Yüz Okuma Sanatı

www.MaximumBilgi.
com
Aratrma Serisi No.13
Yz Okuma Sanat
DOSYA ER

Yz Yaps ve nsan Karakteri likisi

(Tarihten Gnmze Geliim Sreci)
Erzurumlu brahim Hakk'nn "Marifetname"si
Yz Yaps - nsan Karakteri likisinin Gnmzdeki Uygulamalar
Kolay Fizyognomi Notlar
Yz izgileri in Deiik Bir Sistem
Yz Yaps
Yz Yaps ve Grsel Hafza
Az Yaps (Azn Bilgi aretleri)
Yz Yapsna Gre Tehis
Resimlerle Yz Yaps rnekleri

Yz Okuma Sanat
1. BLM
YZ YAPISI & NSAN KARAKTER LKS
(TARHTEN GNMZE GELM SREC)
1. FZYOGNOMNN MEYDANA IKMASI VE GELM

1.1. Kavram
"Fizyognomi" terimi, Yunanca physis -doa ve gnomon- yorum kelimelerinin
birleimidir. Giovanni Battista Della Por-ta (1535-1615)'ya gre gnomon, ayn
zamanda yasa, kural anlamna gelmektedir; yani, fizyognomi "doa yasas"
demektir. Della Porta'ya gre, doann belli kurallarna uyarak "belli vcut
biimlerine gre belli ruh hallerini" renebiliriz.
ok eski dnemlerden balayarak, bilginler insann yz yaps ile karakteri
arasnda bir iliki kurmaa almlard. Bu yntemin temelinde insann beden
yaps ve psikolojisi arasnda doal bir balantnn olduu inanc yatmaktayd.
Bilimsel temelden yoksun olmasna ramen fizyognomi, karakter zelliklerinin
tipolojisi iin nayak olmutur.
1.2. Geliimi
Fizyognomi, sistemli bir ekilde ilk kez in'de gelimitir. inliler, insanlarn
yz biimlerine gre insanlarn karakter zelliklerini okuma yntemini
kullanm, ayrca baar dzeylerini belirleme yntemini kullanmlard. Sonraki
dnemlerde deiik uygarlk merkezlerinde fizyognomiye ilikin bilgiler
sistemletirilip gelitirilirken, belli zelliklere sahip deiik ekoller ve sistemler
ortaya kmtr.
Eski in yz okuma uzmanlarna gre, yz oluturan unsurlardan bei ok
nemlidir. Bunlar kalar, gzler, az, burun ve kulaklardr. Eski metinlerde
onlar be nemli organ olarak gemektedir. Bu organlardan birisinin bile dengeli
bir biimde olmas en az 10 yl mutlu yaam demektir. Tm organlarn ayn
ekilde dengeli biimde olmas bu mutluluu orantl ekilde arttryor. Bu
organlarn incelenmesinden sonra srada aln, elmack kemikleri, akaklar, ene
ve krklar gelmekte, en sonunda ise derinin rengi, ayrca, gzlerin parlakl,
biimi, gz kresi ve gz kapaklan inceleniyor.
in fizyognomi uzmanlarna gre, onlarn sistemi insanlarn uzun mrl
olmalar konusundaki gerekleri bulacaktr. in sistemine gre, insan yznde
belli konumlar ve izgiler mevcuttur. Bunlarn her biri belli bir ya
__________________________________________________________________
WWW.MAXIMUMBILGI.COM
Yz Okuma Sanat
belirlemektedir. Onlar, bir dizi "uzun mrllk belirtileri"ni de tespit etmiler.

inlilerin fizyognomi sistemi bugn de incelenmekte ve gelitirilmektedir.
1.2. Aristo'nun Fizyognomiye likin Grleri
Fizyognomi ile ilgili bilgilere Hipokrat, Aristo ve Pluto
gibi
eski
Yunan
dnrlerinin
eserlerinde
rastlanmtr. Aristo, fizyognomiyi kiilerin ruh halini
renmek iin kullanrken, Hipokrat bu usulle hastalara
tehis koymutur. Onun lm insann yz eklini tasvir
edii bugn de doktorlar tarafndan "Hipokrat maskesi"
olarak kullanlmaktadr.
Aristo'nun "De Natura Animalium" (1. Kitap) isimli
almasnda beden ve yz yaps ile insann karakter
zellikleri arasnda balant kurulmaktadr.
Aristo'ya gre, insann beden ve yz yapsnn belli bir
hayvana benzemesi, onun karakter zelliklerini ortaya koymaktadr. Aristo
insann yz yaps, gzleri, aln, kafa yaps, derisinin rengi, sann rengi,
gznn rengi, bedenin ty rts, sesinin tonu, yry, beden hareketleri,
baklar, boyu ile ilgili karakter zelliklerini hayvanlardaki benzer zelliklerle
kyaslamaktadr.
Aristo'ya gre, belli zellie sahip insanlar, benzeri olduklar hayvanlarn
karakter zelliklerini tamaktadrlar. Yz yaps ve insan karakteri arasndaki
iliki, Aristo'nun eserinde aadaki ekilde gemektedir .
Dudaklar
Dudaklar ince ve az kenarlar, dudaklar ileri uzandnda st dudan
alttakinin zerine kacak ekilde gevek olan insanlar alakgnlldrler. Bu
aslan tipine uygun gelmektedir. Ayn eyi byk ve kk kpeklerde de
grebiliriz. Dudaklar ince, sert ve kpek dileri hizasnda yukarya doru
ekilmi olan insanlar aa ve bayadrlar. Bu domuz tipine uygun gelmektedir.
Dudaklar kaln ve st dudak alttakinin zerine kan insanlar aptaldrlar. Bu
eek ve maymun tipine uygun gelmektedir. st duda ve st dama ne doru
kan insanlar huysuz ve kavgacdrlar. Bu, kpek tipine uygundur.
Burun
Burun deliklerinin duvarlar kaln olan insanlar iyi kalplidirler. Bu kz tipine
uygun gelmektedir. Burun deliklerinin duvarlar ince olan insanlar hrn bir
yapya ve karaktere sahiptiler; bu kpek tipine uygun gelmektedir. Burun
delikleri dairevi olan insanlar alak gnlldrler. Bu durum aslanlarla
benzerlik oluturmaktadr.
__________________________________________________________________
Yz Okuma Sanat
Burnu ensiz olan insanlar (sivri burunlular) kulara benzemektedirler.

Burnunun ucu enli olan insanlar aptaldrlar. Bu domuzlara uygun gelmektedir.
Direk alndan balayan gaga burunlu insanlar arszdrlar; bu, karga tipine
uygun gelmektedir. Alndan keskin bir ekilde ayrlan gaga burunlu insanlar
alak gnlldrler. Bu kartal tipine uygun gelmektedir.
Burnun alnla birletii yerde kk, burun kavisi yukarya doru eilmi olan
insanlar ehvetli ve ihtirasldrlar. Bu horoz tipine uygun gelmektedir. Dz ve
kalkk burunlu insanlar ehvetli ve ihtirasldrlar; bu geyik tipine uygun
gelmektedir. Burun delikleri geni olan insanlar sinirlidirler. Bilindii gibi bu
durum sinirlilik halinde ortaya kmaktadr.
Yz Yaps
Yz enli ve etli olan insanlar iyi kalplidirler; bu kz tipine uygun gelmektedir.
Kemikli yze sahip olan insanlar tedbirli, etli olan insanlar ise korkaktrlar.
Bunlar srasyla eek ve geyik tiplerine uygun gelmektedir.
Kk yzl insanlar cesaretsiz ve iradesizdirler; bu kedi ve maymun tipine
uygun gelmektedir. Byk yzl insanlar tembeldirler; bu eek ve kz tipine
uygun gelmektedir. Dolaysyla, yz ne byk, ne de kk olmaldr. En iyisi
orta byklkte olmasdr. Yz ar kk olan insanlar aa ve bayadrlar.
Ask suratl insanlar somurtkan karakterlidirler. Allkla boyanm gibi yze
sahip olan insanlar utangatrlar. Bilindii gibi bu durum insan bir eyden
utand zaman ortaya kmaktadr. Yanaklar allanan insanlar alkoliktirler.
Bilindii gibi insan alkol ald zaman yanaklar allanyor.
Gzler
Gzlerinin alt torbalam insanlar alkoliktirler. Yznn bu blgesi ikin olan
insanlar ise yatmay ok sevenlerdir. Nitekim, uykudan yeni kalkm insann
gznn emberinde ikinlikler bulunur. Kk gzl insanlar cesaretsiz ve
iradesizdirler; bu maymun tipine uygun gelmektedir. Byk gzl insanlar
tembeldirler; bu kz tipine uygun gelmektedir. Gzleri ne ar byk, ne de
ar kk olarak domu birisi asil bir karaktere sahip olacaktr.
ukur gzl insanlar gaddardrlar; bu maymun tipine uygun gelmektedir. Patlak
gzl insanlar aptaldrlar; bu eek tipine uygun gelmektedir. Dolaysyla, gzler
ne ar patlak, ne de ar ukur olmaldr; en iyisi orta byklkte olmasdr.
Gz hafiften kk olan insanlar alak gnlldrler. Bu aslan tipine uygun
gelmektedir. Eer ar kk ise sakin ve usludurlar. Byk kz tipine uygun
gelmektedir. Buulu gzl insanlar hznldrler. Bilindii gibi insan
hznlenince gzleri buulanr.
__________________________________________________________________
Yz Okuma Sanat
Aln
Aln kk olan insanlar aptaldrlar. Bu domuz tipine uygun gelmektedir. Aln
ar byk olan insanlar ar kanldrlar. Bu kz tipine uygun gelmektedir.
Aln daire eklinde olanlar aptaldrlar. Bu eek tipine uygun gelmektedir. Aln
yzeyi byk olan insanlar hassas, basiretli ve anlayldrlar; bu kpek tipine
uygun gelmektedir. Aln dzgn kare eklinde olan insanlar alak gnlldrler;
bu aslan tipine uygun gelmektedir. Aln krk olan insanlar marurdurlar; bu
boa ve aslan tipine uygun gelmektedir. Alnnda krklar olmayan insanlar
yalakadrlar. Dolaysyla, alnn dz krkl durumu kibirlilik, krksz durumu
ise yalakal ifade ettii iin, en iyisi orta durum olacaktr.
Ba
Ba byk olan insanlar hassastrlar. Bu kpek tipine uygun gelmektedir. Ba
kk olan insanlar duygusuzdurlar; bu domuz tipine uygun gelmektedir. Kafas,
yukarya doru en-sizleen insanlar (yumurta kafal) arsz ve yzszdrler; bu
eri trnakl ku tipine uygun gelmektedir. Kula kk olanlar maymuna,
byk olanlar ise eee benzemektedirler. Kpeklerde ise kulaklar daha
orantldr.
Derinin Rengi
Ar esmer olanlar korkaktrlar; bu Msrl ve Habe tipine uygun gelmektedir.
Ayn ekilde beyaz yzl insanlar da korkaktrlar. Bu kadn tipine uygun
gelmektedir. Dolaysyla, mertlii ve cesurluu ifade eden renk orta kvamda
olmaldr.
San Rengi
Sarn sal insanlar cesurdurlar; bu aslan tipine uygun gelmektedir. Salar
ar kzl olan insanlar kurnazdrlar; bu tilki tipine uygun gelmektedir. Yz
rengi solgun ve deiik tonda olan insanlar korkaktrlar. Bu korku annda ortaya
kan duruma uygun gelmektedir. Bal sars renginde olan insanlar soukturlar.
Souk olan insanlar ise yava hareketlidirler.
Vcut hareketleri yava olan insanlar ise ar kanldrlar. Krmz renkliler
abukturlar. Zira, hareketten snan vcut kzaryor. Ate krmzs renginde
olanlar lgnla meyillidirler. yle ki, bir cismin an snm paralar alev
rengini alyor. Ar hrn insanlar ise delilie yatkndrlar. Gsnde renk
beliren insanlar sinirlidir. Bilindii gibi insan sinirlenince gs blgesinde bir
yang oluuyor.
__________________________________________________________________
Yz Okuma Sanat
Gzlerin Rengi
Gzleri kzaran insanlar abuk sinirlenirler. Gz rengi siyah olan insanlar
korkaktrlar. Bellidir ki, siyah renk korkakl sembolize eder. Gzleri tam siyah
deil de, kestane rengine yakn olan insanlar dengeli bir karaktere sahiptirler.
Parlak mavi renkli veya beyazms renkli gzleri olan insanlar korkaktrlar.
Bellidir ki, beyazms renk korkakl sembolize eder. Gzleri mavi deil de,
kestane renginde olanlar cesurdurlar. Bu aslan veya kartal rengine uygun
gelmektedir.
Gzleri koyu kestane renkli olan insanlar ehvetlidirler. Bunlar keilere
benzetilebilir. Gzleri alev renginde olanlar arsz ve yzszdrler. Bunlar
kpeklere benzetilebilir.
Parlak, fakat belirgin bir rengi olmayan gze sahip insanlar korkaktrlar. Gzleri
parlak olan insanlar ihtirasldrlar. Bunlar horozlara ve kargalara benzetilebilir.
Ty rts
Bacaklar kll olan insanlar ehvetlidirler. Bu kei tipine uygun gelir.
Gs ve karn blgesi ar kll olan insanlar baladklar ii hibir zaman
bitirmezler. Bu ku tipine uygun gelmektedir. Gs tamamen tysz olan
insanlar arsz ve yzszdrler.Bu kadn tipine uygun gelmektedir. Bu yzden ne
fazla kll, ne de fazla klsz olmas gerekir.
Omuzlar kll olan insanlar da baladklar ii bitirmezler. Bu ku tipine uygun
gelmektedir. Boynunun arka taraf tyl olan insanlar asildirler. Bu aslan tipine
uygun gelmektedir.
Sakal seyrek olan insanlar dengeli karaktere sahiptirler. Bu kpek tipine uygun
gelmektedir.
Kalar kaln olan insanlar somurtkandrlar. Kalar, burun tarafta aaya
doru sarkan ve akaklara doru yukar kalkan insanlar saftrlar. Bu domuz
tipine uygun gelmektedir.
Bataki Tyler
Salar dz olan insanlar korkaktrlar. Kvrck sal insanlar da korkaktrlar. Bu
Habe tipine uygun gelmektedir. Dolaysyla, gerek dz, gerekse kvrck salar
korkakl sembolize ettii iin az dalgal salar yksek manevi deerleri ifade
etmektedir. Bu aslan tipine uygun gelmektedir.
__________________________________________________________________
Yz Okuma Sanat
Aln zerinde yukarya ve arkaya doru ynelen salara sahip kiiler asildirler.
Bu aslan tipine uygun gelmektedir. Burun hizasnda alnn ortasna doru
salar olan insanlar aa ve bayadrlar. Nitekim bu durum klelere zgdr.
Ses
Ses tonu aa olan insanlar kstahtrlar. Bu eek tipine uygun gelmektedir.
Alak tondan balayp yksek tonla bitiren insanlar tatmin olmayan ve ikayeti
insanlardr. Bu kz tipine uygun gelmektedir. Yksek, alak ve krlan bir sesle
konuanlar sapktrlar. Bu kadn tipine uygun gelmektedir. Yksek ve dzgn
bir sesle konuanlar kpeklere benzetilebilir. Zayf, gevek bir sesle konuanlar
sakindirler. Bunlar koyun tipine uygun gelmektedirler. Yksek sesle konuan ve
baran insanlar ehvetlidirler. Bunlar keilere benzemektedir.
NOT: Bunlarn dnda Aristo, insann ayaklar, vcut yaps, omuzlar ve boynu,
boyu, beden yaps, baklar ve gz mimikleri, yry ve karakter zellikleri
konusunda da belli grler ortaya koymaktadr.
Aristo, daha sonra devamclar Polemon (M.. II yy.) ve At-hamanti (M.. IV yy.)
fizyognomi yntemiyle kendi dnemlerinde yaam bir ok ahsn karakter
zelliklerine ilikin yazlar yazmlardr. Aristo'nun yntemi uzun mddet
kendinden sonraki bilginler iin bir kaynak olmutur.
15. ve 16. yzyllardan itibaren fizyognomi kiilerin karakter zelliklerinin
belirlenmesinde sk bir ekilde kullanlmtr. Fizyognomi; doktorlar, din
grevlileri, filozof ve hakimlerin bavurduklar bir yntem olmu ve byk
toplumsal ilgi grmtr.
17 yzylda engizisyon mahkemeleri yz ve beden yapsna gre "gereklii"
tespit ediyorlard. Buna gre de, fizyognomi; kehanet, falclk, astroloji vs. ile sk
bir ekilde kullanlyordu. Fizyognomi alannda Avrupa'da bu konudaki nemli
gelime Johann Caspar Lavater'in almalar sonucu gereklemitir. Lavater'in
ve ondan sonra Franz Jozef Gall'n sz konusu incelemeleri Avrupa'da bu konu
zerine byk tartmalara yol amtr.
1.3. Johann Caspar Lavater (1741-1801)

