutau
yo vimugdho jaDo bAlo yo guNebhyaH paraM gataH
kvachitkumArI tvAtmAnaM vR^iNAnAngR^ihamAgatAn

11090053
11090061
11090063
11090071
11090073
11090081
11090083
11090091
11090093
11090101
11090103
11090111
11090113
11090121
11090123
11090131
11090133
11090141
11090143
11090151
11090153
11090161
11090163
11090165
11090171
11090173
11090181
11090183
11090191
11090193
11090201
11090203
11090211
11090213
11090221
11090223
11090231
11090233
11090241
11090243
11090251
11090252
11090253
11090254
11090261
11090262
11090263
11090264
11090271
11090272
11090273
11090274
11090281
11090282
11090283
11090284
11090291
11090292
11090293
11090294

svayaM tAnarhayAmAsa kvApi yAteShu bandhuShu


teShAmabhyavahArArthaM shAlInrahasi pArthiva
avaghnantyAH prakoShThasthAshchakruH sha~NkhAH svanaM mahat
sA tajjugupsitaM matvA mahatI vR^iIDitA tataH
babha~njaikaikashaH sha~NkhAndvau dvau pANyorasheShayat
ubhayorapyabhUdghoSho hyavaghnantyAH svasha~NkhayoH
tatrApyekaM nirabhidadekasmAnnAbhavaddhvaniH
anvashikShamimaM tasyA upadeshamarindama
lokAnanucharannetAnlokatattvavivitsayA
vAse bahUnAM kalaho bhavedvArtA dvayorapi
eka eva vasettasmAtkumAryA iva ka~NkaNaH
mana ekatra saMyu~njyAjjitashvAso jitAsanaH
vairAgyAbhyAsayogena dhriyamANamatandritaH
yasminmano labdhapadaM yadetachChanaiH shanairmu~nchati karmareNUn
sattvena vR^iddhena rajastamashcha vidhUya nirvANamupaityanindhanam
tadaivamAtmanyavaruddhachitto na veda ki~nchidbahirantaraM vA
yatheShukAro nR^ipatiM vrajantamiShau gatAtmA na dadarsha pArshve
ekachAryaniketaH syAdapramatto guhAshayaH
alakShyamANa AchArairmunireko.alpabhAShaNaH
gR^ihArambho hi duHkhAya viphalashchAdhruvAtmanaH
sarpaH parakR^itaM veshma pravishya sukhamedhate
eko nArAyaNo devaH pUrvasR^iShTaM svamAyayA
saMhR^itya kAlakalayA kalpAnta idamIshvaraH
eka evAdvitIyo.abhUdAtmAdhAro.akhilAshrayaH
kAlenAtmAnubhAvena sAmyaM nItAsu shaktiShu
sattvAdiShvAdipuruShaH pradhAnapuruSheshvaraH
parAvarANAM parama Aste kaivalyasaMj~nitaH
kevalAnubhavAnanda sandoho nirupAdhikaH
kevalAtmAnubhAvena svamAyAM triguNAtmikAm
sa~NkShobhayansR^ijatyAdau tayA sUtramarindama
tAmAhustriguNavyaktiM sR^ijantIM vishvatomukham
yasminprotamidaM vishvaM yena saMsarate pumAn
yathorNanAbhirhR^idayAdUrNAM santatya vaktrataH
tayA vihR^itya bhUyastAM grasatyevaM maheshvaraH
yatra yatra mano dehI dhArayetsakalaM dhiyA
snehAddveShAdbhayAdvApi yAti tattatsvarUpatAm
kITaH peshaskR^itaM dhyAyankuDyAM tena praveshitaH
yAti tatsAtmatAM rAjanpUrvarUpamasantyajan
evaM gurubhya etebhya eShA me shikShitA matiH
svAtmopashikShitAM buddhiM shR^iNu me vadataH prabho
deho gururmama viraktivivekahetur
bibhratsma sattvanidhanaM satatArtyudarkam
tattvAnyanena vimR^ishAmi yathA tathApi
pArakyamityavasito vicharAmyasa~NgaH
jAyAtmajArthapashubhR^ityagR^ihAptavargAn
puShnAti yatpriyachikIrShayA vitanvan
svAnte sakR^ichChramavaruddhadhanaH sa dehaH
sR^iShTvAsya bIjamavasIdati vR^ikShadharmaH
jihvaikato.amumapakarShati karhi tarShA
shishno.anyatastvagudaraM shravaNaM kutashchit
ghrANo.anyatashchapaladR^ikkva cha karmashaktir
bahvyaH sapatnya iva gehapatiM lunanti
sR^iShTvA purANi vividhAnyajayAtmashaktyA
vR^ikShAnsarIsR^ipapashUnkhagadandashUkAn
taistairatuShTahR^idayaH puruShaM vidhAya
brahmAvalokadhiShaNaM mudamApa devaH
labdhvA sudurlabhamidaM bahusambhavAnte
mAnuShyamarthadamanityamapIha dhIraH
tUrNaM yateta na patedanumR^ityu yAvan
niHshreyasAya viShayaH khalu sarvataH syAt

11090301
11090303
11090311
11090313
11090320
11090321
11090323
11090331
11090333
11100010
11100011
11100013
11100021
11100023
11100031
11100033
11100041
11100043
11100051
11100053
11100061
11100063
11100071
11100073
11100081
11100083
11100091
11100093
11100101
11100103
11100111
11100113
11100121
11100123
11100131
11100133
11100141
11100143
11100151
11100153
11100161
11100163
11100171
11100173
11100181
11100183
11100191
11100193
11100201
11100203
11100211
11100213
11100221
11100223
11100231
11100233
11100241
11100243
11100251
11100253

evaM sa~njAtavairAgyo vij~nAnAloka Atmani


vicharAmi mahImetAM muktasa~Ngo.anaha~NkR^itaH
na hyekasmAdgurorj~nAnaM susthiraM syAtsupuShkalam
brahmaitadadvitIyaM vai gIyate bahudharShibhiH
shrIbhagavAnuvAcha
ityuktvA sa yaduM viprastamAmantrya gabhIradhIH
vanditaH svarchito rAj~nA yayau prIto yathAgatam
avadhUtavachaH shrutvA pUrveShAM naH sa pUrvajaH
sarvasa~NgavinirmuktaH samachitto babhUva ha
shrIbhagavAnuvAcha
mayoditeShvavahitaH svadharmeShu madAshrayaH
varNAshramakulAchAramakAmAtmA samAcharet
anvIkSheta vishuddhAtmA dehinAM viShayAtmanAm
guNeShu tattvadhyAnena sarvArambhaviparyayam
suptasya viShayAloko dhyAyato vA manorathaH
nAnAtmakatvAdviphalastathA bhedAtmadhIrguNaiH
nivR^ittaM karma seveta pravR^ittaM matparastyajet
jij~nAsAyAM sampravR^itto nAdriyetkarmachodanAm
yamAnabhIkShNaM seveta niyamAnmatparaH kvachit
madabhij~naM guruM shAntamupAsIta madAtmakam
amAnyamatsaro dakSho nirmamo dR^iDhasauhR^idaH
asatvaro.arthajij~nAsuranasUyuramoghavAk
jAyApatyagR^ihakShetra svajanadraviNAdiShu
udAsInaH samaM pashyansarveShvarthamivAtmanaH
vilakShaNaH sthUlasUkShmAddehAdAtmekShitA svadR^ik
yathAgnirdAruNo dAhyAddAhako.anyaH prakAshakaH
nirodhotpattyaNubR^ihan nAnAtvaM tatkR^itAnguNAn
antaH praviShTa Adhatta evaM dehaguNAnparaH
yo.asau guNairvirachito deho.ayaM puruShasya hi
saMsArastannibandho.ayaM puMso vidyA chChidAtmanaH
tasmAjjij~nAsayAtmAnamAtmasthaM kevalaM param
sa~Ngamya nirasedetadvastubuddhiM yathAkramam
AchAryo.araNirAdyaH syAdantevAsyuttarAraNiH
tatsandhAnaM pravachanaM vidyAsandhiH sukhAvahaH
vaishAradI sAtivishuddhabuddhirdhunoti mAyAM guNasamprasUtAm
gunAMshcha sandahya yadAtmametatsvayaM cha shAMyatyasamidyathAgniH
athaiShAmkarmakartR^INAM bhoktR^INAM sukhaduHkhayoH
nAnAtvamatha nityatvaM lokakAlAgamAtmanAm
manyase sarvabhAvAnAM saMsthA hyautpattikI yathA
tattadAkR^itibhedena jAyate bhidyate cha dhIH
evamapya~Nga sarveShAM dehinAM dehayogataH
kAlAvayavataH santi bhAvA janmAdayo.asakR^it
tatrApi karmaNAM karturasvAtantryaM cha lakShyate
bhoktushcha duHkhasukhayoH ko nvartho vivashaM bhajet
na dehinAM sukhaM ki~nchidvidyate viduShAmapi
tathA cha duHkhaM mUDhAnAM vR^ithAha~NkaraNaM param
yadi prAptiM vighAtaM cha jAnanti sukhaduHkhayoH
te.apyaddhA na viduryogaM mR^ityurna prabhavedyathA
ko.anvarthaH sukhayatyenaM kAmo vA mR^ityurantike
AghAtaM nIyamAnasya vadhyasyeva na tuShTidaH
shrutaM cha dR^iShTavadduShTaM spardhAsUyAtyayavyayaiH
bahvantarAyakAmatvAtkR^iShivachchApi niShphalam
antarAyairavihito yadi dharmaH svanuShThitaH
tenApi nirjitaM sthAnaM yathA gachChati tachChR^iNu
iShTveha devatA yaj~naiH svarlokaM yAti yAj~nikaH
bhu~njIta devavattatra bhogAndivyAnnijArjitAn
svapuNyopachite shubhre vimAna upagIyate
gandharvairviharanmadhye devInAM hR^idyaveShadhR^ik
strIbhiH kAmagayAnena ki~NkinIjAlamAlinA
krIDanna vedAtmapAtaM surAkrIDeShu nirvR^itaH

11100261
11100263
11100271
11100273
11100281
11100283
11100291
11100293
11100301
11100303
11100311
11100313
11100321
11100323
11100331
11100333
11100341
11100343
11100350
11100351
11100353
11100361
11100363
11100371
11100373
11110010
11110011
11110013
11110021
11110023
11110031
11110033
11110041
11110043
11110051
11110053
11110061
kShe
11110063
11110071
11110073
11110081
11110083
11110091
11110093
11110101
11110103
11110111
11110113
11110115
11110121
11110123
11110125
11110141
11110143
11110151
11110153
11110161
11110163
11110171

tAvatsa modate svarge yAvatpuNyaM samApyate


kShINapunyaH patatyarvAganichChankAlachAlitaH
yadyadharmarataH sa~NgAdasatAM vAjitendriyaH
kAmAtmA kR^ipaNo lubdhaH straiNo bhUtavihiMsakaH
pashUnavidhinAlabhya pretabhUtagaNAnyajan
narakAnavasho janturgatvA yAtyulbaNaM tamaH
karmANi duHkhodarkANi kurvandehena taiH punaH
dehamAbhajate tatra kiM sukhaM martyadharmiNaH
lokAnAM lokapAlAnAM madbhayaM kalpajIvinAm
brahmaNo.api bhayaM matto dviparArdhaparAyuShaH
guNAH sR^ijanti karmANi guNo.anusR^ijate guNAn
jIvastu guNasaMyukto bhu~Nkte karmaphalAnyasau
yAvatsyAdguNavaiShamyaM tAvannAnAtvamAtmanaH
nAnAtvamAtmano yAvatpAratantryaM tadaiva hi
yAvadasyAsvatantratvaM tAvadIshvarato bhayam
ya etatsamupAsIraMste muhyanti shuchArpitAH
kAla AtmAgamo lokaH svabhAvo dharma eva cha
iti mAM bahudhA prAhurguNavyatikare sati
shrIuddhava uvAcha
guNeShu vartamAno.api dehajeShvanapAvR^itaH
guNairna badhyate dehI badhyate vA kathaM vibho
kathaM varteta viharetkairvA j~nAyeta lakShaNaiH
kiM bhu~njItota visR^ijechChayItAsIta yAti vA
etadachyuta me brUhi prashnaM prashnavidAM vara
nityabaddho nityamukta eka eveti me bhramaH
shrIbhagavAnuvAcha
baddho mukta iti vyAkhyA guNato me na vastutaH
guNasya mAyAmUlatvAnna me mokSho na bandhanam
shokamohau sukhaM duHkhaM dehApattishcha mAyayA
svapno yathAtmanaH khyAtiH saMsR^itirna tu vAstavI
vidyAvidye mama tanU viddhyuddhava sharIriNAm
mokShabandhakarI Adye mAyayA me vinirmite
ekasyaiva mamAMshasya jIvasyaiva mahAmate
bandho.asyAvidyayAnAdirvidyayA cha tathetaraH
atha baddhasya muktasya vailakShaNyaM vadAmi te
viruddhadharmiNostAta sthitayorekadharmiNi
suparNAvetau sadR^ishau sakhAyau yadR^ichChayaitau kR^itanIDau cha vR^i
ekastayoH khAdati pippalAnnamanyo niranno.api balena bhUyAn
AtmAnamanyaM cha sa veda vidvAnapippalAdo na tu pippalAdaH
yo.avidyayA yuksa tu nityabaddho vidyAmayo yaH sa tu nityamuktaH
dehastho.api na dehastho vidvAnsvapnAdyathotthitaH
adehastho.api dehasthaH kumatiH svapnadR^igyathA
indriyairindriyArtheShu guNairapi guNeShu cha
gR^ihyamANeShvahaM kuryAnna vidvAnyastvavikriyaH
daivAdhIne sharIre.asminguNabhAvyena karmaNA
vartamAno.abudhastatra kartAsmIti nibadhyate
evaM viraktaH shayana AsanATanamajjane
darshanasparshanaghrANa bhojanashravaNAdiShu
na tathA badhyate vidvAntatra tatrAdayanguNAn
prakR^itistho.apyasaMsakto yathA khaM savitAnilaH
vaishAradyekShayAsa~Nga shitayA ChinnasaMshayaH
pratibuddha iva svapnAnnAnAtvAdvinivartate
yasya syurvItasa~NkalpAH prANendriyarnanodhiyAm
vR^ittayaH sa vinirmukto dehastho.api hi tadguNaiH
yasyAtmA hiMsyate hiMsrairyena ki~nchidyadR^ichChayA
archyate vA kvachittatra na vyatikriyate budhaH
na stuvIta na nindeta kurvataH sAdhvasAdhu vA
vadato guNadoShAbhyAM varjitaH samadR^i~NmuniH
na kuryAnna vadetki~nchinna dhyAyetsAdhvasAdhu vA

11110173
11110181
11110183
11110191
11110193
11110201
11110203
11110211
11110213
11110221
11110223
11110231
11110233
11110241
11110243
11110251
11110253
11110260
11110261
11110263
11110271
11110273
11110281
11110283
11110290
11110291
11110293
11110301
11110303
11110311
11110313
11110321
11110323
11110331
11110333
11110341
11110343
11110351
11110353
11110361
11110363
11110371
11110373
11110381
11110383
11110391
11110393
11110401
11110403
11110411
11110413
11110421
11110423
11110431
11110433
11110441
11110443
11110451
11110453
11110461

AtmArAmo.anayA vR^ittyA vicharejjaDavanmuniH


shabdabrahmaNi niShNAto na niShNAyAtpare yadi
shramastasya shramaphalo hyadhenumiva rakShataH
gAM dugdhadohAmasatIM cha bhAryAM dehaM parAdhInamasatprajAM cha
vittaM tvatIrthIkR^itama~Nga vAchaM hInAM mayA rakShati duHkhaduHkhI
yasyAM na me pAvanama~Nga karma sthityudbhavaprANanirodhamasya
lIlAvatArepsitajanma vA syAdvandhyAM giraM tAM bibhR^iyAnna dhIraH
evaM jij~nAsayApohya nAnAtvabhramamAtmani
upArameta virajaM mano mayyarpya sarvage
yadyanIsho dhArayituM mano brahmaNi nishchalam
mayi sarvANi karmANi nirapekShaH samAchara
shraddhAlurmatkathAH shR^iNvansubhadrA lokapAvanIH
gAyannanusmarankarma janma chAbhinayanmuhuH
madarthe dharmakAmArthAnAcharanmadapAshrayaH
labhate nishchalAM bhaktiM mayyuddhava sanAtane
satsa~NgalabdhayA bhaktyA mayi mAM sa upAsitA
sa vai me darshitaM sadbhira~njasA vindate padam
shrIuddhava uvAcha
sAdhustavottamashloka mataH kIdR^igvidhaH prabho
bhaktistvayyupayujyeta kIdR^ishI sadbhirAdR^itA
etanme puruShAdhyakSha lokAdhyakSha jagatprabho
praNatAyAnuraktAya prapannAya cha kathyatAm
tvaM brahma paramaM vyoma puruShaH prakR^iteH paraH
avatIrno.asi bhagavansvechChopAttapR^ithagvapuH
shrIbhagavAnuvAcha
kR^ipAlurakR^itadrohastitikShuH sarvadehinAm
satyasAro.anavadyAtmA samaH sarvopakArakaH
kAmairahatadhIrdAnto mR^iduH shuchiraki~nchanaH
anIho mitabhukShAntaH sthiro machCharaNo muniH
apramatto gabhIrAtmA dhR^itimA~njitaShaDguNaH
amAnI mAnadaH kalyo maitraH kAruNikaH kaviH
Aj~nAyaivaM guNAndoShAnmayAdiShTAnapi svakAn
dharmAnsantyajya yaH sarvAnmAM bhajeta sa tu sattamaH
j~nAtvAj~nAtvAtha ye vai mAM yAvAnyashchAsmi yAdR^ishaH
bhajantyananyabhAvena te me bhaktatamA matAH
malli~Ngamadbhaktajana darshanasparshanArchanam
paricharyA stutiH prahva guNakarmAnukIrtanam
matkathAshravaNe shraddhA madanudhyAnamuddhava
sarvalAbhopaharaNaM dAsyenAtmanivedanam
majjanmakarmakathanaM mama parvAnumodanam
gItatANDavavAditra goShThIbhirmadgR^ihotsavaH
yAtrA balividhAnaM cha sarvavArShikaparvasu
vaidikI tAntrikI dIkShA madIyavratadhAraNam
mamArchAsthApane shraddhA svataH saMhatya chodyamaH
udyAnopavanAkrIDa puramandirakarmaNi
sammArjanopalepAbhyAM sekamaNDalavartanaiH
gR^ihashushrUShaNaM mahyaM dAsavadyadamAyayA
amAnitvamadambhitvaM kR^itasyAparikIrtanam
api dIpAvalokaM me nopayu~njyAnniveditam
yadyadiShTatamaM loke yachchAtipriyamAtmanaH
tattannivedayenmahyaM tadAnantyAya kalpate
sUryo.agnirbrAhmaNA gAvo vaiShNavaH khaM marujjalam
bhUrAtmA sarvabhUtAni bhadra pUjApadAni me
sUrye tu vidyayA trayyA haviShAgnau yajeta mAm
Atithyena tu viprAgrye goShva~Nga yavasAdinA
vaiShNave bandhusatkR^ityA hR^idi khe dhyAnaniShThayA
vAyau mukhyadhiyA toye dravyaistoyapuraHsaraiH
sthaNDile mantrahR^idayairbhogairAtmAnamAtmani
kShetraj~naM sarvabhUteShu samatvena yajeta mAm
dhiShNyeShvityeShu madrUpaM sha~NkhachakragadAmbujaiH

11110463
11110471
11110473
11110481
11110483
11110491
11110493
11120010
11120011
11120013
11120021
11120023
11120031
11120033
11120041
11120043
11120051
11120053
11120061
11120063
11120071
11120073
11120081
11120083
11120091
11120093
11120101
11120103
11120111
11120113
11120121
11120123
11120131
11120133
11120141
11120143
11120151
11120153
11120160
11120161
11120163
11120170
11120171
11120173
11120181
11120183
11120191
11120193
11120201
11120203
11120211
11120213
11120221
11120223
11120231
11120233
11120241
11120243
11130010
11130011

yuktaM chaturbhujaM shAntaM dhyAyannarchetsamAhitaH


iShTApUrtena mAmevaM yo yajeta samAhitaH
labhate mayi sadbhaktiM matsmR^itiH sAdhusevayA
prAyeNa bhaktiyogena satsa~Ngena vinoddhava
nopAyo vidyate samyakprAyaNaM hi satAmaham
athaitatparamaM guhyaM shR^iNvato yadunandana
sugopyamapi vakShyAmi tvaM me bhR^ityaH suhR^itsakhA
shrIbhagavAnuvAcha
na rodhayati mAM yogo na sA~NkhyaM dharma eva cha
na svAdhyAyastapastyAgo neShTApUrtaM na dakShiNA
vratAni yaj~nashChandAMsi tIrthAni niyamA yamAH
yathAvarundhe satsa~NgaH sarvasa~NgApaho hi mAm
satsa~Ngena hi daiteyA yAtudhAnA mR^igAH khagAH
gandharvApsaraso nAgAH siddhAshchAraNaguhyakAH
vidyAdharA manuShyeShu vaishyAH shUdrAH striyo.antyajAH
rajastamaHprakR^itayastasmiMstasminyuge yuge
bahavo matpadaM prAptAstvAShTrakAyAdhavAdayaH
vR^iShaparvA balirbANo mayashchAtha vibhIShaNaH
sugrIvo hanumAnR^ikSho gajo gR^idhro vaNikpathaH
vyAdhaH kubjA vraje gopyo yaj~napatnyastathApare
te nAdhItashrutigaNA nopAsitamahattamAH
avratAtaptatapasaH matsa~NgAnmAmupAgatAH
kevalena hi bhAvena gopyo gAvo nagA mR^igAH
ye.anye mUDhadhiyo nAgAH siddhA mAmIyura~njasA
yaM na yogena sA~Nkhyena dAnavratatapo.adhvaraiH
vyAkhyAsvAdhyAyasannyAsaiH prApnuyAdyatnavAnapi
rAmeNa sArdhaM mathurAM praNIte shvAphalkinA mayyanuraktachittAH
vigADhabhAvena na me viyoga tIvrAdhayo.anyaM dadR^ishuH sukhAya
tAstAH kShapAH preShThatamena nItA mayaiva vR^indAvanagochareNa
kShaNArdhavattAH punara~Nga tAsAM hInA mayA kalpasamA babhUvuH
tA nAvidanmayyanuSha~Ngabaddha dhiyaH svamAtmAnamadastathedam
yathA samAdhau munayo.abdhitoye nadyaH praviShTA iva nAmarUpe
matkAmA ramaNaM jAramasvarUpavido.abalAH
brahma mAM paramaM prApuH sa~NgAchChatasahasrashaH
tasmAttvamuddhavotsR^ijya chodanAM pratichodanAm
pravR^ittiM cha nivR^ittiM cha shrotavyaM shrutameva cha
mAmekameva sharaNamAtmAnaM sarvadehinAm
yAhi sarvAtmabhAvena mayA syA hyakutobhayaH
shrIuddhava uvAcha
saMshayaH shR^iNvato vAchaM tava yogeshvareshvara
na nivartata Atmastho yena bhrAmyati me manaH
shrIbhagavAnuvAcha
sa eSha jIvo vivaraprasUtiH prANena ghoSheNa guhAM praviShTaH
manomayaM sUkShmamupetya rUpaM mAtrA svaro varNa iti sthaviShThaH
yathAnalaH khe.anilabandhuruShmA balena dAruNyadhimathyamAnaH
aNuH prajAto haviShA samedhate tathaiva me vyaktiriyaM hi vANI
evaM gadiH karma gatirvisargo ghrANo raso dR^iksparshaH shrutishcha
sa~Nkalpavij~nAnamathAbhimAnaH sUtraM rajaHsattvatamovikAraH
ayaM hi jIvastrivR^idabjayoniravyakta eko vayasA sa AdyaH
vishliShTashaktirbahudheva bhAti bIjAni yoniM pratipadya yadvat
yasminnidaM protamasheShamotaM paTo yathA tantuvitAnasaMsthaH
ya eSha saMsArataruH purANaH karmAtmakaH puShpaphale prasUte
dve asya bIje shatamUlastrinAlaH pa~nchaskandhaH pa~ncharasaprasUtiH
dashaikashAkho dvisuparNanIDastrivalkalo dviphalo.arkaM praviShTaH
adanti chaikaM phalamasya gR^idhrA grAmecharA ekamaraNyavAsAH
haMsA ya ekaM bahurUpamijyairmAyAmayaM veda sa veda vedam
evaM gurUpAsanayaikabhaktyA vidyAkuThAreNa shitena dhIraH
vivR^ishchya jIvAshayamapramattaH sampadya chAtmAnamatha tyajAstram
shrIbhagavAnuvAcha
sattvaM rajastama iti guNA buddherna chAtmanaH

11130013
11130021
11130023
11130031
11130033
11130041
11130043
11130051
11130053
11130061
11130063
11130071
11130073
11130080
11130081
11130083
11130090
11130091
11130093
11130101
11130103
11130111
11130113
11130121
11130123
11130131
11130133
11130141
11130143
11130150
11130151
11130153
11130160
11130161
11130163
11130170
11130171
11130173
11130180
11130181
11130183
11130191
11130193
11130201
11130203
11130211
11130213
11130221
11130223
11130231
11130233
11130241
11130243
11130251
11130253
11130261
11130263
11130271
11130273
11130281

sattvenAnyatamau hanyAtsattvaM sattvena chaiva hi


sattvAddharmo bhavedvR^iddhAtpuMso madbhaktilakShaNaH
sAttvikopAsayA sattvaM tato dharmaH pravartate
dharmo rajastamo hanyAtsattvavR^iddhiranuttamaH
Ashu nashyati tanmUlo hyadharma ubhaye hate
Agamo.apaH prajA deshaH kAlaH karma cha janma cha
dhyAnaM mantro.atha saMskAro dashaite guNahetavaH
tattatsAttvikamevaiShAM yadyadvR^iddhAH prachakShate
nindanti tAmasaM tattadrAjasaM tadupekShitam
sAttvikAnyeva seveta pumAnsattvavivR^iddhaye
tato dharmastato j~nAnaM yAvatsmR^itirapohanam
veNusa~NgharShajo vahnirdagdhvA shAmyati tadvanam
evaM guNavyatyayajo dehaH shAmyati tatkriyaH
shrIuddhava uvAcha
vidanti martyAH prAyeNa viShayAnpadamApadAm
tathApi bhu~njate kR^iShNa tatkathaM shvakharAjavat
shrIbhagavAnuvAcha
ahamityanyathAbuddhiH pramattasya yathA hR^idi
utsarpati rajo ghoraM tato vaikArikaM manaH
rajoyuktasya manasaH sa~NkalpaH savikalpakaH
tataH kAmo guNadhyAnAdduHsahaH syAddhi durmateH
karoti kAmavashagaH karmANyavijitendriyaH
duHkhodarkANi sampashyanrajovegavimohitaH
rajastamobhyAM yadapi vidvAnvikShiptadhIH punaH
atandrito mano yu~njandoShadR^iShTirna sajjate
apramatto.anuyu~njIta mano mayyarpaya~nChanaiH
anirviNNo yathAkAlaM jitashvAso jitAsanaH
etAvAnyoga AdiShTo machChiShyaiH sanakAdibhiH
sarvato mana AkR^iShya mayyaddhAveshyate yathA
shrIuddhava uvAcha
yadA tvaM sanakAdibhyo yena rUpeNa keshava
yogamAdiShTavAnetadrUpamichChAmi veditum
shrIbhagavAnuvAcha
putrA hiraNyagarbhasya mAnasAH sanakAdayaH
paprachChuH pitaraM sUkShmAM yogasyaikAntikImgatim
sanakAdaya UchuH
guNeShvAvishate cheto guNAshchetasi cha prabho
kathamanyonyasantyAgo mumukShoratititIrShoH
shrIbhagavAnuvAcha
evaM pR^iShTo mahAdevaH svayambhUrbhUtabhAvanaH
dhyAyamAnaH prashnabIjaM nAbhyapadyata karmadhIH
sa mAmachintayaddevaH prashnapAratitIrShayA
tasyAhaM haMsarUpeNa sakAshamagamaM tadA
dR^iShTvA mAmta upavrajya kR^itva pAdAbhivandanam
brahmANamagrataH kR^itvA paprachChuH ko bhavAniti
ityahaM munibhiH pR^iShTastattvajij~nAsubhistadA
yadavochamahaM tebhyastaduddhava nibodha me
vastuno yadyanAnAtva AtmanaH prashna IdR^ishaH
kathaM ghaTeta vo viprA vakturvA me ka AshrayaH
pa~nchAtmakeShu bhUteShu samAneShu cha vastutaH
ko bhavAniti vaH prashno vAchArambho hyanarthakaH
manasA vachasA dR^iShTyA gR^ihyate.anyairapIndriyaiH
ahameva na matto.anyaditi budhyadhvama~njasA
guNeShvAvishate cheto guNAshchetasi cha prajAH
jIvasya deha ubhayaM guNAshcheto madAtmanaH
guNeShu chAvishachchittamabhIkShNaM guNasevayA
guNAshcha chittaprabhavA madrUpa ubhayaM tyajet
jAgratsvapnaH suShuptaM cha guNato buddhivR^ittayaH
tAsAM vilakShaNo jIvaH sAkShitvena vinishchitaH
yarhi saMsR^itibandho.ayamAtmano guNavR^ittidaH

11130283
11130291
11130293
11130301
11130303
11130311
11130313
11130321
11130322
11130323
11130324
11130331
11130332
11130333
11130334
11130341
11130342
11130343
11130344
11130351
11130352
11130353
11130354
11130361
11130362
11130363
11130364
11130371
11130372
11130373
11130374
11130381
11130383
11130391
11130393
11130401
11130403
11130411
11130413
11130421
11130423
11140010
11140011
11140013
11140021
11140023
11140030
11140031
11140033
11140041
11140043
11140051
11140053
11140061
11140063
11140071
11140073
11140081
11140083
11140091

mayi turye sthito jahyAttyAgastadguNachetasAm


aha~NkArakR^itaM bandhamAtmano.arthaviparyayam
vidvAnnirvidya saMsAra chintAM turye sthitastyajet
yAvannAnArthadhIH puMso na nivarteta yuktibhiH
jAgartyapi svapannaj~naH svapne jAgaraNaM yathA
asattvAdAtmano.anyeShAM bhAvAnAM tatkR^itA bhidA
gatayo hetavashchAsya mR^iShA svapnadR^isho yathA
yo jAgare bahiranukShaNadharmiNo.arthAn
bhu~Nkte samastakaraNairhR^idi tatsadR^ikShAn
svapne suShupta upasaMharate sa ekaH
smR^ityanvayAttriguNavR^ittidR^igindriyeshaH
evaM vimR^ishya guNato manasastryavasthA
manmAyayA mayi kR^itA iti nishchitArthAH
sa~nChidya hArdamanumAnasaduktitIkShNa
j~nAnAsinA bhajata mAkhilasaMshayAdhim
IkSheta vibhramamidaM manaso vilAsaM
dR^iShTaM vinaShTamatilolamalAtachakram
vij~nAnamekamurudheva vibhAti mAyA
svapnastridhA guNavisargakR^ito vikalpaH
dR^iShTimtataH pratinivartya nivR^ittatR^iShNas
tUShNIM bhavennijasukhAnubhavo nirIhaH
sandR^ishyate kva cha yadIdamavastubuddhyA
tyaktaM bhramAya na bhavetsmR^itirAnipAtAt
dehaM cha nashvaramavasthitamutthitaM vA
siddho na pashyati yato.adhyagamatsvarUpam
daivAdapetamatha daivavashAdupetaM
vAso yathA parikR^itaM madirAmadAndhaH
deho.api daivavashagaH khalu karma yAvat
svArambhakaM pratisamIkShata eva sAsuH
taM saprapa~nchamadhirUDhasamAdhiyogaH
svApnaM punarna bhajate pratibuddhavastuH
mayaitaduktaM vo viprA guhyaM yatsA~NkhyayogayoH
jAnIta mAgataM yaj~naM yuShmaddharmavivakShayA
ahaM yogasya sA~Nkhyasya satyasyartasya tejasaH
parAyaNaM dvijashreShThAH shriyaH kIrterdamasya cha
mAM bhajanti guNAH sarve nirguNaM nirapekShakam
suhR^idaM priyamAtmAnaM sAmyAsa~NgAdayo.aguNAH
iti me ChinnasandehA munayaH sanakAdayaH
sabhAjayitvA parayA bhaktyAgR^iNata saMstavaiH
tairahaM pUjitaH saMyaksaMstutaH paramarShibhiH
pratyeyAya svakaM dhAma pashyataH parameShThinaH
shrIuddhava uvAcha
vadanti kR^iShNa shreyAMsi bahUni brahmavAdinaH
teShAM vikalpaprAdhAnyamutAho ekamukhyatA
bhavatodAhR^itaH svAminbhaktiyogo.anapekShitaH
nirasya sarvataH sa~NgaM yena tvayyAvishenmanaH
shrIbhagavAnuvAcha
kAlena naShTA pralaye vANIyaM vedasaMj~nitA
mayAdau brahmaNe proktA dharmo yasyAM madAtmakaH
tena proktA svaputrAya manave pUrvajAya sA
tato bhR^igvAdayo.agR^ihNansapta brahmamaharShayaH
tebhyaH pitR^ibhyastatputrA devadAnavaguhyakAH
manuShyAH siddhagandharvAH savidyAdharachAraNAH
kindevAH kinnarA nAgA rakShaHkimpuruShAdayaH
bahvyasteShAM prakR^itayo rajaHsattvatamobhuvaH
yAbhirbhUtAni bhidyante bhUtAnAM patayastathA
yathAprakR^iti sarveShAM chitrA vAchaH sravanti hi
evaM prakR^itivaichitryAdbhidyante matayo nR^iNAm
pAramparyeNa keShA~nchitpAShaNDamatayo.apare
manmAyAmohitadhiyaH puruShAH puruSharShabha

