Toelichting lesontwerp

Naam: Mieke Maas

Klas: PEH15VB
Domein: Geschiedenis
Datum uitvoering les: 5 april 2016

A1. Bespreken van en

omgaan met regels
2.1 Fysiek en sociaalemotioneel veilige
leeromgeving

Welke keuze(s) heb je in dit opzicht

gemaakt?

Waarom heb je deze keuze(s) gemaakt?

De regels in de klas zijn:

Ik vind het belangrijk dat leerlingen naar elkaar

luisteren en respect hebben voor elkaars
antwoorden. De klassenregels zijn er niet voor
niets en de leerlingen weten dat ze zich hieraan
moeten houden. Ik vind het daarom ook
belangrijk om ze hardop te noemen naar de
leerlingen, zodat ze er extra aan kunnen
denken.

Je houdt je aan de normen en

waarden;

Vinger opsteken als je de juf

nodig hebt;

Je mag naar de wc, alleen niet

tijdens de instructie of meteen na
een pauze;

Respect hebben voor elkaar;

Luisteren naar elkaar;

Niet pesten of uitlachen;

Dat je mag zijn wie je bent.

De leerlingen moeten zich aan deze

klassenregels houden. Ik benoem enkele
regels voorafgaande de inleidende
opdracht.

A3. Leidinggeven aan

het groepsproces
1.1 Zicht op groepjes
leerlingen
1.3 Effectieve
leerkrachtcommunicatie

De leerlingen werken in groepjes van vijf

of vier leerlingen en zitten allemaal in de
klas.
Ik leg de opdracht duidelijk uit en maak
dus goed gebruik van effectieve
leraarcommunicatie.

De leerlingen moeten in de klas werken omdat ik

anders niet het overzicht kan houden over de
groepjes leerlingen tijdens het spel. Ik houd het
overzicht door voor in de klas te gaan staan,
waar ik alle groepjes goed kan zien.
Ik maak gebruik van effectieve
leraarcommunicatie zodat ik de opdracht
duidelijk uitleg aan de leerlingen en ze de
opdracht goed begrijpen.

A4. Interactie aangaan

met de groep
3.12 Feedback aan
leerlingen

B1. Leerdoelen stellen

3.4 Passend leerinhouden
vanuit leerlijnen
3.11 Leerprocessen
observeren en registreren

Ik vraag na het spel met de kaartjes aan

de leerlingen hoe de samenwerking is
verlopen. Ik geef feedback aan de
leerlingen hoe ik het vond gaan. Ik
evalueer hier dus op proces- en
productdoelen die aan de orde komen.
Aan het eind van de les evalueer ik de
lesdoelen die later aanbod zijn gekomen.

Ik doe dit meteen na het spel en niet aan het

eind van de les, omdat het dan nog vers is voor
de leerlingen. Ze kunnen dan beter vertellen wat
goed ging en wat beter kan.

- De leerlingen maken kennis met de tijd

van monniken en ridders, onder andere
door een puzzel te maken over welke
kenmerken er in dit tijdvak terugkomen
(productdoel, kerndoel 56).

- Ik vind het belangrijk dat leerlingen naast het

invullen van werkboekjes ook op een actieve
manieren kennis opdoen over een onderwerp.

- De leerlingen herhalen voor dit

hoofdstuk relevante voorkennis, ze
moeten benoemen wanneer de Romeinen
leefden (productdoel).
- De leerlingen werken met de werkvorm
koppen-bij-elkaar en kunnen in goed
overleg tot juiste antwoorden komen
(productdoel).
- De leerlingen leren samen te werken
met kinderen die ze negatief kiezen op
werkgerelateerd gebied in de sociogram
(procesdoel).
Tule
Kerndoel 56: De leerlingen verwerven
enige kennis over en krijgen waardering
voor aspecten van cultureel erfgoed.
De leerlijnen die van dit kerndoel in deze
les terugkomen zijn:
- verschillende historische bronnen
(bijv. objecten, literatuur en
afbeeldingen)
- oude kaarten, afbeeldingen en
foto's van vroeger

Naast dat leerlingen zelf vertellen hoe ze het

vonden gaan, vertel ik hoe ik het vond gaan en
wat mij opgevallen is. Op deze manier laat ik
aan de leerlingen zien dat ik hen gevolgd heb
tijdens de samenwerking. Daarnaast kan ik de
leerlingen complimentjes geven, waardoor de
sfeer beter wordt en de leerling-leraar relatie.

