Professional Documents
Culture Documents
. ,
, .
:
.
.
.
.
.
, ,
.
.
, .
.
.
.
( , , )
.
sum,
. ,
,
.
.
.
:
) ( )
( ).
) .
.
:
)
)
( ).
) ( )
.
intercepta epistula (
45). ,
.
,
(= )
. : Curat et
providet ne, si epistula intercepta sit, nostra consilia ab hostibus
cognoscantur.
.
(Brenno duce ( 21) patre imperatore ( 30),
cum
-
:
)
( )
) sum ,
( cum - )
( cum ).
.
1.
//
/
/ (
)
2.
,
:
.
(
)
. (
).
:
. -
,
,
,
:
. ()
( )
. ( )
( ) (
)
.
, . ,
.
(Consecutio temporum)
( )
,
.
.
,
, :
- ,
-
-
,
:
I) ,
,
..
Rogat quid faciam = ( )
Rogat quid fecerim = ( )
Rogat quid facturus sim = /
( ).
) ,
,
.
..
Rogavit quid facerem = ( )
Rogavit quid fecissem = (
)
Rogavit quid facturus essem = /
( )
:
,
(37, 46)
.. Ex quo fit, ut laudandus is sit, qui pro re publica cadat (46)
praeterea praecepit ut emitteret, in quo ipse futurus esset (48)
:
-
-
-
- quin, quominus
-
- ( )
.
( )
(
). , ,
, , , ,
( ).
cum
cum (
) (,
, ).
.
: (
)
cum + / :
cum + / :
..
Cum civitas bellum gerit (15) =
: quotiescumque
cum
..
Quotiescumque avis non respondebat (29) =
.
repente ().
,
vix, aegre ( ).
(
, ,
).
..
Ibi vix dederat, cum repente apparuit ei species horrenda =
, ()
(14)
-:
(
) ( ).
,
.
.
..
Ego, cum te quaererem, ancillae tuae credidi = ,
(24)
Cum omnes recentem esse dixissent, inquit =
, (25)
2 :
) noli/ nolite + ( ' )
( noli nolo = non volo,
nolite ).
10
.. noli spectare =
nolite confidere =
,
,
(
2 , noli/ nolite nemo, nihil )
.. neminem credideritis patriae consulturum esse > nolite credere
aliquem
patriae consulturum esse ( neminem
aliquem,
nolite)
B' -
:
,
,
, :
)
11
1) quam + (
)
.. nihil est miserius quam ipsa victoria (37)
quam victoria: ( quam
,
nihil) miserius
2) quam + (
, ,
)
.. Manium Curium malle locupletibus
imperare quam ipsum fieri locupletem (36) = .
12
1.
( ) ,
.
2. , .
(27, 37).
,
.
/ multo
(= ) paulo (= ),
. :
1.
:
13
, ( )
.
, ( )
.
.. sum Romae, sum Ephesi, sum Athenis, sum Carthagine
:
,
totus
ipse.
.. totis castris, ipsa Rom
2.
:
in, ad +
, (
).
.. eo in Asiam, eo in Italiam, eo Romam, eo Carthaginem
3.
:
(inde, illuc, quo)
ab, ex, de +
, (
).
.. venio ex Asi, venio ab Itali, venio Rom, venio Carthagine
1: domus
:
14
domi = , ( ) [. ]
domum = , ( ) [. ]
domo = , () [. ]
2: 34
(in Literno).
, ,
.
:
1. (postea, iam, tum, nunc, deinceps, mox, diu,
semper).
post ante
.
.. paulo post = [23], paucis ante diebus =
2.
.. post victoriam = [29], ante tertium diem =
3 [25]
3.
4.
5. .
:
. ..
quodam die = [25]
. ..
paucos menses = [28]
15
.
.. quo Carthago deleta est =
[25]
1.
:
) .
) .
)
..
cubiculum mariti = [24]
)
. , ,
, , , .
..
cerva eximiae pulchritudinis = [48]
)
..
agmina militum = [40]
)
..
ex Aesopi litteris = [28]
16
)
..
eius mundi partem = [46]
)
, ,
. .
( )
nomen periculum.
..
nomen Asiae = [30]
pericula mortis = [32]
2.
)
, ,
(emo), sum.
parvi, tanti, quanti, minimi, nihili.
( ) .
.
..
emit avem tanti = :
[29]
: emit eum viginti milibus sestertium =
: [29]
)
..