11140093
11140101
11140103
11140105
11140111
11140113
11140121
11140123
11140131
11140133
11140141
11140142
11140143
11140144
11140151
11140153
11140161
11140163
11140171
11140173
11140181
11140183
11140191
11140193
11140201
11140203
11140211
11140213
11140221
11140223
11140231
11140233
11140241
11140243
11140251
11140253
11140261
11140263
11140271
11140273
11140281
11140283
11140291
11140293
11140301
11140303
11140310
11140311
11140313
11140320
11140321
11140323
11140331
11140333
11140341
11140343
11140351
11140353
11140361
11140363

shreyo vadantyanekAntaM yathAkarma yathAruchi


dharmameke yashashchAnye kAmaM satyaM damaM shamam
anye vadanti svArthaM vA aishvaryaM tyAgabhojanam
kechidyaj~naM tapo dAnaM vratAni niyamAnyamAn
Adyantavanta evaiShAM lokAH karmavinirmitAH
duHkhodarkAstamoniShThAH kShudrA mandAH shuchArpitAH
mayyarpitAtmanaH sabhya nirapekShasya sarvataH
mayAtmanA sukhaM yattatkutaH syAdviShayAtmanAm
aki~nchanasya dAntasya shAntasya samachetasaH
mayA santuShTamanasaH sarvAH sukhamayA dishaH
na pArameShThyaM na mahendradhiShNyaM
na sArvabhaumaM na rasAdhipatyam
na yogasiddhIrapunarbhavaM vA
mayyarpitAtmechChati madvinAnyat
na tathA me priyatama Atmayonirna sha~NkaraH
na cha sa~NkarShaNo na shrIrnaivAtmA cha yathA bhavAn
nirapekShaM muniM shAntaM nirvairaM samadarshanam
anuvrajAmyahaM nityaM pUyeyetya~NghrireNubhiH
niShki~nchanA mayyanuraktachetasaH shAntA mahAnto.akhilajIvavatsalAH
kAmairanAlabdhadhiyo juShanti te yannairapekShyaM na viduH sukhaM mama
bAdhyamAno.api madbhakto viShayairajitendriyaH
prAyaH pragalbhayA bhaktyA viShayairnAbhibhUyate
yathAgniH susamR^iddhArchiH karotyedhAMsi bhasmasAt
tathA madviShayA bhaktiruddhavainAMsi kR^itsnashaH
na sAdhayati mAM yogo na sA~NkhyaM dharma uddhava
na svAdhyAyastapastyAgo yathA bhaktirmamorjitA
bhaktyAhamekayA grAhyaH shraddhayAtmA priyaH satAm
bhaktiH punAti manniShThA shvapAkAnapi sambhavAt
dharmaH satyadayopeto vidyA vA tapasAnvitA
madbhaktyApetamAtmAnaM na samyakprapunAti hi
kathaM vinA romaharShaM dravatA chetasA vinA
vinAnandAshrukalayA shudhyedbhaktyA vinAshayaH
vAggadgadA dravate yasya chittaM rudatyabhIkShNaM hasati kvachichcha
vilajja udgAyati nR^ityate cha madbhaktiyukto bhuvanaM punAti
yathAgninA hema malaM jahAti dhmAtaM punaH svaM bhajate cha rUpam
AtmA cha karmAnushayaM vidhUya madbhaktiyogena bhajatyatho mAm
yathA yathAtmA parimR^ijyate.asau matpuNyagAthAshravaNAbhidhAnaiH
tathA tathA pashyati vastu sUkShmaM chakShuryathaivA~njanasamprayuktam
viShayAndhyAyatashchittaM viShayeShu viShajjate
mAmanusmaratashchittaM mayyeva pravilIyate
tasmAdasadabhidhyAnaM yathA svapnamanoratham
hitvA mayi samAdhatsva mano madbhAvabhAvitam
strINAM strIsa~NginAM sa~NgaM tyaktvA dUrata AtmavAn
kSheme vivikta AsInashchintayenmAmatandritaH
na tathAsya bhavetklesho bandhashchAnyaprasa~NgataH
yoShitsa~NgAdyathA puMso yathA tatsa~Ngisa~NgataH
shrIuddhava uvAcha
yathA tvAmaravindAkSha yAdR^ishaM vA yadAtmakam
dhyAyenmumukShuretanme dhyAnaM tvaM vaktumarhasi
shrIbhagavAnuvAcha
sama Asana AsInaH samakAyo yathAsukham
hastAvutsa~Nga AdhAya svanAsAgrakR^itekShaNaH
prANasya shodhayenmArgaM pUrakumbhakarechakaiH
viparyayeNApi shanairabhyasennirjitendriyaH
hR^idyavichChinamoMkAraM ghaNTAnAdaM bisorNavat
prANenodIrya tatrAtha punaH saMveshayetsvaram
evaM praNavasaMyuktaM prANameva samabhyaset
dashakR^itvastriShavaNaM mAsAdarvAgjitAnilaH
hR^itpuNDarIkamantaHsthamUrdhvanAlamadhomukham
dhyAtvordhvamukhamunnidramaShTapatraM sakarNikam

11140371
11140373
11140381
11140383
11140391
11140393
11140401
11140403
11140411
11140413
11140421
11140423
11140425
11140431
11140433
11140441
11140443
11140451
11140453
11140461
11140463
11150010
11150011
11150013
11150020
11150021
11150023
11150030
11150031
11150033
11150041
11150043
11150051
11150053
11150061
11150063
11150071
11150073
11150081
11150083
11150091
11150093
11150101
11150103
11150111
11150113
11150121
11150123
11150131
11150133
11150141
11150143
11150151
11150153
11150161
11150163
11150171
11150173
11150181
11150183

karNikAyAM nyasetsUrya somAgnInuttarottaram


vahnimadhye smaredrUpaM mamaitaddhyAnama~Ngalam
samaM prashAntaM sumukhaM dIrghachAruchaturbhujam
suchArusundaragrIvaM sukapolaM shuchismitam
samAnakarNavinyasta sphuranmakarakuNDalam
hemAmbaraM ghanashyAmaM shrIvatsashrIniketanam
sha~NkhachakragadApadma vanamAlAvibhUShitam
nUpurairvilasatpAdaM kaustubhaprabhayA yutam
dyumatkirITakaTaka kaTisUtrA~NgadAyutam
sarvA~NgasundaraM hR^idyaM prasAdasumukhekShanam
sukumAramabhidhyAyetsarvA~NgeShu mano dadhat
indriyANIndriyArthebhyo manasAkR^iShya tanmanaH
buddhyA sArathinA dhIraH praNayenmayi sarvataH
tatsarvavyApakaM chittamAkR^iShyaikatra dhArayet
nAnyAni chintayedbhUyaH susmitaM bhAvayenmukham
tatra labdhapadaM chittamAkR^iShya vyomni dhArayet
tachcha tyaktvA madAroho na ki~nchidapi chintayet
evaM samAhitamatirmAmevAtmAnamAtmani
vichaShTe mayi sarvAtmanjyotirjyotiShi saMyutam
dhyAnenetthaM sutIvreNa yu~njato yogino manaH
saMyAsyatyAshu nirvANaM dravya j~nAnakriyAbhramaH
shrIbhagavAnuvAcha
jitendriyasya yuktasya jitashvAsasya yoginaH
mayi dhArayatashcheta upatiShThanti siddhayaH
shrIuddhava uvAcha
kayA dhAraNayA kA svitkathaM vA siddhirachyuta
kati vA siddhayo brUhi yoginAM siddhido bhavAn
shrIbhagavAnuvAcha
siddhayo.aShTAdasha proktA dhAraNA yogapAragaiH
tAsAmaShTau matpradhAnA dashaiva guNahetavaH
aNimA mahimA mUrterlaghimA prAptirindriyaiH
prAkAmyaM shrutadR^iShTeShu shaktipreraNamIshitA
guNeShvasa~Ngo vashitA yatkAmastadavasyati
etA me siddhayaH saumya aShTAvautpattikA matAH
anUrmimattvaM dehe.asmindUrashravaNadarshanam
manojavaH kAmarUpaM parakAyapraveshanam
svachChandamR^ityurdevAnAM sahakrIDAnudarshanam
yathAsa~NkalpasaMsiddhirAj~nApratihatA gatiH
trikAlaj~natvamadvandvaM parachittAdyabhij~natA
agnyarkAmbuviShAdInAM pratiShTambho.aparAjayaH
etAshchoddeshataH proktA yogadhAraNasiddhayaH
yayA dhAraNayA yA syAdyathA vA syAnnibodha me
bhUtasUkShmAtmani mayi tanmAtraM dhArayenmanaH
aNimAnamavApnoti tanmAtropAsako mama
mahattattvAtmani mayi yathAsaMsthaM mano dadhat
mahimAnamavApnoti bhUtAnAM cha pR^ithakpR^ithak
paramANumaye chittaM bhUtAnAM mayi ra~njayan
kAlasUkShmArthatAM yogI laghimAnamavApnuyAt
dhArayanmayyahaMtattve mano vaikArike.akhilam
sarvendriyANAmAtmatvaM prAptiM prApnoti manmanAH
mahatyAtmani yaH sUtre dhArayenmayi mAnasam
prAkAmyaM pArameShThyaM me vindate.avyaktajanmanaH
viShNau tryadhIshvare chittaM dhArayetkAlavigrahe
sa IshitvamavApnoti kShetraj~nakShetrachodanAm
nArAyaNe turIyAkhye bhagavachChabdashabdite
mano mayyAdadhadyogI maddharmA vashitAmiyAt
nirguNe brahmaNi mayi dhArayanvishadaM manaH
paramAnandamApnoti yatra kAmo.avasIyate
shvetadvIpapatau chittaM shuddhe dharmamaye mayi
dhAraya~nChvetatAM yAti ShaDUrmirahito naraH

11150191
11150193
11150201
11150203
11150211
11150213
11150221
11150223
11150231
11150233
11150241
11150243
11150251
11150253
11150261
11150263
11150271
11150273
11150281
11150283
11150291
11150293
11150301
11150303
11150311
11150313
11150321
11150323
11150331
11150333
11150341
11150343
11150351
11150353
11150361
11150363
11160010
11160011
11160013
11160021
11160023
11160031
11160033
11160041
11160043
11160051
11160053
11160060
11160061
11160063
11160071
11160073
11160081
11160083
11160091
11160093
11160101
11160103
11160111
11160113

mayyAkAshAtmani prANe manasA ghoShamudvahan


tatropalabdhA bhUtAnAM haMso vAchaH shR^iNotyasau
chakShustvaShTari saMyojya tvaShTAramapi chakShuShi
mAM tatra manasA dhyAyanvishvaM pashyati dUrataH
mano mayi susaMyojya dehaM tadanuvAyunA
maddhAraNAnubhAvena tatrAtmA yatra vai manaH
yadA mana upAdAya yadyadrUpaM bubhUShati
tattadbhavenmanorUpaM madyogabalamAshrayaH
parakAyaM vishansiddha AtmAnaM tatra bhAvayet
piNDaM hitvA vishetprANo vAyubhUtaH ShaDa~Nghrivat
pArShNyApIDya gudaM prANaM hR^iduraHkaNThamUrdhasu
Aropya brahmarandhreNa brahma nItvotsR^ijettanum
vihariShyansurAkrIDe matsthaM sattvaM vibhAvayet
vimAnenopatiShThanti sattvavR^ittIH surastriyaH
yathA sa~NkalpayedbuddhyA yadA vA matparaH pumAn
mayi satye mano yu~njaMstathA tatsamupAshnute
yo vai madbhAvamApanna IshiturvashituH pumAn
kutashchinna vihanyeta tasya chAj~nA yathA mama
madbhaktyA shuddhasattvasya yogino dhAraNAvidaH
tasya traikAlikI buddhirjanmamR^ityUpabR^iMhitA
agnyAdibhirna hanyeta muneryogamayaM vapuH
madyogashAntachittasya yAdasAmudakaM yathA
madvibhUtIrabhidhyAyanshrIvatsAstravibhUShitAH
dhvajAtapatravyajanaiH sa bhavedaparAjitaH
upAsakasya mAmevaM yogadhAraNayA muneH
siddhayaH pUrvakathitA upatiShThantyasheShataH
jitendriyasya dAntasya jitashvAsAtmano muneH
maddhAraNAM dhArayataH kA sA siddhiH sudurlabhA
antarAyAnvadantyetA yu~njato yogamuttamam
mayA sampadyamAnasya kAlakShapaNahetavaH
janmauShadhitapomantrairyAvatIriha siddhayaH
yogenApnoti tAH sarvA nAnyairyogagatiM vrajet
sarvAsAmapi siddhInAM hetuH patirahaM prabhuH
ahaM yogasya sA~Nkhyasya dharmasya brahmavAdinAm
ahamAtmAntaro bAhyo.anAvR^itaH sarvadehinAm
yathA bhUtAni bhUteShu bahirantaH svayaM tathA
shrIuddhava uvAcha
tvaM brahma paramaM sAkShAdanAdyantamapAvR^itam
sarveShAmapi bhAvAnAM trANasthityapyayodbhavaH
uchchAvacheShu bhUteShu durj~neyamakR^itAtmabhiH
upAsate tvAM bhagavanyAthAtathyena brAhmaNAH
yeShu yeShu cha bhUteShu bhaktyA tvAM paramarShayaH
upAsInAH prapadyante saMsiddhiM tadvadasva me
gUDhashcharasi bhUtAtmA bhUtAnAM bhUtabhAvana
na tvAM pashyanti bhUtAni pashyantaM mohitAni te
yAH kAshcha bhUmau divi vai rasAyAM vibhUtayo dikShu mahAvibhUte
tA mahyamAkhyAhyanubhAvitAste namAmi te tIrthapadA~Nghripadmam
shrIbhagavAnuvAcha
evametadahaM pR^iShTaH prashnaM prashnavidAM vara
yuyutsunA vinashane sapatnairarjunena vai
j~nAtvA j~nAtivadhaM garhyamadharmaM rAjyahetukam
tato nivR^itto hantAhaM hato.ayamiti laukikaH
sa tadA puruShavyAghro yuktyA me pratibodhitaH
abhyabhAShata mAmevaM yathA tvaM raNamUrdhani
ahamAtmoddhavAmIShAM bhUtAnAM suhR^idIshvaraH
ahaM sarvANi bhUtAni teShAM sthityudbhavApyayaH
ahaM gatirgatimatAM kAlaH kalayatAmaham
gunANAM chApyahaM sAmyaM guNinyautpattiko guNaH
guNinAmapyahaM sUtraM mahatAM cha mahAnaham
sUkShmANAmapyahaM jIvo durjayAnAmahaM manaH

11160121
11160123
11160131
11160133
11160141
11160143
11160151
11160153
11160161
11160163
11160171
11160173
11160181
11160183
11160191
11160193
11160201
11160203
11160211
11160213
11160221
11160223
11160231
11160233
11160241
11160243
11160251
11160253
11160261
11160263
11160271
11160273
11160281
11160283
11160291
11160293
11160301
11160303
11160311
11160313
11160321
11160323
11160331
11160333
11160341
11160343
11160351
11160353
11160361
11160363
11160371
11160373
11160375
11160381
11160383
11160391
11160393
11160401
11160403
11160411

hiraNyagarbho vedAnAM mantrANAM praNavastrivR^it


akSharANAmakAro.asmi padAni chChandusAmaham
indro.ahaM sarvadevAnAM vasUnAmasmi havyavAT
AdityAnAmahaM viShNU rudrANAM nIlalohitaH
brahmarShINAM bhR^igurahaM rAjarShINAmahaM manuH
devarShINAM nArado.ahaM havirdhAnyasmi dhenuShu
siddheshvarANAM kapilaH suparNo.ahaM patatriNAm
prajApatInAM dakSho.ahaM pitR^INAmahamaryamA
mAM viddhyuddhava daityAnAM prahlAdamasureshvaram
somaM nakShatrauShadhInAM dhaneshaM yakSharakShasAm
airAvataM gajendrANAM yAdasAM varuNaM prabhum
tapatAM dyumatAM sUryaM manuShyANAM cha bhUpatim
uchchaiHshravAstura~NgANAM dhAtUnAmasmi kA~nchanam
yamaH saMyamatAM chAhamsarpANAmasmi vAsukiH
nAgendrANAmananto.ahaM mR^igendraH shR^i~NgidaMShTriNAm
AshramANAmahaM turyo varNAnAM prathamo.anagha
tIrthAnAM srotasAM ga~NgA samudraH sarasAmaham
AyudhAnAM dhanurahaM tripuraghno dhanuShmatAm
dhiShNyAnAmasmyahaM merurgahanAnAM himAlayaH
vanaspatInAmashvattha oShadhInAmahaM yavaH
purodhasAM vasiShTho.ahaM brahmiShThAnAM bR^ihaspatiH
skando.ahaM sarvasenAnyAmagraNyAM bhagavAnajaH
yaj~nAnAM brahmayaj~no.ahaM vratAnAmavihiMsanam
vAyvagnyarkAmbuvAgAtmA shuchInAmapyahaM shuchiH
yogAnAmAtmasaMrodho mantro.asmi vijigIShatAm
AnvIkShikI kaushalAnAM vikalpaH khyAtivAdinAm
strINAM tu shatarUpAhaM puMsAM svAyambhuvo manuH
nArAyaNo munInAM cha kumAro brahmachAriNAm
dharmANAmasmi sannyAsaH kShemANAmabahirmatiH
guhyAnAM sunR^itaM maunaM mithunAnAmajastvaham
saMvatsaro.asmyanimiShAmR^itUnAM madhumAdhavau
mAsAnAM mArgashIrSho.ahaM nakShatrANAM tathAbhijit
ahaM yugAnAM cha kR^itaM dhIrANAM devalo.asitaH
dvaipAyano.asmi vyAsAnAM kavInAM kAvya AtmavAn
vAsudevo bhagavatAM tvaM tu bhAgavateShvaham
kimpuruShAnAM hanumAnvidyAdhrANAM sudarshanaH
ratnAnAM padmarAgo.asmi padmakoshaH supeshasAm
kusho.asmi darbhajAtInAM gavyamAjyaM haviHShvaham
vyavasAyinAmahaM lakShmIH kitavAnAM ChalagrahaH
titikShAsmi titikShUNAM sattvaM sattvavatAmaham
ojaH saho balavatAM karmAhaM viddhi sAtvatAm
sAtvatAM navamUrtInAmAdimUrtirahaM parA
vishvAvasuH pUrvachittirgandharvApsarasAmaham
bhUdharANAmahaM sthairyaM gandhamAtramahaM bhuvaH
apAM rasashcha paramastejiShThAnAM vibhAvasuH
prabhA sUryendutArANAM shabdo.ahaM nabhasaH paraH
brahmaNyAnAM balirahaM vIrANAmahamarjunaH
bhUtAnAM sthitirutpattirahaM vai pratisa~NkramaH
gatyuktyutsargopAdAnamAnandasparshalakShanam
AsvAdashrutyavaghrANamahaM sarvendriyendriyam
pR^ithivI vAyurAkAsha Apo jyotirahaM mahAn
vikAraH puruSho.avyaktaM rajaH sattvaM tamaH param
ahametatprasa~NkhyAnaM j~nAnaM tattvavinishchayaH
mayeshvareNa jIvena guNena guNinA vinA
sarvAtmanApi sarveNa na bhAvo vidyate kvachit
sa~NkhyAnaM paramANUnAM kAlena kriyate mayA
na tathA me vibhUtInAM sR^ijato.aNDAni koTishaH
tejaH shrIH kIrtiraishvaryaM hrIstyAgaH saubhagaM bhagaH
vIryaM titikShA vij~nAnaM yatra yatra sa me.aMshakaH
etAste kIrtitAH sarvAH sa~NkShepeNa vibhUtayaH

11160413
11160421
11160423
11160431
11160433
11160441
11160443
11170010
11170011
11170013
11170021
11170023
11170031
11170033
11170041
11170043
11170051
11170053
11170061
11170063
11170071
11170073
11170080
11170081
11170083
11170090
11170091
11170093
11170101
11170103
11170111
11170113
11170121
11170123
11170131
11170133
11170141
11170143
11170151
11170153
11170161
11170163
11170171
11170173
11170181
11170183
11170191
11170193
11170201
11170203
11170211
11170213
11170221
11170223
11170231
11170233
11170241
11170243
11170251
11170253

manovikArA evaite yathA vAchAbhidhIyate


vAchaM yachCha mano yachCha prANAnyachChedriyANi cha
AtmAnamAtmanA yachCha na bhUyaH kalpase.adhvane
yo vai vA~NmanasI saMyagasaMyachChandhiyA yatiH
tasya vrataM tapo dAnaM sravatyAmaghaTAmbuvat
tasmAdvacho manaH prANAnniyachChenmatparAyaNaH
madbhaktiyuktayA buddhyA tataH parisamApyate
shrIuddhava uvAcha
yastvayAbhihitaH pUrvaM dharmastvadbhaktilakShaNaH
varNAshamAchAravatAM sarveShAM dvipadAmapi
yathAnuShThIyamAnena tvayi bhaktirnR^iNAM bhavet
svadharmeNAravindAkSha tanmamAkhyAtumarhasi
purA kila mahAbAho dharmaM paramakaM prabho
yattena haMsarUpeNa brahmaNe.abhyAttha mAdhava
sa idAnIM sumahatA kAlenAmitrakarshana
na prAyo bhavitA martya loke prAganushAsitaH
vaktA kartAvitA nAnyo dharmasyAchyuta te bhuvi
sabhAyAmapi vairi~nchyAM yatra mUrtidharAH kalAH
kartrAvitrA pravaktrA cha bhavatA madhusUdana
tyakte mahItale deva vinaShTaM kaH pravakShyati
tattvaM naH sarvadharmaj~na dharmastvadbhaktilakShaNaH
yathA yasya vidhIyeta tathA varNaya me prabho
shrIshuka uvAcha
itthaM svabhR^ityamukhyena pR^iShTaH sa bhagavAnhariH
prItaH kShemAya martyAnAM dharmAnAha sanAtanAn
shrIbhagavAnuvAcha
dharmya eSha tava prashno naiHshreyasakaro nR^iNAm
varNAshramAchAravatAM tamuddhava nibodha me
Adau kR^itayuge varNo nR^iNAM haMsa iti smR^itaH
kR^itakR^ityAH prajA jAtyA tasmAtkR^itayugaM viduH
vedaH praNava evAgre dharmo.ahaM vR^iSharUpadhR^ik
upAsate taponiShThA haMsaM mAM muktakilbiShAH
tretAmukhe mahAbhAga prANAnme hR^idayAttrayI
vidyA prAdurabhUttasyA ahamAsaM trivR^inmakhaH
viprakShatriyaviTshUdrA mukhabAhUrupAdajAH
vairAjAtpuruShAjjAtA ya AtmAchAralakShaNAH
gR^ihAshramo jaghanato brahmacharyaM hR^ido mama
vakShaHsthalAdvanevAsaH sannyAsaH shirasi sthitaH
varNAnAmAshramANAM cha janmabhUmyanusAriNIH
AsanprakR^itayo nR^InAM nIchairnIchottamottamAH
shamo damastapaH shauchaM santoShaH kShAntirArjavam
madbhaktishcha dayA satyaM brahmaprakR^itayastvimAH
tejo balaM dhR^itiH shauryaM titikShaudAryamudyamaH
sthairyaM brahmanyamaishvaryaM kShatraprakR^itayastvimAH
AstikyaM dAnaniShThA cha adambho brahmasevanam
atuShTirarthopachayairvaishyaprakR^itayastvimAH
shushrUShaNaM dvijagavAM devAnAM chApyamAyayA
tatra labdhena santoShaH shUdraprakR^itayastvimAH
ashauchamanR^itaM steyaM nAstikyaM shuShkavigrahaH
kAmaH krodhashcha tarShashcha sa bhAvo.antyAvasAyinAm
ahiMsA satyamasteyamakAmakrodhalobhatA
bhUtapriyahitehA cha dharmo.ayaM sArvavarNikaH
dvitIyaM prApyAnupUrvyAjjanmopanayanaM dvijaH
vasangurukule dAnto brahmAdhIyIta chAhUtaH
mekhalAjinadaNDAkSha brahmasUtrakamaNDalUn
jaTilo.adhautadadvAso.araktapIThaH kushAndadhat
snAnabhojanahomeShu japochchAre cha vAgyataH
na chChindyAnnakharomANi kakShopasthagatAnyapi
reto nAvakirejjAtu brahmavratadharaH svayam
avakIrNe.avagAhyApsu yatAsustripadAM japet

11170261
11170263
11170271
11170273
11170281
11170283
11170291
11170293
11170301
11170303
11170311
11170313
11170321
11170323
11170331
11170333
11170341
11170343
11170351
11170353
11170361
11170363
11170371
11170373
11170381
11170383
11170391
11170393
11170401
11170403
11170411
11170413
11170421
11170423
11170431
11170433
11170441
11170443
11170451
11170453
11170461
11170463
11170471
11170473
11170481
11170483
11170491
11170493
11170501
11170503
11170511
11170513
11170521
11170523
11170531
11170533
11170541
11170543
11170551
11170553

agnyarkAchAryagovipra guruvR^iddhasurA~nshuchiH
samAhita upAsIta sandhye dve yatavAgjapan
AchAryaM mAM vijAnIyAnnAvanmanyeta karhichit
na martyabuddhyAsUyeta sarvadevamayo guruH
sAyaM prAtarupAnIya bhaikShyaM tasmai nivedayet
yachchAnyadapyanuj~nAtamupayu~njIta saMyataH
shushrUShamANa AchAryaM sadopAsIta nIchavat
yAnashayyAsanasthAnairnAtidUre kR^itA~njaliH
evaMvR^itto gurukule vasedbhogavivarjitaH
vidyA samApyate yAvadbibhradvratamakhaNDitam
yadyasau ChandasAM lokamArokShyanbrahmaviShTapam
gurave vinyaseddehaM svAdhyAyArthaM bR^ihadvrataH
agnau gurAvAtmani cha sarvabhUteShu mAM param
apR^ithagdhIrupasIta brahmavarchasvyakalmaShaH
strINAM nirIkShaNasparsha saMlApakShvelanAdikam
prANino mithunIbhUtAnagR^ihastho.agratastyajet
shauchamAchamanaM snAnaM sandhyopAstirmamArchanam
tIrthasevA japo.aspR^ishyA bhakShyAsambhAShyavarjanam
sarvAshramaprayukto.ayaM niyamaH kulanandana
madbhAvaH sarvabhUteShu manovAkkAyasaMyamaH
evaM bR^ihadvratadharo brAhmaNo.agniriva jvalan
madbhaktastIvratapasA dagdhakarmAshayo.amalaH
athAnantaramAvekShyanyathAjij~nAsitAgamaH
gurave dakShiNAM dattvA snAyAdgurvanumoditaH
gR^ihaM vanaM vopavishetpravrajedvA dvijottamaH
AshramAdAshramaM gachChennAnyathAmatparashcharet
gR^ihArthI sadR^ishIM bhAryAmudvahedajugupsitAm
yavIyasIM tu vayasA yaM savarNAmanu kramAt
ijyAdhyayanadAnAni sarveShAM cha dvijanmanAm
pratigraho.adhyApanaM cha brAhmaNasyaiva yAjanam
pratigrahaM manyamAnastapastejoyashonudam
anyAbhyAmeva jIveta shilairvA doShadR^iktayoH
brAhmaNasya hi deho.ayaM kShudrakAmAya neShyate
kR^ichChrAya tapase cheha pretyAnantasukhAya cha
shilo~nChavR^ittyA parituShTachitto dharmaM mahAntaM virajaM juShANaH
mayyarpitAtmA gR^iha eva tiShThannAtiprasaktaH samupaiti shAntim
samuddharanti ye vipraM sIdantaM matparAyaNam
tAnuddhariShye na chirAdApadbhyo naurivArNavAt
sarvAH samuddharedrAjA piteva vyasanAtprajAH
AtmAnamAtmanA dhIro yathA gajapatirgajAn
evaMvidho narapatirvimAnenArkavarchasA
vidhUyehAshubhaM kR^itsnamindreNa saha modate
sIdanvipro vaNigvR^ittyA paNyairevApadaM taret
khaDgena vApadAkrAnto na shvavR^ittyA katha~nchana
vaishyavR^ittyA tu rAjanyo jIvenmR^igayayApadi
charedvA viprarUpeNa na shvavR^ittyA katha~nchana
shUdravR^ittiM bhajedvaishyaH shUdraH kArukaTakriyAm
kR^ichChrAnmukto na garhyeNa vR^ittiM lipseta karmaNA
vedAdhyAyasvadhAsvAhA balyannAdyairyathodayam
devarShipitR^ibhUtAni madrUpANyanvahaM yajet
yadR^ichChayopapannena shuklenopArjitena vA
dhanenApIDayanbhR^ityAnnyAyenaivAharetkratUn
kuTumbeShu na sajjeta na pramAdyetkuTumbyapi
vipashchinnashvaraM pashyedadR^iShTamapi dR^iShTavat
putradArAptabandhUnAM sa~NgamaH pAnthasa~NgamaH
anudehaM viyantyete svapno nidrAnugo yathA
itthaM parimR^ishanmukto gR^iheShvatithivadvasan
na gR^ihairanubadhyeta nirmamo niraha~NkR^itaH
karmabhirgR^ihamedhIyairiShTvA mAmeva bhaktimAn
tiShThedvanaM vopavishetprajAvAnvA parivrajet

11170561
11170563
11170571
11170573
11170581
11170583
11180010
11180011
11180013
11180021
11180023
11180031
11180033
11180041
11180043
11180051
11180053
11180061
11180063
11180071
11180073
11180081
11180083
11180091
11180093
11180101
11180103
11180111
11180113
11180121
11180123
11180131
11180133
11180141
11180143
11180151
11180153
11180161
11180163
11180171
11180173
11180181
11180183
11180191
11180193
11180201
11180203
11180211
11180213
11180221
11180223
11180231
11180233
11180241
11180243
11180251
11180253
11180261
11180263
11180271

yastvAsaktamatirgehe putravittaiShaNAturaH
straiNaH kR^ipaNadhIrmUDho mamAhamiti badhyate
aho me pitarau vR^iddhau bhAryA bAlAtmajAtmajAH
anAthA mAmR^ite dInAH kathaM jIvanti duHkhitAH
evaM gR^ihAshayAkShipta hR^idayo mUDhadhIrayam
atR^iptastAnanudhyAyanmR^ito.andhaM vishate tamaH
shrIbhagavAnuvAcha
vanaM vivikShuH putreShu bhAryAM nyasya sahaiva vA
vana eva vasechChAntastR^itIyaM bhAgamAyuShaH
kandamUlaphalairvanyairmedhyairvR^ittiM prakalpayet
vasIta valkalaM vAsastR^iNaparNAjinAni vA
kesharomanakhashmashru malAni bibhR^iyAddataH
na dhAvedapsu majjeta tri kAlaM sthaNDileshayaH
grIShme tapyeta pa~nchAgnInvarShAsvAsAraShADjale
AkaNthamagnaH shishira evaM vR^ittastapashcharet
agnipakvaM samashnIyAtkAlapakvamathApi vA
ulUkhalAshmakuTTo vA dantolUkhala eva vA
svayaM sa~nchinuyAtsarvamAtmano vR^ittikAraNam
deshakAlabalAbhij~no nAdadItAnyadAhR^itam
vanyaishcharupuroDAshairnirvapetkAlachoditAn
na tu shrautena pashunA mAM yajeta vanAshramI
agnihotraM cha darshashcha paurNamAsashcha pUrvavat
chAturmAsyAni cha munerAmnAtAni cha naigamaiH
evaM chIrNena tapasA munirdhamanisantataH
mAM tapomayamArAdhya R^iShilokAdupaiti mAm
yastvetatkR^ichChratashchIrNaM tapo niHshreyasaM mahat
kAmAyAlpIyase yu~njyAdbAlishaH ko.aparastataH
yadAsau niyame.akalpo jarayA jAtavepathuH
AtmanyagnInsamAropya machchitto.agniM samAvishet
yadA karmavipAkeShu lokeShu nirayAtmasu
virAgo jAyate samya~NnyastAgniH pravrajettataH
iShTvA yathopadeshaM mAM dattvA sarvasvamR^itvije
agnInsvaprANa Aveshya nirapekShaH parivrajet
viprasya vai sannyasato devA dArAdirUpiNaH
vighnAnkurvantyayaM hyasmAnAkramya samiyAtparam
bibhR^iyAchchenmunirvAsaH kaupInAchChAdanaM param
tyaktaM na daNDapAtrAbhyAmanyatki~nchidanApadi
dR^iShTipUtaM nyasetpAdaM vastrapUtaM pibejjalam
satyapUtAM vadedvAchaM manaHpUtaM samAcharet
maunAnIhAnilAyAmA daNDA vAgdehachetasAm
na hyete yasya santya~Nga veNubhirna bhavedyatiH
bhikShAM chaturShu varNeShu vigarhyAnvarjayaMshcharet
saptAgArAnasa~NkL^iptAMstuShyellabdhena tAvatA
bahirjalAshayaM gatvA tatropaspR^ishya vAgyataH
vibhajya pAvitaM sheShaM bhu~njItAsheShamAhR^itam
ekashcharenmahImetAM niHsa~NgaH saMyatendriyaH
AtmakrIDa Atmarata AtmavAnsamadarshanaH
viviktakShemasharaNo madbhAvavimalAshayaH
AtmAnaM chintayedekamabhedena mayA muniH
anvIkShetAtmano bandhaM mokShaM cha j~nAnaniShThayA
bandha indriyavikShepo mokSha eShAM cha saMyamaH
tasmAnniyamya ShaDvargaM madbhAvena charenmuniH
viraktaH kShudrakAmebhyo labdhvAtmani sukhaM mahat
puragrAmavrajAnsArthAnbhikShArthaM pravishaMshcharet
puNyadeshasarichChaila vanAshramavatIM mahIm
vAnaprasthAshramapadeShvabhIkShNaM bhaikShyamAcharet
saMsidhyatyAshvasammohaH shuddhasattvaH shilAndhasA
naitadvastutayA pashyeddR^ishyamAnaM vinashyati
asaktachitto viramedihAmutrachikIrShitAt
yadetadAtmani jaganmanovAkprANasaMhatam

