PENDIDIKAN SIVIK DAN

KEWARGANEGARAAN
PEMERINTAHAN DAN
PENTADBIRAN NEGARA

Konsep Negara
Bentuk-Bentuk Negara Dunia
Takrif Kerajaan
Sistem Kerajaan
Pengenalan Kepada Sistem Dan
Struktur Pemerintahan Malaysia
Konsep Doktrin Pengasingan Kuasa
Doktrin Pengasingan Kuasa Di Malaysia
Sistem Pemerintahan Di Malaysia
Pembentukan Kerajaan Di Malaysia
Rumusan

Hasil Pembelajaran
i.

Mentakrif konsep negara dan

kerajaan

ii.

Menyatakan bentuk negara dan

sistem kerajaan

iii.

Memerihalkan sistem dan struktur

pemerintahan di Malaysia

1. Konsep Negara

Menurut undang-undang
antarabangsa
Sempadan yang tertentu

penduduk

NEGARA

kerajaan teratur

kedaulatan

LIHAT DAN FIKIRKAN..

sempadan
tertentu
??????

merdeka
???

penduduk
?????

MALAYSIA

sistem
kerajaan
???????

perlembagaan
?????

simbol
kenegaraan
??????
agama
????

ideologi
kebangsaan
??????

bahasa
kebangsaan
????

10

11

LAGU KEBANGSAAN
Negaraku
Tanah tumpahnya darahku
Rakyat hidup
Bersatu dan maju
Rahmat bahagia
Tuhan kurniakan
Raja kita
Selamat bertahta

12

13

Kepercayaan Kepada Tuhan

Kesetiaan Kepada Raja Dan Negara

Keluhuran Perlembagaan

Kedaulatan Undang-Undang

Kesopanan Dan Kesusilaan

14

2. Bentuk Negara-Negara
Dunia

15

BENTUK NEGARA-NEGARA DUNIA

Monarki

Republik

Demokrasi

Komunisme

Autokrasi
Sosialis

16

NEGARA MONARKI

Kuasa penuh terletak pada seorang raja/ratu

Dahulu raja kuasa mutlak
Tiada parti politik & pilihanraya umum
Pentadbiran dijalankan oleh raja dan
keluarga atau kerabatnya
Warisan tahta keturunan kerabat bantu
Kini berubah kuasa dihadkan oleh
Perlembagaan
Parlimen
Contoh Arab Saudi & Brunei

17

NEGARA REPUBLIK

Kuasa terletak pada individu /

sesebuah parti politik
Ketua negara Presiden / Pengerusi
Parti
Tidak mempunyai raja
Presiden dipilih secara langsung oleh
rakyat pengundi pilih presiden bukan
parti yang memerintah
Contoh AS, Filipina, Peranchis,
Singapura

18

NEGARA DEMOKRASI

Rakyat - suara mutlak penentu tampuk

pemerintahan pilihanraya umum
Demokrasi liberal rakyat punya kuasa
lebih banyak suarakan pendapat &
tentangan terhadap dasar & tindakan
kerajaan
Negara2 amalkan demokrasi berbeza
demokrasi berparlimen / demokrasi
berpresiden
Contoh Malaysia, Indonesia, Singapura

19

NEGARA AUTOKRASI

Pemerintahan oleh individu / badan

politik yang mempunyai kuasa
sepenuhnya dalam pemerintahan
Punyai persaingan politik terhad kuasa
dikawal oleh golongan elit tertentu
terutama tentera
Penduduk dikawal & dipaksa patuh &
taat pada kerajaan
Kebebasan awam & kehakiman terhad
Contoh darurat pemerintahan komunis

20

NEGARA SOSIALIS
Utamakan rakyat bukan hak individu
Semua kekayaan milik kerajaan &
negara bukan perseorangan
Segala perusahaan utama milik
kerajaan
Contoh Mynmar & Laos

21

NEGARA KOMUNIS

Mementingkan kepentingan bersama

Hak atas tanah & hak pusaka
dihapuskan & dimiliknegarakan
Tidak percaya Tuhan
Semua kegiatan ekonomi milik
kerajaan
Contoh Korea Utara & Republik
Rakyat China