Catilina accusatus est coniurationis =
.
.
) refert interest (= )
.
(
).
..
Caesaris interfuit corvum emere =
17
[29]
) paenitet
(), miseret, pudet, piget taedet.
( )
:
..
me paenitet verborum meorum: .
(
) .
..
neque id me paenitet = [27]
)
..
venit corvo in mentem verborum =
. [29]: :
venit in mentem
)
sum
.
..
virtutis fuit = ,
pietatis fuit = [30]
3. ,
)
:
, , , ,
(cupidus, peritus, inops, plenus).
..
cupidus pecuniae = , [29]
plena exemplorum = ,
[32]
: ,
.
18
)
(ubi, satis)
, multum, nihil,
aliquid.
..
satis salutationum = [29]
1. H
) .
(dico, narro, respondeo), (do, trado)
. ()
, , ,
, .
ob, prae, pro,
in.
: (, ) ;
..
) .
.
( ):
i. .
..
quae nimia vobis est = . [25]
19
ii. (
consulo = metuo = ).
..
[] nisi vos ipsi patriae consulueritis =
. [25]
(134, 3, )
.
iii. .
..
Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit =
; [43]
iv. .
..
ille mihi mortuus est = .
v. .
.
..
omnia sunt excitanda tibi =
[33]
vi.
..
) ( )
.
, (
: adiumento, solacio, gratulationi, dono,
auxilio, exemplo, usui). sum,
do, relinquo, duco, habeo, mitto ..
( ) .
.
20
(, ,
).
..
2. H
( )
, , ,
, , . (amicus, similis, infestus, communis,
proximus, carus, gratus ).
.
..
, ,
:
(ablativus separativus = . ()
)
(ablativus instrumentalis)
(ablativus locativus)
,
.
21
, ,
.
. , :
) (ex urbe-27, Rom-28: )
) (nobili genere natus-31, )
) ( ),
(ex ebore, 39)
) , :
, , , ,
, (abstinerent pugn-31, me sede cedo-38)
( . .
).
utor.
) : ,
, :
) ( ),
(fortior hoste-31, miserius bello-37)
) (eventu cernatur-31)
) ( ),
(cuidam ex equitibus-45). (
22
. ).
. :
) ,
(tecum deduc-28), (cum
+ ).
) ,
, (cum fili sororis persedebat-38, cum
amicis futurus esset-48), cum.
) , (more-38, sententiis-42), .
) (homo facie squalida-14):
( ) (
) /
. ,
.
:
sum ,
(corpore infirmo sum-40).
) , (hast transfixit-31), :
I) , , :
) per +
) oper, beneficio, auxilio + (cuius oper =
per quem-31, quorum auxilio = per quos-37).
)
compleo,
afficio (tanto dolore est adfectus-28),
confid (opibus urbis nolite confidere-25, viribus suis confisus-31).
23
)
dignus (26), fretus(18).
) :
/
(multo minor-27).
(paucis
post diebus-24, post = ).
, , ,
, , (quantoantecellat-31).
) :
(minor natu-27), (virtuteantecellat31)
) ( ): , ,
:
,
(permotuscupiditate-31).
iussu, iniussu, rogatu
+ (iussu domini-24, iniussu consulis-31).
.
( ob, per,
propter + ,
: longa mor standi fessa)
24
= ,(Athenis-28, in Asi-30)
,(in eo bello-30).
(in exilio-21).
,
.
:
cum :
cum +
: cum
, ,
, :
25
in :
in +
, , .
.. in Asia (30) = (
)
in periculo (45) ( )
in eo bello (30) = (
)
a/ ab: ,
sine: / ,
pro: , , /
26
(Gerundium)
( ,
27
).
, , .
.
ndi, ndo, ndum, -ndo ( ).
4
amo
deleo
lego
audio
ama-ndi
ama-ndo
ama-ndum
ama-ndo
dele-ndi
dele-ndo
dele-ndum
dele-ndo
lege-ndi
lege-ndo
lege-ndum
lege-ndo
audie-ndi
audie-ndo
audie-ndum
audie-ndo
1.
( )
causa gratia (= ).
.
2.
, (aptus,
idoneus, utilis)
3. (ad, in)
. .. Quam multas imagines
[] non solum ad intuendum scriptores [] nobis reliquerunt
=
[32]
4.
28
. ..
