Nota Ringkas Pengajian Am Penggal 1 (siri 1)

KONSEP NEGARA
ada sempadan
Konsep Negara
ada sistem pemerintahan
ada rakyat/pemastautin tetap
negara yang beradaulat ada sempadan yang jelas
sempadan membolehkan negara yang beradaulat ditadbir dengan sistematik
Sempadan
sempadan menentukan bidangkuasa politik,ekonomi dan mobiliti sosial negara yang
berdaulat
komponen utama negara yang berdaulat ialah badan perundangan,badan eksekutif,dan
Sistem pemerintahan
badan kehakiman
persamaan bangsa,agama,budaya dan bahasa melahirkan semangat nasionalisme yang
Rakyat
tinggi
gagasan 1 Malaysia bertujuan satupadukan rakyat
CIRI-CIRI NEGARA BERDAULAT
merdeka
berkuasa
Ciri-Ciri Negara Berdaulat
berwibawa
beridentiti
bebas daripada belenggu penjajah
Merdeka
bebas membuat keputusan
berkuasa membuat keputusan
perlembagaan membahagikan kuasa kepada 3 badan iaitu perundangan,eksekutif dan
kehakiman
Berkuasa sendiri
setiap badan tidak boleh dipengaruhi atau dicampuri
badan eksekutif dipilih melalui pilihanraya
badan perundangan yang gubal undang-undang ialah Dewan Rakyat dan Dewan Negara,
badan kehakiman menentukan hukuman ke atas pelanggaran undang-undang
berupaya mempengaruhi dan menguasai rakyat
memiliki kuasa politik yang stabil
mampu menjamin keamanan dan keselamatan rakyat
Berwibawa
mempunyai kekuatan ekonomi
mempunyai modal insan yang berkualiti
ada perpaduan kaum
contohnya Malaysia negara Islam sederhana
Malaysia bersahabat dengan semua negara
Beridentiti sendiri
Malaysia berkecuali, tidak menyokong mana-mana blok kuasa besar
asasnya ialah bendera,jata negara dan lagu kebangsaan
PERLEMBAGAAN
sumber undang-undang tertinggi
jadi panduan kepada pemerintah
beri perlindungan dan jaminan kepada rakyat
perlembagaan bertulis/tidak bertulis
Perlembagaan
ada ciri-ciri keluhuran
ada sifat ketertinggiannya
boleh dipinda tapi bersebab
Perlembagaan Malaysia

dokumen rasmi yang mengandungi segala peraturan

menjadi panduan kepada kerajaan untuk mentadbir negara dan melaksanakan kuasa
ada 15 bahagian,183 perkara
peruntukkan kuasa kepada kerajaan persekutuan,negeri,tempatan
perlembagaan bertulis

Perlembagaan Bertulis

Keluhuran Perlembagaan

Ciri-Ciri Keluhuran
Perlembagaan

Ketertinggian Perlembagaan

Sebab-Sebab Perlembagaan
Boleh Dipinda

Pindaan Perlembagaan Yang

Perlu Perkenan Majlis RajaRaja

Pindaan Perlembagaan
Negeri Perlu Perkenan Yang
Dipertua (Sabah Dan Sarawak
Pindaan Perlembagaan Negeri
Yang Perlu Perkenan
Sultan(Negeri
Beraja)Ydpa(Negeri Tiada
Raja) Dan Ydp(Sabah,Sarawak)
Pindaan Perlembagaan Negeri

kebal
sukar dipinda
undang-undang digubal di parlimen
mahkamah ada kuasa untuk tafsir undang-undang dan melindungi perlembagaan
contohnya perlembagaan Malaysia
perlembagaan Malaysia ialah model Westminster dari Britain
bermaksud ketertinggian dan keagungan perlembagaan
mengatasi kuasa YDPA
mengatasi kuasa parlimen
mengatasi kuasa Jemaah Menteri
mengatasi mahkamah
undang-undang yang bercanggah dengan perlembagaan Malaysia adalah tidak sah dan
terbatal
undang-undang negeri mesti selaras dengan perlembagaan Malaysia
mahkamah ada kuasa untuk batalkan akta yang bercanggah dengan perlembagaan
Malaysia
merupakan undang-undang tertinggi
undang-undang yang bercanggah dengan perlembagaan Malaysia dianggap terbatal
parlimen tidak boleh meluluskan undang-undang yang bercanggah
mahkamah berkuasa membatalkan undang-undang yang bercanggah
YDPA tidak boleh mengatasi perlembagaan Malaysia
memperoleh suara majoriti biasa dari Dewan Rakyat dan Dewan Negara
memperoleh majoriti dua pertiga dari Dewan Rakyat dan Dewan Negara
memperoleh majoriti dua pertiga dari Dewan Rakyat dan Dewan Negara dan perkenan
Majlis Raja-Raja
memperoleh majoriti dua pertiga dari Dewan Rakyat dan Dewan Negara dan persetujuan
Yang DiPertua Negeri jika di Sabah dan Sarawak
kewarganegaraan
Akta Hasutan dan Kebebasan Bercakap
Majlis Raja-Raja
Raja dan Yang dipertua Negeri
Bahasa Kebangsaan
Kedudukan istimewa orang Melayu
Kedudukan istimewa Bumiputera Sabah dan Sarawak
Hak yang sah bagi kaum-kaum lain
Kuasa perundangan Majlis Raja-Raja
Kuasa Dewan Undangan Negeri Sabah.Sarawak
Agama,bahasa,dan hak istimewa kaum Bumiputera Sabah,Sarawak
Kuasa dan struktur Mahkamah Tinggi Borneo
Kedudukan sultan/YDP Negeri
Kedaulatan sultan/YDP Negeri
Kuasa pengampunan sultan/YDP negeri
Keistimewaan Dewan Undangan Negeri
Sumpah/ikrar

Bilangan kerusi dalam DUN

Pemilihan DUN
Pelantikan DUN
PERUNTUKAN PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
Yang Perlu Persetujuan 2/3
Adun

Peruntukan Perlembagaan
Persekutuan

Kewarganegaraan
hak asasi warganegara
bahasa Melayu
agama Islam
kedudukan istimewa orang Melayu
kedudukan istimewa Bumiputera Sabah & Sarawak

1.

KEWARGANEGARAAN
kuat kuasa undang-undang
pendaftaran isteri dan anak warganegara
Jenis-jenis Kewarganegaraan
naturalisasi
penggabungan wilayah
lahir di Malaysia < Hari Malaysia
lahir di Malaysia > Hari Malaysia
Kewarganegaraan Melalui Kuat ibubapa lahir di Malaysia/pemastautin tetap
Kuasa Undang-Undang
bapanya bekerja dengan kerajaan Malaysia di luar negara dan kelahiraannya di daftarkan
dengann Pejabat Konsul Persekutuan atau didaftarkan dengan kerajaan Malaysia jika lahir
di Sabah,Sarawak,Singapura dan Brunei dalam tempoh 1 tahun
ibu atau bapanya warganegara Malaysia,dia berumur < 21 tahun didaftarkan jadi
warganegara
suaminya warganegara Malaysia, jika isterinya ingin jadi warganegara Malaysia, dia
Kewarganegaraan Secara
mesti bermastaututin di Malaysia selama 2 tahun,kelakuan baik,masih
Pendaftaran
berkahwin,perkahwinannya didaftarkan di Malaysia
individu yang berumur 18 tahun atau lebih yang lahir di Malaysia sebelum Hari
Merdeka,jika ingin jadi warganegara Malaysia mesti berpengetahuan dalam Bahasa
Melayu,kelakuan baik,ingin tinggal tetap di Malaysia
untuk warganegara asing yang ingin jadi warganegara Malaysia mesti berumur > 21
Kewarganegaraan Secara
tahun, telah tinggal tetap di Malaysia selama 10 tahun,kelakuan baik,tahu berbahasa
Naturalisasi/Masukan
Melayu
Kewarganegaraan Secara
Percantuman Wilayah
Cara-Cara Penamatan
Kewarganegaraan
Penamatan Kewarganegaraan
Cara Sukarela
Penamatan Kewarganegaraan
Cara Paksa

mereka yang jadi warganegara Malaysia cara begini ialah penduduk Sabah,penduduk
Sarawak,penduduk Singapura,penduduk United Kingdom dan tanah jajahannya serta
pemastautin tetap di Sabah dan Sarawak
secara sukarela
secara paksa
umurnya > 21 tahun
waras fikirannya
tidak mahu jadi warganegara Malaysia
ada kerakyatan negara lain
untuk warganegara cara masukan dan pendaftaran shj
tidak setia kepada negara Malaysia
derhaka kepada Malaysia ketika peperangan
derhaka ketika berniaga
menjalankan aktiviti dengan musuh Malaysia
dipenjara > 12 bulan
didenda >RM5000

tinggal di negara lain > 5 tahun secara berterusan

tinggal di negara asing tetapi mendaftar dengan Pejabat konsulat Persekutuan
2.HAK ASASI WARGANEGARA MALAYSIA
Dia tidak boleh dibunuh kecuali menurut undang-undang
Dia tidak boleh ditahan polis > 24 jam jika tiada perintah tahanan daripada
majistret/pegawai daerah
Dia perlu diberitahu sebab-sebab dia ditangkap oleh pihak berkuasa
Jika dia ditangkap, dia berhak dibela oleh peguam
Dia tidak boleh dijadikan hamba abdi
Dia boleh diberi kerja paksa mengikut undang-undang
Dia berhak mendapat perlindungan undang-undang
Hak Asasi Warganegara
Jika dia dibebaskan,dia tidak boleh didakwa atas kesalahan yang sama
Malaysia
Dia berhak memohon harbeas corpus jika dia ditahan secara tidak sah
Dia berhak menikmati kesamarataan
Dia tidak boleh didiskriminasikan dari segi agama, keturunan, tempat lahir atau jantina
Dia bebas bergerak di mana-mana bahagian Malaysia
Dia berhak bermastautin di mana-mana bahagian Malaysia
Dia bebas bercakap
Dia bebas berhimpun secara aman
Dia bebas menubuhkan persatuan / Dia bebas beragama / Dia bebas memiliki harta
Kerajaan berkuasa untuk menahan dan menghukum sesiapa yang mengancam
keselamatan negara (undang-undang subversif)
Kerajaan berkuasa untuk mengenakan perintah berkurung dan menembak serta
membunuh sesiapa yang mengingkari undang-undang darurat tanpa perbicaraan (Undangundang Darurat)
Para pelajar dilarang bergerak aktif dalam politik (Akta Universiti dan Kolej Universiti)
Sekatan-Sekatan Terhadap
Tidak boleh membocorkan rahsia kerajaan(Akta Rahsia Rasmi)
Kebebasan Hak Asasi
Badan-badan penerbitan dan media elektronik tiada kebebasan untuk membangkitkan isuisu sensitive yang boleh mengancam keselamatan negara (Akta Mesin Cetak dan
Penerbitan)
Rakyat dilarang menabur fitnah dan membangkitkan isu sensitif, iaitu hak istimewa orang
Melayu,bahasa,kuasa raja dan kewarganegaraan
Berkuasa untuk mengawal kemasukan rakyat dari Semenanjung Malaysia ke Sabah dan
Sarawak (Hak Istimewa Sabah dan Sarawak)
3.BAHASA MELAYU
Bahasa Melayu
Bahasa Melayu ialah bahasa rasmi negara tetapi bahasa lain bebas digunakan
4.AGAMA ISLAM
Agama Islam ialah agama persekutuan/agama rasmi tetapi agama lain juga bebas
Agama Islam
diamalkan
5.KEDUDUKAN ISTIMEWA
Hak istimewa orang Melayu dalam perkhidmatan awam,biasiswa,permit,kuota,ekonomi
Kedudukan Istimewa Orang
dan pendidikan adalah di bawah YDPA tetapi kaum bukan Melayu mendapat
Melayu
perlindungan sewajarnya
Hak istimewa orang Melayu dalam perkhidmatan awam,biasiswa,permit,kuota,ekonomi
Kedudukan Istimewa
dan pendidikan adalah di bawah YDPA tetapi kaum bukan Melayu mendapat
Bumiputera Sabah,Sarawak
perlindungan sewajarnya
KEPENTINGAN PERLEMBAGAAN
Kepentingan Perlembagaan
Keamanan
perpaduan
kestabilan politik

