BAB 3:

PERKUMUHAN
(EXCRETION)

PERKUMUHAN
Perkumuhan

Organ terlibat

Bahan kumuh
manusia

Proses penyingkiran bahan kumuh dari

badan oleh organ-organ perkumuhan

Kulit, paru-paru dan ginjal (buah

Urea hasilpingggang)
sampingan daripada

penguraian
asid amino di dalam hati
Karbon dioksida dan air daripada
respirasi
sel
Air daripada makanan dan
minuman
Garam mineral daripada
pengambilan
garam mineral

ORGAN PERKUMUHAN
1. KULIT
Kulit menyingkirkan bahan buangan

daripada proses perpeluhan

Peluh mengandungi bahan buangan
seperti air dan garam mineral
Kelenjar peluh menyerap hasil
perkumuhan seperti air, garam mineral
dan urea daripada kapilari darah
Peluh disingkirkan daripada kelenjar
peluh melalui rongga peluh ke permukaan

Keratan rentas kulit

manusia

2. PARU-PARU
Paru-paru menyingkirkan karbon

dioksida dan wap air

Karbon dioksida dalam kapilari
darah meresap dalam alveolus dan
disingkirkan dari paru-paru apabila
menghembus nafas
Air disingkirkan daripada paru-paru
dalam bentuk wap air

Paru-paru manusia

3. GINJAL
Ginjal adalah organ perkumuhan yang

terpenting kerana banyak bahan buangan

disingkirkan dalam kuantiti yang besar melalui
organ ini.
Ginjal menyingkirkan lebihan air, urea dan

garam mineral yang berlebihan.

Hasil perkumuhan dibawa oleh darah ke ginjal

dan disingkirkan oleh sistem urinari sebagai air

kencing.

Ginjal manusia

Organ
Hasil
Kaedah
perkumuhan perkumuhan perkumuhan
Kulit

Air, garam
mineral, urea

Perpeluhan

Paru-paru

Wap air,
karbon
dioksida

Menghembus
nafas

Ginjal

Air berlebihan,
Sistem urinari
garam
(Air kencing)
mineral, urea

Jadual ringkasan perkumuhan dalam badan manusia

KEPENTINGAN
PERKUMUHAN
Mengekalkan kesihatan dengan

menyingkirkan toksik dari badan

Mengawal suhu badan
Mengawal pH atau keasidan darah
Mengekalkan kandungan air dan garam
mineral dalam badan

SISTEM URINARI DALAM

BADAN MANUSIA
Sistem urinari - sistem perkumuhan di
dalam badan
manusia yang
menyingkirkan
bahan kumuh
dalam bentuk urin
( air kencing ).
Sistem ini terdiri daripada ginjal, ureter,
pundi kencing, dan uretra

Vena renal
Arteri renal
Ginjal

Ureter

Pundi
kencing
Uretra

SISTEM URINARI DALAM

BADAN MANUSIA

Pandangan sisi sistem urinari lelaki

dan perempuan

Perempuan

Lelaki

Organ dalam sistem urinari dan

fungsinya
Organ

Fungsi

Ginjal (Kidney)

Menapis dan menyingkirkan

hasil perkumuhan dan air
berlebihan dari darah ke air
kencing

Ureter

Membolehkan urin mengalir

dari ginjal ke pundi kencing

Pundi kencing (Urinary

bladder)

Menyimpan air kencing

sebelum dikumuhkan dari
badan

Uretra (Urethra)

Salur kencing dari pundi

kencing ke luar badan

Arteri ginjal (Renal arteri)

Mengangkut darah
beroksigen ke ginjal

Vena ginjal (Renal vein)

Mengangkut darah
terdeoksigen keluar dari
ginjal

Lintasan daripada
penghasilan air kencing
Ginjal

GINJAL MANUSIA
Korteks
Medula

Arteri ginjal
Pelvis

Ureter

Vena ginjal

GINJAL MANUSIA
Ginjal terletak di sebelah kiri dan kanan

bahagian dinding belakang rongga abdomen

Ginjal manusia berwarna merah tua dan
berbentuk seperti kacang.
Struktur dalam ginjal dibahagi kepada:
a) Korteks - Bahagian luar yang berwarna
merah tua
- terdiri daripada banyak kapilari darah
b) Medula - Bahagian dalam yang berwarna

merah

halus

muda
- berbentuk piramid
- terdapat berjuta-juta tubul yang

FUNGSI GINJAL

a)Menapis dan menyingkirkan bahan-bahan

kumuh ( urea, garam mineral berlebihan
dan air) yang terdapat dalam darah dalam
bentuk urin
b)Mengawal keseimbangan air dan garam
mineral dalam badan
c)Mengawal paras glukosa dalam darah
supaya tidak melebihi had maksimum
d)Mengekalkan pH darah dengan
menyingkirkan asid atau alkali yang

