ISSN 1800 - 5039

2015.

. : .......................................2
. : CONTRADICTIO IN
ADIECTO..................................................................4
:
,


.................................................................5
:

.....................................11

(, 25.4.2014. .) ..............................................13

........14
:
....................15
2015. ...........................16
.................18
..................................20
:
........................................26
:

.
1918. .................................................29
:

.
.........................34

:
? ........................................37
:
? .....................................................40
:

......................................................43
:
............................................................47
:
.........................................................49
. :
.................................................56
:
........................................................58
:
.................60
.............................................64
:
.....................................................69

............................78
. :

..............................................................84
.................85
......................86
In memoriam: . ...............89
In memoriam: ......90

, 48
: , , 81250
. . : .
: . . : , (),
, , , . : - .
: /: 041/240-010, e-mail: lucindancpc@gmail.com (mail
), cpc@t-com.me. web : www.cpc.org.me www.cpc.org.me/mne.
, 190 8.12.1998. .
1998. . : 10.000 .

4
,

Contradictio in adiecto
, - .

.
,
,
,

. -
,
, .
. .
,

-
-
. ,



, ,
.
,
.
,
, ,

,
.

-
.
.


.
,,
- .
- !
,
-

- ,,
! ,
, .
-
,
.
?
.
.
1918. .
,

1945. 1990.
.


.
.
,
.


. In
genere,

.



.
, .


,
.

-
-
. .

5
.
- ,
-
1920. . ,
!

.

, ,
. , 1945.

.
.
! ,

.
?

,

!
.

1920. .


, ,
.

.



.

.
.
. , ,
90-
.

.

,
- - !

. ,

1920. .


.
,

.
-
!

, , 04.07.2014.

,
,

,
.
,
.

, ,
, , ,

.
, .
.

6

,

.

.


, ,
.


.
. ,
, , 1920..
,
- .
?
,


.
,
2 3
?


.

.



.
,

.
, ,
, .
.
,
.

,

,
.

.
.

? ?
,

,
.
, .
, , .
,
,


.
,
? .
, ,

.
, , ,
, , , , , , .

, ,
.

.
,



.


.
.
, .

.

,

7

18. 2007. .
, ,

, ,
, .



.
2007. 2014.
.
,

.


.

.
,
:

:
( , II ,
, ,
, ),
,
.
- .


,
. (
)
,

.
. , ,
, ,
,
.


- .
, -

.
,

.

.
.
, .



.

.

,
.

.


.

, ,
.

, .
,
, ,

, ,
.


.
,

.
.

10

11





,
.
, ,
, ,
,
.

,
,
, ,
.
,

, ,
, 1920. .
,

. 90-
- ,

, .
, ,
. ,
. .

,
.
; , . ,
.
.
2005

. 350 246 .
138 -

( ,

, , , ).


80 .

. , ,
, ,
, ,
, , , .

,
, .
,


,

, .
?
,
.


, 1991. .



, 3 .
.
,
,
,
. , 1985 , -

12
(. ).
9.

, 9.
.


.
2005
2005
.

, 2010
,
,
.

.

, .
2003
,
, . , , 20 ,
, , , , ,
, .
. ,
. 1948
,

.

,
.

,
, ,
:
1)
,
,

,
,
2)

, 2005 2013..
3)
,

- -.
4)
,

.
5)
,
(
).
6)

.

,
- 1918. ;
- ;
- , ;
-
;
- , , ,
.

13

!
:
, .
.


,
.
,
,
, , . ,
,
.

,
.
Siretti,
.

, , .
,

, .


.

(, 25.4.2014. .)
, ,
, ,
,
, . ,

. , ,
. , , ,

.
10 :
.
.
:
;
. . , , .
,
, , !

, , ,
,


,
.

,

.
.
.
.
.

14



. 19. , 6. .

.

. .
, .
,
.
,

, .

, .


.
.
,
.
.
.
,
.

,
.
,
.
,
.
:
. (. . 17,2).

,
.

.
.

:
,
,
,
, ,
.

,
.
, , ,
,

.
: .
,
, .
.
, :
, , , .
, ,
(. . 5,16), .
,
. ,
,
.

, ,
.

, ,
.
,
.
.
, ,

.
.

, ,
. ,
.
.

.
.

.

!

15
,

,

,
, ,
.

, 1991.
.
31. 10. 2014. .

, , ,
, 18. 11. 2014.

,
, , , ,
,

. , ,
,
, , ,
,



.

,
,
,
,

.
,
, .

;
.
, .

,
.
,
,

,
,
. ,
.

, ,
, ,
,

. ,
, !
!

16
2015.

,

,

,
, , , . ,
, , . .
,
, .
,
, ,
. ,
, ,
.
, , .
, . , , , , .
, !

, , , .

, ,
.

, .
, , ,
.
,
!
, , ,
, .
.

, ,

.
:
!
,
, ,
.
.

: ,
:
, !

!

!

2015

,

.
, ,
.
, ,
, , .




.
.
, ,

. ,
,

,
80
.
:
1) ,
2) ,
3)
.
.
( )
.
.
-
!

17

, , ,
!

! .
, , , ,
, .
! !
,

Jevrejska zajednica Crne Gore

Jewish community of Montenegro
Podgorica, 05.01.2015.
n/r Arhiepiskopa cetinjskog i Mitropolita crnogorskog Gospodina Mihaila
Uvaeni Gospodine Mihailo,
Povodom Hristovog roenja, u ime Jevrejske zajednice Crne Gore i svoje lino, estitam Vam Boi, sa
eljom da ga provedete u radosti i obilju Boje blagosti!

Jaa Alfandari,
Predsjednik Jevrejske zajednice Crne Gore

(5.01.2015)

,

.


,
.

http://www.cpc.org.me/ .