Fizyognomi alanndaki nemli gelimenin temeli 15 Ekim 1741'de Zrih'te
domu svireli ilahiyat, fizyognomist ve yazar Johann Caspar Lavater (17411801) tarafndan atlmtr.
Lavater 1769'dan yaamnn sonuna dek din grevlisi olarak almtr. 1775
ylnda Leypsig'de "nsan Doasnn Tanmlanmasna Yardmc Olacak
Fizyognomik Fragmanlar" (Physiognomische Fragmente zur Befrderung der
Menschen-kenntnis und Menschenliebe, 1775-1778) eseri o dnemde esiz bir
yank uyandrmtr. Johann Caspar Lavater'e gre yzn her bir esi; gz, aln,
__________________________________________________________________
Yz Okuma Sanat
burun, kulak, az, ene vs. ayr ayr ve birbirine olan ilikileri iinde psikolojik
anlam tar, kiilik zelliklerini gsterir. Lavater'in bu almasnn bilimsellii
zerinde tartmalar olmusa da, sz konusu eser konuyu daha da popler
klmtr.
Lavater, Zrih'in Franszlar tarafndan alnmas zaman yaralanm, 2 Ocak
1801 ylnda lmtr.
2. FRENOLOJ
2.1. Franz Jozef Gali (1758-1828)
Fizyognomiye yakn bir alan olan Frenoloji de karakter
zelliklerinin tespiti konusunda deiik bir yntem
uygulamtr.
"Frenoloji" terimi, Yunanca phrenos -karakter, ahlak ve
lygos- kuram kelimelerinin birleimidir. Frenolojinin
geliimi, Avusturyal bir hekim ve nroanatomist olan
Franz Jozef Gall'n almalaryla salanmtr.
Gali, 9 Mart 1758 ylnda Tiefenbronn'da (Almanya) domutur. Gali, okul yllarndan itibaren arkadalarnn yz
yaps ile kiisel yetenekleri arasnda balant kurmaya alm, rnein, iri
gzleri olan renci arkadalarnn iyi szel hafzaya sahip olduklarm tespit
etmitir. Gall'a gre, bu hafza tr kafann, gz blgesinin arkasnda yerleen
ksmyla ilintilidir.
Gali, eya, yer, isim, say, sz ve gramer hafza trlerini ayrarak onlar kafann
belli yerlerine "koymu", ayrca cesurluk, drstlk, iletiimsellik gibi
yeteneklerin, ebeveynlere kar olan sevgi hissinin, nesil devam ettirme
gdsnn de alanlarn belirlemitir. Bu tezlerini sistemletirerek Gali ve
talebeleri insann ahlaki ve entelektel niteliklerinin bulunduu yerleri
belirterek ayrntl bir kafatas haritas karmlardr.
Gall'n kuramna gre, kiilik ve akl, kafasnda yerini bulan blm ve izgilerin
snrlarn izer. Bu blmler beynin yzeyinde, yani d eperinde yaylmtr.
Bu blmlerden hangisi daha gelimi ve yaylmsa, o blmn kart olan
yetenek o derecede gelimitir.
Beyindeki bu gelimeleri kafatasndan izlemek mmkndr. Bu anlamda
kafatas, insan aklnn boyutlarn, yetenek ve becerilerinin snrlarn gsteren
bir haritadr. Bylece, Gall'n nclnde frenoloji (phrenology) oluarak bilim
tarihine girmitir, ilgintir ki Gali, bu terimi kabul etmemitir. Nitekim, bu
konuda yle sylemektedir: "Beni yeni bilim olan frenolojinin babas olarak
adlandryorlar. Fakat bu byle deildir. 'Frenoloji' kelimesi benim talebem
Spurzheim tarafndan ortaya atlmtr. Ben ise bu terime karym ve
'kefalolskopya', 'kranioskopya', 'kranioloji' terimlerini kullanyorum". Az zaman
__________________________________________________________________
Yz Okuma Sanat
iinde Gall'n kuramna gsterilen ilgi lke snrlarn da amtr. Fakat, Gall'n
kuram daha ilk admda politika ve din evrelerinden sert tepkiler alm,
hkmet Gall'n kuramn zararl bularak bu konudaki grlerini yaymasn ve
tebli sunmasn yasaklamtr.
Bundan dolay Gali, Jean Gaspard Spurzheim ile birlikte Berlin'e gelerek
faaliyetini burada devam ettirmeye balam ve bu faaliyeti Berlin'de bilimsel
evreler tarafndan byk ilgi ile karlanmtr. Gali, Almanya'nn nerdeyse tm
kentlerini gezip dolam, her yerde tebliler sunmu ve konumalar yapmtr.
Az bir zaman iinde Gali, evresine ok sayda taraftar toplayabilmitir. Fakat, o
Almanya'da fazla kalamam ve Jean Gaspard Spurzheim ile birlikte Paris'e
gitmeye karar vermitir. Fransa'da byk saygnlk gren Gali, yaamnn
sonuna dek (1828) burada kalarak 5 ciltlik temel eserini tamamlamtr. Gali 10
yl iinde tamamlad almasnda frenoloji alanndaki bilgileri bir araya
getirerek sistemletirmitir: Genel Olarak Sinir Sisteminin ve zellikle Beynin
Anatomisi ve Fizyolojisi (Anatomie et physiologie du systeme nerveux en general
et du cerveau en particulier, 1810-1820).
Spurzheim ise 1814 ylnda Fransa'dan ngiltereye, gm, 1832 ylnda ise
Amerika'ya gelerek almalarn bu lkede srdrm, Harvard ve Boston
niversitelerinde profesrlk yapmtr.
Frenoloji, o dnemde ngiltere ve Fransa'da gelime ortam bulmutur. Bu
lkelerde sreli yaynlar olan ok sayda frenoloji dernekleri kurularak
gelimeye balamtr. Gall'n aratrmalar Rusya'da da ilgiyle karlanmtr.
taps-lekar P. Puzino Avrupa'ya seferleri zaman 1813-1814 yllarnda Paris'te
Gall' dinlemi, daha sonra eserini Rusa'ya evirmitir. 1816 ylnda St.
Petersburg'da Gali ve Spurzheim'm yeni sistemi konusunda kitap baslm, fakat
eserin materyalist ruhu birok evreler tarafndan iyi karlanmamtr.
1824 ylnda D.M. Vellanskiy "Gall'n Kranioskopisi" ad altnda ak dersler
vermek istemise de, bu kuram "Hristiyan dinine kar" olduu iin izin
verilmemitir
Gali 22 Austos 1828 ylnda Paris'te lmtr. Eserleri:
-
"Philos. mediz. Untersuchungen ueber Natur und Kunst im kranken

und gesunden Zustande de Menschen" (1792);
"Anatomie et physiologie du systeme nerveux en general et du

cerveau en particulier, ete." (1810 -1820);
"Introduction au cours de physiologie du cerveau" (1808)
"Sur les fonctions du cerveau" (1822);
__________________________________________________________________
Yz Okuma Sanat
2.2. Franz Josef Gall'n Kafatas Haritas

F.J. Gali 1805 ylnda yaynlad "Yeni Anatomik ve Fizyolojik Sistem" adl
eserinde kafatas haritasn izmitir. 1. ve 2. ekillerde kafatasnn nden ve
yandan grnm verilmitir.
Gall'a gre 2,3,9,15-21 rakamlaryla iaretlenmi yetenekler sadece insana aittir.
Dier yetenekler insanlarn yan sra hayvanlara da aittir.
3. ve 4. ekillerde kafatas iki taraftan grntlenmitir: nden ve yandan...
ekil 1. Aln ksm
1. Fiziksel sevgi
2. yilik, efkat, ihsan
3. eliki hissi
4. Kiilik, bireylik, ferdiyet hissi
5. Hilekarlk
6. Hrszla yatknlk
7. Onur
8. hret tutkusu, ihtiras
9. Tedbirlilik, dikkatlilik
10. Eitilme, ehliletirilme
11. Mekan igds.
12. Yz hafzas
13. Szel hafza

14. Benzerliyi hzl alglama yetenei.
15. Metafizik akl
16. Zeka
17. iirsel yetenek.
18. yi kalplilik, ak yreklilik
19. mitasyon, taklit
20. Dinsel igd
21. stikrarllk, dengelilik
23. Kiilik igds.
ekil 2. Yan ksm

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Fiziksel sevgi
eliki hissi
Kiilik, bireylik, ferdiyet hissi
Hilekarlk
Hrszla yatknlk
Onur
hret tutkusu, ihtiras
Tedbirlilik, dikkatlilik
__________________________________________________________________
10
Yz Okuma Sanat
9. Eitilme, ehliletirilme
10. Mekan igds
11. Yz hafzas
12. Szel hafza
13. Benzerlii hzl alglama yetenei
14. Metafizik akl
15. Zeka
16. iirsel yetenek
17. yi kalplilik, ak yreklilik
18. mitasyon, taklit
19. Dini igd
20. stikrarllk, dengelilik
22. Kiilik igds
23. Grnm muhafaza etme igds
24. Dncelerini kolayca ifade ederek konuabilme yetenei
25. Ses hissi
26. Mekanik igd
27. Saysal his
28. Dostluk, egemenlik altnda olma.
29. Sululuk, hrszlk.
ekil 3. nsan Kafatas

1. Eitilme yetenei
2. Yer ve yn hissi
Kiilik hisleri
10.
11.
12.
13.
14.
15.
3. Renk hissi
4. Ses hissi
5. Say
6. Konuma
7. Dil yetenei
8. Sanat hissi
9. Hrszlk
Benzerliyi hzl alglama yetenei
Felsefi zeka (12 ile birleiyor)
Muhakeme hissi
Organizatrlk yetenei (9,10-12,14) iyi kalplilik
Dini konulara ilgi
Taklit, imitasyon hissi (14 ile birleiyor)
__________________________________________________________________
11
Yz Okuma Sanat
ekil 4. nsan kafatasnn

yandan grnm
1. Eitilme yetenei
2. Yer ve yn hissi
3. Renk hissi
4. Ses hissi
5. Say
6. Sanat hissi
7. Hrszlk.
8. Benzerlii hzl alglama
yetenei.
9. Felsefi muhakeme
10. Zeka
11. Organizatrlk yetenei.
12. yi kalplilik
13. Dini konulara ilgi
14. Taklit hissi.
15. Kararllk.
16. Cinsel eilim hissi.

17. Kiisellik hissi
18. Dostluk, asllk.
19. Savakanlk, yrtclk
20. Adam ldrme
21. Hilekarlk
22. Kibirlilik
23. hret tutkusu
24. Tedbirlilik, ll davranma.
Gall'm sistemi dnda baka sistemler de mevcuttu (rnein, "Spurzheim
sistemi"). Ayrca nl frenoloji bilim adam Casare Lombroso'yu rnek
gsterebiliriz. Bir hekim olan Casare Lombroso mahkumlarn kiilikleri zerinde
incelemeler yapm, bunlarn biroklarn gzlem altnda bulundurmu, huy ve
hareketlerini, dncelerini, yaay ve gemilerini aratrm; cezaevlerinde
len mahkumlarn cesetleri zerinde otopsiler yapmtr. Btn bu deneylerden
sonra Lombroso baz insanlarn sulu olarak doduklar kanaatine varmtr.
Lombroso'ya gre, douta sulu ad verilen bu sulular, bedenlerinde bulunan
baz gayri tabiilikler, stigmat veya anomaliler ile ayrlrlar.
Fizik,, biyolojik ve psikolojik olarak snflandrlan bu anomaliler onlar
iradeleri.dnda su ilemeye yneltir. Lombroso'ya gre, fizik anomalleri eitli
sulu kategorilerinde baka bakadr. rnein, adam ldren ve hrszlar,
baklarnn ve fizyonomilerinin belirtileriyle birbirinden ayrlrlar. Adam
ldrenlerin baklar souk, donuk, sabittir; gzleri kanldr. Hrszlarda ise
baklar hileli, hareketli ve gzler eridir.
Yz yaps, beden yaps ve insan karakter arasnda balant kuran grler belli
bir zaman sonra eletirilere uram ve hesap olunmaya balamtr. Fakat, bu
sistemler, ada psikolojide birok hususta temel dayanak oluturmutur. Yz
__________________________________________________________________
12
Yz Okuma Sanat
biimi ve beden yaps, i salg bezlerimizin oluturduu dengelemeyle, karakter