11180273
11180281
11180283
11180291
11180293
11180301
11180303
11180311
11180313
11180315
11180321
11180323
11180331
11180333
11180341
11180343
11180351
11180353
11180361
11180363
11180371
11180373
11180381
11180383
11180391
11180393
11180401
11180403
11180411
11180413
11180421
11180423
11180431
11180433
11180441
11180443
11180451
11180453
11180461
11180463
11180471
11180473
11180481
11180483
11190010
11190011
11190013
11190021
11190023
11190031
11190033
11190041
11190043
11190051
11190053
11190061
11190063
11190071
11190072
11190073

sarvaM mAyeti tarkeNa svasthastyaktvA na tatsmaret


j~nAnaniShTho virakto vA madbhakto vAnapekShakaH
sali~NgAnAshramAMstyaktvA charedavidhigocharaH
budho bAlakavatkrIDetkushalo jaDavachcharet
vadedunmattavadvidvAngocharyAM naigamashcharet
vedavAdarato na syAnna pAShaNDI na haitukaH
shuShkavAdavivAde na ka~nchitpakShaM samAshrayet
nodvijeta janAddhIro janaM chodvejayenna tu
ativAdAMstitikSheta nAvamanyeta ka~nchana
dehamuddishya pashuvadvairaM kuryAnna kenachit
eka eva paro hyAtmA bhUteShvAtmanyavasthitaH
yathendurudapAtreShu bhUtAnyekAtmakAni cha
alabdhvA na viShIdeta kAle kAle.ashanaM kvachit
labdhvA na hR^iShyeddhR^itimAnubhayaM daivatantritam
AhArArthaM samIheta yuktaM tatprANadhAraNam
tattvaM vimR^ishyate tena tadvij~nAya vimuchyate
yadR^ichChayopapannAnnamadyAchChreShThamutAparam
tathA vAsastathA shayyAM prAptaM prAptaM bhajenmuniH
shauchamAchamanaM snAnaM na tu chodanayA charet
anyAMshcha niyamA~nj~nAnI yathAhaM lIlayeshvaraH
na hi tasya vikalpAkhyA yA cha madvIkShayA hatA
AdehAntAtkvachitkhyAtistataH sampadyate mayA
duHkhodarkeShu kAmeShu jAtanirveda AtmavAn
ajj~nAsitamaddharmo muniM gurumupavrajet
tAvatparicharedbhaktaH shraddhAvAnanasUyakaH
yAvadbrahma vijAnIyAnmAmeva gurumAdR^itaH
yastvasaMyataShaDvargaH prachaNDendriyasArathiH
j~nAnavairAgyarahitastridaNDamupajIvati
surAnAtmAnamAtmasthaM nihnute mAM cha dharmahA
avipakvakaShAyo.asmAdamuShmAchcha vihIyate
bhikShordharmaH shamo.ahiMsA tapa IkShA vanaukasaH
gR^ihiNo bhUtarakShejyA dvijasyAchAryasevanam
brahmacharyaM tapaH shauchaM santoSho bhUtasauhR^idam
gR^ihasthasyApyR^itau gantuH sarveShAM madupAsanam
iti mAM yaH svadharmeNa bhajennityamananyabhAk
sarvabhUteShu madbhAvo madbhaktiM vindate dR^iDhAm
bhaktyoddhavAnapAyinyA sarvalokamaheshvaram
sarvotpattyapyayaM brahma kAraNaM mopayAti saH
iti svadharmanirNikta sattvo nirj~nAtamadgatiH
j~nAnavij~nAnasampanno na chirAtsamupaiti mAm
varNAshramavatAM dharma eSha AchAralakShaNaH
sa eva madbhaktiyuto niHshreyasakaraH paraH
etatte.abhihitaM sAdho bhavAnpR^ichChati yachcha mAm
yathA svadharmasaMyukto bhakto mAM samiyAtparam
shrIbhagavAnuvAcha
yo vidyAshrutasampannaH AtmavAnnAnumAnikaH
mayAmAtramidaM j~nAtvA j~nAnaM cha mayi sannyaset
j~nAninastvahameveShTaH svArtho hetushcha sammataH
svargashchaivApavargashcha nAnyo.artho madR^ite priyaH
j~nAnavij~nAnasaMsiddhAH padaM shreShThaM vidurmama
j~nAnI priyatamo.ato me j~nAnenAsau bibharti mAm
tapastIrthaM japo dAnaM pavitrANItarANi cha
nAlaM kurvanti tAM siddhiM yA j~nAnakalayA kR^itA
tasmAjj~nAnena sahitaM j~nAtvA svAtmAnamuddhava
j~nAnavij~nAnasampanno bhaja mAM bhaktibhAvataH
j~nAnavij~nAnayaj~nena mAmiShTvAtmAnamAtmani
sarvayaj~napatiM mAM vai saMsiddhiM munayo.agaman
tvayyuddhavAshrayati yastrividho vikAro
mAyAntarApatati nAdyapavargayoryat
janmAdayo.asya yadamI tava tasya kiM syur

11190074
11190080
11190081
11190083
11190091
11190093
11190101
11190103
11190110
11190111
11190113
11190121
11190123
11190131
11190133
11190141
11190143
11190151
11190153
11190161
11190163
11190171
11190173
11190181
11190183
11190191
11190193
11190201
11190203
11190211
11190213
11190221
11190223
11190231
11190233
11190241
11190243
11190251
11190253
11190261
11190263
11190271
11190273
11190281
11190283
11190291
11190293
11190301
11190303
11190311
11190313
11190321
11190323
11190325
11190331
11190333
11190341
11190343
11190351
11190353

Adyantayoryadasato.asti tadeva madhye


shrIuddhava uvAcha
j~nAnaM vishuddhaM vipulaM yathaitadvairAgyavij~nAnayutaM purANam
AkhyAhi vishveshvara vishvamUrte tvadbhaktiyogaM cha mahadvimR^igyam
tApatrayeNAbhihatasya ghore santapyamAnasya bhavAdhvanIsha
pashyAmi nAnyachCharaNaM tavA~Nghri dvandvAtapatrAdamR^itAbhivarShAt
daShTaM janaM sampatitaM bile.asminkAlAhinA kShudrasukhorutarSham
samuddharainaM kR^ipayApavargyairvachobhirAsi~ncha mahAnubhAva
shrIbhagavAnuvAcha
itthametatpurA rAjA bhIShmaM dharmabhR^itAM varam
ajAtashatruH paprachCha sarveShAM no.anushR^iNvatAm
nivR^itte bhArate yuddhe suhR^innidhanavihvalaH
shrutvA dharmAnbahUnpashchAnmokShadharmAnapR^ichChata
tAnahaM te.abhidhAsyAmi devavratamakhAchChrutAn
j~nAnavairAgyavij~nAna shraddhAbhaktyupabR^iMhitAn
navaikAdasha pa~ncha trInbhAvAnbhUteShu yena vai
IkShetAthAikamapyeShu tajj~nAnaM mama nishchitam
etadeva hi vij~nAnaM na tathaikena yena yat
sthityutpattyapyayAnpashyedbhAvAnAM triguNAtmanAm
AdAvante cha madhye cha sR^ijyAtsR^ijyaM yadanviyAt
punastatpratisa~NkrAme yachChiShyeta tadeva sat
shrutiH pratyakShamaitihyamanumAnaM chatuShTayam
pramANeShvanavasthAnAdvikalpAtsa virajyate
karmaNAM pariNAmitvAdAviri~nchyAdama~Ngalam
vipashchinnashvaraM pashyedadR^iShTamapi dR^iShTavat
bhaktiyogaH puraivoktaH prIyamANAya te.anagha
punashcha kathayiShyAmi madbhakteH kAraNaM paraM
shraddhAmR^itakathAyAM me shashvanmadanukIrtanam
pariniShThA cha pUjAyAM stutibhiH stavanaM mama
AdaraH paricharyAyAM sarvA~Ngairabhivandanam
madbhaktapUjAbhyadhikA sarvabhUteShu manmatiH
madartheShva~NgacheShTA cha vachasA madguNeraNam
mayyarpaNaM cha manasaH sarvakAmavivarjanam
madarthe.arthaparityAgo bhogasya cha sukhasya cha
iShTaM dattaM hutaM japtaM madarthaM yadvrataM tapaH
evaM dharmairmanuShyANAmuddhavAtmanivedinAm
mayi sa~njAyate bhaktiH ko.anyo.artho.asyAvashiShyate
yadAtmanyarpitaM chittaM shAntaM sattvopabR^iMhitam
dharmaM j~nAnaM sa vairAgyamaishvaryaM chAbhipadyate
yadarpitaM tadvikalpe indriyaiH paridhAvati
rajasvalaM chAsanniShThaM chittaM viddhi viparyayam
dharmo madbhaktikR^itprokto j~nAnaM chaikAtmyadarshanam
guNesvasa~Ngo vairAgyamaishvaryaM chANimAdayaH
shrIuddhava uvAcha yamaH katividhaH prokto
niyamo vArikarShaNa kaH shamaH ko damaH kR^iShNa
kA titikShA dhR^itiH prabho kiM dAnaM kiM tapaH shauryaM
kimsatyamR^itamuchyate kastyAgaH kiM dhanaM cheShTaM
ko yaj~naH kA cha dakShiNA puMsaH kiM svidbalaM shrIman
bhago lAbhashcha keshava kA vidyA hrIH parA kA shrIH
kiM sukhaM duHkhameva cha kaH paNDitaH kashcha mUrkhaH
kaH panthA utpathashcha kaH kaH svargo narakaH kaH svit
ko bandhuruta kiM gR^ihamka ADhyaH ko daridro vA
kR^ipaNaH kaH ka IshvaraH etAnprashnAnmama brUhi
viparItAMshcha satpate shrIbhagavAnuvAcha
ahiMsA satyamasteyamasa~Ngo hrIrasa~nchayaH
AstikyaM brahmacharyaM cha maunaM sthairyaM kShamAbhayam
shauchaM japastapo homaH shraddhAtithyaM madarchanam
tIrthATanaM parArthehA tuShTirAchAryasevanam
ete yamAH saniyamA ubhayordvAdasha smR^itAH
puMsAmupAsitAstAta yathAkAmaM duhanti hi

11190361
11190363
11190371
11190373
11190381
11190383
11190391
11190393
11190401
11190403
11190411
11190413
11190421
11190423
11190431
11190433
11190441
11190443
11190451
11190453
11190455
11200010
11200011
11200013
11200021
11200023
11200031
11200033
11200041
11200043
11200051
11200053
11200060
11200061
11200063
11200071
11200073
11200081
11200083
11200091
11200093
11200101
11200103
11200111
11200113
11200121
11200123
11200131
11200133
11200141
11200143
11200151
11200153
11200161
11200163
11200171
11200172
11200173
11200174
11200181

shamo manniShThatA buddherdama indriyasaMyamaH


titikShA duHkhasammarSho jihvopasthajayo dhR^itiH
daNDanyAsaH paraM dAnaM kAmatyAgastapaH smR^itam
svabhAvavijayaH shauryaM satyaM cha samadarshanam
anyachcha sunR^itA vANI kavibhiH parikIrtitA
karmasvasa~NgamaH shauchaM tyAgaH sannyAsa uchyate
dharma iShTaM dhanaM nR^INAM yaj~no.ahaM bhagavattamaH
dakShiNA j~nAnasandeshaH prANAyAmaH paraM balam
bhago ma aishvaro bhAvo lAbho madbhaktiruttamaH
vidyAtmani bhidAbAdho jugupsA hrIrakarmasu
shrIrguNA nairapekShyAdyAH sukhaM duHkhasukhAtyayaH
duHkhaM kAmasukhApekShA paNDito bandhamokShavit
mUrkho dehAdyahaMbuddhiH panthA mannigamaH smR^itaH
utpathashchittavikShepaH svargaH sattvaguNodayaH
narakastamaunnAho bandhurgururahaM sakhe
gR^ihaM sharIraM mAnuShyaM guNADhyo hyADhya uchyate
daridro yastvasantuShTaH kR^ipaNo yo.ajitendriyaH
guNeShvasaktadhIrIsho guNasa~Ngo viparyayaH
eta uddhava te prashnAH sarve sAdhu nirUpitAH
kiM varNitena bahunA lakShaNaM guNadoShayoH
guNadoShadR^ishirdoSho guNastUbhayavarjitaH
shrIuddhava uvAcha
vidhishcha pratiShedhashcha nigamo hIshvarasya te
avekShate.araviNDAkSha guNaM doShaM cha karmaNAm
varNAshramavikalpaM cha pratilomAnulomajam
dravyadeshavayaHkAlAnsvargaM narakameva cha
guNadoShabhidAdR^iShTimantareNa vachastava
niHshreyasaM kathaM nR^INAM niShedhavidhilakShaNam
pitR^idevamanuShyAnAM vedashchakShustaveshvara
shreyastvanupalabdhe.arthe sAdhyasAdhanayorapi
guNadoShabhidAdR^iShTirnigamAtte na hi svataH
nigamenApavAdashcha bhidAyA iti ha bhramaH
shrIbhagavAnuvAcha
yogAstrayo mayA proktA nR^INAM shreyovidhitsayA
j~nAnaM karma cha bhaktishcha nopAyo.anyo.asti kutrachit
nirviNNAnAM j~nAnayogo nyAsinAmiha karmasu
teShvanirviNNachittAnAM karmayogastu kAminAm
yadR^ichChayA matkathAdau jAtashraddhastu yaH pumAn
na nirviNNo nAtisakto bhaktiyogo.asya siddhidaH
tAvatkarmANi kurvIta na nirvidyeta yAvatA
matkathAshravaNAdau vA shraddhA yAvanna jAyate
svadharmastho yajanyaj~nairanAshIHkAma uddhava
na yAti svarganarakau yadyanyanna samAcharet
asmiMlloke vartamAnaH svadharmastho.anaghaH shuchiH
j~nAnaM vishuddhamApnoti madbhaktiM vA yadR^ichChayA
svargiNo.apyetamichChanti lokaM nirayiNastathA
sAdhakaM j~nAnabhaktibhyAmubhayaM tadasAdhakam
na naraH svargatiM kA~NkShennArakIM vA vichakShaNaH
nemaM lokaM cha kA~NkSheta dehAveshAtpramAdyati
etadvidvAnpurA mR^ityorabhavAya ghaTeta saH
apramatta idaM j~nAtvA martyamapyarthasiddhidam
ChidyamAnaM yamairetaiH kR^itanIDaM vanaspatim
khagaH svaketamutsR^ijya kShemaM yAti hyalampaTaH
ahorAtraishChidyamAnaM buddhvAyurbhayavepathuH
muktasa~NgaH paraM buddhvA nirIha upashAmyati
nR^idehamAdyaM sulabhaM sudurlabhaM
plavaM sukalpaM gurukarNadhAram
mayAnukUlena nabhasvateritaM
pumAnbhavAbdhiM na taretsa AtmahA
yadArambheShu nirviNNo viraktaH saMyatendriyaH

11200183
11200191
11200193
11200201
11200203
11200211
11200213
11200221
11200223
11200231
11200233
11200241
11200243
11200251
11200253
11200261
11200263
11200265
11200271
11200273
11200281
11200283
11200291
11200293
11200301
11200303
11200311
11200313
11200321
11200323
11200331
11200333
11200341
11200343
11200351
11200353
11200361
11200363
11200371
11200373
11210010
11210011
11210013
11210021
11210023
11210031
11210033
11210035
11210041
11210042
11210051
11210053
11210061
11210063
11210071
11210073
11210081
11210083
11210091
11210093

abhyAsenAtmano yogI dhArayedachalaM manaH


dhAryamANaM mano yarhi bhrAmyadashvanavasthitam
atandrito.anurodhena mArgeNAtmavashaM nayet
manogatiM na visR^ijejjitaprANo jitendriyaH
sattvasampannayA buddhyA mana AtmavashaM nayet
eSha vai paramo yogo manasaH sa~NgrahaH smR^itaH
hR^idayaj~natvamanvichChandamyasyevArvato muhuH
sA~Nkhyena sarvabhAvAnAM pratilomAnulomataH
bhavApyayAvanudhyAyenmano yAvatprasIdati
nirviNNasya viraktasya puruShasyoktavedinaH
manastyajati daurAtmyaM chintitasyAnuchintayA
yamAdibhiryogapathairAnvIkShikyA cha vidyayA
mamArchopAsanAbhirvA nAnyairyogyaM smarenmanaH
yadi kuryAtpramAdena yogI karma vigarhitam
yogenaiva dahedaMho nAnyattatra kadAchana
sve sve.adhikAre yA niShThA sa guNaH parikIrtitaH
karmaNAM jAtyashuddhAnAmanena niyamaH kR^itaH
guNadoShavidhAnena sa~NgAnAM tyAjanechChayA
jAtashraddho matkathAsu nirviNNaH sarvakarmasu
veda duHkhAtmakAnkAmAnparityAge.apyanIshvaraH
tato bhajeta mAM prItaH shraddhAlurdR^iDhanishchayaH
juShamANashcha tAnkAmAnduHkhodarkAMshcha garhayan
proktena bhaktiyogena bhajato mAsakR^inmuneH
kAmA hR^idayyA nashyanti sarve mayi hR^idi sthite
bhidyate hR^idayagranthishChidyante sarvasaMshayAH
kShIyante chAsya karmANi mayi dR^iShTe.akhilAtmani
tasmAnmadbhaktiyuktasya yogino vai madAtmanaH
na j~nAnaM na cha vairAgyaM prAyaH shreyo bhavediha
yatkarmabhiryattapasA j~nAnavairAgyatashcha yat
yogena dAnadharmeNa shreyobhiritarairapi
sarvaM madbhaktiyogena madbhakto labhate.a~njasA
svargApavargaM maddhAma katha~nchidyadi vA~nChati
na ki~nchitsAdhavo dhIrA bhaktA hyekAntino mama
vA~nChantyapi mayA dattaM kaivalyamapunarbhavam
nairapekShyaM paraM prAhurniHshreyasamanalpakam
tasmAnnirAshiSho bhaktirnirapekShasya me bhavet
na mayyekAntabhaktAnAM guNadoShodbhavA guNAH
sAdhUnAM samachittAnAM buddheH paramupeyuShAm
evametAnmayA diShTAnanutiShThanti me pathaH
kShemaM vindanti matsthAnaM yadbrahma paramaM viduH
shrIbhagavAnuvAcha
ya etAnmatpatho hitvA bhaktij~nAnakriyAtmakAn
kShudrAnkAmAMshchalaiH prANairjuShantaH saMsaranti te
sve sve.adhikAre yA niShThA sa guNaH parikIrtitaH
viparyayastu doShaH syAdubhayoreSha nishchayaH
shuddhyashuddhI vidhIyete samAneShvapi vastuShu
dravyasya vichikitsArthaM guNadoShau shubhAshubhau
dharmArthaM vyavahArArthaM yAtrArthamiti chAnagha
darshito.ayaM mayAchAro
dharmamudvahatAM dhuram
bhUmyambvagnyanilAkAshA bhUtAnAM pa~nchadhAtavaH
AbrahmasthAvarAdInAM shArIrA AtmasaMyutAH
vedena nAmarUpANi viShamANi sameShvapi
dhAtuShUddhava kalpyanta eteShAM svArthasiddhaye
deshakAlAdibhAvAnAM vastUnAM mama sattama
guNadoShau vidhIyete niyamArthaM hi karmaNAm
akR^iShNasAro deshAnAmabrahmaNyo.asuchirbhavet
kR^iShNasAro.apyasauvIra kIkaTAsaMskR^iteriNam
karmaNyo guNavAnkAlo dravyataH svata eva vA
yato nivartate karma sa doSho.akarmakaH smR^itaH

11210101
11210103
11210111
11210113
11210121
11210123
11210131
11210133
11210141
11210143
11210151
11210153
11210161
11210163
11210171
11210173
11210181
11210183
11210191
11210193
11210201
11210203
11210211
11210213
11210221
11210223
11210231
11210233
11210241
11210243
11210251
11210253
11210261
11210263
11210271
11210273
11210281
11210283
11210291
11210293
11210301
11210303
11210311
11210313
11210321
11210323
11210331
11210333
11210341
11210343
11210351
11210353
11210361
11210363
11210371
11210373
11210381
11210383
11210391
11210393

dravyasya shuddhyashuddhI cha dravyeNa vachanena cha


saMskAreNAtha kAlena mahatvAlpatayAtha vA
shaktyAshaktyAtha vA buddhyA samR^iddhyA cha yadAtmane
aghaM kurvanti hi yathA deshAvasthAnusArataH
dhAnyadArvasthitantUnAM rasataijasacharmaNAm
kAlavAyvagnimR^ittoyaiH pArthivAnAM yutAyutaiH
amedhyaliptaM yadyena gandhalepaM vyapohati
bhajate prakR^itiM tasya tachChauchaM tAvadiShyate
snAnadAnatapo.avasthA vIryasaMskArakarmabhiH
matsmR^ityA chAtmanaH shauchaM shuddhaH karmAchareddvijaH
mantrasya cha parij~nAnaM karmashuddhirmadarpaNam
dharmaH sampadyate ShaDbhiradharmastu viparyayaH
kvachidguNo.api doShaH syAddoSho.api vidhinA guNaH
guNadoShArthaniyamastadbhidAmeva bAdhate
samAnakarmAcharaNaM patitAnAM na pAtakam
autpattiko guNaH sa~Ngo na shayAnaH patatyadhaH
yato yato nivarteta vimuchyeta tatastataH
eSha dharmo nR^iNAM kShemaH shokamohabhayApahaH
viShayeShu guNAdhyAsAtpuMsaH sa~Ngastato bhavet
sa~NgAttatra bhavetkAmaH kAmAdeva kalirnR^iNAm
kalerdurviShahaH krodhastamastamanuvartate
tamasA grasyate puMsashchetanA vyApinI drutam
tayA virahitaH sAdho jantuH shUnyAya kalpate
tato.asya svArthavibhraMsho mUrchChitasya mR^itasya cha
viShayAbhiniveshena nAtmAnaM veda nAparam
vR^ikSha jIvikayA jIvanvyarthaM bhastreva yaH shvasan
phalashrutiriyaM nR^INAM na shreyo rochanaM param
shreyovivakShayA proktaM yathA bhaiShajyarochanam
utpattyaiva hi kAmeShu prANeShu svajaneShu cha
Asaktamanaso martyA Atmano.anarthahetuShu
natAnaviduShaH svArthaM bhrAmyato vR^ijinAdhvani
kathaM yu~njyAtpunasteShu tAMstamo vishato budhaH
evaM vyavasitaM kechidavij~nAya kubuddhayaH
phalashrutiM kusumitAM na vedaj~nA vadanti hi
kAminaH kR^ipaNA lubdhAH puShpeShu phalabuddhayaH
agnimugdhA dhUmatAntAH svaM lokaM na vidanti te
na te mAma~Nga jAnanti hR^idisthaM ya idaM yataH
ukthashastrA hyasutR^ipo yathA nIhArachakShuShaH
te me matamavij~nAya parokShaM viShayAtmakAH
hiMsAyAM yadi rAgaH syAdyaj~na eva na chodanA
hiMsAvihArA hyAlabdhaiH pashubhiH svasukhechChayA
yajante devatA yaj~naiH pitR^ibhUtapatInkhalAH
svapnopamamamuM lokamasantaM shravaNapriyam
AshiSho hR^idi sa~Nkalpya tyajantyarthAnyathA vaNik
rajaHsattvatamoniShThA rajaHsattvatamojuShaH
upAsata indramukhyAndevAdInna yathaiva mAm
iShTveha devatA yaj~nairgatvA raMsyAmahe divi
tasyAnta iha bhUyAsma mahAshAlA mahAkulAH
evaM puShpitayA vAchA vyAkShiptamanasAM nR^iNAm
mAninAM chAtilubdhAnAM madvArtApi na rochate
vedA brahmAtmaviShayAstrikANDaviShayA ime
parokShavAdA R^iShayaH parokShaM mama cha priyam
shabdabrahma sudurbodhaM prANendriyamanomayam
anantapAraM gambhIraM durvigAhyaM samudravat
mayopabR^iMhitaM bhUmnA brahmaNAnantashaktinA
bhUteShu ghoSharUpeNa viseShUrNeva lakShyate
yathorNanAbhirhR^idayAdUrNAmudvamate mukhAt
AkAshAdghoShavAnprANo manasA sparsharUpiNA
Chandomayo.amR^itamayaH sahasrapadavIM prabhuH
oMkArAdvya~njitasparsha svaroShmAntasthabhUShitAm

11210401
11210403
11210411
11210413
11210421
11210423
11210431
11210433
11210435
11220010
11220011
11220013
11220021
11220023
11220025
11220031
11220033
11220040
11220041
11220043
11220051
11220053
11220061
11220063
11220071
11220073
11220081
11220083
11220091
11220093
11220101
11220103
11220111
11220113
11220121
11220123
11220131
11220133
11220141
11220143
11220151
11220153
11220161
11220163
11220171
11220173
11220181
11220183
11220191
11220193
11220201
11220203
11220211
11220213
11220221
11220223
11220231
11220233
11220241
11220243

vichitrabhAShAvitatAM ChandobhishchaturuttaraiH
anantapArAM bR^ihatIM sR^ijatyAkShipate svayam
gAyatryuShNiganuShTupcha bR^ihatI pa~Nktireva cha
triShTubjagatyatichChando hyatyaShTyatijagadvirAT
kiM vidhatte kimAchaShTe kimanUdya vikalpayet
ityasyA hR^idayaM loke nAnyo madveda kashchana
mAM vidhatte.abhidhatte mAM vikalpyApohyate tvaham
etAvAnsarvavedArthaH shabda AsthAya mAM bhidAm
mAyAmAtramanUdyAnte pratiShidhya prasIdati
shrIuddhava uvAcha
kati tattvAni vishvesha sa~NkhyAtAnyR^iShibhiH prabho
navaikAdasha pa~ncha trINyAttha tvamiha shushruma
kechitShaDviMshatiM prAhurapare pa~nchaviMshatiM
saptaike nava ShaTkechichchatvAryekAdashApare
kechitsaptadasha prAhuH ShoDashaike trayodasha
etAvattvaM hi sa~NkhyAnAmR^iShayo yadvivakShayA
gAyanti pR^ithagAyuShmannidaM no vaktumarhasi
shrIbhagavAnuvAcha
yuktaM cha santi sarvatra bhAShante brAhmaNA yathA
mAyAM madIyAmudgR^ihya vadatAM kiM nu durghaTam
naitadevaM yathAttha tvaM yadahaM vachmi tattathA
evaM vivadatAM hetuM shaktayo me duratyayAH
yAsAM vyatikarAdAsIdvikalpo vadatAM padam
prApte shamadame.apyeti vAdastamanu shAmyati
parasparAnupraveshAttattvAnAM puruSharShabha
paurvAparyaprasa~NkhyAnaM yathA vakturvivakShitam
ekasminnapi dR^ishyante praviShTAnItarANi cha
pUrvasminvA parasminvA tattve tattvAni sarvashaH
paurvAparyamato.amIShAM prasa~NkhyAnamabhIpsatAm
yathA viviktaM yadvaktraM gR^ihNImo yuktisambhavAt
anAdyavidyAyuktasya puruShasyAtmavedanam
svato na sambhavAdanyastattvaj~no j~nAnado bhavet
puruSheshvarayoratra na vailakShaNyamaNvapi
tadanyakalpanApArthA j~nAnaM cha prakR^iterguNaH
prakR^itirguNasAmyaM vai prakR^iternAtmano guNAH
sattvaM rajastama iti sthityutpattyantahetavaH
sattvaM j~nAnaM rajaH karma tamo.aj~nAnamihochyate
guNavyatikaraH kAlaH svabhAvaH sUtrameva cha
puruShaH prakR^itirvyaktamaha~NkAro nabho.anilaH
jyotirApaH kShitiriti tattvAnyuktAni me nava
shrotraM tvagdarshanaM ghrANo jihveti j~nAnashaktayaH
vAkpANyupasthapAyva~NghriH karmANya~NgobhayaM manaH
shabdaH sparsho raso gandho rUpaM chetyarthajAtayaH
gatyuktyutsargashilpAni karmAyatanasiddhayaH
sargAdau prakR^itirhyasya kAryakAraNarUpiNI
sattvAdibhirguNairdhatte puruSho.avyakta IkShate
vyaktAdAyo vikurvANA dhAtavaH puruShekShayA
labdhavIryAH sR^ijantyaNDaM saMhatAH prakR^iterbalAt
saptaiva dhAtava iti tatrArthAH pa~ncha khAdayaH
j~nAnamAtmobhayAdhArastato dehendriyAsavaH
ShaDityatrApi bhUtAni pa~ncha ShaShThaH paraH pumAn
tairyuita AtmasambhUtaiH sR^iShTvedaM samapAvishat
chatvAryeveti tatrApi teja Apo.annamAtmanaH
jAtAni tairidaM jAtaM janmAvayavinaH khalu
sa~NkhyAne saptadashake bhUtamAtrendriyANi cha
pa~ncha pa~nchaikamanasA AtmA saptadashaH smR^itaH
tadvatShoDashasa~NkhyAne Atmaiva mana uchyate
bhUtendriyANi pa~nchaiva mana AtmA trayodasha
ekAdashatva AtmAsau mahAbhUtendriyANi cha
aShTau prakR^itayashchaiva puruShashcha navetyatha

11220251
11220253
11220260
11220261
11220263
11220265
11220271
11220273
11220281
11220283
11220290
11220291
11220293
11220301
11220303
11220311
11220313
11220321
11220322
11220331
11220333
11220341
11220343
11220350
11220351
11220353
11220361
11220363
11220370
11220371
11220373
11220381
11220383
11220391
11220393
11220401
11220403
11220411
11220413
11220421
11220423
11220431
11220433
11220441
11220443
11220451
11220453
11220461
11220463
11220471
11220473
11220481
11220483
11220491
11220493
11220501
11220503
11220511
11220513
11220521

iti nAnAprasa~NkhyAnaM tattvAnAmR^iShibhiH kR^itam


sarvaM nyAyyaM yuktimattvAdviduShAM kimashobhanam
shrIuddhava uvAcha
prakR^itiH puruShashchobhau yadyapyAtmavilakShaNau
anyonyApAshrayAtkR^iShNa dR^ishyate na bhidA tayoH
prakR^itau lakShyate hyAtmA prakR^itishcha tathAtmani
evaM me puNDarIkAkSha mahAntaM saMshayaM hR^idi
Chettumarhasi sarvaj~na vachobhirnayanaipuNaiH
tvatto j~nAnaM hi jIvAnAM pramoShaste.atra shaktitaH
tvameva hyAtmamAyAyA gatiM vettha na chAparaH
shrIbhagavAnuvAcha
prakR^itiH puruShashcheti vikalpaH puruSharShabha
eSha vaikArikaH sargo guNavyatikarAtmakaH
mamA~Nga mAyA guNamayyanekadhA vikalpabuddhIshcha guNairvidhatte
vaikArikastrividho.adhyAtmamekamathAdhidaivamadhibhUtamanyat
dR^igrUpamArkaM vapuratra randhre parasparaM sidhyati yaH svataH khe
AtmA yadeShAmaparo ya AdyaH svayAnubhUtyAkhilasiddhasiddhiH
evaM tvagAdi shravaNAdi chakShur
jihvAdi nAsAdi cha chittayuktam
yo.asau guNakShobhakR^ito vikAraH pradhAnamUlAnmahataH prasUtaH
ahaM trivR^inmohavikalpaheturvaikArikastAmasa aindriyashcha
AtmAparij~nAnamayo vivAdo hyastIti nAstIti bhidArthaniShThaH
vyartho.api naivoparameta puMsAM mattaH parAvR^ittadhiyAM svalokAt
shrIuddhava uvAcha
tvattaH parAvR^ittadhiyaH svakR^itaiH karmabhiH prabho
uchchAvachAnyathA dehAngR^ihNanti visR^ijanti cha
tanmamAkhyAhi govinda durvibhAvyamanAtmabhiH
na hyetatprAyasho loke vidvAMsaH santi va~nchitAH
shrIbhagavAnuvAcha
manaH karmamayaM NR^INAmindriyaiH pa~nchabhiryutam
lokAllokaM prayAtyanya AtmA tadanuvartate
dhyAyanmano.anu viShayAndR^iShTAnvAnushrutAnatha
udyatsIdatkarmatantraM smR^itistadanu shAmyati
viShayAbhiniveshena nAtmAnaM yatsmaretpunaH
jantorvai kasyachiddhetormR^ityuratyantavismR^itiH
janma tvAtmatayA puMsaH sarvabhAvena bhUrida
viShayasvIkR^itiM prAhuryathA svapnamanorathaH
svapnaM manorathaM chetthaM prAktanaM na smaratyasau
tatra pUrvamivAtmAnamapUrvamchAnupashyati
indriyAyanasR^iShTyedaM traividhyaM bhAti vastuni
bahirantarbhidAheturjano.asajjanakR^idyathA
nityadA hya~Nga bhUtAni bhavanti na bhavanti cha
kAlenAlakShyavegena sUkShmatvAttanna dR^ishyate
yathArchiShAM srotasAM cha phalAnAM vA vanaspateH
tathaiva sarvabhUtAnAM vayo.avasthAdayaH kR^itAH
so.ayaM dIpo.archiShAM yadvatsrotasAM tadidaM jalam
so.ayaM pumAniti nR^iNAM mR^iShA gIrdhIrmR^iShAyuShAm
mA svasya karmabIjena jAyate so.apyayaM pumAn
mriyate vAmaro bhrAntyA yathAgnirdArusaMyutaH
niShekagarbhajanmAni bAlyakaumArayauvanam
vayomadhyaM jarA mR^ityurityavasthAstanornava
etA manorathamayIrhAnyasyochchAvachAstanUH
guNasa~NgAdupAdatte kvachitkashchijjahAti cha
AtmanaH pitR^iputrAbhyAmanumeyau bhavApyayau
na bhavApyayavastUnAmabhij~no dvayalakShaNaH
tarorbIjavipAkAbhyAM yo vidvA~njanmasaMyamau
tarorvilakShaNo draShTA evaM draShTA tanoH pR^ithak
prakR^iterevamAtmAnamavivichyAbudhaH pumAn
tattvena sparshasammUDhaH saMsAraM pratipadyate
sattvasa~NgAdR^iShIndevAnrajasAsuramAnuShAn