18


.
, ,
.
,
.
.

, , ,
:
, , .

, . , , , ,
.
, !

, , , .

, ,
.
, .
,
, ,

.
,
, ,

,
.
.

,
,
.

:

!
,
, ,
.
.

: ,
, .


.
.
.
,



.

,
.
.


.

19

!
,
, ,
. ,
, .
.
, ,
.
.
.
. ?
.

.

. , , ,
,
, ,
.

.

.
,

.

,
, 2015
,
, ,
,
,

,
.
, ,
.

,


.
,
, , .
,
.

, ,

, ,
.

,
, , .
,
.



.



!

.

(
)

. .

,
,
.


.

!
, 6.1.2015..

:
!

20

12.7.2014. .

, -

, -
.
, :
1.) 1920. . ,
, ,
,
, , , .
2.) ,
, , .
3.) -
, , , .
4.) ,
, . , ,

.

.

, 20.08.2014. .

-
12
.
1918. ,
- .
,
. , ,
.

, .
.
,
.
, ,
. , !

21
, 3.8.2014. .
/ /

, .


,
,
,
. ,
, , ,
.
.

(. 12,30 - 31.)
.
.

. ,
.
. ,
, ,
.

.
,

.
, ,
.
.
,
,
, ,
.
,

. , ,


.
.
,
, . ,
.


.
.

.
. .
:
1920 ?!
,
, .
,

,

.
, , . ,

, .
. ,
. ,
.


!

22
, 25.08.2014.

1918.
,

. , ,
1945

, ,
. ,
, .
: ,
, ,

- ?!
, ?!
.

,

.
1945.
,
1918. . , ,

1918.
, 1945. !
:

.
. ,
,

.
, -,
.
.

, 30.08.2014. ,

,

.
, .

.

.
, .
.

.

- -

.
.

.


.



. ,

, .

23
, 26.11.2014. .

26. XI 1918.


,
,
.

,

. , CT
deblatio I ACT inexistant
.

.
. 21.05.2006.

.


.

,
- .
- ,
. , , , ,
- . , .
,

,
.
. ,
,
,
.
,
.
.
,
-
,

, .
,

,

, .

,

.



,
,
.
,
, , ,
, - . ,
.

24

, , ,
-
25 , 17.3.2015. . . 6.

1.634.664 , 25
. , .... (, 21.3.2015. . . 11.)

.
(, 21.3.2015. . . 7.)

.
,
.
.
( ).

. , . ,

.

28.6.1389. .

. ,
28.6.1389. .
, 28.6.1389. , 29.6.1389. .
,
.

.
. - -, , -
- .
,



- .
1945.

, ,
, ,
, .

25

26

, 2006. ,
, , , , . , , . 2006. ,
- -
, 2006. ,
, , , , .
. 2006. ,
- - . , ,
(
?). ,
.
? -
: -
, -

1796: ( ). , 1878. ,
. , , 2006.
, ( ). ,
, .

:
,
()
() : ...

27


( ).
,
- ,
. ,
- !
(
, ).
,

,
.
.
,
(1186. ),
(1456. ),

.
1500. , .
,
.
(
, 1918.
, , ).
,
1485.

,
. (
) , . .
, , .
1918. ,
, .

,
,

, ( ) ,
,
.
,
- .
.
.
. ,
, , , . , .

28

.
,

. ,
, 12.03.2015. .
17684/LXX . 6 7.
, . .


.
,


- -

.

:
,



-

.



,
.
-
- , ,
.
, -,
,
,
-
-

,
,
-.
-
,
, 4.
, 9.
. ,
22. , - ,

, , ,
,


, 9. ,
10. ,

. ,
15. 2014.
. ,

,
.

29

. 1918.

,
, (1868-1953)
,
90- , 1999. . . .

(. :
1918.,
, , , 2004)
, . .
.


. ,

, , ,
- ,
,
, ,

(. : 1999.). ,
, - , ,
, .
: -
( ,
) (. . .)
,
;
, ,

. ( , . . .)
.
,
,

1918. .
. ,
,

,
. . ,
, : , ,
,
.

,

. 25.
1918.,
. .

.
11. 1918.
...
... .
.
,
. , , :
,
, , , .
. (
. : , 2002. .; .
. .).

1919. . , , (Montenegrin Mirror)
: ,
.



.
:

...
.
( : 1927, ; 2006,
-).
XX . ,

30
1918. ,

, .
21. 2006. .,


.

: , ,

.


.

,
-
-
(
) -
2006. . , , -
()
, . 1918. .
,
(
-),

,
(),
, , ,
,
, 1918. ,
. (.
: 2004).
,


,
- .

,
.
, ,

, , ,
,

.
,
, ,

,
,
1918.
.

.
,
.... ( :
1999.).

1918. .

-
1920. .
,
,

.
,
.
,

, , -
.

, .
-

-

.
, ,
( 1929.
1933. .
).
,

31
,
: .,,;
... ...
, ...
.,,; ,
, ,
(),
, ,

, , ,

,
,
.,,;
...
, , , ,
, ,
, ,
, (. . .)
.
,
(: 2004): 1.
; 2.
,
,
(: 2004).
.

:
. ,
,
1919. , . ,
Wilson () Neuilly (),
. 22. 1919.
Wilson. ,
.
,
. ,
: 1918. 1919.
.
... ,
;

.
, , ... ;
,
, .
, ,
, ...


.


. , ,
( , . . .) .
, ,
, ,
.


.

. 11. 1920.
:

. ( : 1927; 1928;
2001; . . .).
,
,
1918-1941. .
I:
, 1918. 1941. .,
. ,
. (
6.000 , ,
,
1918.
1921. .), 9.000 ,
4.000

... (. : 2008)
. ,
. 36 : ,
. ,
() . , - -

32

,
. ()
, ,
, . ,
, ,,
() ,
:
, .
debellatio..., debellatio
(la conqvete, ),
, , , .
, !
(. . .). . :

:
inexistant (
) , , ,
,
, inexistant, ,
.


