9 RSK Etkenler Biyolojik S

KIG202
VE SALII
r. Gr. Dr. Yaar Ali SULAK
yasaralisulak@karabuk.edu.tr
Haftann Konular
RSK ETMENLER
Fiziksel Risk Etmenleri

Kimyasal Risk Etmenleri
Biyolojik Risk Etmenleri
Psikososyal Risk Etmenleri
Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii
Biyolojik Risk Etmenleri
Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

/429
Biyolojik etkenler
Herhangi bir;
Enfeksiyona
Alerjiye veya
Zehirlenmeye neden olabilen,
genetik olarak deitirilmi olanlar da dahil
Mikroorganizmalar
Hcre kltrlerini ve
nsan parazitlerini,
/429
Biyolojik etkenler
Mikroorganizma: Genetik materyali replikasyon veya

aktarma yeteneinde olan hcresel veya
hcresel olmayan mikrobiyolojik varl,
Hcre kltr: ok hcreli organizmalardan tretilmi
hcrelerin invitro olarak gelitirilmesini

/429
Maruziyet olabilecek iler

Gda retilen fabrikalarda alma
Tarmda alma
Hayvanlarla ve/veya hayvan kaynakl rnlerle alma
Salk hizmetlerinin verildii yerlerde, karantina dahil

morglarda alma
Mikrobiyolojik tehis laboratuarlar dndaki kliniklerde
veterinerlik ve tehis laboratuarlarndaki alma
Atklar yok eden fabrikalarda alma
Kanalizasyon, artma tesislerindeki alma

/429
Biyolojik etkenler
Enfeksiyon risk dzeyine gre 4 risk grubunda snflandrlr;

Grup 1 biyolojik etkenler


/429
Biyolojik etkenler
Grup
nsanlarda
hastalk
yapma
1
2
3
4
+
+
+
alanlarda
Topluma
ciddi tehlike yaylma riski
+
+
+

/429
+
+
Etkili
korunma/
tedavi
+
+
+
-
Risklerin Belirlenmesi ve Deerlendirilmesi
Riski deerlendirmek ve gerekli nlemleri belirlemek iin;

Maruziyetin
Tr
Dzeyi
Sresi belirlenir
Birden fazla etken varsa; Btn etkenler dikkate alnarak yaplr
Dzenli aralklarla ve iinin biyolojik etkenlere maruziyet

koullarn etkileyebilecek herhangi bir deiiklik olduunda
yenilenir.
veren, risk deerlendirmesinde kullanlan bilgileri, istendiinde
Bakanla vermekle ykmldr.
/429
Risklerin Belirlenmesi ve Deerlendirilmesi

Riskler deerlendirilirken;
nsan salna zararl olan veya olabilecek biyolojik etkenlerin

snflandrlmas,
Yetkili makamlarn, iilerin saln korumak iin biyolojik
etkenlerin denetim altna alnmas hakkndaki nerileri,
ilerin ilerinin sonucu olarak ortaya kabilecek hastalklarla
ilgili bilgiler,
ilerin ilerinin sonucu olarak ortaya kabilecek alerjik veya
toksik etkiler,
Yaptklar ile dorudan balantl olarak iilerin yakaland

hastalkla ilgili bilgiler.
/429
10
Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin nlenmesi Hakknda Ynetmelik
alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlndan:

Resmi Gazete: 10 Haziran 2004/Say : 25488

/429
11
Risk Deerlendirmesine Gre Ynetmelik Maddelerinin Uygulanmas

Grup 1 biyolojik etkenler:
Ynetmeliin 7 -17 maddeleri uygulanmaz.
Canl zayflatlm (attene) alar dahil Grup 1 biyolojik
etkenlerle almalar iin genel mesleki gvenlik ve hijyen
ilkelerine uyulacaktr.

/429
12
Risk Deerlendirmesine Gre Ynetmelik Maddelerinin Uygulanmas

Gda retilen fabrikalarda alma.
Tarmda alma.
Hayvanlarla ve/veya hayvan kaynakl rnlerle alma.
morglarda alma.
Mikrobiyolojik tehis laboratuarlar dndaki kliniklerde,
veterinerlik ve tehis laboratuarlarndaki alma.
Atklar yok eden fabrikalarda alma.
Kanalizasyon, artma tesislerindeki alma.
ilerinde, risk deerlendirmesinde gereksiz olduu
belirtilmedike, Ynetmeliin 7, 9, 10, 12, 13, 14, 15 ve 16.
maddeleri uygulanr.

/429
13
verenlerin Ykmllkleri
veren, yaplan iin zelliine gre

zararl biyolojik etkenleri kullanmaktan kanacak ve
teknik gelimelere uygun olarak,

kullanm artlarnda iilerin sal iin tehlikeli olmayan veya
daha az tehlikeli olan biyolojik etkenleri kullanacaktr.

/429
14
Risklerin Azaltlmas
veren, iyerinde biyolojik etkenlere maruziyet riskinin azaltlmas

iin aadaki hususlara uymakla ykmldr:
Risk sz konsu ise iilerin maruziyeti nlenmelidir
Teknik olarak maruziyet nlenemiyorsa maruziyet dzeyinin en
aza indirilmesi iin nlemler alnr

/429
15
Risklerin Azaltlmas
Maruziyet dzeyini en aza indirmek iin;

i saysn en az dzeyde tutmak (Maruz kalan/kalabilecek)
Biyolojik etkenin ortama yaylmasn nleyecek
alma prosesleri
Teknik kontrol nlemleri
Toplu koruma nlemleri alnmas
KKD Kullanlmas
Biyolojik etkenlerin kontrol d szmas/azaltlmas
Hijyen nlemleri alnarak salanmaldr
Biyolojik risk iareti ve dier iaretlemelerin yaplmas
Biyolojik etkenlerin kart kazalarn nlenmesine ynelik plan
hazrlanr
Kontrol d olup olmadnn belirlenmesi iin ortam lmleri
Atk ynetimi oluturulmas
Biyolojik etkenlerin iyeri iinde gvenli tanmas
/429
16
Risklerin Azaltlmas
Atk Ynetimi;
Atklarn
Toplanmas
Depolanmas
Uzaklatrlmas

/429
17
Bakanln Bilgilendirilmesi
veren, aada belirtilen hususlarda Bakanla bilgi vermekle ykmldr:
Risk deerlendirmesinin sonular.

ilerin biyolojik etkenlere maruz kald veya kalabilecei iler.
Maruz kalan ii says.
SG sorumlusu kiilerin ad, soyad, unvan ve bu konudaki
yeterlilii.
alma ekli ve yntemleri de dahil olmak zere alnan koruyucu
ve nleyici nlemler.
Fiziksel engellerin ortadan kalkmasndan kaynaklanabilecek, Grup
3 veya Grup 4 de yer alan biyolojik etkenlere maruziyetten iilerin
korunmas iin acil eylem plan.