22

3. Takrif Kerajaan

23

kerajaan

fungsi-fungsi yang terlibat dalam

pengurusan dan perjalanan hal-ehwal
sesebuah negara

24

4. Sistem Kerajaan

Sistem kerajaan

Merangkumi institusi-institusi dan

agensi-agensi yang bertanggungjawab
untuk menggubal dan melaksanakan
dasar-dasar negara
pembahagian

kuasa
antara kerajaan pusat
dengan kerajaan
negeri atau tempatan

Kewujudan

atau
ketidakwujudan
raja

25

Jenis-Jenis Kerajaan

Kerajaan Persekutuan

Kuasa kerajaan pusat

dibahagi dengan kerajaan
negeri
Perlembagaan penting
tentukan kuasa pusat &
negeri
Setiap kerajaan ada kuasa
autonomi
Pusat perundangan
keseragaman
Negeri tiada keseragaman
Cth ; US, Kanada, Australia,
Malaysia

Kerajaan
-

26

Kesatuan

kerajaan pusat
mempunyai segala
kerajaan
Kerajaan lain tiada kuasa
Berkuasa membatalkan
perundangan yang
diluluskan oleh peringkat
kerajaan lain
Cth : Norway,
New Zealand

27

Kerajaan

Konfederasi

kerajaan gabungan
kebanyakan kuasa
kerajaan di tangan
kerajaan negeri
Kerajaan pusat kuasa
terhad
Dokumen yang wujud
lebih tepat dianggap
perjanjian /
permuafakatan bukan
perlembagaan
Cth : Kofederasi Jerman
Utara 1867-71

Kerajaan

Republik

Ketua negara
lazimnya
presiden
Presiden kuasa
tertinggi dipilih
oleh rakyat
Cth : Amerika
Syarikat, Filipina.
India

28

Kerajaan

Beraja

Kerajaan

Demokratik

Ketua negara raja / ratu

Pilihan raja- warisan /
dinasti
Dahulu - raja kuasa
mutlak
Kini hampir semua
kuasa dihadkan oleh
perlembagaan
Cth ; Malaysia & Britain
sistem raja
berpelembagaan

Rakyat kuasa mutlak

memilih &
menentukan corak
kerajaan
Melalui pilihanraya
Amalkan konsep
pengagihan kuasa
Cth : Malaysia &
hampir semua negara
Barat

29

KERAJAAN KESATUAN

KERAJAAN PUSAT

KERAJAAN
NEGERI

30

KERAJAAN KONFEDERASI

KERAJAAN
NEGERI

KERAK

KERAJAAN
PUSAT

KERAJAAN PERSEKUTUAN

KERAJAAN
PUSAT

KERAJAAN
NEGERI

31

32

5. Pengenalan Kepada Sistem Dan

Struktur Pemerintahan Malaysia

33

Sistem

Bahagian-bahagian yang
setiap satunya mempunyai
fungsi & peranan

Struktur Pentadbiran

Peringkat
Persekutuan

Peringkat
Negeri

Sistem pemerintahan
& pentadbiran
Peringkat
Tempatan
Malaysia sistem
pemerintahan demokrasi

34

6. Konsep Doktrin Pengasingan Kuasa

35

Doktrin Pengasingan Kuasa (Montesque)

Badan Pemerintah
(eksekutif)

Badan Perundangan
(Legislatif)

Badan Kehakiman
( Judisiari )

36

7. Doktrin Pengasingan Kuasa Di

Malaysia

37

Badan Pemerintah(Eksekutif)

Peringkat Persekutuan
& Peringkat Negeri

Bidang kuasa
memerintah

Bertanggungjawab
dalam urusan
pemerintahan &
pentadbiran

Ada penjawat tertentu di

kedua-dua peringkat
termaktub dalam PP

Persekutuan
Jemaah
Menteri
( Kabinet )