1918. ,
.
1918. . ... ,
(
).
( 11. 1938. .), ...

,
. ( !?; . . .) ,

, ,

.
, , ,
,
-

- ( ) 2006. ,
,

1918. . ,
--

,
, ,
.


, : , (
)
, , ,
...
. - , .

1919. .,
, .. .
,

1918. ...
... ,
. . . (. .
.)

, .
... . . . , ,
, ,
,

;
, .. .,

.. . , ,
.. .
, .

:

, ;
-

33
.
.. .
.
, ,
, ( : 1927; 1928; 2001). ,
,
- ,,:
,
.

.. .

. .
,
!...
, (
: 1922; 2000; . . .).
,

,,: !
,
...
?
.. .
.. .
-
... . :
, : . , .
...
.. .
- ...


, ,

.. .
(
: 1927; 2006; . . .)
, ,
, ,
, , 2006. .
- .

-

,
-, ()
,

, ,


. ,
.
. ,
,

,
.
, ,
,
,
, , .
, , ,


.

34
.

, .
11/24.
16/29. .
,
,

() ,

, .


//
. ,
.


. ()
.
,


- . : .
, . .
,
,
, , ,
-
.... ( ,
. 5/XII/ 25.1.1884./1.).



, -

, ,
(). .

. , ,
,
.
.

. ,
( ) , , (, )
,
.

() ()

-

29.11/12.12.1906.
( I , VI, 353-355).

() 13.
XI 1918. .
2. // .

14. XI 1918. 10
16 .
, ,
,,
.

.
: .
. (. ,
1918. . .
1989. . 241; III-
- 3. - 14. XI 1918;

35
1929. . 52.) 13. X
1918. . 13. XI 1918. .

.
, . ,

.
.

// , , .
21.5.2006. . 2. 13.
XI 1918. . , ,
, ,
- . , ,
, .

6.000
. / 1 /,
.
(-
.
.
).

,
,
, . ,

,
-
.

1920.

17. 1920.


, ,
, . , 13/26 1919.
.

.
, ,
13/26.
1919. , : , , ,

() .
,
...

,
, . ,

, ,
,
( , 1913. -
, 1913.
, 1913. !);
, .

. 1909.

. , , ,
- .
, () , x,

.
.
, 14. 1920. ,
, 17.

36
1920. ,
. : ,, ,
-
,
,

, 13/26. 1919. ,
: ,
, :
,

- , ,
, , -, -, , -, ,
, , --, -, -, -,

, . , , . , . .

. 2056 19.
1920. .
, , . 14. 1920. .,

, ,
, (. . .)
,
( : 2010).
1879. . ( ). ,

1978. .,
,
.

, ,
. 1., . I, 1/14.
1920. . 102 :
.

,
, , ,
.

,
, ,

, , ,
.
, ,

, , , , ,
.
(!)
1918., 1920. ,
( -
) ,
,
,
, ,
, (

). : ,
, ,

,

! . , - -
,
,
, , ,

.
.
. 1918.
x (
),


.

, ,
,
... .

37
?

, , . .
,
. . ,
, , - .
,
1837. :

, .
;
; ; ,
,
;
; , ; ,
; ,
; ; - ;
: - ...
: -,
: -
,

: .

-
!
,

, Muciniga (), ,
,
! : - , , ,
,
! (, ). ,
,
, = . . ,
. .
: .
,
, .
,
;
; ,
, ,

.

, ,
, . , .
:
...
() , ,
. 10
() (1072),
, ,
1896.
, 1899/1900.
!

()
(312-324),
.
. :
; ,
,
;
, , , .
:
, ...
,
, :
, ,
.
, , (
,
, ;
, ,
)
, , . , ,
.
. . ,
: ( = , = )

.
,
( ,
, !),
, ,
, , , ,
...

38
( )
, .
...

,
, , , 1869.
1870.
w w w ...
.
.
,
, .
,
.
1485. ,
(. , , I, 1962)
,
, ,
Depedgen, 1474-76.
!
.
, ,
.

, , , : , ,
, . .

.

! ()
.
!
(, 1996)
,
. :
?
. , ,
!

(1984) . ,
,
, 1235. 1252. !
(1995, 293) :
. :

.
,
! -

,
, .

!
, ,
,
III. ,

!

,

.
. ( 1872.
). . ,
. . ,

444
444,
(1931).
. 1935. 31 .
, , ,
. .

.
,
, .
. :
, ,
:
...
, , , ...
.
5. II 1827,
(!)
. .
26.
I 1841.. . . . ,
, .
.
,
!

XIX ,

(1959), : .
. . , IV
XIII ! .
5. 27. . .
5. VII 1657, ,
. , -

39
(alli Preti del rito serviano )
.
- . ,
.
, . 1030. . . Ducatus Chelmi,
aliter s(anct)i Sabae!

, , ,
!

, , ,
(?)
, .
( , 1933,318 ) XVI .
Herba nikotiana.

. ?

,
:
! , !
:
- ?!

? ,

.

. - : .
:
.
.
, ,
. ,
.
.

. ,


, .
, , 1995, 253; .
, , 1988, 296.
:
? ,
,
,
: ,
!
: .

,
.
:
,
;
( , ),
, ,
...
,
. - .
1395.
,
1403. !
!
, ,
!

.
, ! :
!

, XI XII ,
,
(1896) (1899/1900)?
, . , 1016. ,
1019. 1215. , , , , ,
, ,
, . .

!
,
,
!
,
,
1690. ( ) . ,
, , , 1016. 1114, 98
! . ( ), 38
(1054)!
,
1756, , , ,
. , , , , !
,
- !