/429
18
Bakanln Bilgilendirilmesi
veren, aada belirtilen hususlarda Bakanla bilgi vermekle ykmldr:
veren, biyolojik etkenin ortama yaylmasna ve insanda ciddi

enfeksiyona ve/veya hastala sebep olabilecek herhangi bir kaza
veya olay derhal Bakanla ve Salk Bakanlna bildirir.
letmenin faaliyeti sona erdiinde, bu Ynetmeliin 13 nc
maddesine gre dzenlenen maruz iilerin listesi ile bu
Ynetmeliin 16 nc maddesine gre tutulan tm tbbi kaytlar
Bakanla verilir.

/429
19
Hijyen ve Kiisel Korunma
Biyolojik etkenlerle yaplan almalarda aadaki hususlara uyulacaktr:
a) Biyolojik etkenlerle almaya bal salk veya gvenlik

risklerine kar aadaki nlemler alnacaktr
Bulama riski bulunan alma alanlarnda hibirey yenilip
iimeyecektir
ilere uygun koruyucu giysi veya dier uygun zel giysi
salanacaktr
Uygun ve yeterli temizlik ortam/olnaklar salanacaktr
Gz ykama svlar
Cilt antiseptikleri
Banyo
Tuvalet
Gerekli koruyucu ekipmanlar;
Belirlenmi bir yerde uygun olarak muhafaza edilecektir.
Kullanm ncesi ve sonras temizlik ve bakm yaplacak
Bozuk koruyucu ekipmanlar, kullanmndan nce tamir
edilecek veya deitirilecektir.
/429
20
Hijyen ve Kiisel Korunma
Biyolojik etkenlerle yaplan almalarda aadaki hususlara uyulacaktr:
nsan ve hayvan kaynakl numuneler iin;

Numune alnmas
lem yaplmas
ncelenmesi
yntemleri belirlenecektir.
Biyolojik etkenlerle kirlenmi olabilecek i elbiseleri ve koruyucu
ekipman, alma alanndan ayrlmadan nce karlacak ve dier
giysilerden ayr bir yerde muhafaza edilecektir. verence,
kirlenmi bu elbiselerin ve koruyucu ekipmann
dekontaminasyonu ve temizlii salanacak, gerektiinde imha
edilecektir.
Alnan bu nlemlerin maliyeti iilere yanstlmaz
/429
21
ilerin Eitimi ve Bilgilendirilmesi
Aada belirtilen konularda gerekli bilgi, eitim ve talimatlar verir;

Olas salk riskleri,
Maruziyeti nlemek iin alnacak nlemler,
Hijyen gerekleri,
Koruyucu ekipman ve elbiselerin kullanm ve giyilmesi,
Herhangi bir olay annda ve olaylarn nlenmesinde iilerce
yaplmas gerekenler.
Eitim;
Biyolojik etkenlerle temasn sz konusu olduu almalara
balanmadan nce verilecek,
Yeni veya deien risklere gre uyarlanacak,

Gerektiinde periyodik olarak tekrarlanacaktr.

/429
22
zel Durumlarda inin Bilgilendirilmesi
verenler iyerinde;
Biyolojik etkenlerle alma srasnda oluan ciddi bir kaza
veya olay durumunda,
Grup 4 biyolojik etkenlerle yaplan almalarda takip
edilecek prosedr de ieren yazl talimatlar salayacak ve
mmknse uyarlar grnr ekilde asacaklardr.
iler, biyolojik etkenlerin kullanm srasnda meydana gelen

herhangi bir kaza veya olay, salk ve gvenlikten sorumlu veya
grevli kiiye derhal bildirirler.
verenler, biyolojik etkenlerin ortama yaylmasndan doan ve
insanda ciddi enfeksiyona ve/veya hastala neden olabilecek kaza
veya olay, alanlara ve/veya temsilcilerine derhal bildirirler.
Ayrca, iverenler, alanlara ve/veya temsilcilerine kazann
sebeplerini ve durumu dzeltmek iin alnan nlemleri de en ksa
zamanda bildirirler.
/429
23
zel Durumlarda inin Bilgilendirilmesi
Her ii, bu Ynetmeliin 13 nc maddesinde sz edilen

listede belirtilen ve kiisel olarak kendisini ilgilendiren bilgilere
ulaabilecektir.
iler ve/veya temsilcileri, konuyla ilgili genel bilgilere
ulaabileceklerdir.
verenler, bu Ynetmeliin 9 uncu maddesinin (a) bendinde
belirtilen bilgileri istemeleri halinde iilere ve/veya temsilcilerine
verir.

/429
24
Maruz Kalan ilerin Listesi
Biyolojik etkenlere maruziyet ile ilgili liste ve kaytlar tutulur:
Grup 3/Grup 4 biyolojik etkenlere maruz kalan

ilerin listesi
Yaplan iin tr
Maruz kalnan biyolojik etkenler
Maruziyetler
Kazalar ve olaylarla ilgili kaytlar
uygun bir ekilde tutulur.
Bu liste ve kaytlar maruziyet sona erdikten sonra en az 20 yl

saklanr.
/429
25
Maruz Kalan ilerin Listesi
Biyolojik etkenlere maruziyet ile ilgili liste ve kaytlar tutulur:

Aada belirtilen enfeksiyonlara neden olabilecek biyolojik etkenlere
maruziyette, bu liste, bilinen son maruziyetten sonra en az 40 yl boyunca
saklanr;
Kalc/gizli enfeksiyona neden olduu bilinen biyolojik etkenlere

maruziyette.
Eldeki bilgi ve verilere gre, seneler sonra hastaln ortaya
kmasna kadar tehis edilemeyen enfeksiyonlara sebep olan
biyolojik etkenlere maruziyette.
Hastaln gelimesinden nce uzun kuluka dnemi olan
enfeksiyonlara sebep olan biyolojik etkenlere maruziyette.
Tedaviye ramen uzun sreler sonra nkseden hastalklara yol
aan enfeksiyonlara sebep olan biyolojik etkenlere maruziyette.
Uzun sreli ciddi arza brakabilen enfeksiyonlara sebep olan
biyolojik etkenlere maruziyette.
yeri hekimi/SG yetkilileri listeye ulaabilirler
/429
26
ilerin Grlerinin Alnmas ve Katlmnn Salanmas
4857 sayl yasann 77. maddesine gre;
veren alanlarn grlerini almak ve

