Sửa chữa động cơ điện

1
B LAO
NNGNGHIP
NGHIPV
VPHT
PHTTRIN
TRINNNG
NNGTHN
THN
B NNG
GIO TRNH M UN
TN M UN: SA CHA
NG C IN KHNG NG
BM UN
GIO TRNH
M S : M02
THC HNH IN C BN

NGH
: SA CHA BM IN
M Trnh
S M
: SUN:
cp ngh01
NGH
: SA CHA BM IN
Stato
Trnh : S cp ngh
R to
2
TUYN B BN QUY
N
-Ti liu ny thuc loi sch gio trnh ni b, cho nn cc ngun thng
tin c th c php dng nguyn b
n hoc trch dng cho cc mc ch v o
to v tham kh
o.
- Mi mc ch khc c lch lc hoc s dng vi mc ch kinh
doanh thiu lnh mnh s b nghim cm.
M TI LIU: M 01
3
LI GII THIU
Ngh : Sa cha bm in nhm trang b cho ngi hc ngh ti cc
trng dy ngh v cc trung tm dy ngh nhng kin thc v an ton in, sa
cha dy qun ng c in, sa cha cc mch in i u khin bm, sa cha
v b
o dng bm in...vi cc kin thc ny hc vin c th p dng trc tip
sa cha cc ng c in ti cc c s sa cha ng c in, ti cc trm
bm, cc cng ty khai thc cng trnh thy l i. M un: Sa cha ng c in
khng ng b c!ng c th lm ti liu tham kh
o cho cc cn b k" thu#t, cc
hc vin ca cc ngnh khc quan tm n l$nh vc ny.
xy dng gio trnh ny chng ti i tham kh
o ti cc c s : Cty
TNHH nh nc mt thnh vin qu
n l khai thc cng trnh thy l i B%c u&ng,
Cty TNHH nh nc mt thnh vin 'u t v pht trin Sng y. Cng ty
nh my Nhit in Ph
Li. V trao (i vi cc chuyn gia trong l$nh vc
qu
n l cc trm bm, kt h p vi kinh nghim thc t chng ti xy dng M
un gm 6 bi :
Bi 1: ng c khng ng b.
Bi 2: V s dy qun ng c khng ng b
Bi 3: Tho l p ng c i
n
Bi 4: u dy vn hnh ng c i
n
Bi 5: Sa ch a ng c khng ng b mt pha
Bi 6: Sa ch a ng c khng ng b ba pha.
Tuy tc gi
c nhi u c& g%ng khi bin son, nhng gio trnh ch%c
khng trnh kh)i nhng khim khuyt .Rt mong nh#n c s gp ca ngi
s dng v cc ng nghip.
Tham gia bin son
Ban ch nhim
MC LC

MC
TRANG
TUYN B BN QUYN ................................................................................... 2

M TI LIU: M 01 ......................................................................................... 2
LI GII THIU ................................................................................................ 3
MC LC ............................................................................................................. 4
M UN: SA CHA NG C IN.......................................................... 8
KHNG NG B ............................................................................................. 8
Gii thi
u m un................................................................................................. 8
Bi 1: ng c khng ng b ............................................................................ 8
A. Ni dung : ........................................................................................................ 9
1. Khi ni
m chung v ng c khng ng b.................................................. 9
2. Cu to ng c khng ng b ba pha.......................................................... 9
2.1. Cu to........................................................................................................ 9
3. Nguyn l lm vi
c c bn ca ng c khng ng b. ............................. 11
4. M my ng c khng ng b ba pha. ...................................................... 13
4.1. Qu trnh m my ng c in khng ng b: .................................... 13
4.2. Cc phng php m my ....................................................................... 13
4.2.1. M my trc tip ng c rotor lng sc: ........................................ 14
4.2.2. M my gin tip ng c rotor lng sc: ........................................ 14
5. ng c khng ng b mt pha................................................................... 16
5.1. i cng ................................................................................................ 16
5.2.Nguyn l lm vic ................................................................................... 16
5.3. Phng php m my v cc loi ng c in mt pha ........................ 18
5.3.1. Cc phng php m my: ............................................................... 18
5.3.2. Phn loi: ............................................................................................... 19
5.3.3. S dng ng c in 3 pha vo li in 1 pha:............................. 20
6. S dy qun ng c khng ng b. ...................................................... 21
6.1. S dy qun ng c khng ng b ba pha. ..................................... 21
6.2. S dy qun ng c khng ng b mt pha. ................................... 22
B. Cu h!i v bi tp th"c hnh ........................................................................ 23
Bi 2: V s dy qun ng c ..................................................................... 24
5
A. Ni dung: ....................................................................................................... 24
1. Khi ni
m chung v dy qun. ...................................................................... 24
1.1. Nhim v. ................................................................................................. 24
1.2. Cc yu c'u k" thu#t. .............................................................................. 24
1.3. Phn loi dy qun .................................................................................. 24
2. Nh ng c s # v s dy qun ............................................................... 25
2.1. B&i dy. .................................................................................................... 25
2.2. u n&i b&i dy ....................................................................................... 25
2.3. Bc dy qun......................................................................................... 26
2.4. Nhm b&i dy (nhm ph'n t). ................................................................ 27
2.5. Bc cc. ................................................................................................. 27
2.6. Gc lch pha gia hai rnh lin tip......................................................... 27
2.7. Dy qun mt lp. .................................................................................... 27
2.9. S phn chia nhm b&i dy ca mt pha ................................................ 28
3. Ph$ng php v s dy qun (s tri) stato ng c khng ng b
ba pha .................................................................................................................. 28
3.1. Dy qun mt lp ..................................................................................... 28
3.2. Dy qun hai lp. ..................................................................................... 31
4. Dy qun stato ng c khng ng b mt pha. ........................................ 33
4.1. Dy qun mt lp. .................................................................................... 33
4.2. Dy qun hai lp. ..................................................................................... 38
Bi 3: Tho l p ng c i
n. ............................................................................ 44
A. Ni dung: ....................................................................................................... 44
1. Trnh t" tho ng c .................................................................................... 44
2. Lm sch ng c........................................................................................... 47
3. Ki#m tra t%ng qut tnh trng ng c .......................................................... 47
3.1. Xem xt v) my ....................................................................................... 47
3.2. Kim tra rto ............................................................................................ 47
3.3. Kim tra vng bi (bc ) ........................................................................ 48
3.4. Kim tra stato ........................................................................................... 48
4. L p ng c .................................................................................................... 49
5. Ki#m tra hon tt. ........................................................................................... 49
B. Bi tp th"c hnh .......................................................................................... 50
6
Bi 4: u dy vn hnh ng c i
n. ............................................................ 51
1. ngh&a cc s' li
u ghi trn bi#n my. .......................................................... 51
2. Cch b' tr cc m'i dy ra trn hp n'i ........................................................ 53
2.1. Quy c k hiu 'u Cu&i .................................................................. 53
2.2. Quy cch b& tr cc m&i dy ra trn hp n&i. ........................................... 57
3. u dy vn hnh ng c ............................................................................ 57
3.1. Kim tra ng c trc khi v#n hnh(ch khng t
i) ......................... 57
3.2. V#n hnh ng c..................................................................................... 59
4. Ki#m tra dng i
n khng ti. ....................................................................... 60
Bi 5: Sa ch a ng c khng ng b mt pha ........................................... 62
A. Ni dung: ....................................................................................................... 62
1. Qun dy ng c mt pha (My bm n$c, my mi) ........................... 62
1.1. Tho v v sinh ng c. ......................................................................... 62
1.2. S tr
i b dy qun.............................................................................. 62
1.3. Thu th#p cc s& liu c'n thit ................................................................... 63
1.4. Thi cng qun dy .................................................................................... 63
1.4.1 Lt cch in rnh stato ng c ....................................................... 63
1.4.2. Qun (hay nh) cc b&i dy cho mt pha dy qun ........................ 66
1.4.3. Lng dy vo rnh stato .................................................................... 71
1.4.4. Lt cch in 'u n&i, hn dy ra v ai gi 'u n&i ....................... 76
1.4.5. T/m sy b dy qun......................................................................... 78
1.5. Th nghim. ............................................................................................. 81
A. Ni dung: ....................................................................................................... 86
1. Tho v v
sinh ng c................................................................................. 86
2. Kho st v v li s dy qun .................................................................. 87
2.1. Xc nh cc s& liu ban 'u .................................................................... 87
2.2. Tnh ton s& liu ....................................................................................... 88
2.3. S dy qun ......................................................................................... 89
3. Thi cng qun dy .......................................................................................... 92
3.1. Lt cch in rnh stato ng c ............................................................. 92
3.2. Qun (hay nh) cc b&i dy cho mt pha dy qun .............................. 95
3.3. Lng dy vo rnh stato .......................................................................... 97
7
3.4. Lt cch in 'u n&i, hn dy ra v ai gi 'u n&i ............................ 102
4. L p rp v vn hnh th.............................................................................. 105
5. Cc pan h$ h!ng v bi
n php kh c ph*c.................................................. 106
B. Cu h!i v bi tp th"c hnh ...................................................................... 108
H+NG D-N GING D/Y M UN/MN H<C ...................................... 111
I. V= tr, tnh cht ca m un/mn h>c: ........................................................ 111
II. M*c tiu: ...................................................................................................... 111
III. Ni dung chnh ca m un: .................................................................... 111
IV. H$ng d?n th"c hi
n bi tp, bi th"c hnh ........................................... 112
8
M UN: SA CHA NG C IN
KHNG NG B
M m un: M02
Gii thiu m un
Vi mc tiu in kh ha ton quc, ngnh in xm nhp rng ri
trn m i l
nh vc sn xu t, kinh doanh, m i sinh hot x hi v lin quan trc
tip n nhiu ngi. ng c in l mt thit b in r t quan tr ng vi cuc
sng sinh hot cng nh trong sn xu t kinh.
Cng vic bo dng v sa cha ng c in l mt cng vic i hi
ngi th c tnh cn thn v t m, kho lo trong khi lm vic.Sa cha ng
c in i hi ngi th phi hiu c ng c khng !ng b, v" c s !
tri v thi cng qu n dy cho ng c mt cch thu#n thc.M un Sa cha
ng c in khng !ng b s" cung c p cho chng ta nhng kin th$c c
bn gii quyt cc v n trn.
Mc tiu:
- Kin th$c :
+ Trnh by c cu to, nguyn l ca cc loi ng c khng ng b
thng dng
+ Phn loi c cc loi ng c khng ng b 1 pha, 3 pha.
- K n%ng :
+ Tho l%p, u n&i thnh tho ng c 1 pha, 3 pha thng dng.
+ Ly m<u cc b dy ng c khng ng b chnh xc.
+ V c s tr
i cc b dy theo m<u.
+ Qun c cc b dy ng c khng ng b.
+ Sa cha c cc h h)ng ca ng c khng ng b.
- Thi :
+ Rn luyn tc phong cng nghip, an ton cho ngi v thit b.
Bi 1: ng c khng ng b

Mc tiu:
- Trnh by c khi nim ng c khng ng b.
- Trnh by c cu to, nguyn l lm vic ng c khng ng b.
- Ly c m<u thng s& ca b dy ng c khng ng b.
9
- c c cc thng s& s dy qun stato ca ng c mt pha, ba
pha.
A. Ni dung :
1. Khi nim chung v ng c khng ng b.
My in khng ng b l my in xoay chi u, lm vic theo nguyn l
c
m ng in t=, c t&c quay rotor n (t&c quay ca my) khc vi t&c
quay ca t= trng n1 .
My in khng ng b c hai dy qun stator (s cp) n&i vi li in
t'n s& f = const (khng (i), dy qun rotor (th cp) c n&i t%t li hoc khp
kn qua in tr. Dng in trong dy qun rto c sinh ra nh sc in ng
c
m ng c t'n s& f2 ph thuc vo t&c rto ngh$a l ph thuc vo t
i trn
trc ca my. My in khng ng b c tnh thu#n nghch, ngh$a l lm vic
2 ch ng c v my pht.
3
Hnh 1.1 Stator ca my in khng ng b
1. V) my
2. Li thp
3. Dy qun Stato
2. Cu to ng c khng ng b ba pha.
2.1. Cu to
a. Phn tnh ( stator): Gm c v) my li s%t v dy qun
- V) my: c& nh, b
o v li s%t v dy qun khng dng lm mch
d<n t=. Thng lm bng gang hay thp tm hn li.
10
- Li thp t=: L ph'n d<n t=, lm bng thp l k" thu#t in dy 0,35 mm
hay 0,5mm p li. Khi ng knh ngoi li thp Dn < 990 mm th dng nhng
tm trn p li. Khi Dn > 990 mm th dng nhng tm hnh rA qut ghp li
thnh kh&i trn. Mt trong ca thp c xA rnh t dy qun.
- Dy qun: Dy qun ca stator c t vo cc rnh ca li thp, gia
cc vng dy qun c cch in t&t vi nhau v cch in &i vi rnh.
b. Phn quay ( rotor): gm li thp v dy qun (thanh dn).
- Li thp: Dng thp k" thu#t in nh stator, li s%t c p ln trc
quay, pha ngoi c xA rnh t dy qun
- Dy qun: C hai loi:
Loi rotor kiu lng sc: Cu to ca loi dy qun ny khc vi dy qun
stator. Trong mEi rnh ca rotor t vo thanh d<n bng ng hoc bng nhm
di ra kh)i li s%t v c n&i t%t hai 'u bng hai vnh ng%n mch bng ng
hoc bng nhm m ngi ta thng quen gi l lng sc hnh 1.2.
Hnh 1.2 Rotor lng sc ng c in khng ng b

1-Rotor
2- Vng ng%n mch
3- Thanh d<n
4- Cnh qut lm mt
- Loi rotor dy qun: Loi ny thc hin qun dy trc tip trn rotor ba
pha ca rotor thng u sao, ba 'u cn li c n&i vi ba vnh tr t lm
bng ng g%n mt 'u trc, cch in vi nhau v vi trc. Thng qua ch(i
than v vnh tr t, c th n&i dy qun rto vi in tr ph bn ngoi c
i
thin tnh nFng m my, i u chJnh t&c hoc c
i thin h s& cng sut ca
my. Khi lm vic bnh thng, dy qun rotor c n&i ng%n mch. Cch n&i
dy rotor dy qun vi in tr bn ngoi v k hiu ca n trong cc s
in.
11
c. Khe h: Khe h trong my in khng ng b rt nh) (t= 0,2 n 1
mm trong my in c nh) v v=a), cng nh) cng t&t hn ch dng t= ha
ly t= li in vo.
3. Nguyn l lm vic c bn c!a ng c khng ng b.
My in khng ng b l loi my in lm vic theo nguyn l c
m
ng in t=. Khi cho dng in ba pha i vo dy qun ba pha t trong li s%t
stator th trong my sinh ra mt t= trng quay vi t&c ng b n1 = 60f/p, f
l t'n s& li in a vo f = 50 Hz, p l s& i cc ca my. T= trng ny
qut qua dy qun nhi u pha t ng%n mch t trn li s%t rotor v c
m ng
trong sc in ng v dng in. T= thng do dng in ny sinh ra h p vi
t= thng ca stator to thnh t= trng t(ng khe h ) G . Dng in trong dy
qun ca rotor tc dng vi t= thng ny sinh ra m men. Tc dng ca n c
quan h m#t thit vi t&c quay n ca rotor, vi nhng phm vi t&c khc
nhau th ch lm vic ca my c!ng khc nhau. chJ phm vi t&c ca
mEi my, ngi ta dng h s& tr t s.
Nh v#y th: khi n = n1 th s = 0; khi n = 0 th s = 1. T&c tng &i gia
cc thanh d<n v t= trng bng 0, nh v#y s khng c sc in ng c
m ng
v dng in c
m ng I = 0, lc in t= c!ng s bng 0.
khi n > n1 s < 0; n < 0 s > 1 (rotor quay ng c chi u t= trng
quay).
V#y nn t&c quay ca rotor ph
i lun nh) hn t&c quay ca t=
trng, chnh v v#y ng c ny c gi l ng c khng ng b.
a. Tr"#ng h$p rotor quay thu%n vi t& tr"#ng quay nh"ng n < n1 (0
<s<1
Gi
s chi u quay n1 ca ) G v chi u quay n ca rotor nh hnh 1.6. Do n
< n1 nn chi u chuyn ng ca thanh d<n suy ra chi u E, I c xc nh
bng qui t%c bn tay ph
i. I tc dng vi ) G sinh ra F, M c chi u xc nh
12
bng qui t%c bn tay tri, M lm rotor quay theo chi u ca t= tr=ng vi n<n1.
My lm vic ch ng c in (bin in nFng thnh c nFng).
b.Tr"#ng h$p rotor quay thu%n vi t& tr"#ng quay nh"ng n<n1 hay
s<0
Dng mt ng c s cp quay rotor ca my in khng ng b v t
t&c ng b n > n1. Chi u ca t= trng quay qut qua thanh d<n ng c li,
chi u E, I (i chi u nn chi u ca M ng c vi chi u quay ca rotor nn n
l m men hm. My bin c nFng thnh in nFng. My lm vic ch my
pht (hnh 1.3).
Hnh 1.3 Ch ng c in ca
Hnh 1.4 Ch my pht in
my in khng ng b
ca my in khng ng b
c. Tr"#ng h$p rotor quay ng"$c chiu t& tr"#ng quay (n<0 hay s<1)
Hnh 1.5 Ch hm in t= ca my in khng ng b

V mt l do no rotor quay ngc chi u vi t= trng quay th lc
chi u ca E, I, my gi&ng nh ch ng c in. V M sinh ra ng c
chi u vi n nn c tc dng hm rotor li (Hnh 1.8.). Trong trng h p ny
my v=a ly in nFng li in v=a ly c nFng ng c s cp. Ch l
vic nh v#y gi l ch hm in t=. Ta biu th cc ch lm vic theo s v
n nh sau:
Ch
Hm in t=
ng c
My pht
f
+f
+f
13
4. M my ng c khng ng b ba pha.
4.1. Qu trnh m my ng c in khng ng b:
Qu trnh m my ca ng c l qu trnh a t&c ng c t= khi n
tFng th phng trnh cn bng ng v m men nh sau:
M Mc
Mj
dZ
dt
Trong :
M, Mc, Mj: m men in t= ca ng c, m men c
n, m men
qun tnh.
J
G.D2
49
: hng s& qun tnh
g = 9,81m/ s 2 : gia t&c trng trng

G: trng trng ph'n quay
D: ng knh ph'n quay
[: t&c gc ca rotor
t&c ca ng c tFng thu#n l i th
M ! Mc o
dZ
!0
dt
Khi b%t 'u m my s = 1:

I mm
U1pha
R1 R2 2 xn2
( 4 y 7)Im
Trn thc t, mch t= t

n ca my bo ha nhanh xn gi
m \ Imm cn ln hn
nhi u so vi tr s& tnh theo cng thc trn.
4.2. Cc ph"ng php m my
Cc yu c'u khi m my:
- Mmm ph
i ln thch ng vi c tnh c ca t
i.
- Imm cng nh) cng t&t.
- Phng php m my v cc thit b c'n dng n gi
n, rA ti n v ch%c
ch%n.
- T(n hao cng sut trong qu trnh m my t.
14
4.2.1. M my tr'c ti*p ng c rotor lng sc:
Phng php h in p m&
my: ChJ p dng vi cc thit b yu
c'u m men m my nh).
Dng in m my ln, chJ dng cho
cc my c cng sut nh). Nu my c
cng sut ln th dng trong li in
c cng sut ln. Phng php ny
c dng khi cng sut mng in
(hoc ngun in) ln hn cng sut
ca ng c th vic m my s rt
nhanh v n gi
n.
4.2.2. M my gin ti*p ng c rotor lng sc:

Dng cun khng bo ha trong
mch stator
Khi m my ng D1, D2 m:
D0
M my xong ng D2
D1
D2
CK
Theo phng php ny Imm gi

m k l'n th Mmm gi
m k2 l'n. Phng
php chJ c dng trong cc trng h p m vn tr s& Mmm khng c
ngh$a quan trng.
Dng bin p t ng'u h U m& my
Khi m my ng D3 v D1, khi n = nm ng D2, ng%t D3.
Gi:
- U1, I1: l in p v dng in ca li.
15
- k: l tJ s& bin p (k < 1)
- Zn: l t(ng tr mt pha.
U c
U1
k
Dng in chy vo ng c lc my t bin p