Negeri
Majlis
Mesyuarat
Kerajaan
Negeri

Badan Perundangan (Legislatif)

Menggubal, meminda & meluluskan U2

U2 itu panduan kepada badan pemerintah di

Persekutuan & Negeri untuk uruskan negara

Persekutuan Parlimen
Negeri DUN

38

U2 yang siap digubal di Parlimen & DUN perlu

diperkenankan oleh YDA atau Sultan/Raja/YDN dalam
tempoh tertentu sebelum dikuatkuasakan

Badan Kehakiman (Judisiari)

Mengawasi

39

U2 yang dibuat agar pihak

pemerintah tidak menyalahguna
kuasa gubal U2 ikut peruntukan
dalam Bahagian 6 Bab 1
Perlembagaan Persekutuan

Boleh

memutuskan U2 tidak sah /

tidak boleh dikuatkuasakan jika
berlawanan dengan PP

40

Peranan

utama satu institusi yang

menjaga keluhuran perlembagaan &
memelihara keseimbangan kuasa
antara badan pemerintah dengan
badan perundangan

Bertujuan

untuk mengukuhkan lagi

kepercayaan rakyat terhadap
pemerintah

Kedua

penting menjaga keadilan

41

AMALAN DOKTRIN PENGASINGAN KUASA DI MALAYSIA

Badan Pemerintah
(Eksekutif)

Badan Perundangan
(Legislatif)

Badan Kehakiman
( Judisiari )

42

Jelasnya

Perkongsian kuasa melalui konsep pengasingan

kuasa daripada 3 badan ini telah melicinkan
sistem pentadbiran negara Malaysia - walaupun
setiap badan ada bidang kuasa masing-masing
Namun atas ada prinsip hormat-menghormati
& tidak campur tangan dalam bidang masing2
mengukuhkan lagi pemerintahan
negara

43

8. Sistem Pemerintahan Di
Malaysia

44

Negara

Malaysia - negara Persekutuan

terdiri

tiga wilayah - Persekutuan Malaya.,

Sabah dan Sarawak

Negara

WP :

Malaysia dianggotai 13 negeri & 3

9 negeri bersultan
2 negeri selat iaitu Pulau Pinang dan Melaka
Dua negeri Borneo iaitu Sabah dan Sarawak
WP Kuala Lumpur, WP Putrajaya, WP Labuan
-

45

Sistem pemerintahan Malaysia

berlandasan
Raja
Berpelembagaan

Demokrasi
Berparlimen

Negara
Persekutuan

46

Raja Berpelembagaan

PP- kuasa pemerintahan - di tangan Yang di-Pertuan

Agong (YDA). Namun, Perdana Menteri dan kabinetnya
yang menjalankan kuasa eksekutif atas nama YDA. YDA
merupakan lambang perpaduan dan tonggak kekuasaan
Malaysia. Baginda menjalankan tugas-tugas simbolik

YDA dan Raja-Raja Melayu tidak mempunyai kuasa

mutlak tetapi melaksanakan kewajipan mereka
mengikut peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan
kerana kedaulatan, bidang kuasa dan tugas institusi raja
telah tertera dalam PP

contoh kerajaan yang mempunyai raja berpelembagaan

- Malaysia & Britain iaitu raja menjalankan kuasa
pemerintahan mengikut peruntukan perlembagaan

47

Demokrasi Berparlimen

Demokrasi Berparlimen bermaksud pemerintahan secara

perwakilan

Rakyat melaksanakan pemerintahan negara melalui

pemilihan perwakilan dalam pilihanraya yang diadakan
setiap lima tahun

Ciri-ciri Demokrasi Berparlimen ialah :-

a)

PM & kabinetnya menjalankan kuasa politik atas nama YDA

dan YDA menjalankan tugas-tugas simbolik.

b)

Rakyat memilih ahli dewan perwakilan (Dewan Rakyat) dan

kemenangan majoriti dalam kerusi Dewan Rakyat oleh parti
akan menentukan jawatan Perdana Menteri dalam parti
berkenaan.

a)

PMi akan melantik jemaah menterinya daripada ahli-ahli

dewan Parlimen.