alanlar da aktivitelere katlmak zorundadr

/429
27
Bakanla Bildirim
verenler aadaki konularda Bakanla bildirimde bulunmakla ykmldrler:
Aada belirtilen biyolojik etkenlerin ilk kez kullanmnda n

bildirimde bulunulur;
Bu bildirim iin balamasndan en az 30 gn nce yaplr
Grup 4 de yer alan her bir biyolojik etkeni veya
geici olarak kendisinin yapt snflandrmaya gre
Grup 3 de yer alan yeni bir biyolojik etkeni ilk defa kullandnda
da n bildirimde bulunur
/429
28
Bakanla Bildirim
verenler aadaki konularda Bakanla bildirimde bulunmakla ykmldrler:
Grup 4 biyolojik etkenlerle ilgili tan hizmeti veren laboratuarlar

iin, sadece yapt hizmetlerin ierii hakknda balangta
bildirimde bulunulur
yerinde bildirimi geersiz klan, proses ve/veya ilemlerde
salk veya gvenlii nemli lde etkileyecek byk
deiiklikler olduunda, bildirim yeniden verilir
Bildirim;
yerinin unvan ve adresini,
yerinde salk ve gvenlikten sorumlu kiilerin ad, soyad,
unvan ve bu konudaki yeterliliini,
Risk deerlendirmesinin sonucunu,
Biyolojik etken trlerini,
ngrlen korunma ve nleme tedbirlerini
ierir
/429
29
Salk Gzetimi
veren her iinin;
almalara balamadan nce,
Dzenli aralklarla,
salk gzetimine tabi tutulmalarn salar
Risk deerlendirmesi, zel koruma nlemleri alnmas
gereken iileri tanmlayacaktr
Gerektiinde, maruz kaldklar veya kalm olabilecekleri
biyolojik etkene kar henz bakl olmayan iiler iin etkili
alar hazr bulundurulur
Bir ii maruziyet sonucu bir hastala yakalanrsa, dier
iiler de gzetime tabi tutulur
Bu durumda maruziyet riski yeniden deerlendirilir
/429
30
Salk Gzetimi
Salk gzetiminin yapld bu durumlarda, kiisel tbbi
kaytlar, maruziyetin son bulmasndan sonra en az 10 yl sre ile
saklanr (*) zel durumlarda kiisel tbbi kaytlarn bilinen son maruziyetten
itibaren 40 yl sre ile saklanma zorunluluu unutulmamaldr
yeri hekimi veya iilerin salk gzetiminden sorumlu kii,

her bir ii iin alnmas gerekli koruyucu ve nleyici tedbirler ile
ilgili olarak nerilerde bulunur.
Maruziyetin sona ermesinden sonra yaplacak herhangi bir
salk gzetimi ile ilgili olarak iilere gerekli bilgi ve tavsiyeler
verilir.
iler, kendileriyle ilgili salk gzetimi sonular hakknda bilgi
edinebilecekler, ilgili iiler veya iveren salk gzetimi
sonularnn gzden geirilmesini isteyebileceklerdir.
Biyolojik etkenlere, mesleki maruziyet sonucu meydana gelen
her hastalk veya lm Bakanla bildirilir
/429
31
Tan Laboratuarlar Dnda Kalan nsan Sal ve Veterinerlikle lgili Kurulular
nsan sal ve veterinerlik hizmeti verilen iyerlerinde:

Risk deerlendirmesi yaplrken, aadaki hususlara zellikle
dikkat edilecektir;
Hasta insanlarda veya hayvanlarda ve onlardan alnan
maddelerde ve rneklerde biyolojik etkenlerin varl
hakkndaki belirsizliklere,
Hasta insanlarda veya hayvanlarda ve onlardan alnan
maddelerde ve rneklerde varolduu bilinen veya
varolduundan phe edilen biyolojik etkenlerin oluturduu
tehlikeye,
in doasndan kaynaklanan risklere.

/429
32
Tan Laboratuarlar Dnda Kalan nsan Sal ve Veterinerlikle lgili Kurulular
alan iilerin salk ve gvenliini korumak iin uygun

nlemler alnacaktr. Bu nlemler aadaki hususlar da
ierecektir;
Uygun dekontaminasyon ve dezenfeksiyon yntemlerinin
belirlenmesi,
Biyolojik etkenlerin bulat atklarn risksiz bir ekilde
yklenip boaltlmasn ve uzaklatrlmasn salayacak uygun
yntemlerin kullanlmas.
Grup 3 veya Grup 4 biyolojik etkenlerle enfekte olan veya
olduundan phelenilen hasta insanlarn veya hayvanlarn
bulunduu karantina yerlerinde, enfeksiyon riskini en aza
indirmek iin, EkV in (A) stununda belirtilen nlemler
alnacaktr.

/429
33
Endstriyel lemler, Laboratuarlar ve Hayvan Barnaklar in zel nlemler
Endstriyel ilemler, laboratuarlar ve hayvan barnaklar iin

alnmas gerekli zel nlemler aada belirtilmitir:
Tehis laboratuarlar da dahil, laboratuarlarda ve Grup 2, 3 ve 4
biyolojik etkenlerle bilhassa enfekte edilmi veya bunlar tayan
veya tadklarndan phe edilen laboratuar hayvanlarnn
barnaklarnda aadaki nlemler alnr;
Aratrma, gelitirme, retim veya tan amacyla almalarn
yrtld laboratuarlarda, enfeksiyon riskini asgariye
indirmek iin EkV te belirtilen nlemler alnr.
Risk deerlendirmesini takiben biyolojik etkenin risk
derecesine gre fiziksel koruma dzeyi tespit edilecek ve EkV
te belirtilen nlemler alnr.
/429
34
Aada belirtilen biyolojik etkenlerle almalar;

Grup 2 biyolojik etkenler iin koruma dzeyi en az 2 olan,

alma alanlarnda srdrlecektir.

/429
35
nsanda hastala yol aabilecek biyolojik etkenler ierip

iermedii belirsiz olan maddelerle allan ancak asl amalar
biyolojik etkenlerle almak olmayan laboratuarlarda, koruma
dzeyi en az 2 olan nlemler uygulanr.
Bakanlka daha alt dzeydeki koruma nlemlerinin yeterli

olduu belirtilmedike, gerekli olduu bilinen ya da phelenilen
durumlarda koruma dzeyi 3 veya 4 olan nlemler uygulanr.

