BO CO V BNH DI,

VIM NO NHT BN, BNH

BI LIT
Nhm thc hin:
Nguyn Hng Ho
Trng Th Trc Ngn
L Th Ri An
Mai Anh Thy
H Tn Hng
www.trungtamtinhoc.edu.vn

Ni dung bo co

Bnh Di

Bnh vim no Nht Bn

Bnh Bi Lit

A. Bnh Di

I. S lc v bnh Di
Trn th gii mi nm c tnh s b c 55.000 ngi cht v
bnh di. Bn cnh mi nm c khong 10 triu ngi
phi tim vc-xin phng di sau khi tip xc vi ng vt
nghi ng.

I. S lc v bnh Di
Bnh di l bnh do virus di (rabies virus)
gy nn. y l mt bnh truyn nhim
virus cp tnh ca h thn kinh trung ng
dn n t vong chc chn.
L. Pasteur tm ra c vacxin phng bnh
Di vo nm 1885
Louis Pasteur

I. S lc v bnh Di
Cc ngun truyn bnh di hay gp:
+ Di ng ph: do ch th rng
+ Di hoang d: do co (chu u), gu
mo (M), chn (Nam Phi), gu
(Rumani).
+ Di ca di: do di ht mu (TrungNam M), di n qu v cn trng (trn
khp th gii).

II/ Cu to Virus di
H Rhabdoviridae gm hn 200 loi virus phn b rng
ri trong thin nhin, nhim cho ng vt c xng sng
v ng vt khng xng sng v thc vt.
virus di thuc chi Lyssavirus
Da vo tnh cht sinh hc, virus
di c chia thnh 2 loi:
o Virus di hoang di
o Virus di c nh

II/ Cu to Virus Di
Virus di hoang di: l
cc dng virus mi c
phn lp trc tip t con
vt b nhim.
Cc dng virus ny cho
thi k bnh di v thay
i (21-60 ngy loi
ch), kh nng gy bnh
cao.

Virus di c nh: L virut

di c nui cy v thch ng
trong phng th nghim, nhn
ln rt nhanh v thi k bnh
rt ngn ch cn khong 4-6
ngy, gim, mt c lc v
khng gy bnh di cho ngi.
c dng iu ch vacxin

II/ Cu to Virus Di
Virus Rhabdo c hnh vin n,
kch thc 75 x 180nm.
Bao gm 2 thnh phn chnh l li
virus (virus core) c cu trc
ribonucleoprotein xon (RNP) , v
lp v bao (virus envelop).
Ribonuceoprotein: bao gm
RNA mang b gene virus v phn
nucleoprotein (N protein) c tc
dng gi RNA.

II/ Cu to Virus Di
B gene ca virus di (12kilobase) vi on trnh
"trng" ti u 3', tip theo l cc gene m ha
protein N, P, M, G v L vi kch thc tng ng.

II/ Cu toVirus Di
Matrix protein (M protein) bao ngoi phn li, lin kt vi
RNP v lp v ngoi virus c tc dng trong qu trnh lp
rp to cc virion
Lp v:
Hai loi phosphoprotein (P protein) v polymerase (L
protein)
Glycoprotein (G protein) to thnh khong 400 "gai" c kch
thc khong 10 nm trn b mt virus.

c im ca Virus Di
Virus di km bn vng , nhy cm vi cc yu t ngoi cnh:
b tiu dit nhanh chng bi tia cc tm hoc nh sng mt
tri, x phng c 20%,bi cc dung mi lipid, bi trypsin,
cht ty, cht oxy ha v pH qu cao hoc qu thp.
Tuy vy, nhit phng: virus c
th sng c t 1 - 2 tun. V vy,
vt dnh nc bt ch di, ngi
b di c coi l nguy him.

III.Con ng lan truyn

Virus di ch yu ly truyn qua cc vt cn, vt lim vo
vt thng ca ngi hoc mt s ng vt khc ca ng
vt mang bnh di
Nu vng c dch bnh di, cc cht
thi nh: nc di, nc tiu... ca
ng vt b bnh di cha hm lng
virus cao cng c nguy c ly nhim
i vi cc ng vt c vt thng
h.

III.Con ng lan truyn

Qua ng h hp: khi ngi
vo hang ng di mang
virus di c tr (him gp).
V mt l thuyt, tip xc vi
ngi b nhim c th ly
truyn bnh di, nhng cha
c trng hp no c ghi
nhn.