11220523
11220531
11220533
11220541
11220543
11220551
11220553
11220561
11220563
11220571
11220573
11220581
11220583
11220591
11220593
11220600
11220601
11220602
11220611
11220613
11220615
11230010
11230011
11230013
11230020
11230021
11230023
11230031
11230033
11230041
11230043
11230051
11230053
11230061
11230063
11230071
11230073
11230081
11230083
11230091
11230093
11230101
11230103
11230111
11230113
11230121
11230123
11230131
11230133
11230141
11230143
11230151
11230153
11230161
11230163
11230171
11230173
11230181
11230183
11230191

tamasA bhUtatiryaktvaM bhrAmito yAti karmabhiH


nR^ityato gAyataH pashyanyathaivAnukaroti tAn
evaM buddhiguNAnpashyannanIho.apyanukAryate
yathAmbhasA prachalatA taravo.api chalA iva
chakShusA bhrAmyamANena dR^ishyate bhramatIva bhUH
yathA manorathadhiyo viShayShAnubhavo mR^iShA
svapnadR^iShTAshcha dAshArha tathA saMsAra AtmanaH
arthe hyavidyamAne.api saMsR^itirna nivartate
dhyAyato viShayAnasya svapne.anarthAgamo yathA
tasmAduddhava mA bhu~NkShva viShayAnasadindriyaiH
AtmAgrahaNanirbhAtaM pashya vaikalpikaM bhramam
kShipto.avamAnito.asadbhiH pralabdho.asUyito.atha vA
tADitaH sanniruddho vA vR^ittyA vA parihApitaH
niShThyuto mUtrito vAj~nairbahudhaivaM prakampitaH
shreyaskAmaH kR^ichChragata AtmanAtmAnamuddharet
shrIuddhava uvAcha
yathaivamanubudhyeyaM
vada no vadatAM vara
suduHShahamimaM manya Atmanyasadatikramam
viduShAmapi vishvAtmanprakR^itirhi balIyasI
R^ite tvaddharmaniratAnshAntAMste charaNAlayAn
shrIbAdarAyaNiruvAcha
sa evamAshaMsita uddhavena bhAgavatamukhyena dAshArhamukhyaH
sabhAjayanbhR^ityavacho mukundastamAbabhAShe shravaNIyavIryaH
shrIbhagavAnuvAcha
bArhaspatya sa nAstyatra sAdhurvai durjaneritaiH
duraktairbhinnamAtmAnaM yaH samAdhAtumIshvaraH
na tathA tapyate viddhaH pumAnbANaistu marmagaiH
yathA tudanti marmasthA hyasatAM paruSheShavaH
kathayanti mahatpuNyamitihAsamihoddhava
tamahaM varNayiShyAmi nibodha susamAhitaH
kenachidbhikShuNA gItaM paribhUtena durjanaiH
smaratA dhR^itiyuktena vipAkaM nijakarmaNAm
avantiShu dvijaH kashchidAsIdADhyatamaH shriyA
vArtAvR^ittiH kadaryastu kAmI lubdho.atikopanaH
j~nAtayo.atithayastasya vA~NmAtreNApi nArchitAH
shUnyAvasatha AtmApi kAle kAmairanarchitaH
duhshIlasya kadaryasya druhyante putrabAndhavAH
dArA duhitaro bhR^ityA viShaNNA nAcharanpriyam
tasyaivaM yakShavittasya chyutasyobhayalokataH
dharmakAmavihInasya chukrudhuH pa~nchabhAginaH
tadavadhyAnavisrasta puNyaskandhasya bhUrida
artho.apyagachChannidhanaM bahvAyAsaparishramaH
j~nAtyo jagR^ihuH ki~nchitki~nchiddasyava uddhava
daivataH kAlataH ki~nchidbrahmabandhornR^ipArthivAt
sa evaM draviNe naShTe dharmakAmavivarjitaH
upekShitashcha svajanaishchintAmApa duratyayAm
tasyaivaM dhyAyato dIrghaM naShTarAyastapasvinaH
khidyato bAShpakaNThasya nirvedaH sumahAnabhUt
sa chAhedamaho kaShTaM vR^ithAtmA me.anutApitaH
na dharmAya na kAmAya yasyArthAyAsa IdR^ishaH
prAyeNAthAH kadaryANAM na sukhAya kadAchana
iha chAtmopatApAya mR^itasya narakAya cha
yasho yashasvinAM shuddhaM shlAghyA ye guNinAM guNAH
lobhaH svalpo.api tAnhanti shvitro rUpamivepsitam
arthasya sAdhane siddhe utkarShe rakShaNe vyaye
nAshopabhoga AyAsastrAsashchintA bhramo nR^iNAm
steyaM hiMsAnR^itaM dambhaH kAmaH krodhaH smayo madaH
bhedo vairamavishvAsaH saMspardhA vyasanAni cha
ete pa~nchadashAnarthA hyarthamUlA matA nR^iNAm

11230193
11230201
11230203
11230211
11230213
11230221
11230223
11230231
11230233
11230241
11230243
11230251
11230253
11230261
11230263
11230271
11230273
11230281
11230283
11230291
11230293
11230301
11230303
11230310
11230311
11230313
11230321
11230323
11230331
11230333
11230341
11230343
11230345
11230351
11230353
11230361
11230363
11230365
11230371
11230373
11230381
11230383
11230391
11230393
11230401
11230403
11230411
11230413
11230420
11230421
11230423
11230431
11230433
11230441
11230443
11230451
11230453
11230461
11230463
11230471

tasmAdanarthamarthAkhyaM shreyo.arthI dUratastyajet


bhidyante bhrAtaro dArAH pitaraH suhR^idastathA
ekAsnigdhAH kAkiNinA sadyaH sarve.arayaH kR^itAH
arthenAlpIyasA hyete saMrabdhA dIptamanyavaH
tyajantyAshu spR^idho ghnanti sahasotsR^ijya sauhR^idam
labdhvA janmAmaraprArthyaM mAnuShyaM taddvijAgryatAm
tadanAdR^itya ye svArthaM ghnanti yAntyashubhAM gatim
svargApavargayordvAraM prApya lokamimaM pumAn
draviNe ko.anuShajjeta martyo.anarthasya dhAmani
devarShipitR^ibhUtAni j~nAtInbandhUMshcha bhAginaH
asaMvibhajya chAtmAnaM yakShavittaH patatyadhaH
vyarthayArthehayA vittaM pramattasya vayo balam
kushalA yena sidhyanti jaraThaH kiM nu sAdhaye
kasmAtsa~Nklishyate vidvAnvyarthayArthehayAsakR^it
kasyachinmAyayA nUnaM loko.ayaM suvimohitaH
kiM dhanairdhanadairvA kiM kAmairvA kAmadairuta
mR^ityunA grasyamAnasya karmabhirvota janmadaiH
nUnaM me bhagavAMstuShTaH sarvadevamayo hariH
yena nIto dashAmetAM nirvedashchAtmanaH plavaH
so.ahaM kAlAvasheSheNa shoShayiShye.a~NgamAtmanaH
apramatto.akhilasvArthe yadi syAtsiddha Atmani
tatra mAmanumoderandevAstribhuvaneshvarAH
muhUrtena brahmalokaM khaTvA~NgaH samasAdhayat
shrIbhagavAnuvAcha
ityabhipretya manasA hyAvantyo dvijasattamaH
unmuchya hR^idayagranthInshAnto bhikShurabhUnmuniH
sa chachAra mahImetAM saMyatAtmendriyAnilaH
bhikShArthaM nagaragrAmAnasa~Ngo.alakShito.avishat
taM vai pravayasaM bhikShumavadhUtamasajjanAH
dR^iShTvA paryabhavanbhadra bahvIbhiH paribhUtibhiH
kechittriveNuM jagR^ihureke pAtraM kamaNDalum
pIThaM chaike.akShasUtraM cha kanthAM chIrANi kechana
pradAya cha punastAni darshitAnyAdadurmuneH
annaM cha bhaikShyasampannaM bhu~njAnasya sarittaTe
mUtrayanti cha pApiShThAH ShThIvantyasya cha mUrdhani
yatavAchaM vAchayanti tADayanti na vakti chet
tarjayantyapare vAgbhiH steno.ayamiti vAdinaH
badhnanti rajjvA taM kechidbadhyatAM badhyatAmiti
kShipantyeke.avajAnanta eSha dharmadhvajaH shaThaH
kShINavitta imAM vR^ittimagrahItsvajanojjhitaH
aho eSha mahAsAro dhR^itimAngirirADiva
maunena sAdhayatyarthaM bakavaddR^iDhanishchayaH
ityeke vihasantyenameke durvAtayanti cha
taM babandhurnirurudhuryathA krIDanakaM dvijam
evaM sa bhautikaM duHkhaM daivikaM daihikaM cha yat
bhoktavyamAtmano diShTaM prAptaM prAptamabudhyata
paribhUta imAM gAthAmagAyata narAdhamaiH
pAtayadbhiH sva dharmastho dhR^itimAsthAya sAttvikIm
dvija uvAcha
nAyaM jano me sukhaduHkhaheturna devatAtmA grahakarmakAlAH
manaH paraM kAraNamAmananti saMsArachakraM parivartayedyat
mano guNAnvai sR^ijate balIyastatashcha karmANi vilakShaNAni
shuklAni kR^iShNAnyatha lohitAni tebhyaH savarNAH sR^itayo bhavanti
anIha AtmA manasA samIhatA hiraNmayo matsakha udvichaShTe
manaH svali~NgaM parigR^ihya kAmAnjuShannibaddho guNasa~Ngato.asau
dAnaM svadharmo niyamo yamashcha shrutaM cha karmANi cha sadvratAni
sarve manonigrahalakShaNAntAH paro hi yogo manasaH samAdhiH
samAhitaM yasya manaH prashAntaM dAnAdibhiH kiM vada tasya kR^ityam
asaMyataM yasya mano vinashyaddAnAdibhishchedaparaM kimebhiH
manovashe.anye hyabhavansma devA manashcha nAnyasya vashaM sameti

11230473
11230481
11230483
11230491
11230493
11230501
11230503
11230511
11230513
11230521
11230523
am
11230531
11230533
11230541
11230543
11230551
11230553
11230561
11230563
11230571
11230573
11230580
11230581
11230583
11230591
11230593
11230601
11230603
11230611
11230613
11240010
11240011
11240013
11240021
11240023
11240031
11240033
11240041
11240043
11240051
11240053
11240061
11240063
11240071
11240073
11240081
11240083
11240091
11240093
11240101
11240103
11240111
11240113
11240121
11240123
11240131
11240133
11240141
11240143

bhIShmo hi devaH sahasaH sahIyAnyu~njyAdvashe taM sa hi devadevaH


tamdurjayaM shatrumasahyavegamaruntudaM tanna vijitya kechit
kurvantyasadvigrahamatra martyairmitrANyudAsInaripUnvimUDhAH
dehaM manomAtramimaM gR^ihItvA mamAhamityandhadhiyo manuShyAH
eSho.ahamanyo.ayamiti bhrameNa durantapAre tamasi bhramanti
janastu hetuH sukhaduHkhayoshchetkimAtmanashchAtra hi bhaumayostat
jihvAM kvachitsandashati svadadbhistadvedanAyAM katamAya kupyet
duHkhasya heturyadi devatAstu kimAtmanastatra vikArayostat
yada~Ngama~Ngena nihanyate kvachitkrudhyeta kasmai puruShaH svadehe
AtmA yadi syAtsukhaduHkhahetuH kimanyatastatra nijasvabhAvaH
na hyAtmano.anyadyadi tanmR^iShA syAtkrudhyeta kasmAnna sukhaM na duHkh
grahA nimittaM sukhaduHkhayoshchetkimAtmano.ajasya janasya te vai
grahairgrahasyaiva vadanti pIDAM krudhyeta kasmai puruShastato.anyaH
karmAstu hetuH sukhaduHkhayoshchetkimAtmanastaddhi jaDAjaDatve
dehastvachitpuruSho.ayaM suparNaH krudhyeta kasmai na hi karma mUlam
kAlastu hetuH sukhaduHkhayoshchetkimAtmanastatra tadAtmako.asau
nAgnerhi tApo na himasya tatsyAtkrudhyeta kasmai na parasya dvandvam
na kenachitkvApi katha~nchanAsya dvandvoparAgaH parataH parasya
yathAhamaH saMsR^itirUpiNaH syAdevaM prabuddho na bibheti bhUtaiH
etAM sa AsthAya parAtmaniShThAmadhyAsitAM pUrvatamairmaharShibhiH
ahaM tariShyAmi durantapAraM tamo mukundA~NghriniShevayaiva
shrIbhagavAnuvAcha
nirvidya naShTadraviNe gataklamaH pravrajya gAM paryaTamAna ittham
nirAkR^ito.asadbhirapi svadharmAdakampito.amUM munirAha gAthAm
sukhaduHkhaprado nAnyaH puruShasyAtmavibhramaH
mitrodAsInaripavaH saMsArastamasaH kR^itaH
tasmAtsarvAtmanA tAta nigR^ihANa mano dhiyA
mayyAveshitayA yukta etAvAnyogasa~NgrahaH
ya etAM bhikShuNA gItAM brahmaniShThAM samAhitaH
dhAraya~nChrAvaya~nChR^iNvandvandvairnaivAbhibhUyate
shrIbhagavAnuvAcha
atha te sampravakShyAmi sA~NkhyaM pUrvairvinishchitam
yadvij~nAya pumAnsadyo jahyAdvaikalpikaM bhramam
AsIjj~nAnamatho artha ekamevAvikalpitam
yadA vivekanipuNA Adau kR^itayuge.ayuge
tanmAyAphalarUpeNa kevalaM nirvikalpitam
vA~Nmano.agocharaM satyaM dvidhA samabhavadbR^ihat
tayorekataro hyarthaH prakR^itiH sobhayAtmikA
j~nAnaM tvanyatamo bhAvaH puruShaH so.abhidhIyate
tamo rajaH sattvamiti prakR^iterabhavanguNAH
mayA prakShobhyamANAyAH puruShAnumatena cha
tebhyaH samabhavatsUtraM mahAnsUtreNa saMyutaH
tato vikurvato jAto yo.aha~NkAro vimohanaH
vaikArikastaijasashcha tAmasashchetyahaM trivR^it
tanmAtrendriyamanasAM kAraNaM chidachinmayaH
arthastanmAtrikAjjaj~ne tAmasAdindriyANi cha
taijasAddevatA AsannekAdasha cha vaikR^itAt
mayA sa~nchoditA bhAvAH sarve saMhatyakAriNaH
aNDamutpAdayAmAsurmamAyatanamuttamam
tasminnahaM samabhavamaNDe salilasaMsthitau
mama nAbhyAmabhUtpadmaM vishvAkhyaM tatra chAtmabhUH
so.asR^ijattapasA yukto rajasA madanugrahAt
lokAnsapAlAnvishvAtmA bhUrbhuvaH svariti tridhA
devAnAmoka AsItsvarbhUtAnAM cha bhuvaH padam
martyAdInAM cha bhUrlokaH siddhAnAM tritayAtparam
adho.asurANAM nAgAnAM bhUmeroko.asR^ijatprabhuH
trilokyAM gatayaH sarvAH karmaNAM triguNAtmanAm
yogasya tapasashchaiva nyAsasya gatayo.amalAH
maharjanastapaH satyaM bhaktiyogasya madgatiH

11240151
11240153
11240161
11240163
11240171
11240173
11240181
11240183
11240191
11240193
11240201
11240203
11240211
11240213
11240221
11240223
11240231
11240233
11240241
11240243
11240251
11240253
11240261
11240263
11240271
11240273
11240281
11240283
11240291
11240293
11250010
11250011
11250013
11250021
11250023
11250031
11250033
11250041
11250043
11250051
11250053
11250061
11250063
11250071
11250073
11250081
11250083
11250091
11250093
11250101
11250103
11250111
11250113
11250121
11250123
11250131
11250133
11250141
11250143
11250151

mayA kAlAtmanA dhAtrA karmayuktamidaM jagat


guNapravAha etasminnunmajjati nimajjati
aNurbR^ihatkR^ishaH sthUlo yo yo bhAvaH prasidhyati
sarvo.apyubhayasaMyuktaH prakR^ityA puruSheNa cha
yastu yasyAdirantashcha sa vai madhyaM cha tasya san
vikAro vyavahArArtho yathA taijasapArthivAH
yadupAdAya pUrvastu bhAvo vikurute.aparam
Adiranto yadA yasya tatsatyamabhidhIyate
prakR^itiryasyopAdAnamAdhAraH puruShaH paraH
sato.abhivya~njakaH kAlo brahma tattritayaM tvaham
sargaH pravartate tAvatpaurvAparyeNa nityashaH
mahAnguNavisargArthaH sthityanto yAvadIkShaNam
virANmayAsAdyamAno lokakalpavikalpakaH
pa~nchatvAya visheShAya kalpate bhuvanaiH saha
anne pralIyate martyamannaM dhAnAsu lIyate
dhAnA bhUmau pralIyante bhUmirgandhe pralIyate
apsu pralIyate gandha Apashcha svaguNe rase
lIyate jyotiShi raso jyotI rUpe pralIyate
rUpaM vAyau sa cha sparshe lIyate so.api chAmbare
ambaraM shabdatanmAtra indriyANi svayoniShu
yonirvaikArike saumya lIyate manasIshvare
shabdo bhUtAdimapyeti bhUtAdirmahati prabhuH
sa lIyate mahAnsveShu guNesu guNavattamaH
te.avyakte sampralIyante tatkAle lIyate.avyaye
kAlo mAyAmaye jIve jIva Atmani mayyaje
AtmA kevala Atmastho vikalpApAyalakShaNaH
evamanvIkShamANasya kathaM vaikalpiko bhramaH
manaso hR^idi tiShTheta vyomnIvArkodaye tamaH
eSha sA~NkhyavidhiH proktaH saMshayagranthibhedanaH
pratilomAnulomAbhyAM parAvaradR^isha mayA
shrIbhagavAnuvAcha
guNAnAmasammishrANAM pumAnyena yathA bhavet
tanme puruShavaryedamupadhAraya shaMsataH
shamo damastitikShekShA tapaH satyaM dayA smR^itiH
tuShTistyAgo.aspR^ihA shraddhA hrIrdayAdiH svanirvR^itiH
kAma IhA madastR^iShNA stambha AshIrbhidA sukham
madotsAho yashaHprItirhAsyaM vIryaM balodyamaH
krodho lobho.anR^itaM hiMsA yAch~nA dambhaH klamaH kaliH
shokamohau viShAdArtI nidrAshA bhIranudyamaH
sattvasya rajasashchaitAstamasashchAnupUrvashaH
vR^ittayo varNitaprAyAH sannipAtamatho shR^iNu
sannipAtastvahamiti mametyuddhava yA matiH
vyavahAraH sannipAto manomAtrendriyAsubhiH
dharme chArthe cha kAme cha yadAsau pariniShThitaH
guNAnAM sannikarSho.ayaM shraddhAratidhanAvahaH
pravR^ittilakShaNe niShThA pumAnyarhi gR^ihAshrame
svadharme chAnu tiShTheta guNAnAM samitirhi sA
puruShaM sattvasaMyuktamanumIyAchChamAdibhiH
kAmAdibhI rajoyuktaM krodhAdyaistamasA yutam
yadA bhajati mAM bhaktyA nirapekShaH svakarmabhiH
taM sattvaprakR^itiM vidyAtpuruShaM striyameva vA
yadA AshiSha AshAsya mAM bhajeta svakarmabhiH
taM rajaHprakR^itiM vidyAthiMsAmAshAsya tAmasam
sattvaM rajastama iti guNA jIvasya naiva me
chittajA yaistu bhUtAnAM sajjamAno nibadhyate
yadetarau jayetsattvaM bhAsvaraM vishadaM shivam
tadA sukhena yujyeta dharmaj~nAnAdibhiH pumAn
yadA jayettamaH sattvaM rajaH sa~NgaM bhidA chalam
tadA duHkhena yujyeta karmaNA yashasA shriyA
yadA jayedrajaH sattvaM tamo mUDhaM layaM jaDam

11250153
11250161
11250163
11250171
11250173
11250181
11250183
11250191
11250193
11250201
11250203
11250211
11250213
11250221
11250223
11250231
11250233
11250241
11250243
11250251
11250253
11250261
11250263
11250271
11250273
11250281
11250283
11250291
11250293
11250301
11250303
11250311
11250313
11250321
11250323
11250325
11250331
11250333
11250341
11250343
11250351
11250353
11250361
11250363
11260010
11260011
11260013
11260021
11260023
11260025
11260031
11260033
11260041
11260043
11260051
11260053
11260061
11260063
11260070
11260071

yujyeta shokamohAbhyAM nidrayA hiMsayAshayA


yadA chittaM prasIdeta indriyANAM cha nirvR^itiH
dehe.abhayaM mano.asa~NgaM tatsattvaM viddhi matpadam
vikurvankriyayA chAdhIranivR^ittishcha chetasAm
gAtrAsvAsthyaM mano bhrAntaM raja etairnishAmaya
sIdachchittaM vilIyeta chetaso grahaNe.akShamam
mano naShTaM tamo glAnistamastadupadhAraya
edhamAne guNe sattve devAnAM balamedhate
asurANAM cha rajasi tamasyuddhava rakShasAm
sattvAjjAgaraNaM vidyAdrajasA svapnamAdishet
prasvApaM tamasA jantosturIyaM triShu santatam
uparyupari gachChanti sattvena brAhmaNA janAH
tamasAdho.adha AmukhyAdrajasAntarachAriNaH
sattve pralInAH svaryAnti naralokaM rajolayAH
tamolayAstu nirayaM yAnti mAmeva nirguNAH
madarpaNaM niShphalaM vA sAttvikaM nijakarma tat
rAjasaM phalasa~NkalpaM hiMsAprAyAdi tAmasam
kaivalyaM sAttvikaM j~nAnaM rajo vaikalpikaM cha yat
prAkR^itaM tAmasaM j~nAnaM manniShThaM nirguNaM smR^itam
vanaM tu sAttviko vAso grAmo rAjasa uchyate
tAmasaM dyUtasadanaM manniketaM tu nirguNam
sAttvikaH kArako.asa~NgI rAgAndho rAjasaH smR^itaH
tAmasaH smR^itivibhraShTo nirguNo madapAshrayaH
sAttvikyAdhyAtmikI shraddhA karmashraddhA tu rAjasI
tAmasyadharme yA shraddhA matsevAyAM tu nirguNA
pathyaM pUtamanAyastamAhAryaM sAttvikaM smR^itam
rAjasaM chendriyapreShThaM tAmasaM chArtidAshuchi
sAttvikaM sukhamAtmotthaM viShayotthaM tu rAjasam
tAmasaM mohadainyotthaM nirguNaM madapAshrayam
dravyaM deshaH phalaM kAlo j~nAnaM karma cha kArakaH
shraddhAvasthAkR^itirniShThA traiguNyaH sarva eva hi
sarve guNamayA bhAvAH puruShAvyaktadhiShThitAH
dR^iShTaM shrutaM anudhyAtaM buddhyA vA puruSharShabha
etAH saMsR^itayaH puMso guNakarmanibandhanAH
yeneme nirjitAH saumya guNA jIvena chittajAH
bhaktiyogena manniShTho madbhAvAya prapadyate
tasmAddehamimaM labdhvA j~nAnavij~nAnasambhavam
guNasa~NgaM vinirdhUya mAM bhajantu vichakShaNAH
niHsa~Ngo mAM bhajedvidvAnapramatto jitendriyaH
rajastamashchAbhijayetsattvasaMsevayA muniH
sattvaM chAbhijayedyukto nairapekShyeNa shAntadhIH
sampadyate guNairmukto jIvo jIvaM vihAya mAm
jIvo jIvavinirmukto guNaishchAshayasambhavaiH
mayaiva brahmaNA pUrNo na bahirnAntarashcharet
shrIbhagavAnuvAcha
mallakShaNamimaM kAyaM labdhvA maddharma AsthitaH
AnandaM paramAtmAnamAtmasthaM samupaiti mAm
guNamayyA jIvayonyA vimukto j~nAnaniShThayA
guNeShu mAyAmAtreShu dR^ishyamAneShvavastutaH
vartamAno.api na pumAnyujyate.avastubhirguNaiH
sa~NgaM na kuryAdasatAM shishnodaratR^ipAM kvachit
tasyAnugastamasyandhe patatyandhAnugAndhavat
ailaH samrADimAM gAthAmagAyata bR^ihachChravAH
urvashIvirahAnmuhyannirviNNaH shokasaMyame
tyaktvAtmAnaM vrayantIM tAM nagna unmattavannR^ipaH
vilapannanvagAjjAye ghore tiShTheti viklavaH
kAmAnatR^ipto.anujuShankShullakAnvarShayAminIH
na veda yAntIrnAyAntIrurvashyAkR^iShTachetanaH
aila uvAcha
aho me mohavistAraH kAmakashmalachetasaH

11260073
11260081
11260083
11260091
11260093
11260101
11260103
11260111
11260113
11260121
11260123
11260131
11260133
11260141
11260143
11260151
11260153
11260161
11260163
11260171
11260173
11260181
11260183
11260191
11260193
11260201
11260203
11260211
11260213
11260221
11260223
11260231
11260233
11260241
11260243
11260250
11260251
11260253
11260261
11260263
11260271
11260273
11260281
11260283
11260291
11260293
11260301
11260303
11260311
11260313
11260321
11260323
11260331
11260333
11260341
11260343
11260351
11260353
11270010
11270011

devyA gR^ihItakaNThasya nAyuHkhaNDA ime smR^itAH


nAhaM vedAbhinirmuktaH sUryo vAbhyudito.amuyA
mUShito varShapUgAnAM batAhAni gatAnyuta
aho me Atmasammoho yenAtmA yoShitAM kR^itaH
krIDAmR^igashchakravartI naradevashikhAmaNiH
saparichChadamAtmAnaM hitvA tR^iNamiveshvaram
yAntIM striyaM chAnvagamaM nagna unmattavadrudan
kutastasyAnubhAvaH syAtteja Ishatvameva vA
yo.anvagachChaM striyaM yAntIM kharavatpAdatADitaH
kiM vidyayA kiM tapasA kiM tyAgena shrutena vA
kiM viviktena maunena strIbhiryasya mano hR^itam
svArthasyAkovidaM dhi~NmAM mUrkhaM paNDitamAninam
yo.ahamIshvaratAM prApya strIbhirgokharavajjitaH
sevato varShapUgAnme urvashyA adharAsavam
na tR^ipyatyAtmabhUH kAmo vahnirAhutibhiryathA
puMshchalyApahR^itaM chittaM ko nvanyo mochituM prabhuH
AtmArAmeshvaramR^ite bhagavantamadhokShajam
bodhitasyApi devyA me sUktavAkyena durmateH
manogato mahAmoho nApayAtyajitAtmanaH
kimetayA no.apakR^itaM rajjvA vA sarpachetasaH
draShTuH svarUpAviduSho yo.ahaM yadajitendriyaH
kvAyaM malImasaH kAyo daurgandhyAdyAtmako.ashuchiH
kva guNAH saumanasyAdyA hyadhyAso.avidyayA kR^itaH
pitroH kiM svaM nu bhAryAyAH svAmino.agneH shvagR^idhrayoH
kimAtmanaH kiM suhR^idAmiti yo nAvasIyate
tasminkalevare.amedhye tuchChaniShThe viShajjate
aho subhadraM sunasaM susmitaM cha mukhaM striyaH
tva~NmAMsarudhirasnAyu medomajjAsthisaMhatau
viNmUtrapUye ramatAM kR^imINAM kiyadantaram
athApi nopasajjeta strIShu straiNeShu chArthavit
viShayendriyasaMyogAnmanaH kShubhyati nAnyathA
adR^iShTAdashrutAdbhAvAnna bhAva upajAyate
asamprayu~njataH prANAnshAmyati stimitaM manaH
tasmAtsa~Ngo na kartavyaH strIShu straiNeShu chendriyaiH
viduShAM chApyavisrabdhaH ShaDvargaH kimu mAdR^ishAm
shrIbhagavAnuvAcha
evaM pragAyannR^ipadevadevaH sa urvashIlokamatho vihAya
AtmAnamAtmanyavagamya mAM vai upAramajj~nAanavidhUtamohaH
tato duHsa~NgamutsR^ijya satsu sajjeta buddhimAn
santa evAsya Chindanti manovyAsa~NgamuktibhiH
santo.anapekShA machchittAH prashAntAH samadarshinaH
nirmamA niraha~NkArA nirdvandvA niShparigrahAH
teShu nityaM mahAbhAga mahAbhAgeShu matkathAH
sambhavanti hi tA nR^INAM juShatAM prapunantyagham
tA ye shR^iNvanti gAyanti hyanumodanti chAdR^itAH
matparAH shraddadhAnAshcha bhaktiM vindanti te mayi
bhaktiM labdhavataH sAdhoH kimanyadavashiShyate
mayyanantaguNe brahmaNyAnandAnubhavAtmani
yathopashrayamANasya bhagavantaM vibhAvasum
shItaM bhayaM tamo.apyeti sAdhUnsaMsevatastathA
nimajjyonmajjatAM ghore bhavAbdhau paramAyaNam
santo brahmavidaH shAntA naurdR^iDhevApsu majjatAm
annaM hi prANinAM prANa ArtAnAM sharaNaM tvaham
dharmo vittaM nR^iNAM pretya santo.arvAgbibhyato.araNam
santo dishanti chakShUMsi bahirarkaH samutthitaH
devatA bAndhavAH santaH santa AtmAhameva cha
vaitasenastato.apyevamurvashyA lokaniShpR^ihaH
muktasa~Ngo mahImetAmAtmArAmashchachAra ha
shrIuddhava uvAcha
kriyAyogaM samAchakShva bhavadArAdhanaM prabho

11270013
11270021
11270023
11270031
11270033
11270041
11270043
11270051
11270053
11270060
11270061
11270063
11270071
11270073
11270081
11270083
11270091
11270093
11270101
11270103
11270111
11270113
11270121
11270123
11270131
11270133
11270141
11270143
11270151
11270153
11270161
11270163
11270171
11270173
11270181
11270183
11270191
11270193
11270201
11270203
11270211
11270213
11270221
11270223
11270231
11270233
11270241
11270243
11270251
11270253
11270261
11270263
11270271
11270273
11270281
11270283
11270291
11270293
11270301
11270303

yasmAttvAM ye yathArchanti sAtvatAH sAtvatarShabha


etadvadanti munayo muhurniHshreyasaM nR^iNAm
nArado bhagavAnvyAsa AchAryo.a~NgirasaH sutaH
niHsR^itaM te mukhAmbhojAdyadAha bhagavAnajaH
putrebhyo bhR^igumukhyebhyo devyai cha bhagavAnbhavaH
etadvai sarvavarNAnAmAshramANAM cha sammatam
shreyasAmuttamaM manye strIshUdrANAM cha mAnada
etatkamalapatrAkSha karmabandhavimochanam
bhaktAya chAnuraktAya brUhi vishveshvareshvara
shrIbhagavAnuvAcha
na hyanto.anantapArasya karmakANDasya choddhava
sa~NkShiptaM varNayiShyAmi yathAvadanupUrvashaH
vaidikastAntriko mishra iti me trividho makhaH
trayANAmIpsitenaiva vidhinA mAM samarcharet
yadA svanigamenoktaM dvijatvaM prApya pUruShaH
yathA yajeta mAM bhaktyA shraddhayA tannibodha me
archAyAM sthaNDile.agnau vA sUrye vApsu hR^idi dvijaH
dravyeNa bhaktiyukto.archetsvaguruM mAmamAyayA
pUrvaM snAnaM prakurvIta dhautadanto.a~Ngashuddhaye
ubhayairapi cha snAnaM mantrairmR^idgrahaNAdinA
sandhyopAstyAdikarmANi vedenAchoditAni me
pUjAM taiH kalpayetsamyak sa~NkalpaH karmapAvanIm
shailI dArumayI lauhI lepyA lekhyA cha saikatI
manomayI maNimayI pratimAShTavidhA smR^itA
chalAchaleti dvividhA pratiShThA jIvamandiram
udvAsAvAhane na staH sthirAyAmuddhavArchane
asthirAyAM vikalpaH syAtsthaNDile tu bhaveddvayam
snapanaM tvavilepyAyAmanyatra parimArjanam
dravyaiH prasiddhairmadyAgaH pratimAdiShvamAyinaH
bhaktasya cha yathAlabdhairhR^idi bhAvena chaiva hi
snAnAla~NkaraNaM preShThamarchAyAmeva tUddhava
sthaNDile tattvavinyAso vahnAvAjyaplutaM haviH
sUrye chAbhyarhaNaM preShThaM salile salilAdibhiH
shraddhayopAhR^itaM preShThaM bhaktena mama vAryapi
bhUryapyabhaktopAhR^itaM na me toShAya kalpate
gandho dhUpaH sumanaso dIpo.annAdyaM cha kiM punaH
shuchiH sambhR^itasambhAraH prAgdarbhaiH kalpitAsanaH
AsInaH prAgudagvArchedarchAyAM tvatha sammukhaH
kR^itanyAsaH kR^itanyAsAM madarchAM pANinAmR^ijet
kalashaM prokShaNIyaM cha yathAvadupasAdhayet
tadadbhirdevayajanaM dravyANyAtmAnameva cha
prokShya pAtrANi trINyadbhistaistairdravyaishcha sAdhayet
pAdyArghyAchamanIyArthaM trINi pAtrANi deshikaH
hR^idA shIrShNAtha shikhayA gAyatryA chAbhimantrayet
piNDe vAyvagnisaMshuddhe hR^itpadmasthAM parAM mama
aNvIM jIvakalAM dhyAyennAdAnte siddhabhAvitAm
tayAtmabhUtayA piNDe vyApte sampUjya tanmayaH
AvAhyArchAdiShu sthApya nyastA~NgaM mAM prapUjayet
pAdyopasparshArhaNAdInupachArAnprakalpayet
dharmAdibhishcha navabhiH kalpayitvAsanaM mama
padmamaShTadalaM tatra karNikAkesarojjvalam
ubhAbhyAM vedatantrAbhyAM mahyaM tUbhayasiddhaye
sudarshanaM pA~nchajanyaM gadAsIShudhanurhalAn
muShalaM kaustubhaM mAlAM shrIvatsaM chAnupUjayet
nandaM sunandaM garuDaM prachaNDaM chaNDaM eva cha
mahAbalaM balaM chaiva kumudaM kamudekShaNam
durgAM vinAyakaM vyAsaM viShvakShenaM gurUnsurAn
sve sve sthAne tvabhimukhAnpUjayetprokShaNAdibhiH
chandanoshIrakarpUra ku~NkumAguruvAsitaiH
salilaiH snApayenmantrairnityadA vibhave sati

