K NNG BUNG B

Leo Babauta

K NNG BUNG B
Dch t quyn: The One Skill
How Mastering the Art of Letting Go Will Change Your Life
Tc gi: Leo Babauta
Dch gi: Nguyn Ho Nhin
Sch ny thuc T sch ECOBLADER ecoblader.com

K nng bung b

Quyn sch ny c vit tng cho nhng c gi tuyt

vi, nhng ngi ng h v h tr ti khng ngng ngh
trong sut thi gian qua. Khng li no c th th hin c
lng bit n su sc ca ti i vi cc bn.
Ti cm n cc bn rt nhiu!
Leo Babauta

Leo Babauta

K nng bung b

V tc gi
Leo Babauta l ngi sng lp Zen Habits, mt blog v
li sng n gin ha, pht trin thi quen v nng cao sc
mnh tinh thn. Anh sng San Francisco cng v v 6 a
nhc.
Leo bt u cuc hnh trnh thay i i mnh vo nm
2005, b thuc l v tp chy b. Trong sut nhng nm
sau, anh tham gia chy marathon, gim hn 13kg (sau
ny l 32kg), bt u n chay (sau ny chuyn dn t
vegetarian sang vegan1), gim v tr ht n, bt u dy

Vegetarian l ngi n chay, nhng vn tiu th cc sn phm khc

t ng vt nh trng, sa Vegan l ngi king lun c cc sn phm

nh trng, sa, v thm ch cc sn phm phi thc phm t ng vt nh
da, lng, t tm Nh vy, vegetarian tp trung vo vic n chay phc
v cho sc khe, cn vegan ch yu tp trung vo gi tr tn gi hoc trit
l sng.

Leo Babauta

K nng bung b
sm, t chn ch, v x l hon ton mi th ba bn v vt
cht v tinh thn.
Anh bt u vit Zen Habits chia s nhng g mnh
hc c trong qu trnh thay i cc thi quen. Ngy nay,
anh gip mi ngi thay i cuc sng thng qua cc quyn
sch v chng trnh thay i thi quen Sea Change.

Leo Babauta

K nng bung b

Li ni u
Quyn sch K Nng Bung B m cc bn ang c
c ecoblader dch t bn ting Anh The One Skill - How
Mastering the Art of Letting Go Will Change Your Life ca Leo
Babauta. Tc gi cho php mi ngi chia s quyn sch ny
min ph, vi mong mun nhng bi hc trong sch c th
gip mi ngi c mt cuc sng tt p hn.
Leo Babauta thng lp i lp li nhiu trong quyn
sch mnh bi hai l do. Th nht, nhng ni dung trong
sch rt n gin, nhng ch c th hiu bng cch t cm
nhn. Th nn, Leo Babauta lun lp li cc tng tng
c th thm dn dn trong qu trnh c. Th hai, nu bn
thc hnh cng lc vi vic c sch (ch khng i n kt
thc mi bt u ngh xem nn lm theo hay khng), bn s
thy quan im mnh dn thay i mi ln nhn li nhng
tng, nhng v d c ni n nhng chng trc.
Leo Babauta

K nng bung b
K Nng Bung B c th c c xong ch trong mt
ting ng h, nhng ti u ha li ch, dch gi khuyn
ngh c gi nn c mt vi chng, sau nghin ngm
lm theo, ri hm sau li c cc chng ny v thm
mt s chng khc na. C th bn s mt c thng c
xong quyn sch hn 100 trang, nhng chnh 1 thng li
l 1 thng gip bn thay i i mnh gn nh ton din.
Ngoi ra, cc bn c th download min ph mt quyn
sch khc ca Leo Babauta: Bit Hi Lng, dch t bn ting
Anh Little Book of Contentment ti ecoblader y. Cc bn
c th c c hai, hoc ch c mt vi chng cng c,
bi vn khng phi l ni dung, m l thu hiu tinh thn
sng.
Chc cc bn c th bnh tm hn trong mi chuyn v
thy c v p ca cuc sng xung quanh mnh!
ecoblader

Leo Babauta

K nng bung b

MC LC
CHNG 1: V sao nn bung b? .................................................... 8
CHNG 2: i mt vi s chn ch .......................................... 14
CHNG 3: i mt vi ni s....................................................... 18
CHNG 4: i mt vi nhng ngi k cc ........................... 23
CHNG 5: i mt vi s xao nhng ........................................ 28
CHNG 6: i mt vi thi quen................................................ 32
CHNG 7: i mt vi khao kht s hu ............................... 36
CHNG 8: i mt vi s phn i t ngi khc ............. 39
CHNG 9: i mt vi s thay i ............................................ 43

Leo Babauta

K nng bung b
CHNG 10: i mt vi s mt mt ......................................... 48
CHNG 11: Pht trin k nng bung b................................. 55
CHNG 12: K nng th nht: Nhn bit du hiu .............. 59
CHNG 13: ...............................................................................................
K nng th hai: Nhn bit vin cnh l tng ................ 63
CHNG 14: K nng th ba: Nhn bit tc hi....................... 68
CHNG 15: K nng th t: Bung b bng tnh yu ......... 72
CHNG 16: K nng th nm: Nhn thc thc ti............... 75
CHNG 17: Luyn tp cc k nng ............................................. 78
CHNG 18: Sau khi bung b ...................................................... 85
CHNG 19: Nhng nhm ln v bung b ............................. 88
CHNG 20: Nhng v d v bung b ...................................... 97
CHNG 21: Con ng pha trc .......................................... 108

Leo Babauta

K nng bung b

CHNG 1
V sao nn bung b?

Leo Babauta

K nng bung b

Khng th bung b l ngun gc ca mi vn .

Ti bt gp tng ny trong mt quyn sch v Thin
vi nm trc, v ti v cng bt ng v s n gin ca
tng y
C tht l nh th khng?
Hy tng tng mt con chim ang bay. Con chim
hon ton sng trong thc ti y, hon ton tp trung bay
ln v dng i mt tinh tng ca mnh tm kim thc n.
N khng h ngh: Ti sao trn cao lnh th ny? My
con chim khc s ngh g v mnh? Cht na mnh s lm g
khi gp my con chim khc? Mnh c phi l k thnh cng
trong nghip xy t khng? Ti sao ngc mnh khng b
nh my con khc? Ti sao mnh khng dy sm c nh
my a kia?
Vn vn v vn vn.

Leo Babauta

K nng bung b
D nhin l no con ngi ln hn chim, nn ta mi c
kh nng gii quyt vn , lm th v xy nhng ta nh
chc tri. Ta c nhiu kh nng v vic ngh hn l mt
con chim n gin ch bay trong gi.
Tuy nhin, cng v th, ta li bt u gp vn . Vn
y khng phi l ngho i, bnh tt, m l suy ngh qu
nhiu, t con ngi bt u kh , bc bi, bun chn v
tc gin vi nhng g v s xy ra vi mnh.
Nhn ra c vn , ti bt u thc hnh tng
Thin ny trong nhng nm qua, v kt qu cc k tuyt vi:
Ti gim stress, t chn ch hn, nng cao cht lng cc
mi quan h, tng cng kh nng i din vi thay i, hc
c cch thay i thi quen, v ch tm hon ton vo
thc ti cuc sng ca mnh.
K nng bung b l mt k nng cc k quan trng. V
ngc nhin thay, nhiu ngi li c xu hng phn i
tng ny.
Hy xem mt s v d (ti s ni r hn nhng chng
sau):
- Stress: Ta thng mun mi vic din ra theo mnh,
v khi thc ti khng c nh , ta bt u stress. Nu ta
Leo Babauta

10

K nng bung b
c th bung b hnh nh l tng y chp nhn v trn
trng thc ti, ta c th gim stress rt hiu qu.
- S chn ch: Ta chn ch v s tht bi, s lm vic
kh, s s ri lon v kh chu. Nhng nu ta c th bung
b tham vng v s d dng, s thnh cng, s d chu
trong ngh, v chp nhn rng cuc i ta s c nhiu tri
nghim khc hn, ta s c th dn thn lm mi th m
khng suy ngh nhiu na.
- Thi quen v s mt tp trung: Nhiu ngi khng th
thay i thi quen hay thng mt tp trung cng v l do
tng t nh trn.
- S kh chu vi ngi khc: Ta bc mnh vi ngi
khc v h khng c x theo ta. T , quan h gia ta vi
h bt u xu i khi ta trt gin ln h. Thay v , ta c th
thi khng khng khng h phi hnh ng theo mnh,
chp nhn con ngi h, th thi. Nh th, mi quan h gia
ta v h s tt hn. Ti p dng thnh cng vi cha ti, v
ti v cc con.
- S mt mt: Khi mt ngi bn yu thng mt i, hay
khi ta mt vic, hay khi ta bnh nng, ta thng rt au. V
y l chuyn khng th trnh c (v ta nn chp nhn s
Leo Babauta

11

K nng bung b
au thng, mt mt ny), nn nu c th bung b, ta s
i mt vi s mt mt tt hn.
- Ham mun hin din: Rt nhiu ngi mun hin din
mi ni khng b qua bt k s kin no, bi theo h,
ch c nh vy h mi tn hng cuc sng hon ton c.
Th nhng, c tng tng bn ang c mt da n hp
dn trc mt, v vn va n va suy ngh v cng vic, th
r rng bn b qua mi v tuyt vi ca thc n ri. Nu
bn c th ch tm hon ton vo thng thc, trn trng
tri nghim khi n, th mi th tt p hn nhiu. Cuc sng
l th , ta thng b m nh bi nhng th khc, mun
hin din nhng ni khc, nn li khng th tn hng
bn thn trong thc ti. Ta c th hc cch b qua nhng
suy ngh v bn thn trong tng lai hay qu kh, hon
ton ch tm vo cuc sng thc ti, c th cm nhn r
rng hn.
- Ni s hi: Ngun gc ca mi vn l s s hi s
hi khng dm khi nghip, cho n s hi khng dm gim
cn. Ngun gc ca s s hi li n t nhng vin cnh l
tng ta t t ra cho mnh. Ta s ni n vic ny k hn
phn sau. Cn y, ta n gin s rng nu mnh c
Leo Babauta

12

K nng bung b
th bung b nhng vin cnh l tng y, ta s c th
bung cho ni s bay theo gi.
Nhng iu trn s cho bn cm nhn cuc sng ca ta
s thay i th no nu bit bung b. Khi , bn s i mt
vi nhng vn trong cuc sng d dng hn nhiu.
Bung b l mt k nng c th luyn tp c. R rng
l khng d, nhng bn c th luyn thnh ch vi 5 pht
luyn tp mi ngy. 5 pht ngn ngi mi ngy y nghe c
v n gin, nhng s to nn nhng th cc k ln lao.
Trong quyn sch nh ny, ta s nghin cu xem k nng
bung b s gip ta x l cc vn khc nhau nh th no,
cng nh ch r cch pht trin v luyn tp k nng bung
b mt cch hiu qu.

Leo Babauta

13

K nng bung b

CHNG 2
i mt vi s chn ch

Leo Babauta

14

K nng bung b

Ai cng chn ch thiu quyt on. Nhng m ti sao?

