OSMANLI SYAS TARH-II (1800-1900)

1. 1875 ylnda Bosna-Hersek'te kan ayaklanmalar Avusturya-Macaristan mparatorluu

tarafndan desteklenmitir.
Avusturya-Macaristan mparatorluumun bu ayaklanmay desteklemesinin amac
olarak aadakilerden hangisi gsterilebilir?
A) Adriyatik kylarna ulamak
B) Bulgaristan'n glenmesini nlemek
C) Yunanistan'a kar mttefik bulabilmek
D) Rusya'dan yardm alabilmek
E) Fransz htilali'nin etkilerini engelleyebilmek
2. Osmanl Devleti stanbul Konferans'nda iilerine karlmasna ynelik kararlar
alnmasn nlemek amacyla aadakilerden hangisini gerekletirmitir?
A) Sened-i Ittifak' imzalamak
B) Kanun-i Esasi'yi ilan etmek
C) Islahat Ferman'n konferansa sunmak
D) Avrupa hukukundan yararlanmay kabul etmek
E) Tanzimat Ferman'n yaynlamak
3. Osmanl Devleti, XIX. yzyln balarndan itibaren I bamszlk kazanmak amacyla
ayaklanan aznlklara, 1876'da Birinci Merutiyeti ilan ederek lke ynetimine katlma hakk
vermitir.
Osmanl Devleti'nin bu uygulama ile aadakilerden hangisini gerekletirmek istedii
sylenebilir?
A) Aznlklarn insan gcnden yararlanmak
B) Avrupa devletlerinin basksndan kurtulmak
C) Hristiyan birliini bozmak
D) Devletin dalmasn engellemek
E) Demokrasiye olan balln kantlamak
4. Aadakilerden hangisi, merutiyet ynetiminin zelliklerinden biri deildir?
A) Halkn padiahn yannda ynetime katlmas
B) Aznlklarn mecliste temsilci bulundurabilmesi G) Anayasal sisteme geilmesi
D) Fransz htilali'nin sonularndan etkilenmesi
E) Ulusal egemenlik anlaynn benimsenmesi
5. Osmanl Devleti'nde, Tanzimat Ferman, Islahat Ferman ve I. Merutiyetin ilanyla;
- Hukukun stnl ilkesi
- Halkn eitliinin kabul edilmesi
- Herkesin malna sahip kmas ve miras brakabilmesi
- Meclis yelerinin seimle belirlenmesi
gibi uygulamalar n plana kmtr.
Aadakilerden hangisinin bu gelimelerle ilgili olmad sylenebilir?
A) Padiahn yetkileri snrlanmtr.
B) Aznlklardan alnan farkl vergiler kaldrlmtr.
C) Devletin paralanmas nlenmitir.
D) zel mlkiyet hakk salanmtr.
E) Halkn ynetime katlmasna allmtr.
6. Ayastefanos Antlamas'nn aadaki maddelerinden hangisi hibir deiiklie
uramadan Berlin Antlamas'nda kabul edilmitir?
A) Bulgaristan krallnn kurulmas
B) Kars, Ardahan, Batum, Dou Beyazt'n Ruslara verilmesi
C) Srbistan, Karada ve Romanya'ya bamszlk verilmesi
D) Bosna ve Hersek'e zerklik verilmesi

E) Ermenilerin oturduu yerlerde yaplacak slahat Rusya'nn denetlemesi

7. Berlin Antlamas'nda yer alan;
I. Bosna Hersek'in ynetiminin Avusturya-Macaristan mparatorluu'na braklmas
II. Makedonya'nn Osmanl Devleti'ne verilmesi
gibi maddelerin temel amac aadakilerden hangisidir?
A) Rusya'nn Balkanlardaki etkisini azaltmak
B) Balkanlarda kabilecek atmalar nlemek
C) Bulgar devletinin glenmesini nlemek
D) Islahat Ferman'nn kararlarn uygulamak
E) Sanayi nklab'nn etki/erini azaltmak
8. 1882'de ngiltere'nin, Osmanl mparatorluunun nemli bir eyaleti olan Msr' igal
etmesinin nedeni aadakilerden hangisidir?
A) Svey Kanal'n kontrol etmek istemesi
B) Msr'n eski bir uygarlk merkezi olmas
C) Verimli topraklarn bulunmas
D) Kuds'e yakn olmas
E) Halknn Arap olmas
9. Berlin Antlamas ile Osmanl Devleti'nin bir eyalet! olan Dou Rumeli'de yaayan
Bulgarlar 1885'de ayaklanarak Bulgar prenslii ile birlemek istedi. Avrupal devletlerin
devreye girmesi zerine Osmanl Devleti, zerk Bulgar Krall'n tanmak zorunda kald.
Bulgar Krall 1908'de bamszln ilan etti.
Bu bilgilere gre, Osmanl aznlklarnn bamszlklarn ilan etmelerini kolaylatrc
etken olarak aadakilerden hangisi gsterilebilir?
A) Savunma politikasna geilmesi
B) ilerine mdahale edilmesi
C) Balkan topraklarnn gzden karlmas
D) Denge politikas izlenememesi
E) Kalc slahatlarn yaplmas
10. Osmanl Devleti'nin 1878 Berlin Antlamasndan sonra dalma dnemine girdii kabul
edilir.
Bu duruma aadakilerden hangisinin neden olduu sylenebilir?
A) Padiahlarn ynetimde yetersiz kalmas
B) Merkezi otoriteye bal olarak askeri gcn zayflamas
C) Yaplan slahatlarn yetersiz olmas
D) ngiltere ve Fransa'nn Osmanl Devleti'nin toprak btnln korumaktan vazgemesi
E) Ynetimde partici uygulamalarn etkili olmaya balamas
11. I. Rusya
II. Fransa
III. Avusturya
IV. ngiltere
V. Almanya
XIX. yzylda Osmanl topraklar zerinde en ok kar atmas yapan devletler
yukardakilerden hangileridir?
A) I ve V
B) II ve III
C) I ve IV
D) I ve II
E) IV ve V
12. Aadakilerden hangisi, Avrupal devletlerin Osmanl Devleti'ni paralamak ve
ykmak amacyla yaptklar giriimlere rnek olarak gsterilemez?
A) Kapitlasyonlar srekli hale getirmek
B) Osmanl Devleti egemenliindeki aznlklarn koruyuculuunu stlenmek
C) Osmanl Devleti'nin iilerine karmak

D) Aznlklara milliyetilik akmlarn yaymak

E) Osmanl Devleti'nin saldrya uramas durumun da yardmc olmak
CEVAP ANAHTARI________
1. A 2. B 3. D 4. E 5. C 6. C 7. / 8. A 9. B 10. D 11. C 12. E

OSMANLI SYAS TARH-II (1800-1900)

1. Bilgi : 1789'da Fransz ihtilali kmtr.
Durum : ok uluslu bir devlet olan Avusturya, Osmanl Devleti'ne kar Rusya'nn yannda
katld savaa son vererek 1791'de Zitovi Antlamas'n imzalamtr.
Yukardaki bilgi ile durum birlikte deerlendirildiinde aadaki yarglardan hangisine
varlabilir?
A) Osmanl devleti Fransz htilalinden etkilenmitir.
B) htilalden sonra Fransa Avusturya topraklarn igal etmitir.
C) Avusturya'ya kar Fransa ve Osmanl Devleti ittifak kurmutur.
D) Fransz ihtilali Avusturya'y olumsuz etkilemitir.
E) Avusturya Osmanl Devleti karsnda baarl olamamtr.
2. III. Selim'in giritii Nizam- Cedit slahatnn programnda; mevcut askeri ocaklarn
dzenlenmesi, Avrupa usulnde yeni bir ordunun kurulmas, sava tekniklerinin dzenlenmesi
gibi konular ele alnmt.
Buna gre, Nizam- Cedit slahatnn askeri arlkl olarak dzenlenmesinde
aadakilerden hangisinin etkili olduu savunulabilir?
A) Fransa'da htilal kmasnn
B) Avusturya ve Rusya ile yaplan savalarn yenilgi ile sonulanmasnn
C) Fransa'nn Msr'a saldrmas srasnda ngiltere ve Rusya'nn Osmanl Devleti'ni
desteklemesinin
D) Ayanlarn devlet otoritesine aykr davranlarda bulunmas zerine Sened-i ttifak'n
imzalanmasnn
E) rad- Cedit hazinesinin kurulmasnn
3. Osmanl Devleti'nde Fransz htilalinin etkisiyle karlan bamszlk amal ilk
ayaklanma aadakilerden hangisidir?
A) Mehmet Ali Paa Ayaklanmas
B) Yunan Ayaklanmas
C) Srp Ayaklanmas
D) Tepedelenli Ali Paa Ayaklanmas
E) Yemen Ayaklanmas
4. I. Rusya'nn Akdeniz'e inme giriimlerinin
younlamas
II. Svey Kanal'nn gvenliini salama dncesi
III. Fransa'nn Msr'a asker karmas
IV. Osmanl Devleti'nin nemli bir pazar olmas
Yukardakilerden hangileri, ngiltere'nin XVIII. yzyl sonlarnda Osmanl Devleti'ne
yaknlama politikas izlemesinin nedenleri olarak gsterilebilir?
A) III ve IV B) II ve III
C) I ve IV
D) I ve III
E) I ve II
5. Fransa XVIII. yzyl sonlarnda;
- Amerika'daki ngiliz kolonilerinin bamszlk savan destekledi.
- ngiltere'nin smrgelerine giden yol zerindeki Msr' igal etti.
Bu bilgiye gre;
I. Fransa, ngiltere'ye kar stnlk kurmak istemektedir.
II. Msr'n corafi konumu nemlidir.
III. Fransa smrgecilik hareketlerine kardr.
IV. Fransa ve ngiltere'nin ynetim biimleri farkldr. yarglarndan hangilerine
ulalabilir?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) Yalnz II E) Yalnz I