40
-

,

,
?
.

-
- !
()
- .
, ,
, , .
-
,
, ,
...

-
- ,
.

,
.
:


.
, -
2011. ,
, : ... ,
2000. ,
, ,

.
, - ,
- .
: :

(, ,
1999), : , XV
, , , -

, . ( 364,
: http://i49.tinypic.com/fol578.jpg)
-
,
.
1441. : , ,
, 1435. , .
... ,
. ,
( ,
, , 1999, 291 295).
:
,

.
: -
:

: I
( 6. 1712. 1726)...
, ,
( 250).

- ,
-
, .

,
1714. - .

: . ,
,

,
: .
?...
, ?
,
... , ,
, ,
,
,
. ...

41
( , , 1955, 103, : http://i49.tinypic.
com/2pqmmgo.jpg)
:

, ;
, .

, !
,

30. 14. 1769. ,
.
, ,
.
.
5. 1769. :
10-20
,
,
,
.
, .
,
. ... ( , http://
montenegrina.net/).
-
.

; , ,

- .

,
,
...,
, .

, ,
- ,
... 17.
,
100 .
: , :
1714.
30.000 , , .

, ,
.

1939.

.
22. 1721. : 14. . . ,
. , ,
,
.
,
. ,
, . (,
XXII, 1 - 1939, 35 36)

,
. ,
.
, . -
- , ,

, ,
.
,
:
IV . 7. 1726.
:

. :

, ,
, .
,
. (, XXII,
1 - 1939, 37)

,
, , .
1711.
.


.

.

42

.
,
,
- , . ,

-
.
, ,
4, 1, XVIII (, 1986)
536, 537, 538, 539 540
-
.
,
, .
- :
IV
. ,
IV

1804. . ( , 540).

,
,

.
,
: 1766.
- I .
,


.


: 15- .




. , ,
,
,
.

,
,
: ,,24- .
-

.
,
. , .


. , .
, 24 ,
.
, .


.
,
, , 54 , . ,
,
. ( , http://
montenegrina.net/)


. ,
? :
,
?

.
, , .
, .

? , ,
:
!



,

,
? ,

. - ;
, -
.

43

Praevalitane
IV . ;
IV
(451).
, (602).
(VI-VIII .)
(, , , .)
.
IX XV. .

.
()
;
.
.

, III
(1089). (,
, ); (15) ;
, ,
.
, (Antivarensis humilis archiepiscopus)
(1189).
, ,
().
,
(Diocliae
et Dalmatiae rex),
. III
(1199)
, ,
.
(1207).

(1219).
: ,

( , . , )

; ,
. ( ) ;
, .

,
(1220).
XV .,
, ,
( 1450).
.
;
1346. .
(13201405).
, . 6-10, ,
, (1349). .

:
.

(1360), ,
.
;


(1375). ,

.
(1360-1421)
.

(1369).

, ,
(1421)

(1421-54). (1441).
. 1458.

44
, (Johannes... archiepiscopus
dignissimus Craine); (1439),
VIII .
(1453),
, II.
;
.
( ).
,
(1484),
,
. .
XV .
. .

,
(1493-96).


. (1557),
.

,
(1597), , ,
, ( II) (1604).
. . 1608.
,
,
.
XVII . .
,
. , ,
(1640). , ,
,
(1655-71).

.
XVII . (1673-85)
,

.
(1684-99), ,
(1685-92). ( , 1687);
- . ( ) (1688-92).
-,
.
() .

;
I. (1694).

(16971735)
. , .
(1711),
1714.
1715; I
( ).

(

).
.
IV, (1726),
.
, 1732.

(175066), (1735-

45
81), , .
(1754). ,


(176773), .
(1768); ,
. ,
,

; , .
,
( ),
.

(), .
; ( , 1774)

.
(1766)
.
III,
, ,
.

I
I
(1782-1830),
(178182). I,

. I (, 1796; , 1798, 1803).
(), , ,
.

, (180218,
182030) ,
(1818), (1820).

, (1804)
,

, .
(1807),
,
, - (1456). , (1810),
- .
, ,
. I
-
(1813).
(1814),
. - (1870 1920).

II
I, .
, , (1830).
II
(183051), .
, -
, ,
.

. , .

(1851), . (1855), . 6668 81 86, ;
.

(185160), ,
1858.

.
(1856).

,
(186082), - , (1878).

.
(1869),
. (18841920), -

46
, .

,
XIX .,
.
(1903), (1904)
(1908) . , .
40, .

,
.
1886.
,
, (1913).
.
.
XVII .,

.


(. ). ( 1711)
.

.
.
, 5, (1855), , 9, .

; ;
: -;
.
,
- . ( XVII . 1851)
, , .
.
.
,

, ,
,
.
,

- .
.

(1918).
(31.11919).

(26. V 1919).


, (1921). ,

, . . 1903,
.
1921. - ( 650 ), .

1931, - , - .
.: . , ,
, 1880, LVIII; . , , 1889; . ,
, 1891; . , . , 1892,
. I, . 1; . . ,
, , 1893, 23; . , , 1902; 18601910, 1910; . ,
, 1912;
. , -
, , 1935, . XIV, . 2; .
, . 1886, ., 1940, . XXIV, . 2; .
4. . 1485, ., 1941, . XXV, .
4; ( .), 1962; .
, ,
, 1968, 1; . ,
, I, 1969; , ,
1971, 2728. (: , , . , , 1984. .,
.148.-150.)

. . ( )

47
, ,

, , , , ,
,
,


,
,
,

, ,
: , , , ,
, ..
, -
,
, , , ,


- ,
, -

,
.
, , , , ,

, , -,
, , ,
-

- -
. ,

,
, , - 40-50
- ,
,
, ,
, , .
.