11270311
11270313
11270321
11270323
11270331
11270333
11270341
11270343
11270351
11270353
11270361
11270363
11270371
11270373
11270381
11270383
11270391
11270393
11270401
11270413
11270411
11270413
11270421
11270423
11270431
11270433
11270441
11270443
11270451
11270453
11270461
11270463
11270471
11270473
11270481
11270483
11270491
11270493
11270501
11270503
11270511
11270513
11270521
11270523
11270531
11270533
11270541
11270543
11270551
11270553
11280010
11280011
11280013
11280021
11280023
11280031
11280033
11280041
11280043
11280051

svarNagharmAnuvAkena mahApuruShavidyayA
pauruSheNApi sUktena sAmabhI rAjanAdibhiH
vastropavItAbharaNa patrasraggandhalepanaiH
ala~NkurvIta saprema madbhakto mAM yathochitam
pAdyamAchamanIyaM cha gandhaM sumanaso.akShatAn
dhUpadIpopahAryANi dadyAnme shraddhayArchakaH
guDapAyasasarpIMShi shaShkulyApUpamodakAn
saMyAvadadhisUpAMshcha naivedyaM sati kalpayet
abhya~NgonmardanAdarsha dantadhAvAbhiShechanam
annAdyagItanR^ityAni parvaNi syurutAnvaham
vidhinA vihite kuNDe mekhalAgartavedibhiH
agnimAdhAya paritaH samUhetpANinoditam
paristIryAtha paryukShedanvAdhAya yathAvidhi
prokShaNyAsAdya dravyANi prokShyAgnau bhAvayeta mAm
taptajAmbUnadaprakhyaM sha~NkhachakragadAmbujaiH
lasachchaturbhujaM shAntaM padmaki~njalkavAsasam
sphuratkirITakaTaka kaTisUtravarA~Ngadam
shrIvatsavakShasaM bhrAjat kaustubhaM vanamAlinam
dhyAyannabhyarchya dArUNi haviShAbhighR^itAni cha
prAsyAjyabhAgAvAghArau dattvA chAjyaplutaM haviH
juhuyAnmUlamantreNa ShoDasharchAvadAnataH
dharmAdibhyo yathAnyAyaM mantraiH sviShTikR^itaM budhaH
abhyarchyAtha namaskR^itya pArShadebhyo baliM haret
mUlamantraM japedbrahma smarannArAyaNAtmakam
dattvAchamanamuchCheShaM viShvakShenAya kalpayet
mukhavAsaM surabhimattAmbUlAdyamathArhayet
upagAyangR^iNannR^ityankarmANyabhinayanmama
matkathAH shrAvayanshR^iNvanmuhUrtaM kShaNiko bhavet
stavairuchchAvachaiH stotraiH paurANaiH prAkR^itairapi
stutvA prasIda bhagavanniti vandeta daNDavat
shiro matpAdayoH kR^itvA bAhubhyAM cha parasparam
prapannaM pAhi mAmIsha bhItaM mR^ityugrahArNavAt
iti sheShAM mayA dattAM shirasyAdhAya sAdaram
udvAsayechchedudvAsyaM jyotirjyotiShi tatpunaH
archAdiShu yadA yatra shraddhA mAM tatra chArchayet
sarvabhUteShvAtmani cha sarvAtmAhamavasthitaH
evaM kriyAyogapathaiH pumAnvaidikatAntrikaiH
archannubhayataH siddhiM matto vindatyabhIpsitAm
madarchAM sampratiShThApya mandiraM kArayeddR^iDham
puShpodyAnAni ramyANi pUjAyAtrotsavAshritAn
pUjAdInAM pravAhArthaM mahAparvasvathAnvaham
kShetrApaNapuragrAmAndattvA matsArShTitAmiyAt
pratiShThayA sArvabhaumaM sadmanA bhuvanatrayam
pUjAdinA brahmalokaM tribhirmatsAmyatAmiyAt
mAmeva nairapekShyeNa bhaktiyogena vindati
bhaktiyogaM sa labhata evaM yaH pUjayeta mAm
yaH svadattAM parairdattAM hareta suraviprayoH
vR^ittiM sa jAyate viDbhugvarShANAmayutAyutam
kartushcha sAratherhetoranumoditureva cha
karmaNAM bhAginaH pretya bhUyo bhUyasi tatphalam
shrIbhagavAnuvAcha
parasvabhAvakarmANi na prashaMsenna garhayet
vishvamekAmakaM pashyanprakR^ityA puruSheNa cha
parasvabhAvakarmANi yaH prashaMsati nindati
sa Ashu bhrashyate svArthAdasatyabhiniveshataH
taijase nidrayApanne piNDastho naShTachetanaH
mAyAM prApnoti mR^ityuM vA tadvannAnArthadR^ikpumAn
kiM bhadraM kimabhadraM vA dvaitasyAvastunaH kiyat
vAchoditaM tadanR^itaM manasA dhyAtameva cha
ChAyApratyAhvayAbhAsA hyasanto.apyarthakAriNaH

11280053
11280061
11280063
11280071
11280073
11280075
11280081
11280083
11280091
11280093
11280100
11280101
11280103
11280111
11280113
11280120
11280121
11280123
11280131
11280133
11280141
11280143
11280151
11280153
11280161
11280163
11280171
11280173
11280181
11280183
11280191
11280193
11280201
11280203
11280211
11280213
11280221
11280223
11280231
11280232
11280233
11280234
11280241
11280243
m
11280251
11280252
11280253
11280254
11280261
11280262
11280263
11280264
11280271
11280273
11280281
11280283
11280291
11280293
11280301

evaM dehAdayo bhAvA yachChantyAmR^ityuto bhayam


Atmaiva tadidaM vishvaM sR^ijyate sR^ijati prabhuH
trAyate trAti vishvAtmA hriyate haratIshvaraH
tasmAnna hyAtmano.anyasmAdanyo bhAvo nirUpitaH
nirUpite.ayaM trividhA nirmUla bhAtirAtmani
idaM guNamayaM viddhi trividhaM mAyayA kR^itam
etadvidvAnmaduditaM j~nAnavij~nAnanaipuNam
na nindati na cha stauti loke charati sUryavat
pratyakSheNAnumAnena nigamenAtmasaMvidA
Adyantavadasajj~nAtvA niHsa~Ngo vicharediha
shrIuddhava uvAcha
naivAtmano na dehasya saMsR^itirdraShTR^idR^ishyayoH
anAtmasvadR^ishorIsha kasya syAdupalabhyate
AtmAvyayo.aguNaH shuddhaH svayaMjyotiranAvR^itaH
agnivaddAruvadachiddehaH kasyeha saMsR^itiH
shrIbhagavAnuvAcha
yAvaddehendriyaprANairAtmanaH sannikarShaNam
saMsAraH phalavAMstAvadapArtho.apyavivekinaH
arthe hyavidyamAne.api saMsR^itirna nivartate
dhyAyato viShayAnasya svapne.anarthAgamo yathA
yathA hyapratibuddhasya prasvApo bahvanarthabhR^it
sa eva pratibuddhasya na vai mohAya kalpate
shokaharShabhayakrodha lobhamohaspR^ihAdayaH
aha~NkArasya dR^ishyante janmamR^ityushcha nAtmanaH
dehendriyaprANamano.abhimAno jIvo.antarAtmA guNakarmamUrtiH
sUtraM mahAnityurudheva gItaH saMsAra AdhAvati kAlatantraH
amUlametadbahurUparUpitaM manovachaHprANasharIrakarma
j~nAnAsinopAsanayA shitena chChittvA munirgAM vicharatyatR^iShNaH
j~nAnaM viveko nigamastapashcha pratyakShamaitihyamathAnumAnam
Adyantayorasya yadeva kevalaM kAlashcha hetushcha tadeva madhye
yathA hiraNyaM svakR^itaM purastAtpashchAchcha sarvasya hiraNmayasya
tadeva madhye vyavahAryamANaM nAnApadeshairahamasya tadvat
vij~nAnametattriyavasthama~Nga guNatrayaM kAraNakaryakartR^i
samanvayena vyatirekatashcha yenaiva turyeNa tadeva satyam
na yatpurastAduta yanna pashchAnmadhye cha tanna vyapadeshamAtram
bhUtaM prasiddhaM cha pareNa yadyattadeva tatsyAditi me manIShA
avidyamAno.apyavabhAsate yo vaikAriko rAjasasarga esaH
brahma svayaM jyotirato vibhAti brahmendriyArthAtmavikArachitram
evaM sphutaM brahmavivekahetubhiH
parApavAdena vishAradena
ChittvAtmasandehamupArameta
svAnandatuShTo.akhilakAmukebhyaH
nAtmA vapuH pArthivamindriyANi devA hyasurvAyurjalamhutAshaH
mano.annamAtraM dhiShaNA cha sattvamaha~NkR^itiH khaM kShitirarthasAmya
samAhitaiH kaH karaNairguNAtmabhir
guNo bhavenmatsuviviktadhAmnaH
vikShipyamANairuta kiM nu dUShaNaM
ghanairupetairvigatai raveH kim
yathA nabho vAyvanalAmbubhUguNair
gatAgatairvartuguNairna sajjate
tathAkSharaM sattvarajastamomalair
ahaMmateH saMsR^itihetubhiH param
tathApi sa~NgaH parivarjanIyo guNeShu mAyArachiteShu tAvat
madbhaktiyogena dR^iDhena yAvadrajo nirasyeta manaHkaShAyaH
yathAmayo.asAdhu chikitsito nR^iNAM punaH punaH santudati prarohan
evaM mano.apakvakaShAyakarma kuyoginaM vidhyati sarvasa~Ngam
kuyogino ye vihitAntarAyairmanuShyabhUtaistridashopasR^iShTaiH
te prAktanAbhyAsabalena bhUyo yu~njanti yogaM na tu karmatantram
karoti karma kriyate cha jantuH kenApyasau chodita AnipatAt

11280303
A
11280311
11280313
11280321
11280323
11280331
11280333
11280341
11280343
11280351
11280353
11280361
11280363
11280371
11280373
11280381
11280383
11280391
11280393
11280401
11280403
11280411
11280413
11280421
11280423
11280431
11280433
11280441
11280443
11290010
11290011
11290013
11290021
11290023
11290031
11290033
11290041
sAttvam
11290043
IThaH
11290051
11290052
11290053
11290054
11290061
11290062
11290063
11290064
11290070
11290071
11290073
11290080
11290081
11290083
11290091
11290093
11290101
11290103
11290111

na tatra vidvAnprakR^itau sthito.api nivR^ittatR^iShNaH svasukhAnubhUty


tiShThantamAsInamuta vrajantaM shayAnamukShantamadantamannam
svabhAvamanyatkimapIhamAnamAtmAnamAtmasthamatirna veda
yadi sma pashyatyasadindriyArthaM nAnAnumAnena viruddhamanyat
na manyate vastutayA manIShI svApnaM yathotthAya tirodadhAnam
pUrvaM gR^ihItaM guNakarmachitramaj~nAnamAtmanyaviviktama~Nga
nivartate tatpunarIkShayaiva na gR^ihyate nApi visR^iyya AtmA
yathA hi bhAnorudayo nR^ichakShuShAM tamo nihanyAnna tu sadvidhatte
evaM samIkShA nipuNA satI me hanyAttamisraM puruShasya buddheH
eSha svayaMjyotirajo.aprameyo mahAnubhUtiH sakalAnubhUtiH
eko.advitIyo vachasAM virAme yeneShitA vAgasavashcharanti
etAvAnAtmasammoho yadvikalpastu kevale
AtmanR^ite svamAtmAnamavalambo na yasya hi
yannAmAkR^itibhirgrAhyaM pa~nchavarNamabAdhitam
vyarthenApyarthavAdo.ayaM dvayaM paNDitamAninAm
yogino.apakvayogasya yu~njataH kAya utthitaiH
upasargairvihanyeta tatrAyaM vihito vidhiH
yogadhAraNayA kAMshchidAsanairdhAraNAnvitaiH
tapomantrauShadhaiH kAMshchidupasargAnvinirdahet
kAMshchinmamAnudhyAnena nAmasa~NkIrtanAdibhiH
yogeshvarAnuvR^ittyA vA hanyAdashubhadAnshanaiH
kechiddehamimaM dhIrAH sukalpaM vayasi sthiram
vidhAya vividhopAyairatha yu~njanti siddhaye
na hi tatkushalAdR^ityaM tadAyAso hyapArthakaH
antavattvAchCharIrasya phalasyeva vanaspateH
yogaM niShevato nityaM kAyashchetkalpatAmiyAt
tachChraddadhyAnna matimAnyogamutsR^ijya matparaH
yogacharyAmimAM yogI vicharanmadapAshrayaH
nAntarAyairvihanyeta niHspR^ihaH svasukhAnubhUH
shrIuddhava uvAcha
sudustarAmimAM manye yogacharyAmanAtmanaH
yathA~njasA pumAnsiddhyettanme brUhya~njasAchyuta
prAyashaH puNdarIkAkSha yu~nyanto yogino manaH
viShIdantyasamAdhAnAnmanonigrahakarshitAH
athAta AnandadughaM padAmbujaM haMsAH shrayerannaravindalochana
sukhaM nu vishveshvara yogakarmabhistvanmAyayAmI vihatA na mAninaH
kiM chitramachyuta tavaitadasheShabandho dAseShvananyasharaNesu yadAtma
yo.arochayatsaha mR^igaiH svayamIshvarANAM shrImatkirITataTapIDitapAdap
taM tvAkhilAtmadayiteshvaramAshritAnAM
sarvArthadaM svakR^itavidvisR^ijeta ko nu
ko vA bhajetkimapi vismR^itaye.anu bhUtyai
kiM vA bhavenna tava pAdarajojuShAM naH
naivopayantyapachitiM kavayastavesha
brahmAyuShApi kR^itamR^iddhamudaH smarantaH
yo.antarbahistanubhR^itAmashubhaM vidhunvann
AchAryachaittyavapuShA svagatiM vyanakti
shrIshuka uvAcha
ityuddhavenAtyanuraktachetasA pR^iShTo jagatkrIDanakaH svashaktibhiH
gR^ihItamUrtitraya Ishvareshvaro jagAda sapremamanoharasmitaH
shrIbhagavAnuvAcha
hanta te kathayiShyAmi mama dharmAnsuma~NgalAn
yAnshraddhayAcharanmartyo mR^ityuM jayati durjayam
kuryAtsarvANi karmANi madarthaM shanakaiH smaran
mayyarpitamanashchitto maddharmAtmamanoratiH
deshAnpuNyAnAshrayeta madbhaktaiH sAdhubhiH shritAn
devAsuramanuShyeShu madbhaktAcharitAni cha
pR^ithaksatreNa vA mahyaM parvayAtrAmahotsavAn

11290113
11290121
11290123
11290131
11290133
11290141
11290143
11290151
11290153
11290161
11290163
11290171
11290173
11290181
11290183
11290191
11290193
11290201
11290203
11290211
11290213
11290221
11290223
11290231
11290233
11290241
11290243
11290251
11290253
11290261
11290263
11290271
11290273
11290281
11290283
11290291
11290293
11290301
11290303
11290311
11290313
11290321
11290323
11290331
11290333
11290341
11290343
11290350
11290351
11290353
11290361
11290363
11290370
11290371
11290373
11290381
11290383
11290391
11290393
11290401

kArayedgItanR^ityAdyairmahArAjavibhUtibhiH
mAmeva sarvabhUteShu bahirantarapAvR^itam
IkShetAtmani chAtmAnaM yathA khamamalAshayaH
iti sarvANi bhUtAni madbhAvena mahAdyute
sabhAjayanmanyamAno j~nAnaM kevalamAshritaH
brAhmaNe pukkase stene brahmaNye.arke sphuli~Ngake
akrUre krUrake chaiva samadR^ikpaNDito mataH
nareShvabhIkShNaM madbhAvaM puMso bhAvayato.achirAt
spardhAsUyAtiraskArAH sAha~NkArA viyanti hi
visR^ijya smayamAnAnsvAndR^ishaM vrIDAM cha daihikIm
praNameddaNDavadbhUmAvAshvachANDAlagokharam
yAvatsarveShu bhUteShu madbhAvo nopajAyate
tAvadevamupAsIta vA~NmanaHkAyavR^ittibhiH
sarvaM brahmAtmakaM tasya vidyayAtmamanIShayA
paripashyannuparametsarvato muitasaMshayaH
ayaM hi sarvakalpAnAM sadhrIchIno mato mama
madbhAvaH sarvabhUteShu manovAkkAyavR^ittibhiH
na hya~Ngopakrame dhvaMso maddharmasyoddhavANvapi
mayA vyavasitaH samya~NnirguNatvAdanAshiShaH
yo yo mayi pare dharmaH kalpyate niShphalAya chet
tadAyAso nirarthaH syAdbhayAderiva sattama
eShA buddhimatAM buddhirmanIShA cha manIShiNAm
yatsatyamanR^iteneha martyenApnoti mAmR^itam
eSha te.abhihitaH kR^itsno brahmavAdasya sa~NgrahaH
samAsavyAsavidhinA devAnAmapi durgamaH
abhIkShNashaste gaditaM j~nAnaM vispaShTayuktimat
etadvij~nAya muchyeta puruSho naShTasaMshayaH
suviviktaM tava prashnaM mayaitadapi dhArayet
sanAtanaM brahmaguhyaM paraM brahmAdhigachChati
ya etanmama bhakteShu sampradadyAtsupuShkalam
tasyAhaM brahmadAyasya dadAmyAtmAnamAtmanA
ya etatsamadhIyIta pavitraM paramaM shuchi
sa pUyetAharaharmAM j~nAnadIpena darshayan
ya etachChraddhayA nityamavyagraH shR^iNuyAnnaraH
mayi bhaktiM parAM kurvankarmabhirna sa badhyate
apyuddhava tvayA brahma sakhe samavadhAritam
api te vigato mohaH shokashchAsau manobhavaH
naitattvayA dAmbhikAya nAstikAya shaThAya cha
ashushrUShorabhaktAya durvinItAya dIyatAm
etairdoShairvihInAya brahmaNyAya priyAya cha
sAdhave shuchaye brUyAdbhaktiH syAchChUdrayoShitAm
naitadvij~nAya jij~nAsorj~nAtavyamavashiShyate
pItvA pIyUShamamR^itaM pAtavyaM nAvashiShyate
j~nAne karmaNi yoge cha vArtAyAM daNDadhAraNe
yAvAnartho nR^iNAM tAta tAvAMste.ahaM chaturvidhaH
martyo yadA tyaktasamastakarmA niveditAtmA vichikIrShito me
tadAmR^itatvaM pratipadyamAno mayAtmabhUyAya cha kalpate vai
shrIshuka uvAcha
sa evamAdarshitayogamArgastadottamaHshlokavacho nishamya
baddhA~njaliH prItyuparuddhakaNTho na ki~nchidUche.ashrupariplutAkShaH
viShTabhya chittaM praNayAvaghUrNaM dhairyeNa rAjanbahumanyamAnaH
kR^itA~njaliH prAha yadupravIraM shIrShNA spR^ishaMstachcharaNAravindam
shrIuddhava uvAcha
vidrAvito mohamahAndhakAro ya Ashrito me tava sannidhAnAt
vibhAvasoH kiM nu samIpagasya shItaM tamo bhIH prabhavantyajAdya
pratyarpito me bhavatAnukampinA bhR^ityAya vij~nAnamayaH pradIpaH
hitvA kR^itaj~nastava pAdamUlaM ko.anyaM samIyAchCharaNaM tvadIyam
vR^ikNashcha me sudR^iDhaH snehapAsho dAshArhavR^iShNyandhakasAtvateShu
prasAritaH sR^iShTivivR^iddhaye tvayA svamAyayA hyAtmasubodhahetinA
namo.astu te mahAyoginprapannamanushAdhi mAm

11290403
11290410
11290411
11290413
11290421
11290423
11290431
11290433
11290441
11290443
11290445
11290450
11290451
11290453
11290461
11290463
aH punaH
11290471
11290473
11290481
11290483
11290491
11290492
11290493
11290494
11300010
11300011
11300013
11300021
11300023
11300031
11300032
11300033
11300034
11300040
11300041
11300043
11300050
11300051
11300053
11300061
11300063
11300071
11300073
11300081
11300083
11300091
11300093
11300101
11300103
11300111
11300113
11300121
11300123
11300131
11300133
11300141
11300143
11300151
11300153

yathA tvachcharaNAmbhoje ratiH syAdanapAyinI


shrIbhagavAnuvAcha
gachChoddhava mayAdiShTo badaryAkhyaM mamAshramam
tatra matpAdatIrthode snAnopasparshanaiH shuchiH
IkShayAlakanandAyA vidhUtAsheShakalmaShaH
vasAno valkalAnya~Nga vanyabhuksukhaniHspR^ihaH
titikShurdvandvamAtrANAM sushIlaH saMyatendriyaH
shAntaH samAhitadhiyA j~nAnavij~nAnasaMyutaH
matto.anushikShitaM yatte viviktamanubhAvayan
mayyAveshitavAkchitto maddharmanirato bhava
ativrajya gatIstisro mAmeShyasi tataH param
shrIshuka uvAcha
sa evamukto harimedhasoddhavaH pradakShiNaM taM parisR^itya pAdayoH
shiro nidhAyAshrukalAbhirArdradhIrnyaShi~nchadadvandvaparo.apyapakrame
sudustyajasnehaviyogakAtaro na shaknuvaMstaM parihAtumAturaH
kR^ichChraM yayau mUrdhani bhartR^ipAduke bibhrannamaskR^itya yayau pun
tatastamantarhR^idi sanniveshya gato mahAbhAgavato vishAlAm
yathopadiShTAM jagadekabandhunA tapaH samAsthAya hareragAdgatim
ya etadAnandasamudrasambhR^itaM j~nAnAmR^itaM bhAgavatAya bhAShitam
kR^iShNena yogeshvarasevitA~NghriNA sachChraddhayAsevya jagadvimuchyate
bhavabhayamapahantuM j~nAnavij~nAnasAraM
nigamakR^idupajahre bhR^i~NgavadvedasAram
amR^itamudadhitashchApAyayadbhR^ityavargAn
puruShamR^iShabhamAdyaM kR^iShNasaMj~naM nato.asmi
shrIrAjovAcha
tato mahAbhAgavata uddhave nirgate vanam
dvAravatyAM kimakarodbhagavAnbhUtabhAvanaH
brahmashApopasaMsR^iShTe svakule yAdavarShabhaH
preyasIM sarvanetrANAM tanuM sa kathamatyajat
pratyAkraShTuM nayanamabalA yatra lagnaM na shekuH
karNAviShTaM na sarati tato yatsatAmAtmalagnam
yachChrIrvAchAM janayati ratiM kiM nu mAnaM kavInAM
dR^iShTvA jiShNoryudhi rathagataM yachcha tatsAmyamIyuH
shrI R^iShiruvAcha
divi bhuvyantarikShe cha mahotpAtAnsamutthitAn
dR^iShTvAsInAnsudharmAyAM kR^iShNaH prAha yadUnidam
shrIbhagavAnuvAcha
ete ghorA mahotpAtA dvArvatyAM yamaketavaH
muhUrtamapi na stheyamatra no yadupu~NgavAH
striyo bAlAshcha vR^iddhAshcha sha~NkhoddhAraM vrajantvitaH
vayaM prabhAsaM yAsyAmo yatra pratyaksarasvatI
tatrAbhiShichya shuchaya upoShya susamAhitAH
devatAH pUjayiShyAmaH snapanAlepanArhaNaiH
brAhmaNAMstu mahAbhAgAnkR^itasvastyayanA vayam
gobhUhiraNyavAsobhirgajAshvarathaveshmabhiH
vidhireSha hyariShTaghno ma~NgalAyanamuttamam
devadvijagavAM pUjA bhUteShu paramo bhavaH
iti sarve samAkarNya yaduvR^iddhA madhudviShaH
tatheti naubhiruttIrya prabhAsaM prayayU rathaiH
tasminbhagavatAdiShTaM yadudevena yAdavAH
chakruH paramayA bhaktyA sarvashreyopabR^iMhitam
tatastasminmahApAnaM papurmaireyakaM madhu
diShTavibhraMshitadhiyo yaddravairbhrashyate matiH
mahApAnAbhimattAnAM vIrANAM dR^iptachetasAm
kR^iShNamAyAvimUDhAnAM sa~NgharShaH sumahAnabhUt
yuyudhuH krodhasaMrabdhA velAyAmAtatAyinaH
dhanurbhirasibhirbhallairgadAbhistomararShTibhiH
patatpatAkai rathaku~njarAdibhiH kharoShTragobhirmahiShairnarairapi
mithaH sametyAshvataraiH sudurmadA nyahansharairdadbhiriva dvipA vane

11300161
11300162
11300163
11300164
11300171
11300173
11300181
11300182
11300183
11300184
11300191
11300192
11300193
11300194
11300201
11300203
11300211
11300213
11300221
11300223
11300231
11300233
11300241
11300243
11300251
11300253
11300261
11300263
11300271
11300273
11300281
11300283
11300291
11300293
11300301
11300303
11300311
11300313
11300321
11300323
11300331
11300333
11300341
11300343
11300351
11300353
11300361
11300363
11300371
11300373
11300381
11300382
11300383
11300384
11300390
11300391
11300393
11300401
11300403
11300411

pradyumnasAmbau yudhi rUDhamatsarAv


akrUrabhojAvaniruddhasAtyakI
subhadrasa~NgrAmajitau sudAruNau
gadau sumitrAsurathau samIyatuH
anye cha ye vai nishaTholmukAdayaH sahasrajichChatajidbhAnumukhyAH
anyonyamAsAdya madAndhakAritA jaghnurmukundena vimohitA bhR^isham
dAshArhavR^iShNyandhakabhojasAtvatA
madhvarbudA mAthurashUrasenAH
visarjanAH kukurAH kuntayashcha
mithastu jaghnuH suvisR^ijya sauhR^idam
putrA ayudhyanpitR^ibhirbhrAtR^ibhishcha
svasrIyadauhitrapitR^ivyamAtulaiH
mitrANi mitraiH suhR^idaH suhR^idbhir
j~nAtIMstvahanj~nAtaya eva mUDhAH
shareShu hIyamAeShu bhajyamAnesu dhanvasu
shastreShu kShIyamAneShu muShTibhirjahrurerakAH
tA vajrakalpA hyabhavanparighA muShTinA bhR^itAH
jaghnurdviShastaiH kR^iShNena vAryamANAstu taM cha te
pratyanIkaM manyamAnA balabhadraM cha mohitAH
hantuM kR^itadhiyo rAjannApannA AtatAyinaH
atha tAvapi sa~NkruddhAvudyamya kurunandana
erakAmuShTiparighau charantau jaghnaturyudhi
brahmashApopasR^iShTAnAM kR^iShNamAyAvR^itAtmanAm
spardhAkrodhaH kShayaM ninye vaiNavo.agniryathA vanam
evaM naShTeShu sarveShu kuleShu sveShu keshavaH
avatArito bhuvo bhAra iti mene.avasheShitaH
rAmaH samudravelAyAM yogamAsthAya pauruSham
tatyAja lokaM mAnuShyaM saMyojyAtmAnamAtmani
rAmaniryANamAlokya bhagavAndevakIsutaH
niShasAda dharopasthe tuShNImAsAdya pippalam
bibhrachchaturbhujaM rUpaM bhrAyiShNu prabhayA svayA
disho vitimirAH kurvanvidhUma iva pAvakaH
shrIvatsA~NkaM ghanashyAmaM taptahATakavarchasam
kausheyAmbarayugmena parivItaM suma~Ngalam
sundarasmitavaktrAbjaM nIlakuntalamaNDitam
puNDarIkAbhirAmAkShaM sphuranmakarakuNDalam
kaTisUtrabrahmasUtra kirITakaTakA~NgadaiH
hAranUpuramudrAbhiH kaustubhena virAjitam
vanamAlAparItA~NgaM mUrtimadbhirnijAyudhaiH
kR^itvorau dakShiNe pAdamAsInaM pa~NkajAruNam
muShalAvasheShAyaHkhaNDa kR^iteShurlubdhako jarA
mR^igAsyAkAraM tachcharaNaM vivyAdha mR^igasha~NkayA
chaturbhujaM taM puruShaM dR^iShTvA sa kR^itakilbiShaH
bhItaH papAta shirasA pAdayorasuradviShaH
ajAnatA kR^itamidaM pApena madhusUdana
kShantumarhasi pApasya uttamaHshloka me.anagha
yasyAnusmaraNaM nR^iNAmaj~nAnadhvAntanAshanam
vadanti tasya te viShNo mayAsAdhu kR^itaM prabho
tanmAshu jahi vaikuNTha pApmAnaM mR^igalubdhakam
yathA punarahaM tvevaM na kuryAM sadatikramam
yasyAtmayogarachitaM na vidurviri~ncho
rudrAdayo.asya tanayAH patayo girAM ye
tvanmAyayA pihitadR^iShTaya etada~njaH
kiM tasya te vayamasadgatayo gR^iNImaH
shrIbhagavAnuvAcha
mA bhairjare tvamuttiShTha kAma eSha kR^ito hi me
yAhi tvaM madanuj~nAtaH svargaM sukR^itinAM padam
ityAdiShTo bhagavatA kR^iShNenechChAsharIriNA
triH parikramya taM natvA vimAnena divaM yayau
dArukaH kR^iShNapadavImanvichChannadhigamya tAm

11300413
11300421
11300422
11300423
11300424
11300431
A
11300433
11300441
11300443
11300451
11300453
11300461
11300463
11300471
11300473
11300481
11300483
11300491
11300493
11300501
11300503
11310010
11310011
11310013
11310021
11310023
11310031
11310033
11310041
11310043
11310051
11310053
11310061
11310063
11310071
11310073
11310081
11310083
11310091
11310093
11310101
11310103
11310111
11310112
11310113
11310114
11310121
11310122
11310123
11310124
11310131
11310132
11310133
11310134
11310141
11310143
11310151
11310153
11310161

vAyuM tulasikAmodamAghrAyAbhimukhaM yayau


taM tatra tigmadyubhirAyudhairvR^itaM
hyashvatthamUle kR^itaketanaM patim
snehaplutAtmA nipapAta pAdayo
rathAdavaplutya sabAShpalochanaH
apashyatastvachcharaNAmbujaM prabho dR^iShTiH praNaShTA tamasi praviShT
disho na jAne na labhe cha shAntiM yathA nishAyAmuDupe praNaShTe
iti bruvati sUte vai ratho garuDalA~nChanaH
khamutpapAta rAjendra sAshvadhvaja udIkShataH
tamanvagachChandivyAni viShNupraharaNAni cha
tenAtivismitAtmAnaM sUtamAha janArdanaH
gachCha dvAravatIM sUta j~nAtInAM nidhanaM mithaH
sa~NkarShaNasya niryANaM bandhubhyo brUhi maddashAm
dvArakAyAM cha na stheyaM bhavadbhishcha svabandhubhiH
mayA tyaktAM yadupurIM samudraH plAvayiShyati
svaM svaM parigrahaM sarve AdAya pitarau cha naH
arjunenAvitAH sarva indraprasthaM gamiShyatha
tvaM tu maddharmamAsthAya j~nAnaniShTha upekShakaH
manmAyArachitAmetAM vij~nayopashamaM vraja
ityuktastaM parikramya namaskR^itya punaH punaH
tatpAdau shIrShNyupAdhAya durmanAH prayayau purIm
shrIshuka uvAcha
atha tatrAgamadbrahmA bhavAnyA cha samaM bhavaH
mahendrapramukhA devA munayaH saprajeshvarAH
pitaraH siddhagandharvA vidyAdharamahoragAH
chAraNA yakSharakShAMsi kinnarApsaraso dvijAH
draShTukAmA bhagavato niryANaM paramotsukAH
gAyantashcha gR^iNantashcha shaureH karmANi janma cha
vavR^iShuH puShpavarShANi vimAnAvalibhirnabhaH
kurvantaH sa~NkulaM rAjanbhaktyA paramayA yutAH
bhagavAnpitAmahaM vIkShya vibhUtIrAtmano vibhuH
saMyojyAtmani chAtmAnaM padmanetre nyamIlayat
lokAbhirAmAM svatanuM dhAraNAdhyAnama~Ngalam
yogadhAraNayAgneyyA dagdhvA dhAmAvishatsvakam
divi dundubhayo neduH petuH sumanasashcha khAt
satyaM dharmo dhR^itirbhUmeH kIrtiH shrIshchAnu taM yayuH
devAdayo brahmamukhyA na vishantaM svadhAmani
avij~nAtagatiM kR^iShNaM dadR^ishushchAtivismitAH
saudAmanyA yathAklAshe yAntyA hitvAbhramaNDalam
gatirna lakShyate martyaistathA kR^iShNasya daivataiH
brahmarudrAdayaste tu dR^iShTvA yogagatiM hareH
vismitAstAM prashaMsantaH svaM svaM lokaM yayustadA
rAjanparasya tanubhR^ijjananApyayehA
mAyAviDambanamavehi yathA naTasya
sR^iShTvAtmanedamanuvishya vihR^itya chAnte
saMhR^itya chAtmamahinoparataH sa Aste
martyena yo gurusutaM yamalokanItaM
tvAM chAnayachCharaNadaH paramAstradagdham
jigye.antakAntakamapIshamasAvanIshaH
kiM svAvane svaranayanmR^igayuM sadeham
tathApyasheShasthitisambhavApyayeShv
ananyaheturyadasheShashaktidhR^ik
naichChatpraNetuM vapuratra sheShitaM
martyena kiM svasthagatiM pradarshayan
ya etAM prAtarutthAya kR^iShNasya padavIM parAm
prayataH kIrtayedbhaktyA tAmevApnotyanuttamAm
dAruko dvArakAmetya vasudevograsenayoH
patitvA charaNAvasrairnyaShi~nchatkR^iShNavichyutaH
kathayAmAsa nidhanaM vR^iShNInAM kR^itsnasho nR^ipa

