Srbi u Habsburkoj monarhiji

Vojna krajina
irenjem svojih poseda Habsburzi su
stekli veliku vojnu i politiku mo u Evropi
Zato je bilo sasvim prirodno da oni
postanu glavni oslonac odbrane srednje
Evrope od Osmanskog carstva
Radi efikasnije odbrane od Osmanlija,
1566.god. stvoren je Dvorski ratni savet,
kao vrhovni vojni organ za ratne poslove
svih zemalja austrijske grane Habsburga

 U sklopu reorganizacije odbrane, formirana je i

posebna vojna oblast na granici prema
Osmanskom carstvu, Vojna krajina
Poeci krajike organizacije su u 15.veku, kada
je Ugarska nastojala da vojniki organizuje svoja
pogranina podruja prema Turskoj; u tom
sistemu odbrane doseljeni Srbi imali su
znaajnu ulogu, medjutim sistem nije dao
rezultat usled slabljenja Ugarske

 Habsburki vladari su dosta panje

posveivali odbrani granice prema Turskoj
Tako je nadvojvoda Karlo 1579.god.
osnovao grad Karlovac, koji je postao
sedite Hrvatske vojne krajine,
tzv.Karlovaki generalat
Centar Slavonske vojne krajine bio je grad
Varadin, tzv.Varadinski generalat

 Vojna krajina je uspela da obuzda

osmanske pljakake pohode i sprei
razaranje habsburkog pograninog
pojasa
Zato se Vojna krajina postepeno izdvajala
u posebnu teritoriju, potinjenu direktno
bekom dvoru

 Posle duge borbe, krajinici su se izborili da se

zakonski regulie njihov poloaj
Tako su 1630.god. nastali Vlaki statuti, kojim su
Srbi krajinici dobili unutranju samoupravu
Od poetka 18.veka Vojna krajina se iri prema
istoku, pratei liniju novog austro-turskog
razgranienja nakon Bekog rata
Tako su poetkom 18.veka osnovane:
Slavonska, Sremska, Posavsko-podunavska i
Potisko-pomorika krajina

Srbi u Ugarskoj
Broj Srba u Ugarskoj uveao se nakon I velike
seobe Srba 1690.god.
Austrijski car Leopold I je Srbima 1690.god.
izdao Privilegiju, kojom je Srbima bila
zagarantovana sloboda vere i pravo izbora
arhiepiskopa, koji je imao pravo da postavlja
episkope i upravlja crkvom
Novom Privilegijom iz 1691.god. arhiepiskop je
postao i svetovni poglavar Srba
Treom privilegijom iz 1695.god. Srbi su
oslobodjeni plaanja crkvenog desetka Katolikoj
crkvi

 Znaajna institucija Srba u Ugarskoj bili su

crkveno-narodni sabori, na kojima je u
poetku glavnu re vodilo svetenstvo, od
sredine 18.veka treina biranih poslanika
bili su svetenici, treina gradjanstvo, a
treina krajinici
Na saborima su birani arhiepiskopi
(mitropoliti)

 Podruja june Ugarske su i nakon seobe

Srba bila slabo naseljena, zato su
Habsburzi sprovodili kolonizaciju i tokom
18.veka naseljavali Nemce, Madjare,
Rumune, Slovake, tako je na teritoriji
dananje Vojvodine nastao specifian
etniki mozaik

 Srpska crkva u Sent

Andreji

 Karlovaka mitropolija bila je crkvena institucija Srba u

Habsburkoj monarhiji
Osnovana je u manastiru Kruedolu 1708.god. i
obuhvatala je sve pravoslavce u junoj Ugarskoj,
Slavoniji i Hrvatskoj
Njeno sedite je do 1716.god. bilo u manastiru
Kruedolu, kada su Turci spalili manastir, sedite je
prebaeno u Sremske Karlovce
Karlovaka mitropolija je bila uvar srpske nacionalne
posebnosti u Habsburkoj monarhiji
Do 1766.god. priznavala je duhovnu prevlast Peke
patrijarije

 Sremski Karlovci

 Na Temivarskom saboru 1790.god. za

mitropolita je izabran Stefan Stratimirovi
Srbi su na tom saboru prvi put zahtevali
neku vrstu politike autonomije, tj.da
dobiju Banat kao autonomnu oblast, ali je
njihov zahtev bio odbijen

 Zahvaljujui ekonomskom usponu

Habsburke monarhije, tokom 18.veka
poinje uspon srpskog gradjanstva
Trgovci i zanatlije ine osnovu novog
gradjanstva
Gradjani su od bekog dvora kupovali
status slobodnih kraljevskih gradova
Taj status, tokom 18.veka, dobili su: Novi
Sad, Sombor, Subotica i Temivar