I c
U c
zn
U1
k .z n
Dng in I1 cung cp cho ng c lc c my bin p t ng<u l

I1
I c
k
U1
(*)
k 2 .z n
Khi m my trc tip, dng in I1 bng :

I1
U1
(**)
zn
D0
Hnh 1.6. H in p m my bng MBA t ng<u

So snh (*) v (**) ta thy, lc c my bin p t ng<u dng in ca li
gi
m i k2 l'n. Nh v#y, khi m my bng bin p t ng<u dng in trong li
gi
m i k2 l'n so vi Imm khi n&i trc tip.
16
5. ng c khng ng b mt pha
5.1. i c"ng
Hnh 1.7. ng c khng ng b 1 pha

ng c khng ng b mt pha thng c dng trong sinh hot v
cng nghip, cng sut t= vi ot n kho
ng vi nghn ot v n&i vo li in
xoay chi u mt pha. Do nguyn l m my khc nhau v yu c'u tnh nFng khc
nhau m xut hin nhng kt cu khc nhau, nhng ni cho cng v<n c kt cu
c b
n gi&ng nh ng c in ba pha, chJ khc l trn stator c hai dy qun:
Dy qun chnh hay dy qun lm vic v dy qun ph hay dy qun m my.
Dy qun chnh c n&i vo li in trong su&t qu trnh lm vic, cn dy
qun ph thng chJ n&i vo khi m my. Trong qu trnh m my, khi t&c
t n 75 n 80% t&c ng b th dng ng%t in kiu ly tm c%t dy qun
ph ra kh)i li. C loi ng c sau khi m my, dy qun ph v<n n&i vo
li. l ng c in mt pha kiu in dung (hay cn gi l ng c in
mt pha chy t).
5.2.Nguyn l lm vic
'u tin, ta xt ch lm vic ca ng c in mt pha khi dy qun
m my ng%t ra kh)i li. Dy qun lm vic n&i vi in p mt pha, dng
in trong dy qun s sinh ra t= trng #p mch ) . T= trng ny c th phn
tch thnh hai t= trng quay ) A v ) B c chi u ng c nhau, c nA = nB v
bin bng 1/2 bin t= trng #p mch (hnh 1.8 a).
17
Hnh 1.8. Nguyn l lm vic ca ng c in khng ng b mt pha
Nh v#y, c th xem ng c in mt pha tng ng nh 2 ng c
in ba pha gi&ng nhau c rotor t trn cng mt trc v dy qun stator n&i
n&i tip nhau sao cho t= trng ca chng sinh ra trong khng gian theo chi u
ng c nhau (hnh1.8 b). n l t chng li tng ng mt ng c in ba
pha c hai dy qun n&i n&i tip nhau to ra ) A v ) B (hnh 1.8 c). Trong ng
c in mt pha cng nh trong hai m hnh ca chng, t= trng quay thu#n v
nghch tc dng vi dng in rotor do chng sinh ra to thnh hai m men MA
v MB. Khi ng c ng yn (s = 1) th MA = MB v ng c chi u nhau, do
m men t(ng M = MA + MB = 0. ng c khng quay c ngay c
khi khng
c MC (m men c
n) trn trc.
Nu quay rotor ca ng c in theo mt chi u no (v d quay theo
chi u quay ca t= trng dy qun A nh (hnh 1.8 b) vi t&c n th t'n s&
ca s.., dng in c
m ng rotor do t= trng quay thu#n ) A sinh ra s l:
f2 A
Cn &i vi t= trng quay ng c
)B
sf1
th t'n s& y l:
Hnh 1.9. c tnh M = f(s) ca ng c in khng ng b 1 pha

f2B
( 2 s ) f1
18
w y (2 - s) l h s& tr t ca rotor &i vi t= trng ) B .Cho rng M >
0 khi chng tc dng theo chi u quay ca t= trng ) A , ta s c cc dng ng
cong MA v MB nh (hnh 1.9).
Khi s = 1 th M = 0, ng c khng th b%t 'u quay c khi trn stator
chJ c mt dy qun v i u kin lm vic ca ng c khi rotor quay theo chi u
ny hoc chi u kia vi t&c n u gi&ng nhau (v ng c tnh m men c
tnh cht &i xng qua gc ta ).
5.3. Ph"ng php m my v cc loi ng c in mt pha
5.3.1. Cc ph"ng php m my:
a. Dng dy qu n ph:
Nh chng ta bit, nu chJ c dy qun chnh n&i vo li in th t=
trng trong dy qun mt pha l t= trng #p mch, nn ng c in khng
ng b mt pha khng th t m my c v khi s = 1 th M = 0.
Mu&n ng c t m my (khi ng) th t= trng trong my ph
i l t=
trng quay hoc t nht t= trng quay ng c ph
i yu hn so vi t= trng
quay thu#n ) A , to ra t= trng quay c th dng vng ng%n mch hoc dy
qun ph v ph'n t m my. Dy qun ph t lch pha so vi dy qun chnh
0
mt gc 90 trong khng gian trn mch t= stator; ph'n t m my dng to
s lch pha v thi gian gia dng in trong dy qun chnh v dy qun ph
c th l in tr, cun dy hoc t in, t in c dng ph( bin v dng t
ng c c m men m my ln, h s& cng sut cosM cao v dng in m
my tng &i nh).
- Dng in tr& m& my:
lm cho Imm lch pha so vi Ilv ngi ta n&i thm mt in tr hay
in c
m vo cun dy m my. Mmm ca loi ng c ny tng &i nh).
Trong thc t chJ c'n tnh ton sao cho b
n thn dy qun ph c in tr tng
&i ln l c (dng b&i dy ch#p ng c) khng c'n n&i thm in tr ngoi.
- Dng t in m& my:
N&i t in vo dy qun m my ta c kt qu
t&t hn. C th chn tr
0
s& t in sao cho khi s = 1 th Imm lch pha so vi Ilv 90 v dng in ca cc
dy qun c tr s& sao cho t= trng do chng sinh ra bng nhau. Nh v#y khi
khi ng ng c s cho mt t= trng quay trn.
ng c in mt pha kiu in dung:
Ta c th nguyn dy qun m my c t in n&i vo li in khi
ng c lm vic. Nh v#y ng c in c coi nh ng c in hai pha.
Loi ny c c tnh lm vic t&t, nFng lc qu t
i ln, h s& cng sut ca my
c c
i thin. Nhng tr s& in dung c l i nht cho
19
m my li thng qu ln &i vi ch lm vic, v th trong mt s& trng
h p khi m my kt thc ph
i c%t bt tr s& ca t in ra bng cng t%c ly tm.
b. Dng vng ng*n mch:
Vng ng%n mch ng vai tr cun dy ph F qung 1/3 cc t=. Khi t
mt in p vo cun dy chnh m my, dy qun s sinh ra mt t= trng
#p mch ) c . Mt ph'n ca ) c l ) ' c s i qua F v sinh ra In trong F
( In ) n ), nu b) qua t(n hao trong vng ng%n mch th ) n s trng phng vi
In. ) n tc dng vi ) ' c sinh ra )f=)n+)c lch pha so vi ph'n t= thng cn
li ) c ) ' c . Do , s sinh ra mt t= trng g'n gi&ng t= trng quay v cho
mt m men m my ng k.
Hnh1.10. ng c in mt pha c vng ng%n mch

5.3.2. Phn loi:
- ng c in mt pha c th phn lm cc loi sau:
- ng c in mt pha c vng ng%n mch.
- ng c in mt pha m my bng in tr.
20
- ng c in mt pha m my bng in dung.
- ng c in mt pha kiu in dung:
+ C in dung lm vic.
+ C in dung lm vic v m my.
5.3.3. S+ dng ng c in 3 pha vo l"i in 1 pha:
a. in p ngu!n b+ng in p pha c/a ng c
- S hnh 1.11 a
+ in p ngun bng in p pha ca ng c U = Uf.
+ in dung lm vic ca t in CLV
+ in p lm vic ca t:
c ba pha, n v l ampe (A).
Uc | U .
Nu ng in pha nh mc ca ng
- S hnh 1.11 b
+ in p ngun bng in p pha ca ng c U = Uf
+ in dung lm vic ca t in CLV
+ in p lm vic ca t in:
Cch u dy theo s hnh 1.11b c u im hn s hnh 1.11a: M
men m my ln hn, l i dng cng sut kh, in dung ca t nh) hn, nhng
in p trn t ln hn.
b. Khi in p ngu!n in 1 pha b+ng in p dy c/a ng c 3 pha.
C th u dy theo s sau:
a)
a
b)
Hnh 1.11- ng c in mt pha kiu in dung
- S hnh 1.11a
+) Ungun 1 pha = Ud ng c
- S hnh 1.11b
+) Ungun 1 pha = Ud ng c
21
6. S dy qun ng c khng ng b.
6.1. S dy qun ng c khng ng b ba pha.
Qu trnh bi#u di@n s tri $Ec m t nh$ sau:
S tri b dy qun Stato ng c KB, dy qun hai lp (XFp kp):
22
S tri b dy qun Stato ki,u XFp kp b$c ng n:
6.2. S dy qun ng c khng ng b mt pha.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 18
13
4
A
B
U1~
23
B. Cu h-i v bi t%p th'c hnh
1. Trnh by cu to chung ca ng c khng ng b ba pha ro to lng
sc.
2. Nu cc phng php m my ng c khng ng b ba pha ro to
lng sc.
24
Bi 2: V/ s dy qun ng c
Mc tiu:
- Trnh by c cc bc tin hnh v s dy qun stato ng c
khng ng b mt pha v ba pha.
- V c s dy qun stato ng c khng ng b mt pha v ba pha
ng k" thu#t.
-
m b
o chnh xc trong khi thc hin v s tr
i dy qun.
A. Ni dung:
1. Khi nim chung v dy qun.
1.1. Nhim v.
C
m ng ra sc in ng c'n thit cho my lm vic. ng thi tham gia
vo qu trnh bin (i trong my.
1.2. Cc yu cu k7 thu%t c!a dy qun
- To ra khe h mt t= trng phn b& hnh sin (&i vi dy qun ph'n
c
m) v
m b
o c mt sc in ng v mt dng in tng ng vi cng
sut in t= ca my (&i vi dy qun ph'n ng)
- Cc pha ph
i bng nhau v tr s& v lch pha nhau 1 gc nht nh (ba
pha gc lch gc 2{/3, hai pha gc lch {/2)
- Tr v khng cc pha ph
i bng nhau.
- B n v c, v nhit, v in.
- Tit kim c kim loi mu, nht l ph'n 'u n&i ca dy qun.
- Ch to, l%p rp, sa cha v b
o dng c d| dng.
1.3. Phn loi dy qun
Theo chc nFng:
+ Dy qun lm vic.
+ Dy qun m my.
+ Dy qun c
n.
Theo s& rnh ca 1 pha di 1 cc q: nguyn v phn s&.
Theo s& pha: 3 pha, 2 pha, 1 pha.
Theo cch thc hin dy qun:
+ 1 lp: dy qun ng khun, dy qun ng tm, v dy qun zizac.
+ 2 lp: dy qun xp v dy qun sng.
25
2. Nh8ng c s , v/ s dy qun
2.1. B9i dy.
MEi B'i dy trn s tr
i (hnh 2.1) c to bi hai cnh nm trong hai
rnh cch nhau mt bc qun dy y; Ph'n ca b&i dy nm trong cc rnh c
gi l cc Cnh tc dng, ph'n cn li ca b&i dy - n&i li n hai cnh tc dng
c gi l ph'n 'u n&i. Dy qun mt lp th c
hai cnh ca b&i dy v ph'n
'u n&i c biu di|n bng nt li n; Vi cun dy qun hai lp th cnh tc
dng v ph'n 'u n&i nm lp trn c!ng c biu di|n bng nt li n, cnh tc
dng th hai ca b&i dy s nm lp di ca rnh khc nn che khut Ta
biu di|n bng ng nt t. Ph'n 'u n&i b cc b&i dy khc che khut c!ng
c biu di|n bng nt t.
Hnh 2.1. B&i dy v t( b&i dy

2.2. u n9i b9i dy
N&i tip cng tn: Ngh$a l
n&i cc 'u cng tn ca hai b&i dy
lin tip vi nhau. V d: 'u t( b&i
th nht vi 'u t( b&i th hai, cu&i
t( b&i th nht vi cu&i t( b&i th
hai.
Vi cch u n&i tip cng tn ta
c:
Hnh 2.2. u cng tn
S9 c'c = Nhm (t;) b9i dy

N&i tip khc tn: Cc 'u khc tn
ca hai b&i dy lin tip c n&i
vi nhau. V d: 'u t( b&i th nht
vi cu&i t( b&i th hai hoc cu&i t(
b&i th nht vi 'u t( b&i th hai.
Khi u n&i tip khc tn:
S9 c'c = 2 x Nhm (t;) b9i dy
Hinh2.3. u khc tn
Qua hai v d trn ta thy rng: Cng vi hai b&i dy nhng vi hai cch n&i
cng tn v khc tn ta s c s& cc khc nhau. Quy lu#t v m&i quan h gia
26
nhm (t() b&i dy v s& cc cc cch n&i s c s dng rt nhi u trong qu
trnh thc hnh v s tr
i, u n&i cc b dy qun Stato sau ny.
Ngoi cch u n&i tip, cc B&i dy, T( b&i dy cn c thc hin cch n&i
song song; Trong trng h p ny, ty theo cch n&i song song cc b&i dy m ta
c quan h gia s& cc v nhm (t() b&i dy khc nhau:
Khi n&i song song cc 'u cng tn:
S9 c'c = 2 x Nhm (t;) b9i dy
Hnh 2.4. u song song cng tn

N&i song song cc 'u khc tn: S9 c'c = Nhm (t;) b9i dy
Hinh 2.5. u song song khc tn

2.3. B"c dy qun.
L kho
ng cch gia cnh tc dng 'u v cu&i ca mt b&i dy.
y =
(Khong)
y = W o Qu n bc /
y > W o Qu n bc di
27
y < W oQu n bc ng*n
2.4. Nhm b9i dy (nhm phn t+).
T( b&i dy c to bi mt hoc nhi u b&i dy u n&i tip nm trong
cng mt Nhm cc-pha, cc Bi dy trong mEi T0 bi dy c u n&i tip
ngay trong qu trnh qun. Hnh v trn biu di|n Bi dy, T0 bi dy trong hai
trng h p dy qun mt lp v hai lp, vi nhm (t() b&i dy trong mt t( b&i
dy l q = 2.
T( b&i dy trong trng h p ny c to bi cc b&i dy c kch thc
gi&ng nhau Ta gi l T% b'i dy ki#u ng khun. Nu cc b&i dy trong mt
t( b&i dy c kch thc khc nhau, b&i dy nh) nm trong lng ca b&i ln, ta
c T% b'i dy ki#u ng tm. Tng ng ta c b dy qun kiu ng khun,
ng tm.
Hnh 2.6. Kiu dy qun

Vic u n&i tip cc t( b&i dy ca cc pha s quyt nh s& cc ca
ng c, v#y l s quyt nh t&c quay ca ng c. Cc b&i dy s c u
n&i tip nhau theo mt trong hai cch: N&i tip cng tn hoc n&i tip khc tn.
2.5. B"c c'c.
Bc cc l kho
ng cch gia hai cc t= lin tip. Nu s& rnh li s%t l
Z, s& i cc l p th bc cc c tnh theo s& rnh l W
2.6. Gc lch pha gi8a hai rnh lin ti*p.
Gc lch pha gia hai rnh lin tip l : D
2.7. Dy qun mt lp.
* L kiu qun trong mt rnh chJ cha mt tc dng (mt cnh ca mt
b&i dy gm nhi u s i) trong ton b s& rnh ca my in (kiu qun mt lp).
c p dng qun c
trong i u kin qun ng tm, ng khun v qun
sng.
2.8. Dy qun hai lp.
* L kiu qun trong mt rnh cha hai cnh tc dng (hai cnh ca hai
b&i dy) ca hai b&i dy thuc cng mt pha ton t q nu y = W v c mt s&
28
cnh cha hai cnh tc dng ca hai b&i dy khc nhau nu y < W hoc y > W
trong ton b s& rnh ca my in (kiu qun hai lp).
c p dng c
trong kiu qun ng tm, ng khun v sng kp
nhng my in hoc ng c in yu c'u M men kh)e v (n nh.
2.9. S' phn chia nhm b9i dy c!a mt pha
B dy qun ca ng c in xoay chi u ba pha c chia thnh ba cun
dy t lch nhau 1200 in.
- MEi b cun dy c gi l mt pha.
+ MEi pha gm mt hay nhi u t( b&i dy.
+ MEi t( b&i dy gm mt hay nhi u b&i dy.
+ MEi b&i dy gm gm mt hay nhi u vng dy.
3. Ph"ng php v/ s dy qun (s tri) stato ng c khng
ng b ba pha
3.1. Dy qun mt lp
L kiu qun trong mt rnh chJ cha mt tc dng (mt cnh ca mt b&i
dy gm nhi u s i) trong ton b s& rnh ca my in (kiu qun mt lp).
c p dng qun c
trong i u kin qun ng tm, ng khun v qun
sng.
V d 1: L#p s tr
i b dy my in xoay chi u 3 pha theo kiu ng
tm mt lp bc vi cc s& liu: Z = 36 rnh, 2p = 4, m =3, a = 1
Cc thng s&:
- Bc cc: W
Z
2p
36
4
9 (rnh)
- Bc qun dy: do qun bc nn y = W = 9 (rnh)
- S& rnh di mt cc ca mt pha: q
Z
2m. p
36
2 .3 .2
- Gc in lch nhau gia hai rnh lin tip:

J
p.360 0
Z
2.360 0
36
20 0
- Kho
ng cch gia cc pha: J p
120 0
20 0
6 (kho
ng)
- S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 6p = 6.2 = 12

* V s tr
i
S tr
i b dy my in xoay chi u 3 pha:
3 (rnh)
29
Z = 36, 2P = 4, a = 1, m = 3
Kiu ng tm 1 lp bc t#p trung
Hnh 2.6. S ng tm 1 lp bc

V d 2: L#p s tr
khun mt lp bc vi cc s& liu:
Z = 36 rnh, 2p = 4, m =3, a = 1
Gi
i:
* Cc thng s&:
- Bc cc: W
Z
2p
36
4
9 (rnh)
Z
2m. p

J
p.360 0
Z
2.360 0
36
- Kho
20 0
120 0
20 0
6 (kho
ng)
S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 6p = 6.2 =12

* V s tr
i
36
2 .3 .2
3 (rnh)
30
S tr
Z=36, 2P=4, a=1, m=3
Hnh 2.7. Kiu ng khun 1 lp bc t#p trung

V d 3: L#p s tr
khun mt lp bc t mc xch vi cc s& liu:
Z = 36 rnh, 2p = 4, m =3, a = 1
* Cc thng s&:
- Bc cc: W
Z
2p
36
4
9 (rnh)
Z
2m. p
36
2 .3 .2

J
p.360 0
Z
2.360 0
36
20 0
- Kho
120 0
20 0
6 (kho
ng)
S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 3p = 3.2 =6

* V s tr
i
S tr
Z=36, 2P=4, a=1, m=3
x V s tr
i
S tr
3 (rnh)
31
Z=36, 2P=4, a=1, m=3
Hnh 2.8. Kiu ng khun 1 lp bc mc xch