Nguyn nhn: s. Ta s tht bi, s nhng th kh khn,
s s kh chu, ri rm.
Ni s ny n t u? Vin cnh l tng: ta tng
tng v mun mnh thnh cng, mun mi th tht d
dng v thoi mi, mun mnh lun bit phi lm g.
Nathan ang phi vit lun vn. Anh ngng lm c
thng ri. Ti bit rng anh s l ngi u tin b lm lun
vn.
Anh s iu g ch? Thc ra l vit lun vn l mt cng
vic kh kh khn, phc tp v i khi rt ri. Nathan bit
rng c tun cy ba ang trc mt, v anh bt u nht
ch. Anh khng bit phi bt u t u, v ngh phi lm
c bi nghin cu s vi hng chc trang phi vit tht
ng s. Cc k ng s. Th nn ni s ny khin anh mun

Leo Babauta

15

K nng bung b
quay qua lm nhng th d dng hn, v d nh lt web
hay xem ti vi.
Ni s ca Nathan n t nhng vin cnh l tng anh
thm ch khng ch n. Vin cnh cuc sng n gin v
d chu, rng anh lun bit mnh ang lm g, rng anh gii
giang hn ngi khc, rng anh s thnh cng. Khi thc t
khng nh tng tng, anh bt u tm cch n trnh
Khi bn c mt vin cnh l tng, bn thng s bt
u s thc t khng nh m. Th l bn bt u m ly l
tng, v trong u mnh, vin cnh y bt u ha thnh
s tht. Nhng ch trong tng tng m thi.
Vy Nathan c th lm g ngn ni s hi ang khin
anh chn ch? Anh c th lm g hon thnh lun vn ca
mnh?
Anh c th bung b vin cnh l tng ny. Cuc sng
khng nht thit c phi n gin. Thc t l ta ch c th
t c nhng th c gi tr khi hon thnh nhng cng
vic kh khn. Cuc sng khng nht thit c phi d chu.
Thc t l ch khi vt qua vng an ton ta mi ln ln.
Nathan khng nht thit c phi bit mnh ang lm g. Ch

Leo Babauta

16

K nng bung b
khi ta lm nhng th ta khng bit, ta mi hc c nhng
k nng mi v hon thin chnh mnh.
L ra Nathan nn bit n nhng s kh khn y, bi
chnh l th a anh n thnh qu, bi s kh chu y
s a n s pht trin, v bi s khng r rng mi a
n cc bi hc i.
Anh c th bung b cc vin cnh l tng, v th l t
nhin cuc sng bng chng khng cn ng s na.
Anh c th chp nhn rng mi th s rt kh khn, kh
chu, sau trn trng nhng tri nghim y ri tp
trung lm vic ca mnh. Nathan c th tp trung vo lun
vn, cm nhn chnh nhng pht giy kh khn y.
Bung b, chp nhn, trn trng, tp trung vo thc ti
v lm vic. n thuc n gin cho s chn ch.

Leo Babauta

17

K nng bung b

CHNG 3
i mt vi ni s

Leo Babauta

18

K nng bung b

Ni s hi khng ch sinh ra s chn ch thiu quyt

on, m n cn sinh ra hu ht nhng vn trong i ta.
Nhng ni s ny c ngun gc t nhng vin cnh l tng
s c ni n chng cui.
Hy xem mt s vn thng ny sinh t ni s hi:
1. N nn: C rt nhiu nguyn do, nhng thng xut
hin nu bn chi tiu nhiu hn thu nhp v thi quen
nghin mua sm, hay ni cch khc, do bn s phi t b
nhng tin nghi mnh quen dng. Thi quen nghin mua
sm c th xut hin bi s kh chu (s rng mt th g
bn mun li khng xy ra) hoc s c n (s rng mnh
khng tt) hoc t vic c ao mt cuc sng tt p
hn (s rng bn thn s khng n nh hin ti na). T b
nhng tin nghi (nh li c ph sng, nh ca hay xe p)
ng l rt kh, nu nh ta vn cn s phi sng kh, s
ngi khc s nh gi mnh nu mc ci bp.
Leo Babauta

19

K nng bung b
2. Cc vn v quan h: R rng c rt nhiu nguyn
nhn (v d nh cm thy ngi khc c vn , d chnh
bn thn bn cng c vn ) Mt s ni s hi khin cc
vn v quan h bt u ny sinh bao gm ni s hi phi
th lng kim sot (khin ta bt u mun kim sot ngi
khc), s rng mnh khng tt, s b b ri hay mt tin
tng, s khng c chp nhn, s phi chp nhn ngi
khc (thc ra y cng l mt loi s lin quan n vic
kim sot ngi khc).
3. Khng th tp th dc: Mt ln na, c rt nhiu
nguyn do cho vn ny, v d nh: khng c thi gian
(s phi bung b nhng vic khc ta quen lm), do vic
tp th dc qu kh (s phi i mt vi s kh khn), do
nhng th gy xao nhng nh ti vi, internet (s b l nhng
vic ang din ra, s phi i mt vi kh khn).
4. Khng th n king: Tng t nh tp th dc trn.
Ngoi ra cn c nguyn nhn t cc vn v cm xc,
tng t nh nhng ni s gy nn thi quen nghin mua
sm v rc ri v ti chnh.
5. Khng lm vic mnh yu thch: C th ta khng bit
mnh mun lm g, c ngha l khng ht mnh khm ph (s
Leo Babauta

20

K nng bung b
tht bi); hoc c th ta bit mnh mun g, nhng khng
dm lm (s tht bi), hoc s rng bn thn khng kh
nng.
6. p lc cng vic/hc tp: Ta c nhiu vic cn lm,
nhng ci chnh l khi lng cng vic khng phi l vn
. Khi lng cng vic l khch quan, cho d ta c thi
gian lm hay khng (thm ch lm tt na). Vn thc ra
nm vic ta lun lo lng v vic phi lm ht nhng vic
ny. Ni cch khc, ta c mt vin cnh l tng (Mnh s
lm ht vic ny ng gi mt cch cc k hon ho), ri
bt u s rng vin cnh y khng tr thnh s tht. Nh
vy ni s bt ngun t nhng vin cnh l tng phi thc
t. Ta khng th lm tt c mi vic mt cch hon ho v
ng gi c. Khng ai lm c ht. Hy chp nhn thc
t rng ta s ch c th lm xong mt s vic ht kh nng
ca mnh, v nu tht bi th ta cng c th hc hi. l
cch mi th vn hnh. Khng c ai l hon ho c u. Vin
cnh l tng y khng h tn ti trong thc t.
Vn vn v vn vn. Tt c nhng vn khc cng
tng t nh nhng vn v d trn.

Leo Babauta

21

K nng bung b
S tht bi, s khng kh nng, s mt kim sot, s
mt mnh, s b b ri, s kh khn, s b l nhng vic
ang din ra, s rng cuc sng s kh chu hn, s rng cc
vin cnh l tng khng tr thnh s tht.
Tt c nhng ni s y u bt ngun t cc vin cnh l
tng phi thc t, cng vi s thiu nim tin vo bn thn
v thc ti.
Nu c th luyn tp k nng bung b cc vin cnh l
tng phi thc t, v bt u chp nhn, cng nh tin tng
vo bn thn v thc ti, ta s c th t nhin vt qua rt
rt nhiu vn . Mi vn u bt ngun t ni s, v ni
s th bt ngun t vin cnh l tng. Hy cho gi cun
nhng l tng y bay i.

Leo Babauta

22

K nng bung b

CHNG 4
i mt vi nhng ngi k cc

Leo Babauta

23

K nng bung b

Nhiu ngi rt k cc. Tay li xe trn ng th th l,

tay ng nghip th c my thi quen kinh d, cn my a
con ca ta th chng bao gi nghe li cha m.
Ti khng ni l ta phi vui khi gp nhng ngi c x
km. ti l ta phi bit cch bung b ci k vng mun
mi ngi c x ng mnh. Nh th ta s hnh phc hn
nhiu.
Hy nghe cu chuyn ca Marie: C y ni in ln v g
ng nghip Scott ang qut vo mt c mt cch v cng
gin d v th l.
D nhin cch c x ca Scott khng ng, nhng nu
Marie phn ng cng bng s gin d, th tnh hnh khng
th kh hn. Vic ni gin ngc li khng th lm Marie vui
c. Chc chn.
y c vi th ng ch :

Leo Babauta

24

K nng bung b
1. C th Scott ang c chuyn kh khn. Hoc c th
anh khng gii chu p lc. Cng c th anh khng biu t
kin ca mnh tt cho lm. D vn l g, th cn nguyn
cng l t anh ng nghip, ch khng phi l t Marie.
2. Ngay c d Scott c l do ni quu vi Marie (v d
nh c lm sai g chng hn), th Scott vn c th ni
nng bnh tnh v mang tnh xy dng hn. Nhng y r
rng l Scott khng la chn cch ni ny. Tuy vy, Marie
vn c th la chn va hiu ca Scott (v d nh khng
bao gi c dng font Comic Sans trong bo co kinh
doanh chng hn), va khng qua n cn gin ca
Scott. Anh ang khng kim ch c mnh, l vn ca
anh, ch khng phi ca Marie.
3. Marie c th v nn phn ng vi Scott, nhng khng
phi bng cn gin. Nu c c th bung b cch phn hi
bng s gin d (rt thng gp), c s c th phn hi mt
cch bnh tnh v mang tnh xy dng hn.
4. Marie khng c nhim v thay i Scott. C khng th
buc anh d mn hn, d mun. Thay v vy, c c th thay
i cch phn ng ca bn thn. mi l nhim v ca
Marie.
Leo Babauta

25

K nng bung b
5. Tuy nhin, Marie vn c th c x mt cch cm
thng, ngay c d c khng ngh l Scott ng c cm
thng. Scott ng c g khng phi l vn . Nu anh
ang au kh, mt mi, Marie c th tr thnh ngi ln
v thng cm vi ni au kh, mt mi ca anh (v ca bn
thn c na). Cch ny s gip ci thin tnh hnh v lm c
hai vui v hn.
Ti thy nhiu ngi s khng khng phn nh r
ng sai trong trng hp ny. Scott sai, v ng b lnh
hu qu, ch khng h ng c cm thng. Chnh vin
cnh l tng ca ta v ci ng mi l vn . Khng h c
ci g l chn l tuyt i c. Ta mun mi ngi c x ng
n, nhng trong thc t, chuyn s khng xy ra u.
Bm vu vo cc vin cnh l tng, ni mi ngi lun
c x theo ta (khng h thc t cht no) chnh l nguyn
nhn to nn cn gin, s bc bi, stress v s tht vng.
Thay vo , ta c th bung b ht nhng vin cnh ny, v
chp nhn thc ti.
Thc ti l g? Scott ang bun bc, nng gin, stress v
c x khng ng mc. Marie c th chp nhn thc ti ny,
bung b vin cnh l tng (ngun gc cn gin), ri
Leo Babauta

26

K nng bung b
phn hi mt cch cm thng v bnh tnh. C c nhiu cch
i mt vi Scott, thay v c gin d theo.
D nhin bung b cc vin cnh l tng, chp nhn
thc ti v c x ng mc mt cch cm thng khng h
d, nhng hon ton c th luyn tp c.