48

Tiga perkara utama sebab-sebab Malaysia

mengamalkan demokrasi berparlimen :a)

galakan British semasa pemberian

kemerdekaan kepada Malaysia pada tahun
1957

b)

Malaysia terdiri daripada rakyat yang

pelbagai kaum

c)

sistem ini memberi peluang dalam

penganutan agama oleh kaum-kaum
tertentu

49

Negara Persekutuan

Negara Persekutuan - sistem pemerintahan ada

pembahagian kuasa antara Kerajaan Pusat dan
Kerajaan Negeri

Kerajaan Persekutuan - gabungan beberapa buah

negeri kecil dan besar dengan kewujudan sebuah
Kerajaan Pusat yang kuat tanpa mengenepikan hakhak Kerajaan Negeri yang lain

PP peruntukkan pembahagian kuasa antara Kerajaan

Persekutuan dengan Kerajaan Negeri

Kerajaan Persekutuan/Pusat - Senarai Persekutuan

dan Senarai Bersama
Kerajaan Negeri - Senarai Negeri dan Senarai
Bersama.

50

9. Pembentukan Kerajaan Di Malaysia

51

bersifat

demokratik demokrasi
satu konsep penting bagi sebuah
negara yang mengamalkan
kebebasan individu untuk tentukan
kerajaan
DEMOKRASI

Demos - rakyat

Kratos - pemerintahan

52

Diasaskan

kerajaan Greek Purba ( abad

ke-4M )
Dikembangkan beberapa cendiakawan
Greek seperti Socrates, Plato, Aristotle

Robert A. Dahl
Demokrasi kini suatu sistem politik yang
memberikan ruang & hak kepada rakyat
untuk membuat keputusan

53

DEMOKRASI
suara
rakyat

kebebasan
rakyat
Rakyat yang
memerintah

Daripada rakyat kepada rakyat untuk rakyat

54

Pilihanraya

55

Maksud Pilihanraya

Sejarah Pilihanraya
Kepentingan Diadakan Pilihanraya

Masa Pilihanraya Diadakan

Badan Pentadbir Pilihanraya / Suruhanjaya
Pilihanraya
Anggota Suruhanjaya Pilihanraya
Peruntukan Undang-Undang Untuk Pilihanraya

Kebebasan Pilihanraya

Daftar Pengundi

Elemen-Elemen Pilihanraya

Maksud Pilihanraya
D.ROBERTSON
-

Satu kaedah untuk

memilih calon bagi
jawatan / kerusi
tertentu
Boleh dijalankan
menerusi pelbagai
kaedah
Prosedur mengundi
rahsia, direkod &
diterbitkan

A.RASHID
-

56

RAHMAN

Pemilihan umum ke atas

seseorang untuk sesuatu
jawatan & pemilihan
dibuat menerusi undi
sebuah perkumpulan
(constituent body)
Dilakukan secara
terbuka
Ada 2 objek penting
Tidak semestinya
dikaitkan politik

57

Sejarah Pilihanraya

1951 di Tanah Melayu Majlis

Perbandaran Pulau Pinang
1952 Majlis Perbandaran Kuala
Lumpur
(Parti Perikatan UMNO-MCA 12 kerusi)
Pilihanraya umum 1 1955 Parti
Perikatan UMNO-MCA-MIC menang 51
kerusi 52 kerusi
Diikuti tahun2 berikut hingga sekarang

Kepentingan Pilihanraya

1) Prinsip kebebasan
sebagai seorang
warganegara dapat
dipraktikkan

2) Lambang
pendemokrasian
negara

3) Satu perjanjian
sosial ( sosial
contract ) antara
rakyat dengan
calon / parti yang
menang