[] cogitando homines excellentes [] mentem meam
conformabam =
. [32]
( de, ex, in ab)
. .. Aesopus consilium
Licini de fugiendocognovit =
:
. , -ndo
.
29
(Gerundivum)
(, ,
).
-ndus, -nda, -ndum
A : amandus, amanda, amandum
B : delendus, delenda, delendum
: legendus, legenda, legendum
: audiendus, audienda, audiendum
sum
(= )
- .
(
), .
:
1. :
..
homo ferendus:
( . )
2. :
do, trado, loco, accipio,
mitto, curo, praebeo .
.
..
Ille se [...] spectandum praebuit. (M 36) =
()
spectandum
30
praebuit, se .
3. : sum
, ,
.
:
) :
sum
,
.
utor (+ ).
..
excitanda excito
,
, .
)
,
( utor).
, .
-ndum est .
..
subveniendum reipublicae est (tibi) (. 33) =
. ,
.
31
:
subveniendum est : . , : subvenire
+ oportet/ debet + reipublicae + te
debet/ oportet:
subvenire:
te: subvenire
reipublicae: subvenire
(
)
(debeo + ).
:
)
debeo +
( )
:
debeo
sum.
:
+ [DEBEO] + (..)
+
32
..
:
,
.
(
) ,
:
..
quod imperandum militibus esset (Sertorio), 48
esset:
quod: esset
imperandum: quod, esset
militibus: , , imperandum esset
(Sertorio): imperandum esset
: quod imperandum militibus esset (Sertorio)
: quod Sertorius militibus imperare deberet
.
..
B)
33
:
)
Debet/ oportet + . . ..
+
..
+
.. ( )
)
Debeo + . . ..
+
.
+
.. ( )
..
34
, .
: -um -u.
, .
4
amo
deleo
lego
audio
amat -um
amat-u
delet -um
delet-u
lect -um
lect-u
audit -um
audit -u
1. -um ()
(eo,
venio,
mitto).
[
]
.. Milites venerunt pugnatum =
.
1. ,
35
2. -um -iri
(amatum iri, deletum
iri, lectum iri, auditum iri).
3. .
.
2. -u () .
facilis
(),
iucundus
(), incredibilis (),
mirabilis
(), utilis ().
[
]
-u : dictu, factu, auditu, visu.
:
(-um) ( )
(-u) ( incredibilis, utilis ..)
36
,
, .
, quod, quia,
quoniam .
.. Nam (civitas) Pisaurum dicitur, quod illic aurum pensatum
est. = O ( ) ,
. [21]
, quod, quia,
quoniam (
).
.. Nemo vero eos miseretur, quod infeliciter vixerint. =
, . [35]
,
cum
.
.. Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset,
praesidium domesticorum in tecto conlocavit. =
, ,
. [34]
Aequum, mehercule, erat populum Romanum tributum Scipioni
conferre, cum a Carthagine semper tributum ipse exigeret. =
, ,
, ( )
. [35]
1: ,
.
2: 24 [...] quod
Nasica tam aperte mentiebatur.
37
indignatus (
indignor = ).
Tum Ennius indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur inquit. =
()
, .
quod, quia,
quoniam
quod, quia,
quoniam
cum
.. Quod illic appensum civitati nomen dedit. = ,
, . [21]
(ob, per, propter + , de, ex +
)
.. Tum Camillus, qui [] in exilio
fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam,
absens dictator est factus. = ,
[]
, ,
. [21]
,
.. e paenitet verborum meorum. =
38
.
Quid ergo non times? = ; [47]
Nasica sensit illam domini iussu id dixisse. =
. [24]
.
:
) :
,
. ob, per, propter +
.
.. Tum Camillus, qui [] in exilio
fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens
dictator est factus. = ,
[]
, , . [21]
) :
.
(dolore = , ir = , spe = , cupiditate
= )
, ,
.. adductus, permotus .
iussu, iniussu + (=
, )
.. Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi
permotus, iniussu consulis in certamen ruit. = ,
, . [31]
39
.
,
.
(
) ,
, .
: [...], ne dicam, (36) =
...
:
ut,
ne,
, quo,
.. Legati aurum adferunt, ut Curius eo utatur.
Curius divitias contempsit, ne corrumperetur.
Curius frugalitate utebatur, quo facilius divitias contemnere posset.
(36)
(= ).
quo, facilius.
: ut [.
] ne,
. ,
: ,
(
), , ,
.
.. Cum ad eum magnum pondus auri attulissent, ut eo uteretur [...]
