KIG202

VE SALII
r. Gr. Dr. Yaar Ali SULAK
yasaralisulak@karabuk.edu.tr

Haftann Konular
SALII VE GVENL HZMETLER I
Katlmclarn, Sal ve Gvenlii Birimi (SGB), Ortak Salk ve
Gvenlik Birimi (OSGB) ve Toplum Sal Merkezinin (TSM)
kuruluu, yaps ve ileyii, iyeri hekimleri ve i gvenlii
uzmanlarnn sorumluluk, hak ve ykmllkleri ile ekip halinde
almalarnn nemi hakknda bilgi edinmelerini salamaktr.
SGB, OSGB ve TSM`lerin kurulu amac, yaps, alanlar
gvenlii uzmannn ve iyeri hekimlerinin nitelikleri, grevlendirilmeleri,
yetki ve sorumluluklar
gvenlii uzmanl belge snflar
sal ve gvenlii hizmetleri, iyeri hekimleri ve i gvenlii uzmanlar
ile ilgili mevzuat
sal ve gvenlii hizmetlerinin iyeri dndan alnmas
sal ve gvenlii hizmetlerinde ekip almasnn nemi
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

 SALII VE GVENL HZMETLER YNETMEL

GVENL UZMANLARININ GREV, YETK, SORUMLULUK VE
ETMLER HAKKINDA YNETMELK
YER HEKMLERNN GREV, YETK, SORUMLULUK VE ETMLER
HAKKINDA YNETMELK
27 Kasm 2010 CUMARTES Resm Gazete Say : 27768

Bu Ynetmelikler;
a) 4857 sayl Kanununun 2 ve 81 inci,
b) 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayl alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnn
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 2 ve 12 nci,
c) 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayl Tababet ve uabat Sanatlarnn Tarz
crasna Dair Kanunun 12 nci
maddelerine dayanlarak hazrlanmtr.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

Tanmlar
Bakanlk: alma ve Sosyal Gvenlik Bakanln,
Genel Mdrlk: Sal ve Gvenlii Genel Mdrln,
Eiticilerin eitimi belgesi: En az 45 saatlik eitim sonunda
kamu kurum ve kurulular, niversiteler veya 8/2/2007 tarihli
ve 5580 sayl zel retim Kurumlar Kanununa gre
yetkilendirilen kurumlar tarafndan verilen belgeyi,
Eitim kurumu: yeri hekimlii eitimlerini vermek zere,
gerekli donanm ve personele sahip olan ve Bakanlka
yetkilendirilen kamu kurum ve kurulular, niversiteler ve
Trk Ticaret Kanunu hkmlerine gre faaliyet gsteren
irketlerce kurulan ve iletilen messeseleri,
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

Sorumlu mdr: TSM ve eitim kurumlarnn i ve ilemlerinden Bakanla

kar sorumlu olan, TSM iin tam sreli grevlendirilen iyeri hekimini veya
Salk Bakanl tarafndan atanan yneticiyi; eitim kurumu iin ise tam sreli
istihdam edilen ve iyeri hekimlii ve i gvenlii uzmanl eitici belgesine
sahip kiiyi,
Toplum sal merkezi (TSM): yeri hekimlii hizmeti vermek zere
yetkilendirilen Salk Bakanlna bal toplum sal merkezlerini,
yeri salk ve gvenlik birimi (SGB): sal ve gvenlii hizmetlerini
yrtmek zere iyerinde kurulan, gerekli donanm ve personele sahip olan
birimi,
Ortak salk ve gvenlik birimi (OSGB): sal ve gvenlii hizmetlerini
sunmak zere, gerekli donanm ve personele sahip olan ve Bakanlka
yetkilendirilen kamu kurum ve kurulular ile Trk Ticaret Kanunu
hkmlerine gre faaliyet gsteren irketlerce kurulan ve iletilen
messeseleri,
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

yeri hekimi: sal ve gvenlii hizmetlerinde grevlendirilmek zere

Bakanlka belgelendirilmi hekimi,
Dier salk personeli: Hemire, salk memuru, acil tp teknisyeni veya evre
salk teknisyenini,
gvenlii uzman: sal ve gvenlii hizmetlerinde grevlendirilmek
zere Bakanlka belgelendirilmi mhendis, mimar veya teknik eleman,
Teknik eleman: Teknik retmenler ile niversitelerin fen veya fen-edebiyat
fakltelerinin fizik veya kimya blmleri veya i sal ve gvenlii program
mezunlarn,
Tehlike snf: sal ve gvenlii asndan, yaplan iin zellii, iin her
safhasnda kullanlan veya ortaya kan maddeler, i ekipman, retim yntem
ve ekilleri ile alma ortam ve artlaryla ilgili dier hususlar dikkate alnarak
az tehlikeli, tehlikeli ve ok tehlikeli olarak belirlenen ve iyerinin yer ald
tehlike snfn,
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