Leo Babauta

27

K nng bung b

CHNG 5
i mt vi s xao nhng

Leo Babauta

28

K nng bung b

S xao nhng l mt biu hin khc ca s chn ch. Ta

khng mun tp trung vo mt vic, bi v vic qu kh,
th ri ta bn thn mnh xao nhng.
Nhng th khin ta xao nhng rt d dng v d chu. Ta
gii nhng vic ny. Ta khng cn phi s tht bi, s kh
chu hay s rc ri. Chi game, lt web, Facebook hay xem
ti vi tt c u l nhng tr u c ta lun mun lm hn
c.
Vy ta c th i mt vi nhng th thu ht, li ko y
nh th no?
Qu n gin, ta c th luyn tp cch bung b.
Hy th th ny xem (ban u ch cn th trong vi
pht, sau ko di thi gian hn):
1. Nhn thng vo nhng th khin ta xao nhng, v tm
xem ti sao ta li b thu ht bi nhng th ny. C th l v

Leo Babauta

29

K nng bung b
n d dng hay th v. Chnh nhng tnh cht ny khin ta
lun mun lm nhng vic .
2. Nhn nhn nhng tc hi ca nhng th lm ta xao
nhng. Khi xao nhng th c hi g?
3. Nhn nhn s tm thi ca nhng tc nhn gy xao
nhng ny. Ta ch t c s sung sng nht thi ch
khng ko di. Ta c tim mt liu thuc vui v, nhng
sau li cn thm liu na, c nh ma ty vy.
4. Th bung b nhng tc nhn gy xao nhng ny, ch
mt cht thi. Trong qung thi gian , th tp cm nhn
thy hi lng vi cuc sng ca mnh m khng cn sa
vo nhng tr v b y. Nu cuc sng ca ta khng c
nhng tr kia, th ta c li g?
5. T hi liu c nhng ngun cm hng sng no bn
trong ta hay khng, thay v phi tm kim t bn ngoi. Ta c
th hi lng vi bn thn hay khng? Ta c th hon ton
tn hng hot ng ta ang lm trong thc t, v d nh
c sch, vit lch hay ra ngoi thin nhin hay khng?
6. Nhn nhn v tn hng s t do t vic bung b i
nhng tr v b gy xao nhng. Bn s thy cm gic ny
tht tuyt vi.
Leo Babauta

30

K nng bung b
Thc hnh phng php ny tng cht mt thi, khng
kh u. Hy th ngay by gi ch trong mt vi pht l .
Sau khi quen c th ko di thi gian nhn nhn hn.
Cng ngy bn s cng tin b thi.

Leo Babauta

31

K nng bung b

CHNG 6
i mt vi thi quen

Leo Babauta

32

K nng bung b

Gy dng thi quen mi rt n gin: lun thc hin

hot ng ta mun (v d nh tp th dc) ngay sau mt du
hiu kch hot no (v d nh sau khi ung c ph sng).
Ch cn lp li nhiu ln l hot ng bt u thnh
thi quen. Sau mt qung thi gian nht nh, mi khi xut
hin du hiu kch hot, ta s t cm thy phi hon thnh
hot ng.
Nu n gin vy th ti sao ta li kh to thi quen n
th? l do lun c nhng th khc xen vo qu trnh n
gin ny:
- Ni s phi thc hin thi quen mi. Tp th dc v
thin nh l hai v d in hnh. Ngi ta rt hay s lm (v
kh khn, kh chu, ri rm) nn h thng tm cch trnh
n ri lao vo lm nhng vic v b gy xao nhng.
- Qu mt mi, hoc c qu nhiu th cn tr thi quen.
C nhiu l do khin ta khng th lm theo thi quen mi.
Leo Babauta

33

K nng bung b
Nhng nu thc s cam kt vi bn thn, ta hon ton c
th tm ra cch gii quyt cc kh khn ny. V d, nu ngy
mai c vic phi lm ngay vo lc tp th dc, ta hon ton
c th ng sm dy sm v c thm thi gian tp th dc
trc khi lm. Cch x l hon ton n gin, nhng thng
th ngi ta hay t b, bi ta hay c vin cnh l tng l
mnh s thnh cng ngay t u.
- Kh t b thi quen c. Khi ta bt u thi quen mi,
ngha l ta ang t b thi quen c. Tp th dc bui sng
ng ngha vi vic ta phi b thi quen lt Facebook vo
bui sng. To lp thi quen mi i hi ta phi c thc
bung b thi quen c, v tp trung thc hin hot ng
mi cho ti khi hnh thnh thi quen.
Tt c nhng kh khn ni trn khng phi l khng th
vt qua, nhng gii quyt kh khn no, ta cng phi
bung b vi th:
1. Bung b nhng vin cnh l tng to nn ni s.
2. Bung b vin cnh l tng rng mnh phi thnh
cng ngay tc khc. Thay vo , hy chp nhn tht bi l
mt phn ca qu trnh hc hi. Hy nhn thc thc ti ny
v lin tc tm kim phng php pht trin.
Leo Babauta

34

K nng bung b
3. Bung b thi quen c v tp trung hnh thnh thi
quen mi.
K nng bung b hon ton c th gip ta to lp thi
quen mi c ch hn trong cuc sng.

Leo Babauta

35

K nng bung b

CHNG 7
i mt vi khao kht s hu

Leo Babauta

36

K nng bung b

Mt trong nhng th hu ch nht ti tng lm chnh l

dn dp i mnh, b i kha kh linh tinh v khng cn
thit t dng trong nh, o qun, cho n cc loi my
mc, sch v, chn bt, k vt
Mt cn nh cha c tinh gin l mt th v cng p
i vi ti. Nhng quan trng hn, ti hc c rng mnh
cn phi bung b bt nhng th mnh ang s hu.
Ti sao ti li tch ly qu nhiu ti sn nh vy? Th ra
l c gia nh ti (k c ti) c thi quen mua sm. Chng ti
cng hay mua ci mi nhng vn gi ci c. Th l c nh
cht ng trong nh kho khi thay mi, ri b qun
lun .
Ti sao ti li c gi nhng vt dng ny? Rt nhiu vt
dng rt d b i, nhng a s li rt kh t b. Ti gn
kt v mt cm xc vi nhng th ny ri.

Leo Babauta

37

K nng bung b
Nhng vt dng y tha mn nhu cu cm xc ca ti.
Ti cm thy an ton v thoi mi. Mi ln thy nhng vt
y th ti li c gi nh v nhng k nim, nhng hi vng
ti tng c (v d nh nhng quyn sch ti tng hi vng
l mnh s c, nhng dng c tp luyn th dc th thao ti
tng ngh mnh s s dng hng ngy). Trn thc t, ti
khng h cn nhng vt y phc v nhu cu cm xc ca
mnh. Ti hon ton c th tha mn nhu cu tnh cm bng
cch khc m khng cn kh kh s hu nhng vt dng
khng cn thit y.
Vy l bung b khao kht s hu ng ngha vi vic
bung b nhng vt dng ti tng ngh l cn thit nhng
trn thc t l khng h quan trng. C ngha l ti phi
bung b bn ng ca ti khi mua nhng vt ny. C ngha l
ti phi bung b cuc sng trong qu kh, khi m ti vn
cn s hu nhng th y.
Qu trnh bung b ny tht s rt l. Ti nhn ra rng
mnh c th sng vui v m khng cn nhng th ti vn
ngh l mnh cn. Ti nhn ra rng bung b va au n
nhng cng rt k diu, bi l mt qu trnh gm nhng
mt mt xen ln vi s t do.
Leo Babauta

38

K nng bung b

CHNG 8
i mt vi s phn i
t ngi khc

Leo Babauta

39

K nng bung b

Thng th ta lun mun ngi khc thay i, hoc l

mun thay i nhng ngi khc li ng chiu ngc li.
Ti sao h li khng bung b v chp nhn thay i?
Bi v ta khng th bt buc h thay i. Ta khng h kim
sot h.
Bung b tr thnh qu trnh chp nhn rng ta khng
th kim sot ngi khc hay th gii c. Cuc sng
khng nm trong tm kim sot ca ta, d ta c c gng n
th no.
Hy bung b nhng ngh cung lon v s kim sot
i.
Bn s gp trng hp ny khi lm cha m: u tin, c
v nh bn kim sot hon ton cuc i con mnh, bi bn
kim sot nh , thc n, qun o v chi ca tr. Bn
ngh rng mnh ang hng con mnh tr thnh ngi tt.

Leo Babauta

40

K nng bung b
Khi ti nh ln ln, mi th bt u tr nn kh phc
tp. Con bn khng nghe li. Con bn khng thch nhng tr
m bn mun n chi. N khng coi trng nhng gi tr m
bn lun trn trng. N li cn hay ci li na.
Bn mun kim sot con mnh, nhng n khng c.
Thc t l a tr no cng l chnh mnh. Mi a tr u
l mt con ngi c lp, v ti nh s lun tr thnh loi
ngi m n mun. D nhin l bn c nh hng, nhng
khng th kim sot c qu trnh ny.
Ha ra l, ta thm ch khng h kim sot c ti nh
ngay khi cn nh. Khi cn l tr s sinh, ta kim sot mi
trng sng ca con mnh, nhng chnh tr l ngi quyt
nh cch tip nhn. Mi a tr c cch tip nhn khc
nhau. Ta phn ng li cch phn ng ca ti nh. Nh vy,
con bn cng ang thay i bn ngay khi bn ang c gng
thay i tr.
Nguyn l ny vn ng vi tt c nhng ngi ta gp
trong i. Ta khng kim sot h, v d nhin l khng th.
Ta c th tc ng, gy nh hng ln h. V ngc li, h
cng nh hng n ta.

Leo Babauta

41

K nng bung b
Hy bung b i khao kht kim sot ngi khc, v b
lun ngh thay i h i. H phn ng li cng l t nhin
thi. Thay v vy, hy tp trung vo chnh mnh, v tr thnh
gng sng cho h. Hy tr thnh ngi bit cm thng.
Hy ngh xem mnh c th gip h th no l qu ri.