11310163
11310171
11310173
11310181
11310183
11310191
11310193
11310201
11310203
11310205
11310211
11310213
11310221
11310223
11310231
11310233
11310241
11310243
11310251
11310253
11310261
11310263
11310271
11310273
11310281
11310282
11310283
11310284
12010010
12010011
12010013
12010021
12010023
12010031
12010033
12010041
12010043
12010051
12010053
12010061
12010063
12010071
12010073
12010081
12010083
12010091
12010093
12010101
12010103
12010111
12010113
12010121
12010123
12010131
12010133
12010135
12010141
12010143
12010151
12010153

tachChrutvodvignahR^idayA janAH shokavirmUrchChitAH


tatra sma tvaritA jagmuH kR^iShNavishleShavihvalAH
vyasavaH sherate yatra j~nAtayo ghnanta Ananam
devakI rohiNI chaiva vasudevastathA sutau
kR^iShNarAmAvapashyantaH shokArtA vijahuH smR^itim
prANAMshcha vijahustatra bhagavadvirahAturAH
upaguhya patIMstAta chitAmAruruhuH striyaH
rAmapatnyashcha taddehamupaguhyAgnimAvishan
vasudevapatnyastadgAtraM pradyumnAdInhareH snuShAH
kR^iShNapatnyo.avishannagniM rukmiNyAdyAstadAtmikAH
arjunaH preyasaH sakhyuH kR^iShNasya virahAturaH
AtmAnaM sAntvayAmAsa kR^iShNagItaiH saduktibhiH
bandhUnAM naShTagotrANAmarjunaH sAmparAyikam
hatAnAM kArayAmAsa yathAvadanupUrvashaH
dvArakAM hariNA tyaktAM samudro.aplAvayatkShaNAt
varjayitvA mahArAja shrImadbhagavadAlayam
nityaM sannihitastatra bhagavAnmadhusUdanaH
smR^ityAsheShAshubhaharaM sarvama~Ngalama~Ngalam
strIbAlavR^iddhAnAdAya hatasheShAndhana~njayaH
indraprasthaM samAveshya vajraM tatrAbhyaShechayat
shrutvA suhR^idvadhaM rAjannarjunAtte pitAmahAH
tvAM tu vaMshadharaM kR^itvA jagmuH sarve mahApatham
ya etaddevadevasya viShNoH karmANi janma cha
kIrtayechChraddhayA martyaH sarvapApaiH pramuchyate
itthaM harerbhagavato ruchirAvatAra
vIryANi bAlacharitAni cha shantamAni
anyatra cheha cha shrutAni gR^iNanmanuShyo
bhaktiM parAM paramahaMsagatau labheta
shrIshuka uvAcha
yo.antyaH pura~njayo nAma bhaviShyo bArahadrathaH
tasyAmAtyastu shunako hatvA svAminamAtmajam
pradyotasaMj~naM rAjAnaM kartA yatpAlakaH sutaH
vishAkhayUpastatputro bhavitA rAjakastataH
nandivardhanastatputraH pa~ncha pradyotanA ime
aShTatriMshottarashataM bhokShyanti pR^ithivIM nR^ipAH
shishunAgastato bhAvyaH kAkavarNastu tatsutaH
kShemadharmA tasya sutaH kShetraj~naH kShemadharmajaH
vidhisAraH sutastasyA jAtashatrurbhaviShyati
darbhakastatsuto bhAvI darbhakasyAjayaH smR^itaH
nandivardhana Ajeyo mahAnandiH sutastataH
shishunAgA dashaivaite saShTyuttarashatatrayam
samA bhokShyanti pR^ithivIM kurushreShTha kalau nR^ipAH
mahAnandisuto rAjanshUdrAgarbhodbhavo balI
mahApadmapatiH kashchinnandaH kShatravinAshakR^it
tato nR^ipA bhaviShyanti shUdraprAyAstvadhArmikAH
sa ekachChatrAM pR^ithivImanulla~NghitashAsanaH
shAsiShyati mahApadmo dvitIya iva bhArgavaH
tasya chAShTau bhaviShyanti sumAlyapramukhAH sutAH
ya imAM bhokShyanti mahIM rAjAnashcha shataM samAH
nava nandAndvijaH kashchitprapannAnuddhariShyati
teShAM abhAve jagatIM mauryA bhokShyanti vai kalau
sa eva chandraguptaM vai dvijo rAjye.abhiShekShyati
tatsuto vArisArastu tatashchAshokavardhanaH
suyashA bhavitA tasya sa~NgataH suyashaHsutaH
shAlishUkastatastasya somasharmA bhaviShyati
shatadhanvA tatastasya bhavitA tadbR^ihadrathaH
mauryA hyete dasha nR^ipAH saptatriMshachChatottaram
samA bhokShyanti pR^ithivIM kalau kurukulodvaha
agnimitrastatastasmAtsujyeShTho bhavitA tataH
vasumitro bhadrakashcha pulindo bhavitA sutaH

12010161
12010163
12010171
12010173
12010181
12010183
12010191
12010193
12010195
12010201
12010203
12010211
12010213
12010221
12010223
12010231
12010233
12010241
12010243
12010251
12010253
12010261
12010273
12010271
12010273
12010281
12010283
12010291
12010293
12010301
12010303
12010311
12010313
12010321
12010323
12010331
12010333
12010341
12010343
12010351
12010353
12010355
12010361
12010363
12010371
12010373
12010381
12010383
12010391
12010393
12010401
12010403
12010411
12010413
12020010
12020011
12020013
12020021
12020023
12020031

tato ghoShaH sutastasmAdvajramitro bhaviShyati


tato bhAgavatastasmAddevabhUtiH kurUdvaha
shu~NgA dashaite bhokShyanti bhUmiM varShashatAdhikam
tataH kANvAniyaM bhUmiryAsyatyalpaguNAnnR^ipa
shu~NgaM hatvA devabhUtiM kANvo.amAtyastu kAminam
svayaM kariShyate rAjyaM vasudevo mahAmatiH
tasya putrastu bhUmitrastasya nArAyaNaH sutaH
kANvAyanA ime bhUmiM chatvAriMshachcha pa~ncha cha
shatAni trINi bhokShyanti varShANAM cha kalau yuge
hatvA kANvaM susharmANaM tadbhR^ityo vR^iShalo balI
gAM bhokShyatyandhrajAtIyaH ka~nchitkAlamasattamaH
kR^iShNanAmAtha tadbhrAtA bhavitA pR^ithivIpatiH
shrIshAntakarNastatputraH paurNamAsastu tatsutaH
lambodarastu tatputrastasmAchchibilako nR^ipaH
meghasvAtishchibilakAdaTamAnastu tasya cha
aniShTakarmA hAleyastalakastasya chAtmajaH
purIShabhIrustatputrastato rAjA sunandanaH
chakoro bahavo yatra shivasvAtirarindamaH
tasyApi gomatI putraH purImAnbhavitA tataH
medashirAH shivaskando yaj~nashrIstatsutastataH
vijayastatsuto bhAvyashchandravij~naH salomadhiH
ete triMshannR^ipatayashchatvAryabdashatAni cha
ShaTpa~nchAshachcha pR^ithivIM bhokShyanti kurunandana
saptAbhIrA AvabhR^ityA dasha gardabhino nR^ipAH
ka~NkAH ShoDasha bhUpAlA bhaviShyantyatilolupAH
tato.aShTau yavanA bhAvyAshchaturdasha turuShkakAH
bhUyo dasha guruNDAshcha maulA ekAdashaiva tu
ete bhokShyanti pR^ithivIM dasha varShashatAni cha
navAdhikAM cha navatiM maulA ekAdasha kShitim
bhokShyantyabdashatAnya~Nga trINi taiH saMsthite tataH
kilakilAyAM nR^ipatayo bhUtanando.atha va~NgiriH
shishunandishcha tadbhrAtA yashonandiH pravIrakaH
ityete vai varShashataM bhaviShyantyadhikAni ShaT
teShAM trayodasha sutA bhavitArashcha bAhlikAH
puShpamitro.atha rAjanyo durmitro.asya tathaiva cha
ekakAlA ime bhUpAH saptAndhrAH sapta kaushalAH
vidUrapatayo bhAvyA niShadhAstata eva hi
mAgadhAnAM tu bhavitA vishvasphUrjiH pura~njayaH
kariShyatyaparo varNAnpulindayadumadrakAn
prajAshchAbrahmabhUyiShThAH sthApayiShyati durmatiH
vIryavAnkShatramutsAdya padmavatyAM sa vai puri
anuga~NgamAprayAgaM guptAM bhokShyati medinIm
saurAShTrAvantyAbhIrAshcha shUrA arbudamAlavAH
vrAtyA dvijA bhaviShyanti shUdraprAyA janAdhipAH
sindhostaTaM chandrabhAgAM kauntIM kAshmIramaNDalam
bhokShyanti shUdrA vrAtyAdyA mlechChAshchAbrahmavarchasaH
tulyakAlA ime rAjanmlechChaprAyAshcha bhUbhR^itaH
ete.adharmAnR^itaparAH phalgudAstIvramanyavaH
strIbAlagodvijaghnAshcha paradAradhanAdR^itAH
uditAstamitaprAyA alpasattvAlpakAyuShaH
asaMskR^itAH kriyAhInA rajasA tamasAvR^itAH
prajAste bhakShayiShyanti mlechChA rAjanyarUpiNaH
tannAthAste janapadAstachChIlAchAravAdinaH
anyonyato rAjabhishcha kShayaM yAsyanti pIDitAH
shrIshuka uvAcha
tatashchAnudinaM dharmaH satyaM shauchaM kShamA dayA
kAlena balinA rAjanna~NkShyatyAyurbalaM smR^itiH
vittameva kalau nR^INAM janmAchAraguNodayaH
dharmanyAyavyavasthAyAM kAraNaM balameva hi
dAmpatye.abhiruchirheturmAyaiva vyAvahArike

12020033
12020041
12020043
12020051
12020053
12020061
12020063
12020065
12020071
12020073
12020081
12020083
12020091
12020093
12020101
12020103
12020111
12020112
12020121
12020123
12020131
12020133
12020141
12020143
12020151
12020153
12020161
12020163
12020171
12020173
12020181
12020183
12020191
12020193
12020201
12020203
12020211
12020213
12020215
12020221
12020223
12020231
12020233
12020241
12020243
12020251
12020253
12020261
12020263
12020271
12020273
12020281
12020283
12020291
12020293
12020301
12020303
12020311
12020313
12020321

strItve puMstve cha hi ratirvipratve sUtrameva hi


li~NgaM evAshramakhyAtAvanyonyApattikAraNam
avR^ittyA nyAyadaurbalyaM pANDitye chApalaM vachaH
anADhyataivAsAdhutve sAdhutve dambha eva tu
svIkAra eva chodvAhe snAnameva prasAdhanam
dUre vAryayanaM tIrthaM lAvaNyaM keshadhAraNam
udaraMbharatA svArthaH satyatve dhArShTyameva hi
dAkShyaM kuTumbabharaNaM yasho.arthe dharmasevanam
evaM prajAbhirduShTAbhirAkIrNe kShitimaNDale
brahmaviTkShatrashUdrANAM yo balI bhavitA nR^ipaH
prajA hi lubdhai rAjanyairnirghR^iNairdasyudharmabhiH
AchChinnadAradraviNA yAsyanti girikAnanam
shAkamUlAmiShakShaudra phalapuShpAShTibhojanAH
anAvR^iShTyA vina~NkShyanti durbhikShakarapIDitAH
shItavAtAtapaprAvR^iD himairanyonyataH prajAH
kShuttR^iDbhyAM vyAdhibhishchaiva santapsyante cha chintayA
triMshadviMshati varShANi
paramAyuH kalau nR^iNAm
kShIyamANeShu deheShu dehinAM kalidoShataH
varNAshramavatAM dharme naShTe vedapathe nR^iNAm
pAShaNDaprachure dharme dasyuprAyeShu rAjasu
chauryAnR^itavR^ithAhiMsA nAnAvR^ittiShu vai nR^iShu
shUdraprAyeShu varNeShu chChAgaprAyAsu dhenuShu
gR^ihaprAyeShvAshrameShu yaunaprAyeShu bandhuShu
aNuprAyAsvoShadhIShu shamIprAyeShu sthAsnuShu
vidyutprAyeShu megheShu shUnyaprAyeShu sadmasu
itthaM kalau gataprAye janeShu kharadharmiShu
dharmatrANAya sattvena bhagavAnavatariShyati
charAcharagurorviShNorIshvarasyAkhilAtmanaH
dharmatrANAya sAdhUnAM janma karmApanuttaye
shambhalagrAmamukhyasya brAhmaNasya mahAtmanaH
bhavane viShNuyashasaH kalkiH prAdurbhaviShyati
ashvamAshugamAruhya devadattaM jagatpatiH
asinAsAdhudamanamaShTaishvaryaguNAnvitaH
vicharannAshunA kShauNyAM hayenApratimadyutiH
nR^ipali~NgachChado dasyUnkoTisho nihaniShyati
atha teShAM bhaviShyanti manAMsi vishadAni vai
vAsudevA~NgarAgAti puNyagandhAnilaspR^ishAm
paurajAnapadAnAM vai hateShvakhiladasyuShu
teShAM prajAvisargashcha sthaviShThaH sambhaviShyati
vAsudeve bhagavati sattvamUrtau hR^idi sthite
yadAvatIrNo bhagavAnkalkirdharmapatirhariH
kR^itaM bhaviShyati tadA prajAsUtishcha sAttvikI
yadA chandrashcha sUryashcha tathA tiShyabR^ihaspatI
ekarAshau sameShyanti bhaviShyati tadA kR^itam
ye.atItA vartamAnA ye bhaviShyanti cha pArthivAH
te ta uddeshataH proktA vaMshIyAH somasUryayoH
Arabhya bhavato janma yAvannandAbhiShechanam
etadvarShasahasraM tu shataM pa~nchadashottaram
saptarShINAM tu yau pUrvau dR^ishyete uditau divi
tayostu madhye nakShatraM dR^ishyate yatsamaM nishi
tenaiva R^iShayo yuktAstiShThantyabdashataM nR^iNAm
te tvadIye dvijAH kAla adhunA chAshritA maghAH
viShNorbhagavato bhAnuH kR^iShNAkhyo.asau divaM gataH
tadAvishatkalirlokaM pApe yadramate janaH
yAvatsa pAdapadmAbhyAM spR^ishanAste ramApatiH
tAvatkalirvai pR^ithivIM parAkrantuM na chAshakat
yadA devarShayaH sapta maghAsu vicharanti hi
tadA pravR^ittastu kalirdvAdashAbdashatAtmakaH
yadA maghAbhyo yAsyanti pUrvAShADhAM maharShayaH

12020323
12020331
12020333
12020341
12020343
12020351
12020353
12020361
12020363
12020371
12020373
12020381
12020383
12020391
12020393
12020401
12020403
12020411
12020413
12020421
12020423
12020431
12020433
12020441
12020443
12030010
12030011
12030013
12030021
12030023
12030031
12030033
12030041
12030043
12030051
12030053
12030061
12030063
12030071
12030073
12030081
12030083
12030091
12030093
12030101
12030103
12030111
12030113
12030121
12030123
12030131
12030133
12030141
12030143
12030151
12030153
12030160
12030161
12030163
12030171

tadA nandAtprabhR^ityeSha kalirvR^iddhiM gamiShyati


yasminkR^iShNo divaM yAtastasminneva tadAhani
pratipannaM kaliyugamiti prAhuH purAvidaH
divyAbdAnAM sahasrAnte chaturthe tu punaH kR^itam
bhaviShyati tadA nR^INAM mana AtmaprakAshakam
ityeSha mAnavo vaMsho yathA sa~NkhyAyate bhuvi
tathA viTshUdraviprANAM tAstA j~neyA yuge yuge
eteShAM nAmali~NgAnAM puruShANAM mahAtmanAm
kathAmAtrAvashiShTAnAM kIrtireva sthitA bhuvi
devApiH shAntanorbhrAtA marushchekShvAkuvaMshajaH
kalApagrAma AsAte mahAyogabalAnvitau
tAvihaitya kalerante vAsudevAnushikShitau
varNAshramayutaM dharmaM pUrvavatprathayiShyataH
kR^itaM tretA dvAparaM cha kalishcheti chaturyugam
anena kramayogena bhuvi prANiShu vartate
rAjannete mayA proktA naradevAstathApare
bhUmau mamatvaM kR^itvAnte hitvemAM nidhanaM gatAH
kR^imiviDbhasmasaMj~nAnte rAjanAmno.api yasya cha
bhUtadhruktatkR^ite svArthaM kiM veda nirayo yataH
kathaM seyamakhaNDA bhUH pUrvairme puruShairdhR^itA
matputrasya cha pautrasya matpUrvA vaMshajasya vA
tejo.abannamayaM kAyaM gR^ihItvAtmatayAbudhAH
mahIM mamatayA chobhau hitvAnte.adarshanaM gatAH
ye ye bhUpatayo rAjanbhu~njate bhuvamojasA
kAlena te kR^itAH sarve kathAmAtrAH kathAsu cha
shrIshuka uvAcha
dR^iShTvAtmani jaye vyagrAnnR^ipAnhasati bhUriyam
aho mA vijigIShanti mR^ityoH krIDanakA nR^ipAH
kAma eSha narendrANAM moghaH syAdviduShAmapi
yena phenopame piNDe ye.ativishrambhitA nR^ipAH
pUrvaM nirjitya ShaDvargaM jeShyAmo rAjamantriNaH
tataH sachivapaurApta karIndrAnasya kaNTakAn
evaM krameNa jeShyAmaH pR^ithvIM sAgaramekhalAm
ityAshAbaddhahR^idayA na pashyantyantike.antakam
samudrAvaraNAM jitvA mAM vishantyabdhimojasA
kiyadAtmajayasyaitanmuktirAtmajaye phalam
yAM visR^ijyaiva manavastatsutAshcha kurUdvaha
gatA yathAgataM yuddhe tAM mAM jeShyantyabuddhayaH
matkR^ite pitR^iputrANAM bhrAtR^iNAM chApi vigrahaH
jAyate hyasatAM rAjye mamatAbaddhachetasAm
mamaiveyaM mahI kR^itsnA na te mUDheti vAdinaH
spardhamAnA mitho ghnanti mriyante matkR^ite nR^ipAH
pR^ithuH purUravA gAdhirnahuSho bharato.arjunaH
mAndhAtA sagaro rAmaH khaTvA~Ngo dhundhuhA raghuH
tR^iNabinduryayAtishcha sharyAtiH shantanurgayaH
bhagIrathaH kuvalayAshvaH kakutstho naiShadho nR^igaH
hiraNyakashipurvR^itro rAvaNo lokarAvaNaH
namuchiH shambaro bhaumo hiraNyAkSho.atha tArakaH
anye cha bahavo daityA rAjAno ye maheshvarAH
sarve sarvavidaH shUrAH sarve sarvajito.ajitAH
mamatAM mayyavartanta kR^itvochchairmartyadharmiNaH
kathAvasheShAH kAlena hyakR^itArthAH kR^itA vibho
kathA imAste kathitA mahIyasAM vitAya lokeShu yashaH pareyuShAm
vij~nAnavairAgyavivakShayA vibho vachovibhUtIrna tu pAramArthyam
yastUttamaHshlokaguNAnuvAdaH sa~NgIyate.abhIkShNamama~NgalaghnaH
tameva nityaM shR^iNuyAdabhIkShNaM kR^iShNe.amalAM bhaktimabhIpsamAnaH
shrIrAjovAcha
kenopAyena bhagavankalerdoShAnkalau janAH
vidhamiShyantyupachitAMstanme brUhi yathA mune
yugAni yugadharmAMshcha mAnaM pralayakalpayoH

12030173
12030180
12030181
12030183
12030191
12030193
12030201
12030203
12030211
12030213
12030221
12030223
12030231
12030233
12030241
12030243
12030251
12030253
12030261
12030263
12030271
12030273
12030281
12030283
12030291
12030293
12030301
12030303
12030311
12030313
12030321
12030323
12030331
12030333
12030341
12030343
12030351
12030353
12030361
12030363
12030371
12030373
12030381
12030383
12030391
12030393
12030401
12030403
12030411
12030413
12030421
12030423
12030431
12030433
12030441
12030443
12030451
12030453
12030461
12030463

kAlasyeshvararUpasya gatiM viShNormahAtmanaH


shrIshuka uvAcha
kR^ite pravartate dharmashchatuShpAttajjanairdhR^itaH
satyaM dayA tapo dAnamiti pAdA vibhornR^ipa
santuShTAH karuNA maitrAH shAntA dAntAstitikShavaH
AtmArAmAH samadR^ishaH prAyashaH shramaNA janAH
tretAyAM dharmapAdAnAM turyAMsho hIyate shanaiH
adharmapAdairanR^ita hiMShAsantoShavigrahaiH
tadA kriyAtaponiShThA nAtihiMsrA na lampaTAH
traivargikAstrayIvR^iddhA varNA brahmottarA nR^ipa
tapaHsatyadayAdAneShvardhaM hrasvati dvApare
hiMsAtuShTyanR^itadveShairdharmasyAdharmalakShaNaiH
yashasvino mahAshIlAH svAdhyAyAdhyayane ratAH
AdhyAH kuTumbino hR^iShTA varNAH kShatradvijottarAH
kalau tu dharmapAdAnAM turyAMsho.adharmahetubhiH
edhamAnaiH kShIyamANo hyante so.api vina~NkShyati
tasminlubdhA durAchArA nirdayAH shuShkavairiNaH
durbhagA bhUritarShAshcha shUdradAsottarAH prajAH
sattvaM rajastama iti dR^ishyante puruShe guNAH
kAlasa~nchoditAste vai parivartanta Atmani
prabhavanti yadA sattve manobuddhIndriyANi cha
tadA kR^itayugaM vidyAjj~nAne tapasi yadruchiH
yadA karmasu kAmyeShu bhaktiryashasi dehinAm
tadA tretA rajovR^ittiriti jAnIhi buddhiman
yadA lobhastvasantoSho mAno dambho.atha matsaraH
karmaNAM chApi kAmyAnAM dvAparaM tadrajastamaH
yadA mAyAnR^itaM tandrA nidrA hiMsA viShAdanam
shokamohau bhayaM dainyaM sa kalistAmasaH smR^itaH
tasmAtkShudradR^isho martyAH kShudrabhAgyA mahAshanAH
kAmino vittahInAshcha svairiNyashcha striyo.asatIH
dasyUtkR^iShTA janapadA vedAH pAShaNDadUShitAH
rAjAnashcha prajAbhakShAH shishnodaraparA dvijAH
avratA baTavo.ashauchA bhikShavashcha kuTumbinaH
tapasvino grAmavAsA nyAsino.atyarthalolupAH
hrasvakAyA mahAhArA bhUryapatyA gatahriyaH
shashvatkaTukabhAShiNyashchauryamAyorusAhasAH
paNayiShyanti vai kShudrAH kirATAH kUTakAriNaH
anApadyapi maMsyante vArtAM sAdhu jugupsitAm
patiM tyakShyanti nirdravyaM bhR^ityA apyakhilottamam
bhR^ityaM vipannaM patayaH kaulaM gAshchApayasvinIH
pitR^ibhrAtR^isuhR^ijj~nAtInhitvA sauratasauhR^idAH
nanAndR^ishyAlasaMvAdA dInAH straiNAH kalau narAH
shUdrAH pratigrahIShyanti tapoveShopajIvinaH
dharmaM vakShyantyadharmaj~nA adhiruhyottamAsanam
nityaM udvignamanaso durbhikShakarakarshitAH
niranne bhUtale rAjananAvR^iShTibhayAturAH
vAso.annapAnashayana vyavAyasnAnabhUShaNaiH
hInAH pishAchasandarshA bhaviShyanti kalau prajAH
kalau kAkiNike.apyarthe vigR^ihya tyaktasauhR^idAH
tyakShyanti cha priyAnprANAnhaniShyanti svakAnapi
na rakShiShyanti manujAH sthavirau pitarAvapi
putrAnbhAryAM cha kulajAM kShudrAH shishnodaraMbharAH
kalau na rAjanjagatAM paraM guruM trilokanAthAnatapAdapa~Nkajam
prAyeNa martyA bhagavantamachyutaM yakShyanti pAShaNDavibhinnachetasaH
yannAmadheyaM mriyamANa AturaH patanskhalanvA vivasho gR^iNanpumAn
vimuktakarmArgala uttamAM gatiM prApnoti yakShyanti na taM kalau janAH
puMsAM kalikR^itAndoShAndravyadeshAtmasambhavAn
sarvAnharati chittastho bhagavAnpuruShottamaH
shrutaH sa~NkIrtito dhyAtaH pUjitashchAdR^ito.api vA
nR^iNAM dhunoti bhagavAnhR^itstho janmAyutAshubham

12030471
12030473
12030481
12030483
12030491
12030493
12030501
12030503
12030511
12030513
12030521
12030523
12040010
12040011
12040013
12040021
12040023
12040031
12040033
12040041
12040043
12040051
12040053
12040061
12040063
12040071
12040073
12040075
12040081
12040083
12040091
12040093
12040101
12040103
12040111
12040113
12040121
12040123
12040131
12040132
12040141
12040143
12040151
12040153
12040161
12040163
12040171
12040173
12040181
12040183
12040191
12040193
12040201
12040203
12040211
12040213
12040221
12040223
12040231
12040233

yathA hemni sthito vahnirdurvarNaM hanti dhAtujam


evamAtmagato viShNuryoginAmashubhAshayam
vidyAtapaHprANanirodhamaitrI tIrthAbhiShekavratadAnajapyaiH
nAtyantashuddhiM labhate.antarAtmA yathA hR^idisthe bhagavatyanante
tasmAtsarvAtmanA rAjanhR^idisthaM kuru keshavam
mriyamANo hyavahitastato yAsi parAM gatim
mriyamANairabhidhyeyo bhagavAnparameshvaraH
AtmabhAvaM nayatya~Nga sarvAtmA sarvasaMshrayaH
kalerdoShanidhe rAjannasti hyeko mahAnguNaH
kIrtanAdeva kR^iShNasya muktasa~NgaH paraM vrajet
kR^ite yaddhyAyato viShNuM tretAyAM yajato makhaiH
dvApare paricharyAyAM kalau taddharikIrtanAt
shrIshuka uvAcha
kAlaste paramANvAdirdviparArdhAvadhirnR^ipa
kathito yugamAnaM cha shR^iNu kalpalayAvapi
chaturyugasahasraM tu brahmaNo dinamuchyate
sa kalpo yatra manavashchaturdasha vishAmpate
tadante pralayastAvAnbrAhmI rAtrirudAhR^itA
trayo lokA ime tatra kalpante pralayAya hi
eSha naimittikaH proktaH pralayo yatra vishvasR^ik
shete.anantAsano vishvamAtmasAtkR^itya chAtmabhUH
dviparArdhe tvatikrAnte brahmaNaH parameShThinaH
tadA prakR^itayaH sapta kalpante pralayAya vai
eSha prAkR^itiko rAjanpralayo yatra lIyate
aNDakoShastu sa~NghAto vighATa upasAdite
parjanyaH shatavarShANi bhUmau rAjanna varShati
tadA niranne hyanyonyaM bhakShyamANAH kShudhArditAH
kShayaM yAsyanti shanakaiH kAlenopadrutAH prajAH
sAmudraM daihikaM bhaumaM rasaM sAMvartako raviH
rashmibhiH pibate ghoraiH sarvaM naiva vimu~nchati
tataH saMvartako vahniH sa~NkarShaNamukhotthitaH
dahatyanilavegotthaH shUnyAnbhUvivarAnatha
uparyadhaH samantAchcha shikhAbhirvahnisUryayoH
dahyamAnaM vibhAtyaNDaM dagdhagomayapiNDavat
tataH prachaNDapavano varShANAmadhikaM shatam
paraH sAMvartako vAti dhUmraM khaM rajasAvR^itam
tato meghakulAnya~Nga chitra varNAnyanekashaH
shataM varShANi varShanti nadanti rabhasasvanaiH
tata ekodakaM vishvaM
brahmANDavivarAntaram
tadA bhUmergandhaguNaM grasantyApa udaplave
grastagandhA tu pR^ithivI pralayatvAya kalpate
apAM rasamatho tejastA lIyante.atha nIrasAH
grasate tejaso rUpaM vAyustadrahitaM tadA
lIyate chAnile tejo vAyoH khaM grasate guNam
sa vai vishati khaM rAjaMstatashcha nabhaso guNam
shabdaM grasati bhUtAdirnabhastamanu lIyate
taijasashchendriyANya~Nga devAnvaikAriko guNaiH
mahAngrasatyaha~NkAraM guNAH sattvAdayashcha tam
grasate.avyAkR^itaM rAjanguNAnkAlena choditam
na tasya kAlAvayavaiH pariNAmAdayo guNAH
anAdyanantamavyaktaM nityaM kAraNamavyayam
na yatra vAcho na mano na sattvaM tamo rajo vA mahadAdayo.amI
na prANabuddhIndriyadevatA vA na sanniveshaH khalu lokakalpaH
na svapnajAgranna cha tatsuShuptaM na khaM jalaM bhUranilo.agnirarkaH
saMsuptavachChUnyavadapratarkyaM tanmUlabhUtaM padamAmananti
layaH prAkR^itiko hyeSha puruShAvyaktayoryadA
shaktayaH sampralIyante vivashAH kAlavidrutAH
buddhIndriyArtharUpeNa j~nAnaM bhAti tadAshrayam
dR^ishyatvAvyatirekAbhyAmAdyantavadavastu yat

12040241
12040243
12040251
12040253
12040261
12040263
12040271
12040273
12040281
12040283
12040291
12040293
12040301
12040303
12040311
12040313
12040321
12040322
12040323
12040324
12040331
12040333
12040341
12040343
12040351
12040353
12040361
12040363
12040371
12040373
12040381
12040383
12040391
12040393
12040401
12040402
12040403
12040404
12040411
12040413
12040421
12040423
12040431
12040433
12050010
12050011
12050013
12050021
12050023
12050031
12050033
12050041
12050043
12050051
12050053
12050061
12050063
12050071
12050073
12050075

dIpashchakShushcha rUpaM cha jyotiSho na pR^ithagbhavet


evaM dhIH khAni mAtrAshcha na syuranyatamAdR^itAt
buddherjAgaraNaM svapnaH suShuptiriti chochyate
mAyAmAtramidaM rAjannAnAtvaM pratyagAtmani
yathA jaladharA vyomni bhavanti na bhavanti cha
brahmaNIdaM tathA vishvamavayavyudayApyayAt
satyaM hyavayavaH proktaH sarvAvayavinAmiha
vinArthena pratIyeranpaTasyevA~Nga tantavaH
yatsAmAnyavisheShAbhyAmupalabhyeta sa bhramaH
anyonyApAshrayAtsarvamAdyantavadavastu yat
vikAraH khyAyamAno.api pratyagAtmAnamantarA
na nirUpyo.astyaNurapi syAchchechchitsama Atmavat
na hi satyasya nAnAtvamavidvAnyadi manyate
nAnAtvaM ChidrayoryadvajjyotiShorvAtayoriva
yathA hiraNyaM bahudhA samIyate nR^ibhiH kriyAbhirvyavahAravartmasu
evaM vachobhirbhagavAnadhokShajo vyAkhyAyate laukikavaidikairjanaiH
yathA ghano.arkaprabhavo.arkadarshito
hyarkAMshabhUtasya cha chakShuShastamaH
evaM tvahaM brahmaguNastadIkShito
brahmAMshakasyAtmana AtmabandhanaH
ghano yadArkaprabhavo vidIryate chakShuH svarUpaM ravimIkShate tadA
yadA hyaha~NkAra upAdhirAtmano jij~nAsayA nashyati tarhyanusmaret
yadaivametena vivekahetinA mAyAmayAha~NkaraNAtmabandhanam
ChittvAchyutAtmAnubhavo.avatiShThate tamAhurAtyantikama~Nga samplavam
nityadA sarvabhUtAnAM brahmAdInAM parantapa
utpattipralayAveke sUkShmaj~nAH samprachakShate
kAlasrotojavenAshu hriyamANasya nityadA
pariNAminAM avasthAstA janmapralayahetavaH
anAdyantavatAnena kAleneshvaramUrtinA
avasthA naiva dR^ishyante viyati jyotiShAM iva
nityo naimittikashchaiva tathA prAkR^itiko layaH
Atyantikashcha kathitaH kAlasya gatirIdR^ishI
etAH kurushreShTha jagadvidhAturnArAyaNasyAkhilasattvadhAmnaH
lIlAkathAste kathitAH samAsataH kArtsnyena nAjo.apyabhidhAtumIshaH
saMsArasindhumatidustaramuttitIrShor
nAnyaH plavo bhagavataH puruShottamasya
lIlAkathArasaniShevaNamantareNa
puMso bhavedvividhaduHkhadavArditasya
purANasaMhitAmetAmR^iShirnArAyaNo.avyayaH
nAradAya purA prAha kR^iShNadvaipAyanAya saH
sa vai mahyaM mahArAja bhagavAnbAdarAyaNaH
imAM bhAgavatIM prItaH saMhitAM vedasammitAm
imAM vakShyatyasau sUta R^iShibhyo naimiShAlaye
dIrghasatre kurushreShTha sampR^iShTaH shaunakAdibhiH
shrIshuka uvAcha
atrAnuvarNyate.abhIkShNaM vishvAtmA bhagavAnhariH
yasya prasAdajo brahmA rudraH krodhasamudbhavaH
tvaM tu rAjanmariShyeti pashubuddhimimAM jahi
na jAtaH prAgabhUto.adya dehavattvaM na na~NkShyasi
na bhaviShyasi bhUtvA tvaM putrapautrAdirUpavAn
bIjA~NkuravaddehAdervyatirikto yathAnalaH
svapne yathA shirashChedaM pa~nchatvAdyAtmanaH svayam
yasmAtpashyati dehasya tata AtmA hyajo.amaraH
ghaTe bhinne ghaTAkAsha AkAshaH syAdyathA purA
evaM dehe mR^ite jIvo brahma sampadyate punaH
manaH sR^ijati vai dehAnguNAnkarmANi chAtmanaH
tanmanaH sR^ijate mAyA tato jIvasya saMsR^itiH
snehAdhiShThAnavartyagni saMyogo yAvadIyate
tAvaddIpasya dIpatvamevaM dehakR^ito bhavaH
rajaHsattvatamovR^ittyA jAyate.atha vinashyati