verenin ykmllkleri
(1) veren, iyerlerinde alnmas gereken i sal ve gvenlii tedbirlerinin
belirlenmesi ve uygulanmasnn izlenmesi, i kazas ve meslek hastalklarnn
nlenmesi, iilerin ilkyardm ve acil tedavi ile koruyucu salk ve gvenlik
hizmetlerinin yrtlmesi amacyla;
SGB oluturmakla, bu birimde bir veya birden fazla iyeri hekimi ile gereinde
dier salk personelini grevlendirmekle ve sanayiden saylan ilerin yapld
iyerlerinde tehlike snfna uygun bir veya birden fazla i gvenlii uzman
grevlendirmekle ykmldr.
(2) veren, ykmllklerinin tamamn veya bir ksmn, iletme dnda
kurulu Bakanlka yetkilendirilen birimlerden hizmet alarak da yerine
getirebilir.
(3) Salk ve gvenlik hizmetlerini yrtmek zere iyerinden personel
grevlendirdiinde veya iletme dnda kurulu birimlerden hizmet
alndnda; iverenin i sal ve gvenlii hizmetlerine ilikin ykmllkleri
devam eder.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

(4) veren;
a) sal ve gvenlii hizmetleri ile ilgili grevlendirilen personelin etkin bir ekilde
almas amacyla gerekli kolayl salamak ve bu hususta planlama ve dzenleme
yapmakla,
b) SGB personelinin ibirlii iinde almasn salamakla,
c) Salk ve gvenlikle ilgili konularda iilerin grlerini alarak katlmlarn salamakla,
) SGB veya hizmet ald iletme dnda kurulu birimlerde grev yapan kiiler ile bunlarn
alma saatleri, grev, yetki ve sorumluluklar konusunda iileri veya temsilcilerini
bilgilendirmekle,
d) yeri hekimi ile i gvenlii uzmanlarnn grevlerini yerine getirebilmeleri iin,
Bakanlka belirlenen srelerden az olmamak kayd ile yeterli alma sresini salamakla,
e) Baka bir iyerinden kendi iyerine almak zere gelen iilerin salk bilgilerine SGB
veya hizmet ald iletme dnda kurulu birimlerin ulaabilmesini salamakla,
f) sal ve gvenlii mevzuat gerei, ykml olduu kayt ve bildirimleri SGB veya
hizmet ald iletme dnda kurulu birimler ile ibirlii ierisinde yapmakla,
ykmldr.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

(5) veren, iilerin kiisel salk dosyalarn iten ayrlma

tarihinden itibaren 10 yl sreyle saklamak zorundadr. alma
ortamndan kaynaklanan hastalklarn ykmllk sresinin
Sosyal Gvenlik Kurumu Yksek Salk Kurulu Bakanlnn
verecei karara gre 10 yl amas halinde, evraklar belirlenen
yeni sreye uygun olarak saklanr.
inin iyerinden ayrlarak baka bir iyerinde almaya
balamas halinde, yeni iveren iinin kiisel salk dosyasn
talep eder, nceki iveren dosyann bir rneini onaylayarak
gnderir.

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

(6) yeri hekimi veya i gvenlii uzmannn; onayl deftere i sal

ve gvenliine ilikin yazaca tedbir ve nerilerin yerine
getirilmesinden ve defterin imzalanmas ve dzenli tutulmasndan
iveren veya iveren vekili sorumludur.
Onayl defter; seri numaral ve kendinden kopyal olur ve Genel
Mdrle, iyerinin bal olduu Bakanln ilgili blge
mdrlne veya notere her sayfas onaylattrlr. Defterin asl
iveren, suretleri ise iyeri hekimi ve/veya i gvenlii uzman
tarafndan muhafaza edilir. Bu defterin, istenmesi halinde, i
mfettilerine gsterilmesi zorunludur.
(7) yerlerinde grevlendirilen iyeri hekimi ve i gvenlii uzman
ile hizmet alnan kurumlarn Kanununa gre geerli yetki
belgesine sahip olmalarndan iveren sorumludur.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

10

ilerin hak ve ykmllkleri

(1) iler, salk ve gvenliklerini etkileyebilecek
tehlikeleri i sal ve gvenlii kuruluna, kurulun
bulunmad iyerlerinde ise iveren veya iveren
vekiline bildirerek durumun tespit edilmesini ve gerekli
tedbirlerin alnmasn talep edebilir.
(2) iler, iyerinde yrtlecek i sal ve gvenlii
hizmetlerinin ama ve usulleri konusunda haberdar
edilir ve elde edilen verilerin kullanlmas ile ilgili
bilgilendirilirler.