3.2. Dy qun hai lp.
* Dy qun hai lp ki#u xFp
+ Kiu qun hai cnh tc dng trong mt rnh c q l s& nguyn
L kiu qun trong mt rnh cha hai cnh tc dng (hai cnh ca hai b&i
dy) ca hai b&i dy thuc cng mt pha ton t q nu y = W v c mt s& cnh
cha hai cnh tc dng ca hai b&i dy khc nhau nu y < W hoc y > W trong
ton b s& rnh ca my in (kiu qun hai lp).
c p dng c
trong kiu qun ng tm, ng khun v sng kp
nhng my in hoc ng c in yu c'u m men kh)e v (n nh.
Kiu qu n hai cnh tc dng trong mt rnh q l s nguyn.
* Tnh ton cc thng s&:
Ph'n tnh ton cc thng s& c b
n nh ph'n b dy mt lp chJ khc l
s& t( b&i dy s tFng ln gp i v nhm (t() b&i dy ca b dy bng 2 l'n s&
rnh song s& vng dy trong mt b&i t hn kiu mt lp.
* V d 1: L#p s tr
i b dy my in xoay chi u theo kiu ng
khun hai lp bc vi cc s& liu: Z = 36, 2p = 4, m = 3, a = 1
* Cc thng s&:
- Bc cc: W
Z
2p
36
4
9 (rnh)
32
Z
2m. p
36
2 .3 .2
3 (rnh)

J
p.360 0
Z
2.360 0
36
20 0
- Kho
120 0
20 0
6 (kho
ng)
S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 3p = 3.2 =6

* V s tr
i
S tr
Z=36, 2P=4, a=1, m=3
Hnh 2.9. Kiu ng khun 2 lp bc

* V d 2: L#p s tr
i b dy my in xoay chi u theo kiu ng
khun hai lp bc ng%n vi cc s& liu: Z = 36, 2p = 4, m = 3, a = 1, D= 90
+ Cc thng s&:
- Bc cc: W
Z
2p
36
4
9 (rnh)
- Bc qun dy: V qun bc ng%n nn y = 8
Z
2m. p
36
2 .3 .2
3 (rnh)
33
J
p.360 0
Z
2.360 0
36
20 0
- Kho
120 0
20 0
6 (kho
ng
S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 3p = 3.2 = 6

* V s tr
i
S tr
Z=36, 2P=4, a=1, m=3
4. Dy qun stato ng c khng ng b mt pha.
4.1. Dy qun mt lp.
Vic tnh ton cc thng s& l#p s tr
i b dy mt pha c thc
hin theo cc bc sau:
Cc thng s :
Bc cc : W
Bc qun : y ( c!ng c bc ng%n , bc hoc bc di )
c tnh dy qun : qlv ( m = 1 v mt pha )
Bc pha : yp ( theo kinh nghim yp = qlv = 2 > rnh @ )
V" s ! tri ( da vo cc thng s tnh ton v v" nh & b dy 3 pha )
&i vi b dy qun stato ng c mt pha t in th cch v theo cc
bc di y:
+ Cch lp s dy qun xFp n
B$c 1: KA cc on th}ng song song cch u nhau ng vi s& rnh Z v
nh s& t= 1 n ht .
B$c 2: CFn c vo bc cc W biu th qua s& rnh phn ra cc cc t=
trn Stato.
Z
2p
B$c 3: Trong vng mEi cc t= W, cFn c vo s& rnh m cun dy chnh
v cun dy ph s c, ta phn b& s& rnh ny xen k nhau, tc l, nu gi nhm
(t() b&i dy ca mt t( b&i dy cun dy chnh (LV) l qc v nhm (t() b&i dy
ca mt t( b&i cun dy ph l qp, ta thc hin l'n l t theo quy t%c: qc - qp qc
- qp . Cho n t( cu&i cng.
B$c 4: Xc nh du cc t= bng cch ghi chi u m!i tn ln cc cnh tc
dng, sao cho cc cc t= lin tip ph
i tri du nhau.
34
B$c 5: CFn c vo s& cc t( b&i dy trong mt cun dy v cch u cc
'u n&i ta kA cc ng n&i li n cc cnh tc dng hnh thnh cc t( b&i dy
ca cun dy chnh. u dy gia cc t( b&i dy cun dy chnh sao cho khi c
dng in chy vo s khng lm thay (i chi u m!i tn m ta vch.
B$c 6: CFn c vo s& rnh tng ng c xc nh bi s lch nhau
900 ( in) gia cun dy chnh v cun dy ph xc nh rnh khi 'u
ca cun dy ph,
Cch v cun dy ph gi&ng nh cun dy chnh.
Ch : Bc bi dy c/a cun dy chnh yc v bc bi dy c/a cun dy
ph c th khng b+ng nhau, nn xc nh rnh kh&i #u c/a cun dy ph
ta phi xc nh gc lch gia tm c/a t0 bi dy #u tin c/a cun dy chnh
vi tm c/a t0 bi dy #u tin c/a cun dy ph.
B$c 7: Kim tra li ton b cun dy chnh v cun dy ph:
- Cc b&i dy khi h vo rnh.
- u n&i gia cc t( b&i, t=ng cun sao cho cc cc t= lin tip ph
i tri
du nhau.
V d:
Mt ng c in xoay chiu khng !ng b mt pha rto l!ng sc dng
dy qu n m& my c Z = 24, 2p = 4, Zlv = 2/3Z. Hy v" s ! tri mt lp b
dy qu n.
a. Trc tin ta tnh ton mt vi thng s:
- Bc cc: ~ = 6
- S& ph'n t di mt cc: q = 6
- Bc qun dy: y c
yp
6 (1 y 7 )
V ng c dng dy qun m my nn di mEi cc t= cun dy chnh

chim 2/3 s& rnh (4 rnh), cun dy ph chim 1/3 s& rnh (2 rnh).
Gc lc pha: yp = 6
b. Thc hin v" s !:
V s kiu ng khun n gi
n (kiu hoa sen hay d&c lng tm):
B$c 1: KA 24 on th}ng song song cch u nhau v nh s& t= 1 y 24
(hnh 2.10).
B$c 2: Chia 24 rnh lm b&n bc cc W, nEi bc chim 6 rnh (hnh
2.10).
B$c 3: Trong vng mEi cc t= W, cun dy chnh chim 4 rnh, tip theo
cun dy ph chim 2 rnh: ta thc hin l'n l t theo quy t%c: qc - qp qc - qp
qc - qp qc - qp qc - qp (hnh 2.10).
35
Z
2p
qB
qA
10
qB
qA
20
qB
qA
qB
qA
10
20
Hnh 2.10.Trnh t thc hin v s theo dng ng khun

W
10
20
D
A
Hnh 2.11 S dy qun dng ng khun ca ng c in xoay chi u
khng ng b mt pha vi cc thng s& Z = 24, 2p = 4, qA = 4, qB = 2, yA = 7,
yB = 7.
B$c 4: Xc nh du cc t=: ghi chi u m!i tn ln sao cho cc cc t=
lin tip tri du xen k nhau (hnh 2.11).
B$c 5: Trong ton b 24 rnh, cun chnh chim 2 t( b&i l 2x4x2 = 16
rnh, cun dy ph chim 2x2x2 = 8 rnh. Ta kA cc ng n&i li n vi cc
cnh tc dng hnh thnh cc t( b&i dy cun dy chnh: t( b&i 'u tin
chim cc rnh: 1 7, 2 8, 3 9, 4 9 vi yc = 6. T( b&i dy th hai chim cc
rnh: 13 19, 14 20, 15 21, 16 22 vi yc = 6. u dy gia hai t( b&i sao
cho khng lm thay (i chi u m!i tn vch (hnh 2.11).
36
B$c 6: CFn c vo Z/4p = 3 rnh, ta xc nh rnh khi 'u cun dy
ph sao cho gia tm ca t( b&i dy 'u tin cun dy chnh cch tm ca t( b&i
dy 'u tin cun dy ph l 3 rnh hoc rnh 'u tin ca cun dy ph cch
rnh 'u tin ca cun dy chnh 1/2W = 3 rnh (1 yW) (hnh 2.11).
x V/ s dng ng khun phn tn :
&i vi nhng s dy qun khi t( b&i dy c nhm (t() b&i dy nhi u
(2, 4, 6, 8b&i), kch thc ph'n 'u n&i ca cc b&i dy s kh di. gi
m
bt kch thc ph'n 'u n&i ca cc t( b&i dy nh trn ngi ta thc hin phn
tn t( b&i dy ra lm hai ph'n bng nhau.
Cch v: Ta c!ng thc hin cc bc tng t nh trn, y mEi t(
b&i dy cun dy chnh c hai b&i dy (hnh 2.11).
V d: L#p s tr
i b dy ng c mt pha chy t c cc s& liu sau :
z = 24; Zlv =
2
Z nn Zlv = 16 rnh , v Zk = 8 rnh
3
Gi
i
Bc cc W : W =6
Bc qun y : ylv = 4 ( kho
ng cch)
yk = 5 ( kho
ng cch)
c tnh dy qun :
qlv = 4
qk = 2
Bc pha yp :
J = 30
yp = 3 ( kho
ng cch)
Ta thy rng, cun dy qun ng khun n gi
n c bc b&i dy l
bc (yc = yp = W = 6), trong khi cun dy qun ng khun phn tn c
bc b&i dy b hn (yc = yp = 5). Chnh v v#y, nn dng ng khun phn tn
c s dng ph( bin.
37
W
10
20
20
23
Hnh 2.12.S dy qun dng ng khun phn tn ca ng c in xoaychi u
khng ng b mt pha vi cc thng s& Z = 24, 2p = 4, qA = 4, qB = 2, yA = 4,
yB = 5.
x
V s dng ng tm:
Cch v c!ng tng t, nhng t( b&i dy y l nhng t( b&i dy kiu

ng tm (m con) (hnh 2.4).
W
10
20
D
A
Hnh 2.13. S dy qun dng ng tm ca ng c in xoay chi u
khng ng b mt pha vi cc thng s& Z = 24, 2p = 4, qA = 4, qB = 2.
V d: Thnh l#p s tr
i b dy my in mt pha , c Z = 18 , 2P = 2,
Zlv =
2
Z , vlv = 0,66, vk = 0,88. Qun ng tm mt lp ( bc ng%n )
3
38
Gi
i
* Cc thng s& :
C Zlv = 12 rnh v Zk = 6 rnh, W = 9
ylv = 6 > kho
ng cch@
yk = 8 > kho
ng cch@
qlv = 6
qk = 3
J = 20
yp = 4
* V s tr
i da theo cc s& liu tnh ton :
w b dy ny cun dy khi ng r

i u trn hai na chu vi li thp
Stator , mt cun dy khi ng s chia i s& vng v phn u v 2 pha,
chnh v v#y ti rnh 5 v rnh 14 ta thy c 2 lp ( nhng cng mt pha dy
khi ng ).
4.2. Dy qun hai lp.
* Cch lp s dy qun hai lp
39
T= bc 1 n bc 6 lm tng t nh l#p s dy qun mt lp, ci
khc y l cch t cc cun dy v cch chn h s& dy qun (h s& bc
ng%n).
Cch ch n h s bc ng*n nh bng di:
S& rnh di mt cc ca
mt pha
Bc cc t= W
12
Bc qun dy y
5+1
7+1
10
2/3
5/6
7/9
TJ s& bc ng%n E (E = y/W)
15
18
21
12
15+1
17+1
10/12 12/15 15/18 17/21
Trnh t cch lp s ! b dy qu n hai lp nh sau:

Cun dy chnh:
T( th nht:
B&i th 1:
{1 y (y + 1)}
B&i th 2:
{2 y (y + 1 + 1) = (y + 2)}
B&i th 3:
{3 y (y + 1 + 1 + 1) = (y + 3)}
..
B&i th n:
{n y (y+ n)}
T( th 2:
B&i th 1:
{(1 + W) y (1 + W + y)}
B&i th 2:
{(1 + W) + 1 y {(1 + W + y) + 1}}
B&i th 3:
{(1 + W) + 1 + 1 = ((1 + W) + 2) y {(1 + W + y) + 2}}
..
B&i th n:
{(1 + W) + (n 1) y {(1 + W + y) + (n 1)}}
T( th 3:
B&i th 1:
{(1 + W + W) = (1 + 2W) y (1 + 2W + y)}
B&i th 2:
{(1 + 2W) + 1 y {(1 + 2W + y) +1}}
B&i th 3:
{(1 + 2W) + 2 y {(1 + 2W + y) +2}}
..
B&i th n:
{(1 + 2W) + (n 1) y {(1 + 2W + y) + (n - 1)}}
T( th n, b&i th n: {1 + (n 1)W + (n 1) y {1 + (n 1)W + y + (n - 1)}}

Cun dy ph:
40
'u cun ph tnh theo rnh gia tm ca t( b&i dy 'u tin cun dy
chnh vi tm ca t( b&i dy 'u tin cun dy ph (Z/4p). Cch t cc b&i dy
c!ng tng t cun dy chnh.
Ch , y ch s& c du ph
y trn biu th cnh ca b&i dy nm
lp di rnh, cn ch s& khng c du ph
y trn biu th cnh ca b&i dy
nm lp trn ca rnh.
V d: V s b dy qun hai lp ca ng c in xoay chi u khng
ng b mt pha, dng t in m my, c Z = 24, 2p = 2, b&i dy bc ng%n
vi h s& bc ng%n E = 9/12.
Gi
i:
* Cc thng s&:
- Bc cc: ~ = 12
y l loi ng c dng dy qun m my, nn cun chnh chim s&
rnh: Z = 12 (rnh), cn cun dy ph chim l: Z = 8 (rnh).
- S& rnh di mt cc m cun dy chnh chim l: q = 8 (rnh)
- S& rnh di mt cc m cun dy ph chim l: q = 4 (rnh)
- Bc qun dy: y = 9 (rnh)
- Gc lch tnh theo rnh gia tm ca t( b&i dy 'u tin cun dy chnh
vi tm ca t( b&i dy 'u tin cun dy ph l: = 6 (rnh)
* V s :
Thc hin cc bc 1, 2, 3, 4, 5 v 6 tng t nh cc bc v s dy
qun mt lp, nhng y, ch l mEi rnh c hai cnh tc dng.
Ch , bc 4 ta nh du chi u m!i tn &i vi nhng cnh b&i dy
nm lp trn, cn nhng cnh b&i dy nm lp di sau khi v xong cc
b&i dy, v vi nhng b dy qun hai lp bc ng%n th c th s c mt s&
rnh c hai cnh b&i dy lp trn v lp di khng cng chi u dng in.
S& t( b&i dy ca cun dy chnh v cun dy ph l n = 2p = 2 t(.
Nhm (t() b&i dy ca cun dy chnh trong mt t( l 8 b&i (bng qc).
Nhm (t() b&i dy ca cun dy ph trong mt t( l 4 b&i (bng qp).
Ta l#p c b
ng nh sau:
Cun dy chnh:
T( th nht:
B&i th 1: (1 y y + 1 = 10')
B&i th 2: (2 y y + 2 = 11')
B&i th 3: (3 y 12')
41
B&i th 4: (4 y 13')
B&i th 5: (5 y 14')
B&i th 6: (6 y 15')
B&i th 7: (7 y 16')
B&i th 8: (8 y 17')
T( th hai:
B&i th 1: (1 + W = 13 y 1 + W + y = 22')
B&i th 2: (1 + W + 1 = 14 y 1 + W + y + 1 = 23')
B&i th 3: (1 + W + 2 = 15 y 1 + W + y + 2 = 24')
B&i th 4: (16 y 1')
B&i th 5: (17 y 2')
B&i th 6: (18 y 3')
B&i th 7: (19 y 4')
B&i th 8: (20 y 5')
Cun dy ph:
CFn c vo gc lc D xc nh rnh khi 'u ca cun dy ph. Ta
nh#n thy, tm ca t( b&i dy th nht ca cun dy chnh nm rnh s& 9
v theo cch t cc b&i dy th tm ca t( b&i dy th nht ca cun dy ph
s l rnh th 15 (6 rnh). Tc l, rnh khi 'u ca cun dy ph s l rnh
s& 9 (hnh 2.14).
W
9 10
9 20
17
21
Hnh 2.14. S dy qun hai lp ca ng c in xoay chi u khng ng
b mt pha dng t in m my vi cc thng s& Z = 24, 2p = 2, E = 9/12.
42
1) Ly m<u b dy qun stato ng c mt pha vng ch#p v ng c mt pha
t in.
2) V s u dy ng c in ng c mt pha vng ch#p 2 cc, 2 t( b&i
n.
n thnh ng c 2 cc.
n, c mt b&i dy s&.
n, c 4 b&i dy s&.
n, s dng 2 cp in p khc nhau.
n.
n.
9) V s b dy qun mt lp ng c mt pha t in c Z = 16, 2p = 4.
10) V s b dy qun mt lp ng c mt pha t in c Z = 16, 2p = 4, 3
s& (2 cun s&) lng chung rnh vi cun khi ng.
s& (1 cun s& s dng t=ng cp dy s& &i xng), cun lng chung rnh vi
cun khi ng.
s& (2 cun s&) lng chung rnh vi c
hai cun dy.
21) V s u dy trong ng c mt pha t in c Z = 24, 2p = 2, nFm t(
b&i nFm kiu m con.
43
22) V s u dy trong ng c mt pha t in c Z = 36, 2p = 4, mEi
cun gm hai t( b&i b&n v hai t( b&i nFm ng khun.
44
Bi 3: Tho lEp ng c in.
Mc tiu:
- Trnh by c trnh t cc bc tho, l%p ng c in.
- Tho l%p c ng c khng ng b ng trnh t, ng k" thu#t.
- nh gi c tnh trng ng c sau khi tho.
-
m b
o an ton cho ngi v thit b.
A. Ni dung:
1. Trnh t' tho ng c
Hnh 3.1. Trnh t tho ng c in xoay chi u
Trnh t tho ng c gm cc bc nh sau:
45
B$c 1: Tho ng c ra kh)i my s
n xut v cc b ph#n truy n ng
Ch : S dng Cl, m lt ho6c tuc n vt ng ch/ng loi ph hp vi
nhng bulng, cu, vt trnh b n$t, v, v trn #u, chy xn ho6c gy v
ch cc t m m.
B$c 2: V sinh pha ngoi ng c
Dng bn tr
i hoc my nn kh lm sch bi b/n d'u m bm trn
thn ng c in v cc b ph#n khc.
B$c 3: Tm hiu cu to thc t, cc thng s& ca ng c. Ghi chp
tnh trng my trc khi tho :
+ Quay trn , kt , st c&t ...?
+ S nguyn vn ca cc chi tit.
+ Tnh trng k" thu#t in.
+ S pht nhit, nhng h h)ng.
+ Xc nh bin php tho c th.
+ Chu/n b dng c tho ph h p, v#t liu phc v tho, l%p, b
o dng.
+ T( chc ni lm vic thong rng, nh sng.
+ nh du v tr l%p rp c'n thit sau ny l%p li khng b sai l<n ( v
tr cc 'u dy, v tr mt bch, cnh qut, su Puli, bnh ai . v ..v.)
+ o cc thng s&:
- o in tr thu'n ca b dy. Ghi kt qu
.
- o in tr cch in gia cc pha. Ghi kt qu
.
- o in tr cch in gia cc pha vi v). Ghi kt qu
.
Ch : Nu in tr cch in nh) hn 0.5 M: th ph
i sy ng c.
Hnh 3.2. o in tr cch in gia pha vi v) - o in tr cch in gia cc
pha
B$c 4: Tho puli ra kh)i trc ng c.
S dng vam 2 cng, 3 cng hoc dng bn p thy lc p cho puli ra
kh)i trc ng c.
46
B$c 5: Tho n%p che cnh qut gi ngoi (b phn che cnh qut), cnh
qut ra kh)i trc ng c. Sau tho cnh qut, nu l then gi gia cnh qut
v trc ng c th s dng vam tho hoc s dng hai bulng ph h p sit
vo ren to sn /y cnh qut ra, trng h p chJ b%t vt ta s dng
tucnvit tho.
B$c 6: Tho n%p che ( bi ngoi (vi loi vng bi c'u)
Ch : nh d u v tr bulng n*p m trc, sau, trong, ngoi trnh trng hp
sai lch v tr c/a n*p m trc, sau, trong v ngoi.
B$c 7: Tho bulng ca n%p trc, n%p sau ca ng c.
Dng tu&cnvt hoc cl, m)lt ph h p vi vt hoc bulng, cu tho n%p
trc, n%p sau. Khi tho ph
i ni u, &i xng cc bulng, cu. Sau dng
ba cao su hoc ming gE, tng (ng, nhm) vi ba ngui hoc dng ba
ngui vi c m)ng c vo khe h l%p ghp gia n%p v thn, lm n%p sau
ca ng c bung ra kh)i thn v trc ng c. nh ba v=a ph
i, u u, t=
t= v c#y d'n b&n gc ti cc v tr &i xng v vo cc g ca n%p, thn.
Trnh lm lch mo, nt, v n%p.
Ch : nh d u v tr n*p trc, n*p sau trnh trng hp sau khi l*p
lm sai lch, nh#m l'n v tr c/a hai n*p my.
B$c 8: Rt Rto v n%p sau ra kh)i Stato.
Lt giy cch in hoc ba ln ph'n 'u ca b by. Dng PalFng, c'u
trca Rto v n%p sau ra kh)i Stato. Trnh lm xy st (h)ng cch in) b
dy qun.
47
Ch : Nu my in c ch0i than th trc tin ta phi nh c ch0i than ra