Keamanan

Perpaduan

Kestabilan politik/sosial
SISTEM & STRUKTUR
PEMERINTAHAN
MALAYSIA

SISTEM PEMERINTAHAN

Negara Persekutuan

Demokrasi Berparlimen

Raja Berperlembagaan

Kuasa Budibicara YDPA

kestabilan sosial
Hak yang sama kepada semua warganegara
Hak asasi dijamin
Warganegara bebas berpersatuan,beragama dan memiliki harta
Perlembagaan digubal berdasarkan kontrak sosial yang dipersetujui oleh semua kaum
Bahasa,agama,pemerintahan beraja,kedudukan istimewa orang Melayu dan bumiputera
Sabah dan Sarawak dipersetujui bersama
Agama islam ialah agama persekutuan/agama rasmi tetapi agama lain bebas diamalkan
Perlembagaan menjadi panduan untuk memerintah Malaysia supaya pentadbiran
cekap,jujur,adil,telus dan licin
YDPABadan eksekutif-PM dan kabinet
Badan perundangan-parlimen
Badan kehakiman-mahkamah
Malaysia ialah sebuah negara persekutuan
Ketua negara ialah YDPA
Sistem pemerintahan ialah demokrasi berparlimen
Agama Islam ialah agama rasmi
Bahasa Melayu ialah bahasa kebangsaan
YDPA berada di kemuncak Badan Perundangan,Badan Eksekutif dan Badan Kehakiman
Ialah negara yang ada pembahagian kuasa antara Kerajaan Persekutuan(kerajaan pusat)
dan Kerajaan Negeri
Kedua-dua kerajaan mentadbir negara berdasarkan kuasa yang diperuntukkan dalam
Perlembagaan Malaysia
Perlembagaan Malaysia memperuntukkan kuasa pemerintahan berdasarkan Senarai
Negeri, Senarai Persekutuan dan Senarai Bersama
Kerajaan Persekutuan ada 3 peringkat kerajaan iaitu kerajaan pusat,kerajaan negeri dan
kerajaan tempatan
Maksudnya pemerintahan secara perwakilan yang dipilih oleh rakyat melalui pilihan raya
Sistem ini berasaskan konsep Raja Berlembagaan,yakni YDPA sebagai ketua negara
Kuasa diagihkan antara 3 komponen utama pemerintahan iaitu Badan Perundangan,Badan
Kehakiman dan Badan Eksekutif
Kerajaan diketuai oleh Perdana Menteri yang dipilih daripada parti yang mendapat
majoriti dalam pilihan raya umum
Perdana Menteri menjalankan kuasa eksekutif dengan dibantu oleh kabinet atau Jemaah
Menteri yang dipilih daripada kalangan ahli Parlimen/ bukan
Ketua negara persekutuan
Hanya boleh didakwa di Mahkamah Khas
Raja Permaisuri Agong menduduki tempat kedua selepas YDPA
Berkuasa dalam memelihara adat istiadat orang Melayu
Mengetuai pentadbiran agama Islam di negeri baginda
Ketua agama Islam di Pulau Pinang,Sabah,Sarawak dan Wilayah Persekutuan
Kuasa pemerintahan terletak di tangan YDPA tetapi kuasa eksekutif dijalankan oleh
Perdana Menteri dan kabinetnya
Kuasa setakat diperuntukkan oleh Perlembagaan
Menjadi Panglima Tertinggi Angkatan Tentera Malaysia dengan kuasanya dilaksanakan
oleh Majlis Angkatan Tentera
Mengisytiharkan darurat apabila keselamatan negara terancam
Memperkenankan rang undang-undang yang digubal di Parlimen sebelum menjadi
undang-undang yang sah
Melantik Perdana Menteri
Memperkenan atau tidak permintaan Perdana Menteri untuk membubarkan Parlimen

Meminta mesyuarat Raja-Raja Melayu diadakan bagi membincangkan perkara berkaitan

dengan kedudukan,keistimewaan dan kehormatan Raja-Raja Melayu

Nota Ringkas Pengajian Am Penggal 1 (Siri 2)

STRUKTUR PEMERINTAHAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
Struktur Pemerintahan
Badan perundangan
Kerajaan
Badan pelaksana pentadbiran
Persekutuan/Pengagihan
Badan kehakiman
Kuasa
BADAN PERUNDANGAN/LEGISLATIF
Badan
Parlimen (badan perundangan persekutuan)
Perundangan/Legislatif
Dewan Undangan Negeri (badan perundangan negeri)
Parlimen
badan perundangan yang tertinggi
Tanggungjawabnya ialah menggubal dan meluluskan undang-un dang.
Tanggungjawab badan
Undang-undang persekutuan yang diluluskan melalui YDPA,Dewan
perundangan
Rakyat,Dewan Negara
Bidangkuasanya terbahagi kepada 3 komponen iaitu Senarai
Bidangkuasanya
Persekutuan,Senarai Negeri,Senarai Bersama
Komponen Parlimen
Yang diPertuan Agong
6

Fungsi Parlimen

Keistimewaan parlimen

Pentadbiran parlimen

Persidangan
parlimen( yang pertama)

Komponen Parlimen
Fungsi Yang diPertuan
Agong

Dewan Rakyat
Dewan Negara
Bahaskan hal ehwal kerajaan dan negara
Bahaskan belanjawan negara
Bahaskan rang undang-undang
Bahaskan pindaan undang-undang
Mengawal kewangan kerajaan (cukai dan kadar)
Menjadi forum kritikan rakyat tentang dasar dan tin dakan kerajaan
Membenarkan badan perundangan negeri membuat undang-undang
negeri
Prosiding di parlimen tidak boleh dipersoalkan
Prosiding di parlimen tidak boleh didakwa
Berkuasa membuat peraturan Dewan
Berkuasa menghukum ahli Dewan yang melanggar peraturan Dewan
Jawatankuasa Pemilih memilih ahli untuk Jawatankuasa Dewan
Jawatankuasa Hak & Kebebaasan pertimbangkan perkara yang
dikemukakan oleh Dewan dan kepentingan ahli Dewan
Jawatankuasa Peraturan Mesyuarat pertimbangkan peraturan dan
mesyuarat Majlis Dewan
Jawatankuasa Dewan menjadi penasihat kepada Yang diPertua Dewan
demi kemudahan dan keselesaan ahli dewan
Jawatankuasa kira-Kira Wang Negara memeriksa kira-kira badan
pentadbiran dan mengurus wang negeri yang dibentangkan dalam Majlis
Dewan
Sidang pertama dalam tempoh 120 hari selepas tarikh bubar atau 90 hari
selepas pilihanraya atau 160 hari dari tarikh siding sebelum dewan bubar
Sidang pertama mengandungi titah ucapan YDPA,perancangan takwim
selama 5 penggal
Kalendar sidang ditentukan oleh Perdana Menteri
Melantik Yang diPertua Dewan
Ahli dewan angkat sumpah
Yang diPertuan Agong
Dewan Rakyat
Dewan Negara
Memanggil parlimen bersidang dalam tempoh masa 6 bulan dengan
sidang sebelumnya
Memperkankan rang undang-undang yang diluluskan oleh Dewan
Rakyat dan Dewan Negara sebelum diwartakan dan dikuatkuasakan.
Jika tidak diperkenankan YDPA dalam masa 30 hari,rang undangundang akan dianggap sudah diperkenankan.
Rang undang-undang akan menjadi undang-undang dan diwartakan
setelah Penyimpan Besar Raja-Raja mengenakan Cop Mohor Besar atas
perintah YDPA
Mempersetujui pembubaran atau memberhentikan persidangan parlimen
7

Dewan Negara

Fungsi Dewan Negara

Keahlian Dewan Negara

Hilang kelayakan
sebagai ahli Dewan
Negara

Keanggotaan Dewan
Negara/Senat

Speaker DewanNegara

(berhak tidak ikut nasihat Perdana Menteri)

Memberi ucapan dan merasmikan pembukaan parlimen sahaja (YDPA
tidak mengikuti persidangan parlimen)
Juga dipanggil Senat
Ahlinya dikenali sebagai Senator
Membahaskan rang undang-undang yang dibentuk oleh Dewan Rakyat
Menangguhkan rang undang-undang( kewangan 30 hari,bukan
kewangan 1 tahun) yang telah diluluskan oleh Dewan Rakyat tetapi
tiada kuasa menolaknya
M enyemak dan meluluskan rang undang-undang
Tiada kuasa mengusulkan rang undang-undang kewangan
Berkuasa menambah atau mengurangkan bilangan ahli dewan
Berumur > 30 tahun
Warganegara Malaysia
Bermastautin di Malaysia
Sempurna akal
Memperoleh kewarganegaraan asing
Tidak waras
Bankrap/muflis
Memegang jawatan bergaji dalam perkhidmatan awam
Dipenjarakan > 1 tahun tanpa pengampunan
Didenda > RM2000 tanpa pengampunan
Tidak hantar penyata perbelanjaan pilihan raya dalam tempoh 31 hari
dari tarikh keputusan rasmi
Tidak angkat sumpah dalam tempoh 3 bulan selepas dipilih
Tidak hadir sidang Dewan Negara selama 6 bulan berturut-turut tanpa
izin Speaker
Ahlinya dipanggil Senator
Jumlahnya 70 orang
26 daripada jumlah ialah 2 oarang wakil bagi setiap negeri dan Kuala
Lumpur manakala satu masing-masing untuk Labuan dan Putrajaya
44 daripada dilantik oleh YDPA.Mereka ini cemerlang dalam
perkhidmatan awam/bidang-bidang lain/khidmat masyarakat/mewakili
kaum dan golongan minoriti
Tempoh jadi senator ialah selama 3 tahun sepenggal dan maksimum 6
tahun( 2 penggal)
Tempoh jawatan tidak terjejas walaupun parlimen bubar
Senator yang dilantik kerana ganti yang bercuti atau meninggal dunia
tempoh nya mengikut bakinya sahaja
Dipilih dalam kalangan ahli sidang Dewan
Mempengerusikan Dewan
Memastikan ahli Dewan patuh tatatertib Dewan
Menjadi jurucakap Dewan
8

Timbalan Speaker
Setiausaha Dewan

Dewan Rakyat

Fungsi Dewan Rakyat

Keahlian Dewan Rakyat

Hilang Kelayakan jadi

ahli Dewan Rakyat

Speaker Dewan Rakyat

Mengenakan tindakan disiplin terhadap ahli Dewan yang tidak patuhi

tatatertib
Menerima/menolak solan ahli Dewan
Menangguhkan sidang Dewan
Menyingkir ahli sidang Dewan
Melaksanakan tugas Speaker yang tidak dapat hadir
Mengendalikan pentadbiran Dewan Negara
Tempat wakil rakyat mendapat pembelaan bagi masyarakatnya
Parti yang menang undi majoriti dalam pilihanraya umum akan
membentuk kerajaan
Pemimpin parti politik yang dapat kepercayaan majoriti ahli Dewan
Rakyat akan dilantik sebagai Perdana Menteri
Jika PM hilang suara terbanyak Dewan Rakyat,maka PM kena letak
jawatan
Menggubal rang undang-undang
Membahaskan rang undang-undang
Membahaskan dasar-dasar kerajaan
Membahaskan masalah rakyat
Mencapai kata pemutus berhubung undang-undang kewangan
Mengkaji semula rang undang-undang yang ditangguhkan oleh Dewan
Negara
Hanya Dewan Rakyat yang meluluskan rang undang-undang kewangan
sebelum dipersembahkan kepada Yang diPertuan Agong

Berumur > 21 tahun

Warganegara Malaysia
Bermastautin di Malaysia
Sempurna akal
Memperoleh kewarganegaraan asing
Tidak waras
Bankrap/muflis
Memegang jawatan bergaji dalam perkhidmatan awam
Dipenjarakan > 1 tahun tanpa pengampunan
Didenda > RM2000 tanpa pengampunan
Tidak hantar penyata perbelanjaan pilihan raya dalam tempoh 31 hari
dari tarikh keputusan rasmi
Tidak angkat sumpah dalam tempoh 3 bulan selepas dipilih
Tidak hadir sidang Dewan Rakyat selama 6 bulan berturut-turut tanpa
izin Speaker
Dipilih dalam kalangan ahli sidang Dewan
Mempengerusikan Dewan
Memastikan ahli Dewan patuh tatatertib Dewan
9

Menjadi jurucakap Dewan

Mengenakan tindakan disiplin terhadap ahli Dewan yang tidak patuhi
tatatertib
Menerima/menolak solan ahli Dewan
Menangguhkan sidang Dewan
Menyingkir ahli sidang Dewan
Timbalan Speaker
Melaksanakan tugas Speaker yang tidak dapat hadir
Dewan Rakyat
Setiausaha Dewan
Mengendalikan pentadbiran Dewan Negara
Rakyat
BADAN PELAKSANA/EKSEKUTIF
Kuasa membuat dasar kerajaan dan melaksanakannnya
Kuasa eksekutif terletak pada YDPA.
Kuasa tersebut boleh dijalankan oleh baginda atau jemaah menteri atau
Badan Pelaksana
mana-mana menteri yang diberi kuasa oleh kabinet
Parlimen boleh dengan kuasa undang-undang memberi kuasa eksekutif
kepada orang lain mengikut peruntukan Perlembagaan
Badan yang menjalankan kuasa eksekutif yang dipegang oleh YDPA
Merupakan badan tertinggi untuk membentuk dasar kerajaan Malaysia
Kabinet memberi arahan yang dilaksanakan oleh jentera pentadbiran
Kerajaan Persekutuan
Kabinet/Jemaah
Kabinet bertanggungjawab kepada parlimen,jika PM dapat undi tidak
Menteri
percaya,seluruh jemaah menteri turut meletak jawatan
Parti yang mendapat undi majoriti Dewan Rakyat akan membentuk barisan
kabinet
YDPA akan melantik Timbalan Perdana Menteri dan menteri lain atas
nasihat PM
Membuat dan menggubal dasar kerajaan
Member arahan bagi melaksanakan dasar
Fungsi Kabinet
Menentukan dasar kerajaan
Mengatasi masalah kecemasan rakyat dan negara
Diterajui oleh PM dan Timbalan PM
Ahli Kabinet
Mesyuarat diadakan sekali seminggu pada hari Rabu secara tertutup
Setiausaha Kabinet
Ketua Setiausaha Negara akan menjadi setiausaha Kabinet
Kaji sesuatu perkara sebelum diputuskan oleh Kabinet
Jawatankuasa Tetap
Contohnya Jawatankuasa Perjawatan Mengkaji Keselamatan Jalan Raya
Jawatankuasa
Kaji sesuatu perkara sebelum diputuskan oleh Kabinet
Khas/Sementara
Jabatan Perdana
Menyelaraskan dasar kerajaan persekutuan
Menteri
Menentukan corak kepimpinan negara
Menentukan pelaksanaan dasar kerajaan secara cekap dan berkesan
melalui kementerian
Diketuai oleh PM
10