4) Petunjuk hanya
satu calon / parti
yang dipercayai
mampu menjaga
rakyat

58

Masa Pilihanraya

Pilihanraya Umum

Lima tahun sekali

Boleh diadakan sebelum tempoh itu

Sebelum itu Parlimen dibubarkan oleh YDA atas

nasihat / permintaan PM peringkat Persekutuan

Dewan Undangan Negeri dibubarkan oleh

Raja/Sultan atau YDN atas permintaan MB atau KM

Sebaik sahaja Parlimen dibubarkan pilihanraya

perlu diadakan dalam masa 60 hari ( SM ) & 90
hari ( Sabah & Sarawak )

59

60

Pilihanraya Kecil

Diadakan apabila berlaku:-

kematian wakil rakyat atau ADUN yang

mewakili sesuatu kawasan Parlimen @
DUN

Kekosongan kerusi atas sebab tidak

menghadirkan diri dalam persidangan
untuk satu tempoh yang ditetapkan

Apabila sesuatu keputusan piliharaya

sesebuah kawasan dianggap tidak sah

61

BADAN PENTADBIR P/R @ SURUHANJAYA P/R

SURUHANJAYA PILIHANRAYA (Per 113 PP)

Badan yang mengurus & mentadbir pilihanraya

Badan yang menyelia & menjalankan proses demokrasi-

negara melalui pilihanraya yang adil, saksama dan bebas
-mesti badan yang bebas daripaada pengaruh politik -

62

Secara khusus tanggungjawab SPR ada 3:

Mempersempadankan kawasan
pilihanraya

Menyedia dan menyemak daftar-daftar

pemilih untuk pilihanraya

Mengurus proses pilihanraya bagi

kawasan Parlimen dan Dewan
Undangan Negeri

Mempersempadankan kawasan
pilihanraya

63

Penting berkaitan dengan pertambahan

penduduk & perkembangan petempatan /
pertumbuhan bandar2 kecil di sesuatu
kawasan

Perlukan persempadanan yang baru bagi

wujudkan satu taburan penduduk yang
seimbang

Perlu mengkaji bahagian2 pilihanraya dalam

tempoh antara 8 10 tahun sekali
dilakukan dengan sistematik

64

menyedia dan menyemak daftar-daftar

pemilih untuk
pilihanraya

Dilakukan dari semasa ke semasa untuk

tujuan mengemaskinikan daftar pemilih

Memastikan senarai lengkap pemilih

dapat disiapkan & sedia hadapi
pilihanraya pada bila2 masa

Jika sempurna kepercayaan rakyat

terhadap kredibiliti suruhanjaya ini akan
meningkat

65

Mengurus proses pilihanraya bagi

kawasan Parlimen dan Dewan
Undangan Negeri

mendaftarkan calon-calon yang

bertanding & tentukan calon yang
memenuhi kelayakan yang ditetapkan

Menerima & menyelidik rayuan

tentang pilihanraya untuk memastikan
kelancaran perjalanan pilihanraya

66

Anggota Suruhanjaya Pilihanraya

Perkara 114 ( Fasal 1 ) PP :

Anggota SPR dilantik oleh YDA setelah

berunding dengan Majlis Raja-Raja

Mengandungi seorang pengerusi

Seorang timbalan pengerusi

Lima orang ahli

67

a.

Orang yang dilantik hendaklah boleh

menimbulkan keyakinan dan kepercayaan
awam terhadap kewibawaan SPR ( Per 114 Fasal 2 PP)

b.

anggota SPR tamat perkhidmatan 65 tahun

(Per 114 - Fasal 3 PP)

c.

Dipecat oleh YDA atas alasan bankrap @

menjawat jawatan bergaji @ menjadi anggota
Dewan Rakyat @ADUN tidak boleh dipecat
tanpa sebarang alasan (Per 114 - Fasal 3 PP)

68

d.

Saraan untuk anggota2 SPR

ditentukan oleh Parlimen

d.