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

11

(3) iler, iverene kar ykmllkleri sakl kalmak artyla

iyerinde salk ve gvenliin korunmas ve gelitirilmesi iin;
a) yeri hekimi, i gvenlii uzman, iveren veya iveren vekili
tarafndan verilen i sal ve gvenliiyle ilgili talimatlara uymakla,
b) SGB veya iletme dndan hizmet alnan birimlerin yapaca
almalarda ibirlii yapmakla,
c) sal ve gvenlii konularna ilikin almalara, salk
muayenelerine, bilgilendirme ve eitim programlarna katlmakla,
) Makine, tesisat ve kiisel koruyucu donanmlar verilen talimatlar
dorultusunda ve amacna uygun olarak kullanmakla,
ykmldrler.

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

12

Hizmetin iilere cretsiz verilmesi

sal ve gvenlii hizmetleri ve eitimleri iilere mali yk
getirmeyecek ekilde ve dinlenme sreleri dnda dzenlenir.
Eitimlerde geen sre alma sresinden saylr.
Tehlike snflar
yeri tehlike snflar 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayl Sosyal
Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanununun 83 nc
maddesine gre belirlenen ksa vadeli sigorta kollar prim tarifesi
esas alnarak Bakanlka karlacak bir tebli ile belirlenir.

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

13

 gvenlii uzmanlarnn nitelikleri ve grevlendirilmeleri

(1) verence i gvenlii uzman olarak grevlendirilecekler,
Ynetmelie gre geerli i gvenlii uzman belgesine sahip
olmak zorundadr.
(2) gvenlii uzmanlarndan;
(C) snf belgeye sahip olanlar az tehlikeli snfta,
(B) snf belgeye sahip olanlar az tehlikeli ve tehlikeli snflarda,
(A) snf belgeye sahip olanlar ise btn tehlike snflarnda yer
alan iyerlerinde alabilirler.
(3) Birden fazla i gvenlii uzmannn grevlendirilmesinin
gerektii iyerlerinde, en az bir i gvenlii uzmannn iyerinin
tehlike snfna uygun belgeye sahip olmas yeterlidir.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

14

 gvenlii uzmanl belgesi

(1) gvenlii uzmanl belgesinin snflar:
a) (A) snf i gvenlii uzmanl belgesi;
1) (B) snf i gvenlii uzmanl belgesiyle en az drt yl fiilen grev
yaptn i gvenlii uzmanl szlemesi ile belgeleyen ve (A) snf i
gvenlii uzmanl eitimine katlarak yaplacak (A) snf i gvenlii
uzmanl snavnda baarl olan mhendis, mimar veya teknik
elemanlara,
2) sal ve gvenlii alannda en az be yl tefti yapm mhendis,
mimar veya teknik eleman olan i mfettileri, en az be yl uzman olarak
alm Bakanlk i sal ve gvenlii uzmanlar, i sal ve gvenlii
veya i gvenlii doktoras yapm olan mhendis, mimar veya teknik
elemanlar ile Genel Mdrlk ve bal birimlerinde mhendis, mimar veya
teknik eleman olarak en az on yl grev yapm olanlardan (A) snf i
gvenlii uzmanl iin yaplacak snavda baarl olanlara,
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

15

b) (B) snf i gvenlii uzmanl belgesi;

1) (C) snf i gvenlii uzmanl belgesiyle en az yl fiilen grev
yaptn i gvenlii uzmanl szlemesi ile belgeleyen ve (B) snf
i gvenlii uzmanl eitimine katlarak yaplacak (B) snf i
gvenlii uzmanl snavnda baarl olan mhendis, mimar veya
teknik elemanlara,
2) sal ve gvenlii veya i gvenlii yksek lisans yapm olan
mhendis, mimar veya teknik elemanlardan (B) snf i gvenlii
uzmanl snavnda baarl olanlara,
c) (C) snf i gvenlii uzmanl belgesi; (C) snf i gvenlii
uzmanl eitimine katlarak yaplacak (C) snf i gvenlii
uzmanl snavnda baarl olan mhendis, mimar veya teknik
elemanlara
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