Leo Babauta

42

K nng bung b

CHNG 9
i mt vi s thay i

Leo Babauta

43

K nng bung b

Chn l l bt k iu g bt k ngi no, bt k tnh

hung no, bt k vt th no, bt k c th sng no cng
u vn ng v thay i.
Con ngi khng phi l thc th tn ti vnh vin
khng thay i. Ngay c bn thn ta cng u thay i hng
gi. C th ta vn gi mt s tnh cht c no , nhng ta
khng cn l ta ca ngy hm qua na. Ai cng vy c.
Ngay c nhng vt th trng c v ang ng yn cng
lun vn ng. Nhng th ny ang phn r, c k hn, ha
thch, b bo mn
S bt n ny tht ng s, nhng cng tht t do.
Khi ta c th nhn vo bn cht bt n ca mi th
quanh mnh, ta s thy c rng mnh lun c gng nm
gi th khng th gi, c nh gi tay c nu cn gi thong
vy. Ta c nm bt nhng th khng bao gi ng yn, v
lm au chnh mnh. l l do ti sao ta li s, ti sao ta li
Leo Babauta

44

K nng bung b
chn ch, ti sao ta li xao nhng, b stress, nng gin v bc
bi.
S thay i, bt n cng vi s mt mt i km (ta lun
mt i cuc sng, mt i chnh mnh trong qu kh) tht s
l rt ng s. Ta mun mi th gi nguyn nh c, nhng
khng th. l l do ta au.
Ta nn lm g i mt vi ni s v s thay i, s
bt n v mt mt ny? n gin l chp nhn thc ti. l
cch vn hnh ca cuc sng. Ta khng th thay i tnh bt
n ca cuc sng hay chnh bn thn mnh. Ta c th la
chn, hoc l chng i li bn cht t nhin ri au kh,
hoc l c n gin chp nhn l xong.
V ri sau , ta c th thy s t do trong chnh s bt
n. Nu ta bit mnh lun thay i, v nhn ra rng khng h
c vic g l bt bin, th ta cng c th nhn ra rng mnh
lun c trao c hi ha thnh mt con ngi mi mi
giy. V bn thn ta lun bt n, lun thay i, ta c th bin
mnh thnh bt c th g ta mun. Ta u cn b tri buc
hon ton vo bn thn mnh mt pht trc y na.
Ly v d mt pht trc, ti ang l mt con ngi
ang chn ch khng dm t bt vit quyn sch ny. Ti
Leo Babauta

45

K nng bung b
ngh: Mnh tht l mt nh vn ng chn, mt k ch bit
chn ch thiu quyt on! V ri t nn bn thn mnh.
Hoc ti c th bung b hnh nh bn thn mnh mt pht
trc v xy dng mt con ngi mi ang say sa vit
lch, ch n gin bng cch bt u vit m thi.
Vy nu bn ang c thi quen xu, bn c th bung b
bn ng qu kh, bi v nhng g trong qu kh bin mt
ri. Hy to nn mt con ngi mi, c th, c th.
Nu ngi yu ca bn ni quu vi ta, r rng l khng
h vui cht no. Nhng nu s nng gin y l do chnh h
ang au kh, th hy nhn nhn th ny: ni au y c th
thay i v ngui ngoai. Nu nng vi phn ng, th chnh ta
li bc bi v mt ngi ang sai tri v c th thay i (tht
khng ng). Thay vo , ta c th cm thng vi h, v
gip h ngui ngoai. Ta hon ton c th bung b i bn
ng nng gin trong qu kh ca chnh mnh, v to nn mt
con ngi bnh tnh, bit cm thng. Khi , mi quan h
gia hai ngi c th c ti dng, cng v mi quan h
ny lun c lm mi.
Ti khng c ni qu kh hon ton v ngha. R rng
qu kh nh hng n hin ti v tng lai. Tuy nhin, ta
Leo Babauta

46

K nng bung b
khng nht thit c phi dnh cht vi qu kh. Nu th g
cng lun thay i, th chnh ni au trong qu kh cng
hon ton c th bin chuyn i.
Nhng g ti ni c v kh m h, v ng l nh vy. Ta
s tp trung vo nhng th r rng hn nhng phn sau.
Nhng phn ny gip cho ta nhn nhn r mnh ang phi
i mt vi nhng th g khi luyn tp k nng bung b. K
nng ny s gip ta i din vi thc ti, thay v c bm vu
theo vin cnh l tng phi thc t. Khi , ta c th thoi
mi hn gia thc ti lun lun thay i ny.

Leo Babauta

47

K nng bung b

CHNG 10
i mt vi s mt mt

Leo Babauta

48

K nng bung b

Mt trong nhng th kh i din nht chnh l s mt

mt, v d nh mt vic lm, mt nh ca, mt ngi thn.
Tuy nhin, ta cng chu nh hng bi nhng mt mt nh
hn hng ngy, v d nh mt hp ng, mt sc khe tm
thi, mt i vin cnh v thng ti thnh t khi ang phi
hng chu tht bi.
Nhng mt mt d ln hay nh u khin ta kh. S au
kh v mt mt l mt phn ca cuc sng, nhng khng
nht thit phi tc ng mnh n i ta nh ta ngh. Ta hay
c thi quen ko di s au kh mt cch khng h ng.
V d:
- Li c ph ti thch b v. y l mt s mt mt, v ti
tht rt bun, d nhin. Tuy nhin, lc ny ti c th bung
b v tip tc sng, khi ni au v li khng nh hng g
lm. Tuy nhin, thi thng l ti s ni in vi bt k k
no dm lm v ci li yu du ca ti, thm ch cch mt h
Leo Babauta

49

K nng bung b
mt thi gian. Ti s t hi: Tri i, ti sao li l ci li ca
mnh? V bt u kh s mt thi gian, thm mong ci li
bng vn nguyn, lng th trch c cuc i bt cng v i.
Ni au ko di hon ton l do ti, ch khng phi l v ci
li v. Ti c nu ko ci vin cnh l tng (ti vn cn ci li
lnh), m khng chp nhn thc ti l n v ri.
- Amir mt vic. D nhin y l mt bin c ln, v d
nhin i anh s khng cn c nh lc trc. Mt vic l
mt c m thng vo ci ti, nn vic Amir au kh cng l
d hiu. Tuy nhin, cng ngay lc ny, anh c th bung b
s mt mt, chp nhn thc ti mi (tht nghip), v tm
cch bc tip. Anh c th tm vic mi, tm ni mi r
hn, bn bt xe xn v i xe p Hoc anh c th ni in
ln v mt vic, dn vt, au kh. Ni au ny tip tc nh
hng n nhng cuc phng vn trong tng lai, thm ch
khin anh khng c nhng quyt nh sng sut na. Anh c
th bt u ci nhau vi bn gi v cm thy phn ut.1 S
kh s ny do Amir to ra, ch khng phi l do mt vic.

Ngay ti thi im vit dng ny, dch gi va c nhc bn qun

c ph thng bo l b chm nn bo him.

Leo Babauta

50

K nng bung b
- Tomas, chng ca Petra c ngi mi v m n li d.
D nhin l Petra au n v gin d v b phn bi, v mt i
mt ngi chng, mt ngi bn tm giao. iu ny hon
ton t nhin, v khng c g sai tri khi Petra cm thy au
kh hay gin d. Thc t l nhiu ngi chn cch chi b
cm xc ca mnh thay v chp nhn, khin mi th t hn
nhiu. Tuy nhin, sau phn ng u tin , Petra c th
chn, hoc bung b cuc sng trong qu kh (mt ngi
ph n c gia nh vi anh chng Tomas bn) v chp
nhn thc ti mi (mt ph n va li d), sau tm nhng
hnh ng ph hp, lm mi cuc i v bn thn. C hi
lm mi ny ng ngha vi s t do. Hoc l Petra c th
chm m trong ni au mt mt v ni ti nhc khi b phn
bi. Petra c th thm c cuc i mnh khc i, t hi ti
sao Tomas khng yu mnh na, thm theo di Facebook
anh hng ngy v ngi ra bn gi mi ca anh. C c th
cay ng c thng tri, n bt bun, bt u tha cn v
mt i sc khe, khng cn mun hn h ai v vn cn dnh
vi Tomas. C bt u chn ght bn thn mnh v ngh
mnh xu x. OK, nhng g ti m t c th hi qu , nhng
nhiu ngi vn hay chn cch ny v tri qua nhng trng
Leo Babauta

51

K nng bung b
thi tng t. Petra lm tn thng chnh mnh khi
khng chu bung b.
- Cha ca Justin sp mt v bnh ung th. D nhin Justin
rt au bun, bi v anh phi i mt vi ni au mt cha
trong vng mt nm na. Tuy nhin, ni au ca anh c th
s khin cha anh cng kh vt qua thi im kh khn ny
hn, bi thay v tp trung tm cch gip cha, anh li tp
trung vo ni au ca ring mnh. Thay v tn hng nhng
khonh khc cn cha bn mnh v chp nhn thc ti, anh
li ngh n nhng iu s xy n trong tng lai, v khng
th bung b ni au ny. L ra anh c th bung b
tng lai, cng nh nhng vin cnh m anh m c (cha
anh khng phi cht), v chp nhn thc ti, chp nhn ni
au ca mnh. Anh c th chp nhn rng ngi cha ang
dn mt i s sng ny l ngi cha duy nht anh c (anh
khng cn ngi cha khe mnh trc kia na), v trn
trng ng trong hin ti. Justin c th nhn thu nhng ni
au m cha anh ang phi tri qua, chp nhn v thng cm
vi ng. Justin c th trn trng tng pht giy anh c vi
cha, trn trng sc khe ca chnh mnh, trn trng nhng
g cha cho anh trong sut qung i mnh.
Leo Babauta

52

K nng bung b
Tuy s mt mt rt kh i din v cc k au kh,
nhng d s mt mt y c ln n u, ta vn c th t
mnh ko di hay rt ngn thi gian au n ph thuc vo
k nng bung b ca chnh mnh.
Ta c th bung b s mt mt nh th no? u tin
ch cn chp nhn cm xc hin ti ca bn thn. Bun bc,
au n khi mt mt khng c g xu c. Tuy nhin, sau
qung thi gian au bun ban u ny, ta c th nhn nhn
rng mnh ang bm vu ly qu kh cng nh cc vin cnh
phi thc t trong tng lai, thay v chp nhn thc ti. V
chnh s bm vu ny li lm ta au n.
Nhn thng vo ni au s gip ta bung b, bi ta c la
chn: hoc tip tc bm vu vo qu kh v au kh, hoc
bung b, chp nhn thc ti v bt bun hn.
Sau , ta c th tp trung ch vo thc ti v nhn
thy mt tch cc ca cuc sng. Hy trn trng nhng th
ta c trc mt v tm kim c hi gy dng li. Hy tm
kim s cm thng cho chnh mnh v nhng ngi xung
quanh ang phi chu ni au tng t. Hy chp nhn cuc
sng mi, bi l cuc sng duy nht ta ang c trong thi
khc ny.
Leo Babauta

53

K nng bung b
Nhng iu n gin y chnh l k nng bung b, v k
nng ny s gip ta i din vi bt k mt mt no.

Leo Babauta

54

K nng bung b

CHNG 11
Pht trin k nng bung b

Leo Babauta

55

K nng bung b

Nh vy l ta thy nhng li ch ca vic bung b.

Gi y ta s bt u tm hiu cch thc bung b. Nhng
th ti ni trn qu l tuyt vi i, nhng lm th no ta
c th pht trin k nng ny? Khng ai bng dng bit
bung b c.
D nhin, ta phi luyn tp.
luyn tp mt k nng, ta nn phn chia k nng ln
thnh cc k nng nh hn, v tp trung nghin cu, luyn
tp tng k nng nh trc khi kt hp li thnh mt k
nng ln hon chnh.
V d, mt v cng phi tp nhiu bc nhy khc nhau
trc khi kt hp li thnh mt ng tc. y cng vy, ta
s phn k nng bung b thnh nhng k nng nh v luyn
tp tng ci mt. Sau ta s kt hp ht li thnh k nng
bung b hon chnh.
Di y l danh sch cc k nng nh:
Leo Babauta

56

K nng bung b
1. Nhn bit du hiu: Khi ta ang bm vu vo mt th
g tiu cc, s lun c nhng du hiu nh xut hin
cnh bo, v d nh mt cn gin, hay s thiu quyt on.
K nng u tin l phi nhn bit cc du hiu ny.
2. Nhn bit vin cnh l tng: Ta ang bm vu vo
vin cnh l tng no m li xut hin cc du hiu?
3. Nhn bit tc hi: Liu vin cnh l tng y c khin
ta au kh, khin quan h vi ngi khc xu i, hay lm ta
bun bc?
4. Bung b bng tnh yu: Nu vin cnh l tng gy
hi cho ta, th bung b chnh l mt hnh ng th hin
tnh yu thng v s cm thng (vi bn thn v vi ngi
khc).
5. Nhn thc thc ti: Khi bung b cc vin cnh l
tng, hy tp trung s ch vo thc ti. Chp nhn v
phn ng mt cch ph hp.
Tt c nhng k nng nh ny kt hp li s thnh ra k
nng bung b. Qu trnh luyn tp khng ch dng li .
S vn cn nhng cu hi v cch hnh ng ph hp sau
khi bung b. Ta cng s bn n vn ny nhng
chng sau.
Leo Babauta

57

K nng bung b
Tuy nhin, u tin hy tp trung nghin cu cc k nng
nh, sau bn v cch luyn tp tng k nng pht trin
k nng bung b hon chnh.