ve ahsiyet zelliklerimiz arasndaki ilikiler, frenolojiyi gelitirenler tarafndan
bilimsel olmayan yntemlerle aratrlmtr. Ancak deien almalarn z
deil, yalnzca yntemleri olmutur.
__________________________________________________________________
13
Yz Okuma Sanat
2. BLM
ERZURUMLU BRAHM HAKKI'NIN "MARFETNAME"S
slam dnyasnda gerek birok bilim dallar, gerekse eitli aratrma usulleri
Hint, in, Msr, Iran ve Yunan'dan esinlenmi, daha deiik ekillerde ortaya
kmtr. Bu alandaki almalar bazen slam'a aykr olan usullerle (rnein,
kehanet), bazen de meru usullerle yrtlmtr. Bu almalarn
meruluunu savunmada en temel dayanak ise slam byklerinin (rnein, Ali
bin Ebu Talip, Cafer Sadk) bu gizli ilimlere vakf olduklar ynndeki sylemler
olmutur.
Fizyognomi de gizli ilimler iinde yer almtr. Deiik adlar (lm-i Firaset, lm-i
Sima) altnda toplanm eitli metodlar ve tezler, o dnemde aa yukar
bugnk fizyognominin ilevini yerine getiriyordu. Bilim adamlar bu ilimlerin
(veya uygulamalarn) kaynan mminin manevi geliiminde aramlardr.
rnein, firaset; ilham, kef, sezgi, keskin idrak, kalp gzyle grmek gibi
anlamlar ieren bir kavram olmutur. Firasetin temelinde, takvann kalpleri
nurlandran bir nimet olduu ve gse inirah (genilik, huzur) verdii, bu vesile
ile de mminin Allah'n nuru ile bakabildii dncesi yatmaktadr. Allah
kulunu sevdii zaman "onun gren gz, iiten kula, tutan eli, yryen aya"
olduu iin tm bu marifetleri Allah'n bir nimeti olarak grmlerdir.
Mslman bilim adamlarnn balca zellii ansiklopedik bilgiye sahip olmalar
idi. Onlar, uratklar eitli bilim dallarnn verdii avantaj kullanarak
fizyognomiyle ilgili olarak birtakm grler ortaya atm ve gelitirmilerdir. Bu
konudaki geleneksel grler deiik eserlerde gemektedir. rnein, kaln
dudakl insanlarn zevkine dkn, ince ve normalde ska kapal duran
dudaklara sahip olanlarn sk azl olduklar belirtilmitir, insanlarda kk
ba, akln azlna ve sr sakla-mamaya, byk ba akla ve zekaya, yass tepe ba
lakaytlk ve gamszla, yanlardan bask ba huyu ve tabiat dar ve hiddetli
olmaya iarettir. Gaga burunlu insanlarda egemenlik ruhunun, kalkk
burunlularda ise asiliin olduu ifade edilmitir. Yzn belirgin organlar olan
gzler, burun, az, ene, kulaklarn yan sra kalar, kirpikler, gz kapaklar,
gzleri rengi, derinin rengi, krklar vs. ele alnan zellikler arasndadr.
18. yzylda yaam nl bilim adam ve mutasavvf Erzurumlu brahim
Hakk'nn (1705-1771) Marifetname'si ansiklopedik bir kitap olmas itibariyle,
fizyognomiye de byk yer vermitir. Olgun bir mutasavvf olan brahim Hakk,
ok sayda (baz aratrmalarda bu say 15, 30, 50 ve hatta 70 olarak
gemektedir) eser yazmtr. Bu eserler arasnda en mehur olan ise
Marifetname olmutur.
Bu eser, kapsaml ve olgun dzeyde bilgi edinmi, andaki bilgi ve keiflere
yabanc kalmayan brahim Hakk'nn eski ile yeniyi kaynatrmaya alt bir
kitaptr. Ona gre de yaad dnemin btn bilgilerini kapsayan ansiklopedik
zellikte bir almadr, brahim Hakk bu kitabnda kendinden nce yaam
__________________________________________________________________
14
Yz Okuma Sanat
slam dnrlerinin eserlerinden yararland iin, eserin fizyognomiyle ilgili

blmn de okurken nceki dnemlerde fizyognomi ile ilgili grlerin neden
ibaret olduu konusunda da bilgi edinebiliriz. Nitekim, eserde de beden yaps,
yz biimi ve bedenin ayr ayr azalar ile insan karakteri arasndaki ilikinin
"hikmet ehlinin" dilinden ayrntl bir ekilde sunulduunu grmekteyiz.
Marifetname, "Mukaddime" ile "Fen" ve bir "Hatime" olmak zere be ayr
blmden olumaktadr. Bu ksmlar da kendi ilerinde "Bab, Fasl, Nevi" olarak
ayrlmtr (Bunlarn dnda bata ve sonda, birka sayfalk yazlar vardr).
Marifet-name'de, fizyognomi ile ilgili bilgiler 4. babn 5 faslnn 3. ve 4.
nevilerinde yer almaktadr.
Marifetname'ye gre, Allah insan alemin en gzel ekilde ssleyip
nurlandrmtr. Bunun yan sra, insanlar ekil ve karakter olarak deiik
yaratmtr. Sonra ltuf ve inayeti ile, ekli karakterin ve azay da ahlakn
belirtisi klmtr. Bylece, insan nce kendi grnmnden kendi karakterini
tanmlayarak ihtimam ile ahlakn gzelletirir. Daha sonra yaknlar ve
dostlarnn d grnmlerine fehm ve firasetle bakarak, onlarn i hallerine ve
ahlaklarna vakf olabilir: Onlara ya ahlaklarna gre rabet ve muhabbetle
muamele eder, veya aklnca gzel idare ile geinip gider.
brahim Hakk, yz yapsnn (daha geni anlamda vcut yaps) karakter ile
ilikisini bir ilahi kural olduunu ifade etmektedir. Bu anlamda fizyognomiyi
renmek ve bu vesile ile evredeki insanlarla karakterlerine gre muamele etme
gibi iyi bir sosyal iletiim metodu sunmaktadr.
Erzurumlu brahim Hakk, yz yaps (ksmen vcut yaps) ve insan karakteri
ile grleri iir eklinde aadaki gibi sunmaktadr: Burada, sadece yz yaps
deil, vcut yaps ve mimikler de ele alnmtr.
Ba Organlarnn ekillerinin Hikmetini Bildirir

Ey aziz! Hikmet ehli demilerdir ki: Cenab- Hak insann vcudunu en
mkemmel ve gzel ekilde yaratmtr. Organlarn birbiriyle uyumu ve
simetrisi, nezaketin ve gzelliin rnei olmutur. Bedenin gzelliini,
vasflarn dil, bildirmek ve anlatmaktan acizdir. Yznn gzellii, iinin
temizlii ve kemali, huyunun yumuakl, tabiatnn iyilii, konumasnn
przszl ile dnyada benzersiz bir yaratktr. Ho yry, tatl syleyii,
gzel hareketi ve sevimli sesiyle alemin akln almtr. Gzelliinin ekicilii,
cannn tatllyla dnyann sevgilisi, irfan ehlinin beendikleri olmutur ve
aklara ondan nice haller gelmitir.
Cenab- Hak, ekil ve biim verdii insan bedenindeki drt karmn (kan,
balgam, safra, sevda) dumanndan kymetli sa ihsan etmi, iki yumurtann
dumanndan da erkeklerin gs ve yzlerinden kl yeertmitir. Ta ki sala
kadnlar ssl, byk ve sakalla erkekler belli ve kalarla herkes belirmi ve
tannm olsun.
__________________________________________________________________
15
Yz Okuma Sanat
San siyahl fazlalndan, sar oluu balgamn okluundan, beyaz olmas

grizi, tabii hararetin zayflamasndandr. Hararetin zayfl da fazla nezleli
olmaktan, ok cima (kadnla birleme) yapmaktan ve fazla znt ve ac
duymaktan ileri gelir. Fakat alnn nuru, gnllerin badr, iki ka, iki gzn
glgelii ve nurlu yzn hilali olmutur. Gzlerin, burunla iki ka arasnda
olmalar arpmalardan korunmalar ve ban n tarafnda yaratlm olmalar da
vcudun btn ilerinde ona yol gsterici olmalar iindir. Gz kapaklar, gz
yuvarlann rts ve onun kt nazardan koruyucusu olmutur.
Gz kapaklar, gz trl etkilerden koruduu gibi, uyku zamannda da gz
yuvarlaklarna rt vazifesini grr ve gz ssleyen kirpiklerle birlikte gz,
toz duman gibi zararl eylerden korur. Gz bebeinin siyah, etrafnn beyaz
oluu, ss ve gzellik iindir. Gz nurunun siyah noktasnda bulunmas ona,
organlarn en deerlisi sfatn vermektedir. Gz bebeinin, yuvarlan ortasnda
oluu, tabakalarnn gereklerindendir.
Gz yuvarlann oval olmasnn sebebi; gz nurunun etrafa yaylmasn
kolaylatrmak iindir, insan kafasnn yuvarlak oluu, arpmalardan
saknlmas ve beyin organlarna daha geni bir yer olmas iindir.
Byklnn bu kadar olmas, en uygun ekildir, insan yznn yuvarlak
oluu, gzelliiyle gne ve aya benzemesi iindir. Dudaklarn krmz, dilerin
inci gibi olmalar ss ve gzellik iindir. Burnun kkrdak oluu, hafif olmas ve
arpmalardan zarar grmemesi iindir. Burun deliklerinin geni olmas kokuyu
fazlaca ve abucak almas ve smn kolayca akabilmesi iindir.
Dilerin keskinleri kesmek ve krmak, enlileri tmek ve inemek,
dizililerinin dzenli oluu, konuma zamanlarnda harflerin ve sesin dzgn
kmas iindir. Dilin kemiksiz oluu, lokmay azda hareket ettirmek, harfleri
syleyebilmek ve kelimeleri kolayca ifade edip bildirmek iindir. Dilin
dudaklarda diler tarafndan hapsedilmi olmas az konumas iindir. Dil bir
olduu halde gz ve kulaklarn iki oluu, fazla grmek ve kolayca iitmek iindir.
Kulaklarn ban iki tarafnda oluu, hafif ve latif olmalar ve arpmalardan
zarar grmemeleri iindir. Boynun enlilik ve uzunluunun bu ekilde, bu
byklk ve biimde oluu, ba ile kolayca mnasebet ve balant kurmas ve
onun arlna dayanabilmesi iindir.
Ban bir tek kemik olmayp yedi omurdan meydana gelmi olmas, vcudun her
tarafyla kolaylkla balant kurmas iindir.
nsan bann, btn organlarn stnde ve yksekte oluu, annn bykl
ile ululuunu duyurmak ve kendisinde bulunan akl cevherinin kymetini takdir
ettirmek iindir. Ban, on duyu organnn balang yeri olmas, onun eref ve
deerini artrmaktadr. Bu kadar organ ve kuvvetlerin byle bir yerde (bata)
toplanm olmas, Cenab- Hakk'n kudretinin kemalini gstermek ve sanatnn
ululuunu belirtmek iindir.
nsan organlarnn ekil ve biimlerinden sezip anmakla ve bakn, gnl ve
cana olan emniyet ve selametini, ltuf ve kerametini bildirir
__________________________________________________________________
16
Yz Okuma Sanat
Ey aziz, hikmet ehli demilerdir ki:

Alemi bu ekil ve surette yaratan Cenab- Hak, ei benzeri olan insan alemini en
gzel ekilde ve en beenilir surette tasvir edip ekil verdikten sonra ona
frd ruhu ile bezetmi ve aydnlatmtr ve hayvan cinsinden insan trn,
gzellik ve sevimlilikle benzetmi, anlama ve konuma yeteneiyle stn
klmtr. Geri Cenab- Hak, insanlarn beden ve ruh bakmndan bir
yaratmtr. Fakat insanlar zeka ve kabiliyette, huyda deiiktir, birbirlerinden
farkldr.
Sonra Allah, ltuf ve inayetiyle, hikmetinin gereini, sanatnn inceliini bu
yaratkta gstermi, yzn, ekil ve yapsn iine, organlarnn biimini ahlak
ve karakterine belirti yapmtr ki, insan kendi ekil ve yapsndan kendi
vasflarm bilip ona gre ahlak ve hareketlerindeki, huylarndaki eksik ve
aksaklklar dzeltsin. Sonra arkada ve dostlarnn vcut yaps ve ekillerine
bakp zeka ve karakterlerini, huy ve tabiatlarn ince sezi ve zekasyla bilsin ve
buna gre onlara muamele etsin, beensin ve sevsin veya akln kullanarak
karakterlerine gre hareket ederek onlarla geinip gitsin veya onlardan
uzaklap emniyeti, rahat ve selameti bulsun ve ne kimseden incinsin ne de
kimseyi incitsin. Gnl holuu ile rahat oturup kalksn.
Ey akll, insan ve cinlerce cihan banda beenilen budur:
Ne kimse senden incinsin, ne de sen bir kimseden incin.
"Gzel huylu insandan hayr isteyin." hadis-i erifine gre, gzel ve sevimli
insanlarda daima gle, iyi huy ve tatl szlerin grp iitildii gerei
duyurulmaktadr.
Kur'an- Kerim'de "Herkesin i ve ameli ekline uygundur." buyurulmas da buna
iarettir.
Ba ve boyun ekil ve biimleriyle, bunlara bal huy ve tabiatlarm bildirir

Ey aziz, hikmet ehli demilerdir ki:
- Boyu uzun olanlarn kalbi saf ve temiz olur.
- Ksa boylu olanlarn hileleri, aldatmalar oktur.
- Orta boylu olanlar akll ve ho huylu olurlar.
- Salar sert olan kimse, aklla atlganl bulur.
- Salar yumuak olan saf ve utanmas az olur.
- Sa sar olann ii, kibirlenme ve kzgnlktr.
- Siyah sal olan sabrldr, onu ara.
- Kumral sa gzeldir, sahibi bedelsizdir.
- Sa az olan ltufkar, anlayl ve nazik olur.
- Ba kk olann akl azdr, gizli eyin varsa ona syleme.
- Bann tepesi yass olan keder ekmez.
- Bann derisi ince olan, hayr yapar, zarar vermez.
__________________________________________________________________
17
Yz Okuma Sanat
- Kel adama yaklama, kt huylu olur, ondan sakn.

- Aln dar olann, ii de dar, skntl olur.
- Aln yumru olan, irkin ve kaln kafal olur.
- Aln enli olan kt huylu olur, nk hastadr.
- Aln normal olan emin bil.
- Aln buruuksuz olan, phesiz tembel olur.
- Aln uzun olan anlayl, az ise cmert olur.
- Kalarnn aras buruuk olan, znt ykn tar.
- Kula ok byk olan, bilgisiz ve tembel olur.
- Kk kulakl eri, orta (normal) kulakl doru olur.
- Kann ucu ince olann, ii gc fitnedir.
- Kann kllar ok olann, zntleri de ok olur.
- Ka ak olan dorudur, atma olan eridir.
- nce kal gzel olur, uzunu ise kibirli olmann delilidir.
- Ka yay gibi olan, her zaman gzel olur.
- Gz ukuru az olursa, o kibirli olmaya delildir.
- Siyah gzller itaatli, kzl gzller cesur olurlar.
- Gk gzl olan zeki, ela gzl olan edepli, terbiyeli olur.
- Kk gzl hafif, byk gzl zarif, narin olur.
- Gz yumru olan kskan, orta olan dost olur.
- Yar kapal gz ayp, bak miskince olur.
- Kre yakn olma, sk bakan, emniyetli olmaz.
- Gz a adama bakma, nk o sana eri bakar.
- Gle gzl olan gzeldir, kirpii sk olan bedelsizdir.
- Byk yzl olan illetlidir, kk yz kibirlenmeye delildir.
- nce yzl sevimli, kaln yzl hor (sevimsiz) olur.
- Uzun yzl olanlar yalanc olurlar.
- Eki yzl, somurtkan olanlarn, szlerinin ou ac olur.
- Yuvarlak yzller, ay'dan daha nurlu olur.
- Byleleri ok gle olur, onu gren muradn alr.
- Benzi kzl olan terbiyeli, esmer olan da zeki olur.
- Benzi sar olan illetli, siyaha alan da tevekkelli olur.
- Burnu uzun olann idraki (anlay) az olur.
- Ksa burunlu olanlar fazla korkak olur.
- Burun ucu top olan, neeli olur.
- Burun ucu azna yakn olan adamdan sakn.
- Burun delikleri geni olann ii kibir ve kskanlkla doludur.
- Burun kanatlan dar olan kiide ksme ve inat ok olur.
- Burnu enli olan kimse ehvete tutkundur.
- Burnu eri olan kimsenin dncesi, ii baarya ulatrmaktr.
- Kk azl olan gzel ve fakat ok korkak olur.
- Byk azl cesur, eri azl kt olur.
- Genizden sylenen szler, kibirlenmeden olsa gerek.
- nce sesli erkeklerin ii, kadna ehvet duymaktr.
- Erkek sesli kadnlarn ou yalan syler.
- abuk konuan, ince anlayldr.
- Kaba sesli olann gayreti ve yardmseverlii fazladr.
- atal sesli olan, halktan ktlk geleceini sanr.
__________________________________________________________________
18
Yz Okuma Sanat
- Yz gle, sz tatl olan insan azizdir, sevilir.