6. 1828 -1829 Osmanl-Rus sava sonucunda imzalanan Edirne Antlamas'nn

aadaki maddelerinden hangisi, dorudan Osmanl Devleti'ni mali adan g duruma
drme amacna yneliktir?
A) Yunanistan'n bamszlnn tannmas
B) Srbistan' zerklik verilmesi
C) Eflak ve Bodan'a ayrcalk verilmesi
D) Dou Anadolu'da baz yerlerin Rusya'ya braklmas
E) Rusya'ya sava tazminat verilmesi
7. XIX. yzylda meydana gelen,
I. Rusya'nn Akdenize inme giriimlerine ngiltere tepki gstermitir.
II. Fransa'nn Msr' igali srasnda Osmanl Devleti ngiltere ve Rusya'dan askeri destek
almtr.
III. Almanya'nn Ortadou'da hakimiyet kurmak iin Osmanl Devleti'ne yaknlamasna
ngiltere tepki gstermitir.
gibi gelimeler deerlendirildiinde, bu yzylda Osmanl Devleti'nin izledii politika ile
ilgili olarak aadakilerden hangisi sylenebilir?
A) Devletleraras kar atmalarndan yararlanarak varln devam ettirmitir.
B) Balkanlardaki egemenlii sona ermitir.
C) Silahlanma yarn desteklemitir.
D) Avrupa devletlerinden bor alarak ekonomisini dzeltmek istemitir.
E) Sadece ngiltere'den askeri ve siyasi destek almtr.
8. Osmanl Devleti'nin II. Mahmut dneminde Kavalal Mehmet Ali Paa ile imzalad
Ktahya Antlamas hangi zelliiyle Msr sorununun uluslararas sorun haline
dntn kantlar?
A) Avrupal devletlerin giriimleri sonucu imzalanm olmas
B) Kavalal'ya geni topraklar braklmas
C) Osmanl Devleti'nin gszln ortaya koymas
D) Sened-i ttifak'a aykr hkmler tamas
E) Osmanl Devleti'nin bir i sorununu zmeye ynelik olmas
9. Osmanl Devleti'nde XIX. yzylda ortaya kan aadaki olaylardan hangileri
arasnda neden-sonu balants kurulamaz?
A) Mehmet Ali Paa Ayaklanmas-Ktahya Antlamas'nn imzalanmas
B) Yunan Ayaklanmas'nn kmas-Navarin Olay'nn gereklemesi
C) 1828-1829 Osmanl Rus savann kmas-Yunanistan'n bamszlk kazanmas
D) Yunan Ayaklanmas'nn kmas-Osmanl Devleti'nin Rusya'dan yardm istemesi
E) 1841 Londra Antlamas'nn imzalanmas-Boazlar sorununun zmlenmesi
10. Rusya; Hnkar skelesi Antlamas'nn hangi maddesi ile Karadeniz'deki etkisini
artrm ve kendini gvence altna almtr?
A) Rusya ve Osmanl Devleti sava srasnda birbirlerine yardm yapacak
B) Boazlar Osmanl topra saylacak
C) Yardm eden tarafn masrafn yardm edilen taraf karlayacak
D) Antlama sekiz yl yrrlkte kalacak
E) Rusya'ya saldr olursa Osmanl Devleti boazlar dier devletlere kapatacak
11. Osmanl Devleti'nde II. Mahmut dneminde ayanlarla imzalanan Sened-i ttifak
aadakilerden hangisinin kant olarak gsterilebilir?
A) Ynetim zerinde d basknn arttnn
B) Merkezi otoritenin glendiinin
C) Devletin ayanlar karsndaki gszlnn
D) Halkn ynetime katlmaya baladnn
E) Batnn stnlnn kabul edildiinin

12. II. Mahmut dneminde;

- Yabanc mallara kar, yerli mallarn kullanm tevik edildi.
- Yenieri Oca kaldrlarak, Asakir-i Mansure-i Muhammediye adyla yeni bir ordu kuruldu.
- Divan rgt kaldrld.
Bu almalar aadakilerden hangisine ynelik bir giriim olarak gsterilemez?
A) Merkezi otoritenin glendirilmesi j
B) Halkn ynetime katlmas
C) Bozulan kurumlarn kaldrlmas
D) Yerli retimin artrlmas
E) Ordunun yeniden dzenlenmesi
CEVAP ANAHTARI________
1. D 2. B 3. C 4. D 5. A 6. E 7. A 8. A 9. D 10. E 11. C 12. B

OSMANLI SYAS TARH-II (1800-1900)

1. Osmanl Devleti 3 Kasm 1839' da Tanzimat Ferman'n ilan ederek yaad baz
sorunlardan kurtulmak istedi.
Aadakilerden hangisi Tanzimat Ferman'nn ilan ile gerekletirilmesi dnlen
amalardan biri olarak gsterilemez?
A) Avrupa devletlerinin iilerine karmasn nlemek
B) Avrupal devletlerin desteini salamak
C) Devletin paralanma ve dalmasn engellemek
D) Halkn sosyal yapsnda yenilikler yaparak adalamay salamak
E) Halkn ynetime katlmasn salamak
2. Osmanl Devleti'nde 1839'da ilan edilen Tanzimat Ferman'nn;
Herkesin can, mal ve namus gvenliinin salanaca
Mahkemelerin herkese ak olaca, kimsenin yarglanmadan ceza almayaca
gibi maddelerine baklarak, aadakilerden hangisinin gerekletirilmek istendii
sylenebilir?
A) zel mlkiyet hakknn tannmas
B) Halkn ynetime katlmas
C) Ayanlarn varlnn tannmas
D) Hukukun stnl ilkesinin benimsenmesi
E) Padiahn tek otorite olduunun kabul edilmesi
3. Tanzimat Ferman'na gre;
I. Halkn can ve mal gvenlii devlet garantisine alnacakt.
II. Kanun karsnda herkes eit olacakt.
III. Vergiler herkesin gelirine gre alnacakt.
IV. Askerlik vatan grevi olarak kabul edilecekti.
Bu bilgilere gre, fermanda aadakilerden hangisiyle ilgili almalara deinilmedii
sylenebilir?
A) Ynetim biimi B) Adalet
C) Mali durum
D) Mlkiyet hakk
E) Askerlik
4. Krm Savann,
I. Mlteciler sorunu
II. Rusya'nn Akdeniz'e inme dncesi
III. Kutsal yerler sorunu
gibi nedenlerinden hangileri, Rusya'nn Osmanl egemenliinde yaayan Ortodokslar
zerindeki etkisini artrma amac ile ilgilidir?
A) Yalnz I
B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II
E) I ve III
5. ngiltere ve Fransa, Krm Sava'nda Rusya'ya kar Osmanllar desteklemitir.
Aadakilerden hangisi, ngiltere ve Fransa'nn Osmanllar desteklemesinin en nemli
nedenidir?
A) Ruslarn Ege Adalarn ele geirmesi
B) Londra Boazlar Szlemesi'nin imzalanmas
C) Islahat Ferman'nn hazrlanmas
D) Balta Liman Ticaret Szlemesi'nin yrrle girmesi
E) Rusya'nn Akdeniz ve boazlarda etkisini artraca dncesi
6. 1856 Islahat Ferman'nda yer alan hkmlerden bazlar unlardr:
I. Kilise mallarna dokunulmamas
II. Aznlklar iin bat tr mahkemeler kurulmas
III. Mslman olmayanlarn askerlik karl bedel deyebilmesi