Leo Babauta

58

K nng bung b

CHNG 12
K nng th nht: Nhn bit du hiu

Leo Babauta

59

K nng bung b

K nng u tin chnh l nhn bit rng mi khi bn

thn ang bm vu nhng th tiu cc, s lun c nhng du
hiu xut hin cho thy ta ang au kh.
Nhng du hiu ny c ngha l ta phi luyn k nng
bung b.
Nhng du hiu l g? C rt nhiu, nhng di y
l nhng du hiu ph bin nht:
- Gin d.
- Bc bi.
- Kh chu.
- Stress.
- Bun b
- Ganh t.
- au n.
- Mun c ng.
- Cng kch ngi khc.
Leo Babauta

60

K nng bung b
- Chn ch, thiu quyt on.
- Ao c rng mi th khc i.
- Cm thy b xc phm.
- Mun cng bng.
- Nng ny.
Cm thy nh trn hon ton khng c g sai. Ta khng
th ngn bn thn khng cm thy nhng cm xc c.
thm ch, trnh n cm xc cn lm mi th ti t hn. Vy
nn u tin l phi bit rng, cm thy nhng cm xc tiu
cc khng sai, v nn chp nhn nhng cm xc y.
Tuy nhin, nhng cm xc ny l du hiu ta ang c
vn . Ngay khi cho php bn thn tri nghim nhng cm
xc ang c, ta vn c th kim ch thay v ni in m lm
vic g sau ny ta phi hi tic. Thay vo , ta c th bt
u bung b khng phi au kh nh th.
Ta c th luyn k nng nhn bit du hiu nh th no?
y l c mt qu trnh, nhng bc u tin l t cam kt
vi bn thn mnh s c gng thnh thc nhn nhn mi khi
c du hiu xut hin. Nu t nhn nhn chnh mnh, bn s
rt ngc nhin l mnh rt hay cm thy bc bi, kh chu
hay gin d, nht l khi ang ch c nhiu ngi.
Leo Babauta

61

K nng bung b
C nhn bit nh vy thi. Bn cha cn phi thc hin
nhng bc tip theo. C luyn tp nhn bit khong vi
ngy, cho ti khi thnh thc trc .

Leo Babauta

62

K nng bung b

CHNG 13
K nng th hai:
Nhn bit vin cnh l tng

Leo Babauta

63

K nng bung b

Gi th ta c th nhn bit cc du hiu. Phn tip

theo l nhn su vo trong bn thn truy tm nguyn nhn
to ra cc du hiu ny.
Nguyn nhn khng phi ngu nhin. Nu ta tc gin, th
khng phi l li ca ngi i din. C th h lm g ,
nhng l chuyn ca th gii khch quan bn ngoi, nh
l rng, nh gi thi, nh hn ri m thi. Nhng vic y
vn xy ra, nhng cn gin ca ta li n t vic khng
mun nhng th khch quan y xy ra.
Chnh v ta khng mun nhng iu y xy ra, ta mi
gin d hay bun bc.
Hy tng tng bn thn ch l mt ci camera, quay
li tt c nhng th din ra xung quanh mt cch v t,
khng tham vng, khng c mun. Lc ny, bt k hnh
ng no ca bt k ai cng khng th lm ta gin c, bi
ta ch l mt cng c quan st th gii khch quan m thi.
Leo Babauta

64

K nng bung b
Ta hon ton khng c nhu cu iu chnh th gii theo
mnh.
D nhin, trn thc t, ta khng phi l ci camera. Ta c
nhng k vng, nhng vin cnh l tng ca ring mnh.
Chnh nhng k vng, nhng l tng ny to nn s gin d
v bun bc.
Nhng k vng v l tng ny khng tr thnh s tht,
bi nu n l thc, th ta s khng ni gin. ch l nhng
o vng v mt thc t ta hng kht khao m thi. o vng
th phi thc t, v khin ta bt u nng ny.
Vy th, hy nhn su vo bn thn mt cht: Ta ang
bm vu vo vin cnh no khin nhng du hiu ny sinh?
i khi s rt kh nhn c bn thn ta ang nu ko
vin cnh no, nhng nu luyn tp quen, th dn dn ta
s nhn nhn d dng hn.
Di y l mt s vin cnh l tng in hnh:
1. Nhng ngi khc phi t t.
2. Nhng ngi khc phi cng bng.
3. Nhng ngi khc phi tn trng, khng c s nhc
ta.

Leo Babauta

65

K nng bung b
4. Nhng ngi khc phi lc quan, khng c phn
nn hay tm trng.
5. Ta phi thnh cng vi nhng th mnh lm.
6. Ta phi lun thy d chu v hon thnh mi vic d
dng.
7. i ta phi ton nim vui v khng c nhng ni au.
8. Ta gii thay i thi quen.
9. Ngi ta phi chy ng hong, khng lng lch, nh
vng trn ng.
10. Khi ta cn ci g l c ci .
11. Nh ca phi gn gng, nhng ngi cng hay lm
vic cng lun ngn np.
12. Con ca ta phi lun nghe li.
13. Ngi yu, bn b phi lun ng h mi tng ca
ta.
14. Ngi ta phi nhn ra s thng minh ca ta ngay lp
tc, v mun thu ta lin.
15. Nhng ngi thn yu phi khng bao gi ri xa ta.
16. Nhng ngi ta yu phi yu ta nh ta yu h.
Trn y ch l v d thi. C hng trm hng nhn
nhng vin cnh l tng nh th trong u ta. Ta c th
Leo Babauta

66

K nng bung b
nhn ra ngay, bi mi khi c ngi ng chm vo l tng
ny, hoc khi thc t ph phng i ngc li vi k vng, ta
s khng vui. M thng th l tng ca ta li hay i ngc
li vi thc t.
Sau mt thi gian luyn tp nhn bit du hiu, hy th
nhn su vo trong bn thn mnh v nhn bit cc vin cnh
l tng nguyn nhn ca cc du hiu. Hy luyn tp cho
n khi bn c th nhn ra cc vin cnh l tng ny mt
cch d dng.

Leo Babauta

67

K nng bung b

CHNG 14
K nng th ba: Nhn bit tc hi

Leo Babauta

68

K nng bung b

Ta nhn bit c cc du hiu cng nh cc vin

cnh l tng to nn cc du hiu y. Tuy nhin, gin d,
bun bc, ganh t hay au kh c g sai? Chng phi l
mt phn ca cuc sng con ngi hay sao?
Khng sai, l mt phn khng th tch ri ca cuc
sng, v nhng cm xc khng h sai. Tuy nhin, hnh
ng da trn nhng cm xc ny, cng nh bm vu cc
cm xc tiu cc c th lm ni au ko di cho ti khi sc
khe ta gim st, cc mi quan h dn xu i, thm ch c
th khin ta cm thy chn ght chnh mnh.
Cm xc khng h xu, cc vin cnh cng vy. l mt
phn rt t nhin ca con ngi. Tuy nhin, nu cc vin
cnh l tng gy hi n ta v nhng ngi xung quanh, c
l l ta nn bung b n i.
Nu cc vin cnh l tng gip ta lm nn nhng iu
tt p, th ta khng cn phi bung b. C nhiu vin cnh
Leo Babauta

69

K nng bung b
l tng s gip ta tr nn rng lng, v tha hn. C nhng
l tng y trong u khng h sai tri. M ti cng khng
ngh rng ta c th trnh khng c bt k mt l tng no
trong u c.
Tuy nhin, nu cc vin cnh l tng ny bt u gy
hi cho ta v ngi khc, th bung b s rt c li.
Ngay khi nhn ra cc du hiu v cc vin cnh l cn
nguyn ca cc du hiu, th hy t hi liu cc vin cnh
ny c gy hi hay khng. Trong trng hp vin cnh l
nguyn nhn to nn s nng ny hay nhng trng thi cm
xc tiu cc khc, th a phn nhng vin cnh l tng y l
tiu cc.
Khi nhn ra nhng tc hi ca vin cnh trong mnh, bn
s thy bung b cng l mt hnh ng mang tnh cm
thng vi bn thn mnh. l hnh ng gip chm dt
ni au. Bung b c th rt au n, v d g th cc vin
cnh ny cng l mt phn rt ln thuc v chng ta. Tuy
nhin, ni au khi bung b khng ln bng ni au m
nhng vin cnh ny c th gy ra nu ta c khng khng
khng th tay.

Leo Babauta

70

K nng bung b
Hy luyn tp nhn bit cc tc hi, sau khi nhn bit cc
du hiu v vin cnh tiu cc.
Bc ny d thi, bn s gii ngay m.

Leo Babauta

71

K nng bung b

CHNG 15
K nng th t:
Bung b bng tnh yu

Leo Babauta

72

K nng bung b

Bung b l mt hnh ng mang tnh v tha nu vin

cnh ta ang c gy hi cho bn thn v mi ngi xung
quanh.
y l cch bung b bng s v tha v tnh yu:
u tin, hy tht tm mong mun bn thn v mi
ngi c hnh phc.
Nhn bit rng cc vin cnh mnh ang c ang gy ra
ni au.
Mun kt thc ni au bng cch bung b cc vin cnh
phi thc t.
Nu bn thn vn khng mun bung b cc vin cnh l
tng, th th thay v tp trung vo vic khao kht t c
cc vin cnh ny, th hy tp trung vo nhng li ch khi c
th bung b c.
C tm hn v tri tim th gin, cc vin cnh kia
t tri i. Lng ngc th lng, ta s ht th c su hn.
Leo Babauta

73

K nng bung b
Cm gic m p s ln dn, v ta s c th bung b i
nhng th trc y ta vn kh kh gi bn.
Gi y ta l mt con ngi khc, gim bt i mt vin
cnh (t nht trong hin ti, bi cc vin cnh thng s
quay tr li). Con ngi ny hon ton khc bit so vi con
ngi trc y. Ni cch khc, ta gy dng li mt con
ngi mi, bnh tm v cm thng hn.
Hy tr thnh con ngi mi.
Mt khi bung b nhng vin cnh l tng (d nhin
cn luyn tp nhiu), th cu hi l, ri sao na? Ta s bn
n vic ny chng tip theo (Nhn thc thc ti) v
chng 18 (Hnh ng sau khi bung b).