GINJAL BERFUNGSI DENGAN BAIK JIKA

a) Banyak minum air bersih
b) Elakkan minuman beralkohol
c) Kurangkan minuman bergas
d) Mengurangkan makanan yang
mengandungi kandungan gula yang tinggi

KEPENTINGAN SISTEM URINARI

a) Memastikan badan tidak kekurangan air
b) Mendapat semula bahan-bahan yang
berguna tanpa membazir
c) Mengawal paras glukosa dalam darah

MESIN DIALISIS
FUNGSI

Penyingkiran bahan-bahan
kumuh bagi pesakit ginjal
yang tidak berfungsi.

Mesin dialisis berfungsi

seperti ginjal tiruan.
Darah pesakit dialirkan
ke dalam mesin, ditapis
(urea dan garam
mineral berlebihan)
dan dialirkan semula ke
dalam badan pesakit.

Darah dari arteri mengalir

melalui salur yang direndam
di dalam larutan garam
Bahan kumuh (urea dan garam
mineral berlebihan) meresap
keluar dari darah ke dalam
larutan garam melalui liangliang pada tiub.
Darah yang telah ditapis
mengalir kembali ke dalam
vena pesakit.
Carta alir yang menunjukkan peringkat-peringkat semasa
proses dialisis
*** pesakit perlu menggunakan mesin dialisis 3 @ 4 kali seminggu selama

PERKUMUHAN DALAM
TUMBUHAN
Tumbuhan tidak mempunyai sistem yang

khusus untuk menyingkirkan bahan kumuh.

Hasil perkumuhan tumbuhan adalah oksigen,
karbon dioksida, garam mineral, air dan sisa
nitrogen.
Perkumuhan kompleks dihasilkan dari daun,
bunga, kulit, batang, buah dan sebagainya
akan gugur atau disingkirkan.
Sesetengah hasil perkumuhan tumbuhan
mempunyai kelebihan dan bahaya kepada
manusia jika disalahgunakan.

Hasil
Perkumuhan

Sumber

Kegunaan

Lateks (susu
getah)

Pokok getah

Membuat tayar,
sarung tangan dan
tapak kasut

Resin (damar)

Batang pokok seperti

pokok kasuarina

Membuat cat, varnis

dan gam

Gum

Batang pokok seperti

pokok akasia

Membuat ubat batuk

Asid (Asid Tanik

atau Tanin)

Kulit kayu pokok seperti

teh, kopi dan pokok
bakau

Membuat pewarna
dan dakwat

Kuinin

Kulit pokok kina

Membuat ubatan
untuk merawat
penyakit malaria

Minyak

Bunga, buah atau daun

seperti bunga cengkih,
buah pala

Membuat minyak
wangi dan minyak
angin

KEBAIKAN HASIL PERKUMUHAN DARI TUMBUHAN DAN

KEGUNAANNYA

Hasil
Perkumuhan

Sumber

Opium

Buah yang tidak matang

dari pokok popi

Morfin

Diperbuat dari opium buah popi

Heroin

Diperbuat dari morfin

buah popi

Kokaina

Daun dari pokok koka

Kanabis

Daun atau bunga mati

dari pokok Cannabis
Sativa

Kafaein

Buah kopi

Nikotina

Daun tembakau

Sebab bahaya
Ketagihan dadah dan
merosakkan
kesihatan

Menyebabkan
ketagihan

Merokok yang boleh

merosakkan paruparu dan salur
pernafasan
HASIL PERKUMUHAN DARI TUMBUHAN YANG MEMBAHAYAKAN
MANUSIA

END OF
CHAPTER

CREATED BY FARIHA SUBRI