12050081
12050083
12050091
12050093
12050101
12050103
12050111
12050113
12050121
12050123
12050131
12050133
12060010
12060011
12060012
12060013
12060014
12060020
12060021
12060023
12060031
12060033
12060041
12060043
12060051
12060053
12060061
12060063
12060071
12060073
12060080
12060081
12060083
12060091
12060093
12060101
12060103
12060111
12060113
12060121
12060123
12060131
12060133
12060141
12060143
12060151
12060153
12060161
12060163
12060171
12060173
12060181
12060183
12060191
12060193
12060201
12060203
12060211
12060213
12060221

na tatrAtmA svayaMjyotiryo vyaktAvyaktayoH paraH


AkAsha iva chAdhAro dhruvo.anantopamastataH
evamAtmAnamAtmasthamAtmanaivAmR^isha prabho
buddhyAnumAnagarbhiNyA vAsudevAnuchintayA
chodito vipravAkyena na tvAM dhakShyati takShakaH
mR^ityavo nopadhakShyanti mR^ityUnAM mR^ityumIshvaram
ahaM brahma paraM dhAma brahmAhaM paramaM padam
evaM samIkShya chAtmAnamAtmanyAdhAya niShkale
dashantaM takShakaM pAde lelihAnaM viShAnanaiH
na drakShyasi sharIraM cha vishvaM cha pR^ithagAtmanaH
etatte kathitaM tAta yadAtmA pR^iShTavAnnR^ipa
harervishvAtmanashcheShTAM kiM bhUyaH shrotumichChasi
sUta uvAcha
etannishamya muninAbhihitaM parIkShid
vyAsAtmajena nikhilAtmadR^ishA samena
tatpAdamUlamupasR^itya natena mUrdhnA
baddhA~njalistamidamAha sa viShNurAtaH
rAjovAcha
siddho.asmyanugR^ihIto.asmi bhavatA karuNAtmanA
shrAvito yachcha me sAkShAdanAdinidhano hariH
nAtyadbhutamahaM manye mahatAmachyutAtmanAm
aj~neShu tApatapteShu bhUteShu yadanugrahaH
purANasaMhitAmetAmashrauShma bhavato vayam
yasyAM khalUttamaHshloko bhagavAnanavarNyate
bhagavaMstakShakAdibhyo mR^ityubhyo na bibhemyaham
praviShTo brahma nirvANamabhayaM darshitaM tvayA
anujAnIhi mAM brahmanvAchaM yachChAmyadhokShaje
muktakAmAshayaM chetaH praveshya visR^ijAmyasUn
aj~nAnaM cha nirastaM me j~nAnavij~nAnaniShThayA
bhavatA darshitaM kShemaM paraM bhagavataH padam
sUta uvAcha
ityuktastamanuj~nApya bhagavAnbAdarAyaNiH
jagAma bhikShubhiH sAkaM naradevena pUjitaH
parIkShidapi rAjarShirAtmanyAtmAnamAtmanA
samAdhAya paraM dadhyAvaspandAsuryathA taruH
prAkkUle barhiShyAsIno ga~NgAkUla uda~NmukhaH
brahmabhUto mahAyogI niHsa~NgashChinnasaMshayaH
takShakaH prahito viprAH kruddhena dvijasUnunA
hantukAmo nR^ipaM gachChandadarsha pathi kashyapam
taM tarpayitvA draviNairnivartya viShahAriNam
dvijarUpapratichChannaH kAmarUpo.adashannR^ipam
brahmabhUtasya rAjarSherdeho.ahigaralAgninA
babhUva bhasmasAtsadyaH pashyatAM sarvadehinAm
hAhAkAro mahAnAsIdbhuvi khe dikShu sarvataH
vismitA hyabhavansarve devAsuranarAdayaH
devadundubhayo nedurgandharvApsaraso jaguH
vavR^iShuH puShpavarShANi vibudhAH sAdhuvAdinaH
janmejayaH svapitaraM shrutvA takShakabhakShitam
yathAjuhAva sankruddho nAgAnsatre saha dvijaiH
sarpasatre samiddhAgnau dahyamAnAnmahoragAn
dR^iShTvendraM bhayasaMvignastakShakaH sharaNaM yayau
apashyaMstakShakaM tatra rAjA pArIkShito dvijAn
uvAcha takShakaH kasmAnna dahyetoragAdhamaH
taM gopAyati rAjendra shakraH sharaNamAgatam
tena saMstambhitaH sarpastasmAnnAgnau patatyasau
pArIkShita iti shrutvA prAhartvija udAradhIH
sahendrastakShako viprA nAgnau kimiti pAtyate
tachChrutvAjuhuvurviprAH sahendraM takShakaM makhe
takShakAshu patasveha sahendreNa marutvatA
iti brahmoditAkShepaiH sthAnAdindraH prachAlitaH

12060223
12060231
12060233
12060241
12060243
12060251
12060253
12060261
12060263
12060271
12060273
12060280
12060281
12060283
12060291
12060293
12060301
12060303
12060311
vaham
12060313
12060321
12060323
12060331
12060333
12060341
12060343
12060351
12060353
12060360
12060361
12060363
12060370
12060371
12060373
12060381
12060383
12060391
12060393
12060401
12060403
12060411
12060413
12060421
12060423
12060431
12060433
12060441
12060443
12060451
12060453
12060461
12060463
12060471
12060473
12060481
12060483
12060491
12060493
12060501

babhUva sambhrAntamatiH savimAnaH satakShakaH


taM patantaM vimAnena sahatakShakamambarAt
vilokyA~NgirasaH prAha rAjAnaM taM bR^ihaspatiH
naiSha tvayA manuShyendra vadhamarhati sarparAT
anena pItamamR^itamatha vA ajarAmaraH
jIvitaM maraNaM jantorgatiH svenaiva karmaNA
rAjaMstato.anyo nAstyasya pradAtA sukhaduHkhayoH
sarpachaurAgnividyudbhyaH kShuttR^idvyAdhyAdibhirnR^ipa
pa~nchatvamR^ichChate janturbhu~Nkta Arabdhakarma tat
tasmAtsatramidaM rAjansaMsthIyetAbhichArikam
sarpA anAgaso dagdhA janairdiShTaM hi bhujyate
sUta uvAcha
ityuktaH sa tathetyAha maharShermAnayanvachaH
sarpasatrAduparataH pUjayAmAsa vAkpatim
saiShA viShNormahAmAyA bAdhyayAlakShaNA yayA
muhyantyasyaivAtmabhUtA bhUteShu guNavR^ittibhiH
na yatra dambhItyabhayA virAjitA mAyAtmavAde.asakR^idAtmavAdibhiH
na yadvivAdo vividhastadAshrayo manashcha sa~NkalpavikalpavR^itti yat
na yatra sR^ijyaM sR^ijatobhayoH paraM shreyashcha jIvastribhiranvitast
tadetadutsAditabAdhyabAdhakaM niShidhya chormInvirameta tanmuniH
paraM padaM vaiShNavamAmananti tadyanneti netItyatadutsisR^ikShavaH
visR^ijya daurAtmyamananyasauhR^idA hR^idopaguhyAvasitaM samAhitaiH
ta etadadhigachChanti viShNoryatparamaM padam
ahaM mameti daurjanyaM na yeShAM dehagehajam
ativAdAMstitikSheta nAvamanyeta ka~nchana
na chemaM dehamAshritya vairaM kurvIta kenachit
namo bhagavate tasmai kR^iShNAyAkuNThamedhase
yatpAdAmburuhadhyAnAtsaMhitAmadhyagAmimAm
shrIshaunaka uvAcha
pailAdibhirvyAsashiShyairvedAchAryairmahAtmabhiH
vedAshcha kathitA vyastA etatsaumyAbhidhehi naH
sUta uvAcha
samAhitAtmano brahmanbrahmaNaH parameShThinaH
hR^idyAkAshAdabhUnnAdo vR^ittirodhAdvibhAvyate
yadupAsanayA brahmanyogino malamAtmanaH
dravyakriyAkArakAkhyaM dhUtvA yAntyapunarbhavam
tato.abhUttrivR^idoMkAro yo.avyaktaprabhavaH svarAT
yattalli~NgaM bhagavato brahmaNaH paramAtmanaH
shR^iNoti ya imaM sphoTaM suptashrotre cha shUnyadR^ik
yena vAgvyajyate yasya vyaktirAkAsha AtmanaH
svadhAmno brAhmaNaH sAkShAdvAchakaH paramAtmanaH
sa sarvamantropaniShadvedabIjaM sanAtanam
tasya hyAsaMstrayo varNA akArAdyA bhR^igUdvaha
dhAryante yaistrayo bhAvA guNanAmArthavR^ittayaH
tato.akSharasamAmnAyamasR^ijadbhagavAnajaH
antasthoShmasvarasparsha hrasvadIrghAdilakShaNam
tenAsau chaturo vedAMshchaturbhirvadanairvibhuH
savyAhR^itikAnsoMkArAMshchAturhotravivakShayA
putrAnadhyApayattAMstu brahmarShInbrahmakovidAn
te tu dharmopadeShTAraH svaputrebhyaH samAdishan
te paramparayA prAptAstattachChiShyairdhR^itavrataiH
chaturyugeShvatha vyastA dvAparAdau maharShibhiH
kShINAyuShaH kShINasattvAndurmedhAnvIkShya kAlataH
vedAnbrahmarShayo vyasyanhR^idisthAchyutachoditAH
asminnapyantare brahmanbhagavAnlokabhAvanaH
brahmeshAdyairlokapAlairyAchito dharmaguptaye
parAsharAtsatyavatyAmaMshAMshakalayA vibhuH
avatIrNo mahAbhAga vedaM chakre chaturvidham
R^igatharvayajuHsAmnAM rAshIruddhR^itya vargashaH

12060503
12060511
12060513
12060521
12060523
12060531
12060533
12060541
12060543
12060551
12060553
12060561
12060563
12060571
12060573
12060581
12060583
12060591
12060593
12060601
12060603
12060611
12060613
12060621
12060623
12060631
12060633
12060641
12060643
12060651
12060653
12060661
12060663
12060670
12060671
12060672
ayeShu
12060673
12060674
12060675
12060681
12060682
12060683
12060691
12060692
12060701
12060702
12060703
12060704
12060711
12060712
12060721
am
12060723
12060730
12060731
12060733
12060741
12060743
12060751

chatasraH saMhitAshchakre mantrairmaNigaNA iva


tAsAM sa chaturaH shiShyAnupAhUya mahAmatiH
ekaikAM saMhitAM brahmannekaikasmai dadau vibhuH
pailAya saMhitAmAdyAM bahvR^ichAkhyAM uvAcha ha
vaishampAyanasaMj~nAya nigadAkhyaM yajurgaNam
sAmnAM jaiminaye prAha tathA ChandogasaMhitAm
atharvA~NgirasIM nAma svashiShyAya sumantave
pailaH svasaMhitAmUche indrapramitaye muniH
bAShkalAya cha so.apyAha shiShyebhyaH saMhitAM svakAm
chaturdhA vyasya bodhyAya yAj~navalkyAya bhArgava
parAsharAyAgnimitra indrapramitirAtmavAn
adhyApayatsaMhitAM svAM mANDUkeyamR^iShiM kavim
tasya shiShyo devamitraH saubharyAdibhya UchivAn
shAkalyastatsutaH svAM tu pa~nchadhA vyasya saMhitAm
vAtsyamudgalashAlIya gokhalyashishireShvadhAt
jAtUkarNyashcha tachChiShyaH saniruktAM svasaMhitAm
balAkapailajAbAla virajebhyo dadau muniH
bAShkaliH pratishAkhAbhyo vAlakhilyAkhyasaMhitAm
chakre vAlAyanirbhajyaH kAshArashchaiva tAM dadhuH
bahvR^ichAH saMhitA hyetA ebhirbrahmarShibhirdhR^itAH
shrutvaitachChandasAM vyAsaM sarvapApaiH pramuchyate
vaishampAyanashiShyA vai charakAdhvaryavo.abhavan
yachcherurbrahmahatyAMhaH kShapaNaM svagurorvratam
yAj~navalkyashcha tachChiShya AhAho bhagavankiyat
charitenAlpasArANAM chariShye.ahaM sudushcharam
ityukto gururapyAha kupito yAhyalaM tvayA
viprAvamantrA shiShyeNa madadhItaM tyajAshviti
devarAtasutaH so.api CharditvA yajuShAM gaNam
tato gato.atha munayo dadR^ishustAnyajurgaNAn
yajUMShi tittirA bhUtvA tallolupatayAdaduH
taittirIyA iti yajuH shAkhA AsansupeshalAH
yAj~navalkyastato brahmaMshChandAMsyadhi gaveShayan
guroravidyamAnAni sUpatasthe.arkamIshvaram
shrIyAj~navalkya uvAcha
oM namo bhagavate AdityAyAkhilajagatAmAtmasvarUpeNa kAla
svarUpeNa chaturvidhabhUtanikAyAnAM brahmAdistambaparyantAnAmantarhR^id
bahirapi chAkAsha ivopAdhinAvyavadhIyamAno bhavAneka
eva kShaNalavanimeShAvayavopachitasaMvatsaragaNenApAmAdAna
visargAbhyAmimAM lokayAtrAmanuvahati
yadu ha vAva vibudharShabha savitaradastapatyanusavanamahar
aharAmnAyavidhinopatiShThamAnAnAmakhiladuritavR^ijina
bIjAvabharjana bhagavataH samabhidhImahi tapana maNDalam
ya iha vAva sthiracharanikarANAM nijaniketanAnAM manaindriyAsu
gaNAnanAtmanaH svayamAtmAntaryAmI prachodayati
ya evemaM lokamatikarAlavadanAndhakArasaMj~nAjagaragraha
gilitaM mR^itakamiva vichetanamavalokyAnukampayA paramakAruNika
IkShayaivotthApyAharaharanusavanaM shreyasi svadharmAkhyAtmAva
sthane pravartayati
avanipatirivAsAdhUnAM bhayamudIrayannaTati parita AshApAlais
tatra tatra kamalakoshA~njalibhirupahR^itArhaNaH
atha ha bhagavaMstava charaNanalinayugalaM tribhuvanagurubhirabhivandit
ahamayAtayAmayajuShkAma upasarAmIti
sUta uvAcha
evaM stutaH sa bhagavAnvAjirUpadharo raviH
yajUMShyayAtayAmAni munaye.adAtprasAditaH
yajurbhirakarochChAkhA dasha pa~ncha shatairvibhuH
jagR^ihurvAjasanyastAH kANvamAdhyandinAdayaH
jaimineH samagasyAsItsumantustanayo muniH

12060753
12060761
12060763
12060771
12060773
12060781
12060783
12060791
12060793
12060801
12060803
12070010
12070011
12070013
12070021
12070023
12070025
12070031
12070033
12070041
12070043
12070051
12070053
12070061
12070063
12070071
12070073
12070081
12070083
12070091
12070093
12070101
12070103
12070111
12070113
12070121
12070123
12070131
12070133
12070141
12070143
12070151
12070153
12070161
12070163
12070171
12070173
12070181
12070183
12070191
12070193
12070201
12070203
12070211
12070213
12070221
12070223
12070231
12070233
12070241

sutvAMstu tatsutastAbhyAmekaikAM prAha saMhitAm


sukarmA chApi tachChiShyaH sAmavedatarormahAn
sahasrasaMhitAbhedaM chakre sAmnAM tato dvija
hiraNyanAbhaH kaushalyaH pauShya~njishcha sukarmaNaH
shiShyau jagR^ihatushchAnya Avantyo brahmavittamaH
udIchyAH sAmagAH shiShyA Asanpa~nchashatAni vai
pauShya~njyAvantyayoshchApi tAMshcha prAchyAnprachakShate
laugAkShirmA~NgaliH kulyaH kushIdaH kukShireva cha
pauShya~njisiShyA jagR^ihuH saMhitAste shataM shatam
kR^ito hiraNyanAbhasya chaturviMshati saMhitAH
shiShya Uche svashiShyebhyaH sheShA Avantya AtmavAn
sUta uvAcha
atharvavitsumantushcha shiShyamadhyApayatsvakAm
saMhitAM so.api pathyAya vedadarshAya choktavAn
shauklAyanirbrahmabalirmodoShaH pippalAyaniH
vedadarshasya shiShyAste pathyashiShyAnatho shR^iNu
kumudaH shunako brahmanjAjalishchApyatharvavit
babhruH shiShyo.athAngirasaH saindhavAyana eva cha
adhIyetAM saMhite dve sAvarNAdyAstathApare
nakShatrakalpaH shAntishcha kashyapA~NgirasAdayaH
ete AtharvaNAchAryAH shR^iNu paurANikAnmune
trayyAruNiH kashyapashcha sAvarNirakR^itavranaH
vaishampAyanahArItau ShaDvai paurANikA ime
adhIyanta vyAsashiShyAtsaMhitAM matpiturmukhAt
ekaikAmahameteShAM shiShyaH sarvAH samadhyagAm
kashyapo.ahaM cha sAvarNI rAmashiShyo.akR^itavranaH
adhImahi vyAsashiShyAchchatvAro mUlasaMhitAH
purANalakShaNaM brahmanbrahmarShibhirnirUpitam
shR^iNuShva buddhimAshritya vedashAstrAnusArataH
sargo.asyAtha visargashcha vR^ittirakShAntarANi cha
vaMsho vaMshAnucharItaM saMsthA heturapAshrayaH
dashabhirlakShaNairyuktaM purANaM tadvido viduH
kechitpa~nchavidhaM brahmanmahadalpavyavasthayA
avyAkR^itaguNakShobhAnmahatastrivR^ito.ahamaH
bhUtasUkShmendriyArthAnAM sambhavaH sarga uchyate
puruShAnugR^ihItAnAmeteShAM vAsanAmayaH
visargo.ayaM samAhAro bIjAdbIjaM charAcharam
vR^ittirbhUtAni bhUtAnAM charANAmacharANi cha
kR^itA svena nR^iNAM tatra kAmAchchodanayApi vA
rakShAchyutAvatArehA vishvasyAnu yuge yuge
tirya~NmartyarShideveShu hanyante yaistrayIdviShaH
manvantaraM manurdevA manuputrAH sureshvarAH
rShayo.aMshAvatArAshcha hareH ShaDvidhamuchyate
rAj~nAM brahmaprasUtAnAM vaMshastraikAliko.anvayaH
vaMshAnucharitaM teShAmvR^ittaM vaMshadharAscha ye
naimittikaH prAkR^itiko nitya Atyantiko layaH
saMstheti kavibhiH proktashchaturdhAsya svabhAvataH
heturjIvo.asya sargAderavidyAkarmakArakaH
yaM chAnushAyinaM prAhuravyAkR^itamutApare
vyatirekAnvayo yasya jAgratsvapnasuShuptiShu
mAyAmayeShu tadbrahma jIvavR^ittiShvapAshrayaH
padArtheShu yathA dravyaM sanmAtraM rUpanAmasu
bIjAdipa~nchatAntAsu hyavasthAsu yutAyutam
virameta yadA chittaM hitvA vR^ittitrayaM svayam
yogerla vA tadAtmAnaM vedehAyA nivartate
evaM lakShaNalakShyANi purANAni purAvidaH
munayo.aShTAdasha prAhuH kShullakAni mahAnti cha
brAhmaM pAdmaM vaiShNavaM cha shaivaM lai~NgaM sagAruDaM
nAradIyaM bhAgavatamAgneyaM skAndasaMj~nitam
bhaviShyaM brahmavaivartaM mArkaNDeyaM savAmanam

12070243
12070251
12070253
12080010
12080011
12080013
12080021
12080023
12080031
12080033
12080041
12080043
12080051
12080053
12080060
12080061
12080063
12080071
12080073
12080081
12080083
12080091
12080093
12080101
12080103
12080111
12080113
12080121
12080123
12080131
12080133
12080141
12080143
12080151
12080153
12080161
12080163
12080171
12080173
12080181
12080183
12080191
12080193
12080201
12080203
12080211
12080213
12080221
12080223
12080231
12080233
12080241
12080243
12080251
12080253
12080261
12080263
12080271
12080273
12080281

vArAhaM mAtsyaM kaurmaM cha brahmANDAkhyamiti triShaT


brahmannidaM samAkhyAtaM shAkhApraNayanaM muneH
shiShyashiShyaprashiShyANAM brahmatejovivardhanam
shrIshaunaka uvAcha
sUta jIva chiraM sAdho vada no vadatAM vara
tamasyapAre bhramatAM nR^INAM tvaM pAradarshanaH
AhushchirAyuShamR^iShiM mR^ikaNDutanayaM janAH
yaH kalpAnte hyurvarito yena grastamidaM jagat
sa vA asmatkulotpannaH kalpe.asminbhArgavarShabhaH
naivAdhunApi bhUtAnAM samplavaH ko.api jAyate
eka evArNave bhrAmyandadarsha puruShaM kila
vaTapatrapuTe tokaM shayAnaM tvekamadbhutam
eSha naH saMshayo bhUyAnsUta kautUhalaM yataH
taM nashChindhi mahAyoginpurANeShvapi sammataH
sUta uvAcha
prashnastvayA maharShe.ayaM kR^ito lokabhramApahaH
nArAyaNakathA yatra gItA kalimalApahA
prAptadvijAtisaMskAro mArkaNDeyaH pituH kramAt
ChandAMsyadhItya dharmeNa tapaHsvAdhyAyasaMyutaH
bR^ihadvratadharaH shAnto jaTilo valkalAmbaraH
bibhratkamaNDaluM daNDamupavItaM samekhalam
kR^iShNAjinaM sAkShasUtraM kushAMshcha niyamarddhaye
agnyarkaguruviprAtmasvarchayansandhyayorharim
sAyaM prAtaH sa gurave bhaikShyamAhR^itya vAgyataH
bubhuje gurvanuj~nAtaH sakR^inno chedupoShitaH
evaM tapaHsvAdhyAyaparo varShANAmayutAyutam
ArAdhayanhR^iShIkeshaM jigye mR^ityuM sudurjayam
brahmA bhR^igurbhavo dakSho brahmaputrAshcha ye.apare
nR^idevapitR^ibhUtAni tenAsannativismitAH
itthaM bR^ihadvratadharastapaHsvAdhyAyasaMyamaiH
dadhyAvadhokShajaM yogI dhvastakleshAntarAtmanA
tasyaivaM yu~njatashchittaM mahAyogena yoginaH
vyatIyAya mahAnkAlo manvantaraShaDAtmakaH
etatpurandaro j~nAtvA saptame.asminkilAntare
tapovisha~Nkito brahmannArebhe tadvighAtanam
gandharvApsarasaH kAmaM vasantamalayAnilau
munaye preShayAmAsa rajastokamadau tathA
te vai tadAshramaM jagmurhimAdreH pArshva uttare
puShpabhadrA nadI yatra chitrAkhyA cha shilA vibho
tadAshramapadaM puNyaM puNyadrumalatA~nchitam
puNyadvijakulAkIR^inaM puNyAmalajalAshayam
mattabhramarasa~NgItaM mattakokilakUjitam
mattabarhinaTATopaM mattadvijakulAkulam
vAyuH praviShTa AdAya himanirjharashIkarAn
sumanobhiH pariShvakto vavAvuttambhayansmaram
udyachchandranishAvaktraH pravAlastabakAlibhiH
gopadrumalatAjAlaistatrAsItkusumAkaraH
anvIyamAno gandharvairgItavAditrayUthakaiH
adR^ishyatAttachApeShuH svaHstrIyUthapatiH smaraH
hutvAgniM samupAsInaM dadR^ishuH shakraki~NkarAH
mIlitAkShaM durAdharShaM mUrtimantamivAnalam
nanR^itustasya purataH striyo.atho gAyakA jaguH
mR^ida~NgavINApaNavairvAdyaM chakrurmanoramam
sandadhe.astraM svadhanuShi kAmaH pa~nchamukhaM tadA
madhurmano rajastoka indrabhR^ityA vyakampayan
krIDantyAH pu~njikasthalyAH kandukaiH stanagauravAt
bhR^ishamudvignamadhyAyAH keshavisraMsitasrajaH
itastato bhramaddR^iShTeshchalantyA anu kandukam
vAyurjahAra tadvAsaH sUkShmaM truTitamekhalam
visasarja tadA bANaM matvA taM svajitaM smaraH

12080283
12080291
12080293
12080301
12080303
12080311
12080313
12080321
12080323
12080331
12080332
12080333
12080334
12080341
12080342
12080343
12080344
12080351
12080353
12080361
12080363
12080371
12080373
12080381
12080383
12080391
12080393
12080400
12080401
12080402
12080403
12080404
12080411
12080412
12080413
12080414
12080421
12080422
12080423
12080424
12080431
12080432
12080433
12080434
12080441
12080442
12080443
12080444
12080451
12080452
12080453
12080454
12080461
12080462
12080463
12080464
12080471
12080472
12080473
12080474

sarvaM tatrAbhavanmoghamanIshasya yathodyamaH


ta itthamapakurvanto munestattejasA mune
dahyamAnA nivavR^ituH prabodhyAhimivArbhakAH
itIndrAnucharairbrahmandharShito.api mahAmuniH
yannAgAdahamo bhAvaM na tachchitraM mahatsu hi
dR^iShTvA nistejasaM kAmaM sagaNaM bhagavAnsvarAT
shrutvAnubhAvaM brahmarShervismayaM samagAtparam
tasyaivaM yu~njatashchittaM tapaHsvAdhyAyasaMyamaiH
anugrahAyAvirAsInnaranArAyaNo hariH
tau shuklakR^iShNau navaka~njalochanau
chaturbhujau rauravavalkalAmbarau
pavitrapANI upavItakaM trivR^it
kamaNDaluM daNDamR^ijuM cha vaiNavam
padmAkShamAlAmuta jantumArjanaM
vedaM cha sAkShAttapa eva rUpiNau
tapattaDidvarNapisha~NgarochiShA
prAMshU dadhAnau vibudharShabhArchitau
te vai bhagavato rUpe naranArAyaNAvR^iShI
dR^iShTvotthAyAdareNochchairnanAmA~Ngena daNDavat
sa tatsandarshanAnanda nirvR^itAtmendriyAshayaH
hR^iShTaromAshrupUrNAkSho na sehe tAvudIkShitum
utthAya prA~njaliH prahva autsukyAdAshliShanniva
namo nama itIshAnau babhAshe gadgadAkSharam
tayorAsanamAdAya pAdayoravanijya cha
arhaNenAnulepena dhUpamAlyairapUjayat
sukhamAsanamAsInau prasAdAbhimukhau munI
punarAnamya pAdAbhyAM gariShThAvidamabravIt
shrImArkaNDeya uvAcha
kiM varNaye tava vibho yadudIrito.asuH
saMspandate tamanu vA~NmanaindriyANi
spandanti vai tanubhR^itAmajasharvayoshcha
svasyApyathApi bhajatAmasi bhAvabandhuH
mUrtI ime bhagavato bhagavaMstrilokyAH
kShemAya tApaviramAya cha mR^ityujityai
nAnA bibharShyavitumanyatanUryathedaM
sR^iShTvA punargrasasi sarvamivorNanAbhiH
tasyAvituH sthirachareshitura~NghrimUlaM
yatsthaM na karmaguNakAlarajaH spR^ishanti
yadvai stuvanti ninamanti yajantyabhIkShNaM
dhyAyanti vedahR^idayA munayastadAptyai
nAnyaM tavA~NghryupanayAdapavargamUrteH
kShemaM janasya paritobhiya Isha vidmaH
brahmA bibhetyalamato dviparArdhadhiShNyaH
kAlasya te kimuta tatkR^itabhautikAnAm
tadvai bhajAmyR^itadhiyastava pAdamUlaM
hitvedamAtmachChadi chAtmaguroH parasya
dehAdyapArthamasadantyamabhij~namAtraM
vindeta te tarhi sarvamanIShitArtham
sattvaM rajastama itIsha tavAtmabandho
mAyAmayAH sthitilayodayahetavo.asya
lIlA dhR^itA yadapi sattvamayI prashAntyai
nAnye nR^iNAM vyasanamohabhiyashcha yAbhyAm
tasmAttaveha bhagavannatha tAvakAnAM
shuklAM tanuM svadayitAM kushalA bhajanti
yatsAtvatAH puruSharUpamushanti sattvaM
loko yato.abhayamutAtmasukhaM na chAnyat
tasmai namo bhagavate puruShAya bhUmne
vishvAya vishvagurave paradaivatAya
nArAyaNAya R^iShaye cha narottamAya
haMsAya saMyatagire nigameshvarAya

12080481
12080482
12080483
12080484
12080491
12080492
12080493
12080494
12090010
12090011
12090013
12090020
12090021
12090023
12090031
12090033
12090040
12090041
12090043
12090051
12090053
12090061
12090063
12090070
12090071
12090073
12090081
12090083
12090091
12090093
12090101
12090103
12090111
12090113
12090121
12090123
12090131
12090132
12090133
12090134
12090141
12090143
12090151
12090152
12090153
12090154
12090161
12090162
12090163
12090164
12090171
12090173
12090181
12090183
12090191
12090193
12090201
12090203
12090211
12090213

yaM vai na veda vitathAkShapathairbhramaddhIH


santaM svakeShvasuShu hR^idyapi dR^ikpatheShu
tanmAyayAvR^itamatiH sa u eva sAkShAd
AdyastavAkhilagurorupasAdya vedam
yaddarshanaM nigama AtmarahaHprakAshaM
muhyanti yatra kavayo.ajaparA yatantaH
taM sarvavAdaviShayapratirUpashIlaM
vande mahApuruShamAtmanigUDhabodham
sUta uvAcha
saMstuto bhagavAnitthaM mArkaNDeyena dhImatA
nArAyaNo narasakhaH prIta Aha bhR^igUdvaham
shrIbhagavAnuvAcha
bho bho brahmarShivaryo.asi siddha AtmasamAdhinA
mayi bhaktyAnapAyinyA tapaHsvAdhyAyasaMyamaiH
vayaM te parituShTAH sma tvadbR^ihadvratacharyayA
varaM pratIchCha bhadraM te varado.asmi tvadIpsitam
shrIR^iShiruvAcha
jitaM te devadevesha prapannArtiharAchyuta
vareNaitAvatAlaM no yadbhavAnsamadR^ishyata
gR^ihItvAjAdayo yasya shrImatpAdAbjadarshanam
manasA yogapakvena sa bhavAnme.akShigocharaH
athApyambujapatrAkSha puNyashlokashikhAmaNe
drakShye mAyAM yayA lokaH sapAlo veda sadbhidAm
sUta uvAcha
itIDito.architaH kAmamR^iShiNA bhagavAnmune
tatheti sa smayanprAgAdbadaryAshramamIshvaraH
tameva chintayannarthamR^iShiH svAshrama eva saH
vasannagnyarkasomAmbu bhUvAyuviyadAtmasu
dhyAyansarvatra cha hariM bhAvadravyairapUjayat
kvachitpUjAM visasmAra premaprasarasamplutaH
tasyaikadA bhR^igushreShTha puShpabhadrAtaTe muneH
upAsInasya sandhyAyAM brahmanvAyurabhUnmahAn
taM chaNDashabdaM samudIrayantaM balAhakA anvabhavankarAlAH
akShasthaviShThA mumuchustaDidbhiH svananta uchchairabhi varShadhArAH
tato vyadR^ishyanta chatuH samudrAH samantataH kShmAtalamAgrasantaH
samIravegormibhirugranakra mahAbhayAvartagabhIraghoShAH
antarbahishchAdbhiratidyubhiH kharaiH
shatahradAbhirupatApitaM jagat
chaturvidhaM vIkShya sahAtmanA munir
jalAplutAM kShmAM vimanAH samatrasat
tasyaivamudvIkShata UrmibhIShaNaH prabha~njanAghUrNitavArmahArNavaH
ApUryamANo varaShadbhirambudaiH kShmAmapyadhAddvIpavarShAdribhiH samam
sakShmAntarikShaM sadivaM sabhAgaNaM
trailokyamAsItsaha digbhirAplutam
sa eka evorvarito mahAmunir
babhrAma vikShipya jaTA jaDAndhavat
kShuttR^iTparIto makaraistimi~Ngilair
upadruto vIchinabhasvatAhataH
tamasyapAre patito bhramandisho
na veda khaM gAM cha parishrameShitaH
krachinmagno mahAvarte taralaistADitaH kvachit
yAdobhirbhakShyate kvApi svayamanyonyaghAtibhiH
kvachichChokaM kvachinmohaM kvachidduHkhaM sukhaM bhayam
kvachinmR^ityumavApnoti vyAdhyAdibhirutArditaH
ayutAyatavarShANAM sahasrANi shatAni cha
vyatIyurbhramatastasminviShNumAyAvR^itAtmanaH
sa kadAchidbhramaMstasminpR^ithivyAH kakudi dvijaH
nyAgrodhapotaM dadR^ishe phalapallavashobhitam
prAguttarasyAM shAkhAyAM tasyApi dadR^ishe shishum
shayAnaM parNapuTake grasantaM prabhayA tamaH