(36) (=
[])
,
40
attulissent.
Arria milites orabat ut simul imponeretur. (23) (=
. )
orabat.
,
, (
, ,
).
(
, ,
quin quominus)
,
,
.
.. Legati aurum adferunt, ut Curius eo utatur.
Legati aurum attulerunt, ut Curius eo uteretur.
, ,
,
(
)
.
,
,
(eo consilio, e mente), .
, .
41
.
, , ( ..),
,
46, .
:
,
.
:
:
- ut,
- ut non / ut nemo / ut nihil ( ),
( ne)
:
(),
.
(sic, ita, tam) (talis, tantus)
.
( , ,
quin quominus) :
,
,
.. tantus furor omnes invadit, ut pugnare cupiant
,
,
.. tantus furor omnes invaserat, ut pugnare cuperent
42
:
, ,
,
(
)
.
:
( )
,
,
,
.
.
.. tantus furor omnes invaserat, ut pugnare cuperent (. .)
( , )
tantus furor omnes invaserat, ut pugnare cupiverint (. .)
( , )
:
, ,
( ),
(37,46). , ,
.
43
1.
( ).
:
, .
,
,
(
).
: ,
.
2.
,
:
I. . :
a. . :
.. Dum Caecilia vixit, Metellus eam multum amavit. =
, . [38]
b. ( ),
( ).
:
dum
44
,
(
).
.. Caecilia, [...], dum [...] omen nuptiale petit filiae sororis,
ipsa fecit omen. =
,
. [38]
II.
. :
o postquam (= ), ut, ubi (=
, ), simul (= ), simulac, cum primum.
o ,
( ).
.. Equidem, ut veni ad urbem, non destiti omnia sentire[...]. =
, , [...]. [37]
. :
o antequam, priusquam (=
), dum, donec, quoad (= ).
o ,
,
.
.. Augustus tempus extraxit, donec induxit mentionem aetatis. =
,
( ). [47]
[...] expectabat dum aliqua vox [...] audiretur. = [...]
( ) . [38]
3. cum
cum
:
, .
I. (43, 44): 3
(, , )
( ).
.. Cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit? =
, , ; [43]
45
II.
(23, 29): (
).
cum + // (
): -
cum + /:
.. Cum illa cubiculum mariti intraverat, vivere filium simulabat.
=
, . [23]
: quotiescumque (29)
cum.
III.
IV.
:
.
repente ().
,
vix, aegre ( ).
(
,
, ).
.. Ibi vix [...] dederat, cum repente apparuit ei species
horrenda. = E [...],
. [14]
:
cum.
V.
VI.
- (23, 24, 25, 27, 28, 29, 31, 34, 36, 40, 47,
48, 49):
( )
( ).
,
.
.
.. go, cum te quaererem, ancillae tuae credidi. = ,
, . [24]
46
Dum
(
)
Dum
(
,
)
Postquam, ut
(
)
dum, donec
(
) (
, )
cum
/
( )
cum
(, ,
)
cum
47
(quotiescumq
ue)
( ,
), /
(
)
:
.
,
.
,
.
.
:
si ( )
nisi ( )
[
, .]
: ,
si non ( si
non si minus).
.
:
1. 1 (
).
:
:
48
:
:
: : ( )
: [ ] :
[ ] ( )
: [ . ] :
( )
: 3
.
. .
si hoc dicit, errat. (= , ):
.
si hoc dixit, erravit. (= , ):
.
si hoc dicet, errabit. (= , .):
.
Si habet Asia suspicionem quandam luxuriae, Murenam laudare debemus =
,
: . [30]
2.
3. 2
( ).
:
:
:
:
:
4.
. .
si hoc diceret, erraret (= , ):
.
si hoc dixisset, erravisset (= x ,
):
49
.
Quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet. =
,
.:
. [32]
1:
.
2: :
( )
( ).
5.
6. 3 .
:
: ( )
: ( )
. . si hoc dicat, erret (= [] ,
): .
: ( )
.
:
: si, nisi
:
:
50
:
( )
:
( )
.
( ).
tamen
.
.. tsi hoc negat (= cum hoc neget), verum tamen est =
,
:
, .
:
: etsi, tametsi, quamquam, cum licet.
, , .
:
:
51
2. cum, licet + :
[
.]
( licet ,
licet = , ut + ).
:
1.
.
: Camillus [] absens dictator
est factus ,
, :
) Camillus [], etsi (tametsi/ quamquam) aberat, dictator est factus.