- nce ve krmz dudakl kimse, syleneni iyi anlar.
- Bil ki kaln dudaklnn kzgnl ardr.
- ri dililer, ok defa yaman iler yapar.
- Normal dii olanlarn, ii ho ve dorudur.
- Kokusu ho olann, huyu da gzeldir, hotur.
- ene kemii ince olann, akl da hafif olur.
- Enli enenin sahibi kaba olur.
- enesi normal olan, akll ve gzel olur.
- Uzun sakall kii hnersiz olur.
- Sk sakall kii kabadr, sohbetini de uzatr.
- Siyah ve az sakall olmak zekaya delildir.
- Hi kl olmayan kse adamn hilesi ok olur.
- Sakal deirmi olann kemali de oktur.
- Kafas enli olan ahmaklk illetine tutuktur.
- Boynu ok uzun olann olgunluu az olur.
- Boynu ince olan cahil olur.
- Boynu kaln olan gece gndz yiyici (obur) olur.
- Boynu ksa olann hilesi ok olur.
- Boynu normal olann ii iyilik yapmaktr.
- Her uzvu normal olan, phesiz ki gzel olur.
5. nevide ise bedenin dier uzuvlarnn (omuz, kol, parmak, trnak, gs vs.)
insan karakteri ile ilikisi ele alnmtr.
Marifetnamenin bir ok konulan gibi, fizyognomiyle ilgili ksm da ayr bir
aratrma gerektirmektedir.
__________________________________________________________________
19
Yz Okuma Sanat
3. BLM
YZ YAPISI - NSAN KARAKTER
LKSNN GNMZDEK UYGULAMALARI
XX. yzylda sanayinin geliimi iletme, ynetim, insan kaynaklar alanlarnda

eitli yntemlerin uygulanmasna neden olmutur. ok sayda deneyler
yaplmas yoluyla yz okumay yeni temele oturtma abalar olumlu sonular
vermeye balam ve geni uygulama alan bulmutur. 1940'l yllarda Amerikal
hukuku Edward Vincent Jones, yzn dilini aratrmak zere bir enstit
kurmutur. Bunu izleyen yllarda Robert L. Whiteside ve William F. Burtis'in bu
konudaki kapsaml almasnda altm sekiz ana yz zelliini bin iki yz denek
zerinde test etmi ve sonularn istatistik analizinde yzde doksan orannda
baarya ulatn belirtmitir.
Gnmzde dnyann birok niversitelerinin sosyal psikoloji blmlerinde
yrtlen aratrmalar, yz okumann bilimsel temellerini oturtmaya
almaktadr. Dnyaca nl firmalarn; MCI, General Electric ve American
Airlines gibi devlerin, yz okumayla ilgili danmanlk hizmetlerinden ve
eitimlerinden yararlandklar bilinmektedir.
ABD'de ynetim psikolojisinde ve mesleki faaliyetlerde (zellikle, ie kabul etme
ve grevlendirme zaman) fizyognomi yntemlerine bavurulmaktadr. rnein,
ynetici adaylarn seerken, adaylarn fotoraflar (yandan ve nden) 195 ayr
ayr belirtileri ieren zel fizyognomi tablolar yardmyla inceleniyor. Bundan
sonra, inceleme sonularna dayanarak neredeyse, bavuran adaylarn %80'i geri
evriliyor.
Fizyognomi bugn disiplinler aras bir aratrma dal haline gelmitir. Bu gn
fizyognominin deiik eitim programlarnda zorunlu disiplin olarak
okutulduunu grebiliriz. Psikoloji, tp ve biyoloji gibi dorudan balantl
blmlerin yan sra iletiim, istihbarat, polis, kriminoloji, turizm, iletmecilik,
insan kaynaklan, ressamlk vs. gibi onlarca blmde fizyognomi okutulduunu
grebiliriz. Kitabn sonraki blmlerinde greceimiz gibi, bugn fotoraflarn
incelenmesi yoluyla hastalara tehis koyma, tarihi resim eserleri zerinde
inceleme yaparak tarihi ahsiyetlerin karakterlerini belirleme gibi metodlarda
fizyognomiden baaryla yararlanlmaktadr.
Son yllarda Trkiye'de de sz konusu alana ilginin artt ve bu ynde baz
almalarn yapldn grmekteyiz. Konuyla ilgili almalar yapan uzmanlar
Mehmet Auf ve Dr. Murat Toktamolu tarafndan "Yz Okuma, i ve Sosyal
Yaamda Yz Okuma Teknikleri" adl bir alma yaplmtr.
Birok alanlarda; finans sektr, ila, sigorta ve hizmet sektr ile zel ve
kamudaki birok irket bu konuda eitim ve danmanlk hizmetinden
yararlanmaktadrlar. Uzmanlar, yz okumann falclk ve gelecei okuma
__________________________________________________________________
20
Yz Okuma Sanat
olmadn sylerken, yz okuma uzmanlarnn, bilimsel gemileri olan ve

konuyla ilgili bilimsel almalar olan kimseler olduunu da zenle
vurgulamaktadrlar.
__________________________________________________________________
21
Yz Okuma Sanat
4. BLM
KOLAY FZYOGNOM NOTLARI
nsan yznn aadaki ayrt edici izgileri, ayrca zgn bak ifadeleri o
insann eitli yetenek ve eilimleri hakknda fikir yrtmeye olanak salyor.
Aln
Aln (ekil l, No. 1) - enerjik, gaddar, su ilemeye
yatkn, aalk igdleri gl.
Geni ve keleri kabark aln (ekil l, No. 2) - hayal
gc kuvvetli.
Hilal ekilli aln (ekil l, No. 3) - dar kafal,
burnunun ucundan tesini gremeyen, rutin,
yetenekleri az, gizli yetersizliklere sahip.
Enli ve yksek aln (ekil l, No. 4) - ok akll.
Devrik piramit ekilli aln (ekil 2, No. 1) melankolik- kurnaz, yalanc, aptal, bencil ve
serserilie yatkn.
Drtgen ekilli aln (ekil 2, No. 2) - alak
gnlllk.
Ar kabark aln (ekil 2, No. 3) - fkeli, dar
kafal, gnlk yaamnda pratik.
"Mzik blgesi" kabark olan aln (ekil 2, No. 4)
- doutan mzik yeteneine ve zengin i
dnyaya sahip.
Dar, ensiz ve geriye doru bask aln -muhakeme
gc zayf. Sert ve ortas kabark alnsoukkanl, arbal, saduyulu. Dz ve ensiz aln - ak kalpli,
hayrsever, saf.
Ar gelimi aln - ufku geni, gzlemleme yeteneine sahip.
Ar byk aln - tembellik ve hareketsizlik.
__________________________________________________________________
22
Yz Okuma Sanat
Ar dz aln - yumuak karakter, bazen dar dnceli

Ar enli aln - hrn, abuk sinirlenen, kibirli.
Ar kk aln - hareketli, evik (genelde manevi deerleri ok da yksek
olmayan).
Kk ve dar aln - iine zen gstermeyen.
Aln Krklar
Dz, krksz aln - kaytsz, elenceye meyilli. Kalara yakn yatay krklar
olan aln - derin zeka. Salara yakn yatay krklar olan aln - gaddarlk,
kibirlilik Katman ekilli kaln krklar olan aln - zekas orta dzeyde olan,
tembellik, uyuukluk.
Her tarafa yaylan krklar olan aln - garip, orijinal. Burun tabanna doru
dikey krklar olan aln - derin zeka.
Yatay, paralel ve az belirgin krklar olan aln - saduyulu, adil.
Dikey krklar olan aln - derin zeka, enerjik, kibirli, hret tutkunu.
Derin ve zikzak ekilli krklar olan aln - ite baarszlk. Derin ve zikzak
ekilli krklar olan ensiz ve kemikli aln- arszlk, yzszlk ve her trl kt
huylar. Tm ynlere yaylm eri krklar olan aln - geri zekal, geimsiz ve
kaba.
Burun
Byk burun (ekil 3, No. 1) - kibirli, hret
tutkunu, bana buyruk ve enerjik. Alnn
uzants eklindeki burun (ekil 3 No. 2) -hret
tutkunu. Uzun burun (ekil 3, No. 3) - bencil,
erefsiz, rezil, hrszla meyilli ve ahlaksz.
Aza doru sarkm burun (ekil 3, No. 4) hassaslk. Sivri ulu kartal burun (ekil 3, No.
5) - hrn. Yuvarlak ve kalkk burun (ekil 3,
No. 6) - ahlakszlk. Taban kk, ucu ise sivri
ve sarkk burun (ekil 3, No. 7) ters, kskan,
merakl, kurnaz ve ikiyzl.
Gaga burun (ekil 3, No. 8) - air ruhlu.
__________________________________________________________________
23
Yz Okuma Sanat
Dz burun - sakin.
ne doru ar km, ortas oyuk burun enerjik.
Kemerli kartal burun - gnl bol, cmert.
Ensiz burun - dncesiz.
Enli burun - uysal.
Kaln ve krmz burun - yemee ve araba
meyilli.
Kaln, ksa, etli ve balon ekilli burun tutarsz, zayf irade.
Geni delikli burun - evik, psevdi.
Saa veya sola meyilli eri burun - kurnaz,
cimri.
Kt ve yass burun - aptal ve ahlaksz.
Gz
No.1. Byk, yuvarlak ve geni kapaklan
olan ve hafiften kan damlam gibi
gzken gz. Gz elmasnda kk kan
damarlar gzkmektedir. Gz elmas ise
hastalk artran, bazen sarms bir sv
katmanla kapldr. Bir tek kelimeyle ifade
etmek gerekirse - "fal ta gibi alm".
Ksa kirpikler, dik kllar olan yksek
kalara sahip tipler abuk sinirlenen ve
hrn olup, fakat insan ve ocuk
sevgisinden, iten neelilikten (ama esprili
deil) yoksun deiller.
dayankl ve ar bencildirler.
No.2. Ensiz ve uzun kapaklar olan, d

kesi ve kalar akaklara doru kalkm
gz. Ksa, fakat sk kirpikler arasndan
keskin bir bakla bakan gzbebeklerine
sahiptir. Gz kapaklar sk sk daralyor
(miyopluu artryor). Bu tip insanlar
gzlemci, iine kapank, gizemli, kurnaz,
ikiyzl, akll, cinsel konularda ihtirasl,
__________________________________________________________________
24
Yz Okuma Sanat
No.3. yar inik st gz kapa altndan gzbebei sanki a duyarsz gibi

duruyor ve "bulank gz" arm yapyor. Kalar dzgn kavislidir. Gz
kapaklarnn rengi kam. Kirpikler uzun ve seyrektir. Bunlar; korkusuz,
gzpek, bakalarnn tutkularna derinden nfuz edebilen, basiretli, parayla
satn alnamayan ve ciddi, gaddarla varacak kadar adaletli tiplerdir.
No.4. Kapaklan imi gibi, gzbebei byk ve ifadesiz gzler. Kirpikleri ve
kalar sk ve uzundur. Tek bir kelime ile ifade etmek gerekirse - "uyuuk"
gzler. Bunlar; uyuuk, kaytsz, dar kafal, enerjik olmayan, fakat bu pasiflik
iinde gzlemleme yeteneinden de yoksun olmayan tiplerdir. Bununla birlikte,
bu tipler muhtemelen yumuak karakterli oluyorlar.
No.5. Geni alm, ruh halinin deimesine bal olarak ifadesi de deien
gzler. Konuma zaman genelde dorudan muhatabnn gznn iine bakar.
Kalar ortadan yukarya doru kalkyor ve akaklara doru aa iniyor.
Kirpikler keskin bir ekilde yukarya doru katlanmtr. Bunlar; enerjik, aktif,
bana buyruk veya ters, rica ve emirlerin yava yerine getirilmesine tahamml
edemeyen, cesur, kararl, cesurluu sayesinde ar ak szldr.
No.6. Ar gz kapaklar arasndan kk grnen gzler. Gzbebeinin
hareketli olmasna rarnen rengi kam bir grnm oluturuyor. Kirpikleri
seyrek, kalar kk ve seyrektir. Bunlar; yksek manevi deerlere sahip
olmayan, cimri, kurnaz, pratik ve uyank tiplerdir. Yaptklar iyilikler samimiyetten deil, karclktan kaynaklanyor. Bencil ve riyakardrlar.
Dudaklar
Hatlar belirgin olan dudaklar
(hafiften ikin) (ekil 5, No. 1) - iyi
kalpli, samimi, iten, neeli ve
genelde kt huylardan ok iyi
huylara meyilli olan tipler.
nce dudaklar ( ekil 5, No. 2) kurnaz, bencil, gaddar, alayc,
gizemli, riyakar, smrc tipler.
Kaln dudaklar (ekil 5, No. 3) duyarllk
ve
eitli
aalk
igdleri. ok ender hallerde iyi
kalplilik..
Ayrc izgileri olan ocuksu dudaklar (ekil 5, No. 4) - saf ve iten.
__________________________________________________________________
25
Yz Okuma Sanat
Kulaklar
Byk ve kepe kulaklar (ekil 6,
No.l) - hilekar. Yass kulaklar
(ekil 6, No.2) - tedbirli,
soukkanl,
iradeli.
Kulak
memesi bkk ve belirgin olan
byk kulaklar (ekil 6, No.3) mzik yetenei
Yukar ksm keskin kulaklar
(ekil 6, No.4) - akilli, lml,
ll
Eer kulan d cephesinin tm
eleri eit ekilde gelimise bu
kulaklara sahip kiilerin akli ve
zeka yetenei de iyi gelimitir.
Ar etli kulaklar - somurtkan,
kaba.
ok kk kulaklar - duyarl
Sert kulaklar - sal yerinde
Dik kulaklar - hastalk
Dar ve uzun kulaklar - haseti, tamahkar.
Eer kulak memesi oyuk ekilli ise - yetenekli
Drtgen kulaklar - metanetli, nezaketli, edepli
Tyl kulaklar - muhakeme yetenei gl; ayrca, etli ise -hassas, duyarl
__________________________________________________________________
26
Yz Okuma Sanat
ene
leri km ene (ekil 7, No.l) - enerjik ve

