BNH N:THOI HA CT SNG C

Bnh s:BN hay au mi vng c gy, lan xung vai, km theo t cnh tay v bn
tay (T), bnh 3 nm nay, iu tr thuc ty c gim, sau ti i ti li nhiu t,
au nhiu lc sng ng dy, vn ng xoay c 1 hi th thy d chu.
I.Hnh chnh:
BN Nguyn Th X, n, 42 tui
a ch: g vp, tp HCM.
Ngh nghip: lm vic vn phng.
Ngy khm bnh: 25-3-2011
1.L do khm bnh:au mi c gy km t tay.
2.Bnh s:BN hay au mi vng c gy, lan xung vai, km theo t cnh tay v bn tay
(T), bnh 3 nm nay, iu tr thuc ty c gim, sau ti i ti li nhiu t, au
nhiu lc sng ng dy, vn ng xoay c 1 hi th thy d chu. Ln ny BN au mi
nhiu vng c gy v vai (T), sng ng dy t nhiu cnh tay v bn tay (T).
3.Hin ti:
-au mi c gy v vai (T), xoay tr c khng thoi mi do au, km t mt sau
cnh tay lan xung mt sau trong cng tay-bn tay ngn tay 3,4,5 bn tay (T), t mi
nhiu vo bui sng khi ng dy.
-n ung khng ngon ming.
-Hay au m vng tht lng.
-Ng chp chn.
-Tiu m 2ln/m.
4.Tin cn c nhn:khng chn thng.
II.Khm Ty y:
BN tip xc tt.
Sinh hiu: M =70 ln/ph, HA = 130/80 mmHg, nhp th = 20ln/ph, nhit = 37
C.
Khm ct sng:
-Ct sng lng khng g vo.
-Cc ng tc c: ci, nghing (P), xoay (T) b gii hn.
-n au dc ct sng c v vai.
Khm cc khp: vai, khyu, c tay: trong gii hn bnh thng.
Cc c quan khc: cha pht hin bt thng.
III.Cn lm sng:
1.XQ ct sng c (thng, nghing, chch ):
-Hnh nh thoi ha cc t sng C4, C5, C6.
- Hp cc l lin hip C4-5-6 (T).
2.in c chi trn:
-C du hiu chn p r thn kinh C4, C5, C6 bn tri mc trung bnh.
IV.Khm ng y:
1.Vng: Thn sc tinh, ng tc hi km linh hot, li nht, kh, ru trng mng.
2.Vn: ting ni hi nh.

3.Vn: ngi cm gic lnh, s qut, t m hi, au mi c gy km t cnh tay bn tay

tri, au nhiu khi ng dy, n ung khng ngon ming lm, tiu m 2l/m, mt vin
th, tai nghe r, hay au mi tht lng.
4.Thit: lng bn tay bn chn hi lnh, mch ph hon, hu lc.
Kinh lc chn: Kinh Tam tiu v kinh Tiu trng
Tm tt bnh n:
BN n, 42t, khm v au mi c gy km t cnh tay (T)
BN au mi vng c gy lan xung vai v cnh tay n bn tay tri, nhiu nm, ti
pht nhiu t.
Gii hn vn ng ct sng c.
XQ: hnh nh thoi ha ct sng c C4,5,6, hp l lin hp (T).
in c: chn p r thn kinh C4,5,6.
V.Chn on:
Ty y: Thoi ha ct sng c- chn p r thn kinh.
ng y: chng t- ma mc, th phong hn thp- Can thn m h.
VI.Hng iu tr Ty y:
Gim au- khng vim- gin c.
VII. Php tr ng y:
Khu phong tn hn tr thp, b can thn.
VIII. Phng dc v phng huyt:
Bi thuc: c hot tang k sinh.
Chm cu: Phong tr, gip tch ct sng c C3-C6, Kin tnh, Kin ngung, Khc
tr, Ngoi quan, Hp cc, Bt t.
Bm huyt: vng c gy, vai, cnh tay.
Kt qu:sau 3 tun iu tr BN cn mi c gy nh, tay ht t.
BI THAM KHO NG Y
Bnh cnh thoi ha ct sng c theo ng y thuc phm tr chng T (au), Kin bi
thng (au vai lng), Ma mc (t)
1.Nguyn nhn v c ch bnh sinh:
1.Do chc nng can thn suy, do tui tc, do lao ng cc nhc, do n ung
khng y , sinh hot khng iu lm cho chc nng can thn suy yu. Thn ch
ct ty, thn suy yu lm cho ct ty khng c nui dng tt.
2.Lc dm: phong hn thp tha lc c th suy yu xm nhp vo cc kinh Bng quang,
m, Tam tiu, Tiu trng.lm cho kh huyt khng lu thng tt gy ra au mi
km theo t.
2.iu tr:
-Php tr:khu phong tn hn tr thp, b can thn, hnh kh hot huyt thng kinh lc.
-Bi thuc:c hot tang k sinh gia gim.
-Chm cu:Phong tr, gip tch C3-C6, Kin tnh, Kin ngung, Khc tr, Ngoi quan,
Hp cc, Bt t, gia gim ty th bnh.
-Xoa bp- Bm huyt:vng c gy, vai, cnh tay.
-Tp luyn:ng tc vn c v ct sng ngc chiu, s t, rn h mang.

