Professional Documents
Culture Documents
355372
:316.282:316.74:78
: 17. 3. 2013.
.
*
: .
, ,
,
. (
) ( )
. ,
18. 19. :
(
) .
: , , , , .
***
, ,
,
,
1
admolnar@sbb.rs
amolnar@f.bg.ac.rs
(. 177019),
, :
(179035),
.
.
2
355
, , :...
.3
,
(, )
. ,
(Bauman, 1984: 220)
( )
.
, ,
(Luckmann, 1972: 170).
, ,
.
,
. (Luther)
,
(. Molnar, 2001: 285 )
, :
. , 18.
,
. ,
( ) ,
, .
3 , . 10. 11. ..,
.
,
.
, condition sine qua
non . ,
(Hallpike, 1990: 123 )
, ,
, ,
(Clark & Piggott, 1985: 106) .
( )
, ( )
( )
, , .
356
,
, , ,
,
() ,
, ,
, .
, .
(1905)
(Max Weber)
(Montesquieu) (. Meinecke, 1965)4
.
, (Dilthey) ,
(
)5
, , ,
(Weber, 1989: 18).
()
()
,
.
-
, , (Weber, 1989: 223),
, ,
( ) ,
,
() .
,
4
(Chladenius/Chladni) (Herder) . Beiser, 2011.
5 , ,
( )
(Diltaj, 1981: 331; . : Schmitz, 2006:
72114 258293; Bube, 2007: 541567; Beiser, 2011: 325331).
357
, , :...
: ,
( )
(
); ,
.
:
,6
(. Weber, 1989: 203).7 ,
( ):
, , 20. , .
20. , 18.
,
[] ,
6
1904,
,
(Turner, 1999: 78). ,
,
:
(Hughes, Martin & Sharrock 1997: 98)
,
() (Radkau, 2009: 190).
7
(. . Birnbaum, 1973: 59; Tejlor, 2011: 185). ,
(Toni, 1979: 201) (Hajns,
2011: 4849)
,
.
(
: Toni, 1979: 201)
,
(.
)
.
358
8
(Weber, 1989: 190191). ,
( ) []
[] (, 1976: 2: 452).
(. , 1976: 2:
423) ,
(. Hajns, 2011: 52).
1905,
,
[
] (Weber, 1989: 201).
:
(),
( 16. 20. )
(,
). , (
) ,
,9
8
(uri, 1987: 132)
.
(,
, ),
.
9
( )
. (Troeltch) - ,
(
)
(Wber, 1988: 465 ).
359
, , :...
18. (
),
,
,
. (-) ,
20.
.
, (.
. Schluchter, 1980: 13). ,
, , :
,
(, .)
(, .)
(1620. ), ( 21. ?)
.
,
,
( ) ,
,
(
)
. , (Johann
Sebastian Bach) , ,
( )
(- ,
2009: 158).
(
) , ( )
,
, .
( )
,
360
18.
. , 1919.
,
(, ,
) [] ,
, ,
(Weber, 1986: 274).
, (
18. ),
, .10
,
,
, ,
(, 1976: 1: 509; W, 2004; .
: Jeremi-Molnar
i Molnar, 2009: 157179).
18. ,
(
),
;
( ) .
, ,
.
?
18.
; ,
( )
. 1919.
, ,
10
,
,
II (Herder, 1967: 90).
361
, , :...
, , pianissimu
(Weber, 1986: 281).
. , ,
,
,
(Tejlor, 2011: 118),
.11 ,
, .
(Nojman, 1994: 224),
,12
,13
(. Valdenfels, 2010: 96),
(Valdenfels, 2005: 83 ).
18.
.
,
,
(.
, ).14
, , ,
11 , :
, , ,
, , ,
(Fuko, 1982: 28).
12 , , .
.
, ,
(Schneider, 1987: 147).
13 [] ,
, ,
. , , ;
,
(Elias, 2001: 504).
14 , ,
,
(
, : . Treveljan, 1982: 336 ).
362
( ,
: . : Schulze, 2008: 11 )
(
) (
).15 18.
16
(
[Jefferson]
).
,
,
.
,
,
, .
(1916, 1920) (Georg Lukcz) ,
,17
.
,
() , ,
, ,
,
,
(Lukcz, 1990: 20).
,
15
, 16. 18. ,
, : ,
, , (Renam, 2002: 189).
16 ,
arbiter elegantorum, 18.
(Elias, 2001: 493 ).
17
(Thomas Mann) (Lukcz, 1990: 9).
363
, , :...
,
,
,
, .
,
, (yr
brams) .
(1971).
, (Percy Schelley)
18. 19. .
, ,
.
,
,
,
, ,
,
(Abrams, 1971: 12).
(, , )
, ,
, (Abrams, 1971: 1213).
, , :
[Blake] . . [D. H. Lawrence], :
, ( 18. )
.18 ,
,
( 18. 19.
)
, , ,
.19 ,
18 . (Jean
Delimeay) (Delimo, 1986: 1: 178 ).
19 ,
, (. Abrams, 1971: 255).
364
:
.
,
.
,
, , ,20
(Mamford, 2006: 409).
(Fernand Braudel)
1518. , ,
,
(, , , .)
,
(Braudel, 1990: 313 ).