Dibantu oleh Menteri Kabinet

PM dilantik oleh YDPA
Majlis Pembangunan Negara
Majlis Perancangan Negara
Majlis Keselamatan Negara
Jabatan Perkhidmatan Awam
Organisasi di bawah
Jabatan Perangkaan Negara
Jabatan PM
Jabatan Audit Negara
Jabatan Peguam Negara
Badan Pencegah Rasuah
Jabatan Perpaduan Negara
Agensi-agensi pusat
Melaksanakan tugas eksekutif kerajaan pusat
KEMENTERIAN,
Biasanya menteri yang tidak mengetuai mana-mana kementerian dikenali
JABATAN
sebagai Menteri Tanpa Berfortfolio
Kementerian yang beroperasi di peringkat persekutuan sahaj seperti
Kementerian Luar Negara,Kementerian Pertahanan,Kementerian
JENIS-JENIS
Pengangkutan,Kementerian Pengajian Tinggi,
KEMENTERIAN
Kementerian yang beroperasi di peringkat persekutuan dan negeri seperti
Kementerian Pelajaran,Kementerian Kesihatan
Gubal dasar kerajaan
TUGAS KEMENTERIAN Merancang rancangan pembangunan
Menyelaras rancangan pembangunan
BIDANGKUASA
Hanya Kerajaan Persekutuan mempunyai kuasa terhadapnya
PERSEKUTUAN
Dipanggil Senarai Persekutuan
BIDANG KUASA
Hanya Kerajaan Negeri mempunyai kuasa terhadapnya
NEGERI
Dipanggil Senarai Negeri
BIDANGKUASA
Hanya Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri mempunyai kuasa
PERSEKUTUAN +
terhadapnya
NEGERI
Dipanggil Senarai Bersama
BIDANG KEHAKIMAN/JUDISIARI
Tidak memihak kepada sesiapa
Mempunyai kebebasan yang tersendiri
Tidak dikenakan kawalan oleh Badan Perundangan /pihak eksekutif
KEBEBASAN BADAN
Hakim tidak boleh dipecat kecuali kerana perkara 125(3)
KEHAKIMAN
Kelakuan hakim tidak boleh dibincangkan dalam parlimen kecuali usul
daripada ahli parlimen
Maksimum umur jadi hakim ialah 65 tahun atau 66 tahun
FUNGSI BADAN
Memastikan Perlembagaan Persekutuan dipatuhi dan ditegakkan mengikut
KEHAKIMAN
peruntukan undang-undang
KUASA BADAN
KEHAKIMAN
Sebagai pengadil
Mahkamah Atasan
Mahkamah Rendah
11

KUASA MAHKAMAH

SISTEM MAHKAMAH

PELANTIKAN HAKIM

PEGUAM NEGARA

MAHKAMAH ATASAN

MAHKAMAH RENDAH

KETUA KEHAKIMAN
BIDANGKUASA
MAHKAMAH
PERSEKUTUAN

Mendengar dan dan menentukan perkara sivil yang berkaitan dengan

saman-lazimnya perlukan affidavit
Mendengar dan menentukan perkara jenayah yang melibatkan kanun
kesiksaan
Menentukan kesahihan undang-undang yang dibuat oleh Badan
Perundangan dan Badan Pelaksana
Berkuasa mentafsir Perlembagaan Persekutuan dan Perlembagaan Negeri
Melaksanakan tugas kehakiman
Mentafsir perlembagaan negara
Mentafsir undang-undang
Mengistiharkan undang-undang bertulis Kerajaan Persekutuan dan
Kerajaan Negeri
Mengistiharkan bahawa sesuatu tindakan kerajaan adalah tidak sah di sisi
undang-undang
Tidak boleh panda undang-undang
Disusun ikut hierarki pyramid
Individu yang tidak berpuas hati dengan keputusan mahkamah boleh
membuat rayuan ke mahkamah yang lebih tinggi
Dilantik oleh YDPA dengan nasihat PM
Urusan pelantikan,kenaikan pangkat dan pelucutan jawatan mereka di
bawah kuasa YDPA
Hakim tidak dibenarkan berpolitik untuk melindungi hakim daripada
pengaruh politik

Penasihat undang-undang kerajaan

Menjadi pendakwa raya bagi kerajaan
Menjadi peguam bela bagi kerajaan
Dibantu oleh Pegawai Perkhidmatan Undang-Undang dan Kehakiman
Mahkamah Persekutuan
Mahkamah Rayuan
Mahkamah Tinggi Malaya
Mahkamah Tinggi Sabah & Sarawak
Mahkamah Khas
Mahkamah Majistret
Mahkamah Sesyen
Mahkamah Syariah
Mahkamah Kanak-Kanak
Mahkamah Penghulu
Mahkamah Anak Negeri
Ketua Hakim Negara
Meluluskan rang undang-undang yang digubal oleh Parlimen atau Badan
Perundangan Negeri
12

BIDANGKUASA
MAHKAMAH TINGGI
BIDANGKUASA
MAHKAMAH SESYEN
BIDANGKUASA
MAHKAMAH
MAJISTRET
BIDANGKUASA
MAHKAMAH KANAK2
BIDANGKUASA
MAHKAMAH
PENGHULU
BIDANGKUASA
MAHKAMAH ADAT

Semua kes yang melibatkan hukuman mati

Melebihi kuasa mahkamah rendah
Semua kes yang tidak melibatkan hukuman mati
Denda antara RM25000 hingga RM100,000
Semua kes yang < penjara 5 tahun
Denda RM10000
Kes awam (RM25000)
Melibatkan pesalah remaja (<18 tahun)
Kes sivil yang nilainya tidak melebihi RM50
Kes jenayah yang dendanya tidak melebihi RM25
Kes-kes yang melibatkan kesalahan melanggar undang-undang adat

NEGERI

13

Nota Ringkas Pengajian Am Penggal 1(siri 3)

DEMOKRASI DAN PILIHAN RAYA
Sistem demokrasi berparlimen mengadakan proses pilihan raya
yang memberi kuasa kepada parti politik yang menang bilangan
Pilihan raya
kerusi terbanyak dalam pilihan raya umum untuk memerintah
negara
Memilih wakil rakyat di Parlimen untuk memerintah negara
Tujuan pilihan raya
Memilih wakil rakyat di DUN untuk memerintah negeri
Diadakan setiap 5 tahun
Tempoh pilihan raya
Diadakan sebelum 5 tahun tamat apabila YDPA membubarkan
Parlimen atas cadangan PM
Kawasan pilihan raya berubah dari masa ke masa disebabkan
pertambahan penduduk
Pilihan raya pertama pada tahun 1951 untuk Majlis Perandaran
Pulau Pinang
1952- pilihan raya Majlis Perbandaran Kuala Lumpur, Perikatan
Sejarah pilihan raya
menang 9/12 kerusi
Pilihan raya umum pertama pada 1955,Perikatan menang 51/52
kerusi.Isu yang digunakan ialah kemerdekaan dan perpaduan
kaum
Pilihan raya 1959 dan 1969-isunya ialah perkauman
Pilihan raya 1964 dan 1974-isunya ialah kestabilan politik
Ketokohan calon
Faktor yang
Kekuatan parti politik
menentukan
Dasar parti
kemenangan
Kerajaan yang memerintah
Sikap pengundi
SURUHANJAYA PILIHAN RAYA(SPR)
14

Tujuan SPR

Memelihara, menyelia dan mengekalkan proses demokrasi

negara melalui pilihan raya yang adil
Memastikan rakyat dapat memilih wakil mereka melalui
pengundian

Peranan SPR

Mendaftar pemilih sepanjang tahun

Menyemak daftar nama pemilih sepanjang tahun
Mengadakan pilihan raya kecil kerana ada kekosongan kerusi
Mengkaji semula bahagian pilihan raya
Menyempadankan semula bahagian pilihan raya sekurangkurangnya dalam tempoh 8 tahun dan maksimumnya 10 tahun
Mendaftar calon-calon yang bertanding
Memastikan calon memenuhi kelayakan yang ditetapkan
Menerima dan menyelidik rayuan tentang keputusan pilihan
raya untuk memastikan kelancaran perjalanan pilihan raya

Ahli SPR dilantik oleh YDPA selepas berunding dengan Majlis

Keanggotaan SPR
Raja-Raja
Anggotanya ialah Pengerusi,Timbalan Pengerusi,5 orang lain
Pusat pentadbiran SPR
Urus setia SPR
Melaksanakan semua fungsi,dasar dan keputusan SPR
Seorang setiausaha sebagai ketua pentadbir
Pegawai pilihan raya negeri yang menjadi ketua pejabat pilihan
Ahli Urusetia SPR
raya negeri
Kakitangan urus setia
Umur < daripada 65 tahun
Tidak muflis
Tidak pegang jawatan bergaji yang lain
Syarat jadi ahli SPR
Bukan ahli parti politik
Bukan wakil Parlimen
Bukan ahli DUN
ELEMEN PENTING PILIHAN RAYA
Parti politik yang memperoleh undi majoriti di Parlimen atau
DUN akan membentuk kerajaan
Peraturan pilihan raya Undang-undang dan peraturan berkaitan urusan pilihan raya
telah diwujudkan untuk memastikan pelaksanaan dan perjalanan
pilihan raya yang baik dan lancar
Membuang 2 kertas undi (parlimen dan DUN) kecuali Wilayah
Pengundi
Persekutuan
Kelayakan jadi
Warganegara Malaysia
pengundi
Umur > 25 tahun
15

Undi pos

Sebab-sebab undi pos

Telah berdaftar dengan SPR dalam daftar pemilih

Bermastautin di bahagian pilihan raya
Tidak hilang kelayakan
Bermastautin di luar kawasan pilihan raya
Anggota perkhidmatan awam (isteri & suami) yang bertugas di
luar negara
Pegawai SPR yang bertugas pada hari pengundian
Anggota polis (ditetapkan oleh undang-undang)
Pegawai tentera yang bertugas di belantara
Pelajar-pelajar (suami-isteri) yang belajar di luar negara semasa
pilihan raya

CALON PILIHAN RAYA

Warganegara Malaysia
Umur > 21 tahun
Akal fikirannya sempurna
Tidak muflis
Tidak pernah dipenjarakan > 12 bulan
Syarat jadi calon
Tidak pernah didenda RM2000 ke atas
pilihan raya
Tiada kerakyatan asing
Bermastautin di negeri tempat dia bertanding untuk kerusi DUN
Tidak boleh pegang jawatan berpendapatan seperti kakitangan
awam dll
Mengemukakan penyata perbelanjaan dalam tempoh 31 hari
selepas keputusan pilihan raya diwartakan
Penentuan bahagian pilihan raya berpandukan undang-undang
Penentuan bahagian pilihan raya bergantung pada jumlah
Bahagian pilihan
penduduk dan keluasan kawasan berkenaan
raya
Persempadan semula bahagian pilihan raya dalam tempoh 8 tahun
(min) dan 10 tahun (max)
Diadakan dalam tempoh 60 hari selepas pembubaran Parlimen
Tempoh pelaksanaan
dan DUN di Semenjung dan 90 hari di Sabah-Sarawak
pilihan raya
Pilihanraya kecil diadakan dalam tempoh 60 hari
Sebab pilihan raya
Kematian
kecil /kekosongan
Peletakan jawatan
luar jangka
Pelucutan keahlian
Pilihan raya kecil
Tidak perlu diadakan jika berlaku dua tahun sebelum tamatnya
kerana kekosongan
tempoh DUN
luar jangka
PERJALANAN PILIHAN RAYA
Sebelum hari
16

pengundian

Semasa hari
pengundian

Pengiraan undi
Bantahan Keputusan
undi
Sebab-sebab
bantahan

Notis pemberitahuan pendaftaran nama pemilih akan diwartakan

oleh SPR
Pendaftaran nama oleh pengundi baharu
Pendaftaran kepada Pegawai Pendaftar jika pengundi lama ingin
berpindah ke kawasan pilihan raya lain
Semakan semula daftar pengundi untuk kemaskini butir pengundi
dan tempat pilihan raya
Parlimen dibubarkan oleh YDPA
DUN dibubarkan oleh Sultan/YDP Negeri
SPR keluarkan writ pilihan raya
Notis disiarkan dalam Warta Kerajaan yang mengandungi
keterangan hari penamaan calon dan hari pengundian
Hari penamaan calon ditetapkan dari pukul 9 pagi hingga 10 pagi
di pusat penamaan seperti majlis perbandaran,dewan
serbaguna,sekolah,balai raya dan stadium
Tempoh bantahan dalam masa 1 jam sebelum pegawai pengurus
pilihan raya umumkan calon yang bertanding
Antara jam 11.00 hingga 12.30 kertas penamaan calon
dipamerkan
Wang Deposit RM10,000 untuk Parlimen dan RM5000 untuk
DUN duntuk calon yang bertanding
Wang deposit tidak dikembalikan jika calon tidak dapat > 1/8
jumlah undi yang diperoleh oleh calon lain

Masa mengundi dari 8 pagi hingga 5 petang

Tempat mengundi diketuai oleh ketua tempat mengundi dan
dibantu oleh kerani pengundian
Mereka yang dibenarkan berada di tempat mengundi ialah
pemilih,ahli SPR,pegawai SPR,ketua tempat mengundi,kerani
pengundian,calon dan wakil calon,ejen tempat mengundi,ejen
mengira undi,individu yang mendapat kebenaran SPR
Individu yang dibenarkan berada ditempat mengira undi ialah ahli
SPR,pegawai SPR,kerani mengira undi,calon,wakil calon,ejen
mengira undi.
Keputusan diumumkan oleh Pegawai Pengurus SPR
Boleh dipertikaikan di Mahkamah Tinggi dalam masa 21 hari
selepas pengumuman keputusan pilihan raya
Berlaku penyogokan
Perbuatan menyalahi undang-undang
17

Tidak mematuhi undang-undang dan peraturan pilihan raya

Calon atau ejen calon hilang kelayakan
Berlaku penipuan atau ugutan

Nota Ringkas Pengajian Am Penggal (siri 4)