khi hp ch0i than, vi my in mt chiu th phi nh d u ng trung tnh
hnh h c c/a ch0i than trn vnh gi ch0i than v n*p c nh gi ch0i than
khi l*p khi b nh#m l'n. Sau khi rt Rto v n*p sau ra khi Stato ta phi
k ln gi khng Rto v trc trc tip xung nn x&ng ho6c m6t bn.
2. Lm sch ng c
Cc chi tit my ph
i c ra sch bng xFng hoc d'u h)a v lau kh,
sy kh sau khi ra. B ph#n dy qun nn dng hi kh nn th(i bi b/n,
trng h p b dnh d'u m nhi u ph
i ra th dng xFng khng pha ch hoc d'u
nh ra sau sy kh ngay.
3. Ki,m tra t;ng qut tnh trng ng c
3.1. Xem xt v- my
V) my thng c cc b ph#n l%p ghp d| h h)ng nh v lE b%t bu
lng, chn ren, cong vnh cnh qut, quay st c kh, bin dng ai khp n&i...
Nhn chung cc chi tit d nh) ca thn my c h h)ng hoc bin dng u
ph
i c sa cha hoc thay th kp thi, trng h p ph
i hn %p, ch cng
ngh hn thch h p, khng gy cong vnh hoc bin dng do nhit.
3.2. Ki,m tra rto
- Quan st b mt li thp rto, nu thy b st, khng nhn th ph
i sa.
- Trc v thn rto khng c l%p l)ng, trc ph
i th}ng, v tr l%p rp
ph
i nhn, khng mn, bin dng.
48
- Vi rto dy qun c'n ch : 'u dy qun c b xc sat khng, nu
bi b
n do d'u m ph
i ra sch bng xFng khng pha ch v sy kh, kim tra
s ch%c ch%n ca ai hm 'u dy qun.
- &i vi rto kiu lng sc, kim tra cc thanh d<n trong rnh b l)ng,
t, nt khng. B mt li thp ph
i sch nhn.
- Cnh qut trn thn trc ph
i ch%c ch%n, khng b bin dng hoc g<y
v, ton b ph
i c ra sch bi b/n hoc d'u m.
- Kim tra vnh tr t, c( gp : B mt vnh tr t ph
i nhn sch, khng
b vt, lm, c( gp ph
i trn u, khng b xm chy do nhit, cc phin gp
ph
i cch in vi nhau v cch in vi v). Quan st cc l gp ph
i sch,
khng c bi than, khng c v#t d<n in b%c c'u, dng dao ca chuyn dng,
ca rnh v dng giy rp nh sch u. C( gp vnh tr t ph
i c c& nh
cht ch trn trc, khng c hin t ng nt v ph'n thn cch in.
3.3. Ki,m tra vng bi (bc F)
Kim tra vng bi, bc: vng bi sau khi ra sch ph
i quay trn, khng bi
d, khng c vin bi v, nu ph
i thay bi th dng vam tho ra kh)i trc v chn
vng bi mi ng chng loi v p vo trc. Vic tra m vo ( bi ph
i ch
i u kin lm vic v t&c quay ca my chn loi m ph h p, c cc loi
sau khi s dng c'n bit c:
+ M t&c cao: c mu nu s<m hoc en, m g&c Natri, b mt m
nhm, chu c nhit cao nhng s nc, d| b phn ha. Dng thch h p
cho cc ( bi v#n hnh vi t&c cao, mang t
i ln, khng b ngm nc (dng
cho ng c c t&c t= 1500 vng/pht tr ln).
+ M t&c thp: l loi m g&c Canxi, mu vng khng s nc, dng
cho cc ( bi chu t
i nh, t&c thp (dng cho my c t&c t= 1500
vng/pht tr xu&ng).
+ M hEn h p: Cn gi l m g&c hEn h p Natri v Canxi, do hai loi m
nu trn pha ch vi nhau h p thnh, n c mu vng hoc nu s<m ty theo t
l pha trn, loi m ny dng thch h p cho my v#n hnh cao t&c, chu t
i ln,
c th ch&ng thm nc mc nht nh.
Vi my chy bc, khi kim tra bc c'n ch : Bc v trc quay trn, h'u
nh khng c d, b mt tip xc bc v trc nhn v c d'u bi trn, khi
thay bc mi ph
i r bc bng bt r v d'u, khi p bc v g&i ch khng
b lch gy bin dng. &i vi bi dng m vn nFng th khng c gia nhit
khi tho, l%p.
3.4. Ki,m tra stato
Trn stato c li thp t=, dy qun, v) v thn my.
Cng vic kim tra sa cha c tin hnh bng cch:
49
- Quan st mt trong stato nu thy c vt xc hoc l thp b x, bin
dng ph
i sa, c th dng nm gE v ba g n%n, ni c'n d!a th dng d!a sa
nhng ph
i c tm ba cch in k m trnh xy xc st men dy v c!ng
l khng cho mt thp lt vo dy qun.
- Nu li thp b rJ c th dng giy rp nh sch sau khi qut ln b mt
lp sn cch in long v sy kh.
- Kim tra cc 'u b dy c b xc st hoc v#t l xm nh#p v khng,
khi 'u b dy c biu hin lo ha, cch in gin mn th nn sy kh v qut
ln mt lp sn cch in (sn ph) ri tip tc sy kh sn.
- Li thp stato ph
i c ghp cht ch vi v) my.
- V) my, cc v tr l%p rp ph
i nhn.
4. LEp ng c
Trnh t l%p ng c li vi khi tho (chi tit tho sau th l%p trc).
B$c 1: L%p Rto v n%p vo Stato.
B$c 2: L%p bulng ca n%p trc, n%p sau ca ng c.
B$c 3: L%p n%p m.
B$c 4: Cnh qut vo trc ng c, L%p n%p che cnh qut gi ngoi (b
phn che cnh qut).
B$c 5: L%p puli vo trc ng c.
Mt s& ch sau khi l%p:
- Kim tra s quay trn
- Xc nh chi u quay ng
- Kim tra li 'y v an ton cc chi tit
- V#n hnh th kim tra tnh trng lm vic sau khi l%p
- Loi tr=, sa cha ngay h h)ng khi v#n hnh th pht hin thy
5. Ki,m tra hon tt.
+ Kim tra li cc &c xem sit cht cha
+ o cc kim tra cch in:
- Cc pha c s cch in t&t
- Cc pha c cch in t&t vi v)
+ o kim tra in tr cc cun dy
RA=RB=RC z 0
50
B. Bi t%p th'c hnh
1. B
o dng ng c khng ng b 3 pha roto lng sc c cng sut P
= 10kW.
Nhim v:
- B
o dng ( bi
- V sinh stato v roto.
- V sinh hp n&i dy in.
2. B
o dng ng c khng ng b 1 pha roto lng sc c cng sut P
= 0,37kW.
Nhim v:
- B
o dng ( bi.
- V sinh stato v rotor.
- V sinh hp n&i dy in.
51
Bi 4: u dy v%n hnh ng c in.
Mc tiu:
- Xc nh ng cc tnh 'u dy ng c.
- u dy v v#n hnh c ng c khng ng b.
- Kim tra dng in khng t
i, t&c khng t
i ng c.
-
m b
o an ton cho ngi v thit b.
A. Ni dung:
1. ngha cc s9 liu ghi trn bi,n my.
- Trn v) ng c g%n nhn ghi k hiu v loi ng c, kch thc l%p
t, s& i cc, cc s& liu nh mc, mc bo n(, s& xut xng, nFm s
n xut,
kh&i l ng,...
1) Ki,u 3PN160S4
- K t 3PN: ng c khng ng b 3 pha ro to lng sc phng n(.
- S& 160: ChJ chi u cao t= chn ng c n tm trc quay (mm).
- K hiu bng ch S, M, L chJ kch thc l%p t theo chi u di thn.
+ S: Chi u di thn, kch thc l%p t thn ng%n.
+ M: Chi u di thn, kch thc l%p t thn trung bnh.
+ L: Chi u di thn, kch thc l%p t thn di.
- &i vi ng c c chi u cao tm trc quay di 90mm. K hiu bng
cc ch ci A, B, C ( V d: 80A, 80 B) kch thc l%p t ng c gi&ng nhau.
- S& cu&i cng chJ s& i cc ng c.
+ S& 2: ng c c s& i cc 2p = 2 tng ng vi t&c 3000
vng/pht.
vng/pht.
52
vng/pht.
vng/pht.
2) Xoay chiu 3 pha
ng c s dng li in xoay chi u 3 pha
3) Cp F
- Cp chu nhit ca v#t liu cch in v cun dy ln nht l 1550C
4) IP44
- IP l cp b
o v ng c vi bn ngoi
- IP23 ng c kiu h ( nc v bi vo c bn trong cun dy)
- IP44 ng c kiu kn ( b
o v c git nc ri vo bt k hng
no, b
o v c v#t l kch thc I1mm khng thm nh#p vo ng c)
5) 10HP cng sut trn trc ng c 10 m lc
- 7,5kW cng sut ng c theo n v kW
6) '/Y: 220/380V
- 19,8/11,4A
- Li in 3 pha in p 220V n&i tam gic ', dng in dy nh mc
ca ng c 19,8A
- Li in 3 pha in p 380V n&i tam gic Y, dng in dy nh mc
ca ng c 11,4 A
7) 1445vg/ph
- T&c quay trn trc ng c 1445 vng/pht
- 8) 50Hz
- ng c s dng li in c t'n s& 50Hz
- 9) cosM 0,86
- H s& cng sut ca ng c in l 0,86
- 10) K % 85,5
- Hiu sut ca ng c tnh theo ph'n trFm cng sut 'u vo 85,5%
- 11) ExdIT3
- K hiu cp b
o v n(
- - Ex biu th ng c in b
o v n( s dng trong m), h'm l
- d ng c c kt cu v) khng xuyn n(
- I ng c thuc nhm s dng trong cc m) h'm l mi trng kh
m) c cha metan l kh gy chy n(
- T3 nhit t b&c chy ca b'u khng kh ni thit b lm vic l
2000C
- 12) 200
- S& xut xng l 200
- 13) 100kg
- Kh&i l ng ng c l 100kg
53
2. Cch b9 tr cc m9i dy ra trn hp n9i
2.1. Quy "c k hiu u Cu9i
a. Gii thi
u cc ph$ng php
* ngh
a vic xc nh #u dy: Vic xc nh cc #u dy lin quan n
cc tnh c/a ng c in .
Cc tnh l s quy c khi ta chn mt 'u ca mt cun dy lm cc tnh
th mt 'u no ca mt cun dy cn li s c cng cc tnh. Cc tnh
cun dy c ngh$a tng &i. Hai cun dy (hay nhi u cun dy) c
lin hhE c
m s c khi nim cc tnh tng &i so vi nhau: Cc cun dy
c gi l ccng cc tnh (tng ng vi mt cch qui c tn gi
cc 'u cc ca chng) khivect in p c
m ng trong t=ng cun dy u
cng phng cng chi u
* Phng php xc nh cc tnh dng ngu!n xoay chiu
Hnh 4.1.Phng php xc nh cc tnh dng ngun xoay chi u
Khi n&i dy ng c 3 pha theo hnh 4.1a, ta c th coi nh l mt my
bin p c
m ng c cun s cp c to bi hai cun dy pha n&i tip cng
chi u, khi cho dng in xoay chi u chy qua cun dy s cp th trn cun AX
v BY s sinh ra t= thng )a v )b c chi u c xc nh theo qui t%c vn nt
chai.
V#y hai t= thng ny cng chi u, mc vng qua cun dy CZ ng vai tr
l cun th cp nn t= thng t(ng qua CZ l ln nht. Theo nh lu#t c
m ng
in t= trong cun dy CZ sinh ra mt sc in ng c
m ng (Ec #1,7Uth
).Khi , cc 'u dy Av B cng cc tnh, X v Y cng cc tnh. Vic xc nh
'u dy cn li lm tng t.
54
Khi n&i dy ng c 3 pha theo hnh 4.1b, do hai cun dy u ng c
chi u nhau nn khi cho dng in xoay chi u chy qua cun dy s cp th trn
cun AX v BY s sinh ra t= thng )a v )b c chi u ng c nhau c xc
nh theo qui t%c vn nt chai.
V#y hai t= thng ny ng c chi u, mc vng qua cun dy CZ ng vai
tr l cun th cp nn t= thng t(ng qua CZ b trit tiu. Trong cun dy CZ
khng c sc in ng c
m ng (Ec # 0). Khi , cc 'u dy A v B ng c
cc tnh, X v Y ng c cc tnh. Vic xc nh 'u dy cn li lm tng t.
* Phng php xc nh cc tnh dng ngu!n mt chiu
Hnh 4.2. Phng php xc nh cc tnh dng ngun 1 chi u.
Khi n&i dy nh hnh 4.2 ta thy: Khi ng kho K, t= thng )a do cun
dy pha A sinh ra c xc nh theo qui t%c vn nt chai. Nu K chuyn trng
thi t= ng sang m th t= thng )a qua cun BY suy gi
m, theo nh lu#t c
m
ng in t= trong cun BY sinh ra mt sc in ng c
m ng Ec cng chi u
vi chi u t= thng )a ch&ng li s suy gi
m ca t= thng.
*) Kt lu#n: Nu K chuyn trng thi t= ng sang m m in p c
m
ng c gi tr dng (Kim ng h Vnmet quay theo chi u dng ca thang
chia) th 'u n&i vi cc (+) ca Vnmet c cng cc tnh vi 'u n&i vi cc
(+) ca ngun th, 'u n&i vi cc (-) ca Vn mt c cng cc tnh vi 'u n&i
vi cc (-) ca ngun th.
Ch :
+ Do sc in ng c
m ng rt nh) nn ng h th s dng loi
milivn c v tr 0 nm gia.
+ Khi s dng ng h vn nFng, c'n ch n ngun pin trong ca ng
h
b.Th"c hnh ki#m tra xc =nh c"c tnh ng c
55
Khi b dy my in mt pha hay 3 pha khng phn bit c cc 'u
dy n&i dng vo hp cc n&i dy th ph
i tin hnh xc nh cc tnh tc
l xc nh 'u 'u v 'u cu&i ( theo gi
thit ) ca cc pha dy qun c hai
cch xc nh thng dng nh sau :
+ Cch th_ nht : Dng ngun mt chi u.
Ngun mt chi u c th l Pin hoc %c qui ( cc ngun ny rt d| c v
kch thc gn nh ); cch lm nh sau :
Trc ht dng ng h vn nFng (thang o :) xc nh cc 'u dy ca
cng mt pha (nu c'n thit treo bin ghi nh vo cc 'u dy tm c) :
Hnh 4.3
1'
2'
3'
Hnh 4.3: Treo bin gi

thit ghi nh
Chn mt ng h mV mt chi u ( hoc in k c nhy cao ), ng h ny
c v tr 0 gia b
ng kh%c cng t&t; chn ngun pin hoc %c qui c U =
3V y 9V.
Cc 'u dy 1 1, 2 2, 3 3 l ca cng mt pha; sau n&i mch
theo nguyn l sau : (Hnh 4.4).
Nguyn l mch kim tra cc tnh dng ngun 1 chi u
56
Cch thc hin : ng cng t%c K ng thi quan st vn k( ng K v
m ngay ) : c hai trng h p c th x
y ra:
* ng k kim vn k chJ lch chi u kim ng h ( tc l lch sang ph
i
ca v tr O ) th kt lu#n : 'u n&i vi + ng h v 'u n&i vi + ngun l
khc tn ( Nu coi 'u 1 l 'u 'u ca pha s& 1 th 'u 3 s l 'u cu&i ca pha
s& 3 ) treo bin ngay li pha s& 3 ghi nh .
* ng K kim vn k chJ lch ng c chi u kim ng h (tc l chJ v
pha tri ca v tr 0), th kt lu#n : 'u n&i vi + ng h (3) v 'u n&i vi +
ngun (1) l cng tn (cng l 'u 'u ca pha 1 v pha 3) gi nguyn ngun
pha 1 1, n&i vn k vo pha 2 2v thc hin ng cng t%c K nh trn, s
xc nh c tn ca pha 2 2.
Gi
thit tm c cc 'u 1,2,3 l cc 'u 'u ca 3 pha - t tn tng
ng l A, B, C th cc 'u 1, 2, 3 tng ng s l X, Y, Z (cc 'u cu&i ca 3
pha).
+ Cch th_ hai : Dng ngun xoay chi u.
Chn ngun th l xoay chi u kho
ng 30V n 60V thng qua my bin
p; chn vn mt xoay chi u c thang o 0 100V;
Dng ng h vn nFng (thang o :) xc nh c cc 'u dy trong
cng mt pha v t tn ghi nh cho cc 'u dy (gi&ng nh cch lm
phng php th nht).
Sau , m%c mch o nh hnh v di y :
Nguyn l mch kim tra cc tnh dng ngun xoay chi u
ChJnh Uth V1 chJ kho
ng 30V n 60V , n&i mch th theo s trn.
ng p t mt AB v quan st ng h V2, s c hai trng h p x
y ra :
- V2 chJ | 0V th kt lu#n 2 'u n&i chung (2 3) l cng tn (cng l
'u 'u hoc 'u cu&i ca hai pha 2 v 3).
- V2 chJ > 0v > | (1,5 y 1,7 Uth @ - th kt lu#n 2 'u n&i chung (2 3) l
khc tn ( gi
thit 2 l 'u 'u pha 2 th 3 l 'u cu&i pha 3).
57
(i ngun th sang pha 2 2 hoc 3 3 v n&i V2 vi 2 pha cn li
trong c pha 1 1 cha bit tn , thc hin php o nh trn s bit c tn
ca pha 1- 1 v nh v#y c
3 pha s c bit tn qua 2 l'n o .
Khi bit tn cc 'u dy, s u vo hp cc nh sau (c'n u ng tn
nh ghi trn hp cc).
Ch : xc nh 'u 'u v 'u cu&i ca cun dy lm vic v cun dy
khi ng ca my in mt pha dng phng php ngun mt chi u gi&ng nh
c#p .
2.2. Quy cch b9 tr cc m9i dy ra trn hp n9i.
Khi bit tn cc 'u dy, s u vo hp cc nh sau (c'n u ng tn
nh ghi trn hp cc).
3. u dy v%n hnh ng c