irade gc yksek, serbest, asil, drst,
inat, sert.
Geriye sarkm ene (ekil 7, No.2) yumuak karakter, rkek, ekingen, dar
ufuklu
Etli ene (ekil 7, No.3) - akll, hassas,
egolu.
Uzun ve sivri ene (ekil 7, No.4) - etkileyici
zeka, alayc.
Ba
Geriye doru eilimli ba - kibirli, fazla kuruntulu, kendini beenmi.
ne doru eilmi ba - gelimi zeka
Azack saa ve ya sola eilmi ba - gzleme yetenei gl, gz ak,
alayc ou zaman sahtekr
__________________________________________________________________
27
Yz Okuma Sanat
5. BLM
YZ ZGLER N DEK BR SSTEM
Fizyognomi uzmanlarna gre, ban belli ksmlar arasndaki orantya gre,

insann karakter zelliklerini tespit etmek mmkndr. Bu konuda en bariz
iliki ene ve yz arasndaki orantdr. enesi ve yz byk olan kiilerde zeka
yetenei gelimi dzeydedir. Kk ene ve byk yz pratie yatkn karakterli
insanlara zgdr.
Yz biiminin uzunluu enine oranla daha fazla olan kiiler, canl ve etkileyici
yapya sahip ve teoriye merakldrlar. Enli yzler ise saysal bilimlere meyilli
olmann bir belirtisidir. Bu tip yzlerde ayrca, ene ksmnn eni aln ksmnn
pratik zekann st dzeyde gelitiinin bir gstergesidir. Bu tr yz yapsna
sahip kiiler grevlerini zamannda ve eksiksiz yerine getiriyor, onlar arasndan
vicdanl ve adaletli iiler kyor. Fakat, bu tipler iyi ynetici ve organizatr
deildirler. Fizyognomi uzmanlarna gre, yzn uzunluu burnun uzunluunun
katna eit olarsa, yz avucun enine eit olmaldr. Bu tr yz yaps dengeli
insanlara zgdr.
Yzn blgesinden her birisi bir yaamsal boyutu yanstmaktadr. st ksm
insann dnme ve zeka faaliyetini, entelektel yeteneini; orta blge insani
duygularn; aa blge ise maddi dnyasn yanstmaktadr. O yzden, belli bir
kiinin yz blgeleri arasndaki orantya dikkat yetirmek gerekmektedir. Bu,
kiinin gelime dzeyine ilikin fikir yrtmeye olanak salayacaktr.
Gnmzde fizyognomi uzmanlar yz okumada daha fazla zellikleri dikkate
almaktadrlar. Aadaki tabloda nl bilim adamlar V. I. Kulikov ve S.B.
Ovde'nin yz okumayla ilgili aratrmalarnn sonular verilmitir.
Yz Yaps
Psikolojik zellikler
Dz keli ene yaps

Kabark elmack kemikleri
Aa sarkm yanaklar
Yana gamzeli
Strese dayankl
Sosyal, duygularna hakim olamama
Duygularna hakim olabilme, cesurluk
Geimsizlik, riski seven, tutkulu
Yksek aln
Mantkl, durumu tmyle deerlendirebilme
Dik drtgen ekilli

Dikey aln
Kabark aln
Kavis ekilli kalar
Kalar arasnn geni olmas
Muhakeme gc yksek, zihinsel faaliyete

yatkn
Gelimi fantezi, ar titiz
radesi gl, dominant
Duygusallk
Kendine hakim olmada yetersiz, gsterili
olmaya yatkn
__________________________________________________________________
28
Yz Okuma Sanat
Enli kalar
evresinden etkilenmeyen, kapank, iednk
Kabark gzler
Kadns karakter, ar duygusal, tahammll
Uzun kirpikler
Byk burun
Yz Yaps
Kalkk burun
Duygusal, disiplinsizlik
Geimsizlik, cesur
Psikolojik zellikler
Optimist, saf, iletiime yatkn
Kamburlu burun
Kendine hakim olma, gelimi arml

dnme yetenei, grsel hafzas zayf
Ucu aaya doru sarkm

burun
"ki kat" burun
Kurnaz, mzie yatkn

letiime yatkn, depresyona yatkn
Burun kprs belirgin
Arn ilerden kaan, kaygszlk, optimist
Byk az
Maddiyata yatkn, tembel
Byk st kesici diler
Ak, maddi zenginlie ulamak isteyen
enede gamze
Byk kulaklar
ine konsantre olan

Cesur, barl
Cesur, dinamik dengelilik, duygularna
hakim olan
Acya dayanamama
Duygularna hakim olabilme, zn biim
zerinde dominantl
Tahrik olmayan, sakin
Cesur, fantezi gc zayf
Kepe kulaklar
Gevek kulak memesi
gen ekilli kulak memesi
Ksa boyun
Kabark adem elmas
Tarihi ahsiyetlerin yz izgilerinin incelenmesi her zaman ilgin sonular

vermitir. rnein, Winston Churchill'in ene yapsn bulldog enesine
benzetmilerdir. Bu anlamda, Batl siyasi akmlarn mensuplar onu bulldog gibi
azimli birisi olarak deerlendirmilerdir. evresindekileri her zaman itaat altnda bulundurmu, ona kar gelenleri bastrm II. Yelizaveta'nn ene yaps
egemen bir karakterin belirtisidir.
Sa dizimi M-ekilli bir biime sahip olan Abraham Lincoln, yksek ideallere
sahip bir kii olmutur. Fizyognomi uzmanlar, Hitler'in yznde gaddarln
tm belirtilerinin olduunu ifade etmektedirler. Yz derisi ar derecede
gerilmi olmas onu acmasz birisi olduunun gstergesidir. Ksa, fakat enli aln
onun zekal ve korkmaz olduunu ifade etmektedir. Kalar ve gzleri arasnda
kk dzlem ekilli (ayrca kalkk ve sert) bir blgenin olmas onun demir
iradeye sahip olduunun gstergesidir. Kabark elmack kemikleri ile orantl bir
biimde yerlemi yksek burun srt snrsz bir hkmranlk arzusunun
belirtisidir.
nl spanyol ressam Vidal Quadras burun konumuyla ilgili kendi teorisini
gelitirmitir: "insann burnu naslsa, karakteri de yledir. Quadras ok sayda
__________________________________________________________________
29
Yz Okuma Sanat
saray mensubu ve zenginlerin portrelerini izmitir. Ona gre, insann karakter

zelliklerini belirlemede en gvenilir organ burundur.
__________________________________________________________________
30
Yz Okuma Sanat
6. BLM
YZ YAPISI
1. Uzun yz (dik drtgen ekilli): Alnn genilii yaklak enenin genilii

kadardr.
Bu yz tipi asil tip adlandrlmaktadr. Byle bir yz yapsna sahip olan kiiler
yksek entelektli, duyarl ve dengelidirler. Bu tip kiiler tedbirli ve
saduyuludurlar. Bazen de bu tip kiiler yneticilik, organize etme yeteneine
sahip olup, amaca doru ilerlemede kararllk gsterebilmektedirler.
2. gen ekilli yz: Yksek ve geni aln, elmack kemikleri kabark, kk ve
kemikli burun, kk gzl, kk ve azck ne km ene. Elmack kemikleri
ve ene arasndaki blge kemiklidir.
Bu tr yz yapsna sahip olan kiiler az duyarldr. Bu ayrca yksek zeka
belirtisidir. Byle kiiler, ayrca, hilekr ve aksi bir karaktere sahiptir. Bazen bu
tip insanlar ihanet etmee de yatkndrlar. Ajanlarn ve ihanet eden kiilerin
byk bir ksmnn yz yapsnn gen ekilli olduu sylenilmektedir. Bu
insanlarda sadakat ve ballk duygusu yoktur.
3. Yamuk ekilli yz: gen ekilli yz yapsyla birok ortak zellikleri vardr.
Bu tipin aln genitir. Sivri olmayan ve biraz ensiz eneye sahiptir.
Bu tr yz yapsna sahip kiiler ukala, duyarl, artist tiplidirler. Bu tiplerde
sava ruhu yoktur. Bu tr kadnlar iyimserdirler. Onlar evresindekiler iin iyi
bir ortam oluturarak mutlu bir yaam srdrebilirler.
4. Kare ekilli yz: Genelde sert, eilmez, bazen de acmasz bir karaktere
sahiptirler. Bu tip insanlar konukan olmayp, kaba, alglama gc zayf, fakat
iradeli bir yapya sahiptirler, insanlarla ilikilerinde effaf ve dorudan bir
tutum sergilerler. En belirgin zellikleri kararl olmalardr. Bu tip insanlar da
baarya ulamak iin yorulmadan abalarlar. Liderlik etme isteklerinin gl
olmasna ramen, bu tip insanlar arasndan iyi yneticiler kmaktadr. Bu tip
yz yapsna sahip olan kadnlarda da egemen olma istei yksektir.
5. Yuvarlak yz yaps: Bu yz yapsna sahip olan kiiler iyi kalpli, yumuak
karakterli ve barldrlar. ok ender hallerde byle kiiler nefsine
dkndrler. Onlar konfor ve elenceyi severler. hret tutkular yoktur. Fakat,
belli lde kibirlidirler.
Yuvarlak yzl birisinin burun kprs yksek, elmack kemikleri kabark,
gzleri parltl iseler, kararl ve gayretli bir ekilde amacna doru ilerleyebilme
zelliine sahiptir. Bu kiiler arasndan nl liderler ve komutanlar kyor.
__________________________________________________________________
31
Yz Okuma Sanat
Yz izgileri
1. Kalar:
Uzun ve kaln kalar ideal ka tipidir. Dengeli bir ekilde (yaps, rengi, kalnl)
gelimi kalar; duygularn, akln ve karakterin de dengeli olduunun
belirtisidir. Sert kll kalar ise aksi karakterin belirtisidir.
Kalar, sahibinin evredeki insanlarla ilikilerini yanstr. Dzgn kalar,
sahibinin evredeki insanlarla iyi ilikiler kurabildiinin gstergesidir. D
ularndaki tyler dik duran ve yukarya doru kalkan kaln kalar, sahibinin
cmert ve cesur olduunun gstergesidir. Bu tip kiilerin doutan baarl
doduklar sylenmektedir. D ularn aaya doru eilmesi utangalk
gstergesidir. Bu tip kalarn yaps ve rengi snk etki uyandrrsa, bunun i
enerjinin tkenmesinin bir gstergesi olduu dnlmektedir.
Zarif ten fonunda belirgin dzgn ve uzun kalar olan erkekler, yksek
entelekte sahip olmalar ile bilinirler. Ayn tip kalar olan kadnlar rk olarak
bilinirler. Bu kadnlardan genel kabul grm davran kurallarna aykr her
trl hareket beklenir. Ksa kalar her zaman tam kart durumu gsterir. Ksa
ve kaln kalar abuk sinirlenen tiplere zgdr.
Kaln ve dik kalara sahip olan insanlar "eytani" bir karaktere sahiptirler. Dik
kalar her zaman isyankr, bana buyruk ve uzlamaz bir karakterin
belirtisidir. Kaln ve birbiriyle birleen kalara sahip kiiler egemen olmaya
meyillidirler. Byle kalara sahip olan kadnlar gl karakter yapsna
sahiptirler. "Ev kadn" tiplemesi bu kadnlara uymaz. Yksek kalar gayretlilik
ve alkanlk belirtisidir. ok aada yerlemi kalar ise bunun tersinin
gstergesidir. Ortadan bkk kalara sahip olan kadnlar bamsz ve gizemli bir
yapya sahiptirler.
2. Gz kalbin aynasdr
Gzel ve ho gzlere sahip birisi salkl, iradesi gl, akll ve enerjik bir
karakter yapsna sahiptir. Bu tip gzler k ve olumlu enerji yayarlar. Gz
kapaklar salamdr. Etkileyici bir ifadeye sahiptirler.
Byk gzler, duyarl bir kalbe sahip olmann, bazen de lider olma isteinin bir
belirtisidir. ok ender hallerde byle insanlarda inanlmaz bir kararllk vardr.
Kk gzler, sahibinin somurtkan ve iine kapank birisi olmasnn bir belirtisidir. Gz irisinin byk olmas kiinin i dnyasnn dengeli ve sakin, kk
olmas ise dengesizliinin belirtisidir. Bu durum evredeki insanlarla olan
ilikilere de yansr.
Gz irisinin rengi:
Siyah, kahverengi, yeil - enerjik,
Mavi - hassas
__________________________________________________________________
32
Yz Okuma Sanat
Ak kahverengi - iine kapank

Gri sadakatli
Gzlerin yerleimi:
Her iki gzn ayn yatay hatta olmas cmertlik belirtisidir. Erkeklerde hafife
aaya sarkm st gz kapa olgunluk, ar aa sarkm st gz kapa ise
enerjinin tkenmesinin belirtisidir. Byk alt gz kapa kemekeli yaamn
belirtisidir. Ar sarkk alt gz kapa tutkularn kontrol edilemediinin
gstergesidir. ikin kapaklar yaamdan bkknln belirtisidir. Gzlerin d
kenar krklar arasnda kayboluyorsa bu, etkileme gcnn belirtisidir.
Gz Trleri
1.
"Ejderha gz" - canl parlakl olan byk gzler. Bu gzler genelde,

egemenlik gcne sahip insanlarda bulunuyor.
2.
Badem gzl (bazen kirpikleri yukarya katlanm) -Bunlar, narin yapl

insanlardr.
3.
"Aslan gz" - kapaklan krkl byk gzler. Liderlik vasfna sahip

insanlarda bulunur.
4.
"Fil gz" - dar, ekik ve ar enli kapaklan olan gzler. Genelde iman
insanlara zgdr. Bu tip insanlar sakin bir karaktere sahiptirler.
5.
"Kaplan gz" - sarms parlakla sahip yuvarlak gzler. Cesur

karakterli insanlara zgdr.
6.
"Koyun gz" - sarms siyah irisli dar ve kk gzler.
7.
"At gz" - gen keli ve sarkk kapakl byk gzler.
8.
"Domuz gz" - st kapa katlanm ve irisi mat olan gzler.
9.
"Kurt gz" - irisi an byk olan gzler.
Ya krkn zerinde olan kiilerin gzleri, karakter okumada en iyi bilgi