/429
36
Grup 2, 3 veya 4 de yer alan biyolojik etkenlerin kullanld

sanayi proseslerinde aadaki nlemler alnr;
Daha nce tanmlanm olan koruma ilkeleri, EkVI da
belirtilen uygulamaya ynelik nlemler ve uygun prosedrler
esas alnarak sanayi proseslerine de uygulanr.
Grup 2, 3 veya 4 de yer alan biyolojik etkenlerin
kullanlmas ile ilgili risk deerlendirmesine gre, bu
etkenlerin sanayide kullanlmasnda alnmas gereken
nlemlerin neler olduuna karar vermeye Bakanlk yetkilidir.
iler iin ciddi salk riski oluturabilecek, ancak kesin bir

deerlendirme yaplamayan biyolojik etkenlerle almalarn
yapld tm iyerlerinde koruma dzeyi en az 3 olan nlemler
alnr.
/429
37
EKI
BYOLOJK ETKENLERE MARUZYETN OLABLECE LER LSTES
Gda retilen fabrikalarda alma

Tarmda alma
Hayvanlarla ve/veya hayvan kaynakl rnlerle alma
morglarda alma
Mikrobiyolojik tehis laboratuarlar dndaki kliniklerde,

veterinerlik ve tehis laboratuarlarndaki alma
Atklar yok eden fabrikalarda alma
Kanalizasyon, artma tesislerindeki alma
/429
38
EKII
BYOLOJK TEHLKE ARET

/429
39
EKIII
SINIFLANDIRILMI BYOLOJK ETKENLER LSTES
Aklamalar
1 Bu Ynetmeliin kapsamna uygun olarak, snflandrma listesine yalnzca insan
enfekte ettii bilinen etkenler dahil edilmitir.
Uygun olduu yerlerde, bu etkenlerin toksik ve alerji yapma potansiyelleri belirtilmitir.
nsan etkilemedii bilinen hayvan ve bitki patojenleri karlmtr.
Snflandrlm biyolojik etkenler listesine, genetik olarak deitirilmi
mikroorganizmalar dahil edilmemitir.
2 Snflandrlm etkenler listesi salkl iilerde o etkenlerin yaptklar etkilere
dayandrlmtr.
nceden varolan bir hastalk, ila kullanm, kazanlm baklk, gebelik veya emzirme
gibi bir nedenle ya da baka bir nedenden dolay bir kiinin duyarllnn
etkilenebilecei zel durumlardaki etkiler dikkate alnmamtr.
Bu tr iilerdeki ek riskler bu Ynetmelikte ngrlen risk deerlendirmesi
kapsamnda ele alnacaktr.
Grup 3 veya Grup 4 de yer alan biyolojik etkenlere maruz kalnan veya maruz
kalnabilecek baz sanayi proseslerinde, laboratuar almalarnda veya hayvanlarla
yaplan almalarda bu Ynetmeliin 18 inci maddesine uygun teknik nlemler
alnacaktr.
40
/429
EKIV
LERN SALIK GZETM N UYGULAMAYA YNELK

NERLER
1- Biyolojik etkene maruz kalan iilerin salk gzetiminden
sorumlu kii yada iyeri hekimi her bir iinin durumunu ve
maruziyet artlarn bilmelidir.
2- ilerin salk gzetimi i hekimliinin ilke ve uygulamalarna
uygun olarak yrtlmeli ve aadaki nlemleri iermelidir:
- inin mesleki ve tbbi yks ile ilgili kayt tutmak,
- inin kiisel salk durumunun deerlendirilmesi,
- Uygun ise, erken ve geri dndrlebilir etkilerin saptanmas gibi
biyolojik gzetim.
Salk gzetimi yaplrken, her ii iin, i hekimliinde ulalabilen
son bilgiler nda, konu ile ilgili daha ileri testler yaplmasna karar
verilebilir.
44
/429
EKV
KORUMA DZEYLER VE ALINACAK NLEMLER LE LGL GSTERGELER

Bu ekte yer alan nlemler, iilere ynelik risk deerlendirmesine, etkinliklerin ve
ilgili biyolojik etkenin doasna gre uygulanacaktr.

/429
45
Koruma nlemleri
B
2
Koruma Dzeyleri
3
1. alma birimi, ayn bina iinde

yrtlen dier etkinliklerden
ayrlm olmaldr.
Gerekmez
nerilir
Zorunlu
2. alma birimine giren ve kan

hava HEPA (*) veya benzeri
filtrelerle filtre dilmelidir.
Gerekmez
Zorunlu
(kan
havada)
Zorunlu
(kan ve giren
havada)
3. alma birimine yalnzca grevli nerilir

iilerin girmesine izin verilmelidir.
Zorunlu
Zorunlu
(hava szdrmaz
kabin ile)
4. alma birimi, dezenfeksiyon

yaplmasna olanak salayacak
yapda olmaldr.
Gerekmez
nerilir
Zorunlu
5. zel dezenfeksiyon yntemleri.
Zorunlu
Zorunlu
Zorunlu
6. alma birimindeki hava negatif

basnta tutulmaldr.
Gerekmez
nerilir
Zorunlu
7. Etkili vektr kontrol.

(rnek; kemirgenler ve bcekler)
nerilir
Zorunlu
Zorunlu

/429
46
AKoruma nlemleri
Koruma Dzeyleri
8.Temizlemesi kolay ve su geirmez

yzeyler.
Zorunlu
(tezgah ve
i masalar
iin)
Zorunlu
(tezgah ve
zeminler iin)
Zorunlu
(tezgah, yer duvar,
tavan iin)
9. Asit, alkali, zc ve
dezenfektanlara dayankl yzeyler.
nerilir
Zorunlu
Zorunlu
10.Biyolojik etken iin gvenli

depolama.
Zorunlu
Zorunlu
Zorunlu
(gvenli depolama)
11.alma biriminde bulunanlarn

grlebildii gzetleme penceresi
veya benzeri.
nerilir
nerilir
Zorunlu
12.Bir laboratuarda yalnzca kendi

malzemeleri kullanlmaldr.
Gerekmez
nerilir
Zorunlu
13.Herhangi bir hayvann da dahil

olduu btn enfekte maddeler bir
gvenlik veya yaltm kabininde veya
dier uygun bir kapta ileme tabi
tutulmaldr.
Uygun
olmas
halinde
Zorunlu
(enfeksiyonun
havayla
bulat
hallerde)
Zorunlu
14.Hayvan lelerinin yok edilmesi iin

yakma frn.
nerilir
Zorunlu
(Mevcutsa)
Zorunlu
(alan iinde)

/429
47
EKVI
ENDSTRYEL LEMLERDE ALINACAK NLEMLER

Grup 1 biyolojik etkenler:
Canl zayflatlm (attene) alar dahil Grup 1 biyolojik etkenlerle almalar iin
genel mesleki gvenlik ve hijyen ilkelerine uyulacaktr.
Grup 2, Grup 3 ve Grup 4 biyolojik etkenler:
lemin bir blm veya belirli bir yntemle ilgili risk deerlendirmesi sonucuna gre
aadaki farkl kategorilere karlk gelen alnacak nlemleri seip
bir arada uygulamak mmkndr.