3.1. Ki,m tra ng c tr"c khi v%n hnh (ch* khng ti)
- Qu
n l v#n hnh ng c in, trc ht ta ph
i n%m ch%c tnh trng
ca ng c trng thi t$nh c!ng nh trong lc v#n hnh; V gi cho ng c
khng b h h)ng trong trng h p c s c& x
y ra. kim tra, theo tnh trng
v#n hnh ca ng c in c'n trang b.
- Am pe k - o dng in ph t
i (dng Stato) ca ng c - thng
thng chJ t ng h o dng in mt trong ba pha.
- Vn k o in p dy v in p pha ti 'u ng c.
- n tn hiu bo ng=ng (hoc ang v#n hnh) t( my.
- b
o v ng c kh)i b h h)ng khi c s c& x
y ra hoc bo trc
cc hin t ng khng bnh thng ngFn ng=a s c&, ng c c cc b
o v
sau y:
B
o v ng%n mch.
B
o v qu t
i, kt h p b
o v mt ng b (&i vi ng c ng b).
B
o v nhit pht nng ti cc g&i trc ng c.
Cc tn hiu bo trc bng nh sng, m thanh.
58
Cc ng c in ko my bm, cn c trang b b
o v cnh bm trong
trng h p v#t l lt vo bung bnh xe cng tc, v v#y nu chJ c b
o v qu
t
i &i vi ng c ko my bm th khng
m b
o c yu c'u ny, m
ngi ta thng dng thm R le dng in b
o v trong trng h p ni trn.
* Cc tiu chun cho php ng c vn hnh
+ in tr cch in
in tr cch in gia cc cun dy, v gia cun dy vi v) ca Stato
l tiu chu/n quan trng nht nh gi kh
nFng ng c c php v#n hnh
hay khng.
RA=RB=RC z 0
Tiu chu/n cch in ca cc thit b in h th o bng M m mt
500V quy nh.
ng c in : Rc t 0,5 M: nhit 700 C.
Khi ng t=, p t mt , c'u dao hp s%t : Rc t 10 M: ( o gia cc b
ph#n mang in vi nhau v vi t ).
Cp in Rc t 10 M: .
Mch in nh th Rc t 1 M:.
+ in p nh mc
in p t vo ng c nh th no, l vn c'n ph
i quan tm
quyt nh cho ng c c c v#n hnh hay khng. V nguyn t%c, ng c
chJ c php v#n hnh khi in p t vo ng c khng sai khc vi in p
nh mc trong kho
ng r 5%.
Tuy nhin, cc trm bm in nht l cc trm bm tiu , c ct nc
bm thng thp hn nhi u so vi thit k, hoc trong i u kin hoc trong i u
kin sng sut in li ti mt thi im no khng p ng nhu c'u ph
t
i, do trang b cha 'y (b cng sut ph
n khng) v php lnh s dng
thit b in cha c nghim minh. in p thc t c th thp hn 5% so vi
nh mc.
+Trc khi cho vn hnh, phi kim tra ng c in theo ni dung sau
y:
Lm v sinh cng nghip ni t my, lau sch bi, b/n v d'u m bm
vo ng c, kim tra trong v ngoi loi tr= v#t l ri vo.
Kim tra mc d'u ni d'u trn v di ( &i vi cc ng c khng
ng b cao th ) v khi c'n th b( sung d'n cho l ng yu c'u.
Dng tay hoc tay n quay ng c theo chi u quay ca ng c (c m!i
tn chJ chi u quay ca ng c) xem c nh khng.
59
Kim tra bu lng b my, bu lng hp u dy, khp n&i v dy tip t
an ton &i vi ng c.
Kim tra ch(i than v kh
nFng p ch(i than trn vng tr t, lau sch
vnh tip xc (&i vi ng c dy cun v ng c ng b).
Nhng cng vic ph
i lm trc khi ng in vo ng c my bm.
- Kim tra in tr cch in ca ng c trc khi ng in vo ng
c my bm.
- Dng tay quay th trc ng c my bm xem c trn, nh khng.
- Kim tra b%t cht ca cc bu lng, v tnh trng dy tip t , kim tra
d'u m cho vo ( bi.
- Kim tra cc thit b khi ng v b
o v ng c .
- Kim tra in p th cp my bin p lc (in p, dy v pha), kim tra
s ng u pha.
- &i vi ng c khng ng b r to dy qun c'n thm:
Khe h gia ch(i than v khung gi ch(i than ph
i trong phm vi 0,10,2mm. khung ch(i than cch vng tr t (vng nh#n in ) nn t= 2 3 mm; p
lc ch(i than ph
i
m b
o cht khng sinh ra tia la (vo kho
ng 0,1
0,15kg/cm2 ).
+ Nu in p ca li in do mt nguyn nhn no b st p m ta
v<n cho khi ng ng c th c'n lu n nhit ca ng c khi lm vic
v ting ku ca ng c.
Khi nhit ca ng c tFng nhanh v pht nng qu nhit cho pho
th ngi v#n hnh ph
i d=ng ng c ngay.
3.2. Vn hnh ng c
* Kh&i ng, ng in vo ng c
Tu theo trang b k" thu#t, chng loi, v v tr l%p t ... mEi ng c s
c quy trnh v#n hnh ring cho mnh.
Tuy nhin nguyn t%c c b
n l:
Thc hin nguyn t%c ng ngun n ph t
i.
Khi ng l'n l t t=ng ng c
m b
o s& my lm vic phn b& u
(n nh cng trnh.
MEi l'n khi ng khng kt qu
, ph
i tm nguyn nhn v sau khi s l
xong mi c khi ng li trng thi ngui, s& l'n khi ng khng qua 2
n 3 l'n trng thi nng nu khi ng khng kt qu
ph
i tm nguyn nhn,
s l v sau thi gian php mi c khi ng li.
* Gim st ng c ang vn hnh
60
Khi ng c ang trng thi lm vic, ngi v#n hnh ph
i lun theo
di:
- Dng in ph t
i ca ng c : Am pe k chJ dng in ph t
i ca
ng c (dng vo Stato) ph
i nh) hn hoc bng dng in nh mc (ghi trn
nhn) ca ng c. Khi dng in ph t
i khng (n nh c'n theo di cht v
tm nguyn nhn.
- Nhit ng c : Nhit pht nng ca ng c khng c pht
nng qu tr s& nhit cho php. Nhit pht nng ca ng c ph thuc
vo cu to, loi in p, cp cch in ... do nh ch to quy nh.
V v#y thng thng, ng c h th, cch in cp A hoc B nhit
pht nng khng qu 800C khi o bng nhit k thu ngn c%m vo lE bu
lng trn thn my.
- pht nng cc g&i trc, &i vi cc ng c h th, chy bng ( lFn
nhit t&i a khng v t qu 700C, v khng v t qu 500C ti cc ni d'u
lm mt ca ng c cao th.
- in p t vo ng c : Tr s& in p t vo ng c ( thng qua
vn k ) khng c sai khc (trn hoc di) r 5% so vi in p nh mc
ca ng c Ting ku ca ng c ph
i u, khng c ting g'm khc thng
v ting c st c kh.
- &i vi ng c cao th, mc d'u trong cc gi ch th#p ph
i nm ng
vch quy nh, m'u s%c d'u bnh thng, khng r rJ d'u, d'u, m khng vFng
v b&i dy Stato.
- ng c khng rung mnh : khi v#n hnh, rung ca ng khng v t
qu tr s& cho php (c th tham kh
o b
ng sau).
T&c ( vg/pht )
1500
1000
750 v thp hn
Bin rung ca

g&i trc (mm)
0,1
0,13
0,16
* Mt s nguyn nhn ng c khng kh&i ng c v bin php kh*c
phc.
Hin t"$ng ng c khi
cp ngun
- ng c khng chy khi
ng p t mt hoc c'u
dao...
Nguyn nhn
Bin php khEc phc
- Mt ngun ca li

in
- C'u dao hoc p t
mt... b h h)ng
- Dy qun ng c b h
h)ng
- Tip xc ca cc 'u
dy ra ca ng c khng
- Ng%t ng c kh)i

li in
- Dng &ng h vn k
hoc ng h vn nFng
t cung o in p
kim tra li in
- Dng ng h m k
hoc ng h vn nFng
61
t&t
ng c chy c ting ku Mt pha cung cp vo

g'm l
dy qun ca ng c
t cung o in tr

kim tra in tr cun
dy ca ng c, kim
tra tip xc ca cc tip
im ca p t mt, c'u
dao...
- Dng &ng h vn k
hoc ng h vn nFng
t cung o in p
kim tra li in,
kim tra in p sau p
t mt, c'u dao.
4. Ki,m tra dng in khng ti.

Cp ngun cho ng c lm vic ch khng c t
i, dng ampemet
hoc ampe km l'n l t o kim tra dng in cc pha. Nu gi tr dng in
cc pha l bng nhau th chng t) ng c lm vic t&t, cn nu nh c s khc
nhau gia cc gi tr dng in o c cc pha th ng c lm vic s c
ting ku rt.
1. Mt ng c in khng ng b trn nhn my c ghi cc thng s&
nh sau:
220V/380V /Y, 0,37kW, 50Hz,
Anh (ch) hy nu ngh$a ca cc thng s& trn.
2. u n&i chuyn (i ng c 3 pha roto lng sc c cng sut 1,5kW
ng c in nt pha 220V. (C ng c c th). V#n hnh ng c
vakim tra dng khng t
i ca ng c.
62
Bi 5: S+a ch8a ng c khng ng b mt pha
Mc tiu :
- Xc nh c nguyn nhn sai h)ng ng c in mt pha.
- Qun li ng c mt pha b h)ng theo s& liu c sn,
m b
o ng c
hot ng t&t vi cc thng s& k" thu#t, theo tiu chu/n k" thu#t in.
- Sa cha c cc sai h)ng ph'n c ng c mt pha .
-
m b
o an ton v v sinh cng nghip.
A. Ni dung:
1. Qun dy ng c mt pha (My bm n"c, my mi)
1.1. Tho v v sinh ng c.
- ng c mt pha thng c cng sut nh), ch yu s dng trong dn
dng. Vic tho l%p b
o dng ph'n c kh nhn chung rt n gi
n v ph
thuc vo t=ng loi my, v nguyn t%c c'n thc hin theo trnh t chung sau
y :
- Chu/n b dng c, thit b tho l%p v ni lm vic.
- Tm hiu tnh trng my trc khi tho.
- nh du cc v tr l%p rp phc tp khi l%p rp khng b sai l<n (k
c
nh du cc 'u dy d<n in).
Tho cc b ph#n chi tit truy n chuyn ng (qut gi, puli, bnh ai,
tu&c nFng, hp s&...)
- Tho n%p bch, hai g&i .
- Rt rto ra kh)i thn stato.
- Lm sch v b
o qu
n cc chi tit my
1.2. S tri b dy qun.
S dy qun.
63
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 18
13
4
A
U1~
1.3. Thu th%p cc s9 liu cn thi*t

Ly m<u dy qun: Nu my in c thng s& k" thu#t ca nh ch to,
th vic ly m<u l khng c'n thit, tuy nhin v<n ph
i kim tra li xem thc t
c ng chng loi vi g&c nh ch to khng, trng h p khng c thng s&
nh ch to, ph
i ly m<u theo cc s sau:
x Ghi li cc thng s& trn nhn mc.
x o ng knh trong, ng knh ngoi, chi u di li thp...
x Xc nh s& cc ca my, kiu qun dy, bc qun dy, s& mch nhnh.
x o chi u cao 'u b dy.
x Tho dy qun c!, m s& vng qun trn mt b&i, s& vng dy trn mt
rnh v ng knh dy hiu dng c o bng panme ; Nu dy qun c nhi u
s i ch#p ph
i tnh s& vng qun trn mt b&i hoc trn mt rnh theo s& s i
ch#p ( khng b sai st khi qun v khi chn loi dy qun th nghim.
V s tr
i b dy theo cc s& liu bit.
1.4. Thi cng qun dy
1.4.1 Lt cch in rnh stato ng c
64
Hnh 5.1: Rnh stato sau khi lm v sinh sch

Giy lt cch in gia cc b&i dy vi rnh ph
i l loi giy d'y, dai, t
ht /m v c in p nh thng cao. l cc loi ba cch in chuyn dng,
v
i la cch in thng, v
i la cch in amiFng v cc loi giy mica. Chi u
dy v v#t liu lm lp cch in ph thuc vo in p lm vic ca ng c,
c dy qun ng c v nhit ca n ch lm vic lu di. Nhn chung,
cc ng c cng ln th lp cch in cng dy v ng c li. i khi, tFng
cht l ng cch in cho ng c, ngi ta ph
i lm lp cch in bng hai loi
giy lt, lp tip xc vi dy l lp chu nhit, lp tip xc vi rnh l lp chu
in p. Khi qun li &ng dy, c'n ph
i cFn c vo chi u d'y lp cch in c!
lm giy lt mi. Nu giy lt mi m qu dy th khng th vo c ht dy,
nu qu m)ng th d| b r in ra li. Kt cu cch in rnh stato ng c xoay
chi u c trnh by trn hnh 5.2.
a)
b)
Hnh 5.2. Kt cu cch in rnh stato ng c 1 pha chy t
a) Cch in rnh dy qun xp n
b) Cch in rnh dy qun xp kp: 1 - Ba lt rnh, 2 Ba p, 3 Nm
gE
65
Cch lm ba lt rnh:
a. Xc nh kch thc m<u: c%t ming ba cch in c chi u di ln hn
chi u dy ca li thp (4 6)mm. Chi u rng ly bng chu vi mt c%t ngang ca
rnh tnh t= hai im gp ca ming rnh. C%t v gp mp hai 'u ming ba v
mEi pha (2 3)mm (tu ng c nh) hay v=a m nn gp 2 hay 3mm). Lm
nh th khi u&n 'u b&i dy, giy cch in khng b x rch. Nn gp mp
giy ra pha ngoi chng khng chim chE ca b&i dy (Hnh 5.3).
Hnh 5.3. Giy cch in lt rnh stato

b. Lng ming ba vo trong rnh ri dng mt long tre la vo rnh p
ming ba st vo thnh rnh. Long tre c mt c%t ngang ng dng vi mt c%t
ngang ca rnh, c chi u di ln hn chi u di ca rnh mt cht v khi t vo
rnh ph
i g'n kht (Hnh 6.9).
Hnh 5.4. Dng long tre p ming ba lt st v thnh rnh

v stato hon tt cch in rnh ch lng dy
66
c. Nu thy ming ba v=a vn vo rnh th ly lm m<u c%t cho cc
rnh khc. Cn nu cha thy v=a th ly ra v i u chJnh li, sau th li cho
n khi no c th thi.
Cch lm ba p
Hnh dng l mt hnh ch nh#t (c th c%t vt b&n gc) c chi u di ph
i
bng hoc di hn mt cht ba lt rnh sau khi gp mp, c chi u rng ln
hn chi u rng ca rnh ti v tr p.
Lm nm
Vt nm vi mt c%t c th l hnh thang hoc hnh bn nguyt, chi u di
bng vi chi u di ca ba p. Chi u rng nn cFn c vo rnh v kho
ng tr&ng
cn th=a ca rnh sau khi lng dy. Trong qu trnh lt cch in rnh chng
ta dng thanh tre 'y cch in tt st vch rnh. Sau khi lt xong ton b
cch in rnh, chng ta kim tra cch in rnh ph
i m rng bung st vch
rnh v khng c thp hn c( rnh.
Ch :
+ ba g<y theo th ta nn c%t ba cho mt gc 450 theo th ca ba.
+ Nm tre th nn li ph'n c#t, khi nm vo rnh th nn quay ph'n c#t
ln pha trn.
1.4.2. Qun (hay nh) cc b9i dy cho mt pha dy qun
+ Chn kch thc khun qun
Thng thng cng vic qun dy cng vic 'u tin l ta ph
i la chn
c khun qun ph h p cho t=ng loi ng c.
Theo phng php truy n th&ng th ta da vo rnh stato, da vo yu c'u
ca ng c c'n thi cng qun dy tnh ton v ch to khun qun. Nhng
cng vic ny mt rt nhi u thi gian nn t ngi th ch to khun qun bng
cng vic ny.
Ngy nay chn khun qun cho ng c ngi th thng dng khun
qun a nFng v la chn phng php theo kinh nghim chn khun qun.
Vi loi khun qun ny ngi th c th qun cho rt nhi u loi ng c in
xoay chi u khc nhay (tr= ng c qut chy t)
Mt s& hnh
nh khun qun a nFng
67
Hnh 5.5. B khun qun kiu ng tm vi cc kch thc

(p dng vi nhng ng c nh))
80
10
100
10
Hnh 5.6. B khun qun kiu ng khun vi cc kch thc
(p dng vi nhng ng c nh))
68
Hnh 5.7: My qu%n dy
Hnh 5.8. G l%p my qun v khun qun c khun qun n lA
Hnh 5.9. ChJnh ng h o s& vng dy v c tr s& 0
69
Hnh 5.10. t dy v rnh &p khun b dy sau khi qun xong
Hnh 5.11. Qun dy
Hnh 5.12: Thao tc g cc dy ct gi cc cnh tc dng ca b&i dy trc

khi lng dy. ChJ tho dy ct ca mt cnh ca b&i dy.
70
Hnh 5.13: Thao tc cFng hai 'u n&i ca b&i dy, tc dng lm ri cc vng dy
ca b&i dy. Khi thao tc chJ cFng th}ng d'u dy v khng dng lc lm cong
'u n&i.
Hnh 5.14: Thao tc xi t=ng vng dy ca cnh tc dng ri ra s%p song
song; khng lm r&i cc vng dy pha 'u n&i. Thao tc thc hin trn cnh
tc dng c g dy ct.
71
Hnh 5.15: Tho tc g r&i, s%p song song cc vng dy pha 'u n&i
1.4.3. Lng dy vo rnh stato
Trc khi lng dy vo rnh, c'n nghin cu k" s trn xc nh
kho
ng cch lng dy v chi u lng, u dy. &i vi nhng ng c mt pha
chy t i u ny l c bit c'n thit v n gip ta ch ng bit c ng c s
quay theo chi u no. Khi lng dy ph
i tun th nguyn t%c, cnh nm lp
di lng vo trc, cnh nm lp trn lng vo sau, b&i dy nh) lng vo
trc, b&i dy ln lng vo sau. Cc b&i dy khi qun trn khun thng b
phnh to chi u ngang ra mt cht, khi lng n b&i dy no nn n%n li b&i dy
cho ph h p vi kho
ng cch gia hai khe ming rnh c'n lng. Nu l ng
c c rnh hnh thang th nn dng que tre, na vt nhn la dy khng nn
dng que kim loi v d| bong, xc men dy. Khi u dy th da vo s
ngang m u. Cc 'u dy ra nn chn v pha hp cc hoc g'n lE lun dy
gip b&i dy c gn gng. Cc m&i dy n&i ph
i
m b
o ch%c ch%n, tin c#y.
Trc khi n&i, c'n co sch cc 'u dy, xo%n li ch%c ch%n ri mi hn thic
bc ra bn ngoi. Tt c
cc m&i n&i u c lng gen cch in bng cht chu
nhit (amiFng) ch&ng nh xuyn ra cc b&i dy bn cnh. Nu qun cc t(
b&i dy theo kiu dnh i, dnh ba, dnh b&n th s& l ng cc m&i n&i s cn
rt t nhng khi lng dy hi kh mt cht v ph
i lng sao cho ng vi chi u
n&i dy.
72
Hnh 5.16: Dng giy cch in lt cnh dy ch, cha lng v rnh.
Hnh 5.17: Quay b&i dy 1800 chu/n b lng dy vi rnh stato
73
Hnh 5.18: CFng cnh tc dng gi song song cc vng dy khi lng dy.
Hnh 5.19: Thao tc lng dy v rnh
74
Hnh 5.26: Thao tc xp song song cc cnh dy trong rnh dng cy mit
Sau khi lng dy xong cc vng dy vo rnh, chng ta c'n lt giy nm
ming rnh gi cho cc vng dy qun lng vo rnh khng thot ra kh)i
rnh.
Hnh 5.21: a giy nm ming rnh t= mt pha vo rnh.
75
Hnh 5.22: /y t= t= giy nm vo rnh

Sau khi lt xong giy nm ming rnh chng ta tin hnh lng dy k tip
vo rnh.
Hnh 5.23: Chu/n b a b&i dy k tip vo rnh stato. Thao tc ny thc hin
sau khi xi v xp cc vng dy song song.
76
Hnh 5.24: Quay 1800 a b&i dy v lng trong stato