kaynadr.
3. Burun:
Yuvarlak uca ve biimli deliklere sahip olan burun, ideal burun olarak kabul
edilir. Ar byk burun delikleri kiilik eksikliinin belirtisidir. deal buruna
sahip insan gl bir kiilie sahip olur. Uzun burun, belirgin bireycilik
belirtisidir.
__________________________________________________________________
33
Yz Okuma Sanat
Gzler, az ve ene ile orantl olan uzun burun gl karakter yapsnn; ksa
burun samimiliin ve nikbinliin belirtisidir. Kemikli uzun burun kibirlilik,
geimsizlik, kendini beenmilik gstergesidir. Belirgin kamburlu, kemikli ve
uzun burun genelde, somurtkan insanlara zgdr. Yksek ve dzgn burun
kprs ideal burun kprs olarak kabul edilir. Bu tip burun kprs genelde,
salkl insanlarda bulunur. "Asl damlaya" benzeyen burun ucuna sahip
insanlar genelde, yaam akyla doludurlar. Gaga burunlu kiiler etkileyici,
kurnaz, ou zaman kincidirler. Etli, byk ve "soan ekilli" burun ucu
samimilik ve scakkanllk belirtisidir. Kabark delikli kalkk burun bana
buyrukluk, kendini kontrol edememe belirtisidir. "kikat burun" korkaklk; ar
kk delikleri olan burun hogr, enli burun kendini beenmilik, krmz burun ise ahlakszlk belirtisidir.
Burun zerinde siyah lekeler fiziksel yetersizlik belirtisidir. Kadnlarda ar
belirgin burun genlik yllarndaki kt yaam artlarnn belirtisidir. Dz ve dar
delikli burun zerinde kk kambur agzllk belirtisidir. Nefes alnd
zaman byyen burun delikleri kendini kontrol edememe gstergesidir.
4. Az:
Kadnlar iin kk, erkekler iin ise orantl az ideal kabul edilir. Az byk
olan kadnlar cesurdurlar. Bu da erkeklerin houna gitmiyor. Az kk olan
kiiler genelde, zayf karakterli olup, geim sknts yaarlar. Az kapalyken
dudaklarn temas hattnn ince olmas kiinin titiz ve kuralc bir karaktere sahip
olduunu gsterir. Byk ve keleri aaya sarkm aza sahip insanlar gl
iradeye sahiptirler. Onlar etkilemek zordur. Devaml titreyen dudaklar
gvensizlik belirtisidir.
Kavis ekilli kk az (keleri hafiften aaya meyilli) genelde, hassas
insanlara zgdr. ikin dudaklar baar belirtisidir. Simetrik ve dzgn bir
ekilde alp kapanan az duygularn dengeliliinin belirtisidir. Azn keleri
ile gzleri birletiren krklarn olmas zor yaam artlarndan
kaynaklanmaktadr. Burun deliklerinden az kelerine doru krklarn
olmas sinsilik belirtisidir. st dudan alt duda rtmesi kararszlk, alt
dudan ne kmas ise bencillik belirtisidir.
Aznn bir taraf hafiften eilmi tipler bana buyrukturlar.
Dudaklar stnde krklar ihtiyarlama belirtisidir. Dudaklardaki derin
krklar genlik yllarnda refah, olgunluk yalarnda ise yokluklardan haber
verir.
__________________________________________________________________
34
Yz Okuma Sanat
5. Kulaklar
Dzgn biimli kulaklar mutlu ocukluun belirtisidir. Biimsiz ve solgun
kulaklar .ise bunun tersini gsterir. Ar byk ve ar kk kulaklar kiilik
yetersizliidir.
Kulaklarn yerleimi: Kulan st snr kalardan yukar-daysa yksek entelekt;
kalarla gz arasndaysa orta zeri entelekt, gzlerden aadaysa dk
entelekt belirtisidir.
Kulak memesinin dzgn biimli olmamas dengesiz kiilik anlamna
gelmektedir. Kulak memelerinin uzun olmas kaygszlk, az belirgin olmas
titizlik, ok byk olmas bilgelik belirtisidir.
Kulak memesinin hafiften ileri kmas itenlik, i kulak kavsinin gerilmi
olmas kendine hakim olabilme, i kulak kavsinin ne kmas ise kendini kontrol
edememe belirtisidir.
Pembe renkli kulak: Salkl olma, kulak iinde benlerin olmas ise hastalk
belirtisidir.
6. Yz kemikleri ve ene
Ka zerindeki kavislerin yksek ve kabark olmas iradeli ve gl olma, yz
hatlarnn az belirgin olmas iradesizlik ve gszlk belirtisidir. Kemikli ve
byk ene gl karakter, sarkk alt ene ise psikolojik sorunlarn gstergesidir.
ene hatlarnn az belirgin olmas yumuak ballk, bu tip bir enenin hafiften
ikiye ayrlmas ihtiras gc, an lde ikiye ayrlmas ise yalnzla meyillilik;
enli akaklar kurnazlk; byk ene ihtiraslara hakim olabilme, bazen ise ar
kendini beenmilik gstergesidir.
Enli ve kabark aln zekilik ve bilgelik; enli ve dz aln yetenekli olma; ensiz aln
iine kapanklk ve somurtkanlk, byle bir alnn dz olmas ise aptallk
gstergesidir.
__________________________________________________________________
35
Yz Okuma Sanat
7. BLM
YZ YAPISI VE GRSEL HAFIZA
Grsel hafza yetenei kiilere gre deimektedir. yle ki, insann bir kiiyi
tanmas iin onu birka defa grmesi gerekmektedir. Bazlar yakndan tand
birisini iki- sene grmeyince ok kolay bir ekilde unutabiliyor. Dier taraftan,
baz insanlar grtkleri kiilerin yzn ok kolaylkla hatrlarlar.
Muhtemelen, bu tr insanlarn ilk grte aldklar izlenim kalc bir ekilde
hafzalarnda yayor. Bu yetenekler genelde, dedektiflerde, otelcilerde vs.
gelimitir. Bu kiiler, meslekleri icab ok sayda kiiyle grmek
durumundadrlar. Dolaysyla, grtkleri kiileri hatrlamak ve tanmak
ihtiyac douyor. Bu, nemli bir artdr. nk, grtnz ahs ilk grte
tanrsanz, o kendini size daha yakn hissedecektir. Aksi durumda, yani
grtnz ahslar tanyamadnzda, onlarda size kar bir krgnlk hissi
uyandrabilir ve hatta onlar size kar saygsz davranmaya zorlayabilir.
Bu yetenein iyi geliememesi kiinin, karlat insanlarn d grnn
alglayan grsel zekasn yeterince kullanmamasndan kaynaklanmaktadr. Bu
tip ahslar evresindekilere bakyor, fakat grmyorlar. Karlat kiiler
onlar ilgilendirmiyor ve bu yzden gereken dikkati gstermiyorlar. Zayf ilgi
zayf dikkati, zayf dikkat ise zayf hafzay douruyor. Bu bir kuraldr.
Kendisinin hafza yeteneini gelitirmek isteyen birisi, bakt yz incelemeli,
ona byk dikkat gstermelidir. Bylece, tm dikkat, bakt kiinin d
grnm zerine odaklanacaktr.
Bu kiilere, insanlarn yz yaplarn inceleme yeteneklerini gelitirmeleri iin
fizyognomi ile ilgili belli bilgilere sahip olmalar nerilebilir. Fizyognomi, onlarn
bu konudaki yeteneklerini gelitirmeleri iin byk avantaj salayacaktr.
insanlarn yzlerini hatrlayabilirle yeteneinizi gelitirebilmek iin, grdnz
her kiinin fizyognomik zelliklerini (ban ve yzn genel yaps, burun, az,
gzler, kulaklar) incelemeniz gerekmektedir. Ayrca, bu srada devaml ekilde
"ben sizi bir daha yeniden grdm zaman tanyacam" gibi bir dnce iinde
olmamz gerekiyor. Bu dnce ak ve ayrntl izlenim konusunda irademizi
kuvvetlendirecektir.
Byle bir eyle ilgilenmemiz, ayrca insanlarn yz yaplarn dikkatle
incelememiz, sarf ettiimiz aba ve zaman karlnda bir art salayacaktr. Bu
arada, bir taraftan hafzamz gelitirirken, dier taraftan da fizyognomi
alannda belli bilgiler edinmi olacaz.
ok az sayda insan, uzun sre grmedii bir tandn iyi bir ekilde
hatrlayabilir. Dolaysyla insanlar, aslnda yakndan tandklar kiilerin d
grnn tanmlamaya alrken ou zaman komik duruma derler. Bu
konuda kendinize bir test uygulayn.
__________________________________________________________________
36
Yz Okuma Sanat
Sonuta, grdnz zaman kolaylkla hatrlayacanz birisi tasvir etmeye

kalktnzda ok az ey hatrladnzn farkna varacaksnz.
lk grdnz kiiye dikkatlice bakn ve alnnn yksek veya ksa, geni veya
ensiz olmasna; kalarnn dz veya kavis ekilli olmasna ve rengine; burnunun
tipine (gaga burun, Roma tipli, Yunan tipli, kalkk burun vs.); aznn byk
veya kk olmasna, dilerinin durumuna ve byklne; byk veya sakalnn
olup olmamasna (eer varsa uzun ve ksalna) dikkat gsterin. Bu
gzlemlerinizi karlatnz tm insanlar zerinde uygulayn ve onun hakknda
bir rapor sunacakmsnz gibi (tm kariyerinizin bu rapora bal olduunu farz
ederek) detaylara nem verin. Bu metodla incelenen yz yaps kolay kolay
unutulmaz. Birka benzer egzersiz eksik olan yeteneklerinizin gelitirilmesi
asndan ok faydal olacaktr. Siz yz hatlarn ayrmay renecek ve merak
duyduunuz iin net bir ekilde hatrlayabileceksiniz.
Daha sonra hayalinizde, karlatnz kiilerin resimlerini izmeye alarak
onlar hatrlamaya aln. Karlatnz kiilerin hayali resmini beyninizde
canlandrma tekniini benimseyerek, uzun sre sonra bile, daha nce
karlatnz kiileri kolaylkla tanyabileceksiniz. Hayali resmin beyinde
tekrar tekrar canlandrlmas kiiyi tekrar grmekle eanlamldr. Muhtemelen,
bir fotoraf veya portreyi hatrlamann ve hayali resmini canlandrmann ok
kolay olduunun, buna karlk gerek hayatta grdnz bir kiiyi
hatrlamann ne kadar zor olduunun farkna varmsnzdr. Halbuki, iin
esprisi alkanlklarda yatmaktadr. yle ki, birka egzersiz sonucunda canl
insanlar da portreleri kadar kolay hatrlamay reneceksiniz.
__________________________________________________________________
37
Yz Okuma Sanat
8. BLM
AZIN BLG ARETLER
Az,
insan
yznn
en
belirgin
uzvudur.
Az
lsnn (dudaklarn uzunu
ve
eni)
belirlenmesinde
kullanlan
yntem;
gz
bebeklerinin
merkezinden
dudaklarn kapanma hattna dikey indirilmesi eklindedir. Genelde, erkeklerde
azn bykly kadnlardakinden daha fazladr.
Fizyognomi, azn byklne ve biimine gre insann i enerjisini
belirlememize olanak salar. Azn byk ve az kelerinin aaya doru
sarkm olmas kiinin iradeli ve d basklardan az etkilenen biri olduunun
gstergesidir. Bununla birlikte, az kelerinin konumu ile ilgili dnceler
farkldr. rnein, C. Darwin dudak kelerinin aaya doru sarkmasn
alama eyleminin bir kalnts olduunu sylemitir. Gerekte, insan alayacak
bir duruma dtnde veya depresyondayken az keleri aaya doru
sarkar, insan glyor, akalayor olabilir ama, az kelerinin aaya doru
sarkmas onun keyfinin yerinde olmadn ortaya koyar.
Dier aratrmalar keleri hafiften aaya sarkm kavis ekilli kk az
hassasln, duygusalln ve bilimsellikten uzak olmann belirtisi olarak kabul
etmektedirler. Az keleri yukarya doru sarkan kiiler ise ak kalpli,
alkan ve stn zekal oluyorlar.
Kk az zayf irade ve yaam mcadelesi kaygsnn belirtisidir. Japonlar
erkeklerin byk, kadnlarn ise kk azl olmalarndan holanyorlar.
Kadnnn aznn byk olmas erkeksi bir karaktere sahip olmasnn
belirtisidir. Bu da erkeklerin houna gitmez.
Gzlemler sonucu dudaklarn bir birine fazla sklm ve dilerin bir birine yakn
olmasnn, kiinin srarclnn, sk ekilde kapal azn ise kararllk ve
alkanln gstergesi olduu ortaya konulmutur. Bunun aksine olarak azn,
zellikle alt enenin sarkmas sonucu genilenmesi insann psikolojik faalliinin
azalmas anlamna gelmektedir. Azn simetrik bir ekilde alp kapanmas
duygularn dengeliliini gstermektedir. Azn bir tarafnda dudaklarn daha
fazla bir birine sklm olmas ve bu taraftaki kenin aaya sarkm olmas
yz felci, dilerin konumunun dzgn olmamas ve aksi karakterli insanlarda
ortaya kmaktadr. Devaml titreyen az ("at az") sinirlilik belirtisidir.
Dudaklar zerindeki krklar yalanmann en doal belirtisidir. Azn
kelerine doru inen krklarn olmas kiinin zor bir hayat geirdiini
gsterir.
__________________________________________________________________
38
Yz Okuma Sanat
Yukarda sylenenleri zetlersek, azn byk olmasnn cesurluk ve yalanclk,

kk olmasnn korkaklk ve ciddilik, dudaklarn bir birine sklm olmasnn
iradelilik, dudaklarn gevek olmasnn ise aptallk belirtisi.olduunu
syleyebiliriz. Bunun dnda, azn devaml ak olmas dima zayfl,
kretenizm, ayrca burunla solunumun zorlat az iltihaplanmas
durumlarnda gzlemlenmektedir.
Fizyognomide dudaklarn ls, ekli ve rengine byk nem verilmektedir.
ekilden de grld gibi, dudaklarn l ve biimleri farkllk arz etmektedir.
Maalesef, M.M. Gerasimov, dudaklarn snflandrrken, sadece anatomik
biimlerle yetinmektedir. Oysa dudaklar, psikoloji ve hastalk balamnda ele
alnarak incelenmelidir.
Deiik fizyognomi okullar, dudaklarn anatomik biimlerini psikoloji ve
hastalk balamnda ele almaktadrlar. Bu okullardan birine gre, kaln ve
byk dudaklar alayclk ve hazrcevapllk, ince ve kk dudaklar yalanclk ve
sinsilik, st dudan kaln olmas adaletsizlik, alt dudan uzun olmas ise
psevdilik ve zeka belirtisidir. Belirgin dudak memesine sahip dudaklar
kararllk ve aktiflik, gerilmi dudaklar ise saflk ve ilerin ktye gittiinin
gstergesidir.
Dier bir fizyognomi okuluna gre ise, zellikle kadnlarda 7 dudak tr
mevcuttur.
a)
Papyon ekilli dudaklar en kadns olandr. Bu tr dudaklar ekicilik,

rklk, hassaslk ve ayn zamanda samimiyetsizlik ve yalanclk
belirtisidir. Bu tr dudaklar erkeklerde hret tutkusu ve ciddiyetsizlik
anlamna gelmektedir.
b)
Islak dudaklar abuk arkada edinebilen, her trl ortama abuk uyum
salayan, enerjiklii ve hassasl ile seilen hareketli, konukan, ak
szl insanlarda grlmektedir.
c)
Zarif ve ince kk dudaklar alak gnlllk, zeka, samimilik ve

ciddilik belirtisidir.
d)
Donuk, fakat ekici ve ince dudaklar ihtirasl, ok zarif, fakat bazen