16

(2) Yurtdndan alnan i gvenlii uzmanl veya edeer

belgeye sahip olan mhendis, mimar veya teknik elemanlardan;
a) Sahip olduu belge ile en az yedi yl altn
belgeleyenlerden (A) snf i gvenlii uzmanl eitimine
katlarak yaplacak (A) snf i gvenlii uzmanl snavnda
baarl olanlara (A) snf,
b) Sahip olduu belge ile en az yl altn belgeleyenlerden
(B) snf i gvenlii uzmanl eitimine katlarak yaplacak (B)
snf i gvenlii uzmanl snavnda baarl olanlara (B) snf,
c) Sahip olduu belge ile mracaat ederek yaplacak (C) snf i
gvenlii uzmanl snavnda baarl olanlara (C) snf,
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

17

 gvenlii uzmanlarnn grevleri

a) Rehberlik ve danmanlk;
yerinde yaplan almalar ve yaplacak deiikliklerle ilgili olarak tasarm,
makine ve dier tehizatn durumu, bakm, seimi ve kullanlan maddeler de
dhil olmak zere iin planlanmas, organizasyonu ve uygulanmas, kiisel
koruyucu donanmlarn seimi, temini, kullanm, bakm, muhafazas ve test
edilmesi konularnn, i sal ve gvenlii mevzuatna ve genel i gvenlii
kurallarna uygun olarak srdrlmesini salamak iin iverene tavsiyelerde
bulunmak.
b) Risk deerlendirmesi;
Risk deerlendirmesinin yaplmasn salamak; gerekli almalar planlayarak
alnacak salk ve gvenlik nlemleri konusunda iverene nerilerde
bulunmak ve takibini yapmak.

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

18

c) alma ortam gzetimi;

1) alma ortamnn gzetimini yapmak, iyerinde i sal ve gvenlii
ynnden yaplmas gereken periyodik bakm, kontrol ve lmleri planlamak
ve uygulanmasn kontrol etmek.
2) yerinde kaza, yangn veya patlamalarn nlenmesi iin mevzuata uygun
almalar yapmak ve uygulamalar takip etmek; doal afet, kaza, yangn veya
patlama gibi durumlar iin acil durum planlarnn hazrlanmasn salamak,
periyodik olarak eitimleri ve tatbikatlar yaptrmak, acil durum plan
dorultusunda hareket edilmesini salamak.
) Eitim, bilgilendirme ve kayt;
1) sal ve gvenlii eitimlerini ilgili mevzuata uygun olarak planlamak ve
uygulamak.
2) alma ortamnn gzetimi ile ilgili almalar kaydetmek ve yllk
deerlendirme raporunu iyeri hekimi ile ibirlii yaparak hazrlamak.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

19

d) lgili birimlerle ibirlii;

1) yeri hekimi ile ibirlii yaparak i kazalar ve meslek
hastalklar ile ilgili deerlendirme yapmak, tehlikeli olayn
tekrarlanmamas iin inceleme ve aratrma yaparak gerekli
nleyici faaliyet planlarn hazrlamak ve uygulamalarn takibini
yapmak.
2) yeri hekimi ile ibirlii yaparak yllk alma plann
hazrlamak.

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

20

 gvenlii uzmanlarnn yetkileri

(1) gvenlii uzmannn yetkileri:
a) yeri bina ve eklentilerinde, alma metot ve ekillerinde veya i
ekipmannda alanlar asndan yakn ve hayati tehlike oluturan bir husus
tespit ettiinde iverene bildirmek, gerekli tedbirler iveren tarafndan
alnmad takdirde durumu Bakanla rapor etmek.
b) yerinde belirledii yakn ve hayati tehlike oluturan bir hususun acil
mdahale gerektirmesi halinde iveren veya iveren vekilinin onayn almak
kaydyla geici olarak ii durdurmak.
c) Grevi gerei iyerinin btn blmlerinde i sal ve gvenlii konusunda
inceleme ve aratrma yapmak, gerekli bilgi ve belgelere ulamak ve
alanlarla grmek.
) Grevinin gerektirdii konularda iverenin bilgisi dahilinde ilgili kurum ve
kurulularla iletiime gemek ve iyerinin i dzenlemelerine uygun olarak
ibirlii yapmak.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

21

(2) Tam sreli i szlemesi ile grevlendirilen i gvenlii

uzmanlar, altklar iyeri ile ilgili mesleki gelimelerini
salamaya ynelik eitim, seminer ve panel gibi
organizasyonlara katlma hakkna sahiptir. Bu gibi
organizasyonlarda geen srelerden bir yl ierisinde toplam be
i gn kadar alma sresinden saylr ve bu sreler sebebiyle
i gvenlii uzmannn cretinden herhangi bir kesinti yaplamaz.