Leo Babauta

74

K nng bung b

CHNG 16
K nng th nm: Nhn thc thc ti

Leo Babauta

75

K nng bung b

Gi th ta bung b thnh cng. Khng phi lc no

cng d, v d nhin ta vn phi tp i tp li. Nhng c gi
s nh ta thnh cng.
n lc hng s ch n thc ti v nhn nhn
bn cht ca n.
Hy chp nhn thc ti, v phn hi mt cch ph hp.
V d, bn va tht vng v con trai mnh khng lm nh
li cha m, v nhng vin cnh l tng lm bn bun bc.
Bn bung b vin cnh l tng y. V by gi, bn phi
hng s ch ca mnh vo con, v nhn nhn thc t y.
Con bn l mt ngi tt, vi nhng hi vng v kht khao
hnh phc. N ch khng r mnh phi lm g trong mt th
gii hn lon nh th ny m thi. l thc ti ca con
bn.
Bn c th chi b hoc chp nhn thc t v con mnh.
Hy th cm thng vi con khi con gp chuyn. Hy th
Leo Babauta

76

K nng bung b
chp nhn chnh con ngi con mnh, v hnh phc v c
sng cng con.
C rt nhiu th bn c th lm, mt khi chu nhn nhn
ng bn chp con mnh. Nhng trc ht, r rng bn phi
hng s ch vo con, thay v vo bn thn, hiu n r
hn
Cch lm ny c hiu qu khng ch vi ngi khc, m
cn i vi chnh ta na. Thay v so snh thc t bn thn
vi l tng, th hy nhn nhn bn thn mnh trong thc ti.
V mi th trong cuc sng cng tng t: n rt t khi
ging vi l tng. Nhng d vy, cuc sng vn rt tuyt
vi.
Hy hng s ch vo thc ti, v nhn nhn ng bn
cht. S cn rt nhiu vic phi lm na, tuy nhin gi hy
c luyn tp 5 k nng nh ny .

Leo Babauta

77

K nng bung b

CHNG 17
Luyn tp cc k nng

Leo Babauta

78

K nng bung b

Ta c 5 k nng nh cn luyn tp v kt hp li thnh

mt k nng hon chnh.
Di y l mt s li khuyn trong qu trnh luyn tp:
1. u tin, hy cam kt luyn tp ch mt vi pht mi
ngy. Chng ai c th luyn tp ng hong nu khng c
cam kt mnh m. Tuy nhin, cam kt loi ny rt d, s
chng mt nhiu thi gian, v ch cn nh l bn c th
luyn c ri. Hy cam kt, iu ny rt quan trng. Cam
kt s gip bn vui v hn, v i mt vi s thay i tt
hn, t thiu quyt on, c quan h x hi tt hn. Hy cam
kt vi ngi xung quanh, v d nh ngi thn hoc ngi
ng tin tng no chng hn. Cam kt vi bn thn cng
tt, nhng nu mun lm tht s, th nn cam kt vi ngi
khc rng mnh s luyn tp hng ngy.

Leo Babauta

79

K nng bung b
2. t ra thi gian luyn tp. Ch mt vi pht vo bui
sng, bui ti hay vo ba n tra. Nu khng t ra thi
gian c th, bn s khng lm u.
3. Hy t nhng du hiu ghi nh. Chc chn bn s
qun lm. Th nn hy t my mnh giy ghi nh ln
laptop, nh du vo lch, vo in thoi, hay nh ngi
khc nhc nh. C t nhng vt ghi nh nhng ni ta
thng nhn. iu ny rt quan trng. Nhiu ngi hay b
qua bc ny, v ri qun lun.
4. Ngi luyn tp hng ngy. Hy bt u ngay t mai,
ch 2-3 pht thi. Hy ni vi ngi thn khi lm xong.
Luyn th ny: hy ngh v mt s du hiu bn thy gn
y cho thy bn ang nu ko g . Trong t nht vi hm,
hy c gng nh li nhng du hiu ny. Khi nhn nhn
gii hn, hy c tm hiu mnh ang bm vu nhng l tng
no. Sau vi ngy, hy luyn tp nhn nhn cc tc hi ca
l tng. Sau vi ngy na, luyn tip bc bung b.
Cui cng, hy luyn nhn nhn thc ti.
Bn khng cn phi luyn tng k nng mt, nu thy d.
Nu bn gii nhn bit cc du hiu, l tng v tc hi, bn
c th luyn bung b ngay.
Leo Babauta

80

K nng bung b
Nng cao: Mt khi lm tt cc bc trn, hy th b
mt t thi gian thc hin bi tp sau hng ngy:
Hy nhn nhn thc t rng mnh s cht mt ngy no
. Mi ngi xung quanh cng s cht. Tt c ng thc vt
cng s cht. Tt c nhng vt xung quanh cng s v
tan. y l mt qu trnh hon ton t nhin ca cuc sng.
Mi th lun vn ng, ci mi s lun thay th ci c.
Khng c ci g l bt bin. Hy nhn mi th thay i, cht
i, v tan, v ang c sinh ra.
Sau , ta s nhn ra vic c gi mi th bt bin l v
ngha. Bt k iu g cng l tm thi, v mun gi mi th
khng i ch khin ta au kh m thi. Ta s nhn ra rng,
mun bt k th g khng cht i cng khng khin n
khng cht c. Ch l trong qu trnh , bn thn ta
chuc ly au bun m thi. Bit bung b v chp nhn bn
cht ca mi th, khng qu nu ko nhng th lun lun
i thay y s khin ta bnh tm v vui v hn. Hy trn
trng khi ta khng cm thy qu gn kt vo nhng iu
ny. Hy nhn vo v p bn cht lun lun thay i, v
chp nhn s bin chuyn khng ngng.

Leo Babauta

81

K nng bung b
Bi tp nng cao khc: Thi gian luyn tp bung b mi
ngy ny ch l khi u thi. Mt khi thnh thc tng
bc, hy cam kt rng s nhn bit cc du hiu ngay khi
n xut hin trong sut c ngy, ch khng ch trong lc
luyn tp. D nhin bn c th b qua, nu bn c th thc
hin mt cch t nhin ngay ti mi thi im.
Khi nhn nhn c cc du hiu ngay khi xut hin,
hy lm tip cc bc tip theo. Sau mt thi gian, bn s
lm tt tt c cc bc ngay mi thi im, nht l
nhng thi im khng qu cc im. Khi cm xc qu
mnh, ta s rt kh bung b, th nn c cm nhn cm xc
y, nhng c ng phn ng cho n khi bnh tnh v c th
bung b.
Trong trng hp bn kh bung b: Thng th bung
b rt kh. Bn c th th my th sau:
- Luyn tp ci d trc: Hy th luyn bung b nhng
vt bn khng cn trc.
- Luyn vi liu lng thp: Hy th luyn bung b
vin cnh v mt cn nh sch s mt cch hon m ch mt
ngy thi, khng cn luyn mi mi ngay t u.

Leo Babauta

82

K nng bung b
- Luyn tp vi nhng ngi bn thn thuc v tin
tng: Nu gp nhng ngi bn ang ght th s rt kh
bung b. Hy luyn vi nhng ngi thn quen trc, s
d dng hn nhiu.
- Luyn bung b mt ham mun no , v d nh mua
sm hoc ung mt t ru trong ch 5 pht thi. Sau
luyn thm 5 pht na. Sau c i mua.
- Luyn bung b nhng th gy xao nhng trong ch 10
pht mi ln. Ngi tp trung vo vic quan trng v d nh
vit lch v ng bn thn xao nhng. Bung b xao
nhng tm thi, nhn nhn vin cnh l tng (c th l bn
thn ta ang mun lm vic d dng v d chu) cng nh
cc tc hi i km.
- Nng cp qu trnh luyn tp: Nu thy bn thn qun
hoc trnh n luyn tp, bn c th th my cch sau:
- Bo co hng ngy cho mt ngi thn quen. Hy email
nhau nhng ghi chp hay bo co cho nhau mi tun 2 ln
chng hn.
- Ln k hoch luyn tp cho c tun. Cui tun hy xem
li xem mnh c lm theo k hoch hay khng, v nhng th
g cn tr bn thn lm theo k hoch. Hy th ngh xem
Leo Babauta

83

K nng bung b
mnh c th lm g loi b cc cn tr ny trong tng lai.
Ci tin k hoch cho tun sau bng cch thm vo nhng
cch thc loi b cn tr.
Nu cam kt lm theo qu trnh ny, ta s c th luyn
tp ngy cng tt hn.

Leo Babauta

84

K nng bung b

CHNG 18
Sau khi bung b

Leo Babauta

85

K nng bung b

Bung b v nhn nhn mi th mt cch thc t khng

phi l xong. Cu hi cn gii quyt tip theo l sau khi
bung b v ch vo thc ti th cn lm g na.
Di y l mt s gi :
- Chp nhn thi im hin ti, trn trng v tn hng
n.
- Chp nhn con ngi tht ca nhng ngi xung
quanh, tn hng nhng gi pht bn h. D nhin l vi s
chp nhn.
- Chp nhn con ngi tht v hi lng vi chnh bn
thn mnh.
- Nhn nhn theo hng ny: mi ngi (ngay c bn
thn ta) cng c nhng hnh ng tiu cc v ang gp kh
khn, au kh. Hy c cm thng vi h.
- Nhn nhn rng khi hai ngi ang gin d, quan trng
l c hai ang c nhng vn cn gii quyt hn l ch
Leo Babauta

86

K nng bung b
chm chm tc ti ln nhau. Bung b cc vin cnh l
tng, bung b lun s nng gin s gip c ta v ngi
i din gii quyt c vn mt cch bnh tnh v cm
thng hn.
- Bung b cc l tng, nhn nhn thc ti v phn ng
thch hp. ng hoang tng rng mi th u chng li
mnh, bn s phn ng vi thc ti mt cch hin ha hn.
- Sng trong thc ti m khng phn xt. Hy sng v
tn hng, khng c gng gii quyt vn hay t c
thnh tu g c trong ch mt vi pht th xem.
- Bung b khao kht kim sot mi th, c mi th
din ra nh th. Sng trong thc ti m khng c tm cch
kim sot cuc sng.
- Nhn nhn bn cht bt n nh ca thc ti. Hy ngm
nhn s thay i, nhng dng chy ca cuc sng trong tng
pht giy. y l mt qu trnh hc hi rt tuyt vi v c
th gip con ngi ta khai sng.
D nhin vn cn nhng cch luyn tp nng cao khc.
Trn y ch l mt s gi bn c th bit mnh nn lm
g sau khi bung b nhng th khng quan trng kia i.