-
,
,
, ,
, , ,

, ,
.


,
- , - - ,
,
, ,
,
, ,

,
.
,

- , ,
,

,
,

,
.
,

.

,

.
, ,
.

48
-

, -
,
: (1) 1989. ,
, . , , ,
, ,
,
; (2)
, ,
,
; (3)
, , ,

80 ; (4) ,

44

; (5)
- - ; (6)

,
40 ; , (7)
1918.
, .
, , ,
, ,
- ,
.

-
-

VI VII
()
(, , ).
,
IX
(, )
-, , ,
( )

- ,
, .
IX , 850. .. , ,
.

395.

(). IX

- -
12- - .

,
.

.
, .
- -
. 1016.
. 7. 1042.

,

. - ,
1081.

VII 1077. , 140
(1217. .).
. 1089. (, )
():
, (), , ,
, , (), ,

49
, . 1081. 20 - ,

, 80- XII . 1183.
(Regnum Sclavorum)
,
,
(-- ) .
.
IX
, , . , . ,
13.1.809. .
.
- ,
1200 ,
. 1186-1189

() . , 1189.
1054.
, . , ,
, ()
(
)
. 1199.
. 1186. 1190. ,
()
.
( )
1217. ,

- .
1355-1421
() .
.
(1421-1496)
.
(1442-1490),

, ,
( )
, . (
1490-1496)

: ,
, ,
4.1.1494. .
1496. ,
.
1500. ,




. ()
1499-1509. 1592.
,
-

.
( )

,

- , 31.
2014.
, ,
,
,
. ,
,
, , ,

,
, ,
.
, ,
,
,
, , , - ,
, ,

50
. .
,
, ,
, ,
,
,

- - , ,
-
, , - .

(
), ,
,
,
...
...
,
...
, , , , , (
- ), , ,
!
- ! ,
. - ,
- ,
, - , -
, ,
( !) ,
- ! -
,
, , ,
,
.

: , ,


,
,,,
! ;
. !
;
,

,
.
,
-
!
, ,
,
, ,
,
-
.

- ,
.
,
,
.
, ,
.
, , ,
,
.


:
,

; , ,
:
;

;
,
,
,

!
? ,
, ...
,
, .
? ,

51

! , ,

,

,

.

,
, , , - , ,
. ,
( )

!
. ,
,

, ,
. , ,

,
. -
- -
,
- ,
, ,
,
.

.
- , ,
, - , .

-
. ,
, , - .
,

,
.
,
.

:
-
.

,
.

,
:

. , (,
),
,

, ,

- 80
.
,
,
.
100
,
, , -
,
.
, .
30 50
,
.

.
,
.
!

52
, , 9. 3. 2015.

, . ,
,
,
.

, , , ,
. .

,
, .
,
, .
-

,
, ,
. ,
, ,
.

, .

1918, , 1993. .
, ,



, ,
.

..

:

.
, .
,
-

,
,

Praetoriolum Casale Petriolo,
804 .
1561
.
.
1657 . 13
,
. 830
,
,
.

, .
.

.
, , , . ,
-
.
, -
-
,

.

,
:
, ,

53
, , ,

.
,
, -
.
,
.

1440 , , .
XV
.
,
, 1842 .
,
.


. XVII
, ,

II
.

.
-

.
,
.
.

,
,
.

1429
.

, ,

.
1492
.
4 1494 . . ,
7 .
.

.
-
- .

,
()
() -
. ,
- .

:
,
... -
-
.
.
,
, .


.
II
,
,
. 49
50-.
2006 . ,
. ,
.

,
: .
,
350 . 16
.

54

, ,

,
,
416 . 3 . 1

, , , -
.
. ,
, , ,
-. ,
.
.
.
2 . ,
,
.
. , , -
. , ,
,
. .
,
.

.
.
129 1 - ,
.
, . 716
, . 99
,
( 1),
( 2 ).

.
,
.

. 17 18. 08. 1930 . ,
, , , ,
.

55
, ,

.
. 1418/2006 , . 07-954-967/06
1065

.
, , 2007. .
: :
9. . 139
10. . . 130 131
11. . . 663
12. . . 166
13. . . 26
14. . . 61, 62, 63, 64
, , 2007. ,

-, ,
1.634.664 , , 25
,
30.000 .
: :
1. .. . 18
2. .. . 126 218
3. ; . . 360
4. . . 103
5. . . 20
6. . . 175
7. . . 190
8. . . 3
9. . 153
10. . . 294
11. . . 414
12. . . 648
13. . . 181
14. . . 510
15. .. 542
16. .. 248
17. .. 1123 124
18. .. 53 492
19. .. 45
20. .. 88

, .
:
, 12. 2015.

70 -
: 067 507 239
.............................................

56

1993. ,
,
, , ,
, ,


.
. ,
,


, .

.

,
,
, , , , -
.
, ,
.
-
: ,
, , ,
, - ,
.

,
, .
,

,
, , , , ... -

,
, , , ., , ,
,
.
19. 2003. .


. ,

.

:

1186
500 .

,
(
).
, , , , ,

, .

,

: ,
, ,
,
.

,
. ,
,
.

1916.

, ,
, ,
, .
, ,

. ,
.

.

57
. , ,
, , , .

,
, 1925. 1974.

1916. .
, ,
, ,
,
.
,
. ,
, , ,
, .
, ,
.
, ? , , ,
,

,
, , .
,

. , 12. 1916.
, , .

, ,
,
?
,
, , .
, ,
, , , , ,
.
:
.
, , . ,
. ,
, ,
. ,
, ,
,
. ,

. , ,
,

. 200.
,

.

27.10.2013.

, 14.
(1. ) 2014. , ,
. , . ,

- ,

, . , ,
,
.
, .

, ,
-

, ,

. ,

.


.
.