IV. C ch gy
bnh
o Gai glycoprotein tip xc vi
th th trn b mt t bo .
Sau virus xm nhp vo
trong t bo bng hnh thc
thc bo.

IV. C ch gy
obnh
Lp mng bao virus hp vi lp
mng ca cc bo quan dn n
qu trnh gii phng li virus trong
nguyn sinh cht ca t bo.

IV.C ch gy
bnh
o Sau khi c gii phng :
RNA(-)
mRNA

Cc loi
protein

RNA(+)

RNA(-)

o Lp rp v phng thch bng hnh

thc ny chi.

IV.C ch gy
bnh
Sau khi xm nhp vo
c th ngi, virus nhn
ln ti ch, t bit
trong c. Sau 1 thi
gian virus bt u pht
tn . (khong vi gi
n vi tun)

IV.C ch gy
bnh
Ti h thn kinh trung ng, virus gy ra hin tng t
bo cht theo chng trnh (apoptosis), t dn n
cc biu hin lm sng.
Ngoi m thn kinh, virus con nhn ln trong biu
m ca tuyn nc bt, gic m, da, dch tit nc
bt c li

IV.C ch gy
bnh

Cc yu t c th nh hng n s pht
trin ly nhim bnh di bao gm:
Loi hnh tip xc
Mc nghim trng ca vt cn
S lng vi rt di xm nhp vo
Loi ng vt cn
Tnh trng min dch ca bnh nhn

V. Biu
hin
Triu chng trn ch
Thi gian bnh c th ko di t mt vi ngy n vi
thng, trong khi thi gian pht bnh - cho n khi cht dao
ng t 1 n 7 ngy.
Th in
Sau thi gian bnh ch ln cn in d
di: mt ngu, chy di nh bt x
bng quanh mp, khng cn cm gic,
lao vo mi ngi k c ch n v cc
con vt khc cn x.

Triu chng trn ch

Vi ngy sau ch b nh i hoc
rc vo b bi, hc ti v cht trong
trng thi gy rc, kit sc.
Bnh tin trin trong vng 2-5
ngy ch suy kit ri cht.

Triu chng trn ch

o Th bi lit
u tin ch th hin cc trng thi bt thng: ng ngc, bn
chn, i li, n t hoc b n. Sau ch lng l chui vo mt
hc ti nm im.
Vi ngy sau, ch b lit chn, lit hm,
khng th h mm ra c nhng nc
di vn chy quanh mp nh bt x
phng. Sau khi pht bnh t 3 - 5 ngy,
ch cht trong trng thi bi lit hon
ton.

Biu hin bnh trn ngi:

Thi k bnh: thi k ny tng ng vi s di chuyn

v nhn ln ca virus.
Thi gian bnh trung bnh l 30-90 ngy (80% trng
hp), c nhng trng hp nhanh di 20 ngy (5-10%
trng hp) hoc chm hn 3 thng (7-20% trng hp).
Thm ch ko di hn c nm (1,8% trng hp).

Biu hin bnh trn ngi:

Thi k khi pht: T 2-4 ngy trc khi pht bnh,
bnh nhn thy au nhc ni vt cn, vt cn b sng
ty.
ng thi ngi bnh cn c cc triu chng: bn chn,
thn thc, la ht, chn nn v c.
Thi k ton pht: C 3 th lm sng:
Th co tht:
Th lit:
Th cung:

Biu hin bnh trn ngi:

Th co

y l th thng gp nht. c im ca th ny l co
tht:
cng, co tht, co git, run cc c k c c mt.
S nc
S nh sng
Nhng cn co tht u tin cn xa
nhau, cng ngy cng dy hn v
ngi bnh thng t vong sau 3-4
ngy.

Biu hin bnh trn ngi:

Th
lit: xut hin rt nhanh sau giai
Bnh
on co tht, run. Lit c th bt u 1
chi hoc 2 chi ri lan ln trn hoc xung
di. Ngi bnh thng b t vong do
ngt nc hoc ngt vo ngy th 4.

Biu hin bnh trn ngi:

Th
cung:
Bnh nhn b kch thch qu , c
nhng phn ng d tn, tr nn hung
bo.V vy bnh nhn thng c
nhng hnh vi khng bnh thng
nh chng li y, bc s v nhng
ngi quanh mnh. Th trng suy sp
nhanh, hn m, ngt v cht.