(
(factus est), ,
,
: ,
, ).
) Camillus [], cum/ licet abesset, dictator est factus. (
, , ,
factus est ,
,
).
52
.
, ,
, .
, , .
tamen
.
..
etiamsi hoc negat (neget), verum tamen est = (
), .
:
53
, .
: : etiamsi, licet, quamvis,
ut .
:
:
1. etiamsi (etiam si) + (
, ).
2. licet, quamvis, ut +
:
quamvis
-
- ,
quamquam: Quamvis infesto et minaci animoperveneras . (43).
:
,
.
.. licet mortem miniteris, numquam tamen ego hostem iudicabo
Marium. ( )
:
(coniunctivus consessivus) [ .
187,196, .5 . 177, 172. , 1].
() ,
, . :
: ,
( ) .
54
:
i. atque et,
, (similis /
similiter, aequus / aeque .).
..
Similiter scribo et sentio. = (=
) . Scipio aeque malam imperii magistram iudicabat
inopiam atque avaritiam (. malam imperii magistram iudicabat).
=
. [50]
!
ii.
ut, sicut (= , )
ita, sic (= )
.
..
Ita est, ut dicis = , . [27]
iii.
: ,
55
.
.
: ut si, velut si, tamquam, quasi,
proinde quasi (
si).
.
..
Tu autem, proinde quasi cum matre Evandri nunc loquaris, sermone
[] obsoleto uteris. = ,
. (loquaris:
, ,
uteris). [41]
( ):
) atque, et (
aeque,
similiter)
,
(
)
.
) ut, sicut (
ita, sic)
) quam, quanto
/ quanti, quo (
tam, tanto
/tanti, eo)
ut si, velut
si, tamquam, quasi,
proinde quasi
,
.
56
34, 41, 46 49
tamquam quasi .
.
..
57
:
1.
2.
3. .
1. :
(, ,
)
, .
:
) :
.
: .
:
. (, ,
- 37,
46) (, ,
/
- 27, 44, 48).
, ,
-37.
.
.. Accius, qui multo minor natu erat, [...]. 27
Cum Accius Tarentum venisset, ubi Pacuvius [...] recesserat. 27
[...] ut laudandus is sit, qui pro re public cadat, [... ]. 46:
,
( ) .
[...] dixit visum sibi esse cervam, quae perisset, ad se reverti. 48:
, cervam
58
reverti.
) :
:
quod (= )
: .
.. [...] quae iacere sentis perculsa atque prostrata impetu belli
ipsius, quod necesse fuit. (=
,
). 33
( )
2. :
(, , ,
, )
. :
)
)
)
)
) -
:
(, , ,
) .
(
).
:
,
, .
) : ,
.
( )
.
59
60
3. :
,
(-
-, , ,
).
.. Quae dura et acerba nascuntur, post fiunt mitia et iucunda. 27 =
,
.
(
fiunt .
ea fiunt
ea).
:
( ) ,
,
(.. ).
qui (et) is, , ubi
(et) ibi .
.. Cuius (= eius) voluntati nemo obviam ire audebat. 40 =
.
Ex quibus (= ex eis) quattuor in Nerviis hiemare iubet. 7 =
Quod (= id) ut praedones animadverterunt [...]. 34 =
[...].
( (quod = id)
animadverterunt).
:
I.
. (, -, -,
) - (
-
,
61
) :
) [...] fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam.
21 ( )
[...] fuerat propter Veientanam praedam quae non aequo iure divisa erat
(divisa est). 21
,
(= ).
) [...] homo quidam ei occurrit corvum tenens. 29 (
)
[...] homo quidam ei occurrit qui corvum tenebat.
II.
,
( 5 - 49).
,
, -
.
.
.. Cum ad eum magnum pondus auri attulissent, ut eo uteretur. (36)
Cum ad eum magnum pondus auri attulissent, qui eo
uteretur. (-).
Tantus furor omnes invaserat, ut pugnare cuperent. (37)
Tantus furor omnes invaserat, qui pugnare cuperent. ().
Ego, etsi senex et corpore infirmo sum, semper tamen meminero [...]. (40)
Ego, qui senex et corpore infirmo sum, semper tamen
meminero [...]. (-)
Porcia cultellum tonsorium poposcit ut resecaret ungues.
Porcia cultellum tonsorium poposcit quae resecaret ungues. ().
62
.