.
, -

58
.
, .


.

, ,
, .

. .
,
/ ... .

.
,
.

.

II

,
.
,
. ,

. ,
. ,
, . ,
, , ,,
,
,
-
.

, ,
,
, .
,

,

,

. , ,


. ,
,
. - ,

, .

,
,
,

,
, ,
,
, .
, :
, - , ,
, , ,
.
.

-
:
,
. ,
, . , , ,
, ,
. , 1 - -
,

. , : , ;

59
- ,
, ,
.
,
,
,
, .
, .


.

,
,
.
,

,
,

.
,
.
- ,
,
, .
, .
: ,
,
. .
,

I. - - :
, ,
.
, ,
- ,

,
.
.

. -

,
,
.
, ,
. ,
: .
,
: .
,
.
.
, . . , . ,
. -

.
,
. ,
,
.
.
,

,
. .
.
: ,
:
,
.
.

, ( ),
. ,
,
-
,
.
. ,
. ,
, , .
- , , ,
,
.

60

-
:
, .
,
:

.
. ,
,
,
, ;
,
. , ,
.

. .
, ,
:
. , ,
. .

- , .
,

,
,

.
,
, , ,
, , ,
. ,
,
, ,




. ,/
!/
: / /
/ /
/
,/ /
/
/ /...
,/
/ ,/
.
, .

,
,
1845.

, ,
,
,
.
2011. 2013. (

:

(2011) , I,
,. (2013)
, , (
) ( )


.
,

.

,
.

61

. . , (1854), , . XIV, . 1, 1935,
2 : ( 1846 .)
,
. ,
,
.


,
,
, ,
,
, , ,
, , , ,
,
.
()
:
) ,
, ,
;
) , , 4
1838. .
;
) , :
9.1.1839 12. 3. 1839. ( , , 1835.
. );
)

1845. . .
, ,
( )
) (),
,
, ,
;
) 1854. .

,
, ;
) ,
,

, ,

, 1846,
, , , .

, , Lingua montenegrina . 13, , 2014, . 177/8. ,
, , * :
1964. .
. , , :
) , . ,
1964, ,

,

;
)
, ,
()
1964, , ,
2014, :
-1) ( 1964) , , 1966.
,

,
;
-2)




?!
-3)

()

1966 , , ,

()
, ,
,

62
,
;
-4) -
. 1974. .
(1964) (1966),

(1974), ,
, 1993, 31
,
, .;
-5) :
. .
,
,


( 50
, 1964, ;
) ,
( ) ,
,
;
) .
() ,
,
, ?;
)
; :
, ,
?;
) . : ,

, , ,
, ;

,

, , ;

,

; ,

, ;
,
().

,
, , 1966. .
3, 7-31.
, .


,
,


. . 19.
1845. ,
24. 1845. .
, ( ) ,
.
()

200 , ,
,
.

, I,
.
12.4.1845. , .
()
. 24.6, 10. 7, 9. 8,
7.10 23.12. 1845.
.
1845, ,
, ( 1845,
).
.,

( ),
30. 1846.

63
, .
27. 1845. .
,


.
. ,


19. 1845. , , :

,

,
. ,
.

, ,
.
,

, .
,
, ,
:
,
14161/201, ( :

,
. 15. 16. 1991.
, 1993, .
50), , , .

(.
15).
, ,
, , , . 1. ()
, ,
, (
), -
, (
). 2.
() ,

: ( , )
. 3.
( ,
, ),
,
14161/201. .
( )
: ()
; ;

. 4. :

15. 16. 1991.

1993, .
50. 5. ,
:
, , ,
,
( .
),
(-, -, ) . . 6.
/ ()
()

,
.
(-). 7.
(
),
, , . 8.

-
27. 1845. , ,
,

, .
9. , , / (-, ) (), , ,
, .
, ,
,
.

64
:

( ), , 2014..
, 292.
,
,
,
- ,
, . ,
. , , . , ,
- -
,
. 292
4 , .


22 . - , , ,
1920. . -
raison d`etre ,
31. X 1993. . ,
- . ,
, .
, . ,
- ,
. , .

, ,
, , ,
, - , , - , - .


, -
3 ,
1482 1851 - .
, . -
, , , , , , .
. ,
,
- , ,
-
. .

, , ,

65

,
.
, , ,
,
. 13.
- .
,

, , , .
,

, .




1484. . 4. 1485. .
,

1500.
. ,
- ,

, , ,
. ,

.


,
3
, 1851.

.
, , , -

.

(1697-1735),
-. , ,
, - ,
, , ,
, -,
.

, , ,


- .
,
1918.
, 1766.
= = .

.
,
-
,
, ,
.
1918.


. , 17.6.1920.
, 1, 1, 1.(14.) 7.1920.
.
,

1918. , .

1923. 1941.

66

,

( ) 31.10.1993.
.

().
(),

.


, , ,
, . ,
, .
.

,
.


, .
. II
, .
, . , .
, . , .

, , ,
, ,
, .


, . ,
. , . , .
, , .
,

47

.
.

.

.

.
.

, .
,
,


.


.
,

, , ,
,
.

, -,
,

, ,
,

.


.
,
.
,
,
,
,
.

67
, .

, , .
, , ,
()

.



,

, ,

,
. ,
,

1920. .
,
.


1920. . .
, ,
,
,
, ,


.


-

1918. . ,
;

1918. .; ,
;


; , -

, ,

.
, ,
,

.

,
,
,
,
,


.

, , , ,
, , ,
.
.

,


.
,
.

,
.
.
. . , Iustitia in suo cuique
tribuendo
.

68
, , , 20. 03.
2015. ,

, ,
, ,
, ,
,
,

.
,

, ,
, .

,
- , ,
- .

,
, -
.
, ,
- , .
,
-
.