Leo Babauta

87

K nng bung b

CHNG 19
Nhng nhm ln v bung b

Leo Babauta

88

K nng bung b

Nhiu ngi hiu sai v phn i tng bung b, ch

yu v n tri ngc vi cch t duy thng thng. Ta
quen vi vic kim sot mi th, c gng lm mt iu g
xy ra, c gng chin u v s cng bng v l phi, c gng
hng ngi khc sao cho h bit hnh ng ng hong, c
gng lm c th gii v c bn thn tt p hn mi pht
mi giy.
Ni ngn gn, chp nhn hay bung b khng tn ti
trong th gii quan y.
Tuy nhin, s cm thng, tnh yu, ni au v s nng
gin lun l mt phn cch nhn y. Gi hy th xem vic
bung b v chp nhn thc ti nh mt cng c i mt
vi nhng cm xc k trn.
Nhng hiu nhm v bung b:
1. Bung b khng c ngha l b cuc. V d, bn ang
ci nhau. Bung b vin cnh l tng nghe c nh bn phi
Leo Babauta

89

K nng bung b
b cuc v ngi khc chin thng. Tuy nhin, thc t l
bt k trn ci nhau no cng khng nhm thng, m l
gii quyt vn v cng c cc mi quan h. Nu c th
bung b nhng nguyn nhn khin bn thn nng gin,
bn s c th ni nng t tn v cm thng hn, tp trung
vo vn (ch khng phi tp trung vo sai lm ca mi
ngi) v cch gii quyt. Thm ch bn cng c th ni v
cc vn v cm xc mt cch cm thng, thay v ht
nng gin ln u ngi i din. Bung b khng phi l b
cuc, m c ngha l tm cch gii quyt vn theo cch
ph hp hn.
2. Bung b khng c ngha l cam chu lm nn nhn.
Nu c ngi lm g c hi cho bn, d nhin l khng vui
cht no. V d nhin bn s au n, tc gin, c ch. Cm
thy nh th hon ton khng c g sai, thm ch nn bn
thn cm nhn na l ng khc. Tuy nhin, n su trong
lun l khao kht tr th y l th c hi cho c bn thn
ln ngi i din. D tr a lun rt sng, nhng khng
lm mi th tt p hn. Ta s chng vui v g hn. Thm
ch, nu khng tr a c, ta s khng tha mn v cn c
ch nng hn trc. Thay vo , ta c th n gin bung
Leo Babauta

90

K nng bung b
b i ni au (sau khi cm nhn) v bt u t hi phc.
im quan trng l khng c tr th. Qu trnh t hi
phc s gip ta vui v hn, thay v au bun v ti li ca
ngi khc trong sut qung i cn li ca mnh.
3. Bung b khng c ngha l khng tin b. Nhiu
ngi hay ngh rng h cn cc l tng pht trin, v
rng bung b cc l tng ng ngha vi vic khng tin
b. u tin l th ny, nu cc l tng c ch cho bn, th
khng cn bung b lm g; nhng nu cc l tng bt u
c hi, th nn th bung b i, d rt kh. Th hai, bn ch
tht s cn s tin b nu ngh bn thn hin ti khng
tt. Tht s l bn c tt c nhng th cn thit vui v
ri. Bn s tt ngay khi bit cch bung b cc l tng
m bn t ra cho bn thn mnh, chp nhn bn cht
thc s ca chnh mnh. Con ngi tht ca mi chng ta
lun rt c bit v tuyt vi. Sau khi chp nhn bn
thn, bn vn lun c th thit lp cc thi quen mi, khng
phi ci tin bn thn hng n mt l tng no ht,
m l v bn thu hiu chnh mnh v th gii xung quanh.
4. Bung b khng c ngha l ngi khc thot ti
sau khi lm vic xu. ng, nhiu ngi c x rt chn, v d
Leo Babauta

91

K nng bung b
nhin bn s mun h phi tr gi. Tuy nhin, nu c chy
vng vng i hi cng l, bn s lun nng gin, v chng
thay i c ai c. Chng ai thay i v b bn ht vo mt
ht. H c th s thay i nu bn bung b s nng gin v
ni chuyn mt cch thu hiu v vn h ang gp phi.
M cng c th h s chng thay i. Nhng d l hng
no, th vic bung b s nng gin cng s gip bn hnh
phc hn thi.
5. Bung b khng c ngha l nh ca ba bn. Nu
bn c vin cnh v mt cn nh ngn np (hay nhng th
tng t), bn s c th bc bi, nng gin khi ngi khc
khng gip bn dn dp. Th l bn bt u cn nhn, gt
gng. Hnh ng nh th khng h lm bn vui hn, hay
khin cho mi quan h gia hai ngi tt p ln. Tuy
nhin, liu bn c cn phi lm ht mi vic dn dp, hay
by gi bn s c nh thnh chung heo? Khng cn phi
vy. u tin, nu c th bung b vin cnh rng mi ngi
lun c thc gi nh sch s, bn s c th bung b cn
gin. Khi , bn c th bnh tnh chp nhn tnh cch mi
ngi (v thy rng h ang gp vn trong vic xy dng
thi quen gi nh ca sch s). Nhn nhn bn cht mi
Leo Babauta

92

K nng bung b
ngi s gip ta ci thin quan h vi h, ng thi c th
ni chuyn v bn cch gii quyt mt cch bnh tm v thn
thin hn. Nhng nu h khng mun gii quyt th sao? Khi
, bn n gin c th chp nhn rng mnh khng kim
sot c ngi khc, v tp trung vo nhng vic bn c
th kim sot. Mi th ch kh chu khi ta ngh mnh phi
kim sot c mi ngi. Lc ny, bn c th tm cch t
mt tha thun v v sinh nh ca vi bn cng phng,
tm thi ci thin tnh hnh. Bn cng c th t t tm cch
dn i nu bn cng phng qu kh chu ng. Hiu qu
nht l lm gng cho h, tip tc thuyt phc mt cch
bnh tnh v chuyn nh ca, v th hin thin ch t c
mt tha thun c li cho c i bn. D sau khi bung b
bn c th vn phi t dn, nhng t nht l t dn m
khng bc bi.
6. Bung b khng c ngha l khng xy dng nn mt
th gii tt p hn. To nn mt th gii tt p hn l
mt tng tuyt vi, nhng nu chnh vin cnh l tng
ch quan v th gii y (rng ai cng c x ng mc v
lun tp trung vo nhng vn ta mun) li khin ta bc
bi, th n lc bung b ri. Hy chp nhn rng th gii
Leo Babauta

93

K nng bung b
thc khng h l tng, v cng chnh l im c bit
ca th gii khch quan. l lc ta c th bnh tm li,
chp nhn thc ti, v thy rng nhng con ngi xung
quanh mnh cng ang gp nhiu vn rc ri. Ta s c th
cm thng vi h hn, t to nn mt th gii tt p
hn cho tt c mi ngi.
7. Bung b khng c ngha l cho ngi khc ng
trong khi h ang sai. Mt trong nhng ngun cn gin d
ln nht l mun khng nh rng mnh ng v ngi
khc sai. y l th khin ta v c nhng ngi xung quanh
tr nn bc bi v cng u. Vin cnh ny lm mi ngi
khng vui, v lm v tan nhng mi quan h gia ngi vi
ngi. Ta c th bung b l tng rng mnh ng, thay vo
, chp nhn rng gia mi ngi ang c bt ng quan
im. Ta c th phn hi vi s bt ng ny mt cch bnh
tm v thn thin hn khng? Liu vic p vo mt ngi
khc cho h thy rng ta ng c quan trng lm khng?
Thay vo , c gi mt mi quan h tt v t t tm cch
gii quyt bt ng c hay hn hay khng?
8. Bung b khng c ngha l chi b cc chun mc x
hi. Ai cng nn i x vi ngi khc mt cch tn trng.
Leo Babauta

94

K nng bung b
D nhin ai cng nn cng bng, v cng d nhin l khng ai
nn chy ct u xe ngi khc. l nhng chun mc x
hi ph bin. Vy liu c phi bung b c ngha l xa b
lun cc chun mc y hay khng? Khng, ta khng bung
b chun mc, ta ch bung b l tng rng ai ai cng tun
theo chun mc mi ni mi lc m thi. Trn thc t, rt
nhiu ngi lm theo chun mc, v cng rt nhiu ngi
p ln trn chun mc m sng. Nhng ngi ny ang
gp vn , nhng khng c ngha l h c php c x ti
t nh th, m c ngha l ta c th hiu, cm thng v tm
cch gii quyt cng h mt cch thn thin hn. V ta cng
c thm sc mnh ca s tha th na. ta c th gip h iu
chnh hnh vi, v nu khng gip c (chuyn ny thng
xy ra hn), th ta cng c th bung b s bc bi. Ta c
th tho lun nhm v cc chun mc v thng nht, nhng
cng nh rng khng phi tt c mi ngi cng s tun
theo 100%. V chuyn cng bnh thng thi.
Vn cn rt nhiu lm tng khc v bung b, nhng
bn c th nhn thy im chung trong tt c nhng trn:
mi th bt u t vic bung b vin cnh l tng, chp

Leo Babauta

95

K nng bung b
nhn thc ti c th c x ph hp v khng phi au
kh, bun bc khng cn thit.
S thay i v i v cch sng y khng phi l kh, nu
ta chu kh luyn tp mi ngy mt cht thi.

Leo Babauta

96

K nng bung b

CHNG 20
Nhng v d v bung b

Leo Babauta

97

K nng bung b

Cuc sng hng ngy s nh th no nu ta c th bung

b? hy xem mt s v d v cc cch gii quyt trong cc
tnh hung hng ngy.
- ng nghip c x th l vi ta. Phn ng thng
thng l bc bi hay kh chu, v ta ang gi vin cnh
rng mi ngi u c x mt cch l tng. Nng ny lc
ny ch lm tnh hnh t hn thi, v ta li c tng km s
bc bi v kh chu. Nu c th bung b l tng v s
nng gin, thay vo nhn nhn rng ng nghip ca ta c
th ang gp chuyn. C th l anh ta hm nay ang c vn
v ht cn gin ln u ta (vy l anh ta khng gii
quyt vn tt lm); c th l anh ta c thi quen lm vy
hng ngy, c ngha l anh ta ang gp vn trong cuc
sng. Ta c th cm thng vi ni kh ca h nh chnh
mnh. Bn thn ta trc y cng hay cu gt vi ngi
khc, nn hn ai ht, ta phi hiu rng l mt sai lm rt
Leo Babauta

98

K nng bung b
con ngi. Khi thy c ni kh v cm thng, ta c th
phn ng ph hp hn, thm ch c th tm cch gip h
ngui bt. Sau ny, khi anh ng nghip bnh tnh hn, ta
c th ni li mt cch nh nhng rng ta khng thy vui khi
b i x th l nh th, v nn xut mt s cch th hin
s bc bi mt cch d chu hn.
- Thng con ca ta khng chu dn phng. D nhin ta s
ni quu v con khng nghe li. Ta nhc hng ngn ln ri
m n c ci. Cn gin ny khng bt ngun t n, m bt
ngun t vin cnh v li c x l tng ca con ci. Hnh
ng ca n khng ph hp vi vin cnh ca ta, th l ta
quu. Cn gin ny lm mi quan h gia cha m v con ci
xung dc. ta ni nng v cho n thy ta ang bc mnh
ra sao. N bt u phng th, mt mi vi my li cn nhn
(cng d hiu). Cn ta th khng vui ni. Thay v vy, ta c
th bung b vin cnh l tng, bnh tnh li, nhn nhn
thc t v con trai mnh: mt a tr tt, mun vui v,
khng c thi quen tt (m bn thn ta cng vy thi), hoc
c th n gin l c nhng mi quan tm v mc u tin
khc vi ta. Quan im v s vui v ca n khc cha m n.
Ta c th trn trng con ngi n, tm hiu xem iu g lm
Leo Babauta