/429
48
A Alnacak nlemler
B Koruma dzeyi
2
1.Canl organizmalar, prosesi evreden fiziksel olarak

ayran bir sistemde tutulacaktr.
Zorunlu
Zorunlu
Zorunlu
2.Kapal sistemden kan ekzost gazlarnn tahliyesi

u ekilde olacaktr.
En az dzeyde szdrr
Szdrmaz
Szdrmaz
3.Numunelerin toplanmas, kapal bir sisteme

materyallerin ilavesi ve bir baka kapal sisteme canl
organizmann transferi ilemleri u ekilde olacaktr.
En az dzeyde szdrr
Szdrmaz
Szdrmaz
4.Byk miktardaki kltr svlar, canl organizmalar

iin yandaki nlemler alnmadka kapal sistemden
uzaklatrlmayacaktr.
Geerli yollarla inaktive

edilmeli
Geerli fiziksel ve
kimyasal yolla
inaktive edilmeli
Geerli fiziksel ve
kimyasal yolla
inaktive edilmeli
5.Szdrmazlk sistemleri yle dizayn edilecektir.
En az dzeyde szdrr
Szdrmaz
Szdrmaz
6.Kapal sistemler kontroll alanlarda olacaktr.
stee bal
stee bal
Zorunlu ve bu
amala
oluturulmu
a)Biyotehlike iareti yaptrlacaktr.
stee bal
Zorunlu
Zorunlu
b)Bu alanlara yalnzca grevli olan kiilerin girmesine

izin verilecektir.
stee bal
Zorunlu
Zorunlu, hava
szdrmazl
salanm kabin
ile
c) Personel koruyucu elbise giyecektir.
Zorunlu
(i elbisesi)
Zorunlu
Zorunlu
Giri ve klarda
tmyle
deitirilecek

/429
49
B Koruma dzeyi
A Alnacak nlemler
d)Personel iin dekontaminasyon ve ykanma

imkanlar salanacaktr.
Zorunlu
Zorunlu
Zorunlu
e)Personel kontroll alandan ayrlmadan

nce du alacaktr.
Gerekmez
stee bal
Zorunlu
f)Lavabo ve dulardan gelen atk svlar

toplanacak ve tahliyeden nce inaktive
edilecektir.
Gerekmez
stee bal
Zorunlu
g)Kontroll alan, yeterince havalandrlacak

ve ortam havasnn kirlenmesi minimize
edilecektir.
stee bal
stee bal
Zorunlu
h)Kontroll alann atmosferi negatif hava

basncnda tutulacaktr.
Gerekmez
stee bal
Zorunlu
i)Kontroll alana giren ve kan hava HEPA

zellikli filtre ile filtre edilecektir.
Gerekmez
stee bal
Zorunlu
j)Kontroll alan kapal sistemin tmn (btn

mtemilat ile birlikte) iine alacak ekilde
dizayn edilecektir.
Gerekmez
stee bal
Zorunlu
k)Kontroll alan buharla dezenfekte

edilmesine uygun ekilde szdrmaz olacaktr.
Gerekmez
stee bal
Zorunlu
l)Atk svlar son tahliyeden nce ilemden

geirilecektir.
Geerli yolla Geerli fiziksel ve

inaktive
kimyasal yolla inaktive
edilmeli
edilmeli
Karabk
MYO Dr. Yaar Ali SULAK
/429
Geerli fiziksel ve
kimyasal yolla
inaktive edilmeli
50
EKVII
KORUYUCU AI UYGULAMA KLAVUZU
Aadaki hususlar, koruyucu alamann uygulanmasnda

hesaba katlacaktr.
Biyolojik etkenlere maruz kalanlar, etkene kar etkili bir a
varsa alanacaktr.
Alama, ilgili mevzuat ve uygulamalara uygun yrtlmelidir.
iler, alanmann ve alanmamann sakncalar ve yararlar

hakknda bilgilendirilecektir.
Alama bedeli alana yklenmeyecektir.
stendiinde yetkililere gsterilmek zere, iiyle ilgili bir
alama belgesi dzenlenecektir.
/429
51

/429
52
Uluslararas alma rgt (ILO)

Psikososyal tehlikeleri;
doyumu, i rgtlenmesi ve ynetimi, evresel ve rgtsel koullar ile
iilerin uzmanl ve gereksinimleri arasndaki etkileim temelinde
tanmlamtr.

/429
53
Psikososyal tehlike:
in;
Psikolojik veya
Fiziksel hasar oluturma potansiyeli tayan
tasarm,
rgtlenme ve
ynetim zellikleri
ve
gerekletirildii toplumsal ve evresel koullardr

/429
54
Kazalarnda nsan Faktr

ALIMA ORTAMI
zel salk durumlar
Psikososyal tehlikeler
Tehlikeli durumlar
alan etkiler
Bilinmeyen i riskleri
Ani kontrol kayb
Ortam koullar
Hatal davran
ZARAR
alan
Dierleri
Hastalk
Meslek hastal
Kazas
yeri
lke
/429
55
STRES NEDR?
Kiinin kendisini tehdit altnda hissetmesine neden olan, fiziksel veya

psikolojik zorlanmalar karsnda,
savunma ya da uyum salama amacyla verdii tepkidir.

/429
56
YERNDE STRES NEDR?

alann yeteneklerinin ve becerilerinin, iin gereksinimleri ile uyumadnda
oluan, zararl fiziksel ve duygusal yantlardr. Salk bozukluklar ve
yaralanmalara neden olabilir.
OSHA, 1999
organizasyonu, evresi, iin zararl ve ekinilecek ynlerine duyusal, bilisel,
davransal ve fiziksel reaksiyondur. Sklkla ba edilemeyen duygularla ve
ar uyar ve zntyle karakterizedir.
Avrupa Komisyonu
Kendilerinden talep edilen grevlerin deiik tipleri veya ar basksyla

oluan insan reaksiyonlardr.
ngiltere Salk ve Gvenlik Komisyonu, 1999

/429
57
STRESR
Birey ve organizmann uyumunu bozan stres deneyimlemesine

neden olan i ya da d ortamlardan kaynaklanan uyaranlara stresr
denir.