TADBIR URUS NEGARA
Tatacara seorang menteri,ketua setiausaha,ketua jabatan,ketua
eksekutif dan pegawai di semua peringkat pengurusan
melaksanakan tanggungjawabnya secara telus,berakauntabiliti dan
berhemat dari segi pengambilan keputusan dan penyampaian hasil
Takrif Tadbir Urus
Stuktur,budaya,dasar dan strategi serta tatacara mereka
Negara Yang Baik
berurusan dengan pelbagai pihak yang berkepentingan
Proses bagaimana agensi awam diarah,dikawal dan
dipertanggungjawabkan untuk melaksanakan objektif yang
ditetapkan
Objektif Tadbir Urus Untuk menyemai dan meningkatkan keyakinan
18

rakyatterhadap keupayaan kerajaan dalam melaksanakan dasar

yang telah diamanahkan
Yang Baik
Untuk mengekalkan akauntabiliti di dalam sistem penyampaian
awam
Dari segi prestasi-perkhidmatan secara cekap dan berkesan
seperti yang diharapkan oleh stakeholders di samping memastikan
value for money dan pengurangan pembaziran sumber dana
Ciri-Ciri Tadbir Urus
Pematuhan-setiap agensi mematuhi undangNegara Yang Baik
undang,peraturan,piawaian yang diguna pakai dan harapan
masyarakat terhadap amalan kejujuran,akauntabiliti dan integiriti
sert kewajipan perkongsian maklumat secara telus
Integriti-jujur,tatasusila yang tinggi,bertanggungjawab
Akauntabiliti-bertanggungjawab atas semua tindakan dan
4 Prinsip Tadbir
keputusan
Urus Terbaik
Amanah/stewardship-melakasanakan apa yang diamanahkan
Telus-meyakinkan orang ramai
SISTEM DAN STRUKTUR PENTADBIRAN
Malaysia ialah sebuah negara Persekutuan
Persekutuan bermaksud penyatuan beberapa buah negeri yang
Sistem Dan
mempunyai sebuah Kerajaan Persekutuan dan beberapa buah
Struktur
Kerajaan Negeri
Pentadbiran
Kedua-dua kerajaan menjalankan tugas berdasarkan kuasa
Perlembagaan Malaysia
Bidangkuasa
Dari segi pemerintahan,terdapat pembahagiaan kuasa antara
Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri untuk mengelakkan
Kerajaan
pertindihan kerja dan memudahkan kawalan
Persekutuan
Senarai Persekutuan/ Hal ehwal luar negara
Kuasa Mentadbir
Pertahanan
Persekutuan
Keselamatan dalam negara
Undang-undang sivil dan jenayah
Pentadbiran keadilan
Kewarganegaraan
Jentera kerajaan
Kewangan
Kerja raya dan bekalan kuasa
Perdagangan dan perusahaan
Perkapalan
Perhubungan dan pengangkutan
Pelayaran dan perikanan
Siasatan,kajian dan penyelidikan
19

Senarai Bersama

Perubatan dan kesihatan

Kebajikan orang asli
Pelajaran
Hari kelepasan am
Perumahan
Pelancongan
Akhbar,terbitan dan penerbit
Pawagam dan tempat hiburan
Perkhidmatan bomba dan penyelamat
Kebajikan masyarkat
Biasiswa
Perlindungan binatang dan burung liar
Taman negara
Penternakan
Perancangan Bandar adan kampong
Kutu rayau dan penjaja beredar
Kesihatan awam
Kebersihan dan pencegahan penyakit
Perparitan dan pengairan
Pemulihan tanah lombong
Perkahwinan
Penjagaan anak
Derma

JENTERA PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN

YDPA
Majlis Raja-Raja
Badan eksekutif
kabinet,jabatan perdana menteri,kementerian,perbadanan
awam,jabatan
Jentera Pentadbiran
Badan Perundangan
Kerajaan
parlimen
Persekutuan
Badan kehakimanmahkamah atasan,mahkamah rendah,mahkamah khas
Ketua audit negara
Suruhanjaya
YANG DIPERTUAN AGONG/YDPA
Yang Dipertuan
YDPA ialah ketua negara
Agong
Ketua badan perundangan
20

Pemilihan YDPA

Syarat jadi YDPA

Kuasa YDPA
(Pentadbiran)

Kuasa YDPA
(Perundangan)

Ketua badan kehakiman

Ketua badan eksekutif
Memerintah berpandukan undang-undang
Menerintah berpandukan Perlembagaan Persekutuan
YDPA dipilih oleh Majlis Raja-Raja secara undian
YDPA yang dipilih akan mengangkat sumpah dan
menandatangani dokumen sumpah jawatan di hadapan Majlis
Raja-Raja dan Ketua Hakim Negara
Majlis Raja-Raja akan istiharkan YDPA yang dipilih melalui
Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja kepada Parlimen
Tempoh jadi YDPA ialah selama 5 tahun
YDPA hanya boleh dipecat oleh Majlis Raja-Raja atas sokongan
5/9 raja
YDPA boleh letak jawatan dengan menulis surat kepada Majlis
Raja-Raja
Saraannya ditanggung oleh Kumpulan Wang Disatukan
Raja-raja
Cukup umur
Matang
Waras fikiran
Tidak uzur
YDPA merupakan Raja Berperlembagaan
Kuasa pentadbiran negara di bawah naungan YDPA
YDPA mendapatkan maklumat tentang pentadbiran negara
daripada kabinet
YDPA akan memilih dan melantik Perdana Menteri daripada
ketua parti politik yang paling banyak menang kerusi parlimen
YDPA melantik timbalan YDPA atas nasihat PM
YDPA melantik ahli kabinet atas nasihat PM
YDPA melantik ahli suruhanjaya atas nasihat PM dan persetujuan
Majlis Raja-Raja
YDPA melantik Yang diPertua Negeri atas nasihat PM dan
persetujuan Ketua Menteri
YDPA akan diiringi oleh PM dalam mesyuarat Majlis Raja-Raja
Memanggil, menangguh dan membubarkan parlimen
Memberi ucapan semasa merasmikan persidangan pertama
parlimen
Meluluskan rang undang-undang dengan menyuruh Penyimpan
Mohor Besar Raja-Raja mengenakan Cop Mohor Besar (undangundang akan dikuatkuasakan setelah diwartakan)
21

Walaupun YDPA tidak mahu meluluskannya, rang undangundang akan menjadi rang undang-undang selepas 30 hari.
Melantik hakim atas nasihat PM selepas berunding dengan Majlis
Raja-Raja, Ketua Hakim Negara, Hakim-hakim Besar, Hakim
Mahkamah Persekutuan, Hakim Mahkamah Tinggi
Kuasa YDPA
Mempengerusikan Jemaah Pengampunan untuk hukuman di
(Kehakiman)
Mahkamah Tentera,Mahkamah Awam di Wilayah Persekutuan,
Mahkamah Syariah di Wilayah Persekutuan,Sabah,Sarawak,Pulau
Pinang dan Melaka
Mahkamah Tentera
Mahkamah Awam di Wilayah Persekutuan
Kuasa
Mahkamah Syariah di Wilayah Persekutuan
Pengampunan YDPA Mahkamah Syariah di Sabah
untuk
Mahkamah Syariah di Sarawak,
Mahkamah Syariah di Pulau Pinang
Mahkamah Syariah di Melaka
Melantik PM
Bersetuju atau tidak untuk meluluskan permintaan PM untuk
Kuasa Budibicara
membubarkan Parlimen
YDPA
Memanggil satu mesyuarat Majlis Raja-Raja untuk
membincangkan hal ehwal di raja
Tidak boleh menjadi raja di negerinya
Tidak boleh memegang jawatan bergaji
Tidak boleh berniaga
Tidak boleh berpolitik
Had Kuasa YDPA
Tidak boleh meninggalkan Malaysia tanpa izin Majlis Raja-Raja
lebih daripada 15 hari (lawatan tidak rasmi)
Tidak boleh melakukan kesalahan di dalam Kanun Keseksaan dan
undang-undang di Malaysia
Jika YDPA
Melakukan
Didakwa di Mahkamah Khas Raja-Raja
Kesalahan Kes Sivil Izin bertulis Peguam Negara
Dan Kes Jenayah
Sebab-Sebab YDPA Tingkah laku tidak baiAk
Dipecat
Tidak waras
Bagaimana YDPA
Persetujuan Majlis Raja-Raja
dipecat
Tugas Lain YDPA
Melantik Peguam Negara atas nasihat PM
Melantik Ketua Setiausaha Negara atas nasihat PM
Melantik Ketua Polis Negara atas nasihat PM
22

Melantik Ketua Audit Negara atas nasihat PM selepas berunding

dengan Majlis Raja-Raja
Melantik 44 ahli Dewan Negara
Melantik Yang diPertua Dewan Rakyat
Melantik Yang diPertua Dewan Negara
Menjaga hak istimewa orang Melayu
Menjaga hak istimewa Bumiputera Sabah/Sarawak
Menjaga kepentingan kaum lain
Mengisytiharkan darurat jika negara tidak aman
Menjadi ketua agama Islam di negerinya
Menjadi ketua agama Islam di Wilayah Persekutuan
Menjadi ketua agama Islam di Sabah
Menjadi ketua agama Islam di Sarawak
Menjadi ketua agama Islam di Melaka
Menjadi ketua agama Islam di Pulau Pinang
Pemerintah tertinggi Angkatan Tentera Malaysia
TIMBALAN YANG DIPERTUAN AGONG
Pelantikan Timbalan Dilantik oleh Majlis Raja-Raja
YDPA
Daripada Raja-Raja Melayu
Sebab-sebab
Timbalan YDPA
YDPA gering > 15 hari
ambil alih tugas
YDPA berada di luar negara > 15 hari atas urusan tidak rasmi
YDPA
Timbalan YDPA tidak boleh menjadi YDPA
Jika YDPA mangkat Pemilihan YDPA yang baharu akan didibuat oleh Majlis RajaRaja
MAJLIS RAJA-RAJA
Sultan 9 buah negeri beraja
Ahli Majlis RajaYang di Pertuan Besar Negeri Sembilan
Raja
Yang Dipertua Melaka,Pulau Pinang,Sabah, Sarawak
YDPA diiringi oleh PM
Raja-Raja Melayu diiringi oleh Menteri Besar
Semasa Persidangan
Yang Dipertua Negeri diiringi oleh Ketua Menteri
Majlis Raja-Raja
Wakil raja jika raja tidak dapat hadir
Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja
Tugas Majlis RajaMemilih YDPA dan timbalan YDPA
Raja
Memecat YDPA dan timbalan YDPA
Membincangkan dasar negara
Berbincang tentang hal diraja
Mempersetujui undang-undang atau sebaliknya rang undang23

Pelantikan Yang
Perlukan Rundingan
Dengan Majlis RajaRaja

undang yang memerlukan persetujuan Majlis Raja-Raja

Mempertimbangkan perkara berkaitan agama islam
Mempertimbangkan perkara berkaitan adat istiadat Melayu
Mempertimbangkan dasar hak istimewa orang Melayu
Mempertimbangkan dasar hak istimewa bumiputera Sabah dan
Sarawak
Menjaga kepentingan kaum lain
Pelantikan Ketua Negara
Pelantikan Hakim Mahkamah Persekutuan
Pelantikan Hakim Mahkamah Rayuan
Pelantikan Hakim Mahkamah Tinggi
Pelantikan Ketua Audit Negara
Pelantikan Ahli Suruhanjaya
Pelantikan Setiausaha Dewan Rakyat
Pelantikan Setiausaha Dewan Negara

SURUHANJAYA
Jenis Suruhanjaya

Jenis Suruhanjaya

Suruhanjaya
Perkhidmatan
Tujuan Suruhanjaya
Perkhidmatan
Pelantikan ahli
Suruhanjaya
Perkhidmatan
Suruhanjaya
Pencegahan Rasuah
Malaysia(SPRM)

Fungsi SPRM

Suruhanjaya Pilihan
Raya (SPR)

Tetap
Khas
Suruhanjaya Pilihan Raya
Suruhanjaya Perkhidmatan
Suruhanjaya Hak Asasi Manusia(SUHAKAM)
Suruhanjaya Khas
Suruhanjaya Perkhidmatan Awam
Suruhanjaya Perkhidmatan Pelajaran
Suruhanjaya Perkhidmatan Kehakiman dan Undang-Undang
Suruhanjaya Perkhidmatan Polis dan Majis Angkatan Tentera
Untuk kesaksamaan dalam hal ehwal pentadbiran awam tanpa
pengaruh politik
Dilantik oleh YDPA atas nasihat PM dan selepas berunding
dengan Majlis Raja-Raja
Ketuanya ialah Ketua Pesuruhjaya dan dibantu ole 3 Timbalan
Ketua Pesuruhjaya
Menerima aduan tentang perlakuan kesalahan rasuah
Menyiasat kesalahan rasuah
Mendidik orang ramai untuk menentang rasuah
Mengarah, menasihati dan membantu berkaitan kaedah
memerangi rasuah
Ditubuhkan untuk selaraskan hal-hal pilihan raya agar pilihan
raya dapat dijalankan dengan adil dan saksama
24

Pelantikan ahli SPR

Pemecatan ahli SPR
Ahli SPR

Ahli SPR dilantik oleh SPR selepas berunding dengan Majlis

Raja-Raja
Pemecatan ahli SPR oleh tribunal khas
Pengerusi
Timbalan Pengerusi
4-30 orang ahli lain

Fungsi Suruhanjaya
Perkhidmatan Awam
(SPA) terhadap
anggota
perkhidmatan awam
Persekutuan dan
Negeri

Pelantikan
Pengesahan jawatan
Kenaikan pangkat
Pertukaran
Tindakan tatatertib

Ahli SPA

Pengerusi
Timbalan Pengerusi
4-30 orang lain

Pelantikan Pengerusi
dan Timbalan
Pengerusi
Tujuan Suruhanjaya
Perkhidmatan
Pendidikan (SPP)
Ahli SPP

Peranan SPP

Dilantik dalam kalangan bekas pegawai perkhidmatan awam yang

telah bersara tidak lebih 5 tahun
Memberi perkhidmatan yang adil dan berkesan
Melahirkan guru dan anngota yang selaras dengan matlamat
Dasar Pembangunan Nasional dan Dasar Pendidikan Kebangsaan
Pengerusi
Timbalan Pengerusi
4-8 ahli lain
Melantik guru
Mengesahkan jawatan guru
Meletakkan guru pada taraf pencen bagi mereka yang ingin
bersara
Menukarkan guru ke daerah dan negeri mengikut keperluan
Mengawal Tatatertib para pendidik