IV. Mslman olmayanlarn da banka ve irket kurabilmesi

Bu maddelere baklarak aadaki yarglardan hangisi savunulabilir?
A) Hukuk birliinin salanmasna allmtr.
B) Ferman yalnzca aznlklar dnlerek hazrlanmtr.
C) Ekonomik hayatn canlandrlmas amalanmtr.
D) Mslmanlar ile gayr-i Mslimler arasndaki ayrla son vermeye yneliktir.
E) Ferman Avrupal devletlerin beklentileri dikkate alnmadan hazrlanmtr.
7. 1856 Paris Antlamas'nn,
I. Osmanl Devleti Avrupa devletler hukukundan yararlanacaktr.
II. Eflak ve Bodan'a zerklik tannacak, bu durum Avrupal devletlerin garantisi altnda
olacaktr.
III. Osmanl Devleti ve Rusya Karadeniz'de sava gemisi bulundurmayacaktr.
IV. Boazlar zerindeki Osmanl egemenlii devam edecektir.
hkmlerinden hangileri, Osmanl Devleti asndan olumsuz nitelik tamaktadr?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) I ve IV
E) I ve III
8. Aadakilerden hangisi, Osmanl aydnlarnn Avrupa'daki demokrasi alanndaki
gelimelerden etkilendiklerinin gstergesidir?
A) Aznlklarn da askerlik grevi yapmalarn savunmalar
B) Islahat Ferman'nn yaynlanmasn salamalar
C) Ayanlarla Sened-i Ittifak'n imzalanmasn salamalar
D) Padiahn otoritesinin bir meclis tarafndan snrlandrlmasna almalar
E) ltizam sisteminin kaldrlmasna ynelik almalar yapmalar
9. Kanun-i Esasi'de yer alan;
I. Mebuslar Meclisi yelerinin 4 yl iin seilmesi
II. Padiahn meclisi ama kapama yetkisini elinde bulundurmas
III. Antlamalarn padiah ile birlikte meclis tarafndan onaylanmas
IV. Ayan Meclisi yelerinin padiah tarafndan seilmesi
V. Bakanlarn meclise kar sorumlu tutulmas
kararlarndan hangilerinin padiahn yetkilerini kstlad sylenebilir?
A) III ve V
B) I ve III
C) II ve IV
D) II ve V
E) I ve V
10. Aadakilerden hangisi 1877-78 Osmanl-Rus Sava'nn nedenlerinden biri
deildir?
A) Panislavizm hareketinin yaygnlamas
B) Balkan uluslarnn ayaklanmas
C) Boazlarn bir komisyon tarafndan ynetilmesi
D) ngiltere'nin Osmanl Devleti'ni Rusya karsnda yalnz brakmas
E) Osmanl Devleti'nin stanbul ve Londra Konferans kararlarn reddetmesi
11. 1877-1878 Osmanl-Rus Sava'ndan sonra ngiltere, Osmanl Devleti ile anlaarak
Kbrs'a yerleti.
ngiltere Kbrs'a yerleme gerekesi olarak aadakilerden hangisini gstermitir?
A) Dyun-u Umumiye borlarn denetlemek
B) Osmanl Devleti'nden sava tazminat almak
C) Srbistan'n bamszln salamak
D) Osmanl topraklarn Rus saldrsna kar korumak
E) Bulgaristan'n kurulmasna kar Akdeniz'in gvenliini salamak
12. 1897'de kan Osmanl-Yunan savanda Osmanl ordusu stnlk salayarak Atina
zerine yrd. Avrupa devletlerinin ie karmas zerine sava durdu. 1897'de yaplan bir
antlama ile taraflar sava ncesindeki snrlarna ekilirken Girit'e zerklik verildi.

Bu bilgiye gre;
I. Osmanl Devleti savata elde ettii baary siyasi alanda gsterememitir.
II. Osmanl Devleti her bakmdan gl bir devlettir.
III. Avrupa devletleri Yunanllardan yana tutum izlemitir.
yarglarndan hangileri ileri srlemez?
A) I ve II
B) II ve III
C) Yalnz III
D) I ve III
E) Yalnz II
CEVAP ANAHTARI________
1. E 2. D 3. A 4. C 5. E 6. B 7. B 8. D 9. A 10. C 11. D 12. E

OSMANLI SYAS TARH-II (1800-1900)

1. Osmanl Devleti'ne kar Rusya ile birlikte savaan Avusturya 1791'de Zitovi Antlamas'n
imzalayarak savatan ekildi.
Avusturya'nn savatan ekilmesinin nedeni aadakilerden hangisi olabilir?
A) Rusya ile anlamazla dmesi
B) Fransz ihtilali'nin lkesindeki etkilerinden ekinmesi
C) lkesinde i isyanlarn kmas
D) Savata baarsz olmas
E) Gelir kaynaklarnn giderek azalmas
2. III. Selim yaplmas dnlen slahatlar konusunda devlet adamlarndan raporlar istedi.
Devlet adamlarnn raporlar genellikle askeri alanda slahat yaplmasn ngrmekte idi.
Islahat isteklerinin askeri alanda younlamasnn nedeni olarak aadakilerden
hangisi gsterilebilir?
A) Fransz htilali'nin Balkanlarda etkili olmas
B) Ulema snfnn yeniliklere kar direnmesi
C) Fransa'nn Msr' igal etmesi
D) Savalarda baarsz sonular alnmas
E) Kara Mhendishanesi'nin almas
3. - Venedik Cumhuriyeti'nin 1797'de Fransa ile
Avusturya arasnda paylalmas zerine Fransa, Balkanlarda Osmanl Devleti'ne komu oldu.
Bu durum Fransa'y Osmanl topraklarnn ele geirilmesinde etkili bir konuma getirdi.Napolyon, Fransa'nn bu politikasn Balkanlarda uygulamak yerine Ortadou'da uygulamay
tercih ederek 1798'de Msr'a asker kard.
Napolyon'un bu tutumu aadakilerden hangisiyle aklanabilir?
A) Fransz htilali fikirlerini yaymak istemesi
B) Osmanl Devleti'nin Balkanlardaki egemenliini tanmas
C) Rusya'nn Balkanlardaki gcnden ekinmesi
D) Osmanl Devleti'nin Balkanlarda daha gl olmas
E) Msr'n jeopolitik konumundan yararlanmak istemesi
4. III. Selim dneminde yaplan slahat almalarndan bazlar unlardr;
I. Nizam- Cedit ordusu kurulmutur.
II. Okullarda yabanc dil olarak Franszca okutulmutur.
III. Avrupa bakentlerinde srekli elilikler almtr.
Bunlardan hangilerinin slahat almalarna yenierilerin tepki gstermesine neden
olduu sylenebilir?
A) Yalnz I
B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II
E) II ve III
5. Bilgi : Rusya XIX. yzyl boyunca Akdeniz'e inmek iin alt.
Durum : Amerika'daki kolonilerinin bamszln tanmak zorunda kalan ngiltere iin
Hindistan'daki smrgelerinin nemi artmt.
Bilgi ile durum birlikte deerlendirildiinde, ngiltere'nin XIX. yzylda, Akdeniz ile
ilgili gelimelerde Osmanl Devleti'ni desteklemesinin nedeni aadakilerden hangisi
olur?
A) Osmanl topraklarndaki Hristiyan halk korumak
B) Osmanl donanmasn glendirmek
C) Rusya'y Akdeniz'den uzaklatrabilmek
D) Osmanl maliyesini denetim altna almak
E) Akdeniz ticaretini canlandrabilmek
6. - Osmanl Devleti 1805'te ngiltere ve Rusya'nn
kar kmasna ramen Fransa'daki Napolyon'un imparatorluunu tanm ve Fransa'nn

isteiyle Boazlar Rusya'ya kapatmtr.