- Ik heb dit lesdoel meegenomen in mijn les,

omdat dit lesdoel in de methode stond
aangegeven.
- Ik wil voor deze les een werkvorm inzetten,
omdat kinderen dan gebruik maken van het
samenwerkend leren. Ze zijn actief bezig en ik
ben ervan overtuigd dat leerlingen veel leren als
ze actief bezig zijn.
- Ik vind het belangrijk dat leerlingen goed met
elkaar samen kunnen werken. Leerlingen die
elkaar negatief kiezen wil ik in laten zien dat dit
niet zo negatief hoeft te zijn. Ik hoop dat ik dit
met de leerlingen kan bereiken, door ze te laten
samenwerken.
Gedrags- of handelingscomponent: dikgedrukt
Inhoudscomponent: onderstreept
Didactische component: cursief
De leerlingen maken kennis met de tijd van
monniken en ridders, onder andere door een
puzzel te maken over welke kenmerken er in dit
tijdvak terugkomen (productdoel, kerndoel 56).
De leerlingen herhalen voor dit hoofdstuk
relevante voorkennis, ze moeten benoemen
wanneer de Romeinen leefden (productdoel).

De leerlingen werken met de werkvorm koppenbij-elkaar en kunnen in goed overleg tot juiste
antwoorden komen (productdoel).
De leerlingen leren samen te werken met
kinderen die ze negatief kiezen op
werkgerelateerd gebied in de sociogram
(procesdoel).
Ik vond het moeilijk om aspecten van cultureel
erfgoed te verwerken in deze les uit de
methode. Na even brainstormen kwam ik op het
idee om een spel te gaan spelen in groepjes
over de identiteit van tijdvak 3. Ik heb gekeken
of dat er leerlijnen bij mijn spel aansloten. Dit
was niet het geval. Ik heb daarom het spel wat
aangepast zoals het nu is, zodat ik toch
leerlijnen heb kunnen verwerken in mijn les n
een leuk spel kan gaan spelen in groepjes
(samenwerkend leren).
B2 Leeractiviteiten
ontwerpen

In deze les komt de werkvorm koppen-bijelkaar terug.

3.6 Werkvormen en
groeperingsvormen

De leerlingen gaan in groepjes van vier of

vijf leerlingen het spel spelen.

4.5 leeromgeving
inrichten

B3. Leeractiviteiten
begeleiden
2.6 Samenwerking,
zelfredzaamheid

De leerlingen maken gebruik van het

samenwerkend leren, doordat ze in de
werkvorm koppen-bij-elkaar kennis
uitwisselen over tijdvak 3.
De zelfredzaamheid van de leerlingen
wordt bevorderd doordat ze zelf hun werk
na moeten kijken en daar dus zelf
verantwoordelijk voor zijn.

Ik heb gekozen om de werkvorm koppen-bijelkaar te doen, omdat de leerlingen al eerder

met deze werkvorm gewerkt hebben. Ze weten
dus hoe het in elkaar steekt. Ik laat de werkvorm
niet te lang duren, omdat er leerlingen met een
korte spanningsboog in de klas zitten, die
anders afhaken en niet meer met de activiteit
mee gaan doen.
Ik kies voor samenwerkend leren, omdat de
leerlingen ten eerste actief bezig zijn met de
leerstof en ten tweede van elkaar leren. Het is
goed voor het sociaal- en pedagogische klimaat
in de klas als de leerlingen van elkaar leren.
Naast het samenwerkend leren, is het ook
belangrijk dat de leerlingen zelf verantwoordelijk
worden voor het eigen werk. Naast het feit dat ik
dit belangrijk vind, is het ook een belangrijk
onderdeel van de visie van de school: Dalton.