/429
58
STRESRLER
Ruhsal ve sosyal nedenler
iyerinde geimsizlik,
ii kaybetme endiesi,
terfi edememe,
cret azl,
vardiyalar,
akort cret sistemi,
grev lokavt,
aile ii sorumluluklar ile i sorumluluklarnn atmas,
keder, sevin vb.
Fiziksel nedenler
grlt,
titreim,
basn,
termal konfor artlar,
Aydnlatma dzeni
sessizlik

/429
59
STRESN KOLUNA GRE DEM

Yksek Stres Dzeyli Meslekler
Meslek Grubu
lm Aral
Madenci
8.3
Polis memuru
7.7
Gardiyan, naat iisi, Pilot, Gazeteci
7.5
Reklam yneticisi, Di hekimi
7.3
Aktr
7.2
Doktor, Radyo-TV alan
6.8
Hemire, Film yapm ekibi
6.5
Ambulans personeli, Mzisyen, tfaiye personeli
6.3
retmen
6.2
Sosyal ii, Personel mdr
6.0
/429
60
Olaylara gre stres dalm
ocuun lm
Ein lm
Ei tarafndan aldatlma
Anne veya babann lm
Hapse mahkum olma
ocuun sakatlanmas
Evlilik d hamilelik
stemedii evlilii yapma
Ein ar kaza yapmas
Anne-baba geimsizlii veya ayrlma
Ar hastalk,kaza ,yaralanma
Boanma
Byk lde borlanma
Evlilik d ilikiye girme
92
90
87
87
86
85
83
83
79
77
75
72
72
68

/429
61
STRESN MALYETLER
1. Kiisel Salk, verim, iliki vb...
2. letme e devamszlk, yksek medikal harcama, iten karma-yeni
eleman eitimi, retimde azalma vb...
ngilterede ylda 40 milyon ignnden fazla kayp

Avustralyada 30 000 000 A$ kayp,1994
A.B.D.de stres ie devamszlk 550 milyon ignnden yarsndan
fazlas her yl kayp
EASHW, 2000
/429
62
BREY STRESE KARI NASIL BR TEPK VERR?
Stres altndayken deiim tehdit olarak alglanr ve

Endokrin sistem,
Hipotalamus,
Pankreas,
Tiroid
gibi dorudan kana karan hormonlar reten bezleri uyarr.
Vcut 3 aamadan geer;
Alarm
Diren
Tkenme
/429
63
ALARM AAMASI
Birey stres kayna ile karlatnda sempatik sinir sistemi etkin hale gelir ve
beden sava ya da ka tepkisi gsterir.
Bu tepki srasnda bedende deimeler sonucu kii stres kaynayla
yzlemeye yada kamaya hazr hale gelir.

/429
64
ALARM AAMASI
Stres
Sempatik sinir sistemi
Sava yada ka tepkisi
Organizmada deiimler
Beden yzlemeye yada kamaya hazr

/429
65
Alarm Aamasnda Fiziksel Belirtiler
Kan akm beyne ve kaslara ynlenir
Ba ars olur
Gz bebekleri byr
Tkrk artar
Solunum says artar

Ar yemek yer yada
itahszdr
Ter bezi faaliyetleri artar

Ellerde titremeler balar
Kalp atlar hzlanr,

kan basnc ykselir
Depolanm ya ve eker
kana karr
Sindirim yavalar,
mide asidi artar
/429
66
Alarm Aamasnda Duygusal Belirtiler
Huzursuzluk, sknt, gerginlik

Kaygl olma
Karamsarlk
Durgunlama
kknlk
Sinirlilik, fke patlamalar
Ar duygusallk, kolay krlabilirlik
te isteksiz tavrlar
zgven azalmas, gvensizlik
/429
67
Alarm Aamasnda Zihinsel Belirtiler
Unutkanlk
Konsantrasyonda azalma
Kararszlk
lgi azalmas
kalitesinde d
Hatalarda art
Ar hayal kurma
Olumsuzluklar zerinde odaklanmak
/429
68
Alarm Aamasnda Sosyal Belirtiler
Sosyal hayatn yoksunlamas

Randevulara gitmemek veya ok ksa zaman kala
iptal etmek
nsanlarda hata bulmaya almak

Szle rencide etmek
Birden fazla kiiyle ksmek
/429
69
DRENME AAMASI
Uyum ya da direnme aamasdr.

Stres kaynana uyum salanrsa veya stresin nedeni etkili bir ekilde
zlrse her ey normale dner, vcut alarm aamasnda meydana gelen
zararlar onarr.
Direnme sz konusu ise birey strese kar koymak iin elinden gelen tm
gayreti ortaya koyar, stresli davranlar devam eder.

/429
70
TKENME AAMASI
Stres kayna ile baa klamaz ve uyum salanamaz ise fiziksel kaynaklar
kullanlamaz ve tkenme aamasna geilir.
Kii tkenmitir, stres kayna hala mevcuttur. Kii baka stres kaynaklarnn
etkilerine de ak hale gelir.
Kronik stres belirtileri ortaya kar.

/429
71
Stresle srekli ama etkisiz bir mcadele varsa bu tkenmeyi getirir.

/429
72
STRESN UZUN DNEM ETKLER
Depresyon
Fobiler
Kiilik deiiklii
Ruhsal hastalklar
Dnce ve hafza kusurlar
Uyku bozukluklar
Kronik hastalklar (ba ars, kalp
hastal)
/429
73
STRES HASTALIK LKS

Kazalar
Siroz
ntihar
Katil
Fel
Kalp krizi
Kanser
eker hastal
Astm
Alkol tketimi
la tketimi
Depresyon
Strestansiyon
Yksek
Yksek kolesterol
Sigara
Zayf baklk sistemi

/429
74
STRES HER ZAMAN KT MDR?
Stresin hepsi kt deildir *
Olumlu stres, hoa giden aktivitelerin getirdii

yaamsal zorluklardan kaynaklanr.
Olumsuz stres, uyum salamamz gereken

naho durumlar olduunda yaadmz strestir.

/429
75
Stres; bazen insann aba gstermesini, almasn,

baarmasn salar.
Olumlu durumlarn yaratt stresle baa ktmzda olgunlarz, kendimize

gvenimiz artar, bu da stresin hayatmza getirdii olumlu etkidir.

/429
77
OLUMLU STRES
OLUMSUZ STRES
Duygusal bir ilikiye balamak
Boanma
niversiteyi kazanmak
lm
Yeni bir i
Ar i yk
Problemli ilikiler

/429
78
STRES NEDENLER
Stres yaratan faktrler 3 grupta toplanabilir
Stres Kaynaklar
Bireyin kendisi ile

ilgili stres kaynaklar
Yaanlan evreden
oluan stres kaynaklar

/429
evresinin yaratt
stres kaynaklar
79
Bireyin Kendisi le lgili Stres Kaynaklar

Aile ii ilikiler
Yeni bir ocuun doumu
Sevilen birinin kayb
Uzun sreli uykusuzluk
Dengesiz beslenme
Ekonomik sorunlar
Tanma
Hastalk
Kiilik tipleri
Dnce biimi
ay, kahve gibi uyarc deeri yksek maddelerin fazla tketilmesi
/429
80
KLK TPLER
A tipi kiilik zellikleri

B tipi kiilik zellikleri
Karma kiilik tipleri

/429
81
A TP KLK ZELLKLER
Zaman iyi kullanma konusunda hassastrlar.