- Bu nedenle 1806'da balayan Osmanl-Rus savandan yararlanan Napolyon, Rusya'y
yenilgiye uratm ancak bu devlet ile Osmanl topraklarnn paylam konusunda anlamaya
varmtr.
Aadakilerden hangisi bu bilgilerden karlabilecek bir sonu deildir?
A) Osmanl Devleti Avrupa devletleri ile ilikilerinde denge arayndadr.
B) Devletleraras ilikiler koullara gre deimektedir.
C) Osmanl topraklar XIX. yzylda stratejik nemini kaybetmitir.
D) Fransa kendi karlar iin Osmanl dostluundan vazgemitir.
E) Boazlar, Osmanl Devleti ile Rusya arasnda sava nedeni olmutur.
7. Osmanl Devleti egemenliinde yaayan aznlklar, Fransz htilali'nin etkisiyle XIX. yzyl
balarndan itibaren ayaklanm ve bamsz devlet kurmak istemilerdir.
Bu bilgi aadakilerden hangisinin kant olamaz?
A) Fransz ihtilali baka devletleri de etkilemitir.
B) Osmanl Devleti okuluslu bir devlettir.
C) Osmanl Devleti XIX. yzylda paralanma sreci yaamtr.
D) Fransz htilali smrgecilik anlaynn gelimesini salamtr.
E) Osmanl Devleti eski gcn kaybetmitir.
8. 1806-1812 Osmanl-Rus sava sonunda imzalanan Bkre Antlamas ile Osmanl
lkesinde yaayan Srplara baz ayrcalklar tannmt.
Bu bilgiye gre;
I. Osmanl Devleti Rusya'dan gszdr.
II. Rusya Osmanl Devleti'nin iilerine karmaktadr.
III. Osmanl lkesinde yaayan aznlklarn din hrriyeti yoktur.
IV. Osmanl Devleti ierisinde en zengin olan aznlk grubu Suplardr.
yarglarndan hangileri kesin olarak dorudur?
A) Yalnz I
B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve IV
E) I ve II
9. 1829 Edime Antlamas ile ortaya kan;
- Yunanistan'n bamszlnn tannmas
- Eflak-Bodan'a ayrcalk ve Srbistan'a zerklik verilmesi
gibi gelimelerin Osmanl Devleti zerindeki olumsuz etkisi aadakilerden hangisidir?
A) Balkanlardaki dier aznlklarn ayaklanmasna ortam hazrland.
B) Viyana Kongresi kararlar uyguland.
C) Kavalal Mehmet Ali Paa ayaklanmas kt.
D) Sened-i ttifak imzaland.
E) Srbistan bamsz oldu.
10. Osmanl Devleti Msr Valisi Mehmet Ali Paa'nn ayaklanmasn bastramaynca nce
ngiltere ve Fransa'dan, bekledii yant alamaynca da Rusya'dan yardm istedi.
Bu gelimelere bakarak Osmanl Devleti iin;
I. stedii devletten yardm alabilmektedir.
II. sorunlaryla ba edebilecek durumda deildir.
III. Devletleraras ilikilerde etkili bir devlet konumundadr.
yarglarndan hangilerine ulalabilir?
A) Yalnz I
B) Yalnz II C) II ve III
D) Yalnz III E) I ve III
11. Osmanl Devleti, Kavalal Ayaklanmas srasnda yardm ald Rusya ile 1833' te Hnkar
skelesi Antlamas'n imzalad. Bu antlamaya gre, Rusya savaa girerse Osmanl Devleti
boazlar dier devletlere kapatacakt.
Aadakilerden hangisi, Hnkar skelesi Antlamasnn sonular arasnda

gsterilemez?
A) Boazlarn Avrupa sorunu haline gelmesi
B) Rusya'nn kendini gvenceye almas
C) Avrupal devletlerin tepki gstermesi
D) Boazlarda Osmanl egemenliinin zayflamas
E) Rus ticaret gemilerinin boazlardan gei hakk elde etmesi
12. Aadakilerden hangisi II. Mahmut'un merkezi otoriteyi glendirmek amacyla
yapt almalardan biridir?
A) Avrupa'ya renci gndermek
B) Ayanlarla mcadele etmek
C) stanbulda ilkretimi zorunlu hale getirmek
D) Karantina tekilatn kurmak
E) Fes giyilmesini kabul etmek
CEVAP ANAHTARI________
1. B 2. D 3. E 4. A 5. C 6. C 7. D 8. E 9. A 10. B 11. E 12. B

OSMANLI SYAS TARH-II (1800-1900)

1. Osmanl Devletinde XIX. yzylda yaanan;
I. Balta Liman Ticaret Szlemesi'nin imzalanmas
II. Hnkar skelesi Antlamasnn imzalanmas
III. Tanzimat Ferman'nn ilan edilmesi
IV. Kutsal yerler sorununun zmlenmesi
gibi gelimelerden hangilerinin ngiltere'nin desteini salamak amacna ynelik olduu
savunulabilir?
A) I ve III
B) II ve III
C) III ve IV
D) I ve II
E) II ve IV
2. Tanzimat Ferman'nn ilan edilme amalarndan biri de Avrupal devletlerin desteini
kazanmaktr.
Aadaki sorunlardan hangisinin zmlenmesi Osmanl Devleti'nin bu amacna
ulatn kantlar?
A) D borlar
B) Yemen ayaklanmas
C) Kapitlasyonlar
D) Boazlar
E) Yenieri ordusunun kaldrlmas
3. Osmanl Devleti ile Rusya arasnda;
- 1711 Prut Sava'ndan nce sve kralnn Osmanllara snmas,
- 1768-1774 Osmanl-Rus Sava ncesinde Lehlilerin Osmanllara snmas,
- 1853-1856 Krm Sava ncesinde Macar mltecilerinin Osmanllara snmas
gibi sorunlar yaanmtr.
Bu bilgilere baklarak aadaki sonulardan
hangisi karlamaz?
A) Osmanl Devleti ile Rusya arasnda savalar olmutur.
B) Mlteciler, Osmanl Devleti'ni Rusya'ya kar savaa kkrtmtr.
C) Osmanl Devleti Ruslardan kaanlar iin gvence olmutur.
D) Rusya'nn karlar ile Osmanl Devleti'nin karlar birbirleriyle atmaktadr.
E) Mlteciler sorunu Osmanl Devleti ile Rusya'nn savamasnda etkili olmutur.
4. Tanzimat Ferman (1839) ile uygulamaya konulan;
I. Herkesin mal ve can gvenlii salanacak
II. Vergiler herkesin gelirine gre alnacak
III. Kanun karsnda herkes eit saylacak
IV. Devlet memurlar sadece hazineden maa alacak
gibi dzenlemeler aadakilerden hangisine kant olarak gsterilemez?
A) Rvetin nlenmeye alld
B) Mlkiyet hakknn gvenceye alnd
C) Halkn devlet ynetiminde sz sahibi olduu
D) Vergi adaletinin salanmaya alld
E) Hukuk devleti olma yolunda adm atld
5. Krm Sava'nda ngiltere ve Fransa; Rusya'nn Karadeniz'deki sava filosu ve tersanelerini
etkisiz klmakta gsterdii abay kara savalarnda gstermemitir.
Bu durumun nedeni olarak aadakilerden hangisi gsterilebilir?
A) Hristiyan bir devlet olan Rusya'ya fazla zarar vermek istememeleri
B) Ruslarn ok gl kara kuvvetlerinden ekinmeleri
C) Bat kamuoyunun tepkisinden ekinmeleri
D) Osmanllarn glenmesinden ekinmeleri
E) Rusya'nn Akdeniz'e inmesini engellemekle yetinmeleri

6. Krm Sava'ndan sonra imzalanan Paris Antlamas'nn baz maddeleri unlardr:

I. Osmanl Devleti bir Avrupa devleti saylacak
II. Islahat Ferman'nn uygulanmasna Avrupa devletleri karmayacak
III. Osmanl Devleti'nin toprak btnl Avrupal devletler tarafndan garanti altna alnacak
IV. Eflak ve Bodan'n zerklii Avrupa devletlerinin korumas altnda olacak
Bunlardan hangileri, Osmanl Devleti'nin "kendi topraklarn koruyamayacak kadar g
yitirdiinin" kantdr?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) I ve III
E) II ve IV
7. Islahat Ferman'nn hazrlanma amac, Avrupal devletlerin Osmanl Devleti'nin iilerine
karmasn engellemek idi. Ancak bu ferman Osmanl Devleti'nin iilerine daha ok
karmalarna yol amtr.
Bu duruma neden olarak fermann aadaki zelliklerinden hangisi gsterilebilir?
A) Aznlklara ynelik olarak hazrlanmas
B) Paris Konferans'nda batl devletlerin onayna sunulmas
C) Avrupa'daki gelimelerden etkilenmi olmas
O) Tanzimat Ferman'n tamamlayc nitelik tamas
E) Padiahn onayyla
yaynlanm olmas
8. Bilgi: Paris Antlamas'na gre, Rusya Karadeniz'de sava gemisi ve tersane
bulundurmayacakt. Ayrca Osmanl Devleti'nin toprak btnl Avrupa devletlerinin
garantisi altnda olacakt.
Durum : Fransa 1870'de Almanya ile yapt savata yenilince bu garanti ilerliini kaybetti.
Bilgi ile durum birlikte deerlendirildiinde aadakilerden hangisinin durumun
sonucu olarak ortaya kt savunulabilir?
A) Yeni Osmanllarn istei ile merutiyetin ilan edilmesi
B) Dyun-u Umumiye daresi'nin kurulmas
C) Islahat Ferman'nn yaynlanmas
D) Rusya'nn Karadeniz'in tarafszl maddesini tanmadn aklamas
E) Franszlara verilen kapitlasyonlarn kaldrlmas
g. ngiltere ve Fransa'nn XIX. yzylda grlen;
I. Kendi uygarlklarn Osmanl Devleti'ne benimsetme
II. Osmanl Hristiyanlarnn haklarn yetersiz bularak artrlmasn salama
III. Osmanl Devleti'ne Rusya'nn bask yapmasn engelleme
IV. Ulusuluk akmnn Osmanl lkesinde yaylmasna neden olma
gibi giriimlerinden hangilerinin, Osmanl mparatorluundaki paralanma ve k
hzlandrmaya ynelik olduu sylenebilir?
A) II ve IV
B) III ve IV C) I ve III
D) I ve II
E) I ve IV
10. 1876'da stanbul'da; Balkanlarda kan ayaklanmalar grmek zere Rusya, ngiltere,
Avusturya, Fransa ve Osmanl Devleti'nin katlmyla bir konferans topland. Osmanllar
konferans toplanmadan nce Kanun-i Esasi almalarn bitirmilerdi. Konferans toplant
halinde iken merutiyet ilan edildi.
Bu bilgilere gre, Osmanl Devleti'nin;
I. Avrupa devletlerinin iilerine karmasn nlemek
II. Padiahn yetkilerini kstlamak
III. Devletin dalmasn engellemek
IV. Balkan halknn bamszlk kazanmasn salamak
gibi politikalardan hangilerini gerekletirmek istedii savunulabilir?
A) I ve III
B) II ve III
C) II ve IV
D) I ve II
E) III ve IV