12090221
12090223
12090231
12090233
12090241
12090243
12090251
12090253
12090261
12090263
m
12090271
12090272
12090273
12090274
12090281
12090283
12090291
12090293
12090301
12090303
12090311
12090313
12090321
12090323
12090331
12090333
12090341
12090343
12100010
12100011
12100013
12100020
12100021
12100023
12100030
12100031
12100033
12100041
12100043
12100051
12100053
12100060
12100061
12100063
12100071
12100073
12100080
12100081
12100083
12100091
12100093
12100101
12100103
12100111
12100113
12100121
12100123
12100131
12100133

mahAmarakatashyAmaM shrImadvadanapa~Nkajam
kambugrIvaM mahoraskaM sunasaM sundarabhruvam
shvAsaijadalakAbhAtaM kambushrIkarNadADimam
vidrumAdharabhAseShach ChoNAyitasudhAsmitam
padmagarbhAruNApA~NgaM hR^idyahAsAvalokanam
shvAsaijadvalisaMvigna nimnanAbhidalodaram
chArva~NgulibhyAM pANibhyAmunnIya charaNAmbujam
mukhe nidhAya viprendro dhayantaM vIkShya vismitaH
taddarshanAdvItaparishramo mudA protphullahR^itpaulmavilochanAmbujaH
prahR^iShTaromAdbhutabhAvasha~NkitaH praShTuM purastaM prasasAra bAlaka
tAvachChishorvai shvasitena bhArgavaH
so.antaH sharIraM mashako yathAvishat
tatrApyado nyastamachaShTa kR^itsnasho
yathA purAmuhyadatIva vismitaH
khaM rodasI bhAgaNAnadrisAgarAndvIpAnsavarShAnkakubhaH surAsurAn
vanAni deshAnsaritaH purAkarAnkheTAnvrajAnAshramavarNavR^ittayaH
mahAnti bhUtAnyatha bhautikAnyasau kAlaM cha nAnAyugakalpakalpanam
yatki~nchidanyadvyavahArakAraNaM dadarsha vishvaM sadivAvabhAsitam
himAlayaM puShpavahAM cha tAM nadIM nijAshramaM yatra R^iShI apashyata
vishvaM vipashya~nChvasitAchChishorvai bahirnirasto nyapatallayAbdhau
tasminpR^ithivyAH kakudi prarUDhaM vaTaM cha tatparNapuTe shayAnam
tokaM cha tatpremasudhAsmitena nirIkShito.apA~NganirIkShaNena
atha taM bAlakaM vIkShya netrAbhyAM dhiShThitaM hR^idi
abhyayAdatisa~NkliShTaH pariShvaktumadhokShajam
tAvatsa bhagavAnsAkShAdyogAdhIsho guhAshayaH
antardadha R^iSheH sadyo yathehAnIshanirmitA
tamanvatha vaTo brahmansalilaM lokasamplavaH
tirodhAyi kShaNAdasya svAshrame pUrvavatsthitaH
sUta uvAcha
sa evamanubhUyedaM nArAyaNavinirmitam
vaibhavaM yogamAyAyAstameva sharaNaM yayau
shrImArkaNDeya uvAcha
prapanno.asmya~NghrimUlaM te prapannAbhayadaM hare
yanmAyayApi vibudhA muhyanti j~nAnakAshayA
sUta uvAcha
tamevaM nibhR^itAtmAnaM vR^iSheNa divi paryaTan
rudrANyA bhagavAnrudro dadarsha svagaNairvR^itaH
athomA tamR^iShiM vIkShya girishaM samabhAShata
pashyemaM bhagavanvipraM nibhR^itAtmendriyAshayam
nibhR^itodajhaShavrAto vAtApAye yathArNavaH
kurvasya tapasaH sAkShAtsaMsiddhiM siddhido bhavAn
shrIbhagavAnuvAcha
naivechChatyAshiShaH kvApi brahmarShirmokShamapyuta
bhaktiM parAM bhagavati labdhavAnpuruShe.avyaye
athApi saMvadiShyAmo bhavAnyetena sAdhunA
ayaM hi paramo lAbho nR^iNAM sAdhusamAgamaH
sUta uvAcha
ityuktvA tamupeyAya bhagavAnsa satAM gatiH
IshAnaH sarvavidyAnAmIshvaraH sarvadehinAm
tayorAgamanaM sAkShAdIshayorjagadAtmanoH
na veda ruddhadhIvR^ittirAtmAnaM vishvameva cha
bhagavAMstadabhij~nAya girisho yogamAyayA
AvishattadguhAkAshaM vAyushChidramiveshvaraH
Atmanyapi shivaM prAptaM taDitpi~NgajaTAdharam
tryakShaM dashabhujaM prAMshumudyantamiva bhAskaram
vyAghracharmAmbaraM shUla dhanuriShvasicharmabhiH
akShamAlADamaruka kapAlaM parashuM saha
bibhrANaM sahasA bhAtaM vichakShya hR^idi vismitaH
kimidaM kuta eveti samAdhervirato muniH

12100141
12100143
12100151
12100153
12100161
12100163
12100171
12100173
12100180
12100181
12100183
12100190
12100191
12100193
12100201
12100203
12100211
12100213
12100221
12100223
12100231
12100233
12100241
12100243
12100251
12100253
12100260
12100261
12100263
12100271
12100273
12100280
12100281
12100283
12100291
12100293
12100301
12100303
12100311
12100313
12100321
12100323
12100331
12100333
12100341
12100343
12100350
12100351
12100353
12100361
12100363
12100371
12100373
12100380
12100381
12100383
12100391
12100393
12100401
12100403

netre unmIlya dadR^ishe sagaNaM somayAgatam


rudraM trilokaikaguruM nanAma shirasA muniH
tasmai saparyAM vyadadhAtsagaNAya sahomayA
svAgatAsanapAdyArghya gandhasragdhUpadIpakaiH
Aha tvAtmAnubhAvena pUrNakAmasya te vibho
karavAma kimIshAna yenedaM nirvR^itaM jagat
namaH shivAya shAntAya sattvAya pramR^iDAya cha
rajojuShe.atha ghorAya namastubhyaM tamojuShe
sUta uvAcha
evaM stutaH sa bhagavAnAdidevaH satAM gatiH
parituShTaH prasannAtmA prahasaMstamabhAShata
shrIbhagavAnuvAcha
varaM vR^iNIShva naH kAmaM varadeshA vayaM trayaH
amoghaM darshanaM yeShAM martyo yadvindate.amR^itam
brAhmaNAH sAdhavaH shAntA niHsa~NgA bhUtavatsalAH
ekAntabhaktA asmAsu nirvairAH samadarshinaH
salokA lokapAlAstAnvandantyarchantyupAsate
ahaM cha bhagavAnbrahmA svayaM cha harirIshvaraH
na te mayyachyute.aje cha bhidAmaNvapi chakShate
nAtmanashcha janasyApi tadyuShmAnvayamImahi
na hyammayAni tIrthAni na devAshchetanojjhitAH
te punantyurukAlena yUyaM darshanamAtrataH
brAhmaNebhyo namasyAmo ye.asmadrUpaM trayImayam
bibhratyAtmasamAdhAna tapaHsvAdhyAyasaMyamaiH
shravaNAddarshanAdvApi mahApAtakino.api vaH
shudhyerannantyajAshchApi kimu sambhAShaNAdibhiH
sUta uvAcha
iti chandralalAmasya dharmagahyopabR^iMhitam
vacho.amR^itAyanamR^iShirnAtR^ipyatkarNayoH piban
sa chiraM mAyayA viShNorbhrAmitaH karshito bhR^isham
shivavAgamR^itadhvasta kleshapu~njastamabravIt
shrImArkaNDeya uvAcha
aho IshvaralIleyaM durvibhAvyA sharIriNAm
yannamantIshitavyAni stuvanti jagadIshvarAH
dharmaM grAhayituM prAyaH pravaktArashcha dehinAm
Acharantyanumodante kriyamANaM stuvanti cha
naitAvatA bhagavataH svamAyAmayavR^ittibhiH
na duShyetAnubhAvastairmAyinaH kuhakaM yathA
sR^iShTvedaM manasA vishvamAtmanAnupravishya yaH
guNaiH kurvadbhirAbhAti karteva svapnadR^igyathA
tasmai namo bhagavate triguNAya guNAtmane
kevalAyAdvitIyAya gurave brahmamUrtaye
kaM vR^iNe nu paraM bhUmanvaraM tvadvaradarshanAt
yaddarshanAtpUrNakAmaH satyakAmaH pumAnbhavet
varamekaM vR^iNe.athApi pUrNAtkAmAbhivarShaNAt
bhagavatyachyutAM bhaktiM tatpareShu tathA tvayi
sUta uvAcha
ityarchito.abhiShTutashcha muninA sUktayA girA
tamAha bhagavA~nCharvaH sharvayA chAbhinanditaH
kAmo maharShe sarvo.ayaM bhaktimAMstvamadhokShaje
AkalpAntAdyashaH puNyamajarAmaratA tathA
j~nAnaM traikAlikaM brahmanvij~nAnaM cha viraktimat
brahmavarchasvino bhUyAtpurANAchAryatAstu te
sUta uvAcha
evaM varAnsa munaye dattvAgAttryakSha IshvaraH
devyai tatkarma kathayannanubhUtaM purAmunA
so.apyavAptamahAyoga mahimA bhArgavottamaH
vicharatyadhunApyaddhA harAvekAntatAM gataH
anuvarNitametatte mArkaNDeyasya dhImataH
anubhUtaM bhagavato mAyAvaibhavamadbhutam

12100411
12100413
12100421
12100423
12110010
12110011
12110013
12110021
12110023
12110031
12110033
12110040
12110041
12110043
12110051
12110053
12110061
12110063
12110071
12110073
12110081
12110083
12110091
12110093
12110101
12110103
12110111
12110113
12110121
12110123
12110131
12110133
12110141
12110143
12110151
12110153
12110161
12110163
12110171
12110173
12110181
12110183
12110191
12110193
12110201
12110203
12110205
12110211
12110213
12110221
12110223
12110231
12110233
12110241
12110242
12110243
12110244
12110251
12110252
12110253

etatkechidavidvAMso mAyAsaMsR^itirAtmanaH
anAdyAvartitaM nR^INAM kAdAchitkaM prachakShate
ya evametadbhR^iguvarya varNitaM rathA~NgapANeranubhAvabhAvitam
saMshrAvayetsaMshR^iNuyAdu tAvubhau tayorna karmAshayasaMsR^itirbhavet
shrIshaunaka uvAcha
athemamarthaM pR^ichChAmo bhavantaM bahuvittamam
samastatantrarAddhAnte bhavAnbhAgavata tattvavit
tAntrikAH paricharyAyAM kevalasya shriyaH pateH
a~NgopA~NgAyudhAkalpaM kalpayanti yathA cha yaiH
tanno varNaya bhadraM te kriyAyogaM bubhutsatAm
yena kriyAnaipuNena martyo yAyAdamartyatAm
sUta uvAcha
namaskR^itya gurUnvakShye vibhUtIrvaiShNavIrapi
yAH proktA vedatantrAbhyAmAchAryaiH padmajAdibhiH
mAyAdyairnavabhistattvaiH sa vikAramayo virAT
nirmito dR^ishyate yatra sachitke bhuvanatrayam
etadvai pauruShaM rUpaM bhUH pAdau dyauH shiro nabhaH
nAbhiH sUryo.akShiNI nAse vAyuH karNau dishaH prabhoH
prajApatiH prajananamapAno mR^ityurIshituH
tadbAhavo lokapAlA manashchandro bhruvau yamaH
lajjottaro.adharo lobho dantA jyotsnA smayo bhramaH
romANi bhUruhA bhUmno meghAH puruShamUrdhajAH
yAvAnayaM vai puruSho yAvatyA saMsthayA mitaH
tAvAnasAvapi mahA puruSho lokasaMsthayA
kaustubhavyapadeshena svAtmajyotirbibhartyajaH
tatprabhA vyApinI sAkShAtshrIvatsamurasA vibhuH
svamAyAM vanamAlAkhyAM nAnAguNamayIM dadhat
vAsashChandomayaM pItaM brahmasUtraM trivR^itsvaram
bibharti sA~NkhyaM yogaM cha devo makarakuNDale
mauliM padaM pArameShThyaM sarvalokAbhaya~Nkaram
avyAkR^itamanantAkhyamAsanaM yadadhiShThitaH
dharmaj~nAnAdibhiryuktaM sattvaM padmamihochyate
ojaHsahobalayutaM mukhyatattvaM gadAM dadhat
apAM tattvaM daravaraM tejastattvaM sudarshanam
nabhonibhaM nabhastattvamasiM charma tamomayam
kAlarUpaM dhanuH shAr~NgaM tathA karmamayeShudhim
indriyANi sharAnAhurAkUtIrasya syandanam
tanmAtrANyasyAbhivyaktiM mudrayArthakriyAtmatAm
maNDalaM devayajanaM dIkShA saMskAra AtmanaH
paricharyA bhagavata Atmano duritakShayaH
bhagavAnbhagashabdArthaM lIlAkamalamudvahan
dharmaM yashashcha bhagavAMshchAmaravyajane.abhajat
AtapatraM tu vaikuNThaM dvijA dhAmAkutobhayam
trivR^idvedaH suparNAkhyo yaj~naM vahati pUruSham
anapAyinI bhagavatI shR^iIH sAkShAdAtmano hareH
viShvakShenastantramUrtirviditaH pArShadAdhipaH
nandAdayo.aShTau dvAHsthAshcha te.aNimAdyA harerguNAH
vAsudevaH sa~NkarShaNaH pradyumnaH puruShaH svayam
aniruddha iti brahmanmUrtivyUho.abhidhIyate
sa vishvastaijasaH prAj~nasturIya iti vR^ittibhiH
arthendriyAshayaj~nAnairbhagavAnparibhAvyate
a~NgopA~NgAyudhAkalpairbhagavAMstachchatuShTayam
bibharti sma chaturmUrtirbhagavAnharirIshvaraH
dvijaR^iShabha sa eSha brahmayoniH svayaMdR^ik
svamahimaparipUrNo mAyayA cha svayaitat
sR^ijati harati pAtItyAkhyayAnAvR^itAkSho
vivR^ita iva niruktastatparairAtmalabhyaH
shrIkR^iShNa kR^iShNasakha vR^iShNyR^iShabhAvanidhrug
rAjanyavaMshadahanAnapavargavIrya
govinda gopavanitAvrajabhR^ityagIta

12110254
12110261
12110263
12110270
12110271
12110273
12110281
12110283
12110290
12110291
12110293
12110301
12110303
12110311
12110313
12110321
12110323
12110331
12110333
12110341
12110343
12110351
12110353
12110361
12110363
12110371
12110373
12110381
12110383
12110391
12110393
12110401
12110403
12110411
12110413
12110421
12110423
12110431
12110433
12110441
12110443
12110451
12110453
12110461
12110463
12110471
12110473
12110481
12110483
12110491
12110493
12110501
12110503
12120010
12120011
12120013
12120021
12120023
12120031
12120033

tIrthashravaH shravaNama~Ngala pAhi bhR^ityAn


ya idaM kalya utthAya mahApuruShalakShaNam
tachchittaH prayato japtvA brahma veda guhAshayam
shrIshaunaka uvAcha
shuko yadAha bhagavAnviShNurAtAya shR^iNvate
sauro gaNo mAsi mAsi nAnA vasati saptakaH
teShAM nAmAni karmANi niyuktAnAmadhIshvaraiH
brUhi naH shraddadhAnAnAM vyUhaM sUryAtmano hareH
sUta uvAcha
anAdyavidyayA viShNorAtmanaH sarvadehinAm
nirmito lokatantro.ayaM lokeShu parivartate
eka eva hi lokAnAM sUrya AtmAdikR^iddhariH
sarvavedakriyAmUlamR^iShibhirbahudhoditaH
kAlo deshaH kriyA kartA karaNaM kAryamAgamaH
dravyaM phalamiti brahmannavadhokto.ajayA hariH
madhvAdiShu dvAdashasu bhagavAnkAlarUpadhR^ik
lokatantrAya charati pR^ithagdvAdashabhirgaNaiH
dhAtA kR^itasthalI hetirvAsukI rathakR^inmune
pulastyastumbururiti madhumAsaM nayantyamI
aryamA pulaho.athaujAH prahetiH pu~njikasthalI
nAradaH kachChanIrashcha nayantyete sma mAdhavam
mitro.atriH pauruSheyo.atha takShako menakA hahAH
rathasvana iti hyete shukramAsaM nayantyamI
vasiShTho varuNo rambhA sahajanyastathA huhUH
shukrashchitrasvanashchaiva shuchimAsaM nayantyamI
indro vishvAvasuH shrotA elApatrastathA~NgirAH
pramlochA rAkShaso varyo nabhomAsaM nayantyamI
vivasvAnugrasenashcha vyAghra AsAraNo bhR^iguH
anumlochA sha~NkhapAlo nabhasyAkhyaM nayantyamI
pUShA dhana~njayo vAtaH suSheNaH suruchistathA
ghR^itAchI gautamashcheti tapomAsaM nayantyamI
R^iturvarchA bharadvAjaH parjanyaH senajittathA
vishva airAvatashchaiva tapasyAkhyaM nayantyamI
athAMshuH kashyapastArkShya R^itasenastathorvashI
vidyuchChatrurmahAsha~NkhaH sahomAsaM nayantyamI
bhagaH sphUrjo.ariShTanemirUrNa Ayushcha pa~nchamaH
karkoTakaH pUrvachittiH puShyamAsaM nayantyamI
tvaShTA R^ichIkatanayaH kambalashcha tilottamA
brahmApeto.atha satajiddhR^itarAShTra iShambharAH
viShNurashvataro rambhA sUryavarchAshcha satyajit
vishvAmitro makhApeta UrjamAsaM nayantyamI
etA bhagavato viShNorAdityasya vibhUtayaH
smaratAM sandhyayornR^INAM harantyaMho dine dine
dvAdashasvapi mAseShu devo.asau ShaDbhirasya vai
charansamantAttanute paratreha cha sanmatim
sAmargyajurbhistalli~NgairR^iShayaH saMstuvantyamum
gandharvAstaM pragAyanti nR^ityantyapsaraso.agrataH
unnahyanti rathaM nAgA grAmaNyo rathayojakAH
chodayanti rathaM pR^iShThe nairR^itA balashAlinaH
vAlakhilyAH sahasrANi ShaShTirbrahmarShayo.amalAH
purato.abhimukhaM yAnti stuvanti stutibhirvibhum
evaM hyanAdinidhano bhagavAnharirIshvaraH
kalpe kalpe svamAtmAnaM vyUhya lokAnavatyajaH
sUta uvAcha
namo dharmAya mahate namaH kR^iShNAya vedhase
brahmaNebhyo namaskR^itya dharmAnvakShye sanAtanAn
etadvaH kathitaM viprA viShNoshcharitamadbhutam
bhavadbhiryadahaM pR^iShTo narANAM puruShochitam
atra sa~NkIrtitaH sAkShAtsarvapApaharo hariH
nArAyaNo hR^iShIkesho bhagavAnsAtvatAmpatiH

12120041
12120043
12120051
12120053
12120061
12120063
12120071
12120073
12120081
12120083
12120091
12120093
12120101
12120103
12120111
12120113
12120121
12120123
12120131
12120133
12120141
12120143
12120151
12120153
12120161
12120163
12120171
12120173
12120181
12120183
12120191
12120193
12120201
12120203
12120211
12120213
12120221
12120223
12120231
12120233
12120241
12120243
12120251
12120253
12120261
12120263
12120271
12120273
12120281
12120283
12120291
12120293
12120301
12120303
12120311
12120313
12120321
12120323
12120331
12120333

atra brahma paraM guhyaM jagataH prabhavApyayam


j~nAnaM cha tadupAkhyAnaM proktaM vij~nAnasaMyutam
bhaktiyogaH samAkhyAto vairAgyaM cha tadAshrayam
pArIkShitamupAkhyAnaM nAradAkhyAnameva cha
prAyopavesho rAjarSherviprashApAtparIkShitaH
shukasya brahmarShabhasya saMvAdashcha parIkShitaH
yogadhAraNayotkrAntiH saMvAdo nAradAjayoH
avatArAnugItaM cha sargaH prAdhAniko.agrataH
viduroddhavasaMvAdaH kShattR^imaitreyayostataH
purANasaMhitAprashno mahApuruShasaMsthitiH
tataH prAkR^itikaH sargaH sapta vaikR^itikAshcha ye
tato brahmANDasambhUtirvairAjaH puruSho yataH
kAlasya sthUlasUkShmasya gatiH padmasamudbhavaH
bhuva uddharaNe.ambhodherhiraNyAkShavadho yathA
UrdhvatiryagavAksargo rudrasargastathaiva cha
ardhanArIshvarasyAtha yataH svAyambhuvo manuH
shatarUpA cha yA strINAmAdyA prakR^itiruttamA
santAno dharmapatnInAM kardamasya prajApateH
avatAro bhagavataH kapilasya mahAtmanaH
devahUtyAshcha saMvAdaH kapilena cha dhImatA
navabrahmasamutpattirdakShayaj~navinAshanam
dhruvasya charitaM pashchAtpR^ithoH prAchInabarhiShaH
nAradasya cha saMvAdastataH praiyavrataM dvijAH
nAbhestato.anucharitamR^iShabhasya bharatasya cha
dvIpavarShasamudrANAM girinadyupavarNanam
jyotishchakrasya saMsthAnaM pAtAlanarakasthitiH
dakShajanma prachetobhyastatputrINAM cha santatiH
yato devAsuranarAstirya~NnagakhagAdayaH
tvAShTrasya janmanidhanaM putrayoshcha diterdvijAH
daityeshvarasya charitaM prahrAdasya mahAtmanaH
manvantarAnukathanaM gajendrasya vimokShaNam
manvantarAvatArAshcha viShNorhayashirAdayaH
kaurmaM mAtsyaM nArasiMhaM vAmanaM cha jagatpateH
kShIrodamathanaM tadvadamR^itArthe divaukasAm
devAsuramahAyuddhaM rAjavaMshAnukIrtanam
ikShvAkujanma tadvaMshaH sudyumnasya mahAtmanaH
ilopAkhyAnamatroktaM tAropAkhyAnameva cha
sUryavaMshAnukathanaM shashAdAdyA nR^igAdayaH
saukanyaM chAtha sharyAteH kakutsthasya cha dhImataH
khaTvA~Ngasya cha mAndhAtuH saubhareH sagarasya cha
rAmasya koshalendrasya charitaM kilbiShApaham
nimera~NgaparityAgo janakAnAM cha sambhavaH
rAmasya bhArgavendrasya niHkShatR^iIkaraNaM bhuvaH
ailasya somavaMshasya yayAternahuShasya cha
dauShmanterbharatasyApi shAntanostatsutasya cha
yayAterjyeShThaputrasya yadorvaMsho.anukIrtitaH
yatrAvatIR^iNo bhagavAnkR^iShNAkhyo jagadIshvaraH
vasudevagR^ihe janma tato vR^iddhishcha gokule
tasya karmANyapArANi kIrtitAnyasuradviShaH
pUtanAsupayaHpAnaM shakaTochchATanaM shishoH
tR^iNAvartasya niShpeShastathaiva bakavatsayoH
aghAsuravadho dhAtrA vatsapAlAvagUhanam
dhenukasya sahabhrAtuH pralambasya cha sa~NkShayaH
gopAnAM cha paritrANaM dAvAgneH parisarpataH
damanaM kAliyasyAhermahAhernandamokShaNam
vratacharyA tu kanyAnAM yatra tuShTo.achyuto vrataiH
prasAdo yaj~napatnIbhyo viprANAM chAnutApanam
govardhanoddhAraNaM cha shakrasya surabheratha
yaj~nabhiShekaH kR^iShNasya strIbhiH krIDA cha rAtriShu
sha~NkhachUDasya durbuddhervadho.ariShTasya keshinaH

12120341
12120343
12120351
12120353
12120361
12120363
12120371
12120373
12120381
12120383
12120391
12120393
12120401
12120403
12120411
12120413
12120421
12120423
12120431
12120433
12120441
12120443
12120451
12120453
12120455
12120461
12120463
12120471
12120473
12120481
12120483
12120491
12120493
12120501
12120503
12120511
12120512
12120513
12120514
12120521
12120523
aH
12120531
12120532
12120533
12120534
12120541
12120543
12120551
12120553
12120561
12120563
12120571
12120573
tAm
12120581
12120583
12120591
12120593
12120595

akrUrAgamanaM pashchAtprasthAnaM rAmakR^iShNayoH


vrajastrINAM vilApashcha mathurAlokanaM tataH
gajamuShTikachANUra kaMsAdInAM tathA vadhaH
mR^itasyAnayanaM sUnoH punaH sAndIpanerguroH
mathurAyAM nivasatA yaduchakrasya yatpriyam
kR^itamuddhavarAmAbhyAM yutena hariNA dvijAH
jarAsandhasamAnIta sainyasya bahusho vadhaH
ghAtanaM yavanendrasya kushasthalyA niveshanam
AdAnaM pArijAtasya sudharmAyAH surAlayAt
rukmiNyA haraNaM yuddhe pramathya dviShato hareH
harasya jR^imbhaNaM yuddhe bANasya bhujakR^intanam
prAgjyotiShapatiM hatvA kanyAnAM haraNaM cha yat
chaidyapauNDrakashAlvAnAM dantavakrasya durmateH
shambaro dvividaH pITho muraH pa~nchajanAdayaH
mAhAtmyaM cha vadhasteShAM vArANasyAshcha dAhanam
bhArAvataraNaM bhUmernimittIkR^itya pANDavAn
viprashApApadeshena saMhAraH svakulasya cha
uddhavasya cha saMvAdo vasudevasya chAdbhutaH
yatrAtmavidyA hyakhilA proktA dharmavinirNayaH
tato martyaparityAga AtmayogAnubhAvataH
yugalakShaNavR^ittishcha kalau nR^INAmupaplavaH
chaturvidhashcha pralaya utpattistrividhA tathA
dehatyAgashcha rAjarSherviShNurAtasya dhImataH
shAkhApraNayanamR^iShermArkaNDeyasya satkathA
mahApuruShavinyAsaH sUryasya jagadAtmanaH
iti choktaM dvijashreShThA yatpR^iShTo.ahamihAsmi vaH
lIlAvatArakarmANi kIrtitAnIha sarvashaH
patitaH skhalitashchArtaH kShuttvA vA vivasho gR^iNan
haraye nama ityuchchairmuchyate sarvapAtakAt
sa~NkIrtyamAno bhagavAnanantaH shrutAnubhAvo vyasanaM hi puMsAm
pravishya chittaM vidhunotyasheShaM yathA tamo.arko.abhramivAtivAtaH
mR^iShA girastA hyasatIrasatkathA na kathyate yadbhagavAnadhokShajaH
tadeva satyaM tadu haiva ma~NgalaM tadeva puNyaM bhagavadguNodayam
tadeva ramyaM ruchiraM navaM navaM tadeva shashvanmanaso mahotsavam
tadeva shokArNavashoShaNaM nR^iNAM yaduttamaHshlokayasho.anugIyate
na yadvachashchitrapadaM hareryasho
jagatpavitraM pragR^iNIta karhichit
taddhvA~NkShatIR^ithaM na tu haMsasevitaM
yatrAchyutastatra hi sAdhavo.amalAH
tadvAgvisargo janatAghasamplavo yasminpratishlokamabaddhavatyapi
nAmAnyanantasya yasho.a~NkitAni yatshR^iNvanti gAyanti gR^iNanti sAdhav
naiShkarmyamapyachyutabhAvavarjitaM
na shobhate j~nAnamalaM nira~njanam
kutaH punaH shashvadabhadramIshvare
na hyarpitaM karma yadapyanuttamam
yashaHshriyAmeva parishramaH paro varNAshramAchAratapaHshrutAdiShu
avismR^itiH shrIdharapAdapadmayorguNAnuvAdashravaNAdarAdibhiH
avismR^itiH kR^iShNapadAravindayoH kShiNotyabhadrANi cha shaM tanoti
sattvasya shuddhiM paramAtmabhaktiM j~nAnaM cha vij~nAnavirAgayuktam
yUyaM dvijAgryA bata bhUribhAgA yachChashvadAtmanyakhilAtmabhUtam
nArAyaNaM devamadevamIshamajasrabhAvA bhajatAviveshya
ahaM cha saMsmArita AtmatattvaM shrutaM purA me paramarShivaktrAt
prAyopaveshe nR^ipateH parIkShitaH sadasyR^iShINAM mahatAM cha shR^iNva
etadvaH kathitaM viprAH kathanIyorukarmaNaH
mAhAtmyaM vAsudevasya sarvAshubhavinAshanam
ya etatshrAvayennityaM yAmakShaNamananyadhIH
shlokamekaM tadardhaM vA pAdaM pAdArdhameva vA
shraddhAvAnyo.anushR^iNuyAtpunAtyAtmAnameva saH

12120601 dvAdashyAmekAdashyAM vA shR^iNvannAyuShyavAnbhavet


12120603 paThatyanashnanprayataH pUto bhavati pAtakAt
12120611 puShkare mathurayAM cha dvAravatyAM yatAtmavAn
12120613 upoShya saMhitAmetAM paThitvA muchyate bhayAt
12120621 devatA munayaH siddhAH pitaro manavo nR^ipAH
12120623 yachChanti kAmAngR^iNataH shR^iNvato yasya kIrtanAt
12120631 R^icho yajUMShi sAmAni dvijo.adhItyAnuvindate
12120633 madhukulyA ghR^itakulyAH payaHkulyAshcha tatphalam
12120641 purANasaMhitAmetAmadhItya prayato dvijaH
12120643 proktaM bhagavatA yattu tatpadaM paramaM vrajet
12120651 vipro.adhItyApnuyAtpraj~nAM rAjanyodadhimekhalAm
12120653 vaishyo nidhipatitvaM cha shUdraH shudhyeta pAtakAt
12120661 kalimalasaMhatikAlano.akhilesho hariritaratra na gIyate hyabhIkShNam
12120663 iha tu punarbhagavAnasheShamUrtiH paripaThito.anupadaM kathAprasa~NgaiH
12120671 tamahamajamanantamAtmatattvaM jagadudayasthitisaMyamAtmashaktim
12120673 dyupatibhirajashakrasha~NkarAdyairduravasitastavamachyutaM nato.asmi
12120681 upachitanavashaktibhiH sva Atmanyuparachitasthiraja~NgamAlayAya
12120683 bhagavata upalabdhimAtradhamne suraR^iShabhAya namaH sanAtanAya
12120691 svasukhanibhR^itachetAstadvyudastAnyabhAvo
12120692.apyajitaruchiralIlAkR^iShTasArastadIyam
12120693 vyatanuta kR^ipayA yastattvadIpaM purANaM
12120694 tamakhilavR^ijinaghnaM vyAsasUnuM nato.asmi
12130010 sUta uvAcha
12130011 yaM brahmA varuNendrarudramarutaH stunvanti divyaiH stavair
12130012 vedaiH sA~NgapadakramopaniShadairgAyanti yaM sAmagAH
12130013 dhyAnAvasthitatadgatena manasA pashyanti yaM yogino
12130014 yasyAntaM na viduH surAsuragaNA devAya tasmai namaH
12130021 pR^iShThe bhrAmyadamandamandaragirigrAvAgrakaNDUyanAn
12130022 nidrAloH kamaThAkR^iterbhagavataH shvAsAnilAH pAntu vaH
12130023 yatsaMskArakalAnuvartanavashAdvelAnibhenAmbhasAM
12130024 yAtAyAtamatandritaM jalanidhernAdyApi vishrAmyati
12130031 purANasa~NkhyAsambhUtimasya vAchyaprayojane
12130033 dAnaM dAnasya mAhAtmyaM pAThAdeshcha nibodhata
12130041 brAhmaM dasha sahasrANi pAdmaM pa~nchonaShaShTi cha
12130042 shrIvaiShNavaM trayoviMshachchaturviMshati shaivakam
12130051 dashAShTau shrIbhAgavataM nAradaM pa~nchaviMshati
12130053 mArkaNDaM nava vAhnaM cha dashapa~ncha chatuHshatam
12130061 chaturdasha bhaviShyaM syAttathA pa~nchashatAni cha
12130063 dashAShTau brahmavaivartaM lai~NgamekAdashaiva tu
12130071 chaturviMshati vArAhamekAshItisahasrakam
12130073 skAndaM shataM tathA chaikaM vAmanaM dasha kIrtitam
12130081 kaurmaM saptadashAkhyAtaM mAtsyaM tattu chaturdasha
12130083 ekonaviMshatsauparNaM brahmANDaM dvAdashaiva tu
12130091 evaM purANasandohashchaturlakSha udAhR^itaH
12130093 tatrAShTadashasAhasraM shrIbhAgavataM iShyate
12130101 idaM bhagavatA pUrvaM brahmaNe nAbhipa~Nkaje
12130103 sthitAya bhavabhItAya kAruNyAtsamprakAshitam
12130111 AdimadhyAvasAneShu vairAgyAkhyAnasaMyutam
12130113 harilIlAkathAvrAtA mR^itAnanditasatsuram
12130121 sarvavedAntasAraM yadbrahmAtmaikatvalakShaNam
12130123 vastvadvitIyaM tanniShThaM kaivalyaikaprayojanam
12130131 prauShThapadyAM paurNamAsyAM hemasiMhasamanvitam
12130133 dadAti yo bhAgavataM sa yAti paramAM gatim
12130141 rAjante tAvadanyAni purANAni satAM gaNe
12130143 yAvadbhAgavataM naiva shrUyate.amR^itasAgaram
12130151 sarvavedAntasAraM hi shrIbhAgavatamiShyate
12130153 tadrasAmR^itatR^iptasya nAnyatra syAdratiH kvachit
12130161 nimnagAnAM yathA ga~NgA devAnAmachyuto yathA
12130163 vaiShNavAnAM yathA shambhuH purANAnAmidamtathA
12130171 kShetrANAM chaiva sarveShAM yathA kAshI hyanuttamA

12130173
12130181
12130182
12130183
12130184
12130191
12130192
12130193
12130194
12130201
12130203
12130211
12130213
12130221
12130223
12130231
12130233

tathA purANavrAtAnAM shrImadbhAgavataM dvijAH


shrImadbhAgavataM purANamamalaM yadvaiShNavAnAM priyaM
yasminpAramahaMsyamekamamalaM j~nAnaM paraM gIyate
tatra j~nAnavirAgabhaktisahitaM naiShkarmyamAviskR^itaM
tachChR^iNvansupaThanvichAraNaparo bhaktyA vimuchyennaraH
kasmai yena vibhAsito.ayamatulo j~nAnapradIpaH purA
tadrUpeNa cha nAradAya munaye kR^iShNAya tadrUpiNA
yogIndrAya tadAtmanAtha bhagavadrAtAya kAruNyatas
tachChuddhaM vimalaM vishokamamR^itaM satyaM paraM dhImahi
namastasmai bhagavate vAsudevAya sAkShiNe
ya idamkR^ipayA kasmai vyAchachakShe mumukShave
yogIndrAya namastasmai shukAya brahmarUpiNe
saMsArasarpadaShTaM yo viShNurAtamamUmuchat
bhave bhave yathA bhaktiH pAdayostava jAyate
tathA kuruShva devesha nAthastvaM no yataH prabho
nAmasa~NkIrtanaM yasya sarvapApa praNAshanam
praNAmo duHkhashamanastaM namAmi hariM param
|| OM tatsat ||
##\medskip\hrule\medskip
\medskip\hrule\obeylines
\medskip
{\rm Please send corrections to sanskrit@cheerful.com}
{\rm Last updated \today}
{\rm http://sanskritdocuments.org}
\end{document}

You might also like