Peranan Suruhanjaya
Mengawal tatatertib ahli-ahlinya
Perkhidmatan
Mencadangkan pelantikan ahli
Kehakiman Dan
Mencadangkan pertukaran ahli
Undang-Undang
Pengerusi SPA
Ahli SP Kehakiman Pendakwa Raya/Peguam Negara
dan Undang2
Setiausaha SPA
Beberapa orang ahli atau bekas hakim
Ahli Suruhanjaya
Pengerusi Menteri dalam Negeri
Pasukan Polis
Pegawai Polis sebagai pemerintah umum pasukan polis
25

Tugas Suruhanjaya
P.Polis

Ketua Setiausaha Kementerian Dalam Negeri

Wakil SPA
2-6 orang lain
Mencadangkan pelantikan
Mencadangkan kenaikan pangkat
Mencadangkan pertukaran anggota polis
Mengesahkan jawatan pegawai polis
Memasukkan anggota polis ke jawatan tetap
mengawal tatatertib dan kelakuan anggota polis

Pelantikan Ketua
Polis Negara &
Timbalannya

Dilantik oleh YDPA atas nasihat PM

Ahli Majlis
Angkatan Tentera

Pengerusi-Menteri Pertahanan
Wakil YDPA yang dilantik oleh Majlis Raja-Raja
Panglima Angkatan Tenteta Malaysia
2 orang pegawai kanan TLDM
2 orang lain

Fungsi Majlis
Angkatan Tentera
Tujuan Suruhanjaya
Hak Asasi Manusia
(SUHAKAM)

Kuasa SUHAKAM

Fungsi SUHAKAM

Bidangkuasa
SUHAKAM

Mengawasi tatatertib angkatan tentera

Mengawasi pentadbiran angkatan tentera
Memberi kesedaran tentang hak asasi manusia
Melindungi hak asasi
Memperjuangkan hak asasi
Melindungi rakyat daripada pencabulan hak asasi manusia
Memajukan ekonomi rakyat
Mewujudkan alam sekitar yang sihat
Menasihati kerajaan tentang perundangan
Menasihati kerajaan menyertai triti antarabangsa tentang isu hak
asasi manusia
Menyedarkan masyarakat dengan pendidikan tentang hak asasi
manusia
Menyiasat aduan tentang pelanggaran hak asasi manusia
Menasihati kerajaan tentang aduan
Mengesyorkan tindakan yang harus diambil
Mengkaji pelanggaran hak asasi manusia
Mengeluarkaan pernyataan awam tentang hak asasi manusia
Melakukan penyelidikan
Memastikan aktiviti hak asasi manusia mematuhi undang26

Anggota
SUHAKAM
Pelantikan
Sebab Suruhanjaya
Khas
Ahli Suruhanjaya
Khas
Contoh Suruhanjaya
Khas

undang
Tidak kurang 20 orang
terdiri daripada pelbagai kaum dan agama
Tempoh berkhidmat selama 2 tahun
Boleh dilantik semula
Pengerusi dilantik oleh YDPA atas syor PM
Timbalannya dipilih dalam kalangan anggota
Diwujudkan secara sementara
Untuk membincangkan masalah yang timbul
Mengkaji masalah yang timbul
Mencari jalan penyelesaiannya
Pengerusi
2 orang lain
Suruhanjaya Gaji Aziz
Suruhanjaya Gaji Harun
Suruhanjaya mengkaji penambahbaikan pasukan polis
Suruhanjaya Diraja tentang Gaji dan Syarat Perkhidmatan bagi Pihak
Berkuasa Tempatan dan Pihak Berkuasa Perbadanan

KETUA AUDIT NEGARA

Pelantikan Ketua
Dilantik oleh YDPA atas nasihat PM
Audit Negara
Berunding dengan Majlis Raja-Raja
Pemecatan Ketua
Audit Negara
Saraan Ketua Audit
Negara

Fungsi Ketua Audit

Negara

Tidak boleh dipecat kecuali melalui Tribunal Khas

Dibuat oleh Parlimen
Peruntukan daripada Kumpulan Wang disatukan
Mengaudit akaun dan aktiviti Kerajaan Persekutuan
Mengaudit akaun dan aktiviti Kerajaan Negeri
Mengaudit akaun dan aktiviti badan-badan berkanun
Mengaudit akaun dan aktiviti Kerajaan Tempatan
Mengaudit akaun dan aktiviti Majlis Agama Islam
Memastikan ada akauntabiliti dalam pentadbiran dan pengurusan
wang awam

KABINET
Kabinet Atau Jemaah
Ialah badan yang menjalankan kuasa eksekutif YDPA
Menteri
Pembentukan
Dibentuk oleh parti yang mendapat kerusi atau undi majoriti di
Kabinet
Dewan Rakyat
YDPA akan melantik Timbalan PM atas nasihat PM
Pelantikan Kabinet
YDPA akan melantik menteri-menteri atas nasihat PM
Saraan Kabinet
Ditetapkan oleh Parlimen
27

Fungsi Kabinet

Pengerusi Ahli-Ahli
Kabinet
Pelantikan PM
Pelantikan Ahli
Kabinet
Bilangan Ahli
Kabinet
Mesyuarat Kabinet

Setiausaha Kabinet

Tugas Setiausaha
Kabinet

Pelantikan Menteri
Menteri tidak
Berfortfolio
Tujuan Mesyuarat
Kabinet
Peranan Ketua
Setiausaha Negara,
Ketua Jabatan, Ketua
Setiausaha
Peranan
Jawatankuasa Tetap

Peruntukan daripada Kumpulan Wang disatukan

Menentukan dasar negara
Membuat/menggubal dasar kerajaan persekutuan
Memberi arahan agar dasar dilaksanakan
Mengatasi masalah kecemasan yang melibatkan negara dan
rakyat
Perdana Menteri
Dilantik oleh YDPA
Daripada ahli parti yang mendapat undi majoriti bagi Dewan
Rakyat
Dilantik oleh YDPA
Atas nasihat PM
Boleh berubah
Ditentukan oleh PM
Pada setiap hari Rabu
Seminggu sekali
Rahsia
Tidak direkodkan
Ketua Setiausaha Negara
Dia ialah Pegawai pentadbiran utama Jabatan Perdana Menteri
Dia ialah Ketua Tertinggi Perkhidmatan Awam Persekutuan
Menyediakan agenda mesyuarat Kabinet
Menyediakan minit mesyuarat Kabinet
Menyampaikan keputusan Kabinet kepada badan-badan pelaksana
kerajaan
Menjadi penasihat utama kepada Kabinet tentang perkara-perkara
perkhidmatan kerajaan
Dilantik oleh YDPA atas nasihat PM
Daripada ahli Dewan Rakyat
Daripada ahli Dewan Negara
Menteri yang tiada kementerian sendiri
Ditempatkan di Jabatan Perdana Menteri
Membentuk dasar negara
Memberi nasihat membentuk dasar negara
Membantu kabinet membentuk dasar negara
Membantu Kabinet membentuk dasar
28

Kabinet
Peranan
Jawatankuasa Khas
Kabinet

Membantu Kabinet membentuk dasar

Mengkaji perkara atau masalah secara mendalam
Terdiri daripada beberapa orang menteri
Mesti disokong oleh semua menteri
Menteri mesti mempertahankan tindakan kerajaan di Parlimen
Ahli-ahli Kabinet bertanggungjawab secara kolektif terhadap
Keputusan Kabinet
segala dasar dan keputusan yang dibuat
Ahli-ahli kabinet bertanggungjawab secara kolektif terhadap
Parlimen
Ahli-ahli yang tidak menyokong kena letak jawatan
PEGAWAI TADBIR UTAMA
Ketua Setiausaha Negara
Pegawai Pentadbir
Ketua tertinggi perkhidmatan awam Persekutuan
Utama
Menjadi Setiausaha Kabinet
JABATAN PERDANA MENTERI
Bentuk dasar kerajaan
Menyelaraskan dasar kerajaan
Fungsi Jabatan
Mengawal kementerian
Perdana Menteri
Mengawal jabatan
(JPM)
Mengawal badan-badan persekutuan
Menguruskan kerja-kerja Majlis Tertinggi
Merancang dasar kerajaan
Menyelaraskan dasar kerajaan
Objektif Jabatan
Mengawasi SUHAKAM
Perdana Menteri
Menyelaraskan urusan zakat,wakaf dan haji
Mengawasi pembangunan tanah Persekutuan
Jabatan Perkhidmatan Awam(JPA)
PERDA
FELDA
Agensi JPM
LUTH
Mahkamah Syariah WP
SPP
SUHAKAM
Ketua JPM
PM
KEMENTERIAN
Kementerian
Merupakan agensi pentadbiran negara tertinggi
Fungsi Kementerian Menggubal dasar
Merancang program
Melaksanakan program
Menyelaraskan pelaksanaan dasar
29

Merancang,mengawal dan menyelaraskan pelaksanaan perkaraperkara di bawah kementerian

Mengawal jabatan dan badan berkanun yang melaksanakan
program kementerian
Struktur
Kementerian

Kementerian dipertanggungjawabkan kepada seorang menteri

Membantu menteri gubal dasar

Membantu menteri merancang program kementerian
Timbalan Menteri
Kementerian yang penting seperti Pelajaran dan Kewangan ada 2
orang timbalan menteri
Bantu menteri
Dilantik oleh Perdana Menteri
Setiausaha Parlimen
Menerangkan dasar kementerian
Menjawab pertanyaan atas nama menteri di Parlimen
Kementerian yang beroperasi di peringkat Persekutuan
Jenis-jenis
Kementerian yang beroperasi di peringkat Persekutuan dan
Kementerian
cawangan di negeri serta daerah
Mengakaun sendiri seperti Kementerian Pelajaran dan
Kementerian Pertahanan kerana kementerian yang besar
Sistem Kewangan
perbelanjaannya
Kementerian
Akaun diakaun oleh pihak lain seperti Jabatan Akauntan Negara
Akaun akan diaudit oleh Ketua Audit Negara dan dibentangkan di
Parlimen
Kementerian Utama Jabatan Perdana Menteri
KETUA SETIAUSAHA NEGARA
Ketua Setiausaha
Pegawai pentadbir utama
Negara
Menjadi penasihat utama kepada PM
Merancang program dan dasar
Mengawal pelaksanaan program dan dasar
Menyelaraskan kegiatan jabatan dengan kementerian
Fungsi KSN
Menyelaraskan kegiatan badan berkanun dengan kementerian
Menjalankan dasar kementerian di semua peringkat,iaitu
Persekutuan,Negeri dan Daerah
Menjalankan arahan Menteri
JABATAN
Jabatan

Agensi di bawah kawalan kementerian

Agensi pelaksana kerajaan
Melaksanakan dasar kementeriannya
Ditubuhkan di peringkat negeri dan daerah
30

Pegawai Utama
Jabatan
Pegawai Tadbir
Jabatan
AGENSI PUSAT
Peranan Agensi
Pusat

Contoh Agensi Pusat

Tugas
Perbendaharaan

Tugas Jabatan
Perkhidmatan Awam
(JPA)

Dikenali sebagai Ketua Pengarah di peringkat persekutuan

Dikenali sebagai Pengarah di peringkat negeri
Dikenali pegawai di peringkat daerah
Dikenali sebagai Pengarah Negeri di peringkat negeri
Dikenali sebagai Pengarah di peringkat negeri
Dikenali sebagai Pegawai di peringkat negeri
Membantu,menyelaras,mengawal perjalanan agensi pelaksana
Membekalkan personel dan kewangan kepada agensi pelaksana
Perbendaharaan
Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA)
Unit Perancang Ekonomi (UPE)
Unit Penyelarasan dan Pelaksanaan (UPP)
Unit Kerjasama Awam Swasta (UKAS)
Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan Malaysia
(MAMPU)
Merumus,merancang dan melaksanakan dasar-dasar kewangan
Merumus,merancang dan melaksanakan belanjawan kerajaan
Menganalisis kedudukan ekonomi negara dan membuat unjuran
bagi tujuan perancangan
Menganalisis kedudukan ekonomi antarabangsa dan membuat
unjuran bagi tujuan perancangan
Mendapatkan wang melalui kutipan cukai
Mendapatkan wang melalui pinjaman luar dan dalam negeri
Mengagihkan sumber kewangan kepada agensi kerajaan untuk
membangunkan negara
Menentukan sistem perolehan,penggunaan,pengurusan dan
pelupusan barang-barang kepunyaan kerajaan
Memberi perkhidmatan seperti kontrak pusat,pinjaman
perumahan dan pinjaman kepada agensi Kerajaan Persekutuan
dan Kerajaan Negeri
Menyelia dan menyusun sistem industri insurans
Menggubal dasar tentang pengambilan kerja,penamatan
kerja,pelantikan,kenaikan pangkat,disiplin dalam perkhidmatan
awam
Menggubal dasar gaji,elaun dan pencen sektor awam
Mewujudkan jawatan dalam perkhidmatan awam
Menyelesaikan ketidakpuasan kakitangan kerajaaan tentang gaji
Menyediakan kemudahan latihan untuk kakitangan kerajaan
melalui Institut Tadbiran Awam Negara (INTAN)
31

Unit Perancang
Ekonomi (UPE)

Tugas UPE

Tugas Unit
Penyelarasan dan
Pelaksanaan (UPP)