Dibayar daripada Kumpulan Wang

Disatukan

Perkara 115 PP :

Memberi kuasa kepada SPR untuk mendapatkan

bantuan daripada pihak berkuasa awam

Tubuhkan urusetia - Urusetia Suruhanjaya

Pilihanraya - merupakan pusat pentadbiran
Suruhanjaya Pilihanraya

Urusetia inilah dibantu oleh sekumpulan orang

awam ahli-ahlinya :-

Seorang setiausaha ketua pentadbir

Pegawai pilihanraya negeri mengetuai pejabat
pilihanraya negeri
Kakitangan urusetia

69

70

Pastikan SPR ikut garis panduan &

dasar2 SPR dari semasa ke semasa

Urusetia SPR juga tubuhkan

cawangan Pejabat Pilihanraya
negeri di setiap negeri kecuali Perlis
& Labuan

71

Peruntukan Undang-Undang Untuk Pilihanraya

Akta Kesalahan Pilihan Raya 1954 ( Akta 5 )

Akta Pilihan Raya 1958 ( Akta 9 )
Peraturan-Peraturan Pilihan Raya (Perjalanan
Pilihan Raya)
Peraturan-Peraturan Pilihan Raya
(Pendaftaran Pemilih), 1971
Peraturan-Peraturan Pilihan Raya 1959
(pengundian melalui pos bagi SM)
Peraturan Pilihan Raya 1968 (pengundian
melalui pos bagi Sabah & Sarawak)

72

Kebebasan Pilihan Raya

Rakyat bebas pilih mana-mana parti politik

& wakil mereka tidak dipaksa

Pemilihan hak warganegara undi sulit

Setiap parti politik bebas jalankan kempen

tidak berlawanan undang-undang

Ordinan Kesalahan Pilihan Raya 1954

diwujudkan ambil tindakan jika peraturan
ordinan dilanggari

73

ELEMEN-ELEMEN PILIHANRAYA

PENGUNDI

CALON

PROSES
PILIHANRAYA

BAHAGIAN /
KAWASAN
PILIHANRAYA

74

SYARAT-SYARAT UNTUK MENGUNDI

Perkara 119 PP -layak

i. umur 21 tahun pada
tarikh kelayakan
ii. Bermastautin dalam
kawasan pilihanraya pada
tarikh kelayakan / jika tidak
bermastautin dianggap
tidak hadir

iii. Tidak boleh mengundi

lebih dari satu kawasan

1v. Warganegara Malaysia

iv. Telah berdaftar dengan

SPR dalam daftar pemilih

Perkara 119 ( Fasal 3)

PP- hilang kelayakan

Tidak sempurna akal

Banduan

Disabitkan kesalahan dalam

mana-mana bahagian
Komanwel & dijatuhkan
hukuman bunuh / penjara
selama lebih 12 bulan
sebelum tarikh kelayakan &
pada tarikh kelayakan ia
masih menjalani sebarang
hukuman bagi kesalahan itu

Warganegara yang bermastautin di luar 75

kawasan pilihanraya yang dibenarkan
mengundi pos

Anggota perkhidmatan awam

Pegawai SPR yang bertugas pada hari

pengundian

Anggota polis

Pegawai tentera yang bertugas di perbatasan

Pelajar Malaysia yang belajar di luar negara

semasa pengundian dijalankan

Syarat Calon Kerusi Parlimen &

ADUN

Warganegara Malaysia
mastautin di Persekutuan

Sempurna akal

Umur tidak kurang 21

tahun kecuali menurut
Perkara 48 PP &
Perlembagaan Negeri ia
telah hilang kelayakan
untuk jadi ahli

Taat pada negara bukan

warganegara asing
Tidak muflis

76

Tidak pernah
dipenjarakan melebihi 12
tahun tanpa
pengampunan

Tidak pernah didenda

RM2000 ke atas tanpa
pengampunan

Tidak pegang jawatan

berpendapatan

Calon wajib kemukakan

penyata perbelanjaan
ketika pilihanraya selesai

77

Perkara 116 ( Fasal 2 ) PP :-

Setiap satu kawasan pilihanraya diwakili oleh

seorang wakil rakyat sahaja

Seorang wakil kawasan pilihanraya Parlimen

boleh mewakili kawasan Pilihanraya Negeri

Pembahagiam bahagian-bahagian pilihanraya ini

berkaitan dengan jumlah penduduk dan keluasan
kawasan berkenaan berpandukan undangundang yang telah diwartakan