,
.
:
, .
, ,
.
:
.
, ( )
( ).
:
1. (
).
, quis (= ), quid (= , ), qui (= ),
quantus (= ), ubi (= ), quando (= ), cur (= ), quin
(= ).
.. Qui potuisti populari hanc terram? =
; [43]
2. ( ).
:
I. . :
) -ne, .
. Visne scire? = ; [24]
) num, (
).
.. Num ad hostem veni? = ; [43]
) nonne, (
). .. Nonne senecta infelix est? =
63
;
)
, .
.. Ego non cognosco vocem tuam? =
; [24]
:
ita (est), sic (est), sane, certe non
(vero), minime (vero).
3.
II..
utruman (), -nean, an.
an non.
.. Utrum hic frater an amicus tuus est? Hic frater an amicus tuus
est? Estne hic frater an amicus tuus? =
;
:
-ne,
num,
(
)
(
)
nonne,
64
( )
,
.
:
:
, , , (rogo,
interrogo, quaero, dubito)
, (doceo, dico)
, , (scio, intellego,
cognosco, nescio)
, , (tempto, conor, exspecto)
.
:
, :
,
[: ]
:
) ,
. :
I. :
o
num, -ne (= ) , ,
o
nonne (= ) quaero,
65
si (= ) (exspecto)
(conor, tempto)
o
an an non (= , ) haud scio,
nescio (), dubito (), incertum est (
)
II. :
o
utrum ... an... ,
o
-ne ...an...
necne (
an non).
o
) ,
.
(quis, quantus, cur, quando, quam).
.. Nasica interrogat Ennium ne / num ipse non cognoscat vocem illius.
( .)
, .
Tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse
mallet an calva. (47)
( ,
.)
, .
Caesar ex captivis cognoscit quae apud Ciceronem gerantur quantoque
in periculo res sit. (45)
(
.)
.
Interrogo vos quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore. (25)
( .)
.
:
(
),
66
(
,
).
: 44
.
( ) (
) ,
.
: Nescio enim quis possit diligere eum [...] aut eum [...] .
(44)
[...]
[...]. (44)
: Quis possit diligere hunc [...] aut hunc [...] ?
[...] [...] ;
:
,
( ,
, , ,
quin
quominus, ).
,
:
Quid facis?
67
)
Quid fecisti?
Quid facies ?
, .
:
: , ,
, , , , , ...
(constituo-45, (ad)hortor-45, incito-29, rogo-38, oro-23, peto, edico-31,
praecipio-48, curo-45, persuadeo-45, moneo-45,provideo-45 ...)
:
, :
() .
.
( ).
:
ut,
ne, .
68
:
,
.
,
,
,
(, ,
, , quin
quominus).
.. [] milites adhortatur ut salutem sperent.(45)
Id exemplum sutorem incitavit ut corvum doceret parem
salutationem.(29)
:
, , ,
( ).
1.
,
.
.. [] constituit ut tragulam mitteret.(45)
Populus Romanus constituit diligere duo consules.(9)
69
2.
, .
.. Curat ne nostra consilia cognoscantur.(45) =
(.
)
3. ,
, quin quominus
.
,
, ,
( )
( noli/nolite+ ne+
).
.. Edixit ut omnes abstinerent pugn (31) Abstinete omnes pugn
Constituit ut tragulam mitteret (45) Mittam tragulam
( , )
Edixit ne pugnarent Nolite pugnare / ne pugnaveritis
,
, .
,
: , ,
, , () .
: , ,
:
70
, ,
efficitur, (con)sequitur-46,
(
.)
: :
, .
( , ).
: :
ut,
71
72
,
.
(timeo, vereor,
metuo).
.
.
:
ne, .
ne non ut,
.
:
,
. :
( ).
.. Quid ergo non times ne istae te calvam faciant? =
; (
) [47]
Cicero veritus est ne non (ut) Caesar veniret. =
. ( )
:
.
(
):
73
ne (
)
ne non , ut
(
)
(
)
,
,
QUOMINUS QUIN
quominus quin ,
(impedio,
prohibeo, deterreo), (recuso). quin
(non dubito quin, non est dubium quin).
quominus quin
: per me stat quominus ( ), non
multum abest quin ( ), facere non possum quin (
).
, .
.
:
quominus ne (=),
.
quin (=),
:
,
.
:
74
()
(
).