Tugas Unit
Kerjasama Awam
Swasta (UKAS)
Tugas Unit

Merupakan urus setia bagi Majlis Perancang Negara,Majlis

Perancang dan Pembangunan Negara,Jawatankuasa Pelaburan
Asing dan Panel Ekonomi
Merancang pembangunan ekonomi negara
Menyediakan rancangan pembangunan 5 tahun
Memeriksa belanjawan pembangunan tahunan bersama-sama JPA
dan Perbendaharaan
Menguruskan bantuan teknikal dan kewangan untuk negara
daripada kerajaan asing atau institusi antarabangsa
Menyelaraskan pelbagi projek pembangunan negara
Menganalisis kedudukan ekonomi negara atau antarabangsa untuk
dijadikan asas perancangan pembangunan ekonomi
Member khidmat nasihat kepada kerajaan tentang masalah
ekonomi negara
Menjalankan penyelidikan social dan ekonomi apabila perlu
Menyelaras projek pembangunan negara
Mengesan pelaksanaan projek pembangunan negara
Mengawasi agensi dan perbadanan awam seperti
MISC,HICOM,PETRONAS,PERNAS supaya selaras dengan
DEB,DPN,Dasar Wawasan Negara
Membantu menyelesaikan masalah kontraktor bumiputera dari
segi persaraan dan kewangan
Menilai dan menyemak semula dasar dan program pembangunan
kerajaan
Merancang dan melaksanakan program atau projek khas kerajaan
seperti bekalan elektrik,air,jalan dll
Meningkatkan penyertaan bumiputera dalam perdagangan dan
perindustrian melalui skim latihan dll
Mengawasi pelaksanaan projek pembangunan Semenanjung
Malaysia melalui Pejabat Kemajuan Negeri
Mengawasi pelaksanaan projek pembangunan di Sabah dan
Sarawak melalui Pejabat Pembangunan Negeri
Mengawasi pelaksanaan projek pembangunan di Pulau Pinang
melalui Bahagian Penyelarasan Penyertaan Bumiputera
Menggalakkan kerjasama antara sektor awam dengan swasta
Merancang,menilai,menyelaras,merunding,dan memantau
pelaksanaan projek kerjasama awam swasta
Memantau pelaksanaan projek pembangunan koridor
pertumbuhan
Memodenkan sistem pentadbiran kerajaan
32

Pemodenan Tadbiran
dan Perancangan
Member perkhidmatan perundingan pengurusan kepada
Pengurusan
organisasi kerajaan
Malaysia (MAMPU)

Nota Ringkas Pengajian Am Penggal 1 (siri 5)

JENTERA PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
YDPA
Majlis Raja-Raja
Badan eksekutif
kabinet
jabatan perdana menteri
kementerian
Jentera
jabatan
Pentadbiran
perbadanan awam
Kerajaan
Badan Perundangan
Persekutuan
parlimen
Badan kehakimanmahkamah atasan
mahkamah rendah
mahkamah khas
Ketua audit negara
Suruhanjaya
PERBADANAN AWAM
Organisasi kerajaan yang menjalankan perniagaan
Perbadanan
Kerajaan ada kepentingan dalamnya
Awam
Kerajaan ada ekuiti dalamnya
Jenis
Badan berkanun
Perbadanan
Badan tidak berkanun
Awam
Lembaga Pengarah membentuk dasarnya
Lembaga Pengarah melaksanakan dasarnya
Struktur
Ketua Lembaga Pengarah ialah Pengurus Besar dan dilantik oleh YDPA
Organisasi
Menteri mengawal perbadanan awam
Perbadanan
Pegawai Kanan kementerian akan mengawal perbadanan awam
Awam
Pegawai kanan kementerian menjadi ahli lembaga pengarah perbadanan
awam
Tujuan
supaya kerajaan terlibat secara terus dalam ekonomi
Perbadanan
supaya kerajaan dapat menceburi dalam bidang yang kurang
Awam
menguntungkan
33

Contoh Badan
Berkanun

LKIM

FELDA

KEMAS

SIRIM

MARA
Ciri Badan
Berkanun

supaya kerajaan dapat menceburi bidang yang perlukan modal yang besar
supaya kerajaan dapat menceburi bidang yang tidak mampu diceburi oleh
pihak swasta
membolehkan pembangunan sosioekonomi lebih cekap dan berkesan
untuk membantu jabatan kerajaan
untuk ambl alih tugas tertentu
supaya lebih bebas dalam hal pengurusan
supaya lebih bebas dalam hal kewangan
supaya boleh memiliki harta
supaya boleh mengurus kumpulan wang
supaya boleh menubuhkan anak syarikat
Lembaga Kemajuan Ikan Malaysia(LKIM)
Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan (FELDA)
Lembaga Kemajuan Masyarakat (KEMAS)
Institut Piawaian dan Penyelidikan Malaysia (SIRIM)
Majlis Amanah Rakyat (MARA)
Perbadanan Kemajuan Bandar (UDA)
Di bawah Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani
Membaiki ekonomi nelayan
Meningkatkan pendapatan nelayan
Mengembangkan industri perikanan
Di bawah Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah
Membuka rancangan tanah untuk pertanian
Di bawah Kementerian Kemajuan Luar Bandar & Wilayah
Melahirkan masyarakat luar bandar yang berdikari
Memberi latihan kemahiran kepada mereka
Membantu mereka memperoleh pendapatan sampingan
Di bawah kementerian Sains,Teknologi & Inovasi
Menjalankan penyelidikan untuk memajukan industri
Meningkatkan kualiti barangan Malaysia
Di bawah Kementerian Pembangunan Usahawan dan Koperasi
Membantu ekonomi bumiputera
Menggalakkan bumiputera berniaga
Meningkatkan pemilikan saham bumiputera dalam syarikat
Ditubuhkan di bawah Akta Parlimen
Ketuanya ialah Pengurus Besar yang dilantik oleh YDPA
Dikawal oleh Menteri secara terus
Dasarnya ditentukan oleh Menteri
Anggaran belanjawan tahunan disediakan oleh agensi pusat
Rancangan Pembangunan 5 tahun disediakan oleh agensi pusat
Jabatan Perkhidmatan Awam mesti dirujuk sebelum mengubah bilangan
pekerja
34

Perbendaharaan mesti dirujuk sebelum mengubah bilangan pekerja

Melicinkan pentadbiran
Fungsi Badan
Mengurangkan birokrasi
Berkanun
Bermotifkan kebajikan
Untuk melibatkan diri dalam pembangunan sosioekonomi Negara
Sistem Penerbangan Malaysia (MAS)
Syarikat Perkapalan Antarabangsa Malaysia Berhad (MISC)
Contoh Badan
Perbadanan Industri Berat Malaysia (HICOM)
Tidak Berkanun
Syarikat Perusahaan Makanan Malaysia (FIMA)
Perbadanan Nasional Berhad (PERNAS)
Di bawah Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri
Kenal pasti industri berat
HICOM
Melabur dalam industri berat
Mengurus projek industri berat
Di bawah Kementerian Perdagangan Dalam Negeri,Koperasi &
Kepenggunaan
FIMA
Galakkan kemajuan dalam industri makanan
Galakkan bumiputera menyertai industri makanan
Di bawah Kementerian Pembangunan Usahawan & Koperasi
Meningkatkan taraf hidup bumiputera
PERNAS
Meningkatkan pemilikan saham bumiputera dalam syarikat perniagaan
Meningkatkan pemilikan saham bumiputera dalam syarikat perindustrian
Ditubuhkan di bawah Akta Syarikat
Ketuanya ialah Pengurus Besar yang dilantik oleh YDPA
Dikawal oleh Menteri secara tidak langsung
Ciri Badan
Ekuiti kerajaan ada dalamnya
Tidak Berkanun Dasar-dasar ditentukan oleh Lembaga Pengarah
Dasar-dasar dilaksanakan oleh Lembaga Pengarah
Perbelanjaan tertakluk di bawah organisasi sendiri
Bebas mengambil kakitangan
Menjalankan kegiatan perniagaan untuk memperoleh keuntungan bagi
Fungsi Badan
kerajaan
Tidak Berkanun Menceburi bidang yang mahal yang tidak mampu diceburi oleh pihak
swasta
SUMBER KEWANGAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
Sumber
Belanjawan
Kewangan
Kumpulan Wang disatukan
Kerajaan
Kumpulan Wang Luar Jangka
Persekutuan
BELANJAWAN
YDPA mengarahkan penyata anggaran pendapatan dan perbelanjaan
Belanjawan
Persekutuan dibentangkan oleh Menteri Kewangan di Dewan Rakyat
35

Tujuan
Pembentangan
Belanjawan
Jenis
Belanjawan
Persekutuan
Perbelanjaan
Tanggungan

Menentukan semua agensi kerajaan diberi peruntukan wang bagi tujuan

pembangunan dan pengurusan
Perbelanjaan tanggungan
Perbelajaan bekalan
Perbelanjaan pembangunan
Perbelanjaan daripada Kumpulan Wang disatukan Persekutuan seperti
elaun persaraan,ganjaran,bayaran balik cukai hadil dalam negeri,cukai
kastam,cukai setem dll

Perbelanjaan
Bagi membiayai keperluan mengurus kementerian dan agensi-agensinya
Bekalan
Perbelanjaan
Bagi membiayai perbelanjaan langsung dan pinjaman kepada negeripembangunan
negeri dan agensi kerajaan
KUMPULAN WANG DISATUKAN
Kumpulan
Segala hasil dan wang yang diterima oleh Kerajaan Persekutuan disimpan
Wang disatukan
dalam Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan
Persekutuan
Kumpulan
Segala hasil dan wang yang diterima oleh Kerajaan Negeri disimpan
Wang disatukan dalam Kumpulan Wang Disatukan Negeri
Negeri
Hasil agama
Dimasukkan dalam kumpulan wang berasingan
Islam seperti
Zakat,Fitrah,
Baitulmal
Cara
Pengeluaran
Wang
Mendapat kelulusan undang-undang
Kumpulan
Wang disatukan
Jenis-jenis
Akaun hasil disatukan
Akaun dalam
Akaun amanah disatukan
KW disatukan
Akaun pinjaman disatukan
Jenis-jenis
Pencen
pembayaran
Pampas an kerana kehilangan jawatan
daripada
Caj hutang Persekutuan
Kumpulan
Bayaran yang dijatuhi hukuman oleh mahkamah atau tribunal terhadap
Wang disatukan Kerajaan Persekutuan
KUMPULAN WANG LUAR JANGKA
Kumpulan
Untuk perbelanjaan luar jangka
Wang Luar
Membiayai perbelanjaan kerajaan
Jangka
36

KERAJAAN NEGERI
Di negeri beraja ialah sultan
Pemerintah
Di Perlis ialah Yang diPertuan Besar
Negeri
Di Sabah,Sarawak,Melaka,Pulau Pinang ialah Yang diPertua Negeri
Menteri Besar/Ketua Menteri
Pentadbiran
Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Negeri
Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri
dilakukan oleh
Jabatan Negeri

Bidangkuasa
Kerajaan
Negeri/Senarai
Negeri

Hukum syarak
Undang-undang diri dan keluarga Islam
Tanah pertanian
Perhutanan
Kerajaan tempatan
Kerja air
Hari kelepasan am negeri
Penyu
Penangkapan ikan di sungai
Undang-undang dan adat istiadat bumiputera
Perbadanan
Pihak berkuasa negeri
Ukuran tanah
Perpustakaan
Muzium

Senarai
Bersama

Kebajikan masyarakat
Biasiswa
Perlindungan binatang
Perlindungan burung liar
Taman negara
Penternakan
Perancangan Bandar dan kampong
Kutu rayau
Penjaja beredar
Kesihatan awam
Kebersihan dan pencegahan penyakit
Perparitan
Pengairan
Pemilihan tanah lombong
Perkahwinan
Penjagaan anak
37

SISTEM PENTADBIRAN KERAJAAN NEGERI

Sultan/Yang Dipertua Negeri
Sistem
Dewan Undangan Negeri
Pentadbiran
Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri/Kabinet/Majlis Tertinggi
Kerajaan Negeri Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri
Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri
SULTAN/YANG DIPERTUA NEGERI
Bertindak atas nasihat Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri (yang diketuai
oleh Menteri Besar/Ketua Menteri)
Kuasa Eksekutif
Melantik Menteri Besar
Sultan/YDP
Melantik ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri atas nasihat MB
Negeri
Sultan menjadi ketua agama Islam di negerinya
YDPA menjadi ketua agama Islam di negeri yang tidak beraja
Sebahagian daripada badan perundangan negeri
Kuasa
Merasmikan persidangan penggal pertama DUN
Perundangan
Boleh membubarkan DUN atas nasihat MB/KM
Sultan/YDP
Boleh menolak permintaan pembubaran DUN
Melantik majistret
Mengampun kesalahan yang dibuat di negerinya atas nasihat Jemaah
Kuasa
Pengampunan Negeri
Kehakiman
Sultan yang bersalah didakwa di Mahkamah Khas Raja-Raja
Sultan/YDP
Jika didapati bersalah sultan tidak boleh memerintah negerinya
Yang Dipertua Negeri yang bersalah di dakwa di mahkamah awam
Melantik Menteri Besar berbangsa Melayu yang beragama Islam
Bersetuju atau menolak pembubaran DUN
Meminta diadakan mesyuarat Majlis Raja-Raja untuk membincangkan
hak istimewa raja-raja
Kuasa
Melantik waris
Budibicara
Melantik permaisuri
Sultan
Melantik pemangku raja
Melantik jemaah pemangku raja
Menentukan peraturan istana
Melaksanakan tugas sebagai Ketua Agama Islamdi negerinya
Menganugerahkan bintang kehormatan,pangkat dan kemuliaan
Kuasa
Melantik Ketua Menteri
Budibicara
Bersetuju atau tidak permintaan pembubaran DUN
YDPNegeri
Sekatan ke atas Tidak boleh berniaga
Sultan/YDP
Tidak boleh berpolitik
Negeri
Tidak boleh memegang jawatan berpendapatan
DEWAN UNDANGAN NEGERI
Dewan
Berfungsi sebagai parlimen di peringkat kerajaan negeri
38

Undangan
Negeri
Pemilihan ahli
DUN
Kuasa DUN

Melalui pilihan raya,mereka dipilih oleh rakyat

Membuat undang-undang atas perkara yang terdapat dalam Senarai
Negeri dan Senarai Bersama

MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI (MMK)