,
, ,
- , , ,
.
, ,

, .
,
-
.

. , ,
.
.
, ,

.
, , ,
,

. .
,
-
,
,
, . ,
-

-
, 68
. , , .

, ,
,
(1941- 1945). 14. 1947. , , ,
-.
,
.
, .
. -
- ,
.
-
,
.

69
, ,
. ,
,

.
, ,
,

, . ,

, ,

. - , - .
,
.
.

,

-
XX .


, ,

, .
,
,
, ,
(-
.)
,


. ,


,

,
, ,

(, ),


( ).
-

/ (1918-1941),
, ,
,
,


. , ,

, ,
,
.


, ,

, ,
, , ,
, , , ,

,

,
, -
,
.

, . ,
,
,
(
),

70
- , , ,
,
XX ,
, .
,
,
,
, . ,
,
,
, , ,
, -
.

, , , , ,
, , , .,
, (1919-1941) , , 1919. 1945. .
, , , ,
- ,
, -,
,
,
, ,
.




. .

- ,

,
. , ,
,
,

,

, ,
- 1941. 1945. ,
.

, ,
1941-1947.

, , ,
,


,

.
, , ,
,
1919. (1919 - 1921),
(1922 - 1931),

(1941 - 1945)
(1947).
,
,

,

- ,
, .


XX .
, ,
,

( ,
).

,
-

71
XX .

-

, /
.

,
,

,
,
.

, 20. III 2015.

.
: , .
, , .
, , - ,,, . 1918. .
,

. -
,
( 1819.) - . ., ( (,
, /, , - , :
, ) - - ,
, ,,!?
- , . , ,
( !?) -
( 1914.) -
- -
. ,
- , , .
,
, ()
! , .
, , - , -
(1844.), ( (1866.), ,, , 2014.) ( 1903. ).
- - , ! ,
, , . , , , -
- ,
... , ,
, .

,
- , !
,
, .

72
. ,
, ...
, ,
-
,
, .
- 01. 1918.
, (!) ! , :
, -
...
1919. ,

, . ,
!
, ...
, ,
,
1941. -
,
.

,

-
, ,
! ,
1941. :
- !


, ,
- !
, , ,, , (
) ,
..., ,
,, .
,

. -

,
. ,

-
. .
- ,
.
,
,

,
1919.
(1941-1945) -
,
. , -
,
,, -
, , . ,
-
- , ,
... , ,
,
,
.
-
(
) - , ,
1918. .

:
, -
-
. (
), ,
-
,
!

,
, .
,
, . ,
-
.
- -
; - -

73
, .
-
. - ,
,
- ,
.
, !
:
- ... ,
!
!?
, ,
,
- , .
, ,
(
) -
!
, ? , , , :
!
, ,
. !
, , ,,
...
, !? ...,
, ,
, ?
, !
,
, . ...
,
.
( !?) ( ) -
,
...

,
-

(!?)

, -

-
,
. , - (
)
: ; ,
: , , ,
, 1918.,
1941.,
. ,
-
. , 140
, . , , ...,
,
, , , .
,
:
, () (
, ; ),
() , (
,
,
). , ,
, (, ) -
.
,
-

. ,
, :
, : ,
!
,
: ,
. ,
.

74
:
! ,
- ,
,
, , .
(!!!),
( )
,
, -

.
-
! ?
,
-

! .
-
...
, :

1918. ,
,, !?
, , ,
. ; .
, ( ) - ,
: . :

, !?
: - , .,

, .
,
, .
! , -
!
- (

, !),
1886. 1918. ,
- -
. ,
, ,
- !
,
: , . . , ?
,
,
!
,
- ,
. , ,
!

,
,

,
, - ,
.

.
, , - ,
- , ,, ,
.
- -

,
.
,
, ,
- ,
,
. -
- , , 2011. ,
.

,
, 1919.
(1941 - 1945) - - . ,
:
, , ,
, ,

75
, , .
( )
- (1941-1945), ,
, ,
, ,
() .

,
.
- , , ,
.
, , , 2006. -

- .
, ,

. ,
-
- -
.
-
-
, , , .
,
!

,
-

-
-





.


-

. ,
,
, ,
, .

.


-
, , ,
,
. ,

,
,

,
.

, ,

.

!
,
, 20.03.2015.

76

- -

,
, ,
.

,
. ,
,

. ,

, ( ,
), : ,
. ,
, , , , () ,
.
. , ,
.

: 40 , 5 ,
, 5 1000
,
.
,
, , , , , .
, ,
.

. ,
, , , ,
,
() XIII , ,
,
.

: , I, .
, , ,
. ,

,
.
.

, ,
. - ,

I .
,
- ,
I
,
.
. ,
,
, .
I
II,
,
.
,
, ,
.
, ,
.

:

, . : ,
I

. , , ,
,
. :
-,
.
, , ,
, ,
, I , -

77
, . I ,
: ,
: ,
.

.
.
.
.

I .
I, ,
.
I
. ,
,
. .
, .
, ,
.

, .
,
,
, .
, ,
.
, , ,
,
.
.
, ,
I. .

.
, .
, , ,
.

. .

,
.
, , .
, , ,
, .
.
.

. ,
I. . ,
I , ,
. . .
I .

, -

1826

. , ,
1826,

1833.
. , ,
. , ,
.

,
1846.
, .
. . . , ,
,
.

.
. , ,
, ,

78
.
,
,

.

,
, ,
.
, .
,

. , , ,

, ,
. , ,
. ,
, .



. . ,

, (1766-1918),
, 2013. .

1766-1918.,
.


, :
*
.
* :
!
* .
*
: .
* :
,
,
.
*
, ,
, :
.
100
!

. , ,
- .

. 1904. . 1906.


.


. .
(1856-1929), , .
. ,
1909.
.,
.
1914. . .
1914. ., . 920-931.