.. [] Augustus voluit filiam deterrere quominus id faceret. = []
.[47]
Non dubito quin calva esse nolis =
. [47]
: quominus quin
.
(
):
quominus quin ()
quominus
ne
,
,
quin
75
1.
/
[
]
23, 24,
25, 28,
31, 41,
44, 45,
48, 49
47
2.
ut, ne
23, 29,
31, 38,
45, 48
3.
46
4.
47
5.
quominus
quin
47
6.
()
27, 28,
41, 44
:
.
76
UT
ut +
ut +
1. ( ,
)
34, 37
2. 1
1.
2. 2
3.
46
4.
5.
6.
1: ita,
sic.
2: ita,
sic, talis, tantus.
77
(oratio obliqua)
,
, ,
, (dico, sentio, rogo .)
( , ,
).
, ,
.
( , ,
).
,
:
()
()
()
()
,
, ,
:
78
ego
se (ipse)
meus
suus (ipsius)
tu
ille
tuus
illius
hic, iste
ille, is
nunc
tunc, tum
hodie
illo die
cras
postero die
hic
ibi
:
ille, is hic, iste
( ).
..
{} praecepit ut eam postero die repente in eum locum emitteret, in quo
ipse cum amicis futurus esset.
79
1:
.
..
E.. ego, pater, cana esse malo ( 47)
.. Iulia respondit patri se canam esse malle
2: dico, impero, narro, persuadeo, praecipio,
respondeo, scribo
[(ad)hortor, (ad)moneo, doceo, incito, instituo,
interrogo, iubeo, oro, rogo] .
,
,
:
.
,
(dico, narro), , (scio, cognosco)
(audio, sentio):
:
( )
( )
( . )
:
1.
-
, (se) -
.
80
(
,
.)
2.
.
..
Domi satis salutationum talium audio. (29) Caesar dicit/dixit domi
satis salutationum talium se audire.
Bene quievit, libenter cibum sumpsit. (puer) (23) Arria
respondet/respondebat marito puerum bene quievisse, libenter
cibum sumpsisse.
Hostes discedent. Is dicit /dixit hostes () discessuros
esse.
Arria vivere simulabat filium. (23) Filius vivit.
Semper meminero urbem Romam et Italiam a Mario conservatam
esse. (40) Urbs Roma et Italia a Mario conservata est.
In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore. (45) (Ego) cum
legionibus celeriter adero.
.
noli/nolite + ne (
, nemo, nihil, numquam ) +
.
,
.
81
:
(ut/ne + ./.)
,
: , , , , , ,
, ... (constituo-45, (ad)hortor-45, incito-29, rogo38, oro-23, peto, edico-31, praecipio-48, curo-45, persuadeo-45, moneo45, provideo-45 ...).
,
: iubeo-48, impero-7, constituo-9.
..
.. Sperate salutem.
.. Cicero milites adhortatur ut salutem sperent. (45)
.. Cicero milites sperare salutem iubet.
Liber iam populus Romanus [] deligere constituit. (9)
Gallus, periculum veritus, constituit ut tragulam mitteret. (45)
:
1. ut,
,
82
ne, .
,
,
.
..
Cavete periculum, tutamini patriam. (25)
Cato petit a patribus ut caveant periculum, tutentur patriam.
Cato petivit a patribus ut caverent periculum, tutarentur patriam.
Opibus urbis nolite confidere (25)
Cato petit a patribus ne opibus urbis confidant.
Cato petivit a patribus ne opibus urbis confiderent
2. ,
,
(, ,
).
..
Arria milites orabat ut simul imponeretur. (23) Simul imponar.
Simul imponite me.
[] is fores reserari eosque intromitti iussit. (34) (Fores reserantor
eique intromittuntor.) ,
Reserate fores ()
eosque intromittite.
3. volo
,
( -24,41,49
quin quominus-47).
.
83
..
Visne scire quid Nasica responderit? (24) Quid Nasica respondit?
[] Augustus voluit filiam deterrere quominus id faceret. (47) Ne
hoc feceris. Noli hoc facere .
4.
( ).
.
..
Sertorius eum iussit tacere. Tace.
Gallus constituit ut tragulam mitteret. Tragulam mittam.
.
, ,
,
, ,
,
(, , )
.
:
(/)
()
, ,
:
84
Quid facis? ()
Quid fecisti?
()
Quid facies?
()
..
Ego
tuam?
(24)
85
Quid
agit puer?
.
..