BI THAM KHO TY Y
Hi chng c vai cnh tay biu hin trn lm sng c th c cc hi chng sau y:
1. Hi chng ct sng c:
au c gy: c th au cp hay cn gi l vo c cp, au c gy mn tnh.
Gii hn vn ng ct sng c.
2. Hi chng chn p r thn kinh:
-R C1, C2 v mt phn C3 to ra dy thn kinh chm Arnold, khi tn -thng gy au
u vng chm.
- R C3: au vng chm gy; km theo ni kh v tc ngc.
-R C4: au b vai v thnh ngc trc; c ho, nc, kh th.
-R C5: au mt ngoi cnh tay n cng tay; yu c delta.
-R C6: au mt trc cnh tay n ngn ci v tr; yu c nh u.
-R C7: au mt sau cnh tay n ngn gia; yu c tam u.
-R C8: au mt trong cnh tay n ngn nhn v t; yu c bn tay.
3. Hi chng ng mch sng nn:
ng mch sng nn b nh hng ca s thoi ha cc t sng c gy ra cc triu
chng sau:
-au u vng chm, chng mt, tai, m mt, i khi c gim th lc thong qua.
c bit bnh nhn lun thy ngi mt mi.
-Rung git nhn cu, hi chng tiu no, hi chng giao bn. C cn sp (Drop attacks) khi quay c qu nhanh t th bt li.
4. Hi chng ri lon thn kinh thc vt:
-Hi chng giao cm c sau (Hi chng Barr - Lieou):au na u hoc vng chm,
chng mt, tai, m mt hoc mt th lc thong qua, cn ri lon vn mch. Cc triu
chng trn tng ln khi quay c.
-Hi chng vai - bn tay:au vng bn tay, cc ngn tay, da bn tay, c khi xanh
tm, gim nhit so vi bn lnh.
- Kch thch m ri thn kinh c sau:cn au kiu mch p vng chm, hi chng
Claude Bernard - Horner, t cng bn tay kiu Raynaud, lon cm bng but khp vai,
co cng cc c c, tc ngc, ht hi, d cm hng.
TI LIU THAM KHO
1. Bnh hc khp ca Trn Ngc n, Thoi ha khp , NXB y hc 1997, tr. 468-485.
2. Bnh hc v iu tr ni khoa yhct - HYD tp HCM, Thoi ha ct sng , NXB y
hc 2005, tr. 520-537.
3. Bnh hc v iu tr - i hc y H ni, Thoi ha ct sng NXB y hc 2005, tr.
230-250.
4. http//:www.dieutridau.com
Khoa ng y BV a khoa Hng c