SPR bertanggungjawab menyempadankan

semula bahagian2 pilihanraya parlimen dan
negeri dalam tempoh tidak kurang daripada 8
tahun selepas tarikh akhir penyempadanan
dijalankan dan tidak lebih daripada 10 tahun

78

PILIHANRAYA 2008
222 buah kerusi
Parlimen

505 buah kerusi

DUN

Barisan Nasional menang

140 daripada 222 buah kerusi Parlimen
daripada 505 buah kerusi DUN 304

79

PERTAMA

Notis pemberitahuan pendaftaran nama-nama

pemilih diwartakan oleh SPR :Para pemilih baharu mendaftar nama.
Para pemilih lama mendaftar kepada pegawai
pendaftar jika ingin berpindah ke kawasan
pilihanraya lain.
Semakan semula pengundi kemas kini
Parlimen akan dibubarkan oleh YDA selepas
semua pendaftaran dan semakan nama
pengundi dibuat.
Tarikh pilihanraya umum ditetapkan selepas
pembubaran Parlimen dalam tempoh 60 hari
selepas SPR mengeluarkan writ pilihanraya
notis disiarkan dalam Warta Kerajaan yang
mengandungi keterangan hari penamaan dan
hari pengundian.

80

KEDUA

hari penamaan calon ditetapkan- bakal calon

dikehendaki mengisi borang-borang tertentu dan
diserah kepada Pegawai Pengurus.

Kertas penamaan calon hendaklah diserahkan antara

jam 9.00 hingga 11.00 pagi pada hari penamaan calon.
Antara 11.00 pagi hingga 12.30 tengah hari, kertas
penamaan calon dipamerkan kepada orang ramai.

Jika hanya seorang sahaja calon maka Pegawai

Pengurus akan mengisytiharkan calon itu menang
tanpa bertanding.

Wang pendahuluan akan diserahkan pada Pegawai

Pengurus sebelum atau pada hari penamaan calon
- RM 10 000 kerusi Parlimen
- RM 5 000 kerusi Negeri

KETIGA

Kempen bermula selepas penamaan calon

Calon daripada parti politik boleh
menggunakan simbol parti selepas
mendapat kebenaran pihak berkuasa parti
sementara calon bebas menggunakan
simbol-simbol yang disediakan oleh SPR.
calon-calon hendaklah mematuhi etika
pilihanraya - memastikan suasana aman
dan tenteram.
Semua bentuk kempen pilihanraya
ditamatkan sebelum pukul 12.00 tengah
malam menjelang hari pengundian.

81

82

KEEMPAT

hari pengundian - rakyat Malaysia berdaftar

dengan SPR akan keluar mengundi - pukul
8.00 pagi - 5.30 petang
kawasan ada masalah perhubungan - hari
mengundi dilanjutkan dua hari (Sabah dan
Sarawak)
Pengundian dijalankan di beberapa tempat
mengundi yang diwartakan
Setiap tempat mengundi diketuai ketua
tempat mengundi yang menyelia perkaraperkara berhubung dengan pengundian
tempat itu - dibantu oleh kerani pengundian.

83

Hanya orang-orang berikut sahaja

dibenarkan berada di tempat
mengundi

pemilih yang namanya ada dalam daftar

pemilih tempat mengundi, ahli dan pegawai
SPR.
Ketua tempat mengundi dan kakitangan
yang membantu.
Calon dan ejen pilihanraya (ejen calon).
Ejen tempat mengundi (seorang wakil calon
dibenarkan berada ditempat mengundi untuk
memastikan tidak berlaku penipuan dan
segalanya dijalankan dengan lancar.

84

Pemilih mengundi calon dengan

menandakan tanda pangkah (X) dalam
ruangan bertentangan dengan
nama/simbol calon.

Kertas undi ditanda, dilipat dan

dimasukkan ke dalam peti undi.