11. Kanun-i Esasi'nin ilan ile Mebusan Meclisi alm ve Osmanl halk seme ve seilme
hakkn kullanarak padiahn yannda ynetime katlmtr.
Bu durum, Osmanl Devleti'nde aadakilerden hangisinin gelimeye baladnn
kantdr?
A) Teokratik devlet dncesinin
B) Hukuk devleti anlaynn
C) Ulusal devlet dncesinin
D) Laik devlet anlaynn
E) Halk egemenlii dncesinin
12. 1877-1878 Osmanl-Rus sava sonunda imzalanan S Berlin Antlamas ile Bosna-Hersek;
Avusturya-Macaristan mparatorluu'nun ynetimine, Makedonya ise Osmanllara brakld.
Bu kararlarn amac olarak aadakilerden hangisi gsterilebilir?
A) Trklerin g etmesini salamak
B) Boazlarn gvenliini salamak ;
C) Yunanistan'n glenmesine engel olmak
D) Rusya'nn Akdeniz ile balantsn kesmek
E) Haydarpaa-Badat demiryolu iin elverili ortam hazrlamak
CEVAP ANAHTARI________
1. A 2. D 3. B 4. C 5. E 6. C 7. B 8. D 9. A 10. A 11. E 12. D

TEKRAR TEST
1. ngiliz kral 1689'da parlamento tarafndan hazrlanan insan haklar bildirisini kabul ve ilan
etti. Buna gre, "Parlamentonun onay olmadan yasalar yrrlkten kaldrlmayacak, vergi
toplanmayacak ve seimler serbest yaplacakt."
Bu bilgiler deerlendirildiinde, ngiltere iin;
I. Meruti rejim uygulanmaktadr.
II. Halkn ynetimdeki etkisi artmtr.
III. Kilise gcn korumaktadr.
IV. Fransa'ya kar stnlk kurulmutur. yarglarndan hangilerine varlabilir?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) I ve III
E) II ve IV
2. Amerika bamszlk sava srasnda yaynlanan insan haklar bildirgesinde nsanlarn
doutan birtakm haklar vardr. Bu haklar, kuvvetini halktan alan ve halkn arzusuyla
ibana gelen hkmetler korur." eklinde bir madde yer almtr.
Bu maddenin aadakilerden hangisinin gelimesinde etkili olduu sylenebilir?
A) Monarik ynetimlerin
B) Sanayi devriminin
C) Smrgeciliin yaygnlamasnn
D) Demokratik ynetimlerin
E) Devletleraras bloklarn kurulmasnn
3. XV. ve XVI. yzyllarda derebeylere kar krallar destekleyen burjuva snfnn,
XVIII. yzylda krallara kar mcadele etmesinin amac aadakilerden hangisidir?
i A) Ticari hak elde etmek
B) Sosyal haklarn kazanmak
C) Siyasi haklar elde etmek
D) Derebeylik ynetimini kurmak
E) Ekonomik adan glenmek
4. Viyana Kongresi'nde alnan kararlardan hangisinin Fransz htilali'ne tepki nitelii
tamad sylenebilir?
A) Belika ve Hollanda'nn birletirilmesi
B) Fransa'nn ihtilalden nceki snrlara ekilmesi
C) sve ve Norve'in birletirilmesi
D) Gney Afrika ve Malta Adas'nn ngiltere'ye braklmas
E) Germen Konfederasyonu'nun kurulmas
5. Avrupa'da yaanan Rnesans Hareketleri, kalplam geleneki anlay yerine zgr bir
dnce ortam yaratmtr. Bunun doal sonucu olarak yaknada Avrupa'da siyasi, sosyal,
kltrel ve ekonomik deiimler yaanmtr.
Aadakilerden hangisi, bu gelimelere rnek olarak gsterilemez?
A) Demokrasiye uygun ynetimlerin kurulmas
B) Smrgecilik yarnn sona ermesi
C) Snf farkllklarna tepki gsterilmesi
D) insan haklarna ilikin bildirgeler yaynlanmas
E) Sanayi Devrimi'nin gereklemesi
6. - 1830 htilalleri sonucunda Fransa'da meruti krallk kurulmutur.
- 1848 htilalleri sonucunda Fransa'da cumhuriyet ilan edilmi, halka seme ve seilme hakk
tannmtr.
Bu aklamalar deerlendirildiinde 1830'dan 1848'e kadar geen sre iinde Fransa'da
aadakilerden hangisinin glendii sylenebilir?
A) Laik devlet yapsnn
B) Hukukun stnlnn

C) Snflararas mcadelenin
D) Mlkiyet kavramnn
E) Halkn ynetimdeki etkisinin
7. Osmanl Devleti'nde grlen zelliklerden bazlar unlardr:
I. Egemenlik hakk Osmanl ailesine aittir.
II. Aznlklara eitli haklar tannmaktadr.
III. Din ve devlet ileri birlikte yrtlmektedir.
IV. Siyasi yap ok ulusludur.
Bunlardan hangileri, Fransz htilalinin getirdii dnce akmlaryla
badamaktadr?
A) Yalnz I
B) III ve IV C) Yalnz II
D) II ve III
E) Yalnz IV
8. XIX. yzylda Osmanl Devleti ile ilgili;
- Msr sorunu, 1840 Londra Konferans'nn
- Boazlar sorunu, 1841 Londra Konferans'nn
gndemini oluturmutur.
Bu durum aadakilerden hangisinin gstergesi olamaz?
A) Bu yerlerin uluslararas neme sahip olduunun
B) Osmanl Devleti'nin iilerine karldnn
C) Avrupa devletlerinin bu yerlerde karlar bulunduunun
D) Osmanl Devleti'nin baz konularda tek bana karar veremediinin
E) Batl devletlerin Osmanl Devleti'nin egemenlik haklarn koruduunun
9. II. Mahmut dneminde gerekletirilen slahat hareketlerini baarszla uratmak
isteyen Rusya'nn aadaki giriimlerinden hangisinin bu amaca ynelik olduu
savunulabilir?
A) Osmanl Devleti'ni Edirne Antlamas ile sava tazminat demeye zorlamak
B) Avrupa devletleri ile anlap Osmanl Devleti'ne kar ittifak kurmak
C) Balkanlarda Slavlatrma politikasn balatmak
D) Boazlar konusunu uluslararas sorun haline dntrmek
E) Hnkar skelesi Antlamas'yla Osmanl Devleti zerinde stnlk kurmak
10. ngiltere XIX. yzyl balarnda Osmanl Devleti'ne yardm ederek toprak btnln
korumaya almtr.
ngiltere'nin bu politikasnn en nemli amac olarak aadakilerden hangisi
gsterilebilir?
A) Kapitlasyonlardan yararlanmak
B) Akdeniz'e egemen olmak
C) Rusya'nn Akdeniz'e inmesini engellemek
D) Smrgelerine giden yolun gvenliini salamak
E) Fransa'nn Akdeniz'i ele geirmesini engellemek
11. Osmanl Devleti'nde 1876'da ilan edilen I. Merutiyet'in baz zellikleri unlardr;
I. Hkmet, padiaha kar sorumludur.
II. Meclisi ama kapatma yetkisi padiaha aittir.
III. Yasama yetkisi meclise verilmitir.
IV. Siyasi dnceleri ynlendiren partiler yoktur.
Bunlardan hangilerinin "demokratik devlet" anlayna uygun olduu sylenebilir?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) Yalnz III E) Yalnz IV
12. Batl devletler, Osmanl Devleti'nin kar kmasna ramen Paris Antlamas'nda
aznlklar ile ilgili bin maddenin yer almasn saladlar Bu madde ile aznlklarn hak ve
imtiyazlarnn korunmas amalanmtr.