VI. Cch phng nga (X l vt thng)

Trnh:
S dng cc cht kch thch vo vt thng nh t bt, nc
p hoc nha cy, axit hoc kim.
Bng b, p thuc kn vt thng.
Khng nn lm dp nt vt thng trnh tnh trng virus
xm nhp nhanh hn.

VI. Cch phng nga (X l vt

thng)
Vt thng cn c ra
ngay vi x phng v di vi
nc chy lin tc trong thi gian khong 10-15 pht.
Nu khng c x phng, c th ra ngay vt thng
bng nc sch di vi nc chy lin tc 15 pht.
y l phng php s cu hiu qu nht chng li
bnh di.
Vt thng cn c ra k vi cn
70% hoc cn iod, nu c.

VI. Cch phng nga (X l vt thng)

Sau khi ra vt thng, phi n cc im tim phng
di thy thuc chuyn khoa khm v c bin php
iu tr d phng c th cho tng trng hp.

VI. Cch phng nga (X l vt thng)

Theo di sc vt cn trong vng 10-15 ngy. Tuyt i
khng git cht sc vt cn.
Nu sau 10 -15ngy m chng vn bnh thng th c
ngha l khi cn ngi n cha b di, khng th ly bnh
sang ngi. Tuy nhin trong thi gian theo di, nu con
vt pht bnh, b m hoc b cht (vi bt c nguyn nhn
no) hoc b i... th cn phi tim phng ngay.

Tnh trng vt cn
Lc cn

Tnh trng sc vt
Trong vng 10 ngy

X tr
Trong vng 10 ngy

Da lnh

Khng x tr

Da xc gn thn kinh trung Bnh thng

ng

Tim vc-xin ngay v thi

tim vc-xin nu ngy th 10
sc vt vn sng bnh thng

Da b xc

Bnh thng

Cn nh

- C triu chng di
- Mt tch khng theo di
c ch

m v xut hin triu chng Tim vc-xin ngay nu xut

di
hin triu chng di sc
vt
Tim vc-xin ngay khi b cn

B vt thng v c tip xc Nghi di

gin tip qua vt c dnh
nc di

Vn sng bnh thng

Tim vc-xin ngay v thi

tim nu ngy th 10 sc vt
vn sng bnh thng

- Vt cn gn no
- Vt cn su
- C nhiu vt cn

Vn sng bnh thng

Tim khng huyt thanh di

Tim vc-xin di v thi tim
nu ngy th 10 sc vt vn
sng bnh thng.

Bnh thng

- Vt cn ni c nhiu dy - Di
thn kinh (u, chi, b phn - Mt tch
sinh dc)
- bn

Tim khng huyt thanh di

v tim vc-xin phng di

Loi ng vt

nh gi ng vt

iu tr ngi tip xc

Khe mnh hoc phi theo di Khng (ngoi tr trng hp

ng vt c triu chng di)
Vt nui trong nh:Ch, mo v 10 ngy
chn hng
Di hoc nghi di
Chch vcxin ngay lp tc
Khng r (convt chy mt)

n bc s chuyn khoa

ng vt hoang di: Chn hi, Ngh n bnh di tr khi c xt

Cn xem xt chch nga
gu trc, di,co, ch si ng nghim chng t ng vt
ngay.
c v cc loi n tht khc
khng mc bnh

Cc loi ng vt khc: Vt
nui, loi gm nhm,th v th Cn nhc tng trng hp.
rng

Phi xin kin bc s chuyn

khoa xem c cn chch nga
hay khng. Gn nh khng cn
phng nga khng di khi c vt
cn ca sc, chut t vng
hamster,heo, sc,chut,loi gm
nhm v th rng.

VI.Phng bnh
o Hn ch nui ch v ch th rng. Ch ra ng phi c
r mm. Tim phng vc-xin cho ch mo nui.
o Khi c dch bnh di xy ra cn tiu dit
n ch ang nui, nghim cm bn
chy ch t vng c dch bnh sang
vng khc

VI.Phng bnh
C ch phng bnh di bng
Khng th th ng c tc dng trung ha bt virus, lm
vacxin:
gim nng virus v tin ti tiu dit ht virus. Sau khi
tim vacxin th khng th s xut hin sau 10 ngy.
Nm 1954, Fuenzalida a ra
phng php sn xut vacxin di no
chut .
Nm 1963, cc nh sn xut
nghin cu a ra phng php
sn xut vacxin di trn t bo l
vacxin Verorab..