Olduka saldrgan ve rekabetidirler.
Srekli hareket etmeyi severler ve hzl yemek yerler.
Ayn anda iki ii yapmak isterler.
Sabrszdrlar ve beklemekten nefret ederler.
e yneliktirler ve ii zamannda bitirmeye nem verirler.
Rakamlarla bouurlar ve baary kazanma derecelerini lmeye alrlar.

/429
82
A TP KLK ZELLKLER
Gl bir motivasyonlar vardr.

Kendilerine ar gvenleri vardr. Ben merkezcidirler.
lerinde yksek kayg tarlar.
abuk karar verirler.
Randevularna tam saatinde giderler ve bakalarnda da ayn duyarll isterler.
Duyarl bir kiilik yaplar vardr.
Enerjilerini planlarlar.
Kendileri iin zaman bulamazlar. Az dinlenir, az spor yaparlar.

/429
83
B TP KLK ZELLKLER
vedilik ve sabrszlk dnceleri yoktur.
Gsteri merakls deildirler ve sorulmadka baarlarn ve yaptklarn tartma ihtiyac
duymazlar.
yi dinleyicidirler.
Sosyal deerler iin fazla kayglanmazlar.
Zaman esiri olmazlar.
Ekiple kolayca alrlar.
Karar vermede aceleci deildirler.

Sakin ve yava yapdadrlar.
zel hayatlar ile i hayatlar arasnda kolayca snr koyabilirler.
Eve dndklerinde gnlk hayattan tamamen uzaklaabilirler.

/429
84
KARMA KLK TPLER
Kiiler yalnzca A tipi yada B tipi davran zellikleri gstermezler.

Birok insanda A ve B tipi davran zellikleri birlikte bulunur.

/429
85
Yaanlan evreden Oluan Stres Kaynaklar
Ulam problemi
Grlt
Kalabalk
Kiiler aras ilikiler
lke sorunlar

/429
86
Yaamndan Ortaya kan Stres Kaynaklar

Ar/Yetersiz
yknn fazlal
dllendirme
Kt alma koullar
Zaman basks
cret
Rol atmas
Personel azl
Rol belirsizlii
Nbet/Zaman basks
Kiilerden sorumlu olma
gvencesi
Ynetim sorunlar
Deneyimsizlik
Kararlara katlamama

/429
87
Performansa etkisi;
e gitmede isteksizlik
Stres yaratan sosyal ortamla karlama endiesi
rgtten ayrlma
rgtle btnlemeyi ve i tatminini engelleme
Yetersizlik duygusu
grene bildii iin verilmemesi, bilgileri dndaki iin yapmaya zorlanmas
birlii salayamama
Stresli i grenin ile ilgili ibirlii salamada gnlsz davranmas

/429
88
Performansa etkisi;
te hata yapma
Uzun sreli stres sonucu dikkat ve bellekle ilgili sorunlarn kmas
ten Uzaklama stei (Devamszlk)
rgte, iine, alma arkadalarna uyumsuz i grenin ie devam etmek istememesi
sabetsiz karar verme
Stresin alglar zerindeki olumsuz etkisi ve dikkat eksiklii
Nitelik ve nicelik dmesi
gren verimliliinde dme

/429
89
STRES NLEMEK N;
Olumlu dnce tarz gelitirin

Zamannz etkin kullann
Dzenli egzersiz yapn
Geveme tekniklerini kullann
Uyku dzeninize dikkat edin
Beklentilerini gereki olsun
letiim kurun ve da dnk olun
Kafein, sigara ve alkol almn azaltn
Beslenmenize dikkat edin
Gerektiinde hayr deyin
Vazgemeyi renin
Olumlu hayal kurun
/429
90
STRES YNETM
Sorumluluu zerinizden atmak
Durumu belirgin hale getirerek problemi zmek
Duruma verilen nemi azaltmak
Kendine gven
Yaamn kontrol altnda olduunu dnme
Mizah yetenei
Sre ynelimlilik, tahmin edebilirlik
Sosyal destek
/429
91
Davransal Yntemler
Zihinsel Yntemler
Bedensel Yntemler
A tipi davrantan gvenli davrana

Zaman Ynetimi
fkenin kontrol
letiim kurma
Hobiler-Da dnklk
Zihinsel Dzenleme
Dnce Biimini Deitirme
Olumlu hayal kurma
Solunum Egzersizi
Geveme teknii
Beslenme
Egzersiz
Masaj
Meditasyon
/429
92
STRESDEN KORUNMA
K.Amerika ve K. Avrupa Stres programlar
Program yeri-ikolu koullar deiken
1. Aama: Etki, bedel, denetim (H) ile tanmlama,
2. Aama: Eitim-deneme ile kar koyma,

3. Aama: Stresin bulgularn tedavi.
En etkili yol Kurumsal deiim
Stres kontrolnde baar Birey+kurum+toplumsal
deerlendirmeler
ngiltere Salk ve Gvenlik Komisyonu, 1999-2000
/429
93
STRES YNETMENDE ETKSZ YOLLAR

BEDENE YNELK
la/Alkol/Sigara Bamll
Kt Beslenme
DUYGULARA VE ZHNE YNELK
Psikolojik savunma mekanizmalarnn arl
Bilisel arptmalar
DAVRANILARA YNELK
e Kapanma
Saldrganlk
/429
94
STRES YNETMNDE 10 OLUMSUZ TUTUM
1- Ya hep ya hi tr dnme :
Bu ekilde dnyorsanz her eyi siyah yada beyaz kategorilerinde
deerlendiriyorsunuz demektir.
rnek :
Ya bu okuldan mezun olurum ya da ekip giderim.
Sevdiim kz kma teklifimi reddederse bir daha onun yzne bakamam

/429
95
2- Ar Genelleme :
Bir olumsuz olaydan hareketle ardndan gelen her eyi
gibi deerlendirmek ar genelleyici
yaklamdr.
bir yenilgi
rnek :
Beni hi kimse anlamyor.
Tm dnya bana kar

/429
96
3- Zihinsel Szge :
Bu tr zihinsel arptmalarda yalnzca olumsuz ayrntlar alnp onlara
younlalr. Gerein tm olumsuzlatrlr.
rnek :
Dn derste hata yaptm. Herkes bana bakt. devden de kt not aldm.
HAYAT DAYANILMAZ BR HALE GELD. Bir damla mrekkebin bir srahi suyu
morartmas gibi.