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

22

 gvenlii uzmanlarnn ykmllkleri

(1) gvenlii uzmanlar, bu Ynetmelikte belirtilen grevlerini yaparken, iin
normal akn mmkn olduu kadar aksatmamak ve verimli bir alma
ortamnn salanmasna katkda bulunmak, iverenin ve iyerinin meslek srlar,
ekonomik ve ticari durumlar ile ilgili bilgileri gizli tutmakla ykmldrler.
(2) gvenlii uzman, grevlendirildii iyerinde yaplan almalara ilikin tespit
ve tavsiyelerini onayl deftere yazmak ve iyeri hekimi ile beraber suretlerini
saklamak zorundadr. yerinde yaplan denetimlerde, bu zorunluluu yerine
getirmediinin tespiti halinde; i gvenlii uzman Bakanlka yazl olarak uyarlr.
Uyar gerektiren durumun tekrar halinde i gvenlii uzmanl belgesinin
geerlilii bir yl sreyle askya alnr. Belgesinin geerlilii askya alnanlar, Genel
Mdrlk internet sayfasnda ilan edilir. Bir yl sonunda i gvenlii uzmannn
tekrar grev alabilmesi iin Bakanln onaynn alnmas zorunludur.
(3) Onayl defter; i gvenlii uzman ile iveren veya iveren vekilince,
gerektiinde iyeri hekimi ile e zamanl olarak imzalanr. Defterin imzalanmamas
veya dzenli tutulmamasndan iveren veya iveren vekili sorumludur.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

23

 gvenlii uzmanlarnn alma sreleri

(1) gvenlii uzmanlar, bu Ynetmelikte belirtilen
grevlerini yerine getirmek iin aada belirtilen srelerde
grev yaparlar:
a) Az tehlikeli snfta yer alan iyerlerinde; ayda en az 12
saat, buna ilave olarak ii bana ayda en az 5 dakika.
b) Tehlikeli snfta yer alan iyerlerinde; ayda en az 24 saat,
buna ilave olarak ii bana ayda en az 5 dakika.
c) ok tehlikeli snfta yer alan iyerlerinde; ayda en az 36
saat, buna ilave olarak ii bana ayda en az 10 dakika.
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

24

(2) Az tehlikeli snfta yer alan 1000 ve daha fazla iisi olan iyerlerinde her 1000 ii
iin tam gn alacak en az bir i gvenlii uzman grevlendirilir. i saysnn 1000
saysnn tam katlarndan fazla olmas durumunda geriye kalan ii says gz nnde
bulundurularak birinci fkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar i gvenlii
uzman ek olarak grevlendirilir.
(3) Tehlikeli snfta yer alan 750 ve daha fazla iisi olan iyerlerinde her 750 ii iin
tam gn alacak en az bir i gvenlii uzman grevlendirilir. i saysnn 750
saysnn tam katlarndan fazla olmas durumunda geriye kalan ii says gz nnde
bulundurularak birinci fkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar i gvenlii
uzman ek olarak grevlendirilir.
(4) ok tehlikeli snfta yer alan 500 ve daha fazla iisi olan iyerlerinde her 500 ii
iin tam gn alacak en az bir i gvenlii uzman grevlendirilir. i saysnn 500
saysnn tam katlarndan fazla olmas durumunda geriye kalan ii says gz nnde
bulundurularak birinci fkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar i gvenlii
uzman ek olarak grevlendirilir.
(5) gvenlii uzmanlar szlemede belirtilen sre kadar iyerinde hizmet sunar.
Birden fazla iyeri ile ksmi sreli i szlemesi yapld takdirde bu iyerleri arasnda
Karabk
niversitesi
Meslek Yksekokulu
Sal ve
Gvenlii
yolda geen sreler haftalk
kanuni
alma
sresinden
dlr.

25

Bir st snfta alma

Ynetmeliin yaymndan itibaren, (C) snf i gvenlii uzmanl
belgesine sahip olanlar yl sreyle tehlikeli snfta yer alan
iyerlerinde, (B) snf i gvenlii uzmanl belgesine sahip
olanlar drt yl sreyle ok tehlikeli snfta yer alan iyerinde i
gvenlii uzman olarak grevlendirilebilirler.

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

26

DEVAMI HAFTAYA

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

27

Referanslar

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

28

Teekkr Ederim
Gzel bir hafta geirmeniz dileklerimle

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

29