VI.Phng bnh
phng bnh bng khng th
Mc ch tim huyt thanh khng di ni vt thng l
nhm trung ha lng siu vi trng ti ch cn li sau
khi ra vt thng, trong thi gian ch i vc-xin to
c khng th cho bnh nhn.
Globulin min dch khng di ca ngi: Globulin ny
t gy phn ng ph hn huyt thanh nga khng di.
Huyt thanh nga khng di: L huyt thanh c c
c t nga c p ng min dch tt vi virus di.

VII.iu tr c hiu
Khng c phng php iu tr c bit no mt khi
pht bnh. Hu nh khng th lm c g ngoi vic
gi cho bnh nhn cm thy thoi mi, gim au n v
lo lng bn chn.
Ung thuc an thn diazepam 10 mg 4-6 gi mt ln, b
sung thm chlorpromazine 50-100 mg, hoc tim
morphine vo tnh mch nu cn thit s gip kim sot
c cc cn co tht c v hin tng d b kch thch.
Cn phi truyn dch tnh mch v bnh
nhn thng khng n c qua ng
ming.

B) Bnh vim no Nht Bn (VNNB)

I. Khi nim
II. Cu to
III. Con ng ly bnh
IV. Biu hin
V. Cch phng nga
VI. iu tr

1. Khi nim
Vim no Nht Bn l bnh
truyn nhim cp tnh ly
truyn theo ng mu do
virut vim no Nht Bn gy
ra. Virut ly truyn qua
ngi nh trung gian truyn
bnh l mui. Bnh c th
xy ra ri rc hoc c khi
pht trin thnh dch.

I. Khi nim
Vit Nam, bnh vim no Nht Bn c ghi nhn
u tin vo nm 1952.
Nm 1959 dch Vim no ma h c xc nh l do
virus vim no Nht Bn bng chn on huyt thanh
hc ti Vin V sinh Dch t H Ni.
Nm 1964, ln u tin vi rt vim no Nht Bn c
phn lp ti Vin V sinh Dch t H Ni, c k hiu
HN-60.
Hng nm c khong t 2000 n 3000 ngi mc bnh,
nh cao ca bnh l thng 6 v thng 7

II. Cu to
Virut VNNB nm trong nhm
cc virut gy bnh do cn
trng truyn, cn gi l virut
Arbo
Virut c dng hnh cu, ng
knh trung bnh 40-50nm, li
c cu to bi ARN si n
l vt liu di truyn ca virut

II. Cu to
Ht virut c v bao bc bn ngoi
vi bn cht l glycoprotein.
l khng nguyn b mt c tnh
kt dnh hng cu nn gi l
khng nguyn ngng kt hng
cu, khng nguyn ny c hot
tnh kch thch sinh khng th
trung ha ht virut

III. Con ng ly bnh

Virut VNNB c truyn t
hch nc bt mui qua da
do mui t ngi.
Sau khi qua da ht virut nhn
ln ti t chc di da v ti
cc mch lympho vng, di
chuyn tip n cc hch
lympho, tuyn c v cui
cng vo mu, gy nhim
virut huyt ca t chc ngoi
thn kinh

III. Con ng ly bnh

Virut n h thn kinh trung ng gy
sng huyt, ph n v xut huyt v th
no. Gy cc tn thng vi th nh
hy hoi t bo thn kinh, thoi ha t
chc no, vim tc mch; ch yu xy
ra cht xm,no gia v thn no dn
n hi chng no cp
Trong qu trnh nhn ln v gy bnh,
virut VNNB cng c kch thch c th
vt ch sinh khng th trong mu v
dch no ty.

III. Con ng ly bnh

Bnh VN NB ly theo ng
mu, do cn trng (mui) t
ht mu ng vt nhim vi rt
ri t ngi, qua truyn
virt cho ngi. Mui truyn
bnh VNNB c gi l vc
t truyn bnh.
Virt c truyn qua vt t
ca mui ci, t tuyn nc
bt c cha vi rt.

III. Con ng ly bnh

Gia 2 chu trnh lan truyn
trong thin nhin c 1 chu
trnh lan truyn ph, cn gi l
ng ct sinh hc.
Ng ct sinh hc y l
mui nhim virt VNNB (t
chim v ln) t, ht mu
ngi v truyn virt cho
ngi lnh

III. Con ng ly bnh

C 2 chu trnh lan truyn virt
VNNB chnh trong thin nhin :
Chu trnh chim - mui - chim:
virt VNNB c truyn t con
chim nhim virt sang con chim
lnh qua cc loi mui a thch
ht mu chim.
Chu trnh ln - mui - ln:
trong virt VNNB c
truyn t con ln nhim virt
sang con ln lnh qua cc loi
mui a thch ht mu ln.