Batl devletlerin Paris Antlamas'nda byle bir maddenin yer almasn salamalarnn
amac olarak aadakilerden hangisi olabilir?
A) Osmanl mparatorluu'nda demokrasinin yerlemesini salamak
B) Rusya'nn Ortodokslar zerindeki etkisini nlemek
C) Gen Osmanllarn almalarna destek vermek
D) Msr sorununun zmn kolaylatrmak
E) Yunanistan'n bamszln salamak |
CEVAP ANAHTARI_________ I
1. A 2. D 3. C 4. E 5. B 6. E 7. C 8. E 9. A 10. D 11. D 12. B

OSMANLI DEVLET-KURUMLAR, KLTR ve UYGARLIK

1. Osmanl Devleti, kltr ve uygarlk alannda Anadolu Seluklularndan etkilenmitir.
Aadakilerden hangisi, bu etkilenmenin kantlarndan biri olarak gsterilemez?
A) Divan tekilatnn kurulmas
B) Vakf toprak uygulamas
C) Hkmdarlarn sultan unvan kullanmas
D) Tmar sisteminin gelitirilmesi
E) Topraklarn hanedan yeleri arasnda paylalmamas
2. Osmanl Devleti'nde ynetimde padiahlarn mutlak egemenliinin snrlandna
kant olarak, aadaki grev veya yetkilerinden hangisi gsterilebilir?
A) Sadrazamlar grevden alma
B) Uygulamalarda eyhlislamdan fetva alma
C) Ordulara komutanlk etme
D) Antlamalar onaylama
E) Divann almalaryla ilgili bilgi alma
3. Tmarn ekirdeini oluturan ksma kl tmar denir. Sipahi olan herkes iin balangta
ekirdek ksm vard. Bu blm zamanla byyebilir fakat ocuklara geemezdi.
Tmarn byyen ksmlarnn ocuklara gemesinin engellenmesinin amac olarak
aadakilerden hangisi gsterilebilir?
A) Bayndrlk almalarn dzenlemek
B) Vergi toplamay kolaylatrmak
C) Tmar arazinin mlk araziye dnmesini nlemek
D) Tarmsal almalar zendirmek
E) Asker saysnn artmasna engel olmak
4. Osmanl Devleti'nde toprak ynetiminin sosyal, siyasi ve askeri bakmdan byk nemi
vard. Toprak ynetiminde dirlik sisteminin uygulan ok ayrntl bir ekilde belirlenmiti.
Aadakilerden hangisi, dirlik sahiplerinin grevlerinden biri deildir?
A) Tmarl sipahi yetitirmek
B) Vergi toplamak
C) Bulunduklar blgenin gvenliini salamak
D) Kendi blgesinde yaayanlar yarglamak
E) Devlet otoritesinin salanmasnda yardmc olmak
5. Osmanl Devleti'nde miri arazi devlete aittir. Miri araziyi elinde bulunduran reaya (kyl)
topra bo brakmamak zorundayd.
Bu uygulamann amac aadakilerden hangisidir?
A) Reayann glenmesini engellemek
B) Tarmsal retimin srekliliini salamak
C) Topran nadasa braklmasn nlemek
D) Miri arazilerin mlk araziye dnmesini engellemek
E) iltizam sistemini yaygnlatrmak
6. Osmanl halk, eitli din, mezhep ve uluslara mensup insanlardan oluuyordu. Ancak
toplum rk esasna gre deil, dnce ve inan esasna gre rgtlenmiti.
Aadakilerden hangisi, bu duruma kant olarak gsterilemez?
A) Mslman olmayan halkn cizye vergisi demesi
B) Lonca tekilatna sadece Mslman esnaflarn girebilmesi
C) Mslmanlardan rn vergisi olarak r alnmas
D) Trk ve Mslman olmayanlarn medreselere alnmamas
E) Devlet ilerinin yrtlecei Divan- Hmayun'un kurulmas
7. Osmanl Devletinde aadakilerden hangisi i gvenlii salamak ve ticareti
gelitirmek amacna ynelik olarak kurulmutur?

A) Humbaraclar
B) Aknclar
C) Azaplar
D) Derbent muhafzlar
E) Tmarl sipahiler
8. Osmanl Devleti'nde baz gelirlerin kiralama yoluyla toplanmas sistemine iltizam ad
verilir.
Aadakilerden hangisi, iltizam sisteminin giderek yaygnlamasnn ortaya kard
sonulardan biri olarak gsterilemez?
A) Kapkulu askerlerinin saysnn azalmas
B) Halkn vergi yknn arlamas
C) Ayan denilen feodal beylerin ortaya kmas
D) Merkezi otoritenin zayflamas
E) Miri topraklarn mlk toprak haline gelmesi
9. Osmanllarda temel hukuk kurallar, slam dininin koyduu hukuk kurallaryd. Buna eriat
denirdi. eriat ile elimemek artyla padiaha kural koyma yetkisi tannmt. Padiahn bu
yetkisine dayanarak koyduu kurallara rfi hukuk ad verilirdi.
Bu bilgilere baklarak aadaki yarglardan hangisine varlamaz?
A) Padiahn otoritesini artrmaya ynelik bir devlet anlay grlmektedir.
B) eriat kurallar, gerektiinde padiahn yetkisini azaltmaktadr.
C) Devlet ynetimi ile ilgili kurallar tamamen rfi hukuka gre yrtlmektedir.
D) Padiah, devlet ve memleket ileyiiyle ilgili kanunlar yapabilmektedir.
E) Devlet ilerinde er'i ve rfi hukuk birlikte kullanmaktadr.
10. Osmanl Devletinde;
- Kurulu dneminde sadrazamlk makamn elinde tutan andarl ailesinin, stanbul'un
fethinden sonra ynetimdeki etkinlii sona ermitir.
- XVII. yzylda sadrazamlk makamn 35 yl elde tutan Kprller ailesinin, XVIII.
yzylda siyasal gc kalmamtr.
Bu bilgiler birlikte deerlendirildiinde, Osmanl toplum yaps ile ilgili olarak aadaki
genellemelerden hangisine ulalabilir?
A) Soy esasna dayal bir ynetici snf olumamtr.
B) Sadrazamlk veraset yoluyla el deitirmektedir.
C) Baarl yneticiler grevden uzaklatrlmtr.
D) Ynetimde devirme kkenlilerin etkisi artmtr.
E) st dzey grevlere belirli kiiler gelebilmitir.
11. XV. yzylda Osmanl pazarlarnda yerli rnlerin oran yabanc rnlere oranla daha
fazla iken XIX. yzylda bu durum tersine bir gsterge izmitir.
Bu deiiklikte aadakilerden hangisinin etkili olduu savunulamaz?
A) Lonca tekilatnn uygulamalarnn
B) Avrupa devletlerine tannan ayrcalklarn
C) Avrupa devletlerinin Sanayi Devrimi'ni gerekletirmelerinin
D) Osmanl Devleti'nin ak pazar haline gelmesinin i
E) Alnan d borlarn
12. Osmanllarda Enderun ad verilen okul hangi
ama iin almtr?
A) Devlet adam yetitirmek
B) Hristiyan ocuklar slamlatrmak
C) Devlete asker yetitirmek
D) Medreselere mderris yetitirmek
E) Teknik okullara retmen yetitirmek

CEVAP ANAHTARI________
1. E 2. B 3. C 4. D 5. B 6. E 7. D 8. A 9. C 10. A 11. E 12. A

OSMANLI DEVLET-KURUMLAR, KLTR ve UYGARLIK

1. Osmanl Devleti'ni kendinden nceki Trk devletlerinden ayran zellii
aadakilerden hangisidir?
A) Merkezi devlet olmas
B) Fetih politikas izlemesi
C) okuluslu devlet olmas
D) Medreseler amas
E) slam devleti olmas
2. Osmanl Devleti'nde;
- Kurulu yllarnda "lke hanedann ortak maldr" anlay geerlidir.
- I. Murat dneminde "lke padiah ve oullarnn maldr." anlay kabul edilmitir.
- I. Ahmed dneminde "Padiahln hanedann en byk ve akl banda olana gemesi"
kural getirilmitir.
Bu bilgilere baklarak aadakilerden hangisinin zamanla deitii sylenebilir?
A) Teokratik devlet yaps
B) Dirlik sistemi
C) Veraset anlay
D) Eyalet sistemi
E) Sancaa kma gelenei
3. Osmanl Devleti'nde ynetim yetkisini kullanan gruplardan biri olan Seyfiyye; Silah tama
ve kullanma yetkisine sahip idi ve sadrazamdan en alt rtbedeki askere kadar uzanan bir
zincir iindeki grevlilerden oluurdu.
Bu bilgilere gre;
I. Yenieri Aas,
II. Nianc
III. Kaptan- Derya
IV. Kad
V. Sancakbeyi
gibi grevlilerden hangilerinin bu gruba mensup olduu sylenemez?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) IV ve V E) II ve IV
4. Osmanllarda ehzadelerin sancaklarda grevlendirilmesi geleneinin amac
aadakilerden hangisidir?
A) lkeyi ynetmede kolaylk salamak
B) Merkezi ynetimi glendirmek
C) ehzadeleri merkezden uzaklatrmak
D) ehzadelerin devlet ynetiminde deneyim kazanmasn salamak
E) lkenin hkmdar ve oullarnn mal olduunu vurgulamak
5. Osmanl Devleti'nde tara ynetiminin baz zellikleri unlardr:
I. Saliyaneli eyaletlerde tmar sistemi uygulanmamaktadr.
II. Bal hkmet ve beylikler iilerinde serbest, dilerinde Osmanl Devleti'ne baldr.
III. Merkeze bal eyaletler sancak ve kaza gibi idari birimlere ayrlmtr.
IV. Bal beyliklerin yneticileri yerel hanedanlar arasndan atanmaktadr.
Bunlardan hangilerinin, Osmanl Devleti'nin "merkezi devlet" anlayna ters dt
savunulabilir?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) I ve III
E) II ve IV
6. Osmanl Devleti'nde miri topran blmlerinden biri olan dirlik maa karl olarak
devlet memurlar ve askerlere braklan topraklardr.
Buna gre, dirlik sistemi ile;