Majlis
Menyerupai kabinet/Jemaah Menteri di peringkat persekutuan
Mesyuarat
Di Sabah dipanggil Kabinet
Kerajaan Negeri
Di Sarawak dipanggil Majlis Tertinggi
(MMK)
Di negeri beraja ketua MMK ialah Menteri Besar
Ketua MMK
Di negeri Sabah,Sarawak,Melaka,Pulau Pinang ketua MMK ialah ketua
menteri
Pelantikan
Sultan akan melantik ahli DUN dari parti yang mendapat undi majoriti
Menteri Besar
semasa pilihan raya
Pelantikan
YDN akan melantik ahli DUN dari parti yang mendapat undi majoriti
Ketua Menteri
semasa pilihan raya
Bilangan ahli
4-12 orang ahli DUN
MMK
Pelantikan ahli
Dilantik oleh sultan/YDN
MMK
Membuat dasar-dasar negeri
Fungsi MMK
Menggubal undang-undang dalam Senarai Negeri dan Senarai Bersama
Mentadbir negeri dalam hal Senarai Negeri
Dipanggil ex-officio
Ahli MMK
Mereka ialah pegawai kerajaan
yang tidak
Mereka ialah Setiausaha Kerajaan Negeri
menang pilihan
Mereka ialah Pegawai Kewangan Negeri
raya
Mereka ialah Penasihat Undang-Undang Negeri
Bidangkuasa
Boleh mengambil bahagian dalam prosiding DUN
ex-officio di
Tidak boleh mengundi
negeri beraja
Bidangkuasa
Hanya Penasihat Undang-Undang boleh mengambil bahagian dalam
ex-officio di
prosiding DUN
Pulau Pinang
dan Melaka
Tidak boleh mengundi
Bidangkuasa
ex-officio di
Tidak dibenarkan prosiding
Sabah dan
Sarawak
Tempohmasa
Selama mana dibenarkan oleh sultan/YPN
39

menjadi ahli
MMK
Larangan
Berniaga
terhadap ahli
Pekerjaan bergaji
MMK
Ahli MMK di
Sabah dan
Mengamalkan sistem menteri
Sarawak
JABATAN NEGERI
Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri
Pejabat Kewangan Negeri
Jabatan Negeri
Pejabat Penasihat Undang-Undang Negeri
Unit Perancang Ekonomi Negeri
Merupakan jabatan negeri yang utama
Ketuanya ialah Setiausaha Kerajaan Negeri
Setiausaha Kerajaan Negeri ialah Ketua Pentadbir Negeri
Pejabat
Fungsi nya sama seperti Jabatan Perdana Menteri
Setiausaha
Di Pulau Pinang,Melaka,Perak,Pahang,Selangor,Negeri Sembilan,Sabah
Kerajaan Negeri
dan Sarawak pejabat SUK di bawah Jabatan Perkhidmatan Awam
Persekutuan
Di negeri lain,pejabat SUK di bawah Jabatan Perkhidmatan Awam Negeri
Merancang dasar kerajaan negeri
Tugas Pejabat
Menyelaras dasar kerajaan negeri
Setiausaha
Menentukan pelaksanaan dasar pada peringkat daerah
Kerajaan Negeri
Memastikan agensi negeri melaksanakan dasar kerajaan negeri
Ketua pentadbir utama negeri
Ketua perkhidmatan awam negeri
Penasihat pentadbir utama kepada Menteri Besar/Ketua Menteri
Tugas
Pengerusi Jawatankuasa MMK
Setiausaha
Pengerusi jawatankuasa peringkat negeri untuk menyelaraskan agensi
Kerajaan Negeri
negeri
Ahli jawatankuasa perhubungan antara Kerajaan Persekutuan dengan
Kerajaan Negeri
Pejabat
Kewangan
Ketuanya ialah Pegawai Kewangan Negeri
Negeri
Fungsi Pejabat
KEW Negeri

Sebagai perbendaharaan
Merancang kewangan negeri
Menguruskan kewangan negeri

Tugas Pejabat

Melaksanakan dasar kewangan negeri

40

KEW Negeri

Menyediakan belanjawan Kerajaan Negeri

Memeriksa belanjawan tahunan negeri
Mengagihkan sumber kewangan kepada agensi Kerajaan Negeri
Merancang penggunaan wang melalui cukai dan pinjaman negeri

Pejabat
Penasihat
Ketuanya ialah Penasihat Undang-Undang Negeri
Undang-Undang
Negeri
Memberi nasihat undang-undang kepada sultan
Memberi nasihat undang-undang kepada Jabatan Negeri
Tugasnya
Memberi nasihat undang-undang kepada MMK
Memberi nasihat undang-undang kepada Menteri Besar
Memberi nasihat undang-undang kepada Ketua Menteri
Unit Perancang
Ekonomi
Ketuanya ialah Ketua Pengarah Perancang Ekonomi Negeri
Negeri/UPEN
Menyediakan rancangan pembangunan negeri bagi 5 tahun
Menyelaras program pembangunan negeri
Fungsi UPEN
Melaksanakan program pembangunan negeri
Membuat pelaburan dalam negeri
Memberi nasihat kepada Kerajaan Negeri berkenaan pembangunan negeri
SURUHANJAYA PERKHIDMATAN AWAM NEGERI
Pelantikan ahli
Dilantik oleh sultan/YPN atas nasihat MB/KM
SPA Negeri
Negeri yang ada
Johor,Kedah,Kelantan,Terengganu,Pahang,Perak,Sabah,Sarawak,Selangor
SPA Negeri
Melantik kakitangan awam
Fungsi SPA
Menguruskan kenaikan pangkat kakitangan awam
Negeri
Mengenakan tindakan tatatertib
Menukar kakitangan perkhidmatan awam
SUMBER KEWANGAN KERAJAAN NEGERI
Cukai Langsung
Cukai Tidak Langsung
Eksport Galian
Peruntukan Kerajaan Persekutuan
Sumber
Kumpulan Wang Rezab Negeri
Kewangan
Pembiayaan Kerajaan Persekutuan
Kerajaan Negeri
Peruntukan Daripada Kumpulan Wang Persekutuan Disatukan
Memohon Kepada Perbendaharaan(Tabung Kumpulan Wang Pendahuluan
Negeri)
Hasil Zakat,Fitrah
Cukai Langsung
41

Cukai Tak
Langsung
Eksport Galian
Peruntukan
Kerajaan
Persekutuan
Kumpulan
Wang Rezab
Negeri
Pembiayaan
Kerajaan
Persekutuan
Peruntukan
Daripada
Kumpulan
Wang
Persekutuan
Disatukan
Pinjaman
Daripada
Perbendaharaan
Kumpulan
Wang Disatukan
Persekutuan
Kumpulan
Wang Disatukan
Negeri
Hasil Agama
Islam Seperti
Zakat,Fitrah,
Baitulmal

Cukai tanah
Hasil lombong
Cukai perhutanan
Hasil tanah spt cukai parit dan tali air
Hiburan
Hasil bukan cukai
Dalam bentuk royalty
Berdasarkan bilangan penduduk
Berdasarkan pennyelenggaraan jalan raya yang digunakan oleh orang
awam
Jumlah pemberian yang ditetapkan oleh kerajaan persekutuan selepas
berunding dengan Majilis Kewangan Negara untuk pembangunan negeri
dan negeri yang ada masalah kewangan
Kerajaan Persekutuan membiayai jabatan di bawah Senarai Bersama

Untuk pembekalan air,perumahan awam,taman perindustrian,projek yang

ditetapkan oleh Majlis Kewangan Negara

Memohon kepada Perbendaharaan untuk mendapatkan wang pendahuluan

daripada Tabung Kumpulan Wang Pendahuluan Negeri
Segala hasil dan wang yang diterima oleh Kerajaan Persekutuan disimpan
dalam Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan
Segala hasil dan wang yang diterima oleh Kerajaan Negeri disimpan
dalam Kumpulan Wang Disatukan Negeri

Dimasukkan dalam kumpulan wang berasingan

42

Nota Ringkas Pengajian Am Penggal 1 (siri 6)

PERINGKAT PENTADBIRAN NEGERI DI MALAYSIA
Peringkat Pentadbiran Negeri di Semenanjung Malaysia
Daerah
Peringkat Pentadbiran
Mukim
Negeri di Sem.Malaysia
Kampong
Daerah
Beberapa mukim membentuk daerah
Mukim
Beberapa kampong membentuk mukim
Memberi peluang kepada rakyat untuk turut serta dalam
Fungsi Jawatankuasa
pembangunan,perancangan,dan pelaksanaan projek pemb.
Kemajuan dan
Menjadi penghubung antara kerajaan dengan penduduk
Keselamatan Kampung
kampong dalam pelaksanaan projek pembangunan
(JKKK)
Menyatukan semua peringkat pentadbiran negeri
Peringkat Pentadbiran Negeri di Sabah
Peringkat Pentadbiran
Daerah
Negeri di Sabah
Kampong
Pegawai Daerah menjadi ketua
Daerah
Dibantu oleh Penolong Pegawai Daerah dan Ketua Daerah
Tanggungjawab Ketua
Mentadbir hal ehwal suku kaum di daerahnya
Daerah
Ketua Anak Negeri/Ketua Ketua bagi sesuatu suku kaum
Bumiputera
Seorang kakitangan kerajaan
Ketua Kampung
Seperti di Semenanung Malaysia
Peringkat Pentadbiran Negeri di Sarawak
Bahagian
Peringkat Pentadbiran
Daerah
Negeri di Sarawak
Daerah kecil
Kampong
Bahagian
Ada 7 bahagian
Ketua bagi bahagian
Residen
Ketua Pentadbir Bahagian
Temenggong
Ketua masyarakat
Dilantik oleh kerajaan
43

Dalam kalangan Bumiputera di setiap bahagian

Setiap bahagian dibahagikan kepada beberapa daerah
Daerah
Ketuanya ialah Pegawai Daerah
Merupakan gelaran bagi ketua masyarakat
Pemanca
Menjadi ketua suku kaum
Bertanggungjawab kepada Pegawai Daerah
Terbahagi daripada daerah
Daerah Kecil
Ketuanya ialah Pegawai Perkhidmatan Tadbir Sarawak
Peringkat pentadbiran terendah
Kampung
Ketuanya ialah penghulu
Dilantik oleh kerajaan
Sumber Kewangan Negeri Sabah & Sarawak
Duti import atas petroleum
Duti eksais atas petroleum
Duti eksport galian hingga >10%
Cukai jualan
30% hasil kastas
Bayaran daripada pelabuhan
Bayaran lesen untuk bawa penumpang atau barang ikut jalan
darat
Sumber Kewangan Sabah
Cukai langsung-cukai tanah,hasil lombong,cukai
dan Sarawak
perhutanan,cukai parit.cukai tali aiar
Cukai tidak langsung-spt hiburan
Hasil bukan cukai
Peruntukan daripada Kerajaan Persekutuan
Kumpulan Wang Rezab Negeri
Pinjaman daripada Perbendaharaan
Peruntukan untuk Senarai Bersama
Tabung Kumpulan Wang Pendahuluan Negeri
PIHAK BERKUASA TEMPATAN/KERAJAAN TEMPATAN
Pihak Berkuasa Tempatan Di bawah bidangkuasa Kerajaan Negeri
Memberi peluang kepada penduduk tempatan mengambil
bahagian dalam pentadbiran kawasan mereka
Memastikan pentadbiran awam di kawasan kawalannya
Tujuan Kerajaan Tempatan
berjalan lancar
Memberi perkhidmatan dan rekreasi untuk memenuhi
keperluan penduduknya
Majlis Bandaraya
Jenis-jenis Kerajaan
Majlis Perbandaran
Tempatan
Majlis Daerah
Kuasa Kerajaan Negeri
Mengawal sempadan
44

terhadap Kerajaan
Tempatan

Kuasa Kerajaan
Persekutuan terhadap
Kerajaan Tempatan

Fungsi utama Kerajaan

Tempatan

Tugas Kerajaan Tempatan

Ketua Kerajaan Tempatan

Mengawal status perbandaran

Melantik ahli majlis
Memecat ahli majlis
Melantik Datuk Bandar
Memecat Datuk Bandar
Melantik Yang Dipertua Pihak Berkuasa Tempatan
Memecat Yang Dipertua Pihak Berkuasa Tempatan
Meluluskan belanjawan Pihak Berkuasa Tempatan
Meluluskan pinjaman Pihak Berkuasa Tempatan
Mengarahkan Pihak Berkuasa Tempatan melaksanakan dasar
kerajaan
Mengesahkan undang-undang kecil yang dipinda atau dibuat
oleh Pihak Berkuasa Tempatan
Menggubal sebahagian Akta Kerajaan Tempatan
Memindahkan semua atau sebahagian kuasa Kerajaan
Tempatan kepada Menteri Besar/Ketua Menteri
Menggubal dasar Kerajaan Tempatan
Menggubal undang-undang Kerajaan Tempatan
Memberi khidmat nasihat
Memberi khidmat nasihat teknikal
Menyalurkan peruntukan kewangan kepada Kerajaan
Tempatan
Melaksanakan arahan Kerajaan Negeri berhubung projek
kerajaan atau dasar kerajaan
Melaksanakan arahan Majlis Negara bagi Kerajaan Tempatan
memajukan Kerajaan Tempatan
Mengadakan Kumpulan Wang Pihak Berkuasa Tempatan di
bawah kawalannya
Mengawal kebersihan dan keselamatan
Mengawal pencemaran air
Mengawal pencemaran udara
Membuat pemeriksaan makanan dan ubat-ubatan di kedai
Pemeriksaan timbang dan sukatan di pasar
Membuat perancangan penggunaan tanah
Menyediakan padang rekreasi,parit,saluran najis,taliair dan
kawalan banjir
Menggalakkan aktiviti ekonomi setempat
Membina pasar,ruang perniagaan,tempat berjaja
Ketua Majlis Bandaraya ialah Datuk Bandar
Ketua Majlis Perbandaran ialah Yang Dipertua Majlis
45