IV) Biu hin

Sau thi gian bnh t 5 n 15 ngy, bnh s xut
hin theo 3 giai on:
o Giai on khi pht: khong t 1 n 6 ngy. Bnh
nhn c st t ngt, thng km theo n lnh, mt
mi, au u, bun nn v nn.

IV) Biu hin

Giai on ton pht: Tip tc st cao 38C- 40C, ko
di; c biu hin ca vim mng no (au u, cng
gy, nn v bun nn, to bn); biu hin ri lon thc
(kch thch vt v hoc li b, u m, c th i vo hn
m); biu hin tn thng thn kinh trung ng khu tr
(co git, run git t nhin ngn tay, li, mi mt hoc
ton thn, lit cng); km theo ri lon thn kinh thc
vt. T l t vong t 0,3% - 60% tu theo vic pht hin
bnh sm hay mun, trnh k thut hi sc cp cu
chng ph no, suy h hp, try tim mch v chng bi
nhim vi khun.

IV) Biu hin

Giai on hi phc: Nu qua khi, bnh nhn c th hi

phc hon ton. Mt s trng hp nng c th li di
chng lit cng chi trn hoc chi di, lit mt
v/hoc di chng ri lon tinh thn, mt n nh v tnh
cm, thay i c tnh, chm pht trin tr tu.

V. Cch phng nga

Bin php chng mui t cho ngi v gia sc
Bin php dit mui trng thnh v u trng mui : bng
cc tc nhn sinh hc, ho cht, c hc.
Bin php hn ch s php trin ca qun th mui v tc hi
ca mui v ca vt ch, cha vi rt : ci to mi trng
khu dn c, v sinh mi trng, ngun nc, di ri khu chn
nui xa nh ...
Tim vacxin VNNB

VI. iu tr ( Tim vacxin)

i vi tr em di 5 tui :
Tim 3 liu c bn theo lch tim ca chng
trnh TCMR.
Mi 1: lc tr 1 tui
Mi 2: sau mi 1 t 1 n 2 tun
Mi 3: sau mi 2 l mt nm
Sau c 3-4 nm tim nhc li mt ln cho n
khi tr qua 15 tui.

VI. iu tr ( Tim vacxin)

i vi tr trn 5 tui nu cha tng c tim
vc xin VNNB th cng tim vi 3 liu c bn:
Mi 1: cng sm cng tt
Mi 2: sau mi 1 t 1 n 2 tun
Mi 3: sau mi 2 l mt nm

Sau c 3-4 nm tim nhc li mt ln cho

n khi tr qua 15 tui.

VI. iu tr ( Tim vacxin)

Vc xin vim no Nht Bn c a vo chng trnh
tim chng m rng t nm 1997, ban u mt s tnh,
thnh ph nguy c cao v hng nm m rng dn ra cc a
phng khc. n nm 2013 trin khai ti 580 huyn ca
60 tnh, thnh ph v nm 2014 trin khai ti tt c cc tnh,
thnh ph trn c nc.
Hin nay vc xin vim no Nht Bn trong chng trnh tim
chng m rng mi ch p dng cho tr t 1 n 5 tui l
nhm tr c nguy c mc v bin chng cao nht.

C. BNH BI LIT (POLIO)

www.trungtamtinhoc.edu.vn

C. Bnh Bi Lit
Bi lit l mt bnh do vi rt gy ra. Vi rt i vo
c th qua ng ming. Virut bi lit gy ra lit
(khng th di chuyn cnh tay hoc chn) v c
th gy ra bnh vim mng no.
N c th git cht nhng ngi nhim bnh,
thng l bng cch lm lit cc c ca ngi
bnh. Bi lit tng rt ph bin ti Hoa K.
N gy ra lit v git cht hng nghn ngi mi
nm trc khi chng ta c vcxin

I. S lc v bnh Bi Lit
Bnh c Jakob van Heine m t u tin vo nm
1840, sau c Karl Oskar Medin nghin cu nm
1890
Virut bi lit (poliovirus) do Landsteiner v Popper tm
ra nm 1909.
Cui thp nin 1940 v u thp nin 1950, nhm
nghin cu ca bc s John Enders Bnh vin tr em
Boston - M nui cy thnh cng virut Bi lit trn
m ngi, khi u cho vic ch to vacxin Bi lit v
Jonas Salk ch to vacxin thnh cng nm 1955 lm
gim ng k t l mc bnh. n 1960 c thm vacxin
Sabin (do Albert Sabin).