99

K nng bung b
n hnh phc v chp nhn thc ti y. Nu n gp vn
v vic dn dp, ta vn c th ni chuyn nh nhng v cng
tm hng gii quyt tt cho c i bn. Ta c th nhn ra
rng chng qua n vn cn c thi quen by ba, v ch cn
mt cht h tr t cha m l thi quen mi hnh thnh ngay.
- Con gi ta ni cc. N khng hnh ng nh hnh nh
v mt a con l tng trong u ta, th nn ta bt u c
ch. Ta ni nng, la mng con, v khin c hai khng vui v
g. Thay vo , ta c th l tng v mt a con hon
ho qua mt bn, v chp nhn hnh vi xu ca n. Nhn
nhn thc t rng, chnh con gi mnh cng ang bun bc,
v y l cch duy nht th hin s bc bi m n bit.
Chnh con gi ta cng ang phi i mt vi s bc bi nh
ta trong lc ny. V n x l khng c kho. Khi , ta c
th 1) thy rng con mnh cng ang gp kh khn, 2) gip
n gii quyt hoc ngui ngoai cn gin, v 3) bt u gio
dc cch i mt vi cn gin tt hn khi con b bnh
tnh li. Ta c lm gng cho con b, s nng gin qua
mt bn, v n s t hc hi.
- Cha ca mt ngi n ang sp mt v bnh ung th.
R rng y l iu cc k bun, v anh y chc chn cm
Leo Babauta

100

K nng bung b
thy mt mt v au thng. Ni au ny s ko di trong
sut qung thi gian ngi cha ang ho mn dn. Anh c
rng cha s khe mnh hn. Anh c rng cha mnh khng
phi cht. l nhng vin cnh l tng (mt ngi cha
khe mnh, khng sp ra i) khng h ng vi thc ti. Vy
anh y nn lm g? Anh c th luyn tp bung b cc l
tng, v chp nhn ngi cha hin ti (ang dn ho mn),
v cng chp nhn ni au ca bn thn v ca cha mnh.
Hy chp nhn v sng bn cha, trn trng ngi cha au
yu hin ti. Trn trng qung thi gian hin ti, trn trng
nhng g cha cho anh. Anh c th cm thng v c gng
gip cha vt qua nghch cnh. Anh c th nhn li i mnh,
v thy rng chnh mnh cng chng cn sng bao lu na,
t tm cch sng tng giy theo cch tt hn. Trong
nhng giy pht y, anh hon ton c th chn, hoc l ngi
c ao nhng l tng phi thc t ri au kh, hoc l tn
dng ti a thi gian xy dng cc mi quan h vi ngi
xung quanh, mu cu hnh phc cho bn thn v mi ngi.
- V ca bn c v xa cch v khng nng m lm vi
chng. Bn s thy bun b v au kh v v khng nh
tng tng (lun yu thng, quan tm mt cch nng
Leo Babauta

101

K nng bung b
nhit mi lc). Th l bn bt u hnh ng tiu cc, lm
mi quan h gia hai ngi ngy cng xu i, v cng khin
bn thn khng hnh phc. Thay vo , th bung b l
tng ny, v nhn nhn vo thc t: chnh v mnh cng
ang gp vn . C th c y ang phi i mt vi kh
khn no , v bn c th cm thng vi v. C th c y
mun k vi bn, c th c y cn mt mnh. C tng
tng li mt khong thi gian no bn mun mt
mnh th xem, bn s nhn ra rng khng phi v bn mun
xa cch bn, vn khng phi do bn, m l do v bn
ang gp cht vn . Khi mi th du li, bn c th hi
chuyn v tm cch cng gii quyt.
- Hm nay bn c qu nhiu th phi lm. Th l bn b
stress, v vin cnh l tng l bn lun c va vic
lm, v bn lun hon thnh cng vic mt cch vui v. Do b
stress nn c ngy bn bc bi, khng lm tt cng vic v
khng tp trung c. Thay v vy, hy th b qua my l
tng ny. Chp nhn rng bn thn ang gp vn v
gii cu chnh mnh, cho mnh ngui ngoai. Chp nhn
thc t: bn c hng tn vic, thi gian th gp rt. Vy th
bn nn ti u ha khong thi gian c hn ny thc hin
Leo Babauta

102

K nng bung b
tng vic mt mt cch hp l v ht sc mnh. Th tha
thun li cc deadline nu thy r mnh khng th lm ht
ni. Bn khng th no lm nhiu th cng lc, th nn hy
tp trung lm xong vic v chp nhn gii hn ca bn thn.
Nu luyn c kh nng tp trung lm mi lc mt vic,
bn c th hc cch lm vic mt cch tp trung vo bnh
tnh. V d nhin l mt cch vui v na.
- Bn mun tp th dc nhng c t tm cch trnh n.
Bn khng sng nh k vng ca bn thn. Bn khng k lut
nh mnh mun, v rt chn chnh mnh. Th l v ang
chn, bn tm cch gii quyt s chn bng n ung v xem
ti vi. V di hn, nhng hnh vi ny s khin bn chn hn.
Thay vo , hy th bung b k vng v mt thng ti k
lut i. Chp nhn rng bn thn ang gp kh khn, rng
mnh c nhiu vic phi lm, rng mnh mt mi, th nn
mnh lun chn ch thiu quyt on khi bt u tp th
dc. Hy cm thng vi chnh mnh. Nhn nhn rng tp th
dc cng l mt cch gip chnh mnh gii quyt kh khn,
bi n gip ta gii stress v thy hi lng hn. B li pha
sau nhng cm xc tiu cc v nhng tht bi qua, ln k
hoch luyn tp tt hn, gip bn trnh c nhng tr
Leo Babauta

103

K nng bung b
ngi nh bi bn trong qu kh (v d nh i ng sm
hn nu sng dy bn thng mt mi, tp th dc bui
tra nu khng c thi gian tp cui ngy). C tp trung
vo thc ti nhng pht giy tp th dc, thay v c mong
rng bi tp d dng v d chu hn.
- Bn ang ch visa, v theo lch th hm nay s xong
c th i du lch, nhng tin bo v l n tun sau mi ri.
th l k hoch i tong! R rng rt ng bc, bi v bn
tng tng v c chuyn i trong m 2 thng nay ri. Bn
ln k hoch i chi, gp g bn b, ri gi lm mi
ngi ht hng. Cuc i khng nh m. Bn khng th c
mt chuyn i hon ho v lm mi ngi vui v. Th l bn
cc k quu, ni in vi my ngi cp visa, hoc thm c
rng mi chuyn khc i. Cn gin ny chng lm visa xong
sm hn, n ch lm bn bun b hn m thi. Thay v vy,
hy bung b l tng phi thc t y i. K vng y ch lm
bn chn hn thi. Hy nhn nhn kh khn v chp nhn
n. Chp nhn rng chuyn i s khng nh k hoch. Ni
vi mi ngi rng c cht thay i. Ln k hoch mi da
theo tnh hnh mi. Nhn nhn thc ti mi cng khng n
ni t lm n ch t khi so snh vi l tng m thi. Cuc
Leo Babauta

104

K nng bung b
i khng phi l m, th nn hy b nhng gic m phi
thc t v trn trng hin ti i, bn s thy vui v hn
nhiu.
- Bn khng hi lng v dng vc ca mnh. C th bn
khng nh k vng (cn i, ngc b, hay bng su mi).
Th l bn tht vng v bn thn, v gii ta s tht vng
bng cch tiu cc (i n cho bt bun chng hn), m mi
th cng b tc hn. L tng phi thc t ko theo s bun
b. Thay vo , hy bung b l tng y i. Ton l o
tng m thi. Chp nhn thc ti v c th chnh mnh. C
th mi ngi lun rt tuyt vi nu bt k ai chu nhn thy
v p ca chnh mnh. Hy ngh li xem, chnh c th ny
lm c bao nhiu chuyn. N gip chnh ta hng ngy
th no. Wow! Bn ang c mt c th tuyt vi y thi.
OK, d nhin bn khng nh siu mu, nhng my siu mu
trn ba tp ch cng u qua tay th sa nh, v mc
ch ca h ch l khin bn mua t tp ch hay qun o ca
h m thi. Thay v vy, hy cm thng vi chnh mnh. Chp
nhn thc t l c th bn hi tha cn tm cch nng cao
sc khe vi thi tch cc hn. Bn s chng th c c th
hon m (o tng, ton l o tng) nhng c th 1) hc
Leo Babauta

105

K nng bung b
cch trn trng c th mnh, v 2) tp trung vo sc khe.
Hy l nhng th tt cho sc khe, v d nh n nhiu rau,
gim n nhanh v vn, tp th dc v tp thin. Nhng
vic y so vi vic c ngi m tng v siu mu r rng
vn cn c ch hn nhiu.
D nhin cn rt nhiu v d khc, nhng nu bn c
cc v d trn k cng, bn s d dng nhn ra motif sau:
1. Nhn nhn rng vin cnh l tng lm bn thn au
bun.
2. Nhn nhn rng vin cnh l tng lm tnh hnh xu
hn (bn ni gin s ch lm mi quan h xu i, bn bun
b v n nhiu cng khng kh g hn).
3. B k vng phi thc t v s nng gin qua mt bn.
4. Nhn nhn, chp nhn v xoa du ni au ca bn thn
mnh.
5. Nhn thng vo bn cht ca nhng ngi xung
quanh, cng nh bn cht ca thc ti. Pht hin ra rng
nhng ngi khc cng ang gp kh khn. Chp nhn h,
chp nhn tnh hnh thc ti.
6. Cm thng vi ngi xung quanh.

Leo Babauta

106

K nng bung b
7. Gii quyt tnh hung mt cch bnh tnh v ph hp.
Tm gii php v chp nhn kh khn, thay v ci v nhau.
D nhin khng phi lc no ta cng gii quyt c
theo cch l tng nh trn. C lc ta s gii quyt hi
khng c tt. Bnh thng thi. Hy ngh li tng tnh
hung v tm cch gii quyt tt hn, c th tham kho 7
bc trn. Sau nh v vn dng ln sau.

Leo Babauta

107

K nng bung b

CHNG 21
Con ng pha trc

Leo Babauta

108

K nng bung b

Bn i n cui quyn sch ny, nhng y ch l

khi u ca mt hnh trnh mi.
Mi th ph thuc vo chnh bn.
Liu bn c gt u v ngh tng hay ri li tip
tc sng i mnh nh trc kia?
Hay bn s cam kt vi bn thn s luyn tp k nng
bung b xem k nng ny c gip ch g cho i mnh
hay khng?
Ti ngh rng, nu bn luyn tp k nng bung b, bn
s thy mnh bt gin d, ni nng hay bc bi hn. Bn s
t phi ngi m c thc t khc i, t ngh ngi ti sao mnh
li kh th, v tp trung vo thc ti hn.
Nhng tt c ch l gi thuyt. Ta s chng bit c tr
khi bn th nghim.

Leo Babauta

109

K nng bung b
C th vi tun xem. Hy cam kt vi mt ai . T ha
rng s luyn 2-3 pht mi ngy. Lm mt ci ghi ch nhc
nh mnh.
Ngi mt vi pht, ri luyn tp.
Xem xem th no.
Sau cho ti bit kt qu vi.
Bn c th cho ti bit kt qu,1 hoc nu c cu hi hay
vng mc no c ghi li.
Ti rt cn thng tin t bn!

Leo Babauta to mt form bng ting Anh ti y bn c th hi

hoc bo kt qu thc hnh. Bn cng c th lin h fanpage ca

ecoblader, hoc comment trc tip ln web ecoblader nu cn h tr
bng ting Vit.

Leo Babauta

110

K nng bung b

Cm n tt c cc bn. C tn hng cuc hnh trnh nh.

Leo Babauta
Zen Habits

Leo Babauta

111