Ketua Majlis Daerah ialah Pegawai Daerah

Dilantik oleh Kerajaan Negeri
Pelantikan Ketua Kerajaan
Di Wilayah Persekutuan,dilantik oleh Menteri Wilayah
Tempatan
Persekutuan
Tugas Ketua Kerajaan
Mempengerusikan mesyuarat
Tempatan
Memanggil mesyuarat
Pegawai utama untuk memastikan kelancaran pentadbiran
Setiausaha Kerajaan
Kerajaan Tempatan
Tempatan
Dilantik oleh Kerajaan Negeri
Pegawai teknikal
Pegawai-pegawai Kerajaan
Pegawai tadbir
Tempatan
8-24 orang
Hasil pendapatan Majlis Bandaraya ialah RM100 j
Hasil pendapatan Majlis Perbandaran ialah RM20j
Kriteria Kerajaan
Hasil pendapatan Majlis Daerah<RM20j
Tempatan
Jumlah penduduk bandaraya ialah 500000 orang
Jumlah penduduk perbandaran ialah >150000 org
Jumlah penduduk Majlis Daerah ialah <150000 org
Mesyuarat Kerajaan
Diadakan sebulan sekali
Tempatan
Keahlian Kerajaan
Dilantik daripada kalangan ahli politik
Tempatan
Dilantik ketua jabatan teknikal daerah
Peruntukan daripada Kerajaan Tempatan
Peruntukan daripada Kerajaan Negeri
Cukai taksiran seperti cukai sampah, cukai pintu
Lesen penjaja
Lesen pusat hiburan
Sumber Kewangan
Lesen kedai kopi
Kerajaan Tempatan
Lesen anjing
Sewaan tempat berjaja
Sewaan ruang gerai di pasar
Bayaran perkhidmatan
Denda
Bilangan penduduk Kerajaan Tempatan
Kriteria Peruntukan
Jumlah hasil kutipan Kerajaan Tempatan
Kerajaan Persekutuan
Keluasan kawasan Kerajaan Tempatan
PENYELARASAN PENTADBIRAN
Antara Kerajaan
Majlis Raja-Raja
Persekutuan dengan
Majlis Tanah Negara
Kerajaan Negeri
Majlis Kewangan Negara
Majlis Negara bagi Kerajaan Tempatan
46

Majlis Perhutanan Negara

Majlis Perumahan Negara
Majlis Air Negara
Jawatankuasa Perhubungan antara Kerajaan Persekutuan
dengan Kerajaan Negeri
Mesyuarat Menteri-Menteri Besar atau Ketua Men
MAJLIS RAJA-RAJA
Membincangkan dasar-dasar negara spt di bawahHak istimewa orang Melayu
Hak istimewa Bumiputera Sabah dan Sarawak
Tugas Utama Majlis RajaPerubahan sempadan negeri
Raja
Kewarganegaraan
Penetapan tarikh upacara agama Islam yang sama
Taraf bahasa Melayu
MAJLIS TANAH NEGARA
Membentuk dasar penggunaan tanah di Malaysia
Mentadbir dasar penggunaan tanah di Malaysia
Fungsi Majlis Tanah
Berunding dengan Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri
Negara
tentang penggunaan tanah dan penyelarasannya
Memastikan tanah dikawal untuk pertanian,perhutanan dan
perlombongan sumber galian
Tanah di bawah kuasa Kerajaan Negeri
Undang-undang Tanah
Kerajaan Persekutuan boleh mengambil tanah sesebuah negeri
untuk kemajuan negara
Seorang wakil negeri yang dilantik oleh sultan/YDN
Wakil Sabah
Ahli Majlis Tanah Negara
Wakil Sarawak
Wakil dari Kerajaan Persekutuan (<10 orang)
MAJLIS KEWANGAN NEGARA
Mentadbir hal ehwal kewangan negara
Menentukan jumlah pinjaman wang Kerajaan Persekutuan
kepada Kerajaan Negeri
Fungsi Majlis Kewangan
Menentukan rancangan kemajuan negeri dan pembiayaannya
Negara
Menentukan pinjaman yang dibuat oleh Kerajaan Persekutuan
Mengadakan perundingan antara Kerajaan Persekutuan dengan
Kerajaan Negeri berhubung dengan penggunaan tanah
Bilangan penduduk Negeri
Kriteria peruntukan untuk
Jaringan jalan raya Persekutuan di negeri tersebut
Kerajaan Negeri
Peruntukan pembangunan khas
Ahli Majlis Kewangan
Perdana Menteri sebagai pengerusi
Negara
Menteri Kewangan yang dilantik oleh PM
47

Menteri lain yang dilantik oleh PM

Wakil-wakil Kerajaan Negeri yang dilantik oleh sultan/yDN
MAJLIS NEGARA BAGI KERAJAAN TEMPATAN
Fungsinya
Mengadakan penyelarasan dengan Kerajaan Tempatan
Menteri Perumahan
Ahli-ahlinya
Wakil Kerajaan Negeri yang dilantik oleh sultan/YDN
Ahli yang dlantik oleh Kerajaan Persekutuan (<10 org)
Membentuk dasar-dasar untuk memajukan Kerajaan Tempatan
Pelaksanaan projek PBT
Perkara-perkara yang
Tindakan Kerajaan Tempatan
diselaraskan
Undang-undang Kerajaan Tempatan
Penggubalan undang-undang oleh penasihat Kerajaan
Persekutuan dan Kerajaan Negeri
Majlis Tindakan Negara
Majlis Perancang Negara
Antara Kementerian
Majlis Keselamatan Negara
Jawatankuasa Kabinet
Majlis Tindakan Ekonomi Negara
Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Majlis Tindakan Negeri
Antara Negeri
Jawatankuasa Perancang Negeri
Jawatankuasa Keselamatan Negeri

Tujuan Penyelarasan
Pentadbiran

Menambah kecekapan dalam perkhidmatan awam

Menjimatkan sumber-sumber terhad
Mengelakkan pembaziran wang dan guna tenaga

MAJLIS PERHUTANAN NEGARA

Menyelaraskan dasar perhutanan
Menyelaraskan pentadbiran perhutanan
Tujuan Majlis Perhutanan
Menyelaraskan pengurusan perhutanan
Negara
Mengesahkan semua keputusan Majlis Perhutanan Negara
sebelum dilaksanakan oleh Negeri/Pusat
MAJLIS PERUMAHAN NEGARA
Selaraskan undang-undang pentadbiran perumahan negara
Menyediakan Projek Perumahan Rakyat (PPR) untuk
Majlis Perumahan Negara
memenuhi permintaan rakyat
Menempatkan semula setinggan
MAJLIS SUMBER AIR NEGARA (MSAN)
Tujuan penubuhan MSAN Mengatasi masalah air di Lembah Kelang, Selangor dan
48

Negeri Sembilan
Selaraskan bekalan air di seluruh negara
Negeri yang kaya air membantu negeri yang memerlukannya
Perdana Menteri
Anggota MSAN
Semua Menteri Besar
Semua Ketua Menteri
Menyelesaikan masalah air
Mencari tempat yang sesuai untuk dibina empangan
Menggalakkan negeri yang banyak air membantu negeri yang
Fungsi MSAN
ada masalah air
Mencari cara-cara menyalurkan air ke negeri yang ada masalah
air
JAWATANKUASA PERHUBUNGAN ANTARA KERAJAAN PERSEKUTUAN
DENGAN KERAJAAN NEGERI
Ketua Setiausaha Negara
AJK nya
Ketua Setiausaha Kementerian
Setiausaha Kerajaan Negeri
Mencari jalan penyelesaian jika wujud masalah antara
Peranannya
Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri
MESYUARAT MENTERI-MENTERI BESAR/KETUA MENTERI
Tujuannya

Membincangkan pelaksanaan,masalah dasar kerajaan

Membincangkan pelaksanaan,masalah projek kerajaan

PENYELARASAN ANTARA KEMENTERIAN

Antara Kementerian

Majlis Tindakan Negara

Majlis Perancang Negara
Majlis Keselamatan Negara
Jawatankuasa Kabinet
Majlis Tindakan Ekonomi Negara

MAJLIS TINDAKAN NEGARA/MTN

Menyelaraskan program-program pembangunan
Meneliti laporan kementerian,jabatan,agensi tentang projek
Fungsi MTN
pembangunan
Selaraskan masalah yang timbul antara agensi kerajaan
Perdana Menteri
Ahli MTN
Ahli kabinet
MAJLIS PERANCANG NEGARA/MPN
Ahli MPN
Perdana Menteri (selaku pengerusi)
49

Ahli kabinetnya
Mengkaji projek pembangunan
Menyiapkan projek pembangunan
Fungsi MPN
Membincangkan projek pembangunan
Membantu MTN melaksanakan projek pembangunan
Menyemak laporan kemajuan agensi ekonomi
MAJLIS KESELAMATAN NEGARA/MKN
Perdana Menteri sebagai pengerusi
Ahlinya
Ahli kabinetnya
Mewujudkan keamanan
Bekerjasama dengan semua agensi kerajaan untuk menjaga
keselamatan negara
Fungsi MKN
Berbincang tentang isu keselamatan negara
mengkaji isu keselamatan negara
menyelesaikan isu keselamatan negara
MAJLIS TINDAKAN EKONOMI NEGARA/MTEN
Mengatasi masalah ekonomi jangka pendek dan jangka
sederhana
Tujuan MTEN ditubuhkan
Mengelakkan negara daripada kegawatan ekonomi kerana
kejatuhan nilai ringgit dan saham BSKL
Perdana Menteri selaku pengerusi
Menteri yang berkaitan ekonomi
Ahlinya
Wakil daripada pelbagai bidang
Wakil daripada pelbagai sector

Fungsinya

Mengenalpasti isu yang mempengaruhi ekonomi

Mengenalpasti cabaran yang mempengaruhi ekon.
Memperkenalkan strategi untuk menghadapi cabaran ekonomi
Menyediakan pelan tindakan
Menyampaikan maklumat dan keputusan MTEN kepada
kabine

JAWATANKUASA KABINET
Tetap
Penubuhannya
Sementara (ad hoc)
Tujuannya
Contoh Jaw.Kabinet

Mengkaji isu-isu yang rumit

Menyelaraskan isu-isu yang rumit
Jawatankuasa mengenai krisis air
Jawatankuasa mengenai perpaduan negara
Jawatankuasa mengenai pendidikan tinggi
50

PENYELARASAN ANTARA NEGERI

Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Majlis Tindakan Negeri
Antara Negeri
Jawatankuasa Perancang Negeri
Jawatankuasa Keselamatan Negeri
MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI
Fungsinya
Sama seperti Kabinet di peringkat persekutuan
Ketuanya
MB/KM
Semenanjung Malaysia
Dipanggil Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Sabah
Dipanggil Kabinet Sabah
Sarawak
Dipanggil Majlis Tertinggi Sarawak
MAJLIS TINDAKAN NEGERI
Selaraskan projek pembangunan negeri
Fungsinya
Dibantu oleh Jawatankuasa Kerja Keselamatan Negeri dan
Jawatankuasa Kerja Kemajuan Negeri
JAWATANKUASA PERANCANG NEGERI
Peranannya
Selaraskan projek pembangunan negeri
JAWATANKUASA KESELAMATAN NEGERI
Selaraskan hal ehwal keselamatan negeri
Jawatankuasa keselamatan daerah selaraskan hal keselamatan
Peranannnya
daerah
Dibantu oleh JKKM dan JKKK
Menteri Besar/KM
Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Menambah kecekapan dalam perkhidmatan awam
Tujuan Penyelarasan
Menjimatkan sumber-sumber terhad
Pentadbiran
Mengelakkan pembaziran wang dan guna tenaga
JABATAN PEMBANGUNAN PERSEKUTUAN
Jabatan Pembangunan Persekutuan Kelantan
Komponen Jabatan
Jabatan Pembangunan Persekutuan Sabah
Pembangunan Persekutuan
Jabatan Pembangunan Persekutuan
Merancang projek pembangunan Kerajaan Persekutuan di
peringkat negeri
Fungsi JPP
Merancang projek pembangunan Kerajaan Persekutuan di
peringkat negeri
Ahlinya

Bidangkuasa JPP

JPP di bawah Unit Penyelarasan Pelaksanaan (UPP)

PEJABAT PEMBANGUNAN PERSEKUTUAN

Objektif Umum
Selaraskan projek dan program persekutuan dengan negeri
51

Fungsinya

Memastikan perbelanjaan kewangan mencapai tahap 100%

Memastikan prestasi fizikal ikut jadual
Memantau pelaksanaan projek pembangunan Persekutuan di
peringkat negeri
Menyelaraskan pelaksanaan projek pembangunan
Persekutuan di peringkat negeri
Memastikan projek pembangunan Persekutuan berjalan lancar
dan berkesan
Memastikan peruntukan diurus dengan baik dan digunakan
sepenuhnya
Memantau projek pembangunan Rancangan Malaysia Lima
Tahun
Melaksanakan projek pembangunan Rancangan Malaysia
Lima Tahun
Mengurus dan melaksanakan peruntukan projek khas
Persekutuan atas arahan PM
Merancang dan menyelaraskan rancangan pembangunan luar
Bandar di bawah peruntukan Persekutuan
Menyediakan laporan pencapaian projek persekutuan yang
telah dilaksanakan

TADBIR URUS NEGARA

KEPENTINGAN TADBIR URUS NEGARA YANG BAIK
Supaya rakyat mempercayai kerajaan yang dipilih
Meningkatkan budaya yang sihat
Menarik pelaburan
Kepentingan tadbir urus
Meningkatkan pernigaan
negara yang baik
Kecekapan pasaran modal
Keberkesanan ekonomi
Melambangkan kredibiliti kerajaan
CIRI TADBIR URUS NEGARA YANG BAIK
Ciri tadbir urus negara yang
baik
Setia
Jujur
Tidak melibatkan politik kerana ketidakadilan
Tiada kepentingan individu
Tiada kepentingan parti
Tegas
Pembahagian kuasa antara politik dan pentadbiran
Bersikap berkecuali
52

Tiada rasuah
Telus
CABARAN TADBIR URUS YANG BAIK
Komitmen pengurusan kepada tadbir urus
Hubungan erat dengan stakeholders
Akauntabiliti kepada pihak luar
Pematuhan kepada pihak luar
Cabaran Tadbir Urus Yang
Pematuhan kepada akauntabiliti dalaman
Baik
Pengurusan strategik
Pemantauan prestasi
Pengurusan risiko
Etika pengurusan dalam sektor kerajaan

53