I. Vergileri elde edilen rne gre dzenlemek

II. Devlete yaplan hizmetleri karlamak
III. retimin artmasn salamak
IV. Derebeyliin olumasn nlemek
V. Islahat almalarnda baarl olmak
gibi amalardan hangilerinin gerekletirilmek istendii savunulabilir?
A) I, IV ve V B) II, III ve IVC) I, III ve V
D) II, IV ve V E) I, II ve V
7. Osmanl Devleti'nde topraklarn kullanm hakk, devletin denetim ve gzetiminde halka
braklmtr. Ancak topran st ste yl ekmeyenden topra alnr ve bir bakasna
verilirdi.
Bu uygulama ile ulalmak istenen temel ama aadakilerden hangisidir?
A) Rvet ve iltimas nlemek
B) Halka yeni i alanlar yaratmak
C) retimde sreklilii salamak
D) Halk iftilie zendirmek
E) Herkesi toprak sahibi yapmak
8. Osmanl Devleti'nde XVII. ve XVIII. yzyldaki yenilik hareketlerine zellikle Kapkulu
askerleri kar kmtr. XIX. yzyl ve XX. yzyl balarnda ise Osmanl ordusunun subay
kadrosunun yenilik hareketlerini destekledii grlr.
Osmanl ordusunda grlen bu deiikliin nedeni olarak aadakilerden hangisi
gsterilebilir?
A) Denizcilie nem verilmesi
B) Maliyenin dzelmesi
C) Merutiyetin ilan edilmesi
D) Baty rnek alan askeri okullarn almas
E) Sava taktiklerinin deimesi
9. Osmanl Devleti'nin aznlklarn dini inan, gelenek ve greneklerini hogr ile
karlam olmasnda;
I. Mslman olmayan halktan vergi almay srdrmeyi yararl grmesi
II. Aznlklar hogr yoluyla ynetime balamak istemesi
III. Deiik dinlerin kutsal sayd Kuds'n Osmanl topraklarnda olmas
IV. Ortadokslarn dini liderinin stanbul'da bulunmas
gibi etkenlerden hangilerinin etkili olduu savunulabilir?
A) I ve II
B) II ve IV
C) I ve IV
D) II ve III
E) III ve IV
10. Osmanl Devleti'nde loncalarn nemini yitirmesi aadakilerden hangisiyle
ilgilidir?
A) Ticaret yollarnn yn deitirmesi
B) Avrupa'da Sanayi Devrimi'nin yaanmas
C) Ahiliin glenmesi
D) Kyden kente g yaanmas
E) Ekonominin temelinin topraa dayanmas
11- iftbozan resmi; Osmanl Devleti'nde ekip-bitii topra bo brakan veya terkeden
kyllerden alnan vergidir.
Bu tanma gre aadaki gelimelerden hangisinin bu vergiyi deyenlerin saysnn
artmasna neden olduu savunulabilir?
A) Patrona Halil Ayaklanmas
B) nar Olay
C) Vaka-i Hayriye

D) Celali ayaklanmalar
E) 31 Mart Olay
12. Osmanl Devleti'nde yerli ve yabanc tccarlar mallarn lke iinde bir blgeden dierine
tarlarken yzde 8 orannda i gmrk vergisi demek zorundaydlar. Balta Liman
Antlamas ile ngiliz tccarlardan bu verginin alnmamas kararlatrlmtr.
Bu bilgilere gre aadakilerden hangisinin, Balta Liman Antlamasyla ortaya kan
bir durum olduu sylenebilir?
A) Osmanl Devleti dier devletlerle ticari rekabet yapabilecek konuma gelmitir.
B) Osmanl Devleti'nin gmrk gelirleri azalmtr.
C) ngiltere dier Avrupa devletleriyle ekonomik ynden eit hale gelmitir.
D) Osmanl Devleti Sanayi Devrimi'nden etkilenmemitir.
E) Osmanl Devleti'nde Trk tccarlarn etkinlii artmtr.
CEVAP ANAHTARI________
1. A 2. C 3. E 4. D 5. E 6. B 7. C 8. D 9. A 10. B 11. D 12. B

OSMANLI DEVLET-KURUMLAR, KLTR ve UYGARLIK

1. Osmanl Devleti'nde ynetim, slam hukukuna dayanr. Ancak, Osmanl devlet anlayn
boyutlandran baz dier unsurlar da vardr. Bunlar eski Trk gelenei ve fethedilen yerlerin
daha nceki uygulamalardr.
Aadakilerden hangisi, bu duruma kant olarak gsterilemez?
A) Padiahn kanun koyarken eriat ile elimemesi
B) Hkmdarn halk adaletle ynetmek zorunda olduuna inanlmas
C) Hanedann erkek bireylerinin taht zerinde hak sahibi olmas
D) zerklik verilen eyaletlerin yneticilerinin kendi iinden seilmesi
E) Bat tr kurumlarn oluturulmas
2. Osmanl Devletinde I. Ahmet dnemine kadar padiah olma konusunda kesin bir kural
yoktu.
Bu durumun aadakilerden hangisi zerinde etkili olduu savunulabilir?
A) Sadrazamlarn otoritelerinin artmas
B) Valide sultanlarn ynetime katlmas
C) Saltanat kavgalarnn kmas
D) Anadolu'da isyanlarn kmas
E) Kapkulu askerleri ve tmarl sipahiler arasnda atmalar kmas
3. Aadakilerden hangisi, Osmanl Devleti'nde divan rgtnn zelliklerinden biri
olarak gsterilemez?
A) Devletin en nemli ynetim kurumu olmas
B) Gerektiinde yarg yetkisini de kullanabilmesi
C) Fatih'e kadar toplantlara padiahlarn bakanlk etmesi
D) Padiahn egemenlik haklarn kstlamas
E) Ykselme dneminden sonra nemini giderek kaybetmesi
4. Aadakilerden hangisi divan yelerinden kazaskerin grevlerinden biridir?
A) Kad ve mderrisleri atamak
B) Ferman ve beratlara padiahn turasn ekmek
C) Devletin gelir ve giderleri konusunda bilgi verip bte hazrlamak
D) Alnan kararlarn er'i hukuka uygun olupolmadn denetlemek
E) Divan toplantlarna bakanlk yapmak
5. I. Veziriazam
II. Beylerbeyi
III. Defterdar
IV. Nianc
V. Kazasker
Yukardaki divan yelerinden hangilerinin says zamanla artrlmtr?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, III ve V E) III, IV ve V
6. - Ankara Sava'ndan sonraki dnemde devirme sistemi uyguland.
- III. Murat dneminde orduya devirme sistemine aykr asker alnd.
- XVII. yzylda sk sk padiah deiiklikleri yaand.
- Padiah deiikliklerinde kapkulu askerlerine clus bahii verilirdi.
Osmanl Devleti'nde meydana gelen bu gelimeler ile ilgili olarak aadakilerden
hangisi sylenemez?
A) Srekli padiah deiikleri hazinenin giderlerini artrmtr.
B) Kurulu devrinde asker ihtiyacn karlamak iin dzenlemeler yaplmtr.
C) Duraklama dneminde asker almnda usulszlk olmutur.
D) Yenieri saysnn artmasna tepki gsterilmitir.
E) Yenierilere ulufeden baka para da verilmitir.