/429
97
4- Olumluyu Geersiz Klmak :

u yada bu nedenle olumlu olaylarn dikkate alnmamas
gerektiinde srar ederek, onlar yok saymak da bir arptmadr.
rnek :
Evet, eer arkadam yardm etmeseydi ben bu notu alamazdm.
Onlar iin bu kadar para harcamasam, kimse benimle birlikte olmak
istemez.

/429
98

5- Hemen Bir Sonuca Varmak :
Bu yaklamda elinizde dncenizi destekleyecek
halde hemen olumsuz yorumlar
yaparsnz.
kantlarnz olmad
rnek :
Karnzdakinin Zihnini Okumak : Hoca bugn bana bir ey sormad,
yzme bakmad, beni yeterince sevmediinden eminim.
Hatal Falclk Yapmak : lerin kt gideceine ilikin tahminler yapp, bu
tahminlerin gereklemi olgular olduuna inanrsnz.
Annemler bu hafta telefon etmediler, herhalde evde bir aksilik var.

/429
99
6- Ar Bytme ya da Ar Kltme :
Baz olaylarn nemini gereksiz bir biimde abartmak,
nemsiz klmak sklkla yaplan zihinsel arptmadr.
dierlerini
rnek :
Benim byle bir hatay yapmaya hakkm yok. Evet, o da benzer bir hata
yapt ama, onun geerli nedenleri var.
O bu dllerin hepsine layk. kimizde ayn ortalamay tutturduk ama
benden daha zor koullarda alyordu.

/429
100
7- Duygusal Mantk Yrtme :

O srada yaadnz olumsuz duygulara bakarak,
gerein bu
duygularda yanstld gibi olduuna karar
vermek, duygulardan hareket
ederek gerei
tanmlamaktr.
rnek :
Byle hissettiime gre doru olmal.
Ondan nefret ediyorum ok kt bir insan olmal.

/429
101

8- Meli Mal Cmleler :
Kendinizi sululuk duygularnn basks altnda
tutarsanz, sanki
yaplacak her eyi yerine
getirecekmisiniz gibi bir inanca kaplmak,
kendinizi
yaplmal, yaplmamal gibi szcklerin gcne
inandrmaya almakta bir arptmadr.
rnek :
nsanlar birbirlerine yardm etmeli.
Ben arkadalar iin bu kadar zveride bulunuyorsam, onlarda bana
benzer biimde davranmal.

/429
102
9- Etiketleme ve Yanl Etiketleme :

Ar genellemenin en u noktasdr. Hatanz aklamak ve davranlarnz
zerinde durmak yerine kendi kiiliinize olumsuz atflar yaparsnz. Herhangi
bir olay duygusal adan ykl ve renkli bir dil kullanarak tanmlamaktr.
rnek :
Ben bir hiim !
Tm kamyon ofrleri insan kasabndan baka bir ey deildir.

/429
103
10- Kiiselletirme :
Herhangi bir olaydan sorumlu olmasanz bile bu olayn nedenini
kendinizmi gibi grmek.
rnek :
Kz arkadamn annesi ile aras bozulmu Belki de dnk telefonum
yznden.
Annemin bu hastal, benim yaam boyu yaptm hatalar yznden.

/429
104

/429
105

/429
106
Referanslar
107
Teekkr Ederim
Gzel bir hafta geirmeniz dileklerimle
108

9 RSK Etkenler Biyolojik S

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

9 RSK Etkenler Biyolojik S

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KIG202

Fiziksel Risk Etmenleri

Karabk niversitesi Meslek Yksekokulu Sal ve Gvenlii

Biyolojik Risk Etmenleri

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Mikroorganizma: Genetik materyali replikasyon veya

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Maruziyet olabilecek iler

Salk hizmetlerinin verildii yerlerde, karantina dahil

Kanalizasyon, artma tesislerindeki alma

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Enfeksiyon risk dzeyine gre 4 risk grubunda snflandrlr;

Grup 2 biyolojik etkenler

Grup 4 biyolojik etkenler

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Risklerin Belirlenmesi ve Deerlendirilmesi

Riski deerlendirmek ve gerekli nlemleri belirlemek iin;

Dzenli aralklarla ve iinin biyolojik etkenlere maruziyet

Risklerin Belirlenmesi ve Deerlendirilmesi

nsan salna zararl olan veya olabilecek biyolojik etkenlerin

Yaptklar ile dorudan balantl olarak iilerin yakaland

Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin nlenmesi Hakknda Ynetmelik

alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlndan:

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Risk Deerlendirmesine Gre Ynetmelik Maddelerinin Uygulanmas

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Risk Deerlendirmesine Gre Ynetmelik Maddelerinin Uygulanmas

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

veren, yaplan iin zelliine gre

teknik gelimelere uygun olarak,

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

veren, iyerinde biyolojik etkenlere maruziyet riskinin azaltlmas

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Maruziyet dzeyini en aza indirmek iin;

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Risk deerlendirmesinin sonular.

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

veren, biyolojik etkenin ortama yaylmasna ve insanda ciddi

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Hijyen ve Kiisel Korunma

Biyolojik etkenlerle yaplan almalarda aadaki hususlara uyulacaktr:

a) Biyolojik etkenlerle almaya bal salk veya gvenlik

Hijyen ve Kiisel Korunma

Biyolojik etkenlerle yaplan almalarda aadaki hususlara uyulacaktr:

nsan ve hayvan kaynakl numuneler iin;

ilerin Eitimi ve Bilgilendirilmesi

Aada belirtilen konularda gerekli bilgi, eitim ve talimatlar verir;

Yeni veya deien risklere gre uyarlanacak,

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

zel Durumlarda inin Bilgilendirilmesi

iler, biyolojik etkenlerin kullanm srasnda meydana gelen

zel Durumlarda inin Bilgilendirilmesi

Her ii, bu Ynetmeliin 13 nc maddesinde sz edilen

Karabk MYO Dr. Yaar Ali SULAK

Maruz Kalan ilerin Listesi

Biyolojik etkenlere maruziyet ile ilgili liste ve kaytlar tutulur:

Grup 3/Grup 4 biyolojik etkenlere maruz kalan

uygun bir ekilde tutulur.

Bu liste ve kaytlar maruziyet sona erdikten sonra en az 20 yl

Maruz Kalan ilerin Listesi

Biyolojik etkenlere maruziyet ile ilgili liste ve kaytlar tutulur:

Kalc/gizli enfeksiyona neden olduu bilinen biyolojik etkenlere