In hoc me longa vita et infelix senecta traxit [] ?(43)
Mater interrogat filium num in illud
se longa
vita
et
infelix
senecta traxerit.
Tum interrogavit filiam, utrum cana esse mallet an calva. (47)
Utrum cana
esse mavis
an calva?
2. ,
, (
).
..
Nescio enim quis possit ( ) diligere eum [] aut
eum []. (44) Quis possit diligere eum/hunc [] aut eum/hunc
[]
?
(
).
.
(.. ,
, .) :
86
1. ,
(, ,
) (),
( ).
.. Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit?
: Mater interrogavit filium
( ,
.)
Mater interrogavit filium qui potuisset populari eam terram quae
illum genuisset atque aluisset.
: ,
.
, , ,
-27, 42.
.. Meliora enim fore spero, quae deinceps scribam.(27)
( -
, ea-
fore,
.)
Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit,
neminem tam stultum fore [] (42)
(
,
fore, .)
87
2. ,
, ,
.
.. Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto miles
Latinus Romano virtute antecellat.
: Dux hostium petivit ab adulescente
( ,
,
,
, .)
Dux hostium petivit ab adulescente ut congrederentur, ut singularis
proelii eventu cerneretur, quanto miles Latinus Romano
virtute antecelleret.
:
,
.
()
()
. :
.
,
.
88
,
,
.
( ,
) ,
- , ,
.
, ()
:
si (nisi) +
25: () :
Neminem credideritis patriae consulturum esse, nisi vos ipsi
patriae consulueritis.
: nisi vos ipsi patriae consulueritis. (
)
: neminem patriae consulturum esse ( :
credideritis).
(
)
:
: nisi vos ipsi patriae consulueritis. ( . )
: nemo patriae consulet. ( ).
( )
37: () :
In eum locum res deducta est, ut, nisi qui deus vel casus
aliqui subvenerit, salvi esse nequeamus.
: []nisi qui deus [] subvenerit ( )
: ut salvi esse nequeamus ( : In eum locum res
deducta est).
(
)
89
:
:[] nisi qui deus subvenerit ( . )
: salvi esse nequimus (
, ).
( )
42: () :
Nunc intellego, si iste [] pervenerit neminem tam stultum fore []
neminem tam improbum (fore) []
: si iste [] pervenerit ( )
: neminem tam stultum fore [] neminem tam improbum
(fore) [] ( : Nunc intellego).
(
)
:
: Si iste [] pervenerit( . )
: nemo tam stultus erit [] nemo tam improbus (erit) [].
( )
45: :
Curat et providet ne, intercept epistul, nostra consilia ab
hostibus cognoscantur.
, :
() :
: si epistula intercepta sit
: ne nostra consilia ab hostibus cognoscantur ( :
Curat et providet).
:
: si epistula intercepta erit
: ne nostra consilia ab hostibus cognoscantur.
(
ne
, -
, , 172., )
45: () :
90
91
,
.
1:
, utor.
2: ,
.
, :
: .
1: (feminas)
, (feminarum).
.
.
2: (interficiendi)
(interficiendarum)
( , ).
92
,
.
(rem publicam)
, (rei publicae). (gerendi et
administrandi) (gerendae et administrandae)
(
, ). .
(homines excellentes)
, (hominibus excellentibus).
(colendo et cogitando) (colendis et
cogitandis)
( , ).
.
( )
1: (feminarum)
(feminas).
2: (interficiendarum)
(interficiendi) ( ).
93
(unguium)
(ungues).
(resecandorum) (resecandi)
( ).
(eo, venio, mitto)
(affero,cogo, posco)
:
1.
2.
3. (-um)
4. ) ad +
) ad +
5. ) caus grati +
) caus grati +
: 4 5
4 5
94
, .
..
:
1. Brutus Romam venit ut interficeret. ( )
2. Brutus Romam venit qui interficeret. ( )
3. Brutus Romam venit interfectum. ( )
4. ) Brutus Romam venit ad interficiendum. (ad +
)
5. ) Brutus Romam venit interficiendi caus/grati. (caus grati +
)
:
1. Brutus Romam venit ut Iuliam interficeret. ( )
2. Brutus Romam venit qui Iuliam interficeret. (
)
3. Brutus Romam venit interfectum Iuliam. ( )
4. ) Brutus Romam venit ad Iuliam interficiendam. (ad +
, )
5. ) Brutus Romam venit Iuliae interficiendae caus/grati. (caus
grati + , )
95