Sau khi lng ton b dy qun vo rnh ( lng cc cnh dy ch vo
rnh); chng ta lt cch in 'u n&i gia t=ng nhm b&i dy.
Cng on k tip l hn n&i cc 'u dy ra ca cc cun dy. Bc gen
cch in cho cc m&i hn n&i gy ra. Dy gen bc ph
i di che ph m&i hn v
dy d<n cho n h&c ra dy trn v) ng c
Trong qu trnh thi cng thc, chng ta c'n dng nm tre nm gi cht
dy qun trong rnh. Nm tre ph
i c ng trn lp giy nm rnh. Khi nm
rnh ph
i ng nm c/n th#n khng lm rch giy cch in rnh.
S%p xp cc dy ra gn gng, v dng bFng ai v
i, gi cht cc ph'n 'u
n&i. Cng dng ca dy ai l xp gn 'u n&i; gi giy cch in lp gia cc
nhm. Phng php ai dy ph
i to cc gt c tnh cht m" thu#t; thc hin
cho c
hai pha 'u n&i.
1.4.4. Lt cch in u n9i, hn dy ra v ai gi8 u n9i
Khi bit ch%c ch%n cc m&i n&i c u chnh xc ri, ta tin hnh
ct b gn gng hai 'u &ng dy li ri cho chy th. Nu dy qun chJ c mt
lp men, trc khi ct b nn dng ba m)ng lt vo chE 'u cc b&i dy g&i
ln nhau ch&ng nh xuyn t= cun n sang cun kia.
C%t ming ba cch in thnh hnh vung sau gp cho gc thnh hnh
tam gic v c%t cc gc l n (theo hnh dng 'u b dy qun). Ming cch in
c lt gia cc pha khc nhau, ngh$a l c cch mt nhm b&i dy (t( b&i dy
bng q rnh) li t mt ci. C& g%ng /y ming cch in st xu&ng sao cho
chm ti cch in rnh v ln trn cch in gia hai lp (nu l dy qun
77
xp kp). trnh ming ba b co ln khi ct b, ta nn xA ming ba ti v tr
s i dy b.
Sau khi lt ba cch in ph'n 'u dy xong th tin hnh ng nm
ming rnh. Cch ng nm trnh by trn hnh 5.19. Trong qu trnh ng nm
tre ph
i c/n th#n trnh b rch ba p.
Hnh 5.25 ng nm vo ming rnh

1- Thanh gE m; 2- Nm tre, gE; 3 Ba p
4 Ph'n 'u cun dy; 5 Ba gE
Cng vic tip theo l hn n&i cc cc t( b&i li vi nha v hn cc 'u
dy a ra ngoi. &i vi cc m&i hn gia cc t( b&i th &ng gen cch in ph
i
c lun su vo trong ming rnh. &i vi cc dy ra, &ng gen cch in ph
i
di che ph m&i hn v d<n d<n ra n lE ra dy trn v) ng c.
Dy dng ct b ph
i l loi dy chu nhit. Nu khng c dy chuyn
dng, c th dng loi dy khu 'u bao xi mFng c!ng c. X%p xp cc 'u
dy gn gng v dng dy ai gi cht cc 'u n&i. Cng dng ca dy ai l
gi cht cc 'u n&i, gi ba cch in ph'n 'u dy. Phng php bFng b ph
i
to cc nt c tnh th/m m" v ch%c ch%n cho c
hai 'u dy. Ch l khi bFng
b th bFng b ph'n 'u dy khng c cc m&i n&i trc. Hnh dng ca ph'n
'u dy sau khi bFng b c trnh by trn hnh 5.26. Sau khi bFng b xong,
n%n li cc 'u b&i dy sao cho chng khng chm vo rto c!ng khng chm
vo v) v n%p #y l c, sau chng ta l%p rp hon chJnh ng c, tin
hnh o thng mch cc pha, o chm gia cc pha vi v) v gia cc pha vi
nhau. Nu cch in t yu c'u chng ta u v#n hnh ng c v o dng in
kh)i ng v dng khng t
i: xc nh ph'n trFm dng khng t
i, tnh &i xng
gia cc pha (tr= ng c qut in).
78
Hnh 5.26. Ph'n 'u dy sau khi bFng b
Hnh 5.27: Dy ai 'u n&i

1.4.5. T`m sy b dy qun
1.4.5.1. T`m sn cch in
Sn cch in l mt h(n h p cc cht to mng sn: Nha ng
bitum, d'u ht chuyn dng cho my in, vi nhng dung mi hu c. Khi
sy kh cng on t/m sn cch in th hin theo 3 cch t/m khc nhau:
a. Sn t`m
t/m vo cc cun dy ca my in, thit b in ta thng s dng 2
loi sn cp A v cp B:
79
Sn cch in cp A trong nc s
n xut nhi u l sn g&c bitum c k
hiu 447 v 458, tuy chu /m t&t nhng km chu d'u, c mu en.
w vng nhit i, kh h#u nng /m nn dng loi sn cch in cp B,
sn d'u gliptan, cht l ng t&t hn. Hin nay sa cha my in nc ta
thng dng sn ca Lin X c! (Nga) hoc 1154 ca Trung Qu&c c mu vng
sng t/m dy my in, mng sn chu d'u. Sn gliptan mu nu s<m do x
nghip qu&c phng s
n xut hin c bn trn th trng, cng dng cng nh
trn.
b. Sn ph!
Sau khi sn t/m to mt lp mng nhn, bng tFng b n, to ra
cht b
o v ch&ng /m, chu nhit , chu d'u, ch&ng m&c v ha cht, chu h
quang do cc cun dy hoc chi tit cch in khc, ngi ta ph
i sn ph cc
loi sn nh thng dng l loi ca Lin X c! men d'u gliptan c mu xm
sy nhit 1050C mi kh sn ph cun dy my in.
c. Sn dn
dn cc loi mica hoc giy, v
i cch in vi nhau, sn cc mt ngoi
v dn cc l thp k$ thu#t in, ta dng sn dn.
Trong 3 nhm sn cch in trn th sn t/m l quan trng nht &i vi
th sa cha in. Ta bit rng my in qun bng dy in t= trng men hoc
bc s i lt cch in bng ba, nu khng t/m sn chJ chu c nhit d lm
vic l 900C (cp Y). V/n s dng dy v ba nh trn, nu em t/m sn cch
in v sy t&t th c th chu c nhit ti 1050C (cp A).
Nh v#y, nh sn t/m m cun dy tFng c tnh chu nhit. Sau khi
t/m, sn s bt kn nhng lE nh) gia cc vng dy trong my, bt kn cc lE
mao d<n ca v#t liu cch in bng xenluyl lm cho n khng th ht /m, ht
nc c na. Sn t/m lm tFng thm sc chu ng in p v v#t liu cch
in, tFng thm sc b n c hc v chu mi mn, tFng thm kh
nFng t
n nhit
lm cho my bt nng
Sy chu/n b xong, ly ng c ra ngoi cho nhit h xu&ng kho
ng
(650C700C) ri mi t/m sn v nu sn ngay trong lc my cn nng trn 700C
th sn thm vo cun dy b&c hi qu nhanh to thnh mt lp mng m)ng bao
kn bn ngoi, ngFn khng cho sn thm su vo trong r
nh na. Ng c li nu
nu nhit di 600C th sn cng khng d sc thm su vo trong cc
khe dy.
Khi t/m sn, em stato nhng vo ch#u sn kho
ng 5 pht n khi khng
c bt n(i ln l c. Nu chJ c t sn cch in hoc nhng ng c ln
khng th nhng c ng c vo c th dng bin php di sn: D&c ng c
80
ng c ln, di sn vo hai 'u cun dy cho n khi ch
y thm sang 'u kia,
l#t i l#t li vi l'n khi no thy sn khng th ngm vo trong na mi thi.
Sau sn nh) bt i mi cho vo l tip tc sy kh, khng nn bn
ngoi qu gi.
1.4.5.2. Sy cch in
Sy sao khi t/m sn l mt giai on rt quan trng, ph
i
m b
o sy
ng nhit v thi gian quy nh. Nu khng tun th c hai i u kin ny
th sn khng kh t&t, cch in ca my in s km. Hin t ng mt ngoi
kh, pha trong dy cn dnh l h#u qu
ca quy trnh sy khng ng.
Thng thng sy nhit (1100C 1150C) thi gian sy vo kho
ng
(6 gi 24 gi) ty thuc k hiu sn v c my to hay nh), kim tra cch
in (n nh trong kho
ng (2 gi 4 gi), s tay vo mng sn khng cn dnh
mi coi l xong t nht.
i u c'n ch l t/m l'n 'u ph
i dng sn long, nu sn b c th
dng xFng hay d'u chuyn dng pha ra cho long, sn mi chui ht vo cc
lE trong rnh qun dy th mi t yu c'u.
Lc b%t 'u sy c'n tFng nhit ln t= t= v sy mc (600C 700C)
trong (3 gi 4 gi), sau mi tFng ln (1100C 1150C) trnh hin t ng
lp sn mt ngoi kh nhanh to thnh mng kn, c
n tr lp trong khng kh
ht d c. Cng on t/m sn l'n th hai, dng sn c hn, nht cao hn
cho sn nht kn nhng lE h(ng cn li, ng tc sn sy cng nh l'n trc.
Trong i u kin sa cha my in gia dng nh) khng c l sy th c
th dng bng n (100W 200W) t trc tip vo stato (khng chm vo
dy qun) ri #y kn li, nhit trong thng sy n gi
n ny v/n ph
i t
kho
ng 1100C v sau (10 gi 20 gi), th dy qun mi kh t&t c.
a. Cu to l sy ng c in:
Gm h th&ng bng n v b mt tn sng bng.
81
Hnh 5.28. Cu to ca l sy ng c n gi
n
b. Ph"ng php sy ng c:
Phng php sy bng tia hng ngoi:
Cch sy ny khc vi cch sy nhit bng in tr, ch yu da vo kh
nFng hp th nFng l ng bc x do tia hng ngoi bin thnh nhit nFng
tip xc cc b mt bn trong ca ph'n li c sy. Nh th cht cch in
c lm kh d'n t= pha bn trong ra pha bn ngoi.
Tia hng ngoi c s
n xut ra bi bng n c tim, kh c th%p sng
). V v#y, ngun in cung cp cho n sy nn gi
m thp hn t= (20% n
30%) in p nh mc ca n. tFng cng ph
n x nhit v phn ph&i
i u nhit l ng nn lt kim loi sng bng bn trong t sy, thng thng c
m3 c'n t= (2 kW n 3 kW).
Phng php sy bng dng in:
Phng php ny cho dng in vo b dy qun, lm cho dy qun t)a
nhit t sy kh cht cch in t/m. Nh th nhit t)a ra t= bn trong lm
bay hi dung mi, kh nhanh cht cch in.
Khi sy ng c, in p a vo b dy qun kho
ng (15% n 20%)
in p nh mc ca b dy qun, cc cun ca mt pha c m%c n&i tip vi
nhau thnh hnh tam gic h. Dng in qua b dy qun c th bng dng in
nh mc. C'n trang b mt rle b
o v trnh dng in sy v t qu nh
mc, thi gian sy t nht 10 gi.
Sau khi sy xong ph
i kim tra in tr cch in bng mgam, nhit
cn nng (950C n 1000C) in tr cch in ca stato t nht ph
i ln
hn 1 mgam.
Hnh 5.29. Cch m%c mch sy bng dng in

Kim tra cch in sau khi t/m
Cng tin hnh theo cch kim tra ngui nh ph'n trn xem li cch
in t yu c'u th mi cho ng c hot ng.
82
1.5. Th+ nghim.
Sau khi thc hin xong cc bc trn, chng ta l%p rp hon chJnh ng
c tin hnh o lin lc gia cc cun dy; o chm v) vi cc cun dy qun.
o cch in gia cc cun dy.
Nu cch in t yu c'u, chng ta u v#n hnh ng c.
Kim tra thng mch, kim tra cch in gia cc cun dy, gia cc
cun dy vi v), kim tra ch#p vng dy v cu&i cng l th t= trng quay, nu
tt c
u t&t th chuyn b dy sang cng ngh sn sy t/m.
Nu cc bc trn hon tt v t yu c'u: Khi thi cng thc chng ta
ph
i tho ri stato v rto sau tin hnh qui trnh t/m sy cch in cho dy
qun
+ Cc h" h-ng v bin php khEc phc.
* Nhng s c& thng gp trong qu trnh qu
n l v#n hnh ng c in
Hin t"$ng s' c9
1. ng c b nng
qu mc bnh
thng khng c
im nng t#p
trung. Ngoi ra
khng c hin
t ng g khc.
Nguyn nhn
Cch s+ l khEc phc
Thng gi khng t&t ( bi

b/n t%c ng thng gi,
hoc qut gi b h)ng, qut
gi quay ng c chi u)
Lm sch ng thng gi,

sa li cnh qut gi.
ng c b qu t
i.
Thng tht &ng d<n nc,

kim tra my bm cung cp
nc lm mt, sa cha
hoc thay mi t c
cc chJ tiu thit k v lu
l ng v ct nc.
Lm v sinh cng nghip

lau chi sch d'u , m bng
D'u m vFng ra ph vo dy xFng cng nghip sau
qun Stato.
xy kh.
&ng d<n nc lm mt b t%c
hoc khng lu l ng.
2. Ton b li thp
Thng gi khng t&t.
TFng cng thng gi cho
v Stato b nng
ng
c bng cch lm v
C kh
nFng in p ca
nhng ng c li cao hn in p nh sinh, thng thong ng
khng b qu t
i
thng gi.
mc ca ng c.
Kim tra in p li, nu
khng sai khc in p nh
mc th ph
i thay ng c
mi.
3.Li thp Stato b
Khi quay r to chm vo
nng t=ng m
ng Stato hoc do cch in cc
ngay c
khi chy tm tn Silic khng t&t.
khng t
i. in p
Bu lng p cht b st
nh mc.
chm vi l thp.
Lm mt chE xc, qut

sn cch in ln cc l tn
Silc b ch#p. CFn chJnh li
v tr tng &i gia R to
v Stato hoc thay (i li
83
Dy qun Stato b ng%n
mch, hoc cch in vi v)
b nh thng lm ti b
chy h)ng.
g&i b mn.
Dng M: mt kim tra,
xc nh im h h)ng sa
cha li im b ng%n mch
hoc cu&n li cun dy
Stato.
4. Ton b dy
ng c b qu t
i, hay Kim tra dng in Stato
qun Stato b nng thit b thng gi b h h)ng. gi
m ph t
i h th&ng thng
qu mc bnh
in p t vo ng c gi.
thng.
qu thp so vi in p nh TFng l ng in th ngun
mc ca ng c .
hoc gi
m t
i .
u nh'm cun dy Stato
5. Cun dy Stato
pht nng cc b
qu mc bnh
thng cng
dng in ca cc
pha khng gi&ng
nhau ng c c
hin t ng quay
ch#m li, c ting
ku, p t mt c%t.
u li cun dy Stato.
Dy qun Stato b ch#p Qun li b&i dy hoc thay

gia cc vng dy ca mt b&i dy mi.
pha.
Kim tra li xem chnh xc
Cun dy Stato c 1 hoc b&i dy no b ng c u
s& b&i u ng c 'u dy.
li cc t( b&i dy cho ng.
Cun khi ng hoc Dng M: mt hay n tm
cun lm vic c in b im b chm v) sau sa
chm v).
li ( cu&n li cch in, sn
t/m...) hoc thay c
b&i dy
c im b s c&.
Kim tra bng M: nu
nh th sa cha cch in
im s c&, nu c'n thit th
qun li cc pha b s c&.
6. Lc v#n hnh r
Do g&i trc b mn
to b ko lch v hoc t b ca g&i
mt pha gy st trc khng ng Stato v R
c&t
to b bin dng trc b cong
lm cho khe h khng kh
khng u .
i u chJnh khe h gia c(

trc v ct xi n hoc thay
ct xi n mi, i u chJnh
khe h gia r to v Stato,
nu khe Stato b bin dng t
dng d!a s%t sa li, ch
khng gy xc dy. Nu
Cn bng R to cha t&t.
R to b bin dng nhi u c'n
Trong dy qun Stato b tin li, kim tra th}ng
ch#p gia vng dy hoc cc ca trc.
loi ng%n mch khc
Cn bng li R to.
Dng tay kim tra s
pht nng cc b th hin
84
ngoi v) Stato. Dng M:
v c'u o in tr kim
tra thay (i dy b h)ng hay
u li dy qun Stato cho
ng.
1. Thc hnh sa cha ng c khng ng b mt pha xoay chi u khng
ng b mt pha rto lng sc dng dy qun m my c Z = 24, 2p = 4, Zlv =
2/3Z.
- Bc cc: ~ = 6
- S& ph'n t di mt cc: q = 6
- Bc qun dy: y c
yp
6(1 y 7 )
V ng c dng dy qun m my nn di mEi cc t= cun dy chnh

chim 2/3 s& rnh (4 rnh), cun dy ph chim 1/3 s& rnh (2 rnh).
Gc lc pha: yp = 6
Z
2p
qB
qA
10
qB
qA
20
qB
qA
qB
qA
10
20
2. Thc hnh sa cha ng c khng ng b mt pha xoay chi u khng
ng b mt pha rto lng sc dng dy qun m my c cc thng s& Z
= 24, 2p = 4, qA = 4, qB = 2, yA = 4, yB = 5.
85
W
10
20
20
23
86
Bi 6: S+a ch8a ng c khng ng b ba pha
Mc tiu:
- Xc nh c cc sai h)ng ng c ba pha.
- Qun li ng c ba pha b h)ng theo s& liu c sn,
m b
o ng c
hot ng t&t vi cc thng s& k" thu#t, theo tiu chu/n k" thu#t in.
- Sa cha c cc h h)ng ph'n c ng c ba pha.
-
m b
o an ton v v sinh cng nghip.
A. Ni dung:
1. Tho v v sinh ng c.
Cng tc chu/n b.
- Xc nh bin php tho c th.
- Chu/n b dng c tho ph h p, v#t liu phc v tho l%p, b
o dng.
- T( chc ni lm vic thong rng, nh sng.
- Ghi chp tnh trng my trc khi tho.
- Quay trn, kp, st c&t.
- S nguyn vn ca cc chi tit.
- Tnh trng k" thu#t in.
- S pht nhit, nhng h h)ng.
- nh du l%p rp: nh du l%p rp v tr c'n thit sau ny l%p li
khng bi sai l<n (v tr cc 'u dy, gi ch(i than, v tr mt bch, cnh qut,
su puli, bnh ai).
Tho l%p b
o v cnh qut: Vi cnh qut dung vam hoc nm ba
tho, gi khng lm bin dng cnh qut gy mt cn bng hay c xt khi my
quay.
- Tho Puli, bnh ai hoc khp n&i: Dng vam chuyn dng ko tho
(nn thm d'u vo v tr tip xc gia trc v puli trc khi tho). Trng h p
kh tho, nn dng bin php gia nhit nhanh quanh bc puli bng n kh v
vam ko (ch : Qu trnh gia nhit bc puli ph
i lm mt c( trc bng cch
qun v
i Amian v thm nc).
- Tho n%p m, n%p bch: Tho l%p m ( bi trc, tho n%p bch sau. Nu
my c ch(i than ph
i nng ch(i than ra trc, sau mi tho cc n%p bch. Khi
tho n%p c'n ni Bulong d'n v u, dng ba c m g long d'n cc n%p. Nu
n%p p cht ph
i dng nm g b/y u, c!ng c khi ph
i dng vam ko.
- Rt rto ra kh)i my: Vi my nh), dng tay nng nh rto ra kh)i
stato, vi my ln nng ph
i dng xch treo, gi , &ng lng trc hE tr . Khi
rt rto ph
i ch :
+ Ph
i m k, khng c st, khng lm xc st dy qun.
87
+ Khng lm bin dng, g<y v cc chi tit lien quan (c( gp, vnh tr t,
gi ch(i than, cnh qut) hoc gam xc c( trc, b mt vnh tr t
+ Rto ph
i c t trn gi ch%c ch%n v sinh, kim tra, sa cha.
Ra sach cc chi tit: cc chi tit my c ra sach bng xFng hoc d'u
h)a v lau kh, sy kh sau khi ra. B ph#n dy qun nn dng hi kh nn
th(i bi b/n, trng h p b dnh d'u m nhi u ph
i ra th dng xFng khng pha
ch ho%c d'u nh ra sau sy kh ngay.
B
o qu
n cc chi tit sau khi tho: cc chi tit sau khi tho c v
sinh sch, nn nh s& v b
o qu
n bng khay, hp ring (vi cc chi tit nh)).
Nu c'n thit ph
i lu li ton b trn phiu sa cha v treo hp b
o qu
n chi
tit.
2. Kho st v v/ li s dy qun
2.1. Xc fnh cc s9 liu ban u
Trc ht, c'n cFn c vo kt cu &ng dy, hnh thc khi ng, s& 'u
dy ra, in p s dng kh}ng nh l loi ng c g. T= phn bit
c nhim v ca cc 'u dy ra v tm cch ghi nh chng bng mu s%c v)
dy, bng nt th%t hoc xu giy. Nu l ng c mt pha chy t th ph
i phn
bit c u l 'u dy chung, u l 'u dy lm vic, u l 'u dy khi
ng, u l 'u dy s& (nu c). Nu l ng c ba pha th ph
i phn bit c
u l 'u 'u ca cc pha, u l 'u cu&i ca chng, u l nhng m&i dy
chung sau , ph
i dng s trn v li cu to &ng dy.
C'n ph
i v chi tit n t=ng b&i dy sau ny c cFn c m lng dy li
nh c!. Nhng b&i dy c lng vo trc hoc nhng cnh b&i dy nm lp
di nn v bng nt t, nhng b&i dy lng vo sau hoc nhng cnh b&i dy
lp trn nn v bng nt li n.
Tip n, ph
i dng s
ngang v li s u dy. Vi
nhng ng c mt pha khng c
cun dy s& l%p trong th v t= m&i
dy chung v i, vi nhng ng c
mt pha c cun dy s& l%p trong th
v t= m&i dy lm vic v i. Cn vi
nhng ng c ba pha th v t= ba
'u dy u vo ba dy pha ca li
in bn ngoi v i. Cu&i cng, c'n
phn tch s u dy hiu c
cch u dy ca loi ng c . Khi
cha hiu c s u dy, tuyt Hnh 6.1 Vic 'u tin l tin hnh quan
&i khng c ph b) &ng dy h)ng. st cun dy, xc nh kiu qun, bc
qun dy c%t bFng 'u dy, l#t cc 'u
n&i v li s tr
i
88
2.2. Tnh ton s9 liu
B dy rto hoc stato trong ng c in thng c t/m sn cch in
nn rt ch%c ch%n. Vi nhng ng c mi tip xc l'n 'u li c'n ph
i ly s&
liu na nn ph
i bit cch tho d n. Trc ht ph
i dng ca $a hoc my
c%t c%t ct cc 'u n&i v mt pha ca cc b&i dy (Hnh 6.2). Cc m
nh 'u
n&i c c%t ra c'n ph
i gi li ly s& liu.
Hnh 6.2 Dng my c%t c%t ct cc