7. I. Yerel glerin olumasn nlemek

II. Sanayi retimini yaygnlatrmak
III. Ticari ilikileri dzenlemek
IV. Tarmsal retimin srekliliini salamak
V. Sosyal kurumlar oluturmak
Osmanl Devleti'nin dirlik sistemiyle ulamak istedii amalar, aadakilerden
hangisinde birlikte verilmitir?
A) II ve III
B) II ve V
C) I ve V
D) III ve V
E) I ve IV
8. Osmanl Devleti'nde gelirleri devlet memurlar ve askerlere braklan topraklara dirlik ad
verilmitir.
Dirliklerin hangi zellii derebeylie geii engelleme amacna ynelik olduunun kant
olarak gsterilebilir?
A) Asker yetitirilmesi
B) Datmn Nianc tarafndan yaplmas
C) ehirlerden uzak yerlerde bulunmas
D) Tarmsal retimi artrmay amalamas
E) Miras olarak braklamamas
9. Mhendishane-i Berr-i Hmayun'da resim dersleri de okutulmaktayd. Derslerin amac
haritaclk, mhendislik gibi mesleki becerileri kazandrmakt. Resim dersleri bu konuda
yetenekleri olanlarn ortaya kmasna frsat verdi. Mhendishane Osmanl ressamlar iin bir
kaynak oldu. II. Mahmut'un resmini yaptrarak devlet dairelerine astrmas, Sultan
Abdlaziz'in at zerinde heykelini yaptrmas bu konulardaki almalar artrmtr.
Bu bilgilere gre aadaki yarglardan hangisine ulalamaz?
A) Osmanl Devleti'ne yeniliklerin bir blm askeri okullar araclyla gelmitir.
B) Padiahlar gzel sanatlar desteklemitir.
C) Mimarlar ve haritaclar iin resim yapmak el becerilerini artrmada yardmc olmutur.
D) Halifelerin heykellerini yaptrmas yasaklanmtr.
E) Batllama almalar gzel sanatlara duyulan ilgiyi artrmtr.
10. Osmanl Devleti'nde ordunun gl ve dinamik bir yaps vard. Zamanla ordunun
yapsnda baz bozulmalar grld.
Aadakilerden hangisi, Osmanl ordusundaki bozulmann nedenlerinden biri olarak
gsterilemez?
A) Uzun sren savalar
B) Veraset kanununda deiiklik yaplmas
C) Miri arazinin mlk araziye dnmesi
D) Dirlik sisteminin bozulmas
E) Kapkulu askerlerinin saysnn artmas
11. Osmanl Devleti'nin nemli gelirlerinden biri de gmrk vergisi idi. Ancak bu vergi
ykselme dneminden f itibaren azalmaya balamtr.
Osmanl Devleti'nin gmrk vergilerinin azalmasnda aadakilerden hangisinin etkili
olmad sylenebilir?
A) Bat ile ilikilerin gelitirilmek istenmesinin
B) Ticaret yollarnn yer deitirmesinin
C) Ganimetlerin artmasnn j
D) Baz devletlere ayrcalklar verilmesinin j
E) Avrupa'da sanayinin gelimesinin j
12. I. Dyun-u Umumiye daresi'nin kurulmas
II. Londra Boazlar Szlemesi'nin imzalanmas
III. Avrupa'da Sanayi nklab'nn gereklemesi

IV. Balta Liman Ticaret Szlemesi'nin imzalanmas

V. Yerli mal kullanlmas
Osmanl Devleti'nde ticaretin zarar grmesi ve yerli imalathanelerin kapanmasnda
yukardakilerden hangilerinin etkisi daha ok olmutur?
A) I, III ve IV B) I, II ve IV C) I, II ve III
D) II, IV ve V E) II, III ve IV
CEVAP ANAHTARI________
1. E 2. C 3. D 4. A 5. B 6. D 7. E 8. E 9. D 10. B 11. C 12. A

OSMANLI DEVLET-KURUMLAR, KLTR ve UYGARLIK

1. Toplumlarn alkanlklarn deitirmek zordur."
Aadakilerden hangisi bu yargya rnek olarak gsterilemez?
A) Mekkelilerin slamiyetin yaylmasna kar kmas
B) Gebe Trklerin yerleik yaama gemeyi kabul etmemesi
C) Yenierilerin bat tr eitime tepki gstermesi
D) Ulema snfnn fesin zorunlu balk olarak kabul edilmesine tepki gstermesi
E) Osmanllarda "lke hanedannn ortak maldr." anlaynn benimsenmemesi
2. Osmanl Devleti'nde XVII. yzyl balarna kadar padiahln babadan oula gemesine
karn, hangi ehzadenin padiah olaca konusunda kesin kurallarn olmamas taht
kavgalarna neden olmaktayd.
Aadakilerden hangisi, bu duruma rnek olarak gsterilemez?
A) II. Bayezid-Cem mcadelesi
B) ehzade Selim'in II. Bayezid'e kar mcadele etmesi
C) Fetret devrinde yaanan ehzadeler mcadelesi
D) I. Mehmet dneminde kan eyh Bedrettin ayaklanmas
E) II. Murat dneminde yaanan ehzade Mustafa olay
3. Osmanllarda sadrazam olabilmek iin belirli bir kuraln olmamas aadakilerden
hangisinin bir kantdr?
A) Devirme sisteminin uygulanmamasnn
B) Divan rgtnn yetkileri snrlandrmasnn
C) Taht kavgalar kmasnn nlenmesinin
D) Dirlik sisteminin yeniden dzenlenmesinin
E) Yetenekli olan herkese ynetimde grev alma hakk verilmesinin
4. Osmanl Devleti'nde divan yelerinden bazlar unlardr:
I. Veziriazam
II. Vezir
III. Defterdar
IV Nianc
V Kazasker
Bunlardan hangilerinin says, snrlarn genilemesine paralel olarak artrlmtr?
A) I, II ve III B) II, III ve V C) II, IV ve V
D) I, III ve V E) III, IV ve V
5. Osmanl Devleti dneminde grlen;
I. Fethedilen yerlere merkezden ynetici gnderilmesi
II. Has ve zeametlerin miras olarak braklamamas
III. Divan toplantlarna padiahn katlmamas
IV. Kadlarn verdii kararlarn ancak Divan- Hmayun' da grlerek deitirilebilmesi
gibi uygulamalardan hangileri, yerel unsurlarn glenmesini nleme amacna
yneliktir?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) I ve IV
E) II ve IV
6. Osmanl Devleti'nde;
I. lk defa tmar alanlar mutlaka padiahn huzuruna kard.
II. Tmar miktarnn artrlmas padiah fermanyla olurdu.
Bu uygulamalarn amac olarak aadakilerden hangisi gsterilebilir?
A) Tmarl sipahilerin saysn azaltmak
B) Kapkulu askerlerini denetim altna almak
C) Dirlik sahiplerini kontrol altnda bulundurmak
D) retim artn salamak

E) Tarmsal almalar ynlendirmek

7. Osmanl Devleti dneminde grlen;
I. Vergilerin artrlmas
II. Topran yl bo brakandan alnp bir bakasna verilmesi
III. Saliyaneli eyaletlerde vergilerin iltizam yoluyla toplanmas
gibi uygulamalardan hangilerinin tarmsal retimi artrma amacna ynelik olduu
savunulabilir?
A) Yalnz I
B) Yalnz II C) Yalnz III
D) I ve II
E) II ve III
8. Osmanl Devleti'nin ykselme dneminde halk arasnda din ayrm yaplmadna
kant olarak aadakilerden hangisi gsterilebilir?
A) Mslman olmayanlardan hara ve cizye vergisi alnmas
B) Mslman olmayanlarn medreselerde eitim grememesi
C) Mslman olmayanlara da ticaret serbestliinin tannmas
D) Devlet memuru olabilmek iin Mslman olma art aranmas
E) Aznlklarn askere alnmamas
9. Osmanl Devleti'nde Lonca tekilatnn;
I. rak-kalfa-tsta yntemiyle eleman yetitirilmesi
II. Sadece Mslmanlarn ye olarak kabul edilmesi
III. yelere kredi salamas
IV. Kalitesiz retim yapanlarn meslekten karlmas
gibi uygulamalarndan hangilerinin nitelikli eleman yetitirme amacna ynelik olduu
sylenebilir?
A) I ve II
B) I ve IV
C) II ve IV
D) III ve IV E) I ve III
10. Osmanl Devleti'nde grlen
I. Penik sisteminin uygulanmas
II. Devirme yasasnn hazrlanmas
III. III. Murat dneminde devirme yasasna aykr asker alnmas
IV. Dirlik sisteminin bozulmasyla tmarl sipahilerin saysnn azalmas
gibi uygulamalardan hangileri, orduda huzursuzluk kmasnda daha etkili olmutur?
A) Yalnz III B) I ve III
C) Yalnz IV
D) II ve III
E) I ve IV
11. - Osmanl Devleti'nde iftbozan vergisi topra bo brakan veya terkeden kyllerden
alnrd.
Buna gre, aadakilerden hangisinin bu vergi j ile salanmak istenen amalardan biri
olduu sylenemez?
A) Tarmsal retimin srekliliini salamak
B) g denetim altna almak
C) Mltezimlerin halka bask yapmasna engel olmak
D) retim-tketim dengesinin bozulmasn nlemek
E) Vergi gelirlerinin dmesini engellemek
12. XVIII. yzyln sonlarndan itibaren Osmanl Devleti'nde grlen baz gelimeler
unlardr:
I. D ticaret a hzla bymtr.
II. Ekonomi, tarmsal rnlerin ihrac, sanayi rnlerinin ithaline dayanmaktadr.
III. Ulusal ayaklanmalar giderek artmtr.
IV. Merkezi otorite zayflamtr. i
i Bunlardan hangileri, Avrupa'da yaanan Endstri
Devrimi'nin Osmanl Devleti'ne yansmas olarak

kabul edilebilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) III ve IV E) II ve IV
CEVAP ANAHTARI________
1. E 2. D 3. E 4. B 5. A 6. C 7. B 8. C 9. B 10. A 11. C 12. A