II. Cu to
Virus bi lit c ng knh khong 27-30nm. Li
cha 1 si ARN, capsid c cu to bi 32
capsommer i xng hnh khi 20 mt. ARN c
trng lng phn t l 2,5 x 106 dalton

II. Cu to
Virus bi lit c 3 typ khng nguyn khc nhau
v khng gy min dch cho:
Typ I: in hnh l chng Brunhilde
Typ II: in hnh l chng Lansing
Typ III: in hnh l chng Leon
Trong typ I ch yu gy bnh cho ngi
th in hnh, typ II gy bnh th n v typ III t
gy bnh hn.

c im
Virus c tnh chu ng cao vi ngoi cnh:
-Trong phn ngi chng sng c vi ngy n vi tun,
trong nc c th ti 14 ngy
-D b tiu dit bng cc thuc kh trng thng
thng nh: Chloramin B, H2O3, thuc tm v tia cc tm
-Vi rt bi lit chu ng kh hanh, b tiu dit nhit
560C sau 30 pht.
-Liu clo thng dng dit khun nc khng tiu dit
c vi rt bi lit.

III. Con ng ly truyn

Ly truyn t ngi sang ngi ch yu l qua ng
tiu ha.
Vi rt bi lit ch yu t phn nhim vo ngun
nc, thc phm ri vo ngi qua ng rut, cng
c khi ly truyn qua ng hu hng.
Khng ly nhim qua cn trng trung gian.
ngi bnh c kh nng o thi vi rt t 10 ngy
trc v 10 ngy sau khi triu chng u tin ca
bnh. Nhng ngi lnh mang vi rt cng c th tr
thnh ngun truyn bnh.

IV. C ch ly truyn
Qu trnh din bin qua 3 giai on:
Giai on xm nhp v tng sinh ng tiu
- Giai on ni tng: T nim mc ng tiu
ho:
- Giai
Virut
on
voxm
c th
nhp
qua
v hu,
tng hng
sinh
trong
thn24
kinh
gi
ho, virut vo mu (ln 1) sau n cc ni
trung
u ng:
nvirut
cc t
hch
ccbch
ni tng
huytvo
quanh
muhng,
(ln 2)
tng (tim, gan, tu, thng thn, h hp...). Ti
v
vo
vo
nim
h mc
thn tiu
kinhtrng
trungv
ng,
tngch
sinhyu

l (c
cc
y chng tip tc tng sinh v gy ra cc biu
thneuron
phn lp
vnc
ngvirut
sng
nhy
trc
hng
tu v
sng.
phn
hin lm sng ca thi k tin lit.
trong giai on ny).

II. C ch ly truyn
Thi k bnh:

T 7-14 ngy, i vi cc trng hp c du hiu

lit thc th. Tuy nhin thi k bnh c th dao
ng t 3-35 ngy.
Thi k ly truyn

Sau khi xm nhp vi rt c trong dch tit hu hng

sau 36 gi, trong phn sau 72 gi; trong phn
vi rt thng tn ti t 3-6 tun hay lu hn. Ly
truyn c th t 7-10 ngy trc khi xut hin cc
triu chng lm sng.

Cc du hiu v triu chng thng

ko di t hai n 10 ngy, bao gm:

St, au hng, nhc u, i ma,

mt mi, au lng hay cng, au c
hoc cng, au hoc t cng cnh
tay hoc chn, c bp co tht hoc
au, tr v nhiu m hi, nt mt lc
ti lc hng, mch chm

5. Biu hin bnh

Sau 10 ngy th bnh c biu hin:
- Mt phn x.
- Co tht c bp, cm thy au nhc.
- Chn tay mm, thng nng hn mt bn
ca c th.
- S khi u ca tnh trng t lit c th t
ngt.

Hi chng sau bnh bi lit

C hay yu ui v au khp tin trin.
Mt mi v kit sc sau khi hot ng ti
thiu.
C bp teo.
Th hoc kh nut.
Gic ng ri lon lin quan n h hp,
chng hn nh ngng th khi ng.

VI. Cch phng nga

Tim phng vc xin

Dn dp nh ca

Ra tay sch trc khi n

Thank You!
www.themegallery.com
www.trungtamtinhoc.edu.vn