Prof. dr. sc.

Sanda Vladimir-Kneevi :

Izolacija
kardiotoni nih glikozida
SEMINAR 2

Izolacija digitokisna

Sanda Vladimir-Kneevi : IBPP

Digitalis purpureae folium

30 kardiotoni nih glikozida s

udjelom od 0,3 %
Prema aglikonu podijeljeni u tri
skupine:
1) digitoksinska
2) gitoksigeninska
3) gitaloksigeninska

Digitalis purpurea L. (Scrophulariaceae)

naprstak (crveni naprstak)
Sanda Vladimir-Kneevi : IBPP

3X
digitoksigenin

digitoksoza
(2,6-dideoksiheksoza)

purpurea glikozid A:
digitoksigenin + (digitoksoza-digitoksoza-digitoksoza-glukoza)
primarni glikozid
digitoksin:
digitoksigenin + (digitoksoza-digitoksoza-digitoksoza)
sekundarni glikozid
Sanda Vladimir-Kneevi : IBPP

Osnovni koraci u izolaciji digitoksina

1. Ekstrakcija (perkolacija; etanol-voda)
2. Pro i avanje (uklanjanje balastnih tvari) i ukoncentriravanje ekstrakta
3. Odjeljivanje digitoksina iz smjese (ekstrakcija organskim otapalom)
4. Pro i avanje i ukoncentriravanje otopine digitoksina
5. Taloenje i pro i avanje digitoksina

Sanda Vladimir-Kneevi : IBPP

Digitalis purpureae folium

Droga se navlai smjesom etanola i vode (6:4, V/V), unese u
perkolator i perkolira nakon 24-satne maceracije
Sirovi alkoholno-vodeni ekstrakt
Dodatkom olovova acetata istaloe se balastne tvari, a njegov viak
ukloni pomo u zasi . otopine natrijevog klorida; filtrira se
Zbog uklanjanja zaostalog olova, u filtrat se uvodi sumporovodik do
prestanka stvaranja taloga olovova sulfida; filtrira se
Volumen filtrata reducira se uparavanjem pomo u rotacijskog
vakuum-upariva a (rotavapora) pri 40 C
Pro i eni alkoholno-vodeni ekstrakt
Teku i ekstrakt zasiti se natrijevim kloridom da se olaka ekstrakcija
smjesom kloroform-amileter (2:3)
Digitoksin u organskom otapalu
Da bi se uklonili tragovi gitalina (smjesa drugih kardiotoni nih
glikozida, u vodi topljiva frakcija), organska se faza izmu kava
otopinom natrijevog karbonata
Sanda Vladimir-Kneevi : IBPP

Prisutna voda u organskoj fazi ukloni se dodatkom bezv. natrijevog sulfata;

filtrira se; otapalo se reducira na mali volumen u rotavaporu pri 75-85 C
Koncentriranoj otopini doda se 4 puta ve i volumen petroletera i ostavi 1
sat na sobnoj temperaturi; filtrira se i ispere petroleterom (da se uklone
lipofilna one i enja)
Obojeni amorfni talog digitoksina
Talog se otopi u smjesi etanola i vode (1:1), a neotopljeni ostaci uklone
filtriranjem
Filtrat se blago zalui amonijevim hidroksidom i uz mijeanje doda kruti
olovov acetat; svjetlosme i talog se odcentrifugira i ispere razrije enim
alkoholom
Viak olovova acetata ukloni se uvo enjem sumporovodika u otopinu do
prestanka stvaranja olovova sulfida; filtrira se
Reducira se volumen otopine u rotavaporu pri 40 C
Pro i ena alkoholno-vodena otopina
digitoksina
Otopina se zalui amonijevim hidroksidom i sirovi digitoksin
prevede u kloroform (ekstrakcija teku e-teku e), prisutna voda
ukloni se bezv. natrijevim sulfatom; filtrira se

Sanda Vladimir-Kneevi : IBPP

Kloroformska otopina digitoksina

Kloroform se ukloni na vodenoj pari; ostatak se otopi u toplom
etanolu i razrijedi vodom zagrijanom na 60 C da konc. alkohola
bude 30 %; u svrhu taloenja ostavi se 24 sata i filtrira
u kasti gotovo amorfni talog
digitoksina
Talog se osui u vakuum-eksikatoru i otopi u malo bezv. kloroforma i
amiletera; dodatkom petroletera istaloi se digitoksin i ostavi 1 h
Talog se odfiltrira, ispere petroleterom i sui u vakuum-eksikatoru
Suhi talog otopi se na vodenoj kupelji pri 60 C u etanolu (1 mL za 25
mg), a zatim se doda voda zagrijana na 60 C da konc. alkohola bude
40 %
Stajanjem se izlu e kristali
Bijeli kristali digitoksina

Sanda Vladimir-Kneevi : IBPP