'u n&i mt pha
Hnh 6.3. Cc m
nh 'u n&i c%t ra ph
i
gi li ly s& liu
Tip n t&ng cho cc nm gi dy tr t ra kh)i cc rnh, sau , dng
tucnvit hoc que s%t, b/y cho ph'n cn li ca cc b&i dy tt sang pha &ng
dy cha b c%t (Hnh 6.4).
Hnh 6.4. Dng tu&cnvt, que s%t hoc

mc b/y cho ph'n cn li ca cc b&i
dy tt sang pha cha b c%t
Hnh 6.5. Li thp ph

i c v sinh
sch s
&i vi nhng ng c ln, c th dng ba hoc t, t cho sn cch
in bong ra ri tho d'n cc vng dy ra kh)i rnh. Ring nhng ng c c
rnh hnh ch nh#t th khng nn c%t 'u cc b&i dy, nn dng ba v t gE,
g cho c
b&i dy tt d'n qua pha khe ming rnh. Khi ly s& liu, nn g nh
ln cc m
nh 'u n&i c%t trn cho sn cch in bong ra, da vo mu men
v c dy, ta m c s& vng dy qun cho t=ng b&i ca cc cun dy.
89
trnh nh'm l<n, nn ly s& liu ba m
nh 'u n&i khc nhau. S& liu chnh thc
s c ly m
nh c s& liu trung bnh. Vi nhng ng c dng lm qut bn
thng c cc cun dy s& lng chung vi cun khi ng nn hi kh phn
bit. Mu&n ly s& liu c chnh xc th nn &t chy &ng dy ri d d'n cc
vng dy qua pha khe ming rnh ch khng c%t 'u cc b&i dy nh cch lm
trn. Trng h p khng phn bit c bao nhiu vng thuc v dy khi
ng, bao nhiu vng thuc v dy s& th tm thi ly s& vng ca mt cun s&
bng t= 1/4 n 1/3 s& vng ca cun lm vic, s& vng dy cn li s thuc v
cun khi ng. Sau , qun th ri i u chJnh d'n cho h p l hn.
Sau khi tho d xong v ly c s& liu th tin hnh v sinh li thp.
Dng que s%t hoc gE /y sch cc ming ba cn dnh trn li thp, sau dng
kh nn th(i sch.
2.3. S dy qun
V d : Tnh ton, v" s ! tri b dy qu n Stato ng c khng !ng b
xoay chiu 3fa vi cc thng s nh sau:
Z1 = 24, 2P = 4, m = 3, a= 1 Cun dy qun Xp kp, bc .
+ Tr"c tin ta tnh tan cc thng s9 trn s tri:
x Bc cc: W = 6.
x S& rnh di mt cc ca mt pha: q = 2.
x Bc qun dy: L dy qun xp, nn cc b&i dy trong mt t( b&i c
cng chu vi, v v#y chJ c mt bc qun. Dy qun xp kp bc , ta
c bc dy qun y = W = 6; n v ca bc cc W c tnh l s&
Khong cch, v v#y ta c bc qun dy trong trng h p ny l y = 7
rnh (T= rnh 1 n rnh th 7).
x Kho
ng cch gia cc 'u 'u pha lin tip (th t pha):
AyByC = 2.q + 1 = 5
* Trnh t' v/ s tri nh" sau:
B$c 1: Vch cc on th}ng song song, cch u th hin cc rnh ca
li thp Stato v nh s& th t t= 1 y Z1 (24 rnh); Dy qun xp kp nn mEi
rnh ca li thp Stato trong trng h p ny c biu di|n bng mt ng nt
li n v 1 ng nt t, th hin hai cnh lp trn v lp di ca mEi rnh:
B$c 2:
rnh:
Phn vng cc cc v nh du chi u dng in trong cc
90
B$c 3: CFn c vo bc qun dy, v cc b&i dy, t( b&i dy ca pha
th nht theo nguyn t%c:
- MEi b&i dy c mt cnh nm lp trn ca rnh ny, cnh kia nm
lp di ca rnh khc, cch nhau bng bc qun y. Khi biu di|n cc B&i dy,
T( b&i dy ta v hai na ca mEi b&i dy theo k hiu cc rnh tng ng Mt
na b&i dy nm pha trn ca rnh c v bng nt li n, na kia c v
bng nt t thuc v cnh nm lp di.
B$c 4: N&i tip cc T( b&i dy ca pha th nht theo chi u dng in
chn trong cc rnh hoc theo quan h gia s& cc v s& T( b&i dy.
91
Theo chi u dngin chn trong cc rnh th 'u cu&i ca t( b&i dy
th nht ph
i c n&i vi 'u 'u ca t( b&i dy th hai.
Nu cFn c vo quan h gia s& cc v s& T( b&i dy ta c!ng thy rng:
Ta c 4 T( b&i dy, m s& cc ca my l 2P = 4 (S& cc = S& t( b&i dy), v#y
l ta ph
i s dng cch n&i cng tn; Ngh$a l 'u cu&i ca T( b&i dy th nht
ph
i c n&i vi 'u cu&i ca T( b&i dy th hai.
B$c 5: Bng cch tng t, ta v cc b&i dy, T( b&i dy ca pha th 2.
Bc 6: Xc nh rnh t 'u 'u ca pha CZ ri v n&t cun dy CZ
theo cch tng t. Ti y ta hon thin c s tr
i cun dy qun
Stato, dy qun xp kp bc nh hnh v.
92
3. Thi cng qun dy

3.1. Lt cch in rnh stato ng c
Hnh 6.6: Rnh stato sau khi lm v sinh sch

Giy lt cch in gia cc b&i dy vi rnh ph
i l loi giy d'y, dai, t
ht /m v c in p nh thng cao. l cc loi ba cch in chuyn dng,
v
i la cch in thng, v
i la cch in amiFng v cc loi giy mica. Chi u
dy v v#t liu lm lp cch in ph thuc vo in p lm vic ca ng c,
c dy qun ng c v nhit ca n ch lm vic lu di. Nhn chung,
cc ng c cng ln th lp cch in cng dy v ng c li. i khi, tFng
93
cht l ng cch in cho ng c, ngi ta ph
i lm lp cch in bng hai loi
giy lt, lp tip xc vi dy l lp chu nhit, lp tip xc vi rnh l lp chu
in p. Khi qun li &ng dy, c'n ph
i cFn c vo chi u d'y lp cch in c!
lm giy lt mi. Nu giy lt mi m qu dy th khng th vo c ht dy,
nu qu m)ng th d| b r in ra li. Kt cu cch in rnh stato ng c xoay
chi u c trnh by trn hnh 6.7.
b)
a)
Hnh 6.7. Kt cu cch in rnh stato ng c 3 pha
a) Cch in rnh dy qun xp n
b) Cch in rnh dy qun xp kp: 1 - Ba lt rnh, 2 Ba p, 3 Nm gE
Cch lm ba lt rnh:
a. Xc nh kch thc m<u: c%t ming ba cch in c chi u di ln hn
chi u dy ca li thp (4 6)mm. Chi u rng ly bng chu vi mt c%t ngang ca
rnh tnh t= hai im gp ca ming rnh. C%t v gp mp hai 'u ming ba v
mEi pha (2 3)mm (tu ng c nh) hay v=a m nn gp 2 hay 3mm). Lm
nh th khi u&n 'u b&i dy, giy cch in khng b x rch. Nn gp mp
giy ra pha ngoi chng khng chim chE ca b&i dy (Hnh 6.8).
Hnh 6.8. Giy cch in lt rnh stato
94
b. Lng ming ba vo trong rnh ri dng mt long tre la vo rnh p
ming ba st vo thnh rnh. Long tre c mt c%t ngang ng dng vi mt c%t
ngang ca rnh, c chi u di ln hn chi u di ca rnh mt cht v khi t vo
rnh ph
i g'n kht (Hnh 6.9).
Hnh 6.9. Dng long tre p ming ba lt st v thnh rnh

v stato hon tt cch in rnh ch lng dy
c. Nu thy ming ba v=a vn vo rnh th ly lm m<u c%t cho cc
rnh khc. Cn nu cha thy v=a th ly ra v i u chJnh li, sau th li cho
n khi no c th thi.
Cch lm ba p
Hnh dng l mt hnh ch nh#t (c th c%t vt b&n gc) c chi u di ph
i
bng hoc di hn mt cht ba lt rnh sau khi gp mp, c chi u rng ln
hn chi u rng ca rnh ti v tr p.
Lm nm
Vt nm vi mt c%t c th l hnh thang hoc hnh bn nguyt, chi u di
bng vi chi u di ca ba p. Chi u rng nn cFn c vo rnh v kho
ng tr&ng
cn th=a ca rnh sau khi lng dy. Trong qu trnh lt cch in rnh chng
ta dng thanh tre 'y cch in tt st vch rnh. Sau khi lt xong ton b
cch in rnh, chng ta kim tra cch in rnh ph
i m rng bung st vch
rnh v khng c thp hn c( rnh.
Ch :
+ ba g<y theo th ta nn c%t ba cho mt gc 450 theo th ca ba.
+ Nm tre th nn li ph'n c#t, khi nm vo rnh th nn quay ph'n c#t
ln pha trn.
95
3.2. Qun (hay nh) cc b9i dy cho mt pha dy qun
* Ph"ng php qun gi9ng mc 1.4.2 - Bi 5 S+a ch8a ng c khng
ng b mt pha
Hnh 6.10: Phng php nh kch thc cho chu vi dy qun Stato.
Hnh 6.11: Thao tc g cc dy ct gi cc cnh tc dng ca b&i dy. ChJ
tho dy ct ca mt cnh ca b&i dy.
96
Hnh 6.12: Thao tc cFng hai 'u n&i ca b&i dy, tc dng lm ri cc vng dy
ca b&i dy. Khi thao tc chJ cFng th}ng d'u dy v khng dng lc lm cong
'u n&i.
Hnh 6.13: Thao tc xi t=ng vng dy ca cnh tc dng ri ra s%p song
song; khng lm r&i cc vng dy pha 'u n&i. Thao tc thc hin trn cnh
tc dng c g dy ct.
97
Hnh 6.14: Tho tc g r&i, s%p song song cc vng dy pha 'u n&i
3.3. Lng dy vo rnh stato
Trc khi lng dy vo rnh, c'n nghin cu k" s trn xc nh
kho
ng cch lng dy v chi u lng, u dy. Khi lng dy ph
i tun th
nguyn t%c, cnh nm lp di lng vo trc, cnh nm lp trn lng vo
sau, b&i dy nh) lng vo trc, b&i dy ln lng vo sau. Cc b&i dy khi qun
trn khun thng b phnh to chi u ngang ra mt cht, khi lng n b&i dy no
nn n%n li b&i dy cho ph h p vi kho
ng cch gia hai khe ming rnh
c'n lng. Nu l ng c c rnh hnh thang th nn dng que tre, na vt nhn
la dy khng nn dng que kim loi v d| bong, xc men dy. Khi u dy
th da vo s ngang m u. Cc 'u dy ra nn chn v pha hp cc hoc
g'n lE lun dy gip b&i dy c gn gng. Cc m&i dy n&i ph
i
m b
o
ch%c ch%n, tin c#y. Trc khi n&i, c'n co sch cc 'u dy, xo%n li ch%c ch%n
ri mi hn thic bc ra bn ngoi. Tt c
cc m&i n&i u c lng gen cch
in bng cht chu nhit (amiFng) ch&ng nh xuyn ra cc b&i dy bn
cnh. Nu qun cc t( b&i dy theo kiu dnh i, dnh ba, dnh b&n th s&
l ng cc m&i n&i s cn rt t nhng khi lng dy hi kh mt cht v ph
i
lng sao cho ng vi chi u n&i dy.
98
Hnh 6.15: Dng giy cch in lt cnh dy ch, cha lng v rnh.
Hnh 6.16: Quay b&i dy 1800 chu/n b lng dy vi rnh stato
99
Hnh 6.17: CFng cnh tc dng gi song song cc vng dy khi lng dy.
Hnh 6.18: Thao tc lng dy v rnh
100
Hnh 6.19 Thao tc xp song song cc cnh dy trong rnh dng cy mit
Sau khi lng dy xong cc vng dy vo rnh, chng ta c'n lt giy nm
ming rnh gi cho cc vng dy qun lng vo rnh khng thot ra kh)i
rnh.
Hnh 6.15: a giy nm ming rnh t= mt pha vo rnh.
101
Hnh 6.16: /y t= t= giy nm vo rnh

Sau khi lt xong giy nm ming rnh chng ta tin hnh lng dy k
tip vo rnh.
Hnh 6.17: Chu/n b a b&i dy k tip vo rnh stato. Thao tc ny thc hin
sau khi xi v xp cc vng dy song song.
102
Hnh 6.18: Quay 1800 a b&i dy v lng trong stato

Sau khi lng ton b dy qun vo rnh ( lng cc cnh dy ch vo
rnh); chng ta lt cch in 'u n&i gia t=ng nhm b&i dy.
Cng on k tip l hn n&i 6 dy ra ca b 3 dy pha. Bc gen cch
in cho cc m&i hn n&i gy ra. Dy gen bc ph
i di che ph m&i hn v dy
d<n cho n h&c ra dy trn v) ng c
Trong qu trnh thi cng thc, chng ta c'n dng nm tre nm gi cht
dy qun trong rnh. Nm tre ph
i c ng trn lp giy nm rnh. Khi nm
rnh ph
i ng nm c/n th#n khng lm rch giy cch in rnh.
S%p xp cc dy ra gn gng, v dng bFng ai v
i, gi cht cc ph'n 'u
n&i. Cng dng ca dy ai l xp gn 'u n&i; gi giy cch in lp gia cc
nhm. Phng php ai dy ph
i to cc gt c tnh cht m" thu#t; thc hin
cho c
hai pha 'u n&i.
3.4. Lt cch in u n9i, hn dy ra v ai gi8 u n9i
Khi bit ch%c ch%n cc m&i n&i c u chnh xc ri, ta tin hnh
ct b gn gng hai 'u &ng dy li ri cho chy th. Nu dy qun chJ c mt
lp men, trc khi ct b nn dng ba m)ng lt vo chE 'u cc b&i dy g&i
ln nhau ch&ng nh xuyn t= cun n sang cun kia.
C%t ming ba cch in thnh hnh vung sau gp cho gc thnh hnh
tam gic v c%t cc gc l n (theo hnh dng 'u b dy qun). Ming cch in
c lt gia cc pha khc nhau, ngh$a l c cch mt nhm b&i dy (t( b&i dy
bng q rnh) li t mt ci. C& g%ng /y ming cch in st xu&ng sao cho
chm ti cch in rnh v ln trn cch in gia hai lp (nu l dy qun
103
xp kp) (Hnh 6.19 v 6.20). trnh ming ba b co ln khi ct b, ta nn xA
ming ba ti v tr s i dy b.
Hnh 6.19. Cch lt cch in ph'n 'u b dy
Hnh 6.20.Tch ri ph'n 'u n&i ca cc t( b&i dy, lt ba cch in.
Sau khi lt ba cch in ph'n 'u dy xong th tin hnh ng nm ming
rnh. Cch ng nm trnh by trn hnh 6.21. Trong qu trnh ng nm tre
ph
i c/n th#n trnh b rch ba p.
Hnh 5.19. ng nm vo ming rnh

1- Thanh gE m; 2- Nm tre, gE; 3 Ba p
4 Ph'n 'u cun dy; 5 Ba gE
Cng vic tip theo l hn n&i cc cc t( b&i li vi nha v hn cc 'u
dy a ra ngoi. &i vi cc m&i hn gia cc t( b&i th &ng gen cch in ph
i
104
c lun su vo trong ming rnh. &i vi cc dy ra, &ng gen cch in ph
i
di che ph m&i hn v d<n d<n ra n lE ra dy trn v) ng c.
Dy dng ct b ph
i l loi dy chu nhit. Nu khng c dy chuyn
dng, c th dng loi dy khu 'u bao xi mFng c!ng c. X%p xp cc 'u
dy gn gng v dng dy ai gi cht cc 'u n&i. Cng dng ca dy ai l
gi cht cc 'u n&i, gi ba cch in ph'n 'u dy. Phng php bFng b ph
i
to cc nt c tnh th/m m" v ch%c ch%n cho c
hai 'u dy. Ch l khi bFng
b th bFng b ph'n 'u dy khng c cc m&i n&i trc. Hnh dng ca ph'n
'u dy sau khi bFng b c trnh by trn hnh 6.22. Sau khi bFng b xong,
n%n li cc 'u b&i dy sao cho chng khng chm vo rto c!ng khng chm
vo v) v n%p #y l c, sau chng ta l%p rp hon chJnh ng c, tin
hnh o thng mch cc pha, o chm gia cc pha vi v) v gia cc pha vi
nhau. Nu cch in t yu c'u chng ta u v#n hnh ng c v o dng in
kh)i ng v dng khng t
i: xc nh ph'n trFm dng khng t
i, tnh &i xng
gia cc pha.
Hnh 6.22. Ph'n 'u dy sau khi bFng b
105
Hnh 6.23: Dy ai 'u n&i