kendine ar hakim bir yapnn gstergesidir. Bu tr insanlarda
balanma duygusu zayftr. Onlar her konuda kendi fikirlerini sylerler
ve kvrak zekaldrlar. Ar ince dudaklar, kendilerinden her trl
ktlk beklenen kaba insanlara zgdr.
e)
Harmonik dudaklar ince biimli, hafiften ironili dudaklardr. Bu tip

dudaklar genelde gereklikle duygusall badatrabilen air ruhlu ve
yksek entelektli kadnlarda grlmektedir.
f)
Asimetrik dudaklar. st dudan byk olmas duygusal davranmama,

aklc dnme ve egemen olma isteinin belirtisidir. Bu durumda,
ayrca alt dudan bzlm olmas erkeklerde iktidarszlk, kadnlarda
ise cinsel isteksizlik alametidir.
__________________________________________________________________
g)
39
Yz Okuma Sanat
Kaln (ikin) dudaklar hem hassaslk, hem de iradelilik belirtisidir. Bu

tiplerin belirgin zellii, kendilerini ok iyi kontrol etmeleri, ar
soukkanllk ve zevklere dkn olmalardr.
Fransz doktor Michael Renault, dudak semptomlarnn kriminolojide

kullanlmasn nermitir. Ona gre, dudak izleri parmak izlerinden fazla nem
tar. Nitekim, dudak yzeyi daha zgn bir yapya sahiptir. Birka bin deney
zerinde yapt gzlemler sonucu Renault, bir ikiz ift dnda bir birinin ayns
olan hibir iki dudak izine rastlamamtr. Dedektiflerin fikrince, Renault'nun
yntemi ellerin hasar grmesi durumunda kaza ve cinayet kurbanlarnn ayrt
edilmesinde ok faydal olabilir.
Az biimine, dahas pme anndaki dudak ekline bakarak partnerin
karakterini renmek mmkndr. pme anndaki "dudak geometrisi" ciddi
bilimsel aratrma asndan esiz bir malzemedir. Daha 20. yzyln balarnda
pme tarznn ortaya karlmasna dayanan test tertip olunmutur. Bu testte
deneyden, dudaklarn rujla boyayarak sevgilisinin duda ve yana yerine
beyaz bir kad "pmesi" isteniyor. Bu tr "pme" iziyle kiilerin karakterinin
ve kar t~.-fa olan hislerinin belirlenmesi mmkndr.
a) Dzgn ember ekilli iz: Partner tam gveni hak ediyor.
b) Deforme olmu ember ekilli iz: Duygular ciddi deil.
c) Hilal ekilli iz: Partner samimidir, fakat bu, tam garanti anlamna gelmez.
d) Deforme olmu hilal ekilli iz: ihtirasl anlarda verilen szler tutulacaktr.
e) Dzgn yatay hat eklinde iz: Partner iyi kalpli birisidir.
f) Paralanm karo ekilli iz: Partner sado-mazoisttir.
g) Deforme olmu dikey hat eklinde iz: Korkak bir partner.
h) Dzgn zikzak ekilli iz: Partneriniz sizden nefret ediyor.
Tehis koyma zaman dudaklarn rengi de byk nem tamaktadr. Rengi
neredeyse yz derisiyle ayn olan solgun dudaklar, oklu kan kaybndan sonra
ortaya kan anaemia (kanszlk) hastalnn belirtisidir. Siyanoz dudaklara
kalp ve akcier hastalarnda rastlanmaktadr. Kuru, atlam ve kabuk balam
dudaklar ar enfeksiyon hastaln belirtisidir. Krm, keleri siyahlam
dudak ve dili olan az devaml ak-tksa ve seyrek nefes hareketleri, yaklaan
lmn belirtisidir.
__________________________________________________________________
40
Yz Okuma Sanat
9. BLM
YZ YAPISINA GRE TEHS
nsan yz gerekten kalbin aynasdr.

Mimiklerin
derin
zenginlii,
kan
dolam srecinin gzle grlebilmesi,
sinir ularnn yakn olmas, ksacas
temel duyu organlarnn bu blgede
toplanm
olmas,
yze
bakarak
vcuttaki tm gelimelere ilikin fikir
sylememize olanak salar, insan
vcudundaki her trl fiziksel ve
psikolojik patolojik gelimeler bilinalt
araclyla yzdeki mimiklerin deimesine neden oluyor.
Deneyimli doktorlar, yz ifadesine gre insann salk durumu, onun baklk
sistemi potansiyeli ve nihayet, karakter yaps ve psikolojisi hakknda bilgi
edinebiliyorlar. Rusya'nn nl i hastalklar uzman G.A. Zaharin, hastann d
grnne bakarak neredeyse yzde yz tehis koyabiliyordu. Bir zamanlar
N.I. Pirogov, hatta "Hasta insann Yz" haritasn karmt.
O, her bir hastaln insan yznde belli bir iz braktn iddia ediyordu. Fakat,
insann yz ifadesine gre tehis koyma yntemi Uzakdou lkelerinde (zellikle
in ve Kore) yaygn ekilde kullanlmtr. Tibet tp yntemlerini bilen hibir
deneyimli doktor hastann yzn dikkatle incelemeden.tehis koymaz. "Yz
okuma" sanatnda kendi sistemini gelitirmi birka ekol bulunuyor. yle ki
Japonlar, yz genelde 3 blgeye ayryorlar:
st (aln blgesi): Bu blge vcudun ve ruhun genel durumunu yanstyor.
Orta (kalardan burnun ucuna kadar): Bu blgeye bakarak insann
psikolojik durumunu grmek mmkndr.
Aa (st dudaktan enenin altna kadar) Bu blge insann karakter
yapsn yanstyor.
Deneyimli bir yz okuma uzman yz derisine, onun rengine, nemliliine, damar
ann yerleimine, krklarn yerleimine ve derinliine bakarak ok ey
syleyebilir. Bunlarn yan sra, "hayat izgileri" olarak adlandrlan be uzvun
(kalar, gzler, burun, az ve kulaklar) durumu da dikkate alnr. Bu uzuvlarn
orantl olmas (biim, renk, temizlik vs.) iyi bir belirtidir. Bu uzuvlarn nemlilik
derecesine dayanlarak, baz alternatif tp tehis yntemleri geleneksel
yntemlerle bir arada kullanlmaktadr. Bu yntemler arasnda gz irisine gre
tehis yntemi, kulak kepesine gre tehis yntemi, gz kresinin klcal damar
ana gre tehis yntemi saylabilir.
__________________________________________________________________
41
Yz Okuma Sanat
Be "hayat izgisinin" ve yzn blgesinin incelenmesi, yz okuma sanatnn

temeli olarak kabul edilebilir. Bununla birlikte insann karakter yaps ve
psikolojik durumu hakknda genel bir izlenim oluturulabilmesi iin yz
kemiklerinin zelliklerini, ene biimini ve genel yz yapsn dikkate almak
gerekir. Son olarak, bu verilerin hastann ya da dikkate alnarak
deerlendirilmesi gerekir.
Hastalmz Yzmzde Yazlmtr

Baz insanlar doutan yze bakarak insann "iinden geenleri" okuma
yeteneine sahiptirler. Biz, bazen sokaktaki falclarn hzl ve doru ekilde ruh
halimizi, hatta geirdiimiz hastalklar bilmesini hayretle karlyoruz. Falcnn
ipular ise aslnda, bizim yzmzdr. Ruh halinin belirlenmesini belli lde
anlayabiliriz. ember, oval, kare, gen ve yamuk ekilli yze sahip olan
insanlarn karakter yaplarn belirlemek o kadar da zor deil. Bu yntem eski
zamanlardan beri bilinmektedir.
Peki, nasl oluyor da yz izgilerine gre hastalklara tehis koymak mmkn
oluyor? iin pf noktas her bir hastaln da hastann yznde kendine zg
silinmez izler brakmasdr. rnein, gnmzde yaygn olan kalp ve damar
hastalklarn ele alalm. Yz izgilerine gre enfarkts nceden haber vermek
mmkndr. Bu hastaln tehisinin konulmasnda en gvenilir belirti, ene ile
alt dudak arasndaki blgenin uyuuklua varacak kadar hissiyat
kaybetmesidir.
Biraz daha yukar gz attmzda, st dudakla burun arasnda krkln
olmas kalp kapaklarnn yetmezliinden haber verir. Kalp yetmezliinin
balang belirtileri dudaklarn zaman zaman morarmas eklinde ortaya kyor.
Byle bir belirtinin grlmesi doktora bavurmak iin ciddi bir nedendir. Kalp ve
kan dolam organlar zerindeki ar basknn en nemli belirtisi her iki
tarafta burun ve st dudak arasnda derin ve uzun krklarn olmasdr.
Burun kprsnn ince olmas kalp nevrozunun bir belirtisidir. Klcal damarlar
belirgin tmsekli krmz burun, arter-yal kan basncnn yksek olduunu
gsterir. Dk kan basnc ise genelde, burnun kmzms mor renk almas
eklinde kendini belirtir. Kalp hastalklarnn belirtisi krmzms mor renk alm
burun kanatlar, kan dolam bozukluunun belirtisi ise kulak kepelerinin
balmumu rengini almasdr. akaklar da tehis asndan nemli bir blgedir. Bu
blgede deri altnda uzun arteryal damarn belirgin olmas ve yzn zaman
zaman kzarmas arteryal kan basncnn hzl ve keskin bir ekilde ykseldiinin
gstergesidir. Bu insanlarda hipertoni krizi olasl yksektir.
Kalp sorunlarnn dier bir belirtisi de yanaklardr. Sol yanan kk olmas
kalp yetmezlii phesi dourur. Gen yalarda kan dolam bozukluunun
belirtisi salarn zamanndan nce beyazlamasdr. Boynun ksa olmas kiinin
kalp hastalklarna yakalanma olaslnn yksek olduu gsterir. Boynu ksa
olan insanlarda kalp sorunlar dnda beyin damarlarnn erken sertlemesi
__________________________________________________________________
42
Yz Okuma Sanat
riski de yksektir. Salk sorunlar konusunda yzde bulunan baz "kozmetik"

bozukluklar da ipucu verebilir.
rnein, gzlerin altnn torbalamas ve genelde yzn ikin olmas bbrek ve
kalkanbezi sorunlarnn mevcut olduunu gsterir. Gzler altnda mor lekelerin
aniden ortaya kmas ve uzun sre kalmas birok hastaln varlndan haber
verir. Herkesin bildii sivilceler ise hastaln yzmzdeki "haritas"dr.
Onlarn yzdeki yerlerine gre gerek cinsel hastalk, gerekse sindirim, sinir ve
endokrin sistemi bozukluu ve dier bozukluk tehisi koymak mmkndr.
Bunlarn yan sra, deneyimli bir doktor hastann salk durumunu derisine
(rengine, kuruluk derecesine vs.) bakarak deerlendirebilir.
Fotoraflara Gre Tehis Koyma

Bu gn fizyognomik veriler bir ok alanlarda olduu gibi tp alannda da
uygulamaya konmutur. Avrupa'l uzmanlarn gelitirildii genetik sendromlar
tanyabilen yeni program bu alandaki uygulamalar daha da kolaylatrmtr.
Uzmanlara gre bilgisayar, hastann yz izgilerini inceleyerek, deneyimsiz
doktorlara tehis yapmada yardmc olabilir. Hastann resmini kullanarak
bilgisayar araclyla Cornelia de Lange, Fragile X ve Williams-Beuren
sendromu gibi nadir grlen hastalklar belirlenebilmektedir.
Yeni program yz, 48 noktadan olumu ema eklinde sunmaktadr. Bilgisayar
program, bu noktalarn konumlarn ve aralarndaki mesafeleri kyaslayarak,
veritabanndan ilgili bilgileri tarayarak, hastalk patolojisini tanmlyor.
lk teknolojiler olaylarn %60'nda doru tehis koymulardr. Program zerinde
baz dzeltmeler yapldktan sonra gzler, burun, az ve ene zerinde daha ok
inceleme yaparak, olumlu sonucu %76'ya ulatrmlar. nceleri bu alanda uygulanm metodlar daha az verimli olmu, yz parametrelerinin bir btn olarak
ele alnp incelenmesine o kadar dikkat gstermemilerdir.
Cornelia de Lange sendromundan eziyet eken hastalarda benzer belirtiler
bulunmaktadr. Bunlar zayf gelime, ksa boy, bata ar kaln salar, kollarda
biimsizlik ve kalp yetmezlii gibi belirtilerdir. Bu hastalarda ayrca, burun
zerinde kavuan ince kalar, uzun kirpikler, ksa ve kalkk ulu burun gibi
belirtiler de bulunmaktadr. Bu hastalk i organlarda yetmezlik ve nemli
lde entelekt zedelenmesi gibi kt sonular douruyor.
Fragile X sendromu, eitli dzeylerde zihinsel zrlle yol aabilen kaltsal
bir salk sorunudur. Hastalk, kadnlardan ok erkekleri etkilemektedir. Bu
zihinsel sorunlar, hafif renme glklerinden, ar zihinsel zrllk ve
davran bozukluklarna kadar deiiklikler gsterebilir.
Williams-Beuren sendromu hastas, "cin yz" olarak adlandrlan ok belirgin
bir yze sahiptir. Bu yzn zellikleri yledir: Kabark aln, gz kapaklar
zerinde kaln katlar, aaya doru sarkm yanaklar, a gzler, ksa burun,
__________________________________________________________________
43
Yz Okuma Sanat
bir o kadar dar eilmi burun delikleri, etli dudaklar, kk ene, byk, fakat
dzgn bir ekilde yerlemi kulak kepeleri. Bunun dnda, yksek damaklar,
kuru deri, ar hareketli eklemler ve dier belirtiler oluyor.
Fragile X sendromu zaman, genelde erkek ocuklarda ar byk aln, yzn
asimetrik izgileri, byk ene, uzun ve ileriye km kulaklar gibi belirtiler
grlmektedir. Bu hastala yakalanm ocuklarda zihinsel geliim birka defa
dk oluyor. Bu belirtiler ocukluk dneminde deil, bydkten sonra
grlmeye balar. Yeni metodu kullanarak bu hastalklarn belirtilerini
renerek daha erken yalarda tehis koymak mmkn olacaktr.
Almanya'nn Essen kentinde niversitenin Genetik Bilimler Enstits'nn
doktoru Dagmar, eitli hastalklara sahip olan 55 kiinin fotoraf zerinde
Wieczorek bu program kullanmtr. Hastalarn byk ounluuna doru tehis
konulmu, baar oran %76 olmutur.
__________________________________________________________________
44
Yz Okuma Sanat
10. BLM
RESMLERLE YZ YAPISI RNEKLER
A. Yz Yaps
Yz, eit ksma ayrlmaktadr. Birincisi aln ksm olup salardan kalara
kadar olan alan, ikinci ksm kalardan buruna kadar olan alan, nc ksm
ise burundan eneye kadar olan alan kapsamaktadr.
Bu tarzdaki eit blnmeden sapmalar ok ender hallerde grebiliriz. ou
zaman ise yanl alglama sonucunda orta alann aln ve ene ksmna oranla
daha uzun veya ksa olduunu grebiliriz. Bunun nedeni, burun ucunun daha
fazla aaya doru eilmesi veya yukarya doru ekilmesidir. ekildeki ayr
kiinin resimlerini incelersek, yzn her alannn eit olduu konusundaki
fikrimizin ne kadar doru olduunu grebiliriz.
Kulaklar yzn orta ksmna denk gelmektedir.
Ban, aln ksmndan sonra gelen st ksm, Avrupa rknda
yksekliinin yarsndan fazladr. Bazen de bu ykseklie eittir.
yzn
Gzler birbirinden bir gz ls uzaklktadr. Burun, burun kanatlan ile birlikte