1905. 1910.., .

, . .
(1855-1920) ,
, -

79
. , ,
.
, , ,
.

.
18
19.. .

1971. ., ,
- .
.
.
:
(1998), 1941 (2011. .)
: 1991. . (2011.
.).
, .

:
(1766-1925)
: , 2014. . . 525.

.
. 525
200 1370


.

,
.
.
.

.

,
, :
. /.
1812. ,
. / 1832. II
. / I
1858. .
/ 1886.

. / :

?/

1917. 1918. ?/ 1967.
...
* . /

80


. /
x

...
* - I


.
18 :
1.)
. 2.) 1766-1918. 3.) . 4.)
. 5.)
. 6.)
. 7.)
XIX v. ( ). 8.) .
9.) - .
10.)
. 11.)
(1909. .)
12.) .
13.) . 14.)
1917-1918. 15.)
1918. . - .
16.)
. 17.)

. 18.) : ( .


, : 1.)
()

(1766) 2.)
- (1806). 3.)
. 1834. . 4.) , ,
.
, ,
.
, , , , ,

(1901, 1906.); (1919-1925);
(1920-24) . (1889-1894, 1901
1909).


,

,

.
.
, ,
. ,
, ,
.

( 7-8, 2014. . :
. . )
,

:
, . . : -
; :

. :
; :

(1944) ; :
(1919) ; : 1916. . ; -

81
:
24. XII 1915/6.
I 1916. ; :
; :
; :
, ;
: 13 -
; : ; :
1988. ;
: ; :
(1925-1933) ;
: () 1925
- 1941. ; :
; .
, . . :

; :
; -

: ;
: (1928-2013) ;
: (1963-2014)

.

, , ,
.
.
. ,
, .

. .
: , , , 2014. . 362.
.
, , , ,

, ..

,
.
.


.
,

. 8

, ,
,

,
. , , , ,

.
, .
. ,
. ,
. .
. , , , .
, .
.
. . ,
.

82
-

( )
. . , , 2014.. . 127.
-
,

( 7-8 2014. .) , , .



-
(, 1880 - ,
1931.).
,
20. . ,
, .

, ,

.

,
,
, ,

,
.
,
.
,
.

, , ,

, .


,
1919., ,
1919. . .

. , .
1919.
. - ,
.
27.1.1920.
. ,
().
.
1924. . .
.

, , -
,
.



.

83

. , II
-

,

. - .

.

.

II .

- . - ,
,
.....

1838

,

, ,

. III-
,
, ,
, ,
.


,
. ,
, .
( ),



- - .



.
.
1.) .
2.) ( )
3.) . -

. ( ).
, ,
, .... .
. , ... .
. ,
,
.
-

, - , ?
....
- .... /
/ .

.

,
.
. ,
(
, )
,
, ,
.

.
.
, ,
, , , . ,
, .
. .
. ,
, .
,
, .

,
, .
, .
.


.

84


1918.

, ()
,

. -
,
. , ,

.
,

, ,
, .
,
.
. ,
,
.

,
,
.
,
.

,
, .


. ,
.
, ,


.

.


.
. .
.
.



.
.
,



, .
, .

.
,
,
.




1923. ,
. .

,

.
,
, , .
, ,
.

85
. .
.
.

.

.
2014.
.

, , ,
, , ,

.

. : , ()
, 2014. ., . 183.
. , ,
, .
: , , , , - ,
,
. 5.
.


.
, , .
-


.
,

.


.
- .
,
. -

-

. 1918. . .

1920. .
,
,

86



.


.

,

,
, .
.
1992.
.


.

,
:


,

,
.

, . .

, ,

, , .

,

-
(-)
.
.

,
,
.

, ,
.

,
2014. .

, , ,
,

- .


(. 23-26.),
( ), ,
. ,
.

() ,

, .
(, ., -

, (
),
- ,
.
.
.
, ,
. .
.

,
. , , . .

.
. ,
/, /,
(, ), //,
(), //, ()

87


. , , .
,
, . ,
, , , , , , ,
.
II
-
.

,
,
, , , , ,
,
- ,
( ).

,

.


?.
(
), ( ),
,
( ).
,
,

. ?
.

, ,
,
.
, .

, , -
. ()
.

. ,

,
.


,
,
.


.
.
.
, ,
. .

.

88


,
,

()
,
, ,

( ),



.

- 15. 2007.
75- .
,
,
:

( : )

.
,
, ( =
, = , ...) :
,
, , ,
... .
,
, .


.

,

.

, ,
,
Doctor Honoris Causa.

15.
- ,
300
.


,
,
( 2014)
.

.

:
2012. ,

(2013),
( );

,
, ( ),
, , ( )
.
Doktor Honoris Causa,
.
STEAUA SALCAMULUI (
),
,
- . ( , ,
,
Doktor Honoris Causa
- .)

, News Agency
,
. ,
, - .
,
,
.

89

14. 16. 2014.,

, , 300
.
,
Doctor Honoris Causa . (), , () .
, , : . ,
.
, Doctor Honoris Causa, , :
.
, ,
, , ,
.

News Agency
In memoriam

.
(9.5.1937.-8.6.2014.)

,
. .


.
5.9.1937.
1876-78.
. ,

,
. 19 1966. . 1967. . ,
.

1969.

. 1971. .


1979.
100
.

.
.
1983. . .

, .

.


.
.

..
.

..
.

.

.

90
,

.


.

.
.

,
.


,

.
. ,
,
.

,
, , .

2006. .

.

,
.



.




.
. ,
, ,

,
.



.

.

.

.
,
! !
!

In memoriam

(14.11.1937-4.5.2013.)
4.5.2013. ,
- .
14. 1937. .
,, .
.
,
.
, , .
, .
,
.