Bagi pilihanraya Parlimen dan Negeri yang

diadakan serentak, dua kertas undi
disediakan iaitu setiap kertas undi
dimasukkan ke dalam peti undi berasingan
ditanda Parlimen dan Negeri.

KELIMA

85

pengiraan undi dilakukan di tempat

mengundi atau berkelompok dan undiundi pos setiap bahagian pilihan raya
dikira di tempat yang ditetapkan oleh
Pegawai Pengurus.

Semasa pengiraan dan penjumlahan rasmi

undi, hanya orang-orang tertentu sahaja
perlu berada di situ iaitu :ahli dan pegawai SPR.

Pegawai dilantik SPR.

Kerani mengira undi.

Calon, ejen pilihanraya dan ejen mengira undi
(memastikan pengiraan adil dan betul)

86

KEENAM

Selepas pengiraan undi di tempat mengundi,

penyata pengiraan undi dibawa kepada Pegawai
Pengurus di tempat penjumlahan rasmi undikeputusan diperoleh -jumlahkan semua keputusan
dari tempat mengundi.

Keputusan pilihanraya akan diumumkan oleh

Pegawai Pengurus kawasan pilihanraya tersebut pemenangnya akan dikenal pasti melalui undi
terbanyak.

Keputusan seluruh bahagian pilihan raya umum

akan diumumkan kepada seluruh rakyat Malaysia parti yang menang majoriti akan membentuk
kerajaan.

KETUJUH

87

Selepas pengumuman keputusan petisyen

pilihanraya dibenarkan atas sebab2 tertentu
tempoh dalam masa 21 hari kemukakan di
Mahkamah Tinggi

Penyata perbelanjaan mesti dihantar kepada

Pengarah Pilihanraya Negeri dalam tempoh 31 hari
selepas tarikh keputusan pilihanraya diwartakan
gagal berbuat demikian merupakan satu kesalahan di
bawah Akta Kesalahan Pilihanraya 1954

Seseorang calon layak membelanjakan wang

pilihanraya tetapi tidak boleh melebihi

200,000 bagi Dewan Rakyat

100,000 bagi Dewan Undangan Negeri

88

PETISYEN PILIHANRAYA

Satu bentuk tindakan rasa tidak puas hati

pihak-pihak tertentu seperti calon
pilihanraya, agen pilihanraya @ rasa tidak puas
hati pengundi terhadap pilihanraya
Peruntukan Seksyen 38 Fasal 1 Akta Kesalahan Pilihanraya 1954
Petisyen yang siap dikemukakan dahulu kepada Mahkamah Tinggi
di mana sesuatu pilihanraya diadakan perlu diwartakan dalam
masa 21 hari selepas tarikh keputusan pilihanraya disiarkan
dalam warta kerajaan

89

KELAPAN

penyimpanan dan perlupusan dilakukan

Dokumen disimpan di dalam peti khas dan dikunci disaksikan

oleh ejen calon

Peti disimpan selama 6 bulan di bawah pengawasan Pegawai

Pengurus

Pengarah Pilihanraya Negeri akan menyimpan daftar pemilih

yang telah ditandakan dan juga counter foils kertas undi

Peti hanya akan dibuka atas arahan Hakim Mahkamah Tinggi

jika ada kes-kes petisyen

Selepas tempoh 6 bulan Pegawai Pengurus selepas

mendapat kebenaran Suruhanjaya Pilihanraya akan
melupuskan kertas-kertas undi & dokumen berkenaan

Pegawai Pengurus akan mengemukakan sijil pelupusan

kepada Pengarah Pilihanraya Negeri

KESIMPULAN

90

Negara Malaysia amalkan sistem kerajaan

demokrasi berparlimen hanya dapat bentuk
kerajaan melalui pilihanraya

Tujuan supaya rakyat sendiri pilih kerajaan

yang dipercayai hak rakyat

Pilihanraya saluran rasmi serta sah di sisi U2

bagi tentukan wakil mereka d Parlimen @ DUN

Parti yang menang mandat 5 tahun

memerintah sehingga pilihanraya baru
diadakan

91