gzler arasndaki uzakla uygun gelen bir alan kapsamaktadr. Erkeklerde
bazen burun kanatlan bu alan dna kmaktadr.
Az, insan yznn en belirgin ve en hareketli ksmdr. Biz glerken, alarken
veya sinirlenirken azmzn ekil deitirmesi ayn zamanda gzlerimizin
eklinin deimesine neden oluyor. Bylece yzde, bu hallere uygun gelen
devaml mimikler oluuyor.
Ban yukar ksmnn,
alnn ve burnun gelimesi
insann gl ruh yapsna
sahip olduunu simgeler.
Eski dnemlerden beridir
her zaman iri burunun
yksek
idrak
simgesi
sayld bir gerekliktir.
Gerekten, bu karakterli
insanlarn iri burunlu olduklar gzlemlenmitir. Bunun dnda, eer burun dz
ve dengeli bir biimdeyse, bu burun sahibinin necip, drst ve iyi ahlakl birisi
olduunu syleyebiliriz. Tarihte nllerden ikisi bu konuda istisna
oluturmaktadr. Bunlardan birisi Sokrates, dieri de Michelangelo olmutur.
Sokrates'in ocukluktan byle bir burun yapsna sahip olup olmad belli deil.
Fakat, Michelangelo'nun bir tesadf eseri burnunun krld ve bylece, "kk
burunlular" kategorisine ait olduu bilinen bir gerekliktir.
__________________________________________________________________
45
Yz Okuma Sanat
Belirgin izgilerle ayrlm ve gelimi ene yaps kiinin irade gcnn, enerjik
olmasnn bir simgesidir. Dar ve zayf gelimi ene yapsna sahip kiilerin i
alannda verimsiz olduuna ve karar verme gcnn zayf olduuna iarettir.
Kaln, etli ve belirgin dudaklar zevkli, elenceyi seven ve ayrca gvenilir
kiilerin bir zelliidir. Dar, ok ince dudakl kiilerin ise kapal, bazen da
gvenilemez bir karaktere sahip olduuna iarettir.
Kiinin karakter zelliklerinin belirlenmesinde kulaklar yz yapsnda dier
organlara oranla daha byk nem tamaktadr. Kulaklar, kiinin beden
organlarnda doutan lmne dek ekil deitirmeyen tek beden uzvu
saylabilir. Yeni domu bebeklerde artk kulan ekli tam ve belirgin bir nitelik
tayor. Oysa, burun, az, gzler ve ayaklarn yapsnda zaman getike ekil
deiiklii olabiliyor. Bir Fransz antropologu, kiinin kulak yapsnn dier
organlara oranla daha byk nem tadna iaretle, "kulaklar, kiiye yolcuu
iin yaratltan verilmi bir pasaport ve mhrdr" demektedir.
Bayanlara oranla erkeklerin fizyognomik incelenmesi daha kolaydr.
B. Resimler
Ar uzun yz
kk yz
iman yz
Kibirli, kendini
beenmi
Kt ahlakl
Maddiyat, elenceyi
seven ve rahatna dkn
__________________________________________________________________
46
Yz Okuma Sanat
Uzun ve oval yz
Minyon tip
Ar byk yz
Aptal, kendini
beenmi
Hayvani igdleri
kuvvetli
Hayvani igdleri
kuvvetli
Keskin hatl yz
Ar ksa yz, aln st

kk ve kk gzl
ene ksm ar kk ve
gelimemi
Yalanc, kindar ve cimri
Tutarsz, aptal
Uzun, sivri ene ve sivri

kafa (Yumurta kafa)
Ar byk alnl yz
Alak hislere yatkn
Balon ekilli yz
yi kalpli, alak
gnll
Yalanc, yaltaklk etmeye

yatkn
Tembellie yatkn
__________________________________________________________________
47
Yz Okuma Sanat
Ar kk alnl yz
Kemikli yz
Dz ekilli yz
Cimri, abuk
sinirlenen
almay seven, rkek
Ters, bana buyruk ve

bazen zalim
Zayf yz
Aln ksma ayrlr. Orta

erit en by olup
ekilde III. blge olarak
gsterilmitir. I. blge
hafza gc, II. blge
dnme gc, III. blge
de kiflik yeteneini
gsterir. Bu ksmlardan
daha kabark olan
szkonusu karakterin
kuvvetli olduuna iaret
eder.
Ar kabark aln
htiyatl, derin
dnceli
Kolayca sinirlenebilen tip
__________________________________________________________________
48
Yz Okuma Sanat
kk aln
Ensiz aln
Drtgen aln
Zorluklara kar
direnci olmayan,
rkek, korkak
Aptal
yi kalpli, alakgnll,
asil
Normal aln
Ar enli aln
Dengeli, yetenekli
Kibirli, vnmeyi seven
Gzlerin zerine doru

kk aln
Cesur, enerji dolu
Kk ve yuvarlak
aln
Yuvarlak aln
Krksz dz aln
Hnl, abuk sinirlenen
Kibarla yatkn, d
grnne nem veren,
ssl
Yalanc, kibirli ve
yzeysel dnen
__________________________________________________________________
49
Yz Okuma Sanat
Gz
Temiz ve ak gz kresi
Salkl olma belirtisi
zerinde ok belirgin kan

damarlar olan gz kresi
Kt igdleri kuvvetli
ok hafif kan damarlar olan bembeyaz gz kresi: Hassas

nce kan damarlar olan krmzms gz kresi: Sinirli
nce kan damarlar olan ve irisi koyu renkte gz kresi: Ezilmi
Koyu kahverengi ve koyu mavi: gvenilir, ciddi
Ak gri ve ak mavi: enerji dolu
Siyah: ok abuk heyecanlanan
koyu gri: cimri
Ar kk iris
Kt niyetli, hnl
__________________________________________________________________
50
Yz Okuma Sanat
Ar byk kapaklar
nik (sarkk) st kapak
Ar etli kapaklar
Ciddiyetsiz,
dnmeden hareket
eden
Tembel, vurdumduymaz
Rahatna dkn
Sarkk alt kapak
Krk kapakl byk

gzler
Kirpikleri arkaya
katlanm kapaklar
Kt maddi zevklere
yatkn
Saduyulu hareket eden
Dz kirpikli kapaklar
Dz kalar
Aaya doru inen kalar
Ak szl, iten,
samimi
Rahatna dkn
Ters, hogrsz, kendi

dncesinden baka
hibir fikri kabullenmeyen
Alkole meyilli (ayya)
__________________________________________________________________
51
Yz Okuma Sanat
Gz kapaklarna doru
eilmi kalar
Gz kapaklar zerine
kadar inen kalar
Ksa kalar
Yalanc, riyakar
Haseti
Kaln, siyah kalar
Gelimemi kalar
Drst, alakgnll
Hastalkl
Kaln, aaya doru

kavisli kalar
Gzlere yakn, hilal ekilli

kalar
Kavisli (hilal), yksek

kalar
Hayal gc kuvvetli
Ters, bana buyruk
Hayat akyla dolu, enerji

dolu
Sakin karakterli
Burnun zerinde birleen

kalar
abuk sinirlenen, cimri
__________________________________________________________________
52
Yz Okuma Sanat
Burun
I.
Burun kk
II.
n burun
III.
Burun ucu
IV.
Burun kanatlar
V.
Burun delikleri
Normal burun
Sivri burun
Uzun, aaya doru

sarkm burun
Akll, ak szl,
samimi
abuk sinirlenen, merakl
Kk, ksa burun
Byk, etli burun
Byk, dz burun
Kibirli, cimri, kt
kalpli
Aptal
Drst
Akll, adil
__________________________________________________________________
Kavisli, eri burun
53
Yz Okuma Sanat
Ortas kabark, daha

sonra bask burun
Kambur, ahin burun
abuk sinirlenen,
sinirlerine hakim
olamayan
Agzl, aptal, sradan

kiilikli
Sivri ulu, ahin burun
Az kavisli burun
Aln tarafa kk burun
Sinirli, baz
durumlarda kt
kalpli davranan
Kibirli, kendini beenmi
Dar dnceli, cimri
Kk, aln tarafnda

ar derecede kk
burun
Byk delikli uzun burun
Aln tarafnda kntl

burun
Elenmeyi seven
Bar, cmert, eliak
Hayrsever, cmert
Yalanc, riyakar
__________________________________________________________________
54
Yz Okuma Sanat
Uzun, ayn zamanda

yuvarlak burun
Ucu krmz, damarlar

aka belirgin burun
Hrszla yatkn
Aptal, ar ikiye dkn

(ayya)
Hi gelimemi burun
(bazen doutan)
Byk delikler
Neeli, enerji dolu
Pireyi deve yapan,

bazen alak ve
acmasz
Etli ve delikleri tyl

burun
Kk ve ember ekilli
delikleri olan burun
Sahtekar
nat
Kambur burun
Cimri, yalanc
Uzun, neredeyse aza

kadar uzam burun
Cesur, kahraman
Kalkk ulu burun

Saf, ayrca kibirli
__________________________________________________________________
55
Yz Okuma Sanat
Ksa burun
"kikat burun"
Hassas, abuk
sinirlenen, haddini
bilmeyen
alkan, gayretli, hevesli
Az
I. st dudak
II. Alt dudak
III. Az kesi
IV. Az yar
Krmz ve normal ekilli dudaklar salkl

olma belirtisidir. Kansz, mor ve koyu krmz
dudaklar hastalk belirtisidir.
__________________________________________________________________
nce, ensiz dudaklar

an ve hret tutkunu
56
Yz Okuma Sanat
Kk, yukarya doru

kalkk st dudak
Byk ve etli dudaklar

Aptal
Dedikoducu, bo konuan
Ar byk alt dudak
Ak az (st dudak ak)
Tembel
Aptallk
Byk az
Kaln, sarkk dudaklar
Cesur, sava ruhlu
Zevke ve elenceye
dkn
Birbirine skm
dudaklar
tici mizal, geimsiz
st duda sarkk, byk

azl
Aptal, agzl, kaba
__________________________________________________________________
Ensiz, byk dudaklar

(bazen diler darda)
Hilekr, yalanc
57
Yz Okuma Sanat
ne km alt dudak
Kendini beenmi, kibirli
ene Yaps
Ar enli, drtgen
ekilli ene
Enerji dolu, kaba,
acmasz
kiye ayrlm ene
Keskin ulu ene
Kararsz
abuk sinirlenen (zellikle

yan kemikleri geni olan
kiiler)
__________________________________________________________________
58
Yz Okuma Sanat
Yukar doru eik ene
Kk ene
Ar yuvarlar ene
Zevkine dkn
Kararsz, tereddtl
Enerji dolu
leriye doru km
ene
Fazla belirgin, net izgili

ene
Ar derecede ileriye
km ene
nat, ters,
hogrsz
Cesaretli, hayal gc
kuvvetli
Acmasz
Kulak
1. Kulak kepesi,
2. Kulak kepesi ukuru
3. Kulakk,
4. Kulak memesi
__________________________________________________________________
59
Yz Okuma Sanat
Ar kk daire
ekilli kulaklar
Aaya doru ar sivri

kulaklar
Byk kulaklar
Korkak
Kaba hislere yatkn
Normal kulaklar
Uzun ve ensiz kulak
Byk, kepe kulaklar
Ciddi, saduyulu
Haseti, esirgeyen
ok konuan, aptal
Mzie yetenekli
Kll kulaklar
Drtgen ekilli kulak
Uzun mrl, iyi duyma yeteneine sahip
yi ahlakl
__________________________________________________________________

Yüz Okuma Sanatı

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Yüz Okuma Sanatı

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

www.MaximumBilgi.

Aratrma Serisi No.13

Yz Yaps ve nsan Karakteri likisi

Aratrma Serisi No.13

1. FZYOGNOMNN MEYDANA IKMASI VE GELM

Aratrma Serisi No.13

belirlemektedir. Onlar, bir dizi "uzun mrllk belirtileri"ni de tespit etmiler.

Aratrma Serisi No.13

Burnu ensiz olan insanlar (sivri burunlular) kulara benzemektedirler.

Aratrma Serisi No.13

Aratrma Serisi No.13

Aratrma Serisi No.13

1.3. Johann Caspar Lavater (1741-1801)

Aratrma Serisi No.13

Aratrma Serisi No.13

"Philos. mediz. Untersuchungen ueber Natur und Kunst im kranken

"Anatomie et physiologie du systeme nerveux en general et du

"Introduction au cours de physiologie du cerveau" (1808)

"Sur les fonctions du cerveau" (1822);

Aratrma Serisi No.13

2.2. Franz Josef Gall'n Kafatas Haritas

13. Szel hafza

ekil 2. Yan ksm

Aratrma Serisi No.13

ekil 3. nsan Kafatas

Aratrma Serisi No.13

ekil 4. nsan kafatasnn

16. Cinsel eilim hissi.

Aratrma Serisi No.13

biimi ve beden yaps, i salg bezlerimizin oluturduu dengelemeyle, karakter

Aratrma Serisi No.13

Aratrma Serisi No.13

slam dnrlerinin eserlerinden yararland iin, eserin fizyognomiyle ilgili

Ba Organlarnn ekillerinin Hikmetini Bildirir

Aratrma Serisi No.13

San siyahl fazlalndan, sar oluu balgamn okluundan, beyaz olmas

Aratrma Serisi No.13

Ey aziz, hikmet ehli demilerdir ki:

Ba ve boyun ekil ve biimleriyle, bunlara bal huy ve tabiatlarm bildirir

Aratrma Serisi No.13

- Kel adama yaklama, kt huylu olur, ondan sakn.

Aratrma Serisi No.13

- Yz gle, sz tatl olan insan azizdir, sevilir.

Aratrma Serisi No.13

XX. yzylda sanayinin geliimi iletme, ynetim, insan kaynaklar alanlarnda

Aratrma Serisi No.13

olmadn sylerken, yz okuma uzmanlarnn, bilimsel gemileri olan ve

Aratrma Serisi No.13

Aratrma Serisi No.13

Ar dz aln - yumuak karakter, bazen dar dnceli

Aratrma Serisi No.13

No.2. Ensiz ve uzun kapaklar olan, d

Aratrma Serisi No.13

No.3. yar inik st gz kapa altndan gzbebei sanki a duyarsz gibi

Aratrma Serisi No.13

Aratrma Serisi No.13

leri km ene (ekil 7, No.l) - enerjik ve

Aratrma Serisi No.13

Fizyognomi uzmanlarna gre, ban belli ksmlar arasndaki orantya gre,

Dz keli ene yaps

Mantkl, durumu tmyle deerlendirebilme

Dik drtgen ekilli

Muhakeme gc yksek, zihinsel faaliyete

Aratrma Serisi No.13