, [] ,
, , [...] []
, , ,
, , , ,
(Renam, 2002: 194).
, ,
,
, . ,
, .
(
) ,
.
,
20
.
,
-,
(, 1976: 1: 507).
365
, , :...
( ) 21 ,
.
18.
. 22 (
),
.23
(
).
.
( Wandern
),
.24 18.
. , , - (Jean-Jacques
Rousseay) ,
17251728,
(Rousseay, 1982: 1: 40).
,
, ,
21 ,
,
. , ,
.
, . XX
.
[Darwin] XVIII
(Tejlor, 2011: 283).
22
,
, , ,
, (Tejlor, 2011: 98).
23 XVI XVIII ,
,
. ,
, ,
.
(Delimo, 1987: 1: 209).
24
(Samhaber, 1978: 233).
366
.25
,
,
.26
,
(Solnit, 2010: 89)
:
18. -
( ,
).
( )
.
18.
, , , (
) ,
( ). Wandern
(
) ,
( [Kant]
),
( )
,
(Althaus, 1999: 38).
(Johann Wolfgang Goethe)
( ) ( 1771. Licentia docendi)
: ! .
;
, .
, ;
25
, .
18.
, , : ,
(Samhaber, 1978: 233).
26 (Rebecca Solnit),
. ,
, (Solnit, 2010: 92).
367
, , :...
,
(Gete, 1982: 166).27
,
() ,28
(
) (Althaus, 1999: 43); 18.
:
(,
, )
. ,
(Sadowsky, 1999: 68).29
, , .
, , (Althaus, 1999: 2627),
. . ,
(
), , , :
, ,
( )
, , , . ,
:
, .
,
: (Albrecht, 1999: 237),
(Bosse,
1999: 145) , ,
(,
, ).
,
27 :
(Gete, 1982: 166).
28 (Heinrich Bosse),
(. )
, , , ,
(Bosse, 1999: 138).
29 1782, (Carl Philip Moritz)
: ,
(.
: Solnit, 2010: 99).
368
(
, .),
(Baasner, 1999: 185),
.
,
:
, ,
. :
(Rousseay, 1982: 1: 40).
,
,
.
.
,
,
.30
(, ,
),
. ,
,
.
( 18. ) , ( 18. )
, (
) .
,
(Paz, 1990:
30 (Jacob Wilhelm Grimm)
: ) , ; )
; ) ( )
, ,
(Grimm & Grimm, 2011: 1664 ).
,
, , .
369
, , :...
232). ,
. ,
, (, )
.
. :
(. Gish, 1964: 239)
. , ,
, .
:
Bauman, Zigmunt (1984): Kultura i drutvo, Beograd: Prosveta
Beiser, Frederick (2011): The German Historicist Tradition, Oxford i New York: Oxford University
Press
Birnbaum, Norman (1973): Konkurrierende Interpretation der Genese des Kapitalismus: Marx und
Weber, u: Sprondel, Walter M. (ur.): Religion und gesellschaftliche Entwiklung. Studien zur
Protestantismus-Kapitalismus-These Max Webers, Frankfurt am Main: Suhrkamp
Braudel, Fernand (1990): Sozialgeschichte des 15.18. Jahrhunderts. Der Alltag, Mnchen: Kindler
Verlag
Bube, Tobias (2007): Zwischen Kultur- und Sozialphilosophie. Wirkungsgeschichtliche Studien zu
Wilhelm Dilthey, Wrzburg: Knigsheim & Neumann
Clark, Grahame i Piggott, Stuart (1985): Prehistoric Societies, Harmondsworth itd.: Penguin Books
Delimo, an (1986): Greh i strah. Stvaranje oseanja krivice na Zapadu od XIV do XVIII veka, knj.
12, Novi Sad: Knji evna zajednica Novog Sada i Dnevnik
Delimo, an (1987): Strah na Zapadu (od XIV do XVIII veka). Opsednuti grad, knj. 12, Novi Sad:
Knji evna zajednica Novog Sada i Dnevnik
Diltaj, Vilhelm (1981): Izgradnja istorijskog sveta u duhovnim naukama, Beograd: BIGZ
uri, Mihailo (1987): Sociologija Maksa Vebera, Zagreb: Naprijed
Elias, Norbert (2001): Proces civilizacije. Sociogenetika i pishogenetika istraivanja, Sremski
Karlovci i Novi Sad: Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia
Fuko, Miel (1982): Istorija seksualnosti. Volja za znanjem, Beograd: Prosveta
Gete, Johan Volfgang (1982): Poezija i stvarnost, u: Odabrana dela, knj. 6, Beograd: Rad
Hajns, Folker (2011): Uvod u Maksa Vebera, Beograd: XX vek
Hughes, John A., Martin, Peter J. i Sharrock, W. W. (1997): Understanding Classical Sociology: Marx,
Weber, Durkheim, London itd.: Sage
Meinecke Friedrich (1965): Die Entstehung des Historismus, Mnchen: R. Oldenbourg Verlag
Hallpike, Christopher Robert (1990): Die Grundlagen primitiven Denkens, Mnchen i Stuttgart:
Deutscher Taschenbuch Verlag i Klett-Cotta
370
371
, , :...
Summary
Aleksandar Molnar
University of Belgrade
Faculty of Philosophy
372