TRm sy b dy qun:
B dy qun ng c khng ng b ba pha c phng php t/m v sy
gi&ng vi ng c khng ng b mt pha bm nc chy t. Ty vo t=ng
ng c c cc cng sut khc nhau m ta c thi gian sy khc nhau.
Tham kh
o thm mc 1.4.5.2. Sy cch in Bi 5: S+a ch8a ng c
mt pha.
4. LEp rp v v%n hnh th+.
Sau khi thc hin xong cc bc trn, chng ta l%p rp hon chJnh ng
c tin hnh o lien lc gia cc pha; do chm v) vi cc pha dy qun. o cch
in gia cc pha.
Nu cch in t yu c'u, chng ta u v#n hnh ng c v o dng
in khi ng v dng in khng t
i.
Xc nh ph'n trFm dng in khng t
i.
o dng in khng t
i trn c
3 pha xc nh tnh &i xng ca c
3
pha dy qun.
Kim tra thng mch, kim tra cch in pha pha, pha v), kim tra
ch#p vng dy v cu&i cng l th t= trng quay, nu tt c
u t&t th chuyn
b dy sang cng ngh sn sy t/m.
Nu cc bc trn hon tt v t yu c'u: Khi thi cng thc chng ta
ph
i tho ri stato v rto sau tin hnh qui trnh t/m sy cch in cho dy
qun.
106
Hnh 6.24: Dy qun stato sau khi qun hon chJnh

5. Cc pan h" h-ng v bin php khEc phc.
* Nhng s c& thng gp trong qu trnh qu
n l v#n hnh ng c
in
Hin t"$ng s' c9
1. ng c b nng
qu mc bnh
thng khng c
im nng t#p
trung. Ngoi ra
khng c hin
t ng g khc.
Nguyn nhn
Thng gi khng t&t ( bi
b/n t%c ng thng gi,
hoc qut gi b h)ng, qut
gi quay ng c chi u)
Lm sch ng thng gi,

sa li cnh qut gi.
ng c b qu t
i.
Kim tra dng in 3 pha

loi tr= qu t
i.
Lm v sinh cng nghip

lau chi sch d'u , m bng
D'u m vFng ra ph vo dy xFng cng nghip sau
qun Stato.
xy kh.
&ng d<n nc lm mt b t%c
hoc khng lu l ng.
2. Ton b li thp
v Stato b nng
nhng ng c
Cch s+ l khEc phc
Thng tht &ng d<n nc,

kim tra my bm cung cp
nc lm mt, sa cha
hoc thay mi t c
cc chJ tiu thit k v lu
l ng v ct nc.
TFng cng thng gi cho

C kh
nFng in p ca ng c bng cch lm v
sinh, thng thong ng
Thng gi khng t&t.
107
khng b qu t
i
li cao hn in p nh thng gi.

mc ca ng c
Kim tra in p li, nu
khng sai khc in p nh
mc th ph
i thay ng c
m
3.Li thp Stato b

Khi quay r to chm vo
nng t=ng m
ng Stato hoc do cch in cc
ngay c
khi chy tm tn Silic khng t&t.
khng t
i. in p
Bu lng p cht b st
nh mc.
chm vi l thp.
Dy qun Stato b ng%n
mch, hoc cch in vi v)
b nh thng lm ti b
chy h)ng
Lm mt chE xc, qut

sn cch in ln cc l tn
Silc b ch#p. CFn chJnh li
v tr tng &i gia R to
v Stato hoc thay (i li
g&i b mn
Dng M: mt kim tra,
xc nh im h h)ng sa
cha li im b ng%n mch
hoc cu&n li cun dy Stato
4. Ton b dy
ng c b qu t
i, hay Kim tra dng in Stato
qun Stato b nng thit b thng gi b h h)ng. gi
m ph t
i h th&ng thng
qu mc bnh
in p t vo ng c gi.
thng.
qu thp so vi in p nh TFng l ng in th ngun
hoc gi
m t
i .
mc ca ng c .
u nh'm cun dy Stato
5. Cun dy Stato
pht nng cc b
qu mc bnh
thng cng
dng in ca cc
pha khng gi&ng
nhau ng c c
hin t ng quay
ch#m li, c ting
ku, p t mt c%t.
u li cun dy Stato.
Dy qun Stato b ch#p Qun li b&i dy hoc thay

gia cc vng dy ca mt b&i dy mi.
pha.
Kim tra li xem chnh xc
Cun dy Stato c 1 hoc b&i dy no b ng c u
li cc t( b&i dy cho ng.
s& b&i u ng c 'u dy.
Cun dy ca 1 pha c Dng M: mt hay n tm
in b chm v).
im b chm v) sau sa
Ng%n mch hai pha nhng li ( cu&n li cch in, sn
t/m...) hoc thay c
b&i dy
cha gy chy n(.
c im b s c&.
Kim tra bng M: nu
nh th sa cha cch in
im s c&, nu c'n thit th
qun li cc pha b s c&.
6. Khi khi ng

Dng phng php xc
Cun dy ca 1 pha hay
ng c c ting hai pha b u ng c, cc
nh cc tnh ca cc pha
ku to ( g'm r ) 'u ra ca ng c b u l<n sau u li cho ng
dng in 3 pha do mt cc k hiu 'u dy
108
khc nhau, p t
mt tc ng
7. Trong ng c
c
ting
ku
khng
bnh
thng dng in
3 pha khng gi&ng
nhau, b dy Stato
pht nng khng
u
u sai b dy Stato
Kim tra li cc tnh cc

'u u dy v u li cho
ng.
8. Lc v#n hnh r
Do g&i trc b mn
to b ko lch v hoc t b ca g&i
mt pha gy st trc khng ng Stato v R
c&t
to b bin dng trc b cong
lm cho khe h khng kh
khng u .
i u chJnh khe h gia c(

trc v ct xi n hoc thay
ct xi n mi, i u chJnh
khe h gia r to v Stato,
nu khe Stato b bin dng t
dng d!a s%t sa li, ch
khng gy xc dy. Nu
Cn bng R to cha t&t.
R to b bin dng nhi u c'n
Trong dy qun Stato b tin li, kim tra th}ng
ch#p gia vng dy hoc cc ca trc.
loi ng%n mch khc
Cn bng li R to
Dng tay kim tra s
pht nng cc b th hin
ngoi v) Stato. Dng M:
v c'u o in tr kim
`tra thay (i dy b h)ng
hay u li dy qun Stato
cho ng.

1. Thc hnh sa cha ng c khng ng b ba pha xoay chi u khng
ng b mt pha rto lng sc dng dy qun m my c Z = 36 rnh, 2p = 4,
m =3, a = 1 theo kiu ng khun mt lp bc t mc xch vi cc s& liu:
* Cc thng s&:
Tnh W = 9 v y = W nn y = 9
- q=3
-
= 200
- p = 6
S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 3p = 3.2 =6
109
* V s tr
i
S tr
Z=36, 2P=4, a=1, m=3
x S tr
i
2. Thc hnh sa cha b dy my in xoay chi u 3 pha theo kiu ng
khun mt lp bc t mc xch vi cc s& liu:

Z = 36 rnh, 2p = 4, m =3, a = 1
* Cc thng s&:
Tnh W = 9 v y = W nn y = 9
- q=3
-
= 200
- p = 6
S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 3p = 3.2 =6
* V s tr
i
S tr
Z=36, 2P=4, a=1, m=3
x S tr
i
110
111
HwNG D{N GING D|Y M UN/MN H}C

I. Vf tr, tnh cht c!a m un/mn h~c:
- V tr: M un ny hc sau cc mn hc An ton lao ng v m un o
lng in.
- Tnh cht: L m un chuyn mn b%t buc trong chng trnh o to,
hnh thnh v rn luyn k" nFng ngh .
II. Mc tiu:
- Kin th$c :
+ Trnh by c cu to, nguyn l ca cc loi ng c khng ng b
thng dng
+ Phn loi c cc loi ng c khng ng b 1 pha, 3 pha.
- K n%ng :
+ Tho l%p, u n&i thnh tho ng c 1 pha, 3 pha thng dng.
+ Ly m<u cc b dy ng c khng ng b chnh xc.
+ V c s tr
i cc b dy theo m<u.
+ Qun c cc b dy ng c khng ng b.
+ Sa cha c cc h h)ng ca ng c khng ng b.
- Thi :
+ Rn luyn tc phong cng nghip, an ton cho ngi v thit b.
III. Ni dung chnh c!a m un:
M bi
Tn bi
M 02 01
Bi 1 : ng c
khng ng b.
Loi
fa i,m
bi dy
Tch
h p
Bi 2 : V s
dy qun ng c
khng ng b
Bi 3 : Tho l%p
M 02 ng c in
03
Tch
h p
Bi 4 : u dy
v#n hnh ng c
in
Bi 5 : Sa cha
M 02 ng c khng
05
ng b mt pha
M 02 - Bi 6 : Sa cha
06
ng c khng
Tch
h p
M 02 02
M 02 04
Tch
h p
Tch
h p
Tch
h p
Xng
thc
hnh
Xng
thc
hnh
Xng
thc
hnh
Xng
thc
hnh
Xng
thc
hnh
Xng
thc
T;ng
s9
Th#i gian
L
Th'c
thuy*t
hnh
Ki,m
tra*
12
40
30
48
38
112
M bi
Tn bi
Loi
fa i,m
bi dy
ng b ba pha.
T;ng
s9
Th#i gian
L
Th'c
thuy*t
hnh
Ki,m
tra*
hnh
IV. H"ng dn th'c hin bi t%p, bi th'c hnh

- Chu/n b 'y dng c v thit b v#t t cn thit theo t=ng bi.
- Hng d<n hc sinh thc t#p v quan st trong qu trnh hc sinh thc
t#p c bin php u&n n%n khi c s nh'm l<n.
- Thi gian gi
ng dy theo s phn b( ca chng trnh.
- S
n ph/m ca hc sinh sau khi thc hnh xong ph
i t c mc tiu
ca bi.
5.1. Bi 1: ng c khng ng b.
Tiu ch nh gi
Cch th_c nh gi
- Cu to chung ca ng c khng - Kt qu

nh#n thc ca hc sinh v ng
ng b
c khng ng b
- Nguyn l lm vic ca ng c
khng ng b.
5.2. Bi 2: V s dy qun ng c khng ng b
Tiu ch nh gi
Cch th_c nh gi
- Phn loi dy qun ca ng c - Kt qu

nh#n thc ca hc sinh v ng
khng ng b
c khng ng b
- V s dy qun ng c khng - Kt qu
luyn t#p v s tr
i
ng b mt pha v ba pha
5.3. Bi 3: Tho l%p ng c in
Tiu ch nh gi
Cch th_c nh gi
- Trnh t tho l%p ng c khng - Kt qu

trnh by trnh t tho l%p
ng b
- Kt qu
luyn t#p tho l%p ng c
- Kt qu
thc hnh tho l%p ng - Kt qu
b
o dng ng c
c khng ng b
- Kt qu
b
o dng ng c khng
ng b
5.4. Bi 4: u dy v#n hnh ng c in
Tiu ch nh gi
Cch th_c nh gi
- ngh$a ca cc thng s& ghi trn - Kt qu

c cc s& liu ghi trn nhn
nhn my.
my
- Kt qu
u dy v#n hnh ng c - Kt qu
u day v v#n hnh ng c
113
Tiu ch nh gi
Cch th_c nh gi
- Kt qu
kim tra khng t
i ca - Kt qu
kim tra khng t
i.
ng c
5.5. Bi 5: Sa cha ng c khng ng b mt pha
Tiu ch nh gi
Cch th_c nh gi
- Ly m<u b dy qun c! ca ng - Kt qu

ly m<u
c khng ng b mt pha
- S
n ph/m khi qun li b dy
- Qun li b dy ca ng c
5.6. Bi 5: Sa cha ng c khng ng b ba pha
Tiu ch nh gi
Cch th_c nh gi
- Ly m<u b dy qun c! ca ng - Kt qu

ly m<u
c khng ng b ba pha
- S
n ph/m khi qun li b dy
- Qun li b dy ca ng c
114
DANH SCH BAN CH NHIM XY DNG BIN SO|N GIO
TRNH D|Y NGH
TRNH S CP
SA CHA BM IN
(Km theo Quyt nh s 2949 /Q-BNN-TCCB ngy 03 thng 11 n%m 2010
c/a B Nng nghip v PTNT )
1. Ch! nhim: ng Tr'n VFn ng Hiu trng, Trng Cao }ng ngh
C in H Ni;
2. Th" k: ng ng VFn Ngc Trng khoa in, Trng cao }ng ngh
C in H Ni;
3. y vin:
- ng: Nguy|n Xun Nguyn Ph trng Khoa in, Trng Cao }ng
ngh
C in H Ni;
- ng: Hong VFn Ngn - P.Trng phng C in Cng ty TNHH mt
thnh vin Thy l i Sng Tch
115
HI NG NGHIM THU VIC CHNH L, B SUNG GIO TRNH
D|Y NGH
TRNH S CP
SA CHA BM IN
(Km theo Quyt nh s 3495 /Q-BNN-TCCB ngy 29 thng 12 n%m 2010
cc B Nng nghip v PTNT )
1. Ch! tfch: ng Nguy|n c Hng Ph hiu trng Trng CN
C v Thy l i
2. Th" k: ng Phng Hu C'n - Chuyn vin V TCCB B Nng nghip v
PTNT.
3. Thnh vin:
- ng: Nguy|n VFn Lnh Ph trng khoa Trng CNC v Thy
l i.
- ng: H VFn Chng Ph trng phng Trng Cao }ng C in
v Nngnghip Nam B.
- ng : Tr'n VFn Dn Ph hiu trng Trng CNC gii v Thy
l i.

Sửa chữa động cơ điện

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sửa chữa động cơ điện

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

GIO TRNH M UN

THC HNH IN C BN

Trnh : S cp ngh

TUYN B BN QUYN ................................................................................... 2

Bi 1: ng c khng ng b

Hnh 1.2 Rotor lng sc ng c in khng ng b

Hnh 1.3 Ch  ng c in ca

Hnh 1.4 Ch  my pht in

my in khng ng b

ca my in khng ng b

Hnh 1.5 Ch  hm in t= ca my in khng ng b

: hng s& qun tnh

g = 9,81m/ s 2 : gia t&c trng trng

Khi b%t 'u m my s = 1:

Trn thc t, mch t= t

4.2.2. M my gin ti*p ng c rotor lng sc:

Theo phng php ny Imm gi

Dng in chy vo ng c lc my t bin p

Dng in I1 cung cp cho ng c lc c my bin p t ng<u l

Khi m my trc tip, dng in I1 bng :

Hnh 1.6. H in p m my bng MBA t ng<u

Hnh 1.7. ng c khng ng b 1 pha

Cn &i vi t= trng quay ng c

Hnh 1.9.  c tnh M = f(s) ca ng c in khng ng b 1 pha

Hnh1.10. ng c in mt pha c vng ng%n mch

Nu ng in pha nh mc ca ng

Hnh 1.11- ng c in mt pha kiu in dung

+) Ungun 1 pha = Ud ng c

+) Ungun 1 pha = Ud ng c

S  tri b dy qun Stato ki,u XFp kp b$c ng n:

6.2. S  dy qun ng c khng ng b mt pha.

Hnh 2.1. B&i dy v t( b&i dy

Hnh 2.2. u cng tn

S9 c'c = Nhm (t;) b9i dy

Hinh2.3. u khc tn

Khi n&i song song cc 'u cng tn:

S9 c'c = 2 x Nhm (t;) b9i dy

Hnh 2.4. u song song cng tn

Hinh 2.5. u song song khc tn

Hnh 2.6. Kiu dy qun

- Bc qun dy: do qun bc  nn y = W = 9 (rnh)

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc  in lch nhau gia hai rnh lin tip:

- S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 6p = 6.2 = 12

Hnh 2.6. S  ng tm 1 lp bc 

- Bc qun dy: do qun bc  nn y = W = 9 (rnh)

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc  in lch nhau gia hai rnh lin tip:

S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 6p = 6.2 =12

Hnh 2.7. Kiu ng khun 1 lp bc  t#p trung

- Bc qun dy: do qun bc  nn y = W = 9 (rnh)

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc  in lch nhau gia hai rnh lin tip:

S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 3p = 3.2 =6

Hnh 2.8. Kiu ng khun 1 lp bc  mc xch

- Bc qun dy: do qun bc  nn y = W = 9 (rnh)

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc  in lch nhau gia hai rnh lin tip:

S& t( b&i dy ton my: n = 3u = 3p = 3.2 =6

Hnh 2.9. Kiu ng khun 2 lp bc 

- Bc qun dy: V qun bc ng%n nn y = 8

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc  in lch nhau gia hai rnh lin tip:

GIO TRNH M UN

THC HNH IN C BN

Trnh : S cp ngh

TUYN B BN QUYN ................................................................................... 2

Bi 1: ng c khng ng b

Hnh 1.2 Rotor lng sc ng c in khng ng b

Hnh 1.3 Ch ng c in ca

Hnh 1.4 Ch my pht in

my in khng ng b

ca my in khng ng b

Hnh 1.5 Ch hm in t= ca my in khng ng b

: hng s& qun tnh

g = 9,81m/ s 2 : gia t&c trng trng

Khi b%t 'u m my s = 1:

Trn thc t, mch t= t

4.2.2. M my gin ti*p ng c rotor lng sc:

Theo phng php ny Imm gi

Dng in chy vo ng c lc my t bin p

Dng in I1 cung cp cho ng c lc c my bin p t ng<u l

Khi m my trc tip, dng in I1 bng :

Hnh 1.6. H in p m my bng MBA t ng<u

Hnh 1.7. ng c khng ng b 1 pha

Cn &i vi t= trng quay ng c

Hnh 1.9. c tnh M = f(s) ca ng c in khng ng b 1 pha

Hnh1.10. ng c in mt pha c vng ng%n mch

Nu ng in pha nh mc ca ng

Hnh 1.11- ng c in mt pha kiu in dung

+) Ungun 1 pha = Ud ng c

+) Ungun 1 pha = Ud ng c

S tri b dy qun Stato ki,u XFp kp b$c ng n:

6.2. S dy qun ng c khng ng b mt pha.

Hnh 2.2. u cng tn

Hinh2.3. u khc tn

Khi n&i song song cc 'u cng tn:

Hnh 2.4. u song song cng tn

Hinh 2.5. u song song khc tn

Hnh 2.6. Kiu dy qun

- Bc qun dy: do qun bc nn y = W = 9 (rnh)

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc in lch nhau gia hai rnh lin tip:

Hnh 2.6. S ng tm 1 lp bc

- Bc qun dy: do qun bc nn y = W = 9 (rnh)

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc in lch nhau gia hai rnh lin tip:

Hnh 2.7. Kiu ng khun 1 lp bc t#p trung

- Bc qun dy: do qun bc nn y = W = 9 (rnh)

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc in lch nhau gia hai rnh lin tip:

Hnh 2.8. Kiu ng khun 1 lp bc mc xch

- Bc qun dy: do qun bc nn y = W = 9 (rnh)

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc in lch nhau gia hai rnh lin tip:

Hnh 2.9. Kiu ng khun 2 lp bc

- Bc qun dy: V qun bc ng%n nn y = 8

- S& rnh di mt cc ca mt pha: q

- Gc in lch nhau gia hai rnh lin tip:

V ng c dng dy qun m my nn di mEi cc t= cun dy chnh

Hnh 2.10.Trnh t thc hin v s theo dng ng khun

V s dng ng tm:

Cch v c!ng tng t, nhng t( b&i dy y l nhng t( b&i dy kiu

w b dy ny cun dy khi ng r

TJ s& bc ng%n E (E = y/W)

Trnh t cch lp s ! b dy qu n hai lp nh sau:

T( th n, b&i th n: {1 + (n 1)W + (n 1) y {1 + (n 1)W + y + (n - 1)}}

Hnh 3.1. Trnh t tho ng c in xoay chi u

Trnh t tho ng c gm cc bc nh sau:

Ch : Nu my in c ch0i than th trc tin ta phi nh c ch0i than ra

Hnh 4.3: Treo bin gi

Nguyn l mch kim tra cc tnh dng ngun 1 chi u

3. u dy v%n hnh ng c

750 v thp hn

Bin rung ca

Bin php khEc phc

- Mt ngun ca li

- Ng%t ng c kh)i

ng c chy c ting ku Mt pha cung cp vo

t cung o in tr

4. Ki,m tra dng in khng ti.

1.3. Thu th%p cc s9 liu cn thi*t

Hnh 5.3. Giy cch in lt rnh stato